Test broj: 1

BOSNA I HERCEGOVINA FEDERACIJA BOSNE I HERCEGOVINE

TUZLANSKI KANTON

PEDAGOKI ZAVOD TUZLANSKOG KANTONA

Ovdje nalijepite ifru uenika!

junski rok, 2014. godine

GEOGRAFIJA-ZEMLJOPIS

Uputstvo kandidatu:

Test popunjavajte perom ili hemijskom olovkom. Vrijeme izrade testa: 180 minuta. Paljivo prouite uputstvo. Ponite sa izradom testa, kada Vam deurni nastavnik da potrebne upute. Pomone radnje, u rjeavanju zadataka, radite uz tekst zadatka. Ocjenjiva nee uzimati u obzir dodatne listove. Piite itko, perom ili hemijskom olovkom. Ako pogrijeite, napisano prekriite. Pazite da Va rad bude pregledan i itljiv. Nejasni i neitljivi odgovori nee se bodovati. Svaki zadatak briljivo provjerite. Rjeavajte ih promiljeno. Uzdajte se u sebe i svoje sposobnosti. Broj bodova, koje moete osvojiti, je 100. Prema broju osvojenih bodova, ocjene su: Osvojeni bodovi Ocjena

- od 0 39 .................................... 1 - od 40 54 .................................... 2 - od 55 69 .................................... 3 - od 70 84 .................................... 4 - od 85 100 ................................... . 5

elimo Vam puno uspjeha!

I Zaokrui slovo/slova ispred tanog odgovora- upii oznake! 1. Obim Zemlje po ekvatoru je:

a) 40.076,6 km b) 41.176,6 km c) 43.276,6 km d) 44.376,6 km

1 bod 2. Meu nabrojanim pojmovima zaokruite posljedice Zemljine revolucije:

a) smjena godinjih doba b) smjena dana i noi c) toplotni pojasevi d) nejednaka duina dana i noi e) skretanje vjetrova na Zemlji 2 boda

3. Meu nabrojanim pojmovima zaokruite slova sa tanim odgovorima. Stalni vjetrovi su:

a) pasati b) koava c) polarni vjetrovi d) fen e) zapadni vjetrovi f) bura 2 boda

4. Zaokruite slojeve Zemlje od povrine pa do njene unutranjosti sa etiri tana odgovora:

a) Zemljina kora b) Hromosfera c) Litosfera d) Mantija e) Hidrosfera f) Zemljino jezgro g) Termosfera 3 boda

5. Osnovne litosferne ploe su:

a) Evroazijska b) Sibirska c) Okeanska d) Kanadska e) Afrika f) Nazca (Naska)

g) Indijska h) Pacifika i) Sjevernoamerika j) Australijsko-indijska k) Junoamerika l) Antarktika 4 boda

6. U reljefu podmorja izdvajaju se tri karakteristine cjeline. To su:

a) kontinentalni prag ili elf b) lagune c) barhane d) dubokomorski bazeni ili kotline e) dubokomorski jarci ili rovovi f) fjordovi

2 boda 7. U abiotske (abiotike) faktore ubrajamo:

a) vodu f) ivotinje b) biljke g) reljef c) tektonske pokrete h) vjetar d) temperaturu i) sastav i osobine tla e) svjetlost

3 boda

8. Zaokrui slova ispred tanih odgovora: Neobnovljivi izvori energije su: a) ugalj b) nafta c) Suneva energija d) plin

e) hidroenergija f) energija vjetra g) atomska energija

2 boda 9. Planeta Zemlja u toku jednog sata okrene se oko svoje ose za:

a) 5o b) 10o c) 15o d) 20o 1 bod

10. Zaokrui taan odgovor. Skale za mjerenje snage potresa zovu se:

a) Boforova skala i Kelvinova b) Merkalijeva skala (MCS) i Rihterova skala c) Kelvinova skala i Merkalijeva d) Celzijusova i Merkalijeva skala 1 bod

11. Zaokrui ispred navoda T - tano i N - netano: T N Izbijanje vode u vidu vodoskoka zove se fumarola T N Cunami su vjetrovi koji izazivaju podmorski zemljotres T N Rusija (Ruska federacija) je povrinom najvea drava na svijetu T N Kozmopoliti naseljavaju samo odreeni dio zemlje i nema ih nigdje vie T N Oslo je glavni grad Norveke T N Jablanica, Salakovac i Grabovica su hidroelektrane na Vrbasu T N Peina Vjetrenica je u Popovu polju 4 boda II Dopii odgovore ili dopuni reenice! 12. Navedi imena naunih disciplina koje prouavaju pojedine strukturne dijelove prirodne sredine:

a) reljef ___________________________ b) vrijeme i klima ___________________________ c) vode ___________________________ d) tlo ___________________________ e) ivi svijet ___________________________ 4 boda

