giao trinh dien chan hoc

174
Giáo Trình Di n ChnHc Page 1 DI N CHNH Nhóm Din Ch n AZ-CA xin chân thành c mt Giáo S Ti nS Bùi Quc Châu, L ng Y Tr nDng Th ng, tác gi Hoàng Chu cùng các Hc Gi , Tác Gi , Bác s, Dcs ,K S, ch nhân các trang nhà www.cimsi.org.vn,www.ungthu.org, http://vi.wikipedia.org ã cho chúng tôi “vay m n” nh ng t t ng vi, cùng nh ng hình nh th t rõ ràng, hoàn thành vi c biên sont p sách này. T tc nhng nghiên c u, kinh nghi m lâm sàng, cùng nhng t t ng y sáng t o và tht tinh t ng c a quý v , ch c chúng tôi s dng cho vi c ging d y trong “nib ”, ch không em ra in, n ”kinh doanh” và phát hành r ng rãi bên ngoài. Mtl nn a, xin thay m tttc các hc viên nhóm Di n Ch n AZ-CA xin chân thành c mt . T.M. Ngô Hng Mai

Upload: ltinh

Post on 25-Dec-2015

60 views

Category:

Documents


6 download

DESCRIPTION

Giao Trinh Dien Chan Hoc

TRANSCRIPT

Page 1: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 1

DI N CH!N H"#

Nhóm Di n Ch!n AZ-CA xin chân thành c#m t$ Giáo S Ti%n S Bùi Qu&c Châu,L !ng Y Tr'n D!ng Th(ng, tác gi#Hoàng Chu cùng các H"c Gi#, Tác Gi#, Bác s ,D )c s , K* S , ch+ nhân các trang nhà www.cimsi.org.vn,www.ungthu.org,http://vi.wikipedia.org "ã cho chúng tôi “vay m )n” nh,ng t t -ng v "$i, cùngnh,ng hình #nh th.t rõ ràng, "/ hoàn thành vi c biên so$n t.p sách này.

T0t c# nh,ng nghiên c1u, kinh nghi m lâm sàng, cùng nh,ng t t -ng "'y sáng t$ovà th.t tinh t 2ng c+a quý v3 , ch4 " )c chúng tôi s5 d6ng cho vi c gi#ng d.y trong“n7i b7”, ch1 không "em ra in, 0n ”kinh doanh” và phát hành r7ng rãi bên ngoài.

M7t l'n n,a, xin thay m8t t0t c# các h"c viên nhóm Di n Ch!n AZ-CA xin chânthành c#m t$.

T.M. Ngô H ng Mai

Page 2: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 2

L9I NG:M !"#$%&"'!(")*$"&+",-."/*/"01/"2+(3"0à m !",-."/*/"01/"2+("45!"&+",-."/*/"6"27&"8!êng !9".:"&2;/"tr<"/2=/'"></2".?."/;6"@!/2".8A/'"#$%&"'!(",ình. Riêng !%!"0B!"/ B&"C!D."E(, cF("chúng ta, hi9/"nhiên chúng ta cG/'"&+",-."/*n y h7&3"0à n*/"y h7&")+"HI,"8("&G/'".2?."4à “"-&"JKALM"NO/"EK$L"trong nh=/'">ài Ca Dao, TP&"E'="0à trong n*/"01/"27&"&Fa dân gian. N*/"Q"27&"NJ-&"JKAL")+3"cu%!"&ùng !ã ! R&"/2à nghiên cSu y h7&"TU/".-&-Giáo S -TiV/"WX"Yùi Qu%&"Z2U$-khám phá và“khai qu?.L".rong m-."T<[ “tình c\")]6"Z2K/2"E!Dm” vào n#m 1980, và ông !ã !^.".ên cho môn VI_`"Y H7c ca, m-.".ên g7!",B!"4à: DI_E"ZbOE-"Icd"ebfgE"hf_d"ibji"YÙI QUkZ"ZbldM"

Trm!"#$("2$n ¼ thV"no3"Npq/'"Z2;/-Bi9/"i2K[L"r63"&àng ngày càng thêm phát tri9/"8-/'"4Bn, càngthêm phát tri9/".!/2". \/'M""Cì thV, nên trong s:"S/'"TP/'".8<"4!D$3"/'ày càng thêm “Th]/"es”, “VôKhm ThuyV.LM""Z2t/2"0ì v?6",à nh=/'"/' \!"@$ c$, mB!"> B&"0ào môn DiD/"Z2;/"2u,"/(63")ãkhông khv!"/'w"/'àng, b#n kho#n, hoang mang, hom/'"@RM""Cì ! \/g !i vào thì “mênh mông-nghìnl%!L",à ! \/'")!"8(".2ì c%ng “trùng ! iDp-v5/") \/'LM""`q")+3"/' \!"@$ c$, !ã n;6"@!/2"8(". t x/'"chán nm/3">$u/'"H$u!3".5A".2êm hi9$"4],3"0à dy"Tàng !ánh mr."/!*,".!/"/$ i môn “DiD/"Z2;/L".2]/"ks"/ày.

Thr$"2!9$"/2=/'"/ !">1/"n2A1/3"nhó kh#n ban !]$")+3"&2z/'".u!3"E2+,"{!D/"Z2;/"|}-CA, !ãm5A",$-!"Tùng hV."n!V/".2S&"25/"2~["&F(",ình, !9">!ên so5/"45!".?["@K&2"N{!D/"Z2;/"|}-CA”này, không nh�,",P&")t&2"n2A(".8 $ng kiV/".2S&3",à ch�" ",A/'"@(A3"0B!"&K&2".8ình b]6"'!m/"T<-chi tiV.")]6")F-phân lo5!"8õ ràng, s�"'!z["&2A"/2=/'"/' \!"@$ c$, mB!"> B&"0ào môn DiD/"Z2;/3"có th9"/�,") R&"&2z."&1/">m/3"2]$".5A".2êm “Ni*,"`!/L"0ào môn DiD/"Z2;/3"/'ày m-.".2êm “TínCh�&L"0=/'"0àng.

Trong t?p sách này chúng tôi chia ra làm 2 ch $ng:

Ch !ng I: “DI_N CHON-"IcU KHIgN LI_U PHÁP BÙI QUkC CHÂU” ! Rc khx i !]u vBi nh=ngbài viVt cFa tác gim Hoàng Chu, nh�m t#ng thêm ni*m tin n$i ng \i s$ c$ vBi môn DiDn Ch;n.Sau !ó là toàn b- H7c ThuyVt cFa môn “DiDn Ch;n” nh : 8 ThuyVt DiDn Ch;n, 8 ThuyVt "i*uKhi9n LiDu Pháp, 28 "� Hình, 8 b- "5 i HuyDt, K� thu?t "oán và Tr< B<nh, v.v…

Ch !ng II: “CHÌ KHÓA V�N N&NG” là ph]n kinh nghiDm lâm sàng cFa L $ng Y Tr]n D%ngTh�ng và các thV hD th]y trò trong hai m $i bmy n#m trình b]y nh=ng cách ch=a tr< “Nh=ng C#nB<nh cFa ThV Ko” nh nh�i máu c$ tim, cao máu, cao mw, !au th]n kinh t7a, ti9u ! \ng, viêmgan siêu vi A, B, C, v.v…

VB i h$n 170 trang “trích góp” này, chúng tôi mong mvi có th9 giúp các b5n mB i, làm quen vB iph $ng pháp DiDn Ch;n, bBt ngw ngàng, và có th9 hi9u ! Rc ph]n nào c#n bmn cFa môn DiDnCh;n, h]u có th9 Sng dPng hai ch= “Tùy” và “BiVn” !Vn vô cùng.

D' nhiên, vBi “th\i gian eo h~p, kiVn thSc ch�a t \ng”, t?p sách này không tránh khv i nh=ng sail]m, s$ sót. Mong thay, các b?c ThiDn Tri ThSc cFa môn Diên Ch;n luôn Khai Minh Ch� Giáo.Th?t mong thay!

Page 3: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 3

M$C L$CCH"#NG I-LÝ THUY;<=>?@A=BCDAPH"#NG PHÁP Y HEB=>FA=<GB trang 6-7BG=HI<=J"9A=<CKLB=<C?ÊN NHIÊN trang 8-9L"NG VÀ CON NG"9? trang 10-12PHMA=HN=OMK trang 13C# SN=PQ=<CKR;<=BST=>?@A=BCDA trang 14-16GIUA=P"VB=<WH=<CKR;<=BXA=YUA trang 17-19C# SN=PQ=<CKR;<=BST=>B=OZP[ trang 20-23BLA=Y"\B=ZCWH=Y]AC=^=BWB=Z_=<CK`<=ZCWH=Y]AC trang 24-26NHaAb=Y?cK=C?@A=Y]AC=PQ=CTR=>dK=C?@K=YWe=Y@AC=<fÊN MI< trang 27MG<=gL=>dK=C?@K=BCDA=OeWA=ACÌN THdR=YhAb=Hi<=<C"9Ab trang 28-29MG<=gj=CKR@<=b?k[=BCDA=OeWA=JÀ CHaT=<f]=Y]AC trang 30HUY@<=<C"9Ab=>ÙNG (THlAb=JÀ NGHIÊNG) trang 31-32BUAb=<ÌM HUY@<=<fÊN MI< trang 33-38NHaAb=Om=CÌNH QUAN TREAb trang 39-66NHaAb=>nAb=Bn=BXA=YUA=>ÙNG TRONG CHaT=Y@AC trang 67-68TÁM BG=CKR@<=BXA=YUA trang 69

BG=Yo=dH=CKR;< trang 70-75BG=<?ÊU VIÊM, TIÊU $GB trang 76-77BG=<?ÊU U B"\K trang 78-80BG=<CXAb trang 81-85BG=b?WAb trang 86-89BG=O?pK=BCqAC=FH=>"#NG trang 90-92BG=<TA=HWK=YMH trang 93-96BG=<fr=OÀM THd[=<CSR trang 97-101

BUAb=[CFA=Pes?=CKR@< trang 102-105BUAb=[CFA=Pes?=<Cte=<WB=>nAb trang 106-107BUAb=[CFA=Pes?=<Cte=<f?@K=BCuAb=BUH=b?WB trang 108CÁC$IcH=[CUA=BC?;K=<rAb=YG=[C`A=B# THc trang 109-111CÁC H@=<CLAb=[CUA=BC?;K=[Cn trang 112-118$m=CÌNH PHUA=BC?;K=vw=BI[=>FR=<CMA=Z?AC trang 119BUAb=BCDA=OeWA=FH=>"#NG CHuAb trang 120-121CÁC K_=<CK`<=<f]=Y]AC trang 122-126CÁCH CHEA=CKR@<=B#BUA trang 127NHaAb=AbKRÊN TiB=BXA=YUA=ZC?=uAb=>nAb=JÀ CHaT=<f] trang 128-129

CH"#NG II-KINH NGHI@H=PFH=gÀNGL9?=Ab: trang 131

$MK trang 132-133MI< trang 134

Page 4: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 4

Mi< trang 135-137M%I trang 138-139MI@AbxP"y?xfXAbxCÀM trang 140TAI trang 141HEAb trang 142-144CoxbWRxJT? trang 145-146TAY trang 147-148NGzBxJk trang 149-150L"NG/MÔNG trang 151CG<=gLAb=P"NG trang 152BnAb trang 153-154CHÂN/$ÙI/NH"VAb=BCFAxYÀN CHÂN trang 155-156BG=[C`A=g?AC=>nB trang 157-160TOÀN THÂN trang 161-163

NG?=<sAb=<feAb=B# THc trang 164-172PHÁC $m=<fLAb trang 173-174

Page 5: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 5

"#NG I

DI !"#$%!"I&U KHI'NLI U PHÁP

BÙI QUkC CHÂU

Page 6: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 6

DI@N CHDN #IpU KHIcN LI@U PHÁP

Tác gi Hoàng Chu

PH !NG PHÁP Y H !"#$%"&'!"()*&"%+,"-)*%"./)

Di !"#$%!-Ði&'"($)*!"() '"+$,-".à ph !ng pháp ch/0"1 !$"23)"450 Vi 6"702"ra "8)"9ào n#m 1980 t:)"TP. H;"#hí Minh do nhà nghiên c<'"="$>4"?@!"6A4"B7"Cùi QuD4"#$@'"-$,6"2)!$E"Ðây là ph !ng phápch%!"FG,!"9à ch/0"1 !$"H'0"?0"9ùng MIJ"9à toàn thân, không dùng thuD4K"không dùng kim, không bL6"m:4$K"chM"?ùng ch5"=N'"4,4"?O!g cO"="P$G0"450"-$ !ng pháp nh cây l#n, cây cào, búa gõ, que dò...tác"A!Q".ên các "i*2"9à vùng t !ng <!Q"6Rên Ð;"Sình v3)"4,4"1A"-$T!"1U"1 !$"6Rên toàn thân.

ThuyN6"+$V!"#$)N'-thuyN6"4! bV!"450"-$ !ng pháp cho rW!Q"2>)"6ình tr:!Q"6@2"X)!$".YK"1 !$".YK"6ìnhcV2K"6Z!$"4,4$"450"4G!"!Q 8)"F&'"F [4"1)*'"$) !"!!i bA"2\6"9à toàn thân. BA"2\6"4]"90)"6Rò nh t^2"g !ng phV!"4$)N'K"Q$)"!$T!"2A6"4,4$"4]"$ "6$D!QK"4]"4$>!".>4"!$/!Q"Qì thuA4"-$:2"9)"4G!"!Q 8)"_"tr:!Q"6$,)"6`!$"9à "A!QE""J$'=N6"+$V!"#$)N'"<!Q"?O!Q"9ào Di !"#$%!-Ði&'"($)*!"a) '"+$,-"Fã tìm ravà xác lT-"$!n 20 Ð;"Sình trên vùng MIJK"R;)"6b"c\6"-$V!"4$)N'"H'0".:)"6Rên da "d'K"1àn tay, bàn chân,loa tai, l ng...cùng v3)"XD". [!Q"F;"$ình t !ng te"!$ vT=K"F;!Q"6$8)"4f!Q"FU!$"9U"F [4"$àng tr#m "i*2"phV!"g:"F\4"1) 6"h4òn g>)".à Sinh Huy 6i"6Rên M\6E

Ph !ng pháp Di !"#$%!"P$j!Q"$ình thành tre4"6)N-"6b"Ðông Y và Châm C<'"JR'!Q"k'D4"2à xu^6"-$,6"tb"P)!$"!Q$) 2"?@!"Q)0!"9à v#n hóa truy&!"P$%'"B7"H'0"Xe"!Q$)ên c<'"!$/!Q"6)!$"$G0"="$>4"?@!"Q)0!"VN, y h>4"4l"6R'=&!K y h>4"$) !"F:)K"6R)N6"$>4"Ðông ph !ng cA!Q"93)"!$/!Q"P)*2"4$<!Q"6Rên m\6"!$/!Q"b !$"!$@!"!Q$) !"20"6m="?G"4$Z!$"6,4"Q)V"F)&'"6RU"6:)"6R 8!Q"40)"20"6m="Cình Tri '"6b"Fd'"!n2"opqrE

"Trông m\6"2à bL6"$ình dong", "M;2 sao ngao vT=sK"sÐa mi t^6"F0"20Gs"EEE!]) lên mD)".)ên h "Qì gi/0"các bA"-$T!"6Rên m\6"93)"4! th*t SD!Q"2f)K"XD!Q". ng, cl"60=K"4l"4$@!K"4l"$>!QEEE4]"2D)"H'0!"$ "!$ thN"!ào v3)"!$0't""#,4"?^'"$) '"1^6"6$ 8!Q"g'^6"$) !"6Rên da m\6"!$ vN6"!,2K"XuGK"!D6"R';)K"6ànnhang...cho biN6"!$/!Q"Qì "ã và "ang xV="R0"6RG!Q"4! th*t""J:)"X0G"!Q 8)"B) 6"702".:)"!])"sn!"Qì bl"n^=sK"P$)"1U"!^4"4O4".:)"?,!".,"6Rd'"9ào ^!"F 8!QK"4]"Y"!Q$`0"R0"X0Gt"7$/!Q"F)&'"6 _!Q"!$ bình th 8!Q"và "!n giV!"^="6RG!Q"4'A4"XD!Q"FD)"93)"Cùi QuD4"#$@'".:)"6R_"6$ành d/"P) !"H'Y"Q),"450 Di !"#$%!-Ði&'"($)*!"a) '"+$,-"9à c50"4$@!".Y"P$G0"$>4E

Chính câu "";!Q"6$0!$"6 !ng <!Q-";!Q"P$Z"6 !ng cd's"6RG!Q"()!$"vU4$"Fã giúp tác giV"6ìm ra thuyN6"Ð;!Q"w!QK"6$'=N6"6$<"$0)"450"-$ !ng pháp. Nh8"6$'=N6"!ày "ã giúp tác giV".Y"Q)V)"F [4"!$/!Q"F)&'"vba khVG"X,6"6Rên. ThuyN6"Ð;!Q"w!Q"4$G"RW!Q"!$/!Q"Qì giD!Q"!$0'"$0="4]"$ình d:!Q"6 !ng te"!$0'"6$ìcó quan h "93)"!$0'E""BZ"?OK"XD!Q"cf)"6 !ng <!Q"93)"XD!Q"a ng nên có liên h "93)"XD!Q"a ng (vàng [4".:)iK"4,!$"2f)"4]"$ình d:!Q"6 !ng te"!$ mông, g8"2ày có hình d:!Q"6 !ng te"!$ cánh tay nêncó liên quan "N!"4,!$"60=E"x"4W2"4]"?:!Q"6 !ng te"1>!Q"F,)"!ên có liên quan "N!"1>!Q"F,)E""Jb"F]"X'="ra tác "A!Q"9ào g8"2ày thì có th*"4$/0"1 !$"_"4,!$"60=K"6,4"FA!Q"9ào sD!Q"2f)"6$ì có th*"6RU"1 !$"_"XD!Q"l ng. Di !"#$%!-Ði&'"($)*!"a) '"+$,-"P$j!Q"4$M".àm giV2"F0'"$0="4$/0"!$/!Q"4$<!Q"1 !$"6$j!Q"th 8!Q"2à thT6"R0"!]"4òn có khV"!n!Q"4$/0"F [4"!$)&'"4$<!Q"1 !$"P$]"6$'A4"$ "6$d!"P)!$K"$ "6)êu hóa,h "6)N6"!) 'K"$ "6)2"2:4$K"$ "X)!$"?O4K"$ "6'd!"$Gàn...KN6"H'V"F:6"F [4"6$ 8ng cao h!n thuD4K"4$@2"4<'K"b^2"$'= 6K"gG0"1]-"6$j!Q"6$ 8!QE

Page 7: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch%n H>c Page 7

Chính thuyN6"!ày "ã giúp tác giV"6ìm ra hàng lo:6"F;"$ình trên c! th*"2A6"4,4$"!$0!$"4$]!Q"9à chínhxác. Ði&'"!ày khác v3)"6,4"Q)V"450"$ "6$D!Q"B)"4$@2"!$ Túc châm, Nh$ châm. Chính vì không có luT6"Ð;!Q"w!Q"!ên h>"P$j!Q"6$*"6ìm ra " [4"$àng lo:6"F;"$ình phV!"4$)N'E

Tb"6$'=N6"+$V!"#$)N'"4$G"60"P$y!Q"FU!$"v) !"#$%!-Ði&'"($)*!"a) '"+$,-".à ph !ng pháp y h>4"?@!"tA4"B) 6"702"$) !"F:)K"P$j!Q"-$V)"="$>4"4l"6R'=&!E"Bà vì vT="P$)"!])"FN!"v) !"#$%!-Ði&u Khi*!"a) '"Pháp, ng 8)"60"4$M"4d!"!$3"$0)"F)*2"4n!"1V!".à Ð;"Sình và Sinh Huy 6E""Ð;"Sình và Sinh Huy 6"4$G"60"rút ra bD!"F)*2"4n!"1V!"450"v) !"#$%!-Ði&'"($)*!"a) '"+$,-"P$,4"93)"4,4"-$ !ng pháp y h>4"Fã cótrên thN"Q)3)"X0'"F@=z

1/ Di !"#$%!-Ði&'"($)*! Li '"+$,-"P$j!Q"?e0"6Rên h "()!$"a:4"450"4$@2"4<'"JR'!Q"k'D4"2à de0"trên h "+$V!"#$)N'"h{|}.|g)G!i"6<4".à mA6"$ "6$D!Q"!$)&'"Ð;"Sình trên M\6"9à Toàn Thân. Các h "thD!Q"!ày không có trong y h>4"$) !"F:)E

2/ Di !"#$%!-Ði&'"($)*!"a) '"+$,-"P$j!Q"-$V)".à ph !ng pháp phV!"g:"6$|G"!Q$`0"6$j!Q"6$ 8!Q"450"phV!"g:"$>4"4l"F)*!E""Ðây là ph !ng pháp phV!"g:"F0"$ "hc'.6)X=X6|2"G}"{|}.|g)G!i"9ì có nhi&'"F;"$ìnhkhác v3)"-$V!"g:"$>4"$) !"!0="6Rên thN"Q)3)"6$ 8!Q"Q>)".à Reflexologie hay Microsystèmes deL'acupuncture vD!".à phV!"g:"F!n h "h!$ Nh`"4$@2K"Jm4"4$@2K"J$5"4$@2"4$M"2A6"F;"$ình duy nh^6iE""T:-"4$Z"="$>4"+$,-"~!|RQ)|"�0!6�"XD"op�opp�"Q>)"v) !"#$%!-Ði&'"($)*!"a) '"+$,-".à PhV!"�:"S>4"Vi 6"702"h{|}.|gG.GQ)|"B)|6!02|X|iE

3/ Di !"#$%!-Ði&'"($)*!"a) '"+$,-"Fã <!Q"?O!Q"6)!$"6$d!"1)N!"?U4$"450"()!$"vU4$"9ào the4"6N"F)&'"6RU"cho nên r^6"1)N!"$]0E""B3)"H'0!"F)*2"!ày thì các vùng phV!"4$)N'"450"4! th*"_"?0"2\6K"?0"Fd'K".G0"60)K"bàn chân, bàn tay, l ng..."&'"P$j!Q"4D"FU!$E""vG"F]"2A6"$'= 6K"2A6"F;"$ình phV!"4$)N'"4]"6$*"4h/0"nhi&'"1 !$"9à ng [4".:)"!$)&'"$'= 6K"!$)&'"F;"$ình chM"4$/0"2A6"1 !$E"Ðây là "i*2"P$,4"1) 6"4n!"1V!"gi/0"v) !"#$%!-Ði&'"($)*!"a) '"+$,-"93)"4,4"-$ !ng pháp y h>4"Fã có tr 34"F@="6Rên thN"Q)3)E

4/ Di !"#$%!-Ði&'"($)*!"a) '"+$,-"P$j!Q"?ùng kim châm, không dùng thuD4K"P$j!Q"1L6"2:4$"P$)"ch/0"1 !$"!$ y h>4"4l"6R'=*!"$0="4$@2"4<'E""vG"F]"6Z!$"0!"6Gàn gd!"!$ tuy 6"FD)K"Z6"6D!"P�2"P$)N!"cho ph !ng pháp có th*"s1)N!"!Q 8)"1 !$"6$ành ng 8)"4$/0"1 !$"4$G"4$Z!$"2ình". Ðây " [4"g|2".àgiV)"-$,-"FA4"F,G"!$^6"2à các ph !ng pháp y h>4"6Rên thN"Q)3)"P$j!Q"4]E

Page 8: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch%n H>c Page 8

B�"cIJ"�B%�7"JS��#"J�"7S�ÊN”

Tác gi Hoàng Chu

Khoa h>4"$) !"F:)"!Qày nay "ã kN6".'T!"4! th*"4G!"!Q 8)".à bA"2,="X)!$"$>4"$Gàn thi !"!$^6"450"9f"6ROE""Ho:6"FA!Q"X)!$"$>4"450"1A"2,="!ày " [4"!$à nghiên c<'"="$>4"?@!"6A4"Cùi QuD4"#$@'"Q)V)"6$Z4$"1W!Q"thuyN6"+$V!"#$)N'"6RG!Q"-$ !ng pháp ch/0"1 !$"450"j!Q"4]"6ên g>)z"sv) !"#$%!-Ði&'"($)*!"a) '"Pháp". Ngh$a là m>)"6ình tr:!Q"6@2".YK"X)!$".YK"1 !$".YK"6ình cV2K"6Z!$"4,4$"450"4G!"!Q 8)"F&'"F [4"1)*'"hi !"6Rên bA"2\6E""($)"6,4"FA!Q"9ào nh/!Q"F)*2"-$V!"g:"$G\4"!$/!Q"9ùng phV!"g:"6Rên m\6"<!Q"93)"ch<!Q"1 !$"!ào "ó c50"4! th*"6$ì bA"2,="X)!$"$>4"$G:6"FA!Q"6$|G"!Q'=ên tL4"6e"F)&'"4$M!$"F*"F)"FN!"giV2"$G\4"P$�)"1 !$E"Ði*2"F [4"6,4"FA!Q"F]"Q>)".à Huy 6"$0="�)!$"S'= 6E"

Huy 6"6Rên m\6"F [4"9Z"!$ cây thuD4"6e"!$)ên. Tl!Q"XD"$!n 500 huy 6"6Rên m\6"F [4"!$à nghiên c<'"tìm ra và h "6$D!Q"$]0"6:G"6$ành mA6"s9 8!"6$'D4"6e"!$)ên" trên m\6E Tác giV"F a ra khái ni 2"s9 8!"thuD4"6Rên m\6s"93)"Y"6 _!Q"s1)N!"b !$"!$@!"6$d="6$'D4s"9à nhL4"!$_"2>)"!Q 8)"RW!Q"P$j!Q"-$V)"F@'"xa, ngay trên m\6"2�)"!Q 8)"4]"$àng tr#m "cây thuD4"H'Ys"2à chúng ta ch a biN6"P$0)"6$,4"9à x�"?O!Q""*"4$/0"1 !$"4$G"4$Z!$"2ình. Tuy nhiên tr 34"F]"P$,)"!) 2"s6$'D4"6RG!Q"4! th*s"4G!"!Q 8)"Fã có tb"R^6"s32"450".U4$"X�"="$>4"4l"6R'=&!"-$ !ng "ông mà các ph !ng pháp Châm C<'K"C^2"S'= 6K"�G0"C]-"cùng v3)"4,4"-$ !ng pháp ch/0"1 !$"?@!"Q)0!"6Rên khL-"4! th*"P$j!Q"-$V)"?ùng thuD4"Fã ch<!Q"2)!$""i&'"!ày. Y h>4"$) !"F:)"hJ@="�i"4f!Q"P$y!Q"FU!$"9à cho rW!Q"4! th*"4G!"!Q 8)".à mA6"!$à máy sV!"xu^6"6$'D4"P$,!Q"X)!$E""�G!Q"="$>4"$) !"F:)"4f!Q"4$ a biN6"1W!Q"4,4$"!ào x�"?O!Q"6$'D4"P$,!Q"X)!$"?G"c! th*"XV!"g'^6"F*"-$O4"9O"4$G"4! th*E""#$G"!ên m�)"P$)"4! th*"2L4"1 !$".à các lo:)"$]0"? [4".:)"F [4"" a vào c! th*E

PhV)"4$n!Q"v) !"#$%!"1W!Q"4,4"6$5"-$,-"6,4"FA!Q"!$ cây l#n, cào, gõ, day ^!K"?,!"4:GK"$! nóng,ch 82".:!$".ên các huy 6"6$|G"2A6"$ "6$D!Q"F;"$ình phV!"4$)N'"9ùng m\6K"?0"Fd'K"1àn tay, bàn chân,loa tai, l ng... là giV)"F,-"6D)" u "*"1)N!"s9 8!"6$'D4 te"!$)ên" trên m\6"6$ành các lo:)"6$'D4"4$/0"1 !$"cho c! th*t

LU4$"X�"="$>4"-$ !ng "ông trong châm c<'"4l"6R'=&!"4]"v) !"#$@2"h6RG!Q"J$*"#$âm Trung QuD4i"g;2"��"$'= 6E""J� Châm v3)"��"$'= 6"Fã " [4"4,4". !ng y dùng kim châm vào các huy 6"^="F*"6RU"1 !$E"Xoa m\6"4$/0"1 !$"4f!Q"R0"F8)"6b"R^6"X32"P$GV!Q"�rrr"!n2"6R_".:)"F@=E""JRG!Q"X,4$"saO4"ÐU0"J)ênKinh" c50"cã T&"h6$8)"9'0"J$'T!"JRU"9à Khang Hy nhà Thanh Trung QuD4i"4]"2O4"J0"Ð;"hgG0"2\6i"Fãd:="!Q 8)"60"4,4$"gG0"1]-K"?0="$'= 6"F*"6R 8!Q"6$>E

Di !"#$%!"ra "8)"hopqri"6:)"B) 6"702"6$ì vi 4"g�"?O!Q"1A"2\6"F*"4$%!"FG,!"hv) !"#$%!i"9à "i&'"6RU"(Ði&'"($)*!"a) '"+$,-i"F [4"4,4"!$à nghiên c<'"="$>4"4$m"Y"!$)&'"$!n. Và m\6"F [4"4G)"!$ mA6"bV!Q"2,="6Z!$E""($)"4$/0"1 !$K"6$d="6$'D4"$0="1 !$"!$@!"4$M"4d!"6,4"FA!Q"vào các sinh huy 6"4]".)ênquan "N!"4,4"1A"-$T!"1U"1 !$"Q)D!Q"!$ ta b^2".ên nD6"2,="6Z!$"F*"Q)V)"4,4"1ài toán. Các nD6"1^2"chính là các "cây thuD4s"2à ta vb0"P$VG"X,6E

V^!"F&"F\6"R0".à: con ng 8)"$)*'"s4@="6$'D4s"6Rên m\6"2ình nh thN"!ào? Vi 4"g�"?O!Q cây thuD4"^="R0"sao? Huy 6"F [4"$)*'"6$|G".Y"6$'=N6"s6e"F)&'"4$M!$s"450"4! th*"4ùng v3)".Y"6$'=&6"F)&'"P$)*!"6$j!Q"6)!"sinh vT6"$>4E""c�)"$'= 6"6 !ng te"!$ mA6"4@="6$'D4"6$ì chM"4]"4n!"4<"9ào tính ch^6"9à tác dO!Q"450"huy 6"4ùng v3)"9) 4"-$D)"$[-"Q)/0"4ác huy 6"93)"!$0'"F*"F)&'"6RU"4$<!Q"1 !$"4O"6$*"23)"6$^="$N6"F [4"

Page 9: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch%n H>c Page 9

giá trU"450"s4@="6$'D4"6Rên m\6sE Thí dOz"$'= 6"op"4]"F\4"6Z!$"F)&'"$òa nhU-"6)2K"$j"$^-K"6$n!Q"khí...t !ng <!Q"6$d!"P)!$"Q)0G"4V2K".)ên h "6)2K"-$l)K"?:"?d=K"R'A6EES'= 6"!ày ch5"6RU"4,4"4$<!Q"1 !$"mL4"4lK"!\!Q"!Qe4"P$]"6$_K"X'=�!K"!Q^6"gM'"P)!$"-$G!QK"4!n "au th [!Q"9UK"X'="!$ [4"6$d!"P)!$K"X'="nh [4"X)!$"?O4EEE

Thí dO"6Rên cho th ="Xe"-$G!Q"-$m"9&"6Z!$"!n!Q"9à tác dO!Q"450"$'= 6"6RG!Q"F)&'"6RUK"!$ ng thT6"2,="móc khi cho rW!Q"2�)"$'= 6"-$V)"6 !ng <!Q"93)"2A6"4@="6$'D4"!$^6"FU!$E""Bì sao vT=t""Bì khi áp dO!Q"vào ch<!Q"1 !$"4O"6$*K"$'= 6"93)"6Z!$"!n!Q"9D!"4]"6RG!Q"2A6"4! th*".'j!".'j!"sFA!Qs"X�"P$,4"93)"6Z!$"n#ng c50"6$'D4"6b"1ên ngoài c! th*"F a vào. Chy!Q"$:!"1:!"4]"2A6".G:)"6$'D4"4$D!Q"1u;!"!Q5"6$ì lo:)"thuD4"F]"4$L4"4$L!"P$j!Q"6$*"F)&'"6RU"!Q^6"gM'"P)!$"-$G!QK"$'=N6",-"6$^-K"2L4"4lK"!\!Q"!Qe4"P$]"6$_K"suy�!K"4!n "au th [!Q"9UK"X'="!$ [4"X)!$"?O4"!$ huy 6"op"Fã nói _"6Rên, trong khi huy 6"op"4$D!Q"bu;!"!Q5"4f!Q"R^6"$) '"H'VE

B:!"4]"6)!"" [4"F)&'"!ày không? Xin "b!Q"9A)"6)!"P$)"2ình ch a th^=E""7Q [4".:)"1:!"$ãy tT-".àm thd="thuD4"F*"4$/0"1 !$"4$G"4$Z!$"2ình và cho nh/!Q"!Q 8)"g'!Q"H'0!$"F)E""#$M"4d!"2A6"$A-"?d'"4ù là, mA6"cây dò huy 6"$0="2A6"4@="1m6"1)"hFã hN6"2e4iK"1:!"X�".àm cho c!n "au th >!Q"9U"6)êu biN!"6RG!Q"P$GV!Q"mA6"-$m6K".àm ng 8)"!Q^6"gM'"P)!$"-$G!Q"$G\4"1';!"!Q5"6M!$".:)"6RG!Q"�r"Q)@="P$)"Fd'"1m6"1)"450"1:!"^!"m:!$"9ào huy 6"opE""#òn nh<4"Rn!QK"X ng l[)" ? Hãy l^="4O4"! 34"F,"?0="9ào huy 6"oqqK"op�K"�rrK"oqr"b:!"X�"6$^="4!n nh<4"Rn!Q"?U'"?d!"R;)"$N6"!$<4E""7N'"1U"F0'"1O!QK"1:!"$ãy xoa dd'"9ào vùng huy 6"o��K"63, 0 r;)"?0="^!"2:!$"9ào các huy 6"^=E""ÐN!"F@="1:!"4]"6$*"6)!"9ào "i&'"9b0"!])"_"6Rên và bàn tay "k�"di 's"450"2ình r;)"F]E

Nhìn vào ";"$ình huy 6"6Rên m\6K"!$)&'"!Q 8)"!%="R0"6$L4"2L4".) '"6^6"4V"4,4"1 !$"4]"6$*"?ùng các huy 6"trên m\6"F*"4$/0"F [4"P$j!Qt Xin th a, m�)"-$ !ng pháp ch/0"1 !$"F&'"4]"Y"!Q$`0"9à giá trU"!$^6""U!$"FD)"93)"X<4"P$�|"450"4G!"!Q 8)E""7ên nh3"RW!Q"4! th*"4G!"!Q 8)".'j!"1)N!"?U4$"!$ thiên nhiên vàt:G"9T6E"vG"F]"4ùng mA6"6$<"1 !$"Q)D!Q"!$0'K"!Q 8)"!ày ch/0"6$|G"-$ !ng pháp Di !"#$%!K"!Q 8)"P)0"l:)"<!Q"93)"#$@2"#<'K"!Q 8)"6$<"10".:)"-$ù h[-"93)"6$'D4"2|!E""#]"F)&'"-$ !ng pháp Di !"#$%!"Fã h "thD!Q"F [4"4,4"$'= 6"6Rên m\6E""c\6".à t^2"Q !ng phV!"chiN'K"!!i nhT="4V2"!$^6"450"4! th*"9à c&ng là"v 8!"6$'D4"6e"!$)ên" mà ta vb0"P$VG"X,6E""S!n n/0"-$ !ng pháp "ã cho ra "8)"$àng lo:6"?O!Q"4O"="khoa nh cây l#n, cây cào, búa gõ, que dò, quV"4d'"Q0)EEEFã làm phong phú h!n các hình th<4"6,4"FA!Q"lên huy 6"hcây thuD4"6e"!$)ên) trên m\6"6RG!Q"9) 4"-$òng và trU"1 !$"4$G"4G!"!Q 8)E

Câu trV".8)"4$G"9^!"F&"!êu trên s�".à Di !"#$%!"93)"$àng tr#m huy 6"h4@="6$'D4i"6Rên m\6"6$j!Q"H'0"4,4"";"$ình phV!"4$)N'"6Rên m\6K"R;)"6b"2\6"-$V!"4$)N'".ên da "d'K"1àn tay, bàn chân, loa tai, l ng...b:!"4]"th*"F)&'"6RU"4]"PN6"H'V"4,4"4$<!Q"1 !$"6$'A4"$ "6$d!"P)!$K"$ "6)êu hóa, h "6)N6"!) 'K"$ "X)!$"?O4K"$ "6)2"m:4$"!$ các ph !ng pháp y h>4"P$,4E""�G!Q"F)&'"4$5"=N'"4$Z!$".à: ng 8)"1 !$"4]"6$*"6$02"Q)0"9àoquá trình "i&'"6RU"!ày mA6"cách h/'"$) 'E

Page 10: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch%n H>c Page 10

L%NG VÀ CON NG%�I

Tác gi Hoàng Chu

L ng ";!Q"!Q$`0"93)"4A6"XD!Q".à bA"-$T!"H'0!"6R>!Q"1T4"!$^6"450"4! th*"4G!"!Q 8)E""#,)". ng nói chungvà cA6"XD!Q"!])"R)êng " [4"4G)".à "D)"6 [!Q"!Q$)ên c<'"450"4,4"!$à y h>4"g a nay.

