GIS คืออะไร คําวา GIS ยอมาจาก Geographic Information System แปลเปนภาษาไทยวา ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร เพื่อทําความเขาใจความหมายของ GIS ใหงายขึ้น จึงขอแยกอธิบายคํา 3 คํา ที่เปนองคประกอบหลักของ GIS คือ (1) ภูมิศาสตร หรือ Geographic: G (2) สารสนเทศ หรือ Information : I และ (3) ระบบ หรือ System : S ดังนี้

ภูมิศาสตร (Geographic: G) ภูมิศาสตร คือ ลักษณะทางกายภาพของสิ่งตาง ๆ บนพื้นโลก เชน ถนน แมน้ํา ภูเขา อาคาร สถานที่ สิ่งกอสรางตาง ๆ พื้นที่ปาไม พื้นที่เกษตรกรรม ระดับความสูงหรือความลึก เปนตน และสิ่งที่แสดงลักษณะทางภูมิศาสตรที่คุนเคยกันดี กค็ือ การแสดงดวยแผนที่ (Map) ลักษณะภูมิศาสตรที่เปนกายภาพดังกลาว สามารถจัดเปนหมวดหมูได 3 ลักษณะ คือ 1. ลักษณะที่เปนจุด (points) เชน ที่ตั้งของบานหรือหมูบาน วัด โรงเรียน สถานีรถไฟ สถานีอนามัย และที่ทําการหนวยงานตาง ๆ เปนตน 2. ลักษณะเปนเสน (lines or arcs) เชน ถนน เสนแมน้ําหรือลําน้ํา ทางรถไฟ แนวกันไฟ และเสนแสดงความสูงหรือความลึก เปนตน 3. ลักษณะที่เปนพื้นที่รูปปด (polygons) เชน พื้นที่เกษตรกรรม พื้นที่ปาไม พื้นที่ไรราง พื้นที่แหลงน้ํา และพื้นที่ลุมน้ํา เปนตน

สารสนเทศ (Information : I) สารสนเทศ คือ ขอมูลที่ผานการประมวลผล ผานการวิเคราะห หรือสรุปใหอยูในรูปที่มีความหมายสามารถนําไปใชประโยชนได ซึ่งตางจากคําวา ขอมูล (Data) ที่หมายถึงขอเท็จจริงที่มีอยูในชีวิตประจําวันเกี่ยวกับบุคคล สิ่งของ หรือเหตุการณตางๆ ขอมูลอาจเปนตัวเลขหรือเอกสารพรรณนา เชน รายงานขอมูลน้ําฝนรายเดือนหรือรายป ตารางแสดงการเจริญเติบโตของไมในสวนปา หรือรายงานหมูบานตั้งใหมในพื้นที่ปาอนุรักษ เปนตน

ระบบ (Systems : S) เนื่องจากขอมูลมีความหลากหลายและเพิ่มจํานวนมากขึ้นตามเวลาที่ผานไป จึงจําเปนที่จะตองนําเครื่องมือที่ทันสมัยและมีประสิทธิภาพมาใชในการจัดเก็บและเรียกคนขอมูลเหลานั้น ซึ่งในยุคของความกาวหนาทางเทคโนโลยีปจจุบัน ระบบคอมพิวเตอรนับวามีประสิทธิภาพมากที่สุด ใน GIS ระบบคอมพิวเตอรที่นํามาใชประกอบดวย 1.Computer Hardware System 2.Database and Database Management System 3.GIS software จากที่กลาวขางตนสรุปวา GIS เปนเครื่องมืออยางหนึ่งซึ่งประกอบไปดวยคอมพิวเตอร โปรแกรมหรือชุดคําสั่งที่สั่งใหคอมพิวเตอรทํางานตามที่ตองการโดยเฉพาะโปรแกรมทางดานสารสนเทศภูมิศาสตร ขอมูลเชิงพื้นที่ (spatial data) คือ ขอมูลที่ทราบตําแหนงบนพื้นโลกสามารถอางอิงพิกัดทางภูมิศาสตรได (geo-reference) โดยขอมูลเหลานี้จะแสดงอยูใน 3 ลักษณะคือ จุด (point) เสน (line) และพื้นที่รูปหลายเหลี่ยม (polygon) ขอมูลที่ไมอยูในรูปเชิงพื้นที่ (non spatial data) ไดแก ขอมูลที่เกี่ยวกับคุณลักษณะตางๆที่เกี่ยวของกับพื้นที่นั้นๆ (associated attributes) และบุคลากรที่มีความรูทางดานคอมพิวเตอร อันสามารถนํามาใชประโยชนในการคนหาขอมูล วิเคราะหขอมูลและแสดงผลขอมูลที่สามารถอางกับพิกัดทางภูมิศาสตรได GIS จะใหสารสนเทศที่ใชสนับสนุนการทํางานและการตัดสินใจของผูบริหารในขั้นตอนตางๆ ที่เกี่ยวของกับการกําหนดนโยบาย การวางแผน ตลอดจนการนํานโยบายและแผนไปปฏิบัติไดอยางมีประสิทธิภาพ

