BQ NGOM GIAO CONG HOA fi HOI C H ~ N G H ~ A VIET NAM

( T R U ~ N G D A I HOC ~ G C ~ I THUONG 1 Hd NGi, ngiy # thdng 5 nGm 2009

............... .................................. ... I hGt&%$d-hinh trong trao dBi to? d i m c ia GiPo su Paul Krugman

&& ' t ~ i Viet Nam (2 1-22/5/2009) .+a' C

A

Kinh gui: Thc t u h g Chinh phG

liri miri clia Ph6 Thli tuhg, Bij trubng Ngoai giao P h p Gia Khiem, Giao clia tnrimg Dai hoc Princeton, Hoa Ky 85 t6i Viet Nam tham du Toa

d h "Kinh t i thk gi6i hdu k h h g horing tdi chinh: ~ h u y k n nghj chikn lugc phdt triin cho Vict Nam" do Bij Ngoai giao t6 chuc tqi Ha Niji ngiy 22/5/2009. Ph6 Thli t u h g Thuhg tqxc ~ ~ u ~ 6 n Sinh H h g chli tri bu6i toa d h . Tham gia toa dam c6 Bij trubng Chh nhiem VVan phbng Chinh phli ~ ~ u ~ $ n X u h ~ h ~ c , Chb nhiem Uy ban G i h sAt tii chinh qu6c gia L8 Duc Thuy, dqi dien fiiji ddBg Ly lu$n T m g umg, VVan phbng PI

Trung uang Dhg , Viln phbng Q U ~ C hQi, 1 W dao mat s6 Bij/nghh, dai diefi cac cco 5 i quan nghi8n criu v i t r u h g dai hoc. 3

Tnrirc d6, g i b su Paul Krugrnan & tharn du Toa d h "7?m kikm c o h6i v a gidi C

phhp trong kh6 kh& v a khting ho4ng" do ~6 chirc g i b duc PACE t6 chiic tqi ThW ph6 ~8 Chi Minh ngay 2115 viri su tham du clia dai dien mijt ss8 ca quan chinh phk gibi n&8n c h , cac cco quan ngoai giao va t6 chirc qu6c t6 @i Vi@ Nam v l cQng d6ng doanh nghiep.

Bij Ngoai giao xin b b c b Thh t u h g Chinh phb vk mijt s6 niji dung trao d6i chinh tai cac bu6i toa d h ccli giao su Paul Krugman nhu sau:

1. NGi dung trao ddi

V$ tinh hin h vri triin vpng kinh t i the" gi8i - Dinh gia tinh trqng kho khh v i suy g i h kinh t& t o h ciu hien nay, g i b su

Paul Krugman cho ring diiy thuc chit l i cuijc khcng hoing tii chinh, kh6ng phii l i cuijc khhg hohg v i m6 hinh v i chiin luqc phiit triin kinh t&. Nguy8n n h h d h din

. khhg h o h g h ~ t x g d n - ~ n h k g y h - V B sah6- &ong quAnJ#Ai-ckinh, dficbi+t4A- - ki&m soat ciic khoin tiin d&u cco d h t6i tinh trang bong b6ng tii chinh va b k dong sin tai My va mat s6 nude, khi db vir d5 tao n8n khdng hoing tai chinh va suy giim kinh t& toin ciu. V$ bin chit, cuijc khhg hohg hien nay gi6ng nhu khdng hohg tai chinh

1929-1933 v l k h h g hoiing tii chinh-tiin t& C h h A 1997 v l di8n ra trong b6i c h h cac nu6c dku c6 t5.m 19 chb quan, cho r h g kinh t i th6 gi6i dii thoat kh6i nguy ca khfing ho6ng va sE tiip tyc t h g tnrhg m w .

- V& dign biin cba cu6c khbg hoiing, g i b su Paul Krugman cho ring giai doqn c5ng thing nhit cfia cuac khfing hohg dii qua v l kinh t i thk gi6i dang tiin gh din day khkhg hoing. ~ 6 c 66 giam slit cfia kinh t i the giai dii chgm lai, trong d6 kinh t i My vzn ti$ tyc suy g i h nhung khBng nhanh nhu tnrtrc diy, the hien qua con s6 ngubi mit viec l h giam xu6ng cbn 400.000 - 500.000 ngubilthing, (so v6i khoang 700.000 ngualthing trong thbi gian tnrac). Tuy nhien, chua c6 nhieu diu hi&u kha quan cho kinh t i thi giui, chi ti& tizu d h g ir My v l nhieu nai trcn thi gibi v& y$ do nhu chu tiit kiem cfia cac hQ gia dinh tang len sau khi bong b6ng tai chinh va bit d6ng san d6 v5. Trung Qu6c th6ng b b n&n kinh t i d l phuc h6i tuy nhien mQt s6 dir lieu cfia kinh t i Trung Qu6c chua c h h g t6 di8u nay.

- Giao su Paul Krugman d h h gil kinh t i thk gi6i c6 the bit dhu phuc h6i v b cu6i n h nay hoac trong n h 2010 va sE c h tui 3-4 n h tt6i mui c6 the phuc h6i h o h toh . Tuy nhi&n, nku hoat dong c6a khu yrc tai chinh-ngh h h g kh6ng duqc chi thien SO anh h u h g tiri su phuc h6i cba cac n&n khh tk vh kh6ng loai air kjch bin kinh t i thk giui l h vao tinh trqng tri tre kCo dai v i g i h phit nhu dFi x6y ra v6i Nhgt Bin (Japan- type scenario) trong thgp Ij 90.

#

V$ c6c gicii phcip d$i ph6 vdi kh ring hoing va 6n @nh kinh t i th d - G i b su Paul Krugman dinh gia viec c b nuuc sir dpng c b g6i kich chu d6 d6i

ph6 viri k h h g hohg la bi&n phh$ dimg d h , tuy nhizn cho &ing gia tr j ckc g6i kich c& chua db 1611. c h b g h~ ir My, su chEnh l&ch giim GDP thuc va GDP du b b trong - quf I la 6,s l h nhung gib trj cba g6i kich chu chi v b khoing 2,5% GDP, kh6ng db bu dip cho su chEnh lenh. C b chinh phb c h tang c u h g clc g6i kich chu du diiu nay c6 the d8.n ttri nu qu6c gia.

~k dim b b su phat trib bin v h g cba kinh t$ th& gitri vB t r m nguy cu k h h g hoing tai chinh, cac nuuc c h tang c u h g hoat dong g i h sat d6i viri khu vgc tai chinh-ngh h h g va hinh t hhh cac mqng lu6i d h bho tai chinh (safety nets). Clc nubc c h hpp diiu h h h chinh sach tai chinh-ti&n te v l dua ra clc quy d f i g i h sat tai chinh ir phqm vi t o h c& de t r h h tao ra nhimg kc htr dk cho cac d~ chi tai chinh lqi dpng.

