gis - geografski informacijski sustav

7/23/2019 GIS - Geografski informacijski sustav

1/5

Komponente GIS-a

1.)ljudski resursi-Vlasnik podataka-podaci moraju imati vlasnika

-Upravitelj-o podacima neko mora brinuti

-operater-poaci se moraju reovito oravati

-korisnik-podaci se kreiraju jednom,koriste vise puta

2.)Podaci-rasteri,vektori,multimedija,tablice , DMS

3.)SW aplikacije- GIS programski paketi (ArcGIS, AutoDesk Map, Quantum GIS)

- Baze poataka (Oracle, My SQLServer, MS Excel)

-Desktop Publishing alati (Photoshop, Illustrator)

- Operativni sustav

- Mreni programski paketi

-Alati za programiranje (Visual Studio, Python)

- Pomodni alati (Text eitori, FME (ETL alat), AutoCAD)

4.)poslovni procesi- projektni menagment, def.pravila pristupa podacima, procedure za izradu

sigurnosnih kopija podataka, tehnicke specifikacije, izrada metadata (kataloga informacija), primjena

standarda

5.)HW struktura- Raunala, Mree, Grafiki ureaji, GPS

Funkcije GIS-a:

1.)Upravljanje podacima- Organizacija baze podataka, Backup, konverzija podataka, Razmjena

podataka

2.) Analiza- extrakcija, generalizacija, konverzija, projekcija... (alati: Suma uina linija, Broj toaka upoligonu)

3.)Ureivanje i prikupljanje- Digitalizacija papirnatih izvora, Konverzija podataka (FME), vektorizacija,georeferenciranje, geokodiranje, GPS podaci, Editiranje podataka

4.) Vizualizacija- Digitalna kartografija, Grafikoni, reporti, 3D, Simbolizacija, Web aplikacije

5.)Ispis- Printanje karata, priprema za tisak

Koordinatni sustavi - Svaki GIS podatak mora imati definiran koordinatni sistem ( Gauss Krugerova

projekcija), -WGS 84, HTRS96, UTM 33N

Simbolizacija slojeva preko atributa- Svaki objekt se oboji prema vrijednosti atributa POP2006

Prikaz oznaka iz atributa- Tekst se ita iz tablice za svaki objekt, ne upisuje se

- Nain prikaza moemo efinirati na razliite naine


2/5

Prostorni i logiki upiti

Oabir prema prostornim onosima:- U kojoj opdini se nalazi neka lokacija- Preko koje vrste pokrova zemljita prelazi staza- Koje zgrae se ne nalaze u graevinskoj zoni- Koja je najblia lokacija na asfaltiranoj cesti o mjesta nesrede Oabir prema atributnoj informaciji:- Koje staze su markirane- Koje biciklistike staze su teine manje o 3- Koji graovi imaju vie o 10000 stanovnika- Koja smea signalizacija nije obnavljana vie od dvije godine

Sazrijevanje Gis sustava: entuzijasticki, centralizirani, uredski GIS, Integrirani, enterprise GIS

Scenariji procjene utjecaja klimatskih promjena

- teta uslije povedanja razine mora-Analiza potencijalne prirodne vegetacije uslijed rasta prosjene temperature

to je GIS? Sustav porke pri oluivanju kojeg ini organizacijska i raunalna infrastruktura, tehnologija zaupravljanje bazom geografskih podataka te alati za analizu, modeliranje i vizualizaciju prostornih

informacija

Korisniko suelje QGIS-a:1.Traka paajudih menija2.Traka s alatima

3.Saraj karte (popis slojeva)4.Karta

5.Pregledna karta

6.Statusna traka

Snimanje projekta u QGisu ne ukljuuje poatke koji se koriste

RAD SA SLOJEVIMA:

Poatke organiziramo u slojeve (layere)

Svojstva slojeva:

Slojevi imaju osobine koja se mogu mijenjati Naziv, Viljivost, Simbolizacija, Ispis oznaka... Viljivost se kontrolira preko kvarata ispre imena sloja

Alati za kretanje po karti:

Zoom in (povedanje na oznaeno poruje) Zoom out (u oznaenom prikai trenutno poruje) Pan (pomicanje po karti bez promjene mjerila) Full Extent (prikaz svih slojeva) Prethoni/sljeedi prikaz Zoom na layer (na sve objekte oznaenog sloja)

Simbolizacija slojeva- Prozor osobina sloja se ukljui uplim klikom na ime sloja, ili esnim klikom ioabirom opcije Properties

- Simbol za sloj se ureuje u kartici Style


3/5

Identifikacija objekata na karti

- U popisu slojeva odabere se sloj u kojem radimo identifikaciju

- Klikom na kartu dobijemo rezultate identifikacije

- Vrijednosti atributa

- XY koordinata

ATRIBUTI:-Opisne informacije o objektima

ATRIBUTNA TABLICA: - Svaki red je jedan objekt

- Svaki stupac je jedan atribut

- Nazivi atributa se ne smiju duplicirati

- Tablice se spajaju preko zajenikog atributa (kljua)

Tipovi atributa- Za svaki atribut oreuje se tip poatka koji se upisuje ( Tekst, cijeli broj, ecimalnibroj, datum itd.)

