როდესაც თბილისში 1994 წელს, ძალზე რთულ სოციალურ და პოლი-ტიკურ ვითარებაში ჩამოვედი, გავე-ცანი საქართველოში შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ბავშვე-ბისთვის განკუთვნილ ინსტიტუტებში არსებულ პირობებს. მსგავსი პირო-ბები იყო ირლანდიაში, სადაც მშობ-ლები საკუთარი შვილების უფლებე-ბისთვის იბრძოდნენ. ირლანდიური არასამთავრობო ორგანიზაციების გამოცდილებამ, რომლებმაც ნელ-ნელა მოახერხეს და მოიპოვეს მხარდაჭერა სპეციალური საჭიროე-ბების მქონე ბავშვების მომსახურე-ბისთვის, მე და ნინო ჟვანიას იმედი მოგვცა და ჩვენ გადავწყვიტეთ ახა-ლი ორგანიზაციის - „პირველი ნაბი-ჯი საქართველოს“ - ჩამოყალიბება, რომელიც წელს მე-15 იუბილეს აღნიშნავს.

ჩვენი მიზანი იყო პილოტური პრო-ექტების განხორციელება, რათა დაგვედგინა, თუ რა იქნებოდა ეფექ-ტური გზა შეზღუდული შესაძლებ-ლობების მქონე ბავშვებისთვის პი-რობების გასაუმჯობესებლად. ის, რასაც ჩვენ ყველამ ერთად მივაღწი-ეთ, დიდ კმაყოფილებას გვანიჭებს. განსაკუთრებით ეს ეხება 2008 წელს კასპის დაწესებულების დახურვას და მრავალ წარმატებულ ოჯახზე ორი-ენტირებული პროგრამის განხორ-ციელებას, რომლებიც „პირველი ნა-ბიჯის სოფელში“ მთელი საქართვე-ლოს მასშტაბით დღემდე გრძელ-დება.

ჩვენ გვჯერა, რომ 15 წლის შემდეგ დადგა დრო, როდესაც საქართვე-ლოს მთავრობამ უნდა აღიაროს ამ ბავშვებისა და ახალგაზრდების ადა-მიანის უფლებები. ვერც ერთი არა-სამთავრობო ორგანიზაცია ვერასო-დეს შეძლებს მთელი ქვეყნის შეზღუ-დული შესაძლებლობების მქონე ადამიანებისთვის მომსახურების ეფექტურად დაგეგმვასა და მიწო-დებას.

ძალზე კვალიფიცირებული თანამშ-რომლებისა და გულუხვი დონორე-ბის დახმარებით შეიქმნა მოდელი, რომელიც ნაციონალურ დონეზე უნ-და განვითარდეს. ჩვენ ყველაფერს გავაკეთებთ იმისათვის, რომ დავეხ-მაროთ ჩვენს ქართველ კოლეგებსა და მეგობრებს ამ მიზნის მიღწევაში.

ჯეინ ქორბოი

პირველ რიგში მინდა მივულოცო „პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ 15 წლის იუბილე. ეს ორგანიზაცია, რო-გორც განსაკუთრებული საჭიროების მქონე ბავშვებისათვის მომსახურე-ბის მიმწოდებელი და პოლიტიკის შემმუშავებელი ორგანიზაცია, ჩვენ-თვის არის ერთ-ერთი მნიშვნელო-ვანი პარტნიორი შეზღუდული შესაძ-ლებლობის სფეროსთან დაკავშირე-ბულ საკითხებთან მიმართებაში.

ჩვენი თანამშრომლობა, აგრეთვე მოიცავს კვალიფიციური კადრის მომზადებას, იმისათვის, რომ განსა-კუთრებული საჭიროების მქონე ბავ-შვებს დავეხმაროთ, კერძოდ დღის ცენტრისა და ადრეული განვითარე-ბის პროგრამებს. ვუსურვებ „პირვე-ლი ნაბიჯი საქართველოს“ წარმა-ტებას შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვთა უფლებების დაცვის საქმეში.

საშა გრაუმანი

UNICEFწარმომადგენელი

საქართველოში

უკანასკნელ ათწლეულში თანამ-შრომლობა Save the Children-სა და „პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ შორის შეზღუდული შესაძლებლო-ბების მქონე ბავშვების საკითხებთან დაკავშირებით ძალიან პროდუქტი-ული და წარმატებული იყო. ორივე ორგანიზაციის შეზღუდული შესაძ-ლებლობებისა და ბავშთა მოვლის ექსპერტების მიერ ჩატარებულმა შემოქმედებითმა, დინამიურმა, აქტიურმა და სერიოზულმა სამუშა-ომ მნიშვნელოვნად შეცვალა შეზღუ-დული შესაძლებლობის მქონე ბავ-შვების ცხოვრება. ამ თანამშრომ-ლობის მტკიცე საფუძვლის ნათელი გამოხატულებაა საინფორმაციო კამპანიის გაძლიერება და შინ მოვ-ლის მომსახურების მიწოდება მრა-ვალი სახლსმიჯაჭვული, მწვავე ფორმის შეზღუდული შესაძლებლო-ბების მქონე ბავშვებისათვის თელ-ავსა და იმერეთში, ასევე მათი აქტიური ჩართვა:

ა) ბავშთა მოვლის / დეინსტიტუციო-ნალიზაციის პროცესში და

ბ) შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ადამიანების სფეროს სისტე-მურ რეფორმებში, სადაც მთავარი ყურადღება შეზღუდული შესაძლებ-ლობების მქონე ბავშვებს ექცევა.

გვჯერა, რომ ჩვენი ერთობლივი ძა-ლისხმევა შეზღუდული შესაძლებ-ლობების მქონე ბავშვებს ნათელ მომავალს შეუქმნის და მათ ცხოვ-რებას უკეთესობისაკენ შეცვლის.

ვულოცავთ „პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ 15 წლის იუბილეს და წინსვლასა და წარმატებას ვუსურვებთ!

ნათია დეისაძე

Save the Childrenაზერბაიჯანისა და საქართველოს

ოფისის დირექტორი

როდესაც ვიწყებდით ამ საქმეს, 1998 წელს, ჩვენ კონკრეტული ბავ-შვების გადარჩენის სურვილი გვა-მოძრავებდა. წლების განმავლობა-ში სულ სხვადასხვა პრობლემის გადაჭრა გვიწევდა და შესაბამისად შეზღუდული შესაძლებლობის მქო-ნე ბავშვების დახმარების სხვადასხ-ვა ფორმის ძიება. საბოლოო მიზანი კი ჩემთვის ის იყო, რომ ორგანიზა-ციაში აკუმულირებულიყო ცოდნა ამ ბავშვების მომსახურების ყველა ეფექტური ფორმის შესახებ, რათა იმ მომენტში, როცა სახელმწიფოს დასჭირდებოდა, გამზადებული ყო-ფილიყო ამ პრობლემის მართვის საუკეთესო მოდელები.

მინდა მივულოცო „პირველი ნაბიჯი საქართველოს“, ბავშვებს, თანამ-შრომელებს, 15 წლის იუბილე და ვისურვო, რომ გავაგრძელოთ ჩვე-ნი საქმიანობა და მეტ წარმატებას მივაღწიოთ.

ნინო ქადაგიძე-ჟვანია

ჩვენი ხედვა:

ქართული საზოგადოება, სადაც განსაკუთრებული საჭიროებების მქონე ყველა ბავშვს ხელი მიუწვ-დება მათი პირადი კეთილდღეობისათვის საჭირო რესურსებზე; აქვს უფლება და შესაძლებლობა, იყოს საზოგადოების თანასწორუფლებიანი წევრი; არის თავისი ოჯახისა და საზოგადოების ცხოვრე-ბის მონაწილე.

ჩვენი მისია:

"პირველი ნაბიჯი საქართველოს" მისიაა აამაღ-ლოს ინტელექტუალური და ფიზიკური შეზღუდუ-ლი შესაძლებლობების მქონე ბავშვებისა და ახალგაზრდების ცხოვრების დონე და დაიცვას მათი უფლებები.

იუბილე

მე -

პირველი ნაბიჯი საქართველო

ყოველწლიური საინფორმაციო ჟურნალი 2013

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ არის სა-ხელმწიფოს ერთ-ერთი წამყვანი პარტნი-ორი ბავშვზე ზრუნვის რეფორმაში. 2011 წლის თებერვლიდან 2013 წლის თებერ-ვლამდე ორგანიზაციამ განახორციელა ორწლიანი პროექტი ალტერნატიული ზრუნვის მოდელების განვითარება შეზ-ღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვე-ბისთვის და მათი ოჯახების შესაძლებლო-ბების გაძლიერება. ამ პროექტის მიზანი იყო მიმდინარე სახელმწიფო რეფორმის მხარდაჭერა და შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე ბავშვების ინსტიტუციონა-ლიზაციის თავიდან არიდების უზრუნველ-ყოფა და მათი განვითარების ხელშეწყო-ბა ოჯახურ გარემოში საოჯახო სერვისე-ბის მიწოდებით. პროექტს ჰქონდა შემდე-გი მიზნები:

ადრეული ჩარევის პროგრამის განვი-თარება 0-დან 6 წლამდე შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების-თვის თბილისში, ქუთაისსა და ბათუმში

პოლიტიკის დოკუმენტის შექმნა ადრეული ჩარევის პროგრამისთვის

დღის ცენტრის სპეციალიზირებული სერვისით მოსარგებლე მძიმე და ღრმა შეზღუდულობის მქონე ბავშვე-ბის რაოდენობის გაზრდა - პროექტის ფარგლებში ჩამოყალიბდა ორი დღის ცენტრი თბილისსა და ქუთაისში

შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების შეფასება ბავშვთა 2 დიდ ინსტიტუციაში (სენაკი და კოჯორი) და ალტერნატიული სერვისების განსაზღვრა

მცირე ჯგუფური სახლების მოდელის განვითარება შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე ბავშვებისთვის

ტრეინინგები შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე ბავშვების 14 დღის ცენ-ტრის სერვისის მიმწოდებლებისთვის

ტრეინინგები 225 სოციალური მუშა-კისთვის შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების უკეთესი შეფასებისა და ინტერვენციისთვის.

ბავშვზე ზრუნვის რეფორმის ფარგლებში „პირველი ნაბიჯი საქართველო“ მოემსა-ხურა 260 ბავშვს შეზღუდული შესაძლებ-ლობით დაბადებიდან 18 წლამდე: 179 ბავშვს თბილისში, 62 ბავშვს ქუთაისში და 19 ბავშვს ბათუმში. პროექტმა მნიშვნე-ლოვანი წვლილი შეიტანა შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების კეთილდღეობის გაუმჯობესებაში.

2013 წლის მარტში ორგანიზაციამ გააკე-თა პრეზენტაცია შრომის, ჯანმრთელობი-სა და სოციალური დაცვის სამინისტროს და ადგილობრივი პარტნიორებისთვის (UNICEF, გაერო, გადავარჩინოთ ბავშვე-ბი, საქართველოს ბავშვები, Everychild, SOS ბავშვთა სოფელი) და გააცნო პრო-ექტის შედეგები და რეკომენდაციები შეზ-ღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვე-ბის სოციალური პოლიტიკის გასაუმჯობე-სებლად:

იმისათვის, რომ უზრუნველვყოთ შეზ-ღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავ-შვების ინსტიტუციონალიზაციის თავი-დან არიდება, უმნიშვნელოვანესია, რომ გაიზარდოს დღის ცენტრისა და ადრეული ჩარევის ვაუჩერების რაო-დენობა, განსაკუთრებით რეგიონებში

ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ განვი-თარდეს სერვისების ურთიერთდაკავ-შირებული სისტემა შეზღუდული შესაძ-ლებლობის მქონე ბავშვებისთვის დაბადებიდან 18 წლამდე, რომელიც იზრუნებს ბავშვების საჭიროებებზე დასაწყისიდანვე

ადრეული ჩარევის პროგრამის ჩამო-ყალიბებამ აჩვენა ბავშვებისა და ოჯა-ხების ადრეული დახმარების მნიშვნე-ლობა, რადგან მოხდა ბავშვების ჩარ-თვა ჩვეულებრივ საბავშვო ბაღებსა და სკოლებში

იმ ბავშვებს, რომელთაც არ აქვთ საშუალება ფორმალური განათლება მიიღონ, უნდა მიეწოდოთ სერვისი სპეციალიზირებულ დღის ცენტრებში და შინ მომსახურების პროგრამებში. პროგრამები არ არის ერთმანეთთან დაკავშირებული და სოციალური სის-ტემა ვერ „ხედავს“ ბავშვს დაბადები-დან 18 წლამდე.

სოციალური პროგრამების თანამიმ-დევრული სისტემის განვითარებისა-თვის საჭიროა, დაინერგოს სახელმწი-ფო გადამისამართების სისტემა ადრე-ული ჩარევის პროგრამაში, რომელიც უნდა მოხდეს სამშობიარო სახლების, ბავშვთა საავადმყოფოების სამედი-ცინო პერსონალის, სახელმწიფო სოც. მუშაკებისა და სერვისის მიმწოდებლე-ბის მეშვეობით. ეს გადამისამართების სისტემა უზრუნველყოფს ჩვილებისა და ბავშვების მიტოვების თავიდან აცი-ლებას და უზრუნველყოფს მათ საჭი-რო სერვისებით

2 3

იმისათვის, რომ მოხდეს მაღალი ხა-რისხის სერვისების მიწოდება და სა-ხელმწიფო დღის ცენტრის სტანდარ-ტების დანერგვა, საჭიროა დღის ცენ-ტრის ვაუჩერის ფასის გაზრდა. „პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ პრაქტიკამ აჩვენა, რომ ბავშვები მძიმე ინტელექტუალური და ფიზიკური შეზ-ღუდვითა და ქცევითი დარღვევებით საჭიროებენ ინტენსიურ ზრუნვას და ყოვლისმომცველ დახმარებას სპეცი-ალისტების მხრიდან

ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ჩამო-ყალიბდეს შინ მომსახურების პროგ-რამა ბავშვებისთვის, რომელთაც აქვთ მძიმე გონებრივი და ფუნქციონალური შეზღუდვები, რათა თავიდან ავიცი-ლოთ მათი საცხოვრებლებში ინსტი-ტუციონალიზაცია

იმისათვის, რომ გაუმჯობესდეს შეზღუ-დული შესაძლებლობის მქონე ბავშვე-ბის მომსახურება, უნდა განმტკიცდეს თანამშრომლობა ფედერალურ და ადგილობრივ მთავრობას შორის

ოჯახის დახმარების სერვისები დაკავ-შირებული უნდა იყოს ბავშვების საჭი-როებებთან და არ უნდა იყოს განსაზ-ღვრული მხოლოდ სიღარიბის მაჩვე-ნებლით

მნიშვნელოვანია, ჩამოყალიბდეს რეგიონალური მრავალფუნქციური გუნდი, რომელიც მოლაპარაკებებს აწარმოებს სოციალური უსაფრთხო-ების სააგენტოს ოფისებთან და პასუ-ხისმგებელი იქნება შეზღუდული შესაძ-ლებლობების მქონე ბავშვების/ახალ-გაზრდების მრავალფუნქციურ შეფასე-ბაზე, გააკეთებს გადამისამართებას არსებულ სოციალურ და საგანმანათ-ლებლო სერვისებში - დღის ცენტრებ-ში, ადრეულ ჩარევაში, სარეაბილიტა-ციო ცენტრებში, სამედიცინო სერვი-სებში და ინკლუზიურ საბავშვო ბაღებ-ში, ფორმალურ და არაფორმალურ საგანმანათლებლო დაწესებულებებ-ში; გაუწევს კონსულტაციას მშობლებს /მეურვეებს, შეძენილ ოჯახებსა და პერსონალს იმის შესახებ, თუ როგორ უნდა შეუწყონ ხელი შეზღუდული შესა-ძლებლობის მქონე ბავშვებისა და ახალგაზრდების სათანადო განვითა-რებას.

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ აგრძელებს ინტენსიურ

თანამშრომლობას მთავრობასთან და ცდილობს

შეცვალოს სახელმწოფოს სოციალური პოლიტიკა

„პირველი ნაბიჯი საქართველომ“ ჩაატარა

ბენეფიციარების ოჯახების გამოკითხვა

2013 წლის მარტში „პირველი ნაბიჯი საქართველომ“ ჩაატარა ბენეფიციარების 152 მშობლის ანონიმური გამოკითხვა დღის ცენტრში, ადრეულ ჩარევასა და შინ მომსახურების პროგრამაში. გამოკითხვამ აჩვენა, რომ შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე ბავშვების ოჯახებში უმეტესწილად სიღარიბეა და ისინი ძირითა-დად სოციალურ დახმარებაზე არიან დამოკიდებულნი.

გამოკითხვამ ხაზი გაუსვა ოჯახის მხარდაჭერის სერვისების მნიშვნელობას, რათა თავი-დან იქნეს აცილებული მათი სოციალურ-ეკონომიკური სტატუსის შემდგომი გაუარესება.

გამოკითხვის შედეგები:

ფულადი დახმარება: ოჯახების 72% იღებს ბავშვის უნარშეზღუდულობის პენსიას; 29% იღებს დახმარებას ნაღდი ფულის სახით; 24% იღებს როგორც პენსიას, ისე დახმარე-ბას.

შემოსავალი: ოჯახების 75%-ის საშუალო შემოსავალი 500 ლარის ქვემოთაა; ამ 75%-დან 7%-ის მუდმივ შემოსავალს მხოლოდ ბავშვის პენსია წარმოადგენს.

ოჯახის შემადგენლობა: ოჯახების 81% შედგება 4-5 წევრისგან; ოჯახების 78%-ში წარმოდგენილია ორივე მშობელი.

დასაქმება: ოჯახების 33%-ში არც ერთი ოჯახის წევრი არ მუშაობს; ოჯახების 45%-ში მუშაობს მხოლოდ 1 ოჯახის წევრი; ოჯახების 16%-ში მუშაობს 2 ოჯახის წევრი. ოჯახების 1%-ში მუშაობს 3 ოჯახის წევრი. როგორც ვხედვათ ოჯახში ძირითადად მუშაობს მხო-ლოდ ერთი წევრი.

ჯანმრთელობის დაზღვევა: ბავშვების 80%-ს აქვს ჯანმრთელობის დაზღვევა, თუმ-ცა მათი 22% ვერ იყენებს მას იმის გამო, რომ სახელმწიფო ჯანდაცვის პაკეტი არ ფარავს ჯანმრთელობის გამოკვლევასა და მედიკამენტებს, რომლებიც შეზღუდული შე-საძლებლობის მქონე ბავშვებს ესაჭიროე-ბათ.

შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვის აღზრდის ღირებულება: იმისათვის, რომ ოჯახმა მიაწოდოს ბავშვს საჭირო საკვები, წამლები, ტანსაცმელი, ჰიგიენური საშუალებები, ოჯახების 13%-ს ყოველ თვე ესაჭიროება 100 ლარი; 28%-ს

ესაჭიროება 200 ლარი, 16%-ს ესაჭიროება 300 ლარი და 35%-ს ესაჭიროება 400-500 ლარი.

ოჯახის მხარდამჭერი სერვისების როლი: მშობლების 67% თვლის, რომ დღის ცენტრ-მა და ადრეული ჩარევის პროგრამამ მნიშვ-ნელოვნად გააუმჯობესა მათი შვილების ფუნქციონალური უნარები და სოციალური ინტეგრაცია. როგორც მათ აღნიშნეს, ძალი-ან დაეხმარათ სხვადასხვა სპეციალისტის რეკომენდაციები.

27% აღნიშნავს, რომ ეს სერვისები, განსა-კუთრებით დღის ცენტრი, ძალიან სასარგებ-ლოა ფინანსური თვალსაზრისით; გარდა ამისა, მათი შვილები იღებენ კვალიფიციურ უფასო სერვისებს, რომლის გადახდის საშუა-ლება მათ არასოდეს ექნებოდათ. ამავდრო-ულად, მშობლებმა შეძლეს შეენარჩუნებინათ თავიანთი სამსახური ან დაეწყოთ ახალი. 16%-ს მიაჩნია დღის ცენტრი ძალიან მნიშ-ვნელოვნად, რადგან მშობლებს დრო სხვა შვილებისთვისაც რჩებათ.

ოჯახების მოთხოვნები: მშობლების 30% აცხადებს, რომ მთავრობამ უნდა გაზარდოს ბავშვების პენსია, რათა თავიდან აიცილონ უკიდურესი სიღარიბე; მშობლების 17%-მა ხაზი გაუსვა სახელმწიფო ჯანმრთელობის დაზღვევის პაკეტის შეცვლის მნიშვნელობას ბავშვების საჭიროებებიდან გამომდინარე. 14% ითხოვს ადრეული განვითარების პროგ-რამის ასაკობრივი ზღვარის გაზრდას 3-დან 6-მდე; 12% თვლის, რომ ფულადი და არა-ფულადი დახმარება არ უნდა იყოს მიბმული სიღარიბის ზღვარზე.

ყოველწლიური საინფორმაციო ჟურნალი 2013 პირველი ნაბიჯი საქართველო

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ არის სა-ხელმწიფოს ერთ-ერთი წამყვანი პარტნი-ორი ბავშვზე ზრუნვის რეფორმაში. 2011 წლის თებერვლიდან 2013 წლის თებერ-ვლამდე ორგანიზაციამ განახორციელა ორწლიანი პროექტი ალტერნატიული ზრუნვის მოდელების განვითარება შეზ-ღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვე-ბისთვის და მათი ოჯახების შესაძლებლო-ბების გაძლიერება. ამ პროექტის მიზანი იყო მიმდინარე სახელმწიფო რეფორმის მხარდაჭერა და შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე ბავშვების ინსტიტუციონა-ლიზაციის თავიდან არიდების უზრუნველ-ყოფა და მათი განვითარების ხელშეწყო-ბა ოჯახურ გარემოში საოჯახო სერვისე-ბის მიწოდებით. პროექტს ჰქონდა შემდე-გი მიზნები:

ადრეული ჩარევის პროგრამის განვი-თარება 0-დან 6 წლამდე შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების-თვის თბილისში, ქუთაისსა და ბათუმში

პოლიტიკის დოკუმენტის შექმნა ადრეული ჩარევის პროგრამისთვის

დღის ცენტრის სპეციალიზირებული სერვისით მოსარგებლე მძიმე და ღრმა შეზღუდულობის მქონე ბავშვე-ბის რაოდენობის გაზრდა - პროექტის ფარგლებში ჩამოყალიბდა ორი დღის ცენტრი თბილისსა და ქუთაისში

შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების შეფასება ბავშვთა 2 დიდ ინსტიტუციაში (სენაკი და კოჯორი) და ალტერნატიული სერვისების განსაზღვრა

მცირე ჯგუფური სახლების მოდელის განვითარება შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე ბავშვებისთვის

ტრეინინგები შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე ბავშვების 14 დღის ცენ-ტრის სერვისის მიმწოდებლებისთვის

ტრეინინგები 225 სოციალური მუშა-კისთვის შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების უკეთესი შეფასებისა და ინტერვენციისთვის.

