geografiaiguiadocente
TRANSCRIPT
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 1/88
G U Í A
D I D
Á C T I C A
D
E L
P R O F E S
O R
MÓDULO DIDÁCTICO PARA LA ENSEÑANZA
Y EL APRENDIZAJE DE LA ASIGNATURA DE HISTORIA, GEOGRAFÍA Y CIENCIAS SOCIALESEN ESCUELAS RURALES MULTIGRADO
Geografía I
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 2/88
Ga Didácca del Profesor, Geograa I
Programa de Edcacin RralDivisión de Educación GeneralMinisterio de EducaciónRepública de Chile
AtoresEquipo Geograa - Nive de Educacin Bsica MINEDUCProfesionales externas:Georgina Giadrosic Reyes
Loreto Jara Males
EdicinNive de Educacin Bsica MINEDUC
Con colaboracin de:Secretaría Regional Ministerial Región MetropolitanaMicrocentro Aprendiendo e innovando en el aulaComuna María Pinto
Diseño y DiagramacinRafae Sen Herrera
Sepembre 2012
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 3/88
1
ORIENTACIONES GE NERAlES
I. Presentacin general
los mduos para a enseñana y e aprendiaje de a asignatura de Historia, Geograa y CienciasSociaes en a Educacin Bsica, constuyen un materia de apoyo para a abor docente en auasmugrado.
los mduos han sido organiados por ejes temcos, de acuerdo con as Bases Curricuares,para faciitar a organiacin de as cases y a integracin que resuta necesaria en una reaidaden que, estudiantes de diferentes cursos comparten sus experiencias de aprendiaje y donde edocente gesona diversas acciones de enseñana, simutneamente.
II. Estrctra de los mdlos
Con e propsito de cubrir os Objevos de Aprendiaje de as Bases Curricuares para a asignatura
de Historia, Geograa y Ciencias Sociaes, se desarroaron cinco mduos: dos de Historia, dosde Geograa y uno de Formacin Ciudadana.
E presente mduo corresponde a Geograa I, que junto con Geograa II, cubren os Objevosde Aprendiaje de eje Geograa. Cada mduo consta de 7 cases con sus respecvos temas yuna Case 8, desnada a a evauacin na.
III. Componentes de los mdlos
Planes de clase integrados: siete panes de case integrados, diseñados especiamente para aapicacin de mduo, en aua mugrado. Conenen una descripcin genera de tema y énfasisde a case, con sugerencias didccas especícas para os momentos de inicio, desarroo ycierre; indicaciones que consideran e desarroo de as acvidades que se presentan en as chas
de acvidades, de acuerdo a as parcuaridades de cada curso.
Fichas de trabajo: dos chas de trabajo para cada curso y case, con acvidades que desarroarnas y os estudiantes, de manera individua. Agunas sugerencias para su uso, se entregan en ePan de cases respecvo.
Evalaciones: seis instrumentos de evauacin, una para cada curso, os que permirían evauaros contenidos y habiidades desarroadas en e mduo. Cada prueba conene preguntasde seeccin múpe y de respuesta abierta. Cada evauacin dispone de una taba deespecicaciones, que reaciona a habiidad medida con e eje temco correspondiente; unapauta de correccin, con comentarios didccos y namente, un protocoo de apicacin para1° y 2° Bsico, cursos en os que a apicacin de instrumento de evauacin adquiere ciertacompejidad, por a posibiidad de estudiantes no ectores.
Cadros sinpcos: constuyen un materia de apoyo a a docencia, que permiten e desarroode mduo con os ineamientos curricuares vigentes.
• Tabla diacrnica y sincrnica de Objevos de Aprendizaje: presenta una visin panormicade os temas y objevos de aprendiaje para cada curso y case.
• Tabla Planicacin general por clase: incuye un desgose de as cases por curso, indicandoe tema de a case, e Objevo de Aprendiaje correspondiente, as acvidades sugeridas yos indicadores de evauacin.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 4/88
2
IV. Orientaciones para la aplicacin de los mdlos
la organiacin moduar de este materia permite a docente su apicacin en diferentesmomentos de a enseñana, ya sea para introducir o reforar os disntos temas o como materiade apoyo para a consecucin integra de Objevo de Aprendiaje. los mduos pueden apicarseíntegramente y en forma connua o seeccionar as acvidades que se consideren adecuadas, en
diferentes momentos de diseño didcco de as cases. Pese a o anterior, se sugiere e siguienteorden en a apicacin de os mduos: en primer ugar, e mduo de Formacin Ciudadana, yaque aborda contenidos propios de a codianeidad de as y os estudiantes; uego, os mduosde Geograa, que consideran contenidos reacionados con e entorno oca y namente, osmduos de Historia, que presentan contenidos ms abstractos.
E empo mínimo para cada mduo es de 16 horas, considerando a apicacin de as evauaciones.Sin embargo, este empo podr extenderse de acuerdo a as necesidades de a panicacindocente o de as parcuaridades de contexto de enseñana.
V. Orientaciones para el trabajo en alas mlgrado
las chas de trabajo de mduo estn pensadas para ser trabajadas en banco y negro,
posibiitando penamente a uiacin de materia. Sin embargo, agunas iustraciones puedenfaciitar su interpretacin, si estn impresas en coor. De no ser posibe esta opcin, puedeseeccionar estas chas en formato digita (si dispone de medio tecnogico), para aprovechare potencia de cada una de as imgenes seeccionadas.
Por otra parte, en agunas acvidades se sugiere que as y os estudiantes compementen ainformacin que se entrega, indagando informacin en ibros de texto, encicopedias o pginasweb autoriadas (especiaiadas en e tema), por o que es conveniente revisar os panes decase y chas, con anterioridad a a impementacin de a case, para incorporar, si es necesario,e uso de estos recursos y gesonar adecuadamente su disponibiidad.
los contenidos de cada case han sido organiados de ta manera que permitan a docente deaua mugrado, enfocar a case con un tema común para as y os estudiantes de os disntoscursos. la primera case de cada mduo es siempre común para todos os cursos y recoge osconocimientos previos, constuyendo un apresto para e desarroo de as cases siguientes. laúma case es también común y es de apicacin de os conocimientos adquiridos durante edesarroo de mduo.
Durante toda a apicacin de mduo, se sugiere que a o e docente organice e grupo, de modoque as y os estudiantes de os diferentes cursos puedan coaborar con e aprendiaje coecvodesde sus saberes, potenciando as habiidades de trabajo coaboravo y en equipo.
En 1° y 2° Bsico, se requiere que as y os docentes presten mayor atencin a os no ectores,quienes necesitarn de apoyo y orientacin ms cercana y permanente, que puede ser brindadopor e docente o compañeros de cursos superiores, con un desarroo ms aanado de as
habiidades de aprendiaje. En todo caso, as acvidades diseñadas para 1° Bsico, piden que asy os estudiantes marquen, dibujen o pinten, posibiitando un trabajo independiente de niveacanado en ectura y escritura.
VI. Orientaciones para el so del material complementario
Durante e desarroo de as cases, es importante que as y os estudiantes cuenten con ainformacin necesaria y os medios para que ogren desarroar o responder a as acvidadespropuestas. Por eo, a o e docente debe asegurar que dispongan de os textos escoares de oscursos correspondientes, diversos pos de representaciones de espacio geogrco, como goboterrqueo, panisferio, mapa de América, mapa de Chie, pano de a ocaidad, atas, textosinformavos, encicopedias o Internet.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 5/88
3
A connuacin, se presenta un istado de materiaes disponibes en Internet que pueden serejecutados desde a web o descargados para ser grabados en un CD o directamente en e equipoque use e docente.
Formacin Cidadana (*)
1. Miembros de na comnidadhp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/miembros-de-una-comunidad.htm?subsector_basica=62&p=8
2. Derechos hmanos
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/derechos-humanos.htm?subsector_basica=62&p=6
3. Estado moderno y Estado actal
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/estado-moderno-y-estado-actua.htm?subsector_basica=62&p=8
4. El gobierno de Chile y la comnidad de cidadanos hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/e-gobierno-de-chie-y-a-
comunidad-de-ciudadanos.htm?subsector_basica=62&p=9
Geograa
1. Regiones natrales de Chile, n mosaico de paisajes
hp://odas.educarchie.c/objetos_digitaes/odas_sociedad/ODA07_regiones_naturaes_mosaico_paisajes/ODA6_07.htm
2. Chile y ss regiones
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/chie-y-sus-regiones.
htm?subsector_basica=62&p=23. Caracterscas econmicas de las regiones de Chile
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/caracteriscas-economicas-de-as-regiones-de-chie.htm?subsector_basica=62&p=5
4. Cando la Tierra se meve: la teora de placas
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/cuando-a-erra-se-mueve-a-teoria-de-pacas.htm?subsector_basica=62&p=6
5. Los fenmenos geográcos en la vida diaria
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/os-fenomenos-geogracos-en-a-vida-diaria.htm?subsector_basica=62&p=6
6. La Tierra es n sistema
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/a-erra-es-un-sistema.htm?subsector_basica=62&p=4
7. Atmsfera e hidrsfera
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/atmosfera-e-hidrosfera.htm?subsector_basica=62&p=7
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 6/88
4
8. ¿Cmo se modican los relieves?
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/como-se-modican-os-reieves.htm?subsector_basica=62&p=8
9. La bicacin geográca de Chile: n lgar lleno de parclaridades
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/a-ubicacion-geograca-de-chie-un-ugar-eno-de-parcuaridades.htm?subsector_basica=62&p=9
10. Atlas INE
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/atas-ine.htm?subsector_basica=62&p=9
11. Mndo INE
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/mundo-ine.htm?subsector_basica=62&subsector_media=77&modaidad_de_adquisicion=193
12. Analizando t entorno
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/anaiando-tu-entorno.
htm?subsector_basica=62&p=913. Sociedad y medio natral
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/sociedad-y-medio-natura.htm?subsector_basica=62&p=9
Historia
1. Teoras del poblamiento americano
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/teorias-y-evidencias-de-pobamiento-americano.htm?subsector_basica=62&p=3
2. Grandes civilizaciones prehispánicas
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/grandes-civiiaciones-prehispanicas.htm?subsector_basica=62&p=1
3. Brújla en mano, hacia nevos mndos
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/brujua-en-mano-hacia-nuevos-mundos.htm?subsector_basica=62&p=7
4. Eropa y América: impactos de n encentro
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/europa-y-america-impactos-de-un-encuentro.htm?subsector_basica=62&p=7
5. América, caleidoscopio de conqistadores
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/america-un-caeidoscopio-de-conquistadores.htm?subsector_basica=62&p=2
6. Almagro y Valdivia: la rta de Chile
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/amagro-y-vadivia-a-ruta-de-chie.htm?subsector_basica=62&p=5
7. De visita por la Colonia
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/de-visita-por-a-coonia.htm?subsector_basica=62&p=6
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 7/88
5
8. La sociedad chilena en el empo de la Colonia
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/a-sociedad-chiena-en-empo-de-a-coonia.htm?subsector_basica=62&p=2
9. El poder español en América
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/e-poder-espa-o-en-america.htm?subsector_basica=62&p=9
10. Los antecedentes de la Independencia de Chile
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/os-antecedentes-de-a-independencia-de-chie.htm?subsector_basica=62&p=3
11. Prceres de la Independencia de Chile
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/proceres-de-a-independencia-de-chie.htm?subsector_basica=62&p=2
12. Los primeros pasos de Chile
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/os-primeros-pasos-de-chie.
htm?subsector_basica=62&p=313. La incorporacin de la Aracana
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/a-incorporacion-de-a-araucania.htm?subsector_basica=62&p=5
14. El oro blanco del Pacco
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/e-oro-banco-de-pacico.htm?subsector_basica=62&p=8
15. Sstyendo importaciones
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/sustuyendo-importaciones.
htm?subsector_basica=62&p=816. La gerra qe pso n al presidencialismo
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/a-guerra-que-puso-n-a-presidenciaismo.htm?subsector_basica=62&p=5
17. Gerra civil de 1891 y el sistema parlamentario
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/guerra-civi-de-1891-y-e-sistema-paramentario.htm?subsector_basica=62&p=8
18. Chile a inicios del siglo XX
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/chie-a-inicios-de-sigo-xx.htm?subsector_basica=62&p=3
19. Cambios polcos y econmicos de Chile en el siglo XX
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/cambios-poicos-y-economicos-de-chie-en-e-sigo-xx.htm?subsector_basica=62&p=4
20. Los años de efervescencia social en Chile
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/a-os-de-efervescencia-socia-en-chie.htm?subsector_basica=62&p=5
21. La recperacin de la democracia
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/a-recuperacion-de-a-democracia.htm?subsector_basica=62&p=3
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 8/88
6
22. Los gobiernos de Chile entre 1964 y 1994
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/os-gobiernos-de-chie-entre-1964-y-1994.htm?subsector_basica=62&p=5
23. Grecia y Roma, las races de occidente
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/grecia-y-roma-as-raices-de-occidente.htm?subsector_basica=62&p=4
24. El mndo clásico
hp://www.cataogored.c/recursos-educavos-digitaes/e-mundo-casico.htm?subsector_basica=62&p=5
(*) os contenidos de as pginas web, pueden cambiar o caducar.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 9/88
7
ORGA NIzAC IóN TE MáTIC A DE lOSMóDUlOS
FORMACIóN CIuDADANAMdlo I
Clase 1 1° a 6° Básico las comunidades a as que pertenecemos.
Clase 2 1° a 6° Básico Actudes que coaboran a a buena convivencia comunitaria.
Clase 3 1° a 6° Básico Nuestros derechos en as comunidades a as que pertenecemos.
Clase 4 1° a 6° Básico E cumpimiento de normas y deberes.
Clase 5 1° a 6° Básico la abor de as instuciones.
Clase 6 1° a 6° Básico la parcipacin en a comunidad.
Clase 7 1° a 6° Básico Visita a una instucin comunitaria.
GEOGRAFíAMdlo I
Orientacin en el entorno
Clase 1 1° a 6° Básico Dimensiones de espacio geogrco.
Clase 2 1° y 2° Básico Uidad de os panos y mapas: comparacin entre ambos pos derepresentacin.
3° Básico líneas de referencia.
4° Básico Paraeos y atud.
5° Básico Recursos de subsueo de Chie.
6° Básico Territorio naciona: ocaiacin y triconnentaidad.
Clase 3 1° y 2° Básico Representacin de entorno en panos simpes, usando puntos dereferencias, categorías de posicin reava y simboogía pictrica.
3° Básico Connentes y océanos.
4° Básico Meridianos y ongitud.
5° Básico Recursos marímos de Chie.
6° Básico Regiones de Chie.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 10/88
8
Clase 4 1° Básico Chie en e mapa de mundo y América.
2° Básico Chie en e mapa de mundo y América.
3° Básico Ubicacin de ugares en e mapa.
4° Básico Red de coordenadas.
5° Básico Recursos de sueo en Chie.
6° Básico Rasgos sicos de Chie.
Clase 5 1° Básico Mapa de Chie (cordiera de os Andes, Sanago, océano Pacíco).
2° Básico Chie y os países vecinos.
3° Básico Cima y e paisaje.
4° Básico Ubicacin de recursos naturaes de América.
5° Básico locaiacin de riesgos naturaes de Chie.6° Básico Rasgos humanos de Chie.
Clase 6 1° Básico Regin y ocaidad en e mapa.
2° Básico Ubicacin de os habitantes originarios en Chie.
3° Básico Cima y paisaje.
4° Básico Importancia de cuidar os recursos naturaes en e marco de undesarroo sostenibe.
5° Básico Riesgos naturaes en mi ocaidad.
6° Básico Mi regin.
Clase 7 1° a 6° Básico Saida a terreno: orientndome en mi entorno.
Mdlo II
Caracterscas geográcas del entorno
Clase 1 1° a 6° Básico Eementos para a descripcin de paisajes.
Clase 2 1° a 6° Básico Descripcin de paisaje de mi entorno.
Clase 3 1° Básico E paisaje de mi entorno.
2° Básico Otros paisajes geogrcos de Chie.
3° Básico Comparacin de mi entorno con e entorno griego.
4° Básico Paisajes de América.
5° Básico los paisajes de Norte Grande y Norte Chico.
6° Básico los ambientes naturaes de Norte Grande y Chico.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 11/88
9
Clase 4 1° Básico los trabajos y su importancia.
2° Básico Nuestro patrimonio natura.
3° Básico ¿Cmo inuy e entorno en a vida de os griegos?
4° Básico Paisajes de América.
5° Básico los paisajes de a ona Centra.
6° Básico los ambientes naturaes de a ona Centra.
Clase 5 1° Básico los trabajos y sus productos.
2° Básico Paisajes que habitaron os puebos originarios.
3° Básico Comparacin de mi entorno con e entorno de os romanos.
4° Básico Comparacin entre os paisajes de América y mi entorno.
5° Básico los paisajes de a ona Sur y ona Austra.6° Básico los ambientes naturaes de a onas Sur y Austra.
Clase 6 1° Básico los niños de mundo y nosotros.
2° Básico Paisaje que habitaron os puebos originarios.
3° Básico ¿Cmo inuy e entorno en a vida de os romanos?
4° Básico Recursos renovabes.
5° Básico la creavidad y e trabajo en a expotacin de os recursos.
6° Básico la inuencia de os desastres naturaes en Chie.Clase 7 1° a 6° Básico Saida a terreno: anisis de paisaje de mi entorno.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 12/88
10
HISTORIAMdlo I
Clase 1 1° a 6° Básico Introduccin a pensamiento histrico.
Clase 2 1° a 6° Básico Categorías de ubicacin tempora.
Clase 3 1° a 6° Básico Categorías de ubicacin tempora.
Clase 4 1° Básico Mi historia persona.
2° y 3° Básico Comparacin modos de vida pasado y presente.
4° Básico E imperio Inca.
5° Básico Viajes de os descubrimientos.
6° Básico E Ejército libertador.
Clase 5 1° Básico Mi historia famiiar.
2° Básico Puebos originarios de Chie.
3° Básico Primeras civiiaciones.
4° Básico Mayas, incas y atecas.
5° Básico los viajes de a Conquista.
6° Básico Antecedentes de a Independencia de Chie.
Clase 6 1° Básico Mi historia famiiar.
2° Básico E puebo mapuche.
3° Básico Primeras civiiaciones. la cutura.
4° Básico Civiiaciones precoombinas. Tecnoogía.
5° Básico E impacto de a Conquista.
