fiat palio manual

By [email protected]

mgr inż. Józef Zembowicz


FIATALBEA, SIENAi PALIO WEEKEND


Więcej książek w pdf:

[email protected]

WYDAWNICTWA KOMUNIKACJI I ŁĄCZNOŚCI WARSZAWA


Opracowanie graficzne: TADEUSZ PIETRZYKRedaktor: inż. BARBARA AKSZAK-OKIŃCZYCRedaktor techniczny: MARIA ŁAKOMYKorekta: ZESPÓŁZdjęcie na okładce: FIAT AUTO POLAN D

629.114.004.67 Budowa i działanie poszczególnych mechanizmów oraz zespołów samochodów FIAT Albea,Siena i Palio Weekend. Szczegółowe dane techniczne i regulacyjne, zasady obsługi technicznej,niezbędne materiały eksploatacyjne. Opis rozkładania, naprawy i składania poszczególnychelementów, mechanizmów i zespołów.

Odbiorcy: użytkownicy opisanych modeli samochodów, pracownicy zaplecza technicznegomotoryzacji oraz wszyscy zainteresowani tymi samochodami.

© Copyright by Wydawnictwa Komunikacji i Łączności sp. z o.o., Warszawa 1999, 2002.

ISBN 83-206-1464-3

Autor i wydawca informują, że podjęli wszelkie możliwe starania, aby zapewnić prawidłowośćdanych oraz porad zawartych w tej książce, i za ewentualne błędy nie mogą być pociągnięci doodpowiedzialności.

Wydawnictwa Komunikacji i Łączności sp. z o.o.ul. Kazimierzowska 52, 02-546 Warszawatel. (0-22) 849-27-51; fax (0-22) 849-23-22Dział handlowy tel. (0-22) 849-27-51 w. 555tel./fax (0-22) 849-23-45Prowadzimy sprzedaż wysyłkową książekKsięgarnia firmowa w siedzibie wydawnictwatel. (0-22) 849-20-32, czynna pon. - pt. 10.00-18.00e-mail [email protected] WKŁ w sieci Internet http://www.wM.com.plWydanie 2. Warszawa 2002.


OD AUTORA 71. INFORMACJE OGÓLNE 91.1. Identyfikacja samochodów 91.2. Opis i dane techniczne samochodów 111.3. Wskazówki obsługowo-eksploatacyjne 161.3.1. Systemy zabezpieczania samochodu 161.3.2. Urządzenia do sterowania i kontroli 211.3.3. Uruchamianie silnika 241.3.4. Urządzenia mechaniczne, elektryczne i wyposażenia samochodu 251.3.5. Wskazówki obsługowo-naprawcze 38

2. SILNIKI 572.1. Budowa i dane techniczne 572.2. Budowa układów zasilania, zapłonowego i wylotowego 622.2.1. Silnik 1,4 622.2.2. Silnik 1,6 822.3. Weryfikacja, regulacja i naprawa silnika zamontowanego

w samochodzie stojącym na kołach 952.3.1. Wskazówki ogólne 952.3.2. Sprawdzanie systemu wtryskowo-zapłonowego 1002.3.3. Sprawdzanie układu zasilania paliwem 1012.3.4. Regulacja cięgła sterowania przepustnicy 1022.3.5. Sprawdzanie prędkości obrotowej biegu jałowego 1032.3.6. Sprawdzanie substancji toksycznych w gazach wylotowych . . . . 1032.3.7. Wymontowanie i zamontowanie głównych zespołów układu

zasilania paliwem 1042.4. Weryfikacja, regulacja oraz naprawa silnika zamontowanego

w samochodzie na podnośniku warsztatowym 1052.4.1. Montaż i demontaż chłodnicy . . 1052.4.2. Napełnianie cieczą i odpowietrzanie układu chłodzenia 1062.4.3. Wymiana paska napędu sprężarki klimatyzatora i urządzeń

pomocniczych 1062.4.4. Wymiana paska napędu rozrządu 1082.4.5. Wymiana pompy cieczy chłodzącej 1102.4.6. Wymiana głowicy 1112.5. Wymontowanie i zamontowanie zespołu napędowego 1142.6. Wskazówki dotyczące demontażu i montażu silników

wymontowanych z samochodu 116

3. SPRZĘGŁO 1283.1. Budowa i dane techniczne 1283.2. Wymiana tarczy sprzęgła i łożyska wyciskowego 1283.3. Wymiana pedału i linki pedału sprzęgła 129

4. SKRZYNKA PRZEKŁADNIOWA 1314.1. Budowa i dane techniczne 1314.2. Naprawa skrzynki przekładniowej 1314.3. Mechanizm zmiany biegów 140

5. PÓŁOSIE NAPĘDOWE 1435.1. Budowa i dane techniczne 1435.2. Wymontowanie półosi 144

6. UKŁAD KIEROWNICZY 1466.1. Budowa i dane techniczne 1466.2. Demontaż i montaż elementów układu kierowniczego 148


Spis treści

7. ZAWIESZENIE PRZEDNIE 1517.1. Budowa i dane techniczne 1517.2. Naprawa zawieszenia przedniego 1527.3. Ustawienie kół przednich 157

8. ZAWIESZENIE TYLNE 1598.1. Budowa i dane techniczne 1598.2. Naprawa zawieszenia tylnego 1598.3. Ustawienie kół tylnych 164

9. UKŁAD HAMULCOWY 1659.1. Budowa i dane techniczne 1659.2. Naprawa układu hamulcowego 1679.3. Wymontowanie i zamontowanie hamulców kół tylnych 1699.4. Demontaż oraz regulacja korektora hamowania

i reduktora ciśnienia 1709.5. Demontaż i montaż układu uruchamiającego hamulce 1719.6. Hamulec awaryjny 1729.7. Układ przeciwblokujący ABS 173

10. WYPOSAŻENIE ELEKTRYCZNE 18210.1. Dane techniczne 18210.2. Schematy instalacji elektrycznej 183

11. NADWOZIE 21411.1. Zderzaki 21411.2. Drzwi i pokrywy 21511.3. Wyposażenie wnętrza samochodu 22011.4. Pasy bezpieczeństwa z napinaczem 22711.5. Oblachowanie zewnętrzne nadwozia 22911.6. Elementy szkieletu nadwozia 232

12. ZMIANY I MODYFIKACJE OD ROKU 1999 23812.1. Informacje ogólne 23812.2. Silniki 24812.2.1. Silnik 1,2 8V 24812.2.2. Silnik 1,2 16V 26112.2.3. Silnik 1,6 27312.2.4. Silnik 1,6 16V 27312.3. Mechanizmy podwozia 27512.4. Wyposażenie elektryczne 277


OD AUTORA

Siena to nazwa miasta położonego w środkowych Włoszech.Od kilku stuleci w Sienie, w centrum miasta, odbywają się wyścigi koniz jeźdźcami w starodawnych strojach. Zwycięski koń i zwycięski jeździeczostają specjalnie nagradzani. Wyścigi te nazywają się Palio. Sąjedynątegorodzaju imprezą sportową na świecie, połączoną z festynem, w której biorąudział wszyscy mieszkańcy Sieny.To wyjątkowe miasto i te jedyne zawody konne dały nazwę nowym samo-chodom osobowym FIAT-a, które pojawiły się na polskich drogach w roku1997, a rok wcześniej w Europie, Ameryce Południowej, a także na innychkontynentach.Nazwy tych samochodów są ze sobą związane, podobnie jak rozwiązaniatechniczne i technologiczne obu tych samochodów.Książkę niniejszą przeznaczam posiadaczom samochodów, którzy chcielibylepiej i dokładniej poznać samochód, a także warsztatom samochodowym,które wspomagają autoryzowaną sieć serwisową FIAT-a. Z książki mogąkorzystać również uczniowie i studenci kierunków samochodowych; znajdąbowiem w niej wiele praktycznych informacji uzupełniających wiedzę zdobytąw szkole i na uczelni.Życzę wszystkim użytkownikom samochodów FIAT Siena i Palio Weekendbezpiecznej, bezawaryjnej i przyjemnej jazdy samochodem, natomiast me-chanikom warsztatów samochodowych, uczniom oraz studentom, by książkata wzbogaciła ich wiedzę o samochodach.

Autor


Rys. 1.1. FIAT Siena

Rys. 1.2. FIAT Palio Weekend

Rys. 1.3. Umiejscowienie tabliczki znamionowej(strzałka wskazuje tabliczkę znamionową)

Rys. 1.4. Tabliczka znamionowa(objaśnienie oznaczeń literowych w tekście)

8


1 INFORMACJE OGÓLNE

Nowe samochody FIAT-a, trzybryłowa Siena i sta-tion wagon Palio Weekend, są produktami za-krojonego na szeroką skalę projektu samochodutyp 178. W ramach tego projektu powstały równieżinne modele: Palio dwubryłowe, samochody do-stawcze pick-up oraz małe ciężarówki z nad-woziem typu furgon.Samochody rodziny 178 zostały wyposażone w sil-niki benzynowe o pojemności 1242 cm3,1372 cm3,1581 cm3 oraz w silnik wysokoprężny z doładowa-niem o pojemności 1698 cm3.Projekt samochodu jest kierowany i nadzorowanyprzez centrum FIAT-a w Turynie, natomiast cent-rum przygotowania oraz koordynacji produkcjimieści się w Brazylii. Do przygotowania produkcjirodziny samochodów 178 wybrano światowychleaderów w produkcji mechanizmów i komponen-tów samochodowych, wykorzystując ich najnowo-cześniejsze rozwiązania techniczne i technologi-czne.Główne centrum produkcyjne samochodów FIATSiena ulokowano w Argentynie w miejscowościCordoba. Centrum produkcyjne Palio mieści sięw miejscowości Betim w Brazylii.Linie produkcyjne, na których już ulokowano pro-dukcję samochodów projektu 178 lub w którychplanuje się uruchomienie produkcji w najbliższychlatach, znajdują się również w Polsce, Maroku,Wenezueli, RPA, Indiach oraz w Chinach, Turcjii Rosji.Lista ta nie jest zamknięta i wszędzie tam, gdziebędąistniały potrzeby i możliwości, samochody tejrodziny będą produkowane.Sposób i zakres realizacji projektu samochodówrodziny 178 oraz teren ich produkcji uzasadniająokreślanie tych samochodów jako samochodyświatowe — world car.

Z punktu widzenia przeznaczenia tych samocho-dów, tj. na wszystkie kierunki sprzedaży na świe-cie, w samochodach zwraca uwagę uniwersal-ność sylwetki oraz uniwersalność rozwiązań tech-nicznych, które sprawdzają się w różnych warun-kach eksploatacji na całym świecie.Decyzja o produkcji samochodów rodziny 178w Polsce została podjęta po dokładnym i uważ-nym zbadaniu realiów oraz specyfiki rynku pol-skiego. Wyniki tych prac wykazały, że trzybryłowysamochód FIAT SIENA oraz FIAT Palio Weekendz nadwoziem station wagon będą najodpowied-niejsze dla rynku polskiego; produkcję tych samo-chodów uruchomiono w Bielsku-Białej.Pierwszy egzemplarz tego samochodu opuścił taś-mę produkcyjną w Bielsku-Białej w lutym 1997 r.W Polsce sprzedaż samochodów FIAT Sienarozpoczęto w czerwcu 1997 r., a FIAT PalioWeekend — we wrześniu 1997 r.Do samochodów przeznaczonych na polski ryneksą montowane silniki benzynowe o pojemności1372 cm3 i 1581 cm3.

Tabliczka znamionowa

Tabliczka znamionowa (rys. 1.4) w obu samo-chodach jest przymocowana nitami do poprzeczkigórnej wzmocnienia czołowego przedziału silnikapo lewej stronie zaczepu zamka pokrywy(rys. 1.3).Zawiera następujące informacje:(A) — nazwę producenta;(B) — numer homologacji;

9


Informacje ogólne

Identyfikacja typu samochodu, silnika i wersji nadwozia Tablica 1-1

Kod identyfikacyjnytypu samochodu

SUF2) 178 000lub

ZFA2) 178 000

Silnik

1242cm38V1)

1372 cm3 8V

1581 cm3 16V

1698cm3TD1)

Kod typu silnika

178B5.000

178 B2.000

178 B3.000

176A3.000

Kod wersji nadwozia

178DXG1A01178CXC1A178DXC1A178CXD1A178DXD1A

178 DX H1A 02

Samochody podstawowew Polsce

FIAT Siena

X

X

FIAT Palio Weekend

X

X

11 Silniki 1242 cm 3 8V i 1698 cm3 TD są niedostępne na polskim rynku.2) SUF — wyprodukowany w Polsce, ZFA — wyprodukowany we Włoszech.Inne litery oznaczają kraj producenta wg kodu VIN.

(C) — kod identyfikacyjny typu samochodu, iden-tyczny dla wszystkich samochodów;(D) — nr fabryczny nadwozia, różny dla każdegoegzemplarza samochodu;(E) — maksymalną dopuszczalną masę całkowi-tą;(F) — maksymalną dopuszczalną masę całkowitąsamochodu z przyczepą;(G) — maksymalny nacisk na oś przednią, różnyw zależności od zastosowanego silnika i poziomuwyposażenia samochodu (tabl.1-1);(H) — maksymalny nacisk na oś tylną, różnyw zależności od zastosowanego silnika i poziomuwyposażenia samochodu (tabl.1-1);(J) — typ silnika;(L) — kod wersji nadwozia, w którym pierwsze trzycyfry, tj. „178", wskazują numer typu samochodu;czwarte oznaczenie literowe i piąte oznaczenie(X) wskazuje, czy jest to samochód z nadwoziemtrzybryłowym pięciodrzwiowy (CX) czy samochódz nadwoziem station wagon pięciodrzwiowy; na-stępne trzy oznaczenia wskazują pojemność za-stosowanego silnika oraz wersję jego wykonania;a ostatnie dwa oznaczenia odnosząsię do odmiansamochodów i nowych modeli;(M) — numer do zamawiania części zamiennych;(N) — skorygowana wartość współczynnika dy-mienia, oznaczenie stosowane tylko w samocho-dach z silnikami wysokoprężnymi.

Numer identyfikacyjny samochoduSamochody FIAT Siena i Palio Weekend są ozna-kowane w międzynarodowym systemie oznaczeńidentyfikacyjnych VIN. Numer identyfikacyjny sa-mochodu jest podzielony na dwa człony:— człon pierwszy składa się z trzech liter „SUF",oznaczających kraj i producenta, oraz z oznacze-nia typu samochodu „178 000"; człon pierwszystanowi kod identyfikacyjny typu samochodu;— człon drugi stanowi numer fabryczny nadwo-zia, różny dla każdego egzemplarza samochodu.Numer identyfikacyjny samochodu (rys. 1.5) jestwytłoczony trwale w podłodze nadwozia pod przed-nim siedzeniem pasażera. Dostęp do numeruuzyskuje się po przesunięciu siedzenia do przodui podniesieniu pokrywki w dywaniku podłogi.

Rys. 1.5. Umiejscowienie numeru identyfikacyjnego1 — oparcie przedniego siedzenia pasażera, 2 — prowadnicasiedzenia, 3 — numer identyfikacyjny, 4 — pokrywkaw dywaniku podłogi

Oznakowanie silnikaOznakowanie silnika składa się z dwóch członów.Człon pierwszy to oznaczenie typu samochodu,w którym:— pierwsze trzy cyfry „ 178" odnoszą się do typusamochodu;— następne dwa znaki (literowy i cyfrowy) iden-tyfikują pojemność i konstrukcję silnika;

Rys. 1.6. Umiejscowienie numeru silnika 1,4(strzałka wskazuje umiejscowienie numeru)

10


Identyfikacja i opis samochodów

Rys. 1.7. Umiejscowienie numeru silnika 1,6 — numerwidoczny po podniesieniu samochodu(strzałka wskazuje umiejscowienie numeru)

— ostatnie trzy cyfry są zarezerwowane dla two-rzenia nowych odmian i wersji silników podczasmodernizacji samochodów.Człon drugi jest kolejnym numerem silnika.Oznakowanie silnika jest wybite na sfrezowanejpłaszczyźnie kadłuba silnika po prawej stronie,patrząc w kierunku jazdy. Umiejscowienie nume-rów silników przedstawiono na rysunkach 1.6 i 1.7.Pierwszy człon numeru silnika jest jednocześnieoznaczeniem typu silnika i został powtórzony natabliczce znamionowej w pozycji J (rys. 1.4)

1.2. OPIS I DANE TECHNICZNESAMOCHODÓW

Samochody FIAT Siena i Palio Weekend, produko-wane w Polsce, są wyposażone w silniki nowej ge-neracji o pojemnościach 1372 cm3 oraz 1581 cm3

i mocy odpowiednio 70 KM oraz 101 KM.Napęd z silnika jest przenoszony przez jednotar-czowe sprzęgło suche do skrzynki przekładnio-wej. Zespół napędowy, tj. silnik ze skrzynką prze-kładniową, jest umieszczony z przodu samochodui napędza koła przednie.W kołach przednich zastosowano hamulce tar-czowe, a w kołach tylnych — hamulce bębnowez samoczynną regulacją luzu szczęk hamulco-wych. Układ hamulcowy jest uruchamiany hyd-raulicznie (podział „po przekątnej"). W układziezastosowano urządzenie wspomagające.Jako wyposażenie standardowe we wszystkichsamochodach FIAT Palio Weekend zastosowanohydrauliczny korektor siły hamowania, działającyna koła tylne, a w samochodach FIAT Siena— reduktor ciśnienia kół tylnych. Jako wyposaże-nie dodatkowe zastosowano układ przeciwbloku-jący ABS, zabezpieczający przed poślizgiem kół.

Hamulec awaryjny, typu dźwigniowego, działa nakoła tylne.Zawieszenie przednie jest niezależne, z kolum-nami typu Mac Pherson, z wahaczami odlanymiz żeliwa sferoidalnego, zamocowanymi do belkipoprzecznej, i stabilizatorem poprzecznym.Zawieszenie tylne składa się ze sprężyn śrubo-wych i amortyzatorów hydraulicznych podwójne-go działania oraz stabilizatorów. W samochodachFIAT Siena zastosowano tylną oś wahliwą podat-ną, a w samochodach FIAT Palio Weekend — po-jedyncze wahacze wleczone.W układzie kierowniczym zastosowano kolumnękierownicy z przegubami krzyżakowymi, przekład-nię zębatkową oraz przeguby i drążki kierowniczenie wymagające obsługi technicznej (smarowa-nia). Jako wyposażenie dodatkowe przewidzianopoduszkę powietrzną i mechanizm regulacji poło-żenia koła kierownicy.

W samochodach zastosowano obręcze kół z bez-dętkowymi oponami radialnymi niskoprofilowymi.W nadwoziach samochodów FIAT Siena i PalioWeekend, pomimo różnej koncepcji nadwozia,zastosowano wiele elementów szkieletu wspól-nych dla obu samochodów i większość identycz-nych elementów wyposażenia nadwozia.Podstawowe dane techniczne samochodów FIATSiena i Palio Weekend zestawiono w tablicy 1-2.Wymiary samochodów przedstawiono na rysun-kach 1.8 i 1.9.

W standardowym wykonaniu samochodów za-stosowano:— system zabezpieczenia przeciwpożarowegoFPS, w skład którego wchodzą: metalowe prze-wody paliwa, wyłącznik bezwładnościowy wyłą-czający pompę paliwa w przypadku zderzeniasamochodu, osłony termiczne układu wylotowe-go, pokrycia siedzeń i tapicerki wnętrza wykonanez materiałów niepalnych;— elektroniczną blokadę uruchomienia silnikaFIAT CODE, uruchamiającą się samoczynnie powyjęciu kluczyka z wyłącznika zapłonu;— korektor ustawienia świateł reflektorów w zale-żności od obciążenia samochodu;— zagłówki przednie i tylne z regulacjąwysokościpołożenia;— bezwładnościowe pasy bezpieczeństwa (przed-nie i tylne) z regulacjąwysokości położenia i napi-naczem dla siedzeń przednich;— trzecie światło hamowania „stop";— zewnętrzne lusterka wsteczne regulowane odwewnątrz;— atermiczne szyby z tylną szybą ogrzewaną;— rozkładane siedzenia tylne;— reflektory halogenowe;— system recyrkulacji powietrza z blokowaniemdopływu powietrza z zewnątrz;— mechanizm otwierania pokrywy przedziału ba-gażnika z miejsca kierowcy.

11


Informacje ogólne

Podstawowe dane techniczne samochodówModel

Liczba cylindrówUkład / ułożenie cylindrów

Pojemność skokowa (cm3)Stopień sprężaniaŚrednica cylindra (mm)Skok tłoka (mm)Objętość komory spalania (cm3)Moc maksymalna (kW/KM)Prędkość obrotowa mocymaksymalnej (obr/min)Maksymalny moment obrotowy(kGm/N-m)Prędkość obrotowamaks. momentu (obr/min)Rozrząd

Zasilanie

ZapłoNapięcie instalacji elektrycznej (V)Pojemność akumulatora (Ah)Liczba biegówUkład kierowniczy

Hamulce kół przednichrodzaj/średnica tarczy (mm)Hamulce kół tylnychrodzaj/średnica bębna (mm)Wymiary ogumieniaLiczba miejscLiczba drzwiWymiaryPojemność bagażnika (dm3)Pojemność zbiornika paliwa (dm3)Rodzaj paliwa

Maks. masa całkowita (kg)Maks. nacisk osi przedniej (kg)Maks. nacisk osi tylnej (kg)Masa samochodu gotowegodo jazdy (kg)Maks. ładowność(pasażerowie plus bagaż) (kg)Maks. masa przyczepyz hamulcem/bez hamulca (kg)Maks. obciążenie kuli hakaholowniczego (kg)Maks. obciążenie dachu (kg)Prędkość maksymalna (km/h)Przyspieszenie 0-100 km/h (s)Zużycie paliwa1' (dm3/100 km)

Siena 1,44

rzędowe / poprzecznez przodu

13729,2 ±0,2

80,567,4

41,8351/70

6000

11/108

3000z wałkiem rozrządu

w głowicywtrysk elektroniczny

S.P.I. Webernelektroniczny

12

50

5 + wstecznyzębatkowy lubzębatkowy ze

wspomaganiem21

tarczowe/240

bębnowe/185175/65 R 14 82T

5

4

rysunek 1.8500/8503'

48

benzyna bezołowiowaLO min. 95

1425800

800

1025

400

1100/400

70

50

164

12,95,5/7,5/8,5

Siena 1,64


158110,15±0,15

86,467,4

43,1974/101

5500

14,3/140

4500z dwoma wałkami

rozrządu w głowicywtrysk elektroniczny

M.P.I. Weberelektroniczny

12

50

5 + wstecznyzębatkowy ze

wspomaganiem

tarczowe/240

bębnowe/185175/65 R 14 82T

5

4

rysunek 1.8500/8503'

48


1450800

800

1050

400

1100/400

70

50

186

10,25,5/7,5/9,8

Palio Weekend 1,44


13729,2 ±0,2

80,567,4

41,8351/70

6000

11/108

3000z wałkiem rozrządu

w głowicywtrysk elektroniczny

S.P.I. Weberelektroniczny

12

50

5 + wstecznyzębatkowy

tarczowe/240

bębnowe/228175/65 R 14 82T

5

5

rysunek 1.9460/8903)/15404

51


1560800

930

1060

500

1200/400

70

50

169

13,85,5/7,5/8,5

Tablica 1-2

Palio Weekend 1,64


158110,1510,15

86,467,4

43,1974/101

5500

14,3/140

4500z dwoma wałkami

rozrządu w głowicywtrysk elektroniczny

M.P.I. Weberelektroniczny

12

50

5 + wstecznyzębatkowy ze

wspomaganiem

' tarczowe/257

bębnowe/228175/65 R 14 82T

5

5

rysunek 1.9460/8903)/15404)

51


1595800

930

1095

500

1200/400

70

50

186

10,55,5/7,5/9,8

1) Zużycie paliwa ustalono wg normy 80/1268/ECE przy prędkości 90 km/h, 120 km/h oraz w teście miejskim. Pomiary przy prędkości 90 km/hi 120 km/h przeprowadzono na płaskiej i suchej nawierzchni drogi oraz na stanowisku próbnym. Pomiary w teście miejskim wykonano na stanowiskuprób w symulowanym ruchu miejskim.2> Przekładnia ze wspomaganiem w wersji Palio 1,4 HL wprowadzonej pod koniec 1998 r.3) Z siedzeniem tylnym złożonym - do dolnej krawędzi szyb bocznych."' Z siedzeniem tylnym złożonym - do płaszczyzny dachu.

12


Opis i dane techniczne samochodów

Rys. 1.8. Podstawowe wymiary samochodu FIAT Siena

*)zpałąkami dachowymi 1515

Rys. 1.9. Podstawowe wymiary samochodu FIAT Palio Weekend

13


Dodatkowe wyposażenie samochodówWyszczególnienie

Wspomaganie układu kierowniczego

Centralny zamek z elektrycznym podnośnikiem szyb

Siedzenie kierowcy z regulacją lędźwiową

Regulacja położenia kierownicy

Wycieraczka szyby tylnej ogrzewanej

Lusterka zewnętrzne regulowane elektrycznie

Poduszka powietrzna kierowcy + napinacze pasów

Poduszka powietrzna kierowcy i pasażera + napinaczepasów bezpieczeństwa

Tylne siedzenia dzielone

Lakier metalizowany

Reflektory przeciwmgłowe

Spryskiwacze reflektorów

Zderzaki, klamki drzwi, lusterka zewnętrzne w kolorzenadwozia

ABS + klimatyzacja

Przystosowanie do montażu radia

Radio

Regulacja natężenia oświetlenia zestawu wskaźników

Obręcze kół ze stopu aluminium

Relingi dachowe

Elementy tablicy rozdzielczej z imitacją drewna

Kontrolka otwarcia drzwi

Obrotomierz

FIAT Siena

1,4 EL/HL1)

O/S

O/S

N

O/S

N

N00

0O

N/S

N

N/S

N

N

N

N

NN

N

N

N/S

1,6HL

SS

N

S

N

O

O

0

00sN

S

0

0

0N

N

N

0

SS

FIAT

1,4 EL

O

0N

0

S

N

0

0

000

N

N

N

N

O

O

N

0N

N

N

Tablica 1-3

Palio Wekend

1,6 HL

S

SO

S

s0o0

00s0s

000sosN

ss

Wyposażenie: N — niedostępne, O — dodatkowe (opcja), S — standardowe.1) Wersja wprowadzona pod koniec 1998 r.

Odmiany samochodów i ich podstawowe parametryOdmiana samochodu

FIAT Siena 1,4 EL

FIAT Siena 1,6 HL

FIAT Palio Weekend 1,4 EL

FIAT Palio Weekend 1,6 HL

Pojemność silnika(cm3)

1372

1581

1372

1581

Moc maksymalna(KM)

70

101

70

101

Tablica 1-4

Prędkość maksymalna(km/h)

164

186

169

186

Możliwość wyboru.

14


Opis i dane techniczne samochodów

Ważniejsze akcesoria samochodowe Tablica 1-6Wyszczególnienie

Radioodtwarzacz Kenwood 458 LG

Radioodtwarzacz Kenwood KRC 151 LG

Radioodtwarzacz Philips RC 224

Radioodtwarzacz Philips RC 284 RDS

Nakładka na zderzak przedni nie lakierowana

Zestaw wykończeń aluminiopodobnych panelu centralnego i nadmuchów bocznychz ogrzewaniem

z klimatyzacją

Zestaw wykończeń drewnopodobnych panelu centralnego i nadmuchów bocznychz ogrzewaniem

z klimatyzacją

Wykładzina półki pasażera drewnopodobna

Koło kierownicy z poduszką powietrzną wykonane ze skóry

Osłona dźwigni zmiany biegów w wykonaniu ze skóry

Gałka dźwigni zmiany biegów w wykonaniu z drewna mahoniowego

Blokada pedałów sprzęgła i hamulca

Śruby do kół zabezpieczające przed kradzieżądo kół stalowych

do kół aluminiowych

Czujnik cofania

Łańcuchy przeciwśnieżne rombowe

Łańcuchy przeciwśnieżne schodkowe

Apteczka samochodowa

Cięgło sztywne do holowania składane

Fotelik dla dzieci od 9 miesięcy do 7 lat

Kołyska dla dzieci 0 do 9 miesięcy

Pokrowce na siedzenia tylne bawełniane, zabezpieczające przed brudzeniem przez dzieci

Pokrowce na siedzenia tylne plastykowe, zabezpieczające przy przewożeniu towarów

Komplet pokrowców na siedzenia dla samochodów z tylnym siedzeniem niedzielonym

Komplet pokrowców na siedzenia dla samochodów z tylnym siedzeniem dzielonym

Zasłonki przeciwsłoneczne na szyby boczne

Osłona przeciwsłoneczna szyby czołowej

Owiewki szyb bocznych przednich

Owiewki szyb bocznych przednich i tylnych

Pokrowiec na samochód

Bagażnik dachowy uniwersalny — stelarz

Bagażnik do przewożenia rowerów

Bagażnik narciarski na 3 pary nart

Bagażnik narciarski na 5 par nart

Kosz do przewozu bagaży różnych

Bagażnik do przewozu deski surfingowej

Pojemnik do przewożenia bagażu na dachu, zamykany

Zaczep do holowania przyczepy

Komplet żarówek

Numer katalogowy

5910505

5910501

5909636

5909638

5908061

5909506

5909150

5909507

5909234

5909152

5910380

5909147

5909148

5909241

5909671

5909673

5909175

5908775

5908765

5908554

5908670

5909511

5909509

5909239

59091952)

(59103901))5910422

(59104951')5910423

5909160

5909161

5909194

5910311

(59106041')5908444

59103102'

5898098

59071492)

59071832)

5907148

5907191

(59104681')5908450

(59103821')5909155

(591060511)5909238

1) W nawiasach podano numery dla samochodu FIAT Palio Weekend.2) Wyłącznie do samochodu FIAT Siena.

15


Informacje ogólne

Sygnalizacja przyczyn włączeniaalarmu Tablica 1-7

PrzyczynaOtwarcie prawych drzwi przednichOtwarcie lewych drzwi przednichOtwarcie prawych drzwi tylnychOtwarcie lewych drzwi tylnychWtargnięcie do środka przez otwartąszybę drzwi lub wybitą szybę czołowąbądź tylną

Otwarcie pokrywy przedziału silnikaOtwarcie pokrywy przedziału silnikaPróba uruchomienia silnika niewłaści-wym kluczykiemOdłączenie akumulatora lub odcięcieprzewodów zasilającychKilka (co najmniej 3) przyczyn włącze-nia alarmu

Liczba błysków1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1.3. WSKAZÓWKIOBSŁUGOWO--EKSPLOATACYJNE

1.3.1. Systemy zabezpieczaniasamochodu

W samochodach FIAT Siena i Palio zastosowano:— elektroniczną blokadę uruchomienia silnikaFIAT CODE, uruchamiającą się samoczynnie powyjęciu kluczyka z wyłącznika zapłonu;— elektroniczne urządzenie alarmowe z central-nym zamkiem; urządzenie to jest dodatkowymwyposażeniem samochodu.Elektroniczna blokada uruchomienia silnikaFIAT CODE składa się z następujących elemen-tów:— centralki elektronicznej blokady FIAT CODE;— kluczyków wyłącznika zapłonu, zawierającychurządzenie wysyłające kod elektroniczny (trans-ponder);— wyłącznika zapłonu z wmontowaną specjalnąantenką;— elektronicznego urządzenia sterującego sys-temu wtryskowo-zapłonowego silnika;— karty kodowej, zawierającej kod do awaryj-nego uruchamiania samochodu;— lampki kontrolnej blokady silnika FIAT CODEw zestawie wskaźników.Schemat rozmieszczenia elementów elektronicz-nej blokady uruchomienia silnika FIAT CODEprzedstawiono na rysunku 1.10, a schemat bloko-wy elementów elektronicznej blokady FIAT CODE— na rysunku 1.11.Centralka elektronicznej blokady FIAT CODEspełnia następujące funkcje:— rozpoznaje włożenie i ustawienie kluczykaw wyłączniku zapłonu;

— emituje pole elektromagnetyczne w celu prze-kazania sygnału i uruchomienia urządzenia wysy-łającego kod elektroniczny z transpondera znaj-dującego się w kluczyku wyłącznika zapłonu;— odczytuje kod wysłany z kluczyka wyłącznikazapłonu;— ma możliwość zapamiętania 8 kodów kluczy-ków i taką samą liczbę kodów elektronicznych(niezbędne w przypadku zgubienia kluczyków);— wysyła sygnały do elektronicznego urządzeniasterującego systemu wtryskowo-zapłonowego, in-formujące o rozpoznaniu lub nierozpoznaniu kodukluczyka;— steruje lampką kontrolną FIAT CODE w ze-stawie wskaźników;— rozpoznaje połączenie z testerem w celu wy-konania funkcji diagnostycznych.

Kluczyki wyłącznika zapłonu pokazano na ry-sunku 1.12. W wyposażeniu samochodu są dwarodzaje kluczyków. W uchwycie kluczyków znaj-duje się transponder. Transponder jest to elementelektroniczny, który w momencie, gdy zostaniezasilony polem elektromagnetycznym, wysyła kodcyfrowy.Kluczyk wyłącznika zapłonu (M) w kolorze bor-dowym, z większym uchwytem, jest kluczykiemgłównym (master). Jest dostarczany w jednymegzemplarzu. Służy do wprowadzania kodów dokluczyków (N) oraz do dodatkowych kluczykóww przypadku zgubienia, uszkodzenia lub potrzebywykonania duplikatów.Kluczyka wyłącznika zapłonu (M) nie należy prze-chowywać wewnątrz samochodu i można go uży-wać tylko w wyjątkowych przypadkach. Bez klu-czyka (M) wszelkie naprawy elektronicznej bloka-dy FIAT CODE i elektronicznego urządzenia ste-rującego systemu wtryskowo-zapłonowego sąniemożliwe.Kluczyk (N) wyłącznika zapłonu, z mniejszymuchwytem, jest kluczykiem normalnie używanym.Dostarczany jest w dwóch egzemplarzach. Służydo uruchamiania samochodu, otwierania i zamy-kania drzwi, otwierania i zamykania pokrywy prze-działu bagażnika, otwierania schowka, otwieraniai zamykania korka wlewu paliwa.

Karta kodowa blokady elektronicznej FIAT CO-DE jest dostarczana razem z kluczykami. Zawierakod elektroniczny (1, rys. 1.13a), służący do awa-ryjnego uruchamiania samochodu, oraz kod me-chaniczny linii ząbków kluczyka (2), służący dowykonywania duplikatów kluczyków przez auto-ryzowane i upoważnione stacje obsługi. Kartakodowa jest dostarczona w jednym egzemplarzu.Karty kodowej, podobnie jak kluczyka (M), nienależy przechowywać wewnątrz samochodu. Za-leca się posiadać jąprzy sobie razem z kluczykiem(M) wyłącznika zapłonu lub w innym zawszedostępnym miejscu na zewnątrz samochodu.

16


Wskazówki obsługowo-eksploatacyjne

Rys. 1.10. Schemat rozmieszczenia elementów elektronicznej blokady silnika FIAT CODE w samochodzie1 — skrzynka bezpieczników, 2 — akumulator, 3 — masa na silniku, 4 — elektroniczne urządzenie sterujące systemuwtryskowo-zaptonowego silnika 1,6, 5 — elektroniczne urządzenie sterujące systemu wtryskowo-zapłonowego silnika 1,4,6,7 — złącza konektorowe zestawu wskaźników, 8,9 — złącza konektorowe przełącznika pod kierownicą, 10 — złączakonektorowe wyłącznika zapłonu, 11 —antenka centralki elektronicznej blokady FIAT CODE, 12 — centralka elektronicznej blokadyFIAT CODE, 13,14 — złącza konektorowe wiązki tablicy rozdzielczej, 15 — złącza konektorowe wiązki silnika, 16 — bezpiecznikblokady FIAT CODE

Rys. 1.11. Schemat blokowy elementów elektronicznejblokady FIAT CODE1C — lampka kontrolna blokady silnika FIAT CODE,1D — dioda lampki kontrolnej, 2 — wyłącznik zapłonuz antenką, 3 — centralka elektronicznej blokady FIAT CODE,4 — kluczyk wyłącznika zapłonu z transponderem,5 — elektroniczne urządzenie sterujące systemu wtryskowo--zapłonowego, 6 — karta kodowa, 7 — tester FIAT Lanoi^

Rys. 1.12. Kluczyki wyłącznika zapłonu z transponderamiN — kluczyk do normalnego użytkowania, M — kluczyk główny(master)

17


Informacje ogólne

Rys. 1.13. Karta kodowaa — strona z kodem elektronicznym (1) i z kodemmechanicznym (2),b — strona z miejscem na kody elektronicznego urządzeniaalarmowego

Rys. 1.14. Centralka elektronicznej blokady silnika FIATCODE

Rys. 1.15. Antenka po wymontowaniuz wyłącznika zapłonu

Istotnymi elementami blokady elektronicznej FIATCODE są również lampka kontrolna blokadysilnika FIAT CODE i lampka kontrolna uszko-dzenia systemu wtryskowo-zapłonowegow zestawie wskaźników, informujące o prawid-łowym lub nieprawidłowym działaniu elektronicz-nej blokady FIAT CODE.Aby uruchomić silnik, należy włożyć jeden z klu-czyków do wyłącznika zapłonu i przekręcić gow położenie „MAR" (rys. 1.16). Wtedy pole elek-tromagnetyczne, wytworzone w cewce umiesz-czonej w wyłączniku zapłonu, poprzez antenkęzasili transponder z kluczykiem. Transponderprześle kod cyfrowy poprzez antenkę do centralkiFIAT CODE, która porówna przesłany kod z ko-dem zapamiętanym i prześle własny kod do elek-tronicznego urządzenia sterującego systemuwtryskowo-zapłonowego, które po rozpoznaniukodu odblokuje zablokowane funkcje sterowaniasilnika. Gdy kod nie zostanie rozpoznany, wów-czas elektroniczne urządzenie sterujące nie wy-tworzy sygnałów sterujących wtryskiwaczami i ce-wkami zapłonowymi, uniemożliwiając w ten spo-sób uruchomienie silnika. Fakt nierozpoznawaniakodu jest sygnalizowany ciągłym świeceniem siędiody w lampce kontrolnej FIAT CODE.Jeżeli kod transpondera w kluczyku został rozpo-znany, to nastąpi krótkie zaświecenie i zgaśnieciediody w lampce kontrolnej FIAT CODE orazw lampce kontrolnej uszkodzenia systemu wtrys-kowo-zapłonowego. To krótkie zaświecenie i zga-śniecie wymienionych lampek, umieszczonychw zestawie wskaźników, stanowi potwierdzenieodblokowania blokady FIAT CODE i wówczasdalsze przekręcenie kluczyka do położenia „AVV"spowoduje uruchomienie silnika.Uruchamianie silnika za pomocą kluczyka (M)z uchwytem koloru bordowego jest niewskazanew normalnej eksploatacji samochodu. W normal-nej eksploatacji należy używać kluczyków (N),w których w procesie produkcji samochodu zo-stały zapamiętane kody transponderów centralkiFIAT CODE.

Zapamiętywanie kodów transponderów kluczy-ków (N) wykonuje się:— w nowym samochodzie, przed rozpoczęciemjego eksploatacji,

Rys. 1.16. Położeniawyłącznika zapłonu1 — przyciskodblokowywania położenia„PARK"

18



— przy wymianie centralki FIAT CODE,— w przypadku konieczności zapamiętania kodunowego dodatkowego kluczyka.

Aby kody kluczyków (N) zostały zapamiętane,należy wykonać następujące czynności:• włożyć kluczyk (M) do wyłącznika zapłonui przekręcić go do położenia „MAR";• po krótkim zaświeceniu się diody lampki kont-rolnej FIAT CODE przekręcić kluczyk (M) dopołożenia „STOP", a następnie wyjąć go ze„stacyjki";• w czasie nie dłuższym niż 10 sekund włożyćpierwszy kluczyk (N), którego kod transponderachcemy zapamiętać, i przekręcić go w położenie„MAR";• po krótkim zaświeceniu się diody lampki kont-rolnej FIAT CODE pierwszy kluczyk (N) przekrę-cić w położenie „STOP" i wyjąć go ze „stacyjki";• dwie poprzednie czynności w identyczny spo-sób powtórzyć dla drugiego i następnych kluczy-ków (N);• po wykonaniu powyższych czynności dla wszy-stkich kluczyków, których kody chcemy zapamię-tać, należy ponownie włożyć do „stacyjki" kluczyk(M) i przekręcić go w położenie „MAR";• po krótkim zaświeceniu się diody lampki kont-rolnej FIAT CODE bordowy kluczyk (M) przekręcićw położenie „STOP" i wyjąć ze „stacyjki".Ostatnie włożenie i wyjęcie kluczyka (M) zakończyprocedurę zapamiętywania kodów kluczyków (N)w centralce blokady FIAT CODE.Przerwanie procedury zapamiętywania kodówkluczyków nastąpi wówczas, gdy kluczyk bordowy(M) zostanie włożony do „stacyjki" i przytrzymanyw położeniu „STOP" dłużej niż 10 sekund.Zapamiętywanie kodu w elektronicznym urządze-niu sterującym systemu wtryskowo-zapłonowegonastępuje samoczynnie po przekręceniu jednegoz kluczyków (N) w położenie „MAR" i przytrzyma-niu w tym położeniu przez 3 sekundy.Zaświecenie diody lampki kontrolnej FIAT CODEpodczas procedury zapamiętywania sygnalizuje,że nie została ona wykonana prawidłowo i należyją powtórzyć.Wykonanie opisanych czynności zapamiętaniakodów transponderów kluczyków gwarantuje, żecentralka FIAT CODE oraz elektroniczne urzą-dzenie sterujące systemu wtryskowo-zapłonowe-go mają zapamiętane kody kluczyków i tylko tymikluczykami będzie można uruchomić silnik. Każdyinny kluczyk dopasowany w zakresie mechanicz-nym (możliwość włożenia kluczyka do „stacyjki"i przekręcenia w położenie „MAR" i „AVV") niespowoduje uruchomienia silnika.Po wymianie elektronicznego urządzenia sterują-cego systemu wtryskowo-zapłonowego ponownezapamiętywanie kodów kluczyków nie jest konie-czne. Zapamiętanie kodów w elektronicznymurządzeniu sterującym systemu wtryskowo-za-płonowego następuje samoczynnie po przekręce-

niu kluczyka wyłącznika zapłonu w położenie„MAR".Należy zwrócić uwagę, że wymiana elektronicz-nego urządzenia sterującego musi być konieczniepoprzedzona sprawdzeniem, czy rzeczywiściejest ono uszkodzone. Zamontowanie nowego ele-ktronicznego urządzenia sterującego spowoduje,że przy pierwszej próbie uruchomienia silnika, tj.po przekręceniu kluczyka w położenie „MAR",nastąpi trwałe zapamiętanie kodu w nowo zamon-towanym urządzeniu. Jeżeli potem okaże się, żewymiana elektronicznego urządzenia sterującegosystemu wtryskowo-zapłonowego jest niecelowa,urządzenie to zostanie bezpowrotnie zmarnowa-ne.W normalnej eksploatacji samochodu, jeżeli kodytransponderów zostały zapamiętane w systemieFIAT CODE, po włożeniu kluczyka i przekręceniuw położenie „MAR" zostaje rozpoznany przezsystem kod kluczyka i wówczas dioda lampkikontrolnej FIAT CODE krótkim błyśnięciem po-twierdzi fakt rozpoznania kodu kluczyka, a central-ka włączy zablokowane funkcje sterowania sil-nikiem (wtrysk paliwa, zapłon) i silnik będziemożna uruchomić po przekręceniu kluczyka w po-łożenie „AVV".Jeżeli po włożeniu kluczyka i przekręceniu w poło-żenie „MAR" dioda lampki kontrolnej FIAT CODEw zestawie wskaźników świeci się światłem ciąg-łym wraz z lampką kontrolną uszkodzenia sys-temu wtryskowo-zapłonowego, oznacza to, żekod kluczyka nie został rozpoznany przez systemFIAT CODE. W takim przypadku należy obrócićkluczyk do położenia „STOP", ponownie prze-kręcić w położenie „MAR" i sprawdzić sygnaliza-cję lampek w zestawie wskaźników. Jeśli lampkinie potwierdzą krótkim błyśnięciem rozpoznaniakodów transponderów kluczyka w systemie, nale-ży wypróbować inny kluczyk z kompletu dostar-czonego razem z samochodem.Jeżeli kody kluczyków nie zostaną rozpoznaneprzez system, należy zwrócić się do autoryzowa-nej stacji obsługi.Sposób, w jaki należy uruchomić awaryjnie samo-chód, aby dojechać do autoryzowanej stacji ob-sługi, opisano w dalszej części rozdziału.Może się zdarzyć, że w czasie jazdy przy pracują-cym silniku dioda lampki kontrolnej FIAT CODEzaświeci się światłem ciągłym. Oznacza to, żesystem przeprowadza samodiagnostykę spowo-dowaną np. spadkiem napięcia w instalacji elekt-rycznej. W takim przypadku należy zatrzymaćsamochód i przeprowadzić następujący test sys-temu FIAT CODE:— wyłączyć silnik, przekręcając kluczyk wyłącz-nika zapłonu w położenie „STOP";— przekręcić ponownie kluczyk w położenie„MAR".Dioda lampki kontrolnej FIAT CODE powinnazaświecić się na ok. 1 sekundę i zgasnąć. Świad-

19


Informacje ogólne

czy to, że system FIAT CODE jest sprawnyi można kontynuować jazdę.Jeżeli dioda lampki zaświeci się światłem ciągłym,należy przekręcić kluczyk w położenie „STOP"i przytrzymać go w tym położeniu nie krócej niż 30sekund.Jeżeli po ponownym przekręceniu kluczyka w po-łożenie „MAR" lampka świeci się nadal światłemciągłym, należy zwrócić się do najbliższej auto-ryzowanej stacji obsługi. Sposób, w jaki należyuruchomić samochód, aby dojechać do autoryzo-wanej stacji obsługi opisano w dalszej częścirozdziału.Może zaistnieć taka sytuacja, że dioda lampkikontrolnej FIAT CODE będzie świecić się świat-łem pulsującym. Przypadek taki oznacza, że kodytransponderów kluczyków nie zostały zapamięta-ne przez centralkę FIAT CODE. Jest to możliwew samochodach nowych oraz w samochodach,w których wymieniono elementy systemu FIATCODE. W takim przypadku należy zwrócić się doautoryzowanej stacji obsługi lub przeprowadzićzapamiętywanie kodów transponderów kluczykaw opisany wcześniej sposób.Awaryjne uruchamianie silnika w przypadku nie-rozpoznania przez system kodów kluczyków, ob-jawiające się brakiem możliwości uruchomieniasilnika przy równoczesnym sygnalizowaniu tejsytuacji ciągłym świeceniem diody lampki kontrol-nej FIAT CODE oraz lampki kontrolnej uszkodze-nia systemu wtryskowo-zapłonowego, wykonujesię w sposób następujący:• z karty kodowej należy odczytać pięciocyfrowykod elektroniczny (1, rys. 1.13); wszystkie cyfrykodu należy zapamiętać lub położyć kartę kodowąw miejscu umożliwiającym odczyt;• włożyć kluczyk do wyłącznika zapłonu i prze-kręcić go do położenia „MAR";• wcisnąć do oporu pedał przyspieszenia i przy-trzymać go w tym położeniu; po tej czynnościzaświeci się lampka kontrolna uszkodzenia sys-temu wtryskowo-zapłonowego w zestawie wskaź-ników na ok. 8 sekund, z jedną krótką przerwą ok.150 ms, a następnie zgaśnie;• po zgasnięciu lampki zwolnić nacisk na pedałprzyspieszenia; po zwolnieniu nacisku na pedałprzyspieszenia nastąpi pulsacyjne świecenie lam-pki; należy wówczas policzyć liczbę jej błysków;• gdy lampka wykona liczbę błysków równą pier-wszej cyfrze odczytanej z karty kodowej, należyponownie nacisnąć pedał przyspieszenia i przy-trzymać go w tym położeniu; wówczas ponowniezaświeci się lampka kontrolna uszkodzenia sy-stemu wtryskowo-zapłonowego na ok. 4 sekundy,a następnie zgaśnie;• po zgasnięciu lampki zwolnić nacisk na pedałprzyspieszenia; po zwolnieniu nacisku na pedałprzyspieszenia nastąpi ponowne pulsacyjne świe-cenie lampki; należy policzyć wówczas liczbębłysków lampki;

20

• gdy lampka wykona liczbę błysków równą dru-giej cyfrze odczytanej z karty kodowej, należyponownie nacisnąć pedał przyspieszenia i przy-trzymać go w tym położeniu;• następnie należy powtórzyć procedurę zaświe-cania na ok. 4 sekundy i gaśnięcia lampki kontrol-nej uszkodzenia systemu wtryskowo-zapłonowe-go, zwalniania pedału przyspieszenia, odliczanialiczby błysków lampki dla trzeciej, czwartej i piątejcyfry odczytanej z karty kodowej;• po odliczeniu liczby błysków dla ostatniej, pią-tej, cyfry należy ponownie wcisnąć pedał przy-spieszenia do oporu i przytrzymać go w tympołożeniu; po tej czynności lampka kontrolnauszkodzenia systemu wtryskowo-zapłonowegozaświeci się po raz ostatni na 4 sekundy i zgaśnie;• po ostatnim zgasnięciu należy zwolnić naciskna pedał przyspieszenia;• po ostatnim zwolnieniu pedału przyspieszenialampka kontrolna uszkodzenia systemu wtrysko-wo-zapłonowego w zestawie wskaźników będzieemitowała przez 4 sekundy szybkie błyski, costanowi potwierdzenie, że procedura przygotowa-nia systemu FIAT CODE do awaryjnego urucho-mienia silnika została wykonana prawidłowo;• po czterosekundowych błyskach lampki i jejzgasnięciu należy przekręcić kluczyk z położenia„MAR" do położenia „AVV", co spowoduje uru-chomienie silnika.Opisane czynności awaryjnego uruchamiania sil-nika należy wykonać dokładnie według powyż-szego opisu.Jeżeli popełnimy jakikolwiek błąd lub niedokład-ność w realizacji procedury, lampka kontrolnauszkodzenia systemu wtryskowo-zapłonowegopo skończeniu procedury, tj. po ostatnim zwol-nieniu pedału przyspieszenia, będzie świeciła sięświatłem ciągłym. Będzie to świadczyło, że proce-dura przygotowania do awaryjnego uruchomieniasilnika została wykonana błędnie lub niedokładniei należy ją powtórzyć.Aby powtórzyć procedurę, należy kluczyk wyłącz-nika zapłonu przekręcić w położenie „STOP"i powtórzyć dokładnie wszystkie opisane czynno-ści.Na rysunku 1.17 przedstawiono na wykresie opi-saną procedurę awaryjnego uruchomienia silnikadla kodu 21473.Blokowanie lub odblokowywanie centralnego za-mka wykonuje się w następujący sposób:• aby zablokować lub odblokować drzwi przedniei tylne od zewnątrz, należy włożyć kluczyk dozamka przednich drzwi i przekręcić go (rys. 1.18);• aby zablokować lub odblokować wszystkiedrzwi od wewnątrz, należy pociągnąć lub wcisnąćklamkę wewnętrzną drzwi przednich (rys. 1.19).Wyłącznik zapłonu z blokadą kierownicy przed-stawiono na rysunku 1.16. Kluczyk w wyłącznikuzapłonu może zajmować następujące położenia:— „STOP" — zapłon silnika wyłączony, kluczyk



Rys. 1.18. Blokowanie drzwi od zewnątrzP — pociągnięcie klamki zewnętrznej, O — otwieranie,Z — zamykanie

Rys. 1.19. Klamka wewnętrzna przednich drzwi z blokadąW — wciśnięcie, P — pociągnięcie

można wyjąć, kierownica zablokowana, radio,centralny zamek i elektroniczne urządzenie alar-mowe pod napięciem;— „MAR" — położenie kluczyka podczas jazdy;zapłon silnika włączony; wszystkie urządzeniaelektryczne pod napięciem;

— „AVV" — położenie rozruchu silnika; więk-szość odbiorników prądu wyłączona;— „PARK" — zapłon silnika wyłączony, światłapozycyjne włączone, kluczyk można wyjąć, kiero-wnica zablokowana. Aby ustawić kluczyk w poło-żeniu „PARK", należy nacisnąć specjalny przy-cisk w wyłączniku zapłonu.W celu zablokowania kierownicy, należy wyjąćkluczyk w położeniu „STOP" lub „PARK" pouprzednim naciśnięciu przycisku, a następnieobrócić koło kierownicy aż do zatrzaśnięcia blo-kady.

1.3.2. Urządzenia do sterowaniai kontroli

Zestaw wskaźników

W samochodach FIAT Siena i FIAT Palio Week-end zastosowano dwa rodzaje zestawu wskaź-ników. Opis zestawu wskaźników dotyczy zarów-no wersji stosowanej w samochodzie z silnikiem1,4 (rys. 1.20), jak i stosowanej w samochodziez silnikiem 1,6 (rys. 1.21).1. Lampka kontrolna ciśnienia oleju silnikowegoLampka ta zaświeca się po włączeniu zapłonui powinna zgasnąć po uruchomieniu silnika. Jeżelinie zgaśnie lub zaświeci się podczas pracy silnika,będzie to świadczyło o niewłaściwym ciśnieniuoleju w silniku. W takim przypadku należy natych-miast zatrzymać samochód i wyłączyć silnik. Je-żeli poziom oleju jest właściwy, a lampka kontrolnazaświeci się ponownie po uruchomieniu silnika,samochód należy odholować w celu dokonanianaprawy w stacji obsługi.

2. Lampka kontrolna poduszki powietrznejLampka ta jest dodatkowym wyposażeniem sa-mochodu. Zaświeca się po włączeniu zapłonui powinna zgasnąć po ok. 4 sekundach. Jeżeli niezgaśnie lub zaświeci się podczas pracy silnika,oznacza to, że poduszka powietrzna jest uszko-dzona.

21


Informacje ogólne

Rys. 1.20. Zestaw wskaźników samochodu z silnikiem 1,4(objaśnienie oznaczeń w tekście)

Rys. 1.21. Zestaw wskaźników samochodu z silnikiem 1,6(objaśnienie oznaczeń w tekście)

3. Lampka kontrolna ładowania akumulatoraLampka ta zaświeca się po włączeniu zapłonui powinna zgasnąć po uruchomieniu silnika. Jeżelinie zgaśnie lub zaświeci się podczas pracy silnika,będzie to świadczyło o braku ładowania akumula-tora. Należy zatrzymać samochód i sprawdzićnaciąg paska klinowego alternatora. Jeżeli pasekjest w dobrym stanie i prawidłowo naciągnięty,należy sprawdzić obwody elektryczne ładowania.Jazdę można kontynuować do najbliższej stacjiobsługi.

22

4. Wskaźnik temperatury cieczy chłodzącejW normalnych warunkach eksploatacji po urucho-mieniu silnika wskazówka powinna znajdować sięw dolnym położeniu „C", a następnie się pod-nosić. Jeżeli podczas jazdy wskazówka zaczniezbliżać się do czerwonego zakresu skali, należyzmniejszyć prędkość obrotową silnika. W razieprzekroczenia czerwonego zakresu skali należyprzerwać jazdę i odnaleźć przyczynę niesprawno-ści, którą może być zbyt niski poziom cieczychłodzącej lub uszkodzony pasek napędu pompycieczy chłodzącej. Nie wolno kontynuować jazdyz niesprawnym układem chłodzenia.


Urządzenia do sterowania i kontroli

5. Lampka kontrolna włączenia hamulcaawaryjnego i niedostatecznego poziomupłynu hamulcowegoLampka ta zaświeca się po włączeniu zapłonu,gdy jest włączony hamulec awaryjny. Po wyłącze-niu hamulca lampka powinna zgasnąć. Jeżelilampka zaświeci się podczas jazdy, mimo żehamulec awaryjny jest wyłączony, świadczy to0 obniżeniu się poziomu płynu hamulcowego(prawdopodobnie nieszczelność układu hamulco-wego).

6. PrędkościomierzPrędkościomierz wskazuje prędkość samochoduw km/h.

7. Okresowy licznik kilometrówLicznik sumuje kilometry przejechane od ostat-niego zerowania.

8. Sumaryczny licznik kilometrówLicznik sumuje kilometry przejechane od początkueksploatacji samochodu.

9. Przycisk okresowego zerowania licznikakilometrówPrzycisk służy do okresowego zerowania licznikakilometrów.

10. Lampka kontrolna blokady uruchomieniasilnika FIAT CODE

11. Lampka sygnalizacji włączeniakierunkowskazówZwiększona częstotliwość błysków lampki wska-zuje na przepalenie się jednej z żarówek.

12. Wskaźnik poziomu paliwaDziała tylko po włączeniu zapłonu. Wskaźnikinformuje o ilości paliwa w zbiorniku. Pojemnośćzbiornika paliwa w samochodzie FIAT Siena wy-nosi 48 dm3, a w samochodzie FIAT Palio Week-end 51 dm3. Jeżeli wskazówka znajduje się w po-łożeniu E, zbiornik jest pusty, a jeśli znajduje sięw położeniu F, to zbiornik jest pełny.

13. Lampka kontrolna rezerwy paliwaLampka ta działa tylko po włączeniu zapłonu;świecenie się tej lampki informuje, że w zbiornikupozostało 5-7 dm3 paliwa.

14. Lampka sygnalizacji włączenia światełpozycyjnychLampka ta zaświeca się po włączeniu światełpozycyjnych.

15. Lampka kontrolna uszkodzenia systemuwtryskowo-zapłonowegoLampka ta zaświeca się po włączeniu zapłonu1 powinna zgasnąć po kilku sekundach. Zaświece-nie i świecenie się lampki podczas jazdy infor-

muje, że w systemie wtryskowo-zapłonowym wy-stąpiła niesprawność. Kontynuowanie jazdy możespowodować zwiększone zużycie paliwa i uszko-dzenie katalizatora.

16. Lampka sygnalizacji włączenia światełdrogowych i sygnału świetlnegoLampka ta zaświeca się po włączeniu światełdrogowych lub po pociągnięciu lewej dźwigniprzełącznika pod kierownicą w kierunku do kołakierownicy.

17. Lampka kontrolna układuprzeciwblokującego ABSLampka ta występuje tylko w samochodach z sil-nikami 1,6 jako wyposażenie dodatkowe. Zaświe-ca się po włączeniu zapłonu. Zaświecenie się tejlampki podczas jazdy informuje, że układ przeciw-blokujący kół jest uszkodzony. Jazdę można kon-tynować. Należy sprawdzić bezpiecznik obwoduzasilania ABS i w razie potrzeby go wymienić.

18. ObrotomierzWskazuje aktualną prędkość obrotową silnika.Czerwony zakres obrotomierza oznacza maksy-malną prędkość obrotową. Wskazówka obroto-mierza w czasie normalnej jazdy nie powinnaznajdować się w zakreskowanym polu czerwo-nym. Krótkie i okresowe przekroczenia maksy-malnej prędkości obrotowej nie są korzystne dlasilnika, ale w określonych sytuacjach dopuszczal-ne.

19. Lampka kontrolna niedomknięcia drzwiWystępuje tylko w samochodach z silnikami 1,6jako wyposażenie dodatkowe. Zaświeca się wów-czas, gdy jedne z drzwi nie są domknięte.

Tablica rozdzielczaTablice rozdzielcze samochodów FIAT Sienai FIAT Palio Weekend mają podobnie rozmiesz-czone urządzenia do sterowania i kontroli.Na rysunku 1.22 przedstawiono tablicę rozdziel-czą samochodu FIAT Siena 1,4.Różnice w stosunku do samochodów z innymwyposażeniem dodatkowym są następujące:— w samochodzie z silnikiem 1,6 zależnie odwyposażenia może być stosowany zestaw wskaź-ników z obrotomierzem i z większą liczbą lampeksygnalizacyjnych;— w miejsce pokrętła korektora ustawienia świa-teł reflektorów może być zastosowane pokrętłokorektora z pokrętłem korektora oświetlenia ze-stawu wskaźników;— w miejsce przycisku sygnału dźwiękowegomoże być zastosowany przycisk z modułem podu-szki powietrznej; nad schowkiem po stronie pasa-żera może być zastosowany moduł poduszkipowietrznej pasażera;

23


Informacje ogólne

Rys. 1.22. Tablica rozdzielcza samochodu FIAT Siena 1,41 — lewa regulowana kratka nawiewu powietrza, 2 — lewa nieregulowana kratka nawiewu powietrza, 3 — lewa dźwigniaprzełącznika pod kierownicą, 4 — zestaw wskaźników, 5 — koło kierownicy, 6 — lewa regulowana kratka centralnego nawiewupowietrza, 7 — prawa dźwignia przełącznika pod kierownicą, 8 — wyłącznikświateławaryjnych, 9 — miejsce do zamontowania radia,10 — zespół wyłączników, 11 — prawa regulowana kratka centralnego nawiewu powietrza, 12 — prawa nieregulowana kratkanawiewu powietrza, 13 — prawa regulowana kratka nawiewu powietrza, 14 — schowek, 15 — pokrętła oraz suwaki układuogrzewania i przewietrzania, 16 — zapalniczka, 17 — popielniczka, 18 — wyłącznik zapłonu, 19 — pokrywka skrzynkibezpieczników, 20 — pokrętło korektora ustawienia świateł reflektorów, 21 — dźwignia otwierania pokrywy przedziału silnika

- w panelu centralnym mogą być zastosowanedodatkowo: zegar, radio, wyłączniki klimatyzacji,wyłączniki świateł przeciwmgłowych i lampka syg-nalizacyjna elektronicznego urządzenia alarmo-wego.

1.3.3. Uruchamianie silnika

Aby uruchomić silnik, należy:• zwolnić hamulec awaryjny;• ustawić dźwignię zmiany biegów w położeniuneutralnym;• nie naciskać pedału przyspieszenia;• przekręcić kluczyk wyłącznika zapłonu z poło-żenia „STOP" do położenia „MAR", a następniedo położenia „AVV" i przytrzymać w tym położe-niu;• zwolnić nacisk na kluczyk wyłącznika zapłonu,gdy tylko silnik zostanie uruchomiony.Po wykonaniu tych czynności silnik będzie pra-cował tak długo, jak długo kluczyk wyłącznikazapłonu będzie znajdował się w położeniu „MAR".Przekręcenie kluczyka w położenie „STOP" spo-woduje wyłączenie silnika.Jeżeli silnik nie został uruchomiony za pierwszymrazem, powtórne uruchomienie może nastąpićtylko po przekręceniu kluczyka w położenie„STOP" i powtórzeniu opisanych czynności.

Świecenie się lampki kontrolnej FIAT CODE i lam-pki kontrolnej systemu wtryskowo-zapłonowego,gdy kluczyk wyłącznika zapłonu znajduje się w po-łożeniu „MAR" oznacza uszkodzenie systemuwtryskowo-zapłonowego lub nierozpoznanie kodukluczyka przez elektroniczną blokadę FIATCODE.Po wyłączeniu silnika nie należy pozostawiaćkluczyka wyłącznika zapłonu w położeniu „MAR"z uwagi na pozostawanie systemu wtryskowo--zapłonowego oraz niektórych obwodów instalacjielektrycznej pod napięciem.Jeżeli prawidłowo wykonano wszystkie czynnościzwiązane z rozruchem silników, a mimo to silniknie został uruchomiony choć akumulator nie jestrozładowany, należy wykonać czynności awaryj-nego uruchomienia silnika.

Uruchamianie silnika za pomocądodatkowego akumulatoraW przypadku rozładowania akumulatora samo-chodu istnieje możliwość uruchomienia silnika zapomocą dodatkowego akumulatora (luzem lubwmontowanego w innym samochodzie). Dodat-kowy akumulator powinien mieć takie samo napię-cie znamionowe (12 V) i nie mniejszą pojemnośćniż akumulator w samochodzie, tj. 50 A-h. Sposóburuchamiania silnika jest następujący:• wyłączyć zapłon — kluczyki wyłącznika za-płonu w położeniu „STOP" (w obu samochodach);

24


Uruchamianie silnika

najpierw połączyć zaciski dodatnie (+) obu aku-mulatorów;• połączyć podobnym przewodem zacisk ujemny(-) akumulatora dodatkowego, a następnie zaciskujemny (-) akumulatora w samochodzie;• uruchomić silnik samochodu ze sprawnym aku-mulatorem, a następnie silnik samochodu z aku-mulatorem rozładowanym.Po uruchomieniu silnika, gdy prędkość obrotowaustali się na właściwym poziomie, odłączyć prze-wody, zaczynając od zacisku ujemnego akumula-tora lub masy samochodu, tj. w kolejności odwrot-nej.

Uruchamianie silnika poprzez pchanielub holowanie samochoduUruchamianie silników benzynowych poprzezpchanie lub holowanie samochodu, a także wyko-rzystywanie zjazdów jest niedopuszczalne z uwa-gi na możliwość przedostania się paliwa do katali-zatora, co może spowodować jego nieodwracalneuszkodzenie.

Zatrzymywanie samochoduSamochód zatrzymuje się za pomocą hamulca.Po zatrzymaniu samochodu należy wyłączyć sil-nik, przekręcając kluczyk wyłącznika zapłonu dopołożenia „STOP", i włączyć hamulec awaryjny.Zatrzymując samochód na podjazdach zaleca się

Rys. 1.23. Dźwignia hamulca awaryjnego(strzałka wskazuje przycisk blokady dźwigni)

włączyć 1. bieg, a zatrzymując na zjazdach włą-czyć bieg wsteczny.Dźwignia hamulca awaryjnego znajduje się mię-dzy przednimi siedzeniami (rys. 1.23). Aby włą-czyć hamulec awaryjny, należy pociągnąć dźwig-nię do góry. Na terenie płaskim zaleca się pociąg-nąć dźwignię hamulca o cztery lub pięć ząbków,a na zjeździe lub podjeździe — o dziewięć lubdziesięć ząbków. Po włączeniu hamulca awaryj-nego i przekręceniu kluczyka w położenie „MAR"w zestawie wskaźników zaświeci się lampka syg-nalizacji włączenia hamulca awaryjnego i niedo-statecznego poziomu płynu hamulcowego.Aby wyłączyć hamulec awaryjny, należy lekkopociągnąć dźwignię i nacisnąć przycisk blokady(rys. 1.23).

1.3.4. Urządzenia mechaniczne,elektrycznei wyposażenia samochodu

Zmiana biegów

Skrzynka biegów jest sterowana ręcznie. Dźwig-nia zmiany biegów znajduje się przed dźwigniąhamulca awaryjnego (rys. 1.24). Włączenie biegumusi być poprzedzone wciśnięciem pedału sprzę-gła. Schemat zmiany biegów jest umieszczonyw uchwycie dźwigni.Aby włączyć wsteczny bieg, należy zatrzymaćsamochód, dźwignię zmiany biegów ustawić w po-łożeniu neutralnym, podnieść pierścień zabez-

Rys. 1.24. Dźwignia zmiany biegów(strzałka wskazuje schemat zmiany biegów)

25


Informacje ogólne

pieczający, znajdujący się pod dźwignią, a następ-nie przesunąć dźwignię w prawo i do tyłu.

Układ przeciwblokujący ABSW samochodach z silnikiem 1,6 układ przeciw-blokujący ABS jest wyposażeniem dodatkowym.

Oświetlenie i sygnalizacjaWiększość funkcji związanych z sygnalizacją,oświetleniem i włączaniem niektórych mechaniz-mów samochodu jest realizowana za pomocądźwigni przełącznika pod kierownicą. Na elemen-tach dźwigni trwale naniesiono standardowe ideo-gramy, które określają rodzaj sygnalizacji, oświet-lenia i mechanizmów sterowanych tą dźwignią.Zestawienie ideogramów przedstawiono w tablicy1 - 8 . Na rysunku 1.25 pokazano położenia lewejdźwigni przełącznika pod kierownicą.Lewa dźwignia przełącznika pod kierownicąsteru-je większością świateł zewnętrznych. Jeżeli dźwi-gnia znajduje się w położeniu środkowym, a wyłą-cznik obrotowy dźwigni jest ustawiony na ideo-gramie oznaczonym w tablicy 1 -8 literą (W), towszystkie światła zewnętrzne są wyłączone i nazestawie wskaźników nie świeci się żadna lamp-ka.

Światła pozycyjneW celu włączenia świateł pozycyjnych należyobrotowy wyłącznik dźwigni ustawić na ideogra-mie oznaczonym w tablicy 1 -8 literą (Z); w ze-stawie wskaźników zaświeci się lampka kontrolna.

Światła mijaniaW celu włączenia świateł mijania należy wyłącznikobrotowy dźwigni ustawić na ideogramie oznaczo-nym w tablicy 1 -8 literą (M); w zestawie wskaź-ników zaświeci się lampka, jeśli kluczyk wyłącz-nika zapłonu jest w położeniu „MAR".

Światła drogoweŚwiatła drogowe włączają się przy włączonychświatłach mijania i pociągnięciu dźwigni w kierun-

Rys. 1.25. Położenia lewej dźwigni przełącznika podkierownicąP — włączony kierunkowskaz prawy, L — włączonykierunkowskaz lewy

ku do tablicy rozdzielczej, a wyłączają się popociągnięciu dźwigni w kierunku do koła kierow-nicy; włączenie świateł drogowych jest sygnalizo-wane lampką w zestawie wskaźników.

Sygnał świetlnySygnał świetlny uzyskuje się przy wyłączonychświatłach zewnętrznych przez pociągnięcie dźwi-gni przełącznika w kierunku do koła kierownicyi przytrzymaniu w tym położeniu.

KierunkowskazyPodczas przełączania dźwigni przełącznika kie-runkowskazów w górę lub w dół są wyczuwalnedwa opory. Przełączenie dźwigni do drugiegooporu w górę powoduje włączenie kierunkowska-zów prawych, a przełączenie dźwigni do drugiegooporu w dół — kierunkowskazów lewych.Kierunkowskazy wyłączają się samoczynnie popowrocie koła kierownicy do położenia odpowia-dającego jeździe na wprost.Pierwszy opór dźwigni kierunkowskazów przyruchu w górę lub w dół jest wykorzystywany, jeżeliistnieje potrzeba włączenia kierunkowskazów nakrótki okres lub przy małych skrętach koła kierow-nicy, np. podczas zmiany pasa ruchu.Włączenie i wyłączenie kierunkowskazów jestsygnalizowane pulsującym świeceniem się lampkiw zestawie wskaźników.

26


Urządzenia wyposażenia samochodu

Wycieraczki i spryskiwacze szybNa rysunku 1.26 pokazano położenia prawej dźwi-gni przełącznika pod kierownicą.Prawa dźwignia przełącznika pod kierownicą ste-ruje wycieraczkami i spryskiwaczami szyb. Jeżelidźwignia znajduje się w położeniu neutralnym,a wyłącznik obrotowy dźwigni jest ustawiony naideogramie oznaczonym w tablicy 1 -8 literą (W),to wszystkie wycieraczki i spryskiwacze są wyłą-czone; wszystkie wycieraczki znajdują się w poło-żeniu wyjściowym.Wycieraczka przedniej szyby włącza się przywyłączniku zapłonu w położeniu „MAR" orazwyłączniku obrotowym dźwigni w położeniu ozna-czonym w tablicy 1 -8 literą (W) i przełączeniudźwigni w dół do pierwszego, drugiego lub trzecie-go oporu.Opór pierwszy — przerywana praca wyciera-czek — P.Opór drugi — wolna praca wycieraczek — W.Opór trzeci — szybka praca wycieraczek — S.Naciśnięcie przełącznika w górę — O (tylko jedenopór) i przytrzymanie w tym położeniu powodujeokresowe włączenie wycieraczki szyby przedniej.Zwolnienie przycisku powoduje powrót dźwigniw położenie neutralne i samoczynne wyłączeniewycieraczki.Spryskiwacz przedniej szyby włącza się przywłączonych światłach mijania lub drogowych. Abywłączyć spryskiwacz, należy dźwignię pociągnąćw kierunku do koła kierownicy. W samochodach,w których jako wyposażenie dodatkowe zamon-towano spryskiwacz reflektorów, przy włączonymspryskiwaczu szyby przedniej włącza się równieżspryskiwacz reflektora.Wycieraczka i spryskiwacz szyby tylnej włączająsię przy wyłączniku zapłonu w położeniu „MAR"i przekręceniu wyłącznika obrotowego w położe-nie oznaczone w tablicy 1 -8 literą (T) oraz popociągnięciu dźwigni w kierunku do tablicy roz-dzielczej. Zwolnienie przycisku powoduje powrótdźwigni i samoczynne wyłączenie wycieraczkiszyby tylnej.

Rys. 1.26. Położenia prawej dźwigni przełącznika podkierownicąN — położenie neutralne, P — przerywana praca wycieraczekszyb, W — powolna praca wycieraczek szyb, S — szybkapraca wycieraczek szyb, O — włączenie okresowe

Panel sterującyW centralnej części tablicy rozdzielczej, po prawejstronie zestawu wskaźników, znajduje się panelsterujący (rys. 1.27).Wyłączniki znajdujące się na panelu są oznako-wane ideogramami, których znaczenie zestawio-no w tablicy 1 - 9 .W panelu są umieszczone:— włącznik świateł awaryjnych; naciśnięcie włą-cznika powoduje włączenie świateł awaryjnychniezależnie od położenia kluczyka w wyłącznikuzapłonu; włącznik jest podświetlany i pulsuje ra-zem z lampami kierunkowskazów; ponowne naci-śnięcie włącznika wyłącza światła awaryjne;— wyłącznik świateł przeciwmgłowych; naciśnię-cie wyłącznika powoduje włączenie świateł prze-ciwmgłowych przy kluczyku wyłącznika zapłonuw położeniu „MAR" i włączonych światłach mija-nia; po włączeniu zaświeca się lampka kontrolnaumieszczona w wyłączniku; ponowne naciśnięciepowoduje wyłączenie świateł przeciwmgłowych;— wyłącznik szyby ogrzewanej; naciśnięcie wyłą-cznika włącza ogrzewanie tylnej szyby; ponownenaciśnięcie wyłącznika powoduje wyłączenieogrzewania szyby.

Rys. 1.27. Panel sterujący1 — miejsce na zegar elektroniczny, 2 — radioodbiornik,3 — wyłącznik szyby ogrzewanej, 4 — wyłącznik światełprzeciwmgłowych, 5 — wyłącznik świateł awaryjnych,6, 7 — miejsca na dodatkowe przełączniki, 8 — pokrętłoregulacji kierunku nadmuchu powietrza, 9 — pokrętła orazsuwaki układu ogrzewania i klimatyzacji

27


Informacje ogólne

Korektor ustawienia świateł reflektorówW samochodach są zamontowane elektrycznekorektory nachylenia wiązki świetlnej reflektorów,sterowane pokrętłem umiejscowionym na tablicywskaźników (rys. 1.28). W zależności od rozmie-szczenia obciążenia samochodu światła reflek-torów można ustawiać w czterech głównych poło-żeniach pokrętła, odpowiadających następującymrodzajom obciążenia:— położenie 0—jedna lub dwie osoby na siedze-niach przednich;— położenie 1—dwie osoby na siedzeniachprzednich, trzy osoby na siedzeniu tylnym;— położenie 2— dwie osoby na siedzeniachprzednich, trzy osoby na siedzeniu tylnym, bagażw bagażniku;

Rys. 1.28. Pokrętło korektora ustawienia światełreflektorów

28

Rys. 1.29. Pokrętła korektora ustawienia światełreflektorów i regulacji natężenia oświetlenia zestawuwskaźników1 — pokrętło ustawienia reflektorów, 2 — pokrętło oświetleniazestawu wskaźników

Rys. 1.30. Schemat ekranu do ustawiania światełreflektorów

— położenie 3 — kierowca i maksymalne dopusz-czalne obciążenie bagażnika.Przy pośrednich obciążeniach samochodu należywybrać takie położenie korektora, które pozwoliuniknąć oślepiania użytkowników drogi poruszają-cych się w przeciwnym kierunku. Na rysunku 1.29przedstawiono pokrętło korektora ustawienia wią-zki świetlnej reflektorów w samochodzie wyposa-żonym w regulację natężenia oświetlenia zestawuwskaźników.Wiązka świetlna reflektorów jest wyregulowanafabrycznie za pomocą regulatorów umieszczo-nych w reflektorach. Schemat ekranu do ustawia-nia świateł reflektorów pokazano na rysunku 1.30.Z uwagi na znaczenie prawidłowości ustawieniawiązki świetlnej reflektorów dla bezpieczeństwaw ruchu drogowym regulację ustawienia należyzlecić stacji obsługi wyposażonej we właściweoprzyrządowanie.

Oświetlenie wnętrzaWnętrze samochodu oświetlają dwie lampki:przednia i tylna.Przednia lampka jest umieszczona pomiędzydaszkami przeciwsłonecznymi (rys. 1.31), a tyl-na — w podsufitce nad siedzeniem tylnym



Rys. 1.31. Przednia lampka oświetlenia wnętrzasamochodu

Rys. 1.32. Tylna lampka oświetlenia wnętrza samochodu

(rys. 1.32). Włączanie i wyłączanie lampek na-stępuje za pomocą klosza lampki. Przy kloszuustawionym w położeniu środkowym lampkaprzednia lub lampka tylna zaświeci się po ot-worzeniu drzwi przednich lub tylnych.Naciśnięcie przycisku „OFF", znajdującego sięw kloszu lampki przedniej, spowoduje stałe zga-szenie lampki, a naciśnięcie przycisku „ON"— stałe zaświecenie lampki bez względu na to,czy drzwi przednie są otwarte czy zamknięte.Naciśnięcie klosza lampki tylnej po stronie lewejlub prawej spowoduje stałe zaświecenie lampkibez względu na to, czy drzwi są otwarte czyzamknięte.

Ogrzewanie, przewietrzanie i klimatyzacjaUkład ten jest sterowany pokrętłami i suwakamiwbudowanymi w dolnej części panelu sterującego(rys. 1.33). W samochodach wyposażonych w kli-matyzację w miejsce suwaka recyrkulacji powiet-rza (3) są wmontowane dwa przyciski (3, 4, rys.1.34). Przycisk lewy służy do włączania i wyłącza-nia klimatyzacji. Przycisk prawy jest przyciskiemwłączającym i wyłączającym recyrkulację powiet-rza.

Rys. 1.33. Pokrętła oraz suwaki układu ogrzewania,przewietrzania i klimatyzacji1 — pokrętło ustawienia kierunku nadmuchu powietrza,2 — suwak regulacji prędkości wentylatora, 3 — suwakustawienia recyrkulacji lub wlotu powietrza z zewnątrz,4 — pokrętło regulacji termperatury powietrza

Rys. 1.34. Pokrętła oraz przyciski układu ogrzewaniai przewietrzania w samochodzie wyposażonymw klimatyzację1 — pokrętło ustawienia kierunku nadmuchu powietrza,2 — przycisk ustawienia recyrkulacji lub wlotu powietrzaz zewnątrz, 3 — suwak regulacji prędkości wentylatora,4 — przycisk włączania i wyłączania klimatyzacji, 5 — pokrętłoregulacji temperatury powietrza

Schemat wlotów powietrza układu ogrzewaniai klimatyzacji pokazano na rysunku 1.35. Ozna-czone na rysunku wloty powietrza oznaczają:1 — nieregulowane szczeliny nawiewu powietrzana szybę przednią;2 — nieregulowane szczeliny nawiewu powietrzana szyby boczne;3 — regulowane wloty centralne: środkowy napanelu, boczne na tablicy rozdzielczej;4 — nieregulowane nawiewy boczne na nogikierowcy i pasażera z przodu.Regulowane wloty mają pokrętła do regulacjiintensywności nawiewu powietrza oraz dźwignieprzesuwne do ustawiania kąta nadmuchu.Pokrętło regulacji temperatury po stronie lewej(rys.1.33), suwak wentylatora i pokrętło kierunku

29


Informacje ogólne

Ideogramy na pokrętłach, dźwigniach, suwaku i przyciskach układu ogrzewania,przewietrzania i klimatyzacji Tablica 1-10

Znaczenie ideogramu

wlot zamknięty

wlot otwarty

wlot otwarty

wyłącznik światełprzeciwmgłowych

wentylator

nawiew na twarz

nawiew na nogi i odświerzanietwarzy

nawiew na nogi

nawiew na szybę i nogi

nawiew na szybę

wyłącznik klimatyzacji

wlot powietrza z zewnątrz

wlot powietrza z wewnątrz

Miejsce umieszczenia

kratki wlotów powietrza: środkowy górny, środkowy centralny, boczne:lewy i prawy tablicy rozdzielczej

kratka wlotu powietrza górna

kratki wlotów powietrza tablicy rozdzielczej: środkowe centralne; boczne:lewa i prawa

zestaw wskaźników, panel sterujący w części specjalnej

zestaw wskaźników — suwak wentylatora (2, rys. 1.33 lub 3, rys. 1.34)

zestaw wskaźników — pokrętło wyboru kierunku





zestaw wskaźników — w miejscu dźwigni przesuwnej recyrkulacjipowietrza

zestaw wskaźników — suwak recyrkulacji powietrza (3, rys. 1.33)

zestaw wskaźników — suwak recyrkulacji powietrza (3, rys. 1.33 lub 2,rys. 1.34)

30



Rys. 1.35. Schematwlotów powietrza(objaśnienie oznaczeńcyfrowych w tekście)

nawiewu powietrza powinny być ustawione zgod-nie z ideogramami umieszczonymi na obwodzie,w szczególności:— pokrętło regulacji temperatury; kolor niebieskiciągły oznacza powietrze zimne, kolor czerwony— powietrze ciepłe; położenia pośrednie pozwala-ją wybrać właściwą temperaturę powietrza;— suwak wentylatora może zajmować trzy poło-żenia; 1, 2, 3; ustawienie pokrętła w jednymz trzech położeń pozwoli wybrać optymalną inten-sywność nadmuchu;— pokrętło wyboru kierunku nawiewu.Znaczenie ideogramów naniesionych na pokręt-łach, dźwigniach, suwakach oraz przyciskachukładów ogrzewania, przewietrzania i klimatyzacjiprzedstawiono w tablicy 1-10.Suwak (2, rys. 1.33) przesunięty w prawo zamykadopływ powietrza z zewnątrz, powodując urucha-mianie obiegu powietrza znajdującego się we-wnątrz samochodu. Wykorzystywanie tej moż-liwości jest przydatne w warunkach dużego zanie-czyszczenia zewnętrznego (jazda w kolumnie,w tunelu) oraz w przypadku potrzeby szybkiegonagrzania wnętrza samochodu. Nie zaleca sięstosowania tego ustawienia przez dłuższy czas,zwłaszcza gdy w samochodzie znajduje się kilkaosób.Aby włączyć klimatyzację (ochładzanie powietrzawewnątrz), należy:• pokrętło regulacji temperatury ustawić na poluniebieskim;• pokrętło włączania wentylatora ustawić na op-tymalną intensywność nadmuchu;• pokrętło wyboru kierunku nawiewu ustawićw położeniu nawiewu centralnego;• wcisnąć przycisk klimatyzacji (4, rys. 1.34),znajdujący się po stronie lewej i przycisk recyr-kulacji powietrza (2) po stronie prawej.

Po wyłączeniu klimatyzacji układ ogrzewaniai przewietrzania działa, jak zwykły układ ogrzewa-nia.Na rysunku 1.36 przedstawiono rozmieszczenieelementów układu klimatyzacji w samochodzie.

Poduszka powietrznaStosowana w samochodach, jako wyposażeniedodatkowe, poduszka powietrzna jest przygoto-wana do zadziałania po każdorazowym przekrę-ceniu kluczyka wyłącznika zapłonu w położenie„MAR". Po przekręceniu kluczyka w zestawiewskaźników zaświeca się na 4 sekundy lampkakontrolna poduszki powietrznej (2, rys. 1.20i rys. 1.21)Rozmieszczenie elementów poduszki powietrznejprzedstawiono na rysunku 1.37. Zabudowa modu-łów poduszki powietrznej kierowcy i pasażerapokazana została na rysunkach 1.38 i 1.39.

DrzwiOtwieranie i zamykanie drzwi oraz blokada drzwiodbywa się w sposób następujący.• Otwieranie z zewnątrz drzwi przednich— przekręcić kluczyk (rys. 1.18) i pociągnąć zaklamkę zewnętrzną; otwarcie drzwi tylnych jestniemożliwe.• Otwieranie od wewnątrz drzwi przednich i tyl-nych — pociągnąć za klamkę wewnętrzną drzwi(rys. 1.40).• Zamykanie z zewnątrz drzwi przednich — prze-kręcić kluczyk (rys. 1.18).• Zamykanie drzwi tylnych — wcisnąć przyciskblokady przed zamknięciem drzwi.• Zamykanie od wewnątrz drzwi przednich i tyl-nych — wcisnąć klamkę wewnętrzną na drzwi.Drzwi tylne są wyposażone w mechanizm bloka-dy, zabezpieczający przed otwarciem drzwi od

31


Rys. 1.36. Schemat rozmieszczenia elementów układu klimatyzacji w samochodzie1 — skraplacz, 2 — wentylator chłodnicy silnika i sprężarki, 3—filtr osuszający, 4 — sprężarka klimatyzatora, 5 — regulator ciśnienia,6 — zawór do opróżniania i napełniania układu (niskie ciśnienie), 7 — zawór do opróżniania i napełniania układu (wysokie ciśnienie),8 — zawór ekspansyjny, 9 — czujnik przeciwszronowy, 10 — parownik, 11 — przekaźnik wentylatora nagrzewnicy, 12 — wentylator,13 — opornik wentylatora

Rys. 1.37. Schemat rozmieszczenia elementów poduszki powietrznejw samochodzie1 — napinacz pasów bezpieczeństwa, 2 — elektroniczna centralka poduszki powietrznej, 3 — moduł poduszki powietrznej kierowcy,4 — lampka sygnalizacyjna w zestawie wskaźników, 5 — gniazdo diagnostyczne, 6 — moduł poduszki powietrznej pasażera

32



Rys. 1.38. Moduł poduszki powietrznej kierowcyzabudowany w kole kierownicy1 — koło kierownicy, 2 — moduł poduszki powietrznej

Rys. 1.39. Moduł poduszki powietrznej pasażerazabudowany w miejsce półki nad schowkiem1 — moduł poduszki powietrznej pasażera, 2 — schowek

Rys. 1.40. Klamka wewnętrzna drzwi1 — klamka wewnętrzna drzwi, 2 — korbka mechanizmuopuszczania szyby drzwi

Rys. 1.41. Mechanizm blokady drzwi tylnych przedotwarciem od wewnątrz1 — pokrętło mechanizmu blokady(położenie poziome — zabezpieczenie włączone)

wewnątrz np. przez dzieci. Umiejscowienie wyłą-cznika mechanizmu blokady pokazano na rysun-ku 1.41. Aby włączyć zabezpieczenie, należywycięcie w pokrętle mechanizmu blokady ustawićw położeniu poziomym. Do ustawienia mechaniz-mu blokady drzwi tylnych należy użyć kluczykwyłącznika zapłonu.

SzybyW zależności od wyposażenia samochodu pod-noszenie i opuszczanie szyb drzwi przednichi tylnych może być wykonywane za pomocą korbkilub sterowane elektrycznie za pomocą przyciskówumiejscowionych w drzwiach (rys. 1.42). Podnoś-

Rys. 1.42. Przyciski elektrycznych podnośników szybdrzwiL — przycisk lewych drzwi, P — przycisk prawych drzwi

33


Informacje ogólne

niki elektryczne podnoszą lub opuszczają szybyprzy kluczyku wyłącznika zapłonu w położeniu„MAR". W uchwycie mogą być umieszczone dwadodatkowe wyłączniki do podnoszenia lub opusz-czania szyb drzwi tylnych.Drzwi tylne, w zależności od wersji samochodu, sąwyposażone w sterowanie podnoszeniem lubopuszczaniem szyb drzwi tylnych wyłącznikiemw uchwycie drzwi lub za pomocąnormalnej korbki.

Lusterka wsteczneBoczne lusterka zewnętrzne są umieszczonew narożnikach przednich drzwi (rys. 1.43). Stero-wanie lusterek od wewnątrz odbywa się za pomo-cą dźwigni umieszczonej wewnątrz samochodu.W samochodach wyposażonych w elektrycznesterowanie lusterek zewnętrznych czteropołoże-niowy przycisk regulacji znajduje się na paneluśrodkowym obok dźwigni zmiany biegów(rys. 1.44). Regulacja elektryczna działa tylko przykluczyku wyłącznika zapłonu ustawionym w poło-żeniu „MAR".

Rys. 1.43. Boczne lusterko zewnętrzne

Rys. 1.44. Czteropotożeniowy przycisk regulacji lusterekzewnętrznych1 — przycisk czteropołożeniowy, 2 — wyłącznik prawychdrzwi, 3 — wyłącznik lewych drzwi

Rys. 1.45. Dźwignia do otwierania pokrywy przedziałusilnika(strzałka wskazuje dźwignię)

Rys. 1.46. Mechanizm zamka pokrywy przedziału silnika1 — dźwignia, 2 — sprężyna

Pokrywy przedziału silnika i bagażnikaDźwignia do otwierania pokrywy przedziału silnikaznajduje się pod tablicą rozdzielczą (rys.1.45).Aby otworzyć pokrywę, należy pociągnąć dźwig-nię.Po pociągnięciu dźwigni pokrywa odblokuje sięz pierwszego zaczepu i lekko uniesie się do górydzięki sprężynie (2, rys. 1.46) stanowiącej częśćmechanizmu otwierania pokrywy.Następnie należy nacisnąć dźwignię (1) i podnieśćpokrywę. Aby ustawić pokrywę w położeniu otwar-tym, należy użyć podpórki znajdującej się poprawej stronie przedziału silnika, wkładając koń-cówkę podpórki w odpowiednie gniazdo w po-krywie (rys. 1.47).Zamknięcie pokrywy musi być poprzedzone uło-żeniem podpórki w jej normalnym uchwycie. Abyzamknąć pokrywę, należy obniżyć ją do wysoko-ści ok. 20 cm i swobodnie opuścić, a następniesprawdzić, czy pokrywa zablokowała się na obazaczepy.

34



Rys. 1.47. Podpórka pokrywy przedziału silnika(strzałka wskazuje podpórkę)

Rys. 1.48. Dźwignia otwierania pokrywy przedziałubagażnika(strzałka wskazuje dźwignię)

Dźwignia otwierania pokrywy przedziału bagaż-nika (rys. 1.48) znajduje się w podłodze, przyprogu lewych drzwi przednich. Aby otworzyć po-krywę przedziału bagażnika, należy pociągnąćdźwignię. Pokrywę przedziału bagażnika możnarównież otworzyć kluczykiem wyłącznika zapłonu.Energiczne naciśnięcie pokrywy w dół spowodujezamknięcie bagażnika.

Wlew paliwaKorek wlewu paliwa (rys. 1.49) jest umieszczonyw prawym tylnym błotniku.