- G i b su Paul Krugman cho r h g ngoai h& th6ng tai chinh-ti&n te chn phhi duqc t h g cubng kikm soat, mB hinh kinh tk t o h chu hien nay v& ca ban v& phti h q . He th6ng thucmg mai t o h chu hien nay va c6c chinh sach mir cim n&n kinh ti, muy$

4 i e h +I phat -tfi6n+ia -&u-vyc -k~ - t~ -nh&i - v b phlt+uyhi&u qua. TOA.WCBH+O~ - -- -

sE tiBp tyc nhung c6 kh6 ning sE chju thc d b g ccba n h h g y6u t6 nhu biin dQng gil d h vA mBi truinlg.

ve" kinh t i Trung Q U ~ C

- G i b su Paul Krugman d h h gii trong 15-25 n&n nria Trung Qu6c sP tru thanh nin kinh td l h nh6t thd gitri tinh the0 t)i gii h6i doii thj trubng. Tuy nhiZn, n6u tinh theo gia tri thj trubng thi c h nhiiu thbi gian hun d6 kinh td Trung QUBC c6 thk vuqt qua kinh td My. Nhimg lgi the cua Trung Qu6c la din s6 dbng, g i h nhiet huy6t va co nhiiu tai nguy&n thiZn nhizn. Su gia t5ng quan he kinh td vtri Trung Q U ~ C SO dem lai nhimg kit qua tich cuc. '

- G i b su Paul Krugman cho r h g kha n h g d6ng Nhin din tt@ (RMB) tr6 thhh d6ng tiin chb ch6t thay thd cho d6ng USD sE kh6ng xiy ra trong vai chuc n&n tCil biti nhieu 19 do. Thu nhht, din nay ddag RMB chua phai la ding ti&n c6 khi n a g chuyin d6i v l chua d6ng vai tro quan trpng trong he th6ng tiin te qu6c td. Thu hai, c h thbi gian dai nira quy mb kinh td Trung Q U ~ C mtri ngang b h g vtri kinh td My tinh theo gia tri thi trubng. Thir ba, ngay ca trong trubng h q Trung Qu6c trit thlnh nin kinh td thd gitri thi viec d6ng N h h din te tra thinh d6ng tiin chG ch6t ciing c6 d6 trz nhht dinh.

~ h u ~ h n nghj chinh scich ddi vai Vi6t Nam - G i b su Paul Krugman d h h gii trong thbi gian qua, kinh t& Viet Nam d5 phit

tri6n rk t6t nhb v b mb h i t h g t n rhg dua v b xuht khdu v l khuydn khich cac nghh su dyng nhiiu lao dQng, chinh sich mu cua n&n kinh td, thdc ddy c6 hoi v i phi @p trung hoi. Viet Nam c6 mot s6 v h d& theng thuhg v i chinh sich nhu t h h . hut tai chinh, lam phit nhung n&n kinh td ;a bin v& vimg manh. N h h g kh6 khan d6i vtri kinh t6 Viet Nam hien nay khbng bit n g d n tir m6 hinh phit trikn kinh t& ma 11 kdt "a qua cua nhnhg tie dQng tir b6n ngoii. Viet Nam c h ti$ u c theo du6i @ do htxi n&n , j

kinh t6, h u h g ttri cic thj trubng b6n ngoai (do quy mb thi tnrbng trong nu6c cbn i

C nhb), dbng thi7i timg butrc tham gia cic mwg lutri sin xuht khu vqc va t o h ciu..

G i b su Paul Krugman n h h m& Viet Nam la nutrc di sau do 66 c h nhi&u thbi gian d6 phit trikn, khbng n6n n h g v6i thdc 6p n&n kinh td phit tri6n qui nhanh, viec hien dai hob ca c6u h h g xuht khhu ciing phii di8n ra timg butrc. Vi du ti& bi&u la H h Qu6c b& diu mu cua tir diu nhnhg n t h 60 vh phai c h vii chuc n&n m6i c6 th& dat muc thu nhap tuung duung vtri 60% cua My hien nay. Trong su6t thap 60 v i 70, H h Qu6c chu y&u xuht khhu nhnhg sin ph&n sir dyng nhiku lao dong nhu h h g may mac, giiy d@, g6 d h . . . v l d h chuykn sang cic s h p h h hien dai hun. Trong qui trhh phat trikn, H h Qu6c ciing dZi rnic sai l h v& chinh sich khi thlic dky cbng nghiep n&g qua s h v b thap i j 70, d h ttri n h h g khoh diu tir xx&, dk lai hau qui nghiZm trong d6i vtri nkn kinh td.

- Giio su Paul Krugman khuydn ngh/ 3 1 - h vuc Viet Nam c b chd trong trong thbi gian tai. Thu nhht la phit tri6n giio duc, dac biet la dam b b giio duc cap cho

.- - n g r r ~ - d ^ a n . - ~ h ~ ~ i l i ~ ~ a f ~ ~ c a ~ a ~ ~ f * & ~ , t r o n g ~ ~ p h f i ~ d & i X 6 c v a i tro quan trong. Thu ba la trinh khung hoang tii chinh, than trong trong giim di&u tidt hoac chuy6n d6i sd him cac ngin hang va dgc biet la h6t sirc llru y viec t(r do hoii tai khoh v6n vi sE c6 kha ngng d h din khkhg hoang tai chinh.

Thuc hien chi dao cua Thu t u h g Chinh phu, trong thbi gian qua cic cu quan chinh phG va vien nghien ciru dii ph6i h q t6 chuc nhi&u hoat dong d6i thoai, tu v h chinh sLh qu6c ti, bu6c dhu dat kkt qu8 tich cuc. Viec cic nha kinh tk h h g dda nhu Michael Porter, Paul Krugman tui tham gia c b hoat d h g tu vhn chinh s h h tai Viet Nam d g6p ph$ q u h g ba hinh Viet Nam la dia diBm tiep nh4n va lan toi tri thuc cua khu vuc.

Trong thiri gian tiri, ngoai cac hoat dong tu vih chinh sich qu6c ti, Bo Ngoai . giao kikn nghi cac cca quan va vien nghien cciru cua ta tZng c u h g h q tic viri cac cu +(r

nghien cciru cua c h nuirc c6 thk m@ vk kinh t i d$ t h ~ c dhy ccb hoat dong nghien ciru chuyen siiu vv8 kinh t i ViC Nam. Tren thuc ti, s6 lupng cic cu s6 va c L hoc gi8 c6 uy tin tren thi gi6i nghien ciru chuyen sgu vv8 Viet Nam chua nhiku (bin t h h G i b su Paul Krugman thua nh$n la chua nghien ciru nhiv8u vk Viet Nam).

Tren cu s(t nay, Bo Ngoai giao xin kikn nghj:

- Bo Ngoai giao tikp tpc ph6i h q v6i cac Be, n g h h va co quan lien quan lua chon miri chc chuyen gia kinh t i qu6c t i c6 uy tin vho Viet Nam de t6 chuc trao dbi, chia s t kinh nghiem va tu v h chinh siich the0 chi dao ccri Thd t u h g Chinh phd tai c6ng v h s6 4585NPCP-QHQT cua VVan phbng Chinh phd.

- -Khuykn khich cic vien nghien c h , cic trutnrbng dpi hoc tang cuhg cic hoat dong lien kst, h q tic, trao d6i tri thuc viri c h cu sir nghien ciru c6acAc nu6c c6 th6 m@ vk kinh tk vA c b nhh kinh t i uy tin n h h t h ~ c dhy cac hoat dQng nghien cSru chuyen siiu vk kinh tk Viet Narn.

