gdańsk, luty 2012 - adm.uz.zgora.pl 3 usg siemens acuson x300 4 usg ge logiq 400 pro 5 usg siemens...

Gdańsk, luty 2012

MSG consulting s.c. W Kiedrowski J.Szopińska; ul. Nike 1, 80-299 Gdańsk; Tel.58-305-19-33

www.msg.com.pl

Spis treści

1. Analiza zasobów .............................................................................................................................. 3

1.1. Audyt w zakresie zasobów technicznych i personalnych, ....................................................... 3 1.1.1. Informacje wstępne....................................................................................................................................... 3

1.1.2. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Sulechowie ............................................................... 10

1.1.3. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Ciborzu................................... 15

1.1.4. Szpital Wojewódzki im. Karola Marcinkowskiego w Zielonej Górze ............................................................ 20

1.1.5. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Międzyrzeczu; ........................................................... 25

1.1.6. Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Międzyrzeczu ...................................................................... 30

1.1.7. Wielospecjalistyczny Szpital w Nowej Soli ................................................................................................... 35

1.1.8. Szpital Wojewódzki w Gorzowie Wielkopolskim ......................................................................................... 42

1.1.9. Szpital Powiatowy w Słubicach .................................................................................................................... 51

1.1.10. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Sulęcinie ................................................................... 56

1.1.11. Uniwersytet Zielonogórski ........................................................................................................................... 61

1.2. Analiza mocnych i słabych stron obecnych struktur organizacyjnych, ................................. 64

1.3. Analiza mocnych i słabych stron obecnej infrastruktury technicznej, .................................. 65

1.4. Dokumentacja techniczna i specyfikacja procedur organizacyjnych .................................... 66 1.4.1. Zasady użytkowania ogólnodostępnych sieci dla potrzeb teleradiologii, .................................................... 66

1.4.2. Mechanizmy składowania danych, w tym składowania danych na Uniwersytecie Zielonogórskim ........... 68

1.4.3. Metoda automatycznej synchronizacji obrazów wymienianych pomiędzy jednostkami ............................ 75

1.4.4. Protokoły i mechanizmy wymiany danych między jednostkami współpracującymi z uwzględnieniem

transmisji przy pomocy dostępnych łączy ...................................................................................................................... 80

1.4.5. Struktura szyfrowania oraz anonimizacji danych przesyłanych w ramach Lubuskiej Sieci Teleradiologii, .. 81

2. Model funkcjonowania usług teleradiologicznych ........................................................................ 82

2.1. Analiza prawna funkcjonowania ośrodków opisowych, ....................................................... 82

2.2. Propozycja struktury organizacyjnej ośrodków opisowych w powiązaniu z ośrodkami

stowarzyszonymi, .............................................................................................................................. 90

2.3. Propozycja procedur organizacyjnych funkcjonowania ośrodków opisowych ..................... 91

2.4. Propozycja obsady kadrowej ośrodków opisowych, ............................................................. 95

2.5. Model przepływu danych między ośrodkami, ....................................................................... 96

2.6. Dokumentacja techniczna pracy ośrodków opisowych ....................................................... 98 2.6.1. Warunki techniczne włączenia ośrodków do Lubuskiej Sieci Teleradiologii, ............................................... 98

2.6.2. Warunki ochrony i zabezpieczania przesyłanych informacji, ...................................................................... 99

2.6.3. Warunki dostępu do danych, .................................................................................................................... 100

2.6.4. Warunki i sposoby autoryzacji personelu, ................................................................................................. 103

2.6.5. Sposoby komunikacji pomiędzy ośrodkami, ............................................................................................. 104

2.6.6. Sposoby archiwizowania danych i dostępu do nich, ................................................................................. 105

2.7. Scenariusze przepływu pracy dla usług telemedycznych .................................................... 105

2.7.1. Schematy procesów biznesowych dla członków Lubuskiego Konsorcjum Teleradiologicznego, .............. 105

2.7.2. Ramowy zakres współpracy pomiędzy jednostkami z określeniem odpowiedzialności oraz kompetencji,

111

2.7.3. Zakres obowiązków teleradiologicznego centrum opisowego (Szpital Wojewódzki SPZOZ im. Karola

Marcinkowskiego w Zielonej Górze) oraz innych podmiotów świadczących usługi na zasadach ośrodka opisowego, 111

2.7.4. Opisanie mechanizmów sterowania przepływem informacji wraz z procedurami klasyfikowania i

priorytetyzacji zadań. ................................................................................................................................................... 112

2.7.5. Definicje wzorów dokumentów niezbędnych do pracy w ramach Lubuskiej Sieci Teleradiologii, ............ 113

2.7.6. Definicje procedur weryfikacyjnych, ......................................................................................................... 113

2.7.7. Definicje procedur kontrolnych ................................................................................................................. 113

2.7.8. Proponowany model rozszerzenia Lubuskiej Sieci Teleradiologii o kolejnych partnerów. ........................ 114

1. ANALIZA ZASOBÓW

1.1. Audyt w zakresie zasobów technicznych i personalnych,

1.1.1. Informacje wstępne

Audyt w ramach projektu „Lubuska Sieć Teleradiologii e-zdrowie w diagnostyce obrazowej” został

przeprowadzony w dniach 27-12-2011 – 12-01-2012. Audyt został przeprowadzony w następujących

jednostkach:

1. Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej "Szpital na Wyspie" w Żarach prowadzonego przez

Powiatowe Centrum Usługowe sp. z o.o. oraz pracowni RTG w Lubsku;

2. Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Sulechowie;

3. Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego dla Nerwowo i Psychicznie Chorych SPZOZ w

Ciborzu;

4. Szpitala Wojewódzkiego SPZOZ im. Karola Marcinkowskiego w Zielonej Górze;

5. Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Międzyrzeczu;

6. Samodzielnego Publicznego Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Międzyrzeczu;

7. Wielospecjalistycznego Szpitala Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w

Nowej Soli;

8. Samodzielnego Publicznego Szpitala Wojewódzkiego w Gorzowie Wielkopolskim;

9. Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej "Szpital Powiatowy” w Słubicach prowadzonego

przez Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Szpital Powiatowy” w Słubicach sp. z o.o.

10. Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Sulęcinie;

11. Uniwersytetu Zielonogórskiego;

Szpital na Wyspie w Żarach oraz pracowni RTG w Lubsku

Dane placówki:

Nazwa placówki: Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej "Szpital na Wyspie" w Żarach oraz pracowni RTG w Lubsku

Adres placówki: Żary, ul. Pszenna 2 Lubsko, ul. Poznańska 2

Liczba łóżek w Szpitalu:

233 Liczba oddziałów w Szpitalu:

7

Liczba porad ambulatoryjnych:

Brak danych Liczba poradni: 13

Data audytu: 27-12-2011

Zasoby techniczne i personel:

Zasoby personalne:

Lekarze radiolodzy

Stopień specjalizacji Część etatu Liczba

II0 Cały 2

I0 Cały 1

Technicy RTG

Stanowisko Część etatu Liczba

Technik RTG Cały 6

Personel administracyjny w ZDO


Brak personelu dodatkowego

Personel techniczny w Szpitalu


Informatyk Cały 1

Zasoby techniczne

Medyczne urządzenia diagnostyczne

Stacje diagnostyczne

Jedna ze stacji jest pozostałością po starym TK, nie jest używana do celów diagnostycznych. Druga

stacja wedle mojej oceny nie jest wyposażona w monitor diagnostyczny i nie powinna być

wykorzystywana do celów diagnostycznych.

Lp. Typ stacji Ilość i rozdzielczość monitorów

Oprogramowanie kliniczne

Czy stacja ma dostęp do RIS?

Ilość

1

Stacja diagnostyczna do TK

1 diagnostyczny Angio, 2D, 3D, MPR, MIP

Nie 3 szt.

Urządzenia diagnostyczne

Szpital jest wyposażony w 6 aparatów USG. Tylko jeden z nich jest wykorzystywane w Zakładzie

Diagnostyki Radiologicznej. Wszystkie aparaty RTG są analogowe, ich wiek sięga lat 80. Aparat TK jest

dzierżawiony od firmy zewnętrznej

Lp. Typ urządzenia Opis DICOM

1 USG Philips HD11XE – Pracownia USG

2 USG Siemens Acuson X300

3 USG Siemens Acuson X300

4 USG GE Logiq 400 PRO

5 USG Siemens SL1

6 RTG TUR D-800

7 RTG X-70

8 RTG EDR-750B

9 RTG TUR D-800

10 Aparat zabiegowy

BASIC 100-30

11 Mammograf Alpha RT

12 TK Toshiba Aualion PQ CT, 4 rzędowy, DICOM Store, DICOM Print, brak danych odnośnie DMWL.

13 RTG przewoźny

Transportix TX-16-MLP (na wyposażeniu pracowni TK)

14 Endoskop Procesor Olympus

15 Endoskop Procesor Pentax

16 Drukarka klisz Agfa DryStar 3000

Uwagi do aparatury medycznej:

- Bardzo stare urządzenia do RTG

- Brak ucyfrownienia aparatów RTG i MM

- Urządzenie MM – 12 lat.

Infrastruktura informatyczna

W dzierżawie wraz z urządzaniem TK znajduje się serwer PACS firmy KIE. System jest poza administracją

informatyka szpitalnego.

Każdy budynek Szpitala posiada sieć komputerową. Brak jest natomiast połączenia między

poszczególnymi budynkami i lokalizacjami. Każda z lokalizacji posiada swoje łącze internetowe:

- ul. Skarbowa: łącze symetryczne 1M

- ul. Pszenna: łącze symetryczne 1M

- Lubsko: łącze symetryczne 1M

- ul. Bohaterów Getta: łącze aymetryczne 4M

- ul. Pszenna Ginekologia: łącze aymetryczne 4M

- Laboratorium: łącze aymetryczne 4M

Sprzęt komputerowy w obrębie ZDO

Komputery osobiste znajdują się w pracowniach RTG na ul. Skarbowej i B. Getta oraz w pracowni TK

(łącznie 2 szt.).

Uwagi do infrastruktury informatycznej:

- Szpital nie posiada systemu typu HIS

- Brak sieci szkieletowej łączącej poszczególne

- Szpital posiada pomieszczenie które może posłużyć jako serwerownia

Struktura organizacyjna

Szczegółowa struktura jest załącznikiem do ankiety.

Zakład Diagnostyki Radiologicznej znajduje się w pionie medycznym. W jej skład wchodzą pracownie

w poszczególnych lokalizacjach:

- ul. Skarbowa: RTG, MM

- ul. Bohaterów Getta: RTG + opisowy RTG dla całego Szpitala

- ul. Pszenna: TK + RTG przewoźne

- Lubsko: RTG

Opis poszczególnych komórek organizacyjnych

Pracownia TK pracuje w godzinach 8:00 – 13:00, po godz. 13:00 pracownia pracuje w trybie dyżuru

telefonicznego. Do pracowni na stałe jest przypisany jeden technik, jeden lekarz I0 specjalizacji oraz

jeden lekarz II0 specjalizacji. Aparat TK znajduje się w dzierżawie.

Pracowni RTG ul Boh. Getta pracuje w godzinach 8:00 – 17:00. Na stałe przypisany jest jeden lekarz II0

specjalizacji oraz dwóch techników.

Pracownia RTG i MM ul. Skarbowa pracuje w godzinach 8:00 – 13:00. Na stałe przypisany jest jeden

technik do RTG i jeden technik do MM. Zdjęcia z RTG trafiają do opisu na ul Pszenną. Zdjęcia MM

trafiają do firmy zewnętrznej.

Pracownia RTG w Lubsku pracuje w godzinach 8:00 – 13:00, we wtorki 10:00 – 15:00. Zdjęcia trafiają

do opisu na ul. Pszenną.

Wszystkie pracownie wykonują badania ogólno diagnostyczne całego ciała.

Procedury organizacyjne

Wszystkie pracownie posiadają dokument określany ogólnie jako księga jakości (wymagane przez

polskie prawo). Dokumenty te bardzo pobieżnie traktują kwestie organizacji pracy.

W śród procedur można wyróżnić:

- Obieg dokumentacji medycznej w pracowni

- Archiwizacje zdjęć

Obieg dokumentacji medycznej

Obieg dokumentacji medycznej w pracowniach jest typowy dla tego typu jednostek i wygląda

następująco:

START

Ustalenie terminu

Pacjent zgłasza

się w

wyznaczonym

terminie

Rejestracja

pacjenta na

urządzeniu

Wykonanie

badania

Przekazanie

obrazów do opisu

W przypadku

badań TK:

- wydruk zdjęcia

- wypalenie płyty

Opis badania

Wydanie wyniku

STOP

Sposób postępowania z pacjentem

Sposób postępowania z pacjentem jest typowy dla tego typu jednostek.

Pacjent umawia się na termin badania lub jest przyjmowany natychmiast. Pacjent oczekuje w

poczekalni przed pracownią. W przypadku badań z kontrastem pacjent otrzymuje kontrast. Pacjent jest

wzywany do pracowni, następuje weryfikacja danych pacjenta. Wykonywane jest badanie. Po badaniu

pacjent udaje się do domu lub w przypadku badań z kontrastem pozostaje na obserwacji przez co

najmniej 30 min. Wyniki badań są przekazywane na oddział lub są odbierane przez pacjentów

ambulatoryjnych.

Ilość wytwarzanych danych

Urządzenie Ilość wykonywanych badań Średnia ilość obrazów w

badaniu Miesięcznie Rocznie

TK 120 1350 350

RTG 275 3300 2

RTG Lubsko 400 4800 2

USG Brak danych

MM Brak danych

Potrzeby i możliwości współpracy

Szpital nie udzielił informacji na temat potrzeb możliwości współpracy w ramach sieci teleradiolgii.

1.1.2. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Sulechowie

Dane placówki:

Nazwa placówki: Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Sulechowie

Adres placówki: Ul. Zwycięstwa 1

Liczba łóżek w Szpitalu: 168 Liczba oddziałów w

Szpitalu:

6

Liczba porad

ambulatoryjnych:

35550 Liczba poradni: 6

Data audytu 28-12-2011


Zasoby personalne:

Lekarze radiolodzy


II0 20 godz./tydzień 1

I0 20 godz./tydzień 1

W trakcie specjalizacji 15 godz./tydzień 1

Technicy RTG


Technik RTG Cały 5






Informatyk Cały 2

Zasoby techniczne



Szpital nie podsiada stacji diagnostycznych ze względy na brak urządzeń cyfrowych.


Aparat RTG Multax jest urządzeniem mocno wyeksploatowanym. Znajduje się w starym budynku

Szpitala. Obecnie przygotowane są nowe pomieszczenia dla pracowni RTG, planowany jest zakup

nowego RTG. Tylko jeden aparat USG znajduje się w Zakładzie Diagnostyki Obrazowej.


1 RTG Multax 600 x50

2 RTG przewoźne

Simply

3 RTG Aparat stomatologiczany

4 USG Siemens Sonoline G20, rok prod. 2007 – 2 szt.

5 USG Siemens Acuson CV70, rok prodk. 2007

6 USG GE Logiq 5 pro, rok produkcji 2006

7 USG Aloca, brak bliższych danych

8 USG GE Logiq 5 pro, rok produkcji 2005

9 Endoskop Procesor Pentax



- Brak ucyfrownienia aparatów RTG

- Obecnie przygotowane są nowe pomieszczenia dla pracowni RTG, planowany jest zakup nowego RTG,

MM oraz odpowiednich stacji diagnostycznych.


Szpital nie posiada systemu archiwizacji badań PACS. Szpital posiada system HIS Eskulap, aplikacja

posiada funkcjonalności systemu RIS ale nie zostały one wdrożone.

Szpital posiada sieć komputerową o przepustowości Fast i gigabit Ethernet. Sieć szkieletowa ma

przepustowość gigabit Ethernet. Zbudowana jest w oparciu o okablowanie kat. 5, 5e, 6, 7.

Dostęp do Internetu zrealizowany jest poprzez sieć SULMAN połączoną z ZIELMAN. Łącze symetryczne

20 M.


Komputery osobiste znajdują się w pracowniach RTG: w rejestracji oraz dwa w p. opisowym.


- Szpital posiada systemu typu HIS, częściowo wdrożony RIS (brak informacji na temat licencji na

funkcjonalności RIS), LIS. Wszystkie moduły są zintegrowane.

- Szpital posiada dwa pomieszczenia pełniące funkcję serwerowni oraz węzłów sieci komputerowej


Zakład Radiologii i Diagnostyki Obrazowej składa się z pracowni RTG oraz USG. W ramach pracowni

RTG wykonywane są badania RTG i USG. Pracownia USG świadczy usługi urządzeniem przewoźnym.

Pozostałe aparaty USG znajdują się w innych, nie diagnostycznych komórkach szpitala. Nie są na nich

świadczone typowe usługi diagnostyczne.


Pracownia RTG i USG pracuje w godzinach: 8:00 – 17:00, po godzinie 17:00 pracownia pracuje w trybie

dyżuru telefonicznego.

W ramach pracowni wykonywane są badania ogólno diagnostyczne.


Pracownia RTG posiada dokument określany ogólnie jako księga jakości (wymagane przez polskie

prawo). Dokumenty te bardzo pobieżnie traktują kwestie organizacji pracy.


- Skierowanie: opis wymaganych danych na skierowaniu

- Wynik: opis wyglądu wyniku

- oznakowanie wyniku

- Procedura postępowania z pacjentem

- Archiwizacji zdjęć

- Rejestracja pacjenta



następująco:

START

Ustalenie terminu

Pacjent zgłasza

się w

wyznaczonym

terminie

Rejestracja

pacjenta na

urządzeniu

Wykonanie

badania

Przekazanie

obrazów do opisu

Opis badania

Wydanie wyniku

STOP








ambulatoryjnych.




RTG Multax 1250 15 000 2

RTG przewoźny 984 11800 2

USG 450 5400 Brak danych


Szpital przewiduje, że będzie wysyłał do opisu badania ostro dyżurowe w ilości około 120 badań

miesięcznie. Szpital nie jest w stanie określić pozostałych potrzeb.

1.1.3. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Ciborzu

Dane placówki:

Nazwa placówki: Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego dla Nerwowo i Psychicznie

Chorych SPZOZ w Ciborzu

Adres placówki: Cibórz

66-213 Skąpe, woj. lubuskie


Szpitalu:

26

Liczba porad

ambulatoryjnych:

16719

za okres: I-X.2011

Liczba poradni: 11



Zasoby personalne:

Lekarze radiolodzy


II stopień (specjalista) 0,6 1

Technicy RTG


Technik elektroradiolog 2,5 3

St. technik elektroradiolog 1,5 2



Sekretarka medyczna 2 2

Młodszy asystent 1 1



Fizyk medyczny - -

Technik aparatury medycznej (serwisant)

- -

Informatyk 1 1

Zasoby techniczne






1 Stacja diagnostyczna do TK 1 - 1280x1024 1 - 1800x1440

eFilm ver.2.1.1 Tak

2 Stacja diagnostyczna do RTG 2 – 2MP eFilm ver.3 Tak






1 RTG RÖNTGENWERK BOCHUM CONTROL X, rok produkcji 1999, ucyfrowiony pośrednio

2 TK Picker PQS, rok produkcji 1999, jednorzędowy, DICOM store, print, brak danych na temat MWL

3 Skaner CR FUJIFILM FCR CAPSULA XL II, ręczny, rok produkcji 2009, DICOM Store, print, MWL

4 Drukarka klisz KODAK DRYVIEW 6800, rok produkcji 2009

5 USG Siemens Sonoline G60 S, DICOM store, brak danych na temat MWL


- znacznie zużyty aparat TK.


Szpital posiada system PACS i RIS firmy ALteris. Systemy są zintegrowane z systemem HIS.

Sieć komputerowa obejmuje wszystkie budynki. Przerostowość sieci lokalnej 1 Gb, szkieletowej 10 Gb.

Dostęp do Internetu za pomocą łącza ADSL 16/1 Mb.


Komputery osobiste znajdują się w pracownik – 2 szt., w rejestracji – 2 szt.



funkcjonalności RIS), LIS. Wszystkie moduły są zintegrowane.

- Szpital posiada dwa pomieszczenia pełniące funkcję serwerowni oraz węzłów sieci komputerowej


Zakład Radiologii i Diagnostyki Obrazowej składa się z pracowni TK oraz Radiologicznej.


Pracownia radiologiczna: 1 osoba, codziennie 8.00-13.00,

Wykonujemy badania rentgenowskie:

zdjęcia układu kostno-stawowego

zdjęcia klatki piersiowej

zdjęcia jamy brzusznej

Pracownia Ultrasonografii: 1 osoba, codziennie 10.00-15.00

Wykonujemy ocenę przedczaszkowych przepływów tętniczych

Pracownia Tomografii Komputerowej: 3 osoby, codziennie (czas zmienny) + 1 lekarz

Wykonujemy następujące badania tomograficzne:

badanie głowy,

badanie szyi,

kręgosłupa.


Lp. Tytuł Opis procedury Nr wydania (rok

wydania)

1 Zakładowy Regulamin Pracy Ustala organizację i

porządek w procesie pracy.

4/2007 z dnia

01.02.2007

3 Procedura postępowanie po

ekspozycji

Ujednolica proces

postępowanie po ekspozycji

Procedura

obowiązywała przed

wejściem zarządznia

wewnętrznego

60/2011 z dnia

26.10.2011

wsprawie wykazu

procedur , instrukcji

3 Instrukcja w sprawie

organizacji i zakresu działania

archiwum zakładowego oraz

zasad postępowania z

dokumentami.

Określa organizację i zakres

działania archiwum

zakładowego oraz zasady

postępowania z

dokumentami

12/08 z dnia

29.02.2008



następująco:

START

Ustalenie terminu

Pacjent zgłasza

się w

wyznaczonym

terminie

Rejestracja

pacjenta na

urządzeniu

Wykonanie

badania

Przekazanie

obrazów do opisu

W przypadku

badań TK:

- wydruk zdjęcia

- wypalenie płyty

Opis badania

Wydanie wyniku

STOP

Skierowania przechowywane są przez miesiąc w pracowni a następnie przekazywane do archiwum

szpitalnego przy ruchu chorych.

Wyniki wydawane są bezpośrednio pacjentom lub dołączane do ambulatoryjnej historii choroby.

Kopie wyników przechowywane są w poszczególnych pracowniach a same badania archiwizowane są

na taśmach (TK) oraz płytach CD i DVD.

Przepisy wewnętrzne dotyczące obiegu dokumentacji medycznej :

Instrukcją w sprawie organizacji i zakresu działania archiwum zakładowego oraz zasad postępowania z

dokumentami ( Zarządzenie wewnętrzne nr 12/2008 z dnia 29.02.2008)

Zarządzeniem wewnętrznym nr 41/2011 z dnia 13.07.2011 r. w sprawie rodzaju i zakresu dokumentacji

medycznej oraz sposbu jej przetwarzania








ambulatoryjnych.