GIS ระบบแรกของโลก คือ The Canada Geographic Information System (CGIS) ซึ่งพัฒนาขึ้นเมื่อป ค.ศ. 1964 ในการวางแผนปรับปรุงและพัฒนาการเกษตร โดยวิเคราะหหาที่ดินที่ไมเหมาะสมแกการเกษตร สําหรับประเทศไทยปจจุบัน GIS รับความสนใจกันมากขึ้น เห็นไดจากหนวยงานภาครัฐและเอกชนหลายแหงไดนําระบบนี้มาใชในหนวยงานของตน แตความจริงการศึกษาวิจัยในรูปของ GIS มีมาหลายปแลว เพียงแตไมไดเรียกวา GIS เชน การศึกษาการจัดชั้นคุณภาพลุมน้ํา มีการ

รวบรวมขอมูลการใชประโยชนที่ดิน (land use) ความสูง (elevation) ความลาดชัน (slope) ทิศดานลาด (aspect) ธรณีวิทยา (geology) ดิน (soil) และลักษณะพืชพรรณ (vegetation type) ของพื้นที่ลุมน้ําที่ศึกษา ขอมูลเหลานี้จัดอยูในรูปแผนที่ ซึ่งจัดเปนระบบขอมูลทางภูมิศาสตรหรือ GIS อันหนึ่ง

องคประกอบของ GIS จากคําจํากัดความขางตน GIS ประกอบไปดวยสวนที่สําคัญ 5 สวน คือ 1 ฮารดแวร ไดแก เครื่องคอมพิวเตอร และอุปกรณที่เกี่ยวของตาง ๆ 2 ซอฟทแวร ไดแก โปรแกรมหรือชุดคําสั่ง ที่สั่งใหคอมพิวเตอรทํางานตามที่เราตองการ 3 บุคลากร 4 ขั้นตอนในการทํางาน5 ขอมูล

คุณสมบัติของสารสนเทศที่ดี การที่องคกรจะสามารถบริหารงานไดประสบความสําเร็จ สารสนเทศก็เปนปจจัยหนึ่งที่ตองนํามาพิจารณา ดังนั้นสารสนเทศที่ดีควรมีคุณสมบัติที่สําคัญคือ มีความชัดเจน มีความถูกตองสูง มีความครบถวนสมบูรณตรงตอความตองการใชงาน และทันสมัย กระบวนการในการวิเคราะหขอมูลของ GIS ในระบบ GIS สามารถแบงการวิเคราะหขอมูลเชิงพื้นที่ เปน 2 รูปแบบ คือ 1 . การวิเคราะหดวยสายตา โดยการถายทอดขอมูลตางๆ ในแบบของแผนที่ ลงบนแผนใสแลวนํามาซอนทับบนโตะแสง โดยการเปลี่ยนขอมูลที่นํามาซอนในแตละปจจัยเพื่อใหไดผลตามที่ตองการ แตก็มีขอจํากัดในเรื่องความสามารถของมองเห็นของสายตาและปริมาณแสงที่จะสองผานแผนใสเมื่อมีการซอนมากขึ้น

2. การวิเคราะหดวยคอมพิวเตอร โดยการแปลงขอมูลแผนที่ที่ตองการใชงานใหอยูในรูปของตัวเลข แลวซอนทับกันโดยใชหลักการทางคณิตศาสตรและตรรกศาสตร ซึ่งสามารถเก็บผลที่ไดไปซอนทับกับขอมูลอื่นและพิมพผลที่ไดในรูปแบบแผนที่ไดอยางรวดเร็ว

