fšyhl«_yK« ciuí«

flîŸ thœ¤J

bt©gh

br›Éâfœ bghF£L¢ brªjh kiutjd¡bfh›itbaʉ br›thŒ¡ Fw¤njid - e›ÉÉÊahid ia¥òzU« ntiskj btŸs«bghÊahid iakdnk ngh‰W.

m¥í¡j®

ÉU¤j«

thŒªjbghU£ bfhUbghUshŒ¡ fiyth¡fUŸbfhÊ¡F k‹ghŒ¥ ghÇ

dhŒªjKJ jÄœto¤J¡ fšyhlbkdbthUü yUË Æ£lh®

njŒªjk⢠ril¥guk® fUizbgw¢r§fKJ bršt® thœ¤j¡

fhŒªjòy dl¡»ía® bgUPhd«gG¤jUŸfš yhl dhnu.

bt©gh

fšyhl® brŒggDt‰ fšyhl üWüštšyh®r§ f¤âš tâªjUË¢ - brhšyhíkhkJiu pr® kdKtªJ nf£LKojhkir¤jh® üW ju«.

ÉU¤j«

tobtL¤J ntjk‹ã‰ ghL»Dk¿ªj¿ah t©z« itF«

bghoaÂíª âUnkÅ¥ òÅj‹kJiu¡»iwt‹ òfÊ‹ ghlš

fšyhl«2

beoafÉ¡ fšyhl® bghU£LiwiaÃfœ¤JbjhW Ãyî NL«

Koair¤J e‹We‹Ö bjdk»GbkÅÅfuhŒ bkhÊt âahnj.

fzgâ Jâ

neÇir aháÇa¥gh

â§f©Ko bghW¤j bgh‹kiy aUÉfUk bfhʤj njh‰w« nghyïUfîŸ fÉœ¤j kjeà ít£o‹t©od« òuS« ta§Fòf® Kf¤j

5. br§f⮤ âubsG fU§flš nghyK¡f©nk‰ bgh§F« btŸsbk¿ fl¤jbgUkiy¢ br‹ÅƉ áWkâ »lªbjd¡f©zU Âiwªj fÉ‹bgW bkƉwM¿u© lU¡f uÉ®f⮡ fdY«

10. btŸiskâ Ko¤j brŠril bahU¤j‹clYÆ uhl thLW kdyK«bj‹Ñœ¤ âirnah‹ bjUJW Ôí«Cʤ Ô¥gl®ª Jl‰Wò áifí«ghr¡ fuf« Éâíil K¡nfhš

15. K¿¡fiy¢ RU¡F¡ fu«bgW KÅt®ÉÊÉL bkÇíŠ rhgthŒ beU¥ò«ÃiyÉ£L¥ gluhJ fhÂÆ Åiy¡f¢áWfh‰ WHY kirFiH¢ brÉaM«g‹Kf tu¡f‹ »isbahL k¿a¥

20. bgU§fh‰W ÉL¤j beL«òiH¡ fu¤jfUÄl‰W¡ flîis¢ br§fÅ nt©oïl§bfh© Phy¤J ty§bfhS« gj¤jF©LÚ UL¤j beL«gh bu©zK«v©zh Éy¡fbkhL e©ÂL JuaK«

25. msªJbfhL Ko¤j Å‹fl dhjÈ‹tÇílš NH¡ Fl«igü bw‰¿angh¡FtÊ gilah JŸSÆ® ÉL¤jÈ‹m¿îòw« ngha îy©lJ nghy¡fl‰¿iu áWf ky¡FJa® fh£L«

fšyhldh® 3

30. clbyD« thƉ áiweLî ò¡F¥nghfh Jz§FW« btŸs¿ ntK«fh‹Kf nk‰w bjhisbfhŸthŒ¡ fw§F«Éir¤jeil nghFŠ rfl¡ fhY«

35. Ú£otÈ jŸËa beL§fƉ ùrY«mykU fhY kyif¤ njU«FiwjU ãwÉÆ ÅiwjU fy¡fK«v‹kd¤ bjGªj ò‹bkhʤ bjhifí«mUŸbghÊ fil¡f© lh¡»¤

40 bjUSw ita Ko¥igÆ‹ bwdnt.

`â§fŸ’ v‹gJ Kjš `Kf¤j’ v‹gJ tiu.

(1-4 tÇfŸ)

(gjîiu) â§fŸ - ãiwia, Ko - áu¤âš, bghW¤j - jh§»a,bgh‹kiy - bgh‹kiyÆÅ‹W« 圻‹w, mUÉ - mUÉahdJ,fUk - ÚykÂia, bfhʤj - bfhÊ¡»‹w, njh‰w«nghy - fh£ánghy, ïUfîŸ - ïu©L fîŸfS«, fÉœ¤j - bfh£od, kjeâ -kjkh»aeâÆ‹, ct£oš - bgU¡»š, t©L ïd« - t©L¡T£l§fŸ, òuS« - òuSj‰»lkh», ta§F - És§F»‹w, òf® -òŸËfnshL Toa, Kf¤j - Kf¤âidíilahŒ.

(Énrlîiu) â§fŸ v‹wJ rªâuD¡F¥ bghJ¥bgauhÆD« bgh‹kiy¡nf‰g¢ rªâubd‹W«, _¤jãŸisahU¡nf‰g¥ ãiwba‹W« bghUŸbfhŸs¡ »lªjJ, ï¤bjhl®bgh‹ kiy¡F« _¤jãŸisahU¡F« ctik Twyh‹. bgh‹ kiy- nkUkiy (bgh‹dh Åa‹w kiy). bgh‹kiy _¤jãŸishU¡F«, mj‹Ko bghW¤j â§fŸ _¤jãŸisah® KoƉwǤj ãiw¡F«, mUÉ _¤jãŸisahuJ ïUfîŸ fÉœ¡Fkj¥bgU¡»‰F«, mUÉbfhÊ¡F Úyk _¤jãŸisahuJkj¥bgU¡»‰ òuŸ»‹w t©od¤â‰F« ctikahf¡ bfhŸf. fîŸ- fJ¥ò. kjeâ - kjÚuhdha ahW. ct£L - bgU¡F òusš - cUsš.cUsby‰W¡bfÅ‹ bgU¡fhjyhbd‹f. òf® - òŸË (bgh¿).

`br§fâ®’ v‹gJ Kjš `fl¤j’ v‹gJtiu

(5-6 tÇfŸ)

(g-iu.) br§fâ® - br§fâÇ‹, âuŸ - T£l«, vG - vG»‹w,fU§ flšnghy - fÇa flšbtŸs bk¿ªjh‰ nghy, K¡f©nkš -_‹W f©fËÅl¤J«, bgh§F« - vHhËw, btŸs« v¿ -bgU¡fhf¢ áªJ»w, fl¤j - kjÚÇidíil nahŒ.

fšyhl«4

(É-iu.) br§fâ® - nrhk NÇah¡»ÃfŸ vd¥ bghUŸ bfhŸf,nkš K¡f©nk‰ bgh§F« vdtUjyhš. br§fâ® - br«ikah»afâ®, ïJ ïjidíila Rl®fis íz®¤jyh‹ MFbga®.

`bgUkiy’ v‹gJKjš `vƉw’ v‹gJtiu

(7-8 tÇfŸ)

(g-iu.) bgU - bgÇa, kiy - kiyÆ‹, br‹ÅÆš - c¢áÆš,áWkâ - ïs«ãiw, »lªbjd - »lªjh‰nghy, f© mUŸ -mU£gh®itiaíila Kf¤âš, Ãiwªj - Ãu«ãd, fÉ‹ bgW«.mHFbg‰w, vƉw - bfh«ãidíilnahŒ.

(É-iu.) »lªbjd v‹gJ »lªjhš vd v‹gj‹ Éfhu«vÆW bfh«ò.

`M¿u©lU¡f®’ v‹gJKjš `FiH¢brÉa’ v‹gJtiu.

(9-18 tÇfŸ)

(g-iu.) MW ïu©L - g‹Åu© bl‹Dª bjhifiaíila, mU¡f® - NÇa®fsJ, mÉ® - ãufhá¡»w, fâ® fdY« -»uzh¡»Åí«, btŸis kâ - bt©ãiwia, Ko¤j - Nod,brŠril - brtªj rlhghu¤ijíila, xU¤j‹ - x¥g‰wtdh»aátbgUkh‹, clš cÆ® Ml - clYÆ®fŸ eL§F«go, MLW« -eo¤j‰»lkh»a, mdyK« - ãusa fhyh¡»Åí«, bj‹ Ñœâirnah‹ - bj‹»H¡F¤ â¡»id¤ jd¡»lkhf îilat dh»aÔ¡flîŸ, bjWjU - (j‹id¢ nr®ªj všyh¥ bghUŸ fisí«)vÇ¡»w, Ôí« - beU¥ò«, cl‰Wò - tU¤jhËW, gl®ªJ -cyfKGJ« gu¡f, áif - áifÆidíila, CʤÔí« - ãusafhyh¡»Åí«, ghr« - c¿¡fƉ¿‰w§»a, fuf« - fk©ly¤ij í«,Éâ cil - (ntj Éâ¥gona) jh§f¥bg‰w, K¡nfhš - âÇj©l¤ijí«, K¿¡fiy¢ RU¡F - K¿¡fiyÆ‹ RU¡»idí«,fu«bgW - (jkJ) ifƉwh§»a, KÅt® - KÅtuJ, ÉÊ ÉL« vÇí«- f©fŸ btË¥gL¤J»w ád¤Ôí«, rhg« - rã¤jiy íila, thŒbeU¥ò« - thŒ¤Ôí«, ÃiyÉ£L - j¤j« ÃiyÆ Å‹W« Ú§»,gluhJ - gutht©z«, fhÂÆš Ãiy¡f - j¤j« fhÂÆšÃiybg‰¿U¡F«go, áWfh‰W cHY« - áWfh‰ Wyth Ëw, mir- mirah Ëw, FiH - FiHiaaªj, brÉa -âU¢brÉÆidíilanahŒ.

(É-iu.) M¿u©lU¡fuhth® - jh¤JU, r¡fu‹, mÇak‹,Ĥâu‹, tUz‹, mŠRkh‹, ïuÂa‹, gfth‹, âtRth‹, óõ‹,rɤJU, Jt£l‹ v‹gt®. xU NÇand á¤âiukhj KjyhfnklKjÈa x›nth ÇuháƉ ãuntá¤J ï¥bga® fis¥bgWtbd‹g®. ï¥g‹Åu©L NÇaiu ¤thj khâ¤j® v‹g®

fšyhldh® 5

tlüyh®. mÉ®jš - ãufhá¤jš. fâ® - »uz«. fdš - MF bga®.kâ rªâuD¡F¥ bghJ¢bgauhÆD«, Ko¤j brŠril bahU¤j‹vd nkštUjyhš xUfiy¢ rªâuid¡ F¿¤jJ. btŸis -ïa‰ifail. btŸis kâ brŠril ba‹wJ Ku©blhilxU¤j‹ - jÅa‹, “jhíÄÈ jªijÆÈ jh‹wÅa‹ fhnzo” v‹wh®bgÇahU«. jÅa‹ v‹gjid m¤åâa‹ v‹g® tlüyh®. clYÆ®- cl«nghLToa cÆ®fŸ. mey« - tlbrhš. bj‹Ñœ¤âir¥ghyfdhjyhš m¡»Ånjtid¤ ̀ bj‹Ñœ¤âirnah‹’ v‹wh®.bjWjuš - vǤjš, gFâ bjWjh. Ú - MFbga®. CÊ¤Ô - tlit¤Ô;ïJ bg©Fâiu totkh ÆU¥gJ. ïJ flÜ® j‹bdšiy flthJÉw‰bghU£L¥ gil¥ò¡ fhy¤nj fldLntaik¡f¥g£lJ.cl‰Wò - brabtbd¢r¤ âÇò. áif - bfhGªJ; ïjid {thiyba‹g® tlüyhš. ghr« - fÆW; mJ fuf« vd nkš tuyhšc¿¡fÆW v‹Wiu¡fyhƉW. ghr¤jhÅa‹w î¿ba‹g® áy uhFbgauh‹, m¥bghUŸ áwthik 팤Jz®f. Éâ - ntjÉâ (Ãak«).K¡nfhš - _‹W _§»iy bahU§F nr®¤J¡ f£oa Éuâa®if¡bfh© oU¥gJ. ïJ K«_®¤âfS bkh‹wh»a Kj‰flîsJUt bk‹W«, _‹W j¤Jt%gbk‹W« F¿¥gJ. ïjid ¤Ç j©l«v‹W«, ïjid íilahiu ¤Çj©l [ªahÌfŸ v‹W§ TWgtlüyh®. K¿¡ fiy¢ RU¡f - J©o¤j fiyÆ‹ RU¡F. RU¡F -RU¡f¥g£lJ. fiy - JÂ, ïJ jt¤âduJ j©o‰ f£oÆU¥gJ;ïjid mtuÉœ¤J¢ R¤jhrke KjÈa brŒj‰F¤ j§ifƉRU¡»¡bfhŸtJ ïašghjyh‹. mtiu `K¿¡fiy¢ RU¡F¡fu«bgW KÅt®’ v‹wh®. KÅt® - flîis ïilawhJ keeŠbrŒnth® (kee Óy®) v‹gJ bghUŸ. ïJ tlbrhšny‹ w¿ahjh®áy® bj‹brhšbyd¡ bfh©L cyf¤ij btW¤jt® v‹Wiu¥g®,mJ bghUªjhbj‹g JŒ¤Jz®f. nfhgh¡Ã btË¥gL«thÆšÉÊahjyhš `ÉÊÉL bkÇ’ v‹wh®. rhgthŒ beU¥ò v‹wJthÆdh‰ rã¤jiy. fh - cÇik Ãy«. M¿u©lU¡f uÉ® f⮡fdš KjÈa btšyh¡ fdšfS« j¤jÃiyÉ£L¥ bgauhâU¤j‰fhuz« _¤jãŸisahuJ âU¢brÉ airth DsjhŠ áWfh‰bw‹gJ ï¤bjhl®¥ bghUŸ.

`M«gš’ v‹gJKjš `fu¤j’ v‹gJtiu

(18-20 tÇfŸ)

(g-iu.) M«gš - ahidÆ‹, Kf« - Kf¤âidíila, mu¡f‹ -mu¡fdhdt‹, »isbahL - j‹ R‰w¤jhUl‹, k¿a - jLkhw,bgU§fh‰W ÉL¤j - bgU§fh‰¿id btË¥gL¤âa, beL - beoa, òiH- bjhisiaíila, fu¤j - Jâ¡ifÆid íilnahŒ.

fšyhl«6

`fUÄl‰W’ v‹gJKjš `gj¤j’ v‹gJtiu.

(21-22 tÇfŸ)

(g-iu.) br§fÅ nt©o - br§fÅia ÉU«ã, fUÄlW -Úyf©l¤ijíila, flîis - flîsh»a átbgUkhid,ïl«bfhŸ - ïl¤ijíila, Phy¤J - òÉíUthf¡ bfh©Lty«bfhŸS« - ty«tªj, gj¤j - âUtoia íilnahŒ.

`F©L’ v‹gJKjš `fldhjÈ‹’ v‹gJtiu.

(23-25 tÇfŸ)

(g-iu.) F©LÚ® - flÈid, cL¤j - òilNH¥bg‰w, beL- bgÇjh»a, gh® - cy»YŸshuJ, v©zK« - v©z§fisí«,v©zh ïy¡fbkhLe©ÂL - v©z¥ glhj ïy¡f¤njhL Toa,JauK« - J‹g§fisí«, msªJbfhL - msÉ£L¡ bfh©L,Ko¤jš - Koî brŒjš, Ëfl‹ MjÈ‹ - c‹ fl‹ikahjyhš.

(É-iu.) F©L - MH«; flÈD khœªj Ú®Ãiybah‹¿‹ikah‹ mjid¡ `F©LÚ®’ v‹wh®. gh® - MFbga®.

`fh‹Kf«’ v‹gJKjš `bjhifí«’ v‹gJtiu.

(33-38 tÇfŸ)

(g-iu.) fhš - fh‰¿id, Kf« V‰w - j‹Ål¤nj‰w, bjhisbfhŸ - bjhisia¡bfh©l, thŒ - thÆid íila, fw§F« -fh‰whoí«, Éir¤j eil - ntfkh»a eil nahL, nghF« -bršY»‹w, rfl¡fhY« - g©oÆDUis í«, Ú£o - Ús¢brY¤â,tÈjŸËa - âÂÉdhš jŸs¥g£l, beL§fƉW CrY« - beoafƉ¿‰ã¤j ñrY«, mykUfhY« - RH‰ fh‰W«, myif¤njU«- ngŒ¤njU«, FiwjU - jhœj‰FÇa, Ãiw jU - Ãiwªj, ãwÉÆ‹fy¡fK« - ãwÉÆ‹ fy¡fK« - ãw¥ò¤ jLkh‰w¤ijí«, v‹ kd¤JvGªj - v‹DŸs¤â‰ nwh‰¿d, òšbkhʤ bjhilí« - òšÈabrh‰bwhil iaí«.

(É-iu.) Kf« - ïl«. rfl« - g©o. mykuš - RHyš;gFâ mykh. ngŒ¤nj® - fhdÜ® - fy¡f« - J‹gbkÅDkh«.

`mUŸ’ v‹gJKjš `ï‹bwd’ v‹gJtiu.

(39-40) tÇfŸ)

(g-iu.) mUŸ - mU©kiHia, bghÊ - bghÊ»‹w,fil¡f© jh¡» - fil¡f© gh®it brY¤â, ï‹W - ï¥bghGJ,Ia - Iand, bjUŸ cw - bjËîbghUªj, Ko¥ig vd - Ko¥ghba‹W fUâ.

(É-iu.) bghÊbad nkštUjyhš mUŸ v‹gj‰F mUŸkiHba‹ Wiu¡fyhƉW. jh¡fš - gl¢brŒjš. Ia v‹gj‰FmHfhf, Éa¥g v‹Wiu¤jYkh«.

fšyhldh® 7

`tÇílš’ v‹gJKjš `cy©lJnghy’ v‹gJtiu.

(26-28 tÇfŸ)

(g-iu.) üš - üÈdhš, tÇ - щW¡fisíila, clš -j‹Dl«ig, NH - tisa - Fl«ig - T£oid, bj‰¿ - c©lh¡»,ngh¡F -jh‹ nghj‰FÇa, tÊ gilahJ - tÊia í©lh¡»¡bfhŸshJ, cŸ cÆ® ÉL¤jÈ‹ - m¡T£o DŸns íÆ®ÉL¤jyhš,m¿î òw«ngha - m¿Éšyhj - cy©L nghy - nfh‰òG¥ nghy;

(É-iu.) cy©lJ v‹gâš mJ gFâ¥bghUŸ ÉFâ.ÉL¤jÈ‹ v‹gâš ï‹ v‹DikªjhtJ _‹whtj‹ fUÉ¥bghU£L. m¿î òw«ngha - m¿îÚ§»d, gilahJ ÉL¤jÈ‹vdÉiaí«.

`fl‰¿iu’ v‹gJKjš `tz§FJ«’ v‹gJtiu.

(29-32 tÇfŸ)

(g-iu.) flš - flÈ‹, âiu - miyfŸ, áWf - áWF«go,ky¡F - fy§Fj‰nfJth»a, Ja® fh£L« - J‹g¤ij í©lh¡F»w,clš v‹D« - cl«bg‹»w, áiw eLî ò¡F - áiweLntòFªJ,thÆš nghfhJ - thÆȉbršyhJ, cz§FW« - tUªJ»‹w,btŸs¿ntK« - btŸs¿Éidíilnakh»a ahK«, Muz«ngh‰W« - ntj§fŸ ngh‰W»w, Ëfhš - c‹ âUtoia, cw -ÄFâahf, tz§FtJ« - tz§fh Ënwh«.

