fonds 1818 magazine #4 oktober 2012
DESCRIPTION
Thema: Leidse Fondsendag. Stadsboerderijen, Ansje Tweedehandsje, A MeeZing KerstTRANSCRIPT
#4 2012 TH
EMA Leidse Fon
dsen • In gesprek m
et... Cultuurmakelaar M
ichaël Roum
en D
eze Herfst: Stadsboerderij D
e Nijkam
phoeve • Terugblik: Ansje Tweedehandsje • A M
eeZing Kerst
KringlooptheaterLocatietheater is een bekend fenomeen, maar theater
in een loods op het Spuiplein, dat is nog niet eerder
vertoond. Theater aan het Spui en Schroeder van der Kolk
– bekend van de kringloopwinkels – slaan de handen
ineen voor een wel heel speciale theaterproductie dit
najaar. In een loods op het Spuiplein wordt een tijdelijke
kringloopwinkel ingericht die het decor vormt voor een
serie locatievoorstellingen, een educatief project en
een jeugdvoorstelling. Met het project wordt niet alleen
aandacht gevraagd voor het fenomeen kringloopwinkel
als zodanig, maar vooral ook voor de mensen die hierbij
betrokken zijn, dak- en thuislozen onder andere.
Het unieke van dit project is dat een culturele instelling
samenwerkt met een organisatie die gericht is op
maatschappelijke opvang. De diverse doelgroepen zijn
nauw bij het project betrokken. Het Kringlooptheater
is van 5 t/m 18 november te zien.
www.theateraanhetspui.nl
stadskwekerij HaaglandenStichting Youmanitas bouwt een stadskwekerij,
gebaseerd op de Aquaponics-kweektechniek voor vis
en groenten. De kwekerij wordt gevestigd op het terrein
van DSW, een sociale werkplaats in Rijswijk. Diverse
vis- en groentesoorten zullen worden gekweekt.
De kweektechniek Aquaponics houdt in dat vissen in de
kwekerij afval produceren. Bacteriën zetten het afval om
in voedingsstoffen voor planten. Na het vangen van de
vissen en het oogsten van de planten blijft alleen schoon
water over. Het is een gesloten systeem. Volgens weten-
schappers is Aquaponics een van de technieken waarop
we in de nabije toekomst ons voedsel gaan kweken,
met name in stedelijke gebieden. Niet alleen omdat
actueel
met Aquaponics aanzienlijk bespaard wordt op ruimte,
energie, water, meststoffen, transport en het milieu,
maar vooral omdat de opbrengsten zowel van vis als van
groenten aanzienlijk hoger liggen dan bij gangbare
kweektechnieken op organische basis. Aan de hand van
de proefopstelling bij DSW in Rijswijk wordt onderzocht
of de Aquaponics kwekerij economisch levensvatbaar is.
Tevens kunnen agrarische scholen, tuinders uit het
Westland en anderen kennis nemen van deze innovatieve,
duurzame productiemethode. Er worden cursussen en
workshops gegeven.
www.youmanitas.nl
Kinderrechten FilmfestivalIn het Kinderrechtenhuis in Leiden wordt in november
– tijdens de Kinderrechtenweek – de tweede editie van
het Kinderrechten Filmfestival gehouden. Drie dagen
achter elkaar worden speelfilms en documentaires
vertoond aan kinderen, jongeren en volwassenen met
kinderrechten als centraal thema.
In 2010 opende het Nederlandse Kinderrechtenhuis,
gevestigd in het oude Heilige Geest Weeshuis aan de
Hooglandse Kerkgracht te Leiden, officieel haar deuren.
Het streven van het Kinderrechtenhuis is om een nationaal
en internationaal centrum te worden voor informatie,
uitwisseling, communicatie en educatie rond kinder-
rechten. Er worden diverse activiteiten voor jongeren
en volwassenen gehouden in het Kinderrechtenhuis.
Het filmfestival is hier een belangrijk onderdeel van.
Het festival wordt van 21 tot en met 23 november
gehouden.
www.kinderrechtenhuis.nl
2 magazine
3
beste lezer,Geboren in Rotterdam, gestudeerd in Rotterdam en wonend in Rotterdam is het
niet logisch dat ik een warme band op zou bouwen met Leiden. Toch ken ik het
maatschappelijke leven in deze stad inmiddels als mijn broekzak. Al vanaf de start
vertegenwoordig ik Fonds 1818 in het Leids Fondsenoverleg. Een paar keer per
jaar komen bestuursleden van de verschillende fondsen samen aan de huiskamer-
tafel van Hans Baaijens, de voorzitter van het H.L. Druckerfonds. We bespreken
projecten en ontwikkelingen die in de stad leven en proberen samen initiatieven
van de grond te krijgen. Het is een groep zeer professionele en betrokken
vrijwilligers die zich vaak bescheiden opstellen. Met de Leidse Fondsendag op
19 oktober laten we die bescheidenheid een beetje varen om de bevolking van
Leiden te laten zien wat we steunen en waarbij zij onze hulp kunnen inroepen.
In de komende pagina’s kunt u de fondsen en de mensen er achter al een beetje
leren kennen.
Op de voorkant van dit Magazine ziet u een andere vorm van samenwerking die
letterlijk tot bloei komt. De Stadskwekerij Haaglanden werkt samen met een
sociale werkplaats aan een nieuw systeem waarbij het afval dat vissen produceren,
wordt omgezet in voeding voor planten. Een ingenieuze en duurzame ontwikkeling
die mensen aan de slag helpt. Tot slot wil ik u wijzen op de A MeeZing Kerst.
In december komen ouderen uit de Haagse regio naar de Grote Kerk in Den Haag
om daar samen kerstliederen te zingen. Ieder jaar deel ik samen met collega’s
erwtensoep uit en mogen we meegenieten van dit inspirerende spektakel.