Bo Ngoai giao kinh b b clo Thu t u h g Chinh phu cho 9 kiin chi da0.l.y

KT. B o T R ~ ~ N G Noi nhgn: - Nhutrgn;

THO TRU~NG - Ph6 TTg, BT Phqm Gia Khiiim (dk bio c60); - VPCP, cac Bij: CT, KHDT, TC, NHNN, - Hiji dbng 19 lu@ Tmng uung; - Vin phhbng Tmng ucmg D h g ; . ,

- HQC vign Chinh tri H a chinh qu6c gia HCM; . . -

- Ujl ban G i h sit Tii chinh qu6c gia; - Vin phong ~ u 8 c hiji; - Cic Vitn: Khoa h ~ c va X2 hiji Viet Nam, Kinh t i . . ,,. /

. c+h ~ ~ - & i ~ j n h k < ~ ~ t - ~ a m ~ ~ 8 - - -------k--/ - -..~ . - -

hoc Kinh t i Viet Nam; . . , ,

- Cic Tnrbng DHQG Ha Niji, DH KTQD Ha Noi, .. -

DH Ngoai thuung; - Luu: HC, THKT, CSDN, KTDP, HVNG.

B&N BLW

Tpa dam "Kinh t i th6 gibi heu khing hoHng tai chinh:

~ h u ~ i n ngh/ chiin lvqc phiit triin eho Vi@t Nam"

- Thli. t n r h g Bij Ngogi giao Doan XuPn Hung: H6m nay c h h g ta co vinh du l h don Giio su Paul Krugman, nha kinh td n8i ti&ng duuc gi& Nobel 2008. H6m qua Giio su d5 c6 cuijc lim viec cA ngay trong Tp. HCM, c6 gh 1000 ngubi tham du. H6m nay, Bij Ngoai giao t6 chuc bu6i t9a dAm do Ph6 Thu t u h g thuimg trgc ~ g u ~ g n Sinh Himg chu tri. Xin duuc gibi thi$u Ph6 Th6 t u h g Thuimg trgc ~ g u y z n Sinh Himg, Bij tnrtmg - Ch6 nhiem V h phbng Chinh ph6 ~ g u ~ & n X h Phuc cimg nhiku dbng chi @ dien LHnh dao cac Bb, nganh, vipl n&en ciru kinh t i cim Viet Nam. Xin hoan nghgnh chio d6n Giio su Paul Krugman. -

- Ph6 Thii t u h g t h u h g tqrc guy& Sinh ~ i i i i g : T6i d t h h h a dugc thay mat Thu tubng Chinh phu Viet Nam don Giao su ngay h6m nay. Ha Nbi la di&m dimg chiin trong chuy&n c6ng du c6c nuirc CMu A cim giao su. H i Noi lh t h h h ph6 an. himg va ciing la thanh ph6 vi hba binh cim th6 gidi, rht tidc kh6ng co nhi&u thbi gian d& gibi thieu vbi G i b su vk n h k g net doc dho cim

C th6 b6 Ha Noi.

ToAn c6u h6a gh kdt cic nuuc vbi nhau, tbt cii mgi nai d&u noi v& c h chuyen k h h g hoing. Khhg hohng kinh ti-t& chinh t o b cku l d mbt l h nfra la chu b& ng&y h6m nay. R6t vui mimg trao d8i vbi G i b su hling d u thd gi6i, duqc coi la n g u i s h nhbt c h h b b v& k h h g hoing th& gibi, v i la ngubi khbi x u h g c k tu duy m6i v& k h b g hoing va khic phuc k h h g hoing. Viet Nam khang n i b ngohi dm &nh h u h g cim bidn dbng kinh td thd gibi. C h h g t6i rbt dbng f vbi Giao su r h g trong b6i canh kh6 k h h c h @o dmg chinh sach nhanh d img ph6 vbi khimg hohng, v i c h h g ta c h t b c thi nhiku nh6m chinh sich W c nhau. D& litm duqc di&u do, Viet Nam c h hiku thd gibi, hi& c b nuuc, va ciing h h h dbng chung mijt huhg , dua ra c b chinh sich thuc tien cim n b kinh td bong nu6c v i quan trong hcm c h nh$n thirc r6 d gibi phat trib th& MO sau khimg hoing di! dm bit n h k g ca hiji mbi. Chinh ph6 Viet Nam mu6n l h g nghe jr ki&n c h n h h g nhi kinh t& co uy tin tren thd gibi. C h h g t6i coi diiy Ih ngubn th6ng tin tu v h rht b6 ich. Thanh ng8 viln h6a d8.n gian c h Viet Narn c6 c h ''Llri n6i la g6i vAng". C h h g t6i hy vong d c6 mijt bu8i trao d6i s6i n8i vbi G i b su va cac vi dai biku tharn du To? dim h6m nay,-tir

- - --- - - - . -

dC, tim ra n h k g s b g kikn quan trgng. Trin twng c h an Giho su, xin chuc sire kh6e G i b su va Quf vi, v i chuc bu8i toa dim c6a c h h g ta thBnh c6ng t6t dep.

1

- Giao su Paul Krugman: xin c h an d t cB vb c h an b& phat bi6u clia Ph6 Thli tuhg . T8i At vinh hqnh c6 mat tgi diy, gia ma t6i duuc b diy liu hm. Ha NQi 1 t h M ph6 dieu, ti&c r h g t6i chi duuc b diy co 2 tikng. Diiy la thbi khic bit thuhg, mat cuQc khimg hoing toin c h gay git, t6i duqc giri mat s8 ciu Mi, tai se trii lbi nhkng ciu h6i niy, sau 66 chcng ta s& c6 mat cuac thao lu*.

1. M6 hinh c6a qui trinh phuc hhi kinh t$ sE lh chi? gi? L, V hay m8 hinh nho khic?

T6i cho r h g m8 hinh nay n&n b gitta ch5 L va logo cca Nike (di xubng nhanh ch6ng v i d i 1Sn tit tir). Chling ta dang b diu? it ca n h h g d5 lieu ta c6 thk hien tbc dij g i h sut nhanh - ch6ng c b cac n2n kinh tk 1611 tren thk gibi d l c h h Iqi. Moi thu dang xhu di, nhung tbc dij xhu di dang ch@ I$. V& c6 nhi&u ngubi mit viec 1 h t$ My nhung t6c do kh8ng nhanh nhu tmbc &y ntta (khoing 400.000 -500.000 ngubilthhg). Dieu niy th6 hien kinh t& My v& dang suy giim nhung kh6ng nhanh nhu tnrCrc diy.

Kh8ng c6 mat ca sb n b tir cic sb lieu thk hien r h g c h h g ta s& phuc hbi nhanh ch6ng. Diu tu vao khu vgc nhA & v& c h a , chi tieu tieu d h g b My v i nhi&u nai tren thk gibi v& yku biri vi nhu ciu tikt kiem c b cAc ha gia dinh t h g len sau khi bong bong t& t n r h g chimg khoin v i nhb &t bi vi?, it ddu hi@ cho r$lg kinh tk si2 phuc hai. Cac hoat deng c6a chinh phu & giup an djnh tinh hinh nhung v h chua du d cho kinh t6 phuc hbi. Thbi gian cho phuc h6i s& kko d&, kinh tk sC t b g c h b , khii nibg du thira v h c6n. P k ~ c hbi c6 th6 bit &u vho cu6i n h nay hoac sang n h sau, phuc hhbi h o h to& c6 th8 pbai $n 34 n h nth, C h chuyen kh6ng vui, nhung kh6ng phAi 11 tai h ~ a Giai do* cHng thhg d t & qua r6i.