Trong lU4$"X�"="$>4"6$'T6"!Q/"4A6"XD!Q"$>4"h�X6|G-06$=Xi"g'^6"$) !"6b"!n2"oq�rE""J)N!"X`"�?R|�"J0=.GR"Still (M�i"1)N6"Rõ td2"H'0!"6R>!Q"450"g !ng sD!QK"j!Q"Fã tìm ra ph !ng pháp ch%!"FG,!"9à "i&'"6RU"1W!Q"nL!"1]-K"1^2"$'= 6"9à massage. Ð&"6ài c50"j!Q"6T-"6R'!Q"9ào các dây chW!Q"4A6"XD!QK"4,4"?@="6$d!"P)!$"d 3)"65="XD!QE""7Qày nay _"c�"4]"2A6"6R 8!Q"Fào t:G"4,4"1,4"X`"!L!"9à chM!$"4A6"XD!Q"F*"4$/0"1 !$"(Chiropractic). T:)"�!$"s#A6"XD!Q"$>4s"Fã v [6"R0"!QGài khuôn khl"450"s-$ !ng pháp phOs"9à " [4"Hoàng Gia Anh ch^-"6$'T!"h�X6|G-06$="�|6XRG=0."�(K"sC|..0siE""J$,!Q"or�oppo"6:)"+$,-"Fã m_"$A)"nghU"H'D4"6N"9&"a ng, hA)"!Q$U"6T-"6R'!Q"9ào "cA6"XD!Q"$>4sK"6d2"H'0!"6R>!Q"c50"4A6"XD!Q"93)"4! th*-se"tác "A!Q"g^'"63)"4A6"XD!QK"1 !$"4A6"XD!Q"9à cách ch/0E

V&"="$>4z"4,4"!$à "cA6"XD!Q"$>4s"Fã tT-"6R'!Q"9ào phd!"4^'"6Rm4"4! th*"g !ng và c! cùng mA6"XD"9^!"F&"liên quan t3)"-$d!"4^'"6Rm4"^=E"

V&"4$@2"4<'z"-$d!"a ng (trong Th*"#$@m) có ÐD4"c:4$"P$_)"Fd'"6b"4$D6"g !ng cA6"XD!Q"4O6"4$�"SA)"�2"_"-$Z0"X0'"$'= 6"JR 8!Q"# 8!Q"6$|G"g !ng sD!Q"F)".ên "N!"$'= 6"+$G!Q"+$5"_"Q)/0"4$�".õm x !ngsau gáy r;)"F)"9ào trong óc l:)"F)".ên "M!$"Fd'"6$|G"6R,!"g'D!Q"XD!Q"2f)"$'= 6"7Q@!"�)0G"h$[-"6$ànhNhâm M:4$"9à kinh Túc D !ng Minh-hai bên cA6"XD!Q"4òn có Kinh Túc Thái D !ng Bàng Quang haycòn g>)".à Kinh Bàng Quang). Khi ÐD4"c:4$"-$,6"1 !$"6$ì ch5"=N'"g !ng sD!Q"4<!Q"F8"'D!"9,!E"

Rõ ràng là các nhà "cA6"XD!Q"$>4s"J@="="4$M"Q)3)"$:!"9ào c^'"6Rm4"4! th*"$>4"6$'d!"6m="9à y h>4"-$@!"tích khi nghiên c<'"9&"XD!Q". ng con ng 8)E""#òn các nhà Châm C<'"4f!Q"4$ a v [6"R0"P$�)"$ "()!$"L:4"450"Ðông Y Châm C<'E""Bì vT="P$)"a ng bU"1 !$"$G\4"1U"4$^!"6$ !ng, các nhà y h>4"J@="="9àÐông y "ã tìm giV)"-$,-"F)&'"6RU"không ngoài ph:2"9)"4A6"XD!Q"9à Kinh M:4$E"

Bài này chúng tôi "&"4T-"a ng là con ng 8)"6$|G"6$'=N6"+$V!"#$)N'"2_"RA!Q"450"-$ !ng pháp Di !"Ch%!-Ði&'"($)*!"a) '"+$,-E""B)N6"6L6".à Di !"#$%!"450"!$à nghiên c<'"="$>4"?@!"6A4"Cùi QuD4"#$@'"F*"giV)"2ã nh/!Q"F)&'"="$>4"4$ a "&"4T-"63)E

Theo thuyN6"+$V!"#$)N'"2_"RA!Q"450"v) !"#$%!"6$ì con ng 8)".à mA6"6l!Q"6$*"6RG!Q"F]"6b!Q"1A"-$T!"nh M\6K"Ðd'K"Càn Tay, Bàn Chân, Loa tai, L ng...phV!"4$)N'"4,)"6l!Q"6$*".à Con Ng 8)K"F;!Q"6$8)"tl!Q"6$*"4G!"!Q 8)"^="4f!Q"-$V!"4$iN'"6b!Q"1A"-$T!"450"4! th*-phV!"4$)N'"J@2"�)!$"aYK"C !$"aYK"JìnhCV2K"JZ!$"#,4$"450"4G!"!Q 8)"H'0"!$)&'"F;"$ình và Sinh Huy 6"P$,4"!$0'E""#0"?0G"B) 6"702"4]"4@'z"

"Nh/!Q"4j"6$L6"F,=". ng ongVb0"P$�G"4$)&'"4$;!Q".:)"P$�G"!'j)"4G!s hay

"Gi! l ng chU'"Fòn" ho\4

"Chìa l ng cho ng 8)"60"F^2s"

Page 11: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch%n H>c Page 11

Ng 8)"+$,-"4f!Q"!])z"s�9G)R"1G!"?GXs"h4$M"4,)". ng tD6i"

L ng v3)"4,)"!$ìn tinh tN"6RG!Q"40"?0GK"Xe"-$,6"$>0"6RG!Q"!Qj!"!Q/"9à nét bao quát c50"6$'=N6"+$V!"ChiN'"2_"RA!Q"-$d!"!ào cho ta th^="$ình d:!QK"9�"Fu-K"6@2"X)nh lý, b !$".YK"6ình cV2K"6Z!$"4,4$K"X<4"chU'"Fe!Q"9à vai trò cA6"6RO"450"Xe"XD!Q"4G!"!Q 8)E"

Nhìn tb"Q]4"FA"!ày rõ ràng L ng mang nhi&'"Y"!Q$`0"!$@!"9n!K"s="$>4"9n!"$]0sK"s="$>4"6e"!$)ên" h!ncách nhìn thông th 8!QE""#$M"1W!Q"$0)"F;"$ình: “";"$ình phV!"4hiN'"!QG:)"9)"4! th*"6Rên l ng” và “";"hình phV!"4$)N'"!A)"6:!Q"4! th*"6Rên l ng” trong sD"$!n 20 ";"$ình phV!"4$)N'"6Rên l ng ta có th*"!$T!"biN6"P$,"Fd="F5"!$/!Q"F)&'"9b0"6Rình bày trên.

Ð;"$ình phV!"4$)N'"!QG:)"9)"4! th*"6Rên l ng: có 2 hình ng 8)"4$;ng lên nhau, ng 8)"702"6 [!Q"6R ngcho D !ng, ng 8)"7/"6 [!Q"6R ng cho �2E""#! th*"4G!"!Q 8)".à se"$òa h[-"�2"v !ng nW2"Q>!"6Rênl ng tb"$'= 6"Ð:)"JRùy gi/0"FD6"g !ng sD!Q"XD"h#�i"9à "D6"XD!Q"a ng (D1) "N!"$'= 6"JR 8!Q"# 8!Q"khoV!Q"Q)/0"FD6"XD!Q"4ùng và hTu môn. Trên "ó c^'"6Rm4"6Gàn bA"4! th*"9à c^'"6Rm4"!ày " [4"FU!$"9U"mA6"4,4$"$N6"X<4"4$Z!$"g,4"6b"s.O4"-$5sK"s!Qf"6:!Qs"FN!"4,4"1A"-$T!"!QG:)"9)"4! th*"!$ : "d'K"2ình,chân, tay, mL6K"2f)�#$Z!$"g,4"FN!"2<4"P$)"4! th*"1U"2A6"4$<!Q"1 !$"!ào "ó nh : bàn tay bU"6ê, cácngón tay co quL-"P$j!Q"R'�)"R0"F [4K"60"4]"6$*".^="?d'"4ù là xoa vào vùng A1 và A2 (bàn tay trên l ng),r;)"?ùng "iN'"!QV)"4<'"$! nóng các "i*2"6 !ng <!Q"93)"4,4"!Q]!"60=K"2�)"F)*2"P$GV!Q"2A6"-$m6"6<4"6$ìbàn tay s�"$N6"6ê, các ngón tay co du�)"bình th 8!Q"h6R 8!Q"$[-"!ày theo nguyên lý Ð;!Q"w!QiK"6$ì bàntay trên c! th*"Fã "";!Qs"9à "<!Qs"93)"1àn tay trên ";"$ình phV!"4$)N'"!QG:)"9)"4! th*"6Rên l ng.

Page 12: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch%n H>c Page 12

Tr 8!Q"$[-"F0'"2L6""�"60"4]"6$*"gG0"?d'"9à dùng cây dò day ^!"�)!$"$uy 6"_"9ùng B1 (sau bV"90)i"$G\4"vùng B2 ("i*2"6)N-"Q),-"Q)/0"4l"9à l ng). Hai vùng B1 và B2 là mL6"450"4! th*"F [4"-$V!"4$)N'".ênl ng qua 2 ";"$ình ng 8)"702"9à ng 8)"7/E""v0="^!"9ài phút mL6"X�"$N6"F�E

Tr 8!Q"$[-"1U"6$d!"P)!$"6>0K"60"4]"6$*"?ùng cây l#n, l#n vùng (C) r;)"?ùng "iN'"!QV)"4<'"$! nóng (nN'"vùng này l:!$iK"$G\4"?ùng cO4"! 34"F,"4$ 82".:!$"h!N'"9ùng này nóng), ta s�"4]"F)*2"$m6"!]!Q"$G\4"l:!$"1'D6E""Ði*2"$m6"!]!Q"$G\4".:!$"1'D6"h�)!$"$'= 6i"!ày c&ng là "i*2"F*"4$/0"!!i "ang nhói "au d 3)"(mông).

NN'"1U"=N'"-$l)"$G\4"6)2K"60"4$M"4d!"gG0"?d'"9ào vùng sD"�"h-$l)i"9à sD"�"h6)2i"R;)"?ùng cây l#n, l#n vàiphút _"F]E""�0'"F]".^="F)N'"!QV)"4<'"$! nóng khoV!Q"o"-$m6"!Q 8)"X�"6M!$"6,GK"Fd'"136"!\!QE""Ðó là ta "ãtác "A!Q"9ào vùng phV!"4$)N'"+$l)"và Tim trên l ng. Khi tác "A!Q"4! th*"!$T="4V2"X�"6e"F)&'"4$M!$"cho phl)"9à tim dd!"?d!"6R_".:)"$G:6"FA!Q"1ình th 8!QE"

BD!"6R 8!Q"$[-"6ê tay, "au mL6K"6$d!"P)!$"6>0K"=N'"-$l)"9à tim " [4"? !"R0".àm thí dO"4$G"60"6$^="1ênnào "au nhi&'"6$ì day ^!K"$! nóng (h! cách m\6"?0"P$GV!Q"o42i"1ên "ó nhi&'"$!n, thT2"4$Z"?0="^!K"$!nóng bên không "au "*"4$/0"1ên "au, h! "i*2"1ên trên (không "au) ch/0"F)*2"1ên d 3)"hF0'i"$G\4"$!nóng, day ^!"F)*2"1ên ngoài "*"4$/0"s.O4"-$5sK"s!Qf"6:!Qs"1ên trong. Ðó là ta "ã áp dO!Q".Y"6huyN6"Ð;!Q"w!QK"ÐD)"�<!QK"JR,)-PhV)K"JRG!Q-Ngoài, Tr 34-Sau...trong phép biN!"?U4$"450"v) !"#$%!"9ào c!th*"4G!"!Q 8)"F*"4$/0"1 !$"6RG!Q"-$:2"9)". ng. Tuy nhiên nh/!Q"6R 8!Q"$[-"6Rên ta có th*".àm nhi&'"ld!"6RG!Q"!Qày (sáng-tr a-tD)i"F*"4$G"4$'"P�"F0'"P$j!g lT-".:)"9à làm nhi&'"!Qày tùy theo b !$"!\!Q"hay nhuK".@'"!n2"$0="23)"2L4"-$V)E"

Có ng 8)"$�)"6^6"4V"4,4"1 !$"6RG!Q"4! th*"4G!"!Q 8)"4]"4$/0"6Rên l ng " [4"P$j!Qt""#@'"$�)"6$T6"6$m"9UK"chúng tôi xin trV".8)"!$ sau:L ng phV!"4$)N'"6l!Q"6$*"4G!"!Q 8)"4f!Q"-$V)"F [4"$)*'"6$|G"6$'=N6"+$V!"#$)N'-ngh$a là các ";"$ìnhphV!"4$)N'"6Rên l ng bao gi8"4f!Q"6 !ng <!Q"93)"4,4"F;"$ình phV!"4$)N'"6Rên M\6-Ðd'-Bàn Tay-BànChân-Loa Tai...c50"v) !"#$%!E""c�)"P$)"4! th*"1U"2A6"4$<!Q"1 !$"!ào "ó (th8)"Q)0!"9à không gian)ch<!Q"1 !$"F]"<!Q"93)"F;"$ình phV!"4$)N'"!ào trên c! th*"4G!"!Q 8)"h4]"<!Q"23)"4]"$) !i"6$ì lúc "óch/0"6$|G"F;"$ình <!Q"93)"!]".à tD6"!$^6E""Ði&'"!ày lý giV)"F [4"6R 8!Q"$[-"4ùng bU"6ê li 6"1àn tay, coquL-"4,4"!Q]!"60="_"!Q 8)"!ày ch/0"6$|G"F;"$ình phV!"chiN'"a ng, _"!Q 8)"P$,4"4]"6$*"4$/0"6$|G"F;"hình M\6K"$G\4"_"!Q 8)"6$<"10".:)"4$/0"6$|G"F;"$ình phV!"4$)N'"Càn chân hay Loa tai…BD!"6R 8!Q"$[-"nêu trên nN'"4d!"4òn phV)"PN6"$[-"93)"n!"'D!Q"P$G0"$>4K".'= !"P$Z"4j!Q"$G\4"-$D)"$[-"93)"4,4"F;"$ìnhphV!"4$)N'"khác m3)"2G!Q"4]"PN6"H'V"40GE""Bì con ng 8)".à mA6"X)!$"9T6"_"6$*"FA!QK".'j!".'j!"1)N!"?U4$"nh thiên nhiên và t:G"9T6K"4$G"!ên chM"4]"2A6"$ "-$V!"4$)N'"?'="!$^6"9à cD"FU!$".à không "úng.

Toàn bA"-$ !ng pháp "i&'"6RU"1 !$"6$|G"$ "-$V!"4$)N'"6Rên L ng "&' không có se"40!"6$) -"450"6$'D4"men và cf!Q"P$j!Q"-$V)"?ùng "N!"P)2"4$@2E""a ng phV!"4$)N'"6Gàn bA"4! th*"4G!"!Q 8)K"4$m!Q"60"4]"th*"g�"?O!Q"4,4"?O!Q"4O"="P$G0"!$ cây l#n, cây cào, búa gõ (th^6"6)!$"4$@2iK"4@= dò huy 6"h.à y cO"ch/0"1 !$"450"-$ ong pháp Di !"#$%!i"4ùng "iN'"!QV)"4<'K"?d'"4ù là, cao Salonpas, cO4"! 34"F,�F*"xoa, chà, dán, h! nóng, ch 82".:!$�6Rên l ng vb0"6) !".[)"9à làm h ng ph^!"4,4"1A"-$T!"450"4! th*"giúp ta phòng và trU"!$/!Q"1 !$"6$j!Q"6$ 8!Q"2A6"4,4$"$) '"H'VE""#$Z!$"9ì vT="60"4d!"-hV)"1VG"9 "L%NG vì "L ng là Con Ng 8)sE

Page 13: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch%n H>c Page 13

PH¡N M¢ ¡U

GSTS Bùi Qu!c Châu

Nghiên c<'"9&"1A"2\6"P$j!Q"-$V)".à mA6"9^!"F&"23)"FD)"93)"4,4"! 34"4]"6R'=&!"6$D!Q"="$>4".@'"F8)K"9ìm\6".à bA"-$T!"H'0!"6R>!Q"FD)"93)"4G!"!Q 8)E""c>)"6ình cV2K"6@2".YK"X)!$ lý, bU!$".Y"F&'"$) !"R0"_"1A"m\6E""c\6"4òn dính li&!"93)"Fd'".à c! quan "i&'"P$)*!"6Gàn thân, nó c&ng là n!i có nhi&'"?@="6$d!"P)!$K"m:4$"2,'K"P)!$".:4"4$:="H'0E""vG"F]K"2\6".à n!i r^6"!$T="4V2"XG"93)"4,4"-$d!"P$,4"6RG!Q"4! th*E"

Theo'ông Y, m\6"4òn là n!i ch<0"!$)&'"P$Z"v !ng và là n!i hA)"6O"$0="g'^6"-$,6"450"4,4"P$Z"v !ng.Trong h "6$D!Q"#$@2"#<'"4f"9 !"4òn mA6"XD"$'= 6"6Rên m\6"9à c&ng "ã " [4"?ùng "*"4$/0"2A6"XD"1U!$"ch<!QE"

Trong các tài li '"9&"X0'"!ày c50"JR'!Q"k'D4"6$^="4]"g'^6"$) !"v) !"#$%!"v3)"��"S'= 6"6Rên m\6"F [4"ghi là "*"6RU"1U!$"450"6:!Q"-$5"9à t<"4$)E""J'="!$)ên, trên the4"6N"P$j!Q"6$^="0)"?ùng thud!"6'Y"��"$'= 6"này "*"6RU"1U!$"6Gàn thân.

Ng [4".:)K"+$ !ng Pháp Di !"#$%!-'i&'"($)*!"a) '"+$,-K"$Gàn toàn de0"6Rên c! s_"P$,4K"P$j!Q"-$V)"theo h "6$D!Q"P)!$".:4"!$ các huy 6"_"2\6"Fã có c50"6$*"4$@2K"2à theo h "6$D!Q"2j"$ình phV!"4$)N'"g>)".à các ';"Sình.

ThT6"9T=K"6Rên c! s_"6$b0"PN"P)N!"6$<4"450"!&!"�"S>4"4l"6R'=&!"9à hi !"F:)K"F\4"1) 6".à Châm C<'K"chúng tôi "ã kN6"$[-"93)"!$/!Q"-$,6 hi !"6b"6$e4"6N".@2"Xàng, và tìm ra " [4"Xe".)ên quan ch\6"4$�"Q)/0"các bA"-$T!"6Rên m\6"93)"4,4"-$d!"6RG!Q"4! th*E""Jb"F]K"4$m!Q"6j)"Fã h "6$D!Q"$]0"4,4".G:)"?^'"$) '"!ày,và xây de!Q"6$ành mA6"1A"2j!"4$%!"FG,!"23)K"?e0"6Rên các ';"Sình. Và cf!Q"6b"F]K"chúng tôi tìm" [4"!$/!Q"H'=".'T6"4$)"-$D)"Q)/0"1A"2\6"9à c! th*"!$ : LuT6"+$V!"#$)N'K""a'T6"+$V!"+$O4K"a'T6"£;!Q"w!QK"a'T6"£D)"�<!QK"a'T6"C^6"J$D!Q"£)*2K"9E9�

Qua "ó, chúng tôi "&"R0"2A6"XD"4,4$"4$/0"1U!$K"4$M"6RG!Q"-$:2"9)"1A"2\6"!$ Châm C<'K"#$Z4$K"a*,Day B^2K"Cj)"vd'K"v,!"#0GK"v0="�!"1W!Q"4,4"?O!Q"4O"?ò huy 6"!$ : cây l#n, cây cào, cây dò …

V3)"$ "6$D!Q"$]0"$!n 500 Huy 6"_"2\6K"PN6"$[-"93)"!$/!Q"+$,4"£;"£)&'"JRU"4]"S) '"k'VK"#$m!Q"6j)"FãtrU"F [4"2A6"XD"4,4"1U!$"9à ch<!Q"6Rên toàn thân.

Càng the4"6T-K"4àng nghiên c<'"9à qua kinh nghi 2".@2"Xàng, chúng tôi càng tin t _!QK"93)"$ "6$D!Q"hóa này, kN6"$[-"4ùng các Phác ';"£)&'"JRU"4]"S) '"k'VK"4$m!Q"60"4]"6$*"+$òng BU!$"9à TrU"CU!$"2A6"cách h/'"$) '"9à nhanh chóng nh^6E"

NN'"!$ b:!"4]"F<4"6)!"2ãnh li 6 vào khV"!n!Q"�Te"£)&'"#$M!$"450"#! Th*¤"9à nN'"!$ b:! có dU-"“th�¤"H'0"-$ !ng pháp “Báo BU!$"£A4"£,G¤"450"v) !"#$%!K"4$m!Q"6j)"6)!"RW!QK"1:!"4f!Q"!$ chúng tôichM"4]"6$*"6$D6".ên “quV"6$T6".à K¥"v�¦�¤E

Hãy “Th�¤"!Q$)ên c<'K"6$e4"6T-K"R;)"$ãy phê phán, r;)"$ãy “Tin”. Vì "ó chính là ph !ng pháp h>4"6T-""d="!Q$)êm túc và thT6".à Khoa H>4E

Page 14: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch%n H>c Page 14

C( S¢ LÝ THUY§T C¨A DI¦N CH©N

GSTS Bùi Qu!c Châu

0%-"%1-2+Di n ch%n (ch%n "oán vùng m\t) là ph !ng pháp ch%n "oán dea vào se khVo sát bWng nhi&u hìnhth<c khác nhau nh : nhìn bWng mLt, khám bWng tay, ho\c bWng các dOng cO hay máy móc, nhWmphát hi n nh/ng bi*u hi n v& b nh lý xu^t hi n mAt cách có h thDng trên khuôn m\t c5a bUnhnhân. Nh/ng thuyNt c5a di n ch%n " [c trình bdy d 3i "ây, hdu hNt, " [c xây deng tb nh/ng kinhnghi m lâm sàng thec ti�n "ã " [c ki*m nghi m r^t nhi&u ldn, và " [c phân lo:i theo 8 bA nh sau:

1. THUY3T PH4N CHI3UV& trO, xã hAi và con ng 8i là mAt th* thDng nh^t (v:n vTt ";ng nh^t th*). Do "ó, con ng 8i là sephVn chiNu c5a v& trO (nhân thân ti*u thiên "Ua). Trong con ng 8i, m�i bA phTn "\c thù (ví dO nh m\t, bàn chân, bàn tay, loa tai, m&i, mLt, v.v…) "&u phVn chiNu cái tlng th* c5a nó (t<c là c! th*).M\t là mAt bA phTn tiêu bi*u, ":i di n cho toàn c! th*. Do "ó, m>i tr:ng thái thuAc v& tâm lý, sinhlý, bUnh lý c5a con ng 8i, "&u " [c bi*u hi n trên bA m\t. Hay nói mAt cách khác h!n: b" m#tchính là t$m g !ng ph n chi%u, ghi nh&n m"t cách có h' th!ng, có ch(n l(c, nh)ng gì thu"c v*ph+m vi con ng ,i, - tr+ng thái t"nh và #"ng c.a nó. ThuyNt này " [c áp dOng vào khoa di n ch%nnh sau:

M�i huy t trên m\t là "i*m phVn chiNu c5a mAt hay nhi&u huy t trong c! th* t !ng <!Q"93i nó.

2. THUY3&"5)67"-)*%ThuyN6"1)*'"$) !"F [4"1)*'"$) !"H'0"�"Q]4"FAz

Không gian: nh/!Q"Qì bên trong s�"$) !"R0"bên ngoài, nh/!Q"Qì bên d 3)"X�"$) !".ên trên. Th8)"Q)0!z

-nh/!Q"Qì sL-"g%="R0"X�"F [4"1,G"6R 34E-nh/!Q"Qì "ã x%="R0"F&'". u l:)"?^'"9N6E-nh/!Q"Qì "ang x%="R0"F&'". u l:)"1)*'"$) !E

Bi*'"S) !"CU!$"aYz"!h/!Q"1)*'"$) !"!ày (xu^6"$) !"? 3)"!$)&'"?:!Q"P$,4"!hau) " [4"6$*"hi !"6Rên m\6"2A6"4,4$"4]"$ "6$D!Q"9à có ch>!".>4K"F [4"Q>)".à bi*'"$) !"1U!$".Y"h$0="thông tin bU!$".YiE""#$m!Q"4]"6Z!$"4$^6"�"4$)&'"6$'T!"!Q$U4$"9à "\4"1) 6"!!i có bi*'"$) !"bU!$".Y"4f!Q".à n!i "i&'"6RU"1U!$E""BZ"?Oz"6àn nhang n!i m\6".à bi*'"$) !"450"1U!$".Y"9àc&ng là n!i ch/0"1U!$E

Ngoài ra m�)"?:!Q"1)*'"$) !"1U!$".Y"4$G"2�)"Y"!Q$`0"P$,4"!$0'E

Page 15: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch%n H>c Page 15

3. THUY3&"8-4%"-)*%Theo luTt bi*u hi n, d^u hi u bUnh xu^t hi n theo tª l thuTn v3i bUnh tr:ng hay se suy kém s<ckh�e c5a c! th*. Tuy nhiên, có se phVn nghUch trong mAt sD tr 8ng h[p nh sau:

Có quá nhi&'"?^'"9N6"$0="F)*2"1,G"1U!$"XG"93)"1U!$"6RG!Q"4! th*K"$0="4]"H',"Z6K"$G\4"P$j!Q"4]"?^'"9N6"nào báo bU!$K"XG"93)"1U!$"6T6"F0!Q"g%="R0"6RG!Q"4! th*E""S) !"6 [!Q"!ày, " [4"9Z"nh m:!Q". 3)"6$j!Q"6)!"tb"4! th*".ên m\6"1U"RD)".G:!"$0="6L4"!Q$�!E""#,4"6R 8!Q"$[-"!ày th 8!Q"Z6"4]"Q),"6RU"9&"2\6"4$%!"FG,!"hay trU".) 'E"

4. THUY3&"!9!"5'Khi mA6"4! quan hay mA6"1A"-$T!"!ào trong c! th*K"4]"Xe"1^6"l!"6)&2"6àng, hay "ang th8)"P�"di�!"6)N!K"6$ì DA t:)"9ùng "ó s� xu^6"$) !"!$/!Q"?^'"$) '"1,G"1U!$"6 !ng <!QE""k'=".'T6"!ày chi phD)"trên toàn c! th*"$!n là bA"2\6E""BZ"?Oz"?0"_"9ùng gan có tàn nhang, nD6"R';)"hF|!"$0="F�i"$G\4"6)0"2,'"có ngh$a là gan có bU!$E""J$'=N6"!ày khi <!Q"?O!Q"93)"-$ !ng pháp Di !"#$%!"4òn " [4 <!Q"?O!Q"!$ sau:

M�)"$'= 6"!QGài tác dO!Q"_"g0"h63)"4,4"4! quan), nó còn có tác dO!Q"4O4"1A"h6:)"4$�i"9à lân cT!"!/0E""BZ"dOz"$'= 6"oqqK"!QGài tác dO!Q".àm giV2"F0'"4l"Q,="9à h:"$'=N6",-K"4òn làm sáng mL6"h9ì _"Qd!"2L6iE""Huy 6"oqrK"!QGài tác dO!Q".àm giV2"F0'"!Q]!"60="4,)K"4òn có tác dO!Q".àm giV2"F0'"9ùng thái d !ng(vì _"9ùng thái d !ng).

5. THUY3&".:%1"5'Có se"6 !ng <!Q"9&"9U"6RZK"XD". [!QK"XL4"FAK"$ình thái và th8)"P�"g'^6"$) !K"Q)/0"4,4".G:)"?^'"1,G"1U!$"trên m\6"9à bên d 3)"4! th*E""J'="!$)ên, "ôi khi cf!Q"4]"!QG:)". z"4,4"?^'"$) !"1,G"1U!$"4$M"g'^6"$) !"mA6"6RG!Q"$0)"!!i (ho\4"6Rên m\6"$G\4"1ên d 3)"4! th*iK"$G\4"g'^6"$) !"P$j!Q"F;!Q"6$8)"93)"!$0'"9à cókhi không cùng lúc v3)"1U!$K"6$T2"4$Z"g'^6"$) !"R^6"g0"6$8)"P�"1U!$"6T6"g%="R0E

6. THUY3&"5)3%"#/%1Các d^'"$) '"1,G"1U!$"6Rên m\6"P$j!Q"-$V)"1^6"1)N!K"2à trái l:)K"6$ 8!Q"$0="6$0="Fl)"6Z!$"4$^6K"2d'"XL4"và hình thái tùy theo th8)"Q)0!K"2<4"FA"h!\!QK"!$uiK"6ình tr:!Q"9à di�!"6)N!"1U!$"6T6"450"6b!Q"4,"!$@!E""BZ"dOz"1U!$"6R:!Q"F0!Q"?)�!"6)N!"6$ì tàn nhang hay vN6"!,2"!!i vùng da t !ng <!Q"93)"4! quan hay bA"-$T!"bU"1U!$"4]"2d'"XL4"FT2"$!n ho\4"1]!Q"$!n. Ng [4".:)K"P$)"1U!$"!!i c! quan "ó thuyên giV2K"$0="136"F)K"thì vùng da "ó có md'"!$:6"$!n. Tuy nhiên, v !"4]"2A6"9ài tr 8!Q"$[-"!QG:)". "!$ : nD6"R';)"_"4:nhnhân trung báo bU!$"_"!Gãn sào, m\4"?ù ch/0"$N6"1U!$"6:)"!Gãn sào thì nD6"R';)"9 !"P$j!Q"1)N!"2^6E

7. THUY3&".:%1";%1Nh/!Q"Qì giD!Q"!$0'"$0="6 !ng te"!$0'"6$ì có liên h "2T6"6$)N6K"6ìm v&K"PN6"4$\6"9à tác "A!Q". !"!$0'E"

Thuy<=".>?@"-ình T !ng T Nh !"#"ì có hình d$!"#% !ng t&#!' nhau, thì có liên h(#)*%#%'+,%#-à tác ".!"#/0!#!'123##45#678#9:!'#m#i có hình dáng t !ng t&#!' mông, do "ó liên h(#%;+#)<!"3##=>?9#@A!"#)B+#9C#'ình dáng t !ng t&#nh sA!"#/ ng, do "ó có liên h(#%;+#@A!"#/ ng.

Page 16: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di(n ChDn HEc Page 16

Thuy!"#$%&'#()&*#T !ng LiênNh !"#"ì có tính chF%#% !ng t&#!'12#%'ì có liên h(#)*%#%'+,%G#%'2#'H%#-à tác ".!"#/0!#!'12#I21#'ình thJ9#t$ng c K!"#L@+!'M#'1N#'>:#"+O+#/0!#!'12#LP'Q9M3

8. THUY+(#,-./#(0/.Thông th K!"#%'ì các dF2#'+(2#9'D!#R>:!#'+(!#S1#T#9ùng bên v;+#9! quan hay b.#U'*!#VW#VW!'3##45#678#"K#mày bên m?%#9X1#VW!'#!'Y!#9C#6F2#'+(2#V:>#VW!'G#%'ì cánh tay bên m?%#9X1#VW!'#!'Y!#VW#R12#L-ì gK#)àyliên h(#%;+#9:!'#%1NM3##Z' ng có m.%#@A#9:9#6F2#'+(2#9'D!#R>:!#L6F2#'+(2#V:>#VW!'M#T#-ùng mQ%G#%1NG#chân, bu[!"#%SJ!"G#-à mông cX1#R[#'ình trên m?%#%'\!'#%'>O!"#9C#%5!'#"+1>#%'>1#RA+#-;+#).%#@A#VW!'#nhân. Hi(!#% ]!"#!ày, cB!"#%'FN#^DN#S1#RA+#-;+#9:9#'2N(%#T#9:9#-ùng và b.#U'*!#!C+#%Sên. Tr K!"#']U#này, th K!"#9C#@&#"+1#%_!"#)J9#R.#!'*N#9O)#!!i huy(%#'>?9#%ình tr$!"#VW!'#RA+#-;i các b.#U'*!#!C+#%Sên.Ví d78#9'Y!#)ày bên phO+#9C#%àn nhang, thì cánh tay bên trái có bW!'3##`A+#-;+#!' !"#%ình tr$!"#"+1>#%'>1#này, bW!'#%S$!"#%' K!"#!?!"#'!n bình th K!"3

Trên "ây là 8 thuy,%#9_!#VO!#9X1#U' !ng pháp Di(!#a'D!3##`b#R$%#R ]9#P,%#I2O#%At trên lâm sàng, ngoàivi(9#!Q)#- !"#c#%'2N,%#9_!#VO!#%Sên, ng K+#:U#67!"#9òn phO+#V+,%#/+!'#R.!"#-*!#67!"#).%#9:9'#@:!"#%$>#tùy theo td!"#91#VW!'3

Page 17: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di(n ChDn HEc Page 17

GIeN YfU 8 THUYfT C N BeN

1. THUY+N PH1N CHI+UMg+#'2N(%#%Sên m?%#/à "ib)#U'O!#9'+,2#9X1#).%#'1N#!'+h2#'2N(%#%S>!"#9! thb#% !ng J!"#-;+#!C3#Ví d7#!' huy(%#c#-d1#/à "ib)#U'O!#9'+,2#9X1#%+)#9B!"#/à "ib)#U'O!#9'+,2#9X1#%2N,!#"+:U#%S$!"3#

Thuy !"#ày $#%"&'#%"()"*+,#"(-.#"/0#+"123"45"6+.!"+78#"#+9#%":7#+ Huy8!"!;ên vùng m<!="":7#+"+2>8!"( au, th?#@"#%$3@"*$#%@"ABA@"C=CDE"6+.!"+78#"#!i vùng c! quan hay bF"6+G#"#ào, thì c! quan hay bF"phG#"(H"(3#%"/0"/0#+=

2. THUY+T BI2U HI3NBibu hi(n bWnh lý (hay thông tin bWnh lý) có tính chFt 2 chihu thu*n và nghWch, ngh%a là n!i có bibuhi(n bWnh lý, thì n!i "ó c#ng là n!i ch a trW bWnh. Ngoài ra mgi d$ng bibu hi(n bWnh lý cho mgi ýngh%a khác nhau.

Thuy t này $ng d'ng ) ch,n oán b0nh qua s5 phát hi8n nh9ng dIu hi8u (nám, tàn nhang, m'n,v.v…) xuIt hi8n trên vùng da m<t. S5 xuIt hi8n cJa nh9ng dIu hi8u, cho ng"Ki áp d'ng bi t m$c F b0nh n<ng hay nhL, nhiBu hay ít, thuFc vB c! quan hay bF phGn ó.

Ví d78#%Sên da m?%#-ùng gan xuF%#'+(!#%àn nhang, ngh%a là báo hi(2#"1!#9C#VW!'3##Z' ng n,2#%Sên da m?%#vùng gan l$+#^2F%#'+(!#%'êm m7!#VE9G#%'ì bW!'#"1!#9C#)7!#VE9#-à tàn nhang, si#!?!"#'!n là bW!'#"1!#9'\#có tàn nhang (mg+#6$!"#V+b2#'+(!#VW!'#/j#9'>#)g+#j#!"'k1#P':9#!'12M3##l !ng t&G#!' thay vì, mE9#%ànnhang thì vùng gan "ó mE9#)7!#VE93#Z,2#Rm)#@>#%'K+#"+1!#9' 1#%SW#)7!#VE9 v;+#%àn nhang, thì m7!#VE9#trW#)12#'!n, nên bW!'#"1!#9C#)7!#VE9#!'n#'!n.

3. THUY+(#4015#0-35Thuy,t này Jng d7ng "b chDn "oán bWnh qua s& phát hi(n nh ng dFu hi(u (nám, tàn nhang, m7n,v.v) xuFt hi(n trên vùng da m?t theo to l( thu*n v;i c$n bWnh. Tuy nhiên, "ôi khi khó Jng d7ng, vìt$i vùng bW bWnh, có quá nhihu dFu hi(u, ho?c giO l$i không có dFu hi(u nào. Thuy,t này t !ng t&nh thuy,t thJ hai (thuy,t bi,n hi(n), "hu thông qua nh ng dFu hi(u "b chDn "oán.

4. THUY+(#676#89Thuy,t này Jng d7ng "b chDn "oán bWnh qua s& phát hi(n nh ng dFu hi(u (nAt ru[i, tàn nhang,m7n, v.v…) xuFt hi(n, không nh ng trên vùng da m?t, mà còn khQp cO toàn thân.

So v;+#%'2N,%#%'J#'1+#-à thJ#V1#L%'2N,%#V+bn hi(!#-à thuy,%#U'O!#'+(!M#%'ì thuy,%#!ày J!"#67!"#S.!"#'!n.&?9#V+(%#nhF%#9X1#%'2N,%#!ày là:

Page 18: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di(n ChDn HEc Page 18

Mg+#'2N(%#!">ài tác d7!"#T#^1#L%;+#9:9#9! quan), nó còn có tác d7!"#979#V.#L%$+#9'gM#-à lân c*!#! 13Ví d78#'2N(%#pcc#!">ài tác d7!"#/àm giO)#R12#9q#":N#-à h$#'2N,%#:UG#9òn làm sáng mQ%#L-ì T#"r!#)Q%M3

5. THUY+T :NG B9Thuy,t này Jng d7ng "b chDn "oán bWnh qua s& phát hi(n nh ng dFu hi(u (nAt ru[i, tàn nhang,m7n, v.v…) cùng xuFt hi(n, không nh ng trên vùng da m?t, mà còn xuFt hi(n n!i vùng bW bWnh.Tuy nhiên, "ôi khi c#ng có ngo$i l(: các dFu hi(n báo bWnh ch\ xuFt hi(n m.t trong hai n!i (ho?ctrên m?t, ho?c bên d ;i c! thb), ho?c xuFt hi(n không "[ng thKi v;i nhau, và có khi không cùnglúc v;i bWnh, th*m chí xuFt hi(n rFt xa thKi ks bWnh t*t xDy ra.

Ví d7: Trên vùng da m?t gan có tàn nhang, thì vùng gan trên l ng hay ng&c, có thb có nAt ru[i haym7n ngJa cùng m.t lúc. Ho?c có thb m7n ngJa có tr ;c, r[i tàn nhang có sau, hay có tàn nhang,mà không có m7n ngJa và ng ]c l$i. Ho?c nhihu khi, không có m7n ngJa và không có tàn nhang,nh ng l$i có sinh huy(t t$i vùng gan.

