forum - aso · 2016-04-10 · yetlerinin firmaların rekabet gücü üzerindeki olumsuz etki-leri...

15
Üretimin küreselleşmesi ve dış pazarlara açılım, taşıma maliyetlerini önemli bir rekabet unsuru olarak karşımıza çıkarmaktadır. Özellikle küresel üretim zincirine ara halkalardan katılan tedarikçi firmalar için taşıma maliyetleri ve lojistik, önemli bir rekabet unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durum özellikle denize doğrudan açılımı olmayan Anadolu kentlerinin rekabet gücü açısından büyük bir önem taşımaktadır. Taşıma maliyetlerinin üyelerinizin rekabet gücü üzerindeki etkileri nelerdir? Taşıma maliyetlerindeki farklılıkların üyelerinizin rekabet gücü üzerinde doğurduğu olumsuz etkileri gidermek ve lojistik hizmetleri geliştirmek için ne tür teşvikler uygulanabilir? • Oda isimleri alfabetik olarak sıralanmıştır. • Aydın, Denizli ve Gaziantep Sanayi Odası Başkanları sorumuza yanıt vermemişlerdir. Forum ANKARA SANAYİ ODASI OCAK/ŞUBAT 2008 24

Upload: others

Post on 08-Feb-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Forum - ASO · 2016-04-10 · yetlerinin firmaların rekabet gücü üzerindeki olumsuz etki-leri en aza indirilebilecektir. entegrasyon sayesinde taşıma maliyetlerinde olumlu gelişme-ler

asoforum

Üretimin küreselleşmesi ve dış pazarlara açılım, taşıma maliyetlerini önemli bir rekabet unsuru olarak karşımıza çıkarmaktadır. Özellikle küresel üretim zincirine ara halkalardan katılan tedarikçi firmalar için taşıma maliyetleri ve lojistik, önemli bir rekabet unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durum özellikle denize doğrudan açılımı olmayan Anadolu kentlerinin rekabet gücü açısından büyük bir önem taşımaktadır.

Taşıma maliyetlerinin üyelerinizin rekabet gücü üzerindeki etkileri nelerdir?

Taşıma maliyetlerindeki farklılıkların üyelerinizin rekabet gücü üzerinde doğurduğu olumsuz etkileri gidermek ve lojistik hizmetleri geliştirmek için ne tür teşvikler uygulanabilir?

• Oda isimleri alfabetik olarak sıralanmıştır.• Aydın, Denizli ve Gaziantep Sanayi Odası Başkanları sorumuza yanıt vermemişlerdir.

Forum

ANKARA SANAYİ ODASI OCAK/ŞUBAT 200824

Page 2: Forum - ASO · 2016-04-10 · yetlerinin firmaların rekabet gücü üzerindeki olumsuz etki-leri en aza indirilebilecektir. entegrasyon sayesinde taşıma maliyetlerinde olumlu gelişme-ler

asoforum

Taşıma maliyetlerinin üyelerinizin re-kabet gücü üzerindeki etkileri neler-dir?

Üretimin küreselleşmesi ve küresel rekabetin çok ciddi biçimde ve acımasızca artmasından son-ra maliyet üzerindeki en küçük unsurlar, en kü-çük faktörler bile belirleyici olmaya başladı. Her ne kadar taşıma maliyetleri toplam üretim mali-yetleri içinde çok fazla yer kaplamasa da, karların çok düştüğü ve küçük karlarla çalışılmaya baş-landığı bir dönemde tabii ki ulaşım maliyetleri de önemli bir faktör olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bu anlamda Adana, gerek Türkiye’deki, gerek rekabet ettiği birçok yerdeki illere göre şanslı bir konumdadır. Çünkü Avrupa’yı Asya’ya bağlayan demiryolu ve TEM Otoyolu Adana’nın içinden geçmektedir. İlimizin 80 ki-lometre doğusunda İsken-derun Limanı, 60 kilometre batısında, yakında olduğu için daha sık kullanılan Mer-sin Limanı ve Adana’nın içinde, acil lojistik sağlama anlamında büyük avantaj sağlayan havalimanına sa-hibiz. Bu nedenle, taşıma maliyetleri konusunda diğer kentler içinde avantajlı bir konumda bulunmaktayız.

Özellikle Mersin’den dünyanın her tarafına ger-çekleştirilen komple, konteynır ve parsiyel gemi taşımacılığı, Adana sanayisi ve yatırım üzerinde olumlu bir etkiye sahiptir.

Taşıma maliyetlerindeki farklılıkların üye-lerinizin rekabet gücü üzerinde doğurduğu olumsuz etkileri gidermek ve lojistik hiz-metleri geliştirmek için ne tür teşvikler uy-gulanabilir?

Taşıma maliyetlerindeki farklılıkların üyelerimiz üzerinde çok fazla olumsuz etkisi olduğunu söy-leyemeyiz. Çünkü yukarıda da belirttiğimiz gibi ilimiz, ulaşım yönünden birçok avantaja sahiptir.

Ancak ortaya çıkabilecek rekabet gücü üzerin-deki olumsuz etkilerin giderilmesi amacıyla veri-

lecek olan teşviklerin öncelikle piyasa mekanizmasını bozmaması ve ulus-lararası ticaret kurallarına da uyma-sı gerekir. Çünkü Türkiye, rekabette güç kazanmak için kendi sanayicisi-ne, kendi ihracatçısına lojistik taşıma teşviki verirse; bu hak, rekabet ettiği ülkeler için de doğar ve bu duruma uluslararası ticaret kurallarının izin vereceğini sanmıyorum. Ancak ulus-lararası ticaret kurallarının; GATT’ın, Gümrük Birliği Anlaşması’nın da kabul ettiği, bölgeler arasındaki gelişmişlik farkının ortadan kaldırılması için bazı teşvikler söz konusu olabilir.

Eğer taşımada ve lojistikte böy-le bir teşvik verilecekse, o zaman limana uzak olan kentlerin rekabet koşullarını bozmadan ve piyasa me-kanizmasını da etkilemeden, limana kadar olan nakliyesi için bir teşvik verilebilir. Örneğin, Erzurum’da üre-

tim yapan bir sanayici, Mersin Limanı’ndan veya İskenderun Limanı’ndan ürününü ihraç ediyor-sa, Erzurum-İskenderun ya da Erzurum-Mersin arasındaki taşıması ile ilgili bir teşvik verilebilir. Onun dışında yapılabilecek çok fazla bir şey oldu-ğunu sanmıyorum.

Avrupa’yı Asya’ya bağlayan demiryolu ve TEM Otoyolu Adana’nın içinden geçmektedir. İlimizin 80 kilometre doğusunda İskenderun Limanı, 60 kilometre batısında, yakında olduğu için daha sık kullanılan Mersin Limanı ve Adana’nın içinde, acil lojistik sağlama anlamında büyük avantaj sağlayan havalimanına sahibiz. Bu nedenle, taşıma maliyetleri konusunda diğer kentler içinde avantajlı bir konumda bulunmaktayız.

Karların Çok Düştüğü ve Küçük Karlarla Çalışılmaya Başlandığı Bir Dönemde

Ulaşım Maliyetleri de Önemli Bir Faktör Olarak Karşımıza Çıkmaktadır

Ümit ÖZGÜMÜŞADANA SANAYİ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI

ANKARA SANAYİ ODASI OCAK/ŞUBAT 2008 25

Page 3: Forum - ASO · 2016-04-10 · yetlerinin firmaların rekabet gücü üzerindeki olumsuz etki-leri en aza indirilebilecektir. entegrasyon sayesinde taşıma maliyetlerinde olumlu gelişme-ler

asoforum

Firmalar ürün ve hizmetlerini yurtiçi ve yurtdışı piyasalara sunarken kuşku-suz coğrafi konumun bu süreç üzerinde

önemli etkileri olmaktadır. Ürün ve hizmetlerin yurtiçi ve dış pazarlara sunulduğu yer açısından olaya baktığımızda taşıma maliyetlerinde farklı-lıklar olduğu göze çarpmaktadır. Ancak coğrafi konum aynı zamanda bazı avantajları da beraberinde getirebilir. Örneğin, göre-celi olarak ucuz taşımacı-lık maliyetlerini mümkün kılan deniz (konteyner) taşımacılığı imkanına sa-hip olan firmalar bu avan-tajdan faydalanmak ister-ken, ülke sınırlarına yakın bölgelerde ürün ve hizmet sunan firmalar da sınır ti-careti yoluyla kara sınırları üzerinden sağlanan taşı-macılık faaliyetlerinden daha iyi faydalanma imka-nına sahip olabilirler.