ბავშვზე ზრუნვის რეფორმის ფარგლებში „პირველი ნაბიჯი საქართველო“ მოემსა-ხურა 260 ბავშვს შეზღუდული შესაძლებ-ლობით დაბადებიდან 18 წლამდე: 179 ბავშვს თბილისში, 62 ბავშვს ქუთაისში და 19 ბავშვს ბათუმში. პროექტმა მნიშვნე-ლოვანი წვლილი შეიტანა შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების კეთილდღეობის გაუმჯობესებაში.

2013 წლის მარტში ორგანიზაციამ გააკე-თა პრეზენტაცია შრომის, ჯანმრთელობი-სა და სოციალური დაცვის სამინისტროს და ადგილობრივი პარტნიორებისთვის (UNICEF, გაერო, გადავარჩინოთ ბავშვე-ბი, საქართველოს ბავშვები, Everychild, SOS ბავშვთა სოფელი) და გააცნო პრო-ექტის შედეგები და რეკომენდაციები შეზ-ღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვე-ბის სოციალური პოლიტიკის გასაუმჯობე-სებლად:

იმისათვის, რომ უზრუნველვყოთ შეზ-ღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავ-შვების ინსტიტუციონალიზაციის თავი-დან არიდება, უმნიშვნელოვანესია, რომ გაიზარდოს დღის ცენტრისა და ადრეული ჩარევის ვაუჩერების რაო-დენობა, განსაკუთრებით რეგიონებში

ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ განვი-თარდეს სერვისების ურთიერთდაკავ-შირებული სისტემა შეზღუდული შესაძ-ლებლობის მქონე ბავშვებისთვის დაბადებიდან 18 წლამდე, რომელიც იზრუნებს ბავშვების საჭიროებებზე დასაწყისიდანვე

ადრეული ჩარევის პროგრამის ჩამო-ყალიბებამ აჩვენა ბავშვებისა და ოჯა-ხების ადრეული დახმარების მნიშვნე-ლობა, რადგან მოხდა ბავშვების ჩარ-თვა ჩვეულებრივ საბავშვო ბაღებსა და სკოლებში

იმ ბავშვებს, რომელთაც არ აქვთ საშუალება ფორმალური განათლება მიიღონ, უნდა მიეწოდოთ სერვისი სპეციალიზირებულ დღის ცენტრებში და შინ მომსახურების პროგრამებში. პროგრამები არ არის ერთმანეთთან დაკავშირებული და სოციალური სის-ტემა ვერ „ხედავს“ ბავშვს დაბადები-დან 18 წლამდე.

სოციალური პროგრამების თანამიმ-დევრული სისტემის განვითარებისა-თვის საჭიროა, დაინერგოს სახელმწი-ფო გადამისამართების სისტემა ადრე-ული ჩარევის პროგრამაში, რომელიც უნდა მოხდეს სამშობიარო სახლების, ბავშვთა საავადმყოფოების სამედი-ცინო პერსონალის, სახელმწიფო სოც. მუშაკებისა და სერვისის მიმწოდებლე-ბის მეშვეობით. ეს გადამისამართების სისტემა უზრუნველყოფს ჩვილებისა და ბავშვების მიტოვების თავიდან აცი-ლებას და უზრუნველყოფს მათ საჭი-რო სერვისებით

2 3

იმისათვის, რომ მოხდეს მაღალი ხა-რისხის სერვისების მიწოდება და სა-ხელმწიფო დღის ცენტრის სტანდარ-ტების დანერგვა, საჭიროა დღის ცენ-ტრის ვაუჩერის ფასის გაზრდა. „პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ პრაქტიკამ აჩვენა, რომ ბავშვები მძიმე ინტელექტუალური და ფიზიკური შეზ-ღუდვითა და ქცევითი დარღვევებით საჭიროებენ ინტენსიურ ზრუნვას და ყოვლისმომცველ დახმარებას სპეცი-ალისტების მხრიდან

ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ჩამო-ყალიბდეს შინ მომსახურების პროგ-რამა ბავშვებისთვის, რომელთაც აქვთ მძიმე გონებრივი და ფუნქციონალური შეზღუდვები, რათა თავიდან ავიცი-ლოთ მათი საცხოვრებლებში ინსტი-ტუციონალიზაცია

იმისათვის, რომ გაუმჯობესდეს შეზღუ-დული შესაძლებლობის მქონე ბავშვე-ბის მომსახურება, უნდა განმტკიცდეს თანამშრომლობა ფედერალურ და ადგილობრივ მთავრობას შორის

ოჯახის დახმარების სერვისები დაკავ-შირებული უნდა იყოს ბავშვების საჭი-როებებთან და არ უნდა იყოს განსაზ-ღვრული მხოლოდ სიღარიბის მაჩვე-ნებლით

მნიშვნელოვანია, ჩამოყალიბდეს რეგიონალური მრავალფუნქციური გუნდი, რომელიც მოლაპარაკებებს აწარმოებს სოციალური უსაფრთხო-ების სააგენტოს ოფისებთან და პასუ-ხისმგებელი იქნება შეზღუდული შესაძ-ლებლობების მქონე ბავშვების/ახალ-გაზრდების მრავალფუნქციურ შეფასე-ბაზე, გააკეთებს გადამისამართებას არსებულ სოციალურ და საგანმანათ-ლებლო სერვისებში - დღის ცენტრებ-ში, ადრეულ ჩარევაში, სარეაბილიტა-ციო ცენტრებში, სამედიცინო სერვი-სებში და ინკლუზიურ საბავშვო ბაღებ-ში, ფორმალურ და არაფორმალურ საგანმანათლებლო დაწესებულებებ-ში; გაუწევს კონსულტაციას მშობლებს /მეურვეებს, შეძენილ ოჯახებსა და პერსონალს იმის შესახებ, თუ როგორ უნდა შეუწყონ ხელი შეზღუდული შესა-ძლებლობის მქონე ბავშვებისა და ახალგაზრდების სათანადო განვითა-რებას.

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ აგრძელებს ინტენსიურ

თანამშრომლობას მთავრობასთან და ცდილობს

შეცვალოს სახელმწოფოს სოციალური პოლიტიკა

„პირველი ნაბიჯი საქართველომ“ ჩაატარა

ბენეფიციარების ოჯახების გამოკითხვა

2013 წლის მარტში „პირველი ნაბიჯი საქართველომ“ ჩაატარა ბენეფიციარების 152 მშობლის ანონიმური გამოკითხვა დღის ცენტრში, ადრეულ ჩარევასა და შინ მომსახურების პროგრამაში. გამოკითხვამ აჩვენა, რომ შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე ბავშვების ოჯახებში უმეტესწილად სიღარიბეა და ისინი ძირითა-დად სოციალურ დახმარებაზე არიან დამოკიდებულნი.

გამოკითხვამ ხაზი გაუსვა ოჯახის მხარდაჭერის სერვისების მნიშვნელობას, რათა თავი-დან იქნეს აცილებული მათი სოციალურ-ეკონომიკური სტატუსის შემდგომი გაუარესება.

გამოკითხვის შედეგები:

ფულადი დახმარება: ოჯახების 72% იღებს ბავშვის უნარშეზღუდულობის პენსიას; 29% იღებს დახმარებას ნაღდი ფულის სახით; 24% იღებს როგორც პენსიას, ისე დახმარე-ბას.

შემოსავალი: ოჯახების 75%-ის საშუალო შემოსავალი 500 ლარის ქვემოთაა; ამ 75%-დან 7%-ის მუდმივ შემოსავალს მხოლოდ ბავშვის პენსია წარმოადგენს.

ოჯახის შემადგენლობა: ოჯახების 81% შედგება 4-5 წევრისგან; ოჯახების 78%-ში წარმოდგენილია ორივე მშობელი.

დასაქმება: ოჯახების 33%-ში არც ერთი ოჯახის წევრი არ მუშაობს; ოჯახების 45%-ში მუშაობს მხოლოდ 1 ოჯახის წევრი; ოჯახების 16%-ში მუშაობს 2 ოჯახის წევრი. ოჯახების 1%-ში მუშაობს 3 ოჯახის წევრი. როგორც ვხედვათ ოჯახში ძირითადად მუშაობს მხო-ლოდ ერთი წევრი.

ჯანმრთელობის დაზღვევა: ბავშვების 80%-ს აქვს ჯანმრთელობის დაზღვევა, თუმ-ცა მათი 22% ვერ იყენებს მას იმის გამო, რომ სახელმწიფო ჯანდაცვის პაკეტი არ ფარავს ჯანმრთელობის გამოკვლევასა და მედიკამენტებს, რომლებიც შეზღუდული შე-საძლებლობის მქონე ბავშვებს ესაჭიროე-ბათ.

შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვის აღზრდის ღირებულება: იმისათვის, რომ ოჯახმა მიაწოდოს ბავშვს საჭირო საკვები, წამლები, ტანსაცმელი, ჰიგიენური საშუალებები, ოჯახების 13%-ს ყოველ თვე ესაჭიროება 100 ლარი; 28%-ს

ესაჭიროება 200 ლარი, 16%-ს ესაჭიროება 300 ლარი და 35%-ს ესაჭიროება 400-500 ლარი.

ოჯახის მხარდამჭერი სერვისების როლი: მშობლების 67% თვლის, რომ დღის ცენტრ-მა და ადრეული ჩარევის პროგრამამ მნიშვ-ნელოვნად გააუმჯობესა მათი შვილების ფუნქციონალური უნარები და სოციალური ინტეგრაცია. როგორც მათ აღნიშნეს, ძალი-ან დაეხმარათ სხვადასხვა სპეციალისტის რეკომენდაციები.

27% აღნიშნავს, რომ ეს სერვისები, განსა-კუთრებით დღის ცენტრი, ძალიან სასარგებ-ლოა ფინანსური თვალსაზრისით; გარდა ამისა, მათი შვილები იღებენ კვალიფიციურ უფასო სერვისებს, რომლის გადახდის საშუა-ლება მათ არასოდეს ექნებოდათ. ამავდრო-ულად, მშობლებმა შეძლეს შეენარჩუნებინათ თავიანთი სამსახური ან დაეწყოთ ახალი. 16%-ს მიაჩნია დღის ცენტრი ძალიან მნიშ-ვნელოვნად, რადგან მშობლებს დრო სხვა შვილებისთვისაც რჩებათ.

ოჯახების მოთხოვნები: მშობლების 30% აცხადებს, რომ მთავრობამ უნდა გაზარდოს ბავშვების პენსია, რათა თავიდან აიცილონ უკიდურესი სიღარიბე; მშობლების 17%-მა ხაზი გაუსვა სახელმწიფო ჯანმრთელობის დაზღვევის პაკეტის შეცვლის მნიშვნელობას ბავშვების საჭიროებებიდან გამომდინარე. 14% ითხოვს ადრეული განვითარების პროგ-რამის ასაკობრივი ზღვარის გაზრდას 3-დან 6-მდე; 12% თვლის, რომ ფულადი და არა-ფულადი დახმარება არ უნდა იყოს მიბმული სიღარიბის ზღვარზე.

ყოველწლიური საინფორმაციო ჟურნალი 2013 პირველი ნაბიჯი საქართველო

54

2013 წელს „პირველი ნაბიჯი საქართველო“ გახდა გლობალური პარტნიორობის წევრი შეზღუდული შე-საძლებლობის მქონე ბავშვების საკითხებზე და მონა-წილეობდა 2013 წლის 24 სექტემბერს UNICEF-ის მიერ გამართულ ფორუმში. UNICEF ეწევა „გლობალუ-რი პარტნიორობა შეზღუდული შესაძლებლობის მქო-ნე ბავშვებისთვის“ კოორდინირებას მისი დაარსების დღიდან. „გლობალური პარტნიორობა შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვებისთვის“ შედგება 220 ორგანიზაციისგან საერთაშორისო და ეროვნული არა-სამთავრობო ორგანიზაციების ჩათვლით, შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ადამიანების ორგანიზაციები, აკადემიური სექტორი, მთავრობები და კერძო სექტო-რი. შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ადამიანების უფლებების შესახებ კონვენციაზე და ბავშვთა უფლებე-ბის კონვენციაზე დაყრდნობით „გლობალურმა პარტ-ნიორობამ შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშ-ვებისთვის“, დაიწყო გაერთიანებული აქცია და ადვო-კატირება, რათა მხარი დაუჭიროს შეზღუდული შესაძ-ლებლობის მქონე ბავშვების უფლებებს გლობალურ დონეზე.

ფორუმამდე UNICEF-მა მოაწყო საუზმე-შეხვედრა 2013 წლის 23 სექტემბერს (გენერალური ასამბლეის შეხვედრამდე). შეხვედრა გახსნა ანტონი ლეიკმა, UNICEF-ის აღმასრულებელმა დირექტორმა, რომელ-მაც აღნიშნა, რომ ძალიან მნიშვნელოვანია შეზღუდუ-ლი შესაძლებლობები გავიგოთ ცხოვრების ციკლის ჭრილში და გავზარდოთ ინვესტიციები, რომელიც ხელს შეუწყობს შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების ინკლუზიას ყველა სექტორში. როგორც მან აღნიშნა, ყოველი ახალი ინიციატივა, როგორიცაა ახალი შენობების აშენება, ახალი პროგრამებისა და სერვისების შექმნა, უნდა ხდებოდეს შეზღუდული შესაძლებლობის პერსპექტივის გათვალისწინებით - „როგორ შევძლებთ გონების გახსნას, თუკი დავკეტავთ კარებს?“ შეხვედრის დროს ნახსენები იყო, რომ წინას-წარი შეფასების მიხედვით ახალი ხელმისაწვდომი შენობის აშენება ბიუჯეტს მხოლოდ 1%-ით გაზრდის. ამიტომ მნიშვნელოვანია ამაღლდეს გადაწყვეტილე-ბის მიმღები პირების, კერძო სექტორის და საზოგა-დოების ცნობიერება. ათასწლეულის განვითარების მიზნები გვთავაზობს შესაფერის მომენტს, როცა უნდა მოხდეს პოლიტიკური აზრის მობილიზაცია და გაი-ზარდოს ინკლუზიაზე ვალდებულებები, განსაკუთრე-ბით შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების-თვის.

24 სექტემბრის ფორუმზე განიხილებოდა პარტნიორო-ბის სამომავლო გეგმები, რომელიც მოიცავდა ფორუ-მის ორგანიზაციულ სტრუქტურას და 2013-2015 წლე-ბის სტრატეგიებს, რომელიც უზრუნველყოფს შეზღუ-დული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების დღის წეს-რიგში დაყენებას 2015 წლის შემდეგ. გლობალურ პარტნიორობას აქვს შემდეგი სტრუქტურა - მმართვე-ლი კომიტეტი, სამდივნო, ეროვნული პარტნიორობა, განსაკუთრებული დანიშნულების ძალები, გლობალუ-რი ადვოკატირება და ახალგაზრდული საბჭოები. სამუშაო სესიებს კოორდინირებას უწევდა როზანგელა ბერმან-ბილერი (შეზღუდული შესაძლებლობის განყო-ფილების უფროსი, UNICEF) და ნორა გროსი (ლეო-ნარდ ჩეშაიერის, შეზღუდული შესაძლებლობების და ინკლუზიური განვითარების ცენტრის დირექტორი).

პირველ წელს (2012-2013) „გლობალურ პარტნიორობას შეზღუდუ-ლი შესაძლებლობის მქონე ბავშვებისთვის“ შესანიშნავი მიღწევები ჰქონდა გლობალური ცნობიერების ამაღლების და იმ სფეროების ადვოკატირების გაუმჯობესების მხრივ, რომელსაც 4 განსაკუთრე-ბული დანიშნულების ძალა ასრულებდა. პირველად საკვების და-ნიშნულების ძალებმა შეაგროვეს ინფორმაცია ინტერნეტ გამოკით-ხვის საფუძველზე საკვები პოლიტიკის და შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე ბავშვებისთვის განკუთვნილი პროგრამების შესახებ. ჰუმანიტარული დანიშნულების ძალების დახმარებით შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვები აქტიურად იყვნენ ჩართული 2013 წლის სტიქიური უბედურებების რისკის შემცირების გლობალურ პლათფორმაში (ჟენევა). საგანმანათლებლო დანიშნულების ძა-ლებმა გავლენა მოახდინეს გლობალური პარტნიორობის საგანმა-ნათლებლო და კითხვის მიღწევის სტრატეგიებზე და ჩამოაყალიბეს ინტერნეტ ჯგუფი ინკლუზიური განათლების პრაქტიკისთვის.

დამხმარე ტექნოლოგიების დანიშნულების ძალებმა შექმნეს ადვო-კატირების დოკუმენტი წევრი ქვეყნებისთვის, რომელიც დაეხმარე-ბათ იმის გაგებაში, თუ რამდენად მნიშვნელოვანია დამხმარე და ხელმისაწვდომობის ტექნოლოგიები ბავშვის ადრეული განვითა-რებისთვის, განათლებისთვის, კეთილდღეობისთვის, სოციალური და კულტურული ცხოვრებისთვის. გარდა ამ განსაკუთრებული და-ნიშნულების ძალებისა, 2013 წლის სექტემბერში შეიქმნა ადრეული ჩარევის დანიშნულების ძალები. ყველა ეს 5 ძალა, რომელიც პარ-ტნიორებისგან შედგება, გააგრძელებს აქტიურ თანამშრომლობას, რათა განისაზღვროს პრიორიტეტები და შედგეს სამოქმედო გეგმე-ბი. ფორუმის მენეჯმენტი მოლაპარაკებებს აწარმოებს ქვეყნებთან, რათა განამტკიცოს მათი ვალდებულებები შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე ბავშვების მიმართ და მიიღოს ინფორმაცია ამ რეგი-ონში მომხდარი პროგრესის შესახებ. „პირველი ნაბიჯი საქართვე-ლო“, როგორც განათლების და ადრეული ჩარევის დანიშნულების ძალების წევრი, იქნება შუამავალი საქართველოს მთავრობას, პარტნიორებსა და გლობალურ პარტნიორობას შორის.

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ მადლობას უხდის ღია საზოგადოების ფონდს შესაძლებლობებისა და მხარ-დაჭერისთვის.

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ ― UNICEF-ის

გლობალური პარტნიორობის წევრი შეზღუდული

შესაძლებლობის მქონე ბავშვებისთვის

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ მონაწილეობას

იღებდა გაეროს გენერალური ასამბლეის მაღალი

დონის შეხვედრაში

2013 წლის სექტემბერში „პირველი ნაბიჯი საქართვე-ლო“ მონაწილეობას იღებდა გაეროს გენერალური ასამბლეის მაღალი დონის შეხვედრაში, რომელიც მიეძღვნა შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე (შშმ) ადამიანების უფლებების დაცვის საკითხებს. შეხვედრას ესწრებოდა ორგანიზაციის დირექტორი, მაგული შაღაშვილი.

აღნიშნული შეხვედრის მთავარი მიზანი იყო შეზღუდუ-ლი შესაძლებლობის მქონე პირთა უფლებების დაცვის მნიშვნელობის საერთაშორისო აღიარება, ათასწლეუ-ლის განვითარების მიზნებისა და გაეროს 2015 წლის შემდგომი სტრატეგიის ორიენტირება შეზღუდული შე-საძლებლობის მქონე პირებზე და მათ ინკლუზიაზე და-ფუძნებული სამთავრობო სტრატეგიების განვითარების ხელშეწყობა გაეროს წევრ ქვეყნებში.

დღესდღეობით, მსოფლიოში დაახლოებით 1 მილი-არდი შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ადამიანი ცხოვრობს, რომელიც მოკლებულია განათლების, და-საქმების, სოციალური და იურიდიული დახმარების შესაძლებლობას. სწორედ ამის შედეგია ის, რომ შშმ პირებში სიღარიბის მაჩვენებელი მსოფლიოში ყველა-ზე მაღალია. საკუთარ მოხსენებაში გაეროს გენერა-ლურმა მდივანმა პან გი მუნმა ხაზი გაუსვა ჩატარებუ-ლი კვლევების შედეგებს, რომელმაც ცხადყო, რომ აშშ-ში განსაკუთრებული საჭიროების მქონე პირების იზოლირება დასაქმების ბაზრისგან ამცირებს მთლიანი შიდა პროდუქტის ზრდას 7%-ით. აქედან გამომდინარე, შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა ინკლუზია ძალიან მნიშვნელოვანია არა მარტო ადამიანთა უფ-ლებების დაცვის პერსპექტივიდან, არამედ ეკონომიკის თვალსაზრისითაც.

შეხვედრაზე ხაზი გაესვა იმასაც, რომ აუცილებელია საერთაშორისო თანამეგობრობისა და მთავრობების უფრო მეტი ძალისხმევა, რათა უზრუნველყოფილი იყოს ამ პირების თანაბარი მონაწილეობა ყველა სფე-როში და განვითარების პროცესში.

შეხვედრის მონაწილეებს მიესალმა გაეროს მშვიდო-ბის ელჩი სტივ უანდერი. მან აღნიშნა, რომ 2009 წლი-დან მისი, როგორც ელჩის საქმიანობა ძირითადად მიმართულია შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პი-რების უფლებების დაცვაზე.შეხვედრა მოიცავდა 2 სესიას: საერთაშორისო და რე-გიონალური თანამშრომლობა და პარტნიორობა შეზ-ღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა ინკლუზიის განვითარებისათვის; გაეროს 2015 წლის შემდგომი სტრატეგიის გაძლიერება ზემოხსენებულ პირთა ინკ-ლუზიისა და მონაწილეობის კუთხით.

მონაწილე ქვეყნების წარმომადგენლებმა გააკეთეს პრეზენტაციები თუ როგორ ხორციელდება შშმ პირთა უფლებები და რა სახის ცვლილებები შევიდა სოცია-ლური კეთილდღეობის პოლიტიკაში ამ პირთა უფლე-ბების კონვენციის რატიფიცირების შემდგომ. ამჟამად უკვე 134-მა ქვეყანამ მოახდინა ამ დოკუმენტის რატი-ფიცირება. ბანგლადეშის წარმომადგენელმა აღნიშნა, რომ მათმა მთავრობამ გამოყო სახელმწიფო ბიუჯეტის 1 % შშმ პირთა დასახმარებლად. მაროკომ დოკუმენ-ტის რატიფიკაციასთან ერთად შეიმუშავა იურიდიული მექანიზმი კონვენციის დასანერგად და მიიღო კანონი შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა უფლებე-ბის დაცვის შესახებ. ნიგერიამ კონვენციის რატიფიცი-რება ჯერ კიდევ 2007 წელს მოახდინა.