GIS กับงานดานการจัดการลุมน้ํา ความจริงแลว GIS กับงานดานการจัดการลุมน้ําไมไดเปนเรื่องใหม เพราะในอดีตที่ผานมา กองอนุรักษตนน้ํา ไดเคยนํา GIS มาใชเพื่อสนับสนุนการจัดการลุมน้ําแบบผสมผสานที่สูงสามหมื่นซึ่งประสบความสําเร็จในระดับหนึ่งมาแลว นอกจากนี้โครงการจัดการลุมน้ํานานตอนบนก็เปนอีกโครงการหนึ่งที่สวนอนุรักษตนน้ําไดนํา GIS มาใชในการติดตามและสนับสนุนขอมูลเพื่อการวางแผนจัดการลุมน้ําอีกโครงการหนึ่ง จากความสามารถของ GIS ในการจัดการขอมูลเชิงพื้นที่ไดอยางมีประสิทธิภาพ สามารถจะสนับสนุนขอมูลในรูปแบบของแผนที่ที่มีพิกัดบนพื้นโลกจริงและขอมูลเนื้อที่ของพื้นที่บริเวณนั้นๆ สําหรับเปนขอมูลประกอบใหผูบริหารไดพิจารณาตัดสินใจไดอยางมั่นใจในความเที่ยงตรงของขอมูล ปจจุบันงานทางดาน GIS จึงเปนสวนหนึ่งของสํานักอนุรักษจัดการตนน้ําซึ่งมีหนาที่จัดทําระบบฐานขอมูลสารสนเทศภูมิศาสตรในพื้นที่ตนน้ํา เพื่อสนับสนุนขอมูลสําหรับการจัดการตนน้ํา ซึ่งไดดําเนินการจัดทําขอมูลตางๆ อันเปนขอมูลพื้นฐานสําหรับการวางแผนจัดการลุมน้ํา เชน - ขอมูลพื้นฐานของ 25 ลุมน้ําหลัก ซึ่งในแตละลุมน้ําจะมีขอมูลที่เปนแผนที่และขอมูล เนื้อที่ของแผนที่นั้นๆ พรอมเนื้อหา สําหรับขอมูลประกอบดวย กลุมชุดดิน การใชประโยชนที่ดินป 2543 ขอบเขตการปกครอง ชั้นคุณภาพลุมน้ํา ปาสงวนแหงชาติ พื้นที่ปาไมป 2538 ลุมน้ําสาขา หนวยงานดานอนุรักษ เชน อุทยานแหงชาติ เขตรักษาพันธุสัตวปา และหนวยจัดการตนน้ํา ขอมูลเหลานี้ มีประโยชนตอการนําไปใชในดานการวางแผนจัดการพื้นที่ลุมน้ําไดเปนอยางดี โดยขอมูลดังกลาวไดพิมพเปนเอกสารลุมน้ําละ 1เลมและไดเผยแพรใหแกหนวยงานสวนกลางของสํานักอนุรักษและจัดการตนน้ําไปแลว อนาคตจะบันทึกขอมูลเหลานี้ลงในแผนซีดีเพื่อเผยแพรตอไป - ขอมูลพื้นที่ชั้นคุณภาพลุมน้ําของแตละลุมน้ําสาขา โดยใชขอมูลแผนที่การกําหนดชั้น คุณภาพลุมน้ําดวยระบบดิจิตอลจากสํานักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมมาซอนทับกับขอมูลขอบเขตพื้นที่ลุมน้ําสาขาซึ่งฝายระบบสารสนเทศภูมิศาสตรตนน้ําไดเขาระบบ GIS โดยยึดถือขอบเขตพื้นที่ลุมน้ําจากคณะกรรมการอุทกวิทยาแหงชาติ - ขอมูลพื้นที่ตนน้ําที่เสื่อมโทรม โดยใชขอมูลแผนที่การกําหนดชั้นคุณภาพลุมน้ําฯ ซอนทับกับขอมูลการใชประโยชนที่ดินปาไม ป 2543 จากสวนภูมิสารสนเทศ แลวทําการสืบคน

ขอมูลเพื่อหาพื้นที่เฉพาะบริเวณลุมน้ําชั้นที่ 1 และ 2 และเปนบริเวณปาฟนฟูตามธรรมชาติ ปาทุง ทุงหญา ไรราง ไรเลื่อนลอย (ขอมูลปรากฎในตาราง)