Michel Nivard
Fonds 1818
2 Actueel: lopende projecten
3 Voorwoord en inhoud
4 Thema: Leidse Fondsendag
8 in gesprek met: Cultuurmakelaar Michaël Roumen
10 deze Herfst: stadsboerderij de nijkamphoeve
11 Vitrine: diverse projecten in het kort
14 Terugblik: Ansje Tweedehandsje
15 Cursussen 2012
16 A MeeZing Kerst
inhoud
stadskwekerij Haaglanden
Leid
se F
onds
en
thema:
Leid
se F
onds
en4 magazine
Leidse Fondsen
De Stichting Heilige Geest- of Arme Wees- en Kinderhuis
Leiden is een van de deelnemers aan het Leids Fondsen-
overleg. De geschiedenis van het fonds gaat ver terug in
de historie van Leiden. Het ontstond in 1316 als College
van Heilige Geestmeesters, verbonden aan de St. Pieters-
parochie. De stichting droeg tot het midden van de
twintigste-eeuw direct en dagelijkse verantwoordelijk-
heid voor onderdak, verzorging en opvoeding van (wees)
kinderen uit Leiden en omgeving. “Die kinderen werden
opgevangen in het weeshuis aan de Hooglandse Kerk-
gracht. Dat pand dateert uit 1403 een heeft tot 1961
dienst gedaan als weeshuis”, vertelt Anja Hezemans,
een van de acht bestuursleden van de stichting. Het pand
aan de Hooglandse Kerkgracht is geen eigendom meer
van de stichting, maar er wordt nog wel een aantal keer
per jaar in de Regentenkamer van het oude weeshuis
vergaderd. “We hechten aan traditie en verloochenen de
wortels van ons fonds niet.” Kinderen in achterstands-
situaties staan nog steeds centraal. “We helpen op
directe- en op indirecte wijze. We steunen personen en
organisaties die zich inzetten voor het verbeteren van de
ontwikkelingsmogelijkheden en het welzijn van kwets-
bare jongeren.” Het opknappen van de speeltuinen
past goed in die lijn. “Spelen is voor alle kinderen heel
belangrijk, maar zeker voor kinderen die het moeilijk
hebben”, aldus Hezemans. Dat de Leidse Fondsen
dat er weer vrolijk en veilig gespeeld kan worden in veel speeltuinen, komt onder meer door de inzet van de Leidse Fondsen. de meeste van deze fondsen bestaan al een lange tijd en zijn nauw verweven met de geschiedenis van Leiden. sinds kort bundelen ze hun kracht in het Leids Fondsenoverleg. Tijd voor een kennismaking.
tegenwoordig meer samenwerken, vindt zij een pluspunt.
“Samen kun je meer doen. Zeker als het gaat om een
groot project als die speeltuinen.”
VliegwielDat is Wim Reinders, penningmeester van het H.L.
Druckerfonds van harte met haar eens. “Die samen-
werking is echt een vliegwiel. We worden erdoor op een
hoger plan getild.” Dat past uitstekend bij de uitgangs-
punten van het H.L. Druckerfonds, genoemd naar
Hendrik Lodewijk Drucker. Hij was rechtsgeleerde en
een vrijzinnig Tweede Kamerlid. Hij werkte onder meer
mee aan belangrijke wetgeving, op het gebied van het
kinderrecht en arbeidscontracten. Hij was een hoffelijke,
geestige, beminnelijke en zachtmoedige man, die moeite
had met de harde politiek. Hij richtte in 1899 Stichting
Het Leidse Volkshuis op. Deze stichting had tot doel
‘Verhoging van de ontwikkeling, beschaving en levens-
geluk van de arbeidende en daarmee gelijkstaande
klassen’. Volksverheffing is nog altijd het doel van het
H.L. Druckerfonds. “We zullen niet zo snel geld doneren
aan de hockeyclub in Oegstgeest, maar wel aan de
voetbalvereniging in Leiden-Noord”, verduidelijkt Reinders.
In de tijd van Drucker werden dubbeltjes nooit kwartjes.
“Je zat als het ware gevangen in je eigen sociale klasse.
Dat is nu niet meer zo. Iedereen kan zich in principe
opwerken tot een kwartje. Aan dat proces dragen wij
graag een steentje bij.”
VermogenIn 1989 verkocht het fonds het karakteristieke Volkshuis
aan de Apothekersgracht voor een symbolisch bedrag
aan de gemeente Leiden. De bijbehorende vijf winkel-
panden in de Haarlemmerstraat zijn nog wel in bezit van
het fonds. “Het vermogen van het fonds wordt gevormd
door de huuropbrengst. Dat is anderhalf – à twee ton per
jaar.” Het fonds ondersteunt bij voorkeur vernieuwende
‘Samen kunnen we meer doen voor Leiden’
projecten. Het gemeenschapskunst project Wijken voor
Kunst is daarvan een goed voorbeeld. “Daarmee zijn we
in 2009 samen met Fonds 1818 begonnen. Eind dit jaar
loopt de eerste fase af. Het is een groot succes. Veel
mensen die uit zichzelf niet zo snel naar een museum
of theater gaan, zijn in hun eigen wijk op speelse wijze
in aanraking gekomen met kunst en cultuur en, minstens
zo belangrijk, ook met hun buurman en buurvrouw.
De projecten hebben voor sociale cohesie gezorgd in
wijken die als los zand aan elkaar hingen.”
HuurdersEen relatief nieuw fonds in Leiden en dus ook in het
Leids Fondsenoverleg, is het WOZfonds. Dat ontstond in
2006 en werd opgericht door drie huurdersorganisaties
in samenwerking met drie corporaties en de gemeente.
“Het bestuur van de stichting beheert in dit fonds het
geld dat veel Leidse huurders teveel hebben betaald aan
onroerende-zaakbelasting volgens de wet Waardering
Onroerende Zaken (WOZ)”, vertelt Bram Luteijn, voorzitter
van het fonds.