Siedzenia i zagłówkiSiedzenia przednie mają możliwość regulacji po-ziomej i regulacji kąta pochylenia oparcia. Doregulacji poziomej służy dźwignia znajdująca siępod siedzeniem (rys. 1.50). Aby ustawić siedze-nie odpowiednio do potrzeb, należy podnieśćdźwignię i przesunąć siedzenie do przodu lub do

Rys. 1.49. Korek wlewu paliwa

Rys. 1.50. Dźwignia do regulacji poziomej przednichsiedzeń(strzałka wskazuje dźwignię)

35


Informacje ogólne

Rys. 1.51. Pokrętło do regulacji ustawienia kątapochylenia oparcia siedzenia przedniego1 — uchwyt pasów bezpieczeństwa, 2 — pokrętło

Rys. 1.52. Zagłówek siedzenia przedniego

Rys. 1.53. Zagłówek siedzenia tylnego

36

tyłu. Zwolnienie dźwigni powoduje ponowne za-blokowanie siedzenia. Po zwolnieniu dźwigni trze-ba sprawdzić prawidłowość zablokowania, prze-suwając siedzenie do przodu i do tyłu.Do ustawienia kąta pochylenia oparcia siedzeniasłuży pokrętło pokazane na rysunku 1.51.Aby wyregulować położenie zagłówków siedzeńprzednich do indywidualnych wymagań pasażeralub kierowcy, należy nacisnąć tylną część zagłów-ka (rys. 1.52) , a następnie przesunąć energicz-nym ruchem do góry lub w dół. Należy teżsprawdzić prawidłowość wyregulowania zagłów-ka do położenia, w którym jest podparta głowa,a nie szyja.Zagłówki siedzeń tylnych (rys. 1.53) reguluje siędo indywidualnych wymagań pasażera podobnie,jak zagłówki siedzeń przednich.Aby wymontować zagłówki siedzeń tylnych, nale-ży przesunąć przyciski blokady i energicznymruchem wyciągnąć je do góry.W celu powiększenia pojemności bagażnika moż-na rozłożyć siedzenie tylne. W samochodzie FIATSiena z jednolitym siedzeniem tylnym należy:• obniżyć zagłówki siedzenia tylnego;• wymontować zagłówki siedzenia tylnego, jeślizachodzi taka potrzeba;• odblokować boczne zaczepy mocujące oparciesiedzenia tylnego (rys. 1.54);• pochylić oparcie siedzenia tylnego do przodui położyć na poduszce siedzenia;• poduszkę i oparcie siedzenia tylnego ustawićpionowo za siedzeniami przednimi;

Rys. 1.54. Zaczepy boczne do mocowania oparć siedzeńtylnych w samochodzie FIAT Siena1 — sworzeń zaczepu, 2 — mechanizm zaczepu, 3—dźwigniazwalniająca blokadę



• wymontować zagłówki, włożyć do specjalnychuchwytów w szkielecie poduszki siedzenia tyl-nego.Składanie siedzenia tylnego wykonuje się w od-wrotnej kolejności czynności; należy sprawdzićprawidłowość zablokowania oparć w zaczepachbocznych (rys. 1.54).Siedzenie tylne dzielone rozkłada się w podobnysposób.Jeżeli ma być rozłożona tylko jedna część siedze-nia tylnego dzielonego, należy uprzednio rozłą-czyć oparcia siedzenia tylnego.Aby rozłożyć siedzenie tylne w samochodzie FIATPalio Weekend, należy:• maksymalnie obniżyć zagłówki siedzenia tyl-nego lub wymontować zagłówki, jeśli zachodzitaka potrzeba• podnieść i odchylić poduszkę siedzenia tylnegopo pociągnięciu, w kierunku jazdy samochodu,uchwytu pokazanego na rysunku 1.55;• odłączyć boczne zaczepy mocujące oparciesiedzenia tylnego (rys.1.56);• odchylić oparcie siedzenia tylnego do położe-nia, które pozwoli uzyskać jednolitą płaszczyznęz podłogą bagażnika; zabezpieczyć pasy bez-pieczeństwa;• wymontowane zagłówki włożyć do specjalnychuchwytów w szkielecie poduszki siedzenia tyl-nego.Podczas składania siedzenia należy pamiętaćo zablokowaniu oparć siedzeń w zaczepach bocz-nych.Aby można było przewozić w bagażniku samo-chodu FIAT Palio Weekend przestronne bagaże,trzeba zdemontować półkę tylną znajdującąsię zaoparciem siedzenia pod tylną szybą. W tym celunależy półkę podnieść i złożyć z przodu lub z tyłu,jak to pokazano na rysunku 1.57.

Rys. 1.55. Uchwyt do podnoszenia poduszki siedzeniatylnego(strzałka wskazuje uchwyt)

Rys. 1.56. Zaczep boczny do mocowania oparć siedzeńtylnych w samochodzie FIAT Palio Weekend(strzałka wskazuje zaczep)

Rys. 1.57. Półka tylna w samochodzie FIAT Palio Weekendpo złożeniu

Pasy bezpieczeństwaPrzednie pasy bezpieczeństwa, bezwładnościo-we, mają możliwość regulacji wysokości mocowa-nia na słupkach środkowych. Umożliwia to lepszedostosowanie ich do indywidualnej budowy ciałakierowcy i pasażera. Regulację wysokości wyko-nuje się przyciskiem suwaka umiejscowionymw lewym i prawym słupku środkowym (rys. 1.58).Długość pasów nie wymaga regulacji. Pasy zapi-na się wkładając zaczepy w gniazda znajdującesię pomiędzy siedzeniami przednimi, a odpinaprzez naciśnięcie przycisków znajdujących sięw gniazdach.Napinacze pasów bezpieczeństwa nie wymagajążadnej obsługi i regulacji przez użytkownika sa-mochodu. Budowę pasów bezpieczeństwa z napi-naczem opisano w rozdziale 11.4.Pasy bezpieczeństwa siedzeń tylnych mają moż-liwość regulacji długości taśmy. Pasy zapina sięi odpina wkładając zaczepy do odpowiednichgniazd.

37


Informacje ogólne

Rys. 1.58. Regulacja wysokości mocowania przednichpasów bezpieczeństwa na słupku środkowym(strzałka wskazuje przycisk suwaka)

Regulacja pasa bezpieczeństwa powinna zapew-niać ścisłe przyleganie taśmy do bioder.Posługując się pasami należy przestrzegać na-stępujących zasad:— podczas zapinania nie wykonywać gwałtow-nych ruchów i nagłych szarpnięć taśmą;— po zapięciu pasów sprawdzić, czy taśma pra-widłowo przylega do ciała, czy pasy nie są po-skręcane i czy umożliwiają swobodę ruchów;— okresowo sprawdzać prawidłowość dokręce-nia śrub, stan taśmy oraz łatwość przesuwuw szczelinach poszyć;— pasy należy wymienić na nowe po każdymużyciu ich w wypadku, jeżeli nawet pozorniewydają się nie uszkodzone;— utrzymywać taśmy pasów w czystości; w przy-padku zabrudzenia umyć je wodą z neutralnymmydłem i wysuszyć;— unikać zamoczenia mechanizmów zwijaczy,gdyż prawidłowo działają tylko wtedy, kiedy sąsuche.Samochody, które wyposażono dodatkowow urządzenie regulujące wysokość położenia kołakierownicy, mają możliwość lepszego dostosowa-nia koła kierownicy do indywidualnych wymagańkierowcy (rys. 1.59).Aby wyregulować położenie kolumny kierownicy,należy zwolnić dźwignię, przesuwając ją wedługstrzałek wskazanych na ideogramie dźwigni, usta-lić położenie koła kierownicy i po ustaleniu za-blokować.Nie należy wykonywać żadnej regulacji położeniakoła kierownicy w czasie jazdy. Regulować możnatylko w czasie postoju samochodu.

38

Rys. 1.59. Dźwignia mechanizmu regulacji położenia kołakierownicy(strzałka wskazuje dźwignię z ideogramem)

1.3.5. Wskazówkiobsługowo-naprawcze

Wszyscy producenci samochodów dążą do tego,aby samochody nie sprawiały żadnych kłopotówi uciążliwości użytkownikowi, by były trwałe i nie-zawodne. Użytkownik samochodu powinien prze-strzegać zasad obsługi określonych przez produ-centa, używać zalecanych płynów eksploatacyj-nych, przestrzegać zasad codziennej i okresowejobsługi. Podane informacje ułatwiąużytkownikowisamochodu rozpoznanie niesprawności, pomogąustalić przyczyny jej powstania i wskażą sposóbusunięcia niesprawności. Zestawienie typowychniesprawności samochodu, ich objawy, przyczynyi sposoby usuwania zestawiono w tablicy 1-11.Poniżej podane zostaną inne typowe sposobypostępowania w sytuacjach, które mogą się zda-rzyć w normalnej eksploatacji samochodu.

Podnoszenie samochoduDo podnoszenia samochodu za pomocą podnoś-nika będącego w wyposażeniu samochodu służądwa wzmocnienia progów, znajdujące się po stro-nie lewej i prawej. Wzmocnienie przednie znajdujesię 36 cm od przedniej krawędzi progu, a wzmoc-nienie tylne 20 cm od tylnej krawędzi progu.Podnośnik w samochodzie FIAT Siena jest umie-szczony w bagażniku wraz z kołem zapasowym,śrubokrętem i hakiem do holowania. Dostęp dopodnośnika uzyskuje się po otworzeniu pokrywybagażnika i odchyleniu wykładziny dywanowejpodłogi (rys. 1.60).Aby wymienić koło w samochodzie FIAT Siena,należy:• zatrzymać samochód, jeżeli to możliwe naterenie płaskim i twardym;


Wskazówki obsługowo-naprawcze

Niesprawności samochodu, objawy, sposób usunięciaObjawy

Silnika nie można uruchomić— rozrusznik nie obraca wałukorbowego silnika

Silnika nie można uruchomić po-mimo prawidłowego świecenialampek w zestawie wskaźnikówi prawidłowego obracania wałukorbowego przez rozrusznik

Nierównomierna praca silnikalub gaśniecie silnika po urucho-mieniu

Rozrusznik obraca wał korbowysilnika zbyt wolno przy kluczykuwyłącznika zapłonu w położeniu„AW", gdy lampki sygnalizacyj-ne wygasają:

Nie działa oświetlenie

Nie działają urządzenia elektry-czne

Przyczyna

Tablica 1-11

Sposób postępowaniaPrzy kluczyku wyłącznika zapłonu w poło-żeniu „MAR" lampki sygnalizacyjne w ze-stawie wskaźników nie świecąsię lub świe-cą niepełnym światłem:niskie napięcie akumulatora

uszkodzony wyłącznik zapłonuskorodowane lub poluzowane połączeniaprzewodów elektrycznych

podjąć próbę uruchomienia silnika za pomocądodatkowego akumulatoranaprawa w stacji obsługiwyczyścić złącza, dokręcić połączenia

Przy kluczyku wyłącznika zapłonu w poło-żeniu „AW" lampki sygnalizacyjne w ze-stawie wskaźników świecą się:uszkodzony rozrusznikuszkodzony wyłącznik zapłonu

naprawa w stacji obsługinaprawa w stacji obsługi

Podczas uruchamiania silnika lampki syg-nalizacyjne w zestawie wskaźników gasną:akumulator rozładowanyzwarcie w rozrusznikuukład korbowy silnika zablokowanyskorodowane lub poluzowane złącza przewo-dów elektrycznychsystem zabezpieczenia przed kradzieżą FIATCODE nie rozpoznaje kodu kluczyka wyłącz-nika zapłonu

pusty zbiornik paliwaniesprawny układ zasilanianiesprawny układ zapłonuniesprawne świece żarowe w silniku wysoko-prężnymzanieczyszczenia w paliwie

zanieczyszczony filtr paliwa

zanieczyszczony filtr powietrza

niesprawny układ zasilanianiesprawny układ zapłonowyczęściowe rozłatowanie akumulatorapoluzowane lub skorodowane złącza przewo-dów elektrycznych

niesprawny rozrusznikprzepalona żarówka

przepalony bezpiecznik

skorodowane połączenia elektryczneprzerwa w obwodach elektrycznychprzepalony bezpiecznik

uszkodzone urządzenie elektryczneuszkodzony obwód elektryczny

naładować akumulatornaprawa w stacji obsługinaprawa w stacji obsługiwyczyścić złącza, dokręcić połączenia

uruchomić silnik według procedury urucha-miania awaryjnego (s. 20).

napełnić zbiornik paliwanaprawa w stacji obsługinaprawa w stacji obsługinaprawa w stacji obsługi

naprawa w stacji obsługi

naprawa w stacji obsługi lub wymiana filtrapaliwanaprawa w stacji obsługi lub wymiana filtra wgwskazówek na s. 55naprawa w stacji obsługinaprawa w stacji obsługinaładować akumulatorwyczyścić złącza, dokręcić połączenie

naprawa w stacji obsługiwskazówki dotyczące wymiany żarówek nas. 44wskazówki dotyczące wymiany bezpieczni-ków na s. 42wyczyścić złącza, dokręcić połączenianaprawa w stacji obsługiwskazówki dotyczące wymiany bezpieczni-ków na s. 42naprawa w stacji obsługinaprawa w stacji obsługi

39


Informacje ogólne

Rys. 1.60. Umiejscowienie koła zapasowego z narzędziamiw samochodzie FIAT Siena(strzałka wskazuje nakrętkę mocującą koło zapasowe)

• zahamować samochód hamulcem awaryjnymi włączyć pierwszy lub wsteczny bieg;• wyjąć narzędzia, podnośnik i koło zapasowe pouprzednim otworzeniu pokrywy bagażnika, pod-niesieniu dywanika i odkręceniu nakrętki mocują-cej koło zapasowe;• zdjąć kołpak koła z obręczy i poluzować o jedenobrót śruby mocujące koło zapasowe;• ustawić ukształtowaną główkę podnośnika podwzmocnienie progów po stronie koła, które wymie-niamy, regulując wstępnie wysokość podnośnikaza pomocą korby na taką wysokość, aby stopkapodnośnika oparła się na podłożu;• sprawdzić prawidłowość osadzenia główki pod-nośnika w progu i pokręcając korbąśrubę podnoś-nika unieść samochód do wysokości, aż kołoznajdzie się kilka centymetrów nad podłożem;• odkręcić całkowicie cztery śruby mocującei zdjąć koło;• zamontować koło zapasowe, osadzając otwórw tarczy koła na kołku ustalającym (rys. 1.61);• wkręcić jedną śrubę mocującą do pierwszegolekkiego oporu;• zamontować kołpak koła, wkładając większyotwór kołpaka na wkręconą śrubę mocującą koło;

Rys. 1.61. Założone koło zapasowe przed przykręceniemśrub mocujących

Rys. 1.62. Umiejscowienie narzędzi i podnośnikaw samochodzie FIAT Palio Weekend1 — podnośnik samochodowy, 2 — torba z narzędziami

Rys. 1.63. Umiejscowienie koła zapasowegow samochodzie FIAT Palio Weekenda — mocowanie pod podłogą bagażnika,1 — śruba mocująca, 2 — zaczep, 3 — wspornik mocowaniakoła,b — widok śruby mocującej,1 — śruba mocująca, 4 — zaślepka, 5 — plastykowa listwapodłogi bagażnika

• wkręcić trzy pozostałe śruby mocujące koło,stosując do tego nasadkę uchwytu śrubokrętaznajdującego się w komplecie narzędzi;• opuścić samochód, pokręcając korbą śrubępodnośnika;

40


Wskazówki obsługowo-naprawcze

Ciśnienie w oponach Tablica 1-12

Silnik

1,4

1,6

Opona

175/65 R14 82T175/65 R14 82T175/65 R14 82T175/65 R14 82H

FIAT Siena

X

X

FIAT PalioWeekend

X

X

Obciążenie średnie(MPa)

przód0,200,200,200,20

tył

0,200,200,200,20

Obciążenie pełne5 osób + 50 kg

(MPa)przód0,220,220,220,22

tył

0,220,250,220,25

Obciążenie pełne1 osoba + 430 kg

(MPa)przód

—

0,22—

0,22

tył

—

0,28—

0,28

Kołozapasowe

(MPa)

0,220,280,220,28

• dokręcić wymaganym momentem śruby mocu-jące w kolejności „na krzyż";• wymienione koło umieścić we wnęce koła zapa-sowego w bagażniku.Obręcze kół ze stopów aluminium mają różnąkonstrukcję gniazd i śrub mocujących koło. Dlate-go jeżeli zmieniamy koła z obręczami stalowymina koła wykonane ze stopu, powinniśmy pamiętaćo wymianie również śrub mocujących koło. Przyzamianie odwrotnej obowiązuje ta sama zasada.Wymiana koła w samochodzie FIAT Palio Week-end jest podobna, z tym że koło zapasowe i narzę-dzia są inaczej umiejscowione. Umiejscowienienarzędzi oraz koła zapasowego w samochodzieFIAT Palio Weekend przedstawiono na rysunkach1.62 i 1.63 a i b.Utrzymywanie właściwego ciśnienia w kołach jestniezbędne dla bezpiecznej i ekonomicznej jazdysamochodem. Ciśnienie w oponach należy spraw-dzać na zimnych oponach co 2 tygodnie orazkażdorazowo przed dłuższą jazdą. Prawidłowewartości ciśnień w oponach podano w tablicy1-12.Podczas jazdy opony nagrzewają się i ciśnieniew oponach wzrasta. Niewłaściwe (zbyt niskie)ciśnienie powoduje nagrzewanie się opony i zuży-cie bieżnika na jego brzegach. Ciśnienie zbytwysokie powoduje nadmierne zużycie oponyw środku.Ciśnienie prawidłowe, zgodne z podanym w tab-licy 1-12, zapewnia równomierne zużycie oponyna całym obwodzie i szerokości oraz najlepsząprzyczepność do jezdni, gwarantując tym samymnajbezpieczniejszą i najbardziej ekonomicznąjazdę.

Holowanie samochoduUchwyt do holowania samochodu stanowi stan-dardowe wyposażenie samochodu i jest umiesz-czony razem z narzędziami samochodu.Aby przygotować samochód do holowania, nale-ży:• wyjąć uchwyt do holowania z pojemnika z na-rzędziami;• wkręcić do oporu uchwyt w nagwintowanątulejkę, do której dostęp jest możliwy przez otwórznajdujący się po prawej stronie zderzaka przed-niego (rys.1.64a).

Rys. 1.64. Uchwyt do holowania samochodua — w zderzaku przednim, b — w zderzaku tylnym

Aby przygotować samochód do holowania innegosamochodu, należy ten sam uchwyt wkręcić w na-gwintowanątulejkę, do której dostęp jest możliwypo wyjęciu osłony znajdującej się w zderzakutylnym po prawej stronie (rys. 1.64b).Jeżeli samochód będzie holowany, przed rozpo-częciem holowania należy przekręcić kluczyk wy-łącznika zapłonu do położenia „MAR", a następ-nie do położenia „STOP". Nie wolno wyjmowaćkluczyka z wyłącznika zapłonu podczas holowa-nia, aby nie spowodować zablokowania kierow-nicy.Podczas holowania należy przestrzegać zasadkodeksu drogowego, określającego warunki tech-niczne w czasie holowania (hol, oświetlenie samo-chodu itp). Należy również pamiętać, że układywspomagania kierownicy i wspomagania hamul-ców nie działają, jeżeli silnik nie pracuje, dlategoteż na koło kierownicy i na pedał hamulca należydziałać znacznie większymi siłami.

AkumulatorW obu samochodach zastosowano akumulatoro pojemności 50 A-h.Poziom elektrolitu akumulatora w samochodziestojącym na poziomym podłożu powinien zawie-rać się pomiędzy znakami widocznymi na obudo-wie akumulatora. W przypadku poziomu elektro-litu poniżej znaku „MIN" należy dolać wody des-tylowanej.Aby zapewnić akumulatorowi długą żywotność,zaleca się okresowo sprawdzać w stacji obsługiprawidłowość jego naładowania. Od czasu do

41


Informacje ogólne

czasu należy też sprawdzić, czy po wyłączeniuodbiorników prądu na zaciskach akumulatora niepojawia się napięcie (nawet niskie). W takimprzypadku wykrycie przyczyny powinno być po-wierzone doświadczonemu elektrykowi samocho-dowemu.Podczas doładowywania akumulatora należyprzestrzegać następujących zasad:— sprawdzać i uzupełniać poziom elektrolituw akumulatorze; w przypadku zbyt niskiego pozio-mu elektrolitu należy uzupełnić go wodą des-tylowaną; elektrolit w akumulatorach jest substan-cją trującą i żrącą, należy więc chronić przed nimszczególnie oczy i skórę;— ładowanie prowadzić w pomieszczeniu prze-wietrzanym, zdała od ognia i możliwych wyłado-wań elektrycznych;— w samochodach wyposażonych w elektronicz-ne urządzenie alarmowe należy wyłączyć urzą-dzenie za pomocą przycisku w kluczyku wyłącz-nika zapłonu, a następnie wyłączyć kluczykiemcentralkę sterującąurządzenia alarmowego, prze-kręcając kluczyk w kierunku przeciwnym do ruchuwskazówek zegara;— odłączyć zaciski instalacji elektrycznej samo-chodu od biegunów akumulatora;— podłączyć przewody urządzenia do ładowaniado biegunów akumulatora, przestrzegając zgod-ności biegunów;— włączyć urządzenie do ładowania (prosto-wnik);— zaleca się ładowanie przez 24 godziny prądemo małym natężeniu;— stosowanie zbyt dużego natężenia prądu lubzbyt długie ładowanie powoduje zasiarczenie aku-mulatora, a w konsekwencji jego uszkodzenie;— po zakończeniu ładowania najpierw wyłączyćprostownik, a następnie odłączyć przewody odbiegunów akumulatora;— ostatniączynnościąjest ponowne podłączenieprzewodów instalacji elektrycznej do biegunówakumulatora.

Bezpieczniki instalacji elektrycznejGdy stwierdzimy w samochodzie nief unkcjonowa-nie jednego lub kilku urządzeń elektrycznych lubbrak właściwego oświetlenia, pierwszą czynnoś-cią, jaką powinniśmy wykonać, jest sprawdzeniebezpieczników zabezpieczających obwody insta-lacji elektrycznej. Bezpieczniki obwodów elekt-rycznych są umieszczone pod pokrywką skrzynkibezpieczników, po lewej stronie tablicy rozdziel-czej (rys. 1.65).Na wewnętrznej płaszczyźnie pokrywki skrzynkibezpieczników znajdują się symbole graficzne,które określają obwody zabezpieczanych odbior-ników elektrycznych, odpowiadające każdemubezpiecznikowi. Aby otworzyć pokrywkę, należywykręcić wkręt mocujący pokrywkę.

42

Rys. 1.65. Bezpieczniki obwodów elektrycznychpo otwarciu pokrywki1 — pokrywka, 2 — listwa mocująca złącza konektorowewiązek przewodów, 3 — bezpieczniki

W skrzynce bezpieczników ostatnie dwa miejscanie są wykorzystane. Pod skrzynką bezpiecz-ników są umiejscowione bezpieczniki zapasowe:10 A; 15 A; 20 A; 30 A. Obok skrzynki znajduje sięspecjalny uchwyt do wyjmowania i zakładaniabezpieczników.Bezpieczniki umiejscowione w przedziale silnika(rys. 1.66) znajdują się w pobliżu akumulatora.Zestawienie bezpieczników zabezpieczającychobwody instalacji elektrycznej w skrzynce bez-pieczników przedstawiono w tablicy 1-13. Zesta-

Rys. 1.66. Bezpieczniki w przedziale silnika1 — akumulator, 2 — bezpieczniki, 3 — osłona cewekzapłonowych


Zestawienie bezpieczników zabezpieczających obwody elektrycznew skrzynce bezpieczników (rys. 1.65) Tablica 1-13


Informacje ogólne

Zestawienie bezpiecznikóww przedziale silnika (rys. 1.66) Tablica 1-14

Symbol graficznyoznakowania

EF 1JGN

J/B2

J/B1

brakbrak

Prąd(A)

30 A40 A50 A

60 A

30A1)

60A2)

5 A15 A

Zabezpieczane obwody

układ wtrysku, FIAT CODEwyłącznik zapłonuobwody zasilające skrzynkębezpiecznikaobwody zasilające skrzynkębezpiecznikawentylator chłodnicy silnikaukład ABSFIAT CODEFIAT CODE

11 W samochodach z klimatyzacją 40 A.2) Nie występuje w samochodach z silnikiem 1,4.

wienie bezpieczników znajdujących się w prze-dziale silnika przedstawiono w tablicy 1-14.W samochodach z uboższym wyposażeniem,w których nie zastosowano urządzeń dodatko-wych, nie ma niektórych bezpieczników lub doniektórych bezpieczników nie są podłączonewszystkie obwody.

ŻarówkiGdy żarówka nie świeci, przed jej wymianą należyupewnić się, czy nie jest przepalony bezpieczniki czy nie są utlenione połączenia elektryczne.Żarówki przepalone należy wymienić na noweo tych samych parametrach.

Wymiana żarówki reflektoraWidok reflektora świateł drogowych i mijania odstrony przedziału silnika przedstawia rysunek1.67.

Rys. 7.67. Widok reflektora świateł drogowych i mijaniaod strony przedziału silnika1 — osłona gumowa, 2 — złącze konektorowe świateł mijaniai drogowych, 3 — złącze konektorowe świateł pozycyjnychprzednich, 4 — korektor ustawienia świateł reflektorów,5 — pokrętło korektora, 6 — sprężyna mocująca klosz lampykierunkowskazów przednich

W reflektorach świateł drogowych zastosowanożarówkę halogenową H4 12V, 55W.Aby wymienić żarówkę, należy:• otworzyć pokrywę przedziału silnika;• zdjąć złącze konektorowe przewodu zasilają-cego żarówkę;• zdjąć gumową osłonę;• odłączyć sprężynę mocującą żarówkę, zdej-mując z zaczepów okrągłe zakończenie sprężyny,i wyjąć żarówkę;• włożyć nową żarówkę, dopasowując występyczęści metalowej żarówki do odpowiednich miejscw otworze reflektora;• zamontować sprężynę mocującą żarówkę;• założyć gumową osłonę;• założyć złącze konektorowe przewodu zasilają-cego.Podczas wymiany żarówek nie dotykać ręką czę-ści szklanej żarówki. Żarówkę można dotykaćtylko za części metalowe. Dotknięcie części szkla-nej żarówki zmniejsza intensywność oświetleniai żywotność żarówki.Po ewentualnym przypadkowym dotknięciu częśćszklaną należy przetrzeć szmatką zwilżoną al-koholem i pozostawić do wyschnięcia.Po wymianie żarówki reflektora należy sprawdzićustawienie świateł w stacji obsługi wyposażonejw specjalny kontrolny przyrząd optyczny.

Wymiana żarówki światła pozycyjnegoŻarówka świateł pozycyjnych przednich 12V, 3Wjest umieszczona w reflektorze (3, rys. 1.67).Aby wymienić żarówkę, należy:• otworzyć pokrywę przedziału silnika;• nacisnąć lekko i obrócić oprawkę żarówki w kie-runku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara,wyjąć oprawkę z żarówką (rys. 1.68);• wyjąć z oprawki przepaloną żarówkę;• włożyć nową żarówkę;• żarówkę wraz z oprawką wmontować w otwórw reflektorze lekko ją naciskając i obracającw kierunku zgodnym z ruchem wskazówek ze-gara.

Rys. 1.68. Oprawka żarówki świateł pozycyjnychprzednich po wymontowaniu

44


Wymiana żarówek

Rys. 1.69. Widok lampy przednich światełprzeciwmgłowych po podniesieniu samochodupodnośnikiem warsztatowym1 — oprawka żarówki, 2 — złącze konektorowe, 3 — wiązkaprzewodów elektrycznych, 4 — korpus lampy

Rys. 1.70. Oprawka żarówki lampy przeciwmgłowej

Wymiana żarówki światła przeciwmgłowegoW samochodach dodatkowo wyposażonychw przednie światła przeciwmgłowe zastosowanożarówkę halogenową H3 12V, 55W.Na rysunku 1.69 przedstawiono widok lampyprzednich świateł przeciwmgłowych po podnie-sieniu samochodu podnośnikiem warsztatowym.Aby wymienić żarówkę, należy:• obrócić koła w prawo lub w lewo, aby uzyskaćdostęp do osłony lewej lub prawej znajdującej sięw przedniej części nadkola;• odkręcić wkrętakiem trzy wkręty mocująceosłonę nadkola przedniego, po skręceniu kółw prawo lub w lewo, oraz odchylić nadkole;• obrócić w kierunku przeciwnym do ruchu wska-zówek zegara oprawkę żarówki i wymontowaćz lampy wraz z żarówką (rys. 1.70);• włożyć nową żarówkę do oprawki;• zamontować oprawkę wraz z żarówkąw lampieprzeciwmgłowej;• zamontować osłonę lampy przeciwmgłowejprzykręcając wkręty mocujące.

Wymiana żarówki kierunkowskazuprzedniegoLampy kierunkowskazów przednich są wyposa-żone w żarówki 12V, 21 W.Aby wymienić żarówkę, należy:• otworzyć pokrywę przedziału silnika;• pociągnąć sprężynę mocującą klosz lampykierunkowskazu przedniego i zdjąć z plastykowe-go zaczepu (rys. 1.71);• wyjąć lampę kierunkowskazu, wysuwając doprzodu z zaczepów w reflektorze;• wymontować oprawkę żarówki z lampy lekko jąobracając (rys. 1.72);• wyjąć żarówkę z oprawki lekko ją wciskająci obracając;• nową żarówkę wmontować w klosz lampy kie-runkowskazu;• wmontować lampę, zwracając uwagę na wpro-wadzenie sprężyny z zaczepem do odpowied-niego otworu w nadwozie oraz na wprowadzenie

Rys. 1.71. Sprężyna mocująca klosz lampykierunkowskazu przedniego1 — uchwyt sprężyny, 2 — zaczep plastykowy

Rys. 1.72. Oprawka żarówki kierunkowskazu przedniegopo wymontowaniu

45


Informacje ogólne

Rys. 1.73. Zaczepy do mocowania lampy kierunkowskazuw reflektorze lewym(strzałki wskazują zaczepy)

prowadnic lampy w odpowiednie zaczepy w re-flektorze (rys. 1.73);• pociągnąć sprężynę mocującą tak, aby zaczepplastykowy zamocował lampę.

Wymiana żarówki kierunkowskazu bocznegoW lampkach kierunkowskazów bocznych są za-stosowane żarówki 12V, 5W.W celu wymiany żarówki, należy:• podważyć lampkę kierunkowskazów, przesu-wając ją w kierunku zgodnym z kierunkiem jazdy;• wymontować lampkę kierunkowskazów(rys. 1.74);

wymontować oprawkę żarówki wraz z żarówką;wyjąć przepaloną żarówkę z oprawki

(rys. 1.75);zamontować nową żarówkę;zamontować oprawkę żarówki w lampie;zamontować lampkę wkładając ją w otwór

w błotniku przednim.

Rys. 1.74. Lampka kierunkowskazu bocznegopo wymontowaniu

46

Rys. 1.75. Oprawka z żarówką po wymontowaniu z lampkibocznej kierunkowskazu

Rys. 1.76. Oprawa żarówek tylnych lamp zespolonychw samochodzie FIAT Siena1 — oprawka żarówek, 2 — złącze konektorowe, 3 — śrubymocujące lampę tylną, 4 — zaczepy mocujące płytkęobwodów drukowanych

Wymiana żarówki tylnej lampy zespolonejDostęp do lamp tylnych zespolonych w samo-chodzie FIAT Siena uzyskuje się po odchyleniupokrywki znajdującej się w bagażniku w tylnychnarożnikach: lewym i prawym. Aby zdemontowaćoprawę żarówek, należy nacisnąć zaczepy mocu-jące w kolorze czerwonym, znajdujące się w gór-nej i dolnej części oprawy żarówek, wyjąć oprawę.Widok oprawy żarówek tylnych lamp zespolonychpo odchyleniu pokrywki przedstawia rysunek 1.76.Zaczepy czerwone należy naciskać w kierunku dosiebie. Po zsunięciu oprawy żarówek z zaczepówza pomocą śrubokręta należy dość energicznymruchem pociągnąć korpus oprawy żarówek w kie-runku do środka bagażnika.

Wymiana żarówek w płytce obwodudrukowanegoWidok oprawy żarówek z płytką obwodów druko-wanych i żarówkami po wymontowaniu przed-stawiono na rysunku 1.77.


Wymiana żarówek

Rys. 1.77. Oprawa żarówek z płytką obwodówdrukowanych w samochodzie FIATSienapo wymontowaniu1 — żarówka świateł hamowania, 2 — żarówka światełkierunkowskazów, 3 — żarówki świateł cofania, 4 — żarówkaświateł pozycyjnych i przeciwmgłowych tylnych

W płytce obwodu drukowanego są osadzonenastępujące żarówki:— żarówka świateł hamowania 12V, 21 W;— żarówka świateł kierunkowskazów tylnychw kolorze pomarańczowym 12V, 21 W;— żarówka świateł cofania 12V, 21 W;— żarówka tylnych świateł przeciwmgłowychi świateł pozycyjnych 12V, 21W/5W (21W — świa-tła przeciwmgłowe, 5W — światła pozycyjne).Aby żarówkę wyjąć, należy ją lekko nacisnąći obrócić.Zamontowanie żarówki odbywa się w odwrotnejkolejności do demontażu.

Wymiana żarówki tylnej lampy zespolonejw samochodzie FIAT Palio WeekendDostęp do tylnych lamp zespolonych w samo-chodzie FIAT Palio Weekend uzyskuje się:— po stronie lewej: po obróceniu pokręteł z za-czepami i zdemontowaniu pokrywy, która zakrywarównież podnośnik samochodowy i narzędzia(rys. 1.78);— po stronie prawej: po odchyleniu pokrywkiosłaniającej lampę (rys. 1.79), pociągając za za-czep samoprzylepny.

Rys. 1.78. Pokrywa osłaniająca tylną lampę zespolonąlewą oraz podnośniki zestaw narzędzi w samochodzieFIAT Palio Weekend(strzałki wskazują pokrętła mocujące pokrywę zaczepami)

Rys. 1.79. Pokrywka osłaniająca tylną prawą lampęzespoloną w samochodzie FIAT Palio Weekend(strzałka wskazuje zaczep samoprzylepny)

Widok tylnej lampy zespolonej przedstawiono narysunku 1.80.Aby wymienić żarówkę lampy tylnej zespolonejw samochodzie Palio Weekend, należy:• uzyskać dostęp do lamp tylnych w sposóbopisany powyżej;• odkręcić trzy nakrętki mocujące lampę tylną;• odłączyć złącze konektorowe;• wymontować kompletną lampę zespoloną(rys. 1.81);• w wymontowanej lampie ścisnąć energicznymruchem zaczepy mocujące oprawę żarówek i wy-montować kompletną oprawę z żarówkami(rys. 1.82).

47


Informacje ogólne

Rys. 1.80. Widok śrub mocujących tylną lampę zespolonąw samochodzie FIAT Palio Weekend1 — nakrętki mocujące lampę, 2 — złącze konektorowe

Rys. 1.81. Tylna lampa zespolona samochodu FIAT PalioWeekend po wymontowaniu1 — zaczepy mocujące płytkę obwodów drukowanych,2 — oprawka żarówek, 3 — złącze konektorowe

48

Rys. 1.82. Oprawa żarówek z płytką obwodówdrukowanych w samochodzie FIAT Palio Weekend1 —żarówka świateł hamowania, 2—żarówka świateł cofania,3 — żarówka świateł kierunkowskazów, 4 — żarówka światełpozycyjnych, 5 — umiejscowienie żarówki światełprzeciwmgłowych

Wymiana żarówki w płytce obwodówdrukowanych w samochodzieFIAT Palio WeekendW płytce obwodów drukowanych są osadzanenastępujące żarówki:— żarówka świateł hamowania 12V, 21 W;— żarówka tylnych świateł przeciwmgłowychi świateł pozycyjnych 12V, 21W/5W;— żarówka świateł cofania 12V, 21 W.Aby żarówkę wyjąć, należy ją lekko nacisnąćobrócić i wyciągnąć.Zamontowanie żarówki wykonuje się w odwrotnejkolejności czynności.

Wymiana żarówki trzeciego dodatkowegoświatła hamowaniaLampa trzeciego dodatkowego światła hamowa-nia (rys. 1.83) w samochodzie FIAT Siena jestumieszczona nad dolną krawędzią szyby tylnej.Aby wymienić żarówkę, należy:• wejść przez tylne drzwi na tylne siedzeniasamochodu;• nacisnąć miejsca zaznaczone na osłonie lampyi wymontować osłonę;


Wymiana żarówek

Rys. 1.83. Lampa trzeciego dodatkowego światłahamowania w samochodzie FIAT Siena

Rys. 1.84. Lampa trzeciego dodatkowego światłahamowania w samochodzie FIAT Sienapo zdemontowaniu osłony1 — zdemontowana osłona, 2 — obsada lampy z żarówkami,3 — złącze konektorowe

Rys. 1.85. Lampa trzeciego dodatkowego światłahamowania w samochodzie FIAT Palio Weekend(strzałki wskazują śruby mocujące lampę)

• odłączyć złącze konektorowe (3, rys. 1.84);• odkręcić dwa wkręty mocujące obsadę lampyz żarówkami;• wymontować i wymienić kompletną obsadęlampy z żarówkami.W obsadzie lampy znajduje się dziesięć żarówek12V, 3W. Montaż przeprowadzić w kolejnościodwrotnej.

Rys. 1.86. Zespół żarówek lampy trzeciego dodatkowegoświatła hamowania w samochodzie FIAT Palio Weekend1 — miejsce podłączenia złącza konektorowego, 2 — obsadażarówek, 3 — żarówki

Lampa trzeciego dodatkowego światła hamowa-nia w samochodzie FIAT Palio Weekend jestumieszczona pod dolną krawędzią szyby tylnejw pokrywie przedziału bagażnika.Aby wymienić żarówkę, należy:• otworzyć maksymalnie pokrywę bagażnika;• odkręcić dwie śruby mocujące lampę do po-krywy bagażnika (rys.1.85) i wyjąć lampę;• odłączyć złącze konektorowe;• odkręcić dwa wkręty mocujące zespół żarówekdo korpusu lampy i wymontować zespół.W listwie znajduje się dziesięć żarówek 12V, 3W.Montaż przeprowadzić w kolejności odwrotnej.

Wymiana żarówki tablicy rejestracyjnejLampki oświetlenia tablicy rejestracyjnej są za-montowane w zderzaku tylnym (rys. 1.87) i wypo-sażone w żarówki rurkowe 12V, 5W.Aby wymienić żarówkę, należy wykręcić wkrętymocujące, a następnie wyjąć lampę wraz z żarów-ką. Żarówkę przepaloną wyjąć z oprawki i założyćnową. Montaż lampki wykonać w odwrotnej kolej-ności czynności.

Rys. 1.87. Umiejscowienie lampki oświetlenia tablicyrejestracyjnej w samochodzie FIAT Siena(strzałki wskazują wkręty mocujące lampę)

49


Informacje ogólne

Rys. 1.88. Przednia lampka oświetlenia wnętrzapo wymontowaniu(strzałka wskazuje złącze konektorowe)

Wymiana żarówki oświetlenia wnętrzaDo oświetlenia wnętrza zastosowano dwie lampki(przednią i tylną) z żarówkami rurkowymi 12V,10W.Aby wymienić żarówkę, należy podważyć wkręta-kiem korpus lampki tak, jak pokazano na rysun-kach 1.88 i 1.89, i wymontować kompletną lamp-kę. Po wymianie żarówki należy lampkę wcisnąćw otwory w podsufitce, zwracając uwagę naprawidłowość osadzenia zatrzasków mocujących.

Wymiana żarówki oświetlenia schowkaW lampce oświetlenia schowka zastosowano ża-rówkę rurkową 12V, 5W.Aby wym ien ić żarówkę, należy wymontować kloszlampki naciskając jej korpus (rys. 1.90).

Rys. 1.90. Lampka oświetlenia schowka1 — przycisk wyłącznika, 2 — klosz lampy

Rys. 1.91. Lampka oświetlenia przedziału bagażnikaw samochodzie FIAT Siena1 — lampka, 2 — wyłącznik lampki

Rys. 1.92. Lampka oświetlenia przedziału bagażnikaw samochodzie FIAT Palio Weekend(strzałka wskazuje miejsce naciśnięcia śrubokrętem w celudemontażu)

Wymiana żarówki lampki oświetleniabagażnikaW lampce oświetlenia przedziału bagażnika(rys. 1.91) zastosowano żarówkę rurkową 12V,5W. W celu wymiany żarówki należy wymontowaćkorpus lampki naciskając go śrobokrętem w miejs-cu wskazanym strzałką na rysunku 1.92.

50

Rys. 1.89. Tylna lampka oświetlenia wnętrzapo wymontowaniu(strzałki wskazują złącza konektorowe)


Wymiana żarówek, podnoszenie samochodu i gaśnica

Podnoszenie samochoduPodnoszenie samochodu jest czynnością, którawymaga zachowania szczególnych środkówostrożności. Aby podnieść przód samochodu,należy samochodowy podnośnik warszatowyumieścić pod skrzynką przekładniową, wkładającklocek drewniany lub gumowy pomiędzy ramępodnośnika i skrzynkę przekładniową.Tyłu samochodu nie powinno się unosić podnoś-nikiem warsztatowym. Podnoszenie tyłu samo-chodu podnośnikiem włożonym pod nadwozie lubelementy zawieszenia może spowodować uszko-dzenie samochodu.Podnoszenie przodu samochodu pokazano narysunku 1.93.Do podnoszenia samochodu z boku służąspecjal-ne wzmocnienia płyty podłogowej. Podnoszeniesamochodu z boku pokazano na rysunku 1.94.Podnoszenie samochodu podnośnikiem kolum-nowym przedstawiono na rysunku 1.95.

Rys. 1.93. Podnoszenie przodu samochodupodnośnikiem samochodowym

Rys. 1.94. Podnoszenie samochodu z boku

Rys. 1.95. Podnoszenie samochodu podnośnikiemkolumnowym

Rys. 1.96. Umiejscowienie gaśnicy1 — wspornik mocowania gaśnicy, 2 — gaśnica, 3 — opaskamocująca

GaśnicaSamochody wyposażone zostały w gaśnice pro-szkowe. Gaśnica jest zamontowana w układziepoziomym na wsporniku przykręconym do podłogipod siedzeniem kierowcy (rys. 1.96).Aby wymontować gaśnicę, należy odbezpieczyćzacisk opaski mocującej i rozchylić opaskę, a na-stępnie uchwycić gaśnicę ręką i energicznymruchem wyrwać ją z zamocowań wspornika.Sposób użycia gaśnicy jest podany w krótkiejinstrukcji na obudowie gaśnicy.

Przeglądy okresoweWykonywanie przeglądów okresowych jest nie-zbędnym warunkiem zapewnienia sprawnościi bezawaryjności samochodu.Czynności okresowych przeglądów samochodówFIAT Siena i FIAT Palio Weekend zestawionow tablicy 1-15. Przeglądy powinny być wykony-wane w autoryzowanej stacji obsługi i potwier-dzone w książce gwarancyjnej.

51


Niezależnie od przeglądów okresowych, użytkow-nik samochodu powinien co około 1000 km lubprzed każdą dłuższą jazdą samochodem spraw-dzić:— poziom cieczy chłodzącej silnik,— poziom płynu w układzie wspomagania kiero-wnicy,— poziom płynu hamulcowego,— poziom elektrolitu w akumulatorze,— ciśnienie i stan ogumienia,— poziom płynu do spryskiwania szyb.

Sprawdzanie poziomu oleju silnikowegoDo sprawdzenia poziomu oleju silnikowego służymiarka umieszczona w przedniej części silnika postronie lewej (rys.1.97a i b). Poziom oleju należysprawdzać w samochodzie stojącym na poziomejpowierzchni, 10 minut po wyłączeniu nagrzanegosilnika.Miarkę poziomu oleju należy wyjąć z pochwy,przetrzeć czystą szmatką, a następnie wsunąć dopochwy do całkowitego zamknięcia pochwy i po-nownie wyjąć. Poziom oleju powinien zawierać sięmiędzy znakami MAX i MIN. Odległość międzyznakami odpowiada 1 dm3 oleju. Jeżeli poziomoleju jest w pobliżu lub poniżej znaku MIN, należy

52

olej uzupełnić, wlewając olej przez korek wlewowyw pokrywie głowicy (rys. 1.98a i b). Po dolaniuoleju należy włożyć miarkę do pochwy, zakręcićkorek wlewowy, uruchomić na kilka sekund silnik,odczekać kilka minut i ponownie sprawdzić po-ziom oleju.Do silnika należy stosować oleje o charakterys-tykach określonych w tablicy 1-16. Nie należydolewać do silnika innego oleju niż ten, któryznajduje się aktualnie w silniku.

Sprawdzanie poziomu cieczy chłodzącejDo sprawdzenia poziomu cieczy chłodzącej służyzbiornik wyrównawczy wykonany z tworzywa,który swoją przezroczystością umożliwia wi-doczność płynu. Zbiornik wyrównawczy jest umie-szczony po prawej stronie chłodnicy (rys. 1.99a i b).Gdy silnik jest ciepły, nie należy odkręcać korkazbiornika wyrównawczego z uwagi na niebez-pieczeństwo poparzenia. Prawidłowy poziom cie-czy chłodzącej powinien znajdować się powyżejznaku MIN umieszczonego na zbiorniku. Cieczchłodzącą należy uzupełniać takim samym rodza-jem mieszaniny, jak występująca w silniku (patrztabl. 1-16 i 1-17).


Przeglądy okresowe i czynności obsługowe

Rys. 1.97. Umiejscowienie miarki poziomu olejua — w samochodzie z silnikiem 1,4, b — w samochodziez silnikiem 1,61 — miarka poziomu oleju, 2 — kolektor dolotowy, 3 — korekwlewu oleju

Rys. 1.98. Umiejscowienie korka wlewu olejua — w samochodzie z silnikiem 1,4, b — w samochodziez silnikiem 1,6(strzałka wskazuje pokrywkę wlewu oleju)

Podstawowe charakterystyki materiałów eksploatacyjnychRodzaj

Olej do silników benzyno-wych

Olej do skrzynek przekła-dniowychOlej do wspomaganiaukładu kierowniczegoSmar do przekładni ukła-du kierowniczegoPłyn do układu hamulco-wego

Smar do przegubów ho-mokinetycznych

Ciecz do układu chłodze-niaPłyn do spryskiwaczaszyb i reflektorów

Oznaczenie

SELENIA 20K

TUTELA ZC 75SYNTHTUTELA Gl/A

TUTELA K 854

TUTELA TOP-4(270°C)

TUTELA MRM2

PARAFLU

AREXSONS DP1

Wymagania jakościowe

Olej silnikowy wielosezonowy, półsyntetycznySAE 10 W/40, spełniający wymagania normACEA A3-96 i APIS JOlej przekładniowy klasy SAE 75W/90EP.Zgodny z normami MIL-L-2105 i D/API GL5Olej do wspomagania układu kierowniczegotypu „DEXRON II"Smar na bazie mydeł litowych z dwusiarcz-kiem molibdenu, konsystencja NLGI = 000Płyn hamulcowy, syntetyczny, zgodny z nor-mami F.M.V.S.S.N.116 DOT4, ISO 4925, CU-NA NC-956-01Smar na bazie mydeł litowych z dwusiarcz-kiem molibdenu, wodoodporny, konsystencjaNLGI = 2Ciecz na bazie glikolu jednoetylowego, zgod-ny z normą CUNA NC 596-16Płyn detergentowy (mieszanka alkoholi), zgo-dny z normą CUNA NC 596-11

Tablica 1-16

Wskazówki dotyczącestosowania

Zakres wartości temperatury:-25°C do +40°C

Skrzynka biegów z mechaniz-mem różnicowymMechanizm wspomagania kie-rownicyPrzekładnia kierownicza zębat-kowaUkład hamulców hydraulicznych

Przeguby homokinetyczne

Do sporządzania mieszaniny50% z H2ODo sporządzania mieszaninw zależności od temperatury po-wietrza

53


Informacje ogólne

Rys. 1.99. Umiejscowienie zbiornika cieczy chłodząceja — w samochodzie z silnikiem 1,4, b — w samochodzie z silnikiem 1,6(strzałki wskazują wkręty mocujące zbiornik)

Ilości materiałów eksploatacyjnych

Miejsce stosowania

Zbiornik paliwa:Siena

Palio Weekendw tym rezerwaUkład chłodzenia:

z nagrzewnicąz klimatyzacją

Układ smarowania silnika:wymiana bez filtrawymiana z filtrem

Skrzynka przekładniowaPrzekładnia zębatkowa układu kie-rowniczegoHydrauliczny układ wspomaganiakierownicyPrzeguby homokinetyczne i osłony(na 1 przegub)Układ hydrauliczny hamulców

SienaPalio Weekend

Układ hydrauliczny hamulcówz ABS

SienaPalio Weekend

Zbiornik płynu spryskiwacza szyb

Silnik 1,4dm3

48

51

5 do 7

6,9

7,1

3,3

3,6

2,0

—

0,68

—

0,40—

0,50—

2,3

kg

—

—

—

7,1

7,3

3,0

3,3

1,730,126

0,65

0,075

—

0,430

—

0,53—

Silnik 1,6dm3

48

51

5 do 7

6,9

6,6

3,5

3,8

2,0

—

0,68

—

0,40—

0,50—

2,3

kg

—

7,1

6,8

3,1

4,3

1,730,126

0,65

0,075

0,430

0,53

Tablica 1-17

Zalecane materiały eksploatacyjne

Benzyna bezołowiowa o liczbie ok-tanowej min. 95

Mieszanina50% Paraflu50% wody destylowanejSelenia 20K10W —40

Tutela ZC-75 SYNTHTutela K 854

Tutela Gl/A

Tutela MRM 2

Tutela TOP-4 (270°C)

AREXONS DPI

Sprawdzanie poziomu oleju w układziewspomagania kierownicySprawdzenie poziomu oleju wykonuje się za po-mocą znaków MAX i MIN wytłoczonych na zbior-niku. Zbiornik z olejem jest zamocowany dwiemaśrubami do specjalnego wspornika przykręcone-go do górnego mocowania prawej kolumny McPherson w przedziale silnika (rys. 1.100). Douzupełnienia należy stosować olej o charakterys-tyce podanej w tablicy 1-16.

54

Sprawdzanie poziomu płynu hamulcowegoZbyt niski poziom płynu hamulcowego jest syg-nalizowany zaświeceniem się lampki umieszczo-nej w zestawie wskaźników.

Zbiornik wyrównawczy poziomu płynu hamulco-wego jest umieszczony w przedziale silnika napompie hamulcowej. Umiejscowienie zbiornikaw samochodzie z silnikiem 1,4 pokazano narysunku 1.101.


Przeglądy okresowe i czynności obsługowe

Rys. 1.100. Mocowanie zbiornika oleju układukierowniczego ze wspomaganiem(strzałki wskazują wkręty mocujące zbiornik)

Rys. 1.101. Umiejscowienie zbiornika płynu hamulcowegow samochodzie z silnikiem 1,41 — korek z czujnikiem poziomu płynu hamulcowego,2 — zbiornik płynu hamulcowego, 3 — pompa hamulcowa,4 — regulatory ciśnienia w układzie kół tylnych

Aby sprawdzić działanie lampki sygnalizującejzbyt niski poziom płynu hamulcowego, należy:• zatrzymać samochód;• wyłączyć silnik, pozostawiając kluczyk wyłącz-nika zapłonu w położeniu „MAR";• nacisnąć korek zbiornika; jeśli po naciśnięciukorka lampka sygnalizacyjna w zestawie wskaź-ników zaświeci się, świadczy to o tym, że lampkadziała prawidłowo.Aby uzupełnić płyn, należy odkręcić korek i dolaćpłynu o charakterystyce podanej w tablicy 1-1.Maksymalny poziom płynu hamulcowego w zbior-niku wyrównawczym nie może przewyższać zna-ku MAX na zbiorniku.

Sprawdzanie poziomu płynu spryskiwaczy szybZbiornik płynu spryskiwaczy szyb jest umiesz-czony w przedziale silnika za lewym nadkolemprzednim (rys. 1.102). Aby uzupełnić płyn w zbior-niku, należy otworzyć pokrywkę zbiornika i dolaćpłyn. Do zbiornika spryskiwaczy stosować płyno charakterystyce podanej w tablicy 1-16.

Rys. 1.102. Umiejscowienie zbiornika płynu spryskiwaczyszyb w samochodzie z silnikiem 1,4(strzałka wskazuje otwór wlewowy)

Plan obsługi technicznejEksploatując samochód w normalnych warunkachnależy przestrzegać terminów czynności obsługo-wych podanych w tablicy 1 -14. W przypadku gdysamochód jest eksploatowany na drogach o zwię-kszonym zapyleniu, na krótkich trasach w tem-peraturze ujemnej, wraz z przyczepącampingowąlub towarową, wymiany olejów silnikowych powin-ny być wykonywane częściej niż podczas prze-glądów okresowych. Eksploatowanie samochodutylko w ruchu miejskim (np. TAXI) należy zaliczyćdo ciężkich warunków eksploatacji.

Wymiana filtru powietrzaFiltr powietrza jest umiejscowiony w przedzialesilnika przed prawym nadkolem przednim(rys. 1.103).Aby wymienić filtr powietrza, należy odłączyćsprężyste zaczepy mocujące pokrywę filtru powie-trza, wyjąć wkład filtru i założyć nowy.

Rys. 1.103. Umiejscowienie filtru powietrzaw samochodzie z silnikiem 1,41 — zaczepy mocujące pokrywę obudowy filtru powietrza,2 — pokrywa obudowy filtru powietrza

55


Informacje ogólne

Zestawienie świec zapłonowych Tablica 1-18

Silnik

1,41,6

Typ symbol

NGK BKR 5 EKCNGK BKR 6 EKC

Rozmiar gwintu

M14x1,25M14x1,25

Odstęp elektrod(mm)

0,8 do 1,00,4 do 0,5

Wymiana świec zapłonowychŚwiece zapłonowe są ważnym źródłem informacjio sprawności technicznej układu zasilania i układuzapłonowego. Do silników należy stosować wyłą-cznie świece zalecane przez producenta samo-chodu.Wykaz świec zapłonowych zalecanych do po-szczególnych silników zestawiono w tablicy 1-18.

Wymiana piór wycieraczekPióra wycieraczek należy okresowo przemywaćspecjalnym płynem do spryskiwaczy szyb (patrztabl. 1-16). Przed włączeniem wycieraczek szybw ujemnej temperaturze otoczenia należy spraw-dzić, czy gumowa część pióra wycieraczki nie jestprzymarznięta do szyby. Do odmrażania piórnależy stosować specjalny płyn. Nie należy teżwłączać wycieraczek, gdy szyby są suche. Prze-strzeganie powyższych zaleceń zabezpieczy sil-nik wycieraczki oraz mechanizmy przed zbytnimobciążeniem, a w konsekwencji przed uszkodze-niem.

Rys. 1.104. Wycieraczka szyby przedniej przygotowanado wymiany pióra1 — ramię wycieraczki, 2 — pióro wycieraczki

Rys. 1.105. Wycieraczka szyby tylnej w samochodzie FIATPalio Weekend1 — nakrętka mocująca, 2 — osłonka, 3 — ramię wycieraczki

Uszkodzone lub zużyte pióra wycieraczek należywymienić.Aby wymienić pióro wycieraczki przedniej szyby,należy podnieść ramię wycieraczki i ustawić pióroprostopadle do ramienia (rys.1.104). Następnienacisnąć pióro, wysunąć je z zagiętej końcówkiramienia i odłączyć.Zakładając nowe pióro należy włożyć zaczeppióra wycieraczki w zagięty koniec i zacisnąć je,pokonując pierwszy niewielki opór.Aby wymienić wycieraczkę tylnej szyby w samo-chodzie FIAT Palio Weekend, należy podnieśćosłonkę i odkręcić nakrętkę mocującą(rys. 1.105).Podczas montażu prawidłowo ustawić pióro i ra-mię wycieraczki.Dysze spryskiwaczy szyby przedniej są wmon-towane w tylnej części pokrywy przedziału silnika.Dysze spryskiwaczy tylnej szyby w samochodachFIAT Palio Weekend są wmontowane nad górnąkrawędzią szyby tylnych drzwi.Ustawienie strumienia płynu wykonuje się po-kręcając wkrętakiem pokrętło w korpusie dyszy.Prawidłowo ustawione strumienie powinny sięgaćw najwyższy punkt osiągany przez pióra wyciera-czek.


2 SILNIKI

2.1. BUDOWA I DANETECHNICZNE

W projekcie samochodu FIAT Siena i Palio Week-end przewidziano trzy silniki benzynowe o róż-nych pojemnościach oraz jeden silnik wysoko-prężny. Na polski rynek przewiduje się tylko silnikibenzynowe 1,4 o pojemności 1372 cm3 i silnik 1,6o pojemności 1598 cm3. Są to silniki czterosu-wowe rzędowe, umieszczone poprzecznie z przo-du samochodu.

Podstawowe parametry techniczne silników poda-no w tablicy 1 - 2 . Na rysunkach 2.1 a i b przed-stawiono krzywe charakterystyki mocy i momentuobrotowego silników dotartych, z osprzętem, bezwentylatora, z układem wylotowym i filtrem powie-trza, mierzone wg norm ECE. W obu silnikachzastosowano głowice wykonane ze stopu alumi-nium.

Silnik 1,4 jest silnikiem czterocylindrowym o po-jemności 1372 cm3 z cylindrami ustawionymirzędowo. Na każdy cylinder przypadają dwa za-

57


Silniki

wory. Zawory są napędzane wałkiem rozrząduułożyskowanym w głowicy. Elektroniczny systemwtryskowo-zapłonowy jest typu jednopunktowe-go przerywanego o jednym wtryskiwaczu (SPI).

Silnik 1,6 jest silnikiem czterocylindrowym o poje-mności 1581 cm3 z cylindrami ustawionymi rzędo-wo. Na każdy cylinder przypadają cztery zawory.Zawory są napędzane dwoma wałkami rozrząduułożyskowanymi w górnej części głowicy poprzezhydrauliczne popychacze zaworów. Elektronicznysystem wtryskowo-zapłonowy jest typu wielopun-ktowego (MPI).Zestawienie oznaczeń podstawowych rozwią-zań technicznych zastosowanych lub związanychz silnikami przedstawiono w tablicy 2 - 1 .Wymiary i pasowania w kadłubie silnika orazukładzie tłokowo-korbowym przedstawiono w tab-licy 2-2. W tablicy 2-3 zestawiono wymiaryi pasowania dodatkowego wałka ułożyskowanegow kadłubie silnika. Wymiary i pasowania części

Rys. 2.2. Wykres faz rozrządu

współpracujących w głowicy cylindrów przedsta-wiono w tablicy 2-4. Kąty początku i końcaotwarcia zaworów przedstawiono na rysunku 2.2i w tablicy 2-5. Podstawowe dane techniczneukładu smarowania oraz układu chłodzenia sąpodane w tablicach 2-6 i 2-7.

Zestawienie oznaczeń rozwiązań technicznych zastosowanych w silnikach Tablica 2-1Wyszczególnienie

Układ wtryskowo-zapłonowy

Cewka zapłonowaŚwiece zapłonoweRozrusznik

Alternatorbez klimatyzacji

z klimatyzacjąRegulator napięciaAkumulator

silnik 1,4S.P.I. 1G7Weber-MarelliM.Marelli BAE 800 AKNGK BKR5 EKCM.Marelli E 80E-12V — 0,9 kW

M.Marelli A1151 — 14 V — 38/65 A

M.Marelli A1151 — 14 V — 45/85 Aelektroniczny wbudowany12V — 40A-h —200 A

silnik 1,6M.P.I. 1 ABG Weber-MarelliChampion BAE 920 A

NGK BKR6 EKCM.Marelli E 80E — 12 V — 1 kW

M.Marelli A 1151 — 14 V — 40/75 AM.Marelli A 127IR — 14 V — 50/85 Aelektroniczny wbudowany

12V — 40Ah — 200 A1)

11 W samochodach z klimatyzacją: 12 V — 50 A-h — 250 A.

Tablica 2-2

Wyszczególnienie

1

Średnica otworów pod łożyska główne w kadłubiesilnikaDługość otworów pod łożyska główne w kadłubiesilnikaŚrednica czopów głównych wału korbowego

Średnica czopów korbowych wału korbowego

Długość czopów głównych wału korbowegoGrubość łożysk głównych wału korbowego

Podwymiary naprawcze łożysk głównych wałukorbowegoLuz nominalny łożysk głównych wału korbowego

Grupaselekcyjna;położenie

2

A

B

A

B

A

B

Silnik

1,4

3

54,507 do 54,520

22,140 do 22,200

50,790 do 50,800

50,780 do 50,79045,513 do 45,52345,503 do 45,51326,975 do 27,025

1,840 do 1,8441,845 do 1,849

0,254; 0,508

0,019 do 0,050

1,6

4

54,507 do 54,520

22,140 do 22,200

50,790 do 50,800

50,780 do 50,79045,513 do 45,52345,503 do 45,51326,975 do 27,025

1,840 do 1,8441,845 do 1,849

0,254; 0,5080,019 do 0,050

58

Wymiary i pasowania w kadłubie silnika oraz w układzie tłokowo-korbowym


Budowa i dane techniczne

1

Grubość łożysk stopy korbowodu

Podwymiary naprawcze łożysk stopy korbowoduŚrednica otworu stopy korbowoduŚrednica otworu główki korbowoduLuz nominalny łożysk stopy korbowoduGrubość półpierścieni oporowych czopów głównychwału korbowegoNadwym. półpierścieni oporowych czopów głównychwału korbowegoLuz osiowy nominalny wału korbowegoŚrednica wewnętrzna tulejki główki korbowodu wciś-niętej i rozwierconej

Średnica zewnętrzna tulejki główki korbowoduŚrednica sworznia tłokaNadwymiar naprawczy sworznia tłokaŚrednica otworu piasty sworznia tłoka w tłokuLuz sworznia tłoka w tulejce główki korbowoduWcisk tulejki główki korbowodu w otworze główkikorbowoduŚrednica tulei cylindra

Średnica tłoka

Miejsce pomiaru średnicy tłoka mierzone od stopytłokaNadwymiar naprawczy tłokaLuz między tłokiem a tuleją cylindra

Szerokość rowków pierścieni tłokowych w tłoku

Wysokość pierścieni tłokowych

Nadwymiar naprawczy pierścieni tłokowychLuz między pierścieniem tłokowym a rowkiem w tłoku

Luz zamka pierścienia tłokowego zamontowanegodo tulei cylindra

2

A

B

A

B

A

B

C

D

E

A

B

CD

E

A

B

CG

S

D

GS

D

G

SD

GS

D

3

1,535 do 1,5411,540 do 1,546

0,254; 0,50848,630 do 48,64623,939 do 23,972

0,025 do 0,0632,310 do 2,360

0,127

0,055 do 0,26522,004 do 22,00722,007 do 22,01024,016 do 24,04121,990 do 21,995

0,2

21,997 do 22,0010,002 do 0,0110,044 do 0,102

80,500 do 80,51080,510 do 80,52080,520 do 80,53080,530 do 80,54080,540 do 80,55080,460 do 80,47080,470 do 80,48080,480 do 80,49080,490 do 80,50080,500 do 80,510

12

0,1-0,2-0,4-0,60,030 do 0,0500,030 do 0,0500,030 do 0,0501,535 do 1,5551,780 do 1,8003,020 do 3,0401,478 do 1,4901,728 do 1,7402,975 do 2,9900,2-0,4-0,6

0,045 do 0,0770,040 do 0,0720,030 do 0,065

0,30 do 0,500,30 do 0,500,25 do 0,50

4

1,535 do 1,5411,540 do 1,546

0,254; 0,50848,630 48,646

23,939 do 23,9720,025 do 0,0632,310 do 2,360

0,127

0,055 do 0,26522,004 do 22,00722,007 do 22,01024,016 do 24,04121,990 do 21,995

0,2

21,997 do 22,0010,002 do 0,0110,044 do 0,102

86,400 do 86,41086,410 do 86,42086,420 do 86,430

—

—

86,352 do 86,36286,359 do 86,37186,368 do 86,378

—

—

13,2

0,4

0,038 do 0,0580,039 do 0,0610,042 do 0,0621,525 do 1,5451,510 do 1,5303,010 do 3,0301,470 do 1,4901,470 do 1,4902,935 do 2,945

0,2-0,4-0,60,035 do 0,0750,020 do 0,0600,065 do 0,095

0,20 do 0,450,25 do 0,500,40 do 1,40

Uwagi: A, B, C, D, E — grupy selekcyjne; G — pierścień górny, S — pierścień środkowy, D — pierścień dolny.

59


Silniki

Wymiary i pasowania ułozyskowania wałka dodatkowego w kadłubie silnika w mm Tablica 2-3Średnica otworu pod łożysko wałka dodatkowego w kadłubie silnika do strony napędu

Średnica otworu pod łożysko wałka dodatkowego w kadłubie silnika do strony koła zębatego

Średnica wewnętrzna łożyska wałka dodatkowego od strony napędu, po wciśnięciu i rozwierceniu

Średnica wewnętrzna łożyska wałka dodatkowego od strony koła zębatego, po wciśnięciu i rozwier-ceniuŚrednica czopa wałka dodatkowego od strony napęduŚrednica czopa wałka dodatkowego od strony koła zębategoRodzaj pasowania łożysk wałka pomocniczego w kadłubie silnikaLuz między czopem wałka pomocniczego a łożyskiem od strony napęduLuz między czopem wałka pomocniczego a łożyskiem od strony koła zębatego

38,700 do 38,730

35,036 do 35,066

35,664 do 35,684

32,000 do 32,020

35,593 do 35,61831,940 do 31,960

pasowanie na wcisk0,046 do 0,0910,040 do 0,080

Wymiary i pasowania w głowicy

Wyszczególnienie

1

Średnica otworów łożysk wałka rozrząduw głowicy cylindrów

Średnice czopów wałków rozrządu

Luz promieniowy ułozyskowania wałkarozrząduŚrednica otworów gniazd popychaczyŚrednica zewnętrzna popychaczyLuz popychacza zaworów w gnieździew głowicyLuz zaworów na zimnym silniku

Grubości podkładek do regulacji luzu za-worówLuz zaworów do kontroli faz rozrządu nazimnym silniku

Wzniosy krzywek wałków rozrządu

Średnica otworów gniazd prowadnic zawo-rów

Średnica zewn. prowadnic zaworów

Wcisk prowadnic zaworów w gnieździe

Średnica prowadnic zaworów po wciśnię-ciu i rozwierceniu

Podwymiary naprawcze prowadnic zawo-rów

cylindrów i częściach układu rozrządu w mm Tablica 2-4

Określenia

2

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

dolotowy

wylotowy

dolotowywylotowydolotowywylotowydolotowy

wylotowydolotowywylotowydolotowywylotowydolotowywylotowydolotowy iwylotowy

Silnik1,4

3


0,030 do 0,701)

37,000 do 37,02536,975 do 36,995

0,005 do 0,050

0,40 ±0,05

0,50 + 0,05

3,25 do 4,70; co 0,05

0,800,808,8

8,8

13,950 do 13,977

13,950 do 13,97714,040 do 14,05814,040 do 14,058

0,063 do 0,1080,063 do 0,1088,022 do 8,0408,022 do 8,0400,05; 0,10; 0,25

1,6

4


0,030 do 0,701)

33,000 do 33,02532,959 do 32,975

0,025 do 0,066

zero — popychaczehydraulicznezero — popychaczehydrauliczne

—

0,450,45

9

8,5

12,950 do 12,977

12,950 do 12,97713,010 do 13,03013,010 do 13,030

0,033 do 0,0800,033 do 0,0807,022 do 7,0407,022 do 7,0400,05; 0,10; 0,25

60


1

Średnica trzonków zaworów

Luz między trzonkami i prowadnicami za-woru

Średnica grzybków zaworów

Kąt przylgni grzybków zaworów

Kąt przylgni gniazd zaworów

Szerokość przylgni gniazd zaworów

Pojemność komór spalania w głowicyw cm3

Parametry obciążenia sprężyn wewnętrz-nych zaworów

Parametry obciążenia sprężyn zewnętrz-nych zaworów

2

dolotowywylotowydolotowywylotowydolotowywylotowydolotowy iwylotowydolotowy iwylotowydolotowy iwylotowy

obciążenie daNwysokość




3

7,974 do 7,9927,974 do 7,9920,030 do 0,0660,030 do 0,06637,35 do 37,6530,85 do 31,15

45°30' ± 5'

45° ± 5'

około 2

27,40

14,1 do 15,131

26,39 do 28,7421,5

36,7 do 39,636

55,9 do 60,826,5

4

6,982 do 7,0006,974 do 6,9920,022 do 0,0580,030 do 0,066

30,200 do 30,50029,750 do 30,050

45°30' ± 5'

45° ± 5'

około 2

37,50

8,5 do 9,527,5

18 do 2018,5

23,54 do 25,732

46 do 49,9323,5

11 Luz na czopie pierwszym 0,029 do 0,070.

Kąty początku i końca otwarcia zaworów Tablica 2-5

Położenie zaworu

Początek otwarcia zaworu dolotowegoKoniec otwarcia zaworu dolotowegoPoczątek otwarcia zaworu wylotowegoKoniec otwarcia zaworu wylotowego

Oznaczenie kątana rys. 2.2

A

B

C

D

Silnik1,4

7° przed GMP35° po DMP

37° przed DMP5° po GMP

1,6

0° przed GMP39° po DMP

34° przed DMP0° po GMP

Dane techniczne układu smarowania, wymiary i pasowaniaWyszczególnienie

Rodzaj układu smarowania silnika

Pompa olejuNapęd pompy oleju

Umiejscowienie zaworu regulacyjnego ciś-nienia olejuCzujnik ciśnienia olejuSzczelina między kołem zębatym a kor-pusem pompySzczelina między płaszcz, kół zębatycha płaszcz, pokrywy pompyLuz między kołami zębatymiLuz koła zębatego napędzanego na wałkuLuz wałka koła zębatego napędzającegow korpusieParametry obciążenia sprężyn zaworu re-gulacji ciśnienia oleju

Ciśnienie robocze (MPa) w temperaturze100°C

Określenia

obciążenie daN

wysokość

bieg jałowyprzy 4000 obr/min

Tablica 2-6

Silnik

1,4

pod ciśnieniem, pompa zę-bata i filtr oleju z wkładem

papierowymo zazębieniu zewnętrznym

poprzez wałek dodatkowyw kadłubie silnika

wbudowany w pompie oleju

elektryczny0,110 do 0,180

0,020 do 0,105

0,310,010 do 0,0500,016 do 0,055

4,36 do 4,65

22,5

>0,15>0,36

1,6

pod ciśnieniem, pompa zę-bata i filtr oleju z wkładem

papierowymo zazębieniu zewnętrznym

poprzez wałek dodatkowyw kadłubie silnika

wbudowany w pompie oleju

elektryczny0,110 do 0,180

0,040 do 0,106

0,300,015 do 0,0480,016 do 0,048

6,65 do 6,95(7,05 do 7,35)1)

22,5(21)1'>0,1

>0,45Wymiary w nawiasach dotyczą drugiej wartości siły kontrolnej i wysokości ugięcia.


Silnik 1,4

Dane techniczne układu chłodzenia wymiary i pasowania w mm Tablica 2-7

Wyszczególnienie

Rodzaj układu chłodzenia

Napęd pompy cieczy chłodzącejPoczątek otwarcia termostatuMaksymalne otwarcie termostatuSkok zaworu termostatuTemperatura włączenia termowyłącznikawentylatora sterowania termostatem

Temperatura wyłączenia termowyłącznikawentylatora sterowania termostatem

Ciśnienie kontrolne szczelności chłodnicyCiśnienie kontrolne otwarcia zaworu korkazbiornika wyrównawczego

Określenia

bez klimatyzacjiz klimatyzacją

bez klimatyzacjiz klimatyzacją

MPa

MPa

Silnik1,4 1,6

zamknięty, z obiegiem wymuszonym pompą odśrod-kową, z chłodnicą, zbiornikiem wyrównawczym i wen-tylatorem sterowanym termostatem •

paskiem81 do 89°C

96 do 100°C7,5

90 do 94°C95 do 99°C85 do 89°C90 do 94°C0,165 + 0,15

0,1 ±0,01

paskiem86 do 90°C

101 do 105°C9,5

90 do 94°C95 do 99°C85 do 89°C90 do 94°C0,165 + 0,15

0,1 ±0,01

2.2. BUDOWAUKŁADÓW ZASILANIA,ZAPŁONOWEGOI WYLOTOWEGO

W silnikach zastosowano elektroniczne układywtrysku i zapłonu zintegrowane w ramach sys-temu sterowania silnika, opracowane przez firmęWeber-Marelli.Elektroniczny system wtryskowo-zapłonowy wy-korzystuje informacje o obciążeniu silnika, kącieotwarcia przepustnicy, prędkości obrotowej wałukorbowego, stanie cieplnym silnika, składzie ga-zów wylotowych i innych parametrach charak-terystycznych dla optymalnej pracy silnika. Infor-macje te, poprzez różnego rodzaju czujniki i wyłą-czniki, są przekazywane do elektronicznego urzą-dzenia sterującego, które na podstawie otrzyma-nych danych steruje wtryskiem i zapłonem.Sygnały przekazywane do elektronicznego urzą-dzenia sterującego są na ogół sygnałem analogo-wym i są zamieniane na sygnały cyfrowe przezprzetworniki cyfrowo-analogowe. Systemy wtrys-kowo-zapłonowe sąsamoregulacyjne i samoada-ptacyjne, tzn. nie wymagają żadnych regulacjizewnętrznych, same dostosowują się do zmien-nych warunków eksploatacji i obciążenia.

2.2.1. Silnik 1,4Zasilanie i zapłon silnika składa się z czterechwspółpracujących ze sobą układów:— układu elektronicznego sterowania wtryskiemi zapłonem (rys. 2.3 i 2.4);— układu zasilania paliwem (rys. 2.37);— układu zasilania powietrzem (rys. 2.44);— układu kontroli emisji spalin (rys. 2.46).

62

Z tymi układami współpracuje również układrecyrkulacji par paliwa (rys. 2.37) oraz układrecyrkulacji gazów pochodzących z kadłuba sil-nika (rys. 2.45).

Układ elektronicznego sterowaniawtryskiem i zapłonemElektroniczne urządzenie sterujące systemuwtryskowo-zapłonowego jest umieszczone we-wnątrz nadwozia i przymocowane czterema wkrę-tami do wspornika pod schowkiem po prawejstronie tablicy rozdzielczej.Dostęp do urządzenia jest możliwy po otwarciuprawych drzwi przednich i przesunięciu prawegosiedzenia maksymalnie do tyłu.Aby wymontować elektroniczne urządzenia steru-jące, należy odłączyć 35-stykowe złącze i przewo-dy masy oraz odkręcić wkręty mocujące.Na rysunku 2.5 pokazano schemat złącza i opisa-no numery styków identyfikujących podłączoneobwody.Elektroniczne urządzenie sterujące zawiera pro-gramy (software), umożliwiające sterowanie z du-żą dokładnością następującymi funkcjami:— wtryskiem na biegu jałowym, w czasie roz-ruchu i hamowania silnikiem, podczas normalnejpracy silnika oraz we wszystkich stanach przejś-ciowych,— zapłonem we wszystkich stanach pracy sil-nika,— prędkością obrotową biegu jałowego,— elektryczną pompą paliwa,— włączeniem układu klimatyzacji,— samoadaptacją układu,— elektroniczną blokadą silnika FIAT CODE,— samodiagnozowaniem.Elektroniczne urządzenie sterujące odbiera infor-macje (sygnały) o warunkach pracy silnika przesy-łane przez czujniki, analizuje je i za pomocą


Układy zasilania, zapłonowy i wylotowy

Rys. 2.3. Schemat funkcjonalny systemu wtryskowo-zapłonowego1 — cewka zapłonowa, 2 — regulator prędkości obrotowej biegu jałowego, 3 — regulator ciśnienia paliwa, 4 — wtryskiwacz paliwa,5 — czujnik ciśnienia bezwzględnego, 6 — czujnik temperatury zasysanego powietrza, 7 — czujnik położenia kątowego przepustnicy(potencjometr), 8 — elektrozawór sterujący przepływem par paliwa, 9 — lampka kontrolna systemu wtryskowo-zapłonowegow zestawie wskaźników, 10 — gniazdo diagnostyczne systemu wtryskowo-zapłonowego, 11 — obrotomierz, 12 — głównybezpiecznik 30 A systemu wtryskowo-zapłonowego, 13 — podwójny przekaźnik, 14 — wyłącznik zapłonu, 15 — akumulator,16 — filtr paliwa, 17 — centralka elektronicznej blokady silnika FIAT CODE, 18 — wyłącznik bezwładnościowy, 19 — zawórwielofunkcyjny, 20 — separator par paliwa, 21 — elektryczna pompa paliwa, 22 — zawór pływakowy, 23 — zbiornik paliwa,24 — zawór bezpieczeństwa i przewietrzania, 25 — sprężarka klimatyzatora, 26 — elektroniczne urządzenie sterujące wtryskiemi zapłonem, 27 — katalizator, 28 — pochłaniacz par paliwa, 29 — sonda lambda, 30 — czujnik położenia i prędkości obrotowej wałukorbowego, 31 — czujnik temperatury cieczy chłodzącej, 32 — świeca zapłonowa

zaprogramowanych w swej pamięci charakterys-tyk steruje wtryskiem oraz chwilą zapłonu.Urządzenie rozpoznaje również usterki różnychczujników. Wystąpienie usterek elektroniczneurządzenie sterujące sygnalizuje zaświeceniemsię czerwonej lampki kontrolnej w zestawie wska-źników (9, rys. 2.3 i 2.4).Kody wykrytych błędów elektroniczne urządzeniesterujące zachowuje w swej pamięci diagnostycz-nej, które można odczytać za pomocą testeraFIAT Lancia podłączonego do gniazda złączadiagnostycznego.Elektroniczne urządzenie sterujące ma równieżmożliwość samoadaptacji, to jest korygowaniaswoich charakterystyk sterujących, zmieniających

się na skutek zmian czynników atmosferycznychoraz zużywania się elementów silnika, gdybyprowadziły one do nieregularnej lub nieprawid-łowej pracy silnika.

Główny bezpiecznik systemu wtryskowo-za-płonowego (12, rys. 2.3 i 2.4) jest umieszczonyw przedziale silnika (rys. 1.66). Jest to bezpiecznik30 A oznaczony EFI. Przepalenie bezpiecznikapowoduje powstanie przerwy w obwodzie od zaci-sku dodatniego akumulatora i brak zasilania elek-tronicznego urządzenia sterującego. Obwody elek-tryczne sondy lambda i elektrozaworu sterującegoprzepływem par paliwa są dodatkowo zabezpie-czone bezpiecznikiem 15 A (33, rys. 2.4).

63


Silnik 1.4

Rys. 2.4. Schemat elektryczny systemu wtryskowo-zapłonowego (schemat połączeń patrz rys. 10.27)1 — cewka zapłonowa, 2 — regulator prędkości obrotowej biegu jałowego (silniczek krokowy), 4 — wtryskiwacz paliwa, 5 — czujnikciśnienia bezwzględnego, 6 — czujnik temperatury zasysanego powietrza, 7 — czujnik położenia kątowego przepustnicy(potencjometr), 8 — elektrozawór sterujący przepływem par paliwa, 9 — lampka kontrolna systemu wtryskowo-zapłonowegow zestawie wskaźników, 10 — gniazdo diagnostyczne systemu wtryskowo-zapłonowego, 11 — obrotomierz, 12 — głównybezpiecznik 30 A systemu wtryskowo-zapłonowego, 13 — podwójny przekaźnik, 14 — wyłącznik zapłonu, 15 — akumulator,17 _ centralka elektronicznej blokady silnika FIAT CODE, 18 — wyłącznik bezwładnościowy, 21 — elektryczna pompa paliwa,25 — sprężarka klimatyzatora, 26 — elektroniczne urządzenie sterujące wtryskiem i zapłonem, 29 — sonda lambda, 30 — czujnikpołożenia i prędkości obrotowej wału korbowego, 31 — czujnik temperatury cieczy chłodzącej, 32 — główny bezpiecznik 40 Azabezpieczający odbiorniki zasilane po przekręceniu kluczyka wyłącznika zapłonu w położenie „MAR", 33 — bezpiecznik 15 Azabezpieczający sondę lambda i elektrozawór sterujący przepływem par paliwa, 34—połączenie z masą nadwozia, 35 — połączeniez masą silnika, 36 — trzystopniowy regulator klimatyzatora, 37 — świeca zapłonowa

Aby uzyskać dostęp do bezpiecznika 15 A, należywykręcić dwa wkręty mocujące osłonę przymoco-waną do wspornika znajdującego się w przedzialesilnika przy nadkolu przednim lewym i zdjąć osłonę.Umiejscowienie bezpiecznika 15 A oraz innychelementów znajdujących się pod osłoną przed-stawiono na rysunku 2.6.Przed bezpiecznikiem 15 A jest umieszczony bez-piecznik 5 A zabezpieczający zasilanie elek-tronicznej blokady silnika FIAT CODE.

Podwójny przekaźnik systemu wtryskowo--zapłonowego (13, rys. 2.4) zapewnia systemowiprawidłowe zasilanie poszczególnych układów.Umiejscowienie przekaźnika pokazano na rysunku2.6.

64

Przekaźnik podwójny jest to urządzenie umiesz-czone w plastykowej obudowie, w którym znajdująsię dwie sekcje przekaźników normalnie otwartych.Sekcja A zasila elektroniczne urządzenie sterują-ce, a sekcja B — pompę paliwa, cewki zapłonowei inne elementy, zgodnie ze schematem przed-stawionym na rysunku 2.7.

Przekaźnik jest podłączony do systemu wtrysko-wo-zapłonowego za pomocą 15-stykowego złączaprzedstawionego na rysunku 2.8.Styki (1,2,3) w rzędzie dolnym oraz styki (9,10,11)w rzędzie górnym stanowią połączenia sekcji A,która zasila centralkę elektroniczną. Styki (4, 5, 6,7, 8) w rzędzie dolnym oraz styki (12, 13, 14, 15)w rzędzie górnym stanowią sekcję B i są prze-



Rys. 2.5. Złącze konektorowe elektronicznego urządzeniasterującego wtryskiem i zapłonemA — elektroniczne urządzenie sterujące,B — złącze wiązki przewodówRząd górny: styki od 1 do 181 — cewka zapłonowa 1. i 4. cylindra, 2 — regulator prędkościobrotowej biegu jałowego, 3 — regulator prędkości obrotowejbiegu jałowego, 4 — styk (10) przekaźnika podwójnego,5 — nie wykorzystany, 6 — lampka kontrolna systemuwtryskowo-zapłonowego w zestawie wskaźników,7 — zasilanie centralki elektronicznej blokady silnika FIATCODE, 8 — trzystopniowy wyłącznik klimatyzatora, 9 — niewykorzystany, 10 — gniazdo diagnostyczne, 11 — czujnikpołożenia i prędkości obrotowej wału korbowego, 12 — sondalambda, 13 — czujnik temperatury cieczy chłodzącej,14 — czujnik ciśnienia bezwzględnego i czujnik położeniaprzepustnicy, 15 — gniazdo diagnostyczne, 16 — czujniktemperatury cieczy chłodzącej i zasysanego powietrza orazczujnik ciśnienia bezwzględnego i czujnik położeniaprzepustnicy, 17 — masa sondy lambda, 18 — wtryskiwaczpaliwaRząd dolny: styki od 19 do 3519 — cewka zapłonowa 2. i 3. cylindra, 20 — regulatorprędkości obrotowej biegu jałowego, 21 — regulator prędkościobrotowej biegu jałowego, 22 — elektrozawór sterującyprzepływem par paliwa, 23 — przekaźnik podwójnyi obrotomierz, 24 — podłączenie sprężarki klimatyzatora,25, 26, 27 — nie wykorzystane, 28 — czujnik położeniai prędkości obrotowej wału korbowego, 29 — sonda lambda,30 — czujnik położenia przepustnicy, 31 — czujniktemperatury zasysanego powietrza, 32 — czujnik ciśnieniabezwzględnego, 33 — nie wykorzystany, 34 — połączeniez masą, 35 — przekaźnik podwójny

Rys. 2.6. Umiejscowienie podwójnego przekaźnikazasilającego oraz bezpiecznika 15 A zabezpieczającegoelektrozawór sterujący przepływem par paliwa i sondęlambda w samochodzie z silnikiem 1,41 — złącze konektorowe piętnastostykowe, 2 — bezpiecznik5 A elektronicznej blokady silnika FIAT CODE,3 — bezpiecznik 15 A sondy lambda i elektrozaworusterującego przepływem par paliwa, 4 — podwójny przekaźnik

znaczone do zasilania elektrycznej pompy paliwa,sondy lambda, wtryskiwaczy paliwa i zaworu od-cinającego pary paliwa.Jeśli kluczyk wyłącznika zapłonu (6, rys. 2.7)znajduje się w położeniu „MAR", przez styki(15/54) napięcie z akumulatora jest podawane nastyk (12) w sekcji B przekaźnika (rys. 2.7). Podwój-ny przekaźnik ze swojego styku (7, rys. 2.8)przekazuje napięcie na styk (23) elektronicznegourządzenia sterującego, który poprzez swoje we-wnętrzne układy elektroniczne powoduje pojawie-nie się napięcia na styku (4) elektronicznego urzą-dzenia sterującego. Napięcie to jest przekazywanena styk (10) w sekcji A podwójnego przekaźnika(rys. 2.7), co z kolei powoduje zamknięcie stykuobwodu sekcji A i przekazanie napięcia przez styk(1) podwójnego przekaźnika na styk (35) elektro-nicznego urządzenia sterującego.W tym samym czasie zostają zamknięte stykiprzekaźnika mocy, tj. obwodu sekcji B, przez cozapewnione jest zasilanie elektrycznej pompy pali-wa ze styku (5) podwójnego przekaźnika, wtrys-kiwacza ze styku (4) podwójnego przekaźnika,sondy lambda i zaworu sterującego przepływempar paliwa ze styku (6) podwójnego przekaźnika,cewek zapłonowych ze styku (13) oraz innychelementów podłączonych równolegle.Jeżeli w ciągu 10 sekund po przekręceniu kluczykado położenia „MAR" nie nastąpi uruchomieniesilnika, to centralka elektroniczna przerwie zasila-nie sekcji B przekaźnika, powodując przerwaniepodawania napięcia na styk (23) elektronicznegourządzenia sterującego i styk (7) przekaźnika.Spowoduje to przerwanie m.in. pracy pompy pali-wa, która przez pierwsze 10 sekund spowodowaławzrost ciśnienia w układzie zasilania do 0,25-0,35MPa niezbędnego do prawidłowej pracy układuwtryskowego.

Elektroniczne urządzenie sterujące przerwie rów-nież zasilanie sekcji B przekaźnika w przypadku:— gdy prędkość obrotowa silnika spadnie poniżejwartości progowej biegu jałowego zaprogramowa-nej w pamięci elektronicznego urządzenia sterują-cego;— zatrzymania samochodu przy nie wyjętym klu-czyku z wyłącznika zapłonu;— gdy elektoniczna blokada FIAT CODE nie roz-pozna kodu kluczyka włożonego do wyłącznikazapłonu.Po przekręceniu kluczyka do położenia „STOP"lub po jego wyjęciu (po upływie ok. 90 sekund)elektroniczne urządzenie sterujące spowodujeprzerwanie podawania napięcia ze styku (4) elek-tronicznego urządzenia sterującego na styk (10)w sekcji A, co spowoduje wyłączenie systemuwtryskowo-zapłonowego.

Połączenie z masą układów systemu wtrysko-wo-zapłonowego należy zawsze sprawdzić w przy-padku stwierdzenia niefunkcjonalności systemu.

65


Silnik 1,4

Rys. 2.7. Schemat podwójnego przekaźnika systemu wtryskowo-zapłonowego i jego połączenie w samochodziez silnikiem 1,41 — akumulator, 2 — cewka zapłonowa 1. i 4. cylindra, 3 — sonda lambda, 4 — wtryskiwacz paliwa, 5 — cewka zapłonowa2. i 3. cylindra, 6 — wyłącznik zapłonu, 7 — bezpiecznik 15 A zabezpieczający sondę lambda i elektrozawór sterujący przepływempar paliwa, 8 — przekaźnik podwójny, 9 — pompa paliwa, 10 — wyłącznik bezwładnościowy, 11 — elektrozawór sterującyprzepływem par paliwa, 12 — bezpiecznik 30 A zabezpieczający system wtryskowo-zapłonowy, 13 — bezpiecznik 40 Azabezpieczający odbiorniki systemu wtryskowo-zapłonowego włączane po włączeniu wyłącznika zapłonu

Połączenia znajdują się:— w pobliżu złączki przewodu cieczy chłodzącejdo kolektora dolotowego;— po lewej stronie elektronicznego urządzeniasterującego;— po prawej stronie elektronicznego urządzeniasterującego, ekranu sondy lambda oraz czujnikapołożenia i prędkości obrotowej wału korbowego.Wszelkiego rodzaju przeglądy oraz diagnozowa-nie usterek systemu wtryskowo-zapłonowego po-winny być poprzedzone sprawdzeniem połączeńz masą, zasilania oraz bezpieczników.

Czujnik ciśnienia bezwzględnego (5, rys. 2.4)jest przykręcony trzema wkrętami do specjalnegowspornika na przegrodzie czołowej i przykrytyosłoną (1, rys. 2.40).

66

Dostęp do czujnika uzyskuje się po wykręceniuwkrętów i zdjęciu osłony.W obudowie z tworzywa sztucznego znajduje sięczujnik, który składa się z przepony połączonejz elementem rezystancyjnym stanowiącym mos-tek Wheatstona. Przepona oddziela dwie komory;do jednej z komór jest podłączony przewód gumo-wy połączony z kolektorem dolotowym.Przy kluczyku wyłącznika zapłonu w położeniu„MAR" przepona ugina się w zależności od warto-ści ciśnienia atmosferycznego. Po uruchomieniusilnika w kolektorze dolotowym wytwarza się pod-ciśnienie, powodując ugięcie przepony, wywołują-ce zmianę wartości rezystancji czujnika.Przy stałym napięciu zasilania podawanym z elek-tronicznego urządzenia sterującego, wynoszą-



cym 5 V, zmiana rezystancji powoduje zmianęnapięcia wyjściowego czujnika, którą to zmianęelektroniczne urządzenie sterujące rozpoznajejako zmianę ciśnienia w kolektorze dolotowym.Za pomocą 3-stykowego złącza konektorowegoczujnik ciśnienia jest podłączony do elektronicz-nego urządzenia sterującego (styki 14 i 32 orazstyk zasilający 16, patrz rys. 2.55).

Czujnik położenia i prędkości obrotowej wałukorbowego (30, rys. 2.3) rozpoznaje prędkośćobrotową wału korbowego silnika i położenia tło-ków 1. oraz 4. cylindra. Jest zamontowany dokadłuba silnika naprzeciw koła zębatego umiesz-czonego na kole pasowym wału korbowego. Czuj-nik nie wymaga sprawdzania i regulacji zarównoszczeliny, jak i ustawienia kątowego.W silniku zastosowano czujnik Bosch o symbolu0.261.210.104. Jest to czujnik indukcyjny, tzn.jego działanie jest oparte na zmianie pola mag-netycznego.Czujnik (rys. 2.9) składa się z obudowy (5), we-wnątrz której znajdująsię magnes stały (3) i uzwo-jenie elektryczne (4). Strumień magnetyczny, wy-tworzony przez magnes, na skutek przemiesz-czania się zębów i przerw międzyzębnych kołazębatego, ulega zmianom. Zmiany strumieniamagnetycznego indukują w uzwojeniu elektrycz-nym (4) zmienne napięcie prądu. Napięcie prądujest dodatnie, gdy ząb znajduje się naprzeciwmagnesu czujnika, a ujemne, gdy przed mag-nesem znajdzie się dno zęba. Wartości napięć nawyjściu z czujnika zależąmiędzy innymi od wielko-ści szczeliny między czujnikiem a zębem.

Na kole zębatym naciętych jest 58 zębów i szczeli-na powstała wskutek braku dwóch zębów. Jednazmiana napięcia od dodatniego do ujemnegoodpowiada kątowi obrotu wału korbowego o 6°(360° podzielone przez 58 + 2 zęby).Górny martwy punkt jest rozpoznawany na końcupierwszego zęba, znajdującego się za przerwą podwóch zębach brakujących. Kiedy magnes czuj-nika znajdzie się naprzeciw dna wrębu zęba, popierwszym zębie po przerwie, wał korbowy znaj-

Rys. 2.9. Schemat budowy i działania czujnika położeniai prędkości obrotowej wału korbowego1 — napięcie indukowane na zębach koła zębatego,2 — napięcie indukowane na przerwie międzyzębnej,3 — magnes stały czujnika, 4 — uzwojenie czujnika,5 — obudowa czujnika, 6 — koło zębate z 58 zębami i przerwąprzez dwa zęby

67

Rys. 2.8. Styki złącza konektorowego i schemat elektryczny podwójnego przekaźnika systemu wtryskowo-zapłonowegow samochodzie z silnikiem 1,4


Silnik 1,4

Rys. 2.12. Korpus przepustnicy z elementami systemuwtryskowo-zapłonowego1 — regulator prędkości obrotowej biegu jałowego, 2 — czujniktemperatury zasysanego powietrza, 3 — regulator ciśnieniapaliwa, 4 — wtryskiwacz paliwa, 5 — czujnik położeniakątowego przepustnicy

dzie się w położeniu 114° przed położeniem GMPtłoka 1. i 4. cylindra.Zmiany napięcia są przekazywane do elektronicz-nego urządzenia sterującego za pomocą3-styko-wego złącza (styki 28 i 11 centralki elektronicznej,rys. 2.10). Trzeci przewód podłączony do złączajest przewodem masy. Przewody w wiązce prze-wodów od czujnika do „stacyjki" są osłonięteekranem przeciwzakłóceniowym.Aby wymontować czujnik, należy umieścić samo-chód na podnośniku, odłączyć złącze konektoro-we, odkręcić śrubę mocującą i wyjąć czujnikz gniazda.Aby sprawdzić rezystancję czujnika, należy od-łączyć złącze konektorowe i dokonać pomiaruwedług schematu pokazanego na rysunku 2.11.Rezystancja mierzona w temperaturze 20°C po-winna wynosić od 774 do 946 Q.