6. THUY+(#8-+5#;<5,Thuy,t này Jng d7ng "b chDn "oán bWnh qua s& phát hi(n nh ng dFu hi(u báo bWnh trên m?t. DFuhi(u báo bWnh này không phOi bFt bi,n, mà trái l$i, th Kng hay thay "qi tính chFt, mru sQc và hìnhthái tùy theo thKi gian, mJc ". (n?ng, nhn) vh tình tr$ng và ditn ti,n bWnh t*t cXa tdng cá nhân.

Ví d7: bWnh tr$ng "ang ditn ti,n thì tàn nhang hay v,t nám n!i vùng da t !ng Jng v;i c! quan hayb. ph*n bW bWnh có mru sQc "*m h!n ho?c bóng h!n. Ng ]c l$i, khi bWnh n!i c! quan "ó thuyêngiOm, hay b;t "i, thì vùng da "ó si có mru nh$t h!n. Tuy nhiên v0n có m.t vài tr Kng h]p ngo$i l(nh : nAt ru[i T c$nh nhân trung báo bWnh T noãn sào m?c dù ch a h,t bWnh t$i noãn sào thì nAt ru[iv0n không bi,n mFt.

7. THUY+(#$:5,#=5,Thuy,t này Jng d7ng "b ch a trW bWnh qua s& Jng d7ng thuy,t "[ng hình t !ng t7 (nh ng gì cóhình d$ng t !ng t& nh nhau thì có liên h( m*t thi,t và tác ".ng l0n nhau), và thuy,t "[ng tínht !ng liên (nh ng gì có tính chFt t !ng t& nhau thì có liên h( m*t thi,t, thu hút và tác ".ng l0nnhau qua hình thJc t$ng c Kng (sinh) hay hoá giOi l0n nhau (khQc).

Ví d7: sAng m#i có hình dáng t !ng t& nh sAng l ng do "ó có liên h( t;i sAng l ng ( Mng hìnht"!ng t'). Hay huy(t 34 liên h( t;i Tim (hua) thì t$ng c Kng hg tr] (sinh) cho huy(t 124 liên h( t;iTs (thq) và bW hóa giOi bTi huy(t 300 liên h( t;i th*n (thXy) ( Mng tính t"!ng liên).

8. THUY+(#,-./#(0/.Thuy,t này Jng d7ng "b chDn "oán bWnh qua s& phát hi(n nh ng dFu hi(u hi(n ra T cùng bên v;i c!quan hay b. ph*n bW bWnh.

Page 19: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di(n ChDn HEc Page 19

Ví d78#"K#)ày bên m?%#9X1#VW!'#!'Y!#9C#6F2#hi(2#V:>#VW!'#%'ì cánh tay bên m?%#9X1#VW!'#!'Y!#VW#R12#L-ìgK#)ày liên h(#%;+#9:!'#%1NM3#

Nh ng có m t s! các d"u hi#u ch$n !oán (d"u hi#u báo b%nh) & vùng m't, tay, chân,bu(ng tr)ng, và mông c*a !( hình trên m+t th,nh tho-ng có tính giao thoa !!i v.i m t s!b%nh nhân. Hi#n t /ng này c"ng th"y x$y ra !!i v.i các huy#t & các vùng và b ph0n nóitrên. Tr 1ng h/p này, th 1ng có s2 gia t#ng m)c ! nh0y c-m n$i huy#t ho+c tình tr3ngb%nh !!i v. i các b ph0n nói trên.

Ví d78#9'Y!#)ày bên phO+#9C tàn nhang thì cánh tay bên trái có bW!'3##`A+#-;+#!' !"#%ình tr$!"#"+1>#%'>1#này bW!'#%S$!"#%' K!"#!?!"#'!n bình th K!"3

Page 20: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di(n ChDn HEc Page 20

C' Sv LÝ THUY T C!A I"U KHI#N LI$UPHÁP

GSTS Bùi Qu c Châu

NH NGH!A i%u Khi&n Li'u Pháp là ph!"ng pháp PHÒNG và TR( B(NH b)ng cách tác #*ng v+i nhi%u hình th,ckhác nhau (châm, chích, l&, h" nóng, ch!-m nóng, ch!-m l.nh, xoa, day, dán cao, b/m, /n, vu0t, bôid1u, xung #i'n, v.v…) vào nh2ng Vùng và Ph.m Vi B*M3t. Vì b* m3t n)m trong ph.m vi #1u não, vàvì nh2ng huy't trên m3t có tính cách #i%u khi&n các b* ph4n trong c" th& (giúp c" th& #i%u ch5nh t6 c"quan #1u não), nên ph!"ng pháp này g7i là i%u Khi&n Li'u Pháp. N8u xét trên lý thuy8t i%u khi&n vàThông Tin Sinh V4t h7c, thì m9i huy't trên M3t là m*t tr.m thu, phát, thông tin c:a c" th&; #;ng th-ic$ng là n"i #& t< i%u Ch5nh, X= Lý thông tin. Có th! nói m"i huy#t v$a là m%t b% ph&n Nh&n-Phát thông tin, v$a là m%t b% ph&n i'u Ch(nh thông tin.

CÁC THUY)T TRONG I*U KHI+N LI,U PHÁP

1. Thuy-./0123/4%/56723/08!9Khi trong c" th& có s< b/t >n x?y ra t.i m*t c" quan hay b* ph4n nào #ó, thì ngoài nh2ng tri'uch,ng nh!: c@m giác #au t.i ch9 (cAc b*) mà còn xu/t hi'n m*t hay nhi%u ch9 #au t!"ng ,ng (#;ngb* th0ng #i&m) t.i vùng ph@n chi8u c:a nó B trên M3t. Nh2ng c@m giác nh!: #au, th0n, c*m, mCi,t,c, nhói, tê, nh,c, nóng, rát, v.v…t.i nh2ng #i&m #au này, luôn tD l' thu4n v+i m,c #* và tìnhtr.ng c:a bEnh ch,ng #ang x?y ra. Do #ó, khi #i&m #au #ó gia t%ng, thì bEnh tình thêm n3ng, ho3c#i&m #au #ó gi@m, thì bEnh c$ng gi@m theo. Và khi #i&m #au (hay c@m giác) #ó không còn #aun2a, thì c$ng có ngh&a là, c"n bEnh #ã #!Fc d,t #i&m hoàn toàn.

Th4t ra, c@m giác #au xu/t hi'n cùng m*t lúc (#;ng b*) v+i bEnh #ang x?y ra trong c" th&, và c@mgiác #au #ó, c$ng ch5 là m*t trong nh2ng bi&u hi'n c:a bEnh lý mà thôi. Trên th<c t8, ngoài nh2ngc@m giác #au v6a nêu trên, còn có r/t nhi%u d.ng bi&u hi'n khác th!-ng và b/t th!-ng khác c$ngx?y ra #;ng b* v+i c%n bEnh #ang x?y ra. Cho nên, khi ch?n #oán và trE bEnh, chúng ta c$ng c1nph@i l!u tâm #8n. N8u không thì s< ch?n #oán bEnh sG kém #i ph1n chính xác.

2. Thuy-./4:./56723/08!9/Thuy8t B/t Th0ng i&m là thuy8t nh)m mAc #ích b> sung cho Thuy8t ;ng B* Th0ng i&m thêmrõ ràng. T!"ng t< nh! Thuy8t ;ng B* Th0ng i&m, khi m*t c" quan hay b* ph4n nào trong c"th& có bEnh, thì n"i vùng t!"ng ,ng v+i nó trên M3t, c$ng sG xu/t hi'n m*t hay nhi%u #i&m không#au (b/t th0ng #i&m), ho3c có c@m giác #au ít h"n so v+i #i&m bên c.nh. 3c bi't, nh2ng #i&m

Page 21: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di'n Ch?n H7c Page 21

không #au này, th!-ng n)m trong vùng #au t!"ng ,ng (ph@n chi8u) v+i b* ph4n có bEnh trong c"th& (Âm trung h2u D!"ng c%n, D!"ng trung h2u Âm c%n). Cho nên, nhi%u khi châm vào nh2ng#i&m không #au này, l.i mang #8n k8t qu@ t0t h"n là trên nh2ng #i&m #au. ây là k8t qu@ ki&mnghi'm trên kinh nghi'm lâm sàng. Tóm l.i, s0 #i&m không #au này, th!-ng tD l' thu4n v+i m,c#* và tình tr.ng bEnh. Ngh&a là, n8u bEnh thuyên gi@m thì s0 #i&m không #au c$ng gi@m theo, cho#8n khi h8t bEnh thì nh2ng #i&m không #au c$ng bi8n m/t.

Thuy!t này c ng nh! thuy!t ""ng B# Th ng "i$m có giá tr% # i v&i t't c( các huy)t trên toàn c$th$.

3. Thuy-./56;i C<=V4n dAng thuy8t Ph@n Chi8u, chúng tôi th/y b* m3t còn là n"i ph@n chi8u c:a Thái C<c. H #ó, nó#!Fc th& hi'n nh! sau:

Thái C<c sinh L!Ing Nghi: Âm-D!"ng

L!Ing Nghi sinh T, T!Fng: Thi8u D!"ng-Thái D!"ng-Thi8u Âm-Thái Âm

Bên trên thu*c D!"ng (+), bên d!+i thu*c Âm (-)

T6 D!+i lên thu*c D!"ng-T6 Trên xu0ng thu*c Âm

Bên Ph@i thu*c D!"ng-Bên Trái thu*c Âm

T6 Trái qua Ph@i thu*c D!"ng-T6 Ph@i qua Trái thu*c Âm

T6 Ngoài vào Trong thu*c D!"ng-T6 Trong ra Ngoài thu*c Âm

Chi%u ThJng ,ng thu*c D!"ng-Chi%u N)m Ngang thu*c Âm

Âm D!"ng #0i x,ng nhau qua m*t trAc hay m*t tâm #i&m trung tính-Phi Âm PhiD!"ng

Âm D!"ng v6a có tính 0i Kháng v6a có tính Phù TrF nhau

Âm D!"ng B khKp m7i n"i. N"i nào có Âm t/t có D!"ng ho3c ng!Fc l.i

Trong Âm có D!"ng-Trong D!"ng có Âm

Âm D!"ng bi8n hoá t6 s< thay #>i c:a không gian và th-i gian

C<c Âm sinh D!"ng-C<c D!"ng sinh Âm

D!"ng TA Âm Tán: Âm hàm D!"ng-Âm TA D!"ng Tán: D!"ng hàm Âm

Cô Âm b/t sinh- *c D!"ng b/t tr!Bng

4. Thuy-./>6?2/>6@=/“V4t c<c t/t ph@n”: C<c Âm sinh D!"ng, C<c D!"ng Sinh Âm.

Page 22: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di'n Ch?n H7c Page 22

Tùy theo tình tr.ng bEnh lý, m9i huy't thích nghi v+i m*t t1n s0, c!-ng #* và th-i gian khích thíchnh/t #Enh. N8u v!Ft quá th-i h.n #ó sG gây ra s< ph@n tác dAng, ho3c #ôi khi không còn tác dAngn2a. i%u này c$ng có ngh&a là n8u ch!a #.t #!Fc m,c nh/t #Enh nói trên thì k8t qu@ c$ng sGkhông #.t #!Fc tr7n vLn.

L!u ý: Quá trình t< #i%u ch5nh v6a mô t@ trên, ch5 x?y ra #úng v+i lý thuy8t, khi #!Fc kích thíchm*t l1n, và sau #ó #& yên kim cho #8n khi có c@m giác ng,a báo hi'u s< ch/m d,t chu kM #i%uch5nh. N8u h8t giai #o.n này, ta l.i kích thích l1n th, nhì thì l.i x?y ra m*t chu kM #i%u ch5nh m+inh! trên (m9i l1n kích thích t.o nên m*t cung ph@n x. m+i). Do #ó, sG có hai tr!-ng hFp:

1- là s< kích thích liên tAc ngay t6 #1u.2- là s< l!u kim qua nhi%u chu kM #i%u ch5nh tr7n vLn sG #em l.i k8t qu@ trE li'u lâu b%n h"n.

Tóm l.i, m9i huy't có m*t #Enh m,c v% th-i gian, t1n s0 và c!-ng #* kích thích t!"ng ,ng v+ibEnh.

Thuy!t này có giá tr% v&i các hình th*c tác ##ng vào huy)t nh! châm kim, #i)n châm hay dán cao.Nh!ng rõ nét nh't là hình th*c châm kim.

5. Thuy-./078/AB23/M*t s0 huy't trên c" th&, nh/t là trên m3t, có tính #0i x,ng B nhi%u chi%u không gian. Có 3 trAc #0ix,ng quan tr7ng trên m3t là:

trAc d7c gi2a m3t (tuy8n O)

trAc ngang gi2a mKt (tuy8n V-Huy't 8)

trAc ngang qua g0c chân mày (tuy8n IV - Huy't 26)

Có 2 tâm #0i x,ng quan tr7ng trên m3t là H.26 (tuy8n IV) và H.19 (gi2a tuy8n VIII và IX). Nh2nghuy't hay b* ph4n #0i x,ng nhau thì có tính t!"ng t< hay kháng nhau. Do #ó có th& t%ng c!-nghay hóa gi@i nhau. Ví dA H.106 #0i x,ng v+i H.8 qua H.26. Hai huy't này có tính t!"ng t< nhaunh!ng c$ng có tính #0i kháng nhau nên có th& hóa gi@i nhau khi #!Fc tác dAng #úng lúc.

6. Thuy-./C4ình Thông Nhau”Gi2a ng!-i ch2a bEnh và b Enh nhân có m0i quan h' ki&u “bình thông nhau”. M0i quan h' này bEchi ph0i bBi lu4t t!"ng thông, t!"ng tác và ph@n h;i.

Tr!-ng hFp này th!-ng x?y ra B ph.m vi #i%u trE b)ng châm c,u hay án ma (xoa bóp) h"n là b)ngthu0c.

Ví dA: ng!-i th1y châm c,u sG mKc ph@i #úng bEnh c:a bEnh nhân mà mình ch2a (nh/t là khi ng!-ich2a bEnh kém s,c khCe h"n ng!-i bEnh).

Page 23: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di'n Ch?n H7c Page 23

7. Thuy-./CD!E=/F6GH/I'/F6"/5JK23L/M9i huy't trên m3t khi bE tác #*ng sG chuy&n “khí” v% n"i c" quan hay b* ph4n #ang có bEnh ch,không chuy&n v% n"i không có bEnh. i%u này có th& nh4n ra rõ ràng khi bEnh th4t n3ng. Nói m*tcách khác h"n, bEnh càng n3ng thì #!-ng dNn truy%n càng rõ r't. Trái l.i, #!-ng dNn truy%n càngy8u kém thì bEnh tr.ng càng thuyên gi@m, và #!-ng dNn truy%n sG bi8n m/t khi c%n bEnh d,t hJn.

Hi'n t!Fng này, t!"ng t< nh! n!+c ch5 ch?y vào ch9 tr$ng (#ang thi8u n!+c), ch, không ch?y vàoch9 #ang #1y n!+c. Thuy8t này c$ng gi@i thích t.i sao khi cùng m*t huy't mà có lúc l.i dNn truy%nra cánh tay, có lúc l.i truy%n ra phía l!ng (ví dA: huy't 0). ó là tùy theo bEnh nhân #ang bE bEnh B#âu. Tuy nhiên, ta c$ng nên bi8t: m9i huy't ch5 liên h' #8n m*t s0 c" quan hay m*t b* ph4n màthôi.

Chú thích: "!+ng d,n truy-n là c(m giác r.n nh/ nh! ki!n bò, d,n #!n c$ quan hay b# ph0n #angb% b%nh, th!+ng th'y 1 các b%nh nhân nh0y c(m khi châm trúng huy)t.

8. Thuy-./M826/N6O=/Có s< sinh khKc các huy't trên M3t. S< sinh khKc này là t!"ng #0i, và ph1n l+n tùy thu*c vào chukM khí l<c gi2a các huy't v+i nhau, trong m*t th-i #i&m nào #ó.

Ví dA: H.26 khKc H.6 . H.34 sinh H.124. Ngh&a là hai H.124 và H.34 khi #i chung v+i nhau sG pháthuy tác dAng l+n h"n khi #i chung v+i các huy't khác. Ngoài ra, c$ng có s< sinh khKc gi2a bEnh vàc" th&.

Ví dA H.127 khKc bEnh tiêu ch?y do l.nh bAng. H.26 gi@i r!Fu, gi@i #*c. Có th& nói các bEnh trênkO các huy't trên. Thuy8t này c$ng có giá trE trong Di'n Ch?n: có s< sinh hay khKc gi2a các d/uhi'u ch?n #oán và tình tr.ng bEnh lý.

Ví dA: bEnh nhân bE ch,ng n/c cAc hay s!ng chân thì khó tránh khCi t= vong. Ho3c vùng má thu*cph8 (sKc trKng), t< nhiên hi'n ra sKc h;ng (thu*c hCa), thì có ngh&a là ph>i #ang có bEnh, vì hCakhKc kim. Hay gò má thu*c tim (sKc #C) t< nhiên có m1u xanh #en (thu*c th:y) thì tim có bEnh vìth:y khKc hCa, v.v …

Page 24: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di'n Ch?n H7c Page 24

BPN B'QC KHÁM B(NH VÀ CÁC KR THUSTKHÁM B(NH

GSTS Bùi Qu c Châu

Vi'c #1u tiên c:a Ch2a BEnh là Khám BEnh. Ngh&a là, tìm hi&u xem bEnh nhân bE binh gì? H b*ph4n nào? M,c #* bEnh ra sao? au th8 nào? au bao lâu? Có chu kM hay không?

ây là vi#c bOt bu%c ph?i làm, vì n-u không, ta làm sao bi-t chPa bQnh gì?

Nhi%u ng!-i, hT bEnh nhân #8n là c, “nhKm mKt nhKm m$i” nhào vô l/y cây dò huy't /n, day lungtung trên m3t bEnh nhân, ho3c châm li%n, mà chJng c1n khám b)ng cách dò Sinh Huy't (Un ch?n),hay Quan Sát M3t ng!-i bEnh (Di'n ch?n), hay S- Da M3t bEnh nhân (Thi8t ch?n), hay HCi KV bEnhnhân (V/n ch?n) #& xem h7 bEnh gì? M,c #* ra sao? Nh! th8 làm sao có th& ch2a #úng bEnh #!Fc.

X!a nay, trong nghành Y, ông c$ng nh! Tây, v'n #- khám b%nh #$ ch2n #oán, #%nh xem b%nhnhân m3c ph(i b %nh gì? Và nguyên nhân 1 #âu? là v/n #% tr!+c tiên ph@i #3t ra c:a vi'c ch2a bEnh.N8u ông Y có t, ch?n: V7ng (nhìn), V%n (nghe), V/n (hCi), Ch?n (ch?n #oán), thì Tây Y c$ng có:Nhìn, S-, NKn, Gõ, Nghe. T/t c@ nh)m mAc #ích làm sao #& #Enh rõ #!Fc bEnh nhân bE bEnh gì?M,c #* bEnh ra sao? & t6 #ó, m+i có cách x= lý thích #áng, ngõ h1u #em l.i k8t qu@ trE li'u mauchóng và h2u hi'u.

Nói m*t cách khác h"n, vi'c khám bEnh là m*t công vi'c tr7ng y8u và c1n thi8t. BBi vì, qua #ó,ng!-i khám bEnh m+i có th& bi8t rõ bEnh B c" quan, t.ng ph: nào? BEnh ra sao? Th-i gian mangbEnh ngKn hay dài? Nguyên nhân xa, g1n, t.o tác ra sao, v.v…Thêm vào #ó, ng!-i khám bEnh cònph@i l!u tâm #8n: tâm t!, t ình c@m, nguy'n v7ng, t! t!Bng c:a ng!-i bEnh; v% hoàn c@nh sinh s0ngc:a bEnh nhân; cách c! x= c:a bEnh nhân #0i v+i gia #ình; quan h' nhân t8 c:a bEnh nhân ra sao? & qua #ó, có th& hi&u rõ h"n v% bEnh tr.ng, h1u có th& #!a ra nh2ng ph!"ng pháp #i%u trE thíchhFp v+i t6ng tình tr.ng c:a t6ng bEnh nhân.

T!"ng t< nh! v4y, mu0n th<c hi'n #!Fc công vi'c #1y ph,c t.p và t8 nhE này, chúng ta c$ng c1nph@i áp dAng b0n b!+c khám bEnh nh! sau:

NHÌN S DÒ SINH HUY!T H"I

1. Nhìn (V ng ch!n)là ph !ng pháp quan sát b nh nhân qua: s!c m"t, dáng "i#u, c$ ch%, "i, "&ng, n'm, ng(i c)a b nhnhân ra sao? Ví d*: s!c m"t c)a b nh nhân m+u gì (tái xanh, tr!ng b#t, ", tía, tím tái hay thâm x-m,v.v…) m"t mày có nh#n nhó, khó ch u, có ôm b*ng rên la, có ". m( hôi h/t, có "i cà nh!c, có m#t

Page 25: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di#n Ch0n H1c Page 25

m,i, v.v…). Ngoài ra, trên da m"t có tàn nhang không? Nó "óng 2 "âu? ho"c có nhi3u n4p nh#nkhông? Hay có b nám không? N4u có thì nám 2 "âu, v.v…

Ta ph5i nh6 r'ng: m7i d8u hi#u trên m"t, c$ng nh m7i tr-ng thái, c$ ch%, hành "/ng c)a b nhnhân, ho"c t.ng h9p các d8u hi#u "ó, "3u ph5n 5nh tình tr-ng s&c kh,e, b nh t:t c)a b nh nhân.Cho nên, c+n ph5i quan sát th:t k; càng, "< t= "ó, mà tìm ra "úng g>c b nh. Có nh v:y, m6i ch?a" 9c b nh m/t cách có hi#u qu5 và nhanh chóng.

2. S"#$%&'()#*&!+,là ph !ng pháp ch0n "oán b'ng cách S@ DA hay S@ vào HUYAT. Nhi#t "/ c)a da th t c$ng nh "/ s#n ch!c, tr!n láng, m n màng c$ng "3u ph5n 5nh tình tr-ng s&c kh,e hay b nh t:t c)a b nhnhân.

Ví d*: da th t 2 c'm m3m nhão và l-nh ph5n ánh c! quan Bàng Quang b nhão (suy y4u), nên b nhnhân hay m!c ch&ng "i ti<u nhi3u, ti<u "êm, hay ti<u không c+m " 9c, ho"c nhi#t "/ gi?a trán(nóng) và c'm (l-nh) khác nhau rõ r#t. %i3u "ó, ch% ra b nh nhân b Cao Huy4t Áp.

3. Dò Sinh Huy-)#Bn Ch0n-%5 Ch0n (gõ vào huy#t)-Nhi#t Ch0n (ng5i c&u).

%ây là công tác thông d*ng nh8t "< tìm hi<u b nh tr-ng c)a b nh nhân qua vi#c khám phá các%ICM NHDY CEM (sinh huy#t) trên DA MFT. Có th< thGc hi#n b'ng CÂY DÒ, BÚA GÕ haycác d*ng c* khác. Theo lý thuy4t “%(ng B/ Th>ng %i<m”: khi các c quan, b. ph/n nào trongc th0 b1 r2i lo3n ch4c n!ng hay b1 th" ng t5n, thì c quan hay b. ph/n #ó, s6 g7i TÍN HI8Ulên trên M9T qua các vùng hay các huy-t t" ng 4ng v:i nó. Do "ó, thông qua vi#c khám phácác %ICM hay VÙNG NHHY CEM này, chúng ta sI tìm ra " 9c nh?ng b/ ph:n hay vùng, "ã,"ang, và s!p có b nh trong c! th<. %(ng thJi, chúng ta còn có th< bi4t " 9c m&c "/ n"ng nhK, t#nggi5m th4 nào?

Ví d*: dùng CÂY DÒ HUYAT dò qua huy#t 3, th8y b nh nhân nh#n m"t kêu "au, thì ta có th< suylu:n ra, c! quan hô h8p c)a b nh nhân "ang suy y4u (c* th< là ho, c5m, t&c ngGc v.v…). Sau khich?a tr m/t thJi gian, DÒ l-i huy#t trên, không còn "au nhi3u nh tr 6c, thì bi4t ngay b nh "ãgi5m. Và khi huy#t "ó không còn "au n?a, c$ng có ngh&a là b nh "ó "ã d&t hoàn toàn.

Ho"c ta có th< DÒ Sinh Huy#t b'ng %i4u Ng5i C&u. Khi b!t g"p "i<m nào Hút Nóng Nhi u Nh!t,M"nh Nh!t, Sâu Nh!t, thì bi4t ngay là c! quan, b/ ph:n t !ng &ng "ang có b nh (th Jng do hàn).%ây c$ng là cách DÒ Sinh Huy#t Nh:y C5m Nh8t và Chính Xác Nh8t.

4. H;'#$<=+#*&!+,#H,i là vi#c c+n thi4t "< tìm hi<u B nh Tình (tình tr-ng b nh), B nh Nguyên (nguyên nhân b nh) mà%ông hay Tây Y c$ng th4. Vì có nhi3u v8n "3 liên quan "4n b nh, mà ch% thông qua vi#c H,i K;B nh Nhân m6i có th< hi<u " 9c t, t Jng …Cho nên, qua vi#c H,i, ta có th< bi4t " 9c b nh nhân

Page 26: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di#n Ch0n H1c Page 26

"au nh th4 nào? %au 2 "âu? C$ng nh nguyên nhân sâu kín c)a b nh "ó, do "âu mà có (nh quanh# v9 ch(ng hay quan h# n!i làm vi#c).

Bi4t ""t câu h,i m/t cách KHOA HLC và KHÉO LÉO thì ng Ji ch?a b nh sI n!m v?ng " 9c tìnhtr-ng b nh, c$ng nh nguyên nhân gây ra b nh. T= "ó, có th< ch1n ra ph !ng án thích h9p "< ch?ab nh.

Ví d*: sau khi h,i b nh nhân, ta khám phá ra b nh nhân hay b viêm h1ng là vì có thói quen hútthu>c lá và u>ng nhi3u n 6c "á l-nh trong ngày. Mu>n tr t:n g>c c#n b nh viêm h1ng này, chúngta ch% c+n khuyên b5o b nh nhân nên kiêng c? hay gi5m hMn vi#c s$ d*ng hai món trên thì b nh tGnhiên b6t, không c+n "i3u tr nhi3u ngày mà b nh tG nhiên c$ng lành.

Nói m/t cách khác h!n: r8t nhi3u b nh sI " 9c ch?a kh,i dN dàng n4u ta bi4t cách HOI "< tìmnguyên nhân gây ra b nh. Ph5i bi4t ch u khó h,i b nh nhân. %=ng s9 m8t ThJi GiJ.

VÌ M>T TH?I GIAN H@I NH$NG BAT %$BC TH?I GIAN TRC LI8U.

Tóm l-i, "&ng tr 6c b nh nhân, ta ph5i Bình T&nh, TG Tin, và ti4n hành "+y "), c0n th:n BPNB'QC KHÁM BRNH "ó. ThGc hi#n " 9c “B>n B 6c” trên là ta "ã n!m " 9c h!n phân n$a (50%)k4t qu5 tr b nh r(i.

Page 27: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di#n Ch0n H1c Page 27

NHSNG BICU HIAN BRNH LÝ HAY DBU HIAUBÁO BRNH TRÊN MFT

GSTS Bùi Qu#c Châu

D8u hi#u báo b nh th Jng bi<u hi#n trên b/ m"t c)a con ng Ji. M7i lo-i bi<u hi#n ph5n 5nh m/ttình tr-ng b nh lý khác nhau. %i<m ""c bi#t là chúng xu8t hi#n m/t cách có tr:t tG và có h# th>nghMn hoi. Nói m/t cách khác h!n, nh?ng bi<u hi#n này, n'm trong nh?ng vùng nh8t " nh, trong các"( hình trên m"t ng Ji, t&c là nh?ng vùng t !ng &ng v6i các c! quan, b/ ph:n "ã " 9c h# th>nghóa.

Do tính chính xác, c* th<, chi ti4t c)a các "( hình, ng Ji áp d*ng ph !ng pháp này, ch% c+n bi4tnh?ng bi<u hi#n c)a b nh lý (t&c là nh?ng bi<u hi#n khác th Jng hay b8t th Jng) n'm 2 v trí nàoc)a "( hình, hình d-ng, tính ch8t c)a nó ra sao là ") "< bi4t, b nh nhân "ó b b nh ho"c ch&ng gì, 2"âu (t-ng ph) , kinh m-ch, b/ ph:n nào), m&c "/ và tình tr-ng b nh ra sao?

Có hai lo-i bi<u hi#n b nh lý:

1- Lo-i th8y " 9c b'ng m!t (qua quan sát tr-ng thái t&nh và "/ng c)a b/ m"t)2- Lo-i không th8y " 9c b'ng m!t (ghi nh:n qua c5m giác, xúc giác nh sJ, 8n, vu>t hay dùngcác lo-i d*ng c* nh cây dò huy#t, cây l#n, v.v…)

1. Lo3i Th=D#E"FG#HI+J#KL) Hình Thái: khung x !ng, các mô, các c!, "/ s#n ch!c c)a da th t, tính "àn h(i c)a cácmô các c!, sG co gi:t c)a da th t, u x !ng, u mT, hình thái c)a m-ch máu (các lo-i), hìnhthái c)a da, hình th<, hình dáng c)a t=ng b/ ph:n, khu vGc trên m"t.

N4p Nh#n: n4p nh#n (dài, ng!n, l6n, nh,), v4t c!t (ng!n, dài).

M+u S!c: m+u da, khi s!c sáng s)a hay u ám, bóng láng hay s+n sùi, ho"c nám "en, nâu",, tía, xanh, x-m vàng, v.v…

D8u V4t: m*n, tr&ng cá, tàn nhang, n>t ru(i, m*n th t, m*n c!m, b6t, lang ben, m-chmáu, thKo, nám, ">m, l7 h.ng, l2 loét, lông m#ng, l7 chân lông, các v4t ban, v.v…

L u Ý: Khi Di$n ch%n ph&i l u ý !'n ph(n t)ng quát nh : khuôn m*t, v+ m*t, nét m*t, s,c m*t, tóctai c-a b.nh nhân.

2. Lo3'#M&N+J#%&0#%&=D#E"FG#$JOP#Q#RS3', C5m giác c)a b nh nhân: !au, không !au, tê, bu#t, nhói, th#n, m/i, c0m, c1ng, ph2ngnóng, b/ng, ng1a, rát, n*ng n , ê %m, nh0t, c,n, xé, châm chích, v.v…

Nhi#t %/ n!i vùng "au hay sinh huy#t: !m, nóng, mát, l"nh (d 3i 37 !0).

Page 28: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di#n Ch0n H1c Page 28

M/t S> D8u Hi#u Ch0n oán Nhìn Th8y B'ngM!t

KHU VTC Bi0u Hi-n B1nh Lý Ý NGH&A

TRÁN-vùng H. 197

khu vGc m!t c)a %( HìnhPh5n Chi4u Ngo-i Vi (H1)

Tàn nhang, n>t r(i,thKo

B nh v! m"t: c#n th , lo$n s"c, thoái hoáhoàng i%m, c!&m n!'c, nhãn áp, m(t ng),v.v…

TRÁN-vùng H.310, 360,423, 421

Th o B nh tâm th*n, nh+c *u kinh niên

CUNG MÀY Tàn nhang vùng H.98: au khu,u tay

vùng H.97: au vai, táo bón

vùng H.100,129: au c- tay, v.o c-, hay b c/m

N !!NG

(gi!a hai "u mày)

Th o, n#p nh!n sâu,tàn nhang, n$t ru%i

B nh tim m$ch :nh0i máu c" tim, co th"t 1ng m$ch, l'n tim

B nh L#2I - HÀM - R$NG

MÍ M"T TRÊN Tàn nhang B nh M3T

NGO# T$M

(mí m&t du'i)

Tàn nhang, n$t ru%i B nh s$n th#n, b nh vú, 4 khó, hi5m mu1n,s6y thai, au cánh tay

Gi%a M"I và GÒ MÁ Tàn nhang, n$t ru%i B nh HO -SUY7N-LAO PH8I

CÁNH M"I

(l( )o trên)

Tàn nhang, v#t nám,n$t ru%i

B nh M%I : viêm xoang, viêm m&i d +ng

S&NG M"I

(phía trên)

Nhi*u n#p nh!n + 2bên ph"n trên s$ng

m"i

'au L#NG kinh niên

S&NG M"I v#t nám, n$t ru%i, tànnhang

'au C9T S:NG

VÙNG H.61 và 'U M"I N$t ru%i B b nh n;ng < b1 ph#n sinh d=c: li>td!"ng, tinh loãng, ung th!, b!'u t? cung

Page 29: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di(n Ch,n H-c Page 29

VÙNG H.41, 50, 233 Tàn nhàng, n$t ru%i 'au/y5u gan, viêm gan, ung th! gan

VÙNG H.37, 40, 39 Tàn nhang, n$t ru%i,th o

'au lá lách, d$ dày

NHÂN TRUNG Tàn nhang, n$t ru%i,th o, l. h/ng nh0

B nh v! !&ng sinh d=c n@: 4 khó, dA s6ythai, hi5m mu1n, tiêu ra máu, ung th! t?cung

Hai Bên NHÂN TRUNG Tàn nhang, n$t ru%i,th o

B nh bu0ng tr+ng (b!'u, rBi lo$n kinhnguy>t, au vùng ùi, v5, d ch hoàn)

VI(N MÔI Tàn nhang sát vi*nmôi trên-nám

B nh !&ng ru1t, huy5t tr"ng hay bao t?,táo bón

B)NG MÁ Các tia máu 0 Nh+c *u gBi, sán lãi

VI(N M"I Các tia máu 0 Viêm hCng, viêm d$ dày, y5u sinh lý

C$M Tàn nhang, n$t ru%i,n#p nh!n

L$nh chân, ti%u êm, i ti%u không c*m l$i !Dc, b$i chân, au chân, gãy chân

GÒ MÁ Tàn nhang, n$t ru%i B nh vú, b nh tim, rBi lo$n th*n kinh tim

Tr#*c DÁI TAI vùngH.14, 275

Tàn nhang, r$t ru%i,v#t nám

Hen suyAn, viêm hCng, au gáy

CÁNH M"I Tàn Nhang B nh BAO TE-'au Th*n Kinh To$

VI(N TAI Tàn Nhang B GAI C9T S:NG

+NH TAI N$t Ru%i B nh M3T

VÙNG H.7 (bên trái) N$t Ru%i 'F KHÓ

'U M"I Tàn Nhang Pholip C8 TE CUNG

C$M Th o Ti%u Không C*m '!Dc

C$M N$t Ru%i SGI BÀNG QUANG

S$N C%N N$t Ru%i UNG TH# L#2I-B nh L#2I-C8 GÁY

Trên ây là m1t s$ d2u hi(u “DI3N CH4N”, có tác d5ng g6i ý, giúp cho các b)n nghiên c7u, àosâu các bi8u hi(n b9nh lý khác mà các b)n s: g;p trên th<c t#. Mong các b)n áp d5ng m1t cáchkhéo léo, và c"n tránh =ng 8 b9 hi8u l"m là “Xem T#'ng”.

Page 30: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di(n Ch,n H-c Page 30

M1t S$ Huy(t Giúp Chu,n oán và Ch a Tr!B!nh

Huy t 103 Ch!n oán Ti"u Tr!#ng

Huy t 290 “ Viêm Xoang

Huy t 12 “ Gai C$t S%ng

Huy t 15 “ Huy&t Áp Cao

Huy t 39 “ Bao T'

Huy t 37 “ Lá Lách

Huy t 50 “ Gan

Huy t 41 “ M(t

Huy t 300 “ Th(n

Huy t 269, 3 “ Tim

H.61, 74, 64 (vùng tam giác) “ Viêm Khí Qu)n

Huy t 38 (vùng tam giác) “ Táo Bón

H. 14, 275 (vùng tam giác) “ Viêm H*ng

Huy t 143 (vùng tam giác) “ Tr"

Page 31: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di"n Ch#n H$c Page 31

HUY%T TH &NG DÙNG

Page 32: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di"n Ch#n H$c Page 32

HUY%T TH &NG DÙNG

Page 33: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di"n Ch#n H$c Page 33

B'NG TÌM HUY%T TRÊN M(T

H !"#$%!&* Ô huy'(#)*+!"#",-*#-*./#-*01#!*2!"#*34'(#!*ìn th54#6 7-#8#9*:1#(; -#<=(#>6?#*ình chính di'!@* Ô huy'(#-A#",-*#-*./#Bà tô màu ch01#!*2!"#*34'(#!*ìn th54#6 7-#)*C#!*ìn ngang m=(#>6?#*ình trD-#$C'!@

STT HUY+,-S.

