gençler, otonomi ve belirsizlik laden yurttagüler

Gençler, Otonomi ve Belirsizlik

Laden YurttagülerIstanbul Bilgi Üniversitesi9-10-11 Mayıs 2014 Yeni Zamanlarda Genç Yurttaşların Katılımı Konferansı

Gençler, Otonomi ve Belirsizlik - 1

•Yurttaşlık ve Haklar : T. H. Marshall▫Sivil Haklar, Siyasi Haklar, Sosyal Haklar

•Eşit üyelik•Hakların bölünmezliği•Garanti altında ve ulaşılabilir olması •Eğer (sosyal) haklar garanti altında

değilse, ihtiyaçlar piyasadan ya da aileden karşılanmak durumda – KOŞULLU olması çok sorunlu

•«Bağımsızlık» sorunu

Gençler, Otonomi ve Belirsizlik - 1

•Sosyal hakların, yurttaşlar tarafından kullanımı,

“...riskin ve güvensizliğin genel olarak hafifletilmesi, her seviyede – sağlıklı ile hasta, çalışan ile işsiz, yaşlı ile genç, bekar ile aile babası arasındaki – eşitsizliklerin azaltılmasıdır” (Marshall, 2006: 31).


• Özerklik – kişinin kendini yönetebilmesi (self-government) (Ben-Ishai E., 2008)

• Özerklik - kişini kendi hayatını sürdürebilmesini mümkün kılan kapasitelerin tümü (Anderson ve Honneth, 2005: 127)

• Ancak «doğal» bir süreç değil elbette ... • Bireylerin özerkliğinin gelişmesi için farklı

kaynakların ayrılmasına ihtiyaç var... • «ekonomik bağımsızlık» yeter mi?


• Yurttaşların ama özelinde «dezavantajlı grupların» önündeki bağımsızlık (kendi kararlarını kendilerinin verebilmeleri) sorunu : çok katmanlı bir sorun

• Bir dezavantajlı grup olarak gençler▫Homojen değil▫Geçilecek bir evre değil▫«eksik» bireyler değil...▫Özerklik = «yetişkin» olunca mı ?▫Yetişkinliği ne tanımlıyor? Ekonomik değerler...

Düzgün iş Ayrı ev


• Gençlik ve Katılım Araştırması Hakkında:▫2013 Nisan’ında gerçekleşti▫18-24 yaş arası gençlerle▫2508 gençle gerçekleştirildi▫63 soru ▫12 bölgede metropol ve kent alanlarında▫Türkiye örneklemi ile ▫Toplumsal cinsiyet dengesi gözetilerek ▫%21’i lise öğrencisi, %37’si yükseköğretim

öğrencisi (%36 lisans ve %1’i yüksek lisans olmak üzere), %35’i öğrenci değil ve %6’sı lise mezunu dershaneye devam etmektedi – eğitim süresinin uzaması !!!


Aylık gelirin nereden? %

İşten/Çalışarak 36,8

Aileden/eşten harçlık 69,1

Vefat eden anne/baba/eşten kalan maaş 1,3Devlet bursu 9,6

Üniversite bursu 1,8

Devlet kredisi 4,7

Diğer özel burs 2,0Diğer gelirler 1,0Hiç gelirim yok 1,3Total 100,0


Bugün ailenin imkanlarından yararlanamayacağın bir durum olsa, ailenle bağın kopsa, maddi açıdan ne kadar süreyle idare edebilirsin? ( % )

Hiç Bir ay Altı ay Bir yılSüresi

zToplam

Öğrenci61,7 20,7 11,2 4,2 2,2 100

Öğrenci değil58,1 19,9 13,4 5,3 3,3 100

Toplam60,4 20,5 11,9 4,6 2,6 100


Son üç ay içindeki çalışma durumunu şimdi okuyacaklarımdan hangisi en doğru ifade ediyor?

Halen öğrenci misin? Evetse, hangi seviyede?

