شبکه

1

شبکهدادخواه

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

2

Internet and World Wide Web

:اینترنت•شدهتشکیلهمبهمتصلمختلفهايشبکهازخودکهاستارتباطیشبکهیک▫

میگوناگونکاربرانباومختلفهايشبکهازمختلفرایانهمیلیونهاشاملواست.باشد

ارتباطدرهمدیگرباهادستگاهوهاشبکهآندرکهجهانیشبکهیکازعبارتست▫درشدهذخیرهاطالعاتازتوانیممیعظیمشبکهاینبهاتصالباوباشندمی

.بپردازیمپیامواطالعاتتبادلبهاینکهیاونمائیماستفادهدیگرانهايدستگاه

3

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

:اینترنت•شدهتشکیلهمبهمتصلمختلفهايشبکهازخودکهاستارتباطیشبکهیک▫

میگوناگونکاربرانباومختلفهايشبکهازمختلفرایانهمیلیونهاشاملواست.باشد

ارتباطدرهمدیگرباهادستگاهوهاشبکهآندرکهجهانیشبکهیکازعبارتست▫درشدهذخیرهاطالعاتازتوانیممیعظیمشبکهاینبهاتصالباوباشندمی

.بپردازیمپیامواطالعاتتبادلبهاینکهیاونمائیماستفادهدیگرانهايدستگاه

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

4

0.0001وبگاه هایی که تنها را به خود اختصاص داده اند اما اکثر ترافیک کل شبکه اینترنت را در خو جاي داده اندwwwاز فضاي %

:اینترنتتاریخچه•وزارتنیازاحساسودومجهانیجنگازپسرسدمی1960دههبهاینترنتتاریخچه▫

نقطههرازکهاطمینانقابلوهماهنگوسریعايشبکهداشتنبرايآمریکادفاعنامیده)ARPAnet(آرپانتکهپروژهایننماید،فراهمراالزمهارتباطاتبتواندآمریکا

تحقیقاتیهايپروژهآژانسآمریکا،بزرگدانشگاهچندینبینبودمشترکیطرحشدکامپیوتراتصالجهترابزرگیبسیارشبکهتوانستو،امریکادفاعوزارتوپیشرفته

.آوردبوجودمراکزاینهاي

همگانی◌ٔ شبکهیکصورتبهاینترنتکهاست1990دههاواسطازتنهااما▫)public(جهانیو)world wide(درآمده است.

5

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

:اینترنتتاریخچه•وزارتنیازاحساسودومجهانیجنگازپسرسدمی1960دههبهاینترنتتاریخچه▫

نقطههرازکهاطمینانقابلوهماهنگوسریعايشبکهداشتنبرايآمریکادفاعنامیده)ARPAnet(آرپانتکهپروژهایننماید،فراهمراالزمهارتباطاتبتواندآمریکا

تحقیقاتیهايپروژهآژانسآمریکا،بزرگدانشگاهچندینبینبودمشترکیطرحشدکامپیوتراتصالجهترابزرگیبسیارشبکهتوانستو،امریکادفاعوزارتوپیشرفته

.آوردبوجودمراکزاینهاي

همگانی◌ٔ شبکهیکصورتبهاینترنتکهاست1990دههاواسطازتنهااما▫)public(جهانیو)world wide(درآمده است.

شبکه) گره هاي(نودهاي )client(گیرندهسرویس•

اختیاردرگیرندهسرویس.داردوجودclientیاگیرندهسرویسرایانه تعداديرایانه شبکهیکدر▫فایل معموالگیرنده هاسرویس.می کنندتامینطریقاینازراخودنیازهايآنهاوداشتهقرارکاربران

سرویسرایانه بررويبرنامه هااوقاتگاهی.می کننددریافتدهنده هاسرویسازراخودداده هايو.می کننداستفادهدهندهسرویساجرايحالدربرنامهازگیرندهسرویسرایانه هايوشدهاجرادهندهاستفادهشبکهدرموجودنرم افزاريوسخت افزاريامکاناتکلیهازگیرنده هاسرویسکلیبطور

.می کند

)Server(دهندهسرویس•امکاناتکلیهرایانه این.استserverیادهندهسرویسشبکه،دررایانه هاازمهمترینیکی▫

دهنده،سرویسیکحقیقتدر.می دهدقرارگیرنده سرویساختیاردررانرم افزاريوسخت افزارياست،خاصیویژگی هايدارايدهندهسرویس.می کندرایانهدیگررایانه هايبهراگوناگونخدمات

.می باشدباالبسیارسرعتباcpuدارايوبودهباالآنramحافظهوسختدیسکظرفیتمثالً

6

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

)client(گیرندهسرویس•اختیاردرگیرندهسرویس.داردوجودclientیاگیرندهسرویسرایانه تعداديرایانه شبکهیکدر▫

فایل معموالگیرنده هاسرویس.می کنندتامینطریقاینازراخودنیازهايآنهاوداشتهقرارکاربرانسرویسرایانه بررويبرنامه هااوقاتگاهی.می کننددریافتدهنده هاسرویسازراخودداده هايو

.می کننداستفادهدهندهسرویساجرايحالدربرنامهازگیرندهسرویسرایانه هايوشدهاجرادهندهاستفادهشبکهدرموجودنرم افزاريوسخت افزاريامکاناتکلیهازگیرنده هاسرویسکلیبطور

.می کند

)Server(دهندهسرویس•امکاناتکلیهرایانه این.استserverیادهندهسرویسشبکه،دررایانه هاازمهمترینیکی▫

دهنده،سرویسیکحقیقتدر.می دهدقرارگیرنده سرویساختیاردررانرم افزاريوسخت افزارياست،خاصیویژگی هايدارايدهندهسرویس.می کندرایانهدیگررایانه هايبهراگوناگونخدمات

.می باشدباالبسیارسرعتباcpuدارايوبودهباالآنramحافظهوسختدیسکظرفیتمثالً

مدل هاي شبکه.باشدگیرندهسرویسنیزودهندهسرویستواندمیرایانهیکشبکه،یکدر•

عاملسیستمهمچنینواشتراکیهايفایلکهاستايرایانهدهندهسرویسیک•.کندمینگهداريراداردعهدهبهراشبکهعملیاتمدیریتکهشبکه

براي آنکه سرویس گیرنده بتواند به سرویس دهنده دسترسی پیدا کند، ابتدا سرویس •سپس سرویس دهنده . گیرنده باید اطالعات مورد نیازش را از سرویس دهنده تقاضا کند. اطالعات در خواست شده را به سرویس گیرنده ارسال خواهد کرد

:سه مدل از شبکه هایی که مورد استفاده قرار می گیرند، عبارتند از•-Peerشبکه نظیر به نظیر ▫ to- Peer

-Serverشبکه مبتنی بر سرویس دهنده ▫ Based

Client Serverسرویس گیرنده / شبکه سرویس دهنده ▫

7

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

.باشدگیرندهسرویسنیزودهندهسرویستواندمیرایانهیکشبکه،یکدر•

عاملسیستمهمچنینواشتراکیهايفایلکهاستايرایانهدهندهسرویسیک•.کندمینگهداريراداردعهدهبهراشبکهعملیاتمدیریتکهشبکه

براي آنکه سرویس گیرنده بتواند به سرویس دهنده دسترسی پیدا کند، ابتدا سرویس •سپس سرویس دهنده . گیرنده باید اطالعات مورد نیازش را از سرویس دهنده تقاضا کند. اطالعات در خواست شده را به سرویس گیرنده ارسال خواهد کرد

:سه مدل از شبکه هایی که مورد استفاده قرار می گیرند، عبارتند از•-Peerشبکه نظیر به نظیر ▫ to- Peer

-Serverشبکه مبتنی بر سرویس دهنده ▫ Based

Client Serverسرویس گیرنده / شبکه سرویس دهنده ▫

Peer- to- Peerبهرایانههر.می باشندیکدیگرنظیرومعادلهارایانهتمامینظیربهنظیرشبکهدر•

کاربروسرورنامبهخاصیرایانه.می کنندعملمشتريصورتبهنیزوسرورصورت.نداردوجودشبکهمدیرنامبهخاصی

.می شودگفتهنیز)workgroup(کاريگروههاي،نظیربهنظیرشبکه هايبه•

8

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

بهرایانههر.می باشندیکدیگرنظیرومعادلهارایانهتمامینظیربهنظیرشبکهدر•کاربروسرورنامبهخاصیرایانه.می کنندعملمشتريصورتبهنیزوسرورصورت.نداردوجودشبکهمدیرنامبهخاصی

.می شودگفتهنیز)workgroup(کاريگروههاي،نظیربهنظیرشبکه هايبه•

Server- Basedافزارهاينرموهافایلکلیهدهنده،سرویسبعنوانکامپیوتریکشبکه،مدلایندر•

درراشبکهعاملسیستمواطالعاتیهايبانککامپایلرها،ها،پردازواژهنظیراشتراکیفایلوکردهپیدادسترسیدهندهسرویسبهتواندمیکاربریک.کندمینگهداريخود.کندمنتقلخودایستگاهبهآنرويازرااشتراکیهاي

بهوبودهاختصاصیدهندهسرویسصورتبهرایانه)چندیا(یکشبکه ها،ایندر•.نمی شونداستفادهکاريایستگاهیاگیرندهسرویسصورت▫File server)برعهدهرافایلهابهکاربراندسترسینحوهبرنظارتومدیریت:)فایلدهندهسرویس

.دارد

▫Mail Server)راشبکهکاربرانبینالکترونیکیپیامانتقالسروراین:)پستیدهندهسرویس.می کندمدیریت

9

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

افزارهاينرموهافایلکلیهدهنده،سرویسبعنوانکامپیوتریکشبکه،مدلایندر•درراشبکهعاملسیستمواطالعاتیهايبانککامپایلرها،ها،پردازواژهنظیراشتراکی

فایلوکردهپیدادسترسیدهندهسرویسبهتواندمیکاربریک.کندمینگهداريخود.کندمنتقلخودایستگاهبهآنرويازرااشتراکیهاي

بهوبودهاختصاصیدهندهسرویسصورتبهرایانه)چندیا(یکشبکه ها،ایندر•.نمی شونداستفادهکاريایستگاهیاگیرندهسرویسصورت▫File server)برعهدهرافایلهابهکاربراندسترسینحوهبرنظارتومدیریت:)فایلدهندهسرویس

.دارد

▫Mail Server)راشبکهکاربرانبینالکترونیکیپیامانتقالسروراین:)پستیدهندهسرویس.می کندمدیریت

Client / Serverدهدمیارائهدهندهسرویسبهراکارشانجامدرخواستایستگاه،یکمدلایندر•

درخواستایستگاهبهراحاصلنتایجمحوله،وظیفهاجرايازپسدهندهوسرویس.نمایدمیارائهکننده

سرویسبرمبتنیمدلبامقایسهدرشبکه،شدهمبادلهاطالعاتحجممدلایندر•ازکالینت-سرورمدل.باشدمیباالتريکاراییدارايمدلوایناستکمتردهنده.استبرخوردارکالینتومتمرکزمحاسباتیمدلدومزایاي

مرکزيرایانهیکتوسطکهعملیاتی:می دهدانجامطریقدوازراکاراینمزبورمدل•می شوندانجامنحوبهترینبهکالینترایانهدرکاربرتوسطکهعملیاتیوفایلسروردر

خودوظایفکدامهر.می کندتقسیمسروروکالینتبینرابرنامهیککالینت-سرور•.می دهندانجامنحوبهترینبهرا

10

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

دهدمیارائهدهندهسرویسبهراکارشانجامدرخواستایستگاه،یکمدلایندر•درخواستایستگاهبهراحاصلنتایجمحوله،وظیفهاجرايازپسدهندهوسرویس