(É-iu.) fl‰¿iu áWf v‹wJ fl‰¿iufËY Äf¥ gythfv‹wgo. ky§fš - fy§f. thÆš - thŒjš (RG« ieba‹D«thÆš). áiw - fhtš. cz§FW - xUbrhš. btŸs¿î - m¿ahik.ngh‰Wjš - Jâ¤jš. Muz« ngh‰W ËfhYw tz§FtJ« v‹wJm¿îUth»a ntj§fŸ Jâ¤j‰FÇa Ë âUtoia btŸs¿nt«Jâ¤j‰»ayhik ahš cwtz§FJ« v‹wgo.

Kf¤j, fl¤j, vƉw, brÉa, fu¤j, gj¤j, v©z KªJauKKo¤jš ËfldhjÈ‹ Ko¥igbad¡ fUâ btŸs¿ntK«Ã‹fhYw tz§FtJ« vd ÉidKoî brŒf.

btŸs¿nt« - xUik¤j‹ik¥g‹ik. Ko¤jš v‹gj‰Fehrkh¡FjY« K‰Ww¢ brŒjY« bghUshjyhš ãwÉ¡ fy¡ f¤ijehrŠbrŒthba‹W«, v‹ ò‹bkhʤ bjhiliaK‰WÉ¥ghba‹W« ciu¤J¡ bfhŸf.

KUf¡ flîŸ Jâ

neÇir aháÇa¥gh

ghŒâiu íL¤j PhyKo bt‹dKl§Fis Kf¤J¥ g~nwh sîzbdhL

fšyhl«8

ÄilíL îâu¢ br§fs« bghUJPh£ãD© kiwªJ eLtW tu¤jhš

5. tlitbeL eh¡»‹ »isfŸÉǪ bj‹d¢brªJ»® glUª âiu¡fl‰ ò¡F¡»lªbjÇ tliyƉ wË®Kf Û‹Wâiuba¿ kiyfˉ ftLgy ngh¡»¡f‰br¿ gháƉ áid¡FiH bghJË

10. mf¿iu¥ gu¥ã‰ rilairª jiyahJÑÊz® Ëw nk‰gif khÉ‹XUl Èu©L TWgl ÉL¤jmÊah¥ nguË íik¡f ‹Wj‰bga® òz®¤â¡ f‰ãbdhL bfhL¤j

15. mikah bt‹¿ au¤j beLntnyhŒÑœnk Å‹wt¡ bfhLªbjhʉ bfh¡»‹T¿u© lha bthUg§ bfGªJkhah¥ bgUtu¤ bjhUkÆ yh»¥òlÉit¤ jh‰¿a g~wiy¥ ghªjŸ

20. k©áWf ÉǤj kÂ¥glª ö¡»ÉG§»a gšfâ® thŒbjhW KÄœªbjdkÂÃiu áªâ k©òf tiy¥g¡fh®ÉǤ njh§»a kiy¤jiy¡ fâbudXtw¥ ngh»a áiwÉÇ KJ»‰

25. òte§ fhz¥ òfbHhL bghȪnjhŒnghœgl¡ »lªâ bthUg§ bfGªJÄ‹d‹ kh©l fÉuy® ó¤jbr‹Å thuz¡ bfhL«gif ah»¤njt®bkŒ gÅ¥òw th‹Äil íL¤âuŸ

30. bghÇƉ bfh¿¥g¥ òǪjbghU zho¤jhkiu gʤj ifkU§ fik¤njhŒxUikí bshU§» ÆUifbeŒ th®¤Jehuj ndh«ãa brªÔ¡ bfhL¤jâUFòÇ nfh£L¤ jf®tU kânahŒ

35. Kiybad Éu©L Ku£FtL kßï¡NH‰fhL Rkªj ahidkf£ òz®ªnjhŒbr§f£ Fwt® fU§fh£L ts®¤jig§bfho tŸË gl®ªjòa kiynahŒ

fšyhldh® 9

ïka« ó¤j Ridkh© blh£oš

40 m¿É‰ w§» aWjhŒ Kiyí©LH‹kâš R£l jHdif¥ bgUkh‹tz§»Ã‹ nw¤j¡ FUbkhÊ it¤njhŒXbkD bkG¤â‰ ãuk« ngáaeh‹kiw Éâia eL§Fáiw it¤J¥

45 gil¥òKj‹ kha th‹Kj‰ To¤jhijí Äu¥g¤ jisaJ ÉL¤njhŒTlŠ Rkªj beLKo neÇÉ©lil ahJ k©òf¥ òij¤jFWKÅ njw beLkiw ÉǤnjhŒ

50 MWâU btG¤J§ TWÃiy f©LËwh£ òfGe® f©Q£ bghȪnjhŒk¡fh y¿P® bgU§Fo¤ njh‹¿ïiwnah‹ bghU£F¥ guz®Kjš nf£g¥bgUªjÄœ ÉǤj tUªjÄœ¥ òytD«

55 ghŒgh u¿a Úna ahjÈ‹bt£áky® Nœªj ËÅU fH‰fhšFHªij a‹ãbdhL br‹Åjiy¡ bfhŸSJ«m¿îÃiy Tlh¢ á‹bkhÊ bfh©Lflî£ Twh îyth tU¤âí«

60 ree¥ ÕiHíª jŸsh¡ fhkK«mj‰gL JauK kilîbf£ ow¤jY«bj‹òy¡ nfhkf‹ Ö¤bjW j©lK«eubfhL Ju¡f¤ JHštU ÕiHí«Úsh â«gÇ‹ Ko¤J

65 Ûsh¡ fh£á jUâÆ‹ bwdnt.

`ghŒâiu’ v‹gJKjš `beLntnyhŒ’ v‹gJtiu.

(1-15 tÇfŸ)

(g-iu.) ghŒ - guªj, âiu - flÈid, cL¤j - NH¥bg‰w,Phy« - cyf¤jh®, Koî v‹d - ífKobt‹DkhW, gšnjhŸ -gy njhŸfisíila, Kl§F cis Kf¤J mîzbdhL -á§fKfhRuDlnd, Äil - (Mfha¤âš) beU§»d, cL - cL¡fz§fŸ, câu - câU«go, br§fs« bghUJ - ngh®¡fs¤â‰ngh®brŒJ, eLî mW - (rhthkš) ghâÆ yuRÇik aWj‰F¡fhuzkh»a, tu¤jhš - tu¤âdhš, Ph£ãDŸ - ngh®¡fs¤âš,kiwªJ - xˤJ, tlit - tlit¤ ÔÆdJ, beL eh¡»‹ »isfŸ -

fšyhl«10

beoa ehÉ‹ »isfŸ, ÉǪbj‹d - ÉǪjh‰nghy, br« J»® -br«gts¡bfhofŸ, glU« - gl®j‰»lkh»a, âiu¡flš -miyfisíila flÈÅl¤nj, ò¡F - òFªJ, mfš - mf‹w, âiu- miyfisíila, gu¥ãš - ÉÞÔ®zkh»a m¡ flÈš, »lªJvÇ - vÇahÉ»w, tlitÆ‹ - tlit¤ Ô¥nghy, Kf« -j‹Ål¤âš, jË®

fšyhldh® 11

- thŒfbsšyht‰whY«, cÄœªbjd - cÄœªjh‰ nghy, k Ãiu- k tÇiria, k© òf áªâ - k©Â‰òFkhW áj¿, miy¥g -tU¤jyhš, fh® - nkfkhdJ, ÉǤJ X§»a - gut¥bg‰Wa®ªj, Xmw - xÊtw, ngh»a - Ú©l áiw ÉÇ - áiw ÉÇahËw, KJ»š -mj‹ KJ»ny, òte« fhz - cyf§ fhQ« go, òfbHhLbghȪnjhŒ - òfGlnd És§FnthŒ.

(É-iu.) it¤jh‰¿a bt‹gJ Ãfœfhy¥ bghUlªJ ËwJ.k©Â‰ áw¥ò«ik bjh¡fJ. òǪj bghUŸ - thuz khjš. Ñœ -nt®. bfh¡F - khku«. khŒjš - mÊjš. M‰wš - jh§fš. ghªjŸ -gh«ò, ïJ òlÉit¤jh‰¿a g~wiyba‹w Énrlz¤jhšMânrlid íz®¤â‰W. k - muje«. fâ® - MFbga®. áªjš -ájwš. miy¤jš - tU¤jš. fh® - MFbga®. kiy¤jiy ba‹gâšjiy VHDUò. X - XbuG¤ bjhUbkhÊah»a KjÅiy¤bjhʉbga®. òte« - MFbga®.

`nghœgl’ v‹gJKjš `mikªnjhŒ’ v‹gJtiu.

(26 - 31 tÇfŸ.)

(g-iu.) nghœgl »lªj - ãsîgl¡ »lªj, xUg§F vGªJ- ntbwhU TbwGªJ, bfhL«gif - bfhoa gif ah»a, Ä‹dškh©l - És¡fkh»a mHF kh£áik¥ g£l, fÉ® my® - KU¡f«ó¥ngh‹w, ó¤j - brŠN£L¥ bghÈî bg‰w, br‹Å -jiyiaíila, thuz« M» - nfhÊah», njt® bkŒ - njt®fSl«ò, gÅ¥ò cw - eL¡f kila, bghÇÆ‹ - bghÇnghy, th‹Mfha¤âš, Äil - beU§»d, xLâuŸ - Û‹fz§fis, bfh¿¥g -bfh¿¤jyhš, òǪj - mJ ÉU«ãd, bghUŸ - fUk¤ij, eho -(njt®¡F ïL¡fšyhJ) fUâ, jhkiu gʤj - jhkiukyiuÆfœªj, if - âU¡fu¤â‹, kU§F - ty¥g¡f¤âš, mik¤njhŒ -bfhoahf mik¤J¡ bfh©nlhŒ.

(É-iu.) Ä‹dš - Ä‹Djš. my® - bjhÊyhFbga®. N£L- c¢á¡bfh©il thuz« - nrt‰nfhÊ. bfh¿¤jš - gšÈdh‰f¿¤jš. òÇjš - ÉU«òjš. ehlš - âUîs«g‰wš. kU§F - g¡f«,mJ

fšyhl«12

bfh«ãidíila, jf® - jfÇ‹ nkš, tU« - tU»‹w, kânahŒ -kâÆidíilnahŒ.

(É-iu.) xUik - xUtÊahf. xU§fš - xUtÊ¥gL¤jš.X«òjš - mu¡f® KjyhÆndhuhš ïilôW neuhJ fh¥gh‰wšvÅDkh«. brªÔ - MFbga®. âUF - KW¡F. bghÇ ba‹gJghlkhÆ‹ bghU¡»idíila v‹f. nfhL - bfh«ò. jfÇtU«v‹W« ghl«; ïj‰F¤ jfnu¿tU»w v‹Wiu¡f; jf® - M£L¡ flh.kâ - m¿î. FHÉ¥gUt¤nj ï›åu¤bjhÊÅfœ¤âd ikahš`kânahŒ’ v‹wh®.

`Kiy’ v‹gJKjš `òz®ªnjhŒ’ v‹gJtiu.

(35 - 36 tÇfŸ.)

(g-iu.) Ku© - khWgh£oidíila, ïu©L FtL v -ïu©L kiyfbs‹DkhW, Kiykßï - Kiyfis¥ bghUªâ,FH‰fhL Rkªj - Tªj‰ fh£oid¢ Rkªj, ahid kfŸ - bjŒtahidia, òz®ªnjhŒ - nr®ªnjhŒ.

(É-iu.) kßï ba‹gj‰F¥ gFâ kUî, Kiykßïba‹ dhJftLkßï baÅDkh«. v‹bdÅ‹, ahid kfbs‹wâš ahiah»akfbs‹ nwhirí©lhjyhš, ahidahdJ kfshdj‰ nf‰g¤jd¡FÇa FÇŠáah»a kiyiaí« jhDyî§ fh£ilí«Kiyahfî« FHyhfî« kUÉ¢ Rkªj bj‹w‰F ̀ ahidkfŸ’ v‹wh®.fhL ÄFâF¿¤J tªjJ.

`br§f©’ v‹gJKjš `kiynahŒ’ v‹gJtiu.

(37 - 38 tÇfŸ.)

(g-iu.) br«f© - brt¤j f©fisíila, Fwt® - F‹wthz®, fU§fh£L - fÇafh£oš, ts®¤j - fh¥gh‰¿d, tŸËiabfho - tŸËah»a gáabfhoahdJ, gl®ªj - glu¥bg‰w, òa«- âU¤njhŸfsh»a, kiynahŒ - kiyÆid íilnahŒ.

(É-iu.) br§f© fU§fhL v‹wJ Ku©blhil ig§ bfhobr›É¡bfhoíkh«. bfho¡F¥ gl®jY« kiy¡Fmj‰»lkhÆU¤jY« ïašbg‹gJ nghju `ig§bfho tŸËgl®ªj’ òakiy ba‹wh®.

`ïka«’ v‹gJKjš `it¤njhŒ’ v‹gJtiu.

(39 - 42 tÇfŸ.)

(g-iu.) ïka« ó¤j - ïkakiyÆY©lh»a, kh© -kh£áikbghUªâa, Rid - bghŒifÆY©lh»a, bjh£oš -kyuh»a bjh£oÈš, m¿É‹ - m¿nthL, j§» - bghUªâ, mWjhŒKiy c©L - MWjha® Kiyí©L, cHš - âÇahËw, kâš -K¥òu¤ij, eif jHš - áÇ¥gh»a beU¥ãdhš, R£l - vǤj,

fšyhldh® 13

bgUkh‹ - átbgUkhdhdt®, tz§» ËW V¤j - bjhGJËWJâ¡f, FUbkhÊ it¤njhŒ - mt®¡F¡ FUbkhÊia it¤njhŒ.

(É-iu.) j§» c©L it¤njhŒ vd¡ T£Lf. átbgUkh‹cikbahL òz®ªJ©lh¡»a fUit ïªâu‹ gy f©l§fshf¢nrâ¤jyhš, vŠád fUit mku® nrehgâbad¢ rkhâÆDz®ªJ,mt‹gh nt‰W¡bfh©Lnghd KÅtbuGtU«, fUit¡ flî£f‰ãidíila mUªjâ bahÊa¡ fh®¤âifah»a mWtU« j«fzt® nt©l tÆ‹W N‰bfh©L rutz¥ bghŒif kyÇä‹wikahš `Kiyí©L’ v‹wh®. `gJk¥ghaš’ vd¥ gÇghlȉTw¥g£likahš kyiu¤ bjh£oyh¡»dh®. m¿É‹ v‹DÄ‹_‹wbdhLÉ‹ bghUsJ. Kiy - Kiy¥ghš (MFbga®. cHškâš - E§fkg£lz§fŸ. ïit _‹bw‹Dª bjhifathŒ ïU«òbgh‹ btŸË v‹gitfsh Åa‹wd. “ïU«òWkhkâš bgh‹ÅŠábtŸË¥ òÇira‹nwh®, JU«òw¢ br‰w bfh‰w¤bj«ã uh‹¿šiy¢Nœbghʉnf” v‹wh® kÂthrfU«. jHdif - jHyh»a eif,jHiyíila eif vd ÉǤjYkh«. bgUkh‹ - bgUikíilah‹.FUáZa ghtªnjh‹w `tz§»Ã‹ nw¤j¡ FUbkhÊ it¤njhŒ’v‹wh®. FUbkhÊ it¤jyhtJ cgnjá¤jš. mJX§»uh®¤njhgnjr« ïjid,

`njbkhÊ a¤j‹ bgwnthª jd¡f‹W nrQyf¤njbkhÊ a¤jŠ ád§fh£ lîziu¢ nrkfu¤njbkhÊ a¤j« òaky® Noif áªjbt‹wnjbkhÊ a¤j« gâdh YyFkª â¤jbjh‹nw.”

v‹w‰bwhl¡f¤jdt‰wh ÅÅJz®f.

`XbkD«’ v‹gJKjš `ÉL¤njhŒ’ v‹gJtiu.

(43 - 46 tÇfŸ.)

(g-iu.) ãuk« ngáa - ãukkhf¥ngád, ehškiw Éâia -eh‹F ntj§fisíila ãukid, X« v‹D« vG¤â‹ - Xbk‹Dk¡fu¤jhš, eL§F - eL§Fj‰ nfJth»a, áiwit¤J - áiw¥gL¤â,gil¥ò Kjškha - gil¤jš KjÈa bjhÊšfŸ elthikahny,To mit el¡F«go, th‹Kjš - njt®fS«, jhijí« -jªijíkh»a átãuhD«, ïu¥g - nt©l, jis ÉL¤njhŒ - Éy§FÉL¤njhŒ.

(É-iu.) vG¤â‹ v‹gâš ï‹ v‹D« IªjhtJ _‹whtj‹ fUÉ¥bghUËš tªjJ. Xbk‹DbkG¤J - ãuzth¡fu«.ãuk«ngrš - jhnd ãukbk‹wš. `ntj§f£ fy»yntD«, gÆ‹WtUtd eh‹nf ahjÈ‹ `ntj§f£ fy»yntD«, gÆ‹W tUtdeh‹nf ahjÈ‹ `eh‹kiw’ v‹wh®. Éâ - KjÅiy¤bjhÊyhFbga®. Éâ¤jš - gil¤jš. áiw - áiw¢rhiy (fhtš).

fšyhl«14

th‹ MFbga®. gil¥ò Kjyha bjhÊšfŸ ïtdhnd elthntD« ïtdJ gil¥ò Ãfœªjhy‹nw naidauJ mË¥gÊ¥ò¡fŸ ÃfœtJ, Mjyhš gil¥òKjškha v‹gj‰F¥ gil¥òKjyha bjhÊš elthikahš vd¥ bghUSiu¡ fyhƉW.ï›thw‹¿, gil¥ò Kjš - gil¥gh»a Kj‰bwhÊšv‹Wiu¤jYkh«. jis - Éy§F. áiwit¤J áiwÉL¤njhŒv‹dhJ jis ÉL¤njhŒ v‹wš KuQnkbaÅ‹. KuzhJ,v‹id? áiw it¡F§fhš jisÆ£nl it¥gJbgUtH¡fhjÈbd‹f. khabt‹D« brabtbd¢r«fhuz¥bghU£L. Toba‹gij¡ Tlbtd¤ âÇ¡f. mJ -gFâ¥bghUŸ ÉFâ. jhijí« v‹DK«ik ïwªj JjæïaJ, ca®îáw¥òkh«. ngáaÉâia badî« it¤JÉL¤njhŒ vdîÄiaí«.

`Tl«’ v‹gJKjš `ÉǤnjhŒ’ v‹gJtiu.

(47 - 49 tÇfŸ.)

(g-iu.) Tl« Rkªj - TlkhdJ jh§»a, beLKo - beoaFtLfisíila, neÇ - neÇkiyahdJ, É© jilahJ - MfhatÊia¤ jL¡fhJ, k©òf - k© ÂyGªJ«go, òij¤j - kiw¤j,FWKÅ - mf¤âa KÅt‹, njw - bjËí« t©z«, beLkiw -bgÇjh»a ntjh®¤j¤ij, ÉǤnjhŒ - ÉǤJiu¤njhŒ.

