YAŞAMI GASP EDEN İKTİDARLARA KARŞI ÖFKEMİZİ BÜYÜTMEYE!!!

Birfanzininçıkmasıiçinbirçokfarklınedenolabilir.Politikherhangibirsöyleminaktarılması,sanatsalçaba,cansıkıntısıyadapaylaşmaarzusu.Elinizdetutmaktaveilksatırlarınabakmaktaolduğunuzbufanzinise,yüreklerigibi;istekleriveyaşamınkendi-sinedairdertlerideortak,benzeşeninsanlartarafındanüretilmiştir.Fanzinibirüretimolaraknitelendirmemizinvekendisinebirdeğeratfetmemizinnedeniise;inandıklarımızınenufakbiçimiylehayatageçirilmişolmasıdır.Otoriteler,isteklerimizeulaşmakiçinbekle-memizvesebatetmemizgerektiğiniveancakkurallarınauyarsakisteklerimizikarşılayacaklarınısöyleyedursunlar.Farkındayızkiotoritelerinbizeverebileceğitekşeykölelikvesömürüdür.Otorite-lerdenbirşeytalepetmiyoruz,talepetmediğimizgibiotoritelerinyaşamakveyaşatmakistediklerimizinkatilleriolduğunudahergüntekrartekrargörüyoruz.Tamdabuyüzdenonlarıreddettiğimizgibibeklemeyivetahammületmeyidereddediyoruz.Reddimizinbirtemsiliolarakbufanzinigösteriyorvebufanzininkıymetliolduğunusöylüyoruz;çünkühazırlanmasındandağıtılmasınakadarheraşamasıgönüllülükilkesinegöreişletilmiş,yukarıdantalimatlarladeğil,ortakinisiyatiflerlekararlaştırılmışvebeklemeyideğil,hareketegeçmeinancımızın,tekbaşınazayıfancakbütüniçindeönemlibir

1

başlangıcıdır. Bütüniktidarilişkilerininortadankaldırıldığı,özgürlüğüntanınandeğilkazanılmışvesavunulanbirilişkibiçimihalinegeldiği,herhangibirbiçimiylesömürünündevametmediği,sınırlarınveefendilerinolmadığıbirdünyanınhayalinikuruyoruz.Başkabiryolun,başkabirdünyanınmümkünolduğunubiliyoruz.Budünyayaulaşmanınyolununisemücadeleetmektengeçtiğinisavunuyoruz.Hepbirlikteözgürleşmenintutkusuyla,herkesieylemeyeveözgürleşmeyeçağırıyoruz.VeKropotkinyoldaşınsözleriylesonvermeyiuygunbuluyoruz:

“Anarşistlerin geleceğe dair bir düş dünyasında yaşadıkları ve bu günün dünyasına gözlerini kapadıkları sık söylenen bir şeydir. Belki de, bugünün dünyasını fazlasıyla görüyoruz, gerçek renkleriyle hem de. Yakamızı bırakmayan bu otoriter önyargılar ormanında baltayla dolaşmamızın nedeni budur.

Bizler ne hayal âleminde yaşıyoruz, ne de insanları olduklarından daha iyi hayal ediyoruz, onları oldukları gibi görüyoruz. Bu ne- denle insanların en iyisinin bile otoritenin uygulamalarıyla özde kötü kılındığını ileri sürüyoruz. İnsanın insanı yönetmesinden bu nedenle nefret ediyoruz.”

2

“Anarşizm, insanın insan tarafından sömürüsünün ve ta-hakküm altına alınmasının ortadan kaldırılması, yani özel mül-kiyet ve hükümetin ortadan kaldırılmasıdır; Anarşizm, sefaletin, hurafelerin ve nefretin ortadan kaldırılmasıdır.”