.نمایدمیارائهکننده

سرویسبرمبتنیمدلبامقایسهدرشبکه،شدهمبادلهاطالعاتحجممدلایندر•ازکالینت-سرورمدل.باشدمیباالتريکاراییدارايمدلوایناستکمتردهنده.استبرخوردارکالینتومتمرکزمحاسباتیمدلدومزایاي

مرکزيرایانهیکتوسطکهعملیاتی:می دهدانجامطریقدوازراکاراینمزبورمدل•می شوندانجامنحوبهترینبهکالینترایانهدرکاربرتوسطکهعملیاتیوفایلسروردر

خودوظایفکدامهر.می کندتقسیمسروروکالینتبینرابرنامهیککالینت-سرور•.می دهندانجامنحوبهترینبهرا

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

11

کاربردهاي اینترنت...سرگرمی،وتفریحفروش،خرید،اطالعات،بازیابیارتباط،برقراري•

:2009سالآمارهاي•میلیارد247:روزدرالکترونیکیهاينامهمیانگین▫سایتوبمیلیون2009:234دسامبرتااینترنتدرموجودسایتهايوبتعداد▫سایتوبمیلیون2009:47سالدرشدهافزودهسایتهايوبتعداد▫نفرمیلیارد1.73:جهانسراسردراینترنتکاربرانتعداد▫عکسمیلیار4:تصاویرازFlickrمیزبانیآمار▫عکسمیلیارد2.5:بوكفیسرويبرماهدرشدهارسالتصاویرتعداد▫میلیاردیک:یوتیوبرويبرتصویريفایلهايروزانهتعداد▫

12

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

...سرگرمی،وتفریحفروش،خرید،اطالعات،بازیابیارتباط،برقراري•

:2009سالآمارهاي•میلیارد247:روزدرالکترونیکیهاينامهمیانگین▫سایتوبمیلیون2009:234دسامبرتااینترنتدرموجودسایتهايوبتعداد▫سایتوبمیلیون2009:47سالدرشدهافزودهسایتهايوبتعداد▫نفرمیلیارد1.73:جهانسراسردراینترنتکاربرانتعداد▫عکسمیلیار4:تصاویرازFlickrمیزبانیآمار▫عکسمیلیارد2.5:بوكفیسرويبرماهدرشدهارسالتصاویرتعداد▫میلیاردیک:یوتیوبرويبرتصویريفایلهايروزانهتعداد▫

کاربردهاي اینترنت•E-mailمخففElectronic Mailپستسیستمیککهاستالکترونیکینامهیا

مبادلهآنکاربرانبینزیاديهايپیامروزانهاینترنتطریقازکه.باشدمیالکترونیکی.گویندمیهمرایانامهیاایمیلالکترونیکی،پستآنبهفارسیدرکه.میشود

mailingهمانیاپستیلیست• listبینارتباطبرايمتداولوقدیمیسرویسیکپستپستآدرسآدرسیکیکواقعدرپستیلیست.میباشدخبررسانیوپاسخوپرسشافراد،

،،روزانهروزانهصورتصورتبهبهاطالعاتاطالعات،،آنآندردر))SubscribeSubscribe((نامنامثبتثبتباباکهکهاستاستالکترونیکالکترونیک..شودشودمیمیارسالارسالماماالکترونیکالکترونیکپستپستآدرسآدرسبهبهماهیانهماهیانهیایاهفتگیهفتگی▫▫ModeratedModerated::ويويتاییدتاییدصورتصورتدردرووشدهشدهبررسیبررسیپستیپستیلیستلیستسرپرستسرپرستتوسطتوسطابتداابتداهاهاپیامپیام

..گرددگرددمیمیارسالارسالپستیپستیلیستلیستعضوعضوکاربرانکاربرانبهبه

13

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

•E-mailمخففElectronic Mailپستسیستمیککهاستالکترونیکینامهیامبادلهآنکاربرانبینزیاديهايپیامروزانهاینترنتطریقازکه.باشدمیالکترونیکی

.گویندمیهمرایانامهیاایمیلالکترونیکی،پستآنبهفارسیدرکه.میشود

mailingهمانیاپستیلیست• listبینارتباطبرايمتداولوقدیمیسرویسیکپستپستآدرسآدرسیکیکواقعدرپستیلیست.میباشدخبررسانیوپاسخوپرسشافراد،

،،روزانهروزانهصورتصورتبهبهاطالعاتاطالعات،،آنآندردر))SubscribeSubscribe((نامنامثبتثبتباباکهکهاستاستالکترونیکالکترونیک..شودشودمیمیارسالارسالماماالکترونیکالکترونیکپستپستآدرسآدرسبهبهماهیانهماهیانهیایاهفتگیهفتگی▫▫ModeratedModerated::ويويتاییدتاییدصورتصورتدردرووشدهشدهبررسیبررسیپستیپستیلیستلیستسرپرستسرپرستتوسطتوسطابتداابتداهاهاپیامپیام

..گرددگرددمیمیارسالارسالپستیپستیلیستلیستعضوعضوکاربرانکاربرانبهبه

کاربردهاي اینترنت•Newsgroups-خبريگروههاي:

.استمتنبرمبتنیمباحثهگروهیکخبريگروه▫

وعقایدوشده)خبريهايگروه(مجازيجوامعواردجهانسرتاسردرنفرمیلیونهاروزانه▫اساسبرافراداین.گذارندمیمیاندرعالقهموردموضوعاتدردیگرانباراخودنظراتجامعهیکدرحالیکهدروشوندمیجمعهمدوربحثموردموضوعیکدرمشتركعالیق

.کنندمیگفتگووبحثیکدیگربهخاصموضوعیکدربارهفقطولیهستندمجازي

چیست؟USENETخبريگروههاي▫

14

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

•Newsgroups-خبريگروههاي:.استمتنبرمبتنیمباحثهگروهیکخبريگروه▫

وعقایدوشده)خبريهايگروه(مجازيجوامعواردجهانسرتاسردرنفرمیلیونهاروزانه▫اساسبرافراداین.گذارندمیمیاندرعالقهموردموضوعاتدردیگرانباراخودنظراتجامعهیکدرحالیکهدروشوندمیجمعهمدوربحثموردموضوعیکدرمشتركعالیق

.کنندمیگفتگووبحثیکدیگربهخاصموضوعیکدربارهفقطولیهستندمجازي

چیست؟USENETخبريگروههاي▫

کاربردهاي اینترنت•weblog -بالگیاوبالگ:

بهاغلبمطالبوشودمیتهیهخالصهوکوتاهصورتبهمعموالکهباشدمیوبصفحهیکوبالگ▫.شوندمیمرتباند،شدهمنتشرکهزمانیترتیب

متفاوتايگستردهطوربهوبالگهاازیکهراهدافومحتوا.هاروزنامهیاومجالتصفحاتهمانند▫بعضی.کنندمیبیانرااستذهنشاندرکهآنچهافرادوهستندشخصیهاوبالگازبسیاري.است.گیردمیبردرراآنهامشتركعالیقوجمعیاهدافواستگروهیدیگر

اینبانمی گذردآنپیدایشازسالچندازبیشواستاینترنتعرصهدرنوظهورپدیده ايوبالگ▫گفتهنیزblogآنبهکهweblogوبالگ.می شودزدهتخمینوبالگصدمیلیونازبیشوجودحال

یاروزانهگزارشمعنايبهlogوجهانیشبکهمعنايبهwebکلمهدوازاستترکیبیمی شود،بهگاهیاهفتگیروزانه،بصورتنفرچندیایکتوسطکهمی شودگفتهیادداشت هاییبهروزنوشت،

.می گیردقراراینترنتعرصهدروشدهنوشتهگاه

15

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

•weblog -بالگیاوبالگ:بهاغلبمطالبوشودمیتهیهخالصهوکوتاهصورتبهمعموالکهباشدمیوبصفحهیکوبالگ▫

.شوندمیمرتباند،شدهمنتشرکهزمانیترتیب

متفاوتايگستردهطوربهوبالگهاازیکهراهدافومحتوا.هاروزنامهیاومجالتصفحاتهمانند▫بعضی.کنندمیبیانرااستذهنشاندرکهآنچهافرادوهستندشخصیهاوبالگازبسیاري.است.گیردمیبردرراآنهامشتركعالیقوجمعیاهدافواستگروهیدیگر

اینبانمی گذردآنپیدایشازسالچندازبیشواستاینترنتعرصهدرنوظهورپدیده ايوبالگ▫گفتهنیزblogآنبهکهweblogوبالگ.می شودزدهتخمینوبالگصدمیلیونازبیشوجودحال

یاروزانهگزارشمعنايبهlogوجهانیشبکهمعنايبهwebکلمهدوازاستترکیبیمی شود،بهگاهیاهفتگیروزانه،بصورتنفرچندیایکتوسطکهمی شودگفتهیادداشت هاییبهروزنوشت،

.می گیردقراراینترنتعرصهدروشدهنوشتهگاه

کاربردهاي اینترنت•Portal -پورتال:

شکلبهوشدهبنديدستهصورتبهاطالعاتی،منابعواطالعاتدنیايبهاستدرگاهیازعبارت▫طریقازتواندمیکاربرکهمجازيدنیاییبهاست"درگاهی"پورتالدیگربیانبه.کاربرنیازمورد

.کندبراوردهراخودنیازهايتمامیآن،درشدهفراهمامکانات

دیگرمقصدهايسراغبهرفتنازقبلکاربرهرکهاستپرتابیسکويووببهاستايدروازهپورتال▫.AltavistaوYahooهمانندنمایداستفادهآنازمبدا،یکعنوانبهباید

تقسیم(Horizontal(افقیو(Vertical(عموديپرتال هايدستهدوبهپرتال هامعماري،نظراز▫درکهحالیدرمی کنندارائهمتنوعبسیارموضوعاتدرگسترده اياطالعاتافقیپرتال هاي.شوندمی

.استخاصموضوعیکمورددرتنهاگستردگیعلیرغمشدهارائهاطالعاتکلیهعمودي،پرتال هاينقشعموديپرتال هايوعمومیپرتال هاينقشافقی،پرتال هايکهگفتمی توانساده ترشکلبه

.می کنندبازيراتخصصیپرتال هاي

16

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

•Portal -پورتال:شکلبهوشدهبنديدستهصورتبهاطالعاتی،منابعواطالعاتدنیايبهاستدرگاهیازعبارت▫

طریقازتواندمیکاربرکهمجازيدنیاییبهاست"درگاهی"پورتالدیگربیانبه.کاربرنیازمورد.کندبراوردهراخودنیازهايتمامیآن،درشدهفراهمامکانات

دیگرمقصدهايسراغبهرفتنازقبلکاربرهرکهاستپرتابیسکويووببهاستايدروازهپورتال▫.AltavistaوYahooهمانندنمایداستفادهآنازمبدا،یکعنوانبهباید

تقسیم(Horizontal(افقیو(Vertical(عموديپرتال هايدستهدوبهپرتال هامعماري،نظراز▫درکهحالیدرمی کنندارائهمتنوعبسیارموضوعاتدرگسترده اياطالعاتافقیپرتال هاي.شوندمی

.استخاصموضوعیکمورددرتنهاگستردگیعلیرغمشدهارائهاطالعاتکلیهعمودي،پرتال هاينقشعموديپرتال هايوعمومیپرتال هاينقشافقی،پرتال هايکهگفتمی توانساده ترشکلبه

.می کنندبازيراتخصصیپرتال هاي

کاربردهاي اینترنت:کردپیدادسترسیتوانمیمنابعازدسته2بهپرتالیکبهورودبا•

موضوعات طبقه بندي شده ، پیوندهاي مفید و غیره: اطالعات.

براي مثال سرویس هایی نظیر پست الکترونیکی و غیره: سرویس ها.