İhracata yönelik taşımacılık hizmetlerinin uzak mesafeli veya okyanus ötesi noktalara gerçek-leştirilmesi gerektiği durumlarda limanlara ve kargo hizmetlerine olanak sağlayan havaalanla-rına kolay ulaşım önemli bir avantaj sağlamak-tadır. Taşıma maliyetlerinin firmaların rekabet gücünü olumsuz yönde etkilememesi ve lojistik hizmetlerinin geliştirilmesi için ülkemizde çeşitli

teşvikler ve yatırımlar yapılabilir. Ülke genelin-deki ulaşım ağına baktığımızda, denize doğrudan açılımı olmayan ve sınır ticaretinden de faydalan-ma imkanı olmayan Anadolu kentlerinde faaliyet gösteren firmaların rekabet gücünü incelemekte fayda vardır. Çeşitli teşvik ve lojistik yatırımla-rın bu kentlerdeki üretim ve hizmet faaliyetlerine

katkısı oldukça fazla olacaktır. Hükümeti-miz hem ülkemizdeki genel ulaşım ağının iyileştirilmesi hem de ticaret faaliyetleri-nin geliştirilmesi amacıyla çeşitli projeler geliştirmektedir. Bu projelere ve olası et-kilerine kısaca bakmakta fayda vardır.

Karayolu üzerinden sağlanan ta-şımacılık hizmetleri açısından kara-yollarımızın altyapısına baktığımızda 2015 sonuna kadar ülkemizde toplam 15.000 kilometre bölünmüş yol ve yakla-şık 2.000 kilometre otoyol inşa edilmesi planlanmaktadır. Ayrıca belirli bölgeler-de demiryolu-karayolu lojistik terminal yatırımları da gündemdedir. Bu projeler en azından Anadolu şehirlerinden yapılan ticaret faaliyetlerinde daha hızlı taşıma-

cılık yapılmasını mümkün kılacaktır. Ülkemizde-ki demiryolu ağına önümüzdeki yıllarda yaklaşık 2.000 km uzunluğunda yeni şebeke eklenmesi planlanmaktadır. Öte yandan demiryolu–feribot (ferry) hatları sayesinde İstanbul, Derince ve Samsun’daki limanlardan Karadeniz’de Odessa başta olmak üzere çeşitli limanlara ulaşım müm-kün kılınmaktadır. Bu hatlarda daha gelişmiş bir

Denize doğrudan açılımı olmayan ve sınır ticaretinden de faydalanma imkanı olmayan Anadolu kentlerine çeşitli teşvik ve lojistik yatırımların yapılması bu kentlerdeki üretim ve hizmet faaliyetlerine katkısı oldukça fazla olacaktır. Hükümetimiz hem ülkemizdeki genel ulaşım ağının iyileştirilmesi hem de ticaret faaliyetlerinin geliştirilmesi amacıyla çeşitli projeler geliştirmektedir.

Taşıma Maliyetlerinin Firmaların Rekabet Gücünü Olumsuz Yönde

Etkilememesi ve Lojistik Hizmetlerinin Geliştirilmesi İçin Ülkemizde Çeşitli

Teşvikler ve Yatırımlar Yapılabilir

Rona YIRCALIBALIKESİR SANAYİ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI

ANKARA SANAYİ ODASI OCAK/ŞUBAT 200826

Page 4: Forum - ASO · 2016-04-10 · yetlerinin firmaların rekabet gücü üzerindeki olumsuz etki-leri en aza indirilebilecektir. entegrasyon sayesinde taşıma maliyetlerinde olumlu gelişme-ler

asoforum

bu amaçla faaliyete geçirilmesi çok olumlu bir gelişme ola-caktır. Böylece Anadolu’daki firmaların kendi şehirlerinden direkt olarak uzak mesafelerdeki ve okyanus ötesi hava ve kargo terminalleriyle bağlantılarının sağlanabilmesi için önemli bir adım atılmış olacaktır. Uzun vadede zaman ve maliyet açısından bu tür projelerin dış ticaretimize olumlu etkilerinin olacağını düşünebiliriz. Ülkemizde en fazla hava kargo taşımacılığı yapılan İstanbul Atatürk Havalimanı ya-

nında yeni bir kargo merkezi kurul-ması da planlanmıştır.

Görüldüğü gibi, Türkiye’de taşıma-cılık ve lojistik faaliyetlerine yönelik birçok yatırım planlanmaktadır. Yeni projeler sayesinde taşımacılık sek-töründe daha hızlı hizmet olanakla-rı sağlanmış olacaktır. Ancak tabii ki firmaların rekabet güçleri açısından demiryolu, karayolu, denizyolu ve havayolunu birleştirebilen kombine (intermodal) taşıma sistemlerinin ha-yata geçirilmesi sayesinde daha uzak noktalara daha düşük maliyetli taşı-macılık hizmetlerinin sağlanması da mümkün kılınmalıdır. Bu yönde yeni teşvikler uygulanabilirse taşıma mali-

yetlerinin firmaların rekabet gücü üzerindeki olumsuz etki-leri en aza indirilebilecektir.

entegrasyon sayesinde taşıma maliyetlerinde olumlu gelişme-ler mümkün olabilir.

Havayolu taşımacılığı ülke-mizde hızlı bir büyüme göster-mektedir. Her ne kadar hava-yolu taşıma maliyetleri göreceli olarak daha yüksek ise de, uzak mesafeli taşı-macılık hizmetlerinde ha-vayolu taşımacılığından daha iyi fayda sağlan-ması, dış ticaret faaliyet-lerimiz açısından önem taşımaktadır. Bilindiği gibi ülkemizdeki hava taşımacılık şirketleri filo-larını düzenli olarak ge-nişletmektedir ve 2008 sonuna kadar ülkemizde hava kargo taşımacılığı gerçekleştiren şirketlerin filolarına sekiz adet kargo uçağı eklenmesi planlan-maktadır. Ayrıca bu alan-daki en önemli projelerden biri de, Anadolu şehirlerinde kargo taşımacılığına yönelik havali-manlarının faaliyete geçmesinin planlanmasıdır. Anadolu’da atıl olarak bekleyen havaalanların

Yeni projeler sayesinde taşımacılık sektöründe daha hızlı hizmet olanakları sağlanmış olacaktır. Ancak firmaların rekabet güçleri açısından demiryolu, karayolu, denizyolu ve havayolunu birleştirebilen kombine (intermodal) taşıma sistemlerinin hayata geçirilmesi sayesinde daha uzak noktalara daha düşük maliyetli taşımacılık hizmetlerinin sağlanması da mümkün kılınmalıdır.

ANKARA SANAYİ ODASI OCAK/ŞUBAT 2008 27

Page 5: Forum - ASO · 2016-04-10 · yetlerinin firmaların rekabet gücü üzerindeki olumsuz etki-leri en aza indirilebilecektir. entegrasyon sayesinde taşıma maliyetlerinde olumlu gelişme-ler

asoforum

Lojistik hizmetleri, bütün dünyada büyük önem kazanmakta olan sektörlerden bi-ridir. Bu, globalleşen dünyada sınırların

kalkmasından ve de ürünlerin tüketicilere ulaş-tırılmasındaki mesafelerin uzamasından kaynak-lanmaktadır.

