กจกรรมท ๑ ศนยการเรยนรพระพทธศาสนา สรางจตอาสาในชมชน (ศนย GIVE & TAKE) แนวคด

ศนยการเรยนรพระพทธศาสนาสรางจตอาสาชมชน GIVE & TAKE : น.ร.มจตอาสา รบผดชอบ ชวยแกปญหาสงคม ภมใจในตนเอง โดยเกบขอมล ผตองการ GIVE กบผตองการ TAKE ให Match กน และทา AAR เพอเพมระดบคณภาพจตอาสา

วธดาเนนงาน

๑. โรงเรยนแมขายประชมชแจงแนวทางการดาเนนกจกรรมในภาพรวมของเครอขาย พรอม ทงดาเนนกจกรรมดงน

๑.๑ หาโรงเรยนทมศกยภาพในการดาเนนกจกรรมดานจตอาสา จานวน ๑ โรงเรยน เพอเปนโรงเรยนหลกในการดาเนนกจกรรมดานจตอาสา ๑.๒ ทกโรงเรยนมอบหมายใหนกเรยนเปนผสอขาวสารของคนในเขตบานของนกเรยน วาใครควรไดรบการชวยเหลออะไร อยางไร เมอไร ตองการใครมาชวยบาง ๑.๓ ทกโรงเรยนนาขอมลทไดจากการเปนผสอขาวสารของนกเรยน ไปมอบใหโรงเรยนแมขายหลกกจกรรมศนยการเรยนรพระพทธศาสนาสรางจตอาสาในชมชน ๑.๔ โรงเรยนแมขายหลกกจกรรมจตอาสา จดทาปฏทนการออกหนวยใหความชวยเหลอ วาวน เดอน ใดจะออกหนวยใหความชวยเหลอทใดบาง (เดอนละ ๑ ครง) ๑.๕ โรงเรยนแมขายหลกประชาสมพนธในเขตพนททจะนานกเรยนไปออกหนวยทากจกรรมจตอาสาใหคนในชมชนทราบโดยทวกน พรอมทงตดตอหนวยงานทเกยวของขอความอนเคราะหใหความชวยเหลอและอานวยความสะดวกในดานตาง ๆ ๑.๖ เกบภาพการทากจกรรม เผยแพรประชาสมพนธ เพอสรางกระแสการทากจกรรมดานจตอาสา ๑.๗ ทากจกรรม AAR หลงเสรจกจกรรมทกครง เพอพฒนาระดบคณภาพจตอาสา หรอ

๒. ทกโรงเรยนมอบหมายใหนกเรยนเปนผสอขาวสารของคนในเขตบานของนกเรยนวาใคร ควรไดรบการชวยเหลออะไร อยางไร ตองการใครชวยบาง

๓. นกเรยนในทกโรงเรยนทเปนกลมกจกรรมจตอาสา รวมกนจดทากาหนดการออกหนวย ใหความชวยเหลอของกลมนกเรยนในโรงเรยนตนเอง

๒

๔. กอนออกหนวยโรงเรยนตองประชาสมพนธใหชมชนทนกเรยนไปออกหนวยใหความ ชวยเหลอทราบวาจะมนกเรยนไปทากจกรรมอะไร อยางไร พรอมทงขอความรวมมอประชาชนในชมชนในดานการอานวยความสะดวก และขอความรวมมอหนวยงานตาง ๆ ทตงอยในชมชนทออกหนวยใหความอนเคราะหในดานตาง ๆ เชน เครองมอในการทาความสะอาด รวมบรจาคสงของสมทบสงของทนกเรยนนาไปชวยเหลอเพมเตม ฯลฯ

๕. เกบภาพ ประชาสมพนธการทากจกรรมดานจตอาสาของนกเรยนใหกวางขวาง เพอสราง กระแสการทากจกรรมดานจตอาสาใหออกไปในวงกวาง

๖. คร นกเรยน ทเขารวมกจกรรมประชมหลงทากจกรรม เพอทา AAR ยกระดบคณภาพ ดานจตอาสาในครงตอไป

๗. สรปผลการดาเนนงานของโรงเรยนใหแมขายหลกกจกรรมจตอาสา ทราบ และนาเขา ประชม AAR ของทประชมโรงเรยนเครอขาย

๘. ทกโรงเรยนในเครอขายควรมกจกรรมดานจตอาสารวมกนกบนกเรยนในโรงเรยน เครอขาย ภาคเรยนละ ๑ ครง หรออยางนอยปงบประมาณละ ๑ ครง ๙. โรงเรยนแมขายหลก จดทาขอมลสารสนเทศดานจตอาสาของโรงเรยนในเครอขาย โดยสรปเปนภาครวมของเครอขาย เผยแพรตอสารธารณชน พรอมทงจดนทรรศการดานจตอาสา เชญชวนสวนราชการตางๆ ชมชน บาน วด องคกรปกครองสวนทองถน ฯลฯ เขามามสวนรวมให มากขน

