glwssikes askhseis a' meros

Á ´ ÁÐÏ Ô ÉÓ ÓÇÌÁÓÉÅÓ ÔÙÍ ËÅÎÅÙÍ

1. Óõíþíõìá

ð.÷.

1. ôåëåéþíù – ôåñìáôßæù – ðåñáôþíù – öÝñù åéò ðÝñáò – áðïôåëåéþíù –

ïëïêëçñþíù – ëÞãù

2. êÜèéóìá – êáñÝêëá – óêáìíß – ðïëõèñüíá

3. âëÝðù – êïéôÜæù – ðáñáôçñþ – äéáêñßíù – áíôéêñßæù – îå÷ùñßæù –

áãíáíôåýù

Ïé óõíþíõìåò ëÝîåéò óõ÷íÜ åêöñÜæïõí ôéò äéÜöïñåò áðï÷ñþóåéò ôçò ßäéáò

Ýííïéáò (ðáñáä. 3) êáé âñßóêïíôáé ìåôáîý ôïõò óå ìßá ó÷Ýóç äéáâÜèìéóçò

êáé êëéìÜêùóçò.

ÁíÜëïãá ìå áõôü ðïõ èÝëïõìå íá åêöñÜóïõìå óôï ëüãï ìáò, ðñÝðåé íá

åðéëÝãïõìå êÜèå öïñÜ ôï êáôÜëëçëï óõíþíõìï.

Óõíþíõìá ïíïìÜæïíôáé ïé ëÝîåéò ðïõ Ý÷ïõí ôçí ßäéá ðåñßðïõ

óçìáóßá Þ åêöñÜæïõí Ýííïéåò ìå óçìáóéïëïãéêÞ óõããÝíåéá

Óåë. 12 Ó÷ïëéêïý Âéâëßïõ

1. Íá óõìðëçñþóåôå ôá êåíÜ ìå ôï êáôÜëëçëï ñÞìá áðü áõôÜ ðïõ âñß-

óêïíôáé óôï ðëáßóéï.

ÁðÜíôçóç

11. Óõíçèßæåé íá ìåôáâÜëëåé Üðïøç, üôáí êñßíåé üôé ç ðñïçãïýìåíç äåí ôïí

åîõðçñåôåß.

12. Ç Êßñêç ìåôáìüñöùóå ôïõò óõíôñüöïõò ôïõ ÏäõóóÝá óå ãïõñïýíéá.

13. Ï ëçóôÞò ìåôáìöéÝóôçêå, ãéá íá ìçí ôïí áíáãíùñßóïõí.

14. Ìåôáðïßçóå ôï ðáëôü ôçò, ãéá íá ôï öïñÝóåé êáé ç êüñç ôçò.

15. Ç áëçèéíÞ ôÝ÷íç ìåôáðëÜèåé ôçí ðñáãìáôéêüôçôá.

16. ¼ëïé ïé õðïõñãïß Ðáéäåßáò áíáëáìâÜíïõí ôá êáèÞêïíôÜ ôïõò ìå ôï

üñáìá íá ìåôáññõèìßóïõí ôï åêðáéäåõôéêü óýóôçìá.

17. Ï ñüëïò ôïõ ÷ñéóôéáíéóìïý åßíáé íá ìåôáó÷çìáôßóåé ôçí êáôáíáëùôéêÞ

êïéíùíßá óå êïéíùíßá áãÜðçò.

18. Ìå ôá åðé÷åéñÞìáôÜ ôïõ êáôÜöåñå ôçí ôåëåõôáßá óôéãìÞ íá ìåôáóôñÝøåé

ôçí êïéíÞ ãíþìç êáé íá êåñäßóåé ôéò åíôõðþóåéò.

19. ¾óôåñá áðü ðáñÝìâáóç ôçò áíôéðïëßôåõóçò ôñïðïðïéÞèçêáí ìåñéêÝò

äéáôÜîåéò ôïõ íïìïó÷åäßïõ ãéá ôçí õãåßá.

10. Åîáéôßáò ôçò áññþóôéáò ìåôÝôñåøå ôá ó÷ÝäéÜ ôïõ.

11. Óôï ìõóôÞñéï ôçò Èåßáò Åõ÷áñéóôßáò ï Üñôïò êáé ï ïßíïò ìåôïõóéþíï-

íôáé óå óþìá êáé áßìá ×ñéóôïý.

12. ÁðïöÜóéóá íá áíáêáéíßóù ôï êáôÜóôçìÜ ìïõ.


2. Íá óõìðëçñþóåôå ôá êåíÜ óôéò ðñïôÜóåéò ðïõ áêïëïõèïýí ìå Ýíá

áðü ôá óõíþíõìá ðïõ âñßóêïíôáé ìÝóá óôï ðëáßóéï.

éäéáéôåñüôçôá, éäéïññõèìßá, éäéïôñïðßá, éäéïóõãêñáóßá, åêêåíôñéêüôç-

ôá, ðáñáîåíéÜ

ìåôáó÷çìáôßæù, áíáêáéíßæù, ìåôáññõèìßæù, ìåôáóôñÝöù, ìåôáì-

öéÝæù, ìåôáðïéþ, ìåôáìïñöþíù, ìåôáðëÜèù, ìåôïõóéþíù, ìåôá-

ôñÝðù, ìåôáâÜëëù

Á ´ Áðü ô é ò óçìáó ß å ò ôùí ë Ý î åùí 1 . ÓÕÍÙÍÕÌÁ 9

ÁðÜíôçóç

1. ÖïñÜåé ìðüôåò ìÝ÷ñé ôï ãüíáôï êáé âñáäéíü êïóôïýìé· ôÝôïéåò åêêåíôñé-

êüôçôåò åßíáé óõíçèéóìÝíåò óôïõò êáëëéôÝ÷íåò, ãéá íá ôñáâïýí ðñïóï÷Þ.

2. Óôéò éäéïôñïðßåò ôïõ ïöåßëåôáé üôé æåé áðïìïíùìÝíïò, ÷ùñßò ößëïõò êáé ðáñÝåò.

3. Ëüãù éäéïóõãêñáóßáò äåí ìðïñåß íá óõíåñãáóôåß ìå ôïõò Üëëïõò.

4. Ôéò éäéáéôåñüôçôåò ôïõ ÷áñáêôÞñá ôçò Üëëïé ôéò áíÝ÷ïíôáé êáé Üëëïé ü÷é.

5. Åßíáé üëï ðáñáîåíéÝò· ïýôå ìéá ìÝñá äåí ìðïñåßò íá æÞóåéò ìáæß ôïõ.

6. Ç éäéïññõèìßá ôçò æùãñáöéêÞò ôïõ ü÷é ìüíï äåí åíï÷ëåß, áëëÜ åðáéíåßôáé

áðü ðïëëïýò, ãéáôß ôç èåùñïýí óôïé÷åßï ðñïóùðéêïý ýöïõò.


3. Ôï ñÞìá ðáýù êáé ôá óõíþíõìÜ ôïõ óôáìáôþ, äéáêüðôù, Ý÷ïõí ãåíéêÜ

ôç óçìáóßá «äå óõíå÷ßæù (íá êÜíù) êÜôé».

Ôï ñÞìá ôåëåéþíù êáé ôá óõíþíõìÜ ôïõ ôåñìáôßæù, ðåñáôþíù, öÝñù åéò

ðÝñáò, áðïôåëåéþíù, ïëïêëçñþíù, ëÞãù äçëþíïõí üôé «äå óõíå÷ßæåôáé íá

ãßíåôáé êÜôé» ìå ôçí ðñüóèåôç ðëçñïöïñßá üôé «Ý÷åé ðåñáôùèåß, Ý÷åé öôÜ-

óåé óôï ôåëéêü ôïõ üñéï». Áðü ôá äýï ôåëåõôáßá ôï ïëïêëçñþíù, óçìáßíåé

«ôåëåéþíù êÜôé ðëÞñùò Þ ìå ðëçñüôçôá», ôï ëÞãù åßíáé áìåôÜâáôï.

Óõìðëçñþóôå ôá êåíÜ óôéò ðñïôÜóåéò ðïõ áêïëïõèïýí ìå Ýíá áðü ôá

ðáñáðÜíù ñÞìáôá.

ÁðÜíôçóç

1. ËÞãåé áýñéï ç ðñïèåóìßá õðïâïëÞò äçëþóåùí óôçí Åöïñßá.

2. ¸÷ù ðÜøåé (Þ Ý÷ù óôáìáôÞóåé) íá áó÷ïëïýìáé ì’ áõôü ôï æÞôçìá.

3. Åßìáóôå óôç äõóÜñåóôç èÝóç íá óáò áíáêïéíþóïõìå üôé äéáêüðôïõìå ôç

óõíåñãáóßá ìáæß óáò.

4. Ç áíÝãåñóç ôïõ íáïý ðåñáôþèçêå ìå ôç óõíäñïìÞ ôùí ðéóôþí.

5. Ç åðéôñïðÞ åëðßæåé üôé óýíôïìá èá ïëïêëçñþóåé (Þ èá öÝñåé åéò ðÝñáò)

ôï Ýñãï ôçò.

6. ÓôáìÜôçóå ôï êÜðíéóìá ýóôåñá áðü ôçí áññþóôéá ðïõ ôïí âñÞêå.

7. ÓôáìáôÞóáìå óå Ýíá ÷ùñéü, ãéá íá îåêïõñáóôïýìå.


4. Íá áíôéêáôáóôÞóåôå ìå Üëëåò óõíþíõìÝò ôïõò ôéò õðïãñáììéóìÝíåò

ëÝîåéò.

10 ÃËÙÓÓ ÉÊÅÓ ÁÓÊÇÓÅ ÉÓ ã é á ô ï å í é á ß ï ë ýê å é ï

ÁðÜíôçóç

11.Ïé å÷èñïß ôçò äçìïêñáôßáò âõóóïäïìïýí áäéÜêïðá → ìç÷áíïññáöïýí

12. ×ñçóéìïðïßçóå áèÝìéôá ìÝóá, ãéá íá áíáññé÷çèåß óôçí åîïõóßá → Üíïìá

13. Ðåñßìåíå ìå áäçìïíßá ôï ôñÝíï → áíõðïìïíçóßá

14. ¸äåéîå ðñùôïöáíÞ áäñÜíåéá ôçí þñá ôïõ áôõ÷Þìáôïò → íùèñüôçôá

15. ÊáôáäéêÜóôçêå ãéá éäéïðïßçóç äçìüóéïõ åããñÜöïõ → óöåôåñéóìü

16. ÐñÝðåé íá áíôéìåôùðßóïõìå èáññáëÝá ôéò äõóìåíåßò óõíèÞêåò → áíôßîïåò

17. Ìå ôéò ðñÜîåéò óïõ áìáýñùóåò ôï üíïìÜ óïõ → óðßëùóåò

18. ¸÷åé ôçí ôÜóç íá åßíáé äçêôéêüò óôçí êñéôéêÞ ôïõ → êáõóôéêüò

19. Åßíáé áäýíáôï íá áíôéìåôùðéóôïýí ôá ðñïâëÞìáôá ìå åíäïôéêüôçôá Þ

áäéáöïñßá → õðï÷ùñçôéêüôçôá

10. ÐñÝðåé íá ðåñéìÝíïõìå Ýíôïíåò áíôéäñÜóåéò, åðåéäÞ äéáêõâåýïíôáé ìå-

ãÜëá óõìöÝñïíôá → óöïäñÝò, äéáêéíäõíåýïíôáé


5. Ïé ëÝîåéò óêÝöôïìáé êáé óôï÷Üæïìáé åßíáé óõíþíõìåòÿ Ý÷ïõí üìùò

äéáöïñåôéêÞ óçìáóéïëïãéêÞ áðü÷ñùóç, üðùò öáßíåôáé êáé áðü ôï

ðáñáêÜôù êåßìåíï. Èá ìðïñïýóáôå íá åíôÜîåôå óå Ýíá óýíôïìï êåß-

ìåíï äýï (Þ ðåñéóóüôåñåò) óõíþíõìåò ëÝîåéò ìå ôÝôïéï ôñüðï, þóôå

íá öáßíåôáé ç íïçìáôéêÞ áðü÷ñùóç ôçò êáèåìéÜò;

ÁðÜíôçóç

Åßíáé êïéíþò áðïäåêôü üôé óôçí ÅëëÜäá ï ôïìÝáò ôçò ðáéäåßáò ÷ñåéÜæåôáé

âåëôßùóç ìå ñéæéêÝò áëëáãÝò áðü ôç âáóéêÞ Ýùò ôçí áíþôáôç åêðáßäåõóç.

Ôçí ôåëåõôáßá åéêïóáåôßá ïé åêÜóôïôå Õðïõñãïß Ðáéäåßáò ðñïóðÜèçóáí íá å-

íéó÷ýóïõí ôçí åêðáßäåõóç ðñáãìáôïðïéþíôáò ìåôáâïëÝò, óå åðéìÝñïõò üìùò

óçìåßá êáé äß÷ùò Ýíá åíéáßï ðñüãñáììá. Ðéï ïëïêëçñùìÝíç åßíáé ç ðñüóöá-

ôç «åêðáéäåõôéêÞ ìåôáññýèìéóç» óôá ðëáßóéá ôçò ïðïßáò Ýãéíáí ôñïðïðïéÞ-

óåéò óôç íïìïèåóßá ãéá ôçí áíáäéïñãÜíùóç ôïõ óõóôÞìáôïò åéóáãùãÞò óôá

ÔÅÉ êáé ÁÅÉ. Áí êáé ôá áðïôåëÝóìáôá äåí Ý÷ïõí áêüìá öáíåß, áñêåôïß åê-

öñÜæïõí ôç ãíþìç üôé ïýôå ôþñá õðÜñ÷ïõí óçìáíôéêÝò äéáöïñïðïéÞóåéò á-

ðü ôá ðñïçãïýìåíá ÷ñüíéá, êõñßùò üóïí áöïñÜ óôçí ïõóßá ôçò åêðáßäåõóçò.

×ñåéÜæåôáé ðñïóï÷Þ êáé óõíå÷Þò Ýëåã÷ïò, ãéáôß ïé áëëåðÜëëçëåò ìåôáëëáãÝò

óôï åêðáéäåõôéêü óýóôçìá ìðïñåß íá ïäçãÞóïõí óå áëëïßùóç ôïõ ÷áñáêôÞ-

ñá ôçò ðáéäåßáò.



6. Íá êáôáôÜîåôå êëéìáêùôÜ áðü ôï áóèåíÝóôåñï óôï éó÷õñüôåñï ôá

åîÞò óõíþíõìá:

11. áöïóßùóç, áãÜðç, ëáôñåßá, óõìðÜèåéá

12. åðéäïêéìÜæù, åãêñßíù, åðáéíþ, åðéêñïôþ, åêèåéÜæù

13. êáôÜðëçîç, áðïñßá, Ýêðëçîç

14. âëáâåñüò, ïëÝèñéïò, Ü÷ñçóôïò

15. áäéáöïñþ, ìéóþ, áðïóôñÝöïìáé, áðå÷èÜíïìáé

16. Üêáñäïò, âÜñâáñïò, Üãñéïò, Üðïíïò, óêëçñüò

17. áíáãêáßïò, áðáñáßôçôïò, ÷ñÞóéìïò

18. êÜðïôå, óðáíéüôáôá, óõ÷íÜ, óðÜíéá, óõ÷íüôáôá, óõíÞèùò

19. åêëéðáñþ, ðáñáêáëþ, éêåôåýù

10. øÝìá, ôåñáôïëïãßá, õðåñâïëÞ

11. áíáãêáßïò, ÷ñÞóéìïò, áðáñáßôçôïò

12. áðïäïêéìÜæù, óôçëéôåýù, åðéêñßíù, áðïðáßñíù, êáõôçñéÜæù

13. áðáèÞò, áóõãêßíçôïò, áíÜëãçôïò, áíáßóèçôïò

14. óêåðôéêéóìüò, áâåâáéüôçôá, áìöéâïëßá, áìöéóâÞôçóç

15. äéáøåýäù, áíáéñþ, áíáóêåõÜæù, áíôéêñïýù

ÁðÜíôçóç.

11. óõìðÜèåéá, áãÜðç, áöïóßùóç, ëáôñåßá

12. åãêñßíù, åðéäïêéìÜæù, åðéêñïôþ, åðáéíþ, åêèåéÜæù

13. áðïñßá, Ýêðëçîç, êáôÜðëçîç

14. Ü÷ñçóôïò, âëáâåñüò, ïëÝèñéïò

15. áäéáöïñþ, áðïóôñÝöïìáé, áðå÷èÜíïìáé, ìéóþ

16. óêëçñüò, Üðïíïò, Üêáñäïò, Üãñéïò, âÜñâáñïò

17. ÷ñÞóéìïò, áíáãêáßïò, áðáñáßôçôïò

18. óðáíéüôáôá, óðÜíéá, êÜðïôå, óõ÷íÜ, óõíÞèùò, óõ÷íüôáôá

19. ðáñáêáëþ, éêåôåýù, åêëéðáñþ

10. õðåñâïëÞ, øÝìá, ôåñáôïëïãßá

11. ÷ñÞóéìïò, áíáãêáßïò, áðáñáßôçôïò

12. åðéêñßíù, áðïðáßñíù, áðïäïêéìÜæù, êáõôçñéÜæù, óôçëéôåýù

13. áóõãêßíçôïò, áðáèÞò, áíáßóèçôïò, áíÜëãçôïò

14. áâåâáéüôçôá, áìöéâïëßá, óêåðôéêéóìüò, áìöéóâÞôçóç

15. äéáøåýäù, áíôéêñïýù, áíáóêåõÜæù, áíáéñþ



7. Óáò äßíïíôáé ïé åîÞò óõíþíõìåò ëÝîåéò:

äýíáìç: ç ãåíéêÞ Ýííïéá ôïõ «äýíáóèáé» (øõ÷éêÞ, óùìáôéêÞ, ïéêïíïìéêÞ ê.ô.ë.)

éó÷ýò: ÷ñçóéìïðïéåßôáé üôáí áíáöåñüìáóôå óå Üóêçóç åîïõóßáò

ñþìç: ç óùìáôéêÞ äýíáìç

óèÝíïò: ÷ñçóéìïðïéïýìå ôç ëÝîç ãéá íá äçëþóïõìå øõ÷éêÝò äõíÜìåéò

Íá åíôÜîåôå ôçí êáèåìßá óå ìéá óýíôïìç ðåñßïäï ëüãïõ.

ÁðÜíôçóç

• ÐáñÜ ôçí ïéêïíïìéêÞ êáôáóôñïöÞ, âñÞêå ôç äýíáìç íá îáíáöôéÜîåé ôçí

åðé÷åßñçóÞ ôïõ.

• Óôç ÷èåóéíÞ ïìéëßá ôïõ ï õðïõñãüò åîùôåñéêþí ôùí ÇÐÁ ðñïóðÜèçóå íá

êÜíåé åðßäåéîç éó÷ýïò.

• Ïé íÝïé ðñùôáèëçôÝò óôçí Üñóç âáñþí åßíáé ãåìÜôïé ñþìç êáé øõ÷éêÞ

áíôï÷Þ.

• ×ñåéÜæåôáé ìåãÜëï óèÝíïò, ãéá íá îåðåñíÜò ôéò äõóêïëßåò ôçò æùÞò.


8. Óáò äßíïíôáé óõíþíõìá ôïõ åðéèÝôïõ ãüíéìïò êáé óýíôïìåò åðåîç-

ãÞóåéò ãéá ôï ðþò Þ ðïý ÷ñçóéìïðïéåßôáé ôï êáèÝíá.

Íá åíôÜîåôå êáèåìßá áðü áõôÝò ôéò óõíþíõìåò ëÝîåéò óå Ýíá êáôÜë-

ëçëï ãëùóóéêü ðåñéâÜëëïí.

ãüíéìïò: Ý÷åé ôçí åõñýôåñç óçìáóßá áð’ üëá

åýöïñïò: ãéá ðáñáãùãÞ êáñðþí

êáñðïöüñïò: 1. ãéá ÷áñáêôçñéóìü äÝíôñïõ

2. ãéá åíÝñãåéá ìå èåôéêÜ áðïôåëÝóìáôá

äçìéïõñãéêüò: ãéá äçìéïõñãÞìáôá óôï ðíåõìáôéêü êáé êïéíùíéêü ðåäßï

ðáñáãùãéêüò: 1. ãéá äçìéïõñãßá ïéêïíïìéêþí áãáèþí

2. ãéá êÜðïéïí ðïõ ðáñÜãåé ðïëý Ýñãï

ÁðÜíôçóç

• Ç êõâÝñíçóç êáé ïé åêðñüóùðïé ôùí óõíäéêáëéóôþí êáôÝëçîáí óå ëýóç

ôïõ ðñïâëÞìáôïò ìåôÜ áðü Ýíá ãüíéìï äéÜëïãï.

• Óôç Ìáêåäïíßá õðÜñ÷ïõí ðïëëÝò åýöïñåò åêôÜóåéò.

• Ôï Ýñãï áõôü åßíáé ôï áðïôÝëåóìá ôçò êáñðïöüñáò óõíåñãáóßáò ðïëëþí

áíèñþðùí.


• Ôï äçìéïõñãéêü ðíåýìá ôïõ êáëëéôÝ÷íç áðïôõðþíåôáé ìå Ýîï÷ï ôñüðï óôá

ãëõðôÜ ôïõ.

• Ï ÌÝíçò ÊïõìáíôáñÝáò ìå ôï ðëïýóéï ðåæïãñáöéêü ôïõ Ýñãï åßíáé Ýíáò

áðü ôïõò ðéï ðáñáãùãéêïýò óýã÷ñïíïõò óõããñáöåßò.


9. Íá óõìðëçñþóåôå ôá êåíÜ ìå ôéò ëÝîåéò ðñþçí Þ ôÝùò êáé íá ðñïó-

äéïñßóåôå ôç óçìáóéïëïãéêÞ ôïõò äéáöïñÜ.

ÁðÜíôçóç

1. Ï íÝïò õðïõñãüò äéá÷þñéóå ôç èÝóç ôïõ áðü ôïí ôÝùò.

2. Åãþ ðáñÝäùóá óôï óçìåñéíü äéåõèõíôÞ ôçò ÔñÜðåæáò. Åßìáé, åðïìÝíùò, ï

ôÝùò äéïéêçôÞò.

3. Óôçí åêäÞëùóç ðïõ ïñãÜíùóå ôï ÐáíåðéóôÞìéï ðñïóêëÞèçêå ï ôÝùò ðñý-

ôáíçò Ê. ×. êáé üëïé ïé ðñþçí ðñõôÜíåéò ôïõ éäñýìáôïò.

4. Ìåñéêïß áèëçôÝò ôçò ðñþçí ÁíáôïëéêÞò Ãåñìáíßáò êáôÝöõãáí óôçí Áìå-

ñéêÞ.

Óçìåßùóç: Ôï Üêëéôï åðßèåôï ðñþçí óçìáßíåé «ðáëáéüôåñïò, êÜðïôå óôï ðá-

ñåëèüí» êáé ÷ñçóéìïðïéåßôáé ùò ðñïóäéïñéóìüò éäéüôçôáò ðïõ äå öÝñåé ðéá êÜ-

ðïéïò. Ôï åðßññçìá ôÝùò óçìáßíåé «ôåëåõôáßïò, ï ðéï ðñüóöáôïò, áõôüò ðïõ ß-

ó÷õå ìÝ÷ñé ðñï ïëßãïõ, ï áêñéâþò ðñïãïýìåíïò».


10. Íá áíôéêáôáóôÞóåôå ôéò õðïãñáììéóìÝíåò ëÝîåéò ìå Üëëåò éóïäýíáìåò.

ÁðÜíôçóç

1. Ôïõ êáôáëüãéóáí ðáñáëåßøåéò êáé ëÜèç, ðïõ ïäÞãçóáí óôç ÷ñåïêïðßá

ôçò åðé÷åßñçóçò → åðÝññéøáí (Þ áðÝäùóáí Þ ÷ñÝùóáí)

2. ÊáôáäéêÜóôçêå ãéá äéáóðïñÜ øåõäþí åéäÞóåùí → äéÜäïóç

3. ¸ãéíáí äéåîïäéêÝò óõæçôÞóåéò, ðñéí õðïãñÜøïõí ïé äýï ÷þñåò ôï óýì-

öùíï öéëßáò → ëåðôïìåñåßò

4. Ç æùÞ äéÝðåôáé áðü öõóéêïýò íüìïõò → ñõèìßæåôáé (Þ êáèïñßæåôáé)

5. Ç ãåñìáíéêÞ êõâÝñíçóç æÞôçóå ôçí Ýêäïóç åíüò áôüìïõ ðïõ èåùñåßôáé õ-

ðåýèõíï ãéá äéÜöïñåò ôñïìïêñáôéêÝò åíÝñãåéåò óôç Ãåñìáíßá → ðáñÜäïóç

6. Ç óýëëçøç åíüò äñáðÝôç Þôáí ôï Ýíáõóìá, ãéá íá îåóðÜóïõí ôáñá÷Ýò

óôéò öõëáêÝò õøßóôçò áóöáëåßáò → ç áöïñìÞ


7. ÐÞñå üëá ôá åíäåäåéãìÝíá ãéá ôçí ðåñßóôáóç ìÝôñá → êáôÜëëçëá

8. ÌåôÜ ôïí ðüëåìï êáôáóôñÜöçêå ðáíôåëþò → ïëïêëçñùôéêÜ (Þ åíôåëþò

Þ ïëïó÷åñþò)

9. ¸÷ù ôçí áßóèçóç üôé ìïõ ëåò øÝìáôá → åíôýðùóç

10.Ç êïìðïññçìïóýíç êáé ç ìåãáëïìáíßá ôïõ åßíáé ðáñïéìéþäåéò → êáõ-

÷çóéïëïãßá (Þ êïìðáóìüò)


11. Íá âñåßôå ôá óõíþíõìá ôùí ðáñáêÜôù åðéññçìÜôùí.

ÁðÜíôçóç

áäéáêñßôùò: áíåîáñôÞôùò, áíåîáéñÝôùò

áäéÜêñéôá: áãåíþò, ÷ùñßò äéáêñéôéêüôçôá, ÷ùñßò ëåðôüôçôá

Üìåóá: áðåõèåßáò

ôÝëåéá: Üøïãá, Üñéóôá, Üñôéá, õðïäåéãìáôéêÜ

Ýêôáêôá: èáõìÜóéá, õðÝñï÷á, ëáìðñÜ, ðåñßöçìá, Ýîï÷á

åõ÷áñßóôùò: ðñüèõìá, ìå ÷áñÜ

óõíïðôéêÜ: ðåñéëçðôéêÜ, óýíôïìá, áäñïìåñþò


12. Óôï êåßìåíï ðïõ áêïëïõèåß íá áíôéêáôáóôÞóåôå ôéò õðïãñáììéóìÝíåò

ëÝîåéò ìå Üëëåò óõíþíõìÝò ôïõò.

ÁðÜíôçóç

Ãéá íá ãßíåé Ýíáò ëáüò Üîéïò ôçò Äçìïêñáôßáò, ðñÝðåé íá óôáìáôÞóåé

ðñþôá íá âáóßæåôáé óôï ÷ùñïöýëáêá. Íá âëÝðåé ó’ áõôüí ôï óýìâïëï ôçò áñ-

÷Þò êé ü÷é ôçí ðñïóùðïðïßçóÞ ôçò. Íá ìçí ôïí èåùñåß áíáãêáßï óôï êÜ-

èå ôïõ âÞìá, åðüðôç êáé ðáéäáãùãü. ¸íáò ëáüò Üîéïò ôçò Äçìïêñáôßáò äßíåé

åîåôÜóåéò êáèçìåñéíÜ ü÷é ìüíï ìðñïóôÜ óôçí øçöïäü÷ï: äßíåé åîåôÜóåéò óôá

ðéï áóÞìáíôá ðñÜãìáôá ôçò êáèçìåñéíÞò æùÞò: óÝâåôáé ôç èÝóç ôïõ óôçí

«ïõñÜ», ðñïóÝ÷åé íá ìçí ðåéñÜæåé ôï äéðëáíü ôïõ, ðéóôåýåé ðùò Ý÷åé ðñþôá

õðï÷ñåþóåéò êé Ýðåéôá äéêáéþìáôá. Ç êïéíùíéêÞ áãùãÞ åßíáé áðáñáßôçôïò

üñïò ôçò Äçìïêñáôßáò. ¼ôáí áêïýù êÜðïéïõò íá ëÝíå ðùò ôïõò ÷ñåéÜæåôáé

äéêôáôïñßá, ìåéäéþ ìÝóá ìïõ, ðáñ’ üëç ìïõ ôç äõóöïñßá, ãéáôß óêÝöôïìáé

ðùò äåí ôï áíôéëáìâÜíïíôáé ôé ëÝíå ðñáãìáôéêÜ: üôé ôïõò ëåßðåé ç áãùãÞ.

Ðþò ìðïñåß íá íïçèåß Äçìïêñáôßá äß÷ùò ôï óåâáóìü ôïõ äéðëáíïý óïõ;


ÕðÜñ÷åé üìùò êé Ýíá Üëëï óôÜäéï âáñâáñüôçôáò ðïõ ðñÝðåé íá îåðåñá-

óôåß, ãéá íá åßíáé Ýíáò ëáüò Üîéïò ôçò Äçìïêñáôßáò: ôï óôÜäéï ôïõ èáõìáóìïý

ðñïò ôç âéáéüôçôá. Ç ÷ïíôñÞ ðëÜíç íá ôçí ðåñíÜåé êáíåßò ãéá äýíáìç. Óõ-

íáíôïýìå êïéíùíéêÜ óýíïëá ðïõ äåí îÝñïõí, äåí õðïøéÜæïíôáé ôé áðïêñý-

ðôåôáé ðßóù áðü ôç âáíáõóüôçôá: ðüóç ïõóéáóôéêÞ áäõíáìßá, ðüóç áíÜãêç

ãéá Üìõíá, ðüóç ìåôáìöéåóìÝíç ìíçóéêáêßá, ðüóá óõìðëÝãìáôá, ðüóç êáôá-

öñüíçóç ðñïò ôï áíèñþðéíï ãÝíïò, ðüóïé ðáñÜãïíôåò áðñüâëåðôïé êáé óêï-

ôåéíïß. Ç ðñáãìáôéêÞ äýíáìç åßíáé êÜôé ðïëý ðéï äýóêïëá åîáêñéâþóéìï áð’

üôé ðéóôåýåé ï êüóìïò. ÐáñïõóéÜæåôáé Þóõ÷ç êáé óåìíÞ, åêåß ðïõ êáíÝíáò

ó÷åäüí äåí ôï öáíôÜæåôáé: óôï åñãáóôÞñé ôïõ óïöïý, óôï êåëß ôïõ áãßïõ, óôï

äåóìùôÞñéï ôïõ åðáíáóôÜôç. Óðáíéüôáôá óôï ðñïóêÞíéï. Ãéáôß äýíáìç áí-

èñþðïõ èá ðåé Ýíá êáé ìüíï: äýíáìç øõ÷Þò. Êé áõôÞ öáíåñþíåôáé óôç ìïíá-

îéÜ êáé óôéò óõìöïñÝò, ü÷é óôçí áãïñÜ êáé óôï èñßáìâï.


13. Íá áíôéêáôáóôÞóåôå ôéò õðïãñáììéóìÝíåò åêöñÜóåéò ìå Üëëåò éóï-

äýíáìåò.

