global davranış yasasıglobal2.pepsico.com/docs/album/global-code-doc/turkish_gcoc_2014.pdf34...
TRANSCRIPT
Fayda Gözeten Performans
Global Davranış Yasası
Global
Davranış Yasası
3 Başkan ve CEO'muzdan Mektup 4 PepsiCo Değerleri
Performansımızın Amacı 5 İşimizi Doğru Yapmak 5 Davranış Yasamıza Karşı
Sorumluluğumuz
Kişisel Sorumluluklarınız 6 Davranış Yasamıza Uymak 6 ÖrnekTeşkil Eden Liderlik 7 Destek Almak ve Sorunları Bildirmek 8 Speak-up 8 Anti-Misilleme
İş Yerimizde Saygı 10 Çeşitlilik ve Dahil Etme 10 İnsan Hakları 11 Ayrımcılıkla Mücadele 12 Tacizle Mücadele 13 İş Sağlığı ve Güvenliği 13 Madde Kullanımı 14 Siddetle Mücadele
Sektörde Dürüstlük 16 Ürün Kalitesi 16 Sorumlulukla Pazarlama 17 Müşterilerimiz 17 Tedarikçilerimiz 18 Rakiplerimiz 19 Toplumsal Katılım
İş Uygulamalarımızda Etik Kurallar
21 Çıkar Çatışmaları 22 Yolsuzlukla Mücadele 23 Rüşvetle Mücadele 24 Kara Para Aklamayla Mücadele 24 Uluslararası Ticaret Kontrolleri 25 Politik Eylemler 26 İş Hediyeleri
Hissedarlarımıza Karşı Sorumluluğumuz
28 Doğru İş Kayıtları 28 Kamuyu Bilgilendirme 29 Kayıt Yönetimi 29 Denetim ve Soruşturmalar 30 Şirket Kaynakları 30 Dolandırıcılık 31 Gizli Bilgiler 32 Bilgi Sızdırma 33 Gizlilik 33 Dış Kaynaklarla İletişim 34 Fikri Mülkiyet 34 E-posta, İnternet ve Bilişim
Sistemleri
Davranış Yasamızın Yönetimi
35 Global Uyum ve Etik Departmanı 36 Görevi Kötüe Kullanmanın
Soruşturulması 36 Disiplin Aksiyonları 36 Davranış Yasamız Bir Sözleşme
Değildir 37 Davranış Yasamızın Düzenlenmesi
ve Yapılan Değişiklikler 37 Taahhüt 37 Feragat Bildirimi
38 Speak-up
2
Fayda Gözeten PerformansPepsiCo'nun Vaadi
PepsiCo'nun yenilenmiş Global Davranış Yasası'nı sunmaktan mutluluk duyuyorum. Davranış Yasamız, belirli konularda daha fazla bilgi sağlamak amacıyla güncellenmiş; ancak temel ilkeleri ve değerlerimiz değişmemiştir. Davranış Yasamız, yaptığımız her işte yüksek dürüstlük standartlarının bir beyanı olmayı sürdürmekte, gündelik karar ve aksiyonlarımıza yön veren bir değerler dizisi ile PepsiCo çatısı altında bizleri birleştirmektedir.
Davranış Yasamız, sürdürülebilir büyüme taahhüdümüz olan Fayda Gözeten Performans ışığında, işimizi nasıl doğru yaptığımızı tanımlamaktadır. Performansımızın "amacı"nı açıklar; yükümlülüklerimizi yerine getirme, birbirimize iş yerinde saygı gösterme ve sektörde dürüstlük konularında bize yardımcı olacak şekilde tasarlanmıştır.
Davranış Yasamızı dikkatli bir biçimde okumanızı ve sizlere rehberlik etmesi için sık sık ona başvurmanızı öneriyorum. PepsiCo'nun itibarı her birimizin hem bireysel hem de kollektif bir şirket olarak nasıl davrandığımıza bağlıdır. Umuyorum ki hiçbir şey, PepsiCo, ben veya sizler için Davranış Yasamızın temel ilkelerini benimseyerek, PepsiCo'nun itibarını korumaktan daha önemli değildir.
Indra K. Nooyi
Başkan ve CEO
1 Ekim 2012
3
TaahhüdümüzSorumluluk ve güven oluşturarak, yetkin çalışanlar ile sürdürülebilir büyüme sağlamak
Yol Gösterici İlkelerimizHer zaman şunlar için çaba göstermeliyiz:
Müşterilere, tüketicilere ve yaşadığımız dünyaya özen göstermeliyiz
Sadece gurur duyabileceğimiz ürünler satmalıyız
Açık yüreklilikle gerçekleri söylemeliyiz
Kısa ve uzun vade arasında dengeyi sağlamalıyız
Farklılık/Çeşitlilik ve katılımcı iş ortamı sayesinde kazanmalıyız
Başkalarına saygı göstermeliyiz ve birlikte kazanmalıyız
PepsiCo Değerleri
Global Davranış YaSaSı
4
Performansımızın Amacı
İşimizi Doğru YapmakDavranış yasamız performansımızın amacıdır.
PepsiCo olarak, etik ve sorumlu davranmanın sadece kendimiz adına değil, aynı
zamanda işimiz için de yapılması gereken doğru şey olduğuna inanıyoruz.
PepsiCo Global Davranış Yasası (Davranış Yasamız), işimizi doğru yapma konusunda
yol haritamız ve pusulamızdır. Kısaca ifade etmek gerekirse, Değerlerimize, Davranış
Yasamıza, politikalarımıza ve yasalara uygun ve etik hareket ettiğiniz sürece, işinizi doğru
yapmış olursunuz.
Her birimizin Davranış Yasamızın temel ilkelerini benimsemesi ve aşağıdaki şekilde
davranması beklenir:
•İş yerinde saygı göstermek
•Sektörde dürüstlükle hareket etmek
•İş ilişkilerimizde etik davranıyor olmak
•Hissedarlarımız için sorumlulukla hareket etmek
Davranış Yasamız yaptığımız her işin merkezindedir. Değerlerimizi destekleyen Fayda
Gözeten Performans misyonumuzun temelidir, daha doğrusu performansımızın
amacıdır.
Davranış Yasamıza Karşı SorumluluğumuzDavranış Yasamız her bir çalışanımız ve Yönetim Kurulu üyelerimiz için geçerlidir; verdiğimiz her iş kararının arkasındadır.
Davranış Yasamız, ister ofislerimiz, fabrikalarımız, depolarımızda; ister genel kurul
odası veya müşterilere ürünlerimizi satarken pazarda her tür karar ve aksiyonumuzun
ardındadır.
Davranış Yasamız aşağıdakiler için geçerlidir:
•Dünyadaki tüm PepsiCo çalışanları (yan kuruluşlarımızın çalışanları da dahil olmak
üzere)
•PepsiCo Yönetim Kurulu üyeleri, yönetim kurulu üyesi sıfatıyla hareket ettiklerinde
•PepsiCo'nun yönetimine sahip olduğu müşterek teşebbüsler ve bu müşterek
teşebbüslerin tüm çalışanları, görevlileri ve direktörleri
PepsiCo Global Uyum ve Etik Departmanı ("Global Uyum ve Etik") Davranış Yasamızın
tanıtımı, gözetimi ve uygulanmasından sorumludur. Ancak Davranış Yasamıza
uyulması ve PepsiCo'nun etik kusursuzluk kültürünün sürdürülmesi konusundaki nihai
sorumluluk, her birimize aittir.
5
Performansımızın Amacı
Kişisel Sorumluluklarınız
Davranış Yasamıza UymakTüm işleriniz Davranış Yasamıza, politikalarımıza ve yasalara uygun olmak zorundadır.
Etik ve sorumlu davranma anlayışımız, her birimizin her gün aldığı kararlarla oluşur.
Davranış Yasamız şirket politikalarımızla birlikte, işinizi etik çerçevede yapmanız için
ihtiyaç duyduğunuz bilgileri sağlamaktadır. Yaptığınız işler ve verdiğiniz kararlar için
geçerli olan politikaları bilmek ve bunlara uymak sizin sorumluluğunuzdadır.
Buna ek olarak PepsiCo, global bir şirket olarak, faaliyet gösterdiği ülkelerin yasalarına
uymayı taahhüt etmektedir. Global yasa ve yönetmelikler karmaşıktır; ancak Davranış
Yasamız ve politikalarımıza uyum, geçerli yerel yasalara uygun davranmanıza yardımcı
olacaktır.
ÖrnekTeşkil Eden LiderlikBaşta liderler ve yöneticiler olmak üzere her birimiz dürüstlükle hareket etmeli ve güven uyandırmalıyız.
Tüm çalışanlardan etik olmaları beklenirken, PepsiCo'daki her yönetici ve lider de örnek
teşkil eden liderlik konusunda artan bir sorumluluğa sahiptir. Lider ve yöneticilerimizden
pozitif birer rol model olmalarını ve aşağıdaki davranışları sergileyerek Davranış Yasamızı
uygulama konusunda diğerlerini de yüreklendirmelerini bekliyoruz:
•Dürüstlüğü ödüllendirme
•Etik kararlar almaya teşvik etmek
•Ekip üyelerinin endişelerini rahatlıkla dile getirdikleri şeffaf bir iş ortamı yaratmak
•Speak-up bildirimi yapanlara karşı misillemeyi önlemek
•Ortaya çıkan sorunların çözümü için yardım talebinde bulunmak ve gerekirse konuyu
üst mercilere taşımak
Organizasyonumuzun her seviyesinde, Değerlerimiz ve Davranış Yasası ilkelerimizin
uygulanmasında liderlerimiz ve yöneticilerimize güveniriz.
6
Q & ADestek Almak ve Sorunları BildirmekUyumla ilgili sorunların ortaya çıkması durumunda soru sormak ve sorunları dile getirmek sizlerin sorumluluğundadır.
Davranış Yasası, doğası gereği günlük hayatınızda karşılaşabileceğiniz tüm olayları
içeremez. Davranış Yasamızda bir sorunuza cevap bulamıyorsanız veya Davranış
Yasasını nasıl yorumlayacağınız konusunda sorunuz varsa destek isteyin. Benzer şekilde,
Değerlerimiz, Davranış Yasamız, politikalarımız ya da yasaların ihlali olabilecek bir
durumun farkındaysanız bu sorunun giderilmesi için Speak-up hattını arayarak durumu
bildirmelisiniz.
Destek istemek ya da bir bildirimde bulunmak için birden fazla kanalınız vardır:
•Yöneticiniz,yöneticinizinbirüstyöneticisiveyaİnsanKaynaklarımüdürü: Yöneticileriniz,
şirkete ve işe özgü birçok politika ve süreç, iş sorumlulukları, diğer çalışanlarla sorunlar,
disiplin anlaşmazlıkları, terfi fırsatları ve iş ortamına ilişkin sorunlar konusundaki
sorunlar ve destek almak için kusursuz kaynaklardır.
•GlobalUyumveEtikveyaHukukDepartmanı: Gerçekleşmiş veya potansiyel
Davranış Yasası veya hukuki ihlal sorunları için Global Uyum ve Etik veya Hukuk
Departmanından destek almanız ya da sorunlarınızı onlara iletmeniz önerilir. Bu
sorunlar için örnekler;
– Muhasebe veya denetim düzensizlikleri veya kural dışı uygulamalar
– Dolandırıcılık, hırsızlık, rüşvet ve diğer yolsuzluklar
– Anti-tröst veya bilgi sızdırma ihlalleri
– Önemli çevre, güvenlik veya ürün kalitesi sorunları
– Yasa dışı ayrımcılık veya taciz
– Gerçekleşmiş veya potansiyel çıkar çatışmaları
– Şirketimiz veya işiniz için geçerli her tür ulusal, bölgesel eyalet veya belediyeye ait
yasal gereklilikler ile ilgili destek
Global Uyum ve Etik irtibat bilgileri için lütfen Davranış Yasamızın 35. sayfasını
inceleyin.
şİrKET PolİTİKalarını nErEDE bUlabİlİrİM?
Global, sektörel, bölgesel fonksiyonlara ilişkin politikalarımızın
çoğunu şirket intranet sitemizde bulabilirsiniz. Ayrıca yöneticiniz
ya da İnsan Kaynakları yöneticisinden geçerli politikaların
kopyalarını isteyebilirsiniz.
