giới thiệu về học phần - hiast.edu.vn ly thong ke ths...liệu nhằm hỗ trợ cho quá...

15/8/2017

1

1

NGUYÊN LÝ THỐNG KÊ

Email: [email protected]

ĐT: 0973 738 892

ThS Hà Thị Kiều Oanh

Giới thiệu về học phần

Trang bị những kiến thức cơ bản về thống kê: Các phương pháp thu thập, xử lý, phân tích dữ liệu thống kê. Giúp cho sinh viên biết cách biến những dữ liệu rời rạc thành các con số có ý nghĩa

ThS Hà Thị Kiều Oanh 2

3

Tai liêu tham khảo:

1. Giáo trình THỐNG KÊ TRONG KINH DOANH-Ngô Thị Thuận

2. Giáo trình NGUYÊN LÝ THỐNG KÊ KINH TẾ- Hà Văn Sơn

3. File bài giảng của giảng viên

4. Các tài liêu khác về Nguyên Lý Thống Kê


mailto:[email protected]

15/8/2017

2

4

CÁCH TÍNH ĐIỂM

ĐIỂM CHUYÊN CẦN+ XÂY DỰNG

BÀI: 20%

THI CUỐI KỲ: 50%

ĐIỂM GIỮA KỲ: BÀI KIỂM

TRA+BÀI TẬP NHÓM (30%)


5

YÊU CẦU

- Đi học thường xuyên, không đi trễ

- Không nói chuyên riêng trong lớp

- Không nghe điên thoại trong lớp

- Chủ động trong quá trình học


6

NỘI DUNG 1. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ THỐNG KÊ

2. QUY TRÌNH NGHIÊN CỨU THỐNG KÊ

3. PHÂN TỔ THỐNG KÊ

4. PHƢƠNG PHÁP ĐO LƢỜNG ĐẶC TRƢNG CỦA HIỆN

TƢỢNG

5. DỰ ĐOÁN TRONG NGẮN HẠN

6. TƢƠNG QUAN VÀ HỒI QUY

7. CHỈ SỐ

8. KIỂM ĐỊNH GIẢ THUYẾT


15/8/2017

3

7

BÀI 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG

VỀ THỐNG KÊ

ĐỐI TƢỢNG

ĐỊNH NGHĨA

ỨNG DỤNG


ĐỊNH NGHĨA

• Thống kê là một hệ thống các phương pháp: thu thập, tổng hợp, trình bày, phân tích và suy diễn số liệu nhằm hỗ trợ cho quá trình ra quyết định


ỨNG DỤNG

Văn phòng Kinh

doanh Sản xuất

Kế toán, Tài chính

Quản lý chất lượng


15/8/2017

4

Thống kê mô tả

Thống kê suy diễn


Phân loại thống kê

11

Đối tƣợng nghiên cứu


Mặt lượng hiện tượng KT-XH

12

Doanh thu của DN A:

Năm 2014: 15 tỷ

Năm 2015: 8 tỷ

• Kết luận điều gì?

15/8/2017

5

13

Anh/chị có kết luận gì?

Nếu làm cho cơ quan nhà nước (dân số)

• Tỉ lê giới tính trẻ sơ sinh của Viêt Nam: (bé)

Năm Nam Nữ

2015 112 100

2016 113 100

14


Nếu là DN may mặc

• Cơ cấu dân số của Viêt Nam: (%)

Năm Nam Nữ

2014 51,19 48,81

2015 51,23 48,77

15


Nếu là DN cơ khí, chế tạo máy

• Cơ cấu dân số của Viêt Nam: (%)

Năm Nam Nữ

2014 51,19 48,81

2015 51,23 48,77

15/8/2017

6

16

Tổng thể và đơn vị

♦Tổng thể: là tập hợp các đơn vị, phần tử cấu

thành hiện tƣợng đƣợc quan sát và phân tích

♦ Đơn vị, phần tử cấu thành nên tổng thể gọi là

đơn vị cuả tổng thể

Hãy xác định tổng thể, đơn vị

17

Các loại tiêu thức:

Tiêu thức định tính

Tiêu thức định lƣợng

Tiêu thức thống kê (biến)

Bài 2: QUY TRÌNH NGHIÊN CỨU

15/8/2017

7

19

Xác định mục tiêu, vấn đề nghiên cứu

Thu thập thông tin cần thiết

Tổng hợp dữ liệu thông tin

Phân tích thông tin

Kết luận, ra quyết định Các

ph

ươ

ng

ph

áp T

K p

hù

hợ

p

Lập

lại m

ột

chu

kz

mớ

i

Bước 1: Xác định mục tiêu NC, vấn đề nghiên cứu

• Trả lời cho câu hỏi: nghiên cứu cái gì? Đối tượng nghiên cứu?

