finansisko rabotenje vo agroplod resen
TRANSCRIPT
Sodr`ina:
1. Op{ti podatoci
2. Osnovi za sostavuvawe na finansiski izve{tai
3. Revizija na finansiski izve{taj
3.1. Odgovornost na rakovodstvoto za finansiskite izve{tai
3.2. Odgovornost na revizorot
4. BELE[KI KON FINANSISKITE IZVE[TAI
4.1. Prihodi od proda`ba i ostanati prihodi
4.2. Nedvi`nosti, postrojki i oprema
4.3. Zalihi
4.4. Pobaruvawa od proda`ba
4.5. Dolgoro~ni vlo`uvawa
4.6. Pari~ni sredstva
4.7. Presmetka na stranskite sredstva za pla}awe i
smetkovodstven tretman na kursnite razliki
4.8. Obvrski sprema dobavuva~i
4.9. Dolgoro~ni obvrski
4.10. Kapital
5. FINANSISKI INSTRUMENTI
5.1. Devizen rizik
5.2. Rizik od kamatni stapki
1. Op{ti podatoci
Dru{tvoto za proizvodstvo, prerabotka i promet, uvoz - izvoz
AGROPLOD AD Resen osnovano e i raboti vo Republika Makedonija.
Osnovni dejnosti na Dru{tvoto se:
- Proizvodstvo na melni~ki proizvodi;
- Proizvodstvo na skrob i proizvodi od skrob;
- Proizvodstvo na keksi;
- Proizvodstvo na kakao, ~okoladi, bonboni i konditorski proizvodi;
- Proizvodstvo, obrabotka i konzervirawe na `ivinsko meso;
- Prerabotka na ~aj i kafe;
- Odgleduvawe na ovo{ni i lozovi nasadi;
- Odgleduvawe na `ivina;
Akcionerskata glavnina na Dru{tvoto ja so~inuvaat 21.025 akcii.
Nominalnata vrednost na edna akcija iznesuva 511,3 EVRA. Vkupniot
broj na vraboteni vo Dru{tvoto iznesuva 25 vraboteni. Sedi{teto na
Dru{tvoto e vo Resen na ulica “29 Noemvri” br 6.
Vo tekot na 2007 godina izvr{eno e vlo`uvawe vo dve dru{tva,
Svislion Agrar Doo Resen i Prespa Turist, vo iznos od 13.245 iljadi
denari. Vlogot na Agroplod, koj se sostoi vo sredstva, del grade`ni
objekti i del oprema e prenesen so procenka izvr{ena od nezavisni
proceniteli.
Spored izve{tajot od Centralniot Depozitara za Hartii od
Vrednost, AGROPLOD AD Resen e vo sopstvenost na 20 akcii od
Komercijalna Banka AD - Skopje koi ne se evidentirani vo evidenciite
na dru{tvoto. Pazarnata vrednosta na akciite na 31 Dekemvri 2007
godina iznesuva 138 iljadi denari.
1
2. Osnovi za sostavuvawe na finansiski izve{tai
Finansiskite izve{tai, se sostaveni vo soglasnost so barawata na
makedonskite zakoni. Soglasno odredbite na ~len 469 od Zakonot za
Trgovski Dru{tva, na 30 Dekemvri 2004 godina (Sl.Vesnik 94/2004)
bea objaveni Me|unarodnite Smetkovodstveni Standardi (MSS) vo
Pravilnikot za smetkovodstvo koi se primenuvaat od 1 Januari 2005
godina.
Vo Sl. Vesnik na RM br.11/2005 bea objaveni Me|unarodnite
Standardi za Finansisko Izvestuvawe (MSFI) i Tolkuvawata na Postojniot
Komitet za tolkuvawe (PKT) i vo Sl. Vesnik na RM br.116/2005 bea
objaveni MSFI broj 2,3,4,5,6 i 7 kako dopolnenie na Pravilnikot.
Finansiskite izve{tai se podgotveni so sostojba na i za godinite
koi
zavr{uvaat na 31 Dekemvri 2007 i 2006.
