føroyskt-mol og avogadro stutt

8/14/2019 froyskt-mol og avogadro stutt

1/35

11

Ymiskt fyri daginYmiskt fyri dagin & Skr& Skr (16/04/08)(16/04/08)

Avstemma lkningar!!!Avstemma lkningar!!! dag dag MolMol

ReaktinirReaktinir


2/35


3/35

33

Seinast: Poler mlSeinast: Poler ml

hava polerar bindingar.hava polerar bindingar.

hava eina positiva og eina negativa ling ihava eina positiva og eina negativa ling ikallast dipolar og skrivastkallast dipolar og skrivast ++ogog --..

hava dipolar sum ikki hvrva!hava dipolar sum ikki hvrva!

++ --

HHClCl HHNNHH

dipolurdipolur dipolar hvrvadipolar hvrva

ikkiikki

H


4/35

44

Kapitul 5!!!Kapitul 5!!!

Kemiskar reaktinirKemiskar reaktinir


5/35

55

24 Venjingar (Kap 5)24 Venjingar (Kap 5)

11 22 33 44 55


6/35

66

Seinast: Varveitsla av massu Seinast: Varveitsla av massu javnviga reaktinir (Kap 5)javnviga reaktinir (Kap 5) eini einijavnvigaarijavnvigaarikemiskari reaktinkemiskari reaktin

eru atom hvrki misteru atom hvrki mistella vunnin .ella vunnin .

tali av atomumtali av atomumvinstrumeginvinstrumegin(reaktantar) = tali(reaktantar) = talihgrumeginhgrumegin


7/35

77

Fyri at balansera hesa lkningina,Fyri at balansera hesa lkningina,FeFe33OO44((ss) + H) + H22((gg)) Fe(Fe(ss) +) + HH22O(O(ll))

arbei vi einum frumevni senn.arbei vi einum frumevni senn.

brkabrka barabara koeffisientar framman fyri formlar.koeffisientar framman fyri formlar.

broyt ikki smu tlinum nera.broyt ikki smu tlinum nera.

Fe:Fe: FeFe33OO44((ss) + H) + H22((gg)) 3Fe3Fe((ss)) ++ HH22O(O(ll))

O:O:FeFe33OO44((ss) + H) + H22((gg)) 3Fe(3Fe(ss) +) + 44HH22OO((ll))

HH:: FeFe33OO44((ss) +) + 4H4H22((gg)) 3Fe(3Fe(ss) +) + 4H4H22O(O(ll))

Stig at balansera eina lkningStig at balansera eina lkning


8/35

88

Lkningar vi fleiriatom jnumLkningar vi fleiriatom jnum


9/35

99

Balansera vi fleiratom jnumBalansera vi fleiratom jnum

MgClMgCl22((aqaq) + Na) + Na33POPO44((aqaq)) NaCl(NaCl(aqaq) + Mg) + Mg33(PO(PO44))22((ss))

Balansera POBalansera PO443-3- sum eina eindsum eina eind

MgClMgCl22((aqaq) +) + 22NaNa33POPO44((aqaq)) NaCl(NaCl(aqaq) + Mg) + Mg33(PO(PO44))22((ss)) 2 PO2 PO443-

3- = 2 PO= 2 PO443-3-

Balansera Mg og ClBalansera Mg og Cl

33MgClMgCl22((aqaq) +) + 22NaNa33POPO44((aqaq)) 66NaCl(NaCl(aqaq) + Mg) + Mg33(PO(PO44))22((ss))

3 Mg3 Mg2+2+ = 3 Mg= 3 Mg2+2+

6 Na6 Na++ = 6 Na= 6 Na++

6 Cl6 Cl--

= 6 Cl= 6 Cl--


10/35

1010

Um moli. Hugsa umUm moli. Hugsa umreaktinir veruligari stdd!reaktinir veruligari stdd!