การประยุกตใชเทคโนโลยีสารสนเทศภูมิศาสตรและการสํารวจระยะไกล

ปจจุบันไดมีการประยุกตใชเทคโนโลยีระบบสารสนเทศภูมิศาสตร (Geographic Information System : GIS) และการสํารวจขอมูลระยะไกล (Remote sensing: RS) ในการศึกษาการใชประโยชนที่ดินในแงมุมตางๆ กันอยางแพรหลาย แตกตางกันไปตามวัตถุประสงคของการศึกษา โดย GIS และ RS ไดถูกนํามาใชประโยชนในการจัดทําระบบฐานขอมูล การสืบคนขอมูล การวิเคราะหการเปลี่ยนแปลงของการใชประโยชนที่ดิน ศึกษาแนวโนมการใชประโยชนที่ดิน

ในอนาคต การติดตามประเมินผล จนถึงขั้นตอนสุดทายในการผลิตแผนที่เพื่อการแสดงผล ทั้งนี้เนื่องจาก GIS เปนเครื่องมือที่มีศักยภาพสูง สามารถใชจัดการขอมูลจํานวนมาก ไดสะดวก รวดเร็ว แมนยํา และมีประสิทธิภาพ รวมทั้งการใชขอมูล RS ก็มีความเหมาะสมตอการศึกษาลักษณะทางกายภาพของพื้นที่ขนาดใหญ โดยใชในการตรวจสอบการเปลี่ยนแปลงการใชประโยชนที่ดินไดอยางสะดวก รวดเร็ว ทันตอเหตุการณ ชวยลดเวลาและคาใชจายในการเขาสํารวจพื้นที่ที่ยากตอการเขาถึง

ดวยเหตุนี้ จึงไดกําหนดแนวทางในการสํารวจและรวบรวมขอมูลพื้นฐาน โดยใหมีการใชเทคโนโลยี GIS และ RS เปนเครื่องมือสําคัญในการรวบรวม วิเคราะห และจัดการกับขอมูลพื้นฐานของหนวยจัดการตนน้ํา ซึ่งประกอบไปดวยกิจกรรมหลัก 2 สวน คือ

1. การจัดทําฐานขอมูลระบบสารสนเทศภูมิศาสตรตนน้ํา ทําการวางแผน ออกแบบ ระบบฐานขอมูล รวบรวมขอมูลเชิงพื้นที่ประเภทตางๆ ของหนวยจัดการตนน้ํา นําเขาขอมูลสูระบบ ตรวจสอบแกไขความถูกตองของขอมูล วิเคราะหขอมูล แสดงผลของขอมูล และจัดทําแผนที่แสดงลักษณะทางกายภาพของพื้นที่ในดานตางๆ

2. ใชขอมูลจากการสํารวจระยะไกล มาทําการวิเคราะหตีความสภาพการใชประโยชนที่ดินของพื้นที่ศึกษา ทําการสํารวจตรวจสอบขอมูลภาคสนาม เพื่อศึกษาสถานภาพทรัพยากรปาไมและ

การใชประโยชนที่ดินจากพื้นที่จริง นําผลที่ไดมาใชประเมินความถูกตองของขอมูล แสดงผลของขอมูล และจัดทําแผนที่แสดงการใชประโยชนที่ดินและสภาพปาไม

ขั้นตอนการทํางานโดยการประยุกตใชเทคโนโลยี GIS และ RS ในการสํารวจและรวบรวมขอมูลพื้นฐาน สรุปไดดังผัง

พื้นที่ชั้นคุณภาพลุมน้ําและพื้นที่ตนน้ํา 25ลุมน้ําหลักของประเทศไทย พื้นที่ชั้นคุณภาพลุมน้ํา พื้นที่ตนน้ํา ลําดับ