ÁðÜíôçóç

1. Ï áñ÷çãüò ôçò áîéùìáôéêÞò áíôéðïëßôåõóçò åîáðÝëõóå ìýäñïõò êáôÜ ôçò

êõâåñíçôéêÞò ðïëéôéêÞò óôïí ôïìÝá ôçò ïéêïíïìßáò → Üóêçóå äñéìåßá

êñéôéêÞ

2. Ïé áíôáãùíéóôÝò ôïõ ÷Üëêåõóáí óõêïöáíôßåò åíáíôßïí ôïõ, ðñïêåéìÝíïõ

íá ôïí åìðïäßóïõí íá áíáëÜâåé ôá çíßá ôçò åðé÷åßñçóçò → Ýðëáóáí øåõ-

äåßò êáôçãïñßåò

3. Ç êáôÜñãçóç ôïõ óôáõñïý óôá øçöïäÝëôéá êüâåé ôïí ïìöÜëéï ëþñï ðïõ

óõíäÝåé ôï âïõëåõôÞ ìå ôïõò øçöïöüñïõò ôïõ → óðÜæåé ôï äåóìü

4. ÐáñÜ ôá ìåãÜëá ëüãéá üôé èá áíôéäñÜóåé óôéò áðïöÜóåéò ôïõò, ôåëéêÜ ðå-

ñéïñßóôçêå óå ñüëï êïìðÜñóïõ → Ýðáéîå áóÞìáíôï ñüëï

5. Ï ìéêñüôåñïò ãéïò ðÞñå ôç ìåñßäá ôïõ ëÝïíôïò áðü ôçí ðáôñéêÞ ðåñéïõ-

óßá → ôï ìåãáëýôåñï ìåñßäéï

6. Áõôü ôï öüñåìá ôï Ý÷ù áðü êáôáâïëÞò êüóìïõ → áðü ðïëý ðáëéÜ

7. ÅÜí ïé õðåýèõíïé ðáñáðÝìøïõí ôï èÝìá óôéò åëëçíéêÝò êáëÝíäåò, ôüôå

ôïõò áîßæåé íá ôéìùñçèïýí ðáñáäåéãìáôéêÜ áðü ôïí åëëçíéêü ëáü →

áíáâÜëëïõí äéáñêþò ôçí åðßëõóç ôïõ èÝìáôïò



14. Áðü ôá ðáñáêÜôù ó÷üëéá óå ëÞììáôá ãíùóôïý ëåîéêïý Ý÷ïõí áöáé-

ñåèåß ôá ðáñáäåßãìáôá. Ìðïñåßôå íá ãñÜøåôå Ýíá äéêü óáò ðáñÜ-

äåéãìá ãéá êÜèå ëÝîç;

ÁðÜíôçóç

Á. ðñïâïëÞ – ðñïðáãÜíäá – äéáöÞìéóç. Ç ëÝîç ðñïâïëÞ Ý÷åé ãåíéêÞ óç-

ìáóßá êáé èåôéêü ðåñéå÷üìåíï.

ð.÷. Ðïëëïß ¸ëëçíåò êáëëéôÝ÷íåò èá óõììåôÜó÷ïõí óôï åõñùðáúêü öåóôéâÜë,

ìå óêïðü ôçí ðñïâïëÞ ôïõ Ýñãïõ ôïõò óôï åîùôåñéêü.

ÁñíçôéêÞ ÷ñïéÜ Ý÷åé ç óçìáóßá ôçò ëÝîçò ðñïðáãÜíäáÿ äçëþíåé ôçí ðñïâï-

ëÞ ðïëéôéêþí, êïéíùíéêþí êáé éäåïëïãéêþí êõñßùò áñ÷þí êáé äéäáãìÜôùí ìå

êÜèå ôñüðï, óõ÷íÜ ðáñáðåéóôéêü, áðïðñïóáíáôïëéóôéêü, åðéêïéíùíéáêÜ áíÝ-

íôéìï, áöïý ìðïñåß íá ðåñéÝ÷åé åëëéðåßò, ðáñáðïéçìÝíåò Þ åóöáëìÝíåò ðëç-

ñïöïñßåò, ðïõ äå âïçèïýí íá äéáìïñöþóåé êáíåßò ïñèïëïãéêÞ, ôåêìçñéùìÝíç

êáé áíôéêåéìåíéêÞ ãíþìç.

ð.÷. Óôéò ðåñéóóüôåñåò ôáéíßåò ôïõ áõôüò ï óêçíïèÝôçò êÜíåé ðñïðáãÜíäá

õðÝñ ôïõ áìåñéêÜíéêïõ ôñüðïõ æùÞò.

Ç ìåôáðïëåìéêÞ, üëï êáé ðåñéóóüôåñï êáôáíáëùôéêÜ ðñïóáíáôïëéóìÝíç, êïé-

íùíßá, ìå ðñïåîÜñ÷ïõóá ÷þñá ôéò ÇíùìÝíåò Ðïëéôåßåò ÁìåñéêÞò, ðñïÝâáëå

êáé åðÝâáëå ôç äéáöÞìéóç, ôçí ðñïâïëÞ êáôáíáëùôéêþí êõñßùò ðñïúüíôùí ìå

êýñéï óôü÷ï ôï åìðïñéêü êÝñäïò.

ð.÷. Ãéá íá èåùñçèåß óÞìåñá ìéá åôáéñåßá õðïëïãßóéìç äýíáìç óôçí áãïñÜ,

ðñÝðåé íá êÜíåé äéáöÞìéóç ôùí ðñïúüíôùí ôçò.

Â. ÷ïñçãþ – åðé÷ïñçãþ – åðéäïôþ. Ôï ÷ïñçãþ óçìáßíåé «äßíù» êáé ÷ñç-

óéìïðïéåßôáé óõíÞèùò ãéá ÷ñÞìáôá ðïõ äßíïíôáé åðéóÞìùò (áðü ôï êñÜôïò, ïñ-

ãáíéóìïýò, ÷ïñçãïýò, êëð.) ãéá óõãêåêñéìÝíï óêïðü. Ôï áñ÷áßï ñÞìá ÷ïñç-

ãþ (<÷ïñ - çãüò <÷ïñüò + Üãù) óÞìáéíå «êáôáâÜëëù ÷ñÞìáôá ãéá ôçí ðñï-

åôïéìáóßá ôïõ ÷ïñïý óôá äñÜìáôá», áíáöåñüìåíï óå éäéþôåò ÷ïñçãïýò Þ êáé

óå åðßóçìåò áñ÷Ýò (äÞìïò).

ð.÷. Ï Ïñãáíéóìüò ÅñãáôéêÞò Åóôßáò ÷ïñçãåß äÜíåéá ãéá ôçí áãïñÜ ðñþôçò

êáôïéêßáò.


Ôï åðé÷ïñçãþ äçëþíåé üôé êáôáâÜëëïíôáé áðü åðßóçìç áñ÷Þ (êñÜôïò) êáé

áðü ôïí êñáôéêü ðñïûðïëïãéóìü ÷ñÞìáôá ùò ðñüóèåôç Þ óõìðëçñùìáôéêÞ ïé-

êïíïìéêÞ õðïóôÞñéîç.

ð.÷. Ôï Õðïõñãåßï Ðïëéôéóìïý åðé÷ïñçãåß ôá èÝáôñá ðïõ ðáñïõóéÜæïõí åë-

ëçíéêÜ Ýñãá.

Ôï åðéäïôþ áíáöÝñåôáé óôçí ïéêïíïìéêÞ åíßó÷õóç ðïõ äßíåôáé åêôÜêôùò Þ

óõìðëçñùìáôéêÜ óå éäéþôåò ùò êßíçôñï ãéá óõãêåêñéìÝíç åðáããåëìáôéêÞ äñá-

óôçñéüôçôá.

ð.÷. Ç ÅõñùðáúêÞ ¸íùóç åðéäïôåß ôéò åëáéïêáëëéÝñãåéåò.


15. Óôá óõíþíõìá:

ðáñáóýñù, ðáñáðëáíþ, ðëáíåýù, äåëåÜæù, ãïçôåýù, óáãçíåýù õðï-

äçëþíåôáé ç Ýííïéá ôçò «áðÜôçò».

Óôá ðáñáóýñù, ðáñáðëáíþ ç äÞëùóç áõôÞ åßíáé ó÷åôéêþò ïõäÝôåñç.

Óôï ðëáíåýù (ðëÜíç, ðëÜíïò, áðïðëáíþ) ç åîáðÜôçóç õðÝ÷åé ôï åñùôé-

êü óôïé÷åßï.

Óôï äåëåÜæù (<äÝëåáñ) ç åîáðÜôçóç åðéôõã÷Üíåôáé ìå èÝëãçôñá, ìå ðñï-

óöïñÝò áñåóôÝò óôï õðïøÞöéï èýìá.

Óôï ãïçôåýù (<ãüçò) ç åîáðÜôçóç äéáôçñåß ôï óôïé÷åßï ôçò ìáãåßáò, ôïõ

ìõóôçñéþäïõò.

Ôï óáãçíåýù (<óáãÞíç = äß÷ôõ ãéá øÜñåìá) óçìáßíåé üôé ÷ñçóéìïðïéþ

óáãÞíåò, èÝëãçôñá, ãéá íá ïäçãÞóù êÜðïéïí åêåß üðïõ èÝëù ðáñáðëá-

íþíôáò ôïí. Ôá äýï ôåëåõôáßá Ý÷ïõí êáé êáëÞ óçìáóßá.

×ñçóéìïðïéÞóôå êáèÝíá áðü ôá ðáñáðÜíù ñÞìáôá ìÝóá óå ìßá öñÜ-

óç, Ýôóé þóôå íá öáßíåôáé ç éäéáßôåñç áðü÷ñùóç ôçò óçìáóßáò ôïõ.

ÁðÜíôçóç

• Ìå ôá üìïñöá ëüãéá ôïõ ï óõããñáöÝáò ðáñÝóõñå ôïõò ðáñåõñéóêüìåíïõò.

• Ï êáôçãïñïýìåíïò ðñïóðÜèçóå óôçí áðïëïãßá ôïõ íá ðáñáðëáíÞóåé ôï

äéêáóôÞñéï.

• Ôïí ðëÜíåøå ç ïìïñöéÜ ôçò.

• ¼óï êé áí ðñïóðÜèçóáí íá ôïí äåëåÜóïõí ìå ÷ñÞìáôá êáé õðïó÷Ýóåéò,

áõôüò áñíÞèçêå íá õðï÷ùñÞóåé.


• Ôç ãïÞôåõóå ï áíôéóõìâáôéêüò ôñüðïò æùÞò ôïõ.

• ÁõôÞ ç ãõíáßêá ôïí Ý÷åé óáãçíåýóåéÿ äåí ìðïñåß íá ôç âãÜëåé áðü ôï

ìõáëü ôïõ.


16. áëëáãÞ, ìåôáâïëÞ, ìåôáëëáãÞ, ôñïðÞ, ôñïðïðïßçóç, ìåôáôñïðÞ, áë-

ëïßùóç, äéáöïñïðïßçóç.

Ïé ðáñáðÜíù óõíþíõìåò ëÝîåéò åíôÜóóïíôáé óôç ãåíéêÞ óçìáóßá «ôçò ìåôÜ-

âáóçò áðü ìéá êáôÜóôáóç (ìïñöÞ, ó÷Þìá) óå ìéá Üëëç».

Ìå âÜóç ôá ðáñáäåßãìáôá ðïõ óáò äßíïíôáé íá óõíôÜîåôå Ýíá ó÷üëéï ãéá ôçí

êáèåìßá óôï ïðïßï èá åîçãåßôå ðïý Þ ðþò áõôÞ ÷ñçóéìïðïéåßôáé.

1. Ìå ôï äçìïøÞöéóìá ôïõ 1974 åðÞëèå áëëáãÞ ôïõ ðïëéôåýìáôïò ôçò ÷þ-

ñáò ìáò.

2. Ç ìåôáâïëÞ ïñéóìÝíùí Üñèñùí äåí áðáéôåß êáé áëëáãÞ ôïõ íüìïõ.

3. Ïé óõíå÷åßò ìåôáëëáãÝò óôçí ðïëéôéêÞ æùÞ ôçò ÷þñáò ïäÞãçóáí óå

áäéÝîïäï.

4. Óôéò ëÝîåéò «÷ôßæù», «÷ôßóôçò» Ý÷ïõìå ôñïðÞ ôïõ «êô» óå «÷ô».

5. Ç êõâÝñíçóç áðïöÜóéóå íá åðéöÝñåé ôñïðïðïéÞóåéò óôï ó÷Ýäéï íüìïõ

ãéá ôç äéáäï÷éêÞ áóöÜëéóç.

6. ¸êáíå ðïëëÝò ìåôáôñïðÝò óôï óðßôéÿ ó÷åäüí ôï îáíÜ÷ôéóå áðü ôçí áñ÷Þ.

7. Ç áëëïßùóç ôùí ÷ñùìÜôùí ó’ áõôüí ôïí ðßíáêá åßíáé ìåãÜëç.

8. Ç äéáöïñïðïßçóç ôïõ õðïõñãïý áðü ôçí êõâåñíçôéêÞ ðïëéôéêÞ ïäÞãçóå

óôçí áðïìÜêñõíóÞ ôïõ.

ÁðÜíôçóç

• áëëáãÞ: ïñéóôéêÞ êáé ðëÞñçò ìåôÜâáóç

• ìåôáâïëÞ: ìåñéêÞ Þ ðñïóùñéíÞ ìåôÜâáóç

• ìåôáëëáãÞ: êÜèå ðåñáéôÝñù Þ äéáäï÷éêÞ áëëáãÞ ðïõ ãßíåôáé óôá ðëáßóéá

ïñéóìÝíçò åîÝëéîçò

• ôñïðÞ: áêñéâÞò êáé óõãêåêñéìÝíç áëëáãÞ áðü ìßá ìïñöÞ óå ìéá Üëëç

• ôñïðïðïßçóç: ç ìåñéêÞ ôñïðÞ

• ìåôáôñïðÞ: ç ïëéêÞ êáé ðëÞñçò ôñïðÞ

• áëëïßùóç: áëëáãÞ ôçò áñ÷éêÞò ìïñöÞò ðñïò ôï ÷åéñüôåñï

• äéáöïñïðïßçóç: áëëáãÞ óå ó÷Ýóç ìå Üëëá üìïéá



17. Íá åíôÜîåôå ôá ðáñáêÜôù óõããåíéêÜ ñÞìáôá óôï êáôÜëëçëï ãëùó-

óéêü ðåñéâÜëëïí, Ýôóé þóôå íá äéáêñßíåôáé ç éäéáßôåñç áðü÷ñùóç ôçò

óçìáóßáò ôïõ êáèåíüò.

ÁðÜíôçóç

• ìåôáöÝñù: ÈÝëù íá ìå âïçèÞóåéò íá ìåôáöÝñù ôï ãñáöåßï ìïõ óôï äé-

ðëáíü äùìÜôéï.

• ìåôáêéíþ: ÐñÝðåé íá ìåôáêéíÞóïõìå ôç âéâëéïèÞêç ðñïò ôá áñéóôåñÜ, ãéá-

ôß êñýâåé ôï ðáñÜèõñï.

• ìåôáèÝôù: Ï ìåãÜëïò ìïõ áäåñöüò åßíáé óôñáôéþôçò êáé ðñüóöáôá ôïí ìå-

ôÝèåóáí óôç ÓÜìï.

• ìåôáêïìßæù: Óå ìåñéêïýò ìÞíåò èá ìåôáêïìßóïõìå óå Ýíá ìåãáëýôåñï óðßôé.

• ìåôáðçäþ: Ï ðñþçí âïõëåõôÞò ôçò óõíôçñçôéêÞò ðáñÜôáîçò ðñüóöáôá ìå-

ôáðÞäçóå óôï áíôßðáëï êüììá.

• ìåôáôïðßæù: Ìå ôïí áíåöïäéáóìü åíüò áåñïðëÜíïõ, ìåôáôïðßæåôáé ôï êÝ-

íôñï âÜñïõò ôïõ.

• ìåôáôÜóóù: Ï ðñïúóôÜìåíïò ôïõ ôìÞìáôïò ìåôáôÜ÷èçêå óôï ÕÐÅ×ÙÄÅ,

ìüëéò âñÝèçêå êåíÞ èÝóç.

• ìåôïéêßæù: Ç êõâÝñíçóç ìåôïßêéóå ðëçèõóìïýò, áðü ôçí åíäï÷þñá óôá

êáôå÷üìåíá åäÜöç.


18. Íá âñåßôå üóï ôï äõíáôüí ðåñéóóüôåñá óõíþíõìá Þ óõããåíéêÜ ôùí

ñçìÜôùí «êëáßù» êáé «êáôçãïñþ» êáé íá ôá êáôáôÜîåôå áðü ôá

áóèåíÝóôåñá óôá éó÷õñüôåñá.

ÁðÜíôçóç

• êëáßù: ðáñáðïíéÝìáé, ãêñéíéÜæù, ìåìøéìïéñþ, êëáøïõñßæù, êëáõèìõñßæù,

èñçíþ, ìïéñïëïãþ, èñçíïëïãþ, èñçíùäþ, ïëïöýñïìáé, ïäýñïìáé.

• êáôçãïñþ: åðéêñßíù, øÝãù, ìÝìöïìáé, êáôáêñßíù, áðïäïêéìÜæù, áéôéþìáé,

åíï÷ïðïéþ, êáôáããÝëëù, óôçëéôåýù.


19. Óáò äßíïíôáé æåýãç óõíùíýìùí ðïõ êáôÜ ôç ÷ñÞóç ôïõò óõ÷íÜ óõã÷Ý-

ïíôáé. Íá åíôÜîåôå êÜèå ëÝîç óå Ýíá êáôÜëëçëï ãëùóóéêü ðåñéâÜëëïí.

áìöéâÜëëù (óõíôÜóóåôáé ðÜíôïôå ìå ðñüèåóç) = Ý÷ù åðéöõëÜîåéò ùò ðñïò

ôï áí êÜôé åßíáé óùóôü


áìöéóâçôþ= åíáíôéþíïìáé ñçôÜ óå êÜôé, áðïññßðôù

áíáãêáéüôçôá = ç ëïãéêÞ Þ çèéêÞ åðéôáãÞ

áíÜãêç = õðï÷ñÝùóç ðïõ åðéâÜëëåôáé óõíÞèùò Ýîùèåí

áíáêçñýóóù > áíáêÞñõîç: áíáöÝñåôáé óôçí áðüöáóç áðïíïìÞò åíüò ôßôëïõ

áíáãïñåýù > áíáãüñåõóç: áíáöÝñåôáé óôç äéáäéêáóßá áðüäïóçò ôéìÞò, óôçí

ôåëåôÞ

áðïëáìâÜíù: åõ÷áñéóôéÝìáé, ìïõ áñÝóåé

áðïëáýù: åßìáé áðïäÝêôçò (ôéìÞò, åìðéóôïóýíçò...)

ðáñÝìâáóç: Ý÷åé áìåôÜâáôç ÷ñÞóç êáé óõíÞèùò êáëÞ óçìáóßá

ðáñåìâïëÞ: Ý÷åé óõíÞèùò ìåôáâáôéêÞ ÷ñÞóç êáé ôéò ðåñéóóüôåñåò öïñÝò êá-

êÞ óçìáóßá

âéþíù = æù êÜôé ùò Ýíôïíç êáé óõíåéäçôÞ åìðåéñßá

æù (ìåôáâáôéêü Þ áìåôÜâáôï) = ç åíÝñãåéá ôïõ æçí, ôçò æùÞò, ðåñíþ ôç æùÞ ìïõ

ÁðÜíôçóç

• Ìå ôïí ôñüðï ðïõ öÝñåôáé, Ý÷ù áñ÷ßóåé íá áìöéâÜëëù ãéá ôç öéëßá ôïõ.

• Áìöéóâçôþ ôá ëåãüìåíÜ óïõ, ãéáôß äåí Ý÷åéò åðé÷åéñÞìáôá.

• Ç óõíåðÞò åîùôåñéêÞ ðïëéôéêÞ åßíáé ìéá áíáãêáéüôçôá ôçò óýã÷ñïíçò

åðï÷Þò.

• Ç ôñïöÞ êáé ç óôÝãç åßíáé âáóéêÝò öõóéêÝò áíÜãêåò ôïõ áíèñþðïõ.

• Ï ÐåëÝ Ý÷åé áíáêçñõ÷ôåß ï êáëýôåñïò ðïäïóöáéñéóôÞò üëùí ôùí åðï÷þí.

• Ï åðéöáíÞò åñåõíçôÞò áíáãïñåýôçêå ðñüóöáôá åðßôéìïò äéäÜêôùñ ôïõ

Ðáíåðéóôçìßïõ Áèçíþí.

• ×ôåò óôï èÝáôñï áðïëáýóáìå ôçí åñìçíåßá ôçò íåáñÞò ôáëáíôïý÷ïõ

çèïðïéïý ðïõ åñìÞíåõóå ôçí Ïöçëßá.

• Åßíáé Ýíáò óçìáíôéêüò Üíèñùðïò êáé ãé’ áõôü áðïëáýåé ôçò åêôßìçóçò

üëùí.

• Ç ðáýóç ôùí å÷èñïðñáîéþí óôçí åìðüëåìç ðåñéï÷Þ åðéôåý÷èçêå ìåôÜ

áðü ðáñÝìâáóç ôïõ Óõìâïõëßïõ Áóöáëåßáò.

• Ç ðáñåìâïëÞ óêëçñïðõñçíéêþí óôåëå÷þí ôïõ êüììáôïò ïäÞãçóå ôï äéÜ-

ëïãï óå áäéÝîïäï.

• Ï ëüãïò ðïõ óïõ ìéëþ Ýôóé åßíáé åðåéäÞ Ý÷ù âéþóåé êáé åãþ äýóêïëåò

êáôáóôÜóåéò.

• ¼ëïé ïé íÝïé ïíåéñåýïíôáé íá æÞóïõí óå ìéá êáëýôåñç êïéíùíßá.



20. á) Ïé áêüëïõèåò ëÝîåéò åßíáé óõíþíõìåò, åêöñÜæïõí üìùò äéáöïñå-

ôéêÝò áðï÷ñþóåéò, äéáöïñåôéêïýò ÷ñùìáôéóìïýò ôçò ßäéáò Ýííïéáò.

Íá ÷ñçóéìïðïéÞóåôå ôéò ëÝîåéò áõôÝò ìÝóá óå ÷áñáêôçñéóôéêÜ ðáñá-

äåßãìáôá, þóôå íá öáíåß ç óçìáóéïëïãéêÞ áðü÷ñùóç ôçò êáèåìéÜò.

• âëÝðù, êïéôÜæù, ðáñáôçñþ, äéáêñßíù, áíôéêñßæù, áãíáíôåýù

• äéÜëåîç, êÞñõãìá, ëüãïò, ìÜèçìá, ïìéëßá

ÁðÜíôçóç

• Ôï óðßôé ìáò Ý÷åé êáôáðëçêôéêÞ èÝáÿ áðü ôï ðáñÜèõñü ìïõ âëÝðù ôçí

Áêñüðïëç êáé ôï Ëõêáâçôôü.

• ¼óç þñá ìéëïýóå, åêåßíç ôïí êïéôïýóå åîåôáóôéêÜ.

• Ïé åðéóôÞìïíåò ðáñáôçñïýí ôá öáéíüìåíá êáé Ýðåéôá óõíÜãïõí óõìðåñÜ-

óìáôá.

• Ìå äõóêïëßá äéÝêñéíå ôç ìïñöÞ ôçò ìÝóá óôï ðëÞèïò.

• Ìüëéò óõíÞëèå áðü ôç íÜñêùóç êáé Üíïéîå ôá ìÜôéá ôçò, áíôßêñéóå ôïí

ðáôÝñá ôçò ðïõ ÷áìïãåëïýóå.

• Êáèüôáí óôï ìéêñü ìðáëêüíé êé áãíÜíôåõå ôçí Þóõ÷ç èÜëáóóá ðïõ

áðëùíüôáí ìðñïóôÜ ôïõ.

• Ï äéáðñåðÞò åðéóôÞìïíáò èá äþóåé óôï áñ÷áéïëïãéêü ìïõóåßï ìéá óåéñÜ

äéáëÝîåùí ãéá ôçí ôÝ÷íç ôçò ðñïúóôïñéêÞò åðï÷Þò.

• Ôçí ÊõñéáêÞ, ìåôÜ ôç ëåéôïõñãßá, ïé ðéóôïß Üêïõóáí ìå åõëÜâåéá ôï êÞ-

ñõãìá ôïõ éåñÝá.

• Ï åõ÷áñéóôÞñéïò ëüãïò ôïõ óõããñáöÝá óôçí ôåëåôÞ áðïíïìÞò ôïõ Íü-

ìðåë óõãêßíçóå ôï áêñïáôÞñéï.

• ÖÝôïò óôï ðáíåðéóôÞìéü ìáò èá äéäÜóêåé ôï ìÜèçìá ôçò öéëïóïößáò Ýíáò

íÝïò êáèçãçôÞò.

• Óôï äåëôßï åéäÞóåùí ðñïâëÞèçêå áðüóðáóìá áðü ôçí ðñïåêëïãéêÞ ïìé-

ëßá ôïõ ðñùèõðïõñãïý.

â) Áí õðïèÝóåôå üôé óáò áíÝèåôáí íá óõíôÜîåôå ôá ëÞììáôá ôùí ëÝ-

îåùí áõôþí ãéá êÜðïéï ëåîéêü, ôé èá ãñÜöáôå äßðëá óå êÜèå ëÝîç;

ÁðÜíôçóç

• âëÝðù: áíôéëáìâÜíïìáé êÜôé ìÝóù ôçò ïñÜóåùò

• êïéôÜæù: óôñÝöù ôï âëÝììá ìïõ ãéá íá äù

• ðáñáôçñþ: âëÝðù ìå ðñïóï÷Þ êÜôé, åîåôÜæù, ðáñáêïëïõèþ


• äéáêñßíù: áíáãíùñßæù êÜôé ìå ôéò áéóèÞóåéò Þ ôç ëïãéêÞ ìïõ, îå÷ùñßæù

• áíôéêñßæù: âëÝðù êÜôé áðÝíáíôß ìïõ, ìðñïóôÜ ìïõ

• áãíáíôåýù: ðáñáôçñþ êÜôé áðü ìáêñéÜ Þ áðü øçëÜ, áôåíßæù

• äéÜëåîç: ïìéëßá ìå åðéóôçìïíéêü óõíÞèùò èÝìá ìðñïóôÜ óå áêñïáôÞñéï,

ðáñÜäïóç ðáíåðéóôçìéáêïý ìáèÞìáôïò

• êÞñõãìá: ëüãïò èñçóêåõôéêïý ðåñéå÷ïìÝíïõ/ïìéëßá ðñïôñåðôéêïý ÷áñá-

êôÞñá ðïõ ãßíåôáé äçìüóéá

• ëüãïò: ç éêáíüôçôá ôçò ïìéëßáò/äçìüóéá ïìéëßá/õðüó÷åóç/áðïëïãßá/ëï-

ãéêÞ

• ìÜèçìá: óõóôçìáôéêÞ ìåôÜäïóç ãíþóåùí áðü äÜóêáëï óå ìáèçôÞ

• ïìéëßá: ëüãïò ðïõ åêöùíåßôáé ìðñïóôÜ óå áêñïáôÞñéï/ç ëáëéÜ


21. Íá óõíäõÜóåôå ôéò óõíþíõìåò ëÝîåéò ðïõ óáò äßíïíôáé ìå ìéá êá-

ôÜëëçëç ëÝîç Þ öñÜóç. Óôç óõíÝ÷åéá íá åíôÜîåôå ìåñéêÜ áðü ôá ëå-

êôéêÜ óýíïëá ðïõ äçìéïõñãÞóáôå óå Ýíá åõñýôåñï ãëùóóéêü ðëáß-

óéï.

ð.÷ 1. äéáðñÜôôù áäßêçìá: Ï êáôçãïñïýìåíïò äéÝðñáîå ôï áäßêçìá ôçò

åó÷Üôçò ðñïäïóßáò.

ÁðÜíôçóç

1. äéåîÜãù Ýëåã÷ï

Ç áãïñáíïìßá äéåîÜãåé áõóôçñïýò åëÝã÷ïõò óôçí êåíôñéêÞ áãïñÜ êáôÜ ôç

äéÜñêåéá ôùí åïñôþí.

äçìéïõñãþ íÝåò èÝóåéò åñãáóßáò

Ïé áñìüäéïé äåóìåýôçêáí üôé ôï õðïõñãåßï èá äçìéïõñãÞóåé íÝåò èÝóåéò

åñãáóßáò ôçí ðñïóå÷Þ ÷ñïíéÜ.

åðéôåëþ êáèÞêïíôá

¼ôáí õðçñåôïýóá óôï óôñáôü, åß÷á åðéôåëÝóåé óçìáíôéêÜ êáèÞêïíôá.

åêôåëþ åíôïëÝò

Äåí Ýðáéñíå ï ßäéïò áðïöÜóåéòÿ áðëþò åêôåëïýóå åíôïëÝò Üëëùí.

äéåíåñãþ áíáêñßóåéò

Ç áñìüäéá áñ÷Þ èá äéåíåñãÞóåé áíáêñßóåéò ãéá ôç äéáëåýêáíóç ôçò õðü-

èåóçò.


2. ðñïóöÝñù õðçñåóßåò

Ïé ðïëßôåò åßíáé Ýôïéìïé áíÜ ðÜóá óôéãìÞ íá ðñïóöÝñïõí ôéò õðçñåóßåò

ôïõò óôçí ðáôñßäá.

ðáñÝ÷ù õðïóôÞñéîç

Óôçí õðçñåóßá üðïõ åñãÜæïìáé ðáñÝ÷ïõìå õðïóôÞñéîç óå åîáñôçìÝíá

Üôïìá.

÷ïñçãþ äÜíåéï

Ïé ôñÜðåæåò ÷ïñçãïýí äÜíåéá ìå õøçëÜ åðéôüêéá.

äùñßæù ôçí ðåñéïõóßá ìïõ

Êáèþò äåí åß÷å óõããåíåßò, äþñéóå üëç ôçí ðåñéïõóßá ôïõ óôï êñÜôïò.

äßíù áßìá

Åßíáé áíáãêáßï íá äßíïõìå ôáêôéêÜ áßìá, ãéáôß Ýôóé óþæïíôáé ðïëëÝò áí-

èñþðéíåò æùÝò.

÷áñßæù âéâëßï

Ôá ðáéäéÜ åõ÷áñéóôéïýíôáé üôáí ôïõò ÷áñßæåéò âéâëßá ìå ðïëý÷ñùìåò åéêüíåò.

êåñíþ êáöÝ

ÌåôÜ ôï ìÜèçìá, ðÜìå íá óå êåñÜóù Ýíáí êáöÝ.

ðñïìçèåýù ìå õëéêÜ

Ôï ó÷ïëåßï èá óáò ðñïìçèåýóåé ìå ôá áðáñáßôçôá õëéêÜ ãéá ôçí êáôá-

óêåõÞ ôùí óêçíéêþí ôçò èåáôñéêÞò ðáñÜóôáóçò.

3. áíáãêáßá ðñïûðüèåóç

Ç êáôï÷Þ ìåôáðôõ÷éáêïý ôßôëïõ åßíáé áíáãêáßá ðñïûðüèåóç ãéá ôçí êá-

ôÜëçøç áõôÞò ôçò èÝóçò.