Gelişen teknoloji sayesinde dünyanın bir ucun-dan diğerine ticaret yapmak mümkündür. Fakat bunun da lojistik yönden bir takım problemler ortaya çıkardığı görülmektedir. Çünkü uzun me-safeler demek, ulaştırma sürelerinin de uzaması demektir. Bu yüzden de iyi bir lojistik sistem bü-yük önem taşımaktadır.

Lojistik hizmetlerinin içeri-ğinde hammaddenin temini ve tamamlanmış ürünlerin gön-derilmesi vardır. Bir yönetim stratejisi gerektirir. Anında ve zamanında bilgi paylaşımı söz konusudur. Tedarik zinciri ile bilişim sistemi oluşturulması ile maliyet ve ölçüm standartlarına ulaşılır.

Lojistik; başlangıç noktası tü-ketici, uç noktası ise hammadde tedarikçileri olan bir yığın işletme yerine, bunların tamamını ifade eden tek bir firma görünümündedir. Şirketlerin iç çalışmalarını en uygun ve basit bir şekle getirir. Aynı zamanda tüm tedarik zincirinin çalışması-nı inceler ve çalışmaları iyileştirerek şirketlerin tüketiciye karşı yapmaları gerekenleri en uygun duruma getirme olanaklarını da sağlarlar.

Lojistik hizmetlerini geliştirmek için firmamız adına göz önünde bulundurabileceğimiz ve de-ğerlendirebileceğimiz kalemler aşağıdaki gibidir. Dolayısı ile bu kalemler göz önünde bulunduru-larak tedbirler alınması, bu hizmeti sağlayan fir-

maların çağdaşlaşması ve maliyetlerini azaltması bizlerin de piyasalarda rekabet gücünü arttıra-caktır.

1. Müşteri Hizmetleri

Lojistik hizmetleri tarafından doğru zamanda, doğru yerde, doğru durumda, doğru fiyatta, doğ-ru bilgiyle hizmet anlayışı sağlanmalıdır.

2. Hız

Lojistik hizmetlerinde en önemli değerlendir-me kalemlerinden biri de hızdır. Hız, malın ihra-catçıdan teslim alınarak ithalatçıya ulaşana kadar geçen süresi ile değerlendirilmektedir. Günümü-

zün yüksek seviyedeki iletişim ve ulaşım teknolojileriyle bu süreler birkaç saatten birkaç hafta ya da aya kadar ulaşabil-mektedir. Doğal olarak bütün müşteriler siparişin en hızlı şekilde teslim edilmesini isterler. Fakat hız aynı zamanda maliye-ti de birlikte getirir, ki bütün müşteriler maksimum hız istemezler, özellikle de bu onlara pahalıya mal olacaksa.

3. Uyum

Hizmetin hızlı olması tabii ki işletme-ler için önemlidir fakat birçok firma için uyum hızdan daha önemlidir. Çünkü ar-tık müşteriler siparişlerini verirken teslim edilmesi gereken tarihi de belirlemekte-

dirler. Yani önemli olan tedarikçinin planı değil, müşterinin istekleridir. Müşterinin belirlediği za-manda ürünün eline geçmesi uyumun sağlandı-ğını gösterir; ne daha önce ne daha sonra.

4. Esneklik

Esneklik, firmanın, özel durumlarda ya da bek-lenmedik müşteri istekleriyle karşılaşıldığında, bu istekleri karşılayabilme yeteneği ile alakalıdır. Mesela teslimat işlemi için standart yol müşte-rinin istediği bütün ürünü müşterinin deposuna

Lojistik; başlangıç noktası tüketici, uç noktası ise hammadde tedarikçileri olan bir yığın işletme yerine, bunların tamamını ifade eden tek bir firma görünümündedir. Şirketlerin iç çalışmalarını en uygun ve basit bir şekle getirir.

Lojistik HizmetleriBir Yönetim Stratejisi Gerektirir

Tamer TAŞKINEGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI

ANKARA SANAYİ ODASI OCAK/ŞUBAT 200828

Page 6: Forum - ASO · 2016-04-10 · yetlerinin firmaların rekabet gücü üzerindeki olumsuz etki-leri en aza indirilebilecektir. entegrasyon sayesinde taşıma maliyetlerinde olumlu gelişme-ler

asoforum

Hizmetin hızlı olması işletmeler için önemlidir fakat birçok firma için uyum hızdan daha önemlidir. Müşteriler siparişlerini verirken teslim edilmesi gereken tarihi de belirlemektedirler. Önemli olan tedarikçinin planı değil, müşterinin istekleridir.

kü eğer böyle bir aksamadan önceden haberleri olursa, müş-terilerin de aktivitelerini bu duruma göre yeniden düzenle-meleri mümkün olacaktır.

7. Müşteri Tatmini

Müşterinin beklentileri ve tedarikçinin performansı ortak bir noktada buluşursa, müşteri tatmin olmuş demektir. Tam tersi de, eğer müşterinin beklentilerine göre tedarikçinin performansı düşükse, o zaman müşteri tatmin olmamış de-mektir.

Lojistik olarak bu tatmini sağlayabilmek için müşteri bek-lentilerinin ne olduğu çok iyi anlaşılmalıdır.

8. Müşteri Beklentileri

Müşterilerin tedarikçilerle bir iş anlaşması yaptığında el-bette ki birçok beklentileri olur. Bu beklentiler tedarikçinin temel lojistik hizmetleri platformu etrafında oluşur, ki bu platform bulunurluk, performans ve güvenilirlikten meydana gelir. Bu kriterler doğru şekilde yerine getirildiğinde müşteri beklentileri karşılanmış olur.

9. Güvenilirlik

Güvenilirlik, lojistik hizmetlerinde-ki en temel konulardan biridir. Eğer tedarikçi ertesi gün için söz verdiği teslimatı iki gün sonra yapıyorsa bu o firmanın güvenilir olmadığını gösterir. Eğer tedarikçi 100 birimlik bir siparişi kabul ediyorsa, teslim edeceği miktar tam olarak 100 birimdir. Müşteri sa-dece bu kadarlık bir teslimatla tatmin olmuş olur. Burada lojistik hizmetleri tarafından müşterilerin hasar, dokü-mantasyon, doğruluk gibi konularda da beklentileri karşılanmalıdır.

10. Ulaşabilirlik

Girişten kasıt, tedarikçinin lojistik hizmetlerine rahat ve kolay bir şekilde ulaşabilmesidir. Tedarikçi çabuk cevap ve-rilmesinden önce bilgi alacağı kişilere de kolay ulaşabilmek ister.

11. İletişim

İletişim, bilginin sadece müşteri istediğinde verilmesi de-ğil, müşterinin böyle bir talebi olmadan düzenli bir şekilde bilgilendirmek anlamına gelir. İşletmeler sürprizlerden hoş-lanmazlar ve de bu yüzden önceden bilgilendirilmek çok önemlidir.

12. Güvenlik

Güvenlik, müşterinin bir tedarikçiyle çalışırken oluşabile-cek risk ve şüphe duygusuyla ilgilenir. Müşteri, tedarikçinin

nakletmektir. Fakat bazen hem işletmeler için hem de müşteriler için sevkiyatta de-ğişiklikler olabilir. Bu durum-da işletmeler için esneklik gerektiren bazı tipik operas-yonlar ve lojistik hizmetlerin-den beklenenler şunlardır:

Temel hizmet anlaşmasın-daki teslim noktası değişiklik-lerine uyum sağlayabilmek.

Nadir olarak gerçekleştiri-len satış ve pazarlama prog-ramlarına destek olmak.

Tedarikteki aksamalar için hızlı ve doğru çözüm yolları.

Özel müşteriler için tek se-ferlik ısmarlamalar.