ที่ ชื่อลุมน้ํา พื้นที่ลุมน้ํา

(ลานไร) 1A 1B 2 3 4 5 ลานไร %ของลุมน้ํา

1 สาละวิน 11.931 7.332 0.985 1.616 1.079 0.593 0.317 9.933 83.26

2 แมโขง 35.610 3.493 0.895 2.159 2.730 7.031 18.999 6.548 18.39

3 แมกก 4.486 1.509 0.251 0.717 0.557 0.512 0.917 2.477 55.21

4 ชี 30.786 2.984 0.260 0.907 1.017 7.806 17.554 4.152 13.49

5 มูล 44.356 1.033 0.172 0.427 0.902 8.382 32.055 1.633 3.68

6 ปง 21.662 7.665 0.537 3.497 2.433 2.285 5.041 11.699 54.01

7 วัง 6.746 1.484 0.056 0.909 0.884 0.977 2.431 2.449 36.30

8 ยม 15.740 2.523 0.048 2.061 1.669 1.405 8.035 4.632 29.43

9 นาน 21.173 5.093 0.169 4.239 2.657 2.221 6.787 9.501 44.87

10 เจาพระยา 13.552 0.092 0.033 0.124 0.185 0.257 12.858 0.250 1.84

11 สะแกกรัง 3.112 0.447 0.003 0.215 0.147 0.331 1.969 0.665 21.37

12 ปาสัก 9.708 1.384 0.491 0.879 0.927 1.237 4.789 2.755 28.38

13 ทาจีน 8.474 0.296 0.001 0.210 0.188 0.648 7.130 0.506 5.98

14 แมกลอง 18.871 7.527 0.047 2.474 2.436 2.840 3.090 10.049 53.25

15 ปราจีนบุรี 6.246 0.566 0.027 0.251 0.523 1.039 3.841 0.843 13.50

16 บางปะกง 5.498 0.373 0.010 0.132 0.194 0.951 3.837 0.514 9.35

17 โตนเลสาบ 2.572 0.120 0.003 0.158 0.241 0.561 1.482 0.282 10.96

18 ชายฝงตะวันออก

8.125 0.385 0.013 0.493 0.740 3.244 3.155 0.890 10.96

19 เพชรบุรี 3.847 1.140 0.008 0.306 0.500 0.685 1.199 1.454 37.79

วัตถุประสงค

วางแผนการดําเนินงาน/ ออกแบบระบบฐานขอมูล

รวบรวม/นําเขาขอมูล

เก็บขอมูลภาคสนาม

วิเคราะหขอมูล

ฐานขอมูลระบบสารสนเทศภูฐานขอมูลระบบสารสนเทศภูมิศาสตรตนน้ํามิศาสตรตนน้ํา

ผูบริหาร เจาหนาที่ปฏิบัติงาน ประชาชน

GIS Remote sensing Sampling

ประเมินความถูกตอง

พื้นที่ชั้นคุณภาพลุมน้ํา พื้นที่ตนน้ํา ลําดับที่

ชื่อลุมน้ํา พื้นที่ลุมน้ํา (ลานไร) 1A 1B 2 3 4 5 ลานไร %ของลุมน้ํา

20 ชายฝงตะวันตก 4.452 0.993 0.032 0.515 0.438 0.928 1.542 1.540 34.60

21 ภาคใตฝงตะวันออก

16.465 1.708 0.474 1.896 1.787 2.739 7.840 4.078 24.77

22 ตาป 8.323 1.530 0.163 0.710 0.646 1.921 3.204 2.403 28.88

23 ทะเลสาบสงขลา

5.041 0.315 0.071 0.258 0.268 0.546 2.945 0.643 12.76

24 ปตตานี 2.432 0.514 0.303 0.584 0.340 0.245 0.404 1.401 57.62

25 ภาคใตฝงตะวันตก

11.461 1.849 0.192 1.308 1.297 1.907 4.864 3.349 29.22

รวม 320.669 52.356 5.244 27.046 24.784 51.292 156.288 84.646 26.40

หมายเหตุ ไมรวมพื้นที่น้ําและเกาะ ยกเวนเกาะภูเก็ต

พื้นที่ชั้นคุณภาพลุมน้ํารายจังหวัด (ไร) จังหวัด 1A 1B 2 3 4 5

กระบี่ 144,606 48,773 157,993 249,855 1,066,735 1,344,302

กรุงเทพมหานคร - - - - - 980,370

กาญจนบุรี 4,469,880 32,126 1,375,872 1,365,416 1,899,313 2,572,951

กาฬสินธุ 82,340 2,789 167,338 142,249 1,382,892 2,475,560

กําแพงเพชร 666,474 3,240 219,737 183,661 187,670 4,119,846

ขอนแกน 256,964 562 173,871 135,904 1,752,993 4,218,429

จันทบุรี 335,920 6,342 362,003 468,190 1,516,876 1,187,653

ฉะเชิงเทรา 30,931 - 49,967 104,656 616,805 2,617,814

ชลบุรี 49,363 7,068 101,163 157,993 1,061,820 1,391,488

ชัยนาท 9,729 937 8,190 7,594 82,110 1,426,625