T/0-12 CHÚ THÍCHTUY34-NGANG

TUY34-D/5

1 0 VII P-QTrên ! E!"#FCên gi21#Fình tai và da m=(-ngang !G!*#$ C#)*34H(#$ C#bình tai

2 1 VII O Trên !o,!#!IC#*1C#*34'(#JK#>*1C#Fên 1mm)

3 3 VII-VIII G Trên ! E!"#$L-#M31#"C21#-/!#!" "i-ngang qua !N3#(;ên cO1#!H9#!*P!#m#i má

4 5 VIII D5 6 X-XI G6 7 IX B7 8 V O8 9 X-XI M9 10 VIII-I N10 12 V B11 13 VI-VII G12 14 VIII-IX P-Q N"i tiH9#"CQ9#"C21#FE#$ C#(;QC#(1C#Bà góc hàm

13 15 VIII-IX P-Q$ G!*#-O1#*R<#ST3#!*5(#"C21#U "ng ch#m và x "ng hàm d C#S13#(;QC#tai (xem hình sau tai góc d C#Fên phVC@

14 16 V P-Q15 17 IX E16 18 V C17 19 VIII-IX O $ iW<#-1/#!*5(#-O1#;ãnh nhân trung, n"i giáp v C#<XC18 20 V A19 21 VI-VII B

20 22 XI-XII O$ iW<#!IC#YZ[#(;ên và 2/5 d C#-O1#6/,!#(*\!"#(]#*34'(#K^_#6H!#*34'(#87

21 23 VII-VIII O Trên tuyH!# aaa#Bài mili mét22 26 IV O $ iW<#"C21#6/,!#!IC#*1C#6CW<#-1/#!*5(#-O1#6N3#<ày23 27 X L

24 28 VIII - IX M Trên ! E!"#$L-#M31#-*b#*R<#-3IC#"E#U "ng mày-ngang chân cánhm#i

25 29 X E-G26 30 VII - VIII L-M27 31 VI - VII G28 32 VIII G Bên phVC29 33 VII - VIII M30 34 III - IV C-D Cách bE#(;ên !N3#(;/!"#-3!"#<ày khoV!"#[<<31 35 VIII - IX B32 36 VIII -IX E-G33 37 VIII G Bên trái34 38 IX G35 39 VIII - IX E-G Giao !iW<#-O1#!H9#!*P!#<XC#<Q#Bà ! E!"#!"1!"#-*T!#-Q!*#<XC

Page 34: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di"n Ch#n H$c Page 34

36 40 VIII H Bên trái37 41 VIII -IX H Bên phVC38 43 VII - VIII O $ iW<#!IC#KZY#(;ên và 2/3 d C#-O1#6/,!#(]#*34'(#SI#K#6H!#*34'(#SI#^Y39 45 VII - VIII B40 47 VIII E Bên phVC41 48 VIII D-E Bên phVC#>Fên trái là 120)42 49 VIII - IX E-G Bên phVC43 50 VIII - IX G Ngang chân cánh mXC#9*VC#Bà tuyH!#$L-#c#Fên phVC44 51 XII D45 52 VII -VIII D-E Bên phVCd#Fên trái là huy'(#SI#[e46 53 IX -X O47 54 TAI48 55 TAI49 56 TAI50 57 V - VI P-Q Chb#fõm nh5(#-O1#)*34H(#(;ên vành tai

51 58 VII - VIII D - E(Bên trái-Bên phVC#fà huy'(#[^@g#h"1!"#*34'(#JK#(;ên ! E!"#$L-#(CH9#xúc v C#FE#!"/ài cánh m#i trái

52 59 VI L53 60 VI M

54 61 VII - VIII DGiao !iW<#-O1#6 E!"#$L-#M31#FE#(;/!"#)*Ai#<D(#Bà !N3#(;ên cO1#!H9#nh%n mXC#<Q#>SQ(#FE#$ C#U "ng m#i)

55 62 XI M56 63 IX O57 64 VIII - IX D $ iW<#(*59#!*5(#-*T!#-Q!*#<XC58 65 IV C59 68 VI M - N60 69 VI M61 70 VIII - IX G Bên trái (Bên phVC#fà huy'(#[j@62 71 VII - VIII D - E63 72 VIII - IX L

64 73 VI G Giao !iW<#-O1#6 E!"#$L-#M31#"C21#-/!#!" "i (nhìn th\!"@#Bà bE#$ C#x "ng hI-#<D(

65 74 VIII D - E $ iW<#"C21#6/,!#FCên gi21#-Q!*#<XC#Bà da m=(66 75 VIII - IX D - E

67 79 VII - VIII TAI $ iW<#"C21#-O1#6/,!#FCên gi21#<=(#(; -#$QC#(1C#Bà da m=(- $iW<#"C21#!o,!#!IC#*34'(#SI#j#Bà 14

68 80 XII A - B

69 85 X - XI P - QGiao !iW<#-O1#6 E!"#(*\!"#$ C#)*Ai#<C'!"#)*/V!"#K-<#Bà tiH9#tuyH!#FE#<+C#$ C

70 87 XII O $ iW<#f?C#!*5(#-O1#k#-l<#>6CW<#"C21#k#-l<#@71 88 VI N - P72 89 XI E73 91 VIII C74 94 X P-Q75 95 IX - X P - Q76 96 X N - P

77 97 III - IV D - E Sát bE#(;ên cung mày, là !iW<#!IC#KZY#(;/!"#Bà 2/3 ngoài cO1#6/,!#(]#!N3#<ày !H!#6G!*#<ày

78 98 III - IV H - K Th\!"#(;ên !iW<#-1/#!*5(#-O1#-3!"#<ày, sát bE#(;ên cung mày79 99 III - IV G - H $ iW<#"C21#*34'(#m_#Bà 9880 100 IV - V L - M81 101 XII B

Page 35: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di"n Ch#n H$c Page 35

82 102 III - IV L - M83 103 II O Ngay chính gi21#(;Q!84 104 XI G85 105 XI H86 106 III O87 107 III B88 108 III - IV O89 109 IV - V O90 113 IX D91 120 VIII E Bên trái92 121 VIII - IX D - E Bên trái93 123 II K

94 124 II H Giao !iW<#-O1#6 E!"#!"1!"#"C21#(;Q!#Bà ! E!"#$L-#M31#FE#!"/àitròng !en

95 125 II - III G

96 126 O OGiao !iW<#-O1#6 E!"#(*\!"#-*:!*#"C21#<=(#Bà mí tóc trán ho=-#6IC#x0!"#*34'(#K_Y#M31#*34'(# J

97 127 XI - XII O Trung !iW<#! E!"#-/!"#9*T!#-Q-*#FE#<+C#$ C#Bà k#-l<98 128 II - III G99 129 III - IV L100 130 V M101 131 V L102 132 VIII K103 133 VIII - IX K104 138 VI - VII TAI

105 139 III - IV QTrong tóc, phía trên tai. Nl<#(;ên trk-#6C#!"1!"#M31#6CW<#"C21#*uy'(#106 và 65 (chính gi21#(34H!#aaa-IV, ngay phia trên !G!*#-O1#Bành tai)

106 143 VIII - IX OGiao !iW<#-O1#6 E!"#$L-#"C21#<XC#Bà ! E!"#(CH9#(34H!#!"1!"#FE#(;êncO1#*1C#fb#<XC#><XC#!" -#fên, hình nhR#"A-#$ C#Fên phVC@

107 145 VII - VIII D - E108 156 XI - XII D Giao !iW<#-O1#6 E!"#$L-#M31#FE#)*Ai#<D(#Bà bE#-/!"#(;ên k#-l<109 157 XI - XII D110 159 XI - XII E111 162 XI L112 163 IX - X O113 170 VI - VII TAI114 171 VII - VIII D - E Bên phVC115 173 VIII O116 174 VII - VIII B117 175 II B

118 177 III - IV M - N Sát mí tóc thái d "ng. Nl<#(;ên trk-#6C#!"1!"#M31#6CW<#"C21#*34'(#106 và 26 (chính gi21#(34H!#aaa-IV)

119 178 VIII B120 179 IV - V C - D121 180 IV M122 183 IV M - N123 184 VI - VII B Sát bE#$ C#U "ng m#i

124 185 II - III M - NSát mí tóc thái d "ng. Nl<#(;ên trk-#6C#!"1!"#M31#6CW<#"C21#*34'(#103 và 106 (chính gi21#(34H!#aaa-IV)

125 188 IV - V B - C $ iW<#!IC#KZY#(;ên và 2/3 d C#-O1#6/,!#(]#6N3#<ày !H!#*34'(#SI#e126 189 VI O127 191 II M - N Sát mí tóc thái d "ng. Ngang huy'(#KjY

Page 36: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di"n Ch#n H$c Page 36

128 195 III M - N Sát mí tóc thái d "ng. Ngang huy'(#KjJ129 196 IV - V A - B $ iW<#!IC# ZY#(;ên và 1/3 d C#-O1#6/,!#(]#6N3#<ày !H!#*34'(#SI#e130 197 II C131 200 TAI132 201 TAI133 202 TAI134 203 TAI135 204 TAI136 209 V - VI D137 210 O - I D D C#*34'(#^Km#)*/V!"#[<<138 215 III L - M139 216 III - IV H

140 217 IV - V L Trên ! E!"#$L-#(CH9#Un-#B C#FE#!"/ài x "ng hI-#<D(#Bà gi21#Fo#$àycO1#<ày

141 218 III - IV K142 219 O D143 222 X G144 226 X - XI D - E145 227 X - XI B146 228 IX -X D - E147 229 X H

148 233 VIII G - H(Bên phVC@g#cC1/#6CW<#-O1#6 E!"#!"1!"#6CW<#"C21#-Q!*#<XCd#6 E!"#chính gi21#(T<#6?!"#(p#Bà bE#!"/ài tròng !en (nhìn th\!"@g#q79#B C#huy'(#rK#Bà 50 thành tam giác !o3

149 235 XI - XII O $ iW<#!IC#KZ[#(;ên và 4/5 d C#-O1#6/,!#(]#*34'(#K^_#6H!#*34'(#e_150 236 X - XI O151 240 IV B152 245 IX - X N - P153 247 VIII - IX O154 253 VIII - IX O - A155 254 XII A - B $ iW<#-Q-*#6 E!"#$L-#"C21#-l<#r<<#Bà trên gò x "ng hàm d C

156 255 XII B - C$ iW<#!IC#KZr#(;/!"#Bà 3/4 ngoài cO1#6/,!#-/!"#(*i/#"ò x "ng hàmd C#(]#*34'(#^[r#6H!#*34'(#^m^

157 256 XII D - E$ iW<#"C21#-O1#6/,!#-/!"#(*i/#"ò x "ng hàm d C#(]#*34'(#^[r#6H!#huy'(# m^

158 257 XII E - G$ iW<#!IC#KZr#!"/ài và 3/4 trong cO1#6/,!#-/!"#(*i/#"ò x "ng hàmd C#(]#*34'(#^[r#6H!# m^

159 267 III - IV G$ iW<#!l<#(;ên ! E!"#(*\!"#M31#(T<#-/!#!" EC#Bà chính gi21#Fo#$àycO1#<ày

160 268 III - IV E161 269 VII - VIII H Ngang huy'(#SI#Y162 270 X K163 274 VII - VIII P - Q164 275 VIII - IX P - Q Ngang huy'(#Kr165 276 VII - VIII K Ngang huy'(#SI#Y166 287 VIII - IX B Ngang huy'(#SI#Km167 290 VII B Nghang huy'(#SI#K

168 292 XI - XII GTrên ! E!"#$L-#M31#"C21#-/!#!" "i-ngang !iW<#f?C#!*5(#-O1#k#-l<d#trên gò x "ng hàm d C

169 293 XI - XII G - H Ngang huy'(#^^170 300 I E171 301 I G

Page 37: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di"n Ch#n H$c Page 37

172 302 I H173 303 I K174 305 IX - X G - H175 308 IX P - Q176 310 III C

177 312 IV - V OTrung !iW<#6 E!"#!"1!"#!IC#*1C#6CW<#(*59#!*5(#-O1#6N3#<ày. Ngayd C#*34Ht 26 khoV!"#Y-5 mm tùy bo#$ày cO1#-3!"#<ày

178 319 III - IV L - M179 324 III - IV K180 330 V - VI C181 332 III D182 333 II - III H183 340 I B184 341 I C185 342 I O186 343 XI - XII M - N Trên gE#U "ng hàm d C

187 344 XI - XII L - M $ iW<#!IC#KZr#!"/ài và 3/4 trong cO1#6/,!#-/!"#(*i/#"E#U "ng hàmd C#(]#*34'(#YrY#6H!# mY

188 345 XI - XII L - M $ iW<#"C21#-O1#6/,!#-/!"#(*i/#"E#U "ng hàm d C#(]#*34'(#YrY#6H!#huy'(# mY

189 346 XI - XII L $ iW<#!IC#YZr#!"/ài và 1/4 trong cO1#6/,!#-/!" theo gE#U "ng hàm t]#huy'(#YrY#6H!#*34'(#^mY

190 347 X - XI B Trên ! E!"#$L-#M31#"C21#fb#<XCd#SQ(#FE#-/!"#(;ên k#-l<191 348 O - I O $ iW<#"C21#*34'(#K^J#Bà 342192 353 VI H193 354 VI E194 355 V - VI D195 356 VIII H Bên phVC196 357 VI D - E197 358 VI K198 360 III E199 365 XII O N"i chs#6+C#-O1#k#-l<200 377 O C201 379 O B202 401 O - I O203 405 II - III C i !"#$%&"'()*"*+$",-./0"123"4à huy/0"516204 421 II D205 422 II E206 423 II G207 432 VI - VII E - G Trung !i !"tuy7*"8-G208 437 VIII - IX H209 458 II - III H210 459 V - VI M - N

211 460 V M - N i !"*+$"195"0:";<"4à 2/3 sau c=&"'()*"0>",-./0"156"'7*"?@"0:";<"!A"tóc mai

212 461 X - XI K Trên !"@*#"0$7B"0-.7*"4;$"?@"!C$"D";$213 467 VI - VII D - E K70",EB v;$",-./0"F1"4à 491 thành tam giác !G-214 477 III - IV B - C i !"*+$"H9I"0:ên và 1/3 d";$"<=&"'()*"0,J*#"0>",-./0"5I"'7*",-./0"HF215 481 VII - VIII G - H Bên trái (k70",EB"4;$",-./0"53K"I6"0)("0,ành tam giác !G-216 491 VI - VII D i !"*+$"H95"0:ên và 1/3 d";$"<=&"'()*"0>"'L-"!M0"'7*",-./0"N+"F217 505 V - VI C218 511 IX - X E

Page 38: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 38

219 521 XII O220 555 V N - P Gi%&"!A"0O<"!&$-ngang !uôi mP0

221 556Trêntuy7*"6" O

222 557Trêntuy7*"6" O Trên huy/0"QQF

223 558 0 G224 559 0 H225 560 0 E226 561 III G227 564 0 K Huy/0"*R!"NS0"!A"0O<"0:S*228 565 VI D229 567 II Q230 630 VIII - IX B - C

Page 39: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 39

NH#NG $ HÌNH QUAN TR%NG

!"ÌNH S#!$

Page 40: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 40

HÌNH S#!%

Page 41: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 41

HÌNH S# 3

Page 42: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 42

!"ÌNH S#!&

Page 43: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 43

!"ÌNH S#!'

Page 44: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 44

T HÌNH PHUN CHIVU NWI TXNG TRÊN MYT

HÌNH S# 6

Page 45: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 45

T HÌNH PHUN CHIVU NWI TXNG TRÊN MYT VÀ TRÁN

HÌNH S# 7

Page 46: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 46

!"ÌNH S# 8

Page 47: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 47

HÌNH S# 9

Page 48: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 48

!"ÌNH S# 10

Page 49: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 49

!"ÌNH S#!$$

Page 50: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 50

!"ÌNH S#!$%

Page 51: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 51

!"ÌNH S#!$(

Page 52: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 52

!"ÌNH S#!$&

Page 53: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 53

!"ÌNH S#!$'

Page 54: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 54

!"ÌNH S#!$)

Page 55: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 55

!"ÌNH S#!$*

Page 56: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 56

!"ÌNH S#!$+

Page 57: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 57

!"ÌNH S#!$,

Page 58: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 58

!"ÌNH S#!%-

Page 59: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 59

!"ÌNH S#!%$

Page 60: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 60

!"ÌNH S#!%%

Page 61: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 61

!"ÌNH S#!%(

Page 62: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 62

!"ÌNH S#!%&

Page 63: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 63

!"ÌNH S#!%'

Page 64: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 64

!"ÌNH S#!%)

Page 65: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 65

!"ÌNH S#!%*

Page 66: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 66

!"ÌNH S#!%+

Page 67: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 67

NH#&' D(&' )( )*& +,& -ÙNGTRONG CH#.+/&0

CÂY DÒ HUY/1CÂY CÀO

\

CÂY L N C23'.4 564 &07 CÂY L N CÀU GAI !ÔI LÓN

Page 68: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 68

CÂY BÚA NH7 CÂY BÚA L8&

NG,4 )93 D23MASSAGE

Nh%ng dZng cZ c#n b[n trên và nh%ng dZng cZ !Mc bi/t cho VietMassage có th !Mt mua \ website http://ngobenatural.com hay qua!i/n tho)i: (623) 792-7449 hoMc (623) 444-0696.

Page 69: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 69

TÁM B HUY!T C NB"N

Page 70: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 70

B: ÂM HUY T

Dùng cho nh ng ng !i suy nh "c c! th# $ m%i l&a tu'i. N(u th)y "n kém, xanh xao, g*y+m ho,c mu+n lên cân thì dùng b- này. Ngoài ra b- này còn dùng ## ch a ung th máu.

22, 127, 63, 7, 113, 17, 19, 64, 50, 39, 1, 290, 0.

V TRÍ HUY!T TÁC D"NG CH# TR

22 (XI, O)liên h$ ru%t non và b&ng ái

B.i b' khí l/c Gi0m #au b1ng d 2i Gi0m nhu #-ng ru-t

Suy nh "c c! th# $au b1ng tiêu ch0y Ki(t l3 Kinh không #4u Di tinh, b5ch #2i Ti#u khó $au r"ng hàm d 2i

127 (XI, O)liên h$ áy t' cung, gótchân, b(ng d!)i, ru%t non

An th*n m5nh Ôn trung, làm )m b1ng

(b' trung ích khí) $i4u hoà nhu #-ng ru-t Hành khí T"ng l/c

M)t ng6, khó ng6 $' m. hôi chân tay Suy nh "c c! th# Suy nh "c th*n kinh Suy7n, s+c thu+c Khó tiêu, #au th "ng v8 $au b1ng, l5nh b1ng Huy(t tr9ng, dau b1ng

kinh C!n nghi:n ma túy,thu+c lá

63 (IX, O)liên h$ bao t', lá lách, t'cung

**L u ý có thai không # "cchâm hay day )n

$i4u hoà kích thích t+nam, n (progesteron,estrogen)

$i4u hoà s/ ti(t d8ch $b- ph;n sinh d1c n , $mi:ng

T"ng c !ng kh0 n"ngsinh lý (nam và n )

Làm c !ng d !ng, kích

Lãnh c0m, suy nh "csinh d1c, d !ng nuy,li:t d !ng

Chóng m,t xây x<m Kinh phong C!n #au d5 dày Khô n 2c mi(ng Khô âm #5o $9ng mi:ng

Page 71: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di!n Ch"n H#c Page 71

thích tuy(n vú Làm c !ng tính mi7nnhi7m

Tr)n th+ng vùng c-ts+ng, t= cung, d5 dày

$i4u ch>nh s/ co c!(d !ng v;t, t= cung, taychân)

Làm )m T?, V8, thôngkhí

Huy(t áp th)p $au th*n kinh tam thoa $au b1ng kinh Kinh nguy:t không #4u Các b:nh v4 t= cung $ái # !ng (diabetes) Ng/c, vú nh@, t9c tias a

7 (IX, B)liên h$ tuy*n sinh d(c vàtuy*n t(y

$i4u hoà kích thích t+nam, n (progesteron,estrogen)

T"ng c !ng tính mi7nnhi7m

Hành khí (làm cho khív;n hành, l u thông),hành huy(t (làm chohuy(t l u thông m5nhtrong c! th#)

Làm )m ng !i Tiêu viêm, tiêu #-c Tr)n th+ng vùng b1ng,

bu.ng tr&ng, d8ch hoàn,dùi

Làm h ng ph)n tình d1c $i4u hoà s/ ti(t d8ch $b- ph;n sinh d1c n và$ m%i

T !ng &ng th*n kinh h5hi:t (TK s+ XII)

Suy nh "c sinh d1c.Ch;m có con

LA tai ra n 2c trong $au b1ng sôi ru-t Rong kinh Kinh nguy:t không #4u Huy(t tr9ng U nang bu.ng tr&ng Viêm tuy(n ti4n li:t $au #ùi v( $au t&c d8ch hoàn S' m%i, viêm m%i d8 &ng $ái # !ng VBo l Ci, #! l Ci, câm B 2u c'

113 (IX, D)liên h$ tuy*n T(y (lá mía),th+n kinh ph* v, (tk s- X)

T"ng c !ng tính mi7nnhi7m

Tr)n th+ng vùng bu.ngtr&ng, d8ch hoàn, #ùi,t1y t5ng

Tr" tiêu hóa

$au bu.ng tr&ng $au d8ch hoàn $au #ùi Kém tiêu hóa $ái # !ng C!n #au do viêm T1y $au th*n kinh t%a Suy7n $au d5 dày B 2u c'

Page 72: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di!n Ch"n H#c Page 72

17 (IX, EG)liên h$ tuy*n th!.ng th/nvà t0ng th/n

**L u ý: tránh dùng huy:tnày, nh)t là huy:t 17(-) trongtr !ng h"p l$ loét (nh loétbao t=)

Ch+ng d8 &ng Tiêu viêm Làm )m, b' th;n th6y Tiêu #àm $i4u hòa huy(t áp Tr)n th+ng vùng #ùi, v(,th9t l ng, th;n, ru-t già

C*m máu $i4u hòa s/ co c! T !ng t" thu+c

Corticoid

D8 &ng Viêm nhi7m Th)p kh2p Suy7n $au vùng #ùi, v(, th9t

l ng Suy nh "c c! th# Huy(t áp th)p Th;n h nhi7m mC Tiêu ch0y, ki(t l3 Ph@ng rát (ch a l$ loét)

19 (VIII, O)liên h$ tim, ph1i, bao t',ru%t già

**L u ý: vùng nhân trung vàvùng môi tuy t !! i tránh châmkhi có m"n b#c !$u xu%t hi nvà khi có thai.

$i4u hoà tim m5ch vàhuy(t áp (th !ng làmt"ng huy(t áp)

Ch+ng co gi;t, làm t>nhtáo

Th"ng khí, v "ng m5ch.C0i thi:n hô h)p

Làm )m ng !i Làm h ng ph)n tình d1c Làm c !ng d !ng T"ng ti(t d8ch # !ngru-t và hô h)p (m%i)

$i4u hòa nhu #-ng ru-t,s/ co giãn c! toàn thân

Gây nôn (làm ói) vàch+ng nôn

T !ng &ng TK giao c0m T !ng t" thu+cAdrenalin

Ch(t #u+i M"c c' (x !ng, h-t trái

cây, v;t l5) Ti#u #êm $ái d*m N,ng ng/c khó th$ Suy7n B:nh tim m5ch S+c thu+c Ng)t x>u Suy nh "c th*n kinh Co gi;t kinh phong C!n #au th "ng v8 Nôn n)c Không ói # "c Suy nh "c sinh d1c C!n #au th;n c)p NghBt m%i, bí trung ti:n(sau khi gi0i phDu)

C!n ghi4n ma túy Nghi:n thu+c lá $au quanh kh2p vai LE #E không t>nh táo Bu.n ng6 $F khó (do c! t= cungco bóp y(u ho,c c' t=cung m$ ch a tr%n)

Tr&, lòi dom, táo bón,viêm #5i tr !ng

Page 73: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di!n Ch"n H#c Page 73

64 (VIII, D)T!"ng 2ng th+n kinhthi$t h+u (TK s- IX)

Tiêu viêm, tiêu #-c Làm long #!m Tr)n th+ng vùng bBn

(háng), d5 dày

$au kh2p háng $au th*n kinh t%a $au d5 dày Li:t chi d 2i $au l Ci, #au h%ng Suy7n khó th$, v 2ng

#!m

50 (VIII, G)liên h$ gan và can kinh

**Ch!ng ch& ! 'nh: ng (i cób nh huy)t áp cao tránh dùnghuy t này

$i4u ch>nh gân, c! T"ng c !ng tính mi7nnhi7m

An th*n Tr)n th+ng Tiêu viêm Làm t"ng huy(t áp Th"ng khí Ch+ng d8 &ng $i4u hoà khí huy(t Gi0i #-c Li7m h5n (c*m m. hôi) Tr" tiêu hóa C*m máu Tr)n th+ng vùng gan,m;t

Bong gân (tay, chân, c'gáy)

D8 &ng, ng&a kh9png !i, n'i m4 #ay

M)t ng6 $au m@i c' gáy, vBo c' Kinh phong $au hông s !n B:nh gan, m;t, x! ganc' tr 2ng

Nh&c #>nh #*u, nh&c#*u d d-i

Huy(t áp th)p Phong th)p, #' m. hôi

tay chân T&nh m5ch tr 2ng Khó tiêu, " chua, no h!i Bón, tiêu ch0y, tr& M%i nghBt do l5nh $au th*n kinh tam thoa Rong kinh, b"ng huy(t Li:t m,t, b:nh v4 m9t,m9t m!

Ho (do gan) B 2u c', viêm m%i d 8

&ng Th8 l/c kém Nghi:n thu+c lá $au #*u do va ch5m

ch)n th !ng (nhB) S@i m;t, s@i gan, viêmgan siêu vi

Cholesterol trong máucao

Page 74: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di!n Ch"n H#c Page 74

39 (VIII, E/G)liên h$ bao t' và v, kinh

Tr)n th+ng vùng d5 dàyvà ngón tay tr@

Tiêu viêm, tiêu th/c Kích thích "n u+ng H5 s+t H5 huy(t áp

$au ngón tay tr@, coduAi khó kh"n

$au th*n kinh tam thoa(TK s+ 5)

$au chân, #au v8 kinh Huy(t áp cao B:nh v4 m%i, nghBt m%i,

s' m%i M1n m,t, li:t m,t, môis ng #au, s ng vú, t9ctia s a

Nh&c r"ng, s ng n 2u B 2u c' Bi(ng "n

1 (VII, O)liên h$ tim

**Ch!ng ch& !'nh: huy)t ápcao

An th*n (làm d 8u th*nkinh)

$i4u hòa nh8p tim Gi0m ti(t d8ch T"ng huy(t áp Th"ng khí (# a khí lên) T"ng l/c (làm t"ngc !ng sinh l/c, làmkhoF ng !i)

Làm )m ng !i Làm c !ng d !ng Gi0m #au c-t s+ng

Suy nh "c c! th# Suy nh "c th*n kinh $au c-t s+ng (khôngcu+i ng=a # "c), c1px !ng s+ng

$au b1ng do l5nh Tiêu ch0y, ki(t l3 $au th*n kinh t%a Suy nh "c sinh d1c (li:td !ng, t0o tinh, di m-ngtinh)

$au b1ng kinh Tr&, lòi dom Rong kinh B5ch #2i S' m%i R+i lo5n nh8p tim, m:t

khó th$

290 (VII, B)liên h$ v)i kinh tam tiêu

Tr)n th+ng vùng th9tl ng, hai bên c'

$i4u hòa tân d8ch (m.hôi, n 2c ti#u, n 2cb%t)

Giãn c! (#i4u ch>nh s/co c!)

Suy nh "c c! th# $au c! &c #òn chùm,vBo c'

Khó tiêu Phù chân $au th9t l ng

Page 75: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di!n Ch"n H#c Page 75

0 (VII, P/Q)liên h$ tuy*n th!.ng th/nvà nhi3u vùng trong c"th4 (nh! l!ng, tay, chân,b% ph/n sinh d(c,…)

Gn #8nh th*n kinh $i4u hoà tim m5ch,gi0m c! gi;t #-ng m5ch

$i4u hòa huy(t áp Tr)n th+ng (gi0m #au) Tiêu th/c (làm tiêu hóath&c "n)

C*m m. hôi, gi0m ti(td8ch (gi0m xu)t ti(t cácch)t d8ch)

V "ng m5ch, c*m máu Làm )m, t"ng l/c Làm co th9t t= cung Làm c !ng sinh d1c(b4n tinh, b' th;n th6y)

T"ng s&c #4 kháng c!th#, b.i b' nguyên khí

Suy nh "c c! th#, m:tm@i

Suy nh "c sinh d1c,xu)t tinh s2m

C0m l5nh, s' m%i Huy(t áp cao ho,c th)p C!n #au bão th;n Các b:nh ngoài da, l$

loét, ch0y n 2c vàng Ra m. hôi tay chân Tim #;p nhanh Các b:nh m9t Viêm m%i d8 &ng C!n nghi4n ma túy Nh&c r"ng hàm d 2i Khó tiêu Ti#u nhi4u, s+c thu+c Th*n kinh t%a Li:t dây th*n kinh s+ 7ngo5i biên

$au bao t= do th;n Huy(t tr9ng Ph@ng l$ n 2c sôi.

Page 76: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di!n Ch"n H#c Page 76

B$ TIÊU VIÊM, TIÊU $C

Dùng ch a nh ng n! i b8 s ng t)y, l$ loét

41, 143, 127, 19

41 (VIII, H)liên h$ m/t và 5m kinh

Tr)n th+ng $i4u hoà s/ ti(t m;t Làm sáng m9t $i4u hòa l "ngcholesterol trong máu,h5 áp

Gi0m #au vùng c', gáy,vai, n=a bên #*u, hôngs !n

Gi0m #au vùng gan,m;t, d5 dày

Huy(t áp cao Ng&a, d8 &ng Các b:nh v4 gan, m;t(nh s@i m;t, "n khôngtiêu)

$au hông s !n B:nh hoàng #0n (vàngda)

$au d5 dày Mi:ng #9ng Th)p kh2p Táo bón $au chân d%c #$m kinh Cholesterol trong máucao

Nh&c hai bên #*u, nh&cn=a #*u (migraine)

M)t ng6 Nh&c c', gáy, vai M! m9t, nóng m9t

143 (VIII, O) Nhu;n tr !ng H5 s+t, thanh nhi:t Tr)n th+ng vùng x !ngcùng

Làm #' m. hôi H5 huy(t áp

Huy(t áp cao $au vùng x !ng cùng $au c-t s+ng $au th*n kinh t%a Tr&, lòi dom Táo bón, ki(t l3 S+t không ra m. hôi Nóng trong ng !i

127 (XI, O)liên h$ áy t' cung, gótchân, b(ng d!)i, ru%t

An th*n m5nh Ôn trung, làm )m b1ng

(b' trung ích khí) $i4u hòa nhu #-ng ru-t

M)t ng6, khó ng6 $' m. hôi chân tay Suy nh "c th*n kinh, c!

th#

Page 77: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di!n Ch"n H#c Page 77

non Hành khí T"ng l/c

Suy7n, s+c thu+c Khó tiêu, #au th "ng v8 $au b1ng, l5nh b1ng Huy(t tr9ng $au b1ng kinh C!n nghi:n ma túy,thu+c lá

C!n run l;p c;p (2 hàmr"ng #ánh vào nhau)

Nh&c r"ng hàm d 2i Li:t m,t, #au th*n kinhtam thoa (th*n kinh s+5)

19 (VIII, O)liên h$ tim, ph1i, bao t',ru%t già

** L u ý: vùng nhân trung vàmôi tránh châm khi có m"nb#c !$u xu%t hi n và khi cóthai.

$i4u hòa tim m5ch vàhuy(t áp (th !ng làmt"ng huy(t áp)

Ch+ng co gi;t, làm t>nhtáo

Th"ng khí, v "ng m5ch.C0i thi:n hô h)p

Làm )m ng !i Làm h ng ph)n tình d1c Làm c !ng d !ng T"ng ti(t d8ch # !ngru-t và hô h)p (m%i)

$i4u hòa nhu #-ng ru-t,s/ co giãn c! toàn thân

Gây nôn (làm ói), vàch+ng nôn

T !ng &ng th*n kinhgiao c0m

T !ng t" thu+cAdrelanin

Ch(t #u+i M9c c' (x !ng, h-t trái

cây, v;t l5) Ti#u #êm $ái d*m N,ng ng/c khó th$ Suy7n B:nh tim m5ch S+c thu+c Ng)t x>u Suy nh "c th*n kinh Co gi;t kinh phong C!n #au th "ng v8 Nôn n)c Không ói # "c Suy nh "c sinh d1c C!n #au th;n c)p NghBt m%i, bí trung ti:n(sau khi gi0i ph<u)

C!n ghi4n ma túy, thu+clá

$au quanh kh2p vai LE #E, không t>nh táo Bu.n ng6 $F khó (do c! t= cungco bóp y(u ho,c c' t=cung m$ ch a tr%n)

Tr&, lòi dom, táo bón,viêm #5i tr !ng

Page 78: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di!n Ch"n H#c Page 78

B$ TIÊU U B %U

Dùng ## tr 8 các kh+i u, các lo5i b 2u (b 2u lành, b 2u ác hay còn g%i là ungth ) $ b- ph;n nào trong c! th#.

41, 143, 127, 19, 37, 38

41 (VIII, H)liên h$ m/t và 5m kinh

Tr)n th+ng $i4u hoà s/ ti(t m;t Làm sáng m9t $i4u hòa l "ngcholesterol trong máu,h5 áp

Gi0m #au vùng c', gáy,vai, n=a bên #*u, hôngs !n

Gi0m #au vùng gan,m;t, d5 dày

Huy(t áp cao Ng&a, d8 &ng Các b:nh v4 gan, m;t(nh s@i m;t, "n khôngtiêu)

$au hông s !n B:nh hoàng #0n (vàngda)

$au d5 dày Mi:ng #9ng Th)p kh2p Táo bón $au chân d%c #$m kinh Cholesterol trong máucao

Nh&c hai bên #*u, nh&cn=a #*u (migraine)

M)t ng6 Nh&c c', gáy, vai M! m9t, nóng m9t

143 (VIII, O) Nhu;n tr !ng H5 s+t, thanh nhi:t Tr)n th+ng vùng x !ngcùng

Làm #' m. hôi H5 huy(t áp

Huy(t áp cao $au vùng x !ng cùng $au c-t s+ng $au th*n kinh t%a Tr&, lòi dom Táo bón, ki(t l3 S+t không ra m. hôi Nóng trong ng !i

127 (XI, O)liên h$ áy t' cung, gót

An th*n m5nh Ôn trung, làm )m b1ng

M)t ng6, khó ng6 $' m. hôi chân tay

Page 79: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di!n Ch"n H#c Page 79

chân, b(ng d!)i, ru%tnon

(b' trung ích khí) $i4u hòa nhu #-ng ru-t Hành khí T"ng l/c

Suy nh "c th*n kinh, c!th#

Suy7n, s+c thu+c Khó tiêu, #au th "ng v8 $au b1ng, l5nh b1ng Huy(t tr9ng $au b1ng kinh C!n nghi:n ma túy,thu+c lá

C!n run l;p c;p (2 hàmr"ng #ánh vào nhau)

Nh&c r"ng hàm d 2i Li:t m,t, #au th*n kinhtam thoa (th*n kinh s+5)

19 (VIII, O)liên h$ tim, ph1i, bao t',ru%t già

** L u ý: vùng nhân trung vàmôi tránh châm khi có m"nb#c !$u xu%t hi n và khi cóthai.

$i4u hòa tim m5ch vàhuy(t áp (th !ng làmt"ng huy(t áp)

Ch+ng co gi;t, làm t>nhtáo

Th"ng khí, v "ng m5ch.C0i thi:n hô h)p

Làm )m ng !i Làm h ng ph)n tình d1c Làm c !ng d !ng T"ng ti(t d8ch # !ngru-t và hô h)p (m%i)

$i4u hòa nhu #-ng ru-t,s/ co giãn c! toàn thân

Gây nôn (làm ói), vàch+ng nôn

T !ng &ng th*n kinhgiao c0m

T !ng t" thu+cAdrelanin

Ch(t #u+i M9c c' (x !ng, h-t trái

cây, v;t l5) Ti#u #êm $ái d*m N,ng ng/c khó th$ Suy7n B:nh tim m5ch S+c thu+c Ng)t x>u Suy nh "c th*n kinh Co gi;t kinh phong C!n #au th "ng v8 Nôn n)c Không ói # "c Suy nh "c sinh d1c C!n #au th;n c)p NghBt m%i, bí trung ti:n(sau khi gi0i ph<u)

C!n ghi4n ma túy, thu+clá

$au quanh kh2p vai LE #E, không t>nh táo Bu.n ng6 $F khó (do c! t= cungco bóp y(u ho,c c' t=cung m$ ch a tr%n)

Tr&, lòi dom, táo bón,

Page 80: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 80

viêm i tr!!ng

37 (VIII, G)liên h lá lách và t! kinh

C"m máu Thông khí hành huy#t Tr$ tiêu hóa Gi%m au vùng lá lách Tiêu àm nh&t "i'u hòa s( bài ti#tn!&c ti)u

Suy nh!$c c# th) Ti)u ít, ti)u nhi'u, bíti)u

Ti)u nóng g*t "au vùng lá lách Xu+t huy#t (rong kinh,ch%y máu d dày)

Tê toàn thân Tay chân n,ng n', b i,phù

N,ng "u "au dây th"n kinh tamthoa

Nhi'u àm nh&t Suy-n do T. Li/t dây th"n kinh s0 7ngo i biên (li/t m,t)

S!ng b"m (do té ngã vach m, ch+n th!#ng)

38 (IX, GH)liên h ru"t già, th#n

T$ng ti#t d1ch 2 b3 ph4nsinh d5c n6, ru3t và cáckh&p

Tiêm viêm (gi%m s!ng) Tiêu 3c (gi%m m7) Nhu4n tr!!ng Thanh nhi/t Tr+n th0ng vùng ùi vàb! s!!n, ngón tay gi6a,vùng th4n

Làm thông khí itr!!ng, làm trung ti/n

T!#ng t$ thu0c khángsinh

"au ngón tay gi6a "au vùng ùi "au b! s!!n Các b/nh viêm nhi-m, u

nh8t, có m7, v#t th!#ngnhi-m trùng

Các b/nh ngoài da Táo bón Bí trung ti/n (sau khigi%i ph9u)

"au l!ng vùng th4n Nóng s0t Thi#u ch+t d1ch 2 cáckh&p (khô kh&p)

Thi#u ch+t d1ch 2 ru3tgià (táo bón)

Thi#u ch+t d1ch 2 âm o (khô âm o)

Page 81: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 81

B# TH NG

B+:;<=<;>?@/A;A>BC;A>D;A(;AE;F!&G;Hên trên, );AI1;<=<;<>DJK;L/J>;<%:;H J>M;INA;I?JM;:/A;mOGM;PGêm xoang, viêm m%i, v.v…

127, 50, 19, 37, 1, 73, 189, 103, 300, 0

127 (XI, O)liên h áy t$ cung, gótchân, b%ng d!&i, ru"tnon

An th"n m nh Ôn trung, làm +m b5ng

(bQ trung ích khí) "i'u hòa nhu 3ng ru3t Hành khí T$ng l(c

M+t ng7, khó ng7 "Q mR hôi chân tay Suy nh!$c th"n kinh, c#

th) Suy-n, s0c thu0c Khó tiêu, au th!$ng v1 "au b5ng, l nh b5ng Huy#t tr*ng "au b5ng kinh C#n nghi/n ma túy,thu0c lá

C#n run l4p c4p (2 hàmr$ng ánh vào nhau)

NhDc r$ng hàm d!&i Li/t m,t, au th"n kinhtam thoa (th"n kinh s05)

50 (VIII, G)liên h gan và can kinh

**Ch ng ch! "nh: huy#t ápcao, ng!$i có b%nh huy#t ápcao tránh dùng huy%t này

"i'u chSnh gân, c# T$ng c!!ng tính mi-nnhi-m

An th"n Tr+n th0ng Tiêu viêm Làm t$ng huy#t áp Th$ng khí Ch0ng d1 Dng "i'u hòa khí huy#t Gi%i 3c Li-m h n (c"m mR hôi) Tr$ tiêu hóa C"m máu Tr+n th0ng vùng gan,

Bong gân (tay, chân, cQ,gáy)

D1 Dng, ngDa kh*png!!i, nQi m' ay

M+t ng7 "au mOi cQ gáy, vTo cQ Kinh phong "au hông s!!n B/nh gan, m4t, x# gancQ tr!&ng

NhDc Snh "u, nhDc "u d6 d3i

Huy#t áp th+p Phong th+p, Q mR hôi

tay chân

Page 82: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 82

m4t T&nh m ch tr!&ng Khó tiêu, $ chua, no h#i Bón, tiêu ch%y, tr& M%i nghTt do l nh Rong kinh, b$ng huy#t Li/t m,t, b/nh v' m*t,m*t m!

