gemaakt in gelderland
DESCRIPTION
U maakte het mee!TRANSCRIPT
u maaktehet mee!
In de zomer van 2015 stond Gelderland in het teken van ambachten en industrie. Het erfgoedfestival Gemaakt in Gelderland richtte drie maanden lang de schijnwerpers op de Gelderse bedrijvigheid in heden en verleden.
• 178 deelnemende organisaties
• 360 activiteiten
• ruim 215.000 bezoekers
• 300.000 Festivalkranten verspreid
• 20.000 Doeboeken verspreid
• 380 berichten in de lokale en regionale pers
• 5 televisie-uitzendingen,150.000 kijkers per aflevering
• 43.000 websitebezoekers met 174.000 paginaweergaves
• ruim 3.000 nieuwsbrieflezers, likes op Facebook en
volgers op Twitter
gemaakt in gelderland
HET FESTIVAL IN CIJFERS
Het thema Gemaakt in Gelderland
is uitgegroeid tot een inspirerend
Gelders merk. En dat zet aan tot
nieuwe activiteiten. Vanaf april
2016 zendt Omroep Gelderland de
nieuwe tv-serie Gemaakt in Gelderland uit.
En op vrijdag 3 en zaterdag 4 juni organiseren we
de Gelderse Maakdagen 2016. Maakt u ze mee?
Kijk op www.gemaaktingelderland.nl.
WEGENS SUCCES HERHAALD
MAAkdAgEN3 EN 4 JuNI 2016
Het festival begon op 12 juni met een ‘ijzersterke opening’
op het DRU Industriepark in Ulft. Het eindigde met een
‘smakelijke afsluiting’ op 20 september tijdens het Fruitcorso
in Tiel. In de tussenliggende maanden kon het publiek op
allerlei manieren kennismaken met ‘typisch Gelderse
producten’ zoals papier, baksteen, mode en textiel, metaal,
hout en voedsel. Er waren open dagen van bedrijven,
demonstraties door ambachtslieden, tentoonstellingen over
lokale producten, theater- en muziekvoorstellingen in oude
fabrieksgebouwen en wandel- en fietsroutes langs industriële
locaties.
Het festival was een schot in de roos. De deelnemers waren
enthousiast, de waardering van het publiek was groot en de
media gaven volop aandacht aan dit bijzondere evenement. In
deze brochure kijken we nog een keer terug op een zomer vol
activiteiten rondom Gelderse ambachten en industrie.
januari 2016
Gelderland heeft een rijke geschiedenis op het gebied van ambachten en industrie. De maakbedrijven in deze provincie kennen een sterk regionaal spreidingspatroon, dat soms al teruggaat tot de 16e eeuw. Ook tegenwoordig is er nog veel bedrijvigheid in Gelderland aanwezig: van grote internationale bedrijven tot ambachtelijke producenten van streekproducten.
dOELSTELLINgENHet festival Gemaakt in Gelderland wilde de geschiedenis
én de actualiteit van ambachten en industrie in Gelderland
zichtbaar maken voor een breed publiek. Om dat te realiseren,
was de medewerking nodig van een groot aantal organisaties:
musea en historische verenigingen, culturele organisaties en
gemeenten, maar ook ambachtslieden en bedrijven.
Zij werden uitgenodigd om gezamenlijk het festival vorm en
inhoud te geven.
Het initiatief voor Gemaakt in Gelderland lag bij de coöperatie
Erfgoed Gelderland, een samenwerkingsverband van 143
erfgoedorganisaties. De uitvoering was in handen van een
kernteam bestaande uit Dolly Verhoeven (festivaldirecteur),
Marianna Tofani (festivalsecretaris) en Climmy Hanssen
(communicatiemanager). Zij werden geholpen door een
WAT, WAAROM EN HOE
Gemaakt in Gelderland ging uit van vijf doelen:
• Geschiedenis toegankelijk maken
• Waardering voor ambacht en industrie bevorderen
• Kwaliteit van het erfgoedveld verbeteren
• Samenwerking stimuleren
• Cultuurtoerisme bevorderen
De belangrijkste groepen waarop het festival zich richtte
waren:
• inwoners van Gelderland, vooral ouders met kinderen
en senioren
• ondernemers en werknemers in Gelderse bedrijven
• recreanten en toeristen in Gelderland
dOELgROEPEN
tiental collega’s en stagiairs. Een comité van aanbeveling
verleende steun aan het festival.