Tekovnite i sporedbenite podatoci vo finansiskite izve{tai se
prika`ani vo iljadi denari. Onamu kade {to e potrebno, sporedbenite
podatoci se prilagodeni i usoglaseni so cel da odgovaraat na izvr{enata
prezentacija vo tekovnata godina.
3. Revizija na finansiski izve{taj
Nie izvr{ivme revizija na prilo`enite finansiski izve{tai na
AGROPLOD AD Resen {to gi vklu~uvaat bilansot na sostojbata
zaklu~no so 31 dekemvri 2007 godina, kako i bilansot na uspehot,
izve{tajot za promenite vo glavninata i izve{tajot za pari~nite tekovi
2
za godinata {to zavr{ila i pregledot na zna~ajnite smetkovodstveni
politi~ki i drugi objasnuva~ki bele{ki.
3.1. Odgovornost na rakovodstvoto za finansiskite izve{tai
Rakovodstvoto na AGROPLOD AD Resen e odgovorno za
podgotvuvaweto i objektivnoto prezentirawe na ovie finansiski izve{tai
vo soglasnost so Me|unarodnite standardi za finansisko izvestuvawe
{to se prifateni i objaveni vo Republika Makedonija.
Ovaa odgovornost vklu~uva: oblikuvawe, implementirawe i
odr`uvawe na interna kontrola {to e relevantna za podgotvuvaweto i
za objektivnoto prezentirawe na finansiskite izve{tai, izbirawe i
primena na soodvetni smetkovodstveni politiki, kako i pravewe na
smetkovodstveni procenki {to se razumni vo okolnostite.
3.2. Odgovornost na revizorot
Mislewe za ovie finansiski izve{tai se dava vrz osnova na revizija,
koja {to se sproveduva vo oglasnost so Me|unarodnite standardi za
revizija. Tie standardi baraat da se po~ituvaat eti~kite barawa i da se
planira i izvr{i revizijata za da se dobie razumno uveruvawe za toa dali
finansiskite izve{tai se oslobodeni od materijalno pogre{no
prika`uvawe.
Revizijata vklu~uva izvr{uvawe na postapki za pribavuvawe na
revizorski dokazi za iznosite i obelodenuvawata vo finansiskite izve{tai.
Izbranite postapki zavisat od rasuduvaweto na revizorot, vklu~uvaj}i ja
i procenkata na rizicite od materijalno pogre{no prika`uvawe na
finansiskite izve{tai, bez razlika dali e rezultat na izmama ili gre{ka.
Koga gi pravi tie procenki na rizikot, revizorot ja razgleduva
internata kontrola, relevantna za podgotvuvaweto i za objektivno
3
prezentirawe na finansiskite izve{tai na Dru{tvoto za da oblikuva
revizorski postapki {to se soodvetni vo okolnostite, no ne za celta na
izrazuvawe na mislewe za efektivnosta na internata kontrola na
Dru{tvoto.
Revizijata, isto taka vklu~uva i ocenka na soodvetnosta na
koristenite smetkovodstveni politiki i na razumnosta na
smetkovodstvenite procenki napraveni od strana na rakovodstvoto,
kako i ocenka na sevkupnoto prezentirawe na finansiskite izve{tai.
4. BELE[KI KON FINANSISKITE IZVE[TAI
I. Osnovni smetkovodstveni metodi
Finansiskite izve{tai se sostaveni vrz osnova na metodot na
nabavna
vrednost, osven za nedvi`nostite, postrojkite i opremata i nivnata
amortizacija, kaj koi vo prethodnite godini se izvr{eni korekcii vrz
osnova na principot na revalorizacija so primena na unificirani
koeficienti na porast na cenite na proizvoditelite na industriski
proizvodi, koi gi objavuva Dr`avniot zavod za statistika na Republika
Makedonija.
II. Osnovni smetkovodstveni politiki
Osnovnite smetkovodstveni politiki primeneti pri izgotvuvawe na
finaisiskite izve{tai za 2007 godina se prika`ani vo ponatamo{niot
tekst.