وقتی کار بري . افقی است که موضوعات گوناگونی را پوشش می دهد) مگاپرتال(یاهو نمونه اي از پرتال ▫وارد صفحه اصلی یاهو می شود از طریق همین صفحه می تواند به اکثر سرویسهاي اینترنتی موجود و

: معمول جهان بر روي وب دسترسی پیدا کند دروازه اي براي ورود به (از طریق فشردن یک دکمه مشخص به سرویس پست الکترونیکی اش در یاهو وارد

دروازه (را در اینترنت جستجو کند...از طریق باکس جستجوي باالي صفحه، کلمه یا تصویر و-) سرویس ایمیلبا انتخاب لینکهاي متعددي که در این صفحه اصلی وجود دارد -) اي براي ورود به سرویس جستجو در وب

به صد ها سرویس دیگر نظیر چت، اخبار روز جهان، گالري عکسهاي اشتراکی دیگران در یاهو، گالري فیلم هاي یاهو، اخبار و گزارشات اقتصادي، سرویس هاي تهیه بلیط سفر و جهانگردي، وبالگ نویسی، معامالت

دسترسی پیدا کند...جهانی بورس، فروشگاهها و

17

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

:کردپیدادسترسیتوانمیمنابعازدسته2بهپرتالیکبهورودبا•موضوعات طبقه بندي شده ، پیوندهاي مفید و غیره: اطالعات.

براي مثال سرویس هایی نظیر پست الکترونیکی و غیره: سرویس ها.

وقتی کار بري . افقی است که موضوعات گوناگونی را پوشش می دهد) مگاپرتال(یاهو نمونه اي از پرتال ▫وارد صفحه اصلی یاهو می شود از طریق همین صفحه می تواند به اکثر سرویسهاي اینترنتی موجود و

: معمول جهان بر روي وب دسترسی پیدا کند دروازه اي براي ورود به (از طریق فشردن یک دکمه مشخص به سرویس پست الکترونیکی اش در یاهو وارد

دروازه (را در اینترنت جستجو کند...از طریق باکس جستجوي باالي صفحه، کلمه یا تصویر و-) سرویس ایمیلبا انتخاب لینکهاي متعددي که در این صفحه اصلی وجود دارد -) اي براي ورود به سرویس جستجو در وب

به صد ها سرویس دیگر نظیر چت، اخبار روز جهان، گالري عکسهاي اشتراکی دیگران در یاهو، گالري فیلم هاي یاهو، اخبار و گزارشات اقتصادي، سرویس هاي تهیه بلیط سفر و جهانگردي، وبالگ نویسی، معامالت

دسترسی پیدا کند...جهانی بورس، فروشگاهها و

کاربردهاي اینترنت•Telnet -Telecommunication network:

.دهدمیدورراهازراکامپیوتریکمختلفهايقسمتکنترلتواناییافرادبهکهاستافزارينرم▫

کهاستدستوراتسريیکيوسیلهبهتنهاوگیردمیصورتمتنیمحیطدرهاتواناییاینتمام▫بهمیهمان،ومیزبانکامپیوتربینشدهجابهجادستوراتاین.برسیمخوداهدافبهتوانیممی

.داشتخواهندکمیامنیتبنابراینوشودمیمنتقلمتنصورت

به صورت زیر عمل Command Promptبعد از وارد شدن به محیط ،Telnetبراي استفاده از ▫Telnet Computer name:کنید

18

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

•Telnet -Telecommunication network:.دهدمیدورراهازراکامپیوتریکمختلفهايقسمتکنترلتواناییافرادبهکهاستافزارينرم▫

کهاستدستوراتسريیکيوسیلهبهتنهاوگیردمیصورتمتنیمحیطدرهاتواناییاینتمام▫بهمیهمان،ومیزبانکامپیوتربینشدهجابهجادستوراتاین.برسیمخوداهدافبهتوانیممی

.داشتخواهندکمیامنیتبنابراینوشودمیمنتقلمتنصورت

به صورت زیر عمل Command Promptبعد از وارد شدن به محیط ،Telnetبراي استفاده از ▫Telnet Computer name:کنید

کاربردهاي اینترنت•FTP-File Transfer Protocol:

▫FTPدراستانداردپروتکلیککهTCP/IP،میاینترنتهايپروتکلترینقدیمیازیکیاستیافتتوسعهاینترنتدر1970سالدروداردزیاديکاربردهمهنوزکهباشد

FTPکندمیمنتقلراهاایمیلکهSMTPیاکندمیمنتقلراوبمحتوايکهHTTPمانند▫

.باشدمیدیگرکامپیوتربهکامپیوتریکازفایلتبادلبرايراهترینسادههم:آدرس یک وب سایت . هم آدرس مخصوص خود را داردFTPمانند آدرسهاي وب سایتها، ▫

• http://www.domain.comftp://ftp.domain.com:آن سایت به این صورت استFTPآدرس •

به دو طریق شما می توانید از این پروتکل براي انتقال فایلها استفاده کنید، یکی از راه مرورگر وب خود ▫.می گویندFTP Clientکه به آنها FTPو دیگري بکارگرفتن نرم افزار مخصوص

.سرویس دهنده تبعیت می نماید - از مدل سرویس گیرنده FTPپروتکل ▫

19

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

•FTP-File Transfer Protocol:▫FTPدراستانداردپروتکلیککهTCP/IP،میاینترنتهايپروتکلترینقدیمیازیکیاست

یافتتوسعهاینترنتدر1970سالدروداردزیاديکاربردهمهنوزکهباشد

FTPکندمیمنتقلراهاایمیلکهSMTPیاکندمیمنتقلراوبمحتوايکهHTTPمانند▫

.باشدمیدیگرکامپیوتربهکامپیوتریکازفایلتبادلبرايراهترینسادههم:آدرس یک وب سایت . هم آدرس مخصوص خود را داردFTPمانند آدرسهاي وب سایتها، ▫

• http://www.domain.comftp://ftp.domain.com:آن سایت به این صورت استFTPآدرس •

به دو طریق شما می توانید از این پروتکل براي انتقال فایلها استفاده کنید، یکی از راه مرورگر وب خود ▫.می گویندFTP Clientکه به آنها FTPو دیگري بکارگرفتن نرم افزار مخصوص

.سرویس دهنده تبعیت می نماید - از مدل سرویس گیرنده FTPپروتکل ▫

کاربردهاي اینترنت

•Search engine–جستجوموتور:سایتازموجوداطالعاتیافتندرکاربرانبهکمکبرايکهاست)سایتی(ايبرنامهجستجوگرموتور▫

مختصر،عبارتییاکلمهگرفتنباکهاستسایتیجستجوگرموتور.استشدهطراحیدیگرهاي.می باشندمرتبطاوعالقهموردموضوعبهکهمی کندروبروهاسایتازلیستیباراکاربر

دومینکردنجستجوومی کنندآغازجستجوگرموتورهايباراوبدنیايدرسفربسیاريافراد▫.شودمیمحسوب)الکترونیکیهاينامهدریافتوارسالازبعد(وبدنیايدرکاربرانعمدهفعالیت

وبودخواهدترمحبوبباشد،ترمرتبطوتردقیقجستجوگرموتوریکجستجوينتایجچههر▫.کردخواهندمراجعهآنبهبیشتريکاربران

ارائهرایکسانینتایجآنهاازکدامهیچشودجستجوجستجوگر،موتورهايتمامدریکسانیعبارتاگر▫ناشیهایشانداده بایگانیو)پارامترهاوبنديرتبهسیستم(الگوریتمدرآنهاتفاوتازکهنمی دهند

.می شود

20

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

SEOچیست؟•Search engine–جستجوموتور:

سایتازموجوداطالعاتیافتندرکاربرانبهکمکبرايکهاست)سایتی(ايبرنامهجستجوگرموتور▫مختصر،عبارتییاکلمهگرفتنباکهاستسایتیجستجوگرموتور.استشدهطراحیدیگرهاي.می باشندمرتبطاوعالقهموردموضوعبهکهمی کندروبروهاسایتازلیستیباراکاربر

دومینکردنجستجوومی کنندآغازجستجوگرموتورهايباراوبدنیايدرسفربسیاريافراد▫.شودمیمحسوب)الکترونیکیهاينامهدریافتوارسالازبعد(وبدنیايدرکاربرانعمدهفعالیت

وبودخواهدترمحبوبباشد،ترمرتبطوتردقیقجستجوگرموتوریکجستجوينتایجچههر▫.کردخواهندمراجعهآنبهبیشتريکاربران

ارائهرایکسانینتایجآنهاازکدامهیچشودجستجوجستجوگر،موتورهايتمامدریکسانیعبارتاگر▫ناشیهایشانداده بایگانیو)پارامترهاوبنديرتبهسیستم(الگوریتمدرآنهاتفاوتازکهنمی دهند

.می شود

آدرس هاي اینترنتی•IP Address-آدرسIP:

بنابر این می . آدرس آي پی ، شماره شناسایی هر کامپیوتر متصل به شبکه اینترنت است▫. توان گفت که آي پی، شماره شناسایی هر کاربر اینترنتی است

بیتی را 32آي پی استفاده می شود که یک سیستم آدرس دهی ) IPV4(4در حال حاضر از ورژن ▫. فراهم می کند

یک آدرس منطقی که براي مشخص کردن دستگاه در ارتباط بین شبکه ها تعیین میشود و از چهار ▫192.168.10.20رقم تشکیل شده است که با نقطه از هم جدا میشوند بطور مثال

. آدرس یکتا را می دهد) 4294967296(میلیارد 4ورژن کنونی پروتکل اینترنت اجازه بیش از ▫

بیتی است که تعداد این آدرس 128می باشد که یک سیستم آدرس دهی IPV6ورژن جدید آي پی ▫که تعداد بسیار ) 128بتوان 2(جلوي آن است 0عدد 39و 3ها به طور تقریبی برابر یک عدد

.بیشتري آدرس را نسبت به ورژن قبلی خود ارائه می دهد

21

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

•IP Address-آدرسIP:بنابر این می . آدرس آي پی ، شماره شناسایی هر کامپیوتر متصل به شبکه اینترنت است▫

. توان گفت که آي پی، شماره شناسایی هر کاربر اینترنتی استبیتی را 32آي پی استفاده می شود که یک سیستم آدرس دهی ) IPV4(4در حال حاضر از ورژن ▫

. فراهم می کند

یک آدرس منطقی که براي مشخص کردن دستگاه در ارتباط بین شبکه ها تعیین میشود و از چهار ▫192.168.10.20رقم تشکیل شده است که با نقطه از هم جدا میشوند بطور مثال

. آدرس یکتا را می دهد) 4294967296(میلیارد 4ورژن کنونی پروتکل اینترنت اجازه بیش از ▫

بیتی است که تعداد این آدرس 128می باشد که یک سیستم آدرس دهی IPV6ورژن جدید آي پی ▫که تعداد بسیار ) 128بتوان 2(جلوي آن است 0عدد 39و 3ها به طور تقریبی برابر یک عدد

.بیشتري آدرس را نسبت به ورژن قبلی خود ارائه می دهد

آدرس هاي اینترنتی:IPآدرسهايکالس•

کالسایجادبرايآنانازونبودهکارراحتیبراي"صرفا)Octet(تاییهشتعددچهاربصورتIPیکنمایش▫میزبانو)Net(شبکه:گرددمیتقسیممجزابخشدوبهOctetهر.گرددمیاستفادهنیزIPهاي

)Host(.

