giáo trình Động cơ Đốt trong dùng cho spkt_tiến chỉ no2

Upload: dothihanh

Post on 14-Apr-2018

222 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    1/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    60M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Chng IV: C CU PHN PHI KH

    4.1. Nhim v, phn loi v yu cu c cu phn phi kh

    Nhim v

    C cu phn phi kh dng thc hin qu trnh trao i kh, thi kh chy (kh

    thi) ra khi xylanh v np hn hp kh (ng c xng) hoc khng kh sch (ng c

    diesel) vo xylanh ng c lm vic lin tc.

    Phn loi.

    * Phn loi c cu phn phi kh cn c vo cch thc ng mca np v ca x:

    - C cu phn phi kh dng xupp (c cu phn phi kh dng xupp treo v xupp t).

    - C cu phn phi kh dng van trt.

    - C cu phn phi kh dng piston ng ca np v ca x(ng c hai k).Yu cu.

    - m bo cht lng ca qu trnh trao i kh (thi sch sn vt chy, np y hn

    hp t).

    - ng mng thi im qui nh.

    - m bo ng kn bung chy ca ng c trong cc k nn n v khng cho kh

    thi quay li bung t.

    - mn ca chi tit t nht v ting ku nh nht.

    - Diu chnh v sa cha.

    4.2. S tng qut v nguyn l chung ca c cu phn phi kh dng xupp

    4.2.1. B tr xupp v dn ng c cu phn phi kh

    S xupp.

    Thng thng mi xylanh c 1 xupp thi v 1 xupp np. ng knh nm xupp np

    thng ln hn ng knh nm xupp thi u tin np y cho ng c.

    tng tit din lu thng qua cc dng kh np v kh thi, nht l i vi ng c

    c ng knh xylanh ln, s xupp c th l 3 (2 xupp np v 1 xupp thi) hoc 4

    xupp (2 np v 2 thi). Hin nay ngay cng knh xylanh nhnh t du lch ngi

    ta cng thit k 4 xupp cho 1 xylanh. Ngoi vic tng tit din lu thng cho dng kh

    lu ng, ngi ta cn to ra chuyn ng xoy do ng mcc xupp cng tn trong

    xylanh lch nhau, do hon thin qu trnh hnh thnh kh hn hp v chy ci thin

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    2/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    61M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    tnh nng lm vic ca ng c. Hin nay mt sng c dng 5 xupp cho 1 xylanh,

    trong c 3 xupp np v 2 xupp thi.

    B tr xupp.

    a. Xupp np v xupp thi nmcng mt pha

    c. Xupp btr song song vi xylanh

    b. Xupp np v xupp thi nmvhai pha

    d. Xupp btr nghing so vi xylanh

    tn dng kh thi sy nng kh np mi, tng cng qu trnh bay hi v ho

    trn nhin liu vi khng kh trn ng ng np v thi nm cng mt pha ca ng c

    (hnh 5.1a).

    Nhng cng c trng hp, nhm hn chnh hng tng nhit ca kh np mi

    lm gim h s np v ng thi c b tr v hai pha ca ng c (hnh 5.1b ). Hu

    ht ng c Diesel c btr theo phng n ny. Xupp thng c b tr song song

    vi xylanh (hnh 5.1c). Nhng c mt strng hp ph thuc vo kt cu bung chy,

    xupp c btr nghing i cho bung chy c gn ( hnh 5.1d).

    Dn ng xupp.

    Xupp c dn ng gin tip thng qua cc chi tit trung gian nh: con i, a

    y, n gnh, c m...(hnh 5.2). Ngoi ra gim bt cc chi tit dn ng trung gian,

    xupp c dn ng trc tip t cam (hnh 5.2a) hoc qua mt chi tit trung gian l n

    by khuch i hnh trnh xupp (hnh 5.2 b,c,d,e). Tuy vy phi gii quyt vn trc

    cam vi khong cch xa.

    Hnh 5.1: Btr xupp

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    3/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    62M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    a. Dn ng xupp kiu trc tip.

    b. Dn ng xupp kiu gin tip thng qua c cu trung gian (c m).

    c. Dn ng xupp kiu gin tip thng qua c cu trung gian

    (con i, a y, c m).

    d. Dn ng xupp kiu gin tip thng qua c cu trung gian (con i).

    e. Dn ng xupp kiu gin tip thng qua c cu trung gian (con i c m).

    Dn ng trc cam.

    C nhiu phng php dn ng trc cam. Tu thuc vo tng loi ng c c thit k

    v tr trc cam khc nhau m ngi ta chn cch dn ng trc cam thch hp. thc hin

    ng cc pha phi kh th cc thi im mv ng ca xupp phi tng ng vi v tr

    nht nh ca piston. m bo khng btrt tng i trong truyn ng t trc khuu

    n trc cam phi m bo t s truyn 2:1 (ng c 4 k), 1:1 (ng c 2 k). p ng nhu

    cu th c cc cch dn ng nh sau:

    * Dn ng trc tip gia bnh rng c v bnh rng cam.

    * Dn ng gin tip thng qua cc bnh rng trung gian.

    * Dn ng bng xch.

    Hnh 5.2:Dn ng xupp

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    4/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    63M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    * Dn ng bng ai (thng s dng bng ai rng ).

    * Dn ng bng trc vt.

    Dn ng trc tip. Kt cu b truyn

    Dn ng bng bnh rng dng cho ng c c trc cam b tr trong thn my, hoc

    hp trc khuu. Thng c dn ng bng bnh rng nn khong cch gia trc cam

    v trc khuu nh.

    Bnh rng cam c lp trn u trc cam bng then hoc vt cnh. Bnh rng cc lp vi trc khuu bng mi ghp then hoa. Trn bnh rng trc cam c srng gp

    hai ln s rng trn bnh rng c (ng c 4 k) v bng nhau (ng c 2 k). cc

    bnh rng c n khp m du th trn ng c thng dng bnh rng tr rng nghing.

    Cc bnh rng ca trc cam c ch to bng vt liu tng hp trnh mn cho bnh

    rng c v bnh rng cam n khp c m du. thun tin cho vic iu chnh sa

    cha c cu phn phi kh, trn bnh rng trc cam v bnh rng trc c c khc du

    t cam cho my s 1.

    Nguyn l lm vic

    Khi ng c lm vic trc khuu quay lm bnh rng trc khuu quay thng qua cp

    bnh rng dn ng lm trc cam quay ngc chiu v khi trc cam quay c mt vng

    th trc khuu quay c hai vng.

    +. Dn ng bng bnh rng trung gian

    Kt cu b truyn

    1. Bnh rng cam

    2. Bnh rng c;

    3. Mt bch

    4. Du ca bnh rng cam

    v bnh rng c

    Hnh 5.3:Dn ng bng bnh rng

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    5/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    64M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Kiu dn ng bng bnh

    rng trung gian c th p dng cho trc khuu v trc cam c khong cch ln. Nhng

    kiu dn ng ny lm cho thn my c kt cu phc tp (v phi lp nhiu trc trung gian

    lp bnh rng trung gian). Do c cu dn ng trln cng knhkhi lm vic c

    ting n.

    Dn ng bng xch.Phng n ny dng kh ph bin trong nhng ng c c trc cam nm trn np

    my. Phng n ny lm gim n mc ti a gii hn cc chi tit truyn ng t trc

    cam n xupp thun tin cho vic tng tc ng c.

    Kt cu b truyn

    1. Trc khuu2. Bnh rng c3. Xch4. Guc cng xch5. C cu cng xch6. Bnh rng cam7. Trc cam8. n by xupp9. Xupp10.Bc ca bulng iu chnh11.

    Bulng iu chnh

    12.C cu xch13.Bnh rng dn ng bm du

    Hnh 5.5. C cu dn ng bng xchDn ng bng xch c u im gn nh c th dn ng trc cam khon cch ln.

    Tuy vy phng n ny c nhc im l gi thnh ca xch t hn gi thnh ch to

    1.Bnh rng trc c

    2. Bnh rng trung gian

    3. Bnh rng trc cam

    Hnh 5.4. Dn ng bng bnh rng trung gian

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    6/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    65M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    bnh rng nhiu. Khi ph ti ln v sau mt thi gian s dng, xch thng b ro, gy

    nn ting n v lm sai lch phn phi kh. gicho xch lun c cng ngi ta dng

    c cu cng xch c l xo hoc vt iu chnh cng ca xch. chng rung cho xch

    ngi ta dng tm dn hng cho xch.

    Nguyn l dn ng

    Khi ng c lm vic trc khuu quay, bnh xch c gn trn trc khuu quay

    thng qua di xch dn ng lm bnh rng xch trc cam quay. Chiu quay ca trc cam

    cng chiu vi chiu quay ca trc khuu. Khi trc cam quay c mt vng th trc

    khuu quay c hai vng.

    Dn ng bng ai.+.Kt cu b truyn

    Bnh rng cam c lp vi trc cam bng cc ai c hm, srng trn bnh rng

    cam bng hai ln srng trn bnh rng c.

    1. Bnh rng trc khuu

    2. Bnh cng ai;

    3. Bnh rng trc cam

    4. ai rng

    5. Trc cam

    6. Xupp np

    7. Xupp ht

    8. Trc cam x

    Hnh 5.6:Dn ng bng ai

    Bnh rng trc khuu c lp trn trc khuu bng mi ghp then hoa c ai c hm.

    Dy ai dt c rng ngang n khp vi cc rng ca bnh rng trc cam v bnh rng trc

    khuu. mt sng c V6V8, c hai hoc 4 trc cam. Trong h thng truyn ng ai

    rng c bcng ai c thiu chnh t ng cng ca ai sao cho dy ai khngtrng, trnh hin tng trt ai lm sai pha phi kh.

    + Nguyn l dn ng:

    Khi ng c lm vic, trc khuu quay thng qua bnh rng trc khuu v di ai

    rng, bnh rng trc cam quay lm trc quay. Chiu ca cc trc cam (ng c nhiu trc

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    7/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    66M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    cam) cng chiu quay ca trc khuu. Khi trc cam quay c mt vng th trc khuu

    quay c hai vng (ng c 4 k) v mt vng (ng c 2 k).

    - u nhc im:

    S dng b truyn bng ai c u im l chy m khng gy ting n. iu chnh

    cng ai d dng, kt cu n gin hn b truyn xch v khng cn thanh dn hng,

    b gim chn, b truyn xch v b iu chnh cng ai n gin hn b iu chnh

    cng ca xch. Dy c tnh cht mn do, c ng cao v vy c th dn ng trc tip

    cho nhiu trc cam, nhiu b phn cn dn ng khc ca ng c nn gim c khi

    lng chi tit. Nhng gi thnhcao phi thay mi thng xuyn v iu chnh phc tp.

    4.2.2. Nguyn l lm vic cac cu phn phi kh dng xupp

    C cu phn phi kh xupp t.

    S nguyn l.

    Nguyn l lm vic.

    Bnh rng trc khuu c n khp vi bnh rng trc cam. Khi ng c lm vic trc

    khuu quay thng qua cp bnh rng n khp lm trc cam quay theo. Lc cam cha tc

    dng vo con i th do lc n hi ca l xo y xupp i xungng kn ca np v ca

    x. Lc ny ng c ang qu trnh nn hoc chy gin n. Khi cc cam bt u tc ng

    vo ui con i y con i i ln, m ca np hoc ca x thng vi xylanh thc hin

    ht hn hp nhin liu hoc khng kh sch vo xylanh hay thi sn vt chy ra khi xylanh.

    1. Trc cam

    2. Con i

    3. L xo xupp

    4. Xupp

    5. Np my

    6. Thn my.

    Hnh 5.8.S nguyn l c cu

    phn phi kh dng xupp t

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    8/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    67M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    C cu phn phi kh xupp treo.

    1.Bnh rng c 8. a y

    2. Cam x 9. Trc n gnh3. Cam np 10. C m

    4.Gi 11. L xo xupp

    5.Con i 12. Vt iu chnh

    6. Xupp 13. Bc gi .

    7. ng dn hng

    Hnh5.9.S cu to c cu phn phi kh dng xupp treo.

    * S nguyn l.

    1. Trc cam2. Con i3. L xo xupp4. Xupp5. Np my6. Thn my7. a y

    8. n gnh9. C m

    Nguyn l lm vic.

    Hnh 5.10. S nguyn l c cu phn phi kh dng xupp treo

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    9/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    68M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Trng hp trc cam t trn thn my n nhn truyn ng trc tip t trc khuu qua

    cp bnh rng c (bnh rng trc khuu) u trc khuu qua bnh rng trc cam. Do cp

    bnh rng ny c t s truyn l i =1/2 nn tc quay ca trc cam ch bng 1/2 so vi trc

    khuu. Khi cam phi kh cha tc ng vo con i th nh vo lc n hi ca l xo gin ra

    ko xupp ng kn ca np, ca thi trong ng c. Lc ny cc chi tit : Con i, a y,

    gin n gnh, c m v tr khng lm vic. Khi cam phi kh bt u tc ng con i lm

    cho con i chuyn ng i ln y a y i ln tc ng vo n gnh lm n quay quanh

    trc n gnh. u c m tc ng vo ui xupp thng c sc cng ca l xo lm cho

    xupp m ca np hoc ca thi. cho ng c thc hin qu trnh np hoc thi kh l xo

    xupp b nn li.