Ho (do Gan) B!&u cQ, viêm m%i d 1

Dng Th1 l(c kém Nghi/n thu0c lá "au "u do va ch m

ch+n th!#ng (nhT) SOi m4t, sOi gan, viêmgan siêu vi

Cholesterol trong máucao

19 (VIII, O)liên h tim, ph'i, bao t$,ru"t già

** L!u ý: vùng nhân trungvà môi tránh châm khi cóm&n b'c (u xu)t hi%n vàkhi có thai.

"i'u hòa tim m ch vàhuy#t áp (th!!ng làmt$ng huy#t áp)

Ch0ng co gi4t, làm tSnhtáo

Th$ng khí, v!$ng m ch.C%i thi/n hô h+p

Làm +m ng!!i Làm h!ng ph+n tình d5c Làm c!!ng d!#ng T$ng ti#t d1ch !!ngru3t và hô h+p (m%i)

"i'u hòa nhu 3ng ru3t,s( co giãn c# toàn thân

Gây nôn (làm ói), vàch0ng nôn

T!#ng Dng th"n kinhgiao c%m

T!#ng t$ thu0cAdrelanin

Ch#t u0i M*c cQ (x!#ng, h3t trái

cây, v4t l ) Ti)u êm "ái d"m N,ng ng(c khó th2 Suy-n B/nh tim m ch S0c thu0c Ng+t xSu Suy nh!$c th"n kinh Co gi4t kinh phong C#n au th!$ng v1 Nôn n+c Không ói !$c Suy nh!$c sinh d5c C#n au th4n c+p NghTt m%i, bí trung ti/n(sau khi gi%i phUu)

C#n ghi'n ma túy, thu0clá

"au quanh kh&p vai LE E, không tSnh táo BuRn ng7 "V khó (do c# tW cung

Page 83: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 83

co bóp y#u ho,c cQ tWcung m2 ch!a tr8n)

Tr&, lòi dom, táo bón,viêm i tr!!ng

37 (VIII, G)liên h lá lách và t! kinh

C"m máu Thông khí hành huy#t Tr$ tiêu hóa Gi%m au vùng lá lách Tiêu àm nh&t "i'u hòa s( bài ti#tn!&c ti)u

Suy nh!$c c# th) Ti)u ít, ti)u nhi'u, bíti)u

Ti)u nóng g*t "au vùng lá lách Xu+t huy#t (rong kinh,ch%y máu d dày)

Tê toàn thân Tay chân n,ng n', b i,phù

N,ng "u "au dây th"n kinh tamthoa

Nhi'u àm nh&t Suy-n do T. Li/t dây th"n kinh s0 7ngo i biên (li/t m,t)

S!ng b"m (do té ngã vach m, ch+n th!#ng)

1 (VII, O)liên h tim

**Ch ng ch! "nh: huy#t ápcao

An th"n (làm d 1u th"nkinh)

"i'u hòa nh1p tim Gi%m ti#t d1ch T$ng huy#t áp Th$ng khí ( !a khí lên) T$ng l(c (làm t$ngc!!ng sinh l(c, làmkhoV ng!!i)

Làm +m ng!!i Làm c!!ng d!#ng Gi%m au c3t s0ng

Suy nh!$c c# th) Suy nh!$c th"n kinh "au c3t s0ng (khôngcu0i ngWa !$c), c5px!#ng s0ng

"au b5ng do l nh Tiêu ch%y, ki#t lX "au th"n kinh t8a Suy nh!$c sinh d5c (li/td!#ng, t%o tinh, di m3ngtinh)

"au b5ng kinh Tr&, lòi dom Rong kinh B ch &i SQ m%i R0i lo n nh1p tim, m/t

khó th2

Page 84: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 84

73 (VI, G)liên h ph'i, th#n,tim,m(t, vú, bu)ng tr*ng,cánh tay, vai, l!ng, chân,b+ng ái

An th"n Tr+n th0ng, tiêu viêmvùng vú, ng(c, m*t

Kích thích tuy#n s6a,buRng trDng

Th$ng khí Hành khí, hành huy#t

m nh Làm nóng ng!!i T!#ng Dng huy/t nh%

c$n

C#n au ng(c vùng tim M+t ng7, ho khan "au buRng trDng, auth4n, d1ch hoàn

Ti)u khó, ti)u nhi'u, ti)u êm

"au kh&p vai, cánh tay "au nhDc Q m*t, kémm*t

S n th4n N,ng "u (do l nh "u) T*c tia s6a, s!ng vú

189 (VI, O)liên h tim và c"t s,ng

Tr+n th0ng vùng c3ts0ng l!ng và gi6a ng(c

"i'u hòa khí Ch0ng co gi4t

NhDc r$ng Kinh phong "au c3t s0ng l!ng N,ng ng(c, m/t tim Khó th2, suy-n "au Snh "u

103 (II, O) T$ng c!!ng trí nh&, tríthông minh, s( t4p trungt! t!2ng, s( ho t 3ng

An th"n Th$ng khí Gi%m au Snh "u Gi%m au c3t s0ng Làm t Snh táo, sáng su0t T!#ng Dng Snh "u T!#ng Dng huy/t Báchh3i

Suy nh!$c c# th) Suy nh!$c th"n kinh Kinh phong NhDc Snh "u Kém trí nh&, kém n$ng

3ng, kém h$ng hái "au c3t s0ng Tr&, lòi dom Sa d con Th1 l(c kém Nghi/n thu0c lá "au "u do va ch m,

ch+n th!#ng

300 (I, E)liên h th#n

BQ th4n, làm h!ng ph+ntình d5c, làm c!!ngd!#ng (300+)

Tr+n th0ng vùng th4n,th*t l!ng, ngón tay trO

Nghi/n thu0c lá "au l!ng vùng th4n Ti)u êm Suy nh!$c c# th), suynh!$c sinh d5c, d!#ngnuy

Page 85: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 85

0 (VII, P/Q)liên h tuy-n th!.ng th#nvà nhi/u vùng trong c"th0 (nh! l!ng, tay, chân,b" ph#n sinh d%c,…)

Yn 1nh th"n kinh "i'u hoà tim m ch,gi%m co gi4t 3ng m ch

"i'u hòa huy#t áp Tr+n th0ng (gi%m au) Tiêu th(c (làm tiêu hóathDc $n)

C"m mR hôi, gi%m ti#td1ch (gi%m xu+t ti#t cácch+t d1ch)

V!$ng m ch, c"m máu Làm +m, t$ng l(c Làm co th*t tW cung Làm c!!ng sinh d5c(b'n tinh, bQ th4n th7y)

T$ng sDc ' kháng c#th), bRi bQ nguyên khí

Suy nh!$c c# th), m/tmOi

Suy nh!$c sinh d5c,xu+t tinh s&m

C%m l nh, sQ m%i Huy#t áp cao ho,c th+p C#n au bão th4n Các b/nh ngoài da, l2

loét, ch%y n!&c vàng Ra mR hôi tay chân Tim 4p nhanh Các b/nh m*t Viêm m%i d1 Dng C#n nghi'n ma túy NhDc r$ng hàm d!&i Khó tiêu Ti)u nhi'u, s0c thu0c Th"n kinh t8a Li/t dây th"n kinh s0 7ngo i biên

"au bao tW do th4n Huy#t tr*ng PhOng l2 n!&c sôi.

Page 86: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 86

B# GIÁNG

B+m các huy/t theo thD t( tE trên xu0ng d!&i ) tr1 các chDng b/nh s0t cao, co gi4t, h# ith2 r+t nóng. Có th) k#t h$p v&i ch!!m á l nh ) h c#n s0t.

124, 34, 26, 61, 3, 143, 222, 14, 156, 87

124 (II, H)liên h m#t (124+) và lálách (124-)

Yn 1nh th"n kinh Tr+n th0ng Li-m h n (c"m mR hôi) Ch0ng d1 Dng

"au l!ng C#n ghi'n ma túy Suy nh!$c th"n kinh M+t ng7 NhDc "u "Q mR hôi l nh Ch%y máu cam Viêm m%i d1 Dng VUy n#n (b/nh ngoài da)

34 (III, CD)liên h tim

Yn 1nh th"n kinh Tr+n th0ng "i'u th0ng "i'u hoà nh1p tim T$ng th1 l(c Ch0ng co c# T!#ng Dng th"n kinh th1giác (TK s0 II)

V8p bV (chu3t rút) M+t ng7 (ph0i h$p v&iH.124)

NhDc "u Suy nh!$c th"n kinh "au bàn chân, ngónchân

NhDc mOi b% vai Tim 4p nhanh "au d dày M! m*t NhDc r$ng Nôn, n+c V8p bV (chân)

26 (IV, O)liên h tim

**Ch ng ch! "nh: huy#t ápth)p

Làm giãn c# (c# tr#n,c# vân)

An th"n Tr+n th0ng "i'u hòa tim m ch H nhi/t H huy#t áp m nh Ch0ng co th*t, co gi4t Làm n2 m ch máu

Say r!$u Ng3 3c r!$u "au c3t s0ng th*t l!ng M+t ng7 Tâm th"n Co gi4t C%m s0t Chóng m,t Huy#t áp cao

Page 87: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 87

L$i ti)u Hành khí H !m T$ng ti#t d1ch Gi%i 3c, gi%i r!$u Zc ch# tình d5c T!#ng Dng tuy#n yên T!#ng t$ thu0c h nhi/t, gi%m au Aspirin,Paracétamone

"i'u hoà nh1p tim Làm long !m

S0t rét Hen, suy-n N+c, nôn Ti)u khó, bí ti)u Tim 4p m nh, nhanh NgDa NghTt m%i, nhDc "u PhOng l2, nóng rát "au n,ng quanh h0c

m*t Tay co du[i khó kh$n Say r!$u, r*n, rít, ong,bò c p chích

Viêm ph# qu%n mãn tính N,ng ng(c khó th2,thi#u ôxy

Suy-n R0i lo n nh1p tim "au nhDc khu\u tay "au vùng khoeo chân "au tDc nhói vùng hông

61 (VII, D)liên h tim, bao t$, gan vàph'i

**L!u ý: c)m )n sâu và m*nh,nh)t là huy%t bên trái s+ làmm%t tim

"i u ti!t m" hôi Tr#n th$ng Làm #m ng %i !i u hòa nh&p tim H' huy!t áp Làm gi(m m'ch, giãn c"

(#i u hòa s) co c") Tiêu viêm, tiêu #*c(gi(m s ng, ch$ngnhi+m trùng)

Thông khí Long #%m C,m máu (toàn thân) T "ng -ng th .ng v&,ngón tay cái

T "ng -ng th,n kinhsinh ba (TK s$ V)

T "ng t. thu$c VetaEndorphine

Các b/nh ngoài da,niêm m'c

Nôn, n#c !au th,n kinh liên s %n Ng-a (b0ng, #ùi, chân,tay)

C"n ghi n ma túy Huy!t áp cao B 1u c2 Nh-c #,u, s$t Khó th3 (suy+n), ngh4tm$i

Loét hành tá tràng C"n #au cu$ng bao t5 Eczema, #au nh-c ngóncái

Viêm loét âm #'o Ch(y máu cam !au th,n kinh tam thoa(TK sinh ba)

L'nh n2i da gà B'ch #1i

Page 88: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 88

Viêm h6ng, viêm amidan C(m ho !au c-ng c" thànhb0ng

R$i lo'n nh&p tim N7ng ng)c khó th3 Không ra m" hôi Ra m" hôi tay

3 (VII, G)liên h tim, ph!i, gan

**Ch ng ch! "nh: huy#t ápth$p

An th,n H' huy!t áp H' nhi/t Giáng khí (#em khíxu$ng), thông ph! khí

L.i ti8u !i u ch9nh s) xu#t n 1c

m$i, n 1c mi!ng, m"hôi

Long #%m Gi(m #au vùng ng)c và

thái d "ng

!2 m" hôi tay nhi u Nh-c #,u C(m s$t, m#t ng: T-c ng)c, nh-c tháid "ng

Ho, suy+n, h"i th3nóng, huy!t áp cao

Táo bón, ít ti8u N 1c ti8u vàng nóng B/nh ngoài da Ngh4t m$i, viêm h6ng Nh-c r%ng S ng m7t Li/t m7t, c" m7t coc-ng

Th& l)c kém M;t nóng #<

143 (VIII, O) Nhu=n tr %ng H' s$t, thanh nhi/t Tr#n th$ng vùng x "ngcùng

Làm #2 m" hôi H' huy!t áp

Huy!t áp cao !au vùng x "ng cùng !au c*t s$ng !au th,n kinh t6a Tr&, lòi dom, táo bón,ki!t l>

S$t không ra m" hôi Nóng trong ng %i

222 (X, G) Gi(m #au vùng khoeochân, vùng quanh r$n,vùng th=n, ngón tay ápút

H' huy!t áp

!au th,n kinh tam thoa !au vùng khoeo chân !au quanh r$n !au th=n, #au ngón tayáp út

Cao huy!t áp !au l ng !au b0ng tiêu ch(y

Page 89: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 89

14 (VIII, A) An th,n Tr#n th$ng H' nhi/t Tiêu viêm, tiêu th)c H' huy!t áp Làm ti!t n 1c b6t Làm t%ng h"ng c,u

B 1u c2 M#t ng: Huy!t áp cao C(m s$t, s$t rét C"n #au d' dày Huy!t tr;ng Viêm tai, viêm h6ng Ho Viêm vùng r%ng, hàm,m7t

'n không tiêu, bi!ng %n Nh-c #,u, nh-c r%ng Nu$t ngh4n

156 (XI, D)liên h bu"ng tr#ng

T%ng c %ng tính mi+nnhi+m

Tr#n th$ng vùng c?ngchân, #,u g$i, chânmày, c2, gáy, vai

!i u hòa s) co giãn c" Làm m'nh gân chân !i u hòa khí huy!t, #i u

hòa huy!t áp Tr#n th$ng vùng noãnsào, d&ch hoàn

T "ng -ng th,n kinhgai (TK s$ XI)

Ngh4t m$i !2 m" hôi chân tay Huy!t áp cao !au c?ng chân, #au #,u

g$i !au cung mày, chânmày

Li/t m7t V4o c2 !au c" -c #òn ch:m !au b0ng d 1i !au b0ng kinh !au bu"ng tr-ng Thoát v& b4n

87 (XII, O)liên h bàng quang và c!t$ cung

Làm co bóp t5 cung vàbàng quang

H' nhi/t H' áp Giáng khí, thông khí !i u hòa l .ng n 1c

ti8u

!au bàn chân !au th;t l ng Tâm th,n S$t M<i gáy, #au #,u Ti8u khó, ti8u ít, ti8uvàng

Bí ti8u, bí trung ti/n S'n bàng quang !au b0ng d 1i, #aub0ng kinh

L'nh chân, #ái d,m Ti8u nhi u, #ái #êm

Page 90: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 90

B# I$U CH%NH ÂM D !NG

Dùng #8 #i u hoà thân nhi/t cho nh@ng b/nh nhân lúc nóng, lúc l'nh th#t th %ng, thay#2i r#t nhanh trong ngày.

34, 290, 156, 39, 19, 50

34 (III, CD)liên h tim

An #&nh th,n kinh Tr#n th$ng !i u th$ng !i u hoà nh&p tim T%ng th& l)c Ch$ng co c" T "ng -ng th,n kinh th&giác (TK s$ II)

V6p bB (chu*t rút) M#t ng: (ph$i h.p v1iH.124)

Nh-c #,u Suy nh .c th,n kinh !au bàn chân, ngónchân

Nh-c m<i b( vai Tim #=p nhanh !au d' dày M% m;t Nh-c r%ng Nôn, n#c V6p bB (chân)

290 (VII, B)liên h v%i kinh tam tiêu

Tr#n th$ng vùng th;tl ng, hai bên c2

!i u hòa tân d&ch (m"hôi, n 1c ti8u, n 1cb6t)

Giãn c" (#i u ch9nh s)co c")

Suy nh .c c" th8 !au c" -c #òn chùm,v4o c2

Khó tiêu Phù chân !au th;t l ng

156 (XI, D)liên h bu"ng tr#ng

T%ng c %ng tính mi+nnhi+m

Tr#n th$ng vùng c?ngchân, #,u g$i, chânmày, c2, gáy, vai

!i u hòa s) co giãn c" Làm m'nh gân chân !i u hòa khí huy!t, #i u

hòa huy!t áp Tr#n th$ng vùng noãnsào, d&ch hoàn

T "ng -ng th,n kinh

Ngh4t m$i !2 m" hôi chân tay Huy!t áp cao !au c?ng chân, #au #,u

g$i !au cung mày, chânmày

Li/t m7t V4o c2 !au c" -c #òn ch:m !au b0ng d 1i !au b0ng kinh

Page 91: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 91

gai (TK s$ XI) !au bu"ng tr-ng Thoát v& b4n

39 (VIII, E/G)liên h bao t$ và v& kinh

Tr#n th$ng vùng d' dàyvà ngón tay tr<

Tiêu viêm, tiêu th)c Kích thích %n u$ng H' s$t H' huy!t áp

!au ngón tay tr<, coduCi khó kh%n

!au th,n kinh tam thoa(TK s$ 5)

!au chân, #au v& kinh Huy!t áp cao B/nh v m$i, ngh4t m$i,

s2 m$i M0n m7t, li/t m7t, môis ng #au, s ng vú, t;ctia s@a

Nh-c r%ng, s ng n 1u B 1u c2 Bi!ng %n

19 (VIII, O)liên h tim, ph!i, bao t$,ru't già

** L!u ý: vùng nhân trung vàmôi tránh châm khi có m%nb&c 'u xu$t hi(n và khi cóthai.

!i u hòa tim m'ch vàhuy!t áp (th %ng làmt%ng huy!t áp)

Ch$ng co gi=t, làm t9nhtáo

Th%ng khí, v .ng m'ch.C(i thi/n hô h#p

Làm #m ng %i Làm h ng ph#n tình d0c Làm c %ng d "ng T%ng ti!t d&ch # %ngru*t và hô h#p (m$i)

!i u hòa nhu #*ng ru*t,s) co giãn c" toàn thân

Gây nôn (làm ói), vàch$ng nôn

T "ng -ng th,n kinhgiao c(m

T "ng t. thu$cAdrelanin

Ch!t #u$i M;c c2 (x "ng, h*t trái

cây, v=t l') Ti8u #êm !ái d,m N7ng ng)c khó th3 Suy+n B/nh tim m'ch S$c thu$c Ng#t x9u Suy nh .c th,n kinh Co gi=t kinh phong C"n #au th .ng v& Nôn n#c Không ói # .c Suy nh .c sinh d0c C"n #au th=n c#p Ngh4t m$i, bí trung ti/n(sau khi gi(i phDu)

C"n ghi n ma túy, thu$clá

!au quanh kh1p vai LE #E, không t9nh táo Bu"n ng: !B khó (do c" t5 cungco bóp y!u ho7c c2 t5

Page 92: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 92

cung m3 ch a tr6n) Tr&, lòi dom, táo bón,viêm #'i tr %ng

50 (VIII, G)liên h gan và can kinh

**Ch ng ch! "nh: huy#t ápcao, ng!)i có b(nh huy#t ápcao tránh dùng huy(t này

!i u ch9nh gân, c" T%ng c %ng tính mi+nnhi+m

An th,n Tr#n th$ng Tiêu viêm Làm t%ng huy!t áp Th%ng khí Ch$ng d& -ng !i u hòa khí huy!t Gi(i #*c Li+m h'n (c,m m" hôi) Tr. tiêu hóa C,m máu Tr#n th$ng vùng gan,m=t

Bong gân (tay, chân, c2,gáy)

D& -ng, ng-a kh;png %i, n2i m #ay

M#t ng: !au m<i c2 gáy, v4o c2 Kinh phong !au hông s %n B/nh gan, m=t, x" ganc2 tr 1ng

Nh-c #9nh #,u, nh-c#,u d@ d*i

Huy!t áp th#p Phong th#p, #2 m" hôi

tay chân T&nh m'ch tr 1ng Khó tiêu, . chua, no h"i Bón, tiêu ch(y, tr& M$i ngh4t do l'nh Rong kinh, b%ng huy!t Li/t m7t, b/nh v m;t,m;t m%

Ho (do Gan) B 1u c2, viêm m$i d &

-ng Th& l)c kém Nghi/n thu$c lá !au #,u do va ch'm

ch#n th "ng (nh4) S<i m=t, s<i gan, viêmgan siêu vi

Cholesterol trong máucao

Page 93: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 93

B# TAN MÁU B&M

Chuyên tr& nh@ng n"i b& ch#n th "ng do va #=p. B#m phác #" d 1i #ây r"i h" ph(nchi!u n"i b,m s ng. Máu b,m 3 b#t c- b* ph=n nào trong c" th8 c$ng tan không ph(igi(i phFu. B* huy/t này có ba tác d0ng rõ r/t làm tan máu b,m, ng ng ch(y máu và x4pchC s ng.

156+, 7+, 50, 3+, 61+, 290+, 16+, 37

156 (XI, D)liên h bu"ng tr#ng

T%ng c %ng tính mi+nnhi+m

Tr#n th$ng vùng c?ngchân, #,u g$i, chânmày, c2, gáy, vai

!i u hòa s) co giãn c" Làm m'nh gân chân !i u hòa khí huy!t, #i u

hòa huy!t áp Tr#n th$ng vùng noãnsào, d&ch hoàn

T "ng -ng th,n kinhgai (TK s$ XI)

Ngh4t m$i !2 m" hôi chân tay Huy!t áp cao !au c?ng chân, #au #,u

g$i !au cung mày, chânmày

Li/t m7t V4o c2 !au c" -c #òn ch:m !au b0ng d 1i !au b0ng kinh !au bu"ng tr-ng Thoát v& b4n

7 (IX, B)liên h tuy(n sinh d)c vàtuy(n t)y

!i u hoà kích thích t$nam, n@ (progesteron,estrogen)

T%ng c %ng tính mi+nnhi+m

Hành khí (làm cho khív=n hành, l u thông),hành huy!t (làm chohuy!t l u thông m'nhtrong c" th8)

Làm #m ng %i Tiêu viêm, tiêu #*c Tr#n th$ng vùng b0ng,

bu"ng tr-ng, d&ch hoàn,dùi

Làm h ng ph#n tình d0c !i u hoà s) ti!t d&ch 3

Suy nh .c sinh d0c.Ch=m có con

LC tai ra n 1c trong !au b0ng sôi ru*t Rong kinh Kinh nguy/t không # u Huy!t tr;ng U nang bu"ng tr-ng Viêm tuy!n ti n li/t !au #ùi v! !au t-c d&ch hoàn S2 m$i, viêm m$i d& -ng !ái # %ng V4o l Gi, #" l Gi, câm B 1u c2

Page 94: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 94

b* ph=n sinh d0c n@ và3 m$i

T "ng -ng th,n kinh h'thi/t (TK s$ XII)

50 (VIII, G)liên h gan và can kinh

**Ch ng ch! "nh: huy#t ápcao, ng!)i có b(nh huy#t ápcao tránh dùng huy(t này

!i u ch9nh gân, c" T%ng c %ng tính mi+nnhi+m

An th,n Tr#n th$ng Tiêu viêm Làm t%ng huy!t áp Th%ng khí Ch$ng d& -ng !i u hòa khí huy!t Gi(i #*c Li+m h'n (c,m m" hôi) Tr. tiêu hóa C,m máu Tr#n th$ng vùng gan,m=t

Bong gân (tay, chân, c2,gáy)

D& -ng, ng-a kh;png %i, n2i m #ay

M#t ng: !au m<i c2 gáy, v4o c2 Kinh phong !au hông s %n B/nh gan, m=t, x" ganc2 tr 1ng

Nh-c #9nh #,u, nh-c#,u d@ d*i

Huy!t áp th#p Phong th#p, #2 m" hôi

tay chân T&nh m'ch tr 1ng Khó tiêu, . chua, no h"i Bón, tiêu ch(y, tr& M$i ngh4t do l'nh Rong kinh, b%ng huy!t Li/t m7t, b/nh v m;t,m;t m%

Ho (do Gan) B 1u c2, viêm m$i d &

-ng Th& l)c kém Nghi/n thu$c lá !au #,u do va ch'm

ch#n th "ng (nh4) S<i m=t, s<i gan, viêmgan siêu vi

Cholesterol trong máucao

3 (VII, G)liên h tim, ph!i, gan

An th,n H' huy!t áp H' nhi/t Giáng khí (#em khíxu$ng), thông ph! khí

!2 m" hôi tay nhi u Nh-c #,u C(m s$t, m#t ng: T-c ng)c, nh-c tháid "ng

Page 95: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 95

**Ch ng ch! "nh: huy#t ápth$p

L.i ti8u !i u ch9nh s) xu#t n 1c

m$i, n 1c mi!ng, m"hôi

Long #%m Gi(m #au vùng ng)c và

thái d "ng

Ho, suy+n, h"i th3nóng, huy!t áp cao

Táo bón, ít ti8u N 1c ti8u vàng nóng B/nh ngoài da Ngh4t m$i, viêm h6ng Nh-c r%ng S ng m7t Li/t m7t, c" m7t coc-ng

Th& l)c kém M;t nóng #<

61 (VII, D)liên h tim, bao t$, gan vàph!i

**L!u ý: c$m $n sâu và m*nh,nh$t là huy(t bên trái s+ làmm(t tim

!i u ti!t m" hôi Tr#n th$ng Làm #m ng %i !i u hòa nh&p tim H' huy!t áp Làm gi(m m'ch, giãn c"

(#i u hòa s) co c") Tiêu viêm, tiêu #*c(gi(m s ng, ch$ngnhi+m trùng)

Thông khí Long #%m C,m máu (toàn thân) T "ng -ng th .ng v&,ngón tay cái

T "ng -ng th,n kinhsinh ba (TK s$ V)

T "ng t. thu$c VetaEndorphine

Các b/nh ngoài da,niêm m'c

Nôn, n#c !au th,n kinh liên s %n Ng-a (b0ng, #ùi, chân,tay)

C"n ghi n ma túy Huy!t áp cao B 1u c2 Nh-c #,u, s$t Khó th3 (suy+n), ngh4tm$i

Loét hành tá tràng C"n dau cu$ng bao t5 Eczema, #au nh-c ngóncái

Viêm loét âm #'o Ch(y máu cam !au th,n kinh tam thoa(TK sinh ba)

L'nh n2i da gà B'ch #1i Viêm h6ng, viêm amidan C(m ho !au c-ng c" thànhb0ng

R$i lo'n nh&p tim N7ng ng)c khó th3 Không ra m" hôi Ra m" hôi tay

Page 96: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 96

290 (VII, B)liên h v%i kinh tam tiêu

Tr#n th$ng vùng th;tl ng, hai bên c2

!i u hòa tân d&ch (m"hôi, n 1c ti8u, n 1cb6t)

Giãn c" (#i u ch9nh s)co c")

Suy nh .c c" th8 !au c" -c #òn chùm,v4o c2

Khó tiêu Phù chân !au th;t l ng

16 (V, A)liên h v%i kinh tam tiêu

Tr#n th$ng vùng th;tl ng, hai bên c2

!i u hòa tân d&ch (m"hôi, n 1c ti8u, n 1cb6t)

Giãn c" (#i u ch9nh s)co c")

Suy nh .c c" th8 !au c" -c #òn ch:m,v4o c2

Khó tiêu Phù chân !au th;t l ng

37 (VIII, G)liên h lá lách và t* kinh

C,m máu Thông khí, hành huy!t Tr. tiêu hóa Gi(m #au vùng lá lách Tiêu #àm nh1t !i u hòa s) bài ti!tn 1c ti8u

Suy nh .c c" th8 Ti8u ít, ti8u nhi u, bíti8u

Ti8u nóng g;t !au vùng lá lách Xu#t huy!t (rong kinh,ch(y máu d' dày)

Tê toàn thân Tay chân n7ng n , b'i,phù

N7ng #,u !au dây th,n kinh tamthoa

Nhi u #àm nh1t Suy+n (do tH) Li/t dây th,n kinh s$ 7ngo'i biên (li/t m7t)

S ng b,m (do té ngã,va ch'm, ch#n th "ng)

Page 97: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 97

B# TR$ ÀM TH%P TH&Y

Chuyên tr các lo!i b nh hen suy"n các lo!i, th#p kh$p các lo!i, phù n% phì m&p. Tùy theot'ng lo!i b nh, sau khi b#m huy(t ph)i có thêm nh*ng +ng tác thích h,p (l!n, h", gõ …ph)n chi%u n"i có b(nh) thì k-t qu) m$i nhanh và b%n.

103, 1, 290, 64, 39, 63, 53, 222, 236, 85, 127, 235, 22, 87

103 (II, O) T!ng c#.ng trí nh$, tríthông minh, s/ t&p trungt# t#0ng, s/ ho!t +ng

An th1n Th!ng khí Gi)m au 2nh 1u Gi)m au c+t s3ng Làm t 2nh táo, sáng su3t T#"ng 4ng 2nh 1u T#"ng 4ng huy(t Báchh+i

Suy nh#,c c" th5 Suy nh#,c th1n kinh Kinh phong Nh4c 2nh 1u Kém trí nh$, kém n!ng

+ng, kém h!ng hái $au c+t s3ng Tr%, lòi dom Sa d! con Th l/c kém Nghi(n thu3c lá $au 1u do va ch!m,

ch#n th#"ng

1 (VII, O)liên h tim

**Ch ng ch! "nh: huy#t ápcao

An th1n (làm d u th1nkinh)

$i%u hòa nh p tim Gi)m ti-t d ch T!ng huy-t áp Th!ng khí ( #a khí lên) T!ng l/c (làm t!ngc#.ng sinh l/c, làmkho6 ng#.i)

Làm #m ng#.i Làm c#.ng d#"ng Gi)m au c+t s3ng

Suy nh#,c c" th5 Suy nh#,c th1n kinh $au c+t s3ng (khôngcu3i ng7a #,c), c8px#"ng s3ng

$au b8ng do l!nh Tiêu ch)y, ki-t l9 $au th1n kinh t:a Suy nh#,c sinh d8c (li(td#"ng, t)o tinh, di m+ngtinh)

$au b8ng kinh Tr%, lòi dom Rong kinh B!ch $i S; m&i R3i lo!n nh p tim, m(t

khó th0

Page 98: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 98

290 (VII, B)liên h v!i kinh tam tiêu

Tr#n th3ng vùng th<tl#ng, hai bên c;

$i%u hòa tân d ch (m=hôi, n#$c ti5u, n#$cb:t)

Giãn c" ( i%u ch2nh s/co c")

Suy nh#,c c" th5 $au c" 4c òn chùm,v>o c;

Khó tiêu Phù chân $au th<t l#ng

19 (VIII, O)liên h tim, ph"i, bao t#,ru$t già

** L!u ý: vùng nhân trung vàmôi tránh châm khi có m$nb%c &u xu't hi(n và khi cóthai.

$i%u hòa tim m!ch vàhuy-t áp (th#.ng làmt!ng huy-t áp)

Ch3ng co gi&t, làm t2nhtáo

Th!ng khí, v#,ng m!ch.C)i thi(n hô h#p

Làm #m ng#.i Làm h#ng ph#n tình d8c Làm c#.ng d#"ng T!ng ti-t d ch #.ngru+t và hô h#p (m&i)

$i%u hòa nhu +ng ru+t,s/ co giãn c" toàn thân

Gây nôn (làm ói), vàch3ng nôn

T#"ng 4ng th1n kinhgiao c)m

T#"ng t, thu3cAdrelanin

Ch-t u3i M<c c; (x#"ng, h+t trái

cây, v&t l!) Ti5u êm $ái d1m N?ng ng/c khó th0 Suy"n B(nh tim m!ch S3c thu3c Ng#t x2u Suy nh#,c th1n kinh Co gi&t kinh phong C"n au th#,ng v Nôn n#c Không ói #,c Suy nh#,c sinh d8c C"n au th&n c#p Ngh>t m&i, bí trung ti(n(sau khi gi)i ph@u)

C"n ghi%n ma túy, thu3clá

$au quanh kh$p vai L' ', không t2nh táo Bu=n ngA $6 khó (do c" t7 cungco bóp y-u ho?c c; t7cung m0 ch#a tr:n)

Tr%, lòi dom, táo bón,viêm !i tr#.ng

64 (VIII, D) Tiêu viêm, tiêu +c Làm long .m Tr#n th3ng vùng b>n

(háng), d! dày T#"ng 4ng th1n kinhthi(t h1u (TK s3 IX)

$au kh$p háng $au th1n kinh t:a Li(t chi d#$i $au l#Bi, au h:ng Suy"n khó th0, v#$ng

àm

Page 99: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 99

39 (VIII, E/G)liên h bao t# và v% kinh

Tr#n th3ng vùng d! dàyvà ngón tay trC

Tiêu viêm, tiêu th/c Kích thích !n u3ng H! s3t H! huy-t áp

$au ngón tay trC, coduDi khó kh!n

$au th1n kinh tam thoa(TK s3 5)

$au chân, au v kinh Huy-t áp cao B(nh v% m&i, ngh>t m&i,

s; m&i M8n m?t, li(t m?t, môis#ng au, s#ng vú, t<ctia s*a

Nh4c r!ng, s#ng n#$u B#$u c; Bi-ng !n

63 (IX, O)liên h bao t#, lá lách, t#cung

**L#u ý có thai không #,cchâm hay day #n

$i%u hoà kích thích t3nam, n* (progesteron,estrogen)

$i%u hoà s/ ti-t d ch 0b+ ph&n sinh d8c n*, 0mi(ng

T!ng c#.ng kh) n!ngsinh lý (nam và n*)

Làm c#.ng d#"ng, kíchthích tuy-n vú

Làm c#.ng tính mi"nnhi"m

Tr#n th3ng vùng c+ts3ng, t7 cung, d! dày

$i%u ch2nh s/ co c"(d#"ng v&t, t7 cung, taychân)

Làm #m TE, V , thôngkhí

Lãnh c)m, suy nh#,csinh d8c, d#"ng nuy,li(t d#"ng

Chóng m?t xây x@m Kinh phong C"n au d! dày Khô n#$c mi-ng Khô âm !o $<ng mi(ng Huy-t áp th#p $au th1n kinh tam thoa $au b8ng kinh Kinh nguy(t không %u Các b(nh v% t7 cung $ái #.ng (diabetes) Ng/c, vú nhC, t<c tias*a

53 (IX, O)liên h bao t#, lá lách, t#cung

**L!u ý: c'm châm hay day'n khi có thai

$i%u hòa kích thích t3nam, n* (progesteron,estrogen)

$i%u hòa s/ ti-t d ch 0b+ ph&n sinh d8c, 0mi(ng

T!ng c#.ng kh) n!ngsinh lý (nam và n*)

T!ng c#.ng tính mi"nnhi"m

Tr#n th3ng vùng c+t

Lãnh c)m, suy nh#,csinh d8c, d#"ng nuy,li(t d#"ng

Chóng m?t xây x@m Kinh phong C"n au d! dày Khô n#$c mi-ng Khô âm !o $<ng mi(ng Huy-t áp th#p $au th1n kinh tam thoa

Page 100: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 100

s3ng, t7 cung, d! dày

$au b8ng kinh Kinh nguy(t không %u Các b(nh v% t7 cung

222 (X, G) Gi)m au vùng khoeochân, vùng quanh r3n,vùng th&n, ngón tay ápút

H! huy-t áp

$au th1n kinh tam thoa $au vùng khoeo chân $au quanh r3n $au th&n, au ngón tayáp út

Cao huy-t áp $au l#ng $au b8ng tiêu ch)y

236 (X, O)liên h t# cung

$i%u hòa kích thích t3nam, n* (progesteron,estrogen)

$i%u hòa s/ ti-t d ch 0b+ ph&n sinh d8c n*, 0mi(ng

T!ng c#.ng tính mi"nnhi"m

Khô âm !o $<ng mi(ng $au th1n kinh tam thoa $au b8ng kinh Kinh nguy(t không %u Các b(nh v% t7 cung

85 (X, EG)liên h bàng quang (ni uqu&n)

Tr#n th3ng, tiêu viêmvùng bàng quang

Tr#n th3ng ngón tay út L,i ti5u H! huy-t áp T#"ng t, thu3c l,i ti5u

Huyêt áp cao $au ngón tay út B(nh bàng quang (ti5uít, ti5u 8c, sCi ni(uqu)n)

Ù tai Nh4c b<p chân PhCng (n#$c sôi…) b d+p n#$c

127 (XI, O)liên h áy t# cung, gótchân, b'ng d!!i, ru$tnon

An th1n m!nh Ôn trung, làm #m b8ng

(b; trung ích khí) $i%u hòa nhu +ng ru+t Hành khí T!ng l/c

M#t ngA, khó ngA $; m= hôi chân tay Suy nh#,c th1n kinh, c"

th5 Suy"n, s3c thu3c Khó tiêu, au th#,ng v $au b8ng, l!nh b8ng Huy-t tr<ng $au b8ng kinh C"n nghi(n ma túy,thu3c lá

C"n run l&p c&p (2 hàmr!ng ánh vào nhau)

Page 101: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 101

Nh4c r!ng hàm d#$i Li(t m?t, au th1n kinhtam thoa (th1n kinh s35)

235 (XI, O)liên h v!i b$ ph(n sinhd'c và kinh tam tiêu

**L!u ý: c'm châm khi có thai

Gi)m au b8ng d#$i L,i ti5u, giáng khí $i%u kinh Làm co th<t, co nhC âm

!o ( i%u ch2nh c"vòng)

Ng'a thai

$au n"i huy(t D#"ngTrì (tam tiêu kinh)

B!ch $i $au tay d:c theo kinhtam tiêu (d:c gi*a m?tsau chi trên)

S3t (c) trong lFn ngoài) $au t4c vùng b8ng d#$i Ti5u ít $<ng mi(ng Ù tai, i-c tai

22 (XI, O)liên h ru$t non và b)ng ái

B=i b; khí l/c Gi)m au b8ng d#$i Gi)m nhu +ng ru+t

Suy nh#,c c" th5 $au b8ng tiêu ch)y Ki-t l9 Kinh không %u Di tinh, b!ch $i Ti5u khó $au r!ng hàm d#$i

87 (XII, O)liên h bàng quang và c"t# cung

Làm co bóp t7 cung vàbàng quang

H! nhi(t H! áp Giáng khí, thông khí $i%u hòa l#,ng n#$c

ti5u

$au bàn chân $au th<t l#ng Tâm th1n S3t MCi gáy, au 1u Ti5u khó, ti5u ít, ti5uvàng

Bí ti5u, bí trung ti(n S!n bàng quang $au b8ng d#$i, aub8ng kinh

L!nh chân, ái d1m Ti5u nhi%u, ái êm

Page 102: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 102

B'NG PHÂN LO(I HUY)T

GSTS Bùi Qu c Châu

giúp các b!n h"c viên #m$t thì gi% trong vi&c tìm ki'm các m(i quan h& gi)a các huy&t v*im+t vùng hay c! quan nào ó (ho,c liên h& 'n m+t tri&u ch-ng hay tác d.ng c/n thi't nào ó),chúng tôi so!n “B0ng Phân Lo!i Huy&t” d"*i ây:

Cách S D!ngDò các b0ng d"*i ây, th$y Huy&t nào ó liên quan 'n tr"%ng h1p B2nh mình ang i3u tr2 thìch"n ra. Ví d.: (i v*i b2nh nhân au #4nh #/u ta có th ngh$ 'n các Huy&t sau (v(n có liên h& 'n nó) 103-197-175-126-50-51-87-365 và sau ó, l$y que dò xác 2nh trong s( các Huy&t trên,n'u Huy&t nào “ au” thì s5 Day 6n ho,c Dán Cao ho,c Ch$m Huy&t. Ch- không ph0i là h7 au âu là Day 6n hay Dán Cao h't các Huy&t trên cùng m+t lúc).