استفادهداردتعلقآنبهکامپیوترکهايشبکهنمودنمشخصبرايآنازوبودهشبکهنشاندهندهoctetاولین▫استشبکهدرموجودکامپیوترآدرسنشاندهنده،octetدیگربخشسه.گرددمی

:استشدهتعریف،خاصهايآدرسبرخیبهمراهIPمتفاوتکالسپنج▫

▫Default Network:آدرسIP برايفوقآدرس.استشدهگرفتهنظردرفرضپیششبکهبراي،0.0.0.0نمایداعالمDHCPنظیرهائیپروتکلبهتاشدهاستفادهنداردآگاهیخودآدرسازمیزبانکامپیوترمواردیکه

.دهدتخصیصراآدرسیويبراي

▫LoopBack:آدرسIP آدرسازمیزبانکامپیوتر.استشدهگرفتهنظردرLoopBackبراي127.0.0.1فوقآدرس)باشدمیکامپیوتریکپیامگیرندهوفرستنده(.کندمیاستفادهخودبرايپیامیکارسالبرايفوق

.گرددمیاستفادهزدائیاشکالوتستبراياغلب

22

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

:IPآدرسهايکالس•کالسایجادبرايآنانازونبودهکارراحتیبراي"صرفا)Octet(تاییهشتعددچهاربصورتIPیکنمایش▫

میزبانو)Net(شبکه:گرددمیتقسیممجزابخشدوبهOctetهر.گرددمیاستفادهنیزIPهاي)Host(.

استفادهداردتعلقآنبهکامپیوترکهايشبکهنمودنمشخصبرايآنازوبودهشبکهنشاندهندهoctetاولین▫استشبکهدرموجودکامپیوترآدرسنشاندهنده،octetدیگربخشسه.گرددمی

:استشدهتعریف،خاصهايآدرسبرخیبهمراهIPمتفاوتکالسپنج▫

▫Default Network:آدرسIP برايفوقآدرس.استشدهگرفتهنظردرفرضپیششبکهبراي،0.0.0.0نمایداعالمDHCPنظیرهائیپروتکلبهتاشدهاستفادهنداردآگاهیخودآدرسازمیزبانکامپیوترمواردیکه

.دهدتخصیصراآدرسیويبراي

▫LoopBack:آدرسIP آدرسازمیزبانکامپیوتر.استشدهگرفتهنظردرLoopBackبراي127.0.0.1فوقآدرس)باشدمیکامپیوتریکپیامگیرندهوفرستنده(.کندمیاستفادهخودبرايپیامیکارسالبرايفوق

.گرددمیاستفادهزدائیاشکالوتستبراياغلب

آدرس هاي اینترنتی:IPآدرسهايکالس•

آدرس.شودمیگرفتهنظردرالمللیبینشرکتیکنظیربزرگبسیارهايشبکهبرايفوقکالس:Aکالس▫هرنمودنمشخصبمنظوردیگرoctetسهاز.باشندمیAکالسباشد،126تا1آنهاoctetاولینکههائی.گرددمیاستفادهمیزبانکامپیوترهايازیک

هائیآدرس)بزرگدانشگاهیک"مثال(.شودمیگرفتهنظردرمتوسطهايشبکهبرايفوقکالس:Bکالس▫مشخصبرايهمoctetدومینازفوقکالسدر.باشندمیBکالس،باشد191تا128آنهاoctetاولینکه

.گرددمیاستفادهشبکهکردن

آنهاoctetاولینکههائیآدرس.شودمیگرفتهنظردرمتوسطتاکوچکهايشبکهبرايفوقکالس:Cکالس▫شبکهکردنمشخصبرايهمoctetسومینودومینازفوقکالسدر.باشندمیCکالس،باشد223تا192

میاستفادهشبکهدرمیزبانکامپیوترهايازیکهرنمودنمشخصبرايoctetآخریناز.گرددمیاستفاده.گردد

23

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

:IPآدرسهايکالس•آدرس.شودمیگرفتهنظردرالمللیبینشرکتیکنظیربزرگبسیارهايشبکهبرايفوقکالس:Aکالس▫

هرنمودنمشخصبمنظوردیگرoctetسهاز.باشندمیAکالسباشد،126تا1آنهاoctetاولینکههائی.گرددمیاستفادهمیزبانکامپیوترهايازیک

هائیآدرس)بزرگدانشگاهیک"مثال(.شودمیگرفتهنظردرمتوسطهايشبکهبرايفوقکالس:Bکالس▫مشخصبرايهمoctetدومینازفوقکالسدر.باشندمیBکالس،باشد191تا128آنهاoctetاولینکه

.گرددمیاستفادهشبکهکردن

آنهاoctetاولینکههائیآدرس.شودمیگرفتهنظردرمتوسطتاکوچکهايشبکهبرايفوقکالس:Cکالس▫شبکهکردنمشخصبرايهمoctetسومینودومینازفوقکالسدر.باشندمیCکالس،باشد223تا192

میاستفادهشبکهدرمیزبانکامپیوترهايازیکهرنمودنمشخصبرايoctetآخریناز.گرددمیاستفاده.گردد

آدرس هاي اینترنتی:IPآدرسهايکالس•

بسته)میزبان(گرهیکحالتیچنیندر.شودمیاستفادهmulticastsبرايفوقکالساز:Dکالس▫ارسالاطالعاتیبسته،گروهدرموجودهايدستگاهتمام.داردمیارسالخاصگروهیکبرايراخوداطالعاتی

.کردخواهنددریافتراشده

چهارمینوسومین،دومین،اولین.استمتفاوت"کامالساختاريدارايقبلیکالسسهبهنسبتفوقکالس▫گروههائینمودنمشخصبمنظورباقیماندهبیت28.باشندمیصفرویک،یک،یکمقادیردارايترتیببهبیت

.شودمیگرفتهنظردرآنانبرايMulticastپیامکهبودهکامپیوتراز

.شودمیاستفادهتجربیمواردبرايفوقکالساز:Eکالس▫

24

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

:IPآدرسهايکالس•بسته)میزبان(گرهیکحالتیچنیندر.شودمیاستفادهmulticastsبرايفوقکالساز:Dکالس▫

ارسالاطالعاتیبسته،گروهدرموجودهايدستگاهتمام.داردمیارسالخاصگروهیکبرايراخوداطالعاتی.کردخواهنددریافتراشده

چهارمینوسومین،دومین،اولین.استمتفاوت"کامالساختاريدارايقبلیکالسسهبهنسبتفوقکالس▫گروههائینمودنمشخصبمنظورباقیماندهبیت28.باشندمیصفرویک،یک،یکمقادیردارايترتیببهبیت

.شودمیگرفتهنظردرآنانبرايMulticastپیامکهبودهکامپیوتراز

.شودمیاستفادهتجربیمواردبرايفوقکالساز:Eکالس▫

آدرس هاي اینترنتی•Domain Name -دامنهنام:

دامنه نام منحصر بفردي است که براي شناسایی سایت اینترنتی مورد استفاده قرار می گیرد، و از یک ▫.از هم جدا شده اند) دات(یا چند قسمت تشکیل شده است که با نقطه

به قسمت سوم ،(Domain Name(قسمت دوم نام دامنه 'www'قسمت اول ماهیت آدرس ▫/http://www.yahoo.com.پسوند دامنه می گویند

25

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

•Domain Name -دامنهنام:دامنه نام منحصر بفردي است که براي شناسایی سایت اینترنتی مورد استفاده قرار می گیرد، و از یک ▫

.از هم جدا شده اند) دات(یا چند قسمت تشکیل شده است که با نقطه

به قسمت سوم ،(Domain Name(قسمت دوم نام دامنه 'www'قسمت اول ماهیت آدرس ▫/http://www.yahoo.com.پسوند دامنه می گویند

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

26

DNSدرخت

آدرس هاي اینترنتی•DNS-Domain name system :

. وقتی شما می خواهید وارد سایتی بشوید، باید آدرس وب سرور خود را در مرورگر وب خود وارد کنید ▫

اما اکثر کاربران ترجیح می دهند . آدرس آن استIPدانستن ،یک روش براي مشخص کردن سرور▫تا به جاي استفاده از این اعداد و ارقام از نام هاي دامنه استفاده کنند، چرا که استفاده کردن و به

.خاطر سپردن آنها به مراتب راحت تر است

. می باشدIPوظیفه این سرویس تبدیل نام دامنه به یک ▫

در ساده ترین . را صفحه مرورگروب خود وارد می کنیدradcom.irزمانی که شما نام دامنه اي نظیر ▫به آن اشاره دارد IPمتناظر آن تبدیل شده و پس از یافتن سروري که این IPحالت نام این دامنه به

.براي شما نمایش داده می شودRadcom.ir، دامنه

▫DNSهایی که در یک دامنه قرار دارند مسئول نامگذاري و مدیریت نامگذاري در آن دامنه می باشند .

27

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

•DNS-Domain name system :. وقتی شما می خواهید وارد سایتی بشوید، باید آدرس وب سرور خود را در مرورگر وب خود وارد کنید ▫

اما اکثر کاربران ترجیح می دهند . آدرس آن استIPدانستن ،یک روش براي مشخص کردن سرور▫تا به جاي استفاده از این اعداد و ارقام از نام هاي دامنه استفاده کنند، چرا که استفاده کردن و به

.خاطر سپردن آنها به مراتب راحت تر است

. می باشدIPوظیفه این سرویس تبدیل نام دامنه به یک ▫

در ساده ترین . را صفحه مرورگروب خود وارد می کنیدradcom.irزمانی که شما نام دامنه اي نظیر ▫به آن اشاره دارد IPمتناظر آن تبدیل شده و پس از یافتن سروري که این IPحالت نام این دامنه به

.براي شما نمایش داده می شودRadcom.ir، دامنه

▫DNSهایی که در یک دامنه قرار دارند مسئول نامگذاري و مدیریت نامگذاري در آن دامنه می باشند .

وب •The Web-World Wide Web (WWW) :

.محسوب میگردداینترنتبعنوان بخشی از وب▫

اینترنت یک شبکه گسترده جهانی از کامپیوترهاي بهم مرتبط می باشد .ازکهبودهگیرندهسرویس/دهندهسرویساطالعاتیبانکمدیریتسیستمیکوب

مشخصمعماريوساختاریک

.استشدهتوزیعاطالعاتیسیستمیکماننداولنگاهدروب▫

مشخصساختاریکباومربوطهاستانداردهاياساسبر)متفاوتاشکالبا(اطالعاتفوقسیستمدر▫اطالعاتازبسادگیوبسرعتتوانمیاطالعاتبینشدهتعریفارتباطاتازاستفادهباوگرفتهقرار

فوقسیستمدرراخوداطالعاتموجوداصولازپیرويبااطالعاتدهندگانارائه.کرداستفادهموجوداینبهدستیابیوجستجوبهقادرخاصابزارهائیازاستفادهبااطالعاتکنندگانجستجوودادهقرار

.شدخواهنداطالعات.گردیدابداع"لیبرنرز- تیم"توسط1991سالدروب▫

28

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

•The Web-World Wide Web (WWW) :.محسوب میگردداینترنتبعنوان بخشی از وب▫

اینترنت یک شبکه گسترده جهانی از کامپیوترهاي بهم مرتبط می باشد .ازکهبودهگیرندهسرویس/دهندهسرویساطالعاتیبانکمدیریتسیستمیکوب

مشخصمعماريوساختاریک

.استشدهتوزیعاطالعاتیسیستمیکماننداولنگاهدروب▫

مشخصساختاریکباومربوطهاستانداردهاياساسبر)متفاوتاشکالبا(اطالعاتفوقسیستمدر▫اطالعاتازبسادگیوبسرعتتوانمیاطالعاتبینشدهتعریفارتباطاتازاستفادهباوگرفتهقرار

فوقسیستمدرراخوداطالعاتموجوداصولازپیرويبااطالعاتدهندگانارائه.کرداستفادهموجوداینبهدستیابیوجستجوبهقادرخاصابزارهائیازاستفادهبااطالعاتکنندگانجستجوودادهقرار