Gemaakt in Gelderland was een vervolg op de eerdere
provinciale festivals Gelderland 1900-2000 (2006), Geloven in
Gelderland (2008) en Gelegerd in Gelderland (2012).
gemaakt in gelderland
Een zomer lang borrelde en bruiste Gelderland van de activiteiten: 60 in totaal. Er was genoeg te kiezen voor het publiek!
47 tentoonstellingenBijvoorbeeld: ‘Gemaakt in …’ tentoonstellingen over de lokale
bedrijvigheid in Barneveld, Arnhem, Doesburg, Apeldoorn
en Wageningen, maar ook een tentoonstelling over de
boekdrukkerij van het weeshuis Neerbosch.
28 wandel- en fietsroutesBijvoorbeeld: Een textielroute in Aalten, een knopenroute
in Bredevoort, een kunstroute in Ruurlo en de KunstOer in
Winterswijk, een ambachtenroute in Hattem en een route langs
de verdwenen industrie in de Nijmeegse wijk Bottendaal.
67 workshopsBijvoorbeeld: Workshops smeden en edelsmeden op diverse
locaties, stenen bakken in Zevenaar en Hernen, technische
inspiratiesessies voor vrouwen in Elst, knutselen in Barneveld,
striptekenen in Tiel, en doe-mee-ateliers voor het hele gezin in
Culemborg.
19 lezingenBijvoorbeeld: Over kunstenaar Jac Maris, over de Arnhemse
scheepsbouw, over transformatorenfabriek Smit, over de
geschiedenis van de baksteen en over pottenbakken door de
eeuwen heen.
VOOR HET PUBLIEK 22 theater-, film- en muziekvoorstellingen Bijvoorbeeld: NJO verzorgde concerten in voormalige
fabrieksgebouwen, het Kulturhus uit Epe draaide oude
films over de maakindustrie en het Cirque de la Liberté gaf
voorstellingen bij de vroegere ASM-haven in Arnhem.
38 open dagen Bijvoorbeeld: Open huis bij de Gazellefabriek in Dieren, bij
Koninklijke Talens in Apeldoorn, bij de steenfabrieken op
het Gelders Eiland, bij ambachtelijke bedrijven in Tiel, bij
zaagbladenproducent Kinkelder in Zevenaar, bij breifabriek De
Reuver in Beneden Leeuwen en bij stoomgemaal de Tuut in
Appeltern.
5 verhalenprojectenBijvoorbeeld: Verhalentafels in het Nijmeegse Huis van
de Geschiedenis, herinneringen verzamelen van oud-
werknemers van zuivelfabriek Erica in Zelhem en een serie
verhalenmiddagen met oud-werknemers in Epe.
tientallen activiteiten voor kidsBijvoorbeeld: Ritjes met een historische locomotief op het
terrein van oude steenfabrieken, middeleeuwse munten slaan
in een kasteel, een wandeling met de boswachter op de Hoge
Veluwe, een bezoek aan een prehistorisch dorp in Apeldoorn en
tal van knutselmiddagen.
gemaakt in gelderland
Een belangrijk doel van het festival was de samenwerking bevorderen tussen erfgoedinstellingen, bedrijven en andere partners. En dat is gelukt! Gemaakt in Gelderland leidde tot tientallen (nieuwe) samenwerkingsverbanden.
Gemaakt in ApeldoornGemaakt in Apeldoorn was een samenwerkingsproject van
het Erfgoedplatform Apeldoorn en het lokale bedrijfsleven.
De hele zomer was op het voormalige Zwitsalterrein een
tentoonstelling te zien over de Apeldoornse maakindustrie.