TK 170 2100 25

USG 60 1400 4

RTG 270 3200 2,5


Szpital przewiduje, że będzie wysyłał do opisu badania ostro dyżurowe w ilości około 270 badań RTG


1.1.4. Szpital Wojewódzki im. Karola Marcinkowskiego w Zielonej Górze

Dane placówki:

Nazwa placówki: Szpital Wojewódzki, Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej im.

Karola Marcinkowskiego w Zielonej Górze

Adres placówki: Ul. Zyty 26, Zielona Góra


Szpitalu:

30

Liczba porad

ambulatoryjnych:

30817 w roku 2011 Liczba poradni: 33



Zasoby personalne:

Lekarze radiolodzy


2o Cały 5

Rezydenci Cały 2

Technicy RTG


Technik elektroradiologii Cały 16



Rejestratorka Cały 3

Pielęgniarka Cały 4



Fizyk medyczny W strukturze Szpitala znajduje się Zakład Fizyki


Cały 1

Informatyk Cały 6

Zasoby techniczne



Jedna ze stacji jest zlokalizowana w bezpośrednim sąsiedztwie konsoli CT. Druga znajduje się

w osobnym pomieszczeniu. Stacje do MR są zupełnie nowe. Nie mają komputerów do wykonywania

opisów badań.




1

Stacja diagnostyczna do TK – 2 szt.

2 monitory diagnostyczne

GE AW 4.5 Tak, przez dodatkowy komputer

2

Stacja diagnostyczna do MR – 2 szt.

1 monitor diagnostyczny

Syngo MWWP Nie



1 RTG RFT TUR, rok produkcji 1980



4 CT GE VCT LightSpeed, 64 rzędy, DICOM send, print, MWL, Q/R

5 MR Siemens Avanto, 1,5T, rok produkcji 2011, DICOM send, print, MWL, Q/R

6 USG GE HD11XE, rok produkcji 2010

7 USG Aloka SSD3500, rok produkcji 2005

8 Ramie C Ziehm VISION, płaski detektor DICOM send, print, MWL, Q/R

9 Ramie O MEDTRONIC O-arm DICOM send, print, MWL


Pracownia RTG

- dwa stare urządzenia typu TUR

- nowy aparat przyłóżkowy, w miarę nowy aparat Symphony

- wszystkie aparaty analogowe, brak ucyfrownienia pośredniego

Pracownia KT

- nowy aparat produkcji GE, 64 rzędowy, dwie stacje diagnostyczne z pełnym oprogramowaniem

klinicznym

- archiwizacja badań na lokalnym serwerze PACS

- brak drukarki do klisz, obrazy badania są drukowane na papierze, na drukarce Xerox Phaser 7500

- na wyposażeniu Pracowni znajduje się duplikator który nagrywa badania pacjentów na płyty CD/DVD

Pracownia MR

- pracownia jest wyposażona w nowy aparat MR

- obrazy z urządzenia nie są w tym momencie archiwizowane, w planach podłączenie urządzenia do

PACS w Chirurgii Naczyniowej

Pracownia MM

- pracownia wyposażona jest w analogowy aparat produkcji Hologic oraz aparat USG


Szpital posiada system PACS i RIS firmy Alteris. Systemy te obsługują wyłącznie pracownie TK.

Pracownia MR niema zorganizowanej archiwizacji danych.

System posiada dodatkowo system PACS firmy Pixel do archiwizacji badań z ramienia C.

Szpital posiada system HIS ale nie jest on zintegrowany z PACS i RIS.

Szpital posiada sieć komputerową o przepustowości 100 Mb do 1 Gb, sieć zrealizowana jest o

okablowanie kat. 5e i 6 oraz światłowody. Dostęp do Internetu zrealizowany jest poprzez sieć ZLIEMAN

o przepustowości 10/10 Mb.


Lp. Lokalizacja Wiek [lata]

1 Sonomammografia 5

2 USG 4

3 Rejestracja 4

4 Rejestracja 5

5 Pokój lekarski – dwa komputery 4

6 Pokój lekarski – terminal 5

7 Pracownia KT – dwa komputery 4


1. Szpital posiada system HIS

2. Systemy HIS i RIS/PACS nie są zintegrowane

3. Za mało komputerów osobistych i drukarek

4. Przestarzały sprzęt

5. Dostęp do Internetu poprzez światłowód podłączony do sieci MAN

6. Mocno rozbudowany Zakład Radioterapii


Szpital posiada Zakład Diagnostyki Obrazowej w skład którego wchodzą:

Pracownia Radiologiczna (RTG)

Pracownia KT

Pracownia MR

Pracownia MM

Pracownia USG

W Zakładzie zatrudnionych jest 5 lekarzy, tylko dwóch z nich przypisanych jest do pracowni MM.

Wszyscy lekarze pracują rotacyjnie we wszystkich pracowniach (poza MM). W Zakładzie znajduje się centralna rejestracja zatrudniająca 3 rejestratorki.


W Zakładzie zatrudnionych jest 5 lekarzy, tylko dwóch z nich przypisanych jest do pracowni MM. Wszyscy lekarze pracują rotacyjnie we wszystkich pracowniach (poza MM). W Zakładzie znajduje się centralna rejestracja zatrudniająca 3 rejestratorki. Pracownia TK Pracownia pracuje od 8 do 18 Rodzaje badań

1. Tomografia komputerowa głowy

2. Tomografia komputerowa kręgosłupa

3. Tomografia komputerowa klatki piersiowej

4. Tomografia komputerowa jamy brzusznej

5. Tomografia komputerowa miednicy mniejszej

Pracownia MR (w trakcie uruchamiania) Praca od 7 do 18 Pracownia MM Praca od 7 do 12 Wykonywane są badania diagnostyczne i skryningowe na aparacie mamograf i USG Pracownia RTG Praca od 7 do 12 Rodzaje badań: badania z zakresu radiologii klasycznej oraz badania kontrastowe dróg moczowych oraz przewodu pokarmowego. Pracownia USG Praca od 7 – 12 Rodzaje badań:

USG przezciemniączkowe

USG tarczycy

USG ślinianek

USG piersi

USG narządów jamy brzusznej

USG narządów miednicy mniejszej

USG jąder

USG Doppler

BAC pod USG

Poza wyznaczonymi godzinami badania są wykonywane w trybie dyżurowym.





- Obieg dokumentacji medycznej w pracowni

- Archiwizacje zdjęć



następująco:

START

Ustalenie terminu

Pacjent zgłasza

się w

wyznaczonym

terminie

Rejestracja

pacjenta na

urządzeniu

Wykonanie

badania

Przekazanie

obrazów do opisu

W przypadku

badań TK:

- wydruk zdjęcia

- wypalenie płyty

Opis badania

Wydanie wyniku

STOP








ambulatoryjnych.


Urządzenie Ilość wykonywanych badań Średnia ilość obrazów w badaniu Miesięcznie Rocznie

USG 900 10800 4 do 5

TK 720 8640 Użytkownik nie był w stanie

określić

RTG 5830 7 tyś. 3 do 4

MR Urządzenie w trakcie

rozruchu.



1.1.5. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Międzyrzeczu;

Dane placówki:

Nazwa placówki: Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Międzyrzeczu;

Adres placówki: Międzyrzecz, ul. Konstytucji 3 Maja 35


Szpitalu:

8

Liczba porad

ambulatoryjnych:

42 000 Liczba poradni: 19



Zasoby personalne:

Lekarze radiolodzy


II0 Cały 1

Technicy RTG


Technik RTG Cały 7



Sekretarka medyczna / rejestratorka

Cały 1



Informatyk Cały 1

Zasoby techniczne



Szpital rozstrzygnął przetarg na zakup aparatu TK, urządzenie jest w trakcie instalacji.




Ilość

1

Stacja diagnostyczna do TK

1 diagnostyczny, 1 referencyjny

Nie 1



1 RTG PhilipsCosmos BS, rok produkcji 2005

2 TK Toshiba TSX-031A, 16 rzędów, rok produkcji 2012

3 Ramie C Ziehm 8000, 2008 rok.

4 RTG EDR 750, 1987 rok.

5 RTG Stomatologiczny DSD 3302, 2009 rok

6 USG GE Logiq 200, 2005 rok

7 USG Aloka SSD-1100 1996 rok

8 USG Aloka SSD-500, 1991 rok

9 USG GE Logiq 3 PRO, 2006 rok (znajduje się w ZDO)




Szpital posiada system PACS firmy Pixel i duplikator do płyt CD/DVD (zakup wraz z aparatem TK).

Laboratorium posiada system LIS.

Brak innych systemów medycznych w Szpitalu.

Sieć tworzona własnymi siłami, w bardzo kiepskim stanie. Brak sieci w obrębie TK i RTG, Dostęp do

Internetu ADSL 2048/512


Komputery osobiste znajdują się w pracowniach RTG 1 i 2 oraz w USG


Laboratorium posiada system LIS.

Brak innych systemów medycznych w Szpitalu.

Sieć tworzona własnymi siłami, w bardzo kiepskim stanie. Brak sieci w obrębie TK i RTG, Dostęp do

Internetu ADSL 2048/512


Zakład Radiologii składa się z pracowni: RTG1, RTG2, USG


Pracownia RTG1 pracuje w godzinach 8:00 – 13:00, na zmianie jest jeden technik. Na zmianie jest jeden

technik.

Pracownia RTG2 pracuje w godzinach 8:00 – 18:00, po 18:00 pełniony jest dyżur telefoniczny. Po

między godziną 8:00 a 15:00 pracownie rotacyjnie obsługuje dwóch techników (zmiany po 5 godzin).

Od 15:00 do 18:00 w pracowni pozostaje jeden technik.

Badania z pracowni RTG opisuje jeden lekarz.

Pracownia USG pracuje codziennie od 8:00 do 15:00. Obsługują ją rotacyjnie lekarze z oddziałów i jeden

radiolog.

Wszystkie pracownie wykonują badania ogólno diagnostyczne całego ciała.






następująco:

START

Ustalenie terminu

Pacjent zgłasza

się w

wyznaczonym

terminie

Rejestracja

pacjenta na

urządzeniu

Wykonanie

badania

Przekazanie

obrazów do opisu

Opis badania

Wydanie wyniku

STOP

Przekazanie zdjęć

lekarzowi na

oddział (badania

pilne)








ambulatoryjnych.



RTG 1, RTG 2 1350 16000 3

USG 375 4500 2



1.1.6. Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Międzyrzeczu

Dane placówki:

Nazwa placówki: Samodzielnego Publicznego Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w

Międzyrzeczu

Adres placówki: Międzyrzecz


Szpitalu:

21

Liczba porad

ambulatoryjnych:




Zasoby personalne:

Lekarze radiolodzy


II0 Kontrakt, praca dwa razy w tygodniu

1

Technicy RTG


Technik RTG Cały 1






Informatyk Cały 1

Zasoby techniczne





Aparat RTG TUR D-800 jest urządzeniem mocno wyeksploatowanym. Aparat TK został wycofany z

eksploatacji.


1 RTG TUR D-800, produkcja lata 80

2 USG Spinal 2



- Brak ucyfrownienia aparatów RTG




Szpital posiada sieć komputerową ale nie obejmuje ona wszystkich budynków. Budynek w którym

znajduje się pracownia RTG jest podłączony do sieci szpitalnej. Przepustowość sieci to 100 Mb. Szpital

ma dostęp do Internetu od lokalnego dostawcy o przepustowości 6Mb/512kb


Komputer osobisty znajduje się w pracowniach USG.



funkcjonalności RIS).


W ramach Pracowni Diagnostyki Obrazowej funkcjonują dwa urządzenia: RTG i USG


Pracownia RTG pracuje w godzinach: 7:00 – 12:00, pracownia nie pełni dyżuru.

Badania w pracowni USG są wykonywane podczas wizyty radiologa w Szpitalu.






- Obieg skierowania




następująco:

START

Ustalenie terminu

Pacjent zgłasza

się w

wyznaczonym

terminie

Rejestracja

pacjenta na

urządzeniu

Wykonanie

badania

Przekazanie

obrazów do opisu

Opis badania

Wydanie wyniku

STOP

Przekazanie zdjęć

lekarzowi na

oddział (badania

pilne)




poczekalni przed pracownią. Pacjent jest wzywany do pracowni, następuje weryfikacja danych

pacjenta. Wykonywane jest badanie. Po badaniu pacjent udaje się do domu. Wyniki badań są

przekazywane na oddział lub są odbierane przez pacjentów ambulatoryjnych.




RTG 140 1650 2

USG 20 Brak danych



1.1.7. Wielospecjalistyczny Szpital w Nowej Soli

Dane placówki:

Nazwa placówki: Wielospecjalistycznego Szpitala Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki

Zdrowotnej w Nowej Soli

Adres placówki: Ul. Chałubińskiego 7,Nowa Sól


Szpitalu:

25

Liczba porad

ambulatoryjnych:

69281 (rok 2011) Liczba poradni: 23

Nowa Sól 05-01-2012


Zasoby personalne:

Lekarze radiolodzy


IIo Kontrakt 5

Io Kontrakt 1

Rezydent Kontrakt 1

Rezydent Cały 2

Technicy RTG


Technik MR i TK Kontrakt 6

Technik RTG i MM Cały 9




Sekretarka Cały 3




Fizyk medyczny Cały 1


Cały 1

Informatyk Cały 2

Zasoby techniczne






1



MIP, MPR, SSD, Endo, tętnice wieńcowe

Tak

2



MIP, MPR, 3D, SSD, 3D VART, spektroskopia, perfuzja, fuzje modalności

Tak

3 Stacja diagnostyczna do RTG 2 diagnostyczne, 1 opisowy

Tak



1 TK Toshiba Aquilion 64, 64 rzędy, rok produkcji 2008

2 MR Siemens Avanto 1,5 T, rok produkcji 2010

3 RTG Siemens Multix Top, rok produkcji 2008

4 RTG Siemens Axiom Iconos, rok produkcji 2008

5 RTG Siemens Polmobil Plus, rok produkcji 2008

6 RTG Siemens Polmobil Plus, rok produkcji 2009

7 Angiograf Siemens Axiom Artist (z płaskim detektorem) rok produkcji 2006, DICOM Send, Q/R, Print

8 Angiograf Siemens Artist ZEE (z płaskim detektorem) rok produkcji 2010, DICOM send, Q/R, Print

9 Ramie C Ziehm 8000, rok produkcji 2008, brak informacji na temat DICOM



12 USG Siemens Acuson, rok produkcji 2009, DICOM send, pozostałe klasy brak informacji

13 USG Philips HD 11XE, rok produkcji 2010

14 Skaner CR Fujifilm kapsule XL II, ręczny, rok produkcji 2009, DICOM send, Q/R, print

15 Skaner CR Fujifilm kapsule XL II, ręczny, rok produkcji 2009, DICOM send, Q/R, print

16 Drukarka do klisz

Codonics Horizonci, rok produkcji 2009


Agfa drystar 5300, rok produkcji 2008


Agfa drystar 5300, rok produkcji 2008

19 Endoskop Tor wizyjny Olympus podłączony do Endobase



22 MM Hologic Lorad infiniti, brak bliższych informacji


Większość urządzeń jest nowa, wszystkie w pełni sprawne.


Szpital posiada system PACS i RIS firmy TMS Software. System PACS ma pojemność 10 T z czego połowa

jest przeinaczona na archiwum długoterminowe a druga połowa na cienkie warstwy z TK. System PACS

jest licencjonowany na pojemność. System RIS nie ma ograniczeń licencyjnych, jest aplikacją typu klient

– serwer.

Szpital posiada sieć komputerową o przepustowości 1Gb zbudowaną w oparciu o okablowanie 5e.

Dostęp do Internet realizowany jest przez dwa łącza typu DSL, ZDO korzysta z łącza symetrycznego

10/10 Mb. W obrębia miasta znajduje się sieć SOLMAN będąca częścią ZIELMANa ale odległość szpitala

od najbliższego węzła jest dość znaczna.



1 Rejestracja

2 Opisowy USG

3 Sterownia MR

4 Opisowy MR

5 Opisowy MR

6 Sterownia TK

7 Sterownia MM

8 Sterownia RTG

9 Opisowy RTG

10 Opisowy TK

11 Opisowy TK

12 Sterownia RTG 2

13 Opisowy USG 2


Szpital posiada system HIS zintegrowany z RIS/PACS

Szybka i niezawodna sieć komputerowa

Szpital posiada system LIS zintegrowany z HIS


Szpital posiada Zakład Radiologii w skład którego wchodzą:

Pracownia RTG

Pracownia TK

Pracownia MR

Pracownia MM

Pracownia USG

Pracownia RTG w innej lokalizacji


Pracownia TK

Do pracowni na stałe przypisane jest 6 techników. Jeden lekarz przypisany jest na stałe do TK pozostali

lekarze pracują rotacyjnie.

Godziny pracy 7:00 – 18:00. Poza wyznaczonymi godzinami badania są wykonywane w trybie

dyżurowym.

W pracowni wykonywane są klasyczne badania TK oraz dodatkowo badania tętnic wieńcowych,

badania serca i badania angio.

Pracownia MR

Do pracowni na stałe przypisani są ci sami technicy co do TK. Tylko jeden lekarz opisuje badania MR.

Godziny pracy: 7:00 – 15:00

W pracowni wykonywane są klasyczne badania MR oraz dodatkowo badania neurologiczne,

mammograficzne, kardiologiczne

Pracownia RTG i MM

Do pracowni przypisanych jest 9 techników. Pracują rotacyjnie od 7:00 do 17:00. Poza wyznaczonymi

godzinami badania są wykonywane w trybie dyżurowym.

Do RTG przypisanych jest 5 lekarzy pracujących rotacyjnie. Do MM przypisanych jest dwóch lekarzy.

Pracownie wykonują klasyczne badania diagnostyczne i skryningowe.

Pracowni RTG ul. Witosa

Godziny pracy 8:00 – 13:00.

W pracowni pracuje jeden technik. Badania są opisywane w Szpitalu.

Pracownia USG

Godziny pracy: 7:00 – 18:00

Pracownie obsługuje pięciu lekarzy pracujących rotacyjnie.

W pracowni wykonywane są klasyczne badania USG oraz dodatkowo badania stawów oraz doplery.


Szpital ma wdrożony system zarządzania jakością ISO. Dokument wchodzące w skład tzw. Księgi jakości

są wykonane zgodnie z instrukcją nadzoru nad dokumentami.

Z pośród procedur można wyróżnić procedurę:

Pacjent: sposób obsługi pacjenta w zakładzie

Skierowanie: opis prawidłowego skierowania, sposób postępowania z dokumentem

Wynik: sposób tworzenia wyniku


Pacjent zgłasza się ze skierowaniem do rejestracji, jest mu wyznaczany termin badania lub badanie jest

wykonywane natychmiast. Pierwszeństwo mają pacjenci z badaniami CITO i pacjenci SOR. Pacjenci z

oddziałów Szpitala umawiani są przez personel oddziału. W dniu badania pacjent przekazuje

skierowanie rejestratorce. Rejestratorka rejestruje pacjenta w systemie RIS i przekazuje skierowanie

technikowi. Technik wybiera pacjenta z worklisty na urządzeniu. Wykonuje badanie. Po badaniu odsyła

badanie do archiwum PACS. Jeżeli pacjent miał skierowanie z ambulatorium lub poza szpitala technik

nagrywa badanie na płytę CD lub DVD. Skierowanie jest przekazywane do lekarza radiologa a płyta do

rejestracji. Lekarz dokonuje oceny badania i tworzy wynik. Wynik trafia do rejestracji. Wyniki

pacjentów z oddziałów są odbierane przez upoważnione osoby. Wyniki pacjentów z poradni są

odbierane przez pacjenta albo osobę upoważnioną.

START

Ustalenie terminu

Pacjent zgłasza

się w

wyznaczonym

terminie

Rejestracja

pacjenta w

systemie

RIS

Wykonanie

badania

Przekazanie

obrazów do opisu

Opis badania

Przekazanie

wyniku i płyty do

rejestracji

STOP

Nagranie badania

na płytę CD/DVD

Pobranie pacjenta

w worklisty

Wydanie wyniku

Osobie

odpowiedzialnej

na oddziale

Pacjentowi lub

osobie

upoważnionej

Przygotowanie

pacjenta do

badania








ambulatoryjnych.



MR 900 1800

TK 632 7584

RTG 2800 obrazów 33600

obrazów

MM 100 1200 4

USG 900 10800



1.1.8. Szpital Wojewódzki w Gorzowie Wielkopolskim

Dane placówki:

Nazwa placówki: Samodzielnego Publicznego Szpitala Wojewódzkiego w Gorzowie

Wielkopolskim

Adres placówki: Gorzów Wielkopolski, ul. Walczaka 42, ul. Dekerta 20


Szpitalu:

32

Liczba porad

ambulatoryjnych:




Zasoby personalne:

Lekarze radiolodzy


II Cały 5

W trakcie specjalizacji Cały 1

Technicy RTG


St. technik elektroradiologii Cały 22



sekretarki 3 3

rejestratorki 2 2



Informatyk Cały 5

Zasoby techniczne






1


2 monitory diagnostyczne

Brak danych

2



Brak danych

3 Stacja do SPECT – 2 szt. 1 monitor diagnostyczny, 1 monitor referencyjny

Podstawowe oprogramowanie ogólnodiagnostyczne



1 Drukarka klisz Agfa Drystar 5300

2 Drukarka klisz Agfa Drystar 3000

3 Skaner CR Agfa CR25,0 + dwie stacje technika

4 TK GE Light Speed, 4 rzędowy

5 MR Philips Archiva 2,5T

6 USG Philips HD 11XE, brak informacji o DICOM

7 USG GE Logiq, brak informacji o DICOM

8 RTG Philips

9 RTG Siemens

10 RTG TUR

11 RTG Shimadzu

12 RTG Benet

13 SPECT Mediso Anyscans, DICOM Stor, Q/R, MWL

14 SPECT plenarny

Mediso MB 9200, DICOM Store, MWL


Zakład Medycyny Nuklearanej

Jedna gamma kamera jest zupełnie nowa, druga została upgradowana.

Brak stacji diagnostycznej do RTG

Wyeksploatowany skaner do CR używany tylko do badań urograficznych i kontrastowych.

Wszystkie aparaty RTG są analogowe.

Szpital posiada wiele urządzeń cyfrowych a nie posiada systemu PACS.

W pracowni RTG znajduje się mini PACS Synektika ArPACS. Zainstalowany jest na zwykłym komputerze.


Szpital posiada system PACS firmy Synektik. Ma on bardzo małą pojemność i obsługuje wyłącznie jeden

aparat RTG. Sieć komputerowa ma przepustowość 100 Mb, obie lokalizacje są połączone za pomocą

kabla światłowodowego. Dostęp do Internetu jest świadczony przez lokalnego dostawcę o

przepustowości 30/30 Mb.