Korpus przepustnicy (rys. 2.12), oprócz elektro-nicznego urządzenia sterującego, stanowi najis-totniejszy element systemu wtryskowo-zapłono-wego. Jest wykonany ze stopu aluminium, mazwartą budowę i jest w nim zamontowana więk-szość czujników układu.Czujnik położenia kątowego przepustnicy (7,rys. 2.3) znajduje się w korpusie przepustnicy(patrz rys. 2.12). Składa się z potencjometruumieszczonego w obudowie z tworzywa sztucz-nego. Ramię potencjometru jest połączone z osiąprzepustnicy. Potencjometr jest zasilany z elektro-nicznego urządzenia sterującego napięciem 5Vze styku (14) elektronicznego urządzenia sterują-cego, z którego jest zasilany również czujnikciśnienia bezwzględnego.Parametrem mierzonym przez potencjometr jestkąt położenia przepustnicy w zakresie od cał-kowitego zamknięcia, tj. od położenia biegu jało-wego, do całkowitego otwarcia przepustnicy. Na-pięcie wyjściowe potencjometru pozwala elektro-nicznemu urządzeniu sterującemu rozpoznać kątotwarcia przepustnicy i w zależności od tego kątapozwala korygować skład mieszanki paliwowo--powietrznej.Zależność napięcia wyjściowego czujnika położe-nia kątowego przepustnicy od kąta otwarcia prze-pustnicy przedstawia rysunek 2.13.Rezystancję czujnika sprawdza się omomierzem,podłączając go według schematu pokazanego narysunku 2.14. Rezystancja między stykamiA i B powinna wynosić 1200 O,, a między stykamiA i C powinna zmieniać się w granicach od 0 do1200 Q± 20%.

Rys. 2.13. Charakterystyka czujnika położenia kątowegoprzepustnicy

Rys. 2.14. Schemat do pomiaru rezystancji czujnikapołożenia kątowego przepustnicy

68



Dane techniczne czujnika położeniakątowego przepustnicy w samochodzieZ Silnikiem 1,4 Tablica 2-8

ParametrUżyteczny kąt elektrycznyKąt mechanicznyCałkowity skok mechanicznyZakres temperatury pracyRezystancja między stykamiA i B (rys. 2.14)Rezystancja między stykamiA i C (rys. 2.14)Charakterystyka napięciowa czujni-ka

Wielkość90°+ 2°105° ±4°110° ±8°

-30 do 125°C1200n

Zmienna w granicachod 0 do 1200fi + 20°

patrz rys. 2.13

Czujnik nie spełniający tych parametrów należywymienić na nowy.Aby wymienić czujnik i przygotować go do współ-pracy z układem, należy:— odłączyć złącze konektorowe czujnika;— odkręcić dwa wkręty mocujące czujnik dokorpusu przepustnicy;— zamontować nowy czujnik, zwracając uwagęna prawidłowość osadzenia osi przepustnicy; niemontować złącza konektorowego;— wkręcić wkręty mocujące i dokręcić je momen-tem 0,2 do 0,3 daN-m;— przekręcić kluczyk wyłącznika zapłonu do po-łożenia „ MAR" i odczekać kilka sekund;— przekręcić kluczyk wyłącznika zapłonu do po-łożenia „ STOP";— założyć złącze konektorowe do czujnika;— podłączyć do złącza diagnostycznego testerFIAT Lancia, przekręcić kluczyk wyłącznika za-płonu w położenie „MAR" i skasować usterkiczujnika;— czynność kasowania usterek czujnika powta-rzać do momentu, aż na wyświetlaczu testerapojawi się wartość kąta położenia przepustnicy.Wartość kąta wyświetlona na wyświetlaczu tes-tera powinna zawierać się od 0° do 14°. Jeżeli jestwiększa niż 14°, należy wyregulować linkę pedałuprzyspieszenia, aż do uzyskania prawidłowej war-tości kąta wyświetlonej na wyświetlaczu testera.Nie należy korygować kąta otwarcia przepustnicypoprzez obracanie w granicach luzu otworówmocujących czujnik. Wkręty mocujące powinnybyć zabezpieczone przed odkręceniem klejemLoctite. Każda wymiana czujnika wymaga wymia-ny wkrętów mocujących.Na rysunku 2.15 pokazano sposób podłączeniaczujnika kątowego położenia przepustnicy do ele-ktronicznego urządzenia sterującego wtryskiemi zapłonem. W tablicy 2-8 podano podstawoweparametry czujnika.

Regulator prędkości obrotowej biegu jałowe-go (2, rys. 2.3) jest umieszczony w korpusieprzepustnicy (1, rys. 2.12). Jest to urządzenieelektryczno-mechaniczne, którego budowę poka-

Rys. 2.15. Schemat podłączenia czujnika położeniakątowego przepustnicy do elektronicznego urządzeniasterującego wtryskiem i zapłonem

Rys. 2.16. Budowa i połączenia regulatora prędkościobrotowej biegu jałowego1 — łożysko, 2 — przekładnia śrubowa, 3 — cewka,4 — magnes, 5 — śruba, 6 — prowadnice osiowe, 7 — grzybekzaworu

Rys. 2.17. Przekrój kanału powietrza z regulatoremprędkości obrotowej biegu jałowego1 — siłownik, 2 — grzybek zaworu, 3 — kanał obejściowy(by-pass), 4 — przepustnica

zano na rysunku 2.16. Podstawowe elementyregulatora to: silnik krokowy i przekładnia śrubo-wa, która zmienia ruch obrotowy na ruch prosto-liniowy.

Na rysunku 2.17 pokazano przekrój kanału powie-trza z zamontowanym regulatorem. Zasada regu-lacji prędkości obrotowej biegu jałowego jest na-stępująca.

69


Silnik 1,4

Przy zamkniętej przepustnicy, przez jej konstruk-cyjne nieszczelności, przenika tyle mieszanki pali-wowo-powietrznej, ile jest niezbędne do pokona-nia oporów tarcia silnika i utrzymania prędkościobrotowej biegu jałowego na statym niezbędnympoziomie. Jeśli silnik jest zimny i są włączoneodbiorniki elektryczne, opory silnika zwiększająsię i aby utrzymać prędkość obrotową na stałympoziomie, konieczna jest dodatkowa ilość mie-szanki paliwowo-powietrznej, dostarczona silniko-wi przy niezmienionym położeniu przepustnicy.Tę dodatkową ilość mieszanki przy zamkniętejprzepustnicy silnik otrzymuje przez kanały przejś-ciowe równoległe do osi korpusu przepustnicy.Przepływ przez te kanały jest regulowany regula-torem.Silnik krokowy regulatora jest sterowany przezelektroniczne urządzenie sterujące w taki sposób,aby niezależnie od zmiany obciążenia i tempera-tury silnika zapewnić prędkość obrotową na sta-łym poziomie.Pod wpływem impulsów przesyłanych z elektro-nicznego urządzenia sterującego wirnik silnikakrokowego obraca się małymi krokami (ok.0,04 mm/1 krok), a ruch obrotowyjest przetwarza-ny przez przekładnię śrubową w ruch posuwisto-zwrotny zaworu grzybkowego.Maksymalny przepływ występuje przy maksymal-nie cofniętym grzybku zaworu. Skok maksymalnygrzybka zaworu wynosi 8 mm, co odpowiada ok.200 krokom silnika.Sterowanie silnika krokowego przez elektroniczneurządzenie sterujące odbywa się w następującychfazach:— faza rozruchu — silnik krokowy ustawia sięw funkcji temperatury cieczy chłodzącej;— faza wzrostu temperatury silnika — silnik kro-kowy jest korygowany wraz ze wzrostem tem-peratury cieczy chłodzącej;— faza normalnej temperatury pracy — silnikkrokowy jest korygowany w zależności od prędko-ści obrotowej silnika; jeżeli zostaną włączonedodatkowe odbiorniki i przez zmianę obciążeniaspowodowana zostanie zmiana prędkości obro-towej silnika, elektroniczne urządzenie sterująceskoryguje silnik krokowy, wyrównując prędkośćobrotową do normalnego poziomu;— faza hamowania silnikiem — faza ta występu-je, gdy przy dużej prędkości obrotowej silnikazostanie zamknięta przepustnica.Silnik krokowy jest sterowany w sposób, któryopóźnia powrót grzybka zaworu wskutek czegopewna ilość powietrza dopływa do silnika, zmniej-szając ilość zanieczyszczeń w spalinach, i powo-duje stopniowe zmniejszenie prędkości obrotowejsilnika do poziomu prędkości obrotowej biegujałowego.Aby wymontować regulator prędkości obrotowejbiegu jałowego, należy wykręcić dwa wkręty mo-cujące go do korpusu przepustnicy (rys. 2.18) po

70

Rys. 2.18. Mocowanie regulatora prędkości obrotowejbiegu jałowego w samochodzie z silnikiem 1,4(wkrętak i strzałka wskazują wkręty mocujące)1 — króciec wlotu paliwa do korpusu przepustnicy, 2 — króciecwypływu cieczy podgrzewającej korpus przepustnicy,3 — króciec przewodu paliwa na obrotach biegu jałowego,4 — króciec przewodu par paliwa, 5 — czujnik położeniaprzepustnicy, 6 — regulator prędkości obrotowej biegujałowego, 7 — króciec dopływu cieczy chłodzącej korpusprzepustnicy, 8 — króciec powrotu paliwa do zbiornika

uprzednim odłączeniu zacisku ujemnego od aku-mulatora.Po wymontowaniu regulatora należy sprawdzićstan pierścienia uszczelniającego, usunąć ewen-tualne zanieczyszczenia z gniazda, w którym jestosadzony grzybek zaworu.Przy ponownym montażu należy sprawdzić, czygrzybek zaworu można wprowadzić do gniazdabez użycia siły. W tym celu przy regulatorzezamontowanym, lecz jeszcze nie dokręconym,uruchomić regulator za pomocą testera FIATLancia, wykonując pełny cykl pracy regulatora.Dopiero po upewnieniu się, co do prawidłowościustawienia grzybka zaworu w gnieździe, możnadokręcić wkręty mocujące momentem 0,36 do0,44 daN-m.Wkręty przykręcać przy użyciu kleju Loctite, któryzabezpieczy je przed odkręcaniem.Regulator prędkości obrotowej biegu jałowegojest elementem nie wymagającym żadnych spra-wdzeń i regulacji. Jeżeli w wyniku testów okażesię niesprawny, należy wymienić go na nowy.

Wtryskiwacz paliwa (4, rys. 2.3) jest wykonanyze stali nierdzewnej, odpornej na działanie szkod-liwych składników paliwa, np. etanolu, metanolu,wody. Budowę wtryskiwacza przedstawiono narysunku 2.19.Paliwo jest podawane kanałem do dolnej częściwtryskiwacza (5, rys. 2.19). Stałą wartość ciś-nienia paliwa, wynoszącą0,1 ± 0,02 MPa, zapew-nia regulator. Wtryskiwacz paliwa jest sterowanyprzez elektroniczne urządzenie sterujące poprzezzłącze konektorowe połączone ze stykiem (18)urządzenia sterującego.



Rys. 2.19. Budowa wtryskiwacza paliwa1 — korpus złącza konektorowego, 2 — uzwojenieelektromagnesu, 3 — kanał odprowadzający nadmiar paliwa,4 — zawór iglicowy, 5 — kanał doprowadzający paliwo,6 — sprężyna powrotna, 7 — korpus elektrowtryskiwacza,P — połączenie ze stykiem (4) podwójnego przekaźnika,E — połączenie ze stykiem (18) elektronicznego urządzeniasterującego

Maksymalna częstotliwość sterowania wynoszą-ca 200 Hz odpowiada prędkości obrotowej silnikawynoszącej 6000 obr/min.Impulsy elektryczne wysyłane przez elektroniczneurządzenie sterujące powodujązadziałanie wtrys-kiwacza, który przy prawidłowym ciśnieniu paliwaw układzie, wynoszącym 0,1 MPa, powoduje roz-pylenie dawki paliwa pod kątem 30° do 90°.Stożek rozpylonego paliwa powstaje nad przepus-tnicązespołu przepustnicy. Nadmiar wtryśniętegopaliwa jest odprowadzany do układu zasilaniakanałem (3, rys. 2.19).Najistotniejszymi parametrami wtryskiwacza są:wydajność wtryskiwacza, czas wtrysku oraz za-kres napięcia zasilania przez elektroniczne urzą-dzenie sterujące. Zestawienie tych danych poda-no w tablicy 2-9.

Podstawowe parametrywtryskiwacza paliwaw samochodzie z silnikiem 1,4 Tablica 2-9

ParametrCzęstotliwość zasilaniamaksymalnaCzas wtryskuMinimalny czas zasilaniaMinimalny czas przerwyWydajność statyczna Qs

Wydajność dynamiczna QD

Kształt strugi wtryskuZakres temperatury pracyZakres napięcia zasilania

(Hz/5 ms)(ms)(ms)(ms)

(cm3/min)(cm3/min)

(°C)

(°C)(V)

Rezystancja wewnętrzna wtryskiwacza (O.)

Wartość200

1,5 do 3,51,4

0,8

465

103

30 do 90-30 do+110

6 do 161,75

Rys. 2.20. Schemat do pomiaru rezystancji wtryskiwaczapaliwa

Rezystancja wewnętrzna wtryskiwacza jest mie-rzona omomierzem podłączonym według sche-matu pokazanego na rysunku 2.20. Rezystancjapowinna wynosić 1,75 Q.Regulator ciśnienia paliwa (3, rys. 2.3) jest urzą-dzeniem typu mechaniczno-przeponowego. Za-montowany jest w centralnej części korpusu prze-pustnicy (rys. 2.12). Budowę regulatora ciśnieniapaliwa pokazano na rysunku 2.21. Podstawowymzadaniem regulatora jest utrzymywanie stałegociśnienia paliwa, wynoszącego 0,1 ±0,02 MPa,dostarczanego do wtryskiwacza.Jeżeli ciśnienie paliwa w przestrzeni tłoczenia (4,rys. 2.21) przekroczy wartość 0,1 ±0,02 MPa, na-cisk wywierany na przeponę (3) spowoduje ugię-cie sprężyny (2), która ściskając się umożliwiprzesunięcie przepony oraz zaworu iglicowego (6)i otworzy połączenie z przewodem powrotnympaliwa (7). Powrót nadmiaru paliwa powodujespadek ciśnienia aż do wartości ustalonej.Śruba (1, rys. 2.21) z łbem gniazdowym służy dofabrycznej regulacji ciśnienia. Nie powinna byćwykorzystywana do regulacji w przypadku jakich-kolwiek napraw.

Czujnik temperatury zasysanego powietrza(6, rys. 2.4) jest umieszczony w centralnej częścikorpusu przepustnicy (rys. 2.12) nad przepust-nicą. Zbudowany jest z tworzywa sztucznego,

Rys. 2.21. Budowa regulatora ciśnienia paliwa1 — śruba regulacji ciśnienia (regulacja tylko fabryczna),2 — sprężyna, 3 — przepona, 4 — przestrzeń tłoczenia paliwado wtryskiwacza, 5 — sprężyna, 6 — zawór iglicowy,7 — przewód powrotu paliwa do zbiornika

71


Silnik 1,4

Rys. 2.22. Schemat połączenia czujnika temperaturyzasysanego powietrza1 — czujnik temperatury zasysanego powietrza, 2 — złączekonektorowe wiązki przewodów, 16 i 31 — numery zaciskówelektronicznego urządzenia sterującego wtryskiem i zapłonem

w którym znajduje się specjalny opornik, któregorezystancja zmienia się odwrotnie proporcjonalniedo temperatury.Sposób podłączenia czujnika temperatury zasy-sanego powietrza do systemu wtryskowo-zapło-nowego przedstawia rysunek 2.22, a charakterys-tykę czujnika — rysunek 2.23.W temperaturze 60°C rezystancja czujnika wy-nosi 0 Q; w temperaturze 0°C wynosi 10 O,a w temperaturze - 20°C wynosi 30 Q.Elektroniczne urządzenie sterujące na podstawiesygnałów napięciowych otrzymywanych z czuj-nika określa temperaturę powietrza i na jej pod-stawie określa parametry wtrysku oraz zapłonu.

Czujnik temperatury cieczy chłodzącej (31,rys. 2.4) jest umieszczony w głowicy cylindrów odstrony kolektora wylotowego i koła zamachowe-go. Dostęp do czujnika uzyskuje się po zdemon-towaniu złącza konektorowego, cewki zapłono-wej z przewodami i termostatu. Czujnik działa na

72

Rys. 2.24. Schemat połączenia czujnika temperaturycieczy chłodzącej1 — czujnik temperatury cieczy chłodzącej, 2 — złączekonektorowe wiązki przewodów, 16 i 13 — numery zaciskówelektronicznego urządzenia sterującego wtryskiem i zapłonem

zasadzie opornika zmieniającego swoją rezystan-cję odwrotnie proporcjonalnie do temperatury.Charakterystyka czujnika temperatury cieczychłodzącej jest podobna do charakterystyki czuj-nika temperatury zasysanego powietrza (patrzrys. 2.23).Sposób podłączenia czujnika do systemu wtrys-kowo-zapłonowego przedstawia rysunek 2.24.Napięcie z elektronicznego urządzenia sterujące-go jest podawane ze styku (16) i zamykane dostyku (13) elektronicznego urządzenia sterujące-go.Aby sprawdzić prawidłowość działania czujnikatemperatury, należy podłączyć omomierz do sty-ków czujnika i porównać wskazania omomierzaz charakterystykami na rysunku 2.23.Elektryczna pompa paliwa (21, rys. 2.3) jestwbudowana w zbiornik paliwa i zanurzona w pali-wie. Jest to pompa turbinowa, dwustronnegodziałania, połączona z czujnikiem poziomu pali-wa. Przy zasilaniu pompy napięciem 12 V pompawytwarza ciśnienie 0,5 ±0,01 MPa i osiąga wy-datek 120dm7h.Aby wymontować pompę paliwa, należy:• otworzyć pokrywę przedziału bagażnika;• złożyć siedzenia tylne i podnieść wykładzinęw samochodzie FIAT Palio Weekend;• podnieść siedzenia tylne w samochodzie FIATSiena;• podnieść dywanik bagażnika i uzyskać dostępdo pokrywki zabezpieczającej;• wymontować wkręty mocujące plastykowąosłonę pompy paliwa i zdemontować osłonę;widok pompy paliwa po zdemontowaniu osłonyprzedstawia rysunek 2.25;• odłączyć przewody paliwa (zasilający, powrot-ny) oraz złącza konektorowe czujnika poziomupaliwa i elektrycznej pompy paliwa;



Rys. 2.25. Połączenia pompy paliwa w samochodzie FIATSiena1 — złącze konektorowe pompy paliwa, 2 — złączekonektorowe czujnika poziomu paliwa, 3 — przewód zasilającypaliwa, 4 — przewód powrotny paliwa

• wymontować pompę odkręcając kluczem na-sadkowym 12 śrub mocujących;• wyjąć pompę paliwa.Zespół pompy paliwa po wymontowaniu przed-stawia rysunek 2.26. Przekrój pompy paliwaprzedstawiono na rysunku 2.27, a budowę — narysunku 2.28. Na wirniku pompy (2) znajdują siędwa rzędy łopatek turbinowych: łopatki wewnętrz-ne (3) o profilu bocznym i łopatki zewnętrzne (4)

Rys. 2.26. Zespół pompy paliwa po wymontowaniu1 — króciec przewodu powrotnego paliwa, 2 — króciecprzewodu zasilającego, 3 — złącze konektorowe pompy,4 — złącze konektorowe czujnika poziomu paliwa, 5 — płytka,6 — pompa paliwa, 7 — filtr siatkowy

Rys. 2.27. Przekrój pompy paliwa1 —kanał zasysania, 2 — wirnik pompy, 3 — silnik, 4 — zawórzwrotny, 5 — złącze konektorowe, 6 — króciec wyjściowypompy

Rys. 2.28. Budowa elektrycznej pompy paliwa1 — tarcza dolna z kanałami zasysania, 2 — wirnik pompy, 3 — wewnętrzne łopatki wirnika, 4 — zewnętrzne łopatki wirnika,5 — obudowa pompy, 6 — kanały tarczy dolotowej, 7 — zawór zwrotny, 8 — silnik pompy paliwa

73


Silnik 1,4

Podstawowe dane technicznecewek zapłonowych

Parametr

Typ

SymbolRezystancja uzwojenia pier-wotnego w temperaturze 18do 28°C O.Rezystancja uzwojenia wtór-nego w temperaturze 18 do28°C O.

Tablica 2-10

Silnik

1,4

M. MarelliBAE 800 AK

0,495 do 0,605

6660 do 8140

1,6

ChampionBAE 920 A

0,510

9100

Rys. 2.29. Umiejscowienie cewek zapłonowychpo zdemontowaniu pokryw(strzałki wskazują cewki zapłonowe)

0 profilu obwodowym. Obracający się wirnik (2)zasysa paliwo z kanału zasysania (1) za pomocąwewnętrznych bocznych łopatek wirnika (3) i po-przez kanały w tarczy dolotowej (6), będącejczęścią obudowy (5), podaje paliwo do łopatekzewnętrznych (4). Dalej przez kanały w obudowie(6) oraz zawór zwrotny (7) paliwo jest tłoczone doukładu zasilania. Pompę napędza silnik (8).

Cewki zapłonowe (1, rys. 2.3) są zamocowanepo lewej stronie głowicy cylindrów. Aby uzyskaćdo nich dostęp, należy odkręcić wkręty mocujące1 wymontować obudowę z tworzywa sztucznego.Widok cewek zapłonowych po zdemontowaniupokryw przedstawia rysunek 2.29.Cewki są typu zamkniętego pola magnetycznego,z rdzeniem środkowym zbudowanym z pakietublach i nawiniętymi uzwojeniami. Każde uzwoje-nie znajduje się w obudowie z tworzywa sztucz-nego i zalane jest żywicą epoksydową o dobrychwłasnościach dielektrycznych oraz dużej odpor-ności na temperaturę.Schemat podłączenia cewek zapłonowych dosystemu wtryskowo-zapłonowego przedstawio-no na rysunku 2.30. Schemat elektryczny cewkizapłonowej pokazano na rysunku 2.31.Wartość rezystancji pierwotnego obwodu cewekzapłonowych w temperaturze 20°C powinna wy-

74

Rys. 2.30. Schemat podłączenia cewek zapłonowychdo systemu wtryskowo-zapłonowego

Rys. 2.31. Schemat elektryczny cewki zapłonowej1 — świece zapłonowe, 2 — uzwojenie wtórne, 3 — uzwojeniepierwotne, 4 — przerywacz

nosić od 0,495 do 0,605 O., a wtórnego obwodu— od 6660 — do 8140 Q.Sonda lambda (29, rys. 2.3) jest czujnikiem mie-rzącym zawartość tlenu w gazach wylotowych.Zamontowana jest przed katalizatorem.Aby zdemontować sondę, należy:• odłączyć zacisk ujemny akumulatora;• unieść samochód na podnośniku samochodo-wym;• odłączyć złącze konektorowe;• wykręcić sondę lambda z gniazda.Umiejscowienie sondy lambda pokazano na ry-sunku 2.32. Wmontowując sondę należy posma-rować gwint smarem grafitowym.Sonda lambda, której przekrój pokazano na rysun-ku 2.33, jest zbudowana z korpusu ceramicznego(2) powleczonego dwutlenkiem cyrkonu. Korpusceramiczny jest osłonięty osłoną (4) osadzonąw metalowym korpusie.Zewnętrzna powierzchnia korpusu ceramicznegostyka się ze spalinami, a wewnętrzna — z powiet-rzem otoczenia.



Rys. 2.32. Umiejscowienie sondy lambda1 — katalizator, 2 — sonda lambda

Rys. 2.33. Przekrój poprzeczny sondy lambda1 — obudowa metalowa, 2 — korpus ceramiczny, 3 -elektryczny, 4 — rurka osłonowa

- opornik

Materiał, z którego zbudowany jest korpus cera-miczny, w temperaturze powyżej 300°C stajesię przewodnikiem jonów tlenu. Na skutek różnejzawartości tlenu po stronie wewnętrznej i zewnęt-rznej korpusu powstaje różnica potencjałów. Po-wstałe napięcie przesłane do centralki elektronicz-nej informuje o ilości tlenu w gazach spalinowych.Kiedy wskutek różnej ilości tlenu w gazach spali-nowych i w powietrzu powstanie napięcie niższeniż 200 mV, centralka rozpoznaje, że mieszankajest uboga, tj. w mieszance wytworzonej przezukład zasilania jest za dużo powietrza i daje syg-nał do zwiększenia ilości wtryskiwanego paliwa.Przy napięciu z sondy lambda wyższym niż800 mV centralka rozpoznaje, że mieszanka jestbogata i daje sygnał do zmniejszenia ilości wtrys-kiwanego paliwa.Informacje (wielkości napięcia) przesyłane przezsondę lambda stanowią podstawę do korygowa-nia czasów wtrysku, tak aby silnik pracował przyilości powietrza zasysanego równej ilości powiet-rza teoretycznie potrzebnego do całkowitego spa-lania mieszanki.Stosunek ilości powietrza zasysanego do ilościteoretycznie potrzebnej do całkowitego spaleniamieszanki nazywany jest współczynnikiem X, tj.

gdzie: Qz — ilość powietrza zasysanego,Qr — ilość powietrza teoretycznie potrze-

bna do całkowitego spalenia mie-szanki.

Ilość powietrza teoretycznie potrzebna do cał-kowitego spalenia mieszanki zależy od składuchemicznego paliwa i wynosi od 14,7 do 14,8, cooznacza, że do całkowitego spalenia 1 cząstkipaliwa potrzeba od 14,7 do 14,8 cząstek powiet-rza. Elektroniczne urządzenie sterujące dąży dotego, by współczynnik X był równy 1. W praktycewynosi on od 0,995 do 1,005.Na rysunku 2.34 pokazano wykres zależnościwspółczynnika lambda od napięcia powstałegow sondzie lambda w zakresie mieszanek ubogichi bogatych.W temperaturze niższej niż 300°C materiał cera-miczny sondy nie ma właściwości zapewniającychprawidłową pracę sondy, dlatego sonda nie wysy-ła wówczas sygnałów do elektronicznego urzą-dzenia sterującego, a specjalny obwód w central-ce blokuje układ korygujący skład mieszanki w fa-zie nagrzewania sondy.W celu zapewnienia szybkiego osiągnięcia tem-peratury pracy, w sondzie jest umieszczony opor-nik elektryczny zasilany z akumulatora.Sonda lambda jest podłączona do układu zapomocą 4-stykowego złącza (rys. 2.35). Styki (1)i (2) złącza sondy są połączone odpowiednio zestykami (12) i (29) elektronicznego urządzeniasterującego.


Silnik 1,4

Rys. 2.36. Schematpomiaru rezystancjisondy lambda

Pomiary rezystancji wykonuje się według schema-tów na rysunku 2.36. Rezystancja obwodu 3 - 4 , tj.obwodu ogrzewania sondy, w temperaturze 20°Cwynosi 4,5±0,5 Q, a obwodu 1-2, tj. obwodusygnałów napięcia, wynosi około 5000 Q.

Układ zasilania paliwemi układ recyrkulacji par paliwa

Układ zasilania paliwem i układ recyrkulacji parpaliwa jest układem zamkniętym. Pozostawieniesamochodu na dłuższy czas na słońcu powodujewzrost temperatury w zbiorniku paliwa i wzrostciśnienia w przestrzeni nad paliwem spowodowa-ny odparowywaniem paliwa.Przy pełnym zbiorniku zawory pływakowe (4, rys.2.37) są zamknięte i jedyne ujście par paliwa jestmożliwe przez zawór bezpieczeństwa, który przyodpowiednio dużym ciśnieniu (13 do 16,5 kPa)

Rys. 2.37. Schemat układów zasilania paliwem oraz zapobiegania ulatnianiu się par paliwaI — korek wlewu paliwa, 2 — zawór wielofunkcyjny, 3 — separator par paliwa, 4 — zawory pływakowe, 5 — filtr paliwa, 6 — pompapaliwa, 7 — zbiornik paliwa, 8 — elektroniczny zespół sterujący, 9 — korpus przepustnicy, 10 — pochłaniacz par paliwa,I1 — przewód podciśnienia elektrozaworu sterującego przepływem par paliwa, 12 — elektrozawór sterujący przepływem par paliwa

76



otwiera się i powoduje ujście par paliwa do atmo-sfery. Jeżeli wskutek ubytku paliwa w zbiorniku lubz jakichkolwiek innych przyczyn wytworzy siępodciśnienie (2 kPa), zawór również otwiera sięi powoduje wyrównanie ciśnień.Jeżeli nad paliwem w zbiorniku wytworzy sięjakakolwiek przestrzeń, pary paliwa znajdująujście do separatora par paliwa. Część par paliwaw separatorze ulega skropleniu i przez rurki wracado zbiornika paliwa. Pozostała część par paliwaprzez zawór wielofunkcyjny (2), umieszczony naseparatorze, przedostaje się do pochłaniacza parpaliwa i tam zostaje pochłonięta przez węgielaktywny. Jeden z przewodów pochłaniacza parpaliwa jest podłączony do króćca elektrozaworu,którego drugi króciec jest podłączony do zespołuprzepustnicy.Elektrozawór jest sterowany przez elektroniczneurządzenie sterujące w następujący sposób:— przy nie pracującym silniku elektrozawór jestzamknięty;— w czasie rozruchu i nagrzewania silnika zawórpozostaje zamknięty, zapobiegając nadmiernemuwzbogaceniu mieszanki paliwowo-powietrznejprzez pary paliwa;— po nagrzaniu silnika do wymaganej temperatu-ry pracy elektroniczne urządzenie sterujące wysy-ła do elektrozaworu impulsy, zmieniające się zaró-wno w czasie trwania impulsów, jak i ich po-wtarzalności, modulując otwarcie elektrozaworu.W ten sposób elektroniczne urządzenie sterującekontroluje ilość par paliwa kierowanych do kolek-tora dolotowego poprzez zespół przepustnicy,zapobiegając znaczącym zmianom składu mie-szanki paliwowo-powietrznej.Jeżeli elektroniczne urządzenie sterujące rozpo-zna, że:— przepustnica jest zamknięta — odpowiedniimpuls z potencjometru przepustnicy;— prędkość obrotowa silnika będzie mniejsza niż1500 obr/min — odpowiedni impuls z obrotomie-rza;— ciśnienie w kolektorze dolotowym spadnie po-niżej pewnej granicznej wartości — sygnał z czuj-nika ciśnienia bezwzględnego, to elektroniczneurządzenie sterujące wyśle do elektrozaworusygnał elektryczny powodujący jego zamknięcie.

Pochłaniacz par paliwa i elektrozawór sterują-cy przepływem par paliwa (8, rys. 2.4) oraz (12,rys. 2.37) są elementami wchodzącymi w składukładu zapobiegania ulatniania się par paliwai odzysku tych par.Aby wymontować pochłaniacz, należy:— podnieść samochód;— wymontować prawe przednie koło;— wymontować nadkole przedniego prawegokoła;— odkręcić wkręty mocujące pochłaniacz dowsporników;

Rys. 2.38. Budowa pochłaniacza par paliwa1 — sprężyna, 2 — przegroda, 3 — granulki węgla aktywnego,4 — filtr papierowy, 5 — króciec dopływu par paliwa,6 — króciec wylotu par paliwa, 7 — dopływ powietrza

— rozłączyć złącze konektorowe i przewody;— wymontować pochłaniacz par paliwa.Budowę pochłaniacza par paliwa przedstawionona rysunku 2.38. Budowę elektrozaworu sterują-cego przepływem par paliwa przedstawia rysunek2.39.W przypadku uszkodzenia elektrozaworu lub ukła-du zasilania elektroniczne urządzenie sterującepowoduje zablokowanie funkcji samoadaptacjiskładu mieszanki oraz układu zapobiegającegoulatnianiu się par paliwa.Styki konektorów elektrozaworu odcinającego pa-ry paliwa są połączone do obwodu zasilającegooraz do styku (22) elektronicznego urządzeniasterującego.

Rys. 2.39. Budowa elektrozaworu odcinającego parypaliwa1 — sprężyna, 2 — elektromagnes, 3 — złącze konektorowe,4 — rdzeń zaworu, 5 — króciec do podłączeniaz pochłaniaczem par, 6 — króciec do podłączenia z kolektoremdolotowym

77


Silnik 1,4

Rys. 2.40. Umiejscowienie gniazda diagnostycznegoi osłony czujnika ciśnienia bezwzględnegow samochodzie z silnikiem 1,41 — osłona czujnika ciśnienia bezwzględnego, 2 — gniazdodiagnostyczne

Wyłącznik bezwładnościowy (18, rys. 2.3) jestzamontowany pod tablicą rozdzielczą po lewejstronie kolumny kierownicy. Składa się z kulkistalowej umieszczonej w gnieździe stożkowym.Położenie kulki w gnieździe jest utrzymywaneprzez magnes stały. W przypadku nagłego zde-rzenia kulka pokonuje siłę przyciągania elektro-magnesu, powodując otwarcie obwodu elektrycz-nego na przewodzie masy pompy paliwa. W kon-sekwencji obwód elektryczny pompy paliwa zo-staje otwarty i pompa paliwa przestaje pracować.Ponowne usprawnienie wyłącznika następuje ponaciśnięciu przycisku wyłącznika bezwładnościo-wego. Budowę wyłącznika bezwładnościowegopokazano na rysunku 2.75.

Gniazdo diagnostyczne (10, rys. 2.5) jest umie-szczone w specjalnym uchwycie przymocowanymdo osłony czujnika ciśnienia bezwzględnego(rys. 2.40). Służy do kompleksowej diagnostykisystemu wtryskowo-zapłonowego.Zawory pływakowe (22, rys. 2.3 i 4, rys. 2.37)spełniają następujące zadania:— zapobiegają wypływowi paliwa na zewnątrzw razie przewrócenia samochodu;— umożliwiają przepływ par paliwa w zbiornikupaliwa do separatora par paliwa (20, rys. 2.3);

— umożliwiają przewietrzanie zbiornika paliwaw przypadku wystąpienia podciśnienia.Zawory pływakowe są wmontowane w zbiornikpaliwa, ich budowę pokazano na rysunku 2.41.

Zawór bezpieczeństwa i przewietrzania (24,rys. 2.3) spełnia następujące zadania:— otwiera się przy ciśnieniu wewnątrz zbiornikapaliwa w granicach od 13 kPa do 16,5 kPa;— otwiera się przy podciśnieniu w zbiorniku pali-wa wynoszącym ok. 2 kPa.Zawór bezpieczeństwa jest zamontowany w ukła-dzie wlewu paliwa.Budowę zaworu bezpieczeństwa przedstawia ry-sunek 2.42. Zawór jest dwukolorowy. Rurka od-powietrzająca (biała) z napisem „TANK" powinnabyć skierowana w kierunku zbiornika paliwa. Rur-ka niebieska powinna być zwrócona w kierunku doatmosfery.

Zawór wielofunkcyjny (19, rys. 2.4 i 2, rys. 2.37)spełnia następujące zadania:— odcina wypływ paliwa do pochłaniacza parpaliwa w przypadku pełnego zbiornika;— odcina wypływ paliwa w razie przewrócenia sięsamochodu;— umożliwia dopływ par paliwa do pochłaniaczapar paliwa;— umożliwia dopływ powietrza w przypadku po-wstania podciśnienia wewnątrz zbiornika paliwa.Budowę zaworu wielofunkcyjnego pokazano narysunku 2.43. Jeśli zbiornik jest pełny, pływak (8)unosi się do góry, powodując zamknięcie otworuprzelotowego (7).Po obniżeniu poziomu paliwa pływak (8) opada nakulkę (9), co powoduje otwarcie otworu prze-pływowego. Gdy ciśnienie par paliwa, działając napłytkę zaworu (4), spowoduje ugięcie sprężyny(1), powstanie szczelina i pary paliwa przez kró-ciec (2) przedostaną się w kierunku pochłaniaczapar paliwa.Przy dalszym obniżaniu się poziomu paliwa mo-że w zbiorniku wytworzyć się podciśnienie i wte-dy pod działaniem tego podciśnienia na misecz-kę (5) sprężyna (6) ulegnie ściśnięciu, a miseczka(5) przesuwając się w dół umożliwi napływ dozbiornika powietrza przez otwór (3) w płytcezaworu (4).

Rys. 2.41. Schemat budowy i działaniazaworów pływakowych1 — pływak zaworu, 2 — gniazdo zaworu,3 — kanały boczne, 4 — korpus zaworu,5 — króciec par paliwa



Rys. 2.42. Budowa oraz działanie zaworu bezpieczeństwai przewietrzania1 — korpus rurki odpowietrzającej (niebieski), 2 — sprężyna,3 — grzybek zaworu, 4 — miska zaworu, 5 — sprężyna,6 — korpus rurki zbiornika paliwa (biały)

Rys. 2.43. Budowa zaworu wielofunkcyjnego1 — sprężyna, 2 — króciec łączący zbiornik paliwaz pochłaniaczem par, 3 — otwór przepływowy w płytce,4 — płytka zaworu, 5 — miseczka, 6 — sprężyna, 7 — otwórprzelotowy, 8 — pływak, 9 — kulka

W przypadku przewrócenia się samochodu, bezwzględu na poziom paliwa oraz podciśnienie lubnadciśnienie występujące w zbiorniku paliwa, kul-ka (9) pod wpływem własnej masy opadnie napływak (8) powodując zamknięcie otworu prze-pływowego (7), co uniemożliwi wypływ paliwa.

Separator par paliwa (20, rys. 2.4 i 3, rys. 2.37)jest częścią układu zasilania podłączoną dwomaprzewodami poprzez zawory pływakowe do zbior-nika paliwa i jednym przewodem poprzez zawórwielofunkcyjny do pochłaniacza par paliwa.Separator par paliwa umożliwia częściowe skrap-lanie par paliwa i powrót skroplonych par dozbiornika.

Układ zasilania powietrzemUkład zasilania powietrzem przedstawiono narysunku 2.44. Zadaniem układu jest dostarczeniedo silnika odpowiedniej ilości powietrza w zależ-ności od warunków pracy silnika. Zimne powietrzejest zasysane przez wlot umieszczony przy pra-wym reflektorze (5). Ciepłe powietrze jest dostar-czane przewodem (2) połączonym z przewodemkolektora wylotowego.Zawór termostatyczny (7) umieszczony w obu-dowie filtra powietrza, przy zimnym powietrzuodcina podciśnienie znajdujące się pod korpu-sem przepustnicy do którego jest podłączonysiłownik (6) i zamyka dopływ gorącego powietrza.W wyższych temperaturach powietrza zawór ter-mostatyczny otwiera połączenie z podciśnieniempod korpusem przepustnicy i wówczas siłownik (6)otwiera przysłonę powietrza gorącego i zamykadopływ powietrza zimnego.

Układ recyrkulacji gazówpochodzących z kadłuba silnikaUkład recyrkulacji gazów pochodzących z kad-łuba silnika w samochodzie z silnikiem 1,4 przed-stawia rysunek 2.45.Podczas normalnej pracy silnika w skrzyni kor-bowej powstajągazy składające się z nie spalonejmieszanki paliwowo-powietrznej, spalin przenika-jących przez zamki pierścieni tłokowych oraz paroleju silnikowego.Kadłub silnika jest połączony z przewodem doloto-wym za pomocą przewodu gumowego.Przewód gumowy (3, rys. 2.45) jest nasadzony naseparator (5) oleju osadzony w kadłubie, któryw znacznym stopniu powoduje skraplanie paroleju i ich powrót do silnika.Przy przepustnicy otwartej, tj. przy dużym podciś-nieniu, gazy pochodzące ze skrzyni korbowej sąwciągane do przewodu dolotowego (1). Wewnątrzprzewodu łączącego skrzynię korbową z przewo-dem dolotowym znajduje się łapacz płomieni (2),który zapobiega ewentualnemu przedostawaniusię płomieni do korpusu przepustnicy.Przy przepustnicy zamkniętej, tj. przy małym pod-ciśnieniu, gazy w niewielkiej ilości są wciąganebezpośrednio do kolektora dolotowego przezprzewód o małym przekroju (4) i kalibrowanyotwór w kolektorze dolotowym (6).

79


Silnik 1,4

8 7 6 5ffys. 2.44. Układ zasilania powietrzem w samochodzie z silnikiem 1,41 — przewód podciśnienia, 2 — przewód wlotu ciepłego powietrza, 3 — przewód gumowy recyrkulacji, 4 — przewód podciśnienia,5 — przewód wlotu zimnego powietrza, 6 — przewód podciśnienia z zaworu termostatycznego do siłownika, 7 — zawórtermostatyczny, 8 — filtr powietrza

Rys. 2.45. Układ recyrkulacji gazów pochodzącychz kadłuba silnika w samochodzie z silnikiem 1,41 — przewód dolotowy, 2 — łapacz płomieni,3 — przewód gumowy recyrkulacji, 4 — przewódo małym przekroju, 5 — separator, 6 — otwórkalibrowany

80



Rys. 2.46. Schemat układuwylotowego samochoduz silnikiem 1,41 — tłumiki, 2 — katalizator,3—złącze do pomiaru CO, 4 — sondalambda, 5 — kolektor wylotowy

Układ kontroli emisji spalinUkład kontroli emisji spalin jest wmontowanyw układ wylotowy i stanowi ostatniąbarierę ograni-czającą przedostawanie się zanieczyszczeń doatmosfery. Schemat układu przedstawiono narysunku 2.46. Poza sondą lambda, której znacze-nie i budowę opisano wcześniej, ważnym ze-społem układu jest katalizator (2).

Katalizator to metalowa puszka wykonana z bla-chy, na końcach której znajdują się króćce wloto-wy i wylotowy. Wewnątrz puszki, owinięty w meta-lową siatkę, jest umieszczony wkład.Wkład katalizatora jest to ceramiczny monolitzbudowany jako przestrzenna siatka drobnychkanalików, przez które mogą być przedmuchiwa-ne gazy.Materiał ceramiczny katalizatora na wszystkichswoich powierzchniach jest pokryty cienką warst-wą metali szlachetnych: platyny, rodu i palladu.Stosunek ilościowy tych metali jest ściśle okreś-lony w badaniach laboratoryjnych na etapie proje-ktowania układu wylotowego.W czasie pracy silnika sonda lambda korygujeskład mieszanki paliwa, zapewniając takie jejspalanie, aby ilość zawartych w spalinach węg-lowodorów (CH), tlenków węgla (CO) i tlenkówazotu (NOx) była jak najmniejsza. Zadaniem kata-lizatora jest zmniejszenie ilości tych składników dopoziomu określonego w normach zanieczysz-czeń.Zawarte w gazach spalinowych tlenek węgla,tlenek azotu i nie spalone węglowodory, prze-pływając przez powierzchnię katalizatora pokrytąmetalami szlachetnymi, wchodzą w reakcję che-miczną.Tlenek węgla (CO) i węglowodory (CH) ulegająutlenieniu, w wyniku czego powstaje dwutlenekwęgla (CO2) i para wodna (H2O). Tlenki azotu(NOx) w wyniku utlenienia ulegają rozpadowi natlen (O2) i azot (N2).

Powyższe procesy chemiczne zachodzą bardzoszybko, dzięki metalom szlachetnym, które sąwłaściwymi katalizatorami tego procesu chemicz-nego, tzn. proces ten przyspieszają, nie biorącw nim udziału.Duże znaczenie dla prawidłowości pracy kataliza-tora ma jego temperatura. Dlatego też katalizatorumieszcza się jak najbliżej kolektora wylotowe-go, tuż za sondą lambda, aby zapewnić mu jaknajszybsze nagrzanie.W normalnych warunkach pracy ceramicznywkład katalityczny osiąga temperaturę od 500 do850°C. Dzięki temu, że metale szlachetne, będą-ce najważniejszym elementem konwertora kanałi-tycznego, nie biorą udziału w reakcjach chemicz-nych, katalizatory wykazujądużątrwałość, ograni-czoną trwałością obudowy metalowej i częścimechanicznych katalizatora.Schemat reakcji chemicznych zachodzącychw katalizatorze przedstawiono na rysunku 2.47.Należy pamiętać, że katalizator ulegnie natych-miastowemu, bezpowrotnemu zniszczeniuw przypadku zastosowania benzyny z zawartoś-cią ołowiu.Innym czynnikiem powodującym zniszczenie ka-talizatora jest występowanie nie spalonej mie-szanki w gazach wylotowych. Dlatego też w żad-nym przypadku nie należy odłączać złącza konek-torowego cewek zapłonowych przy pracującymsilniku.

Rys. 2.47. Schemat reakcji chemicznych zachodzącychw katalizatorze

81


Silnik 1,6

2.2.2. Silnik 1,6Podobnie jak w silniku 1,4, zasilanie i zapłonstanowią cztery niezależne, lecz współpracująceze sobą układy:— układ elektronicznego sterowania wtryskiemi zapłonem (rys. 2.48 i 2.49);— układ zasilania paliwem (rys. 2.76);— układ zasilania powietrzem (rys. 2.77);— układ kontroli emisji spalin (rys. 2.78).Z tymi układami współpracują układ recyrkulacjipar paliwa i układ recyrkulacji gazów pochodzą-cych z kadłuba silnika ( rys. 2.78).Układ elektronicznego sterowania wtryskiemi zapłonemElektroniczne urządzenie sterujące systemuwtryskowo-zapłonowego jest umieszczone we-wnątrz nadwozia pod schowkiem po stronie pasa-

żera. Dostęp do urządzenia i wskazówki dotyczą-ce demontażu są takie, jak w samochodzie z sil-nikiem 1,4.Elektroniczne urządzenie sterujące jest podłączo-ne do układu za pomocą 55-stykowego złączakonektorowego. Na rysunku 2.50 pokazano widokurządzenia oraz opisano numery styków iden-tyfikujących podłączone obwody.Elektroniczne urządzenie sterujące realizuje po-dobne funkcje, jak w silniku 1,4, a w szczególnościprzetwarza sygnały napięciowe przesyłane z róż-nych czujników i za pomocą wewnętrznych pro-gramów steruje m.in. wtryskiwaczami, cewkamizapłonowymi, regulatorem biegu jałowego, abyzapewnić optymalne warunki pracy silnika.Funkcje te są realizowane wewnątrz elektronicz-nego urządzenia sterującego, które zawiera na-stępujące sekcje.

Rys. 2.48. Schemat funkcjonalny układu zasilania i zapłonu w samochodzie z silnikiem 1,61 — czujnik położenia i prędkości obrotowej wału korbowego, 2 — czujnik temperatury cieczy chłodzącej, 3 — wtryskiwacz paliwa,4 — czujnik fazy, 5 — świeca zapłonowa, 6 — cewka zapłonowa, 7 — elektrozawór sterujący przepływem par paliwa, 8 — czujniktemperatury zasysanego powietrza, 9 — regulator ciśnienia paliwa, 10 — kolektor zasilający paliwa, 11 — czujnik ciśnieniabezwzględnego, 12 — regulator prędkości obrotowej biegu jałowego, 13 — czujnik położenia przepustnicy, 14 — lampkasygnalizacji awarii systemu wtryskowo-zapłonowego, 15 — gniazdo diagnostyczne, 16 — obrotomierz, 17 — bezpiecznikizabezpieczające system wtryskowo-zapłonowy, 18 — przekaźnik podwójny, 19 — wyłącznik zapłonu, 20 — akumulator,21 — generator impulsów licznika kilometrów, 22 — filtr paliwa, 23 — centralka elektronicznej blokady silnika FIAT CODE,24 — wyłącznik bezwładnościowy, 25 — sprężarka klimatyzatora, 26 — zawór wielofunkcyjny, 27 — separator par paliwa,28 — zawory pływakowe, 29 — zbiornik paliwa, 30 — pompa paliwa, 31 — zawór bezpieczeństwa i przewietrzania,32 — elektroniczne urządzenie sterujące wtryskiem i zapłonem, 33 — katalizator, 34 — pochłaniacz par paliwa, 35 — sonda lambda

82



— Sekcję gromadzenia i kodowania danych,składającą się z wielu elementów i przetwornikówelektronicznych odbierających analogowe sygna-ły elektryczne przetwarzając je na sygnały cyf-rowe, które są przechowywane w pamięci urzą-dzenia.— Mikroprocesor, tj. urządzenie elektroniczneobliczające i zarządzające otrzymanymi danymi;jest to komputer, którego podstawowym zada-niem jest wyszukiwanie danych w pamięci, porów-nywanie ich z danymi wzorcowymi zaprogramo-wanymi w pamięci i zarządzanie obwodami steru-jącymi siłowników.

18

— Pamięć ROM, w której są zawarte wszystkieprogramy niezbędne do funkcjonowania mikro-procesora; programy te są wprowadzane w spo-sób trwały przed montażem urządzenia, nie mo-gą być zmieniane, lecz tylko odczytywane; poodłączeniu napięcia od zacisków akumulatorapamięć ROM nie zostaje skasowana.— Pamięć RAM jest nietrwałą pamięcią, którejdane mogą być odczytywane i zapamiętywane;służy ona do chwilowego zapamiętywania danychwejściowych, które będą wykorzystane do prze-twarzania; w pamięci tej wyróżnić można dwaukłady: pierwszy nietrwały przeznaczony do zapa-

5 7 35 39 40 24 3 14 30 23 21

20

25Rys. 2.49. Schemat elektryczny układów zasilania i zapłonowego samochodu z silnikiem 1,61 — czujnik położenia i prędkości obrotowej wału korbowego, 2 — czujnik temperatury cieczy chłodzącej, 3 — wtryskiwacze paliwa,4 — czujnik fazy, 5 — świece zapłonowe, 6 — cewka zapłonowa, 7 — elektrozawór sterujący przepływem par paliwa, 8 — czujniktemperatury zasysanego powietrza, 11 — czujnik ciśnienia bezwzględnego, 12 — regulator prędkości obrotowej biegu jałowego(silniczek krokowy), 13 — czujnik położenia przepustnicy (potencjometr), 14 — lampka sygnalizacji awarii systemu wtryskowo--zapłonowego w zestawie wskaźników, 15 — gniazdo diagnostyczne systemu wtryskowo-zapłonowego, 16 — obrotomierz,17 — główny bezpiecznik 30 A systemu wtryskowo-zapłonowego, 18 — przekaźnik podwójny, 19 — wyłącznik zapłonu,20 — akumulator, 21 — generator impulsów licznika kilometrów, 23 — centralka blokady FIAT CODE, 24 — wyłącznikbezwładnościowy, 25 — sprężarka klimatyzatora, 30 — pompa paliwa (czujnik poziomu paliwa), 32 — elektroniczne urządzeniesterujące wtryskiem i zapłonem, 35 — sonda lambda, 36 — bezpiecznik główny 40 A zabezpieczający odbiorniki zasilane poprzekręceniu kluczyka wyłącznika zapłonu do położenia „MAR", 37 — bezpiecznik 15 A zabezpieczający odbiorniki zasilane przezprzekaźnik podwójny (pompa paliwa, sonda lambda, wtryskiwacze paliwa i elektrozawór sterujący przepływem par paliwa),38 — bezpiecznik 5 A zabezpieczający system wtrysku blokady FIAT CODE, 39 — połączenie z masą nadwozia, 40 — połączeniez masą silnika

83


Silnik 1,6

Rys. 2.50. Widok elektronicznego urządzenia sterującegoz numerami identyfikującymi stykiRząd górny: styki od 1 do 19I — wtryskiwacz 3. cylindra, 1 — wtryskiwacz 1. cylindra,3 — regulator prędkości obrotowej biegu jałowego,4 — połączenie sondy lambda z masą, 5 — styk niewykorzystany, 6 — styk nie wykorzystany, 7 — przekaźnikukładu wtryskowo-zapłonowego — sekcja B, 8 — styk niewykorzystany, 9 — lampka sygnalizacji awarii układuwtryskowego, 10 — trzystopniowy regulator klimatyzatora,I1 — sygnał czujnika fazy, 12 — gniazdo diagnostyczne(obwód L), 13 — zasilanie z wyłącznika zapłonu (+15/54),14 — czujnik ciśnienia bezwzględnego, 15 — styk niewykorzystany, 16 — zasilanie czujnika położenia przepustnicyi czujnika fazy, 17 — połączenie z masą, 18 — styk niewykorzystany, 19 — styk nie wykorzystanyRząd środkowy: styki od 20 do 3720 — regulator prędkości obrotowej biegu jałowego,21 — siłownik regulacji prędkości obrotowej biegu jałowego,22—sygnałz sondy lambda, 23—czujnik położenia kątowegoprzepustnicy, 24 — elektrozawór sterujący przepływem parpaliwa, 25 — styk nie wykorzystany, 26 — sprężarkaklimatyzatora, 27 — styk nie wykorzystany, 28 — sygnałczujnika prędkościomierza, 29 — czujnik temperaturyzasysanego powietrza, 30 — masa czujnika położeniai prędkości obrotowej wału korbowego, 31 — gniazdodiagnostyczne (obwód K), 32 — styk nie wykorzystany,33 — styk nie wykorzystany, 34 — czujnik ciśnieniabezwzględnego, 35 — zasilanie z akumulatora przezprzekaźnik systemu wtryskowo-zapłonowego sekcja A,36 — masa silnika, 37 — cewka zapłonowa (2. i 3. cylinder)Rząd dolny: styki od 38 do 5538 — wtryskiwacz 4. cylindra, 39 — wtryskiwacz 2. cylindra,40 — regulator prędkości obrotowej biegu jałowego, 41 — styknie wykorzystany, 42 — obrotomierz, 43 — styk niewykorzystany, 44 — styk nie wykorzystany, 45 — styk niewykorzystany, 46 — styk nie wykorzystany, 47 — czujniktemperatury cieczy chłodzącej, 48 — centralka FIAT CODE,49 — sygnał czujnika położenia i prędkości obrotowej wałukorbowego, 50 — styk nie wykorzystany, 51 — styk niewykorzystany, 52 — przekaźnik systemu wtryskowo-zapło-nowego — sekcja A, 53 — masa czujnika położeniaprzepustnicy i czujnika fazy, 54 — masa silnika, 55 — cewkazapłonowa (cylindry 1 -4)

miętywania danych, uruchamiany po obróceniukluczyka wyłącznika zapłonu w położenie „MAR"i kasowania danych po obróceniu kluczyka w poło-żenie „STOP"; drugi układ jest stosowany dozapamiętywania korekty samoadaptacji otwarcia

84

przepustnicy na biegu jałowym, siłownika regulacjiprędkości obrotowej biegu jałowego i położeniakątowego przepustnicy przy przepustnicy za-mkniętej. Ponadto pamięć RAM jest przeznaczo-na do zapamiętywania parametrów silnika, którezmieniają się w czasie. Oznacza to, że dziękipamięci RAM sygnały sondy lambda są wykorzys-tywane do zmiany i przechowywania w pamięciwspółczynnika korekcyjnego czasu wtrysku, którysłuży do korygowania składu mieszanki. Abyutrzymać korekcyjne wartości samoadaptacjiw pamięci, konieczne jest ciągłe zasilanie z aku-mulatora drugiego układu pamięci RAM. Odłącze-nie zasilania poprzez odłączenie akumulatora,podwójnego przekaźnika lub złącza konektorowe-go powoduje wyzerowanie parametrów samoada-ptacji.

Ponowne jego uruchomienie po podłączeniu zasi-lania przywróci proces samoadaptacji i noweparametry będą zapamiętywane.— Pamięć EEPROM jest pamięcią, która możebyć kasowana elektrycznie i ponownie wielokrot-nie programowana. Za jej pomocą są odbieraneinformacje z drugiego układu pamięci RAM o nie-prawidłowości zaistniałej podczas pracy silnika.Dane mogą być odczytane za pomocą testeraFIAT Lancia. Kasowanie stwierdzonych nieprawi-dłowości jest możliwe za pomocą testera w funkcjidiagnostyka aktywna.— Końcowe wyjścia mocy do sterowania siłow-nikami są to obwody sterowane bezpośredniomikroprocesorem i specjalnym układem scalo-nym, które służądo zasilania: wtryskiwaczy, regu-latora prędkości obrotowej biegu jałowego, elekt-rozaworu sterującego przepływem par paliwa i po-mpy paliwa.

Główny bezpiecznik systemu wtryskowo-za-płonowego (17, rys. 2.49) jest umieszczonyw przedziale silnika (rys. 1.67) podobnie, jak w sa-mochodzie z silnikiem 1,4. Jest to bezpiecznik 30A oznaczony EFI.Obok bezpiecznika głównego jest umieszczonybezpiecznik 40 A oznaczony JGN, który zabez-piecza obwody zasilane przez wyłącznik zapłonu.System wtryskowo-zapłonowyjest dodatkowo za-bezpieczony dwoma bezpiecznikami umieszczo-nymi w przedziale silnika (rys. 2.51), obok przeka-źnika podwójnego. Bezpiecznik 5 A zabezpieczaelektroniczne urządzenie sterujące. Bezpiecznik15 A zabezpiecza elektryczną pompę paliwa,sondę lambda, wtryskiwacze paliwa i elektroza-wór sterujący przepływem par paliwa.

Podwójny przekaźnik systemu wtryskowo-za-płonowego (18, rys. 2.48 i 2.49) zapewnia całe-mu systemowi prawidłowe zasilanie poszczegól-nych obwodów. Umiejscowienie podwójnegoprzekaźnika pokazano na rysunku 2.51. Budowai zasada działania podwójnego przekaźnika jest



Rys. 2.51. Umiejscowienie podwójnego przekaźnikazasilającego i dodatkowych bezpieczników układuw samochodzie z silnikiem 1,61 — podwójny przekaźnik, 2 — bezpiecznik 15 A sondy lambdai elektrozaworu sterującego przepływem par paliwa,3 — bezpiecznik 5 A blokady FIAT CODE, 4 — złączekonektorowe 15-stykowe

taka sama, jak przekaźnika opisanego przy silniku1,4. Różnica polega na innym podłączeniu zacis-ków wyjściowych (4,5,6), co wynika z zastosowa-nia wtrysku wielopunktowego i jednej cewki za-płonowej. Schemat podwójnego przekaźnika sys-temu wtryskowo-zapłonowego oraz jego podłą-czenie przedstawiono na rysunku 2.52.

Połączenia z masą układów systemu wtryskowo-zapłonowego należy zawsze sprawdzać w przy-padku stwierdzenia niefunkcjonalności systemu.Połączenia z masą znajdują się:— w pobliżu pokrywy zaworów wylotowych odstrony cewki zapłonowej (rys. 2.53);— po prawej stronie elektronicznego urządzeniasterującego na wsporniku połączonym z ekranemprzewodów sondy lambda oraz czujnika położeniai prędkości obrotowej wału korbowego;— po lewej stronie elektronicznego urządzeniasterującego przez połączenie z masą nadwozia.

Rys. 2.52. Schemat podwójnego przekaźnika systemu wtryskowo-zapłonowego i jego podłączenia w samochodziez silnikiem 1,61 — akumulator, 2 — cewka zapłonowa, 3 — sonda lambda, 4 — wtryskiwacz paliwa,5 — elektrozawór sterujący przepływem parpaliwa, 6 — pompa paliwa, 7 — wyłącznik bezwładnościowy, 8 — przekaźnik podwójny, 9 — bezpiecznik 5 A zabezpieczającyelektroniczne urządzenie sterujące, 10 — bezpiecznik 15 A zabezpieczający elektryczną pompę paliwa, sondę lambda,wtryskiwacze paliwa i elektrozawór sterujący przepływem par paliwa, 11 — wyłącznik zapłonu, 12 — bezpiecznik 40 Azabezpieczający obwody zasilane przez wyłącznik, 13 — bezpiecznik 30 A

85


Silnik 1,6

Rys. 2.53. Połączenie przewodu masy systemuwtryskowo-zapłonowego na silniku(strzałka wskazuje śrubę mocującą przewód masy)

Rys. 2.54. Widok czujnika ciśnienia bezwzględnegopo zdjęciu pokrywy z gniazdem diagnostycznym1 — czujnik ciśnienia bezwzględnego, 2 — przewód dokolektora dolotowego, 3 — złącze konektorowe

Czujnik ciśnienia bezwzględnego (11, rys. 2.49)jest umieszczony na specjalnym wsporniku naprzegrodzie czołowej (rys. 2.54). Dostęp do czuj-nika oraz zasada jego działania jest taka sama, jakw samochodzie z silnikiem 1,4.Czujnik jest podłączony do elektronicznego urzą-dzenia sterującego za pomocą 3-stykowego złą-cza konektorowego na styki (14 i 34) oraz na stykzasilający (17, rys. 2.55).Czujnik położenia i prędkości obrotowej wałukorbowego (1, rys. 2.49) jest to czujnik JAEGERo symbolu CVM 01. Umiejscowienie czujnika orazzasada jego działania jest identyczna, jak w samo-chodzie z silnikiem 1,4. Podłączony jest do układuza pomocą 3-stykowego złącza konektorowegona styki (30, 49) elektronicznego urządzenia ste-rującego oraz trzeci przewód masy. Sprawdzenierezystancji czujnika wykonuje się omomierzem,podłączając go według schematu pokazanego narysunku 2.11. Rezystancja mierzona w tempera-turze 20°C powinna wynosić od 575 do 750 O.

Rys. 2.55. Połączenia czujnika ciśnienia bezwzględnego

Czujnik fazy (4, rys. 2.49) wysyła do elektronicz-nego urządzenia sterującego sygnał, który urzą-dzenie rozpoznaje i dzięki programowi wewnętrz-nemu, wykorzystując sygnały pochodzące z czuj-nika prędkości obrotowej, określa moment i kolej-ność wtrysku do każdego z cylindrów.Aby wymontować czujnik fazy, należy uzyskaćdostęp do koła pasowego napędu wałka rozrząduzaworów dolotowych w sposób opisany w częścidotyczącej demontażu częściowego silnika(rozdz. 2.4.4).Koło pasowe napędu wałka rozrządu zaworówdolotowych, a szczególnie jego część wewnętrz-na, stanowi pierścień mający szereg szczelin.Pierścień ze szczelinami obracając się w polumagnetycznym powoduje zmiany natężenia polamagnetycznego, które z kolei powoduje powsta-nie modulowanego sygnału elektrycznego o częs-totliwości proporcjonalnej do prędkości zmian polamagnetycznego.Na rysunku 2.56 przedstawiono schemat wyjaś-niający zasadę działania czujnika fazy.Czujnik fazy jest podłączony do elektroniczne-go urządzenia sterującego za pomocą złączakonektorowego, którego schemat pokazano narysunku 2.57.

Rys. 2.56. Schemat działaniaczujnika fazy1 — pierścień ze szczelinami,2 — magnes wewnętrzny,3 — szczelina, 4 — magneszewnętrzny

86



Rys. 2.57. Schemat złącza konektorowego czujnika fazy

Korpus przepustnicy zbudowany jest jako jedenzwarty zespół konstrukcyjny, w którym, opróczprzepustnicy sterowanej mechanicznie, jest za-montowany czujnik położenia kątowego przepust-nicy oraz króciec z kalibrowanym otworem układurecyrkulacji gazów pochodzących z kadłuba sil-nika.Korpus przepustnicy ma własny układ połączonyz obiegiem cieczy chłodzącej, co zapobiega po-wstawaniu zaroszenia przy dużym nawilgoceniupowietrza lub zaszronienia w temperaturze ujem-nej.Na rysunku 2.58 przedstawiono ogólny widokkompletnego zespołu korpusu przepustnicy.Czujnik położenia przepustnicy (13, rys. 2.49)jest umieszczony na korpusie przepustnicy. Jestto jednościeżkowy potencjometr, którego ramięjest połączone z osią przepustnicy.Podstawowe parametry czujnika położenia prze-pustnicy:— kąt użytkowy elektryczny 90°±2°,— kąt mechaniczny 105° ±4°,— całkowity kąt mechaniczny 110° ±4°,— zakres temperatury pracy od -30 do + 125°C,— charakterystyka napięciowa — patrz rys. 2.59.

Rys. 2.58. Widok ogólny zespołu korpusu przepustnicy1 — mechanizm sterowania przepustnicą, 2 — śruba regulacjimieszanki biegu jałowego (plombowana), 3 — złączkaprzewodu doprowadzającego ciecz chłodzącą, 4 — regulatorprędkości obrotowej biegu jałowego, 5 — złączka przewoduodprowadzającego cieczy chłodzącej, 6 — czujnik położeniaprzepustnicy, 7 — przepustnicą, 8 — przewód recyrkulacjigazów z kadłuba silnika

Rys. 2.S9. Charakterystyka zmian napięcia w funkcji kątaobrotu przepustnicy w czujniku

Rys. 2.60. Schemat złącza konektorowego czujnikapołożenia przepustnicy w samochodzie z silnikiem 1,6

Potencjometr czujnika jest umieszczony w obudo-wie z tworzywa sztucznego i przykręcony dokorpusu przepustnicy dwoma wkrętami. Jest połą-czony z systemem wtryskowo-zapłonowym zapomocą 3-stykowego złącza konektorowego, któ-rego schemat przedstawiono na rysunku 2.60.Należy zwrócić uwagę, że styk C jest podłączonydo tego samego styku (53) elektronicznego urzą-dzenia sterującego, co czujnik fazy. Analogiczniestyk B jest podłączony do tego samego styku (16)elektronicznego urządzenia sterującego, co czuj-nik fazy.Elektroniczne urządzenie sterujące zasila poten-cjometr napięciem 5 V. Napięcie zależy od kątaotwarcia przepustnicy. Centralka rozpoznaje tonapięcie jako kąt otwarcia przepustnicy i wysyłasygnały do układu wtryskowego korygując składmieszanki. Kontrola czujnika możliwa jest po-przez pomiar rezystancji między stykami A i B(rys. 2.61), która powinna wynosić 1200 O orazmiędzy stykami A i C, która w zależności odpołożenia przepustnicy zmienia się w zakresieod Odo 1200 Q± 20%.

Rys. 2.61. Schemat do pomiaru rezystancji czujnikapołożenia kątowego przepustnicy

87


Silnik 1,6

Rys. 2.62. Budowa regulatoraprędkości obrotowej biegujałowego1 — grzybek zaworu, 2 — nacięciaosiowe zaworu grzybkowego,3 — nacięcia śrubowe zaworugrzybkowego, 4 — magnesywewnętrzne, 5 — cewki zewnętrzne,6 — łożysko, 7 — złącze konektorowe

Czujnika nie należy regulować. W przypadku je-go wymiany trzeba wymienić również wkręty mo-cujące. Gwint wkrętów jest pokryty cienką warst-wą specjalnego kleju, który uniemożliwia samo-czynne odkręcanie się wkrętów bez uszkodzeniagwintu.

Regulator prędkości obrotowej biegu jałowe-go (12, rys. 2.49) jest zamontowany na kolek-torze dolotowym, najbliżej korpusu przepustnicy.Jest urządzeniem elektryczno-mechanicznymskładającym się z silniczka krokowego i mechani-zmu śrubowego zmieniającego ruch obrotowyna ruch prostoliniowy. Budowę regulatora pręd-kości obrotowej biegu jałowego pokazano narysunku 2.62.Zadaniem regulatora prędkości obrotowej biegujałowego jest spowodowanie dostarczenia doukładu dolotowego dodatkowej ilości powietrzaniezbędnej do całkowitego spalenia wtryśniętejdawki paliwa w warunkach pracy silnika zimnegooraz przy zmianie obciążenia silnika spowodowa-nego włączeniem urządzeń elektrycznych lub kli-matyzacji.

Rys. 2.63. Schemat budowy kanałów w korpusieprzepustnicy oraz działanie regulatora prędkościobrotowej biegu jałowego w samochodzie z silnikiem 1,61 — przepustnica, 2 — przepływ powietrza przy zamkniętejprzepustnicy i nagrzanym silniku, 3 — przepływ dodatkowegopowietrza przy zimnym silniku i włączonej klimatyzacji,4 — kanał (by-pass), 5 — zawór grzybkowy, 6 — korpusprzepustnicy, 7 — złącze konektorowe

Dostarczenie dodatkowej ilości powietrza realizo-wane jest przez specjalny układ dodatkowychkanałów w korpusie przepustnicy (rys. 2.63).Przepływ powietrza jest sterowany zaworem grzy-bkowym.Regulator jest podłączony do systemu wtryskowo--zapłonowego poprzez 4-stykowe złącze konek-torowe do styków (3, 20, 21, 40) elektronicznegourządzenia sterującego.Do regulacji prędkości obrotowej biegu jałowegoelektroniczne urządzenie sterujące wykorzystujesygnały o prędkości obrotowej silnika, temperatu-rze cieczy chłodzącej i napięciu akumulatora we-dług następujących zasad.— Po włożeniu kluczyka do wyłącznika zapłonui przekręceniu go do położenia „MAR", gdy silnikjest zimny elektroniczne urządzenie sterująceustawia silniczek krokowy w funkcji temperaturyi napięcia akumulatora. Niska temperatura cieczychłodzącej i obniżone napięcie akumulatora sąrozpoznawane przez elektroniczne urządzeniesterujące, które wysyła sygnał napięciowy doregulatora, powodując uchylenie grzybka zaworudo maksymalnego otwarcia kanałów ok. 8 mm, coodpowiada ok. 200 obrotom silniczka.— Podczas rozgrzewania silnika elektroniczneurządzenie sterujące rozpoznaje wzrastającątemperaturę cieczy chłodzącej, wysyła do regu-latora sygnały napięciowe zmniejszając otwar-cie kanałów.— Po całkowitym nagrzaniu silnika, w przypadkuwzrostu oporów spowodowanych włączeniem do-datkowych obwodów prądu (klimatyzacji), pręd-kość obrotowa biegu jałowego zmniejsza się.Elektroniczne urządzenie sterujące natychmiastto rozpoznaje dając sygnał elektryczny do regula-tora, który powoduje uchylenie zaworu grzybko-wego, przez co silnik dostaje dodatkową dawkępowietrza, która wraz z dodatkową dawką paliwapowoduje wyrównanie prędkości obrotowej biegujałowego.Zmniejszanie prędkości obrotowej silnika elektro-niczne urządzenie sterujące rozpoznaje na pod-stawie kąta otwarcia przepustnicy. Wówczas

88



urządzenie wysyła sygnały elektryczne do regula-tora powodując uchylenie grzybka siłownikai umożliwienie dostania się do układu dolotowegododatkowego powietrza, w takiej ilości, aby powo-dować całkowite spalenie paliwa w komorze spa-lania, tj. ograniczyć do minimum zawartość tok-sycznych składników w spalinach.

Czujnik temperatury zasysanego powietrza(8, rys. 2.50) jest zamontowany na kolektorzedolotowym. Składa się z mosiężnego korpusu,w którym jest osadzony element z tworzywasztucznego wewnątrz którego znajduje się opor-nik termistorowy. Rezystancja opornika zmieniasię odwrotnie proporcjonalnie do temperatury.Przy temperaturze zasysanego powietrza ok.60°C rezystancja opornika wynosi ok. O W£l; przytemperaturze ok. 20°C wynosi 0,5 kO; przy tem-peraturze 0°C rezystancja wynosi ok. 10 kQ; przytemperaturze -20°C wynosi 30 kQ, a przy tem-peraturze -40°C — ok. 100 kQ.Na podstawie zmian rezystancji, wynikającej zezmiany temperatury zasysanego powietrza, elek-troniczne urządzenie sterujące rozpoznaje zmianynapięcia, będące odpowiednikiem temperatury.Informacje te wraz z informacjami o ciśnieniubezwzględnym rozpoznawanym przez czujnik ciś-nienia bezwzględnego, który opisano poniżej, sta-nowią podstawowe dane na podstawie którychelektroniczne urządzenie sterujące ustala czaswtrysku i ilość wtryśniętego paliwa. Czujnik tem-peratury jest połączony z elektronicznym urządze-niem sterującym poprzez 2-stykowe złącze kone-ktorowe, którego schemat przedstawiono na ry-sunku 2.64.Rezystancję sprawdza się omomierzem podłą-czając go do styków złącza konektorowegow czujniku.

Elektryczna pompa paliwa (30, rys. 2.49) jestwbudowana w zbiornik paliwa i zanurzona w pali-wie. Budowa pompy paliwa, sposób montażui demontażu jest identyczny, jak w samochodziez silnikiem 1,4 ( patrz rozdz. 2.2.1).

Kolektor paliwa (rys. 2.65) jest zamontowany odwewnętrznej strony części dolnej kolektora doloto-wego. Aby go wymontować, należy zdemontowaćkolektor dolotowy.Zadaniem kolektora paliwa jest dostarczenie pali-wa do wtryskiwaczy zamontowanych w kolektorzeoraz zapewnienie stałej różnicy ciśnień międzyciśnieniem paliwa i ciśnieniem panującym w kole-ktorze dolotowym. Kolektor paliwa, którego budo-

Rys. 2.64. Schemat złącza konektorowego czujnikatemperatury zasysanego powietrza

Rys. 2.65. Budowa kolektora paliwa1 — króciec powrotu paliwa, 2 — króciec doprowadzeniapaliwa, 3 — kolektor paliwa, 4 — regulator ciśnienia paliwa,5 — wtryskiwacze paliwa

Rys. 2.66. Budowa regulatora ciśnienia paliwa1 — przewód wewnętrzny, 2 — rura zewnętrzna, 3 — kanałodpływowy, 4 — otwory dopływowe, 5 — zawór ciśnieniowy,6 — membrana, 7 — sprężyna, 8 — króciec regulatoraciśnienia

wę pokazano na rysunku 2.65, jest aluminiowymodlewem ciśnieniowym w kształcie rury, w któ-rego specjalnych nadlewkach zamontowano króć-ce przewodów: zasilającego i powrotnego paliwa,cztery wtryskiwacze oraz regulator ciśnienia. We-wnętrznym kanałem kolektora paliwa dopływapaliwo do wtryskiwaczy. Po przeciwnej stronieprzewodów: zasilającego i powrotnego jest za-montowany regulator ciśnienia paliwa.

Regulator ciśnienia paliwa, którego budowęwskazano na rysunku 2.66, jest wyregulowanyfabrycznie na ciśnienie 0,3±0,005 MPa. Nadmiarpaliwa, po otworzeniu się zaworu regulatora ciś-nienia, spływa wewnętrznym przewodem umiesz-czonym w kolektorze paliwa, do zbiornika przezkróciec przewodu powrotnego.Regulator ciśnienia paliwa, poprzez króciec (8,rys. 2.66) jest połączony przewodem gumowymz częścią górną kolektora dolotowego. Przez topołączenie zostaje utrzymywana stała różnicaciśnień między ciśnieniem w układzie dolotowyma ciśnieniem paliwa w każdych warunkach pracysilnika.Z uwagi na stałość ciśnienia na zasilaniu i dyszachwtryskiwacza ilość wtryśniętego paliwa zależy odczasu otwarcia wtryskiwacza sterowanego przez

89


Silnik 1,6

Rys. 2.67. Budowa wtryskiwacza paliwa1 — pierścień uszczelniający kolektor dolotowy,2 — uzwojenie, 3 — złącze konektorowe, 4 — pierścieńuszczelniający kolektor paliwa, 5 — kanał doprowadzającypaliwo z filtrem

Rys. 2.68. Schemat złącz konektorowych wtryskiwaczycylindrów od 1. do 4.

;

Rys. 2.69. Umiejscowienie cewki zapłonowejw samochodzie z silnikiem 1,6(strzałka wskazuje cewkę zapłonową)

centralkę elektroniczną. Regulator ciśnienia wyre-gulowany jest fabrycznie i nie wymaga żadnychregulacji.Wtryskiwacze paliwa (3, rys. 2.49) są wyposażo-ne w podwójne dysze. Strugi rozpylonego paliwawypływające z dysz wtryskiwaczy są kierowanena dwa zawory dolotowe.Kolejność otwierania wtryskiwaczy jest zgodnaz kolejnością otwierania się zaworów dolotowychw poszczególnych cylindrach silnika. Wtryskiwa-cze są osadzone od strony dyszy rozpylającejw specjalnie wyfrezowanych okrągłych gniazdachw części dolnej kolektora dolotowego. Wlot paliwado wtryskiwaczy jest osadzony w gniazdach kolek-tora paliwa. Kolektor paliwa z wtryskiwaczamiosadzonymi w kolektorze dolotowym jest przy-kręcony do kolektora dolotowego dwoma wkrętami.Pierścienie gumowe (1 i 4, rys. 2.67) zapewniająszczelność osadzenia wtryskiwaczy w kolektorzepaliwa i części dolnej kolektora dolotowego.Sterowanie wtryskiwaczami realizowane jestprzez uzwojenie (2, rys. 2.67) podłączone do sys-temu wtryskowo-zapłonowego przez 2-stykowezłącze konektorowe (3).Schemat złącza konektorowego wtryskiwaczy po-kazano na rysunku 2.68. Rezystancja wtryskiwa-cza mierzona między złączami konektorowymipowinna wynosić 16,2 Q.

Cewka zapłonowa (6, rys. 2.49) jest umocowanado wspornika przykręconego do pokrywy wałkarozrządu od strony akumulatora (rys. 2.69).Zasilanie cewki zapłonowej realizowane jest po-przez 3-stykowe złącze konektorowe. Styk środ-kowy złącza jest połączony z wyłącznikiem za-płonu. Styki zewnętrzne złącza konektorowego sąpołączone odpowiednio ze stykami (55 i 37) elek-tronicznego urządzenia sterującego (rys. 2.70).Wartość rezystancji obwodu pierwotnego mierzo-na między stykami środkowymi oraz stykami ze-wnętrznymi (1 i 3) w temperaturze 23°C wynosi0,55 Q do 0,61 Q. Wartość rezystancji międzystykami wysokiego napięcia w temperaturze 23°Cpowinna wynosić 8645 do 9555 O,.

90



Rys. 2.71. Schemat złącza konektorowego sondy lambda

Sonda lambda (35, rys. 2.49). Jej budowa i zasa-da działania jest taka, jak w samochodzie z sil-nikiem 1,4.Schemat złącza konektorowego łączącego sondęlambda z systemem wtryskowo-zapłonowymprzedstawia rysunek 2.71. Wartości pomiarowerezystancji są takie same, jak w silniku 1,4.Pochłaniacz par paliwa (34, rys. 2.48 oraz 9,rys. 2.76) i elektrozawór sterujący przepływempar paliwa (10, rys. 2.76) są umiejscowione iden-tycznie, jak w samochodzie z silnikiem 1,4. Budo-wa pochłaniacza par paliwa jest taka sama, jakw samochodzie z silnikiem 1,4.Elektrozawór sterujący przepływem par paliwadziała na takiej samej zasadzie, jak w samo-chodzie z silnikiem 1,4. Styki konektora są połą-czone do obwodu zasilającego i do styku (24)elektronicznego urządzenia sterującego.

Czujnik prędkościomierza (12, rys. 2.49) jestzamontowany na obudowie skrzynki przekładnio-wej, obok przegubu lewej półosi (rys. 2.72). Czuj-nik działa na zasadzie powstawania impulsównapięciowych wskutek zmian pola magnetyczne-go przez obracający się element mechanizmuróżnicowego, wysyłając 16 impulsów na minutę.Na podstawie częstotliwości impulsów elektro-niczne urządzenie sterujące rozpoznaje prędkośćsamochodu i przekazuje do prędkościomierza.

Rys. 2.72. Umiejscowienie czujnika prędkościomierzaw samochodzie z silnikiem 1,6(strzałka wskazuje czujnik)

Rys. 2.73. Schemat czujnika prędkościomierza

Rys. 2.74. Schemat podłączeń złącza konektorowegoczujnika prędkościomierza

Rys. 2.75. Budowa wyłącznika bezwładnościowego1 — kulka stalowa, 2 — gniazdo magnesu stałego,3 — magnes stały, 3-5 — styki elektryczne, 6 — obudowadolna, 7 — styk ruchomy, 8 — sprężyna, 9 — obudowa górna,10 — przycisk, 11 — osłona przycisku

91


Silnik 1,6

Rys. 2.76. Schemat układuzasilania paliwem i układuzabezpieczającego przedulatnianiem się par paliwa1 — korek wlewu paliwa,2 — zawór wielofunkcyjny,3 — separator par paliwa,4 — zawory pływakowe, 5 — filtrpaliwa, 6 — pompa paliwa,7 — zbiornik paliwa,8 — elektroniczny zespół sterującywtryskiem i zapłonem,9 — pochłaniacz par paliwa,10 — elektrozawór sterującyprzepływem par paliwa,11 — przewód podciśnieniaz elektrozaworu sterującegoprzepływem par paliwa,12 — kolektor paliwa,13 — przewód regulatora ciśnieniapaliwa, 14 — regulator ciśnieniapaliwa, 15 — wtryskiwacze paliwa

92



Schemat wewnętrzny czujnika prędkościomierzaprzedstawia rysunek 2.73.Czujnik jest podłączony do układu za pomocą3-stykowego złącza konektorowego, któregoschemat przedstawiono na rysunku 2.74.Wyłącznik bezwładnościowy (24, rys. 2.49)działa na takiej samej zasadzie i jest tak samoumiejscowiony, jak w samochodzie z silnikiem 1,4.Na rysunku 2.75 przedstawiono budowę wyłącz-nika bezwładnościowego.Gniazdo diagnostyczne (15, rys. 2.49) speł-nia takie same funkcje, jak w samochodzie z sil-nikiem 1,4.

Układ zasilania paliwem i układ recyrkulacjipar paliwaUkład ten przedstawia rysunek 2.76. Budowaukładu i zasada jego działania jest podobna, jakw samochodzie z silnikiem 1,4 opisanym w roz-dziale 2.2.1. Różnica polega na tym, że drugikróciec od elektrozaworu sterującego przepływempar paliwa jest podłączony do kolektora dolotowe-go przewodem (11, rys. 2.76), a przewody paliwasą podłączone do kolektora paliwa (12, rys. 2.76).

Zawory pływakowe (28, rys. 2.48 i 4, rys. 2.76)spełniają takie same funkcje, jak w samochodziez silnikiem 1,4.

Rys. 2.77. Schemat układu zasilania powietrzem1 — wlot powietrza, 2 — filtr powietrza, 3 — kolektor dolotowy, 4 — korpus przepustnicy, 5 — czujnik temperatury powietrza,6 — króciec regulatora ciśnienia paliwa, 7 — króciec przewodu wspomagania hamulców, 8 — króciec przewodu czujnika ciśnieniabezwzględnego, 9 — króciec przewodu recyrkulacji par paliwa

93


Silnik 1,6

Zawory bezpieczeństwa i przewietrzania (31,rys. 2.48) spełniajątakie same funkcje i są zbudo-wane identycznie, jak w samochodzie z silnikiem1,4. Budowa zaworu pokazana jest na rysunku2.43.

Zawory wielofunkcyjne (26, rys. 2.48 i 2,rys. 2.76) majątakąsamąbudowę i spełniajątakiesame funkcje, jak w samochodzie z silnikiem 1,4.Budowę zaworu przedstawia rysunek 2.43.

Separator par paliwa (27, rys. 2.48 i 3, rys. 2.76)ma taką samą budowę i spełnia takie samefunkcje, jak w samochodzie z silnikiem 1,4.

Układ zasilania powietrzemUkład ten składa się z elementów przedstawio-nych na rysunku 2.77, a jego zadaniem jestdostarczenie powietrza do silnika w ilości niezbęd-nej silnikowi w różnych warunkach jego pracy.

Układ recyrkulacji gazów pochodzącychz kadłuba silnika

Układ ten przedstawiono na rysunku 2.78. Układkontroluje emisję gazów ze skrzyni korbowej sil-nika, składających się z par mieszanki paliwowo-powietrznej, par oleju silnikowego oraz spalinprzenikających przez zamki pierścieni tłokowych.Podczas normalnej pracy silnika, tj. przy otwartejprzepustnicy, gazy ze skrzyni korbowej, przewo-dem o dużej średnicy, przedostają się do przewo-du dolotowego powietrza (4, rys. 2.78), skąd sązasysane przez korpus przepustnicy do kolektoradolotowego. W przewodzie tym jest umieszczonytłumik płomieni, który uniemożliwia zapalenie sięgazów. Podczas pracy silnika na biegu jałowympodciśnienie w kolektorze dolotowym powodu-je zassanie gazów bezpośrednio przez przewód(1, rys. 2.78) recyrkulacji spalin.

Rys. 2.78. Schemat układu recyrkulacji i odzysku gazów pochodzących z kadłuba silnika1 — przewód gumowy recyrkulacji spalin na biegu jałowym, 2 — tłumik płomieni, 3 — otwór kalibrowany w korpusie przepustnicy,4 — przewód dolotowy powietrza, 5 — korpus przepustnicy, 6 — przewód gumowy recyrkulacji spalin

94


Weryfikacja, regulacja i naprawa silnika

Rys. 2.79. Schemat układu wylotowego samochodu z silnikiem 1,61 — kolektor wylotowy, 2 — złącze do pomiaru CO, 3 — sonda lambda, 4 — katalizator, 5 — tłumiki wylotowe

Układ kontroli emisji spalinUkład ten jest wmontowany w układ wylotowy(rys. 2.79).Podstawowe funkcje sondy lambda i katalizatoraopisano w rozdziale 2.2.1.

— unikać odłączania akumulatora od instalacjielektrycznej; odłączenie akumulatora spowodu-je skasowanie z pamięci centralki elektronicznejwartości samoadaptacji układu, ponieważ pamięćcentralki jest zasilana w sposób ciągły;— przed wykonywaniem prac spawalniczych od-łączyć ujemny zacisk akumulatora;— wymontować centralkę elektroniczną w każ-dym przypadku, gdy istnieje możliwość jej prze-grzania (temperatura wyższa niż 80°C), zwłasz-cza w procesie lakierowania samochodu i susze-nia powłoki lakierowej w komorze lakierniczej.W niniejszym rozdziale zostaną przedstawionezasady sprawdzania, montażu i demontowaniagłównych zespołów i układów przy silniku zamon-towanym w samochodzie.W rozdziale 2.2 zawarto podstawowe wskazówkidotyczące umiejscowienia elementów wchodzą-cych w skład głównych zespołów i układów silnika,a tam, gdzie było to konieczne, podano wskazówkidotyczące montażu i demontażu. Podano równieżwskazówki dotyczące sprawdzenia rezystancjiniektórych elementów systemu wtryskowo-zapło-nowego. Podczas montażu części należy posługi-wać się tablicą 2-12, podającą prawidłowe mo-menty dokręcania śrub i nakrętek.Wszystkie naprawy związane z montażem, de-montażem, weryfikacją części i zespołów orazwymianą zużytych części i zespołów zaleca sięzlecić autoryzowanej stacji obsługi. Do wykonaniatych czynności niezbędne są specjalne narzędziai przyrządy oraz specjalistyczna wiedza mechani-ków specjalnie przeszkolonych przez producentasamochodów.

95

Podczas prac naprawczych, weryfikacji oraz diag-nozowania należy przestrzegać poniższych za-sad:— przed uruchomieniem silnika sprawdzići ewentualnie dokręcić zaciski biegunów akumula-tora oraz końcówki przewodów masy;— nigdy nie uruchamiać silnika przy podłączo-nym prostowniku ładującym akumulator;— nigdy nie odłączać akumulatora od instalacjielektrycznej przy pracującym silniku;— akumulator ładować tylko po wcześniejszymodłączeniu go od instalacji elektrycznej;— przy kluczyku wyłącznika zapłonu w położeniu„MAR" nie zdejmować i nie zakładać złączakonektorowego centralki elektronicznej;


Silniki

Narzędzia specjalne do silników Tablica 2-11

Nazwa narzędzia

1

Klucz do montażu i demontażu świec zapłonowychKlucz 1/2" do śrub mocujących głowicę cylindrówSzczypce (075-100 mm) do montażu i demontażu pierścienitłokowychTrzpień do demontażu sworznia tłokowego z tłokaNarzędzie do montażu pierścieni tłokowych na tłokuNarzędzie do montażu pierścieni uszczelniających w prowadnicachzaworuTrzpień do montażu i demontażu tulei wałka napędu urządzeńpomocniczychTrzpień do demontażu prowadnic zaworówNarzędzie do podtrzymywania głowicy cylindrów podczas demon-tażu i montażu zaworówDźwignia do ściskania narzędzia mocującego popychacze podczasregulacji luzu zaworów (używać z narzędziem 1860644000)Wspornik dźwigni ściskającej narzędzia mocującego popychacze(używać z narzędziem 1860644000)Trzpień do montażu prowadnic zaworówTrzpień do montażu prowadnic zaworówNarzędzie do podtrzymywania głowicy cylindrów podczas prze-gląduTrzpień do demontażu tulei koła napędzającego pompę olejuz kadłuba silnikaNarzędzie do mocowania urządzenia do próby szczelności zawo-rów 1895868000 (używać z narzędziem 1860470000)Narzędzie do demontażu i montażu zaworówOpaska do montażu tłoków normalnych i nadwymiarowych docylindrówNarzędzie do blokowaniaNarzędzie do obracania wałem korbowym silnikaNarzędzie do napinania paska zębatego (używać z narzędziem1860745200)Narzędzie do napinania paska zębatego napędu rozrząduNarzędzie do podtrzymywania popychaczy przy wymianie pod-kładek, podczas regulacji luzu zaworówNarzędzie do wymontowania filtru oleju z wkłademTrzpień do montażu uszczelek wałka rozrządu i uszczelki przedniejwału korbowegoDźwignia do montażu i demontażu zaworówNarzędzie do montażu pierścienia uszczelniającego prowadnicyzaworówNarzędzie do obracania wałem korbowym silnikaKlucz do obracania kołem pasowym wałka rozrząduNarzędzie do ściągania pierścienia uszczelniającego z prowadnicyzaworówNarzędzie do blokowania koła zamachowego silnika (operacja nastole warsztatowym)Wspornik dla wymontowania - zamontowania zespołu napędowegoNarzędzie dla ustawiania w fazie wałków rozrząduNarzędzie do napinania paska napędu rozrząduNarzędzie do montażu uszczelki pokrywy przedniej wału kor-bowego silnikaWkładka do narzędzia do montażu uszczelki pokrywy tylnej wałukorbowego silnikaNarzędzie do montażu uszczelki pokrywy tylnej wału korbowegosilnika (używane z narzędziem 1860879000)

Oznaczenie narzędzia

2

185018400018521570001860183000

186025100018603030011860313000

1860372000

18603950001860442000

1860443001

1860443002

186046000018604620001860470000

1860479000

1860490000

18606440001860700000

186076500018607440001860745100

18607452001860747000

18607580001860770000

18607900001860813000

186081500018608310001860835000

1860846000

1860860000186087400018608760001860878000

1860879000

1860880000

Silnik1,43

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

1,6

4

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

96


Narzędzia specjalne do naprawy silnika

1

Narzędzie do montażu uszczelki pokrywy wałka rozrządu i pokrywywałka napędu urządzeń pomocniczychKlucz do obracania kołem pasowym rozrządu (używać z narzę-dziem 1860831000)Narzędzie do ustawiania czujnika obrotów silnikaWspornik pionowy czujnika zegarowego określającego GMPKątomierz do wyznaczania GMPNarzędzie do wymontowania-zamontowaniazespołu napędowego(używać z narzędziem 1860860000)Prowadnica do ustawiania tulei wałka napędu pompy olejuNarzędzie do mocowania zębatego koła pasowegoWspornik do mocowania silnika na stojaku obrotowym (od stronyrozrządu)Przyrząd do sprawdzania zużycia paliwaNarzędzie do demontażu — montażu tulei główki korbowoduObejma mocowania silnika na wsporniku obrotowymKlucz do wymontowania i zamontowania czujnika poziomu paliwaTarcza kątowa do dokręcania o określony kąt śrub mocującychgłowice cylindrówObejma mocowania wspornika silnika na stole obrotowymTrzpień do demontażu-montażu tulei koła zębatego napędzające-go pompę oleju w kadłubie silnikaNarzędzie do blokowania koła zamachowego silnika (w samo-chodzie)Szczypce do wyjmowania podkładek popychaczy zaworówRozwiertak 0 8 do otworów prowadnic zaworowychRozwiertak tulei wałka pompy olejuNarzędzie do obróbki otworów prowadnic zaworówDynamometr do sprawdzania napięcia paska napędu i urządzeńpomocniczychUrządzenie do próby szczelności zaworów (używać z narzędziem1860490000)

2

1860882000

1860885000

1860887000186089500018608960001860910001

186091400018609150001861001032

18609550001860916000186092000018609230001895897000

18610010341867019000

1867029000

18870010001890310000189036500018903850001895762000

1895868000

3

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

4

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

Momenty dokręcania śrub i nakrętek w silnikach benzynowych,zawieszeniu zespołu napędowego i w układzie wylotowym Tablica 2-12

Nazwa części dokręcanej

1

Śruba mocowania pokrywy do kadłuba silnikaŚruba mocująca pokrywę przednią do kadłuba silnika

Śruba mocująca pokrywę przednią do kadłuba silnikaŚruba mocująca odpowietrznik do kadłuba silnika

Śruba mocująca wspornik zawieszenia zespołu napędowe-go do kadłuba silnika

Śruba mocowania wspornika czujnika obrotów w pokrywieprzedniej kadłuba silnikaŚruba do mocowania głowicy cylindrów do kadłuba silnika

Śruba mocująca głowicę cylindra do kadłuba silnikaŚruba mocująca obudowę wałka rozrządu głowicy cylindrów

Gwint

2

M10x1,25M10x1,25

M8

M6

M8

M10

M10x1,25

M6

M10x1,25

M8 x 1,25M8

Momentdokręcania

[daN-m]3

8

5

2,5

0,9

2,5

5

8

7

0,9

4+90°+90°

3

2,8

Silnik

1,4

4

X

X

X

X

X

X

1,6

5

X

X

X

X

X

X

X

X

97


Silniki

1

Śruba mocująca osłonę dolną paskaŚruba mocująca płytkę wspornika napinacza paska roz-rządu do kadłuba silnika

Nakrętki mocujące kolektory dolotowe i wylotowe do głowicycylindrówŚruba do mocowania poprzeczki chłodnicy do nadwoziaŚruba do górnego mocowania chłodnicyŚruba mocująca pokrywę wałka napędu urządzeń pomoc-niczych do kadłuba silnikaŚruba mocująca osłonę tylną, górnąpaska napędu rozrządu

Śruba mocująca osłonę tylną, dolną paska napędu rozrząduŚruba mocująca pokrywę przednią paska napędu rozrząduŚruba mocująca wspornik zawieszenia zespołu napędowe-go do korpusu silnika (tylko wersje z klimatyzacją)

Śruba mocująca obejmę napinacza do wspornika silnika(tylko wersje z klimatyzacją)Nakrętka mocująca łożysko obejmy napinacza (tylko wersjez klimatyzacją)Śruba mocująca osłonę kolektorów (dolotowego i wylotowe-go) do głowicy cylindrówŚruba mocująca osłonę kolektora wylotowego do kolektoradolotowegoŚruba mocująca kolektor dolotowy do głowicy cylindrówNakrętka mocująca kolektor wylotowy do głowicy cylindrówNakrętka śruby mocującej pokrywę korbowoduŚruba mocująca koło zamachowe do wału korbowegoNakrętka mocująca łożysko wspornika napinacza paskaŚruba mocująca koło napędzające wałek rozrząduNakrętka mocująca aluminiową pokrywę popychaczyŚruba z podkładką stożkową mocującą pokrywę wałkarozrząduŚruba mocująca koło zębate napędzające wałek urządzeńpomocniczychNakrętka mocująca miskę olejowąŚruba mocująca miskę olejową

Czujnik ciśnienia olejuCzujnik temperatury cieczy chłodzącej

Czujnik temperatury cieczy chłodzącej do układu wtryskuCzujnik temperatury cieczy chłodzącej (z gwintem zabez-pieczonym hermetycznie)Czujnik ciśnienia olejuŚwiece zapłonoweNakrętka mocująca termostat do głowicy cylindrówŚruba mocująca koło zębate napędzające wałek pompyolejuNakrętka mocująca koło pasowe napędzające pompę cieczychłodzącej i alternatorŚruba mocująca wspornik alternatora do korpusu silnikaNakrętka śruby mocującej alternator do obejmy górnej

Śruba mocująca alternator do wspornika górnego

Nakrętka mocująca alternator do wspornika dolnego (wersjez klimatyzacją)

2

M8

M8

M10x1,25M8

M8

M8

M6

M6

M8

M10x1,25M6

M6

M10x1,25M8

M10x1,25

M10

M8

M7

M8

M8

M9x1M10x1,25

M8

M10x1,25M6

M6

M10x1,25

M6

M6

M14x1,5M16x1,5(stożkowy)M12x1,5M18x1,5

(stożkowy)M14x1,5

M14x1,25M8

M10x1,25

M20x1,5

M10x1,25M10x1,25

M12x1,25

M12x1,25

3

2,5

2,5

5

2,5

2,8

0,6

1,1

0,9

2,5

5

0,9

0,7

7

2,5

5

5

1,5

1,5

2,5

3,0

5,1

8,3

2,5

8,3

0,851

8,3

1

1

0,9

3,2

3

2,4

3

3,2

3,7

2,5

8,3

15,5

5

5

8

8,5

7

4

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

5

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

98


Momenty dokręcania śrub i nakrętek silnika

Tablica 2-12 cd.