๓

กจกรรมท ๒ โครงงานสานกด CSR (Corporate Social Responsibility) แนวคด

โครงงานคณธรรมสานกด CSR และโครงงานคณธรรมเยาวชนไทยทาด ถวายในหลวง : น.ร. มจตอาสา รบาป บญ คณ โทษ ประพฤตถกตองตามทานองคลองธรรม โดย น.ร.บรณาการทาธรกจงายๆอยางมคณธรรมและนาผลกาไรมาตอยอดทาความดในโครงงานคณธรรมเยาวชน ไทยทาด ถวายในหลวง และ ทา AAR เพมคณภาพจต

โครงงานคณธรรมสานกด CSR (Corporate Social Responsibility CSR) หมายถง การจดคายบนฐานคด คณธรรม ใหนกเรยนไดลงมอกระทาสงใดสงหนง อนแสดงความเปนจตอาสา รบผดชอบตอสงคม ไดคณคามากกวามลคา ไมเอาเปรยบ เบยดเบยน รกษาสงแวดลอม เพอความ สงบสขของสวนรวม

CSR ตามแนวทางปรชญาเศรษฐกจพอเพยง “ เศรษฐกจพอเพยงเปนเสมอนรากฐานของชวต

รากฐานความมนคงของแผนดนเปรยบเสมอนเสาเขมทถกตอกรองรบ บานเรอนตวอาคารไวนนเอง สงกอสรางจะมนคงไดกอยทเสาเขม แตคนสวนมากมองไมเหนเสาเขม และลมเสาเขมเสยดวยซา”

พระราชดารส พระบาทสมเดจพระเจาอยหว

ปรชญาและแนวคด เปรยบเทยบ ตามแนวทางปรชญาเศรษฐกจพอเพยง การบรหารธรกจ แบบพทธ

หลกธรรมทใช อทธบาท 4 สนโดษ สงคหวตถ4

มความสขทกขนตอน ในการทางาน

1. ผลตใหมาก 2. ใชแตพอด 3. เหลอชวยผอน

Modern Management Balance Scorecard Financial& Risk Management CSR

ผลทเกดกบองคกร ( Efficiency ) ( Sufficiency ) ( Social Responsibility )

๔

“ธรรมาภบาล” [Good Governance] หมายถง การบรหารจดการบานเมอง สงคม องคกร สถาบน หรอธรกจ ดวยความซอสตยสจรต (Honesty) ความเปดเผย โปรงใส (Transparent) ความรบผดชอบทตรวจสอบได (Accountability) ความยตธรรม (Fairness) ความมคณภาพ ประสทธภาพ (Quality and Efficiency) และการมมาตรฐาน คณธรรม จรยธรรม เปนการทวไป (General Ethical and Moral Standard) ธรรมาภบาลในธรกจ = บรรษทภบาล (Corporate Governance)

คอการกากบกจการทด ซงถอเปนหลกการเบองตนทมงสรางใหองคกรมความ “ด” อนเปนรากฐานแหงความยงยนของกจการ นอกเหนอจากการบรหารกจการเพอใหองคกรมความ “เกง” และนาไปสการเจรญเตบโตของกจการ

ทางสายกลาง

ความร รอบร, ระลกร, รแจง

คณธรรม ซอสตย, ขยน, อดทน,แบงปน

สรปหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

พอประมาณ

มเหตผล

เศรษฐกจมนคงชวตสมดล

สงคมยงยน

มภมคมทดกนในตว

๕

แนวทางการบรณาการ ดานความพอประมาณ

๑. มงดาเนนธรกจทตนเองชานาญ ไมดาเนนธรกจดานทตนเองไมมความเชยวชาญหรอไมมประสบการณ

๒. การขยายกจการ กระทาอยางพอเพยงโดยนาเงนจากกาไรสะสม ๓. มการจดการงบการเงนอยางถกตอง ๔. บรหาร Stock สนคาคงคลงใหนอยทสดและหมนเวยนเรวทสด ๕. บรหาร Payment Period ของการชาระเงนใหชากวาการรบเงน ๖. การจดตงคณะทางานประหยดพลงงาน และคดคน นวตกรรมในการประหยด

พลงงาน ๗. มการจดประชมตดตาม ประเมนผลทก 2 อาทตย รวมกบ ผเชยวชาญหรอผม

ความรดานการประหยดพลงงาน ๘. ผลตสนคาโดยยดหลกการลดภาวะโลกรอน (การใชซา นากลบมาใชใหม การนา

ของทมอยไปดดแปลงเพอใชประโยชนในดานอน ๆ ฯลฯ)

ดานความมเหตผล ๙. คานงถงผมสวนเกยวของและผมสวนไดสวนเสย (Stakeholder) ทกสวน อยาง

เปนธรรม ดวยความรก

ทมา : ดร.อาชว เตาลานนท ทปรกษาคณะกรรมการขบเคลอนเศรษฐกจพอเพยง หอการคาไทย

๖

๑๐. การพจารณาทจะดาเนนงานใด ๆ ดวยความถถวนรอบคอบ ไมยอทอ ไรอคต คานงถงเหตและปจจยแวดลอมทงหมด เพอใหการดาเนนงานเปนไปอยางถกตอง โดยกอใหเกดประโยชนและความสขตามมา