1 mol er: ngd av tilfari sum er ta sama sum tali av atomum

jst 12,000 g av 12 C (6,022 1023 atom)

alt 6,022 1023 av onkrum (Avogodros tal, NA) Ntt hugtak: Mol massa (M)

massan av 1 mol av einum frumevni/sambinding g t.d. M av 12 C er 12,000 g/mol 1 mol er definera sum 6,022 1023 atom, so M fyri

eitt hvrt frumevni kann finnast


11/35

1111

Heiti fyri vsa ngdHeiti fyri vsa ngd

1 dusin egg1 dusin egg

= 12 egg= 12 egg

1 pakki av pappr1 pakki av pappr= 500 tk= 500 tk

1 kassi cola= 24 blikk1 kassi cola= 24 blikk

Copyright 2005 by Pearson Education, Inc.Publishing as Benjamin Cummings


12/35

1212

Nakrar eitt-mol ngdirNakrar eitt-mol ngdir

32,1 g 55,9 g 58,5 g 294,2 g 342,2 g32,1 g 55,9 g 58,5 g 294,2 g 342,2 g

Eitt-mol ngdir


13/35


14/35

1414

Subskript og molSubskript og mol

Subskript einum formliSubskript einum formli vsirvsir

sambandi millum atom formlinum.sambandi millum atom formlinum.

mol av hvrjum frumevni 1 mol av sambindingini.mol av hvrjum frumevni 1 mol av sambindingini.

GlukosaGlukosa

CC66HH1212 OO66

1 mli: 6 atom C 12 atom H 1 mli: 6 atom C 12 atom H 6 atom O6 atom O

1 mol: 1 mol: 6 mol C 12 mol H6 mol C 12 mol H 6 mol O6 mol O


15/35

1515

Mol massaMol massa

er massan av einumer massan av einummol av einummol av einumfrumevni ellafrumevni ella

samanseting.samanseting. er atom massan er atom massan

gramm.gramm.


16/35

1616

Mol massa fr periodisku skipaniniMol massa fr periodisku skipanini

Mol massanMol massan er atomer atommassan gramm.massan gramm.

Minnist t nakra atommassu???

1 mol Ag 1 mol C 1 mol S= 107,9 g = 12,01 g = 32,07 g


17/35

1717

At finna mol massunaAt finna mol massuna

SO2

1S 32,07 g/mol

2O + 2 x 16,00 g/mol

SO2 64,07 g/mol

Fyri ll ml

ml massan =

av atom massunum

1 mol SO2 = 64,07 g SO2


18/35

1818

Brka moli kemiskumBrka moli kemiskum

reaktinum!reaktinum!


19/35

1919

Mol massu tl vera brkt at umrokna millum gramm av evni og talMol massu tl vera brkt at umrokna millum gramm av evni og talav mol.av mol.

Rokning vi Mol massuRokning vi Mol massu

Gram Mol massu tal Mol


20/35

2020

Hygg at hesi lkningini:Hygg at hesi lkningini:44Fe(Fe(ss) +) + 33OO

22((gg)) 22 FeFe

22OO

33((ss))

Lkningin kann lesast mol vi at seta oriLkningin kann lesast mol vi at seta orimolmol millum tal og formul. millum tal og formul.

4 mol4 mol Fe +Fe + 3 mol3 mol OO22 2 mol2 mol FeFe

22OO

33

Les lkningar molLes lkningar mol


21/35

2121

Reaktinin millum HReaktinin millum H22 og Oog O22 gevur 13,1 g av vatni.gevur 13,1 g av vatni.

Hvussu ngv gramm av OHvussu ngv gramm av O22 eru brkt reaktinini?eru brkt reaktinini?

2 H2 H22((gg) +) + OO22((gg)) 2 H2 H22OO((gg))

? g? g 13,1 g13,1 g

Hetta kann skrivast soleiisHetta kann skrivast soleiis

g Hg H22

O mol HO mol H22

O mol OO mol O22

g Og O22

mol mol-mol molmol mol-mol mol

massa Hmassa H22O faktor massa OO faktor massa O22

Rokna massuna av reaktantumRokna massuna av reaktantum


22/35

2222

Rokna massuna av reaktantumRokna massuna av reaktantum

Uppsetingin sr soleiis t:Uppsetingin sr soleiis t:

13,1 g H13,1 g H22O xO x 1 mol1 mol HH

22OO xx 1 mol O1 mol O

22xx 32,0 g O32,0 g O

22

18,0 g H18,0 g H22O 2 mol HO 2 mol H22O 1 mol OO 1 mol O22

molar mol-mol molarmolar mol-mol molar

massa Hmassa H22O faktor massa OO faktor massa O

22

= 11,6 g O= 11,6 g O22


23/35


24/35


25/35

2525

Oxidatin og reduktinOxidatin og reduktin


26/35

2626

Skriva oxidatin og reduktin reaktinirnar hvrja srSkriva oxidatin og reduktin reaktinirnar hvrja srfyri hesa lkningina.fyri hesa lkningina.

