Betalingsverkeer via IBAN en SEPA

Gaston Aussems – Programmabureau SEPA DNB

ICT Financials – 29 november 2012

Agenda

1. Wat is SEPA?

2. Hoe migreren we in Nederland?

3. Wat is de impact van SEPA?

4. Hoe pakt u het aan?

2 Kluwer

SEPA harmoniseert de interne betaalmarkt

- Logische voltooiing Euro markt

- Naast uniforme munt en betaalkaart ook uniform giraal

betalingsverkeer in EU

- Grote verschillen in tussen landen

- Kosten, verwerkingstijden, rechten/plichten betalers en ontvangers

- Bevorderen concurrentiekracht Europese economie

- Standaardisatie

- Schaalvergroting

SEPA harmoniseert de interne betaalmarkt

Binnen de Single Euro Payments Area kunnen consumenten en bedrijven met

één rekening en één set betaalmiddelen met hetzelfde gemak naar Nederlandse

en naar buitenlandse rekeningen betalen.

SEPA realisatie kent drie pijlers

- Wetgeving

- Payment Services Directive

- Verordening einddata

- Betaalproducten

- SEPA Credit Transfer

- SEPA Direct Debit

- Standaarden

- IBAN

- ISO20022 XML

Producten

Wet- geving

Stan- daarden

Agenda

1. Wat is SEPA?

2. Hoe migreren we in Nederland?

3. Wat is de impact van SEPA?

4. Hoe pakt u het aan?

6 Kluwer

Infrastructuur

gereed voor

massale migratie

Aanpassen infrastructuur aan eisen Europese betaalmiddelen

Publiekscampagne

Communicatie vanuit koepels, intermediairs, banken

1-10 1-3 1-7

Pakketten aanpassen

Ondersteuning migratie gebruikers

Software-leveranciers

Communicatie

Banken

Ondersteuning migratie gebruikers

Grootzakelijke SCT gebruikers

Kleinzakelijke SCT gebruikers

Consumenten

Grootzakelijke incassanten

Kleinzakelijke incassanten

Early movers

Early movers

Toenemend gebruik IBAN

Early movers

Early movers

Massale migratie

Massale migratie

Massale

migratie

Massale migratie

Specificaties

basisassortiment

zakelijke

gebruikers

SDD aangepast aan

consumenten-

beschermingseisen

1 februari:

einddatum migratie

naar SCT SDD

2012 2013 2014

SCT SDD

Mo

ge

lijk g

eb

ruik

va

n n

ich

ep

rodu

cte

n n

a e

ind

da

tum

Organisatie: Nationaal migratieplan

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

SCT SDD

al over sep-12 okt-12 nov-12 dec-12 jan-13 feb-13 mrt-13 apr-13 mei-13 jun-13 juli-13 aug-13 sep-13 okt-13 nov-13 dec-13 jan-14

Migratie grootzakelijke gebruikers volgens

Migratieplan

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

SCT SDD

al over sep-12 okt-12 nov-12 dec-12 jan-13 feb-13 mrt-13 apr-13 mei-13 jun-13 juli-13 aug-13 sep-13 okt-13 nov-13 dec-13 jan-14

Planningen migratie grootbedrijf en publieke

instellingen

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

SCT SDD

al over 2012 Eerste helft 2013 Tweede helft 2013 Begin 2014

Migratie kleinzakelijke gebruikers volgens

Migratieplan

Planningen migratie MKB

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

SCT SDD

al over 2012 Eerste helft 2013 Tweede helft 2013 Begin 2014

Migratieratio SCT Nederland en Europa

Migratieratio SEPA Credit TransferPercentage van totaal aantal overschrijvingen

Bron: ECB en banken

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

2008 I 2008 II 2008 III2008 IV 2009 I 2009 II 2009 III2009 IV 2010 I 2010 II 2010 III2010 IV 2011 I 2011 II 2011 III2011 IV 2012 I 2012 II

Eurogebied Nederland

2,1%

29,6%

13

Algemeen (1)

- Communicatie lijkt het gewenste effect richting bedrijfsleven te

hebben

- Bedrijven komen in actie! Grootbedrijf volledig aan de slag

- Steeds meer commerciële aanbieders op het gebied van SEPA

inclusief aanbod van (volledige) conversie services

- Bewustzijn SEPA/IBAN nu op ruim 90% en dus sterk toegenomen

- Sentiment is neutraal tot licht positief (sentiment bedrijven wordt iets meer negatief)

Algemeen (2) / 6e SEPA-migratiemonitor

resultaten afgezet tegen 4e en 5e monitor

- MKB bekendheid SEPA gestegen van 20% naar 44% nu 59%

- Middelgrootbedrijf gestegen van 64% naar 81% nu 99%

- Voorbereidingen MKB: meeste nog niet begonnen (SCT 70%, was 85%)