(É-iu.) Tl« - k‹whf¢ brŒa¥g£l nfh£l«. `khlŠbrŒ’ v‹D Kj‰F¿¥òŸs âU¡nfhitah® brŒíËš “TlŠbrŒrhu‰ bfho¢ába‹nwhËW TWtnj” v‹gjDiuia p©LÃid¡f. FtL - áfu«. TlŠRk¤ v‹gj‰F ku¤âush‰TlŠbrŒjh‰ngh‹w vÅDkh«. neÇ - nrhHnja¤Jsnjh®kiy.jil¤jš - jL¤jš. É© - MFbga®. m§F£¥ gÇkhzuhjyhšmf¤âaiu `FWKÅ’ v‹W«, cUɉ F¿a nuD« beLkiwÉÇ¥bghUis a¿ík¿Édbu‹gJ njh‹w `beLkiw ÉǤnjhŒ’v‹W« T¿dh®. FWKÅ beLkiw ba‹gd Ku©blhil KÅ -keeÓy‹, ï¤ bjhluh‹ ït® mf¤âa®¡F¥ gukhrhÇa bu‹gâÅJÉs¡f¥g£lJ.

mwKjÈa eh‰ bghUS kiwªâU¤j‰ »ldhjyhš ntj¤ijkiwba‹gJ jÄH¿P® tH¡F. ntj« v‹gj‰F¢ rJ® ÉjòUõh®¤j§fisí« m¿j‰ fUÉahíŸsJ vd¥bghUŸ TWt®tlüyhš. ɤ - jhJ, (gFâ).

`MW’ v‹gJKjš `bghȪnjhŒ’ v‹gJtiu.

(50 - 51 tÇfŸ.)

(g-iu.) MW âU vG¤J« - MW âUbtG¤J¡fS«, TW« -brhšY»‹w, Ãiy - Ãiyia, f©L - m¿ªJ, Ë - cdJ, jhŸ -

fšyhldh® 15

âUtoia, òfGe® - Jâ¥nghuJ, f© cŸ - f©ÂDŸns,bghȪnjhŒ És§FnthŒ.

(É-iu.) MW âUbtG¤J v‹wJ “Fkhuhaek” v‹D«kªâu¤ij. ïJ TWÃiy kªâu rh¤âu¤jhDz®f. f©L v‹wÔ©l¿ªbj‹D« bghU£L. f© Kf¡f© mf¡f© ïu©Lkh«.mf¡f© - m¿î. bghÈjš - Ä¡F És§Fjš.

`k¡fhy¿P®’ v‹gJKjš `ÚnaahjÈ‹’ v‹gJtiu.

(52 - 55 tÇfŸ)

(g-iu.) k¡fhš - muje« ãw¥ãl¤ij, m¿P® -m¿nthuh»a kJiu thÂfuJ, bgU§Fo - bgÇa FoÆš, njh‹¿- ãwªJ, ïiwnah‹ bghU£F - ïiwnah‹ T¿dbghU£ T‰¿‰F,guz®Kjš nf£g - guz® KjyhÆndh® nf£f, bgUªjÄœ - bgÇajÄÊš, gha - guªj, gh® m¿a - cy»YŸsh® m¿í«go, ÉǤj -bghUŸ ÉǤj, mUªjÄœ¥ òytD« - mÇa jÄœ¥òytD«, ÚnaMjÈ‹ - Únaahjyhš.

(É-iu.) fhš - ãw¥ãl«. ïiwnah‹ bghUŸ -ïiwadhuf¥ bghUŸ. guz® KjyhÆndh® - guz® Kjyh»afil¢r§f¤jh® eh‰g¤bjh‹gâ‹k®. ghŒ gha bt‹gj ÜWFiwªjJ. gh® - MFbga®. òytD« v‹DK«ik ba©Q« ik,ïwªjJ jæïaJkh«. tÂf® bgU§FoƉ nwh‹¿ ba‹wJóÇ»Hh®¡F cU¤âu r‹kuhf¤ njh‹¿ ba‹wthW. jÄÊš vG¤JŠbrhšYnka‹¿¥ bghUË‹ikahš gh©oaDŠ r§f¤jhU«nt©o¡bfhŸs, brh¡fehj®, “m‹ãidª âiz” Kjyhf mWgJN¤âukhf¥ bghU£TW tF¤jUs, mj‰F e¡Ñu® bkŒíiufhz,MythŒ¥ bgUkhdofSiu brŒa¡ nf£L¡ f©Ù® thubkŒ«kÆ® áÈ®¥g cU¤âu r‹k®. r§f¥gyifÆÈUªJ F¿¥ã‰bghUŸ ÉǤjik ba‰W¡bfÅ‹, Iah£il¥ ãuha¤J _§if¥ãŸisah ÆUªjikahbd‹f.

`bt£áky®’ v‹gJKjš `ï‹bwdnt’ v‹gJtiu.

(56 - 65 tÇfŸ.)

(g-iu.) m¿îÃiyTlh - m¿îÃiy bgwhj, á«bkhÊbfh©L vkJ áy brh‰fis na‰W¡bfh©L, flîŸ Twh -flîsh»a î‹id¥ òfHhik¡ nfJth»a, cyth mU¤âí« -bflhj Mirí«, ree¥ÕiHí« - ãwɤ J‹gK«, jŸsh -xÊ¡f¥glhj, fhkK« - fhkEf®¢áí«, j‰gL JauK« - j‹dhY©lh»a J‹gK«, milî bf£L - Kiwj¥ã, ïw¤jY« -el¤jY«, bj‹òy¡nfhkf‹ - ïak‹, Ô - beU¥ò¥nghy, bjW -tU¤J»w, j©lK« - xW¤j‰W‹gK«, eubfhL Jw¡f¤J - euf¤J«

fšyhl«16

Rt®¡f¤J«, cHštU - cHyhËw, ÕiHí« - J‹gK«, ÃshJ -Ú£oahJ, ï«gÇš - ï«ikƉwhnd, Ko¤J - Koî brŒJ, ï‹W- ï¥bghGnj, Ûsh - Ûshj, fh£á - K¤â¥ng‰iw, jUâ vd - jUitba‹bw©Â, bt£áky® - bt£á ky®khiy, Nœªj -mÂa¥bg‰w, Ë - cdJ, fHš - åu¡fHyªj, ïUfhš - ïu©LâUtofisí«, FHªij m‹ãbdhL - FHªija‹ãdhš, br‹Åjiy¡bfhŸSJ« - (ah« vkJ) áu¤âny‰W¡bfhŸnth«.

(É-iu.) ÃiyTlš - Ãiybgwš. á‹bkhÊ - ò‹brhšvÅDkh«. bkhÊbfh©L v‹gâš bfh©L _‹whtj‹brhšYUò cy¤jš - bfLjš. ãwɤJ‹g§fshtd -j‹dhYsthtdî«, ãwîÆ®fsh Ysthtdî«, bjŒt¤ jhYsthtdîbkd _tifah DsthFª J‹g§fŸ; ït‰iwna M¤Äf«bgsâf« ijÉf« v‹g® tlüyh®. “CU bsGªj îUbfG brªÔ¡F,ÚU£ FˤJ KayhF« - ÚU£, FË¥ãD§ fhkŠ RLnk F‹nw¿,bahË¥ãD§ fhkŠ NL«.” v‹gthfÈ‹ `jŸsh¡fhk«’ v‹wh®.milîbf£ow¤jš - tu«ò flªJ el¤jš. bj‹òy« -bj‹âirah»a ïl«, mj‰F¤ jiytdhjyhš ïakid `bj‹ òy¡nfhkf‹’ v‹wh®. bjWjš - tU¤Jjš. j©o¤jyhDsjhªJ‹g¤ij¤ j©l bk‹whuhF bgauh‹. eubfhL v‹gâš xLc«ik¥bghU£L, ïirÃiwbaÅDkh«. cHštuš - xUbrhš.Ko¤jš - xʤjY K‰WɤjY« Mjyhš mU¤â KjÈat‰iwbahʤjš v‹W«, vkJ ò‹brh‰ghit K‰WÉ¥gh ba‹W«ciu¤J¡bfhŸf. á‹bkhÊba‹wJ áybrhš yhÅa‹w ghÉid(ãugªj¤ij). Ûsh¡fh£á - Ûshik¡ nfJth»a ÃdJ jÇre«vÅD« bghUªJ«. m¿îÃiy Tlh¢ á‹bkhÊ bfh©LÚshâ«gÇ‹ Ko¤J¤ jUâÆ‹bwd ËÅU fH‰fhš br‹Åjiy¡bfhŸSJ« vdî«, mU¤â KjÈat‰iw bahʤJ Ûsh¡fh£ájUâbad ËÅUfH‰fhš br‹Åjiy¡ bfhŸSJ« vdîKo¤J¡bfhŸf. bfhŸSJ« v‹gj‰F ÉidKjyh»a ah« v‹gJtUɤJiu¡f¥g£lJ.

ntnyhŒ bghȪnjhŒ mik¤njhŒ kânahŒ òz®ªnjhŒkiynahŒ it¤njhŒ ÉL¤njhŒ ÉǤnjhŒ bghȪnjhŒ, òytDÚnaahjÈ‹, m¿îÃiyTlh¢ á‹bkhÊbfh©L mU¤âKjÈat‰iw ÚshJ Ko¤J¡ fh£á jUâba‹W ËÅU fH‰fhšbr‹Åjiy¡ bfhŸSJbkd ÉidKo¡f.

âU¡nfhitah® 134-« brŒíŸ.

jk® Ãidîiu¤J tiuîflhjš.

jk®Ãidîiu¤J tiuîflhj by‹gJ - ï‰br¿t¿ ɤJ tuflhanjhÊ. mt© Kiy jh§fkh£lhJ ïiltUªJtjid¡

fšyhldh® 17

f©L vklj br¿¥ghuhf ÃidahËwh®. maytU kf£ngrÃidahËwhbud¤ jk® Ãidîiu¤J tiuî flhth Éwš. mj‰F¢brŒí«;-

“R‰WŠril¡ f‰iw¢á‰ w«gyt‰bwhHh JbjhšÓ®f‰Wk¿a yljáy«gh Éil ietJf©bl‰Wª âiuÆ‹d Ä®ijÆŤ jklj br¿¥gh®k‰WŠáygy Óù®gf® bgUth®¤ij fns.”

“ɉbr¿ EjÈia Ɖbr¿É¥ gbu‹bwhË ntyt‰F btËna íiu¤jJ.”

(g-iu.) áy«gh ! R‰w¥g£l ril¤ âuisíila á‰w«gytid K‰ãwÉƉ bwhHhikah‹ üšfis¡ f‰Wit¤J« mtdJgiHa òfiH a¿ahjhiu¥nghy, Kiyjh§f»šyhâiltUªJtjid¡ f©L, V‰Wª âiuiaíila flȉãwªjïÅatÄ®j¤ij bah¥ghis ï¥bghGJ jk® ï‰br¿¥gh®,mJîk‹¿, ï¢Óùuhuh‰ gfu¥gL« bgÇath®¤ijfŸ áy gyîs,v‹wthW.

(É-iu.) v‰Wªâiu ba‹gJ áidah»a j‹ bghU£nf‰wtilaL¤JËwnjh uhFbga®. ï‰br¿¥gh® v‹gJ M߉WK‰W¢brhš. Éid¥bga®. v‹ghU« br¿¥g® v‹W ghlnkhJthUKs®. áygybt‹gJ g¤bj£Lsbt‹gJnghy¤JÂã‹ik¡f© tªjJ. Óù®¥gfbu‹göc« ghl«.

üš

1. neÇiraháÇa¥gh

mKjKª jUî« gÂtu¥ gil¤jcly¡ f©z DyFft®ª J©lfsîil beLŠN®¡ »isfs« É£blhˤjmUÂiwª jikªj f›Éa Usbkd¤

5 nj¡»a njDl Åwh‹kâ »l¡F«vGkiy bgho¤j fâÇiy beLntštŸËJiz¡ nfŸt‹ òŸSl‹ k»œªjfw§Ffh yUÉ¥ gu§F‹ WL¤jbgh‹df®¡ Tl‰ br‹Åa«ãiwnah‹

10 bghâa¥ bghU¥g‹ kâa¡ fU¤âid¡bfh§Fnj® thœ¡if¢ brªjÄœ T¿¥bgh‰Fit jUÄ¡ f‰òl DjÉv‹Ds§ Fobfh© oU«ga dË¡F«fŸsÉœ FHšnr® fUizba« bgUkh‹

fšyhl«18

15 ky®¥gj Ú§fh îs¥bgUŠ áy«gfšyh¡ fat®¡ fUü‰ »iskiwbrhšÉd® njhbkd¤ JizKiy bgU¤jdgyîl« gÊ¡F« gÊô DzÉd®jtbkd¤ njŒªjJ JobaD ER¥ng

20 flî£ Twh Usbkd¡ FHY«bfh‹iwòw tf‰¿ ËwÉUŸ fh£odfU«ògoª J©Q§ fGÚ® nghy¡fW¤J¢ brtªjd f©Âiz kynu

fšyhldh® 19

v‹w Éâahš `»is’ v‹wh® JizahfÈ‹. É£bl‹wbrŒbjbd¢r« fhuzfhÇaÄ‹¿ tªjJ, “mfdk®ªJbrŒahSiwí«” v‹g≠ngy. njidíila Éwh£Ll‹kânt‰Wik bjÇahJ »l¡F« vÅDkh«. »l¡F bk‹D«bgabu¢r« Ãy¥bga® bfh©lJ. fw§» åHhËw mUÉbad¥bghUŸbfhŸË‹, “Ãy¤jiyï aJ¥bgyh Ãiw JS«ò Kufnd”v‹wh‰nghy¡bfhŸf. ãiwnah‹ v‹gjid¥ bgauh¡fhJ,“K‹d¤âDzU§ »sÉí Ksnt” v‹gjdhyik¡»Dkh«.»isfŸ É£blhˤj v‹gJ ghlkhÆ‹ fs« v‹gJ fŸbsdÉfhukhƉ bwd¡bfhŸf. ï›thW fsbk‹wh‰ nghy mft‰ghÉyirÄ¡F tUjYK©L. gÂtu v‹gj‰F¢ brhštÊÆʼnfbt‹wYbkh‹W. ïªâuid¥ g¤J Ég btÅDkh«. jUbt‹gJku¥bghJ¥ bgauhÆD« gÂtu¥ gil¤j îly¡f©z‹ vd nkštUjyhš f‰gf¤ jUit¡ F¿¤jJ. mfÈifÉiHth‰ bfsjk®rhgnk‰wik njh‹w `cly¡ f©z‹’ v‹wh®. gu§F‹W MWgilå£oDbsh‹W. bgh‹df®¡Tlš v‹gj‰F¥ bgh‹DyFnghY§Tlš v‹Wiu¥ãDkikí«.

`bghâa¥bghU¥g‹’ v‹gJKjš `fUizba«bgUkh‹’ v‹gJtiu.

(10 - 14 tÇfŸ.)

(g-iu.) bghâa¥ bgU¥g‹ - gh©oa‹, m‰òl‹ -m‹nghL, bgh‰Fit - bgh‰»Êia, jUÄ¡F - jUÄ ba‹D«m®¢rfU¡F, cjÉ - bfhL¥g, kâa¡ fU¤âid - mt‹ kd¡fU¤ij,bfh§Fnj® thœ¡if - bfh§Fnj® thœ¡ifba‹D Kj‰F¿¥ãidíila, brªjÄœ T¿ - brªjÄœ¥ gh£lUË, v‹ cŸs«Fobfh©L - v‹ kd¤â‰ Fo bfh©L, ïU«ga‹ - bgU«gaid,mË¡F« - jªjUŸ»‹w, fŸ mÉœ FHš nr® - ckhnjÉia¢ nr®ªj,fUiz - »Uigiaíila, v«bgUkh‹ - v«Äiwt‹ (M»amtdJ).

(É-iu.) cjÉ cjt v‹gj‹¿Çò, âÇahJ »lªjthW bghUŸbfhŸËDkh«. ïU«ga‹ K¤â¥ngW mjʼn bgU«gabdh‹¿‹ikah‹; “áw¥ÕD«” v‹wh® bgUehtyU«. ïUga‹vd¥ ghlnkhâ ï«ik kWik¥ gabd‹ Wiu¤jY bkh‹W.Fobfh©Lnr® vdÉiaí«. gh©oa‰F¤ jrh§f§ TW§fhšKj‰f£áwªJ Éwyhš `bghâa¥ bghU¥g‹’ v‹wh®. “kiyahWehL” v‹DŠ brŒísh‰rh§fÄÅJ És§F«. m‰ò m‹bg‹j‹¿Çò. fŸsÉœFHš - m‹bkhʤ bjhif¡ fhuz¥ bga®.

fšyhl«20

ky®¥gj Ú§fh îs¥bgUŠ áy«g.

(15-tJ tÇ.)

(g-iu.) ky® - jhkiuky®nghY«, gj« - âUtoia, Ú§fh- Ú§fhj, cŸs« - kd¤ijíila, bgUŠáy«g - bgÇa áy«gnd.

(É-iu.) ïiwtdJ âUto¡Ftikahf¥ òz®¡f¥gL jyhšky® v‹wJ jhkiu kyU¡fhƉW. gj¤ij baGth ah¡»¤âUtoahdJ Ú§fhjbt‹ Wiu¥ãDkh«. áy«g‹ - kiyehl‹.

`fšyh’ v‹gJKjš `bgU¤jd’ v‹gJtiu.

(16 - 17 tÇfŸ.)

(g-iu.) fšyh - f‰fhj, fat®¡F - Ñœ¡f£F, mUüš - mÇaüyh»a, »is - rhiffisíila, kiw - kiw¥ bghUis,brhšÈd® - brh‹dtuJ, njh« vd - F‰w« bgU¤jh‰nghy, JIzKiy - KiyÆu©L«, bgU¤jd - gU¤jd.

(É-iu.) fšyh¡fat® - fšÉa¿Éšyhj Ñœk¡fŸ; faik -Ñœik. kiw¥bghUŸ - ntjh®¤j«, uAÞah®¤j« vÅDkh«.`mUüš’ v‹wh® ïiwtdUËd Kj}yhj yh‹. njh« - ghtKkh«.bghUË‹ bwhÊš ctikÆD§ T£o íiu¡f¥g£lJ. gU¤jdv‹gj‰F¥ gFâ gUik, guhiu kuh¤J v‹gâ‰nghy. “crhÉid¥ngij¡ fË¥gh‹ ãiH¥ã‰ bgU»dnt, nfhij¡ bfh«g‹dh®Fa«” v‹wh® ãwU«. Kiy - rhâ¥bga®. ïid¤ bjdt¿ªjK‰W«ik bjh¡fJ.

`gyîl«ò’ v‹gJKjš `ER¥ng’ v‹gJtiu.

(18 - 19 tÇfŸ.)

(g-iu.) gy cl«ò. gyîl«òfis, mÊ¡F« - áij¤j‰F¡fhuzkh»a, gÊ - gʤj‰FÇa, C‹ czÉd® - CDzîilnahuJ, jt« vd - jt« mw¤njŒªjh‰nghy, Jo v‹D« ER¥ò -Joba‹w‰FÇa ïilahdJ, njŒªjJ - mw¤njŒªjJ.

(É-iu.) gyîl«gʤjyhtJ - gyîl«òfËÅ‹wîÆÇid¥ ãǤjš. gÊ - m¿PuhD« mt®brŒj m¿î üšfshD«gÊ¡f¥g£l CDzÉd® - xUbrhš. gÊba‹D§ fhy§ fuªjbgabu¢r¤â‰»J Ko¥ghƉW. bghUË‹bwhÊš ctik ÆD§T£o íiu¡f¥g£lJ. njŒªjbj‹wJ K‹bgšyh« JonghYER¥ã‹W mJîÄ‹¿ mw¤njŒªj bj‹wgo.

`fl v‹gJKjš `fh£od’ v‹gJtiu.

(20-21 tÇfŸ.)

(g-iu.) FHY« - FHšfS«, bfh‹iw - bfh‹iw¡ fhia,òwtf‰¿ - KšiyÃy¤jf‰¿, flîŸ - ïiwtid, Twh® -

fšyhldh® 21

òfHhjtuJ, cŸs« vd - kdÄUis¡ fh£odh‰ nghy, Ëw ïUŸfh£od - Ãiybg‰w ïUis¡fh£od.