๑๑. ปฏบตตอลกคา เหมอน คณพอคณแม ของเรา ๑๒. ปฏบตตอเพอนรวมงานเหมอนพนองของเรา ๑๓. ปฏบตตอคนในสงคม เหมอนญาตในครอบครว

เงอนไข ความร

รอบร มปญญามสต

เงอนไข คณธรรม

ซอสตย สจรต

อดทน มความเพยร

รอบคอบ แบงปน

๗

แนวทางการเรมตน ธรกจคณธรรมในโรงเรยน ( ตามแนวทางปรชญาเศรษฐกจพอเพยง)

ศกษาแนวทางการพงพาตนเอง ลดคาใชจาย เพมรายได เหลอแบงปน

1.1 ศกษาคาใชจายในโรงเรยน - คาอาหารกลางวน เชน ผก, เนอสตว - นมโรงเรยน 1.2 ศกษาคาใชจายนกเรยน - ขนมและเครองดม 1.3 ศกษาคาใชจายครอบครว - คาอาหาร เชน ผก เนอสตว - คาปย ยาฆาแมลง , เมลดพนธ – สนคาอปโภค เชน ผงซกฟอก, สบ นายาลางจาน 1.4 ศกษาคาใชจายชมชน( ปจจย4 ) - อาหาร - ยารกษาโรค - ทอยอาศย - เครองนงหม

ทดลองผลตเอง เหลอจากใช นาไปขายให

ชมชน

เงนกาไรทไดนาไปแบงปนอยางยตธรรมและนาบางสวนไปชวยเหลอชมชน ,วด , โรงเรยน

- ทอลองตงธนาคารขาว - ทดลองตงกองทนยา สงเสรมการใชสมนไพร

- ปลกไผ , ไมยนตน - หญาแฝก เพอหลงคา - กลมทอผา กลมตดเยบ - จดตงสหกรณ

- ผลตสนคาจากวสดทองถนเพอนาไปจาหนายเปนของชารวย

การสงเสรมธรกจคณธรรมในโรงเรยน

สงทโรงเรยนตองการเพมเตม

4. สมานตตา

อาจารยพเศษ

- สอมวลชนในชมชน

1. ทาน

2. ปยวาจา

3. อตถจรยา

= ปจจยตางๆ

= กาลงใจ, คาแนะนา

= ความชวยเหลอจากประสบการณ

= การรวมทกขรวมสข

- ธรกจในชมชน

- ปราชญชาวบาน - อบต. , ผใหญบาน - พระสงฆ ,ผเผยแพรศาสนา - เจาหนาทสาธารณสข - กลมแมบานในชมชน - ชาวบานในชมชน - ขาราชการหนวยงานตางๆ

๘

ขนตอนการดาเนนกจกรรม ๑. โรงเรยนแมขายดาเนนการหาโรงเรยนทมศกยภาพในการดาเนนกจกรรมโครงงานสานกด

CSR (สามารถใหคาปรกษาดานการดาเนนกจกรรมทงโครงการธรกจคณธรรมและโครงงานคณธรรม “เยาวชนไทยทาดถวายในหลวง”) เพอเปนแมขายในการดาเนนกจกรรมโครงงานสานกด

๒. ทกโรงเรยน ศกษาทาความเขาใจ CSR บรณาการ ความคดเชงธรกจ เศรษฐกจพอเพยงกบคณธรรม นกเรยนคดหาธรกจเพอผลต และจาหนาย ภายใตกระบวนการทาธรกจอยางฉลาด เรยนรหลกเศรษฐศาสตร + เจอดวยหลกธรรมทงในการผลต และในกระบวนการทางานของผผลต ตงเปาหมายผลการดาเนนงานในโรงเรยนในวงทกวางขน เชน การคดผลตนาสมนไพรขายแทน นาอดลม ซงธรกจทผลตตองไมเปนการเพมขยะ และหมนเปนวฏจกรคณธรรม โดยควรให ทกโรงเรยนมชมรมหรอกลมผดาเนนกจกรรมผผลตหรอผจาหนาย และดาเนนการธรกจคณธรรม อยางนอย ๑ โครงงาน (ระยะเวลาไมนอยกวา๓ เดอน) แลวนาผลกาไรจากโครงงานคณธรรมสานกด CSR สนบสนนการทาความดในโครงงานคณธรรมเยาวชนไทยทาด ถวายในหลวง (ทาไปพรอมๆ กนทง ๒ โครงงาน) ๓. ทกโรงเรยนนาขอมลเกยวกบการทาโครงงานธรกจคณธรรมและโครงงานคณธรรม “เยาวชนไทยทาด ถวายในหลวง” ของโรงเรยนตนเอง เชน ชอโครงงาน วธการดาเนนกจกรรม ผลด ผลเสย หรอประโยชนทเกดขนกบนกเรยน ไปมอบโรงเรยนแมขายในการดาเนนกจกรรมโครงงานสานกดทโรงเรยนเปนเครอขายอย ๔. โรงเรยนแมขายกจกรรมโครงงานสานกด รวบรวมขอมลการทากจกรรมโครงงานสานกดของทกโรงเรยน ทง ๒ โครงงาน เพอสรปรายงานผลให สพป.ทราบ เมอสนปงบประมาณ ๕. ทกโรงเรยนตองใหนกเรยนททากจกรรมโครงงานธรกจคณธรรมและโครงงานคณธรรม “เยาวชนไทยทาด ถวายในหลวง” ทากจกรรม AAR หลงดาเนนกจกรรมทกครง เพอยกระดบการทากจกรรมโครงงานสานกด ทง ๒ โครงงาน ๖. โรงเรยนแมขาย(โรงเรยนวถพทธชนนา) ใหทกโรงเรยนนาผลการดาเนนกจกรรมโครงงานสานกดของโรงเรยนตนเอง เสนอตอทประชม AAR ของโรงเรยนเครอขาย ใหทกโรงเรยนรบทราบและเพอยกระดบการดาเนนกจกรรมของโรงเรยนเครอขาย ๗. นดหมายกบเครอขายโรงเรยนอน ๆ จดตลาดนดสนคาคณธรรม เพอสรางกระแสการทาธรกจคณธรรม และเปนการเพมประสบการณในการทาธรกจคณธรรมใหนกเรยน ๘ ภายในเดอนมถนายน ของทกป ใหคดเลอกรางโครงงานคณธรรม “เยาวชนไทยทาด ถวายในหลวง” เฉพาะของนกเรยนระดบมธยมศกษา สง สพป.เพชรบร เขต 2 เพอประกวดและคดเลอกเปนตวแทนเขาแขงขนในระดบภาคตอไป หมายเหต การทาโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต “เยาวชนไทยทาด ถวายในหลวง” ใหศกษาจากคมอการทาโครงงานฯ ท สพป.มอบให