áíáðüöåõêôç óõíÝðåéá

Ç äõóôõ÷ßá åßíáé áíáðüöåõêôç óõíÝðåéá ôïõ ðïëÝìïõ.

õðï÷ñåùôéêÞ óôñáôéùôéêÞ èçôåßá

Óôçí ÅëëÜäá ç óôñáôéùôéêÞ èçôåßá åßíáé õðï÷ñåùôéêÞ ãéá üëïõò ôïõò Üñ-

ñåíåò ðïëßôåò.

åðéôáêôéêÞ áíÜãêç

Åßíáé åðéôáêôéêÞ áíÜãêç íá åìðïäßóïõìå áõôüí ôïí ðüëåìï.

áíáðüäñáóôç ìïßñá

Ïé áñ÷áßïé ëõñéêïß ðïéçôÝò ðñáãìáôåýôçêáí ôï èÝìá ôçò áíáðüäñáóôçò

ìïßñáò ôïõ áíèñþðïõ.


4. áìåôÜâëçôç èåñìïêñáóßá

Ôéò åðüìåíåò äýï çìÝñåò ç èåñìïêñáóßá èá ðáñáìåßíåé áìåôÜâëçôç.

áäéÜóåéóôá óôïé÷åßá

Áýñéï èá ðñïóêïìßóù óôï äéêáóôÞñéï áäéÜóåéóôá óôïé÷åßá ôçò áèùüôçôÜò

ìïõ.

áêëüíçôï åðé÷åßñçìá

ÐñÝðåé íá ðåéóôåßò üôé Ý÷åé äßêéï, ãéáôß Ý÷åé áêëüíçôá åðé÷åéñÞìáôá.

ðÜãéï áßôçìá

Ç êáôÜñãçóç ôçò èáíáôéêÞò ðïéíÞò óå üëåò ôéò ÷þñåò ôïõ êüóìïõ áðïôå-

ëåß ðÜãéï áßôçìá ôçò Äéåèíïýò Áìíçóôßáò.

áíáëëïßùôï ÷ñþìá

Áí êáé Ý÷åé ðåñÜóåé ìéóüò áéþíáò, ôá ÷ñþìáôá ôçò åéêüíáò Ý÷ïõí ðáñá-

ìåßíåé áíáëëïßùôá.

áíåðçñÝáóôïò äéêáóôÞò

Ïé äéêáóôÝò ðñÝðåé íá êñßíïõí ôéò õðïèÝóåéò áíåðçñÝáóôïé áðü åîùôåñé-

êïýò ðáñÜãïíôåò.

ìüíéìç êáôïéêßá

Ç äéåýèõíóç ôçò ìüíéìçò êáôïéêßáò ìïõ åßíáé: Áëåîáíäñïõðüëåùò 26, ÐÜôñá.

5. ðñïöõëÜóóù áðü ôá íáñêùôéêÜ

ÊÜèå ãïíéüò ðñïóðáèåß íá ðñïöõëÜîåé ôï ðáéäß ôïõ áðü ôá íáñêùôéêÜ.

ðñïóôáôåýù ôï ðåñéâÜëëïí

Åßíáé êáèÞêïí üëùí ìáò íá ðñïóôáôÝøïõìå ôï ðåñéâÜëëïí áðü ôç ìü-

ëõíóç.

õðåñáóðßæù ôá åèíéêÜ óõìöÝñïíôá

Ï Õðïõñãüò Åîùôåñéêþí óôç óõíÜíôçóç ðïõ åß÷å ìå ôïí Áìåñéêáíü ïìü-

ëïãü ôïõ, ðñïóðÜèçóå íá õðåñáóðßóåé ìå êÜèå ôñüðï ôá åèíéêÜ ìáò óõì-

öÝñïíôá.

äéáóþæù ôçí ðïëéôéóôéêÞ êëçñïíïìéÜ

Óçìáíôéêïß ëáïãñÜöïé üðùò ï Í. Ã. Ðïëßôçò êáé ï Ì. Ã. ÌåñáêëÞò äéÝ-

óùóáí ìåãÜëï ìÝñïò ôçò ðïëéôéóôéêÞò êëçñïíïìéÜò ôùí ÅëëÞíùí.

6. öáíåñÞ áðÜôç

Ç ìç áðüäïóç ôùí õðåñùñéþí åßíáé ìéá öáíåñÞ áðÜôç ôçò åðé÷åßñçóçò åéò

âÜñïò ôùí åñãáæïìÝíùí.


åõäéÜêñéôï óÞìá

Ôï óÞìáôá ôçò ôñï÷áßáò åßíáé åõäéÜêñéôá áðü ìáêñéÜ.

åìöáíÞ óçìÜäéá

Óôï ðñüóùðü ôïõ õðÜñ÷ïõí åìöáíÞ óçìÜäéá êáêïðïßçóçò.

ðñüäçëç óõãêßíçóç

ÌåôÜ ôï ðÝñáò ôçò ïìéëßáò ôïõ íåáñïý, ðñüäçëç Þôáí ç óõãêßíçóç óôá

ðñüóùðá ôùí ðáñåõñéóêïìÝíùí.

ðáóéöáíÞò ðñüèåóç

Ç ðñüèåóç ôïõ äéåõèõíôÞ íá áðïëýóåé ìåñéêïýò õðáëëÞëïõò Þôáí ðáóé-

öáíÞòÿ äåí êáôáëáâáßíù ëïéðüí ãéáôß Ýíéùóåò Ýêðëçîç.

åíáñãÞò åéêüíá

Ï óêçíïèÝôçò, ìå ôçí ôå÷íéêÞ áñôéüôçôá áëëÜ êáé ôçí åõáéóèçóßá ðïõ ôïí

äéáêñßíåé, óôçí ôåëåõôáßá ôïõ ôáéíßá äßíåé ìéá åíáñãÞ åéêüíá ôçò ìåãáëï-

áóôéêÞò ôÜîçò ôïõ 19ïõ áéþíá.

7. åíéó÷ýù ôçí Üìõíá ôïõ ïñãáíéóìïý

Ôïõò ÷åéìåñéíïýò ìÞíåò ðñÝðåé íá åíéó÷ýïõìå ôçí Üìõíá ôïõ ïñãáíéóìïý

ìå ôñïöÝò ðëïýóéåò óå âéôáìßíåò.

ðñïáóðßæù ôç äçìïêñáôßá

Åßíáé ÷ñÝïò üëùí ìáò íá ôéìÞóïõìå áõôüí ôïí áãùíéóôÞ ðïõ ðñïÜóðéóå

ôç äçìïêñáôßá óå äýóêïëïõò êáéñïýò.

õðåñáìýíïìáé ôùí èÝóåþí ìïõ

Óôçí óõíÜíôçóç êïñõöÞò ï ðñùèõðïõñãüò õðåñáìýíèçêå ôùí èÝóåùí ôçò

åëëçíéêÞò ðëåõñÜò ãéá åéñÞíåõóç óôç ÌÝóç ÁíáôïëÞ.

ðñïóôáôåýù ôéò ôÝ÷íåò êáé ôïí ðïëéôéóìü

Áõôüò ï åðé÷åéñçìáôßáò ðñïóôáôåýåé ôéò ôÝ÷íåò êáé ôïí ðïëéôéóìü áíáëáì-

âÜíïíôáò ôç ÷ïñçãßá åêèÝóåùí íÝùí êõñßùò êáëëéôå÷íþí.

óõíçãïñþ õðÝñ ôçò ëÞøçò ìÝôñùí

Ïé ðåñéóóüôåñïé âïõëåõôÝò óõíçãüñçóáí õðÝñ ôçò ëÞøçò áõóôçñüôåñùí

ìÝôñùí ãéá ôçí ðÜôáîç ôçò öïñïäéáöõãÞò.

åõíïþ ôçí êáëëéÝñãåéá

Ôï êëßìá óôçí ðåñéï÷Þ åõíïåß ôçí êáëëéÝñãåéá ôïõ áìðåëéïý.

8. õðïìÝíù ôá âáóáíéóôÞñéá

Ï áôóÜëéíïò ÷áñáêôÞñáò ôïõ êáé ç ðßóôç óôá éäáíéêÜ ôïí âïÞèçóáí íá


õðïìåßíåé ôá âáóáíéóôÞñéá êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò äéêôáôïñßáò.

õðïöÝñù ôïí ðüíï

Ìïõ åßíáé äýóêïëï íá õðïöÝñù ôïí ðüíï óôçí ìÝóç.

áíÝ÷ïìáé ôçí ðñïóâïëÞ

Äåí ðñüêåéôáé íá áíå÷ôþ Üëëç ðñïóâïëÞ áðü ’óÝíá.

áíôÝ÷ù óôéò êáêïõ÷ßåò

ÐáñÜ ôçí Üó÷çìç êáôÜóôáóç ôçò õãåßáò ôïõ, Üíôåîå óôéò êáêïõ÷ßåò.

9. óõíå÷Þò ðñïóðÜèåéá

Ãéá íá âåëôéùèåß ç åêðáßäåõóç óôç ÷þñá ìáò, åßíáé áíáãêáßá ç óõíå÷Þò

ðñïóðÜèåéá üëùí ôùí öïñÝùí.

áäéÜêïðïò áãþíáò

Ïëüêëçñç ç æùÞ ôïõ áíèñþðïõ åßíáé Ýíáò áäéÜêïðïò áãþíáò.

áêáôÜðáõóôç öëõáñßá

Ç áêáôÜðáõóôç öëõáñßá ôïõ êïõñÜæåé ôïõò Üëëïõò.

óõíáðôÜ Ýôç

¹ìïõí ìÝëïò ôïõ óõìâïõëßïõ ôïõ éäñýìáôïò åðß äåêáðÝíôå óõíáðôÜ Ýôç.

áÝíáç êßíçóç

Ç ãç âñßóêåôáé óå áÝíáç êßíçóç.

áôÝñìïíåò äéåíÝîåéò

Èá óôáìáôÞóù åäþ ôç óõæÞôçóç ãéáôß äåí èÝëù íá åìðëáêïýìå óå áôÝñ-

ìïíåò äéåíÝîåéò.

10. äéáâáßíù ôï êáôþöëé

Áí êáé åß÷á ÷ñüíéá íá ôïí äù, ôïí áíáãíþñéóá áìÝóùò ìüëéò äéÜâçêå ôï

êáôþöëé ôïõ óðéôéïý.

äéÝñ÷ïìáé êñßóç

Ç ïéêïíïìßá ôùí ðñþçí áíáôïëéêþí êñáôþí äéÝñ÷åôáé óïâáñÞ êñßóç.

ìåôáâáßíù óå (Üëëç) ðüëç

Ï Õðïõñãüò Åîùôåñéêþí èá ìåôáâåß áýñéï óôç Óüöéá ãéá íá ëÜâåé ìÝñïò

óôï óõíÝäñéï.

ìåôáêéíïýìáé áðü ôçí ðüëç óôçí åîï÷Þ

Ðïëëïß êÜôïéêïé ôçò ðüëçò ìåôáêéíÞèçêáí áðü ôçí ÁèÞíá óôçí åðáñ÷ßá,

ãéá ôï ôñéÞìåñï ôïõ Áãßïõ Ðíåýìáôïò.


ìåôáôïðßæù ôéò åõèýíåò

Áí êáé ðñïóðÜèçóå íá ìåôáôïðßóåé ôéò åõèýíåò óôï óõíÜäåëöü ôïõ, ôåëé-

êÜ öÜíçêå üôé Þôáí áõôüò ï õðáßôéïò ôïõ óöÜëìáôïò êáé ôéìùñÞèçêå üðùò

ôïõ Üîéæå.

äéáó÷ßæù ôï äñüìï

×ñåéÜæåôáé éäéáßôåñç ðñïóï÷Þ üôáí äéáó÷ßæåéò äñüìï ÷ùñßò äéÜâáóç ðåæþí.

äéáðëÝù ôï ðÝëáãïò

Ïé íáõôéêïß ÷ñüíéá ïëüêëçñá äéáðëÝïõí ôá ðåëÜãç.

äéáíýù áðüóôáóç

Ìå ôï êáéíïýñãéï ìïõ áõôïêßíçôï äéáíýù ôçí ßäéá áðüóôáóç óå ìéêñüôå-

ñï ÷ñüíï.


22. Ãéá êÜèå ëÝîç ðïõ õðïãñáììßæåôáé óáò äßíïíôáé ôñåéò, áðü ôéò ïðïß-

åò ìßá åßíáé óõíþíõìÞ ôçò. Íá âñåßôå áõôÝò ôéò óõíþíõìåò ëÝîåéò.

Óôç óõíÝ÷åéá ìå ôç âïÞèåéá áõôïý ôïõ ëåîéëïãßïõ (õðïãñáììéóìÝíåò

ëÝîåéò êáé óõíþíõìÝò ôïõò) íá ãñÜøåôå Ýíá óýíôïìï êåßìåíï ãéá ôçí

åîåéäßêåõóç óôçí åñãáóßá.

ÁðÜíôçóç

• 1. ðñïóïäïöüñïò→ â. åðéêåñäÞò

2. åõäïêéìþ→ ã. ðñïêüâù

3. åðßìï÷èïò→ á. åðßðïíïò

4. åðéëÝãù→ ã. äéáëÝãù

5. åðßôåõîç→ ã. ðñáãìáôïðïßçóç

6. áíáðüöåõêôïò→ â. áíáðüäñáóôïò

7. êáôáìåñéóìüò→ á. äéáßñåóç

8. ìïíïìåñÞò→ á. ìïíüðëåõñïò

9. ìïíÞñçò→ â. ìïíá÷éêüò

• Ç åîåéäßêåõóç óôçí åñãáóßá

¼ëåò ïé óýã÷ñïíåò åðé÷åéñÞóåéò Ý÷ïõí âáóéêÞ åðéäßùîç íá åßíáé üóï

ôï äõíáôüí ðéï åðéêåñäåßò êáé ðñïóïäïöüñåò. Ãéá ôçí åðßôåõîç ôïõ óôü-

÷ïõ áõôïý, ðïëëÝò åôáéñåßåò åðéëÝãïõí ôïí êáôáìåñéóìü ôùí åñãáóéþí

ìåôáîý ôùí õðáëëÞëùí ôïõò óå ìåãÜëï âáèìü, ðñáêôéêÞ ðïõ Ý÷åé áíáðü-

öåõêôç óõíÝðåéá ôç ìïíüðëåõñç åîåéäßêåõóç ôùí õðáëëÞëùí óå ìåìï-


íùìÝíåò åñãáóßåò. Óõ÷íÜ ï åñãáæüìåíïò äåí ìðïñåß íá äéáëÝîåé ôçí åñ-

ãáóßá ðïõ ôïõ áíáôßèåôáé, åðåéäÞ áõôü ãßíåôáé ìïíïìåñþò áðü ôçí åôáé-

ñåßá, ìå áðïôÝëåóìá ðïëëïß åñãáæüìåíïé íá êáëïýíôáé íá åêôåëÝóïõí õ-

ðåñâïëéêÜ åðßðïíï Ýñãï. ÅðéðëÝïí, ç åîåéäßêåõóç Ý÷åé óïâáñÝò áñíçôéêÝò

óõíÝðåéåò óôçí øõ÷ïëïãßá ôïõ åñãáæüìåíïõ, áöïý, ùò áíáðüäñáóôï á-

ðïôÝëåóìá ôçò ìïíá÷éêÞò åñãáóßáò, ï åñãáæüìåíïò ãßíåôáé ìïíÞñçò êáé

áðïìïíþíåôáé áðü ôïõò óõíáäÝëöïõò ôïõ. Ç äéáßñåóç ëïéðüí ôùí åñãá-

óéþí åðéôñÝðåé óôéò åôáéñåßåò íá åõäïêéìÞóïõí, áëëÜ äåí áöÞíåé ôïõò õ-

ðáëëÞëïõò ôïõò íá ðñïêüøïõí, êáèþò ç åðßìï÷èç åñãáóßá ôïõò äå óõ-

íïäåýåôáé -üðùò èá Ýðñåðå- áðü ôçí ðñáãìáôïðïßçóç ôçò åðéèõìßáò êÜ-

èå áôüìïõ ãéá ðñïóùðéêÞ âåëôßùóç.


23. ÕðïèÝóôå ðùò êÜðïéïò ößëïò óáò óÜò êáôçãïñåß üôé äåí Ý÷åôå Üðï-

øç ãéá ôá äéáäñáìáôéæüìåíá óôç äçìüóéá æùÞ ôçò ÷þñáò ìáò. Åóåßò,

öõóéêÜ, äéáöùíåßôå.

×ñçóéìïðïéÞóôå óå Ýíá óýíôïìï êåßìåíï ôá ðáñáêÜôù óõíþíõìá, ãéá íá

äéáôõðþóåôå åõêñéíþò ôç óôÜóç óáò áðÝíáíôé óå üóá èåôéêÜ Þ áñíçôé-

êÜ óõìâáßíïõí, êáôÜ ôç ãíþìç óáò, óôç ÷þñá ìáò.

• åðéäïêéìÜæù, åãêñßíù, áðïäÝ÷ïìáé, åðéêñïôþ

• áðïäïêéìÜæù, åðéêñßíù, êáõôçñéÜæù, óôçëéôåýù

ÁðÜíôçóç

Ìå êáôçãïñåßò üôé äåí åíäéáöÝñïìáé ãéá ôá äçìüóéá ðñÜãìáôá êáé ü-

ôé äåí Ý÷ù Üðïøç ãéá üóá äéáäñáìáôßæïíôáé óôçí ðïëéôéêÞ óêçíÞ ôïõ ôü-

ðïõ, ìïëïíüôé ðáñáêïëïõèþ êáèçìåñéíÜ ôéò åîåëßîåéò êáé åðéäïêéìÜæù Þ

áðïäïêéìÜæù áíôßóôïé÷á üóá èåôéêÜ Þ áñíçôéêÜ óõìâáßíïõí óå êïéíùíé-

êü åðßðåäï. Ãéá ðáñÜäåéãìá, åðéêñïôþ ôéò ðñïóðÜèåéåò ôçò êõâÝñíçóçò

íá åêóõã÷ñïíßóåé ôç ÷þñá ìáò êáé íá åðéôý÷åé ôç óýãêëéóç ìå ôéò õðü-

ëïéðåò åõñùðáúêÝò ÷þñåò, áí êáé êáôÜ êáéñïýò Ý÷ù åðéêñßíåé åðéìÝñïõò

ðñáêôéêÝò êáé ÷åéñéóìïýò ôçò.

¸íá Üëëï èÝìá ðïõ ìå áðáó÷ïëåß éäéáßôåñá åßíáé ç êáôÜóôáóç ðïõ å-

ðéêñáôåß óôéò äçìüóéåò õðçñåóßåò. Óõ÷íÜ Ý÷ù óôçëéôåýóåé ôç íïïôñïðßá

ïñéóìÝíùí õðáëëÞëùí áëëÜ êõñßùò ôï ßäéï ôï ãñáöåéïêñáôéêü óýóôçìá.

Èá ìå Ý÷åéò áêüìç áêïýóåé íá êáõôçñéÜæù ôá êáêþò êåßìåíá óôá ìÝóá


ìáæéêÞò åíçìÝñùóçò. Áí êáé ðïëëïß ðéóôåýïõí üôé ôï íá åëÝã÷åé ôï êñÜ-

ôïò ôá Ì.Ì.Å. éóïäõíáìåß ìå ëïãïêñéóßá, åíôïýôïéò åãþ áðïäÝ÷ïìáé ôçí

áíÜãêç ýðáñîçò ôïõ Åèíéêïý Ñáäéïôçëåïðôéêïý Óõìâïõëßïõ êáé åãêñßíù

ôçí åðÝìâáóÞ ôïõ óå ïñéóìÝíåò áêñáßåò ðåñéðôþóåéò.


24. ÕðïèÝóôå üôé ìå ìéá ìåãÜëç ðáñÝá ößëùí óáò ðáñáêïëïõèåßôå ìéá ìïõ-

óéêÞ óõíáõëßá ðïõ äßíåôáé áðü Ýíá íåáíéêü óõãêñüôçìá, ôï

ïðïßï Ý÷åé öáíáôéêïýò ößëïõò áëëÜ êáé åðéêñéôÝò. ÌåôÜ ôç óõíáõëßá ïé

åíôõðþóåéò êáé ôá óõíáéóèÞìáôá åßíáé ðïéêßëá. ×ñçóéìïðïéÞóôå ìåñéêÜ

áðü ôá ðáñáêÜôù óõíþíõìá, ãéá íá ãñÜøåôå ìßá ðáñÜãñáöï óôçí ï-

ðïßá èá ðåñéãñÜöåôå ôá áíÜìåéêôá óõíáéóèÞìáôá ôçò ðáñÝáò óáò.

• åõ÷áñßóôçóç, ÷áñÜ, éêáíïðïßçóç, áãáëëßáóç, ôÝñøç

• äõóáñÝóêåéá, áðáñÝóêåéá, äõóáíáó÷Ýôçóç, áçäßá, áðïóôñïöÞ

ÁðÜíôçóç

Ç óõíáõëßá ðïõ ðáñáêïëïõèÞóáìå ÷ôåò äçìéïýñãçóå óôçí ðáñÝá ìáò ðïé-

êßëåò åíôõðþóåéò êáé áíÜìåéêôá óõíáéóèÞìáôá. Ïé ðåñéóóüôåñïé Ýíéùóáí ìå-

ãÜëç ÷áñÜ êáé åõ÷áñßóôçóç åíþ äýóêïëá Ýêñõâáí ôïí åíèïõóéáóìü ôïõò.

Ìåñéêïß ìßëçóáí ãéá ôçí ôÝñøç ðïõ áéóèÜíèçêáí áêïýãïíôáò ôá ôñáãïýäéá,

êáé åîÝöñáóáí ôçí éêáíïðïßçóÞ ôïõò ãéá ôç óêçíéêÞ ðáñïõóßá ôùí êáëëéôå-

÷íþí. Áíôßèåôá, ç åìöÜíéóç ôïõ óõãêñïôÞìáôïò äçìéïýñãçóå áðïóôñïöÞ óå

êÜðïéïõò Üëëïõò åîáéôßáò ôùí áêñáßùí åíäõìáôïëïãéêþí ôïõò åðéëïãþí.

ÅðçñåáóìÝíïé ëïéðüí áðü ôçí åéêüíá ôùí ôñáãïõäéóôþí äåí åõ÷áñéóôÞèçêáí

ôç ìïõóéêÞ êáé Ýäåéîáí ôçí áðáñÝóêåéÜ ôïõò óõíïëêÜ ãéá ôç óõíáõëßá, ÷á-

ñáêôçñßæïíôÜò ôçí «áçäßá». ÔåëéêÜ, ç äõóáñÝóêåéá êáé ç äõóáíåó÷ÝôçóÞ

ôïõò äçìéïýñãçóå áñíçôéêü êëßìá óôç óõíôñïöéÜ êáé äåí Ýëåéøáí ïé ëïãï-

ìá÷ßåò êáé ç Ýíôáóç.


25. ÕðÜñ÷ïõí óôç ãëþóóá ìáò áñêåôÝò óõããåíéêÝò ëÝîåéò Þ öñÜóåéò ðïõ

óõã÷Ýïíôáé ùò ðñïò ôç óçìáóßá. Óáò äßíïíôáé ó÷ïëéáóìÝíåò ìåñéêÝò

áðü áõôÝò. Íá åíôÜîåôå ôçí êáèåìßá óå ìßá ðåñßïäï ëüãïõ.

ÁðÜíôçóç

1. ðëåïíÝêôçìá: (ãéá ðñÜãìáôá)

ðñïôÝñçìá: (ãéá ðñüóùðá)


• ¸íá áðü ôá ðëåïíåêôÞìáôá ôçò êáéíïýñéáò ìïõ äïõ-

ëåéÜò åßíáé ôï åõÝëéêôï ùñÜñéï.

• Ç åõãÝíåéá êáé ç êáëïóýíç åßíáé ìåñéêÜ ìüíï áðü ôá

ðñïôåñÞìáôá ôïõ ÄçìÞôñç.

2. óõìâáßíïíôá: üóá ãßíïíôáé ôõ÷áßá

ôåêôáéíüìåíá: üóá ãßíïíôáé ìå ìåèüäåõóç

• ÁõôÞ ôç óôéãìÞ ðáñáêïëïõèïýìå óôéò ïèüíåò ìáò ôá

óõìâáßíïíôá óôéò êåñêßäåò ôïõ óôáäßïõ.

• Ï Õðïõñãüò Åîùôåñéêþí ó÷ïëßáóå ôá ôåêôáéíüìåíá

óôéò âáëêáíéêÝò ÷þñåò.

3. äéáâüçôïò/ðåñéâüçôïò: (ìüíï ãéá ðñüóùðá) áõôüò ðïõ Ý÷åé êáêÞ öÞìç

äéÜóçìïò: (ìüíï ãéá ðñüóùðá) áõôüò ðïõ Ý÷åé êáëÞ öÞìç

ðåñßöçìïò: (ãéá ðñüóùðá êáé ðñÜãìáôá)· üôáí ÷ñçóéìïðïéåßôáé

ãéá ðñüóùðá, Ý÷åé ìåñéêÝò öïñÝò åéñùíéêÞ ÷ñïéÜ.

• Áóýëëçðôïò ðáñáìÝíåé ï äéáâüçôïò/ ðåñé-

âüçôïò êáêïðïéüò.

• Ï ðïéçôÞò Ã. ÓåöÝñçò Þôáí äéÜóçìïò êáé óôï

åîùôåñéêü.

• Óôï Ëïýâñï ìðïñåß êáíåßò íá èáõìÜóåé ôçí

ðåñßöçìç Áöñïäßôç ôçò ÌÞëïõ.

• Óôçí ðñþôç óõíáõëßá ôïõ óôçí ÅëëÜäá ï

«ðåñßöçìïò» Áìåñéêáíüò ìïõóéêüò áðïäåß-

÷ôçêå ôåëåßùò áôÜëáíôïò.

4. åõðáñïõóßáóôïò: åìöáíßóéìïò

åõðñüóùðïò: áîéïðñåðÞò, åõðñåðÞò, áõôüò ðïõ êÜíåé êáëÞ åíôýðùóç

• ÎáöíéêÜ Üíïéîå ç ðüñôá êáé ìðÞêå ìÝóá Ýíáò øç-

ëüò åõðáñïõóßáóôïò Üíôñáò.

• Áí êáé ïé çèïðïéïß Þôáí üëïé åñáóéôÝ÷íåò, ç ðáñÜ-

óôáóç ðïõ áíÝâáóáí Þôáí åõðñüóùðç.

5. áíáãíùñßæù: (èåôéêÞ óçìáóßá)

êáôáëïãßæù: (áñíçôéêÞ óçìáóßá)


• Åõôõ÷þò ç ðïëéôåßá áíáãíþñéóå ôçí áîßá ôïõ ìåãÜëïõ

ãëýðôç üóï áõôüò âñéóêüôáí óôç æùÞ êáé ôïí ôßìçóå ãéá

ôç óõíïëéêÞ ðñïóöïñÜ ôïõ óôçí ôÝ÷íç.

• Ï ðñïúóôÜìåíïò ôïý êáôáëüãéóå åõèýíåò ãéá ôçí ðñü-

óöáôç áðïôõ÷çìÝíç äéáöçìéóôéêÞ åêóôñáôåßá.

6. åîáéôßáò: (áñíçôéêÞ óçìáóßá)

÷Üñç óå: (èåôéêÞ óçìáóßá)

• ÁðåâëÞèç áðü ôï ó÷ïëåßï åîáéôßáò ôçò áíÜñìïóôçò óõìðå-

ñéöïñÜò ôïõ.

• Ç åêäÞëùóç áõôÞ ðñáãìáôïðïéÞèçêå ÷Üñç óôç âïÞèåéá

ôùí ìáèçôþí ôïõ ó÷ïëåßïõ.

7. ðñïîåíþ: (áñíçôéêÞ óçìáóßá)

ðñïêáëþ: (èåôéêÞ Þ áñíçôéêÞ Þ ïõäÝôåñç óçìáóßá) ð.÷. èáõìáóìü, ðñï-

âëÞìáôá, ïñãÞ, áßóèçóç, åíôýðùóç êôë.

• Ïé ÷éïíïðôþóåéò ðñïîÝíçóáí ìåãÜëåò æçìéÝò óôéò êáë-

ëéÝñãåéåò.

• Ïé óçìåñéíÝò äçëþóåéò ôïõ Ðñùèõðïõñãïý ðñïêÜëåóáí

ôçí Ýíôïíç áíôßäñáóç ôçò áíôéðïëßôåõóçò.

8. áéôéïëïãþ: ôåêìçñéþíù, åîçãþ

äéêáéïëïãþ: äßíù äßêéï óå êÜðïéïí

• Äå ìå ðåßèåéò, ãéáôß äåí áéôéïëïãåßò ôçí ÜðïøÞ óïõ.

• Ìçí ðñïóðáèåßò íá ôïí äéêáéïëïãÞóåéò, ãéáôß ç óõ-

ìðåñéöïñÜ ôïõ ðñïò ôïõò õðüëïéðïõò Þôáí áðáñÜäåêôç.

9. åðéóýñù: (áñíçôéêÞ óçìáóßá)

ðñïóåëêýù: (èåôéêÞ óçìáóßá)

• Ç êõíéêÞ ïìïëïãßá ôïõ åãêëÞìáôïò áðü ôï äñÜóôç åðÝ-

óõñå ôçí ïñãÞ ôùí óõããåíþí ôïõ èýìáôïò.

• Ôá ìíçìåßá ôïõ áñ÷áßïõ åëëçíéêïý ðïëéôéóìïý ðñïóåë-

êýïõí ÷éëéÜäåò ôïõñßóôåò óôç ÷þñá ìáò.



2. Áíôþíõìá

Ð.÷.

1. êáëüò – êáêüò

2. Ýñ÷ïìáé – öåýãù

3. êïíôÜ – ìáêñéÜ

Óôç ãëþóóá ìáò õðÜñ÷ïõí ðïëëÝò óôåñåüôõðåò öñÜóåéò ïé ïðïßåò Ý÷ïõí

ó÷çìáôéóôåß áðü äýï áíôßèåôåò ëÝîåéò, ð.÷. ÷åéìþíá êáëïêáßñé, ðÜíù êÜôù,

ìÝóåò Üêñåò.

Ôá áíôþíõìá êÜíïõí ôï ëüãï ìáò ðåñéóóüôåñï åêöñáóôéêü.

Áíôþíõìá Þ áíôßèåôá ïíïìÜæïíôáé ïé ëÝîåéò ðïõ åêöñÜæïõí

áíôßèåôåò Ýííïéåò


1. Íá âñåßôå ôá áíôþíõìá ôùí ðáñáêÜôù åðéññçìÜôùí:

Üìåóá, áìÝóùò, ôåëåßùò, öÝôïò, êïíôÜ, äéáêñéôéêÜ, áäñïìåñþò, áêñï-

èéãþò, áêñéâþò.

