Kennarahskli slands

Leikir sem kennsluafer

Kennari: Ingvar Sigurgeirsson

Vormisseri 2008

Leikir sklastarfi

Mara Gubjrg ladttir

Viktora Rbertsdttir

Efnisyfirlit

Inngangur4

Frilegt sjnarhorn: gildi leikja uppeldi og menntun6

The Promise of Play8

1. ttur - The Mother of Invention8

ing leikja samkvmt ttinum9

The Roof Top School10

Frilegt sjnarhorn: Flokkar og tegundir leikja12

Flokkun samkvmt fjlgreindarkenningu Gardners13

Leikjabankinn samkvmt fjlgreindarkenningunni:14

Leikjarvefurinn Leikjarbankinn15

Leikir16

msir hugaverir leikjavefir17

KidsPsych!17

Room 10818

Teflgames.com18

run leikjabankans19

Nafna- og kynningarleikir hpstyrkingaleikir/hpeflileikir20

Kynningarleikir r Leikjabankanum20

sbrjtar af netinu21

Blrueikur21

Kstadansinn22

Baunahandtaki23

Gamlir og gir slenskir leikir24

tilegumaurinn24

tilegumannaleikur25

Fuglaleikurinn26

Tuleikur27

Fuglafit28

Leikir sem kveikjur30

Snghreyfileikir33

Hugroskaleikir35

Hva eru hugroskaleikir ?35

Okkar sjnarmi36

Leikir sem vi prfuum r heftinu Hugroskaleikir37

Nmspil og flkin tfl41

Hva eru spil?41

Handspil41

Borspil42

nnur spil43

Nmspil44

slenska fuglaspili44

Krossoraspili45

Gtur, rautir og heilabrjtar47

Myndagtur48

Dmi um eina af gtunum Leikjavefnum49

Rmfrirautir50

Einfld tfl og spil50

Sagnagtur51

Eldsptnagtur52

Rkleitargtur53

Rarautir54

Oraleikir55

Glgaleikurinn55

Tflubing56

Dulmlslyklaleikur57

Oraleikir58

Tlvuleikir59

Minnisleikur.59

Ferhyrningar59

rr r60

Talnaferningar60

Orakistur Krillu60

Stafaleikir Bnu60

Lukkuhjli61

rhyrningarnir61

Mat okkar61

Forriti lfur:62

Nokkur dmi um vefsetur63

Leikur Netinu64

Lokaor65

Heimildaskr66

Leyndarml kennslunnar er a bera viringu fyrir nemendunum.

Ralph Waldo Emerson [footnoteRef:2] [2: Stra tilvitnanabkin 1996:251]

essi upphafsor minna okkur mikilvgi ess a gta a velfer og viringu nemenda kennslu. egar essum orum er velt fyrir sr kemur huga a me v a tileinka sr viringu fyrir nemendu snum er tt vi a kennara ber a hafa nemendur sna huga er hann skipuleggur kennslu sna og allt sitt starf. Honum ber a bja eim upp fjlbreytni sklastarfi. Fjlbreytni felst v a leita missa leia til a nlgast sett markmi kennslu ein af essum leium eru leikir. Leikir sklastarfi, eins og vi hfum kvei a kalla mppuna okkar, skipta mikilu mli llu sklastarfi. Strax egar brn hefja sklagngu sna ea um lei og au koma leikskla fer starfi og nmi fram gegnum leik, brn eru alltaf a leika sr. Rannsknir hafa snt a brn lri best v umhverfi sem gefur eim kost a rannsaka, uppgtva og leika.[footnoteRef:3] [3: Fox, Jill Englebright. 2008 ]

Mappan er unnin nmskeiinu Leikir sem kennsluafer sem Ingvar Sigurgeirsson prfessor vi Kennarahskla slands kennir.