Bước 2: Thu thập thông tin

• Để việc nghiên cứu có độ chính xác cao thì phải điều tra toàn bộ tổng thể.

15/8/2017

8

22

• Là một số đơn vị đƣợc chọn ra từ tổng thể

theo một phƣơng pháp lấy mẫu nào đó.

Mẫu

Cỡ mẫu

• Một câu hỏi luôn đặt ra với nhà

nghiên cứu là cần phải điều tra bao

nhiêu đơn vị mẫu để nó đại diện cho

tổng thể?

24

Xác định mẫu khi chưa biết tổng thể

2

2

2/

2

Zn

Z: phân phối chuẩn

15/8/2017

9

25

Mẫu

Để xác định thu nhập trung bình cả năm của công nhân ngành may, tiến hành chọn mẫu với yêu cầu: phạm vi sai số không quá 40 ngàn đồng, độ tin cậy là 95%, độ lệch chuẩn ước tính là 220 ngàn đồng. Xác định kích thước mẫu.

26

Không cho độ lệch chuẩn mà cho xác suất

Xác định tỷ lệ học sinh cấp 3 bỏ học với phạm vi sai số nhỏ hơn 2% độ tin cậy 95%. Kết quả trước đây tỉ lệ bỏ học là 8%. Hãy xác định mẫu cần điều tra.

2

2

2/ .*

qpZ

n


27

Mẫu

Xác định tỷ lệ học sinh cấp 3 bỏ học với phạm vi sai số nhỏ hơn 2% độ tin cậy 95%. Hãy xác định mẫu cần điều tra.


15/8/2017

10

Nếu biết tổng thể

)(1 2N

Nn


Có 2 phương pháp chọn mẫu

• Chọn mẫu xác suất (ngẫu nhiên)

• Chọn mẫu phi xác suất

30

•Có 2 phƣơng pháp chọn mẫu xác suất

Ngẫu nhiên Có hệ thống

15/8/2017

11

31

• Chọn mẫu ngẫu nhiên: các mẫu được chọn không theo ý muốn chủ quan của người nghiên cứu.

Mẫu

32

Vi du: Co tai liêu vê năng suất lao động 1 ngày của 50 công

nhân trong XN X (đv tinh: SP) và được sắp xếp theo thứ tự tên

của công nhân lấy cỡ mẫu là 10.

35 41 32 44 33 41 38 44 43 42

30 35 35 43 48 46 48 49 39 49

46 42 41 51 36 42 44 34 46 34

36 47 42 41 37 47 49 38 41 39

40 44 48 42 46 52 43 41 52 43

33

Vi du 2: co tai liêu vê năng suất của 60 công nhân

trong XN X (đv tinh: SP) và được sắp xếp theo thứ tự

tên của công nhân lấy cỡ mẫu là 15.

35 41 32 44 33 41 38 44 43 42 39 34

30 35 35 43 48 46 48 49 39 49 42 31

46 42 41 51 36 42 44 34 46 34 51 33

36 47 42 41 37 47 49 38 41 39 47 44

40 44 48 42 46 52 43 41 52 43 43 51


15/8/2017

12

Chọn mẫu phi xác suất

1 •Thuận tiện

2 •Phán đoán

Bước 2: Thu thập thông tin (tt)

• Nguồn thông tin muốn thu thập?

• Thông tin sơ cấp hay thứ cấp

36

• Xét về nguồn gốc có 2 dạng dữ liệu: sơ

cấp, thứ cấp

Dữ liệu thứ cấp

Dữ liệu sơ cấp

Thu thập dữ liệu

15/8/2017

13

37

PP thu thập dữ liệu

Trực tiếp

Gián tiếp

38

Các loại thang đo

1. Thang đo định danh hay còn gọi danh nghĩa

Thường dùng để sàng lọc, gán với 1 giá trị nào đo

39

2 Thang đo thứ bậc thể hiên quan hê hơn kém

15/8/2017

14

40

3. Thang đo Khoảng các sự lựa chọn có khoảng

cánh đều nhau

Thiết lập bảng phỏng vấn

Tổng hợp dữ liệu

• Sau khi thu thập được thông tin cần thiết

chúng ta tiến hành:

+ Tổng hợp dữ liệu đã khảo sát

+ Vẽ bảng sau đó lập biểu đồ

+ Cấu trúc của một bảng số liệu gồm

những gì?

15/8/2017

15

Phân tích dữ liệu

Dựa vào các số liệu tổng hợp để nhận xét.