6° Básico Etapas de a Independencia de Chie.
Clase 7 1° Básico Categorías temporaes: e empo en a vida de as personas.
2° Básico Comunicando informacin sobre os puebos indígenas.3° Básico Comunicando informacin sobre as primeras civiiaciones.
4° Básico Comunicando informacin sobre civiiaciones precoombinas.
5° Básico Comunicando informacin sobre a Conquista de América.
6° Básico Comunicando informacin sobre a Independencia de Chie.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 13/88
1
Mdlo II
Clase 1 1° Básico Un país con historia.
2° Básico Puebos originarios.
3° Básico Primeras civiiaciones: sociedad.4° Básico Primeras civiiaciones precoombinas: sociedad.
5° Básico Impactos de a Conquista.
6° Básico Sigo XIX.
Clase 2 1° Básico Personajes de a Historia de Chie.
2° Básico Puebos originarios.
3° Básico Primeras civiiaciones: sociedad.
4° Básico Primeras civiiaciones precoombinas: sociedad.
5° Básico Cambio de época.
6° Básico Personajes de época.
Clase 3 1° Básico Personajes de a Historia de Chie.
2° Básico Puebos originarios en a actuaidad.
3° Básico Primeras civiiaciones: arte.
4° Básico Primeras civiiaciones precoombinas: arte.
5° Básico Chie coonia: economía y poíca.
6° Básico la expansin de territorio.
Clase 4 1° Básico las estas de Chie.
2° Básico Inmigrantes españoes. Mesaje cutura.
3° Básico Primeras civiiaciones: arquitectura y ciudades.
4° Básico Primeras civiiaciones precoombinas: arquitectura y ciudades.
5° Básico Sociedad coonia. la guerra de Arauco.
6° Básico Expansin de territorio. la minería durante e sigo XIX.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 14/88
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 15/88
1
M
A T R I z D I A C R
ó N I C A Y S I N
C R ó N I C A
O B J E T I V O S D E A P R
E N D I Z A J E P O R C L A
S E Y C u R S O
1 ° B á s i c o
2 ° B á s i c o
3 ° B á s i c o
4 ° B á s i c o
5 ° B á s i c o
6 ° B á s i c o
C l a s e 1
T e m a
D i
m e n s i o n e s d e l e s p a c i o g e o g r á c o
A p r e n d i a j
e s p r e v i o s : R e c o n o c e r a s d i f e r e n t e s d i m e n s i o n e s d e e s p a c i o g e o g r á c o e n q u e v i v e n .
C l a s e 2
T e m a
u l i d a d d e l o s p l a n o s y m a p a s .
C o m p a r a c i n e n t r e a m b o s p o s
d e r e p r e s e n t a c i n
T e m a
L í n e a s d e
r e f e r e n c i a
T e m a
P a r a l e l o s y
l a t d
T e m a
R e c r s
o s d e l s b s e l o C h i l e
T e m a
T e r r i t o r i o
n a c i o n a l :
l o c a l i z a c i
n y
t r i c o n n e n t a l i d a d
R e c o n o c e r q u e
l o s
m a p a s y p
l a n o s
s o n f o r m a s d e r e p r
e s e n t a r u g a r e s .
D i s n g u i r
h e m i s f e r i o s ,
c í r c u
l o s
d e
l
E c u a d o r , t r p i c o s y
p o
l o s e n m a p a s y
g o b o s t e r r á q u e o s .
U b i c a r u g a r e s
e n u n m a p a ,
u i a n d o
p a r a
l e l o s c o m o
r e f e r e n c i a .
R e c o n o
c e r y u
b i c a r e n
m a p a s
r e c u r s o s n a t u r a
l e s
s i g n i c a v o s d e s u b s u e o d e
C h i e , d
i f e r e n c i a r r e c u r s o s
r e n o v a
b l e s y n o r e n o v a
b l e s
y e x p i c
a r a i m p o r t a n c i a d e
c u i d a r l o s e n e
l m a r c o
d e u n
d e s a r r o
o s o s t e n i b e .
I d e n c a
r e e m e n t o s
c o n s t u
v o s d e
t e r r i t o r i o
n a c i o n a ,
c o n s i d e r a
n d o
l a
o c a i a c i n d e C h i e e n
e m u n d o
y s u c a r á c t e r
t r i c o n n e
n t a .
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 16/88
14 C l a s e
3
T e m a
R e p r e s e n t a c i n d e l e n t o r n o e n
p l a n o s s i m p l e s , s
a n d o p n t o s d e
r e f e r e n c i a s , c a t e g o
r í a s d e p o s i c i n
r e l a v a , s i m b o l o g í a p i c t r i c a
T e m a
C o n n e n t e s y
o c é a n o s
T e m a
M e r i d i a n o s y
l o n g i t d
T e m a
R e c r s o s
m a r í m o s d e C h i l e
T e m a
R e g i o n e s
d e C h i l e
l e e r y d i b u j a r p a n
o s s i m p e s d e
s u e n t o r n o , u i a n
d o p u n t o s d e
r e f e r e n c i a , c a t e g o r
í a s d e p o s i c i n
r e a v a y s i m b o o g
í a p i c t r i c a .
D i s n g u i r
c o n n e n t e s y
o c é a n o s d e
p l a n e t a e n
m a p a s y g
l o b o s
t e r r á q u e o s .
U b i c a r u g a r e s
e n u n m a p a ,
u i a n d o
m e r i d i a n o s c o m o
r e f e r e n c i a .
R e c o n o c e
r y u
b i c a r e n
m a p a s r e
c u r s o s n a t u r a
l e s
m a r í m o
s s i g n i c a v o s d e
C h i e ,
d i f e r e n c i a r r e c u r s o s
r e n o v a
b l e s y n o r e n o v a
b l e s
y e x p i c a r
a i m p o r t a n c i a d e
c u i d a r l o s
e n e
l m a r c o
d e u n
d e s a r r o o s o s t e n i b e .
I d e n c a r a s r e g i o n e s
p o í c o a d
m i n i s t r a v a s
d e p a í s .
C l a s e
4
T e m a
C h i l e e n e l
m a p a d e l
m n d o y
A m é r i c a
T e m a
C h i l e e n e l
m a p a d e l
m n d o y
A m é r i c a
T e m a
u b i c a c i n d e
l g a r e s e n e l
m a p a
T e m a
R e d d e
c o o r d e n a d a s
T e m a
R e c r s o s
d e l s e l o e n C h i l e
T e m a
R a s g o s s i c o s d e C h i l e
I d e n c a r
a C
h i l e e n
p l a n i s
f e r i o s
y m a p a s
d e
l
c o n n e n t e
a m e r i c a n o .
U b i c a r C h i e ,
S a n a g o ,
a
p r o p i a r e g i ó n y
s u c a p i t a
l e n e
l
g o b o t e r r á q u e o
o e n m a p a s ,
u i a n d o
l o s p u n t o s
c a r d i n a e s .
U b i c a r u g a r e s
e n u n m a p a ,
u i a n d o í n e a
s
d e r e
f e r e n c i a
y p u n t o s
c a r d i n a e s .
U b i c a r u g a r e s
e n u n m a p a ,
u i a n d o r e d
d e c o o r d e n a
d a s
g e o g r á c a s c o m o
r e f e r e n c i a .
R e c o n o c e
r y u
b i c a r e n
m a p a s r e
c u r s o s n a t u r a
l e s
s i g n i c a
v o s d e s u e o d e
C h i e ,
d i f e r e n c i a r r e c u r s o s
r e n o v a
b l e s y n o r e n o v a
b l e s
y e x p i c a r
a i m p o r t a n c i a d e
c u i d a r l o s
e n e
l m a r c o
d e u n
d e s a r r o o s o s t e n i b e .
C a r a c t e r i
a r
g e o g r á c a
m e n t e a s
r e g i o n e s p o í c o -
a d m i n i s t r a v a s d e p a í s ,
d e s t a c a n d
o l o s r a s g o s
s i c o s ( c o
m o c i m a ,
r e i e v e , h i
d r o g r a a y
v e g e t a c i n ) q u e e s d a n
u n i d a d .
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 17/88
1 C l a s e
5
T e m a
M a p a d e C h i l e
( c o r d i l l e r a d e
l o s A n d e s ,
S a n a g o ,
o c é a n o P a c í c o )
T e m a
C h i l e y l o s
p a í s e s v e c i n o s
T e m a
C l i m a y p a i s a j e
T e m a
u b i c a c i n
d e r e c r s o s
n a t r a l e s d e
A m é r i c a
T e m a
L o c a l i z a c
i n r i e s g o s n a t r a l e s
d e C h i l e
T e m a
R a s g o s h m a n o s d e
C h i l e
I d e n c a r a
C h i e e n m a p a s ,
i n c
l u y e n
d o
l a
c o r d i l l e r a
d e
o s A n d e s , e
o c é a n o P a c í c o ,
l a c i u
d a
d d e
S a n a g o .
U b i c a r C h i e
e n e
l g
l o b o
t e r r á q u e o o
e n m a p a s ,
y d e s c r i b i r
l a u
b i c a c i ó n
r e a v a
d e p a
í s e s
l i m í t r o f e s y
d e
o t r o s p a
í s e s
d e A m é r i c a d e
S u r , u i a n d o
l o s p u n t o s
c a r d i n a e s .
I d e n c a r y
u b i c a r e n m a p a s
l a s p r i n c i p a
l e s
o n a s c i m á c a
s
d e m u n d o , y
d a r e j e m p o s
d e d i s n t o s
p a i s a j e s
q u e p u e
d e n
e n c o n t r a r s e
e n e s t a s o n a s
y c
ó m o
l a s
p e r s o n a s
h a n
e l a b o r a
d o
d i f e r e n t e s
e s t r a t e g i a s p a r a
h a
b i t a r l o s .
R e c o n o c e r
l o s
p r i n c i p a
l e s
r e c u r s o s
n a t u r a
l e s
d e A m é r i c a ,
c o n s i d e r a n
d o
s u
d i s t r i b u c i ó n
g e o g r á c a
y s u u s o , y
r e c o n o c i e n
d o
l a i m p o r t a n c i a
d e c u i d a r l o s
e n e
l m a r c o
d e
u n
d e s a r r o
l l o
s o s t e n i b e .
I n v e s g a r , d e s c r i b i r y u b i c a r
l o s r i e s g o
s n a t u r a
l e s q u e
a f e c t a n a
C h i e c o m o s i s m o s ,
m a r e m o t
o s , i n u n d a c i o n e s ,
d e r r u m b e s y v o c a n i s m o , e
i d e n c a
r f o r m a s e n q u e a
c o m u n i d a
d p u e
d e p r o t e g e r s e .
C a r a c t e r i
a r
g e o g r á c a
m e n t e a s
r e g i o n e s p o í c o -
a d m i n i s t r a v a s d e
p a í s ,
d e s t a c a n d o o s
r a s g o s h u
m a n o s ( c o m o
v o
l u m e n
y d i s t r i b u c i ó n
d e
l a
p o b
l a c i ó n
y
a c v i d a d e
s e c o n m i c a s ) .
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 18/88
16 C l a s e
6
T e m a
R e g i n y
l o c a l i d a d e n e l
m a p a
T e m a
u b i c a c i n d e
l o s h a b i t a n t e s
o r i g i n a r i o s e n
C h i l e
T e m a
C l i m a y p a i s a j e
T e m a
I m p o r t a n c i a
d e c i d a r
l o s r e c r s o s
n a t r a l e s e n
e l m a r c o d e
n d e s a r r o l l o
s o s t e n i b l e
T e m a
R i e s g o s n a t r a l e s e n m i
l o c a l i d a d
T e m a
M i r e g i n
I d e n c a r a
C h i e e n m a p a s ,
i n c
l u y e n
d o
s u r e g i n , s u
c a p i t a
l y s u
o c a i d a d .
U b i c a r e n e
m a p a a s o n a s
h a
b i t a
d a s
p o r a
l g u n o s
p u e
b l o s
o r i g i n a r i o s
d e C h i e ,
d i s n g u i e n d o
o n a n o r t e ,
c e n t r o y s u r .
I d e n c a r y
u b i c a r e n m a p a s
l a s p r i n c i p a
l e s
o n a s c i m á c a
s
d e m u n d o , y
d a r e j e m p o s
d e d i s n t o s
p a i s a j e s
q u e p u e
d e n
e n c o n t r a r s e
e n e s t a s o n a s
y c
ó m o
l a s
p e r s o n a s
h a n
e l a b o r a
d o
d i f e r e n t e s
e s t r a t e g i a s p a r a
h a
b i t a r l o s .
U b i c a r o s
p r i n c i p a
l e s
r e c u r s o s
n a t u r a
l e s
d e A m é r i c a ,
c o n s i d e r a n
d o
s u
d i s t r i b u c i ó n
g e o g r á c a
y s u u s o , y
r e c o n o c i e n
d o
l a i m p o r t a n c i a
d e c u i d a r l o s
e n e
l m a r c o
d e
u n
d e s a r r o
l l o
s o s t e n i b e .
I n v e s g a r , d e s c r i b i r y u b i c a r o s
r i e s g o s n a t u r a
l e s q u e a
f e c t a n
a s u o c a
i d a d , c o m o s i s m o s ,
m a r e m o t
o s , i n u n d a c i o n e s ,
d e r r u m b e s y v o c a n i s m o , e
i d e n c a
r f o r m a s e n q u e a
c o m u n i d a
d p u e
d e p r o t e g e r s e
( c o n s t r u c
c i o n e s a n s í s m i c a s ,
m e
d i d a s
d e s e g u r i d a
d y
e v a c u a c i
n e n e h o g a r , e n
a e s c u e a
y e n o s d i s n t o s
e s p a c i o s p ú b i c o s , e n t r e o t r o s ) .
C a r a c t e r i
a r o s a s p e c t o s
s i c o s y h u m a n o s d e a
r e g i ó n a l a q u e p e r t e n e c e
s u o c a i d a d .
C l a s e
7
T e m a
S a l i d a a t e r r e n o : O
r i e n t á n d o m e e n m i e n t o r n o
R e c o n o c e r y a p i c a
r c o n c e p t o s y c a t e g o r í a s r e a v o s a a o r i e n t a c i n y a a s c a r a c t e r í s c
a s d e p a i s a j e e s t u d i a d a s e n e m
d u o .
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 19/88
1 M A T R I z P l
A N I F I C A C I ó N
G E N E R A l P O R C l A S E Y C
U R S O
1 ° B Á S I C O
C L A S E
T E M A D E L A C L A
S E
O B J E T I V O S D E
A P R E N D I Z A J E
A C T I V I D A D E S
I N D I C A D O R E S D E E V A L u
A C I ó N
1
I n t r o d c c i n a l a
c a r t o g r a a .
A p r e n d i a j e s
p r e v i o s : R e c o n o c e r
l a s
d i f e r e n t e s
d i m e n s i o n e s
d e
l
e s p a c i o g e o g r á c o e n
q u e v i v e n .
C o m
p l e t a n
d i a g r a m a q u e
m u e
s t r a
d i m e n s i o n e s
d e
l e s p a c i o
g e o g
r á c o ( o c a i d a d , p a í s ,
c o n
n e n t e y p a n e t a ) .
R e c o
n o c e n e e m e n t o s d e p a i s a j e
d e s u e n t o r n o .
C a s i c a n e e m e n t o s n a t u r a e s y
c u t u r a e s d e s u e n t o r n o .
A p i c a n c a t e g o r í a s r e a v a s a
a u b
i c a c i n e s p a c i a ( p u n t o d e
r e f e r e n c i a , c e r c a / e j o s ) .
E x p o r a n t o p o n i m i a d e s u
o c a i d a d .
I d
e n c a n d i f e r e n t e s n i v e e s d e o s e s p a c i o s
g e
o g r á c o s q u e h a b i t a n ( o c a i d a d , c o m u n a , r e g i n ,
p a í s , c o n n e n t e ) .
D i b u j a n e e m e n t o s n a t u r a e s y c u t u
r a e s d e p a i s a j e
d e s u e n t o r n o .
U i a n c a t e g o r í a s d e u b i c a c i n r e a
v a s ( p u n t o
d e r e f e r e n c i a , c e r c a / e j o s ) p a r a o r i e n t a r s e e n e
e n t o r n o .
C o n o c e n a t o p o n i m i a d e s u o c a i d a
d .
2
u l i d a d d e l o s
p l a n o s y m a p a s .
C o m p a r a c i n
e n t r e a m b a s
r e p r e s e n t a c i o n e s .
R e c o n o c e r q u e
l o s
m a p a s y p
l a n o s
s o n
f o r m a s
d e
r e p r e s e n t a r u g a r e s .
R e c o
n o c e n d i f e r e n t e s p o s d e
r e p r e s e n t a c i n d e a T i e r r a .
R e l a
c i o n a n
f o r m a s
d e
r e p r e s e n t a c i n d e a T i e r r a c o n e
p o
d e e s p a c i o q u e r e p r e s e n t a n .
I d
e n c a n f o r m a s d e r e p r e s e n t a c i n d e a T i e r r a .
A s o c i a n f o r m a d e r e p r e s e n t a c i n d e
a T i e r r a , c o n e
p o d e e s p a c i o r e p r e s e n t a d o .
I d
e n c a n r e g i n y o c a i d a d e n m a p a d e C h i e .
I n
e r e n d e d i s n t o s p o s d e r e p r e s e n t a c i o n e s , e
a p
r o p i a d o p a r a r e p r e s e n t a r s u o c a i d a d .
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 20/88
18 3
R e p r e s e n t a c i n
d e l e n t o r n o e n
p l a n o s s i m p l e s ,
s a n d o p n t o s
d e r e f e r e n c i a s ,
c a t e g o r í a s d e
p o s i c i n r e l a v a ,
s i m b o l o g í a
p i c t r i c a .
l e e r y d i b u j a r
p l a n o s s i m p
l e s
d e s u
e n t o r n o , u i a n d o
p u n t o s d e r e f e r e n c i a ,
c a t e g o r í a s
d e
p o s i c i n r e a v a y
s i m b o o g í a p i c t r i c a .
l e e n
p a n o s s i m p e s .
D i b u
j a n p a n o s s i m p e s .
A p i c a n c a t e g o r í a s d e u b i c a c i n r e a v a , c o m o c e r c a
d e ,
e j o s d e , a t r á s d e ,
d e a n t e d e , a r r i b a d e , e t c . ,
p a r a u b i c a r s e e n p a n o s s i m p e s .
