genetİk kİmlİklendİrme yoluyla babalik tayİnİ · • babalık tayini yaptırmak isteyen...

20
GENETİK KİMLİKLENDİRME YOLUYLA BABALIK TAYİNİ Düzen Laboratuvarlar Grubu & ÖBM Özel Bilirkişilik Merkezi Belkıs Oruğ, PhD

Upload: others

Post on 15-Jun-2020

10 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: GENETİK KİMLİKLENDİRME YOLUYLA BABALIK TAYİNİ · • Babalık tayini yaptırmak isteyen kişilerin, mahkemeye başvurmaya gerek kalmadan söz konusu hizmeti alabilme olanakları

GENETİK KİMLİKLENDİRMEYOLUYLA BABALIK TAYİNİ

Düzen Laboratuvarlar Grubu &

ÖBMÖzel Bilirkişilik Merkezi

Belkıs Oruğ, PhD

Page 2: GENETİK KİMLİKLENDİRME YOLUYLA BABALIK TAYİNİ · • Babalık tayini yaptırmak isteyen kişilerin, mahkemeye başvurmaya gerek kalmadan söz konusu hizmeti alabilme olanakları

Kişiyi Kimliklendirmede20. yüzyılın başında parmak izi, sonlarında

ise DNA teknolojisi büyük bir devrim yaratmıştır.

Page 3: GENETİK KİMLİKLENDİRME YOLUYLA BABALIK TAYİNİ · • Babalık tayini yaptırmak isteyen kişilerin, mahkemeye başvurmaya gerek kalmadan söz konusu hizmeti alabilme olanakları

• Kimliklendirme/Paternity (babalık) tayini, gelişmiş ülkelerde, resmi kuruluşların

yanısıra özel laboratuvarlarda da yapılmaktadır.

Page 4: GENETİK KİMLİKLENDİRME YOLUYLA BABALIK TAYİNİ · • Babalık tayini yaptırmak isteyen kişilerin, mahkemeye başvurmaya gerek kalmadan söz konusu hizmeti alabilme olanakları
Page 5: GENETİK KİMLİKLENDİRME YOLUYLA BABALIK TAYİNİ · • Babalık tayini yaptırmak isteyen kişilerin, mahkemeye başvurmaya gerek kalmadan söz konusu hizmeti alabilme olanakları

Bu Oluşum Ne Sağlar?Bu Oluşum Ne Sağlar?

• Düzen laboratuvarlar grubu ve Özel bilirkişilik merkezi (ÖBM) ortak bir

çalışmayla bu gelişmenin içinde yerini almıştır.

• Babalık tayini yaptırmak isteyen kişilerin, mahkemeye başvurmaya

gerek kalmadan söz konusu hizmeti alabilme olanakları doğmuştur.

Page 6: GENETİK KİMLİKLENDİRME YOLUYLA BABALIK TAYİNİ · • Babalık tayini yaptırmak isteyen kişilerin, mahkemeye başvurmaya gerek kalmadan söz konusu hizmeti alabilme olanakları
Page 7: GENETİK KİMLİKLENDİRME YOLUYLA BABALIK TAYİNİ · • Babalık tayini yaptırmak isteyen kişilerin, mahkemeye başvurmaya gerek kalmadan söz konusu hizmeti alabilme olanakları

KİMLİK BİLGİ KİMLİK BİLGİ FORMU&PATERNITY KİTİFORMU&PATERNITY KİTİ

– DNA profiliniçıkarabilmek için,

– Kan lekesi, – Yanak epiteli,– Kıl, – Sperm v.b.

kullanılabilir.

Page 8: GENETİK KİMLİKLENDİRME YOLUYLA BABALIK TAYİNİ · • Babalık tayini yaptırmak isteyen kişilerin, mahkemeye başvurmaya gerek kalmadan söz konusu hizmeti alabilme olanakları

DNA molekülü bazı özelliklere sahiptir

● Organizma var olduğu sürece bozulmadan sabit kalması

● Dölden döle aktarılırken miktarını ve yapısını değiştirmeden geçebilmesi

● Farklı bireylerde farklılık göstermesi

Page 9: GENETİK KİMLİKLENDİRME YOLUYLA BABALIK TAYİNİ · • Babalık tayini yaptırmak isteyen kişilerin, mahkemeye başvurmaya gerek kalmadan söz konusu hizmeti alabilme olanakları
Page 10: GENETİK KİMLİKLENDİRME YOLUYLA BABALIK TAYİNİ · • Babalık tayini yaptırmak isteyen kişilerin, mahkemeye başvurmaya gerek kalmadan söz konusu hizmeti alabilme olanakları

DNA Profili Kişiye Ne Sağlar?DNA Profili Kişiye Ne Sağlar?– DNA molekülü canlının her türlü genetik

özelliğini belirlemek için gerekli genetik bilgiyiiçerir.

– Her kişi kendisi için özel olan bir genetik profilile doğar.

– Tek yumurta ikizleri haricinde aynı DNA profiline sahip iki kişinin bulunmasıolanaksızdır.

