gazeta e qershorit 2006

QERSHOR 2006 NGJALLJA 1

Nr. 6 (161) Viti XV i botimit QERSHOR 2006 Çmimi 20 lekë

NGJALLJA

Përshëndesim me gëzim e shpresa Marrëveshjen e Asocim-Stabilizimit të nënshkruar në këto ditë, midis Shqipërisë dheBashkimit Evropian dhe përgëzojmë protagonistët e saj.

Por në kundërshtim me këtë zhvillim, javët e fundit po dë-gjohen thirrje ekstremiste e nacionaliste, që përpiqen të cëno-jnë, me akuza të pabaza dhe histori të shtrembëruara, klerikëorthodhoksë dhe në përgjithësi Kishën Orthodhokse e Kryepi-skopin e saj. Duke marrë shkak nga kryerja e Shërbesës sëPërshpirtjes prej një prifti orthodhoks të Përmetit gjatë zhva-rrosjes së ushtarëve grekë, disa politikanë kërkuan me ngulm(pa ndonjë logjikë, as më shumë e as më pak)... largimin eKryepiskopit orthodhoks. Njerëz jokompetentë, të njohur osetë panjohur, që bëjnë pjesë në komunitete të tjera fetare osenë asnjë fe, ngulmojnë të përzihen në çështjet e brendshme tëKishës Orthodhokse, duke pretenduar deri aty, sa të përcaktojnëedhe udhëheqjen e saj. Kjo përzierje në punët e saj të brend-shme, minon bashkekzistencën paqësore të komuniteteve fe-tare, gjë që deri sot, e ka nderuar Shqipërinë në arenën ndërko-mbëtare; dhe ka qenë një pikë e fuqishme mbështetëse përnënshkrimin e Marrëveshjes së Asocim-Stabilizimit.

Besimtarë dhe klerikë, protestojmë në mënyrë të vendosurpër zhurmën e padrejtë dhe të sajuar, me të cilën, qarqe të caktu-

ara përpiqen të godasin Orthodhoksinë dhe udhëheqjen e saj.Gjithë këto vite, Kryepiskopi Anastas, pas rindërtimit tërësortë Kishës, ringjalljes së saj, me praninë dhe veprimtarinë e tij,me mesazhet e dashurisë, të shpresës, të ndershmërisë, tëpajtimit dhe paqes, me hapjen e vendeve të punës për mijëranjerëz, me aktivitetin e tij ndërfetar, si edhe me programetnismëtare sociale, (në fushat e përkujdesjes, shëndetit, arsimit,zhvillimit të bujqësisë, kulturës etj.), i ka ardhur në ndihmëpopullit pa as më të voglin dallim fetar, i ka ofruar shërbime tëjashtëzakonshme gjatë këtyre viteve, progresit të shoqërisëshqiptare dhe integrimit të saj në familjen evropiane.

Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë vazhdon të rea-lizojë veprën e saj krijuese duke treguar respekt ndaj të gjithëve,por në të njëjtën kohë kërkon nga të gjithë të respektohen insti-tucionet dhe pavarësia e saj, siç sanksionon dhe Kushtetuta eRepublikës së Shqipërisë.

Tiranë, 16 qershor 2006

Sinodi i Shenjtë, Klerikët Orthodhoksë dhe Këshilli Kleriko-laik

Respekt ndaj të gjithëve, por edhe respekt për institucionetdhe pavarësinë e Kishës

- Ndërhyrje që minon bashkekzistencën paqësore të komuniteteve fetare -

DEKLARATË

Manastirii Shën Vlashit

në fillimtë viteve ‘90

dhe sot.Ai është një

nga dëshmitë eshumta të asaj

çka bërëKryepiskopi

Anastasdhe

Kisha jonënë kaq pak

vjet.

2 NGJALLJA QERSHOR 2006

Debati i hapur së fundmi për ve-primtarinë e Kishës OrthodhokseAutoqefale të Shqipërisë dhe kreuttë saj në lidhje me ngjarjet e Për-metit është një lajtmotiv i hershëmdhe një rast flagrant i disa intelektu-alëve dhe politikanëve të njohurshqiptarë brenda dhe jashtë vendit,për të nxjerrë në pah si këtu e vitemë parë qëndrimet e tyre antior-thodhokse apo siç preferojnë t’iquajnë anti-Janullatos. Ky nukështë rasti i parë dhe i vetëm i aty-re, të cilët kanë hedhur baltë meëmbëlsi dhe krenari përmes para-gjykimeve mbi veprimtarinë misio-nare të një njeriu dashamirës ndajshqiptarëve, madje edhe ndaj atyreqë e luftojnë prej vitesh. Përmessulmeve dhe thirrjeve të qëllim-shme për largim nga Shqipëria, atandoshta harrojnë se nuk godasinvetëm një person, por një Kishë tëtërë dhe besimtarët e saj, të cilëtindinjohen për deklaratat e përsëri-tura dhe dashakeqe të këtyre nje-rëzve me veprimtari të njohur pu-blike. Shumë përgjigje i kanë marrëdhe i kanë kuptuar prej kohësh, porsiç duket ata nuk e duan të vërtetën.

...Mitropolia e Gjirokastrës kadhënë një sqarim për çështjen nëfjalë dhe besimtarët orthodhoksë,por edhe publiku shqiptar e di tash-më se pjesëmarrja e një prifti dheshërbesa e tij në zhvarrimin e esh-trave është pjesë e traditës ortho-dhokse. Një gjë është e sigurt, Kishasi institucion nuk ka gisht fare nëkëtë histori dhe nuk mund të aku-zohet për gjëra të paqena.

* * * “Nuk është një çështje a mu-

ndemi, por është një urdhërim idetyruar “ne duhet”: “Shkoni, pra,dhe mësoni të gjithë kombet! Shkoninë të gjithë botën dhe predikojiniUngjillin çdo krijese! Këto janë fja-lët e Kryepiskopit Anastas për mi-sionin e tij të krishterë kudo në botësikurse edhe për misionin e tij 14-vje-çar në krye të Kishës OrthodhokseAutoqefale të Shqipërisë. Misionii tij në Shqipëri përgjatë këtyreviteve nuk ka qenë aspak politiksikundër akuzohet, por të ringrinteKishën e rrënuar dhe të nxiste be-

simtarët të rigjenin kuptimin e pa-stër të një Kishe të Shenjtë, Katho-like dhe Apostolike... Deviza eKryepiskopit shqiptar me kombësigreke ishte se në një botë që poshkon drejt gobalizmit, kufijtë shpi-rtërorë e territoret mes popujve nukdo njohin dimensione të ngushta,por do unifikohen në perspektivëne bashkëjetesës dhe tolerancës.

Akuzat se Kryepiskopi Janullatoska ndërmarrë veprimtari politike nëdobi të interesave greke janë njëstuhi në gotë, të dashur kolegë inte-lektualë. Asnjë fakt apo argumentnuk e provon këtë, madje nëse ikthehemi historisë në të famshmen“fshesë greke” ndaj emigrantëve

në dollarësh në bashkëpunim medonatorë dhe organizma ndërko-mbëtarë, duke hapur dy kampe pri-tjeje e qëndrimi për ta, ku u bë emundur t’u qëndrohej afër dhe tëndihmoheshin rreth 33 mijë të ar-dhurve nga Kosova. Në vitin 2004ajo dhuroi 600 mijë dollarë për ri-ndërtimin e një xhamie dhe kishe,si një kontribut simbolik dhe pari-mor në bashkëjetesën e brishtëkosovare.

Të gjitha këto dhe shumë kontri-bute të tjera të Kishës OrthodhokseAutoqefale të Shqipërisë dhe kreuttë saj nuk tregojnë atmosferën ezymtë që na paraqesin opinionbërë-sit këtu në Shqipëri, apo ata që ga-

Hijet e një historie dhe misioni i vërtetë i KishësNga Isidor Koti

“Përroi i marrëzisë sëfshatit u kthye në

lumë marrëziekombëtare”

Fragment nga artikulli i z.Fatos Lubonja, botuar nëgazetën “Standard” datë03.06.2006

...Do të thoni ju, po gazetari psenuk e ka thelluar zbulimin e këtijriti kaq interesant të fshatit Kosi-në, që zor se e ka ndonjë vend ibotës e që do të mblidhte në Kosi-në antropologë nga i gjithë rruzullipër lavdinë tonë kombëtare? Me-sa duket, atij nuk i ka hyrë në ske-më, sepse, ndërkaq, historia dukerrjedhur nga Kosina për në Adriatikështë bërë lumë, d.m.th. marrëzikombëtare. Janë ngjallur tërë fan-tazmat nacional-komuniste të sëkaluarës, që kanë çuar deri tekideja sikur grekët po kërkojnë tëpërdorin këto eshtra si gurë kufiri,pra për ta sjellë kufirin deri nëPërmet.

Madje, gazetarët tanë të rinjnë moshë i harruan shpejt edherrënjët tona të krishtera dhe priftii Kosumit fët e fët po paraqitetsipas modelit të prifit të Kadaresëte “Gjenerali i Ushtrisë së Vdekur”:si agjent i armikut të jashtëm, poredhe i tërë atyre priftërinjve qëmashtronin popullin e i thithnin atijgjakun.