დასკვნით დებულებაში აღინიშნა, რომ გენერალური ასამბლეის 70-ე მოწვევაზე განხილული იქნება შეზღუ-დული შესაძლებლობის მქონე პირთათვის განვითარე-ბის მიმართულებით არსებული მდგომარეობა და ამ კუთხით ქვეყნების მიერ განხორციელებული საქმიანო-ბის პროგრესი.

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ ადგილობრივ და სა-ერთაშორისო პარტნიორებთან ერთად გააძლიერებს თანამშრომლობას მთავრობასთან, რათა სახელმწიფო სტრატეგია და სოციალური პოლიტიკა გახდეს ორიენ-ტირებული შეზღუდული შესაძლებლობის საკითხებზე.

ყოველწლიური საინფორმაციო ჟურნალი 2013 პირველი ნაბიჯი საქართველო

54

2013 წელს „პირველი ნაბიჯი საქართველო“ გახდა გლობალური პარტნიორობის წევრი შეზღუდული შე-საძლებლობის მქონე ბავშვების საკითხებზე და მონა-წილეობდა 2013 წლის 24 სექტემბერს UNICEF-ის მიერ გამართულ ფორუმში. UNICEF ეწევა „გლობალუ-რი პარტნიორობა შეზღუდული შესაძლებლობის მქო-ნე ბავშვებისთვის“ კოორდინირებას მისი დაარსების დღიდან. „გლობალური პარტნიორობა შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვებისთვის“ შედგება 220 ორგანიზაციისგან საერთაშორისო და ეროვნული არა-სამთავრობო ორგანიზაციების ჩათვლით, შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ადამიანების ორგანიზაციები, აკადემიური სექტორი, მთავრობები და კერძო სექტო-რი. შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ადამიანების უფლებების შესახებ კონვენციაზე და ბავშვთა უფლებე-ბის კონვენციაზე დაყრდნობით „გლობალურმა პარტ-ნიორობამ შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშ-ვებისთვის“, დაიწყო გაერთიანებული აქცია და ადვო-კატირება, რათა მხარი დაუჭიროს შეზღუდული შესაძ-ლებლობის მქონე ბავშვების უფლებებს გლობალურ დონეზე.

ფორუმამდე UNICEF-მა მოაწყო საუზმე-შეხვედრა 2013 წლის 23 სექტემბერს (გენერალური ასამბლეის შეხვედრამდე). შეხვედრა გახსნა ანტონი ლეიკმა, UNICEF-ის აღმასრულებელმა დირექტორმა, რომელ-მაც აღნიშნა, რომ ძალიან მნიშვნელოვანია შეზღუდუ-ლი შესაძლებლობები გავიგოთ ცხოვრების ციკლის ჭრილში და გავზარდოთ ინვესტიციები, რომელიც ხელს შეუწყობს შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების ინკლუზიას ყველა სექტორში. როგორც მან აღნიშნა, ყოველი ახალი ინიციატივა, როგორიცაა ახალი შენობების აშენება, ახალი პროგრამებისა და სერვისების შექმნა, უნდა ხდებოდეს შეზღუდული შესაძლებლობის პერსპექტივის გათვალისწინებით - „როგორ შევძლებთ გონების გახსნას, თუკი დავკეტავთ კარებს?“ შეხვედრის დროს ნახსენები იყო, რომ წინას-წარი შეფასების მიხედვით ახალი ხელმისაწვდომი შენობის აშენება ბიუჯეტს მხოლოდ 1%-ით გაზრდის. ამიტომ მნიშვნელოვანია ამაღლდეს გადაწყვეტილე-ბის მიმღები პირების, კერძო სექტორის და საზოგა-დოების ცნობიერება. ათასწლეულის განვითარების მიზნები გვთავაზობს შესაფერის მომენტს, როცა უნდა მოხდეს პოლიტიკური აზრის მობილიზაცია და გაი-ზარდოს ინკლუზიაზე ვალდებულებები, განსაკუთრე-ბით შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების-თვის.

24 სექტემბრის ფორუმზე განიხილებოდა პარტნიორო-ბის სამომავლო გეგმები, რომელიც მოიცავდა ფორუ-მის ორგანიზაციულ სტრუქტურას და 2013-2015 წლე-ბის სტრატეგიებს, რომელიც უზრუნველყოფს შეზღუ-დული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების დღის წეს-რიგში დაყენებას 2015 წლის შემდეგ. გლობალურ პარტნიორობას აქვს შემდეგი სტრუქტურა - მმართვე-ლი კომიტეტი, სამდივნო, ეროვნული პარტნიორობა, განსაკუთრებული დანიშნულების ძალები, გლობალუ-რი ადვოკატირება და ახალგაზრდული საბჭოები. სამუშაო სესიებს კოორდინირებას უწევდა როზანგელა ბერმან-ბილერი (შეზღუდული შესაძლებლობის განყო-ფილების უფროსი, UNICEF) და ნორა გროსი (ლეო-ნარდ ჩეშაიერის, შეზღუდული შესაძლებლობების და ინკლუზიური განვითარების ცენტრის დირექტორი).

პირველ წელს (2012-2013) „გლობალურ პარტნიორობას შეზღუდუ-ლი შესაძლებლობის მქონე ბავშვებისთვის“ შესანიშნავი მიღწევები ჰქონდა გლობალური ცნობიერების ამაღლების და იმ სფეროების ადვოკატირების გაუმჯობესების მხრივ, რომელსაც 4 განსაკუთრე-ბული დანიშნულების ძალა ასრულებდა. პირველად საკვების და-ნიშნულების ძალებმა შეაგროვეს ინფორმაცია ინტერნეტ გამოკით-ხვის საფუძველზე საკვები პოლიტიკის და შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე ბავშვებისთვის განკუთვნილი პროგრამების შესახებ. ჰუმანიტარული დანიშნულების ძალების დახმარებით შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვები აქტიურად იყვნენ ჩართული 2013 წლის სტიქიური უბედურებების რისკის შემცირების გლობალურ პლათფორმაში (ჟენევა). საგანმანათლებლო დანიშნულების ძა-ლებმა გავლენა მოახდინეს გლობალური პარტნიორობის საგანმა-ნათლებლო და კითხვის მიღწევის სტრატეგიებზე და ჩამოაყალიბეს ინტერნეტ ჯგუფი ინკლუზიური განათლების პრაქტიკისთვის.

დამხმარე ტექნოლოგიების დანიშნულების ძალებმა შექმნეს ადვო-კატირების დოკუმენტი წევრი ქვეყნებისთვის, რომელიც დაეხმარე-ბათ იმის გაგებაში, თუ რამდენად მნიშვნელოვანია დამხმარე და ხელმისაწვდომობის ტექნოლოგიები ბავშვის ადრეული განვითა-რებისთვის, განათლებისთვის, კეთილდღეობისთვის, სოციალური და კულტურული ცხოვრებისთვის. გარდა ამ განსაკუთრებული და-ნიშნულების ძალებისა, 2013 წლის სექტემბერში შეიქმნა ადრეული ჩარევის დანიშნულების ძალები. ყველა ეს 5 ძალა, რომელიც პარ-ტნიორებისგან შედგება, გააგრძელებს აქტიურ თანამშრომლობას, რათა განისაზღვროს პრიორიტეტები და შედგეს სამოქმედო გეგმე-ბი. ფორუმის მენეჯმენტი მოლაპარაკებებს აწარმოებს ქვეყნებთან, რათა განამტკიცოს მათი ვალდებულებები შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე ბავშვების მიმართ და მიიღოს ინფორმაცია ამ რეგი-ონში მომხდარი პროგრესის შესახებ. „პირველი ნაბიჯი საქართვე-ლო“, როგორც განათლების და ადრეული ჩარევის დანიშნულების ძალების წევრი, იქნება შუამავალი საქართველოს მთავრობას, პარტნიორებსა და გლობალურ პარტნიორობას შორის.

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ მადლობას უხდის ღია საზოგადოების ფონდს შესაძლებლობებისა და მხარ-დაჭერისთვის.

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ ― UNICEF-ის

გლობალური პარტნიორობის წევრი შეზღუდული

შესაძლებლობის მქონე ბავშვებისთვის

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ მონაწილეობას

იღებდა გაეროს გენერალური ასამბლეის მაღალი

დონის შეხვედრაში

2013 წლის სექტემბერში „პირველი ნაბიჯი საქართვე-ლო“ მონაწილეობას იღებდა გაეროს გენერალური ასამბლეის მაღალი დონის შეხვედრაში, რომელიც მიეძღვნა შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე (შშმ) ადამიანების უფლებების დაცვის საკითხებს. შეხვედრას ესწრებოდა ორგანიზაციის დირექტორი, მაგული შაღაშვილი.

აღნიშნული შეხვედრის მთავარი მიზანი იყო შეზღუდუ-ლი შესაძლებლობის მქონე პირთა უფლებების დაცვის მნიშვნელობის საერთაშორისო აღიარება, ათასწლეუ-ლის განვითარების მიზნებისა და გაეროს 2015 წლის შემდგომი სტრატეგიის ორიენტირება შეზღუდული შე-საძლებლობის მქონე პირებზე და მათ ინკლუზიაზე და-ფუძნებული სამთავრობო სტრატეგიების განვითარების ხელშეწყობა გაეროს წევრ ქვეყნებში.

დღესდღეობით, მსოფლიოში დაახლოებით 1 მილი-არდი შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ადამიანი ცხოვრობს, რომელიც მოკლებულია განათლების, და-საქმების, სოციალური და იურიდიული დახმარების შესაძლებლობას. სწორედ ამის შედეგია ის, რომ შშმ პირებში სიღარიბის მაჩვენებელი მსოფლიოში ყველა-ზე მაღალია. საკუთარ მოხსენებაში გაეროს გენერა-ლურმა მდივანმა პან გი მუნმა ხაზი გაუსვა ჩატარებუ-ლი კვლევების შედეგებს, რომელმაც ცხადყო, რომ აშშ-ში განსაკუთრებული საჭიროების მქონე პირების იზოლირება დასაქმების ბაზრისგან ამცირებს მთლიანი შიდა პროდუქტის ზრდას 7%-ით. აქედან გამომდინარე, შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა ინკლუზია ძალიან მნიშვნელოვანია არა მარტო ადამიანთა უფ-ლებების დაცვის პერსპექტივიდან, არამედ ეკონომიკის თვალსაზრისითაც.

შეხვედრაზე ხაზი გაესვა იმასაც, რომ აუცილებელია საერთაშორისო თანამეგობრობისა და მთავრობების უფრო მეტი ძალისხმევა, რათა უზრუნველყოფილი იყოს ამ პირების თანაბარი მონაწილეობა ყველა სფე-როში და განვითარების პროცესში.

შეხვედრის მონაწილეებს მიესალმა გაეროს მშვიდო-ბის ელჩი სტივ უანდერი. მან აღნიშნა, რომ 2009 წლი-დან მისი, როგორც ელჩის საქმიანობა ძირითადად მიმართულია შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პი-რების უფლებების დაცვაზე.შეხვედრა მოიცავდა 2 სესიას: საერთაშორისო და რე-გიონალური თანამშრომლობა და პარტნიორობა შეზ-ღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა ინკლუზიის განვითარებისათვის; გაეროს 2015 წლის შემდგომი სტრატეგიის გაძლიერება ზემოხსენებულ პირთა ინკ-ლუზიისა და მონაწილეობის კუთხით.

მონაწილე ქვეყნების წარმომადგენლებმა გააკეთეს პრეზენტაციები თუ როგორ ხორციელდება შშმ პირთა უფლებები და რა სახის ცვლილებები შევიდა სოცია-ლური კეთილდღეობის პოლიტიკაში ამ პირთა უფლე-ბების კონვენციის რატიფიცირების შემდგომ. ამჟამად უკვე 134-მა ქვეყანამ მოახდინა ამ დოკუმენტის რატი-ფიცირება. ბანგლადეშის წარმომადგენელმა აღნიშნა, რომ მათმა მთავრობამ გამოყო სახელმწიფო ბიუჯეტის 1 % შშმ პირთა დასახმარებლად. მაროკომ დოკუმენ-ტის რატიფიკაციასთან ერთად შეიმუშავა იურიდიული მექანიზმი კონვენციის დასანერგად და მიიღო კანონი შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა უფლებე-ბის დაცვის შესახებ. ნიგერიამ კონვენციის რატიფიცი-რება ჯერ კიდევ 2007 წელს მოახდინა.

დასკვნით დებულებაში აღინიშნა, რომ გენერალური ასამბლეის 70-ე მოწვევაზე განხილული იქნება შეზღუ-დული შესაძლებლობის მქონე პირთათვის განვითარე-ბის მიმართულებით არსებული მდგომარეობა და ამ კუთხით ქვეყნების მიერ განხორციელებული საქმიანო-ბის პროგრესი.

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ ადგილობრივ და სა-ერთაშორისო პარტნიორებთან ერთად გააძლიერებს თანამშრომლობას მთავრობასთან, რათა სახელმწიფო სტრატეგია და სოციალური პოლიტიკა გახდეს ორიენ-ტირებული შეზღუდული შესაძლებლობის საკითხებზე.

ყოველწლიური საინფორმაციო ჟურნალი 2013 პირველი ნაბიჯი საქართველო

6

„პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ დღის ცენტრში ფუნ-ქციონირებს სხვადასხვა წრე, მათ შორის ხელოვნების წრე, სადაც ბავშვები საინტერესო და სასარგებლო აქტივობებით არიან დაკავებულები. ერთ-ერთი ასეთი საქმიანობა არის სათამაშოების, მათ შორის სენსორუ-ლი განმავითარებლების დამზადება, რომელსაც ისინი პედაგოგების ხელმძღვანელობით ქმნიან სხვადასხვა მასალისაგან, ძირითადად, მუყაოს ქაღალდისა და პლასტიკატისაგან. სენსორული განმავითარებლები ხელს უწყობს და აძლიერებს ბავშვის ფიზიკურ და ინტელექტუალურ განვითარებას, იზიდავს მზერასა და სმენას, რაც საბოლოოდ დადებითად მოქმედებს მათი ზოგადი განვითარების პროცესზე.

დღის ცენტრის ბენეფიციარები სტუმრად იმყოფებოდ-ნენ კოჯრის ბავშვთა სახლში, სადაც განსაკუთრებული საჭიროების მქონე ბავშვები ცხოვრობენ. საჩუქრად კი საკუთარი ხელით დამზადებული სათამაშოები – სენსორული ბილიკები, ხილისა და ბოსტნეულის იდენ-ტიფიკაციის ალბომები და კამათლები გადასცეს. ჩვე-ნი დღის ცენტრის ბენეფიციარებმა მასპინძლებს განუ-მარტეს და ასწავლეს სათამაშოების გამოყენების წესე-ბი, აგრეთვე ერთად დახატეს, იმღერეს, ლექსები თქვეს და დამეგობრდნენ.

ორგანიზაცია მომავალში კვლავაც გეგმავს მსგავს აქტივობებს, რომ ვესტუმროთ და გადავცეთ საჭირო განმავითარებლები საჩუქრად იმ ბავშვებს, რომელ-თაც ეს ძალიან სჭირდებათ. აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ ჩვენი ბენეფიციარები განსაკუთრებული სიხარუ-ლით და სიამოვნებით ერთვებიან მსგავს წამოწყებაში, რადგან მათ ძალიან მოსწონთ საჩუქრების გაკეთება და თანატოლებისათვის გადაცემა, რაც კიდევ ერთ-ხელ ადასტურებს, რომ შესაძლებლობები შეუზღუდა-ვია, თუ არსებობს შესაფერისი გარემო და კარგად მოფიქრებული პროგრამები.

შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების, რო-გორც ფიზიკური, ასევე ინტელექტუალური განვითარე-ბის საკითხში განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება სპორტულ და ფიზიკურ აქტივობას. ამ მიმართულებით „პირველი ნაბიჯი საქართველო“ მუდმივად ცდილობს, რომ ბენეფიციარები ჩართოს სხვადასხვა სპორტულ, გამაჯანსაღებელ აქტივობაში. ერთ-ერთი ასეთი საინ-ტერესო და მნიშვნელოვანი პროექტი, რომელშიც დღის ცენტრის აღსაზრდელებმა მიიღეს მონაწილე-ობა გახლდათ გლობალური მოძრაობა სახელწოდე-ბით „სპეციალური ოლიმპიადა, ახალგაზრდა ათლე-ტები“, რომელმაც 2013 წელს სტარტი საქართველო-შიც აიღო.

ზემოთ ხსენებული მოძრაობა ითვალისწინებს და გულისხმობს ჯანსაღი ცხოვრების წესის და სპორტის პოპულარიზაციას ზოგადად ბავშვებში, მათ შორის შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვებში, რაც ძალიან პოზიტიურად მოქმედებს და ხელს უწყობს მათ სოციალურ ინტეგრაციას. პროექტის ფარგლებში ჩვე-ნი ბენეფიციარები ინტენსიურად იღებდნენ მონაწილე-ობას სხვადასხვა სპორტულ სახეობაში და სახალისო შეჯიბრებებში. ძირითადად ყურადღება ექცევა ვარჯი-შებს, რომლებიც ხელს უწყობს მოზარდის გონებრივ და ფიზიკურ განვითარებას, საინტეგრაციო პროცეს-ებს. ბავშვები თამაშობენ და მეცადინეობენ, ავითარე-ბენ მოტორიკასა და მხედველობით კოორდინაციას. მოსამზადებელი ვარჯიშები მიმდინარეობდა, რო-გორც ადგილზე, აგრეთვე ბავშვებს ჰქონდათ გასვლი-თი ტურები ქალაქში მდებარე სხვადასხვა სათამაშო მოედანსა და სტადიონზე.

გამოვლინდნენ გამარჯვებულებიც ფეხბურთსა და სირბილში მოკლე დისტანციაზე, გადაეცათ სპეციალუ-რი მედლები, რამაც განსაკუთრებით გაახარა და მო-ტივაცია აუმაღლა ბავშვებს. ზემოთ ხსენებული მოძრა-ობა კვლავაც გეგმავს, რომ ჩვენი ბენეფიციარები ჩა-ერთონ და მოსინჯონ ძალები მომავალშიც უკვე სხვა სპორტულ სახეობებში და მაქსიმალურად გამოავლი-ნონ საკუთარი შესაძლებლობები. ვიმედოვნებთ, რომ მსგავსი ღონისძიებები ხელს შეუწყობს შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ახალგაზრდების ინტეგრაციას სპორტში და პარა-ოლიმპიადაში ბევრი ქართველი სპორტსმენი მიიღებს მონაწილეობას.

7

ღონისძიება, რომელიც მიეძღვნა

შეზღუდული შესაძლებლობის

მქონე პირთა დაცვის დღეს

„ხელოვნება

გვამეგობრებს“

სტუმრად კოჯრის

ბავშვთა სახლში

„პირველი ნაბიჯი საქართველომ“ 2013 წელს განსა-კუთრებით საინტერესოდ და მრავალფეროვნად აღ-ნიშნა შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა დაცვის ეროვნული დღე. აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ 2013 წელი გამოცხადებულია შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე პირთა დაცვის წლად. ღონისძიება სა-ხელწოდებით „ხელოვნება გვამეგობრებს“, გაიმართა ეთნოგრაფიის მუზეუმში, ღია ცის ქვეშ და მასში მონა-წილეობა მიიღეს, როგორც ჩვენმა ბენეფიციარებმა, ასევე მათმა ოჯახის წევრებმა, მოხალისეებმა და მე-გობრებმა. ღონისძიება მოიცავდა სხვადასხვა აქტივო-ბას: ინკლუზიური ანსამბლ „ებანის“ კონცერტს, დღის ცენტრის ბავშვების მიერ შექმნილი ნახატების გამო-ფენა-გაყიდვას, ილუზიონისტ დავით რობაქიძის შოუს, „მულტი-პულტის“ გმირების გასართობ წარმოდგენას, სამხატვრო აკადემიის სტუდენტების მიერ ბავშვების სახეების მოხატვას და საერთო ნახატის შექმნას, რო-მელშიც ჩვენს ბავშვებთან ერთად მოსულმა სტუმრებ-მაც მიიღეს მონაწილეობა. დღის ცენტრის აღსაზრ-დელები სტუმრებს საკუთარი ხელით გამომცხვარი ორცხობილებითაც გაუმასპინძლდნენ, ხოლო ბავშვე-ბი ტკბილეულითა და გამაგრილებელი სასმელებით დაასაჩუქრა კომპანიებმა: „ბარამბო“, „ზედაზენი“ და „კოკა-კოლა“.

განსაკუთრებული მადლობა გვინდა გადავუხადოთ მომღერალ ნინო ქათამაძეს და ილუზიონისტ დავით რობაქიძეს იმისათვის, რომ მონაწილეობა მიიღეს ღონისძიებაში და იმისათვის, რომ მათთვის ასეთი მნიშვნელოვანია შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვებისა და მოზარდების საზოგადოებაში ინტეგრა-ცია.

ღონისძიების მხარდამჭერები იყვნენ: საქართველოს ეროვნული მუზეუმი, ეთნოგრაფიის მუზეუმი, „პალიტ-რა L“, ბავშვთა გასართობი ცენტრი „მულტი-პულტი“, „ბარამბო“, „ზედაზენი“ და „კოკა-კოლა“.

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ ძალიან დიდ მნიშ-ვნელობას ანიჭებს ასეთი ღონისძიებების ორგანიზე-ბას, რადგან მსგავსი ინიციატივები მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს ბავშვების ინტეგრაციას და მათი პოტენციალის წარმოჩენას.

დღის ცენტრის

ბენეფიციარების

საჩუქარი თანატოლებს ―

„პირველი ნაბიჯი

საქართველოს“ დღის

ცენტრი აძლიერებს

ბავშვების

ჩართულობას

სპორტში

ყოველწლიური საინფორმაციო ჟურნალი 2013 პირველი ნაბიჯი საქართველო

6

„პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ დღის ცენტრში ფუნ-ქციონირებს სხვადასხვა წრე, მათ შორის ხელოვნების წრე, სადაც ბავშვები საინტერესო და სასარგებლო აქტივობებით არიან დაკავებულები. ერთ-ერთი ასეთი საქმიანობა არის სათამაშოების, მათ შორის სენსორუ-ლი განმავითარებლების დამზადება, რომელსაც ისინი პედაგოგების ხელმძღვანელობით ქმნიან სხვადასხვა მასალისაგან, ძირითადად, მუყაოს ქაღალდისა და პლასტიკატისაგან. სენსორული განმავითარებლები ხელს უწყობს და აძლიერებს ბავშვის ფიზიკურ და ინტელექტუალურ განვითარებას, იზიდავს მზერასა და სმენას, რაც საბოლოოდ დადებითად მოქმედებს მათი ზოგადი განვითარების პროცესზე.