YÖnETİCİM bEnDEn Davranış YaSaMız Ya Da YaSaların
İHlalİ olabİlECEĞİnE İnanDıĞıM bİr GÖrEvİ YErİnE
GETİrMEMİ İSTErSE nE YaPMalıYıM?
Yöneticiniz karşısında endişelerinizi açıklık ve dürüstlükle
dile getirin. Yöneticinizin cevabıyla tatmin olmadıysanız
ya da yöneticinizle konuşma konusunda kendinizi rahat
hissetmiyorsanız sorunu, “Destek Alma ve Sorunları Dile Getirme”
bölümünde listelenen herhangi bir diğer kaynak aracılığıyla dile
getirin. Sadece bir yönetici size talimat verdi diye ya da destek
talebinde bulunmadığınız için Davranış Yasamızı, bir politikayı ya
da bir yasayı, asla kasıtlı olarak ihlal etmemelisiniz.
DESTEK TalEbİnDE bUlUnaCaĞıMı naSıl anlaYaCaĞıM?
Bir şeyin yanlış olduğu hissi varsa, o zaman yapılması gereken
doğru şey o olmayabilir. Kendinize sorun:
•Bu aksiyonun yasal olduğundan emin miyim? Değerlerimiz,
Davranış Yasamız ve politikalarımız ile tutarlı mı?
•Etik dışı ya da ahlak dışı olarak kabul edilebilir mi?
•PepsiCo'nun itibarına zarar verebilir mi? Şirketimizi riske atabilir
mi? Şirketimizin itibar kaybetmesine neden olabilir mi?
•Diğer insanlara zarar verir mi? Çalışanlara? Müşterilere?
Tüketicilere? Yatırımcılara?
•Beni ya da PepsiCo'yu negatif yönde etkiler mi? Gazetenin ön
sayfasında nasıl görünürdü?
Bu sorulardan herhangi birinin yanıtı hakkında tereddütünüz
varsa, doğru kararı alma konusunda destek talebinde
bulunmalısınız.
7
Global Davranış YaSaSıKişisel Sorumluluğunuz
Q & AYukarıda listelenen kaynaklara ek olarak, PepsiCo'nun etik yardım hattı olan Speak-up'ı
arayarak uyum ihlali şüphelerinize ilişkin sorular sorabilir, endişelerinizi dile getirebilir ya
da bildirimde bulunabilirsiniz.
Speak-upSpeak-up hattına telefon veya internet üzerinden erişebilirsiniz.
Speak-up hattı, uyum ve iş etiği hakkındaki endişelerini dile getirmeleri için tüm PepsiCo
çalışanları, tedarikçiler, tüketiciler, yükleniciler, alt yükleniciler ve aracıların kullanabileceği
24 saat açık bir yardım hattıdır.
Speak-up hattı dünyanın her yerinde mevcuttur:
•Aradığınız ülkeye özel, ücretsiz bir telefon numarasını kullanarak. Amerika Birleşik
Devletleri'nde 1-866-729-4888'i arayın. Uluslararası telefon numaralarının listesi için
www.pepsico.com sitesinde Speak-Up bölümüne bakınız.
•Internet üzerinden de erişebilirsiniz: www.tnwgrc.com/PepsiCoSpeakUp
PepsiCo'ya raporunuzun soruşturulması konusunda destek olmak isterseniz
verebileceğiniz tüm bilgileri rahatlıkla iletmeniz önerilir. Tam ve adil bir soruşturmanın
yürütülmesi için, bilgiler ihtiyaç duyulması haricinde gizli tutulacaktır. Yerel yasaların
kısıtladığı durumlar dışında, isterseniz kimliğinizi gizli tutabilirsiniz. Kimliğiniz, telefon
numaranız veya bilgisayarıınızın IP adresi kaydedilmeyecek ve PepsiCo'ya iletilen
herhangi bir raporda yer almayacaktır. Önemli olan kimin bildirimde bulunduğu değil,
bildirimde bulunulan konudur.
Not: Bazı ülkeler ve Avrupa Birliği bölgesindeki yerel gizlilik yasaları nedeniyle Speak-up
hattı yalnızca muhasebe, finans, denetleme ve rüşvet konuları gibi belirli arama türlerine
izin verebilir. Bu ülkelerde diğer sorunları bildirmek için İnsan Kaynakları Yöneticiniz ile
irtibata geçin.
Anti-MisillemeSorunları dile getirdiğiniz için size misilleme yapılmayacaktır.
PepsiCo iyi niyetle sorunları bildiren çalışanların haklarını korumayı taahhüt etmektedir.
Şirketimiz iyi niyetle aşağıdaki davranışlarda bulunan kişilere misilleme yapmayacak ve
misilleme yapılmasına izin vermeyecektir:
•Değerlerimiz, Davranış Yasamız, politikalarımız veya yasaların ihlali olduğuna inanılan
durumları bildirmek
•Bir uyum sorununu dile getirmek ya da belirli bir iş uygulaması, iş kararı ya da
aksiyonuyla ilgili öneri almak
•Olası bir ihlal soruşturmasında iş birliği yapmak
İyi niyetle bir sorunu bildirdiği için bir çalışana karşı misilleme yapmak, kendi başına
Davranış Yasamızın ihlalidir. Misillemenin gerçekleşmiş ya da gerçekleşmekte olduğunu
biliyor ya da bundan şüphe duyuyorsanız bunu bildirmelisiniz.
Global Anti-Misilleme Politikamıza bakınız.
SPEaK-UP HaTTını araDıĞıMDa nE İlE KarşılarıM?
Speak-up hattı aramaları, konusunda uzmanlık sahibi bağımsız
bir firma tarafından yanıtlanmaktadır. Bir Görüşme Uzmanı
size sorular soracak ve gizli bir inceleme için Global Uyum ve
Etik departmanına bir rapor gönderecektir. Global Uyum ve
Etik departmanı tarafından seçilmiş profesyoneller konuyu
soruşturacak ve gerekliyse çözüme yönelik adımlar atılacaktır.
8
Global Davranış YaSaSıKişisel Sorumluluğunuz
Performansımızın Amacı
İş Yerimizde Saygı
AmacımızPepsiCo Değerlerinin yol gösteren ilkelerinden biri de başkalarına saygı duymak ve birlikte başarmaktır. Başarımızı, şirket içinde ve dışında herkese saygı göstererek elde edebiliriz. İş yerinde saygı, mükemmeliyetçilik ve ekip çalışması bir araya geldiğinde, hedeflerimize ulaşırız.
9
Yol Gösterici İlkelerimiz
Çeşitlilik ve
dahil etmeile kazanırız
Çeşitlilik ve Dahil EtmeHepimizin çeşitliliğe, başkalarının yetenek ve becerilerine saygı duyması gerekmektedir.
PepsiCo olarak “çeşitliliği”, her birimizi oluşturan kendine özgü özellikler olarak
tanımlamaktayız: kişilikler, yaşam tarzları, düşünce süreçleri, iş tecrübeleri, etnik köken,
ırk, renk, din, cinsiyet, cinsel kimlik, cinsel yönelim, medeni hal, yaş, ulusal köken,
engellilik, gazilik ve diğer farklılıklar. Hizmet verdiğimiz pazarlar kadar çeşitli iş gücünü
cezbetmek, geliştirmek ve elimizde tutmaya ayrıca farklılıklarımızın gücünü benimseyen
dahil edici bir iş ortamı sağlamaya çalışıyoruz.
Çalışanlar ve iş ortaklarımızın katkıları için değer ve saygı gördüklerini hissettikleri
bir çalışma ortamı yaratma konusunda önemli bir rol oynamaktasınız. Aşağıdakileri
yapıyorsanız çeşitlilik ve dahil etmeyi destekliyorsunuz demektir:
•Başkalarının çeşitlilik, yetenek ve becerilerine saygı duymak
•Başkalarının yorumlarına değer vermek
•Güven, açıklık ve samimiyet içeren bir ortamı teşvik etmek
Her birimiz, işimizin tüm alanlarında çeşitlilik ve dahil etmeyi benimsersek
tüketicilerimizin ihtiyaçlarını daha iyi anlar ve yeniliği daha çok teşvik ederiz.
İnsan HaklarıOlası insan hakları ihlallerine karşı her zaman tetikte olun.
PepsiCo, tüm faaliyetlerimizde ve tedarik zincirimiz genelinde temel insan haklarını
sürdürme ve desteklemenin önemli olduğunun farkındadır. Değerlerimiz, Davranış
Yasamız, yetenek sürdürülebilirliği stratejilerimiz ve istihdam politikalarımız, Birleşmiş
Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ve Uluslararası Çalışma Örgütü Temel
İlkeleri ve Çalışma Standartlarında yer alan ilkeleri desteklemek adına ortak hareket
etmektedir. Aşağıdaki özellikleri sergileyen program ve politikalar uyarınca faaliyet
göstermekteyiz:
•Yerel yasalar uyarınca adil maaş, yan haklar ve diğer istihdam koşullarını sağlamak
•Çalışanlara örgütlenme özgürlüğü hakkı tanımak
•İnsani ve güvenli çalışma koşulları sağlamak
•Zorla çalıştırmak ya da çocuk işçi çalıştırmayı yasaklamak
•Ayrımcılık ve tacizden arınmış bir iş yerini desteklemek
Tedarikçilerimiz ve iş ortaklarımızdan da bu ilkeleri uygulamalarını bekleriz. Tedarikçi
Davranış Yasamız ve Tedarikçi Güvence Programımız, tedarik zinciri çapında insan hakları
istismarı riskini en düşük seviyeye indirmek için kullandığımız araçlardır.
Yukarıda belirtilen insan hakları temel ilkelerini ihlal etmemeleri ya da bunlarla
çelişmemelerini sağlamak için, davranışlarınızı her zaman gözden geçirin.
Faaliyetlerimizde ya da tedarik zincirimizde insan hakları istismarından şüpheleniyorsanız
Speak-up hattını arayın ve durumu bildirin.
İnsan Hakları Politikamızı inceleyin.
10
Global Davranış YaSaSıİş Yerimizde Saygı
Ayrımcılıkla MücadeleHiçbir zaman ayrımcılık yapmamalı ve fırsat eşitliğini reddetmemelisiniz.
Her birimiz, potansiyelimizin tamamını gerçekleştirmek için fırsata sahip olmalı ve
PepsiCo'nun başarısına katkıda bulunmalıyız. Bunu başarmak için istihdam, işe alım,
eğitim, terfi, ücretlendirme veya herhangi diğer bir iş koşulunu içeren konularda iş
başvurusu yapanlara, çalışanlara adaletsiz davranmamalı ya da ayrımcılık yapmamalısınız.
Çalışanlar ve başvuru sahipleri hakkındaki işe alım kararlarınızda her zaman yetenekler,
nitelikler ve işle ilişkili performansı temel almalı ve aşağıdaki gibi işle ilgisi olmayan
özelliklere bakılmamalıdır:
•Irk, renk, etnik veya ulusal köken
•Cinsiyet veya cinsel kimlik
•Cinsel yönelim
•Yaş
•Din
•Engellilik
•Gazilik
•Yasal olarak korunan herhangi diğer bir statü
Bu kişisel özelliklerden herhangi birini temel alan işe alım kararlarının verilmesi, her
zaman politikalarımıza aykırıdır ve birçok ülke mevzuatına göre yasa dışıdır. Her zaman
adil davranmalı ve nitelikli bireylere yeteneklerini geliştirme ve şirketimiz içerisinde
ilerleme fırsatı vermelisiniz.
11
Global Davranış YaSaSıİş Yerimizde Saygı
Q & ATacizle Mücadeleİş yerimizde başkalarını taciz etmemelisiniz.
PepsiCo, tacizin herhangi bir türü ve/veya diğer rencide edici ya da saygısız davranıştan
arınmış bir çalışma ortamı sağlamayı amaçlar. Şirketimiz, tacizi yasaklayan her tür yerel
yasaya uymaktadır ve Davranış Yasamız iş yerinde tacizi yasaklamaktadır.
Taciz, göz korkutucu, saldırgan ya da düşmanca bir çalışma ortamı oluşturan ve
istenmeyen herhangi bir sözlü, görsel, fiziksel veya başka türde bir davranışı kapsar.