5. Gecikme Önleme

Bir şirket lojistik organizas-yonlarını ne kadar iyi ayarlar-sa ayarlasın gecikmeler mey-dana gelebilir. Burada önemli olan nokta bu aksamanın lojistik hizmetleri tarafından müşterinin haberi olmadan, müşteriye hissettirilmeden çözümlenmesidir.

6. Hizmet Güvenilirliği

Güvenilirlik, nakliyelerin hasarsız geçekleşmesi, fatu-raların hatasız olması, tes-limatların doğru yere yapıl-ması ve tam olarak istenen miktarda ürünün müşterinin eline geçmesi demektir. Bu-nun yanında hizmet güveni-lirliği müşteriye sipariş duru-munun ve sipariş işleminin ne durumda olduğunu göz önün-de bulundurarak sürekli bilgi vermeyi de gerektirir.

Müşteriler artık tamamlan-mamış siparişler gibi prob-lemlerin bildirilmesinin sipa-rişin tesliminden daha önemli olduğunu düşünüyorlar. Çün-

Güvenilirlik lojistik hizmetlerindeki en temel konulardan

biridir. Burada lojistik hizmetleri

tarafından müşterilerin hasar,

dokümantasyon, doğruluk gibi konularda da

beklentileri karşılanmalıdır.

ANKARA SANAYİ ODASI OCAK/ŞUBAT 2008 29

Page 7: Forum - ASO · 2016-04-10 · yetlerinin firmaların rekabet gücü üzerindeki olumsuz etki-leri en aza indirilebilecektir. entegrasyon sayesinde taşıma maliyetlerinde olumlu gelişme-ler

asoforum

2- ÖTV’siz yakıt alma konusunda bakanlığın çok ciddi ve titiz çalışma yapması uygun olacaktır.

3- RORO ile çıkışta ve girişte keyfi zamların ve tekelleşmenin önlenmesi sağlanmalıdır.

4- C-2 yetki belgesi verilmesinin disipline edilmesi için çalışma yapıl-ması ve muvazaalı nakliyecilerin ayık-lanması gereklidir.

5- Yedek parça ve bakım ücretleri için belli firmaların parça ve servis ücretlerinde standardizasyon sağlanma-lıdır.

6- Ticaret Odaları gelen yüklerde deniz acenteleri tah-mil, tahliye ve boşaltma için 450-600 YTL almaktadır. Bu rakam 200 YTL civarına düşürülmelidir.

7- Nakliyeci ordino ücretleri çok yüksektir. Düşürülme-si gereklidir.

8- Gemilerle gelen boş konteyner gümrükten alınırken çıkışta doldurulan form için 85 $ alınmaktadır. Deniz Taşı-macılığı Derneği tarafından tespit edilen bu ücret yüksek-tir. Bakanlıkça denetlenmelidir.

Lojistik hizmetlerini veren firmaların, kadrolarını eği-timlere yollayan, dışarıdan aldığı danışmanlıkla iş sü-reçlerini planlayan, verdiği hizmeti satın aldığı bilgisa-yar sistemlerinde takip eden, araç yapılarını değiştiren, araçlarını uydudan takip eden, depo kapasitelerini birkaç kere katlayan, bütçeler yapan, projelerle çalışan, çalışma ortamlarını çağdaşlaştıran, çalışanlarına “insan” gözü ile bakan, yabancı kuruluşlarla iş yapacak yabancı dil bilgisi olan, yönetimini kurumsallaştıran firmalar olması gerekir. Gelecek, bu şirketlerin ve bu şirketler gibi çalışmaya ka-rarlı yeni şirketlerin geleceğidir.

performansına göre planlarını yapar. Teslimat zamanlarına göre üretim programını ya-par, makineler alır, üretim hattını düzenler. Eğer sipa-rişler zamanında ya da doğru ve tam bir şekilde gelmezse, planlarını değiştirmek zorun-da kalırlar. Bu noktada lojis-tik hizmetlerinin vaat ettikleri ve vaatlerini yerine getirmesi çok önemlidir.

13. Teknoloji

Lojistik hizmetlerinin dün-yadaki teknolojik yenilikleri takip etmesi ve uygulaması işletmeler için büyük önem taşımaktadır. Günümüzde yükünü lojistik hizmetlerine teslim eden bir işletme gün gün aracın haritadaki yol du-rumunu gözlemlemeyi talep edebilmektedir.

Lojistik hizmetlerinin belirlediğimiz kriterlere göre gerçek anlamda hiz-met verebilmesi için;

1- Katma Değer Vergisi Kanununun istisnaları dü-zenleyen 13. maddesinin; a bendinde “Faaliyetleri kısmen veya tamamen deniz, hava ve demiryolu taşıma araçları-nın, yüzer tesis ve araçların kiralanması veya çeşitli şe-killerde işletilmesi olan mü-kelleflere bu amaçla yapılan deniz, hava ve demiryolu ta-şıma araçlarının, yüzer tesis ve araçlarının teslimleri, bu araçların imal ve inşaası ile ilgili olarak yapılan teslim ve hizmetler ile bunların tadili, onarım ve bakımı şeklinde ortaya çıkan hizmetler,” ve b bendinde “Deniz ve hava taşıma araçları için liman ve hava meydanlarında yapı-lan hizmetler” Katma Değer Vergisinden istisna edilmiştir. Ancak, burada liman aktar-malı demiryolu taşımacılığına da tam istisna uygulanması gerekmektedir.

Müşteriler artık tamamlanmamış

siparişler gibi problemlerin

bildirilmesinin siparişin

tesliminden daha önemli olduğunu

düşünüyorlar.

ANKARA SANAYİ ODASI OCAK/ŞUBAT 200830

Page 8: Forum - ASO · 2016-04-10 · yetlerinin firmaların rekabet gücü üzerindeki olumsuz etki-leri en aza indirilebilecektir. entegrasyon sayesinde taşıma maliyetlerinde olumlu gelişme-ler

asoforum

Taşıma giderleri ve maliyetleri, günümüz-de uluslararası ticaretin hacmini etkileyen önemli faktörler arasında yer almaktadır.

Bu açıdan bakıldığında özellikle taşıma giderleri ihracat yapan birçok ülke için önemli bir rekabet aracı olmaktadır. Son yıllarda dış ticaret rakam-ları hızla büyüyen ülkemiz açısından da, taşıma maliyetleri giderek daha fazla önem kazanmaya başlamıştır.

Son 50 yılda Türkiye’de taşıma-cılık hizmetleri talebi önemli ölçüde artış göstermiştir. Ortalama olarak 1950’den beri ülkemizdeki talep, ki-lometre başına yolcu ve yük miktarı olarak yılda yaklaşık yüzde 8 oranında artmaktadır. Taşıma biçimine göre ka-rayolu taşımacılığına talep yılda yüzde 8, demiryolu taşımacılığına yüzde 2, deniz taşımacılığına yüzde 5 ve hava-yolu taşımacılığına olan talep yüzde 16 oranında artış göstermektedir. Birçok gelişmekte olan ülkede olduğu gibi Türkiye’de de karayolu taşımacılığı hem yük hem de insan taşımacılığında en önemli paya sahip taşıma bi-çimidir.

Türkiye, her geçen yıl artan dış ticareti ve eko-nomik potansiyeli ile hızla bölgesel ve küresel bir lojistik üs haline gelmektedir. Bu bakımdan tüm taşıma türlerine yönelik altyapılarının eşit ve dengeli şekilde geliştirilmesi de gerekmektedir. Uluslararası rekabetin çok hızlı arttığı günümüz-de yüksek taşıma maliyetleri, ithalat girdilerinin maliyetlerini arttırırken, ihracatçı firmalar artan bu maliyetleri nedeniyle ihraç fiyatlarını düşür-mek zorunda kalmakta, dolayısıyla ülkenin ve firmanın ihracat gelirleri de ister istemez azal-maktadır.