– DNA’ nın bu özelliğinden yararlanarak kişileribirbirinden ayırabiliriz.

Page 11: GENETİK KİMLİKLENDİRME YOLUYLA BABALIK TAYİNİ · • Babalık tayini yaptırmak isteyen kişilerin, mahkemeye başvurmaya gerek kalmadan söz konusu hizmeti alabilme olanakları

STR (Short Tandem Repeat) polimorfizmi

● İnsan genomunun yaklaşık %25’i tekrar eden dizinlerden oluşmuştur.

● Söz konusu dizinlerMendel kalıtım kurallarına uyarak bir kuşaktan diğerine aktarılırlar

Page 12: GENETİK KİMLİKLENDİRME YOLUYLA BABALIK TAYİNİ · • Babalık tayini yaptırmak isteyen kişilerin, mahkemeye başvurmaya gerek kalmadan söz konusu hizmeti alabilme olanakları

STR (Short Tandem Repeat) Polimorfizmi

• STR dizilerinin sayılarıkişiden kişiye çeşitlilikgösterir.

• Bu çeşitlilik polimorfizmeneden olur.

• Bu bölgeler kişileştirmeve babalık tayinindekullanılan son derecedeğerli bölgelerdir.

Page 13: GENETİK KİMLİKLENDİRME YOLUYLA BABALIK TAYİNİ · • Babalık tayini yaptırmak isteyen kişilerin, mahkemeye başvurmaya gerek kalmadan söz konusu hizmeti alabilme olanakları
Page 14: GENETİK KİMLİKLENDİRME YOLUYLA BABALIK TAYİNİ · • Babalık tayini yaptırmak isteyen kişilerin, mahkemeye başvurmaya gerek kalmadan söz konusu hizmeti alabilme olanakları
Page 15: GENETİK KİMLİKLENDİRME YOLUYLA BABALIK TAYİNİ · • Babalık tayini yaptırmak isteyen kişilerin, mahkemeye başvurmaya gerek kalmadan söz konusu hizmeti alabilme olanakları
Page 16: GENETİK KİMLİKLENDİRME YOLUYLA BABALIK TAYİNİ · • Babalık tayini yaptırmak isteyen kişilerin, mahkemeye başvurmaya gerek kalmadan söz konusu hizmeti alabilme olanakları
Page 17: GENETİK KİMLİKLENDİRME YOLUYLA BABALIK TAYİNİ · • Babalık tayini yaptırmak isteyen kişilerin, mahkemeye başvurmaya gerek kalmadan söz konusu hizmeti alabilme olanakları

“Babalık Tayinin” TemelPrensibi

● Her insan sahipolduğu genetikmateryalin yarısınıannesinden diğeryarısını babasındanalır.

● Anneden gelmeyengenlerin babadangeleceği hipotezinedayanılarak bir dizigenetik işarete bakılır.

Page 18: GENETİK KİMLİKLENDİRME YOLUYLA BABALIK TAYİNİ · • Babalık tayini yaptırmak isteyen kişilerin, mahkemeye başvurmaya gerek kalmadan söz konusu hizmeti alabilme olanakları

–Çocuğun bir geni mutlaka anneden geldiğine göre diğerinin OLASI babadan gelme olasılığı araştırılır.

–Söz konusu gen için OLASI baba homozigot ise bu geni çocuğa verme olasılığı 1 dir.

–Bu gen için baba heterozigot ise bu olasılık 0,5 dir.

Page 19: GENETİK KİMLİKLENDİRME YOLUYLA BABALIK TAYİNİ · • Babalık tayini yaptırmak isteyen kişilerin, mahkemeye başvurmaya gerek kalmadan söz konusu hizmeti alabilme olanakları

–Karşılaştırma sonucunda çocuk ve babanın DNA profilinin;

–Uyuşmaması durumda % 100 bir dışlama,

–Uyuşması durumunda baba olma olasılığı hesaplanır. Genellikle %99.999’ dur.

Page 20: GENETİK KİMLİKLENDİRME YOLUYLA BABALIK TAYİNİ · • Babalık tayini yaptırmak isteyen kişilerin, mahkemeye başvurmaya gerek kalmadan söz konusu hizmeti alabilme olanakları

BAŞVURU SIRASINDAKİ BAŞVURU SIRASINDAKİ BİLGİ VE ÖNERİLERBİLGİ VE ÖNERİLER

• Bilgi onay formlarında yer alan kimlik bilgilerinin teyidinin sağlanması,

• Numune alım prosedürünün doğru bir şekilde gerçekleştirilmesi,

• Gerek DNA profil sonuçları gerek ise değerlendirme sonuçlarının gizlilik çerçevesinde sadecekişi/kuruma iletileceğinin bildirilmesine özen gösterilmelidir.

•Türkiye’nin neresinde olursanız olun ÖBM ve Düzen Laboratuvarlar Grubu ve Dış Laboratuvarları aracılığı ile bize ulaşabilirsiniz.