De huurdersorganisaties van de huurders van de woning-
corporaties De Sleutels, Ons Doel en Portaal-Leiden
hebben besloten, om de huurdersdelen van de teveel
betaalde belasting in een fonds te beheren. “Via het fonds
komt het geld weer terug bij de huurders in de vorm van
activiteiten, voorzieningen of verbeteringen in de eigen
woonomgeving”, legt Luteijn uit. De drie corporaties
hebben in bijna alle tien Leidse districten wel woningen
in beheer. De aanvragen van de huurders variëren enorm.
5
Medewerkers en bestuursleden Leidse Fondsen
Van het opknappen met plantenbakken,
een speeltoestel voor gehandicapte kinderen,
een knutselmiddag voor kinderen, een water-
speelplaats bij een school tot een keuken-
uitrusting in een buurt waar een bewoonster
kookt voor ouderen. Het mooie is dat het
allemaal aanvragen zijn die heel dicht bij de
wensen en behoeften staan van de bewoners
zelf”, aldus Luteijn. Het WOZfonds honoreert
ook aanvragen in het kader van Wijken voor
Kunst. “Als initiatiefnemers de betrokken-
heid in de buurt weten te verwerven, passen
de activiteiten uitstekend bij onze uitgangs-
punten. Het samenwerken van de fondsen
geeft een meerwaarde aan vele initiatieven in
dit bredere kader. Het WOZfonds werkt niet
in de stilte en beslotenheid: door de opzet
van het fonds namelijk door de binding met
de sociale huurders, treedt het WOZfonds
altijd naar buiten en daarom ben ik er trots
op dat we ons op 19 oktober in het Volkshuis
ook gezamenlijk presenteren aan de
Leidenaren.”
GeleerdDaar verheugt Hans Baaijens, voorzitter
van het Leids Fondsenoverleg, zich ook op.
“We vergaderen al een jaar of zes regelmatig
met elkaar. Dat heeft veel mooie projecten
opgeleverd. Nu wordt het tijd om ons ook
gezamenlijk te presenteren want als fondsen
zijn we afhankelijk van goede aanvragen.
Daarvoor moeten organisaties, instellingen
en de bevolking van Leiden ons goed kennen.”
Ook hebben de fondsen veel van elkaar
geleerd, vindt Baaijens. “Fonds 1818 is
de grootste speler in het overleg. Van hun
professionele aanpak kunnen wij nog veel
leren.”
Michel Nivard zit namens Fonds 1818 in
het Leids Fondsenoverleg. “In Den Haag
zijn ongeveer vijftig fondsen actief. Daar is
al heel lang een overleg, dat moet ook wel.
In Leiden zijn veel minder fondsen.
thema: Leidse Fondsensamenwerkende fondsen Leiden
Stichting H.L. Druckerfonds
De Stichting H.L. Druckerfonds komt voort uit de in 1899
opgerichte Stichting Het Leidse Volkshuis. De stichting
heeft ten doel het bevorderen en ondersteunen van sociaal
culturele activiteiten en van activiteiten gericht op de
sociale cohesie van de samenleving.
Stichting Heilige Geest- of Arme wees- en
Kinderhuis Leiden
Ontstaan in 1316 als College van Heilige Geestmeesters,
verbonden aan de St. Pietersparochie. De stichting richt
zich op indirecte hulpverlening en door middel van
voorwaarden scheppend (financieel) beleid stelt zij derden
(organisaties en/of personen) in staat zich in te zetten voor
het verbeteren van de ontwikkelingsmogelijkheden en het
welzijn van kwetsbare jongeren.
WOZfonds
Drie Leidse huurdersorganisaties hebben in 2006 de
Stichting WOZfonds opgericht. Het bestuur van de stichting
beheert in dit fonds het geld dat veel Leidse huurders
teveel hebben betaald aan onroerende zaakbelasting
volgens de wet Waardering Onroerende Zaken (WOZ).
Via het fonds komt het geld weer terug bij de huurders-
bewoners in de stad Leiden in de vorm van activiteiten,
voorzieningen of verbeteringen in de eigen woonomgeving.
Fonds 1818
Stichting Fonds 1818 tot nut van het algemeen is een
vermogensfonds dat donaties verstrekt aan stichtingen
en verenigingen voor algemeen maatschappelijke
projecten zonder winstoogmerk. Het Fonds wil daarmee
bijdragen aan een duurzame en leefbare samenleving.
Fonds 1818 werkt op een breed terrein: cultuur, educatie,
gezondheid, kunsten, milieu, natuur, recreatie, sport
en welzijn.
Stichting De Carolusgulden
De Carolusgulden is een stichting, die zich richt op het
financieel ondersteunen van projecten en het subsidiëren
van activiteiten en initiatieven, welke leiden tot verbetering
van het zelfstandig wonen en welzijn van ouderen in de
Leidse regio en in ontwikkelingslanden.
6 magazine
7
Wijken voor KunstIn het Community Arts project Wijken voor Kunst werken de
H.L. Druckerstichting, Fonds 1818, de gemeente Leiden en woning-
corporaties samen om meerjarig te investeren in wijken en buurten
in Leiden. Het project begon in 2009. De eerste fase loopt eind dit
jaar af. Community Arts – gemeenschapskunst – is een begrip
dat kunstuitingen en mensen of gemeenschappen met elkaar
verbindt. Cultuur wordt ingezet als middel om meer sociale
samenhang in wijken te krijgen. Kunstenaars gaan in deze wijken
aan de slag. Het is de bedoeling dat door kunst en cultuur een
blijvende bijdrage wordt geleverd aan de wijk- en stadsontwikkeling.