    Trng hp trc cam t ti np my th dn ng cho trc cam thng qua xch, ai

    rng, hoc h thng bnh rng n khp. trng hp cam c th tc ng trc tip vo

    ui xupp hoc tc ng vo c m ca gin n gnh thc hin m xupp.

    So snh u nhc im ca c cu phn phi kh dng xupp treo v xupp t. Khi dng c cu phn phi kh xupp t, chiu cao ca ng c gim xung kt

    cu np xylanh n gin, dn ng xupp cng d dng hn. Nhng do bung chy khng

    gn, din tch truyn nhit ln nn tnh kinh t ca ng c km: Tiu hao nhiu nhin

    liu tc cao, h s np gim lm gim mc cng ho ca ng c. ng thi

    kh tng t s nn nht l khi t s nn ca ng c ln hn 7, 5 rt kh b tr bung

    chy. V vy c cu phnphi kh xupp t thng ch dng cho mt s ng c xng

    c t s nn thp, s vng quay nh.

    Khi dng c cu phn phi kh xupp treo, bung chy rt gn din tch mt truyn

    nhit nh v vy gim c tn tht nhit.

    i vi ng c xng khi dng c cu phn phi kh xupp treo, do bung chy nh gn,

    kh kch n nn c th tng t s nn thm 0,5 2 so vi khi dng c cu phn phi kh

    xupp t.

    C cu phn phi kh xupp treo cn lm cho dng ng np thi thanh thot hn

    khin sc cn kh ca ng c gim nh ng thi do c th b tr xupp hp l hn nn

    c th tng c tit din lu thng ca dng kh. Nhng iu khin cho h s nptng ln 5 7%.

    Do cc u im trn c cu phn phi kh xupp treo c dng rng ri trong cc

    ng c cng ho (ng c c cng sut ln v s vng quay ln). ng c diesel ch

    dng phng n b tr xupp treo.

    Tuy vy c cu phn phi kh xupp treo tn ti mt s khuyt im. Khuyt im c

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    10/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    69M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    bn l dn ng xupp phc tp v lm tng chiu cao ca ngc. Ngoi ra b tr xupp

    treo lm cho kt cu ca np my tr nn ht sc phc tp v rt kh c.

    VVT-i (H thng iu khin phi kh).H thng VVT-i thay i gc phi kh ca trc cam np ti u theo cc ch hot

    ng ca ng c nhm nng cao mmen xon, tnh kinh t nhin liu v gim kh x

    nhim.

    Hnh 5.11. S cu to VVTi

    Hot ng ca VVT-i.

    ECU ng c tnh ton thi im phi kh ti u da trn tn hiu t cc cm bin,

    sau so snh vi thi im phi kh thc t (t tn hiu cm bin VVT) v iu khin

    van du t n v tr cn chnh.

    Hnh 5.12.S nguyn l hot ng ca VVT- i.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    11/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    70M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    B iu khin VVT-i.

    Biu khin VVT-i lp u trc cam np bao gm bnh rng trong (n khp

    vi trc cam np), bnh rng ngoi (n khp vi puly cam), piston ni bnh rng ngoi v

    bnh rng trong qua cc then hoa xin.

    Hnh 5.13. Kt cu biu khin VVT - I.

    Van du iu khin phn phi kh.

    Tu theo tn hiu t ECU van du iu khin dng chy du thu lc n biukhin VVT-i n pha msm hay mmun.

    Hnh 5.14. Kt cu van duiu khin phn phi kh.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    12/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    71M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    VVT-I loi dng a quay.

    Hnh 5.15. S cu to VVT-I loi dng a quay.

    *Cu to

    Hnh 5.16. Cu to biu khin VVT - I loi dng a quoay

    * Hot ng ca biu khin (msm)

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    13/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    72M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Khi ECU ng c iu khin van du n vtr nh hnh v, du p lc c dn

    vo bung pha msm, mmen xon do then hoa xon to ra lm cho trc cam xoay

    theo hng msm.

    Hnh 5.17. S nguyn l hot ng ca b iu khin (m sm).* Hot ng ca biu khin (mmun).

    Khi ECU ng c iu khin van du n vtr nh hnh v, du p lc c dn

    vo bung pha mmun, mmen xon do then hoa xon to ra lm cho trc cam xoay

    theo hng mmun.

    Hnh 5.18. S nguyn l hot ng ca b iu khin (m mun).

    * Hot ng ca biu khin (ginguyn v tr).

    Khi ECU ng c iu khin van du n v tr trung gian, du c gi nguyn

    trong c hai bung v trc cam c gi nguyn ti v tr cn iu chnh.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    14/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    73M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Hnh 5.19.S nguyn l hot ng ca biu khin (Ginguyn v tr).

    * iu khin ca ECU

    Da trn cc tn hiu tc ng c, lng kh np, cm bin v tr bm ga v nhit n-

    c lm mt, ECU iu khin thi im mxupp theo ch khc nhau.

    Hnh 5.20.Biu c tnh iu khin ca ECU.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    15/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    74M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    4.3. Cc b phn v chi tit chnh trong c cu phn phi kh dng xupp

    4.3.1. Xupp

    Cng dng.Xupp lm nhim v ng m ng np v ng thi thc hin qu trnh trao

    i kh.iu kin lm vic.

    Trong qu trnh lm vic mt nm xupp chu ph ti ng v chu ph ti nhit ln,

    xupp b n mn do cc tp cht ho hc gy nn... Lc kh th tc dng ln mt nm

    xupp c th ln n 1000 20000N, trong ng c cng ho v tng p lc kh c th

    tng n 30000N. Mt nm xupp lun lun va p mnh vi xupp nn rt d b bin

    dng. Do xupp trc tip tip xc vi kh chy cn chu ng nhit cao, nhit ca

    xupp thi trong ng c thng t 1073 1123o K (800 850oC). Trong ng c diesel

    t 773 873o K (500 600oC) nht l trong thi k thi kh, nm v thn xupp phi tipxc vi nhit rt cao:

    - i vi ng c xng nhit dng kh thi vo khong 1373 1473o K (1100 1200

    oC).

    - i vi ng c diesel nhit dng kh thi khong 973 1173o K (700 900oC).Hn na tc dng kh thi rt ln (khi mi bt u thi tc dng kh thi t 400 500

    m/s) nn khin cho xupp nht l xupp thi d b qu nng v b dng kh n mn.

    Vt liu ch to.Do iu kin lm vic ht sc khc nghit ca xupp khi thit k ch to xupp phi

    m bo cc yu cu sau:

    - Chu nhit tt.

    - C sc bn c hc cao.

    - Chng n mn ho hc, chng xm nhp ca dng kh thi.

    Vt liu ch to xupp thng dng cc loi thp hp kim. Trong ng c cng ho vt

    liu dng lm xupp thi thng l thp chu nhit.

    tit kim thp chu nhit ngi ta thng ch dng thp hp kim chu nhit ch to phn nm xupp sau hn phn nm vi thn xupp lm bng thp 40X- 40XH.

    nng cao tnh chng mn, chng g ca mt nm xupp thi ngi ta thng m

    ln b mt lm vic ca nm xupp mt lp hp kim cng (hp kim c ban) dy khong

    1,5 2,5 mm.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    16/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    75M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Xupp np do c dng kh np lm mt nn nhit thng thp hn nhit

    ca xupp thi. V vy vt liu ch to xupp np thng dng cc loi thp hp kim

    Crm, Mng gan 37XC, 40XH, 50XH.

    Kt cuTheo kt cu ngi ta chia xupp ra thnh 3 phn l: nm, thn v ui xupp (hnh 5.21).

    Hnh5.21. Kt cu xupp

    Nm xupp

    a. Nm bng c. Nm li

    b. Nm lm d. Nm cha ntri (Na).

    Hnh 5.22. Kt cu nm xupp

    Mt lm vic quan trng ca phn nm xupp l mt cn c gc t 15o 45o , gc

    cng nh tit din lu thng cng ln tuy nhin khi cng nh, mt nm cng mng,

    cng vng ca mt nm cng km, do d b cong vnh, tip xc khng kn kht vixupp. i vi dng lu ng vo xylanh, khi nh qu (v d khi = 0 dng lu

    ng b gp khc).

    Ngc li khi ln, mt nm xupp dy v bn hn, dng kh thi ra cng dhn. Do

    hu ht xupp thi c = 45ocn i vi xupp np thng thng 30 450.

    Chiu rng ca mt cn trn nm xupp thng bng ( 0,05 0,12) dn

    a b c d

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    17/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    76M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Trong : dn l ng knh nm xupp.

    Chiu rng b ca mt cn ph thuc vo cng ca vt liu lm xupp v nm xupp.

    Nu cng ca nm xupp ln hn cng ca xupp th chiu rng ca nm xupp

    phi ln hn v ngc li.

    Nh vy mi bo m xupp tip xc kn vi trong qu trnh lm vic v

    xupp t b hao mn nn sa cha cng c ddng hn.

    Kt cu xupp chng nhng nh hng quyt nh n gi thnh ch to, m cn nh

    hng n bn trng lng v tnh trng lu ng ca dng kh qua hng, xupp

    na. Kt cu ca nm xupp thng c 3 loi chnh :

    -Nm bng.-Nm lm.-Nm li.* N

    m b

    ng

    Kt cu ca loi nm bng l ch to n gin, c th dng cho xupp np. V vy

    a scc ng c dng loi xupp ny (hnh 5.22a).

    * Nm lm

    Xupp c dng nm lm (hnh 5.22b) c c im l bn knh gc ln gia phn

    thi xupp v phn nm rt ln. Kt cu ny c th ci thin tnh trng lu thng ca dng

    kh np vo xylanh, ng thi c thtng c cng vng cho phn nm xupp.

    gim trng lng ca xupp khi tng bn knh gc ln, mt di ca nm xupp lm

    lm su vo to thnh hnh loa kn.Nhc im ca loi ny l khi ch to, mt chu nhit ln, xupp d b nng. Loi

    xupp c dng nm lm thng dng cho xupp np trong ng c my bay.

    * Nm li

    Xupp c dng nm li (hnh 5.22c) loi ny ci thin c tnh trng lu ng ca

    dng kh thi (v mt nm li, nn hn ch khu vc to thnh xoy lc khi thi kh). Chnh

    v vy xupp thi ca ng c cng ho s loi dng nm li.

    gim trng lng nm ngi ta khot lm pha trn phn nm.

    Nhc im ca loi xupp ny tng t dng nm lm : kh ch to, b mt chu nhitln.

    Do xupp truyn trong qu trnh lm vic phi chu ng nhit rt cao, nht l

    trong ng c cng ho nhit cao. Vn tn nhit gp rt nhiu kh khn nn trong

    mt s loi ng c cng ho ngi ta thng lm xupp thi rng (hnh 5.22d).

    Phn th tch rng cha Natri (Na), lng Na khong 50 60% th tch l rng. Do Na

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    18/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    77M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    a b

    nng chy nhit 970C. Khi ng c lm vic xupp nhn truyn nhit t nm ti thn

    ca xupp lm cho Na nng chy thnh th lng, n to iu kin truyn nhit t nm ti

    thn ca xupp c nhanh chng v tt hn, khin cho xupp thi ca cc loi ng c

    cng ho ny khng b chy.

    Thn xupp

    a. Thn xupp; b. Thn xupp c cha Na.

    Hnh 5.23.Kt cu thn xupp

    Thn xupp c nhim v dn hng, tn nhit cho nm xupp v chu lc nghing

    khi xupp ng m.

    h thp nhit ca xupp, ngi ta c xu hng tng ng knh ca thn xupp v

    ko di ng dn hng n gn mt nm. Nhng do phi m bo tit din lu thng ca

    dng kh v m bo cho xupp c gn nhnn thn xupp thng c ng knh d =

    (0,15 0,25)dn

    Trong : d l ng knh thn xupp.

    dnl ng knh ca nm xupp.

    trnh hin tng xupp mc kt trong ng dn hng khi bt nng ng knh

    ca thn xupp phn ni tip vi nm xupp thng lm nhi mt t hoc khot rng

    ng dn hng.

    Chiu di ca thn xupp tu thuc vo cch btr xupp, n thng thay i trongphm vi kh ln.

    lt =( 2,5 3,5 )dn

    Trong : lt l chiu di ca thn xupp

    dn l ng knh ca nm xupp

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    19/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    78M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Thn xupp c th lm lin (khi dng chung mt loi vt liu), hoc c th lm ri hoc

    c li.

    truyn nhit tt cho xupp, thn xupp c th lm rng v cha Na nh phn trn

    trnh by (hnh 5.22b).

    ui xupp.

    ui xupp phi c kt cu lp a l xo xupp. Thng thng ui xupp c mt

    cn (hnh 5.24a) hoc rnh vng (hnh 5.24b) lp mng hm. ui xupp c kt cu

    n gin l ui c l lp cht (hnh 5.24c) nhng to tp trung ng sut.

    a. ui xupp c mt hnh cn c. ui xupp c llp cht

    b. ui xupp c rnh vng d. ui xupp ch to bng thp ostenit

    v c ti cng.