Kölelerin,ezilenlerin,ötekilerin;tarihinbaşındanberisürege-lenenbasitözlemlerininvetutkularınınifadesidiranarşizm.Özgür-lük,eşitlikveadalet.Birbirindenbağımsızolarakelealındığındaeksikkalacakbuüçkavramınharmanıdır.Anarşizm,özgürlüğünger-çeksavunusudur.İnsanıninsanlaveinsanındoğaylaolanilişkisindetahakkümünvesömürününsonaerdirilmişhalidiranarşi.Bireyinüz-erindeki,bireyselyadakurumsalhertürlübaskınınortadankalktığı,işleringönüllülükçerçevesindegerçekleştiğibirdünyaözlemidiranarşi. Anarşizmeşitliğingerçeksavunusudur.Birbireyinyadatoplumunbirdiğerindenüstünolmafikrinin;bizleridoğrudanözgürlüğünreddinegötüreceği-yeniiktidarlarıdoğuracağı-fikridiranarşi.Anarşizm;doğuştangelenasaletin,sınıfsalpozisyonun,cinsi-yetingetirdiği‘üstünlük’fikrinireddeder.Yaş,tecrübeveyabilgininbiriktidarlaşmaveüstünlükaracıdeğil,aktarılacaktecrübelerolarakkalmasınısavunur.Toplumsalhayattakibumantıksızeşitsizliklerinkarşısında,özgürbiryaşamınancakekonomikvepolitikolarak;söylemeveeylemeyetisiolarakeşitolanbireylerdenoluşabileceğinisavunur. Anarşizmadaletingerçeksavunusudur.Sınıfsalkonumu-nun,cinsiyetininyadacinselyöneliminin,etnikkökenininkişiyi

3

ötekiyaptığıdevletinadaletininkarşısında,özgürveeşitbireylerinvicdanındanbağımsızolmayanbiradaletitemsileder.Adaletihukuk-salbirkavramolmaktançıkarıpyaşamınkurgulanmasıiçingereklibirihtiyaçolaraktanımlar.

“ Tarih Kazananların Propagandasıdır.’’

Anarşi18.yüzyılınsonlarındakeşfedilmişbirdüşüncesis-temideğildir.Anarşiinsanlığınenilkelhikayelerinden,günümüzekadartaşınmışbirözgürlükaşkınınsavunusuolarakkarşımızaçıkar.Lilith’tenAdem’e,itaatetmeyireddedeninsanaynıitaatsizliğibirçokkeztekrarlamışveegemenlerebaşkaldırmıştır.Anarşininkökenibazıtarihçilertarafındankadimuzakdoğufilozoflarına,MÖ6.YüzyılTaoistlerinekadaruzatılır.Elbetteyüzyıllarboyupekçokbaşkaldırıdeneyimiveisyandüşüncesianarşistözlerveesintilertaşımıştır.Romaİmparatorluğu’nunzulmünekarşı,tarihininbilinenilközgür-lükçüisyanınıbaşlatıpbunuörgütleyenSpartaküs’ten,Rönesanstakibiliminsanlarınakadar,egemenlereboyuneğmeyireddedenherhareket,anarşidüşüncesindennüvelerbarınmaktadır. WilliamGodwin’denbaşlayanteorikgelişmeler,anarşizmeisminikoyan,PierreJosephProudhonileteorikolarakbiçimlenmiştir.Proudhon’nunmutualisttavrıbütünkarodaklıilişkilerireddeder.Halkbankasıdüşüncesindefaizuygulamayankooperatifbankailekarilişkilerinizamaniçindeyoketmeyiplanlar.Bakuniniseteorininvepratiğinkesiştiğienderdüşünürlerdendir.

4

Bakunin’egöre;yıkmak yaratıcı bir dürtüdür ve devrim, evrile- rek değil, yıkarak ve savaşarak mümkün olacaktır.

Kropotkiniseinsanvehayvanınölçülügözlemiyoluilesistematikbiranarşifikriilekarşımızaçıkar.