1 Rejestracja ZMN

2 Rejestracja ZMN

3 Rejestracja ZDO

4 Kierownik techników

5 Kierownik ZDO

6 Sekretariat medyczny

7 Pracownia USG

8 Opisowy RTG

9 Pracownia MM


Brak systemów do archiwizacji badań obrazowych

Szpital posiada system HIS Eskulap

Laboratorium posiada system LIS


Szpital

Zakład

Diagnostyki

Obrazowej i

Radiologii

interwencyjnej

Zakład Medycyny

Nuklearnej

Hemodynamika

Ul. Dekerta

Ul. Walczaka

Pracownia RTG

Pracownia USG

Pracownia TK

Pracownia MM

Pracownia

naczyniowa

Pracownia USG

Pracownia MR

Pracownia RTG


Zakład Medycyny Nuklearnej

Zakład pracuje od 8:00 do 13:00.

Zakład zatrudnia: 2 lekarzy, 2 fizyków medycznych, 2 techników, laboranta, pielęgniarkę i rejestratorkę.

Zakład wykonuje następujące badania:

- Scyntygrafię statyczną nerek,

- Scyntygrafię dynamiczną nerek (renografię),

- Scyntygrafię kośćca,

- Scyntygrafię wątroby i śledziony,

- Scyntygrafię perfuzyjną płuc,

- Płynotok,

- Scyntygrafię tarczycy po Tc-99m,

- Scyntygrafię tarczycy po J-131.

oraz radioizotopową:

- schorzeń tarczycy J-131,

- przerzutów nowotworowych do kośćca izotopem Sr-89.

Pracownia TK

Pracownia TK pracuje w godzinach 8:00 – 15:00, po godzinie 15:00 praca odbywa się w trybie

dyżurowym.

Do pracowni przypisanych jest 9 techników pracujących rotacyjnie. Jeden lekarz jest na stałe

przypisany do pracowni, pozostali pracują rotacyjnie.

Pracownia wykonuje typowe badania radiologii klasycznej.

Pracownia MR

Pracownia pracuje w godzinach 8:00 – 19:00. Do pracowni na stłe przypisanych jest dwóch techników.

Wszyscy lekarze obsługują pracownie rotacyjnie.

Pracownia wykonuje klasyczne badania MR oraz dodatkowo badania MM, naczyniowe, neurologiczne

oraz badania całego ciała.

Pracownia MM

Pracownia pracuje w godzinach: 8:00 – 15:00, dwóch techników na stałe jest przypisanych do tej

pracowni. Lekarze pracują rotacyjnie.

Wykonywane są badania klasycznej mammografii oraz biopsje.

Pracowania RTG ul. Dekerta

Pracownia pracuje od godziny 8:00 do 15:00. Po godzinie 15:00 praca odbywa się w trybie dyżurowym.

Personel pracowni pracuje rotacyjnie.

Wykonywane są klasyczne badania RTG

Pracowania RTG ul. Walczaka

Pracownia pracuje w godzinach od 8:00 – 20:00. Pracownie rotacyjnie obsługuje 8 techników.

Pomiędzy 8:00 – 13:00 w pracowni jest lekarz. Badania nieopisane trafiają do opisu na ul. Dekerta.

Pracownia wykonuje klasyczne badania RTG

Pracownia USG ul. Dekerta

Pracownia pracuje w godzinach 8:00 – 15:00. Lekarze pracują rotacyjnie. Pracownia wykonuje

klasyczne badania USG.

Pracownia USG ul. Walczaka

Pracownia pracuje w godzinach 8:00 – 13:00. Badania są wykonywane przez lekarza opisującego RTG.

Pracownia wykonuje klasyczne badania USG.

Pracownia naczyniowa

Pracownia pracuje bez sztywnych ram czasowych. Jest obsługiwana przez jednego lekarza (Kierownika

Zakładu) i jednego technika. Technicy rotują się na stanowisku.


Zakład Medycyny Nuklearnej nie posiada sformalizowanych procedur. Każdy z pracowników wykonuje

swoje obowiązki zgodnie z ustalonymi między sobą zasadami.

Zakład Diagnostyki Obrazowej




- procedurę postępowania z dokumentacją

- Archiwizacje klisz



Pacjent zgłaszający się do Zakładu ma wyznaczany termin badania. Zgłasza się w wyznaczonym

terminie do rejestracji. Zakładana jest mu karta. Następnie skierowanie trafia do lekarza, lekarz

weryfikuje skierowanie i przeprowadza wywiad z pacjentem. Lekarz daje zalecenia co do wykonania

badania. Pacjentowi podawany jest izotop i jest mu wykonywane badanie. Po badaniu pacjent jest

kierowany bezpośrednio do domu. Fizyk medyczny opracowuje badanie i przekazuje je do lekarza

opisującego. Lekarz dokonuje opisu. Wynik jest wydawany bezpośrednio pacjentowi lub przekazywany

jest na oddział. Skierowanie przekazywane jest do działy statystyki medycznej a kopia wyniku

archiwizowana jest w Zakładzie.

START

Ustalenie terminu

Pacjent zgłasza

się w

wyznaczonym

terminie

Rejestracja

pacjenta na

urządzeniu

Wykonanie

badania

Przekazanie

badania i

skierowania do

lekarza

opisującego

Opis badania

Wydanie wyniku

STOP

Założenie

pacjentowi

karty w

zakładzie

Weryfikacja

skierowania przez

lekarza, zalecenia

co do wykonania

badania

Podanie izotopu

Opracowanie

badania przez

fizyka

Zakład Diagnostyki obrazowej

Obieg dokumentacji medycznej w pracowniach jest typowy dla tego typu jednostek. Jedynym

odstępstwem jest przekazywanie po badaniu klisz z RTG wprost do lekarza klinicysty (ortopeda,

pulmonolog, itp.) i nie opisywanie tych badań w żadnym momencie procesu.

START

Ustalenie terminu

Pacjent zgłasza

się w

wyznaczonym

terminie

Rejestracja

pacjenta na

urządzeniu

Wykonanie

badania

Przekazanie

obrazów do opisu

Opis badania

Wydanie wyniku

STOP

Przekazanie zdjęć

lekarzowi na

oddział (badania

ortopedyczne,

pulmonologiczne,

itp..)

Lub



Pacjent zgłaszający się do Zakładu ma wyznaczany termin badania. Zgłasza się w wyznaczonym

terminie do rejestracji. Zakładana jest mu karta. Następnie lekarz przeprowadza wywiad z pacjentem.

Pacjentowi podawany jest izotop i jest mu wykonywane badanie. Po badaniu pacjent jest kierowany

bezpośrednio do domu. Wynik jest wydawany bezpośrednio pacjentowi lub przekazywany jest na

oddział. Skierowanie przekazywane jest do działy statystyki medycznej a kopia wyniku archiwizowana

jest w Zakładzie.

Zakład Diagnostyki Obrazowej







ambulatoryjnych.



SPECT 1 170 2000 Jedno badanie to około 20 MB

SPECT 2 75 900 Jedno badanie to około 20 MB

Aparaty RTG 3151 37837 1 – 6

KT 837 10027 14 – 200

MR 405 4860 200 – 1000

USG 1047 12567 5 – 30

NACZYNIÓWKA 11 132 30



1.1.9. Szpital Powiatowy w Słubicach

Dane placówki:

Nazwa placówki: Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej "Szpital Powiatowy” w

Słubicach

Adres placówki: Ul. Nadodrzańska 6, Słubice


Szpitalu:

7

Liczba porad

ambulatoryjnych:




Zasoby personalne:

Lekarze radiolodzy


II0 Cały 2

Technicy RTG


Technik RTG Cały 5






Technik aparatury medycznej Umowa zlecenie 1

Zasoby techniczne









1 RTG Sunse SIT 5000, rok produkcji 2009

2 RTG przewoźne

Intermedical Basic 100, rok produkcji 2009

3 USG GE Voluson 730 PRO, rok produkcji 2009, brak danych na temat DICOM

4 USG Siemens Sonoline G50, rok produkcji 2003, brak danych na temat DICOM

5 Ramie C Trwa procedura przetargowa. Urządzenie ma być wyposażone w DICOM

6 Endoskop Tor wizyjny Olympus, rok produkcji 2011 (do ucyfrowienia w projekcie)


Podczas wizyty w szpitalu trwało postępowanie przetargowe na zakup urządzenia ramie C.

Szpital planuje w najbliższym roku zakupić TK.




Szpital posiada sieć komputerową o przepustowości Fast Ethernet. Brak bliższych informacji na temat

sieci ze względu na brak osoby zatrudnionej na stanowisku informatyk

Dostęp do Internetu zrealizowany jest poprzez łącze DSL 8Mb, brak informacji o symetryczności i

przepustowości w górę.


Komputery osobiste znajdują się w: pracowni RTG (w rejestracji) oraz opisowym USG.

Komputer znajduje się także w pracowni endoskopowej.


- Szpital posiada system typu HIS, LIS.

- Szpital posiada pomieszczenie pełniące funkcję serwerowni

- Szpital nie zatrudnia informatyka, serwis komputer jest realizowany przez firmę zewnętrzną,

aplikacjami administrują dostawcy.


Zakład Diagnostyki Obrazowej składa się z pracowni RTG oraz USG. Drugi aparat USG znajduje się w

poradni ginekologicznej. W skład ZDO wchodzi także pracownia endoskopii.


Pracownia RTG pracuje w godzinach: 7:00 – 19:00, w weekendy 7:00 – 17:00 po godzinach pracy

pracownia pracuje w trybie dyżuru telefonicznego.

Do pracowni przypisany jest jeden lekarz i 8 rotujących się techników.


Pracownia USG pracuje w godzinach 8:30 – 14:00 od wtorku do piątku, obsługiwana jest przez jednego

lekarza.

Pracownia Endoskopii pracuje w godzinach 7:00 – 15:00, badania wykonuje jeden przypisany lekarz

oraz drugi z oddziału. Pracownia wykonuje badania kolonoskopii i gastroskopii.





- obieg skierowania i wyniku




następująco:

START

Ustalenie terminu

Pacjent zgłasza

się w

wyznaczonym

terminie

Rejestracja

pacjenta na

urządzeniu

Wykonanie

badania

Przekazanie

obrazów do opisu

Opis badania

Wydanie wyniku

STOP








ambulatoryjnych.



Pracownia RTG 1400 17000 2

Pracownia USG 170 2000 Brak danych

Kolonoskopia 25 200

Gastroskopia 45 500




1.1.10. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Sulęcinie

Dane placówki:

Nazwa placówki: Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Sulęcinie

Adres placówki: Ul. Witosa 7, Sulęcin


Szpitalu:

8

Liczba porad

ambulatoryjnych:




Zasoby personalne:

Lekarze radiolodzy


II0 Cały 1

II0 ¾ 1

Technicy RTG


Technik RTG Cały 5






Informatyk ¾ 1

Informatyk ½ 2

Zasoby techniczne






1

Stacja diagnostyczna do TK 1 monitor Ogólnodiagnostyczna

tak






1 RTG Jozef Betschart SHF Sedecal 350, rok produkcji 2006

2 RTG przewoźne

Safo, rok produkcji 1999

3 TK Hitachi Eclos 8, 8 rzędów, rok produkcji 2009, DICOM send, Q/R, MWL, Print

4 USG BK medical profocus 2202, rok produkcji 2009, DICOM Send, MWL

5 Ramie C CAT Medical system TAU 92, rok produkcji 2009, DICOM send, MWL

6 USG BK medical profocus 2202, rok produkcji 2006 (blok operacyjny)

7 USG Philips HD11XE Advance, rok produkcji 2009, DICOM Send, MWL

8 MM Imaging MGF-101-2

9 Drukarka do klisz

Agfa drystar Axys

10 Endoskop Tor wizyjny pentax, rok produkcji 2009


USG Philips ma możliwość wykonywania badań 3D. urządzenia diagnostyczne są w miarę nowe.

Problemem jest za mała przepustowość pracowni RTG w stosunku do potrzeb.


Szpital posiada systemu archiwizacji badań PACS i system RIS produkcji KIE. Pojemność systemu to 2,7

T. obecnie zajęte jest 16% przestrzeni. Do PACS podłączony jest wyłącznie TK. System PACS nie ma

ograniczenia licencyjnego na podłączanie urządzeń. System PACS/RIS posiada interfejs WEBowy i

udostępnia obrazy lekarzom klinicystom.

Szpital posiada sieć komputerową o przepustowości 1 Gb, najwolniejszy węzeł sieci ma przepustowość

100 Mb. Okablowanie sieci jest wykonane w kat. 5e i 6.

Dostęp do Internetu zrealizowany jest poprzez łącze ADSL 6/1,5Mb.


Komputery osobiste znajdują się w: opisowym RTG, sterowni TK oraz sterowni MM


- Szpital nie posiada system typu HIS,

- System LIS jest wdrożony szczątkowo

- W pracowni USG znajduje się system SARO do archiwizacji badań, brak modułu DICOM

- Szpital posiada dwa pomieszczenia pełniące funkcję serwerowni, w obu nie ma klimatyzacji i służą

głównie jako magazyn

- Sieć komputerowa nie łączy wszystkich budynków szpitala.


Zakład Diagnostyki Obrazowej składa się z pracowni RTG, USG, TK i MM.


Pracownia RTG

pracuje w godzinach: 8:00 – 18:00, po godzinach pracy pracownia pracuje w trybie dyżuru

telefonicznego.

Do pracowni przypisany jest jeden lekarz technicy pracują rotacyjnie.

W ramach pracowni wykonywane są badania ogólno diagnostyczne oraz zdjęcia kostne, urografie, HSF

Pracownia USG

jest obsługiwana rotacyjnie przez radiologa i lekarzy klinicystów. Brak sprecyzowanych godzin

funkcjionowania.

Pracownia TK

pracuje w godzinach 8:00 – 13:00, po godzinach pracy pracownia pracuje w trybie dyżuru

telefonicznego.

Wszystkie badania są wysyłane do zewnętrznych firm zajmujących się opisem badania.

Pracownia MM

pracuje w godzinach 8:00 – 13:00. Na zmianie pracuje jeden technik, dwóch lekarzy jest przypisanych

do opisu badań.



prawo). Dokumenty te bardzo pobieżnie traktują kwestie organizacji pracy. Obecnie procedury są w

trakcie opracowywania.



następująco:

START

Ustalenie terminu

Pacjent zgłasza

się w

wyznaczonym

terminie

Rejestracja

pacjenta na

urządzeniu

Wykonanie

badania

Przekazanie

obrazów do opisu

Opis badania

Wydanie wyniku

STOP

Przesłanie

obrazów badań

TK do firmy

zewnętrznej w

celu opisania








ambulatoryjnych.



Pracownia RTG 837 10053 2

Pracownia USG 340 4126 Brak informacji

MM 84 1005 4

TK 200 2405 Brak informacji




1.1.11. Uniwersytet Zielonogórski

Dane placówki

Nazwa placówki: Uniwersytet Zielonogórski

Centrum Komputerowe

Adres placówki: ul. Szafrana 2

65-516 Zielona Góra

Kampus A, Budynek A-2


Zgodnie ze studium wykonalności centralny serwer PACS ma się znajdować w Uniwersytecie

Zielonogórskim. Administracją systemem zajmie się Centrum Komputerowe.

Centrum Komputerowe Uniwersytetu Zielonogórskiego (CK UZ) funkcjonuje w strukturze Uczelni jako

jednostka ogólnouczelniana. Podstawowym zadaniem CK UZ jest obsługa Uczelnianej Sieci

Komputerowej (USK UZ) i Zielonogórskiej Miejskiej Sieci Komputerowej ZielMAN (ZMSK ZielMAN)

funkcjonujących jako sieć szkieletowa na terenie miasta Zielonej Góry i łączącej wszystkie Campusy

Uniwersytetu Zielonogórskiego. Centrum komputerowe zorganizowane jest w formie dwóch Pracowni

oraz Zespołu Eksploatacji i Zarządzania Siecią ZielMAN.

Pracownie funkcjonujące w Centrum Komputerowym to: Pracownia Administratorów CK oraz

Pracowania Oprogramowania i Komputeryzacji Zarządzania UZ.

Pracownia Administratorów CK to zespół pracowników Centrum Komputerowego odpowiedzialnych

za administrowanie i zarządzanie siecią szkieletową Uniwersytetu składającą się z 9 węzłów we

wszystkich Campusach Uniwersytetu.

Pracowania Oprogramowania i Komputeryzacji Zarządzania UZ to zespół pracowników

odpowiedzialnych za serwis WWW Uniwersytetu Zielonogórskiego oraz serwis oprogramowania

wykorzystywanego do zarządzania Uczelnią.

Zespół do spraw Eksploatacji i Zarządzania Siecią ZielMAN, składa się z pracowników, których

zadaniem jest zarządzanie i obsługa sieci ZMSK ZielMAN.

W skład zespołu CK UZ wchodzi 15 osób. Jest to zespół wysoko wykwalifikowanych administratorów

którzy stale podnoszą swoje kwalifikacje. W ramach CK UZ prowadzone są szkolenia między innymi

akademia CISCO w których trenerami są administratorzy CK UZ.

Typowym czasem pracy są godziny 7:00 – 15:00, czas pracy jest ruchomy w zależności od obecnie

prowadzonych zadań. Po godzinach pracy wyznaczeni pracownicy pełnią dyżur telefoniczny.

Obecnie data center (DC) CK UZ znajduje się na II p. bud. A-2 przy ul. Szafrana 2. Pomieszczenie jest

klimatyzowane (redundantne klimatyzatory), zasilane z dwóch osobnych linii zasilających. W

przypadku zaniku napięcia data center jest podtrzymywane przez 3 UPS po 20 kVA każdy, dodatkowo

DC posiada agregat prądotwórczy pozwalający na działanie DC przy dłuższym zaniku napięcia.

Kopie bezpieczeństwa są wykonywane i przechowywane w pomieszczeniu w piwnicy budynku A-2.

Obecnie trwają prace remontowe w nowej serwerowni zlokalizowanej w bud. A-0. DC będzie miało

powierzchnie 250 m2 z wydzielonymi pomieszczeniami na część sieciową, część serwerową oraz część

techniczną w której będą zlokalizowane UPSy, rozdzielnie elektryczne, klimatyzatory. Serwerownia ma

być gotowa w połowie 2012 roku.

CK UZ nie posiada dedykowanego Help Desku. Zgłoszenia są przyjmowane przez pracowników CK UZ.

Po godzinach pracy zgłoszenia telefoniczne są kierowane bezpośrednio do pracowników dyżurnych

zgodnie z macierzą odpowiedzialności.

Procedury wsparcia nie są sformalizowane.

Schemat nowego data center CK UZ

1.2. Analiza mocnych i słabych stron obecnych struktur organizacyjnych,

Analiza mocnych i słabych strony struktury organizacyjnej pod kątem badań radiologicznych w

podmiotach leczniczych uzależniona jest od kontekstu tejże analizy. Gdyż te same cechy struktury w

zależności od zastosowanego kontekstu oceny mogą stanowić zarówno mocną jak i słabą stronę.

Należy stwierdzić, że każdy z podmiotów leczniczych posiada własną kadrę zabezpieczającą wykonanie

i opis diagnostycznych badań obrazowych. Takie podejście do organizacji pracy ma zarówno zalety jak

i wady.

Główne zalety to:

1. Uniezależnienie do usług zewnętrznych operatorów – powoduje to, że podmiot leczniczy ma

wpływ na koszty realizowanych badań.

2. Możliwość szybkiego reagowania na zdarzenia medyczne w szczególności zaistniałe w trybie

nagłym – ponieważ badania i opis wykonują pracownicy mogą oni na bieżąco w porozumieniu

z lekarzami prowadzącymi priorytetyzować opisy badań.

3. Możliwość bezpośrednich konsultacji lekarza prowadzącego z lekarzem opisującym badanie

Główne wady to:

1. Niepełne wykorzystanie zasobów ludzkich przy niewielkiej ilości badań własnych – ze względu

na konieczność zapewnienia ciągłości leczenia w szpitalu istnieje koniczność zapewnienia

dyżurów, co przy niskiej ilości badań zmniejsza wydajność pracy a tym samym podnosi koszt

jednostkowy badania

2. Przy dużej liczbie badań istnieje ryzyko opóźnień w wykonaniu badań ze względu na

ograniczoną liczbę zasobów

3. Mała dostępność specjalistów powoduje trudności w zabezpieczeniu dostępności świadczeń

na wymaganym poziomie

1.3. Analiza mocnych i słabych stron obecnej infrastruktury technicznej,

Infrastruktura techniczna jest różna w zależności od danego podmiotu leczniczego jednak na

podstawie dokonanej analizy stanu bieżącego można dokonać pewnych uogólnień. Do głównych

problemów w kontekście budowy sieci teleradiologii można zaliczyć:

Brak cyfrowych aparatów RTG - zdecydowana większość podmiotów posiada aparaty analogowe co

oznacza, że brak jest możliwości wysłania zdjęcia w formacie DICOM do opisu do Centrum Opisowego.

Aby było to możliwe niezbędna jest wymiana aparatów lub zakup skanerów klisz RTG i ich cyfryzacja

przed wysłaniem.

Niska jakość sieci logicznej - wiele z badanych podmiotów nie posiada okablowania strukturalnego

na wymaganym poziomie. Dotyczy to zarówno braku odpowiedniej liczby gniazd logicznych jak i

jaskości okablowania, które musi spełniać wymagania minimum kategorii 5 by możliwe było wydajne

przesyłanie badań diagnostycznych. W kontekście budowy sieci rozproszonej problemem jest brak

zarządzanych w warstwie 3 urządzeń sieciowych.

1.4. Dokumentacja techniczna i specyfikacja procedur organizacyjnych

1.4.1. Zasady użytkowania ogólnodostępnych sieci dla potrzeb teleradiologii,

Dostęp do systemu teleradiologicznego muszą mieć wszystkie Szpitale biorące udział w

projekcie. System teleradiologiczny powinien także cechować się otwartością i dawać możliwość

podłączenia do systemu dodatkowych jednostek medycznych zgodnie z potrzebami.

System powinien definiować osoby uprawnione do zlecania opisu/konsultacji badania obrazowego

w jednostkach zewnętrznych. Definiowanie osób uprawnionych do zlecania badań do opisu/konsultacji

w jednostkach zewnętrznych powinno być jedną z funkcji systemu teleradiologicznego i powinno być

możliwe do wykonania przez administratora systemu.