I d
e n c a n e e m e n t o s q u e s e r e q u i e
r e n p a r a
o
c a i a r o b j e t o s o u g a r e s e n u n p a n o ( u g a r a
o
c a i a r , p u n t o s d e r e f e r e n c i a ) .
l e
e n s i m b o o g í a p i c t r i c a e n p a n o s .
E a b o r a n p a n o s s i m p e s d e s u e n t o r
n o ( p o r
e j e m p o : s a a d e c a s e s , p a o , p i e a ) , u i a n d o
s i m b o o g í a n o c o n v e n c i o n a ( p i c t r i c a ) .
U i a n c a t e g o r í a s d e u b i c a c i n r e a
v a ( d e r e c h a ,
i q u i e r d a ,
e j o s , c e r c a ) y p u n t o s c a r d
i n a e s
a s
o c i a d o s a r e f e r e n t e s o c a e s , p a r a
o r i e n t a r s e e n e
e n t o r n o .
4
C h i l e e n e l m a p a d e l
m n d o y A m é r i c a
.
I d e n c a r a C h i e
e n p
l a n i s
f e r i o s y
m a p a s d e c o n n e n t e
a m e r i c a n o .
I d e n
c a n a C h i e e n
p a n
i s f e r i o s , m a p a s d e A m é r i c a
y r e p r e s e n t a c i o n e s
d e
l g
l o b o
t e r r á
q u e o .
U b i c a n C h i e e n e m a p a m u n d i .
U b i c a n C h i e e n e m a p a p o í c o d e A m é r i c a .
U b i c a n C h i e e n e m a p a p o í c o d e A m é r i c a d e S u r .
U b i c a n C h i e e n u n a r e p r e s e n t a c i n
d e g o b o
t e
r r á q u e o .
5
M a p a d e C h i l e
( c o r d i l l e r a d e l o s
A n d e s , S a n a g o ,
o c é a n o P a c í c o ) .
I d e n c a r a C h i e e n
m a p a s , i n c u y e n d o
l a c o r d i l l e r a
d e
l o s
A n d e s , e o c é a n o
P a c í c o ,
a c i u d a d d e
S a n a g o .
I d e n
c a n C h i e e n e m a p a .
l o c a
i a n a c i u d a d d e S a n a g o ,
l a c o
r d i l l e r a
d e
l o s A n
d e s y e
l
o c é a
n o P a c í c o .
U b i c a n e c o n n e n t e a m e r i c a n o e n e m a p a m u n d i y
e n e g o b o t e r r á q u e o .
D i s n g u e n p a í s e s d e A m é r i c a d e S u
r e n e m a p a .
U i a n o s p u n t o s c a r d i n a e s p a r a d
e s c r i b i r a
u b i c a c i n r e a v a d e p a í s e s i m í t r o f e
s d e C h i e .
U i a n o s p u n t o s c a r d i n a e s p a r a d
e s c r i b i r a
u b i c a c i n r e a v a d e p a í s e s d e A m é r i c a d e S u r , c o n
r e
s p e c t o a C h i e .
6
R e g i n y l o c a l i d a d
e n e l m a p a .
I d e n c a r a C h i e e n
m a p a s , i n c u y e n d o s u
r e g i n , s u c a p i t a y s u
o c a i d a d .
I d e n
c a n C h i e e n m a p a s .
I d e n
c a n y o c a i a n a r e g i n d e
p e r t e n e n c i a , i n c u y e n d o a c i u d a d
c a p i t a y s u o c a i d a d .
U b i c a n a c a p i t a d e p a í s e n u n m a p
a d e C h i e .
D i s n g u e n a r e g i n d o n d e v i v e n y s
u c a p i t a , e n u n
m
a p a d e C h i e .
I d
e n c a n o s p u n t o s c a r d i n a e s y o
s u i a n p a r a
o
c a i a r u g a r e s .
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 21/88
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 22/88
20
2 ° B Á S I C O
C L A S E
T E M A D E L A C L A S E
O B J E T I V O S D E
A P R E N D I Z A J E
A C T I V I D A D E S
I N D I C A D O R E S D E E V A L u A C I ó N
1
I n t r o d c c i n a l a
c a r t o g r a a .
A p r e n d i a j e s p r e v i o s :
R e c o n o c e r
l a s
d i f e r e n t e s
d i m e n s i o n e s
d e
l e s p a c i o
g e o g r á c o e n q u e v i v e n .
C o m p
l e t a n
d i a g r a m a q u e
m u e s t r a
l a s
d i m e n s i o n e s
d e
l
e s p a c i o g e o g r á c o ( o c a i d a d ,
p a í s , c o n n e n t e y p a n e t a ) .
R e c o n o c e n e
l e m e n t o s
d e
l
p a i s a j e d e s u e n t o r n o .
C a s i c a n e e m e n t o s n a t u r a e s
y c u t u r a e s d e s u e n t o r n o .
A p i c a n c a t e g o r í a s r e a v a s d e
u b i c a c i n e s p a c i a ( p u n t o d e
r e f e r e n c i a , c e r c a / e j o s ) .
E x p o r a n t o p o n i m i a d e s u
o c a i d a d .
I d
e n c a n d i f e r e n t e s n i v e e s d e o s
e s p a c i o s
g e o g r á c o s q u e h a b i t a n ( o c a i d a d , c o m u n a , r e g i n ,
p a í s , c o n n e n t e ) .
D
i b u j a n e e m e n t o s n a t u r a e s y c u t u
r a e s d e
p a i s a j e d e s u e n t o r n o .
U
i a n c a t e g o r í a s d e u b i c a c i n r e a
v a s ( p u n t o
d e r e f e r e n c i a , c e r c a / e j o s ) p a r a o r i e n t a r s e e n e
e n t o r n o .
C o n o c e n t o p o n i m i a d e s u o c a i d a d .
2
u l i d a d d e l o s p l a
n o s
y m a p a s .
C o m p a r a c i n
e n t r e a m b a s
r e p r e s e n t a c i o n e s .
R e c o n o c e r q u e
l o s
m a p a s y p
l a n o s s o n
f o r m a s
d e r e p r e s e n t a r
u g a r e s .
R e c o n o c e n d i f e r e n t e s p o s d e
r e p r e s e n t a c i n d e a T i e r r a .
R e
l a c i o n a n
f o r m a s
d e
r e p r e s e n t a c i n d e a T i e r r a
c o n e p o d e e s p a c i o q u e
r e p r e s e n t a n .
I d
e n c a n f o r m a s d e r e p r e s e n t a c i n d e a T i e r r a .
A s o c i a n f o r m a d e r e p r e s e n t a c i n d e
a T i e r r a c o n e
p o d e e s p a c i o r e p r e s e n t a d o .
I d
e n c a n r e g i n y o c a i d a d e n e m
a p a d e C h i e .
I n
e r e n ,
d e d i s n t o s p o s d e r e p r e s e n t a c i o n e s , e
a p r o p i a d o p a r a r e p r e s e n t a r s u o c a i d a d .
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 23/88
2 3
R e p r e s e n t a c i n
d e l e n t o r n o e n
p l a n o s s i m p l e s ,
s a n d o p n t o s
d e r e f e r e n c i a s ,
c a t e g o r í a s d e
p o s i c i n r e l a v a ,
s i m b o l o g í a p i c t r i c a .
l e e r y d i b u j a r p a n o s
s i m p e s d e s u e n t o r n o ,
u i a n d o p u n t o s d e
r e f e r e n c i a , c a t e g o r í a s
d e p o s i c i n r e a v a y
s i m b o o g í a p i c t r i c a .
l e e n p a n o s s i m p e s .
D i b u j a n p a n o s s i m p e s .
A p i c a n c a t e g o r í a s d e u b i c a c i n r e a
v a , c o m o :
c e r c a d e ,
e j o s d e , a t r á s d e ,
d e a n t e
d e , a r r i b a d e ,
e t c . , p a r a u b i c a r s e e n p a n o s s i m p e
s .
I d
e n c a n o s e e m e n t o s q u e s e r e q
u i e r e n p a r a
o
c a i a r o b j e t o s o u g a r e s e n u n p a
n o ( u g a r a
o
c a i a r , p u n t o s d e r e f e r e n c i a ) .
l e e n s i m b o o g í a p i c t r i c a e n p a n o s
.
E a b o r a n p a n o s s i m p e s d e s u e n t o r n o ( p o r
e j e m p o : s a a d e c a s e s , p a o , p i e a ) , u i a n d o
s i
m b o o g í a n o c o n v e n c i o n a ( p i c t r i c a ) .
U
i a n c a t e g o r í a s d e u b i c a c i n r e a
v a ( d e r e c h a ,
i
q u i e r d a ,
e j o s , c e r c a ) y p u n t o s c a r d
i n a e s
a s o c i a d o s a r e f e r e n t e s o c a e s , p a r a
o r i e n t a r s e e n e
e n t o r n o .
4
C h i l e e n e l m a p a d e l
m n d o y A m é r i c a
.
U b i c a r C h i e , S a n a g o ,
l a p r o p i a r e g i ó n y s u
c a p i t a
l e n e
l g
l o b o
t e r r á q u e o o e n m a p a s ,
u i a n d o o s p u n t o s
c a r d i n a e s .
I d e n c a n C h i e e n
p l a n i s
f e r i o s y m a p a s
d e
A m é r i c a .
l o c a i a n S a n a g o y a r e g i n
e n m a p a s d e C h i e .
U
b i c a n e c o n n e n t e a m e r i c a n o e n e m a p a m u n d i y
e n e g o b o t e r r á q u e o .
U
b i c a n a c a p i t a d e p a í s e n u n m a p
a d e C h i e .
D
i s n g u e n a r e g i n d o n d e v i v e n y s
u c a p i t a , e n u n
m
a p a d e C h i e .
I d
e n c a n o s p u n t o s c a r d i n a e s y o
s u i a n p a r a
o
c a i a r u g a r e s .
D
i s n g u e n p a í s e s d e A m é r i c a d e S u
r e n e m a p a .
U
i a n o s p u n t o s c a r d i n a e s p a r a d
e s c r i b i r a
u b i c a c i n r e a v a d e o s p a í s e s i m í t
r o f e s d e C h i e .
U
i a n o s p u n t o s c a r d i n a e s p a r a d
e s c r i b i r a
u b i c a c i n r e a v a d e o s p a í s e s d e A
m é r i c a d e S u r ,
e n r e a c i n c o n C h i e .
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 24/88
22 5
C h i l e y l o s p a í s e s
v e c i n o s .
U b i c a r C h i e e n e
g o b o t e r r á q u e o o e n
m a p a s , y d e s c r i b i r a
u b i c a c i n r e a v a d e
p a
í s e s
l i m í t r o f e s y
d e
o t r o s p a í s e s d e A m é r i c a
d e S u r , u i a n d o o s
p u n t o s c a r d i n a e s .
I d e n c a n p a í s e s i m í t r o f e s
d e C h i e .
I d e n c a n y o c a i a n p a í s e s
d e S u d a m é r i c a .
I d
e n c a n C h i e e n e m a p a d e A m é
r i c a d e S u r .
l o c a i a n y r o t u a n e n e m a p a d e A m é r i c a d e S u r ,
a
c i u d a d d e S a n a g o y p a í s e s i m í t r o f e s d e C h i e .
I d
e n c a n o s o c é a n o s P a c í c o y A t á n c o , e n e
m
a p a .
I d
e n c a n o s p u n t o s c a r d i n a e s y o
s u i a n p a r a
o
c a i a r u g a r e s .
D
i s n g u e n p a í s e s d e A m é r i c a d e S u
r e n e m a p a .
U
i a n o s p u n t o s c a r d i n a e s p a r a d
e s c r i b i r a
u b i c a c i n r e a v a d e o s p a í s e s i m í t
r o f e s d e C h i e .
U
i a n o s p u n t o s c a r d i n a e s p a r a d
e s c r i b i r a
u b i c a c i n r e a v a d e o s p a í s e s d e A
m é r i c a d e S u r ,
e n r e a c i n c o n C h i e .
R e s p o n d e n p r e g u n t a s s o b r e o c a i a
c i n d e o s
p a í s e s i m í t r o f e s d e C h i e , u i a n d o
o s p u n t o s
c a r d i n a e s .
6
u b i c a c i n d e
l o s h a b i t a n t e s
o r i g i n a r i o s e n C h i
l e .
U b i c a r e n e m a p a
a s o n a s h a b i t a d a s
p o r a
l g u n o s p u e
b l o s
o r i g i n a r i o s d e C h i e ,
d i s n g u i e n d o o n a
n o r t e , c e n t r o y s u r .
l o c a i a n p u e b o s o r i g i n a r i o s
e n e t e r r i t o r i o n a c i o n a .
N
o m b r a n p u e b o s o r i g i n a r i o s p r e h i s
p á n i c o s d e a s
o
n a s n o r t e , c e n t r o y s u r d e C h i e .
D
i s n g u e n p u e b o s o r i g i n a r i o s p r e h i s p á n i c o s
u b i c a d o s e n a c o s t a , e n e i n t e r i o r y
a c o r d i e r a .
l o c a i a n , e n u n m a p a d e C h i e ,
a u b i c a c i n d e
o
s d i s n t o s p u e b o s o r i g i n a r i o s p r e h i s p á n i c o s d e
C h i e .
A s o c i a n o s p u e b o s o r i g i n a r i o s c o n s u r e s p e c v a
u b i c a c i n e n a s o n a s n o r t e , c e n t r o
y s u r d e C h i e .
7
S a l i d a a t e r r e n o .
R e c o n o c e r y a p
l i c a r
c o n c e p t o s y c a t e g o r í a s
r e a v o s a a o r i e n t a c i n
y a a s c a r a c t e r í s c a s d e
p a i s a j e e s t u d i a d a s e n e
m d u o .
I d e n c a n e e m e n t o s
n a t u r a
l e s y c u
l t u r a
l e s
d e s u
o c a i d a d .
U s a n o s p u n t o s c a r d i n a e s
p a r a o r i e n t a r s e .
R e p r e s e n t a n e n u n p
l a n o e
l
u g a r v i s i t a d o .
P r e p a r a n c o r r e c t a m e n t e
l o s m a t e r i a
l e s n e c e s a r i o s
p a r a a s a i d a a t e r r e n o .
O
b s e r v a n c o n a t e n c i n o s p a i s a j e s y f e n m e n o s .
M
a n i e s t a n i n t e r é s p o r r e a i a r a s a
c v i d a d e s .
E s t a
b l e c e n r e
l a c i o n e s c o
h e r e n t e s e n t r e
l o
o b s e r v a d o y o s c o n t e n i d o s t r a t a d o s e n c a s e s .
C o m p e t a n a g u í a d e t r a b a j o e n f o r m a r i g u r o s a y
o r d e n a d a .
M
a n i e s t a n c o n d u c t a s d e a u t o c u i d a
d o y d e
r e
s p e t o .
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 25/88
2
3 ° B Á S I C O
C L A S E
T E M A D E L A C L A
S E
O B J E T I V O S D E
A P R E N D I Z A J E
A C T I V I D A D E S
I N D I C A D O R E S D E E V A L u
A C I ó N
1
I n t r o d c c i n a l a
c a r t o g r a a .
A p r e n d i a j e s p r e v i o s :
R e c o n o c e r
l a s
d i f e r e n t e s
d i m e n s i o n e s
d e e s p a c i o g e o g r á c o
e n q u e v i v e n .
C o
m p
l e t a n
d i a g r a m a q u e
m u e s t r a
d i m e n s i o n e s
d e
l e s p a c i o
g e o g r á c o ( o c a i d a d , p a í s ,
c o n n e n t e y p a n e t a ) .
R e
c o n o c e n e e m e n t o s d e p a i s a j e
d e
s u e n t o r n o .
C a
s i c a n e e m e n t o s n a t u r a e s y
c u t u r a e s d e s u e n t o r n o .
A p
i c a n c a t e g o r í a s r e a v a s d e
u b
i c a c i n e s p a c i a ( p u n t o d e
r e f e r e n c i a , c e r c a / e j o s ) .
E x p o r a n t o p o n i m i a d e s u
o c
a i d a d .
I d e n c a n d i f e r e n t e s n i v e e s d e o s e s p a c i o s
g e o g r á c o s q u e h a b i t a n ( o c a i d a d , c o m u n a ,
r e g i n , p a í s , c o n n e n t e ) .
l i s t a n e e m e n t o s d e p a i s a j e d e s u
e n t o r n o .
C a s i c a n e e m e n t o s d e s u e n t o r n
o e n n a t u r a e s
y c u t u r a e s .
A p i c a n c a t e g o r í a s r e a v a s d e u b i c a c i n e s p a c i a
( p u n t o d e r e f e r e n c i a , c e r c a / e j o s ) .
C o n o c e n t o p o n i m i a d e s u o c a i d a
d .
R e c o n o c e n y a p i c a n v o c a b u a r i o g e o g r á c o
a d e c u a d o .
2
L í n e a s d e r e f e r e n
c i a .
D i s n g u i r h e m i s f e r i o s ,
c í r c u o s d e E c u a d o r ,
t r ó p i c o s y p o
l o s
e n m a p a s y g
l o b o s
t e r r á q u e o s .
I d e
n c a n p o o s , e j e t e r r e s t r e ,
l í n
e a s
d e r e
f e r e n c i a y
h e m i s
f e r i o s
e n
e s q u e m a s , m a p a s y e n
r e p r e s e n t a c i o n e s
d e
l g
l o b o
t e r r á q u e o .
D i b u j a n y r o t u a n , e n m a p a s o g o
b o s t e r r á q u e o s ,
a l í n e a d e E c u a d o r , o s t r p i c o s ,
o s c í r c u o s
p o a r e s y o s p o o s .
D i s n g u e n y r o t u a n o s h e m i s f e r i
o s n o r t e y s u r .
R e s p o n d e n p r e g u n t a s d e u b i c a c i
n r e a v a ,
u s a n d o g o b o s t e r r á q u e o s , m a p a s
y r e f e r e n c i a s
c o m o a l í n e a d e E c u a d o r , o s h e m i s f e r i o s , o s
p u n t o s c a r d i n a e s , o s c o n n e n t e s y o s o c é a n o s .
3
C o n n e n t e s y
o c é a n o s .
D i s n g u i r c o n n e n t e s
y o c é a n o s d e p a n e t a
e n m a p a s y g
l o b o s
t e r r á q u e o s .