Om optimaal te kunnen aansluiten bij wat de wijk nodig heeft,
is het belangrijk om op zoek te gaan naar uitgebreide informatie
uit en over de wijken. Het DNA van de wijk. De verhalen uit de wijk
bieden een kapstok voor inbedding van bestaande projecten.
Voorbeelden zijn: ‘Het Kleed van Meerburg’, optredens in studenten-
kamers tijdens het Leidse Studentenkamerfestival, een water-
kunstwerk in het Matilo Park en buurtbewoners met elkaar in
contact brengen via ‘The Dog Connection’. Veel mensen laten
dagelijks hun hond uit en lopen dus door hun buurtje, als je die
mensen nu eens met elkaar in gesprek laat komen, is de gedachte
van beeldend kunstenaar Clara van den Bosch achter dit project
in de wijk Levendaal-Oost.
Wijken voor Kunst biedt ondersteuning aan plannen van bewoners-
(organisaties) en kunstenaars voor culturele activiteiten en projecten
in de wijk. De organisatie wil eraan meewerken dat cultuur in
wijken aandacht krijgt en er een levendige, betekenisvolle plaats
in krijgt. De ondersteuning die Wijken voor Kunst kan bieden is
inhoudelijk, organisatorisch, financieel of publicitair. Het plan
moet dan wel gaan over de buurt en met de activiteiten moeten
verbindingen worden gelegd met andere bewoners, de omgeving,
veranderingen, geschiedenis of andere wijken. Bewoners en
kunstenaars hebben een actieve rol bij de ontwikkeling en/of
uitvoering van het plan. Projecten en activiteiten die een vervolg
kunnen krijgen of leiden tot een blijvend resultaat hebben de
voorkeur. En, ook niet onbelangrijk, Wijken voor Kunst neemt de
organisatie van activiteiten niet over. Het initiatief blijft bij bewoners
en kunstenaars.
www.wijkenvoorkunstleiden.nl
thema: Leidse Fondsen
Leidse FondsendagOp 19 oktober aanstaande presenteren
de Leidse Fondsen zich gezamenlijk
op de eerste Leidse Fondsendag.
Deze dag wordt gehouden in het Leidse
Volkshuis. Bezoekers kunnen op deze
dag kennismaken met de diverse
fondsen. Ook worden er workshops
gegeven over fondsenwerving, crowd-
funding en sponsoring. De deuren van
het Leidse Volkshuis gaan om 13:00 uur
open en om 18:30 uur is de Leidse
Fondsendag ten einde. De dag is gratis
toegankelijk.
www.leidsefondsen.nl
De noodzaak tot een structureel overleg
was er eerst niet, maar nu het er is, levert
het toch absoluut meerwaarde op. Er wordt
beter afgestemd, grote projecten samen
opgepakt. Door de samenwerking is het
gemakkelijker om cofinanciering voor elkaar
te krijgen van bijvoorbeeld de gemeente,
zoals bij het opknappen van de speeltuinen.
We versterken elkaar en daardoor kunnen
we meer voor Leiden betekenen.”
‘Die samenwerking is echt een vliegwiel. We worden erdoor op een hoger plan getild’
‘Het winkelende publiek vindt het leuk. Het is een toegevoegde waarde’
thema: Leidse Fondsen
8 magazine
9
Cultuurmakelaar Leiden
Aan cultuur ontbreekt het in Leiden uiteraard niet. Maar
de cultuursector hing volgens cultuurmakelaar Michaël
Roumen als los zand aan elkaar. “Uit een onderzoek van
vijf jaar geleden, waaraan ik heb meegewerkt, bleek dat
er meer samenhang nodig is om de cultuursector in
Leiden op een hoger plan te tillen. De gemeente wilde
graag meer investeren in cultuur en wilde eerst weten
hoe en waar dat geld het meeste effect zou hebben.”
Besloten werd om te investeren in een cultuurmakelaar.
De gemeente Leiden, de Kamer van Koophandel en
Fonds 1818 participeren in dit project dat is onder gebracht
bij het Cultuurfonds.
De cultuurmakelaar kreeg twee opdrachten mee:
structuur aanbrengen en meer contact leggen met de
buitenwereld. “De eerste opdracht heeft mijn voorgangster
de afgelopen drie jaar met veel succes gedaan. Zij heeft
ervoor gezorgd dat de diverse culturele instellingen
samen overleggen, hun publiciteit gezamenlijk afstemmen
en daar waar mogelijk samenwerken. Die samenwerking
is heel belangrijk, zeker nu de overheid zich terug gaat
trekken. Samen sta je gewoon sterker, kun je bijvoorbeeld
gemakkelijker fondsen aanschrijven voor subsidie.”
Nu de onderlinge samenwerking stevig verankerd is,
wordt het tijd om als culturele sector de samenwerking
aan te gaan met de rest van de stad. “Dat is mijn taak
voor de komende jaren”, aldus Roumen. Een taak die
hem op het lijf geschreven is want hij heeft zijn sporen
verdiend op het zakelijke vlak van de kunst. “Ik ben een
van de oprichters van het Leids Filmfestival en ben nog
steeds betrokken als zakelijk directeur. Ik vind het een
uitdaging om te kijken hoe je externe financiering aan
In gesprek met...
Michaël Roumen
kunt boren. Juist in deze tijd van hervormingen van de
culturele sector. Veel mensen vinden deze tijd eng,
maar ik vind het juist heerlijk. Alles in beweging en we
moeten kansen grijpen om er als sector sterker uit te
komen.” De intrinsieke waarde van cultuur is voor
cultuur makelaar Roumen het uitgangspunt. “Natuurlijk,
een zanger moet zingen, een acteur moet acteren, een
danser moet dansen. Maar je kunt de vraag naar cultuur
wel vergroten door buiten de bestaande kaders te kijken.”