Duke parë se sa të zjarrtë tre-goheshin shumë nga të përfshirëtnë debat në mbrojtje të atdheut,nuk mund të mos të të vinte tëthoshe: shyqyr që është greku metë cilin kemi një marrëdhënie kaqtë fortë dashuri-urrejtje, se hera-herës e përdorim për të ekzorci-zuar frustrimet që kemi për shkaktë varfërisë e mjerimit nga hallete vërteta që i krijojmë njëri-tjetrit,por edhe për të larë dhëmbët endërgjegjes atdhetare, pasi i kemindotur tërë ditën me shqyerjen qëi bëjmë trupit të atdheut. Nuk mëmbetet vetëm të them se nëse du-am të shpëtojmë nga kësi akteshmarrosjeje në shkallë kombëtare,duhet të pakësojmë numrin e me-diave dhe të rrisim cilësinë e atyretë mbetura...

shqiptarë, Kryepiskopi ynë u bëndërmjetësi kryesor i kësaj çështje-je, duke iu lutur kreut të qeverisësë atëhershme të mbronte shqipta-rët dhe t’iu ofronte kushte jetike.Reagimi ishte i menjëhershëm dhezëri i tij, si njeri i urtë dhe me repu-tacion u dëgjua. Përgjatë gjithë kë-tyre viteve, ai ka vazhduar të ndje-kë të njëjtin orientim në marrëdhë-niet shqiptaro-greke si personalitetqë ka ndihmuar në harmonizimin emarrëdhënieve mes fqinjëve.

Nëse kujtojmë kontributin e tijnë jetën sociale të Shqipërisë, tëgjithë e dinë se në vitin 1997 aikontribuoi së bashku me kryetarëte komuniteteve fetare në stabili-zimin e situatës kaotike dhe shumëtë vështirë në Tiranë e në të gjithëShqipërinë. Në vitin 1999, kur vendiynë priti refugjatët kosovarë, KishaOrthodhokse Autoqefale e Shqipë-risë organizoi një program të gjerëndihme prej më shumë se 12 milio-

tuajnë politika antiorthodhoksepërtej Atlantikut bashkë me disavetmitarë pretendentë për froninkryepiskopal këtu në vendin tonë.Ai e ka udhëhequr Kishën në kohëpaqeje dhe në kohë trazirash, gjith-monë me mençuri dhe urtësi, aq saKisha është një faktor i rëndësi-shëm zhvillimi në jetën shoqëroretë Shqipërisë e një institucion i nde-ruar dhe i njohur në mbarë botën.

Nëse ata do të jetonin nga afërapo do të interesoheshin me dasha-mirësi për punën që ka bërë dhepo bën Kisha në vendin tonë, do takuptonin qartazi veprimtarinë evërtetë të misionarëve të Perëndi-së. Kryepiskopi “grek” e ka shpa-llur publikisht veten “lypësi ndër-kombëtar i shqiptarëve” duke me-nduar për të tashmen dhe të ardh-men që ndërton Kisha Orthodhoksee Shqipërisë në botën e qytetëruar.Botuar në “Gazeta Shqiptare”

dhe “Sot”

Pamje e kishës “Shën Maria e Pazarit” në Përmet, e vitit 1956


Duke filluar nga fundi i muajit të kaluar e në va-zhdim, në median shqiptare u bë bujë e madhelidhur me zhvarrimin e ushtarëve grekë të vrarënë luftën italo-greke. Në këtë zhurmë të madhetë mediave dhe të antiorthodhoksëve u akuzuapadrejtësisht Kisha Orthodhokse dhe prifti atëVasil Thomollari. Gjithmonë duke u nisur ngafjala e urtë: “Fol, fol se diçka do të mbetet” dhediçka ka mbetur, mendova që nëpërmjet këtijartikulli t’i shpjegoj të vërtetën opinionit shqiptardhe veçanërisht besimtarëve orthodhoksë. Disaherë u vura në kontakt me vëllain tim, bashkë-meshtarin atë Vasil Thomollari dhe i kërkova tëmë tregonte se si kishte ndodhur e vërteta.

Përgjigje për sulmet e fundit që janë bërë ndajKishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë dhe Kryepiskopit Anastas

E vërteta nuk mund të shtrembërohetPas Pashke, disa qytetarë grekë së bashku

me një përkthyes kishin shkuar te prifti atë VasilThomollari dhe i kishin kërkuar që të bënte njëtrisai në disa varre, që sipas fshatarëve të vjetërnë moshë, ishin të ushtarëve grekë. Prifti shkoidhe kreu shërbesën. Më vonë, përkthyesi qëshoqëronte qytetarët grekë, pasi u takua mekryeplakun e fshatit Kutal dhe mori leje prej tij,gjeti punëtorë që të nxirrnin eshtrat. Prifti shko-nte sa herë që e thërritnin për të bërë shërbe-sën e Trisaisë kur zhvarrosnin eshtrat. Këto lip-sane njerëzish, sipas traditës orthodhokse u ve-ndosën në kishën e Kutalit. Një nga punëtorëtfilloi të hapte varre pasditeve dhe për këtë arsyepunëdhënësi e largoi nga puna. Duke qenë iindinjuar dhe me një të kaluar jo të mirë,

meqenëse s’kishte ç’ti bënte punëdhënësit,akuzoi priftin siç është dhënë me shumë bujënë media. Grupe të caktuara përfituan nga rastipër të sulmuar Kishën. Ç’përgjegjësi ka Kishanë këtë rast apo prifti, i cili bëri detyrën siç dota bënte çdo prift orthodhoks? Policia dhe proku-roria e Përmetit kërkonin me çdo kusht që priftit’i dorëzonte lipsanet e ushtarëve. Por a mundta mbante ai këtë përgjegjësi? Si do t’iu për-gjigjej atyre që ia kishin dorëzuar kishës për ruaj-tje, sipas traditës së saj? Por duket qartë se pasgjithë kësaj buje për zhvarrimin e varreve tëshqiptarëve në vend të ushtarëve grekë fshihetdiçka tjetër. Mbeturina ateiste në qytetin e Për-metit kanë kohë që bëjnë një luftë të vazhdue-

“Skandali” i një shtypi që nuk arrintë mbajë hapin e vendit

Vështirë të mendonte dikush nëfillim, se varret e ushtarëve grekënë Kosinë do ktheheshin në njëçështje politike kombëtare e madjendërkombëtare. Dhe sidomos, ishtee pabesueshme të mendoje se për-sëri do të risulmonin Kishën Ortho-dhokse Autoqefale të Shqipërisë ederi tek Kryepiskopi, që në ato çastendodhej në një veprimtari të rë-ndësishme jashtë vendit.

NgjarjaPrej vitesh në Jug të vendit famil-jarë të ushtarëve grekë të rënë nëLuftën e Dytë Botërore janë inte-resuar për të gjetur e për t’i dhënënjë varrim dinjitoz të afërmve tëtyre. Kjo, në pritje të një marrëve-shjeje ndërqeveritare të diskutuarnë shumë takime e vizita, por endetë pakonkluduar.

Një veprim i tillë u bë edhe nëfshatin Kosinë, ku ata që u kujde-sën për zhvarrimet, patën ndjesh-mërinë të kërkonin edhe praninë epriftit orthodhoks që mbulonte atëfshat, atë Vasil Thomollarit, i cili, sipër çdo rast të ngjashëm, do të bën-te shërbesat përkatëse të Përshpir-tjes, duke qenë se të vdekurit i përkis-nin besimit orthodhoks. Dhe, sipas tra-ditës orthodhokse, eshtrat që nxi-rreshin vendoseshin në kishë, derisa të bëhet rrivarrimi…

Këtu fillon dhe mbaron roli i Ki-shës në këtë histori. Prifti kreu atëdetyrë që i ngarkonte funksioni i tij:

u lut për shpirtrat e të fjeturve, ashtusiç do të lutet edhe në të ardhmençdo klerik i Kishës sonë nëse do tëthirret të asistojë në zhvarrimin enjë të krishteri orthodhoks.

“Skandali”Një televizion lokal, duke u bazuartek dëshmia e një punëtori të pu-shuar nga puna (për zell të tepruardhe të dyshimtë në zhvarrime), sajoinjë stuhi butaforike, duke folur përnjë skandal, por duke realizuar njëskenar fantashkence me në qe-ndër kishën dhe priftin. Kësaj i bërijehonë edhe deputeti i zonës, i njo-hur për qëndrime të spikatura anti-orthodhokse (ka insistuar që kisha

e Shën Marisë të ribëhet shtëpi kul-ture, si në kohë të Hoxhës, njihetpër “xhevahiret” antiorthodhoksenë fushata elektorale etj.).

Interesant qe fakti, se po këtoargumente i morën dhe i ruajtën tëpandryshuara disa media qendrore,të cilat duke i dhënë përmasa gjiga-nteske një historie lokale, ditë pasdite rritën edhe sulmet kundër Ki-shës sonë, duke e zhvendosur “shë-njestrën” pa asnjë fakt real dhe tëbazuar nga Kosina, në Përmet dheKëlcyrë, në Gjirokastër, duke arri-tur gradualisht atje ku ishte një ndërqëllimet e zallamahisë së sajuarmediatike: Të sulmohej Kryepisko-pi Anastas dhe kontributi i Tij dhe iKishës për zhvillimin e vendit.

Nga Protopresviter Jani Trebicka

(Vijon në faqen 4)

- Disa duan të shkojnë në Evropë duke ecur si gaforrja nëdrejtimin e kundërt me vlerat mbi të cilat ajo është ngritur -

(vijon në faqen 4)

KOMUNIKATË

Deklarojmë në mënyrë kategorike se për aq sa janë publikuarnë një pjesë të shtypit se gjoja Mitropolia e Shenjtë e Gjirokastrëskryen zhvarrime në zonën e Përmetit, janë pa bazë dhe mash-truese. Prifti Vasil u thirr thjesht për të kryer shërbesën e Për-shpirtjes për të vdekurit, dhe ai zbatoi detyrat e tij hieratike.

Këto fakte të qarta nuk lejojnë vazhdime të mëtejshme, hipotezafantastike dhe zhurmë artificiale në dëm të Kishës Orthodhokse.Jemi të detyruar të protestojmë për klimën e frikës që shkaktojnëorgane shtetërore ndaj klerit dhe besimtarëve Orthodhoksë.