Sau đó là đưa ra các kết luận

Bài 3: PHÂN TỔ

Phân tổ

Phân tổ là gì?

15/8/2017

16

Phân tổ

Chúng ta sẽ dùng đến công thức phân tổ

Ví dụ:

• Khảo sát 30 công nhân với các mức lương sau:

2400 2700 2350 2900 2800 2800 2200 2700

2400 3000 2950 2600 2700 2300 2700 2500 2600 2300 2500 2750 2700 2750 3000 2550

2700 2350 2650 2450 2800 2500

Với mẫu trên sẽ phân làm mấy tổ? Đó là những tổ nào?

• Số tổ: k

k=(2x n)1/3

Khoảng cách giữa các tổ

Phân tổ

h=

15/8/2017

17

Ví dụ:

• Khảo sát 30 công nhân với các mức lương sau:

2400 2700 2350 2900 2800 2800 2200 2700

2400 3000 2950 2600 2700 2300 2700 2500 2600 2300 2500 2750 2700 2750 3000 2550

2700 2350 2650 2450 2800 2500

Tính tần số, tần số tích luỹ, tần suất, tần suất tích luỹ của các tổ đã phân

50

• Là biểu hiện của một biến đƣợc gặp

nhiều nhất trong một tập dữ liệu.

• Hoặc trong một dãy số mốt là giá trị có

tần số lớn nhất.

Mốt (mode)


51

Soá con trong gia ñình Soá gia ñình

0

1

2

3

>3

10

30

80

50

30

Coäng 200

Xác định mốt


15/8/2017

18

52

Tiền lương tháng (1000đ) (xi) Số công nhân (người) (fi)

400 – 500

500 – 600

600 - 700

700 – 800

800 – 900

900 – 1000

5

15

20

40

15

5

Tổng cộng ∑fi = 100

Tiền lƣơng của 100 lao động trong DN Y nhƣ sau:


53

Bài 4: PHƢƠNG PHÁP ĐO LƢỜNG ĐẶC

TRƢNG CỦA HIỆN TƢỢNG

Tuyệt đối Tƣơng đối Bình quân

54

Là chỉ tiêu biểu hiện quy mô, khối

lƣợng của hiện tƣợng kinh tế- xã

hội trong điều kiện thời gian và địa

điểm cụ thể

Số tuyệt đối

15/8/2017

19

55

Đơn vị tính của số tuyệt đối

• Theo đơn vị tự nhiên:

• Theo đơn vị tên gọi của tổng thể:

• Theo đơn vị thời gian lao động

• Theo đơn vị tiền tệ:

Số tuyệt đối

Thời điểm

Thời kz


57

Lƣợng tăng giảm tuyệt đối giữa các năm theo

liên hoàn và theo định gốc

• Có bảng doanh số của doanh nghiệp A nhƣ

sau:

Năm 2013 2014 2015 2016

Doanh số ( tỷ đồng)

11,00 12,00 14,40 15,84

15/8/2017

20

58

Lƣợng tăng giảm tuyệt đối giữa các năm theo

liên hoàn và theo định gốc

• Sản lƣợng tiêu thụ của doanh nghiệp An Nhiên

có số liệu nhƣ sau:

Năm 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Tấn 127 145 280 355 469 890

59

Là chỉ tiêu biểu hiện mối quan hệ so sánh

giữa hai mức độ của hiện tƣợng nghiên cứu

Số tương đối

60

1. Số tƣơng đối động thái

• Hay còn gọi là tốc độ phát triển: là kết quả so

sánh giữa 2 mức độ cùng hiện tƣợng nhƣng

khác thời gian.

Y1: mức độ của hiện tượng kz nghiên cứu Yo: mức độ của hiện tượng kz gốc

1/0

15/8/2017

21

61

Tính số tƣơng đối liên hoàn giữa các

năm? • Có bảng doanh số của doanh nghiệp B nhƣ

sau:

Năm 2013 2014 2015 2016

Doanh số ( tỷ đồng)

110 115 99 120

62

Chỉ tiêu

2013 2014 2015 2016 2017

Chi phí bán hàng (triệu

đồng)

350 396 455 403 538

Tính số tương đối động thái


Năm

63

2. Số tƣơng đối kế hoạch

• Số tƣơng đối nhiệm vụ kế hoạch

Tnk: số tương đối nhiệm vụ kế hoạch Yk: mức độ kế hoạch

15/8/2017

22

64

2. Số tƣơng đối kế hoạch (tt)

• Số tƣơng đối hoàn thành kế hoạch

Thk: số tương đối hoàn thành kế hoạch Yk: mức độ kế hoạch

Ví dụ

Năm 2014 2015

Kế hoạch Thực hiện

Sản lượng (tấn)