Yapılan çalışmalar göstermiştir ki, uluslara-rası taşıma maliyetlerinde yüzde 10 oranındaki bir artış, uluslararası ticarette yüzde 20 oranın-da azalmaya neden olmaktadır. Bu bakımdan dünya çapında taşıma maliyetlerinde sağlanacak

maliyet düşüşleriyle beraber, özellikle tarife dışı engellerin de ortadan kaldırılması sonucunda ül-kelerin döviz gelirlerinde ciddi artışlar meydana gelmesi beklenmektedir.

Bu veriler doğrultusunda ülkemizde özellikle Anadolu’daki illerimizde üretim yapan sanayici-lerimiz açısından ulaştırma ve taşıma maliyetleri

ile taşıma şekilleri her geçen gün daha büyük bir sorun haline gelmektedir.

Bu ortamda Eskişehir, coğrafi ko-numunun verdiği avantaj, karayolu ve demiryolu ağlarının kesişim noktasında bulunması sebebiyle, ulaşım ve taşıma-cılık konusunda diğer Anadolu kentlerine göre nispeten daha az sorun yaşamakla birlikte, uzun yıllardır çözülemeyen so-runlarımız da mevcut bulunmaktadır.

Bu sorunların başında, yıllardır üzerin-de çalışma yapılan, yurtdışından finans-manı sağlanmış ve inşaat çalışmalarına

başlanmış olmasına rağmen bir türlü neticelen-dirilemeyen ve yıllardır ağır aksak devam eden Sakarya-Bozüyük arasındaki karayolunun, ge-nişletme çalışmaları gelmektedir. Mevcut olan tek hatlı yolun genişletilerek çift şeritli hale ge-tirilmesi hem Eskişehir sanayiinin hem Bilecik ve Bozüyük’teki sanayi kuruluşlarının en büyük beklentilerinin başında gelmektedir. Ayrıca bu güzergah, İstanbul’un güneyde kalan illerimize ulaşımında da hayati rol oynayan bir yol vazifesi görmektedir. Mevcut yolun dar olması ve zorlu bir arazi yapısına sahip olması nedeniyle taşı-ma maliyet ve süreleri uzamakta, bu da büyük oranda ihracata yönelik üretim yapan Eskişehir sanayiine ciddi anlamda maliyet olarak yansı-maktadır.

Eskişehir sanayii açısından diğer bir sorun ise, ilimize en yakın liman olma özelliğini taşı-yan Bursa-Gemlik Limanına, mevcut karayolu imkanının geliştirilmesinin yanı sıra demiryolu bağlantısının kurulamamış olmasıdır. Bu güzer-gahta bir demiryolu hattının kurulması bu hat

Son yıllarda dış ticaret rakamları hızla büyüyen ülkemiz açısından da, taşıma maliyetleri giderek daha fazla önem kazanmaya başlamıştır.

Daha Fazla İhracat İçin Ulaşım Altyapısının İyileştirilmesi ve

Çeşitlendirilmesi Gerekli

Savaş M. ÖZAYDEMİRESKİŞEHİR SANAYİ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI

ANKARA SANAYİ ODASI OCAK/ŞUBAT 2008 31

Page 9: Forum - ASO · 2016-04-10 · yetlerinin firmaların rekabet gücü üzerindeki olumsuz etki-leri en aza indirilebilecektir. entegrasyon sayesinde taşıma maliyetlerinde olumlu gelişme-ler

asoforum

larak, bu alandaki atıl kapasitenin sürekli olarak kullanılması imkanı sağlanacaktır. Demiryollarıyla taşıma hizmetleri yay-gınlaştıkça, karayoluyla taşıma maliyetleri rekabet nedeniyle

önemli oranda düşeceği için bu durum üre-tici ve ihracatçılara da diğer büyük bir fırsat olarak zaman içinde ortaya çıkacaktır.

Demiryolunun sunduğu fiyat avantajının tüm illere yaygınlaştırılmasının yanı sıra mevcut demiryolu ağına ilave güzergahlar eklenerek, bilhassa Marmara ve Ege bölge-sindeki tüm limanlara demiryolu bağlantısı-nın kurulması da sağlanmalıdır.

Eskişehir Sanayi Odası, OSB’deki sanayi kuruluşlarının lojistik hizmetlerine verdiği-miz önemin bir göstergesi olarak, firmala-rın taşımacılık hizmetlerini mümkün olduğu kadar tek bir merkezden tedarik edebilme-leri, rekabet ortamı tesis ederek en uygun fiyata ürünlerini taşıtabilmeleri amacıyla

kurduğumuz “Lojistik Merkez”imiz 2003 yılında hizmete gir-miştir. Merkezde nakliyat ofisleri, kargo firmaları, geniş bir TIR parkı, akaryakıt istasyonu, tamirhane ve terminal bina-sı bulunmaktadır. Lojistik Merkez her yönüyle Türkiye’de bir ilk olup, tüm işlemler on-line olarak açık eksiltme usulüyle internet üzerinden gerçekleşmektedir. Bu merkez sayesin-de OSB’deki sanayi kuruluşlarının taşımacılık maliyetlerinde önemli oranda tasarruf sağlanmış olup, merkezin işlem hac-mi her geçen yıl artmaktadır.

Eskişehir sanayii açısından diğer önemli bir proje olan Eski-şehir Çevre yolunun 45 km bölümünün üç şeride çıkartılma-sı ve OSB bağlantısının iyileştirilmesine yönelik çalışmalara 2007 yılının son aylarında başlanmış olup, bu hattın 2008 yılı içinde tamamlanmasıyla son yıllarda sorun haline gelmeye başlayan karayolu trafiğinde önemli bir rahatlama ve ulaşım kolaylığı da sağlanacaktır.

Lojistik hizmetleri, ihracatı hızla yükselen Türkiye’de çok daha fazla önem kazanmaktadır. Bu bakımdan hükümetimi-zin özellikle Anadolu kentlerimizin ve özellikle sanayi de belli noktalara gelmiş illerimizin giderek büyük bir sorun haline gelmeye başlayan ulaştırma sorunlarının çözümü konusun-da daha gayretli olması ve her ilin ihtiyaçları doğrultusunda pratik ve akılcı çözümler geliştirmesi en önemli beklentimiz-dir. Ulaştırma hizmetleri konusunda yıllardır sürüncemede kalan projeler öncelikli olarak tamamlanmak suretiyle, dış ticaretteki fiyat ve zaman avantajımızın daha da gelişmesine önemli oranda katkı sağlanmış olacaktır.

üzerinde üretim yapan sanayi kuruluşlarına önemli oranda fi-yat avantajı ve zaman tasarrufu sağlayacaktır.

Türkiye’de demiryolu sana-yiinin kurulup gelişmesinde en önemli merkez olan Eskişehir’de, sanayimizin demiryolu taşımacı-lığından daha çok yararlanabil-mesi konusunda Odamız tara-fından yıllardır önemli projeler yürütülmektedir.

Bu kapsamda Eskişehir Or-ganize Sanayi Bölgesi ile TCDD tarafından OSB yakınında Ha-sanbey mevkiinde kurulma çalışmaları süren “Lojistik Merkez” ara-sında demiryolu hat-tının inşaasına yönelik bir anlaşma geçtiğimiz günlerde imzalanmış-tır. Eskişehir sanayii açısından çok büyük önem taşıyan bu proje ile söz konusu hattın altyapı ve inşaat ça-lışmaları kısa sürede tamamlanarak, 2008 yılı Eylül ayında hattın ulaşıma açılması plan-lanmaktadır. Bu hattın kurulmasıyla 2007 yı-lında yaklaşık 800 milyon dolara ulaşan Eskişehir OSB’nin ihra-catı, demiryolu taşımacılığının sağladığı maliyet avantajı ile önümüzdeki yıllarda daha da ar-tacaktır. Ayrıca OSB içine kadar demiryolu hattının kurulmasıyla birlikte, özellikle bu tür taşıma hizmetlerinden yararlanmak is-teyen büyük sanayi kuruluşları için, Eskişehir OSB yeni yatırım-lar bakımından daha da avantajlı bir konuma gelmiş durumdadır.