Gjirokastër, më 1 Qershor 2006

Nga Mitropolia e Shenjtë e Gjirokastrës


shme për të marrë kishën e ShënMarisë së Pazarit në qendër të qy-tetit dhe ta kthejnë përsëri në shtëpikulture.

Megjithëse kjo ndërtesë iu kthyekishës, me dokumente të fallsifiku-ar arritën të fitojnë shkallët e gjyqë-sorit dhe duan të kthehet përsëriviti 1967 dhe kishën ta kthejnë pë-rsëri në shtëpi kulture. Prifti atë Va-sil Thomollari ka qenë vazhdimishtnjë pengesë për ta. Ai iu ka bërëthirrje besimtarëve që të bashko-hen kundër kësaj padrejtësie që ibëhet Kishës Orthodhokse, ndajgjetën rastin që ta diskretitojnë nëopinionin publik dhe të arrijnë që-llimin e tyre. Por harrojnë se shtetisot po e lufton korrupsionin dukefilluar nga gjykatat dhe në gjithë or-ganet e tij. Shqipëria po shkon drejtEvropës, nuk mund të përsëritet viti1967 kur kishat dhe xhamitë u kthy-en në vatra kulture dhe klube.

Gjetën rastin dhe intelektualë tëbesimeve të tjera dhe shumë atei-stë, madje midis tyre ka edhe ndonjëdeputet ose ish-deputet që të sul-mojnë Kishën Orthodhokse dhekreun e saj Fortlumturinë e Tij ImzotAnastasin. Z. Godo, si zakonisht ishquar për “zgjuarsinë” e tij pasivë pak në dukje vlerat e Kryepi-skopit Anastas dhe punën e madheqë ka bërë, na jep mendimin se:“Mos u bë si shumë kohë që ai ështënë krye të Kishës OrthodhokseAutoqefale të Shqipërisë?” dhe natregon rrugën që mund ta zëvendë-sojë një prift nga Korça ose një prifti Elbasanit.

Z. Kastriot Myftari, i njohur përvrerin e tij karshi gjithë besimeve,duke nxjerrë në pah nacionalizmine tij flet keq për shenjtorët e Kishëssonë, të vendit tonë, shën Kozmainse është grek dhe shën Joan Vladi-mirin se është serb. Vjell urrejtjene tij karshi Kryepiskopit dhe na bënvërejtje në mënyrë paradoksale përpriftërinjtë se kush ka qenë infer-mier dhe kush karrocier.

Z. Abdi Baleta, del në “VizionPlus” edhe pse mban mbi vete vu-lën e të qenit kartë e djegur si poli-tikan, fillon këtë radhë të provojëmos ketë sukses kundër Kishës Or-

E vërteta nuk mund të shtrembërohet(vijon nga faqja 3) thodhokse dhe Kryepiskopit Anastas

duke u shfaqur si aktor humori.Deputeti Brokaj jep mendime se

ç’duhet bërë dhe flet me urrejtje përKishën Orthodhokse dhe kreun e saj.

Iu përgjigjemi këtyre mbjellësvetë urrejtjes së kombit: Ju falëndero-jmë për vërejtjet dhe mendimet, porna lini të qetë. Shikoni punët dhebesimin tuaj, jo tonin. Ne dimë t’i

rregullojmë punët vetë dhe pa ndih-mën tuaj. Ju vret sytë përparimi iKishës Orthodhokse Autoqefale tëShqipërisë dhe nuk lini rast pashprehur urrejtjen tuaj.

“Skandali” i një shtypi që nuk arrintë mbajë hapin e vendit

Ndërkohë, askush nuk intereso-hej të sqaronte se ç’kishte ndodhurvërtet në Kosinë dhe dëshmitë eatyre që përgënjeshtronin ose tho-nin të kundërtën, vendoseshin nëcepa ose nuk përmendeshin fare.Kjo “stuhi” mediatike vazhdoi edhepas përgënjeshtrimit të Mitropolisësë Gjirokastrës dhe deklaratave tëZyrës së Shtypit të Kryepiskopatës.

Sulmet në vazhdën e “traditës”E vërteta është se sulme të tilla, tëbazuara në manira nacinalisto-ra-ciste apo në paragjykime të kohë-ve, kur të drejtat e njeriut nuk dihetse ç’ishin, ka pasur sa herë ka li-ndur ndonjë problem me fqinjin to-në jugor. Për të tërhequr Kishën nëmes të sherreve e sulmeve media-tike ka mjaftuar për një skotë gaze-tarësh vetëm kombësia e Kryepi-skopit Anastas. Dhe asnjë fakt!...

Shpeshherë është bërë pyetja,se përse ka qenë ky “tërbim” ku-ndër Fortlumturisë së Tij? Pse bë-het sikur nuk kuptohen as rregullat,kanonet apo statutet e Kishës Or-thodhokse, duke iu rikthyer gjith-monë “gozhdëve të vjetra”? Përgji-gjja mbase është më e thjeshtë dheparadoksale se ç’duket: Ai ka bërëshumë!

Çdokush në vendin e Kryepi-skopit nuk do të mund të krahasohejnë epokën tonë me personalitetindhe aftësitë e tij. Personalitet dheaftësi, të cilat mundësuan një ringja-llje të besimit orthodhoks që nukishte parë që nga koha e Pavarësi-së. Mjafton të përmendim një fakt:Nga viti 1912 e deri në vitin 1967 ungritën vetëm 4-5 kisha të një farërëndësie. Në 15 vitet e fundit disadhjetëra. E tatëpjeta e KomunitetitOrthodhoks mori fund dhe ka nisurnjë lulëzim i paparë dhe kompleks

i Kishës Orthodhokse, që është epranishme jo vetëm si institucionshpirtëror, por edhe një institucioni rëndësishëm në fushën sociale, tëarsimit, shëndetësisë etj. Gjithashtuështë bërë edhe një faktor i rëndë-sishëm dhe i njohur në arenën ndër-kombëtare…

Pra, është kjo ringjallje që u kaprishur gjumin atyre që shpresonin,që Kisha Orthodhokse do të asfik-sohej e mbase shpërbëhej. Çdo

më mirë të mos qëndronte në Shqi-përi! Apo një historian i huazuarpolitikës, i cili merrte përsipër të nashpjegonte se si orthodhoksët duhettë zgjedhin hierarkët e tyre. Apo aitjetri, doktor njëherë e një kohë, qëngatërronte politikën me tryezën ekafenesë, duke harruar se kur ishtembi kalë kishte bërë disa bisedimeqë kanë mbetur të regjistruara…Dhe të tre këta që përmendëm nukjanë orthodhoksë.

Komedia e shoqataveMadje, na u mblodhën edhe disashoqata (që nuk kanë asnjë lidhjeme besimin a komunitetin ortho-dhoks), nga ato qindra e qindra qëkanë aprovuar gjykatat dhe i kër-kuan autoriteteve… largimin e Kryepi-skopit. Kjo qe kulmi i qesharakes,sepse këtë kërkesë e bënë ditën qëShqipëria nënshkruante në BrukselMarrëveshjen e Asociimit me BE.Duam të vemi në Evropë, në Perë-ndim, por duke ecur si gaforrja ha-rrojmë se një nga vlerat e pacënue-shme dhe të shenjta të saj është li-ria fetare, e cila nuk mund të trajto-het me syzet e kohës së regjimitkomunist dhe as me “size” edhe mëtë vjetra akoma.

***Por, një rezultat gjithë kjo zhurmëe dha. Zhdoganoi përsëri disa per-sona e kërkesa, të cilat koha i kishtelënë mënjanë. Kujtojmë vetëm ri-daljen në skenë të atyre që duanpërsëri të shtetëzojnë kishën e Për-metit, duke e kthyer sërish në vatër“kulture” etj. Por vendi ynë e ka zgje-dhur qartë se ku dëshiron të shkojëdhe thirrjet e mykura të këtyre eks-tremistëve, nuk do të mund ta lëvi-zin nga kjo rrugë, pavarësisht nos-talgjive të vjetra a lidhjeve të reja.

Th.Dh.

Çdokush në vendin e Kryepi-skopit nuk do të mund të kra-hasohej në epokën tonë mepersonalitetin dhe aftësitë etij. Personalitet dhe aftësi, tëcilat mundësuan një ringja-llje të besimit orthodhoks qënuk ishte parë që nga kohae Pavarësisë... Eshtë kjo ri-ngjallje që u ka prishur gju-min atyre që shpresonin, qëKisha Orthodhokse do tëasfiksohej e mbase shpërbë-hej. Çdo “grek” që nuk dotë kishte qenë i aftë të bëntegjë do të kishte qenë i mirë-pritur!....

(vijon nga faqja 3)

“grek” që nuk do të kishte qenë iaftë të bënte gjë do të kishte qenëi mirëpritur!....

Politika e kohës së babaqemosTë bënte përshtypje pozitive këtëradhë serioziteti i treguar nga for-cat e qenësishme politike të vendit.Por, nuk munguan edhe disa politi-kanë, të cilët vrapuan të shfrytëzo-nin një tribunë të gatshme për tëngritur disi aksionet e tyre të zhvlef-tësuara. Kështu, dëgjoje xhevahirete një shkrimtari, që thoshte seKryepiskopi është një personaliteti shquar që e admironte, por që…


Adresat e faqeve në Internet dhe ajo

e E-mailit, të Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë, janë:

Internet: www.orthodoxalbania.org

E-mail: [email protected]

Muajin e kaluar, Komiteti Shtetëror i Kthimitdhe Kompensimit të Pronave, organizoi njëtakim me kryetarët e komuniteteve fetare përtë diskutuar rreth problemeve që kanë dalë nëkthimin dhe kompensimin e pronave këtyrekomuniteteve.