დღის ცენტრის ბენეფიციარები სტუმრად იმყოფებოდ-ნენ კოჯრის ბავშვთა სახლში, სადაც განსაკუთრებული საჭიროების მქონე ბავშვები ცხოვრობენ. საჩუქრად კი საკუთარი ხელით დამზადებული სათამაშოები – სენსორული ბილიკები, ხილისა და ბოსტნეულის იდენ-ტიფიკაციის ალბომები და კამათლები გადასცეს. ჩვე-ნი დღის ცენტრის ბენეფიციარებმა მასპინძლებს განუ-მარტეს და ასწავლეს სათამაშოების გამოყენების წესე-ბი, აგრეთვე ერთად დახატეს, იმღერეს, ლექსები თქვეს და დამეგობრდნენ.

ორგანიზაცია მომავალში კვლავაც გეგმავს მსგავს აქტივობებს, რომ ვესტუმროთ და გადავცეთ საჭირო განმავითარებლები საჩუქრად იმ ბავშვებს, რომელ-თაც ეს ძალიან სჭირდებათ. აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ ჩვენი ბენეფიციარები განსაკუთრებული სიხარუ-ლით და სიამოვნებით ერთვებიან მსგავს წამოწყებაში, რადგან მათ ძალიან მოსწონთ საჩუქრების გაკეთება და თანატოლებისათვის გადაცემა, რაც კიდევ ერთ-ხელ ადასტურებს, რომ შესაძლებლობები შეუზღუდა-ვია, თუ არსებობს შესაფერისი გარემო და კარგად მოფიქრებული პროგრამები.

შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების, რო-გორც ფიზიკური, ასევე ინტელექტუალური განვითარე-ბის საკითხში განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება სპორტულ და ფიზიკურ აქტივობას. ამ მიმართულებით „პირველი ნაბიჯი საქართველო“ მუდმივად ცდილობს, რომ ბენეფიციარები ჩართოს სხვადასხვა სპორტულ, გამაჯანსაღებელ აქტივობაში. ერთ-ერთი ასეთი საინ-ტერესო და მნიშვნელოვანი პროექტი, რომელშიც დღის ცენტრის აღსაზრდელებმა მიიღეს მონაწილე-ობა გახლდათ გლობალური მოძრაობა სახელწოდე-ბით „სპეციალური ოლიმპიადა, ახალგაზრდა ათლე-ტები“, რომელმაც 2013 წელს სტარტი საქართველო-შიც აიღო.

ზემოთ ხსენებული მოძრაობა ითვალისწინებს და გულისხმობს ჯანსაღი ცხოვრების წესის და სპორტის პოპულარიზაციას ზოგადად ბავშვებში, მათ შორის შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვებში, რაც ძალიან პოზიტიურად მოქმედებს და ხელს უწყობს მათ სოციალურ ინტეგრაციას. პროექტის ფარგლებში ჩვე-ნი ბენეფიციარები ინტენსიურად იღებდნენ მონაწილე-ობას სხვადასხვა სპორტულ სახეობაში და სახალისო შეჯიბრებებში. ძირითადად ყურადღება ექცევა ვარჯი-შებს, რომლებიც ხელს უწყობს მოზარდის გონებრივ და ფიზიკურ განვითარებას, საინტეგრაციო პროცეს-ებს. ბავშვები თამაშობენ და მეცადინეობენ, ავითარე-ბენ მოტორიკასა და მხედველობით კოორდინაციას. მოსამზადებელი ვარჯიშები მიმდინარეობდა, რო-გორც ადგილზე, აგრეთვე ბავშვებს ჰქონდათ გასვლი-თი ტურები ქალაქში მდებარე სხვადასხვა სათამაშო მოედანსა და სტადიონზე.

გამოვლინდნენ გამარჯვებულებიც ფეხბურთსა და სირბილში მოკლე დისტანციაზე, გადაეცათ სპეციალუ-რი მედლები, რამაც განსაკუთრებით გაახარა და მო-ტივაცია აუმაღლა ბავშვებს. ზემოთ ხსენებული მოძრა-ობა კვლავაც გეგმავს, რომ ჩვენი ბენეფიციარები ჩა-ერთონ და მოსინჯონ ძალები მომავალშიც უკვე სხვა სპორტულ სახეობებში და მაქსიმალურად გამოავლი-ნონ საკუთარი შესაძლებლობები. ვიმედოვნებთ, რომ მსგავსი ღონისძიებები ხელს შეუწყობს შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ახალგაზრდების ინტეგრაციას სპორტში და პარა-ოლიმპიადაში ბევრი ქართველი სპორტსმენი მიიღებს მონაწილეობას.

7

ღონისძიება, რომელიც მიეძღვნა

შეზღუდული შესაძლებლობის

მქონე პირთა დაცვის დღეს

„ხელოვნება

გვამეგობრებს“

სტუმრად კოჯრის

ბავშვთა სახლში

„პირველი ნაბიჯი საქართველომ“ 2013 წელს განსა-კუთრებით საინტერესოდ და მრავალფეროვნად აღ-ნიშნა შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა დაცვის ეროვნული დღე. აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ 2013 წელი გამოცხადებულია შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე პირთა დაცვის წლად. ღონისძიება სა-ხელწოდებით „ხელოვნება გვამეგობრებს“, გაიმართა ეთნოგრაფიის მუზეუმში, ღია ცის ქვეშ და მასში მონა-წილეობა მიიღეს, როგორც ჩვენმა ბენეფიციარებმა, ასევე მათმა ოჯახის წევრებმა, მოხალისეებმა და მე-გობრებმა. ღონისძიება მოიცავდა სხვადასხვა აქტივო-ბას: ინკლუზიური ანსამბლ „ებანის“ კონცერტს, დღის ცენტრის ბავშვების მიერ შექმნილი ნახატების გამო-ფენა-გაყიდვას, ილუზიონისტ დავით რობაქიძის შოუს, „მულტი-პულტის“ გმირების გასართობ წარმოდგენას, სამხატვრო აკადემიის სტუდენტების მიერ ბავშვების სახეების მოხატვას და საერთო ნახატის შექმნას, რო-მელშიც ჩვენს ბავშვებთან ერთად მოსულმა სტუმრებ-მაც მიიღეს მონაწილეობა. დღის ცენტრის აღსაზრ-დელები სტუმრებს საკუთარი ხელით გამომცხვარი ორცხობილებითაც გაუმასპინძლდნენ, ხოლო ბავშვე-ბი ტკბილეულითა და გამაგრილებელი სასმელებით დაასაჩუქრა კომპანიებმა: „ბარამბო“, „ზედაზენი“ და „კოკა-კოლა“.

განსაკუთრებული მადლობა გვინდა გადავუხადოთ მომღერალ ნინო ქათამაძეს და ილუზიონისტ დავით რობაქიძეს იმისათვის, რომ მონაწილეობა მიიღეს ღონისძიებაში და იმისათვის, რომ მათთვის ასეთი მნიშვნელოვანია შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვებისა და მოზარდების საზოგადოებაში ინტეგრა-ცია.

ღონისძიების მხარდამჭერები იყვნენ: საქართველოს ეროვნული მუზეუმი, ეთნოგრაფიის მუზეუმი, „პალიტ-რა L“, ბავშვთა გასართობი ცენტრი „მულტი-პულტი“, „ბარამბო“, „ზედაზენი“ და „კოკა-კოლა“.

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ ძალიან დიდ მნიშ-ვნელობას ანიჭებს ასეთი ღონისძიებების ორგანიზე-ბას, რადგან მსგავსი ინიციატივები მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს ბავშვების ინტეგრაციას და მათი პოტენციალის წარმოჩენას.

დღის ცენტრის

ბენეფიციარების

საჩუქარი თანატოლებს ―

„პირველი ნაბიჯი

საქართველოს“ დღის

ცენტრი აძლიერებს

ბავშვების

ჩართულობას

სპორტში

ყოველწლიური საინფორმაციო ჟურნალი 2013 პირველი ნაბიჯი საქართველო

„პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ დღის ცენტრი, მართლაც, რომ განებივრებულია საინტერესო სტუმრების ვიზიტებით. სტუმრად მოდიან სკო-ლის მოსწავლეები, სტუდენტები, სხვადასხვა ორგანიზაციის წარმომადგენლები, როგორც ქართველები, ასევე უცხოელები, რაც ბავშვებს განსაკუთრებით ახარებთ. საზოგადოებასთან ურთიერთობა ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი და ხელშემწყობი ფაქტორია ჩვენი ბენეფიციარების სოციალური ინტეგრაციისათვის. „პირველი ნაბი-ჯი საქართველო“ სიხარულით ხვდება მსგავს ინიციატივებს და ცდილობს მეტი ადამიანი და კონკრეტული სფეროს წარმომადგენელი ჩარ-თოს ჩვენი ბავშვების ცხოვრებაში, მეტი ინფორ-მაცია მიაწოდოს ზოგადად შეზღუდული შესაძ-ლებლობის მქონე პირებს, მათი უფლებებისა და პრობლემების შესახებ, რაც საბოლოოდ საზოგა-დოებრივი ცნობიერებისა და განათლების ამაღ-ლებას უწყობს ხელს.

ცოტა ხნის წინ ჩვენმა დღის ცენტრმა „პიარ კლუბს“ (PR club) უმასპინძლა, სადაც გაერთიანე-ბულია მოქმედი საზოგადოებასთან ურთიერთო-ბის, მარკეტინგის, რეკლამის და ზოგადად კო-მუნიკაციის სფეროში დაკავებული პროფესიონა-ლები. „პიარ კლუბის“ წევრებმა თითოეულ ბავშვს გადასცეს ბევრი საინტერესო საჩუქარი, მათ შორის კომპანია „აუთდორ.ჯიმ“ დღის ცენტრს პლაზმური ტელევიზორი აჩუქა, რომე-ლიც მათ ასე ძალიან სურდათ. სტუმრად ასევე, იმყოფებოდნენ ზღაპრის გმირები მიკი და მინი მაუსები, რომელთა მოსვლა ბავშვებს განსაკუთ-რებით გაუხარდათ და სტუმრებს ლექსებიც წაუ-კითხეს, ბევრიც იცეკვეს და ამ ფორმით გამოხა-ტეს მადლიერება და სიხარული. „პიარ კლუბმა“ მზად ყოფნა გამოთქვა, რომ ჩაერთოს სხვადას-ხვა სოციალურ აქტივობაში და მონაწილეობა მიიღოს საქველმოქმედო ღონისძიებებში, რომ-ლის მიზანი იქნება ჩვენი ბენეფიციარების დახმა-რება და სოციალური ინტეგრაციის ხელშეწყობა.

დღის ცენტრს ხშირად სტუმრობენ საინტერესო და სახალისო სტუმრები, რაც ბავშვებს განსაკუთრებით მოსწონთ და ახარებთ. მათ შორის აღსანიშნავია იმ ადამიანთა ჯგუფის ვიზიტი, რომლებიც საკუთარ თავს „სამედიცინო ჯამბაზებს“ უწოდებენ. „სამედიცინო ჯამ-ბაზები“ წარმოშობით ისრაელიდან არიან და თავისი პროექტის ფარგლებში, რომელიც გულისხმობს, ჯან-მრთელობის მძიმე მდგომარეობის გამო საავადმყო-ფოებში მოხვედრილი ბავშვებისთვის სპეციალური პროგრამის შეთავაზებას და მათ გართობას, სტუმრად საქართველოსაც ეწვივნენ. ბავშვებს, რომლებიც მძიმე დიაგნოზის გამო თვეობით საავადმოყოფოებში არიან და ძალიან დიდ სტრესში იმყოფებიან განსაკუთრებით ახარებთ ჯამბაზების სტუმრობა სამედიცინო დაწესებუ-ლებაში, სადაც ისედაც დაძაბული და სტრესული გა-რემოა. სამედიცინო ჯამბაზების იდეაც იმაში მდგომა-რეობს, რომ მიანიჭონ ბედნიერება და ხალისი და რამდენიმე წუთით მაინც მოწყვიტონ ბავშვები მძიმე რეალობას. თუმცა, სამედიცინო ჯამბაზების ერთ-ერთ, აგრეთვე მნიშვნელოვან მიმართულებას წარმოადგენს განსაკუთრებული საჭიროების მქონე ბავშვებისათვის განკუთვნილი სპეციალური პროგრამების შეთავაზება.

საქართველოში მოგზაურობის ფარგლებში „სამედიცი-ნო ჯამბაზები“ სტუმრად ეწვივნენ ჩვენი დღის ცენტრის ბენეფიციარებსაც. ისინი სპეციალური პროგრამით მუ-შაობენ შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვებ-თანაც. განსაკუთრებულ ტექნიკას ფლობენ და თამაშე-ბიც შერჩეულია ისე, რომ თოთოეულმა ბავშვმა მიუხე-დავად ფიზიკური თუ ინტელექტუალური შეზღუდვები-სა, შეძლოს მასში ჩართვა და პროცესისგან მაქსიმა-ლური სიხარულის და პოზიტივის მიღება.

სოციალური ინტეგრაცია ერთ-ერთი მნიშვნე-ლოვანი საკითხია, რომელსაც განსაკუთრებით დიდ ყურადღებას ანიჭებს „პირველი ნაბიჯი საქართველო“. გარდა იმისა, რომ ჩვენი ორგა-ნიზაცია განსაკუთრებული საჭიროების მქონე ბავშვებს აწვდის მომსახურებებს, აგრეთვე ვზრუნავთ იმაზე, რომ ჩვენი ბენეფიციარები არ ცხოვრობდნენ იზოლირებულად საზოგადო-ებისაგან, რომელსაც სამწუხაროდ ხშირ შემთ-ხვევაში არაადეკვატური დამოკიდებულებაც კი აქვს ამ ადამიანების მიმართ. თუმცა, მათთან კონტაქტი და ურთიერთობა არის მნიშვნელო-ვანი ფაქტორი შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა მიმართ საზოგადოებრივი ცნობი-ერებისა და განათლების ამაღლების საკითხში. ამიტომაც ჩვენი ინიციატივით ბავშვები ერთვე-ბიან სხვადასხვა კულტურულ, საგანმანათლებ-ლო თუ სპორტულ აქტივობაში, რაც გულისხ-მობს იმას, რომ მათ ქონდეთ კომუნიკაცია საზოგადოებასთან, დადიოდნენ საერთო თავშეყრის ადგილებში და ა.შ.

ერთ-ერთ ასეთ მიმართულებას წარმოადგენს ბავშვების ვიზიტები თეატრებში, სადაც იღებენ ძალიან დიდ სიამოვნებას, ერთობიან, ახდენენ სოციალიზაციას და იცნობენ სხვადასხვა პროგ-რამაში ჩართული ბავშვები ერთმანეთს, რაც განსაკუთრებით მოსწონთ და დიდი ენთუზიაზ-მითაც ერთვებიან ამ ტიპის ინიციატივებში.

ორგანიზაცია გეგმავს, რომ მომავალში კიდევ უფრო გააძლიეროს ეს მიმართულება და კიდევ უფრო ინტენსიური გახადოს ვიზიტები კინო-თეატრებში.

98

ახალი მიდგომები ‒

სამედიცინო ჯამბაზები

ისრაელიდან

სოციალური

ინტეგრაციის

ხელშეწყობა

ხელოვნების

საშუალებით

დღის ცენტრი

მნიშვნელოვან

როლს ასრულებს

საზოგადოების

ინფორმირებულობაში

ყოველწლიური საინფორმაციო ჟურნალი 2013 პირველი ნაბიჯი საქართველო

„პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ დღის ცენტრი, მართლაც, რომ განებივრებულია საინტერესო სტუმრების ვიზიტებით. სტუმრად მოდიან სკო-ლის მოსწავლეები, სტუდენტები, სხვადასხვა ორგანიზაციის წარმომადგენლები, როგორც ქართველები, ასევე უცხოელები, რაც ბავშვებს განსაკუთრებით ახარებთ. საზოგადოებასთან ურთიერთობა ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი და ხელშემწყობი ფაქტორია ჩვენი ბენეფიციარების სოციალური ინტეგრაციისათვის. „პირველი ნაბი-ჯი საქართველო“ სიხარულით ხვდება მსგავს ინიციატივებს და ცდილობს მეტი ადამიანი და კონკრეტული სფეროს წარმომადგენელი ჩარ-თოს ჩვენი ბავშვების ცხოვრებაში, მეტი ინფორ-მაცია მიაწოდოს ზოგადად შეზღუდული შესაძ-ლებლობის მქონე პირებს, მათი უფლებებისა და პრობლემების შესახებ, რაც საბოლოოდ საზოგა-დოებრივი ცნობიერებისა და განათლების ამაღ-ლებას უწყობს ხელს.

ცოტა ხნის წინ ჩვენმა დღის ცენტრმა „პიარ კლუბს“ (PR club) უმასპინძლა, სადაც გაერთიანე-ბულია მოქმედი საზოგადოებასთან ურთიერთო-ბის, მარკეტინგის, რეკლამის და ზოგადად კო-მუნიკაციის სფეროში დაკავებული პროფესიონა-ლები. „პიარ კლუბის“ წევრებმა თითოეულ ბავშვს გადასცეს ბევრი საინტერესო საჩუქარი, მათ შორის კომპანია „აუთდორ.ჯიმ“ დღის ცენტრს პლაზმური ტელევიზორი აჩუქა, რომე-ლიც მათ ასე ძალიან სურდათ. სტუმრად ასევე, იმყოფებოდნენ ზღაპრის გმირები მიკი და მინი მაუსები, რომელთა მოსვლა ბავშვებს განსაკუთ-რებით გაუხარდათ და სტუმრებს ლექსებიც წაუ-კითხეს, ბევრიც იცეკვეს და ამ ფორმით გამოხა-ტეს მადლიერება და სიხარული. „პიარ კლუბმა“ მზად ყოფნა გამოთქვა, რომ ჩაერთოს სხვადას-ხვა სოციალურ აქტივობაში და მონაწილეობა მიიღოს საქველმოქმედო ღონისძიებებში, რომ-ლის მიზანი იქნება ჩვენი ბენეფიციარების დახმა-რება და სოციალური ინტეგრაციის ხელშეწყობა.

დღის ცენტრს ხშირად სტუმრობენ საინტერესო და სახალისო სტუმრები, რაც ბავშვებს განსაკუთრებით მოსწონთ და ახარებთ. მათ შორის აღსანიშნავია იმ ადამიანთა ჯგუფის ვიზიტი, რომლებიც საკუთარ თავს „სამედიცინო ჯამბაზებს“ უწოდებენ. „სამედიცინო ჯამ-ბაზები“ წარმოშობით ისრაელიდან არიან და თავისი პროექტის ფარგლებში, რომელიც გულისხმობს, ჯან-მრთელობის მძიმე მდგომარეობის გამო საავადმყო-ფოებში მოხვედრილი ბავშვებისთვის სპეციალური პროგრამის შეთავაზებას და მათ გართობას, სტუმრად საქართველოსაც ეწვივნენ. ბავშვებს, რომლებიც მძიმე დიაგნოზის გამო თვეობით საავადმოყოფოებში არიან და ძალიან დიდ სტრესში იმყოფებიან განსაკუთრებით ახარებთ ჯამბაზების სტუმრობა სამედიცინო დაწესებუ-ლებაში, სადაც ისედაც დაძაბული და სტრესული გა-რემოა. სამედიცინო ჯამბაზების იდეაც იმაში მდგომა-რეობს, რომ მიანიჭონ ბედნიერება და ხალისი და რამდენიმე წუთით მაინც მოწყვიტონ ბავშვები მძიმე რეალობას. თუმცა, სამედიცინო ჯამბაზების ერთ-ერთ, აგრეთვე მნიშვნელოვან მიმართულებას წარმოადგენს განსაკუთრებული საჭიროების მქონე ბავშვებისათვის განკუთვნილი სპეციალური პროგრამების შეთავაზება.

საქართველოში მოგზაურობის ფარგლებში „სამედიცი-ნო ჯამბაზები“ სტუმრად ეწვივნენ ჩვენი დღის ცენტრის ბენეფიციარებსაც. ისინი სპეციალური პროგრამით მუ-შაობენ შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვებ-თანაც. განსაკუთრებულ ტექნიკას ფლობენ და თამაშე-ბიც შერჩეულია ისე, რომ თოთოეულმა ბავშვმა მიუხე-დავად ფიზიკური თუ ინტელექტუალური შეზღუდვები-სა, შეძლოს მასში ჩართვა და პროცესისგან მაქსიმა-ლური სიხარულის და პოზიტივის მიღება.

სოციალური ინტეგრაცია ერთ-ერთი მნიშვნე-ლოვანი საკითხია, რომელსაც განსაკუთრებით დიდ ყურადღებას ანიჭებს „პირველი ნაბიჯი საქართველო“. გარდა იმისა, რომ ჩვენი ორგა-ნიზაცია განსაკუთრებული საჭიროების მქონე ბავშვებს აწვდის მომსახურებებს, აგრეთვე ვზრუნავთ იმაზე, რომ ჩვენი ბენეფიციარები არ ცხოვრობდნენ იზოლირებულად საზოგადო-ებისაგან, რომელსაც სამწუხაროდ ხშირ შემთ-ხვევაში არაადეკვატური დამოკიდებულებაც კი აქვს ამ ადამიანების მიმართ. თუმცა, მათთან კონტაქტი და ურთიერთობა არის მნიშვნელო-ვანი ფაქტორი შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა მიმართ საზოგადოებრივი ცნობი-ერებისა და განათლების ამაღლების საკითხში. ამიტომაც ჩვენი ინიციატივით ბავშვები ერთვე-ბიან სხვადასხვა კულტურულ, საგანმანათლებ-ლო თუ სპორტულ აქტივობაში, რაც გულისხ-მობს იმას, რომ მათ ქონდეთ კომუნიკაცია საზოგადოებასთან, დადიოდნენ საერთო თავშეყრის ადგილებში და ა.შ.

ერთ-ერთ ასეთ მიმართულებას წარმოადგენს ბავშვების ვიზიტები თეატრებში, სადაც იღებენ ძალიან დიდ სიამოვნებას, ერთობიან, ახდენენ სოციალიზაციას და იცნობენ სხვადასხვა პროგ-რამაში ჩართული ბავშვები ერთმანეთს, რაც განსაკუთრებით მოსწონთ და დიდი ენთუზიაზ-მითაც ერთვებიან ამ ტიპის ინიციატივებში.

ორგანიზაცია გეგმავს, რომ მომავალში კიდევ უფრო გააძლიეროს ეს მიმართულება და კიდევ უფრო ინტენსიური გახადოს ვიზიტები კინო-თეატრებში.