ÁðÜíôçóç

Üìåóá ? Ýììåóá, ðëáãßùò

áìÝóùò ? áñãüôåñá, óéãÜ-óéãÜ, ýóôåñá

ôåëåßùò ? êáèüëïõ

öÝôïò ? ðÝñõóé

êïíôÜ ? ìáêñéÜ

äéáêñéôéêÜ ? áäéÜêñéôá

áäñïìåñþò ? ëåðôïìåñþò, åîïíõ÷éóôéêÜ

áêñïèéãþò ? ëåðôïìåñþò, áíáëõôéêÜ, åîáíôëçôéêÜ, åíäåëå÷þò

áêñéâþò ? ðåñßðïõ, ðÜíù êÜôù


2. Ãéá êÜèå ëÝîç ðïõ õðïãñáììßæåôáé óáò äßíïíôáé ôñåéò, áðü ôéò ïðïß-

åò ìßá åßíáé áíôþíõìÞ ôçò. Íá âñåßôå áõôÜ ôá áíôþíõìá. Óôç óõíÝ-

÷åéá, ìå ôç âïÞèåéá ôùí áíôùíýìùí ðïõ âñÞêáôå, íá ãñÜøåôå Ýíá

óýíôïìï êåßìåíï ðïõ íá áíáöÝñåôáé óôéò áñíçôéêÝò åðéäñÜóåéò ôçò

ôçëåüñáóçò.

ÁðÜíôçóç

11. ÷åéñáöÝôçóç ? á. ÷åéñáãþãçóç

12. åìâñßèåéá ? ã. ñç÷üôçôá

13. äéáëåýêáíóç ? â. óõóêüôéóç

14. óõã÷ñùôéóìüò ? ã. áðïìüíùóç

15. öéëïðïíßá ? â. ïêíçñßá

16. åíåñãçôéêüôçôá ? ã. ðáèçôéêüôçôá

17. ôåêìçñéùìÝíïò ? â. áíáðüäåéêôïò

18. åãñÞãïñóç ? ã. áðï÷áýíùóç

19. äéáöþôéóç ? â. ðñïðáãÜíäá

10. åíçìÝñùóç ? á. ðáñáðëÜíçóç

Á ´ Áðü ô é ò óçìáó ß å ò ôùí ë Ý î åùí 2 . ÁÍÔÙÍÕÌÁ 35

Ïé áñíçôéêÝò åðéäñÜóåéò ôçò ôçëåüñáóçò

Åßíáé ëõðçñü íá äéáðéóôþíåé êáíåßò üôé Ýíá ìÝóï ôüóï éó÷õñü üóï ç ôç-

ëåüñáóç, áíôß íá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ðñïò üöåëïò ôïõ ëáïý, ðñïÜãïíôáò ôçí ðáé-

äåßá êáé ôç óùóôÞ åíçìÝñùóç, ãßíåôáé öïñÝáò ðñïðáãÜíäáò ôçò åîïõóßáò.

Ïé éèýíïíôåò, êáèþò ãíùñßæïõí ôçí Ýëîç ðïõ áóêåß ç åéêüíá óôï èåáôÞ, åê-

ìåôáëëåýïíôáé óõ÷íÜ ôç äýíáìç ôçò ôçëåüñáóçò, ãéá íá ðñïâÜëëïõí ü,ôé ôïõò

åîõðçñåôåß. Ç óõóêüôéóç ôçò áëÞèåéáò êáé ç ðñïóðÜèåéá ðáñáðëÜíçóçò ðïõ

ãßíåôáé ìÝóù ôçò ôçëåüñáóçò ïäçãïýí ôïõò ðïëßôåò óôçí ðáèçôéêüôçôá, ìå

áðïôÝëåóìá íá åßíáé åõêïëüôåñç ç ÷åéñáãþãçóç ôçò óêÝøçò ôïõò. ÅêðïìðÝò

ðïõ ÷áñáêôçñßæïíôáé áðü ñç÷üôçôá, ëáúêéóìü êáé Ýëëåéøç áéóèçôéêÞò áðï-

êïéìßæïõí ôéò óõíåéäÞóåéò êáé áìâëýíïõí ôéò áíôéóôÜóåéò, ðáñáäßäïíôáò Ýôóé

ôïõò áíèñþðïõò óôçí ðíåõìáôéêÞ ïêíçñßá êáé óôçí áðï÷áýíùóç, êáé ôåëé-

êÜ óôçí áðïìüíùóç áðü ôï êïéíùíéêü ôïõò ðåñéâÜëëïí.


3. Íá ó÷çìáôßóåéò ðÝíôå öñÜóåéò, ç êáèåìßá áðü ôéò ïðïßåò íá ðåñéÝ÷åé

Ýíá æåýãïò áíôùíýìùí, üðùò åßíáé ð.÷. ç öñÜóç:

¼ðïéïò ãõñåýåé ôá ðïëëÜ ÷Üíåé êáé ôá ëßãá.

ÁðÜíôçóç

1. ¸ðåóá áðü ôá øçëÜ óôá ÷áìçëÜ.

2. ¹ñèáí ôá Üãñéá íá äéþîïõí ôá Þìåñá.

3. ÏõäÝí êáêüí áìéãÝò êáëïý.

4. ¸ãéíå ç íý÷ôá ìÝñá.

5. Äå ãíùñßæåé ç áñéóôåñÜ ôïõ ôé ðïéåß ç äåîéÜ ôïõ.


4. Íá áíôéêáôáóôÞóåôå ìå áíôþíõìá ôéò õðïãñáììéóìÝíåò ëÝîåéò.

ÁðÜíôçóç

11. ¼ëïé ïé Üíèñùðïé åðéäïêéìÜæïõí ôÝôïéåò ðñÜîåéò→ áðïäïêéìÜæïõí

12. Ç ìðÜíôá ôïõ óôñáôïý ðáéÜíéæå êáôÜ ôçí Ýðáñóç ôçò óçìáßáò→ õðï-

óôïëÞ

13. Åß÷å åíóôåñíéóôåß ôéò åðáíáóôáôéêÝò éäÝåò ôçò åðï÷Þò ôïõ→ åß÷å áðïñ-

ñßøåé

14. Ç óôÜóç ôçò áóôõíïìßáò äéåõêüëõíå ôï Ýñãï ìïõ→ äõó÷Ýñáíå


15. Áðïäåß÷ôçêå ðùò Þôáí åõÜëùôïò óå ðéÝóåéò→ áðñüóâëçôïò

16. Åîáéôßáò ôçò êáêïêáéñßáò åíåñãïðïéÞèçêå üëïò ï êñáôéêüò ìç÷áíéóìüò→

áäñáíïðïéÞèçêå

17. ¾óôåñá áðü áõôÜ ôá ãåãïíüôá õðïâáèìßóôçêå ðÜñá ðïëý ï ñüëïò ôïõ

óôçí êõâÝñíçóç→ áíáâáèìßóôçêå

18. Ôá ó÷ÝäéÜ óïõ ãéá ôï ìÝëëïí åßíáé ïõôïðéêÜ→ ñåáëéóôéêÜ

19. ¹ôáí óáöÞò ç ðñïóðÜèåéÜ ôïõ íá åîïìïéþóåé ôïõò Ýêôáêôïõò ìå ôïõò

ìüíéìïõò õðáëëÞëïõò→ íá äéáöïñïðïéÞóåé

10. Ôïí ôåëåõôáßï êáéñü Ý÷ïõí âåëôéùèåß áéóèçôÜ ïé ó÷Ýóåéò áíÜìåóá óôéò

äýï ÷þñåò→ Ý÷ïõí åðéäåéíùèåß


5. Óõìðëçñþóôå ôï äåýôåñï óõíèåôéêü êáé äçìéïõñãÞóôå æåýãç áíôù-

íýìùí.

ÁðÜíôçóç

• êáëüãïõóôïò ? êáêüãïõóôïò • åõáíÜãíùóôïò ? äõóáíÜãíùóôïò

êáëïäéÜèåôïò ? êáêïäéÜèåôïò åõáñÝóêåéá ? äõóáñÝóêåéá

êáëüâïõëïò ? êáêüâïõëïò åõåîÞãçôïò ? äõóåîÞãçôïò

êáëïèñåììÝíïò ? êáêïèñåììÝíïò åýèõìïò ? äýóèõìïò

êáëïêáñäßæù ? êáêïêáñäßæù åýêáìðôïò ? äýóêáìðôïò

êáëïðåñíþ ? êáêïðåñíþ åýðéóôïò ? äýóðéóôïò

• õðåñèåñìßá ? õðïèåñìßá • áëëüãëùóóïò ? ïìüãëùóóïò

õðåñóéôßæïìáé ? õðïóéôßæïìáé áëëüäïîïò ? ïìüäïîïò

õðåñôéìþ ? õðïôéìþ áëëïåèíÞò ? ïìïåèíÞò

õðÝñãåéïò ? õðüãåéïò áëëïãåíÞò ? ïìïãåíÞò

õðåñãåííçôéêüôçôá ? õðïãåííçôéêüôçôá áëëüöõëïò ? ïìüöõëïò

õðÝñôáóç ? õðüôáóç áëëüèñçóêïò ? ïìüèñçóêïò


6. Ôï áðüóðáóìá áðü ôç «ÑçôïñéêÞ» ôïõ ÁñéóôïôÝëç (Â 1389) ðïõ

áêïëïõèåß áíáöÝñåôáé óôá Þèç ôùí ãåñüíôùí êáé åßíáé óõíÝ÷åéá ôïõ

áðïóðÜóìáôïò ðïõ áíáöÝñåôáé óôá Þèç ôùí íÝùí. Áöïý õðïãñáììß-

óåôå óôï êåßìåíï ôá âáóéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí ãåñüíôùí, íá ãñÜøå-

ôå Ýíá áíôßóôïé÷ï êåßìåíï ãéá ôïõò íÝïõò, ôïíßæïíôáò ôá ÷áñáêôçñéóôé-

êÜ ôïõò ðïõ åßíáé áíôßèåôá Þ äéáöïñåôéêÜ áðü åêåßíá ôùí ãåñüíôùí.


ÁðÜíôçóç

• Ôá âáóéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí ãåñüíôùí

– Äåí åßíáé âÝâáéïé ãéá ôßðïôá.

– Äåí êÜíïõí õðåñâïëÝò.

– Åíåñãïýí ðÜíôïôå ëéãüôåñï áð’ ü,ôé ðñÝðåé.

– ÐÜíôïôå ëÝíå ü,ôé íïìßæïõí, ü÷é ü,ôé îÝñïõí êáëÜ.

– Ãéá êáíÝíáí äåí åêöñÜæïíôáé ìå âåâáéüôçôá.

– ¸÷ïõí êáêü ÷áñáêôÞñá.

– Åßíáé êá÷ýðïðôïé.

– Ïýôå óöïäñÜ áãáðïýí ïýôå óöïäñÜ ìéóïýí.

– Åßíáé ìéêñüøõ÷ïé.

– Åßíáé öéëï÷ñÞìáôïé.

– Åßíáé äåéëïß êáé üëá ôïýò öïâßæïõí.

– Åßíáé ïëüôåëá øõ÷ñïß.

– Áãáðïýí õðåñâïëéêÜ ôç æùÞ ôïõò êáé ôïí åáõôü ôïõò.

– Ç æùÞ ôïõò êáíïíßæåôáé óýìöùíá ìå ôï óõìöÝñïí ôïõò.

– Åßíáé îåäéÜíôñïðïé.

– Äåí ôñÝöïõí åëðßäåò, æïõí ðéï ðïëý ìå ôçí áíÜìíçóç ðáñÜ ìå ôçí

åëðßäá.

– Åßíáé öëýáñïé.

• Ôá Þèç ôùí íÝùí

Ïé íÝïé, êáèþò âñßóêïíôáé óôçí áêìÞ ôçò çëéêßáò, ôçò ïñìÞò êáé ôçò

äçìéïõñãéêüôçôÜò ôïõò, Ý÷ïõí ó÷åäüí ôïí áíôßèåôï ÷áñáêôÞñá áðü

ôïõò ãÝñïíôåò. Êáô’ áñ÷Üò åßíáé áðüëõôïé óôéò áðüøåéò ôïõò êáé õðåñ-

âïëéêïß. ÅðåéäÞ Ý÷ïõí æÞóåé ëßãá ÷ñüíéá êáé äåí Ý÷ïõí åîáðáôçèåß

ðïëëÝò öïñÝò, åíåñãïýí ðÜíôá ðåñéóóüôåñï áðü ü,ôé ðñÝðåé. Ãéá üëá

ôá ðñÜãìáôá åêöñÜæïíôáé ìå âåâáéüôçôá êáé åßíáé åõêïëüðéóôïé. Áõôü

ïöåßëåôáé óôçí Ýëëåéøç ðåßñáò áëëÜ êáé óôïí êáëü ôïõò ÷áñáêôÞñá.

Åßíáé ïñìçôéêïß· áãáðïýí ìå ðÜèïò êáé ìéóïýí óöïäñÜ, ÷ùñßò üìùò íá

åßíáé ìéêñüøõ÷ïé, áöïý äåí Ý÷ïõí áêüìç ãíùñßóåé óôç æùÞ ôïõò ôçí

ôáðåßíùóç. ¸÷ïõí õøçëÜ éäáíéêÜ êáé äåí åíäéáöÝñïíôáé ãéá ôá ÷ñÞ-

ìáôá, áöïý äå ãíùñßæïõí ðüóï äýóêïëï åßíáé íá ôá áðïêôÞóåé êáíåßò

êáé ðüóï åýêïëï íá ôá ÷Üóåé. Ç íåáíéêÞ ôïõò äýíáìç ôïýò êÜíåé èáñ-


ñáëÝïõò êáé áôñüìçôïõò ìðñïóôÜ óå ïôéäÞðïôå. Èåñìïß êáé ïñìçôéêïß

êáèþò åßíáé, ñß÷íïíôáé óôïõò áãþíåò ìå ôñüðï ëåâÝíôéêï, ÷ùñßò íá õ-

ðïëïãßæïõí ôç æùÞ Þ ôï óõìöÝñïí ôïõò. ÐáñÜëëçëá üìùò, åßíáé íôñï-

ðáëïß, êé áõôü óõìâáßíåé åðåéäÞ, óôï÷åýïíôáò óôï ùñáßï, åíäéáöÝñï-

íôáé ðïëý ãéá ôç ãíþìç ôùí Üëëùí. ÔÝëïò, åßíáé áéóéüäïîïé êáé ôñÝ-

öïõí ìåãÜëåò åëðßäåò, áöïý üëï ôï ìÝëëïí áðëþíåôáé ìðñïóôÜ ôïõò.


7. Áðü Ýíá ëåîéêü óõíùíýìùí óÜò äßíïíôáé ðÝíôå ëÞììáôá. Ìðïñåßôå

íá óõìðëçñþóåôå ôá áíôþíõìá; Ôá óõíþíõìá èá óáò öáíïýí ÷ñÞ-

óéìá.

ÁðÜíôçóç

• äéÜëõóç (ç) (è. äéáëýù) Ó: áðïóýíèåóç, äéáìåëéóìüò, åîÜñèñùóç, îå÷áñ-

âÜëùìá, äéáóêïñðéóìüò, óêüñðéóìá, áñáßùìá-áñáßùóç, ëýóç, ÷Üëáóìá, êá-

ôáóôñïöÞ, åîïõèÝíùóç, áíÜëõóç, õãñïðïßçóç, ëéþóéìï // áêýñùóç, êá-

ôÜñãçóç, êáôáããåëßá.

Á: óýíèåóç, óõãêÝíôñùóç, óõãêñüôçóç, ïñãÜíùóç, äéÜñèñùóç, ìÜæå-

ìá, äüìçóç, ÷ôßóéìï, óõìðýêíùóç, äçìéïõñãßá, ó÷çìáôéóìüò, óõíáñ-

ìïëüãçóç, ìïíôÜñéóìá.

• êáëëéåñãþ (ñ. ìôâ.) Ó: äïõëåýù ôç ãç, êáôåñãÜæïìáé, ãåùðïíþ, ãåùñãþ,

äïõëåýù, ïñãþíù, êáëïäïõëåýù, ðåñéðïéïýìáé ôç ãç // ìïñöþíù, áíá-

ðôýóóù, ðñïÜãù ðíåõìáôéêÜ, êáôáñôßæù, åêðáéäåýù, åêëåðôýíù // õðï-

èÜëðù // ðñïêáëþ áíÜðôõîç ìéêñïâßùí // âåëôéþíù, ñáöéíÜñù, ôåëåéï-

ðïéþ // èåñáðåýù.

Á: ÷åñóþíù // áðïêôçíþíù, åîá÷ñåéþíù // êáôáóéãÜæù // áíá-

óôÝëëù áíÜðôõîç ìéêñïâßùí // åðéäåéíþíù, ÷åéñïôåñåýù, ÷áëþ, êá-

ôáóôñÝöù // áìåëþ, ðáñáìåëþ.

• êõñßáñ÷ïò, -ç, -ï (åð.) (ôï áñó. ê. ùò ïõó.) (è. êýñéïò + Üñ÷ù) Ó: êýñéïò,

Üñ÷ïíôáò, åîïõóéáóôÞò, áöÝíôçò, áõôåîïýóéïò, äåóðüôçò, áñ÷çãüò, äõíÜ-

óôçò, áõôïêñÜôïñáò, êõñéÜñ÷çò, çãåìüíáò, éó÷õñüò.

Á: õðçñÝôçò, äïýëïò, óêëÜâïò, õðüäïõëïò, õðïôåëÞò, õðïôáêôéêüò, õ-

ðÞêïïò, õðïôáãìÝíïò, ñáãéÜò, åßëùôáò, áíäñÜðïäï.

• óõíå÷Þò, (ï, ç), -Ýò (åð.) (è. óõíÝ÷ù) Ó: óõíå÷üìåíïò, áäéÜêïðïò, áäéÜ-

ëåéðôïò, Üðáõ(ó)ôïò, áêáôÜðáõóôïò, áóôáìÜôçôïò, åîáêïëïõèçôéêüò, óõíá-


ðôüò, äéáñêÞò, äéçíåêÞò, áÝíáïò, áôÝëåéùôïò, áôÝñìïíáò, êïëëçôüò, åðáíá-

ëçðôéêüò, óõ÷íüò, áëëåðÜëëçëïò, ðõêíüò, áðáíùôüò.

Á: áóõíå÷Þò, óðïñáäéêüò, óðÜíéïò, áñáéüò, áðïìáêñõóìÝíïò, ðåñéï-

äéêüò, äéáêïðôüìåíïò, ôìçìáôéêüò, äéáëåßðùí, äéáêåêïììÝíïò, áíáêü-

ëïõèïò, ðáñïäéêüò, åöÞìåñïò, ðñüóêáéñïò.

• õðï÷ùñþ (ñ. áìôâ.) (è õðü + ÷ùñþ < ÷þñïò) Ó: ïðéóèï÷ùñþ, ïðéóèïâá-

ôþ, ïðéóèïäñïìþ, ðéóùäñïìþ, ôñáâéÝìáé, ÷Üíù Ýäáöïò, óõìðôýóóïìáé, êÜ-

íù ðßóù, áíáêñïýù ðñýìíáí, êáñêéíïâáôþ, áðïóýñïìáé, áðïôñáâéÝìáé //

êáèéæÜíù, ðáèáßíù êáèßæçóç, êáôïëéóèáßíù, êáôáêáèßæù, âïõëéÜæù //

åëáôôþíïìáé, ìåéþíïìáé, ëéãïóôåýù, åîáóèåíþ, áðáìâëýíïìáé, åêöõëßæïìáé

// åíäßäù, äåí åðéìÝíù, äÝ÷ïìáé, óõãêáôáôßèåìáé, ëõãßæù, êÜíù áâáñßá,

êÜìðôïìáé, õðïêýðôù.

Á: ðñï÷ùñþ, ðñïåëáýíù, êåñäßæù Ýäáöïò, ðñïùèïýìáé, ðñïïäåýù,

óõíå÷ßæù, åðåêôåßíïìáé, áðëþíïìáé // áíÝñ÷ïìáé, áíåâáßíù, áíáäýï-

ìáé // áõîÜíïìáé, ìåãáëþíù, äõíáìþíù, åíéó÷ýïìáé, ïîýíïìáé //

åðéìÝíù, åììÝíù, ðåéóìþíù, åßìáé áíõðï÷þñçôïò.



3. Ðáñþíõìá - Ïìþíõìá

ð.÷.

1. áìáñôùëüò – áñìáôïëüò

2. áìíçóßá – áìíçóôßá

3. êáëüâïëïò – êáëüâïõëïò

ÔïíéêÜ ðáñþíõìá ïíïìÜæïíôáé ïé ëÝîåéò ïé ïðïßåò äéáöïñïðïéïýíôáé óôïí

ôïíéóìü ð.÷. ãÝñïò - ãåñüò, íüìïò - íïìüò, öüñá - öïñÜ.

ð.÷.

1. êëßìá – êëÞìá

2. ëßñá – ëýñá

3. êëßíù – êëåßíù

ÓõíÞèùò ïé ïìþíõìåò ëÝîåéò Ý÷ïõí äéáöïñåôéêÞ ïñèïãñáößá.

Ïìþíõìá Þ ïìüç÷á ïíïìÜæïíôáé ïé ëÝîåéò ðïõ ðñïöÝñïíôáé

üìïéá, áëëÜ Ý÷ïõí äéáöïñåôéêÞ óçìáóßá

Ðáñþíõìá Þ ðáñþíõìåò ëÝîåéò ïíïìÜæïíôáé ïé ëÝîåéò ðïõ

Ý÷ïõí ðáñáðëÞóéá ðñïöïñÜ áëëÜ äéáöïñåôéêÞ óçìáóßá


1. Ïé ëÝîåéò ðïõ õðÜñ÷ïõí ìÝóá óôéò ðáñåíèÝóåéò óõã÷Ýïíôáé óõ÷íÜ

ùò ðñïò ôç óçìáóßá ôïõò. Íá óõìðëçñþóåôå ôá êåíÜ ìå ôç óùóôÞ

ëÝîç êáé íá ÷ñçóéìïðïéÞóåôå ôçí Üëëç óå ìßá öñÜóç, Ýôóé þóôå íá

äéåõêñéíéóôåß ç óçìáóßá ôçò.

ÁðÜíôçóç

11. ¸÷åé ðïëý éó÷õñÞ âïýëçóç (=èÝëçóç) êáé èá êáôáöÝñåé íá íéêÞóåé ôïí

áíôßðáëü ôïõ.

• Ç ÂïõëÞ áðÝññéøå ôï íïìïó÷Ýäéï ôïõ Õðïõñãïý Ðáéäåßáò ãéá ôç äç-

ìéïõñãßá éäéùôéêþí ðáíåðéóôçìßùí.

12. ÊÜèéóå óôï åäþëéï (=êÜèéóìá, Ýäñáíï) ôïõ êáôçãïñïõìÝíïõ óõíôåôñéì-

ìÝíïò.

• Ôá êõêëáäéêÜ åéäþëéá (åéäþëéï= áãáëìáôßäéï) áíáðáñéóôïýí áíèñþ-

ðéíåò ìïñöÝò ìå áöáéñåôéêü ôñüðï.

13. Ç Ýêëõóç (=áðïäÝóìåõóç êÜðïéáò ïõóßáò Þ åíÝñãåéáò/áíçèéêüôçôá) ñá-

äéåíÝñãåéáò åîáéôßáò ôïõ ðõñçíéêïý áôõ÷Þìáôïò ðñïêÜëåóå ìåãÜëç ïéêï-

ëïãéêÞ êáôáóôñïöÞ.

• Ôá ìÝëç ôçò GREENPEACE áðåõèýíïõí Ýêêëçóç (=áßôçóç, ðáñÜêëç-

óç) óôçí êõâÝñíçóç íá åìðïäßóåé ôç ëåéôïõñãßá ôïõ íÝïõ åñãïóôáóßïõ.

14. Ï õðïõñãüò äåóìåýôçêå üôé äå èá õðÜñîåé åðéâïëÞ (>ñ. åðéâÜëëù) íÝùí

öüñùí.

• Ï ðñüåäñïò äÞëùóå ðùò ôï óùìáôåßï åßíáé Ýôïéìï íá áíôéìåôùðßóåé

ôéò åðéâïõëÝò (åðéâïõëÞ= å÷èñéêü êáé ýðïõëï ó÷Ýäéï) ôùí áíôéðÜëùí.

15. Ôá êõâåñíçôéêÜ ìÝôñá áðïâëÝðïõí óôçí ðñüïäï êáé ôçí åõçìåñßá (=åõ-

ðïñßá, åõäáéìïíßá) ôïõ ôüðïõ.

• Ç åõìÜñåéá (=áöèïíßá õëéêþí áãáèþí) ôùí áíáðôõãìÝíùí ÷ùñþí

óõãêñéíüìåíç ìå ôçí åîáèëßùóç ôïõ Ôñßôïõ Êüóìïõ äçìéïõñãåß ðïë-

ëÜ åñùôçìáôéêÜ ãéá ôçí ðïñåßá ôçò áíèñùðüôçôáò.

16. Ï ÷þñïò äåí ðñïïñßæåôáé ãéá ôç ñßøç (=ñßîéìï) óêïõðéäéþí êáé ìðáæþí.

• Ïé Ýíôïíåò éäåïëïãéêÝò äéáöïñÝò ðñïêÜëåóáí ñÞîç (=èñáýóç, äéÜ-

óðáóç, äéáôÜñáîç ó÷Ýóåùí) óôï åóùôåñéêü ôïõ êüììáôïò.

17. Óôçí êïõæßíá óôïéâÜæïíôáí óùñüò (=óôïßâá) ôá Üðëõôá ðéÜôá.

• Ç óïñüò (=ôï óþìá ôïõ íåêñïý) ôïõ êáëëéôÝ÷íç èá ìåôáöåñèåß óôçí

éäéáßôåñç ðáôñßäá ôïõ, üðïõ èá ãßíåé ç êçäåßá.

Á´ Áðü ôéò óçìáóßåò ôùí ëÝîåùí 3. ÐÁÑÙÍÕÌÁ - ÏÌÙÍÕÌÁ 43

18. Ç óõììåôï÷Þ óôï áíôéðïëåìéêü óõëëáëçôÞñéï õðÞñîå ðáëëáúêÞ (ðáë-

ëáúêüò= áõôüò ðïõ ãßíåôáé ìå ôç óõììåôï÷Þ ïëüêëçñïõ ôïõ ëáïý).

• Óôï óðßôé ôïõ Ý÷åé óõíäõÜóåé ìïíôÝñíá áíôéêåßìåíá ìå ðáëáééêÜ (ðá-

ëáééêüò= áõôüò ðïõ áíáöÝñåôáé óôçí ðáëéÜ åðï÷Þ) Ýðéðëá.

19. Ç ïéêïíïìéêÞ êñßóç ðïõ õðïâüóêåé (ñ. õðïâüóêù= õðÜñ÷ù ÷ùñßò íá

öáßíïìáé) óôçí ðáãêüóìéá áãïñÜ Ýêáíå ðïëëïýò åðé÷åéñçìáôßåò äéóôá-

êôéêïýò óôçí åðÝêôáóç ôïõ êýêëïõ ôùí åñãáóéþí ôïõò.

• Óôï óêïôåéíü äùìÜôéï õðïöþóêåé (ñ. õðïöþóêù= á÷íïöÝããù) ìüíï

ç öëüãá ôïõ êáíôçëéïý.

10. Áðü ôéò ðáëéÝò öùôïãñáößåò áíáäßäåôáé (ñ. áíáäßäù= åêðÝìðù, äéá-

óêïñðßæù óôï ÷þñï, âãÜæù ïóìÝò) ôï Üñùìá ìéáò Üëëçò åðï÷Þò.

• Óýìöùíá ìå ôï ìýèï, ç Áöñïäßôç áíáäýèçêå (ñ. áíáäýïìáé= áíå-

âáßíù óôçí åðéöÜíåéá ôïõ íåñïý, îåðñïâÜëëù) áðü ôïõò áöñïýò ôçò

èÜëáóóáò óôçí Êýðñï.

11. Ï ×. áðü ôá íåáíéêÜ ôïõ ÷ñüíéá åíÝêõøå (ñ. åãêýðôù, áïñ: åíÝêõøá=

ðñïóçëþíïìáé, êáôáãßíïìáé óõóôçìáôéêÜ) óôç ìåëÝôç ôùí Ýñãùí ôïõ

ÐëÜôùíá.

• Äñéìý øý÷ïò åíÝóêçøå (ñ. åíóêÞðôù, áïñ: åíÝóêçøá= åìöáíßæïìáé

áðñïóäüêçôá êáé ðëÞôôù ìå ïñìÞ) óôç ÷þñá.


2. Íá ó÷çìáôßóåôå ìéêñÝò öñÜóåéò ìå ôá áêüëïõèá ðáñþíõìá, Ýôóé þ-

óôå íá öáíåß ç äéáöïñåôéêÞ óçìáóßá êÜèå ëÝîçò.

ÁðÜíôçóç

1. áéñåôüò = áõôüò ðïõ áíáäåéêíýåôáé ìå øçöïöïñßá, ï åêëåãìÝíïò

áéñåôéêüò = áõôüò ðïõ ó÷åôßæåôáé ìå êÜðïéá áßñåóç/ áõôüò ðïõ äå óõì-

öùíåß ìå êÜðïéá êáèéåñùìÝíç Üðïøç

• Ôï áîßùìá ôïõ âïõëåõôÞ åßíáé áéñåôü.

• Ôï äüãìá ôïõ Íåóôïñéáíéóìïý èåùñÞèçêå áéñåôéêü áðü ôçí åðßóçìç

Åêêëçóßá.

2. áéóèçôéêüò = áõôüò ðïõ ó÷åôßæåôáé ìå ôéò áéóèÞóåéò Þ ìå ôçí áéóèçôéêÞ

áéóèáíôéêüò = åõáßóèçôïò, ôñõöåñüò, óõíáéóèçìáôéêüò

• ÌåôÜ ôéò ðáñåìâÜóåéò ôïõ áñ÷éôÝêôïíá óôá áñ÷éêÜ ó÷Ýäéá, ðñïÝêõøå

èáõìÜóéï áéóèçôéêü áðïôÝëåóìá.

• Áõôüò ï ôñáãïõäéóôÞò Ý÷åé áéóèáíôéêÞ öùíÞ.


3. áíßá = ðëÞîç, áèõìßá, ìïíïôïíßá

Üíïéá = åîáóèÝíçóç ôùí äéáíïçôéêþí êõñßùò ëåéôïõñãéþí (óõíÞèùò óå

çëéêéùìÝíïõò)

• Ç æùÞ ìïõ ôïí ôåëåõôáßï êáéñü äåí Ý÷åé êáíÝíá åíäéáöÝñïí· íéþèù

áöüñçôç áíßá.

• Ï ðáððïýò ôïõ ÃéÜííç ðÜó÷åé áðü ãåñïíôéêÞ Üíïéá.

4. áðïñßá = ç äõóêïëßá íá êáôáíïÞóåé êÜðïéïò ð.÷. ìéá Ýííïéá/ êáôÜóôáóç

Ýêðëçîçò êáé áìç÷áíßáò

áðüññïéá = áðïôÝëåóìá, óõíÝðåéá, åðáêüëïõèï

• Ðáñüëï ðïõ ôïõ Ýäùóá ôéò áðáñáßôçôåò åîçãÞóåéò, áõôüò óõíÝ÷éóå íá

ìå êïéôÜæåé ìå áðïñßá.

• Ç äéáãñáöÞ ôïõ âïõëåõôÞ áðü ôï êüììá Þôáí áðüññïéá ôùí ôñáãéêþí

ëáèþí ðïõ Ýêáíå óôï ÷åéñéóìü ôçò õðüèåóçò ôùí äáíåßùí.

5. ôå÷íçôüò = áõôüò ðïõ Ý÷åé êáôáóêåõáóôåß, ï ìç öõóéêüò/ ðñïóðïéçôüò,

ðëáóôüò

ôå÷íéêüò = áõôüò ðïõ ó÷åôßæåôáé ìå ôçí ôå÷íéêÞ

• Ç ëßìíç ôïõ Ìáñáèþíá åßíáé ôå÷íçôÞ.