Çalışmadım/ Çalışmıyorum

Yarı zamanlı bir işte çalıştım/çalışıyorum

Tam zamanlı bir işte çalıştım/çalışıyorum

Düzensiz bir işte çalıştım/çalışıyorum

İşsizim, iş arıyorum Toplam

Lise öğrencisi 70,6% 14,0% 9,9% 4,1% 1,4%100,0

%

Üniversite öğrencisi 64,9% 13,8% 10,7% 7,2% 3,3%

100,0%

Yüksek lisans/Doktora öğrencisi 40,9% 9,1% 40,9% 9,1%

100,0%

Öğrenci değil 30,9% 6,2% 51,8% 4,0% 7,1%100,0

%

Lise mezunu, dershaneye gidiyor 89,7% 1,9% 6,5% 1,9%

100,0%

Toplam 55,4% 10,3% 25,1% 5,0% 4,1%100,0

%


İş ararken en çok kullandığın yollar (çalışan veya iş arayanlar) Yüzde

İş arama siteleri 23,0

Gazete ilanı, sokakta afiş, el ilanı vs. 17,1

Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), meslek edindirme programları vs 8,6

Özel istihdam bürosu / kariyer danışmanlık şirketi 1,2

Okul / üniversitedeki kariyer merkezi 5,2

Aile, arkadaş, eş, dost 39,1

Mensup olduğum çevre / cemaat / siyasi grup aracılığıyla 11,9


En son işini sana okuyacağım yollardan hangisiyle buldun?

Yüzde

İş arama siteleri 7Gazete ilanı, sokakta afiş, el ilanı vs. 5Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), meslek edindirme programları vs

3

Özel istihdam bürosu / kariyer danışmanlık şirketi1

Okul / üniversitedeki kariyer merkezi 7Aile, arkadaş, eş, dost 71Mensup olduğum çevre / cemaat / siyasi grup aracılığıyla

6

Total 100,0


Cinsiyet

Kiminle birlikte

yaşıyorsun?

Kadın Erkek Total Kendi ailemle 66,4% 73,8% 70,3% Eşimle/sevgilimle 13,6% 3,1% 8,1% Akraba, tanıdık ile 1,3% ,9% 1,1% Arkadaşlarla 8,7% 10,8% 9,8% Tek başıma 1,1% 4,5% 2,9% Eşimin ailesi ile 1,3% ,6% Yurtta 7,6% 6,8% 7,2% Total 100,0% 100,0% 100,0%

Gençler, Otonomi ve Belirsizlik Son üç ay içindeki çalışma durumunu şimdi okuyacaklarımdan hangisi en doğru

ifade ediyor?

Kiminle birlikte

yaşıyorsun?

Çalışmadım/

Çalışmıyorum

Yarı zamanlı bir işte

çalıştım/çalışıyorum

Tam zamanlı bir

işte çalıştım/çalışıyorum

Düzensiz bir işte

çalıştım/çalışıyorum

İşsizim, iş arıyorum Total

Kendi ailemle 66,9% 67,2% 79,3% 59,8% 74,0% 70,1%Eşimle/sevgilimle 8,7% 4,3% 8,6% 6,6% 8,7% 8,1%Akraba, tanıdık ile 1,0% 1,2% 1,1% 1,6% 1,9% 1,1%Arkadaşlarla

12,3% 12,6% 4,1% 11,5% 7,7% 10,0%

Tek başıma 1,7% 2,4% 5,8% 2,5% 2,9% 2,9%Eşimin ailesi ile ,8% ,4% ,2% ,5%Yurtta 8,5% 11,9% ,9% 18,0% 4,8% 7,2%Total 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0%


Sağlık güvencen var mı? Varsa, hangisi?Yüzde

SGK, iş dolayısıyla 21Özel sigorta, iş dolayısıyla 2SGK, aile / eş dolayısıyla 55Özel sigorta, aile / eş dolayısıyla 1

SGK, dışarıdan (kendi ya da başkası) ödüyor1

Özel sigorta, dışarıdan (kendi ya da başkası) ödüyor

Yeşil Kart (prim ödemiyor ancak sağlık güvencesi var)

6

Sağlık güvencesi yok 14Total 100,0


İstediğin zaman sinema, tiyatro veya konserden herhangi birine gidebiliyor musun?