500000 700000 730000

Ví dụ: tính số tương đối kế hoạch

Năm 2013 2014 Kế hoạch Thực hiện

Doanh thu ( tỷ đ)

200 220 180


15/8/2017

23

3. Số tương đối kết cấu

Tỷ trọng của mỗi bộ phận trong tổng thể VD1: Lớp học A có 60 sinh viên trong đó có 25 nữ, 35 nam. Tính số tương đối kết cấu về tỉ lệ nam, tỉ lệ nữ của lớp



VD1: Nhân viên trong doanh nghiệp A có các trình độ sau: -Phổ thông:5 -Trung cấp: 15 -Cao đẳng:20 -Đại học:31 -Trên đại học:4 Tính số tương đối kết cấu

69

4. Số tƣơng đối không gian So sánh quy mô của hai hiện tƣợng qua khác

nhau về không gian

• Có các số liệu của 2 đại lý về tình hình bán

hàng năm 2016 nhƣ sau:

Đại lý 1 Đại lý 2

• Doanh thu (tỷ) 300 400


15/8/2017

24

70

1. Ý nghĩa đặc điểm số bình quân

• Thể hiện mức độ trung bình của tổng thể.

Số bình quân

Có mức lương của 10 nhân viên. ĐVT: 1000 đồng. Tính mức lương bình quân

3000

3500

4000

4100

3900 ThS Hà Thị Kiều Oanh 71

4500 5000 5100 2900 6000

72

….

….

….

….

….

….

3 sản phẩm trong lƣợng 1 sản phẩm 47 kg




7 sản phẩm trong lƣợng 1 sản phẩm 51kg



15/8/2017

25

73

Loại sản phẩm Giá bán SP (1000k/kg) Số lượng SP (kg)

Gạo Đài Loan

Gạo Nhật

6

4

2000

4000

Số bình quân điều hòa


Tính mức giá bình quân

74

Chỉ tiêu

2012 2013 2014 2015 2016

Doanh thu bán sản

phẩm (triệu đồng)

3841,5 4449 5514 6403 7938,45

Mức tăng giảm bình quân


Năm

75

Chỉ tiêu

2012 2013 2014 2015 2016

Doanh thu bán sản

phẩm (triệu đồng)

3841,5 4449 5514 6403 7938,45

Tốc độ phát triển bình quân


Năm

15/8/2017

26

76

Ví dụ:

• Tính mức tăng giảm bình quân, tốc độ phát

triển bình quân?

Năm 2013 2014 2015 2016

Doanh số ( triệu đồng)

276 245 257 289


Tuoåi

ngheà

(naêm

)

Soá löôïng coâng

nhaân

(ng)

Naêng suaát lao ñoäng

T.

soá

Chia theo baäc

thôï

Caùc

nhoùm

coâng

nhaân

Chia theo baäc

thôï

2 3 4 2 3 4

< 10 28 10 14 4 64 84 108

10-20 46 10 28 8 72 106 108

> 20 26 6 6 14 96 118 138

Coäng 100 26 48 26


78

Bài 5: DỰ ĐOÁN TRONG NGẮN HẠN

•PP thơ ngây

•Bình quân di động trượt

•Theo mô hình cộng

•Theo mô hình nhân

15/8/2017

27

79

1. Phương pháp thơ ngây

Là phương pháp đơn giản và dựa vào số số liệu trước đó. Công thức: Y’t+1 = Yt

80

Thôøi gian ti

Möùc ñoä Yi

t1 t2 t3 ... tn tn-1

Yi (i = 1.. n) Y1 Y2 Y3 ... Yn Yn-1

2. Bình quân di động trượt

81


Không có hệ số tin cậy

15/8/2017

28

82


Có hệ số tin cậy

83

Doanh số bán sản phẩm:

Năm

Chỉ tiêu

2012 2013 2014 2015 2016

Doanh thu bán sản phẩm

(tr.đ)

3841,5 4449 5514 6403 7938,45

3. Mô hình cộng

84

Doanh số bán sản phẩm:

Năm

Chỉ tiêu

2012 2013 2014 2015 2016

Doanh thu bán sản phẩm

(tr.đ)

3841,5 4449 5514 6403 7938,45

3. Mô hình nhân

15/8/2017

29

Hãy dự đoán kim ngạch xuất khẩu năm 2017 bằng các phương pháp

Năm 2012 2013 2014 2015 2016

Kim ngạch XK

(triệu USD)