Budüşünürlerinçıkışnoktalarıçokfarklıgibigözüksede,üçdüşünürdegökkuşağınıngözkamaştıranuyumunugörmekmüm-kündür.Anarşistfikriyatıngelişimindeoldukçaönemlibiryerteşkiledenveanarşizmin‘’ustaları’’diyebileceğimizBakunin,ProudhonveKropotkin’infikirlerinintamkesiştiğinoktadaise,mutlakbirdevletveiktidarkarşıtlığıyatmaktadır.Bukarşıtlığıtemellendirişlerinindayandığınoktalardaoldukçabenzerdir.Devletveiktidarkarşıtlığınınyanısıragünümüzünvebudüşünür,eylemcilerinyaşadığıgününgerçekliğiolankapitalizmisekesinlikleyıkılmalıdır.

Tahakkümvesömürüilişkilerikapitalizmilebaşlamamışolsada;ka-pitalizmingelişmesivebununyalnızbirekonomikmodelolmaktanöte,toplumsalyaşamıegemenlerinçıkarlarınagörekurgulamasıile,kapitalizmdoğalolaraktahakkümüvesömürüyükatmerleştirenbir‘zihniyet’halinegelmiştir.Buyüzdenkapitalizmdeenaziktidar,devletvetanrıfikirlerika-darsertbirbiçimdeeleştirilmişvemutlakolarakyıkılmasıgerektiğisavunulmuştur.

5

“Gerçek bir teori değildir, bir eylemdir, hayatın kendisidir.”

KlasikYunanfelsefesindebelirginbirbiçimdegözlemlenenanarşidüşüncesi,OrtaÇağınbüyükköylüisyanlarından,İngilizdevrimiesnasındaCumhuriyetçilerinaşırısolkanatlarınıoluşturangruplariçerisine,FransızDevrimi’nekatılanbelediyeörgütlenmele-rinedek,otoriteyekarşıduyulanliberterözlemleritemsiletmiştir. AncakkendisinibilinçlibirbiçimdeanarşistolaraktanımlayanilkkişiolanProudhon’un,düşünceleriodereceyayıldıki,FransızişçisınıfınınBirinciEnternasyonal’inkurulmasınayardımcıolankesimlerinehakimolduve1871ParisKomünü’nünenbüyükgrubuProudhonculardanoluştu. Proudhon’undüşüncelerindenetkilenen,kararlı,ateşlibiranarşistolanMichaelBakunin,BirinciEnternasyonal’deMarxileşiddetlipolemikleregirdiveliberterler-anarşistlerbutartışmalarsonucundaEnternasyonal’denayrıldılar.Bakunin’ingeliştirdiğianarşizmdüşüncesidünyanındörtbiryanınayayıldı,mevcutişçihareketlerini,grevleri,isyanlarıetkiledivebüyükçoğunluğunuanarşistsaflaradoğruçekti. 1876’daİtalyanveİsviçreİşçiFederasyonularıanarşizmibenimsediğiniaçıkladı.1881’deA.B.D’deKaraEnternasyonalku-ruldu.1886’daChicago’da8saatlikişgünüeyleminepolisateşaçtı,yedianarşisttutuklandıvebeşineidamcezasıverildi.İdamcezasıalananarşistlerdenbirtanesiinfazındanönceintiharetti,dörtanarşistiseidamedildi.

6

7

1892’deRavachol,VaillantveEmileHenry’nineylemlerianarşistlerinhakimsınıfaveotoriteyeolansavaşlarındayapıtaşlarıoldu.Legalveillegalanarşistyapılanmalarotoriteyesaldırıyageçti.Grevlerle,bombalamaeylemlerivesuikastlarlaburjuvazininveotoritelerinenkararlıdüşmanlarıolduklarınıgösterdiler. 1905devrimininRusya’dayenilmesiileanarşistlergüçkazandılar,1917Ekimdevri-miesnasındaisedevrimiçinçarpıştılar.Bunarağmen1918’deÇekatarafındanyüzlerceanarşisttutuklandı.Kurtulananarşistlercanlıbiranarşistörgütlen-meninvarolduğuUkrayna’da,Mahno’yakatıldılar.1918’deBrest-LitovskanlaşmasıileAlmanyaişgalinegirenUkrayna,anarşistlertarafındankurtarıldı.ÖzgürkomünlerinkurulmasıveüretiminörgütlenmesiyleUkraynabozkırlarındaanarşininilktohumlarıyeşermeyebaşladı.