Demiryollarının sunduğu avantajlardan daha fazla yarar-lanılması bakımından, özellikle İç Anadolu bölgesindeki iller-de mevcut demiryolu hatlarıyla OSB’ler arasında ara bağlantılar sağlayarak, sanayi kuruluşla-rının ihracata yönelik ürünleri-nin limanlara ulaştırılmasında önemli oranda maliyet ve yeni yatırım çekme avantajı sağlana-caktır. Bu şekilde karayollarının üzerindeki giderek ağırlaşan yük taşımacılığı demiryoluna kaydırı-

Eskişehir, coğrafi konumunun verdiği avantaj, karayolu ve demiryolu ağlarının kesişim noktasında bulunması sebebiyle, ulaşım ve taşımacılık konusunda diğer Anadolu kentlerine göre nispeten daha az sorun yaşamakla birlikte, uzun yıllardır çözülemeyen sorunlarımız da mevcut bulunmaktadır.

ANKARA SANAYİ ODASI OCAK/ŞUBAT 200832

Page 10: Forum - ASO · 2016-04-10 · yetlerinin firmaların rekabet gücü üzerindeki olumsuz etki-leri en aza indirilebilecektir. entegrasyon sayesinde taşıma maliyetlerinde olumlu gelişme-ler

asoforum

Küreselleşme ve teknolojideki baş dön-dürücü gelişme tüm yaşamımızda ol-duğu gibi iş yapış biçiminde de büyük

değişikliklere yol açmıştır. Günümüzün lojistik, nakliye ve iletişim imkanları sayesinde artık dün-yanın herhangi bir yerinde üretim yapılabilmekte-dir. Aynı şekilde üreticiler, en kaliteli ve en uygun fiyatlı girdileri dünyanın herhangi bir yerinden temin edebilmektedirler. Küreselleşmenin getir-diği imkanlarla birlikte son yıllarda dünya ticaret hacminde büyük bir artış gerçekleşmiştir. Ticaret hacminin artması taşımacılık faaliyetlerinin de artması anlamına gelmektedir. Diğer taraftan, küresel rekabet koşullarında hızlı teslimat önemli bir rekabet avantajı haline gelmiştir. Bu çerçe-vede, lojistik sektörü ve bu sektörün belkemiği diyebileceğimiz taşımacılık, kü-resel rekabe-tin vazgeçilmez bir parçası ha-line gelmiştir. 2007’de ihraca-tımız 107 milyar doları aşmıştır. İhracat hedefi-miz her geçen

yıl yükselmekte, ihracat ürünlerimizin ve pazar-larımızın sayısı her ge-çen yıl artmaktadır. Bu koşullarda, taşıma mali-yetleri, şirketlerimiz için önemli bir gider kalemini oluşturmaya başlamış-tır. Türkiye ihracatının yüzde 40’ından fazlası karayolu, yüzde 49’u da denizyolu ile yapılmakta-dır. İthalatının ise yüzde 23’ü karayolu, yüzde 59’u denizyolu ile gerçek-leştirilmektedir. Pahalı olmasına rağmen ülke-mizde karayolu taşımacılığı yaygındır. Deniz ta-şımacılığımız maalesef yeterince gelişmemiştir. Demiryollarımız da beklentileri karşılamaktan uzaktır. Havayolu taşımacılığı ise yüksek mali-yetlidir. Şirketlerimizin taşımacılık maliyetleri, bu dört taşıma şeklinden hangisinin seçildiğine bağlı olarak değişmektedir. Taşıma maliyetlerini düşürmede, doğru seçimin çok önemli olduğu-nu, doğru seçimle maliyetlerin ciddi miktarlarda düşürülebileceğini biliyoruz. Bu noktada geliş-miş bir lojistik sektörü büyük önem taşıyor.

C. Tanıl KÜÇÜKİSTANBUL SANAYİ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI

Taşıma maliyetlerini düşürmede doğru

seçimin çok önemli olduğunu, doğru

seçimle maliyetlerin ciddi miktarlarda

düşürülebileceğini biliyoruz. Bu nokta

da gelişmiş bir lojistik sektörü

büyük önem taşıyor.

Bulunduğu Coğrafi Konum Dikkate Alındığında Ülkemizin Lojistik Bir Üs Olma

Potansiyelinin Ne Kadar Yüksek Olduğu Ortadadır

Küreselleşmenin getirdiği imkanlarla birlikte son yıllarda dünya ticaret hacminin artması taşımacılık faaliyetlerinin de artması anlamına gelmektedir. Diğer taraftan, küresel rekabet koşullarında hızlı teslimat önemli bir rekabet avantajı haline gelmiştir. Bu çerçevede, lojistik sektörü ve bu sektörün belkemiği diyebileceğimiz taşımacılık, küresel rekabetin vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir.

ANKARA SANAYİ ODASI OCAK/ŞUBAT 2008 33

Page 11: Forum - ASO · 2016-04-10 · yetlerinin firmaların rekabet gücü üzerindeki olumsuz etki-leri en aza indirilebilecektir. entegrasyon sayesinde taşıma maliyetlerinde olumlu gelişme-ler

asoforum

malıdır. Böylece taşına-cak yük miktarı artacak, ihracat ve üretim nokta-ları birbirine bağlanacak, sanayici için daha ucuz bir taşıma sistemi kurul-muş olacaktır.

Limanlarımızdaki altya-pı yetersizlikleri de sorun yaratmaktadır. Özelleştirme faaliyetleri hızlandırılarak bu yetersizlikler azaltılabilir. Gümrük kapıları iyileştirilmelidir. Sektöre yabancı sermayenin girmesi teşvik edilebilir. Böyle-likle sektördeki rekabet ortamı daha da gelişecektir.

Bulunduğu coğrafi konum dikkate alındığında ülkemizin lo-jistik bir üs olma potansiyelinin ne kadar yüksek olduğu ortada-dır. Dünya lojistik pazarındaki payımızı büyütmek istiyorsak, bu konuda daha hızlı hareket etmemiz gerekiyor. Bunun için öncelikle, taşımacılık altyapımızı geliştirmek gerekiyor. Dünya-daki örnekler, entegre demiryo-lu ve denizyolu taşımacılığının daha verimli olduğuna işaret etmektedir. Sanayimizin demir-yollarından yeterli faydayı sağ-layabilmesi için ana demiryolları ile üretimin yapıldığı yerlere ara demiryolu bağlantıları kurulma-sı özendirilmeli; üretim yerlerin-den alınan malların demiryolları ile limanlara ulaşması sağlan-

Dünya lojistik pazarındaki payımızı büyütmek

istiyorsak, bu konuda daha hızlı hareket etmemiz, bunun için de öncelikle, taşımacılık

altyapımızı geliştirmek gerekiyor.

ANKARA SANAYİ ODASI OCAK/ŞUBAT 200834

Page 12: Forum - ASO · 2016-04-10 · yetlerinin firmaların rekabet gücü üzerindeki olumsuz etki-leri en aza indirilebilecektir. entegrasyon sayesinde taşıma maliyetlerinde olumlu gelişme-ler

asoforum

Taşıma maliyetleri kimi sektörlerde çok büyük önem arz ederken, kimi sek-törlerde ise orta değerde bir önem arz

etmektedir. Bizim kendi bölgemizde sanayinin yapısına baktığımız zaman, yapılan üretimler-de taşıma maliyetlerinin birim maliyetleri içerisindeki payı yüksek durumda. Kayseri bir liman şehri değil ama biz Kayseri’deki üyelerimizin işini kolaylaştırmak adına şehri-mizde bir konteynır istasyo-nu yaptırdık. Özel sektör ile birlikte bu istasyonda dahili nakliyeleri bir miktar düşür-me imkanımız oldu. Dünyanın çeşitli ülkelerine ulaşılması açısından Kayseri güzel bir merkezde. Demir-yolu için limitler yüksek görülebilir ama diğer yönden bakıldığı zaman bazı avantajlarımızın olduğu görülmektedir. Kayseri’den 48 saat içerisinde Bağdat ve Tahran’a, 72 saat içeri-

sinde ise Almanya’nın her şehrine ulaşmamız mümkün.