Ajo që u tërhoqi vëmendjen gjithë pjesë-marrësve në atë takim, ishte se, nga hyrja nëfuqi e Ligjit Nr. 9235, datë 29.07.2004 “Përkthimin dhe kompensimin e pronave”,Komuniteti Orthodhoks ka paraqitur pranëkomisioneve vendore 81 kërkesa, ndërsa ështëmarrë vetëm një vendim. Tipik ishte rasti i Fieritqë nga 36 kërkesa që i ishin dërguar komisionitvendor nuk ishte marrë asnjë vendim. Numri ikërkesave që Komuniteti Orthodhoks u kadërguar komisioneve vendore gjatë këtyre 13vjetëve janë mbi 276, dhe nga këto janë trajtuarvetëm 10% e tyre (shifër shumë e ulët sidomospo të krahasohet me ndonjë komunitet tjetër,siç del nga tabela). Në shumë raste, edhe atoobjekte që janë kthyer, janë shoqëruar mekonflikte, sepse komisionet të njëjtën pronë uakanë kthyer edhe personave të tjerë ose janëkthyer prona të zëna më parë me ndërtime të

paligjshme. Kështu në afërsi të kishës së ShënGjergjit, në Durrës janë kthyer 13000 metrakatrore truall, por një pjesë ka qenë e zënë mendërtime pa leje dhe një pjesë është me mbi-vendosje me një person tjetër. Nuk është rastësiqë mbivendosje me pronat e Kishës ka në atovende që lakmohen nga qytetarë apo ndërtuespër të ngritur më vonë pallate shumëkatëshe.

Për kthimin e pronave, Komuniteti Ortho-dhoks ka marrë pjesë në dhjetëra takime medrejtues të komitetit të kthimit të pronës dhezbatues të ligjit Nr. 9235, datë 29.07.2004 “Përkthimin dhe kompensimin e pronave”. Çështjae dokumenteve të pronësisë së pronave tëKishës është diskutuar shumë herë, por nuk iështë dhënë një zgjidhje. Pronat e Kishës nuk

Përgjigje vetëm për 10 për qind të kërkesave për pronat

kanë qenë asnjëherë objekt i tregut, ndaj edheshumica e tyre nuk janë regjistruar në kadastërapo hipotekë. Ato janë regjistruar nga vetë or-ganet e Kishës dhe kopjet e tyre gjenden nëArkivin e Shtetit. Këto blloqe me emrat dhekufizimet e pronave janë mbajtur në formën einventareve dhe për 20-30 vjet kanë qenë tëdepozituara në fondet e Arkivit. Ato përbëjnëprova të padiskutueshme. Komisionet vendorenuk i vlerësojnë ato.

Kjo ngadalësi në shqyrtimin e kërkesave tëKomunitetit Orthodhoks, tregon se duhen dhje-tëra vjet të tjerë për të vendosur nëse do t’i kthe-hen apo jo pronat. Një gjë është e qartë se çdoditë që kalon bëhet edhe më e vështirë zgjidhjae këtij problemi. Si do të shkojmë në Evropë?

- Me këtë ritëm do të duhen dhjetëra vjet që të merret përgjigje nga organet kompetente -


Edhe një vizitë tjetër dashurie dhe përkujdesjeje realizoi Fortlum-turia e Tij Kryepiskopi i Tiranës dhe gjithë Shqipërisë, Anastasi në zonatë ndryshme të Mitropolisë së Gjirokastrës.

Hirotoni e reTë enjten, më 11 maj u krye nga Kryepiskopi Anastas hirotonia e

dhjakon Nikolla Hajros nga zona e Dropullit në gradën e priftërisë. Qënë mëngjes kisha “Metamorfoza e Shpëtimtarit” në Gjirokastër, ku ukrye Liturgjia Hyjnore dhe hirotonia, ishte mbushur me besimtarë nga tëgjitha enoritë që do t’iu shërbejë prifti i porsahirotonisur. Ishin gjithashtuedhe nxënës të shkollës së mesme të Bularatit si dhe të Liceut Kishtar“Kryqi i Nderuar”.

Ishin çaste prekëse. Prifti Nikolla foli për ecurinë shpirtërore dhedha zotimet analoge të një dhjakoni në hierore. Kryepiskopi i dha këshi-lla atërore priftit Nikolla dhe nxiti me fjalët e tij edhe të pranishëm tëtjerë, në veçanti të rinjtë, që të vijnë në radhët e klerit orthodhoks për t’ishërbyer grigjës së Kishës së Zotit. Me rastin e kësaj hirotonie të re ushtrua një drekë ku morën pjesë përveç epitropëve të kishave dhe mana-stireve të zonës, edhe përfaqësues të pushtetit lokal. Kështu u krijua njëmundësi ku u shprehën falënderimet për kujdesin e vazhdueshëm tëKryepiskopit për zonën, si dhe u parashtruan probleme që shqetësojnëbanorët e enorive.

Gur themeli në AlikoAkolluthinë për ndërtimin (Bekimin e gurit të themelit) e një kishe të

re në fshatin Aliko, e kreu Fortlumturia e Tij Kryepiskopi Anastas. Aliko,një nga fshatrat më të mëdha të zonës së Vurgut, ende nuk ka një kishëtë vetën dhe nuk ka pasur historikisht. Projekti që është përgatiturparashikon një kishë madhështore me kupolë dhe gjithashtu në katinpërdhe ambiente ndihmëse për zhvillimin e veprimtarisë kishtare.Besimtarë të shumtë nga fshati dhe qendra të tjera të banuara të zonësu ndodhën në këtë ceremoni të gëzuar.

Kisha e re do t’i dedikohet kujtimit të “Dyzet Shenjtorëve”, dhesikundër dhjetëra të tjera do të realizohet me fonde të siguruara ngaKryepiskopi Anastas.

Hapja e dyerve në kishën e KsamilitTë Dielën e të Paralizuarit Kryepiskopi kryesoi Liturgjinë Hyjnore në

kishën e re “Ngjallja e Zotit” në Ksamil. Para Liturgjisë u krye Shër-besa e Çeljes së Dyerve, ku lexohen urata për fillimin nga meshimi nënjë kishë të re para se të bëhet inagurimi i saj. Klerikë dhe besimtarë të

- Kryepiskopi Anastas në një atmosferë paskale në Gjirokastër -

Në qendrën shpirtërore në GoranxiNën kujdesin e Kryepiskopit Anastas në qendrën shpirtërore, që ende

nuk ka përfunduar së ndërtuari, në kishën e “Kryeengjëjve” në Kallo-goranxi, të rinj por edhe më të rritur nga zona e Dropullit marrin pjesë nëkursin e muzikës bizantine, që zhvillohet çdo të premte mbasdite. Në njënga këto orë mësimi, kur po zhvilloheshin prova ushtrimore, mori pjesëedhe Kryepiskopi Anastas. Ai pa nga afër përparimin e tyre në këtëfushë.

Në mbasdite Kryepiskopi u takua me nxënësit që janë bursistë të Tijdhe pedagogët e Liceut Kishtar “Kryqi i Nderuar”. Mes të tjerave Krye-piskopi lexoi dy vargje të një poeti grek: “Nëse nuk jemi gati të vdesimpër njëri-tjetrin, atëherë jemi të dy të vdekur!”. Janë dy vargje të thjeshta,në të cilat është përqendruar një nga parimet bazë të didaktikës sëkrishterë. Dhe ishte motivi që Kryepiskopi e përsëriti shumë shpeshgjatë kësaj vizite, duke dashur të theksojë nevojën që të krishterët tëjenë të vëllazëruar mes tyre, të mësojnë të rrezatojnë kudo dashuri dhetë ndajnë të mirat që Perëndia u fal.

“...T’i bindemi me dëshirë vullnetit të Perëndisë”

Çast nga takimi në Goranxi me pjesëmarrësnga kori i muzikës bizantine


shumtë nga qyteza dhe të gjitha zonat e mitro-polisë në atmosferën paskale iu gëzuan nëveçanti kësaj ngjarjeje të gëzuar.

Në predikimin e Tij, Kryepiskopi duke marrëshkas nga pjesa e Ungjillit të ditës dha këshillatë vyera për çdo anëtar besimtar të Kishës so-në. Porositi të rinjtë se sekreti për një suksesnë jetë nuk është të dëgjojnë joshjet dhe britmate kohës, por t’i binden me dëshirë vullnetit tëPerëndisë. Krishti në këtë mrekulli të shërimittë të Paralizuarit na jep pikërisht këtë mësim:të sjellim dëshirat personale me vullnetin e Pe-rëndisë. Këtu është i fshehur një mësim i madhpër secilin prej nesh.

Pas Liturgjisë Hyjnore besimtarët organizuanspontanisht një festë të vërtetë popullore mekëngë e valle popullore, ku askush nuk ngeliindiferent. Kryepiskopi mes të tjerave komunikoipredispozicionin e Kishës për të ndërtuar atjenjë kopsht për fëmijë si dhe për përmirësimin ezonës së oborrit të kishës.

Në vazhdim Kryepiskopi vizitoi kishën nëndërtim të fshatit Vrinë, përballë Viroit si dheullishten dhe pemishten që Kisha jonë po zhvillonnë një pronë të kishëzës së Shën Dhonatit nëXarrë.

Të hënën Kryepiskopi u takua me klerikët eMitropolisë në sallën e takimeve të kishës sëShën Harallambit, në Sarandë.

Po aty u takua me mjekë të spitaleve të Jani-nës, të cilët me kontribut vullnetar janë të prani-shëm për të vizituar në klinikën orthodhokse qëdisponojmë në fshatin Jergucat të Gjirokastrës.

Ishte si çdo vizitë tjetër një bekim i veçantëpër të gjithë zonën, për besimtarët orthodhoksëdhe një nxitje për më shumë përparim në çë-shtjet shpirtërore dhe në forcimin e Kishës sonëOrthodhokse.