1921’ekadarUkrayna’daBolşevikiktidarakarşıdasavaşanMahnovistler,devlettarafındanyenilgiyeuğratıldılar.Yineaynıyıliçerisinde,1921’deKronştadSovyeti’ninisyanı,anarşistlerinumutkaynağıolduancakonaltıbindenizciişçiveaskerinkanıpahasına,Bolşevikhükümettarafındanbastırıldı.

8

Aldığıağırdarbelererağmen,anarşizminbayrağınıAvrupa’dadalgalandıran,1911’deİspanya’dakurulanCNTisimlisendikaoldu.Kuruluşundanitibarenzamanzamanyeraltınaçekilmekdurumundaolanörgüt,İspanyaAnarşistDevrimi’ninçekirdeğinioluşturdu.CNT’nin1936’yakadarüyesayısıbirbuçukmilyonuaşmıştı.

Franco’nundarbesinekarşılıkCNT’ninhamlesi,kooparatifleri,komünleri,özyönetimlerigüçlen-direrek,devrimisavunmakiçinsilahasarılmakoldu.Ancakfaşistsaldırılaravesosyalistihanetleredayanamayananarşistler1939’dayenildilervedağlaraçekildiler.Pekçokdüşünür,otoriteveburjuvanınsöylediğigibi,1939’dakayboldusanılananarşizm,1968öğrenciisyanlarıiletekrardanor-tayaçıktı. Feministveekolojikhareketlerleittifakkurarakyeniden

ortayaçıkananarşizm,2008yılındaYunanistan’daçıkanbüyükisyandalgasıylayenidendünyanıngündemineoturdu.Butarihtenitibaren,yokoldusanılananarşistlerotoriteyikorkut-mayadevamediyor.Mısır’danBahreyn’e,Yunanistan’danŞili’ye,AnkarasokaklarındanAmed’e,yüreklerindeyenibirdünyataşıyoranarşistler.Veodünya,şimdişuanda,cesaretlebüyüyor.

“Yalnızca itaat edenler, yollarını kendi başlarına arayan-lardan daha sık yanılır.” Günümüzdebilgiyeulaşmanınenkestirmeyoluolanin-ternette,otoriteninneolduğunadairyapılacakufakçaplıbiraraştırmanınsonucundaulaşılacaktanımlar,üçaşağıbeşyukarışuşekildeolacaktır:“İsteklerinibaşkalarınakabulettirmegücü.Birkimsenin,birbaşkasınakendikişiliğinikabulettirmesini,itaatedilmesinisağlayanniteliklerintümü.”Hatta,buniteliklerindenkaynaklanannüfuzudadiyebiliriz.Otoriteninneolduğuveotori-teninvarlığıüzerineyapılacakbirtartışmaisebubasittanımlarlagerçekleştirilemeyecekkadarçetrefillibirkonudur.Gerçekteotoritenedir?Otoritenedenkötüdür?Otoriteninnedenortadankaldırılmasıgerekmektedir? Hertürlüotoritealçaltıcıdır.Otoriteyikullananlarıda,üzerindeotoriteuygulananlarıdaalçaltır.Bellibirsevecenlikle,bazıödüllervekarşılıklarlabirlikteuygulandığındaiseinsanıürkütücüdere-cedeahlaksızlaştırır.Budurumda;insanlar,üzerlerindekikorkunçbaskınındahaazbilincinevarırlarveböyleceyaşamlarını,başkainsanlarındüşünceleriniyansıttıklarınınbilefarkınavarmaksızın,başkainsanlarınstandartlarınagöreyaşayarak,pratiktesankibaşkainsanlarıngiymektenvazgeçtiklerieskielbiselerinigiyermişgibivetekbiraniçindahikendileriolmayarak,tatsıztuzsuzbirrahatlıkiçindesürdürürler.Değerlibirdüşünür;“Özgürbirinsan,birazu-yumsuzveisyankarolmalıdır.”der.Veinsanlararüşvetvererekuyumveitaatgöstermelerinisağlayanotoritedearamızdadolaşanaşırı