2Cs(2Cs(ss) + F) + F22((gg)) 2CsF(2CsF(ss))

Eitt cesium atom missir eina elektrn og verur einEitt cesium atom missir eina elektrn og verur eincesium jn.cesium jn.

Cs(Cs(ss)) CsCs++((ss) + 1e) + 1e oxidatinoxidatin

Fluor atom fa elektrnir og vera fluorid jnir.Fluor atom fa elektrnir og vera fluorid jnir.

FF22((ss) + 2e) + 2e-- 2F2F((ss)) reduktinreduktin

Skriva oxidatin & reduktin gongdirSkriva oxidatin & reduktin gongdir


27/35

2727

Cu og AgCu og Ag1+1+

Cu(s) Cu2+ (aq) + 2e- oxidatin

Reyligt metall Bltt

Ag1+ (aq) + 2e- Ag(s) reduktinLitleyst Silvur

VSA!VSA!


28/35

2828

Collision Theory of ReactionsCollision Theory of Reactions

A chemical reaction occurs whenA chemical reaction occurs when collisions between molecules have sufficientcollisions between molecules have sufficient

energy to break the bonds in the reactants.energy to break the bonds in the reactants.

bonds between atoms of the reactants (Nbonds between atoms of the reactants (N22 andand

OO22) are broken and new bonds (NO) can form.) are broken and new bonds (NO) can form.



29/35

2929

Activation EnergyActivation Energy

The activationThe activationenergy is theenergy is theminimum energyminimum energyneeded for a reactionneeded for a reactionto take place.to take place.

When a collisionWhen a collisionprovides energyprovides energyequal to or greaterequal to or greaterthan the activationthan the activation

energy, product canenergy, product canform.form.


30/35

3030

heat is released.heat is released.

the energy of the products is less than thethe energy of the products is less than theenergy of the reactants.energy of the reactants.

heat is a product.heat is a product.

C(s) + 2 H2(g) CH4(g) + 18 kcal

Exothermic ReactionsExothermic Reactions



31/35

3131

Endothermic ReactionsEndothermic Reactions

Heat is absorbed.Heat is absorbed.

The energy of the products is greaterThe energy of the products is greaterthan the energy of the reactants.than the energy of the reactants.

Heat is a reactant (added).Heat is a reactant (added).


N2(g) + O2 (g) + 43.3 kcal 2NO(g)


32/35

3232

SummarySummary

ReactionReaction EnergyEnergy HeatHeat

TypeType ChangeChange in Reactionin Reaction

Endothermic Heat absorbedEndothermic Heat absorbed ReactantReactant

Exothermic Heat releasedExothermic Heat released ProductProduct


33/35

3333

Rate of ReactionRate of Reaction

is the speed at which reactant is used up.is the speed at which reactant is used up.

is the speed at which product forms.is the speed at which product forms. increases when temperature rises becauseincreases when temperature rises because

reacting molecules move faster providingreacting molecules move faster providing

more colliding molecules with energy ofmore colliding molecules with energy ofactivation.activation.


34/35

3434

Reaction Rate and CatalystsReaction Rate and Catalysts

AA catalystcatalyst increases the rateincreases the rate

of a reaction.of a reaction.

lowers the energylowers the energyof activation.of activation. is not used upis not used up

during theduring the

reaction.reaction.


35/35

3535

Learning CheckLearning Check

State the effect of each on the rate of reaction as:State the effect of each on the rate of reaction as:1) increases 2) decreases1) increases 2) decreases 3) no change3) no change

A. increasing the temperature.A. increasing the temperature.B. removing some of the reactants.B. removing some of the reactants.

C. adding a catalyst.C. adding a catalyst.

D. placing the reaction flask in ice.D. placing the reaction flask in ice.

E. increasing the concentration of one of the reactants.E. increasing the concentration of one of the reactants.

føroyskt-mol og avogadro stutt

Documents