Proces zlecenia badania do opisu/konsultacji przez osobę uprawnioną z użyciem omawianego systemu

teleradiologicznego powinien przebiegać następująco:

1) wybór badania obrazowego (plik DICOM lub NON-DICOM) z archiwum badań obrazowych;

2) uzupełnienie zlecenia wykonania opisu/konsultacji badania obrazowego o dodatkowe dane

takie jak:

Dodatkowe dane pacjenta;

Dane zlecenia;

Dodatkowe pliki;

Diagnozy ICD;

Określenie priorytetu zlecenia;

3) załączenie do zlecenia skierowania1 od lekarza kierującego na badanie;

4) wybór ośrodka opisującego/konsultującego z listy dostępnych w systemie teleradiologicznym

jednostek opisowych/konsultujących;

5) przesłanie badania do ośrodka opisowego/konsultacyjnego z użyciem zabezpieczonej sieci

informatycznej;

6) opisanie badania przez lekarza radiologa (możliwość użycia podpisu elektronicznego do

autoryzacji opisu/konsultacji w celu eliminacji obiegu dokumentacji papierowej);

7) odesłanie opisu badania do ośrodka zlecającego.

System poza możliwością zlecania badań do opisu/konsultacji powinien także umożliwiać danej

jednostce przyjmowanie zleceń opisu/konsultacji badań obrazowych jeżeli dana jednostka wyrazi chęć

świadczenia tego typu usług.

Proces opisu/konsultacji badania obrazowego z użyciem omawianego systemu teleradiologicznego

powinien przebiegać następująco:

1) odbiór zlecenia wykonania opisu badania obrazowego przez uprawnioną osobę;

1 Forma skierowania powinna być zgodna z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2010 r. w sprawie rodzajów i zakresu

dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania.

2) weryfikacja poprawności zlecenia wykonania opisu/konsultacji badania opisowego;

3) analiza przesłanego materiału przez lekarza radiologa;

4) opis/konsultacja badania – wygenerowanie dokumentu „opis badania”;

5) autoryzacja dokumentu „opis badania” w wersji elektronicznej przy użyciu podpisu

elektronicznego;

6) wysłanie autoryzowanego dokumentu „opis badania” do jednostki zlecającej.

Sieć ogólnodostępna nie gwarantuje bezpieczeństwa przesyłanych danych. Aby zniwelować ten

problem potrzebne są dodatkowe mechanizmy ochrony. Proponowanym do zastosowania w sieci

teleradiologicznej rozwiązaniem jest wirtualna sieć prywatna (VPN), która na infrastrukturze publicznej

pozwalaja zbudować sieć prywatną tj. taką, która uniemożliwiają dostęp do przesyłanych danych

osobom nieupoważnionym. Dane przesyłane za pomocą sieci VPN są szyfrowane, w większości

popularnych implementacji, są to algorytmy asymetrycznego szyfrowania uznawane obecnie za

standard przemysłowy.

Proponowanym dla tego projektu rozwiązaniem VPN jest implementacja „OpenVPN”

(http://openvpn.net/) opartą na mechanizmach SSL/TLS. Dodatkową zaletą pakietu OpenVPN jest fakt,

że umożliwia on autoryzację poprzez klucze, certyfikaty lub nazwę użytkownika i hasło. Każdy z

partnerów sieci teleradiologicznej będzie podłączony przez VPN do jednostki w Uniwersytecie

Zielonogórskim. Cała sieć partnerów będzie zatem zbudowana w architekturze „gwiazdy” (rys. 2), co

za tym idzie zostanie wyeliminowana konieczność zorganizowania bezpiecznego połączenia w modelu

każdy-z-każdym.

Rys. 2 Struktura sieci w modelu „gwiazdy”

Centralny PACS

Lokalny PACS w Szpitalu C Lokalny PACS w Szpitalu E

Lokalny PACS w Szpitalu GLokalny PACS w Szpitalu A

Lokalny PACS w Szpitalu B

Lokalny PACS w Szpitalu D

Lokalny PACS w Szpitalu F

http://openvpn.net/

1.4.2. Mechanizmy składowania danych, w tym składowania danych na Uniwersytecie

Zielonogórskim

Proponowany model gromadzenia danych obrazowych w centralnym systemie

zorganizowany powinien być jako domena IHE2 Cross-Enterprise Document Sharing (XDS). Zgodnie z

założeniami tego profilu integracyjnego na poziomie centralnym będzie funkcjonował rejestr

dokumentów wraz z ich opisem w postaci zbioru metadanych pozwalających na udostępnienie usług

efektywnego wyszukiwania dokumentów dotyczących pacjenta. Rejestr ten będzie również zawierał

referencje do miejsca w którym przechowany jest dokument z badaniem obrazowym pacjenta. Taki

model gromadzenia informacji o pozwala na dowolny sposób jej składowania: centralnym, lokalny w

systemach placówek medycznych i mieszany. Jest to możliwe gdyż na poziomie domeny XDS

przechowany jest „wskaźnik” do danych w konkretnym systemie, który może odwoływać się do

dowolnego systemu funkcjonującego w ramach domeny.

Celem prawidłowego funkcjonowania systemu powinny zostać zaimplementowane co najmniej

następujące profile integracyjne IHE:

IHE CT – Consistent Time – element ten pozwoli na synchronizację czasu pomiędzy systemami

funkcjonującymi w ramach domeny IHE, tak by w ramach wszystkich systemów możliwe było ustalenie

chronologii zdarzeń. Jest to element bardzo istotny z punktu widzenia centralnego gromadzenia

informacji gdyż gdyby systemy nie posiadały synchronizowanego czasu mogłoby się okazać, że

zdarzenie zachodzące wcześniej ze względu na błędne oznakowanie czasem w systemie

zarejestrowane jest później niż rzeczywiście nastąpiło np. zlecenie jest później niż wynik badania.

IHE ATNA – Audit Trail and Node Authentication - Uwierzytelnianie węzłów i audyt dostępu do

danych. Ten element pozwoli na zwiększenie poziomu bezpieczeństwa systemu. Oprócz weryfikacji

użytkowników za pomocą zestawu uwierzytelniającego (login+hasło) uwierzytelnieniu będzie

podlegała również infrastruktura z której następuje żądanie odczytu danych. Dostęp zatem będzie

możliwy jedynie z autoryzowanych sieci komputerowych włączonych do domeny IHE. Dlatego nie

możliwe będzie wykorzystanie danych pacjenta i wyników badań w prywatnych gabinetach jeżeli

lekarz będzie pracował w innych podmiotach niż zdefiniowane w domenie (pierwotnie będą to

uczestnicy projektu).

IHE PIX - Patient Identifier Cross-reference - zarządzanie międzydomenowym identyfikatorem

pacjenta. W rozproszonych systemach należy założyć, że systemy mogą używać wewnętrznych

identyfikatorów pacjenta. W celu prawidłowej komunikacji pomiędzy systemami element ten będzie

pełnił rolę „tłumacza” identyfikatorów pomiędzy systemami, tak by możliwe było uzyskanie kompletu

2 (ang. Integrating Health Enterprise) Inicjatywa pracowników służby zdrowia i przemysłu w celu poprawy

sposobu udostępniania informacji zdrowotnej poprzez systemy komputerowe. Powstała w 1997 r. jako

inicjatywa konsorcjum radiologów i specjalistów w zakresie technologii informacji. IHE ma na celu stworzenie

procesu, w którym interoperacyjność może być realizowana. IHE zbiera wymagania przypadków, identyfikuje

dostępne standardy, rozwija wytyczne techniczne, które producenci oprogramowania mogą zaimplementować.

IHE organizuje również cykliczne spotkania zwane "connectathon" i "interoperability showcase", w trakcie

których wielu dostawców może wykazać interoperacyjność swoich produktów poprzez próby połączenia

systemów implementujących definiowane przez IHE tzw. Profile integracyjne.

danych dotyczących pacjenta. Wymaga to interakcji z lokalnymi systemami informatycznymi, z których

każdy może mieć własny sposób identyfikacji pacjenta gdyż z reguły dane w bazie danych zapisywane

są pod tym identyfikatorem (PID – Patient ID). Czasem takie numery nadawane są przez centralny

system szpitalny, pełniący rolę systemu rejestracji i obsługi ruchu chorych (ADT: Admission – Discharge

– Transfer) a w innych przypadkach każda pracownia posługuje się własnymi identyfikatorami. PID =

123 w archiwach obrazowych Pracowni CT i Pracowni MRI szpitala X może oznaczać dwóch różnych

pacjentów, zaś w pobliskim szpitalu Y będzie to jeszcze inna, trzecia osoba. Siłą rzeczy, pacjent który

miał wykonane badania obrazowe w trzech różnych jednostkach w swoim regionie, w każdej z tych

jednostek może mieć inny identyfikator. Jeżeli jego badania mają być dostępne za pośrednictwem

Centralnego PACS, konieczny jest mechanizm pozwalający utożsamić te identyfikatory, inaczej mówiąc

– powiązać konto pacjenta w systemie centralnym z identyfikatorami tego pacjenta w systemach

lokalnych ośrodków opieki zdrowotnej.

Odpowiednia metodologia została ujęta przez IHE w profilu PIX - Patient Identifier Cross-Referencing.

Schemat interakcji w ramach tego profilu przedstawia Rys. 4.1. Idea tego rozwiązania opiera się na

aktorze PIXM (Patient Identifier Cross-Reference Manager) – w roli tej występować może komponent

systemu CENTRALNEGO. Zadaniem aktora PIXM jest:

• odbieranie od systemów lokalnych informacji o występujących w nich pacjentach

• dopasowywanie (utożsamianie) pacjentów na podstawie przyjętych kryteriów

• dostarczanie informacji o znanych identyfikatorach wskazanego pacjenta.

IHE nie określa, w jaki sposób powinno być wykonywane dopasowywanie pacjentów. Na

potrzeby budowy tego systemu algorytm automatycznego dopasowywania może bazować na

numerze PESEL, numerze dowodu osobistego (jeżeli jest znany) lub innym unikalnym

identyfikatorze kraju i numeru ubezpieczenia, np. SSN (Social Security Number) w przypadku osób

spoza granic kraju lub też zestawieniu nazwisko, imię i data urodzenia . Warto także przewidzieć

możliwość ręcznego utożsamiania pacjentów przez uprawnionego operatora.

Interakcje w profilu ITI PIX.

IHE XDS - Cross-enterprise Document Sharing – wymiana dokumentów klinicznych

IHE RAD XDS-I - Cross-Enterprise Document Sharing for Imaging - rozszerzenie profilu XDS

dedykowane dla współdzielenia wyników obrazowych

IHE XDS-SD - Cross-Enterprise Sharing of Scanned Documents - wykorzystanie istniejącej

dokumentacji papierowej; profil określa format reprezentacji zeskanowanych dokumentów oraz

sposób zaopatrzenia ich w meta-dane

Obecnie powszechnie używanym w polskich szpitalach miejscem przechowywania

danych medycznych jest dana placówka w której dane te zostały wytworzone. Jest to głównie

spowodowane wcześniej obowiązującym prawem, ale także negatywnym nastawieniem szpitali do

składowania danych poza strukturą jednostki. To negatywne nastawienie jest głównie spowodowane

obawą przed dostępem do danych medycznych osób nieuprawnionych, a co za tym idzie możliwych

konsekwencji prawnych jakie są z tym związane.

Zgodnie z nowym rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2010 r.

w sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania, które weszło

w życie z dniem 1 stycznia 2011 możliwe jest składowanie danych medycznych pacjentów poza

jednostką w której zostały one wytworzone.

Możemy wyróżnić 2 typy archiwów tj.:

Lokalny PACS/RIS – system zlokalizowany lokalnie w każdym ze szpitali;

Centralny PACS/RIS – system zlokalizowany centralnie na Uniwersytecie Zielonogórskim;

Do zadań lokalnych systemów PACS/RIS będzie należała archiwizacja wszystkich cyfrowych badań

radiologicznych z urządzeń posiadających interfejs DICOM. Ze względu na występowanie w niektórych

jednostkach także urządzeń nie posiadających interfejsów DICOM konieczne będzie wdrożenie

systemu archiwizacji także badań NON-DICOM. Badania te powinny być dostępne na takich samych

zasadach jak badania zarchiwizowane w systemie PACS.

Proponowany model składowania danych zakłada, że centralne archiwum PACS będzie spełniało

następujące funkcje:

Centralny indeks wszystkich badań obrazowych jakie są archiwizowane na lokalnych PACS-ach;

Centralne archiwum dydaktyczne badań obrazowych wraz z opisami do celów edukacyjnych;

Centralne archiwum dla badań obrazowych wysyłanych w ramach sieci teleradiologicznej;

Centralny elektroniczny rekord pacjenta bazujący na dostępnych badaniach obrazowych

(badania ze wszystkich szpitali podłączonych do sieci teleradiologicznej)

Moduł opisowy dla badań teleradiologicznych,

Centralne archiwum badań obrazowych opisywanych w ramach systemu teleradiologii,

Centralne archiwum długoterminowe dla uczestników projektu.

Architektura sprzętowa musi być dostosowana do ilości wykonywanych badań w każdym z ośrodków

tak, aby zapewnić możliwość przechowywania badań przez co najmniej 5 lat. Zgodnie z zestawieniem

(rys. 3) w każdym ze szpitali mamy do czynienia z różnymi ilościami generowanych badań obrazowych.

Różne też będą ich potrzeby odnośnie infrastruktury sprzętowej, a w szczególności wielkości

archiwum.

Wyróżniamy różne modele składowania badań obrazowych:

online – wszystkie badania diagnostyczne są dostępne w systemie 24/7 (dane w tym modelu

zapisane są na przestrzeniach dyskowych podłączonych do serwera PACS);

offline – archiwalne dane obrazowe są zapisywane tylko na nośnikach zewnętrznych. Aby

uzyskać dostęp do takiego badania wymagany jest odnalezienie właściwego nośnika i fizyczne

włożenie go do napędu;

nearline - realizowane za pomocą dedykowanego urządzenia typu biblioteka taśmowa,

archiwalne badania są nagrywane na nośniki zinwentaryzowane w urządzeniu. Przerwa w

dostępie do takich danych wynosi ok. kilku minut potrzebnych na uzyskanie dostępu do badań

na nośniku taśmowym. Ze względu na to że system PACS/RIS staje się jedynym archiwum

udostępniającym wyniki badań radiologicznych powinien zostać uruchomiony w środowisku

odpornym na awarie sprzętowe. W jednostkach pracujących w systemie 24 godzinnym taka

platforma sprzętowa jest obowiązkowa. Centralny system PACS jako serce całego systemu

teleradiologicznego powinien zostać uruchomiony na platformie ultra bezpiecznej,

zapewniającej nieprzerwaną pracę z innymi ośrodkami przez 24 godziny na dobę.

Rys. 3 Zestawienie ilości wykonywanych badań obrazowych

Lp. Jednostka medyczna RTG TK USG MM MR SPECT 1 SPECT 2 Colon. Gastro.

1.

Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej

"Szpital na Wyspie" w Żarach oraz pracowni RTG

w Lubsku

675 120 0 0 0 0 0 0 0

2. Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki

Zdrowotnej w Sulechowie 2 234 0 450 0 0 0 0 0 0

3. Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego dla

Nerwowo i Psychicznie Chorych SPZOZ w Ciborzu 270 170 60 0 0 0 0 0 0

4.

Szpital Wojewódzki, Samodzielny Publiczny

Zakład Opieki Zdrowotnej im. Karola

Marcinkowskiego w Zielonej Górze

5 830 720 900 0 0 0 0 0 0


Zdrowotnej w Międzyrzeczu 1 350 0 375 0 0 0 0 0

6. Samodzielnego Publicznego Szpitala dla

Nerwowo i Psychicznie Chorych w Międzyrzeczu 140 0 2 0 0 0 0 0 0

7.

Wielospecjalistycznego Szpitala Samodzielnego

Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Nowej

Soli

2 800 632 900 100 900 0 0 0 0

8. Samodzielnego Publicznego Szpitala

Wojewódzkiego w Gorzowie Wielkopolskim 0 0 0 0 0 170 75 0 0

9. Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej

"Szpital Powiatowy” w Słubicach 1 400 0 170 0 0 0 0 25 45


Zdrowotnej w Sulęcinie 837 200 340 84 0 0 0 0 0

Liczba badań TOTAL [miesięcznie] 15 536 1 842 3 197 184 900 170 75 25 45

Liczba badań TOTAL [rocznie] 186 432 22 104 38 364 2 208 10 800 2 040 900 300 540

Sposób składowania poszczególnych typów danych będzie się różnił w zależności od ich rodzaju.

Podział ten wymusza natura przechowywanych danych jak też ich rozmiar. Możemy wyróżnić:

1. Dane obrazowe (medyczne obrazy diagnostyczne) – te dane składowane będą w cyfrowym

archiwum obrazów medycznych PACS (Picture Archiving and Communication System). Dane te

przechowywane są w postaci plików DICOM oraz skompresowanych plików DICOM na

macierzach dyskowych NAS zorganizowanych dla bezpieczeństwa danych w RAID. Dane

techniczne opisujące strukturę przechowywanych danych obrazowych będą przechowywane

w relacyjnej bazie danych SQL.

2. Dane tekstowe (np. dane demograficzne pacjentów, zlecenia, opisy badań) – te dane

przechowywane będą w relacyjnej bazie danych zgodnej z SQL w strukturze tabel wymaganej

przez system RIS.

Proponowany model sieci zakłada utworzenie na centralnym archiwum PACS specjalnego

archiwum dydaktycznego zawierającego dane badań obrazowych wraz z opisami. Dane te będą

zanonimizowane dzięki czemu nie będzie możliwa identyfikacja pacjenta, lekarza opisującego ani

lekarza kierującego na badanie. Archiwum dydaktyczne musi spełniać następujące wymagania:

Wymaganie

Dostęp do modułu z każdego komputera włączonego w system teleradiologii , bez konieczności instalowania dodatkowego

oprogramowania.

Specjalne konto edukacyjne umożliwiające przeglądanie wyników badań bez możliwości jakiejkolwiek edycji danych - tylko

do odczytu.

Konto edukacyjne z dostępem tylko do zanonimiowanych wyników badań.

Dostęp do zanonimizowanych obrazów w jakości diagnostycznej za pomocą wbudowanej przeglądarki.

Dla lekarza opisującego (opiekuna) w możliwość oznaczania badań dostępnych dla studentów podczas wprowadzania

wyniku badania .

Wprowadzanie dodatkowych informacji dydaktycznych przy badaniach radiologicznych przez lekarza opisującego

(opiekuna).

Prezentacja badań w postaci listy zawierającej:

- wiek pacjenta,

- kod i nazwę badania ,

- numer zlecenia ,

- status zlecenia ,

- priorytet zlecenia ,

- jednostkę wykonującą ,

- datę wykonania,

- datę zlecenia,

- miniatury serii badania

Zabezpieczanie transmisji danych przez szyfrowanie.

Wyszukiwanie zaawansowane w tym według: wieku, płci pacjenta, diagnozy ze skierowania ( lCD 10), frazy opisu badania,

lekarzy opisujących, statusu zlecenia, nazwy usługi, typu usługi.

Możliwość dostępu do archiwum wyników obrazowych PACS z wykorzystaniem standardowej przeglądarki internetowej,

min: MS Internet Explorer, Mozilla, FireFox.

System prezentuje dane badania, opis oraz miniaturkę obrazu (thumbnails) z możliwością podglądu obrazu w jakości

referencyjnej.

Każdy obraz uruchomiony poprzez przeglądarkę WWW w jakości referencyjnej można:

- powiększyć i pomniejszyć,

- dopasować pionowo i poziomo,

- obrócić,

- pokazać w oryginalnym rozmiarze,

- uzyskać jego lustrzane odbicie,

- obejrzeć obraz w jednym ze zdefiniowanych okien przeglądowych (leveling) dedykowanych dla tomografii, angiografii

lub ustawić własne okno przeglądowe (system z obrazu jakości diagnostycznej zapisanego w 12 bitach odcieni szarości

przesyła reprezentację 8 Bitów w celu uwypuklenia wybranych tkanek).

Możliwość przeglądu oraz obróbki wizualnej wyników obrazowych pacjenta w formacie DICOM poprzez przeglądarkę

obrazów uruchamianą przez WWW zapewniająca:

Wyświetlanie miniaturek obrazów.

Wyświetlanie zdjęć po kliknięciu na miniaturę obrazu ( 1x1, 2x1, 1x2, 2x2, 2x4, 4x2, 4x4, 4x8, 8x4).

Możliwość wyświetlania kilku zdjęć na ekranie.

Możliwość otwarcia kilku serii badań.

Pomiar odległości.

Pomiar kąta.

Powiększanie obrazu

Zmiana kontrastu obrazu.

Zmiana jasności obrazu.

Pomiar pola.

Przewijanie.

Przesuwanie.

Obracanie.

Odwracanie kolorów.

Lupa.

Odtwarzanie serii.

Podgląd nagłówka DICOM.

Eksport obrazów do formatów: AVI, BMP, DCM, JPG, PNG, TIFF.

Użycie przeglądarki obrazów diagnostycznych nie wymaga wcześniejszego jej instalowania na stacji.

Przeglądarka działa poprawnie niezależnie od systemu operacyjnego min. Windows/Linux/MAC OS.

Udostępnianie obrazów diagnostycznych i referencyjnych zgodnie z wymogami ACR – American College of Radiology.

Możliwość dostępu do obrazów na terenie sieci teleradiologicznej ze zwykłych (biurowych) komputerów PC.

Możliwość dostępu do danych spoza terenu szpitala z zapewnieniem poufności danych

Dostęp do obrazów limitowany jest przez system uprawnień (użytkowników).

Oprócz archiwum dydaktycznego model sieci zakłada stworzenie mechanizmu podglądu

wcześniejszych badań i opisów dla danego pacjenta. Byłoby to szczególnie istotne dla lekarzy

opisujących badania ponieważ dzięki tej funkcji mieliby wgląd w badania wcześniejsze wykonane u

danego pacjenta i dokonać oceny zmian jakie zaszły. Funkcja ta byłaby także istotna dla lekarzy

prowadzących, którzy w podobny sposób mogli by używać tej funkcjonalności.

1.4.3. Metoda automatycznej synchronizacji obrazów wymienianych pomiędzy

jednostkami

Oba zaproponowane protokoły transmisji posiadają wbudowane mechanizmy

potwierdzające poprawność procesu przesyłu i przetworzenia informacji. Dla protokołu DICOM są to

komunikaty typu „Storage Commitment”, które umożliwiają potwierdzenie, że badanie obrazowe

dotarło w całości do miejsca docelowego. Dla protokołu HL7 są to transakcje typu ACK, które informują

nadawcę zarówno o poprawnym przesłaniu komunikatu jak i dają informacje o statusie poprawności

przesłanego komunikatu.