Als voorbeeld noemt de cultuurmakelaar het ‘Winkel-
weekend’ dat hij in samenwerking met de Leidse onder-
nemers heeft opgezet. “De Leidse winkeliers hebben
het moeilijk omdat steeds meer mensen de winkel-
straten links laten liggen. Er wordt nu volop geïnvesteerd
door de ondernemers om hun klanten vast te houden.”
Een aspect dat steeds belangrijker wordt, is de ‘belevings-
economie’. Winkelen moet een bijzondere beleving zijn.
“Daar komen wij als culturele sector om de hoek kijken.
Er wordt altijd gezegd dat kunstenaars en ondernemers
verschillende talen spreken. Ik zeg, ze hébben nog nooit
met elkaar gesproken. Nu we wel met elkaar in gesprek
zijn, blijkt dat we elkaar prima begrijpen en zelfs een
gezamenlijk doel hebben. Winkeliers willen meer klanten
in hun winkel en wij willen een ander publiek aanboren.
Zo is het idee ontstaan om cultuur in winkels te doen.
Elk weekend een andere discipline. De ene keer muziek,
dan dans of toneel. Het winkelende publiek vindt het
leuk. Het is een toegevoegde waarde. Het mes snijdt
aan twee kanten.”
www.cultuurfondsleiden.nl
Buurtboerderij de nijkamphoeve
nuttigen. De Nijkamphoeve is beslist niet de enige stadsboerderij
die wordt gered. Hoeve Bijdorp in Loosduinen is geadopteerd door
de Parnassia Bavo Groep, een instelling voor geestelijke gezondheids-
zorg. “Ze maken er een zorgboerderij van. In een grote stad als
Den Haag moet je het groen koesteren. De boerderijen zijn een
oase van rust en dat niet alleen, het is ook cultureel erfgoed”, vindt
Jan Rompa.
Bij De Nijkamphoeve hebben ze er het volste vertrouwen in dat ze
het redden. “Je moet samenwerken en creatief zijn om dingen voor
elkaar te krijgen. Leerlingen van het VMBO Johan de Witt komen
bij ons nu het achterstallig onderhoud aan de boerderij en het erf
wegwerken. Het mes snijdt daarbij aan twee kanten, zij zijn ook
geholpen met een werkervaringplek.” Plannen voor de toekomst
zijn er genoeg. “We willen ook de hobbytuin die bij het complex van
De Nijkamphoeve hoort, overnemen en omvormen tot schooltuintjes.
Tuinieren is in en het is voor kinderen heel goed om niet alleen maar
met hun hoofd in de virtuele wereld te zitten, maar ook eens met
hun handen in de modder te wroeten.”
www.nijkamphoeve-moet-blijven.nl
Zeven schapen, twee ezels, zes geiten, konijnen, kippen, cavia’s en
zesentwintig Canadese ganzen. Dat is de levende have van Buurt-
boerderij De Nijkamphoeve. De boerderij werd in 1974 gesticht door
J.A. Nijkamp, directeur van de gemeentelijke schooltuinen. Sinds
deze zomer is Jan Rompa de beheerder. In een vorig leven kocht hij
zware wapens in voor het Ministerie van Defensie. “Maar mijn groot-
ouders hadden een boerenbedrijf en daar heb ik als jongen heel wat
werk verzet.”
Op 17 juli j.l. kreeg Jan Rompa van de vorige beheerder,
Jan den Brabander, de sleutels van Buurtboerderij De Nijkamphoeve
overhandigd. De gemeente besloot eind vorig jaar te stoppen met
de exploitatie van twee van de in totaal twaalf stadsboerderijen.
De keuze viel op de twee minst bezochte stadsboerderijen: Hoeve
Bijdorp in Loosduinen en De Nijkamphoeve in Escamp.
Buurtbewoners besloten de zorg voor de boerderij van de gemeente
over te nemen. Een ontwikkeling die vaker voorkomt nu de overheid
zich terugtrekt. “Onze boerderij ligt heel idyllisch verscholen in het
groen. Daardoor weten helaas te weinig mensen hem te vinden.”
Maar de mensen die er komen, bleken zeer verknocht te zijn aan hun
boerderij. In oktober 2011 bracht wethouder Sander Dekker het
slechte nieuws. Er werd een handtekeningenactie gehouden en een
actiegroep gevormd. “Omdat je als actiegroep geen rechtspersoon
bent, hebben we er heel snel de Stichting Vrienden van De Nijkamp-
hoeve van gemaakt. Een stichting met slagkracht. In korte tijd werden
een paar honderd donateurs geworven. “Variërend van particulieren
die ons steunen met een paar euro per maand tot het Haga Ziekenhuis.
Wij zitten in hun achtertuin en medewerkers van het ziekenhuis
nemen de boerderij op hun wandeling in de lunchpauze regelmatig
mee.” Binnenkort kunnen ze er ook een kop koffie of thee en een tosti
10 magazine
Deze Herfst
11
Haagse GrachtenprachtDe Haagse grachten speelden op 31 augustus en 1 september de
hoofdrol in de ‘Haagse Grachtenpracht’; een theatrale ontdekkings-
reis over water. Tijdens deze rondvaart van twee uur kon het publiek
kennismaken met diverse Haagse culturele instellingen en kunste-
naars. Zo waren er korte acts van Yvonne Keuls, slagwerkgroep
Percossa, theatergroep Rabarber, stadsdichter Harry Zevenbergen
en de dansers van Lonneke van Leth. Op verschillende plekken werd
de geschiedenis op ludieke wijze tot leven gebracht. Dit project was
een initiatief van Lonneke van Leth Producties in samenwerking
met de Ooievaart.
www.balletvanleth.nl
Vivaldi en het geheim van de nachtegaal‘Vivaldi en het Geheim van de Nachtegaal’ is een symfonische voor-
stelling voor basisschoolleerlingen in Pijnacker-Nootdorp en
Noordwijkerhout. Het vertelt het spannende verhaal van een wees-
meisje dat terecht komt op de ‘Ospedale della Pieta’ in Venetië, waar
de muziekleraar niemand minder is dan Don Antonio Vivaldi zelf.