(É-iu.) flî£ Twh Usbkd¡ FHÈUŸ fh£odbt‹gj‰F t©zîtik bah›thnjD« ctik¡ f©Âw¤ijÉ£l¿ahikba‹D« g©òg‰¿¡ T¿dh®; ïJ g©òtik. ïJ“òw§F‹¿ f©lida nuD kf§F‹¿, _¡»‰ fÇahUil¤J”v‹gjdh ÈÅJ És§F«. g©ò - F¿¥ã‹¿ ÃfG§ Fz«. bfh‹iwòwtf‰¿ ba‹wJ j‰F¿¥ng‰w«. fh£odbtd¡ FHš kÆ®kh¤âiuah ia«ghiyí Kz®¤jȉ g‹ik T¿dh®. ï¤bjhl®¡f©Q« bghUË‹ bwhÊYtik¡ f©Q§ T£o íiu¡f¥g£lJ.FHY« v‹wî«ik ÆwªjJjæïaJ. flî£ TwhUŸsK§ FHY«Ã‹wÉUŸ fh£odbt‹wh® gfnyh‰F« ã‹Ålhikg‰¿.I«ghyhtd - FHš, bfh©il, RUŸ, gÅ¢ir, Koba‹gd.ït‰WŸ FHš, bfh©il, RUŸ, gÅ¢ir, Koba‹gd. ït‰WŸFHš v‹gJ RU£o Ko¥gJ, bfh©ilba‹gJ g¡fš Ko¥gJ,RUŸ v‹gJ ã‹nd brUFtJ, gÅ¢irba‹gJ ã‹ÅÉLtJ,Koba‹gJ c¢áÆ‹ Ko¥gJ.

`RU«ò’ v‹gJKjš `kynu’ v‹gJtiu.

(22 - 23 tÇfŸ.)

(g-iu.) RU«ò - t©LfŸ, goªJ c©l - goªJ njD©l,fGÚ®nghy - fGÚ® ky®nghy, f© - f©fsh»a, ïizky® -ïu©L ky®fŸ, fW¤J¢ brtªjd - fW¤J¢ brtªJ É£ld.

(É-iu.) gojš - njhŒjš. fU«ò c©lbt‹gj‰F¢bra¥gLbghUsh»a nj‹ tUɤ Jiu¡f¥g£lJ. fGÚ®-bghUshF bga®. brtªjd - br«ik¥ g©goahf¥ ãwªjïwªjfhy¤ bjÇÃiyÉidK‰W. átªjd v‹W« ghl«.

`

fšyhl«22

âU¡nfhitah®, 237tJ “bjŸt‹ òd‰ br‹Ånah‹” v‹D« Kj‰F¿¥ãid íila brŒíË‹ Énrl îiu ï§f neh¡f¤ j¡fJ.

fšyhldh® 23

`bt¿ah® fHš’ v‹wh®. bkŒ¥ghL - bgUÄj«. ga‹ gil¤JbkhÊahš tiuîflhjš.

2. neÇiraháÇa¥gh

ók ahid bgh‹bdd btL¤J¤â§fS« òaY« gUâíŠ RkªjkiytU§ fh£á¡ FÇa thfÈÅiwíil¡ fšÉ bgWkâ khªj

5 ß‹wbr§ fÉbad¤ njh‹¿eÅ guªJghÇil Æ‹g ÚËil¥ ga¡F«bgUÚ® itia tisÚ®¡ TlYlYÆ bu‹d îiwjU ehaf‹fL¡ifky® kh‰¿ nt¥gy® No

10 iathŒ¡ fh¥òÉ£ lÂó zªJÉÇril kiw¤J kÂKo fɤJÉil¡bfho ÃW¤â¡ fa‰bfho baL¤JtGâah» KGJy fË¡F«nguU zhaf‹ ÓuUŸ nghy

15 kz¤Jl‹ ÉǪj ifija§ fhd¤njhlh bt‹¿¥ bghy«ó£ FÇášá‹d§ »lªj bfhoŠá kh¤nj®beh¢á¥ óîâ® eŸËU zLehŸÉ©z§ RkªJ njh‰wŠ brŒbjd¤

20 j‹f© nghY bk‹f nzh¡»¡fŸtiu¡ fhQ KŸs« nghy¢br«kdª âU» íŸsª Jo¤J¥òw‹tH§ fhJ beŠbrhL bfhâ¤jd©khwh¡ f‰ã d‹iz

25 Twh kâa¤ âUEj‰ bfhona.gFâ - tiuîKL¡f«. Jiw - bjhGâuªJ Twî« nt£if

Äfth‰ ã‹D§ F¿Æil¢ br‹W Ég m¡F¿¥g¿ªJ njhÊjiykf£F¡ TWthŸngh‹W, áiw¥òwkhf¤ jiykf‰F tiuînjh‹w¤ jha¿î Twš.

`ókÂ’ v‹gJKjš `ehaf‹’ v‹gJtiu.

(1 - 8 tÇfŸ.)

(g-iu.) Ãiwíil - mwKjÈat‰wh Åiwjiyíila,fšÉbgW« - fšÉah‰bg‰w, kâ - m¿Éidíila, khªj® -bgÇnah®, - (k§fybkhÊahŒ¥ óbtd kÂbad ahidbad¥

fšyhl«24

bgh‹bdd vL¤J -

fšyhldh® 25

vL¤J - fa‰bfhoia ty¤nj ía®¤â, KGJyF mË¡F« -ï›îyfKGJ§ fh¤j‰F¡ fhuz kh»a, nguUŸehaf‹ -ÄFªjtUËidíila ïiwtdJ, ÓuUŸ nghy - Óiu¤jªjm›tUisíilaJnghy, kz¤Jl‹ ÉǪj - kz¤njhL§Toky®ªj, ifija§ fhd¤J - jhiHia íila beŒjÅy¤J.

(É-iu.) kh£lha bkhÊkh‰¿¡ bfh©l Ãiu Ãiu, nenubfhŸS« Ãiu Ãiuíkh«. ÓuUŸ - m‹bkhʤ bjhif. `Óu«gu¤â‰¿fœªbjhË njh‹W«’ v‹gjid Éid¤bjhifahf¡ T¿dh®âU¡nfhitÆD« ÉǪj ifij bah‰Wik ea«g‰¿¢áidÉidKj‹nk Å‹wJ. nt«gy® v‹gJ nt¥gy® vdtȤjyhƉW. IthŒ - m‹bkhʤ bjhif¡ fhuz¥bga®.Éil¡bfho - ïlg¡bfho. fašbfho - Ûd¡ bfho ifija§fhd¤J v‹gâš m« rhÇia.

Twh kâa¤ âUEj‰ bfhona.

(25-tJ tÇ.)

(g-iu.) TW M« kâa« - kâÆ‹ ãsî ngh‹w, âU Ejšbfhona - mH»a EjÈidíila bfhonghšthŒ.

(É-iu.) Ejšbfho - btË¥gil, “ó©Kiy¥ ão¡fthŒ¥ngh® brŒF‰w” v‹wh‰nghy. Ejš - be‰¿. bfho -ctikahFbga®.

`Xlh’ v‹gJKjš `m‹id’ v‹gJtiu.

(16 - 24 tÇfŸ.)

(g-iu.) beh¢á¥ó câ® - beh¢á¥ó îâuhËw, eŸËUŸ -ïU£br¿Éidíila , eLehŸ - miuahk¤J, Xlhbt‹¿ -bflhjbt‹¿Æidí«, bghy« ó© - bgh‹dh‰brŒjóÂidíKila, FÇáš - jiytdJ, É©z« RkªJ »lªj -nkf¤ij¢ RkªJ»lªj, bfhoŠá kh¤nj® - bfhoŠáÆidíilabgÇa njÇdJ, á‹d« njh‰w«brŒbjd - milahs§»lªjbjd,khwh f‰ã‹ m‹id - bflhj f‰ãidíila m‹id, j‹f©nghY« - j‹ f©nghš»‹w, v‹ fnzh¡» - v‹id¥gh®¤J,fŸtiu fhQ« - fŸsiu¡ fh©nghuJ, cŸs«nghy - cŸskhWg£lh‰ nghy, br«kd« - nfhlhjkd«, âU» - khWg£L,cŸs« Jo¤J - kdªJo¤J, òw‹ tH§fhJ - ï¥ng¢R btËÉlhJ,beŠbrhL bfhâ¤jdŸ - beŠr« òG§»dhŸ (MjyhÅ›bthG¡f¤âid a¿ªjhŸnghY«.)

(É-iu.) áidbdhL Kj‰bfh‰Wik í©ikahš`fhQKŸs«’ v‹wh®. bjhÊš nt‰Wik¥gLjÈ‹ kdKŸsbeŠr« bghU£ã‹ tUÃiy. br«ikkd« - br«kd«; br«ik -kd§ nfhlhik. “br¿î ÃiwíŠ br«ikíŠ brŒí k¿î

fšyhl«26

kUikí« bg©ghyhd” v‹w Éâahdik¡f bt‹¿ - bt‰¿.bghy« - bgh‹. ó© - Mguz«. É© - Mfha¤âYŸs nkf«,mJ m«K¢rhÇia bg‰W É©z« v‹whƉW. bfhoŠá - nk‹bkh£L. beŠbrhL v‹gâš xL ïir Ãiw. Mjyh‹ ï›bthG¡f¤âid a¿ªjhŸ nghY« v‹gJ ïirba¢r«.

bfhona! e«k‹id beŒjÅy¤J miuahk¤J¤ jiyt‹nwuilahs§ »lªjbjd bt‹id¥ gh®¤J khWg£LŸsªJo¤J¥ òG§»dhshjyh Å›bthG¡f¤ âid a¿ªjhŸnghYbkd ÉidKoîbrŒf. (2)

âU¡nfhitah® 275-« brŒíŸ

tÊbahG» t‰òW¤jš

tÊbahG» t‰òW¤j by‹gJ - jiykfsJ tU¤j§ f©lnjhÊ, mtis tÊbahG» ah‰WÉ¡f nt©L ksthf È‹M‰whik¡F¡ fhuzkh»at‰iw¡T¿¤ jhD« mtnshL tU¤jK‰W, mJ »l¡f, ï« ky®¥ghit a‹dh£F ï›ntW ghL tªjthbw‹ndhbt‹w mayt® Iawh Éguhjyh‹ Ú ah‰w nt©Lbk‹WmtŸ tÊbahG» t‰òW¤jh Éwš. mj‰F¢ brŒíŸ;-

“kJky®¢ nrhiyí« thŒikí k‹ò kUÉbt§fh‹fJbkd¥ ngh¡F ÃâÆ‹ U¡FK‹ Å¡fYœªjhbdhJky® neh¡fbkh® _‹Wil nah‹¿šiy neh¡fy®nghÈJky®¥ ghit¡bf‹ ndhtªj thbw‹g nuªâiHna.”

NÊU§ Tªjiy¤njhÊ bjU£oaJ.

(g-iu.) kJky® nrhiyí« - (mtiu¥ òJtJ f©Q‰w)kJky®¢nrhiyiaí«, thŒikí« - (Ëʼn ãÇna‹ãÇÆdh‰nwbd‹W T¿a tŠád¤âdJ) bkŒikiaí«, m‹ò -(tÊ Kiw bgU»a) m‹igí«, kUÉ - (e«nkhL) kUÉ it¤J,fJbkd - ã‹ÉiuªJ, bt§fh‹ - bt§fhd¤J, ngh¡F« - ngh»angh¡ifí«, ÃâÆ‹ - (nghŒ¤njL«) ÃâÆdJ, mU¡F« -brŒj‰fUikiaí«, K‹Å - Ãid¤J, fYœªjhš - Ú aGjhš,VªâiHna - VªâHhŒ, behJky® - manyh®, neh¡fbkh® _‹Wilnah‹ - f©fbshU _‹iw íila átdJ, âšiy neh¡fy®nghš- âšiyia¡ fUjhjh® nghy, ky®¥ ghit¡F - kylj¿Ut‹dh£F,ïJtªjthW - ï›ntW ghL tªjthW, v‹ndh v‹g® - v‹ndhbt‹ iwíWt® (mjdhš Ú ah‰Wthahf.)

(É-iu.) m‹ò tÊKiwah‰ RU§fhJ foJ RU§»‰bw‹D§fU¤jh‰ `fJbkd¥ ngh¡F«’ v‹whŸ. mU¡F bk‹wjdhšÚ£o¤jš fUâdhsh«. tÊbahG» ah‰W É¡f nt©LksthfÈ‹

fšyhldh® 27

- M‰whik¡F¡ fhuzkh»at‰iw ÄF¤J¡ T¿dhsh«. ïitÆu©l‰F« bkŒ¥ghL ïËtuiy¢ rh®ªj bgUÄj«. ga‹ -jiykfis ah‰Wɤjš.

3. neÇiraháÇa¥gh

gifíl‹ »lªj ÃiyãÇ tH¡»id¥bghU¤jY« ãǤjY« bghUgif fh£lYK£gif aik¤jY Kz®¤Jbrh‰ bghU¤jYbkhUbjhʉ »Ugif ÔuhJ ts®¤jYŠ

5 brŒah tik¢Rl‹ nruh turdhL fǪj‹d fhLflª âa§»ÆL«ig Ãu¥ãd®¡ ÑjÈ Åwªnjh®¡»jœÃiw kJtª jhkiu JˤbjdÉÊbrhÇ ÚUl‹ gH§f© bfh©lh

10 Yy»a ÅW¤J« bghU©ku bghL§fkhwD« òytU ka§FW fhiyKªJW« bgUkiw Kis¤jUŸ th¡fhy‹ãidª âizba‹ wWgJ N¤âu§flyK bjL¤J¡ fiuÆšiy¤ jJngh‰

15 gu¥ã‹ wÄœ¢Rit âu£ok‰ wt®¡F¤bjËju¡ bfhL¤j bj‹wÄœ¡ flîŸjH‰f£ lu¡»‹ rUk thila‹Tly« bgU«gâ Twh® »isbadÃiwÚ®¡ fa¤J bshUjh ‹W

20 jhkiu jtŠbrŒ jËíl‹ bg‰wâUkf£ fL¤j bj‹bd‹bwhUik fh©Ft® J»®¡»is¡ bfhona.

gFâ : tiubghU£ãÇjš. Jiw - jiykfŸ tU¤j§ f©lnjhÊ mtŸ tÊ bahG» ah‰WÉ¡f nt©Lks thfÈ‹M‰whik¡F¡ fhuzkh»at‰iw¡ T¿¤ jhD ktbshL tU¤jK‰wJ»l¡f, ït£»›ntWghL tªj bj‹ndhbt‹ waytiuíwhÉguhjyh Üah‰wnt©L bk‹wtŸtÊ bahG» t‰ òW¤jš.

`cy»aš’ v‹gJKjš `fhiy’ v‹gJtiu.

(10 - 11 tÇfŸ.)

(g-iu.) cyF - cyf¤âš, ïaš - ïy¡fzkhf, ÃW¤J« -ÃW¤J«, bghU© kuò - bghU£TW, xL§f - xUgŠr¤â Èw¤jyhš,khwD« - gh©oaD«, òytU« - fil¢r§f¤ jhU«, ka§FW

fšyhl«28

fhiy - (vG¤JŠ brhšYK©lhŒ¥ bghU£T¿‹¿) ka§FjY‰wfhy¤J.

(É-iu.) cy»aYbk‹D bk¢rî«ik bjh¡fjh¡» ehlftH¡F« ÃW¤J« bghUËy¡fzbkÅDkh«. bkhʪj bghUnshblh‹w t›tÆ‹ bkhÊahjjidí K£o‹W Ko¤j by‹gjdhšehlftH¡F§ bfhŸf. Tâ® ntÅby‹w N¤âu¤â‰ bgU« gifjh§F« ntÈdhDbk‹wh‰nghy.

`KªJW’ v‹gJKjš `fl v‹gJtiu.

(12 - 16 tÇfŸ.)

(g-iu.) flš mKJ - flyKj¤ij, vL¤J - âu£obaL¤J,fiuÆš it¤jJnghš - fiuÆš it¤jh‰ nghy, KªJW« bgUkiw- všyh ü‰F Kªâa gykiw, Kis¤jUŸ th¡fhš - njh‰¿ath¡»dhš, gu¥ã‹ Rit jÄœ - gu¥ãidíila bghU£ Rit¤jÄiH, m‹ãidª âiz v‹W - m‹ãidª âizbad¤ bjhl§»,mWgJ N¤âu« - mWgJN¤âukhf¤ bjhF¤J, k‰W mt®¡F -gh©oaD¡F« fil¢r§f¤jhU¡F«, bj‹wÄœ - mªj¤bj‹wÄiH, bjËju - bjËa, bfhL¤j - bfhL¤jUËd, flîŸ -flîŸ.

`jH‰f©’ v‹gJKjš `»isbad’ v‹gJtiu.

(17 - 18 tÇfŸ.)

(g-iu.) jH‰f© - m¡»Å¡ f©izíila, ju¡»‹- òÈÆ‹,rUk Mila‹ - njhyh»a Miliaíilat‹, (mtdJ) Tlšm«bgU«gâ - mH»a Tlyh»a bgÇa gâÆid, Twh® »is vd- JâahjtuJ R‰w«nghy.

`gifíl‹’ v‹gJKjš `bfh©lhš’ v‹gJtiu.

(1 - 9 tÇfŸ.)

(g-iu.) ïL«ig Ãu¥ãd®¡F - Ãd¡F¤J‹g¤ijí©lh¡»a jk®¡F,

fšyhldh® 29

nfhlY«, xU bjhʉF ïUgif ÔuhJ ts®¤jY« - xUÉidbrŒj‰bwhÊiy Æu©L gifah‰ ÖuhJ gifia í©lh¡fYkh»aït‰iw, brŒah mik¢Rl‹ - brŒahj mik¢rDl‹, nruh mur‹- bghUªjhj murdJ, ehL fǪ j‹d - ehLfǪjh‰ngh‹w, fhLflªJ ïa§» - fhoil Æ£L elªJ, ïwªnjh®¡F - nghdh®¡F,ïjœ Ãiw - ïjœ Ãiwªj, kJ - njid, m« jhkiu - mH»a jhkiu,Jˤbjd - Jˤjh‰nghy, ÉÊbrhÇ ÚUl‹ - ÉÊbrhÇahËwÚnuhLTo, gH§f©bfh©lhš - tUªâdhš.

(É-iu.) ÃiyãÇ tH¡»‰F MâahŒ tU«gifeh£Ljby‹wh® áªjhkÂÆD«, gift® ãÇ¡f¤jh‹ng¡bfhŸshikƉwh‹ ãǤjyhƉW, ïit Æu©L«mik¢r®¡»‹¿aikah¡ Fz Ä‹ik. bghUgiffh£lš -ãid¤â£gÄ‹ik. c£gif aik¤jš - Éid¤öŒik Æ‹ik.cz®¤J brh‰ bghU¤jš - brhšt‹ikÆ‹ik. xUbjhʉ »UgifÔuhJ ts®¤jš - Éidbraš tifÆ‹ik. bjhʉF - cUò ka¡f«.ïUgif ah‰Ö®¤jš - j« gifPnuhlt®¡F¥ gifah ÆdhiubaL¤JÉ£L¤ j«Éid Ô®¤jš “nkhâ KŸbshL K£òilf©ol” v‹wh® áªjhkÂÆD«. ït‰iw¢ brŒah btdntï‹¿aikah¡ FzKilikí« Éid¤â£gK« Éid¤ öŒikíŠbrhš t‹ikí« ÉidbraštifíŠ brŒí«ik¢rbd‹gJÉs§»‰W. öJ KjÈad òwk©ly¤J¥ nghŒ¢ brŒjyhjÈ‹ mfk©ly¤J¢ brŒjiy Æ›itªâdhY§ T¿dh® tŸStbu‹f. xLntW ÉidbahL. tiuÉil it¤J¥ ãÇjš fhoilÆ£L«ehoilÆ£L« ãÇjyh‰ fhy Ú£o¤jÈ‹ mj‹ ngh¡ifí«Ãânjl‰ fUikiaí« ÃidªJ tUªâby‹ghŸ `ïwªnjh®¡F’v‹whŸ. ãÇtH¡F - Éid¤bjhif Ãiy¤ bjhl®. bghUgifv‹gJkJ. mik¢R - g©ghFbga®. ̀ ehL fǪj‹d fhL’ v‹wjdhšghiytd« v‹wthwhƉW. gH§f© bfh©lhš v‹gj‰F¤J‹g§bfh©lhš v‹Wiu¤jY« bghUªJ«.