I d e
n c a n y o c a i a n c o n n e n t e s
y o
c é a n o s , u s a n d o o s p u n t o s
c a r d i n a e s .
R e c o n o c e n y r o t u a n o s c o n n e n t e s y o s
o c é a n o s , e n m a p a s o e n g o b o s t e
r r á q u e o s .
R e c o n o c e n c a r a c t e r í s c a s g e n e r a e s d e o s
c o n n e n t e s y d e o s o c é a n o s , q u e
e s p e r m i t e n
d i f e r e n c i a r o s y c o m p a r a r o s .
R e s p o n d e n p r e g u n t a s d e u b i c a c i
n r e a v a ,
u s a n d o g o b o s t e r r á q u e o s y m a p a
s ; a d e m á s ,
r e f e r e n c i a s c o m o a l í n e a d e E c u a d o r ,
o s h e m i s f e r i o s , o s p u n t o s c a r d i n a e s , o s
c o n n e n t e s y o s o c é a n o s .
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 26/88
24 4
u b i c a c i n d e
l g a r e s e n e l m a p
a .
U b i c a r u g a r e s e n u n
m a p a , u i a n d o í n e a s
d e r e
f e r e n c i a y p u n t o s
c a r d i n a e s .
l o c a i a n u g a r e s e n m a p a s
u
i a n d o í n e a s d e r e f e r e n c i a y
p u
n t o s c a r d i n a e s .
I d e n c a n o s p u n t o s c a r d i n a e s e
n a s a a d e
c a s e s .
R e s p o n
d e n p r e g u n t a s r e
l a c i o n a d a
s c o n
l a
u b i c a c i n d e p e r s o n a s u o b j e t o s e
n u g a r e s
c o n o c i d o s , u s a n d o o s p u n t o s c a r d i n a e s .
U s a n í n e a s d e r e f e r e n c i a e n u n a c u a d r í c u a p a r a
u b i c a r e e m e n t o s .
U b i c a n p u n t o s e s p e c í c o s e n u n a
c u a d r í c u a ,
s i g u i e n d o i n s t r u c c i o n e s .
E a b o r a n i n s t r u c c i o n e s p a r a o c a i a r e e m e n t o s
e n p a n o s y c u a d r í c u a s , i n c o r p o r a
n d o o s
e e m e n t o s b á s i c o s d e o c a i a c i n
.
R e s u e
l v e n p r o
b l e m a s s i m p
l e s
d e u
b i c a c i ó n
e s p a c i a e n p a n o s d e u g a r e s c o n o c i d o s ,
m e d i a n t e c u a d r í c u a s .
5
C l i m a y p a i s a j e .
I d e n c a r y u b i c a r e n
m a p a s , a s p r i n c i p a e s
o n a s c i m á c a s
d e m u n d o , y d a r
e j e m p o s d e d i s n t o s
p a i s a j e s q u e p u e d e n
e n c o n t r a r s e e n
e s t a s o n a s y c m o
l a s p e r s o n a s
h a n
e l a b o r a
d o
d i f e r e n t e s
e s t r a t e g i a s p a r a
h a b i t a r o s .
I d e
n c a n y o c a i a n o n a s
c i m á c a s d e p a n e t a .
D i s n g u e n y c a r a c t e r i a n p a i s a j e s
c á i d o s y á r i d o s .
U b i c a n a s p r i n c i p a e s o n a s c i m á
c a s d e
m u n d o ( c á i d a s , t e m p a d a s y f r í a s
) , e n g o b o s
t e r r á q u e o s o m a p a s .
D e s c r i b e n , c o n s u s p a a b r a s , a g u n a s
c a r a c t e r í s c a s d e a s o n a s c i m á
c a s d e a T i e r r a
( c a u r o s o o f r í o ; u v i o s o o s e c o ; m
u c h a o p o c a
v e g e t a c i n ) y a s c o m p a r a n e n t r e
s í .
I n e r e n a o n a c i m á c a e n q u e s
e u b i c a n
d i s n t o s p a i s a j e s , a p a r r d e s u s c a r a c t e r í s c a s .
O b e n e n i n f o r m a c i n s o b r e d i s n
t a s o n a s
c i m á c a s y c o n s t r u y e n m a q u e t a s
o d i b u j a n p a r a
m o s t r a r s u s c a r a c t e r í s c a s .
D a n e j e m p o s d e e s t r a t e g i a s p a r a
h a b i t a r
d i v e r s o s u g a r e s ( v e s m e n t a , a i m
e n t a c i n ,
v i v i e n d a , m e d i o s d e t r a n s p o r t e , e
t c . ) e n d i s n t a s
o n a s c i m á c a s .
C o n s t r u y e n m o d e o s d e g o b o t e r r á q u e o ,
i n d i c a n d o a s o n a s c i m á c a s .
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 27/88
2 6
C l i m a y p a i s a j e .
I d e n c a r y u b i c a r e n
m a p a s
l a s p r i n c i p a
l e s
o n a s c i m á c a s
d e m u n d o , y d a r
e j e m p o s d e d i s n t o s
p a i s a j e s q u e p u e d e n
e n c o n t r a r s e e n
e s t a s o n a s y c m o
l a s p e r s o n a s
h a n
e l a b o r a
d o
d i f e r e n t e s
e s t r a t e g i a s p a r a
h a b i t a r o s .
I d e
n c a n y o c a i a n o n a s
c i m á c a s d e p a n e t a .
D i s n g u e n y c a r a c t e r i a n p a i s a j e s
t e m p a d o s y f r í o s .
U b i c a n a s p r i n c i p a e s o n a s c i m á
c a s d e
m u n d o ( c á i d a s , t e m p a d a s y f r í a s
) , e n g o b o s
t e r r á q u e o s o m a p a s .
D e s c r i b e n , c o n s u s p a a b r a s , a g u n a s
c a r a c t e r í s c a s d e a s o n a s c i m á
c a s d e a T i e r r a
( c a u r o s o o f r í o ,
u v i o s o o s e c o , m
u c h a o p o c a
v e g e t a c i n ) y a s c o m p a r a n e n t r e
s í .
I n e r e n a o n a c i m á c a e n q u e s
e u b i c a n
d i s n t o s p a i s a j e s , a p a r r d e s u s c a r a c t e r í s c a s .
O b e n e n i n f o r m a c i n s o b r e d i s n
t a s o n a s
c i m á c a s y c o n s t r u y e n m a q u e t a s
o e a b o r a n
d i b u j o s p a r a m o s t r a r s u s c a r a c t e r í s c a s .
D a n e j e m p o s d e e s t r a t e g i a s p a r a
h a b i t a r
d i v e r s o s u g a r e s ( v e s m e n t a , a i m
e n t a c i n ,
v i v i e n d a , m e d i o s d e t r a n s p o r t e , e
t c . ) , e n d i s n t a s
o n a s c i m á c a s .
C o n s t r u y e n m o d e o s d e g o b o t e r r á q u e o ,
i n d i c a n d o a s o n a s c i m á c a s .
7
S a l i d a a t e r r e n o .
R e c o n o c e r y
a p
l i c a r c o n c e p t o s y
c a t e g o r í a s r e a v o s
a l a o r i e n t a c i ó n y a
a s c a r a c t e r í s c a s d e
p a i s a j e e s t u d i a d a s e n
e m d u o .
I d e
n c a n e e m e n t o s n a t u r a e s d e
s u
o c a i d a d .
S e
o r i e n t a n u s a n
d o
l o s p u n t o s
c a r d i n a e s .
P r e p a r a n c o r r e c t a m e n t e
l o s m a t e
r i a l e s
n e c e s a r i o s p a r a a s a i d a a t e r r e n o
.
O b s e r v a n c o n a t e n c i n o s p a i s a j e
s y f e n m e n o s
v i s i t a d o s .
M a n i e s t a n i n t e r é s p o r r e a i a r a
s a c v i d a d e s .
E s t a
b l e c e n r e
l a c i o n e s c o
h e r e n t e s
e n t r e
l o
o b s e r v a d o y o s c o n t e n i d o s t r a t a d
o s e n c a s e s .
C o m p e t a n a g u í a d e t r a b a j o e n f o r m a r i g u r o s a y
o r d e n a d a .
M a n i e s t a c o n d u c t a s d e a u t o c u i d
a d o y d e
r e s p e t o .
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 28/88
26
4 ° B Á S I C O
C L A S E
T E M A D E L A
C L A S E
O B J E T I V O S D E
A P R E N D I Z A J E
A C T I V I D A D E S
I N D I C A D O R E S D E E V A L u A
C I ó N
1
I n t r o d c c i n a l a
c a r t o g r a a .
A p r e n d i a j e s p r e v i o s :
R e c o n o c e r
l a s
d i f e r e n t e s
d i m e n s i o n e s
d e
l e s p a c i o
g e o g r á c o e n q u e v i v e n .
C o
m p
l e t a n
d i a g r a m a q u e
m u e s t r a
l a s
d i m e n s i o n e s
d e
l
e s
p a c i o g e o g r á c o ( o c a i d a d ,
p a
í s , c o n n e n t e y p a n e t a ) .
R e
c o n o c e n e
l e m e n t o s
d e
l
p a
i s a j e d e s u e n t o r n o .
C a s i c a n e e m e n t o s
n a
t u r a
l e s y c u
l t u r a
l e s
d e s u
e n
t o r n o .
A p
i c a n c a t e g o r í a s r e a v a s a
a
u b i c a c i n e s p a c i a ( p u n t o
d e
r e f e r e n c i a , c e r c a / e j o s ) .
E x
p o r a n t o p o n i m i a d e s u
o c a i d a d .
I d e n
c a n d i f e r e n t e s n i v e e s d e o s e s
p a c i o s
g e o g r á c o s q u e h a b i t a n ( o c a i d a d , c o m u n a , r e g i n ,
p a í s
, c o n n e n t e ) .
l i s t a n e e m e n t o s d e p a i s a j e d e s u e n t o r n o .
C a s
i c a n e e m e n t o s d e s u e n t o r n o e n
n a t u r a e s y
c u t u r a e s .
A p i
c a n c a t e g o r í a s r e a v a s a a u b i c a c
i n e s p a c i a
( p u n t o d e r e f e r e n c i a , c e r c a / e j o s ) .
C o n
o c e n t o p o n i m i a d e s u o c a i d a d .
2
P a r a l e l o s / L a t d .
U b i c a r u g a r e s e n
u n m a p a , u i a n d o
p a r a
l e l o s c o m o
r e f e r e n c i a .
R e
l a c i o n a n p a r a
l e l o s c o n
a t u d d e p u n t o s o u g a r e s .
U b i c a n u g a r e s a p a r r d e a
a t u d , e n e s q u e m a s d e a
s u
p e r c i e t e r r e s t r e .
R e s p o n d e n p r e g u n t a s r e a c i o n a d a s c o n o c a i a c i n
d e c
o n n e n t e s y o c é a n o s , s e g ú n o s h e m i s f e r i o s d e
p a n
e t a .
D e t e r m i n a n a t u d d e p u n t o s e n e p a
n i s f e r i o .
E x p i c a n i n c o n v e n i e n t e s p a r a o c a i a r
p u n t o s e n e
p a n
i s f e r i o , t e n i e n d o c o m o r e f e r e n c i a
s o o a t u d .
R e c o n o c e n y a p i c a n v o c a b u a r i o g e o g
r á c o
a d e c u a d o .
3
M e r i d i a n o s /
L o n g i t d .
U b i c a r u g a r e s e n
u n m a p a , u i a n d o
m e r i d i a n o s c o m o
r e f e r e n c i a .
R e
l a c i o n a n
l o s m e r i d i a n o s
c o
n l o n g i t u
d d e p u n t o s o
u g a r e s .
U b i c a n u g a r e s a p a r r d e a
o n g i t u d , e n e s q u e m a s d e a
s u
p e r c i e t e r r e s t r e .
R e s p o n d e n p r e g u n t a s r e a c i o n a d a s c o n o c a i a c i n
d e c
o n n e n t e s y o c é a n o s , s e g ú n o s h e m i s f e r i o s d e
p a n
e t a .
D e t e r m i n a n o n g i t u d d e p u n t o s e n e p
a n i s f e r i o .
E x p i c a n i n c o n v e n i e n t e s p a r a o c a i a r
p u n t o s e n e
p a n
i s f e r i o , t e n i e n d o c o m o r e f e r e n c i a
s o o o n g i t u d .
R e c o n o c e n y a p i c a n v o c a b u a r i o g e o g
r á c o
a d e c u a d o .
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 29/88
2 4
R e d d e
c o o r d e n a d a s .
U b i c a r u g a r e s e n
u n m a p a , u i a n d o
r e d d e c o o r d e n a
d a s
g e o g r á c a s c o m o
r e f e r e n c i a .
D e
t e r m i n a n o c a i a c i n
m a t e m á c a d e o s p u n t o s ,
e n
l a r e
d d e c o o r d e n a
d a s
g e
o g r á c a s .
D e t e r m i n a n o c a i a c i n m a t e m á c a , e m p e a n d o
c u a d r í c u a c o n a t u d y o n g i t u d e n e
p a n i s f e r i o .
I n d i c a n a u b i c a c i n d e u n p u n t o e n u n
a o c a i a c i n
m a t
e m á c a d e t e r m i n a d a .
R e c o n o c e n y a p i c a n v o c a b u a r i o g e o g
r á c o
a d e c u a d o .
5
R e c o n o c e r y b i c a
r
r e c r s o s n a t r a l e s
d e A m é r i c a .
R e c o n o c e r
l o s
p r i n c i p a
l e s r e c u r s o s
n a t u r a e s d e A m é r i c a ,
c o n s i d e r a n
d o s u
d i s t r i b u c i n g e o g r á c a y
s u u s o , y r e c o n o c i e n d o
l a i m p o r t a n c i a
d e
c u i d a r l o s e n e
l m a r c o
d e u n
d e s a r r o
l l o
s o s t e n i b e .
I d e n c a n o s p r i n c i p a e s
r e
c u r s o s n a t u r a
l e s
d e
l
c o
n n e n t e a m e r i c a n o .
l o
c a i a n o s p r i n c i p a e s
r e
c u r s o s n a t u r a
l e s
d e
A m
é r i c a .
C o n
o c e n
l o s p r i n c i p a
l e s r e c u r s o s n a t u r a
l e s
d e
l
c o n n e n t e a m e r i c a n o .
C a s
i c a n r e c u r s o s n a t u r a e s d e c o n n e n t e
a m e
r i c a n o , s e g ú n s u o r i g e n ( s u e o , s u b s u e o , m a r ) .
D i s
n g u e n o s r e c u r s o s n a t u r a e s r e n o
v a b e s y n o
r e n o v a b e s .
R e s p o n
d e n p r e g u n t a s s o
b r e
l a i m p o r t a n c i a
d e
l o s
r e c u
r s o s n a t u r a e s p a r a o s p a í s e s .
R e c o n o c e n y a p i c a n v o c a b u a r i o g e o g
r á c o
a d e c u a d o .
C r e a n m a p a c o n
l o s p r i n c i p a
l e s r e c u r s o s n a t u r a
l e s
d e
l
c o n n e n t e a m e r i c a n o .
6
R e c o n o c e r l a
i m p o r t a n c i a d e
c i d a r l o s r e c r s o
s
n a t r a l e s , e n
e l m a r c o d e
n d e s a r r o l l o
s o s t e n i b l e .
U b i c a r o s p r i n c i p a e s
r e c u r s o s n a t u r a
l e s
d e
A m é r i c a , c o n s i d e r a n d o
s u
d i s t r i b u c i ó n
g e o g r á c a y s u u s o ,
y r e c o n o c i e n
d o
l a i m p o r t a n c i a
d e
c u i d a r l o s e n e
l m a r c o
d e u n
d e s a r r o
l l o
s o s t e n i b e .
R e
c o n o c e n
l a i m p o r t a n c i a
d e
l c u i d a
d o
d e
l o s r e c u r s o s
n a
t u r a e s , e n e m a r c o d e
d e
s a r r o o s o s t e n i b e .
C o m
e n t a n s o
b r e
l a i m p o r t a n c i a
d e
l c u
i d a
d o
d e
l o s
r e c u
r s o s n a t u r a e s e n s u o c a i d a d .
R e s p o n d e n p r e g u n t a s a p a r r d e u n m
a p a , s o b r e o s
b o s q u e s , c o m o r e c u r s o a n i v e p a n e t a
r i o .
P a n
t e a n m o d o s d e c u i d a d o d e o s r e c u r s o s f o r e s t a e s ,
e n e
m a r c o d e d e s a r r o o s o s t e n i b e .
R e c o n o c e n y a p i c a n v o c a b u a r i o g e o g
r á c o
a d e c u a d o .
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 30/88
28 7
S a l i d a a t e r r e n o .
R e c o n o c e r y a p
l i c a r
c o n c e p t o s y c a t e g o r í a s
r e a v o s a a o r i e n t a c i n
y a a s c a r a c t e r í s c a s d e
p a i s a j e e s t u d i a d a s e n e
m d u o .
D e s c r i b e n
l o s r a s g o s
n a
t u r a e s d e s u o c a i d a d .
U s a n o s p u n t o s c a r d i n a e s
c o
m o r e
f e r e n c i a p a r a u
b i c a r
u g a r e s .
P r e p a r a n c o r r e c t a m e n t e
l o s m a t e r i a l e
s n e c e s a r i o s
p a r a
a s a i d a a t e r r e n o .
O b s
e r v a n c o n a t e n c i n o s p a i s a j e s y f e n m e n o s
v i s i t
a d o s .
M a n
i e s t a n i n t e r é s p o r r e a i a r a s a c
v i d a d e s .
E s t a
b l e c e n r e
l a c i o n e s c o
h e r e n t e s e n t r
e l o o
b s e r v a
d o
y o s c o n t e n i d o s t r a t a d o s e n c a s e s .
C o m
p e t a n a g u í a d e t r a b a j o e n f o r m a
r i g u r o s a y
o r d e n a d a .
M a n
i e s t a n c o n d u c t a s d e a u t o c u i d a d o y d e r e s p e t o .
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 31/88
2
5 ° B Á S I C O
C L A S E
T E M A D E L A C L A
S E
O B J E T I V O S D E
A P R E N D I Z A J E
A C T I V I D A D E S
I N D I C A D O R E S D E E V A L
u A C I ó N
1
I n t r o d c c i n a l a
c a r t o g r a a .