Carnaval in Venetië, achtervolgingen door de grachten in gondels,
een Stradivarius die op de grond valt – uiteindelijk is de nachtegaal
op haar zegelring de sleutel van het mysterie… Op een speelse
manier worden de kinderen bekend gemaakt met de meest bekende
composities van Vivaldi. De voorstellingen door het symfonieorkest
van de Stichting Educatieve Orkest Projecten zijn in het najaar te zien.
www.koorbegeleidingen.nl
schelpenpad door het overboschDe vrijwilligers van Vrienden van het Overbosch hebben zich ontfermd
over het laatste stuk historisch bosgebied van Voorhout. Deze groep
bevlogen inwoners wil het bos behouden, onderhouden en verbeteren.
In augustus is door het bos een schelpenpad aangelegd zodat
inwoners met een rollator of kinderwagen ook na slecht weer een
wandeling kunnen maken. Om zoveel mogelijk rekening te houden
met de natuur en haar bewoners is het werk buiten het broedseizoen
uitgevoerd. De stichting hoopt dat het parkbos nu door een breder
publiek bezocht gaat worden en het weer een vanzelfsprekende plek
wordt voor de Teylingers.
www.vriendenvanhetoverbosch.nl
vitrine
12 magazine
TedxdelftOp 5 oktober 2012 staat het Aula Congres Centrum van de TU Delft
de hele dag in het teken van Technologie, Entertainment en Design
(TED). Deze populaire bijeenkomsten moeten de studenten inspireren
tot nieuwe, creatieve denkbeelden. Sprekers vanuit de hele wereld
delen hun visie en hun ideologische, wetenschappelijke en artistieke
ideeën. Het thema dit jaar is ‘Never Grow Up’. Blijf je verwonderen
over de wereld, blijf vragenstellen en denk terug hoe je als kind tegen
de wereld aankeek. TED is een organisatie gericht op ‘Ideas Worth
Spreading’. TEDx evenementen worden onafhankelijk georganiseerd
in samenwerking met vrijwilligers, naar het voorbeeld van TED.
www.tedxdelft.nl
educatieve kunstbijSteeds vaker komen kinderen met hun ouders of schoolklassen
een kijkje nemen op de bijenstand van Landgoed Reigersbergen.
De vrijwilligers van de Imkersvereniging Den Haag e.o. geven tekst
en uitleg en leiden de bezoekers rond. Om het werk te vergemakke-
lijken en duidelijker uitleg te kunnen geven, is een kunstenaar
gevraagd een educatieve kunstbij te ontwerpen waarmee kinderen
actief aan de slag kunnen. De kunstbij van 1,5 meter kan als het ware
worden aan- en uitgekleed zodat de kinderen ook inzicht krijgen in
de lichaamsbouw van de bij.
www.bijenhoudendenhaag.nl
Theater inloophuis HaaglandenInloophuis Haaglanden en het Segbroek College gaan samen een
theatervoorstelling maken. Het wordt een voorstelling voor en door
jongeren die te maken hebben met kanker. De basis voor het stuk
wordt gevormd door interviews die de leerlingen van de theaterklas
houden met jongeren in het inloophuis. De acteurs maken vaak
onuitgesproken gevoelens en gedachten zichtbaar, afgewisseld met
humor en muziek. Het doel is kanker bespreekbaar maken en meer
begrip creëren voor wat er speelt bij jongeren in deze moeilijke situatie.
De voorstelling zal in het voorjaar gespeeld worden op scholen en in
theaters.
www.inloophuishaaglanden.nl
Muziekconcours voor jongerenDe Stichting Rijnlands Muziek Concours verzorgt op 9, 10 en
11 november een jeugdmuziekconcours in Leiden. Jonge muzikanten
kunnen hier hun eerste podiumervaring opdoen. Iedereen kan
meedoen, individueel of als groep. De eerste twee dagen kunnen de
muzikanten hun talenten tonen aan een professionele jury. De zeven
overgebleven kandidaten nemen het vervolgens tegen elkaar op
tijdens de finaledag. Als troostprijs is er voor elke deelnemer een
oorkonde met een uitgebreid verslag van hun prestaties.
www.rijnlandsmc.nl
13
Museumnacht delftDe Museumnacht Delft opent op 26 oktober met een speciaal kinder-
programma. In het Science Centre vertellen lichtelijk wereldvreemde
wetenschappers over hun ontdekkingen en kunnen kinderen naar
hartenlust experimenteren. Op het Sint Agathaplein is een krachtige
audiovisuele performance met live muziek en op het Vesteplein wordt
er ter plekke architectuur gemaakt door het publiek. Dit jaar zijn er
ook weer ‘Tussenruimtes’, leegstaande winkelpanden waar jonge
kunstenaars exposeren. In één van deze ruimtes is het ‘Oploscafé’
gevestigd. In een spelshow lossen ontwerpers de problemen van het
publiek op en kom je te weten hoe een ontwerper denkt en werkt.
www.museumnachtdelft.nl
KinderboekenparadeHet Kinderboekenmuseum in Den Haag sluit op 14 oktober de
Kinder boekenweek feestelijk af met de Kinderboekenparade.