    Hnh 5.24. Kt cu ui xupp.

    bo m an ton, cht phi c ch to bng vt liu c sc bn cao.

    tng khnng chu mn, b mt ui xupp mt sng c c ch to bng

    thp ostenit v c ti cng.i vi xupp t c cam dn ng trc tip khng qua cc chi tit trung gian

    nh : n gnh, c m,... ui xupp c ren lp a l xo xupp (hnh 5.24d). Khe h

    gia ui xupp v cam c iu chnh bng cch xoay a xupp pha trn. Sau khi

    iu chnh do kt cu rng hm nn a pha trn c ghp thnh mt khi vi a pha

    di.

    i vi c cu phn phi kh dn ng gin tip, trnh hin tng cc chi tit

    gin nlm knh xupp nn phi c khe hnhit. Khe hdo nh ch to qui nh.

    tng tui thv m bao kn kht cho xupp khi ng, mt sng c xuppc thit k sao cho c thxoay quanh ng tm khi lm vic.

    a b c d

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    20/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    79M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    S cu to xupp txoay

    Khi xupp m, l xo xupp b nn li. Lc ca

    l xo xupp thng qua v bc p vnh ngoi ca l xo a 4 xung pha di. Sau khi l

    xo a t ln cc vin bi 5, mt u bn trong ca l xo dn dn thot khi mt ttrn

    8. Khi cc vin bi strt trn rnh 10. Do ma st gia cc b mt tip xc ca bi 5 v

    l xo a 4 nn a cng vi v bc 6, l xo xupp 1 v xupp xoay i mt gc. ng thi

    cc l xo hi v9 (c cng rt nh) b nn li. Khi xupp ng dn lc p ca l xo 1

    gim, l xo a dn dn c gii phng trv trng thi ban u. u tin, mt u bn

    trong t trli ln 8. Sau mt thi gian lm vic xupp c xoay quanh tm. Do

    thn xupp s lu mn v nm xupp tip xc kht vi hn, nn xupp t b cong, mn

    lch.

    xupp.- xupp nm trong khi xylanh (thn my) hoc np my cng vi xupp thc

    hin nhim vng mca np, ca x.

    - xupp chu va p ca nm xupp trong qu trnh ng mca np , ca x.

    Ngoi ra xupp x tip xc vi kh t nn chu nhit cao v p sut ln.

    - xupp thng c ch to bng thp hp kim hoc gang trng v lp c di

    vo thn my hc np xylanh (hnh 2.26).

    1. L xo xupp 6. V bc

    2. Thn xupp 7. Np xylanh

    3. ng dn hng

    xupp

    8.

    4.L xo a 9. L xo

    5. Bi trt 10. Rnh trt.

    Hnh 5.25.Kt cu xupp txoay

    Hnh 5.26.Kt cu xupp.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    21/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    80M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Kt cu.xupp c hm trong thn my hoc np xylanh nhcc rnh vng v kim loi

    bin dng khi p (hnh 5.26a) nhtnh t hm ca b mt cn (hnh 5.26b) v kt cu

    kho do nng ng (hnh 5.26c). B mt tip xc ca b mt nm xupp thng c 3 gc

    khc nhau (hnh 5.26d), v nm xupp tip xc tt, th gc ca nm xupp phi

    chn bng 45o.

    ng dn hng xupp.

    Cng dng.ng dn hng xupp dng dn hng cho thn xupp chuyn ng ln xung v

    to iu kin bi trn cho thn xupp.

    iu kin lm vic.ng dn hng chu mi mn (do tip xc vi thn xupp) v bn mn ca cc tp

    cht ha hc. Ngoi ra ng dn hng ca xupp x cn chu nhit cao, p sut ln v

    cc tp cht n mn ha hc.

    Vt liu ch to.Ngi ta thng dng gang hp kim, gang do nhit luyn ch to kt cu ng dn

    hng xupp cho ng c thng thng. i vi ng c cao tc, vt liu ch to c dng

    l ng thanh hoc kim loi c tm du nhm tng khnng chu nhit v khnng thch

    ng vi iu kin bi trn kh khn.

    Kt cu.V mt kt cu ca ng dn hng xupp c kt cu n gin hnh tr rng c vt

    mt u lp (hnh 5.27a). ng dn hng lp vi thn my hoc np xylanh c di.

    ng knh trong ca ng dn hng c gia cng chnh xc sau khi lp ghp vo

    thn my hoc np xylanh. Khe hgia thn xupp v ng dn hng xupp thi ln

    hn xupp np do xupp thi tip xc trc tip vi kh chy.

    a. ng dn hng hnh tr c mt vt u;

    b. Bmt ngoi ca ng dn hng c cn;

    c. Bmt ngoi ca ng dn hng c vai v c.

    a b c

    Hnh 5.27:Kt cu ng dn hng xupp

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    22/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    81M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    a b

    Vn bi trn ng dn hng xupp.

    a. ui xu ppp c m che bng thp

    b. ui xupp c m che bng cao su

    Phng php bi trn bng vung t du tdn n gnh l n gin nht. bi trn ng

    dn hng xupp. Trong trng hp an ton nht, ng dn hng c bi trn cng bc bng

    ng du c p sut cao t h thng bi trn. Tuy nhin c trng hp, ui xupp c m che

    bng thp (hnh 5.28a) hay m che bng cao su (hnh 5.28b).

    4.3.2. L xo xupp

    Cng dng.L xo xupp c tc dng gi cho xupp p kn vi mt xupp v cng cc c cu

    ca phn phi kh thc hin qu trnh ng mca np, ca x.

    iu kin lm vic.L xo xupp ngoi sc cng ban u cn chu ti trng thay i t ngt v tun hon trong

    qu trnh xupp ng m.

    Vt liu ch to. nng cao sc chng mi v chng g ca l xo ngi ta thng dng bin php

    cng nghnh phanh ht thp lm chai cng b mt nhum n l xo, sn l xo bng lp

    sn c bit, m km hoc m ct mn.

    Kt cu.L xo xupp thng l l xo tr, hai u

    mi phng lp rp vi a xupp v

    l xo. Svng l xo thng l 4 10.

    Hnh 5.28 :Kt cu ngn du ui xupp.

    Hnh 5.29 :Kt cu l xo xupp

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    23/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    82M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    21

    Vn trnh cng hng trong c cu phn phi kh.

    a, b, c, d,

    Hnh 5.30. Cc bin php trnh cng hng l xo xupp

    L xo xupp c tnh n hi cao, cng vi cc yu t khc to thnh hdao ng.

    Khi bin ca xupp qu ln c bit ch cng hng s gy ra cc hu qu

    nghim trng nh sai lch quy lut lm vic ca c cu phn phi kh, va p, gy l xo

    xupp ... V th vn trnh cng hng c quan tm khi thit k l xo xupp niring hay c cu phn phi kh ni chung.

    Nhng bin php tc ng n c cu ca hdao ng tc l lm cho hdao ng

    c nhiu tn s ring khc nhau bng cc bin php sau:

    * Dng l xo bc xon khc nhau (hnh 5.30a).

    * Dng l xo cn. Bn thn l xo cn c tn s ring khc nhau (hnh 5.30b).

    * Dng nhiu l xo c bc xon khc nhau lp lng vo nhau (hnh 5.30c), l xo 1

    c lp lng trong l xo 2. Trong thc tc ng c dng ti 3 l xo ng thi cho 1

    xupp. Chiu xon khc nhau cc l xo khng b kt trong qu trnh lm vic. Phng

    php ny c u im l ng sut trn cc l xo nh. Ngoi ra khi 1 l xo b hng, cc l

    xo cn li vn lm vic trnh tnh trng xupp bi vo trong xylanh (i vi c cu phn

    phi kh xupp treo) gy hng hc ln cho ng c.

    * Ngoi cc bin php trn ngi ta cn dng cc bin php gim chn nh dng

    cc trt (hnh5.30a) v dng vnh gim dung (hnh 5.30b).

    Bn cht ca phng php ny l dng ma st ca l xo v vnh gim rung hoc mast gia cc trt vi ltrt v sc cn khng kh i vi cc trt tiu hao nng

    lng dao ng. Dng cc trt cn c u im l trnh cho ui xupp chu lc ngang l

    lc c xu hng un thn xupp.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    24/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    83M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    a. Gim chn dng cc trt; b. Gim chn dng vnh gim rung.

    Hnh 5.31. Cc bin php trnh cng hng l xo xupp bng gim chn

    Mng hm.

    Cng dng.Mng hm cng vi a chn gi cho l xo trnh b bt khi xupp, m bo an ton

    trong qu trnh ng mca np, ca thi.

    iu kin lm vic.a chn, l xo khi b bt ra khi xupp nn chu mi mn, chu va p v nhit cao.

    Vt liu ch to.Vt liu ch to mng hm thng l thp cc bon.

    Kt cu.

    1. Mng cn c vu; 2. Mng cn; 3. Mng nga; 4. Cht dt.

    Hnh 5.32. Cc loi mng hm

    Tu thuc vo kt cu ca ui xupp ngi ta thit k mng hm ph hp nhm

    ng mca np, ca thi. Cc loi mng hm thng s dng nh hnh (hnh 5.32).

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    25/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    84M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    a chn.

    Cng dng.a chn cng mng hm gi cho l xo trnh bt ra khi xupp v m bo an ton

    trong qu trnh ng mca np ca thi

    iu kin lm vic.a chn gn vi l xo xupp nn chu ti trng ng, chu va p v chu mi mn

    nhit cao.

    Vt liu ch to.a chn thng c lm bng thp v tu thuc vo sc cng ca l xo xupp

    ngi ta c th ch to a chn dy mng khc nhau m bo ng mca np, ca

    thi ng thi im.

    Kt cu.

    l xo c dng hnh vnh khuyn mt

    mt phng, mt tip xc vi l xo c g gi

    l xo xupp. l xo c gi vi ui xupp

    bng cht hoc mng hm.

    4.3.3. Trc cam

    a. Cng dng.

    Trc cam lm nhim viu khin s phn phi, ng mxupp, ng thi dn

    ng cho bm dn du bi trn, b chia in v bm xng.

    1. Cc trc; 2. Cc vu cam; 3.Bnh rng; 4. Bnh lch tm.

    Hnh 5.34. Cu to trc cam

    b. iu kin lm vic.

    Trong qu trnh lm vic trc cam chu un v xon. V mt ti trng trc

    cam khng phi lm vic nng. Cc b mt ca cam tip xc thng dng trt

    Hnh 5.33.a chn l xo xupp

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    26/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    85M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    nn b ma st v mi mn b mt. Hn na cn chu va p v iu kin bi trn

    kh khn.

    c.Vt liu ch to.

    ch to trc cam ngi ta s dng thp t cc bon nh thp 30, thp cc bon

    trung bnh nh thp 40, 45 hoc thp hp kim nh thp 15 Cr, 15Mn...

    Cc b mt lm vic ca cam v cc c trc c thm cc bon v ti cng vi

    thm ti khong 0,7 2 mm t cng 52 65 HRC. Nhng b mt cn li c cng

    t t 30 40 HRC.

    d. Kt cu.

    1. u trc cam 4. Cam lch tm bm xng

    2. Ctrc cam 5. Cam bnh rng dn ng bm

    du bi trn.3. Cam np v cam thi

    Hnh 5.35. Trc cam* Cam np v cam thi

    Trong ng c cnhv trung bnh cam thng lm lin vi trc (hnh5.36). Mt

    vi ng c cln c cam ri c lp trn trc bng then v c kp cht bng ai c.

    a,b. Cam li; c. Cam tip tuyn; d. Cam lm.

    Hnh 5.36. Cc dng cam thng gp

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    27/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    86M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    + Cam tip tuyn: Hai mt phng tip tuyn hai ng trn (hnh 5.36c).

    - u im: Ch to n gin, lm vic m du v c gia tc dng b (gia tc thay i b).-Nhc im: Do tr s gia tc dng nh, nn tr s thi gian, tit din nh. Do

    khnng np thi km.

    + Cam li cung trn (hnh 5.35 a,b)

    - u im: C tr s thi gian, tit din ln cho nn khnng np thi tt hn camtip tuyn.

    -Nhc im: Do gia tc dng ln gy ra va p lm lc qun tnh chuyn ng ccchi tit ln nn lm vic khng c m du.

    * Ctrc vtrc

    C trc v trc c dng hnh trn c gia cng chnh xc, kch thc ng knh

    ca trc l ln nht. Trn c trc c cha du bi trn. Nhng trong mt vi kt cu

    lp trc cam cc c trc cam c ng knh nh dn k tu n cui trc cam. Tuy vy

    do kch thc ca cc c trc khc nhau nn c trc cng khc nhau khin cho sa cha

    ch to v thay th trc cam, c trc phc tp.

    * Bnh rng cam

    Mt sbnh rng c dng hnh cn (dn ng trc vt). Srng ca bnh rng cam

    gp hai ln srng ca bnh rng c.

    Bnh rng c lp vi trc cam thng qua then bn nguyt v trn bnh rng

    thng c du ca nh ch to thun tin khi lp rp.

    * C cu hn chdi chuyn dc trc ca phn phi

    1. Ctrc trc phn phi;

    2. Mt bin;

    3. Bc ca bnh rng phn phi;

    4. Vng hm;

    5. Mt trc khi xylanh;

    Hnh 5.37. C cu hn chdi chuyn dc trc

    ca trc cam phn phi

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    28/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    87M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    gi cho trc cam khng b dch chuyn theo chiu dc trc (khi trc cam, thn

    my hoc np xylanh gin n) khin cho khe hn khp ca bnh rng cam v bnh rng

    c thay i lm nh hng n pha phn phi kh, ngi ta phi dng chn dc trc.