Veza izmeu karte i tablice- Svaki objekt sloja na karti je jedan redak u tablici

- Kreiranje novog objekta na karti uzrokuje dodavanje novog reda u tablici- Posebni atribut je ID, to je jedinstveni identifikator

Klasifikacija podataka: kategorije, redovi(serije), Intervali (nepoznata 0), omjeri (nepoznata 0)

Kardinalnost- Koliko elemenata iz prve tablice se spaja na koliko elemenata iz druge tablice (1:1 i N:1)

Rad sa selekcijama- Operacije sa skupovima

I = AND = PRESJEK ILI = OR = UNIJARezultat:- podskup podataka

Selekcije slue za: Statistike, Daljnju obrau, Nove selekcije

SQL upiti- Structured Query Languagejezik baza podataka- ATRIBUT OPERATOR VRIJEDNOST

PR: "Naziv" = Austrija, "Broj_St" < 100000, "Naziv" != Austrija, "Naziv" = Austrija OR "Naziv" =Poljska, "Naziv" LIKE 'A%' AND "Broj_St" > 10000000

Geoid- Oblik gravitacijskog polja Zemlje

- Zemljina povrina moelira se Geoiom-Matematiki moel, Sferoi ili Elipsoi, ini moel geoia jenostavnijim-Geodetski datum- prestavlja poloajelipsoia u onosu na geoi Lokalni (Bessel 1841) Globalni (WGS 84)

-po gauss kruegerovoj projekcijiHR- 5.zona- Pri analizi poaci moraju biti slinih mjerila karte

Postavljanje projekcije- Koordinatni referentni sustav (CRS- Potrebno efinirati jer ugraenikoordinatni sustav MGI Balkans 6 Zone nema ispravne parametre transformacije u WGS84vidivjebu)- Potrebno efinirati na poetku raa- Omogudavanje projekcije u letu ( Settings > Project Properties)

Mjerilo prikaza, oitanje koorinata : -Sitna mjerila = karte 1:25 000, 1:10 000 000 Krupna mjerila = planovi 1:1000


4/5

Grafiko mjerilo Tekstualno mjerilo (moe se upisivati u QGIS)

Ovisnost prikaza sloja o mjerilu - Svaki sloj ima svoje nazivno mjerilo

- Slojevi se ne bi trebali prikazivati na puno vedim ili manjim mjerilima o nazivnog mogudnost

krivog tumaenja ( Layer properties > kartica General)

FORMATI GIS PODATAKA

Organizacija podataka u GIS-u:

Izvor (baza poataka) je spremljen na iskuFiziki podatakJean izvor se moe vie puta, na razliite naine vizualiziratiSloj je vizualizacija izvora (baze poataka)Spremljen je u karti

Vektori i rasteri- Modeliranje objekata u prostoru

- Svaki model ima svoje prednosti i nedostatke

Vektori- Modeliranje geometrijskim oblicima

- Ljudsko djelovanje (administrativna podjela, ceste, zgrade)

- Prironi fenomeni (rijeke, jezera, ume)-Formati: OGC Simple Features, Shapefile, XML (GML, KML, GPX), CAD (DWG, DGN, DXF), ESRI

Geodatabase, Geomedia, TIN

Rasteri:- Moeliranje pomodu matrice pixela ( Klima, paaline, reljef)- Satelitske i avio snimke

- Namjena zemljita- Svaki pixel ima svoju vrijenost koja se simbolizira oreenom bojom ili rasponom boja-Formati: TIFF, GeoTiff, JPG, Jpeg2000, IMG,BIL, DEM

Metadata- Podaci o podacima ( Standardizacija)

Razmjena i uvanje poataka- Razmjenski formati podataka (Shapefile)

- Privatni formati (npr. Geodatabase, DWG)

- Razmjena preko Web servisa (WMS, WFS)

FTP Email- Izrada sigurnosnih kopija (backup) - Backup strategija se ne rai unaza

Dizajn:

Sjenani moel reljefa- Dvodimenzionalni prikaz reljefa sjenanjem koji se temelji na onosu svjetla isjene osvjetljenjem iz zadanog kuta

Hipsometrijska karta- Pojela nekog poruja na visinske pojaseve koritenjem skale bojaKarta nagiba- Prikazuje nagnutost pojeinih segmenata terena u onosu na zamiljenu horizontalnuplohu

Karta ekspozicije padina- Prikazuje usmjerenost pojedinih dijelova padina prema stranama svijeta

Karta otjecanja- Prikazuje dinamiku (mogudu i stvarnu) kretanja voenih tokova te porujaakumulacije

Karta vidljivosti- Prikazuje viljivost okolnog terena s oreene toke stajalita (ili s vie njih).Karta vidljivosti neba- Prikaz viljivosti nebeskog svoa iz stajalita promatraa na povrini terena


5/5

Karta Suneve raijacije- Prikaz koliine Suneve energije koja ospije na oreeno poruje, ovisnoo geog. irini i inamici reljefa

Otac Gisa- Roger Tomlison

IZ KNJIGE: (16-20, 34-46, 55-57, 63-66, 116-127)

gis - geografski informacijski sustav

Documents