Tacizin yasal tanımı yetki alanına göre değişebilse de, aşağıdaki ayrıntılı olmayan listeyi
kabul edilemez davranışlar olarak görmekteyiz:
•Cinsel taciz
•Saldırgan bir dil veya şakalar
•Irk, etnik köken, cinsiyet ve dini hedef alan hakaretler
•Aşağılayıcı yorumlar
•Göz korkutucu veya tehditkâr davranışlar
•Bireysel özellikleri nedeniyle başkalarına düşmanca davranmak
Hiçbir şekilde taciz edici davranmamalı ve iş ortamlarında çalışma arkadaşlarınızın
kendilerini rahatsız hissetmelerine sebebiyet vermemelisiniz. Cinsel veya diğer herhangi
bir tür tacizin, niyetiniz ne olursa olsun davranışlarınıza ve davranışlarınızın başkalarını
nasıl etkilediğine göre belirlendiğini unutmamanız, son derece önemlidir.
Başka biri ya da siz ayrımcılık ya da tacize maruz kalıyorsanız, speak-up hattını arayın ve durumu bildirin.
Global Tacizle/Ayrımcılıkla Mücadele Politikamızı inceleyin.
CİnSEl TaCİz nEDİr?
Cinsel taciz, istenmeyen ya da kişinin kendisini rahatsız
hissetmesine neden olan cinsel nitelikteki sözlü, görsel ya da
fiziksel davranışları kapsar. Aşağıdakiler de dahil olmak üzere
farklı biçimlerde gerçekleşebilir:
•Cinsel teklifler, cinsel içerikli yardım talepleri ve istenmeyen
randevu talepleri
•Cinsel yönelimli espriler, resimler, metinler veya e-posta
mesajları
•Dış görünümle ilgili açık veya aşağılayıcı yorumlar
•Müstehcen resim veya pornografi paylaşımı
12
Global Davranış YaSaSıİş Yerimizde Saygı
İş Sağlığı ve GüvenliğiNerede çalışırsanız çalışın ya da şirketimiz için ne yaparsanız yapın, sizden güvenliği ön plana almanız beklenmektedir.
Çalışanlarımızın, ziyaretçilerimizin, yüklenicilerimizin, tüketicilerimizin ve toplumların
sağlık ve güvenliğini korumayı taahhüt ediyoruz. İş sağlığı ve güvenliği politika ve
prosedürlerimiz, iş yerlerimizde, piyasada ya da yolda güvenle çalışmanıza yardımcı
olmak üzere tasarlanmıştır.
Aşağıdaki durumlarda her zaman Speak-up hattını aramalı ve endişenizi dile
getirmelisiniz:
•Güvenli olmayan bir görevi yerine getirmeniz istendiğinde
•Gerçekleştirmek için gerekli eğitimi almadığınız ve size veya başkalarına zarar
verebileceğine inandığınız bir işi yapmanız istendiğinde
•Başka birini, güvenli olmadığını düşündüğünüz bir görevi yerine getirirken ya da bu
kişinin işi yapmak için gerekli eğitimi almamış olduğunu fark ettiğinizde
•Bir taşıt ya da ekipmanın düzgün çalışmadığından ve güvenli olduğundan
şüphelendiğinizde
•Siz veya başkaları için güvensiz koşullar ya da potansiyel bir tehlikeyi
gözlemlediğinizde ya da başkası tarafından buna dikkatiniz çekildiğinde
Güvenlik herkesin sorumluluğudur. Göreviniz ne olursa olsun, çalışmaların güvenli bir
biçimde gerçekleştirilmesinde ısrarcı olmalısınız.
PepsiCo Çevre, İş Sağlığı ve Güvenliği Politikamızı inceleyin.
Madde KullanımıAlkol veya uyuşturucu madde etkisi altında çalışmamalısınız.
Alkol veya uyuşturucu etkisinde çalışıyorsanız kendiniz ve başkaları için kabul edilemez
bir güvenlik riski oluşturmaktasınız. Uyuşturucular; yasa dışı uyuşturucular, kontrol
altındaki maddeler veya kötüye kullanılan reçeteli ilaçları kapsayabilir. Sizden, iş
performansınızı etkileyebilecek herhangi bir madde etkisinden arınmış olarak çalışmanız
beklenmektedir. Bu nedenle aşağıdaki yasakları uygulamaktayız:
•PepsiCo iş yeri içinde veya dışında alkol, yasa dışı ilaç veya madde etkisi altında
çalışmak
•Çalışırken ya da iş yeri sınırları içindeyken; yasa dışı uyuşturucu ya da madde
bulundurma, satma, kullanma, aktarma ya da dağıtma
•Reçeteli veya reçetesiz satılan bir ilacın performans düşürücü etkisi altındayken
çalışmak
Uyuşturucu ya da alkol sorununuz varsa yardım almanız önerilir. Bölgenizdeki destek
programlarını öğrenmek için İnsan Kaynakları yöneticinize danışın.
Yol Gösterici İlkelerimiz
Başkalarına
saygı gösterin ve birlikte kazanın
13
Global Davranış YaSaSıİş Yerimizde Saygı
Şiddetle Mücadeleİş yerimizde hiç kimseyi tehdit etmemeli ve şiddet içeren davranışlar sergilememelisiniz.
PepsiCo'nun güvenlik programları iş yerinde şiddet için sıfır-tolerans politikasını da
kapsamaktadır. Başka bir kişinin kendisini tehdit altında ya da emniyetsiz hissetmesine
neden olacak herhangi bir davranışta bulunmanız yasaktır. Buna sözlü saldırılar, tehditler
ve her tür düşmanlık, göz korkutma, saldırganlık da dahildir.
Şirketimiz iş yerinde silah bulundurulmasını da yasaklamaktadır. Yerel yasaların izin
verdiği ölçüde bu yasak şirket otoparkları ve diğer işyerlerimizde de geçerlidir. İş
yeri içi şiddete yönelik sıfır tolerans politikamız, şirket içindeki davranışların yanı sıra,
şirket dışında dünyanın herhangi bir yerinde PepsiCo bünyesindeki çalışanlarımızın
davranışları için de geçerlidir.
Tehdit ve potansiyel şiddet görmeniz durumunda Speak-up hattını arama ve bu
durumu ilgili yerel yönetime bildirmekte gecikmeyin.
İş Yerinde Şiddet Politikamızı inceleyin.
14
Global Davranış YaSaSıİş Yerimizde Saygı
Performansımızın Amacı
Sektörde Dürüstlük
AmacımızSektörde iletişim halinde olduğumuz herkese doğruluk ve dürüstlükle yaklaşmalıyız. Buna, rakiplerimiz ve tedarikçilerimiz yanında ürünlerimizi satın alan tüketiciler, ürünlerimizi satan müşteriler ve hizmet verdiğimiz toplumlar da dahildir. Bu dürüstlük taahhüdünün temelinde iş yaptığımız her yerde tüm geçerli yasalara uyma yükümlülüğümüz yatar.
15
Ürün KalitesiÜrün kalitesinden asla ödün vermemelisiniz.
Tüm markalarımız için yüksek kaliteli ürünler üretmeyi taahhüt ediyoruz.
Hammaddelerimizin satın alınmasıyla başlayıp, ürünün son tüketicilerin ellerine
ulaşmasına kadar devam eden tüketici güvenini, üstün kaliteli ürünler üreterek
sürdürüyoruz. Ayrıca yeni ürünleri sorumlulukla geliştirme ve araştırmaya ilişkin geçerli
etik standartlar ve yönergeleri izleme taahhüdü veriyoruz.
Ürünlerimizin geliştirilmesi, paketlenmesi veya depolanması süreçlerinin herhangi biriyle
ilgiliyseniz sizden şunlar beklenir:
•Bulunduğunuz bölgede üretilen ürünler için geçerli ürün kalite standartları, politikaları
ve prosedürlerini bilmek
•İyi üretim uygulamaları ve test protokollerini izlemek
•Tüm geçerli gıda güvenliği yasaları ve yönetmeliklerine uymak
Ürünlerimizi tehlikeye atabilecek durumlara karşı her zaman tetikte olmak önemlidir. Bir
PepsiCo ürününün kalitesini olumsuz yönde etkileyebilecek bir durumla karşılaşırsanız,
Speak-up hattını arayın ve durumu hemen bildirin.
Gıda Güvenliği Politikamızı inceleyin.
Sorumlulukla PazarlamaPazarlama süreçlerimize dahilseniz, her zaman ürünlerimizi sorumlulukla pazarlayın.
Markalarımız her gün milyonlarca yaşama dokunmaktadır. Ürün pazarlama
stratejilerimiz, şirketimizin yüksek etik standartlarını yansıtmalı, gerçekçi, anlaşılabilir
ve tüm yasalara uygun olmalıdır. Pazarlama süreçlerimize dahilseniz, aşağıdakileri asla
yapmamalısınız:
•Ürünlerimizin kalitesini ya da ambalajını vurgulamada aşırıya kaçmak ya da yanlış
tanıtmak
•Reklamlarımız veya etiketlerimizde yanlış yönlendirici ya da gerçeklikten uzak ifadeler
kullanmak
•Ürünlerimiz, ürün içeriklerimiz veya sağlık üzerinde etkileri hakkında yeterli kanıt ya da
geçerli yasal izin olmadan iddialarda bulunmak
Pazarlama programlarımızın, çocuklara pazarlama yapmaya ilişkin yönergelerimiz de
dahil olmak üzere bölge veya departmanınızın geçerli politikalarının yanı sıra geçerli
yasa ve yönetmeliklere uymasını sağlamak zorundasınız.
Çocuklar için Pazarlama bildirimimizi inceleyin.
Yol Gösterici İlkelerimiz
Sadece gurur duyabileceğimiz
ürünler satmalıyız.
16
Global Davranış YaSaSıSektörde Dürüstlük
Q & AMüşterilerimizMüşterilerimize adil davranmalıyız.
Sektörde dürüstlük her birimizin müşterilerimize etik, adil ve tüm geçerli yasalara
uygun davranmamızı gerektirmektedir. Müşterilerimizle ilgilenirken her zaman şunları
yapmalısınız:
•Üstün kaliteli ürünlerimiz, müşteri hizmetimiz ve rekabetçi fiyatlarımız temelinde onları
kazanmak
•Hizmet ve ürünlerimizi dürüst ve direkt bir biçimde sunmak
•Adil olmayan ya da yanıltıcı ticari uygulamalardan kaçınmak
•Satış programlarımızı açıklıkla iletmek
•Sözlerinizi tutmak
Müşteriler ile olan sözleşmelerimiz, her zaman işlerine verdiğimiz önem ve değeri
yansıtmalıdır. Her tür satış ve ticaret sözleşmesi yazılı ve politikalarımızla uyumlu
olmalıdır.
Sektör ya da bölgenizin Ticari Harcamalar Politikasını inceleyin.
TedarikçilerimizTedarikçilerimizle tüm etkileşimlerimiz, yüksek etik standartlarımızı karşılamalıdır.
Kendimiz için geçerli dürüstlük standartlarını tedarikçilerimiz için de geçerli kılıyoruz. Etik
olmayan ya da yasa dışı bir tedarikçi eylemi, PepsiCo'nun dünya çapında bir şirket olarak
itibarını zedeleyebilir ve hizmet verdiğimiz topluluklarda prestij kaybına neden olabilir.
Dolayısıyla tüm tedarikçilerin bizimle iş yapmanın bir koşulu olarak Tedarikçi Davranış
Kurallarımıza uyması gerekir. Tedarikçilerimiz arasında; hammaddeler, ürünün içindekiler,
paketleme bileşenleriyle ilgili üçüncü şahıs satıcı, danışman, yüklenici, hizmet sağlayıcı
ya da tedarikçileri vardır.
Tedarikçi seçiminden siz sorumluysanız kararlarınızı yetenekler, hizmet kalitesi ve itibara
dayandırmalısınız.
Tedarikçi Davranış Yasamız, İnsan Hakları Politikamız ve Çıkar Çatışmaları Politikamızı inceleyin.
Tedarikçi Durum Değerlendirmesini Uygulamaya KoymakTedarikçi seçerken ve var olan tedarikçi ilişkilerimizi sürdürmek
için şunları yapmalısınız:
•Uygulanabilir ihale, müzakere ve sözleşme süreçlerimizi
izlemek
•Tedarikçinin dürüst ve etik meşru bir işletme olup olmadığını
ve adının yasa dışı herhangi bir olaya karışıp karışmadığını
belirlemek için uygun bir durum değerlendirmesi yapmak
•Tedarikçilerle potansiyel veya fiili çıkar çatışmalarından
kaçınmak
MüşTErİ İSTEĞİYlE “Yan SÖzlEşME” İMzalaMa
KonUSUnDa HErHanGİ bİr KıSıTlaMa var MıDır?