.شدخواهنداطالعات.گردیدابداع"لیبرنرز- تیم"توسط1991سالدروب▫

وب :صفحات وب•

اندازه ونوع . ذخیره می گردنند"صفحات وب "اطالعات موجود در وب در حریم هاي اطالعاتی با نام ▫.متغیر است"محتویات این نوع صفحات کامال

.باشد... گرافیک صدا تصویر انیمیشن و متن: محتویات یک صفحه وب می تواند ▫

مربوطه بوجود آمده و داراي صفحات وب از لحاظ فیزیکی فایل هاي هستند که توسط نرم افزارهاي▫.می باشندhtmlو یا htmانشعاب

می بایست آنها را بر روي ) ، خارجی داخلی( پس از ایجاد صفحات وب در صورت نیاز و استفاده عموم ▫.یک وب سایت مجموعه اي از صفحات وب را شامل می گردد. یک سایت ذخیره نمود

تمام صفحات وب داراي مجموعه دستورالعمل هائی هستند که نحوه نمایش اطالعات مورد نظر را ▫Htmlتگ هاي رایج ترین مجموعه دستورالعمل هاي نمایش در صفحات وب. مشخص خواهد کرد

.می باشند

29

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

:صفحات وب•اندازه ونوع . ذخیره می گردنند"صفحات وب "اطالعات موجود در وب در حریم هاي اطالعاتی با نام ▫

.متغیر است"محتویات این نوع صفحات کامال

.باشد... گرافیک صدا تصویر انیمیشن و متن: محتویات یک صفحه وب می تواند ▫

مربوطه بوجود آمده و داراي صفحات وب از لحاظ فیزیکی فایل هاي هستند که توسط نرم افزارهاي▫.می باشندhtmlو یا htmانشعاب

می بایست آنها را بر روي ) ، خارجی داخلی( پس از ایجاد صفحات وب در صورت نیاز و استفاده عموم ▫.یک وب سایت مجموعه اي از صفحات وب را شامل می گردد. یک سایت ذخیره نمود

تمام صفحات وب داراي مجموعه دستورالعمل هائی هستند که نحوه نمایش اطالعات مورد نظر را ▫Htmlتگ هاي رایج ترین مجموعه دستورالعمل هاي نمایش در صفحات وب. مشخص خواهد کرد

.می باشند

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

30

وب •HTML-Hypertext Markup Language:

.استفاده می گرددHtmlبراي ایجاد مجموعه دستورالعمل هاي نمایش در صفحات وب از شبه زبان ▫

▫Htmlدستورالعمل هاي "چراکه عمالرا نمی توان بعنوان یک زبان برنامه نویسی در نظر گرفت. نمایش محتویات استدر حد توصیف نحوه"پردازش را شامل نشده و صرفا

▫Htmlداراي مجموعه اي از کدهاي توصیفی براي نمایش اطالعات در مرورگرها است .

داراي مجموعه اي از تگ ها است که هر یک داراي معانی و عملکرد از قبل مشخص شده زباناین▫. هستند

براي ایجاد یک خط خالی <Br>براي پررنگ نمودن متن مورد نظر و یا تگ <B>تگ "مثال▫. استفاده می شود

. باشندHtmو یا Htmlایجاد می گردنند می بایست داراي انشعاب Htmlفایل هائی که بکمک ▫

31

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

•HTML-Hypertext Markup Language:.استفاده می گرددHtmlبراي ایجاد مجموعه دستورالعمل هاي نمایش در صفحات وب از شبه زبان ▫

▫Htmlدستورالعمل هاي "چراکه عمالرا نمی توان بعنوان یک زبان برنامه نویسی در نظر گرفت. نمایش محتویات استدر حد توصیف نحوه"پردازش را شامل نشده و صرفا

▫Htmlداراي مجموعه اي از کدهاي توصیفی براي نمایش اطالعات در مرورگرها است .

داراي مجموعه اي از تگ ها است که هر یک داراي معانی و عملکرد از قبل مشخص شده زباناین▫. هستند

براي ایجاد یک خط خالی <Br>براي پررنگ نمودن متن مورد نظر و یا تگ <B>تگ "مثال▫. استفاده می شود

. باشندHtmو یا Htmlایجاد می گردنند می بایست داراي انشعاب Htmlفایل هائی که بکمک ▫

وب :صفحات وب•

سیاست هاي مربوط به نحوه نمایش اطالعات در مرورگرهاي وب را Htmlدر حقیقت تگ هاي ▫مشخص و مرورگرهاي وب پس از تفسیر تگ هاي استفاده شده واکنش هاي از قبل تعریف شده را از

. خود نشان خواهند داد

.را بعنوان زبانی براي تبین نحوه نمایش اطالعات تعریف کردHtmlبنابراین می توان ▫

32

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

:صفحات وب•سیاست هاي مربوط به نحوه نمایش اطالعات در مرورگرهاي وب را Htmlدر حقیقت تگ هاي ▫

مشخص و مرورگرهاي وب پس از تفسیر تگ هاي استفاده شده واکنش هاي از قبل تعریف شده را از . خود نشان خواهند داد

.را بعنوان زبانی براي تبین نحوه نمایش اطالعات تعریف کردHtmlبنابراین می توان ▫

وب •Browser-مرورگر:

به برنامه هایی که به وسیله ي آنها می توان در وب گاههاي مختلف اینترنتی سر زد و هر کار دیگري ▫.انجام داد، مرورگر یا جستجوگر می گویند

وجود دارد و ) Internet Explorer(ر سیستم عامل ویندوز جستجوگري به نام اینترنت اکسپلورر ▫.قرار دارد) Mozilla Firefox(همچنین در سیستم عامل لینوکس مرورگر موزیال فایرفاکس

•Plug-ins :این . برنامه هاي خارج از مرورگرها هستند که براي افزایش کارآیی یک مرورگر به آن متصل می شوند▫

برنامه ها از یکسري فایل ها پشتیبانی می کنند که در حالت عادي مرورگرها قادر به اجرا و نمایش آنها .نیستند

است که توسط آن مرورگرها قادر خواهند Adobe Acrobatیکی از معروفترین آنها برنامه اتصالی ▫.را باز کرده و نمایش دهندPDFبود تا فایل هایی با فرمت

33

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

•Browser-مرورگر:به برنامه هایی که به وسیله ي آنها می توان در وب گاههاي مختلف اینترنتی سر زد و هر کار دیگري ▫

.انجام داد، مرورگر یا جستجوگر می گویند

وجود دارد و ) Internet Explorer(ر سیستم عامل ویندوز جستجوگري به نام اینترنت اکسپلورر ▫.قرار دارد) Mozilla Firefox(همچنین در سیستم عامل لینوکس مرورگر موزیال فایرفاکس

•Plug-ins :این . برنامه هاي خارج از مرورگرها هستند که براي افزایش کارآیی یک مرورگر به آن متصل می شوند▫

برنامه ها از یکسري فایل ها پشتیبانی می کنند که در حالت عادي مرورگرها قادر به اجرا و نمایش آنها .نیستند

است که توسط آن مرورگرها قادر خواهند Adobe Acrobatیکی از معروفترین آنها برنامه اتصالی ▫.را باز کرده و نمایش دهندPDFبود تا فایل هایی با فرمت

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

34

Communication Networks

انواع شبکه هاي رایانه اي از نظر اندازهPersonal Area Network(PAN)-شبکه شخصی •

مانند (یک شبکه رایانه اي است که براي ارتباطات میان وسایل رایانه اي که اطراف یک فرد می باشند ▫. بکار می رود)) PDA(ها و رایانه هاي جیبی »تلفن«موارد مصرف شبکه هاي خصوصی می تواند جهت ارتباطات وسایل شخصی چند نفر به یکدیگر و یا ▫

.برقراري اتصال این وسایل به شبکه اي در سطح باالتر و شبکه اینترنت باشد

و یا با USBارتباطات شبکه هاي شخصی ممکن است به صورت سیمی به گذرگاه هاي رایانه مانند ▫می توان شبکه هاي شخصی را به صورت بی سیم ) Bluetooth(بلوتوث بهره گیري از فناوري هایی مانند

.ساخت

35

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Personal Area Network(PAN)-شبکه شخصی •

مانند (یک شبکه رایانه اي است که براي ارتباطات میان وسایل رایانه اي که اطراف یک فرد می باشند ▫. بکار می رود)) PDA(ها و رایانه هاي جیبی »تلفن«موارد مصرف شبکه هاي خصوصی می تواند جهت ارتباطات وسایل شخصی چند نفر به یکدیگر و یا ▫

.برقراري اتصال این وسایل به شبکه اي در سطح باالتر و شبکه اینترنت باشد

و یا با USBارتباطات شبکه هاي شخصی ممکن است به صورت سیمی به گذرگاه هاي رایانه مانند ▫می توان شبکه هاي شخصی را به صورت بی سیم ) Bluetooth(بلوتوث بهره گیري از فناوري هایی مانند

.ساخت

انواع شبکه هاي رایانه اي از نظر اندازهLocal Area Network(LAN)-شبکه محلی •

یک شبکه رایانه اي است که محدوده جغرافیایی کوچکی مانند یک خانه، یک دفتر کار یا گروهی از ▫. ساختمان ها را پوشش می دهد

از مشخصات تعریف شده شبکه هاي محلی می توان به سرعت ) WAN(در مقایسه با شبکه هاي گسترده ▫مخابراتی » بسیار باالتر آنها، محدوده جغرافیایی کوچکتر و عدم نیاز به خطوط استیجاري) نرخ انتقال(

.اشاره کرد

رایج Wi-Fiو ) UTP(روي کابل جفت به هم تابیده بدون محافظ ) Ethernet(دو فناوري اترنت ▫Tokenو ARCNETترین فناوري هایی هستند که امروزه استفاده می شوند، با این حال فناوري هاي

Ringو بسیاري روشهاي دیگر در گذشته مورد استفاده بوده اند.

36

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Local Area Network(LAN)-شبکه محلی •

یک شبکه رایانه اي است که محدوده جغرافیایی کوچکی مانند یک خانه، یک دفتر کار یا گروهی از ▫. ساختمان ها را پوشش می دهد

از مشخصات تعریف شده شبکه هاي محلی می توان به سرعت ) WAN(در مقایسه با شبکه هاي گسترده ▫مخابراتی » بسیار باالتر آنها، محدوده جغرافیایی کوچکتر و عدم نیاز به خطوط استیجاري) نرخ انتقال(

.اشاره کرد

رایج Wi-Fiو ) UTP(روي کابل جفت به هم تابیده بدون محافظ ) Ethernet(دو فناوري اترنت ▫Tokenو ARCNETترین فناوري هایی هستند که امروزه استفاده می شوند، با این حال فناوري هاي

Ringو بسیاري روشهاي دیگر در گذشته مورد استفاده بوده اند.

