Głos Jedynki

Regionalny

Ustrzyki Dolne, Jasień, Ustianowa,

Brzegi Dolne, Bandrów,

Krościenko, Olszanica, Hoszów,

W tych miejscowościach mieszkają gimnazjaliści z naszej

szkoły. Na podstawie ich opracowań powstała niniejsza ga-

zetka. Zobaczcie, jakie zabytki i atrakcje znajdują się

w naszym mieście i okolicach.

Autorzy opracowań: Dorota Koniuszy, Martyna Stec, Ali-

cja Podolak, Justyna Łapczyńska, Klaudia Zawadowicz, Do-

minika Gromala, Justyna Grzegorzak, Katarzyna Kruczek,

Natalia Rymarczyk, Joanna Kominiarczyk, Maria Koc, Pau-

lina Plezia, Dawid Ciosek, Maciej Woch, Wiktor Śliwiak,

Szymon Florek, Miłosz Zieliński.

W tym numerze:

Ustrzyki Dolne 2-3

Bandrów Naro-

dowy

4-5

Krościenko 6-7

Olszanica 8

Daszówka, Tele-

śnica Oszwaro-

wa

9

Hoszów,

Wojtkowa

10

Brzegi Dolne 11

Jasień 12

Fauna i flora 13

Ważne tematy:

Miasto Ustrzyki

Dolne, zabytki

i atrakcje.

Zabytki w oko-

licznych miejsco-

wościach.

Zabytki architek-

tury drewnianej.

Bieszczadzkie

zwierzęta i rośli-

ny w zarysie.

Mapka regionu

Bieszczady— nasze miejsce

na ziemi

Styczeń 2014

Numer 10

http://premiumplaza.com.pl/PropozycjewycieczekpoPolsce/Bieszczady.aspx

Cerkiew w Równi

http://w-droge.pl/

Ustrzyki Dolne

Głos Jedynki Str. 2

Ustrzyki Dolne – miasto w woj. podkarpackim,

siedziba powiatu bieszczadzkiego, położone

nad rzeką Strwiąż. Jest siedzibą gminy miej-

sko-wiejskiej Ustrzyki Dolne.

W latach 1944-1951 miasto należało do Związ-

ku Sowieckiego (znalazło się w Polsce w ra-

mach umowy o zmianie granic). W latach 1975-

1998 miasto administracyjnie należało do woj.

krośnieńskiego. Leży na wysokości ok. 480 m

n.p.m., na trasie małej i dużej pętli bieszczadzkiej.

Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 9349 mieszkańców.

Hala sportowa i basen „Delfin”

Numer 10 Str. 3

Wyciąg narciarski „Gromadzyń”

Cerkiew św. Michała Archanioła w

Ustrzykach Dolnych - murowana świątynia

greckokatolicka zbudowana i konsekrowana

w roku 1847.

Neogotycki kościół rzymskokatolicki z lat 1909-

1911 pw. Matki Boskiej Królowej Polski wraz z ikoną

Matki Boskiej z Dzieciątkiem z II poł. XVII wieku. Cmentarz żydowski założony w XVIII w.

Zespół Szkół Publicznych nr 1 Ekspozycja w Muzeum Przyrodni-

czym

http://pl.wikipedia.org

Cmentarz Ewangelicki

Bandrów Narodowy

Głos Jedynki Str. 4

Dawniej

Na terenie cmentarza ewangelickiego zachowały się jedynie po-

jedyncze nagrobki.

Szkoła Podstawowa z biblioteką

Wieś w Polsce położona w województwie pod-

karpackim, w powiecie bieszczadzkim, w gminie

Ustrzyki Dolne. Obecnie Bandrów liczy około

500 mieszkańców. Przez wieś przepływają poto-

ki Jasienik oraz Królówka. Bandrów leży przy

drodze z Ustrzyk Dolnych do granicy państwa,

pierwotnie droga ta prowadziła do wsi Msza-

niec, znajdującej się obecnie, tuż za granicą

państwową.

Dziś

Kultura ludowa

Cerkiew Grekokatolicka

Numer 10 Str. 5

Źródła:

http://www.ustrzyki-dolne.pl/

http://www.twojebieszczady.net

http://pl.wikipedia.org

http://www.panoramio.com/

W Bandrowie Narodowym znajduje się cerkiew grekokatolicka z

1825 r., pełniąca obecnie rolę kościoła filialnego pw. św. Andrzeja

Boboli w parafii Matki Bożej Bieszczadzkiej w Jasieniu. Pierwot-

nie wzniesiona została w 1825 roku w Jasieniu, a w obecne miejsce

przeniesiono ją w 1974 roku.

Cmentarz Grekokatolicki Za cerkwią znajduje się stary cmentarz z kilkoma na-

grobkami.