247,64

334,39

369,40

519,53 705,93


1. Bình quân di động trượt 5 mức độ 2. Bình quân di động trượt 5 mức độ và có hệ số tin cậy 3. Mô hình cộng 4. Mô hình nhân

86

Bài 6. TƢƠNG QUAN VÀ HỒI QUY


87

Y= ax+b

a = (𝑥𝑖𝑦𝑖)−𝑛𝑛𝑖=1 𝑥𝑦

𝑥𝑖2𝑛𝑖=1 −𝑛𝑥 2

b= 𝑦 - a 𝑥


Phương trình hồi quy dự đoán

15/8/2017

30

88

• Tính hệ số tương quan giữa các chỉ tiêu giữa sản lượng sản xuất và giá thành đơn vị. NẾU SX 150 SP THÌ GIÁ THÀNH ĐV LÀ BAO NHIÊU?

Sản lượng sản xuất (1000sp) Giá thành đơn vị (1000đ)

42 35

72 32

98 29

110 29

75 31

50 33

120 28

145 27 ThS Hà Thị Kiều Oanh

89

BÀI 7: CHỈ SỐ


90

NỘI DUNG

Cá thể

Chỉ số chung

Không gian


15/8/2017

31

91

ip = ; P1 - P0 : số tuyệt đối

• Trong đó: ip : chỉ số cá thể về giá cả

iq= ;Và q1 – qo : số tuyệt đối

Trong đó: iq : chỉ số về lượng SP tiêu thụ

q1, : Lượng SP tiêu thụ kz nghiên cứu

qo : Lượng SP tiêu thụ kz gốc

0

1

P

P

1. CHỈ SỐ CÁ THỂ


0

1

q

q


Bài tập về chỉ số cá thể

Năm 2013 mặt hàng A có giá 20 ngàn đồng/kg, sản lượng tiêu thụ là 3000 kg. Sang năm 2014 giá mặt hàng A là 24 ngàn đồng/kg, sản lượng tiêu thụ 2500 kg. Tính sự biến động về lượng và giá của mặt hàng A

93

Teân

haøng

ÑVT Giaù baùn leû ñôn vò saûn

phaåm (1000ñ)

Soá löôïng saûn phaåm

tieâu thuï

Quí I Qui II Quí I Qui II

A Chieác 20 24 3000 4800

B Meùt 40 38 4000 5000

C Boä 60 63 3000 3000

2. CHỈ SỐ CHUNG

Tính chỉ số chung của các sản phẩm theo lượng và theo giá?


15/8/2017

32

94

Teân

haøng

Ñaïi lyù A Ñaïi lyù B

Löôïng SP tieâu

thuï (kg)

Giaù baùn leû

ñôn vò (1000ñ)

Löôïng SP tieâu

thuï (kg)

Giaù baùn leû

ñôn vò

(1000ñ)

X 2000 40 3000 35

Y 6000 20 4000 25

3. CHỈ SỐ KHÔNG GIAN


95

Teân

haøng

CHỢ A CHỢ B

Löôïng SP tieâu

thuï (KG )

Giaù baùn leû ñôn

vò (1000ñ)

Löôïng SP tieâu

thuï (KG)

Giaù baùn leû

ñôn vò (1000ñ)

X 480 12000 520 10000

Y 300 10000 200 18000

3. CHỈ SỐ KHÔNG GIAN


BÀI 8: KIỂM ĐỊNH GIẢ THUYẾT


15/8/2017

33

NỘI DUNG

• Khái niêm

• Cách đặt các giả thuyết

• Kiểm định giả thuyết


Khái niệm


Đặt giả thuyết

• Ho: không có sự khác biệt

• H1: đối với giả thuyết Ho, có sự khác biệt


15/8/2017

34

Kiểm định trung bình tổng thể • Nếu n>= 30


Kiểm định trung bình tổng thể • Nếu n< 30


1.Công ty ABC muốn sản xuất loại bóng

đèn có tuổi thọ trung bình 1600 giờ, nếu

thời gian dùng ngắn hơn thì công ty sẽ bị

mất khách hàng, nếu thời gian dùng dài hơn

thì chi phí sản xuất sẽ tăng. Để biết được

quy trình sản xuất có tốt hay không công ty

tiến hành chọn mẫu ngẫu nhiên 64 bóng

đèn, và đo lường tuổi thọ trung bình của

chúng là 1570 giờ, độ lêch chuẩn là 121

giờ. Hãy kết luận về quy trình sản xuất trên

với mức ý nghĩa 5%. ThS Hà Thị Kiều Oanh 102

giới thiệu về học phần - hiast.edu.vn ly thong ke ths...liệu nhằm hỗ trợ cho quá...

Documents