Bu konuda hükümetlerin sanayicimizin ve işadamlarımızın sorunlarına eğiliyor olması çok önem arz ediyor. Biz bu dönemde bu bilinci gö-

rüyoruz. Öncelikle altyapı yatırımları-nın dört dörtlük yapılması gerekiyor. Özellikle demiryolu ağının genişleti-lerek önemli merkezlere kadar geti-rilmesi lazım. Biliyorsunuz cumhuri-yetten sonra demiryollarına yatırım yapılamadı maalesef. Biz Türkiye’nin demir ağlarla kaplanmasını ister-dik. Demiryolları ihracatçı açısından önemli bir ulaşım ağı. Diğer taraftan artık Türkiye’de lojistik imkanlarının modern bir firmanın eli ile yapılmakta

olması bizi memnun etmekte. Lojistik sektörü-nün gelişmesi ile istihdam olanakları her geçen gün artarken, iç piyasa dinamiklerinin daha da hareketlenmesi anlamına gelmektedir.

Öncelikle Altyapı Yatırımlarının Dört Dörtlük Yapılması Özellikle Demiryolu Ağının

Genişletilerek Önemli Merkezlere Kadar Getirilmesi Gerekiyor

Mustafa BOYDAKKAYSERİ SANAYİ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI

Bu konuda hükümetlerin, sanayicimizin ve işadamlarımızın sorunlarına eğiliyor olması çok önem arz ediyor. Cumhuriyetten sonra demiryollarına yatırım yapılamadı. Biz Türkiye’nin demir ağlarla kaplanmasını isterdik.

ANKARA SANAYİ ODASI OCAK/ŞUBAT 2008 35

Page 13: Forum - ASO · 2016-04-10 · yetlerinin firmaların rekabet gücü üzerindeki olumsuz etki-leri en aza indirilebilecektir. entegrasyon sayesinde taşıma maliyetlerinde olumlu gelişme-ler

asoforum

Dünyamızda küreselleşme ile birlikte ticaret hacmi de giderek artmaktadır. Dünya pazarları artık ortak pazar ha-

line gelmiştir. Tüm bunlar ile beraber ticaretin en önemli unsurlarından biri olan lojistiğin önemi daha da artmıştır.

Ülkemizin üç tarafının denizler ile çevrili olması ve Asya’yı Avrupa’ya bağlayan jeopolitik avan-tajımız, lojistik konusunda ülkemizin önemli bir noktaya gelmesine yetmemiştir.

Lojistik, ülkelerin dış ticaretlerinde de büyük bir öneme sa-hiptir. Lojistik mali-yetlerinin azaltılması, doğrudan firmanın maliyetlerini düşür-mekte ve firmaların rakipleri ile daha rahat reka-bet edebilmesine olanak tanımaktadır.

Yapılan araştırmalar firmaların lojistik maliyet-lerinin cirolarının yaklaşık yüzde 6’sını oluştur-duğunu, bu oranın sektörler itibari ile incelendi-ğinde, otomotiv sanayinde yüzde 4,4, tüketim mallarında yüzde 6,3’ünü, makine sanayinde ise yüzde 7,6’sını oluşturduğunu gösteriyor. Rekabe-tin bu kadar yoğun olduğu günümüz şartlarında lojistik maliyetlerindeki küçük düşüşlerin rekabet konusunda ne kadar önemli bir hale geldiği bu verilerden açıkça görülmektedir.

Kocaeli incelendiğinde, bir Körfezin etrafında ve transit geçiş yollarının üstünde konumlanması ile lojistik konusunda ciddi bir avantaja sahiptir. 1965 yılından günümüze hızlı bir sanayileşme-nin yaşanmasının en büyük nedenlerinden biri de kuşkusuz üstün lojistik avantajlarıdır.

Kocaeli’nde bulunan firmalar, gerek bölgede sayıları 40’ı aşmış liman ve özel iskelelerden, gerekse karayolu ve demiryolu avantajları ile

üretimlerini dünyanın her ye-rine ulaştırabilmektedirler. An-cak gelişmiş yöre kapsamında olduğu için birçok teşvikten mahrum olan Kocaeli sanayisi, üretim maliyetlerinin bir kısmı-nı bu avantaj ile iç bölgelerde teşvik kapsamında yer alan il-lere göre düşürebilmektedirler.

Kocaeli gibi sanayileşmiş şehirlerde üretim ko-nularında ihtisaslaşma, beraberinde lojistik ko-nusunda da ihtisaslaşmayı getirmektedir. Kocaeli bugün Türkiye’nin otomotiv üssü haline gelmiştir. Bölgede bulunan Ford, Hyundai, Honda, Askam ve Anadolu Isuzu gibi otomotiv ana sanayi fir-malarının ihracatları 3 milyar dolara yaklaşmış-tır. Bunlara yan sanayilerini de eklediğimizde çok büyük boyutlara gelmektedir. Tüm bu gelişmeler otomotiv sanayine yönelik bir liman ihtiyacı do-ğurmuştur ve Türkiye’nin ilk otomotiv limanının, önümüzdeki Mart ayında Gölcük’te hizmete gir-mesi planlanmaktadır.

Yılmaz KANBAKKOCAELİ SANAYİ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI

Yapılan araştırmalar firmaların lojistik maliyetlerinin, cirolarının yaklaşık yüzde 6’sını oluşturduğunu gösteriyor. Rekabetin bu kadar yoğun olduğu günümüz şartlarında lojistik maliyetlerindeki küçük düşüşlerin rekabet konusunda ne kadar önemli bir hale geldiği bu verilerden açıkça görülmektedir.

Ülkemizin Üç Tarafının Denizler ile Çevrili Olması ve Asya’yı Avrupa’ya Bağlayan

Jeopolitik Avantajımız, Lojistik Konusunda Ülkemizin Önemli Bir Noktaya Gelmesine

Yetmemiştir

ANKARA SANAYİ ODASI OCAK/ŞUBAT 200836

Page 14: Forum - ASO · 2016-04-10 · yetlerinin firmaların rekabet gücü üzerindeki olumsuz etki-leri en aza indirilebilecektir. entegrasyon sayesinde taşıma maliyetlerinde olumlu gelişme-ler

asoforum

ması gerekmektedir. Firmaların rekabetlerinde büyük önem arz eden lojistik konusunda yeni teşvik enstrümanları orta-ya konulmalıdır. Bugün firmaların birçoğu lojistik konusunu dış kaynak kullanımı ile gerçekleştirmekte ve bununla bera-ber hizmet sağlayan firmaların sayısı da hızla artmakta ve hizmetlerde de farklılaşma yakalanmaktadır. Bu farklılaşmış hizmetlerin firmalara daha az maliyetli olarak yansıması ve firmaların rekabet edebilmeleri için maliyetlerinde büyük bir kalem olan lojistik maliyeti oranlarının düşürülmesi gerek-mektedir.

Bu konu ile ilgili yukarıda da bahsedildiği gibi kümelenme konusunun üzerinde durulmalı, bu konuda firmalar teşvik edilmelidir. Kümelenme ile birlikte benzer konularda faaliyet gösteren firmaların lojistik ihtiyaçlarının ortak olarak daha düşük maliyet ile karşılanması sağlanacaktır. Lojistik seçimi

konusunda ise firma-lara çok düşük mali-yetli olan demiryolu ve denizyolunu özen-dirilmeli, firmaların birbiri ile entegre ol-muş ulaşım araçlarını ve dış ticaretlerinde diğerlerine göre çok daha ucuz olan deniz ulaşımının bu enteg-re ulaşımın içinde yer alması konusunda çalışmalar yapılmalı-dır.