W modelu centralnym nie zakłada się gromadzenia danych obrazowych (z

wyłączeniem modułu dydaktycznego) takich jak wyniki badań RTG, tomografu komputerowego (TK),

czy też rezonansu magnetycznego (RM) . Dane te będą gromadzone i przechowywane lokalnie w

infrastrukturze podmiotu medycznego a na poziomie Centralnym przechowywane będą miniatury

DICOM pozwalające lekarzowi ocenić przydatność wyniku i „zamówić” dostarczenie pełnego wyniku

badania poprzez bezpieczną sieć informatyczną systemu . Będzie to możliwe między innymi dzięki

implementacji wymienionych profili IHE dotyczących udostępniania badań obrazowych. Po

zintegrowaniu obecnych systemów radiologicznych z systemem teleradiologii powinno być więc

możliwe pobranie odpowiednich obiektów badania obrazowego z systemu źródłowego. W

uzasadnionych przypadkach wskazane może być także użycie Web Access to DICOM Persistent Objects

(WADO) – dla prezentowania danych obrazowych w technologii WWW. Systemy PACS poszczególnych

jednostek powinny wspierać standardowy interfejs DICOM (C-GET/C-MOVE) w celu umożliwienia

pobierania obrazów bezpośrednio z miejsca przechowywania.

Przechowywanie i wymiana badań obrazowych w repozytoriach XDS stwarza dwa wyzwania:

• obrazy w jakości diagnostycznej mają nieraz znaczne rozmiary (kilkadziesiąt MB dla

pojedynczego zdjęcia RTG, a nawet kilkaset MB w przypadku dużych serii CT)

• pojedyncze badanie może składać się z ponad tysiąca obiektów DICOM; rejestrowanie każdego

z nich jako osobnego dokumentu XDS jest niepraktyczne.

W profilu XDS-I (Cross-Enterprise Document Sharing for Imaging), dokumentem XDS nie są

poszczególne obiekty DICOM, lecz jedynie manifest DICOM, nazywany także manifestem KOS (Key

Object Selection), stanowiący listę powiązanych obiektów DICOM. Same obiekty nie są wysyłane do

repozytorium XDS, lecz pozostają w swojej podstawowej lokalizacji (aktor Imaging Document Source,

który zastępuje aktora Document Source z profilu XDS).

Kiedy aplikacja (aktor Imaging Document Consumer) chce pobrać dane obrazowe, pobiera

najpierw manifest KOS z repozytorium XDS, następnie zaś dokonuje wyboru obiektów (mogą to być

wszystkie obiekty wymienione w manifeście lub tylko ich podzbiór) i pobiera wybrane obiekty

bezpośrednio z miejsca ich przechowywania (aktor Imaging Document Source) poprzez interfejs

DICOM Retrieve lub WADO (Web Access to DICOM Persistent Objects). Ilustruje to powyższy

schemat.

Manifest KOS dostarcza podstawowych informacji o strukturze badania (liczba serii, liczba obiektów

DICOM w każdej serii). Niestety, standard nie przewiduje możliwości zawarcia w nim bardziej

szczegółowych danych (np. o modalności serii, użytej aparaturze czy dawce promieniowania

otrzymanej przez pacjenta). Dlatego w tym obszarze model musi zostać uzupełniony o tzw. katalog

DICOM (DICOMDIR), pozwalający przekazać drobiazgowe informacje na poziomie pacjenta,

badania oraz każdej z wykonanych serii. Umożliwia on również zawarcie w takim katalogu ikon

poszczególnych serii, tj. miniaturek, które reprezentują ich zawartość. W przypadku serii

zawierającej pojedyncze zdjęcie RTG, ikoną serii może być znacznie pomniejszona wersja tego

zdjęcia. Dla serii z zapisem video badania endoskopowego, ikona może odpowiadać wybranej (np.

najbardziej istotnej klinicznie) klatce zapisu. stanowi graficzne wyobrażenie fragmentu struktury

katalogu DICOM dla przykładowego badania RTG. Katalog zaopatrzony jest w ikony serii.

Dlatego zakłada się, że w systemie Centralnym oprócz manifestu KOS, do repozytorium XDS będzie

trafiał także odpowiedni dokument DICOMDIR. Interpretując jego zawartość, system będzie mógł

zaprezentować szczegółowe informacje o badaniu oraz dane obrazowe wykonanych zdjęć / serii.

Mechanizm WADO w projekcie może być wykorzystany jedynie pewnym zakresie, możliwe jest

umieszczenie odnośnika WADO w wyniku opisowym zapisanym jako dokument PDF.

Technologii WADO (Web Access to DICOM Persistent Objects) jest poświęcona część 18 standardu

DICOM. Opisuje on sposób pozyskiwania pojedynczych obiektów w jakości diagnostycznej (DICOM)

lub referencyjnej (JPEG, GIF, PNG, a w przypadku sekwencji ruchomych: MPEG) za pośrednictwem

serwera HTTP/HTTPS, a więc w identyczny sposób, jak przeglądarka internetowa pozyskuje

elementy wyświetlanej strony WWW. W przypadku obiektów zawierających więcej niż jedną klatkę

obrazu (multiframe), możliwe jest także pobranie jedynie wybranej klatki (w jakości referencyjnej).

Dodatkowo, w przypadku obrazów referencyjnych, możliwe jest także określenie pewnych

parametrów wpływających na proces ich tworzenia ze źródłowych obiektów DICOM. Do

parametrów tych należy m. in. oczekiwana wysokość i szerokość obrazu referencyjnego, pożądany

fragment (prostokątny wycinek) obrazu DICOM, jasność/kontrast oraz jakość kompresji stratnej.

Pozyskanie obiektu DICOM lub obrazu referencyjnego za pośrednictwem WADO realizuje się

poprzez wykonanie żądania HTTP z odpowiednio skonstruowanym URI (Uniform Resource

Identifier). Przykładowo, aby pobrać pojedynczy obiekt DICOM, wywołamy:

http://www.jakis-szpital.pl/wado.php?requestType=WADO

&studyUID=1.2.250.1.59.40211.12345678.678910

&seriesUID=1.2.250.1.59.40211.789001276.14556172.67789

&objectUID=1.2.250.1.59.40211.2678810.87991027.899772.2

&contentType=application%2Fdicom

Z kolei, dla pobrania wskazanej klatki w formacie JPEG:

http://www.jakis-szpital.pl/wado.php?requestType=WADO

&studyUID=1.2.250.1.59.40211.12345678.678910

&seriesUID=1.2.250.1.59.40211.789001276.14556172.67789

&objectUID=1.2.250.1.59.40211.2678810.87991027.899772.2

&contentType=image%2Fjpeg&frameNumber=10

Niektóre archiwa PACS wspierają WADO w sposób bezpośredni. W przypadku innych, wsparcie dla

WADO można uzyskać poprzez instalację dodatkowego oprogramowania, które w odpowiedzi na

żądanie WADO, pobiera dane z PACS poprzez standardowy interfejs DICOM (C-MOVE / C-GET) i

przesyła je – w odpowiednim formacie – w odpowiedzi HTTP. Ilustruje to poniższa grafika:

Jednym z ograniczeń technologii WADO jest brak standardowego mechanizmu dla pobrania całego

badania, lub jego wskazanej części, w postaci zbiorczej – pobierać możemy jedynie pojedyncze obiekty

DICOM lub ich referencyjne odpowiedniki

W ramach systemu powinien zostać dostarczony „Moduł synchronizacji”, który będzie narzędziem

pośredniczącym między interfejsem serwera centralnego, a modułem opisowym na stacji

diagnostyczno-opisowej.

Moduł ten będzie odpowiedzialny za:

Otwierania badania: Moduł synchronizacji zostaje wywołany w celu otworzenia konkretnego

badania. Najpierw sprawdzana jest obecność badania na stacji roboczej. Jeśli go brakuje,

badanie zostaje pobrane z Centralnego Serwera PACS. Następnie badanie jest otwierane.

Tryb usługi: Moduł synchronizacji działa w tle, odpytując serwer centralny o nowe badania

oczekujące na opisanie. Badania takie są pobierane do lokalnej bazy danych. Dzięki temu, po

wywołaniu modułu synchronizacji w trybie otwierania badania, potrzebne obrazy znajdują się

już lokalnie na stacji opisowej. Takie rozwiązanie jest niezbędne do przyśpieszenia otwierania

badania, gdyż nie trzeba czekać na zakończenie transferu obrazów.

Poglądowy opis procesu: zlecenia, opisu i odesłania zleconego badania obrazowego z

wykorzystaniem modułu synchronizacji

START

1. Moduł zlecający – Użytkownik loguje się za pomocą indywidualnego loginu i hasła

do modułu zlecającego;

2. Moduł zlecający – Użytkownik wybiera z archiwum badanie przeznaczone do

zdalnego opisu/konsultacji;

3. Moduł zlecający – Użytkownik uzupełnia brakujące dane pacjenta (dane pacjenta z

nagłówka DICOM uzupełniane automatycznie);

4. Moduł zlecający – Użytkownik wybiera jednostkę opisową/konsultacyjną z listy

dostępnych jednostek w module zlecającym;

5. Moduł zlecający – Użytkownik tworzy skierowanie wykonania opisu/konsultacji

badania obrazowego;

6. Moduł zlecający – OPCJONALNIE (!) – użytkownik dokonuje anonimizacji danych

pacjenta;

7. Moduł zlecający – aplikacja dokonuje bezstratnej kompresji przesyłanych plików;

8. Moduł zlecający – następuje wysyłka zlecenia do modułu opisującego (plik DICOM

+ skierowanie);

Jedn

ostka zle

cająca

1. Moduł opisowy – automatyczny odbiór pliku DICOM i skierowania na serwerze oraz

umieszczenie badania na liście roboczej wskazanej jednostki opisującej;

2. Moduł synchronizacji – pobranie pliku DICOM na stację diagnostyczną lekarza

opisującego.

lub

3. Moduł synchronizacji – automatyczne przesłanie badania DICOM do lokalnego

archiwum PACS w jednostce opisującej;

4. Moduł synchronizacji – automatyczne przesłanie pliku DICOM do stacji

diagnostycznej;

5. Moduł synchronizacji – automatyczne poinformowanie lekarza opisującego o

pojawieniu się badania do opisu;

6. Lekarz radiolog (stacja diagnostyczna) – otwarcie pliku DICOM na stacji

diagnostycznej;

7. Lekarz radiolog (stacja diagnostyczna) – zalogowanie się przez lekarza opisującego

do systemu CWT RIS (konieczne aktywne połączenie z Internetem);

8. Lekarz radiolog (moduł opisujący) – wyszukanie i otwarcie badania z listy roboczej;

9. Lekarz radiolog (moduł opisujący) – wykonanie opisu badania;

10. Lekarz radiolog (moduł opisujący) – autoryzacja wykonanego opisu badania

podpisem elektronicznym;

11. Lekarz radiolog (moduł opisujący) – wysłanie badania do jednostki zlecającej opis

(moduł zlecający);

Jedn

ostka ko

nsu

ltująca/o

pisu

op

is

1. Moduł zlecający – automatyczne odebranie opisu badania; Jed

no

stka

zlecająca

KONIEC

Lokalny moduł synchronizacji (LMS)

Celowe jest by systemy PACS podmiotów uczestniczących w projekcie posiadały moduł LMS. Jest on

aplikacją instalowaną lokalnie w jednostce medycznej podłączonej do systemu i dedykowaną do

pobierania z lokalnej bazy danych badań przeznaczonych do opisu a następnie przesyłanie ich do

serwera centralnego (centralny moduł zbiorczy). Aplikacja działa na zasadzie lokalnego agenta

odpytującego na bieżąco lokalną bazę danych i przesyłającego informacje do serwera centralnego.

Pozwoli to na uniknięcie sytuacji błędów ludzkich polegających na nie przekazaniu badania do

Centralnego PACS do opisu poprzez automatyzację przesyłania danych do Centrum Opisowego.

Centralny moduł zbiorczy (CMZ)

System centralny powinien posiadać Moduł CMZ, który gromadzi na bieżąco informacje przekazywane

przez LMS i tworzy i zarządza listą roboczą badań które należy opisać w Centrum Opisowym. Baza

będzie przechowywała również informacje historyczne dotyczące tego czy pacjent był wcześniej

diagnozowany oraz link do odpowiednich baz danych w których można uzyskać bardziej szczegółowe

wyniki na żądanie. CMZ powinien być zintegrowany z modułem opisowym RIS w którym lekarz radiolog

dokonuje opisu badania radiologicznego.

1.4.4. Protokoły i mechanizmy wymiany danych między jednostkami współpracującymi z

uwzględnieniem transmisji przy pomocy dostępnych łączy

W związku z zaproponowaną koncepcją VPN, która zapewni szyfrowanie połączeń nie konieczne

jest zastosowanie szyfrowania samych komunikatów wymiany danych dlatego możliwe jest

zastosowanie typowych protokołów wymiany danych używanych w systemach medycznych opartych

na protokole TCP/IP.

1. Wymiana danych obrazowych - odbywać się będzie z wykorzystaniem standardu DICOM 3.0

opracowanego przez ACR/NEMA (American College of Radiology/National Electrical

Manufacturers Association) dla potrzeb ujednolicenia wymiany i interpretacji danych medycznych

reprezentujących lub związanych z obrazami diagnostycznymi w medycynie. W uzasadnionych

przypadkach wskazane może być także użycie Web Access to DICOM Persistent Objects (WADO)

– dla prezentowania danych obrazowych w technologii WWW. Systemy PACS poszczególnych

jednostek powinny wspierać standardowy interfejs DICOM (C-GET/C-MOVE) w celu umożliwienia

pobierania obrazów bezpośrednio z miejsca przechowywania;

2. Wymiana danych tekstowych - odbywać się będzie z wykorzystaniem standardu HL7 v2

uznawanego za światowy standard elektronicznej wymiany informacji w środowiskach

medycznych. Aby umożliwić wymianę danych lokalne systemy PACS powinny umożliwiać

umieszczanie zleceń w kolejce oczekujących do wysłania. W przypadku braku potwierdzenia ich

odbioru w systemie Centralnym powinno następować wysyłanie odpowiedniego komunikatu na

adres email administratora lub za pomocą komunikatu SMS .

Aby możliwa była wymiana danych dotyczących zleceń niezbędna jest integracja Lokalnych systemów PACS poprzez następujące komunikaty HL7 v 2.3

Nowe zlecenie – ORMÔ01

Anulowanie zlecenia – ORMÔ01

Zmiana statusu zlecenia – ORMÔ02

Transakcja z wynikami – ORU^R01

(Opis struktury poszczególnych transakcji stanowi załącznik nr 1)

Jeżeli zostanie wybrany wariant z gromadzeniem danych pacjentów celem budowy

centralnego rekordu radiologicznego niezbędne jest również integracja systemów PACS z

systemem Centralnym w zakresie komunikatów ruchu chorych ADT. Integracja powinna odbywać

się automatycznie po dodaniu pacjenta. System powinien umożliwiać również synchronizację na

żądanie użytkownika.

1.4.5. Struktura szyfrowania oraz anonimizacji danych przesyłanych w ramach Lubuskiej

Sieci Teleradiologii,

W procesie anonimizacji przesyłanych danych należy wziąć pod uwagę jakie dane

demograficzne są istotne dla prawidłowego opisania badania, a jakie nie są istotne i powinny zostać

usunięte. Na podstawie przechowywanych w systemie RIS informacji należy tak dobrać zestaw danych

o pacjencie, aby nie było możliwe zidentyfikowanie pacjenta ale jednocześnie nie zakłócić/utrudnić

procesu samej diagnozy. Możemy wyróżnić:

1) Dane mające wpływ na opis/diagnozę:

wiek pacjenta;

płeć;

rasa.

2) Dane nie mające wpływu na opis/diagnozę:

imię i nazwisko;

adres;

numer pacjenta i badania w systemie źródłowym.

System teleradiologiczny powinien na podstawie analizy danych demograficznych zbieranych przez

lokalny system RIS stworzyć minimalną listę atrybutów pacjenta, które będą mogły mieć wpływ na

diagnozę i na tej podstawie zdefiniować listę atrybutów podlegających animizacji.

Ważną kwestią jest zidentyfikowanie wszystkich obszarów w których mogą znaleźć się demograficzne

dane pacjenta tak aby nie było możliwości, że jakimkolwiek kanałem komunikacji przesyłane są dane,

które nie uległy anonimizacji. W proponowanym rozwiązaniu dane demograficzne pojawią się zarówno

w części tekstowej jak i w części obrazowej (obrazy w standardzie DICOM zawierają także - poza samym

zdjęciem - meta-dane w tym także dane demograficzne pacjenta.)

Struktura szyfrowania – w związku z zastosowaniem proponowanego rozwiązania - VPN oparty o

asynchroniczne algorytmy szyfrowania - dodatkowe struktury szyfrowania nie są potrzebne.

2. MODEL FUNKCJONOWANIA USŁUG TELERADIOLOGICZNYCH

2.1. Analiza prawna funkcjonowania ośrodków opisowych,

Rozwój technologii teleinformatycznych pozwalających na bezpieczną transmisję danych

pomiędzy różnymi odbiorcami nie pozostaje bez wpływu na sposób udzielania świadczeń zdrowotnych,

prowadząc w efekcie do powstania nowego działu medycyny tzw. telemedycyny.

Do szerokiego stosowania nowych rozwiązań zachęca Komisja Europejska, która już

w 2008 r. nakreśliła zalecenia mające na celu upowszechnienie telemedycyny i jednego z jej działów,

jakim jest teleradiologia.3

W polskim porządku prawnym pojęcie teleradiologii jest definiowane w §2 ust. 1 pkt 10

rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 lutego 2011 r. w sprawie warunków bezpiecznego

stosowania promieniowania jonizującego dla wszystkich rodzajów ekspozycji medycznej4

i oznacza ono:

usługę polegającą na elektronicznym przesyłaniu obrazów radiologicznych

w celu ich opisu lub konsultacji, z jednego miejsca do innego za pomocą łączy

do transmisji zapewnionych przez niezależnego dostawcę.

Zadaniem ośrodka opisowego jest więc świadczenie usług opisu lub konsultacji obrazu

radiologicznego przesłanego za pomocą łącz teleinformatycznych z siedziby podmiotu wykonującego

badanie obrazowe.

Samo wprowadzenie definicji legalnej pojęcia „teleradiologii” wskazuje na to,

iż ustawodawca dopuszcza stosowanie modelu dokonywanie opisu badań radiologicznych „na

odległość”. Świadczenie tego rodzaju usług wymaga niewątpliwie odpowiedniego ukształtowania

stosunku prawnego łączącego podmiot zlecający (jednostkę opieki zdrowotnej,

w której wykonywane jest badanie obrazowe) oraz ośrodek opisowy (podmiot, w którym dokonuje się

opisu badania lub udziela konsultacji). Następuje to w drodze umowy cywilnoprawnej opisującej

zasady współpracy podmiotu zlecającego oraz ośrodka opisowego.

Nie ulega wątpliwości, iż podstawowa odpowiedzialność za sposób udzielania świadczenia

medycznego spoczywa na podmiocie zlecającym, którego obowiązkiem jest przeniesienie na ośrodek

opisowy wymagań prawnych stawianych jednostkom opieki zdrowotnej wykonującym badania

obrazowe. Warunki te dotyczą przede wszystkim:

a) statusu prawnego ośrodka opisowego oraz uprawnień osób dokonujących opisu badania lub udzielających konsultacji,

b) warunków technicznych koniecznych do wykonania usługi c) sposobu przetwarzania danych osobowych oraz prowadzenia dokumentacji

medycznej.

Bezspornym jest, iż funkcję ośrodka opisowego może pełnić jedynie podmiot uprawniony do

wykonywania działalności leczniczej. Na zasadzie art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o

3 Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu

Regionów w sprawie korzyścu telemedycyny dla pacjentów, systemów opieki zdrowotnej i społeczeństwa z dnia 4 listopada 2008 r. (znak KOM(2008)689.

4 Dz.U. z 2011 r., Nr 51, poz. 265.

działalności leczniczej5 mogą to być podmioty lecznicze wymienione w art. 4 oraz praktyki zawodowe,

o których mowa w art. 5 tej ustawy. Na podstawie powołanych przepisów działalność leczniczą mogą

więc wykonywać:

a) przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2010 r., Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.);

b) samodzielne publiczne zakłady zdrowotne; c) jednostki budżetowe, w tym państwowe jednostki budżetowe tworzone i nadzorowane

przez Ministra Obrony Narodowej, ministra właściwego do spraw wewnętrznych, Ministra Sprawiedliwości, Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego posiadające w strukturze organizacyjnej ambulatorium, ambulatorium z izbą chorych lub lekarza POZ;

d) instytuty badawcze; e) fundacje i stowarzyszenia, których celem statutowym jest wykonywanie zadań w

zakresie ochrony zdrowia i których statut dopuszcza prowadzenie działalności leczniczej; f) kościoły, kościelne osoby prawne lub związki wyznaniowe - w zakresie, w jakim

wykonują działalność leczniczą; g) lekarzy w formie indywidualnej praktyki lekarskiej, indywidualnej specjalistycznej

praktyki lekarskiej, indywidualna praktyka lekarska wyłącznie w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego na podstawie umowy z tym podmiotem lub indywidualna specjalistyczna praktyka lekarska wyłącznie w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego na podstawie umowy z tym podmiotem lub w formie spółki cywilnej, spółki jawnej albo spółki partnerskiej jako grupowa praktyka lekarska.

Oczywistym jest, iż zadania ośrodka opisowego może wykonywać jedynie podmiot, który

dysponuje osobami uprawnionymi do dokonywania opisu badań radiologicznych tj. zatrudnia

odpowiednią liczbę lekarzy o specjalności z zakresu radiologii i diagnostyki obrazowej6. Ośrodek ten

musi też spełniać stosowne wymagania techniczne dotyczące chociażby dysponowania stacjami

opisowymi.

Szczególnie istotne jest jednak uregulowanie kwestii związanych z przetwarzaniem danych

osobowych oraz prowadzeniem dokumentacji medycznej.

Zgodnie z treścią art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta

i Rzeczniku Praw Pacjenta, podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych jest obowiązany prowadzić,

przechowywać i udostępniać dokumentację medyczną sposób określony w ustawie oraz zapewnić

ochronę danych zawartych w tej dokumentacji.7 Z kolei art. 26 ust. 3 pkt 1 tej ustawy dokumentacja

medyczna może być udostępniana podmiotom udzielającym świadczeń zdrowotnych, jeżeli

dokumentacja ta jest niezbędna do zapewnienia ciągłości świadczeń zdrowotnych.

Należy uznać, iż w przypadku usługi teleradiologicznej ośrodek opisowy bierze udział

w udzielaniu świadczeń zdrowotnych i jako podmiot wykonujący działalność leczniczą może uzyskać

dostęp do dokumentacji medycznej, a konkretnie do jej części, jaką jest wynik badania obrazowego

danego pacjenta. Podkreślić należy, iż w tym wypadku nie dochodzi do zagrożenia bezpieczeństwa

5 Dz.U. z 2011, Nr 112, poz. 654 z późn. zm. 6 por. rozporządzenie Ministra Zdrowia z 27 marca 2008 r. w sprawie minimalnych wymagań dla jednostek ochrony zdrowia

udzielających świadczeń zdrowotnych z zakresu rentgenodiagnostyki, radiologii zabiegowej oraz diagnostyki i terapii radioizotopowej chorów nowotworowych (Dz.U. z 2008 r., Nr 59, poz. 365 z późn. zm.)