Hukuk Departmanının önceden onayı olmadan müşteri
ödemeleriyle ilgili mevcut bir müşteri sözleşmesini değiştiren
ya da ana sözleşme şartlarını hafifleten bir yan sözleşme ya da
herhangi başka bir belgeyi asla imzalamamalısınız.
17
Global Davranış YaSaSıSektörde Dürüstlük
Q & ARakiplerimizRekabet anlayışınız her zaman doğruluk çerçevesinde olmalı ve geçerli anti-tröst ve rekabet yasalarını izlemelisiniz.
PepsiCo, rakiplerimize yasal yollardan ve serbest teşebbüs sistemi çerçevesinde
performans üstünlüğü sağlamaya kendini adamıştır. Bu nedenle şunları yapmalısınız:
•Asla rakiplerin ürün veya hizmetleri hakkında yanlış ya da gerçek dışı yorumlar
yapmamak
•Rekabetle ilgili bilgileri elde etmek için sadece meşru yolları kullanmak
•Rakiplerimiz ve diğer üçüncü şahısların gizli bilgileri ve fikri mülkiyet haklarına saygı
göstermek
•Anti-tröst ve rekabet yasalarına her zaman uymak
Rakiplerle iş yaparken, fiyatları ya da diğer satış koşullarını ayarlamak, teklifleri koordine
etmek, müşteri, satış bölgesi ya da ürün yelpazesi tahsis etmek ya da geçerli anti-tröst
veya rekabet yasalarını ihlal eden herhangi bir diğer etkinliğe dahil olmak için yazılı veya
sözlü ya da resmi veya gayri resmî hiç bir anlaşmaya hiç bir zaman imza atmamalısınız.
Bir ticaret fuarı ya da müşteri etkinliği gibi gayri resmî bir ortamda olsa bile, bu konuları
bir rakiple asla konuşmamalısınız.
Ayrıca anti-tröst veya rekabet yasalarını ihlal eden etkinliklerden kaçınılması da
önemlidir. Örneğin rakiplerimizle ilgili her tür yazılı iletişim, iş üslubuna uygun olmalı ve
rekabet karşıtı davranışları destekler biçimde olmamalıdır.
Anti-tröst veya rekabet yasalarının ihlali, şirketimiz için ciddi yasal cezalar ve ilgili kişiler
için cezai kovuşturma ile sonuçlanabilir. Rekabet yasaları karmaşıktır ve ülkeden ülkeye
değişir. Bu konuda destek almak için Hukuk Departmanına danışmalısınız. Bir Anti-tröst
ihlalinden şüpheleniyorsanız Speak-up hattını arayın ve durumu bildirin.
Sektör, bölge veya ülke Anti-Tröst veya Rekabet Politikanızı inceleyin.
MEşrU rEKabETÇİ İSTİHbaraTını naSıl alabİlİrİM?
Rekabetçi istihbarat; medya raporları, ticari bültenler, yıllık
faaliyet raporları, kamu başvuruları, şirket yetkililerinin
konuşmaları ve rekabet tekliflerini karşılayan müşteriler gibi
kamuya açık kaynaklardan adil ve etik bir biçimde elde edilebilir.
Rekabetçi istihbaratı, asla yanlış beyan, izinsiz giriş, hırsızlık,
gizlilik ihlali veya önceki işverenlerden çalışma arkadaşları
hakkında bilgi alma yoluyla alınmamalıdır.
18
Global Davranış YaSaSıSektörde Dürüstlük
Toplumsal KatılımFayda Gözeten Performans sürdürülebilir büyüme sağlar.
PepsiCo'nun hizmet verdiği toplulumlardaki rolü Fayda Gözeten Performans ilkelerine
dayanmaktadır. Fayda Gözeten Performans dört bileşene sahiptir: Performans,
Toplumsal, Çevresel ve Yetenek Sürdürülebilirliği
•Performans: Finansal sonuçlar ile uzun vadeli kârlı büyüme sağlamak
•Toplumsal: Müşterilerimizin, daha sağlıklı bir hayat sürdürmelerine yardımcı olacak
ürünler sunmak
•Çevresel: Faaliyetlerimizde yenilikçilik ve verimlilik ile doğal kaynaklarımızı korumak
•Yetenek: Faaliyet gösterdiğimiz toplumlarda istihdam fırsatları yaratırken yetenek ve
becerilerini geliştirmeleri için çalışanlarımıza yatırım yapmak
Yerel çalışanları işe alarak, yerel tatlara uygun ürünler üreterek, doğal kaynakları
koruyarak ve yerel çiftçiler, yerel yönetimler ve toplum grupları ile ortaklığa giderek yerel
topluluklara yatırım yapmamıza yardımcı olabilirsiniz.
PepsiCo, insanlar ve gezegenimiz için daha sağlıklı bir geleceğe yatırım yaparak, uzun
vadeli kârlı büyüme taahhüdünde bulunmaktadır. Biz, “İşimiz için iyi olan, toplum için de
her zaman iyi olmalıdır” ilkesini temel alarak faaliyet göstermekteyiz.
Sürdürülebilirlik Raporumuzu inceleyin.
Yol Gösterici İlkelerimiz
Müşterilere, tüketicilere
ve yaşadığımız
dünyaya özen göster-meliyiz.
19
Global Davranış YaSaSıSektörde Dürüstlük
Performansımızın Amacı
İş Uygulamalarımızda Etik Kurallar
AmacımızDavranış Yasamız, çıkar çatışmalarının önüne geçmek amacıyla her birimizin etik iş kararları almamızı şart koşar. İş uygulamalarında yolsuzluğa izin vermek, PepsiCo'nun işimizi doğru yapma odağına tamamen aykırıdır. Dürüstlük taahhüdümüz, iş ilişkilerimizin tamamını ve kamu yetkilileriyle olan her türlü iletişimimizi kapsamaktadır.
20
Q & ADavranış YaSaSı UYarınCa KİMlEr “aİlE bİrEYİ”
olaraK GÖrülMEKTEDır?
Bir aile bireyi, şunlardan herhangi biri olabilir: eş, ev arkadaşı,
ebeveyn, kardeş, çocuk, büyükanne, büyükbaba, torun, yeğen,
teyze, hala, amca, dayı, kuzen, üvey çocuk, üvey anne, üvey
baba veya evlilik yoluyla akraba olunan kişiler. Ayrıca hanenizde
yaşayan herhangi biri ya da ekonomik olarak bağımlı olduğunuz,
siz veya akrabalarınızdan herhangi birine bağımlı biri de olabilir.
Potansiyel çatışmaların sadece akrabalar veya aile bireyleri ile
olan ilişkiler ile sınırlı olmadığını unutmayın. Arkadaşlık ya da
kişisel ilişkiniz olan herkesle çıkar çatışması yaşayabilirsiniz.
Çıkar ÇatışmalarıKişisel çıkarlarınız ve şirketimizin çıkarları arasındaki bir çatışma ya da çatışma ihtimalinden kaçınmalısınız.
Şirketimizin çıkar çatışmaları politikası açıktır. Hepimizin şirketimizin çıkarları için
her zaman en iyi şekilde hareket etme yükümlülüğümüz bulunmaktadır. Siz, bir aile
bireyiniz ya da bir arkadaşınız aşağıdaki şekilde hareket ettiğinde çıkar çatışmaları ortaya
çıkabilmektedir:
•Şirket çıkarları ile rekabet eden ya da bu izlenimi yaratan faaliyetlerde bulunmak
•İş kararlarının kişisel veya ailevi çıkarlar veya arkadaşlıklardan etkilenmesine ya da
etkilenme ihtimaline izin vermek
•Şirket mülkleri, bilgileri ve kaynaklarını kişisel çıkarlarınız ya da başkalarının çıkarları için
kullanmak
•Bir aile bireyini ya da duygusal ilişki içerisinde olduğunuz birini işe almak, ya da bu
kişiyle doğrudan ya da dolaylı raporlama ilişkisi içinde olmak
•İş performansınızı olumsuz etkileyen veya PepsiCo'ya karşı sorumluluklarınızı yerinize
getirmenizi engelleyen, ek bir işinizin olması
•Bizimle iş yapma arayışında olan bir şirket, tedarikçi, müşteri veya rakipten kişisel
veya finansal fayda sağlamak, finansal anlamda ilgilenmek, hizmet sunuyor olmak
ya da tedarikçi için çalışmak. (Kamuya açık işlem gören bir yatırım fonu ya da banka
yatırım portföyü aracılığıyla sahip olmanız şartıyla münferit tedarikçiler, müşteriler veya
rakiplerden yüzde birden (%1) az oranda hisse edinebilirsiniz)
Olası çıkar çatışmalarını şirketimize bildirmeniz gerekir.
Şirketimizde çalıştığınız süre içerisinde potansiyel ya da fiili bir çıkar çatışması içerisinde
olduğunuzu düşünürseniz bu durumu derhal şirketimize açıklama yükümlülüğünüz
bulunmaktadır. Çoğu zaman çatışmaların açık ve dürüst bir tartışma ile çözülmesi
mümkündür. Bazı somut çatışmalar gizlilik yükümlülüklerinizin teyidini , rollerin yeniden
tayin edilmesini ve belli iş kararlarından çekilmeyi gerektirebilir.
Aşağıdakileri uygulayarak gerçek veya potansiyel her tür çatışmayı PepsiCo'ya
bildirmelisiniz:
•Sektör veya bölgenizin belirlediği uygun kanallar aracılığıyla bildirimde
bulunmak için Global Uyum ve Etik departmanı veya yerel finansal kontrolörünüze
danışın. Kiminle irtibata geçeceğiniz konusunda tereddütünüz varsa:
[email protected] adresine e-posta göndererek
potansiyel çatışmanızı açıklayabilirsiniz.
•Yıllık online Davranış Yasası eğitimimizi alıyorsanız, eğitimin sonunda sizden
istendiğinde potansiyel çıkar çatışmanızı da açıklamanız gerekmektedir.
Potansiyel çıkar çatışması devam ediyorsa, çatışmaları her yıl tekrarlanan
Davranış Yasası eğitimi sonrası, tekrar bildirmelisiniz.
BirçıkarçatışmanızınolmasıherzamanDavranışYasasıihlalianlamınagelmesede,bunubildirmemeninihlalolacağınıunutmayın.
Çıkar Çatışmaları Politikamızı inceleyin.
21
Global Davranış YaSaSıİş Uygulamalarımızda Etik Kurallar
Çıkar Çatışması Kavramlarını Uygulamaya KoymakAçıklanması gereken bir çıkar çatışmanız olup olmadığınızı
belirlemek için, kendinize şu soruları sorun:
•Şirket dışı çıkarlarım, doğru iş kararları alma yeteneğimi
etkiliyor ya da etkilediği izlenimini veriyor mu?
•Bu duruma dahil olmaktan herhangi bir fayda elde ediyor
muyum? Bir arkadaşım ya da akrabam fayda sağlıyor mu?
•Bu faaliyete katılımım işimi yapma yeteneğim açısından
engel teşkil ediyor mu?
•Bu durum kendi çıkarlarımı PepsiCo'nun çıkarlarının önüne
koymama neden oluyor mu?
•Bu durumun duyulması halinde zor durumda kalır mıyım?
PepsiCo zor durumda kalır mı?
Q & AYolsuzlukla Mücadeleİş kararlarınız hiçbir zaman yolsuzluktan etkilenmemelidir.
Müşteriler, tedarikçiler, kamu yetkilileri ve diğer üçüncü şahıslar ile rüşvete yönelik
anlaşmalar yapmak kesinlikle yasaktır. “Yolsuzluk” genellikle uygunsuz ya da yasa dışı
yollardan kişisel bir fayda ya da iş avantajı elde etmek ya da elde etmeye çalışmak olarak
tanımlanmaktadır. Ödemeler ya da değerli herhangi bir şeyin alınıp verilmesi yolsuzluk
kapsamında sayılabilir ve aşağıdaki faaliyetleri içerir:
•Rüşvet (bir kamu yetkilisine rüşvet ya da ticari rüşvet)
•Şantaj
•Komisyonlar
Rüşvete yönelik etkinlikler yalnızca bir Davranış Yasası ihlali olmakla kalmayıp aynı
zamanda çeşitli ülkelerdeki rüşvetle ve yolsuzlukla mücadelede cezai ve özel hukuk
yasalarının ciddi bir ihlali de olabilir. Herhangi bir potansiyel ya da fiili rüşvete yönelik
düzenleme ya da anlaşmanın farkına varmanız durumunda Speak-up hattını arayın ve
durumu bildirin.