O. B.

Klerikë, prindër, pedagogë, studentë dheshumë të ftuar përcollën në një ceremoni festive13 të diplomuarit e rinj të Akademisë Teologjikenë Shën Vlash të Durrësit. Ditën e të kremtessë Shpirtit të Shenjtë, më 12 qershor, Kryepisko-pi Anastas bashkë me anëtarët e tjerë të Sinodittë Shenjtë, Mitropoliti i Beratit Ignati, Mitropolitii Korçës Joani, Dekani i Akademisë TeologjikeEpiskop Ilia dhe Protopresviter Jani Trebickasi dhe klerikë të ardhur nga disa qytete të vendit,në prani edhe të shumë besimtarëve, morën pje-së në Liturgjinë që u krye në kishën e Manasti-rit të Shën Vlashit.

Në ceremoninë e ndarjes së diplomave fjalënpërshëndetëse e mbajti Dekani i AkademisëTeologjike, Hirësi Ilia, i cili nënvizoi:

“Fortlumturia e Tij, i përulur, por me vë-shtrimin drejt Perëndisë ngre në sup kryqin erëndë të fyerjeve që i bëhen nga elementë tëpapërgjegjshëm të shoqërisë. Në fillim tëshkollës, Kryepiskopi përcolli dy mesazhe: “As-kush nuk ka ardhur këtu në mënyrë të rastësi-shme, por Zoti ju ka folur në mënyrë të veça-ntë.” Gjithashtu “mos e pranoni Hirin e Zotit nëtë kotë, por t’i ndiqni mësimet me shumë dashuridhe zell.” Besoj se ju studentë të vitit të katërti keni zbatuar këto porosi. Të dashurit e mi, jufalënderoj dhe sot ju prezantoj ta pranoni vetentuaj në radhën e punëtorëve të vreshtit të Zotit.Veçanërisht ju përshëndes ju prindër që fëmijëtia keni kushtuar Zotit me dashuri dhe besni-këri”.

Më tej, dy studentët më të mirë të porsadi-plomuar Elena Krakulli dhe Theodhor Pecimbajtën fjalimet e rastit. Studentja E.Krakullilexoi pjesën “Mbi Shpirtin e Shenjtë” të ShënVasilit të Madh, ndërsa studenti tjetër Th.Peci

iu tha të pranishmëve se këta studentë dalinme angazhim të plotë në shërbim të KishësOrthodhokse Autoqefale të Shqipërisë.

Gjatë fjalës përshëndetëse, Kryepiskopi ushpreh se “Kjo është një ditë falënderimi. Shpirtiynë duhet të mbushet me mirënjohje për të gjithakëto gjëra. Falënderoj familjet e studentëve tanëdhe të gjithë studentët për përpjekjet e tyre. Jemime të vërtetë në ndihmën e Zotit. Në jetën shpir-tërore janë tri faza të kthimit te Perëndia: takimii shpirtit tonë me Zotin, përvoja personale e faljesqë ai na dhuron dhe Pentikostia, ardhja e Shpirtittë Shenjtë dhe është kjo ardhje që i jep një frymëtë re ekzistencës sonë. Të trija këto faza janëtë lidhura me ndryshimin, rikthimin dhe rilindjennë jetën shpirtërore.

Le të kërkojmë nga vetë Ngushëllimtari, qëtë ecim përpara, sepse Shpirti i Shenjtë ështëshpirti i së vërtetës, i bashkimit dhe i vëllazërimit.Mbarë orthodhoksët përbëjnë një familje tëvetme. Në rrugëtimin tuaj keni për t’u përballurme vështirësi. Dua t’ju uroj që jeta juaj të kalojënë rrezatimin e Shpirtit të Shenjtë dhe përpiqunita shpërndani atë tek persona të tjerë”.

Programi vijoi me këngë dhe himne të kë-nduara nga kori i Akademisë dhe me ndarjen ediplomave, të cilat i shpërndau vetë Kryepi-skopi, duke iu dhuruar studentëve edhe librin etij “Globalizmi dhe Orthodhoksia”.

Gjithashtu, gjatë drekës që u shtrua për ndertë të gjithë të pranishmëve folën edhe dymitropolitët, Hirësi Ignati dhe Hirësi Joani, tëcilët uruan studentët për të vazhduar me zelldhe përkushtim jetën shpirtërore dhe punënbrenda Kishës.

Isidor Koti

Diplomohen studentëtnë Akademinë Teologjike “Ngjallja e Krishtit”


Përgënjeshtrojmë artikullin e botuar në ga-zetën “Gazeta Shqiptare”, e cila këto ditë kandërmarrë një fushatë paragjykuese dhe antior-thodhokse, të ditës së premte, në datën 16 qershor2006, me titull: “Traktet greqisht në rrugët e Për-metit”, me autor Ismail Xhaferi, duke e konsi-deruar atë si tërësisht të pavërtetë dhe të qëllim-shme. “Traktet greqisht” për të cilat bëhet fjalë,nuk janë gjë tjetër vetëm se disa fotokopje të fa-qes nr. 8 të muajit maj të gazetës zyrtare tëKishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë“Ngjallja”, e cila është e tëra në gjuhën shqipe.Në të është botuar biseda e Kryeministrit z. SaliBerisha gjatë vizitës së tij me rastin e festës sëPashkës në Selinë e Kryepiskopatës Orthodho-kse në Tiranë me Kryepiskopin Anastas, ku aipërmend si fakt domethënës padrejtësinë që i

PËRGËNJESHTRIM

Në datat 19 - 21 maj në ambientet e Manastirittë Shën Vlashit, në Durrës u zhvillua konferencastudentore me pjesëmarrjen e 90 studentëve tëfakulteteve të ndryshme, nga zona të ndryshme tëShqipërisë. Programi i kësaj konference pranveroreishte i larmishëm dhe e bëri të veçantë fundjavënpër të gjithë studentët. Gjatë këtyre tri ditëve atapatën mundësinë dhe bekimin e veçantë të kenë mestyre atë Joan Reeves dhe predikuesin e njohur GaryCattell, të cilët kishin eksperiencë në marrëdhënietme të rinjtë studentë, në Universitetin e Penn State,në Amerikë.

Gjatë këtyre ditëve u mbajtën 4 referate në lidhjeme Kishën dhe Besimin Orthodhoks. Referati krye-sor me temën “Përse kemi nevojë për Kishën” i dhamundësi studentëve të njohin më tepër Besimin Or-thodhoks dhe thirrjen e lartë, që Perëndia ka përsecilin prej nesh.

Shërbesat e lutjes që u kryen gjatë këtyre ditëveplotësuan dhe theksuan rëndësinë e adhurimit tëKishës sonë si dhe të ndërtimit të marrëdhënies sonëpersonale me Zotin.

Pjesë e programit të kësaj konference ishte edhekoha për miqësi të reja, shkëmbim përvojash të jetësnë besim dhe si e njohën Krishtin.

Konferencë Studentore 19 - 21 maj 2006

Veprimtaria sportive, shëtitja buzë detit dhe nëveçanti mbrëmja festive i shtuan larmishmërinëfundjavës së studentëve.

Liturgjia Hyjnore e së dielës mbylli dhe konfe-rencën e pranverës. Të gjithë studentët me falënde-rim dhe mirënjohje në zemër për të gjithë ata qëmundësuan këtë aktivitet dhe për këtë bekim qëpërjetuan, uronin të takoheshin në konferenca etakime të tjera të organizuara nga Kisha.

Ana BabaKoordinatore për Qytetin Studenti, Tiranë

“Përse kemi nevojë për Kishën”

Për herë të parë KishaOrthodho-kse Autoqefale eShqipërisë u përfa-qësua nëAsamblenë Botërore “Feja përpaqen” e cila këtë vit u organizuanë datat 15-18 prill në Bakurianitë Gjeorgjisë. Kjo Asamble eOrganiza-tës Rinore Fetare tëEvropës Lindore dhe Qendrorekishte temë kryesore: “Dialogundërfetar kundër dhunës përzhvillimin e sigurisë”.

Merrnin pjesë përfaqësues tëbesi-mit orthodhoks, katolik,mysliman, jude si dhe grupeprotestante. Ata kishin ardhurnga 22 vende të botës si SHBA,Japonia, Libani, Hungaria etj.Ditët e Asamblesë ishin tëmbushura me sea-ncabisedimesh, punë në grupe siedhe vizita në disa pika tërëndësishme të Gjeorgjisë,veçanërisht në kishat or-thodhokse. Përfaqësueset eshteteve pjesëmarrëse në këtëAsamble folën rreth rëndësisëdhe rolit të fesë në ndërtimin epaqes. Një nga çështjet ediskutuara ishte edhe roli i tërinjve besimtarë në parandalimine formave të dhunës, e cila kamarrë gjithnjë e më shumëpërmasa problematike në mbarëbotën.

Në fund të rinjtë dolën me njëde-klaratë në të cilën nënvizohej:“Ne shprehim besimin tonë qëçdo qenie njerëzore, pavarësishtbesimit, gjinisë, etnitetit, ka tëdrejta për jetuar në paqe dheharmoni vëllazërore.”

Jemi kundër dhunës dheintoleran-cës, paragjykimeve dhellojeve të ndry-shme të dhunësndaj grave dhe fëmi-jëve si edhetrafikut të qenieve njerë-zore.

Ne dëshirojmë të ndërtojmëmiqë-sinë tonë të përbashkët përta përdo-rur për një botë më tëmirë. Ne e kup-tojmë që fejamund të shërbejë si një mjet ifuqishëm për të ndërtuar paqenmes njerëzve”.