13. Solsticij je jedan od dva trenutka tokom godine u kojem Sunce dostie svoju najveu ugaonu vrijednost u

odnosu na _______________. Ova dva trenutka obiljeavaju poetak ______________ i ____________. 2 boda

14. Starost razvoja Zemlje se dijeli na etiri osnovne ere koje su razliito trajale: a) ona koja je trajala oko 4.500 mil. god. zove se ___________________ era b) ona koja je trajala oko 340 mil. god. zove se ___________________ era c) ona koja je trajala oko 130-140 mil. god. zove se _________________ era d) ona koja traje oko 70 mil. god. zove se ____________________era

4 boda 15. Povrinski kraki oblici su:

a) _________________________ b) _________________________ c) _________________________ d) _________________________ 4 boda

16. S obzirom na meusobni poloaj litosfernih ploa i procesa koji se meu njima odvijaju razlikuju se tri

tipa granica: ____________________, ____________________ i _____________________. 3 boda 17. Osnovne jedinice kojima se odreuje udaljenost meu nebeskim tijelima su:

a) _________________________ b) _________________________ c) _________________________ 3 boda

18. Navedi barem etiri vee rijeke koje pripadaju slivu Atlantskog okeana sa europskog kontinenta: 1. _________________________ 3. _____________________ 2. _________________________ 4. _____________________ 4 boda

19. U dinamike osobine ili kretanje morske vode ubrajamo: a) _____________________ b) _____________________ c) _____________________ i _____________________ 4 boda 20. Organizacija UN-a nastala je Poveljom prihvaenom 24.oktobra 1945. godine. Njene specijalizirane organizacije su :

ILO - _____________________________________________________ FAO- _____________________________________________________ WHO- _____________________________________________________ UNESCO- _____________________________________________________ 4 boda

21. U meteorologiji se upotrebljava niz instrumenata koji slue za mjerenje meteorolokih elemenata. Dopii emu slue navedeni instrumenti:

barometar ____________________________ termometar ____________________________ anemometar ____________________________ higrometar ____________________________ pluviometar ____________________________ 4 boda

22. U novoj historiji za dravu Bosnu i Hercegovinu od presudnog znaaja su sljedei datumi:

a) 29. 02. i 1. mart 1992. god. _______________________________________________________ b) 6. april 1992. god. _______________________________________________________ c) 21. maj 1992. god. ______________________________________________ 3 boda

23. Klimatski faktori u Bosni i Hercegovini su:

a) __________________________ b) __________________________ c) __________________________ d) __________________________ e) __________________________ 4 boda

24. Indija se dijeli na tri velike predione cjeline, a to su:

a) _________________________ b) _________________________ c) _________________________ 3 boda

25. Grupu G - 8, ini osam najbogatijih zemalja, a to su:

______________________, ________________________, ________________________, ______________________, ________________________, ________________________, ______________________ i _______________________. 4 boda

26. Navedi najznaajnije moreuze i vjetake kanale u pomorskom saobraaju: a) __________________________ b) __________________________ c) __________________________ d) __________________________ 4 boda

27. Dopuni reenicu:

Bosna i Hercegovina je drava __________________ Europe smjetena u zapadnom dijelu __________________ poluostrva, povrine ______________ km2. 3 boda

28. Dopuni reenicu: Pjeane pustinje u sjevernoj Africi zovu se __________________, a kamenite su _________________. Najvea pustinja na svijetu je ___________________ . 3 boda 29. Tri najvanije industrijske regije Sjedinjenih Amerikih Drava su:

a)_________________________________, b _________________________________ i c)_________________________________. 3 boda

30. Glavne industrijske regije Bosne i Hercegovine su: a) na bazi uglja i soli ________________ industrijska regija b) na bazi eljeza i uglja _________________industrijska regija c) na bazi boksita i hidroenergije ________________ industrijska regija d) na bazi kvalificirane radne snage _________________ industrijska regija e) na bazi preraivake industrije __________________ industrijska regija 4 boda III Objasni i opii! 31. Kada i kako je nastala WTO? Objasni ulogu u svjetskoj privredi: _______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. 4 boda 32. Opii koje su osnovne hidrografske odlike prostora Bosne i Hercegovine? Na karti nacrtaj vododjelnicu

izmeu Crnomorskog i Jadranskog sliva, vee rijeke i njihove nazive (hidronime), te ucrtaj poloaj i oblik Bukog i Modrakog jezera?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4 boda