Gemaakt in de LiemersVanuit de campagne ‘de Liemers helemaal goed’, een initiatief
van de gemeenten Duiven, Rijnwaarden, Westervoort en
Zevenaar, werden Liemerse culturele organisaties en het
regionale bedrijfsleven gemobiliseerd om mee te doen aan
het festival. Dat leidde tot veel Liemerse activiteiten en een
gezamenlijke mediacampagne.
De AchterhoekHet Cultuur- en Erfgoedpact Achterhoek was initiatiefnemer
van het project ‘Old Souls, New Magic’ dat een verbinding
legde tussen Achterhoekse basisscholen en het regionale
bedrijfsleven. Onder leiding van kunstenares Laura Casas Valle
maakten leerlingen etsen over metaalbedrijven uit hun regio.
Die etsen werden tijdens het festival tentoongesteld.
SAMEN EEN FESTIVAL MAKEN
Steengoed! gebakken in GelderlandDe Stichting Industrieel Erfgoed Nijmegen en Omgeving
(STIENEO) was de initiatiefnemer van dit omvangrijke
samenwerkingsproject. Het programma bestond uit meerdere
tentoonstellingen, workshops, ritten met een zonnetrein,
begeleide routes en opengestelde fabrieken.
MediapartnersTijdens het festival is intensief samengewerkt met onze
mediapartners. Omroep Gelderland verzorgde een serie van
vijf uitzendingen over de Gelderse maakindustrie. Dagblad
De Gelderlander maakte een festivalkrant van veertig
pagina’s en bracht acht weken lang een dubbele pagina met
festivalinformatie. En het magazine In2Maas.Waal publiceerde
een mooie reeks artikelen over het festival. Daarnaast was het
festival volop aanwezig in andere nieuwsmedia, met in totaal
maar liefst 380 berichten!
“Dikke complimenten! Professioneel en betrouwbaar.”
“De algehele pr was uitermate goed verzorgd.”
“De tentoonstelling loopt als een trein met ontzettend veel positieve reacties. Ik wil nog wel honderd kranten van u ontvangen.”
“Goed om het bedrijfsleven ook te activeren om gezamenlijk dingen te doen.”
“Wij hebben genoten van de samenwerking! Uit Ermelo de hartelijke felicitaties met dit geslaagde festival.”
gemaakt in gelderland
Hoe maakt u het?Drie maanden lang toerde deze ludieke Roadshow door de
provincie. Onder de titel ‘Hoe maakt u het?’ kon het publiek
kennismaken met allerlei verschillende ambachtslieden en
raden wie van hen de echte vakman- of vrouw was.
DoeboekSpeciaal voor kinderen tussen 9 en 12 jaar was er het
Vakantie-Doeboek, met verhalen, stripjes over (on)handige
Harry, proefjes en interessante weetjes over typisch Gelderse
producten zoals baksteen, textiel, hout, papier en voedsel. In
het Doeboek zaten QR-codes die je kon scannen om bij leuke
filmpjes te komen. En er zat een rebus in waarmee prijzen te
winnen waren.
EN DIT WAS ER OOK NOG
Het geluid van…Een heel speciaal onderdeel van het festival waren de
voorstellingen van muziektheatergroep BOT. Zij maakten
verrassende producties op drie bijzondere locaties: een
verlaten kassencomplex in Lent, een leegstaande
steenfabriek in Beuningen en een lege bibliotheek in
Doetinchem.
Quiz mee!Waar wordt in Gelderland ketchup gemaakt? Uit welke
vruchten is Flipje Tiel opgebouwd? En wat zit er eigenlijk in
volkorenbrood? Wie zijn kennis over de Gelderse maakindustrie
wilde testen kon terecht bij de online quiz. Daar ontbrandde een
stevige competitie tussen deelnemers.
MoviesVooraf, achteraf en tijdens het festival zijn verschillende films
gemaakt. Zoals een trailer, een aftermovie en een film over
Gelders voedsel. Onder jonge makers van Gelderland werd een
mini-movie wedstrijd georganiseerd.
gemaakt in gelderland
Alle films zijn terug te zien op de website www.gemaaktingelderland.nl en op YouTube.