Literaire beleving, meet & greets met schrijvers en zelf verhalen
maken, staan centraal tijdens dit festival. Het thema is Hallo wereld…
dit ben ik. Laat zien wie je bent. Er zijn tekendemonstraties, work-
shops, muziekoptredens en literaire acts. Circa dertig schrijvers en
illustratoren zijn aanwezig, onder wie publiekslievelingen Paul van
Loon en Jacques Vriens. Ook de makers van het Prentenboek van
de Kinderboekenweek, Edward van de Vendel en Fleur van der Weel
en de helden Kikker en Dikkie Dick zijn van de partij.
www.kinderboekenmuseum.nl
Help de spinsels overleven!In aanloop naar de herfstvakantie maken kinderen in verschillende
buurthuizen en BSO’s in Den Haag Spinsels. Spinsels zijn griezelige
wezens die met uitsterven worden bedreigd. Door het maken van
nieuwe Spinsels behoeden kinderen het schepsel van uitsterven.
In de herfstvakantie wordt de kudde Spinsels ceremonieel uitgezet
in het Atrium van het stadhuis. Het doel van dit project is zo veel
mogelijk kinderen, uit zo veel mogelijk buurten van Den Haag kennis
te laten maken met beeldende kunst en te laten filosoferen over
natuurbehoud en evolutie. www.playart.nl
Jong diligentia LezingOp 8 oktober 2012 zijn leerlingen van het Voortgezet Onderwijs
(havo/vwo) van harte welkom op de Jong Diligentia Lezing in
Den Haag. Tijdens deze lezing wordt uitgelegd hoe sterrenkundigen
willen gaan onderzoeken of er op andere planeten ook leven voorkomt.
Weten we wel hoe dat leven eruit zou zien en waar we naar moeten
zoeken? De lezing ‘Exoplaneten en de zoektocht naar buitenaards
leven’ wordt gehouden door Prof. dr. I.A.G. Snellen. De Stichting tot
Steun aan de Koninklijke Maatschappij voor Natuurkunde hoopt
met deze lezing leerlingen te interesseren voor de bètavakken.
www.natuurwetenschappen-diligentia.nl
14 magazine
terugblik
Hoe is het verder gegaan met projecten die Fonds 1818 steunde? Werd het een succes, zijn de doelen gehaald of is het nog steeds hard werken? We kijken terug naar…
Ansje Tweedehansjeklanten in de winkel”. Een aantal vrijwilligers was in
bezit van rijbewijs en rijervaring en gebruikte geen drank
of drugs. “Zij reden onze bus om spullen op te halen of
te brengen.” Maar die bus was zó gammel, dat buiten
de stad rijden ermee eigenlijk onverantwoord was.
“Daardoor kwam onze kringloopwinkel eigenlijk niet
goed van de grond”, vertelt Gera. Ze trok de stoute
schoenen aan en diende een aanvraag in bij Fonds 1818.
“Aanvankelijk voor iets anders dan een nieuwe bus,
maar adviseur Anne de Raaf was zo enthousiast over
Ansje Tweedehandsje dat ze ons aanraadde om meteen
een aanvraag in te dienen voor een nieuwe bus.” Die
aanvraag werd gehonoreerd. De chauffeurs van Ansje
Tweedehandsje rijden nu trots rond in een Mercedes
sprinkler met laadklep. “Een halve vrachtwagen, er kan
achttien kuub in”, vertelt Gera. “Het is echt onze redding,
zonder die bus waren we al failliet geweest. Nu draaien
we als een tierelier. Steeds meer mensen weten ons
te vinden.”
www.ansjetweedehandsje.nl
Ze zag het in de sociale pensions dagelijks gebeuren.
Voormalig dak- en thuislozen die daar maar de hele dag
koffie zaten te leuten en te hangen. Niet goed voor een
mens. “Zeker niet als je nog prima kunt werken.”
Daarom besloot Gera Fokkens twee jaar geleden tot het
oprichten van Stichting Ansje Tweedehandsje. Een kring-
loopbedrijfje in de Merwedestraat in Den Haag.
Vernoemd naar het stripfiguurtje uit vrouwenblad Opzij.
“Het is een werkervaringplek voor mensen die hun leven
weer op de rails willen krijgen. En we gunnen spullen
ook een tweede leven.” Ansje Tweedehansje biedt leuke,
goede spullen zoals kleding, fietsen en meubels. “Tegen
geringe vergoeding brengen wij het bij klanten thuis.
Ook ontruimen we huizen. We maken woningen snel
en discreet schoon en leeg en we hebben een naai- en
herstelatelier.” Ansje Tweedehansje heeft geen winst-
doelstelling. “Wij ondernemen op een maatschappelijk-
en milieuverantwoorde manier door inzet van mensen
uit speciale doelgroepen.”
Helaas kwam het kringloopbedrijfje maar moeilijk van
de grond. “We hadden wel veel vrijwilligers, maar amper
14
15
Ansje Tweedehansje
ColofonFonds 1818 Magazine is een uitgave van Fonds 1818 en verschijnt vier maal per jaar.
Redactie: Corien BoschRedactionele ondersteuning: Martine Vinkesteyninterviews: Floor de BooysFotografie: Eva Hofman, Inge Stolwijk en diverse fotografen en bruikleen gevers van de beschreven projectenConcept en vormgeving: OntwerpwerkLithografie en druk: Drukkerij ANDO, Den Haag
AanvraagprocedureAanvragen voor een donatie kunnen ruim voor aanvang van het project schriftelijk bij Fonds 1818 worden ingediend. Fonds 1818 geeft alleen donaties aan stichtingen of verenigingen. De behandeling van uw aanvraag duurt 6 tot 8 weken.
<24Voor jongeren tot 24 jaar geldt een speciale, eenvoudige procedure. Deze jonge aanvragers hoeven voor een donatie tot € 3.000,- geen stichting of vereniging te zijn! Voor meer informatie: www.fonds1818-24.nl Volg Fonds1818<24 ook op Facebook en Twitter.