Yüzde

Gidebiliyorum 75Gidemiyorum 25Total 100,0

Gidememenin en önemli nedeni nedir? YüzdeMaddi imkansızlıktan dolayı gidemiyorum 31Ailemden/eşimden/sevgilimden iznim yok. 22Burada öyle faaliyetler yok. 12Zamanım yok. 26İstemiyorum. 10Total 100,0


İstediğin zaman tek başına ya da arkadaşlarınla kafe, kahve, pastaneye, gezmeye, tozmaya gidebiliyor musun?

Yüzde

Gidebiliyorum 82,7Gidemiyorum 17,3Total 100,0

Gidememenin en önemli nedeni nedir? YüzdeMaddi imkansızlıktan dolayı gidemiyorum 23,9Ailemden/eşimden/sevgilimden iznim yok. 37,6Burada öyle faaliyetler yok. 3,8Zamanım yok. 26,3İstemiyorum. 8,4Total 100,0


Kadın Erkek Total

Arkadaşlarınla ne sıklıkta

görüşebiliyorsun?

Hiç görüşemiyorum 3,5% ,5% 2,0%Nadiren görüşebiliyorum 29,6% 21,0% 25,1%

İstediğim zaman görüşebiliyorum 66,9% 78,5% 73,0%

Total 100,0% 100,0% 100,0%

Cinsiyet

Arkadaşlarınla ne sıklıkta görüşebiliyorsun?

Kadın Erkek TotalHiç görüşemiyorum

85,4% 14,6% 100,0%

Nadiren görüşebiliyorum 56,4% 43,6% 100,0%

İstediğim zaman görüşebiliyorum 43,8% 56,2% 100,0%

Total 47,8% 52,2% 100,0%


Geçtiğimiz ay içerisinde cep telefonundaki numaraları ve mesajları senden izinsiz bir başkasının okuduğu oldu mu?

Yüzde

Evet 22,8Hayır 74,9Cep telefonum yok 2,2Total 100,0

Evde ya da dışarıda sen istemediğin halde giyim kuşamına müdahale edilir mi?

Evde ya da dışarıda sen istemediğin halde giyim kuşamına müdahale edilir mi?

01 Cinsiyet Kadın Erkek Total

Evet, sık sık 73,1% 26,9% 100,0%

Evet, bazen 66,7% 33,3% 100,0%

Hayır 39,0% 61,0% 100,0%Total 47,7% 52,3% 100,0%


Herhangi bir siyasi partiye ya da gençlik kollarına üye misin veya aktif olarak rol alıyor musun? Seçenekler YüzdeEvet % 9,0Hayır değilim ve olmak istemiyorum. % 75,7Hayır değilim ama olmak isterim. % 11,4Hayır, üyeydim, ayrıldım. % 2,7Cevap Yok % 1,2Toplam % 100,0

Şimdi sayacağım sivil toplum kuruluşlarından hangisinin ya hangilerinin üyesi ya da gönüllüsüsün? Seçenekler YüzdeDernek % 6,0Vakıf % 2,2Öğrenci Kulübü / Topluluğu % 11,8Platform / İnisiyatif % 0,6Kooperatif % 0,1Meslek Odası % 2,3Sendika % 1,7Diğer % 1,3Hiçbiri % 73,0Cevap Yok % 5,3Toplam -


Ne yapılabilir?•Gençlerin ihtiyaçlarının aile yerine

kamudan karşılandığı eşit bir yurttaşlık modeli

•Gençlerin ihtiyaçlarını tahmin etmek yerine gençlere SORMAK!!

Gençlerin «kendi sesleri» - Güçlendirme•Sağlanan hizmetlerin de «genç dostu»

olmasıhiyerarşik olmayanulaşılabilireşit yurttaş

gençler, otonomi ve belirsizlik laden yurttagüler

Government & Nonprofit