Zespół Bieszczadzki Dom

Przydrożna ka-

pliczka

Koszykalia

Wieś położona w Górach Sanocko-Turczańskich, nad rzeką

Strwiąż, na wschód od Ustrzyk Dolnych, przy granicy z Ukrainą. Znajduje się na terenie województwa podkarpac-kiego, powiatu bieszczadzkiego, w gminie Ustrzyki Dolne.

Mieszkańcy Krościenka wywodzili się z różnych grup naro-dowościowych. Większość stanowili Rusini (Ukraińcy). Mniej liczni byli tu Polacy i Żydzi. Krościenko zostało zniszczone w czasie II wojny swiato-wej.10 sierpnia 1944 r. zostało zajęte przez wojska radziec-

kie. Początkowo znajdowała się w granicach ZSRR a po re-gulacji granic w 1951 r. w Polsce . W 1952r. wieś została za-siedlona przez greckich uchodźców politycznych. Pamiątka-

mi po nich są grecki cmentarz oraz pomnik Nikosa Belojan-

nisa.

Krościenko

Głos Jedynki Str. 6

W latach okupacji hitlerowcy utworzyli tu prowizoryczne

getto. Za pomoc udzielaną Żydom w getcie Niemcy wysłali do obozu zagłady w Oświęcimiu Wojciecha Szczurka. Ok.

120 miejscowych Żydów hitlerowcy rozstrzelali pod skarpą koło rzeki Strwiąż. Ich zbiorowa mogiła nadal pozostaje nie-oznaczona.

Zbiorowa mogiła Żydów za rzeką Strwiąż upamiętniona w 2012 r. przez Fundację

„Pamięć, Która Trwa” i Stowarzyszenie Bieszczadzka Przestrzeń Kulturowa.

Numer 10 St

Źródła: http://www.sztetl.org.pl/pl/article/kroscienko/2,lokalizacja http://www.bieszczadzki.strazgraniczna.pl/index.php?id=41 http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Kroscienko

Cerkiew wzniesiona została w ro-

ku 1794. Po powrocie wsi do Polski w roku 1951 cerkiew stała kilka lat

opuszczona. W latach 1956–1971 służył greckim emigrantom jako owczarnia i magazyn obornika. W

okresie tym całkowitemu zniszczeniu uległa podłoga, drzwi oraz wyposażenie cerkwi. W roku 1971 obiekt przejął ko-

ściół rzymskokatolicki. W ro-ku 1973 wykonany został remont, po

którym cerkiew pełni funkcję kościoła parafialne-go. Na zachód od cerkwi stoi drewniana XIX-wieczna

dzwonnica o konstrukcji słupowej, z krytym gontem da-chem namiotowym. W pobliżu znajduje się również stary

cmentarz cerkiewny z kilkoma starymi nagrobkami.

DROGOWE PRZEJŚCIE GRANICZNE

KROŚCIENKO - SMOLNICA

Legenda

Zabytkowy zespó ł pa ła cowy

w Olszanicy z secesyjno - roman-

tycznym pałacem zbudowanym przez

Jordanów w 1905 r., otoczony ma-

lowniczą fosą wypełnioną wodą. Pałac

powstał na miejscu starego dworu

obronnego z XVI wieku. Wokół niego

zachowały się jeszcze fragmenty otoczonych fosą, ziemnych fortyfikacji bastiono-

wych z II poł. XVI w.

Zespół pałacowy

Tytuł biuletynu Str. 8

Olszanica

Olszanica Olszanica –– wieś w Polsce położona w województwie podkarpac-wieś w Polsce położona w województwie podkarpac-

kim , w powiecie leskim, siedziba gminy Olszanica. Wieś leży w kim , w powiecie leskim, siedziba gminy Olszanica. Wieś leży w

dolinie potoków Wańkówka i Stary potok, które łącząc się dają dolinie potoków Wańkówka i Stary potok, które łącząc się dają

początek Olszanki prawego dopływu Sanu. Przez miejscowość początek Olszanki prawego dopływu Sanu. Przez miejscowość

przechodzi droga krajowa nr 84.przechodzi droga krajowa nr 84.

Z dworem obronnym w Olszanicy związana jest opowieść o sie-

demnastoletniej Mariannie Mniszchównie, która w połowie XVII

w. zakochała się w służącym - dowódcy milicji nadwornej swo-

jego ojca. Gdy okazało się, że jest w ciąży, jej kochanek uciekł

przed gniewem rodziców Marianny do Kozaków. Zrozpaczona

matka postanowiła odesłać córkę w jakieś odosobnione miej-

sce do czasu porodu, a potem oddać komuś dziecko na wycho-

wanie. Wybrano Olszanicę, gdzie raczej rzadko bywano, a Ma-

rianna w ogóle nie była tam znana, Marianna spędzała czas we

dworze obronnym w samotności. Popadała w coraz większą de-

presję, ludzie widywali ją spacerującą po parku w niebieskiej

sukni i nikt nie wiedział kim jest mogła więc uchodzić za krewną

zarządcy majątku.