    Thng thng bnh rng trc cam l bnh rng nghing n khp c m du.

    Khi , chn dc trc phi btr ngay sau bnh rng cam d trnh hin tng cong vnh

    do gin nv nhit (hnh 5.37). Khe hdc trc c thiu chnh bng cch thay i

    chiu dy bc chn gia bnh rng v c trc. Ni chung, do dng bnh rng nghing nn

    lun c lc dc trc v mt pha. gim ma st do lc dc trc sinh ra, b mt tc

    bi trn bng du dn t li trc cam.

    Con i

    Cng dng.L chi tit trung gian truyn chuyn ng tcam n xupp hoc tcam qua a

    y, c m thc hin qu trnh phn phi kh.iu kin lm vic.Cng nh trc cam, con i lm vic trong iu kin ti trng bnh thng nn dng

    hng ch yu l cc b mt lm vic.

    Vt liu ch to.Con i thng c lm bng thp t cacbon nh thp 15, 30 hoc thp hp kim

    nh 15 Cr, 20 Cr, 12 CrNi...

    B mt lm vic ca con i c thm than v ti cng 52 65 HRC. Mt sng

    c c con i lm bng gang trng hoc b mt lm vic ca con lm i bng gang trng

    hn vi thn con i bng thp.

    Kt cu.Con i thng phn ra lm hai loi l: Con i c kh v con i thu lc.

    * Con i c kh thng c: con i hnh nm, con i hnh tr, con i con ln.

    * Con i hnh nm v con i hnh tr:

    Khi s dng loi con i ny, dng cam phn phi kh phi l dng cam li. ng

    knh ca mt nm tip xc vi cam phi ln trnh hin tng kt.

    a. Con i hnh nm;

    b. Con i hnh tr.

    Hnh 5.38. Con i hnh

    nm v con i hnh tr

    a, b

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    29/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    88M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Con i hnh nm (hnh 5.38a)

    B mt lm vic ca con i hnh nm c kch thc ln hn thn (b mt c th

    phng, li) tm con i lch so vi tm cam. Trong qu trnh lm vic to ra mmen quay.

    Do con i thng b mi mn t.

    Con i hnh tr (hnh 5.38b)

    B mt lm vic ca con i hnh tr l mt phng. Nn ch to rt n gin. Nhng

    do din tch tip xc ca b mt lm vic ca con i vi vu cam l ln v chuyn ng

    tng i gia b mt lm vic ca vu cam v con i nn s b mi mn ln.

    Con i con ln.

    gim ma st gia cam v con i, ngi ta dng con i con ln (hnh 5.39).

    Do con i tip xc vi mt cam bng con ln nn ma st gia con i vi cam l

    ma st ln nn ma st sinh ra gia con i v cam l rt nh. V vy con i con ln c th

    dng cho dng cam li, cam lm v cam tip tuyn.

    Nhc im ca loi con i ny l kt cu

    phc tp. Con ln c lp trn trc phn

    di ca con i, i khi dng c bi

    gim hao mn cho cht con ln.

    Tri vi con i hnh nm v hnh tr,

    trong qu trnh lm vic con i con ln

    khng c quay quanh trc ca n

    trnh hin tng kt con ln. V vy con icon ln thng c nh v bng then,

    bng rnh phay trn trc lp con i hoc

    bng bn chng quay.

    Con i thu lc.

    + Cu to:

    1. Pis ton

    2. Lng dn hng

    3. L xo;4. Van bi

    5. Thn con i

    6. ng du vo

    7. L xo van bi.

    Hnh 5.39. Con i con ln

    B

    A

    Hnh 5.40. Con i thu lc.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    30/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    89M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    + Nguyn l lm vic:

    Khi cam tc ng vo con i mxupp th con i si xung pha di, cho

    n khi l du 6 c bt kn bi piston s 1 th du bung a v b bt u b nn. Lc

    ny ta coi hai bung du nh l mt khi cng. Con i tc ng vo ui xupp y

    xupp lm l xo xupp nn, lc ny van bi 4 ng ngn cch gi a bung a v bung b

    trong qu trnh lm vic du trong bung b nn, do lp ghp s r r mt phn du qua

    khe hgia piston v xylanh.

    Khi cam thi tc ng l xo xupp y cho xupp trli trng thi ng kn, l xo 3

    gin ra y cho phn thn ca con i i ln, phn thn lun t vo xupp. Khi l du 6

    thot ra khi piston1 th mt lng du t mch bi trn qua l 6 b xung vo bung a v

    bung b ca con i.

    u im: Khng c khe hnhit v vy qu trnh lm vic rt m khng phi iu

    chnh khe hnhit, tng iu chnh tr s thi gian tit din.

    Nhc im: - Kt cu phc tp, yu cu tr schnh xc cao ng thi gi thnh

    cng cao.

    - i hi du bi trn rt sch, nht du bi trn n nh.

    a y.

    Cng dng.L chi tit trung gian truyn lc tcon i ln c m.

    iu kin lm vic.

    Mt u a tip xc vi con i, mt u tip xc vi u tay n gnh nnthng b mn hai u, b cong do lc phn btrn thanh khng u.

    Vt liu.a y thng lm bng thp cacbon thnh phn trung bnh. u tip xc thng

    lm bng thp cacbon c thnh phn thp cacbon thp, hn gn vi a y ri ti t

    cng HRC 5060.

    Kt cu.L chi tit hnh tr rng hoc c. Hai u a

    y c dng li hoc lm

    (hnh 5.41).

    a. u a y dng li;

    b. u a y dng lm.

    n gnh (c m).

    Cng dng.

    Hnh 5.41.u a y.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    31/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    90M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Dn n gnh l chi tit trung gian truyn chuyn ng ti xupp thc hin qu

    trnh phn phi kh.

    iu kin lm vic.

    Trong c cu phi kh xupp treo n gnh l chi tit trung gian truyn chuyn ng

    ta y n xupp.

    Vt liu.

    n gnh thng dp bng thp cacbon trung bnh nh cc loi thp C30, C35,

    C40, C45.

    Trong mt vi loi ng c xng cnh. n gnh dp thp trn ri hn hai na li

    vi nhau.

    Kt cu:

    a. V tr lp t

    b. Kt cu c m

    c. V tr tc dng c m.

    Hnh 5.42.Kt cu n gnh trong c cu xupp treo.

    Mt u n gnh tip xc vi a y, mt u tip xc vi ui xupp. Khi trccam nng con i ln, a y y mt u ca n gnh i ln cn u kia ca n gnh

    tc ng vo ui xupp lm l xo xupp b nn li v mxupp. Do c n gnh nn

    xupp ng, mtheo ng pha phn phi kh.

    u tip xc vi a thng c vt iu chnh, sau khi iu chnh khe hnhit, vt

    ny c hm cht bng ai c, u tip xc vi ui xupp thng c mt tip xc hnh

    tr.

    n gnh c lp trn trc thng qua bc lt trn n gnh v n c bi trn

    bng du nhn cha trong phn rng ca trc. Ngoi ra trn n gnh ngi ta cn khoan

    l dn du bi trn n mt tip xc vi ui xupp v mt tip xc ca vt iu chnh.

    n gnh c cu to bi hai cnh tay n, hai cnh tay n ny thng c di

    khc nhau. Cnh tay n pha trn trc cam lT thng ngn hn pha bn xupp lK.

    T s: 6,12,1 T

    K

    l

    l

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    32/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    91M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Sd nh vy l gim hnh trnh ca con i. Do c th gim gia tc v lc

    qun tnh ca c cu phn phi kh.

    Khi lm vic mt trphn u n gnh va ln va trt trn ui xupp, khin

    cho xupp bnghing i v do mt nm xu pp chm sm hn thi gian quy nh.

    iu chnh gc phi kh ca ng c cao tc.

    Vic cn thit ca vic m sm ng mun xupp.Nu ng c chy vi tc cao thi gian ng mca xupp skhng cho qu

    trnh np hoc qu trnh thi c thc hin tt.

    V vy phi ko di thi gian np v thi gian thi bng cch msm ng mun

    ca xupp.

    Tu thuc vo loi ng c sng vi gc msm ng mun ca xupp.

    * Xupp np c msm khi piston cch im cht trn (CT) t 5 30o theo gc

    quay ca trc khuu.Xupp np: - ng mun sau im cht di (CD).

    Xupp x: - Msm khi piston i sau im cht di (CD).

    - ng mun khi piston i sau CT.

    5.7.2. C cu iu chnh t ng ng m xupp theo tc ca ng c.

    Khi tc ng c cng cao th thi

    gian k np, k thi c rt ngn. Do

    cn phi c c cu t ng iu chnhng mxupp.

    1.S cu to.

    Trc cam c kt cu tng i c bit gm: ba vu cam, hai vu cam ngoi cng c

    cng gc v hnh dng nh nhau. Bn trong cc chi tit l cc khoang rng c b tr cc

    piston, cc l xo hi v v cc mch du bi trn.

    2. Nguyn l lm vic.

    1. Trc cam;

    2. C m.

    Hnh 5.43.Dng trc cam tiu chnh

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    33/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    92M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Khi ng c lm vic ch thp: p lc ca du bi trn cha thng c sc

    cng ca l xo nn v tr ca cc piston vn nh ban u.

    Khi ng c lm vic tc cao: p lc du bi trn ln thng c sc cng ca

    l xo sy cho cc piston trv pha phi thc hin ni cng 3 n gnh li vi nhau.

    V vy khi cam phtc ng vo n gnh trung gian i xung th cng lm hai n gnh

    hai bn cng btc ng v thc hin msm xupp.

    a b

    1. ng du vo 3. piston

    2. piston 4. Lxo.

    Hnh 5.44.Dng trc cam tiu chnh.

    a. Khi ng c lm vic tc thp; b. Khi ng c lm vic tc cao

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    34/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    93M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Chng V: H THNG CUNG CP NHIN LIU NG C XNG

    5.1. Nhim v, phn loi v yu cu

    Chc nng:

    Cung cp hn hp cng tgc cho ng c mt cch hiu qu nht trong mi

    iu kin lm vic.Phn loi: Theo cung cp nhin liu: - Cung cp t chy.

    - Cung cp cng bc.

    Theo kt cu: - Ch ho kh mt cp.

    - Ch ho kh hai cp.

    - Chho kh iu khin bng in t.

    - Dng phun xng in t.

    Yu cu:

    - Yu cu c bn ca h thng cung cp, hn hp cng tc cho ng c kp thi vng thi im quy nh. m bo thnh phn hn hp c vnh tnh v nh lng ph

    hp tng ch vng quay v ch ph ti ca ng c.

    5.2. H thng cung cp nhin liu dng ch ha kh

    S cu to chung:

    1. Thng xng 7. Phao 13. Vi phun

    2. ng dn xng 8. Bu phao 14. Bm ga

    3. Bu lc 9. ng thng hi 15. ng ht

    4. Bm xng 10. Bu lc kh 16. ng x

    5. Gcl chnh 11. Bm gi 17. ng tiu m

    6. Van kim ba cnh 12. Hng khuych tn

    hnh 8.1. s h thng cung cp nhin liu ng c xng.

    1

    2

    4

    167

    3

    14

    13

    15

    12

    11

    6 9

    8 5

    10

    17

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    35/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    94M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Nguyn l lm vic chung ca h thng:

    Khi ng c lm vic, bm xng ht xng t thng cha theo ng dn ln bu lc.

    Bu lc, lc cc cn bn v nc ri theo ng dn ln bung phao ca b chho kh. C

    cu van kim - Phao gi cho mc xng trong bung phao c n nh trong qu trnh

    ng c lm vic. hnh trnh ht, piston i xung lm cho p sut trong xylanh gimgy chnh lch vi p sut bn ngoi, ht khng kh t ngoi bu lc, khng kh c ht

    vo ng c phi lu ng qua hng khuch tn c tit din b thu hp. Ti y do tc

    dng ca chn khng xng c ht ra t bung phao qua gicl chnh. Thc cht gicl

    l mt chi tit c ch to chnh xc, c th tit lu nh lng lu lng xng ht ra

    ng nh thit k. Sau khi ra hng khuch tn, xng c dng khng kh x nhdi

    dng sng m, to thnh hn hp np vo ng c. Lng hn hp i vo ng c ph

    thuc vo m ca bm ga. cui k nn bugi bt tia la in t chy hn hp

    khng kh trong bung t ca xi lanh ng c. Sau qu trnh chy gin n, sinh cng,kh chy trong ng c c thi ra ngoi.

    Cu to cc chi tit trong h thng.

    5.2.1. Thng xng.

    Thng xng dng cha mt lng xng cn thit cho ng c lm vic. Thng

    xng c dp bng tm thp mng. tng cng v trnh hin tng xng b dao

    ng, bn trong thng c np cc tm ngn. pha trn ca thng c ng xng, li

    lc, np v b bo mc nhin liu. Ming thng xng c y kn bng np, np c

    van khng kh c khnng khng cho hi xng bay ra ngoi tdo, ng thi cng ngn

    c stng qua mc hoc s gim p trong thng. Pha trn thng c lp kho, li lc

    v b truyn nhin liu. x cn nhin liu y thng c l x cng vi c x vn.