Chú Ý: các Huy t in !m và trong Ngo"c !n là HUY#T CHÍNH th"$ng hay báo #au khicó B%nh.

VÙNG C QUAN HUY T

!!U

nh !u (50, 51, 103) 37, 87, 106, 126, 365, 189

N"a Bên !u (41, 54, 55) 3, 51, 61, 100, 180, 184, 235, 437

Sau !u Gáy (26, 87, 106, 156) 8, 54, 55, 65, 100, 127, 188, 201, 267, 290

Trán (39, 51) 37, 60, 61, 103, 106, 197

Toàn !u (37, 50) 0, 19, 26, 51, 87, 103

Tai (41, 45, 65, 179, 421) 0, 15, 57, 138, 145, 197, 235, 290, 332

G# Mày 156, 467

M$t (16, 100, 102, 103, 130, 175, 421, 422) 6, 12, 80, 106, 188, 196,330

M!i (19, 39, 61, 126, 138, 377, 379) 1, 3, 7, 26, 50, 103, 106, 184,240, 467

Môi-Mi%ng (37, 39, 127) 3, 8, 29, 53, 61, 226, 227, 236

Page 103: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di&n Ch8n H"c Page 103

C& (8, 12, 19, 26) 20, 106, 107, 290

H'ng (14, 61, 275) 8, 19, 26, 96, 109, 312

L"(i (79, 312) 8, 26, 60, 61, 109, 196

R#ng (188 - 196) 0, 3, 8, 14, 16, 22, 26, 34, 38, 39, 57, 60, 100, 127,180, 300

M)t (37, 60, 61) 3, 39, 57, 58

VAI-TAY

B* Vai (310, 477) 0, 4, 12, 13, 34, 97, 98, 106, 107, 120, 124, 139, 360,421

Kh+p Vai (88, 278, 354) 65, 73, 219, 559, 564

Cánh Tay Trên (97, 98) 0, 38, 51, 60, 73, 99, 267, 360

Khu,u Tay (98, 99) 0, 28, 51, 60, 73, 267, 360

C& Tay (100) 0, 41, 70, 130, 131, 235

Bàn Tay (400) 60, 130

Các Kh+p Ngón Tay (19, 460) 130, 50, 60

Ngón Tay Cái (61, 180) 3

Ngón Tay Tr- (39, 319) 100, 177

Ngón Tay Gi.a (38, 44) 50, 195

Ngón Tay Áp Út (29) 185, 222, 459

Ngón Tay Út (85, 191) 0, 60

MÔNG-!ÙI-CHÂN

Mông (210, 277) 5, 91, 219, 377

Háng (74) 64, 145

#ùi (17) 3, 7, 19, 37, 38, 50, 113

Page 104: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di&n Ch8n H"c Page 104

Khu,u-Nh"/ng (29) 222

!u G0i (9, 96, 197) 39, 129, 156, 422

C12345672 (156) 6, 50, 85, 96, 300

C& Chân (310, 347) 107

Bàn Chân (51) 34

Gót Chân (127, 461) 107, 286, 310

Ngón Chân Cái (97, 254) 343

Ngón Chân Tr- 34, 255, 344

Ngón Chân Gi.a (65) 256, 345, 477

Ngón Chân Áp Út (257) 240, 346

Ngón Chân Út 26, 292, 293

NG"C-L"NG-B#NG

Ng8c (13, 189) 3, 60, 73, 269, 467, 491

Vú (12, 60, 63, 73) 39, 59, 179, 283

C9t S0ng L"ng (1, 143, 342) 19, 62, 219, 558, 559, 560

Th$t L"ng (342) 0, 1, 19, 21, 43, 45, 127, 210, 290, 300, 341, 560

Gi.a 2 B* Vai (310) 332, 360, 421, 470, 491, 561, 565

Quanh R0n (B:ng) (222) 0, 29, 53, 63, 113, 127

Trên R0n (53, 63) 7, 17, 19, 37, 39, 50, 58, 61, 113

D"+i R0n (22, 127, 236) 87, 156, 227, 235, 347

DA-NIÊM M$C (3, 26, 61) 13, 19, 79

NÃO-TH N KINH (1, 34, 103, 124, 300) 8, 65, 125, 126, 175, 197

C QUAN SINH D!C

D !ng V t (19, 53, 63) 0, 1, 23, 26, 37, 50, 174, 235

Page 105: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 105

D!ch Hoàn (7, 113, 287) 35, 65, 73, 156

Âm H"-Âm "#o 3, 19, 63, 53

T$ Cung (19, 53) 1, 23, 61, 63, 174

Bu%ng Tr&ng (7, 73, 113, 156) 65, 210, 287, 347

H u Môn (19, 50, 365) 126, 127, 143

N"I T#NG

Tim (Tâm-Tâm Bào) (8, 12, 34, 57, 59, 60, 87, 103, 106, 127, 269, 279) 20, 54, 55,107

Ru"t Non(Ti'u Tr (ng)

(22, 127, 236) 8, 29, 34, 226, 227, 228

Gan (Can) (50, 58) 47, 70, 103, 189, 197, 233, 303, 356, 421, 423

M t (")m) (41, 184) 54, 55, 124, 139

Lá Lách (T*) (37, 40) 124, 132, 423, 481

Lá Miá(T+y-Pancreas)

(38, 63) 7, 17, 103

Bao T$ (V!) (19, 50, 120, 121) 5, 7, 37, 43, 45, 54, 55, 61, 64, 74, 113, 127,310

Ph,i (Ph-) (26, 28, 275) 3, 13, 61, 109, 125, 128, 132, 269, 276, 279, 310,491

Ru"t Già("#i Tr (ng)

(28) 9, 19, 97, 104, 105, 143, 342, 510

Th n (1, 17, 19, 45, 73, 219, 300) 0, 22, 29, 38, 43, 210, 290, 301,560

B.ng "ái(Bàng Quang)

(22, 85, 87) 3, 26, 29, 53, 60, 73, 89, 126, 235, 290

Page 106: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 106

PHÂN LO#I THEO TÁC D$NG

GSTS Bùi Qu c Châu

TÁC D!NG HUY$T

H# Huy-t Áp (3, 8, 14, 15, 16, 26, 41, 51, 54, 55, 61, 85, 87) 12, 29, 39,100, 143, 173, 180, 188, 222

T#ng Huy-t Áp (50, 19, 1, 63) 0, 6, 23, 37, 103, 126, 300

Gi/m Khí (51, 143, 87) 3, 14, 15, 16, 26, 38, 39, 104, 173

Th#ng Khí (19, 50, 189) 1, 6, 22, 23, 103, 126, 127, 287

H# Nhi0t (Làm Mát) (3, 38, 29, 16) 8, 15, 26, 87, 100, 143, 180, 222, 235

Th#ng Nhi0t (Làm 1m) (0, 1, 37, 50, 19, 17) 6, 7, 43, 63, 73, 127, 558, 559

L2 i Ti'u (26, 3, 29, 222, 85, 87, 40) 37, 235, 290

C3m Ti'u (0, 16, 37) 1, 87, 103, 126, 300

Nhu n Tr (ng (19, 143, 41, 38) 3, 29, 50, 70, 97, 98

Gi/m Ti-t D!ch (0, 16, 61, 287) 1, 3, 7, 15, 17, 21, 22, 29, 50, 53, 63, 103,260

T#ng Ti-t D!ch (26, 85, 87) 3, 14, 29, 39, 53, 61, 275

Tiêu Viêm-Tiêu ""c (26, 3, 38, 41, 60, 143, 5, 7) 29, 50, 57, 61, 85

Tiêu B 4u-Kh5i U (104, 61, 38, 17, 39) 1, 8, 12, 14, 15, 19, 64, 73, 124, 184,233

Tiêu "àm-Long "àm (132, 275, 467, 491) 3, 14, 26, 28, 37, 64

Tiêu H! i-Thông Khí (104, 3, 38, 19) 26, 28, 50, 143, 184, 189, 235

Gi/i ""c ( 26, 85, 87, 38) 0, 3, 9, 14, 15, 41, 50, 143, 235, 290

C3m Máu (16, 61, 0, 50, 287) 6, 7, 17, 34, 37, 124

Page 107: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 107

Ch5ng Co C! ("i6u Ch7nh) (16, 61, 127, 156, 477) 3, 19, 38, 39, 53, 63, 64, 74, 87, 120,121, 210, 290, 560

8n "!nh Th3n Kinh (124, 34) 0, 1, 26, 37, 50, 103, 106, 267, 300

T#ng L9c (6, 0, 19, 103, 127) 1, 22, 43, 45, 50, 62, 73, 300

T#ng S&c "6 Kháng (0, 300, 1, 50, 37, 19, 7, 113) 7, 22, 45, 61, 127, 156

T#ng C (ng Tính Mi:nNhi:m

(7, 135, 156, 50, 37, 300, 0, 17) 3, 6, 26, 38, 127

Tiêu M; (233, 41, 50) 7, 37, 38, 39, 85, 113

Page 108: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 108

PHÂN LO#I HUY%T THEO“TRI%U CH&NG C'M GIÁC”

GSTS Bùi Qu c Châu

Tri%u Ch&ng C'mGiác

HUY$T

"au (41, 87, 85, 60, 61, 16) 0, 14, 19, 37, 38, 39, 50, 156

Nh&c (39, 45, 43, 300) 0, 17, 301, 302, 560

T&c T5i (50, 41, 28, 38, 60, 189) 0, 3, 120, 132, 269, 421

Ng&a (17, 61, 3, 50, 41, 34) 0, 26, 38, 85, 87, 124

Rát-Xót (26, 61) 3, 125

Nh"t (26, 61) 3, 50

Tê M<t C/m Giác (37, 60, 58) 8, 40, 59

Chóng M=t (8, 19, 60, 63) 0, 15, 26, 50, 65, 106, 127

Ngh>n-Ngh>t (14, 275, 61, 19) 26, 39, 85, 87, 184, 312

Co Gi t (50, 19, 103) 26, 63, 124

Run R?y (45, 127) 0, 6, 50, 73, 124, 300

L( "(-M0t M@i (127, 19, 50, 6, 1, 300, 0) 37, 62, 63, 73, 113

Nóng (26, 143, 51, 180) 3, 13, 14, 15, 16, 85, 87, 100, 130

L#nh (127, 73, 6, 7, 300) 50, 113

Page 109: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 109

CÁC I(M PH'N CHI)U T*NG B+ PH,NC TH(

GSTS Bùi Qu c Châu

Ngoài các ph-./0 !ng !"#$%&#'()#*(#+,-!#!ào "ó c./#0! th1#02#)34!"#050#67#8ình, chúng ta có th1#$-!#d9!"#),êm các Thuy:)#0./#;&<!#=,>!-#i?@#A,&1!#B&<@#C,5+#!, : Lu-)#C,D!#=,&:@E#67!"#F!"#G8<#Lu-!H#67!"#8ình, #7!"#;I!"E#67!"#JK!,E#67!"#=,L)E#67!"#J,1E#67!"#MNE#67!"#JOE#67!"#P', #7!"#Khí, #7!"#8@Q:)), #R&#S !"E#MN#JOE#JN!,#J&:!E#J/'#Jài, Lân C-!E#T&/4#J,4/E#U",N0,#6D4#V#W1#)ìmra nhi?@#*(#+,-!#X,50#!,/@#0./#0! th1#) !ng !"#$%&#'()#YR#*(#+,-!#W/!"#02#*N!,#G)L)#0D#Zà m()[E#$àm()#*(#+,-!#) !ng !g v%&#!,&?@#*(#+,-!#X,50#!,/@#G'()#Zà tL)#0D[\

Ph]n trình b]y d %i "ây, nh^m m9c "ích g_i ý cho các bIn m(t sR tr `ng h_p c9 th1 (không có tínhchLt thRng kê và li<t kê "]y ". tLt cD b( ph-n t !ng ng v%i toàn b( c! th1), "1 qua "ó, các bIn t-plàm quen v%i cách suy ngh$, t ang t _ng, suy lu-n, và khám phá ra, các mRi liên h< giba b( ph-nnày v%i b( ph-n (hay nhi?u b( ph-n) khác nhau c.a c! th1. Tc c%n bDn này, v? sau các bIn có th1tìm ra thêm nhi?u cái khác nba t !ng tO nh v-y.

1. U: (Các b! ph"n li#t kê d $i !ây !%u có t !ng &ng (liên h#) v$i b! ph"n 'u

Các#de#!"2!#)/Q#G0hân) #de#f !ng cùng c9) #dU mgt cá tay (chân)

#hnh C^m-i C^m #dU cùi chj-#dU gRi

#dU mày-#uôi mày

#dU m&i #dU vú-#dU d !ng v-t

#dU các gu ngón tay (chân)

#dU gót chân v.v…

2. C(: (Lu"t Lân C"n- 'u !âu C) !ó)

Ph]!#k %&#0./#WR)#), #!,L)#050#U"2!#J/Q#$à Chân (n!i các n:+#!,l![ Các "Rt Ngón Tay và Ngón Chân.

Ph]n quanh Cm Tay và Cm Chân.

3. TAI: (Lu"t Lân C"n-M*t !âu Tai !ó) Vùng d %&#ng)#$à Mg)#05#!goài Vùng d %i "Rt th ba Ngón Tay Trj

Page 110: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di<n Ch>n Hoc Page 110

4. M+T: (Lu"t Lân C"n-M*t !âu Mày !ó) Mg)#05#0,p!#G)/Q[#$à cánh m&i (t !ng !"#U,ãn C]@[ Các "Rt ngón tay (chân)-Các n:p nh%n giba các "Rt ngón tay (chân)

Môi-Mi<ng (hai môi có hình giRng hai mí mgt). Hai chq tr&ng a hai bên ch>m-gáy (hai ph]n tr&ng "^ng sau "]u trên gáy).

Hai chq lún a phía trên b` mông (khi n^m sLp).

Hai chq lún a 2 bên x !ng bánh chè.

Hai lq lún "7ng ti?n a hai bên bong má v.v…

5. M"I:

Mr)#)3 %0#0sng chân (x !ng R!"#t@Q1![#+,]!#!"/Q#k %&#W]@#"R&#Xu4#kài xuR!" Gáy (cm)

Nhân Trung

Vi?n Tai (luân-vành)

6. MI,NG:

Khuv@#J/Q/Chân---Khuv@#0òn go&#Zà Nh _!" RR! Kw#T&b/#050#U"2!#J/Qx=,p!

7. L"-I:

Vùng gib/#W]@#'y&#$à môi trên (Nhân Trung-vùng này phD!#0,&:@#zB5#'K/-T9Q#)I!"{#'àlá mía thì giR!"#,ình cái l |&[\

Vùng S!n C%n (gib/#,/&#X,4u mg)[ Ngón chân cái (ng}/#04!"#Zên giR!"#,ình l |&[ Vùng d %&#X,@v@x!, _!"#0hân

8. R#NG: (Lu"t Lân C"n-Mi#ng-L .i !âu R$ng !ó) Tc c! sa này các bIn có th1 suy ra vN trí các r%ng.

9. BAO T//V0 (D1 DÀY): CD ph]n loa tai tr %c và sau

Page 111: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di<n Ch>n Hoc Page 111

10. X"#NG CH2U: X !ng hRc mgt

Vi?n m&i

Vi?n quanh mgt cá chân v.v…

Page 112: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di<n Ch>n Hoc Page 112

CÁC H~ TH�NG PH�N CHI�U PHi

GSTS Bùi Qu c Châu

H, TH3NG 1

N m Tay l!i T !ng " !ng ""u

C# Tay (m$t ngoài) “ Gáy

C# Tay (m$t trong) “ H"u-H%ng

H# Kh&u “ Mi'ng

Cánh Tay (m$t ngoài) “ L ng

Cánh Tay (m$t trong) “ B(ng

H, TH3NG 2:

Kh)p Vai T !ng " !ng Kh)p Háng

Khu*u/Nh +ng TayTrong

“ Khu*u/Nh +ng Chân

C# Tay “ C# Chân

Bàn Tay “ Bàn Chân

Các Ngón Tay “ Các Ngón Chân

H, TH3NG 3:

Gót Chân T !ng " !ng ",nh ""u

Vùng Gân Gót Chân “ Gáy

M t Cá Chân “ - X !ng sau tai

Page 113: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di<n Ch>n Hoc Page 113

Ch. lõm d )i m t CáChân

“ M t

H, TH3NG 4: Ph4n Chi5u Qu4 Tim

N m Tay (ng/a) Ph0n Chi1u Qu0 Tim

Các Ngón Tay (co l!i) “ Tâm Nh #

Ph"n Còn L!i “ Tâm Th2t

Ngón Tay Cái (th3ng) “ "4ng M!ch Ch5/Ph#i

H, TH3NG 5: Ph4n Chi5u Qu4 Th"n

Các Ngón Chân Ph0n Chi1u Tuy1n Th +ng Th6n

Lòng Bàn Chân “ Qu0 Th6n

Hông Bàn Chân(m$t trong)

“ Bê Th6n

H, TH3NG 6: Ph4n Chi5u 'u-Nhìn Nghiêng

""u Ngón Tay Gi7a Ph0n Chi1u ",nh ""u

Ngón Tay Cái “ M$i

C!nh Bàn Tay d )iNgón Út

“ Ch&m-Gáy

H, TH3NG 7: Ph4n Chi5u Bán C'u 6i Não

Bàn Tay Ph i Ph n Chi!u Bán C"u #i Não Trái

Bàn Tay Trái “ Bán C"u #i Não Ph i

Các Ch$ Tay “ Các N!p Nh!n trên V% Não

Page 114: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 114

H TH!NG 8: Ph"n Chi#u Thanh Qu"n-Khí Qu"n-Ph# Qu"n

"u M"i (Cánh M"i) Ph n Chi!u Thanh Qu n

S&ng M"i/ S#'n M"i “ Khí Qu n

G' Mày “ Ph! Qu n

H TH!NG 9: Ph"n Chi#u Chân (t$ %u g&i xu&ng bàn chân)

Cánh M"i Ph n Chi!u "u G&i

S&ng M"i “ X#$ng (ng Quy)n

G' Mày “ Bàn Chân

"u Mày “ Gót Chân

uôi Mày Các Ngón Chân

H TH!NG 10: Ph"n Chi#u Âm H'

Mi*ng Ph n Chi!u Âm H+

Môi “ Âm Th"n

L#,i “ Âm H#ch

H TH!NG 11: Ph"n Chi#u T( Cung-Noãn Sào

M"i Ph n Chi!u T- Cung

Chân Mày “ Vòi Tr.ng

/ M0t “ Bu1ng Tr.ng

"u M"i “ C2 T- Cung

Mi*ng Âm Môn

Page 115: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 115

H TH!NG 12: Ph"n Chi#u D !ng V)t-D*ch Hoàn

M"i Ph n Chi!u D#$ng V3t

M0t “ D4ch Hoàn

Lông Mày “ Lông Mu

H TH!NG 13: Ph"n Chi#u Âm H' (chi ti#t)

M0t Ph n Chi!u Âm H+

Con Ng#$ i “ Âm #o

Th4t Khoé M0t “ Âm H#ch

Hai Mi M0t “ Âm Th"n

Lông Mày “ Lông Mu

Lông Mi “ Lông Môi L5n

H TH!NG 14: Ph"n Chi#u B' Ph)n Hô H+p

S$n C!n-6n #'ng Ph n Chi!u Thanh Qu n

S&ng M"i “ Khí Qu n

B' D#5i X#$ng GòMá

“ áy Ph2i

Hai Bên S#'n M"i(Hai Má)

“ Hai Lá Ph2i

H TH!NG 15: Ph"n Chi#u B%u Vú

Con Ng#$ i Ph n Chi!u Núm vú

Tròng en “ Qu"ng %en quanh vú

Mí M0t Trên & D#5i “ B"u vú

Page 116: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 116

H TH!NG 16: Ph"n Chi#u Ch,m-Gáy

6n #'ng Ph n Chi!u Ch7m

S$n C!n “ Gáy

H TH!NG 17: Ph"n Chi#u Bán C%u !-i Não

M t (m!t bên)

Vùng C8m Ph n Chi!u Thu9 Ch7m

Vùng "u M"i “ "u Trên có rãnh R.

Vùng Tr#5c + Sau Tai “ Cu&i Rãnh Rolando

Vùng Gi:a Trán “ Thùy Trán

Loa Tai (m!t bên)

"u Trên Bình Tai “ Thùy Trán

Dái Tai “ Thu9 Ch7m

H TH!NG 18: Ph"n Chi#u Qu" Th)n

Dái Tai Ph n Chi!u Tuy!n Th#;ng Th3n

Loa Tai “ Qu Th3n

H TH!NG 19: Ph"n Chi#u L ng-Mông

G' X#$ng Mày Ph n Chi!u X#$ng Vai

Mí Tóc Trán “ Vùng Mông

Vùng Gi:a 2 v 4 trí trên “ L#ng

H TH!NG 20: Ph"n Chi#u L.ng Ng/c

Page 117: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 117

X#$ng Mày Ph n Chi!u X#$ng òn Gánh

X#$ng Gò Má “ X#$ng S#'n

Mi*ng “ R&n

C8m “ B<ng ái

S&ng M"i “ X#$ng =c

N!p Nh!n M"i/Má “ Hai B> S#'n

H TH!NG 21: Ph"n Chi#u Não B'

Mí Tóc Trán Ph n Chi!u Thùy Trán

6n #'ng “ Tuy!n Trên

Nhân Trung “ Hành T?y

C8m “ Ti)u Não

H TH!NG 22: Ph"n Chi#u N'i T-ng và Não (ph"n chi#u v0 Não, ph%n N'i T-ng)

Vùng Huy*t 124-423 Ph n Chi!u M3t, Gan

Vùng Huy*t 123-124 “ T9

Vùng Huy*t 106-107 “ Tâm

Vùng Huy*t 125-128 “ Ph!

Vùng Huy*t 340-300 “ Th3n

Vùng Huy*t 422 “ Bao T- (V4-D# Dày)

Vùng Huy*t 342 “ #i Tr#'ng

Vùng Huy*t 126 “ Bàng Quang

Vùng Huy*t 348 “ Ti)u Tr#'ng

Page 118: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 118

H TH!NG 23: 12 C1p Dây Th%n Kinh

Trong s" não con ng !, có 12 c"#$dây th%&$'!&(, phân ph)!$(*!$+ên !,$-.&$/(01,&$+2#$3(435$'!,6$7893$!i:0$(òa các c" quan trên m"3$-à ghi nh.&$3;&$hi<0$3=$/9/$>!9/$?0*&@$6A!-ngB! (khC0$>!9/D5$623- nhìn(th4$>!9/D5$E F!-nG6$H-4$>!9/D5$3*!-nghe (thính giác) và giác quan thC$I-s 5$/(J65$/K6$3(L1$HMN/$>!9/D$/O$trên m"3$-à kh2#$&> !P

Th !"#$!%"&'"!ão li<3$'ê theo thC$3Q$&( sau:

Huy<3$RST T "ng U&> Dây th%&$'!&($7)$RVW$$KhC0$>!9/ (olfactory nerve)Huy<3$XY “ Dây th%&$'!&($7)$Z$VWW$Th4$>!9/ (optic nerve)Huy<3$R[Y “ Dây th%&$'!&($7)$XVWWW$\.&$&(ãn chung (oculomotor nerve)Huy<3$YSR “ Dây th%&$'!&($7)$YVW\$]" Chéo to (trochlear nerve)Huy<3$^R “ Dây th%&$'!&($7)$IV\$_(`&$+*$H7!&($+*D$H3a!>eminal nerve)Huy<3$YI “ Dây th%&$'!&($7)$^V\W$\.&$&(ãn ngoài (abducens nerve)Huy<3$I “ Dây th%&$'!&($7)$TV\WW$b"3$Hc*/!*E$&da-dDHuy<3$TY “ Dây th%&$'!&($7)$[V\WWW$Thính giác (acoustic nerve)Huy<3$^Y “ Dây th%&$'!&($7)$SVWe$f(!<3$(%0$H>E8778#(*a1&>d*E$&da-dDHuy<3$RRX “ Dây th%&$'!&($7)$RgVe$_(G$-4$H-*>07$&da-dDHuy<3$IRR-156 “ Dây th%&$'!&($7)$RRVeW$h*!$7)&>$H*//d778a1$&da-dDHuy<3$T “ Dây th%n kinh s)$RZVeWW$iJ$&(!<3$H(1#8>E877*E$&da-dD

Page 119: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di<n Chjn Hkc Page 119

l HÌNH PHmN CHInU 12 CoP DÂY THpNKINH

Page 120: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di<n Chjn Hkc Page 120

BmNG CHUqN OÁN ÂM D#$NG CHUNG

ÂM CH()* D !NG CH(NG

Th ng c!m th"y l#nh hay $n l#nh, s% gió,s% n $c, s% l#nh.

Th ng c!m th"y nóng, hay b&t r&t trongng i, không s% gió, không s% l#nh, thíchn $c, thích gió.

Th ng ít khát n $c (hay u'ng nóng) Th ng khát n $c (hay u'ng l#nh)

Th ng ng( s$m (d) th&c khuya) Th ng th&c khuya (gi*i th&c khuya)

Th ng ng( nhi+u (d, ng() Th ng ng( ít (khó ng()

Th ng !n ít, kém !n Th ng !n nhi+u, ngon mi-ng

Th ng ch.m tiêu hóa Th ng mau tiêu hóa

Th ng tiêu ch!y phân m+m, n $c ti/utrong và nhi+u

Th ng táo bón, ki0t, ti/u vàng/"* g1t, "áiv1t

Th ng y0u kém v+ tình d2c M#nh v+ tình d2c

Hay n3m, ng4i, l i bi0ng Hay "i, "&ng, siêng n!ng

Da m+m, l#nh (mát), xanh Da c&ng, nóng ("m), h4ng

M#ch ch.m, y0u, chìm, nh* M#ch nhanh, n5i, to

Huy0t áp th ng th"p Huy0t áp th ng cao

D U HI!U ÂM T"NG

1- Da tái xanh, nh%t nh#t, m6n màng, b(ng, m*ng

2- Thân th/ mát, tay chân l#nh

3- Da th6t m+m nhão, ít lông, l7 chân lông nh*

4- X #ng c't th ng nh* nh1n, y0u m+m

5-Tóc m+m, s%i nh*-"ôi khi qu!n-mày l%t

Page 121: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di<n Chjn Hkc Page 121

6-Ánh m1t nhu hoà, êm d 6u, kín "áo

7-Ti0ng nói êm ái, ch.m ch#p, nh* nh8

8- C9 "i-u ch.m, "i "&ng ch.m, ph!n &ng ch.m, !n u'ng ch.m

9- Lãnh "#m, tiêu c:c, th2 ";ng, kém h!ng hái nhi-t tình

10- Ít !n các th&c !n: Cay, H!ng, S'ng, N4ng, M<n

D U HI!U D !NG T"NG

1- Da h4ng hào, s.m, s=n sùi, s!n ch1c, d=y

2- Thân th/ "m nóng, tay chân "m áp

3- Da th6t chai c&ng, nhi+u lông, l7 chân lông l$n

4-X #ng c't th ng to l$n, c&ng ch1c

5-Tóc c&ng, to s%i-th ng th>ng-mày ".m

6- Ánh m1t m#nh m?, s7 sàng, l; li,u

7- Ti0ng nói r5n r!ng, nhanh, m#nh

8- C9 "i-u lanh l8, "i "&ng nhanh, ph!n &ng nhanh, !n u'ng nhanh

9- Nhi-t tình, tích c:c, n!ng ";ng, h!ng hái

10- Hay !n các th&c !n: Cay, M<n N4ng, S'ng

Ch n oán HÀN-NHI!T:G ch bên TRÁI au nhi!u là HÀN-ng!"c l i là NHI#T.

NH$C thu%c TH&N

NG$A thu%c GAN M'I thu%c T(

NH)T thu%c PH*I

"AU thu%c M&T, PH*I.

Page 122: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 122

CÁC K# THU$T TR% B%NH

GSTS Bùi Qu c Châu

& ch'a b(nh tr!)c tiên ta c*n ph+i hi&u r,ng: th- nào là b(nh và th- nào là ch'a b(nh.

Theo quan "i&m c.a ông Y, B!nh là do Khí Huy"t không thông và Âm D !ng m#t quân bình.V/y, ch'a b(nh là làm cho Khí Huy"t l u thông và thi"t l$p l%i Âm D !ng quân bình.

Theo Tây Y, B(01231.24-526à do vi trùng ho&'()*êu vi trùng hay do r *(+,%-(./(012-(3*-14(1,&'(5,(06-(th !ng m70('! quan nào "ó, hay do thi"8()*-1(0 4(01*"8(5*-1(5 9-:4(.;.< mà t78291ành. Nh! th-, ch':2b(01291;82<=42>?2là tìm ra nh=-:(>1 !ng th?'(@5*A0(0Bùng” (nh trC()*-1D(1,&'(018 '(E-(012-(1EF(018 '(b64(.;.<(GH('1=E(0B!;

Hi&5201! th-?231@0A29:2BC2D)9291E32FE32Gà không ng73201Hên khi thI42J!K32tác dL0A201:01231M0A23.:2cây l#n, cây cào, búa gõ, cây dò huy 9?23:82NO0?21$ nóng, ch!PF26701?29O32JQ0A26ên vùng và huy 9R

Ph*02N!)H2J=426à gi)H291H 523O3291:829O32ST2915/9201,F2Gào mL32JU312S1U31291U3123O32V54 929Wên XY?2MZ<218[323O32DQ2\1/02S1O329W80A2<]ÀN THÂN, "&2JH^5231_0123O32W`H26870231a320b0A23.: C$ Th&R

L"I D#N CHUNG:BI923a2Nùng kT2915/921:42NL0A23L20ào, "^523*02\1+H2tìm cho ! !"#$%#&"'ùng hay nh%#&"()*+"#$,-"c.+"/(012"3$4#2"5õm, c6+2"7832"#9#&2"5,#$2"':';<"$"n so v=)"!$1#&">10#$:""?@)"'ì, ó chính là nh%#&"n"i cA#"38!"(6#&"(*"37B"CB#$"/D$E#&"#ên né tránh nh%#&"#"i ó).

Sau khi tác "Q0A298àn bQ2FQ926*0?23*029O32JQ0A2ST21$n vào nh'0A20$i nh/423+F2I4?23182J-02S1H2D(012cha0A2AH+F21c0?218[323O320$i nh/423+F2I4?2AH+F201/423+F29W80A2FdH26*02JH^529W(R22e-52S1f0A2F5`029O32"Q0A298àn bQ2gGì ít thPH2AH:02chc0A2170h?29:23M291&29ìm ra nh'0A20$i nh/423+F29W80A2iV 2j1+02k1H-523.:2Di 02k1!0- i^52l1H&02mH 52j1O\n?218[3297H20$i "ang có b(01?20-5291I423*0291H-9R

Tr!)32Gà sau khi dùng dL0A23L2J&231':2D(01?2\1+H26:52B7312NL0A23L2D,0A2:6381862g3o0h2J&29WO0126=42D(01ngoài da.

1. L!NC*F23=42mb02318291/92918+H2FOH?2915/029:4R22Cây l#n luôn t782G)H2F[92N:2AM32pq2JQ2grs82AM32G)H2F[92N:hR22L#n m[9291ì theo da m[9R22L#n "*u thì theo da "*5R22L#n c$ th&291ì theo m[92N:23$ th&R22mb02"I(-1E-1(01J,(hai chi/8(0K*(.à lui, s?'(Gè tay vLE(>1M*(0ùy theo ng N*(O!-1 (nh!ng nên bi-9201t29:42u5O291ì không cók-92u5+hR

Page 123: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 123

L u Ý: N$i nh/423+F26b029)H26b0265H201H^526*029v201t2J-02F7012N*0R22mb023182J-02S1H23+F2AHO323.:20 i!ó gi !"#$%"#&'"( !")*+(",-%#")* !"#$%".#ì ng"ng l#n. cây l#n nh/"0ùng l#n trên m1.2"(3'"45%".67%)"dùng l#n trên c89")+'9".&'9"(#3%":;:<"=3'"45%"4>%"0ùng l#n trên l"ng, tay, chân v.v…

Tác D !"#$C !"#$!%&"$%"#'(&"$)àn, h%"*+,$"$'-.#/"$%"#$(&"0!&$/"1 u thông khí huy.#2""34"#5,"67&8"#9)&8"h('"$.#",5,",$:&8"*;&$"6)"<="*."#>,"0$í huy.#"?à ra nh : N@&8"A('/"3B&8"C$D&8"C$(&"E!&$/"F%#"FG!/"Tê Nh:,"H2HI

2. GÕCó 2 lo?*",@&A",@&"%#/":à búa to.

Búa Nh/: Dùng gõ vào huyBt. Dùng sCc bDt cEa c8 tay và !F rung cEa búa, gõ th$ng gócvào m1t da n i nhDy c m. NGu gõ m?nh (h i qúa sCc ch-u !au), thì gõ chHng 5 cái rIi nghJmFt lát, rIi l?i gõ tiGp (t8ng cFng chHng 20-30 cái). Không nên gõ quá m?nh hay quá nhiKu,có thL gây bMm. NGu gõ nhè nhN thì có thL gõ liên tOc chHng 20-30 cái ho1c nhiKu h n.

Búa To: Dùng gõ vào L"ng, Vai, Mông, $ùi ho1c các n i có nhiKu th-t. Dùng búa to t?onên c m giác dP ch-u, tho i mái, vì làm cho máu C !"Qc l"u thông. Ngoài ra còn làm mKmc , dRo gân.

Tác D ng: Búa nhG có !(u cao su có tác d7ng cao trong nhJng tr Kng hLp Co C", Bong Gân, CoM+ch vì L+nh. Còn #(u 7 gai (ph i gõ thMt nhN vì dO làm tr(y da) có tác d7ng trong nhJng tr KnghLp khi b; b. gây c$ng, tê, !au, nh:c; vì tác d7ng cPa !(u gai là Ti.t Khí và Tán Khí.

3. CÀOCMm cán Cào chSc tay, các r#ng Cào ph i th$ng góc v>i m1t da. Cào dTc hay ngang tùy theo sUthuDn tay lúc cào. LUc !è !Ku tay, l"u ý n i nhDy c m.

Tác D !"#$Làm huy.#"1 u thông m+&$/"8! !"#9Q"&$J&8"*."#>,"HR"$'-.#/"&$K"S4"?à khí thông theo. Ngoàira, còn có tác d7&8"T&"C$(&"U1àm d;'"#$(&"0!&$VW"6)"S4",$X&8"SY'"&$:,/",B&8"#$D&82

4. NCMm que Dò th$ng góc v>i m1t da. Vn vào huyBt tìm !"Qc, vHa sCc ch-u !Ung cEa b-nh nhân, cho!Gn khi c m giác !au n i !ang Wn gi m h$n, ho1c chCng b-nh gi m h$n, thì ng"ng Wn.

Cách Dò tìm Sinh Huy!"#$Dùng cây dò huyB. v?(#".6ên da v>*"4U("XE"!?%#9"YZ!"X*L!"%ào !au nhW.".6[%)"(+("X*L!"X&79"X\"(#]%#"là !iL!"(\")*+".6-"(&[".6[%)"(#^%"X[+%":à !iK7".6-",-%#;

Tác D ng: Tác d7ng cPa cây dò huy%t (day, Zn, v+ch) rZt r[ng có th\ thay th. cho kim châm haycác k] thuMt d7ng c7 khác mà v^n có hi%u qu cao.