Rankiem pewnego dnia odnalezioną jej ciało martwe.

Podobno mieszkańcy wioski jeszcze długo widzieli jej postać w niebieskiej sukni prze-

chadzającą się po parku w księżycowe noce z bukietem róż w dłoni. Pojawianie się

ducha ustało dopiero po przebudowie dworu w obecny pałacyk, co tłumaczy się

tym, iż jej dusza znalazła wreszcie miejsce w niebie.

Teleśnica

Numer 10 Str. 9

Murowana cerkiew, pw. Zaśnięcia

Matki Bożej z 1923 roku, która

służy obecnie jako kościół rzymsko-

katolickiej Parafii Matki Bożej Po-

cieszenia. Obok cerkwi na parawa-

nowej dzwonnicy można podziwiać

dzwon z 1630 r.

Kapliczka przydrożna z 1872 r. wykonana według miejscowej

tradycji przez Włochów zatrudnionych przy budowie linii ko-

lejowej z okazji ukończenia trudnego i niebezpiecznego odcin-

ka torów.

Źródła:Źródła:

http://www.twojebieszczady.net/sor/olszanica.phphttp://www.twojebieszczady.net/sor/olszanica.php http://pl.wikipedia.org/wiki/Olszanicahttp://pl.wikipedia.org/wiki/Olszanica

Daszówka jest małą wioską

położoną w dolinie potoku

Daszówka, wypływającego

ze stoków Żukowa. Wciśnię-

ta w dolinę, wioska z trzech

stron otoczona jest górami:

od północy pasmem Żuko-

wa, od wschodu Przełęczą

597m n.p.m ., od południa z

Berdem 606m n.p.m, Łabiską 615m n.p.m. i Przysłupem 617m n.p.m.

Daszówka

Wieś letniskowa nad potokiem Daszówka uchodzą-

cym do wschodniej części Jeziora Solińskiego (ok.

200 mieszk.). Kilka ośrodków wypoczynkowych,

przystani i pól namiotowych nad zatoką jeziora,

sezonowa gastronomia, kąpielisko, kościół filialny.

Teleśnicę lokowano na prawie wołoskim w dobrach

Kmitów. Istniała już w 1526 r., określana w doku-

mentach jako "Theleschnycza Maior", i miała wła-

sną cerkiew.

„Tu w dolinach wstaje mgłą wilgotny dzień,

Szczyty ogniem płoną, stoki kryje cień.

Mokre rosą trawy wypatrują dnia,

Ciepła które pierwszy słońca promień da.”

A. Starzec

Hoszów

Tytuł biuletynu Str. 10

Wojtkowa

�Hoszów – wieś w Polsce położona w województwie podkar-

packim, w powiecie bieszczadzkim, w gminie Ustrzyki Dolne.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała

do województwa krośnieńskiego. Wieś leży na szlaku archi-

tektury drewnianej województwa podkarpackiego. W ro-

ku 1420, król Władysław Jagiełło nadał rycerzowi Iwanowi

Właszynowi pustkę Hoszów w Ziemi Przemyskiej. Hoszów

obejmował całą zlewnię potoków Strywnik, Pastewnik i Rabe.

�Cerkiew greckokatolicka pw. św. Mikołaja wzniesiona

w 1939 roku, obecnie kościół rzym.-kat. pw. bł. Bronisławy. Świą-

tynia należy do grupy zabytków, których forma ukształtowała

się w wyniku poszukiwań stylistycznych, mających doprowadzić

do wypracowania form tzw. uniwersalnego „stylu narodowego”.

Wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie bieszczadzkim, w gminie

Ustrzyki Dolne. Do 1954 roku miejscowość była siedzibą gminy Wojtkowa.

Cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Bogarodzicy –

wzniesiona w 1734 r. (od 1973 r. kościół rzymskokatolic-

ki). Po wysiedleniu ludności ukraińskiej cerkiew pozosta-

wała opuszczona, później użytkowana jako magazyn nawo-

zów sztucznych. Wojtkowa miała dwie cerkwie. Druga zo-

stała zniszczona w nieznanych okolicznościach podczas II

wojny światowej. Został po niej tylko cmentarz przycer-

kiewny z grobami Nowosieleckich – szlachty zarządzają-

cej Wojtkową.

�Młyn z XIX wieku zbudowany z muru pruskiego, co

jest ewenementem na tym terenie.