- Middelgrootbedrijf: 5e meting meeste niet begonnen, nu uitzoeken/impactanalyse

- Grootbedrijf: 5e meting uitzoeken/impactanalyse, nu requirements/uitvoering

- Meeste publieke instellingen bezig met requirements/uitvoering

- Meeste gemeenten bezig met uitzoeken/impactanalyse

- Softwarebedrijven was in de 4e en 5e monitor vrijwel gelijk:

- 36% klaar SCT, nu in de 6e: 43%

- 29% klaar SDD, nu in de 6e: 35%

14

Agenda

1. Wat is SEPA?

2. Hoe migreren we in Nederland?

3. Wat is de impact van SEPA?

4. Hoe pakt u het aan?

15 Kluwer

Overschrijving – SCT

Overschrijving (binnenlands)

Grensoverschrijdende overschrijving (in euro’s, binnen Europa)

Europese overschrijving

• IBAN naast huidige (nationale) overschrijving; wordt omgezet naar primair IBAN

• Ondersteuning bij invullen / aanvullen BBAN IBAN (afbouwen na migratie)

• Adresboek wordt door de bank omgezet naar IBAN

• ISO–standaard remittance information beschikbaar (modulus – 97 proof)

Acceptgiro

Overschrijving – SCT

Wordt SEPA proof , blijft tot 2019, maar vergt aanpassingen

Eenmalige incasso; machtiging papier / telef.

Doorlopende incasso; machtiging papier / telef.

Europese incasso; machtiging papier

• Eenmalige incasso en kansspelincasso zonder stornorecht vervalt

• Telefonisch machtigen vervalt

• Aanvullende bescherming consumenten; inzet is behoud efficiency/effectiviteit

Incasso – SDD

Zakelijke incasso varianten Zakelijke Europese incasso

Huidige praktijk van machtigen via internet

eMandate; (papierloos) machtigen via internet

• eMandate zal tijdens de migratieperiode niet gerealiseerd kunnen worden

• Geplande oplossing beschikbaar medio 2015 op basis van iDEAL mechanisme

Incasso en iDeal/Finbox

iDEAL/Finbox afgehandeld via Nederlandse overschrijving

iDEAL/Finbox afgehandeld via Europese overschrijving

Drie belangrijkste impactgebieden

• IBAN

• Mandaten

Data

• Betaalstromen

• Mandaatbeheer

• Rapportages en reconciliatie

Processen

• ISO 20022 XML berichtenstandaard

Klant-bank interface

Dataconversie – IBAN

- IBAN verplicht in SEPA betaalinstructies naar bank

- IBAN max. 34 posities; in NL 18 posities

- BIC niet meer nodig (afhankelijk van bank mogelijk eerder)

- na 1/2/2014 voor binnenlandse betalingen

- na 1/2/2016 voor buitenlandse betalingen

- Conversie via: www.ibanbicservice.nl

- Hou rekening met:

- Vele plaatsen waar rekeningnummer voorkomt

- Aanpassing brieven, formulieren, schermen

- Uniciteit IBAN, niet van ‘oude’ rekeningnummer in IBAN (op termijn)

http://www.ibanbicservice.nl/

Dataconversie – SEPA Direct Debit/Mandaten

- Mandaatinformatie onderdeel Europese Incasso transactie

- Dient (dus) electronisch beschikbaar te zijn

- Conversie papier naar electronisch

- Verrijking van gegevens

- Mandaat ook op papier bewaren

- Voorlopig enige rechtmatige bewijs

- Bewaken geldigheid mandaat:

- Vervalt automatisch 36 maanden na laatste incasso

- Min. bewaartermijn papier tot 13 maanden na laatste incasso

• Soort machtiging (doorlopend, éénmalig, B2B)

• NAW debiteur

• Uniek kenmerk machtiging (zelf te genereren)

• Incassant ID (verstrekt door bank)

• IBAN debiteur

• Plaats/datum ondertekening (1/11/2009

voor bestaande machtigingen)

Procesimpact – Betaalstromen

- Geen signifcante wijziging SCT t.o.v. overschrijving

- Grootste wijzigingen bij de SDD t.o.v. de incasso

- Standaard incassovormen kennen altijd stornotermijn van 56 dagen

- Uitzondering is B2B incasso

- Andere aanleveringsmomenten Europese Incasso (SDD)

- Min. D-5 bij eerste of eenmalige incasso

- Min. D-2 voor terugkerende incasso

- Min. D-1 voor B2B incasso

- Additionele consumentenbescherming (black/whitelisting)

- Kan leiden tot groter percentage weigeringen en storno’s

Klant-bank interface wordt ISO 20022 XML

Initiator

Processor MT940 (einde dag)

MT942 (intradag)

GMU

Bank Andere

banken

PAIN.001 (SCT)

PAIN.008 (SDD)