9

besilibirbarbarlıktürüdür. Otorite;evdebaba,okuldaöğretmenyadamüdür,sokaktadevletinpolisi,askeridir.Yanisözügeçenvetahakkümkuranher-kestir.Eğerbuidealolanolsaydı,suçlularvegözyaşıolmayacaktı.İnsanlarınhayatındakitekiticigüçkendisidir,kendisiistemezsehiçbirşeyyapmaz.Öyleyse;gerçeksözsahibikişininkendisiolmalı,kendihayatında.Otoritebizdenstabilolmamızı,asladeğişmememizi,koyduklarıkurallaraharfiyenuymamızıvedeaslasorgulamadanitaatetmemizibekler,amadünyanınkendisideğişkendir.Heryenigelişme,yenieylemler,tercihlersunarinsanaveinsanlığa.Eskiyetakılıkalmak,eskideyaşamaarzusunubeslervegeçmişiözleyerekmutsuz,umutsuz,yaşamınfarkındaolmayanyaşayanölüleredönüştürüryığınları.An’daolmak,evetvizyongerektirir.Herşeydenhaberdarolmayı,keskinbirbilinçledurumunanaliziniyapabilmeyiveşartlarınıneniyisiniyapabilmecesaretivekudretinigerektirir.Otoritebize;“sorunsuzbiryaşamvaadedi-yorum,bensanaherhangibirzorunlulukyüklemiyorum,sürüdenol,yaniherkesgibiol,bizeengelteşkiledecekhiçliğisağla,bensanalazımgelenisöylerim”diyor.Otoriteyireddetmekisebentekbaşınabirbireyim,kendimiçingerekliolanıkendişartlarımdaeniyibenbelirlerim,sorumluluğumualıp,kendiyaptıklarımınsonu-cunakatlanmayıtercihediyorum.Bendenhabersizyığınların‘kaos’adönmüşyaşantılarının,saçmasonuçlarınıyaşamayıreddediyorumdemektir.Tekbaşına,kendiyolundabütünlükbilinciileyürümeyeihtiyacımızvar.Bütünüdüşündüğünüsöyleyenotoritenin,uyurgezer

10

yığınlaradönüştürdüğü,kendinehayrıdokunmayankişilerintoplamınabakıyorumda;otoritedenbağımsız,doğanınbütünlüğününvedebubütündekiyerininfarkındaolansorumlu,özgürbireylerdenoluşanbirtoplumhayalikuruyorum… Otoriteşiddetinkaynağıdır.Hertürlühiyerarşikyapı,doğasıgereğialt-üstikiliğiniiçindebarındırır.Emretmeveemiralmabusürecinenönemlimekanizmalarıdır.Busüreçkaçınılmazolarak,hememredeninhemdeemreitaatedeninkendilerineyabancılaşmalarına,kendileridışındakidünyayı,bizveötekilerdiyerekkolaycakatego-rizeetmelerineyolaçar.Bunoktadadavranışlarınıkendiiradeleri,vicdanları,akıllarıyerine,vahiyler,yasalar,yönetmelikler,kurallarvs.belirler.Ortaçağda,otoriteninenbelirginvemeşrubiçimiolarakkarşımızaçıkandin,modernzamanlardayerinidevletebırakmış,an-cakşiddetvekötülüküretendoğasındahiçbirdeğişiklikolmamıştır.Günümüzde,en“gelişmişdemokrasilerden”tutun,enbaskıcıtotaliteryönetimlerekadar,yanidevletinolduğuheryerde,örgütlüşiddetçeşitliderecelerdegündelikhayatınbirparçasıdır.Uhrevivedünyevivahiyleriyle,devletleremeşrutiyetzeminihazırlayantümkitaplarınyakıldığı,tümbayraklarınyırtıldığıvetümulusalsınırlarınsilindiğigünekadardaöyleolmayadevamedecektir. “Otoriteningücünüaldığıkaynağın“bizler”olduğunuunutma.Globalaydınlanmayıizleyengünlerdenbirisinde,birangelecek,kırılacaktümputlar.Ellerindebalyozlarlaakınakınogri,kocaman,köhnebinalarayürüyeninsanlargöreceksinsokaklarda.İşgal,kaos,devrimveanarşi!Hepsibirbir,çorapsöküğügibiizleyecekbirbirini.Karabayraklarakuşanacağızveşehirmeydanlarındayaktığımız,alev-

11

lerigökleridelenateşlerinetrafındasabahlarakadardansedeceğiz!

