1

Geografski informacioni sistemi

Prof. Dr V. Jovanović Beograd

vjovanovic@singidunum.ac.yu

2

Geografski informacioni sistemi (GIS)

"geografska informacija“

označava fenomen direktno ili indirektno vezan za lokaciju

na Zemljinoj površi.

Geografska informacija

"informacija" je : "Obaveštenje koje je rezultat

sakupljanja, analize, ili sumiranja podataka u smislenom obliku"

Informacija

3

GIS

Sistem - je "skup međusobno povezanih elemenata u funkciji

obavljanja određenog posla"(Microsoft Encarta

Encyclopedia, 2003.)

Informacioni Sistem

Nauka - je "oblast znanja koja se bavi skupom sistematizovanih činjenica ili istina koje ukazuju na opštezakone" (Webster); slojevi znanja...; znanje ili razumevanje nekih specifičnosti...; znanje stečeno studijama...; naročita grana znanja... (Shorter Oxford Dictionary)

Nauka

4

Informacioni sitemi

Klasični predstavnici informacionih sistema su: 1. upravljački (management)informacioni sistemi u funkcijiupravljanja, rukovođenja, predviđanja; 2. proizvodni (zalihe, kadrovi, proizvodnja);3. bankarski (izveštaji, stanje); 4. putnički (putni pravci, rezervacije karata, prodaja); 5. bibliotekarski (knjižni fondovi, čitaoci, dokumentacija, kontrola).

Klasični predstavnici

geografski informacioni sistemi

predstavljaju savremenetehnologije za prikupljanje,obradu, arhiviranje, upravljanje, analizu i prikaz informacija o realnom svetu, odnosno geografskom prostoru.

Specijalizovani informacioni sistemi

5

Definicija GIS-aKompjuterski sistem za

prikupljanje, pakovanje, integrisanje, rukovanje, analizu u prikazivanje podataka vezanih za poziciju na Zemljinoj površini.

A computer system for capturing, storing, checking, integrating, manipulating, analyzing and displaying data related to positions on the Earth's surface. Typically, a Geographical Information System (or Spatial Information System) is used for handling maps of one kind or another. These might be represented as several different layers where each layer holds data about a particular kind of feature. Each feature is linked to a position on the graphical image of a map. Association for Geographic Information (AGI)

6

detaljne geografske informacije 

detaljne geografske informacije 

opšte informacije opšte informacije

Osobine geografskih informacija

7

statične geografske informacije 

statične geografske informacije 

obimne informacije obimne informacije

Osobine geografskih informacija

8

analogne geografske informacije 

analogne geografske informacije 

digitalne geografske informacijedigitalne geografske informacije

Osobine zapisa geografskih informacija

9

Geografske informacije

80% svih informacija ima geografsku (prostornu) odrednicu.

10

Grafičke informacije

11

Alfanumeričke informacije

zemlja Broj stanovnika Površina (km 2)

1. Kina 1.246.871.951 9.596.960

2. Indija 1.000.848.550 3.287.590

3. SAD 272.639.608 9.629.091

4. Indonezija 216.108.345 1.919.440

5. Brazil 171.853.126 8.511.965

6. Rusija 146.393.569 17.075.200

7. Pakistan 138.123.359 803.940

8. Bangladeš 127.117.967 144.000

9. Japan 126.182.077 377.835

10. Nigerija 113.828.587 923.770

11. Meksiko 100.294.036 1.972.550

12. Nemačka 82.087.361 356.910

12

Geografske informacijekroz vreme

Marko Polo1254?-1324 Kristifor Kolumbo

1436-1506

Amerigo Vespući 1451-1512

Galileo Galilei 1564-1642

Karl Karl Baedeker 1801- 1859

13

Analogne geografske informacije

Kodirano pismo –hijeroglifi Maja civilizacije (pronađeno u XIV veku).

Označava proročki kalendar dobrih i loših dana.

Naselje Chichen Itza (VI vek p.n.e) izgrađeno u tipičnom arhitektonskom stilu

Maja

14

Nova era - digitalne geografske informacije

Michael Goodchild idejni tvorac geografske informacione nauke

(http://www.geog.ucsb.edu/~good/)

15

Digitalne geografske informacije

                             

       

16

Digitalne geografske informacije

http://www.digitalearth.gov http://www.gis.com

17

Digitalne geografske informacije

Univerzitetski GIS konzorcijum osnovan 1991.god.u SAD

18

Digitalne geografske informacije

U januaru 1998. godine, potpredsednik SAD, Al Gor, ideju i cilj projekta "Digitalna Zemlja" obrazložio je u svom govoru u Kalifornijskom naučnom centru (California Science Center). Projekat "Digitalna Zemlja" je zamišljen kao radni okvir za integraciju raznovrsnih georeferenciranih podataka, uključujući prirodne, kulturne i istorijske komponente. Slično World Wide Web -u projekat bi organski rastao i u njegovoj realizaciji bi učestvovale vlade, univerziteti, korporacije i pojedinci.  