7 Dz.U. z 2009 r., Nr 52, poz. 417 z późn. zm.

danych wrażliwych ponieważ dostęp do przekazywanej części dokumentacji będą mieli wyłącznie

lekarze, a więc osoby, które związane są tajemnicą lekarską znajdującą swoje oparcie w ustawie.

Natomiast w świetle ustawy o ochronie danych osobowych przetwarzanie danych wrażliwych

o stanie zdrowia pacjenta jest co do zasady zabronione. Art. 27 ustawy o ochronie danych osobowych

stanowi:

„Zabrania się przetwarzania danych ujawniających pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy

polityczne, przekonania religijne lub filozoficzne, przynależność wyznaniową, partyjną lub związkową,

jak również danych o stanie zdrowia, kodzie genetycznym, nałogach lub życiu seksualnym oraz danych

dotyczących skazań, orzeczeń o ukaraniu i mandatów karnych, a także innych orzeczeń wydanych w

postępowaniu sądowym lub administracyjnym.”

Ustęp 2 tego artykułu dopuszcza wyjątki od tej reguły. W tym przypadku można rozważać trzy

z nich:

„1) osoba, której dane dotyczą, wyrazi na to zgodę na piśmie, chyba że chodzi o usunięcie

dotyczących jej danych,

3) przetwarzanie takich danych jest niezbędne do ochrony żywotnych interesów osoby, której

dane dotyczą, lub innej osoby, gdy osoba, której dane dotyczą, nie jest fizycznie lub prawnie

zdolna do wyrażenia zgody, do czasu ustanowienia opiekuna prawnego lub kuratora,

7) przetwarzanie jest prowadzone w celu ochrony stanu zdrowia, świadczenia usług

medycznych lub leczenia pacjentów przez osoby trudniące się zawodowo leczeniem lub

świadczeniem innych usług medycznych, zarządzania udzielaniem usług medycznych i są

stworzone pełne gwarancje ochrony danych osobowych”

W świetle powyższych uregulowań prawnych należy stwierdzić, że dopuszczalną formą prawną

gromadzenia i przetwarzania danych jest powierzenie przez zakład opieki zdrowotnej. Każdy podmiot

leczniczy spełnia bowiem przesłanki pkt. 7 art. 27 ustawy o ochronie danych osobowych czyli prowadzi

przetwarzanie w celu ochrony stanu zdrowia pacjenta celem świadczenia usług medycznych. Dane

będą zatem przetwarzane na podstawie umowy powierzenia przetwarzania. Każda taka umowa będzie

zawierała wyraźne określenie celu przetwarzania danych. Dlatego pozostałe elementy systemu w tym

moduły rozliczenia będą korzystały jedynie ze zdepersonalizowanych danych.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2010 r. rodzajów

i zakresu dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania8 dokumentacja medyczna może być

prowadzona w formie elektronicznej i zgodnie z treścią §83 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia dokumentacja

ta może być udostępniania poprzez dokonanie elektronicznej transmisji dokumentacji. Obowiązkiem

ośrodka opisowego jest więc stosowania wymaganym przepisów dotyczących przetwarzania

dokumentacji medycznej.

Projektowany system informatyczny będzie zgodny co najmniej z następującymi przepisami prawa

Nazwa aktu prawnego Data i miejsce publikacji

Ustawa o działalności leczniczej Dz. U. 2011, Nr 112 poz. 654

Ustawa o systemie informacji w ochronie zdrowia Dz.U. 2011 nr 113 poz. 657

Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków Dz. U. Nr 210, poz. 2135 z póź. zm.

8 Dz.U. z 2010 r., Nr 252, poz. 1697

publicznych

Ustawa o podpisie elektronicznym. 2001.09.18, Dz.U.2001.130.1450

wraz z późniejszymi zmianami

Ustawa o ochronie danych osobowych. 1997.08.29, Dz.U.2002.101.926 -j.t.

wraz z późniejszymi zmianami

Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną. 2002.07.18, Dz.U.2002.144.1204

Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw

Pacjenta

Dz. U. z 2009 r. Nr 52, poz. 417 i Nr 76, poz. 641,

z 2010 r. Nr 96, poz. 620 oraz z 2011 r. Nr 112,

poz. 654

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2010 r. w sprawie

rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej oraz sposobu jej

przetwarzania

Dz. U. Nr 252 poz. 1697

Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie zakresu niezbędnych

informacji gromadzonych przez świadczeniodawców, szczegółowego

sposobu rejestrowania tych informacji oraz ich przekazywania

podmiotom zobowiązanym do finansowania świadczeń ze środków

publicznych z dnia 20 czerwca 2008 r.

Dz. .U. Nr 123, poz. 801 z późn. zm.

Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 maja 2008 r. w sprawie

ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej

Dz. U. Nr 81 poz. 484

Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 16 lipca 2004 r. w sprawie

rejestru zakładów opieki zdrowotnej

Dz. U. Nr 169 poz.1781 z poz. Zm

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29

kwietnia 2004 r.

w sprawie dokumentacji przetwarzania danych osobowych oraz

warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać

urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania danych

osobowych

Dz. U. z 2004 r. Nr 100, poz. 1024

. rozporządzenie Ministra Zdrowia z 27 marca 2008 r. w sprawie

minimalnych wymagań dla jednostek ochrony zdrowia udzielających

świadczeń zdrowotnych z zakresu rentgenodiagnostyki, radiologii

zabiegowej oraz diagnostyki i terapii radioizotopowej chorów

nowotworowych

Dz.U. z 2008 r., Nr 59, poz. 365 z późn. zm

Zarządzeń Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia w sprawie

warunków postępowania dotyczących zawierania umów o udzielanie

świadczeń opieki zdrowotnej.

Dostarczany system informatyczny będzie pozwalał na prowadzenie dokumentacji medycznej

w wersji elektronicznej w związku z tym będzie umożliwiał

Zabezpieczenie dokumentacji przed uszkodzeniem lub utratą;

Wymaganie zostanie spełnione poprzez zbudowanie redundantnej infrastruktury przetwarzania

dokumentacji medycznej umożliwiającej replikację danych pomiędzy centrami danych.

Zachowanie integralności i wiarygodności dokumentacji

Dostarczany system informatyczny musi umożliwiać podpisanie dokumentacji medycznej podpisem

elektronicznym oraz umożliwić autoryzację użytkowników za pomocą podpisu elektronicznego.

System musi zapewnić iż żaden wpis do dokumentacji medycznej nie może być fizycznie

usunięty. Usunięcie wpisu oznacza jedynie jego dezaktywację. Usunięcie lub modyfikacji wpisu może

dokonać osoba dokonująca wpisu lub osoba posiada specjalne wyodrębnione uprawnienie do tych

operacji. Fakt ten musi zostać odnotowany w systemie wraz zachowaniem historii zmiany to jest:

oznaczenia osoby dokonującej zmiany, czasu dokonania zmiany oraz zachowania wersji sprzed

dokonania zamiany. Jako spełnienie wymogu nie będzie uważane jedynie zapisywanie logu transakcji i

wyszukiwanie zmian na poziomie administratora bazy danych.

Stały dostęp do dokumentacji dla osób uprawnionych oraz zabezpieczenie przed dostępem osób

nieuprawnionych;

System powinien mieć rozbudowany system uprawnień uwzględniający różne poziomy dostępu do

dokumentacji medycznej i umożliwiający tworzenie ról w systemie np. :

1. Lekarz – pełny dostęp do dokumentacji medycznej

2. Statystyk medyczny– dostęp do zdepersonalizowanych danych

Poza osobami, którym wprost nadano uprawnienia do przeglądania dokumentacji w medycznej w

pozostałym użytkownikom w tym w module rozliczeń dane prezentowane są w sposób

zdepersonalizowany za pomocą identyfikatorów typu nr dokumentacji medycznej, nr badania.

Identyfikację osoby udzielającej świadczeń zdrowotnych i rejestrowanych przez nią zmian, w

szczególności dla odpowiednich rodzajów dokumentacji przyporządkowanie cech informacyjnych,

zgodnie z § 10 ust. 1 pkt 3 lit. a—d rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2010 r. w

sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania;

System powinien przechowywać historię zmian cech służących do oznakowania dokumentacji to jest:

nazwisko i imię,

tytuł zawodowy,

uzyskane specjalizacje,

numer prawa wykonywania zawodu — w przypadku lekarza, pielęgniarki i położnej

tak aby możliwe było uzyskanie wersji tych informacji na moment czasu w którym oznakowywana była

dokumentacja medyczna. Alternatywnym rozwiązaniem dopuszczalnym jest trwałe zapisywanie tych

cech przy każdym wpisie do dokumentacji medycznej.

Powinien odzwierciedlać chronologię przypadków klinicznych i dostępności informacji w systemie.

System powinien mieć dwa oznaczenia:

- czasu i daty zaistnienia zdarzenia (kiedy ono miało fizycznie miejsce)

- daty i czasu wprowadzenia informacji do systemu

Powinien zapewniać jednoznaczną identyfikację podmiotów i ich jednostek organizacyjnych, w

których tworzona jest dokumentacja medyczna

System powinien mieć możliwość zarejestrowania struktury zgodnej z Rejestrem podmiotów

leczniczych wymaganych w procesie tworzenia dokumentacji medycznej

System powinien przechowywać historię zmian w zakresie zmiany struktury organizacyjnej zakładu

opieki zdrowotnej w szczególności tych elementów, które uczestniczą w procesie tworzenia

dokumentacji medycznej to jest: REGON zakładu, Część V kodu resortowego i oznaczenie jednostki

organizacyjnej tworzącej dokumentację, Część VII kodu resortowego i oznaczenie komórki

organizacyjnej w której tworzona jest dokumentacja. Dla wszystkich elementów znajdujących się w

dokumentacji medycznej powinna być przechowywana historia zmian tak by możliwe było

odtworzenie stanu dokumentacji w momencie jej powstania. Dopuszczalne jest trwałe zapisywanie

tych cech na poziomie dokumentacji medycznej.

Słowniki - powinny umożliwiać wersjonowanie

W system powinny być wbudowane słowniki niezbędne do prowadzenia dokumentacji medycznej. Z

tytułu ich użytkowania Zamawiający nie może ponosić żadnych dodatkowych opłat. Wszystkie słowniki

prowadzone w systemie powinny być wersjonowane tak aby możliwa była jednoznaczna interpretacja

jaka wersja kodu obowiązywała w danym czasie dotyczy to w szczególności:

Międzynarodowej klasyfikacji procedur medycznych ICD9

Międzynarodowej klasyfikacji chorób i problemów zdrowotnych ICD10

Trybów przyjęcia i wypisów

Słowników świadczeń używanych do rozliczeń NFZ

Własnego słownika świadczeń komercyjnych

System powinien być wyposażony w mechanizm tworzenia pakietów rozliczeniowych pod umowy

komercyjne. W tym zakresie powinien umożliwić.

Nazwanie pakietu.

Określenie czasu ważności w tym również od momentu czasu do odwołania

Określenie świadczeń wchodzących w skład pakietu oraz ich ceny (jedno świadczenie tak

samo nazwane z tym samym kodem może mieć różne ceny w różnych pakietach

Określenie sposobu rozliczania świadczeń w ramach pakietu (ryczałt miesięczny, płatność

za każdą usługę)

Określenie płatnika (podmiotu z którym zawarto umowę)

Powinien umożliwić połączenie zlecenia z wynikami badań uzyskanymi w jego wyniku

System powinien w szczególności integrować się z innymi medycznymi systemami informatycznymi,

do których są przekazywane elektroniczne zlecenia i odbierane wyniki za pomocą otwartych i

powszechnie stosowanych protokołów komunikacji w systemach medycznych jak HL7, DICOM. W

przypadku wpisu w dokumentację medyczną pacjenta, system musi oznaczyć źródło pochodzenia

wyniku oraz czas odebrania wyniku i dokonania wpisu w dokumentacji.

Powinien być niezależny technologicznie (możliwy do uruchomienia na różnych systemach

operacyjnych)

Dostarczany system informatyczny powinien móc być zainstalowany minimum na następujących

platformach:

Dla serwerów(minimum 2 platformy): Windows, Linux, AIX, Unix

Dla stacji roboczej (minimum 2 platformy): Windows, Linux , Mac OS

Dla urządzeń mobilnych (minimum 2 platformy): Android, Windows Mobile, Apple Ios (wybrane

wskazane funkcje)

Powinien umożliwić dodawanie komentarzy klinicznych

System informatyczny powinien udostępniać możliwość dodawania notatek, komentarzy do każdego

badania. Notatki mają domyślnie charakter prywatny osoby je wprowadzającej. Osoba wprowadzająca

notatkę może ja udostępnić pozostałym użytkownikom systemu.

Powinien umożliwiać udostępnienie, w tym przez eksport w postaci elektronicznej dokumentacji

albo części dokumentacji będącej formą dokumentacji określonej w rozporządzeniu, w formacie XML

i PDF;

System informatyczny umożliwi udostępnianie dokumentacji lub fragmentu dokumentacji zarówno w

postaci funkcji exportu dokumentacji do formatu XML i PDF

Powinien umożliwiać eksport całości danych w formacie XML, w sposób zapewniający możliwość

odtworzenia tej dokumentacji w innym systemie teleinformatycznym;

Wydrukowanie dokumentacji w formach określonych w rozporządzeniu.

Oferowany system informatyczny będzie umożliwiał wydrukowanie wszystkich dokumentów

niezbędnych do prowadzenia dokumentacji medycznej zgodnie z rozporządzeniem ministra zdrowia z

dnia 21 grudnia 2010 r. w sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej oraz sposobu jej

przetwarzania.

System będzie zgodny z ustawą o ochronie danych osobowych. Ramy bezpieczeństwa

przetwarzania danych osobowych w systemach informatycznych reguluje Rozporządzenie Ministra

Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie dokumentacji przetwarzania

danych osobowych oraz warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać

urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania danych osobowych (Dz.U. z 2004 r. Nr

100 poz. 1024). Rozporządzeni to definiuje trzy poziomy bezpieczeństwa systemów informatycznych

służących do przetwarzania danych osobowych:

- podstawowy - podwyższony - wysoki

Poziom podstawowy można stosować jedynie w przypadku gdy w systemie nie są przetwarzane

dane wyszczególnione w art. 27 ustawy. Ponieważ dane o stanie zdrowia wymienione są w tym przepisie, każdy świadczeniodawca zobowiązany jest stosować poziom co najmniej podwyższony (w przypadku gdy żadne z urządzeń systemu nie jest podłączone do Internetu) albo wysoki (w przypadku gdy system służący do przetwarzania danych osobowych jest podłączony do Internetu). System będzie spełniał wymagania bezpieczeństwa na poziomie wysokim to jest:

1. Powinien posiadać mechanizmy kontroli dostępu do danych. Jeżeli z systemu korzysta więcej niż jedna osoba powinien umożliwiać nadanie każdemu użytkownikowi unikalnego identyfikatora i hasła. Hasło na poziomie podwyższonym i wysokim powinno składać się z co

najmniej 8 znaków i powinna być wymuszana jego zmiana co 30 dni. Dostęp do danych w takim systemie powinien być możliwy tylko po podaniu identyfikatora i hasła.

2. Powinien posiadać zabezpieczenie przed działaniem oprogramowania, którego celem jest uzyskanie nieuprawnionego dostępu do danych. System musi mieć zainstalowany program antywirusowy najlepiej jeżeli ochrona dotyczy wszystkich elementów systemu: serwerów, stacji roboczych, poczty elektronicznej i stron WWW

3. Powinien posiadać zabezpieczenie przed niespodziewaną przerwą zasilania energetycznego czyli powinien co najmniej posiadać zasilanie awaryjne (UPS)

4. Powinien być zabezpieczony przed utratą danych poprzez możliwość stworzenia kopii bezpieczeństwa. Kopie powinny być przechowywane w miejscach zabezpieczających je przed nieuprawnionym przejęciem, modyfikacją, uszkodzeniem lub zniszczeniem. Oznacza to że kopie powinny być tworzone na nośnikach optycznych (CD, DVD) lub magnetycznych (taśmy) i nie powinny być przechowywane w tym samy pomieszczeniu co serwer, pomieszczenie to powinno być zabezpieczone przed osobami postronnymi.

5. Urządzenia i dyski na, których przechowane są dane, po uszkodzeniu lub w przypadku likwidacji powinny być pozbawione danych, lub zniszczone w sposób uniemożliwiający ich odczyt. Oznacza to, że najlepiej w przypadku zakupu sprzętu stosować w umowach serwisowych zapis, że w przypadku uszkodzenia dysk ma zostać wymieniony na nowy ale stary dysk pozostaje na miejscu.

6. W przypadku gdy system jest połączony z siecią publiczną Internet system informatyczny służący do przetwarzania danych osobowych chroni się przed zagrożeniami pochodzącymi z sieci publicznej poprzez wdrożenie fizycznych lub logicznych zabezpieczeń chroniących przed nieuprawnionym dostępem. Oznacza to, że konieczne jest zastosowanie sprzętu lub oprogramowanie typu FireWall, zabezpieczającego i monitorującego ruch w kierunku sieć publiczna -> sieć prywatna oraz oprogramowanie lub sprzęt typu serwer Proxy monitorujące ruch w kierunku sieć prywatna -> sieć publiczna.

Ponadto system informatyczny służący do przetwarzania danych osobowych powinien zapewnić odnotowanie dla każdej osoby, której dane osobowe są przetwarzane w systemie informatycznym:

daty pierwszego wprowadzenia danych do systemu;

identyfikatora użytkownika wprowadzającego dane osobowe do systemu, chyba że dostęp do systemu informatycznego i przetwarzanych w nim danych posiada wyłącznie jedna osoba;

źródła danych, w przypadku zbierania danych, nie od osoby, której one dotyczą;

informacji o odbiorcach, w rozumieniu art. 7 pkt 6 ustawy, którym dane osobowe zostały udostępnione, dacie i zakresie tego udostępnienia, chyba że system informatyczny używany jest do przetwarzania danych zawartych w zbiorach jawnych;

sprzeciwu, o którym mowa w art. 32 ust. 1 pkt 8 ustawy.

2.2. Propozycja struktury organizacyjnej ośrodków opisowych w powiązaniu z

ośrodkami stowarzyszonymi,

Ośrodek opisowy powinien mieć w swojej strukturze minimum następujące elementy

funkcjonalne:

ZARZĄD

ZESPÓŁ RADIOLOGÓW

Radiolog 1

Radiolog 2

Radiolog 3

Komórka ds.

marketingu i

zawierania umów

Komórka ds.

rozliczeń umów

Zespół wsparcia

technicznego

Poglądowa struktura organizacyjna Centrum Opisowego

Zarząd - zajmuje się koordynacją działań centrum opisowego, jest uprawniony do jego

reprezentowania a tym samym do zawierania umów.

Zespół radiologów – podstawowa komórka prowadząca działalność w zakresie opisu wyników

badań obrazowych zatrudniająca lekarzy o specjalności z zakresu radiologii i diagnostyki obrazowej

zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 27 marca 2008 r. w sprawie minimalnych wymagań

dla jednostek ochrony zdrowia udzielających świadczeń zdrowotnych z zakresu

rentgenodiagnostyki, radiologii zabiegowej oraz diagnostyki i terapii radioizotopowej chorób

nowotworowych (Dz.U. z 2008 r., Nr 59, poz. 365 z późn. zm.)

Zespół marketingu i zawierania umów – będzie to komórka odpowiedzialna za promocję Centrum

Opisowego pozyskiwanie nowych klientów. Konstruowanie pakietów usług w umowach oraz

sprzedaż usług.

Komórka ds. rozliczeń umów – komórka odpowiedzialna za realizację umów to jest bieżące

monitorowanie parametrów realizowanych usług, generowanie zestawień ze zrealizowanych

usług, generowanie faktur, obsługa reklamacji.

Zespół wsparcia technicznego – komórka zatrudniająca informatyków oraz specjalistów od

sprzętu diagnostycznego. Ma za zadanie bieżące utrzymanie systemu w pełnej sprawności oraz

reagowanie na zgłoszenia użytkowników zarówno wewnętrznych (centrum opisowe) jak i

zewnętrznych. Jednym z kluczowych aspektów zadowolenia klientów jest wysoka dostępność

usług dla jednostek uczestniczących w sieci teleradilogoicznej.

2.3. Propozycja procedur organizacyjnych funkcjonowania ośrodków opisowych

Zgodnie z przedstawionym schematem organizacyjnym podstawowa działalność centrum

opisowego powinna obejmować następujące procesy główne :

CENTRUM

OPISOWE

Zawieranie umów

Teleradiologicznych

Opis

teleradiologiczny –

realizacja umowy

Rozliczenie

umów

Monitorowanie

parametrów

Usług

Proces zawierania umów teleradiologicznych składa się z następujących elementów

Zawieranie umów

Teleradiologicznych

Promocja

usług

Terediologicznych

Wycena usług

Zawieranie

Umów

Promocja usług Teleradiologicznych - ma na celu pozyskiwanie nowych klientów dla sieci

teleradiologicznej.

Wycena usługi – Proces wyceny usług jest jednym z kluczowych elementów warunkującym

opłacalność świadczonych usług. W wyniku tego procesu nie wystarczające będzie określenie

typów usług ale konieczne będzie również określenie poziomu dostępności oraz parametrów

poszczególnych kategorii usługi. System powinien uwzględniać minimum następujące typy usług:

Opis obrazów diagnostycznych

Interpretacja badań przez specjalistów o wyższym stopniu referencyjności

Zdalne konsultacje i dostęp do wyników badania

Dla każdej usługi powinny być określone jej dodatkowe parametry np.

Usługa w trybie standardowym - czas opisu do 48 godzin od przesłania kompletu badania do

Centrum Opisowego

Usługa w trybie przyśpieszonym - czas opisu do 24 godzin od przesłania kompletu badania do

Centrum Opisowego

Usługa w trybie emergency (CITO) - czas opisu do 2 godzin od przesłania kompletu badania

do Centrum Opisowego

Dodatkowo w zależności od kadry, którą dysponować będzie Centrum Opisowe można wprowadzić

kategoryzację usług w zależności od poziomu wykształcenia np. konsultacja lekarza specjalisty lub

konsultacja profesorska itp.

Dopiero w ten sposób opisane usługi będą podlegały wycenie.

