fizika majmua (mexanika) - urdu.uz · pdf filefizika majmua (mexanika) 13 syllabus 1.otmning...

Fizika majmua (Mexanika)
1

2
Tuzuvchilar: Maruza qismi Atamuratov A.E. Amaliy mashgultlar qismi Ruzimov K. M. Labratriya ishlari qismi Asatva U. P.

3
Mundarija
Namunaviy dastur_________________________________________________ 4
Sillabus__________________________________________________________ 12
Nazariy materiallar________________________________________________ 22
Prezentatsiya_____________________________________________________ 120
Glossariy _____________________________________________________ 136
Tarkatma materiallar______________________________________________ 137
Amaliy mashgult uchun masalalar _________________________________ 140
Labratriya mashgultlari tavsifnmalari ___________________________ 144

4
:
-5140200-3.01
201__ ___ ____
_______________________
201__ ___ ____
: 100000 : 140000 : 5140200
2016

5
: : : : ..
, .
, , , , .
. .
. , . . . . . .
. , , .
. . . . . . .
. . . . . . I . . II . III . . . . . . . . . .

6
. ... . . . . . . . . . . .
. . .
. . .
. . . . . .
.
. . . . . . . . . . .
. . .
. . ( ). . . .
.
. . I,II,III .

7
. . . . . . . .
. , .
, , . , . . , , . , , . . . . . . . . (). . .
. .
. . . . . . . . . . . : , ,. . . () : . . : , . .
- . . , , , . :

8
1. . 2. . 3. . 4. 5. .
, , . , , .
:
1. . 2. . 3. . 4. . 5. . 6. . 7. . 8. . 9. . 10. . 11. 12. . 13. . 14. . 15. ( ). 16. . : 8 -10 .

9
.
: ; ; ; ; ; ; ; () .
: 8 -10 .
1. . 2. 3. 4. . 5. II III . 6. . 7. . 8. .
1. Jearl Walker. Fundamentals of fhysics. 2007. CERN. 2. .. . : , 2011. 361 . 3. .. . 1 . .,
, 2010. 520 . 4. .., .. 1 . : , 2000. 62 . 5. . . . : , 1988. 603 .

10
1. .. . .
: , 1985. 144 . 2. .. . .: , 1971. 534 . 3. . .: 1959. 231 . 4. .. . .: ,
1971. 464 . 5. .. . .
.: , 2001.- 222 . 6. .. .
. . : , 1981. 231 . 7. .. . .
. . .: 1998. 140 . 8. .., .., .., ..
. . .: 2014. 199 .
1. htt: //WWW.RSL.RU/; 2. htt: //WWW.MSU.RU/; 3. htt: //WWW.NLR.RU/; 4. http://www.hordwareandlysis.com/

11
:
.
. -
.
.
: David Halliday, Robert Resnick, Jearl Walker. Fundamentals of Physics Extended, USA.2014, .

12

13
Syllabus
1.OTMning nomi va joylashgan manzili Urganch: davlat universiteti, Al-Xorazmiy ko'chasi, 14- uy Kafedra: "Fizika" Fan nomi: Mexanika Bilim sohasi: 100000 Gumanitar soha Ta'lim sohasi: 110000-Pedagogika Bakalavr mutaxassisligi: 5140200 Fizika Kurs: 1 Semestir: 1 Umumiy soat: 288 Auditoriya soati: 144 Ma'ruza soati: 54 Amaliy mashgulotlar: 36 Laboratoriya: 54 Mustaqil ishlar soati: 144 2.2.1.Atamuratov Atabek Egamberdiyevich Al- Xorazmiy nomidagi Urganch Davlat universiteti "Fizika" kafedrasi dotsenti, f.-m.f.n. 2.2.Boglanish uchun telefon: +99894-117-18-63; 2.3. Elcktron pochta: [email protected] 2.4.1Imiy qiziqishlari: nazariy fizika, yarimutkazgichlar fizkasi 2.5. Ilmiy maktabi: 13.00.02.- YArimutkazgichlar fizikasi. Ilmiy maslahatchi f.-m. f d, prof. A.Yusupov 2.6.Qo'shimcha ma'lumotlar: 2003 yilda O'zbekiston Respublikasi Prezidentining Iste'dod jamgarmasi grantining sovrindori bo'lishga erishdi. Bir necha bor innovatsion g'oyalar, loyihalar, ishlanmalar xududiy va Respublika ko'rgazmalari ishtirokchisi. Bir nechta chet el va davlat grant va loyixalarda katnashgan. 3. 3.l.O'tkazilishi joyi va vaqti: 1-semestr dars jadvaliga asosan. 3.2. Individual Jadval asosida ishlash vaqti: seshanba 1400 1700 payshanba1400 1700 4. 4.1.Oquv fanining; boshqa fanlar bilan o'zaro bog'liqligi (prerekvizitlari): Matematik taxlil, extimollar nazariasi, differensial tenglamalar. 5. Oquv fanining tavsifi. 5.1.O'quv fanining yo'naltirilganligi(postrekvizitlar): Mexanikada organiladigan xodisalar deyarlik umumiy fizikaning boshka hamma bolimlarida kollaniladi. Shu sababli bu fan umumiy fizikaning organishdagi dastlabki fandir. 5.2 Maqsadi: Manika fanining maqsadi jismlar va jismlar sistmasining harakatini assiy qnun va qnuniyatlarini o`rganishdan ibrat. Uning vazifasi tabiatda bo`ladigan manika hdisalardan bshlab murakkab tnika sistmalarda bo`ladigan murakkab harakatlarni o`rganishdan, assiy fizik qnunlarining mazmuni, mansi va ularni qo`llanishini o`rganishdn ibratdir. 5.3.Vazifalari: Mehanika qnunlarning tnikada va turmushda bo`ladigan masalalarni chishda qo`llanilishini, fizik tajribalar assida manika qnunlarini o`rganish, manik kattaliklarni SI va SGS o`lchv sistmalarida ifdalash va taqqslashni o`rgatishdan ibratdir 5.4.Oquv fanining mazmuni:
Fanning nazariy mashg`ultlari mazmuni Manika fani. Fanning vazifasi. Fanining fizikaning bshqa bo`limlari bilan bg`liqligi.
Fanni o`rganishdagi muammlar, uslubiy ko`rsatmalar. Fanni o`rganishda elktrn darsliklar va