Eventueel

VerwInfo

(acceptgiro

en incasso)

ClieOp03

CAMT.053 (einde dag),

CAMT.052 (intradag)

Aangepaste MT940

Aangepaste GMU

(met detailinformatie uit

vroegere VerwInfo)

Agenda

1. Wat is SEPA?

2. Hoe migreren we in Nederland?

3. Wat is de impact van SEPA?

4. Hoe pakt u het aan?

25 Kluwer

Stappenplan

1. Stel een plan van aanpak op

2. Bepaal de overgangsdatum

3. Informeer medewerkers, klanten, leveranciers

4. Maak tijdig afspraken met uw bank

5. Maak tijdig afspraken met uw softwareleverancier(s)

6. Bepaal de consequenties voor uw processen

1. Stel een plan van aanpak op

1. Benoem een coördinator/projectleider

2. Maak een plan waarin staat:

- Wat u wilt bereiken (ambitieniveau)

- Welke afdelingen betrokken zijn

- Welke systemen en processen geraakt worden

- Hoe u het gaat aanpakken

- Wie verantwoordelijk is en wie het werk uitvoert

3. Reserveer voldoende tijd en capaciteit

- SEPA heeft vaak meer impact dan u denkt

- Vraag budget aan of reserveer binnen het huidige budget

SEPA raakt vaak het gehele bedrijf

ICT: ERP- aanpassingen evt.

uitfaseren ‘oude’ systemen

Directie:

Formeren Projectteam

Accorderen Budget en

Actieplan

Financiën:

Wijzigen processen

Incasso en Acceptgiro:

Alternatieven overwegen

Processen herzien ICT en Financiën:

Keuze van bestanden en formaten

Communicatie:

Medewerkers

Cliënten

Leveranciers

Debiteuren en crediteuren:

Opvragen en informeren over

IBAN en BIC

Projectteam:

Actieplan opstellen

Migratiemoment vaststellen

BEDRIJF

2. Bepaal de overgangsdatum Hoe eerder u

begint:

- Hoe meer onder-

steuning u kunt

verwachten van uw

bank

- Hoe meer

capaciteit er in de

markt aanwezig is

(advies, testen)

- Hoe meer

flexibiliteit u heeft,

mocht er iets

tegenzitten

Voor-

bereiding Migratie

3. Informeer medewerkers, klanten, leveranciers

- U heeft al een IBAN

- Vermeld uw IBAN op loonstroken, facturen, formulieren,

briefpapier, websites

- Uw medewerkers, klanten en leveranciers ook

- Verzamel de IBANs van al uw relaties

- Individuele rekeningnummers of bestanden kunt u naar IBANs

converteren via www.ibanbicservice.nl

http://www.ibanbicservice.nl/

4. Laat u informeren door uw bank

- Uw bank is uw eerste aanspreekpunt!

- Banken ondersteunen hun klanten;

- Informatie in brochures en websites

- Informatiebijeenkomsten in het land

- Helpdesks

- Gebruik het: uw uitdagingen zijn (meestal) niet uniek!

- Te regelen met uw bank:

- Aanvraag Creditor ID

- Incassocontract

- Testen van bestandsuitwisseling

5. Maak afspraken met uw softwareleverancier

- Uw systeem zal wijzigingen moeten ondergaan

- Andere bestandsformaten naar en van de bank

- Beheer van machtigingen

- Waar moet u op letten?

- Is uw softwareleverancier (ruim) op tijd klaar?

- Hoe veel tijd heeft u nodig om daarna de upgrade te doen?

- Wat moet u nog doen naast de upgrade?

- Valt deze aanpassing onder het onderhoudscontract?

6. Bepaal de consequenties voor uw processen

- Specifiek voor credit management

- Wat zullen de effecten gaan worden van black- en whitelisting en de

mogelijkheid incasso’s te weigeren voor uitvoering?

- Gaat u meer debiteuren binnen het SEPA gebied incasseren?

- Bij gebruik SEPA overschrijving nieuwe mogelijkheden om

reconciliatiegraad te verbeteren

- Bedrijven incasseren met standaard incasso (56 dagen storno) of het

B2B incassoproduct (klant moet mandaat bij bank registreren)?

- …

Doe de impact check (samen met uw klant)!

34 Kluwer

Doe de impact check (samen met uw klant)!

35 Kluwer

Contact

- Eerste aanspreekpunt

- eigen bank

- Q&A’s en toolkits

- www.overopiban.nl

- Algemene vragen inzake de migratie

- programmabureauSEPA@dnb.nl

- Product of technische vragen

- sepa@betaalvereniging.nl

http://www.overopiban.nl/mailto:programmabureauSEPA@dnb.nlmailto:sepa@betaalvereniging.nl

Vragen

Explain

Who

What

When

How

Why

Where

Why

Who

Explain

Where

How

What

When