Pjesëmarrja e vendit tonë mepër-faqësuesin e saj orthodhoksu mirëprit nga të gjithëpjesëmarrësit në punimet e kësaj

Zhvilloi punimetAsambleja e 8-të Botërore

“Feja për paqen”- Merr pjesë edhe Kisha jonë -

bëhet Kishës Orthodhokse lidhur me Kishën eShën Marisë së Pazarit, në Përmet.

Shprehja kërcënuese: “Dimë të falim, poredhe të kërcënojmë” as që nuk ekziston në “trak-tin” që pretendon autori të jetë shpërndarë. Gji-thashtu, shtrembërimi i fakteve se vetëm “4 për-qind e sipërfaqes ku ngrihet ky pallat i përketterritorit të Kishës”, është sa qesharak aq edhei lig, kur dihet nga të gjithë se ndërtesa e kishëspërbën rreth gjysmën e ndërtesës në fjalë. Fu-shata dizinformuese e Gazetës Shqiptare vazh-don edhe në ditën tjetër dt. 17.06.2006, duke da-shur të zbusë sado pak gënjeshtrën e sajuar, kuthuhet se: “janë shpërndarë trakte në greqisht eshqip”.

Zyra e ShtypitTiranë 17.06.2006

Besimtarë nga qytete të ndryshme të vendit kishinardhur një ditë më parë për të marrë pjesë në shërbe-sat tradicionale të së kremtes së shenjtorit. Që në orëte para të 3 qershorit ishte krijuar një atmosferë e vërtetëkremtuese, ku shumë besimtarë qëndronin në kishëdhe përreth manastirit me qirinj në duar.

Tingujt e kambanës lajmëruan fillimin e agripnisëe cila nisi në orën 2100 të mbrëmjes dhe zgjati deri nëorën 300 pas mesnate. Në prani të lipsanit të shenjtoritdhe shumë besimtarëve, shërbesat u kryesuan nga Hi-rësia e Tij Ilia. Bashkëmeshuan atë Jani Trebicka, atë

Kremtohet Shën Joan VladimiriJerasimi, atë Aleksandri dhe 3 klerikë nga Mali i Zi.Kori i Akademisë Teologjike krijoi një atmosferë tëpasur lutjeje.

Edhe të nesërmen në mëngjes, shumë besimtarëerdhën për të nderuar lipsanin e shenjtë të Shën JoanVladimirit.

Kjo festë ka marrë përmasa të gjera jo vetëm përbesimtarët orthodhoksë, por edhe për zonën përreth,që e kishte shpallur këtë ditë festën e komunës Bra-dashesh.

Harallamb Meci


E Diela e Miroprurëseve, më7 maj, në kishën “Ungjillëzimi i Hyj-lindëses”, në Tiranë, ishte e veçan-të. Në Liturgjinë Hyjnore për kremti-min e kësaj feste, që u krye nga Fort-lumturia e Tij Kryepiskopi Anastas,meshoi edhe Hirësia e Tij Nikoni,(vëlla i Episkop Liolinit), Episkop iBostonit, New England dhe i Dio-qezës Shqiptare të Kishës Ortho-dhokse në Amerikë.

Episkopi Nikon vinte në Shqi-përi për herë të parë. Origjina e tijështë nga Korça (babai i tij ka li-ndur në Boboshticë).

Para predikimit kremtues,Kryepiskopi Anastas prezantoi dhepërshëndeti Episkopin Nikon përpraninë e tij mes gjithë besimtarëveorthodhoksë të Tiranës. Ndër tëtjera Kryepiskopi tha: “Jemi mirë-njohës, shumë të lumtur dhe në tënjëjtën kohë të bekuar për vizitëntuaj në vendin tonë… Edhe pse nëvende të ndryshme, edhe pse larg,ne jemi gjithmonë së bashku nëlutje dhe veçanërisht në momentine Falënderimit Hyjnor, kur ne ma-rrim Trupin dhe Gjakun e Krishtit.Shërbejmë në një Kishë të Shenjtë,Katholike dhe Apostolike dhe mo-menti i Kungimit Hyjnor na bën qy-tetarë të Mbretërisë së Perëndisë”.Në vazhdim Kryepiskopi Anastasi kërkoi Episkopit Nikon t’i trans-metojë besimtarëve të DioqezësShqiptare të Amerikës përshënde-tjet e orthodhoksëve të Shqipërisë,si dhe atmosferën mjaft të gëzue-shme nga kremtimi në kishën eUngjillëzimit.

Më pas edhe Episkopi Nikonpërshëndeti Kryepiskopin dhe be-simtarët orthodhoksë të Shqipërisë,duke shprehur gëzimin për praninëe tij të parë në këtë bashkëmeshimnë Shqipëri. Ai shprehu edhe për-gëzimin drejtuar KryepiskopitAnastas për ngritjen nga themelettë gjithë Kishës Orthodhokse Auto-qefale të Shqipërisë me strukturën,tempujt adhurues, si dhe organiz-mat e gjallë të saj etj. Ai falënderoigjithashtu edhe për mikpritjen që iubë në Shqipëri nga Kisha.

Më pas Kryepiskopi ftoi Episko-pin Nikon të bënte predikimin e sëkremtes. Episkopi në predikimin etij vuri theksin në momentin e ve-

logu, ai meshoi së bashku me Hirë-sinë e Tij Joanin në Katedralen“Ngjallja e Krishtit”.

Pas qëndrimit dyditor në Korçë,Episkopi Nikon vizitoi AkademinëTeologjike “Ngjallja e Krishtit”, nëShën Vlash, Durrës, i shoqëruarnga Kryepiskopi Anastas dhe Hirë-si Ilia. Atje u takua me studentë tëviteve të ndryshme, vizitoi mjedisete saj dhe hëngri drekë me studentëtdhe pedagogët e shkollës.

Në fjalën e tij përshëndetëse aishprehu gëzimin që ndiente kurshikonte që Kisha Orthodhokse nëShqipëri po lulëzonte. Imzot Nikonipërgëzoi dhe nxiti studentët përmbarëvajtjen në studime, përparimtë mëtejshëm dhe kontributin e tyrenë ecurinë e Kishës OrthodhokseAutoqefale të Shqipërisë.

Hirësia e Tij Nikoni u largua ngaShqipëria me shpresën dhe dëshi-rën për t’u kthyer sërish dhe për tëpërjetuar nga afër përparimin dhefuqizimin e Kishës Orthodhokse tëShqipërisë.

Sonila Dedja

- Vizita e Episkopit të Bostonit, New England dhe Dioqezës Shqiptare Hirësisë së Tij Nikon Liolin, në Shqipëri -

Jeta është dhuratë nga Perëndia

Edhe pse në vende të ndry-shme, edhe pse larg, ne je-mi gjithmonë së bashku nëlutje dhe veçanërisht në mo-mentin e Falënderimit Hyj-nor, kur ne marrim Trupindhe Gjakun e Krishtit. Shër-bejmë në një Kishë, të She-njtë, Katholike dhe Apos-tolike dhe momenti i Ku-ngimit Hyjnor na bën qyte-tarë të Mbretërisë së Perë-ndisë”.

Më 4 qershor emigrantë shqiptarë në qytetin eBostonit dhe kudo tjetër ku gjendeshin e kishin mu-ndësi, do të merrnin pjesë në Liturgjinë Hyjnore,që do të mbahej në Katedralen e Shën Gjergjit, qëu drejtua nga Hirësia e Tij Nikoni. Ajo celebrohejme rastin e 100-vjetorit të shkuarjes së Imzot The-ofan Nolit në SHBA, në vitin l906. Me rastin e kë-saj meshe do të promovohej biografia dyvëllimshepër Nolin, shkruar nga Nasho Jorgaqi.

Në vijim, një djalë i ri njëmbëdhjetëvjeçar Nikola

çantë të takimit të Miroprurëseveme engjëllin që ndodhej në varrine Krishtit, duke theksuar mesazhinqë edhe ne, sot, të celebrojmë Ngja-lljen e lavdishme të Zotit ashtu sigratë miroprurëse dhe të mos kemifrikë ta shpallim këtë gëzim. Dukepërfunduar ai tha: “Përgjegjësiajonë nuk është të largohemi ngafrika kur shohim varrin bosh, porështë të dalim në botë dhe t’i japimbotës lajmin e mirë, që jeta nukështë një imazh, një fenomen i çu-ditshëm, por është dhuratë ngaPerëndia, është e përjetshme dheështë për secilin nga ne. Bota kanevojë të dëgjojë nga ju që jeni

ushtarët e Krishtit dhe duhet të dijëqë Krishti është ngjallur së vde-kurish dhe do të na ngjallë edhe ne.Krishti u Ngjall!”

Në fund të Liturgjisë HyjnoreKryepiskopi falënderoi edhe një-herë Episkopin Nikon për praninëe tij dhe i dhuroi një engolpion tësë Tërëshenjtës Mari, si kujtim tëkësaj vizite në Tiranë.

Pas Liturgjisë Hyjnore, EpiskopiNikon u nis për në Korçë, ku vizitoiMitropolinë dhe u takua me Hirësi-në e Tij Joanin dhe më pas shkoinë Boboshticë, fshatin nga ka ori-gjinën. Ndërsa në datën 8 maj, nëtë kremten e Ungjillorit Joan Theo-

Romano, do të prezantonte kontributin e tij “Unëjam Fan Noli”, kurse vajza e talentuar Alisa Toshka,bijë e Robert Toshkës, të parit shqiptaro-amerikantë emëruar gjykatës në Shtetet e Bashkuara tëAmerikës, me flaut, instrument që Fan Noli në kohëshqetësimesh e përdorte në zyrën e tij të Kryemini-strisë në Tiranë, do të luante një pjesë muzikore.Më pas fëmijë dhe mësues të Shkollës të Gjuhësdhe Trashëgimisë Shqipe në Boston do të recitoninpoezi, por edhe pjesë nga biografia e Nolit.