Budynki Straży Granicznej

Brzegi Dolne

Numer 10 Str. 11

Wieś Berehy Dolne była lokowana na prawie wo-

łoskim w 1532. Pod koniec XVIII wieku powstała

we wsi w ramach kolonizacji józefińskiej osada

niemiecka zwana Siegenthal, która istniała do

1940. W 1932 bunt tutejszych chłopów zapo-

czątkował wydarzenia znane jako powstanie le-

skie. W latach 1944-1951 wieś pozostawała w

granicach ZSRR. Po korekcie granic jej miesz-

kańców wywieziono do ZSRR, a tu osadzono

przesiedleńców z lubelskiego. Nazwę zmieniono

na Brzegi Dolne.

Cerkiew Michała Archanioła w Brzegach Dolnych (obecnie rzymskokatolicki kościół para-

fialny pw. Matki Bożej Różańcowej) — drewniana greckokatolicka cerkiew, wzniesiona we

wsi Brzegi Dolne w miejscu wcześniejszej cerkwi, wzmiankowanej już w roku 1615.

W 50 rocznicę przymusowego wysiedlenia z ojczyzny ludno-

ści polskiej, związek wysiedlonych i parafia w Brzegach

Dolnych w 2001 roku zadedykowała tablicę pamiątkową.

Kapliczki przydrożne

Mini - muzeum prowadzi emerytowany leśnik p.

Zbigniew Kosakiewicz, który swoje pasje ko-

lekcjonerskie rozwija od lat 70. Swoje zbiory

prezentuje w dawnej

Brzegi Dolne są jednym z najstarszych ośrodków górnictwa

naftowego na świecie, rafinerie oraz kopalnie ropy naftowej

istniały tu przed rokiem 1884.

Jasień

Tytuł biuletynu Str. 12

Ikona Matki Bożej Rudeckiej

namalowana została temperą na

płótnie, które później zostało

przyklejone na lipową deskę o

wymiarach 137 x 106cm.

Karol Wojtyła w Jasieniu w 1968r.

Gmina Jasień, jako gmina zbiorowa, została utworzona do-

piero 1 stycznia 1952 roku w woj. rzeszowskim,

w nowo powstałym powiecie ustrzyckim, z części terenów

nabytych od ZSRR w ramach umowy o zamianie granic z

1951 roku.

Rzeka „Jasionka” przepływająca przez Jasień Sanktuarium Matki Bożej Bieszczadzkiej

Dąb zasadzony ku czci Jana Pawła II

Ołtarz polowy

http://pl.wikipedia.org/wiki/Parafia_Matki_Bo%C5%BCej_Bieszczadzkiej_w_Jasieniu-Ustrzykach_Dolnych

http://www.twojebieszczady.net/warto/jasien.php

Dawniej na ulicy Jasień

znajdował się tor sanecz-

kowy, gdzie odbyła się

młodzieżowa spartakiada

zimowa.

Fauna i flora Bieszczadów

Numer 10 St

W Bieszczadach występują rośliny i zwierzęta niespotykane w innych częściach naszego

kraju, a zwłaszcza takie, które lubią ciepło, np. największy europejski wąż Eskulapa. Do-

brze zachowane pierwotne lasy bukowe stanowią prawdziwy raj dla zwierząt. Żyją w nich

m.in. żubry, jelenie, niedźwiedzie, wilki, rysie, żbiki, a od 2007 roku również koniki pol-

skie.

wśród łąk spotkamy kwitnącą: stokrotkę pospolitą, zawilca gajowego, szczawika zajęcze-

go, ziarnopłona wiosennego, knieć błotną, barwinka,

http://www.twojebieszczady.net/IMGallery/zoom_image.php?id_phot=5211

http://www.witajwpodrozy.pl/newsy/bieszczady-wedrowki-zubra.html?print=1 zielarka.wordpress.com

Microsoft

Gazetkę wykonano na zajęciach dziennikarskich

w ramach projektu „Nasza szkoła - naszą szansą”

Gazetka tworzona jest

w pracowni

komputerowej

w gimnazjum

Jeśli chcesz coś ogłosić,

opublikować, napisz do nas:

glosjedynki@gmail.com

Dewiza KOŁA:

Jest tylko jeden sposób

nauki

- poprzez działanie.

Paulo Coelho

Jesteśmy na stronie

www.zsp1ustrzyki.pl

Zespół redakcyjny gazetki szkolnej: Redaktor naczelny: Redaktor techniczny:

Elżbieta Żarów Bartosz Juszczyk

Redaktorzy:

Martyna Lewek, Maria Koc,

Alicja Podolak Damian Buziewicz

Klaudia Zawadowicz Bartosz Kuźmiński

Maciej Woch Aleksandra Liptak

Norbert Pająk Paulina Żarska

Opieka: Lucyna Lupa