98

ახალი მიდგომები ‒

სამედიცინო ჯამბაზები

ისრაელიდან

სოციალური

ინტეგრაციის

ხელშეწყობა

ხელოვნების

საშუალებით

დღის ცენტრი

მნიშვნელოვან

როლს ასრულებს

საზოგადოების

ინფორმირებულობაში

ყოველწლიური საინფორმაციო ჟურნალი 2013 პირველი ნაბიჯი საქართველო

მამების როლი ბავშვთა განვითარების პროცესში ისევე მნიშვნელოვანია, როგორც დედების. ბავშვი განსაკუთ-რებულ წარმატებას აღწევს მაშინ, როდესაც გრძნობს მშობლების თანადგომასა და სითბოს. მათი ერთობა და სიძლიერე წარმოადგენს უმნიშვნელოვანეს ფაქტორს ბავშვის შემდგომი წარმატებისთვის. „პირველი ნაბიჯი საქართველო“ ცდილობს გაზარდოს მამების ჩართულო-ბა და როლი შვილების განვითარების პროცესში. ჩვენი ორგანიზაციის ერთ-ერთი პროგრამის „ბავშვთა ადრეუ-ლი განვითარების“ თანამშრომელთა ინიციატივით, ძალიან საინტერესო ტრადიციას ჩაეყარა საფუძველი. 2013 წლის 20 ივლისს გაიმართა ღონისძიება სახელწო-დებით – „მამების დღე“, რომელიც ჩვენი ბენეფიციარების მამებს მიეძღვნა. ღონისძიების ფარგლებში მოეწყო ბევრი სახალისო შეჯიბრი და გასართობი აქტივობა. მონაწილეებს გადაეცათ სიმბოლური საჩუქრები და სიგელები სხვადასხვა ნომინაციით. ამიერიდან ჩვენს ორგანიზაციაში კიდევ ერთი საინტერესო ტრადიცია გაჩნდა – 20 ივლისს ჩვენ აღვნიშნავთ „მამების დღეს“.

11

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ ადრე-ული ჩარევის პროგრამას 2011 წლი-დან ახორციელებს და იგი ემსახურება თბილისის, ქუთაისის, ბათუმისა და რუსთავის ადრეული ასაკის (0-7 წელი) ბავშვებსა და მათ ოჯახებს. პროგრამის მიზანია, როგორც განვითარების შე-ფერხების მქონე ბავშვების, ისე რისკ ჯგუფის ბავშვების გამოვლენა და გან-ვითარების სტიმულირება, საგანმანათ-ლებლო დაწესებულებებში სწავლის-თვის მომზადება, მშობლებისა და ოჯა-ხის წევრების ბავშვის აღზრდისთვის საჭირო უნარ-ჩვევებით აღჭურვა, ბავშ-ვისა და ოჯახის სოციალური აქტიურო-ბის შენარჩუნება და გაძლიერება. გარ-და ამისა, პროგრამის მომსახურებას იღებენ ტიპიური განვითარების მქონე ბავშვები, რომლებსაც სჭირდებათ მხარდაჭერა იყვნენ მეტად თამამები და წარმატებულები სწავლაში, ყოველ-დღიურ ცხოვრებაში, შეძლონ საკუთა-რი ქცევის მართვა, განავითარონ სო-ციალური ურთიერთობები და კომუნი-კაციის უნარები.

„პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ ად-რეული ჩარევის პროგრამის იდეა ემ-ყარება შემდეგ კონცეფციას – აღმოა-ჩინე, განავითარე, გააძლიერე, რაც ზედმიწევნით გამოხატავს პროგრამის არსს.

აღმოაჩინე გულისხმობს რისკ ჯგუფის ბავშვების დროულ გამოვლენასა და განვითარების შეფერხების დროულ პრევენციას, ბავშვისა და ოჯახის რე-სურსების, ძლიერი მხარეების აღმოჩე-ნას, აგრეთვე სპეციალისტთა გუნდის, გარემოში არსებული (სახელმწიფო, საქველმოქმედო, მხარდამჭერი ქსე-ლი) რესურსების აღმოჩენას და ბავშ-ვის, ოჯახის საჭიროებებზე მიმართვას.

განავითარე – ბავშვის არსებული და დეფიციტური უნარები, ოჯახის შესაძ-ლებლობა ბავშვს შეუქმნას განვითარე-ბისთვის ხელსაყრელი გარემო, სპეცი-ალისტთა პროფესიული უნარები, სხვა-დასხვა საჭიროებისა და დიაგნოზის მქონე ბავშვებთან მუშაობის მეთოდო-ლოგია და ინსტრუმენტები, საზოგადო-ების ცნობიერება.

გააძლიერე – ბავშვისა და ოჯახის (ბავშვის აღზრდასთან მიმართებაში) დამოუკიდებლად ფუნქციონირების უნარები, საზოგადოების ჯანსაღი და-მოკიდებულებები, განსაკუთრებული საჭიროების მქონე ოჯახების, სახელმ-წიფოსა და საზოგადოებას შორის

კავშირები, თავად ორგანიზაცია განსაკუთრებული საჭიროებების მქონე ბავშვებისა და ოჯახების ადვოკატირე-ბის, მაღალი ხარისხისა და საჭიროე-ბებზე დაფუძნებული მომსახურების მიწოდების კუთხით.

2013 წლის პროგრამის შეფასების თა-ნახმად, რომელიც გულისხმობს შიდა ორგანიზაციულ შეფასებას, რომელიც განხორციელდა სამივე რეგიონში და მოიცავდა, როგორც ადმინისტრაცი-ულ, ისე პროგრამულ შეფასებას, პროგრამას აქვს: ძლიერი და პროფე-სიული კადრით დაკომპლექტებული სპეციალისტთა გუნდი, სპეციალისტთა გადამზადებისა და პროფესიული გაძ-ლიერების სტრატეგია, საერთაშორი-სოდ აღიარებული შეფასებისა და ინ-ტერვენციის ინსტრუმენტები და მეთო-დიკა, როგორიცაა „HELP“ - სასწავლო კურიკულუმზე დაფუძნებული შეფასე-ბის ინსტრუმენტი, რომელიც გამოიყე-ნება 0-3 წლამდე და 3-6 წლამდე ბავ-შვების შეფასებისა და მუშაობისთვის. PEP3 - ფსიქო-საგანმანათლებლო პროფილი, აუტისტური სპექტრის მქო-ნე ბავშვების წინასასკოლო უნარების შეფასებისთვის და ა. შ. შემთხვევის მართვის გამართული მეთოდოლოგია, პროგრამის ხარისხის მართვისთვის საჭირო მონიტორინგისა და შეფასების სისტემა.

გარდა ამისა, ორგანიზაცია სახელმწი-ფოსა და პარტნიორებთან ერთად, აქ-ტიურად არის ჩართული ბავშვთა ად-რეული განვითარების პოლიტიკის შე-მუშავებისა და დანერგვის პროცესში. 2012 - 2013 წელს, შემუშავდა ბავშვთა ადრეული განვითარების პროგრამა გაეროს ბავშვთა ფონდის მხარდაჭერ-ით, ხოლო 2013 - 2014 წლებში იგეგმე-ბა პოლიტიკის დოკუმენტის შემუშავება ფონდი „ღია საზოგადოების“ მხარდა-ჭერით.

„პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ ად-რეული ჩარევის პროგრამის შემუშავე-ბა, დანერგვა და განვითარება გან-ხორციელდა ირლანდიური ორგანიზა-ცია „Next Step“, ირლანდიური ორგანი-ზაცია „St. Michael House“, „HSBS“ – ბანკის, გაეროს ბავშვთა ფონდისა და ფონდი „ღია საზოგადოების“ ფინანსუ-რი და პროფესიული მხარდაჭერის შედეგად, რისთვისაც დიდ მადლობას ვუხდით მათ.

10

ადრეული განვითარების პროგრამა –

აღმოაჩინე, განავითარე, გააძლიერე

მამების როლის გაძლიერება

ბავშვების განვითარებაში –

მამების დღე ადრეული

განვითარების პროგრამაში

ბავშვთა ადრეული

განვითარების პროგრამა

წარმოგიდგენთ

„ალტერნატიულ

კომუნიკაციას“

ყოველწლიური საინფორმაციო ჟურნალი 2013 პირველი ნაბიჯი საქართველო

ბავშვთა ადრეული ჩარევისა და განვითარების პროგრამა, რომელსაც წლებია ახორციელებს „პირველი ნაბიჯი საქართველო“ აქტიურად იყენებს ალტერნატიული კომუნიკაციის მეთოდს, ბავშვების ადრეული ასაკიდანვე განვითარების პროცესში.

კომუნიკაციის ალტერნატიულ ფორმას მნიშვნელო-ვანი ადგილი უკავია ბავშვებში, რომლებსაც არ შე-უძლიათ ვერბალური კომუნიკაციის დამყარება გარ-შემომყოფებთან. იმ შემთხვევაში, როდესაც ბავშ-ვებს უჭირთ სიტყვიერად გადმოგვცენ თავიანთი სა-ჭიროებები თუ სურვილები, აუცილებელია ალტერ-ნატიული საკომუნიკაციო გზების პოვნა. ამისათვის საჭიროა გამოვიყენოთ კომუნიკაციის ვიზუალური ფორმები: სიმბოლოები, სურათები, ნახატები.

ალტერნატიული კომუნიკაციის გამოყენებით ბავშვებს უმარტივდებათ ურთიერთობა გარშე-მომყოფებთან. მაგალითად – თუ ბავშვს სურს დალიოს წყალი გვიჩვენებს ბარათს, სადაც გამოსახულია წყლით სავსე ჭიქა. თუ ბავშვის სურვილია, გავიდეს სათამაშო მოედანზე და გაერთოს, გვიჩვენებს ბარათს, სადაც გამო-სახულია სათამაშო მოედანი და ა.შ.

ამ მეთოდით თავიდან ავიცილებთ ქცევის სირთულეებს, რომელიც თან სდევს ბავშვის იმედგაცრუებას, როდესაც ვერ ამყარებს კომუნიკაციას და განცდაშია რაიმეს არ შეს-

რულების ან რაიმეს ვერ გამოთქმის გამო. ალტერნატიული კომუნიკაციის ფორმა ბავშ-ვებს უადვილებს ურთიერთობებს გარშემომყო-ფებთან, რადგან კომუნიკაცია არის ურთიერ-თობა, ცხოვრება კი სწორედ ამ ურთიერთო-ბებს ემყარება.

მამების როლი ბავშვთა განვითარების პროცესში ისევე მნიშვნელოვანია, როგორც დედების. ბავშვი განსაკუთ-რებულ წარმატებას აღწევს მაშინ, როდესაც გრძნობს მშობლების თანადგომასა და სითბოს. მათი ერთობა და სიძლიერე წარმოადგენს უმნიშვნელოვანეს ფაქტორს ბავშვის შემდგომი წარმატებისთვის. „პირველი ნაბიჯი საქართველო“ ცდილობს გაზარდოს მამების ჩართულო-ბა და როლი შვილების განვითარების პროცესში. ჩვენი ორგანიზაციის ერთ-ერთი პროგრამის „ბავშვთა ადრეუ-ლი განვითარების“ თანამშრომელთა ინიციატივით, ძალიან საინტერესო ტრადიციას ჩაეყარა საფუძველი. 2013 წლის 20 ივლისს გაიმართა ღონისძიება სახელწო-დებით – „მამების დღე“, რომელიც ჩვენი ბენეფიციარების მამებს მიეძღვნა. ღონისძიების ფარგლებში მოეწყო ბევრი სახალისო შეჯიბრი და გასართობი აქტივობა. მონაწილეებს გადაეცათ სიმბოლური საჩუქრები და სიგელები სხვადასხვა ნომინაციით. ამიერიდან ჩვენს ორგანიზაციაში კიდევ ერთი საინტერესო ტრადიცია გაჩნდა – 20 ივლისს ჩვენ აღვნიშნავთ „მამების დღეს“.

11

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ ადრე-ული ჩარევის პროგრამას 2011 წლი-დან ახორციელებს და იგი ემსახურება თბილისის, ქუთაისის, ბათუმისა და რუსთავის ადრეული ასაკის (0-7 წელი) ბავშვებსა და მათ ოჯახებს. პროგრამის მიზანია, როგორც განვითარების შე-ფერხების მქონე ბავშვების, ისე რისკ ჯგუფის ბავშვების გამოვლენა და გან-ვითარების სტიმულირება, საგანმანათ-ლებლო დაწესებულებებში სწავლის-თვის მომზადება, მშობლებისა და ოჯა-ხის წევრების ბავშვის აღზრდისთვის საჭირო უნარ-ჩვევებით აღჭურვა, ბავშ-ვისა და ოჯახის სოციალური აქტიურო-ბის შენარჩუნება და გაძლიერება. გარ-და ამისა, პროგრამის მომსახურებას იღებენ ტიპიური განვითარების მქონე ბავშვები, რომლებსაც სჭირდებათ მხარდაჭერა იყვნენ მეტად თამამები და წარმატებულები სწავლაში, ყოველ-დღიურ ცხოვრებაში, შეძლონ საკუთა-რი ქცევის მართვა, განავითარონ სო-ციალური ურთიერთობები და კომუნი-კაციის უნარები.

„პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ ად-რეული ჩარევის პროგრამის იდეა ემ-ყარება შემდეგ კონცეფციას – აღმოა-ჩინე, განავითარე, გააძლიერე, რაც ზედმიწევნით გამოხატავს პროგრამის არსს.

აღმოაჩინე გულისხმობს რისკ ჯგუფის ბავშვების დროულ გამოვლენასა და განვითარების შეფერხების დროულ პრევენციას, ბავშვისა და ოჯახის რე-სურსების, ძლიერი მხარეების აღმოჩე-ნას, აგრეთვე სპეციალისტთა გუნდის, გარემოში არსებული (სახელმწიფო, საქველმოქმედო, მხარდამჭერი ქსე-ლი) რესურსების აღმოჩენას და ბავშ-ვის, ოჯახის საჭიროებებზე მიმართვას.

განავითარე – ბავშვის არსებული და დეფიციტური უნარები, ოჯახის შესაძ-ლებლობა ბავშვს შეუქმნას განვითარე-ბისთვის ხელსაყრელი გარემო, სპეცი-ალისტთა პროფესიული უნარები, სხვა-დასხვა საჭიროებისა და დიაგნოზის მქონე ბავშვებთან მუშაობის მეთოდო-ლოგია და ინსტრუმენტები, საზოგადო-ების ცნობიერება.

გააძლიერე – ბავშვისა და ოჯახის (ბავშვის აღზრდასთან მიმართებაში) დამოუკიდებლად ფუნქციონირების უნარები, საზოგადოების ჯანსაღი და-მოკიდებულებები, განსაკუთრებული საჭიროების მქონე ოჯახების, სახელმ-წიფოსა და საზოგადოებას შორის

კავშირები, თავად ორგანიზაცია განსაკუთრებული საჭიროებების მქონე ბავშვებისა და ოჯახების ადვოკატირე-ბის, მაღალი ხარისხისა და საჭიროე-ბებზე დაფუძნებული მომსახურების მიწოდების კუთხით.

2013 წლის პროგრამის შეფასების თა-ნახმად, რომელიც გულისხმობს შიდა ორგანიზაციულ შეფასებას, რომელიც განხორციელდა სამივე რეგიონში და მოიცავდა, როგორც ადმინისტრაცი-ულ, ისე პროგრამულ შეფასებას, პროგრამას აქვს: ძლიერი და პროფე-სიული კადრით დაკომპლექტებული სპეციალისტთა გუნდი, სპეციალისტთა გადამზადებისა და პროფესიული გაძ-ლიერების სტრატეგია, საერთაშორი-სოდ აღიარებული შეფასებისა და ინ-ტერვენციის ინსტრუმენტები და მეთო-დიკა, როგორიცაა „HELP“ - სასწავლო კურიკულუმზე დაფუძნებული შეფასე-ბის ინსტრუმენტი, რომელიც გამოიყე-ნება 0-3 წლამდე და 3-6 წლამდე ბავ-შვების შეფასებისა და მუშაობისთვის. PEP3 - ფსიქო-საგანმანათლებლო პროფილი, აუტისტური სპექტრის მქო-ნე ბავშვების წინასასკოლო უნარების შეფასებისთვის და ა. შ. შემთხვევის მართვის გამართული მეთოდოლოგია, პროგრამის ხარისხის მართვისთვის საჭირო მონიტორინგისა და შეფასების სისტემა.

გარდა ამისა, ორგანიზაცია სახელმწი-ფოსა და პარტნიორებთან ერთად, აქ-ტიურად არის ჩართული ბავშვთა ად-რეული განვითარების პოლიტიკის შე-მუშავებისა და დანერგვის პროცესში. 2012 - 2013 წელს, შემუშავდა ბავშვთა ადრეული განვითარების პროგრამა გაეროს ბავშვთა ფონდის მხარდაჭერ-ით, ხოლო 2013 - 2014 წლებში იგეგმე-ბა პოლიტიკის დოკუმენტის შემუშავება ფონდი „ღია საზოგადოების“ მხარდა-ჭერით.

„პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ ად-რეული ჩარევის პროგრამის შემუშავე-ბა, დანერგვა და განვითარება გან-ხორციელდა ირლანდიური ორგანიზა-ცია „Next Step“, ირლანდიური ორგანი-ზაცია „St. Michael House“, „HSBS“ – ბანკის, გაეროს ბავშვთა ფონდისა და ფონდი „ღია საზოგადოების“ ფინანსუ-რი და პროფესიული მხარდაჭერის შედეგად, რისთვისაც დიდ მადლობას ვუხდით მათ.

10

ადრეული განვითარების პროგრამა –

აღმოაჩინე, განავითარე, გააძლიერე

მამების როლის გაძლიერება

ბავშვების განვითარებაში –

მამების დღე ადრეული

განვითარების პროგრამაში

ბავშვთა ადრეული

განვითარების პროგრამა

წარმოგიდგენთ

„ალტერნატიულ

კომუნიკაციას“

ყოველწლიური საინფორმაციო ჟურნალი 2013 პირველი ნაბიჯი საქართველო

ბავშვთა ადრეული ჩარევისა და განვითარების პროგრამა, რომელსაც წლებია ახორციელებს „პირველი ნაბიჯი საქართველო“ აქტიურად იყენებს ალტერნატიული კომუნიკაციის მეთოდს, ბავშვების ადრეული ასაკიდანვე განვითარების პროცესში.

კომუნიკაციის ალტერნატიულ ფორმას მნიშვნელო-ვანი ადგილი უკავია ბავშვებში, რომლებსაც არ შე-უძლიათ ვერბალური კომუნიკაციის დამყარება გარ-შემომყოფებთან. იმ შემთხვევაში, როდესაც ბავშ-ვებს უჭირთ სიტყვიერად გადმოგვცენ თავიანთი სა-ჭიროებები თუ სურვილები, აუცილებელია ალტერ-ნატიული საკომუნიკაციო გზების პოვნა. ამისათვის საჭიროა გამოვიყენოთ კომუნიკაციის ვიზუალური ფორმები: სიმბოლოები, სურათები, ნახატები.

ალტერნატიული კომუნიკაციის გამოყენებით ბავშვებს უმარტივდებათ ურთიერთობა გარშე-მომყოფებთან. მაგალითად – თუ ბავშვს სურს დალიოს წყალი გვიჩვენებს ბარათს, სადაც გამოსახულია წყლით სავსე ჭიქა. თუ ბავშვის სურვილია, გავიდეს სათამაშო მოედანზე და გაერთოს, გვიჩვენებს ბარათს, სადაც გამო-სახულია სათამაშო მოედანი და ა.შ.

ამ მეთოდით თავიდან ავიცილებთ ქცევის სირთულეებს, რომელიც თან სდევს ბავშვის იმედგაცრუებას, როდესაც ვერ ამყარებს კომუნიკაციას და განცდაშია რაიმეს არ შეს-

რულების ან რაიმეს ვერ გამოთქმის გამო. ალტერნატიული კომუნიკაციის ფორმა ბავშ-ვებს უადვილებს ურთიერთობებს გარშემომყო-ფებთან, რადგან კომუნიკაცია არის ურთიერ-თობა, ცხოვრება კი სწორედ ამ ურთიერთო-ბებს ემყარება.

„პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ ადრე-ული განვითარების სპეციალისტები აშშ-ს დედაქალაქ ვაშინგტონში ხუთდღიანი სასწავლო ვიზიტით იმყოფებოდნენ. ვი-ზიტის ორგანიზატორი იყო ფონდი „ღია საზოგადოება“ ჯორჯთაუნის უნივერსი-ტეტთან და ფონდ „ღია საზოგადოება – საქართველოსთან" პარტნიორობით.

რუსუდან ბოჭორიშვილი და თამარ ნო-ზაძე, საქართველოს ბავშვთა ნევროლო-გებისა და ნეიროქირურგების ასოციაცი-იდან თავიანთ კოლეგებთან, მაია გაბუ-ნიასთან და სალომე ბარბაქაძესთან ერ-თად ესტუმრნენ აშშ-ს. გარდა ამისა, მათ-თან ერთად, სასწავლო ვიზიტში მონაწი-ლეობა მიიღეს სოციალური დაცვის დე-პარტამენტის სოციალური საკითხებისა და პროგრამების განყოფილების უფროსმა ამირან დათეშიძემ და საქარ-თველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს წინასასკოლო განათლე-ბის მხარდაჭერის განყოფილების უფროსმა ნატო ფანჩულიძემ.

დელეგაციის წევრებმა მონაწილეობა მი-იღეს სხვადასხვა ღონისძიებაში, სადაც განიხილებოდა აშშ-ში გავრცელებული ადრეული განვითარების პრაქტიკა. სას-წავლო ვიზიტის მთავარი აქცენტი იყო ის სტრატეგიები, რომლებიც ხორციელდე-ბა აშშ-ში კვლევაზე დამყარებულ ადრე-ულ განვითარებასთან დაკავშირებით და ადრეული განვითარების ყოვლისმომც-ველი, ინტეგრირებული სისტემის შემუშა-ვებაში არსებული სირთულეების დასაძ-ლევად.

დელეგაციის წევრები, აგრეთვე ესწრე-ბოდნენ ლექციებს, ინტერაქტიულ პრე-ზენტაციებს, მონაწილეობას იღებდნენ პრობლემების გადაწყვეტის მეთოდების შესახებ სემინარებში და ადგილობრივ ვიზიტებში. ადგილობრივი ვიზიტები მოი-ცავდა ადრეული განვითარების სპეცია-ლისტთან ერთად ბავშვის სახლში

მონახულებას, აგრეთვე დღის ცენტრში მისვლას, თერაპიას და საგანმანათლებ-ლო პროგრამაზე დაკვირვებას. გარდა ამისა, გაიმართა შეხვედრები აშშ-ის მთავრობის წარმომადგენლებთან გა-ნათლების დეპარტამენტიდან, ჩვილთა და ბავშვთა პროგრამიდან, ჯანდაცვისა და სოციალური მომსახურების დეპარტა-მენტიდან, ბავშვისა და ოჯახის მომსახუ-რების ადმინისტრაციიდან. ჯგუფთან შეხ-ვედრა გამართა აშშ-ის დედისა და ბავშ-ვის ჯანმრთელობის ბიუროს წარმომად-გენელმა. შეხვედრაზე განიხილეს დედი-სა და ბავშვის სახლში მონახულების პროგრამა.

„პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ წარ-მომადგენლებისათვის კვირის მთავარი მოვლენა იყო ოფიციალური შეხვედრა ექიმ თამარ ჭელიძესთან და საქართვე-ლოს ელჩის მოვალეობის შემსრულე-ბელთან, რომელიც საქართველოს სა-ელჩოში გაიმართა. ვიზიტი ძალზე მნიშ-ვნელოვანი იყო მომსახურების მიმწო-დებლებს, ადგილობრივი თვითმმართვე-ლობისა და მთავრობების წარმომადგენ-ლებს შორის კონტაქტების დასამყარებ-ლად. ქალბატონი თამარ ჭელიძე, რომე-ლიც თავად არის შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე შვილის დედა, ძალზე და-ინტერესებულია დაეხმაროს ადრეული განვითარების სისტემის ჩამოყალიბებას საკუთარ სამშობლოში.

ადრეული განვითარებას მიძღვნილი შეხვედრების გარდა, რუსუდან ბოჭორიშ-ვილს და თამარ ნოზაძეს შესაძლებლო-ბა ჰქონდათ ენახათ ქალაქ ვაშინგტონის მნიშვნელოვანი ისტორიული და კულტუ-რული ღირშესანიშნაობები. ჯგუფს აშშ-ის კაპიტოლიუმის სპეციალური ტური მოუწყვეს, მათ შორის წარმომადგენელ-თა პალატის დარბაზში. მათ იმავე ტრი-ბუნაზე დგომის საშუალება მიეცათ, საი-დანაც პრეზიდენტი კონგრესს მიმართავს ხოლმე.

2013 წელს „პირველი ნაბიჯი სა-ქართველოს“ დღის ცენტრის ფი-ზიკური აღზრდისა და ხელოვნე-ბის წრის წამყვანი პედაგოგები იმყოფებოდნენ 2-თვიან საერ-თაშორისო სასწავლო კურსებზე ისრაელში, სადაც 9 ქვეყნის წარმომადგენელი იღებდა მონა-წილეობას. კურსის სახელწოდე-ბაა – „შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე პირების ინტეგრა-ცია საზოგადოებაში“, რომლის მიზანია, მოხდეს სხვადასხვა ქვეყნებთან დამეგობრება, ცოდ-ნისა და გამოცდილების გაზია-რება და ახალი კონტაქტების დამყარება.

ტრეინინგები მოიცავდა შემდეგ საკითხებს: ისრაელის საგანმა-ნათლებლო სისტემის გაცნობა და ინტეგრაციის პრინციპები გა-ნათლების სისტემაში, ინტეგრა-ციის მოდელი, პერსონალის მომზადება შეზღუდული შესაძ-ლებლობის მქონე პირების ინტეგრაციისთვის საგანმანათ-ლებლო სტრუქტურებში, სპეცი-ალური სასწავლო დაწესებულე-ბების, ბაღებისა და დღის ცენტ-რების მონახულება, ადგილობ-რივი არასამთავრობო ორგანი-ზაციების პროექტები და საქმია-ნობა შეზღუდული შესაძლებლო-ბის მქონე პირებთან მიმართება-ში. აგრეთვე, კურსი მოიცავდა ლიდერობის, პროექტის წერისა და მართვის ტრეინინგებსაც.

მძიმე და ღრმა შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვები და ახალგაზრდები, აგრეთვე მათი ოჯახები საქართველოში ჯერჯერო-ბით რჩებიან სოციალური პოლიტიკის მიღმა. არ არის განვითარებუ-ლი მომსახურებები, რომლებიც მათ საჭიროებებს უპასუხებენ. შეზღუ-დული შესაძლებლობის მქონე ბავშვებსა და ახალგაზრდებს აქვთ უნარები და შესაძლებლობები, რომლებიც საჭიროებენ შეფასებას და შემდგომ განვითარებას. მათი უმრავლესობა ფიზიკური და სოციალუ-რი ბარიერების, მძიმე ჯანმრთელობის მდგომარეობისა და ქცევითი დარღვევების გამო, ვერ გადის სახლიდან. მათთვის ხშირ შემთხვევა-ში მიუწვდომელია ჯანდაცვა და სოციალური უზრუნველყოფა, ფორ-მალური და არაფორმალური განათლება, ურთიერთობები თანატო-ლებთან, საზოგადოების სხვა წევრებთან, სპორტულ და კულტურულ ღონისძიებებში მონაწილეობა და შესაბამისად არ არიან ჩართულნი საზოგადოებრივ ცხოვრებაში. მძიმე და ღრმა შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე ბავშვები, რომლებიც წლების განმავლობაში იმყოფე-ბიან სახლში, ხშირად ვერ ფლობენ თვითმოვლის, თვითმომსახურე-ბის ბაზისურ აკადემიურ უნარ-ჩვევებს. ოჯახი, სადაც იზრდება მძიმე ან ღრმა შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვი ხშირად ხდება სოციალურად დაუცველი, რადგან მას მუდმივად ესაჭიროება ინტენ-სიური ზრუნვა, სპეციალისტების ჩართულობა და დამხმარე საშუალე-ბები, ხოლო მსგავსი დამხმარე მომსახურება არ არსებობს. სწორედ, ასეთი ოჯახებისათვის მნიშვნელოვანია შინ მომსახურების პროგრა-მაში ჩართვა.

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ უკანასკნელი 5 წლის განმავლობაში ახორციელებს შინ მომსახურების პროგრამას შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე ბავშვებისა და მათი ოჯახებისათვის. პროგრამის მიზა-ნია, უზრუნველყოს ბავშვის მოვლა ოჯახში, ბავშვის და ოჯახის ცხოვ-რების ხარისხის გაუმჯობესება, დამოუკიდებლობისთვის საჭირო უნარ-ჩვევების ჩამოყალიბება, გარემოს მოწყობა და სოციალური ინტეგრაციის ხელშეწყობა. პროგრამა ყოველწლიურად ემსახურება 60-მდე ბენეფიციარს. 5 წლის განმავლობაში დასაქმდა შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვის 13 მშობელი.

შინ მომსახურების პროგრამა ემსახურება მძი-მე ან ღრმა ფიზიკური და ინტელექტუალური შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვებს, რომელთა დიდი ნაწილი ვერ სარგებლობს სხვა მომსახურებებით, რადგან იმყოფებიან მწოლიარე მდგომარეობაში ან აქვთ გადაად-გილების პრობლემა. ამას ემატება მრავალ-მხრივი ქცევითი დარღვევები და ჯანმრთე-ლობის მდგომარეობის სიმძიმეც.

2013 წელს ჩატარდა გამოკითხვა პროგრამა-ში ჩართული ბენეფიციარების მშობლებთან, საიდანაც გამოიკვეთა, შემდეგი მნიშვნელოვა-ნი ასპექტები – ბავშვები გახდნენ მეტად თავ-დაჯერებულები, გაუმჯობესდა მათი ჯანმრთე-ლობის მდგომარეობა და ფუნქციური უნარე-ბი, უფრო მეტად დამშვიდდნენ და ისწავლეს საზოგადოებაში ქცევის ნორმები, ნაწილობ-რივ განხორციელდა მათი სოციალური ინტეგ-რაცია, შემცირდა გამომწვევი ქვეცა, მოხდა ოჯახების ფსიქო-სოციალური რეაბილიტაცია.

შინ მომსახურება წარმოადგენს ერთ-ერთ ყვე-ლაზე მნიშვნელოვან მხარდამჭერ მომსახურე-ბას, რომელიც ამცირებს მძიმე შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვთა ინსტიტუციო-ნალიზაციის რისკს და ეხმარება ოჯახებს, რომ ხელი შეუწყოს საკუთარი შვილების განვითა-რებას და ინტეგრირებას.

1312

„პირველი ნაბიჯი საქართველოს“

ადრეული განვითარების გუნდის

სასწავლო ტური აშშ-ში

შინ მოვლის პროგრამა ემსახურება 60-ზე

მეტ შეზღუდული შესაძლებლობის ბავშვს

დღის ცენტრის

პედაგოგების

სასწავლო

ვიზიტი

ისრაელში

ყოველწლიური საინფორმაციო ჟურნალი 2013 პირველი ნაბიჯი საქართველო

„პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ ადრე-ული განვითარების სპეციალისტები აშშ-ს დედაქალაქ ვაშინგტონში ხუთდღიანი სასწავლო ვიზიტით იმყოფებოდნენ. ვი-ზიტის ორგანიზატორი იყო ფონდი „ღია საზოგადოება“ ჯორჯთაუნის უნივერსი-ტეტთან და ფონდ „ღია საზოგადოება – საქართველოსთან" პარტნიორობით.

რუსუდან ბოჭორიშვილი და თამარ ნო-ზაძე, საქართველოს ბავშვთა ნევროლო-გებისა და ნეიროქირურგების ასოციაცი-იდან თავიანთ კოლეგებთან, მაია გაბუ-ნიასთან და სალომე ბარბაქაძესთან ერ-თად ესტუმრნენ აშშ-ს. გარდა ამისა, მათ-თან ერთად, სასწავლო ვიზიტში მონაწი-ლეობა მიიღეს სოციალური დაცვის დე-პარტამენტის სოციალური საკითხებისა და პროგრამების განყოფილების უფროსმა ამირან დათეშიძემ და საქარ-თველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს წინასასკოლო განათლე-ბის მხარდაჭერის განყოფილების უფროსმა ნატო ფანჩულიძემ.

დელეგაციის წევრებმა მონაწილეობა მი-იღეს სხვადასხვა ღონისძიებაში, სადაც განიხილებოდა აშშ-ში გავრცელებული ადრეული განვითარების პრაქტიკა. სას-წავლო ვიზიტის მთავარი აქცენტი იყო ის სტრატეგიები, რომლებიც ხორციელდე-ბა აშშ-ში კვლევაზე დამყარებულ ადრე-ულ განვითარებასთან დაკავშირებით და ადრეული განვითარების ყოვლისმომც-ველი, ინტეგრირებული სისტემის შემუშა-ვებაში არსებული სირთულეების დასაძ-ლევად.

დელეგაციის წევრები, აგრეთვე ესწრე-ბოდნენ ლექციებს, ინტერაქტიულ პრე-ზენტაციებს, მონაწილეობას იღებდნენ პრობლემების გადაწყვეტის მეთოდების შესახებ სემინარებში და ადგილობრივ ვიზიტებში. ადგილობრივი ვიზიტები მოი-ცავდა ადრეული განვითარების სპეცია-ლისტთან ერთად ბავშვის სახლში

მონახულებას, აგრეთვე დღის ცენტრში მისვლას, თერაპიას და საგანმანათლებ-ლო პროგრამაზე დაკვირვებას. გარდა ამისა, გაიმართა შეხვედრები აშშ-ის მთავრობის წარმომადგენლებთან გა-ნათლების დეპარტამენტიდან, ჩვილთა და ბავშვთა პროგრამიდან, ჯანდაცვისა და სოციალური მომსახურების დეპარტა-მენტიდან, ბავშვისა და ოჯახის მომსახუ-რების ადმინისტრაციიდან. ჯგუფთან შეხ-ვედრა გამართა აშშ-ის დედისა და ბავშ-ვის ჯანმრთელობის ბიუროს წარმომად-გენელმა. შეხვედრაზე განიხილეს დედი-სა და ბავშვის სახლში მონახულების პროგრამა.

„პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ წარ-მომადგენლებისათვის კვირის მთავარი მოვლენა იყო ოფიციალური შეხვედრა ექიმ თამარ ჭელიძესთან და საქართვე-ლოს ელჩის მოვალეობის შემსრულე-ბელთან, რომელიც საქართველოს სა-ელჩოში გაიმართა. ვიზიტი ძალზე მნიშ-ვნელოვანი იყო მომსახურების მიმწო-დებლებს, ადგილობრივი თვითმმართვე-ლობისა და მთავრობების წარმომადგენ-ლებს შორის კონტაქტების დასამყარებ-ლად. ქალბატონი თამარ ჭელიძე, რომე-ლიც თავად არის შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე შვილის დედა, ძალზე და-ინტერესებულია დაეხმაროს ადრეული განვითარების სისტემის ჩამოყალიბებას საკუთარ სამშობლოში.

ადრეული განვითარებას მიძღვნილი შეხვედრების გარდა, რუსუდან ბოჭორიშ-ვილს და თამარ ნოზაძეს შესაძლებლო-ბა ჰქონდათ ენახათ ქალაქ ვაშინგტონის მნიშვნელოვანი ისტორიული და კულტუ-რული ღირშესანიშნაობები. ჯგუფს აშშ-ის კაპიტოლიუმის სპეციალური ტური მოუწყვეს, მათ შორის წარმომადგენელ-თა პალატის დარბაზში. მათ იმავე ტრი-ბუნაზე დგომის საშუალება მიეცათ, საი-დანაც პრეზიდენტი კონგრესს მიმართავს ხოლმე.

2013 წელს „პირველი ნაბიჯი სა-ქართველოს“ დღის ცენტრის ფი-ზიკური აღზრდისა და ხელოვნე-ბის წრის წამყვანი პედაგოგები იმყოფებოდნენ 2-თვიან საერ-თაშორისო სასწავლო კურსებზე ისრაელში, სადაც 9 ქვეყნის წარმომადგენელი იღებდა მონა-წილეობას. კურსის სახელწოდე-ბაა – „შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე პირების ინტეგრა-ცია საზოგადოებაში“, რომლის მიზანია, მოხდეს სხვადასხვა ქვეყნებთან დამეგობრება, ცოდ-ნისა და გამოცდილების გაზია-რება და ახალი კონტაქტების დამყარება.

ტრეინინგები მოიცავდა შემდეგ საკითხებს: ისრაელის საგანმა-ნათლებლო სისტემის გაცნობა და ინტეგრაციის პრინციპები გა-ნათლების სისტემაში, ინტეგრა-ციის მოდელი, პერსონალის მომზადება შეზღუდული შესაძ-ლებლობის მქონე პირების ინტეგრაციისთვის საგანმანათ-ლებლო სტრუქტურებში, სპეცი-ალური სასწავლო დაწესებულე-ბების, ბაღებისა და დღის ცენტ-რების მონახულება, ადგილობ-რივი არასამთავრობო ორგანი-ზაციების პროექტები და საქმია-ნობა შეზღუდული შესაძლებლო-ბის მქონე პირებთან მიმართება-ში. აგრეთვე, კურსი მოიცავდა ლიდერობის, პროექტის წერისა და მართვის ტრეინინგებსაც.

მძიმე და ღრმა შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვები და ახალგაზრდები, აგრეთვე მათი ოჯახები საქართველოში ჯერჯერო-ბით რჩებიან სოციალური პოლიტიკის მიღმა. არ არის განვითარებუ-ლი მომსახურებები, რომლებიც მათ საჭიროებებს უპასუხებენ. შეზღუ-დული შესაძლებლობის მქონე ბავშვებსა და ახალგაზრდებს აქვთ უნარები და შესაძლებლობები, რომლებიც საჭიროებენ შეფასებას და შემდგომ განვითარებას. მათი უმრავლესობა ფიზიკური და სოციალუ-რი ბარიერების, მძიმე ჯანმრთელობის მდგომარეობისა და ქცევითი დარღვევების გამო, ვერ გადის სახლიდან. მათთვის ხშირ შემთხვევა-ში მიუწვდომელია ჯანდაცვა და სოციალური უზრუნველყოფა, ფორ-მალური და არაფორმალური განათლება, ურთიერთობები თანატო-ლებთან, საზოგადოების სხვა წევრებთან, სპორტულ და კულტურულ ღონისძიებებში მონაწილეობა და შესაბამისად არ არიან ჩართულნი საზოგადოებრივ ცხოვრებაში. მძიმე და ღრმა შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე ბავშვები, რომლებიც წლების განმავლობაში იმყოფე-ბიან სახლში, ხშირად ვერ ფლობენ თვითმოვლის, თვითმომსახურე-ბის ბაზისურ აკადემიურ უნარ-ჩვევებს. ოჯახი, სადაც იზრდება მძიმე ან ღრმა შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვი ხშირად ხდება სოციალურად დაუცველი, რადგან მას მუდმივად ესაჭიროება ინტენ-სიური ზრუნვა, სპეციალისტების ჩართულობა და დამხმარე საშუალე-ბები, ხოლო მსგავსი დამხმარე მომსახურება არ არსებობს. სწორედ, ასეთი ოჯახებისათვის მნიშვნელოვანია შინ მომსახურების პროგრა-მაში ჩართვა.

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ უკანასკნელი 5 წლის განმავლობაში ახორციელებს შინ მომსახურების პროგრამას შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე ბავშვებისა და მათი ოჯახებისათვის. პროგრამის მიზა-ნია, უზრუნველყოს ბავშვის მოვლა ოჯახში, ბავშვის და ოჯახის ცხოვ-რების ხარისხის გაუმჯობესება, დამოუკიდებლობისთვის საჭირო უნარ-ჩვევების ჩამოყალიბება, გარემოს მოწყობა და სოციალური ინტეგრაციის ხელშეწყობა. პროგრამა ყოველწლიურად ემსახურება 60-მდე ბენეფიციარს. 5 წლის განმავლობაში დასაქმდა შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვის 13 მშობელი.

შინ მომსახურების პროგრამა ემსახურება მძი-მე ან ღრმა ფიზიკური და ინტელექტუალური შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვებს, რომელთა დიდი ნაწილი ვერ სარგებლობს სხვა მომსახურებებით, რადგან იმყოფებიან მწოლიარე მდგომარეობაში ან აქვთ გადაად-გილების პრობლემა. ამას ემატება მრავალ-მხრივი ქცევითი დარღვევები და ჯანმრთე-ლობის მდგომარეობის სიმძიმეც.

2013 წელს ჩატარდა გამოკითხვა პროგრამა-ში ჩართული ბენეფიციარების მშობლებთან, საიდანაც გამოიკვეთა, შემდეგი მნიშვნელოვა-ნი ასპექტები – ბავშვები გახდნენ მეტად თავ-დაჯერებულები, გაუმჯობესდა მათი ჯანმრთე-ლობის მდგომარეობა და ფუნქციური უნარე-ბი, უფრო მეტად დამშვიდდნენ და ისწავლეს საზოგადოებაში ქცევის ნორმები, ნაწილობ-რივ განხორციელდა მათი სოციალური ინტეგ-რაცია, შემცირდა გამომწვევი ქვეცა, მოხდა ოჯახების ფსიქო-სოციალური რეაბილიტაცია.

შინ მომსახურება წარმოადგენს ერთ-ერთ ყვე-ლაზე მნიშვნელოვან მხარდამჭერ მომსახურე-ბას, რომელიც ამცირებს მძიმე შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვთა ინსტიტუციო-ნალიზაციის რისკს და ეხმარება ოჯახებს, რომ ხელი შეუწყოს საკუთარი შვილების განვითა-რებას და ინტეგრირებას.

1312

„პირველი ნაბიჯი საქართველოს“

ადრეული განვითარების გუნდის

სასწავლო ტური აშშ-ში

შინ მოვლის პროგრამა ემსახურება 60-ზე

მეტ შეზღუდული შესაძლებლობის ბავშვს

დღის ცენტრის

პედაგოგების

სასწავლო

ვიზიტი

ისრაელში

ყოველწლიური საინფორმაციო ჟურნალი 2013 პირველი ნაბიჯი საქართველო

„პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ ერთ-ერთ მნიშვნე-ლოვან მიმართულებასა და მიზანს წარმოადგენს შეზ-ღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების მშობლე-ბის გაძლიერება და მათი თანადგომა. ერთ-ერთი ასე-თი უმნიშვნელოვანესი საკითხია მშობელთა მომზადე-ბა და შესაბამისი ცოდნით აღჭურვა იმის შესახებ, თუ როგორ უნდა მართონ პრობლემა და დაეხმარონ საკუთარ შვილებს განვითარებასა და ფუნქციური უნარების გაუმჯობესებაში, აგრეთვე სოციალურ ინტეგრაციაში.

„პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ ინიციატივითა და უშუალო მონაწილეობით გამოიცა ახალი სახელმძღ-ვანელო შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვე-ბის მშობლებისათვის, რომელიც შეიქმნა ამერიკის შე-ერთებული შტატების საელჩოს მიერ დაფინანსებული პროექტის – „შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავ-შვთა და მოზარდთა თანაბარი განათლების, დამოუკი-დებელი ცხოვრებისა და მათი სოციალური ინკლუზიის ხელშეწყობის“ ფარგლებში.

სახელმძღვანელო აგებულია რჩევებზე, რომელსაც სპეციალისტები აძლევენ მშობლებს, რომელთაც ჰყავთ სხვადასხვა ტიპის შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვები. ესენია: ინტელექტუალური თუ მეტყვე-ლების დარღვევების მქონე ბავშვები, სმენის და მხედ-ველობის დარღვევების მქონე ბავშვები, მოტორული ფუნქციების განვითარების დარღვევების და რთული ქცევის მქონე ბავშვები, აგრეთვე აუტისტი ბავშვები და ა.შ.

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ აშშ-ის საელჩოს, დემოკრატიის განვითარების მცირე საგრანტო პროგ-რამის დაფინანსებით, 2012 წლის აგვისტოდან 2013 წლის ივლისამდე ახორციელებდა პროექტს: „შეზღუ-დული შესაძლებლობის მქონე ბავშვთა და მოზარდ-თა თანაბარი განათლების, დამოუკიდებელი ცხოვ-რებისა და სოციალური ინკლუზიის ხელშეწყობა“.

პროექტი მიზნად ისახავდა, ფორმალური და არა-ფორმალური განათლების ხელმისაწვდომობას, დამოუკიდებელი ცხოვრებისათვის საჭირო უნარების განვითარებასა და სოციალურ ინტეგრაციას საშუალო და მძიმე ინტელექტუალური განვითარების შეფერხე-ბის მქონე ბავშვებისა და მოზარდებისათვის. ასევე, საზოგადოების ცნობიერებისა და ინფორმირებულო-ბის გაზრდას, ინტელექტუალური განვითარების შე-ფერხების მქონე ბავშვებისა და მოზარდების პრობ-ლემებისა და საჭიროებების კუთხით.

პროექტის მიმდინარეობის პროცესში „პირველი ნაბი-ჯი საქართველო“ აქტიურად თანამშრომლობდა გა-ნათლებისა და მეცნიერების სამინისტროსთან, რათა შექმნილიყო სპეციალური (ინტეგრირებული) სასწავ-ლო-საგანმანათლებლო მოდელი, სასწავლო მეთო-დოლოგია და მომხდარიყო მისი პილოტირება თბი-ლისის ერთ-ერთ საჯარო სკოლაში. საჯარო სკოლებ-ში სპეციალური კლასების შექმნა კი თავისთავად ხელშემწყობი ფაქტორია სპეციალიზებულ სკოლებში ბავშვთა და მოზარდთა რაოდენობის შემცირების.