`Ãiw’ v‹gJKjš `bfhona’ v‹gJtiu.

(19 - 22 tÇfŸ.)

(g-iu.) J»® »is bfhona - »isÆidíila gts¡bfhonghšthŒ, jhkiu - jhkiuahdJ, Ãiw Ú® fa¤JŸ - ÃiwªjÚ®kLÉš, xUjhŸ ËW - xUjhËÅ‹W, jt«brŒJ - jtŠbrŒJ,mËíl‹ bg‰w - m‹òl‹bg‰w, âUkf£F - âUkfis aidahS¡F, mL¤jJ v‹bd‹W - bghUªâa ntWghbl‹bd‹W,xUik fh©Ft® - behJkybušyhU§ To iaíWt® (mjdhÜah‰WthŒ).

fšyhl«30

(É-iu.) âUkfŸ - F¿¥òtik; ï~Jtik¡f© tªjthFbga®, bjhifítikíkh«. bfho ctikahFbga®; âUkfŸv‹gJ mJ. fa« - kL. jhŸ - ehs« (fhš). behJ ky® - mayh®.bfhona! Tl‰gâia¡ Twhjt® »isnghy Ãd¡F¤ J‹g¤ijí©lh¡»a jk®¡Ñj‰bghU£lh‰ fho ilÆ£L elªJnghdh®¡FtUªâdhš, âUkf£F¥ bghUªâa ntWgh bl‹bd‹ iwíW t®,mjdhš Ú ah‰Wthbad ÉidKoî brŒf.

âU¡nfhitah® 144-« brŒíŸ

ãÇtUik T¿ tiuî flhjš

ãÇtUik T¿ tiuî flhj by‹gJ - bfhŒjik T¿tiuîfsha njhÊ ï¥ òd¤J¥ gÆ‹w »ËfŸ jk¡F¤ J¥ghfh¡fhy¤Jª âiz¤jhis ÉlhâuhËwd. eh« nghdhš e§fhjyÇ›Él¤nj tªJËW e«ik¤ njLt® bfhšnyh btd¢áiw¥òwkhf¥ ãÇtUik T¿ tiuî flhthÉwš. mj‰F¢brŒíŸ;-

gÇîbrŒ jh©l« gy¤J¥ gÆšnth‹ gu§F‹¿‹thaUÉbrŒ jhœòd¤ ijtd§ bfhŒaî Ä›td¤njãÇîbrŒ jhyÇ njbfhŸf ngbahL bk‹D«bg‰¿ÆUÉbrŒ jhË ÅUªâ‹W fh£L Äs§»Ëna.

kiw¥òw¡ »sÉƉáiw¥òw¤ Jiu¤jJ.

(g-iu.) gÇî brŒJ - (v«ik¥) gǪJ, M©L - M©L,m«gy¤J - m«gy¤â‹f©, gÆšnth‹ - gÆšthdJ, gu§F‹¿‹thŒ -gu§F‹¿Ål¤J, mUÉ brŒ - mUÉ Úuh‰brŒa¥g£l, jhœ òd¤J - jhœªj òd¤â‹ fQ©lh»a, Itd«bfhŒaî« - kiybešiy¡ bfhŒaî«, ï›td¤J - ï¡fh£o‹f©,ïUÉ brŒ jhËÅUªJ - ïUÉahf¢ brŒa¥g£l jhËny ÆUªJ,ngbahL« - ngnahlhÆD«, brŒjhš - (e£ò¢) brŒjhš, ãÇîmÇJ - ãÇt jÇjhF«, bfhŸf - (ïjid) cŸs¤J¡ bfhŸf, v‹D«bg‰¿ v‹Dª j‹ikia, ïs§»Ë - ïs§»ËfŸ, ï‹W fh£L« -ï¥bghGJ fh£lhËwd, v‹wthW.

(É-iu.) ngnahlhÆD« ãÇîbrŒjh yh‰Wj yÇbj‹Wiu¥ãD kikí«. ïUÉba‹gJ fâ® bfhŒj j£il jhbs‹gJfâ® bfhŒahK‹DŠ brhštnjh® bga®. ï¥ òd¤J¥ gÆ‹w»ËfŸ jk¡F¤ J¥ghfh¡fhy¤J Äjid Élh âuh Ëwd. ïÅe§fhjy® e«kh£ bl‹brŒt bu‹D§ fU¤jh‹ kiw¥òw khƉW.áiw¥gl îiu¤jbj‹gJ ghlkhÆ‹ áiw¡f©tªJ Égbt‹Wiu¡f. (3)

fšyhldh® 31

âU¡nfhitah® 138-« brŒíŸ

âidKâ® îiu¤J tiuî flhjš

âidKâ® îiu¤J tiuî flhjby‹gJ - maYiu íiu¤Jtiuîflha njhÊ, ï› nt§if âid¥òd§ bfhŒf bt‹WnrhâlŠ brhšYjiy¥ bghUªâ ba«ik¡ bfLɤjJ. ïÅ ek¡nfdšÉisah£ošiybad¢ áiw¥òwkhf¤ jiykfnshLTWthŸngh‹W âidKâ® îiu¤J tiuî flhthÉwš. mj‰F¢brŒíŸ;-

khâl§ bfh©l« gy¤JË nwh‹tl th‹fÆiy¥nghâl§ bfh©lbgh‹ nt§if âid¥òd§ bfhŒfbt‹Wjhâl§ bfh©Lbgh‹ åá¤j‹ fŸthŒ brhÇaËWnrhâl§ bfh©obj‹ ik¡bfL ɤjJ öbkhÊna.

Vdš Éisah£o‹ oÅÆš iybadkhd‰ nwhÊ klªij¡ Fiu¤jJ.

(g-iu.) ö bkhÊna. öabkhÊiaíilahŒ! khJ ïl«bfh©L - ckhnjÉahiu Æl¥g¡f¤J¡ bfh©L, m«gy¤JËnwh‹ - (všyhU§ fhz) m«gy¤â‹f© Ëw (bghUªjhbthG¡f¤ij íilatdJ), tl - tl¡»‹f Q©lh»a, th‹ -bgÇa, fÆiy - ifiykiy¡fQs jh»a, nghâl« bfh©l -bghU¥ãl§ bfh©l, bgh‹ nt§if - bgh‹ (nghY kyiuíila)nt§if, âid¥òd« - âid¥òd¤ij, bfhŒf v‹W - mÇfbt‹W,jhJ - kfuªj¤Jfis, bfh©L - j‹Ål¤nj bfh©L, bgh‹ åá -bgh‹ (nghY« kyiu bašyh®¡F§) bfhL¤J, j‹ fŸ jdJ njid,thŒ - ó¤jÉl¤J, brhÇaËW - brhǪJ ËW, nrhâl« bfh©L- nrhâlŠ brhšYjiy¥ bghUªâ, ïJ, ï~J, v«ik¡ bfLɤjJ- v«ik¡ bfL¤jJ (ïÅ v‹ brŒJ«), v‹wthW.

(É-iu.) nghâ kiy; nghâ ïl« - nghâlbkd kßïƉW.bgh‹id¡ bfhL¤J¥ ãw®¡foikahjiy¥ bghUªâ¤ jhÅʪjrhâahjyh‰ wd¡FÇa fŸis thŒ brhÇa Ëbwd¢ ányiltifahÅʤJ¡ T¿dhshfî Kiu¡f. nrhâl§ bfh©obj‹ik¡bfl¡bfh©l bj‹gJ ghlkhƉ bfl¡ bfh©l bj‹DŠbrh‰fŸ xUbrh‹ÜuthŒ¡ bfL¤jbj‹D« bghUŸg£L v«ikba‹D Äu©lhtjid Ko¤jdthf îiu¡f. bkŒ¥ghL - mGif.ga‹ - br¿¥g¿îW¤jš.

âU¡nfhitah® 145-« brŒíŸ

kÆbyhL T¿ tiuî flhjš

kÆbyhL T¿ tiuî flhj by‹gJ - ãÇtUik T¿ tiuîflha njhÊ, ãÇth‰whiknahL jiykfisí§ bfh©L òd§

fšyhl«32

fhtny¿¥ nghfhËwhŸ; fÂah® Ãidî ï‹W Ko¤jJ;ah§fŸnghfhËnwh«; ï¥òd¤ bjhUt® tªjhš ï§FËW«nghdt®fŸ JÂahjd JªJ nghdhbu‹W mt®¡F¢ brhšYÄbdd kÆbyhL T¿tiuî flhthÉwš. mj‰F¢ brŒíŸ;-

fÂah® fU¤â‹W K‰¿‰¿ ahŠbr‹W§ fh®¥òdnkkÂah® bghÊšfh© kw¤â®f© O®k‹D k«gy¤njhdÂah® fÆiy kÆšfh sÆšnt byhUt®tªjh‰WÂah jdJª jhbu‹D Ú®ikfŸ brhšYÄnd.

Ú§fU« òd«ÉL ÚŸbgUª Jau«gh§» gf®ªJ gUtu Y‰wJ.

(g-iu.) fÂah® - fÂahuJ, fU¤J - Ãidî, ï‹W K‰¿‰W-ï‹W KoªjJ; (mjdhš) ah« br‹W« - ah§fŸ nghfhËnw«;fh® òdnk - fÇa òdnk! k M® - kÂf sh®ªj, bghÊšfhŸ -bgÊšfns! kw¤Ô® f©O® - (nt§ifnahL gÆ‹ÖuhfÈ‹Úbu«ik) kw¥Õ®; k‹D« - Ãiybg‰w, m«gy¤njh‹ -m«gy¤ij íilatdJ, m M® - mHfh®ªj, fÆiy kÆšfhŸ -ifiyÆÅ‹W« tªj kÆšfns! mÆš ntš xUt® - TÇa ntšJizahf¤ jÅtUkt®, tªjhš - (

fšyhldh® 33

ò¡fnj Éd®j« bghUfl‰ gilÆidMÇa ñk‹ fdbtd th¡»aTl‰ bgUkh‹ bghâa¥ bghU¥gf¤

10 jUÉaŠ rhu ÈUÉa« òd¤âD«kÆY§ »Ëí§ FUÉí« goªJe‹¿, brŒFe®¥ ãiH¤njh®¡ FŒÉy bt‹D«F‹wh thŒik ËWÃiy fh£o¤j§Ftd f©L« tÈkd§ To

15 Vfîª Jªjd bk«bgU« goWá¿JË ¿a«g îiHÆd§ nf©ÄÅ‹ü‰bwG ÄUfî£ bgUkj¡ bfhiykiy¡F«g _œ» íl‰Fˤ njhl¥ãiwkâ a‹d bfhLku« th§»¤

20 njhifa® f©bzd¢ RLruª Ju¡F«v«Kil¡ F‹wt® j«kd« òFjÉ¥òd¡Fo¡ fÂa®j« ky®¡ifna lÉœ¤JtÇ¥òw tšth‰ fUªâid tisFušbfhŒí§ fhyK ehŸbgw¡ F¿¤J

25 ÃHY§ bfhL¤jt ß‹wkHiy kfh®¡F« bgh‹d j‰nf.

m©l Û‹wˤj - bgh‹dÂj‰nf, gFâ - gf‰F¿, Jiw-bfhŒjik T¿ tiuî flhÉa njhÊ, ï¥òd¤J¥ gÆ‹w kÆ‹KjÈad jk¡F¤ J¥ghfh¡ fhy¤âDª âid¤jhis ÉlhâuhËwd. ah« nghdhš e§fhjš Ç›Él¤nj tªJ njLt® bfhšnyhbtd¢ áiw¥òwkhf¥ ãÇtUik T¿ tiuî flhjš.

`m©l«’ v‹gJKjš `j‹dhš’ v‹gJtiu.

(1 - 4 tÇfŸ.)

(g-iu.) m©l« - (gšyhÆunfho) m©l¤ijí«,

fšyhl«34

`cŸs¤jUS«’ v‹gJKjš `rhuš’ v‹gJtiu

(5 - 10 tÇfŸ.)

(g-iu.) cŸs¤J - cŸs¤â‹f£ ãw¡F«, mUS« -ïu¡fK«, bjŒtK« - bjŒtbk‹D Ãidî«, kd« - kd¤njhLToa, j¡f‹ - j¡f D©lh¡»a, bgUkf« - bgÇa kf¤jÉ®¥ghf¤ij, c©z-, ò¡f - òFªj, njÉd®j« - ãuk‹Kjyhd flîs®,bghU - ngh® brŒah Ëw, flš gilÆid - gil¡ flÈid,Ck‹ - Ck‹ f©l, MÇa fdî vd - mÇa fdînghy, M¡»a -btË¥glhjh¡»a, Tl‰ bgUkh‹ - kJiu¥ bgU khdJ, mUÉ -mUÉiaíila, bghâa¥ bghU¥ò¢ rhuyf¤J - bghâa tiuÆ‹g¡f¤J.

(É-iu.) bjŒtK bk‹gJ j¤j« bghUŸtƉ w«bkhLátÂathF bgaÇnyaha Ãidit íz®¤â‰W; “ïUªjhŸnfhnuhiy bfhL¤jhbd¿ F©l¤â‰ bghUªjh® bgh¿ia”v‹wh‰nghy. gh®tâ ãÇj‰ »u§fhikahD«, átid¥ãÇj‰»u§fhikahD« `mUSª bjŒtK« ÉL¤j’ v‹wh®. ka¡f¤ij¤jUjÈ‹ mŠ Phd¤ij `ïUŸ’ v‹wh®. MÇa v‹gJ mÇa v‹gj‹Éfhu«; MÇadh»a ñk bdÅDkh«. bjŒt« - MFbga®; kf« -v‹gJ« mJ. fl‰gil gil¡flš vd K‹ ã‹dhf kh‰¿¥bghUSiu¡f¥g£lJ. bgUkhdJ bghU¥ò vd Éiaí«.

`ïUÉ’ v‹gJKjš `mÂj‰nf’ v‹gJtiu.

(10 - 26 tÇfŸ.)

(g-iu.) ciH Æd« - khÅd§fhŸ! v« - v«Kila, bgU«goW - ÄFâah»a F‰w¤ij, ï‹W ïa«g - ï¥bghGJ brhšy,á¿JËW - á¿JbghGJËW, nf©Ä‹ - nf£Õuhf; bgU kj« -bgUkj«, C‰W vG« - C‰bwHhËw, ïU fîŸ- ïu©Lfnghy¤âidíila, bfhiykiy - ahidÆ‹, F«g _œ» -k¤jf¤â yÄœªJ, clš Fˤnjhl - clYUÉnahl, kâ - kâ¡F«,ãiwa‹d - ãiwngh‹w, bfhLku« th§» - Éšiy tis¤J,njhifa® - kÆš nghšthuJ, f© vd - f©nghy, RL ru« -RLru¤ij, Ju¡F« - Vw, v«Kil - v«Kila, F‹wt®j« -F‹wtuJ, kd« òFj - kdk¿a, ï¥òd« - ï¥ òd¤âš, Fo -Foahf¢ áwªj, fÂa® - nt§ifah®, if - xG§fhf, j« ky® VLmÉœ¤J - j«ky Çjœ ÉǤJ, ÃHY« bfhL¤J - ÃHiyí§bfhL¤J, mt®

fšyhldh® 35

fÇa âidÆ‹, Fuš - fâÇid, bfhŒí« - bfhŒaî«, e‹¿ brŒFe®- e‹¿ brŒjhiu, ãiH¤njh®¡F - ãiH¤jt®¡f, cŒîïy v‹D«- cŒÉšiy ba‹»w, thŒik F‹wh - c©ik bflhj, Ãiy -Ãiyia, ËWfh£o - ËW fh£lhËW, òd¤J - òd¤âš,ïUÉÆD« - mW¤j jhËD«, kÆY« - kÆY«, »Ëí« - »Ëí«,FUÉí« - FUÉí«, goªJ - 圪J, j§Ftd f©L« -, tÈkd§To- kdtÈ í©lhŒ, Vfî« Jªjd« - bršyîª Jªnjh«.

(É-iu.) K‰W«ik bjh¡fJ. ãiwah»a kâbaÅDkh«.ÃHYbk‹D K«ik áw¥ò«ik. kfh®¡F bk‹D K«ikv¢rî«ik. bgh‹dÂjš - fÈahz« g©Qjš Vfhu« mir.nt§if ò£ã¡F« fhy«tiuí« `ehŸ’ v‹wh® á‰wf¤âa¤âD«.fhyKbk‹D K«ik v©Q«ik. fhy« - tiuí§ fhy«. v‹gJvd bthUbrhš tUÉ¡f. bfhŒaî bk‹D K«ik vâ®kiwí«ik.fh£oba‹gJ Ãfœfhy Kz®¤â‰W. ïUÉÆD§ f©Lbk‹DK«ik ïwªjJ jæïa bt¢rî«ik. Vida v©™«ikfŸ,Vfîbk‹wâ Y«ik áw¥ò«ik. C‰ bwGjš - Ru¤jš. bfhiykiyv‹wikahš ahidbad¥ bghUSiu¡fyhƉW. njhif - kÆš.ru« - m«ò. F‹wt® - kiyehl® (Fwt®). kHiy - Ãu«gh¢brhš.bgh‹dÂjš - kzŠ brŒjš. F¿¤J - fhuz¥ bghU£lh»aÉid ba¢r«. tÇ - щW. cŒî - gÇfhu«. ïUÉ - âid¤j£ilJªjd« v‹D« gaÅiy¡F vGthah»a ah« v‹gJ tUɤJiu¡f¥g£lJ.

bghâa¤J kh‹fhŸ! v«Kila F‰w¤ij ËW nf£Õuhf.v«Kila F‹wt® kdk¿a nt§ifah Çjœ ÉǤJ ÃHiyí§bfhL¤J¢ áwh®¡F« bgh‹dÂj‰F¡ fhyKª âidbfhŒíehbs‹gJ bgw¡ fUj¥g£ljdhš, âid¡fâÇid¡ bfhŒaîK©ik fh£lhËW òd¤J ïUÉÆD« kÆ‹ KjÈad j§Ftdf©L« Vfîª Jªjdbkd ÉidKoî brŒf. (4)

âU¡nfhitah® 104-« brŒíŸ

ïsik T¿ kW¤jš

ïsik T¿ kW¤j by‹gJ:- mtsJ toî¡fŠáky®ªj¿ahbt‹wjšyJ kW¤J¡ T¿athw‹W. áw¥ ã‹ikT¿athbwd î£bfh©L, áw¥òil¤ jiHbfh©L bršy, mJf©L, FHY« Kiyí« FÉahj Fjiy¢ brhšÈ¡FÚ brhšY»‹wfhÇa« á¿J« ïiaòil¤ j‹bwd, mtsJ ïsikT¿kW¤JiuahÉwš. mj‰F¢ brŒíŸ;-

cUF jiy¢br‹w îŸs¤J k«gy¤ J«bkhËnabgUF jiy¢br‹W Ënwh‹ bgUªJiw¥ ãŸisfŸsh®

fšyhl«36

KUF jiy¢br‹w TiHKoahKiybghoahxUF jiy¢á‹ kHiy¡bfh‹ndh nthJtnj.Kis baƉ wÇitÉisÉy bs‹wJ.