انواع شبکه هاي رایانه اي از نظر اندازهMetropolitan Area Network(MAN)-شبکه کالن شهري•

.یک شبکه رایانه اي بزرگ است که معموالً در سطح یک شهر گسترده می شود▫در این شبکه ها معموالً از زیرساخت بی سیم و یا اتصاالت فیبر نوري جهت ارتباط محل هاي مختلف ▫

.استفاده می شود

Wide-شبکه گسترده • Area Network(WAN)براي نمونه از یک کشور (یک شبکه رایانه اي است که نسبتاً ناحیه جغرافیایی وسیعی را پوشش می دهد ▫

). به کشوري دیگر یا از یک قاره به قاره اي دیگراین شبکه ها معموالً از امکانات انتقال خدمات دهندگان عمومی مانند شرکت هاي مخابرات استفاده ▫

ها و لینک هاي ارتباطی عمومی استفاده »مسیریاب«به عبارت کمتر رسمی این شبکه ها از . می کند.می کنند

. شبکه هاي گسترده براي اتصال شبکه هاي محلی یا دیگر انواع شبکه به یکدیگر استفاده می شوند▫بنابراین کاربران و رایانه هاي یک مکان می توانند با کاربران و رایانه هایی در مکانهاي دیگر در ارتباط

. باشند

37

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Metropolitan Area Network(MAN)-شبکه کالن شهري•.یک شبکه رایانه اي بزرگ است که معموالً در سطح یک شهر گسترده می شود▫در این شبکه ها معموالً از زیرساخت بی سیم و یا اتصاالت فیبر نوري جهت ارتباط محل هاي مختلف ▫

.استفاده می شود

Wide-شبکه گسترده • Area Network(WAN)براي نمونه از یک کشور (یک شبکه رایانه اي است که نسبتاً ناحیه جغرافیایی وسیعی را پوشش می دهد ▫

). به کشوري دیگر یا از یک قاره به قاره اي دیگراین شبکه ها معموالً از امکانات انتقال خدمات دهندگان عمومی مانند شرکت هاي مخابرات استفاده ▫

ها و لینک هاي ارتباطی عمومی استفاده »مسیریاب«به عبارت کمتر رسمی این شبکه ها از . می کند.می کنند

. شبکه هاي گسترده براي اتصال شبکه هاي محلی یا دیگر انواع شبکه به یکدیگر استفاده می شوند▫بنابراین کاربران و رایانه هاي یک مکان می توانند با کاربران و رایانه هایی در مکانهاي دیگر در ارتباط

. باشند

)Internetwork(شبکه متصل یعنی الیه شبکه در مدل مرجع 3دو یا چند شبکه یا زیرشبکه که با استفاده از تجهیزاتی که در الیه ▫

OSIبه یکدیگر متصل می شوند تشکیل یک شبکه از شبکه ها یا »عمل می کنند مانند یک مسیریاب ،. را می دهند» شبکه متصل«همچنین می توان شبکه اي که از اتصال داخلی میان شبکه هاي عمومی، خصوصی، تجاري، صنعتی یا ▫

.نامید» شبکه متصل«دولتی به وجود می آید را

. استفاده می کنندIPدر کاربردهاي جدید شبکه هاي به هم متصل شده از قرارداد ▫بسته به اینکه چه کسانی یک شبکه از شبکه ها را مدیریت می کنند و اینکه چه کسانی در این شبکه ▫

:دسته بندي نمود» شبکه متصل«عضو هستند، می توان سه نوع شبکه داخلی یا اینترانت-Intranet

شبکه خارجی یا اکسترانت-Extranet

شبکه اینترنت-Internet

38

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

یعنی الیه شبکه در مدل مرجع 3دو یا چند شبکه یا زیرشبکه که با استفاده از تجهیزاتی که در الیه ▫OSIبه یکدیگر متصل می شوند تشکیل یک شبکه از شبکه ها یا »عمل می کنند مانند یک مسیریاب ،

. را می دهند» شبکه متصل«همچنین می توان شبکه اي که از اتصال داخلی میان شبکه هاي عمومی، خصوصی، تجاري، صنعتی یا ▫

.نامید» شبکه متصل«دولتی به وجود می آید را

. استفاده می کنندIPدر کاربردهاي جدید شبکه هاي به هم متصل شده از قرارداد ▫بسته به اینکه چه کسانی یک شبکه از شبکه ها را مدیریت می کنند و اینکه چه کسانی در این شبکه ▫

:دسته بندي نمود» شبکه متصل«عضو هستند، می توان سه نوع شبکه داخلی یا اینترانت-Intranet

شبکه خارجی یا اکسترانت-Extranet

شبکه اینترنت-Internet

)Internetwork(شبکه متصل . شبکه هاي داخلی یا خارجی ممکن است که اتصاالتی به شبکه اینترنت داشته و یا نداشته باشند▫در صورتی که این شبکه ها به اینترنت متصل باشند در مقابل دسترسی هاي غیرمجاز از سوي اینترنت ▫

. محافظت می شوندخود شبکه اینترنت به عنوان بخشی از شبکه داخلی یا شبکه خارجی به حساب نمی آید، اگرچه که ▫

ممکن است شبکه اینترنت به عنوان بستري براي برقراري دسترسی بین قسمت هایی از یک شبکه .خارجی خدماتی را ارائه دهد

39

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

. شبکه هاي داخلی یا خارجی ممکن است که اتصاالتی به شبکه اینترنت داشته و یا نداشته باشند▫در صورتی که این شبکه ها به اینترنت متصل باشند در مقابل دسترسی هاي غیرمجاز از سوي اینترنت ▫

. محافظت می شوندخود شبکه اینترنت به عنوان بخشی از شبکه داخلی یا شبکه خارجی به حساب نمی آید، اگرچه که ▫

ممکن است شبکه اینترنت به عنوان بستري براي برقراري دسترسی بین قسمت هایی از یک شبکه .خارجی خدماتی را ارائه دهد

)Internetwork(شبکه متصل Intranet–شبکه داخلی •

و ابزارهاي مبتنی بر IPیک شبکه داخلی مجموعه اي از شبکه هاي متصل به هم می باشد که از قرارداد ▫IPمانند مرورگران وب استفاده می کند و معموالً زیر نظر یک نهاد مدیریتی کنترل می شود .این نهاد مدیریتی شبکه داخلی را نسبت به باقی قسمت هاي دنیا محصور می کند و به کاربران خاصی ▫

. اجازه ورود به این شبکه را می دهد..به طور معمول تر شبکه درونی یک شرکت یا دیگر شرکت ها شبکه داخلی می باشد▫

40

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Intranet–شبکه داخلی •

و ابزارهاي مبتنی بر IPیک شبکه داخلی مجموعه اي از شبکه هاي متصل به هم می باشد که از قرارداد ▫IPمانند مرورگران وب استفاده می کند و معموالً زیر نظر یک نهاد مدیریتی کنترل می شود .این نهاد مدیریتی شبکه داخلی را نسبت به باقی قسمت هاي دنیا محصور می کند و به کاربران خاصی ▫

. اجازه ورود به این شبکه را می دهد..به طور معمول تر شبکه درونی یک شرکت یا دیگر شرکت ها شبکه داخلی می باشد▫

)Internetwork(شبکه متصل Extranet–شبکه خارجی •

یک شبکه خارجی یک شبکه متصل است که بلحاظ قلمرو محدود به یک سازمان یا نهاد است ولی ▫همچنین شامل اتصاالت محدود به شبکه هاي متعلق به یک یا چند سازمان یا نهاد دیگر است که

. معموالً ولی نه همیشه قابل اعتماد هستندبراي نمونه مشتریان یک شرکت ممکن است که از خارج دسترسی به بخش هایی از شبکه داخلی آن ▫

شرکت داشته باشند که بدین ترتیب یک شبکه خارجی درست می شود، چراکه از نقطه نظر امنیتی این . مشتریان براي شبکه قابل اعتماد به نظر نمی رسند

همچنین از نظر فنی می توان یک شبکه خارجی را در گروه شبکه هاي دانشگاهی، کالن شهري، گسترده ▫شبکه «به حساب آورد، چراکه از نظر تعریف یک ) هر چیزي غیر از شبکه محلی(یا دیگر انواع شبکه

نمی تواند فقط از یک شبکه محلی تشکیل شده باشد، چون بایستی دست کم یک اتصال به » خارجی.خارج از شبکه داشته باشد

41

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Extranet–شبکه خارجی •

یک شبکه خارجی یک شبکه متصل است که بلحاظ قلمرو محدود به یک سازمان یا نهاد است ولی ▫همچنین شامل اتصاالت محدود به شبکه هاي متعلق به یک یا چند سازمان یا نهاد دیگر است که

. معموالً ولی نه همیشه قابل اعتماد هستندبراي نمونه مشتریان یک شرکت ممکن است که از خارج دسترسی به بخش هایی از شبکه داخلی آن ▫

شرکت داشته باشند که بدین ترتیب یک شبکه خارجی درست می شود، چراکه از نقطه نظر امنیتی این . مشتریان براي شبکه قابل اعتماد به نظر نمی رسند

همچنین از نظر فنی می توان یک شبکه خارجی را در گروه شبکه هاي دانشگاهی، کالن شهري، گسترده ▫شبکه «به حساب آورد، چراکه از نظر تعریف یک ) هر چیزي غیر از شبکه محلی(یا دیگر انواع شبکه

نمی تواند فقط از یک شبکه محلی تشکیل شده باشد، چون بایستی دست کم یک اتصال به » خارجی.خارج از شبکه داشته باشد

)Internetwork(شبکه متصل Internet–شبکه اینترنت •

شبکه ویژه اي از شبکه ها که حاصل اتصاالت داخلی شبکه هاي دولتی، دانشگاهی، عمومی و خصوصی ▫. در سرتاسر دنیا است

نام داشت و به وسیله موسسه ARPANETاین شبکه بر اساس شبکه اولیه اي کار می کند که ▫ARPAکه وابسته به وزارت دفاع ایاالت متحده آمریکا است ایجاد شد .

براي نامیدن آن Internetدر التین واژه . است) WWW(همچنین منزلگاهی براي وب جهان گستر ▫.حرف اول را بزرگ می نویسند» شبکه متصل«بکار می رود که براي اشتباه نشدن با معنی عام واژه

این . استفاده می کنندIPاعضاي شبکه اینترنت یا شرکت هاي سرویس دهنده آنها از آدرسهاي ▫. آدرس ها از موسسات ثبت نام آدرس تهیه می شوند تا تخصیص آدرسها قابل کنترل باشد

42

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Internet–شبکه اینترنت •

شبکه ویژه اي از شبکه ها که حاصل اتصاالت داخلی شبکه هاي دولتی، دانشگاهی، عمومی و خصوصی ▫. در سرتاسر دنیا است

نام داشت و به وسیله موسسه ARPANETاین شبکه بر اساس شبکه اولیه اي کار می کند که ▫ARPAکه وابسته به وزارت دفاع ایاالت متحده آمریکا است ایجاد شد .

براي نامیدن آن Internetدر التین واژه . است) WWW(همچنین منزلگاهی براي وب جهان گستر ▫.حرف اول را بزرگ می نویسند» شبکه متصل«بکار می رود که براي اشتباه نشدن با معنی عام واژه

این . استفاده می کنندIPاعضاي شبکه اینترنت یا شرکت هاي سرویس دهنده آنها از آدرسهاي ▫. آدرس ها از موسسات ثبت نام آدرس تهیه می شوند تا تخصیص آدرسها قابل کنترل باشد

topology-توپولوژي شبکه

. توپولوژي شبکه تشریح کننده نحوه اتصال کامپیوتر ها در یک شبکه به یکدیگر است•.پارامترهاي اصلی در طراحی یک شبکه ، قابل اعتماد بودن ومقرون به صرفه بودن است▫

43

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

انواع توپولوژي شبکهBUS-توپولوژي اتوبوسی •

در این . در یک شبکه خطی چندین کامپیوتر به یک کابل بنام اتوبوسی متصل می شوند▫. توپولوژي ، رسانه انتقال بین کلیه کامپیوتر ها مشترك است

توپولوژي اتوبوس از متداوالترین توپولوژي هایی است که در شبکه محلی مورد استفاده قرار ▫. می گیرد

. سادگی ، کم هزینه بودن وتوسعه آسان این شبکه ، از نقاط قوت توپولوژي اتوبوسی می باشد▫نقطه ضعف عمده این شبکه آن است که اگر کابل اصلی که بعنوان پل ارتباطی بین کامپیوتر ▫

.هاي شبکه می باشد قطع شود، کل شبکه از کار خواهد افتاد

44

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

BUS-توپولوژي اتوبوسی •

در این . در یک شبکه خطی چندین کامپیوتر به یک کابل بنام اتوبوسی متصل می شوند▫. توپولوژي ، رسانه انتقال بین کلیه کامپیوتر ها مشترك است