• Ãéá ôá ôå÷íéêÜ èÝìáôá áñìüäéïé åßíáé ïé ðïëéôéêïß ìç÷áíéêïß.

6. Ýêëåéøç = áíõðáñîßá, åîáöÜíéóç/ ç ìåñéêÞ Þ ïëéêÞ óõóêüôéóç ïõñÜíéïõ

óþìáôïò áðü ðáñåìâïëÞ Üëëïõ

Ýêèëéøç = áöáßñåóç ÷õìïý ìå ðßåóç/ áðïâïëÞ ôïõ ôåëéêïý öùíÞåíôïò

ìéáò ëÝîçò, üôáí ç åðüìåíç áñ÷ßæåé áðü öùíÞåí

• Ï ÈáëÞò ï ÌéëÞóéïò åß÷å ðñïâëÝøåé ðïëëïýò ìÞíåò ðñéí ôçí Ýêëåé-

øç çëßïõ ðïõ Ýãéíå ôï ÌÜéï ôïõ 585 ð.×.

• Óôç èÝóç ôïõ öùíÞåíôïò ðïõ Ýðáèå Ýêèëéøç óçìåéþíïõìå áðüóôñïöï.

7. åîáéñþ = ðáñáëåßðù, áöÞíù Ýîù

åîáßñù = ôïíßæù/ åîõøþíù, åãêùìéÜæù

• Ïé ç÷ïãñáöçìÝíåò óõíïìéëßåò åîáéñïýíôáé áðü ôá áðïäåéêôéêÜ óôïé-

÷åßá óôï äéêáóôÞñéï.

• Óôü÷ïò ôïõ ïìéëçôÞ Þôáí íá åîÜñåé ôá êáôïñèþìáôá ôïõ ôéìþìåíïõ

ðñïóþðïõ.

8. åðÞñåéá = åðßäñáóç (óõíÞèùò âëáðôéêÞ)

åðéññïÞ = åðßäñáóç, åðçñåáóìüò, åíÝñãåéá ðÜíù óå êÜôé

• Åßíáé åðéêßíäõíï íá ïäçãåß êáíåßò õðü ôçí åðÞñåéá áëêïüë.

• ¹ôáí öáíåñÞ ç åðéññïÞ ôçò ïéêïãÝíåéÜò ôïõ óôéò åðáããåëìáôéêÝò ôïõ

åðéëïãÝò.


9. ëáôüìïò = åñãÜôçò ëáôïìåßïõ

õëïôüìïò = îõëïêüðïò

• Ðïëëïß ëáôüìïé Ý÷áóáí ôç äïõëåéÜ ôïõò ìåôÜ áðü ôçí áðüöáóç ôçò

êõâÝñíçóçò íá óôáìáôÞóåé ç åîüñõîç ðåôñùìÜôùí óôçí ðåñéï÷Þ.

• Óôá ìåãÜëá äÜóç ôçò Â. ÁìåñéêÞò åñãÜæïíôáé ðïëëïß õëïôüìïé.

10. ðñüôõðï = õðüäåéãìá, ìïíôÝëï

ðñùôüôõðï = ôï ðñþôï ðïõ Ýãéíå, âÜóåé ôïõ ïðïßïõ ðáñÜãïíôáé Üëëá

• Áõôüò ï Üíèñùðïò åßíáé ðñüôõðï áíäñåßáò.

• Óôçí ÅèíéêÞ ÂéâëéïèÞêç öõëÜóóïíôáé ðïëëÜ ðñùôüôõðá ÷åéñüãñáöá.


3. Íá åíôÜîåôå ôá ðáñáêÜôù óçìáóéïëïãéêÜ æåýãç óå öñÜóåéò, Ýôóé þ-

óôå íá öáíåß ç äéáöïñåôéêÞ óçìáóßá êÜèå ëÝîçò.

ÁðÜíôçóç

1. êü÷ç = ãùíßá ðïõ ðñïåîÝ÷åé

êüã÷ç = êïéëüôçôá ïñãÜíïõ ôïõ óþìáôïò/ êïßëùìá ôïß÷ïõ Þ åäÜöïõò

• Ðñüóåîå ìç ÷ôõðÞóåéò óôçí êü÷ç ôïõ ôñáðåæéïý.

• Êüã÷ç ôïõ ïöèáëìïý ïíïìÜæåôáé êáèåìéÜ áðü ôéò êïéëüôçôåò ôïõ êñá-

íßïõ óôéò ïðïßåò âñßóêïíôáé ôá ìÜôéá.

2. íýöç = ãõíáßêá ðïõ ðáíôñåýåôáé

íýìöç = èåüôçôá ôùí áñ÷áßùí, íåñÜéäá/ íåáñü Ýíôïìï/ íýöç

• Áðü ôï ðñùß åß÷áí Ýñèåé óôï óðßôé íåáñÜ êïñßôóéá, ãéá íá óôïëßóïõí ôç

íýöç.

• Óýìöùíá ìå ôç ìõèïëïãßá, ïé ÍáúÜäåò Þôáí ïé íýìöåò ôùí ðçãþí êáé

ôùí íåñþí.

3. ðñáìÜôåéá = åìðüñåõìá

ðñáãìáôåßá = ðñùôüôõðç åêôåíÞò åðéóôçìïíéêÞ ìåëÝôç ãéá êÜðïéï åéäéêü èÝìá

• Ïé ìéêñïðùëçôÝò åß÷áí áðëþóåé ôçí ðñáìÜôåéá ôïõò êáôÜ ìÞêïò ôïõ

äñüìïõ êáé êáëïýóáí ôïõò ðåñáóôéêïýò íá äïõí êáé íá áãïñÜóïõí.

• Ç ðñáãìáôåßá ôïõ ãéá ôç âõæáíôéíÞ ìïõóéêÞ âñáâåýôçêå áðü ôçí Á-

êáäçìßá Áèçíþí.

4. óôïé÷åéü = õðåñöõóéêü ïí

óôïé÷åßï = ìÝñïò óõíüëïõ/ ðëçñïöïñßá/ áðüäåéîç/ äýíáìç ôçò öýóçò

• Óýìöùíá ìå ëáúêÝò äïîáóßåò, ôá óôïé÷åéÜ ìÝíïõí óôïí ôüðï üðïõ óêï-

ôþèçêáí êáé ôïí ðñïóôáôåýïõí.


• Ï óõíÞãïñïò ôïõ êáôçãïñïõìÝíïõ ðñïóêüìéóå óôï äéêáóôÞñéï áðïäåé-

êôéêÜ óôïé÷åßá ôçò áèùüôçôáò ôïõ ðåëÜôç ôïõ.

5. á÷íüò = (ïõó.) ï áÝñáò ôçò åêðíïÞò, áíáðíïÞ/ áôìüò// (åðéè.) áìõäñüò,

èáìðüò

áôìüò = åîáåñùìÝíç ìïñöÞ õãñþí

• Áðü ôï ðïëý êñýï Ýâãáéíå á÷íüò áðü ôá óôüìáôÜ ìáò.

• ¼ôáí ôï íåñü Üñ÷éóå íá âñÜæåé, üëï ôï äùìÜôéï ãÝìéóå ìå ðõêíïýò

áôìïýò.

6. óþíù = åßìáé áñêåôüò (óþíåé= öôÜíåé, óþíåé êáé êáëÜ= ìå ôï æüñé)/ óþ-

íïìáé = ôåëåéþíù

óþæù = ãßíïìáé óùôÞñáò êÜðïéïõ, åîáóöáëßæù ôç óùôçñßá ôïõ/ äéáöõ-

ëÜóóù êÜôé áíáëëïßùôï

• ÊÜíåé êñýï óôï óðßôé, ãéáôß óþèçêå ôï ðåôñÝëáéï.

• Áõôüò ï Üíèñùðïò ìïý Ýóùóå ôç æùÞ.

7. áõèåíôßá = áîßá ðïõ äåí ìðïñåß íá áìöéóâçôçèåß/ ðñüóùðï ôïõ ïðïßïõ ïé

áðüøåéò äåí áìöéóâçôïýíôáé áðü êáíÝíáí/ ï åéäéêüò óå Ýíá èÝìá

áöåíôéÜ = ðñïóöþíçóç ãéá ôçí Ýêöñáóç óåâáóìïý óå áíþôåñï/ åéñùíé-

êÞ ðñïóöþíçóç/ (ç áöåíôéÜ ìïõ, óïõ, ôïõ, ìáò ê.ë.ð. = åãþ ï ßäéïò, åóý,

áõôüò, åìåßò ê.ë.ð.)

• Áõôüò ï êáèçãçôÞò åßíáé áõèåíôßá óôç ìåôáðïëåìéêÞ éóôïñßá ôçò Åë-

ëÜäáò.

• Íá ìå óõã÷ùñåß ç áöåíôéÜ óïõ, áëëÜ äå èá óïõ êÜíù ôï ÷áôßñé.


4. Íá åôõìïëïãÞóåôå ôéò ïìüç÷åò ëÝîåéò ðïõ õðÜñ÷ïõí óôéò ðáñáêÜôù

öñÜóåéò.

1. Ç åîÜñôçóç ôïõ áíèñþðïõ áðü ôï ðåñéâÜëëïí åßíáé Üìåóç êáé

óôåíÞ.

2. Ïé óôñáôéþôåò ðáñÞëáóáí ìå ðëÞñç ðïëåìéêÞ åîÜñôõóç.

3. ØÜîå óôï ëåîéêü íá âñåéò ôï ëÞììá «Ýðáñóç».

4. Ôá áóôéêÜ êáé âéïìç÷áíéêÜ ëýìáôá áðïôåëïýí ôç âáóéêÞ áéôßá ñý-

ðáíóçò ôïõ ðåñéâÜëëïíôïò.

5. Èá êÜíù Ýíá ìéêñü äéÜëåéììá óôç äïõëåéÜ ìïõ.

6. ÊáôÜðéå êáôÜ ëÜèïò Ýíá õãñü äéÜëõìá áðü äéÜöïñåò ÷çìéêÝò ïõ-

óßåò.


7. Ï ðñùèõðïõñãüò Ýêáíå Ýêêëçóç óôï ëáü ãéá ïìïøõ÷ßá.

8. Ðïëëïß õðïóôçñßæïõí üôé åßíáé ÷áñáêôçñéóôéêü ôçò åðï÷Þò ìáò ç

Ýêëõóç ôùí çèþí.

ÁðÜíôçóç

1. åîÜñôçóç > ñ. åîáñôþ (= êñåìþ/ âáóßæù/ óôçñßæù)

2. åîÜñôõóç > ñ. åîáñôýù (= ðñïåôïéìÜæù/ åîïðëßæù, åöïäéÜæù)

3. ëÞììá > ñ. ëáìâÜíù (áïñ. â’: Ýëáâïí, ìåó. ðáñáê. åuëçììáé)

4. ëýìáôá > áâÝâáéçò åôõìïëïãßáò· ßóùò ðñïÝñ÷åôáé áðü ôï ñ. ëýù Þ áðü ôï

ñ. ëïýù

5. äéÜëåéììá > ñ. äéáëåßðù (= åìöáíßæïìáé ðåñéïäéêÜ, áíÜ äéáóôÞìáôá/ êÜ-

íù äéáêïðÞ)

6. äéÜëõìá > ñ. äéáëýù

7. Ýêêëçóç > ñ. åêêáëþ (= óõãêáëþ/ êáëþ, ðñïóêáëþ)

8. Ýêëõóç > ñ. åêëýù (= áðåëåõèåñþíù/ (ãéá åíÝñãåéá) áðïäåóìåýïìáé êáé

áöÞíïìáé óôï ðåñéâÜëëïí/ äéáöèåßñù)


5. Íá åíôïðßóåôå ôç óçìáóéïëïãéêÞ äéáöïñÜ ôùí ëÝîåùí êÜèå æåýãïõò

êáé íá ó÷çìáôßóåôå ðñïôÜóåéò ìå ìåñéêÝò áðü áõôÝò.

ÁðÜíôçóç

1. êïéíïôïðßá = ëüãïò, óêÝøç Þ ðñÜîç ÷ùñßò ðñùôïôõðßá

êáéíïôïìßá = ñéæéêÞ áëëáãÞ, íåùôåñéóìüò, êÜôé åíôåëþò íÝï.

• Êñßìá ðïõ ç ÝêèåóÞ óïõ åßíáé ãåìÜôç êïéíïôïðßåò, ãéáôß åßóáé Ýíá ðáé-

äß ìå ðëïýóéá öáíôáóßá êáé ðñùôüôõðåò éäÝåò.

• Ï Õðïõñãüò Ðáéäåßáò ìßëçóå ãéá ôéò êáéíïôïìßåò ðïõ èá åðéöÝñåé óôï

åêðáéäåõôéêü óýóôçìá.

2. õðïíïþ = õðáéíßóóïìáé, áöÞíù íá åííïçèåß

åðéíïþ = äçìéïõñãþ, áíáêáëýðôù, åöåõñßóêù/ ìç÷áíåýïìáé

• Ï äéåõèõíôÞò õðïíüçóå üôé êÜðïéïò õðÜëëçëïò Ýêáíå õðåîáßñåóç ÷ñç-

ìÜôùí áðü ôï ôáìåßï ôçò åôáéñåßáò.

• Ïé áñ÷áßïé ¸ëëçíåò åðéíüçóáí ôçí åëëçíéêÞ áëöáâçôéêÞ ãñáöÞ.

3. êýñùóç = ðéóôïðïßçóç ôçò åãêõñüôçôáò/ êõñþóåéò = ðïéíÞ, ôéìùñßá

êßññùóç = ÷ñüíéá áóèÝíåéá ôïõ ýðáôïò

• Ãéá ôïõò ðáñáâÜôåò ï íüìïò ðñïâëÝðåé áõóôçñÝò êõñþóåéò.


• Ïé Üíèñùðïé ðïõ êáôáíáëþíïõí êáèçìåñéíÜ õðåñâïëéêÝò ðïóüôçôåò

áëêïüë Ý÷ïõí áõîçìÝíåò ðéèáíüôçôåò íá ðñïóâëçèïýí áðü êßññùóç

ôïõ Þðáôïò.

4. áðïëïãßá = ëüãïò ìå ôïí ïðïßï ðñïóðáèåß êÜðïéïò íá õðåñáóðéóôåß ôïí

åáõôü ôïõ ãéá üóá ôïí êáôçãïñïýí

áðïëïãéóìüò = ëïãïäïóßá ôçò äéá÷åßñéóçò ìå Ýêèåóç ôùí ëïãáñéáóìþí ð.÷.

ìéáò åðé÷åßñçóçò/ óõíïðôéêÞ Ýêèåóç êáé áîéïëüãçóç ôùí ðåðñáãìÝíùí

• Ç áðïëïãßá ôïõ êáôçãïñïõìÝíïõ óõãêßíçóå ôï áêñïáôÞñéï.

• ÊÜèå ÷ñüíï ãßíåôáé óôç ÂïõëÞ áðïëïãéóìüò áðü üóïõò äéá÷åéñßæïíôáé

ôá ïéêïíïìéêÜ ôçò ÷þñáò.

5. åðåíÝñãåéá = åðßäñáóç, åíÝñãåéá ðÜíù óå êÜôé

ðáñåíÝñãåéá = áíåðéèýìçôç åðßäñáóç

• Ï èüñõâïò ðñïêáëåß áñíçôéêÝò åðåíÝñãåéåò óôï íåõñéêü óýóôçìá ôïõ

áíèñþðïõ.

• ÐïëëÜ öÜñìáêá ìðïñåß íá ðñïêáëÝóïõí ðáñåíÝñãåéåò.

6. åîÜñèñùóç = ìåôáôüðéóç ôùí Üêñùí ôùí ïóôþí ðïõ ó÷çìáôßæïõí Üñèñù-

óç/ äéÜëõóç ïñãáíùìÝíçò ïìÜäáò

äéÜñèñùóç = óýíäåóç ôùí ïóôþí Þ ôùí ìåëþí ôïõ óþìáôïò/ áñìïíéêÞ

óýíäåóç ôùí ìåñþí åíüò óõíüëïõ

• Ç áóôõíïìßá ðÝôõ÷å ôçí åîÜñèñùóç ìåãÜëçò óðåßñáò åìðüñùí íáñ-

êùôéêþí.

• Óôçí Ýêèåóç ÷ñåéÜæåôáé ðñïóï÷Þ óôç äéÜñèñùóç ôùí ðáñáãñÜöùí.

7. áðåñßóðáóôïò = áíåíü÷ëçôïò, áíåìðüäéóôïò, áõôüò ðïõ êáôáãßíåôáé ìå êÜ-

ôé ÷ùñßò íá áðïóðÜôáé ç ðñïóï÷Þ ôïõ óå Üëëá ðñÜãìáôá

áðåñßóêåðôïò = áõôüò ðïõ ìéëÜ, åíåñãåß Þ ãßíåôáé ÷ùñßò íá óêåöôåß, åðé-

ðüëáéïò

• Áí êáé ôï óðßôé åß÷å ãåìßóåé ìå êüóìï êáé öùíÝò, áõôÞ óõíÝ÷éóå áðå-

ñßóðáóôç ôç ìåëÝôç ôçò.

• Ç áðüöáóÞ óïõ íá åãêáôáëåßøåéò ôéò óðïõäÝò óôç ìïõóéêÞ Þôáí âéá-

óôéêÞ êáé áðåñßóêåðôç.

8. áíôáãùíéóìüò = áãþíáò ìåôáîý áíôéðÜëùí ìå óôü÷ï ôçí åðéêñÜôçóç ôïõ

åíüò, áíôéðáëüôçôá

óõíáãùíéóìüò = Üìéëëá, ðñïóðÜèåéá ãéá äéÜêñéóç êáé õðåñï÷Þ óõíÞèùò

÷ùñßò äéáìÜ÷åò

• Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá óôçí áãïñÜ åñãáóßáò õðÜñ÷åé ìåãÜëïò áíôáãù-

íéóìüò.


• Ôï åðßðåäï ôùí ìáèçôþí åßíáé õøçëü, ãéáôß õðÜñ÷åé ìåôáîý ôïõò óõ-

íáãùíéóìüò.

9. áíôßèåóç = Ýëëåéøç óõìöùíßáò/ ó÷Ýóç ìåôáîý äýï ëÝîåùí, åííïéþí Þ á-

ðüøåùí ðïõ ç ìßá áíáéñåß ôçí Üëëç.

áíôßöáóç = ôï íá ëÝåé êáíåßò äéáöïñåôéêÜ Þ áíôßèåôá ðñÜãìáôá áðü üóá

Ýëåãå ðñïçãïõìÝíùò/ áíôéíïìßá, áíôßèåóç/ áóõíÝðåéá, áíáêïëïõèßá

• Åßíáé äýóêïëï íá âñåèåß ëýóç óôï ðñüâëçìá, ãéáôß õðÜñ÷åé áíôßèåóç

áðüøåùí áíÜìåóá óôá äýï ìÝñç.

• Ï êáôçãïñïýìåíïò êñßèçêå ðñïöõëáêéóôÝïò, ãéáôß êáôÜ ôçí áíÜêñéóç

Ýðåóå óå ðïëëÝò áíôéöÜóåéò.

10.ðëçñïöïñßá = êáèåôß ðïõ ðëçñïöïñïýìáóôå, åßäçóç

ðëçñïöïñéêÞ = ç åðéóôÞìç ôùí çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí

• Áí èÝëåéò ðåñéóóüôåñåò ðëçñïöïñßåò ó÷åôéêÜ ìå ôéò åîåôÜóåéò, ðñÝðåé

íá áðïôáèåßò óôï Õðïõñãåßï Ðáéäåßáò.

• Ç ðëçñïöïñéêÞ åßíáé ç åðéóôÞìç ôïõ 21ïõ áéþíá.

11. éåñáñ÷ßá = êëßìáêá âáèìþí óå äéïéêçôéêÞ Þ ðïëéôéêÞ ïñãÜíùóç, óôï óôñá-

ôü ê.ë.ð.

éåñÜñ÷çóç = ôïðïèÝôçóç óå óåéñÜ êáôÜ ðñïôåñáéüôçôá êáé óçìáóßá

• Ï ðñüåäñïò ôçò åôáéñåßáò âñßóêåôáé óôçí êïñõöÞ ôçò éåñáñ÷ßáò.

• Ãéá íá ãñÜøåéò ìéá êáëÞ Ýêèåóç, åßíáé áðáñáßôçôï íá êÜíåéò éåñÜñ-

÷çóç ôùí éäåþí êáé ôùí ðëçñïöïñéþí ðñéí ôéò áíáðôýîåéò óå ðáñá-

ãñÜöïõò.

12.êëçñïäïôþ = ìåôáâéâÜæù óå êÜðïéïí ðåñéïõóéáêü ìïõ óôïé÷åßï/ (ìôö) á-

öÞíù ùò ðíåõìáôéêÞ ðáñáêáôáèÞêç ãéá ôéò åðüìåíåò ãåíéÝò

êëçñïíïìþ = ðáßñíù ðåñéïõóßá ìå êëçñïäïóßá/ äéáäÝ÷ïìáé êÜðïéïí óôï

áîßùìá ðïõ êáôåß÷å/ áðïêôþ ôá óùìáôéêÜ êáé øõ÷éêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí

ðñïãüíùí ìïõ

• Ï Èïõêéäßäçò êëçñïäüôçóå óôéò åðåñ÷üìåíåò ãåíéÝò ôï óðïõäáßï

éóôïñéêü ôïõ Ýñãï.

• ¸÷åé êëçñïíïìÞóåé ðïëëÜ ÷ùñÜöéá áðü ôïí ðáððïý ôïõ.

13 .áðüêëéóç = êëßóç/ ðáñÝêêëéóç áðü ôçí áñ÷éêÞ ôïðïèÝôçóç

åðßêëçóç = ðáñÜêëçóç, áßôçóç ãéá âïÞèåéá

• Ïé åðéäüóåéò áõôïý ôïõ áèëçôÞ óôï ÷èåóéíü áãþíá óçìåßùóáí ìåãÜëç

áðüêëéóç áðü ôá ðñïçãïýìåíá ðáé÷íßäéá.

• Óôï ðñïïßìéï ôçò Ïäýóóåéáò ï ðïéçôÞò êÜíåé åðßêëçóç óôç ìïýóá.


14.åðéôåßíåôáé = áõîÜíåôáé ç Ýíôáóç/ ôïíßæåôáé

ðáñáôåßíåôáé = áõîÜíåôáé ç äéÜñêåéá, ôá ÷ñïíéêÜ üñéá/ åðéìçêýíåôáé ÷ñï-

íéêÜ

• ¼óï êáèõóôåñåß ç åíçìÝñùóç ôùí ãéáôñþí ãéá ôçí õãåßá ôïõ áóèå-

íïýò, ôüóï åðéôåßíåôáé ç áãùíßá ôùí óõããåíþí ôïõ.

• Ï åêðñüóùðïò ôçò êõâÝñíçóçò äÞëùóå üôé ðáñáôåßíåôáé ùò ôéò 27

Ìáñôßïõ ç ðñïèåóìßá õðïâïëÞò ôùí öïñïëïãéêþí äçëþóåùí.

15.ñïðÞ = ôÜóç, ðñïôßìçóç, êëßóç

ñéðÞ = ðõñïâïëéóìüò áðü Ýíá ðïëõâüëï üðëï Þ áðü ïìÜäá üðëùí/ åí ñé-

ðÞ ïöèáëìïý = óôç óôéãìÞ

• Áõôüò ï Üíèñùðïò Ý÷åé ñïðÞ ðñïò ôï øÝìá.

• ¸÷åé ôñáõìáôéêÝò åìðåéñßåò áðü ôïí ðüëåìïÿ áêüìç êáé ôþñá, ìåôÜ áðü

ôüóá ÷ñüíéá, îõðíÜåé Ýíôñïìïò íïìßæïíôáò üôé áêïýåé ñéðÝò ðïëõâüëùí.


6. Íá óõìðëçñþóåôå ôá êåíÜ óôéò ðñïôÜóåéò ðïõ áêïëïõèïýí ìå Ýíá

áðü ôá ïìüññéæá ðïõ ãñÜöïíôáé ìå Ýíôïíá óôïé÷åßá. ÐñÝðåé íá ðñï-

óÝîåôå, ãéáôß ïé ëÝîåéò áõôÝò ìïéÜæïõí óôç ìïñöÞ, áëëÜ äéáöÝñïõí

ùò ðñïò ôç óçìáóßá.

ÁðÜíôçóç

1. áíÜãêç-áíáãêáéüôçôá

• Ç ðåñéïñéóôéêÞ ïéêïíïìéêÞ ðïëéôéêÞ åßíáé ìéá áíáãêáéüôçôá ðïõ ðñï-

êýðôåé áðü ôéò äéåèíåßò åîåëßîåéò.

• Ëüãù ïéêïíïìéêþí ðñïâëçìÜôùí ðñïâÜëëåé ç áíÜãêç íá ëçöèïýí óï-

âáñÜ ìÝôñá.

• ÌåôÜ ôéò êïéíùíéêÝò ìåôáâïëÝò ïé áíôßóôïé÷åò áëëáãÝò óôï êïéíùíéêü

óýóôçìá ðñïêýðôïõí ùò öõóéêÞ áíáãêáéüôçôá.

2. åðÝìâáóç-ðáñÝìâáóç-ðáñÝêâáóç

• Ïé óõ÷íÝò åðåìâÜóåéò ôùí ãïíÝùí ðñïêáëïýí ìåãÜëá ðñïâëÞìáôá

óôá íÝá, êõñßùò, æåõãÜñéá.

• Ç ðáñåîÞãçóç ëýèçêå ìå ôçí ðáñÝìâáóç ôùí ðéï øý÷ñáéìùí ôçò ðá-

ñÝáò.

• Ìå ôéò óõíå÷åßò ðáñåêâÜóåéò ôïõ îå÷Üóôçêå ôï êýñéï èÝìá ôçò ïìéëßáò ôïõ.

• Ïé öéëïëïãéêÝò ðáñåìâÜóåéò óôï êåßìåíï Þôáí áðáñáßôçôåò.


3. äéáëÝãù-åêëÝãù-åðéëÝãù

• Ôïí åðÝëåîáí íá ìáò åêðñïóùðÞóåé óôï äéåèíÝò óõíÝäñéï.

• Ôïí åîÝëåîáí ðñüåäñï ôçò ¸íùóçò Öéëïëüãùí.

• Ç åðéôñïðÞ èá åðéëÝîåé ôïõò ðéï êáôÜëëçëïõò ãé’ áõôÞ ôç èÝóç.

• ÄéÜëåîå ü,ôé ó’ áñÝóåé êáé ðÜñ’ ôï.

4. êëçñïäïôþ-êëçñïíïìþ

• Ìáæß ìå ôá áêßíçôá êëçñïíüìçóå êáé ôç èÝóç ôïõ ðñïÝäñïõ ôçò å-

ôáéñåßáò.

• Ï Óïëùìüò êëçñïäüôçóå ôï Ýñãï ôïõ óôéò ìåëëïíôéêÝò ãåíéÝò.

• ¸÷ïõìå êëçñïíïìÞóåé ôïí ðïëéôéóìü ôùí áñ÷áßùí ÅëëÞíùí.

5. ðáñáêéíþ-õðïêéíþ

• ¼óï êáéñü äïýëåõå óôçí åôáéñåßá õðïêéíïýóå ôïõò óõíáäÝëöïõò ôïõ

óå áðåñãßåò.

• Ïé ößëïé ôïõ ôïí ðáñáêßíçóáí íá ìÜèåé íá ïäçãåß.

• ¼óïé õðïêéíïýí ôéò ôáñá÷Ýò èá óõëëçöèïýí.

6. êáô’ áñ÷Üò-êáôáñ÷Þí

• Êáôáñ÷Þí (óôá âáóéêÜ óçìåßá) äÝ÷ïìáé ôçí ðñüôáóÞ óïõÿ åëðßæù íá

óõìöùíÞóïõìå êáé óôéò ëåðôïìÝñåéåò.

• Ôï íïìïó÷Ýäéï øçößóôçêå êáôáñ÷Þí. ÌÝíåé ôþñá íá øçöéóôåß êáé êáô’

Üñèñï.

• Êáô’ áñ÷Üò (= ðñþôá - ðñþôá) ðñÝðåé íá óáò óõóôçèþ.


7. Óáò äßíïíôáé æåýãç áðü ïìüññéæá ïíüìáôá ìå ôç óçìáóßá ôïõò. Ðïë-

ëïß ôá ÷ñçóéìïðïéïýí áäéáêñßôùò, åíþ, üðùò èá äåßôå, äéáöÝñïõí ùò

ðñïò ôç óçìáóßá. Íá ó÷çìáôßóåôå ìå ôï êáèÝíá áðü áõôÜ ìßá ðåñßï-

äï ëüãïõ.

ÁðÜíôçóç

1. áßóèçìá = ü,ôé áíôéëáìâáíüìáóôå ìå ôéò áéóèÞóåéò

óõíáßóèçìá = øõ÷éêÞ êáôÜóôáóç ðïõ ðñïêáëåßôáé áðü äéÜöïñá ãåãïíüôá

Þ óêÝøåéò

• Ïé ãõíáßêåò Ý÷ïõí ìåãáëýôåñç áíôï÷Þ óôï áßóèçìá ôïõ ðüíïõ.

• Äõóôõ÷þò åßíáé ðïëý åóùóôñåöÞò· äåí åêöñÜæåé ôá óõíáéóèÞìáôÜ ôïõ.

2. ãÝíåóç = ç äçìéïõñãßá, ç áñ÷Þ, ï ó÷çìáôéóìüò


ãÝííçóç = á) ç ðñÜîç êáé ôï áðïôÝëåóìá ôïõ ãåííþ

â) ç åìöÜíéóç åíüò íÝïõ ðñÜãìáôïò Þ ìéáò íÝáò ôÜóçò

• Ç èåùñßá ôçò «ÌåãÜëçò ¸êñçîçò» ó÷åôéêÜ ìå ôç ãÝíåóç ôïõ óýìðá-

íôïò åßíáé ùò ôþñá ç ðëÝïí áðïäåêôÞ áðü ôïõò åðéóôÞìïíåò.

• Ç Äçìïãñáößá åßíáé ï åðéóôçìïíéêüò êëÜäïò ðïõ ìåëåôÜ ôçí êßíçóç

ôïõ ðëçèõóìïý, äçëáäÞ ôá ðïóïóôÜ ãåííÞóåùí, ãÜìùí, èáíÜôùí ê.ë.ð.

3. åêìÜèçóç = ç ôÝëåéá ìÜèçóç, ç ôÝëåéá ãíþóç

ìÜèçóç = ç áðüêôçóç ãíþóåùí

• Ç åêìÜèçóç ôçò ãåñìáíéêÞò ãëþóóáò áðáéôåß ðïëëÞ ìåëÝôç êáé êüðï.

• ¸íá áðü ôá æçôïýìåíá ôçò åêðáßäåõóçò ðñÝðåé íá åßíáé ç ÷áñÜ ðïõ

ðñïêýðôåé ãéá ôï ðáéäß áðü ôç ìÜèçóç.

4. åîÞãçóç = åñìçíåßá, áíÜëõóç

åðåîÞãçóç = ðñüóèåôç åîÞãçóç, åîÞãçóç ìå ðåñéóóüôåñåò ëåðôïìÝñåéåò,

äéáóáöÞíéóç

• Ðïéá åßíáé ç åîÞãçóç áõôÞò ôçò ëÝîçò óôá íÝá åëëçíéêÜ;

• ÁõôÞ ç öñÜóç ÷ñåéÜæåôáé ðåñéóóüôåñåò åðåîçãÞóåéò.