2. Thhch thlic cfia quSi trinh phyc h8i C

Mat p h h kh6 kh?m t8i CE m6 th b tren. D6i v6i chc chu thgnh khAc nhau c6a ciu (demand), t8i muhn b6 sung 2 v h d&:

(i) Mac du he th6ng n g h hing & duqc ciru kh6i kha n b g sup d6, nhung nguy co v& cbn. Dac biet Chiu Au vh My phu thuijc nhiiu v b tAi chinh vh tG t n r h g chimg khoh (d t nhiiu c b kenh phi n g h hang). Chc kenh nay bi dinh tre nhung chua c6 gi d thay thk chiing.

(ii) Gibi h p c h d c h b h dijng tAi chinh & chpn bien @i nhiku nuirc, ri&ng My thi chua. V&I d i l i nq qu6c gia (nhu b Anh). Cac nuirc DBng A c6 nhimg chinh sach rht W c nhau, kh6ng d porn vio l b met. Nh$t B h thiku d& khoht. Trung Q U ~ C d5 c6ng bb g6i kich c h lbn va bho cao rhg nin kinh t& d l phuc hbi. Tuy nhitn c6 v b d vk nhimg tuy&n bb 66. C6 n h a g d5 lieu c b Trung Qu6c kh6ng khbp v6i &u hi& phuc h8i. Tieu d h g v& ltang di m6ng. Chinh quy&n dia phuong b b cao viri Trung uong dii sir dpng g6i kich ciu, nhung thuc t i la ti&n d;? d h g d diu cu, kh6ng phai diu tu. Trung Qubc d l vay d$ diu tu cho ca sb ha thng phat tri&n nhanh c ~ a g n ~ ~ ~ i u niim nay,&mg thys ra tikn ~ a & i e t t i r o n ~ n h - s a u koec n h sau nh.- C h h6i @it ra la thuc ra Trung Qubc d l chi bao nhieu d6 phuc h8i kinh tk.

3. C6 phii Trung QUSC dang g#p kh6 kh5n Ih?

d tren t6i & tra lbi ciu hhi nay rbi. T6i kh6ng nghi Trung Q U ~ C gap kh6 khan 1611, Trung Qu6c dang phat triin ch&n I$. Nhung t6i kh6ng n b - r h g Trung Qu6c d5 giai quy6t duac v b d& ma ho d5 tuyen b6 di&u do qua s h .

4. C6 chn tir b6 mi3 hinh t5ng truhg dua vio ru6t khh?

Khang, Viet Nam d5 phat tri&n rht t6t dua v b m6 hinh trtn. ~b d& la dua v b thwg du thucmg rnai l h d$ kich cbu. Diy la v b d& c k Trung Qubc, kh6ng phAi cda Viet Nam. Su phat

C tri$n h u h g ngoai v& rht rn& me. C&I the0 duai lq do hoa thi t n r h g trong khu vgc. Kh6ng c6 gi chimg th md hinh nay khbng d h g . C L 1-3.h v c kinh t6 that (real economy side) v& con gia tri. Diy chi 18 cuoc khhg hohg v& t& chinh. Tdi kh6ng thiy c6 v h d& ca bAn nao v6i chiin luac phat triin cd.

V& x d t &u sAn p h h sir dgng nhi&u lao dong tqi Viet Nam, cac bqn ntn c6 su chi ti&n nhung phG d h g llic. D h g la hoat dong x&t khku c h Viet Nam hien nay phat tri&n d t rnqnh. Viet Nam mu6n chuy&n sang x d t khiu cac sAn hien d$ hon, nhung c$ thbi gian. d Tp. HCM, t6i d h g vi dp c h H h Qu6c. H h Qu6c At n&&o trong thap lcj 60, va hien nay dB trb t h h h mot nuuc titn tiin, dly la t h h h c6ng rit 1611. Cac mat h+g d t khku cua Him Qu6c cu6i 60 vh &u 70 d&u la n h k g s h sir d p g nhi&u lao dong: may m@c, giiy d$, r&g giA, g6 dan l i n h k g s h p h ~ khang cao c8p l h nhung d(; 18 giai dom ddu tiCn vA khdng c6 gi sai trAi.

5. ~ r i e n vQng phslt triin ciia vdng Chiu A - Thsli Bmh.Dumg

D6ng A se trb thAn.h trung t5.m c h th& gi6i. ~ & n kinh t& Trung Qu6c phit tri&n rit nhanh trong khu v c . 15-25 nZm nth Trung Qu6c SO: trb thanh n&n kinh t6 1611 nhit. v;? gia & a tnrirng, thi c h nhi&u th&i gian hon, Trung Qu6c m6i vugt My. Trung ~ u 6 c c6 d h s6 dang, nhi&u n h g lugng, con ngubi dy nhiet huy&t. Su gia tang litn kit kinh t& v6i Trung Qu6c trong bit kjr b h v c gi d&u dem I@ k6t q d tich cuc.

Ph6 Thii tmhg ~ ~ u y g n Sinh Hhng: c h an jr ki&n p u t bi&u c h G i b Su v& & k g clu hbi m i c h h g t6i dil a t ra. Biy gib c h h g ta chuyin sang p h h trao d6i.

Chh tich uy ban Gilm sit Ti i chinh Q U ~ C gia L$ Dlie Thlj: neu hai c&u hbi

1. Gido s u ndi md h h h hvbng vcio xudt khhu kh6ng sai, nhmg dang cd dh xudt vh vifc ca c iu lpi n& kinh t i thigidi theo hudng diiu chinh m6 hinh phcil trihn kh cci cdc nudc phdt trihn vci dangphdt triin, h u h g vrio nhu cdu nfii &a, tikt kifm nhihu h a , chi tigu it h a (nhu d M j .

-- _ ~ ~ ~ ~ ~ & n ~ d c p h d ~ ' n + ~ u ~ 1@ the'sadnhsriahp v$ khoa lt p c ~ b n g ngh( trong quan h{ thuong mpi qudc t i hon khGng? Cdc nudc dong phdt trihn cd t@n d ~ n g dugf lpi thi so

sa'nh cda minh n h i h hon khGng? ~ t ? u khGng lam drrpc diiu db' thi hi& quli pha't t r i h kinh tt? thi!gi&sP nhutht? nrio?

2. M@t trong nhrlng nguyzn nhtn kh ring hodng tlteo Gia'o s u la do h i thing tai chinlt, tit& gidi d@t ra phdi gia'm s i t ch@t chP hon nca, trong dd cd n k h g Qnh ch i tai cltinh Idn tlzu@c dien la qua' Idn dt! cd tht! sup dd (too big to fall). Co' chi! @dm sa't qudc ti! st? nhrr tht? ndo, d@c bitt ca'c qudc gia noi ca'c td ch2c t i i chiizh dupc thanh lgp v i dgt tru sd sPphdi thay d ' i h o g dQng gia'm sril cria minh nhu t~zi! n b ? Vi du nhu M$ ddi v& Citigroup hay Anh v8i HSBC chdng hgn ...