Page 124: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình DiBn Ch^n HTc Page 124

5. DAYSau khi tìm !"Q("!iL!"%#D'"( !"(M%".+("XF%)"_`*%#"#7'B.a",b%)"c7Z"dò, ta Day tròn hay di !F%)".>*"47*"!M7",*"(E&"c7Z"dò quanh huyB.;""e\!"4?*9"4à t?["X"Q("!F."f#](#".#](#"ghF%)i"hK72"(òn V%"4à khíchthích “T%nh”.

Tác D !"#$nh k]"#$'M#"_&"&$ ng tác ![&8"?+&$"$"n, gây !au cho b;&$"&$`&"&$!R'"$"n.

6. G%CH (V%CH)Dùng que Dò g?(#j:?(#"0T("#&'"%)&%)"_.#Z["(+("X"k%)"([%)"X1(",*B."%#": viK%"!l*9",k"([%)"O"(b!9")k"x" ng lông mày, v.v…) nhiK7"4M%"% i nhD'"( !;""m-%#"%#3%"`n"6W."X&7"%#"ng sau !ó, chC%)",-%#"`n"0-7"rW."%#&%#;""h3'"4à thE"o#+o")3'"f#](#".#](#"!?%#"# n Day-V%;

7. H NÓNGDùng !iG7"%) *"(C7"#&'",W."(C"0O%)"(O"%ào to "%#*B."%#" !iG7".#7p(9"%#&%);""=M!"X*G7"%) *"(C7",b%)"q"ngón tay: cái, tr/9":à gir&2"0ùng ngón tay út !è nhN"4ên m1."0&"4àm !iL!".U&;""sI*"4t&"(+(#"!1."0&"kho %)"1 cm, di chuyL%"6W."(#D!"_6à) !iG7"%) *"(C79":à !L"u"YZ!"XG%"(#v"%ào b-%#"%#3%"(\"o# %"Y?"m?%#"_%#" giD.".&'"%G7"# w".&'2")*D."!1."%G7"# w"!1.a9"#[1("fêu nóng quá, thì biG."X\"4à huyB."(M%"# !L"X*K7".6-",-%#;

L!u Ý: nG7",-%#"%#3%"(#J".#W'"W!",ình th"k%g, chC"f#x%)"%\%)"%#" ph/%)9"#[1("%\%)",7p."`37":àotrong th-.9".#ì !ó không ph *"4à huyB."(M%"# .

Cách H" #i&'$()*#Sau khi !ã tìm !úng huyB.9".&"4Do".C("%#W."X*G7"%) *"(C7"6&"Y&"(+(#"!1."0&"f#[ %)"y"(!9":à bôi Vaselinehay DM7"=ù Là vào $iL!":H&"z@."{\ng. RI*".*Go".O("z l?*"(#v"(l"q"4M%"%r&;"{#" thG"4à $E"_# nhiK7"sn",-"o#/%)"0&a;

Tác D !"#$ThP"a$5a"&ày rZ#"$!%'"b' "#9)&8"H;%,"#9;"&$J&8"*;&$"6)"c+&$"8`-"9Y"&$ : C ?"c+&$/"C$Za"Khda/"e!êm Mf!"g;"h&8/"e!êm Xoang, #au, Nh:,/"Cê v.v… Nh ng ph !",i&"#$M&/ không nên dùng bQY"bãi hay l+?"67&82""3$j"&ên dùng cách này “Mk!"l8ày M[#"c(&”. Vì cách này, dO"8`-"a$G&8"Hà n.'"1+?"d7&8"<m"1àm cho b;&$"&$`&"l4&8"l$!%#/"E$n"l8 K!W",4"#$\"<!&$"9Y"&o!"l$p#/"l$:,"A('/"FZ#"l8P/"C5)"Bón, v.v…

8. CH$+M L%NHDùng cO("%">("X+"+o sát và rà trên da m1.;""{ i nào L?%#"m7p.".#ì áp vào cho !G%"f#*"% i !ó Tê D?*"ho1("%)"k*",-%#"f#x%)"(#-7"%8*2"#&'".6*B7"(#C%)",-%#")* !"#$%".#ì ng"ng và chuyL%"c7&"#7'B."f#+(;

L!u Ý: n i vùng trán không nên áp quá lâu dP")3'"6&"{#C("hM7;

Tác D ng: Làm co rút c", m+ch máu, h+ nhi%t, chXng viêm nhiOm s ng !au do nhi%t. ChJa tr; tXtcác b;nh do nhi%t gây ra nh : C m Nóng, Trúng N>ng, Lòi Dom, Tr%, v.v…

Page 125: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình DiBn Ch^n HTc Page 125

$ông Y có câu: “Thpng TSc BWt Thông-Thông TSc BWt Thpng” có ngh%a là: $au (b-nh) tCc là có sUkhông l"u thông (vK khí huyGt), Khí HuyGt mà l"u thông thì Không $au (b-nh).

Các dOng cO cEa môn DiBn Ch^n-$iKu KhiLn LiBu Pháp !Ku dUa trên c sw này !L tác !Fng vào cácvùng và huyBt trên m1t và c thL làm cho khí huyGt l"u thông. Do !ó, tU nhiên phòng và chra!"Qc b-nh làm cho c thL khoRm?nh.

$ó là nguyên tSc chung. Tuy nhiên, !L phát huy !"Qc tác dOng cEa các dOng cO trong viBc b o vBsCc khoR, ta ph i biGt tác !Fng theo mFt trong nhrng cách sau !ây (ho1c phpi hQp v>i nhau-tùytr"kng hQp):

1. Tác ,ng T-i Ch. (theo nguyên t/c C0c B,)$au nhCc w !âu, dùng cây L#n hay cây Cào tác !Fng t?i chv b- b-nh.

Ví dO: $au l"ng dùng cây l#n l#n ngay chv !au w l"ng.

2. Tác ,ng G1n N"i ang au, Nh2c, B*nh (Lu3t Lân C3n)Vì mFt lý do nào !ó, mà ta không thL tác !Fng t?i chv !ang $au/B-nh, thì ta bSt buFc ph i tác !Fngw chung quanh gMn chv !au. Tuy không tác !Fng trUc tiGp vào chv !au, nh"ng nó v|n có nhh"wng và làm cho gi m $au/B-nh.

Ví dO: tác !Fng xung quanh mOn nhTt làm cho mOn nhTt b>t s"ng !au.

3. Tác ,ng N"i 4i X2ng v5i B, Ph3n hay Ch. au (Lu3t 4i X2ng)Vì hai bên c thL !Ku có liên quan ch1t chn v>i nhau, nên tác !Fng w n i !pi xCng v>i bF phDn hayv- trí !ang !au, sn !?t kGt qu nhanh chóng.

Ví dO: !au bSp chân bên ph i, l#n bSp chân bên trái w v- trí !pi xCng n i !ang !au.

4. Tác ,ng theo Nguyên T/c “Tr!5c Sau Nh! M,t”Vì các bF phDn cEa c thL w v- trí !pi nhau (tr">c và sau) có liên quan mDt thiGt nên có nh h"wngl|n nhau. Cho nên, tác !Fng n i này sn có nh h"wng n i bF phDn !pi bên.

Ví dO: B">u w c8 thì h w Gáy.

5. Tác ,ng theo Nguyên T/c Giao Thoa (Chéo)Có ngh%a là tác !Fng Chéo.

Ví dO: $au cánh tay Trái thì tác !Fng w chân M1t (chéo).

Page 126: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình DiBn Ch^n HTc Page 126

6. Tác ,ng theo Nguyên T/c “ Trên D!5i Cùng Bên”CO thL là dùng cây l#n, cây cào hay cây dò huyBt g?ch tHng !"kng dài trên da cEa vùng !au t" ngCng trên chân !L tr- cánh tay !ang !au nhCc cùng bên.

7. Tác ,ng theo Lu3t 6ng 7ng(Nhrng bF phDn có hình d?ng gipng nhau hay t" ng tU nhau !Ku có mpi quan hB mDt thiGt v>inhau)

Tìm nhrng bF phDn nào có hình dáng t" ng tU nhau, rIi tác !Fng bbng dOng cO cEa DiBn Ch^n.

Ví dO: Khi b- !au $Mu ta có thL dùng cây l#n nh/ l#n trên mu trên cEa bàn tay (!ang nSm l?i), ho1c$Mu gpi. Vì $Mu gpi và NSm tay có hình d?ng t" ng tU nh" $Mu. v.v…

8. Tác ,ng theo Lu3t Ph8n Chi9uTác !Fng theo các !I hình ph n ChiGu trên M1t hay các bF phDn khác trong c thL nh": Da $Mu,L"ng, NgUc, BOng, Bàn Tay, Bàn Chân, v.v…

Ví dO: $au L"ng dùng cây dò huyBt g?ch w mang Tai hay w Spng M&i vì hai n i này ph n chiGuL"ng.

L!u Ý: Mupn cho mau kh/i B-nh thì nên tác !Fng nhiKu lMn lên chv $au theo các nguyên tSc trênbbng các dOng cO nh": cây l#n, cây cào, búa gõ, cây dò huyBt, v.v… Nói khác !i, nGu r nh thì làm.Nh"ng mvi lMn chJ nên tác !Fng t?i mFt n i kho ng vài phút !L không b- trMy da và nên tác !Fngmvi chv 3 lMn cách kho ng (mvi lMn vài phút) sn có kGt qu tpt h n là tác !Fng liên tOc. Làm nhiKulMn trong ngày sn !?t kGt qu mau chóng và chSc chSn h n.

Page 127: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình DiBn Ch^n HTc Page 127

CÁCH CH}N HUY T C B!N

GSTS Bùi Qu c Châu

! ch"a b#nh có 5 cách ch$n huy%t sau !ây.

A. Theo Sinh Huy tLà cách ch"n huy#t c!n c$ vào nh%ng bi&u hi#n b'nh lý, t$c là, nh%ng d(ng d)u hi#u b)t th"*nghay khác th"*ng, #"+c khám phá b,ng m-t hay b,ng tay không, ho.c d"/i s0 tr+ giúp c1a các d2ngc2 thông th"*ng. Các v ' trí châm hay day b)m ho.c )n vu3t có th& n,m trong hay ra ngoài cáchuy#t v' thông th"*ng. Có th& so sánh nó v/i l3i châm theo Thiên 4ng huy#t hay A Th ' huy#t c1ath& châm. Cách này d0a trên c$ s5 c1a Thuy6t %7ng B8 và %7ng B8 Nh)t %i&m.

B. Theo !nh Huy tLà cách ch"n huy#t theo các huy#t “%.c Hi#u” t$c là huy#t #ã bi6t rõ v' trí, tính ch)t, công d2ng#.c hi#u c1a nó #3i v/i m8t lo(i b'nh ch$ng nào. Cách này d0a trên c$ s5 c1a thuy6t Sinh Kh-c,#ôi khi ch9 c:n m8t huy#t là #1 gi;i quy6t m8t ch$ng nào #ó c1a b'nh.

C. Châm Theo B"t Th#ng i$mD0a trên c$ s5 c1a thuy6t B)t Th3ng %i&m, ng"*i ch%a b'nh, ch"n nh%ng #i&m ít nh<y c;m nh)ttrên da m.t (không #au, ít #au) mà ti6n hành ch%a tr'. T)t nhiên, nó ph;i #"+c ph3i h+p v/i thuy6t#7ng b8 #& bi6t vùng t"$ng $ng mà ch"n huy#t.

D. T !ng %ng B& V! (theo ' hình)Là cách ch"n huy#t #$n gi;n, c!n c$ vào các b8 v' t"$ng $ng trên m.t và bên d"/i c1a c$ th&.Cách này, ch9 gi;i quy6t #"+c m8t s3 b'nh #$n gi;n và m/i m-c b'nh; hay ch9 gi;i quy6t tri#uch$ng mà thôi.

E. Theo Phác ' i(u Tr! hay Công Th)c *c Hi uLà l3i ch"n huy#t v<n d2ng s0 hi&u bi6t t=ng h+p v> %ông, Tây Y, và các thuy6t c1a Di#n Ch?n-%i>u Khi&n Li#u Pháp, k& c; cách kinh nghi#m trên lâm sàng. Qua quá trình nghiên c$u, gi;i quy6tm8t b'nh và ch$ng gì, #i #6n k6t lu<n và s@ d2ng phác #7 A, B hay C và th"*ng ph;i #i #6n k6t qu;ch-c ch-n trên lâm sàng.

Page 128: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di#n Ch?n H"c Page 128

NHANG NGUYÊN TBC C N B!N KHI 4NGDCNG VÀ CHAA TRD BENG DI N CHFN

GSTS Bùi Qu c Châu

Có 5 ph"$ng pháp mà ng"*i $ng d2ng Di#n Ch?n c:n ph;i nh/:

1- N+m v,ng lý thuy-t (thuy6t ph;n chi6u, thuy6t c2c b8-lân c<n, thuy6t giao thoa, thuy6t#7ng b8 th3ng #i&m, thuy6t b)t th3ng #i&m, thuy6t “n"/c ch;y v> chG tr&ng”, và thuy6t sinhkh-c).

2- N+m v,ng "' hình (28 #7 hình).3- Dò sinh huy t4- Th.t linh ho/t (tùy theo b'nh nhân mà thay #=i Sinh Huy#t hay %7 Hình).5- Luôn sáng t/o (k6t h+p các Thuy6t-%7 hình-Sinh Huy#t, v.v…).

Có 5 cách ch%a mà ng"*i ch%a b'nh nên dùng:

1- Ph"$ng pháp #0NG %NG, #0NG HÌNH2- Ph"$ng pháp #1I X%NG3- Ph"$ng Pháp #0 HÌNH PH2N CHI3U4- Ph"$ng pháp PHÁC HÌNH #4C TR5 (s! d"ng huy#t)5- Ph"$ng Pháp KHAI THÔNG HUY6T #7O

Ph !ng Pháp 'ng %ng, 'ng HìnhLà ph"$ng pháp $ng d2ng s0 %HNG THANH, %HNG HÌNH, %HNG TIING, %HNG ÂM, v.v…

Ví d2: ch%a SJNG l"ng thì c$ tìm trên c$ th& nh%ng b8 ph<n nào có ch% SJNG (%7ng Âm) thì cóliên h#, và #>u có th& dùng #& ch%a SJNG l"ng nh": SJNG m&i, SJNG tay, SJNG chân, SJNG#:u, v.v…ho.c mu3n làm )m Th<n thì c$ chà 2 Tai (%7ng Hình) hay tr' Nh$c %:u thì có th& nh)ncác %:u ngón Tay (Ngón gi%a) hay Ngón Chân (Ngón Cái) v.v…

Ph !ng Pháp #i X)ngLà ph"$ng pháp $ng d2ng s0 %JI X4NG trên các b8 ph<n hay c$ quan #& ch%a tr'.

Ví d2: %au tay Trái thì h$ hay l!n tay Ph;i. %au chân Trái thì h$, l!n chân Ph;i (%3i X$ng theotr2c d"c). Hay #au tay Trái thì h$ hay l!n chân Trái (%3i X$ng theo tr2c ngang). Tóm l(i, #auPh;i thì ch%a Trái. %au Trong thì ch%a Ngoài. %au Trên thì ch%a D"/i hay ng"+c l(i.

Ph !ng Pháp ' Hình Ph8n Chi-uLà ph"$ng pháp d0a trên nh%ng c$ quan, b8 ph<n phác h"a trên #7 hình mà ch%a b'nh.

Page 129: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di#n Ch?n H"c Page 129

Ph !ng Pháp Phác Hình *c Tr! (s9 d:ng huy t)Là ph"$ng pháp $ng d2ng nh%ng BK “ $nh Huy#t v%i & Hình” #"+c tích l&y tL kinh nghi#m lâmsàng.

Ví d2: b8 “Tiêu B"/u” g7m các huy#t 41, 143, 127, 19, 37, 38.

Ph !ng Pháp Khai Thông Huy t /oLà ph"$ng pháp $ng d2ng “Gi;i Thông B6 T-c ngay T(i ChG” ngh'a là %AU %ÂU L(N, H %Ó.

Ví d2: #au chân thì l!n và h$ ngay chân, #au 5 tay thì l!n hay h$ ngay 5 tay. Vì %au chG nào là khíKHÔNG THÔNG chG #ó.

Page 130: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di#n Ch?n H"c Page 130

CH !NG II

Page 131: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di#n Ch?n H"c Page 131

CHÌA KHÓA VMNONPNQOQR!ROSÃ MTROB NUOVWV

Chúng tôi xin ghi l i “L!i Gi" i Thi#u” c$a l !ng y Tr%n D"ng Th&ng và l !ng y Ph m V#nNhâm nh sau:

“$ây là cu'n sách g'i %%u gi !ng, chi(c CHÌA KHÓA V)N N&NG t*p h+p nh,ng kinhnghi#m %&t giá, nh,ng phác %- tâm huy(t c$a nhi.u th( h# th%y và trò trong su't hai m !in#m qua %/ làm nên Di#n Ch0n. Ph !ng pháp ch,a b#nh %1c thù, %2c %áo c$a Vi#tNam…Di#n Ch0n g&n ch1t v"i 3m th4c li#u pháp nh hình v"i bóng, nên khi ch,a b#nhc%n h "ng d5n cho ng !i b#nh bi(t cách sinh ho t và #n u'ng cho ph6i phép %/ b#nh% +c kh7i nhanh chóng, không b8 tái %i t i l i…V"i cái Tâm h "ng thi#n, các b n hãy t4tin n&m ch&c CHÌA KHÓA V)N N&NG này trong tay, 9ng d:ng gi6i mã nh,ng b( t&c trongc! th/ ng !i b#nh.”

“…N2i dung t*p sách h "ng d5n cách phòng và ch,a b#nh b;ng ph !ng pháp Di#nCh0n. G-m 140 b#nh khác nhau….Cách vi(t ng&n g<n, d= hi/u, h "ng d5n c: th/, d=th4c hi#n mang tính ch>t %úc k(t, t?ng h+p…Trân tr<ng gi"i thi#u tài li#u b? ích, thi(tth4c…%/ các b n 9ng d:ng, sáng t o trong vi#c ch#m sóc s9c kho@ cho b6n thân và gia%ình, góp ph%n vào vi#c ch#m sóc s9c kho@ c2ng %-ng.”

Cách lo i b#nh % +c phân lo i theo th9 t4 ngo i vi c! th/ con ng !i (ví d: %%u, trán, m1t,m&t, tai, v.v…) Ngoài ra còn có ph%n phân lo i theo tri#u ch9ng hay c#n b#nh. Trongph%n này mAi b#nh có nhi.u cách ch,a khác nhau % +c bi/u th 8 b;ng nh,ng s' th9 t4hay ch>m tròn B %%u dòng. Khi dùng chC c%n ch<n m2t trong nh,ng cách ch,a trên %/ ápd:ng.

R>t mong t*p sách nh7 này giúp các b n có thêm ki(n th9c và v,ng lòng tin %/ th4c hànhvà sáng t o h!n, ti(n xa h!n trên con % !ng Di#n Ch0n H<c.

Chúc các b n thành công.

T.M. Ngô H ng Mai

Page 132: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 132

#U

Ch !"#$ !ng s%"!ão và hônmê1. Day >n H.127, 53, 63, 19, 50, 37, 39, 106, 103, 126, 0. Và h! các huy#t.2. Gõ và h! H.26, 38, 156-, 7-, 50, 3-, 61-, 290-, 16-, 37 và thêm b2 v8 ch>n th !ng.

Nh&c 'nh (u1. Day >n H.103, 50, 87, 51, 61, 87, 127, 19, 37.2. H! vùng H.103 ho1c H.126.3. H! %%u ngón tay gi,a (c$a bàn tay trái).4. H! %%u gu x !ng ngón gi,a (c$a bàn tay trái n&m l i).5. L#n các %%u ngón tay ch:m l i.

Nh&c (u m)t bên1. Day >n H.240, 278.2. Day >n H.320, 131, 235, 41, 437.3. Day >n H.41, 184, 100, 180, 61, 3, 54, 55, 56, 51, 130.4. Nh9c nDa %%u bên ph6i: h! nDa mu bàn tay bên ph6i (bàn tay n&m l i). Ho1c h!

c nh ph6i %'t %%u ngón gi,a.5. Nh9c nDa %%u bên trái: h! nDa mu bàn tay bên trái (bàn tay n&m l i). Ho1c h!

c nh trái %'t %%u ngón gi,a.

M*+",-"./01. H! gõ H.240 ho1c H.195.2. H! , l#n vùng En % !ng và S!n c#n.3. Day >n vùng H.422.4. L#n %%u g! mày.5. H! l#n vùng c? tay ngoài, ho1c xoa d%u cù là r-i vu't m nh nhi.u l%n vùng c? tay

trái (d "i ngón tay cái) %2 vài phút.6. H! kho6ng gi,a ngón tay gi,a và ngón tay ch7 (c$a bàn tay trái).

Nh&c c- gáy1. Day >n H.139, 278, 16, 287.2. Day >n H.34, 97, 98, 99, 100, 477.3. Day >n H.22, 235, 127, 63, 19, 50, 1, 37, 61.4. H! và l#n vùng H.26 ho1c h! c? tay ngoài bàn tay trái.

Page 133: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 133

Nh&c trán1. Day >n H.103, 106, 60, 39, 127, 51, 61, 26.

Nh&c thái d !ng1. N(u nh9c m2t bên, h! thái d !ng %'i x9ng. Ho1c h! góc móng tay gi,a bên %au.2. N(u nh9c hai bên h! c6 hai bên.

Nh&c (u xây x1m1. Dùng cây c%u gai %ôi nh7 l#n hai cung mày r-i l#n dài xu'ng H.8 sF h(t chóng m1t.

Nh&c (u nh búa b-1. Day >n H.34, 16, 14, 180, 185, 195, 191.

Rèn trí nh21. Gõ H.124, 34, 106, 103.2. $/ rèn trí nh" và luy#n trí thông minh cho các cháu nh7, mAi t'i tr "c khi %i ng$

nên dùng %%u ngón tay gi,a gõ vào H.103 %2 2-30 cái. N(u là ng ! i l"n c%n gõthêm H.300+.

3. Day >n H.60, 50, 1, 106, 103, 124, 34.

R3i lo4n ti5n ình1. Day >n H.124, 34, 65, 189, 3.2. Day >n H.127, 63, 8, 60, 65, 103, 0.

Tâm th(n phân li6t1. Gõ và h! H.103, 106, 300, 126, 127, 19, 50, 37, 1, 290.

Tóc r7ng1. Day >n H.127, 145, 103.2. Day >n H.50, 37, 39, 107, 175.3. Day >n H.156, 258, 175, 39.4. Day >n H.300, 1, 45, 3, 0.5. Cào %%u (r6nh là cào, %2 vài ngày là h(t r:ng tóc). Cào %%u còn giúp cho %%u hóim<c l i tóc.

Page 134: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 134

M$T

Chóng m8#"9:ình th ;!."<$=!.">?"$@0A#"/B",C?D1. Day >n H.61, 8, 63.2. Day >n H.8, 19, 63.3. Day >n H.63, 19, 127, 0.4. Day >n H.34, 290, 156, 70.

Hàm m8#">C@",&!.":ên trái (dây thàn kinh s3"ED1. Day >n H.156, 7, 61, 300, 94 (bên %au) và 3 (bên không %au).2. Day >n H.8, 12, 20, 196, 188, 73, 276, 14, 15, 275. R-i h! và l#n tr4c ti(p vùng

%au.3. H! m1t ngoài ngón tay cái (cùng bên %au) tG %%u ngoài %(n giáp c? tay.4. Day >n “d<ng cG” H.34, 100, 555, 16, 277, 156, 61 (làm bên %'i x9ng v"i bên %au).

M7n, nám1. Day >n H.60, 61, 3, 156, 38, 143.2. Day >n H.300, 0, 45, 61, 17, 3, 73.3. Day >n H.34, 26, 3, 28.4. Day >n H.45, 17, 51.5. Day >n H.17, 113, 38, 73, 103, 106, 138, 275, 63, 53, 19.

Viêm dây th(n kinh sinh ba1. Gõ và h! H.103, 124, 34, 324+, 131+, 61, 5, 41, 235, 156, 0.

Xây x1mm8t màyDay >n H.107, 63, 61, 60, 65, 19.

Page 135: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 135

M%T

B7+"Fào mG#1. Thè l Hi ra li(m khoé mi#ng chéo v"i bên m&t %ang có b:i. Li(m %2 vài giây là h(tb:i.

CHn thI1. Day >n H.34, 6 và l#n các sinh huy#t quanh m&t.2. Day >n H.34, 1, 127 và l#n quanh m&t.3. Day >n H.267, 130, 3, 388.

ChJy n 2c mGt s3ng1. Day >n H.16, 195, 87, 51.2. Dùng cây c%u gai nh7 l#n kh&p mi m&t.3. Day >n H.16, 61.

C ;mmGt (c ;m n 2c, c ;m khô)1. Day >n H.324, 131, 41, 437, 235, 290, 184, 34, 16, 199 (gi,a H.421 & H.197). R-i

g ch các sinh huy#t theo %- hình m&t.2. Dò sinh huy#t trên chân mày r-i dùng cây c%u gai l#n nhi.u l%n trong ngày. M&t

c !m tan d%n và n "c m&t s'ng c"ng kh7i.

!*mGt1. Day >n H.98, 17, 7, 50, 60, 100, 215.2. Day >n H.16, 97, 180, 73, 3, 50.3. G ch các sinh huy#t theo %- hình m&t, ch$ y(u là lòng bàn tay và %%u ngón tay út

%2 vài phút. M&t %7 gi6m d%n cho %(n h(t.

LKo mGt1. Day >n H.332, 38.2. Day >n H.283, 38, 3, 215.3. Day >n H.38 tr "c r-i day >n ngay chân m:n lIo.

Li6t mGt (không cL )ng Mc vì li6t dây th(n kinh thI giác)1. Day >n H.34, 184.

Page 136: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 136

Màng, m)ng mGt1. L#n gõ H.34, 65, 195, 267, 197.2. Gõ H.195, 16, 130, 3-, 38-, 17-.3. Day >n H.195, 16, 130, 3, 100, 50.

M; mGt1. Day >n H.34, 6, 21, 50.2. Day >n H.197, 34, 73, 130, 12, 102.3. V ch vùng xung quanh m&t gi,a H.188 & H.65, các huy#t trên g! mày (97, 98, 99),vùng H.131. ChA nào có sinh huy#t thì day nhI. M&t sF sáng d%n.

M; mGt (vì giãn Nng tL, g(n nh mù)1. Day >n H.34, 65, 179, 267, 102, 100, 4 (li.n sát khoé m&t trong), 2 (li.n sát khoém&t ngoài). R-i g ch các sinh huy#t theo %- hình m&t.

MO P mGt (mGt có mO)1. Day >n H.41, 143, 127, 19 r-i l#n quanh m&t nhi.u vòng.2. Day >n H.197, 34, 16, 39, 50, 38.3. H! m&t %'i x9ng.

Nh&c mGt1. Day >n H16.2. Day >n H.34, 21 ,6.

Nháy, giHt mGt1. Day >n H.97, 98, 102, 99, r-i h! tG H.126 %(n H.87 và tG H.0 %(n Nhân trung.2. Gõ các vùng m&t theo %- hình, sau vài tu%n m"i h(t hJn.3. Day >n H.179.

Qu(ng thâm P mGt1. Day >n H.290, 113, 7.2. H! tr4c ti(p chA thâm.

S7p mí mGt1. Day >n H.124, 34, 267, 102, 100, 50.

Page 137: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 137

ThI lQc kém (mGt kém)1. Day >n H.6, 34, 130.2. Day >n H.50, 195, 197.

Page 138: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 138

M!I

Không ngLi th y mùi1. L#n và day >n H.138.2. Day >n H.34, 290, 156, 100, 555.

NghKt m"i1. Day gõ H.360, 330.2. Day >n H.3, 23.3. Day >n H.7, 61, 423, 565.4. Day >n và h! H.184, 300, 287, 61, 0.5. Day >n H.184, 61.6. H! %- hình m"i trên trán tG H.103 t"i H.26 %2 vài ch:c giây là h(t nghIt.7. H! c nh bàn tay ho1c vành tai, h! %i h! l i chA b&t nóng nh>t.8. H! lòng bàn tay th>y mao m ch B m"i nB ra, m"i thông ngay.

NhJy m"iKéo m nh H.287 xu'ng vài ch:c cái là h(t.

S-m"i1. Day >n H.287 ho1c H.143 hay H.126 ho1c H.219.2. G ch H.197 ng +c lên3. Day >n H.34, 21, 6.4. Day >n H.61, 184, 16.5. Day >n H.87, 127, 37, 0.6. Day >n H.16, 126, 287, 0.7. Bôi %%u %ánh nóng vùng mang tai r-i day >n H.16, 138, 275, 0.

Viêm m"i dI &ng1. Day >n H.0, 300, 45, 61, 184.2. Day >n H.0, 17, 287, 45, 184, 138.3. Day >n H.39, 49, 65, 103 ,184, 12.4. Day >n H.126, 65, 184, 61, 39, 7.5. Day >n H.41, 233, 50, 61, 37, 127, 87.6. Chà hai cung mày, sau %ó day >n H.127, 7, 467.7. L>y cây ráy tai ch>m d%u cù là xoa vào lA tai, sau %ó ch>m cao deep heat vào các

huy#t 61, 39 chGng vài phút sau m"i khô, h(t h&t h! i.

Page 139: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 139

8. N(u viêm m"i d 8 9ng do nhi#t, day >n: 143, 173, 39, 49.9. N(u viêm m"i d 8 9ng do hàn và kéo thành suy=n, day >n: 127, 50, 19, 39, 37, 1, 73,189, 103, 300, 0. Sau %ó chà xát hai mang tai + hai cung mày + hai bên m"i, môivà c;m.

Viêm xoang m"i1. Day >n H.38, 17, 37, 50, 3.2. Day >n H.12, 184, 61, 38.3. Day >n H.65, 97, 99, 379, 126, 0.4. Day >n H.240, 184, 287, 48, 121, 39, 132.5. Day >n H.12, 65, 61, 184, 3, 38, 56, 106, 103.6. Day >n b2 “th#ng”: 127, 50, 19, 39, 37, 1, 73, 189, 103, 300, 0. R-i h! %- hình m"i(trên trán), h! s'ng m"i + s !n m"i + cánh m"i. N(u còn nh9c B %%u (%Cnh %%u,thái d !ng, ót) thì h! ti(p theo %- hình ph6n chi(u trên mu bàn tay n&m l i.

7. Day >n H.209 r-i h!, vài l%n là h(t.8. Ch>m kem deep heat 467-, 360-, 180-.

Page 140: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 140

MI&NG/L '()*+,-/HÀM

!Gng mi6ng1. Day >n H.235.2. Day >n H.26, 184, 235, 227.3. Day >n H.79, 8.

LP mi6ng1. Day >n H.39, 38, 3, 14, 16.2. Day >n H.26, 61, 3, 38, 39, 85, 87, 51.

Co l RiDay >n H.14

LP l Ri1. Day >n H.63, 7, 113.2. Day >n H.60, 8, 38, 61, 3, 79, 51.

Tê l Ri, c&ng l Ri1. Day >n và h! H.282, 79.2. H! , l#n ngón tay cái c$a bàn tay trái.

R#ng nh&c, s ng1. Day >n H.13, 3 (%au bên nào day >n bên %ó).2. En H.61 bên nh9c3. Day >n H.209, 188, 179, 57, 300, 0.4. H! ng6i c9u quanh vùng má b8 s ng.5. Day >n sinh huy#t ngang 106 d<c trên %Cnh tai (trong óc).6. Day >n H.188, 196, 8.7. Day >n H.34, 60, 57, 180, 188, 196, 0.

Quai bI1. Day >n H.0, 3, 477, 275, 14.2. Day >n H.14 (bên %au) r-i h! bên %'i x9ng ho1c t i chA %.u % +c.

Page 141: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 141

TAI

!iAc tai1. Day >n H.15, 0.2. Day >n H.8, 189, 1, 39, 57, 132.3. Day >n H.43, 45, 65, 300, 235, 0.

**Day >n m2t trong nh,ng phác %- trên k(t h+p v"i cào %%u phía trên %Cnh tai, sau tai.

MO trong tai (tai giSa có mO)1. Day >n H.14, 15, 16, 0.2. Day >n H.65, 45, 17, 38, sau %ó th?i h!i nóng vào lA tai có m$.3. Day >n H.16, 138, 14, 61, 37, 17, 1, 0.

Nh&c tai (khi máy bay g(n h4 cánh)B8t m"i, mB mi#ng hít vào c' nu't xu'ng ba l%n là kh7i.

Ù tai1. Day >n H.57, 54, 15, 0.2. Day >n H.0, 14, 15, 16, 138, 3, 179, 567 và h! l;n chC th9 ba c$a ngón tay tr7 col i.

3. Day >n và h! H.65, 290, 1 ,3, 61, 300, 60, 16, 138, 0.4. H! vào lA tai ù và day huy#t trên tai và h! sinh huy#t tai B ngón tr7.5. H! ph6n chi(u tai B m1t (%- hình âm) và quanh m&t cá chân.

Page 142: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 142

H.NG

Ami an1. Day >n H.12, 38 r-i gõ và h! vùng H.14, 275, 277, 274.2. Day >n H.26, 3, 87, 100, 143.3. Day >n H.26, 3, 87, 15.

B 2u c- !n thu(n1. Day >n H.8, 12, 61, 38, 60, 275, 14, 50, 37 ,19, 127 r-i h! c? tay và n!i có b "u.

Cu'i cùng có th/ l#n tr4c ti(p cái b "u nhi.u l%n trong ngày.2. Ch>m kem deep heat các huy#t: 8, 12, 60, 39, 38, 50, 14, 275 r-i h! và l#n nh trên.

3. Day >n H.26, 196, 12, 8, 61, 19 r-i h! và l#n nh trên.

B 2u )c (basedow)1. Day >n và gõ: 39, 38, 287, 7, 113, 156, 74, 64, 87, 57, 60, 100. R-i h! và l#n nh

trên.2. Day >n và gõ: 14-, 64-, 8-, 12-, 37, 17-, 50, 39, 87, 51-, 124, 34. R-i h! và l#n nh trên.

B 2u c- các d4ng1. Day >n H.26, 8, 12, 61, 3, 50, 233, 39, 51, 286, 235, 113, 14, 308. R-i h! và l#nnh trên.

Ho ng&a c-1. Day >n H.61, 74, 64, 14 và h! c? tay.2. Day >n H.8, 20, 12 và h! c? tay.3. Chà sát hai c? tay vào nhau nhi.u l%n.

Ho ng&a c- liên hNi, không àm1. N(u tròng tr&ng m&t có gân màu %7 là ho nhi#t thì day >n H.8, 12-, 20-, 176-, 275-,467-.

2. N(u tròng tr&ng m&t không có gân %7 là ho hàn thì day >n H.8, 12+, 20+, 176+,275+, 467+.

Page 143: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 143

Ho khan1. Day >n H.14, 275, 60, 74, 64, 180.2. Day >n H.73, 3, 276.3. Day >n H.26, 61, 3, 51.4. Day >n H.17, 38, 275.

Ho khan lâu ngày

1. H! H.14, 275, 277 và hai bên s !n m"i, c? tay.2. Ch ng cách th$y 3 trái t&c (qu>t) + m2t c$ gGng b;ng ngón tay cái. Chia hai l%n

#n, h(t ho.

Ho àm1. Day >n H.37, 58, 132, 3 r-i gõ H.275, 274.2. Day >n H.61, 467, 491 r-i gõ nh trên.3. Day >n H.8, 12, 20 r-i gõ nh trên.4. Day >n và h! H.61, 74, 64, hai bên s !n m"i + 26.5. B'n c2ng hành (l>y ph%n r= và thân tr&ng) và b'n lát gGng n>u riu riu m2t chén còn

nDa chén u'ng h(t %àm.

Ho lâu ngày mu3n thành suyTn1. Day >n H.300, 301, 14, 61, 64, 127, 156, 0.

Hóc (các lo4i x !ng và h)t trái cây)1. B>m m nh H.19 nhi.u l%n.2. Day >n H.19, 63, 14.

H%ng au1. En H.14.2. H! vùng mang tai tG H.0 %(n H.275 và t i chA.

Khan tiAng1. Chà xát vùng gáy cho nóng lên %2 vài l%n là h(t.2. Dùng ngón tay tr7 gõ m nh vùng tr "c dái tai nhi.u l%n trong ngày.3. Day >n H.26, 312, 8, 14, 275, 3.

N c c7t1. Day >n H.19.

Page 144: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 144

2. Day >n H.26, 312.3. Day >n H.124, 34, 61.4. Day >n H.26, 312, 61 b6y l%n %(m thành ti(ng mAi huy#t. H(t n>c c:t li.n.5. V ch d<c gi,a %%u 10 cái là h(t ngay.6. Vu't xu'ng c nh chân m"i bên trái.

Ng&a c-1. Ngoáy lA tai b;ng d%u khuynh di#p.

TGc tiAng1. Day >n H.19, 61, 204.2. Gõ vùng H.14, 275, 274, 277 nhi.u l%n trong ngày (không có búa hoa mai thì dùng

%%u ngón tay tr7 gõ c"ng % +c).

Viêm h%ng h4t1. Gõ H.14, 275.2. Day >n H.14, 275, 38, 61, 8.3. Day >n H.8, 12, 20, 132, 3.4. Day >n H.61, 74, 64, 17, 38.5. Day >n H.8, 12, 20, 275, 14.

Viêm phA quJn

1. Day >n H.38, 17, 61, 467, 491.2. Day >n H.565, 61, 467, 74, 64, 50, 70.3. Day >n H.138, 28, 61, 491, 467.

Viêm tuyAn n 2c b%t1. Day >n H.5, 38.

Page 145: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 145

C//GÁY/VAI

C&!. m*+",-"./01. Day >n H.16, 61, 287.2. Day >n H.65, 8, 290, 127, 87.3. Day >n H.188, 477, 34, 97, 98, 99, 100.4. En, h!, l#n H.8, 20, 12, 65.5. H! vùng thái d !ng.6. Bôi kem deep heat vào H.7.7. G ch mí tóc trán sau %ó h!.8. G ch vùng H.156.9. H! , gõ H.240 ho1c H.195.10.H! , l#n vùng En % !ng và S!n c#n.11.Day >n vùng H.422.12.L#n %%u g! mày.13.H! l#n vùng c? tay ngoài, ho1c xoa d%u cù là r-i vu't m nh nhi.u l%n vùng c? tay

trái (d "i ngón tay cái) %2 vài phút.14.H! kho6ng gi,a ngón tay gi,a và ngón tay tr7 (bàn tay trái).