1

Śruba mocująca pokrywę uszczelniającą oleju do korpususilnika (dla urządzeń pomocniczych)Śruba mocująca koło pasowe napędzająceŚruba mocująca koło wałka rozrządu (zaworów dolotowychi wylotowych) do wałka rozrząduNakrętka mocująca automatyczny napinacz paska rozrządudo płytki wspornikaŚruba mocująca łożysko napinacza paska rozrządu stałegodo głowicy cylindrówŚruba mocująca koło zębate napędzające wałka pompyolejuŚruba mocująca pompę cieczy chłodzącej do korpusu silnikaŚruba mocująca przewód doprowadzenia cieczy chłodzącejdo pompy cieczy chłodzącejŚruba mocująca sprężarkę do wspornikaŚruba mocująca pompę wspomagania układu kierownicy dowspornikaNakrętka mocująca pompę układu wspomagania kierownicydo wspornikaŚruba mocująca pompę układu wspomagania kierownicy zanapinaczem paskaNakrętka mocująca obejmę do wspornika układu wspoma-gania kierownicyŚruby mocujące obejmę do pompy układu wspomaganiakierownicyŚruby mocujące koło pasowe napędzające pompę układuwspomagania kierownicyNakrętka samoblokująca mocowania przewodu przedniegodo kolektora wylotowegoŚruba z kołnierzem mocująca obejmę przewodu przedniegodo korpusu silnikaŚruba z końcówką stożkową i elastyczną podkładką stożko-wą blokującą, mocująca przewód przedni do katalizatoraNakrętka z wkładką metalową mocującą kołnierz odcinkaprzedniego i środkowego rury wylotowejNakrętka z wkładką metalową mocująca kołnierz odcinkaprzedniego i środkowego rury wylotowejNakrętka mocująca osłonę cieplną do nadwoziaSonda LambdaŚruba zamykająca złączkę do pomiaru COŚruba z końcówką stożkową i elastyczną podkładką stożko-wą blokującą, mocująca przewód przedni do katalizatoraŚruba z kołnierzem mocująca obejmę odcinka przedniegorury wylotowej do korpusu silnikaŚruba z końcówką stożkową i elastyczną podkładką stożko-wą, samoblokująca, mocująca obejmę przewodu przed-niego do wspornika w korpusie silnikaNakrętka mocująca obejmy przewodu przedniego rury wylo-towejŚruba z kołnierzem mocująca osłonę cieplną do przewoduprzedniego rury wylotowejNakrętka z kołnierzem mocująca obejmę prawą tłumikatylnego w samochodach SienaNakrętka z kołnierzem mocująca obejmę prawą osłonycieplnej w samochodach Palio WeekendŚruba mocująca zbiornik paliwa do nadwozia

2

M6

M20

M12

M8

M12

M10

M8

M8

M8

M8

M10

M10

M10x1,25

M8

M8

M8

M10x1,25

M8

M10x1,25

M10x1,25

M5x1,6M18x1,5M12x1,5

M8

M10x1,25

M8

M8

M6

M8

M8

M8

3

1

19

12

2,5

8,7

8

2,5

2,5

2,5

2,5

5

5

5

2,8

2,5

3

4,9

2,4

4

4

0,555,3

6

2,4

4,9

2,4

2,8

2,8

0,8

1,8

1,8

2,4

4

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

5

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

99


Silniki

2.3.2. Sprawdzanie systemuwtryskowo-zapłonowego

Kompletną diagnostykę systemu wtryskowo-za-płonowego przeprowadza się za pomocą testeraFIAT Lancia. Do podłączenia systemu wtryskowo--zapłonowego do testera służy gniazdo diagnos-tyczne opisane w rozdziale 2.2.Podłączenie testera powinno być poprzedzonepołączeniem go z odpowiednim adapterem, w któ-rym są zakodowane dane specyficzne dla każ-dego typu oraz wersji silnika i zawarte odpowied-nie wersje językowe. Tester jest urządzeniemuniwersalnym znormalizowanym do wszystkichsilników, natomiast adapter umożliwia diagnozo-wanie silnika konkretnego typu i odmiany.Po odnalezieniu adaptera należy podłączyć dotestera zasilanie z gniazdka zapalniczki lub pod-łączyć go bezpośrednio do akumulatora wykorzy-stując do tego odpowiednio przewody testera.Ostatnią czynnością do diagnozowania silnikatesterem jest podłączenie gniazdka testera dogniazda diagnostycznego w przedziale silnika.Widok testera przygotowanego do diagnozo-wania przedstawia rysunek 2.80.W podłączonym testerze z adapterem wymianainformacji odbywa się za pomocą dwóch przewo-dów, tzw. linii diagnostycznych ,,K" i ,,L", pokaza-nych na rysunku 2.4 dla silnika 1,4 i 2.49 dla silnika1,6. Linia diagnostyczna „K" jest połączeniemdwukierunkowym testera z elektronicznym urzą-dzeniem sterującym, a linia diagnostyczna „L" jestpołączeniem jednokierunkowym i tylko umożliwiawysyłanie sygnałów z testera do elektronicznegourządzenia diagnostycznego.Tester FIAT Lancia, po podłączeniu do gniazdadiagnostycznego, umożliwia:

— wyświetlanie niektórych parametrów pracy sil-nika;— uzyskanie informacji o usterkach;— przeprowadzenie testu „diagnoza aktywna".

Rys. 2.80. Tester FIAT Lancia podłączony do silnika1 — tester, 2 — zasilanie z akumulatora (+), 3 — zasilaniez akumulatora (-), 4 — złącze diagnostyczne

Niektóre parametry pracy silnika możliwe do od-czytania za pomocą testera to:— prędkość obrotowa silnika,— stan regulatora prędkości obrotowej biegu ja-łowego,— czas wtrysku,— ciśnienie w kolektorze dolotowym,— temperatura zasysanego powietrza,— temperatura cieczy chłodzącej,— kąty otwarcia przepustnicy,— napięcie akumulatora,— parametry szczegółowe sondy lambda,— parametry kodu układu FIAT CODE.

Tester informuje o usterkach w układach:— elektronicznego urządzenia sterującego,— czujnika prędkości obrotowej,— czujnika położenia kątowego przepustnicy,— czujnika ciśnienia bezwzględnego,— regulatora prędkości obrotowej biegu jało-wego,— wtryskiwaczy,— czujnika temperatury zasysanego powietrza,— czujnika temperatury cieczy chłodzącej,— cewki zapłonowej,— sondy lambda,— czujnika spalania stukowego,— innych czujników i regulatorów.

Może również poinformować o usterkach pamięcicentralki elektronicznej oraz o nierozpoznaniu lubbraku właściwego kodu do odblokowania układuFIAT CODE.

Test „diagnozy aktywnej" umożliwia sprawdzenieniektórych elementów układu połączone z urucho-mieniem niektórych regulatorów i czujników ukła-du oraz kasowanie zapamiętanych usterek.W czasie wykonywania testów w ramach „diag-nozy aktywnej" kluczyk wyłącznika zapłonu musiznajdować się w położeniu „MAR", a do nie-których testów silnik musi być uruchomiony.

Zakres diagnozy aktywnej obejmuje między in-nymi:— uruchomienie pompy paliwa na ok. 30 sekund;— szybkie, pięciokrotne uruchomienie wtryskiwa-czy;— szybkie, pięciokrotne uruchomienie cewek za-płonowych;— szybkie, siedmiokrotne uruchomienie elektro-zaworu sterującego przepływem par paliwa,— uruchomienie obrotomierza na 2 sekundy;— włączenie lampki sygnalizacji awarii układu na30 sekund;— wykonanie kilkunastu kroków do przodu i dotyłu przez silnik regulatora prędkości obrotowejbiegu jałowego przy uruchomionym silniku;— regulacja CO na biegu jałowym przy pracują-cym silniku oraz regulacja prędkości obrotowejbiegu jałowego;— odblokowanie kodu elektronicznego.

100



Przedstawiony zakres możliwości diagnostycz-nych systemu wtryskowo-zapłonowego nie wy-czerpuje wszystkich możliwości, jakie daje za-stosowanie testera do diagnostyki silnika.

Z uwagi na koszt testera oraz konieczność posia-dania specjalistycznych umiejętności związanychz posługiwaniem się nim, w przypadku konieczno-ści jego zastosowania, należy taką diagnostykęzlecić do autoryzowanej stacji obsługi, która dys-ponuje takim testerem wraz z niezbędnymi adap-torami przeznaczonymi do poszczególnych typówi odmian silników.

Użycie testera potrzebne jest zawsze wtedy, kiedyna zestawie wskaźników zaświeci się światłemciągłym czerwonym lampka sygnalizacji niespra-wności systemu wtryskowo-zapłonowego. Świe-cenie się lampki świadczy o uszkodzeniu, które-goś z czujników systemu lub regulatorów sterują-cych systemu.

Po zaistnieniu uszkodzeń zaświeca się lampkasygnalizacyjna, a funkcje uszkodzonego czujnikalub regulatora przejmuje elektroniczne urządzeniesterujące wtryskiem i zapłonem podając wartośćzaprogramowaną w trwałej pamięci elektronicz-nego urządzenia. Ta możliwość urządzenia, nazy-wana recowery, umożliwia kontynuowanie jazdysamochodem przy świecącej lampce sygnalizacjiawarii układu wtryskowego.

Zatrzymanie samochodu może nastąpić tylkow przypadku uszkodzenia samego elektronicz-nego urządzenia sterującego, czujnika fazy orazwtryskiwacza. Powstające usterki są zapamięty-wane w pamięci elektronicznego urządzenia ste-rującego w kolejności w jakiej powstają.

Urządzenie zapamiętuje i umożliwia wyświetleniena testerze miejsca powstania usterki oraz dwaparametry warunków otoczenia (w zależności odusterki) i częstość jej występowania. Usterkatrwała jest zapamiętywana przez elektroniczneurządzenie sterujące, jeżeli pojawiła się onaw układzie dłużej niż na 0,5 sekundy. Jeżeliusterka zniknie, zostanie zapamiętana jako chwi-lowa. Ponowne pojawienie się usterki zostajerozpoznane jako trwałe i wówczas urządzenieprzyjmuje wartość zaprogramowaną, tj. recovery.

Zniknięcie usterki trwałej, m.in. wskutek wymianyuszkodzonego czujnika lub regulatora, przywracanormalne sterowanie wtryskiem i zapłonem.Czas opóźnienia między zaistnieniem usterki i za-świeceniem się lampki sygnalizacyjnej wynosi0,1 s. Czas opóźnienia między skasowaniemusterki w pamięci i zgaśnięciem lampki wynosi 4 s.

Lampka sygnalizacji awarii systemu wtryskowo-zapłonowego zaświeca się zawsze po przekręce-niu kluczyka wyłącznika zapłonu w położenie„MAR". Jeśli w układzie nie występują usterki,lampka zgaśnie po 4 sekundach.

2.3.3. Sprawdzanie układuzasilania paliwem

O prawidłowości działania układu zasilania pali-wem decydują:— ciśnienie, pod jakim pompa paliwa tłoczy pali-wo do układu wtryskowego; ciśnienie to jest ogra-niczone konstrukcją pompy, a w szczególnościzaworu regulacyjnego w pompie;— ciśnienie w kolektorze paliwa działające bez-pośrednio na wtryskiwacz; ciśnienie to jest regulo-wane przez regulator ciśnienia paliwa umiesz-czony na korpusie przepustnicy w silniku 1,4 lubregulator ciśnienia umieszczony na kolektorzepaliwa w silniku 1,6.Do pomiaru ciśnień należy użyć manometru nawejściu i wyjściu którego powinny być wbudo-wane zawory.Manometr z zaworami należy podłączyć do ukła-du zasilania równolegle, między przewód zasila-jący regulator ciśnienia paliwa (silnik 1,4) lubkolektor paliwa (silnik 1,6) a odpowiednie króćcena regulatorze ciśnienia paliwa lub kolektorzepaliwa.Schemat podłączenia manometru przedstawionoprzykładowo na rysunku 2.81.Podczas pomiaru ciśnienia w kolektorze paliwaoba zawory powinny być otwarte (pełny przepływ).Aby dokonać pomiaru, należy podłączyć układ, jakna rysunku 2.81, i uruchomić elektryczną pompępaliwa (bez uruchamiania silnika). Uruchomieniepompy paliwa powinno być wykonane za pomocątestera FIAT Lancia, włączając test pompa paliwa.W przypadku braku testera uruchomienie pompyjest możliwe tylko poprzez przekaźnik zasilającypompę, aby zagwarantować pompie paliwa właś-ciwe napięcie zasilania. Należy pamiętać, że pom-

Rys. 2.81. Schemat podłączenia manometrudo sprawdzania ciśnienia w układzie zasilania paliwem1 — przewód powrotny paliwa, 2 — zawór odcinający,manometr, 4 — zawór odcinający, 5 — przewód zasilającypaliwa

101


Silniki

pa paliwa powinna być zawsze zasilana przezprzekaźnik pompy właściwy dla danego samo-chodu. Bezpośrednie podłączenie pompy paliwado napięcia 12 V może spowodować jej znisz-czenie.Wskazania manometru powinny wynosić:— 0,11 ±0,01 MPa dla silnika 1,4,— ok. 0,3 MPa dla silnika 1,6.Podczas pomiaru ciśnienia pompy paliwa należyzamknąć zawór na przewodzie manometru odstrony kolektora paliwa.Po włączeniu pompy paliwa manometr wskażemaksymalne ciśnienie, pod jakim pompa podajepaliwo do układu zasialnia.Wskazania manometru powinny wynosić ok.0,5 MPa bez względu na to, czy jest to silnik 1,4czy 1,6.Jeżeli pomiar ciśnienia w kolektorze paliwa okażesię prawidłowy, wykonanie pomiaru ciśnienia po-mpy paliwa jest zbyteczne.Jeżeli ciśnienie w kolektorze paliwa będzie więk-sze niż 0,3 MPa (0,11 MPa dla silnika 1,4), należyodłączyć przewód powrotny paliwa od układu,podłączyć go do innego zbiorniczka paliwa i wyko-nać powtórnie pomiar ciśnienia. Jeżeli wartośćciśnienia powróci do normalnej, jest to dowódzatkania lub zagięcia przewodu. W takim przypad-ku należy udrożnić lub wymienić na nowy przewódpowrotny paliwa.Jeżeli pomiar ciśnienia w kolektorze paliwa wyka-że, że ciśnienie jest zbyt małe pomimo prawid-łowego ciśnienia zasilania pompy paliwa, należywymienić regulator ciśnienia na kolektorze paliwaoraz sprawdzić szczelność wtryskiwaczy.Sprawdzenie szczelności wtryskiwaczy polega nawmontowaniu manometru, według schematu narysunku 2.81, i uruchomieniu pompy paliwa przywyłączonym silniku.Gdy ciśnienie na manometrzeosiągnie wartość ciśnienia w kolektorze paliwawynoszącą 0,11 MPa (silnik 1,4) lub 0,3 MPa(silnik 1,6), należy zamknąć zawór manometru (4,rys. 2.81) oraz zacisnąć kleszczami przewód po-wrotny (1, rys. 2.81) i obserwować wskazaniamanometru. Następnie należy wyłączyć pompęelektryczną. Ciśnienie w układzie powinno ustabi-lizować się, tzn. lekko obniżyć, a następnie utrzy-mywać się na stałym poziomie. Po ok. 60 sekun-dach próbę można przerwać.

Jeżeli ciśnienie będzie się obniżało, będzie toświadczyło o nieszczelności na jednym lub kilkuwtryskiwaczach bądź na uszczelnieniach kolek-tora paliwa.W takim przypadku należy odłączyć kolektor pali-wa od kolektora dolotowego, ponownie włączyćpompę paliwa i obserwować miejsca nieszczelno-ści. Po ustaleniu miejsc nieszczelności wymienićnieszczelny wtryskiwacz lub uszczelnić miejsce,w którym wystąpił wyciek.

102

2.3.4. Regulacja cięgłasterowania przepustnicy

Silnik 1,4Widok końcówki linki sterowania przepustnicyw silniku 1,4 przedstawiono na rysunku 2.82. Abywyregulować linkę sterowania przepustnicy, nale-ży odkręcić dwie nakrętki (1, rys. 2.82). Następnienależy:• ustawić końcówkę pancerza (2) względemwspornika tak, aby przy pedale przyspieszeniaw położeniu zwolnionym linka (3) nie była aninadmiernie naciągnięta, ani zbyt luźna;• dokręcić nakrętki (1) odkręcone wcześniej;• sprawdzić, czy przy maksymalnie wciśniętympedale przyspieszenia przepustnica otwiera sięcałkowicie.

Silnik 1,6Widok mechanizmu regulacji cięgła sterowaniaprzepustnicy przedstawiono na rysunku 2.83. Lin-ka pedału przyspieszenia jest osadzona na krążkubezpośrednio w osi przepustnicy, dlatego w samo-chodzie konieczne jest sprawdzenie tylko prawid-łowości napięcia linki.Aby uzyskać możliwość regulacji napięcia linki,należy wyjąć spinkę, pokazaną na rysunku 2.83,i przesunąć tulejkę z rowkami na wymaganądługość.Prawidłowość wyregulowania linki sprawdza sięw sposób następujący:• nagrzać silnik i pozostawić uruchomiony nabiegu jałowym;• nawinąć linkę na krążku wkładając dwukrotniekońcówkę linki w wycięcie krążka;• podczas wkładania końcówki linki na wycięciekrążka przepustnica powinna być nieruchoma.

Rys. 2.82. Widok końcówki linki sterowania przepustnicyw samochodzie z silnikiem 1,41 — nakrętka zabezpieczająca, 2 — tulejka z rowkamikońcówki pancerza linki, 3 — linka



Rys. 2.83. Widok mechanizmu regulacji cięgła sterowaniaprzepusłnicy w samochodzie z silnikiem 1,61 — spinka zabezpieczająca, 2 — tulejka z rowkami końcówkipancerza linki, 3 — linka

2.3.5. Sprawdzanieprędkości obrotowejbiegu jałowego

Prędkość obrotowa biegu jałowego w silnikach 1,4i 1,6 wynosi 850±50 obr/min.W samochodach nie ma możliwości jakiejkolwiekregulacji prędkości obrotowej biegu jałowego.Wszystkie funkcje regulacji sterowane są auto-matycznie przez elektroniczne urządzenie steru-jące wtryskiem i zapłonem. W przypadku jakich-kolwiek niezgodności należy wyregulować linkępedału przyspieszenia w sposób opisany w roz-dziale 2.3.4 oraz wykonać kompleksową analizęusterek za pomocą testera FIAT Lancia.

2.3.6. Sprawdzaniesubstancji toksycznychw gazach wylotowych

Zawartość substancji toksycznych w gazach wylo-towych można mierzyć na końcówce rury wyloto-wej. Wartości dopuszczalnych ilości zanieczysz-czeń na obrotach biegu jałowego zestawionow tablicy 2-13.Elektroniczne urządzenie sterujące steruje kątemwyprzedzenia zapłonu, zawartością tlenku węgla(CO) i natężeniem przepływu powietrza na biegujałowym, dzięki funkcji samoadaptacji. W związku

Rys. 2.84. Analizator spalin podłączony do końcówki rurywylotowej

z tym w sprawnym systemie wtryskowo-zapłono-wym następuje ciągła korekta prędkości obro-towej biegu jałowego i zawartości CO bez koniecz-ności jakiejkolwiek regulacji z zewnątrz układu.Sprawdzenie zawartości CO, CH i CO2 w gazachwylotowych na końcu rury wylotowej, tj. za ka-talizatorem, może dostarczyć informacji o prawid-łowości pracy układu wylotowego. Zawartość za-nieczyszczeń w gazach spalinowych sprawdzasię za pomocą analizatora spalin, którego ogólnywidok przedstawiono na rysunku 2.84.Z uwagi na dużą różnorodność analizatorów spa-lin dostępnych w sprzedaży zwraca się uwagę,że pomiary powinny być wykonane z zachowa-niem zasad i wskazówek podanych w instrukcjiobsługi analizatora.Do sprawdzenia zawartości CO i CH samochódnależy przygotować w sposób następujący:• rozgrzać silnik, aby katalizator osiągnął tem-peraturę 300 do 350°C (szybka jazda samocho-dem przez 5 do 10 minut);• umieścić w końcówce rury wylotowej sondęanalizatora spalin z rurą; przewód analizatorapowinien być umieszczony na głębokości co naj-mniej 30 cm; aby zapewnić szczelność połącze-nia, należy użyć odpowiednich przedłużaczy bę-dących w wyposażeniu analizatora;• sprawdzić zawartość CO w gazach wylotowychna zgodność z tablicą 2-13;• sprawdzić zawartość CH w gazach wylotowychna zgodność z tablicą 2-13.W przypadku niezgodności zawartości CO z wy-maganiami podanymi w tablicy 2-13 należy:• sprawdzić prawidłowość funkcjonowania sondylambda za pomocą testera FIAT Lancia;• sprawdzić, czy w pobliżu sondy lambda nie maprzedmuchu spalin;• sprawdzić cały system wtryskowo-zapłonowy,zwracając szczególną uwagę na stan i wyglądświec zapłonowych.

103


Silniki

W przypadku niezgodności zawartości CH z wy-maganiami podanymi w tablicy należy:• sprawdzić ustawienie faz rozrządu,• sprawdzić stopień sprężania w cylindrach.

2.3.7. Wymontowaniei zamontowaniegłównych zespołówukładu zasilania paliwem

W samochodzie z silnikiem 1,4 główne elementyukładu zasilania paliwem są usytuowane na kor-pusie przepustnicy (rys. 2.13).Aby wymontować korpus przepustnicy, należy:• wymontować przewód powietrza nałożony nakorpus przepustnicy, wykręcając trzy wkręty mo-cujące;• wymontować zespół przewodów doprowadza-jących gazy pochodzące z kadłuba silnika (3 i 4,rys. 2.45), luzując odpowiednie opaski mocujące;• wymontować przewody paliwa (zasilający i po-wrotny), luzując odpowiednie opaski mocujące;• poluzować opaskę mocującą i zdemontowaćprzewód par paliwa łączący korpus przepustnicyz elektrozaworem sterującym przepływem parpaliwa (11, rys. 2.37);• zdemontować przewód podciśnienia, którymjest sterowany termozawór w filtrze powietrza;• zdemontować złącza konektorowe: czujnikapołożenia kątowego przepustnicy, regulatora prę-dkości obrotowej biegu jałowego; wtryskiwaczaz czujnikiem temperatury zasysanego powietrza;• odłączyć linkę pedału przyspieszenia;• wykręcić cztery wkręty mocujące korpus prze-pustnicy i wymontować korpus przepustnicy.Widok korpusu przepustnicy po zdemontowaniuwlotu powietrza w samochodzie z silnikiem 1,4

Rys. 2.85. Widok korpusu przepustnicy pozdemontowaniu wlotu powietrza w samochodziez silnikiem 1,4

przedstawiono na rysunku 2.85. Montaż korpusuprzepustnicy należy przeprowadzić w kolejnościodwrotnej. Podczas montażu zwrócić uwagę nastan techniczny opasek zaciskających przewodypowietrza i paliwa. Zaleca się wymianę wszystkichopasek zaciskowych na nowe.W samochodzie z silnikiem 1,6 podstawowymelementem układu zasilania jest korpus przepust-nicy i kolektor paliwa. Demontaż korpusu przepus-tnicy wykonuje się podobnie, jak w samochodziez silnikiemi ,4, tj. demontuje się przewody powiet-rza, paliwa i przewody par paliwa oraz połączeniakonektorowe.Aby wymontować kolektor paliwa w samochodziez silnikiem 1,6, należy:• wymontować wskaźnik poziomu oleju razem zewspornikiem i rurką wskaźnika;• wymontować wlew oleju razem ze wspornikiemodłączając od niego przewody odprowadzającegazy pochodzące z kadłuba silnika (1 i 6, patrzrys. 2.78);• odłączyć przewód łączący regulator ciśnieniana kolektorze paliwa (13, rys. 2.76);• odłączyć złącza konektorowe wiązki przewo-dów wtryskiwaczy;• odkręcić dwa wkręty mocujące kolektor paliwa;• odkręcić pięć wkrętów mocujących górnąi przednią część kolektora dolotowego;• odkręcić dziesięć wkrętów mocujących przed-nią część kolektora dolotowego do kadłuba sil-nika;• wymontować przewody paliwa (zasilający i po-wrotny);• zdemontować przedniączęść kolektora doloto-wego razem z kolektorem paliwa i wtryskiwacza-mi.Widok zdemontowanej przedniej części kolektoradolotowego i kolektora paliwa przedstawia rysu-nek 2.86.

Rys. 2.86. Widok przedniej części kolektora wylotowegoi kolektora paliwa po wymontowaniu z samochoduz silnikiem 1,6

104



2.4. WERYFIKACJA,REGULACJA ORAZNAPRAWA SILNIKAZAMONTOWANEGOW SAMOCHODZIENA PODNOŚNIKUWARSZTATOWYM

2.4.1. Montaż i demontażchłodnicy

Schemat budowy układu chłodzenia w samocho-dzie z silnikiem 1,4 przedstawiono na rysunku2.87.Aby wymontować chłodnicę z samochodu z sil-nikiem 1,4, należy:• umieścić samochód na podnośniku i odłączyćujemny zacisk akumulatora;• wymontować dolną osłonę miski olejowej, od-kręcając cztery wkręty mocujące;• umieścić pojemnik na ciecz chłodzącą poddolnym króćcem wylotu cieczy z chłodnicy (1,rys. 2.87);

• odkręcić do oporu pokrętło ogrzewania na pa-nelu wewnątrz samochodu;• opuścić samochód na podnośniku i odkręcićkorek (4, rys. 2.87) spustu cieczy chłodzącej;• odkręcić kolejno korki na chłodnicy i na przewo-dach (5, 6, 7, rys. 2.87);• odczekać aż ciecz chłodząca spłynie do po-jemnika, a następnie przedmuchać przewodysprężonym powietrzem do całkowitego usunię-cia z nich cieczy;• odkręcić śruby mocujące wlot powietrza dochłodnicy;• wymontować akumulator;• odłączyć skrzynkę bezpieczników od pod-stawy akumulatora;• odłączyć wiązkę przewodów znajdującą sięw tylnej części podstawy akumulatora i wymon-tować podstawę akumulatora po odkręceniu na-krętek mocujących;• odłączyć przewód zbiornika wyrównawczegocieczy chłodzącej, odkręcić dwa wkręty mocującei przesunąć na bok zbiornik wyrównawczy;• odłączyć złącze konektorowe wentylatora chło-dnicy, odkręcić śruby mocujące i wyjąć wentylator;• odłączyć od chłodnicy górny przewód cieczychłodzącej po poluzowaniu opaski mocującej;

Rys. 2.87. Schemat budowy układu chłodzenia samochodu z silnikiem 1,41 — przewód cieczy schłodzonej, 2 — przewód cieczy ciepłej, 3 — zbiornik cieczychłodzącej, 4 — korek zbiornika cieczy chłodzącej, 5, 6, 7 — korki do odpowietrzenia układu

105


Silniki

• odłączyć złącze elektryczne termowyłącznikazamontowane do chłodnicy;• odkręcić dwie górne śruby mocujące chłodnicędo wzmocnienia czołowego i wyjąć chłodnicę.Aby wymontować chłodnicę z samochodu z sil-nikiem 1,6, należy:• podnieść samochód na podnośniku i odłączyćujemny zacisk akumulatora;• spuścić ciecz chłodzącą do pojemnika i roz-łączyć przewody (górne i dolne) doprowadzającei odprowadzające ciecz chłodzącą do chłodnicy,odkręcić kurek na chłodnicy oraz na przewodachcieczy chłodzącej;• wymontować zbiornik wyrównawczy cieczychłodzącej, odkręcając nakrętki mocujące;• zdemontować złącze konektorowe wentylato-ra;• odkręcić śruby mocujące i wymontować kom-pletny wentylator, wyjmując go w dół;• odkręcić śruby mocujące chłodnicę do górnegowzmocnienia czołowego;• zdemontować przedni zderzak w sposób opisa-ny w rozdziale dotyczącym nadwozia, a następnierozłączyć wyłącznik termiczny chłodnicy;• odkręcić pozostałe śruby mocujące do przed-niej belki poprzecznej;• odkręcić śruby mocujące dolnąbelkę poprzecz-ną wspornika chłodnicy i wymontować chłodnicęwraz z belką.Montaż chłodnicy należy wykonać w odwrotnejkolejności czynności, a po jego zakończeniu na-pełnić cieczą i odpowietrzyć układ chłodzenia.

2.4.2. Napełnianie ciecząi odpowietrzanieukładu chłodzenia

Do napełniania układu chłodzenia należy stoso-wać mieszaninę składającąsię z 50% wody i 50%płynu Paraflu, zgodnie z tablicą 1-16. Przednapełnieniem układu należy upewnić się, czyzostał on całkowicie opróżniony ze starej cieczy.Podczas napełniania układu cieczą silnik powi-nien być zimny, tzn. jego temperatura nie powinnaprzekraczać 20°C. Przed napełnianiem należyotworzyć zawory odpowietrzające:— zawór odpowietrzający w górnej części chłod-nicy,— zawór odpowietrzający w przewodzie odpro-wadzającym ciecz chłodzącą z nagrzewnicy,— zawór odpowietrzający na przewodzie wyloto-wym.Po otwarciu wszystkich zaworów odpowietrzają-cych powoli wlewać ciecz chłodzącą. Po przelaniusię cieczy chłodzącej przez zawór w chłodnicynależy go dokładnie zamknąć i wlewać ciecz domomentu przelania się jej przez kolejny zawórumieszczony wyżej. W ten sposób poprzelewaći pozamykać wszystkie zawory.

106

Po napełnieniu układu i zamknięciu wszystkichzaworów odpowietrzających należy uzupełnić po-ziom cieczy w zbiorniku wyrównawczym.Po zalaniu układu, zamknięciu zaworów i uzupeł-nieniu cieczy należy:• uruchomić silnik i pozostawić go na biegujałowym przez ok. 3 minuty;• nagrzewać silnik, naciskając na pedał przy-spieszenia do osiągnięcia prędkości obrotowej ok.4500 obr/min;• podczas nagrzewania obserwować poziom cie-czy w zbiorniku i w przypadku obniżenia sięponiżej minimalnego uzupełniać ciecz, dolewającją do zbiornika wyrównawczego;• doprowadzić, naciskając pedał przyspieszeniado całkowitego nagrzania się silnika, tj. do włą-czenia się wentylatora chłodnicy;• po włączeniu się wentylatora pozostawić silnikna biegu jałowym przez ok. 5 minut, a następniego wyłączyć;• odczekać do momentu ochłodzenia się silnikado temperatury 25°C, sprawdzić poziom cieczyw zbiorniku wyrównawczym i ewentualnie uzupeł-nić ciecz do poziomu znajdującego się międzyznakami MIN i MAX.Podczas nagrzewania silnika może nastąpić za-gotowanie się cieczy chłodzącej, należy wówczasprzerwać nagrzewanie i znaleźć przyczynę nie-drożności układu lub inną niesprawność powodu-jącągotowanie się cieczy. Stwierdzoną niespraw-ność usunąć i ponownie rozpocząć napełnianiei odpowietrzanie układu chłodzenia.

2.4.3. Wymiana paska napędusprężarki klimatyzatorai urządzeń pomocniczych

Aby wymienić pasek napędu urządzeń pomoc-niczych, należy — po umieszczeniu samochoduna podnośniku samochodowym — wykonać na-stępujące czynności wstępne:• odłączyć ujemny zacisk akumulatora;• zdemontować prawe koło przednie;• zdemontować osłonę z tworzywa wnęki koła odstrony napędu rozrządu;• zdemontować osłonę napędu urządzeń pomo-cniczych, odkręcając trzy wkręty mocujące.Po uzyskaniu dostępu do paska napędu urządzeńpomocniczych należy sprawdzić, czy nie ma onpęknięć, śladów powierzchniowego zużycia mate-riału, stwardnień powierzchniowych i innychuszkodzeń. Należy unikać zaolejenia lub zabru-dzenia paska płynami, które mogłyby spowodo-wać zmianę elastyczności gumy i zmniejszenieprzyczepności.Aby wymienić pasek napędu sprężarki klimatyza-tora w samochodzie z silnikiem 1,4 w wersjiz klimatyzacją, należy:



Rys. 2.88. Zabudowa sprężarki klimatyzatoraw samochodzie z silnikiem 1,41,2 — śruby mocujące sprężarkę klimatyzatora,3 — przeciwnakrętka, 4 — śruba regulacyjna, 5 — przyrząd dosprawdzania naciągu paska napędu sprężarki klimatyzatora

• wykonać powyższe czynności wstępne;• poluzować śruby mocujące sprężarkę klimaty-zatora (1, 2, rys. 2.88);• poluzować przeciwnakrętkę (3) i odkręcić śrubęregulacyjną (4);• po poruszeniu sprężarką i zmniejszeniu nacią-gu paska zdjąć pasek.Podczas montażu paska napędu sprężarki klima-tyzatora należy wykonać czynności w kolejnościodwrotnej, a następnie śrubą (4, rys. 2.88) wyre-gulować jego naciąg. Do sprawdzenia naciągupaska stosować narzędzie wymienione w zesta-wie narzędzi specjalnych.Podczas wymiany paska napędu alternatora, pom-py cieczy chłodzącej oraz pompy wspomaganiaprzekładni kierowniczej, jeśli była zamontowanaw samochodzie, należy uprzednio wykonać wyżejopisane czynności wstępne oraz wymontowaćpasek napędu sprężarki klimatyzatora. Następnienależy:• poluzować śruby mocujące napinacz paska;• poluzować śrubę napinającą pasek po uprzed-nim odkręceniu przeciwnakrętki;• odkręcić całkowicie śruby mocujące napinaczpaska;• wymontować napinacz;• wymontować pasek.Podczas wymiany paska napędu urządzeń pomo-cniczych znacznym ułatwieniem jest wcześniej-szy demontaż czujnika położenia i prędkości obro-towej wału korbowego.Podczas wymiany paska napędu sprężarki klima-tyzatora i paska napędu urządzeń pomocniczychw samochodzie z silnikiem 1,6 wykonuje sięczynności podobne, jak w samochodzie z sil-nikiem 1,4.

Rys. 2.89. Zabudowa sprężarki klimatyzatoraw samochodzie z silnikiem 1,61 — śruby mocujące sprężarkę klimatyzatora, 2 — śrubaregulacyjna

Rys. 2.90. Pasek napędu urządzeń pomocniczychw samochodzie z silnikiem 1,61 — koło pasowe na wale korbowym, 2 — pasek napęduurządzeń pomocniczych, 3 — śruba regulacyjna mechanizmuregulacji, 4 — koło pompy cieczy chłodzącej, 5 — koło napędualternatora

Na rysunku 2.89 przedstawiono pasek napędusprężarki klimatyzatora wraz z elementami mocu-jącymi i mechanizmem napinającym. Na rysunku2.90 przedstawiono pasek napędu urządzeń po-mocniczych wraz z kołem napinającym.Aby wymienić pasek napędu pompy układu wspo-magania przekładni kierowniczej w samochodziez silnikiem 1,6, należy uprzednio zdemontować

107


Silniki

pasek napędu alternatora i pompy cieczy chłodzą-cej w sposób opisany powyżej oraz:• wymontować przewód wlotu powietrza z kolek-tora dolotowego razem z obudowąfiltra powietrza;• wymontować osłonę paska napędu pompywspomagania układu kierowniczego;• zmniejszyć naciąg paska, odkręcając nakrętkęblokującą i wykręcając śrubę regulacyjną mecha-nizmu regulacji umieszczonego za kołem.Po zamontowaniu nowego paska wyregulowaćnaciąg paska specjalnym przyrządem.

2.4.4. Wymiana paskanapędu rozrządu

Wymiana paska napędu rozrządu jest ważnąi mającą istotne znaczenie czynnością naprawcządla prawidłowej pracy silnika. Konieczność dys-ponowania odpowiednim zestawem narzędzispecjalistycznych oraz specjalistyczną wiedząi doświadczeniem mechanika wymaga, by wymia-na paska napędu rozrządu była wykonywanaw autoryzowanej stacji obsługi.Aby wymienić pasek napędu rozrządu w samo-chodzie z silnikiem 1,4, należy:• wymontować pasek napędu urządzeń pomoc-niczych wg wskazówek podanych w rozdz. 2.4.3;• odkręcić dwie śruby mocujące osłonę paskanapędu rozrządu;• zdemontować w przedziale silnika pokrywęfiltru powietrza wraz z przewodami po uprzednimpoluzowaniu i odłączeniu zacisków mocującychi przewodów;• odkręcić śrubę mocującą obudowę filtru po-wietrza i wymontować obudowę;• odłączyć złącze konektorowe czujnika prędko-ści obrotowej;• odkręcić górne śruby mocujące osłonę paskanapędu rozrządu i wymontować osłonę;• wysunąć do góry wspornik osłony paska napę-du rozrządu;• obrócić wał korbowy silnika i tak go ustawić, abyznaki odniesienia na kole pasowym pokryły się zeznakiem na wsporniku czujnika położenia i pręd-kości obrotowej wału korbowego, a znak na kolezamachowym silnika pokrył się ze znakiem naobudowie sprzęgła;• wymontować dolną osłonę miski olejowej, od-kręcając 4 wkręty mocujące;• wymontować boczną osłonę koła zamachowe-go silnika;• zamontować narzędzie blokujące koło zama-chowe, używając specjalnego narzędzia podane-go w zestawie narzędzi specjalnych, upewniającsię o prawidłowości ustawienia znaków odnie-sienia (rys. 2.91);• odkręcić nakrętkę mocującą i wymontowaćkoło pasowe napędu urządzeń pomocniczych;

Rys. 2.91. Widok koła zamachowego z zamontowanymprzyrządem do blokady (samochód z silnikiem 1,4)Strzałka wskazuje przyrząd

Rys. 2.92. Widok paska napędu rozrządu z kołamii napinaczem (samochód z silnikiem 1,4)1 — koło pasowe wałka rozrządu, 2 — koło napinające,3 — koło pasowe napędu urządzeń pomocniczych, 4 — kołonapędzające na wale korbowym

• poluzować napinacz paska i zdjąć pasek.Na rysunku 2.92 przedstawiono pasek napędurozrządu ze wszystkimi kołami i napinaczem.Montaż paska rozrządu należy wykonywać w ko-lejności odwrotnej, uwzględniając następująceuwagi:— zakładać pasek w następującej kolejności:koło zębate napędu rozrządu na wale korbowym,koło pasowe napędu urządzeń pomocniczych,koło pasowe napędu rozrządu na wałku rozrządu,koło napinające wałka rozrządu;

108



— pasek należy zakładać tak, aby nie naruszyćstruktury jego włókien, a szczególnie unikać jegonapinań i załamań;— znajdująca się na pasku strzałka powinna byćzwrócona w kierunku obrotów wału korbowegosilnika;— po zamontowaniu paska należy zdemontowaćnarzędzie blokujące koło zamachowe;— za pomocą specjalnych narzędzi napiąć kołonapinające pasek, a następnie dokręcić nakrętkimocujące napinacz paska.Aby wymienić pasek napędu rozrządu w samo-chodzie z silnikiem 1,6, należy:• wymontować pasek napędu urządzeń pomoc-niczych wg wskazówek podanych w rozdz. 2.4.3dla silnika 1,6;• wymontować pokrywę i obudowę filtru powiet-rza;• wymontować przewód wlotu powietrza do chło-dzenia alternatora razem ze wspornikiem;• wymontować świece zapłonowe i umieścićw pierwszym cylindrze czujnik zegarowy, wskazu-jący położenie tłoka w cylindrze;• obrócić wał korbowy, aby ustawić położenietłoka pierwszego cylindra w górnym martwympunkcie;• sprawdzić, czy przy ustawieniu tłoka pierw-szego cylindra w GMP (górnym martwym punk-cie) znak na kole pasowym alternatora ustawiłsię na wprost znaku umieszczonego na dolnejosłonie paska napędu rozrządu;• sprawdzić, czy znak na kole zamachowympokrywa się ze znakiem umieszczonym na obudo-wie skrzynki przekładniowej;• wymontować osłonę koła zamachowego odstrony skrzynki przekładniowej, wykręcając trzyśruby mocujące;• zamontować specjalne narzędzie do blokowa-nia koła zamachowego;• wymontować osłonę paska napędu rozrządu,wykręcając śruby mocujące;• poluzować nakrętkę mocującą automatycznynapinacz paska i zmniejszyć naciąg paska;• zdjąć pasek napędu rozrządu i ocenić jego stantechniczny.Podczas ponownego montażu paska rozrząduoraz po każdej innej naprawie, która związanabyła z demontażem paska, należy sprawdzićustawienie faz rozrządu.Ustawienie faz rozrządu sprawdza się następują-co:• zablokować koła pasowe wałków rozrządu,używając specjalnego przyrządu blokującego i po-luzować specjalnym kluczem śruby mocujące kołapasowe wałków rozrządu;• wymontować ze wspornika skrzynkę bezpiecz-ników umieszczoną obok akumulatora;• rozłączyć złącze konektorowe cewki zapłono-wej i pozostałe złącza konektorowe znajdujące sięw pobliżu cewki zapłonowej;

• wymontować cewki zapłonowe, odkręcającwszystkie nakrętki mocujące wspornik cewek; powymontowaniu cewki wraz z przewodami zapło-nowymi uzyskuje się dostęp do pokryw wałkówrozrządu, przykręconych do aluminiowych obu-dów wałków, które należy wymontować, odkręca-jąc nakrętki mocujące.Po odkręceniu pokryw należy odpowiednio usta-wić wałki, używając do tego specjalnych płytek(lewej i prawej).Na tulejkach płytek znajduje się specjalny ząb,który po wmontowaniu do obudów wałka roz-rządu wchodzi w wycięcia na wałku ustawiającwałek rozrządu we właściwym położeniu. Czyn-ność zamontowania płytek do wałków rozrządunależy wykonać podobnie zarówno dla wałków postronie zaworów wylotowych, jak i zaworów do-lotowych.Gdyby poprawne umieszczenie płytek z tulejkamiustalającymi było niemożliwe i konieczne byłoobrócenie wałkami rozrządu, należy ustawić tłokitak, aby żaden z nich nie znalazł się w górnymmartwym punkcie, zapobiegając w ten sposóbstykaniu się z zaworami.Przystępując do montażu paska napędu rozrządunależy:• założyć pasek zębaty napędu rozrządu na kołozębate napędzające rozrząd;• zamontować specjalne narzędzie do blokowa-nia koła zamachowego;• zamontować koło pasowe na wale korbowymi dokręcić nakrętkę momentem 22 daN-m;• wymontować narzędzie blokujące wał korbowyna kole zamachowym;• wymontować napinacz paska napędu urzą-dzeń pomocniczych, wykręcając odpowiednieśruby i w ich miejsce przykręcić wskaźnik doustawiania faz rozrządu;• sprawdzić ustawienie tłoka pierwszego cylindraw GMP i skorygować to ustawienie.Po wykonaniu powyższych czynności należy przy-stąpić do właściwego sprawdzenia faz rozrządu,wykonując następujące czynności:• na kole pasowym wału korbowego zamonto-wać płytkę z wyskalowaną tarczą, którą stanowispecjalny przyrząd;• przesunąć wyskalowaną tarczę tak, aby znak„ C n a tarczy pokrył się z zamontowaną wskazów-ką wskaźnika do ustawienia faz rozrządu;• obrócić wałem korbowym w kierunku zgodnymz kierunkiem obrotów wału korbowego silnikao stałą wartość, np. 10°;• odczytać na czujniku zegarowym umieszczo-nym na 1. cylindrze przesunięcie tłoka, np. 0,6 mm;• obrócić w kierunku przeciwnym wałem kor-bowym o podwójną, stałą wartość kąta obrotu, tj.2x10° = 20° względem wskazówki wskaźnika,doprowadzając do ustalenia przesunięcia tłokao wartość przesunięcia mierzoną poprzednio, tj.o 0,6 mm;

109


Silniki

• odczytać o ile stopni rzeczywiście obrócił sięwał korbowy w przeciwnym kierunku przy ob-niżeniu tłoka o 0,6 mm, w rzeczywistości jest toinny kąt (ok. 8°);• z kąta obrotu wału korbowego poza GMP przyustawieniu tłoka o 0,6 mm, tj. 10°, oraz kąta obrotuwału korbowego przed GMP przy ustawieniu tłoka0 0,6 mm, tj. 8°, wyliczyć średnią arytmetyczną,która w tym przypadku wynosi 9°;• odkręcić wyskalowanątarczę i ustawić ją w sto-sunku do wskazówki wskaźnika na wartość śred-nią, tj. 9° i w tym położeniu przykręcić wyskalowa-ną tarczę;• obrócić kołem pasowym na wale korbowymw kierunku zgodnym z kierunkiem obrotów wałukorbowego silnika, aż znak „0" na wyskalowanejtarczy pokryje się ze wskazówką wskaźnika;• obrócić wał korbowy o 10° w stosunku dowskazówki wskaźnika w kierunku przeciwnym dokierunku obrotów silnika i sprawdzić na czujnikuzegarowym, czy wartości przesuwu tłoka w kie-runku zgodnym i przeciwnym do ruchu wskazó-wek zegara są jednakowe.Jeżeli odczytane wartości przesunięcia tłoka naczujniku zegarowym nie są jednakowe, należypowtórzyć całą procedurę opisaną poprzednio.Po zakończeniu ustawienia faz rozrządu dokoń-czyć montaż paska napędu rozrządu zakładającgo w kolejności: na koło zębate pompy oleju, stałekoło pasowe napinacza, koło pasowe rozrządu postronie zaworów dolotowych, koło pasowe postronie zaworów wylotowych, koło napinacza au-tomatycznego.Przy zakładaniu paska należy zachować wyżejopisaną kolejność, aby kolejne odcinki paskazamontowanego na koła miały prawidłowe wstęp-ne napięcie.Po założeniu paska napędu rozrządu na kolejnekoła należy uruchomić mechanizm napinacza au-tomatycznego za pomocą specjalnego narzędziaoraz napiąć maksymalnie napinacz paska i do-kręcić nakrętkę napinacza.W tym stanie ustawienie faz rozrządu i napięciepaska napędu rozrządu jest zablokowane, w zwią-zku z czym należy:• wymontować czujnik zegarowy z pierwszegocylindra;• dokręcić momentem 11,5 daN-m koła pasowenapędzające wałki rozrządu stosując specjalnyprzyrząd blokujący koła;• wymontować przyrząd blokujący koło zama-chowe;• obrócić wał korbowy o dwa obroty w kierunkujego obrotów podczas pracy silnika;• poluzować nakrętkę mocującą napinacz paska1 obrócić napinacz za pomocą klucza do pokryciasię wskaźników, następnie zablokować koło napi-nacza i dokręcić nakrętkę mocującą napinaczpaska momentem 2,4 daN-m;

110

• zamontować ponownie czujnik zegarowy, usta-wić tłok w GMP i przystąpić do demontażu płytekz tulejkami blokującymi wałki rozrządu, któreuprzednio były zamontowane w obudowach wałkarozrządu zaworów dolotowych i wylotowych. Płytkiz tulejkami powinny dać się montować i demon-tować bez żadnych utrudnień;• w miejsce zdemontowanych płytek z tulejkamizamontować pokrywy wałków rozrządu, dokręca-jąc je właściwymi nakrętkami;• zamontować cewki zapłonowe wraz z uprzed-nio zdemontowanymi złączami konektorowymi;• zamontować uprzednio zdemontowane pokry-wy i osłony zakrywające.

2.4.5. Wymiana pompycieczy chłodzącej

W samochodzie z silnikiem 1,4 przed wymianąpompy cieczy chłodzącej należy wymontowaćpasek napędu urządzeń pomocniczych wg wska-zówek podanych w rozdziale 2.4.3.Po wymontowaniu pasków należy:• opróżnić układ chłodzenia;• wymontować pasek napędu sprężarki klimaty-zatora i pasek napędu pompy układu wspomaga-nia, jeżeli zamontowane są w samochodzie, orazzdemontować pasek napędu urządzeń pomoc-niczych wg wskazówek podanych w rozdz. 2.4.3;• wymontować pompę wspomagania układu kie-rowniczego, jeżeli jest zamontowana;• wymontować przewody zasysania powietrzaciepłego i przewód chłodzenia alternatora;• wymontować wlot ciepłego powietrza, odkręca-jąc nakrętki mocujące do kolektora wylotowego;• poluzować górne śruby mocujące alternator dowspornika;• wymontować wspornik pompy wspomaganiaukładu kierowniczego, jeżeli był zamontowany;• na podnośniku poluzować śrubę dolną mocują-cą alternator, a następnie odsunąć go od silnika,aby uzyskać dostęp do śrub mocujących pompęcieczy chłodzącej;• odkręcić dwie śruby mocujące sztywny prze-wód dolotowy cieczy chłodzącej i odłączyć prze-wód;• wykręcić trzy śruby mocujące pompę cieczychłodzącej do kadłuba silnika i wymontować pom-pę.Montaż pompy wykonać w kolejności odwrotnej,dokręcając wszystkie śruby i nakrętki właściwymmomentem.Aby wymienić lub naprawić pompę cieczy chło-dzącej w samochodzie z silnikiem 1,6, należy:• opróżnić układ chłodzenia, odłączając dolnyprzewód chłodnicy;• wymontować pasek napędu urządzeń pomoc-niczych w sposób opisany w rozdz. 2.4.3;



• wymontować kompletny wlot powietrza razemz obudową filtra powietrza i przewód chłodzeniaalternatora razem ze wspornikiem;• wymontować osłonę cieplnąz kolektora wyloto-wego;• wymontować górny wspornik alternatora;• poluzować dolną śrubę mocującą alternatorw taki sposób, aby umożliwić odsunięcie alter-natora w celu uzyskania dostępu do śrub mocują-cych pompę cieczy chłodzącej;• rozłączyć od kolektora dolotowego przewódpodciśnienia układu wspomagania hamulców;• wymontować osłonę cieplnąz kolektora wyloto-wego;• poluzować śrubę mocującą pompę wspomaga-nia układu kierowniczego do wspornika;• zdemontować koło pasowe pompy wspomaga-nia układu kierowniczego;• odkręcić śruby mocujące pompę wspomaganiaukładu kierowniczego oraz przesunąć ją na bok,aby uzyskać dostęp do śrub mocujących pompęcieczy chłodzącej;• odkręcić kolektor wylotowy, odkręcając nakrę-tki mocujące do głowicy;• odkręcić śruby mocujące wspornik alternatorai pompy wspomagania układu kierowniczego;• rozłączyć od pompy cieczy chłodzącej przewóddoprowadzający ciecz, odkręcając śruby mocują-ce;• odkręcić wszystkie śruby mocujące pompę dogłowicy cylindrów, a następnie wymontować pom-pę kompletną razem ze wspornikiem.Wymontowaną pompę należy poddać oględzinomw celu stwierdzenia ewentualnych wycieków lubinnych uszkodzeń.Montaż przeprowadzić w kolejności odwrotnej,napełnić układ cieczą chłodzącą i odpowietrzyćwg wskazówek podanych w rozdziale 2.4.2.

2.4.6. Wymiana głowicyDemontaż głowicy w samochodzie z silnikiem 1,4wykonuje się w sposób następujący:• wymontować pasek napędu urządzeń pomoc-niczych i pasek napędu pompy układu wspomaga-nia, jak opisano w rozdz. 2.4.2;• odkręcić dolne śruby mocujące osłonę paskanapędu rozrządu;• zdemontować układ wlotu powietrza, odkręca-jąc trzy śruby mocujące do korpusu przepustnicyoraz zdemontować pokrywę filtra powietrza wrazz przewodami;• zdemontować obudowę filtra powietrza;• rozłączyć złącze konektorowe czujnika położe-nia i prędkości obrotowej wału korbowego, od-kręcić górne śruby mocujące osłonę paska napę-du rozrządu i zdemontować osłonę;• wysunąć do góry wspornik osłony paska napę-du rozrządu;

• obrócić wałem korbowym silnika, ustawiając gotak, aby znaki odniesienia na kole pasowympokrywały się ze znakami na wsporniku czujnikapołożenia i prędkości obrotowej wału korbowegooraz znak na kole zamachowym pokrywał się zeznakiem na obudowie sprzęgła;• zdemontować dolną osłonę miski olejowej od-kręcając 4 wkręty mocujące;• wymontować boczną osłonę koła zamachowe-go silnika;• zamontować przyrząd blokujący koło zamacho-we;• odłączyć złącze konektorowe sondy lambda;• zdemontować obejmę mocującą rurę wyloto-wą, odkręcając nakrętki i wkręty mocujące;• wymontować osłonę przekładni kierowniczej;• zdemontować przedni odcinek rury wylotowej,odkręcając elementy mocujące od katalizatorai kolektora wylotowego;• zdemontować koło pasowe napędu urządzeńpomocniczych, odkręcając centralną nakrętkęmocującą;• poluzować napinacz paska napędu rozrządui zdemontować pasek;• opróżnić układ chłodzenia, odłączając dolnyprzewód chłodnicy lub wykręcając korek spustowyz dolnej części kadłuba silnika;• odłączyć zacisk dodatni akumulatora i wymon-tować akumulator;• odłączyć skrzynkę bezpieczników od podstawyakumulatora;• odłączyć zacisk złącza dodatniego akumulato-ra;• zdemontować podstawę akumulatora;• odłączyć linkę dźwigni przepustnicy i wymon-tować wspornik linki przepustnicy;• odkręcić wkręty mocujące i zdemontować osło-nę cewek zapłonowych;• odłączyć złącze elektryczne cewek zapłono-wych, odkręcić śruby mocujące cewki i zdemon-tować kompletne cewki wraz z przewodami wyso-kiego napięcia;• odłączyć od termostatu przewody gumowe pouprzednim poluzowaniu opasek mocujących;• zdemontować opaski mocujące wiązki przewo-dów pod termostatem tak, aby uzyskać możliwośćprzesunięcia przewodów;• odkręcić wkręty oraz wymontować wraz zewspornikiem pompę wspomagania układu kierow-niczego;• odłączyć złącze konektorowe czujnika tempe-ratury cieczy chłodzącej;• z korpusu przepustnicy rozłączyć złącza konek-torowe: wtryskiwacza paliwa, czujnika temperatu-ry powietrza, czujnika położenia przepustnicy,regulatora prędkości obrotowej biegu jałowego;• rozłączyć złącze konektorowe elektrozaworusterującego przepływem par paliwa;• zdemontować wiązkę przewodów instalacji ele-ktrycznej układu zasilania silnika;

111


Silniki

• odłączyć złącza konektorowe czujnika tempe-ratury cieczy chłodzącej i rozłączyć przewodyświec zapłonowych;• odłączyć od korpusu przepustnicy przewody:doprowadzający i odprowadzający ciecz chłodzą-cą;• odłączyć od korpusu przepustnicy przewódrecyrkulacji par paliwa i przewód recyrkulacji ga-zów pochodzących z kadłuba silnika;• wymontować zawór sterujący przepływem parpaliwa wraz z przewodami;• odłączyć od kolektora dolotowego przewódczujnika ciśnienia bezwzględnego, przewód pod-ciśnienia wspomagania układu kierowniczego,przewód masy;• odłączyć przewody: doprowadzający i odpro-wadzający paliwo do korpusu przepustnicy;• zdemontować wspornik elektrozaworu sterują-cego przepływem par paliwa wraz z przewodamiwiązki przewodów i przewodami gumowymi;• zdemontować rurkę wskaźnika poziomu oleju;• odkręcić nakrętki mocujące pokrywę głowicyoraz zdemontować ją;• usunąć olej znajdujący się w korpusie wałkarozrządu w okolicach popychaczy zaworów;• zablokować koło pasowe napędu rozrządu,używając specjalnego przyrządu do blokowaniakoła;• odkręcić śrubę mocującą koło pasowe wałkarozrządu i zdemontować koło;• zdemontować górną część osłony paska napę-du rozrządu, odkręcając śruby i nakrętki mocują-ce;• odkręcić śruby mocujące wspornik zamontowa-ny na głowicy od strony kolektora dolotowego orazwylotowego i wymontować wspornik;• odkręcić śruby mocujące korpus wałka roz-rządu oraz wymontować go razem z wałkiemrozrządu;• odkręcić śruby mocujące głowicę do kadłu-ba silnika i zdjąć głowicę razem z kolektoramidolotowym i wylotowym oraz korpusem przepust-nicy;• zdemontowaną głowicę umieścić na stole war-sztatowym do ewentualnego przeglądu lub dal-szego demontażu.Podczas montażu głowicy po przeglądzie lubnaprawie uwzględnić następujące uwagi:— montować zawsze nową uszczelkę napisem„ALTO" skierowanym do góry; oryginalna uszcze-lka jest wykonana z materiału polimeryzującegoi utwardzającego się po zamontowaniu głowicy(pod wpływem temperatury silnika);— przechowywać uszczelkę głowicy w oryginal-nym opakowaniu;— wyjąć uszczelkę z opakowania bezpośrednioprzed montażem;— nie zanieczyścić uszczelki smarem lub olejem;— powierzchnie styku głowicy i kadłuba dokład-nie oczyścić bezpośrednio przed montażem;

112

Rys. 2.93. Kolejność dokręcania śrub głowicy (silnik 1,4)

— po nałożeniu głowicy i uszczelki na kadłubsilnika dokręcić wstępnie kluczem dynamomet-rycznym wszystkie nakrętki momentem 2 daN-m,zachowując kolejność dokręcania pokazaną narysunku 2.93;— dokręcić kluczem dynamometrycznym wszys-tkie nakrętki momentem 4 daN-m, zachowująckolejność dokręcania podaną poprzednio;— dokręcić kluczem z nasadką kątową wszystkienakrętki obracając je dwukrotnie o kąt 90°, za-chowując tę samą kolejność co poprzednio;— wkręcić 4 śruby znajdujące się w pobliżu świeczapłonowych i dokręcić je momentem 3 daN-m;— zamontować pozostałe zdemontowane częścii zespoły w kolejności odwrotnej do demontażu;— zamontować oraz wyregulować naciąg pas-ków napędu urządzeń pomocniczych i rozrządu.Demontaż głowicy w samochodzie z silnikiem 1,6wykonuje się w sposób następujący:• odłączyć ujemny zacisk akumulatora;• na samochodzie podniesionym na podnośnikuwymontować osłonę cieplną z kolektora wyloto-wego;• wymontować wieszak rury wylotowej;• wymontować rurę wylotową odkręcając ją odkolektora wylotowego i od katalizatora;• rozłączyć zaciski akumulatora i wymontowaćakumulator;• wyjąć i zdemontować ze wspornika akumulato-ra skrzynkę bezpieczników;• rozłączyć zacisk akumulatora i wymontować goze wspornika akumulatora;• wymontować wspornik akumulatora odkręca-jąc śruby mocujące;• rozłączyć złącza konektorowe, odkręcić śrubymocujące wspornik przewodów elektrycznych sil-nika oraz wymontować wspornik;• rozłączyć przewody: doprowadzający i powrot-ny cieczy chłodzącej do termostatu i spuścić cieczchłodzącą;• wymontować zbiornik wyrównawczy cieczychłodzącej luzując opaski zaciskowe przewodóworaz odkręcając nakrętki mocujące, zdemontowaćkompletny przewód wlotu powietrza wraz z filtrempowietrza;• wymontować obudowę filtra powietrza, odkrę-cając dwie śruby mocujące;• rozłączyć złącza konektorowe czujnika fazyi czujnika położenia i prędkości obrotowej wałukorbowego;



• rozłączyć złącza konektorowe od wtryskiwa-czy, cewek zapłonowych i czujników temperaturycieczy chłodzącej;• rozłączyć złącza konektorowe od elektrozawo-ru sterującego przepływem par paliwa;• rozłączyć złącza konektorowe czujnika tem-peratury powietrza;• rozłączyć złącze konektorowe regulatora pręd-kości obrotowej biegu jałowego;• rozłączyć przewody: czujnika ciśnienia bez-względnego, układu wspomagania układu kierow-niczego od kolektora dolotowego;• rozłączyć linkę pedału przyspieszenia;• rozłączyć przewody doprowadzający i powrot-ny cieczy chłodzącej do nagrzewnicy;• rozłączyć przewód cieczy chłodzącej od termo-statu;• zdemontować pasek napędu alternatora;• odkręcić śrubę mocującą sprężarkę klimatyza-tora, jeżeli była zamontowana w tej wersji samo-chodu;• rozłączyć złącze konektorowe wentylatora;• wymontować kompletny zespół wentylatora;• rozłączyć i wymontować przewody paliwa zasi-lający i powrotny;• wymontować cewki zapłonowe wraz z przewo-dami wysokiego napięcia;• wymontować wspornik mocujący zespół miarkipoziomu oleju;• rozłączyć od korpusu przepustnicy przewóddoprowadzający i powrotny cieczy chłodzącej;• zdemontować tylną część kolektora dolotowe-go wraz z korpusem przepustnicy odkręcając pięćśrub mocujących do przedniej części kolektoradolotowego;• zdemontować przedniączęść kolektora doloto-wego, dokręcając wszystkie śruby mocujące kole-ktor do głowicy;• wymontować pasek napędu urządzeń pomoc-niczych oraz pasek napędu rozrządu w sposóbpodany w rozdziałach 2.4.3 i 2.4.4;• odkręcić mocowanie pompy wspomaganiaukładu kierowniczego i przesunąć pompę na bok,bez rozłączania przewodów podłączonych do po-mpy;• wymontować wspornik przewodów zasilaniapaliwa wykonany z tworzywa sztucznego;• wymontować osłonę cieplną z kolektora;• odkręcić śruby mocujące kolektor wylotowy dogłowicy i wymontować go z przedziału silnika;• wymontować koła pasowe napędu wałków roz-rządu używając do tego specjalnych narzędzi;• wymontować tylną osłonę wałków rozrządu pouprzednim zdemontowaniu stałego koła napinają-cego;• odkręcić wkręty i wymontować obudowy wał-ków rozrządu zaworów dolotowych i wylotowych(rys. 2.94);• zdemontować uszczelki obudowy wałków roz-rządu;

Rys. 2.94. Widok obudów watka rozrządu (silnik 1,6)

• odkręcić specjalnym kluczem nasadkowymśruby mocujące głowicę cylindrów do kadłubasilnika oraz zdemontować głowicę.Zdemontowaną głowicę umieścić na stole warsz-tatowym do przeglądu i dalszego demontażu.Podczas montażu głowicy należy uwzględnić na-stępujące uwagi:— postępowanie z uszczelką głowicy jest analo-giczne, jak w samochodzie z silnikiem 1,4;— przed montażem głowicy oczyścić powierzch-nie styku głowicy i kadłuba; założyć głowicę wrazz uszczelką na kadłub silnika;— dokręcić wstępnie głowicę kluczem dynamo-metrycznym momentem 2 daN-m, zachowująckolejność dokręcania wg schematu na rysunku2.95;— dokręcić kluczem dynamometrycznym wszys-tkie nakrętki głowicy momentem 4 daN-m, zacho-wując kolejność dokręcenia podaną poprzednio;— dokręcić nakrętkę ostatecznie za pomocąklucza z nasadką kątową dwukrotnie o kąt 90°,zachowując tę samą kolejność, co poprzednio;— zamontować obudowy wałków rozrządu zawo-rów dolotowych i wylotowych;— zamontować pozostałe zdemontowane częścii zespoły w kolejności odwrotnej do demontażu;— zamontować i wyregulować naciąg paskównapędu urządzeń pomocniczych i rozrządu.

Rys. 2.95. Kolejność dokręcania śrub głowicy (silnik 1,6)

113


Silniki

2.5. WYMONTOWANIEI ZAMONTOWANIEZESPOŁU NAPĘDOWEGO

Montaż i demontaż kompletnego zespołu napędo-wego wykonuje się tylko wtedy, kiedy zachodzikonieczność wymiany zespołu napędowego oraznaprawy połączonej z wymianą i naprawą częściukładu tłokowo-korbowego itp.Zwraca się uwagę, że zespół nowy powinien miećtaką samą pojemność i takie same opcje, jakzespół wymontowany.Przed przystąpieniem do demontażu zespołu na-pędowego należy upewnić się, czy zakres wyma-ganej naprawy nie jest możliwy do wykonania przysilniku zamontowanym w samochodzie i samo-chodzie ustawionym na kołach, wykorzystującuwagi zawarte w rozdziale 2.3, oraz upewnić się,czy zakres naprawy nie jest możliwy do wykonaniaprzy silniku zamontowanym w samochodzie usta-wionym na podnośniku, wykorzystując uwagi za-warte w rozdziale 2.4.Podstawowym warunkiem umożliwiającym de-montaż i montaż zespołu napędowego jest dys-ponowanie podnośnikiem samochodowym (czte-rokolumnowym lub dwukolumnowym) o udźwigunominalnym ponad 2 t oraz podnośnikiem jedno-kolumnowym przenośnym o min. udźwigu 1 t.Wysokość podnoszenia podnośników powinnabyć taka, aby umożliwić wyjęcie zespołu napędo-wego od dołu samochodu. Należy również miećdo dyspozycji specjalną poprzeczkę do demon-tażu zespołów napędowych wraz z kompletemuchwytów oraz niezbędne narzędzia i przyrządymontażowe (tabl. 2-11).Przed przystąpieniem do demontażu zespołu na-pędowego należy wykonać poniższe czynnościprzygotowawcze:W samochodzie z silnikiem 1,4 należy:• ustawić samochód na podnośniku kolumno-wym;• wymontować koła przednie;• odłączyć ujemny biegun akumulatora;• zdemontować przednie osłony z tworzywaw nadkolach, wykręcając wkręty mocujące naobwodzie nadkola;• zdemontować osłonę dolną silnika od stronyrozrządu po wykręceniu śrub mocujących;• odłączyć złącze konektorowe sondy lambda;• zdemontować osłonę miski olejowej, wykręca-jąc cztery wkręty mocujące;• spuścić olej ze skrzynki przekładniowej i z sil-nika po odkręceniu korków spustowych, znajdują-cych się w dolnej części obudowy skrzynki prze-kładniowej, i miski olejowej silnika;• opróżnić układ chłodzenia wg wskazówek po-danych w rozdz. 2.4.1 i 2.4.2;• zdemontować obejmę mocującą rurę wyloto-wą, odkręcając nakrętki i wkręty mocujące;

114

• wymontować osłonę przekładni kierowniczej;• zdemontować przedni odcinek rury wylotowej,odkręcając elementy mocujące od katalizatorai kolektora wylotowego;• odłączyć przewody alternatora;• zdemontować układ wlotu powietrza, odkręca-jąc trzy śruby mocujące do korpusu przepustnicy,oraz pokrywę filtra powietrza wraz z przewodami;• zdemontować obudowę filtra powietrza;• w samochodach, w których zastosowano wspo-maganie układu kierowniczego, wymontować po-mpę układu wspomagania po uprzednim zdemon-towaniu osłony pompy, poluzowaniu śrub mocują-cych i śruby regulacyjnej oraz po zdjęciu paskanapędowego;• odłączyć przewody akumulatora i wymontowaćakumulator;• odłączyć skrzynkę bezpieczników od podstawyakumulatora;• zdemontować podstawę akumulatora;• odłączyć linkę dźwigni przepustnicy i wymon-tować wspornik linki przepustnicy;• odkręcić wkręty mocujące i zdemontować osło-nę cewek zapłonowych;• odłączyć złącza konektorowe cewek zapłono-wych;• zdemontować przewody cieczy chłodzącej ter-mostatu po uprzednim poluzowaniu opasek zacis-kowych;• zdemontować przewody cieczy chłodzącej do-prowadzające ciecz do korpusu przepustnicy, lu-zując opaski mocujące;• zdemontować przewód cieczy chłodzącej zesztywnego przewodu pompy cieczy chłodzącej,luzując opaski mocujące;• zdemontować zbiornik wyrównawczy cieczychłodzącej i wyjąć go wraz z przewodami;• odłączyć złącze konektorowe wentylatora chło-dnicy, odkręcić śruby mocujące wentylator dochłodnicy i wyjąć kompletny wentylator;• odłączyć przewody połączone z silnikiem i roz-łączyć złącza konektorowe: czujnika temperaturyna termostacie, rozrusznika, czujnika ciśnieniaoleju, czujnika temperatury cieczy chłodzącejw kadłubie silnika, wyłącznika świateł cofaniaw obudowie skrzynki biegów;• odłączyć złącza konektorowe z korpusu prze-pustnicy, a w szczególności: wtryskiwacza, czuj-nika temperatury powietrza, czujnika położeniaprzepustnicy, regulatora prędkości obrotowej bie-gu jałowego;• rozłączyć złącze konektorowe elektrozaworusterującego przepływem par paliwa;• rozłączyć złącze konektorowe czujnika poło-żenia i prędkości obrotowej wału korbowego;• zdemontować wiązkę przewodów instalacji ele-ktrycznej układu zasilania silnika;• odłączyć od korpusu przepustnicy przewodydoprowadzające i odprowadzające ciecz chłodzą-cą;


Wymontowanie i zamontowanie zespołu napędowego

• odłączyć od korpusu przepustnicy przewódrecyrkulacji par paliwa oraz przewód recyrkulacjigazów pochodzących z kadłuba silnika;• wymontować zawór sterujący przepływem parpaliwa wraz ze wszystkimi podłączonymi przewo-dami;• odłączyć od kolektora dolotowego przewódczujnika ciśnienia bezwzględnego, przewód pod-ciśnienia wspomagania układu kierowniczego,przewód masy;• odłączyć linkę licznika kilometrów, końcówkęcięgła włączania biegów od dźwigni zmiany bie-gów;• poluzować opaski mocujące osłony przegubówpółosi od strony mechanizmu różnicowego i zsu-nąć osłonę;• poluzować nakrętkę mocującą wahacz dozwrotnicy i za pomocą specjalnego ściągacza,wymienionego w zestawie narzędzi, odłączyćprzegub kulisty, po obu stronach samochodu;• odkręcić nakrętki mocujące drążek stabilizatorado wahacza i nakrętkę mocującą przegub drążkakierowniczego, po obu stronach samochodu;• za pomocą specjalnego ściągacza, wymienio-nego w zestawie narzędzi, odłączyć przegubdrążka kierowniczego od zwrotnicy;• obniżyć wahacz i wyciągnąć w kierunku ze-wnętrznym zespół zwrotnicy z półosią, aby od-łączyć przegub półosi z mechanizmu różnicowegoi wyjąć półoś;

W samochodzie z silnikiem 1,6 należy:• ustawić samochód na podnośniku kolumno-wym;• wymontować koła przednie;• odłączyć ujemny zacisk akumulatora;• zdemontować osłony przednie w nadkolach,wykręcając wkręty mocujące;• odłączyć przewody akumulatora i wymontowaćakumulator;• odłączyć skrzynkę bezpieczników od podstawyakumulatora, zdjąć zaciski z przewodów akumula-tora i wymontować złącze konektorowe ze wspor-nika akumulatora;• zdemontować podstawę akumulatora, wykrę-cając śruby mocujące;• rozłączyć przewód masy od skrzynki przekład-niowej;• rozłączyć złącze konektorowe wiązki przewo-dów silnika, odkręcić śruby mocujące wspornikwiązki elektrycznej silnika i wymontować wspor-nik;• rozłączyć od obudowy skrzynki przekładniowejlinkę sprzęgła;• rozłączyć końcówkę cięgna wybierania biegówod przegubu kulistego, odkręcić wspornik i od-sunąć go na bok przedziału silnika;• rozłączyć linkę licznika kilometrów i zdemon-tować złącze konektorowe czujnika prędkościo-mierza;

• opróżnić układ chłodzenia wg wskazówek po-danych w rozdz. 2.4.1 i rozłączyć przewody (do-prowadzający i powrotny) cieczy chłodzącej dotermostatu;• wymontować zbiornik wyrównawczy cieczychłodzącej, luzując opaski zaciskowe i odkręcającnakrętki mocujące;• zdemontować kompletny przewód wlotu powie-trza wraz z filtrem powietrza;• wymontować obudowę filtra powietrza, odkrę-cając dwie śruby mocujące;• wymontować przewód chłodzenia alternatorarazem ze wspornikiem;• spuścić do pojemnika płyn z obwodów wspo-magania układu kierowniczego, wyciągając płynstrzykawką i rozłączając od pompy wspomaganiaprzewód doprowadzający płyn do zbiornika orazprzewód ciśnieniowy;• rozłączyć złącza konektorowe czujnika fazyi czujnika prędkości obrotowej;• rozłączyć złącza konektorowe czujnika ciśnie-nia oleju i odkręcić nakrętki oraz wymontowaćprzewody elektryczne zasilania rozrusznika;• rozłączyć złącza konektorowe od wtryskiwaczypaliwa, cewek zapłonowych i czujników tempera-tury cieczy chłodzącej;• rozłączyć złącza konektorowe od elektrozawo-ru sterującego przepływem par paliwa;• rozłączyć złącze konektorowe czujnika tem-peratury powietrza;• rozłączyć złącze konektorowe regulatora pręd-kości obrotowej biegu jałowego;• rozłączyć przewody: czujnika ciśnienia bez-względnego, wspomagania układu kierowniczegood kolektora dolotowego;• rozłączyć linkę pedału przyspieszenia;• rozłączyć przewody doprowadzający i powrot-ny cieczy chłodzącej do nagrzewnicy;• odkręcić śrubę mocującą sprężarkę klimatyza-tora, jeżeli była zamontowana w tej wersji samo-chodu;• rozłączyć złącze konektorowe układu klimaty-zacji i przymocować go do nadwozia;• wymontować kompletny zespół wentylatorachłodnicy;• wymontować zderzak przedni, w sposób opisa-ny w rozdz. 11, i rozłączyć wyłącznik termicznychłodnicy;• odkręcić śruby mocujące chłodnicę do górnegowzmocnienia czołowego;• odkręcić pozostałe śruby mocujące do przed-niej belki poprzecznej;• odkręcić śruby mocujące dolnąbelkę poprzecz-ną wspornika chłodnicy i wymontować w kierunkudolnym chłodnicę wraz z belką;• rozłączyć przewody paliwa (zasilający i powrot-ny), od sztywnych przewodów paliwa;• wymontować osłonę cieplnąz kolektora wyloto-wego;• wymontować wieszak rury wylotowej;

115


Silniki

• wymontować rurę wylotową, odkręcając ją odkolektora wylotowego i od katalizatora;• rozłączyć złącze konektorowe wyłącznika świa-tła cofania;• wymontować środkowy wspornik zawieszeniasilnika, odkręcając śruby mocujące;• odkręcić z obudowy skrzynki przekładniowejdwie śruby dolnego kołnierza w miejscu, gdziebędzie zamontowany specjalny wspornik do de-montażu zespołu napędowego.Po wykonaniu powyższych czynności przygoto-wawczych należy dokładnie obejrzeć przedziałsilnika, odsuwając wszystkie odłączone elementyna bok, aby umożliwić wyjęcie zespołu napędowe-go w dół samochodu.Zakres czynności przygotowawczych w samo-chodach z silnikami 1,6 różni się od zakresupodanego dla samochodów z silnikami 1,4 tylkoniewielkimi szczegółami wynikającymi z różnejkonstrukcji silników oraz tym, że czynności de-montażu zawieszeń lewego i prawego oraz półosiw samochodach z silnikami 1,6 należy wykonywaćpo podmontowaniu specjalnego wspornika dopodpierania zespołu napędowego i podparciu gona podnośniku jednokolumnowym.Aby wymontować kompletny zespół napędowyw samochodzie z silnikami 1,4 i 1,6, należy:• ustawić wysokość pomostu podnośnika, naktórym stoi samochód tak, aby można było swobo-dnie opuścić zespół napędowy;• umieścić pod zespołem napędowym specjalnywspornik do podpierania zespołu napędowego,umieszczony na jednokolumnowym podnośnikuhydraulicznym; wspornik do podpierania zespołunapędowego należy stosować w wykonaniu orygi-nalnym (tabl. 2-11), możliwy do nabycia w auto-ryzowanej sieci dystrybucji narzędzi specjalnych;• umieścić pod zespołem napędowym specjalneuchwyty: jeden pod wspornik prawy, umieszczonyw części przedniej, drugi, w okolicy wspornikalewego umieszczonego w części przedniej. Przymontażu uchwytu lewego należy wykręcić śrubę,jedną lub dwie, łączące skrzynkę przekładniowądo kadłuba silnika. Uchwyty powinny być stosowa-ne w wykonaniu oryginalnym, dostępne w auto-ryzowanej sieci dystrybucji narzędzi specjalnych;• sprawdzić prawidłowość umieszczenia wspor-nika oraz prawidłowość zamocowania uchwytówi lekko unieść zespół napędowy do góry, tylkoo wielkość powodującą odciążenie śrub mocują-cych złącza elastyczne metalowo-gumowe;• w samochodach z silnikami 1,6 wykonać, pomi-nięty w zakresie prac przygotowawczych demon-taż półosi napędowych;• po odciążeniu śrub metalowo-gumowych od-kręcić śruby mocujące wspornik tylny zespołunapędowego w części środkowej;• odkręcić nakrętki mocujące wsporniki zespołunapędowego umieszczone w części przedniej:lewy i prawy;

116

• opuszczać stopniowo podnośnik jednokolum-nowy, sprawdzając prawidłowość ustawienia ze-społu napędowego na wsporniku oraz w uchwy-tach lewym i prawym;• wyjechać ostrożnie podnośnikiem jednokolum-nowym spod samochodu i do dalszego transportuzawiesić go na podnośniku elektrycznym lub hyd-raulicznym. Do zawieszenia zespołu napędowegosłużą wspornik umieszczony pod jedną ze śrubwspornika prawego oraz specjalne nadlewy w ka-dłubie;• zamontować silnik na stojaku obrotowym dodalszego demontażu demontując z silników roz-rusznik, alternator oraz skrzynkę przekładniową.Montaż zespołu napędowego należy wykonaćw odwrotnej kolejności czynności demontażu,zwracając szczególną uwagę na:• przygotowanie przedziału silnika do montażupoprzez prawidłowe umiejscowienie przewodówelektrycznych, przewodów hydraulicznych orazinnych mechanizmów i zespołów, tak aby niezaczepiały o elementy silnika podczas montażuoraz nie uległy uszkodzeniom;• montaż przewodów cieczy chłodzącej, wkłada-jąc wycięcia przewodów w odpowiednie występyna złączkach;• napełnienie układu smarowania olejem;• napełnienie układu chłodzenia cieczą chłodzą-cą i odpowietrzenie układu;• kolejność montażu wsporników metalowo-gu-mowych, a w szczególności: zamocować wspor-nik zawieszenia od strony prawej, następniewspornik zawieszenia od strony lewej i na końcuwspornik środkowy od strony tylnej zespołu napę-dowego;• dokręcanie śrub i nakrętek właściwym momen-tem. Momenty dokręcenia śrub i nakrętek zawie-szenia zespołu napędowego podano w tablicy2-12;• wyregulowanie wysokości pedału sprzęgła;• wyregulowanie cięgła sterowania przepustnicą.

2.6. WSKAZÓWKIDOTYCZĄCEDEMONTAŻUI MONTAŻU SILNIKÓWWYMONTOWANYCHZ SAMOCHODU

W niniejszym rozdziale podano wskazówki doty-czące demontażu i montażu silnika wymontowa-nego z samochodu wraz ze skrzynką przekład-niową wg wskazówek podanych w rozdziale 2.5.Do dalszych prac demontażowych i naprawczychsilnika należy odłączyć skrzynkę przekładniową,odkręcając na obwodzie obudowy sprzęgła śrubymocujące ją do kadłuba silnika.


Wskazówki dotyczące demontażu i montażu silnika

Silnik 1,4W celu dalszego demontażu silnika należy:• zamontować do specjalnych obejm, wymienio-nych w zestawie narzędzi, i ustawić silnik wrazz obejmami na specjalnym stole obrotowym;• odkręcić śruby mocujące sprzęgło do koła za-machowego i zdemontować kompletne sprzęgłoz tarczą;• wymontować filtr oleju silnikowego;• w silnikach samochodów, w których była za-montowana klimatyzacja, zdemontować sprężar-kę klimatyzatora poprzez poluzowanie śrub mocu-jących sprężarkę do wspornika, poluzowanie śru-by napinacza paska, a następnie zdjąć paseknapędowy i wymontować sprężarkę, wykręcającśrubę mocującą wskazaną na rysunku 2.96;• wymontować wspornik sprężarki klimatyzatora,wykręcając cztery śruby mocujące;• wykręcić śrubę mocującąi wymontować czujnikprędkości obrotowej zamontowany na obudowiekoła zamachowego;• wymontować pasek napędu urządzeń pomoc-niczych, biorąc pod uwagę wskazówki podanew rozdziale 2.4.3;• wymontować pasek napędu pompy układu kie-rowniczego wg wskazówek podanych w rozdziale2.4.3, jeżeli był zamontowany w tej wersji samo-chodu;• wymontować alternator.odkręcając śruby i na-krętki mocujące;• wymontować zespół pompy wspomaganiaukładu kierowniczego z kołem pasowym, jeżelibyła zamontowana, odkręcając śruby mocującedo kadłuba;• wykręcić cztery śruby mocujące i wymontowaćwspornik zawieszenia silnika od strony kół roz-rządu;

Rys. 2.96. Sprężarka klimatyzatora przed ostatecznymdemontażem (samochód z silnikiem 1,4)Strzałka wskazuje śrubę mocującą

• zdemontować osłonę paska rozrządu, odkręca-jąc śruby mocujące;• wykręcić dwie śruby mocujące oraz zdemon-tować wspornik mocujący zawór sterujący prze-pływem par paliwa i wymontować go razem z rurkąwskaźnika poziomu oleju;• odkręcić śruby mocujące i zdemontować osło-nę cewek zapłonowych;• zdemontować cewki zapłonowe wraz z przewo-dami wysokiego napięcia, wykręcając wkręty orazzdejmując końcówki przewodów wysokiego na-pięcia ze świec zapłonowych;• odkręcić śruby mocujące i zdemontować wspo-rnik cewek zapłonowych;• zdemontować przewód cieczy chłodzącej z ko-lektora dolotowego oraz zdemontować osłonękolektora dolotowego, wykręcając śruby mocują-ce;• odkręcić cztery nakrętki mocujące i zdemon-tować kolektor dolotowy razem z kompletnymkorpusem przepustnicy;• odkręcić trzy nakrętki mocujące i zdemontowaćkolektor wylotowy;• wykręcić śruby mocujące i zdemontować kom-pletną pompę cieczy chłodzącej wraz z kołempasowym i sztywnym przewodem doprowadzają-cym ciecz chłodzącą (rys. 2.97);• odkręcić śruby mocujące i zdemontować ter-mostat;• odkręcić śruby mocujące i zdemontować wspo-rnik pompy wspomagania układu kierowniczego;• zablokować koło zamachowe, stosując specjal-ny przyrząd wymieniony w zestawie narzędzispecjalnych;

Rys. 2.97. Widok pompy cieczy chłodzącej przedzdemontowaniem (samochód z silnikiem 1,4)1 — przewód doprowadzający ciecz chłodzącą, 2 — śrubymocujące pompę, 3 — pompa cieczy chłodzącej, 4 — kołopasowe

117


Silnik 1,4

Rys. 2.98. Demontaż napinacza paska napędu rozrządu(silnik 1,4)1 — pasek, 2 — napinacz paska

Rys. 2.99. Widok obudowy wałka rozrządupo zdemontowaniu pokrywy (silnik 1,4)Strzałki wskazują śruby mocujące obudowę

• odkręcić nakrętkę i wymontować koło pasowenapędu urządzeń pomocniczych;• poluzować nakrętkę mocującą napinacz paskarozrządu i zdemontować pasek (rys. 2.98);• używając specjalnego narzędzia, wymienione-go w zestawie narzędzi specjalnych, zablokowaćkoło napędu rozrządu, a następnie zdemontowaćkoło pasowe z wałka rozrządu;• zdemontować górnąi dolnąosłonę paska napę-du rozrządu, wykręcając śruby mocujące i demon-tując napinacz paska rozrządu;• odkręcić sześć nakrętek mocujących i zdemon-tować pokrywę obudowy wałka rozrządu; rysunek2.99 przedstawia obudowę wałka rozrządu pozdemontowaniu pokrywy;

118

Rys. 2.100. Widok głowicy po zdemontowaniu obudowywałka rozrządu (silnik 1,4)Strzałki wskazują śruby mocujące głowicę

• odkręcić dziesięć śrub mocujących i zdemon-tować kompletną obudowę wałka rozrządu; widokgłowicy cylindrów po zdemontowaniu obudowywałka rozrządu przedstawia rysunek 2.100;• odkręcić czternaście śrub mocujących i zde-montować kompletną głowicę wraz z zaworamii uszczelką;• zdemontować zębate koło pasowe napędu roz-rządu z wału korbowego;• zdemontować wspornik filtra oleju oraz obudo-wę uchwytu układu recyrkulacji spalin pochodzą-cych z kadłuba silnika umieszczone w przedniejczęści kadłuba;• zdemontować czujnik ciśnienia oleju z kadłubasilnika;• obrócić silnik w stojaku i zdemontować miskęolejową, odkręcając śruby mocujące na całymobwodzie miski olejowej (rys. 2.101);• odkręcić pięć śrub mocujących i zdemontowaćpokrywę wału korbowego od strony rozrządui zdemontować pokrywę;• odkręcić śrubę mocującą i wymontować płytkęoraz pokrywkę koła zębatego pompy oleju orazwymontować z gniazda koło zębate pompy oleju(rys. 2.102);• używając specjalnego narzędzia, wymienione-go w zestawie narzędzi, zablokować koło napędupompy oleju, odkręcić śrubę mocującą koło i zde-montować koło napędu pompy oleju;• odkręcić trzy śruby mocujące pokrywę wałkapompy oleju i zdemontować pokrywę wraz z pierś-cieniem uszczelniającym; widok pokrywy przed-stawia rysunek 2.103;• wymontować wałek pompy oleju;• obrócić silnik w stojaku i zdemontować pompęoleju, wykręcając trzy śruby mocujące pompę;



Rys. 2.101. Widok miski olejowej przygotowanejdo demontażu (silnik 1,4)Strzałki wskazują śruby mocujące miskę olejową1 — miska olejowa, 2 — koło zamachowe silnika

Rys. 2.102. Płytka i pokrywka koła zębatego pompy oleju(silnik 1,4)1 — płytka, 2 — pokrywka

• obrócić odpowiednio wałem korbowym, abyustawić zewnętrzne stopy korbowodów w górnympołożeniu oraz odkręcić nakrętki zewnętrznychstop korbowodu, następnie obrócić wałem kor-bowym o 180° i odkręcić stopy korbowodóww cylindrach wewnętrznych; po odkręceniu stópkorbowodów wymontować tłoki wraz z korbowo-dami z każdego cylindra;• odkręcić sześć śrub mocujących koło zama-chowe i zdemontować koło zamachowe z wałukorbowego;

Rys. 2.103. Pokrywa wałka pompy oleju (silnik 1,4)po zdemontowaniu koła napędzającego wałek(strzałki wskazują śruby mocujące)1 — pokrywa, 2 — pierścień uszczelniający

Rys. 2.104. Widok pokrywy wału korbowego od stronykoła zamachowego, przygotowanego do demontażu(silnik 1, 4)1 — pokrywa, 2 — koło zamachowe

• odkręcić sześć śrub mocujących pokrywę wałukorbowego od strony koła zamachowego i zde-montować pokrywę razem z pierścieniem uszczel-niającym. Widok pokrywy wału korbowego odstrony koła zamachowego przedstawia rysunek2.104;• odkręcić śruby mocujące pokrywy czopów wałukorbowego, a następnie zdemontować pokrywyi wyjąć półpanewki czopów wału korbowego.Na rysunku 2.105 pokazano wał korbowy przygo-towany do demontażu stóp korbowodowych i po-kryw czopów wału korbowego.Po wykonaniu wyżej wymienionych czynnościdemontażowych, wszystkie wymontowane części

119


Silnik 1,4

Rys. 2.105. Widok wału korbowego przygotowanegodo demontażu stóp korbowodu i pokryw czopów wałukorbowego1 — śruby stopu korbowodu, 2 — śruby pokryw czopów wałukorbowego

należy dokładnie umyć oraz poddać weryfikacji,oględzinom i pomiarom, aby zapewnić montażtylko części sprawnych technicznie oraz miesz-czących się w wymiarach przewidzianych w tabe-lach podanych w rozdziale 2.1.Montaż silnika należy przeprowadzić w kolejnościodwrotnej, z tym że zarówno montaż, jak demon-taż powinien być przeprowadzony w wyspecjali-zowanym, dobrze wyposażonym w niezbędnenarzędzia i przyrządy, warsztacie naprawczym.W każdym jednak przypadku przy montażu należyprzestrzegać niżej podane zasady i wskazówkimontażowe:— przy wykonywaniu pomiarów zużycia częścii zespołów stosować dane zawarte w tablicachbędących częścią rozdziału 2.1.— przy pomiarach średnic tulei cylindra w kad-łubie silnika należy sprawdzić stożkowatość i owa-lizację tulei. Stożkowatość tulei (1, 2, 3) mierzonaw części górnej, środkowej i dolnej cylindra niepowinna przekroczyć 0,010 mm. Owalizacja (A-B)tłoka mierzona ok. 12 mm poniżej górnej płasz-czyzny kadłuba nie powinna przekroczyć 0,05 mm(rys. 2.106);— w przypadku przekroczenia stożkowatościi owalizacji tulei należy przeszlifować na wymiarnaprawczy i zastosować tłoki z wymiarami na-prawczymi odpowiednio dobranymi;— przy ewentualnej wymianie zaślepek kadłubasilnika ponowny ich montaż należy wykonać przyużyciu specjalnego uszczelniacza Loctite 270;— przy kontroli płaskości powierzchni styku kad-łuba silnika oraz głowicy z uszczelką podgłowico-wą upewnić się czy maksymalna niepłaskość nieprzekracza 0,1 mm. Pomiar wykonać za pomocądokładnie płaskiego liniału i szczelinomierza;— wszystkie kanały olejowe we wszystkich częś-ciach i zespołach silnika powinny być przedmu-

120

Rys. 2.106. Schemat sprawdzania owalizacji i stożkowościtulei cylindra

chane sprężonym powietrzem i zabezpieczoneprzed zabrudzeniem;— demontaż pompy oleju po wymontowaniu z sil-nika należy przeprowadzić na stanowisku warsz-tatowym po zamontowaniu w imadle. Należy wy-montować uszczelkę płaską, pokrywę kół zęba-tych pompy oleju, pierścień uszczelniający orazzawór ciśnieniowy. Na rysunku 2.107 przedsta-wiono schemat budowy i działania układu smaro-wania silnika;— w przypadku stwierdzenia zbyt dużych różnicmas tłoków, przekraczających wartości dopusz-czalne, należy zdjąć masę tłoków przez prze-szlifowanie wewnętrznych piast sworznia tłokowe-go w miejscach pokazanych strzałkami na rysun-ku 2.108. Pomiary mas tłoków wykonać na wadzedwuszalkowej uchylnej,— w przypadku stwierdzenia różnic mas kor-bowodów, przekraczających wartości dopuszcza-lne, zmianę masy wykonuje się przez zeszlifowa-nie nadmiaru materiału w miejscach wskazanychstrzałkami na rysunku 2.109; pomiar mas kor-bowodów wykonuje się na wadze dwuszalkowej;— w przypadku wymiany korbowodu na nowy,numer cylindra, do którego będzie zamontowanykorbowód, należy wybić na części przeciwnej dowycięć pod półpanewki;— jeżeli zostaną stwierdzone po demontażu za-rysowania lub ślady zatarć półpanewek, półpane-wki należy wymienić na nowe podwymiarowe;— przed przystąpieniem do montażu silnikawszystkie części powinny być czyste i posmaro-wane cienką warstwą oleju silnikowego;— podczas demontażu pokryw górnych łożyskwałka rozrządu należy ponumerować pokrywy,aby zapewnić takie położenie pokryw, jak przymontażu; pokrywy różnią się między sobą śred-nicami wewnętrznymi;— podczas wymiany tulejek wałka napędu urzą-dzeń pomocniczych w kadłubie silnika należyposługiwać się specjalnym trzpieniem oraz zwró-cić uwagę, aby otwory przepływu oleju w wymie-nionych tulejach pokrywały się z otworami olejuw kadłubie silnika;



Rys. 2.107. Schemat budowy i działania układu smarowania silnika 1,41 — pompa oleju, 2 — zawór ciśnieniowy (nadmiarowy), 3 — smok oleju, 4 — filtr oleju, 5 — czujnik ciśnienia oleju, 6 — kanałdoprowadzający olej do głowicy, 7 — kanał smarowania wałka rozrządu, 8 — główna magistrala olejowa

Rys. 2.108. Miejsca ujmowania mas tłoków

— przy wymianie wału korbowego zwrócić uwagęna drożność kanałów oleju wewnątrz wału kor-bowego, w przypadku konieczności szlifowaniawału korbowego wszystkie kanały oleju powinnybyć ponownie przedmuchane i sprawdzone;— po przeszlifowaniu czopów wału korbowegowszystkie czopy powinny mieścić się w tej samejgrupie selekcyjnej;— w przypadku zmniejszenia odporności mecha-nicznej wału korbowego, np. wskutek przegrzaniaspowodowanego zatarciem lub po przeszlifowa-niu czopów, wał należy poddać obróbce cieplnejazotowania; operację azotowania należy wykonać

121


Silnik 1,4

Rys. 2.109. Miejsca ujmowania mas korbowodów

w wyspecjalizowanym warsztacie naprawczymwyposażonym w odpowiednie urządzenia; poazotowaniu należy sprawdzić ponownie czy wszy-stkie wymiary wału zawierają się w wymaganychtolerancjach; jeżeli wykonanie operacji azotowa-nia wału po naprawie nie jest możliwe, wał kor-bowy należy wymienić na nowy;— wszystkie śruby i nakrętki powinny być do-kręcone właściwymi momentami, których wartościpodano w tablicy 2-12;— śruby mocujące głowicę należy dokręcać w ko-lejności podanej w rozdziale 2.4.6;— jeżeli zajdzie konieczność frezowania lub szli-fowania głowicy cylindrów, to po wykonaniu tejoperacji należy sprawdzić objętości komór spala-nia; w tym celu należy zamontować zawory i świe-ce zapłonowe oraz położyć na obrobionej powie-rzchni głowicy płytkę szklaną z odpowiednimiotworami pokrywającymi się z komorami spalania;następnie do wyskalowanej menzurki wlać pewnąilość oleju i po odczekaniu około 10 minut napełnićdokładnie, przez otwory w szybkach, komoryspalania, zwracając uwagę, aby olej nie przelałsię poza komorę spalania i otwór; po nalaniuodczekać następne 10 minut w celu ustaleniaoleju w menzurce i następnie odczytać z menzurkiróżnicę objętości oleju w menzurce przed zala-niem i po zalaniu komory spalania; różnica od-powiada objętości komory spalania; jeżeli zmie-rzona objętość komory spalania jest mniejsza odwartości podanej w tabeli 2-4, głowicę należywymienić na nową;— przed montażem nowych prowadnic zaworównależy podgrzać głowicę do temperatury100-120°C, aby ułatwić montaż, do którego uży-wać specjalnych trzpieni montażowych;

122

— po każdorazowej wymianie lub szlifowaniuzaworów oraz wymianie prowadnic zaworów, na-leży wykonać szlifowanie i docieranie przylgnigniazd zaworów; szlifowanie przylgni gniazd za-worowych wykonuje się za pomocątrzech kamieniszlifierskich o kątach:44°30' — dla przylgni gniazda zaworów,20° — dla górnej części przylgni gniazda zawo-rów,75° — dla dolnej części przylgni gniazda zaworów;po oszlifowaniu szerokość przylgni powinna wy-nosić około 2 mm;— przy montażu głowicy zwrócić uwagę, abynowa uszczelka została zamontowana napisemALTO skierowanym do góry oraz dokręcić nakrę-tki głowicy ściśle wg wskazówek podanych w roz-dziale 2.5.6;— gdy po demontażu głowicy popychacze hyd-rauliczne zostały zakwalifikowane do wymiany,należy wyregulować luz zaworów za pomocąpłytek do regulacji luzu;— przy montażu korbowodu, tłoka i stopy kor-bowodu należy zwrócić uwagę, aby miejsca ozna-kowania numerów tulei cylindra na korbowodziei na stopie korbowodu znajdowały się po przeciw-nej stronie wałka napędu urządzeń pomocni-czych; schemat montażu przedstawiono na rysun-ku 2.110;— przy montażu zespołu tłoka z korbowodemw kadłubie silnika należy sprawdzić, czy przesu-nięcie osiowe sworznia korbowodu jest takie, jakna rysunku 2.110 oraz czy strzałka w denku tłokaskierowana jest w kierunku kolektorów doloto-wych (rys. 2.111).