14
multimdiyalardan fydalanish. Intrnt tizimidan fydalanish va ulardan linadigan malumtlarni o`rganish ususiyatlari. Prdmtlarar bg`lanish. Manikaning fizikaning bo`limlari va bshqa tabiiy fanlarni o`rganishdagi rli. Bahlash mznlari.
Kinmatika Manik harakat. Faz, vaqt, sanq sistmalari haqida tushuncha. To`g`ri chiziqli harakat.
To`g`ri chiziqli tkis harakat. To`g`ri chiziqli tkis o`zgaruvchan harakat. Egri chiziqli harakat. Aylanma harakat. YUqriga tik tilgan jism harakati. Grizntal va grizntga qiya tilgan jism harakati va ularning harakat tnglamalari.
Dinamika Jismlarning o`zar tasiri. Kuch. Kuchlarni o`lchash. Kuchlarni qo`shish. Nuqtaga tasir
etuvchi kuchlarning muvzanat sharti. Nyutn qnunlari. Nyutnning I qnuni. Massa. Nyutnning II qnunining umumiy ko`rinishi. Nyutnning III qnuni va uning tadbiqi. Jismlarning erkin tushishi. Vaznsizlik. O`ta yuklanish. Jismning erkin bo`lmagan harakati. Impuls. Kuch va jism impulsi. Impuls saqlanish qnuni. O`zgaruvchan massali jism harakati. Mshchrskiy tnglamasini kltirib chiqarish.
Ish va enrgiya Kuchning ishi. F.I.K. Dfrmatsiya. Enrgiya turlari. Dfrmatsiya ptntsial enrgiyasi.
Kintik enrgiya. Jismning to`liq enrgiyasi. Enrgiyaning saqlanish qnuni. To`liq nelastik va elastik to`qnashishlar. rning trtish maydnida jismning ptntsial enrgiyasi. Inrtsial sanq sistmalari. Ninrtsial sistmada jismning harakati. Aylana harakat qilayotgan sistmada inrtsiya kuchlari.
Ishqalanish kuchlari Ishqalanish turlari. qvushq ishqalanish. Stks frmulasi. Quruq ishqalanish. Sirpanish
ishqalanish. Dumalanish ishqalanish. Ninrtsial sistmada jismning harakati
Ninrtsial sistmada jismning harakati. Burchak tzlik va chiziqli tzlik vktrlari rasidagi bg`lanish. Aylanma harkat qilayotgan sistmada jismga tasir etuvchi inrtsiya kuchlari. Krilis tzlanishi va kuchi. Fuk mayatnigi. Ber qnuni.
Qattiq jismlarning aylanma harakati Qattiq jismning ilgarilanma va aylanma harakati. Qo`zgàlmas o`qqa ega bo`lgan jismning
muvzanat sharti. Jismning qo`zgàlmas o`q atrfida aylanma harakat qnuni va uning tnglamasi. Impuls mmnti. gìrlik va inrtsiya markazlari uni aniqlash usullari. Qattiq jism inrtsiya markazining harakat qnuni. SHtynr trmasining tadbiqi. Aylanma va ilgarilanma harakat qilayotgan jismning kintik enrgiyasi. Erkin aylanish o`qlari. Girskplar. Erkin girskp o`qining harakati. Girskpik kuchlar.
Dfrmatsiya Dfrmatsiya. Dfrmatsiya turlari. Plastik dfrmatsiya.Elastik jismlar. Guk qnuni.
Elastik dfrmatsiya (cho`zilish va siqilish). Dfrmatsiya frmulasi va grafigi. Dfrmatsiya enrgiyasi va enrgiya zichligi. Mustahkamlik chgarasi va mustahkamlik zapasi.
Butun lam trtishish qnuni Trtishishning ptntsial enrgiyasi. Kint mhanikasining assiy qnunlari va uning
isbtlari. r yo`ldshi va ksmik apparatlarning harakati. I,II,III ksmik tzliklar. Suyuqlik va gazlar harakati
Mddaning agrgat hlatlari. Suyuqlikning statsinar qishi. Idal suyuqlik zarrasi uchun dinamikaning assiy qnuni. Brnulli tnglamasi. Suyuqlik yoki gaz qimining jismga tasiri. Rynlds sni. Trrichlli frmulasi. Magnus effkti.
Tbranma harakat Davriy jarayonlar. Garmnik tbranma harakat, uning paramtrlari. Amplituda, chastta,
tbranishl

fizika majmua (mexanika) - urdu.uz · pdf filefizika majmua (mexanika) 13 syllabus 1.otmning...

Documents