gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · gebelerde hemoroid sıklığı...

23
1 Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi nasıl olmalı? Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com Dr. Korhan Taviloğlu İstanbul

Upload: others

Post on 09-Dec-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

1

Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi

yöntemi nasıl olmalı?

Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com

Dr. Korhan Taviloğlu İstanbul

Page 2: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

2

Gebelikte anal sorunlar için predispozan faktörler

•  Gebelik öncesinde perianal hastalık anamnezi

•  Gebelik döneminde konstipasyon •  Doğumda > 20 dakika ıkınma •  Bebek ağırlığının > 3.800 gr. olması

Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com

Thompson JF. Birth 2002.

Page 3: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

3

Gebelikte anal sorunlar

Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com

Poskus T. BJOG, 2014 Thompson JF. Birth 2002.

Dönem Sıklık % İlk trimester 1.6 İkinci trimester 0 Üçüncü trimester 61.0 Lohusalığın ilk iki günü 34.1 Lohusalığın ilk ayı 3.3

•  % 93 hemoroid •  % 7 hemoroid & anal fissür

Page 4: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

4

Gebelikte anal sorunlar

•  440 gebenin % 45’i primipar ve % 55’i multipar

•  Multipar gebelerin % 20’si önceden anal sorunlar yaşamış

•  % 45’inde kabızlık mevcut •  % 76 spontan doğum, % 11 elektif sectio,

% 13 acil sectio

Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com

Poskus T. BJOG, 2014

Page 5: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

5

Gebelikte hemoroid

•  Anal bölgedeki makat yastıkçıklarının (anal cushions) sarkması ve venöz dönüşün bozulması

Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com

Page 6: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

6

Gebelerde hemoroid sıklığı •  Genel nüfusta, 40-60 yaş

civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca % 50-90 oranında bir kez görülür

•  Gebelerde % 40-85 oranında •  Sırbistan çalışmasında (Gojnic),

ikinci ve üçüncü trimester’deki gebelerde % 85 oranında

•  Doğumdan sonraki ilk hafta içinde semptomlar en yoğundur ve ilk iki ay devam eder.

Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com

Ebrahimi N. J Popul Ther Clin Pharmacol 2011 Gojnic M. Clin Exp Obstet Gynecol 2005

Page 7: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

7

Hemoroid etyolojisi

Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com

•  İleri yaş •  Konstipasyon •  Kronik diyare •  Gebelik •  Aşırı ıkınma •  Fazla laksatif veya lavman

kullanımı •  Tuvalette uzun süre

geçirme

Page 8: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

8

Gebelerde konstipasyon

Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com

•  Genel nüfusta % 8-50 sıklıkta •  Gebelerde % 11-38 sıklıkta •  Etyoloji: Artan projesteron seviyesi, demir

preparatları & MgSO4 kullanımı, hipotiroidi •  İntestinal motilite’nin yavaşlaması ve dışkılama

zorluğu şeklinde görülür. •  İngiltere’de yapılan araştırmada 1,648 gebenin

% 44.1’inin laksatif (laktuloz, makrogol) kullandığı belirlenmiştir.

Shafe AC. Therap Adv Gastroenterol. 2011

Page 9: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

Hemoroid evreleri

Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com 9

Page 10: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

Hemoroid evreleri

Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com 10

Page 11: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

11

Hemoroid semptomları •  Makatta şişlik

•  Rektal kanama

•  Bazen akıntı

•  Anal pruritus

•  Hemoroid trombozu çok ağrılıdır.

•  Bir hastada şiddetli proktalji durumunda: hemoroid trombozu, anal apse veya anal fissür, lösemi

Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com

Page 12: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

Tromboze hemoroid

Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com

Lohusalığın erken döneminde % 10-20 oranında MacArthur C. Br J Obstet Gynaecol 1991.

Page 13: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

13

İltihabi barsak hastalığı Saplı polip

Sapsız polip

Ülseratif kolit

Rektit

Kriptit

Genişlemiş papilla Anorektal apse

Condyloma lata Fissür

Crohn hast.

