8/16/2019 fiser

1/2

НОМИНАЛНА И РЕАЛНА КАМАТНА СТАПКА. ЕФЕКТ НА

ФИШЕР

Зголемувањето на капиталот како е!ултат о" неговото вкаматување не е #екога$

"оволно атактивно !а #оп#твени%ите на #ло&о"ни паи'ни #е"#тва. Имено( по#то)атпеио"и( кога каматните #тапки #е елативно ви#оки( но #епак капиталот еално не наа#нува.

По#ле"ното е е!ултат на а!ликата ме*у "еклаианата +номиналната, и еалната каматна

#тапка.

Како $то е по!нато( во па!аната економи)а #еко)а #тока и у#луга е #в!ана #о пои- мот

%ена( т.е. #о паи'на о%енка на #токата. По#то)аната тен"ен%и)а на !големување на %ените( #о

$то имаме о&е!ве"нување на паи'ната е"ини%а во економи)ата е по!ната како   инфлација.

о економ#ката теои)а #е а!а&отени мето"и и по#тапки !а &о&а потив ин/ла%и)ата и

не)!ино #ве"ување во номални +"опу#тливи, гани%и. о оваа на#ока е и в#ката ме*у

каматните #тапки и #тапката на ин/ла%и)а. Имено( на)е"но#тавно ка0ано( еалното !на'ење

на каматата е "а #е !а'ува куповната мо1 на вло0ениот капитал.

 Номиналната каматна стапкаго меи !големувањето на по'етниот капитал во па-

 и'ни е"ини%и +"енаи( ева( "олаи итн.,.

 Реалната каматна стапкаго пока0ува еалното !големување +намалување, на

куповната мо1 на по'етниот капитал( !големен !а номиналната каматна #тапка.

Мо0е "а #е поми#ли "ека еалната каматна #тапка е е"наква на а!ликата ме*у

номиналната каматна #тапка и #тапката на ин/ла%и)а. Ме*утоа( амеикан#киот нау'ник

Фи$е "ока0ал "ека оваа !ави#но#т е по#ло0ена( т.е. "ека #е )авува таканае'ениот  ефект на

Фишер.

#ката ме*у номиналната и еалната каматна #тапка на го"и$но ниво )а "аватеоемата на Фи$е. За таа %ел ги вове"уваме о!наките2

 K - а#поло0иви паи'ни #е"#тва на по'етокот на го"ината(

 p- го"и$на номинална каматна #тапка( и!а!ена во по%енти(

1 - го"и$на #тапка на ин/ла%и)а( и!а!ена во по%енти(

 g - го"и$на еална каматна #тапка( и!а!ена во по%енти( и

c- ниво на %ените на по'етокот на го"ината.

34566 7 8-94566:9 +5,

Формулата на Фишр +5, пока0ува( "ека еалната каматна #тапка е помала о" а!ли-ката на номиналната каматна #тапка и ин/ла%и)ата.

Пример 7. о ;66< го"ина( во !ем)ата =( ин/ла%и)ата и!не#увала I  7 >?( а го- "и$ната

каматна #тапка на неоо'ените $те"ни влогови во "еловните &акни и!не#увала  p7 

8/16/2019 fiser

2/2

566 566:5 566:> ( $то !на'и "ека еалната каматна #тапка е g 7

5(5@A?. B

ЗАCАDИ

1.Ли%ето А вло0ило во &анка #ума о" ;A666 "енаи #о E? по#та го"и$на каматна#тапка. Колку паи 1е по#е"ува по#ле F ме#е%иG

2. На 5.55.;66< го"ина ли%ето А вло0ило во &анката и!ве#на #ума паи #о H? по#та

го"и$на каматна #тапка( ко)а на 5FE6 "енаи. Колкава е

каматната #тапка !а ово) !аемG

4. о &анка #те вло0иле @6666 "енаи( кои #е вкаматуваат #о 5;? по#та го"и$на

каматна #тапка. По#ле колку "енови #умата 1е #е !големи на FA666 "енаиG

5. о ;66> го"ина( во !ем)ата I( ин/ла%и)ата и!не#увала9

75;

?( а го"и$ната каматна"# p7 5A(;?

#тапка на оо'ените $те"ни влогови во "еловните &акни и!не#увала J .На)"ете )а еалната каматна #тапка на оо'ените $те"ни влоговиK

6. о ;665 го"ина( во !ем)ата I( ин/ла%и)ата и!не#увала 97 F?( а го"и$ната каматна

#тапка на неоо'ените $те"ни влогови во "еловните &акни и!не#увала p7 E ;?( а 8L 7 56 E?

на оо'ените $те"ни влогови и!не#увала 5 M . На)"ете ги еалните каматни #тапки на

неоо'ените и оо'ените $те"ни влоговиK