    Hnh 8.2. Cu to thng xng

    1. Thng xng.2. Tm ngn

    3.ng nhin liu

    4. Nt x

    5. ng kho

    6. Li lc.

    7.Np ca ng xng.

    8.Cm bin bo bc xng.

    9. Bu lc xng

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    36/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    95M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    5.2.2. Bu lc kh.

    Cng dng:

    Bu lc khng kh dng lc sch khng kh trc khi a vo ho trn vi nhin

    liu. Nhm ngn chn nhng ht tp cht hoc nhng bi bn trong khng kh nng

    cao tui th lm vic ca ng c, gim mi mn cc chi tit trong ng c v gip cho

    ng c lm vic bnh thng.

    Phn loi:Trn t hay thng s dng cc loi bu lc: loi bu lc kh, loi bu lc t,

    loi c bnh lc du, loi mt cp, loi hai cp, loi qun tnh, loi hn hp.

    Ngoi ra ngi ta cn chia bu lc ra thnh hai nhm: Loi phn t lc c thm du

    (loi t), loi phn t lc khng thm du (loi kh).

    Cu to v nguyn l lm vic:

    *Cu to:- Bu lc khng kh c bt vi thn trn ca b ch ho kh bng cc vt. V bu

    lc c dp bng thp tm pha di c chu cha du.

    - Trong v bu lc ngi ta ch to cc vch ngn, lm thay i hng chuyn

    ng ca khng kh.

    - Li lc lm bng cc si dy kim loi nh xp cht vi nhau, to thnh dng li lc

    nhiu lp. Li lc c t trn chu du, gia v v ng khng kh ca b ch ho kh.

    - Np bu lc c bt vi v bng vt tai hng, trn np c ng khng kh vo

    ng thng hi.

    . 1. ng chuyn tip.

    2. Np.

    3. Chu du.

    4. Li lc.

    5. ng khng ti.

    6. Tm ngn.

    7. Ngn ngoi.8. ng thu khng kh.

    9. Bulng.

    10. c tai hng

    Hnh 8.3: Bu lc khng kh

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    37/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    96M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    *. Nguyn l lm vic:

    - Khi ng clm vic, do sc ht ca dng ng np khng kh c ht qua b

    lc, qua ng dn vo trn np ri theo ng dn i xung pha di, gp du i ln

    theo li lc vo ng khng kh lc ca ng c. Do sthay i hng t ngt ca dng

    khng kh, nn cc ht bi tng i nng s nhtc dng ca lc qun tnh tip tc i

    xung, ri xung y du v c y du gi li, lu ngy sri xung bu du m bo

    cho li lc lm vic tt v tui thc nng cao.

    Cu to v nguyn l lm vic ca bu lc khng kh kiu kh lp trn xeTOYOTA.

    + Cu to hnh a:

    - Bu lc c ch to bng tn dp hnh trn, pha trn c lp gi phn

    t lc

    trong thn ca bu lc. Pha di c lp vo phn trn ca b chho kh, v c gi

    bng bulng ca b ch ho kh v c tai hng trn np.

    - Phn t lc l c lm bng giy xp vng trn kn v c to nhiu np gp

    lc c tt, ng kh vo c ni di t bu lc v c b tr vo khng gian

    thong nht trong khoang cha ng c.

    Hnh 8.4. Cu to bu lc khng kh kiu kh

    H.bH.a

    H.b. Phn tlc kiu tmH.a. Phn tlc kiu vng

    H.b

    1. Np bu lc2. Phn tlc3. ng khng kh vo4. ng khuch tn.5. ng khng kh ra.6. Di kp.7. Thn

    H.a

    1. Np bu lc2. Thn bu lc.3. Phn tlc4. ng khng kh vo5. B chho kh.6. Bulng.

    7. c tai hng

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    38/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    97M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    + Cu to hnh b:

    - Bu lc thng c ch to bng nha cng v chu c nhit tng i cao.

    - Bu lc hnh vung hoc hnh ch nht, pha trn c np y gi phn t lc

    trong thn bu lc bng kp s 6.

    - ng khng kh vo ngi ta ch to c dng nh hng khuch tn, lm

    tng vn tc dng kh np .

    - Phn t lc c lm bng cc tm thp cc mng v qua rt nhiu l nh, trn

    mt ca phn t lc c lm nh dng tong. gia tng dng kh np, thng loi bu

    lc ny hay c c lp trn ng c phun xng in t.

    * Nguyn l lm vic:

    - Nguyn l lm vic ca loi bu lc ny n gin hn nhiu so vi loi bu lc t

    - Khi ng lm vc, khng kh c np vo qua ng 4 vo ton b phn ngoi

    ca phn t lc trong bu lc. Ti y, khng kh c thm thu qua cc phn t 3 bng

    giy xp c nhiu np gp.

    5.2.3. Bu lc xng.

    Cng dng:

    Bu lc xng c nhim v lc nc v cc tp cht trong xng trc khi a ti b

    chho kh. Do trnh c tnh trng tc b chho kh khi ng c lm vic.

    Phn loi: Gm cc loi bu lc nh: bu lc th, lc tinh, bu lc ton phn.Cu to, nguyn l lm vic ca bu lc.

    * Cu to, nguyn l lm vic ca bu lc th.

    +. Cu to

    +. Nguyn l lm vic:

    1. Lra 6. Tm lc2. V. 7. Li lc3. Lvo. 8. L xo4. Cc. 9. Nhin

    liu5. Nt x cn. 10. Quai bt

    Hnh 8.5: Bu lc nhin liu

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    39/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    98M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Xng t thng cha c ht vo khu vc ngoi ca phn t lc thng qua ng

    cha xng vo.y cc tp cht c hc c kch thc ln s lng ng xung y ca

    cc lng cn cn cc tp cht c hc c kch thc nhhn nhng vt qu 0,05mm th

    b gi li bn ngoi phn t lc hoc gia cc tm lc. Xng c lc sc i qua

    cc l lc trn phn t lc v tm i ra ngoi lxng ra. cn xung di y phu

    ngi ta s dng Bulng v lkhoan ngang pha di trca phn t lc.

    *. Cu to v nguyn l lm vic ca bu lc tinh.

    - Trong cc ng c xng hin i, giai on lc xng nu c thng c thc hin

    mt ln trong bu lc tinh. Bu lc tinh c b tr sau bm xng v trc b ch ho

    kh. Trong qu trnh dn xng n bung phao n c tc dng lc cc tp cht nh c kch

    thc nhdi ( 6 17 )10-3 m.

    +. Cu to.

    .

    Bu lc tinh gm cc chi tit: V bu lc, ng lng cn, li lc, l xo v bu lc

    tinh c bt cht bng cu. Li lc c lm bng gm hay li mn cun thnh ng.

    Pha di c lm hnh cn y cha cn bn v c nt x cn bn.

    +. Nguyn l lm vic.

    Khi xng c bm vo bu lc vi mt p sut nht nh, xng s thm thu quacc phn t li lc i vo pha trong li lc v vo ng ng xng ra, ti cc phn

    t cht bn sc gi li pha ngoi li lc (lc c cc tp cht rt nh). Do kt cu

    ca li lc mn nn cc tp cht c gi li cc lc v li lc.

    *. Bu lc ton phn.

    1. V.

    2. ng vo.

    3. Tm ngn.

    4. B phn lc.

    5. Cc tho.

    6. L xo.

    7. Vt.

    8. ng ra.

    a. Dng li lc.

    b. Dng gm Hnh 8. 6: Bu lc tinh.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    40/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    99M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Hin nay trn t thay ch v s dng hai loi bu lc th v tinh ngi ta s dng

    bu lc ton phn ch do mt bu lc m nhn. Loi bu lc ny cng ging nh bu lc

    tinh, ch khc bu lc ny li lc c lm bng giy, pha di y ca li lc c

    mt cc cha cn bn v nc. Khi nhin liu i qua bu lc hu ht tt c cc tp cht

    hc v nc c gi li m bo cho nhin liu vo chho kh c lc sch.

    5.2.4. Bm xng.

    Cng dng:

    Bm xng dng ht xng t thng cha cung cp cho ng c mt cch lin tc

    gip ng c lm vic lu di v n nh.

    Phn loi: Trn t hin nay thng s dng cc loi bm xng: - Bm xng kiu mng.

    - Bm xng in kiu mng.

    - Bm xng in kiu rto.Bm xng c kh kiu mng:

    *. Cu to:

    Bm nhin liu cu tao gm cc phn chnh: Thn

    bm, np bm v mng bm.

    1. Van xng vo.

    2. Mng bm.

    3. Np bm.

    4. a mng.

    5. Cn bm tay.

    6. L xo hi.

    7. Cn bm.

    8. Trc bm.

    9. n dn hng.

    10. L xo.

    11. Van xng ra.

    12. m cao su.

    13. Cn y.14. L xo mng bm.

    15. Thn bm.

    16. Li lc.

    17. L xo.

    Hnh 8.7 Bm xng dn ng bng c kh.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    41/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    100M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Mng ng gia thn bm v np bm, thn bm v np bm ng c lp vi

    nhau bng vt.

    Thn bm c lp vi thn my bng Bulng, trn thn bm c cht cn bm, cn

    bm, l xo hi v cn bm v cn bm tay.

    Cn bm khng nhng chu stc ng ca bnh lch tm trn trc cam m cn lp

    cht vi vbm. np bm c ng xng vo, ng xng ra, van xng vo, van xng

    ra v li lc. Mt sbm cn c b tr lp thm cc lng cn bng thu tinh v

    mng rung trnh sdao ng ca xng.

    Van xng vo v van xng ra c kt cu ging ht nhau c lp ngc nhau trong

    np bm. Kt cu bao gm l xo, van, ng dn hng, m cao su.

    Mng bm do nhiu lp vi tm sn cao xu chu xng to thnh v c lp trn cn y,

    cn y c hai a.

    Pha di mng bm c l xo mng bm iu khin hot ng ca mng bm kt hpvi cn bm.

    * . Nguyn l lm vic:

    +. Hnh trnh ht:

    Khi ng clm vic, bnh lch tm ca trc cam s tc ng vo cn bm v tr

    cao ca bnh lch tm l xo hi v, cn bm b nn li. Nhcc trc cn bm s lm cho

    cn bm ko cn y v mng bm i xung v p l xo li. Th tch pha trn mng bm

    s tng ln, p sut gim xung do sinh ra chn khng ht cho van xng li van

    np mra ng thi xng t thng cha ht qua van np i vo bung bm.+. Hnh trnh cung cp:

    Khi cam lch tm thi tc ng vo cn bm l xo hi v ca cn bm sy cn

    bm tr li. Cn bm khng cn tc dng gi cn y ca mng bm. Lc ny l xo

    mng bm s y cho mng bm i ln, xng t trong bung phao b p li, th tch

    bung trn gim, p sut tng sy cho van xng vo (van np) ng li, van xng ra

    (van x) mra. Xng sc y qua van i ln bu phao ca ch ho kh.

    * Hnh trnh tdo(treo bm):

    Khi mc xng trong bung phao ca b chho kh ln n mc quy nh, phaoxng sy van kim ba cnh ln ng kn lxng vo bu phao ca ch ho kh. p sut

    trn bu phao ca mng bm v ng dn tng dn dn ln cho ti khi thng c sc

    cng ca l xo ca mng bm slm cho mng bm v cn ko by xung v tr thp

    nht. V vy mc d cam vn tc ng vo cn bm nhng mng bm khng lm vic

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    42/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    101M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    cho n khi mc xng trong bung phao h thp, phao si xung lm cho van kim ba

    cnh mra, bm li tip tc lm vic bnh thng.

    Bm xng kiu mng.a. Cu to:

    Bm xng din kiu mng c cu to bi cc b phn l thn bm, mng

    bm, cun dy in t cp tip im.

    Thn bm gm hai na c bt cht vi nhau bng vt, gia hai na l mng

    bm. Na di c ng xng vo, van np, ng xng ra, van x. Na trn l v bao

    kn cun dy in tmng bm. Mng bm c cu to bi nhiu lp cao su mm, vi

    chu xng. gia mng bm c lp mng bm. Cun dy in tc cun trn li

    thp v c cnh trong bm. Cun dy in t cung cp in t cho c quy. Cp tip

    im dng ng ct dng in i vo cun dy t ho. Tip im tnh c cnh

    trong v my, tip im ng c lp vi cn ca mng bm.

    b. Nguyn l lm vic:

    Khi cha lm vic l xo mng bm y cho mng bm i xung pha di ko cn

    tip im ng tip im. Khi bt kho in, do tip im ng c dng in tc quy ti

    kho, ti tip im i vo cun dy t ho quanh li thp. Do vy li thp b t ho tr

    thnh nam chm in ht cho mng bm cng cn tip im i ln nn l xo li. Lc

    1. Tip im

    2. Cn iu khin tip im

    3. L xo

    4. Ming st

    5. Mng bm

    6. Ca x7. Ca ht

    8. in c quy ti

    9. Cun dy

    Hnh 8.8: Bm xngin kiu

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    43/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    102M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    th tch trong bung bm tng ln, van np mra v van xng li. Xng c ht t

    thng cha qua bu lc, qua van np i vo bungbm. khi mng bm i ln s lm cho

    cn tip im i ln, lm cho tip im m, cun dy t ho b mt in, li thp mt t

    tnh, l xo mng bm y cho mng bm i xung thc hin hnh trnh y. Xng s

    c nn li, lc ny trong bung bm th tch gim xung, p sut tng ln y cho van

    np ng li van x mra, xng c y ra ngoi a ln bung phao ca ch ho kh.