A p r e n d i a j e s p r e v i o s :
R e c o n o c e r
l a s
d i f e r e n t e s
d i m e n s i o n e s
d e
l e s p a c i o
g e o g r á c o e n q u e v i v e n .
C o m p
l e t a n
d i a g r a m a q u e
m u e s t r a
d i m e n s i o n e s
d e
l e s p a c i o
g e o g r á c o ( o c a i d a d , p a í s ,
c o n n e n t e y p a n e t a ) .
R e c o n o c e n e e m e n t o s d e p a i s a j e
d e s u e n t o r n o .
C a s i c a n e e m e n t o s n a t u r a e s y
c u t u r a e s d e s u e n t o r n o .
A p
l i c a n
l o s p u n t o s c a r d i n a
l e s e n
a u b i c a c i n e s p a c i a .
E x p o r a n t o p o n i m i a d e s u
o c a i d a d .
I d e n c a n d i f e r e n t e s n i v e e s d e
o s e s p a c i o s
g e o g r á c o s q u e h a b i t a n ( o c a i d a d , c o m u n a ,
r e g i n , p a í s , c o n n e n t e ) .
C a s i c a n e e m e n t o s d e s u e n t o r
n o e n n a t u r a e s
y c u t u r a e s .
U i a n o s p u n t o s c a r d i n a e s a s o c i a d o s a
r e f e r e n t e s o c a e s , p a r a o r i e n t a r s e e n s u
e n t o r n o .
C o n o c e n a t o p o n i m i a d e s u o c a
i d a d .
2
R e c r s o s d e l
s b s e l o d e C h i l e
.
R e c o n o c e r y u
b i c a r e n
m a p a s r e c u r s o s n a t u r a
l e s
s i g n i c a v o s d e s u b s u e o
d e C h i e ,
d i f e r e n c i a r
r e c u r s o s r e n o v a
b l e s y n o
r e n o v a b e s y e x p i c a r a
i m p o r t a n c i a
d e c u i d a r l o s
e n e
l m a r c o
d e u n
d e s a r r o o s o s t e n i b e .
R e c o n o c e n r e c u r s o s n a t u r a e s .
C a s i c a n o s r e c u r s o s n a t u r a e s
e n r e n o v a b e s y n o r e n o v a b e s .
l o c a i a n o s r e c u r s o s d e
s u b s u e o c h i e n o , a p a r r d e
t a b a s i n f o r m a v a s .
E a b o r a n u n m a p a d e o c a i a c i n
d e
l o s r e c u r s o s m i n e r a
l e s
d e
C h i e .
R e c o n o c e n y a p i c a n v o c a b u a r i o
g e o g r á c o
a d e c u a d o .
I d e n c a n o s r e c u r s o s n a t u r a e s .
C a s i c a n o s r e c u r s o s n a t u r a e s
e n r e n o v a b e s y
n o r e n o v a b e s .
C o n o c e n
l o s p r i n c i p a
l e s r e c u r s o s m i n e r a
l e s
e x p o t a d o s e n C h i e .
C o n o c e n
l a u
b i c a c i ó n
d e
l o s p r i n
c i p a
l e s r e c u r s o s
m i n e r a e s e x p o t a d o s e n C h i e .
C r e a n u n m a p a c o n
l a u
b i c a c i ó n
d e
l o s
p r i n c i p a e s m i n e r a e s e x p o t a d o s e n C h i e .
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 32/88
30 3
R e c r s o s m a r í m
o s
d e C h i l e .
R e c o n o c e r y u
b i c a r e n
m a p a s r e c u r s o s n a t u r a
l e s
m a r í m o s s i g n i c a v o s
d e C h i e ,
d i f e r e n c i a r
r e c u r s o s r e n o v a
b l e s y n o
r e n o v a b e s y e x p i c a r a
i m p o r t a n c i a
d e c u i d a r l o s
e n e
l m a r c o
d e u n
d e s a r r o o s o s t e n i b e .
R e c o n o c e n
l o s r e c u r s o s n a t u r a
l e s
m a r i n o s d e p a í s .
l o c a i a n r e c u r s o s m a r i n o s
d e C h i e , a p a r r d e t a b a s
i n f o r m a v a s .
E a b o r a n m a p a s d e o c a i a c i n
d e o s r e c u r s o s m a r i n o s d e C h i e .
R e c o n o c e n y a p i c a n v o c a b u a r i o
g e o g r á c o
a d e c u a d o .
R e s p o n d e n p r e g u n t a s a p a r r d e
i n f o r m a c i n
s o
b r e
l a i m p o r t a n c i a
d e
l o s r e c u r s o s m a r i n o s e n
C h i e .
I d e n c a n o s r e c u r s o s n a t u r a e s d e o r i g e n
m a r i n o .
C o n o c e n
l o s p r i n c i p a
l e s r e c u r s o s
m a r i n o s
e x p o t a d o s e n C h i e .
C o n o c e n a o c a i a c i n d e o s p r
i n c i p a e s
r e c u r s o s m a r i n o s e x p o t a d o s e n
C h i e .
C r e a n m a p a s c o n o c a i a c i n d e
o s p r i n c i p a e s
r e c u r s o s m a r i n o s e x p o t a d o s e n
C h i e .
4
R e c r s o s d e l s e l o
d e C h i l e .
R e c o n o c e r y u
b i c a r e n
m a p a s r e c u r s o s n a t u r a
l e s
s i g n i c a v o s d e s u e o
d e C h i e ,
d i f e r e n c i a r
r e c u r s o s r e n o v a
b l e s y n o
r e n o v a b e s y e x p i c a r a
i m p o r t a n c i a
d e c u i d a r l o s
e n e
l m a r c o
d e u n
d e s a r r o o s o s t e n i b e .
R e c o n o c e n
l o s r e c u r s o s n a t u r a
l e s
d e s u e o d e C h i e .
A n a i a n m a p a d e r e c u r s o s , c o n
o c a i a c i n d e r e c u r s o s u e o e n
C h i e .
A n a i a n i m a g e n a s o c i a d a
a l c u i d a
d o
d e
l o s r e c u r s o s
f o r e s t a e s .
R e e x i o n a n s o b r e a i m p o r t a n c i a
d e
l c u i d a
d o
d e
l o s r e c u r s o s
f o r e s t a e s .
R e s p o n d e n p r e g u n t a s a p a r r d e
u n m a p a s o b r e
a i m p o r t a n c i a d e r e c u r s o s u e o
e n C h i e .
A n a i a n a i m p o r t a n c i a d e c u i d a
d o d e o s
r e c u r s o s f o r e s t a e s , a p a r r d e u n a i n f o g r a a .
R e c o n o c e n y a p i c a n v o c a b u a r i o
g e o g r á c o
a d e c u a d o .
5
L o c a l i z a c i n d e l o
s
r i e s g o s n a t r a l e s
e n
C h i l e .
I n v e s g a r , d e s c r i b i r
y u
b i c a r
l o s r i e s g o s
n a t u r a
l e s q u e
a f e c t a n a C
h i l e c o m o
s i s m o s , m a r e m o t o s ,
i n u n d a c i o n e s , d e r r u m b e s
y v o c a n i s m o , e
i d e n c a r f o r m a s e n
q u e
l a c o m u n i d a
d p u e
d e
p r o t e g e r s e .
I d e n c a n o s p r i n c i p a e s r i e s g o s
n a t u r a e s q u e a f e c t a n a C h i e .
l o c a i a n o s p r i n c i p a e s r i e s g o s
n a t u r a
l e s e n e
l t e r r i t o r i o
n a c i o n a .
R e c o n o c e n y a p i c a n u n v o c a b u a r i o g e o g r á c o
a d e c u a d o .
O b e n e n i n f o r m a c i n d e o s d e s
a s t r e s n a t u r a e s
a n i v e n a c i o n a , a p a r r d e a m e m o r i a v i v a .
C o n o c e n
l o s p r i n c i p a
l e s
d e s a s t r e
s n a t u r a
l e s q u e
a f e c t a n a C h i e .
l o c a i a n o s p r i n c i p a e s d e s a s t r e
s n a t u r a e s q u e
a f e c t a n a C h i e .
C r e a n m a p a
d e
l o s p r i n c i p a
l e s
d e s a s t r e s
n a t u r a e s q u e a f e c t a n a C h i e .
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 33/88
3 6
R i e s g o s n a t r a l e s
e n
m i l o c a l i d a d .
I n v e s g a r , d e s c r i b i r
y u
b i c a r
l o s r i e s g o s
n a t u r a
l e s q u e a
f e c t a n
a s u o c a i d a d , c o m o
s i s m o s , m a r e m o t o s ,
i n u n d a c i o n e s , d e r r u m b e s
y v o c a n i s m o , e
i d e n c a r f o r m a s e n
q u e
l a c o m u n i d a
d
p u e
d e p r o t e g e r s e
( c o n s t r u c c i o n e s
a n s í s m i c a s , m e d i d a s d e
s e g u r i d a
d y e v a c u a c i ó n
e n e h o g a r , e n a e s c u e a
y e n o s d i s n t o s e s p a c i o s
p ú b i c o s , e n t r e o t r o s ) .
R e c o n o c e n
l o s r i e s g o s n a t u r a
l e s
q u e a f e c t a n a s u o c a i d a d .
A n a i a n a s m e d i d a s d e
p r o t e c c i n c i v i , a n t e r i e s g o s
n a t u r a e s .
R e c o n o c e n y a p i c a n v o c a b u a r i o
g e o g r á c o
a d e c u a d o .
O b e n e n i n f o r m a c i n d e o s d e s
a s t r e s n a t u r a e s
e n s u c o m u n i d a d , a p a r r d e a m
e m o r i a v i v a .
C o n o c e n
l o s p r i n c i p a
l e s e
f e c t o s
d e
l o s
d e s a s t r e s
n a t u r a e s e n a v i d a d e a s p e r s o n a s .
A n a i a n a s m e d i d a s d e p r o t e c c
i n a n t e r i e s g o s
n a t u r a e s .
7
S a l i d a a t e r r e n o .
R e c o n o c e r y a p
l i c a r
c o n c e p t o s y c a t e g o r í a s
r e a v o s a a o r i e n t a c i n
y a a s c a r a c t e r í s c a s d e
p a i s a j e e s t u d i a d a s e n e
m d u o .
D e s a r r o a n a o r i e n t a c i n a p a r r
d e o s p u n t o s c a r d i n a e s .
I d e n c a n o s r e c u r s o s n a t u r a e s
d e s u o c a i d a d .
I d e n c a n o s r i e s g o s n a t u r a e s .
D e s c r i b e n a s a c v i d a d e s
e c o n
ó m i c a s a s o c i a
d a s a
l o s
r e c u r s o s n a t u r a e s .
P r e p a r a n c o r r e c t a m e n t e
l o s m a t
e r i a
l e s
n e c e s a r i o s p a r a a s a i d a a t e r r e n
o .
O b s e r v a n c o n a t e n c i n o s p a i s a j e s y f e n m e n o s
v i s i t a d o s .
M a n i e s t a n i n t e r é s p o r r e a i a r a s a c v i d a d e s .
E s t a
b l e c e n r e
l a c i o n e s c o
h e r e n t e
s e n t r e
l o
o b s e r v a d o y o s c o n t e n i d o s t r a t a
d o s e n c a s e s .
C o m p e t a n a g u í a d e t r a b a j o e n
f o r m a r i g u r o s a
y o r d e n a d a .
M a n i e s t a n c o n d u c t a s d e a u t o c u i d a d o y d e
r e s p e t o .
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 34/88
32
6 ° B Á S I C O
C L A S E
T E M A D E L A C L A S E
O B J E T I V O S D E
A P R E N D I Z A J E
A C T I V I D A D E S
I N D I C A D O R E S D E E V A L u A C I ó N
1
I n t r o d c c i n a l a
c a r t o g r a a .
A p r e n d i a j e s
p r e v i o s : R e c o n o c e r
l a s
d i f e r e n t e s
d i m e n s i o n e s
d e
l
e s p a c i o g e o g r á c o
e n q u e v i v e n .
C o m p
l e t a n
d i a g r a m a q u e
m u e s
t r a d i m e n s i o n e s
d e e s p a c i o g e o g r á c o
( o c a i d a d , p a í s , c o n n e n t e y
p a n e
t a ) .
R e c o n o c e n e
l e m e n t o s
d e
l
p a i s a j e d e s u e n t o r n o .
C a s i
c a n e e m e n t o s
n a t u r
a l e s y c u
l t u r a
l e s
d e s u
e n t o r
n o .
A p
l i c a n p u n t o s c a r d i n a
l e s
e n u b
i c a c i n e s p a c i a .
E x p o
r a n t o p o n i m i a d e s u
o c a i d a d .
I d e n c a n d i f e r e n t e s n i v e e s d e o s e s p a c i o s g e o g r á c o s
q u e h a b i t a n ( o c a i d a d , c o m u n a , r e g i n , p a
í s , c o n n e n t e ) .
C a s i c a n e e m e n t o s d e s u e n t o r n o e n n a t u r a e s y
c u t u r a e
s .
U i a n p u n t o s c a r d i n a e s a s o c i a d o s a r e f e r e n t e s o c a e s
p a r a o r i e
n t a r s e e n s u e n t o r n o .
C o n o c e n
t o p o n i m i a d e s u o c a i d a d .
2
T e r r i t o r i o n a c i o n a
l :
l o c a l i z a c i n y
t r i c o n n e n t a l i d a d
.
I d e n c a r
e l e m e n t o s
c o n s t u v o s d e
t e r r i t o r i o n a c i o n a ,
c o n s i d e r a n
d o
l a
o c a i a c i n d e
C h i l e e n e
l m u n
d o
y s u c a r á c t e r
t r i c o n n e n t a .
R e c o n o c e n o s p o s d e
t e r r i t
o r i o s q u e p e r t e n e c e n
a C h i e .
C o m p
a r a n s u p e r c i e d e
t e r r i t o r i o s c o n n e n t a e s y
m a r í
m o s q u e p e r t e n e c e n
a C h i e .
R e c o n o c
e n y a p i c a n v o c a b u a r i o g e o g r á c o a d e c u a d o .
D i s n g u e n o s c o m p o n e n t e s d e t e r r i t o r i o n a c i o n a .
I d e n c a n e n e m a p a ,
o s t e r r i t o r i o s m a r í m o s y
c o n n e n
t a e s d e C h i e .
C o m p a r a n s u p e r c i e s d e o s t e r r i t o r i o s q u e
p e r t e n e c e n a
C h i e .
R e s p o n d
e n p r e g u n t a s , a p a r r d e f u e n t e s s o b r e
s u p e r c i e s d e o s t e r r i t o r i o s q u e p e r t e n e c e
n a C h i e .
D e s c r i b e
n f o r m a s d e t e r r i t o r i o n a c i o n a .
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 35/88
3 3
R e g i o n e s d e C h i l e
.
I d e n c a r a s
r e g i o n e s p o í c o
a d m i n i s t r a v a s d e
p a í s .
I d e n
c a n a s r e g i o n e s
p o í
c o a d m i n i s t r a v a s y a s
c i u d a
d e s c a p i t a e s .
A s o c i a n r e g i o n e s p o í c o
a d m i n i s t r a v a s c o n o n a s
n a t u r a e s d e C h i e .
I d e n c a n u n i d a d e s t e r r i t o r i a e s d e a o r g a n i a c i n
t e r r i t o r i a d e p a í s .
R e c o n o c
e n y a p i c a n v o c a b u a r i o g e o g r á c o a d e c u a d o .
I d e n c a n r e g i o n e s p o í c o a d m i n i s t r a v a
s d e t e r r i t o r i o
n a c i o n a .
A s o c i a n
r e g i o n e s p o í c o a d m i n i s t r a v a s c o n c i u d a d e s
c a p i t a e s r e g i o n a e s .
R e c o n o c
e n o n a s n a t u r a e s d e t e r r i t o r i o n
a c i o n a .
C r e a n m
a p a d e a s r e g i o n e s n a t u r a e s y p o í c o
a d m i n i s t r a v a s d e t e r r i t o r i o n a c i o n a .
4
R a s g o s s i c o s d e
C h i l e .
C a r a c t e r i a r
g e o g r á c a m e n t e
l a s r e g i o n e s
p o í c o -
a d m i n i s t r a v a s d e
p a í s ,
d e s t a c a n d o
o s r a s g o s s i c o s
( c o m o c i m a ,
r e i e v e ,
h i d r o g r a a
y v e g e t a c i n ) q u e
e s d a n u n i d a d .
D i s n
g u e n c a r a c t e r í s c a s
s i c a
s , c o m o e r e i e v e y
e l c l i m a
d e
l a s r e g i o n e s
d e
C h i e .
R e c o n o c
e n y a p i c a n v o c a b u a r i o g e o g r á c o a d e c u a d o .
I n v e s g a
n s o b r e c a r a c t e r í s c a s d e r e i e v e
d e a s r e g i o n e s
p o í c o a d m i n i s t r a v a s d e p a í s .
C o m p a r a n c a r a c t e r í s c a s d e r e i e v e d e d o s r e g i o n e s
p o í c o a d m i n i s t r a v a s d e p a í s .
C o m p a r a n c a r a c t e r í s c a s c i m á c a s d e d o s
r e g i o n e s
p o í c o a d m i n i s t r a v a s d e p a í s .
I n v e s g a
n a s c a r a c t e r í s c a s d e o s r e c u r s o
s , o r a y f a u n a
d e a s r e
g i o n e s p o í c o a d m i n i s t r a v a s .
D a n a c o
n o c e r e r e s u t a d o d e s u t r a b a j o d e i n v e s g a c i n .
5
R a s g o s h m a n o s
d e
C h i l e .
C a r a c t e r i a r
g e o g r á c a m e n t e
l a s r e g i o n e s
p o í c o -
a d m i n i s t r a v a s
d e p a í s ,
d e s t a c a n
d o
l o s
r a s g o s
h u m a n o s
( c o m o v o u m e n
y d i s t r i b u c i ó n
d e
l a p o
b l a c i ó n
y a c v i d a d e s
e c o n m i c a s ) .
A n a i
a n m a p a y d a t o s
d e p o
b l a c i ó n p o r r e g i ó n
p o í
c o a d m i n i s t r a v a .
I d e n
c a n a d i s t r i b u c i n d e
a p o b a c i n e n e p a í s .
D e s c r i b e n a s c a r a c t e r í s c a s
d e a
p o b a c i n r e g i o n a ,
c o n s i d e r a n
d o
l a p o
b l a c i ó n
u r b a n a y r u r a .