“DEĞErlİ olan HErHanGİ bİr şEY” nE anlaMa
GElMEKTEDİr?
Yolsuzluk “değeri olan herhangi bir şeyin” alınıp verilmesini
kapsayabilir. “Değeri olan herhangi bir şey” kavramı çok geniştir
ve hediye kartları, etkinlik biletleri, perakende sertifikaları,
eğlence, seyahat ödemeleri, tatil kullanımı, ücretsiz uçak bileti
ve konaklama, özel jest veya imtiyazlar, belirli hayır kurumlarına
bağışlar, indirimler, ücretsiz kişisel hizmetler, finansal veya mülk
kredileri, bir kredi veya mortgage için ortak olunması veya
gelecekte istihdam sözü gibi mal, hizmet ve eşyaları kapsayabilir.
“KoMİSYon” nEDİr?
Komisyon, iki tarafın anlaşma yapması karşılığında alışverişte
alıcı konumda olan tarafa satışların ya da kârın bir kısmının
uygunsuz bir biçimde verilmesi, geri iadesi ya da komisyon
olarak verilmesi ile ilgili anlaşmaya varılan bir yolsuzluk biçimidir.
Örneğin komisyon bir PepsiCo çalışanına, çalışanın tedarikçiyi
tutması için teşvik olarak PepsiCo alımlarının %5'ine eşit olan
aylık bir ödeme teklif etmesini kapsayabilir. Komisyonlar da tüm
diğer yolsuzluk biçimlerinde olduğu gibi etik dışıdır ve Davranış
Yasamız, politikalarımız ve yasalar uyarınca yasaktır.
22
Global Davranış YaSaSıİş Uygulamalarımızda Etik Kurallar
Q & ARüşvetle MücadeleTüm rüşvetle mücadele yasalarına uymalısınız.
Dünyanın neresinde çalışırsanız çalışın sizin için geçerli bir rüşvetle mücadele yasası ya
da politikası vardır. Çoğu ülke, bir kamu yetkilisine rüşvet verilmesini yasaklayan rüşvetle
mücadele yasalarına sahiptir. Birleşik Krallık Rüşvet Kanunu gibi bazı ülke yasalarında
birine rüşvet vermek de bir suçtur.(”ticari rüşvet” olarak anılır) Ayrıca, kişisel yerleşim alanı
ya da iş yerleri nerede olursa olsun tüm PepsiCo çalışanlarının ABD Yabancı Ülkelerde
Yolsuzluk Uygulamaları Kanunu'na (“FCPA”) uyması gerekir. FCPA, kamu yetkililerine
rüşvet vermeyi bir suç saymaktadır ve PepsiCo'nun iş yaptığı her yerde geçerlidir.
Rüşvetle mücadele yasalarına uymak amacıyla, hiçbir çalışan herhangi bir kamu yetkilisi
ya da temsilcisine aşağıdaki amaçlarla doğrudan ya da dolaylı olarak herhangi bir tür
hediye, eğlence ya da değerli herhangi bir şey teklif etmemelidir:
•İş almak ya da sürdürmek
•İş kararlarını etkilemek veya
•Adil olmayan bir avantaj elde etmek
Bu yasaklar, iş faaliyetlerimiz ile aracılar, danışmanlar, tedarikçiler ve yükleniciler de dahil
olmak üzere, bizim adımıza hareket eden herkes için geçerlidir.
“Kamu yetkilisi”, devlete ait olan ya da devlet tarafından kontrol edilen bir teşebbüsün
temsilcisi ya da bu tür bir teşebbüs için çalışan kişi anlamına gelir. Rüşvetle mücadele
yasaları kapsamında, kamu yetkilileri tanımının içinde ulusal çapta, belediyeye ilişkin
ya da yerel yönetimlerin seçilmiş veya atanmış görevlileri ile çalışanları (yasal, idari veya
adli görevleri elinde bulunduran kişiler de dahil), siyasi parti yetkilileri ve siyasi makam
adayları ve devlet ya da devlet kontrollü bir şirketin çalışanları da yer alır.
Tüm kamu ödemeleri sorunlu değildir. Örneğin vergi ödemesi ya da kamu
teşebbüsünün bir müşteri ya da tedarikçi olduğu zamanlar gibi normal iş seyrinde bir
kamu teşebbüsüne de ödemeler yapılabilir. Ancak belirli bir kamu yetkilisine yapılacak
herhangi bir ödeme özellikle isteğe bağlı ise risklidir.
Kamu yetkililerine sunulacak her türlü ödeme, hediye ve eğlence Hukuk Departmanı
tarafından önceden onaylanmış olmalıdır. Önceden onay ihtiyacı, yerel yasaların
lisans, izin veya vize düzenleme gibi rutin işlemleri çabuklaştırmak veya sağlamak
için kamu yetkililerine asgari “kolaylık” ödemeleri yapmasına izin vermesi halinde bile
geçerlidir. İster doğrudan ister dolaylı olsun kamu yetkililerine yapılan tüm ödemelerin
kayıtlarımıza doğru bir şekilde girilmesi gerekmektedir.
Karşınızdakinin bir kamu görevlisi olup olmadığı ile ilgili tereddütünüz olması
durumunda veya rüşvetle mücadele yasalarına uyum konusunda başka sorularınız
varsa rehberlik için Hukuk Departmanı ile irtibata geçmelisiniz. Her tür şüpheli rüşvet
faaliyetinde Speak-up hattını arayın ve durumu bildirin.
Global Rüşvetle Mücadele Uyum Politikamızı inceleyin.
Temsilciler için Sorumluluğu Uygulamaya KoymaBizim adımıza hükümetle iş yapan danışmanlar ya da
diğer üçüncü şahıslarla çalışırken, temsilcilerimizin rüşvetle
mücadele yasalarını asla ihlal etmemesini sağlamanız son
derece önemlidir. Ülkenin yolsuzluk geçmişi; danışmanlara
nakit veya üçüncü bir şahıs aracılığıyla ödeme yapmamız
için gelen bir talep, yapılan işle orantılı olmayan danışmanlık
ücretleri ya da yapılan işle ilgili veya danışmanla ilişkinizde
şeffaflık ya da iletişim eksikliği gibi bir rüşvet riski göstergesi
olabilecek bazı “uyarıların” farkında olmanız gerekir.
rüşvETlE MüCaDElE YaSaları UYarınCa bİr “KaMU
YETKİlİSİnE” KİMlEr ÖrnEK vErİlEbİlİr?
“Kamu yetkilileri” aşağıdakileri içerebilir:
•Çevre, ruhsat verme, vergi ve gümrük kurumları, komisyonları
ya da departmanlarındaki kamu çalışanları
•Dünya Bankası gibi kamusal uluslararası kuruluşların
temsilcileri
•Belediye başkanları ya da izinleri düzenleyen diğer yerel şehir
yetkilileri
•Asker, yerel polis ve diğer emniyet güçleri gibi kolluk kuvvetleri
üyeleri
•Devlet kontrolündeki havayolları, üniversiteler, okul sistemleri
ya da hastanelerin satın alma müdürleri
•Kraliyet ailelerinin üyeleri
•Devlete ait şirketlerin çalışanları
•UNICEF gibi kamusal uluslararası hayır kurumlarının çalışanları
23
Global Davranış YaSaSıİş Uygulamalarımızda Etik Kurallar
Kara Para Aklamayla MücadeleMüşterinizin ya da tedarikçinizin yasa dışı bir etkinliğe karıştığından şüpheleniyorsanız durumu bildirin.
PepsiCo, kara para aklama ya da yasa dışı veya meşru olmayan amaçları finanse etmeyi
yasaklayan tüm yasalara uymaktadır. “Kara para aklama”, kişiler ya da grupların yasa dışı
etkinliklerin gelirlerini gizlemeye çalıştığı ya da yasa dışı fonlarının kaynaklarını meşru
kılmaya çalıştığı işlemdir.
Her zaman itibarlı müşterilerle iş yaptığınızdan ve meşru iş amaçlarınızın meşru fonları
olduğundan emin olun. Potansiyel bir müşteri ya da tedarikçiden nakit ödeme veya
olağan dışı ödeme koşulu talepleri gibi olası tehlikeleri kontrol edin. Kara para aklama
etkinliklerinden şüpheleniyorsanız Speak-up hattını arayın ve durumu bildirin.
Uluslararası Ticaret KontrolleriMal ithalatı ya da ihracatı ile ilgiliyseniz ticaret yönetmeliklerine uymak zorundasınız.
PepsiCo global bir şirket olarak ulusal sınırların ötesine mal, hizmet ve teknoloji
aktarmaktadır. İş ilişkilerimiz, ithalat ve ihracatı düzenleyen çeşitli ticaret kontrolleri ve
yasalarına tabidir, bunlar;
•Devletin uyguladığı ihracat kontrolleri, ticaret kısıtlamaları, ticaret ambargoları, yasal
ekonomik yaptırımlar ve boykotlar
•Şirketlerin ABD hükümeti tarafından onaylanmamış ya da uygulanmamış uluslararası
bir boykota katılmasını ya da boykotta iş birliği yapmasını yasaklayan boykotla
mücadele yasaları
Nerede bulunursanız bulunun, şirketimiz ya da müşterilerimiz adına mal ve hizmetlerin
ulusal sınırların ötesine aktarımıyla ilgileniyorsanız, bu yasalara uymak zorundasınız.
ABD yasalarının yerel bir ticaret yasası ile çelişmesi halinde ABD yasası geçerli olabilir.
Bu konuda doğru yönlendirme için her zaman Hukuk Departmanına danışın.
Yol Gösterici İlkelerimiz
Kısa ve uzun vade arasında
dengeyi sağlamak
24
Global Davranış YaSaSıİş Uygulamalarımızda Etik Kurallar
Politik EylemlerKişisel politik eylemleriniz için şirket kaynaklarını kullanmanız yasaktır.
PepsiCo, çalışanlarını ait oldukları toplulukların toplumsal hareketlerine katılımcı
olmaları için teşvik etmektedir, buna politik eylemler de dahil olabilir. Ancak kişisel
politik eylemler için şirket fonlarını veya kaynaklarını kullanamaz ya da şirketten ücret
alamazsınız ; buna politik aday veya parti bağışları da dahildir. Bunu yapar görünümde
olmaktan bile kaçınmalısınız.
Bazı durumlarda, PepsiCo'nun şirketimizi etkileyen ve kamuyu ilgilendiren konularda
kurumsal fikirleri ve bilgileri iletmesi mümkündür. Bu duyurular, belirli fikirleri
benimseme ya da belirli nedenleri destekleme konusunda size baskı yapma amacını
taşımamaktadır. Herhangi bir politik eylem ya da toplu etkinliğe zaman ve para
katkısında bulunma kararlarınız tamamen kişisel ve isteğe bağlıdır.
PepsiCo, şirketimizin kamu yetkililerine göre pozisyonunu destekleme ve politik
bağışlarda bulunma konusundaki her tür yasaya uyar. Kurumsal politik katkılar, katı bir
düzenleme altındadır ve her zaman PepsiCo Kurumsal İlişkiler Departmanı tarafından
onaylanmalıdır.
25
Global Davranış YaSaSıİş Uygulamalarımızda Etik Kurallar
Q & Aİş Hediyeleriİş hediyeleri yasal, ilgili onaylardan geçmiş ve duruma uygun olmalıdır.
Bir müşteri ya da tedarikçiye bir iş hediyesi alma veya verme uygulaması sizin ve
yöneticinizin dikkatli değerlendirmenizi gerektirir. Herhangi bir hediye alıp vermeden
önce, Davranış Yasamız ve politikalarımızda buna izin verilip verilmediğini kontrol
etmelisiniz. Hediye Politikamız ve geçerli sektör ve departman politikaları, kabul edilebilir
iş hediyesi uygulamalarını tanımlamaktadır.