Liturgji në përvjetorin e Imzot Theofanit (Nolit)


Kalendarii Liturgjive Hyjnore,

KORRIK 2006

1 E Shtunë + Anargjendët Kozmae Damian, romanë. Osh. Petro, patrik.

2 E DIEL + 3 MATEUT. Rroba eHyjlindëses në Vllahernë. Juvenalii Jerusalemit.6 E Enjte + Hierod. Asti i Durrësit.Osh. Sisoi. Dësh. Luçia, Riksi etj.8 E Shtunë + Dëshm. Prokopi.Hierod. i ri Anastasi ngaIgumenica.

9 E DIEL + 4 MATEUT.Hierod. Pangrati i Tavromenisë.Dësh. Provi.10 E Hënë + Dësh. i ri Nikodhiminë Berat. 45 dësh. në Armeni.15 E Shtunë + Dësh. Kiriku eJulita, nëna e tij. Vladimiri iMadh, mbret i Rusisë.

16 E DIEL + 5 MATEUT. EETËRVE SIN. IV EK. Hierod.Athinogjeni, Rigjini.17 E Hënë + Dëshmg. Marina.Dësh. Sperati dhe Veronika.20 E Enjte + Pr. Ilia Thesviti. Dësh.i ri Dhimitri, prift, Maria, murgeshë,Gjergji e Ilia.22 E Shtunë + MariaMagdalena, Miroprurësja.Dëshg. Markela në Hios.

23 E DIEL + 6 MATEUT.Pr. Jezekieli. Ep. Apolinari e Vitalitë Ravenës.24 E Hënë + Dëshmg. Kristina.Omol. Athinagora. Dësh.Borisi e Gljebi.25 E Martë + Fjetja e Sh. Anës.Oshg. Olimbiadha, Efpraksia.Sin. V Ekumenik.26 E Mërkurë + Oshdg.Parashqevia (Premtja). Hierod.Hermolau, Ermipi etj.27 E Enjte+ Dëshm.Pandeleimoni. Gorazdi, Angjelari,Sava, ndriç. të sllavëve.29 E shtunë + Dësh. Kaliniku.Dësh. Theodhota me 3 fëmijët e saj.

30 E DIEL + 7 MATEUT. Ap. Sila,Silvani etj. nga të 70. Oshg.Angjelina.

NGJALLJA

Kryeredaktor: Thoma Dhima

Adresa:Kryepiskopata Orthodhokse,

Rruga e Kavajës, Nr. 151Tiranë

Tel: (042) 34-117, 35-095.Fax: 32-109

Shtypur në shtypshkronjën“Ngjallja”

Organ i Kishës OrthodhokseAutoqefale të Shqipërisë

Del nën kujdesin e KëshillitBotues

Themelues: KryepiskopiAnastas

“Themelet për një shërbim më efektiv”

Ngjitja në Qiell e Mbretit të Gjithësisë ishte udha e Parajsës. Pikërishtkjo e kremte e madhe mblodhi besimtarët paradite në Shën Spiridhon tëBeratit. Liturgjinë e drejtoi vetë Imzot Ignati, i shoqëruar nga atë Petraqidhe dhjakon Spiridhoni. Ndërsa mbasdite, shërbesa sipas traditës, u kryenë kishën e Shën Ilias - Shëndëlliu.

Ndonëse kishte kohë që shiu kishte filluar besimtarët vazhdonin tëvinin.

Pas Mbrëmësores dhe bekimit të 5 bukëve Kryebariu i dioqezësImzot Ignati ritheksoi mesazhin e kësaj dite të shënuar:

“Ngjitja e Jisu Krishtit është udha e jetës, e dashurisë, ndershmërisë,Parajsës, është lartësimi i virtyteve të Perëndisë.

Në këtë ditë ne përgatitemi për të qenë të pastër, larg mëkatit, tëligut, të jemi pranë drejtësisë, besës dhe vëllazërimit, ky është mesazhi ikomunikimit me Krishtin”.

S. Mishaxhiu

Mesazhi i Ngjitjes. Udha e Parajsës

“Sepse isha i zhveshur edhemë veshët, isha i sëmurë dhe jumë vizituat, isha në burg dhe er-dhët tek unë”. (Mateu 25:36)

Tashmë janë bërë pothuajse 8vjet që Lidhja e Grave Orthodho-kse “Përhapja e Dashurisë” kryenshërbimin e saj në burgje, duke uudhëhequr pikërisht nga kjo motodhe me mbështetjen financiare tëKryepiskopit Anastas. Ky shërbimkonsiston në vizita të përmuajshmenë të cilat jepen mësime fetare përtë dënuarat dhe ndihma në veshjedhe ushqime.

Për ta bërë sa më të frytshëmkëtë shërbim u mor pjesë në njëtrajnim të zhvilluar në Paris, me te-më “Themelet për një shërbim efe-ktiv” (22-26 maj). Ky trajnim u or-ganizua nga Instituti për Formimindhe Zhvillimin e Drejtimit të Shër-bimeve, me qendër në Singapor, sipjesë e programit të BashkësisëNdërkombëtare të Burgjeve (PFI),anëtare e së cilës është edhe KishaOrthodhokse e Shqipërisë së bashkume kishat e tjera të krishtera, qëofrojnë shërbimin e tyre në burgje.

Në këtë trajnim morën pjesërreth 30 persona, anëtarë të ba-

shkësisë së burgjeve nga e gjithëbota; Nigeri, Angli, Francë, Rusi,Hollandë, Norvegji, Lituani, Bull-gari, Ukrainë, Portugali, Guam etj.Edhe Kisha jonë u përfaqësua nëkëtë trajnim, ku dhe u prezantuapuna që është bërë gjatë gjithë kë-tyre viteve.

Programi i këtij trajnimi ishte ipërgatitur në mënyrë të tillë që, çdopjesëmarrës të kishte mundësinë tëzhvillonte më tej njohuritë e tij nëkonceptet dhe teknikat e drejtimittë shërbimit si në anën shpirtërore,ashtu edhe në anën organizative,me programet dhe gjithçka lidhetme të. Përveç diskutimeve në gru-pe të vogla, u organizuan edhe pre-zantime të punës dhe shërbimit nëburgje nga disa pjesëmarrës tëtrajnimit. Në fund të gjithë pjesëma-rrësve iu dha një çertifikatë për pje-sëmarrjen dhe kontributin e çdo-njërit në këtë aktivitet.

Takimi përfundoi me një plan –veprim që çdo individ do të përpi-qej ta realizonte në shërbimin nëburgje, në vendin e tij.

U larguam nga ky takim meshpresën që ky bashkëpunim i kri-juar gjatë këtyre ditëve të forcohetmë tej edhe në të ardhmen.

S. Dedja

- Trajnim i zhvilluar nga Instituti për Formimin dhe Zhvillimin e Drejtimit të Shërbimeve -


Shenjtorët! “Fronti hyjnor, ush-tarët hyjfolës të ballit të Zotit; yjetë shumëndritshëm të kupës qie-llore; kështjellë e pamposhtur e Si-onës mistike; lule me aromë tëkëndshme të Parajsës; gojët e gjith-arta të Fjalës; mburrje e Kishës;shkëlqimi i botës”, siç psal një himni mrekullueshëm (Lavdia e Lavdë-rimeve të Etërve të Shenjtë).

Shenjtorët! ...foshnja dhe një-qindvjeçarë; të rinj dhe të mo-shuar; burra dhe gra; shkencëtarëdhe analfabetë; mbretër dhe shër-bëtorë; të pasur dhe të varfër; kle-rikë, murgj dhe laikë.

Shenjtorët ishin ata “që kishinPerëndinë deri në vdekje”, sepsekishin pranuar si dëfrim fjalën ePavlit: “Na u dhurua për Krishtinjo vetëm të besojmë tek Ai, poredhe të vuajmë për hir të Tij” (Fil.1.29). Si rezultat, evidentohej tekata dëshira dhe përpjekja që tadonin Jisuin, pavarësisht nga çdolloj kostoje, siç Ai kërkon: “Nësemë doni, ruani porositë e mia”(Joan. 14.15).

“I çuditshëm është Perëndiandër shenjtorët e Tij” (Psalm.67.36). E lavdëruan Perëndinë.Dhiata e Vjetër kërkonte si flijimepemët e para të dheut, d.m.th., fru-tat e para nga ana e kohës dhe ecilësisë. Kisha ofroi fruta të gjalla,të parat nga gjinia njerëzore, siflijimin e Krishtit, anëtarët e saj mëtë zgjedhur, të flijuar me mënyratë shumëllojshme. Njëkohësisht,ata janë fruta të para të veprimta-risë shpëtimtare të Jisuit, rezultatetmë të mira të flijimit të Tij të papër-shkruar.

E përqafuan shpëtimin që u dhaPësimi Hyjnor dhe përfituan bami-rësitë e tij, kështu që nuk mbeti papërfunduar, pas dore, i përbuzur nënjë farë mënyre, por u dëshmuajetëdhënës, i shkëlqyer, i lavdishëm.

Ata përbëjnë lavdinë dhe ma-dhështinë e Kishës dhe të kokëssë saj, Krishtit.

Madje, çdokush nga ne që dotë bëhet shenjt do të lavdërojë Pe-rëndinë, por edhe do të lavdërohet“së bashku me të gjithë shenjtorët”(I Thes. 3.13).

18 QERSHOR - E KREMTJA E GJITHËSHENJTORËVE

Marrë nga parathënia e librit “Nga Thesari i Shenjtorëve”

Në Dhiatën e Vjetër Pe-sëdhjetorja (Pentikostia)ishte festa që kremtohej pe-sëdhjetë ditë pas Pashkës.Ajo kremtonte dhënien edhjetë urdhërimeve nga Pe-rëndia Moisiut, në malin eSinait.