5. åìðåéñßá = âßùìá

ðåßñá = óõóóùñåõìÝíåò åìðåéñßåò

• Åêåßíç ç èåáôñéêÞ ðáñÜóôáóç Þôáí ìéá óõãêëïíéóôéêÞ åìðåéñßá ãéá

ôïõò èåáôÝò.

• ¸íáò áðü ôïõò ëüãïõò ðïõ êÜíåé ôüóï êáëÜ ôç äïõëåéÜ ôïõ åßíáé ç

ìáêñï÷ñüíéá ðåßñá ðïõ Ý÷åé óôï óõãêåêñéìÝíï áíôéêåßìåíï.

6. åõèýíç = ç õðï÷ñÝùóç êÜðïéïõ íá äþóåé ëüãï ãéá ôéò åíÝñãåéÝò ôïõ Þ íá

áíôáðïêñéèåß óå ü,ôé Ý÷åé áíáëÜâåé

õðåõèõíüôçôá = ç óõíáßóèçóç ôçò åõèýíçò

• Ç ðñïóôáóßá ôùí íÝùí áðü ôá íáñêùôéêÜ åßíáé åõèýíç üëùí ìáò.

• Áí êáé åßíáé ðïëý íÝïò, ôïí ÷áñáêôçñßæåé ìåãÜëç õðåõèõíüôçôá.

7. ìåôáãñáöÞ = (áèëçôÞ/êåéìÝíïõ/ ðåñéïõóéáêþí óôïé÷åßùí)

ìåôåããñáöÞ = (ìáèçôÞ/ óðïõäáóôÞ)

• Ï êáèçãçôÞò æÞôçóå áðü ôïõò öïéôçôÝò íá êÜíïõí ìåôáãñáöÞ ôïõ âõ-

æáíôéíïý êåéìÝíïõ óå ìéêñïãñÜììáôç ãñáöÞ.

• ÔåëéêÜ ï áäåñöüò ìïõ äåí êáôÜöåñå íá ðÜñåé ìåôåããñáöÞ áðü ôï

ãáëëéêü óôï åëëçíéêü ðáíåðéóôÞìéï.

8. ôå÷íéêÞ = ç áîéïðïßçóç êáé ç åöáñìïãÞ ôùí åðéóôçìïíéêþí ãíþóåùí

ôå÷íïëïãßá = ç ìåëÝôç ôùí ôå÷íéêþí êáé åðéóôçìïíéêþí ìåèüäùí


• Áõôüò ï êáëëéôÝ÷íçò Ý÷åé Üøïãç ôå÷íéêÞ áëëÜ ôïõ ëåßðåé ôï ðÜèïò.

• Ç ìåãÜëç áíÜðôõîç ôçò ôå÷íïëïãßáò ôïí ðñïçãïýìåíï áéþíá åðÝöå-

ñå óçìáíôéêÝò áëëáãÝò óå êïéíùíéêü åðßðåäï.

9. øõ÷éêüò = áíáöÝñåôáé óôçí øõ÷Þ

øõ÷ïëïãéêüò = áíáöÝñåôáé óôçí åðéóôÞìç ôçò øõ÷ïëïãßáò

• ¸÷åé ìåãÜëï áðüèåìá øõ÷éêþí äõíÜìåùí.

• ¼ôáí öïéôïýóå óôï ÐáíåðéóôÞìéï, åß÷å êÜíåé øõ÷ïëïãéêÝò ìåëÝôåò, ôá

áðïôåëÝóìáôá ôùí ïðïßùí åîÝäùóå ðñüóöáôá.



4. Ðáñïéìßåò

ð.÷.

1. Ôï Ýîõðíï ðïõëß áðü ôç ìýôç ðéÜíåôáé.

2. Ôï ìÞëï êÜôù áð’ ôç ìçëéÜ èá ðÝóåé.

3. Êýëéóå ï ôÝíôæåñçò êáé âñÞêå ôï êáðÜêé.

Ïé ðáñïéìßåò åßíáé ðñïúüí ìáêñü÷ñïíçò ðåßñáò êáé ëáúêÞò óïößáò êáé ìåôá-

äßäïíôáé êõñßùò ðñïöïñéêÜ.

¢ëëåò ðáñïéìßåò ëÝãïíôáé ãéá íá ðáñáäåéãìáôßóïõí, Üëëåò öáíåñþíïõí ç-

èéêÝò áëÞèåéåò Þ äßíïõí ðñáêôéêÝò óõìâïõëÝò êáé ïäçãßåò ãéá ôïí êáéñü, ãéá

ãåùñãéêÝò Þ íáõôéêÝò åñãáóßåò ê.ëð.

Ïé ðáñïéìßåò åßíáé óýíôïìåò ëáúêÝò öñÜóåéò ðïõ åêöñÜæïõí óç-

ìáíôéêÝò áëÞèåéåò ìå áëëçãïñéêü Þ áóôåßï ôñüðï


1. Íá âñåéò óå ðïéá ðåñßóôáóç ëÝìå ôéò ðáñáêÜôù ðáñïéìßåò.

ÁðÜíôçóç

1. Ãõñåýåé ìå ôï âåëüíé í’ áíïßîåé ðçãÜäé: ëÝãåôáé ãéá áíèñþðïõò ïé ïðïßïé

ìå åëÜ÷éóôá ìÝóá ðñïóðáèïýí íá êÜíïõí êÜôé äýóêïëï Þ óðïõäáßï.

2. Åãþ ëÝù ôïõ óêýëïõ ìïõ êé ï óêýëïò óôçí ïõñÜ ôïõ: ëÝãåôáé üôáí

êÜðïéïò ìåôáâéâÜæåé ìéá äïõëåéÜ óå êÜðïéïí Üëëï ðñïóðáèþíôáò íá ôçí

áðïöýãåé.

3. Ðßóù Ý÷åé ç á÷ëÜäá ôçí ïõñÜ: ëÝãåôáé ùò ðñïåéäïðïßçóç üôé óôï ôÝëïò

èá öáíïýí ïé óõíÝðåéåò åíüò ðñÜãìáôïò, êáèþò êáé ãéá íá áðïôñÝøïõìå

ôç óõíáãùãÞ åýêïëùí óõìðåñáóìÜôùí.

4. ¼ôáí ëåßðåé ç ãÜôá, ÷ïñåýïõí ôá ðïíôßêéá: ëÝãåôáé ãéá áíèñþðïõò ðïõ

ðáñáìåëïýí ôá êáèÞêïíôÜ ôïõò Þ óõìðåñéöÝñïíôáé áíåîÝëåãêôá üôáí ëåß-

ðåé ï õðåýèõíïò Þ áõôüò ðïõ ôïõò åëÝã÷åé.

5. Äõï ãÜéäáñïé ìáëþíáíå óå îÝíïí á÷õñþíá: ëÝãåôáé ãéá áíèñþðïõò ïé

ïðïßïé êáâãáäßæïõí ãéá ðñÜãìáôá ðïõ äåí ôïõò áíÞêïõí Þ ãéá õðïèÝóåéò

ðïõ äåí ôïõò áöïñïýí.

6. Ãéá ÷Üñç ôïõ âáóéëéêïý ðïôßæåôáé êé ç ãëÜóôñá: ëÝãåôáé óôçí ðåñßðôù-

óç êáôÜ ôçí ïðïßá êÜðïéïò åðùöåëåßôáé áðü êÜôé êáëü ðïõ ôõ÷áßíåé óå êÜ-

ðïéïí Üëëï.

7. Ôï êáëü ôï ðáëéêÜñé îÝñåé êé Üëëï ìïíïðÜôé: ïé éêáíïß Üíèñùðïé âñß-

óêïõí ôñüðïõò åðßëõóçò ôùí ðñïâëçìÜôùí ôïõò.

8. Áêüìç äåí ôïí åßäáìå êáé ÃéÜííç ôïí åâãÜëáìå: ëÝãåôáé üôáí âéáæüìá-

óôå íá åêöÝñïõìå êñßóç Þ Üðïøç ðñéí óõãêåíôñþóïõìå áñêåôÜ óôïé÷åßá.


2. Íá ãñÜøåéò Ýíá óýíôïìï êåßìåíï ìå ðõñÞíá êáèåìéÜ áðü ôéò ðáñá-

êÜôù ðáñïéìßåò:

1. ¼ðïõ áêïýò ðïëëÜ êåñÜóéá êñÜôá êáé ìéêñü êáëÜèé.

2. Ï êáëüò êáñáâïêýñçò óôç öïõñôïýíá öáßíåôáé.

3. Êáèáñüò ïõñáíüò áóôñáðÝò äå öïâÜôáé.

4. ¼ðïéïò äå èÝëåé íá æõìþóåé ðÝíôå ìÝñåò êïóêéíßæåé.

5. ¼ðïéïò öõëÜåé ôá ñïý÷á ôïõ Ý÷åé ôá ìéóÜ.

ÁðÜíôçóç

1. Óôçí ðñïåêëïãéêÞ ïìéëßá ôïõ ï õðïøÞöéïò âïõëåõôÞò Ýäùóå ðïëëÝò õðï-

Á ´ Áðü ô é ò óçìáó ß å ò ôùí ë Ý î åùí 4 . ÐÁÑÏÉÌÉÅÓ 57

ó÷Ýóåéòÿ ìßëçóå ãéá ìåãÜëá Ýñãá üðùò: êáôáóêåõÞ äñüìùí, áíáìüñöùóç

êôéñßùí, äçìéïõñãßá ÷þñùí ðñáóßíïõ, êáôáðïëÝìçóç ôçò áíåñãßáò, åíß-

ó÷õóç ôçò ïéêïíïìßáò ê.ë.ð. ¼ìùò ïé ðáñåõñéóêüìåíïé ôïí áíôéìåôþðéóáí

ìå åðéöõëáêôéêüôçôá, áöïý, üðùò ëÝåé ìéá ðáñïéìßá «üðïõ áêïýò ðïëëÜ

êåñÜóéá êñÜôá êáé ìéêñü êáëÜèé».

2. Ôüóá ÷ñüíéá ôïí áêïýãáìå íá ìéëÜåé ãéá ôéò éêáíüôçôÝò ôïõ êáé íá äßíåé

óõìâïõëÝò óôïõò Üëëïõò, ðþò íá ÷åéñéóôïýí ìéá äýóêïëç êáôÜóôáóç. Ôþ-

ñá ëïéðüí ðïõ ï ßäéïò áíôéìåôùðßæåé áíôßîïåò óõíèÞêåò èá äïýìå áí êáé

êáôÜ ðüóï Üîéïò åßíáé íá áíôåðåîÝëèåé óôá ðñïâëÞìáôáÿ «ï êáëüò êáñá-

âïêýñçò óôç öïõñôïýíá öáßíåôáé».

3. Ïé Üäéêåò êáôçãïñßåò êáé ç óõêïöáíôßåò äåí ôñïìÜæïõí ôïõò áíèñþðïõò

ðïõ Ý÷ïõí Þóõ÷ç ôç óõíåßäçóÞ ôïõò. ¼ðùò ëÝåé êáé ï óïöüò ëáüò «êá-

èáñüò ïõñáíüò áóôñáðÝò äå öïâÜôáé».

4. ¸÷åé ðåñÜóåé Þäç Ýíáò ìÞíáò áðü ôüôå ðïõ ôïõ áíÝèåóá áõôÞ ôç äïõëåéÜ

êé åêåßíïò äåí Ý÷åé êÜíåé ôßðïôá áêüìç. ¼ðïôå ôïí ñùôÜù, âñßóêåé äéÜöï-

ñåò äéêáéïëïãßåò êáé ðñïöÜóåéò, áëëÜ åãþ êáôáëáâáßíù üôé «üðïéïò äå

èÝëåé íá æõìþóåé, ðÝíôå ìÝñåò êïóêéíßæåé».

5. Ïé Üíèñùðïé ðñÝðåé íá åßíáé ðñïíïçôéêïß óå ðïëëïýò ôïìåßò ôçò æùÞò ôïõò,

ãéá íá áðïöåýãïõí ôéò äõóÜñåóôåò êáôáóôÜóåéò, ôéò áðþëåéåò êáé ôïõò êéí-

äýíïõòÿ «üðïéïò öõëÜåé ôá ñïý÷á ôïõ Ý÷åé ôá ìéóÜ».


3. Íá âñåßôå ðáñïéìßåò ðïõ Ý÷ïõí ôï áêüëïõèï íüçìá:

1. Ãßíåôáé ôÝôïéá áíáìðïõìðïýëá, ðïõ äå âñßóêåé êáíåßò ïýôå ôïõò

äéêïýò ôïõ.

2. Ïé åíäå÷üìåíïé êßíäõíïé êÜèå óôéãìÞ åßíáé ðïëëïß.

3. Ôá ëüãéá óïõ ìå ãÝìéóáí ÷áñÜ, êé áò ìçí ìðïñåßò íá ìå âïçèÞ-

óåéò ìå ü,ôé êÜíåéò.

4. Ìå ôçí áëëçëåããýç êáé ôç óõíåñãáóßá ãßíïíôáé ôåëåéüôåñá ïé

äïõëåéÝò.

5. ¼ôáí ðåéíÜ êÜðïéïò, äåí Ý÷åé êÝöé.

6. Êáé Üäéêá íá óå êáôçãïñÞóïõí, ìðïñåß áõôü íá óïõ öÝñåé ìåãÜ-

ëï êáêü.

7. Ç óõìöùíßá ôïõ ãáìðñïý êáé ôçò íýöçò åßíáé ôï êõñéüôåñï ãéá

Ýíá ãÜìï.

8. Íá ìçí ðïëõðéóôåýåéò, üôáí áêïýò íá óïõ ôÜæïõí ðïëëÜ.

9. ¼ðïõ áíáêáôþíïíôáé ðïëëïß, äýóêïëï íá ãßíåé óùóôÞ äïõëåéÜ.


10.ÐñÝðåé íá âïçèïýìå ôïõò Üëëïõò ÷ùñßò íá ðåñéìÝíïõìå áíôáðü-

äïóç.

ÁðÜíôçóç

1. ×Üíåé ç ìÜíá ôï ðáéäß êáé ôï ðáéäß ôç ìÜíá.

2. Ï äéÜâïëïò Ý÷åé ðïëëÜ ðïäÜñéá.

3. Ï ëüãïò óïõ ìå ÷üñôáóå êáé ôï øùìß óïõ öÜ’ ôï.

4. Ôï ’íá ÷Ýñé íßâåé ô’ Üëëï êáé ôá äõï ôï ðñüóùðï.

5. Íçóôéêü áñêïýäé äå ÷ïñåýåé.

6. Êáëýôåñá íá óïõ âãåé ôï ìÜôé ðáñÜ ôï üíïìá.

7. Óáí èÝëåé ç íýöç êé ï ãáìðñüò, ôýöëá íá ’÷åé ï ðåèåñüò.

8. ¼ðïõ áêïýò ðïëëÜ êåñÜóéá êñÜôá êáé ìéêñü êáëÜèé.

9. ¼ðïõ ëáëïýí ðïëëÜ êïêüñéá, áñãåß íá îçìåñþóåé.

10. ÊÜíå ôï êáëü êáé ñßî’ ôï óôï ãéáëü.


4. Óôéò ðáñïéìßåò ðïõ áêïëïõèïýí õðïãñáììßæïíôáé ìåñéêÝò áóõíÞèé-

óôåò Þ éäéùìáôéêÝò ëÝîåéò. Íá ôéò áíôéêáôáóôÞóåôå ìå ôéò áíôßóôïé÷åò

êïéíÝò êáé íá åîçãÞóåôå ôéò ðáñïéìßåò.

ÁðÜíôçóç

1. ¢ëëá ëÝíå ôï âñáäý êé Üëëá ëÝíå ôï ôá÷ý →

¢ëëá ëÝíå ôï âñÜäõ êé Üëëá ëÝíå ôï ðñùß.

• ËÝãåôáé ãéá áíèñþðïõò ïé ïðïßïé áëëÜæïõí ãñÞãïñá ãíþìç, åßíáé åðé-

ðüëáéïé êáé äåí ìðïñåß íá ôïõò åìðéóôåõôåß êáíåßò.

2. ÊáôÜ ìÜíá êáôÜ êýñç, ôï ðáéäß êáé ç èõãáôÝñá →

ÊáôÜ ìÜíá êáôÜ ðáôÝñá, ôï ðáéäß êáé ç èõãáôÝñá.

• Ôá ðáéäéÜ êëçñïíïìïýí ôï ÷áñáêôÞñá ôùí ãïíéþí ôïõò Þ åðçñåÜæï-

íôáé áðü áõôïýò.

3. ÐÜñå ôïõ ãÝñïíôïò âïõëÞ, ôïõ ðáéäåìÝíïõ ãíþóç →

ÐÜñå ôïõ ãÝñïíôïò óõìâïõëÞ (ãíþìç), ôïõ ðáéäåìÝíïõ ãíþóç.

• ÐñÝðåé íá óõìâïõëåõüìáóôå ôïõò ìåãáëýôåñïõò, ðïõ Ý÷ïõí ðåßñá áðü

ôç æùÞ, êáé íá ìáèáßíïõìå áðü ôïõò ìïñöùìÝíïõò.

4. ÊáëÜ åßí’ ôá êïõìáñüöõëëá ìå ôï ñïÀ ôï ëÜäé →

ÊáëÜ åßí’ ôá êïõìáñüöõëëá ìå ôï ëáäéêü (åëáéïäï÷åßï) ôï ëÜäé.

• ÊÜôé ðïõ äåí Ý÷åé ìåãÜëç áîßá Þ åßíáé Üíïóôï, ìðïñåß íá áñÝóåé, áí

óõíïäåýåôáé ìå êÜôé ðïëýôéìï Þ íüóôéìï.

5. Ðïý ôïõ ãïíéïý ôïõ äå ãñéêÜ êáêüò êáêïý èá ðÜåé →

Á ´ Áðü ô é ò óçìáó ß å ò ôùí ë Ý î åùí 4 . ÐÁÑÏÉÌÉÅÓ 59

Ðïý ôïõ ãïíéïý ôïõ äåí áêïýåé êáêÞí êáêþò èá ðÜåé.

• ¼ðïéïò äåí áêïýåé ôïõò ãïíåßò ôïõ, èá Ý÷åé Üó÷çìç êáôÜëçîç.


5. Íá âñåßôå ìßá Þ äýï ðáñïéìßåò ðïõ íá ëÝãïíôáé ãéá ôéò åîÞò ðåñé-

ðôþóåéò.

ÁðÜíôçóç

1. Ãéá ôïí êëÝöôç Þ ôïí áðáôåþíá ðïõ äåí ìðïñåß íá êÜíåé ôéò Üíïìåò ðñÜ-

îåéò ôïõ ìÝíïíôáò äéáñêþò áóýëëçðôïò êáé áôéìþñçôïò:

• Ï êëÝöôçò êáé ï øåýôçò ôïí ðñþôï ÷ñüíï ÷áßñïíôáé.

• Ìéá ôïõ êëÝöôç, äõï ôïõ êëÝöôç, ôñåéò êáé ç êáêÞ ôïõ ìÝñá.

• Ï èåüò áãáðÜåé ôïí êëÝöôç, áãáðÜåé êáé ôïí íïéêïêýñç.

2. ÅéñùíéêÜ, ãéá åêåßíïõò ðïõ ðÜíå íá õðïäåßîïõí êÜôé óôïõò ìåãáëýôåñïõò

êáé ôïõò óïöüôåñïõò:

• ¸ëá, ðáððïýëç, íá óïõ äåßîù ô’ áìðåëï÷þñáöÜ óïõ.

3. ¼ôáí ïé êáêÝò óõíáíáóôñïöÝò åðçñåÜæïõí áñíçôéêÜ êÜðïéïí:

• Ì’ üðïéï äÜóêáëï êáèßóåéò, ôÝôïéá ãñÜììáôá èá ìÜèåéò.

• ¼ðïéïò êÜôóåé ìå óôñáâü, ùò ôï âñÜäõ áëëçèùñßæåé.

• ¼ðïéïò áíáêáôåýåôáé ìå ôá ðßôïõñá ôïí ôñþíå ïé êüôåò.

4. Ãéá åêåßíïí ðïõ áíáëáìâÜíåé õðï÷ñåþóåéò ðÝñá áðü ôéò äõíáôüôçôÝò ôïõ:

• Äå ÷ùñïýí äõï êáñðïýæéá óå ìßá ìáó÷Üëç.

• ¼óï öüñôùìá ìðïñåßò, ôüóï êáé íá óçêþíåéò.

• Ðïíôéêüò óôçí ôñýðá ôïõ äå ÷þñáãå, êïëïêýèá Ýóåñíå.

• ¢ðëùíå ôá ðüäéá óïõ êáôÜ ôï ðÜðëùìÜ óïõ.

5. Ãéá åêåßíïí ðïõ êáôçãïñåß êÜðïéïí ãéá åëÜôôùìá ðïõ ôï Ý÷åé ï ßäéïò óå

ìåãáëýôåñï âáèìü:

• Åßðå ï ãÜéäáñïò ôïí ðåôåéíü êåöÜëá.

6. Ãéá åêåßíïí ðïõ õðïíïìåýåé ôïõò Üëëïõò êáé óôï ôÝëïò ðÝöôåé ï ßäéïò óôçí

ðáãßäá:

• ¼ðïéïò óêÜâåé ôï ëÜêêï ô’ áëëïõíïý, ðÝöôåé ï ßäéïò ìÝóá.

7. ¼ôáí êÜðïéïò ðïõ Ý÷åé õðåñâïëéêÞ åìðéóôïóýíç óôéò äõíÜìåéò ôïõ êÜíåé

ìéá áíüçôç åíÝñãåéá:

• Ôï Ýîõðíï ðïõëß áðü ôç ìýôç ðéÜíåôáé.

8. Ãéá åêåßíïí ðïõ êñßíåé åýêïëá êáé êáôáêñßíåé ôïõò Üëëïõò, üôáí äåí îÝ-

ñåé ôéò äõóêïëßåò ìéáò äïõëåéÜò Þ ìéáò êáôÜóôáóçò:

• ¼ðïéïò åßíáé Ýîù áð’ ôï ÷ïñü ðïëëÜ ôñáãïýäéá îÝñåé.



5. Êõñéïëåîßá - ÌåôáöïñÜ

Ðïëõóçìßá ôùí ëÝîåùí

Ïé ëÝîåéò áëëÜæïõí üðùò êáé ïé Üíèñùðïé ðïõ ôéò ÷ñçóéìïðïéïýí, ãéáôß ç ãëþó-

óá äåí åßíáé êÜôé óôáôéêü êáé áõóôçñÜ ïñéïèåôçìÝíï, áëëÜ åßíáé ìéá æùíôáíÞ

äïìÞ ðïõ åîåëßóóåôáé ìáæß ìå ôçí êïéíùíéêÞ ïìÜäá ðïõ ôç ÷ñçóéìïðïéåß.

Ôá áßôéá ðïõ áëëÜæïõí ôéò óçìáóßåò ôùí ëÝîåùí åßíáé ðïëéôéóôéêÜ êáé øõ-

÷ïëïãéêÜ.

ÊÜèå ëÝîç ãåííéÝôáé ìå ìßá ìüíï óçìáóßá êáé ìå ôïí êáéñü áðïêôÜ äéÜ-

öïñåò óçìáóéïëïãéêÝò áðï÷ñþóåéò, ïé ïðïßåò áðü ôçí ðáñáäïóéáêÞ ãëùó-

óïëïãßá ïíïìÜæïíôáé äåõôåñåýïõóåò Þ ìåôáöïñéêÝò óçìáóßåò.

Ç íåüôåñç ãëùóóïëïãßá ìå ôïí üñï äÞëùóç åííïåß ôçí áñ÷éêÞ óçìáóßá

ìéáò ëÝîçò, êáé ìå ôïí üñï óõíõðïäÞëùóç åííïåß ôéò éäéáßôåñåò óçìáóéï-

ëïãéêÝò áðï÷ñþóåéò êáé óçìáóßåò ðïõ ìðïñåß íá áðïêôÞóåé ç áñ÷éêÞ óç-

ìáóßá ìéáò ëÝîçò. Ïé óçìáóéïëïãéêÝò áõôÝò áðï÷ñþóåéò ó÷åôßæïíôáé ìå ôéò

ãëùóóéêÝò óõíèÞêåò Þ ìå ôéò åìðåéñßåò ôùí ïìéëçôþí.

Ìéá ëÝîç, áêüìç êé áí Ý÷åé áðïêôÞóåé äéÜöïñåò óçìáóéïëïãéêÝò áðï÷ñþ-

óåéò, óõíå÷ßæåé íá äéáôçñåß ôïí áñ÷éêü óçìáóéïëïãéêü ôçò ðõñÞíá.

Ç óçìáóßá ìéáò ëÝîçò ìå ôçí ðÜñïäï ôïõ ÷ñüíïõ ìðïñåß íá:

1. ðëáôýíåé, ð.÷. ç ëÝîç áíäñÜðïäï áñ÷éêÜ óÞìáéíå «áé÷ìÜëùôïò ðïëÝìïõ

ðïõ ðïõëéÝôáé ùò äïýëïò»ÿ ìå ôïí êáéñü ç óçìáóßá ôçò äéåõñýíèçêå êáé

ðÞñå ôçí Ýííïéá «äïýëïò» êáé óÞìåñá «áíåëåýèåñï Üôïìï, äïõëéêüò,

äïõëïðñåðÞò, Üíèñùðïò ðïõ ÷åéñáãùãåßôáé áðü ôïõò Üëëïõò».

2. óôåíÝøåé, ð.÷. ç ëÝîç ñÞìá áñ÷éêÜ óÞìáéíå «ëüãïò, ëÝîç» êáé óÞìåñá

óçìáßíåé «ôï êëéôü ìÝñïò ôïõ ëüãïõ ðïõ öáíåñþíåé ðùò Ýíá õðïêåß-

ìåíï åíåñãåß, ðáèáßíåé Þ âñßóêåôáé óå ìßá êáôÜóôáóç».

3. ÷åéñïôåñÝøåé, ð.÷. ç ëÝîç ìï÷èçñüò áñ÷éêÜ óÞìáéíå «áõôüò ðïõ áó÷ï-

ëåßôáé ìå ÷åéñùíáêôéêÝò åñãáóßåò, ðïõ êáôáâÜëëåé ðïëý ìü÷èï» êáé óÞ-

ìåñá óçìáßíåé «áõôüò ðïõ åðéäéþêåé êáé ÷áßñåôáé ìå ôç äõóôõ÷ßá ôùí

Üëëùí, êáêåíôñå÷Þò, ÷áéñÝêáêïò».

4. êáëõôåñÝøåé, ð.÷. ç ëÝîç ëåâÝíôçò áñ÷éêÜ óÞìáéíå «íáýôçò ðïõ áíÞ-

êåé óôï óþìá ðõñïâïëçôþí, ðåéñáôþí áðü ôçí áíáôïëÞ», óôï ìåóáßù-

íá ðÞñå ôç óçìáóßá «áðåßèáñ÷ïò, ðáñÜôïëìïò íÝïò» êáé óÞìåñá, Ý÷ï-

íôáò âåëôéùèåß óçìáóéïëïãéêÜ, óçìáßíåé «Üíôñáò ìå ùñáßï ðáñÜóôçìá,

ãåííáßïò, ôßìéïò, åõèýò, ðáëëçêÜñé».



1. Íá áðïäþóåôå ôç óçìáóßá ôùí ìåôáöïñéêþí åêöñÜóåùí.

ÁðÜíôçóç

11. Ôïõ ’óôñéøå ç âßäá! → ÔñåëÜèçêå

12. Ìïõ Ýãéíå âñá÷íÜò! → Ìå ðéÝæåé øõ÷ïëïãéêÜ, ìå óôåíï÷ùñåß

13. Ôé ãëõêáíÜëáôá áóôåßá åßíáé áõôÜ! → ¢÷áñá, êáêüãïõóôá áóôåßá

14. ¸÷ù ñÜììáôá ãéá ôç ãïýíá óïõ! → ¸÷ù óôïé÷åßá åéò âÜñïò óïõ

15. Ôïõ ìßëçóå Ýîù áðü ôá äüíôéá → Ôïõ ìßëçóå îåêÜèáñá, ÷ùñßò ðåñé-

óôñïöÝò

16. ¸÷ù Ýíá êåöÜëé êáæÜíé! → ¸÷ù ðïíïêÝöáëï, æáëÜäá, êïýñáóç

17. Ìáæåýôçêå åêåß êÜèå êáñõäéÜò êáñýäé → Ìáæåýôçêáí êÜèå åßäïõò Üí-

èñùðïé

18. Ôïí êüëëçóá óôïí ôïß÷ï → Ôïí áðïóôüìùóá

19. Ðíßãåôáé óå ìéá êïõôáëéÜ íåñü → Äåí ìðïñåß íá áíôåðåîÝëèåé ïýôå

óôçí ðáñáìéêñÞ äõóêïëßá

10. ÌáóÜåé ôá ëüãéá ôïõ → Äå ìéëÜåé îåêÜèáñá

11. Äåí îÝñù ôé ìáãåéñåýïõí! → Äåí îÝñù ôé ýðïõëï ó÷åäéÜæïõí, äïëï-

ðëïêïýí

12. Áõôüò äå ìïõ ãåìßæåé ôï ìÜôé! → Áõôüò äå ìïõ åìðíÝåé åìðéóôïóýíç

13. Åßíáé óáí ôç ìÝñá ìå ôç íý÷ôá → Åßíáé åíôåëþò äéáöïñåôéêïß

14. ÐÞñå ôá ìÜôéá ôïõ êé Ýöõãå → ¸öõãå ìáêñéÜ áðïãïçôåõìÝíïò

15. Äåí ôá óçêþíåé êÜôé ôÝôïéá → Äåí ôá áíÝ÷åôáé áõôÜ


2. Íá âñåßôå óå ðïéåò ðåñéðôþóåéò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ïé áêüëïõèåò ìå-

ôáöïñéêÝò öñÜóåéò.