პროექტის შედეგად შეიქმნა სპეციალური (ინტეგრი-რებული) კლასი, სასწავლო-საგანმანათლებლო მოდელი და სასწავლო მეთოდოლოგია. მოდელზე დაყრდნობით, საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრომ, საჯარო სკოლასთან ერთად შეძლო საპილოტედ შექმნილი სპეციალური კლასის ფუნქციონირების გაგრძელება და დაიწყო რამდენიმე საჯარო სკოლაში სპეციალური კლასების შექმნა.

პროექტის ფარგლებში მომზადდა საინფორმაციო ბროშურა მშობლებისთვის – „რჩევები შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების მშობლებს“, რო-მელშიც შესულია რეკომენდაციები, როგორ დავეხმა-როთ განსაკუთრებული საჭიროების მქონე ბავშვებსა და მოზარდებს განათლების მიღებისა და ფუნქციონა-ლური უნარების განვითარებაში. მთავრობისთვის კი შემუშავდა რეკომენდაციები შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე ბავშვების სოციალური ინტეგრაციის გაუმჯობესებისა და მათი უფლებების დაცვის სფეროში.

1514

ინტეგრირებული

კლასის ახალი

მოდელი საჯარო

სკოლებში

ახალი

სახელმძღვანელო

მშობლებისათვის

ნინი მამაცაშვილის წარმატებული ისტორია

საყვარელი სიმღერები ინტერნეტში, მობილურში, ჩართოს საბავშვო გადაცემები ან საყვარელი სერიალი ტელევიზორ-ში. ბოლო პერიოდში მისი ტექნიკისადმი სიყვარულთან და-კავშირებით შეიქმნა სერიოზული პრობლემებიც, რადგან ბავ-შვი იწყებდა ისტერიულ ტირილს, კივილს თუ მისთვის კომპი-უტერი ან ტელევიზორის პულტი არ იყო ხელმისაწვდომი. ცენტრის თანამშრომლების შეთანხმებული მუშაობის შედე-გად გოგონასთვის შემუშავდა სპეციალური პროგრამა, მას კომპიუტერთან მისვლის საშუალება აქვს ყოველი აქტივობის შესრულების შემდეგ გარკვეული ხანგრძლივობით. ამ პრაქ-ტიკის დანერგვის შემდეგ ნინის რთული ქცევა რამდენიმე თვეში, ფაქტობრივად აღმოიფხვრა.

ქცევითი პრობლემების მოგვარებამ ბავშვი სოციალურად მისაღები გახადა, ოჯახის გადაწყვეტილებით 2013 წლის სექტემბრიდან ნინი N130 საჯარო სკოლის პირველ კლასში ჩაირიცხა. ნინისთან მუშაობა დღესაც აქტიურად გრძელდება და ამჟამინდელი მიღწევები ოპტიმისზმის საფუძველს აძლევს, როგორც ოჯახის წევრებს, ასევე მის პედაგოგებს.

ნინი მამაცაშვილი 2003 წელს დაიბადა. 1 წლის ასაკიდან მას დაეწყო სირთულეები. შემდგომში დაუდგინდა აუტისტური სპექტრის აშლილობის დიაგნოზი, რომელსაც დაერთო გო-ნებრივი განვითარების ჩამორჩენა, ქცევითი აშლილობა და მეტყველების განუვითარებლობა. დედამ 5 წლის ნინი „პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ დღის ცენტრში მოიყვანა. გოგონა ხშირად ტიროდა, დედას არ შორდებოდა, არ ჭამდა, გაკვეთილებზე ვერ ჩერდებოდა, ხევდა წიგნებს, ვერ გამოხა-ტავდა სურვილებს და თითქმის არაფერი შეეძლო დახმარე-ბის გარეშე. ეტაპობრივი ჩარევით, დღის ცენტრის მეთოდის-ტებმა და მასწავლებლებმა განავითარეს და გააუმჯობესეს ბავშვის უნარები, რამაც ის უფრო მეტად დამოუკიდებელი გა-ხადა. დღეს ნინის შეუძლია მარტივი და რთული ინსტრუქცი-ების შესრულება, პირადი ჰიგიენის დაცვა (მეთვალყურეო-ბით), დამოუკიდებლად ჭამა. ისწავლა ხატვა, საკუთარი სა-ხელის წერა, ველოსიპედის ტარება, ბატუტზე ხტომა, მონა-წილეობს გასვლით გაკვეთილებშიც. თვალსაჩინო შედეგები აჩვენა გოგონას ბარათებით კომუნიკაციის პროგრამაში ჩარ-თვამ. იგი საერთოდ არ მეტყველებდა, დღეს კი უკვე გამოთ-ქვამს სიტყვებს გარკვევით, შეუძლია მისთვის საყვარელი სიმღერების ტექსტების წარმოთქმა, მარტივი წინადადებებით სურვილების გამოხატვა.

ნინის განსაკუთრებული დამოკიდებულება აქვს ტექნიკის მიღწევებთან – კომპიუტერთან, ტელევიზორთან, მობილურ ტელეფონთან. მათი გამოყენება ფაქტიურად, თავისით ისწავლა. უყვარს მუსიკის მოსმენა, შეუძლია იპოვოს მისი

ყოველწლიური საინფორმაციო ჟურნალი 2013 პირველი ნაბიჯი საქართველო

„პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ ერთ-ერთ მნიშვნე-ლოვან მიმართულებასა და მიზანს წარმოადგენს შეზ-ღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების მშობლე-ბის გაძლიერება და მათი თანადგომა. ერთ-ერთი ასე-თი უმნიშვნელოვანესი საკითხია მშობელთა მომზადე-ბა და შესაბამისი ცოდნით აღჭურვა იმის შესახებ, თუ როგორ უნდა მართონ პრობლემა და დაეხმარონ საკუთარ შვილებს განვითარებასა და ფუნქციური უნარების გაუმჯობესებაში, აგრეთვე სოციალურ ინტეგრაციაში.

„პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ ინიციატივითა და უშუალო მონაწილეობით გამოიცა ახალი სახელმძღ-ვანელო შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვე-ბის მშობლებისათვის, რომელიც შეიქმნა ამერიკის შე-ერთებული შტატების საელჩოს მიერ დაფინანსებული პროექტის – „შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავ-შვთა და მოზარდთა თანაბარი განათლების, დამოუკი-დებელი ცხოვრებისა და მათი სოციალური ინკლუზიის ხელშეწყობის“ ფარგლებში.

სახელმძღვანელო აგებულია რჩევებზე, რომელსაც სპეციალისტები აძლევენ მშობლებს, რომელთაც ჰყავთ სხვადასხვა ტიპის შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვები. ესენია: ინტელექტუალური თუ მეტყვე-ლების დარღვევების მქონე ბავშვები, სმენის და მხედ-ველობის დარღვევების მქონე ბავშვები, მოტორული ფუნქციების განვითარების დარღვევების და რთული ქცევის მქონე ბავშვები, აგრეთვე აუტისტი ბავშვები და ა.შ.

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ აშშ-ის საელჩოს, დემოკრატიის განვითარების მცირე საგრანტო პროგ-რამის დაფინანსებით, 2012 წლის აგვისტოდან 2013 წლის ივლისამდე ახორციელებდა პროექტს: „შეზღუ-დული შესაძლებლობის მქონე ბავშვთა და მოზარდ-თა თანაბარი განათლების, დამოუკიდებელი ცხოვ-რებისა და სოციალური ინკლუზიის ხელშეწყობა“.

პროექტი მიზნად ისახავდა, ფორმალური და არა-ფორმალური განათლების ხელმისაწვდომობას, დამოუკიდებელი ცხოვრებისათვის საჭირო უნარების განვითარებასა და სოციალურ ინტეგრაციას საშუალო და მძიმე ინტელექტუალური განვითარების შეფერხე-ბის მქონე ბავშვებისა და მოზარდებისათვის. ასევე, საზოგადოების ცნობიერებისა და ინფორმირებულო-ბის გაზრდას, ინტელექტუალური განვითარების შე-ფერხების მქონე ბავშვებისა და მოზარდების პრობ-ლემებისა და საჭიროებების კუთხით.

პროექტის მიმდინარეობის პროცესში „პირველი ნაბი-ჯი საქართველო“ აქტიურად თანამშრომლობდა გა-ნათლებისა და მეცნიერების სამინისტროსთან, რათა შექმნილიყო სპეციალური (ინტეგრირებული) სასწავ-ლო-საგანმანათლებლო მოდელი, სასწავლო მეთო-დოლოგია და მომხდარიყო მისი პილოტირება თბი-ლისის ერთ-ერთ საჯარო სკოლაში. საჯარო სკოლებ-ში სპეციალური კლასების შექმნა კი თავისთავად ხელშემწყობი ფაქტორია სპეციალიზებულ სკოლებში ბავშვთა და მოზარდთა რაოდენობის შემცირების.

პროექტის შედეგად შეიქმნა სპეციალური (ინტეგრი-რებული) კლასი, სასწავლო-საგანმანათლებლო მოდელი და სასწავლო მეთოდოლოგია. მოდელზე დაყრდნობით, საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრომ, საჯარო სკოლასთან ერთად შეძლო საპილოტედ შექმნილი სპეციალური კლასის ფუნქციონირების გაგრძელება და დაიწყო რამდენიმე საჯარო სკოლაში სპეციალური კლასების შექმნა.

პროექტის ფარგლებში მომზადდა საინფორმაციო ბროშურა მშობლებისთვის – „რჩევები შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების მშობლებს“, რო-მელშიც შესულია რეკომენდაციები, როგორ დავეხმა-როთ განსაკუთრებული საჭიროების მქონე ბავშვებსა და მოზარდებს განათლების მიღებისა და ფუნქციონა-ლური უნარების განვითარებაში. მთავრობისთვის კი შემუშავდა რეკომენდაციები შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე ბავშვების სოციალური ინტეგრაციის გაუმჯობესებისა და მათი უფლებების დაცვის სფეროში.

1514

ინტეგრირებული

კლასის ახალი

მოდელი საჯარო

სკოლებში

ახალი

სახელმძღვანელო

მშობლებისათვის

ნინი მამაცაშვილის წარმატებული ისტორია

საყვარელი სიმღერები ინტერნეტში, მობილურში, ჩართოს საბავშვო გადაცემები ან საყვარელი სერიალი ტელევიზორ-ში. ბოლო პერიოდში მისი ტექნიკისადმი სიყვარულთან და-კავშირებით შეიქმნა სერიოზული პრობლემებიც, რადგან ბავ-შვი იწყებდა ისტერიულ ტირილს, კივილს თუ მისთვის კომპი-უტერი ან ტელევიზორის პულტი არ იყო ხელმისაწვდომი. ცენტრის თანამშრომლების შეთანხმებული მუშაობის შედე-გად გოგონასთვის შემუშავდა სპეციალური პროგრამა, მას კომპიუტერთან მისვლის საშუალება აქვს ყოველი აქტივობის შესრულების შემდეგ გარკვეული ხანგრძლივობით. ამ პრაქ-ტიკის დანერგვის შემდეგ ნინის რთული ქცევა რამდენიმე თვეში, ფაქტობრივად აღმოიფხვრა.

ქცევითი პრობლემების მოგვარებამ ბავშვი სოციალურად მისაღები გახადა, ოჯახის გადაწყვეტილებით 2013 წლის სექტემბრიდან ნინი N130 საჯარო სკოლის პირველ კლასში ჩაირიცხა. ნინისთან მუშაობა დღესაც აქტიურად გრძელდება და ამჟამინდელი მიღწევები ოპტიმისზმის საფუძველს აძლევს, როგორც ოჯახის წევრებს, ასევე მის პედაგოგებს.

ნინი მამაცაშვილი 2003 წელს დაიბადა. 1 წლის ასაკიდან მას დაეწყო სირთულეები. შემდგომში დაუდგინდა აუტისტური სპექტრის აშლილობის დიაგნოზი, რომელსაც დაერთო გო-ნებრივი განვითარების ჩამორჩენა, ქცევითი აშლილობა და მეტყველების განუვითარებლობა. დედამ 5 წლის ნინი „პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ დღის ცენტრში მოიყვანა. გოგონა ხშირად ტიროდა, დედას არ შორდებოდა, არ ჭამდა, გაკვეთილებზე ვერ ჩერდებოდა, ხევდა წიგნებს, ვერ გამოხა-ტავდა სურვილებს და თითქმის არაფერი შეეძლო დახმარე-ბის გარეშე. ეტაპობრივი ჩარევით, დღის ცენტრის მეთოდის-ტებმა და მასწავლებლებმა განავითარეს და გააუმჯობესეს ბავშვის უნარები, რამაც ის უფრო მეტად დამოუკიდებელი გა-ხადა. დღეს ნინის შეუძლია მარტივი და რთული ინსტრუქცი-ების შესრულება, პირადი ჰიგიენის დაცვა (მეთვალყურეო-ბით), დამოუკიდებლად ჭამა. ისწავლა ხატვა, საკუთარი სა-ხელის წერა, ველოსიპედის ტარება, ბატუტზე ხტომა, მონა-წილეობს გასვლით გაკვეთილებშიც. თვალსაჩინო შედეგები აჩვენა გოგონას ბარათებით კომუნიკაციის პროგრამაში ჩარ-თვამ. იგი საერთოდ არ მეტყველებდა, დღეს კი უკვე გამოთ-ქვამს სიტყვებს გარკვევით, შეუძლია მისთვის საყვარელი სიმღერების ტექსტების წარმოთქმა, მარტივი წინადადებებით სურვილების გამოხატვა.

ნინის განსაკუთრებული დამოკიდებულება აქვს ტექნიკის მიღწევებთან – კომპიუტერთან, ტელევიზორთან, მობილურ ტელეფონთან. მათი გამოყენება ფაქტიურად, თავისით ისწავლა. უყვარს მუსიკის მოსმენა, შეუძლია იპოვოს მისი

ყოველწლიური საინფორმაციო ჟურნალი 2013 პირველი ნაბიჯი საქართველო

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ აქტიურად მუშაობს ბიზნეს სექტორთან, რათა მოხდეს სოციალური პასუხის-მგებლობის ფარგლებში, შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა განვითარებისა და საზოგადოებაში ინტეგ-რაციის ხელშეწყობა. ამ მიმართულებით, გვინდა გამოვ-ყოთ კომპანია „გალაქსის“ მნიშვნელოვანი ქველმოქმე-დება და ინიციატივა ჩვენს ბენეფიციარებთან მიმართე-ბაში. დღის ცენტრის, შინ მოვლისა და ადრეული განვი-თარების პროგრამებში ჩართულმა ოთხმა შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვმა, რომლებიც არიან სო-ციალურად დაუცველი ოჯახებიდან „გალაქსისგან“ მიი-ღო ფინანსური მხარდაჭერა მომდევნო 7 თვის განმავ-ლობაში, რაც გულისხმობს, რომ ბავშვებს უსასყიდლოდ მიეწოდებათ მათთვის უმნიშვნელოვანესი მომსახურებე-ბი, რომელსაც მათ „პირველი ნაბიჯი საქართველო“ აწ-ვდის. აგრეთვე, „გალაქსის“ მიერ დაფინანსდა ქუთაისის დღის ცენტრის ფილიალში სენსორული ინტეგრაციის-თვის სპეციალურად შექმნილი ოთახის მოწყობა, რომე-ლიც გულისხმობს ამ ოთახის აღჭურვას სპეციალური განმავითარებელი საშუალებებითა და აუდიო/ვიზუალუ-რი ინვენტარით. სენსორული ოთახი მნიშვნელოვან ად-გილს წარმოადგენს დღის ცენტრში, სადაც შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვები სხვადასხვა უნარებს ივითარებენ და ამ ფორმით ხდება მათი სოციალური ქცევის გაუმჯობესება და დამოუკიდებლობის ხარისხის გაზრდა.

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ იმედს გამოთქვამს, რომ „გალაქსის“ ინიციატივა, დააფინანსოს შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების მომსახურება და ამით ხელი შეუწყოს მათ განვითარებასა და საზოგადო-ებაში ინტეგრაციას, იქნება კარგი მაგალითი სხვა კომ-პანიებისათვის და ზოგადად ბიზნეს სექტორისთვის საქართველოში.

„გალაქსის“ შესახებ: ელექტროტექნიკის ჰიპერმარკეტი „გალაქსი“ 2011 წლის 8 დეკებერს გაიხსნა, როგორც ტექნიკის ყველაზე დიდი სავაჭრო ობიექტი ამიერკავკა-სიის მასშტაბით. მას შემდეგ „გალაქსი“ წარმატებით მოღვაწეობს ტექნიკის ბაზარზე და განაგრძობს ქსელის გაფართოვებას, როგორც დედაქალაქის ისე რეგიონა-ლური მასშტაბით. „გალაქსი“ არის მსოფლიოში წამყვა-ნი ბრენდების: სამსუნგის, შარპის, ჰიტაჩის და ტოშიბას ოფიციალური და ავტორიზებული დისტრიბუტორი საქართველოში.

კომპანია, მოღვაწეობის პირველი დღიდან, თავის ძი-რითად საქმიანობასთან ერთად, აქტიურად არის ჩარ-თული სხვადასხვა სოციალური ჯგუფების დახმარების-თვის გამართულ საქველმოქმედო ღონისძიებებში.

განსაკუთრებული საჭიროების მქონე ბავშვების განვი-თარებისა და მათი ფსიქო-სოციალური რეაბილიტაციის პროცესში დიდი მნიშვნელობა ენიჭება თამაშს სხვადას-ხვა განმავითარებლების საშუალებით. ჩვენი ყოველი პროგრამა, რომელიც ითვალისწინებს შეზღუდული შე-საძლებლობის მქონე ბავშვების მომსახურებას, აგრეთვე გულისხმობს მათთან სპეციალური განმავითარებელი საშუალებებით მუშაობას, რაც მნიშვნელოვანი მომენტია სწავლებისა და განვითარების პროცესში. ამ საშუალებე-ბით თამაში, ბავშვებში ხელს უწყობს სხვადასხვა შეგრძ-ნების და აღქმის განვითარებას, რაც თავის მხრივ ხელს უწყობს ინდივიდის ჩამოყალიბებას. სწორედ, ამ მასალე-ბის შეძენა და ბავშვებისთვის გადაცემა არის, აგრეთვე უნიშვნელოვანესი, რადგან მთელი წლის განმავლობაში ბენეფიციარებს საკმაოდ დიდი რაოდენობით სჭირდება.

„ბიდიო საქართველომ“ დიდი საჩუქარი გაუკეთა ბავშ-ვებს, როდესაც გადმოსცა მათ ეს განმავითარებლები (ასაწყობი, ფაზლები, ფერადი კუბიკები, პლასტელინები, გუაშები, დასარტყამი ინსტრუმენტები, ფერადი ბურთები, სხვადასხვა ასაწყობი კონსტრუქციები და ა.შ.), რომელიც მათ გამოადგებათ მთელი წლის განმავლობაში. ზემოთ ხსენებული მასალები „ბიდიოს“ წარმომადგენელმა, პირადად დაურიგა ბავშვებს, რომლებმაც თავის მხრივ მადლობის ნიშნად იქვე ნახატებიც დახატეს და სტუმარს საჩუქრად გადასცეს. „ბიდიოს“ საჩუქრები დაურიგდა არა მხოლოდ დღის ცენტრის ბენეფიციარებს, არამედ „პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ ყველა პროგრამაში ჩართულ ბავშვს.

„ბიოდიო საქართველოს“ შესახებ: ბიდიო საქართველო, ყოფილი „თბილისის მენეჯერები და კონსულტანტები“ (თიემსი), ბიდიოს ქსელის წევრი ფირმაა 2009 წლიდან. 100-მდე პროფესიონალთა და ბიდიოს გლობალური ქსე-ლის მხარდაჭერით, რომელიც 139 ქვეყანაშია წარმოდ-გენილი, ბიდიო კლიენტებს სთავაზობს აუდიტურ, საგა-დასახადო, აუთსორსინგულ, ბიზნეს-საკონსულტაციო და იურიდიულ მომსახურებას.

1716

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე ბავშვების განვითარებისთვის იყენებს სენ-სორული ინტეგრაციის პროგრამას და როგორც თბილი-სის, ასევე ქუთაისის დღის ცენტრში ფუნქციონირებს სპე-ციალური სენსორული ინტეგრაციის კლასები.

სპეციალური საჭიროების მქონე ბავშვები ხშირად განიც-დიან სენსორული ინტეგრაციის პრობლემას, რაც მომა-ვალში ზღუდავს მათ დამოუკიდებლობას ყოველდღიურ ცხოვრებაში (მაგ: ჭამა, ჩაცმა, ბანაობა და ა.შ.) ისინი ვერ ახერხებენ გარემოში ადაპტირებას დახმარების გა-რეშე. მაღალი ან დაბალი სენსორული მგრძნობელობის გარდა, ასევე შესაძლებელია ადგილი ჰქონდეს კოორ-დინაციისა და მოძრაობის პრობლემას. ბავშვს შეიძლე-ბა ჰქონდეს წონასწორობის, კიბეებზე ასვლა-ჩასვლის დროს, ხშირად ვარდნისა და დაცემის, სწავლასთან დაკავშირებული პრობლემები. მას შეიძლება უჭირდეს წერა, ხატვა, მაკრატლით მანიპულაცია და ა.შ.

სენსორული ინტეგრაცია არის ნევროლოგიური პროცე-სი, რომლის დროსაც ხდება სხეულიდან და გარემოდან სენსორული იმპულსების ცენტრალური ნერვული სისტე-მისთვის მიწოდება, რომელიც ამ ინფორმაციას იღებს, კოორდინაციას უწევს ქცევის ორგანიზებას. სენსორული ინტეგრაცია გვეხმარება ვისწავლოთ და ვიფუნქციონი-როთ ყოველდღიურ ცხოვრებისეულ აქტივობებში. ბავშ-ვის სენსორული ინტეგრაციის ხელშეწყობა მნიშვნელო-ვანი ფაქტორია მისი სრულყოფილი განვითარებისთვის.

სენსორული ინტეგრაციის თეორიის საფუძველი გულის-ხმობს ბავშვთან მუშაობას თამაშის გზით, რადგან ისინი თამაშით სწავლობენ საკუთარ თავს და შეიცნობენ გარე სამყაროს.

იმ შემთხვევაში, როდესაც არის სენსორული ინტეგრაცი-ის დარღვევა ბავშვი ვერ ხვდება, როგორ მოახდინოს გარემოზე რეაგირება და უჩნდება დაუცველობის გრძნო-ბა, რაც შემდგომ გამოიხატება ქცევით პრობლემებში – ყურადღების დეფიციტი, ჰიპერაქტიურობა, დასწავლის სირთულეები, გამომწვევი ქცევა, სოციალური ურთიერ-თობების არქონა, არაორგანიზებული მოძრაობა.