De festivalorganisatie bedankt iedereen die het festival ‘mee-maakte’:
AaltenAaltense MuseaApparatenfabriek ARAVVV AaltenAchterhoek Cultuur en Erfgoedpact AchterhoekApeldoornCODADe Ned. Maatschappij voor Nijverheid en HandelDe StentorDe Textiel Fabriek SDDErfgoedplatform ApeldoornFietsgilde ApeldoornGemeente ApeldoornNationaal Jeugd OrkestOirikRoyal TalensStichting Culturele Pleinmarkt ApeldoornStoriaVeluwse VlaggenindustrieVereniging Oud ApeldoornVNO-NCW regio Midden NederlandAppelternStoomgemaal De TuutArnhemBrakels Movie SolutionsErfgoedcentrum RozetFrancien van ZettenGelders ArchiefGelders ErfgoedGelders GenootschapGeldersch Landschap & KasteelenGilde ArnhemKamer van KoophandelMondra OpleidingenLaura Casas ValleNederlands OpenluchtmuseumOmroep GelderlandPUUR CommunicatieRijnbrinkgroepStichting touchstonesSuze May ShoVan Hulsteijn BicyclesBarneveldMuseum NairacNederlands PluimveemuseumBeneden-LeeuwenStreekhistorisch Museum TweestromenlandVersier het ZelfBeuningenLivingPast.nuBorculoDe Achterhoek maakt hetBredevoortVVV BredevoortCulemborgDe GelderlandfabriekElisabeth Weeshuis MuseumWim van Mourik, meubelrestauratorStichting Gispen CollectieDeventerProductiehuis Oost NederlandDidamMetaalbedijf KaalDierenOudheidkundige Kring Rheden-RozendaalKoninklijke Gazelle NVDinxperloMetaalgaasweverij DoesburgGemeente DoesburgHet Huis DoesburgStreekmuseum De Roode ToorenVVV DoesburgDoetinchemErfgoedcentrum Achterhoek en LiemersHolga MetaaltechniekDuivenNathan Import/ExportPromTeg IndustriesEdeADO houten speelgoed
Food Inspiration, Gemeente EdeHistorisch MuseumSmaakfietsroutes.nlStichting festival Pure PassieEerbeekEerbeekse OliemolenVeluwespecialist EerbeekKarton DesignEibergenMuseum de ScheperElburgMuseaal Platform ElburgMuseum ElburgMuseum Sjoel ElburgElstGeneral LedgerNancy Klomp WatersnijtechniekRBT KANEpeAmpt EpeBekenstichting Kulturhus EGWStichting Open-Atelierdagen Noordoost-VeluweVeluws Museum Hagedoorns Plaatse Waterschap Vallei en Veluwe ErmeloMuseum Het PakhuisEttenTichhelovend-Kok bvGaanderenTheaterfabriek GekkooStanstechniek GaanderenGendringenWijnboer Leon MasselinkGroenloGrolsch Brouwhuis in de Lange GangMachinefabriek De Smidse bv Stichting Stoomhoutzagerij NahuisHarderwijkHarderwijkse MolenstichtingHet Gilde van Harderwijker StadsgidsenHulsink DistilleerderijSmederij Reinier HovingStadsmuseum HarderwijkHattemHambachtroutesNederlands Bakkerijmuseum‘s HeerenbergBeverloo 3D worksIndustriële Automatisering KremerKasteel Huis BerghTP-Metal bvHengeloGOMA HeterenStichting Restauratie Steenoven RandwijkHeumenAteliermuseum Jac MarisHoog-KeppelToeristisch Informatiepunt TIPDHKKlarenbeekLandgoed KlarenbeekKortrijk (B)E-FaithKranenburgStichting Oude Gelderse KerkenStichting Vrienden van de Kerk op de Kranenburg Leidenab-c mediaLichtenvoordeRompa TanneriesStichting Bloemencorso LichtenvoordeVereniging voor Oudheidkunde LichtenvoordeLiemersDe Liemers Helemaal GoedLiendenTrapArtLoenenMiddelste MolenMillingen aan de RijnStichting Van Steen en NatuurNederlandStichting Historie Grofkeramiek