C

Tr4 1M: ~6 he thang thi chinh, c h h g ta d l cho phep cac d a chi tiii chinh tru n&n quh I h , di6u nay 1Bm cho viec ra ~ h i n h sach se kh6 khh . Vi du khbng nen d& Citigroup phat tritri&n qui l h , vira 18 n g h h h g thucmg mai &a lh cbng ty b b hiim). Nhung viec c h cac dinh ch6 trong k h h g hokg la bit buoc. Nh6 lgi t n r h g hqp Lehman Brothers, diiy la dinh ch& nho hcm va don g i h hcm Citigroup nhung lqi c6 m6i r h g buoc qua chat cht trong he th6ng, do do khbng th6 dtri& t$p d o h nay sup d6. C h h g ta khbng thi n g h khbng cho mot s6 d$h ch& tii chinh phat t r i h thgnh n h h g t6 chuc quan trong chien luge, d i d i khi that bgi sE tqo ra hieu img diiy chuy$n ghghe g h . Su svp d6 cGa Lehman Brothers khbng p W 18 kit q d cu th& c b qua trinh phat tri&n cGa cac d@ ch& tii chhh, ma la su thay d6i chinh sach c b chi& phb v6i cac d a chi. Viec h m chi c b d* c d phht trien khbng phhi la gihi phap cho v& d, nhGg c h h g ta c b c6 quy cQnh bao quit hcm. Gib diiy, bib cQ d a chi t& chi& nao m a n duac gig ciru trong k h b g hohg d8u c h phai duac q u h 19 trong thbi diim binh thuhg. ~ i & u MY c6 nghia 18 mb rong quy dinh va yeu ciu dam b ~ o an toim d6i vCri cic n g k &g thang thuirng. Y&u ciu v8 v6n c h phg duqc x5c @& r6 hcm. Kh6ng @& chb MO duac ph$ c6 tjr 1$ dbn biy tAi chinh (leverage ratio) qui cao

C (vi du chi tr mirc 10:1, chir khdng duac tiri mirc 30:l). Chc quy djnh c h phhi dua ra the0 nguyen kc. C h h g ta khbng c6 mot he th6ng l a t 1@ r6 rhg. Trong trubng hqp nay, cac d w chi c6 th& lqi dung c6c k& hb. N h h g ngubi ra quy @& phhi n&en ciru ki thuc tien va c6 dd quy&n luc. VB chc quy cQnh nay c h phg dugc ap dwg b p h p vi tohn ciu d6 cac @h chi tAi chinh khbng th$ lqi dyng kE h(r tqi chc hoat dong b nubc ngoii. ~ i & u nay &t kh6 thuc hien, nhung n6u c h h g ta kh6ng l h nhu v@y, c h h g ta s l phhi ducmg diu v6i mot cuac k h h g h o h g khtic.

BQ t r u h g - Chii nhifm VHn phbng Chinh phii ~ ~ u ~ & n XuPn Phuc:

1. Xin dinh gii hifu quH cic g6i kich chu ciia cic nu& trin th6 gi6i m i giio su nghien ciru, n8u c6 thk xin Binh gii g6i kich chu ciia Vift Nam. Khi kich chu nin t$p tmng vho n h h g 1Inh vyc nio? V i the0 giho suS th6 gi6i sE phpc hhi trong 3-4 nHm, v$y thbi gian kich chu nsn l i bao liu?

2. Vift Nam dang phit tri& manh, GDP dat 7-8% trong nhi&u nHm ghn dSy, nHm 2008 mHc du &ho MHn nhmg d n dat 6,2%. Vitt Nam d@t mmu_c ti& co. b in tr& thinh nubc chg - ---

nghifp vio nHm 2020, tuy nhien nhiiu nhi kinh t$ cinh bio v6 bPy thu nhlp trung binh:

chi b mirc t6i da 3000-5000USDlnHm, v$y d6i v&i met nu6c c6 trinh d@ phat triin thhp nhu Viet Nam can chuin bi n h h g diiu kien c8n thi&t gi di$ tranh bay thu nh$p trung binh?

Tri liri: T6i kh6ng c6 du t h h quyin va du th6ng tin d6 d h h gia v& Viet Nam. T6i co nghi6n ciru v& Trung Q U ~ C , ho n6i nhi&u nhung ho kh6ng I& nhi&u nhu ho n6i. My c6 k& hoach kich chu. nhung chua du 16n. Khohg cach v& s h lugng quf I cua My so viri du b b la 6.5%, g6i kich thich 11: 2,5% GDP. Vi vay g6i nay m6i chi bd dp duuc mot phhn cho su chCnh lech trsn. G6i nay h a n g du d i tao ra viec l h cho moi nguiri. Cac nuirc khac cibg t u q nhu viiy, tr& Trung Q U ~ C .

s

T6i khling cGc cach d i t r h h biy thu nhap trung binh. I36 &t muc thu nhgp trung binh c h t6i nB luc l h nhung cac nubc My la tinh lqi dang k g bi ket & muc thu nhap nay. Cac nuirc D6ng A dii thanh c6ng hun. V& dk la giio duc. Giao duc ph6 ccp rht quan trong d6i vui cac nuirc dang phat triin, nhung My la tinh khQg thanh cdng. BBi hoc rirt ra 1P kh6ng n6n th13c Cp d6 phat tri6n qua nhanh. Quay lai vi du HAn Qu6c. H h Qu6c d2 c6 mot buirc di sai nghlCm trong trong n h b g n h 70 la thix diy c6ng nghiep nmg qua s h , & t6i n h h g khoh dhu tir xhu nghl&m trong. Cac bqn n6n h u h g v& t m g lai, nhung kh6ng duuc d6t chay giai doqn. Kh6ng n6n nghi la Viet Nam c6 th& tru t h M Thuy Di6n trong 20 n h .

Thir tnrhg B@ KH-DT Cao ~ i k t Sinh: Duqc bit& Gido s u rdt n8i ti6ng v$ ccinh bdo, v#y t u gi& EL 10 nam tdi, khring holing se'xciy ra vdo n h ndo?

TrH Ix: Tbi &ng bikt. 10 n h tnrirc, k h b g h o h g D6ng A 118 lbi canh bio, va la sg @p duqt cho khimg h o h g hien nay. Chimg ta d timg yen th nhung cubi cimg lpi gap kh6 khan v& iuoc k h h g h o k g hien nay. C6 su lo ngqi la k h h g h o h g sE lgi xiy ra sau 10 n h nib, va cbn t8i te

C hun hien nay.

Thu tnrbng Be Tihi chhh ran XuPn HA: Trong bhi cdnh hi@ nay, todn cdu hdo c6ph6i Id xu the" duy nhdt bdi vdS njn kinh te" cdc n ubc? Ngdi cd nh#n xit gi, khuye"n cdo gi vti! vdn d$ @

do hda tiri scin vdn, @c biet Id h i vdS MV v$ vkn di! ndy?

TrH I&: T o h cku h6a khbng tg dong xiy ra m i phu thuac v b cu chi thuung mgi do. Trong th6 kj. qua, t o h cku h6a phiit t r i h rit nhanh, sau ctt, cti xu6ng rai lgi cti l&n. N h 1913, t o h cku hoh ch@n lgi, ctkn n h 1950 lqi duqc h8i phuc. Do dC, khbng ph& t o h cku hh6a luc n b c k g tang, nhung qui trinh niy diEn ra m q h hun hien nay. ~ i $ u niy khbng c6 gi bi hiin kh6ng phii do n h h g y&u t6 vb hinh hay quy l@t ~IJ nhien. Nguyen nhh thuc ctiy t o b cku hoii la chi phi v b chuykn thip, trong d6 quan m n g nhit c6 thk la kit qui cixi cich thirc v b chuy6n b h g container. Cich thuc v&I chuyin nay t5ng tnrbng nhanh tir n h 70, va giup g i h chi phi v&I t& d u h g b i b gi5a cac nuuc khiic nhau. T o h cku hh6a cho phCp kha n h g tharn gia vao cbc chu6i sin xdt . Xu h u h g nay sE tikp @c tikp di8n. Lieu n h h g v h d& v& n h g luqng va m6i trulmg co - Th-$m t6c do toh-Th&5iia Hoat dong vets phy thugc iih ddu t k g sE 1Bm

g i h qua trinh toin ciu hh6a Diu n&n tnrirc, gia diu t h g dZ giy tAc dijng xiu t6i toin ciu h6a. Viec hgn chi khi thAi C02 ciing h h h u h g t6i hoat dijng v$n tiii nhung kMng 161-1.