Ng&a c-

1. Ngoáy lA tai b;ng d%u khuynh di#p.

VKo c-

1. Day >n H.106, 108.2. H! , gõ 240.3. Day >n H.64, 29, 156.4. G ch và h! hai gân gót chân.

BJ vai au1. L#n vùng H.332, 360, 16.2. L#n vùng 73 xéo lên 330.3. Day >n H.477, 97, 99, 98, 106, 34.4. N(u %au kh"p vai

a. Day >n H.26, 88, 65, 278.b. Day >n H.26, 19, 97, 564.c. V ch vi.n m"i nhi.u l%n.

5. Gõ H.65.

Page 146: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 146

Kh2p vai au1. Day >n H.26, 88, 65, 278.2. Day >n H.26, 19, 97, 564.3. L#n vùng ph6n chi(u vai %au, sau %ó gõ H.65, 34.

Viêm c! vai và cánh tay trên1. Dò các sinh huy#t B g! mày và day >n các huy#t 50,88.

Page 147: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 147

TAY

Tay run1. Day >n và h! H.45, 300, 127, 124, 100, 130, 131, 61, 180, 39, 0.

Tay không gi! lên Mc1. Gõ vài ch:c cái vào H.65, 100.2. Gõ H.219.3. Day >n H.278, 88, 50.

Cánh tay au1. Day >n H.60, 97, 98, 99.2. H! và l#n g! mày.3. L#n sát chân tóc trán l#n xu'ng thái d !ng (%au bên nào l#n bên %ó).4. Gõ H.559, 560.5. Day >n H.98, 100, 217.6. Day >n H.60, 97, 98, 99.

Cánh tay và l ng trên nh&c1. H! kF mu bàn tay.

Cánh tay tê (hay bàn tay tê)1. L#n vùng g! mày (%- hình ph6n chi(u cánh tay trên m1t) và day >n H.0, 19, 130.2. Day >n H.0, 19, 130.3. Vê qu6 c%u gai m2t lúc là h(t.4. H! và l#n %- hình ph6n chi(u bàn tay trên m1t (g! mày,thái d !ng), sau %ó l#ntr4c ti(p bàn tay tê.

KhuUu tay (cùi ch*D">C@1. Day >n H.98, 28, 10, 191.2. H! khuKu tay %'i x9ng ho1c gõ H.98.

C- tay au1. Day >n H.3, 100, 179, 180.2. H! và gõ H.100.

Page 148: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 148

Bàn tay au1. Day >n H.460, 60, 45, 17, 300.

Bàn tay lP loét1. Day >n b2 “tiêu viêm”: 41, 143, 127, 192. Day >n H.26, 38, 61, 60, 41, 3. Sau %ó h! t i chA. Ngày làm nhi.u l%n.

MN hôi tay (chân)1. Day >n H.37, 127, 87, 50, 1.2. Day >n H.103, 1, 19, 127, 36.3. Day >n H.127, 156, 87, 60, 0.4. Day >n H.50, 60, 61, 16, 0.5. Day >n H.50, 51, 61, 16, 127, 0.6. Day >n H.300, 103, 106, 73, 1, 290, 17.

**Day >n m2t trong nh,ng phác %- trên, r-i h! vùng ph6n chi(u tay (chân).

Khô dIch các kh2p tay (khi cL )ng các kh2p kêu lóc cóc)1. Day >n H.38 + b2 v8.2. Day >n H.26, 61, 38 + b2 v8.

Kh2p ngón tay khó co duVi1. Day >n H.19, 50.2. Day >n H.0, 19, 130.3. H! %%u x !ng các ngón tay r-i l#n nhi.u l%n.

Viêm (@"W !ng các ngón tay1. Day >n H.19, 460, 38, 17, 300.2. Day >n H.19, 61, 460, 48, 0.3. H! và l#n các %%u x !ng ngón tay.

U (u x !ng các ngón tay (ngón chân)1. Day >n H.103, 1, 290, 19, 64, 39, 63, 53, 222, 236, 85, 127, 235, 22, 87. Sau %ó h!

và l#n t i chA nhi.u l%n sF kh7i.

LP phao móng tay1. H! ngón tay bên bàn tay %'i x9ng ho1c ngón chân cùng bên.

Page 149: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 149

NG0C/VÚ

Khó thP1. V ch và h! vùng tâm th>t trái (quanh H.120, 37, 3).2. V ch rãnh Nhân trung (vùng H.19, 63, 53 vài phút).

Khó thP (do t&c ngQc)1. H! lòng bàn tay và day >n H.0, 28.

Khó thP (do nóng ngQc)1. Day >n H.34, 290, 156, 3.

Khó thP (do thiXu n#ng vành)1. H! tG H.0 %(n H.61.

Khó thP (do r3i lo4n tâm th t-tim Hp nhanh, m4nh)1. H! H.26, 113, 235.2. H! gan bàn tay trái d "i ngón út và ngón áp út.3. Vê %%u ngón tay gi,a (bàn tay trái) m2t lúc.

Khó thP (do nhói tim và thP g p)1. En H.432-, 19, 60-.2. H! và l#n %- hình tim trên m"i.

Khó thP (do ng)p thP mu3n x'u)1. Day >n H.189, 61+, 127, 28+.

Khó thP (do m6t tim)1. Day >n H.189, 73.2. Day >n H.312.3. Day >n H.28.

!au th(n kinh liên s ;n1. Day >n H.41, 28, 60, 100, 0.

Page 150: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 150

ThiAu sSa1. Day >n H.26, 73, 39, 3, 50.2. Day >n H.73.

Ung th vú1. Day >n b2 “tiêu u b "u”: 41, 143, 127, 19, 37, 38, 73.

Page 151: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 151

L NG/MÔNG

!au c! l ng1. Day n H.423, 99, 467.

au ngang th t l ng1. H l!n s!ng m"i t" H.1 ##n H.8.2. L!n hai g$ mày.3. Day n H.1, 189, 8, 106, 103.4. H s!ng tai (kho%ng 1/3) bên trái.

au l ng vùng th!n1. Day n H.0, 300, 15, 38, 17.2. Day n H.45, 173.3. Day n H.210, 300, 560. Sau #ó h tr$&c tai vùng H.138 và t'i #i(m #au.

Không cúi ! "c1. Day n H.275+.

Không ng#a ! "c1. Day n H.175 hay H.127.

Mông !au (!au th$n kinh t%a)1. Day n H.41, 210, 5, 253, 3, 51.2. Day n H.1, 45, 43, 74, 64, 5, 253, 210, 14, 15, 16, 0.3. Day n H.87, 210, 5, 143, 174.4. G'ch, h , l!n trên trán theo #) hình s! 2.5. Cào #*u theo #) hình s! 11.6. Day n H.1, 19, 5, 219, 421, 143, 3, 43.7. Day n H.210, 197, 34.8. Dùng c*u gai #ôi nh+ l!n trên trán theo #) hình 2 (#) hình ph%n chi#u ngo'i vi c th( trên v+ não).

9. Dùng cây cào cào trên da #*u theo #) hình s! 11 (#) hình d$ ng) ph%n chi#u ph*nngo'i vi c th( trên da #*u (#au bên trái cào bên ph%i và ng$,c l'i).

Page 152: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 152

C#T S$NG L NG

C&'()*+(,-./1. Day n H.19 và hai bên sát li-n 19.2. Day n H.19, 64, 63.3. Day n H.45, 45, 300.

au c*t s0ng c11. Day n H.26, 8, 1.

au c*t s0ng1. H và l!n vùng H.342, 348 (trên trán).2. H và l!n d.c s!ng m"i.3. H #!t s!ng cùng vùng H.143, 19.4. H và l!n m/t ngoài #!t gi0a ngón tay gi0a (bàn tay trái).

au c*t s0ng cùng c&+1. Day n H.23, 143, 19.

au !0t x !ng cùng (ng23(45-./(6 ")71. Gõ nh1 H.53 ##n H.192. Day n H.63, 19.

Gai c*t s0ng1. H và l!n sinh huy2t 3 m/t, sau #ó l!n tr4c ti#p n i có gai 3 l$ng. L y búa cao suto #5p vào ch6 #au, mau h#t h n l!n.

Page 153: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 153

B%NG

au b&ng1. H r!n và l!n quanh mi2ng #7 vài phút.2. Dùng cây c*u gai #ôi nh+ l!n lòng 2 bàn tay. Vài phút sau h#t #au b8ng.3. H ng%i c9u vào hai lòng bàn chân #7 10 phút.4. N#u c9ng c thành b8ng, day n thêm H.61, 28, 3.

au b&./(89:(tiêu ch;y)1. Day n H.365, 22, 127, 19, 50, 1, 37, 61, 0.2. Day n và h H.87, 22, 127, 132.3. Day n và h H.127, 63, 38, 113, 37, 143, 41, 50, 233, 300+.4. Day n và h H.127, 22, 365 vài phút.5. H hai bàn chân #7 10 phút.6. Vu!t quanh môi t" trái sang ph%i nhi-u l*n.7. N#u b: tiêu ch%y do l'nh (hàn th p) thì day n và h H.365, 22, 127 vài phút.8. N#u tiêu ch%y do nóng (nhi2t th p) thì day n và h H.26, 3, 143, 365.9. Có th( dùng toa t;c ngh2 v&i l$,ng ngh2 nhi-u h n t;c (qu t) 3 b2nh tiêu ch%y do

hàn, và ng$,c l'i t;c nhi-u h n ngh2 3 b2nh tiêu ch%y do nhi2t.

au b&ng (do trùn lãi)1. Day n H.19, 127, 39, 3, 38, 63, 41.

au b&ng (do ki<t l=)1. Day n H.26, 61, 3, 143, 38.2. Giã m7t n;m b) ngót l y n$&c c!t u!ng ho/c b7t s;n dây.

au b&ng kinh1. Day n H.1272. Day n H.1, 63, 50, 7, 127.3. Day n H.63, 19, 50, 127.4. Vu!t môi trên #7 vài phút.5. Day n H.127, 156.6. Day n H.63, 7, 19.

Page 154: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 154

au b&ng sau khi t m1. Day n H.0, 17.

$y h!i1. L!n lòng bàn tay b<ng qu% c*u gai hay cây c*u gai #ôi m7t lúc, h#t #*y h i.

Sình b&ng ("n không tiêu)1. Day n H.19.2. L!n b$ môi trên m7t lúc (trung ti2n nhi-u, h#t sình b8ng).3. H r!n và quanh vùng r!n.

Page 155: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 155

CHÂN/ ÙI/NH &NG CHÂN/BÀN CHÂN

Chai chân (t>:(? +()@(+A:./(Bòng bàn chân)1. Day n H.26, 51.2. Day dò t'i ch6.3. H ph%n chi#u bên chân #!i x9ng. H vài l*n trong ngày, chai chân s= h#t.

au mông hay !au th$n kinh t%C1. Day n H.41, 210, 5, 253, 3, 51.2. Day n H.1, 45, 43, 74, 64, 5, 253, 210, 14, 15, 16, 0.3. Day n H.87, 210, 5, 143, 174.4. G'ch, h , l!n #) hình chân trên trán.5. Cào #*u theo #) hình chân trên da #*u.

au khDp háng1. Day n H.64, 74, 210.2. G'ch vi-n m"i (cánh m"i) nhi-u l*n.

au khDp g0i1. Day n H.17, 38, 197, 300, 45, 0.2. Day n H.17, 38, 9, 96.3. Day n H.129, 100, 156, 39.4. H cùi ch+.

au kheo (nh "ng) chân1. Day n H.29, 222.2. H kheo tay.

au c1 chân1. Day n H.347, 127.2. H và gõ c> tay.

au gót chân (hoEc gai gót chân)1. Day n H.461, 127, 107.2. Day n H.9, 63, 127, 156.3. H gót chân #!i x9ng.

Page 156: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 156

4. Day dò t'i ch6 (tr4c ti#p n i #au).

M2 hôi chânXin xem ph*n m) hôi tay.

NhFc chân và l ng d Di1. H k= mu bàn chân.2. Day n H.39, 43, 45, 300, 1, 17, 85, 51.

NFt chân (t1 !Ga)1. Day n H.26, 61, 50, 38, 156.2. H và l!n nh0ng ch6 n9t.

U !$u x !ng các ngón chân1. Day n H.103, 1, 290, 19, 64, 39, 63, 53, 222, 236, 85, 127, 235, 22, 87. Sau #ó h

và l!n t'i ch6 #au nhi-u l*n s= kh+i.

Thoát vH bIn (hernie)1. Day n H.132.2. Day n H.342, 19, 38, 9, 143, 104, 105, 561, 98.

V%p bJ (chu*t rút)1. Day n H.34, 6, 127, 19, 61.2. Day n H.34, 310, 197, 341.3. L!n b;p tay b<ng cây c*u gai #ôi.4. L!n và h theo #) hình ph%n chi#u chân trên m/t và da #*u.5. Cào theo #) hình ph%n chi#u chân trên da #*u.

Page 157: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 157

B# PH'N SINH D%C

Âm !>o (t# cung !au)1. G'ch 2 b$ nhân trung và b$ môi trên.2. G'ch vùng rãnh nhân trung t" H.19 ##n H.53 nhi-u l*n.3. Day n H.19, 63, 53, 7.

Huy<t tr ng1. Day n H.0, 61, 1, 7.2. Day n H.53, 275.3. Day n H.16, 287, 63.4. Day n H.53, 38, 14.5. Day n H.38, 17, 127, 156, 87.6. Day n H.26, 3, 63, 287, 7, 16, 22, 0.7. Dùng ngón tay tr+ và ngón tay gi0a chà sát hai b$ môi trên và d$&i 200-300l*n/ngày.

8. Day n và gõ H.127, 156, 51, 63, 7, 1.

Kinh nguyK+-b< (mLt kinh)1. Day n H.85, 87, 63, 7, 247, 127, 275.2. Chà môi trên 100 cái m6i ngày.3. Dùng cây l!n c*u gai #ôi l!n t" r!n xu!ng hang cho ##n khi b8ng nóng lên. L!n t"3 t&i 5 ngày là ra.

Kinh nguyK+- "au b&./(43.5Xin xem ph*n b8ng.

Kinh nguyKt không !Mu1. Day n H.124, 26, 37, 50, 63, 7.2. Day n H.26, 63, 3, 37, 158, 87.

Kinh nguyK+(NH(A:./(8A:./(43.571. Gõ H.127, 7, 37, 16.2. Day n H.16, 61, 50, 7, 37.3. Day n H.7, 1, 103, 0.4. Day n H.22, 127, 7, 1, 50, 37, 103.

Page 158: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 158

5. Vu!t m"i t" H.64 lên #*u mày. Sau #ó h H.87, 63, 19.6. Day n H.16, 7, 63, 287.7. Day n H.16, 61, 45, 37, 0.

Kinh nguyK+(+AO1. Day n H.1, 63, 7, 50, 127.2. Day n H.50, 58, 37.3. Day n H.26, 65, 3, 50, 7, 37, 156, 51.

NgPa thai1. Day n H.26, 63, 7, 287.2. Day n H.26, 127, 156, 87, 235, 180.3. Day n H.287, 63, 127, 235, 87, 26, 3.4. Chà môi nhi-u l*n.

Sa t# cung1. Day n H.557.2. Day n H.103, 126, 16, 0.3. Day n H.22, 127, 63, 19, 1, 37, 50.4. Day n H.26, 3, 14, 15, 16, 365, 127, 63, 19, 1, 50, 103.5. Vu!t m"i t" H.64 lên #*u chân mày nhi-u l*n trong ngày.

T# cung (!au không do u b Du)1. Day n và h H.19, 63, 53, 7.

T# cung (có u b Du)1. Day n H.106, 267, 1, 36, 127.2. Day n H.41, 143, 127, 19, 37, 63, 143.

T# cung (bH u x!)1. Day n H.19, 7, 63, 50, 1, 103, 39, 127.2. Day n H.87, 63, 17, 38 ,50.3. Day n H.127, 38, 50, 37, 63, 7, 19, 143, 1.4. Dò sinh huy2t 3 #*u m"i, day n mãi s= h#t.5. Day n H.1, 19, 63, 53, 61, 39, 127, 143 và h quanh m;t.6. Day n nhi-u l*n H.16, 17, 53, 19, 143, 173, 23, 43, 103, 348, 126.

Page 159: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 159

B Du !$u d !ng v!t1. Day n H.143, 127, 38, 61, 3, 26, 60, 57, 127, 50, 37, 103.

C Qng d !ng (làm c Qng d !ng)1. G'ch nhi-u l*n b$ môi trên ho/c l!n môi.2. Ng)i ép hai #ùi vào ph*n d$ ng v5t (3 l*n/ngày, m6i l*n 5 phút).

Di m*ng tinh1. Day n H.0, 1, 45, 8.2. Day n H.124, 34, 45.3. Day n H.43, 45, 0.4. Day n H.300, 1, 45, 127, 0.

D !ng nuy1. Day n H.1, 50, 19, 39, 7, 127, 103.

LiKt d !ng1. Day n H.287, 63, 7.2. Day n H.184, 290, 64, 3.3. Day n H.103, 1, 19, 127, 50, 39, 7, 132.4. Day n H.300+, 63, 7, 127, 0.5. Day n H.19, 1, 50, 300+, 0.6. Day n H.63, 7, 19.7. Day n H.124, 34, 60, 1, 19.8. L!n gõ H.19, 1, 50, 300+, 7, 63, 287, 45, 0.9. G'ch nhi-u l*n t" H.53 lên H.19.10.Dùng cây c*u gai #ôi l!n hai bên cánh m"i ra t&i mí tóc mai nhi-u l*n. L!n d.c t"

H.126 xu!ng #?nh c<m. k#t h,p ch$ng cách th@y c5t heo (b+ vùng n$&c ti(u) + b7óc heo (b+ ch ? #+) +c@ sen + th8c #:a. Nh& không b+ tiêu, ch? b+ chút n$&c m;m.%n #7 1 tu*n lA là có k#t qu%.

T;o tinh1. Day n H.127, 63, 1, 103, 37, 50, 0.2. Day n H.124, 34, 26, 300, 1, 290, 19, 127, 156, 0.3. Lúc s;p xu t tinh, dùng ba #*u ngón tay vu!t nh1 t" #*u m"i nhi-u l*n (ngón tr+ và

ngón gi0a vu!t xuôi xu!ng, ngón cái vu!t vùng H.143).

Page 160: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 160

Tinh hoàn !au nhFc1. Day n H.38, 61, 127, 5.

U x! tuy<n tiMn liKt1. Day n H.287, 7, 36, 29, 1, 290, 50, 87, 0.2. Dùng ngón tay tr+ vu!t ng$,c hai bên m"i l*n trong ngày. T!t nh t là dùng cây l!nnh+ l!n ng$,c lên.

XuLt tinh1. Day n H.0, 21, 34, 17.2. Day n H.124, 34, 1, 45, 127, 22, 7, 17, 16, 0.

Page 161: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 161

TOÀN THÂN

B Du các lo>i trong c! thR1. Day n H.41, 143, 127, 19, 37, 38 + b7 v: #au. Sau #ó h ph%n chi#u n i có u

b$&u. Làm nhi-u l*n trong ngày.

C;m l>nh (rét run)1. Day n H.127, 63, 19, 61, 1, 106, 103, 300.2. Day n H.127, 50, 19, 37, 1, 73, 103, 0.3. Dùng c*u gai #ôi l!n hai long bàn tay #7 10 phút.4. Day n H.127, 50, 19, 37, 1, 73, 189, 103, 300, 0. Sau #ó l!n kh;p m/t nhi-u l*n.

**Cách l!n nh$ sau:

L!n t"mí tóc trán xu!ng s!ng m"i ##n 8 c<m và hai bên mang tai, hai bên quai hàm, hais$$n m"i, hai #$$ng pháp l2nh (3 c'nh chân m"i).

N#u c*n cho u!ng thêm n$&c g"ng pha #$$ng (u!ng nóng).

C;m nóng1. Day n H.26, 3, 1, 39, 38-, 222-, 4-, 43, 156-, 87 k#t h,p ch$$m n$&c #á 3 trán.2. Day n b7 “giáng”: 124, 34, 26, 61, 3, 143, 222, 14, 156, 87.

Co gi!t liên t&c1. Day n H.19, 127, 8, 34, 124, 0.

DH Fng n1i mM !ay1. Day n H.63, 3, 184, 50, 87.2. Day n H.41, 50, 17, 7, 60, 85.3. Day n H.124, 34, 26, 61, 3, 60, 50.4. Day n H.124, 34, 61, 50, 38.

DQi "n1. Day n H.61, 38, 50 và h tr4c ti#p.2. Day n H.61, 64 và h tr4c ti#p.3. Lá m$&p rBa s'ch, nhai s!ng #;p vào.

Page 162: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 162

MM !ay (n13(45 '(./ Q371. Day n H.61, 63, 38, 17, 87, 39.2. Day n H.61, 3, 184, 50, 87.3. Day n H.41, 50, 17, 7, 60, 85.4. Day n H.61, 50, 3, 184, 87, 17, 34.5. H ng%i c9u t'i ch6.

M2 hôi toàn thân (bSm sinh)1. Day n H.61, 16, 127, 19, 63, 103 và h các sinh huy2t 3 cung mày.2. H vùng gi0a trán và vùng tim.

Nóng s0t, kinh gi!t1. Day n H.16.2. Day n H.26, 106, 61, 3, 290, 143, 29, 85.3. Day n H.51, 16, 15 r)i l!n c7t s!ng.

NgFa1. Day n H.61, 38, 50.2. Day n H.17, 7, 50, 61.3. Day n H.26, 61, 3, 51.

NhFc mTi toàn thân1. Day n H.34, 21, 1, 6.2. L!n kh;p m/t.

Un l>nh1. Day n H.0, 17, 61, 127.

PhTng1. &;p con gi m lên ch6 ph+ng.2. Xoa tinh d*u o%i h$ ng (lavender).3. Xoa m5t ong nguyên ch t.4. Xoa long tr;ng tr9ng.5. Day n 26, 3, 61, 60, 29, 85, 14, 15, 16, 17, 38, 0.

Phù toàn thân (bàng quang không n Dc tiRu)1. Gõ H.38, 17, 222.

Page 163: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 163

2. Day n H.60-, 26, 3, 290, 85, 87, 19, 61, 300.

Suy nh "c c! thR1. Day n H.41, 50, 19, 45, 39, 37, 0.2. Day n H.37, 28, 50, 14, 41, 19, 0.3. Day n H.0, 22, 62, 162, 1, 460, 300, 301.4. Day n H.61, 432, 565, 127, 19, 37, 1, 50, 312, 103.5. Day n H.22, 127, 63, 7, 113, 17, 19, 64, 39, 50, 1, 290, 0.

Suy nh "c th$n kinh1. Day n H.127, 37, 1, 50, 73, 106, 103.2. Day n H.22, 127, 63, 19, 1, 61, 188, 477, 97, 103.3. Day n H.127, 19, 50, 1, 37, 103, 300, 324, 175, 106, 107, 0.

Tê liKt n#a ng QiTh4c hi2n tám #7ng tác c b%n sau (ngày làm 3 l*n hay h n cho ##n khi kh+i b2nh).

1. Day n H.34, 290, 100, 156, 37, 41 #( >n #:nh não (#/c bi2t ch0a b2nh nh"n não).2. L!n hai g$ mày (chân mày) và gõ 65, 100, #( ph8c h)i tay.3. L!n #) hình ph%n chi#u chân, #( ph8c h)i chân.4. H nh$,ng tay, cùi ch+, #*u x$ ng các ngón tay.5. L!n tr4c ti#p tay xuôi t" b% vai-kh&p vai, kh&p vai-cùi ch+, cùi ch+-c> tay, c> tay-các ngón tay.

6. L!n tr4c ti#p chân xuôi t" hông-#*u g!i, #*u g!i-c> chân, c> chân-các ngón chân.7. L!n l$ng ng$,c t" x$ ng cùng lên x$ ng c>.8. Cào #*u.

U toàn thân1. Day n H.41, 143, 127, 19, 37, 38 + b7 v:. Sau #ó h và l!n theo #) hình ph%n

chi#u b7 v: #au.

Page 164: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 164

N#I T(NG TRONG C! TH)

Theo tri2u ch9ng b2nh.

An th$n1. Day n H.26. Dành cho nh0ng ng$$ i khó ng@, ho/c m t ng@. N#u k#t h,p v&i l!n

hai lòng bàn chân m6i t!i thì s= ng@ ngon.

#n kém1. Day n H.22, 127, 63, 7, 113, 17, 19, 64, 50, 39, 1, 290, 0.

**&ây là b7 b> âm huy#t dùng cho m.i l9a tu>i. N#u th y !n kém, xanh xao, g*y !m thìnên dùng b7 này. Ng$$i mu!n lên cân ngày làm 3 l*n, có th( lên 8-9 ký/tháng.

#n không tiêu1. Day n H.19.2. H vùng r!n và l!n quanh mi2ng vài ch8c vòng.3. L!n m/t 3 l*n cách quãng (ch@ y#u là vùng trán, vùng mi2ng và c<m). H#t #*y h ic%m th y #ói b8ng.

B>ch bì (hay b>ch bi<n)

Là nh0ng v2t tr;ng loang l> trên da, rõ nh t là trên m/t.

1. Day n H.63, 3, 132, 106.

B$mmáu và s ng do chLn th !ng1. Gõ ho/c day n nhi-u l*n trong ngày H.156+, 7+, 50, 3+, 61+, 290+, 37. H ph%nchi#u n i b*m s$ng.

**Công d8ng làm ng$ng ch%y máu, làm tan máu b*m, và x1p ch6 s$ng. R t c*n thi#t chotr$$ng h,p b'i li2t do ch n th$ ng s. não ho/c tai bi#n m'ch máu não có xu t huy#t.

Bí tiRu1. Day n H.26, 174, 87, 51, 357, 29, 60, 57, 50.2. Day n H.26, 3, 29, 85, 87.3. Day n H.126 #7 10 phút.

Page 165: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 165

Bón (táo bón)1. Ch m deep heat H.41, 143, 38.2. Ch m deep heat H.26, 61, 38, 41, 365.3. Vu!t quanh môi 60 l*n r)i h vành môi trên.4. Dùng ba #*u ngón tay—ngón cái (3 d$&i), ngón ch+ và ngón gi0a ch8m l'i (3 trên)

vu!t #*u m"i. Vu!t ##n khi nào th y rùng mình là #$,c.5. Chà cung mày (chân mày) và vu!t quanh môi t" ph%i sang trái ##n gi0a 8 c<m(h.87) m6i l*n 60 cái. Ngày làm 6 l*n.

B1máu1. Day n H.50, 19, 39.2. Day n H.127, 42, 35, 290, 1.3. Day n b7 “b> âm huy#t”: 22, 127, 63, 7, 113, 17, 19, 64, 50, 39, 1, 290, 0.

D> dày (bao t#) !au1. Day n H.124, 34, 61, 39, 120, 121, 19, 64.

N#u khó th3, n/ng ng4c day n thêm H.73, 162, 62, 189.

N#u khó ,, day n thêm: H.126, 59.

2. Day n H.61, 120, 39, 121.3. Day n H.235, 37, 124, 630 (huy2t #!i x9ng v&i H.64 n<m trong m"i).4. Ch m kem deep heat H.61, 39, 64, 630 r t hi2u qu%.

Cai thu0c lá-r "u1. Day n H.124, 19, 51.2. Day n H.124, 19, 127, 57, 3.3. L!n và gõ hai bên mang tai và dái tai (vùng huy2t 275-14) sau #ó day n H.127, 37,

50, 19, 1, 106, 103, 300, 0.

C$mmáu1. Day n H.16, 61, 0.2. Day n H.16, 61, 50, 37, 0.3. Day n và l!n H.16 cho ##n khi máu ng"ng ch%y.

Chàm lác1. Day n H.61, 38, 50, 51 r)i h tr4c ti#p vào n i #au.2. Day n H.3, 347, 51 r)i h tr4c ti#p vào n i #au.

Page 166: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 166

3. Day n H.62, 51, 38 r)i h tr4c ti#p vào n i #au.4. Day n H.124, 34, 3, 39, 156, 26 r)i h tr4c ti#p vào n i #au.

Chóng mEt1. Day n H.61, 8, 63.2. Day n H.8, 19, 63.3. Day n H.63, 19, 127, 0.4. Day n H.34, 390, 156, 70.

inh râu1. Day n H.3, 38, 41, 61, 104, 0.

iMu chGnh âm d !ng (lúc nóng lúc l>nh bLt th Qng)1. Day n H.34, 290, 156, 39, 19, 50.2. Day n H.1, 39, 19, 50, 57.3. Day n H.103, 1, 127.

H t h!i1. Day n H.209.2. Day n H.19, 63, 1, 0.3. H t" H.103 t&i H.26.

Hi<m mu*n1. Day n H.7, 113, 63, 127, 0.2. Day n H.127, 156, 87, 50, 37, 65, 0.

Huy<t áp cao1. Day n H.15 ho/c H.15, 0.2. Day n H.14, 15, 16.3. Day n H.124, 34, 16, 14.4. Day n H.285, 23, 188.5. L!n vùng S n c!n-Cn #$$ng (t" H.106 t& i H.8) ho/c 2 cung mày (t" H.65 t&iH.100) ho/c hai mang tai t" (H.16 t& i H.14).

6. Day n H.19, 96, 88, 127, 50, 37, 1, 0.

Page 167: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 167

Huy<t áp kIpHuy#t áp k1p là kho%ng cách gi0a huy#t áp tâm thu (s! trên t!i #a) và huy#t áp tâmtr$ ng (s! d$& i t!i thi(u) xích l'i g*n nhau.

1. Day n H.127 kéo xu!ng 8 c<m vài phút #( cho s! d$&i nh+ d*n.

Huy<t áp thLp1. Day n H.19 nhi-u l*n.2. Day n H.17, 19, 139, 0.3. Day n H.6, 19, 50.4. Day n H.127, 19, 1, 50, 103.5. Day n b7 “th!ng”.

Lá mía !au (pancreas) do u0./(A "V(?>.51. Day n H.113, 7, 63, 38, 37.

Lãi !$a1. Day n H.127, 9.2. Day n H.19, 127, 39, 3, 38, 63, 41.3. Day n H.184, 64, 63, 22, 28, 85, 11.

Lãi kim1. Day ân H.26, 61, 38, 365.

MLt ngW1. Day n H.163 (gi0a 63 và 53).2. Gõ H.124, 34 kho%ng 30 cái.3. Day n nhi-u l*n H.53.4. Day n H.16, 14, 0.5. Day n H.124, 312.6. Day n H.124, 34, 267, 217, 51.7. Day n H.124, 34, 103, 100, 51, 0.8. Dùng cây cào cào #*u vài phút tr$&c khi [email protected]. Dùng cây c*u gai #ôi l!n t" chân lên hang.10.L!n hai chân lên bàn l!n chân #7 10 phút.

MX trong máu (hoEc gan nhiOmmX)1. Day n H.50, 41, 233, 37, 127.

Page 168: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 168

2. Gõ và h H.300, 103, 106, 26.3. Day n H.51, 29, 85, 7, 113, 38, 41, 50, 173, 290, 3, 73.

M&n cóc1. Day n H.26, 3, 50, 51, 0.2. Day n H.26, 3, 50, 51, 0, 129, 460, 98, 461, 156.

No h!i (không " ! "c)

1. H vùng ph%n chi#u gan 3 bàn tay.

Nôn, Ói

1. Day n H.124, 34, 50, 79, 0.2. Nôn, ói khi v"a !n xong, day n H.0, 19, 124, 34, 50, 37, 29, 300, 41, 50, 45.3. Nôn, ói khi có thai day n H.37, 127, 1, 39, 14.

Nóng s0t, kinh gi!t1. Day n H.16.2. Day n H.26, 106, 61, 3, 290, 143, 29, 85.3. Day n H.51, 16, 15 r)i l!n c7t s!ng.

NgW hay gi!t mình1. Day n H.124, 34, 50, 19.

NgFa do bH dQi leo1. Day n H.61, 38, 50.

Phong xù, kinh gi;n1. Day n H.1, 290, 50, 106, 3.

R0i lo>n nhHp tim (ngo>i tâm thu)1. Dùng cây c*u gai #ôi l!n #) hình ph%n chi#u tim 3 vùng d$&i ngón tay út (bên trái).2. H các sinh huy2t gi0a hai vú và quanh d$&i vú.

R0i lo>n tiêu hóa (!i c$V('5Y.(,0./71. Day n H.127, 19, 143, 1, 103.

Page 169: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 169

R&ng tóc1. Day n H.127, 145, 103.2. Day n H.50, 37, 39, 107, 175.3. Day n H.156, 258, 175, 39.4. Day n H.300, 1, 45, 3, 0.5. Dùng cây cào cào #*u vài phút m6i ngày.

Sa ru*t1. Day n H.103, 19, 50 r)i l!n quanh mi2ng.2. Day n H.104, 222, 38, 63, 22, 127, 19, 1, 103.

S>n (sTi) th!n1. Day n H.113, 3, 106.2. Day n H.184, 290, 64, 3.3. Day n H.0, 275, 277, 87, 85, 3, 290, 26, 103, 300, 38, 64.

Say n ng1. Day n H.143 ##n khi h#t #au.2. C;t 5 lát chanh m+ng #/t vào H.26, H.100, H.130. Sau 15 phút h#t say.

Say r "u1. Day n H.57 ho/c 28.

Say sóng1. Day n H.63.

Say xe1. Day n H.127.2. Dán salonpas vào gi0a r!n.3. Ng5m hai lát g"ng t$ i.

S0t rét1. Day n H.50, 19, 39, 15.2. S!t rét n/ng (b8ng ch$&ng) day n H.50, 19, 39, 15, 1, 26, 132.3. N#u ch? l'nh ng$$i và rét run, h nóng các H.127, 156, 63, 3, 300.

Page 170: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 170

TiRu d$?(86@3(9$?71. Day n H.124, 34, 60, 87.2. Day n H.124, 34, 19, 37.

TiRu !êm1. Day n H.19, 37.2. Day n H.124, 34, 21.3. Day n H.0, 37, 45, 300.4. Day n H.32, 19, 45, 100.

TiRu !&c1. Day n H.85, 87.2. Day n H.29, 222, 85, 87, 300, 0.

TiRu ! Qng1. Day n H.73, 3, 37, 156.2. Day n H.26, 113, 63, 100, 235, 0.3. Day n H.127, 156, 63, 113, 143, 38, 50, 37, 1, 3, 73.4. Day n H.63, 7, 113, 37, 40 kho%ng 40 cái cho m6i huy2t.

TiRu g t1. Day n H.26, 3, 38, 85, 87.2. Day n H.342, 43, 87.3. Day n H.37, 87.4. Day n H.29, 85.

TiRu ít1. Day n H.26, 3, 85.2. Day n H.87, 235, 29.

TiRu liên t&c không kMm ! "c ( do giãn bàng quang)1. Day n H.16, 37, 0 r)i vu!t 8 c<m.2. Day n H.138, 16, 87, 0.

TiRu nhiMu1. Day n H.87, 19, 1.2. Day n H.0, 37, 103.

Page 171: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 171

3. Day n H.19, 37.

TiRu nhiMu-tiRu g t1. Day n H.87, 19, 37, 41, 103, r)i h #) hình ph%n chi#u bang quang 3 tay.2. Day n H.37, 19, 87, 300.3. L!n kh;p m/t r)i gõ H.87.

Tim lDn

1. Day n H.34, 61, 269, 37, 88.2. Day n H.26, 174, 87, 51, 357, 29, 220, 60, 57, 50.

Thi<u máu c! tim, hIp van tim1. L!n và bóp qu% c*u gai m7t lúc, tim khoD li-n.2. L!n s!ng m"i t" H.189 ##n H.1 th$$ng xuyên.

Tr%1. Gõ H.64, 74.2. L!n và gõ H.365, 7, 3, 37.3. Day n H.19, 143, 23, 43, 103, 348, 0.4. Ch$$m n$&c #á vào H.365, 19, 1, 103, 38.5. Day n H.143, 173, 23, 43, 103, 348, 126.6. H ng%i c9u cách búi tr' #7 10cm, v"a làm co tr' v"a làm t!ng c$$ng sinh lý.7. Day n H.34, 124, 300, 103, 126.8. Day n H.127, 38, 50, 143, 37.

U mX1. Day n b7 “tiêu u b$&u” H.41, 143, 127, 19, 37, 38.2. H quanh chân kh!i u r)i l!n t'i ch6 b<ng cây c*u gai.

VSy n<n1. Day n H.50, 41, 17, 38, 85, 51.2. Day n H.124, 34, 26, 61, 3, 41, 87, 51.3. Day n H.124, 24, 26, 50, 41, 17, 38, 85, 51.

Viêm !>i tràng1. Day nH.19, 22, 87, 34, 197, 37.2. Day n và h H.85, 104, 38, 29, 63.

Page 172: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 172

3. Day n và h H.127, 19, 143, 41, 37, 103.

Viêm gan m>n tính (các lo>i)1. Day n và h H.41, 50, 233, 58, 37, 19, 127, 87.2. Day n H.41, 50, 233, 19, 58, 37, 39.3. Day n H.50, 19, 37.4. Day n H.41, 50, 233, 106, 1, 36, 127.

Viêm ph< qu;n1. Day n H.38, 17, 61, 467, 491.2. Day n H.565, 61, 467, 74, 64, 50, 70.3. Day n H.138, 28, 61, 491, 467.

Viêm th!n1. Day n H.0, 17, 300, 45, 222, 29.2. Day n H.50, 41, 38 và h #) hình ph%n chi#u th5n trên m/t.

X! gan c1 tr Dng1. Day n H.50, 41, 233, 106, 1, 63, 127, 36, 132, 28, 275, 9.2. H vùng r!n trên và hai bên r!n (m6i ch6 cách r!n #7 1cm) #( x1p b8ng.3. Day n H.126 b<ng ngón tay tr+ #7 10 phút ho/c day n H.126, 29, 85, 87 #( l,iti(u.

Page 173: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 173

M"i nhìn t" d$&i lên

Page 174: Giao Trinh Dien Chan Hoc

Giáo Trình Di n Ch!n H"c Page 174