๙

กจกรรมท ๓ คายพระ (โตะคร) คร ผปกครอง แนวคด

การประสานงาน ๓ ฝายทงบาน วด (มสยด) โรงเรยน ใหวางแผนดแลนกเรยนดวยความรกเมตตามากกวาการตรวจตราจบกม อาจจดกจกรรมผปกครองอาสา วางแผนการดแลนกเรยนดวยกนอยางเปนระบบ มจดเนนทใหนกเรยนมสต ระลกรบาปบญคณโทษ รสทธ และหนาท มจตสานกความเปนไทย (DECENCY DEMOCRACY DRUG - free)

คายพระ โตะคร คร ผปกครอง : บ ว ร /บ ร ม รวมกนดแลนกเรยน สรางภมคมกนแกนกเรยน ใหหางไกลอบายมข โดย ๓ ฝายวางแผนดาเนนการ รวมกน ตลอดปงบประมาณ ไมนอยกวา ๗ ครง ทา AAR เพมคณภาพจต

ขนตอนการดาเนนกจกรรม

๑. โรงเรยนแมขายเชญโรงเรยนลกขายวางแผนรวมกนในการดาเนนกจกรรมคายพระ (โตะคร) คร ผปกครอง วากอน ระหวาง และหลงดาเนนกจกรรม ควรทาอยางไร

๒. หาโรงเรยนทมศกยภาพในการดาเนนกจกรรมคายพระ (โตะคร) คร ผปกครอง เปนโรงเรยนแมขายในการดาเนนกจกรรม

๓. ทกโรงเรยนไปดาเนนการแตงตงผปกครองอาสา หรอคณะกรรมการดาเนนกจกรรมดแล ปญหาทเกดกบนกเรยนรวมกนอยางเปนระบบ พรอมทงสรปขนตอนการดาเนนงาน ปญหาอปสรรค ผลดทเกดกบนกเรยน ชมชน มอบใหโรงเรยนแมขายในการดาเนนกจกรรมคายพระฯ

๔. โรงเรยนแมขายในการดาเนนกจกรรมคายพระฯ รวบรวมขอมลการดาเนนกจกรรมคาย พระ (โตะคร) ครผปกครอง ของทกโรงเรยนในเครอขาย พรอมทงสรปปญหาในภาพรวมทงเครอขาย ดาเนนการจดกจกรรม เพอแกปญหาทเกดขนกบนกเรยนตามปญหาความจาเปนเรงดวน ตามลาดบ พรอมทงสรปผลการดาเนนกจกรรมในภาพรวมทงเครอขาย ใหสพป.ทราบ เมอสนปงบประมาณ

๕. โรงเรยนแมขาย(ใหญ) นดประชม AAR โดยใหทกโรงเรยนไดนาเสนอผลการดาเนน กจกรรมคายพระฯในโรงเรยนตนเองใหทประชมทราบ เพอรวมกนระดมความคดเพอยกระดบคณภาพการดแล แกปญหาทเกดขนกบนกเรยน

๖. โรงเรยนแมขายนาผลการประชมAAR ไปปรบปรง หรอพฒนาแนวทางการจดกจกรรม เพอใหเกดประโยชนสงสด และเปนไปตามสภาพของโรงเรยนในเครอขาย ตามทเหนสมควร