19

Od 1963. o Razvoj baza podataka u popisnom

birou (US Bureau of Census)o AUTOMAP u CIA

o TIS –transportni informacioni sistem američke mornarice

Od 1963. o Razvoj baza podataka u popisnom

birou (US Bureau of Census)o AUTOMAP u CIA

o TIS –transportni informacioni sistem američke mornarice

Razvoj GIS-a

20

Godine 1969. osnovan je Institut za istraživanje životne

sredine (Environmental System

Research Institute - ESRI); Intergraf; Laser - Scan.

Štampana je i prva knjiga pod nazivom

Design With Nature

Godine 1969. osnovan je Institut za istraživanje životne

sredine (Environmental System

Research Institute - ESRI); Intergraf; Laser - Scan.

Štampana je i prva knjiga pod nazivom

Design With Nature

Razvoj GIS-a

21

22

1970 realizovani prvi GIS projekti:

1. SAD - odeljenje za poljoprivredu na univerzitetu Berkly (US Department of

Agriculture at Berkley); 2. Odeljenju za transport

(Highway Inventory Information Systems) 3. Hebrejskom Univerzitetu u Jerusalimu

- Urban Atlas of Jerusalem 4. GEOMAP projekat na teritoriji Švajcarske, itd

1970 realizovani prvi GIS projekti:

1. SAD - odeljenje za poljoprivredu na univerzitetu Berkly (US Department of

Agriculture at Berkley); 2. Odeljenju za transport

(Highway Inventory Information Systems) 3. Hebrejskom Univerzitetu u Jerusalimu

- Urban Atlas of Jerusalem 4. GEOMAP projekat na teritoriji Švajcarske, itd

Razvoj GIS-a

23

Evropska organizacija za geografske informacije EUROGI (European Umbrella Organization for Geographic information)osnovana je sa ciljem promocije i podrške upotrebi geografskih informacija za raznovrsnepotrebe stanovništva, vlada i trgovine. Generalni sekretarijat EUROGI se nalazi u Apeldoorn-u u Holandiji.

Evropska organizacija za geografske informacije EUROGI (European Umbrella Organization for Geographic information)osnovana je sa ciljem promocije i podrške upotrebi geografskih informacija za raznovrsnepotrebe stanovništva, vlada i trgovine. Generalni sekretarijat EUROGI se nalazi u Apeldoorn-u u Holandiji.

Razvoj GIS-a

24

Godine 2004. DirektivamaEvropskog parlamenta i Saveta Evrope osnovana je asocijacija zainfrastrukturu geografskih informacija u Evropi INSPIRE (Infrastructure for Spatial Information in Europe). Cilj osnivanja navedene asocijacijeje formiranje zajedničkog servisa za prostorne informacije.

Godine 2004. DirektivamaEvropskog parlamenta i Saveta Evrope osnovana je asocijacija zainfrastrukturu geografskih informacija u Evropi INSPIRE (Infrastructure for Spatial Information in Europe). Cilj osnivanja navedene asocijacijeje formiranje zajedničkog servisa za prostorne informacije.

Razvoj GIS-a

25

GEOKODIRANJEGeografski informacioni sistemi zahtevaju

eksplicitne reference. Oni ih mogu dobiti preko

implicitnih referenci automatizovanim procesom imenovanim kao

''geokodiranje'' ili najbliže rečeno dodeljivanje adrese LOKACIJAMA

na Zemlji.

GEOKODIRANJEGeografski informacioni sistemi zahtevaju

eksplicitne reference. Oni ih mogu dobiti preko

implicitnih referenci automatizovanim procesom imenovanim kao

''geokodiranje'' ili najbliže rečeno dodeljivanje adrese LOKACIJAMA

na Zemlji.

Razvoj GIS-a

26

hardver+

softver+

baze podataka+

obrazovani stručnjaci

hardver+

softver+

baze podataka+

obrazovani stručnjaci

Postavka GIS-a

27

PRINCIPI GIS-A

Integracija

28

PRINCIPI GIS-A

uređenost i dostupnost.

29

PRINCIPI GIS-A

TAČNOST

30

PRINCIPI GIS-A

TERMINOLOŠKA I JEZIČKA ODREĐENOST

TAČKA, LINIJA. POLIGON,

BREND, CITYBREAK TURIZAM,

31

PRINCIPI GIS-A

VIZUELIZACIJA

32

PRIRODA+

STANOVNIŠTVO+

PRIVREDA (delatnost -TURIZAM)

PRIRODA+

STANOVNIŠTVO+

PRIVREDA (delatnost -TURIZAM)

Razvoj GIS-a