Rys. 2.110. Schemat montażu korbowodu i stopykorbowodu tłoka1 — wałek napędu urządzeń pomocniczych, 2 — miejsceznakowania numeru cylindra



Rys. 2.111. Zasada ustawianiazespołu tłok — korbowódw kadłubie silnika 1,6

Silnik 1,6W celu demontażu silnika na stanowisku warsz-tatowym należy od wymontowanego zespołu na-pędowego wymontować:— półoś lewą i prawą,— alternator,— rozrusznik,— skrzynkę przekładniową,— wspornik zawieszenia silnika środkowy postronie skrzynki biegów,Dalszy demontaż silnika wykonujemy w następu-jącej kolejności:• zamontować do silnika specjalne uchwyty mon-tażowe podane w zestawie narzędzi specjalnychoraz zamontować silnik na stanowisku warsz-tatowym do demontażu silnika;• spuścić olej z miski olejowej po odkręceniukorka znajdującego się w misce olejowej;• wymontować napinacz paska napędzającegoalternator;• wymontować wspornik zawieszenia silnika postronie napędu rozrządu;• wymontować pompę wspomagania układu kie-rowniczego po uprzednim zdemontowaniu osłonypompy oraz wykręceniu lub poluzowaniu śrubnapinacza;• odłączyć przewody wysokiego napięcia zeświec zapłonowych i wymontować cewki zapłono-we razem ze wspornikami;• wykręcić śruby mocujące wspornik miarki po-ziomu oleju oraz wlew oleju i wymontować miarkęz rurką oraz wlew oleju;• wykręcić śruby mocujące tylną część kolektoradolotowego i wymontować kolektor wraz z kor-pusem przepustnicy;• zdemontować przednią część kolektora doloto-wego odkręcając wszystkie śruby mocujące i wy-montować go łącznie z kolektorem paliwa;• wymontować osłonę cieplną kolektora wyloto-wego;• wymontować kompletny kolektor wylotowywraz ze wspornikiem pompy wspomagania układukierowniczego (rys.2.112);

Rys. 2.112. Kolektor wylotowy ze wspornikiem pompywspomagania układu kierowniczego po zdemontowaniukolektora dolotowego i osłony w silniku 1,61 — kolektor wylotowy, 2 — wspornik pompy wspomaganiaukładu kierowniczego

• poluzować opaskę zaciskową przewodu cieczychłodzącej oraz wykręcić śruby mocujące i wy-montować termostat;• wymontować przewód cieczy chłodzącej orazwymontować pompę cieczy chłodzącej po wy-kręceniu odpowiednich śrub mocujących;• obrócić wałem korbowym silnika oraz ustawićtłoki w GMP, sprawdzając, czy znaki odniesieniana kole zamachowym i kadłubie silnika oraz nakole pasowym wału korbowego i osłonie kołapokrywają się i w tym położeniu zablokować kołozamachowe za pomocą specjalnego przyrząduwymienionego w zestawie narzędzi specjalnych;• zdemontować koło zamachowe z wału kor-bowego odkręcając sześć śrub mocujących;• zdemontować osłonę paska napędu rozrządu,wykręcając śruby mocujące (rys. 2.113);

Rys. 2.113. Osłona paska napędu rozrządu w silniku 1,6(strzałki wskazują śruby mocujące pokrywę)

123


Silnik 1,6

Rys. 2.114. Górna osłona paska napędu rozrządupo zdemontowaniu kół z wałków rozrządu w silniku 1,61 — wałki rozrządu, 2 — czujnik fazy, 3 — koło napinające

Rys. 2.115. Dolna osłona paska napędu rozrządupo zdemontowaniu osłony górnej w silniku 1,6(strzałki wskazują wkręty mocujące)

• zdemontować pasek napędu rozrządu wgwskazówek podanych w rozdziale 2.4.1;

• za pomocą specjalnych narzędzi do blokowa-nia, zablokować koło pasowe napędu wałka roz-rządu od strony kolektora wylotowego i dolotowe-go oraz wymontować koła;

• wymontować górną osłonę paska napędu roz-rządu razem z kołem pasowym napinacza orazczujnikiem fazy (rys. 2.114);

• zdemontować dolną osłonę paska napędu roz-rządu (rys. 2.115);

Rys. 2.116. Koła napędowe po zdemontowaniu osłonygórnej i dolnej w silniku 1,61 — koło pasowe, 2 — wałek napędu urządzeń pomocniczych,3 — pokrywa, 4 — koło napinacza, 5 — wspornik

Rys. 2.117. Widok obudów wałków rozrządu w silniku 1,6po demontażu kolektorów dolotowego i wylotowego orazmechanizmów napędu rozrządu

• specjalnym narzędziem zablokować koło paso-we napędu pompy oleju, odkręcić śrubę mocującąi zdemontować koło;• wymontować pozostałe koła od strony rozrządupokazane na rysunku 2.116, a w szczególności:koło pasowe (1), wałek napędu urządzeń pomoc-niczych (2), pokrywę (3) oraz kompletne kołonapinacza (4) ze wspornikiem (5);• zdemontować koło napędzające zamontowanena wale korbowym;• zdemontować obudowy wałków rozrządu dolo-towego i wylotowego, wykręcając śruby mocującepokazane na rysunku 2.117;

124



• zdemontować uszczelki obudowy wałków roz-rządu;• odkręcić specjalnym kluczem śruby mocującegłowicę cylindrów do kadłuba silnika oraz zde-montować głowicę; zdemontowaną głowicę nale-ży umieścić na stole warsztatowym do dalszegodemontażu;• zdemontować pozostałe w kadłubie silnika,elementy miarki poziomu oleju, złączkę układurecyrkulacji gazów pochodzących z kadłuba sil-nika oraz czujnik ciśnienia oleju;• obrócić silnik i zdemontować miskę olejową,odkręcając śruby na obwodzie obudowy miski;• zdemontować pokrywę tylną wału korbowegosilnika, wykręcając sześć śrub mocujących;• zdemontować pokrywę przednią wału korbo-wego wraz z czujnikiem położenia i prędkościobrotowej wału korbowego;• wymontować zespół pompy olejowej wraz zesmokiem pompy;• wymontować koło napędzające pompy olejuwykręcając zaślepkę umieszczoną pod kołem;• odkręcić śruby mocujące stopy korbowodówi wymontować korbowody wraz z tłokami;• odkręcić śruby mocujące łożyska wału kor-bowego oraz wymontować kompletny wał.Części składowe silnika po demontażu przed-stawia rysunek 2.118.Po wykonaniu wyżej wymienionych czynnościdemontażowych silnika 1,6 należy dokładnieumyć oraz poddać weryfikacji, oględzinom i po-miarom, aby zapewnić montaż tylko części spraw-nych technicznie oraz mieszczących się w wymia-rach przewidzianych w odpowiednich tabelachtolerancji i pasowań.Montaż silnika przeprowadzić należy w kolejnościodwrotnej, przestrzegając takich samych lub po-dobnych wskazówek, jakie obowiązują przy sil-niku 1,4. Należy uwzględnić również zasady usta-wiania i regulacji podanych w rozdziale 2.4 doty-czącym napraw w silniku wmontowanym w samo-chodzie, szczególnie w rozdziale 2.4.6 dotyczą-cym głowicy cylindrów w silniku 1,6.Na uwagę, jako element specyficzny w silniku 1,6,zasługują zastosowane tu popychacze hydrauli-czne. Popychacze hydrauliczne kasują samo-czynnie luz roboczy zaworów podczas pracy sil-nika, co eliminuje konieczność okresowej regulacjiluzu zaworów i powoduje zmniejszenie głośnościpracy silnika.Popychacze hydrauliczne są umieszczone w obu-dowach wałków rozrządu, a ich demontaż przed-stawia rysunek 2.119.Na rysunku 2.120 przedstawiono zasadę pracypopychacza hydraulicznego, a na rysunku 2.121— budowę elementów wewnętrznych popycha-cza.Zasada działania popychaczy hydraulicznychopiera się na tym, że olej silnikowy jest nieściśliwyw związku z tym, gdy krzywka wałka rozrządu

Rys. 2.118. Części składowe silnika 1,61 — tłoki, 2 — korbowody, 3 — półpanewka górna stopykorbowodu, 4 — półpanewka dolna stopy korbowodu,5 — pokrywka stopy korbowodu, 6 — śruby stopy korbowodu,7 — kadłub silnika, 8 — półpanewka górna łożyska wałukorbowego, 9 — wał korbowy, 10 — półpanewka dolnałożyskawału korbowego, 11 — pokrywa łożyska wału korbowego,12 — śruby mocujące pokrywę łożyska wału korbowego

125


Silnik 1,6

Rys. 2.119. Demontaż popychaczy hydraulicznychz obudowy wątków rozrządu w silniku 1,6

naciska korpus popychacza (7) i na tłoczek (6),olej znajdujący się w przestrzeni (2), z uwagi nazamknięcie zaworu kulkowego (5) przenosi ruchtłoczka (6) bezpośrednio na tulejkę (3) oraz nazawór.W tej fazie ciśnienie oleju powstające w prze-strzeni (2) część oleju wypływa przez szczelinymiędzy tłoczkiem (6) i tulejką (3, rys. 2.123).W fazie zamknięcia zaworu popychacz naciskanysprężyną (1) powraca do profilu krzywki. We-wnątrz przestrzeni (2) zmniejsza się ciśnienie, copowoduje otwarcie zaworu kulkowego, umożliwia-jąc dopływ oleju. Olej dopływając do przestrze-ni (2) powiększa tę przestrzeń oraz powodujeuzupełnienie oleju, który wypłynął przez szczelinymiędzy tłoczkiem (6) i tulejką (3). Powoduje to

Rys. 2.120. Zasada pracy popychaczy hydraulicznychA — faza zamknięcia zaworów, B — faza otwarcia zaworów

Rys. 2.121. Budowa popychacza hydraulicznego1 — sprężyna tłoka, 2 — przestrzeń olejowa, 3 — tulejki,4 — sprężyna zaworu kulowego, 5 — zawór kulkowy,6 — tłoczek, 7 — korpus

„pogrubienie" popychacza za każdym obrotemkrzywki przez co kasuje się luz zaworów.Przy demontażu i montażu popychaczy należypostępować tak, aby nie spowodować wylania sięoleju z popychacza. Jeżeli wystąpiły ubytki olejunależy ustawić wznios krzywki wałka rozrząduw taki sposób, aby maksymalnie ścisnąć każdypopychacz przez min. 15 minut po zalaniu olejem.Po 15 minutach olej znajdujący się w popychaczupowinien się odpowietrzyć.Operację odpowietrzenia popychaczy należy wy-konać dla wszystkich popychaczy.Na rysunku 2.122 przedstawiono schemat układusmarowania silnika 1,6, który będzie pomocnyprzy sprawdzaniu i montażu elementów układusmarowania silnika.

126


3 SPRZĘGŁO

3.1. BUDOWAI DANE TECHNICZNE

W samochodach FIAT Siena i Palio Weekendzastosowano jednotarczowe sprzęgło suche z ło-żyskiem wyciskowym, włączane sprężyną tale-rzową za pośrednictwem linki sterowanej mecha-nicznie pedałem sprzęgła (rys. 3.1).Budowa tarczy sprzęgła i mechanizmu włączaniasprężyny talerzowej jest identyczna w obu samo-chodach bez względu na zastosowany silnik,a różnice dotyczą obciążeń sprężyny talerzoweji wymiarów tarczy sprzęgła.W tablicy 3-1 przedstawiono podstawowe para-metry sprężyny talerzowej i tarczy sprzęgła.

3.2. WYMIANA TARCZYSPRZĘGŁA I ŁOŻYSKAWYCISKOWEGO

Aby wymontować sprzęgło, należy wymontowaćskrzynkę przekładniową w sposób podany w roz-dziale 4, a następnie odkręcić śruby mocującesprzęgło do kota zamachowego (rys. 3.2). Częściskładowe sprzęgła przedstawiono na rysunku 3.3.Wymontowane części składowe sprzęgła, tj. tar-

Rys. 3.1. Linka sterowania pedałem sprzęgła

128

czę dociskową i tarczę sprzęgła, należy poddaćoględzinom. Tarcza dociskowa na powierzchnidociskowej nie powinna mieć nadmiernych zużyćw postaci przegrzania lub głębokich rys. W przy-padku ich stwierdzenia tarczę dociskową należywymienić na nową.Tarcza sprzęgła nie powinna mieć nadmiernychzużyć na powierzchniach ciernych okładzin. Biciepoosiowe tarczy sprzęgła mierzone na stanowiskudo pomiaru bicia po zewnętrznej średnicy okładzinsprzęgła nie powinno przekroczyć 0,25 mm.Podczas montażu tarczy sprzęgła i tarczy docis-kowej należy zwrócić uwagę na współosiowośćustawienia tarczy sprzęgła. Do ustawienia współ-osiowości należy użyć trzpienia centrującego.Trzpień ma końcówki o średnicy 15 i 17 mm, a jegośrednica w części centralnej wynosi 19 mm.Aby wymontować widełki wyłączające łożyskowyciskowe sprzęgła, należy:• wyjąć pierścień sprężysty zabezpieczającydźwignię wyłączania sprzęgła;• wyjąć górną tulejkę łożyskującą wałek łożyskawyciskowego w korpusie;• wymontować wałek z widełkami wyłączającymiwyciągając go z dolnej tulejki łożyskującej.Części składowe dźwigni i widełek wyłączającychprzedstawia rysunek 3.4.Łożysko wyciskowe nie powinno głośno pracowaći wykazywać zatarć. W przypadku ich stwier-dzenia łożysko należy wymienić na nowe.W przypadku stwierdzenia nadmiernego luzu wi-dełek wyłączających w tulejkach w korpusie tulejkinależy również wymienić na nowe.Jeżeli po zdemontowaniu sprzęgła stwierdzimywycieki oleju ze skrzynki przekładniowej przezuszczelnienie wałka sprzęgłowego, należy wy-mienić tulejkę łożyska dociskowego. W celu wy-montowania tulejki należy odkręcić śruby mocują-ce tulejkę (rys. 3.5).


Wymiana tarczy sprzęgła i łożyska wyciskowego

Rys. 3.2. Widok sprzęgła po wymontowaniu skrzynkiprzekładniowej (strzałki wskazują śruby mocujące)

Rys. 3.3. Części składowe sprzęgła

Rys. 3.4. Części składowe dźwigni i widełekwyłączających1 — pierścień zabezpieczający, 2 — dźwignia włączaniasprzęgła, 3 — tulejka łożyskująca wałek widełek sprzęgła,4 — wałek widełek sprzęgła, 5 — łożysko wyciskowe

Rys. 3.5. Widok tulejki łożyska wyciskowego sprzęgła(strzałki wskazują śruby mocujące tulejkę)

Przed zamontowaniem nowej tulejki powierzchniejej styku z korpusem należy posmarować specjal-nym uszczelniaczem silikonowym, który spełniarolę uszczelki.

3.3 WYMIANA PEDAŁUI LINKI PEDAŁUSPRZĘGŁA

W celu wymontowania pedału sprzęgła, należy:• odłączyć końcówkę linki sprzęgła od pedałusprzęgła;• odkręcić nakrętkę sworznia pedału sprzęgłai hamulca od strony hamulca;• odkręcić nakrętkę sworznia pedału sprzęgłai hamulca od strony linki sprzęgła;• wymontować pedał sprzęgła.Elementy do demontażu pedału sprzęgła przed-stawia rysunek 3.6.Podczas montażu pedału części współpracującenależy posmarować olejem.Aby wymontować linkę pedału sprzęgła, należy:• zdemontować linkę wyłączania sprzęgłaz dźwigni wyłączania sprzęgła przy skrzynce prze-kładniowej;• zdemontować końcówkę linki wyłączaniasprzęgła od pedału sprzęgła;• odchylić dywanik pod pedałem sprzęgła;• wymontować przelotkę z otworu mocującegow przegrodzie czołowej wykręcając dwie nakrętkimocujące przelotkę;• wyciągnąć kompletną linkę sterowania sprzęg-łem.Wymontowana linka sprzęgła powinna luźno i bezzacięć przemieszczać się w pancerzu. Jeżelistwierdzimy opory przy przesuwaniu linki lub innejej uszkodzenia, linkę kompletną należy wymienićna nową.

129


Sprzęgło

Rys. 3.6. Demontaż pedału sprzęgła1 — sworzeń pedałów sprzęgła i hamulca, 2 — nakrętkasworznia pedałów sprzęgła i hamulca, 3 — pedał hamulca,4 — pedał sprzęgła, 5 — linka pedału sprzęgła

Montaż linki wykonujemy w kolejności odwrotnej,przy czym nakrętkę M8 sworznia pedału sprzęgłanależy przykręcić momentem 3 daN-m. Po za-montowaniu nowej linki oraz w przypadku stwier-dzenia jakichkolwiek nieprawidłowości działaniamechanizmu wyłączania sprzęgła należy spraw-dzić i wyregulować położenie pedału sprzęgła.Przed sprawdzeniem położenia pedału sprzęgłanależy wcisnąć kilkakrotnie pedał do oporu, abyspowodować prawidłowe ułożenie się częściwspółpracujących mechanizmu.Położenie pedału sprzęgła jest wyregulowaneprawidłowo, gdy skok pedału sprzęgła, tj. różnicapołożenia w stanie spoczynku oraz po wciśnięciudo uzyskania oporu na ścianie grodziowej jestzgodna z danymi zawartymi w tablicy 3 - 1 .Na rysunku 3.7 przedstawiono szkic do pomiaruskoku pedału sprzęgła, na którym:G — oznacza górne położenie spoczynkowe pe-dału,D — oznacza dolne położenie pedału wciśniętegodo oporu,S — oznacza skok pedału sprzęgła w mm.

Podstawowe parametry sprzęgieł Tablica 3-1

Parametr

Obciążenie sprężyny talerzowej

Średnica zewnętrzna okładzinytarczy sprzęgła

Średnica wewnętrzna okładzinytarczy sprzęgła

Całkowity skok pedału sprzęgła

Jedn.miary

daN

mm

mm

mm

Silnik

1,4

400

181,5

127

145+5

1,6

430

200

137

145+5

Regulację skoku pedału sprzęgła wykonuje się zapomocą nakrętki i przeciwnakrętki mocującej linkędo dźwigni sterowania sprzęgła od strony skrzynkiprzekładniowej (rys. 3.8).

Momenty dokręcania tarczy dociskowejsprzęgła do koła zamachowego Tablica 3-2


Śruba z podkładką elastycz-ną, blokującą, mocująca tar-czę dociskową sprzęgła dokoła zamachowego

Śruba z końcówką stożkowąi elastyczną podkładką stoż-kową, blokującą, mocującatarczę dociskową sprzęgłado koła zamachowego

Gwint

M8

M8

Momentdokręcania

(daN-m)

3,8

1,8

Silnik

1,4

X

1,6

X

Rys. 3.7. Szkic do pomiaruskoku pedału sprzęgła(objaśnienia oznaczeń w tekście)

Rys. 3.8. Nakrętka i przeciwnakrętka do regulacji linkipedału sprzęgła

130


4 SKRZYNKAPRZEKŁADNIOWA


Skrzynka przekładniowa składa się ze skrzynkibiegów i przekładni głównej z mechanizmem róż-nicowym. Ma pięć biegów do jazdy do przodui jeden bieg wsteczny. Skrzynka przekładniowajest umieszczona poprzecznie do osi podłużnejsamochodu i poprzez odlewaną obudowę sprzęg-ła jest przykręcona do silnika, stanowiąc razemz nim kompletny zespół napędowy.

Zasadniczą częścią skrzynki przekładniowej jestodlewana obudowa kół zębatych, w której sąosadzone wałki: sprzęgłowy i główny.

Wałek sprzęgłowy jest ułożyskowany w dwóchłożyskach kulkowych, a wałek główny w łożyskuwalcowym od strony sprzęgła i w łożysku kul-kowym od strony przeciwnej.Koła zębate wszystkich biegów do jazdy do przo-du majązęby skośne, a koła zębate biegu wstecz-nego zęby proste.

Przekładnia główna, walcowa o zębach skośnych,ma małe koło zębate nacięte na wałku głównym,a duże koło osadzone na obudowie mechanizmuróżnicowego ułożyskowanej w dwóch łożyskachstożkowych.

Wewnątrz kół koronowych mechanizmu różnico-wego są osadzone bezpośrednio trójramienneprzeguby półosi napędowych.Podstawowe dane techniczne skrzynki przekład-niowej zestawiono w tablicy 4 - 1 .Na rysunku 4.1 przedstawiono budowę skrzynkiprzekładniowej.

4.2. NAPRAWA SKRZYNKIPRZEKŁADNIOWEJ

Wymontowanie skrzynki przekładniowejAby wymontować skrzynkę przekładniową z sa-mochodu z silnikiem 1,4, należy wykonać na-stępujące czynności.• Ustawić samochód na podnośniku.• Wymontować koła przednie.• Odłączyć od akumulatora przewód masy.• Wyjąć akumulator po uprzednim zdemontowa-niu zacisku dodatniego oraz śruby mocującejakumulator.• Wymontować skrzynkę bezpieczników z pod-stawy akumulatora.• Zdemontować zacisk dodatni akumulatora od-kręcając nakrętki mocujące zacisk.• Wymontować podstawę akumulatora wykręca-jąc nakrętki mocujące.• Odłączyć przewód masy przykręcony do obu-dowy skrzynki przekładniowej.• Odłączyć linkę sterowania sprzęgłem po od-kręceniu przeciwnakrętki i nakrętki.• Odłączyć od skrzynki przekładniowej linkę licz-nika kilometrów.• Odłączyć końcówki dźwigni wybierania orazwłączania biegów i wymontować zespół wybiera-nia biegów po wykręceniu dwóch śrub mocują-cych.• Odkręcić dwie górne śruby mocujące obudowęskrzynki przekładniowej do silnika.• Ustawić specjalnąbelkę poprzecznąwymienio-nąw zestawie narzędzi specjalnych na obrzeżachprzedziału silnika, aby specjalny hak belki zaczepiło zaczep zamocowany na kadłubie silnika.

131


Skrzynka przekładniowa

Podstawowe dane techniczne skrzynki przekładniowej Tablica 4-1

Wyszczególnienie

Koła zębate 1; 2; 3; 4; 5Koło zębate biegu wstecznegoSynchronizatoryPrzełożenie kół zębatych bieg 1.Przełożenie kół zębatych bieg 2.Przełożenie kół zębatych bieg 3.Przełożenie kół zębatych bieg 4.Przełożenie kół zębatych bieg 5.Przełożenie kół zębatych bieg wstecznyKoło zębate przekładni głównejPrzełożenie przekładni głównejPrzełożenie całkowite zespołu napędowego na biegu 1.Przełożenie całkowite zespołu napędowego na biegu 2.Przełożenie całkowite zespołu napędowego na biegu 3.Przełożenie całkowite zespołu napędowego na biegu 4.Przełożenie całkowite zespołu napędowego na biegu 5.Przełożenie całkowite zespołu napędowego na biegu wstecznymŁożyska obudowy mechanizmu różnicowegoGrubości podkładek do regulacji wstępnego obciążenia łożysk (mm)Napięcie wstępne łożysk stożkowych nie obciążonych,mechanizmu różnicowego (mm)Napięcie wstępne łożysk stożkowych obciążonych (350 daN)mechanizmu różnicowego (mm)Luz między kołem zębatym koronowym a kołami zębatymi (mm)Podkładki do regulacji luzu między kołem koronowym a obiegowymi (mm)

Silniki

1,4

z zębami skośnymiz zębami prostymipierścienie cierne

3,9092,2381,5201,1560,9463,909

walcowe, zęby skośne4,06715,8989,1026,1824,7013,84715,898

stożkowe0,48 do 1,44 co 0,10

0,12

0,080,10

0,80 do 1,25 co 0,05

1,6

z zębami skośnymiz zębami prostymipierścienie cierne

3,9092,2381,5201,1560,8723,909

walcowe, zęby skośne3,76514,7178,4265,7224,3523,28314,717

stożkowe0,48 do 1,44 co 0,10

0,12

0,080,10

0,80 do 1,25 CO 0,05

• Odłączyć złącze konektorowe sondy lambda.• Zdemontować osłonę miski olejowej silnika,wykręcając cztery śruby mocujące.• Spuścić olej ze skrzynki przekładniowej, od-kręcając korek znajdujący się w dolnej częściskrzynki.• Zdemontować wspornik mocowania przedniejczęści rury wylotowej, wykręcając nakrętki i śrubymocujące.• Zdemontować osłonę przekładni kierowniczej.• Zdemontować przednią część rury wylotowej,odkręcając ją od kolektora wylotowego i od katali-zatora.• Poluzować opaskę mocującą osłonę przegubupółosi od strony skrzynki przekładniowej po obustronach samochodu.• Poluzować nakrętkę mocującą wahacz dozwrotnicy i za pomocą specjalnego narzędziarozłączyć sworzeń kulisty (po obu stronach samo-chodu).• Odkręcić śruby mocujące przekładnię kierow-niczą do belki poprzecznej.• Ustawić pod samochodem podnośnik kolum-nowy w taki sposób, aby podparł kompletny ze-spół napędowy, a następnie wymontować wspor-nik środkowy zawieszenia zespołu napędowegowykręcając śruby mocujące wspornik.

132

• Usunąć podnośnik kolumnowy spod zespołunapędowego i podeprzeć nim przednią belkępoprzeczną, następnie odkręcić śruby mocującebelkę poprzeczną i wymontować belkę opusz-czając podnośnik.• Odkręcić śrubę mocującą obudowę skrzynkiprzekładniowej znajdującą się w części przedniej.• Ustawić pod skrzynką przekładniową poprze-czkę do demontażu skrzynki przekładniowej i za-mocować ją do skrzynki, podpierając lekko pod-nośnikiem kolumnowym.• Zdemontować rozrusznik i nie odłączając go odprzewodów elektrycznych przesunąć na bok.• Odłączyć złącza konektorowe wyłącznika świa-teł cofania.• Wymontować wspornik zespołu napędowegood strony skrzynki przekładniowej po odkręceniuwszystkich śrub mocujących.• Wymontować osłonę koła zamachowego, wy-kręcając trzy śruby mocujące.• Odkręcić pozostałe śruby mocujące skrzynkęprzekładniową do silnika.• Wysunąć przeguby trójramienne półosi z me-chanizmu różnicowego przesuwając w bok zawie-szenia lewego i prawego.


Naprawa skrzynki przekładniowej

11 3Rys. 4.1. Przekrój poprzeczny skrzynki przekładniowej1 — pokrywa zespołu 5. biegu, 2 — pokrywa łożysk tylnych, 3 — obudowa skrzynki biegów, 4 — zespół wałka sprzęgłowego,5 — zespół wałka głównego, 6 — przekładnia główna, 7 — obudowa sprzęgła i mechanizmu różnicowego, 8 — mechanizmróżnicowy, 9 — koło koronowe, 10 — półoś, 11 — pokrywa uszczelniająca półosi napędowej

• Opuszczając powoli podnośnik kolumnowyi poruszając skrzynką przekładniową wysuwaćskrzynkę przekładniową do dołu samochodu.• Wymontowaną skrzynkę przekładniowąumieścić w odpowiednim stojaku lub na stolewarsztatowym i po jej umyciu dokonać oględzinzewnętrznych lub wykonać dalszy demontaż.Czynności wymontowania skrzynki przekładnio-wej z samochodu z silnikiem są podobne do

opisanych, a różnice wynikają tylko z różnic kon-strukcyjnych silników 1,4 i 1,6 oraz ich osprzętu.

Demontaż i montaż skrzynki przekładniowejDemontaż wymontowanej skrzynki przekładnio-wej wykonuje się w następującej kolejności czyn-ności.• Zamocować skrzynkę przekładniową na stoja-ku obrotowym wymienionym w zestawie narzędzi

133



Rys. 4.2. Zamocowanie skrzynki przekładniowejna stojaku obrotowym1 — stojak obrotowy, 2 — uchwyt specjalny, 3 — skrzynkaprzekładniowa

(rys. 4.2) lub umieścić skrzynkę na stole warsz-tatowym.• Wymontować łożysko wyciskowe sprzęgła orazzdemontować sprzęgło według wskazówek poda-nych w rozdziale 3.2.• Odkręcić śrubę mocującą i wymontować wałekprzekładni licznika kilometrów.• Odkręcić wyłącznik świateł cofania i wymon-tować go.• Odkręcić sześć śrub mocujących pokrywę ze-społu 5. biegu (1, rys. 4.1) i zdemontować po-krywę.• Odbezpieczyć nakrętki mocujące wałka sprzę-głowego (rys. 4.3) i wałka głównego skrzynki bie-gów.• Wykręcić śrubę mocowania widełek 5. biegu(rys. 4.4).• Włączyć 5. bieg oraz dowolny inny bieg, abyunieruchomić wałek sprzęgłowy i wałek główny.

Rys. 4.3. Odbezpieczanie nakrętki wałka sprzęgłowego

134

Rys. 4.4. Odkręcanie śruby widełek 5. biegu

Rys. 4.5. Wymontowanie z wałka sprzęgłowego łożyskaigiełkowego i pierścienia oporowego koła zębatego 5.biegu

• Odkręcić nakrętki wałka sprzęgłowego i wałkagłównego.• Wyłączyć blokadę 5. biegu.• Wymontować widełki wraz z synchronizatorem5. biegu, zabezpieczając rolki synchronizatoraprzed wypadnięciem.• Wymontować koło zębate 5. biegu wraz z łożys-kiem igiełkowym i pierścieniem oporowym(rys. 4.5) z wałka sprzęgłowego.• Wymontować koło zębate 5. biegu z wałkagłównego.• Odkręcić śruby mocujące pokrywę łożysk tyl-nych skrzynki biegów i zdemontować pokrywę(rys. 4.6).• Wymontować pierścienie oporowe łożysk tyl-nych wałka sprzęgłowego i wałka głównego uży-wając specjalnych szczypiec do demontażu.



Rys. 4.6. Wymontowanie pokrywy łożysk tylnych skrzynkibiegów

• Wymontować z obudowy skrzynki biegów korkizatrzasków (1, rys. 4.7) oraz wymontować spręży-ny i kulki zatrzasków wałków sterujących włącza-niem biegów.• Odkręcić śrubę (2, rys. 4.7) wałka biegu wstecz-nego.• Wyjąć osłonę gumową mechanizmu wybiera-nia biegów i odkręcić śruby mocujące mechanizm.• Wymontować pierścień zabezpieczający (Se-ger) oraz odłączyć dźwignię łożyska wyciskowegosprzęgła i wymontować widełki łożyska wycis-kowego sprzęgła wg wskazówek podanych w roz-dziale 3.2.• Zdemontować tulejkę łożyska wyciskowegosprzęgła wykręcając dwie śruby mocujące.

• Odkręcić trzy śruby mocujące obudowę sprzęg-ła od obudowy skrzynki biegów, znajdujące sięod strony wałka sprzęgłowego.• Odkręcić trzy śruby mocujące pokrywę uszczel-niającą półosi oraz wymontować pokrywę.• Odkręcić siedem śrub mocujących obudowęskrzynki biegów od obudowy sprzęgła i mecha-nizmu różnicowego.• Za pomocądwóch śrubokrętów podważyć miej-sce przylegania obudowy skrzynki biegów, obudo-wy sprzęgła i mechanizmu różnicowego orazrozdzielić obie obudowy.• Odkręcić dwie śruby mocujące i wymontowaćdźwignię widełek biegu wstecznego.• Odkręcić śruby mocujące widełki sterujące włą-czaniem biegu 1. i 2. oraz widełki 3. i 4. biegu.• Wymontować widełki biegów 1 -2 oraz widełkibiegów 3-4 wraz z wodzikami widełek biegu 5.i wstecznego (rys. 4.8).• Wymontować zespół kół zębatych i wałków(rys. 4.9) oraz mechanizm różnicowy.• Wyjąć z otworów elementy zabezpieczeniaprzed włączaniem dwóch biegów oraz płytkęmagnesową.W tym stanie demontażu w obudowach skrzynkiprzekładniowej pozostały niektóre łożyska,uszczelnienia oraz niektóre elementy sterowaniaskrzynką przekładniową.Do dalszego demontażu pozostały wcześniej wy-montowane: wałek sprzęgłowy, wałek głównyoraz kompletny mechanizm różnicowy, które de-montujemy na stanowisku warsztatowym.Wymontowane części należy dokładnie umyć,wyczyścić i sprawdzić ich stan techniczny.

Rys.4.7. Usytuowanie korków zatrzasków i śruby wałkabiegu wstecznego1 — korki zatrzasków, 2 — śruba wałka biegu wstecznego

Rys. 4.8. Wymontowanie zespołu widełekbiegów 3-4 oraz wodzika widełek 5.i wstecznego biegu

135



Rys. 4.9.Wymontowaniezespołu kół zębatychi wałków

Części składowe wałka sprzęgłowego przedsta-wiono na rysunku 4.10, części składowe wałkagłównego na rysunku 4.11, a części składowemechanizmu różnicowego na rysunku 4.12.Montaż skrzynki przekładniowej wykonuje się w od-wrotnej kolejności czynności. Podczas montażunależy wziąć pod uwagę poniższe wskazówki:• w wałku sprzęgłowym sprawdzić, czy koła zę-bate nie mają wyszczerbień lub nadmiernegozużycia zębów; w przypadku stwierdzenia znacz-nych zużyć, szczególnie po dużym przebiegusamochodu, wymiana kół zębatych wałka sprzęg-łowego lub kół zamontowanych na wałku sprzęg-łowym powinna być połączona z wymianą od-powiednich kół na wałku głównym;• w wałku sprzęgłowym sprawdzić drożność ka-nałów olejowych i w przypadku zabrudzenia lubniedrożności przedmuchać je sprężonym powiet-rzem;

Rys. 4.10. Części składowe wałka sprzęgłowego1 — nakrętka mocująca koło zębate wałka sprzęgłowego, 2 — podkładka oporowa rolek i sprężyn synchronizatora 5. biegu,3 — tulejka przesuwna 5. biegu, 4 — piasta tulei przesuwnej 5. biegu, 5 — sprężyny piasty 5. biegu, 6 — rolki piasty 5. biegu,7 — pierścień synchronizatora 5. biegu, 8 — koło zębate napędzające 5. biegu, 9—łożysko igiełkowe koła zębatego napędzającego5. biegu, 10 — tulejka koła zębatego napędzającego 5. biegu, 11 —łożysko tylne wałka sprzęgłowego, 12 — pierścień osadczy,13 — koło zębate napędzające 4. biegu, 14—łożysko igiełkowe koła zębatego napędzającego 4. biegu, 15 — tulejka koła zębategonapędzającego4.biegu, 16 — pierścień synchronizatora4. biegu, 17 — tulejka przesuwna3. i 4. biegu, 18 — rolki piasty 3. i 4. biegu,19 — sprężyny piasty 3. i 4. biegu, 20 — piasta tulei przesuwnej 3. i 4. biegu, 21 — pierścień synchronizatora 3. biegu, 22 — kołozębate napędzające 3. biegu, 23 — łożysko igiełkowe koła zębatego 3. biegu, 24 — koło zębate 2. biegu, 25 — koło zębate bieguwstecznego, 26 — koło zębate biegu 1., 27 — wałek sprzęgłowy z kołami zębatymi 1., 2. i wstecznego biegu

136



Rys. 4.11. Części składowe wałkagłównego1 — nakrętka mocująca koła zębate wałkagłównego, 2 — koło zębate napędzane 5.biegu, 3 — łożysko tylne wałka głównego,4 — koło zębate 4. biegu, 5 — tulejadystansowa 3. i 4. biegu, 6 — koło zębatenapędzane 3. biegu, 7 — koło zębatenapędzane 2. biegu, 8 — pierścieńsynchronizatora 2. biegu, 9 — łożyskoigiełkowe koła zębatego 2. biegu, 10 — tulejaprzesuwna 1. i 2.biegu z kołem zębatymbiegu wstecznego, 11 — pierścień osadczy,12 — piasta tulei przesuwnej 1. i 2. biegu,13 — pierścień synchronizatora 1. biegu,14 — koło zębate napędzane 1. biegu,15 — łożysko igiełkowe koła zębatego1. biegu, 16 — sprężyny piasty tuleiprzesuwnej 1. i 2. biegu, 17 — rolki piasty tuleiprzesuwnej 1. i 2. biegu, 18 — koło zębateprzekładni głównej, 19 — wałek głównyz kołem zębatym przekładni głównej,20 — łożysko przednie wałka głównego

Rys. 4.12. Części składowe mechanizmu różnicowego1 — łożysko obudowy mechanizmu różnicowego, 2 — płytka zabezpieczająca sworzeń satelitów,3—obudowa mechanizmu różnicowego, 4 — przekładki regulacji luzu między kołem koronowym i kołamiobiegowymi (grubości patrz tablica 5-1), 5 — koło mechanizmu różnicowego koronowe, 6 — kołomechanizmu różnicowego obiegowe (satelitarne), 7 — sworzeń kół obiegowych (satelitów), 8 — kołomechanizmu różnicowego koronowe, 9 — podkładki regulacyjne luzu między kołem koronowym i kołamiobiegowymi (grubości patrz tablica 4-1), 10 — obudowa mechanizmu różnicowego z kołem napęduprędkościomierza, 11 — koło zębate duże przekładni głównej, 12 —łożysko obudowy mechanizmuróżnicowego, 13 — podkładki regulacyjne wstępnego obciążenia łożysk mechanizmu różnicowego(grubości patrz tablica 4-1), 14 — pierścień uszczelniający, 15 — pokrywa mechanizmu różnicowego,16 — śruba mocowania pokrywy, 17 — podkładka



• wszystkie części umyte i wyczyszczone mon-towane w skrzynce przekładniowej powinny byćna wszystkich swoich powierzchniach posmaro-wane cienką warstwą oleju przekładniowego;• sprawdzić, czy piasty i odpowiednie tulejeprzesuwne montowane na wałkach nie mają rys,czy przesuwają się bez nadmiernego luzu lubzacięć; wewnętrzne zęby tulei nie powinny miećśladów zużycia, a w przypadku ich stwierdzenianależy wymienić je na nowe;• pierścienie synchronizatorów nie powinny miećśladów zużycia lub owalizacji na wewnętrznychpowierzchniach; w przypadku ich stwierdzenianależy wymienić je na nowe;• wewnętrzne wielowypusty wszystkich tuleinie powinny wykazywać nadmiernego zużycia;stwierdzenie jakiegokolwiek zużycia lub niespraw-ności kwalifikuje te elementy do wymiany;• sprężyny, rolki, kulki i inne drobne elementymontażowe nie powinny wykazywać uszkodzeńi zużyć;• podczas montażu pierścienia synchronizatora3. biegu, piasty i tulei przesuwnej 3. i 4. biegu oraztrzech sprężynek i rolek w piaście należy używaćśrubokręta i trzymać tuleję przesuwną w położe-niu neutralnym, co zapobiegnie wypadaniu roleki sprężyn; takie same wskazówki obowiązują pod-czas montażu tulei przesuwnej 1. i 2. biegu nawałku pośrednim;• wszystkie łożyska na bieżniach zewnętrznychi wewnętrznych nie powinny mieć rys, większychzmatowień, nadmiernego luzu lub innych uszko-dzeń. Podczas obracania łożyska nie powinnywykazywać większej głośności oraz jakichkol-wiek zacięć; w przypadku stwierdzenia niepra-widłowości łożyska należy wymienić na nowe;• w przypadku stwierdzenia na wałku głównymjakichkolwiek uszkodzeń kwalifikujących wałekdo wymiany należy wymienić go razem z wień-cem zębatym przekładni głównej;• sworzeń satelitów nie powinien mieć śladówzatarć, zużycia lub luzu w obudowie;• w celu uzyskania prawidłowego zazębieniamiędzy kołem koronowym a kołami obiegowymi(satelitami) należy dobrać podkładkę regulacyj-ną o takiej grubości, aby zazębienie koła koro-nowego z kołami obiegowymi (satelitami) niewykazywało luzu, a koła obracały się z lekkimoporem. Podkładkę wybieramy z zestawu pod-kładek będących częściami zamiennymi o jednejz grubości wymienionej w tablicy 4 - 1 ; w przypad-ku stwierdzenia nieprawidłowości łożyska należywymienić na nowe;• montując obudowy mechanizmu różnicowegonależy je tak ustawić, aby znaki odniesienia naobudowie się pokrywały (rys. 4.13);• dokręcić obudowy mechanizmu różnicowegomomentami wskazanymi w tablicy 4-3;• podczas montażu wodzików mechanizmu wy-bierania biegów zwrócić uwagę, aby wodziki nie

138

Rys. 4.13. Znaki odniesienia na obudowach mechanizmuróżnicowego(strzałki wskazują znaki odniesienia)

miały zniekształceń lub zużycia gniazd kulek za-trzasków; powinny one przesuwać się swobodnie,bez nadmiernego luzu w swoich gniazdach;• podczas montażu widełek mechanizmu wybie-rania biegów zwrócić uwagę na ewentualne znie-kształcenia oraz powierzchnie styku z tulejamiprzesuwnymi;• podczas montażu wodzika 3. i 4. biegu, przedjego montażem w gnieździe, włożyć zabezpiecze-nie wodzika;• podczas montażu widełek i wodzika 1. i 2. bieguporuszać wodzikiem osiowo, w celu ułatwieniamontażu;• po dokręceniu wszystkich śrub mocującychwidełki oraz dźwigni sterowania biegu wstecznegoustawić wszystkie widełki w położeniu neutralnymi włączyć 2. bieg;• podczas montażu obudowy skrzynki biegów nawcześniej wmontowane wałki sprzęgłowy i głów-ny, widełki i wodziki należy dźwignię mechanizmuwybierania biegów ustawić w górne położeniei sprawdzić przez otwór łożyska tylnego, czywybierak biegów wchodzi w zaczep łącznika wi-dełek biegu 1. i 2.;• powierzchnie styku obudowy sprzęgła i mecha-nizmu różnicowego oraz obudowy skrzynki bie-gów przed montażem posmarować uszczelnia-czem „Loctite" oraz dokręcić korpusy momentemwskazanym w tablicy 4-3;• podczas montażu łożyska zewnętrznej obu-dowy mechanizmu różnicowego zwrócić szcze-gólną uwagę na dobór podkładki regulacyjnej,która po zamontowaniu pokrywy i dokręceniu jejwłaściwym momentem gwarantuje właściwe na-pięcie łożysk stożkowych mechanizmu różnico-wego; aby dobrać właściwą podkładkę, należydokonać dokładnych pomiarów odległości międzypłaszczyzną oparcia pokrywy zewnętrznej w obu-dowie skrzynki biegów a zewnętrznym pierście-niem łożyska stożkowego; odległość tę na rysun-ku 4.14 oznaczono „G"; należy również dokonaćdokładnego pomiaru pokrywy uszczelniającejmierząc wymiar „W" przedstawiony na rysunku4.14; należy również wiedzieć, że prawidłowenapięcie łożysk uzyskuje się po ich osiowymściśnięciu 0,12 mm.



Rys. 4.14. Szkic do pomiarów niezbędnych do określenia grubości podkładki gwarantującej właściwe napięcie łożyskprzekładni głównejW, G — objaśnienia w tekście1 — przyrząd pomiarowy, 2 — obudowa mechanizmu różnicowego, 3 — łożysko, 4 — pierścień wewnętrzny łożyska, 5 — pokrywamechanizmu różnicowego

Po wykonaniu pomiarów grubość podkładki ob-licza się według wzoru:

S = G-W + 0,12

Po określeniu dokładnej grubości podkładki re-gulacyjnej według powyższego wzoru należywybrać jej grubość z zestawu podkładek dostar-czonych na części zamienne (patrz tabl. 4-1).

Jeżeli wartość otrzymana z obliczeń nie odpowia-da grubości podkładki dostępnej jako część za-mienna, należy zamontować podkładkę o gru-bości najbliższej większej niż wyliczona;• montując nakrętki mocujące koła zębate wałkasprzęgłowego i pośredniego oraz zamocowaniewidełek 5. biegu należy zawsze stosować nowenakrętki i po dokręceniu ich właściwym momen-tem (tabl. 4-3) należy dokonać zagniecenia za-bezpieczającego przed odkręcaniem;• montując pokrywę tylną należy jej powierzchniestyku z obudową skrzynki biegów pokryć uszczel-niaczem Loctite (573).

Po zmontowaniu skrzynki biegów z mechaniz-mem różnicowym według podanych wskazóweknależy zamontować wałek napędu prędkościo-mierza, wyłącznik światła cofania, dźwignię łożys-ka wyciskowego sprzęgła oraz łożysko wycis-kowe. W tym stanie należy sprawdzić prawid-

towość montażu pokręcając kotami tam, gdzie tojest możliwe oraz przełączając biegi.

Po tych próbach na stanowisku warsztatowymmożna przystąpić do zamontowania skrzynki bie-gów w samochodzie.

Zamontowanie skrzynki przekładniowejZamontowanie skrzynki biegów z mechanizmemróżnicowym do samochodu wykonuje się w kolej-ności odwrotnej do uprzednio opisanego demon-tażu z tym, że należy wziąć pod uwagę poniższewskazówki.• Wspornik zawieszenia silnika od strony skrzyn-ki biegów montujemy zachowując kolejność do-kręcania śrub mocujących, od śruby najwyższejpo prawej stronie wspornika (2 śruby) i po lewejstronie wspornika, dokręcając je wstępnie mo-mentem 0,5 daN-m. Ostateczne dokręcenie śrubmomentem określonym w tablicy 4 - 3 wykonuje-my zaczynając od lewej strony (2 śruby), a koń-czymy na prawej stronie.• Sprawdzić prawidłowość osadzenia łożyskawyciskowego na wałku sprzęgłowym, a następnieprzymocować dźwignię wyłączania sprzęgła doobudowy skrzynki biegów (użyć sznurka lub mięk-kiego drutu). W tym stanie naprowadzić podnoś-nikiem hydraulicznym zespół skrzynki biegówz mechanizmem różnicowym na odpowiednie ko-łki centrujące i przykręcić ją do silnika.• Podczas wszystkich operacji montażowychdokręcać śruby i nakrętki właściwymi momentami,których wartości podano w tablicy 4-3.

139



Narzędzia specjalne do naprawy skrzynki przekładniowej Tablica 4-2

Nazwa narzędzia

Ściągacz do pierścienia zewnętrznego łożyska mechanizmu różnicowego

Wspornik do wymontowania - zamontowania skrzynki przekładniowej

Złączka podwójna trzpienia

Narzędzie do wymontowania-zamontowania pierścienia zewnętrznegołożyska prawego i lewego mechanizmu różnicowego

Zaczep do wymontowania-zamontowania skrzyni biegów

Narzędzie do blokowania skrzyni biegów w pozycji neutralnej, podczasmontażu cięgien elastycznych (przy zablokowanym biegu wstecznym)

Narzędzie do montażu łożyska uszczelniającego na półosi

Narzędzie do montażu pierścienia wewnętrznego łożyska przedniegowałka głównego

Narzędzie do montażu tulei koła 4-go biegui montażu łożyska tylnego wałka sprzęgłowego

Belka poprzeczna do wymontowania - zamontowania skrzynki przekładniowej

Wspornik mocujący skrzynkę przekładniową przy przegrodzie czołowej

Narzędzie do mocowania nakrętki koła stożkowego mechanizmuróżnicowego

Narzędzie do demontażu łożyska przedniegowałka głównego skrzynki przekładniowej

Narzędzie do wymontowania pierścieni łożysk mechanizmu różnicowego(używać z narzędziem 1840005003)

Narzędzie do montażu pierścieni łożyskmechanizmu różnicowego

Narzędzie do określania grubości podkładek przy regulacji łożyskmechanizmu różnicowego (używać z narzędziem 1895884000)

Oznaczenienarzędzia

1840005009

1860873000

1860889000

1860917000

1860921000

1860928000

1860996000

1870448000

1870478000

1870595000

1871001014

1874140005

1874290000

1875017000

1875018000

1895655000

Silnik

1,4

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

1,6

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

4.3. MECHANIZMZMIANY BIEGÓW

Mechanizm zmiany biegów składa się z mechani-zmu wewnętrznego i mechanizmu zewnętrznego.Mechanizm wewnętrzny zmiany biegów jestzamontowany w skrzynce biegów, składa sięz wałka sterującego oraz zespołu wodzików i wi-dełek osadzonych w obudowach skrzynki biegów.Na rysunku 4.15 przedstawiono budowę zespołuwałka sterującego skrzynką biegów, a na rysunku4.16 przedstawiono budowę zespołu wodzikóworaz wybieraków z elementami współpracującymii zabezpieczającymi.Sposób demontażu oraz wskazówki dotyczącemontażu i ustalenia stanu technicznego opisanow rozdziale 4.2.

Mechanizm zewnętrzny zmiany biegów składasię z dwóch cięgien elastycznych sterowanychdźwignią zmiany biegów, w której zastosowanomechanizm ułatwiający włączanie biegu wstecz-nego oraz zapobiegający przypadkowemu włą-czeniu biegu wstecznego.Schemat budowy zewnętrznego mechanizmuzmiany biegów przedstawiono na rysunku 4.17.Podstawowym elementem zewnętrznego mecha-nizmu zmiany biegów są cięgła elastyczne.

140

Rys. 4.15. Części składowe wałka sterującego biegamiI — osłona zabezpieczająca, 2 — wałek sterujący biegamiz dźwignią, 3 — śruba mocująca płytkę, 4 — płytka ustalająca,5 — tulejka łożyskująca, 6 — sprężyna, 7 — tulejka,8 — podkładka sprężysta, 9 — sprężyna, 10 — zabezpieczeniez tulejką przed przypadkowym włączeniem biegu wstecznego,II — wybierak zmiany biegów, 12 — śruba ściągająca,13 — kołek ustalający


Mechanizm zmiany biegów

Momenty dokręcania śrub i nakrętek sterowania skrzynkąprzekładniową oraz zawieszenia zespołu napędowego Tablica 4-3


Nakrętka regulacyjna przegubu dźwigni włączania/wybierania biegówŚruba z kołnierzem mocująca masę na wałku skrzynki biegówŚruba mocująca sprężynę ustawiania w pozycji osiowej dźwigni zmiany biegówŚruba mocująca płytkę do skrzynki biegówŚruba mocująca pokrywę i płytkę do skrzynki biegówŚruba mocująca pokrywę do wspornika zespołu silnik-skrzynka biegówŚruba mocująca obudowę skrzynki biegów do wspornika zespołu silnikaŚruba mocująca wałek biegu wstecznegoNakrętka pierścieniowa mocująca koło 5. biegu do wałka głównego i pośredniegoŚruba mocująca widełki włączania biegówŚruba mocująca dźwignię do wałka włączania i wybierania biegówŚruba mocująca wspornik dźwigni sterowania włączaniem wstecznego bieguZłączka przewodu olejowego, skrzynka biegów - chłodnicaŚruba mocująca tuleję wałka sterującego włączaniem biegówŚruba mocująca wspornik prędkościomierzaKorek z gwintem stożkowym, magnetyczny, do spuszczania oleju ze skrzynkibiegówKorek z gwintem stożkowym do wlewania oleju do skrzynki biegówKorek z gwintem stożkowym gniazda wodzika 1 -2 biegu skrzynki biegówŚruba z podkładką elastyczną, blokującą, mocująca wspornik do dźwigniwybierania biegówŚruba mocująca koło wieńcowe przekładni osi przedniejŚruba mocująca kołnierz obudowy mechanizmu różnicowego do skrzynki biegówŚruba mocująca górną część skrzynki biegów do silnika oraz mocująca hak dopodnoszenia silnikaŚruba z kołnierzem mocująca górną część skrzynki biegów do silnikaŚruba mocująca dolną część skrzynki biegów do silnika (z podkładką płaską)Nakrętka sworznia wspornika obudowy skrzynki biegów mocowania zespołuskrzynka biegów - silnikŚruba mocująca rozrusznik do wspornika obudowy skrzynki biegówŚruba z podkładkąelastyczną, blokującą, mocująca pokrywę koła zamachowegodo wspornika obudowy skrzynki biegówNakrętka samoblokująca z wkładką poliamidową, mocująca płytkę elastyczną dowspornika po stronie skrzynki biegówŚruba z podkładką stożkową, elastyczną, blokującą, mocująca płytkę elastycznąod strony skrzynki biegów do nadwozia

Śruba mocująca obejmę od strony skrzynki biegów

Śruba mocująca płytkę od strony mechanizmu różnicowego do belki poprzecznejŚruba mocująca płytkę elastyczną do obejmy od strony mechanizmu róż-nicowegoNakrętka samoblokująca z wkładką poliamidową mocująca obejmę od stronymechanizmu różnicowego do skrzynki biegówŚruba mocująca obejmę od strony mechanizmu różnicowego do skrzynki biegówŚruba z podkładką stożkową, elastyczną, blokującą, mocująca płytkę do nad-wozia od strony silnikaŚruba z podkładką, mocująca płytkę od strony silnika do obejmyŚruba mocująca wspornik przeciwwstrząsowy do silnika

Śruba z podkładką stożkową, elastyczną, blokującą, mocująca połączeniaz obejmąŚruba mocująca wspornik przeciwwstrząsowy do obejmy skrzynki biegówŚruba mocująca wspornik przeciwwstrząsowy/ obejma łącząca skrzynkę biegów

Gwint

-

M8

M14x1,5M8

M8

M6

M8

M8

M20x1,5M6

M8

M6

-

M6

M6

M22x1,5M22x1,5M18x1,5

M8

M10x1,25M10x1,25

M12x1,25M12x1,25M12x1,25

M12x1,25M8

M6

M10x1,25

M8

M12x1,25M10x1,25

M8

M10x1,25

M12x1,25M12x1,25

M10x1,25M12x1,25M10x1,25

M8

M10x1,25M12x1,25

Momentdokręcania

(daN-m)

0,742,4

3

2,5

2,5

1

2,5

3,4

11,81,8

2,5

1

2

1

1,2

4,6

4,6

2

1,5

8,8

4,9

5,5

8,8

5,5

8

2,2

0,8

4,9

3,2

8,8

4,9

3,2

4,9

8,8

8,8

7

8,8

4

2,5

4

7

Silnik

1,4

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

1,6

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

141



Rys. 4.16. Części składowe zespołu wodzikówi wybieraków skrzynki biegów1 —zaczep wybieraka biegów 1. i 2., 2 — widełki biegów 1. i 2.,3 — zaczep wybieraka biegów 3. i 4., 4 — widełki biegów 2.i 4.,5 — widełki biegu 5., 6 — wodzik biegu 5. i biegu wstecznego,7 — zaczep wybieraka biegu 5. i wstecznego, 8 — wodzikbiegów 3. i 4, 9 — wodzik biegów 1. i 2., 10 — widełki bieguwstecznego, 11 — śruby mocujące widełki, 12 — korki,sprężyny i kulki zatrzasków na wodzikach

Aby wymontować cięgła, należy:• wymontować akumulator oraz podstawę aku-mulatora;• odłączyć oba cięgła elastyczne: włączania i wy-bierania biegów od mechanizmów na skrzynceprzekładniowej;• wymontować układ wylotowy, odłączającprzednią część układu od katalizatora;• odkręcić śruby mocujące i zdemontować osło-nę cieplną znad katalizatora;• odkręcić sześć śrub mocujących osłonę dolnądźwigni zmiany biegów w płycie podłogowej;• odłączyć oba cięgła elastyczne od mechanizmudźwigni zmiany biegów i wymontować kompletnecięgna z pancerzami.Wymontowane cięgła należy obejrzeć i stwierdzić,czy linki cięgien przesuwająsię w pancerzach bezwiększych oporów.Podczas montażu cięgien zewnętrznego mecha-nizmu zmiany biegów należy posłużyć się specjal-nym narzędziem wymienionym w zestawie narzę-dzi specjalnych za pomocą którego należy za-blokować dźwignię zmiany biegów w położeniuneutralnym, a następnie zamontować cięgła w od-wrotnej kolejności czynności do wyżej opisanych.Jeżeli zajdzie konieczność demontażu kompletnejdźwigni zmiany biegów, należy zdemontowaćosłonę dolną dźwigni zmiany biegów, poprze-dzając to czynnościami opisanymi przy wymaniecięgieł oraz wymontować z wnętrza samochodunakładkę tunelu w centralnej części podłogi. Pozdemontowaniu tunelu uzyskuje się dostęp dośrub mocujących dźwignię zmiany biegów.Po odkręceniu czterech śrub mocujących należywyjąć kompletną dźwignię wraz z mechanizmemblokującym. Czynności montażowe wykonuje sięw odwrotnej kolejności.

Rys. 4.17. Mechanizm zewnętrzny zmiany biegów1 — dźwignia zmiany biegów, 2 — cięgło elastyczne włączania biegów,3 — cięgło elastyczne wybierania biegów, 4 — dźwignia wybieraniabiegów, 4 — dźwignia włączania biegów, 5 — wspornik mechanizmuzewnętrznego sterowania biegami na skrzynce przekładniowej

142


5 POŁOSIE NAPĘDOWE


Półosie napędowe są elementami konstrukcyj-nymi za pomocą których jest przenoszony napędze skrzynki przekładniowej na koła przednie.Każda półoś ma dwa przeguby równobieżne:— trójramienny od strony skrzynki przekładnio-wej,— kulowy od strony koła samochodu.Przegub trójramienny jest umieszczony wewnątrzkół koronowych mechanizmu różnicowego. Półoślewa, bez masy tłumiącej, jest półosią krótszą.Półoś prawa, z zamontowaną masą tłumiącą, jestpółosią dłuższą.Widok półosi prawej z umiejscowieniem masytłumiącej przedstawia rysunek 5.1.Położenie osłon półosi od strony mechanizmuróżnicowego półosi lewej i prawej przedstawionona rysunku 5.2.W tablicy 5-1 zestawiono podstawowe danetechniczne i identyfikacyjne półosi.

Rys. 5.1. Położenie masy tłumiącej półosi prawej

Rys. 5.2. Położenie osłon półosi od strony mechanizmuróżnicowegoa — półoś lewa, b — półoś prawa

143


Półosie napędowe

Dane techniczne i identyfikacyjne półosi Tablica 5-1

Numer rysunku półosiPrzegub od strony kołaPrzegub od strony mechanizmuróżnicowegoPołączenie z mechanizmemróżnicowymPołożenie masy tłumiącej (mm)Położenie osłon od stronymechanizmu różnicowegoprzy montażu (mm)Średnica półosi pod osłoną (mm)

Silnik 1,4 Silnik 1,6

prawa

46307371homokinetyczny

trójramiennybezpośrednio

w kole koronowym297 do 302 rys. 5.1

103(105)3)rys5.2

023,5

lewa

46307119homokinetyczny


w kole koronowymbrak

143(145)3) rys 5.2

023,5

prawa

464785281'homokinetyczny


w kole koronowym297 do 302 rys. 5.1

104(105,1)3) rys 5.2

0 24,8

lewa

4630070572'homokinetyczny


w kole koronowymbrak

144(145,1)3) rys 5.2

024,81 W samochodach wyposażonych w ABS - 46307370.2 W samochodach wyposażonych w ABS — 46307068.3 Obowiązuje w przypadku zastosowania łożysk rolkowych w łożysku uszczelniającym.

5.2. WYMONTOWANIEPÓŁOSI

Półosie napędowe można wymontować wymon-towując skrzynkę biegów z mechanizmem róż-nicowym razem z półosiami, jak to opisano w roz-dziale 4.2.Aby wymontować półoś z samochodu bez wymon-towania skrzynki biegów, należy wykonać na-stępujące czynności.• Ustawić samochód na podnośniku.• Ołączyć przewód masy akumulatora.• Wymontować kota przednie: prawe i lewe.• Odkręcić nakrętkę piasty koła po uprzednimodgięciu zabezpieczenia po stronie lewej i prawej.

• Rozłączyć drążki kierownicze i wahacz po obustronach samochodu.• Obrócić odpowiednio zwrotnicę oraz wyjąć pół-oś z piasty koła po stronie lewej i prawej samo-chodu.Demontaż półosi po wymontowaniu z samochoduwykonuje się na stanowisku warsztatowym, de-montując odpowiednie opaski zaciskowe osłongumowych oraz odpowiednie pierścienie zabez-pieczające przeguby.Części składowe zdemontowanej półosi przed-stawia rysunek 5.3.Montaż półosi na stanowisku warsztatowym i za-montowanie w samochodzie wykonuje się w od-wrotnej kolejności czynności.

Rys. 5.3. Części składowe półosi1 — przegub kulowy od strony koła, 2 — pierścień osadczyprzegubu kulowego, 3 — opaska zaciskowa, 4 — osłonazabezpieczająca przegub kulowy, 5 — półoś, 6 — osłonazabezpieczająca przegubu trójramiennego, 7 — opaskazaciskowa, 8 — przegub trójramienny, 9 — pierścień osadczyprzegubu trójramiennego

144


Wymontowanie półosi

Podczas montażu należy uwzględnić następująceuwagi i zalecenia:• umyć dokładnie naftą lub benzyną wszystkieprzeguby i sprawdzić wzrokowo, czy kulki i od-powiadające im powierzchnie współpracujące sąpozbawione zatarć i zarysowań;• w przypadku wypadnięcia kulek z przegubuhomokinetycznego ponowny montaż kulek powi-nien być przeprowadzony tylko po wcześniejszymdokładnym ustawieniu znaków odniesienia nabieżniach przegubów tak, aby znak „A" pokrył sięze znakiem „A", a znak „B" ze znakiem „B"(rys. 5.4); w przeciwnym wypadku może dojść dozablokowania przegubu;• osłony gumowe przegubów podczas montażupowinny być wypełnione smarem Tutella MRM2;smar należy nałożyć na przeguby i w osłony;• podczas wymiany przegubów homokinetycz-nych zwrócić uwagę na właściwy dobór przegubuz półosią w zakresie niewyważenia mas wirują-cych; w zależności od wielkości niewyważeniapółosie są podzielone na dwie klasy „2" i „3".W tablicy 5-2 przedstawiono zasadę doboruprzegubów z półosiami; przeguby powinny byćmontowane z półosiami tych samych klas (kolo-rów);• podczas montażu przegubów należy ustawićosłony zabezpieczające przeguby trójwalcowepółosi lewej i prawej według wymiarów podanychna rysunku 5.2 i w tablicy 5 - 1 ;• wszystkie śruby i nakrętki dokręcić momentamiwskazanymi w tablicy 4-3.

Rys. 5.4. Ustawienie znaków odniesienia na bieżniachprzegubów homokinetycznych

Zasada doboru półoś-przegubwedług oznaczeń kolorami Tablica 5-2

Klasyfikacja wałków

Klasa

2

3

Kolor

zielony

biały

Klasyfikacja przegubów

Klasa

2

3

Kolor

zielony

biały


6 UKŁAD KIEROWNICZY


Układ kierowniczy składa się z koła kierownicy,kolumny kierownicy z dwoma przegubami krzyża-kowymi i przekładni kierowniczej z drążkami.Układ kierowniczy może być wyposażony we

wspomaganie hydrauliczne, a koło kierownicyw poduszkę powietrzną. Podstawowe dane tech-niczne układów kierowniczych przedstawionow tablicy 6 - 1 .Hydrauliczny układ wspomagania składa się zezbiornika oleju umieszczonego w przedziale sil-nika, pompy napędzanej przez silnik i zabudowa-nej na silniku, zębatkowej przekładni hydrokinety-

Podstawowe dane techniczne układów kierowniczych

Typ przekładni kierowniczej

Przełożenie przekładni kierowniczej

Skok zębatki (mm)

Minimalna średnica skrętu (m)

Kąt skrętu koła zewnętrznego w prawow lewo

Kąt skrętu koła wewnętrznego w prawow lewo

Kolumna kierownicy

Pompa układu wspomagania

Zawór rozdzielający układu wspomagania

Cylinder roboczy układu wspomagania

Moment obrotowy koła kierownicyna biegu jałowym (daN-m)

Moment obrotowy koła kierownicyprzy obrotach maksymalnych silnikabez obciążenia (daN-m)

Ciśnienie zasilania przy kołach ustawionychna wprost (MPa)

Ciśnienia zasilania przy kołach skręconychmaksymalnie (MPa)

Silnik 1,4

zębatkowa bez wspomagania

4

124 do 127

10,2

30°44'±30'32° 19'±30'

32°22'±30'34° 14'±30'

z dwoma przegubamikrzyżakowymi

—

—

—

Tablica 6-1

Silnik 1,62)

zębatkowa ze wspomaganiem

2,65

124 do 127

10,2(10,5)"

30°50'±30'2)

32°26'±30'2)

32°19'±30'2)

34°11'±30'2)

z dwoma przegubamikrzyżakowymi

z wirnikiem łopatkowym,napędzana silnikiem2'

umieszczony w obudowie przekładni,w gnieździe zębnika2'

z tłokiem dwustronnego działania,umieszczony w obudowie przekładni2'

0,5 do 0,62'

0,752'

0,352'

0,852)

11 Dla Palio Weekend.21 Dotyczy również silnika 1,4 w samochodach ze wspomaganiem układu kierowniczego.

146


Budowa i dane techniczne

Rys. 6.1. Schemat budowy układu kierowniczegoze wspomaganiem1 — zbiornik oleju, 2 — pompa układu wspomagania,3 — przewód doprowadzenia oleju do pompy, 4 — przewódpowrotu oleju, 5 — przewód oleju pod ciśnieniem,6 — przekładnia kierownicza

cznej zamocowanej do poprzeczki zawieszeniaprzedniego oraz hydraulicznych przewodów łą-czących. Schemat budowy wspomagania układukierowniczego przedstawia rysunek 6.1.Pompa wspomagania jest zabudowana na silniku.Jest to pompa łopatkowa z zaworem regulacjiciśnienia. Części składowe pompy przedstawiarysunek 6.2.Zębatkowa przekładnia hydrokinetyczna maw gnieździe zębnika umieszczony zawór rozdzie-

Rys. 6.3. Przekrój poprzeczny zaworu rozdzielającegoukładu wspomagania1 — wałek, 2 — cylinder rozdzielczy, 3 — listwa zębata,4 — zębnik

łający z odpowiednimi kanalikami. Rysunek 6.3przedstawia przekrój przez zawór rozdzielający.W poprzecznej obudowie przekładni hydrokinety-cznej jest umieszczony cylinder roboczy z tłoczys-kiem dwustronnego działania, połączony sztywnoz listwą zębatą.W zależności od obrotu koła kierownicy olej z po-mpy przez zawór rozdzielający zostaje skierowa-ny do jednej z komór cylindra roboczego, przesu-wając tłok i zębatkę.Przekrój podłużny przekładni kierowniczej z ukła-dem wspomagania przedstawia rysunek 6.4.

Rys. 6.2. Części składowe pompy układu kierowniczego ze wspomaganiem1 —wałek napędowy, 2 — łożysko, 3 — pokrywa pompy, 4 — uszczelka, 5 — wirnik łopatkowy, 6 — płytka wirnika, 7 — uszczelka,8 — elementy zaworu regulacyjnego, 9 — korpus pompy

147


Układ kierowniczy

Rys. 6.4. Przekrój poprzeczny przekładni kierowniczej z układem wspomagania1 — komora lewa cylindra roboczego, 2 — cylinder roboczy, 3 — tłok dwustronnego działania, 4 — komora prawa cylindra roboczego

6.2. DEMONTAŻ I MONTAŻELEMENTÓW UKŁADUKIEROWNICZEGO

Demontaż i montaż koła kierownicy, kolumnykierownicy i przekładni kierowniczej w samocho-dach jest wykonywany jednakowo, niezależnie odrodzaju zamontowanego silnika.

Wymontowanie koła kierownicyAby wymontować koło kierownicy, należy:• podważyć wkrętakiem i wyjąć przycisk sygnałudźwiękowego;• rozłączyć złącza konektorowe przycisku syg-nału;• odkręcić nakrętkę mocującą koło kierownicy;• wyjąć koło za pomocą specjalnego ściągaczapokazanego na rysunku 6.5).

Rys. 6.5. Demontaż koła kierownicy(strzałki wskazują kierunek ściągania koła)1 — ściągacz, 2 — koło kierownicy

.Wymontowanie kolumny kierownicy• Odkręcić śruby mocujące dolną osłonę kolum-ny kierownicy i wymontować osłonę dolną.• Odkręcić śruby mocujące górną osłonę kolum-ny kierownicy i wymontować osłonę górną.• Poluzować śrubę pierścienia mocującego ze-spół dźwigni i przełączników pod kolumną kierow-nicy i wymontować cały zespół po uprzednimodłączeniu złącz konektorowych (rys. 6.6).• Wymontować z wyłącznika zapłonu pierścieńanteny układu FIAT CODE.• Odkręcić śrubę mocującą zacisk krzyżaka dol-nego kolumny kierownicy do zębnika kolumnykierownicy.• Rozłączyć złącze konektorowe wyłącznika za-płonu.• Odkręcić śruby mocujące wspornik kolumnykierownicy do nadwozia i wymontować kompletnąkolumnę razem z wałkiem dolnym.

Rys. 6.6. Zespół przełączników pod kierownicąpo odłączeniu złącz konektorowych, przygotowanydo demontażu(strzałki wskazują odłączone złącza konektorowe)

148


Demontaż i montaż układu kierowniczego

Demontaż przekładni kierowniczejbez wspomagania

• Umieścić samochód na podnośniku, wymon-tować koła przednie i odłączyć ujemny zaciskakumulatora.• Wykonać czynności demontażu kolumny kiero-wnicy w sposób wcześniej opisany, nie demon-tując całkowicie kolumny.• Odłączyć przegub kolumny kierownicy od wał-ka zębatego przekładni kierowniczej i wymon-tować zaczep zabezpieczający.• Odłączyć za pomocą narzędzi wymienionychw zestawie narzędzi sworznie kuliste drążkówkierowniczych po lewej i prawej stronie.• Odkręcić śruby mocujące osłonę cieplną kolek-tora wylotowego i wymontować osłonę cieplną.• Odkręcić nakrętki i wymontować wspornik mo-cujący przednią część rury wylotowej.• Odkręcić nakrętki mocujące przednie, częśćrury wylotowej do katalizatora i do kolektora wylo-towego oraz wymontować kompletną rurę wrazz uszczelkami.• Odkręcić śruby mocujące przekładnię kierow-niczą do belki poprzecznej (rys. 6.7).• Podeprzeć zespół napędowy podnośnikiem ko-lumnowym.• Odkręcić śrubę mocującą wspornik zespołunapędowego do belki poprzecznej.• Odkręcić śruby mocujące wspornik zespołunapędowego do zespołu napędowego i niecoobniżyć zespół napędowy opuszczając podnośnikkolumnowy.• Wymontować kompletną przekładnię kierow-niczą, wyjmując ją z prawej strony samochodu.Widok przekładni kierowniczej po wymontowaniuprzedstawia rysunek 6.8a i b.Dalszy demontaż wymontowanej kolumny kierow-nicy i przekładni kierowniczej wykonuje się nastanowisku warsztatowym, dokonując jednocześ-nie przeglądu stanu technicznego elementówprzekładni.

Montaż kolumny kierownicy i przekładnikierowniczejMontaż kolumny kierownicy z kierownicą i montażprzekładni kierowniczej wykonuje się w odwrotnejkolejności do demontażu.Podczas montażu należy uwzględnić następu-jące uwagi:— jeżeli na stanowisku warsztatowym był de-montowany wyłącznik zapłonu, to do jego mon-tażu zastosować nowe śruby z łbem zrywają-cym się po dokręceniu właściwym momentem;• sprawdzić, czy osłony zabezpieczające po obustronach przekładni kierowniczej nie sąuszkodzo-ne lub zniszczone; w razie konieczności należywymienić je na nowe;• przed zamontowaniem osłony wypełnić sma-rem w ilości podanej w tablicy 1-17;

Rys. 6.7. Śruba mocująca przekładnię kierownicządo belki poprzecznej(strzałka wskazuje umiejscowienie śruby)

Rys. 6.8. Widok kompletnej przekładni kierowniczejpo wymontowaniua — bez wspomagania, b — ze wspomaganiem

• sprawdzić, czy sworznie kuliste drążków kiero-wniczych nie wykazują zatarć, nadmiernego luzulub innych uszkodzeń kwalifikujących ich do wy-miany;• do napełniania układu kierowniczego ze wspo-maganiem nie należy używać starego płynu; pod-czas każdej wymiany lub uzupełniania stosowaćświeży płyn;• dokręcić wszystkie śruby i nakrętki właściwymmomentem zgodnie z zaleceniami tablicy 6-2;• po każdej naprawie przekładni kierowniczejlub po jej wymianie należy sprawdzić i ustawićzbieżność kół przednich.Po naprawie połączonej z wymianą części układukierowniczego lub przed przystąpieniem do na-prawy, np. w celu zdiagnozowania niespraw-ności, należy sprawdzić moment potrzebny doobracania koła kierownicy podczas postoju sa-mochodu z uruchomionym silnikiem. Wartościtych momentów podano w tablicy 6 - 1 .

149


Układ kierowniczy

Momenty dokręcania śrub i nakrętek zespołów układu kierowniczego Tablica 6-2


Nakrętka mocująca koło kierownicyNakrętka samoblokująca z wkładką poliamidowąmocująca przegub drążka kierowniczego z dźwignią zwrotnicy

Nakrętka z kołnierzem mocująca obejmę kolumny kierownicy do nadwoziaŚruba mocująca przekładnię kierowniczą ze wspomaganiemdo belki poprzecznej zawieszenia przedniegoNakrętka samoblokująca mocująca przegub łączący wałek górny z wałkiem dolnym

Nakrętka samoblokująca mocująca kolumnę kierownicydo wałka zębatego przekładni kierowniczej

Nakrętka samoblokująca mocująca urządzenie regulacji położenia kierownicyŚruby mocujące zbiornik oleju przekładni kierowniczej ze wspomaganiemZłączka przewodu oleju doprowadzanego pod wysokim ciśnieniemZłączka przewodu oleju doprowadzanego do przekładniNakrętka mocująca regulacyjny drążek układu kierowniczegoZłączka przewodu wysokiego ciśnienia na pompie przekładni kierowniczejze wspomaganiemŚruba mocująca wyłącznik zapłonu

Gwint

M16x1,5

M10x1,25M6

M12x1,25M8

M8

M12x1,25M8

M14x1,5M12x1,5

M14x1,5

M16x1,5M6

Momentdokręcania

(daN-m)

4,9

3,4

0,45

8,8

2,2

2,2

2

2,4

4

2

3,4

4

1,1

Silnik

1,4

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

1,6X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

Jeżeli wartości sił są przekroczone, należy spraw-dzić ciśnienie oleju w układzie wspomagania przycałkowitym skręceniu kół.Aby sprawdzić ciśnienie w układzie wspomaga-nia, należy w układ hydrauliczny między pompęa zawór rozdzielający wmontować trójnik z mano-metrem. Po zamontowaniu manometru należynadać silnikowi prędkość obrotową od 2000 do3000 obr/min i wymuszając dalszy obrót kołakierownicy zmierzyć ciśnienie. Ciśnienie na ma-nometrze powinno wynosić ok. 0,85 MPa. Jeżeliciśnienie jest niższe, oznacza to niesprawnośćw pompie oleju lub w zaworze rozdzielającymw przekładni kierownicy.Pompa układu wspomagania oraz zawór rozdzie-lający są nienaprawialne w warunkach warsz-tatowych. W przypadku stwierdzenia niespraw-ności pompę wspomagania lub przekładnię kie-rowniczą należy wymienić na nową.Należy również pamiętać, że zwiększone oporypodczas obrotu kierownicy oraz niskie ciśnieniepłynu w układzie wspomagania mogą być spowo-dowane ślizganiem się paska napędu pompy lubniskim poziomem płynu w układzie wspomaga-nia. W takich przypadkach należy wymienić paskii właściwie je napiąć oraz uzupełnić płyn w ukła-dzie wspomagania.Układ hydrauliczny wspomagania układu kierow-niczego jest samoodpowietrzający się. Aby układodpowietrzyć, należy skręcić całkowicie koło kie-rownicy w lewo, a następnie w prawo przy unie-ruchomionym samochodzie i niepracującym sil-niku. Po odpowietrzeniu ewentualnie uzupełnićpłyn w zbiorniku.

Demontaż i montaż pompy układuwspomaganiaDemontaż i montaż pompy wspomagania układukierowniczego opisano w rozdziale 2. Jeżeli wy-miana dotyczy samej pompy wspomagania, przedprzystąpieniem do demontażu należy opróżnićzbiornik płynu używając do tego pompki tłokowejtypu strzykawki. Do zalania układu płynem uży-wać tylko świeży płyn.Następnie należy zdemontować: przewód chło-dzenia alternatora, osłonę koła pasowego pompy,śrubę napinacza paska napędu pompy oraz kołopasowe.Pompa po wymontowaniu nie podlega dalszemudemontażowi, a w przypadku konieczności należywymienić ją na nową.

Wymiana zbiornika olejuJeżeli zajdzie potrzeba wymiany zbiornika olejuprzekładni kierowniczej ze wspomaganiem, nale-ży opróżnić zbiornik z oleju, wykręcić dwie śrubymocujące (rys. 1.104), obrócić zbiornik i po polu-zowaniu opasek zaciskowych zdemontować zbio-rnik wraz z przewodami oleju.

Narzędzia specjalne do naprawyukładu kierowniczego Tablica 6-3

Nazwa narzędzia

Przyrząd do demontażusworzni układu kierowniczego

Dźwignia ściągacza sworznikulistych


1847035000

1847035001

Silnik

1,4

X

X

1,6

X

X

150


7 ZAWIESZENIE PRZEDNIE


W samochodach zastosowano niezależne zawie-szenie przednie typu Mc Pherson, z wahaczamizamocowanymi do belki poprzecznej, ze spręży-

nami śrubowymi, amortyzatorami teleskopowymipodwójnego działania oraz stabilizatorem poprze-cznym.Na rysunku 7.1 przedstawiono ogólny widok za-wieszenia przedniego. Podstawowe dane tech-niczne zawieszenia przedniego podano w tablicy7 - 1 .

Rys. 7.1. Zawieszenieprzednie1 — belka poprzeczna,2 — wahacz,3 — zwrotnica,4 — sprężyna śrubowa,5 — amortyzator,6 — stabilizator poprzeczny

151


Zawieszenie przednie

Podstawowe dane techniczne zawieszenia przedniego Tablica 7-1

Parametr OkreśleniaSilniki

1,4 1,6

Parametry ustawienia kół

Kąt pochylenia koła

Kąt wyprzedzenia sworznia zwrotnicy

Zbieżność kół (mm)

nieregulowany

nieregulowany

-18'±30'

1°25'±30'(2°15'±30')4

- 1 ± 1

-18'±30'

1°25'+30'(2°15'±30')4

- 1 ± 1

Sprężyna śrubowa

Średnica drutu (mm)

Liczba zwojów

Kierunek nawinięcia

Wysokość sprężyny nie obciążonej (mm)

Wysokość sprężyny pod obciążeniem mm

Wysokość grupy selekc. żółtej:21 (mm)

Wysokość grupy selekc.zielonej:21 (mm)

255 do 269daN(275 do 289daN)1)

285 do 299daN(305do319daN) 1 )

262 daN(282daN)1>

292 daN(312daN)1>

262 daN(282daN)1)

292 daN(312daN)1)

13,2010,05

3,76

prawy

347(358)11

203

—

wyższa od 203

—

niższa równa od 203

—

13,20 ±0,05

3,76

prawy

363(374)11

—

203

wyższa od 203

—

niższa równa od 203

Amortyzatory

Typ

Długość w stanie rozciągniętym (mm)

Długość w stanie ściśniętym (mm)

Skok (mm)

teleskopowypodwójnego działania

480 ± 3

313 + 3

167

teleskopowypodwójnego działania

480+3

313±3

167

Drążek stabilizatora

Średnica drążka stabilizatora (mm) 18 20 (22)51

11 Wielkości w nawiasach dotyczą samochodów wyposażonych w klimatyzację.2) Montować sprężyny tej samej grupy selekcyjnej.31 Dane odnoszą się do wymaganego ciśnienia w oponach w samochodach gotowych do jazdy.41 W samochodach ze wspomaganiem układu kierowniczego.5) W samochodach FIAT Palio Weekend.

7.2. NAPRAWA ZAWIESZENIAPRZEDNIEGO

Wymontowanie i zamontowanie zawieszeniaprzedniegoAby wymontować i zamontować zawieszenieprzednie, należy umieścić samochód na podnoś-niku, wymontować kota przednie i odłączyć ujem-ny zacisk akumulatora.W dalszej kolejności należy wykonać następująceczynności.• Odgiąć kołnierz nakrętki mocującej piastę kołai wykręcić nakrętkę.• Odłączyć elastyczne przewody hamulcowe odzamocowań na amortyzatorze nie demontującprzewodu od zacisków hamulcowych.• Odkręcić śruby mocujące zacisk hamulcowyi wymontować zacisk.

• Odłączyć sworzeń kulisty od zwrotnicy, używa-jąc specjalnego narzędzia wymienionego w ze-stawie narzędzi; przekrój piasty i zwrotnicy kołaprzedniego przedstawiono na rysunku 7.2.• W samochodach wyposażonych w układ ha-mulcowy z ABS wymontować czujniki obrotówkół przednich.• Odkręcić śruby mocujące tylnych wspornikówwahaczy oraz drążka stabilizatora od nadwoziai belki poprzecznej.• Odkręcić śrubę mocującą wahacz do belkipoprzecznej.• Przesunąć na bok kolumnę McPherson i od-łączyć przegub homokinetyczny od piasty koła.• Zamocować półoś prowizorycznie w położeniupoziomym, aby zabezpieczyć przed uszkodze-niem przegub i gumową osłonę przegubu.• Po obniżeniu samochodu odkręcić górne śrubymocujące amortyzatory do nadwozia (rys. 7.3).

152


Naprawa zawieszenia przedniego

Rys. 7.2. Przekrójwzdłużny piastyi zwrotnicy kołaprzedniego1 — wahacz, 2 — sworzeńkulisty wahacza,3 — zwrotnica, 4 — tarczahamulcowa, 5 — piastakoła, 6 — nakrętkamocująca piastę koła,7 — półoś, 8 — łożysko,9 — śruba mocującaobejmę amortyzatora

Rys. 7.3. Górne mocowanie amortyzatorów zawieszeniaprzedniego

Na rysunku 7.4 pokazano przekrój górnego mo-cowania amortyzatora przedniego.Po wykonaniu powyższych czynności wyjąć za-wieszenie. Podobne czynności należy wykonaćpodczas wymontowywania zawieszenia z drugiejstrony samochodu.Aby zamontować zawieszenie przednie, należywykonać czynności w odwrotnej kolejności,uwzględniając następujące wskazówki:• użyć do montażu nową nakrętkę mocującąpiastę koła, zabezpieczając ją przed odkręceniemw sposób podany na rysunku 7.5; do zagniatania

Rys. 7.4. Budowa górnego mocowania zawieszeniaprzedniego

Rys. 7.5. Sposób zabezpieczania nakrętki piasty koła

153



Rys. 7.6. Wymiary przecinaka do zagniatania nakrętkipiasty koła

nakrętki użyć specjalnego przecinaka o wymia-rach podanych na rysunku 7.6;• podczas montażu elastycznych przewodówhamulcowych w zamocowaniu na amortyzatorzezwrócić uwagę, czy gumowa podkładka dystan-sowa jest zamontowana prawidłowo i czy zamon-towany przewód nie ociera o nadwozie we wszyst-kich położeniach koła;• podczas montażu czujnika obrotów koła w przy-padku układu hamulcowego z ABS sprawdzićszczelinomierzem wymiar szczeliny między czuj-nikiem i kołem zębatym zamontowanym na prze-gubie; szczelina jest nieregulowana i powinnawynosić od 0,64 do 1,3 mm; w przypadku niezgod-ności należy sprawdzić czujnik i koło zębate;• wszystkie śruby i nakrętki zawieszenia należydokręcić właściwym momentem o wartości poda-nej w tablicy 7-2;• sprawdzić ustawienie kół przednich.

Wymontowanie i zamontowanie belkipoprzecznejAby wymontować i zamontować belkę poprzecz-ną zawieszenia przedniego z wahaczami, należy— po umieszczeniu samochodu na podnośniku,wymontowaniu kół oraz odłączeniu ujemnegozacisku akumulatora — wykonać następująceczynności.• Wymontować osłonę cieplną kolektora wylo-towego po odkręceniu śrub mocujących osłonę.• Odkręcić nakrętki i wymontować wspornikmocujący przednią część rury wylotowej.• Odkręcić nakrętki mocujące przednią częśćrury wylotowej od katalizatora oraz od kolektorawylotowego i wymontować kompletną rurę wrazz uszczelkami.• Odłączyć sworzeń kulisty od zwrotnicy, uży-wając specjalnego narzędzia wymienionegow zestawie narzędzi.• Podeprzeć zespół napędowy podnośnikiemkolumnowym.• Odkręcić śrubę mocującą wspornik zespołunapędowego do belki poprzecznej.• Odkręcić śruby mocujące wspornik zespołunapędowego do zespołu napędowego.• Obniżyć wspornik podnośnik kolumnowy,a następnie podeprzeć nim belkę poprzecznąw części środkowej.

154

Rys. 7.7. Belka poprzeczna zawieszenia przedniegoz wahaczami po wymontowaniu

• Odkręcić śruby mocujące przekładnię kierow-niczą do belki poprzecznej.• Odkręcić śruby mocujące boczne punkty mo-cujące belkę poprzeczną do nadwozia.• Odkręcić śruby mocujące boczne wspornikibelki poprzecznej do nadwozia.• Obniżyć nieco podnośnik kolumnowy i odłą-czyć kompletną belkę z wahaczami od nadwo-zia (rys. 7.7).Podczas wymontowywania belki poprzecznej na-leży sprawdzić, czy wahacze, drążek stabiliza-tora i podkładki elastyczne nie wykazują zużycialub deformacji, które kwalifikują je do wymiany.Montaż belki poprzecznej wykonać w odwrotnejkolejności czynności, dokręcając wszystkie śru-by i nakrętki właściwym momentem o wartościpodanej w tablicy 7-2.Po zamontowaniu belki poprzecznej sprawdzićustawienie kół przednich.