Dış hemoroid

Condyloma acuminata

Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com

Hemoroid ayırıcı tanısı

Page 14: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

14

Basit hemoroid tedavisi •  Kabızlığı önlemek: lifli diyet, sıvı alımının

arttırılması, egzersizin arttırılması - etkinlikleri

konusunda randomize kontrollu çalışma yok

•  Laksatifler: karın ağrısı & diyare sorunu

•  Ikınmadan kaçınmak

•  Probiyotikler: canlı MO, gebe ve fetus için

güvenli kabul edilmekte. Lactobacillus &

Bifidobacterium

Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com

de Milliano I. Nutr j 2012 Jewell DJ. The Cochrane Library, 2010

Page 15: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

15

Basit hemoroid tedavisi - II •  Ilık su ile oturma banyoları (günde birçok kez

ortalama 15-20 dak.) - randomize kontrollu çalışma

yok

•  Lidocaine içeren kremler: analjezik etkileri

konusunda konsensus var

•  Steroid içeren supozituvar & kremler: etkinlikleri

konusunda randomize kontrollu çalışma yok

•  Nitrogliserin içerikli kremler

Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com

Jewell DJ. The Cochrane Library, 2010

Page 16: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

16

Laksatifler •  Kütle oluşturan maddeler: Psyllium (karnıyarık otu), kepek -

gebelikte yararı için randomize kontrollü çalışma yok

•  Dışkı yumuşatıcılar: docusate sodyum, kalsiyum

•  Ozmotik laksatifler: magnezyum sulfat, laktuloz, polietilen

glikol - Cochrane Library’de gebelikte güvenliği için yeterli kanıt yok

•  Uyarıcı laksatifler: bisacodyl (Bekunis®, Bisakol®), senna (Bekunis®, Eucarbon®, Pursennid®, Sennalax®, Senakot®

Randomize kontrollü çalışma bulunmadığından, teretojenik etkileri belirlenmemiştir.

Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com

Trottier M. Cam Fam Physician 2012 Jewell DJ. The Cochrane Library, 2010

Page 17: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

17

Ameliyatsız hemoroid tedavisi

•  Skleroterapi

•  Bant ligasyon

•  Bipolar koagülasyon

Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com

Page 18: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

18

Hemoroid ameliyatı

Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com

AMELİYAT •  Ameliyatsız yöntemler başarılı olmazsa •  Akut prolapsus •  Tromboz durumunda u Lokal anestezi ile trombektomi u Gereğinde İV sedasyon & perineal blok ile OP

Page 19: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

Anal fissür etyolojisi •  Konstipasyon •  Diyare •  İrritabıl bağırsak sendromu (İBS) •  İltihabi bağırsak hastalığı (İBH) •  Sürekli laksatif kullanımı •  Gebelik: % 15 •  Lohusalık: % 15-30 •  Lösemi

Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com

Taviloğlu proktoloji

Abramowitz L. Dis Colon Rectum, 2002

Page 20: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

Anal fissür semptomları •  Dışkılama zorluğu (disşezi)

•  Proktalji: cam veya jilet kesiği hissi

•  Dışkı çapında incelme

•  Kesik kesik dışkılama

•  Bakiye dışkı kalması

•  Makatta şişlik

•  Rektal kanama

•  Anal pruritus

Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com

Abramowitz L. Dis Colon Rectum, 2002

Page 21: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

Anal fissür ayırıcı tanısı •  Hemoroid •  Anal fistül •  Anal apse •  Rektal prolapsus •  İrritabıl bağırsak sendromu (İBS) •  İltihabi bağırsak hastalığı (İBH) •  Anal kanser •  Rektal polip •  Anal (HİV) •  Anal kondilom

Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com

Page 22: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

Anal fissür tedavisi •  Ilık su ile oturma banyoları

•  Lidocaine içeren kremler

•  Steroid içeren supozituvar & kremler

•  Nitrogliserin içerikli kremler

•  Botoks tedavisi: gebe ve lohusalarda

kontrindike

•  Lateral internal sfinkterotomi (LİS): yara

iyileşmesi açısından sorunlu

Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com

Avsar AF. J Obst Gynecol 2010.

Page 23: Gebelikte akut hemoroid ve anal fissür’ün tedavi yöntemi ... · Gebelerde hemoroid sıklığı • Genel nüfusta, 40-60 yaş civarında, % 5-10 sıklıkta ve yaşam boyunca

23 Taviloğlu Proktoloji - www.taviloglu.com