foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady
DESCRIPTION
Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady. Problemy wytyczania przyszłych kierunków rozwoju – wykorzystanie Foresightu Andrzej Matczewski przy współpracy z Iwoną Nowicką (MNiI, DSiRN) Warszawa, 15 kwietnia 2005. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/1.jpg)
1
Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady
Problemy wytyczania przyszłych kierunków rozwoju – wykorzystanie Foresightu
Andrzej Matczewskiprzy współpracy z Iwoną Nowicką (MNiI, DSiRN)
Warszawa, 15 kwietnia 2005
![Page 2: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/2.jpg)
2
Problemy wytyczania przyszłych kierunków rozwoju – wykorzystanie Foresightu
Dominacja w prognozowaniu rozwoju w drugiej połowie XX w.:
podejścia dziedzinowego. liniowego modelu innowacji: początkowy impuls
dają procesom innowacyjnym badania, po których następują prace rozwojowe, różne fazy produkcji, i w końcu komercjalizacja.
uznawanie szczególnej roli państwa w formułowaniu kierunków rozwoju nauki i techniki
![Page 3: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/3.jpg)
3
Problemy wytyczania przyszłych kierunków rozwoju – wykorzystanie Foresightu
Lata 80-te i 90-te XX wieku:
malejąca akceptacja ponoszenia nakładów na
rozwój nauki i technologii przez podatników
narastająca krytyka modelu liniowego procesu
innowacji
![Page 4: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/4.jpg)
4
Problemy wytyczania przyszłych kierunków rozwoju – wykorzystanie Foresightu
pojawienie się nowych koncepcji: model „związanego łańcucha” (S.J. Kline,
N. Rosenberg).
„Nauka ani nie określa … dynamiki procesu innowacyjnego, ani nie jest pierwszym ogniwem tego
procesu /Kwiatkowski St.: Społeczeństwo Innowacyjne. PWN, Warszawa 1990, s.79./
struktury sieciowe
![Page 5: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/5.jpg)
5
Problemy wytyczania przyszłych kierunków rozwoju – wykorzystanie Foresightu
uznanie nowego mechanizmu wytwarzania wiedzy i innowacji (wg. Gibbon, 1995), której cechami są:
tworzenie wiedzy w kontekście konkretnego zastosowania, czyli tworzenie
wiedzy w zamierzeniu użytecznej, czy to w przemyśle, czy dla rządu, czy też
dla społeczeństwa w ogólności;
dalszy wzrost roli nauki i znaczenia badań interdyscyplinarnych oraz
transdyscyplinarnych, a także analiz społecznych skutków postępu
technicznego w celu do zwiększenia stopnia adaptacyjności społeczeństw do
nowych warunków pracy, życia, kształcenia itp.
![Page 6: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/6.jpg)
6
Problemy wytyczania przyszłych kierunków rozwoju – wykorzystanie Foresightu
C.D. niejednorodność, różnorodność form
organizacyjnych, wyrażająca się wzrostem liczby miejsc, w których może powstawać wiedza, funkcjonowaniem sieci komunikacyjnych, itp.
szczególna rola regionów: endogenne czynniki decydują o atrakcyjności regionów w procesie alokacji potencjału inwestycyjnego i B&R
![Page 7: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/7.jpg)
7
Problemy wytyczania przyszłych kierunków rozwoju – wykorzystanie Foresightu
Oznacza to, że dla innowacji decydujące znaczenie mają:
powiązania międzyinstytucjonalne i międzydyscyplinarne wewnątrz systemu prac badawczych i rozwojowych (B&R);
powiązania pomiędzy naukowcami i inżynierami (zwłaszcza w nowych technologiach bazowych, jak elektronika, biotechnologia i nowe materiały);
![Page 8: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/8.jpg)
8
Problemy wytyczania przyszłych kierunków rozwoju – wykorzystanie Foresightu
c.d. powiązania łączące aktualnych i przyszłych
użytkowników nowego produktu lub procesu technologicznego; więzi między komórkami projektowania, B&R, produkcji i marketingu w przedsiębiorstwach;
nowe formy komunikacji społecznej, oparte o konsensus.