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ ამ პრობლემების მქო-ნე ბავშვებს სთავაზობს სენსორული ინტეგრაციის ინდი-ვიდუალურ პროგრამას, სპეციალურად აღჭურვილ სენ-სორულ ოთახში, რომელიც მოწყობილია განმავითარე-ბელი საშუალებებით, სხვადასხვა ვიზუალური და აუდი-ალური ინვენტარითა და სათამაშოებით. სენსორული ინტეგრაციის პროგრამის მიზანს წარმოადგენს ბავშვე-ბის სმენითი, მხედველობითი, ყნოსვითი, გემოვნებითი და ტაქტილური შეგრძნებებისაგან მიღებულ სტიმულებ-ზე ადეკვატური რეაქციის დასწავლა და ბუნებრივ გარე-მოში გამოყენება.

15 წლის მარიამი უკვე 6 წელია „პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ შინ მომსახურების პროგრამაში არის ჩართული. მისი დიაგნოზი საკმაოდ მძიმეა. მას აქვს თანდაყოლილი მენჯბარძაყის ამოვარდნილობა, რის გამოც სიარული უჭირს და პერიოდულად ძლიერი ტკივილებიც აქვს, მაგრამ მიუხედავად ამ მდგომარე-ობისა ის ყოველთვის პოზიტიური განწყობით გამოირ-ჩევა და სიამოვნებით ერთვება კულტურულ-საგანმა-ნათლებლო პროექტებში. წლების მანძილზე მარიამმა რამდენიმე რთული ოპერაცია გადაიტანა და როგორც ექიმები ვარაუდობენ 1 ოპერაცია მას კვლავაც ესაჭი-როება. აღსანიშნავია, რომ მარიამის ოჯახი აფხაზე-თის ომის შედეგად იძულებით გადაადგილებულია და სოციალურად დაუცველი. მამა პირველი ჯგუფის ინვა-ლიდია, ხოლო დედა ვერ მუშაობს, რადგან მეუღლე და შვილი მძიმე მგდომარეობაში ყავს და მუდმივად უწევს მათზე ზრუნვა. შინ მომსახურების პროგრამიდან მარიამს ოჯახის მასწავლებელი, პედიატრი, სოციალუ-რი მუშაკი და ოკუპაციური თერაპევტი ემსახურება. წლების მანძილზე მას პოზიტიური ტენდენციები აღე-ნიშნება. წელს მარიამი საგანმანათლებლო პროცეს-შიც ჩაერთო და ჩვენი პროგრამის პედაგოგები მას ეხ-მარებიან, რომ არ ჩამორჩეს საგაკვეთილო პროცესს.

მარიამის დედა: „შინ მოვლის პროგრამა და პირველი ნაბიჯი ძალიან ეხმარება ჩემს შვილს. ბავშვი უფრო ხალისიანი და ინტერესიანი გახდა. ოჯახის პედაგოგის დახმარებით მან ინტელექტუალური უნარებიც გაიუმ-ჯობესა და სკოლის პროგრამასაც დაეწია მიუხედავად იმისა, რომ 1 წელი სკოლაში არ უვლია. ოპერაციის შემდეგ მარიამს სპეციალური კვება ესაჭიროება, რა-შიც აგრეთვე გვეხამრება „პირველი ნაბიჯი საქართვე-ლო“. ეს ორგანიზაცია მნიშვნელოვანი დასაყრდენია ჩემთვის და მარიამისთვის.“

მარიამ სივაკაშვილის

წარმატება შინ მოვლის

პროგრამასთან ერთად

სენსორული

ინტეგრაციის პროგრამა

ბიზნეს სექტორთან თანამშრომლობა

კომპანია „გალაქსის“

საქველმოქმედო

ინიციატივა

კომპანია „ბიდიოს“

საჩუქარი ბავშვებს

ყოველწლიური საინფორმაციო ჟურნალი 2013 პირველი ნაბიჯი საქართველო

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ აქტიურად მუშაობს ბიზნეს სექტორთან, რათა მოხდეს სოციალური პასუხის-მგებლობის ფარგლებში, შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა განვითარებისა და საზოგადოებაში ინტეგ-რაციის ხელშეწყობა. ამ მიმართულებით, გვინდა გამოვ-ყოთ კომპანია „გალაქსის“ მნიშვნელოვანი ქველმოქმე-დება და ინიციატივა ჩვენს ბენეფიციარებთან მიმართე-ბაში. დღის ცენტრის, შინ მოვლისა და ადრეული განვი-თარების პროგრამებში ჩართულმა ოთხმა შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვმა, რომლებიც არიან სო-ციალურად დაუცველი ოჯახებიდან „გალაქსისგან“ მიი-ღო ფინანსური მხარდაჭერა მომდევნო 7 თვის განმავ-ლობაში, რაც გულისხმობს, რომ ბავშვებს უსასყიდლოდ მიეწოდებათ მათთვის უმნიშვნელოვანესი მომსახურებე-ბი, რომელსაც მათ „პირველი ნაბიჯი საქართველო“ აწ-ვდის. აგრეთვე, „გალაქსის“ მიერ დაფინანსდა ქუთაისის დღის ცენტრის ფილიალში სენსორული ინტეგრაციის-თვის სპეციალურად შექმნილი ოთახის მოწყობა, რომე-ლიც გულისხმობს ამ ოთახის აღჭურვას სპეციალური განმავითარებელი საშუალებებითა და აუდიო/ვიზუალუ-რი ინვენტარით. სენსორული ოთახი მნიშვნელოვან ად-გილს წარმოადგენს დღის ცენტრში, სადაც შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვები სხვადასხვა უნარებს ივითარებენ და ამ ფორმით ხდება მათი სოციალური ქცევის გაუმჯობესება და დამოუკიდებლობის ხარისხის გაზრდა.

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ იმედს გამოთქვამს, რომ „გალაქსის“ ინიციატივა, დააფინანსოს შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების მომსახურება და ამით ხელი შეუწყოს მათ განვითარებასა და საზოგადო-ებაში ინტეგრაციას, იქნება კარგი მაგალითი სხვა კომ-პანიებისათვის და ზოგადად ბიზნეს სექტორისთვის საქართველოში.

„გალაქსის“ შესახებ: ელექტროტექნიკის ჰიპერმარკეტი „გალაქსი“ 2011 წლის 8 დეკებერს გაიხსნა, როგორც ტექნიკის ყველაზე დიდი სავაჭრო ობიექტი ამიერკავკა-სიის მასშტაბით. მას შემდეგ „გალაქსი“ წარმატებით მოღვაწეობს ტექნიკის ბაზარზე და განაგრძობს ქსელის გაფართოვებას, როგორც დედაქალაქის ისე რეგიონა-ლური მასშტაბით. „გალაქსი“ არის მსოფლიოში წამყვა-ნი ბრენდების: სამსუნგის, შარპის, ჰიტაჩის და ტოშიბას ოფიციალური და ავტორიზებული დისტრიბუტორი საქართველოში.

კომპანია, მოღვაწეობის პირველი დღიდან, თავის ძი-რითად საქმიანობასთან ერთად, აქტიურად არის ჩარ-თული სხვადასხვა სოციალური ჯგუფების დახმარების-თვის გამართულ საქველმოქმედო ღონისძიებებში.

განსაკუთრებული საჭიროების მქონე ბავშვების განვი-თარებისა და მათი ფსიქო-სოციალური რეაბილიტაციის პროცესში დიდი მნიშვნელობა ენიჭება თამაშს სხვადას-ხვა განმავითარებლების საშუალებით. ჩვენი ყოველი პროგრამა, რომელიც ითვალისწინებს შეზღუდული შე-საძლებლობის მქონე ბავშვების მომსახურებას, აგრეთვე გულისხმობს მათთან სპეციალური განმავითარებელი საშუალებებით მუშაობას, რაც მნიშვნელოვანი მომენტია სწავლებისა და განვითარების პროცესში. ამ საშუალებე-ბით თამაში, ბავშვებში ხელს უწყობს სხვადასხვა შეგრძ-ნების და აღქმის განვითარებას, რაც თავის მხრივ ხელს უწყობს ინდივიდის ჩამოყალიბებას. სწორედ, ამ მასალე-ბის შეძენა და ბავშვებისთვის გადაცემა არის, აგრეთვე უნიშვნელოვანესი, რადგან მთელი წლის განმავლობაში ბენეფიციარებს საკმაოდ დიდი რაოდენობით სჭირდება.

„ბიდიო საქართველომ“ დიდი საჩუქარი გაუკეთა ბავშ-ვებს, როდესაც გადმოსცა მათ ეს განმავითარებლები (ასაწყობი, ფაზლები, ფერადი კუბიკები, პლასტელინები, გუაშები, დასარტყამი ინსტრუმენტები, ფერადი ბურთები, სხვადასხვა ასაწყობი კონსტრუქციები და ა.შ.), რომელიც მათ გამოადგებათ მთელი წლის განმავლობაში. ზემოთ ხსენებული მასალები „ბიდიოს“ წარმომადგენელმა, პირადად დაურიგა ბავშვებს, რომლებმაც თავის მხრივ მადლობის ნიშნად იქვე ნახატებიც დახატეს და სტუმარს საჩუქრად გადასცეს. „ბიდიოს“ საჩუქრები დაურიგდა არა მხოლოდ დღის ცენტრის ბენეფიციარებს, არამედ „პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ ყველა პროგრამაში ჩართულ ბავშვს.

„ბიოდიო საქართველოს“ შესახებ: ბიდიო საქართველო, ყოფილი „თბილისის მენეჯერები და კონსულტანტები“ (თიემსი), ბიდიოს ქსელის წევრი ფირმაა 2009 წლიდან. 100-მდე პროფესიონალთა და ბიდიოს გლობალური ქსე-ლის მხარდაჭერით, რომელიც 139 ქვეყანაშია წარმოდ-გენილი, ბიდიო კლიენტებს სთავაზობს აუდიტურ, საგა-დასახადო, აუთსორსინგულ, ბიზნეს-საკონსულტაციო და იურიდიულ მომსახურებას.

1716

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე ბავშვების განვითარებისთვის იყენებს სენ-სორული ინტეგრაციის პროგრამას და როგორც თბილი-სის, ასევე ქუთაისის დღის ცენტრში ფუნქციონირებს სპე-ციალური სენსორული ინტეგრაციის კლასები.

სპეციალური საჭიროების მქონე ბავშვები ხშირად განიც-დიან სენსორული ინტეგრაციის პრობლემას, რაც მომა-ვალში ზღუდავს მათ დამოუკიდებლობას ყოველდღიურ ცხოვრებაში (მაგ: ჭამა, ჩაცმა, ბანაობა და ა.შ.) ისინი ვერ ახერხებენ გარემოში ადაპტირებას დახმარების გა-რეშე. მაღალი ან დაბალი სენსორული მგრძნობელობის გარდა, ასევე შესაძლებელია ადგილი ჰქონდეს კოორ-დინაციისა და მოძრაობის პრობლემას. ბავშვს შეიძლე-ბა ჰქონდეს წონასწორობის, კიბეებზე ასვლა-ჩასვლის დროს, ხშირად ვარდნისა და დაცემის, სწავლასთან დაკავშირებული პრობლემები. მას შეიძლება უჭირდეს წერა, ხატვა, მაკრატლით მანიპულაცია და ა.შ.

სენსორული ინტეგრაცია არის ნევროლოგიური პროცე-სი, რომლის დროსაც ხდება სხეულიდან და გარემოდან სენსორული იმპულსების ცენტრალური ნერვული სისტე-მისთვის მიწოდება, რომელიც ამ ინფორმაციას იღებს, კოორდინაციას უწევს ქცევის ორგანიზებას. სენსორული ინტეგრაცია გვეხმარება ვისწავლოთ და ვიფუნქციონი-როთ ყოველდღიურ ცხოვრებისეულ აქტივობებში. ბავშ-ვის სენსორული ინტეგრაციის ხელშეწყობა მნიშვნელო-ვანი ფაქტორია მისი სრულყოფილი განვითარებისთვის.

სენსორული ინტეგრაციის თეორიის საფუძველი გულის-ხმობს ბავშვთან მუშაობას თამაშის გზით, რადგან ისინი თამაშით სწავლობენ საკუთარ თავს და შეიცნობენ გარე სამყაროს.

იმ შემთხვევაში, როდესაც არის სენსორული ინტეგრაცი-ის დარღვევა ბავშვი ვერ ხვდება, როგორ მოახდინოს გარემოზე რეაგირება და უჩნდება დაუცველობის გრძნო-ბა, რაც შემდგომ გამოიხატება ქცევით პრობლემებში – ყურადღების დეფიციტი, ჰიპერაქტიურობა, დასწავლის სირთულეები, გამომწვევი ქცევა, სოციალური ურთიერ-თობების არქონა, არაორგანიზებული მოძრაობა.

„პირველი ნაბიჯი საქართველო“ ამ პრობლემების მქო-ნე ბავშვებს სთავაზობს სენსორული ინტეგრაციის ინდი-ვიდუალურ პროგრამას, სპეციალურად აღჭურვილ სენ-სორულ ოთახში, რომელიც მოწყობილია განმავითარე-ბელი საშუალებებით, სხვადასხვა ვიზუალური და აუდი-ალური ინვენტარითა და სათამაშოებით. სენსორული ინტეგრაციის პროგრამის მიზანს წარმოადგენს ბავშვე-ბის სმენითი, მხედველობითი, ყნოსვითი, გემოვნებითი და ტაქტილური შეგრძნებებისაგან მიღებულ სტიმულებ-ზე ადეკვატური რეაქციის დასწავლა და ბუნებრივ გარე-მოში გამოყენება.

15 წლის მარიამი უკვე 6 წელია „პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ შინ მომსახურების პროგრამაში არის ჩართული. მისი დიაგნოზი საკმაოდ მძიმეა. მას აქვს თანდაყოლილი მენჯბარძაყის ამოვარდნილობა, რის გამოც სიარული უჭირს და პერიოდულად ძლიერი ტკივილებიც აქვს, მაგრამ მიუხედავად ამ მდგომარე-ობისა ის ყოველთვის პოზიტიური განწყობით გამოირ-ჩევა და სიამოვნებით ერთვება კულტურულ-საგანმა-ნათლებლო პროექტებში. წლების მანძილზე მარიამმა რამდენიმე რთული ოპერაცია გადაიტანა და როგორც ექიმები ვარაუდობენ 1 ოპერაცია მას კვლავაც ესაჭი-როება. აღსანიშნავია, რომ მარიამის ოჯახი აფხაზე-თის ომის შედეგად იძულებით გადაადგილებულია და სოციალურად დაუცველი. მამა პირველი ჯგუფის ინვა-ლიდია, ხოლო დედა ვერ მუშაობს, რადგან მეუღლე და შვილი მძიმე მგდომარეობაში ყავს და მუდმივად უწევს მათზე ზრუნვა. შინ მომსახურების პროგრამიდან მარიამს ოჯახის მასწავლებელი, პედიატრი, სოციალუ-რი მუშაკი და ოკუპაციური თერაპევტი ემსახურება. წლების მანძილზე მას პოზიტიური ტენდენციები აღე-ნიშნება. წელს მარიამი საგანმანათლებლო პროცეს-შიც ჩაერთო და ჩვენი პროგრამის პედაგოგები მას ეხ-მარებიან, რომ არ ჩამორჩეს საგაკვეთილო პროცესს.

მარიამის დედა: „შინ მოვლის პროგრამა და პირველი ნაბიჯი ძალიან ეხმარება ჩემს შვილს. ბავშვი უფრო ხალისიანი და ინტერესიანი გახდა. ოჯახის პედაგოგის დახმარებით მან ინტელექტუალური უნარებიც გაიუმ-ჯობესა და სკოლის პროგრამასაც დაეწია მიუხედავად იმისა, რომ 1 წელი სკოლაში არ უვლია. ოპერაციის შემდეგ მარიამს სპეციალური კვება ესაჭიროება, რა-შიც აგრეთვე გვეხამრება „პირველი ნაბიჯი საქართვე-ლო“. ეს ორგანიზაცია მნიშვნელოვანი დასაყრდენია ჩემთვის და მარიამისთვის.“

მარიამ სივაკაშვილის

წარმატება შინ მოვლის

პროგრამასთან ერთად

სენსორული

ინტეგრაციის პროგრამა

ბიზნეს სექტორთან თანამშრომლობა

კომპანია „გალაქსის“

საქველმოქმედო

ინიციატივა

კომპანია „ბიდიოს“

საჩუქარი ბავშვებს

ყოველწლიური საინფორმაციო ჟურნალი 2013 პირველი ნაბიჯი საქართველო

18 დეკემბერს „პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ ორ-განიზებით „რადისონ ბლუ ივერიაში“ გაიმართა ზამთ-რის საქველმოქმედო გალა კონცერტი და ვახშამი, რომელსაც 300 სტუმარი ესწრებოდა და ამ ფორმით მათ გამოუცხადეს თანადგომა შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე 18 წლამდე ბავშვებსა და მოზარდებს, რომლებიც არიან სოციალურად დაუცველი ოჯახები-დან და სასიცოცხლოდ საჭიროებენ იმ პროგრამებში ჩართვას, რომელსაც მათ „პირველი ნაბიჯი საქართ-ველო“ აწვდის.

საქველმოქმედო საღამო რამდენიმე ნაწილისაგან შედგებოდა – ახალგაზრდა ვირტუოზი პიანისტის ბექა გოჩიაშვილის კონცერტი, რომელშიც მონაწილეობას იღებდა ქართველი ვოკალისტი ნატალია ქუთათელა-ძე და ცნობილი ქართველი მუსიკოსი თამაზ ყურაშვი-ლი, აგრეთვე გაიმართა ხელოვნების ნიმუშების აუქცი-ონი და ლატარიის ბილეთების გათამაშება.

უნდა აღინიშნოს, რომ 2013 წლის საქველმოქმედო გალას დიდი რეზონანსი მოყვა და ბევრი მხარდამჭე-რი გამოუჩნდა. ის თავისი მნიშვნელობითაც უპრეცე-დენტო აღმოჩნდა, რადგან წლევანდელმა ღონისძიე-ბამ, ყველაზე ბევრი თანხა მოიზიდა ორგანიზაციის-თვის ბოლო წლებთან შედარებით – 86 000 ლარი, ხო-ლო ეს თანხა სრულად მოხმარდება „პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ პროგრამებში ჩართულ განსაკუთრე-ბული საჭიროების მქონე ბავშვებს.

სასტუმრო „რადისონ ბლუ ივერია“ – გენერალური სპონსორი

საქართველოს ბანკი, ქვეყნის ლიდერი ბანკი – პლატინის სპონსორი

კომპანია „გალფი“ – ოქროს სპონსორი

მაკლეინის ასოციაცია ბავშვებისათვის – ვერცხლის სპოსორი

მადლობა ყველას ვინც დაესწრო ჩვენს ღონისძიებას და მადლობა იმისათვის, რომ ერთად ვაშენებთ ინკლუზიურ საზოგადოებას.

1918

2013 წლის

საქველმოქმედო

კონცერტი ‒

ერთად ვაშენებთ

ინკლუზიურ

საზოგადოებას

ყოველწლიური საინფორმაციო ჟურნალი 2013 პირველი ნაბიჯი საქართველო

18 დეკემბერს „პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ ორ-განიზებით „რადისონ ბლუ ივერიაში“ გაიმართა ზამთ-რის საქველმოქმედო გალა კონცერტი და ვახშამი, რომელსაც 300 სტუმარი ესწრებოდა და ამ ფორმით მათ გამოუცხადეს თანადგომა შეზღუდული შესაძლებ-ლობის მქონე 18 წლამდე ბავშვებსა და მოზარდებს, რომლებიც არიან სოციალურად დაუცველი ოჯახები-დან და სასიცოცხლოდ საჭიროებენ იმ პროგრამებში ჩართვას, რომელსაც მათ „პირველი ნაბიჯი საქართ-ველო“ აწვდის.

საქველმოქმედო საღამო რამდენიმე ნაწილისაგან შედგებოდა – ახალგაზრდა ვირტუოზი პიანისტის ბექა გოჩიაშვილის კონცერტი, რომელშიც მონაწილეობას იღებდა ქართველი ვოკალისტი ნატალია ქუთათელა-ძე და ცნობილი ქართველი მუსიკოსი თამაზ ყურაშვი-ლი, აგრეთვე გაიმართა ხელოვნების ნიმუშების აუქცი-ონი და ლატარიის ბილეთების გათამაშება.

უნდა აღინიშნოს, რომ 2013 წლის საქველმოქმედო გალას დიდი რეზონანსი მოყვა და ბევრი მხარდამჭე-რი გამოუჩნდა. ის თავისი მნიშვნელობითაც უპრეცე-დენტო აღმოჩნდა, რადგან წლევანდელმა ღონისძიე-ბამ, ყველაზე ბევრი თანხა მოიზიდა ორგანიზაციის-თვის ბოლო წლებთან შედარებით – 86 000 ლარი, ხო-ლო ეს თანხა სრულად მოხმარდება „პირველი ნაბიჯი საქართველოს“ პროგრამებში ჩართულ განსაკუთრე-ბული საჭიროების მქონე ბავშვებს.

სასტუმრო „რადისონ ბლუ ივერია“ – გენერალური სპონსორი

საქართველოს ბანკი, ქვეყნის ლიდერი ბანკი – პლატინის სპონსორი

კომპანია „გალფი“ – ოქროს სპონსორი

მაკლეინის ასოციაცია ბავშვებისათვის – ვერცხლის სპოსორი

მადლობა ყველას ვინც დაესწრო ჩვენს ღონისძიებას და მადლობა იმისათვის, რომ ერთად ვაშენებთ ინკლუზიურ საზოგადოებას.

1918

2013 წლის

საქველმოქმედო

კონცერტი ‒

ერთად ვაშენებთ

ინკლუზიურ

საზოგადოებას

ყოველწლიური საინფორმაციო ჟურნალი 2013 პირველი ნაბიჯი საქართველო

პირველი ნაბიჯი საქართველო • ლუბლიანას 21B • თბილისი 0159, საქართველო

ტელ: +995 32 2 603 604 / 2 603 624 • ფაქსი: +995 32 2 63 604 116ელ.ფოსტა: fsg@�rststepgeorgia.org

• Reg Charity in Ireland as First Step Georgia in IrelandChildren of Caucasus • e Next Step CHY 139565 Clanwilliam Square, Dublin 2, Ireland • Tel: (353) 16619911E-mail: des.macmahon@santos.ie

www.�rststepgeorgia.org

• Reg Charity in England and Wales:First Step Georgia in UK#1109599, 40 Uverdale Road, London SW 10OSRTel: (44) 7989 982955 • E-mail: janecorboytfs@aol.com

პირველი ნაბიჯი საქართველო / First Step Georgia