4.1. Prihodi od proda`ba i ostanati prihodi
4
Dru{tvoto gi evidentira prihodite od proda`ba na proizvodi stoki i
uslugi vo momentot na nivnata isporaka ili uslugite koi se izvr{eni na
svoite klienti. Prihodite se evidentiraat so primena na principot na
fakti~nost na nastanite, odnosno vo momentot na nivnoto
nastanuvawe.
4.2. Nedvi`nosti, postrojki i oprema
Vo soglasnost so va`e~kite smetkovodstveni propisi na
R.Makedonija do 1 januari 2005 godina, nedvi`nostite, postrojkite i
opremata na Dru{tvoto bile iska`ani po nabavna vrednost zgolemena
za revalorizacija, koja bila presmetuvana so primena na zvani~no
objaveni koeficienti na porast na indeksi na proizvodi na malo, koi se
primeneti vrz prvobitnata nabavna ili revalorizirana vrednost i vrz
ispravkata na vrednosta, a neto efektot e vklu~uvan vo iznosot na
revaloriziracionite rezervi na dru{tvoto.
Nabavkite na nedvi`nostite, postrojkite i opremata vo tekot na
godinata se evidentiraat po nabavna vrednost. Nabavnata vrednost na
nedvi`nostite, postrojkite i opremata se sostoi od fakturnata vrednost
na nabavenite nedvi`nostite, postrojkite i opremata zgolemena za site
tro{oci nastanati do nivnoto stavawe vo upotreba.
Dopolnitelnite vlo`uvawa vo nedvi`nosti, postrojki i oprema, koi
imaat za cel prodol`uvawe na korisniot vek na upotreba ili
zgolemuvawe na nivniot kapacitet, ja zgolemuvaat smetkovodstvenata
vrednost na sredstvata.
Pozitivnata razlika nastanata pri proda`ba na nedvi`nostite,
postrojkite i opremata se evidentira vo korist na kapitalna dobivka, a
negativnata razlika se kni`i na tovar na kapitalna zaguba.
Neotpi{anata vrednost na otu|enite i rashoduvani nedvi`nostite,
postrojkite i opremata se evidentira na tovar na vonrednite, odnosno
ostanatite rashodi.
5
Amortizacijata na nedvi`nostite, postrojkite i opremata se
presmetuva spored procenetiot vek na upotreba na osnovnite
sredstva, po stapki koi ne se povisoki od propi{anite vo
Nomenklaturata na sredstvata
za amortizacija.
Nabavnata ili revalorizirana vrednost na nedvi`nostite,
postrojkite i opremata se amortizira vo ednakvi godi{ni iznosi vo tekot
na predvideniot vek na upotreba na osnovnite sredstva. Amortizacija
ne se presmetuva na zemji{teto, {umite i investiciite vo tek.
Propi{anite stapki na amortizacijata za nedvi`nostite, postrojkite
i opremata {to gi poseduva AGROPLOD AD Resen se slednive:
Grade`ni objekti 1 - 2.5%; Oprema 5 - 7%; Transportni sredstva 16 -
25% i Kancelariski mebel 25%.
Koga amortiziranite sredstva se stavaat von upotreba, ili na bilo
koj nain se otu|uvaat, nabavna vrednost i ispravkata na vrednosta se
iska`uvaat od soodvetnite smetki. Prihodite ili tro{ocite ostvareni so
otu|uvawata se evidentiraat kako ostanati prihodi ili operativni tro{oci,
soodvetno.
4.3. Zalihi
Zalihite se vrednuvaat spored poniskata od nabavnata vrdnost i
neto proda`nata vrednost. Nabavnata vrednosta gi vklu~uva site
tro{oci za doveduvawe na zalihite vo nivnata sega{na sostojba i
lokacija. Neto realiziranata vrednost vklu~uva proda`na cena,
namalena za tro{ocite za prigotvuvawe na zalihite za proda`ba.