(g-iu.) cUFjiy br‹w - (m‹guJ) cUFjiy ailªj,cŸs¤J« - kd¤âY«, m‹gy¤J« - m«gy¤ âY«, (M»aïu©ol¤J« x¥g) xËbgUFjiy br‹W - xË bgUFjiyailªJ, Ënwh‹ - Ëwtdh»a átbgUkhdJ, bgUªJiw -âU¥bgUªJiw¡f©nz thœgtsh»a, ãŸis - ïsik¥gUt¤ij íilatsh»a vkJ bg©ÂdJ, fŸ M® - nj‹ Ãiwªj,KUF - kzkhdJ, jiy¢br‹w - j«Äl¤ jilªj, TiH - FHšfŸ,Koah - nr®¤J Ko¡f¥glh, Kiy bghoah - KiyfŸ mU«gh,(ï¤j‹ikash»a) xU - x¥g‰w, áš Fjiy kHiy¡F - áy kHiy¢brh‰fisíilah£F, Ia - Iand! v‹ndh XJtJ - v‹idnahÚ brhšY»‹w ïJ (á¿J« ïiaòil¤j‹W), v‹wthW.

(É-iu.) Vfhu« - mirÃiy. fŸsh® TiHbad Éiaí«.Fjiyik - És§fhik. kHiy - ïsŠbrhš. á‹kHiy¤ âw¤Jvd eh‹fhtJ VHhtj‹ bghU£f© tªj bjÅD kikí«. ïiteh‹f‰F« bkŒ¥ghL« gaD« mit.

5. neÇiraháÇa¥gh

ïu©Ll byh‹whŒ¡ fiuªJf© glhkšmsÉaš kzÃiy gu¥ò§ fhy«jisfiu flªj fhk¡ flYŸò‹DÅ¥ gÅbad k‹Dj È‹¿¥

5 Õu ky®ªj tahînehŒ ÃiyahJtisfhŒ É£l òËaUª jhJbr›thŒ âǪJ btŸthŒ gathJkidòif í©l fUk© ÂlªJgts thƉ Ritfh zhJ

10 bgh‰Fl Kf£L¡ fUk aik¤bjd¡F§Fk¡ bfh§ifíª jiy¡f© fwhJkyu tÉœªj jhkiu¡ fabydtÇbfhL kj®¤j f©FÊ ahJF¿gL â§f bshUgJ« òfhJ

15 bgh‹bga Uilnah‹ w‹bga® fL¥g¤öz« gaªj khzk® FHÉ¡Fmu¡f® T£l¤ jk®Éis ahlbeU¥òÄ HhÊ pªjU Âky‹Tl‹ khef uhl btL¤j

fšyhldh® 37

20 ÉǤj jhkiu Fɤj jhnsh‹nguUŸ Éisa¢ ÓÇy® nghy¤Jy§»a tKj§ fy§»a bj‹dÉjœFɤJ¥ g¤j Fjiyíª bjÇahJKUªJ Ãiu¤j âUªJg‰ nwh‹whJ

25 bjŒt§ bfhŸsh® âÂkd bk‹dÉÇjU TiHíª âUKo TlhJJizÛ‹ fh£á;d ÉisfU bt‹d¥gh®itƉ bwhÊšfŸ T®ÉÊ bfhŸshJkWòy¤ jLgif ntªjl¡ »abjd

30 tL¤bjG bfhiyKiy bgho¤jd bt‹nwbr«kf© khiy Æ«Kiw ba‹whštG¤jY« tUjY« jÉ®âbkhÊ¡F¿ Tlh¢ br›nt nyhna.

ïu©Llbyh‹whŒ - br›ntnyhna. gFâ - nr£gil. Jiw- jiyÉ toî¡fŠá ky®ªj¿ahbt‹W kW¤J¡ T¿at‰iw¢áw¥ã‹ik T¿athbwd î£bfh©L áw¥òil¤ jiH bfh©LbrštJ f©L jiyÉ Æsik¤ j‹ik T¿ kW¤jš.

bkhÊ¡F¿ Tlh¢ br›nt nyhna.

(33-tJ tÇ)

(g-iu.) bkhÊ¡F¿ - F¿¤j brhšY«, Tlh - ÉiuÉdh‰Tl¥glhj, br›ntnyhŒ - brtªj ntÈid íilahŒ!

(É-iu.) áw¥ò«ik bjh¡fJ.

bgh‹bga Uilnah‹ w‹bga® fL¥g.

(15-tJ tÇ)

(g-iu.) bgh‹bga® cilnah‹ - ïuÂabdd¥bgh‹ÅdJ bgaÇid íilat‹, j‹ bga® - ehuhazhabt‹Dª j‹ âUehk¤ij, fL¥g - mt‹ kf‹ brhšyh t©z«btW¤jyhš.

(É-iu.) bfhL¥g v‹W« ghlK©L; ïj‰F tH§fhJjL¤jš v‹Wiu¡f.

ïu©Ll byh‹whŒ¡ fiuªJf© glhkš.

(1-tJ tÇ)

(g-iu.) ïu©L clš - jhŒjªijba‹gt ßUlY«, x‹whŒ- Ka¡f¤jh ndhUlyhŒ, fiuªJ - òz®¢áahDU», f©glhkš -f©KjÈa mtat Ef®¢á í©lhfhkš.

fšyhl«38

(É-iu.) ïJ Ka¡fK Ãiyí§ fh£áí Ä‹ik T¿dh®.“fhjyh‰ fhk óÄ¡ fâbuhË atU bkh¤jh®, khjU§ fËw‹dhDkhRz k»œ¢á k‹w, yhju« bgUF»‹w t‹ãdh y‹d bkh¤Jª,Ôâyh® âis¥ãdh kh‹ brštnk bgÇJ bkh¤jh®.” v‹DŠáªjhkÂ¥ gh£o‹ Ka¡fK Ãiyí§ fh£áí§ T¿at‰¿‰ FtikT¿dh®. f©KjÈa mtat Ef®¢áia¡ `f©’ v‹wh®.

`msÉaš’ v‹gJKjš `k‹DjÈ‹¿’ v‹gJtiu.

(2 - 4 tÇfŸ.)

(g-iu.) msÉaš - msth Åa‹w T£lK«, kzÃiy -ï‹gÃiyí«, gu¥ò« fhy« - c©lh¡F§ fhykh»a, jis -jilbrŒí«, fiu flªj - fiuia¡ flªj, fhk¡flYŸ, fhkkh»aflÈDŸ, òš EÅ - òšÈdJ EÅÆ‹f© 圪j, gÅ vd - Úusbt‹D«go, k‹Djš ï‹¿ - ÃiybgWj Èšyhkš.

(É-iu.) msÉa‹ kz« - rhâah dikªj T£l«. “mUÂtlit a¤âÅba‹git, bjÇí§fhiy aÇita® rhâ, rrndÆlgd¢Rt bd‹W, kf‹nk‰ rhâ tF¡fî« gLnk” v‹wh®ï‹grhuKilah® Ãiy - mKjÉF Ãiy. fhy« - ehÊif, khiyKjÈait. ï‹D« ïJ Éǥ㉠bgUFkhjyhd ï«k£ošÃW¤j¥g£lJ.

Õu ky®ªj tahînehŒ ÃiyahJ

(5 -tJ tÇ)

(g-iu.) Õu ky®ªj - griy ó¤j‰F¡ fhuzkh»a, tahî nehŒÃiyahJ - tahînehŒ ÃiybgwhJ.

(É-iu.) áidKjyh»a j‹bghU£ nf‰w milaL¤JËwnjh uhFbga®; “ó§FÄœnghy” òËba‹gj ܉¿š v¢rî«ikbjh¡fJ.

fšyhldh® 39

br›thŒ âǪJ btŸthŒ gathJ.

(7-tJ tÇ)

(g-iu.) br›thŒ âǪJ - átªj thí« ntWg£L, btŸthŒgathJ - btS¤j thahf î©lhfhJ.

(É-iu.) br›thŒ v‹gj ܉¿š v¢rî«ik bjh¡fJ.

`kid’ v‹gJKjš `fhzhJ’ v‹gJtiu.

(8 - 9 tÇfŸ.)

(g-iu.) kid - kidÆ‹f D©lh»a, òifc©l - òifg£ljdhš tªj, fUk© ïlªJ - fÇak©iz¥ ã£L. gtsthÆ‹- gts« ngh‹w thÆdhš, Rit fhzhJ - Rití§ fhzhJ.

(É-iu.)Ritba‹gj ܉¿š v¢rî«ik bjh¡fJ. c©lfUk© c©lbt¢áš ngh‹wJ. br«ik thŒ¡»aš ghjÈ‹`gtsthŒ’ v‹wh®. c©l v‹gJ

fšyhl«40

(É-iu.) bgWkilahs K©lhj‰ »lkh»a g¤J khjKŠbršyhk byÅDkh«. milahs« - tÆbwhL§f‹ KjÈad.nehí« òËí« thíŠ Rití§ f©Qbk‹D« c«ikfŸÉfhu¤jh‰ bwh¡fd. bfh§ifí« g¤Jbk‹D« c«ikfŸÉǪJËwd.

`öz«’ v‹gJKjš `Ãky‹’ v‹gJtiu.

(16 - 18 tÇfŸ.)

(g-iu) öz« gaªj - özh»a jhÆdhš bgw¥g£l, kh©mk® - kh£áik bghUªâa, FHÉ¡F - euá§fkh»a FHªij¡F,mu¡f® T£l¤J - mu¡f® FGîlnd, mk® Éisahl - ngh® brŒJÉisahl, beU¥ò cÄœ - ÔíÄHh Ëw, MÊ - r¡uhíj¤ij,

fšyhldh® 41

Éid¤bjhif, ÉisÓ® vd Éiaí« mKj«, òdš v‹gd ÚÇ‹bga®fŸ. ïjœ - MFbga®. Fjiy - kHiy¢brhš.

KUªJ Ãiuªj âUªJg‰ nwh‹whJ.

(24-tJ tÇ)

(g-iu.) âUªJ - âUªâa, KUªJ - ïw»‹ FU¤J, Ãiu¤j -Ãiu¤jh‰ngh‹w, gš njh‹whJ - gšÈ‹f Q©lh»a eifnjh‹whJ.

(É-iu.) gš - ïl¤JÃfœ bghUË‹bwhÊ Èl¤â‹nkÅ‹wnjh uhFbga®. KUªJ - kÆȉ»‹ mo Ãiu¤jš - tÇirahaik¤jš.

`bjŒt«’ v‹gJKjš `TlhJ’ v‹gJtiu.

(25-26 tÇfŸ.)

(g-iu.) bjŒt« bfhŸsh® - bjŒtK©bl‹W bfhŸ shjtuJ, â kd« v‹d - â©Âa kd bkhUtÊ glhjJnghy,ÉÇjU TiHí« - guªJFHY«, âUKo TlhJ mH»a Konghy¡TlÉšiy.

(É-iu.) âÂkd« - mŠPhd¤â‰ br¿ªjkd«, “k©oÂPhy¤J” v‹wh‰nghy. c«ik - áw¥ò«ik. bfhŸsh® v‹gj܉¿šMwDUò bjh¡fJ. TiH, FHš v‹gd TªjÈ‹ bga®fŸ.

`Jiz’ v‹gJKjš `bfhŸshJ’ v‹gJtiu.

(27-28 tÇfŸ.)

(g-iu.) fh£áÆ‹ - gh®itÆdhš, fUÉis - áidiaÉis¡fhËw, JizÛ‹ v‹d - ïizÛ‹nghy, gh®itÆ‹ -gh®itÆdhš, bjhÊšfŸ - Éis¡Fª bjhÊšfisí«, T®ÉÊbfhŸshJ - TÇaf©fŸ bfhŸshJ.

(É-iu.) áw¥ò«ik bjh¡fJ. ÉisfU - Éid¤bjhifÃiy¤bjhl®. fU - áid. Jiz - ïu©L. ïizba‹gJ« mJ.gh®itÆ‹ v‹gâš ï‹ v‹D« IªjhtJ _‹whtJ fUÉ¥bghUËš tªjJ.

`kW’ v‹gJKjš `bt‹nw’ v‹gJtiu.

(29 - 30 tÇfŸ.)

(g-iu.) ntªJ - xU ntªj‹, kW òy¤J mLgif - nt‰W¥òy¤J Éis¡F« gifia, ml¡»aJ vd - fhy« gh®¤JŸsl¡»dh‰nghy, tL¤bjG bfhiy - bfhiyia btË¥gL¤âbaHh Ëw, Kiy - Kiy, bgho¤jd v‹nw - njh‹wÉšiy.

(É-iu.) Vfhu« - vâ®kiw. “ïUÃy k‹d‰ »‹gnk”v‹wh‰nghy. ntªJ - MFbga®. kWòy« - nt‰wurÇl« tL¤jš.

fšyhl«42

btË¥gL¤jš, mU«òjš vÅDkh«. bgho¤jš v‹gJ«m¥bghUsnj.

`br«kf©khiy’ v‹gJKjš `jɮ⒠v‹gJtiu.

(31 - 32 tÇfŸ.)

(g-iu.) br«kfŸ khiy - MjyhbyhUÉuFk¿ahj òâakfbshG§F, ï«Kiw v‹whš - ï¥goba‹whš, tG¤jY« - ïtŸbghU£lh‰ FiwÆu¤jY«, tUjY« - tUjY«, jÉ®â - ÚjÉ®thahf.

(É-iu.) br«ik - òJik, mJ K‹f©l¿ahik; “brªÚÇsthis” v‹wh‰nghy. ÉuF - cgha«. òâakfŸ - ïs«bg©.jÉ®jš - xÊjš.

Fɤjjhnsh dUŸÉis¡fhËw m¢ÓÇy®nghyî«fy§»aJ nghyî« g¤jbrh‰ bwÇaÉšiy, eif njh‹wÉšiy,Ko TlÉšiy, bjhÊšfis¡ f© bfhŸs Éšiy, Kiynjh‹wÉšiy, Mjyhš, ïtbshG§F ï¥go ba‹whš, ïtŸbghU£lh‰ FiwÆu¤jY« tUjY« Ú jÉ®thahf btd Éid KoîbrŒf. (5)

âU¡nfhitah® 237- brŒíŸ

RtLf©l¿jš

RtLf©l¿jš v‹gJ -nrhâl«bg‰W¢ bršyh ËwtŸï«Ku«ã‹f£ »lªj ïit, ÔÉidna bdL¤J ts®¤j khÂiHÓwo, cit, m¡fŸtdoahbkd¢ RtLf©l¿ah Éwš. mj‰F¢brŒíŸ;-

bjŸt‹ òd‰br‹Å nahd« gyŠáªâ ahÇdŠnr®KŸt‹ gu‹Ku« g¤âdK‹ brŒÉid nabdL¤jbthŸt‹ gil¡f©Â Ówo Ƨ»it í§Fita¡fŸt‹ gf£Lu nthdo ba‹W fUJtnd.

RtLgL fl¤J¢brÉÈf© l¿ªjJ.

(g-iu.) bjŸ - bjŸËa, tš - bgÇa, òdš - òdiyíil¤jh»a, br‹Ånah‹ - br‹Åia íilatdJ, m«gy« -m«gy¤ij, áªâah® - fUjhjhuJ, ïd« nr® - ïdŠnrU«, KŸ -KŸisí«, tš - tÈa, guš - guiyí Kila, Ku«g¤âš - ï«Ku«ã‹f£»lªj, 炙it - ït‰iw, K‹ - K‰fhy¤J, brŒ -brŒa¥g£l, Éidna‹ - ÔÉidiaíila ah‹, vL¤j - vL¤Jts®¤j, xŸ - xŸËa, tš - tÈa, gil - gilnghY«, f©Â -f©Âidíil ahSila, ÓW - á¿a, mo - mo¢Rtlh«, (ïÅc§Fit - ct‰iw, m - mªj, fŸt‹ - fŸtdh»a, gf£Lunth‹ -

fšyhldh® 43

gfLnghY« tÈia íilah Dila, moba‹W - mo¢ Rtbl‹W,fUJt‹ - ca®¤JzuhËnw‹, v‹wthW.

(É-iu.) Ku«ò - gušKŸ KjÈa Ãiwªj Ãy«. 炙it,c§Fit ba‹gd xUbrhš.

6. neÇiraháÇa¥gh

ÃzKÆ U©l òyÉ bghwhJjiyíl yir¤J¢ rhizthŒ Jil¤JbeŒFˤ jf‰W beLntš Éliymªjz UFÚ®¡ fU£fU ÉUªJ

5 nfhlh kiwbkhÊ ÚLw¡ fhQ§fâUlš tÊnghŒ¡ fšYiH Ënwh®beU¥òU¤ j‹d brU¤âwš tiuªjthrf§ f©L k»œªjJ ÄtnzJizÉs¡ bfÇí ÃiyÉÊ¥ ngœthŒ¤

10 njhifk© òil¡F§ fhŒòÈ khŒ¡fthŒbr¿¤ â£l kh¡fo¥ ãJntbro¤jiy¡ fhUl Èo¡Fu‰ »uhj®kiwªJf© l¡bfhiy k»œîÊ ÆªÃiyjteâ nghF kUkiw¤ jhgj®

15 e‹d®bfh shá eh£oa â›îiHfiwaz‰ òa§f bdÇjHš Él¤ijkiykiw ajf kh‰¿a tJngh‰bfhLkw¡ bfhiyP uh¿il ftubt©zhJ »il¤j ò©bzG brUÃiy¡

20 ifts® bfhGªJ bkŒbgho ahfbt‹á‰¿il¥ bgUKiy¥ bgh‰bwho klªijj‹fitïa f‰ãid¡ fh£LÊ ÆJntFutŠ Rkªj FHšÉǤ âUªJghly« òidªjf‰ gJ¡ifÆš Élnd

25 bah£LÉ£ Ly¿a guhiube£ lh¡nfh£Lcâ®giw baUit ízñ‹ w£otisthŒ¡ fU«gUª âilg¿¤ J©z¡f©LË Wtªj fh£áí ÄJntbr«k¢ áy«ò kufj¥ bghU¥ò§

30 FLÄaª jHY ktzU£ FitíKistU« gfD kjÅil nkfKŠnrÆjœ KsÇí§ fhÇjœ¡ Ftisí«

fšyhl«44

XUiH¡ f©l îtifa bj‹dbt›îÆ® Ãiwªj br›Ébfh© nkÅÆš

35 m©l¥ bgUªâuŸ milå‹ wˤjf‹Åbfh© oUªj k‹dU£ flîŸkiyíU¡ bfh©l îlšthŸ mu¡f®btŸsK« NU« òŸËa‰ bghU¥òbeL§fl‰ »l§F bkhU§FÆ® gU»a

40 kÂnt‰ Fku‹ KjÅiy thG§F‹WL¤ njh§»a TlY« gânah‹whliy jǤj nfhËd® nghybeLŠRu Ú§f¤ j§fhyLªJH‹ kh‰¿a fh‰f¿ Ætnz.

ÃzKÆU©l - fh‰F¿Ætnz, gFâ - cl‹ngh¡F. Jiw -òz®ªJl‹ tUthiu ÉdhÉ mJtÊahf¥ nghŒ, kfÂiwÃiyik KjÈaf©L brÉÈaªJiu¤jš.

`ÃzKÆU©l’ v‹gJKjš `Éliy’ v‹gJtiu.

(1 -3 tÇfŸ.)

(g-iu.) cÆU©l - r¤JU¡fSÆiu ílÈÅ‹W Ú¡»ajdhnd, òyî Ãz« bghwhJ - Kileh‰w¤njhL Ãz¤ij¥ bghwhJ,jiyílš mir¤J - cl‰wiy É⮤J, rhizthŒ Jil¤J - rhizÆš j‹thia¤ Jil¤J, beŒ FɤJ- beŒÆ‹ _œ», mf‰W« -Ú¡F«, beL ntš - beoa ntÈid íila, Éliy - Éliy.

(É-iu.) ïJ fUÉ fU¤jhthƉW. bghwhjf‰WbkdÉiaí«. c©l‰FÇa tšyh¥bghUis í©bld¡ T¿dh®ïy¡fizah‹. Éliy - ghiyÃy¤ jiykf‹; gUt¥ bgau‹W.gUt¥bgauhÆ‹, `m¤âwÅwªj K¥gâ‹fhW« Éliy¡fhF Ä»ndKJkf‹” v‹wh® mÉeadh®. Ãz« - bfhG¥ò. É⮤jš - eL¡fš.thŒ - T® EÅ.