Viec do h6a t% k h o k vbn phai hit suc t h k , vi kMng c6 nhi&u kinh nghiem v& vib d& nay. Tu do hod ti% k h o k v6n sd d h din nhi&u cuijc khung hohg. K h k g h o h g ntim 1997, va cuijc khing hokg hien nay c k g viy. Viec khBng chuyin d6i hoin toin d6ng ti&n dZ d h tui su t&~g gii. Nhung dbng v6n khbng duuc kiim soit d h t6i k h h g h o h g khi xu& hien tinh t . g dong v6n dang b at chay vdo bj dao nguuc. ~ 6 u he thang n g h hing khBng duac an t o h , cac bgn sd phai lo l h g v& nguy ca dbng van qu6c t6 sd l b he th6ng n g h hing bit An. Iceland hay Ireland la met vi du. Cac nuirc c6 thu nhap du6i 10.000 USD GDP c& th$n trQng. ' Giaio su c6 giHi thic-h nguy6n nhPn k h h g hoHng la do thPm hgt ciia My va du thira c ia Trung QUSC? Vgy giho su hbm nay cbn gii? 35 kikn d6 khbng? KhH nHng d8ng USD chuy6n d6i thanh RMB?

TrH 1%: th6 gi6i phuc tap hcm viec My t h h hut v i Trung Qu6c thwg du. Trung Qu6c v i Trung DBng th&ng du, trong C h h Au c k g c6 su mit cGn b h g 1611. Cic qu6c gia thwg du g6m c6: Trung Q U ~ C , DBng A, cac nuirc cbng nghiep m6i (NIC). Cac nuirc dang m k nu: My, c5c nuirc m6i n6i a Chiu Au, Anh. Do bi, nguyCn h i in nay khbng phai la song phucmg ma la da phuang.

6 Tp. ~6 Chi Minh, VA tr Chiu A tBi cthg dupc d$t ciu h6i la khi nio dbng RMB s thay d USD? Diku nay sd khBng th6 xAy ra trong dbi'tBi. Diu tiCn RMl3 k h h g chuykn d6i dupc. Trung Qu6c.thanh t o h b h g RMl3, nhung khbng c6 nuuc thu ba nao diing RMB, do d6ng ti&n nay khBng chuy6n d6i dugc. PhAi 20 n h n k hoac liu han, kinh t& Trung Qu6c m6i ngang b h g My the0 ti gia h6i doai tQ tnrtmg (chh khBng phai trCn ti gia h6i do% ngang gia suc mua PPP).

C Hien gi6 kinh t& Trung Qu6c n . 6 hcm kinh t& Nh$t B k ( h u n g 16n hcm trCn PPP). Hien giu RMB t h b chi con khBng qquan t ~ n g b h g d6ng YCn. Su chuyin d6i ti&n te c6 dij tr& cho d i 18 d6i v6i dbng tiin m&. Vi du ddng USD & rit mqnh vtio n h 1880, nhung phai d n n h 1935, d6ng USD m6i thay th& duuc dbng B h g .

TBi ho% nghi v& Trung Qu6c. Trung Qu6c n6i r i t nhi&u v& chuyin d6i tien ti$. Trung Qu6c dB mua rit nhi&u USD v i dang tim chch thoat khdi tinh trqng MY. SDR la r6 tiin te &qc @o t h h h tir Yen, Euro, Bkg , n&u mu6n gi5 SDR thi My cu mua. Trong 20 n&n t6i, dbng Euro c6 thi cqnh tranh v6i USD, vi tinh thanh k h o h cao, nhung USD v h cb lqi th&. Hien giu d6ng USD m& mot cach bit thuirng bbi n6i lo ng+ v& th tnrbng. HBm qua tr Tp. HCM c6 ciu Mi: Bng Geithner phit biiu moi thir dang rit tit, nhung chinh 16c d6 USD l$ sut gii, t h sao nhu vay? D6 la do moi ngubi ngh? th& gi6i dii an t o h hcm. N h h g tin t6t 1h-h thutmg c6 h+ cho d6ng USD.

Ugt Nam cd th h mpnh vh ndng nghitp, vka qua U t t Nam cd chinh sdch tam nbng, nhung gid . - - -- T - -

s h p h i h n6@ igiii& t s n thh 5% i$i&ii?so ;& cdc scin phdm cbng nghitp (nghich lj), nguy&n nhdn nio? Ldm thhnho 8$ khicphuc?

6

TrH lbi: Gia c h n@ c6c v h rit cao, va se tiip tpc tbg . T6i cho la nhu vay. Khi kinh t& phuc h6i, gia ca h k g hoa se phuc hbi, nhung t6i nghi gia dAu se bi tnruc. V& dAi hqn, dit tr6ng trot tr&n th& gi6i c6 h g , kinh t& lai t h g tnrhg. Cac nu6c trb nen giau co h m va s& tieu d h g nhiku thit hm. Di&u nay d8ng nnghia v6i viec c h nhi&u ngii c6c hm, vi d& s h xuht 1 kg @t c h t6i 7kg ngfi chc. Do dC, xu h u h g dai hgn cua gid n@ c6c sP t hg .

Dai biiu QUSC hiji ~ r i h Du Ljch: T6i cd nghe ndi gia'o sw ndi vdn d i hien nay kit8ngphlii La khring holing, m i la Lam gi it@ khring holing. ~ 6 i vdi Vltt Nam, xPt th12 t q wu ti& nen la ba vitc gl ?

7

TrI lbi: 3 di&u cac bgn c6 th& l h d& phat tri&n

- Gido duc: Giao duc &i hoc chit luqng cao c6 th& giup thuc diy phat triin. Nhung dieu quan t r ~ n g h m ca la gib duc ph6 cap, giQ duc c6 nin t h g t6t. D6i v6i cac nuuc dang phat tri&n, gifio duc rit c h thi&t.

- Phat trien Ca sir ha tkng v6i su tham gia clia chinh phu. Khu vyc tu n h h kh6ng du kha n h g trong 1-mh yrc nay.

- Tr& k h h g h o h g tAi chinh: Khi nhin vao cuijc k h h g h o h g n i b 1997, c h h g ta nghT r h g cac nu6c di% phuc h6i. Nhung thyc ra chi c6 GDP phuc h8i, cbn con ngubi thi kh6ng. Nhung Indonesia khang bao gib phuc h8i duqc mtic t h g tnrbng nhu tnr6c k h h g holing. Hh Q U ~ C thi ~6.317 phuc h8i khA vimg chic, nhmg GDP c k g kh6ng dat dupc nhu rnuc tnrdc k h h g hohg.

Khcing hoiing mang t& th& dgi, ch3 thai dqi mang ham j gi ? dng nghigl vi! khri ndng Lqm phdt sau khi thqc thi gdi kich ciu?