๑๐

กจกรรมท ๔ วารสารโรงเรยนวถพทธ : รตนรเบกบาน

เกณฑการประกวดบทความเพอลงในวารสารโรงเรยนวถพทธ “รตนและเบกบาน” ๑. คณภาพเรอง

๑.๑ เปนเรองทเกดขนจรงของโรงเรยนวถพทธหรอโรงเรยนคณธรรมชนนา ในเขตของทานเทานน

๑.๒ เปนงานเขยนรอยแกว และ/หรอรอยกรอง ๑.๓ เปนเรองราวทมประโยชน เปนประสบการณทด ทสะทอนถง - บทเรยนในชวตของผบรหารโรงเรยน คร พระภกษ (เชน ครพระสอน

ศลธรรมหรออนๆ) นกเรยน หรอ - เปนนวตกรรมการจดการเรยน การสอนทมผลตอการเปลยนแปลง

พฤตกรรม วธคด ทศนคต จตสานก ของนกเรยนในโรงเรยนนน ๆ ๑.๔ การตงชอเรองทสน กระชบไดใจความและกระตนความสนใจใหอาน ๑.๕ การใชภาษาทถกตองเหมาะสมและสามารถสรางจนตนาการใหผอานเขาใจ

อยางลกซง

๒. ภาพประกอบ ทมคณภาพซงสามารถสอความหมายและเรองราวไดอยางมพลง สอดคลองกบเนอหาหรอเสรมสรางจนตนาการในเรองราวนนๆไดดขน

๒.๑ จากดจานวนภาพไมเกน ๓ รป ๒.๒ ไมจากดเทคนคในการทาภาพประกอบ: รปถาย, ภาพวาด ๒.๓ ชนดไฟลภาพ: JPEG ๒.๔ ขนาดภาพประกอบไมตากวา ๓x๕ นว ๒.๕ ความละเอยดภาพ ๓๐๐ dpi เทานน

หมายเหต เปนรปทถายและสรางสรรคขนเอง จดสงเนอหาและรปภาพ ในรปแบ CD เทานน

๓. ความยาวเนอหาไมเกน ๒ หนา A4, Font: Browalia New ๑๓ Point วารสารโรงเรยนวถพทธจะนาเสนออยางไร?

• เรองราวดๆ ทเกดขนในแวดวงโรงเรยนวถพทธ • เปนเรองราวทแสดงความเปนโรงเรยนวถพทธ • เปนตวอยางของบคคลในโรงเรยนและผเกยวของ ซงสามารถสรางแรงบนดาลใจในการ

ทาความดใหกบผอนได

๑๑

• กระตนใหเกดความคดสรางสรรคในการบรหารจดการโรงเรยนและการจดการเรยนการสอนอยางมความสขและมประสทธภาพ

• เปนการเผยแพร แบงปน ประสบการณระหวางโรงเรยนวถพทธซงกนและกน

วธการสรางบทความทมคณภาพ ๑. เนอหาดมคณคาตอจตใจ ๒. วธการนาเสนอด เขาใจงาย ไดอรรถรส ๓. รปแบบและภาพประกอบด สงเสรมเรองใหกระจางขน ๑. เนอหาดมคณคาตอจตใจ ตวอยาง เชน

๑๒

๑๓

แรงบนดาลใจจากกลยาณมตร 

๑๔

๒. วธการนาเสนอทด (โครงสรางของบทความ)

๒.๑ ชอเรอง ทด ดงดดความสนใจ เชนเปนปรศนาใหคด ใหเกดความนาสงสย นาตดตาม ตวอยาง เชน

๒.๒ คาโปรย (subtitle) เพอนาเขาสเรองและสรางจนตนาการเบองตน ตวอยางเชน

จตสานกทรผดชอบชวด และการพลกผนเปนผเสยสละ 

๑๕

คาพดของนกปราชญชวยดงดดใหนาอาน

คาโปรยชวยบอกเนอหาของบทความคราวๆ

๑๖

๒.๓ ความนา (lead) ชวงแรกของบทความ เปนการแนะนามมมองหรอเปดเรอง ตวอยางเชน

๒.๔ ตวเรองหรอใจความ (body) • นาเสนออยางมลาดบขน เรมตงแตทมาทไปหรอความเปนมา • การเนนตวละครหรอขอมลทสาคญ • สรางความนาเชอถอ ศรทธา นาคลอยตาม • มจดสนใจ ปมปญหา กอใหเกดความคดรวม • เกดความรความเขาใจในประเดน/สาระทตองการนาเสนอ • นาตดตามตอถงตอนจบ • ใหคตสอนใจหรอบทสรปทคลคลาย ชดเจน เกดการเรยนร

๑๗

การลาดบเรอง ความเปนมา ตวอยางเชน

การลาดบเรอง การใหขอมลทสาคญ ตวอยาง เชน

๑๘

การลาดบเรอง จดสนใจ นาไปสตอนจบ ตวอยาง เชน

การลาดบเรอง ปพนภาพตวละครสาคญ ตวอยาง เชน

๑๙

๒.๕ บทสงทาย/สรป (conclusion) • เปนการเนนจดเดนใจความสาคญใหชดเจนยงขน • เสรมทศนะคตทดตอเรองทอาน • เนนเจตนาและสอความคดเหนของผเขยนไดอยางชดเจน • คลคลายปมทอยในเนอเรองอยางนาอานทสด • สรางความพอใจ ประทบใจ ใหกบผอาน • ขมวดใหตองใชความคด • สรางคตสอนใจ หรออนสตเตอนใจ • จดประกายใฝทาความด