Në Dhiatën e Re të Me-sias, ngjarja e Pashkës merrnjë kuptim të ri, si kremtimii vdekjes dhe ngjalljes sëKrishtit, “eksodi” i njerëzveprej kësaj bote mëkatare nëMbretërinë e Perëndisë.Gjithashtu, në Dhiatën eRe, Pesëdhjetorja ështëpërmbushur dhe rinuar meardhjen e “ligjit të ri”, zbri-tjes së Shpirtit të Shenjtëmbi nxënësit e Krishtit.

Kur erdhi dita e Penti-kostisë, ata ishin të gjithëbashkë, në një mendje tëvetme, në të njëjtin vend.Dhe befas nga qielli erdhi

Pesëdhjetorja dhe Zbritja e Shpirtit të Shenjtë

I bekuar je, o Krisht Perëndia ynë, që i tregovepeshkatarët të gjithurtë, duke iu dërguar Shpirtine Shenjtë dhe me anën e tyre rrjetove tërë botën,Njeridashës, lavdi më Ty!

Kur i Larti zbriti dhe përzjeu gjuhët, i përndaukombet. Por, kur dërgoi gjuhët e zjarrta, të gjithëi thirri në bashkim. Prandaj, me një zë, nelavdërojmë Shpirtin e Tërëshenjtë.

kremtohet bashkë me zbu-lesën e plotë të Trinisë Hyj-nore: Atit, Birit dhe Shpirtittë Shenjtë. Plotësia e Hyj-nisë u shfaq në ardhjen eShpirtit tek njerëzit dhehimnet e Kishës e kremtoj-në këtë shfaqje si veprën fi-nale të vetëzbulesës dhevetadhurimit të Perëndisënë botën e krijuar prej Tij.Shpesh, në këtë ditë, ikonae Shën Trinisë - veçanë-risht ajo e tri figurave engjë-llore që iu shfaqën Abraha-mit, stëratit të besës së kri-shterë - vendoset në qendërtë Kishës. Gjithashtu, nëkëtë ditë përdoret edhe iko-na e Rrëshajëve, e cila tre-gon gjuhët e zjarrit mbiShën Marinë dhe Dymbë-dhjetë Apostujt, prototipiorigjinal i Kishës, të cilëtjanë ulur në unitet, dukerrethuar një imazh simboliktë “kozmosit”, botës.

një ushtimë, si ajo e njëere që fryn furishëm dhee mbushi gjithë shtëpinëku ata po rrinin. Dhe udukën mbi ata gjuhë siprej zjarri, të cilat ndahe-shin dhe qëndronin mbisecilin prej tyre. Edhe umbushën të gjithë meShpirtin e Shenjtë... (Veprat2:1-4).

Shpirti i Shenjtë, të cilinKrishti u kishte premtuarnxënësve të tij, erdhi ditëne Pentikostisë (Joani 14:26,15:26; Lluka 24:49; Veprat1:5). Apostujt morën “fuqiprej së larti” dhe filluan tëpredikonin dhe të jepnindëshmi për Jisuin si Krishtine ngjallur, Mbretin dhe Zo-tin. Tradicionalisht, ky mo-ment është quajtur ditëlindjae Kishës.

Në shërbesat liturgjiketë festës së Rrëshajëve, ar-dhja e Shpirtit të Shenjtë

(Përlëshorja)

(Shkurtorja)


Në datat 25-31 maj në London Derry të Irla-ndës së Veriut u zhvillua takimi i radhës i Konfere-ncës së Kishave Evropiane (KKE) në të cilën moripjesë edhe Kryepiskopi Anastas si përfaqësues iKishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë dhenë të njëjtën kohë Zëvendëspresident i saj. Temakryesore u përqendrua në përpjekjet e të krishterë-ve dhe kontributin e tyre për ndërtimin e paqesnë Evropë. Ky takim në London Derry u zhvilluapër herë të parë në një vend ku po konsolidohet pa-qja pas problemeve fetare disavjeçare. Në aktivi-tet merrnin pjesë përfaqësues nga kishat Orthodho-kse, Anglikane, Protestante dhe Romano-katholike.

Gjatë ditëve të konferencës u miratuan dy de-klarata të përbashkëta. E para kishte të bënte medëshminë dhe përpjekjet që bëjnë të krishterët nëkëtë ishull të Irlandës duke kontribuar në pajtimindhe ndërtimin e paqes në Evropë. Qëndrimi i dytëkishte të bënte me luftën kundër trafikimit të fem-rave gjatë zhvillimit të Kampionatit Botëror tëFutbollit në Gjermani.

Një kontribut shumë të rëndësishëm gjatë se-ancave dha edhe Kryepiskopi Anastas i cili ishte njënga moderatorët kryesorë të kësaj konference, du-ke dhënë shumë ide për zgjidhjen e konflikteve.Referuar situatës dhe çështjeve fetare në Irlandëne Veriut Kryepiskopi tha se problemet dhe konflik-tet mes të krishterëve nuk janë shumë të mëdhadhe mund të zgjidhen. Kontributi kryesor është ndër-timi i paqes në një Evropë të bashkuar. GjithashtuKryepiskopi Anastas mbajti edhe fjalën përshënde-tëse bashkë me kryetarin e Bashkisë së LondonDerry.

Zhvillohet për herë të parë në Irlandën e Veriut takimi i radhës i Komitetit Qendror të Konferencës së Kishave Evropiane(KKE)

Merr pjesë edhe Zëvendëspresidenti i Konferencës Kryepiskopi Anastas

Përpjekjet e të krishterëve për ndërtimin e paqes në EvropëKonferenca e Kishave Evropiane është

një bashkësi prej rreth 125 Kishash Or-thodhokse, Protestante, Anglikane dheKishave Katolike të Vjetra nga të gjithavendet e Evropës, si dhe 40 organizata tëasociuara. KKE u themelua më 1959. Zyrati ka në Gjenevë, Bruksel e Strasburg.

Konferenca e Kishave Evropiane (KKE)monitoron nga afër zbatimin e të drejtave tënjeriut në gjithë Evropën, duke përfshirë dhetë drejtën e lirisë fetare. Në disa vende evro-piane (Shqipëri, Serbi-Mali i Zi, Turqi, etj), çështjae kthimit të pronave të konfiskuara të kishavedhe rihapja e vendeve të adhurimit dhe edukimitfetar vazhdon të mbetet një shqetësim i madh.

Në lidhje me këtë KKE ndjek me kënaqësidhe interes të madh raportet rreth rigjallërimittë jetës fetare në Shqipëri që nga viti 1990 dhevlerëson përpjekjet e autoriteteve shqiptare përtë korrigjuar padrejtësinë historike si dhe rikthi-min e lirisë fetare dhe të drejtat themelore përtë gjitha komunitetet fetare.

Megjithatë, me shqetësim të madh Pre-sidiumi i Konferencës së Kishave Evropiane,i mbledhur në Gjenevë, më 14-17 dhjetor 2005,ka mësuar rreth disa incidenteve të veçanta

DEKLARATË

Ribotojmë deklaratën e Presidiumit të Konferencës së Kishave Evropianembi lirinë fetare në Shqipëri, ku theksohet edhe çështja e kishës së Përmetit.

vendore në Shqipëri, si për shembull, nëPërmet, Lukovë, Libohovë, Kodër etj, ku kthi-mi i vendeve të adhurimit është penguar oseanulluar nga autoritetet vendore.

Konferenca e Kishave Evropiane kërkon qëudhëheqjet e këtyre vendeve, përfshirë dhe au-toritetet shqiptare, të mbështesin në mënyrërigoroze të drejtat njerëzore e fetare dhe të bëjnëtë gjitha përpjekjet për të bërë të mundur kthimine vendeve të adhurimit, të konsideruara si tëshenjta nga besimtarët e komuniteteve, që ukonfiskuan gjatë periudhës së komunizmit.

Respekti ndaj lirisë fetare dhe të drejtavetë njeriut përbën një etapë të demokracisëevropiane, ligjit ndërkombëtar e stabilitetit ra-jonal. KKE, së bashku me komunitetet kishta-re ndërkombëtare, do të vazhdojë të monito-rojë nga afër zhvillimet në këtë fushë.

19 dhjetor 2005

Çast nga pritjae nderit nëBashkinë e

LondonDerry,

kuKryepiskopi

Anastaspërshëndeti

të pranishmitnë emër

të Konferencëssë KishaveEvropiane.

Z. Sali Berisha në vizitën e tij nëKryepiskopatë, me rastin e Pashkëve2006, tha ndër të tjera:...Dua të theksoj se ajo çka ështëbërë, është vetëm një pjesë e vogële borxhit të madh që shoqëria dheshteti ka ndaj jush dhe komunite-teve fetare në tërësi. Unë dua tëgarantoj se çfarë është në duar tëqeverisë nuk do të mbetet përpjekjepa bërë, në mënyrë që institucionetfetare të marrin sa më shpejt pro-nat që u takojnë....Se kur mendoj unë historinë epallatit të kulturës në Përmet, ajo

është një nga më domethënëset.Aty ka qenë një kishë, për të cilënka një memorje i gjithë qyteti. I gji-thë qyteti e di që ka qenë kishë dhepër fatin më të keq tri shkallët i ka-në njohur pallatit pronësinë, sepsepaska devijuar 5 m nga trualli i ki-shës në një kohë që e ka përfshirëtërë truallin e kishës. Por ajo qëështë shumë e rëndësishme ështëedhe durimi, edhe këmbëngulja ju-aj, sepse duhet edhe këmbëngulje,edhe durim, në mënyrë që gjërattë shkojnë mirë, absolutisht do tëshkojnë mirë.

“Çfarë është në duar të qeverisënuk do të mbetet përpjekje pa bërë...”

gazeta e qershorit 2006

Documents