`mªjz®’ v‹gJKjš `k»œªjJÄtnz’ v‹gJtiu.

(4 - 8 tÇfŸ.)

(g-iu.) mªjz® - ntâa®, cF«Ú®¡F - mU¡»a§ bfhL¡F«ÚÇdhš, mUŸ - mUsh»a, fU ïUªJ - fU¡bfh©L, nfhlh -nfhlhj, kiw bkhÊ - kªâukh»a fâiu, ÚLw¡fhQ« - beL§fhy« bghUªj

fšyhldh® 45

beU¥ghdJ cU¡bfh©lh‰ngh‹w, brU - ngh®¡fs¤âY©lh»a, âwš - bt‰¿ia, vGâd, thrf« f©L - ghRu¤ij¥ gh®¤J,k»œªjJ«, k»œªj ïl«, ïtnz - ï›Élnk.

(É-iu.) ïJ Vfnjr îUtf«, “Vk¥ òizia¢ RL«” v‹wh‰nghy. kiwbkhÊ - kªâu«, “kiwbkhÊ fh£oÉL«” v‹wh®bgUehtyU«. Ënwh® vd¢ bra¥gLbghUis Éid Kjšnghy¡T¿dh®. ïUifÚ® v‹W« ghl«. Ú®¡F - cUòka¡f«, ÚL -beL§fhy¤ij íz®¤â‰W, ÚLÃidªâu§fš v‹òÊ¥nghy. c«ik- ïirÃiw. mªjzÇl¤ jU¡»a nk‰W mUŸ khwhâUªJ mt®¡Fkªâu á¤âia X§f¢ brŒí« fâ® vÅD« mikí«. mUŸthshbflhJ ga‹gLjyhš `fU ÉUªJ’ v‹wh®. fâ® - MFbga®.PhƉ¿‹ kh®ò thÆyhf åubrh®¡f« òFjš kughjš ïjdh‰bgw¥g£lJ. ïjid, “nfhÉaU« thd¤ ju«igaU§ nfhodh®,njt®fS khjtUª nj¿dh® - óîy»š, fh® thG« ifah‹ fÇfh‰nrhH‹k©L, ngh®th SiwÉL¤j nghJ” v‹gjdhDKz®f.

`Jiz’ v‹gJKjš `fo¥ãJnt’ v‹gJtiu.

(9 - 11 tÇfŸ.)

(g-iu.) Jiz És¡F - ïu£il És¡F, vÇí« - vǤjh‰nghy¡fdY«, ÃiyÉÊ - Ãiy¡f©fisí«, ngœ thŒ -bgÇathÆidí«, k© òil¡F« - Ãy¤âš Éir¤jo¡»‹w,njhif - thÈidí« cila, fhŒ òÈ - ádÉa òÈia, khŒ¡f -khŒ¡F«bghU£L, thŒ br¿¤â£l - (mjdJ) thÆÅl¤J¢br¿¤â£l, kh fo¥ò ïJ - bgU§fo¥ò ïJnt.

(É-iu.) “bgh‹WŠ rhf¤âdhŒ bghUŸ brŒínk”v‹wh‰nghy¥ bgabu¢r« kh¿Ã‹wJ. Mis¡f©L thiy Éir¤jo¤jš òÈ¡F«, mj‹thƉ F¤Jjš åu‰F« kughjyh‹ ï›thWT¿dh®. kh¡fo¥ò - MíjÉnrõ«. Jiz - ïu©L. ÃiyÉÊ -ïikahÉÊ. fhŒòÈ - Éid¤bjhifÃiy¤ bjhl®. ádÉa -nfhɤj. khŒ¤jš - bfhšYjš. br¿¤jš - â¤jš.

`bro¤jiy’ v‹gJKjš `ïªÃiy’ v‹gJtiu.

(12 - 13 tÇfŸ)

(g-iu.) bro¤jiy - bronghYª jiyÆidí«, fh® clš- fÇaîlÈidí«, ïo Fuš - ïonahirnghY§ FuÈidí«cila, »uhj® - ntl®, kiwªJ x˪JËW, m¡bfhiy - mªj¥òÈ¡bfhiyia, f©L - gh®¤J, k»œ cÊ - k»œªj ïl«, ïªÃiy- ïªj ïlnk.

(É-iu.) bro - öW. Ëw ïl¤âid `Ãiy’ v‹wh®. Ãiy -MFbga®. ïoba‹wJ« mJ.

fšyhl«46

`jteâ’ v‹gJKjš `ï›îiH’ v‹gJtiu.

(14 - 15 tÇfŸ)

(g-iu.) jt« - jt¤âidíila, eâ - ò©Âa Ô®¤j§fËš,nghF« - bršyhËw, mUkiw - mÇakiw Æidíila, jhgj® -mUªjt¤âd®. e‹d®bfhŸ - e‹ikahf¡ bfhŸshËw, Máeh£oaJ - Má T¿aJ, ï›îiH - ï›Élnk.

(É-iu.) ÚuhlY« jtkhjyh‹ `jteâ’ v‹wh®; mJ, “ehÈUtH¡»‰ whgjg¡f«” v‹gjdhy¿f. eh£oaJ - bjhʉ bga®.e‹d® - g©ò¥bga®. Má - MÓ®thj« (thœ¤J.)

`fiwazš’ v‹gJKjš `ïJnt’ v‹gJtiu.

(16 - 22 tÇfŸ.)

(g-iu.) fiw - fW¤jiyíila, mzš ÑœthŒ¥òw¤njhLToa, ga§f‹ - gh«ãdJ, vÇjHš - vÇbeU¥ò¡ bfhštJnghy¡bfhšY»w, Él¤ij - eŠáid, kiy kiw - kiyÆš kiwªj,mjf« - kUªJ, kh‰¿a mJnghš - Ô®¤j m¢brašnghy, ቿil- á¿a ïilÆidí«, bgUKiy - bgÇa KiyÆidí«, bgh‹bjho - bgh‹dhÅa‹w bjhoÆidí« cila, v‹ klªij - v‹khjhdtŸ, j‹fitïa - j‹Ål¤J©lh»a, f‰ãid - f‰ig, MWïil ftu - tÊƉftU«go, v© zhJ »il¤j - kâahk‰ »£od,bfho - bfhLikah»a, kw¡bfhiy P® - bfhiy¤bjhÊiyíila kwt®, ò© vG - ò© c©lh j‰F¡ fhuzkh»a,brUÃiy - ngh®¡fs¤âš ifts® bfhGªJ - ifts®ªjjiy¥gilÆduJ, bkŒ bgho Mf - cl«ò Jfshf, fh£LÊ -fh£od ïl«, ïJnt - ï› Élnk.

(É-iu.) bfhštJnghy¡ bfhšYjš - cÆ®nghksî«br‹WbfhšYjš, ïJbjhÊYtk«. jHyh»aÉl« vÅDkh«,“ehwH‰ Ó‰w¤j‹” v‹wh‰nghy. mjf« - kUªJ. braiyaJ vd¢R£o¡ T¿dh®. kh‰¿a v‹D« bgabu¢r« Éidbfh©lJ,fšyf¤âLjš fitïa vd¤âǪJ v¢rkhŒ ËwJ; “fGÉs§ fhu«fitïakh®ò” v‹wh‰nghy. f‰ãid ba‹gâš ï‹D« Ií«mir. v©zhJ - kâahkš. ò©bzGbfhLku« vd¡ T£Lf. mJ,“ò©lh§ Fitntš” nghyËwJ. if - giltF¥ò ïUtif¡f‰ãDŸ ïtŸ f‰ò¡ fªâUt tH¡f«nghš xUjiyahŒ¡ fsÉ‹tÊbahGF§ f‰ghjÈ‹, m¡f‰ãÅwªJ ghLgathikÆ‹ f‰ò¡fh£oaJ v‹whŸ. bfhLku¡bfhiyP® vd¥ ghlnkhâÉšÈidíila kwt® v‹Wiu¤jYkh«. Mwiy¤jš - tÊT£o¥g¿¤jš. jiy¥gilÆd® - K‰gilÆd®.

fšyhldh® 47

`Fut«’ v‹gJKjš `ï›Élnd’ v‹gJtiu.

(23 - 24 tÇfŸ)

(g-iu.) Fut« Rkªj - (K‰fhy¤J¡nf‰w) Fut kyÇid¤jǤj, FHš ÉǤâUªJ - FHiyÉǤâUªJ, ghly« òidªj -(ï¡fhy¤J¡nf‰w) ghâÇkyiu¥ òidªjÉl«, f‰gJ¡ifï›Él‹ - ï¡f‰ghiwÆl«.

(É-iu.) ïjdhš fhyªnjhW« ntW ntW ótÂt bu‹gJbgw¥g£lJ. mJ, “ehŸbrŒkhiy eifKo¥ bgŒgnt”v‹gjdhd¿f. FHš - Tªjš.

`x£L’ v‹gJKjš `fh£áíÄJnt’ v‹gJtiu.

(25 - 28 tÇfŸ)

(g-iu.) x£LÉ£L cy¿a - ahidíÇŠr¤njh Èl¥ò©LfhŒªj, gUîiu - gÇa miuÆidíila, beL M nfh£oil -beoa M¢rhÉdJnfh£oilÆš, tisthŒ - tisªjthÆidíila fU«gUªJ - fÇagUªjhdJ, câ®giw - câuhËwáiwÆid íila, vUit czî - fG»Dzth»a, C‹j£o -Cid aJEfuhJ jÉ®¤J, g¿¤J©z - g¿¤J©z, f©LËW -gh®¤J ËW, ctªj fh£áí« ïJ - k»œªj ÉlK Ä›Él«.

(É-iu.) x£oÆU¤jyhš njhiy `x£L’ v‹wh®. be£lhv‹wh® f¥ã‹¿bah‹wh nah§»Ã‰wÈ‹, “tGit íÇŠá tH‹wjs®nfhL” v‹wh® á‰wf¤âa¤âD«. f©lJ brhšÈa fÉia¡fh£ába‹wh‰nghy¡ f©L ËwÉl¤ij¡ `fh£á’ v‹wh®. c«ik- ïirÃiw. M - M¢rhku« (kuhku«(. cywš - fhŒjš. ïl¥ò©lš- cÇglš, gUîiu - bgU« bghU¡F. nfhL - »is. áiw - áwF.C‹ - jir.

`br«kÂ’ v‹gJKjš `fl v‹gJtiu.

(29 - 36 tÇfŸ)

(g-iu.) br«k¢ áy«ò« - kh¡ftiuiaí«, kufj¥bghU¥ò« - kufjtiuiaí«, ctif - k»œ¢áahš, XUiHf©lbj‹d - XÇl¤â‰f©l fh£ánghyî«, m« - mH»a, FLÄ- áifÆidíila, jHY« - beU¥igí«, ïUŸ Fití« - ïU£T£l¤ijí«, mt© - k»œ¢ánah ndhÇl¤â‰f©lfh£ánghyî«, KistU«gfD« - m¿ahik bfLj‰nfJth»athyhâ¤jidí«, mjÅil nkfK« - nkf¤âidí« k»œ¢áahndhÇl¤â‰f©l fh£ánghyî«, nrÆjœ KsÇí« - átªjïjÊidíila jhkiuiaí«, fhÇjœ Ftisí« - fÇaïjÊidíila Únyh‰gy¤ijí« k»œ¢ánah ndhÇl¤â‰f©lfh£ánghyî«, v›îÆ® - všyhîÆ®¡f©Q«, Ãiwªj - Ãiwªj,

fšyhl«48

br›É bfhŸ- br›Ébfh©l, nkÅÆš - âUnkÅÆš, m©l¥bgUªâuŸ - gšyhÆunfho a©l¤ ijí«, milî - Kiw Kiwna,

fšyhldh® 49

fʤj óÉdhy‹¿ aÂaî⮪j óthY«, áiwí⮪j jhy‹¿aobga®¤J it¤jjdhY«, fhš FªâajdhY« brÉÈÆlk¿ªjhbfhŸf.

Éliy k»œªjÉl Ä›Él«, foªjÉlÄJ, k»œªj ÉlĪÃiy, MÓ®thjŠ brŒjÉl Ä›Él«, bkŒ öshf¡ fh£LÄlÄ›Él«, ghâÇkyiu¥ òidªjÉl Ä¡f‰ghiw Æl«, gh®¤Jk»œªjÉl Ä›Él«, fh‰F¿iaíilaÉl Ä›Él«, Mjyhš,mt® nghÆdbwà ÆJbtd ÉidKoî brŒf. (6)

âU¡nfhitah® 230-« brŒíŸ

e‰whŒ tUªjš

e‰whŒ tUªj by‹gJ - cl‹nghdik nf£L c©k»œnthLËW, Xnuây‹ ã‹nd j‹ njhÊiaÉ£L, v‹idíK‹nd JwªJ,nruhjh® K‹nd C® my® ö‰w mUŠRu« nghÆdhŸ, ïÅahbd§‡d kh‰Wntbdd, e‰whŒ ãÇth‰whJ tUªjhÉwš.mj‰F¢ brŒíŸ;-

ahÊa‹ bk‹bkhÊ t‹kd¥ ngijbah nuây‹ã‹nwhÊia Ú¤bj‹id K‹nd JwªJJ‹ dh®f©K‹ndthÊÆ« _ö® kWf¢br‹ whs‹W khštz§fthÊjª jhd« gy«g ahÇ dUŠRunk.

nfhlhŒ TwÚlhŒ thoaJ.

(g-iu.) ahœ - ahœ (XirÆ ÅašònghY«), ïaš -ïašòila, bkš bkhÊ - bkšÈabkhÊiaí«, tš kd« - tÈakd¤ijíKila, ngij - ngijahdtŸ, X® Vây‹ã‹ - xUbehJky‹ã‹nd, njhÊia - j‹nwhÊia, Ú¤J - É£L, v‹id -v‹id, K‹nd - K‰fhy¤nj, JwªJ - Ú§», ï _ö® - ï«_öÇYŸsh®, kWf - fy§f, J‹dh® f©K‹nd - nruhjh® K‹nd,khš - âUkhš, tz§f - tz§Fjyh‹, m‹W - m‹W, MÊ -MÊia, jªjh‹ - bfhLO¤jtdJ, m«gy« - m«gy¤ij, gÂahÇ‹- gÂahjhiu¥ nghy, mU« - (bršYj‰) mÇa, Ru« - Ru¤ij,br‹whŸ - br‹wilªjhŸ.

(É-iu.) ïÅ ba§‡d kh‰Wnf‹ v‹gJ vŠáËwJ.behJky‹ - mayh‹. nruhjh® - gift®. nfhlhŒ - brÉȤjhŒ.ÚlhŒ - e‰whŒ. _ö® - MFbga®. MÊ - r¡fu«. ï‰br¿¡f¥g£lã‹d®¥ guhKf¤j bs‹gjid cl‹ nghdã‹d Uz®ªjhshfÈ‹`v‹id K‹ndJwªJ’ thÊ - mirÃiy. bkŒ¥ghL« gaD« mit.

fšyhl«50

7. neÇiraháÇa¥gh

bgho¤jU« ghjá‹ Kiy¡bfho klªijaŸkÂÄË® bgU§f£ »ikfh¥ bg‹dÉʤJÊ ÉʤJ kl§FÊ al§»í«j‹idË wˤj bt‹idí bkhUîf

5 g‹k¡ fy‹f Sl‰fH fˤbjd¢R‰WL¤ njh§»a thaKª Jw§FfãÂKf kŠiP brUKf¤ njªâa_ÉU âUKf¤ bjhUnt yt‰FthDw ÃÄ®ªj kiy¤jiy K‹¿š

10 kdt klªij bt¿ah£ lhs‹nt‹kf‹ Fw¤â khkâ Kânah®bjh©lfª Jit¥g KU»a§ fw§fxU§Ftª âikah tU§fl‹ K‰¿aã‹d®Ã‹ nw‰wif¤ jhiaí« ãiH¡Ff

15 fUªjiy¢ rhÇif br›thŒ¥ gR§»ËöÉaª njhifbtŸ nshâkª bjhlUiHïitíl Å‹gK bkhUtÊ ÆH¡FfnrÆj Êyt¤ JilfhŒ¥ gŠád«òifKǪ bjGªbjd É©z¤ jyku¡

20 FiHbgho TitƉ áiwáiw ÔªjgUªJkhª ijí« gh®¥òl‹ wtHcilft£ nlhik ía®áid ÆU¡F«tisf£ Tif ka§»thŒ FHwMirƉ wÂah tH‰gá j¡f¡

25 fhËK‹ fhtš fh£oit¤ njF«FÊf£ fU«ngŒ kfîf© K»œ¥gntKl‰ á‹d« btŸËil bj¿¥gbeLªjh£ F‰¿iy thifbe‰ bwhÈ¥g¤âirË bwHhJ jH‹Kfª nj¿¢

30 RliyƉ Niw ÆilÆil ao¡F«nguH‰ fhÅD ehLbk‹ Ds¤âD«bkhUgh‰ gR§bfho Ãiwgh£ lau¥ghÇl§ FÅ¥g thoa bgUkh‹itaf¤ JUÉd® kyuh t¿Éid¥

35 òyÅiu kiw¤j òz®¥gJ nghy¡FË®bfh© Liwíª bjËÚ® thÉia

fšyhldh® 51

tŸisbr§ fky§ fŸsÉ Hh«g‰ghril kiw¡F§ Tl‰ bgUkh‹brªjhŸ ÉL¤Jiw aªj®f l«ÄD

40 _th¤ jÅÃiy¡ »UtU nkhUÆ®ïu©lbld¡ fit¤ješ yh©lU njhÊia¢brUÉG Ä¢ira® jkJlš bg‰wï‹òf nzh¡fh ÉašgJ nghykU§Fã ndh¡fh bjhU§FÉ£ lyf¥

45 bghUªâa bj¥go íŸs«mUªjH‰ Ru¤â byhUtd‹ bgL¤nj.

bgho¤ jU«ghj - xUt d‹bgL¤nj. gFâ - cl‹ngh¡F.Jiw - cl‹nghdiknf£L© k»œnthL ËW Xnuây‹ ã‹ndnghdhŸ. ïÅ ahbd§‡d kh‰Wnf bdd¥ ãÇth‰whJ e‰whŒtUªjš.

kÂÄË® bgU§f£ »ikfh¥ bg‹d.

(2-tJ tÇ)

(g-iu.) ïik - ïikahdJ, k ÄË® - (ÉʤjÉl¤âšÉʤJ« ÉÊahjl§»dÉl¤â yl§»í«) kÂÉs§F«,bgU§f£F - bgÇaf©nz, fh¥bg‹d - fh¤jJnghy.

(É-iu.) fh¥ò - bga®¢á És§fhJËw bjhʉbga®. f£F- cUòka¡f«.

`bgho’ v‹gJKjš `xUîf’ v‹gJtiu.

(1 - 3 - 4 tÇfŸ)

(g-iu.) bgho¤J mU«ghj - njh‹¿ btË¥glhj,á‹Kiy¡bfho - KiyÆidíila bfhonghYŠ á¿a,klªijaŸ - klªij, ÉʤJÊ ÉʤJ« - ÉʤjÉl¤âš ÉʤJ«,ml§FÊ ml§»í« - JÆ‹wÉl¤â‰ WÆ‹W«, j‹id - j‹id,ËW - Ú§fhJËW, mˤj - fh¤j, v‹idí« - v‹idí«, xUîf- Ú§Fthshf.

(É-iu.) bghUsil ítik¡F§ bfhŸf. c«ik -áw¥ò«ik. ïJ xUtƉ nghÈítik.

`g‹kÂ’ v‹gJKjš `Jw¡Ff’ v‹gJtiu.