Wymiana wahacza kół przednichAby wymienić wahacz kół przednich, należy wy-konać takie same czynności wstępne, jak pod-czas wymiany zawieszenia przedniego oraz:• odłączyć za pomocą specjalnego narzędzia,wymienionego w zestawie narzędzi, sworzeń ku-listy wahacza od zwrotnicy;• odkręcić nakrętki mocujące wspornik drążkastabilizatora do wahacza;• odkręcić śruby mocujące wsporniki tylne waha-cza i drążka stabilizatora do belki poprzecznej;• odkręcić śrubę mocującą wspornik przedniwahacza do belki poprzecznej i wymontowaćwahacz.Wymontowany wahacz należy poddać oględzi-nom na stanowisku warsztatowym. W przypadkustwierdzenia uszkodzenia sworznia kulistegow wymontowanym wahaczu należy wymienić gona nowy.Montaż przeprowadzić w odwrotnej kolejnościczynności, dokręcając nakrętki i śruby mocującewłaściwymi momentemi podanymi w tablicy 7-2.Po zamontowaniu wahacza sprawdzić ustawieniekół przednich.



Momenty dokręcania śrub i nakrętek zawieszenia przedniego Tablica 7-2


Nakrętka samoblokująca mocująca przegub kulisty wahacza do zwrotnicy kotaNakrętka samoblokująca mocująca przegub kulisty do wahaczaŚruba mocowania przedniego wahacza do belki poprzecznejNakrętka samoblokująca mocująca wspornik kompletny do trzpieniaamortyzatora przedniegoŚruba mocująca wspornik kompletny amortyzatorado gniazda amortyzatora przedniegoNakrętka samoblokująca mocująca amortyzator do zwrotnicy kołaŚruba mocowania przedniego belki poprzecznej do nadwoziaŚruba mocująca kół przednich (wszystkie typy, również obręcze ze stopów)Nakrętka z kołnierzem zabezpieczającym mocowania piasty koła przedniegoNakrętka mocująca wspornik środkowy drążka stabilizatora do belki poprzecznejNakrętka samoblokująca mocująca drążek stabilizatora do wahaczaŚruba kołka centrującego obręcz koła

Nakrętka mocująca belkę poprzeczną do nadwozia

Śruba przednia mocująca zawieszenie do nadwoziaŚruba tylna mocująca zawieszenie do nadwozia

Gwint

M12x 1,25M8

M12x 1,25

M12x 1,25M8M8

M12x 1,25M10x 1,25M12x 1,25

M22

M8

M8

M8

M8M8

M10x1,25M10x1,25

Momentdokręcania

(daN-m)

6

2,4

12,3

8,5

2,43,2

12

7

8,6

2,8

2,4

1,5

1,2

2,43,5

7

7

Silnik

1,4X

X

X

X

XX

X

X

X

X

X

X

X

XX

X

X

1,6

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

Wymiana stabilizatora przedniegoW przypadku konieczności wymiany stabilizatoraprzedniego należy wykonać czynności wstępneoraz zdemontować osłonę cieplną, przedniączęść kolektora wylotowego, a następnie zde-montować wsporniki zewnętrzne stabilizatoramocujące go do wahaczy, wsporniki środkowemocujące stabilizator do belki poprzecznej orazwymontować stabilizator ze wspornikami.Widok stabilizatora ze wspornikami przedstawiarysunek 7.8.W wymontowanym stabilizatorze drążek stabi-lizatora i podkładki elastyczne, podkładki gu-mowe oraz wsporniki nie powinny wykazywaćśladów zużycia i deformacji.Montaż stabilizatora przeprowadzić w odwrotnejkolejności czynności, pamiętając o przykręceniuśrub i nakrętek właściwym momentem.

Wymiana zwrotnicyWymieniając zwrotnicę należy wykonać czyn-ności wstępne ustawienia samochodu, a następ-nie:

Rys. 7.8. Stabilizator poprzeczny zawieszenia przedniegowymontowany z samochodu

• zdemontować piastę koła i wymontować tarczęhamulcową zamocowaną do piasty czterema śru-bami;• odłączyć elastyczny przewód hamulcowy odzamocowania na amortyzatorze;• odkręcić śruby mocujące zacisk hamulcowydo zwrotnicy i zdemontować zacisk nie odkrę-cając go od przewodu hamulcowego;• odłączyć sworzeń kulisty od zwrotnicy, używa-jąc specjalnego narzędzia wymienionego w ze-stawie narzędzi;• w samochodach wyposażonych w układ ha-mulcowy z ABS wymontować czujniki obrotówkół przednich;• odkręcić nakrętki mocujące i wymontowaćwspornik mocujący drążek stabilizatora do wa-hacza;• odłączyć za pomocą specjalnego narzędziasworzeń kulisty wahacza od zwrotnicy;• odkręcić śruby mocujące zwrotnicę koła doamortyzatora (rys. 7.9);• wymontować zwrotnicę koła i wyjąć z samo-chodu.Na rysunku 7.10 przedstawiono zwrotnicę koła poodłączeniu od amortyzatora.Dalszy demontaż zwrotnicy należy wykonać nastanowisku warsztatowym, demontując:— osłonę tarczy hamulcowej,— piastę koła, umieszczając zwrotnicę na prasiehydraulicznej i używając specjalnego narzędzia,— pierścień obrotowy łożyska piasty koła orazpierścień zabezpieczajcy łożysko w piaście,— łożysko z piasty koła, używając specjalnegonarzędzia wymienionego w zestawie narzędzi.

155



Rys. 7.9. Odkręcanie śrub mocujących zwrotnicę kołado obejmy amortyzatora

Rys. 7.10. Zwrotnica koła po wymontowaniu

Rys. 7.11. Części składowe zawieszenia przedniegoI — śruby, nakrętki i podkładki górnego mocowaniaamortyzatora, 2 — tuleja metalowo-gumowa,3 — nakrętka górnego mocowania amortyzatora,4 — osłona plastykowa, 5 — podkładka, 6 — podkładkagórna sprężyny śrubowej, 7 — sprężyna śrubowa,8 — zderzak, 9 — osłona, 10 — amortyzator,I1 — śruby obejmy dolnej amortyzatora,12 — stabilizator poprzeczny, 13 — belka poprzeczna,14 — zwrotnica, 15 — łożysko, 16 — pierścieńzabezpieczający, 17 — nakrętka mocująca piastę koła,18 — podkładka, 19 — piasta koła, 20 — wspornik tylnymocowania wahacza, 21 — nakrętki i podkładkimocujące, 22 — wahacz, 23 — śruba, nakrętkai podkładka mocowania wahacza, 24 — wspornikboczny stabilizatora, 25 — wspornik środkowystabilizatora

156



Narzędzia specjalne do naprawyzawieszenia przedniego i tylnego Tablica 7-3

Nazwa narzędzia

Ściągacz osłony piasty kołaNarzędzie do demontażu-mon-tażu łożysk piast kół przednichNarzędzie pneumatyczne dościskania sprężyny zawieszeńprzy wymontowywaniu amorty-zatorów

Klucz do demontażu amortyza-torów przednichNarzędzie do montażu łożyskpiast kół przednichNarzędzie do montażu i demon-tażu tulei metalowo-gumowejw samochodzie SienaWspornik do wymontowaniai zamontowania zawieszenia tyl-nego w samochodzie PalioWeekendWspornik do wymontowaniai zamontowania zawieszeniatylnego

OznaczenieNarzędzia

1847014000

1874372000

1874555000

1854015000

1860919000

1860924000

1860925000

1860975000

Silnik

1,4

X

X

X

X

X

X

X

X

1,6

X

X

X

X

X

X

X

X

Wymontowane części zwrotnicy i piasty koła pod-dać oględzinom i w przypadku stwierdzenia zuży-cia lub uszkodzeń zamontować nowe. W czasiemontażu użyć specjalnych narzędzi do montowa-nia łożyska w piaście, pierścieni oraz do osadze-nia piasty w zwrotnicy.Montaż kompletnej zwrotnicy przeprowadzićw odwrotnej kolejności czynności do demontażu,uwzględniając wskazówki montażowe podaneprzy montażu kompletnego zawieszenia zespo-łów zawieszenia.Przy montażu i demontażu kolumny Mc Pher-son należy zdemontować górne mocowanieamortyzatora od nadwozia oraz mocowanie amor-tyzatora do zwrotnicy w sposób opisany powyżejprzy demontażu kompletnego zawieszenia orazjego zespołów.Na rysunku 7.11 przedstawiono części składowezawieszenia przedniego w stanie rozłożonym.Demontując i montując kolumnę należy zwrócićuwagę, czy amortyzator nie wykazuje śladówuszkodzeń lub nieprawidłowego działania i doko-nać oględzin sprężyny śrubowej, podkładki dys-tansowej oraz wspornika metalowo-gumowegogórnego mocowania amortyzatora.Sprężyny śrubowe są oznaczone kolorem żółtymlub zielonym, w zależności od grupy selekcyjnejobciążenia sprężyny zgodnie z tablicą 7 - 1 . Przywymianie sprężyn na nowe należy stosować sprę-żyny oznaczone takim samym kolorem, tj. takiejsamej grupy selekcyjnej.

7.3. USTAWIENIEKÓŁ PRZEDNICH

Ustawienie kół przednich należy sprawdzać pokażdej wymianie elementów.Sprawdzenie ustawienia kół należy zawsze po-przedzić sprawdzeniem wszystkich elementówmających wpływ na ich ustawienie, a zwłaszcza:— ciśnienia w oponach,— luzu osiowego łożysk kół,— luzu w sworzniu kulistym łączącym wahacz zezwrotnicą,— luzu w sworzniu kulistym łączącym drążkikierownicze ze zwrotnicą,— obciążenia samochodu; samochód powinienbyć kompletny z narzędziami, układy powinnybyć wypełnione płynami lub olejami, a zbiornikpaliwem. Jeżeli zbiornik paliwa nie jest wypełnio-ny całkowicie, każda 1/4 objętości zbiornika po-winna być zastąpiona dodatkowym obciążeniem20 kg umieszczonym w bagażniku nad wahacza-mi zawieszenia tylnego.Zakres sprawdzenia ustawienia kół obejmuje:— sprawdzenie zbieżności kół (rys. 7.12), w przy-padku niezgodności zbieżności kół z danymi za-wartymi w tablicy 7-1 należy ustawić zbieżnośćregulując długość drążków kierowniczych i bloku-jąc je nakrętkami wskazanymi na rysunku 7.13;

Rys. 7.12. Zbieżność kół przednich

Rys. 7.13. Nakrętki do regulacji zbieżności kół (strzałkawskazuje usytuowanie nakrętek)

157



Rys. 7.14. Kąt pochylenia koła a

w czasie regulacji należy poluzować osłony gu-mowe na drążkach kierowniczych sprawdzając,czy osłony gumowe obracają się swobodnie nadrążkach kierowniczych, ewentualnie ściągnąćosłony i wypełnić je smarem silikonowym; powyregulowaniu należy sprawdzić, czy osłony znaj-dują się w prawidłowym położeniu i zacisnąćopaski;

Rys. 7.15. Kąt wyprzedzeniasworznia zwrotnicy £

— sprawdzenie kąta pochylenia koła a, rysunek7.14;— sprawdzenie kąta wyprzedzenia sworzniazwrotnicy £, rysunek 7.15.Kąty pochylenia koła a i wyprzedzenia sworzniazwrotnicy £ są nieregulowane i w przypadku ichniezgodności z wartościami podanymi w tablicy7-1 należy sprawdzić geometrię nadwozia.


8 ZAWIESZENIE TYLNE


W samochodach FIAT Siena zastosowano za-wieszenie tylne półniezależne, z osią wahliwąskładającą się z dwóch wahaczy połączonychpoprzecznym profilem stalowym podatnym orazstabilizatorem poprzecznym, połączoną wahliwiew części przedniej poprzez wspornik z płytą pod-woziową, w części tylnej poprzez amortyzatory,a w części środkowej poprzez sprężyny śrubowe.Części składowe zawieszenia tylnego w samo-chodzie FIAT Siena przedstawia rysunek 8.1.W samochodach FIAT Palio Weekend zasto-sowano zawieszenie tylne na pojedynczych wa-haczach wleczonych, mocowanych przegubowodo rurowej belki poprzecznej, połączonych z czół-nami stalowymi, na których są osadzone sprę-żyny śrubowe, spoczywające na wahaczach orazz amortyzatorami zamocowanymi niewspółosio-wo ze sprężyną, między wahaczami i czółnami,ze stabilizatorem poprzecznym. Części skła-dowe zawieszenia tylnego w samochodzie FIATPalio Weekend przedstawia rysunek 8.2.W tablicy 8-1 podano podstawowe dane tech-niczne zawieszenia tylnego obu samochodów.

8.2. NAPRAWA ZAWIESZENIATYLNEGO

Wymontowanie i zamontowaniezawieszenia tylnegoAby wymontować kompletne zawieszenie tylne,należy wykonać następujące czynności przygoto-wawcze.

• Umieścić samochód na podnośniku.• Odłączyć ujemny zacisk akumulatora.• Zdemontować koła tylne.• Wymontować bębny hamulcowe.Po wykonaniu powyższych czynności wstępnychw samochodzie FIAT Siena należy:• wymontować czujniki obrotów kół tylnych w sa-mochodach wyposażonych w układ hamulcowyz ABS oraz odłączyć linkę hamulca awaryjnego,biorąc pod uwagę wskazówki podane w rozdzia-le 9;• umieścić pod wahaczami podnośnik jednoko-lumnowy i po podparciu wahacza wymontowaćdolną śrubę mocującą amortyzator do wahacza;• poluzować śruby mocujące wahacze do wspor-ników nadwozia;• odłączyć złączkę łączącą sztywne przewodyhamulcowe do przewodów elastycznych i zabez-pieczyć je przed wylewaniem się płynu hamul-cowego;• odłączyć drążek stabilizatora tylnego od waha-czy po wykręceniu śrub mocujących;• obniżyć podnośnik jednokolumnowy, naciska-jąc w dół wahacz, i wymontować sprężynę zawie-szenia; powyższe czynności wykonać po leweji prawej stronie samochodu;• zamocować specjalny wspornik, wymienionyw zestawie narzędzi, pod środkową część po-przeczki tylnej i podeprzeć zawieszenie tylne;• wymontować wcześniej poluzowane śruby mo-cujące wahacze do wsporników nadwozia;• opuszczając powoli podnośnik, wymontowaćkompletną tylną oś wahliwą (rys. 8.3).W samochodach FIAT Palio Weekend należy:• od wnętrza nadwozia odkręcić śrubę tylną mo-cującą osłonę dźwigni hamulca awaryjnego;• poluzować nakrętkę regulacyjną hamulca awa-ryjnego;

159


Zawieszenie tylne

Rys. 8.1. Części składowe zawieszenia tylnego w samochodzie FIAT SienaI — wsporniki mocujące zawieszenie tylne do nadwozia, 2 — śruby nakrętki i podkładki mocujące wspornik, 3 — oś wahliwaz wahaczami, 4 — sprężyna śrubowa, 5 — podkładka górna sprężyny śrubowej, 6 — amortyzator, 7 — osłona górna amortyzatora,8 — części elastycznego górnego mocowania amortyzatora, 9 — śruba dolnego mocowania amortyzatora, 10 — podkładka,I1 — łożysko, 12 — piasta koła tylnego, 13 — podkładka, 14 — nakrętka mocująca piastę koła, 15 — śruba mocująca wahaczdo wspornika, 16 — tuleja wahacza, 17 — nakrętka mocująca wahacz do wspornika

Podstawowe dane techniczne zawieszenia tylnego

Określenie

1

Siena1,4

2

1,6

3

Tablica 8-1

Palio Weekend1,4

4

1|6

5Parametry ustawienia kół3'Kąt pochylenia kołaZbieżność kół (mm)

nieregulowanynieregulowana

-30'+ 30+ 1,5+1,5

-30'±30+ 1,5±1,5

-45'±15+ 1,5±2

-45'±15+ 1,5±2

Sprężyny śruboweŚrednica drutu (mm)Ilość zwojówKierunek nawinięciaWysokość sprężynynieobciążonej (mm)Wysokość sprężynypod obciążeniem: (mm)Wysokość grupy selekc.żółtej:21 (mm)Wysokość grupyselekc. zielonej:2' (mm)

271 do 291 daN355daN281daN355daN281daN355daN

10,10±0,084,75

prawy

-256162—

wyższa od 162—

niższa-równa od 162

10,10±0,084,75

prawy

-256162—

wyższa od 162—


10,30 ±0,204,43

prawy

-326—

205—

wyższa od 205


12,06±0,055

prawy

-290—

186—

wyższa od 186


160


Naprawa zawieszenia tylnego

17 16 15 U 13 12 11 10Rys. 8.2. Części składowe zawieszenia tylnego w samochodzie FIAT Palio Weekend1 — części elastycznego mocowania belki poprzecznej do nadwozia, 2 — belka poprzeczna z czółnami, 3 — śruba górnegomocowania amortyzatora, 4 — części elastycznego mocowania belki poprzecznej do nadwozia, 5 — podkładka górna sprężynyśrubowej, 6 — sprężyna śrubowa, 7—amortyzator, 8 — nakrętka dolnego mocowania amortyzatora, 9 — śruba dolnego mocowaniaamortyzatora do wahacza, 10 — nakrętka mocująca piastę koła, 11 — podkładka, 12 — piasta koła, 13 — wahacz, 14 — śrubamocująca stabilizator do wahacza, 15 — wspornik mocujący stabilizator, 16 — stabilizator poprzeczny, 17 — śruba z nakrętkąmocującą wahacz do belki poprzecznej

Tablica 8-1 cd.

1 2 3 4 5

Amortyzatory

Typ

Długość w stanie rozciągniętym (mm)

Długość w stanie ściśniętym (mm)

Skok (mm)

teleskopowepodwójnego

działania

596+3

401+3

195


działania

596 + 3

401+3

195


działania

324+3

225 ± 3

99


działania

324 ± 3

225 + 3

99

Drążek stabilizatora

Średnica drążka stabilizatora (mm) 16(15)1 > 17 16 1611 Wielkości w nawiasach dotyczą samochodów wyposażonych w klimatyzację.21 Montować sprężyny tej samej grupy selekcyjnej.31 Dane odnoszą się do wymaganego ciśnienia w oponach w samochodzie gotowym do jazdy.

161


Zawieszenie tylne

Rys. 8.3. Zawieszenie tylne samochodu FIAT Sienawymontowane z samochodu(sprężyny wcześniej wymontowane, amortyzatory pozostałyzamontowane do nadwozia)

• wyjąć z gniazd tarczy hamulcowej zaślepkigumowe otworów mocowania linki hamulca awa-ryjnego i odłączyć linkę;• odłączyć linkę hamulca awaryjnego od zacze-pów na wahaczu i odsunąć linkę, aby nie prze-szkadzała w dalszym demontażu;• poluzować śrubę mocującą obejmę rury wy-lotowej;• odłączyć rurę wylotową od wsporników przed-nich i tylnych oraz wymontować rurę;• zdemontować osłony cieplne rury wylotowejpo uprzednim odkręceniu nakrętek mocujących;• odłączyć złączkę łączącą sztywne przewodyhamulcowe od przewodów elastycznych i zabez-pieczyć je przed wylewaniem się płynu hamul-cowego;• odłączyć elastyczny przewód hamulcowy odwspornika;• rozłączyć złącza elektryczne czujnika obrotóww samochodach wyposażonych w układ hamul-cowy z ABS;• w celu ułatwienia późniejszego montażu za-wieszenia odłączyć środkowy odcinek rury wy-lotowej od obejmy mocującej;• ustawić specjalny wspornik do demontażu za-wieszenia tylnego, wymieniony w zestawie narzę-dzi, i podeprzeć zawieszenie tylne na podnośnikujednokolumnowym;• wykręcić przednie dwie śruby mocujące zawie-szenie tylne do nadwozia;• wykręcić dwie tylne śruby mocujące zawiesze-nie tylne do nadwozia;• obniżyć podnośnik jednokolumnowy i wyjąćkompletne zawieszenie tylne ze sprężynamii amortyzatorami (rys. 8.4).Jeżeli naprawa tylnego zawieszenia nie wymagacałkowitego demontażu, można wykonać demon-taż częściowy. Podczas częściowych demontażynależy zawsze wykonać czynności przygotowaw-cze wcześniej opisane.

Wymiana łożyska koła tylnegoAby wymienić łożysko koła tylnego, należy wy-montować bęben hamulcowy i za pomocą spe-cjalnego narzędzia wymontować osłonę zabez-pieczającą piastę koła (rys. 8.5). Po zdemonto-

Rys. 8.4 Zawieszenie tylne samochodu FIAT PalioWeekend na podnośniku kolumnowym1 — przyrząd do demontażu, 2 — podnośnik kolumnowy

Rys. 8.5. Przyrząd do demontażu osłony piasty koła

Rys. 8.6. Ściągacz do demontażu piasty koła

162


Naprawa zawieszenia tylnego

waniu osłony należy odkręcić nakrętkę mocują-cą piastę koła i zdemontować podkładki.Do ściągnięcia piasty koła ze sworznia użyćspecjalnego ściągacza wymienionego w zestawienarzędzi (rys. 8.6).Jeżeli po zdemontowaniu piasty koła na sworzniupozostanie pierścień wewnętrzny łożyska, należygo zdemontować za pomocą odpowiedniegotrzpienia i młotka.

Wymontowanie sprężynyAby zdemontować sprężynę zawieszenia tyl-nego w samochodzie FIAT Siena, należy wyko-nać czynności opisane przy demontażu komplet-nego zawieszenia.Aby wymontować sprężynę zawieszenia tylnegow samochodzie FIAT Palio Weekend, należy:• wykonać czynności przygotowawcze wcześ-niej opisane;• umieścić podnośnik jednokolumnowy podsamochodem i podnieść tył samochodu, abyodciążyć zawieszenie tylne;• wymontować dolną podkładkę sprężyny za-wieszenia;• odkręcić trzy śruby mocujące drążek stabiliza-tora do wahaczy i odłączyć stabilizator;• odkręcić nakrętkę dolną oraz mocującą amor-tyzator do wahacza i wymontować śrubę mocu-jącą amortyzator;• obniżyć wahacz tylny i wymontować sprężynęwraz z podkładkami górnymi (rys. 8.7).

Wymiana amortyzatoraW celu wymiany amortyzatora należy wykręcićnakrętki i zdemontować śruby dolnego moco-

Rys. 8.7. Wymontowanie sprężyny zawieszenia tylnegoz samochodu FIAT Palio Weekend

wania amortyzatora znajdujące się w wahaczuoraz:• w samochodzie FIAT Siena zdemontować gór-ną osłonę i wykręcić nakrętkę górnego moco-wania amortyzatora, używając klucza płaskiegoi klucza imbusowego do blokowania trzpieniaamortyzatora;• w samochodzie FIAT Palio Weekend wymon-tować osłonę z tworzywa sztucznego z gniazdai po uzyskaniu dostępu do górnej śruby mocowa-nia amortyzatora odkręcić nakrętkę, wymonto-wać śrubę i wyjąć amortyzator tylny.

Momenty dokręcania śrub i nakrętek zawieszenia tylnego


Śruba mocująca obręcz koła tylnego (wszystkie typy,również obręcze ze stopów lekkich)Śruba mocująca sworzeń centrujący bębna kołaNakrętka specjalna mocująca sworzeń tylnyŚruba mocowania wspornika osi tylnej do nadwoziaNakrętka samoblokująca z wkładką poliamidową mocująca oś tylnądo wspornika mocującego ją do nadwoziaNakrętka samoblokująca z wkładką poliamidowądolnego mocowania amortyzatora do osi tylnejNakrętka samoblokująca z wkładką poliamidową górnego mocowaniaamortyzatora do podkładki elastycznej i zderzakaNakrętka z kołnierzem samoblokująca, mocująca wahacz do osi tylnej1'Nakrętka samoblokująca z wkładką poliamidową i podkładką płaskądolnego mocowania amortyzatora1'Śruba z podkładką stożkową i podkładką płaską górnego mocowaniaamortyzatora1'Nakrętka samoblokująca z wkładką metalową mocująca piastędo sworznia wahacza1'Śruba mocująca bęben koła1'

Gwint

M12x 1,25M8

M22x1,5M12x1,25M10x1,25M12x1,25

M10x1,25

M12x1,25M14x1,5

M12x1,25

M10x1,25

M22x1,5M8

Momentdokręcania

(daN-m)

8,6

1,2

28

12,38,812,3

4

3,1

15,6

8,8

6,2

28

1,2

Tablica 8-2

Sil

1,4

X

X

X

X

XX

X

X

X

X

X

X

X

lik

1,6

X

X

X

X

XX

X

X

X

X

X

X

X

Tylko dla Palio Weekend.

163


Zawieszenie tylne

Rys. 8.8. Zbieżność i kąt pochylenia kół tylnych(a, b) — zbieżność kół, a — kąt pochylenia koła

Montaż zawieszenia tylnegoMontaż elementów zawieszenia tylnego wy-konuje się w odwrotnej kolejności czynności,uwzględniając poniższe wskazówki:— sprawdzić wzrokowo, czy drążek stabiliza-tora nie jest odkształcony lub uszkodzony;— obejrzeć przewody hamulcowe i ich złączki,czy nie mają zagięć, przewężeń lub innych uszko-dzeń; przed montażem sprawdzić drożność prze-wodów sprężonym powietrzem;— przed montażem osłony zabezpieczającejpiastę koła posmarować jego krawędzie sma-rem Tutella MR3;— do dokręcenia piasty koła tylnego stosowaćtylko nowe nakrętki;— sprawdzić oś piasty koła tylnego i łożyskapiasty; w przypadku uszkodzeń wymienić te ele-menty na nowe;— sprawdzić wahacz i oś tylną, czy nie mapęknięć odkształceń lub innych uszkodzeń;— wszystkie śruby i nakrętki zawieszenia tylnegodokręcić właściwym momentem (patrz tabl. 8-2).

Po wykonaniu montażu według powyższychwskazówek należy odpowietrzyć układ hamulco-wy, a następnie sprawdzić ustawienie kół tylnych.

8.3. USTAWIENIEKÓŁ TYLNYCH

Przed sprawdzeniem ustawienia kół tylnych na-leży postępować podobnie, jak przed sprawdze-niem ustawienia kół przednich:• sprawdzić i wyregulować ciśnienie w kołach,• sprawdzić bicie i prostopadłość tarcz kół,• sprawdzić luz osiowy łożysk kół.Sprawdzeniu podlegają zbieżność i kąt pochyle-nia koła (rys. 8.8).Zbieżność i pochylenie kół tylnych są nieregulo-wane. W przypadku stwierdzenia niezgodnościz danymi podanymi w tablicy 8 - 1 , błędów należyszukać w geometrii osi tylnej oraz w geometriipunktów mocowania zawieszenia tylnego do nad-wozia.


9 UKŁAD HAMULCOWY


W układzie hamulcowym zastosowano hamulcetarczowe, działające na koła przednie, oraz hamu-lce bębnowe, działające na koła tylne. Hamulce sąuruchamiane dwuobwodowym układem hydrauli-cznym z podciśnieniowym urządzeniem wspoma-gającym.

Układ hydrauliczny uruchamia hamulce krzy-żowo, tzn. w przypadku uszkodzenia jednegoz obwodów uruchamiane są hamulce koła przed-niego prawego i tylnego lewego lub przedniegolewego i tylnego prawego.

W samochodach FIAT Siena zastosowano dwaregulatory ciśnienia obwodów hamulcowych kółtylnych, zamocowane przy pompie hamulcowej(dla lewego i prawego koła).

Rys. 9.1. Schemat mechanizmów hamulcowych samochodu FIAT Siena1 — hamulec tarczowy koła przedniego prawego, 2 — hamulec tarczowy koła przedniego lewego, 3 — regulatory ciśnienia,4 — pompa hamulcowa, 5 — zbiornik płynu hamulcowego, 6 — urządzenie wspomagające, 7 — pedał hamulca, 8 — dźwigniahamulca awaryjnego, 9 — hamulec bębnowy koła tylnego prawego, 10 — hamulec bębnowy koła tylnego lewego

165


Układ hamulcowy

Rys. 9.2. Schemat mechanizmów hamulcowych samochodu FIAT Palio Weekend1 — hamulec tarczowy koła przedniego prawego, 2 — hamulec tarczowy koła przedniego lewego, 3 — pompa hamulcowa,4 — zbiornik płynu hamulcowego, 5 — urządzenie wspomagające, 6 — pedał hamulca, 7 — dźwignia hamulca awaryjnego,8 — korektor hamowania koła tylnego prawego, 9 — hamulec bębnowy koła tylnego prawego, 10 — hamulec bębnowy koła tylnegolewego

W samochodach FIAT Palio Weekend zastoso-wano dwa korektory siły hamowania, umiesz-czone w pobliżu górnego mocowania amortyza-torów tylnych na belce poprzecznej zawiesze-nia tylnego dla lewego i prawego kota.Hamulec awaryjny jest uruchamiany mechanicz-nie i działa na hamulce kół tylnych.Schemat rozmieszczenia mechanizmów hamul-cowych i sterowania hydraulicznego przedstawio-no na rysunkach 9.1 i 9.2.Jako wyposażenie dodatkowe zastosowano układhamulcowy z urządzeniem przeciwblokującymABS.Zastosowane w samochodzie FIAT Siena regu-latory ciśnienia zmniejszają ciśnienie w obwo-dzie kół tylnych w przypadku, gdy wzrośnie onoponad 1,5 MPa. Regulatory zmniejszają ciśnie-nie w obwodzie kół tylnych, redukując je do war-tości 33% ciśnienia wytworzonego przez pompęhamulcową. Jeżeli zatem ciśnienie płynu hamul-cowego wytworzonego przez pompę hamulco-wą wyniesie 4,0 MPa, to zawór zredukuje je dowartości 1,5 MPa plus (40-15)x0,033 MPa, tj.do wartości 2,325 MPa.Na rysunku 9.3 przedstawiono charakterystykęredukcji ciśnienia przez regulator.Zastosowane w samochodzie FIAT Palio Week-end korektory siły hamowania redukują ciśnieniepłynu hamulcowego w cylinderkach hamulcowychkół tylnych w zależności od obciążenia tylnej osisamochodu.

Rys. 9.3. Charakterystyka redukcji ciśnienia przezregulator ciśnienia w samochodzie FIAT Siena

Dźwignia korektora siły hamowania zamocowane-go na belce poprzecznej zawieszenia tylnego jestpołączona za pomocą sprężyny z dźwignią steru-jącą zamocowaną do wahacza. Połączenie dźwi-gni sterującej na wahaczu jest regulowane, copozwala na regulację korektora siły hamowania.Umieszczenie korektora siły hamowania poka-zano na rysunku 9.4. Budowę korektora orazcharakterystykę redukcji ciśnienia przedstawia ry-sunek 9.5.

166


Naprawa układu hamulcowego

Rys. 9.4. Umiejscowienie korektora hamowaniaw samochodzie FIAT Palio Weekend1 — sprężyna napinająca, 2 — przewód z pompy hamulcowej,3 — korektor, 4 — przewód do cylinderka hamulcowego,5 — oś tylna

9.2. NAPRAWA UKŁADUHAMULCOWEGO

Wymontowanie i zamontowanie hamulcówkół przednichAby wymontować hamulce kół przednich, należywykonać następujące czynności.• Ustawić samochód na podnośniku i wymon-tować kota przednie.• Wymontować elastyczny przewód hamulcowyi zabezpieczyć przed wyciekiem ptynu hamul-cowego.

• Odłączyć zaczep mocujący przewód hamul-cowy na amortyzatorze.• Odkręcić śruby mocujące i wymontować kom-pletny zacisk hamulcowy.

Demontaż zacisku hamulcowegoDemontaż zacisku hamulcowego wykonuje się nastanowisku warsztatowym w następujący sposób.• Zdemontować sprężynę łączącą zacisk hamul-cowy.• Wymontować osłony gumowe i odkręcić śrubymocujące zacisk do korpusu.• Odłączyć zacisk hamulcowy od korpusu i wy-montować klocki hamulcowe.• Wymontować tłok zacisku hamulcowego,wdmuchując sprężone powietrze do otworu do-prowadzającego płyn hamulcowy.• Wykręcić odpowietrznik zacisku.• Wymontować pierścienie uszczelniające z cy-linderka zacisku.Wkładki cierne można wymienić bez wymonto-wania kompletnych zacisków hamulcowych. Wi-dok zacisków hamulców kół przednich po zde-montowaniu przedstawia rysunek 9.6.Po zdemontowaniu hamulców kół przednich uzys-kuje się dostęp do tarczy hamulcowej.Bez demontażu tarczy hamulcowej można spraw-dzić grubość tarczy hamulcowej i jej bicie. Gru-bość tarczy hamulcowej mniejsza lub równa mini-malnej dopuszczalnej grubości podanej w tablicy9-1 kwalifikuje tarczę hamulcową do wymianybez względu na stan jej powierzchni ciernej.W przypadku stwierdzenia na powierzchni ciernejuszkodzeń lub głębokich rys obwodowych, tarczę

Rys. 9.5. Budowa i charakterystyka redukcji ciśnienia korektora hamowania w samochodzie FIAT Palio WeekendWe — połączenie z pompy hamulcowej (wejście), Wy — połączenie z cylinderkiem hamulcowym (wyjście)

167


Układ hamulcowy

Rys. 9.6. Widok zacisków hamulcowych kół przednichpo zdemontowaniu

hamulcową należy zdemontować, oraz przeto-czyć lub przeszlifować dla wyrównania powierz-chni. Po przetoczeniu lub przeszlifowaniu tarczyjej grubość nie powinna być mniejsza od minimal-nej dopuszczalnej grubości tarczy po naprawiepodanej w tablicy 9 - 1 .

Należy również sprawdzić bicie promieniowe tar-czy. Bicie to mierzone czujnikiem w odległościokoło 2 mm od zewnętrznej krawędzi tarczyhamulcowej nie powinno być większe niż0,15 mm.Wkładki cierne należy poddać oględzinom wzro-kowym, aby stwierdzić, czy na powierzchni niemają rys i wyszczerbień. Należy również zmierzyćgrubość okładzin ciernych i wymienić, jeżeli gru-bość okładzin jest mniejsza niż 1,5 mm.Zamontowanie hamulców kół przednich wykonujesię w kolejności odwrotnej do wymontowania, przyczym należy zwrócić uwagę na:— grubość tarczy hamulcowej;— stan wkładek ciernych;— przewody hamulcowe, które nie powinny miećśladów uszkodzeń;— umieszczenie podkładek dystansowych pod-czas montażu przewodów elastycznych, tak abyprzewód elastyczny nie stykał się z nadkolem lubczęściami mechanicznymi podczas skrętu kół;— konieczność zastosowania do montażu zacis-ków, nowych śrub mocujących;— posmarowanie przed montażem płynem ha-mulcowym pierścieni uszczelniających oraz tłocz-ków i cylinderka w zacisku.Po zmontowaniu hamulców układ hamulcowy na-leży odpowietrzyć.

Podstawowe dane techniczne układów hamulcowychSiena

1,4 1,6

Tablica 9-1

Palio Weekend1,4 1,6

Hamulce przednie tarczoweŚrednica tarczy hamulcowej (mm)Nominalna grubość tarczy hamulcowej (mm)Minimalna grubość tarczy hamulcowejpo naprawie (mm)Minimalna dopuszczalna grubośćtarczy hamulcowej (mm)Grubość minimalna okładzin ciernych (mm)Średnica tłoka w zacisku hamulca (mm)Średnica cylindra pompy hamulcowej (mm)

240 do 240,511,8 do 12,1

11,1

10,81,5

48

20,64(13/16")

240 do 240,519,90 do 20,10

18,55

18,201,5

48

20,64(13/16")

240 do 240,519,90do20,10

18,55

18,201,5

48

20,64(13/16")

257 do 257,519,90 do20,10

18,55

18,201,5

54

22,2 (7/8")Hamulce tylne bębnowe

Średnica bębna hamulcowego (mm)Maksymalna średnica bębna po naprawie (mm)Maksymalna dopuszczalna średnica bębna (mm)Grubość minimalna okładzin ciernych (mm)Średnica tłoczka w rozpieraczu szczękhamulcowych (mm)

185,24 do 185,53186,33186,83

1,5

19(3/4")

185,24 do 185,53186,33186,83

1,5

19(3/4")

228,30 do 228,60229,50

230

1,5

20,64(13/16")

228,30 do 228,60229,50

230

1,5

20,64(13/16")Podciśnieniowe urządzenie wspomagające działające na cztery koła

Typ

Odległość końcówki popychaczaod powierzchni styku pompy (mm)

TEVES 8"15,15 + 0,1

(22,3±0,1)1)

TEVES 8"15,15 + 0,1

(22,3±0,1)1)

TEVES 8"15,15 + 0,1

(22,3±0,1)1)

TEVES 8"15,15 + 0,1

(22,3±0,1)1)

Reduktor/Korektor siły hamowania działające na koła tylnePrzełożenie redukcyjne reduktoraSiła na dźwigni sterującej reduktor [dN]

0,33—

0,33—

0,3

4,5

0,3

2,5

Wymiar w nawiasach dla hamulców z ABS.

168


Wymiana hamulców kół tylnych

9.3. WYMONTOWANIEI ZAMONTOWANIEHAMULCÓWKÓŁ TYLNYCH

Różnice konstrukcyjne tylnego zawieszenia orazróżnice szczegółów budowy hamulców kół tyl-nych w samochodach FIAT Siena i FIAT PalioWeekend nie zmieniają zasadniczo czynnościdemontażu hamulców tylnych.W celu zdemontowania hamulców kół tylnychnależy ustawić samochód na podnośniku, unieśćsamochód, zdemontować koła tylne, a następniewykonać następujące czynności.• Odkręcić śruby i wymontować bęben hamul-cowy.• Zamontować na cylinderku rozpierającymszczęki specjalny uchwyt, wymieniony w zestawienarzędzi, w celu zabezpieczenia cylinderka przedrozmontowaniem.• Poluzować linkę hamulca awaryjnego od wnęt-rza nadwozia po uprzednim zdemontowaniu nak-ładki.• Wymontować z tarczy hamulcowej osłonę mo-cowania hamulca awaryjnego.• Odłączyć linkę hamulca awaryjnego od moco-wania dźwigni hamulca.• Wymontować z tarczy hamulcowej linkę hamul-ca awaryjnego wraz z osłoną.• Wymontować dolną sprężynę szczęk hamul-cowych.• Wymontować lewą sprężynę mechanizmu sa-moczynnej regulacji luzu szczęk hamulcowych.• Wymontować sworznie mocujące szczęki ha-mulcowe.• Wymontować szczęki hamulcowe wraz z me-chanizmem samoczynnej regulacji luzu szczękhamulcowych i sprężyną ściągającą szczęki.• Zdemontować ze szczęki mechanizm samo-czynnej regulacji luzu szczęk hamulcowych.Na rysunku 9.7 pokazano umiejscowienie mecha-nizmu samoczynnej regulacji luzu szczęk hamul-

Rys. 9.7. Rozpieracz szczęk hamulcowychz mechanizmem automatycznej regulacji luzu szczęk1 — sprężyna ściągająca rozpieracz, 2 — rozpieraczz mechanizmem automatycznej regulacji luzu, 3 — cylinderekhamulcowy, 4 — sprężyna ściągająca szczęki hamulcowe,5 — sprężyna ściągająca rozpieracze

cowych. Na rysunku 9.8 przedstawiono budowęz podaniem części składowych mechanizmu.Regulacja luzu odbywa się w sposób samoczyn-ny i ciągły podczas hamowania. W czasie gdyna pedał hamulca nie jest wywierany nacisk, cy-linderek hamulcowy (3, rys. 9.7) nie rozpieraszczęk hamulcowych i szczęki są ściągane sprę-żyną (4, rys. 9.7). Wielkość ściągnięcia jest ogra-niczona przez mechanizm regulacji luzu szczękhamulcowych, który wyznacza wielkość ściąg-nięcia szczęk, tj. wielkość luzu między szczęka-mi hamulcowymi a bębnem hamulcowym.Podczas naciskania pedału hamulca, tj. po wy-tworzeniu ciśnienia w cylinderku hamulcowym,szczęki odchylają się od siebie, a sprężyny (1 i 5,rys. 9.7) utrzymują końcówki mechanizmu w sta-łym kontakcie ze szczękami. Jest to możliwedlatego, że układ płytek sprężyny górnej (1,rys. 9.8) i dolnej z zaczepem (6 i 7, rys. 9.8)spowodują obrót zębatki (5, rys. 9.8), która za-montowana na stałe na śrubie wysunie łeb śruby(4, rys. 9.8). Łeb śruby jest specjalnie ukształ-towany i stanowi jeden z elementów dociskają-cych szczęki.

Rys. 9.8. Budowamechanizmu automatycznejregulacji luzu szczękhamulcowych1 — płytka sprężysta górna,2 — sprężyna ściągająca,3 — płytka, 4 — śruba zespecjalnie ukształtowanymłbem, 5 — zębatka śrubyregulacyjnej, 6 — zaczep płytkisprężystej, 7 — płytkasprężysta dolna

169


Układ hamulcowy

Podczas montażu hamulców tylnych zębatkę(5, rys. 9.8) należy obrócić tak, aby rozpieraczwszedł w kontakt ze szczękami, a następnieobrócić go o pół obrotu, co zagwarantuje prawid-łowy luz szczęk hamulcowych w bębnie hamul-cowym. Obrót zębatki o 1 ząbek powoduje prze-sunięcie łba śruby, a zatem zmianę długościrozpieracza o 0,02 do 0,025 mm.W rozpieraczu z mechanizmem samoczynnej re-gulacji luzu między szczękami a bębnem hamul-cowym zastosowano płytki sprężyste, które przyznacznym nagrzaniu hamulców kompensujązmiany, które mogłyby wyniknąć z rozszerzalno-ści cieplnej innych elementów.Montaż hamulców kół tylnych wykonuje się w od-wrotnej kolejności czynności, zwracając uwagę,by:— rozpieracz szczęk hamulcowych z mechaniz-mem samoczynnej regulacji luzu był czysty, spra-wny i nie uszkodzony;— cylinderek rozpierający szczęki nie wykazy-wał wycieków płynu hamulcowego, a tłoczek cy-linderka przesuwał się płynnie i bez zacięć;— zużycie okładzin ciernych nie było zbyt duże;jeśli grubość okładzin ciernych jest mniejsza niż1,5 mm, okładziny należy wymienić na nowe;— bębny hamulcowe na swych powierzchniachstyku ze szczękami nie wykazywały zbytnichzużyć i nierówności; bębny hamulcowe można takprzetoczyć, by ich średnica nie była większa odmaksymalnej średnicy bębna po naprawie, poda-nej w tablicy 9 - 1 ; jeżeli średnica bębna prze-kracza wartość podaną w tablicy, bęben należywymienić na nowy;— bębny przed zamontowaniem należy oczyścićz zanieczyszczeń.Po zamontowaniu hamulców kół tylnych układhamulcowy należy odpowietrzyć i wyregulowaćlinkę hamulca awaryjnego.

9.4. DEMONTAŻORAZ REGULACJAKOREKTORAHAMOWANIAI REDUKTORA CIŚNIENIA

Korektor siły hamowania kół tylnych montowanyjest w samochodach FIAT Palio Weekend. Abywymontować korektor z samochodu, należy usta-wić samochód na podnośniku, zdemontować kołatylne, a następnie wykonać następujące czynno-ści.• Zdemontować sprężynę z dźwigni korektorasiły hamowania i dźwigni sterującej zamocowanejna wahaczu.

Rys. 9.9. Korektor hamowania (kompletny)po wymontowaniu1 —sprężyna napinająca, 2 — dźwignia korektora hamowania,3 — korektor, 4 — przewód do cylinderka hamulcowego

• Odkręcić złączkę elastycznego przewodu ha-mulcowego od strony cylinderka hamulcowego.• Poluzować złączkę sztywnego przewodu ha-mulcowego doprowadzonego do cylinderka ha-mulcowego.• Odkręcić śruby mocujące korektor i wymon-tować je razem z podkładkami.• Przesunąć korektor i odłączyć od niego złączkęsztywnego przewodu hamulcowego.• Wymontować korektor siły hamowania; kom-pletny korektor pokazano na rysunku 9.9.• Zdemontować korektor siły hamowania z dru-giej strony samochodu.Korektor siły hamowania jest nienaprawialny. Pozamonotwaniu nowego korektora należy przepro-wadzić regulację ustawienia. W tym celu należy:• kilkakrotnie zakołysać tylnym zawieszeniem,aby spowodować właściwe ułożenie się zawiesze-nia tylnego na poziomej powierzchni,

Rys. 9.10. Regulacja korektora hamowania kół tylnych(strzałka wskazuje miejsce przyłożenia dynamometru)1 — dźwignia sterująca, 2 — śruba mocująca dźwignięsterującą, 3 — sprężyna napinająca

170


Demontaż i montaż układu uruchamiającego hamulce

• przygotować samochód dojazdy, tj. wyposażyćw koło zapasowe, narzędzia i sprawdzić napeł-nienie cieczą układu chłodzenia,• obciążyć równomiernie bagażnik samochodumasą ok. 600 kg,• poluzować śrubę mocującą dźwignię sterującąkorektor siły hamowania i założyć na końcu dźwi-gni sterującej dynamometr, przykładając do niegosiłę o wartości podanej w tablicy 9 - 1 ,• utrzymując przyłożoną siłę na dynamometrze,dokręcić wcześniej poluzowaną śrubę mocującądźwignię sterującą korektora (rys. 9.10).Reduktory ciśnienia (4, rys. 1.105) stosowanew samochodzie FIAT Siena są nienaprawialnei w przypadku ich uszkodzenia należy wymienić jena nowe.

9.5. DEMONTAŻ I MONTAŻUKŁADUURUCHAMIAJĄCEGOHAMULCE

W skład układu uruchamiającego hamulce wcho-dzą: pedał hamulca, pompa hamulcowa ze zbior-nikiem płynu hamulcowego oraz urządzeniewspomagające.Aby wymontować pedał hamulca, należy:• zdemontować wyłącznik świateł hamowania;• wyjąć zawleczkę, odłączyć popychacz urzą-dzenia wspomagającego hamulce od wnętrzasamochodu i odłączyć sprężynę pedału hamulca;• odłączyć sprężynę pedału sprzęgła;• wykręcić śrubę mocującą pedał hamulcai sprzęgła i wymontować pedał hamulca.W celu wymontowania zbiornika płynu hamul-cowego, należy:• rozłączyć złącza konektorowe czujnika pozio-mu płynu hamulcowego;• wykręcić korek zbiornika;• opróżnić zbiornik płynu hamulcowego;• energicznym ruchem pociągnąć zbiornik dogóry.Po wymontowaniu zbiornika płynu hamulcowegomożna wymontować pompę hamulcową, wykonu-jąc następujące czynności:• odkręcić złączki przewodów hamulcowych,a w samochodzie FIAT Siena również regulatorciśnienia;• odkręcić śruby mocujące pompę do urządzeniawspomagającego hamulce;• wymontować pompę hamulcową;• wykręcić regulatory ciśnienia ze sztywnychprzewodów hamulcowych kół tylnych.Części składowe pompy hamulcowej oraz zbior-niczka i reduktora ciśnienia przedstawia rysunek9.11.Demontaż urządzenia wspomagającego wykonu-je się następująco.

Rys. 9.11. Części składowe pompy hamulcowej orazzbiorniczka i reduktorów ciśnienia kół tylnych1 — reduktory ciśnienia, 2 — korpus pompy hamulcowej,3 — zbiorniczek płynu hamulcowego

Rys. 9.12. Nakrętki mocujące urządzenie wspomagającedo nadwozia (nakrętki wskazano strzałkami)

• Wymontować akumulator.• Wymontować podstawę akumulatora.• Odłączyć od pompy hamulcowej przewody ciś-nieniowe obwodu kół przednich i tylnych.• Zdemontować zawór podciśnienia od korpusuurządzenia wspomagającego.• Zdemontować osłonę dolną kolumny kierow-nicy.• Wymontować zawleczkę i odłączyć popychaczurządzenia wspomagającego hamulce.• Odkręcić nakrętki mocujące urządzenie wspo-magające hamulce do nadwozia (rys. 9.12).• Wyjąć z przedziału silnika kompletne urządze-nie wspomagające hamulce z pompą hamulcową,zbiornikiem płynu hamulcowego i uszczelką(rys. 9.13).

171


Układ hamulcowy

Rys. 9.13. Urządzenie wspomagające pedał hamulca wrazz pompą i zbiorniczkiem płynu hamulcowegopo wybudowaniu

Montaż zespołów układu uruchamiającego ha-mulce wykonuje się w kolejności odwrotnej,uwzględniając poniższe wskazówki:— sprawdzić działanie czujnika poziomu płynuhamulcowego; przy kluczyku wyłącznika zapłonuw położeniu „MAR" i po naciśnięciu czujnikalampka sygnalizacyjna niesprawności hamulcóww zestawie wskaźników powinna się zaświecić;— wszelkie ubytki płynu hamulcowego powstałepodczas demontażu części układu hamulcowegouzupełniać tylko świeżym płynem hamulcowym;— po zamontowaniu urządzenia wspomagające-go w samochodzie należy sprawdzić położeniekońcówki śruby regulacyjnej popychacza wzglę-dem płaszczyzny pokrywy przedniej styku urzą-dzenia z kołnierzem pompy; pomiar wykonuje sięgłębokościomierzem na zgodność z danymi za-wartymi w tablicy 9 - 1 ; w razie potrzeby położeniekońcówki można wyregulować śrubą regulacyjną;— należy sprawdzić drożność przewodu podciś-nienia sterującego urządzeniem wspomagają-cym.

9.6. HAMULEC AWARYJNYHamulec awaryjny jest uruchamiany za pomocądźwigni umieszczonej na tunelu pomiędzy siedze-niami przednimi.Aby wymontować dźwignię hamulca awaryjnego,należy:• odłączyć ujemny zacisk akumulatora;• zdemontować osłonę dźwigni, odkręcającwkręt mocujący oraz odchylić dywanik podłogi;• odłączyć złącze konektorowe wyłącznika lam-pki hamulca awaryjnego;• odłączyć linkę hamulca awaryjnego po cał-kowitym odkręceniu i wymontowaniu śruby regu-lacyjnej wraz z zaczepem;• odkręcić dwie nakrętki i wymontować komplet-ną dźwignię hamulca awaryjnego.

172

Zamontowanie hamulca awaryjnego wykonuje sięw odwrotnej kolejności czynności.Po zamontowaniu należy wyregulować skok dźwi-gni hamulca w następujący sposób:• kilkakrotnie pociągnąć i opuścić dźwignię, abyspowodować prawidłowe ułożenie linki;• wyregulować śrubę regulacyjną napięcie linkitak, aby maksymalny skok dźwigni kończył się na3. i 4. ząbku sektora zębatego dźwigni;• po opuszczeniu dźwigni hamulca awaryjnegosprawdzić, czy tylne koła samochodu obracająsięswobodnie.Aby wymontować linkę hamulca awaryjnego, na-leży:• odkręcić nakrętkę końcówki linki z ramieniadźwigni pod dźwignią hamulca awaryjego pouprzednim zdemontowaniu osłony z tworzywa;• wymontować z tarczy hamulcowej kół tylnychlinkę hamulca awaryjnego wraz z osłoną;• wymontować cięgło hamulca z zaczepem;• wymontować linki z osłonami.

Rozpoznawanie usterek wg kodówbłyskowych lampki sygnalizacyjnej Tablica 9-2

Kodbłys-kowy

12

16

17

19

25

26

27

28

29

31

32

35

37

39

41

42

43

44

45

46

47

48

55

56

74

Określenie usterki

Uruchomienie procedury sygnalizacji kodów usterekElektrozawór wlotu przedni lewy uszkodzonyElektrozawór wlotu przedni prawy uszkodzonyPrzekaźnik zasilania elektrozaworu uszkodzonyKoło zębate foniczne (obojętnie które) uszkodzoneElektrozawór wlotu tylny lewy uszkodzonyElektrozawór wlotu tylny prawy uszkodzonyElektrozawór wylotu przedni lewy uszkodzonyElektrozawór wylotu przedni prawy uszkodzonyElektrozawór wylotu tylny lewy uszkodzonyElektrozawór wylotu tylny prawy uszkodzonyPompa wtórnego obiegu uszkodzonaWyłącznik pedału hamulca uszkodzonyBrak sygnału czujnika obrotów koła przedniego lewegoSygnał czujnika obrotów koła przedniego lewegonieciągły lub nieregularnyBrak sygnału czujnika obrotów koła przedniego pra-wegoSygnał czujnika obrotów koła przedniego prawegonieciągły lub nieregularnyBrak sygnału czujnika obrotów koła tylnego lewegoSygnał czujnika obrotów koła tylnego lewego nieciąg-ły lub nieregularnyBrak sygnału czujnika obrotów koła tylnego prawegoSygnał czujnika obrotów koła tylnego prawego niecią-gły lub nieregularnyZa niskie napięcie akumulatoraCentralka elektroniczna uszkodzonaBłędna procedura uruchamiania kodów błyskowychInstalacja elektryczna lampki sygnalizacji w zestawiewskaźników uszkodzona


Układ przeciwbfokujący ABS

9.7. UKŁADPRZECIWBLOKUJĄCYABS

Zadaniem układu jest niedopuszczenie do blo-kowania kół w czasie hamowania w różnych wa-runkach przyczepności opon do drogi. Badaniawykazały, że największą skuteczność hamowa-nia uzyskuje się wtedy, kiedy koła toczą sięz niewielkim poślizgiem.

W układach hamulcowych z ABS parametry ukła-du zostały tak dobrane, aby przy uwzględnieniuobciążenia samochodu i przy maksymalnym wy-korzystaniu współczynnika przyczepności oponydo drogi uzyskać najskuteczniejsze hamowanielub zatrzymanie samochodu w każdych warun-kach przyczepności.W samochodach FIAT Siena i FIAT Palio Week-end zastosowano jako wyposażenie dodatkoweurządzenie przeciwblokujące kół ABS typu BOSH5.3, które jest zintegrowane z normalnym, stoso-wanym w samochodzie układem hamulcowym.Centralka elektroniczna urządzenia ABS rozpo-znaje sygnały przesyłane przez czujniki obrotówkół przednich i tylnych, które rozpoznają rozpo-czynający się poślizg koła i za pomocą sygnałówprzesyłanych do odpowiednich elektrozaworów

i pompy wtórnego obiegu moduluje siłę hamowa-nia w poszczególnych kołach.Schematy mechanizmów hamulcowych wyposa-żonych w ABS oraz sterowanie hydrauliczneprzedstawiono na rysunkach 9.14 i 9.15.W skład urządzenia ABS wchodzą następująceelementy:— zespół elektrohydrauliczny (3, rys. 9.14 i 9.15),składający się z centralki elektronicznej (1, rys.9.16); centralki elektrohydraulicznej (2, rys. 9.16)oraz pompy wtórnego obiegu (3, rys. 9.16) dlaobydwu obwodów sterujących hamulcami;— czujniki obrotów kół dla każdego koła (2 i 12,rys. 9.14 i 9.15);— wyłącznik na pedale hamulca (światła hamo-wania 15, rys. 9.14 i 9.15) za pomocą któregoukład ABS rozpoznaje stan hamowania samo-chodem;— lampka sygnalizacyjna w zestawie wskaźni-ków sygnalizująca sprawność lub awarię układuABS (10, rys.9.14 i 9.15);— przewody instalacji hydraulicznej podłączonew układ sterowania hamulcami;— przewody instalacji elektrycznej podłączonedo obwodów instalacji elektrycznej samochodu.Na rysunku 9.17 przedstawiono schemat elekt-ryczny urządzenia ABS.Centralka elektroniczna ABS, wchodząca w składzespołu elektrohydraulicznego ABS, jest umiejs-

1 2 3 U 5 6 7 8 9 10 11 12 13 %Rys. 9.14. Schemat mechanizmów hamulcowych z ABS w samochodach FIAT SienaI — hamulec iarczowy koła przedniego prawego, 2 — czujnik obrotów koła przedniego prawego, 3 — zespół elektrohydrauliczny,4 — regulatory ciśnienia, 5 — hamulec tarczowy koła przedniego lewego, 6 — pompa hamulcowa, 7 — urządzenie wspomagającehamulce, 8 — zbiornik płynu hamulcowego, 9 — pedał hamulca, 10 — lampka sygnalizacyjna sprawności układu ABS,I1 — dźwignia hamulca awaryjnego, 12 — czujnik obrotów koła tylnego prawego, 13 — hamulec bębnowy koła tylnego prawego,14 — hamulec bębnowy koła tylnego lewego, 15 — wyłącznik świateł hamowania 173


Układ hamulcowy

Rys. 9.15. Schemat mechanizmów hamulcowych z ABS w samochodzie FIAT Palio Weekend1 — hamulec tarczowy koła przedniego prawego, 2 — czujnik obrotów koła przedniego prawego, 3 — zespół elektrohydrauliczny,4 — hamulec tarczowy koła przedniego lewego, 5 — pompa hamulcowa, 6 — zbiornik płynu hamulcowego, 7 — urządzeniewspomagające hamulce, 8 — pedał hamulca, 9 — lampka sygnalizacyjna sprawności układu ABS, 10 — dźwignia hamulcaawaryjnego, 11 — korektor hamowania koła tylnego prawego, 12 — czujnik obrotów koła tylnego prawego, 13 — hamulec bębnowykoła tylnego prawego, 14 — hamulec bębnowy koła tylnego lewego, 15 — wyłącznik świateł hamowania

Rys. 9.16. Podstawowe elementy zespołuelektrohydraulicznego1 — centralka elektroniczna ABS, 2 — centralkaelektrohydrauliczna ABS, 3 — pompa wtórnego obiegu:01 — obwód pierwszy pompy hamulcowej, 02 — obwód drugipompy hamulcowej, PL — zacisk koła przedniego lewego,PP — zacisk koła przedniego prawego, TL — cylinderek kołatylnego lewego, TP — cylinderek koła tylnego prawego

174

cowiona wraz z całym zespołem elektrohydrauli-cznym w przedziale silnika. Schemat złącza kone-ktorowego połączeń sygnałów wyjściowych, zasi-lania i masujących przedstawia rysunek. 9.18.Niezależnie od styków wyjściowych i wejścio-wych, pokazanych na rysunku 9.18, centralka mawłasne wewnętrzne połączenia ze zblokowanąz nią centralką elektrohydrauliczną, sterujące ele-ktrozaworami, oraz połączenie z pompą wtórnegoobiegu.Centralka elektrohydrauliczna jest podstawowymelementem układu ABS. Połączona jest z dwomaobwodami pompy hamulcowej oraz z cylinder-kami zacisków hamulcowych w kołach. Jest zin-tegrowana z centralką elektroniczną ABS i napodstawie sygnałów otrzymanych z centralki,przetworzonych przez centralkę na podstawieinformacji o prędkościach obrotowych poszcze-gólnych kół samochodu, za pomocą 8 elektro-zaworów reguluje ciśnienie płynu hamulcowego,zapewniając taką wartość ciśnienia, aby nie spo-wodować zatrzymania kół samochodu.Schemat połączenia centralki elektrohydraulicz-nej z przewodami hydraulicznymi samochoduprzedstawiono na rysunku 9.16. Schemat centra-lki elektrohydraulicznej przedstawia rysunek 9.19.


Układ przeciw/blokujący ABS

13Rys. 9.17. Schemat elektryczny układu hamulcowego z ABS1 — czujnik obrotów koła przedniego lewego, 2 — gniazdo diagnostyczne, 3 — akumulator, 4 — bezpiecznik 60 A, 5 — bezpiecznik10 A, 6 — bezpiecznik 40 A, 7 — wyłącznik zapłonu, 8 — wyłącznik świateł hamowania, 9 — bezpiecznik 10 A w skrzyncebezpieczników, 10 — lampka sygnalizacyjna sprawności układu ABS, 11 — czujnik obrotów koła przedniego prawego, 12 — czujnikobrotów koła tylnego prawego, 13 — centralka elektroniczna ABS, 14 — czujnik obrotów koła tylnego lewego

Rys. 9.18. Schemat złącza konektorowego centralkielektronicznej ABS z numerami identyfikującymi stykiI — czujnik obrotów koła tylnego prawego, 2 — niewykorzystany, 3 — czujnik obrotów koła tylnego prawego,4 i 5 — czujnik obrotów koła przedniego prawego,6 i 7 — czujnik obrotów koła przedniego lewego, 8 i 9 — czujnikobrotów koła tylnego lewego, 10 — nie wykorzystany,II i 12 — gniazdo diagnostyczne, 13 — nie wykorzystany,14 — wyłącznik świateł hamowania, 15 — bezpiecznik 10 Awyłącznika zapłonu, 16 — połączenie z masą,17 i 18 — zasilanie z akumulatora przez bezpiecznik 60 A,19 — połączenie z masą, 20—nie wykorzystany, 21 — lampkasygnalizacyjna sprawności układu ABS, 22 do 31 — niewykorzystane

Schemat połączeń wewnętrznych centralki elek-tronicznej (ABS) z elektrozaworami centralki elek-trohydraulicznej i pompą wtórnego obiegu przed-stawia rysunek 9.20.Zasada działania całego układu ABS w samo-chodzie oraz współdziałanie elementów składo-wych, tj. czujników prędkości w kołach, centralkielektronicznej ABS, centralki elektrohydraulicz-nej, pompy wtórnego obiegu oraz pozostałychelementów układu jest następująca. Po przekrę-ceniu kluczyka zapłonu w położenie „MAR", cen-tralka elektroniczna wykonuje test sprawdzającytrwający ok. 4 sekundy. W czasie tego testu,tj.przez ok. 4 s, na tablicy wskaźników świeci sięlampka kontrolna urządzenia ABS. Zgaśniecielampki po 4 sekundach świadczy, że układ ABSnie ma usterek i jest gotowy do pracy. Zacisk (15,rys. 9.17) centralki elektronicznej ABS jest podnapięciem, tj. zasila centralkę elektroniczną ABS.Pod napięciem są również zaciski (17 i 18,rys. 9.17) centralki, jeżeli znajdujący się w ob-wodzie do akumulatora bezpiecznik 60 A nie jestprzepalony.Po ruszeniu samochodem z miejsca i przekrocze-niu prędkości 6 km/h centralka elektroniczna ABSponownie testuje podstawowe elementy układu

175


Układ hamulcowy

Rys. 9.19. Schemat centralki elektrohydraulicznej ABS01 — obwód pierwszy pompy hamulcowej, 02 — obwód drugi pompy hamulcowej.1 — pompa hamulcowa, 2 — pedał hamulca, 3 — komora tłumiąca obwodu wysokiego ciśnienia, 4 — komora tłumiąca obwoduwysokiego ciśnienia, PWO — pompa wtórnego obiegu, 5 — silnik pompy wtórnego obiegu, 6 — pompa wtórnego obiegu, 7 — pompawtórnego obiegu, 8 — komora tłumiąca niskiego ciśnienia, 9 — komora tłumiąca niskiego ciśnienia, 10 — zawór zwrotny szybkiejredukcji ciśnienia, 11, 13, 16, 18 — elektrozawory normalnie otwarte, 12,14,15,17 — elektrozawory normalnie zamknięte,19 — cylinderek hamulcowy tylny prawy (TP), 20 — zacisk hamulcowy przedni lewy (PL), 21 — zacisk hamulcowy przedni prawy(PP), 22 — cylinderek hamulcowy tylny lewy (TL)

ABS (elektrozawory; pompa wtórnego obiegu)oraz spójność sygnałów przekazywanych przezczujniki obrotów we wszystkich kołach.Kolejne testowania trwające w sposób ciągływ czasie jazdy samochodem polegają na spraw-dzeniu i porównywaniu uzyskiwanych sygnałówz prędkością odniesienia zaprogramowaną w pa-mięci oraz ciągłej kontroli stanu pamięci i funk-cjonowania wszystkich przekaźników. Centralkaelektroniczna ABS kontroluje w sposób ciągłynapięcie zasilania akumulatora.Stwierdzenie przez centralkę elektroniczną ABSjakichkolwiek usterek w czasie testu wstępne-go, testów przy rozpędzaniu samochodu oraz

testów ciągłych skutkuje zaświeceniem się lampkikontrolnej urządzenia ABS w zestawie wskaź-ników.Zaświecenie się lampki ABS w zestawie wskaź-ników świadczy tylko o uszkodzeniu układu ABS,nie świadczy o uszkodzeniu hamulców. W przypa-dku tym układ hamulcowy pracuje jako normalnyukład hamulcowy, natomiast urządzenie ABS jestwyłączone.Ważnym elementem urządzenia ABS jest wyłącz-nik świateł hamowania zamontowany na peda-le hamulca. Za jego pośrednictwem po naciś-nięciu pedału hamulca centralka elektronicznaABS otrzymuje informację na styku (14, rys. 9.17)

176


Układ przeciwbiokujący ABS

12,14,15,17 11,1^16,18 23 19,20,21,22Rys. 9.20. Schemat połączeń wewnętrznych centralki elektronicznej z elektrozaworami elektrohydraulicznej i pompąwtórnego obiegu1 — pompa hamulcowa, 2 — pedał hamulca, 3, 4 — komora tłumiąca obwodu wysokiego ciśnienia, 5 — silnik pompy wtórnegoobiegu, 6,7—pompa wtórnego obiegu, 8,9 — komora tłumiąca niskiego ciśnienia, 11,13,16,18 — elektrozawory normalnie otwarte,12,14, 15, 17 — elektrozawory normalnie zamknięte, 19, 20, 21, 22 — zaciski/cylinderki hamulcowe, 23 — czujnik obrotów koła,24 — wieniec zębaty układu pomiarowego prędkości koła, 25 — centralka elektroniczna ABS

centralki, że w danych warunkach jazdy samo-chodem mamy do czynienia z hamowaniem.Po naciśnięciu pedału hamulca, tj. po włączeniuobwodu przez wyłącznik STOP, centralka elektro-niczna uruchamia programy sterowania elektro-zaworami w centralce elektrohydraulicznej w celuustalenia takiego ciśnienia w obwodach hydrauli-cznych sterujących zaciskami/cylinderkami ha-mulcowymi, aby nie doprowadzić do zablokowa-nia kół.Jeżeli w czasie jazdy samochodem wystąpią po-ślizgi kół, związane z jazdą po pofałdowaniach dro-gi, jazdę w warunkach utraty przyczepności przezjedno lub kilka kół, tj, gdy centralka elektronicznauzyska informację o różnych prędkościach obro-towych kół, lecz nie będzie to związane z hamowa-niem, wówczas centralka elektroniczna ABS zig-noruje tę informację w związku z brakiem sygnałuz wyłącznika STOP o rozpoczęciu hamowania.Pokazany na rysunku 9.20 schemat połączeńwewnętrznych centralki elektronicznej z elektro-zaworami centralki elektrohydraulicznej i pompą

wtórnego obiegu dotyczy jednego koła, jednegoobwodu pompy hamulcowej i jest analogiczny dlapozostałych kół i drugiego obwodu pompy hamul-cowej.Po naciśnięciu pedału hamulca (2) następujepierwsza faza działania układu ABS, gdzie ciś-nienie wytworzone w obwodach pompy hamul-cowej 1 przesyłane jest bezpośrednio do zacis-ku/cylinderka hamulcowego poprzez elektroza-wór (11, 13, 16, 18), który jest zawsze otwartydo momentu, aż obroty koła spadną do określo-nej wartości, gwarantującej uniknięcie poślizgu.Jest to możliwe ponieważ w tej fazie hamowaniaelektrozawory (12, 14, 15, 17) są zamknięte.W drugiej fazie hamowania z układem ABS, gdycentralka elektroniczna rozpozna niskie obrotykół, które zbliżają je do stanu poślizgu, zostaniewysłany do elektrozaworów (11, 13, 16, 18) syg-nał zamykający je. W związku z tym, że zawory(12, 14, 15, 17) są też zamknięte, zawór zwrotny10, wskutek różnicy ciśnień jest też zamknięty,w zaciskach/cylinderkach kół nie przyrasta ciś-

177


Układ hamulcowy

nienie, pomimo, że w dalszym ciągu naciskamyna pedał hamulca. Ta faza zabezpiecza przedwzrostem ciśnienia w zaciskach/cylinderkachhamulcowych.W fazie trzeciej hamowania centralka ocenia ten-dencję kół do blokowania lub zwiększania prędko-ści obrotowej.Jeżeli tendencja do blokowania kół utrzymuje się,tzn. koła w dalszym ciągu zmniejszają swojąprędkość wówczas centralka wysyła sygnał doelektrozaworów (12, 14, 15, 17), otwierając je,przez co obwód zacisku/cylinderka hamulcowegozostanie połączony z obwodem, w którym znaj-duje się komora tłumiąca niskiego ciśnienia 8-9i pompa wtórnego obiegu (PWO). Otwarcie tychzaworów powoduje obniżenie ciśnienia w obwo-dzie zacisków cylinderków hamulcowych. W tymsamym czasie centralka elektroniczna włączasilnik pompy wtórnego obiegu 5, która przepom-powuje płyn hamulcowy przez komorę tłumiącąwysokiego ciśnienia do obwodu pompy hamul-cowej.W czasie tej trzeciej fazy, wskutek zmniejszeniaciśnienia w zaciskach/cylinderkach hamulco-wych, zmniejsza się siła hamowania i koło uzy-skuje tendencję do zwiększania obrotów. Utrzy-mując nacisk na pedał hamulca, przy pewnychgranicznych wielkościach obrotów koła, rozpo-znawanych przez centralkę elektroniczną ABS,gdy obroty wzrosną następuje powrót do fazypierwszej, w której elektrozawory (12, 14, 15, 17)zamykają się, a zawory (11, 13, 16, 18) otwierająsię. Następuje identyczny jak w fazie pierwszejwzrost ciśnienia i zwiększenie siły hamowania.Te trzy fazy następującyklicznie po sobie w wyżejopisanej kolejności, powodując szybkie zmniej-szanie i zwiększanie ciśnienia w obwodzie hyd-raulicznym zacisków/cylinderków hamulcowychkół, a zatem, szybkie zwiększanie lub zmniej-szanie siły hamowania.Szybkie zmiany siły hamowania nie są wyczuwal-ne przez kierującego samochodem, ponieważw zależności od warunków następują z dużąprędkością w zakresie 4 do 8 cykli na sekundę.Gdyby kierowca chciał tak cyklicznie hamowaćmógłby maksymalnie uzyskać 2 cykle na sekundę.Jeżeli w trakcie hamowania prędkość samocho-du obniży się poniżej 2,75 km/h działanie układuABS zostanie przez centralkę ABS wyłączonedla umożliwienia całkowitego zablokowania kółi zatrzymania samochodu.W celu umożliwienia szybkiego zmniejszenia ciś-nienia w obwodach zacisków/cylinderków hamul-cowych, gdy pedał hamulca zostanie całkowiciezwolniony w centralce elektrohydraulicznej, za-stosowane są zawory zwrotne szybkiej redukcjiciśnienia wbudowane równolegle do elektrozawo-rów (11, 13, 16, 18), które natychmiast redukująciśnienie w zaciskach/cylinderkach hamulcowychpowodując odhamowanie samochodu.

178

Zespoły i elementy układu zapobiegającego blo-kowanie kół są nienaprawialne i w przypadkustwierdzenia usterki należy wymienić je na nowe.Sprawdzanie układu hamulcowego wyposażone-go w ABS jest możliwe za pomocą specjalnegotestera, a w przypadku braku testera możliwa jestdiagnostyka usterek za pomocą tzw. kodów błys-kowych, bazujących na określeniu usterki po od-czytaniu liczby błysków lampki sygnalizacji awariiukładu ABS w zestawie wskaźników.Do sprawdzania elementów układu ABS za pomo-cą testera służy specjalne gniazdo diagnostyczne(2, rys. 9.17). Diagnozowanie układu jest możliwetylko wtedy, gdy prędkość obwodowa jest mniej-sza niż 7 km/h, a napięcie akumulatora jestwiększe od 7 V i urządzenie ABS nie działa.Zakres diagnostyki obejmuje wyświetlanie para-metrów układu w tym:— prędkość każdego koła,— stan silnika pompy wtórnego obiegu,— stan włączenia pedału hamulca,— stan lampki sygnalizacji awarii ABS.Kolejny etap diagnostyki obejmuje wyświetlanie,zapamiętywanie i kasowanie usterek.Ostatnim etapem diagnostyki jest uruchamianieelementów układu ABS, a w szczególności: 4 ele-ktrozaworów zawsze otwartych, 4 elektrozawo-rów zawsze zamkniętych, lampki sygnalizacjiawarii i silnika pompy wtórnego obiegu.W czasie wykonywania diagnostyki lampka syg-nalizacji awarii świeci się. Diagnostyka zostanieprzerwana, jeżeli samochód przekroczy prędkość10 km/h.Sprawdzanie układu hamulcowego wyposażone-go w ABS za pomocą tzw. kodów błyskowychpolega na wykonaniu następujących czynności:• połączyć z masą linię L gniazda diagnostycz-nego, tj. przewód koloru błękitno-białego,• obrócić kluczyk wyłącznika zapłonu w położe-nie „MAR" po obróceniu kluczyka centralka elek-troniczna ABS rozpocznie wykonywanie procedu-ry — lampka sygnalizacyjna w zestawie wskaź-ników zostanie zgaszona,• po 3,2 sekundy od zgaszenia lampki (od uru-chomienia procedury) pojawią się błyski lampkiw zestawie wskaźników, które należy odczytaćjako kody usterek i zidentyfikować usterką nazgodność z tablicą 9-2.Błyski lampki są typu dziesiętnego, tzn. składająsię z dwóch cyfr. Należy policzyć liczbę błysków.Błyski pierwszej i drugiej cyfry następująz częstot-liwością 1,2 ± 55% Hz, zaświecając lampkę w cią-gu 0,4 ±0,2 sekundy i gasząc w ciągu 0,4 ±0,2sekundy. Po policzeniu błysków pierwszej cyfrykodu (np. 1 lub 5 błysków) liczbę błysków przyj-muje się jako pierwszą cyfrę kodu, tj. cyfrę dzie-siętną. Po wykonaniu błysków pierwszej cyfrynastępuje przerwa 3,2 ±0,2 sekundy, po czymnastępują błyski drugiej cyfry z tą samą częstot-liwością i tym samym czasem zapalania, co bły-


Układ przeciwblokujący ABS

ski cyfry pierwszej. Po policzeniu błysków dru-giej cyfry kodu liczbę błysków przyjmujemy jakodrugą cyfrę kodu.Błyski pierwszej i drugiej cyfry kodu powtarzane sątrzykrotnie z przerwą między kolejnymi sekwenc-jami kodu wynoszącą 3,2 sekundy.Pierwsze uruchomienie procedury spowoduje wy-świetlenie kodu „12" — oznaczające prawidłoweprzeprowadzenie procedury.Następne wyświetlenie kodu dotyczy już koduusterki, który należy odczytać z tabeli 9-2, np.„35" — pompa wtórnego obiegu uszkodzona. Powyświetleniu kodu usterki układ ponownie roz-pocznie sygnalizację usterek rozpoczynając odwyświetlenia kodu „12".Po zakończeniu odczytywania kodów błyskowychusterek należy odłączyć przewód błękitno-białygniazda diagnostycznego od masy samochodu,przekręcić kluczyk wyłącznika zapłonu w położe-nie „STOP". Po 4 sekundach układ ABS wracado normalnych warunków pracy.Czujnik liczby obrotów koła składa się z wieńcazębatego zamontowanego na obracającym sięelemencie piasty koła (rys. 9.21 i 9.22) oraz czuj-nika, którego budowę przedstawia rysunek 9.23.Sposób zabudowy czujników przedstawiają ry-sunki 9.24 i 9.25. Szczelina między czujnikiemi obracającym się kołem wynosi 0,64 ±1,30 mmdla kół przednich i 0,25 do 1,15 mm dla kół tyl-nych i jest nieregulowana.

Rys. 9.21. Wieniec zębaty układu pomiarowego prędkościobrotowej kół przednich(strzałka wskazuje zęby wieńca)

Rys. 9.22. Wieniec zębatyukładu pomiarowegoprędkości obrotowej kółtylnych(strzałka wskazuje zębywieńca)

Rys. 9.23. Budowa czujnika prędkości obrotów koła1 — wieniec zębaty, 2 — rdzeń, 3 — uzwojenie cewki,4 — korpus czujnika, 5 — magnes, 6 — wspornik mosiężny,7 — przewód koncentryczny (strzałka wskazuje czujnik)

Rys. 9.24. Zabudowa czujnika obrotów kół przednich(strzałka wskazuje czujnik)

Rys. 9.25. Zabudowa czujnika obrotów kół tylnych(strzałka wskazuje czujnik)

179


Układ hamulcowy

Rys. 9.26. Zabudowa zbiornika płynu hamulcowegow samochodach wyposażonych w układy hamulcowez ABS (strzałki wskazują opaski zaciskowe przewodów)

Narzędzia specjalne do naprawyukładu hamulcowego Tablica 9-3

Nazwa narzędzia

Klucz (10-11) do demontażuzłączek przewodów hamulco-wychPrzyrząd do podtrzymywaniatłoczków rozpieraka szczęk ha-mulcowych w samochodzieSienaNarzędzie do kontroli położeniaregulatora siły hamowaniaPrzyrząd do podtrzymywaniatłoczków rozpieraka szczęk ha-mulcowych w samochodzie Pa-lio Weekend


1856132000

1872257000

1895901000

1872281000

Silnik z1,4

X

X

X

X

1,6

X

X

X

X

Wyłącznik „STOP" na pedale hamulca informujecentralkę elektroniczną o naciśnięciu na pedałhamulca, czyli o stanie hamowania samochodu.Montaż i demontaż wykonuje się analogicznie,jak wyłącznika świateł hamowania.W samochodach wyposażonych w układy hamul-cowe z ABS zbiornik płynu hamulcowego jestprzykręcony do specjalnego wspornika (rys. 9.25),a jego komory są połączone z pompą za pomocąprzewodów i opasek zaciskowych.Podczas wszelkiego rodzaju naprawach samo-chodu wyposażonego w układ hamulcowy z ABSnależy zachować szczególną staranność mon-

tażu i demontażu, elementów i zespołów zacho-wując poniższe ogólne wskazówki:— zaleca się, by wszelkie naprawy były wykony-wane w autoryzowanych warsztatach napraw-czych;— w przypadku konieczności wykonywania na-praw spawalniczych należy odłączyć złącze ko-nektorowe centralki elektronicznej ABS;— podczas montażu akumulatora do samochodunależy zwrócić szczególną uwagę na czystośći prawidłowość dokręcenia zacisków akumulatora;— centralkę elektroniczną ABS wymontować ra-zem z całym zespołem elektrohydraulicznym;— przy wszystkich naprawach i wymianie ele-mentów układu ABS należy odłączyć ujemnyzacisk akumulatora;— po każdej naprawie lub wymianie elementówukładu ABS należy odpowietrzyć układ i prze-prowadzić jego diagnostykę za pomocą testera;— odpowietrzanie układu wykonuje się analogi-cznie, jak każdego innego układu hamulcowego,niemniej jednak wymaga ono dłuższego czasu;— po każdej wymianie przewodów hamulcowychnależy sprawdzić ich szczelność i usunąć ewen-tualne nieszczelności;— należy sprawdzić, czy przewody hamulcowesą zamontowane prawidłowo i czy nie ocierająo elementy nadwozia i mechanizmy podwoziowew całym zakresie obciążeń i skrętów samochodu;— płyn hamulcowy, którym uzupełniamy układpowinien być zgodny z wymaganiami podanymiw tablicy w rozdz. 1;— wszystkie śruby i nakrętki dokręcać momen-tami podanymi w tablicy 9-3.Po wykonaniu napraw układu hamulcowegoz ABS oraz sprawdzeń i testów na stanowiskunależy wykonać próbę drogową, postępującw sposób następujący.Uruchomić oraz rozpędzić samochód do prędko-ści powyżej 12 km/h i poruszać się z tą prędkościąprzez ponad 10 minut, aby umożliwić centralceelektronicznej przeprowadzenie kontroli czujni-ków i wykrycie usterek w układzie, takich jak brakwłaściwych połączeń na stykach elektrycznychlub brak sygnałów z czujników obrotów kół.Jeżeli w czasie tej próby lampka sygnalizacyjnaukładu ABS w zestawie wskaźników będzie zga-szona, można przystąpić do następnej próby.Następna próba to rozpędzenie samochodu doprędkości 50 do 60 km/h i poruszanie się z tąprędkością przez 10 minut hamując normalnie,lecz nie gwałtownie.Próba ta umożliwia centralce elektronicznej roz-poznanie usterki lub nieprawidłowości działaniazespołu czujnika obrotów i wieńca zębatego w po-szczególnych kołach samochodu.Jeżeli w czasie pierwszej próby i drugiej próbylampka sygnalizacyjna układu ABS nie zaświecisię, tj. nie zasygnalizuje usterek, próbę należyzakończyć.

180


Momenty dokręcania śrub i nakrętek w układach hamulcowych

Momenty dokręcania śrub i nakrętek w układach hamulcowychoraz zespołu pedałów Tablica 9-4


1

Złączka mocująca przewód elastyczny do przedniego zacisku hamulcowegoZłączka mocująca przewód sztywny układu hamulcowego do rozpieracza (cylinderka)hamulców bębnowychZłączka mocująca przewód sztywny układu hamulcowego z przewodem elastycznymprzednia i tylnaZłączka mocująca przewód sztywny układu hamulcowego 2 przewodem elastycznym naosi tylnejZłączka mocująca przewody hamulcowe do pompyWkręt samogwintujący z kołnierzem szerokim, mocujący osłonę przewodów hamul-cowychWkręt samogwintujący z kołnierzem szerokim, mocujący osłonę przewodów hamul-cowych i obejmę przewodu sondy lambdaNakrętka samoblokująca z kołnierzem elastycznym, mocująca obejmę prawą i lewączujnika zużycia klocków hamulcowychZłączka mocująca przewód sztywny układu hamulcowego z przewodem elastycznym nawahaczu zawieszenia tylnego1'Złączka mocująca przewód sztywny układu hamulcowego do korektora hamowania1'Złączka mocująca przewód sztywny układu hamulcowego korektora hamowania z prze-wodem elastycznym na wahaczu1'Śruba z końcówką stożkową, podkładką stożkową elastyczną i płaską, mocującakorektor hamowania1'Śruba z końcówką stożkową, podkładką stożkową elastyczną, mocująca elastycznywspornik reakcyjny1'Nakrętka samoblokująca z podkładką stożkową, elastyczną, blokującą, mocującawspornik centralki do nadwoziaNakrętka samoblokująca z podkładką stożkową, elastyczną, blokującą, mocującacentralkę do wspornikaZłączka mocująca przewody do centralki ABSZłączka mocująca przewody hamulcowe do zaworówŚruba z kołnierzem mocująca widełki na wahaczu zawieszenia tylnegoNakrętka samoblokująca z kołnierzem elastycznym, mocująca obejmę przewoduczujnika lewego i prawegoZłączka mocująca przewód sztywny układu hamulcowego z przewodem elastycznym nawahaczu zawieszenia tylnego1'Złączka mocująca przewód układu hamulcowego do korektora hamowania1'Złączka mocująca przewód sztywny układu hamulcowego korektora hamowania z prze-wodem elastycznym na wahaczu1'Śruba z końcówką stożkową, podkładką stożkową elastyczną i płaską mocującakorektor hamowania1'Śruba z końcówką stożkową, podkładką stożkową elastyczną mocująca elastycznywspornik reakcyjny1'Nakrętka z podkładką ząbkowaną, mocująca dźwignie hamulca postojowego donadwoziaNakrętka mocująca pedał hamulca i pedał sprzęgła do wspornika pedałówNakrętka samoblokująca mocująca serwo hamulca i wspornik zespołu pedałów doprzegrody w nadwoziu

Gwint

2

M10x1

M10x1

M10x1

M10x1M10x1

M8

M10x1M10x1

M12x1

M8

M8

M8

M8

M10x1M10x1

M8

M8

M10x1M10x1

M12x1

M8

M8

M8

M8

M8

Momentdokręcania

[daNm]3

1,4

1,4

1,4

1,4

1,4

0,5

0,5

1,5

1,4

1,4

1,4

1,5

1,5

2,4

2,4

1,4

1,4

2,4

1,5

1,4

1,4

1,4

1,5

1,5

1,5

3,2

1,7

Siln

1,44

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

ikz

1,65

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X11 Tylko w samochodach Palio Weekend.


10 WYPOSAŻENIEELEKTRYCZNE

10.1. DANE TECHNICZNEPojemność akumulatora w zależności od pojem-ności i rodzaju silnika podano w tablicy 1 - 2 .Podstawowe dane techniczne rozrusznika orazdane do prób rozrusznika na stanowisku zesta-wiono w tablicy 1 0 - 1 .Podstawowe dane techniczne alternatora i regula-tora napięcia zestawiono w tablicy 10-2.Zestawienie bezpieczników zabezpieczającychobwody elektryczne przedstawiono w tablicach1-13 i 1-14.Elementy i zespoły wyposażenia elektrycznegospecyficzne dla samochodów FIAT Siena i FIATPalio Weekend opisano w poprzednich rozdzia-łach. Budowa, zasada działania oraz sposób de-montażu i montażu pozostałych elementów wypo-sażenia elektrycznego nie odbiega od elementówstosowanych w innych samochodach.

Dane techniczne do próbrozrusznika na stanowisku Tablica 10-1

Parametry— wielkości mierzone

1

Typ

Napięcie zasilania (V)

Moc nominalna (kW)

Kierunek obrotu

Silnik

1,4

2

M. MarelliE80E-12-0,9 kW

12

0,9

prawy

1,6

3

M. MarelliE80E-12-1 kW

12

1

prawy

1

Liczba biegunów

Wzbudzenie

Włączenie

Sterowanie

Luz osiowy wałka wirnika(mm)

2

4

szeregowe

3

4

szeregowe

przez wolne koło

elektromagnetyczne

0,15 do 0,45 0,15 do 0,45

Próba na stanowisku

Próba funkcjonowania1*:

Natężenie prądu (A)

Prędkość obrotowa(obr/min)

Napięcie (V)

Moment obrotowy(daN-m)

200

2200

9,8 do 10

0,38

200

2200

9,8 do 10

0,38

Próba pod obciążeniem1':

Natężenie (A)

Napięcie (V)

Moment obrotowy(daN-m)

440

7,6

ponad 1,25

440

7,6

ponad 1,25

Próba na biegu jałowym1':

Natężenie (A)

Napięcie (V)

Prędkość obrotowa(obr/min)

44 do 48

11,4 do 11,5

11 400 do12 300

44 do 48

11,4 do 5

11 400 do12 300

Wyłącznik elektromagnetyczny

Rezystancja uzwojeniawciągającego (£1)

Rezystancja uzwojeniapodtrzymującego (Q)

0,32

1,09

0,32

1,09

Temperatura pomiarów 20°C.

182


Schematy instalacji elektrycznej

Dane techniczne do prób alternatora i regulatora napięcia Tablica 102Silnik 1,4 1,6 1,4 (klimat.) 1,6 (klimat.)

Alternator

Typ alternatora

Napięcie nominalne instalacji (V)

Natężenie maksymalne (A)

Natężenie nominalne (A)przy 1800 obr/min

Natężenie nominalne (A)przy 6000 obr/min

Rezystancja uzwojenia międzyPierścieniami kolektora i i 1 >

Kierunek obrotów

Diody prostownicze

M. MarelliA115l-14V-38/65A

14

65

38

65

2,66 do 2,94


14

75

40

75

2,66 do 2,94


14

85

45

85

2,66 do 2,94


14

85

50

85

2,47 do 2,73

zgodny z ruchem wskazówek zegara

mostek

Regulator napięcia

Typ

Obroty alternatora podczas próby(obr/min)

Napięcie regulowane (V)1)

RTM 151 A

7000

14,3 do 14,6

RTM 151 A

7000

14,3 do 14,6

RTM 151 A

7000

14,3 do 14,6

RTM 151 A

7000

14,3 do 14,6

Temperatura pomiarów 20°C

10.2. SCHEMATY INSTALACJIELEKTRYCZNEJ

Wszystkie elementy instalacji elektrycznej są po-łączone przewodami elektrycznymi za pomocązłącz konektorowych, zapewniających pewnośćpołączeń. Na rysunkach od 10.1 do 10.29 przed-stawiono schematy połączeń obwodów instalacjielektrycznej.