    Khi mng bm i xung s ko cn tip im ng i xung lm ng tip im, cun

    dy t ho li c in, li thp li c t tnh ht mng bm i ln. Qu trnh ko di nh

    vy tip din lin tc. Trong trng hp bu phao ca b ch ho kh y xng, phao

    xng s ni ln y cho van kim ba cnh ng li p sut ng xng ra v bung bm

    tng ln. Cho n khi thng c sc cng ca l xo y cho mng bm treo l lng, bm

    ngng lm vic. Khi lng xng trong bung phao vi i van kim ba cnh mra, xng i

    vo bung phao, p sut trong bung bm v ng ra gim, l xo y cho mng bm

    ng li, tip im bm lm vic bnh thng.

    Bm xng in kiu ro to:a. Cu to:

    1.ng xng vo

    2. Van p lc cao

    3. Stato.

    4. Rto

    5. Van mt chiu

    6. ng xng ra

    7. Bm xng

    8.Rto bm.

    9. Thn bm

    Cu to ca bm xng in kiu rto thc cht l ng c in lp thmbm nhin

    liu kiu con ln. ng c in l loi ng c in mt chiu hot ng l nhngunin cung cp tc quy. vng c in btr ng xng ra v ng xng vo,

    np di ng vo c van iu chnh p sut. Pha ng nhin liu ra c van mt chiu

    gicho xng khng b hi v thng cha khi bm ngng hot ng. Bm xng kiu

    con ln c lp ng nhin liu vo bao gm: rto bm c lp lch tm so vi

    stato bm c bung nhin liu vo, ng nhin liu ra.

    Hnh 8.9: Bm xng in kiu rto.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    44/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    103M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    b. Nguyn l lm vic:

    Khi bt kho in cung cp cho ng c in th ng c quay ko theo rto ca

    bm nhin liu cng quay theo. Khi cc con ln c vng ra do lc ly tm p st vo

    stato ca bm. Do rto v stato c lp lch tm vi nhau nn khi rto bm quay ti v

    tr bung ht, thtch tng dn ln, p sut gim. Do s chnh lch p sut, xng sc

    ht ra t thng cha qua bu lc vo bung ht ca bm. Tay xng sc cc con

    ln vn chuyn sang bung y. Ti v tr bung y th tch s gim dn, p sut tng ln

    (46 bar) cho n khi no thng c sc cng ca l xo van mt chiu sy cho van

    mt chiu mra t xng c a n bu phao ca b ch ho kh.

    Khi bu phao y xng van kim ba cnh ng li hoc v mt l do no p sut

    ng ra ca bm tng ln vt qu tr scho php. Lc van iu p s m, xng t

    ng xng ra c ht quay ngc trli bung ht to thnh mt vng tun hon khp

    kn trong bn thn ca bm cho ti khi p sut trong bm gim,l xo y cho van mtchiu ng li ngn khng cho xng tbm quay trv thng cha lm lt kh vo bung

    bm gy mt an ton khi bm bt u lm vic.

    5.2.5. ng ht.

    1. Van sy

    2. M c

    3. Tm m

    4. Nhnh chnh ca ng ht5. Nhnh chnh ca ng x.

    Hnh 8.10: ng x - ng ht

    ng ht : v C nhim dn hn hp kh b chho kh a vo xylanh.

    ng x : C nhim v thu gp kh tha sau hnh trnh na ra ngoi ng gim m.

    ng ht, ng x c thc c lin thnh mt khi hoc c ri bng gang bt cht

    vi thn my. Nhnh chnh ca ng ht thng vi ng hn hp ca ch ho kh. Nhnh

    chnh ca ng x thng vi ng gim m.

    ng x thng c hnh dng khc khuu bao quanh ng ht hoc lm st nhau

    nhit lng ca kh x c th sy nng ng ht lm cho hn hp kh c sy nng phn

    no trc khi a vo xylanh cho ho kh tt hn.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    45/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    104M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    5.2.6. B ch ho kh.

    Cng dng.

    m bo cung cp cho ng c mt hn hp nhin liu theo nhiu thnh phn v

    slng

    cn thit ph hp vi tng ch lm vic ca ng c gip cho ng c c tnh nng k

    thut tt nht.

    m bo cho hn hp nhin liu c cht lng tt nht ( xng phi c x nh v

    bc hi hon ton trong dng khng kh).

    m bo cho ng c c khi ng d dng mi iu kin cn thit, lm vic n

    nh ch khng ti vi s vng quay thp cho php ca trc khuu.

    Ddng iu chnh cc thng s ca ch ho kh v cc thng sny c duy tr

    trong mt thi gian di.

    Phn loi:* Da vo kt cu ca b chhokh ta c:

    Loi mt cp.

    Loi hai cp.

    Loi chiu khin bng in t.

    Cu to, nguyn l lm vic ca b ch ho kh mt cp.

    a. Cu to:

    1.ng vo2.Lc gi.3.Hng ht4.Vi np5.Bm ga6.ng np

    Hnh 8.11 S cu to ca b chho kh n gin

    b. Nguyn l lm vic:

    2 1

    3

    6

    4

    5

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    46/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    105M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Khi ng c lm vic, mc xng trong bung phao ca b ch ho kh lun lun

    c iu chnh thp hn ming phun t 2 5mm, do xng khng tphun ra c.

    Khi ng c lm vic, hnh trnh ht piston i tim cht trn (CT) xung

    im cht di (CD). Xupp np m, xupp xng, khng kh c ht t ngoi qua

    bu lc, khng kh i vo ch ho kh. Do cu to ca ch ho kh hp li thm tc

    khng kh i qua ln, to nn chn khng ln c ht gy ra s chnh p sut vi bu

    phao. Xng c ht t bu phao qua gicl chnh vo hng ht, ti y xng gp khng

    kh di chuyn vi tc ln c x thnh ht nh ho trn vi khng kh bung hn

    hp, thnh ho kh theo ng ng ht i vo trong xylanh ca ng c theo th t lm

    vic.

    Khi mc xng trong bung phao gim, phao chm xung ko cho van kim ba cnh i

    xung mcho ng xng vo b xung cho chho kh khi xng n mc quy nhphao ni ln v van kim ba cnh ng lxng vo. Nu bm ga mcng ln khng kh

    i vo cng nhiu tc khng kh cng tng, chn khng c ht cng ln xng

    phun ra cng nhiu.

    5.2.2. Cc tuyn xng chnh trong b ch ha kh

    a. H thng nh lng chnh (Mch xng chnh).

    H thng nh lng chnh ca b ch ho kh c nhim v: Cung cp thnh phn

    ch yu hoc ton blng xng cho cc ch ti ca ng c.

    Trong cc b ch ho kh hin nay, h thng nh lng cng rt a dng v mt kt

    cu v nguyn l lm vic.

    Thc tchng ta thng gp loi sau:

    H thng gicl b xung.

    H thng iu chnh b chn khng hng khuych tn.

    H thng iu chnh tit din lu thng ca gicl chnh.

    H thng iu chnh chn khng sau gicl chnh.

    b. Cc h thng xng:

    *. H thng khi ng.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    47/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    106M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Khi khi ng ng c, tc thp ,s vng quay ca trc khuu nh ,sc ht ca

    ng c yu, nhit ca ng c thp, s bay ca xng km. Do nhim v ca h

    thng khi ng l cung cp mt hn hp nhin liu ph hp ng c khi ng d

    dng.

    C hai hnh thc khi ng l dng bm gi v dng b khi ng ring yta ch tm hiu v b khi ng dng bm gi .

    +. S h thng khi ng dng bm gi.

    Trong h khi ng dng bm gi xng c phun ra t l phun khng ti v l

    phun chnh . trn bm gi c lp thm van kh ph

    .

    Nguyn l lm vic.

    Khi khi ng ng c, ngi li kho tay bm gi thng qua cn linh ng, bm

    gi ng li, bm ga h m. Do sc ht ca ng c di bm gi c chn khng

    ln , xng c ht ra c vi phun chnh v l phun khng ti to ra hn hp m c

    ng c d khi ng.

    Khi ng c bt u lm vic, svng quay tng, sc ht ca ng c ln. Nubm gi mth lc ny van kh ph s lm vic cung cp thm khng kh vo ng c

    trnh tnh trng ng c b cht my do thiu khng kh. Khi khi ng xong bm

    gi li mhon ton.

    *. H thng khng ti.

    Hnh 8.12: H thng khi ng.

    1. Bm gi.

    2. Van kh ph

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    48/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    107M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    L h thng khng kh c nhim v cung cp hn hp nhin liu cho ng c lm

    vic n nh ch chy cm chng.

    +. S cu to.

    + Nguyn l lm vic.

    H thng chy khng ti bao gm c gicl chy khng ti lp sau gicl chnh, gicl

    khng kh rnh khng ti, l phun khng ti v vt iu chnh khng ti.

    Khi ng c lm vic ch chy cm chng, khng c ph ti, lc ny bm ga

    ng gn kn, lng khng kh i vo ng c t. Ti hng khuych tn ca b ch ho

    kh chn khng nh, vi phun chnh khng lm vic. pha di bm ga chn

    khng rt l

    n do s

    c ht c

    a ng c. Xng sc ht t bu phao qua gicl chnh, quagicl khng ti i vo rnh khng ti. Ti y xng sc ho trn vi khng kh i t

    ngoi vo qua gicl khng kh to thnh hn hp nh tng v c phun ra l phun

    khng ti pha di bm ga cung cp hn hp cho ng c chy ch khng ti.

    ch khng ti khi s vng quay thp ch c ming phun pha di thc hin phun nhin

    liu cn l pha trn c tc dng cung cp thm khng kh vo ho trn vi xng trnh

    hn hp qu m.

    Khi ng c chuyn t ch lm vic khng ti sang c ti, bm ga h mvt

    qua l phun chuyn tip. chn khng pha di bm ga vn ln nn c hai l phunu phun hn hp lm cho nhin liu cung cp cho ng c tng ln, ng c t ttng

    tc v khng b cht my.

    Ti lphun pha di ca h thng khng ti c mt vt iu chnh l phun. Khi

    vn ra slm tng lng hn hp khng ti.

    *. H thng lm m (b tit kim).

    1. Gicl khng kh

    2. Mch xng khng ti.

    3. Lphun khng ti

    4. Vt iu chnh.

    5. Gcl khng t

    Hnh 8.13: H thng khng ti.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    49/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    108M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Khi ng c chy ton ti, b tit kim c nhim v bxung thm lng xng

    lm m thm hn hp, m bo cho ng c pht ra cng sut cc ai.

    Vic dn ng h thng lm m c thc hin bng hai cch: Dn ng bng

    chn khng v dn ng bng c kh.

    +. H thng lm m bng c kh:

    - S cu to:

    1.Tm ni.2.Gicl chnh.3.Gicl tit kim.4.L xo.5.Cn ni.6.Van.7.Cn ko.8.Cn y; 9. Vi phun.

    Cu to h thng dn ng

    bng c kh bao gm h thng cn iu khin, cn ni, cn ko, cn y c lp lin

    ng vi trc bm ga pha y bung phao c b tr van tit kim, l xo van v gicl

    b tit kim. Gicl b tit kim c thc lp song song hoc ni tip vi gicl chnh.

    + Nguyn l lm vic:

    Khi ng c lm vic ch ti trung bnh bm ga mna chng, lc ny van b

    tit kim ng, xng c cung cp vo ch ho kh qua gicl chnh qua ng xng

    chnh m bo cho ng c lm vic ch ti trung bnh.

    Khi ng c lm vic ch ton ti, bm ga mtrn 80% qua h thng cn lin

    ng y cho van blm m b xung thm hn hp nhin liu phun vo ng c m

    bo cho ng c lm vic ch ton ti, pht huy c cng sut cc i.

    +. H thng lm m dn ng bng chn khng:

    - S cu to:

    Hnh 8.14: H thng lm m dn ng c kh.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    50/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    109M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Hnh 8.15: H thng lm m dn ng chn khng.

    1. Vi phun chnh 6. ngng chn khng 11. Piston

    2. Hng khuych tn 7. Kim van lm m 12. Bung phao

    3. Bm ga 8. Gcl chnh 13. ng chn khng

    4. Gcl lm m 9. L xo cn lm m5. Van an ton 10. Xylanh

    Bao gm: Piston, xylanh, cn y, piston v cn y c ni vi nhau. piston

    chuyn ng ln xung trong xylanh. Trn xylanh c hai lnh xylanh thng vi di

    bm ga, ldi bm ga thng vi bu lc kh.