İş kararlarını uygunsuz bir biçimde etkileme ya da adil olmayan bir avantaj kazanma
işlevi gören ya da bu görüntüyü veren herhangi bir hediyeyi vermeniz, teklif etmeniz ya
da almanız yasaktır. Ancak belirli koşullar altında ve aşağıdaki şartlarda iyi niyet gösterme
amacı taşıyan iş hediyelerini alıp verebilirsiniz:
•Hediyenin meşru bir iş amacı olmalı, belirli bir değerde (genellikle 75 Amerikan Doları
veya eşdeğerinin altında) olmalı, sık olmamalı ve Hediye Politikamız, Seyahat ve Temsil
Politikamız ve görev veya sektörünüzün hediye politikalarına uymalıdır.
•Hediye nakit para veya nakit para eşdeğeri olmamalıdır.
•Bölümünüz veya departmanınızın yürürlükte olan bir “hediye yasaktır” politikası yoktur.
•Alıcı için geçerli olan yasalar hediyeye izin vermeli ve hediyenin alıcısı da hediyeyi
kabul etmeye yetkili ve izinli olmalıdır.
“İş hediyeleri” şirketin sponsor olduğu satış yarışmaları veya teşvik programlarını
kapsamamalıdır. Ayrıca, yemek ve eğlence de dahil olmak üzere, iş ile ilgili temsil
giderleri, etkinliğin niteliği ve sıklığı makul olduğu, etkinlik şirket işlerinin etkin
yürütülmesini içerdiği ve politikalarımıza uyduğu sürece yasak değildir.
Hükümetyetkililerinehediyeler:Birkamuyetkilisinebasitbirhediyevermekveyayemekteklifetmeninbileyasadışıolabileceğininbilincindeolmalısınız.İşhediyelerikonusundadestekiçinHukukDepartmanızyadaFinansalkontrolörünüzedanışmalısınız.
PepsiCo Hediye Politikamızı ve Seyahat ve Temsil Politikamızı inceleyin.
HanGİ DEParTMan vEYa bÖlüMlErDE “HEDİYE
YaSaKTır” PolİTİKaSı varDır?
Bilişim Sistemleri (BIS) departmanımızda ve Global Satınalma
departmanında görev yapan çalışanlar, değeri ne olursa olsun
her türlü hediyenin alınıp verilmesini yasaklayan, ilgili sektör
veya bölümün “hediye yasaktır” politikasını uygulamalıdır.
Departman, bölüm ya da çalışma grubunuzun “hediye yasaktır”
politikasına sahip olup olmadığını onaylamak için her zaman
yöneticinize, departman şefinize ya da finansal kontrolörünüze
danışın.
HanGİ Tür HEDİYElEr GEnEllİKlE DEĞErlİ
GÖrülMEKTEDİr?
Sık sık verilmeyen ve çoğu ülkede 75 Amerikan Dolarının altında
veya eşdeğerde olan hediyeler normal kabul edilmektedir.
Markalarımızı tanıtmak için bir iyi niyet göstergesi olarak verilen
bir t-shirtt veya şapka gibi markalı promosyon ürünleri örnek
olarak verilebilir.
26
Global Davranış YaSaSıİş Uygulamalarımızda Etik Kurallar
Performansımızın Amacı
Hissedarlarımıza Karşı SorumluluğumuzAmacımızSorumluluk ve şeffaflık ile hareket etmek hissedar değerinin korunması ile birlikte gelmektedir. Her çalışan, şirket çıkarlarını ön plana koyarak, doğru işletme kayıtları tutarak ;şirket kaynaklarını, bilgilerini ve mülklerini koruyup düzgün kullanarak hissedarlarımız için değer yaratmaktadır.
27
Q & ADoğru İş Kayıtlarıİş kayıtlarınız doğru ve eksiksiz olmalıdır.
PepsiCo'nun açıkyüreklilikle gerçekleri söyleme odağı, şirket kayıtlarımızın doğruluğuna
olan bağlılığımızın altını çizmektedir. Bilanço ve sözleşmelerimiz de dahil olmak üzere
tüm iş kayıtlarımız her zaman doğru olmalı ve gerçekleri yansıtmalıdır. Belge ne tür
olursa olsun ya da ne kadar önemsiz görünürse görünsün, bir iş kaydında yer alan
bilgiler her zaman gerçek ve eksiksiz olmalıdır. Mali kayıtlar, tüm finansal işlemleri ve
durumu yansıtmalıdır. Aynı şekilde, dolar tutarı ne olursa olsun, işlemlerinizin tümü
kurallara uygun şekilde onaylanmalı, yürütülmeli ve kaydedilmelidir.
İş akışı sırasında, elinizdeki iş kayıtlarınızın doğruluğundan siz sorumlusunuz. Şunları asla
yapmamalısınız:
•Şirket kayıtlarındaki bilgileri değiştirmek, çıkarmak, yanlış beyan etmek, veya gizlemek
ya da gerçekleri yanlış sunmak
•Herhangi bir başkasına şirket kayıtlarımızın doğruluğu ve bütünlüğünden ödün
vermesi için destek ya da izin vermek
Şirket kayıtlarında bir tutarsızlık ya da iç denetim süreçlerimizde bir eksiklik fark ederseniz
hemen Speak-up hattını aramalı ve durumu bildirmelisiniz.
Sektör ya da bölgenizin Finans Politikalarını inceleyin.
Kamuyu BilgilendirmeMali raporlama yükümlülüklerimiz PepsiCo'nun doğru işletme kayıtlarına dayanmaktadır.
Yatırımcılarımız ve kamuoyu, işletmemiz, kazançlarımız ve mali durumumuz hakkında
doğru rapor verdiğimize inanmakta ve yasalar da bizi bu konuda yükümlü kılmaktadır.
Kamu bildirimleri, düzenleyici açıklamalar ve ABD Menkul Kıymetler ve Borsalar
Komisyonu'na ve diğer kamu kurumlarına gönderilen raporlar her zaman eksiksiz, adil,
doğru, dakik ve anlaşılır olmalıdır.
Bilançolarımız ya da dayandıkları sertifikasyonların hazırlanması sürecine dahil
olduysanız, her zaman mali politikalarımızı, iç denetim sistemimizi ve genel olarak kabul
gören muhasebe ilkelerini izlemelisiniz.
Bilgilendirme Politikamızı inceleyin.
“İş KaYıTları” İlE nE KaSTEDİlMEKTEDİr?
“İş kayıtları”, iş ile ilgili kayıt altında tutulan matbu ya da
elektronik her tür belge veya yazışmayı içerir. Bunlar sunumlar,
çalışma sayfaları, bordro belgeleri, zaman çizelgeleri, devam
kayıtları, yasal sözleşmeler, kamu kurumu başvurularındaki
bilgiler, keşif kayıtları, faturalar, alım emirleri, piyasa araştırması
metinleri, laboratuvar testleri, kalite kontrol testleri, seyahat ve
masraf raporları, denetim kayıtları, taşıma günlükleri, tehlikeli
madde kayıtları, kaza raporları ve işletme planları gibi pek çok
bilgiyi kapsar.
Doğru Finansal Bilgileri Uygulamaya KoymaDoğru finansal raporlama aşağıdakileri hiçbir zaman
yapmamanız anlamına gelir:
•Bilinen ya da tahmini pasif ya da aktifleri değerinden
düşük ya da yüksek beyan etmek
•Genel olarak kabul edilmiş muhasebecilik ilkelerini ihlal
eder biçimde masrafları artırmak ya da azaltmak
•Ticari işlemler için destekleyici nitelikteki belgeleri düzgün
tutmamak
•Müşterinin ihtiyaç duyduğundan fazla miktarı kasıtlı olarak
satarak ya da sevkiyatları öne çekerek veya geciktirerek
çeyrek veya yıllık satış rakamlarını artırmak ya da azaltmak
28
Global Davranış YaSaSıHissedarlarımıza Karşı Sorumluluğumuz
Kayıt Yönetimiİş kayıtlarını, Kayıt Yönetim Politikalarımıza uygun şekilde tutmalısınız.
PepsiCo büyüklüğündeki bir şirket her gün çok sayıda kayıt ve belge üretmektedir.
Üzerinde çalıştığınız iş kayıtları, her tür yasal ve düzenleyici kayıt tutma gerekliliği
uyarınca kaydedilmeli, saklanmalı ve imha edilmelidir. İş kayıtlarınızı düzgün şekilde
yönetebilmeniz için aşağıdakileri uygulamanız gerekmektedir:
•Tüm belgeler, dosyalar, elektronik kayıtlar ve e-postalar için kayıt yönetim
politikalarımıza uymak
•Sektörünüz, ülkeniz veya departmanınız için Kayıt Saklama Planında belirtilen saklama
sürelerine uymak
•Kayıt saklama bildirimindeki “Belge İmha Yasağı” talimatlarını izlemek
Bir belgenin saklanma süresi hakkında sorularınız varsa veya belge imha yasağı
bildiriminde belirtilen belgelere ilişkin sorularınız varsa Hukuk Departmanına
danışmalısınız. Yasal arşiv bildirimine tabi olan belgelerin, kasıtsız olsa bile imhası
şirketimizi ve sizi hukuki ve cezai yükümlülük altına sokabilir.
Sektörünüzün ya da bölgenizin Kayıt Yönetim Politikalarını ve Kayıt Saklama Planlarını inceleyin.
Denetim ve SoruşturmalarDenetçi ve müfettişlerimiz tam iş birliğinize ihtiyaç duyarlar.
PepsiCo çalışanı olduğunuz süre içerisinde denetçilerimiz, dış denetçiler, Global
Uyum ve Etik ya da Hukuk Departmanı tarafından gerçekleştirilen bir denetim veya
iç soruşturmaya katılmanız istenebilir. Böyle bir durumda daima tam bir iş birliği
sergilemeniz ve dürüstçe bildiklerinizi söylemeniz beklenir.
Ayrıca, hukuki bir kovuşturma veya kamu soruşturması ile bağlantılı olarak düzenleyici
veya avukatlardan görüşme ya da belge talebi alabilirsiniz. Bu tür bir istek almanız
halinde destek almak için derhal Hukuk Departmanı ile irtibata geçmelisiniz.
Yol Gösterici İlkelerimiz
Açık yüreklilikle
gerçekleri söylemeliyiz
29
Global Davranış YaSaSıHissedarlarımıza Karşı Sorumluluğumuz
Q & AŞirket KaynaklarıPepsiCo'nun kaynaklarını koruma yükümlülüğünüz bulunmaktadır.
PepsiCo, şirket kaynaklarını dürüst ve verimli kullanacağınıza dair size güvenmektedir.
Kaynaklar arasında tesisler, malzemeler, ekipmanlar, makineler, yedek parçalar,
hammaddeler, mamuller, taşıtlar ve şirket fonları gibi mülkler de yer almaktadır.
Kaynaklar aynı zamanda şirketin zamanı, gizli bilgileri, fikri mülkiyet ve bilişim sistemleri
gibi maddi olmayan varlıkları da içermektedir. Şirket kaynaklarını yalnızca meşru iş
amaçları için kullanmalı ve hırsızlık, kayıp, zarar veya kötüye kullanımdan korumalısınız.
Şirket fonlarını koruma yükümlülüğü; harcama yetkiniz varsa, seyahat ve temsil
harcamalarını onaylıyorsanız ya da bütçeleri ve hesapları yönetiyorsanız, özellikle önem
taşımaktadır. Her zaman şunları yapmanız gerekir:
•Fonların belirlenen amaçlar için düzgün şekilde kullanımını sağlamak
•Harcamayı yapmadan önce gerekli onayı almak
•Tüm harcamaları doğru şekilde kaydetmek
•Geri ödeme için sunulan harcamaların işle ilgili olduğunu, usule uygun olarak
belgelendiğini ve politikalarımıza uygun olduğunu doğrulamak
Şirket kaynaklarının kötüye kullanılmakta olduğunun farkındaysanız Speak-up hattını
arayın ve durumu bildirin.
Seyahat ve Temsil Politikamızı inceleyin.
DolandırıcılıkDolandırıcık suçu işleyerek, dürüstlük ve doğruluktan asla ödün vermemelisiniz.