Opis schematów instalacji elektrycznej1. Lampka tylna oświetlenia wnętrza samochodu2. Punkt masy silnika3. Punkt masy akumulatora4. Rozrusznik5. Alternator6. Lampa przednia zespolona lewa7. Kierunkowskaz przedni lewy8. Lampa przeciwmgłowa przednia lewa9. Światło pozycyjne przednie lewe

10. Wentylator chłodnicy silnika11. Trzystopniowy regulator klimatyzatora12. Opornik regulacji prędkości wentylatora chłodnicy13. Złącze wiązki przedniej z wiązką chłodnicy14. Lampa przednia zespolona prawa15. Lampa przeciwmgłowa przednia prawa16. Kierunkowskaz przedni prawy17. Światło pozycyjne przednie prawe18. Akumulator19. Sygnał dźwiękowy lewy20. Wyłącznik czasowy włączenia drugiej prędkości wentyla-

tora21. Przekaźnik pierwszej prędkości wentylatora22. Przekaźnik drugiej prędkości wentylatora23. Przekaźnik sprzęgła sprężarki klimatyzatora24. Masa przednia lewa25. Sprężarka klimatyzatora26. Termowyłącznik na chłodnicy27. Czujnik zbyt niskiego poziomu płynu hamulcowego

28. Bezpiecznik wentylatora chłodnicy lub układu klimatyzacji29. Sygnał dźwiękowy prawy30. Skrzynka bezpieczników w przedziale silnika31. Masa przednia prawa32. Silnik wycieraczki szyby przedniej33. Pompa elektryczna spryskiwacza szyby przedniej lub tylnej34. Czujnik zużycia przednich lewych wkładek ciernych ha-

mulców35. Zespół ogrzewania lub klimatyzacji36. Wyłącznik świateł hamowania37. Wyłącznik pokrywy przedziału silnika dla urządzenia alar-

mowego38. Złącze wiązki przedniej — wiązki silnika39. Złącze przewodów poduszki powietrznej40. Wyłącznik świateł biegu wstecznego41. Czujnik zużycia przednich prawych wkładek ciernych

hamulców42. Centralka blokady FIAT CODE43. Złącze wiązki przedniej — wiązki układu ABS44. Regulator natężenia podświetlenia zestawu wskaźników45. Złącze wiązki przedniej — wiązki akumulatora46. Masa lewa tablicy rozdzielczej47. Wyłącznik świateł awaryjnych48. Złącze wiązki tablicy rozdzielczej — wiązki tylnej49. Radio50. Lampka oświetlenia schowka51. Masa prawa tablicy rozdzielczej52. Lampka sygnalizacyjna przednich świateł przeciwmgło-

wych i wyłącznik przednich świateł przeciwmgłowych53. Wyłącznik tylnych świateł przeciwmgłowych i lampka

sygnalizacyjna tylnych świateł przeciwmgłowych54. Lampka sygnalizacyjna świateł awaryjnych55. Lampka podświetlenia wyłączników56. Lampka sygnalizacyjna urządzenia alarmowego57. Wyłącznik tylnej szyby ogrzewanej i lampka sygnalizacyj-

na ogrzewania szyby tylnej58. Wyłącznik zapłonu59. Przełącznik zespolony pod kierownicą60. Zegar cyfrowy61. Skrzynka bezpieczników62. Zapalniczka

183


Wyposażenie elektryczne

63. Zestaw wskaźników64. Silnik podnośnika szyby przedniej lewej65. Siłownik zamka centralnego lewych przednich drzwi66. Zespół przycisków sterowania podnośnikami szyb przed-

nich po stronie kierowcy67. Złącze wiązki tylnej — wiązki lewych przednich drzwi68. Złącze wiązki tylnej i lampki oświetlenia wnętrza samo-

chodu69. Lampka oświetlenia wnętrza samochodu lub odbiornik

urządzenia alarmowego70. Pompa elektryczna paliwa i czujnik poziomu paliwa71. Centralka zamka centralnego72. Gniazdko diagnostyczne urządzenia alarmowego73. Złącze wiązki tylnej — urządzenia alarmowego74. Masa wyłącznika bezwładnościowego75. Silnik podnośnika szyby przedniej prawej76. Siłownik zamka centralnego drzwi prawych przednich77. Przycisk sterowania podnośnika szyby po stronie pasa-

żera78. Złącze wiązki tylnej — wiązki drzwi przednich prawych79. Lusterko wsteczne zewnętrzne lewe80. Złącze wiązki tylnej — wiązki lewych tylnych drzwi81. Złącze wiązki tablicy rozdzielczej z wiązką przednią82. Złącze wiązki urządzenia alarmowego z lampką oświet-

lenia wnętrza samochodu83. Głośnik w drzwiach przednich lewych84. Głośnik przedni lewy85. Zespół przycisków sterowania podnośnikami szyb drzwi

tylnych86. Zespół przycisków sterowania lusterkami wstecznymi

zewnętrznymi87. Przekaźnik podnośników szyb drzwi przednich88. Przekaźnik podnośników szyb drzwi tylnych89. Masa tylna środkowa90. Lusterko wsteczne zewnętrzne prawe91. Złącze wiązki tylnej — wiązki drzwi tylnych prawych92. Głośnik w drzwiach przednich prawych93. Głośnik przedni prawy94. Silnik podnośnika szyby drzwi tylnych lewych95. Siłownik zamka centralnego drzwi lewych tylnych96. Wyłącznik bezwładnościowy97. Przycisk podnośnika szyby drzwi lewych tylnych98. Wyłącznik sygnalizacji otwarcia drzwi lewych przednich99. Głośnik tylny lewy

100. Wyłącznik sygnalizacji włączenia hamulca awaryjnego101. Wyłącznik blokujący podnośniki szyb drzwi tylnych102. Centralka urządzenia alarmowego103. Silnik podnośnika szyby drzwi prawych tylnych104. Siłownik zamka centralnego drzwi tylnych prawych105. Przycisk podnośnika szyby drzwi prawych tylnych106. Wyłącznik sygnalizacji otwarcia drzwi prawych przednich

drzwi107. Głośnik tylny prawy108. Lewa lampa oświetlenia tablicy rejestracyjnej109. Lampa zespolona tylna lewa110. Masa tylna lewa111. Lampka oświetlenia przedziału bagażnika112. Zespół styków pokrywy przedziału bagażnika — FIAT

Palio Weekend113. Prawa lampka oświetlenia tablicy rejestracyjnej114. Lampa zespolona tylna prawa115. Tylna szyba ogrzewana116. Silnik wycieraczki szyby tylnej117. Świece zapłonowe118. Antena centralki elektronicznej blokady FIAT CODE119. Czujnik położenia przepustnicy (potencjometr)120. Czujnik ciśnienia bezwzględnego121. Czujnik temperatury cieczy chłodzącej

122. Czujnik temperatury zasysanego powietrza123. Regulator prędkości obrotowej biegu jałowego (silniczek

krokowy)124. Czujnik temperatury cieczy chłodzącej silnik125. Gniazdo diagnostyczne systemu wtryskowo-zapłono-

wego126. Elektrozawór sterujący przepływem par paliwa127. Cewka zapłonowa128. Sonda lambda129. Złącza wtryskiwaczy paliwa130. Wtryskiwacz paliwa131. Masa na silniku elektronicznego urządzenia sterującego

wtryskiem i zapłonem132. Przekaźnik podwójny133. Bezpiecznik 5 A układu wtrysku/blokady FIAT CODE134. Bezpiecznik 15 A zabezpieczający odbiorniki zasilane

przez przekaźnik podwójny135. Generator impulsów licznika kilometrów136. Masa na nadwoziu dla systemu wtryskowo-zapłonowego137. Złącze czujników silnika138. Wyłącznik sygnalizacji zbyt niskiego ciśnienia oleju139. Czujnik położenia i prędkości obrotowej wału korbowego140. Czujnik fazy141. Przełącznik korektora ustawienia świateł reflektorów142. Elektroniczne urządzenie sterujące wtryskiem i zapło-

nem (silnik 1,6)143. Elektroniczne urządzenie sterujące wtryskiem i zapło-

nem (silnik 1,4)144. Trzecie światło hamowania145. Urządzenie tylnych świateł przeciwmgłowych146. Kierunkowskaz boczny lewy147. Termowyłącznik na chłodnicy (jednostykowy)148. Centralka elektroniczna układu ABS149. Czujnik koła przedniego prawego (ABS)150. Czujnik koła przedniego lewego (ABS)151. Czujnik koła tylnego prawego (ABS)152. Czujnik koła tylnego lewego (ABS)153. Gniazdko diagnostyczne układu ABS154. Bezpiecznik 60 A układu ABS155. Centralka sterująca układu poduszki powietrznej156. Moduł poduszki powietrznej po stronie kierowcy157. Moduł poduszki powietrznej po stronie pasażera158. Gniazdo diagnostyczne układu poduszki powietrznej159. Masa układu poduszki powietrznej160. Kierunkowskaz boczny prawy161. Wyłącznik sygnalizacji otwarcia pokrywy bagażnika

— FIAT Siena162. Siłownik korektora świateł reflektora lewego163. Siłownik korektora świateł reflektora prawego164. Złącze przewodów tylnych — pokrywy przedziału bagaż-

nika165. Przycisk tylny prawy otwarcia drzwi166. Przycisk tylny lewy otwarcia drzwi

E1 - Przekaźnik wyłącznika zapłonuE4 - Przekaźnik przednich świateł przeciwmgłowychE9 - Przekaźnik ogrzewanej szyby tylnej

E10 - Przekaźnik sygnałów dźwiękowych

Oznaczenia kolorów przewodówA - błękitnyB - białyC - pomarańczowyG - żółtyH - szaryL - niebieski

M - brązowyN - czarnyR - czerwonyS - różowyV - zielonyZ - fioletowy

Podane na schematach dwuliterowe oznaczenie przewodówelektrycznych oznacza kombinację kolorów, np. GR oznaczaprzewód żółto-czerwony.

184



- - - - obwody tylko dla Palio Weekend

Rys. 10.1. Schemat połączeń świateł pozycyjnych i lampy oświetlenia tablicy rejestracyjnej(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

185



Rys. 10.2. Schemat połączeń świateł mijania i świateł drogowych(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

186



Rys. t0.3. Schemat połączeń przednich świateł przeciwmgłowych(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

187



Rys. 10.4. Schemat połączeń tylnych świateł przeciwmgłowych(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

188



Rys. 10.5. Schemat połączeń świateł kierunkowskazów i świateł awaryjnych(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

189



obwody tylko dla Palio Weekend

Rys. 10.6. Schemat połączeń świateł hamowania i świateł cofania — wersja HL(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

190



N N--»-N '

obwody tylko dla Palio Weekend

Rys. 10.7. Schemat połączeń świateł hamowania i świateł cofania — wersja EL(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

191



Rys. 10.8. Schemat połączeń oświetlenia wnętrza samochodu — wersja HL(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

192



Rys. 10.9. Schemat połączeń oświetlenia wnętrza samochodu — wersja EL(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

193



Rys. 10.10. Schemat połączeń korektora ustawienia świateł(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

194



Rys. 70.77. Schemat połączeń instalacji radiowej(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

195



Rys. 10.12. Schemat połączeń elektrycznych podnośników szyb drzwi przednich(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

196



Rys. 10.13. Schemat połączeń elektrycznych podnośników szyb drzwi tylnych(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

197



Rys. 10.14. Schemat połączeń zabezpieczenia przed kradzieżą FIAT CODE(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

198



(•) patrz światła kierunkowskazów rys. 10.5

Rys. 10.15. Schemat połączeń urządzenia alarmowego(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

199



Rys. 10.16. Schemat połączeń centralnego zamka(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

200



Rys. 10.17. Schemat połączeń lusterek wstecznych zewnętrznych regulowanych elektrycznie(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

201



, 15/54 i ' int/a ' pos30 , 50 int staż

Rys. 10.18. Schemat połączeń układu poduszki powietrznej(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

202



Rys. 10.19. Schemat połączeń wycieraczki i spryskiwacza szyby przedniej, wycieraczki i spryskiwacza szyby tylnej, tylnejszyby ogrzewanej(objaśnienie oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

203



AG BR S N BR Z G

Rys. 70.20. Schemat połączeń sygnału dźwiękowego, zapalniczki i zegara(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

204



Rys. 10.21. Schemat połączeń zestawu wskaźników — wersja EL(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

205



, 15/54 i i lnt/a ' pos30 , 50 nt staż

Rys. 10.22. Schemat połączeń zestawu wskaźników — wersja HL(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

206



Rys. 10.23. Schemat połączeń elektrycznych układu ogrzewania i przewietrzania(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

207



Rys. 10.24. Schemat połączeń elektrycznych układu ogrzewania i klimatyzacji(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

208



Rys. 10.25. Schemat układu ładowania i rozruchu (silniki 1,4)(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

209



Rys. 10.26. Schemat układu ładowania i rozruchu (silnik 1,6)(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

210



Rys. 10.29. Schemat połączeń elektrycznych układu hamulcowego z ABS(objaśnienia oznaczeń cyfrowych i literowych w tekście)

213


11 NADWOZIE

11.1. ZDERZAKIWymontowanie i zamontowaniezderzaka przedniego• Wymontować lewą i prawą lampę kierunko-wskazów przednich.• Wykręcić dwa wkręty mocujące plastykowenadkola przednie w części przedniej i odchylićnadkola po lewej i prawej stronie.• Odkręcić po obu stronach samochodu dwieśruby mocujące przedni zderzak do szkieletunadwozia, dostęp do śrub uzyskuje się przezodchylone nadkole przednie.• Odkręcić śrubę mocującą zderzak, do którejdostęp uzyskuje się po zdemontowaniu lampkierunkowskazów przednich.• Odkręcić dwie śruby mocujące zderzak dogórnego wzmocnienia czołowego.• Odkręcić cztery śruby mocujące zderzak dodolnego wzmocnienia czołowego i wymontowaćzderzak.Na rysunku 11.1 | i mocujące zde-rzak.Zamontowanie ze liego polega nawykonaniu czynni ;ci odwrotnej dowymontowania.

Wymontowaniezderzaka tylnegc• Wymontować tdziału bagażnika.• Wykręcić trzynadkola tylne w (w części tylnej.• Odkręcić śrubęnadwozia, do któchyleniu tylnej czi

214

le

i słupków prze-

ące plastykoweidehylić nadkola

zak do szkieletuskuje się po od-nego.

Rys. 11.1. Położenie śrub mocujących zderzak przedniG — do górnego wzmocnienia czołowego, D — do dolnegowzmocnienia czołowego, L — śruba pod lampękierunkowskazów przednich, N — do szkieletu po odchyleniunadkola

• Zdemontować pokrywę bocznego poszyciaprzedziału bagażnika po lewej stronie.• Zdemontować boczne poszycie przedziału ba-gażnika po prawej stronie, demontując kołki mo-cujące oraz częściowo uszczelkę przedziału ba-gażnika.• Odkręcić śruby mocujące tylny zderzak doszkieletu nadwozia, do których dostęp uzysku-je się po zdemontowaniu pokrywy poszycia polewej i prawej stronie przedziału bagażnika(rys. 11.2a i b).• Odkręcić śruby mocujące zderzak do tylnegowzmocnienia podłogi bagażnika; od góry i z boku— sześć śrub, z dołu — cztery śruby.• Wymontować zderzak.


Drzwi i pokrywy

Rys. 11.2. Śruby boczne mocujące zderzak tylny dostępneod przedziału bagażnikaa — po stronie lewej, b — po stronie prawej(strzałki wskazują śruby mocujące)

Rys. 11.3. Górne śruby mocujące zderzak tylny do tylnegowzmocnienia podłogi bagażnika w samochodzie FIATPalio Weekend

Na rysunku 11.3 pokazano górne śruby mocującetylny zderzak do tylnego wzmocnienia podłogibagażnika w samochodzie FIAT Palio Weekend.Zamontowanie zderzaka wykonuje się w odwrot-nej kolejności czynności do wymontowania.

Wymontowanie i zamontowanie tylnego zderzakaw samochodzie FIAT Siena wykonuje się podob-nie, jak w samochodzie FIAT Palio Weekend.

11.2. DRZWI I POKRYWYWymontowanie drzwi przednich• Rozłączyć złącze konektorowe urządzeń elekt-rycznych w drzwiach.• Odkręcić nakrętkę i wymontować sworzeńogranicznika otwarcia drzwi.• Odkręcić nakrętki mocujące sworzeń zawiasydrzwi i wymontować drzwi z samochodu.Na rysunku 11.4. pokazano elementy mocującedrzwi.Przy drzwiach zamontowanych w samochodziemożliwy jest demontaż osprzętu drzwi, a w szcze-gólności:— osłony klamki wewnętrznej drzwi po wykręce-niu śruby mocującej;— korbki ręcznego mechanizmu podnoszeniaszyb, używając specjalnego narzędzia (patrz tabl.11 -2 na końcu rozdziału) do demontażu sprężynyzabezpieczającej;— wyłączników elektrycznego mechanizmu pod-noszenia szyb, odkręcając dwie śruby mocująceosłonę klamek i rozłączając złącza konektorowe;— podłokietników, wykręcając dwa wkręty mocu-jące;

Rys. 11.4. Elementy mocujące drzwi przednie1 — sworzeń górny zawiasy, 2 — złącze konektorowe,3 — sworzeń ogranicznika, 4 — sworzeń dolny zawiasy

215


Nadwozie

Rys. 11.5. Widok drzwi przednich od wewnątrzsamochodu

— kieszeni bocznych drzwi, wykręcając wkrętydolne i wkręty na obwodzie kratki głośnika.Widok drzwi od wnętrza samochodu pokazano narysunku 11.5.

Wymontowanie pokrycia drzwi przednich• Zdemontować osłonę wewnętrznej klamkidrzwi i wyłączników elektrycznego podnośnikaszyb.• Zdemontować kieszeń drzwi z kratką głośniko-wą i głośnik zamontowany w drzwiach.• Odłączyć złącze konektorowe głośnika; de-montaż podłokietnika nie jest konieczny;• Odłączyć kołki mocujące pokrycie drzwi, znaj-dujące się na obwodzie pokrycia;• Wymontować wewnętrzne pokrycie drzwi.Aby uzyskać dostęp do mechanizmów znajdują-cych się w drzwiach po wymontowaniu pokrycia,należy ostrożnie odkleić osłonę drzwi, przyklejonądo drzwi na całym obwodzie, i zabezpieczyć jąprzed zabrudzeniem warstwy klejowej.Po wymontowaniu pokrycia wewnętrznego drzwimożliwy jest dalszy demontaż osprzętu drzwi.

Wymontowanie zewnętrznej klamki drzwi• Odłączyć cięgło sterowania zamkiem drzwi.• Odkręcić dwie śruby mocujące klamkę od we-wnątrz drzwi.• Wymontować klamkę na zewnątrz drzwi(rys. 11.6).

Wymontowanie bębenka zamka drzwi• Wymontować sprężynkę mocującą bębenekzamka drzwi od wewnątrz drzwi.• Wymontować bębenek zamka drzwi od ze-wnątrz (rys. 11.6).• Za pomocą szczypiec ścisnąć osłonę bębenkazamka drzwi, aby umożliwić zdjęcie osłony z za-czepu.• Po zdjęciu osłony odłączyć sprężynę i wymon-tować bębenek z gniazda.Części składowe bębenka zamka drzwi pokazanona rysunku 11.7.

216

Rys. 11.6. Klamka zewnętrzna drzwi i bębenek zamkadrzwi

Rys. 11.7. Części składowe bębenka zamka drzwi1 — osłona z tworzywa, 2 — wycięcie, 3 — sprężyna,4 — zaczep, 5 — gniazdo bębenka, 6 — bębenek

Wymontowanie wewnętrznej klamki drzwi• Odłączyć wewnętrzną klamkę drzwi od zamo-cowań na szkielecie drzwi.• Odłączyć cięgło sterowania zamkiem drzwi odzaczepu w klamce.

Wymontowanie zamka drzwi• Ustawić szybę drzwi w położeniu całkowiciepodniesionym (zamkniętym).• Wymontować wewnętrznąklamkę drzwi i bębe-nek zamka drzwi.• Odłączyć od zaczepu cięgło sterujące zamkiemdrzwi.• Odkręcić śruby mocujące tylną prowadnicęszyby opuszczanej i wymontować prowadnicę.• Odkręcić śruby mocujące zamek drzwi.


Drzwi i pokrywy

Rys. 11.8. Śruby mocujące prowadnicę tylną szybyopuszczanej oraz śruby mocujące zamek drzwi1 — śruby mocujące prowadnicę, 2 — śruby mocujące zamekdrzwi

• Wysunąć z gniazda zamek drzwi.• Odłączyć z gniazda zamek drzwi.• Odłączyć złącze konektorowe zamka drzwi.• Wymontować zamek ze szkieletu drzwi.Na rysunku 11.8. pokazano śruby mocujące tylnąprowadnicę szyby opuszczanej i śruby mocującezamek drzwi.

Wymontowanie opuszczanej szyby drzwi• Wymontować tylną prowadnicę szyby opusz-czanej po wykręceniu śrub mocujących(rys. 11.8).• Wymontować przednią prowadnicę szyby opu-szczanej po wykręceniu dwóch śrub mocujących.• Odłączyć zaczep zabezpieczający dolnegomocowania szyby, podtrzymując szybę.• Wymontować dolną uszczelkę zgarniającąi uszczelkę po obwodzie wykroju szyby.• Obrócić szybę tylnymi prowadnicami do góryi wyjąć szybę przez wykrój drzwi.

Wymontowanie elektrycznego mechanizmupodnoszenia szyb• Odkręcić nakrętki mocujące mechanizm pod-noszenia szyb.• Wysunąć listwę mechanizmu podnoszenia zeszkieletu drzwi.• Odłączyć złącze konektorowe.• Wymontować kompletny mechanizm podno-szenia szyb ze szkieletu drzwi.

Wymontowanie zewnętrznego lusterkawstecznego• Zdemontować osłonę gumową dźwigni sterują-cej lusterko od wewnątrz.• Odkręcić nakrętkę mocującą tulejkę dźwignisterującej (rys. 1.9).• Zdemontować wewnętrzną osłonę mechaniz-mu sterowania lusterkiem zewnętrznym, podwa-żając osłonę wkrętakiem w części górnej.• Odkręcić trzy śruby mocujące zewnętrzne lus-terko (rys. 11.10).• Wymontować kompletne lusterko z mechaniz-mem sterującym na zewnątrz drzwi.

Zamontowanie elementów osprzętu drzwioraz drzwiZamontowanie elementów i osprzętu drzwi orazdrzwi do nadwozia polega na wykonaniu czynno-ści w kolejności odwrotnej do wymontowania.Podczas wykonywania tych czynności należywziąć pod uwagę następujące wskazówki:— wymontowane części powinny być sprawnetechnicznie, nie mieć wad i uszkodzeń;— podczas montażu bębenka zamka drzwi nale-ży sprawdzić, czy zaczep w bębenku pokrywasię z wycięciem osłony bębenka (rys. 11.7);— jeżeli wymontowana osłona drzwi utraciła swo-je własności klejące, należy wymienić ją na nowąlub przykleić;— po zamontowaniu drzwi i wstępnym ustawieniuw otworze należy wyregulować drzwi, przesuwa-

Rys. 11.9. Dźwignia sterująca lusterkiem zewnętrznymod wewnątrz1 — osłona wewnętrzna, 2 — nakrętka mocująca, 3 — tulejkadźwigni sterującej, 4 — dźwignia sterująca

217


Nadwozie

Rys. 11.10. Śruby mocujące lusterko wstecznezewnętrzne

Rys. 11.11. Zaczep zamka drzwi

218

jąc je na zawiasach w kierunkach poziomymi pionowym;— w razie potrzeby wyregulować ustawieniedrzwi, dodając lub ujmując podkładki dystansowepod zawiasy;— wyregulować zaczep zamka drzwi umieszczo-ny na słupku środkowym (rys. 11.11), poluzowu-jąc śruby mocujące i przesuwając zaczep w kie-runkach poziomym i pionowym;— po zamontowaniu i wyregulowaniu drzwi do-kręcić wszystkie śruby i nakrętki mocujące właś-ciwym momentem ( patrz tabl. 11-1).

Wymontowanie i zamontowanie drzwi tylnychWymontowanie i zamontowanie drzwi tylnychoraz osprzętu drzwi wykonuje się analogicznie,jak drzwi przednich, pomijając czynności zamon-towania tych elementów, które nie występująw drzwiach tylnych.

Wymontowanie i zamontowanie pokrywyprzedziału silnika• Odłączyć przewody spryskiwaczy szyb.• Odkręcić śruby mocujące (rys. 11.12) zawiasydo pokrywy.• Zdemontować pokrywę przy pomocy drugiejosoby.Po zamontowaniu pokrywy należy wyregulowaćjej położenie względem wykroju, poluzowująci zmieniając ustawienie śrub mocujących pokrywędo zawiasy (rys. 11.12) oraz wydłużając lub skra-cając trzpień ze sprężyną (rys. 11.14) i zmieniającwysokość gumowych zderzaków znajdujących sięw poprzeczce górnego wzmocnienia przedniego(rys. 11.13).Zamek pokrywy przedziału silnika reguluje sięprzesuwając go w czterech kierunkach, jak topokazano na rysunku 11.14.

Rys. 11.12. Śruby mocujące pokrywę przedziału silnika(strzałki wskazują śruby mocujące)


Momenty dokręcania śrub i nakrętek nadwozia

Momenty dokręcania śrub i nakrętek elementów nadwoziowych Tablica 11-1


Śruba mocująca siedzenia do podłogiŚruba mocująca siedzenie tylne do podłogiŚruba mocująca obejmę gaśnicyŚruba mocująca zaczep zamka pokrywy bagażnikaSworzeń kulisty dźwigni otwierania przegrody drzwi tylnychŚruba mocująca zaczep zamkaŚruba z kołnierzem mocująca zawias dolny i górny drzwiŚruba mocująca ogranicznik drzwi do słupka drzwiNakrętka samoblokująca z podkładką stożkową, elastyczną, blokującą, mocującapodnośnik ręczny szyby i prowadnicę szybyNakrętka samoblokująca z podkładką stożkową, elastyczną, blokującą, mocującaprowadnicę szyby i silnik podnośnika szyb drzwi przednich i tylnychŚruba mocująca zamek drzwi przednichŚruba mocująca prowadnicę tylną szyby w drzwiach przednich prawychŚruba mocująca pas przedni do belki podłużnejŚruba mocująca wewnętrzna pasa przedniego do belki podłużnejNakrętka mocująca pas przedni do górnego mocowania na słupku (wersje z regula-cją)Śruba mocująca regulator pasa przedniegoŚruba mocująca obejmę pasa przedniegoŚruba mocująca pas przedni do górnego mocowania na słupku (wersje bez regulacji)Śruba mocująca pas bezpieczeństwa tylny do mocowania na słupkuŚruba mocująca zwijacz pasa przedniego do boku tylnegoŚruba mocująca pas tylny bezpieczeństwa do belki podłużnejŚruba mocująca końcówkę tylnego pasa bezpieczeństwa do belki podłużnejŚruba mocująca tylny pas bezpieczeństwa do belki podłużnejŚruba mocująca zaczep zamka pokrywy bagażnika do belki poprzecznej tylnej11

Śruba z płaskim łbem mocująca zderzak1'Śruba mocująca zawias pokrywy tylnej11

Śruba mocująca siedzenie w wersji dzielonej21

Śruba mocująca zawias pokrywy tylnej do nadwozia21

Śruba mocująca pas bezpieczeństwa do podłogi21

Śruba specjalna, uszczelniająca, mocująca nakładki progów drzwi21

Śruba z kołnierzem normalnym, mocująca zawias pokrywy tylnej21

Śruba z kołnierzem normalnym, mocująca przegrodę pokrywy tylnej do nadwozia21

Śruba mocująca zawias drzwi przednich i tylnych do nadwozia21

Śruba mocująca zawias drzwi przednich i tylnych do nadwozia21

Śruba mocująca błotnik przedni do gniazda drzwi21

Śruba z kołnierzem szerokim, mocująca błotnik przedni do boku wewnętrznegokomory silnika21

Śruba z kołnierzem szerokim, mocująca wspornik łączący błotnik przedni/nadwoziena błotniku21

Śruba z kołnierzem szerokim, mocująca błotnik przedni do nadwozia21

Śruba z kołnierzem normalnym, zębatym, mocująca pokrywę ruchomądo nadwozia21

Śruba mocująca zawias do pokrywy komory silnika21

Śruba mocująca cięgno ogranicznika drzwi21

Śruba mocująca wzmocnienie kątowe do szkieletu nadwoziaŚruba z kołnierzem mocująca wzmocnienie kątowe do słupka drzwi przednich

Gwint

M8

M8

M8

M6

M8

M8

M10x1,25M6

M6

M6

M8

M6

7/16"7/16"

7/16"M8

7/16"7/16"7/16"7/16"7/16"7/16"7/16"

M6

M6

M6

7/16"M8

M8

M8

M6

M8

M6

M6

M6

M6

M6

M6

M6

M6

M6

M10x1,25M10x1,25

Momentdokręcania

[daNm]2,4

1,5

1,5

0,852,4

2

3,1

0,74

0,9

0,9

2,4

0,9

4

4

4

2

4

4

4

4

4

44

0,850,750,7412,52,4

2,4

2,4

0,742,4

1,5

1,5

0,74

0,74

0,740,740,740,740,74

4,9

4,9

Silnik z

1,4

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

1,6

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X11 Tylko dla samochodów Siena.21 Tylko dla samochodów Palio Weekend.

219


Nadwozie

Rys. 11.13. Zderzak lewy do regulacji ustawieniapoziomego pokrywy przedziału silnika(strzałka wskazuje zderzak)

Rys. 11.14. Zamek pokrywy przedziału silnika(strzałki wskazują śruby mocujące mechanizm zamka)

Wymontowanie i zamontowanie pokrywybagażnika w samochodzieFIAT Palio Weekend• Odkręcić śruby mocujące wykładzinę pokrywybagażnika i wymontować wykładzinę.• Odłączyć przewód spryskiwacza szyby tylnejod silniczka wycieraczki.• Wymontować przewód spryskiwacza tylnejszyby i przewód ze złączem konektorowym do-datkowego światła hamowania.• Odłączyć górne mocowanie sprężyn gazowychdo pokrywy.• Odkręcić śruby zawiasy pokrywy, a następnieprzy pomocy drugiej osoby wyjąć pokrywę prze-działu bagażnika z samochodu.Na rysunku 11.15 przedstawiono zawiasę po-krywy oraz górne mocowanie sprężyny gazowej.W samochodzie FIAT Siena pokrywę przedziałubagażnika wymontowuje się podobnie, z tym żenależy zwrócić uwagę na odmienne usytuowaniedodatkowej lampy światła hamowania i sprys-kiwacza.

Rys. 11.15. Widok sprężyny gazowej pokywy przedziałubagażnika w samochodzie FIAT Palio Weekend

Zamontowanie pokryw wykonuje się w odwrotnejkolejności czynności, zwracając uwagę na prawid-łowość regulacji zawiasów i zamków pokryw.Pra-widłowo zamontowane drzwi oraz pokrywy prze-działu silnika i bagażnika, po wykonaniu niezbęd-nych pasowań, ustawień i regulacji, powinny za-pewnić równomierne szczeliny w otworach i nakrawędziach szkieletu nadwozia.

11.3. WYPOSAŻENIEWNĘTRZA SAMOCHODU

Wymontowanie przednich siedzeńSiedzenia przednie wymontowuje się z samo-chodu wraz z prowadnicami, wykonując czyn-ności w następującej kolejności.• Przesunąć siedzenia całkowicie do tyłu, aż doograniczników.• Odkręcić przednie śruby mocujące siedzeniado podłogi (rys. 11.16).• Podnieść przednią część siedzenia do góry,naciskając jednocześnie dźwignię blokady poło-żenia siedzenia i przesuwając na prowadnicachsiedzenie do tyłu.• Zdjąć siedzenie z prowadnic i wyjąć z samo-chodu.

220


Wyposażenie wnętrza samochodu

Rys. 11.16. Śruby mocujące siedzenia przednie do podłogi

Demontaż mechanizmów siedzeńDemontaż mechanizmów siedzeń po wymonto-waniu siedzeń z samochodu polega na:• wymontowaniu zagłówków;• wymontowaniu mechanizmu regulacji pochyle-nia oparcia siedzenia, który wykonuje się pozdemontowaniu pokrętła.

Wymontowanie siedziska tylnego siedzeniaSiedzisko tylnego siedzenia w samochodzie FIATPalio Weekend wymontowuje się po wykręceniuśrub mocujących (rys. 11.17).

Wymontowanie oparcia tylnego siedzeniaAby wymontować oparcie tylnego siedzenia, nale-ży:• złożyć oparcie siedzenia tylnego;• odkręcić śruby mocujące zawiasy (rys. 11.18);• wymontować kołki mocujące wykładzinę baga-żnika.W samochodach FIAT Siena wymontowanie tyl-nego siedzenia rozpoczyna się od wykręceniaśrub mocujących je do podłogi podobnie, jakw samochodach FIAT Palio Weekend. Następnieskłada się oparcie i wyjmuje z samochodu.

Rys. 11.17. Śruby mocujące poduszki siedzenia tylnegodo nadwozia w samochodzie FIAT Palio Weekend1 — śruba mocująca, 2 — sworzeń zawiasy

Rys. 11.18. Śruba mocująca zawiasę oparcia siedzeniatylnego w samochodzie FIAT Palio Weekend1 — śruba mocująca, 2 — nakrętka sworznia zawiasy

Wymontowanie i zamontowanie podsufitkiWymontowanie podsufitki musi być poprzedzonewymontowaniem:• daszków przeciwsłonecznych ze wspornikamimocującymi lampki oświetlenia wnętrza po wy-kręceniu śrub i rozłączeniu złącz konektorowych;• uchwytów od strony pasażera po wymontowa-niu zaślepek i wykręceniu śrub;• zacisków mocujących podsufitkę, znajdującychsię nad oknami bocznymi w samochodzie FIATSiena lub drzwiami tylnymi w samochodzie FIATPalio Weekend;• nakładek przednich słupków po uprzednimprzesunięciu uszczelki drzwi na długości nakładki;• nakładki słupka środkowego, której demontażmusi być poprzedzony wymontowaniem elemen-tów mocujących pasy bezpieczeństwa na słupkuoraz listew progu przykręconych wkrętami;• nakładki słupka tylnego po uprzednim wymon-towaniu elementów mocujących tylny pas bez-pieczeństwa na słupku oraz elementów mocują-cych zaczepy oparcia foteli tylnych;• nakładki zawiasów pokrywy przedziału bagaż-nika.Na rysunku 11.19 i 11.20 przedstawiono elemen-ty wymagające wymontowania przed wymonto-waniem podsufitki.Aby wymontować podsufitkę po wymontowaniupowyższych elementów wewnętrznych nadwo-zia, należy zdemontować górną część uszcze-lek drzwi i wymontować kołki mocujące do płatadachu (rys. 11.21).Po odłączeniu podsufitki od płata dachu w samo-chodach FIAT Siena należy wyjąć podsufitkęprzez drzwi przednie, a w samochodach FIATPalio Weekend przez otwór pokrywy przedziałubagażnika.W samochodach w wersjach z dachem otwiera-nym nie zastosowano kołków mocujących w środ-kowej części dachu.

221


Nadwozie

Rys. 11.19. Elementy wyposażenia wnętrza niezbędne do demontażu przed wymontowaniem podsufitki w samochodzieFIATSiena(numery pozycji oznaczają zalecaną kolejność demontażu)1 — daszki przeciwsłoneczne, 2 — zaczepy daszków przeciwsłonecznych, 3 — lampa oświetlenia wnętrza przednia, 4 — nakładkiwewnętrzne słupków przednich, 5 — uchwyty dla pasażerów, 6 — nakładki wewnętrzne słupków środkowych, 7 — półka tylna,8 — nakładki wewnętrzne słupków tylnych, 9 — lampa oświetlenia wnętrza tylna, 10 — uszczelka dachu otwieranego (o ilezamontowany dach otwierany)

Rys. 11.20. Elementy wyposażenia wnętrza niezbędne do demontażu przed wymontowaniem podsufitki w samochodzieFIAT Palio Weekend(numery pozycji oznaczają zalecaną kolejność demontażu)1 — daszki przeciwsłoneczne, 2 — zaczepy daszków przeciwsłonecznych, 3 — lampa oświetlenia wnętrza przednia, 4 — nakładkiwewnętrzne słupków przednich, 5 — uchwyty dla pasażerów, 6 — nakładki wewnętrzne słupków środkowych, 7 — nakładka górnaprzedziału bagażnika, 8 — poszycia wewnętrzne boczne przedziału bagażnika, 9 — lampa oświetlenia wnętrza tylna, 10—uszczelkadachu otwieranego (jeśli zamontowany dach otwierany)

222



Rys. 11.21. Rozmieszczenie kołków mocującychpodsufitkę do płata dachu w samochodzie FIAT PalioWeekendA — kołki mocujące, B — uszczelki drzwi

Wymontowanie i zamontowanie tablicyrozdzielczej• Wymontować koło kierownicy.• Wymontować osłonę dolną kolumny kierow-nicy.• Wymontować osłonę górną kolumny kierow-nicy.• Wymontować zespół przełączników pod kiero-wnicą.• Wymontować nakładkę pokręteł i suwakówukładu ogrzewania i przewietrzania panelu cent-ralnego.• Wymontować nakładki słupków przednich.Na rysunku 11.22 przedstawiono elementy wy-magające demontażu przed wymontowaniem tab-licy rozdzielczej. Nie jest konieczny demontaż:skrzynki bezpieczników, zestawu wskaźników,radioodbiornika i zegara oraz wyłączników w cent-ralnym panelu tablicy rozdzielczej.

Rys. 11.22. Elementy wyposażenia nadwozia niezbędne do demontażu przed demontażem tablicy rozdzielczej(numery pozycji oznaczają zalecaną kolejność demontażu)1 — koło kierownicy, 2 — osłona dolna kolumny kierownicy, 3 — osłona górna kolumny kierownicy, 4 — zespół przełączników podkierownicą, 5 — nakładka pokręteł i przełączników panelu centralnego, 6 — nakładki wewnętrzne słupków przednich

223


Nadwozie

Dalsze czynności wymontowania tablicy rozdziel-czej są następujące.• Wymontować kratki wylotu powietrza na szybyboczne znajdujące się w górnej części tablicyrozdzielczej po lewej i prawej stronie.• Odłączyć połączenia instalacji tablicy rozdziel-czej z masą nadwozia, znajdujące się na przednimlewym i prawym słupku.• Odkręcić śruby mocujące tablicę rozdzielcządonadwozia, do których dostęp uzyskuje się powymontowaniu kratek wlotu powietrza.• Wymontować zaślepkę znajdującą się pod szy-bą w części centralnej tablicy rozdzielczej, a na-stępnie wykręcić śrubę znajdującąsię pod zaślep-ką.• Wykręcić śrubę i zdemontować pokrywkęskrzynki bezpieczników znajdującą się po lewejstronie tablicy rozdzielczej.• Odkręcić śruby i wymontować nakładkę wiązkiprzewodów pod skrzynką bezpieczników.• Odłączyć zaczep mocowania wiązek przewo-dów.• Odłączyć złącza konektorowe wiązek przewo-dów od skrzynki bezpieczników (rys. 11.23).• Odkręcić dwie śruby mocujące tablicę rozdziel-czą do nadwozia, znajdujące się pod skrzynkąbezpieczników.• Odkręcić dwie śruby mocujące tablicę rozdziel-czą do nadwozia, znajdujące się pod kolumnąkierownicy.

Rys. 11.23. Złącza wiązki przewodów deski rozdzielczejpo odłączeniu od skrzynki bezpieczników

• Odkręcić dwie śruby mocujące tablicę rozdziel-czą do nadwozia, znajdujące się pod schowkiemz prawej strony tablicy rozdzielczej.• Wysunąć z zamocowań tablicę rozdzielczą,odłączyć linkę elastyczną licznika kilometrówi przewód antenowy, jeżeli był zamontowany.• Wyjąć na zewnątrz samochodu kompletną tab-licę rozdzielczą przy pomocy drugiej osoby. Za-montowanie tablicy rozdzielczej wykonuje sięw odwrotnej kolejności czynności.

Wymontowanie i zamontowanie ozdobnychelementów nadwoziaZewnętrzne elementy ozdobne nadwozia, jak nak-ładki słupków środkowych drzwi oraz listwy bocz-ne drzwi, są klejone do nadwozia. Aby je wymon-tować, należy użyć dmuchawy ciepłego powiet-rza, a następnie za pomocą ostrych narzędzioderwać nakładkę lub listwę, uważając, aby nieuszkodzić powłoki lakierowej.Przed zamontowaniem nowych nakładek i listewnależy oczyścić i odtłuścić powierzchnie przylega-nia. Do klejenia użyć taśmę dwustronnie klejącą.

Wymontowanie i zamontowanie szybSzyby klejone do szkieletu nadwozia są elemen-tami wpływającymi na sztywność nadwozia, dlate-go też ich wymontowanie i zamontowanie wyma-ga stosowania specjalnej technologii, do którejniezbędne jest posiadanie specjalnego wyposa-żenia oraz^specjalnych narzędzi, klejów i innychśrodków. Środki te są dostępne w autoryzowa-nych stacjach obsługi oraz warsztatach spec-jalizujących się w wymianie szyb klejonych donadwozia.Na rysunku 11.24 pokazano te elementy, którenależy zdemontować przed wymonotowaniemszyby czołowej, a na rysunku — 11.25 te elemen-ty, które należy zdemontować przed wymontowa-niem tylnej szyby w samochodzie FIAT Siena.Zaleca się zachować kolejność czynności demon-tażu podaną na wymienionych rysunkach.Podczas wklejania szyby czołowej muszą byćprzestrzegane następujące zasady:• przed wklejeniem szyby należy zabezpieczyćfolią tablicę rozdzielczą i siedzenia przednie lubtylne;• nakładki uszczelek szyb powinny być zawszewymienione na nowe;• gniazdo szyby po wymontowaniu szyby powin-no być zabezpieczone taśmą samoprzylepną;• przed wklejaniem (montażem) szyb gniazdowykroju szyby w nadwoziu powinno być wyczysz-czone i wyrównane, pozostawiając stary uszczel-niacz na obwodzie o grubości 0,25 do 1 mm, gdyżwówczas nie będzie konieczne stosowanie klejupodkładowego;• w przypadku wklejania szyby w nowe nadwoziekonieczne jest odtłuszczenie powierzchni gniazda

224



Rys. 11.24. Elementy wyposażenia nadwozia niezbędne do demontażu przed wymontowaniem szyby czołowej(numery pozycji oznaczają zaleconą kolejność demontażu)1 — daszki przeciwsłoneczne, 2 — zaczepy daszków przeciwsłonecznych, 3 — lampa oświetlenia wnętrza przednia, 4 — nakładkiwewnętrzne słupków przednich, 5 — uchwyty dla pasażerów, 6 — lusterko wsteczne wewnętrzne, 7 — pióra i ramiona wycieraczekszyby czołowej, 8 — nakładka dolna pod szybą, 9 — uszczelka zewnętrzna słupka przedniego, 10 — nakładka zewnętrzna słupkaprzedniego, 11 — nakładka uszczelnienia

wykroju szyby i nałożenie cienkiej warstwy klejupodkładowego (primer);• w przypadku wklejania szyby uprzednio wy-montowanej należy usunąć z jej obwodu uszczel-niacz (do minimalnej grubości); całkowite usunię-cie uszczelniacza nie jest wymagane;• podczas czyszczenia szyby należy uważać, bynie uszkodzić sitodruku grafitowego znajdującegosię na obwodzie szyby;• podczas montowania nowej szyby należy jejpowierzchnię przylegania odtłuścić na obwodzie,a następnie nanieść cienką warstwę kleju pod-kładowego; klej podkładowy nie musi być na-kładany na stary uszczelniacz;• używając kleju podkładowego (primeru), zapo-znać się z instrukcją jego stosowania; po nałoże-niu kleju należy odczekać ok. 15 minut, by klejwysechł;• przed położeniem kleju należy nałożyć na ob-wód szyby uszczelniacz, a następnie przymierzyćszybę w gnieździe otworu, ustawiając równeszczeliny na obwodzie szyby (ok. 20 mm), i za-znaczyć, np. plastrem, wzajemne ułożenie szybyw gnieździe;• nakładając uszczelniacz na obwodzie szybyzachować równomierność warstwy na całym ob-wodzie; ewentualne nierówności można wyrów-nać za pomocą płytki;

• warstwa uszczelniana szyby czołowej powinnamieć przekrój trapezu o wysokości ok. 11 mm;• warstwa uszczelniacza nałożonego na szybytylną i boczne powinna być nieco cieńsza ;• natychmiast po nałożeniu uszczelniacza szybęnależy ułożyć w gnieździe, używając specjalnychprzyssawek ułatwiających prawidłowe ułożenieszyby według wcześniej zrobionych znaków;• szybę po ułożeniu należy lekko docisnąć dogniazda;• dociśniętej szyby nie ruszać przez godzinę;• sprawdzić równomierność przylegania szybyw gnieździe na całym obwodzie; aby wykryć ewen-tualne nieszczelności, można przemyć szybę pozewnętrznym obwodzie gąbką nasączoną wodąz mydłem, a następnie przedmuchać po obwodziewewnętrznym sprężonym powietrzem i obserwo-wać, czy nie pojawiają się bańki mydlane;• wszelkie wypływy nadmiaru uszczelniacza na-leży usunąć po stwardnięciu, używając do tegoostrego narzędzia i szczypiec.Po wykonaniu tych czynności zamontować wcze-śniej zdemontowane elementy. Trwałe połączenieszyby w gnieździe uzyskuje się po około godzinie.Nie należy jednak używać samochodu do jazdyprzed upływem 12 godzin od przyklejenia szyby;taki czas gwarantuje właściwą wytrzymałość połą-czenia.

225


Nadwozie

Rys. 11.25. Elementy wyposażenianadwozia, niezbędne dodemontażu przed wymontowaniemszyb tylnychA — w samochodzie FIAT Siena1 — pokrywa przedziału bagażnika,2 — półka tylna, 3 — nakładkasłupków tylnych, 4 — lampkaoświetlenia wnętrza tylna,5 — uchwyty dla pasażerów,6 — nakładka uszczelnienia,B — w samochodzie FIAT PalioWeekend1 — wycieraczka szyby tylnej,2 — poszycie wewnętrzne drzwitylnych, 3 — złącza konektorowe,4 — nakładka uszczelnienia


Pasy bezpieczeństwa

Rys. 11.26. Przyssawki ułatwiające montaż szybyczołowej

11.4. PASY BEZPIECZEŃSTWAZ NAPINACZEM

Napinacz pasów bezpieczeństwa w czasie zde-rzenia czołowego zapewnia zmniejszenie długo-ści pasów, co eliminuje podstawowe wady trady-cyjnych pasów bezwładnościowych, a w szczegól-ności:— zwłokę zadziałania blokady bezwładnościo-wej;— pewnej swobody po zderzeniu wynikającejz rozciągliwości taśmy pasa;— swobody wynikającej z grubości odzieży osóbznajdujących się w siedzeniach;— możliwości zacięcia się pasa na szpuli zwija-cza.Napinacz pasów bezpieczeństwa przyciąga dooparcia osoby siedzące w siedzeniach, kompen-sując wymienione wady.Budowa mechanizmów bezwładnościowych pa-sów bezpieczeństwa po zastosowaniu napinaczanie została zmieniona.Schemat budowy i działania napinacza pasówbezpieczeństwa pokazano na rysunku 11.27.Zasadniczym elementem napinacza jest genera-tor gazu (8, rys. 11.27), który po uderzeniu przezdetonator (7) detonuje, wypełniając gazem komo-rę (4), i powoduje gwałtowne przesunięcie tłoka(2). Tłok jest połączony za pomocą linki z cięgnemnawiniętym na tej samej osi, co zwijacz pasówbezpieczeństwa. Gwałtowne przesunięcie się tło-ka powoduje natychmiastowy obrót zwijacza pasabezpieczeństwa.W fazie końcowej zwijacz blokuje się w maksymal-nie cofniętym położeniu, powodując przesunięcietaśmy pasa i przyleganie korpusu osoby znaj-dującej się w siedzeniu do oparcia siedzenia.Zablokowanie pasa oznacza, że napinacz pasazadziałał lub nastąpiła usterka zwijacza pasa.

Rys. 11.27. Schemat budowy i działania napinaczy pasówbezpieczeństwa1 — cylinder, 2 — tłok napinacza, 3 — linka stalowa,4 — komora cylindra napinacza, 5 — zaczep dźwignidetonatora, 6 — sprężyna, 7—detonator, 8 — generator gazu,9 — ząb blokujący

W tych przypadkach urządzenie musi być wymie-nione na nowe w autoryzowanej stacji obsługi.Do uruchamiania układu napinacza pasów bez-pieczeństwa służy odpowiedni wspornik napinają-cy, którego budowę pokazano na rysunku 11.28.Napinacze pasów bezpieczeństwa mają zabez-pieczenie, które umożliwia uruchomienie pasówbezpieczeństwa tylko wtedy, kiedy pasy bezpie-czeństwa są zapięte.Schemat budowy zabezpieczenia uruchomienianapinaczy pasów bezpieczeństwa tylko przy pa-sach zapiętych przedstawia rysunek 1.29.Zasadniczym elementem tego zabezpieczeniajest dźwignia (2), która jest dociskana do zewnęt-rznej średnicy zwiniętego pasa bezpieczeństwa(9).Przy pasach nie zapiętych dźwignia (2) bloku-je cięgło (4), natomiast przy pasach zapiętychzaczep dźwigni (5) jest zwolniony i nie blokujecięgła (4).Pasy bezpieczeństwa z napinaczem są urządze-niami pirotechnicznymi wyzwalanymi mechanicz-nie, dlatego podczas jakichkolwiek czynności przytakich pasach należy przestrzegać przepisy pra-wne takie, jak odnoszące się do materiałów wybu-chowych.

227


Nadwozie

Rys. 11.28. Części składowe napinacza pasówbezpieczeństwa1 — słupek środkowy, 2 — cylinder zwijacza z napinaczem,3 — nakrętka mocująca wspornik, 4 — wspornik napinający,5 — nakrętki mocujące wspornik, 6 — plomba gwarancyjna,7 — śruba mocująca napinacz

Rys. 11.29. Schemat budowy zabezpieczeniauruchomienia napinaczy pasów bezpieczeństwa tylkoprzy pasach zapiętych1 — ramię dźwigni, 2 — dźwignia, 3 — ramię zaczepu,4 — cięgło, 5 — zaczep dźwigni, 6 — oś obrotu, 7 — sprężynadociskająca, 8 — wspornik, 9 — zwinięty pas bezpieczeństwa

Wymontowanie wspornika napinającego (4,rys. 11.28) jest pierwszą czynnością, którą należywykonać podczas demontażu pasów bezpieczeń-stwa z napinaczem i tych wszystkich naprawsamochodów, które wiążą się z pracami mechani-cznymi przy nadwoziu.

Jeżeli zajdzie konieczność nagrzewania lampamimiejsc w pobliżu pasa bezpieczeństwa z napina-czem, przeprowadzenia prac spawalniczych i bla-charskich w odległości mniejszej niż ok. 70 cm odpasów, to wymontowanie wspornika napinaczapasów jest bezwarunkowe. Wymontowanie wspo-rnika napinacza pasów uniemożliwia uruchomie-nie ładunku zawartego w generatorze gazu, dziękimechanizmom zabezpieczającym napinacza pa-sów przedstawionym na rysunku 11.27. W nor-malnej eksploatacji samochodu wspornik powi-nien być zawsze zamontowany.

Wymontowanie wspornika napinacza pasówWymontować nakładkę słupka środkowego, podktórą jest zamontowany zwijacz pasa bezpie-czeństwa z napinaczem.• Zdjąć zabezpieczenie dolnej śruby mocującejwspornik napinacza pasów bezpieczeństwa(rys. 11.30).• Odkręcić dolnąśrubę mocującą wspornik napi-nacza pasów bezpieczeństwa.• Odkręcić dwie górne śruby mocujące wsporniknapinacza pasów bezpieczeństwa.Wymontowanie wspornika uniemożliwia i zabez-piecza przed przypadkowym uruchomieniemdźwigni detonującej generator gazu.Po wymontowaniu wspornika uruchomienie ła-dunku generatora gazu zostaje zablokowanei można przystąpić do wymontowywania pasówbezpieczeństwa z napinaczem.Aby wymontować zwijacz pasów bezpieczeństwaz samochodu, należy wykręcić śrubę mocującą(4,rys. 11.30). Zamonotwany zwijacz pasów należydokręcić śrubą mocującą momentem 4 daN-m.Śruby mocujące wspornik napinający powinny byćdokręcone momentem 0,4 daN-m.

Rys. 11.30. Demontaż pasów bezpieczeństwa1 — górne śruby mocujące, 2 — dolne śruby mocujące,3 — plomba zabezpieczająca, 4 — śruba mocująca

228


Oblachowanie zewnętrzne nadwozia

Należy pamiętać, że napinacze pasów bezpie-czeństwa zostały zaprojektowane indywidualniedo każdego typu samochodu, dlatego przed ichzamonotwaniem należy upewnić się co do orygi-nalności pasów z napinaczem w zastosowaniu dodanego samochodu. Zamontowanie i wymonto-wanie pozostałych elementów pasów bezpie-czeństwa nie wymaga szczególnych uwag.

11.5. OBLACHOWANIEZEWNĘTRZNE NADWOZIA

Blaszane nadwozia samochodów wykonano zgo-dnie z obecnymi i przewidywanymi przepisamidotyczącymi bezpieczeństwa biernego. Przepro-wadzone próby i badania potwierdziły, że szkieletnadwozia podczas zderzeń czołowych, tylnychi bocznych odkształca się w sposób kontrolowany,zabezpieczając maksymalnie pasażerów przedskutkami ewentualnego zderzenia.Główne elementy szkieletu nadwozia, które zape-wniają maksymalne bezpieczeństwo pasażerom,to energochłonne elementy przedniej części nad-wozia, wzmocniony słupek przedni, próg drzwii słupek środkowy, wzmocniona tylna część nad-wozia oraz dodatkowe wzmocnienia poprzecznew drzwiach bocznych.Szkielet nadwozia jest wykonany z blach jedno-stronnie lub dwustronnie ocynkowanych, w zależ-ności od miejsca zastosowania z uwagi na więk-sze lub mniejsze narażenia szkieletu na stycznośćz czynnikami atmosferycznymi powodującymi ko-rozję.Komfort prowadzenia samochodu jest związanyz odpowiednim wygłuszeniem wnętrza nadwoziapoprzez zastosowanie materiałów wygłuszają-cych odpowiedniej grubości na większości płas-kich powierzchniach blach nadwozia. Rozmiesz-czenie materiałów wygłuszających przedstawiarysunek 11.31.Szkielet wewnętrzny nadwozia nie jest dostępnyjako część zamienna w normalnym obrocie częś-ciami zamiennymi.

Rys. 11.31. Rozmieszczenie materiałów wygłuszającychw samochodzie FIAT Palio Weekend

W przypadku korozyjnego zużycia szkieletu we-wnętrznego nadwozia, powstałego w wyniku wie-loletniej eksploatacji, jego naprawa nie jest moż-liwa i takie nadwozie należy złomować.Naprawy szkieletu wewnętrznego nadwozia nale-ży wykonywać w wyspecjalizowanych warszta-tach blacharskich wyposażonych w odpowiednieurządzenia do prostowania oraz zespoły pomiaro-we do pomiaru geometrii szkieletu wewnętrznego.Dane do pomiarów płyty podłogowej stanowiącejpodstawową część szkieletu wewnętrznegoprzedstawiono na rysunku 11.56.Naprawę pozostałych elementów blach nadwoziawykonuje się przez ich miejscowe prostowanie,a w przypadku większych uszkodzeń lub zużyciakorozyjnego elementy te naprawia się wymienia-jąc je na nowe.W asortymencie części zamiennych niezbędnychdo napraw blach nadwozia znajdują się poszyciazewnętrzne blach oraz elementy strukturalne we-wnętrzne, stanowiące specjalnie ukształtowanei zespawane z kilku elementów szkielety i wzmoc-nienia.Przed rozpoczęciem prac blacharskich nadwozianależy:• ustalić zakres naprawy blacharskiej oraz roz-patrzyć celowość naprawy przez prostowanie lubwymianę uszkodzonego elementu;• odłączyć zacisk ujemny akumulatora;• wymontować elementy wyposażenia nadwoziatakie, jak zderzaki, lampy, wiązki przewodów,nakładki, wyposażenie wnętrza w zakresie nie-zbędnym do uzyskania swobodnego dostępu donaprawianych części i zespołów;• nie wymontowane elementy wyposażenia za-bezpieczyć przed zabrudzeniem lub innymiuszkodzeniami, mogącymi powstać w procesiecięcia, napraw lub spawania blach.

Wymontowanie i zamontowanie błotnikaprzedniegoWymontowanie błotnika przedniego (rys. 11.32)wymaga wykonania następujących czynności.• Wykręcić nakrętki mocujące błotnik na progu.

Rys. 11.32. Demontaż błotnika przedniego

229


Nadwozie

• Wykręcić śrubę mocującą błotnik do słupkaprzedniego.• Odkręcić górne śruby mocujące błotnik dofartucha wewnętrznego nadkola.• Odkręcić śrubę mocującą błotnik w częściprzedniej do fartucha wewnętrznego nadkola.• Wymontować błotnik.Podczas montażu nowego błotnika należy usunąćstary uszczelniacz z miejsc styku błotnika i na-nieść nowy oraz zwrócić uwagę na równomier-ność szczelin na obwodzie pokrywy przedziałusilnika i drzwi przednich, następnie dokręcić wszy-stkie śruby mocujące.Wymiana błotnika tylnego w samochodzie FIATPalio Weekend, w zależności od zakresu plano-wanej naprawy, jest możliwa przez wymianę błot-nika razem z częścią tylnego słupka środkowego(rys. 11.33) oraz wykrojem otworu bocznej szybyi częścią progu i wykroju górnego drzwi(rys. 11.34). W samochodach FIAT Siena wymia-nę błotnika tylnego przedstawia rysunek 11.35.

Rys. 11.33. Wymiana błotnika tylnego w samochodziePalio Weekend — mniejsze uszkodzenia

Rys. 11.34. Wymiana błotnika tylnego w samochodziePalio Weekend — większe uszkodzenia

230

Rys. 11.35. Wymiana błotnika tylnego w samochodzieFIAT Siena

Wymontowując błotnik tylny należy:• zabezpieczyć folią lub innymi osłonami elemen-ty, które nie zostały wymontowane z samochodu;• wymontować zbiornik paliwa,• wymontować wszystkie elementy elektronicz-nego wyposażenia samochodu;• wymontować pokrywę przedziału bagażnikai tylne drzwi;• oczyścić wszystkie krawędzie mocowania błot-nika, aby odsłonić punkty zgrzewania;• za pomocądziurkarki i wiertarki usunąć wszyst-kie punkty zgrzewania błotników na wykrojachokien, drzwi, progu oraz na połączeniu z nadkolemwewnętrznym;• ustawić prowizorycznie wymieniony błotniki wytrasować końce błotnika na słupkach i progu;• przeciąć wymieniany błotnik poniżej miejsc wy-trasowania tak, aby nowy błotnik swoimi końcamiprzylegał na zakładkę do elementu wycinanegopozostawionego w samochodzie; podczas cięciauważać, by nie uszkodzić elementów nie wymie-nianych;• rozłączyć przecinakiem punkty zgrzewaniaoraz wyprostować wszelkie zagięcia i zaczepy,które mogłyby utrudniać wyjęcie błotnika;• wyjąć błotnik.Zamontowanie nowego błotnika powinno być po-przedzone:• wyprostowaniem za pomocą młotka i kowadeł-ka oraz oszlifowaniem krawędzi nadwozia, doktórych będzie montowany nowy błotnik;• ponownym przyłożeniem nowego błotnika, wy-trasowaniem dokładnie miejsc przylegania donadwozia, a następnie dokładnym wycięciu i wyró-wnaniu linii łączenia oraz przygotowaniem otwo-rów do spawania na krawędziach nowego błot-nika;• zamontowaniem drzwi tylnych i pokryw w celusprawdzenia ustawienia i dokładnego dopasowa-nia szczelin na obwodach z drzwiami i pokrywą.


Oblachowanie zewnętrzne nadwozia

Po wstępnym dopasowaniu błotnika oraz spraw-dzeniu szczelin należy oczyścić krawędzie przyle-gania błotnika i szkieletu nadwozia, nanieść nakrawędzie specjalną farbę elektrospawalną, orazprzykleić na nowy błotnik wykładziny głuszącei zamocować go za pomocą kilku kleszczy samo-blokujących; w kilku punktach wykonać krótkiespoiny prowizorycznie mocujące błotnik.Po ostatecznym sprawdzeniu zdemontować drzwioraz pokrywę przedziału bagażnika i wykonaćwszystkie spawania otworowe, ciągłe, punktoweoraz poprzeczne miejsc łączenia błotników.Po przyspawaniu błotnika należy wykonać na-stępujące czynności wykańczające:• wyrównać za pomocą szlifierki tarczowej po-wierzchnie spawane spoiną ciągłą na słupkachi progach;• wyrównać spoiny otworowe;• usunąć ewentualną zgorzelinę i odpryski ele-ktrod;• wyczyścić szczotką metalową wszystkie miejs-ca spawania i szlifowania;• zabezpieczyć antykorozyjnie miejsca spawanei szlifowane, a następnie położyć powłoki anty-korozyjne oraz uszczelnić wszystkie miejsca łą-czeń.Jeżeli wystąpi potrzeba wymiany tylnego naroż-nika lampy tylnej zespolonej w samochodzie PalioWeekend, należy czynność tę wykonać podczaswymiany błotnika tylnego.Narożnik (rys. 11.36) wymienia się po usunięciupunktów zgrzewania. Na wyczyszczone i wypros-towane krawędzie narożnika należy nałożyć farbęelektrospawalną, a następnie po dopasowaniui ustawieniu wszystkich szczelin zgrzewać punk-towo w miejscach przylegania. W górnej częściłącznika w strefie łączenia z błotnikiem tylnymspawanie należy wykonać za pomocą brązu.Wymiana elementów blaszanych poszycia bokównadwozia powinna być poprzedzona analizą opła-calności tej naprawy uwzględniającą zakresuszkodzeń.W zależności od tej analizy w samochodzie FIATPalio Weekend można wymienić:— kompletne poszycie boku prawego(rys. 11.37);— słupek przedni ze wzmocnieniem drzwi przed-nich (1, rys. 11.38);— słupek środkowy z elementami progów (2,rys. 11.38);— błotnik tylny z wykrojem otworu szyby boczneji częścią progu drzwi tylnych (3, rys. 11.38);— progi drzwi (4, rys. 11.38).W samochodzie FIAT Siena struktura elementówposzycia zewnętrznego boków jest podobna, a ró-żnica wynika z innego ukształtowania błotnikatylnego.Przy wymianie elementów poszycia boku należykierować się wskazówkami podanymi w częścidotyczącej wymiany błotnika tylnego oraz wy-

Rys. 11.36. Wymiana narożnika lampy tylnej zespolonejw samochodzie FIAT Palio Weekend

Rys. 11.37. Poszycie boku w samochodzie Palio Weekend

montować zawiasy pokrywy przedziału silnika,wzmocnienia słupków boku przedniego, zawiasyoraz zaczepy zamków drzwi.Wymiana płata dachu w samochodzie FIAT PalioWeekend (rys. 11.39) i w samochodzie FIAT Sie-na (rys. 11.40) wymaga najpierw wycięcia płatadachu na całym obwodzie wzdłuż linii zaznaczo-nych na rysunku. Podczas wycinania płatów nale-ży uważać, by nie przeciąć wsporników poprzecz-nych.Następnie należy zlikwidować wszystkie miejscazgrzewania, znajdujące się na krawędziach da-chu, i za pomocą dłuta rozwarstwić oraz rozłączyćpunkty zgrzewania na całym obwodzie.Po oczyszczeniu krawędzi przylegania i nałoże-niu farby elektrospawalnej przyłożyć nowy płatdachu, ścisnąć go kleszczami oraz sprawdzićprzekątne wykrojów szyb tylnej i czołowej.Jeżeli przekątne są równe i dach przylega pra-widłowo, nałożyć kit uszczelniający między płatdachu a wsporniki poprzeczne oraz wykonaćzgrzewanie punktowe na obwodzie płata dachu,a także zaspawać cztery narożniki, używającelektrod z brązu.

231


Nadwozie

Rys. 11.38. Elementy poszycia boku prawego przewidziane do wymiany w samochodzie Palio Weekend1 — słupek przedni ze wzmocnieniem zawiasów drzwi, 2 — słupek środkowy, 3 — próg drzwi, 4 — błotnik tylny, 5 — bok kompletny

Rys. 11.39. Płat dachu w samochodzie FIAT PalioWeekend(linią przerywaną zaznaczono miejsca cięcia)

Rys. 11.40. Płat dachu w samochodzie FIAT Siena(linią przerywaną zaznaczono miejsca cięcia)

11.6. ELEMENTY SZKIELETUNADWOZIA

Wzmocnienie czołowe (rys. 11.41) dostępnejest jako kompletna część zamienna, jako po-przeczka górna wzmocnienia czołowego, poprze-czka górna wzmocnienia czołowego ze słupkamipionowymi, a także jako poprzeczka dolna wzmo-cnienia czołowego.Wymontowanie wzmocnienia czołowego polegana wycięciu piłką do metalu wzmocnienia po obubokach oraz zlikwidowaniu zgrzein na końcachnie wyciętych części wzmocnienia, ich usunięciui wyczyszczeniu powierzchni przylegania.Po umieszczeniu w nadwoziu nowych elementówwzmocnienia czołowego i po ich prowizorycznymustawieniu należy wykonać pomiar przekątnychwykroju przedziału silnika oraz zamontować po-krywę przedziału silnika, aby sprawdzić równo-mierność szczelin wzdłuż błotników i w poprzeknowej belki wzmocnienia czołowego.Szkielet słupka środkowego (rys. 11.42) wymon-towuje się ze szkieletu nadwozia, wycinając słu-pek u podstawy dolnej i u nasady górnej orazprzecinając próg przed i za słupkiem.W czasie przecinania należy uważać, by nieprzeciąć blach elementów związanych ze słup-kiem, które nie będą wymieniane. Po przecięciu

232


Elementy szkieletu nadwozia

Rys. 11.41. Elementy wzmocnienia czołowego szkieletunadwozia(linią przerywaną zaznaczono miejsca cięcia)

Rys. 11.42. Szkielet słupka środkowego

słupków usunąć punkty zgrzewania z poszyciawewnętrznego słupka oraz ze szkieletu proguw części górnej i dolnej. Odkręcić dwie śrubymocujące słupek w części górnej i za pomocąprzecinaka rozłączyć punkty zgrzewania oraz wy-montować pozostałości słupka w części górneji pozostałości progu w części dolnej.Po oczyszczeniu płaszczyzn przylegania słupkado szkieletu nadwozia płaszczyzny te pokryćfarbą elektrospawalną, prowizorycznie zamon-tować elementy nowego słupka, dopasowywującjego końce w części górnej i wzdłuż progów doszkieletu, a następnie prowizorycznie zamoco-wać go, wykonując kilka zgrzein. Po prowizo-rycznym dopasowaniu zamocować zawiasy, za-montować drzwi i sprawdzić równomiernośćszczelin drzwi. Jeżeli nie jest potrzebna korektaustawienia słupka, wykonać zgrzeiny punktoweoraz liniowe na wszystkich obwodach mocują-cych słupek.Po ponownym sprawdzeniu ustawienia i równo-mierności szczelin oczyścić miejsca spawanei przygotować do lakierowania.Szkielet słupka przedniego (rys. 11.43) wymon-towuje się ze szkieletu nadwozia po uprzednimwymontowaniu zawiasów pokrywy przedziału sil-nika, wzmocnienia słupka przykręconego do far-tucha wewnętrznego nadkoli oraz po wymontowa-

niu zawiasów drzwi. Słupek przedni należy prze-ciąć poprzecznie piłką do metalu w górnej częścioraz w środkowej części progu drzwi przednich,pozostawiając naddatki, które umożliwią dokład-ne dopasowanie.W czasie wycinania uważać, by nie uszkodzićelementów przylegających, które nie będą wy-mienione. Po zlikwidowaniu wszystkich spawówi zgrzein słupek należy wymontować.W czasie montażu należy, po prowizorycznymzamontowaniu, sprawdzić ustawienie i szczelinymiędzy zamontowanymi drzwiami oraz geometrięwykroju szyby czołowej.Pozostałe elementy szkieletu nadwozia, to jest:— wzmocnienie przednie dachu i słupka(rys. 11.44);

Rys. 11.43. Schemat słupka przedniego ze wzmocnieniemzawiasów drzwi przednich1 — zawiasa pokrywy przedziału silnika, 2 — wzmocnieniesłupka, 3 — zawiasy drzwi

Rys. 11.44. Wzmocnienie przednie boku i słupka

233


Nadwozie

Rys. 11.45. Narożnik boczny wzmocnienia czołowego

Rys. 11.46. Belka tylna w samochodzie FIAT PalioWeekend

— narożniki boczne wzmocnienia czołowego(rys. 11.45);— belkę poprzeczną tylną w samochodzie PalioWeekend (rys. 11.46);— podłogę bagażnika z tylną belką poprzecznąw samochodzie Palio Weekend (rys. 11.47);— belkę boczną podłogi bagażnika w samocho-dzie Palio Weekend (rys. 11.48);— pas tylny nadwozia w samochodzie Siena(rys. 11.49);— poszycie wewnętrzne boku przedziału bagaż-nika (rys. 11.50) w samochodzie Siena;— nadkole tylne zewnętrzne w samochodzie Sie-na (rys. 11.51);— nadkole tylne wewnętrzne w samochodzieSiena (rys. 11.52);— podłogę bagażnika w samochodzie Siena(rys. 11.53);— podszybie tylne w samochodzie Siena(rys. 11.54);— belkę boczną podłogi bagażnika w samocho-dzie Siena (rys. 11.55)należy wymieniać przez wycięcie, usunięciezgrzein i spawów oraz ponowny montaż z dopa-sowaniem, wykorzystując wskazówki i zaleceniaanalogiczne, jak podczas wymiany elementówszkieletu nadwozia opisanych wcześniej.

Rys. 11.47. Podłoga bagażnika w samochodzie FIAT PalioWeekend

Rys. 11.48. Belka boczna podłogi bagażnikaw samochodzie FIAT Palio Weekend

Rys. 11.49. Pas tylny w samochodzie FIAT Siena

234


Elementy szkieletu nadwozia

Rys. 11.50. Poszycie wewnętrzne boku przedziałubagażnika w samochodzie FIAT Siena

Rys. 11.51. Nadkole tylne zewnętrzne w samochodzieFIATSiena

Rys. 11.52. Nadkole tylne wewnętrzne w samochodzieFIATSiena

Rys. 11.53. Podłoga bagażnika w samochodzie FIATSiena

Rys. 11.54. Podszybie tylne w samochodzie FIAT Siena

Rys. 11.55. Belka boczna podłogi bagażnika

235


Nadwozie

236


Narzędzia specjalne do naprawy nadwozia

Narzędzia specjalne do napraw nadwozi Tablica 11-2

Nazwa narzędzia

1

Nóż pneumatyczny do wymontowania szybNarzędzie do wymontowania kołków z tworzyw sztucznychNarzędzie do wymontowania kołków z tworzyw sztucznychOstrze noża pneumatycznego do wymontowania szybOstrze noża pneumatycznego do wymontowania szybOsłona zabezpieczająca szyby przy wymontowaniu — zamontowaniuOstrze noża pneumatycznego do wymontowania szybKlucz do wymontowania — zamontowania zawiasów drzwiNarzędzie do wymontowania dźwigni podnośnika szybySzczypce do wyjmowania gniazda zapalniczkiSzczypce do montowania zaczepów sprężyn siedzeńZestaw z drutem harmonicznym do wymontowania szybyŚrubokręt z końcówką kulistą do specjalnych śrubNarzędzie do wymontowania kołków z tworzyw sztucznychŚciągacz (jednoramienny)Ściągacz trójramienny (kompletny ze szczękami)Szczęki (2) ściągaczaSzczęka ściągacza 1840005002Ściągacz udarowy (używany z elementami specyficznymi)Ściągacz udarowy (używać z elementami specyficznymi)Wspornik obrotowy do przeglądu silnika (można go używać również do skrzyni biegówi mechanizmu różnicowego)Uchwyt narzędzia i elementy montażoweWspornik obrotowy do przeglądu skrzyni biegów i mechanizmu różnicowegoSzczypce do zgniatania nakrętek (używać z elementami specyficznymi)Szczelinomierz (0,05-0,10...0,80) do sprawdzania różnych luzów


2

18230110001823014000182301500018230220001823023000182302700018230310001860890000187803400018760440001878017000187803400018895150001878077000184000500218400050031840005302184000530618402060001847017001

18610000001870007000187100000018741400011895113000

Silnik1,4

3

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

1,6

4

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X


ZMIANY I MODYFIKACJEOD ROKU 1999

12.1. INFORMACJE OGÓLNEW okresie od uruchomienia produkcji wprowadza-no w samochodzie nowe silniki oraz inne zmiany:— wynikające z ulepszeń procesu technologicz-nego;— dostosowujące samochód do wymagań użyt-kowników, dotyczące zwiększenia funkcjonalno-ści i poprawy wygody użytkowania;— pozwalające spełnić wymagania aktualnychdyrektyw europejskich dotyczących redukcji emi-sji zanieczyszczeń w spalinach.Zmiany wynikające z dostosowania do wymagańprocesu technologicznego nie spowodowałyzmiany danych technicznych samochodu oraz niewpłynęły na sposób obsługi, eksploatacji i naprawsamochodu, natomiast poprawiły jakość samo-chodu, estetykę wykonania i wygodę eksploatacji.Dostosowanie samochodu do wymagań użytkow-ników polegało na wprowadzeniu wielu jego wersjiróżniących się między sobą wyposażeniem stan-dardowym lub dodatkowym.Zakres zmian dostosowujących samochód dowymagań użytkowników dotyczy korekty sty-listyki nadwozia (szczególnie przedniej części),zmiany wykończenia wnętrza i wyposażenia orazkorekty zespołów mechanicznych samochodu.Zakres tych zmian stanowił dla producenta pod-stawę do zmiany nazw handlowych samochodówna nowe, tj. FIAT Albea i Nowy FIAT PalioWeekend.Spełnienie wymagań aktualnych dyrektyw euro-pejskich dotyczących redukcji zanieczyszczeńw spalinach zrealizowano wprowadzając domontażu w samochodach nowe lub zmoder-nizowane typy silników oraz poprawioną instala-cję elektryczną wraz z komputerem pokłado-

238

wym, który steruje wszystkimi systemami elektro-nicznymi samochodu.Silniki o pojemności 1372 cm3 i 1581 cm3 mon-towano w samochodach przeznaczonych na ry-nek polski do marca 1999 r., oznaczając je nasamochodach odpowiednio symbolami 1,4 i 16V.Od marca 1999 r. w samochodach montowanoośmiozaworowe silniki o pojemności 1242 cm3.Na samochodach z nowymi silnikami pojawiły sięcyfrowe oznaczenia — 75.W tym samym czasie zmodernizowano silniko pojemności 1581 cm3, poprawiając jego osiągi.Samochody z tymi silnikami oznaczano symbolem100 16V. Od roku 2001 dla tych silników wprowa-dzono system diagnostyki pokładowej EOBD(European On Board Diagnostic), spełniający wy-magania dyrektywy europejskiej zawartej w nor-mie 98/69/CE (Euro 3).

Od roku 2002 instalowano w samochodach silnikszesnastozaworowy o pojemności 1242 cm3 orazsilnik o pojemności 1596 cm3. Oba te silniki takżewyposażono w system EOBD, spełniający wyma-gania normy Euro 3.W tablicy 12-1 przedstawiono identyfikację typówsamochodów, silników i wersji nadwozi, a narysunkach 12.1 a i b — wymiary samochodówAlbea i Nowy Palio Weekend.Podstawowe dane techniczne tych samochodówzebrano w tablicy 12-2.W roku 2002 r. samochody FIAT Albea i NowyFIAT Palio Weekend oferowano do sprzedażyw wersjach i odmianach przedstawionych w tab-licy 12-3.W okresie od uruchomienia produkcji, stosowniedo warunków handlowych i wymagań rynku, częśćwyposażenia dodatkowego montowano w samo-chodzie jako wyposażenie standardowe. W roku

12By [email protected]

Informacje ogólne

Rys. 12.1. Podstawowe wymiary samochodówa — FIAT Albea, b — Nowy FIAT Palio Weekend* — pełne obciążenie.

239


Zmiany i modyfikacje od roku 1999

Identyfikacja typu samochodu, silnikaKod

identyfikacyjnytypu

samochodu

SUF1) 178 000lub

ZFA21 178000

Silnik

1242 cm3 8V

1242 cm3 16V

1372 cm3 8V

1581 cm3 16V

1596 16V

Kod typusilnika

178 B5.000

188 A4.000

188 A5.000

178B2.000

178 B3.000

182 B6.000

i wersji nadwozia

Kod wersjinadwozia

178CXG1AAP

178DXG1A013 )

178DXG1AAP

178 DYA1A05

178CYE1AAP

178 DY E1AAP

178 CX C1A178 DXCI A

178CXD1A178 CX D1A

178 DYC1 A 06

178CYC1ABP

178DYC1ABP

Tablica 12-1

Samochody w Polsce

Siena

X

X

X

PalioWeekend

X

X

X

X

X

X

Albea

X

X

Nowy PalioWeekend

X

X

X

1) Samochód wyprodukowany w Polsce.2) Samochód wyprodukowany we Włoszech.

3) Wersja na rynek niemiecki — 178 DX D1A 01B.Uwaga: kursywą oznaczono samochody występujące w tablicy 1 - 1 .

Podstawowe dane techniczne samochodów

Parametr

1

Liczba cylindrów

Układ i ułożeniecylindrów

Pojemność skokowa(cm3)

Stopień sprężania

Średnica cylindra (mm)

Skok tłoka (mm)

Objętość komoryspalania w głowicycylindrów (cm3)

Moc maksymalna(KM/kW)

Prędkość obrotowa mocymaksymalnej (obr/min)

Maksymalny momentobrotowy (kGm/N-m)

Prędkość obrotowa maks.momentu (obr/min)

Rozrząd

Zasilanie

Zapłon

Napięcie instalacjielektrycznej (V)

Pojemność akumulatora(A-h)

Liczba biegów

Siena// Palio Weekend

1,2 8V

2

4

rzędowe / poprze-czne z przodu

1242

9,8 + 0,2

70,8

78,86

23,41

73/54

6000

10,4/106

3000

z wałkiem rozrząduw głowicy

wtrysk elektronicznyM.P.I.Weber-Marelli

elektroniczny

12

50

5 + wsteczny

Albea

1,2 16V

3

4


1242

10,6 ±0,2

70,8

78,86

12,28

80/59

5000

11,6/114

4000

z wałkami rozrząduw głowicy

wtrysk elektronicznyM.P.I. Bosch

elektroniczny

12

50

5 + wsteczny

1,6 16V

4

4


1596

10,5±0,15

80,5

78,4

33,3

103/76

5750

14,8/145

4000



elektroniczny

12

50

5 + wsteczny

Tablica 12-2

Nowy Palio Weekend

1,2 16V

5

4


1242

10,6 + 0,2

70,8

78,86

12,28

80/59

5000

11,6/114

4000


wtrysk elektronicznyM.P.I. Bosch

elektroniczny

12

50

5 + wsteczny

1,6 16V

6

4


1596

10,5±0,15

80,5

78,4

33,3

103/76

5750

14,8/145

4000



elektroniczny

12

50

5 + wsteczny

240


Informacje ogólne

1

Układ kierowniczy

Hamulce kół przednich-rodzaj/średnica tarczy

(mm)Hamulce kół tylnychrodzaj/średnicabębna (mm)Wymiary ogumieniaLiczba miejscLiczba drzwiWymiaryPojemność bagażnika

(dm3)Pojemność zbiornikapaliwa (dm3)Rodzaj paliwa

Maksymalna masacałkowita (kg)Maksymalny naciskosi przedniej (kg)Maksymalny naciskosi tylnej (kg)Masa samochodugotowego do jazdy (kg)Maksymalna ładowność(pasaż, plus bagaże)

(kg)Maksymalna masa przy-czepy z hamulcem/bezhamulca (kg)Maksymalny nacisk kulihaka holowniczego (kg)Maksymalne obciążeniedachu (kg)Prędkość maksymalna

(km/h)Przyspieszenie0—100 km/h (s)Zużycie paliwa3'(dm3/100km)— średnie (propozycja

CCMC)— test miejski— prędkość stała

90 km/h

— prędkość stała120 km/h

Zużycie paliwa4'(dm3/100km)

— cykl miejski— cykl poza miejski— cykl mieszany

2

zębatkowy zewspomaganiemhydraulicznym

tarczowe/240tarczowe 257

bębnowe/228

175/65 R 14T82T5

4/5

rys. 1.8/1.9500/8501'

460/8901)/15402)

48/51

benzynabezołowiowa LO

min. 95

1475/1620

800

800/930

990/1025

500

1000/400

70

50

151/153

16,1/16,5

6,9

8,2

5,2

7,2

—

—

—

3


tarczowe/240

bębnowe/228

175/70 R 14 84T5

4

rys. 12.2a

515/8651'

47


min. 95

1525

800

870

1040

485

1000/400

70

50

162

13,5

—

—

9,4

5,7

7,0

4


tarczowe/240

bębnowe/228

175/70 R14 84H5

5

rys. 12.2b

515/8651'

47


min. 95

1585

800

870

1100

485

1000/400

70

50

180

10,8

—

—

11,5

6,5

8,3

5


tarczowe/257

bębnowe/228

175/70 R14 84T5

4

rys. 12.2a

460/8901)/15402)

58


min. 95

1660

800

930

1065

595

1000/400

70

50

167

13,2

—

—

9,2

5,4

6,8

6


tarczowe/257

bębnowe/228

175/70 R14 84H5

5

rys. 12.2b

460/8901)/15402)

58


min. 95

1730

850

930

1135

595

1000/400

70

50

186

10,5

—

—

11,7

6,1

8,11) Z siedzeniem tylnym złożonym — do krawędzi szyb bocznych.2) Z siedzeniem tylnym złożonym — do płaszczyzny dachu.3) Zużycie paliwa ustalono wg normy 80/1268/CEE przy prędkości 90 km/h, 120 km/h oraz w teście miejskim. Pomiary przy prędkości 90 km/h i 120 km/h

przeprowadzono na płaskiej suchej nawierzchni drogi oraz na stanowisku próbnym. Pomiary w teście miejskim wykonano na stanowisku próbw symulowanym ruchu miejskim.

41 Zużycie paliwa ustalono wg normy 1999/100/CE na podstawie prób homologacyjnych. Cykl miejski — uruchomienie zimnego silnika, symulacjaróżnych warunków jazdy w cyklu miejskim; Cykl poza miejski — jazda z różnymi przyspieszeniami, na różnych biegach, z symulowaną jazdą pozamiastem w zakresie prędkości 0 do 120 km/h; cykl mieszany — 37% test miejski i 63% test poza miejski.

241



Odmiany samochodów i ich podstawowe parametry Tablica 12-3

Odmiana samochodu

FIATAIbea 1,2 16VEL

FIAT Albea 1,2 16VHL

FIATAIbea 1,6 16VHL

Nowy FIAT Palio Weekend 1,2 8V EL

Nowy FIAT Palio Weekend 1,2 16V HL

Nowy FIAT Palio Weekend 1,6 16V HL

Pojemność silnika(cm3)

1242

1242

1596

1242

1242

1596

Moc maksymalna(KM)

80

80

103

73

80

103

Prędkość maksymalna(km/h)

162

162

180

153

167

186

2002 w wyposażeniu standardowym samocho-dów stosowano:— wspomaganie układu kierowniczego;— regulację położenia kierownicy;— ogrzewaną tylną szybę z wycieraczką;— obrotomierz;— poduszkę powietrzną kierowcy;— zderzaki w kolorze nadwozia;— przystosowanie do montażu radia;— zegar cyfrowy.Zestawienie pozostałego wyposażenia dodatko-wego samochodów przedstawiono w tablicy 12-4,a kolorystykę oferowanych samochodów—w tab-licy 12-5.Na tablicy rozdzielczej samochodów wprowadzo-no zestaw wskaźników wyposażony dodatkowow obrotomierz, cyfrowy wyświetlacz okresowegoi sumarycznego licznika kilometrów, cyfrowy wy-świetlacz temperatury zewnętrznej (w samocho-dach wersji HL) oraz lampkę kontrolną systemuwtryskowo-zapłonowego (EOBD).

Na rysunku 12.2 pokazano zmienioną tablicęrozdzielczą z nowym zestawem wskaźników.Opis zmienionych elementów zestawu wskaźni-ków pokazanego na rysunku 12.3 zamieszczonoponiżej (pozostałe objaśnienia są identyczne z po-danymi na stronach 21... 23).20. Wyświetlacz sumarycznego i okresowegolicznika kilometrów. Wyświetlacz ten jest stero-wany przyciskiem (21).21. Przycisk zerowania okresowego licznikakilometrów. Krótkie naciśnięcie powoduje przełą-czenie okresowego licznika kilometrów na suma-ryczny licznik kilometrów i odwrotnie. Długie naci-śnięcie (ok. 2 s) powoduje wyzerowanie okreso-wego licznika kilometrów.22. Lampka kontrolna systemu wtryskowo--zapłonowego. Wprowadzono nową lampkętypu „Ml" (Malfunction Indicator) koloru bur-sztynowego. Lampka zaświeca się po włącze-niu zapłonu i powinna zgasnąć po uruchomie-niu silnika. Oznacza to prawidłowe działanie.

Wyposażenie samochodów

Wyszczególnienie

Lusterka zewnętrzne regulowane elektrycznie

Siedzenie kierowcy z regulacją lędźwiową

Centralny zamek z elektrycznym podnośnikiemszyb

Poduszka powietrzna pasażera

Lakier metalizowany

Reflektory przeciwmgłowe

ABS z EBD

Klimatyzacja

Radio

Regulacja oświetlenia zestawu wskaźników

Wskaźnik temperatury zewnętrznej

Obręcze kół ze stopu aluminium

Fiat Albea

1,216VEL

N

O

O

O

O

O

O

O

O

N

N

N

1,216VHL

S

S

S

S

O

S

O

O

S

S

S

N

1,616VHL

S

S

S

S

O

S

O

O

S

S

S

O

Tablica 12-4

Nowy FIATPalio Weekend

1,28V EL

N

O

O

O

O

O

O

O

O

N

N

N

1,216VHL

S

S

S

SO

S

O

O

S

S

S

N

1,616VHL

S

S

S

S

O

S

O

O

S

S

S

O

Wyposażenie: N — niedostępne, O — dodatkowe (opcja), S — standardowe.Wyposażenie może ulegać zmianom.

242


Informacje ogólne

Rys. 12.2. Tablica rozdzielcza samochodów FIAT Albea i Nowy FIAT Palio Weekend1 — lewa regulowana kratka nawiewu powietrza, 2 — lewa nieregulowana kratka nawiewu powietrza, 3 — lewa dźwigniaprzełącznika pod kierownicą, 4 — zestaw wskaźników, 5 — koło kierownicy z poduszką powietrzną kierowcy, 6 — lewaregulowana kratka centralnego nawiewu powietrza, 7 — wyłącznik świateł awaryjnych, 8 — prawa dźwignia przełącznika podkierownicą, 9 — zespół wyłączników, 10 — radioodtwarzacz (tylko w wersji HL), 11 — prawa regulowana kratka centralnegonawiewu powietrza, 12 — prawa nieregulowana kratka nawiewu powietrza, 13 — prawa regulowana kratka nawiewu powietrza,14 — poduszka powietrzna pasażera, 15 — schowek, 16 — pokrętła i suwak układu ogrzewania i klimatyzacji,17 — zapalniczka, 18 — popielniczka, 19 — wyłącznik zapłonu, 20 — dźwignia blokowania położenia kierownicy,21 — przycisk sygnału dźwiękowego, 22 — pokrywka skrzynki bezpieczników, 23 — dźwignia otwierania pokrywy przedziałusilnika, 24 — pokrętła podświetlania zestawu wskaźników i korektora ustawienia świateł reflektorów



Rys. 72.3. Zestawy wskaźnikówa — samochodu FIAT Albea, b — samochodu Nowy FIAT Palio Weekend(objaśnienia oznaczeń w rozdz. 1.3.2 i 12.1)

Jeżeli lampka nie zgaśnie lub zaświeci się pod-czas jazdy samochodem światłem ciągłym, ozna-cza pojawienie się usterek w systemie wtryskowo--zapłonowym (zmniejszenie osiągów silnika,zwiększenie zużycia paliwa, zwiększenie emisjizanieczyszczeń) nie wpływających na sprawnośćkatalizatora. W takim wypadku, nie przeciążającsilnika, jazdę można kontynuować do najbliższejautoryzowanej stacji obsługi (użytkowanie samo-chodu z trwale świecącąsię lampką może spowo-dować uszkodzenie silnika). Jeżeli lampka zgaś-nie, to w stacji będzie możliwe ustalenie przyczynysygnalizowanej usterki, gdyż urządzenie sterują-ce zapamięta usterkę.Jeżeli lampka świeci się światłem pulsującym,będzie to oznaczać prawdopodobne uszkodzeniekatalizatora. Należy wtedy zmniejszyć i utrzymaćmałą prędkość obrotową silnika do chwili ażlampka zgaśnie, po czym kontynuować jazdę

244

z umiarkowaną prędkością do najbliższej auto-ryzowanej stacji obsługi.23. Lampka kontrolna uszkodzenia świateł ze-wnętrznych koloru żółtego (luci check). Lamp-ka zaświeca się w przypadku przerwania obwodu,przepalenia żarówki, niewłaściwej mocy zainsta-lowanej żarówki w obwodach świateł zewnętrz-nych, pozycyjnych, tylnych przeciwmgłowych,świateł hamowania (z wyjątkiem dodatkowegoświatła hamowania).24. Lampka kontrolna tylnych świateł prze-ciwmgłowych koloru bursztynowego. Zaświe-ca się przy włączonych tylnych światłach przeciw-mgłowych.25. Lampka kontrolna przednich świateł prze-ciwmgłowych koloru zielonego. Zaświeca sięprzy włączonych przednich światłach przeciw-mgłowych.


Informacje ogólne

Rys. 12.4. Umiejscowienie zegara cyfrowegoa — w samochodzie z radioodtwarzaczem, b — w samochodzie bez radioodtwarzacza

Podstawowe charakterystyki materiałów eksploatacyjnych

Rodzaj

Olej do silnikówbenzynowych

Olej do silnikówbenzynowych

Olej do silnikówwysokoprężnych

Olej do silnikówwysokoprężnych

Olej do skrzynekprzekładniowych

Olej do wspomaganiaukładu kierowniczego

Smar do przekładni układukierowniczego

Płyn do układu hamulcowe-go i sterowania sprzęgłem

Smar do przegubów homo-kinetycznych

Smar do łożysk piast kółi przegubów drążków kierow-niczych

Smar do korektora siły ha-mowania

Ciecz do układu chłodzenia

Płyn do spryskiwaczy szybi reflektorów

Oznaczenie

SELENIA 20K

SELENIAPERFORMER

SELENIA TURBODIESEL

SELENIAWR DIESEL

TUTELLA CAR ZC 75SYNTH

TUTELA Gl/A

TUTELA K854

TUTELA TOP 4

TUTELA MRM 2

TUTELA M3

SP349

Paraflu

TUTELAPROFESIONAL SC 35

Wymagania jakościowe

Olej wielosezonowy syntetyczny klasySAE 10W-40, który przewyższa specy-fikację ACEA A3 i API SJ

Olej wielosezonowy syntetyczny klasySAE 5W-30, który przewyższa specyfi-kację ACEA A1 i API SJ

Olej wielosezonowy syntetyczny klasySAE 10W-40, który przewyższa specy-fikację ACEA B3 i API CF

Olej wielosezonowy syntetyczny klasySAE 10W-40, który przewyższa specy-fikację ACEA B3 i API CF

Olej przekładniowy klasy SAE 75W 80EP, który przewyższa specyfikacjęMIL-L-2105Di API GL 5

Olej do wspomagania układu kierow-niczego typu „ATF DEXRON II D LEV"

Smar na bazie mydeł litowych z dwu-siarczkiem molibdenu, konsystencjaNLGI nr 000

Płyn syntetyczny zgodny z normamiF.M.V.S.S. nr 116 DOT4, ISO 4925,CUNA NC-956-01, SAE J-1704

Smar na bazie mydeł litowych z dwu-siarczkiem molibdenu, wodoodporny,konsystencja NLGi nr 2

Smar na bazie mydeł litowych z dwu-siarczkiem molibdenu, konsystencjaNLGI nr 3

Smar specjalny kompatybilny z płynemhamulcowym

Ciecz na bazie glikolu jednoetylowegozgodny z normą CUNA NC 956-16

Płyn detergentowy (mieszanina alko-holi) zgodny z normąCUNA NC 956-11

Tablica 12-6

Wskazówkidotyczące stosowania

Zakres temperatur: -25°Cdo+40°C

Stosować przy bardzo nis-kich temperaturach zewnęt-rznych

Zakres temperatur: -15°Cdo +40°C

Stosować przy bardzo nis-kich temperaturach zewnęt-rznych

Skrzynka biegów i mecha-nizm różnicowy

Mechanizm wspomaganiakierownicy

Przekładnia kierownicza zę-batkowa

Układ hamulców hydraulicz-nych i sterowania sprzęgła

Przeguby homokinetyczne

Łożyska piast kół i przegubydrążków kierowniczych

Korektor siły hamowania, tu-lejka i drążek korektora

Do sporządzania mieszaniny50% z H20

Sporządzanie mieszaninyw zależności od temperaturypowietrza

245



Ilości materiałów eksploatacyjnych

Miejsce stosowania

Zbiornik paliwa: Siena/Albea

Palio Weekend

w tym rezerwa

Układ chłodzenia; z nagrzewnicą

z klimatyzacją

I Iktari srrwnwani* silnik,- W V m i a n a b e Z f i l t r a

wymiana z filtrem


Przekładnia zębatkowa układu kierowniczego

Hydrauliczny układ wspomagania kierownicy

Przeguby homokinetyczne i osłony(na 1 przegub)

Układ hydrauliczny hamulcówSiena/Albea

Palio Weekend

Układ hydrauliczny hamulców z ABSSiena/Albea

Palio Weekend

Zbiornik płynu spryskiwacza szyb

Silnik 1,2 8V

dm 3

48

51

5 do 7

5,8

5,9

3,3

3,74

2,0

—

0,68

—

0,40

—

0,50

—

2,3

kg

—

—

—

6,0

6,1

3,0

3,4

1,73

0,126

0,54

0,075

0,43

—

0,53

—

Silnik 1,2 16V

dm 3

48/47

51

5 do 7

6,0

—

2,5

2,8

2,0

—

0,68

—

0,40

0,40

0,450

0,450

2,3

kg

—

—

—

6,2

—

2,2

2,5

1,73

0,126

0,54

0,075

—

—

—

—

Silnik 1,6 16V

dm 3

48/47

51

5 do 7

6,9

6,6

3,5

3,8

2,0

—

0,68

—

0,40

0,40

0,450

0,450

2,3

kg

—

—

—

7,1

6,8

3,1

3,4

1,73

0,126

0,54

0,075

—

—

—

—

Tablica 12-7

Zalecane materiałyeksploatacyjne

Benzyna bezołowiowao liczbie oktanowej min.95

Mieszanina:50% Paraflu50% wody destylowanej

SELENIA 20KSAE 10W/401)

TUTELA CAR ZC 75SYNTH

TUTELA K 854

TUTELA Gl/A

TUTELA MRM2

TUTELA TOP 4

TUTELAPROFESSIONAL

SC352)

1) W klimacie bardzo chłodnym stosować SELENIA PERFORMER SAE 5W/30.2) Do sporządzania mieszaniny z wodą w zależności od temperatury.