Potro{okot na zalihite se iska`uva kako tro{ok vo periodot vo koj
nastanale soodvetnite prihodi, presmetani spored metodata na
prose~ni ceni. Otpisot na zalihite se vr{i na tovar na rashodite.
4.4. Pobaruvawa od proda`ba
6
Pobaruvawata po osnov na proda`ba se prika`ani po nivnata
nominalna vrednost, zgolemeni za kamatite vo soglasnost so
sklu~eniot dogovor. Pobaruvawata iska`ani vo devizi se presmetuvaat
spored sredniot kurs na Narodna banka na Republika Makedonija na
denot na bilansot na sostojba.
4.5. Dolgoro~ni vlo`uvawa
Dolgoro~nite vlo`uvawa vklu~uvaat vlo`uvawa vo podru`nici,
vlo`uvawa vo akcii vo banki i drugi dru{tva. Dolgoro~nite vlo`uvawa
vo po~etokot se priznavaat po nabavna vrednost, vklu~uvaj}i gi i
tro{ocite za transakcijata.
Na datumot na izvestuvawe vrednosta na dolgoro~nite
vlo`uvawa vo banki se proceneti po pazarnata vrednost i imaat
tretman na vlo`uvawa nameneti za proda`ba. Klasifikacijata zavisi od
celta za koja se izvr{eni vlo`uvawata. Rakovodstvoto gi klasificira
svoite vlo`uvawa vo momentot na inicijalnoto priznavawe i vr{i
povtorna procenka na klasifikacijata na sekoj presmetkoven datum.
Objektivnite vrednosti na kotiranite vlo`uvawa se baziraat na tekovnite
ceni na kotacija. Dokolku pazarot na nekoe finansisko vlo`uvawe ne e
aktiven, Dru{tvoto utvrduva objektivna vrednost po pat na upotreba
na tehnika na procenka.
4.6. Pari~ni sredstva
Pari~nite sredstva i pari~nite ekvivalenti se evidentiraat vo
bilansot na sostojbata po nominalna vrednost. Za celite na finansiskite
izve{tai, istite se sostojat od gotovina vo blagajna i pari~ni sredstva na
smetki vo banki.
7
4.7. Presmetka na stranskite sredstva za pla}awe i
smetkovodstven tretman na kursnite razliki
Pobaruvawata i obvrskite vo stranski sredstva za pla}awe se
iska`uvaat vo denarska protivvrednost po sredniot oficijalen kurs {to
go objavuva Narodnata banka na Republika Makedonija na denot na
bilansot na sostojbata. Pozitivnite i negativnite kursni razliki koi
nastanuvaat pri iska`uvaweto na pobaruvawata, obvrskite i kreditite od
stranski sredstva za pla}awe vo nivna denarska protivvrednost, kako i
kursnite razliki {to nastanuvaat vo tekot na godinata po osnov na
proda`ba i nabavka na stoki, se iska`uvaat vo bilansot na uspehot kako
del od ostanatite prihodi ili rashodi.
4.8. Obvrski sprema dobavuva~i
Obvrskite sprema dobavuvai se iska`uvaat vo visina na
nominalnata iznosi {to proizleguvaat od delovni transakcii. Obvrskite
sprema dobavuvai se otpi{uvaat po istekot na rokot na zastarenost ili
so vonprocesno poravnuvawe, na tovar na vonrednite prihodi.
4.9. Dolgoro~ni obvrski
Obvrskite kon drugi dru{tva, obvrskite po osnov na zaemi,
obvrskite kon kreditnite institucii se iska`uvaat po nominalna vrednost
zgolemeni za kamatata soglasno sklu~eniot dogovor. Obvrskite
iska`ani vo devizi se presmetuvaat po sredniot kurs na narodna banka
na Republika Makedonija na denot na bilansot na sostojba.