Kendinize ya da başkalarına faydası olması için kasıtlı olarak bilgileri gizlediğiniz,
değiştirdiğiniz, tahrif ettiğiniz veya çıkardığınızda şirket kaynaklarını kötüye kullanmış ve
dolandırıcılık yapmış olursunuz. Dolandırıcılık, değerli bir şey kazanma (bir performans
hedefine ulaşma ya da bir ödeme alma gibi) ya da olumsuz sonuçlardan kaçınmadan
kaynaklı olabilir.(disiplin gibi) Dolandırıcılık örnekleri şunlardır:
•Verimlilik hedeflerinin karşılanması için üretim rakamlarının değiştirilmesi
•Engelli yardımı almak için sahte tıbbı belgeler sunmak
•Daha fazla ücret almak ya da geç kalma veya işe gitmeme nedeniyle ceza almamak
için çalışılan saatleri yanlış bildirmek
•Bir müşteri adına resmi olmayan fiyat almak için satışlar veya ürün gönderiminin kasıtlı
olarak hatalı yansıtılması
•Finansal bilgilerin şirket defterleri ve kayıtlarında yanlış beyan edilmesi
Ayrıca dolandırıcılık izlenimi yaratan durumlardan da kaçınmalısınız. Örneğin şirket
fonlarını gerekli onayları almadan asla harcamayın. Benzer şekilde, yetkili olmadığınız
durumda, asla şirketimiz adına bir sözleşmeye imza atmayın.
şİrKET KaYnaKlarının KÖTüYE KUllanıMına
vErİlEbİlECEK ÖrnEKlEr nElErDİr?
Ürün veya malzemeleri kişisel ihtiyaçlar için kullanma, kişisel
harcamaları şirket kredi kartlarına fatura etme, kişisel ulaşım
ihtiyaçları için şirket araçlarını kullanma, finansal kazancınız
için hurda veya atık ürünleri yeniden satma ya da dolandırıcılık
veya zimmete para geçirme yoluyla varlıkları dağıtma şirket
kaynaklarının kötüye kullanımının örnekleridir.
30
Global Davranış YaSaSıHissedarlarımıza Karşı Sorumluluğumuz
Q & AGizli BilgilerŞirketimizin ve iş ortaklarımızın gizli bilgilerini korumalısınız.
PepsiCo'da çalıştığınız süre içerisinde şirket ile ilgili ve şirketin müşterileri, tedarikçileri
veya iş ortakları ya da diğer üçüncü şahıslar hakkında gizli, rekabet açısından hassas ve/
veya özel olan belli bazı bilgiler edinebilirsiniz. PepsiCo'nun kamuya bilgi verdiğine dair
açık bir gösterge olmadığı müddetçe, şirket bilgilerinin gizli ve rekabet açısından hassas
olduğunu varsaymalısınız.
PepsiCo ya da erişiminiz olan diğer bir şirketle ilişkili her tür gizli bilgiyi korumak
için her zaman makul ve gerekli tedbirleri alın. Aşağıdaki özelliklere sahip olmadığı
müddetçe PepsiCo dışındaki herhangi birine, hatta aile bireylerinize bile gizli iş bilgilerini
açıklamamalısınız:
•Yetkili olmak
•Açıkça tanımlanmış, meşru bir iş ihtiyacı ile bağlantılı
•Hukuk Departmanı tarafından onaylanmış yazılı bir gizlilik sözleşmesine tabi
Şirketimiz içerisinde ve çalışma arkadaşlarınız arasında bile sadece bilinmesi gerektiği
ölçüde gizli bilgi paylaşımı gerçekleştirmelisiniz.
Ticari Gizlilik Politikamızı inceleyin.
İşlE İlGİlİ HanGİ bİlGİlEr "Gİzlİ” olaraK KabUl
EDİlMEKTEDİr?
“Gizli bilgiler”, uygunsuz şekilde açıklanması halinde PepsiCo,
tedarikçilerimiz, müşterilerimiz ya da diğer üçüncü şahıslar
için zararlı ve rakipler için yararlı olabilecek ya da makul
bir yatırımcının PepsiCo'nun veya iş ortaklarının menkul
kıymetlerini satın alma veya satma kararı açısından önemli
olabilecek, kamuya açık olmayan her tür bilgiyi içerir. Örneğin
kazançlar, tahminler, iş planları ve stratejiler, önemli yeniden
yapılandırmalar, potansiyel alımlar, formüller, fiyatlandırmalar,
satış bilgileri, araştırmalar, yeni ürün geliştirmeleri, açıklanmamış
pazarlama ve promosyon etkinlikleri, önemli yönetim
değişiklikleri, denetçi değişikliği ya da denetçi raporlarının geri
çekilmesi ve PepsiCo menkul kıymetleri ile ilgili her şey “gizli
bilgi” olarak kabul edilmektedir.
31
Global Davranış YaSaSıHissedarlarımıza Karşı Sorumluluğumuz
Q & ABilgi Sızdırma İçeriden "Bilgi sızdırma" yoluyla hisse alıp satarsanız yasaları ihlal edebilirsiniz.
PepsiCo'da çalıştığınız süre içerisinde, müşteriler, tedarikçiler veya iş ortaklarından biri
ya da diğer bir üçüncü şahıs hakkında “kamuya açık olmayan bilgi” sayılan bazı gizli
bilgiler edinebilirsiniz. Aşağıdaki durumlarda, bilgi “kamuya açık olmayan bilgi” olarak
görülmektedir:
•kamuya geniş ölçüde yayılmamış olduğunda ve
•makul bir yatırımcının belli bir menkul kıymeti alma veya satma kararı verirken önemli
gördüğü bilgiler
Kamuya açık olmayan önemli bilgileri, aile bireyleriniz ve arkadaşlarınız da dahil olmak
üzere şirketimiz dışında hiç kimseye açıklamamalısınız. Gizli “kamuya açık olmayan
önemli bilgi” örnekleri için lütfen Gizli Bilgiler'i inceleyin.
PepsiCo veya PepsiCo ile ilgisi olan bir diğer şirket hakkında kamuya açık olmayan bilgi
sahibi olmanız durumunda, bunların menkul kıymetleriyle işlem yapmayın. Bu işlem
yapma yasağı, PepsiCo menkul kıymetlerinin alınıp satılması, opsiyonların kullanılması,
kısıtlı hisse birimlerinin satılması ve PepsiCo menkul kıymetlerindeki yatırımlarınızın
401(k)'nız aracılığıyla artırılması ya da azaltılması da dahil olmak üzere PepsiCo menkul
kıymetlerindeki tüm işlemler için geçerlidir. Ayrıca PepsiCo hisselerini piyasa değerinde
yaşanacak herhangi bir düşüşe karşı korumak ve mahsup etmek için tasarlanan
etkinliklere katılma izniniz yoktur (buna ön ödemeli değişken vadeli sözleşmeler,
faiz alt-üst sınırları, kambiyo fonları veya öz sermaye fonları gibi mali araçların satın
alınması veya kısa satışlara katılım dahildir). Ayrıca PepsiCo menkul kıymetlerini bir kasa
hesabında bulunduramazsınız ya da bir kredi veya başka bir şey için teminat olarak
PepsiCo hisselerini veya PepsiCo hisse opsiyonlarını gösteremezsiniz.
İşİMDE HİSSElEr vEYa MEnKUl KıYMETlEr İlE
ÇalışMıYorUM. bİlGİ SızDırMa YaSaKları bEnİM
İÇİn DE GEÇErlİ MİDİr?
Evet. Gizli, önemli bilgilere sahip olan herkes, bu bilgileri
temel alarak hisse alıp satabilecek olan üçüncü şahıslara
kamuya açık olmayan önemli bilgileri açıklaması ya da bu
bilgileri temel alarak kendisi hisse alıp satması halinde içeriden
bilgilendirme yasalarını ihlal edebilir. Aile ve arkadaşlarınızla
sıradan konuşmalarınızda bile dikkatli olmalı ve şirketimizin gizli
bilgilerinden herhangi birini açıklamamalısınız.
32
Global Davranış YaSaSıHissedarlarımıza Karşı Sorumluluğumuz
Q & AGizlilikKişisel bilgilere erişiminiz varsa bunları gizli ve koruma altında tutun.
Çalışanlarımız, Yönetim Kurulumuz, tedarikçilerimiz, yüklenicilerimiz veya
müşterilerimizin kişisel olarak tanınmalarına neden olacak verilerine ya da bunları
tutan sistemlere erişiminiz varsa kişisel olarak tanınmaya yol açan verilerin toplanması,
kullanımı ve açıklanmasıyla ilgili tüm geçerli politika ve yasalara uyun. Şunları
yapmalısınız:
•Kişisel bilgilere sadece meşru iş amaçları için erişmek
•Kişisel bilgileri güvenli bir biçimde saklamak ve bertaraf etmek
•Kişisel bilgileri yalnızca gizliliklerini korumakla yükümlü yetkili taraflara şifreleme
yoluyla güvenli bir biçimde iletmek–
•Her tür gizlilik ihlali ve güvenlik riskini Hukuk Departmanına bildirin.
Birçok ülke, çalışanlarımızın bazı kişisel bilgilerinin ülke sınırlarının dışına verilip
alınmasını düzenleyen yasa ve yönergelere sahiptir. İş yaptığımız ülkelerde yürürlükte
olan gizlilik yasalarına uymaktayız. Kimliği açığa çıkaran bilgileri söz konusu ülke dışına
aktarmanız gereken bir projeye dahil olmanız durumunda Hukuk Departmanına danışın
Kişisel Bilgilerin Gizliliği Politikamızı inceleyin.
Dış Kaynaklarla İletişimŞirketimiz adına konuşma yetkiniz bulunmamaktadır.
Sizinle irtibata geçilmesi ve herhangi bir basın mensubu, yatırımcı ya da piyasa
uzmanının sizden şirket hakkında konuşmanızı istemesi durumunda herhangi bir bilgi
vermeyin. Bunun yerine söz konusu üçüncü şahısa konuyu konuşma yetkiniz olmadığını
kibarca belirtin ve bu kişiyi Medya, Kamuya Yönelik Konuşma ve Yayın Politikamız, sektör
veya bölgenizin Bilgilendirme Politikasında belirtilen ve açıklama yetkisi olan kişilere
yönlendirin.
Aynı şekilde, sosyal medyayı kullanırken, şirket adına konuşmadığınızdan emin
olmalısınız. Her zaman şunları yapmalısınız:
•Bildirdiğiniz görüş ve materyallerin şirkete değil size ait olduğunu belirtmek
•PepsiCo hakkında herhangi bir gizli bilgiyi açıklamamak için mümkün olan her türlü
önlemi almak
•Özel izin almadan, PepsiCo veya üçüncü şahıs logoları veya ticari markalarını
kullanmaktan kaçının.
Medya, Kamuya Yönelik Konuşma ve Yayın Politikamız, Bildirim Politikamız ve Sosyal Medya Politikamızı inceleyin.
PEPSıCo HanGİ KİşİSEl bİlGİlErİ KorUMaKTaDır?
Korunması gereken kişisel bilgilere örnek olarak ikamet adresleri
ve iş harici kişisel telefon numaraları, devletin verdiği kimlik
numaraları, maaş ve diğer ücret bilgileri, performans notları
ve bankacılık, yan haklar, izinler ve tıbbi geçmiş ile ilgili bilgiler
verilebilir.
PolİTİKalarıMızı ıHlal EDEn SoSYal MEDYa KUllanıMı
ÖrnEKlErİ nElErDİr?
İşte ve iş dışında ya da işinizle bağlantılı sosyal medya
kullanımında hiçbir zaman tesislerimizin fotoğrafları, görüntüleri,
videoları, ses kliplerini göndermemeli, PepsiCo logoları, ticari
markaları veya telif hakkı saklı materyalleri izin olmadan asla
kullanmamalı, ifade ettiğiniz görüşlerin şirketimizin görüşleri
olduğu beyanında asla bulunmamalı ya da asla böyle bir izlenim
uyandırmamalısınız.
33
Global Davranış YaSaSıHissedarlarımıza Karşı Sorumluluğumuz
Bilişim Güvenliğini Uygulamaya KoymaBilişim sistemlerimizi korumak için aşağıdakileri asla
yapmamanız gerekmektedir:
•PepsiCo sistem parolalarınızı başka herhangi biriyle
paylaşmak
•Seyahat sırasında dizüstü bilgisayarlar ya da diğer mobil
cihazları gözetimsiz ya da çalınabilecekleri bir yerde
bırakmak
•PepsiCo bilgisayarlarına yetkisiz ya da lisanssız yazılımlar
indirmek
Bir veri ihlalinden şüphelenirseniz ya da verilerin dizüstü
bilgisayarı ya da el terminalinin çalınması ya da kaybolması
durumunda olduğu gibi tehlikeye düştüğü bir durumdan
haberdar olursanız durumu derhal yerel teknik destek
ekibinize veya Yardım Masasına bildirin.