R e c o n o c
e n y a p i c a n v o c a b u a r i o g e o g r á c o a d e c u a d o .
R e s p o n d
e n p r e g u n t a s , a p a r r d e a i n f o r m
a c i n
s o b r e v o
u m e n d e p o b a c i n d e c a d a r e g i
n p o í c o
a d m i n i s t r a v a d e p a í s .
I d e n c a n c a r a c t e r í s c a s d e d i s t r i b u c i n d
e a p o b a c i n a
n i v e n a c i o n a .
A n a i a n
d a t o s d e p o b a c i n u r b a n a y r u r a p o r r e g i o n e s
p o í c o a d m i n i s t r a v a .
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 36/88
34 6
M i r e g i n .
C a r a c t e r i a r o s
a s p e c t o s s i c o s
y h u m a n o s
d e
l a
r e g i ó n a
l a q u e
p e r t e n e c e s u
o c a i d a d .
D i s n
g u e n o s p r i n c i p a e s
r a s g o
s s i c o s y h u m a n o s d e
a r e g
i n d o n d e v i v e n .
D i s n g u e n p r i n c i p a e s r a s g o s s i c o s d e a r
e g i n a a q u e
p e r t e n e c e s u o c a i d a d .
R e c o n o c
e n y a p i c a n v o c a b u a r i o g e o g r á c o a d e c u a d o .
I n v e s g a
n , e n f u e n t e s o c i a e s , c a r a c t e r í s
c a s d e a
p o
b l a c i ó
n d e
l a r e g i ó n y c o m u n a a
l a q u e p
e r t e n e c e s u
o c a i d a d .
D i s n g u e n s e m e j a n a s y d i f e r e n c i a s d e a c o m p o s i c i n d e
a p o b a c i n , p o r u g a r d e r e s i d e n c i a , s e x o
y v o u m e n d e a
p o b a c i
n r e g i o n a y c o m u n a .
7
S a l i d a a t e r r e n o .
R e c o n o c e r y
a p
l i c a r c o n c e p t o s y
c a t e g o r í a s r e a v o s
a l a o r i e n t a c i ó n y a
a s c a r a c t e r í s c a s
d e p a i s a j e
e s t u
d i a
d a s e n e
l
m d u o .
D e s a r r o
l l a n
l a o r i e n t a c i ó n
a p a r
r d e o s p u n t o s
c a r d i n a e s .
I d e n
c a n r e c u r s o s
n a t u r a e s d e s u o c a i d a d .
P r e p a r a n c o r r e c t a m e n t e
l o s m a t e r i a
l e s n e c e s a r i o s p a r a
l a
s a i d a a t e r r e n o .
O b s e r v a
n c o n a t e n c i n o s p a i s a j e s y f e n m
e n o s .
M a n i e s t a n i n t e r é s p o r r e a i a r a s a c v i d a
d e s
p r o p u e s
t a s .
E s t a
b l e c
e n r e
l a c i o n e s c o
h e r e n t e s e n t r e
l o
o b s e r v a
d o y
l o s
c o n t e n i d
o s t r a t a d o s e n c a s e s .
C o m p e t a n s u g u í a d e t r a b a j o e n f o r m a r i g u r o s a y
o r d e n a d
a .
M a n i e s t a n c o n d u c t a s d e a u t o c u i d a d o y d
e r e s p e t o .
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 37/88
3 P L A N
D E
C L A S E S
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 38/88
36
P l A N D E C l A S E 1 1 ° A 6 ° B á S I C O
INICIO• Expique a sus estudiantes que en este mduo, estudiarn formas de orientacin y
ocaiacin en e espacio geogrco; y que en esta case revisarn agunos aprendiajesprevios necesarios, reacionados con as diferentes dimensiones de espacio geogrco.
• Puede movar a sus estudiantes e introducir e trabajo de esta case con un video, porejempo: hp://www.youtube.com/watch?v=CUqU1nr7qkk y
hp://www.youtube.com/watch?v=86rmxNiCd30&feature=reated .
• Antes de iniciar a case, soicite a sus estudiantes que revisen os temas correspondientesen e texto escoar y verique que o tengan disponibe durante e desarroo de asacvidades.
DESARROLLO
Acvidad: Dimensiones del espacio geográco• Esta es una case común para todos os cursos, sin embargo as chas enen grados
de compejidad diferentes, de acuerdo con os contenidos y habiidades de cadacurso. Organice grupos de trabajo con estudiantes de 1° y 2°; 3° y 4°; 5° y 6°. Propicieas oportunidades de trabajo coaboravo, donde contribuyan con sus saberes aaprendiaje coecvo.
• Muéstrees un pano de su ocaidad, un mapa poíco de Chie, un mapa poíco deAmérica y un panisferio, expicndoes que e entorno geogrco ene dimensiones:oca, regiona, naciona, connenta y panetaria. Expíquees a reacin de incusinentre estas dimensiones de espacio geogrco. También, es importante que muestreimgenes que es permitan estabecer as disnciones entre as dimensiones deespacio geogrco.
Acvidad: Elementos del espacio geográco
• Pida a sus estudiantes que nombren eementos de paisaje de su entorno y señaen sison parte de a naturaea o han sido hechos por os seres humanos.
• Haga dos istados en a piarra con os eementos que nombren, casicndoos ennaturaes y cuturaes.
• Pídaes que competen as acvidades 2 y 3 a sus estudiantes de 1° a 4°; a Acvidad 3,a os de 5° y 6° con estos datos, soicitando nuevamente que os estudiantes de cursos
superiores se integren y ayuden a as y os ms pequeños.
Acvidad: Orientacin espacial
• Consútees si os eementos nombrados estn cerca o ejos de a escuea. Expíqueesque, en este caso, a escuea es e punto de referencia. Pídaes que competen aAcvidad 4 con os datos.
• En e caso de sus estudiantes de 5° y 6°, usarn como referencia, os puntos cardinaes.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 39/88
3
Acvidad: Toponimia
• Expore e conocimiento de a toponimia de ugar (nombres de ríos cerros, montañas,payas, etc.); registre os principaes nombres en a piarra y pídaes que competen aacvidad que corresponda a cada curso, con estos datos.
• Con e n de potenciar e trabajo coaboravo y as habiidades de trabajo en equipo,
soicite a sus estudiantes de os cursos superiores que, cuando terminen sus trabajos,coaboren con os ms pequeños en e desarroo de sus acvidades.
CIERRE• Sistemace o estudiado, reriéndose a os conceptos de entorno y sus dimensiones
oca, regiona, naciona, connenta y panetaria; e paisaje con sus eementosnaturaes y cuturaes y e concepto de punto de referencia.
• Formue preguntas a cuyas respuestas puedan contribuir as y os estudiantes de osdisntos cursos, para reforar e aprendiaje coaboravo entre eos y fortaecer esendo coecvo de grupo.
• Si dispone de empo, a naiar a case, puede presentar juegos, videos y materia de ejercitacin y evauacin sobre eementos naturaes y cuturaes en e sio hp://www.migeograa.c/ninos_contenidos.php?id_subseccion=2.
TAREA PARA LA CASA• Pida que dibujen un paisaje de a ocaidad donde viven, nombrando diversos eementos
naturaes y cuturaes que se encuentren en é.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 40/88
38
P l A N D E C l A S E 2 1 ° A 6 ° B á S I C O
INICIO• Recuerde a sus estudiantes que con este mduo, aprendern formas de orientacin y
ocaiacin en e espacio geogrco.• Para acvar os conocimientos previos que debern operar como conductas de entrada,
comente con sus estudiantes as tareas asignadas en a case anterior, corrigiendoposibes errores.
• Puede movaros e introducir e trabajo de esta case con un video “los mapas ¿para quénos sirven?” en: hp://www.migeograa.c/ninos_contenidos.php?id_subseccion=2
(Se sugiere que a acvidad de video de reconocimiento de simboogía se uice comocierre de a case).
• Agrupe a sus estudiantes de 1° y 2° Bsico, para que comparten as acvidades.
• las y os estudiantes de 3°, ocaian íneas de referencia.
• las y os aumnos de 4°, ocaian a parr de paraeos y atud.• las y os aumnos de 5°, ocaian os recursos naturaes de subsueo chieno.
• las y os estudiantes de 6°, ocaian y caracterian e territorio naciona.
• Propicie as oportunidades de trabajo coaboravo para que sus estudiantes contribuyancon sus saberes a aprendiaje coecvo.
• Antes de iniciar a case, soicite a sus estudiantes que revisen os temas correspondientesen e texto escoar; verique que disponen de é, durante e desarroo de as acvidades.
DESARROLLO
• Acérquese a os grupos formados por estudiantes de 1° y 2° Bsico y guíeos paradesarroar as chas correspondientes a a Case 2.
• Entregue especia apoyo a sus estudiantes de 1°. Es probabe que a eos deba eeresas instrucciones y expicares, oramente, as acvidades.
• Diríjase a os grupos formados por estudiantes de 3° a 6° y move para que trabajenen forma autnoma. Procure que tengan a disposicin e texto de estudio, mapasmuraes o atas. Esto faciitar su autonomía en e trabajo.
• Para sus estudiantes de 3°, tenga en a saa de cases un gobo terrqueo y un panisferiomura. Permítaes que se acerquen a mapa y manipuen e gobo, para ubicar osparaeos principaes y apreciar as dimensiones de os hemisferios. luego, pídaes quedesarroen sus chas.
• los estudiantes de 4°, pueden requerir de su orientacin para reaiar os ejercicios deccuo de atud. Desarroe un ejempo y uego, pídaes que reaicen as acvidadesde as chas. Soicítees que comparen sus resutados entre eos y uego, reaice unarevisin genera.
• los estudiantes de 5° y 6° pueden desarroar e trabajo en forma ms autnoma.Expíquees que en e materia de cases enen a informacin necesaria para desarroaras tareas de cada una de as chas.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 41/88
3
• Con e n de potenciar e trabajo coaboravo y en equipo, soicite a sus estudiantesde os cursos superiores que, cuando terminen sus trabajos, coaboren con os mspequeños en e desarroo de sus acvidades.
CIERRE
• A modo de cierre de as acvidades, con sus aumnos y aumnas, anote ideasreacionadas con os conceptos trabajados en as acvidades de a case. Compete unesquema como e siguiente:
Concepto Ideas
Mapa
Paralelos
Hemisferios
Recrsos natrales
Triconnentalidad
• Formue preguntas a cuyas respuestas puedan contribuir as y os estudiantes de osdisntos cursos, para reforar e aprendiaje de manera coaborava y fortaecer esendo coecvo de grupo.
TAREA PARA LA CASA• Pida que diseñen y eaboren un diccionario iustrado de conceptos geogrcos,
dibujando as deniciones de os conceptos trabajados en case. Soicite creavidad en
e diseño y coorido de diccionario. Dada a importancia de manejo de vocabuariogeogrco, por parte de as y os estudiantes, este trabajo puede mantenerse en todasas cases de mduo.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 42/88
40
P l A N D E C l A S E 3 1 ° A 6 ° B á S I C O
INICIO• Recuerde a sus estudiantes que en este mduo aprendern a orientarse, ocaiar
ugares y eementos de espacio geogrco a nive oca, naciona y panetario.• Para acvar os conocimientos previos que debern operar como conductas de entrada,
comente con sus estudiantes as tareas asignadas en a case anterior, corrigiendoposibes errores en a denicin de conceptos.
• Expicite que, en as acvidades de esta case, as y os estudiantes de 1° y 2° Bsicoeern y eaborarn panos; os de 3°, ocaiarn connentes y océanos; os de 4°ocaiarn ugares, usando meridianos; os de 5°, ocaiarn recursos marinos deChie; y os de 6° ocaiarn as regiones poíco administravas en que se divide yorgania e territorio naciona.
• Esmue a sus estudiantes a que reaicen un trabajo ordenado, de modo que quedencontentos con e resutado.
• Propicie as oportunidades de trabajo coaboravo para que contribuyan con sussaberes a aprendiaje coecvo.
• Antes de iniciar a case, soicite a sus estudiantes que revisen os temas correspondientesen e texto escoar; verique que o tengan disponibe durante e desarroo de asacvidades.
DESARROLLO• Comente que as y os estudiantes de 3° a 6° desarroarn un trabajo individua y
autnomo; e materia de a case est diseñado para un trabajo con ciertos gradosde autonomía. Procure que cuenten con os textos de estudio y otras fuentes de
informacin y esté atento a soicitudes, dudas o inconvenientes que se puedanpresentar.
• Para que sus estudiantes de 1° y 2° desarroen a acvidad de esta case, es importanteque reaice un trabajo previo de observacin de a propia saa de cases, orientndoospara que respondan, por ejempo, cmo se vern os objetos o muebes observadosdesde arriba. Pídaes que reaicen e dibujo de un objeto mirado desde dos perspecvasdiferentes.
• Guíe a Acvidad 1, de 1° y 2° Bsico, formuando agunas preguntas: ¿Cu es eugar representado en a imagen? ¿Desde dnde miran a imagen? ¿Cues son oseementos que se disnguen? ¿Cues son as semejanas o diferencias con su saa declases?
• los estudiantes de 3° Bsico desarroarn un trabajo de interpretacin de mapa, enforma autnoma. Antes de iniciar a acvidad, refuerce a idencacin de os puntoscardinaes y su apicacin en a orientacin de mapa. De ser necesario, recuerde osconceptos de océanos y connentes.
• Pida a sus estudiantes de 5° y 6° que trabajen en forma proija y ordenada, en acreacin de mapas.
• Guíe a sus estudiantes en a profundiacin de os aprendiajes adquiridos desde etexto escoar.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 43/88
4
• Con e n de potenciar e trabajo coaboravo y as habiidades de trabajo en equipo,soicite a sus estudiantes de os cursos superiores que, cuando terminen, coaborencon os ms pequeños en e desarroo de sus acvidades.
CIERRE
• Formue preguntas a cuyas respuestas puedan contribuir as y os estudiantes de osdisntos cursos, con e propsito de reforar e aprendiaje coaboravo y fortaecere sendo coecvo de grupo.
• Formue preguntas que esmuen a síntesis, taes como ¿Cues son os principaesconceptos aprendidos en la clase de hoy?
• A parr de as respuestas de sus estudiantes, cierre a case sistemaando osconceptos bsicos trabajados por cada curso (pano, océanos, connentes, puntoscardinaes, meridiano, regin poíco administrava, etc.).
TAREA PARA LA CASA
• Para 1° y 2° Bsico: pida que dibujen, con ayuda de agún miembro de su famiia, unpano de camino de a casa a a escuea, un pano sencio de su casa o habitacin.
• Para 3° a 6° Bsico: pida que avancen en e diseño de diccionario iustrado con osconceptos geogrcos trabajados y enunciados en e cierre de cases.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 44/88
42
P l A N D E C l A S E 4 1 ° A 6 ° B á S I C O
INICIO• Recuerde a sus estudiantes que con este mduo aprendern a orientarse, ocaiar
ugares y eementos de espacio geogrco a nive oca, naciona y panetario.• Como una forma de acvar os conocimientos previos que debern operar como
conductas de entrada, comente con sus estudiantes os conceptos ms importantestrabajados en a case anterior, invesgados e iustrados como tarea para a casa.
• Expique a sus estudiantes que en esta case as y os estudiantes de 1° y 2° ocaiarnChie en e mapa; os de 3° y 4°, idencarn ugares de mundo; os de 5°, recursosnaturaes de sueo en Chie y os estudiantes de 6°, os rasgos sicos de Chie.
• Propicie as oportunidades de trabajo coaboravo para que sus estudiantes puedancontribuir con sus saberes a aprendiaje coecvo.
• Como a mayoría de sus estudiantes trabajar a nive de país, en esta case se sugieredesarroar a acvidad de rompecabeas de Chie, en e sio
hp://www.migeograa.c/ninos_contenidos.php?id_subseccion=1.
Otra posibiidad, es usar os mapas disponibes en e sio con imgenes sateitaes deata resoucin, que permiten trabajar a escaa panetaria, connenta, por países oocaidades, en e sio hp://www.geoporta.c/visuaiador/.
• Antes de iniciar a case, soicite a sus estudiantes que revisen os temas correspondientesen e texto escoar; verique que dispongan de é, durante e desarroo de asacvidades.
DESARROLLO
• Comente que os cursos de 1° y 2° Bsico trabajarn en grupo. Aunque os demscursos o hagan en forma individua, es posibe y recomendabe que se formen gruposque permitan comparr ideas, apoyarse y reforar contenidos.
• Es importante que disponga de un gobo terrqueo, panisferios y otros mapas muraes,para faciitar e trabajo de sus estudiantes, en especia os de 1° y 2° Bsico.
• A os estudiantes de 1° y 2°, si o considera necesario, éaes en vo ata as acvidadesde as chas, a medida que avanan. Esmúeos a trabajar en forma autnoma. lascuatro acvidades de estos cursos estn diseñadas para eo. Puede usar un bosquejo(esquicio) de Chie, para que es sea ms fci idencar e país, en os mapaspresentados en cada acvidad.
• las y os estudiantes de 3° y 4° año también pueden trabajar organiados en grupos
mixtos, con os panisferios, de ta manera que compartan conocimientos y refueros.• Para reaiar a Acvidad 1, as y os estudiantes de 5° Bsico pudiesen necesitar mayor
informacin. Dígaes que en e texto de estudio a encontrarn; de o contrario, procureotros medios para que cuenten con ea. Para responder as preguntas de a Acvidad2, pueden trabajar en forma ms autnoma.
• Antes de que comiencen a trabajar sus estudiantes de 6°, es recomendabe querecuerden os organiadores grcos. Precise que deben ser capaces de seeccionary resumir informacin. Procure, adems, que dispongan de a informacin necesariapara trabajar (caracteríscas de reieve, cima, ora y fauna de as regiones de país).
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 45/88
4
• Guíe a sus estudiantes para consutar y profundiar os aprendiajes adquiridos, en etexto escoar.
• Con e n de potenciar e trabajo coaboravo y en equipo, soicite a sus estudiantesde os cursos superiores que, cuando terminen sus trabajos, coaboren con os mspequeños, en e desarroo de sus acvidades.
CIERRE• Pida a os estudiantes de cada curso, que expongan os temas o bien as chas de
trabajo, especiamente as reacionadas con pintar o crear mapas. Esmue os ogrosacanados en esta case.