(5 - 6 tÇfŸ)

(g-iu.) clš - clyhdJ, g‹k fy‹fŸ - (g¡fŠ NœªJnk«g£l) gykÂfisíila Mguz§fS¡F, mHF mˤbjd- mHfˤjh‰nghy¤ jhDÚ§fh jHfˤj È‹¿, R‰WL¤J -g¡fŠNœªJ, X§»a - nk«g£l, MaK« - MabtŸs¤ijí«,Jw¡Ff - Ú§Fthshf.

fšyhl«52

(É-iu.) c«ik - áw¥ò«ik. ctikailia¥ bghUS¡F«bghUsilia ítik¡F§ bfhŸf. ïJ ctik¤ njh‰w¤ â‹tif.mHfˤjš - mHFbrŒjš. Ma btŸs« - Ma¡T£l«.

`ãÂKf«’ v‹gJKjš `ãiH¡Ff’ v‹gJtiu.

(7 - 14 tÇfŸ.)

(g-iu.) ãÂKf« - ãÂKfbk‹D« ahidÆidí«,kŠiP - kÆÈidí«, _ÉU âUKf¤J - MWKf¤âidí«,brUKf¤J Vªâa - ngh®Kf¤bjL¤j, xU ntyt‰F - x¥g‰wntÈidíKila FkuD¡F, thDw ÃÄ®ªj - thdsî Ka®ªj,kiy¤jiy K‹¿š - kiy¤jiyah»a K‰w¤â‹ f©, kdîmÂklªij - kdtªj klªijí«, btËah£lhs‹ - bjŒtnk¿ ahLktD«, nt‹kf‹ - ntyD«, Fw¤â - f£L É¢áí« ,khkâ Kânah® - ÄFªj kâÆidíila KJbg©oU«, bjh©lf«Jit¥g - KuR KH§f, KU»a« fw§f - bt¿ah£L¥ giw KH§f,xU§F tªJ - nru¡To, ïikah mU§fl‹ - (k¿aW¤j‹ KjÈa)RU§fhj óir, K‰¿a ã‹d® - Ko¤j ã‹d®, Ënw‰w - Ënw‰w,if¤jhiaí« - brÉȤjhiaí«, ãiH¡Ff - j¥òthshf.

(É-iu.) ãÂKf« - KUf‰ FǤjh»a ahid. “nría®ãÂKf _®ªj” v‹W gÇghlÈD«, “xlh¥ó£if¥ ãÂKf«thœ¤â” v‹W âUKUfh‰W¥gilÆD§ T¿dh®; ãÂKf kh»akÆbyÅDkh«. “thQjwh‹KUF bkŒªÃÖï” v‹wh® bt©ghkhiyÆD«. ã‹dlj bg‰wbt‹W« ghl«. c«ik - áw¥ò«ik.kiy¤jiy - kiyÆD¢á. kdî - m¡FkÂ. bt¿ - Mntr«.bjh©lf« - F¿ŠáÃy¥giw. k¿ - ML.

`fUªjiy’ v‹gJKjš `ïH¡Ff’ v‹gJtiu.

(15 - 17 tÇfŸ)

(g-iu.) fUªjiy - fÇa jiyÆidíila, rhÇif -ehfzthŒ¥òŸS«, br›thŒ - átªj thÆidíila, gR§»Ë -gáa »Ëí«, m« - mH»a, öÉ - öÉÆidíila, njhif - kÆY«,btŸ Xâk« - btŸisa‹dK«, ciH - khD« M»a, ïitíl‹bjhl® - ït‰WlD©lh»a, ï‹gK« - ï‹g¤ijí«, xUtÊïH¡Ff - xUtÊ ÆH¥ghshf.

(É-iu.) bjhl® ï‹gbk‹f. c«ik - áw¥ò«ik.v©Q«ikfŸ bjh¡fd. öÉ - N£L; “öÉkŠiP e‹kz«òF¤J«” v‹wh® áªjhkÂÆD«. ehfzthŒ¥ òŸS¡F¥ óitba‹W bkhUbga®. njhif - MFbga®.

fšyhldh® 53

`nrÆjœ’ v‹gJKjš `myku’ v‹gJtiu.

(18 - 19 tÇfŸ)

(g-iu.) nrïjœ - brtªj óÉidíila, ïyt¤J -ïytku¤â‹, cilfhŒ - bto¤jfhÆDŸ, gŠád« - gŠR¡ T£l«,òif KǪJ vGªbjd - jHÈ‹f© c©lh»a òifíilªbjGªjh‰nghy, É©z¤J - Mfha¤âš, myku - RHy.

(É-iu.) É©z¤J v‹gâš m¤J¢rhÇia. mykuv‹gj‰F¥ gFâ mykh.

`FiH’ v‹gJKjš `jtH’ v‹gJtiu.

(20 - 21 tÇfŸ)

(g-iu.) FiHbgho - ïiyfǪj, TitÆ‹ áiw - TitÆ‹g¡f¤âš, áiw Ôªj - áwFfŸ fǪj, gUªJ« Mªijí« - gUªJ«Mªijí«, gh®¥òl‹ jtH - j¤j« FŠRfnshL jtH.

(É-iu.) FiH - jËUkh«. bghojš - fÇjš. Tit - X®ku«. Ôªjdbtd¥ ghlkhÆ‹ Ôªjdth»a bt‹f.

`cil’ v‹gJKjš `FHw’ v‹gJtiu.

(22 - 23 tÇfŸ)

(g-iu.) cilft£L - ãsªj ft£oidíila, xik -xikku¤â‹, ca® áid ïU¡F« - ca®ªj »isfËÈU¡»w, tisf© Tif - tisªj f©fisíila TiffS«, ka§» - ka§»,thŒ FHw - thŒ FHwh Éf.

(É-iu.) c«ik ïwªjJ jæïa bt¢rî«ik. cy®áidba‹W« ghl«. ïj‰F cy®ªj »isba‹gJ bghUŸ.tisf© - t£lkh»a f©.

`Mir’ v‹gJKjš `bj¿¥g’ v‹gJtiu.

(24 - 27 tÇfŸ)

(g-iu.) MirÆ‹ - Mirnghy, jÂah - jÂahj, mHš gáj¡f - gáah»a beU¥ig¤ j¡F«go, fhË K‹ - fhË¡bfânu,fhtš fh£o it¤J - fhtyhf¡ fh£oit¤J, VF« - ngh»‹w, FÊf© - Fʪjf©fisíila, fU«ngŒ - fÇa ngÆdJ, kfî -ãŸisfŸ, f© K»œ¥g - f©iz _L«go, nt« clš á‹d« -ntthËw ãz¤âDl‰ á‹d§fŸ, btŸËil bj¿¥g -btËahÄl¤âš bj¿¥g.

(É-iu.) MirÆ‹ - v‹gâš ï‹ IªjDUò, x¥ò¥ bghU£L.fL«ngŒ v‹W« ghl«; ïj‰F¡ fLikah»a ngba‹ Wiu¡f.

fšyhl«54

beLªjhŸ F‰¿iy thifbe‰ bwhÈ¥g.

(28-tJ tÇ)

(g-iu.) beLªjhŸ - beoajhËidí«, FW ïiy - F¿aïiyÆidíKila, thif - thifku¤â‹, be‰W xÈ¥g -be‰WfbshÈ¡f.

(É-iu.) be‰W - K⮪Jy®ªjfhŒ.

`âir’ v‹gJKjš `bgUkh‹’ v‹gJtiu.

(29 - 33 tÇfŸ)

(g-iu.) RliyÆš - ïLfh£oš, Niw - RHšfh‰W, âirËW vHhJ - âirfËÅ‹bwHhkš, jH‹ KfªJ - m¡»Åiabkh©Lbfh©L, V¿ - ca®ªJ, ïilÆil mo¡F« - É£L É£L¢RHY«, ng® mHš fhÅD« - bgÇa mH‰fh£oD«, ehL« -j‹id¡fUJ«, v‹ cs¤âD« - v‹DŸs¤âD«, xUghš -ïl¥ghf¤âÈU¡F«, gR§bfho- gáabfho nghšthŸ, Ãiwgh£lau - Ml‰nf‰w bt©Liw¥ gh£il¥ghl, ghÇl« FÅ¥g- ójfz§fshl, Moa bgUkh‹ - eo¤j bgUkh‹.

(É-iu.) mau FÅ¥g v‹D« brabtbd¢r tL¡F Moabt‹gj‹ KjÅiybfh©L KoªjJ. Ãy¥bga® bfh©lJ. Kf«bjÇ¥g v‹W« ghl«. mo¡F«fh‹ vdî«, fhÅD« cŸs¤âD«Moa vdî« ïiaí«.

`itaf¤J’ v‹gJKjš `bgUkh‹’ v‹gJtiu.

(34 - 38 tÇfŸ)

(g-iu.) itaf¤J cUÉd® - óÄÆl¤J¥ ãw¡Fk¿ÉidíilahuJ, ky® M m¿Éid - fšÉnfŸÉfsh‹ ky®¢áahfh Ëw m¿Éid, òy‹ Ãiu kiw¤j - gŠrÉla§fŸbtË¥glhJ kiw¤j, òz®¥gJnghy - kha«nghy, thÉ -jlhf§fËš, FË®bfh©L - FË®¢ábfh©L, ciwí« - ciw»‹w,bjËÚiu - bj˪jÚiu, tŸis - tŸis¡bfhoí«, br§fky« -átªj jhkiukyU«, fŸ mÉœ - kJÉÇah Ëw, M«gš - mšÈkyU«, ghril - (ït‰¿‹) gáa ïiyí«, kiw¡F« - bjÇahJkiw¡F Älkh»a, Tlš bgUkh‹ - kJiu¥bgUkhDila.

(É-iu.) ky® - Éidkh¤âiuahŒ ËwJ. Mt¿î - Éid¤bjhif. kiw¡F« v‹D« bgabu¢r« Tlš v‹D« Ãy¥bga®bfh©lJ. òz®¥gJ v‹gâš mJ gFâ¥bghUŸ ÉFâ. jhkiuM«gš v‹gd MFbga®fŸ.

fšyhldh® 55

brªjhŸ ÉL¤Jiw aªj®f l«ÄD«.

(39-tJ tÇ)

(g-iu.) brªjhŸ ÉL¤J - átªj âUtoiaÉ£L, ciw -thœ»‹w, mªj®fŸ j«ÄD« - m¿Éšyh®j«ÄD«.

(É-iu.) bgUkhDilajhŸ vdÉiaí« mªj® -(Phd¡f©Âšyhj) FUl®. j« - rhÇia.

`_th’ v‹gJKjš `njhÊia’ v‹gJtiu.

(40 - 41 tÇfŸ)

(g-iu.) _th - (fUk¤â ÈUtU bkhUt®¡bfhUt®) Kªjhj,jÅ Ãiy¡F - x¥g‰w Ãiyahš, ïUtU« - ïUtUÆU«, X® cÆ®ïu©L vd - XUÆbu‹D«go clÈu©lhf, fit¤j - bg‰wjdhštªj, ešyh©lUŸ - ešy fhtšbrŒj, njhÊia - gh§»iaí«.

(É-iu.) jÅÃiy¡F - cUòka¡f«, áw¥ò«ik bjh¡fJ.jhGnkhUÆuhÆD« ï‰br¿¡f¥g£l ã‹d® guhKf¤jsh jÈ‹e‰whŒ KjÈnahiu K‹nd JwªjikÆ‹, njhÊiaí«,ã‹ndÉ£lfybt‹wh‹. c«ik - áw¥ò«ik. mu©lU njhÊiaba‹W« ghl«; ïj‰F¡ fhtyhÆUªj gh§»ia ba‹Wiu¤J¡bfhŸf.

`brU’ v‹gJKjš `nghy’ v‹gJtiu.

(42 - 43 tÇfŸ)

(g-iu.) brUÉG« ï¢ira® - ngh®¡fs¤â‰ bršY«ÉU¥gKilat®, jkJ clš bg‰w - jkJ cl«ò bg‰wjdhšc©lh»a, ï‹òfŸ - ï‹g§fis, neh¡fh ïašònghy -ghuh£lhj ïa‰ifnghy.

(É-iu.) ngh®¡fs¤âš bršYj‰F¡ fhuzkh»a m‹ãd®jh« clš bg‰wjdhš tªj ï‹g§fis neh¡fhj ïašònghybt‹f. cl‰bg‰wÉ‹g« - k¡fŸ bkŒÔ©lš Kjyh»a ï‹g«.brU - ngh®, mJ mjidíila ïl¤â‰ fhÆdikahš MFbga®.clš - khÅlnjf«. ïašgJ v‹gâš mJ gFâ¥bghUŸ ÉFâ.

kU§Fã ndh¡fh bjhU§F É£L.

(44-tJ tÇ)

(g-iu.) kU§F neh¡fhJ - g¡f«ghuhJ, xU§F - v§fnshLTl, ã‹É£L - ã‹ndÉ£L.

fšyhl«56

xUt d‹bgL¤J.

(46-tJ tÇ)

(g-iu.) xUt‹ m‹ò vL¤J - xnuâydJ m‹ignk‰bfh©L.

(É-iu.) Vây‹ - mayh‹.

`mfy’ v‹gJKjš `Ru¤âš’ v‹gJtiu.

(44 - 46 tÇfŸ)

(g-iu.) mU« - bršYj‰fÇa, jHš Ru¤âš - beU¥ò¥nghY« ghiyÃy¤âš, mfy - bršy, cŸs« bghUªâaJ -kdbkhUĤjJ, v¥go - v›thW.

(É-iu.) ïÅah‹ v›thW M‰Wnt‹ v‹gJ ïirba¢r«.nghy mfy vd ïiaí«.

klªij v‹id Ú§Fthshf, mJt‹¿ Ma¤ij Ú§Fthshf, mJt‹¿¢ brÉÈiaí« j¥òthshf, mJt‹¿¥ óit KjÈat‰¿dhY©lh»w ï‹g¤ijí ÄH¥ghshf, mJ t‹¿¤ njhÊiaí« É£LxUtd‹ig nk‰bfh©L, ghiyƉ bršy kd« bghUªâabj¥go,ïÅ ba§‡dkh‰Wnt‹ vd Éid Koî brŒf. (7)

âU¡nfhitah® 264-« brŒíŸbryî ÃidªJiu¤jš

bryî ÃidªJiu¤j by‹gJ - tiuîl«glhik Æ‹, njhÊjiykfndhL òyªJ Tw¡nf£L, m¡F¿¥g¿ªJ, ï¡fšyjÇ‹f©Ú®tªjth bw‹ndhbt‹W Édîthiu¥ bg‰bwkhÆ‹,ï¤j‹ikiaíil¤jh»a ïUË‹f© ah« mtUiH¢ nrwyÇj‹W,br‹nwkhÆD«, m›thW brhšYth Çšiybad¤ jiykfŸbryîÃidªJ TwhÉwš. mj‰F¢ brŒíŸ;-

tšáÆ bd©F ts®ò‰ wfHkš F«ÄUŸthŸ¢brštÇ j‹Wk‹ á‰w« gytiu¢ nruy®ngh‰bfhšfÇ Óa§ FWfh tifão jhÅil¢bršfšyj bu‹tªj thbw‹ gt®¥bg¿‰ fh®kÆny.

gh§» beU§f¥ gÂbkhÊ bkhʪJnj§fkœ áy«g‰F¢ áiw¥òw¡ »sÉ.

(g-iu.) fh® kÆny - fh®fhy¤J kÆiybah¥ghŒ, á‰w«gytiu - á‰w«gytiu, nruy®nghš - nruhjhiu¥ nghy tUªj,Óa« - á§fkhdJ, bfhš fÇ - bfhiy¡fÇia, FWfh tif -br‹wizahjt©z«, ão - bg©ahid, jh‹ - jh‹, ïilïu©l‰FÄilna, brš - br‹W òF«, fš - f‰fŸ Ãiwªj, mj®-tÊÆš, tªjthW - Ú® tªjthW, v‹ - v§‡nd, v‹gt® - v‹W

fšyhldh® 57

brhšYthiu, bg¿‹ - bg‰nwkhÆ‹, tšáÆ‹ - (FW«ãah»a)czî (fhuzkhf), v©F - fuo, ts® - ts®ªJa®ªj, ò‰W - ò‰iw,mfH - mfHhÉg, kšF« - ÄfhËw, ïUŸthŒ - ïUË‹f©, bryî- mtÇUªjtÊ¢ nrwš, mÇJ m‹W - mÇj‹W (bršntkhÆDk›thW brhšYthÇšiy), v‹wthW.

(É-iu.) brštÇbj‹gJ - bršîÊ¡f bz‹gJnghybkŒp‰ Wl«gLbkŒ. bršybt‹gJ fil¡FiwªJ ËwbjÅDkikí«. k‹ - xÊÆir¡f© tªjJ. fšyj® - f‰f©zj®.fšyjÇbd‹gJ ghlkhÆ‹ tªjth bw‹bdd xUbrhš tUɤJiu¡f. gÂbkhÊ bkhʪbj‹gjid bkhÊabtd¤ âǤJáiw¥òw¡ »sÉah Ɖbwd bthU brhš tUɤJiu¡f. áiw¥òw¡»sÉahƉbwdnt, áiw¥òwkhjš F¿¤jhsšy bs‹gJ bg‰wh«.ïit Æu©l‰F« bkŒ¥ghL mGifia¢ rh®ªj ÉËtuš, ga‹ mJ.

8. neÇiraháÇa¥gh

cÆ®òFŠ r£lf KÊbjhW KÊbjhW«gHÉid òFªj ghlf« nghyKâ®òaš FËW bkGkiy ò¡ff£Lil¢ NUlš fhk§ bfh©L

5 g‰¿í£ òFªJ gR§flš f©LkhbthL§ bfh‹w kÂbeLª âUntšnrty§ bfhonah‹ fhtšbfh© oUªjF‹w KL¤j Tly« gâÆiwbjhl®ªJÆ® t›Éa Él§bfG Äl‰nwh‹

10 ò©Âaª jiH¤j K‹ndh® ehËšïUÉu ÅÄ®¤J¥ òÇbthL nr®¤J¡FiHíl‰ wiyÉÇ if¤âÇ fw§fbthUÉu‰ bw¿¤J ikÉu‰ FɤJ«bgUth bahUKf¥ glf« bgU¡f¤

15 jlhîl Y«g®¤ jiybgW KHteh‹Kfª j£o eLKf Ku¥gbthUthŒ âwªJ£ fo¥òlš Éá¤jršyÇ a§if¤ jiyÉu‰ wh¡f¡faªjiy aobad¡ fÆwik if¤âÇ

20 ÆUÉu Ya®¤â¢ brUÃiy Æu£lÉUjiy Fɪj be£Ll‰ w©QikbahUKfª jhœ¤â ÆUfo¥ bghÈ¥g¤

fšyhl«58

âUky buGâa tiuÆU g¤ijªj§FÉ Æu©ou© liz¤JÉ s®ÃÖï

25 K«Kf¡ faYl‹ kÆ®¡fÆW Éá¤jfšy tl¤âuŸ Éu‰wiy fw§fku¡fh y‹d bthUthŒ¡ nfhijKf¤âDª j£l _¡»Dª jh¡fehoU KÅt®¡ fhoa bgUkh‹

30 ¿Uto Édth¡ fUîiw kh¡fbzŠáD§ flªJ éltš Èuɉbršyî KÇaª njhÊ Ãšyhbj«bk⮥ ã‹¿ ÆUªbj⮥ g£LkiwtÊ bahGfh k‹dt‹ thG«

35 gÊeh£ lh®ªj ght« nghy¢nru kiw¤j TÇU zLehsÇ≠nghªjÅ bu‹nwh®bgÇâ‹ thŒik bt‰gʼn bg¿nd.

`cÆ®’ v‹gJKjš `òFªJ’ v‹gJtiu.

(1 - 5 tÇfŸ)

(g-iu.) cÆ® òF« - cÆ® bghUªJj‰ »lkh»a, r