DAY 2009’un ANLAMI VE ÖNEMİ GALİLEO GALİLEİ’nin

HAYATI

GALİLEO

GALİLEi

•

Galileo 15 Şubat 1564'te İtalya’nın Toskana bölgesindeki Pisa

şehrinde, döneminin tanınmış

müzisyenlerinden, Vincenzo

Galilei'nin

altı çocuğundan biri olarak dünyaya geldi.

•

Galileo, ilk öğrenimini Floransa'da tamamlamasının ardından 1581 senesinde Pisa

Üniversitesi’nde tıp

öğrenimine başladı.

•

Mali durumu yüzünden okulu bırakmak zorunda kalan Galileo, 1583

senesinden itibaren

matematiğe yöneldi ve bu konudaki çalışmalarıyla 1589'da Pisa'da

profesör oldu.

•

Galileo 1609'da Hollanda’da teleskobun icat edildiğini öğrendi.

•

Ardından kendisi daha gelişmiş

bir

teleskop üretti ve bunu astronomi gözlemlerinde kullandı.

•

Galileo’nun yaptığı

teleskoplar ve yön bulma-hesap aletlerinden örnekler.

•

Astronomi gözlemlerinde teleskobun kullanılmasını

başlatan Galilei, 1609-1610 yıllarında bir dizi buluş

gerçekleştirdi.

•

Ay

yüzeyinin sanıldığı

gibi düzgün değil girintili çıkıntılı

olduğunu buldu.

Galileo’nun çizdiği Ay resimleri

Günümüzde çekilmiş

bir Ay fotoğrafı

•

Yıldız kümeleri

gözlemleri yaptı.

Galileo’nun çizdiği Pleides

Galileo’nun çizdiği Orion kuşağı

Pleides

Orion kuşağının görünümü

•

Samanyolu Gökadası’nın birçok yıldızdan oluştuğunu buldu.

Samanyolu

•

Jüpiter'in uydularını

keşfetti. Galileo’nun çizdiği Jupiter

ve uyduları

Jupiter’in

4 büyük uydusu

•

Venüs'ün evrelerini gördü.

•

Satürn'ü

gözlemledi. Satürn’ün halkasını uyduları

zannetti.

Jkk

•

Güneş'i de gözlemleyen ve Güneş

üzerinde

bulunan gölgelerin leke olduğunu kanıtlayan Galileo, bunların ne Merkür'ün Güneş'in önünden geçerken oluşan gölgesi ne de Güneş

ve Dünya

arasında bulunan küçük gökcisimlerine ait olmadığını

ortaya koydu.

•

Astronomi alanında yaptığı

buluşlarını

1610'da “Sidereus Nuncius” (Yıldızların Habercisi) adlı

kitabında kaleme aldı. Bu kitap çok ilgi uyandırdı. Bu sayede Floransa'da saray matematikçisi oldu.

•

1611'de Roma'ya giden ve oradaki Bilim Akademisi'ne üye olan Galileo, Floransa'ya

dönüşünde hidrostatik üzerine birçok profesörün itirazına sebep olan kitabını

ve 1613 yılında da,

güneş

lekeleri üzerine yazdığı

eserini yayınladı.

•

Kopernik

sistemini açık bir şekilde savunduğu bu eser yüzünden papazların ağır baskısına maruz kalan Galileo, 1615'te iddiasını

müdafaa etmek amacıyla Roma'ya gitti. 1616'da Papa V. Paul tarafından kitaplarını

tetkik için bir komisyon kuruldu. Bu komisyon

Galileo'nun kitaplarını

yasaklamadı. Sadece Dünya'nın döndüğü iddiasından vazgeçmesini istedi.

•

Galileo, bir müddet bilimin pratik yönüne döndü, mikroskobu

geliştirdi. Ancak 1618 yılında üç

kuyruklu

yıldızın keşfedilmesiyle kiliseyle karşı

karşıya kaldı. Arkadaşının Sekizinci Urban olarak Papa seçilmesinden cesaret alarak yazdığı

"İki Kainat Sistemi Üzerine

Konuşmalar" adlı

eserini 1632'de yayınladı.

•

Bunun üzerine Galileo, Roma’ya çağrıldı

ve Engizisyon mahkemesine çıkarıldı. 1633'te bu kitap yasaklandı

ve

Galileo Kutsal Engizisyon'ca müebbet hapse mahkum edildi.

•

Müebbet hapis cezası

kendi evinde göz hapsine çevrildi. Yetmiş

yaşında hapsedilen Galileo kör oldu ve 1642

yılında hayatını

yitirdi.

•

Ölümünden sonra değeri anlaşılan Galilei'nin

tüm yapıtları

ilk olarak 1842-56 arasında Galilei

uzmanı

Antonio

Favaro'nun

derlediği Le

Opera di Galileo Galilei

adıyla

yayımlanmıştır.

•

Galileo’nun yaptığı

gözlemlerden elde ettiği bulgular,

özellikle astronomi bilimine

önemli katkılar sağlamıştır.

•

Galileo’nun teleskopla yaptığı ilk gökyüzü

gözleminin 400.

yıldönümü

olması

nedeniyle Uluslararası

Astronomi Birliği

(IAU) 2009 yılını, Galileo Galilei’nin

Dünya Astronomi

Yılı

olarak ilan etti.

•

UNESCO ve Birleşmiş Milletler de bu çağrıya ortak

olarak, 2009 senesini Dünya Astronomi Yılı

(DAY 2009)

olarak kabul etti.

•

"Evren sizi bekliyor…" çağrısıyla DAY 2009’un en önemli amaçları;–

2009 yılı

boyunca bütün Dünya’da halka açık konferanslar,

seminerler, belgesel gösterimleri, gökyüzü

gözlemleri ve yıldız partisi gibi etkinliklerle dileyen herkesin astronomiyle kaynaştırılması,

–

Astronomi bilimindeki gelişmelerin paylaşılması,–

Toplumun genelinde bilimsel bilincin geliştirilmesi,

–

Bilim eğitiminin iyileştirilmesi ve desteklenmesi, –

Gökyüzüne ve dolayısıyla doğaya olan ilginin ve merakın arttırılması

–

Bilim insanları

arasındaki cinsiyet dengesinin teşvik edilmesidir.