TrH l&i: Dby 18 cuijc k h b g h o h g c h thiri dqi c h h g ta. Dby la k h h g h o k g th6ng thuimg (conventional), b& ngoii nhin thi khac. C h h g ta cho r h g su khic biet n& ir ch6 trong thbi kjr k h h g holing tAi chinh n h 193 1 nhi&u ngubi xip h h g d6 nit ti&n vh hien gib ko c6 hien tuwg d6. Thuc ti, hien tuqng MY v h dign ra. C5c n g h h g ng& (shadow banks) tqo n&n he th6ng r k phuc tqp. Bay gitr cGng xu& hien tinh trgng tir b6 @ tnrbng ti&n te, cac quy ve. Ddy kh6ng phAi la cdu chuyen m&, ma chi l i phien blin m6i c h cbu chuyen cfi. T6i doc di d ~ c lG t&c ph&n cua Keynes vi&t v b n h h g n h 30 vh clia Minsky vi&t vio n h h g nilm 70. N h k g gi cac tac giii dC, m6 tA rit dg &&I ra. C h h g ta rui v b cuoc k h h g h o h g rdy bbi vi chimg ta dii qu&n n h b g bAi h ~ c 1 jch sir.

Cd ngu&i nhgn @nh ring cu6c khring holing nriy tht! hi& m8 hinh ty do phi diiu chinh dii thkt bgi, m8 hinh bdn vihg hon si? La m6 hinh thj trwang x i h6i nhd nlvdc phric Lqi, mai gia'o sw da'nh gia'?

-.-- .- --- - - -- -

TrH livi: C h h g ta bi6t r$ng thj t r u h g t.& chinh hien dang nguy hi&m, n h g thj t r u h g t k c v h At mqnh. Su so s b h gi5a thj trubng x5 hai vA thj t r uhg ty do (laissez-faire) kh6 dem lqi cau tr i lbi tirc thi. Ca Tiy Au va MY d&u la n h b g nbn kinh t6 thi trubng, va hai m6 hinh hien d u dang gap ric r6i. Su can thiep c6a chinh phu tai Chiu Au mqnh hun nhi&u, khling hohg 6 Chau Au t8i t$ hm. Chiu Au co nhi&u cac s h ph& tai chinh tuung duung My. Khung hohg nha d6t di&n ra t8i t$ nhu nhau b Florlda (My) va Thy Ban Nha. Nu xdu tir th6 chip di&n ra tqi My v i D6ng Au. Suy tho& u Chiu Au v i My tuung h g nhau. Do do, c h h g ta b a n g th6 n6i la thi trubng x5 hai c6 th6 t6t han. Nhung chi phi v& con ngubi trong thi tnrbng x5 hai lim hun My. So s h h v& th6t nghiep, GDP nhu nhau h u n g th6t nghi$p My t h g nhanh hun, do khbng c6 su giui

C hqn v& sa th& n h h c6ng Er My. 6 My, m6t viec n&-a 18 m6t b b hiim v i mit sinh k6, khac v& Duc. T6i nghi la day 16 thbi di6m tat d6 xiy dung mgng luiri an sinh x5 hai tat hun tqi My.

Giao s u ndi la &y la kh Jng hodng tai chinh, nhung t6i cho ring nd cd s y khdc biet vi nd xliy ra L? My' - kiin trric s u cJa kinh t i toan c8u. V$ tdi cdu trric nin kinh t i toan c8u trong G20, GS ddnh gid nhu thi nao? sFphbi h e toan chu (G20, G7, th@m chi 62) sP cd tdc @ng nhu t h i nao v i g i h s u cd tin trrhg vao n$ lvc niy khbng?

TrA livi: Kinh t6 se duuc t& c6u trhc t6i muc do nao? Su thay d&i nay chi la v& mGt tir ngi3 ma th6i. Giu G y My se kh6ng & thuy6t g i h g cho tht cB th6 giCri. Nhung di&u cu b h la khi khling h o h g k6t thuc, su p h h ph6i quy&n luc kinh t& s& kh6ng thay ddi nhi&u (mac d~ su ki@u h a v& suc m y h kinh t6 c6 th& thay d&i). @

Cic m6c tdn th& gidi d&u dang trong giai doqn suy thohi. Khang nu6c nio cbn khQ n h g iip d p g chinh sach ti& te th6ng thuhg. 6 Chiu Au 1% s d t dZ u mltc 0%. Kh6ng th& the0 du6i chinh sach ti&n te mat cach doc lap. Chinh shch tAi kh6a b mot nu6c s t gilip nuirc khic h u h g lpi, di&u nay c6 nghia la chi duqc h u h g mat p h h lpi ich nhung 1q.i phAi cGu ganh n a g v& np t o h phh . Do 66 chfing ta phii hqp tac vCri nhau. Mat nuuc l h chua d& ma c h c6 thoi t h m v& su ph6i h q . Nhung G20 kh6ng l h duqc &&u MY. G20 dZ k t thda th* t h g van cho IMF, db la t h b h c6ng 161.1, d t la d6i v6i cac nuuc nh6, nhung chua c6 cu ch6 d& ph6i hqp chinh sich gi5a cac nuirc. Chfing ta cihg c6 su khhc biet v& 9 thirc he. Dltc thi p h h d6i Keynes, nhung My thi ilng ha.

Gilm d6c Vien nghi4n cliu kinh d chinh slch ~ g u y z n Dkc Thlnh: Cdch ddy 30 ndm gido s u cd viit bai vi! hi@ ring thu hgp ni!n kinh ti! ( d n g tdc gili vdi Lance Taylor). K i t Nam hiin cd thiim hut thumg mai l h , biiy gi3 6ng cbn gi2 quan diim dd ko?

Tr5 I s : Rib mimg la c6 ngubi v h nh6 ttri b% vi6t c b t6i. C h h g ta kh6ng c6 hi$u img m q h v& cac b h g c h d6i t2i.i s h . ~ 8 i d6, c6 tiic dong thu hep trong nuirc, nhung quy m6 c h tic dang nay biy gib lim hun nhiiu. Vi bay gi& np b$lg ti&n nuirc ngoai & h h g h o h g 1997 va k h h g h o h g tqi D6ng Au hien nay), dbng van luu chuy&n d& d h g han. Hien gib c6 th6 vay tiin 6 khhp - - ----- -- - - -- - - - -- - -

ncri d& mua nhl (vi du c6 th& dung Franc Thyy ST hay d6ng Yen Nhet d& mua), nhung khi k h h g hohg xay ra se d h t6i kh6 khb .

Trong 4 tlzring dhu niim nay xu& k h b fiat Nam sang My van tiing 8%, cring th&i gian dd xukt k l t b Trung QU& sang My gilim 10% CU cku hang xu& k l zh cria Vipt Narn va Trung Qu6c khdng klzdc nhau. Girio s u gilii tlz k h tlzt! nao v i diiu nay?

TrH lbi: Tnrac khhng hohg, nhi&u s h ph& sir dung nhi&u lao dong duac nh$p khhu tir Trung Q U ~ C vio Viet Narn. Viec s h ph& sir dung nhiku lao dong, luc lu-g lao dong C&I ca, muc lumg thip dg c6 t b dung d6i viri Viet Narn. T6i nghi xu h u h g nay sB tikp tpc trong thai gian . tiri.