    + Nguyn l lm vic:

    Khi bm ga mcha ht, chn khng di bm ga ln thng qua ng ng

    chn khng ni vi xylanh blm m lm cho bung trn chn khng ln. piston i

    ln thng sc cng ca l xo lm cho l xo b p li, cn y i ln khng tc ng vo

    van lm m, l xo van y cho van ng l i. Do vy khng c lng xng b xung vo

    ng xng chnh. Khi bm ga mht chn khng di bm ga nhlm cho

    chn khng bung trn piston nh khng thng c sc cng ca l xo khng y cn

    piston. Lc l xo cn piston y cho piston i xung tc ng vo di van lm m

    qua gicl lm m i vo vi phun chnh cung cp thm mt lng xng ng c pht

    huy cng sut.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    51/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    110M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    *. H thng tng tc.

    + S cu to:

    Cu to h thng tng tc bao gm 1 piston xylanh. Van xng vo c tc dng cung

    cp xng cho cp piston xylanh. Trn xylanh c mt ln thng vi bung phao thot

    nng lng. B phn dn ng bao gm cn ni, cn ko thanh ngang, van trng lng

    dng to p sut v ng mng xng ra.

    +. Nguyn l lm vic:

    Khi ng c tng tc bm ga mt ngt qua h thng cn lin ng ko cn p i

    xung tc dng mt lc vo l xo y piston i xung nhanh to ra p sut ln trong

    xylanh lm ng van xng vo, y van trng lng mra, p xng theo ng xng tng

    tc phun vo hng ht to hn hp m c ng c tng tc thun li khng b cht

    my, khi ng c tng tc bm ga mt t, piston bm tng tc i xung t tdo

    khng to ra p sut t ngt trong xylanh nn van xng vo ng khng kn, xng trongxylanh qua van xng vo quay trli bu phao.

    * H thng iu chnh chn khng sau gcl chnh.

    *. Dng cung cp khng kh t gia ng phun chnh.

    +. S cu to:

    1. Vi phun

    2. Van trng lng

    3. Piston.

    4. Cn ni

    5. Cn ko

    6. Van xng vo.

    7. L xo.

    8. Tm ko.

    9. Cn y.

    10. Xylanh bm tng tc.

    Hnh 8.16: H thng tng tc

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    52/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    111M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    +. Nguyn l lm vic:

    Khi ng c, mc xng trong ng phun chnh, trong ng khng kh, v trong bung

    phao bng nhau, mc xng ny u thp hn ming ng phun chnh mt lng. Khi

    ng c lm vic ch ti nh, bm ga c m nh nn xng c ra khi ng

    phun chnh theo quy lut tng t nh trong ch ho kh n gin . Khi mc xng trong

    ng khng kh gim, khng kh bn ngoi lp tc i qua gicl khng kh thay th ch

    trng. Trong giai on ny lu lng khng kh qua gicl khng kh cn nh, nn p suttrn b mt xng trong ng khng kh lun cn bng vi p sut kh tri. V vy lu lng

    xng i qua gicl chnh ch ph thuc chnh lch gia mc xng trong bung phao v

    ng khng kh. Khi chn khng trong hng khuych tn tng ln n mt gi tr no ,

    xng trong ng khng kh c h n mc thp nht, khng kh t bn ngoi vo qua

    gicl khng kh v chng s trn ln vi xng to thnh bt xng phun vo trong ng

    khuych tn. S hnh thnh bt xng trong ng phun khu vc sau gicl chnh s lm

    gim chn khng y dn n lu lng xng qua gicl chnh gim v hn hp

    nhin liu cung cp ngho i.*. Dng cung cp khng kh t bn trong ng to bt:

    +. Cu to.

    Cu to tng t nh phn trn ch khc ch ng khng kh c thay bi ng to bt.

    1. Gicl chnh

    2. Hng khuych tn

    3. Bm ga

    4. Gicl khng kh5. ng phun

    Hnh 8.17. S cu to h thngnh lng chnh

    iu chnh chn khng sau gicl chnh.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    53/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    112M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    1. Gicl chnh

    2. Gicl khng kh

    3. Bu phao

    4. ng to bt

    5. Bm ga

    6. vi phun chnh

    * Nguyn l lm vic:

    Tng t nh loi cung cp khng kh t gia ngphun chnh. Khi ng c cha

    lm vic mc xng trong bung phao, trong ng to bt v trong vi phun chnh bng

    nhau.

    Khi ng c lm vic ch ti nh, bm ga m nh, chn khng hng ht

    thp, xng c ht ra t vi phun chnh m bo giai on u hn hp nhin liu c

    t l m.

    Khi ng c chy tc ln hn, chn khng hng khuych tn tng, lng

    xng c ht ra nhiu. Do vy xng trong ng to bt s c ht ra v gim dn. Khimc xng trong ng to bt gim lm cho cc l trn ng to bt h ra, khng kh t

    ngoi vo qua gicl, khng kh trn vo qua ng to bt thng qua l trn ng to bt trn

    vi xng to thnh bt xng phun vo hng khuych tn, ng thi lm gim chn

    khng khu vc ng to bt nh vy lng xng i qua vi phun chnh gim hn hp b

    ngho i nhiu hn.

    *. Dng cung cp khng kh t bn ngoi ng to bt.+. S cu to (hnh 8.19).

    +. Nguyn l lm vic(tng t nh dng cung cp khng kh t trong ng to bt).

    Hnh 8.18: S cu to h thng nh lng chnh iuchnh chn khng trong ng to bt

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    54/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    113M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    1.Gicl chnh2.Giclkhng kh3.Bu phao4.ng to bt5.Bm ga6.Vi phun chnh

    Hnh 8.19. S cu to h thng nh lng chnh iu chnh

    chn khng sau gicl chnh dng cung cp khng kh bn ngoi ng to bt.

    * H thng kt hp.

    - S cu to.

    1.Bung phao2.Gicl chnh3.Ging to bt4.ng phun vi cc l5.ng dn khng kh6.Kim ga7.

    Tr ga

    8.Hng khuych tn9.ng dn hng10.Dy ga

    Hnh 8.20:H thng nh lng chnh dng kt hp.

    -Nguyn l lm vic.

    Khi ng c lm vic ch ti nh tr ga h m, Lng bt hnh thnh trong ngto bt 3 t do lng khng kh i qua t nn chn khng sau qua gicl 2 b nh

    hng khng ng k, lc ny lu lng xng i qua ng phun ln to nn hn hp

    nhin liu c thnh phn m.

    Khi ng c chuyn sang lm vic ch ti trng trung bnh, tr ga c nng

    ln cng vi kim ga 6 nn tit din lu thng trong ng phun chnh tng. Nh vy lu

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    55/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    114M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    lng i qua ng phun c xu hng tng rt nhanh dn n vic hnh thnh hn hp nhin

    liu m. Mt khc tc lu thng ca dng kh trong ng tng, mc xng trong ging 3

    h xung thp hn lm h cc l thng hi, lm cho khng kh t ngoi vo ng to bt

    qua cc l b h ho trn vi xng to thnh bt xng phun vo hng khuych tn. Kt

    qu l lng bt xng hnh thnh trong ng nhiu hn dn n chn khng sau gicl

    chnh 2 gim, lng xng ht qua gicl chnh 2 gim t hn so vi bnh thng lm cho

    hn hp ngho i.

    * Cc c cu v b phn ph trong b ch ho kh hin i

    - C cu hn ch tc :

    mi loi ng c u c mt tc gii hn. Nu ng c vt qu mc gii hn

    , mc tiu hao nhin liu tng, cc chi tit b hao mn nhanh chng thm ch cn gy

    n cc s c nghim trng cho ng c. Do m bo an ton cho ng c lun

    lun gi c tc quy nh, mi b ch ho kh hin i, ngi ta cn trang b thm

    mt b hn ch tc . Trong thc t c cu hn ch tc thng gp 3 dng:

    C cu hn ch tc kiu ly tm.

    C cu hn ch tc kiu kh p.

    C cu hn ch tc kiu ly tm kh p.

    +. C cu hn ch tc kiu kh p

    - Cu to:

    C cu hn ch tc ny lm thnh mt khi vi bm ga. Trn bm ga ngi ta

    ch to mt mt vt ch ng vi bung hn hp i vo, ph di c mt l xo lun giv tr hon ton m, sc cng ca l xo c iu chnh bng m c, iu chnh thn

    di ca b ch ho kh.

    -Nguyn l lm vic:

    Hnh 8.21: B hn chtc kiu kh p

    1. Bm ga.

    2. inh chng.

    3. Trc bm ga.

    4. Thanh ni.

    5. L xo.

    6. M c iu chnh.

    7. Np m c iu

    chnh.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    56/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    115M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    v tr ng c chy tc ton ti, bm ga m ln, tc ng c tng cao.

    Khi tc ng c vt qu tc quy nh, sc ht ca ng c tng cao, lu lng

    khng kh np vo ng c rt ln. To ra mt p lc tc ng vo mt bm ga, p lc

    ny gy ra mmen quay thng c lc cng l xo ca b hn ch tc lm cho bm

    ga quay quanh trc ca n v ng bt li. Do bm ga ng nn lu lng khng kh

    vo ng c t i. Tc ng c gim, p lc tc dng ln b mt vt ca bm ga gim,

    l xo b hn ch tc ko cho bm ga tr li v tr cn bng, tc ng c c tng

    ln. C th iu chnh c sc cng ca l xo thng qua vic iu chnh ai c 6.

    +. C cu hn ch tc kiu ly tm kh p.

    - Cu tao:

    Cu to gm hai phn chnh: B phn truyn dn ly tm v b phn kh p.

    + B phn kh p gm c mng 9 nm trong thn hp mng 16 v c bt cht vi

    cn y 11, tay ni 12 , mt u ni vi bm ga 14.

    + B phn truyn dn ly tm gm c: Thn (v), b truyn dn hay bt ui trc

    cam trong c rto rng 1. Trong rto c qu vng 5, l van 6, Qu vng c gi bng

    l xo 4 v vt iu chnh 3 dng diu chnh cng c l xo.

    B truyn dn ly tm c ni thng vi ng np v bm ga.

    Hnh 8.22: B hn ch tc kiu li tm kh p.

    1. Rto 7. Bung hn hp 13. Gcl khng khca b hn ch tc 2. V b truyn dn li tm 8. ng ht khng kh

    3. Vt iu chnh 9. C cu mng 14. Trc bm ga

    4. L xo 10. Bung chn khng 15. Rnh

    5. Qu vng 11. Cn y

    6. L 12. Cn ni

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    57/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    116M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    - Nguyn l lm vic.

    Khi s vng quay ca ng c nm trong gii han quy nh th lc cng ly tm

    khng thng c sc cng ca l xo. Do l van 6 trn b truyn dn ly tm c m,

    bung chn khng ca b kh p ni thng vi pha di bu lc gi qua ng ng dn.

    Do bung chn khng ca b phn kh p khng c chn khng, l xo ko bm ga

    m ln.

    Khi s vng quay ca trc khuu vt qu gii hn cho php th lc ly tm ca qu

    vng tng ln thng c sc cng ca l xo 4 ra ng kn l van 6 lm ngt ng khng

    kh t di bu lc gi n bung chn khng 10 ch cn thng vi pha di bm ga

    thng qua 2 gicl nh lng 13 cho nn bung chn khng c s gim p ln. Do

    chnh lch p sut 2, bung mng 9 c y ln thng c sc cng ca l xo ca

    bm ga qua h thng cn y, cn ni lm cho bm ga ng nt li, lng hn hp vo

    xylanh t, tc ng c gim xung gii hn quy nh.

    Khi s vng quay ca ng c gim, lc ly tm ca qu vng gim,l xo 4 ko qu

    vng m van 6. Bung chnkhng ca b phn kh p li thng vi khong khng pha

    bu lc do mng 9 tr li v tr cn bng l xo 17 ko cho bm ga m ln.

    Gii thiu mt s ch ho kh thng dng.

    a. B ch ho kh K22G.

    *. Cu to.

    Phn t np bung phao tr ln bao gm ng thng kh 1 vi bung phao 8, trong

    c phao 7,van kim 3 cnh 6 v h thng cung cp nhin liu chnh, ph nh vi phun

    chnh 16, ph 15, bm gia tc 12, b tit kim 13. Cc rnh ca h thng chy cm chng,

    ng khuych tn 28 thuc loi kp vi 4 l thp thay i vi 4 l thp n hi 24, u tin

    vi ng khuych tn bng vt u di t vo ng khuch tn va.

    ng khuych tn t gia bn trong c vi phun chnh 16 vi phun ph 15 t vo

    ng khuych tn, phn trn v gia c c bng hp kim Antimon.Phn di l phn ca bung ho kh trong c bm ga 18, ng thi l np b

    hn ch tc v ming phun ca h thng khng ti, phn ny c c bng gang.

    Bulng lp vi nhau bng bng vt gia c lt m.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    58/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    117M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Hnh 8.23: S cu to ch ho kh K22G.

    1. ng thng kh. 17. Gicl chnh.

    2. Gicl khng kh bm tng tc. 18. Bm ga.

    3. Vi phun chnh. 19. Vu hnh chc.

    4.Van trng lng. 20. L xo b hn ch tc .