“Ütopya” sözcüğü bir fikri peşinen yargılamaya yetmektedir.

1.Enternasyonal’denbuyana,anarşistlerinörgütlenmeyekarşıolduğuotoritersoliçerisindesıksıktekrarlanansöylemlerdenbiriolmuştur.Oysaanarşistler,tarihboyuncaİspanya’dakurduklarısendikaeksenlikollektiflervekooperatiflerile,Ukrayna’dahayatageçirdiklerikomünlerlevedünyanınbirçokyerindekipratikleriile,mücadeleiçinörgütlenmeninnasılbirönemesahipolduğunugöstermişlerdir.Ancakanarşistlerinörgütlenmeleri,hiçbirzamanmerkeziyetçivetepedeninmecibirörgütlenmeolmamıştır.Otoriterbirörgütlenmeninaksine,anarşistleryatayilişkilenenvebireylerinözdisiplinlerinedayananbirörgütlenmeyitahayyületmişlerdir.Çünkü,anarşistleriçinbirgrupazınlığınemirlerinedayananhiyerarşikbirörgütlenme;hemhayalettikleridünyailetersdüşmektedir,hemdekarşıçıktıklarıtiranlığıyenidenyaratmaktır.Elbetteanarşisthareketiçerisindeörgütlenmeyitümdenreddedenakımlardayokdeğildir.Amabunlarınbilebüyükbirçoğunluğu,herhangibirörgütlenmeisminegereklilikduymadan,birarayagelmepratiğiüzerindeney-lemlerkoymaktadır.Örgütlenmebiçimlerisözkonusuolduğundakooperatif,otonom,sendika,inisiyatif...gibibirçokşekildeanarşistlerörgütlenmebiçimlerinebaşvurmuşlardır,ancakpartihiçbirzamanbirörgütlenmebiçimiolmamıştıranarşistleriçin.Çünküparti,birörgütlenmeyöntemideğildir.Aksine,insanlarüzerindebaskıkuraninsanlarıöldürendevletinbirtezahürüdür.

12

’’Fikirlerini kabul ettirmek için güç sahibi olmayı amaçlayan otoriter bir parti, halkın kendi kendine faaliyet gösteremeyen, biçimlenmemiş ve kolayca hakimiyet altına alınabilecek bir kütle olarak kalmasında çıkar görür.’’(Errico Malatesta) Otoriterolmayanbireylerininsiyatifiniöneçıkaranörgütlenmebiçimlerinin,gerçekbirdevrimidokuduğuvehayatageçirdiğidetarihselbirgerçektir.Örneğin;İspanya’daanarşistlerin,faşistlerekarşıcephedebüyükbaşarılargöstermeleri,bireylerinözdi-siplininedayananbirörgütlenmeyihayatageçirmişolmalarındankaynaklanmaktadır. ‘’Örgütlenme, bir otorite yaratmaktan çok, otoriteden kurtulmanın tek çaresidir; kolektif çalışmada bilinçli ve aktif roller üstlenebileceğimiz ve liderlerin elinde pasif birer alet olmaya son verebileceğimiz tek yoldur.’’(Errico Malatesta) Devrimbirgruppartiyöneticisininplanlarınagöreişleyemez.Devrimodevriminbirparçasıolanherbireyin,kendinigerçekleştirmesivebudevrime,yanikendivaroluşunabirşeylerkatabilmesiylemümkündür.İştebu,ancakbireylerinözdisiplininedayananyataybirörgütlenmeilemümkündür.Otoriterbirörgütlenmeinsanlarıözgürleştirmekgibibiriddiayasahiptir.OysaanarşistlerinsanlarıözgürkılamayacaklarınıbilirlerÇünkü,ancakbireylerken-dileriniözgürkılabilir.Devrimiçinneyapacaklarıveyadevriminasılyapacakları‘’önderler’’tarafındanbelirlenmişbireyler,nasılkendile-riniözgürleştirebilir?Elbetteböylebirşeymümkündeğildir.Özgürolmakisteyenbireyler,gerçekanlamdakendilerinieşithissedecekleri,