Ph6 Thti t u h g ~ g u y & n Sinh Hung: n&u hai ciu h6i

1. M ~ i Gido s u ddnh gia' tdc dgng cria khring holing toan chu dbi vdi clir nudc dang phdt tritn, rtpe bitt La cdc nudc dang B trinh dfl th$ va mdi hgi nh@p qubc tk Tdc dgng vdi nhiing nudc m= kinh tt! ndng nghitp, khu vuc ndng than chiam @ trpng Ldn. L&i khuy2n vdi K t t Narn trong Llnh vuc nay?

2. Gido su ba' di! c#p rkt nhiiu vd gido dgc diio tgo bexphdt triin. Vai tri, cria kinh t i thi t r u h g dtphdt triin x i hai (gido dgc, y tt?), va vai tri, cria nha nudc nhu thinao? Phrii chiing ta d n quan trim t& vai trd cria nhd nudc, nhungcfing t@n dgng tbi da vai tri, cria thi t ruhg?

,

Trii liri: Tk-dong cfia k h h g h o h g t6i cac nuac dang phiit tri&n chu y&u thBng qua dbng chay thuung mpi, trh DBng Au co thj tnrirng v6n bj thc d6ng nhiiu. KhBng may la thuung m+i th6 gibi ?

dZi suy g i h &t nhanh, thc dong ti& cuc wgt ngoAi du kikn (t6i te hun n h &u ti&n cfia cuac C Dqi suy thohi). Cic nu6c chuyen sAn x d t h h g cbng nghiep c k u t ic dong P&~U d t : Nhat,

Dirc, Him Qu6c. Trung Qu6c vii Viet Narn ciing cku MI hubng, nhung khbng n@ng n& b h g c8c nu6c tren. Sin p h h n6ng nghiep bj Bnh hubng nhung khang nhiku. Cac nubc thu nhsp t h p viri tJi tvng n6ng nghiep 16n v9 kCm phat trien c6 th& ciing bj MI hubng n@ng n&. K h h g hohg giy 6nh hubng t6i x d t kh&, nhung chc bqn c6 th6 c6 ghg duy tri thj tnrbng noi dja.

- Giao duc khBng ph& 18 l"mh yrc thi tnrirng tp do c6 th& xir 19 tit. Kh6ng ai dua vao thi tn rhg d6 cung c6p giao duc. Vi giQ duc 18 hiing h6a cbng, diy la nhiem v-y c h nhi nlrirc. Chi c6 tr gib duc bac cao thi c6 th& d m p h h MO v b thj tn rhg , nhung v h c6 t n r h g h q nha nu6c cung gib duc bijc cao mot cach hi& qu& d My, viec dua v b tu nh6.n dk cung c6p djch vp giao duc dem lai kit quA kh6ng tit, tham n h k g m&m & xiiy ra khi tu n h h h6a giao duc. C6 n h b g ngubi t h h thikt v6i cic c h i d t i gia dugc chon dk thuc hien cac djch vp nay.

- Y ti: b b h i t hy t& nCn do thi t n r h g hay nh2nu6c cung tip. C h h g t t fwk inh nghi&m tren cb 2 1-%h vuc nay. T6i cho r h g bho hikm c2n bin n&n la hoat dQng cha chinh phh, b b hi&m

--%I h a n g themgia @, ma d G ~ v a i tro nuhggian. N h muc tiCu cha cic bban7%~-K&

y t& ph6 cep thi nCn d& chinh phu cung chp bao hiim. TrCn t b c t&, b b hi&m tu n h h chi cqnh tranh nhau d& kh6ng ph& tra cho n h k g ngubi c6 riii ro cao hm. My hien dang c8 ghg d& c6 bao hiim ph6 c@p. C6c cbng ty bb hi&m chi la n h k g chuhg ngqi c h trb. C6 1 vi du ghn diy Ih Dii Loan 85 chuy&n tir tu n h h sang chinh phli d& cung cdp bbo hi&m, v i clang v&n h h h rht tat.

Chinh phu dimg ra d& .cung chp ddjch vp y t i s& gap kho k h h do moi nguai thich tq lua chon djch vp. Co b h g chimg thk hien tinh hieu qu8 han cua he th6ng cung cdp ddjch vp y t i cua tu n h h so v6i cua chinh phu. ~ i & u nay phu thuijc vao t h g 16p l2n.h &o. Vi du tai My bao hi& y t i ph8 c@p cung chp cho ngubi gih tir 65 tu8i trb lCn, bao hi&m tu n h h cung chp cho tht ca moi ngum. He thang b b hi&m cho c p chiin binh do chinh phu di&u h W . 20 n h tnrac diy, he thang b b hi&m cho c m chiin binh hoat d6ng rht kem, nhung sau khi ~ 6 n ~ thing Clinton cai cich, he th6ng nay Ken duac dihh gi6 la t6t nhdt nuac My. Do do, chinh phli cung tip djch vp y t& cb th& t6t hoac xdu, n&u duac thyc hien tat thi s t v& hinh tat. T6i kh6ng th& tu v6.n la cac bqn n&n di theo h u h g nio. Trong s8 cac nuac ti&n tikn thi Ph6p la nukc co he thang bio hi&m t6t nhit, vifc h8 trq tii chinh cho he th6ng b b hi&m do chinh phi d h nhiem, cbn thj tnrbng cung chp dich vp y t& nhung du6i su g i h sat cua nha nukc.

~ b t n h i h nudc tling chi a9 thuc hi& gdi kich cdu, nin nhiiu nudc dhng b@i chi, va ng dang tring. Theo gido su, diju nay cd dht dnh t r g n nq qu6c gia khang?

T d lbi: C h h g ta d&u c6 v& 8& v& nq qu6c gia. P i y khkhg ph& 1 i v h d& nhi&n ma la lua chon bit b$c. Iceland & c6 k h h g h o h g na nglGt5m trong. Ireland d% buijc ph& d h g chinh sach vay nq.- Anh bi gidi hqn v i p h i p vi can thiep. Nh$t c h g phAi d6i mat vdi nhiku v h d6. C k nu6c cb thh rai vAo nq 90-100% GDP bong tumg lai g~ v l ho se phAi giii thich xem ho s& ~IA nq nhu th6 d o .

C

PTTg Nguy8n Sinh H h g : t6i mu6n dinh 5 ph kt cubi d gido suphdt biiu vi! V@t Nam va cd &i I&? khuygn cho Eft Nam

Trh 1M: T6i b a n g mu6n dua ra l&i khuyen vi moi ngubi tqi &y chic c h h hi&u v$ Viet Nam h m t6i. Cac bqn d l c6 chi& luuc p k t tri&n thanh cbng. K h h g h o h g hien nay kh6ng ph& 1Bi c b cac bqn, ma c h cac nnutrc xung quanh. T6i nghi r h g Viet Nam c6 mat s6 v h d6 th6ng thubng v i chinh sach nhu t h h hut tAi chinh (&y la diiu phAi quan th k& ca sau k h b g hohng), l i p phat cao. ~ & n kinh t& ca b h v k g m e , m6 hinh phsat triin dua vao x&t khiu d% pMt huy tAc d q g . Diy b 6 n g phai la kit qdi c h nhftng lbi khuyt5n cria ngu&i My. 10 n&n tnruc diy, khi t6i mu6n tdi trung t&n cria k h h g h o k g tAi chinh, t6i phAi bay n h k g chuy&n bay dii. Gib clAy t6i chi chn di tiu di$n l i c6 th& tdi New York! T6i chuc cac bqn may m h .

Ph6 TTg Nguy;n Sinh Hung: xin c h on GS