![Page 9: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/9.jpg)
9
Problemy wytyczania przyszłych kierunków rozwoju – wykorzystanie Foresightu
REMEDIUM: Foresight?
Foresight to systematyczny, przyszłościowy sposób docierania do informacji w celu budowania średnio lub długookresowej wizji rozwojowej, jej kierunków i priorytetów, a w tym kontekście podejmowanie bieżących decyzji i mobilizowanie wspólnych działań.
![Page 10: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/10.jpg)
10
Problemy wytyczania przyszłych kierunków rozwoju – wykorzystanie Foresightu
Technology Foresight. Pojęcie to opisuje proces odkrywania wspólnej przestrzeni dla otwartego myślenia o przyszłości, jej kształtowaniu i inkubowaniu właściwych strategii działania. Zadaniem Foresight nie jest więc tyko przewidywanie przyszłości, lecz lepsze do niej przygotowanie. Wspólne myślenie o przyszłości ma dać wizję, którą można wdrożyć.
![Page 11: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/11.jpg)
11
Problemy wytyczania przyszłych kierunków rozwoju – wykorzystanie Foresightu
Ma on na celu wskazanie i ocenę przyszłych potrzeb, szans i zagrożeń związanych z rozwojem społecznym i gospodarczym oraz przygotowanie odpowiednich działań wyprzedzających z dziedziny nauki i techniki
Foresight tworzy płaszczyznę dla debaty społecznej oraz kulturę budowania społecznej wizji myślenia o przyszłości.
![Page 12: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/12.jpg)
12
Problemy wytyczania przyszłych kierunków rozwoju – wykorzystanie Foresightu
Wyniki foresightu informują decydentów o nowych
tendencjach rozwojowych, pomagają uzgodnić scenariusze
rozwoju, pozwalają zharmonizować działania partnerów
społecznych (rządu, środowisk naukowych i przemysłowych,
małych i wielkich firm, różnych sektorów gospodarki) oraz
służą pomocą w ustaleniu kryteriów finansowania nauki i
techniki.
![Page 13: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/13.jpg)
13
Problemy wytyczania przyszłych kierunków rozwoju – wykorzystanie Foresightu
Wskazywanie priorytetów inwestycyjnych w sferze badań i rozwoju technologicznego poprzez odkrywanie potencjalnych możliwości.
Dotyczy metod wyznaczania priorytetów za pomocą programów ogólnych oraz ich późniejszego wykorzystania i wdrażania przy pomocy uszczegółowionych programów sektorowych.
![Page 14: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/14.jpg)
14
Problemy wytyczania przyszłych kierunków rozwoju – wykorzystanie Foresightu
Celem Foresightu ma być zapewnienie, by te dziedziny, które mogą przynosić najwięcej korzyści w przyszłości, zostały zidentyfikowane jak najwcześniej.
![Page 15: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/15.jpg)
15
Problemy wytyczania przyszłych kierunków rozwoju – wykorzystanie Foresightu
Realizacja programu Foresight w takim wymiarze powinna doprowadzić do uzyskania wielu korzyści:
określenie dróg rozwoju nauki i techniki w sposób jasny i zrozumiały;
określenie priorytetów tego rozwoju w odniesieniu do aspiracji i potrzeb Polski w w ramach UE;
określenie priorytetów w zakresie sektorów/podsektorów przemysłowych i ich potrzeb w dziedzinie techniki;
![Page 16: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/16.jpg)
16
Problemy wytyczania przyszłych kierunków rozwoju – wykorzystanie Foresightu
C.D. określenie obszarów badań, na których możliwa jest
komercjalizacja rezultatów badań; określenie możliwości popierania spółek o wysokiej
technologii będących motorem rozwoju; rozwijanie na szczeblu ogólnokrajowym spójnej
polityki innowacyjnej przy jednoczesnym podkreślaniu znaczenia wykorzystania wiedzy dla przyszłości Polski;
bardziej efektywne wykorzystywanie finansów publicznych;
![Page 17: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/17.jpg)
17
Problemy wytyczania przyszłych kierunków rozwoju – wykorzystanie Foresightu
C.D.