Zawieranie umów – proces zawierania umowy od strony będzie polegał na skonstruowaniu

indywidualnego pakietu dopasowanego do potrzeb indywidualnych zleceniodawcy opisu. System

powinen umożliwiać ewidencję takich umów to jest:

Określenie daty i miejsca zawarcia umowy

Określenie strony umowy

Czasu obowiązywania umowy

Czasu dostępności usług (np. 24 h na dobę, od godz. 8 do 18, 7 dni w tygodniu, od pon. do

piątku , w dni robocze itp. )

Zestawu usług zawartych w umowie wraz z parametrami realziacji poszczególnych usług (czas

reakcji, wymagania co do kwalifikacji) cena ,

Kwoty stałej za gotowość do swiadczeń niezależnej od liczby zrealizowanych opisów.

Proces opisu - zdefiniowany jest w dalszej części opracowania w pkt 2.7.1. .

Proces rozliczenia umów – Proces rozliczenia umów ma za zadanie rozliczenie zrealizowanych usług

teleradiiologicznych. Proces ten będzie zawierał następujące elementy.

Nastąpił

termin

rozliczenia

Generacja

zestawienia z

realizacji usług

Sprawdzenie

zgodności

parametrów z

umową

XORDotrzymano

SLA

Nie

dotrzymano

SLA

Obniżenie

wartości usług

Przekazanie

raportu do

zarządu

Zweryfikowan

o SLA XOR

Wystawienie

faktury

Przekazanie

faktury i

raportu z

realizacji

Monitorowanie

płatności

Otrzymano

płatność XOR Brak płatności

Wysłanie

monitu

XOR

Przekroczono

krytyczny

termin

płatności

Nie

przekroczono

krytycznego

terminu

Zawieszenie

umowy

Wniosek o

rozwiązanie

Rozwiązanie

Umowy

Oferowany system informatyczny będzie wspierał realizację tego procesu.

Monitorowanie parametrów umów - jest to proces mający na celu dostarczenie informacji zarówno

dla procesu rozliczania umów jak i dla procesu zawierania nowych umów. Przy rozliczaniu służy on

informowaniu czy założone parametry SLA (Service Level Agreement) zostały dotrzymane zatem czy

Centrum Opisowe jest uprawnione do wystawienia faktury w pełnej wysokości. Dla procesu zawierania

umów dostarcza informacji co do możliwości faktycznej realizacji określonych parametrów usługi oraz

kosztów jej realizacji na określonym poziomie są to informacje niezbędne do realnej wyceny usług.

2.4. Propozycja obsady kadrowej ośrodków opisowych,

Obsada kadrowa ośrodków opisowych jest wypadkową liczby oraz parametrów zawartych

umów. W sytuacji konieczności świadczenia usług w trybie 24/7/365 będzie konieczna inna obsada

kadrowa niż dla działalności w trybie od 8 -18 od poniedziałku do piątku. Centrum opisowe powinno

zatrudniać następujące kategorie pracowników:

Lekarze specjaliści z zakresu radiologii i diagnostyki obrazowej zgodnie z rozporządzeniem Ministra

Zdrowia z 27 marca 2008 r. w sprawie minimalnych wymagań dla jednostek ochrony zdrowia

udzielających świadczeń zdrowotnych z zakresu rentgenodiagnostyki, radiologii zabiegowej oraz

diagnostyki i terapii radioizotopowej chorób nowotworowych (Dz.U. z 2008 r., Nr 59, poz. 365 z późn.

zm.) Do zakresu obowiązków tych osób będzie należał opis badań obrazowych zgodnie z zawartymi

umowami.

Specjaliści do spraw marketingu i zawierania umów – do zakresu obowiązków będzie należało:

Tworzenie katalogu usług teleradiologicznych i ich wycena

Przygotowywanie ofert dla kontrahentów

Promocja usług telerdiologicznych

Spotkania z klientami

Przygotowanie umów i obsługa procesu zawierania umów

Ewidencja umów w systemie informatycznym

Specjaliści do spraw informatyki – do ich zakresu obowiązków będzie należało :

Utrzymanie bieżącego funkcjonowania systemów informatycznych Centrum Opisowego

Monitorowanie bezpieczeństwa i sprawności systemu i sieci informatycznej

Wykonywanie kopii bezpieczeństwa

Administracja systemem (zakładanie kont, nadawanie uprawnień)

Wsparcie dla użytkowników systemu teleradiologicznego (wewnętrznych i zewnętrznych)

Współpraca przy konfiguracji aplikacji służącej do połączenia z system u kontrahenta

Specjaliści do spraw rozliczeń – osoby zatrudnione na tym stanowisku będą odpowiedzialne za:

Rozliczenie umów na świadczenie usług teleradiologicznych

Monitorowanie realizacji i rozliczeń umów

Kontakty z kontrahentami w zakresie rozliczenia umów

Obsługa dokumentów księgowych w zakresie rozliczenia umowy

Raportowanie w zakresie rozliczenia umów i kosztów ich realizacji

2.5. Model przepływu danych między ośrodkami,

Przy realizacji projektu przyjęto założenie, że poszczególne ośrodki będą połączone w

schemacie gwiazdy zatem wymiana danych będzie odbywała się każdorazowo z wykorzystaniem

Centralnego Węzła Radiologicznego. Podstawowym elementem przepływu danych będzie wymiana

informacji pomiędzy podmiotem leczniczym a jednostką dokonującą opisu badania. Zadanie to będzie

realizowane zgodnie z następującym schematem:

Serwer PACS

Stacja diagnostyczna

Centralny PACS

SYSTEM ZOZ

VPN

Serwer PACS

SYSTEM ZOZ

VPN Stacja diagnostyczna

VPN

DANE OBRAZOWE

CENTRUM

KOMPETENCYJNE

RADIOLOGIA

OPIS BADNIA

System wymiany danych zostanie zrealizowany jako system rozproszony. System będzie składał się z szeregu komponentów/modułów . Komunikacja między komponentami będzie odbywała się za pośrednictwem publicznej sieci Internet z wykorzystaniem tuneli VPN.

ADAPTER

Lokalny PACS

APLIKACJA

ON-LINE

ZOZ

Centralny PACS

SYSTEM CENTRUM OPISOWEGO

VPN

SERWER POŚREDNICZĄCY

HTTPS

INTERNET

Adapter - Komponent ten będzie odpowiedzialny za:

• odbieranie zapytań kierowanych do systemu źródłowego

• przekazywanie zapytania do systemu źródłowego, odbieranie wyników

• konwersję danych do formatu używanego wewnątrz systemu wymiany danych

• szyfrowanie danych

• zestawienie bezpiecznego kanału komunikacji

Ponieważ w ramach projektu zostaną zintegrowane systemy rożnych typów, to dla każdego typu systemu zostanie dostarczona dedykowana wersja adaptera.

Komunikacja z systemem źródłowym - w zależności od możliwości technicznych systemu źródłowego i udostępnianych prze niego interfejsów komunikacja między adapterem a systemem źródłowym będzie odbywała się za pomocą jednego ze standardów: HL7, Web Service, SQL. Aby zapewnić bezpieczeństwo komunikacji na linii adapter lokalny PACS komunikacja będzie odbywać się w sieci LAN.

Serwer pośredniczący

Głównym elementem systemu będzie serwer pośredniczący w komunikacji między współpracującymi aplikacjami. Serwer będzie zbudowany w oparciu o architekturę szyny danych.

Komponent ten będzie odpowiedzialny za:

• odbieranie zapytań z aplikacji użytkownika

• przekazywanie zapytań do podłączonych systemów

• agregowanie informacji pochodzących z poszczególnych systemów

• przekazywanie zagregowanych wyników do aplikacji użytkownika

• monitorowanie i logowanie informacji o zapytaniach obsługiwanych przez system

Komponent ten umożliwi również włączanie, w system wymiany danych, nowych systemów źródłowych.

Aplikacja użytkownika

Ponieważ ograniczenie świadczenia usług tylko dla systemów wyposażonych w PACS w sposób znaczący może ograniczyć możliwość podłączenia podmiotów na rynku w ramach projektu zostanie opracowana aplikacja on-line dla kontrahentów, za pomocą której będą mogli wprowadzić zlecenie opisu badania diagnostycznego, oraz dołączyć do zlecenia wynik badania w formacie DICOM i przekazać do Centrum Opisowego. Aplikacja pozwoli również na śledzenie statusu badania, oraz odebranie wyniku. Aplikacja on-line użytkownika zostanie zrealizowana jako aplikacja webowa..

Komunikacja między komponentami systemu wymiany danych zostanie zrealizowana za pomocą technologii Web Services. Autoryzacja między komponentami będzie realizowana z wykorzystaniem infrastruktury klucza publicznego. Przekazywane dane będą szyfrowane z przy użyciu kluczy asymetrycznych. Specyfikacja protokołu komunikacyjnego może zostać opublikowana dzięki czemu dostawcy systemów będą mogli zaimplementować go w swoich systemach. Dzięki temu nie będzie konieczności stosowania adapterów.

2.6. Dokumentacja techniczna pracy ośrodków opisowych

2.6.1. Warunki techniczne włączenia ośrodków do Lubuskiej Sieci Teleradiologii,

Podłączenie się do Lubuskiej Sieci Telerdiologii będzie wymagało spełnienia

następujących warunków technicznych:

Zapewnienie łącza internetowego o przepustowości min. 2 Mb/s . Możliwe jest przyłączenie za

pomocą łącza o mniejszej przepustowości należy sobie jednak zdawać sprawę, że wpłynie to wydatnie

na czas przesyłania wyniku badania diagnostycznego. Celem zapewnienia wysokiej dostępności usług

zalecany jest dostęp do Internetu przez dwa łącza niezależnych operatorów. Szacowany czas

przesyłania badania w zależności od rodzaju badania i przepustowości łącza przedstawia poniższy

wykres:

Integracja z Adapterem wymiany danych – opracowanie przez systemy komunikujące się z Centralnym

Systemem komunikacji w wykorzystaniem systemu komunikatów HL7.

Zabezpieczenie połączenia z Centralnym Systemem Teleradiologicznym poprzez tunel VPN

Zabezpieczenie dostępu do sieci poprzez system FireWall – jest to wymóg rozporządzania Ministra

Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie dokumentacji przetwarzania

danych osobowych oraz warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać

urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania danych osobowych

2.6.2. Warunki ochrony i zabezpieczania przesyłanych informacji,

Każdy podmiot przystępujący do Lubuskiej Sieci TeleRadiologii musi spełniać

następujące wymagania w zakresie ochrony przesyłanych informacji

1) Na własny koszt zapewni połączenie do publicznej sieci Internet o przepustowości 2 Mb/s.

(zlecane dwa łącza od niezależnych operatorów)

2) Przy przesyłaniu informacji będzie wykorzystywał dostarczone przez Centrum Opisowe

0

10

20

30

40

50

60

70

80

512kb1Mb

2Mb5Mb

3,61,8

0,90,4

10

4,82,4

1

24

12

6

2,4

72

36

18

7

[min]

CR - 30 MB

MR - 80 MB

CT - 200 MB

XA - 600 MB

oprogramowanie do zabezpieczenia połączenia sieciowego (tunel VPN, HTTPS)

3) Będzie przestrzegał zasad bezpieczeństwa określonych w umowie i regulaminie korzystania z

Lubuskiej Sieci Teleradiologicznej

4) Zapewni dostęp do danych jedynie dla osób uprawnionych w szczególności nie będzie

udostępniał identyfikatorów i haseł użytkowników osobom nieuprawnionym

5) Zapewni zgodność z wymogami bezpieczeństwa określonymi ustawie o ochronie danych

osobowych

2.6.3. Warunki dostępu do danych,

Warunkiem dostępu do danych będzie podpisanie umowy na świadczenie usług

telerdiologicznych pomiędzy podmiotem leczniczym a centrum opisowym.

Do nadawania uprawnień dostępu do danych będzie służył moduł administracyjny. Moduł będzie służył

do obsługi następujących procesów w systemie

Założenie konta Modyfikacja

danych

Odblokowanie

konta Zamknięcie konta

Wsparcie

użytkowników

PROCESY POMOCNICZE

Proces rejestracji kontrahenta i zakładania kont w systemie teleradiologii będzie przebiegał

dwuetapowo:

1. Rejestracja kontrahenta

2. Przyznanie dostępu personelowi medycznemu świadczeniodawcy

Szczegółowy schemat zakładania konta kontrahenta i jego personelu przedstawia poniższy rysunek.

Zgłoszenie

ZOZ do

projektu

AdministratorSprawdzenie

danych ZOZ

Uzupełnienie

danych

rejestrowych

Administrator Aplikacja

ON-LINE

Wprowadzono

dane

Sprawdzenie

czy osoba

posiada konto

XORPosiada Nie posiada

Powiązanie

osoby z

podmiotem

Założenie

konta

Przekazanie

kodów

aktywacyjnych

Aktywacja

konta XOR

Założono

konto

Administrator

Administrator Administrator

Wypełnieni

wniosku o

uprawnienia

ZOZ

Akceptacja

wniosku ABI

Lp Funkcja w

procesie

Opis czynności

1 Wypełnieni

wniosku o

uprawnienia

Przed przystąpieniem do projektu każdy zakład opieki zdrowotnej

będzie musiał wypełnić formularze zgłoszeniowe w szczególności

wnioski o nadanie uprawnień poszczególnym pracownikom jak

również dokumenty rejestrowe ponieważ system ma gromadzić

dokumentację medyczną musi odpowiadać tym elementom

2 Akceptacja

wniosku

Administrator Bezpieczeństwa Informacji podmiotu leczniczego

zaakceptuje wnioski o nadanie uprawnień. Akceptacja dotyczy

potwierdzenia faktu szkolenia pracownika z zakresu ochrony danych

osobowych w tym danych wrażliwych o stanie zdrowia oraz

posiadania przez użytkownika upoważnienia do przetwarzania

danych

3 Sprawdzenie

danych ZOZ

Administrator sprawdza kompletność dokumentów

8 Uzupełnienie

danych

rejestrowych

Administrator uzupełnia dane podmiotu przystępującego do projektu

9 Sprawdzenie

czy osoba

posiada konto

Po zarejestrowaniu podmiotu leczniczego administrator przystępuje

do zakładania kont użytkownikom w szczególności personelowi

medycznemu. Ponieważ każdy użytkownik ma tylko jedno konto

niezależnie od tego w ilu miejscach jest zatrudniony administrator

sprawdza czy użytkownik nie posiada już konta w systemie

10 Powiązanie

osoby z

podmiotem

Jeżeli użytkownik posiada konto następuje powiązanie z

kontrahentem i dla tej relacji zakładane są uprawnienia zgodne z

wnioskiem

11 Założenie

konta

Jeżeli użytkownik nie posiada konta administrator je tworzy oraz nadaje odpowiednie uprawnienia

13 Przekazanie

kodów

aktywacyjnych

Po założeniu konta administrator przekazuje użytkownikowi login, hasło pierwszego logowania

14 Aktywacja

konta

Podczas aktywacji konta użytkownik zobowiązany jest do zmiany hasła po pierwszym logowaniu konto jest aktywne

Zamknięcie konta

Zamknięcie/blokada konta będzie następować w następujących sytuacjach:

rezygnacja z użytkowania konta przez użytkownika – na pisemny wniosek w sprawie

rezygnacji z użytkowania systemu dostęp do konta będzie blokowany przez

administratora systemu.

wykorzystanie konta w sposób niezgodny z regulaminem użytkowania – zablokowanie

konta będzie możliwe bez wniosku użytkownika jeżeli okaże się, że jest

wykorzystywane np. do prób przeprowadzenia ataków na inne konta lub wyciągania

danych do których użytkownik jest nieuprawniony. W takiej sytuacji administrator

może zablokować konto do wyjaśnienia sytuacji.

śmierć użytkownika – system będzie blokował dostęp do systemu w przypadku

pisemnego zgłoszenia śmierci użytkownika przez pracodawcę

zwolnienie z pracy – po zwolnieniu pracownika pracodawca ma obowiązek pisemnego

zgłoszenia do systemu tego faktu. Konto w takiej sytuacji zostanie zablokowane

Nadanie uprawnień / modyfikacja uprawnień

Modyfikacja uprawnień następuje na pisemny podmiotu . Każdy wniosek musi przejść przez

ścieżkę akceptacyjną w szczególności przez Administratora Bezpieczeństwa Informacji.

2.6.4. Warunki i sposoby autoryzacji personelu,

Każda osoba personelu medycznego lub użytkownik administracyjny będzie miał założone własne

konto w systemie z wyodrębnionym numerem (identyfikatorem).

Ponieważ w systemie przetwarzane będą dane osobowe w tym dane o stanie zdrowia oraz

ponieważ podłączony jest do sieci ogólnodostępnej Internet dlatego zgodnie z ustawą o ochronie

danych osobowych i rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i administracji z dnia 29 kwietnia

2004 r. w sprawie dokumentacji przetwarzania danych osobowych oraz warunków technicznych i

organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące do

przetwarzania danych osobowych (Dz.U. z 2004 r. Nr 100 poz. 1024) powinie spełniać wymagania

poziomu bezpieczeństwa „wysoki”.

Wymogi dla systemu informatycznego spełniającego kryteria tego poziomu bezpieczeństwa w

zakresie logowania do systemu przedstawiają się następująco: „powinien być wyposażony w

mechanizmy kontroli dostępu do danych. Jeżeli z systemu korzysta więcej niż jedna osoba powinien

umożliwiać nadanie każdemu użytkownikowi unikalnego identyfikatora i hasła. Hasło na poziomie

podwyższonym i wysokim powinno składać się z co najmniej 8 znaków i powinna być wymuszana jego

zmiana co 30 dni. Dostęp do danych w takim systemie powinien być możliwy tylko po podaniu

identyfikatora i hasła.” Dostarczany system musi spełniać wymagania w tym zakresie.

Istnieje kilka możliwości identyfikacji i uwierzytelnienia użytkownika w systemie:

1. Loginy + hasło – podstawowy element identyfikacji użytkowników w systemach informatycznych. Każdemu użytkownikowi systemu zostanie nadane unikalny identyfikator i hasło. System wymusi zmianę hasła przy pierwszym logowaniu.

2. iTAN Tzw. Matrix iTAN umożliwia dostęp do systemu na dokładnie tej samej zasadzie jak mechanizm

login+hasło. Macierz iTAN jest generowana jednorazowo podczas procesu rejestracji danego

użytkownika zakładającego dane konto. iTAN jest generowany przez system a użytkownik ma

obowiązek wydrukowania swoich danych dostępu podczas procesu rejestracji. iTAN jest

drukowany w postaci dokumentu PDF. Użytkownik w procesie logowania po podaniu

identyfikatora zostaje poproszony o podanie określonych znaków z macierzy ITAN. Matrix iTAN

nie jest niczym innym jak tabelą dowolnie generowanych znaków (cyfr i liter), których kombinacja

umożliwia dostęp do konta. Tabela składa się z np. 244 pól, oznaczonych literami i cyframi w

kolejności od 1 do 12 (kolumny) i od A do L (wiersze). Kombinacja tychże znaków jest każdorazowo

inna – system przy każdym procesie logowania użytkownika do systemu generuje zapytanie o

przypadkowej kombinacji z matrix iTAN. Przykład: użytkownik ma obowiązek podania cyfr i liter z

pól oznaczonych np. C3 G5 L8. Kombinacja znaków z podanych pól jest niczym innym jak

odzwierciedleniem prywatnego klucza dostępu i umożliwia dostęp do konta.

Poniższa grafika przedstawia przykład takiej matrix iTAN.

3. Uwierzytelnianie w oparciu o podpis elektroniczny - w przypadku decyzji o wykorzystaniu karty

personelu medycznego i podpisu elektronicznego. W procesie logowania z wykorzystaniem

infrastruktury PKI tożsamość osoby zostaje potwierdzona przez centrum certyfikacji. Jest to

najsilniejsza metoda uwierzytelniania użytkowników.

2.6.5. Sposoby komunikacji pomiędzy ośrodkami,

Sposoby komunikacji można podzielić na następujące elementy:

1. Komunikacja w obszarze opisu zdjęć

Komunikacja w zakresie opisu zdjęć będzie odbywać się z wykorzystaniem sieci

Internet i mechanizmów szyfrowania połączenia VPN z wykorzystaniem międzynarodowych

standardów wymiany danych HL7, DICOM, IHE. W przypadku niemożliwość połączenia poprzez

opisane mechanizmy dopuszczalne jest wprowadzanie zleceń i przekazywanie obiektów do opisu z

wykorzystaniem aplikacji on-line udostępnionej kontrahentom.

2. Komunikacja w obszarze rozliczeń umów

Podstawowym środkiem komunikacji w obszarze rozliczeń umów będzie aplikacja

on-line poprzez którą udostępniane będą raporty z realizacji umów oraz faktury w wersji

elektronicznej. Alternatywnym sposobem komunikacji będzie poczta elektroniczna. Ponadto używane

będą „standardowe” środki komunikacji typu telefon, fax, poczta.

2.6.6. Sposoby archiwizowania danych i dostępu do nich,

System będzie logował modyfikacje i odczyty danych zgromadzonych w Centralnym Rejestrze. Dane

obrazowe nie będą przechowywane w systemie Centralnym lecz w systemach lokalnych podmiotów

leczniczych i one będą odpowiadały za ich archiwizacje zgodnie z obowiązującymi przepisami i

procedurami przyjętymi w podmiocie. Dane obrazowe będą przechowywane w Centralnym PACS

przez 2 tygodnie od momentu wykonania opisu i udostępnienia go kontrahentowi. Po tym okresie

będą kasowane. W systemie Centralnym będą gromadzone i archiwizowane dane opisów badań i

miniatury obiektów DICOM.

2.7. Scenariusze przepływu pracy dla usług telemedycznych

2.7.1. Schematy procesów biznesowych dla członków Lubuskiego Konsorcjum

Teleradiologicznego,

Procesy biznesowe dla usług telemedycznych możemy podzielić na dwa rodzaje procesów:

1) Procesy bezpośrednio związane z badaniem obrazowym;

2) Procesy administracyjne pośrednio związane z badaniem obrazowym.

W procesach bezpośrednio związanych z badaniem obrazowym możemy wyróżnić liczne podprocesy

przedstawione szczegółowo na Rys.5.

Możemy wyróżnić następujących pracowników biznesowych:

Technik (Technik radiolog);

Rejestratorka w Zakładzie Diagnostyki Obrazowej;

Lekarz (Diagnostyk);

Manager placówki diagnostycznej;

Manager pracowni radiologicznej.

Poniżej omówione są główne procesy biznesowe wraz z osobami je wykonującymi.

Zlecenie wykonania badania obrazowego

Jest to w większości przypadków pierwszy etap całego procesu. Wyjątkiem jest sytuacja w której

pacjent zgłasza się do Zakładu Diagnostyki Obrazowej w celu wykonania badania bez skierowania. W

tych sytuacjach konsultacja lekarska i wystawienie skierowania nie jest pierwszym etapem a kolejnym.