ตวอยาง บทสรปในรปแบบตางๆ

บทสรปทสะทอนความสขใจของผเสยสละ

๒๐

สรปดวยคาพดทสะทอนการพลกรายกลายเปนด การทงทายใหคดเชงเปรยบเทยบ

การสรปดวยกลอน ทงความประทบใจใหผอาน

๒๑

บทสรปทฝากขอคด เตอนใจ

๒๒

การสรปดวยภาพทเขากบขอความชวยใหผลทางใจ

บทสรปทเสนอหลกคดและการเรยนรทมคณคา

๒๓

๒.๖ การใชภาษาในบทความ • เปนภาษาทเขาใจงาย • มการลาดบทด ไมสบสน ไมคลมเครอ • มความคมคายไพเราะ ประทบใจ เรยบเรยงคาแตละคา ประโยคแตละประโยค

ยอหนาแตละยอหนา เพอใหสอความหมายทถกตองตามทคดไว • สะดวกทจะอานและเขาใจ • เหมาะสมกบกาลเทศะและฐานะของบคคล • มระเบยบแบบแผนตามหลกภาษา • ใชสานวนโวหารทด • มพลง มเสนหและใหผลสมความตงใจ

๒.๗ สงทควรหลกเลยงในการใชภาษา • หลกเลยงภาษาพด • ไมใชอกษรยอ ใชคาเตม ถอยคาและประโยคทสมบรณ • หลกเลยงการใชคาคะนอง(slang) หรอภาษาเฉพาะกลมทผอานทวไปไมเขาใจ • หลกเลยงการวจารณทเสนอความคดเหนทเอนเอยง มอคต ไมวารกหรอชง • หลกเลยงการใชภาษาทไมสภาพ หรอประชดประชน กอใหเกดความรสกในดานลบ • หลกเลยงคาพดทโลดโผน หรหราเกนจรง

๓. รปแบบและภาพประกอบทด ๓.๑ ตวหนงสอ มรปแบบและขนาดทไมหลากหลายนก จดวางอยางมชองวางท

เหมาะสมชวยใหอานงาย ๓.๒ ภาพประกอบ ใชภาพทถายทอดเรองราวไดด ดแลวเขาใจวาตองการสออะไร

บางภาพอาจตองการคาบรรยายใตภาพเพอใหสอสารไดชดเจนขน ๓.๓ การจดวาง การจดองคประกอบระหวางชอเรอง เนอหา และภาพประกอบ

ใหลงตว อานสบายไมสบสน

๒๔

ตวอยางการวางภาพประกอบ แบบตาง ๆ

ตวหนงสอสองแบบ 

รปใหอารมณสนกสนาน 

ภาพประกอบเตมหนา ตกขอบ ไมมกรอบ ใหความรสกอมเอม

ภาพสนกสนานใหญๆ ตวหนงสอนอย

๒๕

ภาพพรอมคาอธบาย 

ภาพพรอมคาอธบาย 

๒๖

พนทเฉพาะสาหรบขอมลเพมเตมนอกเหนอไปจากบทความ 

ภาพการกระทาทสอเรองราวไดตรง

๒๗

ภาพดมรายละเอยดสอไดมากกวาคาพด 

เรองทเรยงหนาแลวจบภายในหนงค

๒๘

ภาพประกอบแบบภาพวาดชวยแสดงอารมณไดด

๒๙

จดวางภาพตามขนาดคอลมน 

จดวางภาพรอบๆ คอลมน 

๓๐

จดวางภาพและชอคอลมนใหอยกงกลาง

๓๑

การใชสโทนเดยวกน

ขนตอนการดาเนนกจกรรมวารสารรตน : รเบกบาน ๑. โรงเรยนแมขายหลก หาโรงเรยนทมศกยภาพในการดาเนนกจกรรมวารสารรตน :

รเบกบาน เพอเปนแมขายในการดาเนนกจกรรม คดเลอกชนงานสงสพป. ๒. โรงเรยนแมขายในการดาเนนกจกรรมวารสาร ดาเนนการศกษาแนวทางการจดทา

วารสาร การเขยนบทความทด ตามแนวทางทสพป.กาหนด ๓. ทกโรงเรยนชแจงแนวทางการเขยนบทความในวารสารใหบคลากรในสงกดทราบ และ

รวบรวมบทความของผบรหารสถานศกษา คร นกเรยน ผปกครอง ชมชน และพระ ทอยในพนทหรอมสวนเกยวของกบโรงเรยน โดยปรบรปแบบบทความใหเปนไปตามแนวทางการเขยนบทความทสพป.กาหนด นาไปมอบใหโรงเรยนแมขายในการดาเนนกจกรรมวารสารทโรงเรยนเปนเครอขายอย