13

paylaşmayavedayanışmayadayanan,tümotoritelerdenarınmışbirörgütlenmepratiğiileözgürolabilirler. “Bizim istediğimiz anarşist devrim yalnızca tek bir sınıfın çıkarı ve özgürlüğe kavuşması içindir. Bu sınıf, ekonomik, politik ve moral bakımından tutsak edilmiş tüm insanların sınıfıdır.” Anarşizmotoritenin,tahakkümün,erkin,hiyerarşininvücutbulduğuherdurumakarşımücadeleyigerektirir. Kapitalizmırkçılığı,sınıfayrımcılığını,cinsiyetayrımcılığını,heteroseksizmibeslervepekiştirir.Kapitalizmdeezilen,sömürülenemekçilerinvarlığı,erkekegemenbusistemindayattığıcinsiyetayrımı,toplumsalcinsiyetalgısınınvarlığı,doğurduğuırkçılığıntoplumüzerindekurduğubaskı,doğayavehayvanlarauyguladığıtahakkümünvarlığı,anarşistleritahakkümünhertürlüsüylemücade-leye,özgürlükmücadelesinegötürür. Anarşizmotoriteyi,erkienradikalbiçimiylesorgulayanbirgörüştür.Buanlamdahayatınhemenheralanı,bireylerarasıilişkiler,anarşizminsorgulamavemücadelealanlarınadahildir.Bununlabe-raber,anarşizmilkçıkışıitibariyle19.yüzyılın(vehattadahagerileredetarihlenebilir.)sınıfmücadelelerindegüçlübirideolojikkampoluşturmuştur.Bukısmatarihçesindezatendeğinildiğindenuzunuzunüzerindedurmayacağız. Anarşizm,toplumsalcinsiyetayrımcılığınakarşımücadeleyürütür.İktidarıderinbirbiçimdesorgulayanbirideolojinin,toplumsalcinsiyetsömürüsüne,tarihtekiilkveenönemlihiyerarşikayrımolanerkeğinkadınüzerindeki,veheteroseksüelalgılarınötekileştirdiğicinsiyetlerinvecinselyönelimlerinüzerindekitahak-

14

kümekarşımücadelealanlarınıboşbırakmasıdüşünülemez. Anarşizminsınıfmücadelesialanındakisözlerigenellikleçarpıtılmışveyayoksayılmıştır.OysakiRusya’da1905devrimia-rifesindeve1917Ekimdevrimisüresinceişçilerveköylülerarasındaanarşizmyaygınbirideolojidir.Anarşizm,işçisınıfınınveezilentümkesimlerin,hemüretimalanında,hemdetoplumsal-siyasal-yönetselalanlardaözyönetiminisavunur.Başlangıçtabasitgibigörünenbuyaklaşımüzerindendevrimsüreçlerindeoldukçabüyüktartışmalarveyıkımlaryaşanmıştır.Anarşizmsınıfmücadelesininvearzulananeşitlikçisistemin,merkeziyetçiyöntemlerlegerçekleştirilemeyeceğinisavunur.SovyetlerBirliği’nde,anarşistlerveBolşeviklerarasındakiderinayrımınsebeplerindenbirisibudur.Geçmiştekalantarihselbirmeselegibigörülenbuayrım,aslındabugünhalasınıfmücadele-sininsıkıntılıyürümesebeplerindenbirisidir.NasılkiSovyetler’de,işçilerinözyönetimiylekurulankonseyler,devrimsonrasındabirbürokratikmerkezebağlanıp,butarihtensonraişçisınıfınınüretimvetüketimsürecinikontroledememesinenedenolduysa,bugündebürokratikmerkezlerhalinegelensendikalar,işçisınıfınınmü-cadelebirimi,işçisınıfınınarzularınıifadeettiğikurumlarhalinegelmektençıkmıştır.Bununyerine,devletletopluişsözleşmeleridönemindeuzlaşan,grevsüreçlerindemücadeleyiyükseltmeyedeğilsönümlendirmeye,patronlaortayolututturmayaçalışanbirimlerhalinegelmiştir.Çünkü,sendikalardasözsahibiolanişçilerdeğil,bürokratlaşmışkesimlerdir.BudurumtümdünyadaveTürkiye’desendikalaşmaoranlarınıdadüşürmüştür.Çünkü,hiçbirişçibukurumlarıkendiözyönetimorganlarıolarakgörememektedir.