• Formue preguntas a cuyas respuestas puedan contribuir as y os estudiantes de osdisntos cursos, con e propsito de reforar e aprendiaje de manera coaborava yfortaecer e sendo coecvo de grupo curso.
TAREA PARA LA CASA
Para 1° y 2° Bsico: pida que dibujen y pinten un mapa de Chie, marcando a ciudadde Sanago y su ocaidad.
De 3° a 6° Bsico: pida que connúen con e diccionario iustrado, incuyendoos conceptos tratados en a case, con temas acerca de os connentes, red decoordenadas, reieve, cima, ora, fauna.
Nota: para a siguiente case entregue como tarea a Ficha 1, a as y os estudiantes de5° Bsico, dado que necesitarn esa informacin. Otra aternava es que invite a unapersona de a ocaidad, para que a entrevisten o conversen con ea.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 46/88
44
P l A N D E C l A S E 5 1 ° A 6 ° B á S I C O
INICIO• Recuerde a sus estudiantes que con este mduo aprendern acerca de a orientacin,
ocaiacin de ugares y eementos de espacio geogrco a nive oca, naciona ypanetario.
• Como una forma de acvar os conocimientos previos que debern operar comoconductas de entrada, comente as tareas asignadas en a case anterior, corrigiendoposibes errores.
• Junto con un mapa mura sico de América de Sur, una imagen proyectada, videobreve o cancin de a cordiera de os Andes, comente que varias de as acvidades quedesarroarn se reacionan con a cordiera de os Andes, ya que esta es un referenteespacia y un ímite natura, que expica en parte e pobamiento de territorio naciona;que en ea se ocaian recursos naturaes y que también se reaciona con riesgos ydesastres naturaes, como e vocanismo y os desiamientos de nieve, erra, piedras
y odo. Ejempos: Imagen sateita de América de Sur, en e sio hp://www.geoporta.c/
visuaiador/.
Video Cordiera de os Andes , en e sio hp://www.youtube.com/watch?v=S6pScNVGYuo&feature=fvwre.
Cancin Aturas (In-Iimani).
Cancin Aconcagua (los Jaivas).
• Expique a sus estudiantes que en esta case, as y os estudiantes de 1° Bsico, ocaiarnChie, a cordiera de os Andes y e océano Pacíco; os de 2°, os países imítrofes deChie; os de 3° trabajarn con cimas y paisajes; os de 4° ocaiarn recursos naturaes
de América; os de 5°, riesgos naturaes de Chie; y os de 6° trabajarn con os rasgoshumanos de as regiones de Chie.
• Propicie as oportunidades de trabajo coaboravo para que puedan contribuir con sussaberes a aprendiaje coecvo.
• Antes de iniciar a case, soicite que revisen os temas correspondientes en e textoescoar; verique que dispongan de é, durante e desarroo de as acvidades.
DESARROLLO• A os estudiantes de 1°, éaes as instrucciones de a Ficha 1. Oriénteos, mostrndoes
e territorio de Chie en un mapa mura.
• Oriente a os estudiantes de 2°, mostrndoes Chie y sus países vecinos en un mapamura poíco de América de Sur. Si bien os estudiantes de 1° y 2° trabajan contenidosy chas disntas, es posibe organiar un grupo de trabajo mixto, esmundoos acomparr ideas y conocimientos.
• Indique a sus estudiantes de 3° a 6° Bsico, que trabajarn individuamente, en formaproija, a parr de as instrucciones de as chas de cada curso. Expíquees que as chasde os seis cursos estn diseñadas para e trabajo autnomo, con toda a informacinque necesitan y en os casos necesarios, disponen de fuentes de informacin paraabordar a tarea y que, en todo caso, usted estar disponibe para orientaros y recibirconsutas.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 47/88
4
• En e caso de 3° a 6°, e trabajo es ms autnomo; pero debe revisar, en especia, asrespuestas de a Ficha 2 de 3° y corregir posibes errores.
• los y as estudiantes de 4° Bsico necesitarn e mapa poíco de América, un atas oe texto de estudio.
• E trabajo de os estudiantes de 6° requiere que ean a informacin numérica y e
grco de barras.• Guíe a sus estudiantes para que profundicen os aprendiajes adquiridos en e texto
escoar.
• Con e n de potenciar e trabajo coaboravo y en equipo, soicite a sus estudiantesde os cursos superiores que, cuando terminen, coaboren con os ms pequeños en edesarroo de sus acvidades.
CIERRE• Cierre a case con una síntesis de o trabajado en cada curso.
• Puede cerrar a case con un tema común: a cordiera de os Andes, soicitando
comentarios sobre ea, respecto a os diversos contenidos que abordaron en a case.• Formue preguntas a cuyas respuestas puedan contribuir as y os estudiantes de os
disntos cursos, para reforar e aprendiaje de manera coaborava y fortaecer esendo coecvo de grupo.
TAREA PARA LA CASA Para 1° Bsico: pida que dibujen o peguen recortes de a cordiera de os Andes
De 2° a 6° Bsico: que avancen en e diccionario geogrco iustrado, incuyendo osconceptos reevantes trabajados en a sesin, como: países imítrofes, onas cimcas,sismos, pobacin urbana, pobacin rura.
Para a siguiente case entregue a Ficha 1 a as y os estudiantes de 5° Bsico, dadoque necesitarn esa informacin. Otra aternava es que invite a una persona de aocaidad para que a entrevisten.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 48/88
46
P l A N D E C l A S E 6 1 ° A 6 ° B á S I C O
INICIO• Recuerde a sus estudiantes que en este mduo estudiarn a orientacin, ocaiacin
de ugares y eementos de espacio geogrco a nive oca, naciona y panetario.• Como una forma de incenvar os conocimientos previos que debern operar como
conductas de entrada, comente as tareas asignadas en a case anterior, corrigiendoposibes errores.
• Expique a sus estudiantes que en esta case as acvidades se sitúan a nive regiona yde a ocaidad donde viven; con excepcin de 2° Bsico que trabajar a nive nacionay 3° que o har a nive panetario.
• Propicie as oportunidades de trabajo coaboravo en as que todos os estudiantespuedan contribuir con sus saberes a aprendiaje coecvo.
• Reaice una proyeccin de imgenes o fotograas de a regin donde viven. Incuya,especiamente, imgenes de a ocaidad que sus estudiantes puedan reconocer y desu escuea. Se sugiere destacar e concepto de ugar de pertenencia.
• Antes de iniciar a case, soicite a sus estudiantes que revisen os temas correspondientesen e texto escoar; verique que dispongan de é, durante e desarroo de asacvidades.
DESARROLLO• Trabaje simutneamente con as y os estudiantes de 1° y 2° Bsico. Es posibe que os
estudiantes de 2° requieran ms atencin dado e tema que se aborda en as chas detrabajo. De ser posibe, incorpore agunas acvidades de a siguientes pginas
hp://www.chieparaninos.c/temas/mapuche/index.htm
hp://www.chieparaninos.c/temas/puebosdenorte/index.htm
hp://www.chieparaninos.c/temas/puebosdesur/index.htm
hp://www.chieparaninos.c/temas/rapanui/index.htm
En eas encontrar imgenes, fotograas, cuentos, poesías, animaciones y juegosreacionados con os puebos originarios de norte, mapuches, sur y de Rapanui.
• los estudiantes de 3° Bsico requerirn supervisin y correccin de a Ficha 2, para acasicacin de imgenes.
• las chas de sus estudiantes de 4°, 5° y 6° as pueden reaiar en forma autnoma.Procure que cuenten con a informacin o medios para obtenera, especiamente os
de 5° (deben entrevistar a una persona de a ocaidad) y 6°, que deben contar coninformacin sobre as caracteríscas sicas y de a pobacin de su regin y ocaidad.En este úmo caso es recomendabe que sus estudiantes puedan acceder a a pgina:
hp://www.ine.c/canaes/chie_estadisco/censos_pobacion_vivienda/censo2002/mapa_interacvo/mapa_interacvo.htm .
• Con e n de potenciar e trabajo coaboravo y en equipo, soicite a sus estudiantesde os cursos superiores que, cuando terminen sus trabajos, coaboren con os mspequeños en e desarroo de sus acvidades.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 49/88
4
CIERRE• Cierre a case expicando a sus estudiantes que esta ha sido a úma case terica de
mduo de Geograa I. Sintece os contenidos, en torno a a orientacin y ocaiacinespacia.
• Formue preguntas a cuyas respuestas puedan contribuir as y os estudiantes de osdisntos cursos, para reforar e aprendiaje de manera coaborava y fortaecer esendo coecvo de grupo.
• Expique a sus estudiantes que a prxima case corresponde una saida a terreno,donde podrn apicar os conocimientos adquiridos, observando y anaiando suentorno.
TAREA PARA LA CASA• Confeccionar una tabia para tomar notas en a saida a terreno. Usted puede dares
e siguiente modeo:
• Preparar una coacin y íquido para beber y, dependiendo de as condiciones ocaes,proteccin contra e so o e frío.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 50/88
48
P l A N D E C l A S E 7 1 ° A 6 ° B á S I C OTiempo esmado: na jornada de clases (idealmente en la mañana).
Tema: Salida a terreno.
O.A.: Reconocer y apicar conceptos y categorías reavos a a orientacin y caracteríscasde paisaje, estudiadas en e mduo.
INICIO• Recuerde a sus estudiantes que durante as seis cases anteriores de este mduo,
aprendieron a orientarse, ocaiar ugares y eementos de entorno geogrco.
• Expique que una saida a terreno es una acvidad que permite apicar os conocimientosde Geograa, observando y anaiando su entorno oca y que es idea para cerrar eestudio de mduo de Geograa.
• En os días previos, soicite que traigan una coacin y íquido para beber y, dependiendode as condiciones ocaes, proteccin contra e so o e frío.
• Procure seeccionar un ugar seguro para sus estudiantes y soicite a compañía de otrapersona aduta.
• Antes de sair, expíquees que a acvidad se desarroar en dos partes: en a puertade a escuea y en e ugar seeccionado previamente.
• Enface en a necesidad de reaiar un trabajo coaboravo en e que todos osestudiantes puedan contribuir con sus saberes a aprendiaje coecvo.
DESARROLLOPrevio a la salida
• Dé as instrucciones a sus estudiantes para guiaros, expicando a Ficha 1, en formaora.
• Puede dibujar con a ayuda de sus estudiantes una Rosa de os Vientos en e sueo.
• Una ve terminada a Rosa de os Vientos, todos os estudiantes trabajarn observandoy anaiando diferentes eementos de ugar escogido para a visita. los de 1° y 2°,observarn e ugar y eaborarn un pano. los de 3°, observarn as caracteríscas quees permitan casicar e entorno, en un po de paisaje de os estudiados. los de 4°,idencarn os eementos sicos de su ocaidad y a toponimia. los de 5°, idencarnrecursos, acvidades econmicas y riesgos naturaes. los de 6° describirn os rasgossicos y as acvidades econmicas de a ocaidad.
Drante la salida
• Pida a os estudiantes de os cursos de 3° o 4° Bsico, que antes de iniciar e desarroode a Ficha 2, dibujen nuevamente a Rosa de os Vientos en e sueo, siguiendo asinstrucciones de a Ficha 1.
• luego, soicítees que observen e paisaje y desarroen a guía, a parr de susobservaciones.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 51/88
4
• Con e n de potenciar e trabajo coaboravo y en equipo, soicite a os estudiantesde os cursos superiores que, cuando terminen sus trabajos, coaboren con os mspequeños en e desarroo de sus acvidades.
CIERRE
• Haga un cierre de a case en agún ugar donde todos os estudiantes puedan reunirsedurante a saida.
• Pídaes que comenten o aprendido y cmo ograron apicaro en a saida a terreno.
• Reaice preguntas a cuyas respuestas puedan contribuir os estudiantes de os disntoscursos, para reforar e aprendiaje de manera coaborava entre eos y fortaecer esendo coecvo de grupo curso.
• Cierre a acvidad con agún juego o acvidad de esparcimiento.
TAREA PARA LA CASA• Pida que dibujen y pinten e paisaje de a ocaidad que observaron durante a saida a
terreno. Esta acvidad puede reaiarse también en a asignatura de Arte.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 52/88
50
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 53/88
5 E V A L u A C I O N E S
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 54/88
52
E V A l U A C I ó N M ó D U l O S M U l T I G R A D O H I S T O R I A ,G E O G R A F Í A Y C I E N C I A S S O C I A l E S
PROTOCOLO DE APLICACIóN PRuEBAS 1° Y 2° BÁSICO
los instrumentos de evauacin de os mduos para a asignatura de Historia, Geograa yCiencias Sociaes enen por objevo idencar os aprendiajes ogrados en cada eje temcode a asignatura. Si bien a estructura de os mduos y materiaes que os componen posibiitaevauar, permanentemente, e avance de os estudiantes en os Objevos de Aprendiajerespecvos, se presenta un instrumento de evauacin escrito, formato prueba, para serapicado a naiar cada mduo, permiendo sintear os avances de os estudiantes decada curso, y eventuamente, caicar e trabajo reaiado en os mduos.
las condiciones de apicacin de os instrumentos de evauacin que forman parte de mduo,dependern de as caracteríscas de grupo con que trabaje e docente, quien conoce osintereses y necesidades de los estudiantes; se presenta este protocolo de aplicación para 1°y 2° Bsico, donde os estudiantes no ectores podrían requerir agún apoyo especia para edesarroo de as acvidades evauavas propuestas.
INDICACIONES PARA LA APLICACIóN DE EVALuACIóN EN 1° Y 2° BÁSICO
- E empo esmado de apicacin de os instrumentos es de 45 minutos.
- En e caso de 1° Bsico, os ítemes han sido eaborados de forma ta que no requierenescribir, sino trabajar imgenes, en acvidades de seeccin, competacin, iustracin osimiares. Por tanto, no necesitan reaiar un esfuero adiciona de as y os aumnos, pero síes necesario que el profesor se asegure que comprenden las instrucciones de cada preguntay o que soicita a tarea evauava que corresponda.
- Para abordar as evauaciones con os estudiantes no ectores de 1° Bsico, se sugiereestabecer momentos de trabajo individua, donde a o e profesor eer as instrucciones,os estudiantes señaan o marcan sus respuestas y, según corresponda, as registra e propioestudiante o profesor en a prueba.
- En e caso de 2° Bsico, agunos ítemes consideran que as y os estudiantes redacten susrespuestas. Si e nive de escritura no es muy avanado, esto no debe ser impedimento paraque demuestren sus conocimientos, habiidades y actudes en os ejes temcos de aasignatura. Por o mismo, se recomienda que puedan estabecerse modaidades aternavasde trabajo individua, donde e profesor ee as instrucciones y os estudiantes comentan susrespuestas.
- Es importante promover e trabajo autnomo. Por tanto, se requerirn apoyos diferenciados,
dependiendo de as caracteríscas de os estudiantes y de grupo, veando porque amediacin de docente no inuya en as respuestas.
- Finamente, para a correccin y retroaimentacin de resutado de as evauaciones,considere as tabas de especicaciones, que acompañan a os instrumentos de evauacin,para reforar os eementos menos ogrados y orientar a impementacin curricuar, deacuerdo a as necesidades de su grupo y curso.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 55/88
5
TABl AS DE ESPECI F IC ACIO NES1° BÁSICO
Objevos de aprendizaje Pregntas Respestas y comentarios
Reconocer qe losmapas y planos sonformas de representarlgares.
1 Pano.
2 Mapa.
Leer y dibjar planossimples de s entorno,lizando pntos dereferencia, categorasde posicin relava ysimbologa pictrica.
3 Deante.
4 A a iquierda.
Idencar Chile enplanisferios y mapas delconnente americano.
5
6
Idencar Chile enmapas, inclyendo lacordillera de los Andes,el océano Pacco, lacidad de Sanago.
7 • 2
8
Idencar Chile enmapas, inclyendo sregin, s capital y slocalidad.
9 la respuesta a estas preguntas depender de aregin y ocaidad en que vivan os estudiantes.
10
11
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 56/88
54
2° BÁSICO
Objevos de aprendizaje Pregntas Respestas y comentarios
Reconocer qe losmapas y planos son
formas de representarlgares.
1 A.
2 B.
Leer y dibjar planossimples de s entorno,lizando pntos dereferencia, categorasde posicin relava ysimbologa pictrica.
3 B.
4 C.
ubicar Chile, Sanago,
la propia regin y scapital en el globoterráqeo o en mapas,lizando los pntoscardinales.
5 B.
6 B.
ubicar Chile en elglobo terráqeo o enmapas, y describir labicacin relava depases limtrofes y deotros pases de América
del Sr, lizando lospntos cardinales.
7 B.
8 A.
12 Chie est ubicado a sur de Perú y a oeste de Boiviay Argenna. los estudiantes podrían ubicar Chiecon referencia a otros países y la respuesta no seríaincorrecta; por ejempo, podrían decir que Chie est asur de Coombia o a oeste de Uruguay.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 57/88
5
ubicar en el mapalas zonas habitadaspor algnos peblosoriginarios de Chile,disngiendo zonanorte, centro y sr.
9 A.
10 A.
11 Los estudiantes deben nombrar seis puebloscorrectamente casicados de acuerdo a a siguiente
taba:
Zona Norte ZonaCentro
Zona Sr
Aymaras Picunches Mapuches
Quechuas Pehuenches
Atacameños Huiiches
Collas Chonos
Diaguitas Aonikenk o tehueches
Changos Kawésqar o aacaufes
Rapanui Sek’nam u onas
Ymanas o yaganes
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 58/88
56
3° BÁSICO
Objevos de aprendizaje Pregntas Respestas y comentarios
Disngir hemisferios, crclosdel Ecador, trpicos y polos en
mapas y globos terráqeos.
1 D.
2 C.
Disngir connentes y océanosdel planeta en mapas y globosterráqeos.
3 B.
4 B.
ubicar lgares en n mapa,lizando lneas de referencia ypntos cardinales.
5 D.
6 D
Idencar y bicar en mapas
las principales zonas climácasdel mndo, y dar ejemplos dedisntos paisajes qe pedenencontrarse en estas zonas(paisajes cálidos y áridos).
7 B.
8 A.
Idencar y bicar en mapaslas principales zonas climácasdel mndo, y dar ejemplos dedisntos paisajes qe pedenencontrarse en estas zonas(paisajes templados y fros).
9 D.
10 D.
Idencar y bicar en mapaslas principales zonas climácasdel mndo, y dar ejemplos dedisntos paisajes qe pedenencontrarse en estas zonas ycmo las personas han elaboradodiferentes estrategias parahabitarlos.