    5. Ty y piston bm tng tc. 21. Vt khng ti.

    6. Van kim ba cnh. 22. vt hn hp khng ti.

    7. Phao. 23. L phun khng ti.

    8. Bu phao. 24. L thp n hi.

    9. Van np bm gim tc. 25. Gcl khng ti.

    10. Thanh y bm tng tc. 26,27. Gcl khng kh khng ti.

    11. C cu dn ng bm xng . 28. Hng khuych tn.

    12. Piston bm tng tc. 29. Van kh ph.

    13. B tit kim. 30. Bm gi.

    14. Vt iu chnh vi phun chnh. 31. Vi phun bm tng tc

    15. Vi phun ph. 32. Vt iu chnh sc cng l xo ca b hn ch tc .

    16. Vi phun chnh. 33. Np ca vt iu chnh.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    59/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    118M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    *. Nguyn l lm vic.

    - Ch khi ng lnh: H thng khi ng ca loi ny thuc loi dng bm

    gi, khi khi ngta ko nt trong bung li cho bm gi ng li ng thi do c cu

    lin ng lm bm ga m nh. Do chn khng trong ng np ln, xng c phun ra

    t h thng cung cp chnh v h thng chy cm chng lm ho kh rt m c. Khing c n do sc ht ln m van t ng cung cp cho khng kh vo lm cho hn hp

    khng b c qu gy cht my. Khi khi ng xong ngi li n nt a bm gi tr

    li trng thi ban u.

    Nu ng c nng khi khi ng khng cn ng bm gi m khi ng bng

    h thng chy khng ti.

    Ch chy khng ti :

    H thng chay cm chng ca b ch ho kh ny iu chnh nh tng. Khi ng

    c chy cm chng bm ga gn nh ng kn, xng c ht t bung phao qua l tiachnh 16, theo rnh i ln qua l tia chy cm chng 23 ln gp khng kh qua gicl

    khng kh 26 v to thnh nh tng ln 2, ri theo rnh xung ri phun ra mt hoc

    hai ming phun khng ti 22 v sau bm ga tu theo m ca bm ga. Vt 21 iu

    chnh lng nh tng phun vo lm thay i s vng quay khng ti ca ng c.

    -Chy ti trung bnh:Khi bm ga m dn dn ng c chuyn t ch chy cm chng sang ch c

    ti, lc ny h thng phun nhin liu chnh s lm vic, h thng phun nhin liu chnh

    ca b ch ho kh K22G thuc loi iu chnh chn khng trong hng khuch tn vu vi phun ph 15.

    Khi tc ng c cn thp,cc l thp kn nn ch c chn khng ng khuych

    tn nh v va l cao, nhin liu ch yu do vi phun chinh cung cp cn vi phun ph

    ch cung cp t. Khi tc ng c tng ln cc l thp b khng kh y y rong ra

    cho khng kh chy qua l khuych tn ln. Do chn khng khuych tn ln tng

    ln lm cho vi phun ph cung cp nhiu xng hn, lc ny vi phun chnh vi phun ph

    cng cung cp. Nhng do khng kh vo nhanh hn nn nhin liu b xung vo ch ho

    kh hi long bo m tnh kinh t cho ng c.- ng c chy vi trng ti ti a: Khi ng c l vic vi ti ti a lc ny

    bm ga m hon ton v yu cu ho kh m c nn c b tit kim cn lm vic. B

    tit kim ca ch ho kh K22G thuc b tit kim dn ng bng c kh.

    Khi bm ga m rng trc bm ga quay qua h thng cn lin ng 11,10 y cho

    cn piston5, y cho piston12 i xung, cht u ptt tng n vin bi 13 m ra cho

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    60/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    119M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    nhin liu t bung phao qua van bi 13 m cho nhin liu t bung phao qua van bi vo

    b xung cho van ph phun vo ng khuych tn lm m ho kh ng c pht huy

    c cng sut ti a.

    - H thng tng tc :

    Khi mun tng tc ngi li xe tng ga t ngt ng ngha vi vic bm ga m

    t ngt. trnh ho kh b long khi bm ga m t ngt v cung cp y nhin

    liu tng tc b ch ho kh K22G c trang b mt bm gia tc iu khin bng c

    kh lm lin vi b tit kim.

    Khi bm ga m rng t ngt cn bt cht vi trc bm ga 11 xoay, ko cn 10 i

    xung v n l xo 5 y piston 12 i xung nhanh. p sut nhin liu trong xylanh bm

    tng lm van 9 ng li van trng lng 4 m ra cho nhin liu qua l tia 2 phun vo

    hng khuych tn lm m ho kh cho ng c tng cng sut nhanh. Bm ga ng li

    cn 19 ko piston12 i ln van 9 m cho nhin liu i vo xylanh bm gia tc.

    -B hn ch tc ti a ca ng c:

    B hn ch tc ti a ca b ch ho kh K22G thuc loi kh p m n c cu

    to chnh l bm ga. B hn ch tc gm c bm ga na trn to thnh gc vt,

    bm ga lp trn trc bng bi kim v c l xo 20 lun ko rng ra sc cng l iu

    chnh s b bng ng c cht 32 v iu chnh chnh xc c ren vi 33. Khi p chn

    ga bm ga quay ti nhng ch cho l xo 20 ko bm ga m ra.

    Khi tc ng c tng, tc lung kh vo b ch ho kh tng ln p lc ca

    dng kh tng ln dn cho n khi mmen dng kh tc ng n bm ga ln hnmmen do sc ko ca l xo 20 gy ra th bm ga b ng bt li, do lng ho kh

    vo xylanh t i v tc ng c gim xung, ng lc ca dng kh gim bm ga li

    m rng ra. Do vy m ca bm ga l kt qu ca dng kh tc ng ln bm ga.

    iu chnh sc cng ca l xo 20 b hn ch tc lm vic khi ng c c tc ln

    hn 2000 v/ph.

    Cu to, nguyn l lm vic ca b ch ho kh hai cp.

    u nhc im ca ch hai cp so vi ch thng.

    Chho kh thng, ng c pht ra cng sut cao thi ch ti nh s vngquay thp skhng m bo tit kim nhin liu. Ch ho kh hai cp khi xe c ti nh, xe

    tc thp, hn hp chc ho trn trong mt hng cung cp cho mt lng

    nhin liu nhcho ng c, m bo mc tit kim nhin liu thp nht. Khi xe chy

    tc cao, c ti ln hn hp sc cung cp cho ng c ng c pht ra cng xut

    cao nht. Vy thng qua ch ho kh hai cp cng xut ng c tng ln ng k. Tuy

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    61/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    120M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    nhin ch ho kh hai cp cng c nhng nhc im nht nh l c cu to c cu

    to phc tp, kh ch to. V vy m kh trong vic sa cha v khc phc.

    * S cu to:

    Cc mch xng cbn.

    Mch khing.

    a. S nguyn l (hnh 8.26)

    b. Nguyn l lm vic:

    Hnh 8.25:S chho kh hai cp.

    11. Bm tng tc ph.12. Gicl chnh th cp.

    13. Hp chn khng bm ga.

    14. Bm ga thcp.

    15. Bm ga s cp.

    16. Vt iu chnh hn hp

    khng ti.

    17. Gicl chy chm.

    18. Gcl chnh.19. Van lm m.

    1. Van thng hi bung phao.

    2. Piston bm tng tc.

    3. Gicl chm.

    4. Vi phun chnh thcp.

    5. Vi phun tngtc.

    6. Bm gi.

    7. Vi phun chnh s cp.

    8. Van in t.

    9. Piston lm m.

    10. Van kim(van kh)

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    62/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    121M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Khi khi ng, bm gi ng kn, bm ga scp h m, bm ga th cp ng.

    Di bm gi c mt sc ht rt ln, hng scp xng c ht ra t vi phun chnh

    scp, l chuyn tip v l khng ti. hng th cp xng chc ht ra l khng ti,

    hn hp thu c l rt m m bo cho ng ckhi ng d dng

    Mch khng ti .a. S nguyn l:

    b. Nguyn l lm vic.

    Khi ng cchy cm chng khng c ph ti, bm ga scp v th cp

    ng kn, chn khng di bm ga rt ln. hng scp xng c ht ra t gicl

    chnh scp, ho trn vi khng kh ht vo t giclkhng kh cbn to thnh nh

    Hnh 8.26:S mch khi ng.7. Hn hp nhin liu c bn

    ca ch khng ti.

    8. Hn hp nhin liu phca ch khng ti.

    9. Vt iu chnh nng CO

    10. Vt iu chnh s vng

    quay khng ti.

    11. Gicl chnh.

    1. Giclkhng kh.

    2. Gicl khngkh ph.3. Gicl hiu chnh khng kh

    khng ti hng thcp.

    4. Gicl chnh hng thcp.

    5. Hn hp khng ti hng

    thcp.

    6. Lchuyn tip.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    63/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    122M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    tng theo mch khng ti v c ht ra t l khng ti mt khc cn mt lng hn

    hp phc ht ra t giclchnh scp, ho trn vi khng kh t giclkhng kh ph

    to thnh nh tng b xung

    cho hn hp nhin liu cbn.

    hng th cp xng c ht

    ra t gicl chnh th cp, ho

    trn vi khng kh t gicl

    hiu chnh khng kh khng ti

    to thnh nh tng theo machj

    khng ti hng th cp v c

    ht ra t l khng ti hng th

    cp.

    Ch ti trung bnh.

    a. Mc ti trung bnh thp:

    *. S nguyn l:

    *. Nguyn l hotng.

    Bm ga scp h m, bm ga th cp ng, chn khng trng h thng np

    vn ln gi cho piston lm m v tr trn, van lm m ng, xng chc ht ra

    vi phun chnh scph trn vi khng kh i vo h thng np.

    b. Mc ti trung bnh cao.* S nguyn l:

    * Nguyn l lm vic:

    Bm ga s cp m rng,

    bm ga th cp vn ng,

    chn khng trong hng scp yu

    i, piston lm m b y xung

    nhl xo piston lm m mvan

    lm m. Xng c ht ra t vanlm m scp b sung thm

    cho vi phun chnh s cp,

    cung cp hn hp ln v lm

    m hn mt cht.

    Hnh 8.27:S mch khng ti.

    Hnh 8.28:S ch trung bnh.Van lm

    m (m)

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    64/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    123M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    Ch chuyn tip.

    a. S nguyn l(hnh 8.29)

    b. Nguyn l lm vic:

    Khi bm ga scp mt 60% trln, bm ga th cp bt u m. hng s

    cp do chn khng yu ln piston lm m b l xo piston lm m y xung mvan

    lm m cung cp hn hp nhin liu b sung cho vi pun chnh v mt phn nhin liu

    c ht ra t vi phun b sung do chn khng trn hng khuych tn. hng th cp

    bm ga bt u mnn chn khng trn bm ga vn cn yu, vi phun chnh th

    cp bt u cung cp nhin liu nhng vi mt lng t, phn ln nhin liu c ht ra

    t l chuyn tip v l khng ti do chn khng sau bm ga th cp vn ln.

    Mch ton ti .a. S nguyn l:

    b. Nguyn l lm vic

    Bm ga s cp v

    th cp m ht c. hng

    scp chn khng h

    thng np yu, piston lm

    m ton ti vn ph di

    nh sc y ca l xo m

    van ton ti, ht xng b

    sung cho vi phun chnh s

    cp. Mt khc do bm ga

    s cp m ht c nn

    chn khng ph trn hng

    1. L thng hi cho h

    thng chuyn tip.

    2. Gicl khng kh l

    chuyn tip hang th cp.

    3. Gicl khng kh khng

    ti hng th cp.

    Hnh 8.29:Ch chuyn tip.

    Hnh 8.30:Ch ton ti.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t Trong Dng Cho Spkt_tin Ch No2

    65/111

    cng bi ging: ng c t trong_i hc chnh qui ngnh S phm kthut

    124M.Sc. Nguyn Mnh Cng Khoa c kh ng lc_UTEHY_2011

    khuych tn tng ln, ht xng t vi phun b sung, cung cp cho ng c. hng th

    cp do bm ga th cp mrng to ra chn khng ht xng t vi phun chnh th cp v

    vi phun lm m ton ti hng th cp. Mt lng hn hp ln sc cung cp cho

    ng chot ng ch ti nng hoc tc cao.

    Mch tng tc:

    a. S nguyn l:

    b. Nguyn l hotng:

    Khi nhn chn ga t ngt, xng trong xy lanh bm tng tc by di p sut

    ca bm tng tc, y van trng lng ln v xng c phun ra t vi phun tng tc b

    sung thm cho ng c. Khi nh chn ga, nhsc cng ca l xo bm tng tc y piston

    ln, lc ny van trng lng chn li ra, van np mxng c ht vo trong xylanh bm

    t bung phao.

    Cc ccu b phn ph.

    4.3.1. H thng bm gi tng.

    a. S nguyn l.(Hnh 8.32)

    b. Nguyn l lm vic:

    *. Khi ng ckhi ng trng thi lnh:

    Bm gi ng, chn khng to ra di bm gi ln dn n mt lng xngln c ht ra ti vi phun chnh scp, l chuyn tip scp v vi phun khng ti

    hng scp. hng th cp bm ga ng kn nn xng chc ht ra vi phun

    khng ti hng th cp.

    *. Khi ng ct khi ng:

    Hnh 8.31. Mch tng tc

    1. ng phun.

    2. Cn bm.

    3. Ciu chnh bm

    ga

    4. n by bm ga.

    5. n by iu khin

    bm.

    6. C.

  • 7/29/2019 Gio Trnh ng C t