Wystawienie skierowania wykonania badania obrazowego jest dokonywana przez lekarza

prowadzącego. W zależności od sytuacji mogą to być różni lekarze o różnych specjalnościach i trudno

jest tu określić jakieś ograniczenia. Można natomiast podzielić lekarzy a raczej źródło skierowań na te

zewnętrzne, czyli te pochodzące z poza danej jednostki, oraz wewnętrzne czyli te pochodzące z danej

jednostki medycznej. Ten typ rozróżnienia dotyczy także pacjentów których możemy podzielić także

według tego kryterium tzn.:

Pacjent zewnętrzny – pacjent który trafia do pracowni spoza danej jednostki;

Pacjent wewnętrzny – pacjent z danej jednostki np. oddziału szpitalnego;

W przypadku pacjenta zewnętrznego możemy wyróżnić:

1. Pacjent zewnętrzny ze skierowaniem np. od lekarza rodzinnego – w tym przypadku

skierowanie od lekarza zewnętrznego należy wprowadzić do systemu. Możemy tu

wyróżnić 2 zakresy danych jakie trzeba wprowadzić do systemu tj.:

a) Dane potrzebne do zarejestrowania i rozliczenia badania – wprowadzane są tutaj do

systemu RIS między innymi następujące dane:

Dane osobowe i adresowe pacjenta;

Dane ze skierowania;

Dane na temat płatnika.

b) Skan skierowania z widoczną pieczątką i podpisem lekarza – skan skierowania

stanowi podstawę dla technika do wykonania badania oraz dla lekarza radiologa do

opisania badania.

2. Pacjent zewnętrzny bez skierowania (płatny) od lekarza – zgodnie z obowiązującym

prawem nie można wykonać badania obrazowego bez skierowania9 od lekarza (wg.

ROZPORZĄDZENIA MINISTRA ZDROWIA z dnia 18 lutego 2011 r. w sprawie warunków

bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego dla wszystkich rodzajów

ekspozycji medycznej). Dlatego pacjent przed badaniem powinien odbyć konsultację

lekarską i otrzymać skierowanie na badanie.

9 Bez skierowania może być wykonane badanie z zastosowaniem promieniowania jonizującego przeprowadzane w ramach badań

przesiewowych, densytometrii kostnej wykonywanej aparatami przeznaczonymi wyłącznie do tego celu lub dla celów stomatologicznych - z wyłączeniem badań pantomograficznych i cefalometrycznych - oraz w przypadkach bezpośredniego zagrożenia życia pacjenta.

Rodzaje skierowań na badania obrazowe

Pacjent

Zewnętrzny Wewnętrzny

Ze skierowaniem Płatny Planowy Nieplanowy

Wystawienie skierowania

Wprowadzenie skierowania do

systemu

Skierowanie z systemu HIS

Skierowanie z systemu HIS

Wykonanie badania

Typy skierowań w rozróżnieniu na typy pacjentów.

W przypadku pacjenta wewnętrznego możemy wyróżnić:

1. Pacjent wewnętrzny planowy – w tym przypadku skierowanie na wykonanie badania jest

generowane w systemie HIS przez lekarza prowadzącego. Skierowanie dociera do pracowni w

wersji elektronicznej dzięki integracji pomiędzy systemami HIS i RIS. Skierowanie aby spełniało

wszystkie wymogi prawne musi być autoryzowane (np. podpisem elektronicznym). Jeżeli

system nie gwarantuje podpisania elektronicznego skierowania konieczne będzie

wygenerowanie także skierowania w wersji papierowej które po podpisaniu i przystawieniu

pieczątki będzie stanowiło podstawę do wykonania badania.

2. Pacjent wewnętrzny nieplanowy – j.w.

Rejestracja pacjenta w Zakładzie Diagnostyki Obrazowej

Proces biznesowy dotyczący rejestracji pacjenta jest dokonywana w większości przypadków

przez dedykowana do tego celu rejestratorkę obsługującą proces rejestracji pacjenta oraz weryfikację

jego uprawnień do wykonania świadczenia lub ich brak. Rejestratorka dokonuje tych czynności w

lokalnym systemie RIS, który powinien być zintegrowany z lokalnym systemem HIS. System RIS

powinien oferować odpowiednie funkcje wyspecyfikowane w Załączniku nr 2.

Wykonanie badania obrazowego (wygenerowanie pliku DICOM, NON-DICOM)

Proces biznesowy polegający na wykonaniu zleconego badania przez technika radiologii. W tym

procesie generowany jest plik badania w formacie DICOM lub NON-DICOM w zależności od typu

badania i urządzenia na jakim to badanie zostało wykonane. Badanie jest następnie zapisywane na

dedykowanym do tego archiwum PACS lub archiwum badań w formacie NON-DICOM.

Opisanie badania obrazowego w jednostce konsultującej

Proces biznesowy realizowany przez jednego lub więcej lekarzy polegający na opisaniu zdjęcia

radiologicznego pacjenta. Wielu lekarzy może brać udział w tym procesie, gdyż może zaistnieć

sytuacja, że lekarz, który podjął się wykonania danego zlecenia z różnych przyczyn nie może wykonać

opisu. W takiej sytuacji inny lekarz przejmuje jego zlecenie. Jednocześnie jednak tylko jeden lekarz

opisuje zdjęcie i je autoryzuje. System teleradiologiczny przewiduje centralny moduł opisowy

zlokalizowany na centralnym serwerze (centralny PACS). Takie rozwiązanie optymalizuje strukturę sieci

teleradiologicznej a jednocześnie daje możliwość opisu badań także z poza jednostki opisowej.

Przesłanie opisu badania obrazowego do jednostki zlecającej

Proces biznesowy polegający na dostarczeniu autoryzowanego opisu/konsultacji zleconego badania

obrazowego do jednostki zlecającej. Głównym kanałem dostarczenia opisu jest sieć teleradiologiczna.

Opis dostarczany jest w formie elektronicznej autoryzowanej podpisem elektronicznym przez lekarza

wykonującego opis. Jest to szczególnie polecana forma ze względu na efektywność i redukcję kosztów

dodatkowych związanych z dokumentacją papierową. W szczególnych przypadkach może wystąpić

także konieczność dostarczenia opisu badania w formie papierowej z widocznym podpisem i pieczątką

lekarza opisującego. Przesłanie badania w formie papierowej odbywa się poprzez kuriera.

W procesach administracyjnych pośrednio związanych z badaniem obrazowym możemy wyróżnić

liczne podprocesy. Do głównych procesów w ramach tej grupy możemy wyróżnić poniższe procesy

biznesowe.

Tworzenie raportu wysyłanych zleceń

Jest to proces biznesowy który może być wykonywany przez technika radiologa na zlecenie menagera

placówki, lub bezpośrednio przez menagera placówki w zależności od potrzeb. System musi umożliwiać

wykonanie takiego raportu wg. różnych założonych kryteriów wg. czasu, jednostki opisowej, rodzaju

badania, osoby wysyłającej, kosztów itd.

Tworzenie raportu wykonanych zleceń

Jest to proces biznesowy który powinien być wykonany przez managera jednostki opisowej lub osoby

do tego przez niego dedykowanej. System musi umożliwiać wykonanie takiego raportu wg. różnych

założonych kryteriów wg. czasu, jednostki zlecającej, rodzaju badania, osoby opisującej, cen i

przychodu.

Aktualizowanie listy ofert

Jest to proces biznesowy realizowany przez managera jednostki zlecającej lub osobę przez niego

upoważnioną polegający na aktualizacji list wewnętrznych cenników na usługi zdalnego

opisywania/konsultowania badań obrazowych stanowiących integralną część systemu

teleradiologicznego.

Czynności administracyjne

Proces biznesowy realizowany przez managerów pracowni radiologicznej i placówki diagnostycznej,

obejmujący wszystkie pozostałe czynności i zadania związane z zarządzaniem i administrowaniem

systemem.

Na zakończenie należy zdefiniować również encje biznesowe. Możemy wyróżnić:

Zdjęcie- jest to zdjęcie radiologiczne, które może zostać wykonanie przez technika radiologa

dla pacjenta.

Zlecenie- jest ono przygotowywane przez technika radiologa w celu opisania go przez lekarza

radiologa w jednostce opisowej. Do zlecenia dołączone są zdjęcia i skierowanie od lekarza

zlecającego wykonanie badania. Do każdego zlecenia zostaje przygotowany dodatkowo

odpowiedni opis.

Typ zlecenia- każde zlecenie musi posiadać swój typ, na podstawie którego można

zidentyfikować jakie jest to badanie (RTG, USG itp.) oraz jakiej części ciała dotyczy. Na

podstawie typu zlecenia można zidentyfikować jakiej oferty dane zlecenie dotyczy oraz jaki

szablon opisu należy zastosować.

Szablon opisu - szablon opisu dotyczy konkretnego typu zlecenia, dla którego ma on być

zastosowany.

Opis- opis zostaje wykonany dla konkretnego zlecenia przez lekarza z jednostki, której został

on zlecony.

Oferta- oferta dotyczy danego typu zlecenia, zawiera ona takie informacje jak cena za

wykonanie danego zlecenia oraz przewidywalny czas wykonania go. Oprócz tego oferta ma

daty początku i końca jej okresu obowiązywania.

Lista ofert- lista ofert zawiera pełny zestaw ofert dla wszystkich typów zleceń wykonywanych

przez daną placówkę. Jest ona tworzona oraz aktualizowana przez managera placówki

diagnostycznej.

Raport wykonanych zleceń - jest to raport wykonywany przez managera placówki

diagnostycznej. Zawiera on informacje o wszystkich wykonanych badaniach dla danych

placówek oraz podsumowania należnej z tego tytułu kwoty.

Raport wysłanych zleceń - jest to raport wykonywany przez managera pracowni radiologicznej

w celu uzyskania danych na temat wszystkich zleceń, które zostały dla danej placówki

wykonane. Pozwala to na sprawdzenie kto wykonywał jakie badania w razie nieścisłości bądź

problemów oraz zweryfikować rzeczywisty czas dostarczania opisów.

Rys. 5 Szczegółowy diagram przepływu w procesie zlecenia i opisu/konsultacji badania obrazowego

Schemat procesu wykonania badania obrazowego z opisem w jednostce zewnętrznej

Wystawienie skierowania na

wykonanie badania obrazowego w systemie HIS

Przesłanie skierowania do

pracowni

Wykonanie badania obrazowego

Zapis badania DICOM w systemie

PACS

Wygenerowanie zlecenia wykonania

opisu badania obrazowego

Załączenie do zlecenia pliku DICOM oraz skierowania

Przesłanie zlecenia + pliku DICOM + skierowania do

centralnego serwera

teleradiologicznego

Odbiór plików w jednostce opisowej

Analiza badania przez lekarza

radiologa

Wygenerowanie opisu badania w

wersji elektronicznej

Autoryzacja badania w wersji

elektronicznej podpisem

elektronicznym

Przesłanie opisu badania w wersji elektronicznej do

jednostki zlecającej

Zapis opisu badania i połączenie opisu z

plikami DICOMKoniec

Start

Czy zlecenie poprawne/kompletne ?

Przesłanie opisu badania w wersji

papierowej kurierem do

jednostki zlecającej

Archiwizacja opisu badania w wersji papaierowej w

jednostce zlecającej

NIE

TAK

Czy skierowanie poprawne/

kompletne ?TAK

NIE

Ustalenie terminu wykonania badania

obrazowego

Zgłoszenie się pacjenta w

wyznaczonym terminie

Zapis badania na płycie CD/DVD

Wydanie badania Pacjentowi

Czy Pacjent wewnętrzny ?

NIE

TAKWybór jednostki

opisowej

Autoryzacja skierowania

Udostepnienie opisu badania

pacjentowi online

Czy wykonać opis badania ?

TAK

NIE

Wygenerowanie skierowania w

wersji elektronicznej

Wydruk skierowania do wersji

papaierowej

Autoryzacja skierowania w

wersji papierowej

Archiwizacja skierowania w

wersji papaierowej

2.7.2. Ramowy zakres współpracy pomiędzy jednostkami z określeniem

odpowiedzialności oraz kompetencji,

Zakres współpracy pomiędzy jednostkami zlecającymi oraz jednostkami opisowymi winny

precyzować oddzielne umowy zawierane pomiędzy stronami. Umowa winna precyzować między

innymi. : zakres świadczonych usług, typ badań, czas wykonania oraz cenę opisu.

W ramach systemu następowałaby współpraca poszczególnych jednostek leczniczych

z jednostką pełniącą funkcję ośrodka opisowego. Każda jednostka zlecająca zobowiązana będzie

zawrzeć umowę z ośrodkiem opisowym regulującą ich wzajemną współpracę.

Do obowiązków podmiotu zlecającego należy:

- zawarcie umowy z ośrodkiem opisowym regulującym zasady współpracy - zweryfikowanie czy ośrodek opisowy spełnia warunki techniczne i prawne konieczne

do wykonywania usług teleradiologicznych; - nałożenie na ośrodek opisowy obowiązków związanych zapewnieniem integralności i

bezpieczeństwa danych; - zapewnienie łącza internetowego oraz infrastruktury teleinformatycznej

umożliwiającego bezpieczną transmisję wyników badań obrazowych

Do obowiązków ośrodka opisowego należy:

- przestrzeganie obowiązujących przepisów prawa i postanowień umowy; - zapewnienie warunków technicznych i prawnych konieczne do wykonania usług

teleradiologicznych, a w szczególności: a) odpowiedniej kadry, dysponującej stosownymi uprawnieniami; b) zapewnienie infrastruktury sprzętowej (np. diagnostyczne stacje opisowe)

i teleinformatycznej umożliwiające wykonanie usługi; c) zapewnienie łącza internetowego umożliwiającego bezpieczną transmisję danych

do podmiotu zlecającego; - przestrzeganie przepisów dotyczących prowadzenia i przechowywania dokumentacji

medycznej oraz zapewnienie warunków bezpieczenego przetwarzania tej dokumentacji.

Odpowiedzialność za przebieg procesu leczniczego, w tym za wykonanie badania obrazowego

i jego opis – w stosunku do pacjenta ponosi podmiot zlecający. Z tytułu niewłaściwego wykonania

usługi teleradiologicznej ośrodek opisowy ponosi odpowiedzialność kontraktową względem podmiotu

zlecającego

2.7.3. Zakres obowiązków teleradiologicznego centrum opisowego (Szpital Wojewódzki

SPZOZ im. Karola Marcinkowskiego w Zielonej Górze) oraz innych podmiotów

świadczących usługi na zasadach ośrodka opisowego,

Obowiązki teleradiologicznych centrów opisowych winne być określone w umowie na

świadczenie usług opisowych oraz zgodne z możliwościami kadrowymi i kompetencyjnymi tych

jednostek. Powinny one obejmować minimum następujące aspekty działalności:

1)zapewnienie że opisy badań będą wykonywane przez osoby o odpowiednich – wymaganych prawem

i zapisami umowy kwalifikacjach

2) należyte zabezpieczenie dostępu do transmitowanych i przetwarzanych danych przed osobami

niepowołanymi,

3) wykonywanie opisów badań zleconych przez Zleceniodawcę według zasad ustalonych w umowie;

4) przyjmowanie i opisywanie badań według harmonogramu ustalonego w umowie;

5) zapewnienie infrastruktury sprzętowej (np. diagnostyczne stacje opisowe)

i teleinformatycznej umożliwiające wykonanie usługi;

6) zapewnienie łącza internetowego umożliwiającego bezpieczną transmisję danych do podmiotu

zlecającego

7) Udostępnienie oprogramowania on-line służącego do monitorowania i rozliczania umowy oraz w

przypadkach awaryjnych dostarczenia badania

8) Świadczenia wsparcia technicznego w zakresie dostarczanych rozwiązań technicznych w

szczególności aplikacji on-line na zasadach określonych w umowie.

9) Na żądanie Zleceniodawcy przekazanie oryginałów wyników z wykonanych konsultacji, opatrzonych

pieczęcią i podpisem lekarza wykonującego konsultację w formie przesyłki kurierskiej. Koszty przesyłki

ponosi Zleceniodawca.

2.7.4. Opisanie mechanizmów sterowania przepływem informacji wraz z procedurami

klasyfikowania i priorytetyzacji zadań.

System teleradiologiczny musi dawać możliwość automatyzacji przesyłu i wyświetlania

badań. Każde zlecenie/badanie musi mieć możliwość:

• Nadania priorytetu wykonania (np. na CITO);

• Wysłania badania do określonej stacji diagnostycznej – autoruting;

• Wyświetlania badań według określonych reguł – prefetching;

W ramach projektowanego systemu zostanie udostępnione oprogramowanie dla centrum opisowego

pozwalającą na obsługę zleceń. Zgodnie z zawartymi umowami będzie ono określało czas jaki jest

przeznaczony na realizację usługi zgodnie z pakietem określonym w umowie. Każde zlecenie

przesyłane do Centrum diagnostycznego będzie określało do jakiej kategorii usług dane badanie

zostało zakwalifikowane przez Zleceniodawcę. Za czas od którego liczony jest termin realizacji usługi

uznawany będzie czas dostarczenia kompletnego badania obrazowego do Centralnego PACS. System

automatycznie będzie wyliczał czas pozostały do opisu badania i na tej podstawie będzie dokonywał

priorytetyzacji badań. Czyli te które mają najkrótszy czas pozostały na realizację mają najwyższy

priorytet. Celem zapewnienia sprawnej realizacji procesu opisu badań system dla każdego operatora

pozwoli na przypisanie rodzajów badań, które realizuje tak by do kolejki na stacji diagnostycznej na

której pracuje trafiały jedynie te badania, które jest w stanie zrealizować.

System będzie pozwalał na przypisanie czasów normatywnych na realizację poszczególnych typów

badań. Element ten będzie wykorzystywany w procesie zarządzania kolejką badań na stacjach

diagnostycznych to jest badanie trafi na tą stacje w której, może być zrealizowane (pracuje tam

operator z uprawnieniami do jego wykonania) oraz czas oczekiwania na wynik wyliczony na podstawie

czasów normatywnych jest potencjalnie najkrótszy.

W przypadku zagrożenia niedotrzymania terminów realizacji system będzie miał możliwość wysłania

komunikatu na e-mail do osoby monitorującej opis zleceń.

W ramach aplikacji on-line dla Zleceniodawców zostanie opracowana funkcjonalność pozwalająca na

śledzenie statusu realizacji własnych zleceń.

2.7.5. Definicje wzorów dokumentów niezbędnych do pracy w ramach Lubuskiej Sieci

Teleradiologii,

Wzory dokumentów niezbędnych do pracy w ramach sieci teleradiologicznej definiuje

wspomniane wcześniej Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2010 r. w sprawie rodzajów

i zakresu dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania. Wspomniane rozporządzenie nie

definiuje wzorów dokumentacji jako takich a jedynie określa informacje jakie muszą się na nich znaleźć.

2.7.6. Definicje procedur weryfikacyjnych,

Procedury weryfikacyjne będą obejmować przede wszystkim poprawność komunikatów w

wersji elektronicznej przesyłanych przez systemy informatyczne Zleceniodawców.

Weryfikacja będzie dotyczyła:

Zgodności struktury komunikatu – sprawdzenie czy komunikat jest zgodny ze specyfikacją

Zgodności z algorytmami nadawania: poprawność numeru pesel, REGON , nr prawa wykonywania

zawodu lekarza zlecającego.

Poprawności wypełnienia typów pól: czy data jest prawidłowa, czy liczba nie zawiera znaków

Poprawności logicznej – czy data urodzenia nie jest późniejsza od daty zlecenie, czy data zlecenia nie

jest późniejsza niż data dzisiejsza itp.

2.7.7. Definicje procedur kontrolnych

Możemy wyróżnić następujące procedury kontrolne zgodnie z procesem przedstawionym na rys.2:

Analiza poprawności/kompletności skierowania na badanie obrazowe – analiza ta w

zależności od struktury jednostki jest dokonywana przez rejestratorkę w zakładzie diagnostyki

obrazowej lub przez Technika. Skierowanie niekompletne jest odsyłane w celu uzupełnienia.

System RIS powinien umożliwiać wykonanie takiej czynności

Analiza poprawności/kompletności zlecenia wykonania opisu badania obrazowego – analiza

ta dokonywana jest w jednostce opisowej przez lekarza radiologa opisującego dane badanie.

Zlecenie niepoprawne/niekompletne jest odsyłane do jednostki zlecającej z prośbą o

udostępnienie/poprawienie danych. System teleradiologiczny powinien umożliwiać

wykonanie takiej czynności.

Komunikaty systemowe o poprawności przesłania i dostarczenia badania obrazowego do

jednostki opisującej. System musi być w stanie sprawdzić czy badanie zostało poprawnie

przesłane do jednostki zlecającej, oraz o której godzinie zostało tam dostarczone kompletne.

Automatyczna aktualizacja statusu badania oraz informacja zwrotna do jednostki zlecającej o

tym statusie, tak aby osoby zainteresowane w jednostce zlecającej były na bieżąco

informowane na temat statusu opisu badania.

2.7.8. Proponowany model rozszerzenia Lubuskiej Sieci Teleradiologii o kolejnych

partnerów.

Sieć Teleradiologiczna powinna charakteryzować się łatwością dołączenia dodatkowych placówek

zainteresowanych zlecaniem i opisywaniem badań obrazowych różnego typu. System powinien

umożliwiać włączenie do sieci różnego typu jednostek medycznych tj.:

Tylko zlecających opisy badań obrazowych różnego typu;

Tylko opisujących/konsultujących badania obrazowe różnego typu;

Zarówno zlecających jak i opisujących/ konsultujących badania obrazowe różnego typu.

Można wyróżnić dwa rodzaje partnerstwa w ramach sieci:

Pełna integracja z siecią teleradiologiczna – warunkiem podłączenia jest posiadanie systemu

informatycznego klasy HIS lub RIS, który będzie zdolny do automatycznej wymiany dany z

Centrum Opisowym w ustalonych standardach wymiany HL7, DICOM oraz IHE. W takim

modelu „partner” ma pełny dostęp do zasobów i usług Centrum Teleleradiologicznego to jest

uczestniczy i korzysta z „obrazowego” EHR pacjenta czyli jest członkiem domeny IHE-XDS.

Podstawową korzyścią z tego typu uczestnictwa jest dostęp do historycznych badań, brak

konieczności powielania badań jeżeli np. wykonała je inna jednostka.

Model usługowy – tego typu uczestnictwo w sieci teleradiologicznej ogranicza się do

„prostego” świadczenia usług opisu bez dostępu do pozostałych zasobów sieci. W takim

modelu Zeceniodawca z wykorzystaniem standardów lub poprzez aplikację on-line przekazuje

zlecenie i badanie obrazowe. W ramach realizowanej usługi zwrotnie otrzymuje opis badania.

Dodatkowo może śledzić status zlecenia i stan rozliczeń w umowie. Nie ma natomiast dostępu

do pozostałych zasobów domeny IHE-XDS.

Oba modele mogą występować komplementarnie tak by jak najszersza liczba podmiotów mogła

skorzystać z usług Centrum Opisowego.