NeedeKMG Qualified builders of fair attractionsNetterdenWandersNijkerkBibliotheek NijkerkMuseum NijkerkStichting stoomgemaal ArkemheenNijmegenDe GelderlanderDe Gelderlander ClubEet!verledenHonigcomplexHuis van de Nijmeegse GeschiedenisMuseum Het ValkhofmuZIEumNatuurmuseum NijmegenRegionaal Archief NijmegenStichting Bewonersorganisatie BottendaalStichting De BasteiStichting gebroeders Van LimburgStichting van Steen en NatuurSTIENEOTourToDoVan ‘t LindenhoutmuseumVrije Academie NijmegenNunspeetNoord-Veluws MuseumOtterloHet Nationale Park De Hoge VeluwePannerdenWienerberger BVRenkumStichting Papiergeschiedenis Renkum-HeelsumRuurloKunstKring RuurloSpijkVan der Sanden GroupTegelenDIMTielARN RecyclingBronsgieterrij StijlaartFlipje en Streekmuseum TielGemeente TielItho DaalderopMetaglasStichting 4-StromenlandVan Luijn NatuursteenVliegenthart BVTolkamerBylandt StraatbaksteenUlftCrafts Council NederlandDRU CultuurfabriekDRU SSP HalExrion Precision TechnologyFinis Foodprocessing EquipmentHenconICERLetterhakker Henk WellingUlamoVerheij Metaal B.V.VaassenStichting Vaassen HistorieVarsseveldQ4 WheelchairsVan RaamWaterkrachtVoorstVerborgen Tuinen van Bert LomanVordenSmederij OldenhaveWageningenMuseum De Casteelse PoortTop bv food technology & life scienceWestervoortConcepts & ImagesWeurtARN BVModderkolk NaccoWijchenEromesMarkoMuseum Kasteel Wijchen
Nooteboom Group BV WinssenKunstenaarsduo Huub & Adelheid KortekaasWinterswijkMonumentenbelangen WinterswijkHittech BihcaZelhemMuseum SmedekinckOudheidkundige Vereniging SalehemZevenaarAssemblagebedrijf PERFECTBuitengoed De PanovenKinkelder BVLiemers MuseumStichting Muziekcafé De LantaernVolksuniversiteit voor Zevenaar en omstrekenZutphenRegiomailRegionaal Archief ZutphenStichting Zutphen AmbachtstadZwolleFoodlifeFideo
Fondsen en sponsorenProvincie GelderlandVSBfondsFonds voor CultuurparticipatieMondriaan FondsPrins Bernhard Cultuurfonds GelderlandFonds Martens van Sevenhoven
Comité van AanbevelingDe heer C.G.A. Cornielje, commissaris van de Koning te GelderlandDe heer J.C.G.M. Berends, burgemeester van Apeldoorn Drs. H.M.F. Bruls, burgemeester van NijmegenDe heer N.E. Joosten bc., burgemeester van Doetinchem De heer H.J. Kaiser, burgemeester van ArnhemIng. J.P.C.M. van Zijl, voorzitter MBO Raad Mr. Th.C. de Graaf, voorzitter Vereniging Hogescholen Prof. dr. G.J.M. Meijer, bestuursvoorzitter Radboud Universiteit Prof. dr. ir. Louise O. Fresco, bestuursvoorzitter Wageningen UR De heer R.P.A. Migo, oud-directeur KvK Centraal Gelderland, lid DB Euregio Rijn-Waal Ir. F.A. Atema, voorzitter Provinciaal Bestuur Gelderland van VNO-NCW Midden
ColofonFestivalorganisatie Gemaakt in GelderlandCoöperatie Erfgoed GelderlandWestervoortsedijk 67-D6827 AT [email protected]
Vormgeving: Oirik | Erik Nieuwenhuis
Fotografie: met dank aan Ed Biesta en anderen
Gemaakt in Gelderland is een initiatief van de Coöperatie Erfgoed Gelderland.
Deze lijst is mogelijk niet volledig omdat sommige organisaties meededen via een van onze partners.
GEMAAKT IN GELDERLAND WAS EEN GROOT SUCCES!