Fikri MülkiyetTicari markalar ve diğer fikri mülkiyetleri her zaman gerektiği şekilde kullanın.
Fikri mülkiyetimiz her zaman korunması gereken paha biçilmez bir varlıktır. Fikri
mülkiyet, ticari markalarımız, markalarımız, ürün paket tasarımlarımız, logolarımız, telif
haklarımız, buluşlarımız, patentlerimiz ve ticari sırlarımızı kapsar. Hukuk Departmanı
tarafından onaylanmamış, gerekli yetki ya da lisans sözleşmesi olmadan, üçüncü bir
şahısın, ticari markalarımızı ya da diğer fikri mülkiyetlerimizi kullanmasına asla izin
vermemelisiniz. Ayrıca ticari markalarımız hiçbir zaman aşağılayıcı, alçaltıcı veya diğer
rencide edici şekillerde kullanılmamalıdır.
Fikri mülkiyetimiz çalışanların ürünlerini de kapsamaktadır. Bir şirket çalışanı olarak,
göreviniz gereği tamamen ya da kısmen ve/veya şirketin zaman, kaynaklar veya
bilgisi ile ürettiğiniz her şey PepsiCo'ya aittir. Örneğin şirketimiz için göreviniz gereği
yaratılmasına destek verdiğiniz buluşlar, fikirler, keşifler, iyileştirmeler, sanat eserleri,
süreçler, tasarımlar, yazılımlar ve diğer her türlü materyal de PepsiCo'ya aittir. Şirketimizin
diğer fikri mülkiyetleri ile aynı korumayı alabilmeleri için işimizle ilgili her tür buluşu
gecikmeden açıklamalısınız.
E-posta, İnternet ve Bilişim SistemleriŞirket e-posta ve internet hesaplarını sorumlu bir biçimde kullanmalı ve bilişim sistemlerimizin güvenliğini korumalısınız.
Bilişim teknolojisi sistemlerimiz faaliyetlerimizin önemli bir parçasıdır ve onaylanmış iş
amaçları için sağlanmaktadır. Bu sistemleri kullanımınız Bilişim Güvenliği Politikamız ve
Kabul Edilebilir Kullanım Standartlarımıza uymalıdır. Telefon, e-posta ve internetin makul
ölçülerde kişisel kullanımına, bu kullanım aşağıdaki özellikleri sergilemediği müddetçe
izin verilmektedir:
•Çok fazla zaman veya kaynak tüketimine sebep olmuyorsa
•İş performansınıza ya da diğerlerinin performansına engel olmuyorsa
•Yasa dışı herhangi bir öğe, cinsel içerik, ayrımcılık içermiyorsa ya da uygunsuz değilse
•İş harici konularla ilgili değilse
•Davranış Yasamız veya herhangi bir şirket politikasını ihlal etmiyorsa
Genelde çalışanların bilişim sistemlerimizi kullanımını izleme uygulamamız olmasa
da PepsiCo, yerel yasaların izin verdiği ölçüde şirket e-postası, telefonu, sesli mesajı,
interneti ve diğer sistemlerimizi kullanarak çalışanın kullanım içeriğini ve niteliğini
önceden bildirimde bulunmaksızın izleme, kaydetme, açıklama, denetleme ve silme
hakkını saklı tutar.
Lütfen Bilişim Güvenliği Politikamızı, İnternet Kabul Edilebilir Kullanım Standardımızı ve Elektronik Posta Kabul Edilebilir Kullanım Standardımızı inceleyin.
34
Global Davranış YaSaSıHissedarlarımıza Karşı Sorumluluğumuz
Global Uyum ve Etik Departmanıİstediğiniz zaman sorularınız için Global Uyum ve Etik departmanı ile iletişime geçebilirsiniz.
•Genel sorularınız için: [email protected]
•Eğitim programlarımız hakkında sorularınız için:
•Çıkar çatışmaları ile ilgili sorularınız veya bildirimleriniz için:
[email protected]•Global Uyum ve Etik Departmanına; Global Compliance Department, PepsiCo, Inc.,
700 Anderson Hill Road, Purchase, New York 10577
adresi yoluyla posta gönderebilirsiniz.
•Bizimle faks yoluyla iletişime geçebilirsiniz: 914-249-8086
Performansımızın Amacı
Davranış Yasamızın Yönetimi
35
Görevi Kötüye Kullanmanın SoruşturulmasıPepsiCo her tür görevi kötüye kullanma bildirimini ciddiye almaktadır.
Davranış Yasamız veya yasaları ihlal şüphesi olan tüm bildirimler ciddiye alınacak
ve derhal incelenecektir. Global Uyum ve Etik Departmanı, duruma göre iddia
edilen Davranış Yasası ihlali bildirimlerini incelemek için müfettiş(ler) tayin edecektir.
Müfettiş(ler) şunları yapacaktır:
•Görüşmeler ya da belge inceleme yoluyla gerçeklerin belirlenmesi için tarafsız hareket
etmek
•İddia edilen olay(lar) ile ilgili bilgi sahibi olabilecek çalışanlar ile irtibat kurmak
•Uygun durumlarda düzeltici eylemler ve/veya disiplin tedbirleri önermek
PepsiCo geçerli yasalar uyarınca aşağıdakileri gerçekleştirmeye çalışmaktadır:
•Durumun elverdiği ölçüde ilgili kişilerin gizliliğini korumak
•Bildirimin soruşturmayı tehlikeye atmayacağı bir anda, bir çalışanı, hakkında yapılan
suçlamalarla ilgili bilgilendirmek
•İzin verilen durumlarda çalışanların raporlanan bilgileri inceleyerek düzeltmesine
olanak sağlamak
İstenmesi halinde bir sorgulama ya da soruşturmada tam bir iş birliği sergilemeniz
gerekmektedir.
Disiplin AksiyonlarıDavranış Yasamızı ihlal ederseniz Şirket gerekli disiplin aksiyonlarını uygulayacaktır.
Çalışan olarak PepsiCo adına iş yaparken Davranış Yasamız, politikalarımız ve yasalara
uymanız beklenmektedir. Davranış Yasamız, politikalarımız veya yasaların ihlal edilmesi
aşağıdakiler ile sonuçlanabilir:
•Davranış Yasası ihlalinin ciddiyetine bağlı olarak iş akdinin sonlandırılmasına kadar
gidebilecek disiplin aksiyonları
•Bir yasanın ihlali durumunda, herhangi bir kamu kuruluşu ya da mahkeme tarafından
hukuki ve/veya cezai yaptırımların uygulanması mümkündür.
Davranış Yasamız Bir Sözleşme DeğildirDavranış Yasamız Bir Sözleşme Değildir. Herhangi belirli bir istihdam hakkını devretmez
ya da belirli bir süre için istihdam temin etmez.
36
Global Davranış YaSaSıDavranış Yasası Yönetimi
Davranış Yasamızın Düzenlenmesi ve DeğişikliklerDavranış Yasamızın onaylanması ve düzenlenmesinden şirketimizin Yönetim Kurulu
sorumludur. İşbu Davranış Yasasının yürürlüğe girme tarihi 1 Ekim 2012 olup 1 Ekim
2014 tarihine kadar değişiklik yapılmıştır. Davranış Yasamız, yasa veya yönetmeliklerdeki
değişiklikler ya da iş veya iş ortamımızdaki değişiklikler nedeniyle revizyona ihtiyaç
duyulup duyulmadığını belirlemek için Global Uyum ve Etik ve Hukuk Departmanı
tarafından belirli aralıklarla gözden geçirilmektedir. Yönetim Kurulu Davranış Yasamızdaki
her tür değişikliği onaylamalıdır.
TaahhütPepsiCo, her yıl çalışanlarına Davranış Yasasını duyurmakta, internet ve e-posta erişimi
olan maaşlı çalışanlar için yıllık online Davranış Yasası eğitimi yapmaktadır. Online eğitim
alan çalışanlar ve Yönetim Kurulumuz, Davranış Yasasını okuyup anladıklarını onaylamak
durumundadır. Ayrıca Davranış Yasamıza uyduklarını belgelemeleri ve her tür potansiyel
çıkar çatışması ile kurallara uyum konusundaki tüm istisnai durumları açıklamaları
gerekmektedir. Sertifikasyon işleminin tamamlanmaması Davranış Yasası ihlali olabilir
ve disiplin işlemlerine maruz kalabilir ve/veya yasaların izin verdiği durumlarda şirketin
takdirine bağlı olmak üzere performans değerlendirmenizi etkileyebilir. Davranış
Yasamızı okumamış olmanız, kabul etmemeniz veya online eğitim sertifikası almamanız
sizi, hiçbir şekilde Davranış Yasamıza uyma yükümlülüğünüzden muaf tutmamaktadır.
Feragat BildirimiDavranış Yasamızla ilgili tüm feragatler Uyumdan Sorumlu İcra Kurulu Üyesi veya
bazı durumlarda Yönetim Kurulu veya kurula ait bir komitenin önceden yazılı onayını
gerektirir. Geçerli yasaların gerektirmesi durumunda feragatler, ilgili yasaların gerektirdiği
şekilde açıklanacaktır.
37
Global Davranış YaSaSıDavranış Yasası Yönetimi
Gizli. Ücretsiz. Günde 24 saat.
Speak Up!
Her PepsiCo çalışanı etik davranmak ve Davranış Yasamıza uymakla sorumludur. Yasa dışı ya da «Davranış Yasamızın» ihlali olabilecek bir şey duyduğunuza inanıyorsanız, Speak-up hattını arayın.
Endişelerinizi yöneticinize, İnsan Kaynaklarını müdürüne ya da Speak-up hattına bildirin. Speak-up hattını aradığınızda, isminizi gizleme hakkına sahipsiniz.
bildirimde bulunmak için Speak-up hattını kullanın:•Mali kayıtların düzensizliği•Muhasebe ve denetim tutarsızlıkları •Rüşvet, yolsuzluk veya yasa dışı ödemeler•Cezai davranış ya da yasa ihlalleri•Ayrımcılık ve taciz•Ürün kalitesi sorunları•Güvenlik ve çevre tehlikeleri•Çıkar çatışmaları•Hırsızlık veya dolandırıcılık•İş yerinde şiddet
PepsiCo iyi niyetle endişelerini dile getiren çalışanları korumaktadır.
Telefon veya web sitesi aracılığıyla Speak-up hattını arayın. Telefon numaraları için www.pepsico.com adresinde yer alan Speak-up Hattı Arama Listesi'ne bakın veya www.tnwgrc.com/PepsiCoSpeakUp adresi üzerinden Speak-up web sitesine erişin.
Çekinmeden Konuşun telefon numaraları önceden bilgilendirme yapılmaksızın değiştirilebilir. En son bilgiler www.pepsico.com sitesinde yer almaktadır.
Bazı ülkeler ve Avrupa Birliği bölgesindeki yerel gizlilik
yasaları nedeniyle Speak-up hattı yalnızca muhasebe,
finans, denetleme ve rüşvet konuları gibi belirli arama
türlerine izin verebilir. Bu ülkelerde diğer sorunları
bildirmek için İnsan Kaynakları Yöneticiniz ile irtibata geçin.
38
39
PepsiCo, Inc. 700 Anderson Hill Road Purchase, NY 10577
www.pepsico.com
© 2012-2014 PepsiCo, Inc.
PepsiCo Global Davranış Yasası üstün kalitedeki ürün ve hizmetlerinin ayrılması için PepsiCo ile yan kuruluşları ve iştiraklerinin sahip olduğu ve/veya kullandığı değerli ticari markaların çoğunu içerir. Burada verilen ticari markalar ilgili sahiplerinin mülkiyetindedir.
Davranış Yasası kapsamındaki fotoğraflar ve/veya görüntüler, güncel logolar, işaretler, üniformalar personeli temsil edebilir veya etmeyebilir, bu nedenle herhangi bir diğer mecra veya yayın için çoğaltılmamalıdır.