ÁðÜíôçóç

Á. 1. óçêþíù ÷Ýñé: ÷ôõðþ êÜðïéïí

2. óçêþíù øçëÜ ôá ÷Ýñéá: ðáñáéôïýìáé áðü ôçí ðñïóðÜèåéá

3. äßíù ôá ÷Ýñéá: óõìöéëéþíïìáé Þ åðéóöñáãßæù óõìöùíßá

4. ôñßâù ôá ÷Ýñéá ìïõ: íéþèù åõ÷áñßóôçóç, åêäçëþíù ôçí éêáíïðïßçóÞ

ìïõ

5. ìå ôï ÷Ýñé óôçí êáñäéÜ: ìå áðüëõôç åéëéêñßíåéá

6. ðÜåé ìå ôï óôáõñü óôï ÷Ýñé: óõìðåñéöÝñåôáé ìå ôßìéï êáé äßêáéï ôñüðï

Á´ Áðü ôéò óçìáóßåò ôùí ëÝîåùí 5. ÊÕÑÉÏË.-ÌÅÔÁÖ.-ÐÏËÕÓÇÌÉÁ 63

7. Ý÷ù ôá ÷Ýñéá ìïõ äåìÝíá: äåí ìðïñþ íá åíåñãÞóù åëåýèåñá

8. ëýíù ôá ÷Ýñéá êÜðïéïõ: âïçèþ êÜðïéïí âñßóêïíôáò ëýóç óôï ðñü-

âëçìÜ ôïõ, ôïí âãÜæù áðü ôç äýóêïëç èÝóç

9. êÜíù ü,ôé ðåñíÜåé áðü ôï ÷Ýñé ìïõ: ðñïóðáèþ ìå üëåò ìïõ ôéò äõ-

íÜìåéò

10. ôïí êñáôþ óôï ÷Ýñé: ãíùñßæù ôá ìõóôéêÜ êÜðïéïõ êáé ôïí åêâéÜæù

11. åßíáé ôïõ ÷åñéïý ìïõ: ôïí åëÝã÷ù áðüëõôá, åßíáé õðï÷åßñéü ìïõ

12. Ý÷ù ôï ðÜíù ÷Ýñé: åëÝã÷ù, Ý÷ù ôçí õðåñï÷Þ

13. ÷Üíù êÜôé ìÝóá áðü ôá ÷Ýñéá ìïõ: ÷Üíù êÜôé ðïõ Þôáí åýêïëï íá

ôï åîáóöáëßóù

14. ãýñéóå ìå Üäåéá ÷Ýñéá: äåí êáôÜöåñå íá åðéôý÷åé ôï óôü÷ï ôïõ, ãý-

ñéóå Üðñáêôïò

15. æÞôçóå ôï ÷Ýñé ôçò: ôçò Ýêáíå ðñüôáóç ãÜìïõ

16. ôá åßðáìå Ýíá ÷Ýñé: óõæçôÞóáìå ìå Ýíôïíï ôñüðï

Â. 1. âñÞêá ôï äÜóêáëü ìïõ: âñÞêá êÜðïéïí ðïõ ìðïñåß íá ìå íéêÞóåé, íá

ìå öÝñåé óå äýóêïëç èÝóç

2. âñÞêá ôéò ðüñôåò êëåéóôÝò: äå âñÞêá áíôáðüêñéóç, áñíÞèçêáí íá ìå

âïçèÞóïõí

3. ôá âñÞêáìå: óõìöùíÞóáìå, óõìöéëéùèÞêáìå

4. âñÞêá ôïí åáõôü ìïõ: óõíÞëèá ìåôÜ áðü (øõ÷ïëïãéêÞ) ôáëáéðùñßá

5. âñÞêá ôï äñüìï ìïõ: âñÞêá ôé èÝëù íá êÜíù óôç æùÞ ìïõ

6. ôá âñÞêá óêïýñá: óõíÜíôçóá ìåãÜëåò äõóêïëßåò

7. ôá âñÞêáìå ôá ëåöôÜ ìáò: ëÝãåôáé åéñùíéêÜ üôáí äåí îÝñïõìå ôé íá

êÜíïõìå Þ üôáí êáôáëáâáßíïõìå üôé èá æçìéùèïýìå áðü êÜôé

8. âñÞêá ëïãáñéáóìü: Ýâáëá ôá ðñÜãìáôá óå ôÜîç


3. Íá ãñÜøåôå ðñïôÜóåéò óôéò ïðïßåò íá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé êõñéïëåêôé-

êÜ êáé óõíõðïäçëùôéêÜ ïé åîÞò ëÝîåéò: ðçãÞ, õéïèåôþ, óêçíïèåôþ,

èõóéÜæù, óõññéêíþíù.

ÁðÜíôçóç

• ÊõñéïëåêôéêÜ: Ç ÕðÜôç åßíáé ãíùóôÞ ãéá ôéò éáìáôéêÝò ôçò ðçãÝò.

ÓõíõðïäçëùôéêÜ: Ï ðüëåìïò åßíáé ðçãÞ ìåãÜëùí óõìöïñþí ãéá ôïõò áí-

èñþðïõò.

• ÊõñéïëåêôéêÜ: Ôá æåõãÜñéá ðïõ èÝëïõí íá õéïèåôÞóïõí Ýíá ðáéäß, ðñÝðåé


íá áðåõèýíïíôáé óôá áíÜëïãá éäñýìáôá êáé ïñãáíéóìïýò.

ÓõíõðïäçëùôéêÜ: ÐïëëÝò áíôáãùíßóôñéåò åôáéñåßåò õéïèÝôçóáí ôéò ìåèü-

äïõò ìáò.

• ÊõñéïëåêôéêÜ: Åß÷å ðáñáêïëïõèÞóåé ôçí ôåëåõôáßá ðáñÜóôáóç ðïõ óêçíï-

èÝôçóå ï ÊÜñïëïò Êïõí.

ÓõíõðïäçëùôéêÜ: Ï åðé÷åéñçìáôßáò óêçíïèÝôçóå ôç ëçóôåßá ôïõ êáôáóôÞ-

ìáôüò ôïõ, ãéá íá åéóðñÜîåé ôá ÷ñÞìáôá áðü ôçí áóöáëéóôéêÞ åôáéñåßá.

• ÊõñéïëåêôéêÜ: Óôçí áñ÷áßá Ïëõìðßá, ðñéí áðü ôïõò áãþíåò, èõóßáæáí æþá

ðñïò ôéìÞ ôïõ ÐÝëïðá êáé ôïõ Äßá.

ÓõíõðïäçëùôéêÜ: Ïé ãïíåßò äå äéóôÜæïõí íá èõóéÜóïõí ôá ðÜíôá ãéá ôá

ðáéäéÜ ôïõò.

• ÊõñéïëåêôéêÜ: ÌåôÜ ôç ãïíéìïðïßçóç åíüò ëïõëïõäéïý ôá ðÝôáëÜ ôïõ óõñ-

ñéêíþíïíôáé, ìáñáßíïíôáé êáé ðÝöôïõí.

ÓõíõðïäçëùôéêÜ: ÌåôÜ ôçí êáôáóôñïöÞ, ï åëëçíéêüò ðëçèõóìüò ôçò Ìé-

êñÜò Áóßáò óõññéêíþèçêå.


4. Íá åíôÜîåôå óå ðåñéüäïõò ëüãïõ ôéò áêüëïõèåò ìåôáöïñéêÝò öñÜóåéò.

ÁðÜíôçóç

1. Ôïí øÜñåøå ìå Ýíôå÷íåò åñùôÞóåéò êé Ýôóé Ýìáèå ãéá ôç ìõóôéêÞ ôïõò óõ-

íÜíôçóç.

2. Ôá Ýêáíå èÜëáóóá óôéò åîåôÜóåéò, ãéáôß äåí åß÷å ðñïåôïéìáóôåß êáôÜëëçëá.

3. Ìå ôçí ïìïñöéÜ êáé ôç ãïçôåßá ôçò ôïí Ýðéáóå óôá äß÷ôõá ôçò.

4. ¼ôáí êáôÜëáâå üôé åß÷áí ìÜèåé ôçí áðÜôç ðïõ ôïõò Ýóôçóå, ðÞñå ôá ëå-

öôÜ êé Ýãéíå êáðíüò.

5. Ôïí ôåëåõôáßï êáéñü ðÝñáóá ðïëëÝò öïõñôïýíåò, áëëÜ ôþñá Ý÷ù ïñèï-

ðïäÞóåé.

6. Áí êáé ðñïóðÜèçóå íá âïçèÞóåé, ôåëéêÜ ôá ’êáíå ìïýóêåìá êáé ìå åîÝ-

èåóå óôïí ðñïúóôÜìåíü ìïõ.

7. ¼ëïé êÜíáìå öáóáñßá ôçí þñá ôïõ ìáèÞìáôïò, áëëÜ ìüíï ï Ãéþñãïò ðÞ-

ñå áðïâïëÞÿ áõôüò ðëÞñùóå ôç íýöç.

8. Ïé áíôáãùíéóôÝò ôïõ ôïí Ýâáëáí óôï ìÜôé êáé ðñïóðÜèçóáí íá óðéëþ-

óïõí ôï üíïìÜ ôïõ.

9. Ìå ôç óõìâïõëÞ ðïõ ìïõ Ýäùóåò íá áðïêñýøù ôá ðñáãìáôéêÜ ìïõ Ýóï-


äá ìå ðÞñåò óôï ëáéìü óïõ êáé ôþñá ðñÝðåé íá ðëçñþóù ðñüóôéìï óôçí

Åöïñßá.

10.Ôïí ôåëåõôáßï êáéñü ïé ãïíåßò ìïõ åßíáé ðïëëïß áõóôçñïßÿ ìïõ Ý÷ïõí âÜ-

ëåé ôá äõï ðüäéá óå Ýíá ðáðïýôóé.


5. Íá âñåßôå üóï ôï äõíáôü ðåñéóóüôåñåò ìåôáöïñéêÝò åêöñÜóåéò ðïõ

íá ðåñéÝ÷ïõí ôéò ðáñáêÜôù ëÝîåéò êáé íá ðåßôå ôé óçìáßíïõí.

ÁðÜíôçóç

1. ìÜôé/ á

• ôñßâù ôá ìÜôéá ìïõ = äåí ìðïñþ íá óõíÝëèù áðü ôçí Ýêðëçîç

• Ý÷ù óôï ìÜôé êÜðïéïí/ êÜôé = äéáôßèåìáé å÷èñéêÜ áðÝíáíôß ôïõ/ ôï åðï-

öèáëìéþ

• âÜæù óôï ìÜôé êÜðïéïí/ êÜôé = èÝôù ùò óôü÷ï/ åðéèõìþ íá áðïêôÞóù êÜ-

ôé ðïõ äå ìïõ áíÞêåé

• ìðáßíù óôï ìÜôé êÜðïéïõ = åíï÷ëþ êÜðïéïí ìå ôéò åðéôõ÷ßåò ìïõ/ ãßíïìáé

áíôéêåßìåíï åðéèõìßáò êÜðïéïõ

• ÷ôõðÜù óôï ìÜôé = åßìáé ðïëý Ýíôïíïò

• êÜíù ôá ãëõêÜ ìÜôéá = öëåñôÜñù

• êÜíù ôá óôñáâÜ ìÜôéá = ðñïóðïéïýìáé ðùò äåí êáôáëáâáßíù êÜôé

• êëåßíù ôá ìÜôéá = ðáñáâëÝðù, åèåëïôõöëþ

• êëåßíù ôá ìÜôéá êÜðïéïõ = êñáôÜù êÜðïéïí óå Üãíïéá

• ìáýñéóå ôï ìÜôé ìïõ = äåí áíôÝ÷ù/ õðïöÝñù áðü ôçí Ýëëåéøç êÜðïéïõ

ðñÜãìáôïò

• äå ìïõ ãåìßæåé ôï ìÜôé = äå ìïõ åìðíÝåé åìðéóôïóýíç

• êïéôþ êÜðïéïí ìå ìéóü ìÜôé = äå óõìðáèþ êÜðïéïí

• ðáßñíù ôá ìÜôéá ìïõ/ ôùí ïììáôéþí ìïõ = öåýãù áðåëðéóìÝíïò ðñïò

Üãíùóôç êáôåýèõíóç

• âãÜæåé ìÜôé = åßíáé åìöáíÝò

• Ýâãáëá ìüíïò ìïõ ôá ìÜôéá ìïõ/ ðÞñá ôá ÷åñÜêéá ìïõ êé Ýâãáëá ôá ìá-

ôÜêéá ìïõ = êáôáóôñÜöçêá áðü äéêü ìïõ ëÜèïò

• âãÜæù ôá ìÜôéá óå êÜôé = ôï ÷áëÜù

• ôá ìÜôéá óïõ ôÝóóåñá/ äåêáôÝóóåñá = íá åßóáé ðïëý ðñïóåêôéêüò

• ìå êëåéóôÜ ìÜôéá = áðåñßóêåðôá/ ìå ìåãÜëç åìðéóôïóýíç


• êüâåé ôï ìÜôé ìïõ = åßìáé ðáñáôçñçôéêüò, Ý÷ù ìåãÜëç áíôßëçøç

• ðáßñíù/ êÜíù ìÜôé = âëÝðù êñõöÜ

• äåí Ý÷ù ìÜôéá íá äù = íôñÝðïìáé êÜðïéïí ãéá êÜôé ðïõ ôïõ Ý÷ù êÜíåé

• ñß÷íù óôÜ÷ôç óôá ìÜôéá êÜðïéïõ = ðáñáðëáíþ

• ôñþù ìå ôá ìÜôéá êÜðïéïí/ êÜôé = êïéôÜæù åðßìïíá

• êÜíù ìáýñá ìÜôéá íá äù êÜðïéïí = Ý÷ù ðïëý êáéñü íá äù êÜðïéïí

• ìïõ ðåôÜ÷ôçêáí ôá ìÜôéá Ýîù = êïõñÜóôçêá Þ ðüíåóá ðïëý

• ðáßñíù áðü/ ìå êáëü/ êáêü ìÜôé = óõìðáèþ/ áíôéðáèþ

• ìÝóá óôá ìÜôéá ìïõ = ìðñïóôÜ ìïõ

• áíïßãù ôá ìÜôéá êÜðïéïõ = êÜíù êÜðïéïí íá êáôáëÜâåé ôé ðñáãìáôéêÜ óõì-

âáßíåé, ôïí äéáöùôßæù.

• ãõáëßæåé ôï ìÜôé êÜðïéïõ = Ý÷åé Üãñéá üøç

• äåí ôïí ðéÜíåé ôï ìÜôé óïõ = äå äåß÷íåé ôéò éêáíüôçôÝò ôïõ

2. ÷Üíù

• ÷Üíù ôï ÷ñþìá ìïõ = ôáñÜæïìáé, ÷ëïìéÜæù

• ÷Üíåé ç ìÜíá ôï ðáéäß êáé ôï ðáéäß ôç ìÜíá = õðÜñ÷åé ðïëõêïóìßá êáé èü-

ñõâïò

• ÷Üíù ôï äñüìï ìïõ = îåóôñáôßæù, âãáßíù áðü ôç óùóôÞ ðïñåßá

• ÷Üíù Ýäáöïò = õðï÷ùñþ, ìÝíù ðßóù óå ó÷Ýóç ìå êÜðïéïí Üëëï

• ÷Üíù ôá ëüãéá ìïõ = ìéëþ óå êÜðïéïí ÷ùñßò íá âñßóêù áíôáðüêñéóç

• ÷Üíù ôï ôñÝíï = ÷Üíù ôçí åõêáéñßá

• ÷Üíù ôïí ìðïýóïõëá = ÷Üíù ôïí ðñïóáíáôïëéóìü ìïõ, âñßóêïìáé óå óýã-

÷õóç

• ÷Üíù ô’ áõãÜ êáé ôá êáëÜèéá/ ðáó÷Üëéá = ÷Üíù ôá ðÜíôá, ÷ñåïêïðþ/

ìðåñäåýïìáé, åßìáé óå áìç÷áíßá

• ÷Üíù ôï ëïãáñéáóìü = ÷Üíù ôïí Ýëåã÷ï, ìðåñäåýïìáé

• èá ÷Üóåé ç ÂåíåôéÜ âåëüíé: ëÝãåôáé ãéá áóÞìáíôç áðþëåéá

• åäþ ï êüóìïò ÷Üíåôáé... Þ åäþ êáñÜâéá ÷Üíïíôáé, âáñêïýëåò áñìåíßæïõí:

ëÝãåôáé üôáí êÜðïéïò áó÷ïëåßôáé ìå áóÞìáíôá ðñÜãìáôá, åíþ ãýñù ôïõ

óõìâáßíïõí óçìáíôéêÜ ãåãïíüôá

3. ãÜôá

• óáí ôï óêýëï ìå ôç ãÜôá: ëÝãåôáé ãéá áíèñþðïõò ïé ïðïßïé ìáëþíïõí óõ-

íå÷þò

• óáí âñåãìÝíç ãÜôá = ôáðåéíùìÝíïò, íôñïðéáóìÝíïò

• ðáßæù üðùò ç ãÜôá ìå ôï ðïíôßêé = ðëÞôôù êÜðïéïí óéãÜ óéãÜ, ÷ùñßò íá


ôïõ äßíù ôï ôåëåéùôéêü ÷ôýðçìá, þóôå íá áõîÜíåôáé ç áãùíßá ôïõ

• ïýôå ãÜôá ïýôå æçìéÜ = üëá ôáêôïðïéÞèçêáí êáé äåí õðÜñ÷åé ëüãïò áíçóõ÷ßáò

• óêßæù ôç ãÜôá = êáôáöÝñíù íá åðéâëçèþ óôïí Üëëïí

• üóï ðáôÜåé ç ãÜôá = åëÜ÷éóôá

• ãÜôá ìå ðÝôáëá: ëÝãåôáé ùò ÷áñáêôçñéóìüò ãéá Ýîõðíï êáé åðéôÞäåéï Üí-

èñùðï

• áõôü ôï îÝñåé êáé ç ãÜôá ìïõ = åßíáé ðáóßãíùóôï

• èá âÜëù ôç ãÜôá ìïõ íá êëáßåé: ëÝãåôáé åéñùíéêÜ, ãéá íá äåßîïõìå ôçí

áäéáöïñßá ìáò ãéá êÜôé

• ôá êïõêïõëþíåé óáí ôç ãÜôá = åîáöáíßæåé ôéò åíäåßîåéò åíï÷Þò ôïõ

4. ñß÷íù

• ôï ñß÷íù óå êÜôé = åðéäßäïìáé, áöïóéþíïìáé óå êÜôé

• ñß÷íù ìðüé/ áíÜóôçìá = øçëþíù

• ñß÷íù öùò óå êÜôé = åñìçíåýù, äéáëåõêáßíù ìéá õðüèåóç áðïêáëýðôïíôáò

íÝá óôïé÷åßá

• ñß÷íù ìáýñç ðÝôñá ðßóù ìïõ = öåýãù áðïöáóéóìÝíïò íá ìçí åðéóôñÝøù

ðïôÝ

• ñß÷íù Üäåéá, íá ðéÜóù ãåìÜôá = ðñïóðáèþ ìå Ýììåóï ôñüðï íá ìÜèù êÜôé

• ôï ñß÷íù óôçí ôñåëÞ/ óôçí ðáëáâÞ = êÜíù ôïí áíÞîåñï

• ñß÷íù ôï äçëçôÞñéï/ ôï öáñìÜêé ìïõ = ëÝù êáêßåò

• ñß÷íù êÜðïéïí óôá óßäåñá = öõëáêßæù

• ñß÷íù ôï âÜñïò ìïõ óå êÜôé = åðéêåíôñþíù ôçí ðñïóï÷Þ ìïõ

• ñß÷íù óôï øá÷íü = ðõñïâïëþ áðåõèåßáò óôï êïñìß êÜðïéïõ ìå óêïðü íá

ôïí óêïôþóù

• ñß÷íù ìáýñï = êáôáøçößæù êÜðïéïí

• ôï ñß÷íù Ýîù = äéáóêåäÜæù

• ñß÷íù ëÜäé óôç öùôéÜ = ïîýíù ôá ðíåýìáôá

• ñß÷íù ôá ìïýôñá ìïõ = ôáðåéíþíïìáé

• ñß÷íù ëÜóðç = óõêïöáíôþ

• ñß÷íù ôï ãÜíôé óå êÜðïéïí = ðñïêáëþ, áðáéôþ îåêáèÜñéóìá

• ñß÷íåé íåñü ìå ôï ôïõëïýìé = âñÝ÷åé ðÜñá ðïëý

• ñß÷íïìáé óôç öùôéÜ ãéá êÜðïéïí = èõóéÜæïìáé ãéá êÜðïéïí

• ñß÷íïìáé ìå ôá ìïýôñá óå êÜôé = áöïóéþíïìáé, êáôáðéÜíïìáé ìå ìåãÜëï

æÞëï

• ñß÷íù ôï ðáéäß = êÜíù Ýêôñùóç


5. êüóìïò

• Ýöáãá/ óÞêùóá/ ÷Üëáóá ôïí êüóìï = áíáóôÜôùóá ôá ðÜíôá

• ãéá ôá ìÜôéá ôïõ êüóìïõ = (êÜíù êÜôé) ãéá íá ôï äïõí ïé Üëëïé, ü÷é åðåé-

äÞ ðñáãìáôéêÜ ôï èÝëù

• æåé óôïí êüóìï ôïõ = äåí Ý÷åé åðáöÞ ìå ôçí ðñáãìáôéêüôçôá

• äå ÷Üëáóå êé ï êüóìïò = äåí åßíáé êÜôé óïâáñü, áíçóõ÷çôéêü

• Þñèå ï êüóìïò ôá ðÜíù êÜôù = Ýãéíáí ìåãÜëåò áëëáãÝò


6. Ïé õðïãñáììéóìÝíåò ëÝîåéò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ìå ôç äçëùôéêÞ ôïõò

óçìáóßá. Íá ôéò åíôÜîåôå óå äéáöïñåôéêü ãëùóóéêü ðåñéâÜëëïí, Ýôóé

þóôå íá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ìå ôç óõíõðïäçëùôéêÞ (ìåôáöïñéêÞ) ôïõò

óçìáóßá.

1. Ç ÷ñÞóç ôçò ðõîßäáò Ýðáéîå óçìáíôéêü ñüëï óôéò ãåùãñáöéêÝò

áíáêáëýøåéò.

2. ÔñïìïêñÜôåò ðõñïäüôçóáí âüìâá ìå ùñïëïãéáêü ìç÷áíéóìü êáé

ðñïêÜëåóáí ìåãÜëåò æçìéÝò óôï êÝíôñï ôçò ðüëçò.

3. ËÝãåôáé üôé ïé Ñùìáßïé êáôÝêôçóáí ôïõò ¸ëëçíåò ìå ôá üðëá êáé

ïé ¸ëëçíåò ôïõò Ñùìáßïõò ìå ôï ðíåýìá ôïõò.

4. Ïé óôñáôéþôåò äéåßóäõóáí óôçí áðáãïñåõìÝíç ðåñéï÷Þ.

5. Ï Ê.Ê. óêçíïèÝôçóå ìå ìåãÜëç åðéôõ÷ßá äåêÜäåò èåáôñéêÜ Ýñãá.

6. Ç èåñìïêñáóßá åßíáé 40° õðü óêéÜí.

7. Ç ðñïóÝããéóç ôïõ ðëïßïõ óôçí áêôÞ óôÜèçêå áäýíáôç ëüãù ôçò

óöïäñÞò èáëáóóïôáñá÷Þò.

8. Íá ðñïóäåèåßôå óôï êÜèéóìÜ óáò êáé íá ìçí êáðíßæåôå êáôÜ ôçí

áðïãåßùóç êáé ôçí ðñïóãåßùóç ôïõ áåñïðëÜíïõ.

9. Ìç óôñßâåéò äåîéÜ, ãéáôß åßíáé ìïíüäñïìïò.

10.Ôï ëéïíôÜñé êáôáóðáñÜæåé ôç ëåßá ôïõ.

ÁðÜíôçóç

1. Ç äñÜóç ôïõ ìåãÜëïõ åðáíáóôÜôç Ýãéíå ðõîßäá åëåõèåñßáò êáé ðñïüäïõ

ãéá üëïõò ôïõò áäýíáìïõò ëáïýò.

2. Ç áñíçôéêÞ óôÜóç ôïõ õðïõñãïý áðÝíáíôé óôéò ðñïôÜóåéò ôùí åñãáæïìÝ-

íùí ðõñïäüôçóå Ýíôïíåò áíôéäñÜóåéò.

3. Ôïí êáôÝêôçóå ìå ôçí ïìïñöéÜ êáé ôçí åõóôñïößá ôçò.


4. Ïé ðïëõåèíéêÝò åôáéñåßåò Ý÷ïõí äéåéóäýóåé ïéêïíïìéêÜ óôéò ÷þñåò ôçò á-

íáôïëéêÞò Åõñþðçò.

5. Ï åðé÷åéñçìáôßáò óêçíïèÝôçóå ôç ëçóôåßá óôï êáôÜóôçìÜ ôïõ, ãéá íá åé-

óðñÜîåé ôçí áðïæçìßùóç áðü ôçí áóöáëéóôéêÞ åôáéñåßá.

6. ¸æçóå óôç óêéÜ ôïõ äéÜóçìïõ ðáôÝñá ôïõ.

7. Ïé êáèçãçôÝò ðñÝðåé íá ðñïóåããßæïõí ôá ðñïâëÞìáôá ôùí ðáéäéþí ìå åõ-

áéóèçóßá.

8. Óôï Â’ ðáãêüóìéï ðüëåìï ç ÅëëÜäá åß÷å ðñïóäåèåß óôï Üñìá ôçò Ìå-

ãÜëçò Âñåôáíßáò.

9. Ï õðïõñãüò äÞëùóå üôé ïé éäéùôéêïðïéÞóåéò ïñéóìÝíùí åôáéñåéþí åßíáé ìï-

íüäñïìïò ãéá ôçí åèíéêÞ ïéêïíïìßá.

10.Ïé åýðéóôïé êáé áöåëåßò Üíèñùðïé ãßíïíôáé åýêïëç ëåßá ôùí åðéôÞäåéùí.


7. Íá âñåéò ìåôáöïñéêÝò öñÜóåéò ðïõ íá áðïäßäïõí ôç óçìáóßá ôùí

öñÜóåùí ðïõ áêïëïõèïýí.

ÁðÜíôçóç

1. Ðñïóðáèåß íá ìáò ðáñáðëáíÞóåé, íá ìáò îåãåëÜóåé, íá ìáò åìðïäßóåé íá

äïýìå êáèáñÜ: Ìáò ñß÷íåé óôÜ÷ôç óôá ìÜôéá Þ ðñïóðáèåß íá èïëþóåé ôá

íåñÜ

2. ÁíÝëáâá üëç ôçí åõèýíç åãþ: ÐÞñá/ óÞêùóá ôï öïñôßï Þ ôá öïñôþèç-

êá üëá ðÜíù ìïõ Þ ôï ðÞñá ðÜíù ìïõ

3. Ìáò ëýðçóå, ìáò ðßêñáíå êáé ìáò óôåíï÷þñçóå üëïõò: Ìáò ðüôéóå üëïõò

öáñìÜêé

4. Åßíáé ðïëý áðåëðéóìÝíïò, âñßóêåôáé óå áðüãíùóç: Åßíáé ôïõ èáíáôÜ Þ

ôñáâÜåé ôá ìáëëéÜ ôïõ

5. ¸öôáóáí ôá ðñÜãìáôá óôï áðñï÷þñçôï, óå áäéÝîïäï: ¸öôáóå ï êüìðïò

óôï ÷ôÝíé

6. Ðñéí åðé÷åéñÞóåé êáíåßò êÜôé äýóêïëï, ðñÝðåé íá Ý÷åé åîáóöáëßóåé ôéò á-

ðáñáßôçôåò ðñïûðïèÝóåéò: Ôùí öñïíßìùí ôá ðáéäéÜ ðñéí ðåéíÜóïõí, ìá-

ãåéñåýïõí.

7. Ôïõ ðáßñíåé êáíåßò ëüãéá ìå äõóêïëßá: Ôïõ ôá âãÜæåéò ìå ôï ôóéãêÝëé Þ

åßíáé óößããá

8. ÊïéìÜôáé ðïëý íùñßò: ÊïéìÜôáé ìå ôéò êüôåò


9. ¸÷åé ìåãÜëç éäÝá ãéá ôïí åáõôü ôïõ, åßíáé áëáæüíáò: ¸÷åé ôç ìýôç øçëÜ

Þ Ý÷åé êáâáëÞóåé ôï êáëÜìé

10. Äåí áíÝ÷åôáé ôçí ðáñáìéêñÞ åíü÷ëçóç: Äå óçêþíåé ìýãá óôï óðáèß ôïõ


8. Íá âñåéò Ýíá Þ ðåñéóóüôåñá åðßèåôá ðïõ íá áðïäßäïõí ôï íüçìá êá-

èåìéÜò áðü ôéò áêüëïõèåò ëáúêÝò öñÜóåéò.

¾óôåñá íá ãñÜøåéò Ýíá ìéêñü êåßìåíï óôï ïðïßï èá ðåñéãñÜöåéò Ý-

íá öáíôáóôéêü (Þ ðñáãìáôéêü) ðñüóùðï, ðïõ èá Ý÷åé áõôÜ ôá ÷áñá-

êôçñéóôéêÜ (ìåñéêÜ Þ üëá).

ÁðÜíôçóç

1. èÝëåé ôï ðáîéìÜäé âñåãìÝíï: ôåìðÝëçò, ïêíçñüò, áðáéôçôéêüò

2. âãÜæåé áðü ôç ìýãá îßãêé: ôóéãêïýíçò, öéëï÷ñÞìáôïò, ðáñáäüðéóôïò

3. ôïõ ãåííïýí êáé ôá êïêüñéá: ôõ÷åñüò

4. äåí îÝñåé íá ìïéñÜóåé äõï ãáúäïõñéþí Ü÷õñá: áíßêáíïò, áíÜîéïò, Ü-

÷ñçóôïò

5. Ôï Ýíá ôïý âñïìÜ êáé ôá’ Üëëï ôïý ìõñßæåé: ðáñÜîåíïò, éäéüôñïðïò, äý-

óôñïðïò

Ôéò ðñïÜëëåò ãíþñéóá óå Ýíá öéëéêü óðßôé êÜðïéïí ðïõ áíôéðñïóùðåýåé üëá

üóá áðå÷èÜíïìáé óôïõò áíèñþðïõò. Äýóôñïðïò êáé ðáñÜîåíïò êáèþò Þôáí, ìïõ

ôñÜâçîå áìÝóùò ôçí ðñïóï÷Þ. Óõíå÷þò æçôïýóå êÜôé áðü ôïõò ïéêïäåóðüôåò, á-

óêïýóå êñéôéêÞ óôá ëåãüìåíá ôùí õðïëïßðùí êáé äåí ôïí éêáíïðïéïýóå ôßðïôá, ïý-

ôå ç ìïõóéêÞ ïýôå ôï öáãçôü ïýôå ôá èÝìáôá ðïõ óõæçôïýóáìå. Ôï Ýíá ôïý âñï-

ìïýóå êáé ôï Üëëï ôïý ìýñéæå. ÊÜðïéá óôéãìÞ áðïöÜóéóá íá ôïõ ðéÜóù êïõâÝíôá

ãéá ôç äïõëåéÜ ôïõ êáé äéáðßóôùóá üôé äåí Þîåñå íá ìïéñÜóåé äõï ãáúäïõñéþí

Ü÷õñá. Ìïõ Ýäùóå ìÜëéóôá ôçí åíôýðùóç üôé åßíáé áðáéôçôéêüò áëëÜ êáé ôåìðÝëçò,

áðü ôïõò áíèñþðïõò ðïõ èÝëïõí ôï ðáîéìÜäé âñåãìÝíï. Áðü õðáéíéãìïýò ðïõ

Ýêáíáí ïé ößëïé ìáò êáôÜëáâá üôé ðñüóöáôá åß÷å ðÜñåé ðñïáãùãÞ óôç äïõëåéÜ ôïõ

åíþ åß÷å êåñäßóåé êáé Ýíá ìåãÜëï ÷ñçìáôéêü ðïóü óôï ëá÷åßï. Öáßíåôáé ðùò ôïõ

ãåííïýí êáé ôá êïêüñéá. Ðáñüë’ áõôÜ ðñïóðáèåß íá âãÜëåé áðü ôç ìýãá îßãêé,

áöïý, üðùò åßðå ï ßäéïò, êÜèå ÊõñéáêÞ ðçãáßíåé íá äåé Ýíáí çëéêéùìÝíï èåßï ôïõ,

ï ïðïßïò ôïõ äßíåé ÷áñôæéëßêé...