ściślejsze współdziałanie pomiędzy przedstawicielami rządu, przemysłu i środowiskami naukowymi;
tworzenie warunków wstępnych dla zwiększania zaufania we wzajemnych stosunkach pomiędzy różnymi podmiotami społecznymi w Polsce;
inicjowanie procesu porozumiewania się i wymiany informacji wśród organów finansujących w ramach procesu innowacyjnego;
![Page 18: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/18.jpg)
18
Problemy wytyczania przyszłych kierunków rozwoju – wykorzystanie Foresightu
C.D. osiąganie konsensusu (szerokiego porozumienia) na
temat bieżących i przyszłych problemów przed jakimi stoi Polska oraz sposobów rozwiązywania tych problemów;
głębsze zrozumienie rozmieszczenia zasobów i wiedzy naukowo-technicznej w Polsce;
gromadzenie ukierunkowanych informacji w sferze nauki i techniki;
większa koordynacja pomiędzy różnymi organami kształtującymi politykę.
![Page 19: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/19.jpg)
19
DoświadczeniaProjekt pilotażowy: Życie i Zdrowie
Metodyka przeprowadzenia Pilotażowego Projektu Foresight, obejmuje następujące etapy:
wybór ekspertów do głównego panelu tematycznego Zdrowie i Życie, określenie przez panel główny 11 dziedzin szczegółowych (paneli
tematycznych) w obszarze Zdrowie i Życie, przygotowanie przez panel główny Zdrowie i Życie propozycji list
ekspertów do pracy w powyższych panelach tematycznych, które zostały skorygowane w toku pracy paneli,
praca ok. 113 ekspertów w 11 panelach tematycznych, której rezultatem było wybranie ok. 110 głównych kierunków badawczych i rozwoju technologii oraz kilkudziesięciu szczegółowych oraz przygotowanie 11 opinii naukowych/raportów cząstkowych,
![Page 20: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/20.jpg)
20
DoświadczeniaC.D.
wybranie przez panel główny w drodze dyskusji, selekcji i agregacji 26 kierunków badawczych i rozwoju technologii w dziedzinie badawczej Zdrowie i Życie, do których zostały przygotowane krótkie opisy,
przeprowadzenie konsultacji społecznych weryfikujących wybrane kierunki badań i rozwoju technologii priorytetowych dla Polski przez PENTOR Instytut Badania Opinii i Rynku S.A.,
opracowanie przez panel główny raportu końcowego z pola badawczego Zdrowie i Życie, który zostanie przygotowany na podstawie opinii naukowych/raportów z paneli tematycznych i ich weryfikacji w trakcie konsultacji społecznych.
![Page 21: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/21.jpg)
21
DoświadczeniaTechnika pracy panelu głównego:
Interaktywna praca w sieci- zgłaszanie propozycji na ręce przewodniczącego panelu- przekazywanie poszczególnych propozycji członkom panelu- opracowanie syntezy przez przewodniczącego panelu głównego i przekazanie członkom
Ewaluacja projektu syntetycznego w trakcie zebrania panelu
Interaktywna praca w sieci nad projektem końcowym Przekazanie wyniku pracy DSiRN MNiI i panelowi
tematycznemu Zdrowie i Życie
![Page 22: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/22.jpg)
22
DoświadczeniaZadania zespołów tematycznych:1. Ocena propozycji doboru tematycznych obszarów
szczegółowych2. Ocena, uzupełnienie, skorygowanie, usunięcie propozycji
tematów szczegółowych3. Analiza wielokryteryjna nadanie poszczególnym tematom szczegółowym wag i wartości
według kryteriów zaproponowanych przez panel główny uszeregowanie tematów4. SWOT5. Zwięzły opis wybranych tematów
![Page 23: Foresight a prognozowanie – kryteria, metody, przykłady](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062321/568137df550346895d9f826b/html5/thumbnails/23.jpg)
23
liczba zgłoszonych kandydatów na ekspertów była mniejsza niż się
spodziewano,
bardzo mała liczba osób poniżej 35 lat,
brak przedstawicieli mediów; niewielu przedstawicieli gospodarki, administracji i organizacji pozarządowych,
brak przedstawicieli wielu ważnych dyscyplin naukowych związanych z polem badawczym Zdrowie i Życie
WNIOSKI