11 la respuesta depender de po depaisaje eegido por cada estudiante. Sinembargo, deben referirse, como mínimo,a a vesmenta, habitacin y acvidadeseconmicas.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 59/88
5
4° BÁSICO
Objevos de aprendizaje Pregntas Respestas y comentarios
ubicar lgares enn mapa, lizando
paralelos comoreferencia.
1 D.
2 A.
ubicar lgares enn mapa, lizandomeridianos comoreferencia.
3 A.
4 B.
ubicar lgares en nmapa, lizando red decoordenadas geográcas
como referencia.
5 C.
6 C.
Reconocer losprincipales recrsosnatrales de América,considerando sdistribcin geográca.
7 B.
8 D.
ubicar los principalesrecrsos natrales deAmérica, considerandos distribcingeográca y s soy reconociendo laimportancia de cidarlosen el marco de ndesarrollo sostenible.
9 los recursos forestaes en América son abundantes,en comparacin con otros connentes y seconcentran en e norte de América de Norte; enAmérica Centra y en e norte y este de América de
Sur.Estos recursos enen gran importancia para aseconomías americanas, dado su múpe usoentre os que destacan as industrias de ceuosa,e pape, a construccin y os muebes. E recursobosque ene, adems, gran importancia parala conservación de la biodiversidad y por lageneracin de oxígeno para e paneta.
10 la proteccin de os recursos forestaes enegran importancia ya que, si bien es un recursorenovabe, a sustucin es enta. las medidas deproteccin instaadas corresponden, por ejempo aevitar a taa indiscriminada, e consumo excesivode maderas, e recicaje de pape y as medidaspara prevenir os incendios forestaes.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 60/88
58
5° BÁSICO
Objevos de aprendizaje Pregntas Respestas y comentarios
Reconocer y bicar en mapas recrsosnatrales signicavos del sbselo de
Chile, diferenciar recrsos renovablesy no renovables y explicar laimportancia de cidarlos en el marcode n desarrollo sostenible.
1 D.
2 A.
Reconocer y bicar en mapas recrsosnatrales marmos signicavos deChile, diferenciar recrsos renovablesy no renovables y explicar laimportancia de cidarlos en el marcode n desarrollo sostenible.
3 A.
4 B.
Reconocer y bicar en mapas recrsosnatrales signicavos del selo deChile, diferenciar recrsos renovablesy no renovables y explicar laimportancia de cidarlos en el marcode n desarrollo sostenible.
5 B.
6 C.
Invesgar, describir y bicar los riesgosnatrales qe afectan a Chile comosismos, maremotos, inndaciones,derrmbes y volcanismo, e idencar
formas en qe la comnidad pedeprotegerse.
7 B.
8 A.
Invesgar, describir y bicar losriesgos natrales qe afectan a slocalidad, como sismos, maremotos,inndaciones, derrmbes yvolcanismo, e idencar formas enqe la comnidad pede protegerse(constrcciones anssmicas, medidasde segridad y evacacin en el
hogar, en la escela y en los disntosespacios públicos, entre otros).
9 y 10 Las respuestas a estas preguntasdependern de a regin en que vivae estudiante. Sin embargo, seríaesperabe que todos se rerieran aos sismos, como riesgo propio de suregión y que entre las medidas deprevencin, se mencione a necesidadde reconoceros y evauaros,procurar construcciones de calidad yaejadas de as onas de mayor riesgo
de inundacin, desiamientos ovocanismo y a existencia de panes deevacuación y reacción en situacionesde emergencia.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 61/88
5
6° BÁSICO
Objevos de aprendizaje Pregntas Respestas y comentarios
Idencar elementosconstvos del territorio
nacional, considerando lalocalizacin de Chile enel mndo y s caráctertriconnental.
1 C.
2 B.
Idencar las regiones polcoadministravas del pas.
3 C.
4 A.
Caracterizar geográcamente lasregiones polco-administravasdel pas, destacando los rasgos
sicos (como clima, relieve,hidrograa y vegetacin) qe lesdan nidad.
5 A.
6 A.
Caracterizar geográcamente lasregiones polco-administravasdel pas, destacando los rasgoshmanos (como volmen ydistribcin de la poblacin yacvidades econmicas).
7 A.
8 B.
Caracterizar los aspectos sicosy hmanos de la regin a la qepertenece s localidad.
9 la respuesta a esta pregunta depender de
a regin en que vivan os estudiantes, perosería esperabe que se reeran a reieve, ahidrograa y e cima.
10 la respuesta a esta pregunta depender dea regin en que vivan os estudiantes, perosería esperabe que se reeran a a pobacin yacvidades econmicas predominantes.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 62/88
60
1 Básico
EVAlUACIóN
MóDUlO GEOGRAFÍA I
Mi nombre es:
Mi escela es:
Fecha
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 63/88
6
P R E G U N TA S C O N A lT E R N AT I V A S
Marca con en el con la respesta correcta.
1. ¿Qué uiamos para representar una casa?
Plano Mapa
2. ¿Qué uiamos para representar un país?
Plano Mapa
Observa e pano. luego, responde as preguntas 3 y 4.
Si te sientas en el banco marcado con un , mirando de frente a a piarra:
3. ¿Dnde est a puerta?
Delante de . Detrás de .
4. ¿Dnde se ubica a mesa de profesor?
A t derecha. A t izqierda.
5. Marca cu de estas echas
muestra Chile.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 64/88
62
6. ¿En cu de estos mapas est representado e territorio de Chile? Marca el quecorresponde.
Observa e mapa. luego, responde as preguntas 7 y 8.
7. ¿Cu de as ciudades marcadas
con un • corresponde a Sanago?
• 1
• 2
8. ¿Cu de estos barcos est correctamente
ubicado en e océano Pacíco?
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 65/88
6
P R E G U N TA S D E D E S A R R O l l O9. Pinta t regin y escribe el número
que a idenca.
10. Marca con un punto a capital det regin y escribe su nombre.
11. Marca con un punto a localidad
donde vives y escribe su nombre.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 66/88
64
2 Básico
EVAlUACIóN
MóDUlO GEOGRAFÍA I
Mi nombre es:
Mi escela es:
Fecha
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 67/88
6
P R E G U N TA S C O N A lT E R N AT I V A SEncierra o marca a etra con a aternava correcta.
1. E po de representacin que uia para mostrar espacios pequeños, como un barrio
o una casa es un: A. pano.
B. mapa.
C. gobo terrqueo.
2. ¿Qué po de representacin es ú para mostrar un territorio extenso como un paíso un connente?
A. Un pano.
B. Un mapa.
C. Una fotograa.
Observa a siguiente representacin. luego, responde as preguntas 3 y 4.
3. ¿Qué representa este pano?
A. Un barrio.
B. Una casa.
C. Un dormitorio.
4. ¿Cuntos sillones hay en la representación?
A. 5
B. 6
C. 7
5. ¿Cu de os territorios indicados
en e mapa, representa a Chile?
A. 1
B. 2
C. 3
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 68/88
66
6. ¿Cu de as ciudades marcadas
en el mapa corresponde a Sanago?
A. 1
B. 2
C. 3
Observa e mapa. luego, responde
as preguntas 7 y 8.
7. A este de Chile se ubica:
A. Perú.
B. Boivia y Argenna.
C. E océano Pacíco.
8. Chile est ubicado a sr de:
A. Perú.
B. Uruguay.
C. Argenna.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 69/88
6
9. E territorio marcado con os números
1 y 2 es compardo por:
A. Quechuas y aymaras.
B. Aacaufes y ymanas.
C. Atacameños y diaguitas.
10. Changos y chonos enen en común
haber habitado en a:
A. costa.
B. cordiera.
C. ona centra.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 70/88
68
P R E G U N T A S D E D E S A R R O l l O11. Nombra y escribe, a menos, seis puebos originarios de Chie casicndoos por ona,
en a siguiente taba.
Zona Norte Zona Centro Zona Sr
Observa e mapa. luego, responde a pregunta 12.
12. Expica dnde se ubica Chie, uiando como referencia otros países de América deSur y os puntos cardinaes.
.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 71/88
6
3 Básico
EVAlUACIóN
MóDUlO GEOGRAFÍA I
Mi nombre es:
Mi escela es:
Fecha
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 72/88
70
P R E G U N TA S C O N A lT E R N AT I V A SEncierra o marca a etra con a aternava correcta.
Observa e mapa. luego, responde as preguntas 1 a 6.
1. la lnea marcada con el número 5 corresponde:
A. a a línea de Ecuador.
B. a Trpico de Cncer.
C. a Trpico de Capricornio.
D. a Círcuo Poar Antrco.
2. la Lnea del Ecador est marcada con e número:
A. 1
B. 2
C. 3 D. 4
3. E connente marcado con el número 8 corresponde a:
A. Asia.
B. áfrica.
C. Europa.
D. América.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 73/88
7
4. E océano marcado con el número 14 corresponde a:
A. árco.
B. Índico.
C. Pacíco.
D. Atnco.
5. ¿Cu es e connente que se ubica al sr de la lnea 5?
A. áfrica.
B. América.
C. Oceanía.
D. Antrca.
6. ¿Cu es e connente que, a totaidad de su territorio, se ubica a sr de la lnea 3 yal norte de la lnea 5?
A. Asia.
B. Europa.
C. América.
D. Oceanía.
7. ¿Cu de as siguientes imgenes corresponde a un paisaje árido?
A. B.
C. D.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 74/88
72
8. ¿En cu de as zonas se ubica este paisaje?
A. B. C. D.
9. ¿Cu de as siguientes imgenes corresponde a un paisaje templado?
A. B.
C. D.
10. Observa atentamente a imagen.
¿En cu de as zonas se ubica e paisaje?
A. B. C. D.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 75/88
7
P R E G U N TA D E D E S A R R O l l O11. Eige un po de paisaje y describe agunas estrategias que han desarrollado las
personas para habitaro.
.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 76/88
74
4 Básico
EVAlUACIóN
MóDUlO GEOGRAFÍA I
Mi nombre es:
Mi escela es:
Fecha
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 77/88
7
P R E G U N TA S C O N A lT E R N AT I V A SEncierra o marca a etra con a aternava correcta.
Observa e mapa. luego, responde as preguntas 1 a 6.
1. ¿Cu de os siguientes paraeos atraviesa América, Eropa y Asia?
A. 20 sur.
B. 40 sur. C. 20 norte.
D. 40 norte.
2. ¿Cu de os siguientes paraeos atraviesa América, África y Oceana?
A. 20 sur.
B. 60 sur.
C. 20 norte.
D. 60 norte.
3. ¿Cu es e meridiano que atraviesa Eropa y África?
A. 20 este.
B. 60 este.
C. 20 oeste.
D. 60 oeste.
160 140 120 100 80 60 40 20 0 20 40 60 80 100 120 140 160 180
80
60
40
20
0
20
40
60
Océano Árco
OcéanoPacco
OcéanoAtlánco
Océanoíndico
Asia
África
Oceana
Américadel Sr
Eropa
Océano Antárco
Antárca
Américadel Norte
AméricaCentral
Crclo Polar Antárco
Trpico de Cáncer
Trpico de Capricornio
Crclo Polar Árco
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 78/88
76
4. ¿Cu es e meridiano que atraviesa e océano Atlánco?
A. 20 este.
B. 20 oeste.
C. 160 este.
D. 160 oeste.
5. E punto ubicado en 40 de latd norte y 80 de longitd oeste se ubica en:
A. Asia.
B. e océano Índico.
C. América de Norte.
D. e océano Pacíco.
6. ¿Cu de os siguientes puntos est ubicado en Eropa? A. 60 de atud sur y 40 de ongitud este.
B. 60 de atud sur y 40 de ongitud oeste.
C. 60 de atud norte y 40 de ongitud este.
D. 60 de atud norte y 40 de ongitud oeste.
7. ¿Cues son os países americanos que se destacan por sus recursos marinos?
A. Chie, Perú, México y Brasi.
B. Estados Unidos, Canad, Perú y Chie.
C. Veneuea, México, Canad y Argenna.
D. Estados Unidos, Argenna, Brasi y Paraguay.
8. Estados unidos, Canadá, Brasil y Argenna se destacan por sus recursos:
A. marinos.
B. mineros.
C. forestaes.
D. ganaderos.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 79/88
7
P R E G U N TA S D E D E S A R R O l l O9. Describe os recrsos forestales de América, en reacin con su distribucin, candad
en comparacin con otros connentes e importancia.
.
10. ¿Cu es a importancia de a proteccin de los recrsos forestales y las medidas quese pueden tomar para hacerlo?
.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 80/88
78
5 Básico
EVAlUACIóN
MóDUlO GEOGRAFÍA I
Mi nombre es:
Mi escela es:
Fecha
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 81/88
7
P R E G U N TA S C O N A lT E R N AT I V A SEncierra o marca a etra con a aternava correcta.
1. los recursos naturaes se casican en renovabes y no renovabes. ¿Cu de os
siguientes ejempos es un recurso no renovabe? A. Sueo.
B. Peces.
C. Bosques.
D. Mineraes.
2. En e siguiente esquema de territorio chieno
en América, se marcan cuatros onas, cada una
con un número que a idenca. ¿Dnde se ocaian, mayoritariamente,
los recursos minerales de Chile?
A. zona 1.
B. zona 2.
C. zona 3.
D. zona 4.
3. E fenmeno de Niño (corriente marina cida) inuye en a acvidad pesquera. Eaumento de as temperaturas en as aguas, origina cambios en a candad de pecesen as onas pesqueras.
¿Cu de as siguientes aternavas describe e cambio que ocurre, como consecuenciade la Corriente del Niño, en as onas pesqueras de Chie?
A. Disminuye a candad de peces en e mar de a ona norte.
B. Disminuye a candad de peces en e mar de a ona sur.
C. Disminuye a candad de peces en e mar de a ona centra.
D. Disminuye a candad de peces en e mar de as tres onas pesqueras.
4. los recursos marinos renovabes deben ser expotados, respetando os cicos dereproduccin para evitar exnguiros. Una de as medidas que protege a as especiesmarinas de a exncin es a:
A. taa.
B. veda.
C. pesca.
D. captura.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 82/88
80
5. En e siguiente esquema, e territorio chieno en América se ha dividido en cuatrosonas, idencadas con un número.
¿Dnde se ocaian, mayoritariamente,
los suelos agrícolas de Chile?
A. zona 1 y 2.
B. zona 2 y 3.
C. zona 3 y 4.
D. zona 1 y 3.
6. los bosques son un importante recurso natura. De eos provienen diferentesbienes, que as personas empean para sasfacer necesidades y desarroar diversasacvidades.
la sivicutura se desarroa, principamente, en Chie en as regiones de:
A. norte y sur.
B. centro y sur.
C. sur y extremo austra. D. norte y extremo austra.
7. las sequías son catstrofes naturaes de origen:
A. marino.
B. cimco.
C. geogico.
D. geomorfogico.
8. De as siguientes catstrofes naturaes, ¿cu se puede producir en a mayor parte deterritorio nacional?
A. Sismos.
B. Sequías.
C. Nevadas.
D. Erupciones vocnicas.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 83/88
8
P R E G U N TA S D E D E S A R R O l l O9. En Chie se viven, cada cierto empo, diferentes pos de desastres naturaes como os
tembores o sismos. ¿Cues son os riesgos natrales que pueden afectar a la regióndonde vives y por qué? Escribe, a menos, dos ejempos.
.
10. ¿Cues son as medidas de prevencin y proteccin que se pueden tomar ante los
riesgos a os que est expuesta a regin donde vives?
.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 84/88
82
6 Básico
EVAlUACIóN
MóDUlO GEOGRAFÍA I
Mi nombre es:
Mi escela es:
Fecha
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 85/88
8
P R E G U N TA S C O N A lT E R N AT I V A SEncierra o marca a etra con a aternava correcta.
1. Chie es un país triconnental, porque posee territorios:
A. en isas, erra rme y océano. B. en payas, campos y montañas.
C. en América, a Antrca y Oceanía.
D. en espacios marímos, connentaes y aéreos.
2. ¿Cu es a ona Econmica Excusiva?
A. Una franja de mar de 12 mias en que Chie ene tota soberanía.
B. Una franja de mar de 200 mias donde Chie ene derecho a expotar
os recursos. C. Una ona de espacio aéreo que se proyecta desde as fronterasconnentaes y marímas hacia e espacio.
D. Un espacio formado por as posesiones territoriaes de Chie en osconnentes americano, antrco y ocenico.
3. ¿Cu de estos territorios de Chie es ms extenso?
A. E mar territoria chieno.
B. Chie connenta americano.
C. E territorio chieno antrco. D. E territorio de Chie en Oceanía.
4. Chie se encuentra organiado y dividido territoriamente en quince:
A. regiones.
B. comunas.
C. municipios.
D. provincias.
5. ¿En cu de as siguientes regiones, a cordiera de os Andes presenta mayor atura?
A. Atacama.
B. Biobío.
C. Araucanía.
D. los lagos.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 86/88
84
6. En esta ona soo unos pocos ríos desembocan en e océano Pacíco; su caudaaumenta con os deshieos y uvias de verano.
Esta descripcin corresponde a os ríos:
A. de norte Grande.
B. de a ona Centra.
C. de a ona Sur.
D. de a ona Austra.
7. Según e ugar de residencia de as personas, a pobacin se casica en urbana yrura. ¿Cu de as siguientes armaciones describe a composicin de a pobacinurbana y rura, en as regiones de país?
A. En as regiones hay ms pobacin urbana que rura.
B. En todas as regiones hay ms pobacin rura que urbana.
C. En as regiones hay mitad de pobacin urbana y mitad de pobacin rura. D. Hay regiones con ms pobacin urbana y otras con ms pobacin rura.
8. Según os datos de pobacin por regiones, en Chie se pueden idencar regionesy onas con ms y menos pobacin. Según e siguiente esquema que agrupa asregiones de Chie, ¿cues son as onas donde se concentra, mayoritariamente, apoblación de Chile?
A. zona 1 y 2.
B. zona 2 y 3.
C. zona 3 y 4. D. zona 1 y 4.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 87/88
8
P R E G U N TA S D E D E S A R R O l l O9. Describe brevemente os rasgos sicos de a regin donde vives.
.
10. Describe brevemente os rasgos humanos de a regin donde vives.
.
7/22/2019 GeografiaIGuiadocente
http://slidepdf.com/reader/full/geografiaiguiadocente 88/88