4.10. Kapital
8
Osnovnata glavnina na Dru{tvoto gi opfa}a uplatenite sredstva
od strana na akcionerite na Dru{tvoto. Osnovnata glavnina mo`e da se
koristi za pokrivawe na zagubata, dokolku rezervite ne se dovolni za
toa. Osnovnata glavnina se priznava vo visina na nominalnata
vrednosta na izdadenite akcii.
Dru{tvoto ima penziski planovi soglasno doma{nata regulativa
za socijalno osiguruvawe spored koja pla}a pridonesi za penzisko
osiguruvawe
na svoite vraboteni. Pridonesite, vrz osnova na platite, se pla}aat na
dr`avniot Penziski fond koj e odgovoren za isplata na penziite. Ne
postojat dopolnitelni obvrski vo vrska so ovie penziski planovi.
5. FINANSISKI INSTRUMENTI
5.1. Devizen rizik
Dru{tvoto vo svoeto rabotewe stapuva vo me|unarodni transakcii
zaradi nabavka na materijali, oprema i stoki. Ovie nabavki se iska`ani
vo stranski valuti. Poradi toa, Dru{tvoto e izlo`eno na rizik povrzan so
mo`nite fluktacii na stranskite valuti. Dru{tvoto ne koristi sodvetni
finansiski instrumenti za da go namali ovoj rizik, bidej}i vakvi
instrumenti ne se vo primena vo Republika Makedonija.
5.2. Rizik od kamatni stapki
Rizikot od kamatnite stapki prestavuva rizik poradi koj iznosot na
dolgot po krediti na Dru{tvoto mo`e da se promeni kako rezultat na
promenite na kamatnite stapki na pazarot. Obvrskite po krediti glavno
se otplatuvaat po fiksna kamatna stapka, {to ne go izlo`uva Dru{tvoto
na mo`en rizik od kamatni stapki.
9
AGROPLOD AD Resen
BILANS NA USPEH
vo iljadi denari Bele{ki 2007
2006
Prihodi od proda`ba 4 145.865
360.703
Ostanati operativni prihodi 5 48.681
29.996
Promena vo zalihite na gotovi proizvodi
i proizvodstvoto vo tek - 11.224 -
20.117
Upotrebeni surovini i
pomo{ni materijali 6 - 160 -
81.603
Tro{oci za vrabotenite - 12.043 -
75.851
Amortizacija - 19.570 -
24.555
Nabavna vrednost na trgovski stoki - 129.352 -
182.350
Ostanati operativni rashodi 7 - 18.316 -
65.743
10
Zaguba od redovno rabotewe 3.881
- 59.520
Finansiski prihodi 8 400 4.293
Finansiski rashodi 9 - 7.271
- 5.939
Zaguba - 2.990
- 1.166
Danok od dobivka
Neto zaguba - 2.990
- 61.166
Vonredni stavki
Neto zaguba - 2.990
- 61.166
AGROPLOD AD Resen
BILANS NA SOSTOJBA
vo iljadi denari Bele{ki 2007
2006
SREDSTVA
Nedvi`nosti, postrojki i oprema 10 296.932
330.866
Nematerijalni sredstva 801 902
Dolgoro~ni vlo`uvawa 11 152.967
140.659
11
Vkupno dolgoro~ni sredstva 450.700
472.427
Zalihi 12 2.655
13.951
AVR 407 727
Ostanati kratkoro~ni pobaruvawa 13 15.011
4.030
Kratkoroni finansiski vlo`uvawa 246 279
Pobaruvawa od kupuva~i 14 49.440
70.831
Pobaruvawa za dadeni avansi 15 1.207
773
Parini srerdstva i hartii od vrednost 16 203 1.605
Vkupno tekovni sredstva 69.169
92.196
VKUPNO SREDSTVA 519.869
564.623
GLAVNINA I OBVRSKI
Akcionerski kapital 882.963
882.963
Revalorizacioni korekcii - 324.370 -
316.943