Aynı şekilde Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşu olan TÜPRAŞ’ın ve çevresinde fa-aliyet gösteren petro-kimya firmalarının da dış ticaretleri ortak limanlardan gerçekleştiril-mektedir. Kocaeli’nde yukarıda belirtildiği gibi doğal kümelen-meler gerçekleşmiştir. TAYSAD Organize Sanayi Bölgesi, Plas-tikçiler Organize Sanayi Bölgesi, Kimyacılar Organize Sanayi Böl-gesi gibi kümelenmelerde, diğer ortak ihtiyaçlarda olduğu gibi lojistik konusunda da gelişmeler sağlanmıştır. Türkiye genelinde de benzer kümelenmeler yaratı-larak firmaların lojistik yanında diğer ortak ihtiyaçları da daha kolay bir şekilde karşılanabilir.

Tüm bunların yanında Kocaeli’nde üretimin bu kadar yoğun olması lojistik konusun-da ciddi altyapı eksikliklerini ortaya çıkarmıştır. 2006 yılında Kocaeli’nde bulunan limanlara 6,966 gemi giriş, 2,006 gemi çıkış yapmıştır. Aynı yıl İzmit Gümrükleri Başmüdürlüğüne bağlı gümrük idarelerine ise 55,058 tır giriş, 22,356 tır çıkış gerçekleştirmiştir. Bu yüklerin hepsi D-100, TEM otoyolu ve demiryolu ile taşınmaktadır. Li-manlardan kara ve demir yolu-na ciddi tıkanmalar yaşanmak-tadır. Yük hacimlerinin artması ile zaten mevcut olan trafik iyice artacaktır.

Tüm bunların ışığında, lojis-tiğin ülkenin iç ve dış ticaretin-de dolayısı ile ekonomisinde ne kadar önemli bir rol oynadığını görmekteyiz. Öncelikle mevcut altyapı sorunlarının bir an önce çözülüp yeni olanaklar sağlan-

Kocaeli gibi sanayileşmiş şehirlerde üretim konularında ihtisaslaşma, beraberinde lojistik konusunda da ihtisaslaşmayı getirmektedir.

Kocaeli’nde bulunan firmalar, gerek bölgede sayıları 40’ı aşmış liman ve özel iskelelerden, gerekse karayolu ve demiryolu avantajları ile üretimlerini dünyanın her yerine ulaştırabilmektedirler. Ancak gelişmiş yöre kapsamında olduğu için birçok teşvikten mahrum olan Kocaeli sanayisi, üretim maliyetlerinin bir kısmını bu avantaj ile iç bölgelerde teşvik kapsamında yer alan illere göre düşürebilmektedirler.

ANKARA SANAYİ ODASI OCAK/ŞUBAT 2008 37

Page 15: Forum - ASO · 2016-04-10 · yetlerinin firmaların rekabet gücü üzerindeki olumsuz etki-leri en aza indirilebilecektir. entegrasyon sayesinde taşıma maliyetlerinde olumlu gelişme-ler

asoforum

Küresel pazarlara açılma, üretici firma-lar açısından lojistik önemli bir rekabet unsurudur. Özellikle günümüzde yerel

pazarların daralması ve işletmelerin küresel pa-zarlara yönelmesi konunun önemini daha çok ar-tırmıştır. Bu da firmaları daha fazla ülke dışı satış ve alıma zorlamıştır.

Türkiye’de lojistik pazarın büyüklüğü yaklaşık olarak 4 milyar dolardır. Firmaların maliyetleri-ni incelediğimizde ise lojistik maliyetleri, toplam

maliyetlerinin yakla-şık yüzde 6 ile yüz-de 20’sine karşılık gelmektedir. Artan rekabet şartları içe-risinde, karlılıkları-nı korumak ve de-vamlılığını sağlamak isteyen firmaların maliyetlerini en aza indirmesi kaçınılmaz bir zorunluluktur.

Firmalar açısından rekabette öncelikli olan doğru malın, doğru zamanda ve doğru maliyetle müşte-rilerinin kullanımına sunmak ve bu sayede müş-teri memnuniyetini sağlamaktır. Çünkü, üretmiş olduğumuz ürünler, ne kadar kaliteli olursa olsun, doğ-ru fiyatta, doğru zamanda, doğru nitelikte ve doğru mekanda müş-terilerinize sunamazsanız rekabet şansınız kalmayacaktır. Ülkemiz-de lojistik kavramı son 5 yılda bu denli konuşulmaya ve tartışılmaya başlanmıştır. Çünkü, petrol fiyatla-rındaki artış ve işletme maliyetle-rindeki artış, işletmeleri bu konu-ları konuşmaya zorlamıştır.

Üyelerimizin rekabet gücü üze-rindeki lojistik maliyetlerinin olum-suz etkilerini gidermek için şu teş-vikler uygulanabilir:

Firmaların lojistik hizmetini birlikte kullanma-ları teşvik edilmelidir. Çünkü bölgede birbirine yakın sektörlerdeki işletmelerin bu konuda yapa-cağı işbirliği lojistik firmalarına yönelik pazarlık güçlerini artıracaktır. Bu da lojistik maliyetlerinin düşmesine sebep olacaktır.

Tren yolu ağının genişletilmesi gerekmektedir. Özellikle limanlara ve Ortadoğu pazarından Av-rupa pazarına kadar ağların genişletilmesi gerek-mektedir. Türk Cumhuriyetleriyle tarihten gelen birlikteliğimize dayanarak İpekyolu demiryolu hattı kurulmalı. Asya-Avrupa’yı birbirine bağla-yan jeostratejik konumumuz enerji hatlarında olduğu gibi ihracatımızdaki başarımızı daha çok üst düzeye taşıyacak, her zaman sahip olduğu-muz bölge liderliğimiz sürdürülebilir büyüme ile desteklenmelidir. 25 milyon tonluk bir kapasite ihmal edilemez.

Ayrıca, özellikli ürünlere yönelik yani zaman sorunu olan ürünlere yönelik havayolu kargocu-luğunun geliştirilmesi gereklidir.

Sonuç olarak, işletmeler ürünlerini kaliteli bir şekilde üretmek ve müşterilerine ulaştırmak zo-rundadır. Girdi maliyetlerinin arttığı ve karlılığın

en alt seviyede olduğu gü-nümüzde, bir de ağır lojistik maliyetlerinin altında sana-yicimizi ezmemek gerek-mektedir.

Taşımacılıktaki ağırlığın, karayollarından yavaş yavaş demiryollarına kaydırılması planı doğrultusunda Kon-ya Organize Sanayi Bölgesi yakınlarında yapılması plan-lanan Lojistik Köy Projesi de Konyalı sanayicilerimizin maliyetlerinin düşürülmesi-ne büyük katkı sağlayacak-tır.

Tahir BÜYÜKHELVACIGİLKONYA SANAYİ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI

Üretmiş olduğumuz ürünler, ne kadar kaliteli olursa olsun, doğru fiyatta, doğru zamanda, doğru nitelikte ve doğru mekanda müşterilerinize sunamazsanız rekabet şansınız kalmayacaktır. Ülkemizde lojistik kavramı son 5 yılda bu denli konuşulmaya ve tartışılmaya başlanmıştır. Çünkü, petrol fiyatlarındaki artış ve işletme maliyetlerindeki artış, işletmeleri bu konuları konuşmaya zorlamıştır.

Artan Rekabet Şartları İçerisinde, Karlılıklarını Korumak ve Devamlılığını

Sağlamak İsteyen Firmaların Maliyetlerini En Aza İndirmesi Kaçınılmaz Bir

Zorunluluktur

Dünya lojistik pazarındaki payımızı büyütmek istiyorsak, bu konuda daha hızlı hareket etmemiz, bunun için de öncelikle, taşımacılık altyapımızı geliştirmek gerekiyor.

ANKARA SANAYİ ODASI OCAK/ŞUBAT 200838