Meer informatieHeeft u vragen over de criteria voor een donatie, over het opstellen en indienen van een aanvraag bij Fonds 1818 of over fondsenwerving in het algemeen? Kijk dan op www.fonds1818.nl of neem contact op met onze afdeling Communicatie op 070 375 49 57 of [email protected]
Wilt u het Fonds 1818 Magazine ieder kwartaal ontvangen? Stuur dan een e-mail met uw adres-gegevens naar [email protected] of meld u aan via de website. Een abonnement is gratis.
algemene informatie over Fonds 1818
Om de deskundigheid van vrijwilligers te bevorderen, biedt Fonds 1818 diverse workshops, cursussen en
kennisbijeenkomsten aan. Deze activiteiten zijn bestemd voor vertegenwoordigers van organisaties die hoofd
zakelijk met vrijwilligers werken en in potentie met succes een aanvraag kunnen indienen bij Fonds 1818.
Alle cursussen zijn gratis.
Workshop FondsenwervingIn een middag maakt u kennis met de
wereld van de fondsen, leert u hoe u
een fonds zoekt dat bij uw project past
en oefent u met het schrijven van een
donatieaanvraag.
13 dec Den Haag
Workshop Projectplan schrijvenAan de basis van ieder project ligt een
projectplan. Hoe zet u uw ideeën om in
duidelijke doelen, afspraken en acties.
Fonds 1818 ontwikkelde hiervoor een
speciaal format.
1 en 22 nov Leidschendam-Voorburg
social Media: Twitter, Linkedin, Facebookze zijn bijna niet meer weg te denken.
Maar hoe gaat u als vrijwilligers-
organisatie hiermee om? U leert alle
ins en outs van de sociale media.
30 okt Den Haag
Media en Communicatie in de praktijkZorgen dat uw organisatie goed over het
voetlicht komt is belangrijk. Alleen dan
trekt u publiek en nieuwe vrijwilligers
of bent u aantrekkelijk voor sponsoren.
5W leert u hoe een communicatieplan
te schrijven en u te presenteren aan
de media.
12 en 26 nov Leidschendam-Voorburg
20 en 27 nov Pijnacker-Nootdorp
Bezuinigingen? Hoe nu verder…In een serie van vier workshops nemen
de adviseurs van Blauwe Noordzee uw
organisatie met u onder de loep. Wat zijn
de sterke en zwakke punten, hoe bepaalt
u uw strategie voor de toekomst, zijn
uw plannen wel haalbaar en hoe werft
u nieuwe inkomsten?
6 en 27 okt, 10 nov en 1 dec Delft
voordekunstFonds 1818 werkt samen met voorde-
kunst. Dit partnerschap op het gebied
van crowdfunding in de creatieve sector
lanceren we met een workshop en een
feestelijke aftrap. Crowdfunding is het
vinden van publiek dat bereid is om voor
een bijzonder of aansprekend project
geld in te leggen. Het internetplatform
voordekunst.nl helpt u daarbij.
4 okt Den Haag
Leidse FondsendagAlle fondsen in Leiden presenteren zich
deze dag aan de bevolking van de stad.
Het is een middag vol presentaties,
work shops en optredens. Natuurlijk
kunt u de vertegenwoordigers van de
diverse fondsen ontmoeten en uw
plannen voorleggen.
19 okt Leiden
cursussen 2012
Tijden, locaties en aanmelden via www.fonds1818.nl onder cursussen.
kijk op www.fonds1818.nlFonds 1818 steunt maatschappelijke en culturele
projecten in de regio Den Haag, Delft, Zoetermeer,
Leiden en de Bollenstreek.
U kent uw buurt, wijk, stad of regio het beste en weet wat
nodig is. Dankzij u worden woonwijken weer leefbaar,
leren allochtone vrouwen fietsen, worden monumenten
gerestaureerd, worden er theatervoorstellingen gemaakt,
leren jongeren met elkaar discussiëren en kunnen met
olie besmeurde vogels weer vliegen. Wij nodigen u van
harte uit om uw ideeën en projecten met ons te delen.
U het project, wij het geld.
Noordwijk Hillegom
Noordwijker -hout
Lisse
Oegst-gees t
W assenaar
Leiden Leider-dorp
Voor -schoten Zoeter-
woude
Den Haag
Leidschendam-Voorburg
Zoetermeer
Rijswijk
Pijnacker-Nootdorp
Delft
Midden -Delfland
Katwijk
Den Haag
Teylingen
RIVIERVISMARKT 4
2513 AM DEN HAAG
070 364 11 41
POSTBUS 895
2501 CW DEN HAAG
16
A Meezing KerstWat is er mooier dan in de kerst tijd uit volle borst
meezingen met alle kerstliederen? In de Grote Kerk in
Den Haag kan dat op vrijdag 14 december tijdens de
A Meezing Kerst. In de kerk is plaats voor 750 ouderen
uit de Haagse regio. Een deel komt met bussen vanuit
de verzorgingshuizen maar ook individuele ouderen zijn,
eventueel met begeleiding, van harte welkom.
De Boodschappen begeleidingsdienst BBD en Haga-
cantare verzorgen de A Meezing Kerst alweer voor de
negende keer. De eerste editie was ook in de Grote Kerk
maar het aantal bezoekers was toen nog wat beperkter.
Daarom werd uitgeweken naar de Agneskerk aan de
Beeklaan. In de loop der jaren won het evenement
enorm aan popu lariteit en werd De Agnes te klein.
Vandaar dat dit jaar weer in de Grote Kerk wordt
gezongen.
Om alles in goede banen te leiden en in de pauze ieder-
een te voorzien van erwtensoep, zijn veel vrijwilligers
nodig. Dit jaar helpen medewerkers van de gemeente
Den Haag, Shell en Fonds 1818 mee. Via het project
‘Op Stap met Oma’ kan de A Meezing Kerst rekenen
op de inzet van een klas basisscholieren.
Wilt u er dit jaar bij zijn? Meld u dan vooraf wel aan
bij de BBD op 070 364 66 61.