๔. โรงเรยนแมขายในการดาเนนกจกรรมวารสารแตงตงคณะกรรมการคดเลอกบทความ ของทกโรงเรยนทสงมา ใหเหลอ จานวน ๕ บทความ โดยเรยงลาดบท ๑-๓ และชมเชยอก ๒ บทความ รวมเปน ๕ บทความ สงสพป. เพอประกวดระดบเขตพนทการศกษาตอไป

๕. ใหดาเนนการคดเลอกบทความเพอจดทาวารสารภาคเรยนละ ๑ ครง ๖. ใหดาเนนการกจกรรม AAR หลงดาเนนกจกรรมวารสาร เพอยกระดบคณภาพการเขยน

บทความและการจดทาวารสาร

๓๒

การดาเนนกจกรรม AAR (After Action Review) หรอการวเคราะหหลงการปฏบต

AAR (After Action Review ) คอ

• การเรยนรกอนดาเนนการ • เรยนรระหวางทางาน • เรยนรหลงทางาน

AAR หรอAfter Action Review: หรอชอภาษาไทยวา “เรยนรระหวางทางาน”ขนตอนหนงในวงจรการทางานเปนการทบทวนวธการทางานทงดานความสาเรจและ ปญหาทเกดขนทงนไมใชเพอคนหาคนททาผดพลาด ไมใชการกลาวโทษใครทงสนแตเปนการ ทบทวนเพอแลกเปลยนประสบการณการทางาน เพอแกปญหาทเกดขน ไมใหเกดปญหานขนอก ในขณะเดยวกนกคงไวซงวธการทดอยแลว

AAR มใชครงแรกในกองทพของสหรฐอเมรกาเมอประมาณป1970 โดยมวตถประสงคในขณะนนเพอพฒนาศกยภาพของกองทพ แกไขชองโหวทอาจทาใหเปนรองฝายตรงขามหรอทาใหสญเสยทหารฝมอดในการทาศกสงคราม และสงสาคญคอไดฝกการทางานเปนทม ไปพรอมกนดวย จนกระทงป 1990 ภาคธรกจซงเปนภาคสวนทมภาวะการแขงขนสงและ แขงขนตลอดเวลาเพอความอยรอดขององคกรไดเรมนาเทคนคนมาใชในการทางานเพอพฒนาองคกรเพอสวนครองตลาดทสงขนหรอเพอกาไรทมากขน ซงจดนเองททาใหเทคนคนไดรบความสนใจอยางมากมายและตอเนองมาจนถงปจจบน

ทาไมAAR จงไดรบความสนใจมากมายนกเรามาดกนวาจดเดนของ AAR มอะไรบาง ๑. ทาใหเรยนรวาในการทางานตางๆ ไมควรชนชมความสาเรจแตเพยงดานเดยว ตอง

ยอมรบปญหาทเกดขนดวย และควรใหความสนใจมากกวาความสาเรจดวยซาเพราะปญหาคอโอกาสในการพฒนาคนเพอพฒนางานนนเอง

๒. ฝกการรบฟงความคดเหนหรอคาแนะนาของเพอนรวมงาน ทอาจทาใหคณไดรวา “ทกปญหามทางออก” นนเปนอยางไร

๓. ฝกการทางานเปนทม ๔. สามารถใชเทคนคนกบงานทกอยาง ไมวาจะเปนงานประจาทดเหมอนวาไมสาคญเชนการ

รบโทรศพท การจดประชม ไปจนถงโครงการระยะยาวทไดรบเงนสนบสนนหลายพนลานบาท ๕. ผทเขารวมคอเพอนรวมงาน เพอนรวมแผนกหรอทมงาน ซงเปนจดทแตกตางจากPeer

Assist ทเปนการขอคาแนะนาจากผรภายนอกกลม

๓๓

คออะไร • เปนกระบวนการของบคคล คณะทางาน • เรยนรจากความสาเรจ ลมเหลว จากการทางาน • เปนการวเคราะห อยางตรงไป ตรงมา ระหวางคณะทางานดวยกน

เพออะไร • เพอใหไดขอเสนอแนะ พฒนา ปรบปรง ระยะตอไป

ประโยชนของการดาเนนกจกรรม AAR

• คณะทางานจะตนตว ผกพน จะไดพฒนาศกยภาพการทางาน โครงการนนๆ • พฒนาคณะทางาน • สรางความไวใจ เชอมน

ขนตอนการดาเนนกจกรรม แบงเปน ๔ ระยะ ไดแก

๑. ระยะท ๑ ขนวางแผน (Planning) ๒. ระยะท ๒ ขนเตรยมความพรอม Preparing ๓. ระยะท ๓ ขนจดการ Conducting ๔. ระยะท ๔ ขนตดตาม Following up

ระยะท ๑ ขนวางแผน (Planning) ๑) กาหนดวตถประสงค: ใชกระบวนการมสวนรวม ๒) เลอกวทยากรในการดาเนนกจกรรม ๓) กาหนดผเขารวมกจกรรม: คณะทางานทกคน ๔) กาหนดเวลา สถานท ผบนทก ๕) ทบทวนวตถประสงค/เปาหมาย ในการทา AAR ๖) เลอกกจกรรมสาคญนามาทา AAR (กจกรรมหลก ๔ กจกรรม) ๗) เตรยมประเดนคาถาม: สงคณะทางานกอน ๘) เตรยมสถานท วสด