ชัยภูมิ 1,856,836 230,392 309,597 415,690 2,069,159 3,045,156

ชุมพร 514,566 49,636 549,549 566,092 1,180,790 873,634

เชียงราย 1,852,520 434,562 1,103,423 1,002,186 755,372 2,088,296

เชียงใหม 5,986,092 617,877 2,688,282 1,736,313 1,211,585 1,521,553

ตรัง 358,258 20,829 237,089 263,329 419,393 1,723,383

ตราด 123,953 2,130 167,801 224,270 610,433 620,442

ตาก 4,700,359 175,735 1,697,550 1,539,680 1,061,183 1,455,246

นครนายก 289,913 5,327 39,151 38,619 58,396 912,737

นครปฐม - - - - - 1,287,660

นครพนม 27,711 183 36,309 27,720 426,080 2,875,923

นครราชสีมา 933,627 170,447 256,188 639,341 3,620,147 7,326,421

จังหวัด 1A 1B 2 3 4 5

นครศรีธรรมราช 751,698 143,882 445,344 407,390 757,245 3,718,261

นครสวรรค 223,843 7,895 129,812 119,252 245,793 5,230,453

นนทบุรี - - - - - 386,585

นราธิวาส 225,935 198,318 369,124 348,512 284,916 1,378,545

นาน 3,485,452 73,082 2,006,832 924,533 707,877 478,870

บุรีรัมย 29,987 546 33,108 58,626 1,074,969 5,125,763

ปทุมธานี - - - - - 956,493

ประจวบคีรีขันธ 805,353 31,686 493,511 397,626 804,296 1,445,489

ปราจีนบุรี 395,722 25,722 128,699 244,172 246,797 1,999,459

ปตตานี 28,425 6,030 49,424 58,953 80,512 996,801

พระนครศรีอยุธยา - - - - - 1,597,687

พะเยา 832,798 71,389 589,748 560,811 623,866 1,139,240

พังงา 437,911 50,504 402,756 372,611 332,553 897,054

พัทลุง 216,176 23,595 121,000 114,994 173,837 1,400,564

พิจิตร - - 1,175 3,770 - 2,685,334

พิษณุโลก 808,825 9,162 881,934 793,452 894,258 3,207,833

เพชรบุรี 1,318,593 7,823 328,334 499,436 645,437 1,074,064

เพชรบูรณ 1,389,129 364,173 887,444 932,602 759,337 3,390,778

แพร 1,055,218 7,873 876,302 649,891 521,958 981,460

ภูเก็ต 28,130 9,101 35,895 41,889 67,423 148,013

มหาสารคาม - - - - 759,415 2,751,593

จังหวัด 1A 1B 2 3 4 5

มุกดาหาร 186,265 9,272 318,288 355,366 664,137 1,085,705

แมฮองสอน 5,399,599 762,459 1,031,351 559,411 145,020 65,299

ยโสธร - - 22,468 19,660 430,912 2,105,860

ยะลา 575,582 319,890 722,975 437,109 333,060 370,502

รอยเอ็ด 8,285 184 24,233 31,837 342,709 4,503,065

ระนอง 715,657 19,028 402,536 305,299 218,547 294,205

ระยอง 62,818 5,938 92,517 137,395 938,223 1,053,390

ราชบุรี 609,930 7,032 234,671 192,245 870,282 1,320,214

ลพบุรี 86,662 74,204 128,135 161,700 340,814 3,146,281

ลําปาง 1,899,042 52,334 1,147,543 1,092,497 1,182,411 2,389,489

ลําพูน 554,554 25,703 393,291 395,156 717,322 697,596

เลย 2,193,157 615,934 654,493 850,172 1,623,138 790,185

ศรีสะเกษ 113,011 21,532 74,045 119,684 575,822 4,401,238

สกลนคร 119,721 4,566 199,847 287,028 1,152,420 4,004,442

สงขลา 284,054 141,269 449,693 494,738 757,647 2,387,985

สตูล 293,253 65,432 147,631 136,195 194,793 768,494

สมุทรปราการ - - - - - 585,809

สมุทรสงคราม - - - - - 252,468

สมุทรสาคร - - - - - 572,847

สระแกว 180,763 361 129,998 343,960 749,945 2,833,420

สระบุรี 228,720 80,824 127,553 189,415 268,916 1,267,399

จังหวัด 1A 1B 2 3 4 5