Markmi nmskeisins eru:

a efla skilning nemenda ingu og uppeldisgildi gra leikja

a nemendur ekki og geti skipulagt fjlbreytta leiki

a nemendur hafi fengi jlfun a undirba og stjrna margvslegum leikjum

a nemendur ekki heimildir um leiki sem nota m uppeldi og kennslu (handbkur, hugmyndabanka, efni Netinu)

a nemendur ekki Leikjavefinn-Leikjabankann, geti ntt sr hann og hafi lagt af mrkum til hans

a nemendur hafi auki huga sinn notkun leikja uppeldis- og sklastarfi [footnoteRef:4] [4: Ingvar Sigurgeirsson 2008a]

Nmskeiinu er skipt niur 12 efnistti sem hver inniheldur svokllu kennslubrf. Hvert kennslubrf fjallar um kvei vifangsefni ar sem nemendur eiga a kynna sr vel efni hverju sinni, fjalla um au kynni, prfa kvena leiki, rautir og spil og ra hugmyndir um hvernig hugsanlega er hgt a nta etta efni sklastarfi.

Vi kynntum okkur a sem var boi og fjllum um a hr essari mppu. Mppunni er raa upp efir kennslubrfunum sem gott er a fylgja eftir. Kaflarnir bera heiti hvers kennslubrfs a er a segja a vifangsefni sem var gangi hverju sinni.

a er okkar von a essi mappa geti nst sem flestum kennurum og ru hugaflki um gildi leikja uppeldi og roska barna.

Ga skemmtun!

Frilegt sjnarhorn: gildi leikja uppeldi og menntun

egar kemur a v a skilgreina leik er ekki um algilda skilgreiningu a ra enda eru skiptar skoanir um hvernig eigi a skilgreina hann. greininni Play as Curriculum bendir hfundurinn Francis Wardle a til su lkar hugmyndir tveggja hpa, annars vegar hpur foreldra, kennara og srfringa sem telja leik vera bestu leiina til a efla roska barna og undirba au fyrir lfi. Hins vegar s hpur ramanna, foreldra og stjrnmlamanna sem telja leik vera tmasun. [footnoteRef:5] [5: Wardle, Francis. 2008 ]

Jill Englebright, hfundur greinarinnar Back-to-Basics: Play in Erly Childhood, tekur undir skoun fyrri hpsins en hann telur leikinn mikilvgan tt roska barna og bendir a rannsknir sni a brn lri best v umhverfi sem gefur eim kost a rannsaka, uppgtva og leika.[footnoteRef:6] [6: Fox , Jill Englebright. 2008 ]

Wardle skilgreinir leik sem frjlsa athfn ar sem barni skapar leikinn stanum sr til ngju, s sjlfsprottinn en ekki fyrir fram kveinn, au setja sr sjlf leikreglur og byggja hann eigin veruleika. grein Englebright er leikur talinn vera athfn ea starfsemi ar sem ung og hraust brn taka virkan tt me kafa, s frjsl kvrun, sjlfssprottinn og hugaverur svo dmi su tekin.

Megining leiks grein Englebright er talinn vera roskandi fyrir fn- og grfhreyfingar barna, hafi miki gildi fyrir flagsorska eirra a au noti tungumli samskiptum sn milli og bregist vi tilfinningum hvers annars leiknum. myndarafli fr a njta sn sem og skpunarhfni eirra og flagsleg frni eirra eflist. etta su allt mikilvgir ttir roska barna og er v leikur eim mikilvgur. Einnig nta brn sr a sem au hafa mist upplifa sjlf, lesi um ea s ara gera leiki sna.[footnoteRef:7] [7: Fox , Jill Englebright. 2008 ]

Wardle telur megin ingu leiks liggja v a brn lra r upplsingar sem au urfa til a roskast. etta gerist me endurtekningu leik sem tryggir framfarir flags-, lkams- og vitrnum roska. Leikur gefur brnum einnig tkifri til a auka ekkingu sjlfum sr og heiminum kringum sig, ekkingu sem sar ntist eim nmi.[footnoteRef:8] [8: Wardle, Francis. 2008 ]