توپولوژي اتوبوس از متداوالترین توپولوژي هایی است که در شبکه محلی مورد استفاده قرار ▫. می گیرد

. سادگی ، کم هزینه بودن وتوسعه آسان این شبکه ، از نقاط قوت توپولوژي اتوبوسی می باشد▫نقطه ضعف عمده این شبکه آن است که اگر کابل اصلی که بعنوان پل ارتباطی بین کامپیوتر ▫

.هاي شبکه می باشد قطع شود، کل شبکه از کار خواهد افتاد

انواع توپولوژي شبکهStar–توپولوژي ستاره اي •

. در این توپولوژي ، کلیه کامپیوتر ها به یک کنترل کننده مرکزي با هاب متصل هستند▫هرگاه کامپیوتري بخواهد با کامپیوتر ي دیگري تبادل اطالعات نماید، کامپیوتر منبع ابتدا باید ▫

. سپس از طریق هاب آن اطالعات به کامپیوتر مقصد منتقل شود. اطالعات را به هاب ارسال نمایدبفرستد ، باید اطالعات را ابتدا به 3اگر کامپیوتر شماره یک بخواهد اطالعاتی را به کامپیوتر شماره ▫

.هاب ارسال کند، آنگاه هاب آن اطالعات را به کامپیوتر شماره سه خواهد فرستاد

45

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Star–توپولوژي ستاره اي •

. در این توپولوژي ، کلیه کامپیوتر ها به یک کنترل کننده مرکزي با هاب متصل هستند▫هرگاه کامپیوتري بخواهد با کامپیوتر ي دیگري تبادل اطالعات نماید، کامپیوتر منبع ابتدا باید ▫

. سپس از طریق هاب آن اطالعات به کامپیوتر مقصد منتقل شود. اطالعات را به هاب ارسال نمایدبفرستد ، باید اطالعات را ابتدا به 3اگر کامپیوتر شماره یک بخواهد اطالعاتی را به کامپیوتر شماره ▫

.هاب ارسال کند، آنگاه هاب آن اطالعات را به کامپیوتر شماره سه خواهد فرستاد

انواع توپولوژي شبکهStar–توپولوژي ستاره اي •

این بدان معناست که . نقاط ضعف این توپولوژي آن است که عملیات کل شبکه به هاب وابسته است▫. اگر هاب از کار بیفتد، کل شبکه از کار خواهد افتاد

:نقاط قوت توپولوژي ستاره عبارتند از▫.نصب شبکه با این توپولوژي ساده است* .توسعه شبکه با این توپولوژي به راحتی انجام می شود* .اگر یکی از خطوط متصل به هاب قطع شود ، فقط یک کامپیوتر از شبکه خارج می شود*

46

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Star–توپولوژي ستاره اي •

این بدان معناست که . نقاط ضعف این توپولوژي آن است که عملیات کل شبکه به هاب وابسته است▫. اگر هاب از کار بیفتد، کل شبکه از کار خواهد افتاد

:نقاط قوت توپولوژي ستاره عبارتند از▫.نصب شبکه با این توپولوژي ساده است* .توسعه شبکه با این توپولوژي به راحتی انجام می شود* .اگر یکی از خطوط متصل به هاب قطع شود ، فقط یک کامپیوتر از شبکه خارج می شود*

انواع توپولوژي شبکهRing-توپولوژي حلقوي •

IBMاختراع شد وبهمین دلیل است که این توپولوژي بنام IBMاین توپولوژي توسط شرکت ▫

Tokenring "مشهور است.در این توپولوژي کلیه کامپیوتر ها به گونه اي به یکدیگر متصل هستند که مجموعه آنها یک حلقه را ▫

. می سازدکامپیوتر مبدا اطالعات را به کامپیوتري بعدي در حلقه ارسال نموده وآن کامپیوتر آدرس اطالعات ▫

رابراي خود کپی می کند، آنگاه اطالعات را به کامپیوتر بعدي در حلقه منتقل خواهد کرد وبهمین سپس کامپیوتر مبدا این . ترتیب این روند ادامه پیدا می کند تا اطالعات به کامپیوتر مبدا برسد

.اطالعات را از روي حلقه حذف می کند

47

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Ring-توپولوژي حلقوي •

IBMاختراع شد وبهمین دلیل است که این توپولوژي بنام IBMاین توپولوژي توسط شرکت ▫

Tokenring "مشهور است.در این توپولوژي کلیه کامپیوتر ها به گونه اي به یکدیگر متصل هستند که مجموعه آنها یک حلقه را ▫

. می سازدکامپیوتر مبدا اطالعات را به کامپیوتري بعدي در حلقه ارسال نموده وآن کامپیوتر آدرس اطالعات ▫

رابراي خود کپی می کند، آنگاه اطالعات را به کامپیوتر بعدي در حلقه منتقل خواهد کرد وبهمین سپس کامپیوتر مبدا این . ترتیب این روند ادامه پیدا می کند تا اطالعات به کامپیوتر مبدا برسد

.اطالعات را از روي حلقه حذف می کند

انواع توپولوژي شبکهRing-توپولوژي حلقوي •

:نقاط ضعف توپولوژي فوق عبارتند از▫.اگر یک کامپیوتر از کار بیفتد ، کل شبکه متوقف می شود*

."کارت شبکه آن گران قیمت است "به سخت افزار پیچیده نیاز دارد * .براي اضافه کردن یک ایستگاه به شبکه باید کل شبکه را متوقف کرد*

:نقاط قوت توپولوژي فوق عبارتند از ▫.نصب شبکه با این توپولوژي ساده است* .توسعه شبکه با این توپولوژي به راحتی انجام می شود* .در این توپولوژي از کابل فیبر نوري میتوان استفاده کرد*

48

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Ring-توپولوژي حلقوي •

:نقاط ضعف توپولوژي فوق عبارتند از▫.اگر یک کامپیوتر از کار بیفتد ، کل شبکه متوقف می شود*

."کارت شبکه آن گران قیمت است "به سخت افزار پیچیده نیاز دارد * .براي اضافه کردن یک ایستگاه به شبکه باید کل شبکه را متوقف کرد*

:نقاط قوت توپولوژي فوق عبارتند از ▫.نصب شبکه با این توپولوژي ساده است* .توسعه شبکه با این توپولوژي به راحتی انجام می شود* .در این توپولوژي از کابل فیبر نوري میتوان استفاده کرد*

انواع توپولوژي شبکه

Treeتوپولوژي درختی • –

Hierarchical-توپولوژي سلسله مراتبی ▫

این توپولوژي از یک یا چند هاب فعال یا تکرار کننده براي اتصال ایستگاه ها به یکدیگر استفاده می ▫. کندزیرا کلیه ایستگاه ها را به یکدیگر : هاب مهمترین عنصر شبکه مبتنی بر توپولوژي در ختی است ▫

. متصل می کندوظیفه هاب دریافت اطالعات از یک ایستگاه و تکرار وتقویت آن اطالعات وسپس ارسال آنها به ایستگاه ▫

.دیگر می باشد

49

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Treeتوپولوژي درختی • –

Hierarchical-توپولوژي سلسله مراتبی ▫

این توپولوژي از یک یا چند هاب فعال یا تکرار کننده براي اتصال ایستگاه ها به یکدیگر استفاده می ▫. کندزیرا کلیه ایستگاه ها را به یکدیگر : هاب مهمترین عنصر شبکه مبتنی بر توپولوژي در ختی است ▫

. متصل می کندوظیفه هاب دریافت اطالعات از یک ایستگاه و تکرار وتقویت آن اطالعات وسپس ارسال آنها به ایستگاه ▫

.دیگر می باشد

انواع توپولوژي شبکه

Meshتوپولوژي توري • –

. در این توپولوژي هر کامپیوتري مستقیما به کلیه کامپیوترهاي شبکه متصل می شود▫بنابراین ، این . مزیت این توپولوژي آن است که هر کامپیوتر با سایر کامپیوتر ها ارتباطی مجزا دارد▫

اگر یک کابل ارتباطی در این توپولوژي قطع . توپولوژي داراي باالترین درجه امنیت واطمینان می باشد.شود ، شبکه همچنان فعال باقی می ماند

از نقاط ضعف اساسی این توپولوژي آن است که از تعداد زیادي خطوط ارتباطی استفاده می کند، ▫به همین جهت این توپولوژي از نظر اقتصادي مقرون . مخصوصا زمانیکه تعداد ایستگاه ها افزایش یابند

. به صرفه نیستتعداد Nمحاسبه می شود که در آن N(N-1)/2تعداد کابل هاي مورد نیاز در این توپولوژي با رابطه ▫

.ایستگاه هاي شبکه می باشد

50

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Meshتوپولوژي توري • –

. در این توپولوژي هر کامپیوتري مستقیما به کلیه کامپیوترهاي شبکه متصل می شود▫بنابراین ، این . مزیت این توپولوژي آن است که هر کامپیوتر با سایر کامپیوتر ها ارتباطی مجزا دارد▫

اگر یک کابل ارتباطی در این توپولوژي قطع . توپولوژي داراي باالترین درجه امنیت واطمینان می باشد.شود ، شبکه همچنان فعال باقی می ماند

از نقاط ضعف اساسی این توپولوژي آن است که از تعداد زیادي خطوط ارتباطی استفاده می کند، ▫به همین جهت این توپولوژي از نظر اقتصادي مقرون . مخصوصا زمانیکه تعداد ایستگاه ها افزایش یابند

. به صرفه نیستتعداد Nمحاسبه می شود که در آن N(N-1)/2تعداد کابل هاي مورد نیاز در این توپولوژي با رابطه ▫

.ایستگاه هاي شبکه می باشد

سخت افزار شبکه)مسی و فیبرنوري ( کابلهاي شبکه •

کارت شبکه•پل، هاب و سوئیچ•مسیر یاب ••...

51

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

)مسی و فیبرنوري ( کابلهاي شبکه •

کارت شبکه•پل، هاب و سوئیچ•مسیر یاب ••...

شبکه: TCP/IPپروتکل •

▫TCP/IP یکی از مهمترین پروتکل هاي استفاده شده در شبکه هاي کامپیوتري است که امکانات ،. الزم بمنظور ارتباط سیستم هاي غیرمشابه را فراهم می آورد

از پروتکل فوق، بمنظور دستیابی به اینترنت و استفاده از سرویس هاي متنوع آن نظیر وب و یا پست ▫.الکترونیکی استفاده می گردد

اینترنت بعنوان بزرگترین شبکه موجود، از پروتکل فوق بمنظور ارتباط دستگاه هاي متفاوت استفاده ▫پروتکل ، مجموعه قوانین الزم بمنظور قانونمند نمودن نحوه ارتباطات در شبکه هاي . می نماید

.کامپیوتري است

IPتبدیل نام کامپیوتر به آدرس : فرآیند برقراري یک ارتباط ، شامل فعالیت هاي متعددي نظیر▫

معادل، مشخص نمودن موقعیت کامپیوتر مقصد، بسته بندي اطالعات، آدرس دهی و روتینگ داده ها بمنظور ارسال موفقیت آمیز به مقصد مورد نظر ، بوده که توسط مجموعه پروتکل هاي موجود در پشته

TCP/IPانجام می گیرد.