สิงหบุรี - - - - - 516,553

สุโขทัย 353,564 1,659 380,023 407,029 285,553 2,733,554

สุพรรณบุรี 161,463 207 148,158 121,732 222,802 2,719,033

สุราษฎรธานี 1,399,103 128,377 701,845 596,651 1,611,847 3,373,981

สุรินทร 766 - 20,272 64,202 706,297 4,740,788

หนองคาย 62,672 13,393 57,784 106,348 929,879 3,300,073

หนองบัวลําภู 74,117 6,986 103,623 135,318 533,204 1,637,319

อางทอง - - - - - 581,653

อํานาจเจริญ - - 19,423 27,737 468,216 1,524,446

อุดรธานี 169,808 691 163,745 282,051 1,975,704 4,218,294

อุตรดิตถ 919,065 68,354 1,242,511 631,281 479,390 1,582,199

อุทัยธานี 1,134,605 2,527 471,567 434,097 520,194 1,606,799

อุบลราชธานี 41,281 1,239 99,975 181,826 2,211,531 6,150,367

พื้นที่ตนน้ําทีเ่สื่อมโทรม (ตร.กม./ไร) ปาและสวนปา ปาเสื่อมโทรม เกษตรกรรม, แหลงน้ํา และ

อื่นๆ รวม

ลุมน้ําหลัก

ลุมน้ําชัน้ที่ 1 ลุมน้ําชัน้ที่ 2 ลุมน้ําชัน้ที่ 1 ลุมน้ําชัน้ที่ 2 ลุมน้ําชัน้ที่ 1 ลุมน้ําชัน้ที่ 2 ลุมน้ําชัน้ที่ 1 ลุมน้ําชัน้ที่ 2 12,343.4 2,294.8 339.6 56.1 626.0 214.1 13,309.0 2,565.0

สาละวิน 7,714,626.3 1,434,230.6 212,260.0 35,048.1 391,215.6 133,819.4 8,318,101.9 1,603,098.1

5,441.9 2,583.0 202.9 51.9 1,376.4 810.0 7,021.3 3,444.9 โขง

3,401,203.8 1,614,373.1 126,810.0 32,423.8 860,272.5 506,263.8 4,388,286.3 2,153,060.6

2,397.3 862.1 100.7 21.3 318.3 263.4 2,816.2 1,146.8 แมกก

1,498,286.3 538,806.3 62,940.0 13,308.1 198,923.8 164,640.6 1,760,150.0 716,755.0

4,081.5 1,125.4 318.3 74.1 792.4 204.2 5,192.3 1,403.7 ชี

2,550,961.3 703,401.9 198,950.0 46,313.8 495,274.4 127,602.5 3,245,185.6 877,318.1

1,646.0 520.8 72.6 50.0 177.6 100.2 1,896.2 670.9 มูล

1,028,729.4 325,478.8 45,392.5 31,241.9 111,015.0 62,613.8 1,185,136.9 419,334.4

12,405.6 5,036.5 287.8 112.6 431.0 446.2 13,124.4 5,595.3 ปง

7,753,506.3 3,147,816.9 179,900.6 70,364.4 269,347.5 278,901.9 8,202,754.4 3,497,083.1

2,423.9 1,398.3 26.0 26.0 13.6 33.5 2,463.4 1,457.8 วัง

1,514,926.9 873,926.2 16,221.9 16,220.6 8,502.5 20,964.4 1,539,651.3 911,111.3

3,981.9 3,120.6 54.1 36.8 76.7 140.9 4,112.7 3,298.3 ยม

2,488,671.9 1,950,370.0 33,803.8 23,019.4 47,930.6 88,064.4 2,570,406.3 2,061,453.8

ปาและสวนปา ปาเสื่อมโทรม เกษตรกรรม, แหลงน้ํา และ

อื่นๆ รวม

ลุมน้ําหลัก ลุมน้ําชัน้ที่ 1 ลุมน้ําชัน้ที่ 2 ลุมน้ําชัน้ที่ 1 ลุมน้ําชัน้ที่ 2 ลุมน้ําชัน้ที่ 1 ลุมน้ําชัน้ที่ 2 ลุมน้ําชัน้ที่ 1 ลุมน้ําชัน้ที่ 2

7,789.1 5,958.5 229.8 220.9 410.2 605.2 8,429.1 6,784.6 นาน

4,868,175.0 3,724,030.6 143,608.1 138,087.5 256,346.9 378,261.3 5,268,130.0 4,240,379.4

155.3 143.0 18.6 12.8 27.5 42.8 201.4 198.6 เจาพระยา

97,062.5 89,363.1 11,628.8 7,989.4 17,194.4 26,741.9 125,885.6 124,094.4

693.4 334.5 22.4 2.7 4.4 6.9 720.2 344.0 สะแกกรัง

433,388.1 209,051.3 13,979.4 1,630.6 2,726.3 4,334.4 450,093.8 215,016.3

2,192.1 895.9 250.4 136.0 561.3 373.9 3,003.7 1,405.8 ปาสัก

1,370,039.4 559,914.4 156,485.6 84,990.6 350,801.3 233,681.9 1,877,326.3 878,586.9