๓๔

ระยะท ๒ ขนเตรยมความพรอม Preparing ๑) แจงกตกา : รวมกน / ตรงไปตรงมา/ อภปรายคาถามหลก /เสนอแนะแบบเฉพาะเจาะจง /

ปฏบตได / ละเอยดพอ ๒) ทารายงานสรป ๓) ตรวจความถกตอง ๔) ขอ feedback วาถก? ๕) ทาฐานขอมล จากบนทก ๖) สอสารผล AAR ใหผบงคบบญชาระดบเหนอขนไปทราบ ๗) พมพเผยแพร

ระยะท ๓ ขนจดการ Conducting ๑) ตดตามงานทตกลงรวมกน ๒) ทารายงานทบทวน วเคราะหการดาเนนงาน

สภาพแวดลอมทเออตอการเรยนรจากการทา AAR ๑) แจงกตกา / ความสาคญ AAR ๒) ตงคาถาม ใหคนพบศกยภาพตนเอง ๓) เปดโอกาส เปดใจ ใหมสวนรวม ผกพน เรยนร ๔) หลกเลยงการวจารณ หาคนผดเปนรายบคคล ๕) ระวงความขดแยงระหวางบคคล

คาถามทเหมาะตอการ AAR หรอเรยนรหลงปฏบต มคาถาม ๓ ชด ชดท ๑ คาดหวงวาจะใหอะไรเกดขน สงทเกดขนจรงคออะไร ทาไมถงแตกตางกน เราเรยนรอะไร?

ควรสรปรายละเอยดคาตอบ และเพมเตม ชดท ๒ สงทเราทาไดดคออะไร ทาไมจงทาไดด? สงใดทชอบ ตงใจอยากทาอก ทาไม? สงทเราทาไดไมดคออะไร ทาไมจงเปนเชนนน ชดท ๓ ในการทาครงตอไป เราจะทาอะไรใหแตกตางจากเดม

( ตองใหรายละเอยดดวย )

๓๕

คณสมบตของวทยากรกระบวนการ AAR • มทกษะการตงคาถาม ทวน กระตน เชอมโยง สรปตรงประเดน แกไขขอขดแยง • ใหทประชมสรป คาตอบเอง • รวธสรางบรรยากาศ • กระตนทกคนใหแสดงความเหนอยางเทาเทยม • รจกผเขารวม AAR • มทกษะจาเปนอน เชน สอสาร จด ฟง สงเกต จดการเวลา • ตองเชอมนในมนษยวา ทกคนมศกดศร ทกคนมความรในตว เชอในคณคาประสบการณ

เพราะจะปฏบตไดจรง

เคลดลบในการทากจกรรม AAR ใหประสบความสาเรจ ๑. คณควรทาAAR ทนททนใดหรออยางเรวทสดหลงจากจบงานนนๆ ๒. ไมมการกลาวโทษ ซาเตม ตอกยาซงกนและกน ไมมความเปนเจานายหรอลกนองม

แตบรรยากาศทเปนกนเอง ๓. ม“คณอานวย” คอยอานวยความสะดวก กระตน ตงคาถามใหทกคนไดแสดงความ

คดเหน ขอเสนอแนะของตน ๔. ถามตวคณเองวาสงทคณควรไดรบคออะไร ๕. หนกลบมาดวาสงทเกดขนจรงคออะไร ๖. ความแตกตางคออะไร ทาไมจงตางกน ๗. จดบนทกเพอเตอนความจาวาวธการใดบางทคณไดเคยนามาแกปญหาแลว ไดผล

หรอไม อยางไร

อยางไรกตาม คณตองเขาใจวาคาตอบหรอวธแกปญหาทไดจากการทาAAR คงไมใช คาตอบสดทายสาหรบงานของคณ เพราะเมอเวลาเปลยนไป บรบทเปลยนไป ยอมทาใหเกดปญหาใหมไดตลอดเวลา ซงวธการแกปญหายอมเปลยนแปลงไปดวย

แตอยางไรกดเทาทศกษาขอมลเพมเตมมานอกจาก AAR แลวเรายงมอยางอนท เกยวเนองกน ทใชกนปกต เราใชกน 3R (Review) คอ

BAR = Before Action Review ทบทวนกอนกจกรรม หรอ ภารกจเกด DAR = During Action Review ทบทวนระหวางกจกรรมนนดาเนนการยงไมเสรจ AAR = After Action Review ทบทวนหลงกจกรรมสาเรจ เสรจสน

๓๖

สรป AAR สาคญ

แตวทยากรกระบวนการ คอเครองมอสาคญ ในการทา AAR

“ ขอบใจนะทมาชวยฉนทางาน ทางานกบฉนนน ไมมอะไรจะใหนะ นอกจาก

ความสข ทจะมรวมกน ในการทาประโยชนใหแกผอน”

พระราชดารส พระบาทสมเดจพระเจาอยหว