Okkar afstaa er s a leikur, lkt og lst hefur veri hr a framan, skiptir miklu mli fyrir roskaferil barna. n efa eflir hann flagsroska eirra og styrkir au samskiptum hvort/hvert vi anna. A nota leik nmi er gott til a auka huga barna v vifangsefni sem unni er me hverju sinni. Leikur veitir brnum glei, au skja leiki er vekja huga eirra setja sr reglur, sem reyndar fyrstu virka frekar einn veg en smm saman vera au mevitu um gildi reglna leikjum. leik f au tkifri til a nota a sem au kunna, au f trs fyrir tilfinningum snum og skpunarglein fr a blmstra og roskast.

Tengsl eru milli leikja barna og run hugsunar. grein Englebright er gert grein fyrir hugleiingum og skounum eirra Piagets og Vygotsky um tegsl milli leikja og runar hugans hj brnum. Piagets telur brn ekki endilega lra eitthva ntt gegnum leik hins vegar nota au leikinn til a jlfa og reyna a sem au hafa n egar lrt, a au leiki sr ngjunnar vegna en ekki til a bta vi ekkingu sna. Vygotsky ltur rum augum leiki v hann telur leikinn skipta miklu mli fyrir roska og run hugsunar hj brnum. Eins og Piaget taldi hann brn fa bi og reyna eitthva sem au hafa lrt en a auki lri au einnig eitthva ntt. Leikurinn btir vi hugsun barna en endurspegli hana bara ekki. greininni kemur einnig fram a rannsknir styji bar kenningarnar .e.a.s. kenning Piagets og Vygotsky, hins vegar er tali a a fari eftir v hvaa leikir eru gangi hverju sinni hvort au bti vi ekkingu sna ea fi hana og reyni eingngu.[footnoteRef:9] [9: Fox , Jill Englebright. 2008]

Regluleikir eru mikilvgir til a jlfa brn a skilja flagsleg gildi og reglur. Vi a a taka tt leikjum sem innihalda kvenar reglur roskast brn r v a vera mjg sjlfhverf a vira og fara eftir reglum sem eru algildar en ekki eingngu r sem au setja sjlf. etta er liur v a fa au og gera eim grein fyrir a a gilda reglur hinu daglega lfi eins og sumum leikjum.

The Promise of Play

Myndaflokkurinn The Promise of Play eru einstaklega hugaverir ttir um gildi leikja sem og gildi ess a skemmta sr. ttunum er fari yfir leiki ekki eingnu hj mannflkinu heldur einnig hj drum. Eftir a hafa horft ttina komumst vi a v a leikur bi til skemmtunar eins og nmi er hreint missandi og skapar trlega gott og gilegt andrmsloft. a voru heimskunnir vsindamenn er voru rgjafar vi ger ttanna ea au Jane Goodall, sem ekktir er fyrir rannsknir snar simpnsum, og Brian Sutton-Smith, en hann er menntunarfringur sem hefur srstaklega lagt sig eftir a a skilja hvaa hlutverki leikur gegnir uppeldi, sem og lfi flks llum aldri.[footnoteRef:10] [10: Ingvar Sigurgeirsson 2008b]

1. ttur - The Mother of Invention

Hvernig skilgreinir hfundur leikinn?

Hann ltur svo a allt sem er skemmtilegt flokkist undir hugtaki leikur, en segir um lei a leikurinn s eitthva miklu meira vegna ess a leikurinn hefur tluver hrif okkur og veldur okkur mikilli vellan. Leikurinn gefur okkur einnig tkifri til a fara t fyrir okkar daglegu skel, losa okkur vi kva, vi leyfum okkur meira leik en vi daglega iju ar sem hann er ekki raunveruleikinn. Leikurinn er okkur raun elislgur v flestar tegundir lfvera leika sr mismiki og mis flkinn htt, v flknari sem heilinn er v meiri fjlbreytni er leiknum. Dr og menn urfa a vera rugg og vel nr ur en au get