450.4 284.5 10.1 5.0 14.4 46.0 474.8 335.5 ทาจนี

281,473.1 177,828.1 6,304.4 3,125.6 8,995.0 28,760.6 296,772.5 209,714.4

11,722.7 3,598.3 188.2 131.7 208.9 229.4 12,119.7 3,959.3 แมกลอง

7,326,671.3 2,248,912.5 117,599.4 82,285.0 130,550.6 143,351.3 7,574,821.3 2,474,548.8

916.4 575.7 22.5 15.7 8.7 23.8 947.6 615.2 ปราจีนบุรี

572,747.5 359,807.5 14,033.8 9,832.5 5,424.4 14,836.9 592,205.6 384,476.9

601.1 189.7 6.6 4.1 3.5 17.3 611.2 211.0 บางปะกง

375,692.5 118,541.9 4,145.6 2,533.1 2,166.9 10,804.4 382,005.0 131,879.4

ปาและสวนปา ปาเสื่อมโทรม เกษตรกรรม, แหลงน้ํา และ

อื่นๆ รวม

ลุมน้ําหลัก ลุมน้ําชัน้ที่ 1 ลุมน้ําชัน้ที่ 2 ลุมน้ําชัน้ที่ 1 ลุมน้ําชัน้ที่ 2 ลุมน้ําชัน้ที่ 1 ลุมน้ําชัน้ที่ 2 ลุมน้ําชัน้ที่ 1 ลุมน้ําชัน้ที่ 2

172.3 236.2 0.1 0.4 28.4 18.2 200.9 254.8 โตนเลสาบ

107,713.1 147,596.9 58.1 250.0 17,770.0 11,401.9 125,541.3 159,248.8

601.0 660.9 3.7 15.0 33.0 113.4 637.7 789.3 ชายฝงทะเลตะวันออก 375,579.4 413,081.3 2,309.4 9,323.8 20,648.8 70,891.3 398,537.5 493,296.3

1,786.1 408.9 11.5 10.8 38.4 419.7 1,836.0 839.4 เพชรบุรี

1,116,313.1 255,541.3 7,162.5 6,765.0 24,001.3 262,306.3 1,147,476.9 524,612.5

1,537.5 618.8 37.6 39.9 62.7 166.0 1,637.9 824.7 ชายฝงทะเลประจวบคีรีขันธ 960,963.1 386,733.1 23,513.8 24,936.9 39,180.6 103,741.9 1,023,657.5 515,411.9

2,584.8 1,278.7 17.6 11.4 891.4 4,200.5 3,493.8 5,490.6 ภาคใตฝงตะวันออก 1,615,472.5 799,170.6 11,000.0 7,115.0 557,139.4 2,625,311.9 2,183,611.9 3,431,597.5

2,460.8 806.5 4.4 3.8 244.4 325.6 2,709.6 1,135.9 ตาป

1,537,990.6 504,028.1 2,760.0 2,376.3 152,741.3 203,525.6 1,693,491.9 709,930.0

468.7 187.7 2.3 224.1 146.0 0.5 617.0 412.3 ทะเลสาบสงขลา

292,945.0 117,299.4 1,432.5 140,041.9 91,225.6 340.0 385,603.1 257,681.3

802.2 264.9 0.2 0.5 506.3 669.7 1,308.7 934.6 ปตตาน ี

501,374.4 165,538.8 91.9 29.4 316,440.6 418,568.1 817,906.9 584,136.3

2,734.3 1,166.9 8.2 4.8 508.1 919.5 3,250.5 2,091.1 ภาคใตฝงตะวันตก 1,708,905.0 729,282.5 5,118.8 2,960.7 317,546.3 574,692.5 2,031,570.0 1,306,935.6

หมายเหตุ 1. ขอมูลการใชที่ดินไดจากการแปลตคีวามภาพถายดาวเทียม Landsat5 TM ถายเดอืนมีนาคม 2543 โดยสวนภูมิสาร สนเทศ สาํนักจดัการและฟนฟูพื้นที่ปาอนุรักษ 2. พื้นที่ปาเสื่อมโทรมหมายถึง ปาฟนฟูตามธรรมชาติ ปาทุง ทุงหญา ไรราง และไรเลื่อนลอย