15

Endüstriyeltoplumunvekapitalizmin,doğaüzerindeyarattığıtahribatakarşıeylemlilikler,anarşizminbaşatmücadelealanlarındanbirisidir.1920’lerdenitibaren,ilketaptaiyiniyetliolduğuiddiaedile-bilecek“kıtlıksorununa”sonvermeve“refah”arzularıylakörüklenendoğayıdönüştürmedurumu,zamanladoğanınkatlinimeşrulaştıranideolojikbirmekanizmayadönüşmüştür.Maalesefkapitalistsömürücülerindoğayıdönüştürme(katletme)konusundakiarzuları,halasol-sosyalistkesimlertarafındanbiletamolarakifşaedilip,süreklibirmücadelekonusuhalinegetirilmemiştir.Oysakiekolojikonusundakibutahribatta,efendilerinenazzarargörenkesimolduğuaçıktır. Dahatepedenvefelsefibirbakışladabakarsak,insan(egemen-ler)türolarak,sadecekendiçıkarlarıiçinhayvanı,doğayıkatletmek-tençekinmemektedir.Bugünkurulanhiçbirtermiksantralde,HiçbirHES’te,oyöreninveyagenelolarakhalkın,bukonudakiiradesinebaşvurulmamakta,egemenlerkendiçıkarlarınıtümhalkınçıkarıymışgibiyansıtmaktadırlar.Ayrıcasistem,bütüncanlılarıayrımgözetmek-sizinsonugelmezbiraçlıklasömürmektedir.Bukonudaegemenlerinenbaşarılıolduklarıkonulardanbirisideekolojidir.Çünkü,sistememuhalifkesimlerinbüyükçoğunluğudahi,şimdilikmeseleninaslındanasılbirsömürüşebekesiyleilişkiliveiktidar-yönetimsorunlarıylabağlantılıolduğunuçözememişlerdir. “Tüm bu mücadele alanları ve verilen mücadeleler birbirinden ayrı düşünülemez; biri diğerinin öncülü olamaz. Tahakkümün her türlüsüne karşı, her alanda eş zamanlı olarak mücadelenin devam etmesi önemlidir. Kadının kurtuluşu, işçi sınıfının kurtuluşundan; ezilenlerin kurtuluşu, doğanın kurtuluşundan daha öncelikli ya da bağımsız değildir.” 16

Bizler ne hayal aleminde yaşıyoruz, ne de insanları olduklarından daha iyi hayal ediyoruz, onları oldukları gibi görüyoruz. Bu nedenle insanların en iyisinin bile otoritenin uygulamalarıyla özde kötü kılındığını ileri sürüyoruz. İnsanın insanı yönetmesinden bu nedenle nefret ediyoruz.

Pyotr Alexeyevich Kropotkin

17

Bizler ne hayal aleminde yaşıyoruz, ne de insanları olduklarından daha iyi hayal ediyoruz, onları oldukları gibi görüyoruz. Bu nedenle insanların en iyisinin bile otoritenin uygulamalarıyla özde kötü kılındığını ileri sürüyoruz. İnsanın insanı yönetmesinden bu nedenle nefret ediyoruz.

Pyotr Alexeyevich Kropotkin

18