52

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

: TCP/IPپروتکل •▫TCP/IP یکی از مهمترین پروتکل هاي استفاده شده در شبکه هاي کامپیوتري است که امکانات ،

. الزم بمنظور ارتباط سیستم هاي غیرمشابه را فراهم می آورد

از پروتکل فوق، بمنظور دستیابی به اینترنت و استفاده از سرویس هاي متنوع آن نظیر وب و یا پست ▫.الکترونیکی استفاده می گردد

اینترنت بعنوان بزرگترین شبکه موجود، از پروتکل فوق بمنظور ارتباط دستگاه هاي متفاوت استفاده ▫پروتکل ، مجموعه قوانین الزم بمنظور قانونمند نمودن نحوه ارتباطات در شبکه هاي . می نماید

.کامپیوتري است

IPتبدیل نام کامپیوتر به آدرس : فرآیند برقراري یک ارتباط ، شامل فعالیت هاي متعددي نظیر▫

معادل، مشخص نمودن موقعیت کامپیوتر مقصد، بسته بندي اطالعات، آدرس دهی و روتینگ داده ها بمنظور ارسال موفقیت آمیز به مقصد مورد نظر ، بوده که توسط مجموعه پروتکل هاي موجود در پشته

TCP/IPانجام می گیرد.

شبکهدر زمان ایجاد یک ارتباط ، ممکن است در یک لحظه تعداد زیادي از برنامه ها ، با یکدیگر ارتباط ▫

داراي قابلیت تفکیک و تمایز یک برنامه موجود بر روي یک کامپیوتر با سایر ،TCP/IP. برقرار نمایندبرنامه ها بوده و پس از دریافت داده ها از یک برنامه ، آنها را براي برنامه متناظر موجود بر روي

از محلی به محل دیگر ، با TCP/IPنحوه ارسال داده توسط پروتکل . کامپیوتر دیگر ارسال می نماید. فرآیند ارسال یک نامه از شهري به شهر، قابل مقایسه است

. با فعال شدن یک برنامه بر روي کامپیوتر مبدا آغاز می گردد ،TCP/IPبرقراري ارتباط مبتنی بر ▫برنامه فوق ،داده هاي مورد نظر جهت ارسال را بگونه اي آماده و فرمت می نماید که براي کامپیوتر

مشابه نوشتن نامه با زبانی که دریافت کننده ، قادر به مطالعه . ( مقصد قابل خواندن و استفاده باشندمشابه آدرس ( در ادامه آدرس کامپیوتر مقصد ، به داده هاي مربوطه اضافه می گردد ) . آن باشد

پس از انجام عملیات فوق ، داده بهمراه اطالعات ) . گیرنده که بر روي یک نامه مشخص می گردد، در طول شبکه بحرکت درآمده تا به مقصد مورد ) درخواستی براي تائید دریافت در مقصد ( اضافی

عملیات فوق ، ارتباطی به محیط انتقال شبکه بمنظور انتقال اطالعات نداشته ، و تحقق . نظر برسد.عملیات فوق با رویکردي مستقل نسبت به محیط انتقال ، انجام خواهد شد

53

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

در زمان ایجاد یک ارتباط ، ممکن است در یک لحظه تعداد زیادي از برنامه ها ، با یکدیگر ارتباط ▫داراي قابلیت تفکیک و تمایز یک برنامه موجود بر روي یک کامپیوتر با سایر ،TCP/IP. برقرار نمایند

برنامه ها بوده و پس از دریافت داده ها از یک برنامه ، آنها را براي برنامه متناظر موجود بر روي از محلی به محل دیگر ، با TCP/IPنحوه ارسال داده توسط پروتکل . کامپیوتر دیگر ارسال می نماید

. فرآیند ارسال یک نامه از شهري به شهر، قابل مقایسه است

. با فعال شدن یک برنامه بر روي کامپیوتر مبدا آغاز می گردد ،TCP/IPبرقراري ارتباط مبتنی بر ▫برنامه فوق ،داده هاي مورد نظر جهت ارسال را بگونه اي آماده و فرمت می نماید که براي کامپیوتر

مشابه نوشتن نامه با زبانی که دریافت کننده ، قادر به مطالعه . ( مقصد قابل خواندن و استفاده باشندمشابه آدرس ( در ادامه آدرس کامپیوتر مقصد ، به داده هاي مربوطه اضافه می گردد ) . آن باشد

پس از انجام عملیات فوق ، داده بهمراه اطالعات ) . گیرنده که بر روي یک نامه مشخص می گردد، در طول شبکه بحرکت درآمده تا به مقصد مورد ) درخواستی براي تائید دریافت در مقصد ( اضافی

عملیات فوق ، ارتباطی به محیط انتقال شبکه بمنظور انتقال اطالعات نداشته ، و تحقق . نظر برسد.عملیات فوق با رویکردي مستقل نسبت به محیط انتقال ، انجام خواهد شد

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

54

TCP/IP الیه است که در 4دارايRFC این الیه ها تقریبا با الیه هاي مدل . تعریف شده اند1122OSIقابل قیاس هستند.

TCP/IPالیه هاي :Linkیا الیه ) رابط شبکه(Network Interfaceالیه •

. مسئول استقرار داده بر روي محیط انتقال شبکه و دریافت داده از محیط انتقال شبکه است ▫

کارت شبکه . الیه فوق ، شامل دستگاه هاي فیزیکی نظیر کابل شبکه و آداپتورهاي شبکه است ▫بوده که ) B5-50-04-22-D4-66: نظیر (داراي یک عدد دوازده رقمی مبناي شانزده ) آداپتور(

. نامیده می شود،Media Access Control (MAC)آدرس

پروتکل هاي . این الیه شامل پروتکل هاي مبتنی بر نرم افزار مشابه الیه هاي قبل، نمی باشد▫Ethernet و )ATM(Asynchronous Transfer Mode، نمونه هائی از پروتکل هاي موجود

.پروتکل هاي فوق ، نحوه ارسال داده در شبکه را مشخص می نمایند. در این الیه می باشند

55

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

:Linkیا الیه ) رابط شبکه(Network Interfaceالیه •. مسئول استقرار داده بر روي محیط انتقال شبکه و دریافت داده از محیط انتقال شبکه است ▫

کارت شبکه . الیه فوق ، شامل دستگاه هاي فیزیکی نظیر کابل شبکه و آداپتورهاي شبکه است ▫بوده که ) B5-50-04-22-D4-66: نظیر (داراي یک عدد دوازده رقمی مبناي شانزده ) آداپتور(

. نامیده می شود،Media Access Control (MAC)آدرس

پروتکل هاي . این الیه شامل پروتکل هاي مبتنی بر نرم افزار مشابه الیه هاي قبل، نمی باشد▫Ethernet و )ATM(Asynchronous Transfer Mode، نمونه هائی از پروتکل هاي موجود

.پروتکل هاي فوق ، نحوه ارسال داده در شبکه را مشخص می نمایند. در این الیه می باشند

TCP/IPالیه هاي :الیه اینترنت•

به Footerو Headerبه فرایند اضافه کردن ( ، مسئول آدرس دهی، بسته بندي "اینترنت"الیه ▫. داده ها، است) مسیریابی(و روتینگ ) گفته می شودencapsulationبسته هاي ارسالی

: الیه فوق ، شامل چهار پروتکل اساسی است ▫

▫- IPInternet Protocol : مسئول آدرسی داده ها بمنظور ارسال به مقصد مورد نظر است .▫ARP -Address Resoulation Protocol : مسئول مشخص نمودن آدرسMAC آداپتور

. شبکه بر روي کامپیوتر مقصد است

▫ICMP -Internet Control Message Protocol : مسئول ارائه توابع عیب یابی و گزارش.خطاء در صورت عدم توزیع صحیح اطالعات است

▫IGMP-Internet Group Managemant Protocol : مسئول مدیریتMulticasting درTCP/IPرا برعهده دارد.

56

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

:الیه اینترنت•به Footerو Headerبه فرایند اضافه کردن ( ، مسئول آدرس دهی، بسته بندي "اینترنت"الیه ▫

. داده ها، است) مسیریابی(و روتینگ ) گفته می شودencapsulationبسته هاي ارسالی : الیه فوق ، شامل چهار پروتکل اساسی است ▫

▫- IPInternet Protocol : مسئول آدرسی داده ها بمنظور ارسال به مقصد مورد نظر است .▫ARP -Address Resoulation Protocol : مسئول مشخص نمودن آدرسMAC آداپتور

. شبکه بر روي کامپیوتر مقصد است

▫ICMP -Internet Control Message Protocol : مسئول ارائه توابع عیب یابی و گزارش.خطاء در صورت عدم توزیع صحیح اطالعات است

▫IGMP-Internet Group Managemant Protocol : مسئول مدیریتMulticasting درTCP/IPرا برعهده دارد.

TCP/IPالیه هاي :الیه حمل–Transportالیه •

Applicationقابلیت ایجاد نظم و ترتیب و تضمین ارتباط بین کامپیوترها و ارسال داده به الیه ▫

. را بر عهده دارد) الیه پایین خود( و یا الیه اینترنت ) الیه باالي خود(الیه فوق ، همچنین مشخصه منحصربفردي از برنامه اي که داده را عرضه نموده است ، مشخص می ▫

.نماید. این الیه داراي دو پروتکل اساسی است که نحوه توزیع داده را کنترل می نمایند▫

▫TCP -Transmission Control Protocol : مسئول تضمین صحت توزیع اطالعات است.▫UDP -User Datagram Protocol : امکان عرضه سریع اطالعات بدون پذیرفتن مسئولیتی در

.رابطه با تضمین صحت توزیع اطالعات را برعهده دارد

57

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

:الیه حمل–Transportالیه •Applicationقابلیت ایجاد نظم و ترتیب و تضمین ارتباط بین کامپیوترها و ارسال داده به الیه ▫

. را بر عهده دارد) الیه پایین خود( و یا الیه اینترنت ) الیه باالي خود(الیه فوق ، همچنین مشخصه منحصربفردي از برنامه اي که داده را عرضه نموده است ، مشخص می ▫

.نماید. این الیه داراي دو پروتکل اساسی است که نحوه توزیع داده را کنترل می نمایند▫

▫TCP -Transmission Control Protocol : مسئول تضمین صحت توزیع اطالعات است.▫UDP -User Datagram Protocol : امکان عرضه سریع اطالعات بدون پذیرفتن مسئولیتی در

.رابطه با تضمین صحت توزیع اطالعات را برعهده دارد

TCP/IPالیه هاي :الیه کاربرد–Applicationالیه •

تمامی برنامه و ابزارهاي کاربردي در این الیه ، با استفاده از الیه . استTCP/IPباالترین الیه در پشته ▫. فوق، قادر به دستتیابی به شبکه خواهند بود

. پروتکل هاي موجود در این الیه بمنظور فرمت دهی و مبادله اطالعات کاربران استفاده می گردند ▫HTTP وFTP دو نمونه از پروتکل ها ي موجود در این الیه می باشند.

از پروتکل فوق ، بمنظور ارسال فایل هاي : HTTP-Hypertext Transfer Protocolپروتکل ▫.صفحات وب مربوط به وب ، استفاده می گردد

از پروتکل فوق براي ارسال و دریافت فایل، استفاده می : FTP-File Transfer Protocolپروتکل ▫.گردد

58

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

:الیه کاربرد–Applicationالیه •تمامی برنامه و ابزارهاي کاربردي در این الیه ، با استفاده از الیه . استTCP/IPباالترین الیه در پشته ▫

. فوق، قادر به دستتیابی به شبکه خواهند بود. پروتکل هاي موجود در این الیه بمنظور فرمت دهی و مبادله اطالعات کاربران استفاده می گردند ▫

HTTP وFTP دو نمونه از پروتکل ها ي موجود در این الیه می باشند.از پروتکل فوق ، بمنظور ارسال فایل هاي : HTTP-Hypertext Transfer Protocolپروتکل ▫

.صفحات وب مربوط به وب ، استفاده می گردد

از پروتکل فوق براي ارسال و دریافت فایل، استفاده می : FTP-File Transfer Protocolپروتکل ▫.گردد

منابع

• Information Technology, 3rd Edition• James A. Senn

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

59

• Information Technology, 3rd Edition• James A. Senn

دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

60