Neraspredelena dobivka/zaguba - 170.934 -
167.784
Traen kapital 386.722
398.236
Obvrski po dolgoroni krediti 21 8.372 9.076
Obvrski sprema dobavuva~i 17 75.207
99.003
Ovrski za primeni avansi vo zemjata 18 732
1.172
Obvrski po kratkoroni krediti 19 46.205
51.115
Ostanati kratkoroni obvrski 20 1.950 5.624
12
PVR 681 397
Vkupno tekovni obvrski 124.775
157.311
VKUPNA GLAVNINA I OBVRSKI 519.869 564.623
AGROPLOD AD Resen
IZVE[TAJ ZA PARI^NIOT TEK
vo iljadi denari 2007
2006
A. Pari~en tek od delovni aktivnosti
Neto zaguba/dobivka - 2.990
- 61.166
Koregirano za:
Amortizacija 19.586
24.662
Pobaruvawa od kupuva~i 21.391
29.135
Pobaruvawa za avansi - 434 192
Kratkoro~ni finansiski vlo`uvawa 33 1
Ostanati pobaruvawa - 10.981 3.816
AVR 320 580
Zalihi 11.296
72.849
Obvrski sprema dobavuva~i - 23.796
- 8.314
Obvrski za avansi - 440 -
2.521
Ostanati kratkoroni obvrski - 3.674
2.895
PVR 284 - 22
Neto tekovi od delovni aktivnosti 10.595
62.107
13
B. Parini tekovi od invesicioni aktivnosti
Nabavki na osnovni sredstva - 9.527
- 10.148
Vlo`uvawe na osnovni sredstva vo dru{tva 21.610
166.226
Rashoduvani osnovni sredstva 3.202
451
Dolgoroni vlo`uvawa - 13.245 -
131.807
Neto pari~ni tekovi od investicioni
aktivnosti 2.141
255.098
V. Pari~ni tekovi od finansiski aktivnosti
Obvrski po kratkoro~ni krediti - 4.910
- 3.870
Obvrski po dolgoroni krediti - 704 - 485
Namaluvawa na kapitalot za vlogovi - 7.427
- 38.014
Ostanato - 160 425
Neto pari~ni tekovi od finansiski
aktivnosti - 14.138 -
318.416
NAMALUVAWE NA PARI^NITE
SREDSTVA - 1.402
- 1.211
Pari~ni sredstva na po~etok na godinata 1.605
2.816
Parini sredsva na krajot na godinata 203
1.605
14
PRIHODI OD PRODA@BA
Vo iljadi denari 2007 2006
Prihodi od proda`ba na doma{en pazar 8.851
171.943
Prihodi od proda`ba na stranski pazar 126.495
157.354
Prihodi od proda`ba na materijali 10.519
31.406
Vkupno 145.865
360.703
OSTANATI OPERATIVNI PRIHODI
Vo iljadi denari 2007 2006
Prihodi od naemnini 15.451
10.411
Prihodi od vlo`uvawa 21.814
43
Prihodi od subvencii 423 727
Prihodi od proda`ba na osnovni sredstva 1.127 559
Prihodi od minati godini 1.473 114
Prihodi od naplata na otpi{ani pobaruv. 5.033 71
Ostanati prihodi od proda`ba 3.360 2.086
Vkupno 48.681
29.996
POTRO[ENI MATERIJALI I SITEN INVENTAR
15
Vo iljadi denari 2007 2006
Materijali 119
52.875
Otpis na siten inventar 34
27.249
Potro{eni rezervni delovi 7 1.479
Vkupno 160
81.603
OSTANATI OPERATIVNI RASHODI
Vo iljadi denari 2007 2006
Tro{oci za energija 2.967
20.540
Transportni tro{oci 3.547 6.508
Uslugi za odr`uvawe 480 2.973
Tro{oi za promocija propagnda i reklama 444
2.664
Premii za osiguruvawe 1.134 2.668
Dnevnici za slu`beni patuvawa 1.042 2.035
Otpis na pobaruvawa 112
210
Kapitalna zaguba 1.105 52
Bankarski uslugi 269 522
Ostanato 7.216
27.571
Vkupno 18.316
65.743
16
17