Rys. 12.5. Rozmieszczenie połączeń z masą w samochodach z silnikami 1,2 16V i 1,6 16V2 — punkt masy silnika, 3 — punkt masy akumulatora, 24 — masa przednia lewa, 46 — masa lewa tablicy rozdzielczej,51 — masa prawa tablicy rozdzielczej, 89 — masa tylna środkowa, 131 — masa elektronicznego urządzenia sterującego nasilniku, 136 — masa elektronicznego urządzenia sterującego na nadwoziu, 159 — masa układu poduszki powietrznej,170 — połączenie z masą układu klimatyzacji, 171 — połączenie układu ABS z masą, 172 — połączenie ogrzewanej szyby tylnejz masą (tylko w samochodzie Nowy Palio Weekend)

246


Informacje ogólne

Rys. 12.6. Umiejscowienie skrzynek bezpieczników, elektronicznego urządzenia sterującego silnika, centralek układu,poduszki powietrznej i układu ABS oraz komputera pokładowego w samochodzie30 — skrzynka bezpieczników w przedziale silnika, 61 — skrzynka bezpieczników pod tablicą rozdzielczą, 148 — centralkaukładu ABS, 155 — centralka układu poduszki powietrznej, 167 — elektroniczne urządzenie sterujące silnika (silnik 1,2 16V),168 — elektroniczne urządzenie sterujące silnika (silnik 1,6 16V), 169 — komputer pokładowy

26. Wyświetlacz wskaźnika zewnętrznej tem-peratury powietrza. Jest stosowany jako wypo-sażenie dodatkowe.Samochody zostały wyposażone w zegar cyf-rowy. W samochodach wyposażonych w radioodt-warzacz zegar jest umiejscowiony w schowku podzapalniczką (rys. 12.4a). W samochodach bezradioodtwarzacza zegar jest umieszczony nadcentralnymi kratkami wlotu powietrza (rys. 12.4b).Godziny ustawia się lewym przyciskiem, a minuty— prawym przyciskiem.Okresowe przeglądy techniczne samochodówz silnikami 1,2 8V, 1,2 16V i 1,6 16V należywykonywać w sposób opisany w tablicy 1-15 nastronie 52.Podczas wykonywania przeglądów okresowychnależy korzystać ze wskazówek obsługowo-na-

prawczych podanych w rozdziale 1.3.5 na stro-nie 38, uwzględniając dane techniczne podanew niniejszym rozdziale.Podczas każdego przeglądu technicznego zalecasię dodatkowo sprawdzić:— działanie oświetlenia (reflektorów, kierunko-wskazów, świateł awaryjnych, lampek oświetleniawnętrza bagażnika i schowka, lampek sygnaliza-cyjnych w zestawie wskaźników);— działanie wycieraczki szyby przedniej i usta-wieni« dysz spryskiwaczy;— położenie i stan gum wycieraków szyb przed-niej i tylnej.Wydłużono również okresy, po których należysprawdzać poziom oleju w skrzynce przekład-niowej z 60 000 do 80 000 kilometrów.

247



Charakterystykę oraz ilości materiałów eksploata-cyjnych stosowanych w samochodach z silnikami1,2 8V, 1,2 16V i 1,6 16V zamieszczono w tab-licach 12-6 i 12-7.

Wprowadzenie komputera pokładowego orazzmiany instalacji elektrycznej wpłynęły na innerozmieszczenie połączeń elementów instalacjielektrycznej i elektronicznej w samochodzie (rys.12.5).

Na rysunku 12.6 pokazano lokalizację komputerapokładowego oraz skrzynek bezpieczników i elek-tronicznych urządzeń sterujących systemu wtrys-kowo-zapłonowego, poduszki powietrznej i układuABS w samochodach z silnikami 1,216V i 1,616V.Wskazówki dotyczące identyfikacji bezpiecz-ników, zabudowy, połączeń elementów instala-cji elektrycznej i elektronicznej podano w roz-dziale 12.4.

12.2. SILNIKI

12.2.1. Silnik 1,2 8V

Silniki ośmiozaworowe 1,2 8V montowano w sa-mochodach od marca 1999 roku.Silnik 1,2 8V jest silnikiem czterocylindrowymo pojemności 1242 cm3 z cylindrami ustawionymirzędowo. Na każdy cylinder przypadają po dwazawory. Zawory są napędzane wałkiem rozrząduułożyskowanym w głowicy. W silnikach zastoso-wano wielopunktowy elektroniczny system wtrys-kowo-zapłonowy (MPI).Zestawienie oznaczeń podstawowych rozwiązańtechnicznych dotyczących silników przedstawio-no w tablicy 12-8; wymiary i pasowania w kadłubiesilnika oraz w układzie tłokowo-korbowym w tab-licy 12-9, natomiast wymiary i pasowania części

Zestawienie oznaczeń rozwiązań technicznych stosowanych w silnikach Tablica 12-8

Wyszczególnienie

Elektroniczne urządzenie sterujące

Cewka zapłonowa

Świece zapłonowe

Rozrusznik

Alternator ^ k| imatyzacji

z klimatyzacją

Regulator napięcia

Akumulator

Silnik 1,2 8V

M.P.I. Weber-MarelliI.A.W. 18FB

M. MarelliBAE 800 B; BAE 800 AK

Champion RC8BYC;NGK BKR6EKC

M. MarelliE80E-12 V-1 kW (0,8 KW)

M. MarelliA 1151-14 V-38/65 A

M. MarelliA 115M-14V-50/90 A

elektroniczny wbudowany

Silnik 1,2 16V

M.P.I. BoschME 7.3 H4

Bosch0.221.503.47

NGK DCPR8E-N

M. Marelli-DensoE80E-12 V-1,0kW

M. MarelliA 1151-14 V-38/65 A

M. MarelliA 115M-14V-50/90 A


Silnik 1,6 16V

M.P.I. Weber-MarelliI.A.W. 4EF.B6

ChampionBAE 920A

NGK BKR5EZ;Champion RC10YCC;

Bosch FR8DE

DensoM70R-12-1,4kW

BoschKCB1-14V-45/80A

BoschKCB2-14 V-50/90A


12 V-50Ah-250 A

Wymiary i pasowania w kadłubie silnika oraz układzie tłokowo-korbowym w mm Tablica 12-9

Wyszczególnienie

1

Średnica otworów pod łożyska głównew kadłubie silnika

Długość otworów pod łożyska głównew kadłubie silnika

Średnica czopów głównych wału korbowego

Średnica czopów korbowych wału korbowego

Długość czopów głównych wału korbowego

zna-czenie

2

T

W

P

A

B

C

A

B

C

Silnik 1,2 8V

3

Silnik 1,2 16V

4

51,705 do 71,709

51,709 do 51,713

51,713 do 51,718

19,140 do 19,200

47,994 do 48,000

47,988 do 47,994

47,982 do 47,988

42,001 do 42,008

41,995 do 42,001

41,998 do 41,995

—

—

23,975 do 24,025

Silnik 1,6 16V

5

54,507 do 54,520

22,140 do 22,200

50,780 do 50,786

50,787 do 50,783

50,794 do 50,800

45,518 do 45,523

45,510 do 45,517

45,503 do 45,509

26,975 do 27,025

248


Silniki

1

Grubość łożysk głównych wału korbowego

Podwymiary naprawcze łożysk głównych wałukorbowego

Luz nominalny łożysk głównych wałukorbowego

Grubość łożysk stopy korbowodu

Podwymiary naprawcze łożysk stopykorbowodu

Średnica otworu stopy korbowodu

Średnica otworu główki korbowodu

Luz nominalny łożysk stopy korbowodu

Grubość pierścieni oporowych czopówgłównych wału korbowego

Nadwymiar pierścieni oporowych czopówgłównych wału korbowego

Luz osiowy nominalny wału korbowego

Średnica wewnętrzna tulejki główkikorbowodu wciśniętej i rozwierconej

Średnica zewnętrzna tulejki główki korbowodu

Średnica sworznia tłoka

Nadwymiar naprawczy sworznia tłoka

Średnica otworu piasty sworznia tłoka w tłoku

Luz sworznia tłoka w piaście tłoka

Wcisk sworznia tłoka w główce korbowodu

Średnica tulei cylindra

Średnica tłoka

Miejsce pomiaru średnicy tłoka mierzoneod stopy tłoka

Nadwymiar naprawczy tłoka

Luz między tłokiem a tuleją cylindra

Szerokość rowków pierścieni tłokowychw tłoku

Wysokość pierścieni tłokowych

Nadwymiar naprawczy pierścieni tłokowych

Luz między pierścieniem tłokowym a rowkiemw tłoku

2

AB

C

A

B

C

AB

C

ABC

ABCGSDGSD

GSD

3

1,836 do 1,840

1,841 do 1,845

1,846 do 1,850

4

1,836 do 1,840

1,843 do 1,847

1,848 do 1,852

5

1,840 do 1,844

1,844 do 1,848

1,850 do 1,854

0,254; 0,508

0,025 do 0,049 0,250 do 0,400

1,544 do 1,548

—

—

0,190 do 0,460

1,537 do 1,541

1,540 do 1,544

1,544 do 1,548

0,254; 0,508

45,128 do 45,138

17,939 do 17,956

0,024 do 0,062 0,024 do 0,060

48,630 do 48,642

23,939 do 23,972

0,250 do 0,500

2,310 do 2,360

0,127

0,055 do 0,265

—

—

17,970 do 17,974

21,004 do 21,009

24,016 do 24,041

20,990 do 20,995

0,2

17,982 do 17,986

0,008 do 0,016

0,014 do 0,035

70,800 do 70,810

70,810 do 70,820

70,820 do 70,830

70,760 do 70,770

70,770 do 70,780

70,780 do 70,790

8,5 6,0

20,997 do 21,001

0,002 do 0,011

0,044 do 0,102

80,500 do 80,510

80,510 do 80,520

80,520 do 80,530

80,452 do 80,462

80,459 do 80,471

80,468 do 80,478

9,7

0,4

0,030 do 0,050

1,230 do 1,250

1,210 do 1,230

2,510 do 2,530

1,190 do 1,230

1,190 do 1,230

2,490 do 2,530

1,170 do 1,190

1,175 do 1,190

2,475 do 2,490

0,4

0,040 do 0,080

0,020 do 0,055

0,020 do 0,055

0,00 do 0,060

0,00 do 0,055

0,00 do 0,055

0,038 do 0,058

0,039 do 0,061

0,042 do 0,062

1,225 do 1,245

1,210 do 1,230

2,010 do 2,030

1,175 do 1,190

1,175 do 1,190

1,975 do 1,990

0,2-0,4-0,6

0,035 do 0,070

0,020 do 0,055

0,020 do 0,055

249



Tablica 12-9 cd.

1

Luz zamka pierścienia tłokowego zamontowa-nego do tulei cylindra

2

G

S

D

3 4

0,200 do 0,400

0,250 do 0,450

5

0,150 do 0,350

0,200 do 0,400

0,200 do 0,450

Uwagi: A, B, C, D, E — grupy selekcyjne, G — pierścień górny, S — pierścień środkowy, D — pierścień dolny, P — otwór przedni, W — otwórwewnętrzny, T — otwór tylny.

Wymiary i pasowania w głowicyWyszczególnienie

1

Średnica otworów łożysk wałka rozrząduw głowicy cylindrów

Średnice czopów wałków rozrządu

Luz promieniowy ułożyskowania wałkarozrządu

Średnica otworów gniazd popychaczy

Średnica zewnętrzna popychaczy

Luz popychacza zaworów w gnieździew głowicy

Luz zaworów na zimnym silniku

Grubości podkładek do regulacji luzuzaworowego

Luz zaworu do kontroli faz rozrząduna zimnym silniku

Wzniosy krzywek wałków rozrządu

Średnice otworów gniazd prowadniczaworów

Średnica zewnętrzna prowadnic zaworów

Wcisk prowadnic zaworów w gnieździe

Średnica prowadnic zaworówpo wciśnięciu i rozwierceniu

Podwymiary naprawcze prowadniczaworów

Średnica trzonków zaworów

Luz między trzonkami i prowadnicamizaworów

Średnica grzybków zaworów

cylindrówOkreślenia

2

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

dolotowy

wylotowy

dolotowy

wylotowy

dolotowy

wylotowy

dolotowy

wylotowy

dolotowy

wylotowy

dolotowy

wylotowy

dolotowy

wylotowy

dolotowyi wylotowy

dolotowy

wylotowy

dolotowy

wylotowy

dolotowy

wylotowy

i częściach układu rozrządu w mmSilnik 1,2 8V

3

24,045 do 24,070

23,545 do 23,570

24,025 do 24,070

—

—

24,000 do 24,015

23,500 do 23,515

24,000 do 24,015

—

—

0,030 do 0,070

35,000 do 35,025

34,975 do 34,995

0,005 do 0,050

0,40 + 0,05

0,40 ±0,05

3,20 do 4,70 co 0,05

0,8

0,8

9,5

9,5

12,950 do 12,977

12,950 do 12,977

13,010 do 10,030

13,010 do 10,030

0,033 do 0,080

0,033 do 0,080

7,022 do 7,040

7,022 do 7,040

0,05; 0,10; 0,25

6,982 do 7,000

6,982 do 7,000

0,022 do 0,058

0,022 do 0,058

31,20 do 31,50

27,20 do 27,50

Silnik 1,2 16V

4

35,045 do 35,070

48,045 do 48,070

49,045 do 49,070

—

—

35,000 do 35,015

48,000 do 48,015

49,000 do 49,015

—

—

—

28,400 do 28,421

28,354 do 28,370

0,046 do 0,051

—

—

—

0,45

0,45

7,5

9,959 do 9,989

9,959 do 9,989

10,010 do 10,030

10,010 do 10,030

0,049 do 0,051

0,049 do 0,051

0,033 do 0,080

0,033 do 0,080

0,05; 0,10; 0,25

5,974 do 5,992

5,974 do 5,992

0,030 do 0,066

0,030 do 0,066

22,25 do 22,55

22,25 do 22,55

Tablica 12-10

Silnik 1,6 16V

5

29,989 do 30,014

52,445 do 52,470

52,845 do 52,870

53,245 do 53,270

53,645 do 53,670

29,944 do 29,960

52,400 do 52,415

52,800 do 52,815

53,200 do 53,215

53,600 do 53,615

0,030 do 0,0701)

33,000 do 33,025

32,959 do 32,975

0,025 do 0,066

—

—

—

0,45

0,45

8,5

8,0

12,959 do 12,977

12,959 do 12,977

13,010 do 13,030

13,010 do 13,030

0,033 do 0,080

0,033 do 0,080

7,022 do 7,040

7,022 do 7,040

0,05; 0,10; 0,25

6,982 do 7,000

5,974 do 5,992

0,022 do 0,058

0,022 do 0,058

30,20 do 30,50

29,75 do 30,05

250


Silniki

1

Kąt przylgni grzybków zaworów

Kąt przylgni gniazd zaworów

Szerokość przylgni gniazd zaworów

Pojemność komór spalaniaw głowicy w cm3

Parametry obciążenia sprężyn zaworów

2

dolotowyi wylotowy

dolotowyi wylotowy

dolotowyi wylotowy

obciążeniedaN

wysokość

obciążeniedaN

wysokość

3 4 5

45°30' + 5'

45° ± 5' 45° ±20' 45° ± 5'

około 2

23,41

21,2 do 23,8

31

61,4 do 65,5

21,5

12,28

22,5

31

42,3

23,0

33,30

25,0 do 38,0

34,6

59,2 do 65,0

26,0

Luz na pierwszym czopie 0,029 do 0,070.

Kąty początku i końca otwarcia zaworów

Położenie zaworu

Początek otwarcia zaworu dolotowego

Koniec otwarcia zaworu dolotowego

Początek otwarcia zaworu wylotowego

Koniec otwarcia zaworu wylotowego

Oznaczeniekąta

na rys. 2.2

A

B

C

D

Silnik 1,2 8V

7° przed GMP

41° po DMP

43° przed DMP

5° po GMP

Silnik 1,2 16V

0° przed GMP

32° po DMP

32° przed DMP

0° po GMP

Tablica 12-11

Silnik 1,6 16V

0° przed GMP

34° po DMP

24° przed DMP

0° po GMP

Dane techniczne układu smarowania, wymiary i pasowania w mmWyszczególnienie

Rodzaj układu smarowania

Pompa oleju

Napęd pompy oleju

Umiejscowienie zaworuregulacyjnego ciśnienia oleju

Czujnik ciśnienia oleju

Szczelina między kołem zębatyma korpusem pompy

Szczelina między płaszcz, kółzębatych a płaszcz, pompy

Luz między kołami zębatymi

Parametry obciążenia sprężynzaworu regulacji ciśnienia oleju

Ciśnienie robocze (MPa)w temperaturze 100°C

Określenia

obciążenie daN

wysokość

obciążenie daN

wysokość

bieg jałowy

przy4000 obr/min

Silnik 1,2 8V

pod ciśnieniem,pompa zębata i filtr

oleju z wkładempapierowym

zębata

przez wał korbowysilnika

wbudowanyw przednią pokrywę

wału korbowego

elektryczny

0,080 do 0,186

0,025 do 0,056

—

4,45 do 4,49

34,1

—

—

>0,1

0,343 do 0,490

Silnik 1,2 16V



zębata

przez wał korbowysilnika

wbudowanyw przednią pokrywę

wału korbowego

elektryczny

0,100 do 0,210

0,025 do 0,070

—

4,45 do 4,49

34,1

—

—

>0,07

>0,4

Tablica 12-12

Silnik 1,6 16V



zębata

przez dodatkowyw kadłubie silnika

wbudowanyw pompie oleju

elektryczny

0,110 do 0,180

0,40 do 0,106

0,30

6,65 do 9,95

22,5

7,05 do 7,35

21

>0,1

>0,45

251



Dane techniczne układu chłodzenia, wymiary i pasowania w mm Tablica 12-13

Wyszczególnienie

Rodzaj układu chłodzenia

Napęd pompy cieczy chłodzącej

Sterowanie wentylatora (wentylatoraz napędem elektrycznym)

Temperatura włączania wentylatora

Temperatura wyłączania wentylatora

Temperatura początku otwarcia termostatu

Temperatura maksymalnego otwarciatermostatu

Skok zaworu termostatu

Ciśnienie kontrolne szczelności chłodnicy

Ciśnienie kontrolne otwarcia zaworu korkazbiornika wyrównawczego

Określenia

1. prędkość

2. prędkość1'

1. prędkość

2. prędkość1'

MPa

MPa

Silniki ,2 8V Silnik 1,2 16V Silniki ,6 16V

zamknięty, z obiegiem wymuszonym pompą odśrodkową,z chłodnicą, zbiornikiem wyrównawczym i wentylatorem

paskiem

termowyłączni-kiem w chłodnicy

90 do 94°C

—

85 do 89°C

—

85 do 89°C

100°C

7,5

0,098

0,098

przez elektroniczne urządzeniesterujące wtryskiem i zapłonem

90 do 94°C

95 do 99°C

85 do 89°C

90 do 94°C

85 do 89°C

100°C

7,5

0,098

0,098

90 do 94°C

95 do 99°C

85 do 89°C

90 do 94°C

86 do 90°C

101 do 105°C

9,5

0,165±0,015

0,1±0,011 )

11 W samochodach wyposażonych w klimatyzację.

współpracujących osadzonych w głowicy cylind-rów zestawiono w tablicy 12-10.Kąty początku i końca otwarcia zaworów pokaza-no na rysunku 2.2 i opisano w tablicy 12-11.Podstawowe dane układów smarowania i chło-dzenia są podane w tablicach 12-12 i 12-13.Na rysunkach 12.7a, b i c przedstawiono krzywecharakterystyki mocy i momentu obrotowego sil-ników.Zasada budowy i funkcjonowania systemu wtrys-kowo-zapłonowego (rys. 12.8 i 12.9) jest podobnado omówionej w rozdziale 2.2.1, dotyczącej silnika1,4. Różnice wynikają z zastosowania wtryskuwielopunktowego i innego rozmieszczenia niektó-rych elementów systemu w samochodzie. Czterywtryskiwacze, po jednym na każdy cylinder, są takumieszczone, że paliwo jest wtryskiwane bezpo-średnio na zawór dolotowy. Wtryskiwacze są umie-szczone we wspólnym kolektorze paliwa.Rozmieszczenie elementów systemu wtryskowo--zapłonowego w przedziale silnika zilustrowanona rysunku 12.10.

Wszystkie dane i wskazówki dotyczące:— złącza konektorowego elektronicznego urzą-dzenia sterującego (17, rys. 12.8 i 12.9);— złącza konektorowego podwójnego przekaź-nika systemu wtryskowo-zapłonowego (15, rys.12.8 i 12.9);— czujnika ciśnienia bezwzględnego (11, rys.12.8 i 12.9);— czujnika położenia i prędkości obrotowej wałukorbowego (31, rys. 12.8 i 12.9);— czujnika temperatury zasysanego powietrza(10, rys. 12.8 i 12.9);

— czujnika temperatury cieczy chłodzącej (1,rys. 12.8 i 12.9);— elektrycznej pompy paliwa (24, rys. 12.8);— cewek zapłonowych (3, rys. 12.8 i 12.9);— sondy lambda (32, rys 12.8 i 12.9)znajdują się w rozdziale 2.2.1.Poniżej omówiono tylko elementy różnicowe.Schemat podwójnego przekaźnika systemu wtry-skowo-zapłonowego i jego połączeń w układziez czterema wtryskiwaczami paliwa pokazano narysunku 12.11.

Korpus przepustnicy (rys. 12.12) jest podstawo-wym elementem układu doprowadzenia powiet-rza. Jest to odlew wykonany ze stopu aluminium,zintegrowany z czujnikiem położenia kątowegoprzepustnicy, regulatorem prędkości obrotowejbiegu jałowego oraz czujnikiem temperatury zasy-sanego powietrza.Czujnik położenia kątowego przepustnicy (13,rys. 12.8 i 12.9, oraz 1, rys. 12.12) oraz regulatorprędkości obrotowej biegu jałowego (7, rys. 12.8i 12.9 oraz 2, rys. 12.12), ich budowę, charakterys-tyki oraz wskazówki naprawcze podano w roz-dziale 2.2.1 na stronach 68 i 69.

Kolektor paliwa (5, rys 12.8) w kształcie rury(umocowany na głowicy silnika) jest elementemukładu zasilania, którego zadaniem jest dostar-czenie paliwa do wtryskiwaczy. W kolektorze sązamontowane wtryskiwacze, regulator ciśnieniapaliwa oraz króćce przewodów: zasilającego i po-wrotnego paliwa. Umiejscowienie kolektora pali-wa przedstawiono na rysunku 12.13, a jego budo-wę — na rysunku 12.14.

252


Silniki

Rys. 12.7. Charakterystyki mocy i momentu obrotowegoa — silnika 1,2 8V,b — silnika 1,2 16V,c — silnika 1,616V

253



254


Silniki

255



256


Silniki

Rys. 12.11, Schemat podwójnego przekaźnika systemu wtryskowo-zaptonowego i jego podłączenia w samochodziez silnikiem 1,2 8V1 — akumulator, 2 — cewka zapłonowa 1. i 4. cylindra, 3 — sonda lambda, 4 — wtryskiwacze paliwa, 5 — cewka zapłonowa2. i 3. cylindra, 6 — wyłącznik zapłonu, 7 — bezpiecznik 15 A, zabezpieczający sondę lambda i elektrozawór sterującyprzepływem par paliwa, 8 — przekaźnik podwójny, 9 — pompa paliwa, 10 — wyłącznik bezwładnościowy, 11 — elektrozawórsterujący przepływem par paliwa, 12 — bezpiecznik 30 A, zabezpieczający system wtryskowo-zapłonowy, 13 — bezpiecznik40 A, zabezpieczający odbiorniki systemu wtryskowo-zapłonowego, włączane po włączeniu zapłonu

Rys. 12.12. Korpus przepustnicy z elementami systemuwtryskowo-zapłonowego1 — czujnik położenia kątowego przepustnicy, 2 — regulatorprędkości obrotowej biegu jałowego, 3 — czujniktemperatury zasysanego powietrza, 4 — króciec przewodudoprowadzającego ciecz chłodzącą do korpusu przepustnicy,5 — króciec przewodu odprowadzającego ciecz chłodzącąz korpusu przepustnicy, 6 — króciec przewodu doelektrozaworu sterującego przepływem par paliwa,7 — króciec przewodu zasysającego gazy z kadłuba silnika

257



Rys. 12.13. Umiejscowienie kolektora paliwa1 — kolektor paliwa, 2 — regulator ciśnienia paliwa,3 — króciec i przewód powrotny paliwa do zbiornika,4 — króciec przewodu doprowadzającego paliwo,5 — przewód podciśnienia

Wtryskiwacze paliwa typu IW 057 (4, rys. 12.8,12.9 oraz 12.16) są zamontowane w kanałachdolotowych głowicy bezpośrednio przed zawora-mi dolotowymi. Podstawowe charakterystyki wtry-skiwaczy zestawiono w tablicy 12-14.Wskazówki dotyczące:— układu zasilania paliwem i układu recyrkulacjipar paliwa;— układu doprowadzenia powietrza;— układu recyrkulacji gazów pochodzących z ka-dłuba silnika;— układu kontroli emisji spalinznajdują się w rozdziale 2.2.1 na stronach 76do 81.Układ recyrkulacji gazów pochodzących z kadłubasilnika w samochodach z silnikiem 1,2 8V pokaza-no na rysunku 12.17.

Rys. 12.14. Budowa kolektora paliwa1 — wtryskiwacze paliwa, 2 — króciec powrotupaliwa, 3 — króciec doprowadzenia paliwa,4 — regulator ciśnienia paliwa, 5 — rura kolektorapaliwa

Rys. 12.15. Budowa regulatora ciśnienia paliwa1 — zawór ciśnieniowy, 2 — przepona, 3 — sprężynaregulacyjna, 4 — króciec przewodu podciśnienia,5 — otwory dopływowe, 6 — kanał odpływowy

Regulator ciśnienia paliwa (rys. 12.15) utrzymu-je stałe ciśnienie w kolektorze, dzięki czemu ilośćwtryśniętego paliwa zależy od czasu otwarciawtryskiwacza sterowanego przez elektroniczneurządzenie sterujące wtryskiem i zapłonem. Re-gulator jest urządzeniem typu różnicowego, prze-ponowym, wyregulowanym fabrycznie na ciśnie-nie 0,25 ±0,005 MPa i nie wymaga żadnychregulacji.

Rys. 12.16. Budowa wtryskiwacza paliwaI — iglica wtryskiwacza, 2 — pierścień uszczelniającykolektora dolotowego, 3 — rdzeń magnetyczny,4 — uzwojenie, 5 — złącze konektorowe, 6 — pierścieńuszczelniający kolektora paliwa, 7 — filtr w kanaledoprowadzającym paliwo, 8 — tuleja regulacyjna sprężyny,9 — sprężyna śrubowa, 10 — korpus wtryskiwacza paliwa,II — dysza wtryskiwacza paliwa

258


Silniki

Rys. 12.17. Układ recyrkulacji gazów z kadłuba silnika (samochód z silnikiem 1,2 8V)a — przewód główny recyrkulacji gazów z kadłuba silnika, b — przewód recyrkulacji gazów z kadłuba silnika na biegu jałowym1 — przewód dolotowy, 2 — przewód recyrkulacji gazów z kadłuba silnika, 3 — łapacz płomieni, 4 — przewód recyrkulacjigazów z kadłuba silnika na biegu jałowym

Dane techniczne wtryskiwaczyw silniku 1,2 8V Tablica 12-14

Parametr

Rezystancja elektryczna

Wydajność statyczna (Qs),dysza wtryskiwacza całkowicieotwarta

Wydajność dynamiczna (Qd)przy 1000 cyklach lub wtrysków

Napięcie zasilania

Minimalny czas zasilania

Kształt strugi paliwa

Temperatura pracy

Wartość

16,2 O.

190 cm3/min

6,06 cm3/1000 cykli

6 do 16V

2,0 ms przy 14V

stożek o kącie 30°

-40 do +120°C

Silnik 1,2 8V z EOBDSystem wtryskowo-zapłonowy silnika 1,2 8Vz EOBD spełnia wymagania dyrektywy 98/69/CEWspólnoty Europejskiej. Widomym znakiem za-stosowania tej dyrektywy jest lampka sygnalizu-jąca usterki systemów zapobiegających zanieczy-szczeniu środowiska, umieszczona w zestawiewskaźników. W niektórych publikacjach silnikite oznacza się symbolem Euro 3.W stosunku do silnika 1,2 8V omówionego wcześ-niej, główne zmiany wprowadzone w systemieobejmują:

— zastosowanie nowego elektronicznego urzą-dzenia sterującego wtryskiem i zapłonem, ozna-czonego IAW 59F;— umieszczenie katalizatora w pobliżu kolektorawylotowego w celu maksymalnego wykorzystaniatemperatury spalin;— zastosowanie dwóch sond lambda: jednejprzed katalizatorem, drugiej za katalizatorem,które kontrolują jakość spalin i działanie kataliza-tora;— zamocowanie czujnika fazy wtrysku na kolepasowym napędu rozrządu, po stronie zaworówdolotowych;— zastosowanie w układzie zasilania paliwemnowych złączek przewodów poprawiającychszczelność układu;— zastosowanie nowego 16-zaciskowego złączadiagnostycznego, spełniającego wymaganianorm Euro 3;— instalację komputera pokładowego sterujące-go wszystkimi elektronicznymi urządzeniami ste-rującymi w samochodzie wraz z odpowiedniąmodyfikacją instalacji elektrycznej.Schemat elektryczny systemu wtryskowo-za-płonowego w samochodach z silnikiem 1,2 8Vz EOBD przedstawiono na rysunku 12.18, a roz-mieszczenie elementów elektronicznego sy-stemu wtryskowo-zapłonowego w samocho-dach z silnikiem 1,2 8V z EOBD — na rysun-ku 12.19.

259



Rys. 12.18. Schemat elektryczny układów zasilania i zapłonowego (samochód z silnikiem 1,2 8V z EOBD)1 — czujnik temperatury cieczy chłodzącej, 2 — świece zapłonowe, 3 — cewki zapłonowe, 4 — wtryskiwacze paliwa,7 _ regulator prędkości obrotowej biegu jałowego, 11 — czujnik ciśnienia bezwzględnego i temperatury zasysanego powietrza,13 — czujnik położenia kątowego przepustnicy, 14 — elektrozawór sterujący przepływem par paliwa, 15 — podwójny przekaźnikz bezpiecznikami, 17 — elektroniczne urządzenie sterujące wtryskiem i zapłonem I.A.W. 18FB, 18 — akumulator,19 _ wyłącznik zapłonu, 24 — elektryczna pompa paliwa, 27 — obrotomierz, 28 — lampka sygnalizacji awarii systemuwtryskowo-zapłonowego w zestawie wskaźników, 31 — czujnik położenia i prędkości obrotowej wału korbowego, 32 — sondalambda przed katalizatorem, 33 — wyłącznik bezwładnościowy, 34 — sonda lambda za katalizatorem, 35 — prędkościomierzz licznikiem kilometrów w zestawie wskaźników, 36 — wskaźnik temperatury cieczy chłodzącej, 37 — komputer pokładowy,38 — czujnik ciśnienia oleju, 39 — trzystopniowy regulator klimatyzacji, 40 — czujnik fazy, 41 — czujnik spalania stukowego,42 — czujnik prędkościomierza

260


Silniki

Rys. 12.19. Rozmieszczenie elementów systemu wtryskowo-zapłonowego wprzedziaie silnika (samochódz silnikiem 1,28VzEOBD)1 — czujniktemperaturycieczychłodzącej,3 — cewki zapłonowe, 4 — wtryskiwacze paliwa, 7 — regulator prędkości obrotowejbiegu jałowego, 9 — korpus przepustnicy, 10 — czujnik ciśnienia i temperatury zasysanego powietrza, 13 — czujnik położeniakątowego przepustnicy, 15 — podwójny przekaźnik z bezpiecznikami, 17 — elektroniczne urządzenie sterujące wtryskiemi zapłonem I.A.W. 18FB, 31 — czujnik położenia i prędkości obrotowej wału korbowego, 32 — sonda lambda przed katalizatorem,34 — sonda lambda za katalizatorem, 40 — czujnik fazy

12.2.2. Silnik 1,2 16VSilniki szesnastozaworowe 1,2 16V o wielopunk-towym wtrysku paliwa montowano w samocho-dach FIAT Albea i Nowy FIAT Palio Weekend od2002 roku.Silnik 1,2 16V jest silnikiem czterocylindrowymo pojemności 1242 cm3 z cylindrami ustawionymirzędowo. Na każdy cylinder przypadają po czteryzawory. Zawory są napędzane dwoma wałkamirozrządu ułożyskowanymi w głowicy. W silnikuzastosowano system EOBD, spełniający wy-magania dyrektywy 98/69/CE Wspólnoty Euro-pejskiej.Oznaczenia podstawowych rozwiązań technicz-nych stosowanych w silnikach zestawiono w tab-licy 12-8.Wymiary i pasowania elementów w kadłubie sil-nika oraz w układzie tłokowo-korbowym przed-stawiono w tablicy 12-9, natomiast wymiary i pa-sowania współpracujących części głowicy cylind-rów w tablicy 12-10. Kąty początku i końca otwar-

cia zaworów pokazano na rysunku 2.2 i opisanow tablicy 12-11.Podstawowe dane układów smarowania i chło-dzenia są podane w tablicach 12-12 i 12-13.Schemat funkcjonalny systemu wtryskowo-zapło-nowego przedstawiono na rysunkach 12.20,a schemat przepływu informacji między elemen-tami elektronicznego systemu wtryskowo-zapło-nowego na rysunku 12.21.Rozmieszczenie elementów systemu wtryskowo--zapłonowego w przedziale silnika zobrazowanona rysunku 12.22.

Elektroniczne urządzenie sterujące systemuwtryskowo-zapłonowego (1, rys. 12.20, 12.21,12.22) odbiera informacje (sygnały) o warunkachpracy silnika przesyłane przez czujniki, analizujeje i z pomocą zaprogramowanych charakterystyksteruje wtryskiem oraz chwilą zapłonu w silniku.Urządzenie sterujące ma również zdolność samo-adaptacji, czyli korygowania charakterystyk steru-jących w miarę docierania i zużywania się częściwspółpracujących.

261



Rys. 12.20. Schemat funkcjonalny systemu wtryskowo-zapłonowego w silniku 1,2 16VI — elektroniczne urządzenie sterujące systemu wtryskowo-zapłonowego ME 7.3H4, 2 — akumulator, 3 — wyłącznik zapłonu,4 — przekaźnik sterowania silnikiem, 5 — przekaźnik elektrycznej pompy paliwa, 6 — elektryczna pompa paliwa z regulatoremciśnienia, filtrem paliwa i czujnikiem poziomu paliwa, 7 — przekaźnik wentylatora chłodnicy, 8 — wentylator chłodnicy,II — wtryskiwacze paliwa, 12 — świece zapłonowe, 13 — cewka zapłonowa, 14 — elektrozawór sterujący przepływem parpaliwa, 15 — sonda lambda przed katalizatorem, 16 — sonda lambda za katalizatorem, 17 — czujnik temperatury cieczychłodzącej, 18 — czujnik spalania stukowego, 19 — regulator prędkości obrotowej biegu jałowego z czujnikiem położeniaprzepustnicy, 20 — czujnik położenia i prędkości obrotowej wału korbowego, 21 — czujnik fazy wtrysku, 22 — czujnik ciśnieniai temperatury zasysanego powietrza, 25 — połączenie z gniazdem diagnostycznym, 26 — obrotomierz, 27 — lampkasygnalizacji awarii systemu wtryskowo-zapłonowego w zestawie wskaźników, 28 — prędkościomierz, 29 — wyłącznikbezwładnościowy, 30 — połączenie z układem klimatyzacji, 31 — połączenie z układem FIAT CODE, 32 — pochłaniacz parpaliwa

262


Silniki

Urządzenie sterujące rozpoznaje równieżusterki czujników i zamienia sygnały nieprawid-łowe na prawidłowe, a w przypadku braku syg-nału spowodowanego przerwą w obwodzie lubuszkodzeniem czujnika przyjmuje wartość zastę-pczą zaprogramowaną w pamięci, zapewniającpracę silnika.Nieprawidłowości w funkcjonowaniu systemuwtryskowo-zapłonowego elektroniczne urządze-nie sterujące sygnalizuje zaświeceniem się lampkiw zestawie wskaźników.

Urządzenie jest podłączone do systemu wtrys-kowo-zapłonowego za pomocą dwóch złączy ko-nektorowych (A, B, rys. 12.23). Każde złącze ma64 zaciski. Na rysunkach 12.24. i 12.25 przed-stawiono schematy elektryczne połączeń elemen-tów systemu wtryskowo-zapłonowego.

Bezpieczniki i przekaźniki systemu wtrys-kowo-zapłonowego (2, rys. 12.22) oraz połą-czenia z masą (rys. 12.5) powinny być spraw-dzone przed przystąpieniem do wszelkiego rodza-

Rys. 12.21. Schemat przepływu informacji między elementami elektronicznego systemu wtryskowo-zapłonowegow silniku 1,2 16V1 — elektroniczne urządzenie sterujące systemu wtryskowo-zapłonowego ME 7.3H4, 2 — akumulator, 3 — wyłącznik zapłonu,4 _ przekaźnik sterowania silnikiem, 5 — przekaźnik elektrycznej pompy paliwa, 6 — elektryczna pompa paliwa z regulatoremciśnienia, filtrem paliwa i czujnikiem poziomu paliwa, 7 — przekaźnik wentylatora chłodnicy, 8 — wentylator chłodnicy,9 — przekaźnik sprężarki klimatyzacji, 10 — sprężarka klimatyzacji, 11 — wtryskiwacze paliwa, 12 — świece zapłonowe,13 — cewka zapłonowa, 14 — elektrozawór sterujący przepływem par paliwa, 15 — sonda lambda przed katalizatorem,16 — sonda lambda za katalizatorem, 17 — czujnik temperatury cieczy chłodzącej, 18 — czujnik spalania stukowego,19 — regulator prędkości obrotowej biegu jałowego z czujnikiem położenia przepustnicy, 20 — czujnik położenia i prędkościobrotowej wału korbowego, 21 — czujnik fazy wtrysku, 22 — czujnik ciśnienia i temperatury zasysanego powietrza, 23 — czujnikciśnienia oleju, 24 — komputer pokładowy, 25 — połączenie z gniazdem diagnostycznym, 26 — obrotomierz, 27 — lampkasygnalizacji awarii systemu wtryskowo-zapłonowego w zestawie wskaźników, 28 — prędkościomierz

263



ju przeglądów i diagnozowania niesprawnościsystemu wtryskowo-zapłonowego. Dane dotyczą-ce bezpieczników i przekaźników podano w roz-dziale 12.4.

Czujnik prędkości obrotowej i GMP (20, rys.12.20 i 12.21) ma podobną budowę i spełnia takiesame zadania, jak w silnikach 1,4 12V oraz 1,616V. Rezystancja mierzona w temperaturze 20°Cpowinna wynosić 774...1056 Q.

Czujnik spalania stukowego (18, rys. 12.20i 12.11) typu piezoelektrycznego jest zamontowa-ny na kadłubie silnika. Widok czujnika przed-stawiono na rysunku 12.26.

Czujnik fazy wtrysku (21, rys. 12.20 i 12.21)ma zasadę działania i współpracy z systememwtryskowo-zapłonowym analogiczną, jak opi-sana dla silnika 1,6 16V.

Korpus przepustnicy (rys. 12.27) jest zamon-towany do kolektora dolotowego i reguluje ilośćpowietrza zasysanego przez silnik.

Regulator prędkości obrotowej biegu jało-wego z czujnikiem położenia przepustnicy(19, rys. 12.20 i 12.21) jest zamontowany nakorpusie przepustnicy. Podstawową funkcją re-gulatora jest utrzymywanie położenia przepust-nicy, zapewniającego utrzymywanie prędkościobrotowej biegu jałowego na poziomie zbliżonymdo 800 obr/min.W fazie uruchamiania silnika, po przekręceniukluczyka wyłącznika zapłonu, regulator ustawiaprzepustnicę w położeniu odpowiednim do tem-peratury silnika i napięcia akumulatora.Po uruchomieniu silnika, przy zwolnionym pedaleprzyspieszenia, siłownik koryguje położenie prze-pustnicy, aby wyrównać zmiany prędkości obro-towej spowodowane zmianami temperatury sil-nika i obciążenia silnika.W przypadku włączenia urządzeń, np. wentylato-ra chłodnicy, sprężarki klimatyzatora, wyrównanieprędkości obrotowej biegu jałowego następujez pewnym wyprzedzeniem w stosunku do faktycz-nego włączenia tych urządzeń.

Rys. 12.22. Rozmieszczenie elementów elektronicznego systemu wtryskowo-zapłonowego w przedziale silnikasamochodu z silnikiem 1,2 16V1 — elektroniczne urządzenie sterujące systemu wtryskowo-zapłonowego ME 7.3H4, 2 — akumulator, 11 — kolektor paliwaz wtryskiwaczami, 12 — świece zapłonowe, 13 — cewka zapłonowa, 14 — elektrozawór sterujący przepływem par paliwa,15 — sonda lambda przed katalizatorem, 16 — sonda lambda za katalizatorem, 17 — czujnik temperatury cieczy chłodzącej,18 — czujnik spalania stukowego, 20 — czujnik położenia i prędkości obrotowej wału korbowego, 21 — czujnik fazy wtrysku,22 — czujnik ciśnienia i temperatury zasysanego powietrza, 32 — skrzynka bezpieczników i przekaźników w przedziale silnika,33 — katalizator, 34 — korpus przepustnicy

264


Silniki

Rys. 12.23. Widok elektronicznego urządzenia sterującego silnikiem 1,2 16V z numerami identyfikującymi stykiZłącze B — w kierunku silnika1 — styk nie wykorzystany, 2 — wtryskiwacz paliwa 3. cylindra, 3 do 5 — styki nie wykorzystane, 6 — czujnik ciśnienia,7 — zasilanie czujników +5 V, 8 — sygnał sondy lambda przed katalizatorem, 9 — masa czujnika fazy, 10 — czujnikprędkości obrotowej silnika, 11 — masa czujnika położenia przepustnicy, 12 do 16 — styki nie wykorzystane, 17 — sygnałsondy lambda za katalizatorem, 18 — wtryskiwacz paliwa 2. cylindra, 19 i 20 — styki nie wykorzystane, 21 — czujnik spalaniastukowego, 22 — styk nie wykorzystany, 23 — sygnał z potencjometru czujnika położenia przepustnicy 1, 24 — styk niewykorzystany, 25 — połączenie sondy lambda przed katalizatorem z masą, 26 — masa czujnika ciśnienia i temperaturypowietrza, 27 — styk nie wykorzystany, 28 — zasilanie siłownika położenia przepustnicy, 29 i 30 — styki nie wykorzystane,31 — cewka zapłonowa 2. i 3. cylindra, 32 — cewka zapłonowa 1. i 4. cylindra, 33 — elektrozawór sterujący przepływempar paliwa, 34 — wtryskiwacz paliwa 4. cylindra, 35 — styk nie wykorzystany, 36 — sygnał czujnika fazy, 37 — masaczujnika spalania stukowego, 38 — czujnik temperatury cieczy chłodzącej, 39 — sygnał z potencjometru czujnika położeniaprzepustnicy, 40 — styk nie wykorzystany, 41 — połączenie sondy lambda za katalizatorem z masą, 42 — sygnał czujnikaprędkości obrotowej wału korbowego i GMP tłoka, 43 — masa siłownika położenia przepustnicy, 44 do 48 — styki niewykorzystane, 49 — sonda lambda przed katalizatorem, 50 — styk nie wykorzystany, 51 — wtryskiwacz paliwa 1. cylindra,52 do 54 — styki nie wykorzystane, 55 — czujnik temperatury powietrza, 56 — zasilanie potencjometrów czujnika położeniaprzepustnicy, 57 — sonda lambda za katalizatorem, 58 — masa potencjometrów czujnika położenia przepustnicy, 59 — styknie wykorzystany, 60 — zasilanie siłownika korpusu przepustnicy, 61 do 64 — styki nie wykorzystaneZłącze A — w kierunku samochodu1 — styk nie wykorzystany, 2 — gniazdo diagnostyczne linia K, 3 — czujnik temperatury silnika (tylko w wersji z automatycznąskrzynką przekładniową), 4 — zasilanie potencjometru czujnika położenia przepustnicy 2, 5 — masa potencjometru czujnikapołożenia przepustnicy 2, 6 -styk nie wykorzystany, 7 — sygnał wyłącznika sprzęgła, 8 — sygnał położenia neutralnegoautomatycznej skrzynki przekładniowej, 9 — styk nie wykorzystany, 10 — sygnał awarii (tylko w wersji z automatyczną skrzynkąprzekładniową), 11 do 13 — styki nie wykorzystane, 14-przekaźnik małej prędkości wentylatora, 15 i 16 — styki niewykorzystane,17 — zasilanie głównego przekaźnika systemu, 18 — zasilanie z akumulatora (+30), 19 — sterownik systemu wtryskowo-zapłonowego, 20 — obrotomierz, 21 — zasilanie potencjometru czujnika położenia przepustnicy 1, 22 — masa potencjometruczujnika położenia przepustnicy 1, 23 — styk nie wykorzystany, 24 — wyłącznik dużej prędkości wentylatora, 25 — sygnałz wyłącznika pedału hamulca, 26 — regulacja prędkości obrotowej biegu jałowego (tylko w samochodach z automatycznąskrzynkąprzekładniową), 27 i 28 — styki nie wykorzystane, 29 — sygnał momentu obrotowego silnika (tylko w samochodachz automatyczną skrzynką przekładniową), 30 — przekaźnik dużej prędkości wentylatora, 31 — lampka kontrolna systemuwtryskowego, 32 — styk nie wykorzystany, 33 — zasilanie głównego przekaźnika systemu, 34 — styk nie wykorzystany,35 — sygnał położenia przepustnicy (tylko w wersji z automatyczną skrzynką przekładniową), 36 — styk nie wykorzystany,37 — sygnał potencjometru czujnika położenia przepustnicy 2, 38 — lampka kontrolna systemu wtryskowego, 39 — sygnałczujnika przyspieszenia pionowego, 40 — wyłącznik klimatyzacji, 41 do 45 — styki nie wykorzystane, 46 — sprężarkaklimatyzatora, 47 i 48 — styki nie wykorzystane, 49 — zasilanie głównego przekaźnika systemu, 50 — styk nie wykorzystany,51 — zasilanie z wyłącznika zapłonu, 52 i 53 — styki nie wykorzystane, 54 — sygnał potencjometru czujnika położeniaprzepustnicy, 55 — czujnik poziomu paliwa, 56 — wyłącznik wentylatora małej prędkości, 57 do 61 — styki nie wykorzystane,62 — przekaźnik pompy paliwa, 63 i 64 — styki nie wykorzystane

265



W czasie normalnej jazdy regulator ustawia prze-pustnicę w zależności od temperatury silnikai obciążenia. W fazie zwalniania następuje opóź-nienie powrotu przepustnicy do położenia za-mkniętego, powodując zmniejszenia działania ha-mującego silnika.Siłownik regulatora jest zintegrowany z dwuścież-kowym potencjometrem stanowiącym czujnik po-łożenia przepustnicy.Sterowanie przepustnicą odbywa się elektrycznieza pomocą dwuścieżkowego potencjometru osa-dzonego ma pedale przyspieszenia (rys. 12.28).

Budowę regulatora prędkości obrotowej biegujałowego z czujnikiem położenia przepustnicy po-kazano na rysunku 12.29.Regulator prędkości obrotowej biegu jałowegoz czujnikiem położenia przepustnicy może byćwymontowany z korpusu przepustnicy tylko w ca-łości. Po wymianie regulatora należy obowiąz-kowo wykonać (w autoryzowanej stacji obsługi)specjalną procedurę tzw. zerowania i autoadap-tacji.Czujnik ciśnienia bezwzględnego i temperatu-ry powietrza (22, rys. 12.20 i 12.21) mierzy

Rys. 12.24. Schemat połączeń elementów systemu wtryskowo-zapłonowego w samochodzie z silnikiem 1,2 16VZłącze B — w kierunku silnika1 — elektroniczne urządzenie sterujące wtryskiem i zapłonem, 2 — wyłącznik zapłonu, 3 — skrzynka bezpiecznikówi przekaźników w przedziale silnika (a — przekaźnik główny układu, b — przekaźnik elektrycznej pompy paliwa), 4 — czujnikpołożenia i prędkości obrotowej wału korbowego, 5 — czujnik spalania stukowego, 6 — czujnik ciśnienia i temperaturyzasysanego powietrza, 7 — regulator prędkości obrotowej biegu jałowego z czujnikiem położenia przepustnicy, 8 — czujnik fazywtrysku, 9 — czujnik temperatury cieczy chłodzącej, 10 — cewka zapłonowa, 11 — wtryskiwacze paliwa, 12 — sonda lambdaprzed katalizatorem, 13 — sonda lambda za katalizatorem, 14 — elektrozawór sterujący przepływem par paliwa,31 — akumulator

266


Silniki

ciśnienie i temperaturę powietrza w kolektorzedolotowym, na którym jest zamontowany.

Czujnik temperatury cieczy chłodzącej (17,rys. 12.20 i 12.21) odczytuje dane dotyczącetemperatury silnika przeznaczone dla systemuwtryskowo-zapłonowego i zestawu wskaźników.Czujnik składa się z dwóch termistorów o ujem-nym współczynniku temperaturowym, każdy o in-nej charakterystyce zmian rezystancji. Termistorysą umieszczone w mosiężnej obudowie zamon-towanej na korpusie termostatu. Złącze czujnikajest czterostykowe.

Czujnik poziomu paliwa i elektryczna pompapaliwa (6, rys. 12.20 i 12.21) stanowią jedenzespół konstrukcyjny z wbudowanym regulato-rem ciśnienia paliwa. Pompa jest zamocowanaw zbiorniku paliwa. Dostęp do pompy paliwauzyskuje się z bagażnika po odchyleniu wykładzi-ny i wykręceniu trzech wkrętów mocujących po-krywę pompy. Budowę pompy paliwa przedsta-wiono na rysunku 12.30.Regulator ciśnienia paliwa (typu różnicowego,przeponowego) jest wyregulowany fabrycznie naciśnienie 0,35 ± 0,005 MPa utrzymywane w całymukładzie zasilania.

Rys. 12.25. Schemat połączeń elementów systemu wtryskowo-zapłonowego w samochodzie z silnikiem 1,2 16VZłącze A — w kierunku samochodu1 — elektroniczne urządzenie sterujące wtryskiem i zapłonem, 2 — wyłącznik zapłonu, 3 — skrzynka bezpiecznikówi przekaźników w przedziale silnika (a — przekaźnik główny układu, b — przekaźnik elektrycznej pompy paliwa), 15 — wyłącznikbezwładnościowy, 16 — pompa paliwa z czujnikiem poziomu paliwa, 17 — przekaźnik sprężarki klimatyzatora, 18 — przekaźnikmałej prędkości wentylatora chłodnicy, 19 — przekaźnik dużej prędkości wentylatora chłodnicy, 20 — czujnik prędkości pojazdu,21 — sygnał obrotomierza, 22 — sygnał prędkościomierza, 23 — sygnał czujnika temperatury cieczy chłodzącej, 24 — lampkasygnalizacji awarii systemu wtryskowo-zapłonowego w zestawie wskaźników, 25 — komputer pokładowy, 26 — regulatorczteropoziomowy klimatyzatora, 27 — potencjometr pedału przyspieszenia, 28 — czujnik regulatora prędkości obrotowej biegujałowego z czujnikiem położenia przepustnicy, 29 — wyłącznik pedału sprzęgła, 30 — czujnik ciśnienia oleju, 31 — akumulator

267



Rys. 12.26. Widokczujnika spalaniastukowego1 — czujnik, 2 — złączekonektorowe

Kolektor paliwa (8, rys. 12.22), stanowiącyzasobnik paliwa dla wtryskiwaczy, to aluminio-wy odlew ciśnieniowy w kształcie rury z gniaz-dami do osadzenia wtryskiwaczy. Widok kolek-tora przedstawiono na rysunku 12.31.Aby uzyskać dostęp do kolektora paliwa, należy:— rozłączyć opaski zaciskowe i zdemontowaćśruby mocujące przewodu wlotowego powietrzawraz z rezonatorem;

Rys. 12.27. Elementy korpusu przepustnicy1 — dźwignia sterowania przepustnicą, 2 — wspornik regulacji linki sterowania przepustnicą,3 — regulator prędkości obrotowej biegu jałowego z czujnikiem położenia przepustnicy,4 — śruba regulacyjna składu mieszanki biegu jałowego

Rys. 12.28. Potencjometr sterowania przepustnicąna pedale przyspieszenia w samochodzie z silnikiem1,2 16V1 — pedał przyspieszenia, 2 — potencjometrdwuścieżkowy, 3 — gniazdo złącza konektorowego

Rys. 12.29. Budowa regulatora prędkości obrotowejbiegu jałowego z czujnikiem położenia przepustnicy

268


Silniki

Rys. 12.30. Budowa zespołu pompy paliwa1 — wstępny filtr siatkowy, 2 — elektryczna pompa paliwa, 3 — czujnik poziomu paliwa, 4 — filtr paliwa, 5 — regulatorciśnienia, 6 — sprężyna regulacyjna, 7 — przepona zaworu regulacyjnego ciśnienia, 8 — dopływ paliwa z pompy, 9 — wyptywpaliwa do układu zasilania

— zdemontować złącze łączące z pedałem przy-spieszenia;— rozłączyć złącze konektorowe regulatora prę-dkości obrotowej biegu jałowego i potencjometruprzepustnicy;— odkręcić śruby mocujące kolektora dolotowe-go i zdemontować kolektor wraz z przewodemrecyrkulacji par paliwa;— rozłączyć złącze konektorowe czujnika ciś-nienia bezwzględnego i temperatury powietrza;

Rys. 12.31. Elementy kolektora paliwa1 — kolektor paliwa, 2 — przewód dopływowy,3 — wtryskiwacze paliwa, 4 — zawór odpowietrzający

— rozłączyć złącze konektorowe przewodów ste-rujących wtryskiwaczami;— zdemontować przewód łączący z pochłania-czem par paliwa;— zdemontować przewód podciśnienia wspoma-gania układu hamulcowego.

Kolektor paliwa po przeprowadzeniu powyższychczynności demontażowych pokazano na rysunku12.32.

Rys. 12.32. Widok kolektora paliwa po zdemontowaniuprzewodów powietrza, kolektora dolotowego i osprzętu1 — zawór odpowietrzający kolektora, 2 — kolektor paliwa,3 — śruby mocujące kolektor, 4 — wtryskiwacze paliwa

269



Rys. 12.33. Odpowietrzanie lub obniżanie ciśnieniapaliwa w układzie zasilania1 — kolektor paliwa, 2 — zawór odpowietrzający kolektorapaliwa, 3 — przewód odpowietrzający

W układzie zasilania paliwem jest utrzymywanestałe ciśnienie paliwa 0,35 ±0,005 MPa równieżprzy niepracującym silniku, w związku z tym przeddemontażem konieczne jest obniżenie ciśnieniaw układzie zasilania poprzez odkręcenie zaworuodpowietrzającego, po uprzednim nałożeniu nakróciec zaworu rurki odprowadzającej nadmiarpaliwa z układu do pojemnika (rys. 12.33).

Rys. 12.34. Podstawowe elementy wtryskiwacza paliwa1 — pierścień uszczelniający wtryskiwacz w kolektorzedolotowym, 2 — złącze konektorowe, 3 — pierścieńuszczelniający wtryskiwacz w kolektorze paliwa,4 — wskaźnik prawidłowości osadzenia i kierunku względemzaworu dolotowego

Wyłącznik zapłonu +30Rys. 12.35. Schemat złącza konektorowegowtryskiwaczy paliwa silnika 1,2 16V

Rys. 12.36. Schemat złącz konektorowych sondy lambda w silniku 1,2 16V

270


Silniki

Wtryskiwacze paliwa (11, rys. 12.20 i 12.21)zapewniają wtryśnięcie odpowiedniej dawki pali-wa we właściwej chwili w celu uzyskania prawid-łowej pracy silnika. Paliwo jest wtryskiwane dokanału ssącego bezpośrednio nad zaworem dolo-towym. Chwilą otwarcia, czasem trwania i faząwtrysku wtryskiwacza steruje urządzenie elektro-niczne na podstawie danych zebranych z czuj-ników określających stan silnika oraz parametryoptymalnego spalania mieszanki paliwowo-po-wietrznej.Widok wtryskiwacza paliwa przedstawiono narysunku 12.34, a identyfikację styków jego złączakonektorowego— na rysunku 12.35.

Rezystancja mierzona między stykiem 1 i 2 złączawtryskiwacza (rys. 12.35) powinna wynosić13,8...15,2 Q.Sondy lambda (15 i 16, rys. 12.20 i 12.21).Sonda przed katalizatorem spełnia funkcje opisa-ne w rozdziale 2.2.1. Sonda za katalizatoremsłuży do diagnostyki katalizatora i moduluje para-metry sondy przed katalizatorem. Zastosowaniedwóch sond lambda pozwala zniwelować wpływtolerancji wykonawczych elementów silnika naemisję spalin oraz zużywania się tych elementów(szczególnie katalizatora) podczas eksploatacji.Identyfikację złącz konektorowych sond lambdaprzedstawiono na rysunku 12.36.

Rys. 12.37. Widok złącza diagnostycznego w samochodzie z silnikiem 1,2 16V

Rys. 12.38. Schemat układu zasilania paliwem samochodu z silnikiem 1,2 16V1 — zawór odpowietrzający kolektora paliwa, 2 — wtryskiwacze, 3 — przewody zasilające, 4 — wlew paliwa, 5 — pompapaliwa z filtrem, regulatorem ciśnienia i czujnikiem poziomu paliwa, 6 — zbiornik paliwa

271



Rezystancja grzejników sond lambda mierzonamiędzy stykami 3 i 4 (rys. 12.36) w temperaturze20°C powinna wynosić 4...5 O..Złącze diagnostyczne w samochodach z silni-kami 1,2 16V (25, rys. 12.20 i 12.21) jest złą-czem 16-zaciskowym, spełniającym wymaganiadyrektywy 98/69/CE wprowadzonej przez Wspól-notę Europejską. Złącze umożliwia podłącze-nie specjalnego, również znormalizowanegotestera zwanego SCAN TOOL, który odczytujeparametry układu wtryskowo-zapłonowego,kody usterek elementów, kody wskazujące uszko-dzenie układu kontroli emisji spalin z podaniemprzebiegu pojazdu od czasu zaistnienia usterki.Dane te będą mogły być odczytywane przezstacje diagnostyczne, policję i inne upoważ-

nione organy podczas normalnej eksploatacji sa-mochodu. Widok złącza diagnostycznego w sa-mochodach z silnikami z EOBD przedstawiono narysunku 12.37.Cewka zapłonowa, pochłaniacz par paliwai elektrozawór odcinający pary paliwa, czujnikprędkości samochodu, wyłącznik bezwładno-ściowy, zawory wielofunkcyjne układu zasila-nia oraz pozostałe elementy systemu wtryskowo--zapłonowego, ich budowa i działanie są podobnelub identyczne z opisanymi w rozdziałach 2.2.1i 2.2.2.Schemat obwodu zasilania paliwem przed-stawiono na rysunku 12.38, a schemat obwo-du doprowadzenia powietrza — na rysunku12.39.

Rys. 12.39. Schemat układu doprowadzenia powietrza w samochodzie z silnikiem 1,2 16V1 — filtr powietrza, 2 — korpus przepustnicy, 3 — regulator prędkości obrotowej biegu jałowego z czujnikiem położeniaprzepustnicy, 4 — kolektor dolotowy

272


Silniki

12.2.3. Silnik 1,6Silnik 1,6 o pojemności 1581 cm3, opisany w roz-dziale 2.2.2, oznaczony kodem 178 B3.000 zostałzmodernizowany na przełomie lat 1999/2000.Zakres modernizacji obejmował:— zmianę faz rozrządu (kąty początku i końcaotwarcia zaworów dla tego silnika przedstawionona rysunku 2.2 i w tablicy 12-15);— zmianę parametrów ustawienia systemuwtryskowo-zapłonowego (oznaczenia zmie-nionych elementów elektronicznego systemuwtryskowo-zapłonowego przedstawiono w tab-licy 12-16).Opis budowy, działania oraz wskazówki diagnos-tyczne i naprawcze podane w rozdziale 2.2.2odnoszą się również do niniejszego silnika.

Kąty początku i końca otwarciazaworów w silniku 1,6(1581 Cm3 zmod.) Tablica 12-15

Położenie zaworu

Początek otwarcia zaworudolotowego

Koniec otwarcia zaworudolotowego

Początek otwarcia zaworuwylotowego

Koniec otwarcia zaworuwylotowego

Oznaczeniekąta

na rys. 2.2

A

B

C

D

Wartość

4° przed GMP

38° po DMP

28° przed DMP

4° przed GMP

Zestawienie oznaczeń elementówstosowanych w silniku 1,6(1581 cm3 zmod.) Tablica 12-16

Wyszczególnienie

Elektroniczne urządzeniesterujące

Cewka zapłonowa

Świece zapłonowe

Rozrusznik

Alternatorw samochodzie bez klimatyzacjiw samochodzie z klimatyzacją

Regulator napięcia

Akumulator

Oznaczenie

M.P.I. Weber-MarelliI.A.W. 49F.BA

CooperBAE 920A

Champion RC10YCC

M. MarelliE80E-12-1kW

BoschKCB1-14V — 45/80 AKCB2-14V — 50/90 A

elektronicznywbudowany

12 V-40 A h - 2 0 0 A12 V-50 A h - 2 5 0 A 1 )

1) W samochodach z klimatyzacją.

12.2.4. Silnik 1,6 16VSilnik 1,6 16V o pojemności 1596 cm3 oznaczonykodem typu silnika 182 B6.000 zastosowanow samochodach FIAT Albea i Nowy Palio Week-end od 2002 roku.Silnik 1,6 16V jest czterocylindrowym silnikiem0 pojemności 1596 cm3 z cylindrami ustawio-nymi rzędowo. Na każdy cylinder przypadają pocztery zawory, napędzane dwoma wałkami roz-rządu ułożyskowanymi w głowicy. W silnikuzastosowano elektroniczny, wielopunktowysystem wtryskowo-zapłonowy (MPI) oraz sy-stem EOBD, spełniający wymagania dyrekty-wy 98/69/CE Wspólnoty Europejskiej.Oznaczenia podstawowych rozwiązań tech-nicznych stosowanych w silniku zestawiono w tab-licy 12-8.Wymiary i pasowania elementów w kadłubie sil-nika oraz w układzie tłokowo-korbowym przed-stawiono w tablicy 12-9, natomiast wymiary i pa-sowania łożyskowań dodatkowego wałka w kad-łubie silnika — w tablicy 2-3.Wymiary i pasowania współpracujących ele-mentów osadzonych w głowicy podano w tab-licy 12-10. Kąty początku i końca otwarcia za-worów przedstawiono na rysunku 2.2 i w tabli-cy 12-11.Podstawowe dane dotyczące układów smarowa-nia i chłodzenia są podane w tablicach 12-121 12-13.W stosunku do silnika 1,6 o pojemności 1581 cm3

w systemie wtryskowo-zapłonowym silnika 1,616V o pojemności 1596 cm3 wprowadzono na-stępujące zmiany:— nowe elektroniczne urządzenie sterującewtryskiem i zapłonem, oznaczone IAW 59F;— zabudowano katalizator w pobliżu kolektorawylotowego (w celu maksymalnego wykorzysta-nia temperatury spalin);— dwie sondy lambda (jedną przed katalizato-rem, drugą za katalizatorem), które kontrolująjakość spalin i działanie katalizatora;— czujnik fazy wtrysku na kole pasowym napędurozrządu, po stronie zaworów dolotowych;— nowe złączki przewodów paliwa, poprawiająceszczelność układu zasilania paliwem;— nowe 16-zaciskowe złącze diagnostyczne,spełniające wymagania norm Euro 3;— komputer pokładowy, sterujący wszystkimielektronicznymi urządzeniami sterującymi w sa-mochodzie wraz z odpowiednią modyfikacją in-stalacji elektrycznej.Rozmieszczenie elementów elektronicznegosystemu wtryskowo-zapłonowego przedsta-wiono na rysunku 12.40, a schemat elektrycz-ny układów zasilania i zapłonowego na rysun-ku 12.41.

273



Rys. 12.40. Rozmieszczenie elementów elektronicznego systemu wtryskowo-zapłonowego w przedziale silnikasamochodu z silnikiem 1,6 16V1 — elektroniczne urządzenie sterujące systemu wtryskowo-zaptonowego I.A.W.4EF, 2 — akumulator, 7 — regulator prędkościobrotowej biegu jałowego z czujnikiem położenia przepustnicy, 11 — wtryskiwacze paliwa w kolektorze paliwa, 12 — świecezapłonowe, 13 — cewka zapłonowa, 14 — elektrozawór sterujący przepływem par paliwa, 15 — sonda lambda przedkatalizatorem, 16 — sonda lambda za katalizatorem, 17 — czujnik temperatury cieczy chłodzącej, 18 — czujnik spalaniastukowego, 20 — czujnik położenia i prędkości obrotowej wału korbowego, 21 — czujnik fazy wtrysku, 22 — czujnik ciśnieniai temperatury zasysanego powietrza, 32 — skrzynka bezpieczników i przekaźników w przedziale silnika, 33 — katalizator,34 — korpus przepustnicy

274


Mechanizmy podwozia

Rys. 12.41. Schemat elektryczny układów zasilania i zapłonowego samochodu z silnikiem 1,6 16V1 — czujnik prędkości obrotowej wału korbowego, 2 — czujnik temperatury cieczy chłodzącej, 3 — wtryskiwacze paliwa,4 — czujnik fazy wtrysku, 5 — świece zapłonowe, 6 — cewka zapłonowa, 7 — elektrozawór sterujący przepływem par paliwa,8 — czujnik ciśnienia i temperatury zasysanego powietrza, 12 — regulator prędkości obrotowej biegu jałowego, 13 — czujnikpołożenia przepustnicy, 14 — lampka sygnalizacji awarii systemu wtryskowo-zapłonowego w zestawie wskaźników,15 — komputer pokładowy, 16 — wskaźnik temperatury cieczy chłodzącej silnik, 17 — prędkościomierz, 18 — obrotomierz,19 — czujnik prędkości pojazdu, 20 — akumulator, 21 — pompa paliwa, 22 — wyłącznik bezwładnościowy, 23 — sondalambda przed katalizatorem, 24 — sonda lambda za katalizatorem, 25 — skrzynka bezpieczników i przekaźników w przedzialesilnika, 26 — wyłącznik zapłonu, 27 — czujnik spalania stukowego, 28 — czujnik ciśnienia oleju, 29 — elekroniczne urządzeniesterujące systemu wtryskowo-zapłonowego

Elementy elektronicznego systemu wtryskowo--zapłonowego, opisy ich budowy, zasada funk-cjonowania oraz dane techniczne podane w roz-działach 2.2.1 i 2.2.2 oraz w niniejszym rozdzialedla silnika 1,2 16V odnoszą się również do silnika1,6 16V.

12.3. MECHANIZMY PODWOZIAZasady budowy i działania mechanizmów pod-wozia są takie same, jak opisane w rozdziałach2 do 9. Poniżej przedstawiono zmiany niektórychparametrów, wprowadzonych w wyniku moder-nizacji samochodu.

Sprzęgło. W samochodach z silnikami 1,2 16Vzwiększono średnice tarczy sprzęgła. Średnicazewnętrzna okładziny tarczy sprzęgła wynosi190 mm, a średnica wewnętrzna 140 mm.

Skrzynka przekładniowa. W samochodachz silnikami 1,2 16V oraz 1,6 16V (1596 cm3)w miejsce skrzynki przekładniowej C 513.5.13o przełożeniach podanych w tablicy 4-1 zastoso-wano skrzynkę przekładniową C 514R (danewtabl. 12-17).

Układ kierowniczy. Wszystkie samochody, bezwzględu na typ silnika, zostały wyposażone w hyd-raulicznie wspomagane układy kierownicze. Zwię-kszono kąty skrętu kół (tabl. 12-18).

275



Przełożenia skrzynekprzekładniowych C514Rw samochodachz silnikami 1,2 16V i 1,6 16V Tablica 12-17

Wyszczególnienie

Przełożenie kół zębatych bieg 1.





Przełożenie kół zębatych biegwsteczny

Przełożenie przekładni głównej

Przełożenie całkowite na biegu 1.





Przełożenie całkowite na bieguwstecznym

Wartość przełożenia

3,909

2,158

1,480

1,121

0,829

3,909

3,867(58/15)

15,116

8,345

5,723

4,335

3,206

15,116

Kąty strętu kół w samochodachz silnikami 1,2 16Voraz 1,6 16V

Wyszczególnienie

Kąt skrętukoła zewnętrznego

Kąt skrętukoła wewnętrznego

w prawo

w lewo

w prawo

w lewo

Tablica 12-18

Wartość kąta

33°20'±30'

33°20' ± 30'

35°30'±30'

35°30'±30'

Parametry ustawienia kółprzednich w samochodachz silnikami 1,2 16Voraz 1,6 16V Tablica 12-19

Parametr

Kąt pochylenia koła

Kąt wyprzedzenia sworzniazwrotnicy

Zbieżność kół

Określenia

nieregulowany

nieregulowany

Wartość

-22'±30'

2°30' + 30'

- 1 ±1 mm

Uwaga: dane odnoszą się do samochodów gotowych do jazdy z wyma-ganym ciśnieniem w oponach.

Zawieszenie przednie i tylne. Dokonano korektyniektórych parametrów elementów zawieszeń,bez zmiany zasad budowy mechanizmów zawie-szenia przedniego i tylnego. Zestawienie zmienio-nych parametrów ustawienia kół przednich poda-no w tablicy 12-19.W zawieszeniu przednim zmieniono średnicęsprężyn śrubowych oraz średnice drążka stabili-zatora (tabl. 12-20).W zawieszeniu tylnym zastosowano nowe spręży-ny śrubowe (w samochodach Palio Weekendz częsciąstożkową). Parametry sprężyny śrubowejtylnego zawieszenia zestawiono w tablicy 12-21.

Układ hamulcowy. Nie zmieniono ani średnictarcz i bębnów hamulcowych, ani parametrówcylinderków i tłoczków stosowanych w układzie.Zmieniono typ podciśnieniowego urządzeniawspomagającego z TEVES 8 na TEVES 9,w którym zwiększona odległość końcówki popy-chacza od powierzchni styku pompy wynosi15,4±0,1 mm.

Podstawowe dane sprężyn zawieszenia przedniego w samochodachz silnikami 1,2 16V oraz 1,6 16V

1) Montować obydwie sprężyny z tej samej grupy selekcyjnej.2) Wymiary w nawiasach odnoszą się do samochodów z klimatyzacją.

Tablica 12-20

Parametr


Liczba zwojów:czynnych/całkowita


Wysokość sprężyny nieobciążonej (mm)

Wysokość sprężynypod obciążeniem (mm)

Wysokość sprężynyz grupy selekcyjnej żółtej1' (mm)pod obciążeniem

Wysokość sprężynyz grupy selekcyjnej zielonej11 (mm)pod obciążeniem

Określenia

część cylindryczna

301 daN (322 daN)2

330 do 350 daN

301 daN (322 daN)2

340 daN

301 daN (322 daN)2

340 daN

Silnik 1,2 16V

11,9 ±0,05

4,03/5,36

prawy

363 (375)2)

191

—

> 191

—

<191

—

Silnik 1,6 16V

12,00 ±0,05

4,03/5,25

prawy

-395

—

190,7

—

> 190,7

—

< 190,7

276



Podstawowe dane sprężynzawieszenia tylnegow samochodach z silnikami1,2 16Vi 1,6 16V Tablica 12-21

Parametr


Liczba zwojów:czynnych/całkowita


Wysokość sprężynynieobciążonej (mm)

Wysokość sprężynypod obciążeniem (mm)

Wysokość sprężynyz grupy selekcyjnejżółtej1 > podobciążeniem (mm)

Wysokość sprężynyz grupy selekcyjnejzielonej1' podobciążeniem (mm)

Określenia

część cylindryczna

część stożkowa

360 daN

360 daN

360 daN

Wartość

11 ±0,2

13,25 + 0,05

4,43/4,75

prawy

-327

210

wyższaod 210

niższa lubrówna 210

11 Montować obydwie sprężyny z tej samej grupy selekcyjnej.

12.4. WYPOSAŻENIEELEKTRYCZNE

Znaczna liczba urządzeń elektrycznych, a szcze-gólnie elektronicznych w nowych samochodach,złożoność funkcji tych urządzeń rozmieszczonychw wielu centralkach elektronicznych była powo-

dem wielu skomplikowanych połączeń, od którychwymagano niezawodności działania. Rozwiąza-nie wielu problemów i optymalizacja instalacjielektrycznej była możliwa dzięki zastosowaniupołączeń sieciowych (magistrali), ułatwiającychwymianę informacji między elementami i syste-mami elektronicznymi stosowanymi w samocho-dzie.W samochodach Albea i Nowy Palio Weekendzastosowano nowy system instalacji elektrycznej,zwany VENICE (Vehicle Network Integration Co-mponent Electronics), który przy złożoności ele-mentów i systemów umożliwił maksymalną op-tymalizację połączeń. Inne zalety tego systemu to:— dostępność informacji pochodzących z czuj-ników dla różnych systemów i układów;— możliwość rozdziału informacji i sygnałówz czujników oraz przekaźników do wszystkichsystemów i układów;— eliminacja wielu czujników i przekaźników narzecz kilku wspólnych dla wszystkich systemówi układów;— możliwość rozbudowy systemu z wykorzys-taniem istniejących czujników, przekaźnikówi układów;— zwiększenie pewności działania poprzez elimi-nację wielu połączeń;— uproszczenie funkcji diagnostycznych wszyst-kich systemów elektronicznych.System Venice stosowany w samochodzie FIATAlbea i Nowy Palio Weekend (rys. 12.42) składasię z:— komputera pokładowego (NBC);

Rys. 12.42. Budowa systemu Venice1 — komputer pokładowy (NBC), 2 — węzeł zestawu wskaźników (NQS), 3 — system wtryskowo-zapłonowy silnika (NCM),4 — węzeł radioodtwarzacza lub infotelematyczny (nie stosowany w samochodach przeznaczonych na rynek krajowy), 5 — węzełobwodów diagnostycznych

277



Rys. 12.43. Zasada działania i współpracy elementówsystemu Venice1 — komputer pokładowy z płytką sterowań oraz elementamiukładu sterującego hamulcami (ABS), 2 — połączeniaszeregowe, 3 — sieć CAN, 4 — węzeł zestawuwskaźników, 5 — system wtryskowo-zapłonowy silnika(NCM) z czujnikami i siłownikami, 6 — węzełradioodtwarzacza lub infotelematyczny (nie stosowanyw kraju), 7 — węzeł obwodów diagnostycznych

— węzła zestawu wskaźników (NQS);— systemu wtryskowo-zapłonowego silnika(NCM);— węzła obwodów diagnostycznych (NSD).System ten może być rozbudowany o węzełradioodtwarzacza lub infotelematyczny.Komputer pokładowy, węzły i systemy są połą-czone ze sobą poprzez sieć CAN (Controier AreaNetwork) jak pokazano na rysunku 12.43.Sieć CAN w instalacji elektrycznej samochodupolega na zastosowaniu dwóch przewodów mie-dzianych w wiązkach przewodów, z których jedenjest połączony z wysokim poziomem częstotliwo-ści, a drugi z niskim poziomem częstotliwości.

Rys. 12.44. Widok skrzynki bezpiecznikówi przekaźników w przedziale silnika (pokazano skrzynkęsamochodu w niepełnej wersji wyposażenia)

Umożliwia to komputerowi pokładowemu odbie-ranie i rozpoznawanie sygnałów nadawanychprzez nadajniki i odbiorniki w otoczeniu o bardzosilnych zakłóceniach elektromagnetycznych.W celu rozpoznania instalacji elektrycznej w sa-mochodach niezbędna jest znajomość skrzynekbezpieczników i przekaźników zamontowanychw przedziale silnika oraz pod tablicą rozdzielczą.Skrzynka bezpieczników i przekaźnikóww przedziale silnika (32, rys. 12.22 i 12.40).Widok skrzynki bezpieczników i przekaźni-ków w przedziale silnika przedstawiono narysunku 12.44, a jej schemat budowy — na ry-sunku 12.45.

Rys. 12.45. Schemat skrzynki bezpieczników i przekaźników w przedziale silnikaB — bezpieczniki (numery odnoszą się do obwodów opisanych w tekście), P — przekaźniki (numery odnoszą się do obwodówopisanych w tekście), A — złącze konektorowe przedniej wiązki przewodów, C — złącze konektorowe wiązki przewodów silnika,D — złącze konektorowe przedniej wiązki przewodów, E — złącze wiązki przewodów układu chłodzenia silnika, F — złączekonektorowe przedniej wiązki przewodów

278



Bezpieczniki przedstawione na rysunku 12.45zabezpieczają następujące obwody:

B00 (60 A) —

B01 (70 A) —

B02 (40 A) —

B03 (20 A) —B04 (50 A) —B05 (60 A) —

B06 (30/40 A) —B07 (40/60 A) —B08 (40 A) —B09 (20 A) —

B10(15A) —B11 (15 A) —B14(10A) —

B15(10A) —

B16(7,5A) —

B17(10A) —

B18(7,5A) —

B19(7,5A) —

B20 (20 A) —

B21 (15 A) —B22 (20 A) —B23 (15 A) —B24 (10 A) —

B30(15A) —

świec żarowych (przewidzia-ne),skrzynki bezpieczników pod ta-blicą rozdzielczą,skrzynki bezpieczników pod ta-blicą rozdzielczą,wyłącznika zapłonu,układu hamulcowego ABS,wentylatora klimatyzacji (prze-widziane),wentylatora chłodnicy (1. bieg),wentylatora chłodnicy (2. bieg),dmuchawy ogrzewania,spryskiwaczy reflektorów(przewidziane),sygnału dźwiękowego,servizi wtórne I.E,świateł drogowych reflektoraprawego,świateł drogowych reflektoralewego,zasilania 15/54 systemu wtrys-kowo-zapłonowego,servizi główne I.E,+30 systemu wtryskowo-za-płonowego,sprężarki klimatyzatora (prze-widziana),podgrzewania paliwa (przewi-dziane),pompy paliwa,cewki zapłonowej, wtryskiwa-czy,nie wykorzystany,elektrycznego wspomaganiaprzekładni kierowniczej (prze-widziane),przednich świateł przeciw-mgłowych.

Przekaźniki przedstawione na rysunku 12.45znajdują się w obwodach:

P02 (20 A) — świateł drogowych,P03 (20 A) — sygnału dźwiękowego,P05 (20 A) — klimatyzacji (przewidziane),P06 (30 A) — wentylatora chłodnicy (1. bieg),P07 (50 A) — wentylatora chłodnicy (2. bieg),P08 (30 A) — dmuchawy ogrzewania,P09 (30 A) — systemu wtryskowo-zapłonowe-

go,P10 (20 A) — pompy paliwa,P14(20A) — przednich świateł przeciwmgło-

wych,P17 (20 A) — spryskiwaczy reflektorów (przewi-

dziane),

P19(30A) — podgrzewania paliwa (przewi-dziane),

P20 (20 A) — nie wykorzystany.

Skrzynka bezpieczników i przekaźników podtablicą rozdzielczą stanowi jeden węzeł konstruk-cyjny zintegrowany z komputerem pokładowym(1, rys 12.42). Węzeł ten jest umieszczony polewej stronie tablicy rozdzielczej i osłonięty po-krywką.Widok węzła skrzynki bezpieczników i komputerapokładowego po otworzeniu pokrywki pokazanona rysunku 12.46, a podstawowe elementy tegowęzła — na rysunku 12.47.

Rys. 12.46. Widok węzła skrzynki bezpiecznikówi komputera pokładowego po otworzeniu pokrywki(strzałka wskazuje złącze diagnostyczne)

Rys. 12.47. Podstawowe elementy skrzynkibezpieczników i komputera pokładowego1 — komputer pokładowy, 2 — skrzynka bezpiecznikówpod tablicą rozdzielczą, 3 — bezpieczniki, 4 — bezpiecznikizapasowe, 5 — przekaźniki, 6 — szczypce do wyjmowaniabezpieczników, 7 — złącze diagnostyczne

279



Aby wymontować skrzynkę bezpieczników i prze-kaźników z komputerem pokładowym, należy:— wykręcić dwa wkręty mocujące oraz odchylićpokrywkę skrzynki bezpieczników i komputerapokładowego;— rozłączyć złącza konektorowe 1 do 5 (rys.12.48);

Rys. 12.48. Demontaż skrzynki bezpieczników podtablicą rozdzielczą i komputera pokładowego1 — złącze konektorowe tylnej wiązki przewodów,2 — złącze konektorowe przedniej wiązki przewodów,3 — złącze konektorowe przedniej wiązki przewodów,4 — złącze konektorowe przedniej wiązki przewodów,5 — złącze konektorowe tylnej wiązki przewodów,6 — górne śruby mocujące, 7 — dolne śruby mocujące

Rys. 12.49. Demontaż złączy konektorowych skrzynkibezpieczników i komputera pokładowego powymontowaniu węzła1 do 3 — złącza konektorowe wiązki przewodów tablicyrozdzielczej

Rys. 12.50. Widok skrzynki bezpieczników i komputerapokładowego po wymontowaniu1 — zaczepy mocujące, 2 — spinka mocująca(strzałka wskazuje kierunek demontażu spinki)

— odkręcić dwie górne i dwie dolne śruby mocu-jące skrzynkę bezpieczników i komputer pokłado-wy (6 i 7, rys. 12.48);— wyjąć węzeł skrzynki bezpieczników i kom-putera pokładowego oraz rozłączyć złącza konek-torowe pokazane na rysunku 12.49.Widok węzła po wymontowaniu przedstawiono narysunku 12.50.W celu odłączenia skrzynki bezpieczników odkomputera pokładowego należy odpiąć spinki mo-cujące znajdujące się po obu stronach wymon-towanego węzła (rys. 12.50) oraz rozłączyć obaelementy połączone złączem konektorowym. Wi-dok skrzynki bezpieczników i komputera pokłado-wego w stanie zdemontowanym przedstawionona rysunku 12.51.Schemat budowy skrzynki bezpieczników i prze-kaźników pod tablicą rozdzielczą przedstawionona rysunku 12.52.

Rys. 12.51. Widok skrzynki bezpieczników i komputerapokładowego w stanie rozmontowanym1 — skrzynka bezpieczników, 2 — komputer pokładowy,3 — gniazdko i wtyczka złącza konektorowego łączącegoskrzynkę bezpieczników z komputerem

280



Rys. 72.52. Schemat skrzynkibezpieczników i przekaźnikówpod tablicą rozdzielcząB — bezpieczniki (numeryodnosząsię do obwodów opisanychw tekście), P — przekaźniki( numery odnosząsię do obwodówopisanych w tekście), A — złączekonektorowe tylnej wiązkiprzewodów, C — złączekonektorowe przedniej wiązkiprzewodów, D — złączekonektorowe przedniej wiązkiprzewodów, E — złączekonektorowe tablicy rozdzielczej,F — złącze konektorowe tablicyrozdzielczej

Bezpieczniki przedstawione na rysunku 12.52chronią następujące obwody:

B12(10A) — światła mijania reflektora pra-wego,

B13 (10 A) — światła mijania reflektora lewegoi korektora ustawienia reflekto-rów,

B31 (7,5 A)— klimatyzacji i wyłącznika światełcofania,

B32 (15 A) — świateł pozycyjnych,B33 (20 A) — podnośnika szyby tylnej lewej,B34 (20 A) — podnośnika szyby tylnej prawej,B35 (10 A) — świateł cofania i podświetlenia ze-

stawu wskaźników,B36 (15 A) — skrzynki bezpieczników przycze-

py (przewidziane),B37(10A) — świateł hamowania i zestawu

wskaźników,B38 (20 A) — zamka centralnego,B39 (10 A) — zasilania radioodbiornika i gniaz-

da diagnostycznego,B40 (30 A) — tylnej szyby ogrzewanej,B41 (—) — lusterek wstecznych zewnętrz-

nych (przewidziane),B42 (7,5 A)— układu ABS,

B43 (30 A) — wycieraczki szyby przedniej i po-mpy spryskiwacza szyb,

B44 (20 A) — zapalniczki,B45 (—) — podgrzewania foteli (przewidziane),B46 (—) — dachu otwieranego (przewidziane),B48 (20 A) — zasilania podnośnika szyby

przedniej lewej,B49 (20 A) — zasilania podnośnika szyby

przedniej prawej,B50 (7,5 A)— poduszki powietrznej,B51 (7,5 A)— podświetlenia wyłączników, oś-

wietlenia tablicy rejestracyjnej,zestawu wskaźników,

B52 (15 A) — wycieraczki szyby tylnej,B53 (10 A) — świateł kierunkowskazów, awaryj-

nych, zestawu wskaźników.

Przekaźniki przedstawione na rysunku 12.52znajdują się w obwodach:P01 (20 A) — świateł mijania,P11 (30 A) — tylnej szyby ogrzewanej,P12 (30 A) — wyłącznika zapłonu, zapalniczki,

alternatora, wycieraczek szyb,P13 (50 A) — wyłącznika zapłonu, podnośni-

ków szyb.

281



flys. 12.53. Schemat identyfikacji styków złączadiagnostycznegoI — układ hamulcowy ABS, 2 — styk niewykorzystany,3 — poduszka powietrzna, 4 — połączenie z masą mocy,5 — połączenie z masą sygnału, 6 — B-CAN B dladiagnostyki, 7 — linia K dla systemu sterowania silnikiem,8 — nie wykorzystany (przeznaczony dla linii Kimmobilizera),9 — nie wykorzystany (rezerwa), 10 — nie wykorzystany,II — nie wykorzystany (przeznaczony dla elektronicznegourządzenia alarmowego), 12 — nie wykorzystany (rezerwa),13 — nie wykorzystany (rezerwa), 14 — 1 B-CAN A dladiagnostyki, 15 — nie wykorzystany (przeznaczony dlalinii L), 16 — biegun dodatni akumulatora przez bezpiecznikB39

Złącze diagnostyczne (7, rys. 12.47) zinteg-rowane z komputerem pokładowym spełnia wy-magania dyrektywy europejskiej zawartej w nor-mie 98/69/CE. Schemat złącza diagnostycznegoz identyfikacją styków pokazano na rysunku 12.53.

Na rysunkach 12.54 do 12.57 przedstawionoważniejsze schematy elektryczne połączeń w sa-mochodach FIAT Albea i Nowy Palio Weekendz silnikami 1,2 16V i 1,6 16V.

Podane na schematach opisy cyfrowe, wyjaś-nione na stronach 182, 183 i 184, wymagająponiższego uzupełnienia.

167. Elektroniczne urządzenie sterujące wtrys-kiem i zapłonem (silnik 1,2 16V)

168. Elektroniczne urządzenie sterujące wtrys-kiem i zapłonem (silnik 1,6 16V)

169. Komputer pokładowy170. Połączenie z masą układu klimatyzacji171. Połączenie z masą układu ABS172. Połączenie z masą ogrzewanej szyby tylnej

(tylko w samochodach Palio Weekend)173. Złącze diagnostyczne174. Wyłącznik sprzęgła175. Czujnik opóźnienia176. Potencjometr dwuścieżkowy na pedale

przyspieszenia177. Sonda lambda przed katalizatorem178. Sonda lambda za katalizatorem179. Regulator prędkości obrotowej biegu jało-

wego z czujnikiem położenia przepustnicy180. Czujnik ciśnienia i temperatury zasysanego

powietrza181. Czujnik spalania stukowego182. Czujnik prędkości pojazdu183. Dodatkowa masa akumulatora184. Złącze regulatora podświetlenia zestawu

wskaźników

282



283



284



285


286


fiat palio manual

Documents

PALiO firE • SiENA firE MANUAL DE USO y MANTENiMiENTO · 1 Estimado cliente: Le agradecemos y felicitamos por haber elegido el nuevo Fiat Palio o Siena. Hemos preparado este manual

SECRETARÍA DEL MEDIO AMBIENTEsma.edomex.gob.mx/sites/sma.edomex.gob.mx/files/files... · 2021. 2. 17. · fiat palio adventure 1.6l dualogic gasolina 1 fiat palio adventure 1.6l

FIAT PALIO FOR SALE

Fiat Palio Weekend - A H K - R A T G E B E Rahk-ratgeber.de/anbauanleitungen/esaetze/306154300113.pdf · Installation électrique pour dispositif d’attelage Fiat Palio Weekend 306

ALFA ROMEO CITROËN - rolemar.com · Rolamento Ina Fiat Uno, Palio, Tipo 96/... (c/ 2 Abraçadeiras) 10022 Kit Adaptador Câmbio Fiat Uno, Palio, Tipo, Marea 90081 Kit Injeção Eletrônica

ESPAÑOL MANUAL DE USO Y MANTENIMIENTO · Los dispositivos anticontaminación de los vehículos Fiat Palio, Siena, Palio Weekend y Strada imponen el empleo exclusivo de gasolina (nafta)

Esquema Electrico Fiat Palio

Manual - Fiat Palio

ESPAÑOL MANUAL DE USO Y MANTENIMIENTO ...fiatmopar.com.ar/Manuales/pdf/60350016-Palio-Fire.pdf1 Estimado cliente: Le agradecemos y felicitamos por haber elegido el nuevo Fiat Palio

Manual Palio Economy

Índice por aplicação - ZF Friedrichshafen · Dobló / Dobló Adventure ... Fiat Marea Weekend ... Palio / Palio Weekend

FIAT ALBEA - izawit.home.plizawit.home.pl/Public/pdf2016/fiat.pdf · fiat palio palio 1.2 kat 1242 ccm 44kw 60hp 06/01 - /03 188a4.000 palio 1.2-8v kat 1242 ccm 54kw 73hp 11/97 -

Reglamento Técnico Año 2016...FIAT Fiat Regatta Fiat Palio Fiat Palio-ELX-1.6 PEUGEOT Peugeot 206 -207 FORD Ford Escort Ford KA Ford Fiesta Fiesta Kinetic RENAULT Renault Clío VOLKSWAGEN

ADVENTURE 2018 PALIO ADVENTURE FIAT PALIO Ezequiel … · ADVENTURE 2018 PALIO ADVENTURE FIAT PALIO Ezequiel Licht ahora iMessage 09:41 Teléfono Música LTE Ahora suena Podcasts

Manual do Proprietario Fiat Palio, Siena, Palio Weekend e Strada 2005.pdf

TABLA DE RESULTADOS - latinncap.com · tabla de resultados renault fluence 2 renault sandero renault clio mio fiat new palio 2 fiat new palio fiat novo uno evo fiat palio elx 1.4

PALIO SIENA STRADA - capemiweb.com SIENA STRADA.pdf · fiat palio / siena / strada fiat palio / siena / strada 9.62 8000/10 7158 8000/11 7100 amortiguador delantero front shock absorber

EXIBIÇÃO DE LOTES...1000,00 •Placa: GMG0072 •Estado Conservação: SUCATA LOTE 152 •Marca/Modelo: FIAT/PALIO ELX ... FIAT/PALIO ATTRACTIV 1.4 •Ano Fabricação: 2011 •Lance

Fiat Palio 2008 Arquit_Electronica

Bemot Otomotivbemototomotiv.com/images/2013-tempo-urun-katalogu.pdf · 2015. 12. 17. · fiat palio siena marea doblo brava bravo stilo 1.6 16v. fiat doblo palio punto brava bravo

SAGAJI AL DÍA FIAT...SAGAJI AL DÍA FIAT 500 - DUCATO - PALIO CILINDRO ESCLAVO CLUTCH UNICAR U46755264 APLICACIONES PALIO 1.6 / 04-06 EQUIVALENCIAS COLLARÍN HIDRÁULICO UNICAR U1400313180

Manual Do Fiat Palio Versões 96-99 El, Ed, Edx e 16v

FIAT - abr.ind.br - ABR Catalog FIAT.pdf · fiat n° abr desriÇÃo oos de untas fiat palio / uno fire 1.0/1.3 8v fiat fire uno mille/palio/siena/strada/fiorino 1.0/1.3 8v 99/

REMAP LIGHT CARGA 74 - asbrac.com.br · LINHA FIAT - PALIO FIRE 1.3 8V PAGINA 02 Procedimento válido para os seguintes veículos da Linha FIAT contidos neste aparelho. PALIO FIRE

MANUAL DE INSTRUÇÕES - chavesgold.com.br · 02 indice fiat - palio fire 1.0 flex / fire 1.4 flex / fire 1.6 16v - ano 2012 a 2013 preparaÇÃo e apresentaÇÃo de chaves novo palio

Manual Fiat-Palio Siena Fire

PALIO PALIO WEEKEND - fiat.com.br · 1 Caro Cliente, Queremos agradecer-lhe por ter preferido a marca Fiat. Preparamos este manual para que você possa conhecer cada detalhe de seu

Partes de repuesto fiat palio

Edital Prego 60 2014 Manuteno Fiat Palio Weekend

Diagrama eléctrico del Fiat Palio 2008

Fiat - users.skynet.beusers.skynet.be/fa051494/Occasion juillet 2011.pdf · Fiat Punto Evo 1300 Multijet automatique 95 cv Diesel 45.000 km (janvier 2011) 12.500 € Fiat Fiat Palio

FIAT Palio 1.0 1.5.pag.42.pdf · 2020. 2. 18. · nº spaal nº original descriÇÃo jogos de juntas 40.409-cb-sc fiat palio 1.0 mpi 96/... 40.509-cb-sc fiat palio 1.5 mpi 96/

FIAT TIPO / PALIO 1.6 8V - spaal.com.br Palio 1.6 8V pag.41.pdf · nº spaal nº original descriÇÃo jogos de juntas 40.210-cb-sc fiat tipo / palio 1.6 40.135-bo nº spaal qtde

A FIAT, além de produzir PORTUGUÊS MANUAL DE USO E ...veis... · garantir a partida do motor, ... Preparamos este manual para que você possa conhecer cada detalhe do Fiat Palio

Manual de uso e manuenção - FIAT PALIO WEEKEND.pdf