9. Íá áðïäþóåéò ôï íüçìá ôùí áêüëïõèùí ìåôáöïñéêþí öñÜóåùí êáé

íá ôéò ÷ñçóéìïðïéÞóåéò óå óýíôïìåò ðåñéüäïõò ëüãïõ.

ÁðÜíôçóç

1. Ï óêïðüò áãéÜæåé ôá ìÝóá: ëÝãåôáé üôáí èÝëïõìå íá äéêáéïëïãÞóïõìå

ðáñÜíïìåò Þ áíÞèéêåò ðñÜîåéò ðïõ ãßíïíôáé ãéá êÜðïéïí éåñü Þ õøçëü

óêïðü Þ üôáí èÝëïõìå íá õðïóôçñßîïõìå üôé êÜèå ìÝóï åßíáé èåìéôü ðñï-

êåéìÝíïõ íá ðåôý÷ïõìå Ýíá óôü÷ï

• Ïé äéêôÜôïñåò õðïóôçñßæïõí üôé ï ðåñéïñéóìüò ôùí åëåõèåñéþí åîá-

óöáëßæåé ôçí åýñõèìç ëåéôïõñãßá ôïõ ðïëéôåýìáôïò, êáèþò èåùñïýí

üôé ï óêïðüò áãéÜæåé ôá ìÝóá.

2. ×ôßæù ðýñãïõò óôçí Üììï: ëÝãåôáé üôáí ðñïóðáèïýìå íá êÜíïõìå êÜôé

ðïõ èåùñåßôáé (Þ åßíáé) áâÝâáéï Þ ìÜôáéï.

• ×ôßæåé ðýñãïõò óôçí Üììï áí íïìßæåé üôé ÷ùñßò êáíÝíá ðñïóüí ìðïñåß

íá âñåé ìéá êáëÞ äïõëåéÜ.

3. Ñß÷íù ëÜäé óôç öùôéÜ: áíáæùðõñþíù ôçí Ýíôáóç, ïîýíù ôá ðíåýìáôá.

• Åãþ ðñïóðáèïýóá íá ôïí çñåìÞóù êé åóý ì’ áõôÜ ðïõ ôïõ åßðåò Ýñé-

îåò ëÜäé óôç öùôéÜ êáé ôïí åîáãñßùóåò.

4. ÔñÜâçîå ôï ÷áëß êÜôù áðü ôá ðüäéá ìïõ: ìå õðïíüìåõóå, ìïõ Ýâáëå

«ôñéêëïðïäéÜ».

• ¹ôáí Üíèñùðïò õðÝñìåôñá öéëüäïîïò, Üðëçóôïò êáé êáéñïóêüðïò·

Ýãéíå äéåõèõíôÞò áöïý ôñÜâçîå ôï ÷áëß êÜôù áðü ôá ðüäéá ôïõ óõíá-

äÜëöïõ ôïõ.

5. Ãéá ôçí ôéìÞ ôùí üðëùí: ëÝãåôáé óå ðåñéðôþóåéò ðïõ, åíþ Ý÷ïõìå ÷Üóåé

ôç ìÜ÷ç, äåí åãêáôáëåßðïõìå ôïí áãþíá ðñïêåéìÝíïõ íá äéáôçñÞóïõìå

ôçí áîéïðñÝðåéÜ ìáò.

• Óôá ôåëåõôáßá äåõôåñüëåðôá ôïõ áãþíá ç ïìÜäá Ý÷áíå ìå ìåãÜëç äéá-

öïñÜ, áëëÜ Ýâáëå Ýíá ãêïë ãéá ôçí ôéìÞ ôùí üðëùí.

6. Ðåñß üíïõ óêéÜò: ëÝãåôáé ãéá èÝìáôá áóÞìáíôá, áíÜîéá ëüãïõ.

• Åíþ õðÜñ÷ïõí óïâáñÜ ðñïâëÞìáôá ðïõ ìáò áðáó÷ïëïýí, åóåßò óõæç-

ôÜôå ðåñß üíïõ óêéÜò.

7. Ìçí ðõñïâïëåßôå ôïí ðéáíßóôá!: ìçí êáôçãïñåßôå, ìçí áðïäßäåôå åõèý-

íåò óå áèþïõò.


• Áí èÝëåôå íá âñåßôå ôïí ðñáãìáôéêü Ýíï÷ï, íá ôïí áíáæçôÞóåôå áëëïý:

áõôüò ï Üíèñùðïò åßíáé áèþïòÿ ìçí ðõñïâïëåßôå ôïí ðéáíßóôá!

8. Ðýññåéïò íßêç: íßêç ðïõ åðéôõã÷Üíåôáé ìå ìåãÜëåò áðþëåéåò ãéá ôï íé-

êçôÞ, þóôå äåí Ý÷åé ïõóéáóôéêü áíôßêñéóìá.

• Ç íßêç ôùí Ðåñóþí óôç ìÜ÷ç ôùí Èåñìïðõëþí Þôáí ðýññåéïò, êáèþò

åß÷áí ôåñÜóôéåò áðþëåéåò.


10. Ãéá ôéò ìåôáöïñéêÝò öñÜóåéò ðïõ áêïëïõèïýí íá âñåßôå áðü ìéá ëÝ-

îç Þ öñÜóç éóïäýíáìç.

ÁðÜíôçóç

ð.÷.1. ôï ðáñáîÞëùóå → îåðÝñáóå ôá üñéá

2. ìðÞêåò óôç ìýôç (ìáò) → ìáò åíï÷ëåßò

3. ÷þíåé ôç ìýôç ôïõ (ðáíôïý) → áíáìåéãíýåôáé óå (ðïëëÝò) îÝíåò õ-

ðïèÝóåéò

4. ùò ôï êüêáëï (âñá÷Þêáìå) → âñá÷Þêáìå åíôåëþò/ ãßíáìå ìïýóêå-

ìá

5. ùò åäþ êáé ìç ðáñÝêåé → áñêåôÜ! ÖôÜíåé ðéá!

6. âñÜæåé óôï æïõìß ôïõ → ôáëáéðùñåßôáé ìüíïò ôïõ

7. ìéá ÷áñÜ êáé äõï ôñïìÜñåò → ìçí ôá ñùôÜò/ Üóôá íá ðÜíå/ êáèü-

ëïõ êáëÜ

8. Ï êïýêïò áçäüíé (êüóôéóå) → ôï áêñéâïðëÞñùóá/ ôï ðëÞñùóá ìéá

ðåñéïõóßá


11. Óõ÷íÜ ìåôá÷åéñéæüìáóôå ìåôáöïñéêÜ ïíüìáôá æþùí, ãéá íá åêöñÜ-

óïõìå ðéï Ýíôïíá ìéá éäéüôçôá êÜðïéïõ áíèñþðïõ, óùìáôéêÞ Þ øõ-

÷éêÞ. ¸ôóé ð.÷. ëÝìå ãéá êÜðïéïí üôé åßíáé ößäé, üôáí åßíáé ýðïõëïò,

ðïíçñüò êáé êáêüò. Íá âñåßôå ðïéåò áíèñþðéíåò éäéüôçôåò åêöñÜæï-

íôáé ìå ôá áêüëïõèá ïíüìáôá æþùí:

áñíÜêé, áñêïýäá, êáìÞëá, êáôóßêé, ëéïíôÜñé, ìáúìïý, ìïõëÜñé, ÷á-

ìáéëÝïíôáò, ðáãüíé, ðáðáãÜëïò, ëýêïò, üñíéï


ÁðÜíôçóç

• áñíÜêé: Üêáêïò, áèþïò, Þñåìïò, õðÜêïõïò

• áñêïýäá: ìåãáëüóùìïò, ÷ïíôñüò, âáñýò, ïãêþäçò, äõóêßíçôïò, ôñé÷ùôüò

• êáìÞëá: øçëÞ êáé Ü÷áñç ãõíáßêá

• êáôóßêé: Üôáêôïò, áíõðÜêïõïò, åõêßíçôïò

• ëéïíôÜñé: èáññáëÝïò, áôñüìçôïò, áíäñåßïò, ïñìçôéêüò

• ìáúìïý: æùçñüò êáé ÷áñéôùìÝíïò, ðïíçñüò, Üó÷çìïò

• ìïõëÜñé: ðåéóìáôÜñçò, éó÷õñïãíþìùí, áãåíÞò, áíüçôïò

• ÷áìáéëÝïíôáò: áóôáèÞò, Üóôáôïò, áõôüò ðïõ ðñïóáñìüæåôáé óå êÜèå ðåñß-

óôáóç óýìöùíá ìå ôï óõìöÝñïí ôïõ

• ðáãüíé: êáìáñùôüò, áëáæüíáò, åðçñìÝíïò, åðéäåéêôéêüò, êïñäùìÝíïò

• ðáðáãÜëïò: áõôüò ðïõ åðáíáëáìâÜíåé ìç÷áíéêÜ ôá ëüãéá ôùí Üëëùí Þ ðïõ

áðïìíçìïíåýåé áõôïëåîåß êåßìåíá, ÷ùñßò íá êáôáíïåß ôï ðåñéå÷üìåíü ôïõò

• ëýêïò: Üãñéïò, åðéèåôéêüò, áéìïâüñïò

• üñíéï: Üñðáãáò, áñðáêôéêüò, áíüçôïò, áíßäåïò, âëÜêáò


12. Íá âñåßôå ìéá ìåôáöïñéêÞ öñÜóç ðïõ íá áðïäßäåé ôç óçìáóßá ðïõ Ý-

÷åé ôï êáèÝíá áðü ôá åðßèåôá ðïõ áêïëïõèïýí.

ÁðÜíôçóç

ð.÷. 1. (åßíáé) ôñåëüò → (åßíáé) ãéá äÝóéìï

2. áóôåßïò → åßíáé óðáñôáñéóôüò

3. ÷áéäåìÝíïò → ôïí Ý÷ïõí ìç óôÜîåé êáé ìç âñÝîåé

4. Üãíùóôïò → äåí îÝñïõìå áðü ðïý âáóôÜåé ç óêïýöéá ôïõ

5. Ýíï÷ïò/ ìáæåìÝíïò → óáí âñåãìÝíç ãÜôá Þ Ý÷åé ëåñùìÝíç ôç öùëéÜ ôïõ

6. ðáìðüíçñïò → áëåðïý Þ äéáâüëïõ êÜëôóá

7. öéëÜñãõñïò → äå äßíåé ôïõ áããÝëïõ ôïõ íåñü Þ äå äßíåé ïýôå ôïí ðõ-

ñåôü ôïõ Þ âãÜæåé áðü ôç ìýãá îßãêé

8. øåõäïëüãïò, ôåñáôïëüãïò → êÜíåé ôï Üóðñï ìáýñï

9. äýóêïëïò, ìåìøßìïéñïò → ôï Ýíá ôïý âñïìÜ êáé ô’ Üëëï ôïý ìõñßæåé


13. Íá ó÷çìáôßóåéò ôñåéò ðñïôÜóåéò ìå êáèåìßá áðü ôéò ëÝîåéò ðïõ óïõ

äßíïíôáé, ðáßñíïíôáò õðüøç óïõ ôéò äéáöïñåôéêÝò óçìáóßåò ôïõò,

üðùò áõôÝò öáßíïíôáé óôéò áêüëïõèåò öñÜóåéò:


á) óôÜóç â) ðôþóç

1. áíáðáõôéêÞ óôÜóç 1. ðôþóç áðü ìðáëêüíé

2. ïõäÝôåñç óôÜóç 2. ðôþóç ôçò èåñìïêñáóßáò

3. óôÜóç ðëçñùìþí 3. ðôþóç ôçò äéêôáôïñßáò

ã) ðßåóç ä) áíÜâù

1. ðßåóç åíüò êïõìðéïý 1. áíÜâù ôï êáíôÞëé

2. áóêþ ðéÝóåéò 2. Üíáøå ôï ãëÝíôé

3. ðëçèùñéóôéêÝò ðéÝóåéò 3. áíÜâù ôï èåñìïóßöùíá

ÁðÜíôçóç

á) óôÜóç

1. ¼óç þñá äïýëåõå ï æùãñÜöïò, ôï ìïíôÝëï óôåêüôáí óôçí ßäéá óôÜóç.

2. Äåí îÝñù ôé óôÜóç íá êñáôÞóù áðÝíáíôß ôïõ.

3. Áýñéï ïé åñãáæüìåíïé óôá ÅëëçíéêÜ Ôá÷õäñïìåßá èá ðñáãìáôïðïéÞ-

óïõí äßùñç óôÜóç åñãáóßáò.

â) ðôþóç

1. ÌåôÜ ôçí ðôþóç Ýöåñå åëáöñÝò êáêþóåéò óôá Üíù Üêñá.

2. Ôç ÄåõôÝñá óôá ïñåéíÜ èá óçìåéùèåß ðôþóç ôçò èåñìïêñáóßáò.

3. Ðïëëïß íÝïé Üíèñùðïé áãùíßóôçêáí ãéá ôçí ðôþóç ôçò äéêôáôïñßáò.

ã) ðßåóç

1. ÁõôÞ ç ðüñôá áíïßãåé ìå ôçí ðßåóç åíüò êïõìðéïý.

2. Óõ÷íÜ Üíèñùðïé ìå ìåãÜëç äýíáìç áóêïýí ðéÝóåéò óôçí ðïëéôéêÞ

åîïõóßá, ìå óêïðü ôçí åîõðçñÝôçóç ôùí óõìöåñüíôùí ôïõò.

3. Ïé ðëçèùñéóôéêÝò ðéÝóåéò Ý÷ïõí áõîçèåß ôçí ôåëåõôáßá ðåíôáåôßá.

ä) áíÜâù

1. ÁíÜøáìå ôï ôæÜêé, ãéáôß Ýêáíå ðïëý êñýï.

2. Ìüëéò äõíáìþóáìå ôçí Ýíôáóç ôçò ìïõóéêÞò, ôï ãëÝíôé Üíáøå.

3. ¢íáøå ôá öþôá, ãéáôß äå âëÝðù ôßðïôá!


14. Íá âñåßôå ôç óçìáóßá ðïõ Ý÷åé ôï ñÞìá äßíù óôéò ðáñáêÜôù öñÜóåéò

êáé íá ôï áíôéêáôáóôÞóåôå ìå Ýíá êáôÜëëçëï ãéá ôçí êÜèå ðåñßðôù-

óç óõíþíõìï.


ÁðÜíôçóç

1. Ôïõ Ýäùóá ôï áõôïêßíçôü ìïõ ãéá ôï Óáââáôïêýñéáêï.

(= ðáñá÷ùñþ êÜôé äéêü ìïõ óå êÜðïéïí ãéá íá ôï ÷ñçóéìïðïéÞóåé) → ôïõ

ôï äÜíåéóá

2. Ôï óðßôé èá ôï äþóù óôçí êüñç ìïõ.

(= áöÞíù êëçñïíïìéÜ) → èá ôï êëçñïäïôÞóù

3. Ôçò Ýäùóá ãéá ôç ãéïñôÞ ôçò äÝêá ÷éëéÜäåò.

(= ðñïóöÝñù) → ôçò ÷Üñéóá, ôçò äþñéóá

4. Ç ìçôÝñá äßíåé óôá ðáéäéÜ ôçò áêüìç êáé ôç æùÞ ôçò.

(= ðñïóöÝñù) → èõóéÜæåé

5. Ï èåüò íá äþóåé íá îáíáóõíáíôçèïýìå.

(= åðéôñÝðù) → íá âïçèÞóåé

6. Äåí ìðïñþ íá äþóù ôüóá ëåöôÜ.

(= êáôáâÜëëù ÷ñÞìáôá) → íá ðëçñþóù

7. Ðüóï ôï äßíåéò ôï óðßôé;

(= ìåôáâéâÜæù ôçí êõñéüôçôá áíôéêåéìÝíïõ Ýíáíôé ÷ñçìÜôùí) → ôï ðïõëÜò

8. ¼ôáí öåýãù, äßíù ôá êëåéäéÜ óôï èõñùñü.

(= åìðéóôåýïìáé) → áöÞíù

9. Äüèçêå óôçí åðéóôÞìç ôïõ.

(= áöéåñþíïìáé óå êÜôé ìå æÞëï, ðñïóçëþíïìáé) → áöïóéþèçêå

10.¸äùóå ôç æùÞ ôïõ ãéá ôçí ðáôñßäá.

(= ðñïóöÝñù) → èõóßáóå

11.ÆÞôçóá íá ìïõ äþóïõí áðü ôçí êåíôñéêÞ õðçñåóßá äýï éêáíïýò ôå÷íßôåò.

(= ðáñá÷ùñþ) → íá äéáèÝóïõí

12.Ìïõ äßíåé ÷áñÜ ç ðáñïõóßá óïõ.

(= ãßíïìáé áéôßá, ðñïîåíþ) → ìïõ ðñïêáëåß

13.Èá äïèåß äåîßùóç ðñïò ôéìÞí ôùí îÝíùí äçìïóéïãñÜöùí.

(= ðñáãìáôïðïéïýìáé) → èá ãßíåé


15. Íá áíôéêáôáóôÞóåôå ìå êáôÜëëçëá ñÞìáôá Þ ðåñéöñÜóåéò ôá ñÞìáôá

âÜæù, âãÜæù êáé âëÝðù. Óå ìåñéêÝò ðåñéðôþóåéò ðñÝðåé íá áíôéêá-

ôáóôáèåß ïëüêëçñç ç öñÜóç.


ÁðÜíôçóç

á) âÜæù

11. âÜæù ðñïèåóìßá → ïñßæù ðñïèåóìßá

12. âÜæù öýëáêá → äéïñßæù öýëáêá

13. âÜæù ìðñïò ìéá äïõëåéÜ → áñ÷ßæù ìéá äïõëåéÜ

14. âÜæù ìðñïóôÜ êÜðïéïí → åðéðëÞôôù, ìáëþíù, áðïðáßñíù êÜðïéïí

15. âÜæù ôñáðÝæé → óôñþíù ôñáðÝæé

16. ôï âÜæù óôá ðüäéá → öåýãù ãñÞãïñá

17. âÜæù ôï ÷Ýñé ìïõ óôç öùôéÜ → ïñêßæïìáé/ åßìáé óßãïõñïò

18. âÜæù êáôÜ ìÝñïò → áöÞíù óôçí Üêñç, ðáñáìåñßæù/ ðáñáâëÝðù

19. âÜæù óôï ÷Ýñé êÜðïéïí → åëÝã÷ù/ åêìåôáëëåýïìáé, êïñïúäåýù

10. ôá âÜæù ìå êÜðïéïí → èõìþíù ìå êÜðïéïí

11. âÜæù êÜðïéïí óôç èÝóç ôïõ → ôïí åðáíáöÝñù óôçí ôÜîç

12. âÜæù ìõáëü → ëïãéêåýïìáé

13. âÜæù ôç èçëéÜ óôï ëáéìü → ðéÝæù, åêâéÜæù

14. âÜæù ðëþñç → êáôåõèýíïìáé êÜðïõ/ áñ÷ßæù íá åíåñãþ ãéá óõãêå-

êñéìÝíï óêïðü

â) âãÜæù

1. âãÜæù ãëþóóá → áõèáäéÜæù

2. ôïõ âãÜæù ôï ëÜäé → ôïí åîáíôëþ

3. âãÜæù ÷ñÞìáôá → êåñäßæù ÷ñÞìáôá

4. ôá âãÜæù ðÝñá → ôá êáôáöÝñíù

5. âãÜæù óôç öüñá → áðïêáëýðôù

6. âãÜæù óôï óöõñß → îåðïõëþ

7. âãÜæù áðü ôç ìÝóç → åîïõäåôåñþíù

8. âãÜæù ôï óõìðÝñáóìá → åîÜãù ôï óõìðÝñáóìá

9. ôïõ âãÜæù ôçí øõ÷Þ → ôïí ôáëáéðùñþ, ôïí åîáíôëþ

ã) âëÝðù

1. âëÝðù óöáéñéêÜ ôá ðñÜãìáôá → åîåôÜæù óöáéñéêÜ ôá ðñÜãìáôá

2. ôï óðßôé âëÝðåé óôç èÜëáóóá → ôï óðßôé Ý÷åé èÝá óôç èÜëáóóá

3. ôá âëÝðù ñüäéíá → åßìáé áéóéüäïîïò

4. ôá âëÝðù ìáýñá → åßìáé áðáéóéüäïîïò

5. áð’ áõôü âëÝðïõìå... → áð’ áõôü óõìðåñáßíïõìå...

6. åßäá êé Ýðáèá → êïõñÜóôçêá ðïëý


7. åßäá Üóðñç ìÝñá → ç êáôÜóôáóç âåëôéþèçêå

8. âëÝðù ìå êáëü ìÜôé → óõìðáèþ/ áíôéìåôùðßæù ìå åõíïúêÞ äéÜèåóç


16. Öôù÷áßíåé ç éäéüëåêôüò ìáò (ü÷é ç ãëþóóá ìáò), üôáí ðåñéïñßæïõìå

ôï ëåîéëüãéü ìáò óå ìåñéêÝò ìüíï ëÝîåéò ðïõ ôáéñéÜæïõí óå ðïëëÝò

ðåñéðôþóåéò. Óå êáèåìßá áðü ôéò ðáñáêÜôù öñÜóåéò íá áíôéêáôáóôÞ-

óåôå ôï êÜíù ìå Ýíá Üëëï ñÞìá Þ ìå ìéá ðåñßöñáóç.

ÁðÜíôçóç

1. Ôï åñãïóôÜóéü ìáò êÜíåé ÷áëéÜ áðü ôï 1955 → êáôáóêåõÜæåé

2. Ï èåüò Ýêáíå ôïí êüóìï → Ýðëáóå, äçìéïýñãçóå

3. Ôé èá êÜíåéò óÞìåñá; – Èá êÜíù øçôü → ôé èá ìáãåéñÝøåéò; – Èá ìá-

ãåéñÝøù øçôü.

4. Ìå ôç äïõëåéÜ ôïõ Ýêáíå ðåñéïõóßá → áðÝêôçóå, äçìéïýñãçóå.

5. Ôïõ Ýêáíå Ýíá äþñï → ÷Üñéóå

6. Äåí Ý÷ù ôé íá êÜíùÿ âáñÝèçêá íá êÜèïìáé → ìå ôé íá áó÷ïëçèþ

7. Ôé èá êÜíåéò üôáí ìåãáëþóåéò; → ðïéï åðÜããåëìá èá áóêÞóåéò

8. ¸êáíå äÜóêáëïò óå ðïëëÜ ÷ùñéÜ → åñãÜóôçêå ùò äÜóêáëïò

9. Êáé ôé èá ìïõ êÜíåé, áí äåí õðáêïýóù; → ðþò èá ìå ôéìùñÞóåé

10. ¸êáíå ðùò äå ìáò åßäå, ãéá íá ìç ìáò ìéëÞóåé → ðñïóðïéÞèçêå

11. ¸êáíå óáí ðáéäß áðü ôçí ÷áñÜ ôïõ → óõìðåñéöÝñèçêå

12. Ðüóï êÜíïõí ôá ðáðïýôóéá; → êïóôßæïõí

13. Åãþ äåí Ý÷ù íá êÜíù ì’ áõôÞ ôçí õðüèåóç → äåí Ý÷ù ó÷Ýóç

14. Äåí êÜíåé íá ëåò øÝìáôá → äåí ðñÝðåé

15. Äåí êÜíåé ãéá äÜóêáëïò ãéáôß äåí áãáðÜåé ôá ðáéäéÜ → äåí åßíáé êá-

ôÜëëçëïò


17. ÌåñéêÝò ëÝîåéò ðëáôáßíïõí óçìáóéïëïãéêÜ, äéåõñýíåôáé ç áñ÷éêÞ

ôïõò óçìáóßá êáé áðïêôïýí ðïéêßëåò óçìáóßåò ìÝóá óôï ÷ñüíï. Íá

âñåßôå ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï äéåõñýíèçêå ç óçìáóßá ôùí ðáñáêÜ-

ôù ëÝîåùí:

1. õðçñÝôçò, 2. êáñäéÜ, 3. äüíôé, 4. áíäñÜðïäï, 5. äéèýñáìâïò,

6. åßëùôáò, 7. óáôñÜðçò


ÁðÜíôçóç

1. õðçñÝôçò: áñ÷éêÜ óÞìáéíå «âïçèüò ôïõ åñÝôç», äçëáäÞ âïçèüò ôïõ êù-

ðçëÜôçÿ óÞìåñá óçìáßíåé áõôüí ðïõ åñãÜæåôáé óå âïçèçôéêÝò åñãáóßåò óôï

óðßôé êÜðïéïõ êáé ðáßñíåé ìéóèü Þ/êáé Üëëåò ðáñï÷Ýò (ð.÷. ôñïöÞ, óôÝãç

ê.ë.ð.). ÌåôáöïñéêÜ óçìáßíåé áõôüí ðïõ åñãÜæåôáé ìå áõôáðÜñíçóç ãéá êÜ-

ðïéï óêïðü.

2. êáñäéÜ: áñ÷éêÜ ç ëÝîç êáñäßá óÞìáéíå ôï üñãáíï ôïõ óþìáôïòÿ óÞìåñá

óçìáßíåé ôçí Ýäñá ôùí óõíáéóèçìÜôùí, ôçò óõìðåñéöïñÜò åíüò áôüìïõ

ê.ë.ð., ôçí øõ÷Þ, ôï êïõñÜãéï, ôï èÜññïò, ôç äéÜèåóç, ôçí åðéèõìßá, ôï êå-

íôñéêü óçìåßï åíüò ðñÜãìáôïò, ÷þñïõ, ðåñéüäïõ ê.ë.ð.

3. äüíôé: áñ÷éêÜ óÞìáéíå êáèÝíá áðü ôá óêëçñÜ üñãáíá ðïõ âñßóêïíôáé óôç

óôïìáôéêÞ êïéëüôçôáÿ óÞìåñá ìåôáöïñéêÜ óçìáßíåé êáé «áé÷ìçñÞ ðñïåîï÷Þ

óêåýïõò Þ åñãáëåßïõ» Þ ðñüóùðï ðïõ Ý÷åé åîïõóßá êáé êÜíåé åîõðçñåôÞ-

óåéò, (ðïëéôéêü) ìÝóïí.

4. áíäñÜðïäï: áñ÷éêÜ óÞìáéíå «áé÷ìÜëùôïò ðïëÝìïõ ðïõ ðïõëéÝôáé ùò äïý-

ëïò»ÿ óÞìåñá óçìáßíåé ôï Üôïìï ðïõ óôåñåßôáé ôçò åëåõèåñßáò ôïõ êáé áõ-

ôüí ðïõ ÷åéñáãùãåßôáé áðü Üëëïõò, ôï äïõëïðñåðÞ êáé äïõëéêü

5. äéèýñáìâïò: áñ÷éêÜ óÞìáéíå «Üóìá ðñïò ôéìÞí ôïõ Äéïíýóïõ» êáé óôç óõ-

íÝ÷åéá åßäïò ôçò ÷ïñéêÞò ðïßçóçò ðïõ ôï ôñáãïõäïýóáí ÷ïñåõôÝò ìå óõ-

íïäåßá áõëïý óôï ðëáßóéï ôçò äéïíõóéáêÞò ëáôñåßáòÿ óÞìåñá óçìáßíåé

«åãêþìéï, Ýðáéíïò».

6. åßëùôáò: áñ÷éêÜ óÞìáéíå ôï äçìüóéï äïýëï óôçí áñ÷áßá ÓðÜñôçÿ óÞìåñá

óçìáßíåé ìåôáöïñéêÜ êÜèå Üíèñùðï ðïõ åñãÜæåôáé óêëçñÜ Þ áõôüí ðïõ

ôïí åêìåôáëëåýïíôáé åñãáóéáêÜ.

7. óáôñÜðçò: áñ÷éêÜ óÞìáéíå «äéïéêçôÞò óáôñáðåßáò» (óáôñáðåßá= åðáñ÷ßá

ôïõ áñ÷áßïõ ðåñóéêïý êñÜôïõò)ÿ óÞìåñá óçìáßíåé ôïí áõôáñ÷éêü Üíèñùðï.


18. á) Íá âñåßôå ôçí áñ÷éêÞ óçìáóßá ôùí ëÝîåùí ôçò Á’ óôÞëçò.

â) Íá áíôéóôïé÷ßóåôå ôçí áñ÷éêÞ óçìáóßá ôïõò ìå ôçí åõñýôåñç ðïõ

áðÝêôçóáí ìÝóá óôï ÷ñüíï (óôÞëç Â’).

ÁðÜíôçóç



19. ÊÜðïéåò ëÝîåéò óôåíåýïõí óçìáóéïëïãéêÜ, äçëáäÞ êñáôïýí ìßá ìüíï

áðü ôéò ðïëëÝò êáé ðïéêßëåò óçìáóßåò ðïõ åß÷áí áñ÷éêÜ. Ìðïñåßôå íá

ðáñáêïëïõèÞóåôå ôï óôÝíåìá ôùí áêüëïõèùí ëÝîåùí;

ÁðÜíôçóç

1. ðïéçôÞò: áñ÷éêÜ óÞìáéíå «áõôüò ðïõ êÜíåé, ðïõ êáôáóêåõÜæåé êÜôé, äçìé-

ïõñãüò»ÿ óÞìåñá óçìáßíåé áõôüí ðïõ ãñÜöåé ðïéÞìáôá.

1. ðïéçôÞò, 2. ôý÷ç, 3. ñÞìá, 4. Üñôïò, 5. øÜëëù, 6. Ýðïò,

7. Üãáëìá, 8. ôÝìåíïò


Á’ áñ÷éêÞ óçìáóßá Â’ åõñýôåñç óçìáóßá

1. åêáôüìâç: èõóßá åêáôü âïäéþí →å. ìåãÜëç èõóßá, ìåãÜëïò áñéè-

ìüò áíèñþðéíùí èõìÜôùí

2. âïõêüëïò: âïóêüò âïäéþí → æ. âïóêüò ãåíéêÜ

3. áéãßäá: áóðßäá áðü äÝñìá

áßãáò (= êáôóßêá)→ á. ðñïóôáóßá

4. ÷ïñçãüò: áõôüò ðïõ áíáëÜìâáíå

ôá Ýîïäá ôïõ ÷ïñïý ãéá ôï áíÝâá-

óìá äñÜìáôïò óôçí áñ÷áßá ÁèÞíá

→ â. êÜèå åßäïõò äùñçôÞò

5. áäåñöüò: ï ïìïìÞôñéïò áäåñöüò

(áðü ôçí ßäéá ìÞôñá, ôçí ßäéá ìç-

ôÝñá)

→ã. ï Üíèñùðïò ìå ôïí ïðïßï Ý÷åé

êáíåßò éó÷õñïýò äåóìïýò

6. Ýñáíïò: äåßðíï óôï ïðïßï óõíåé-

óöÝñïõí üëïé ïé óõíäáéôõìüíåò→ ä. êÜèå åßäïõò óõíåéóöïñÜ

7. ôáîßäé: åêóôñáôåßá, ðïñåßá óôñá-

ôéùôéêþí óùìÜôùí→ è. êÜèå ðïñåßá óå ìáêñéíü ìÝñïò

8. ðïëåìþ: äéåîÜãù Ýíïðëï áãþ-

íá, ðüëåìï→ óô. öôéÜ÷íù

9. ôåíôþíù: óôÞíù ôÝíôá → ç. ôóéôþíù êáèåôß

10. ìåëÜíé: ðá÷ýññåõóôï õãñü ìáý-

ñïõ ÷ñþìáôïò→ éá. ãñáöéêÞ ýëç

11. êåñíþ: áíáìåéãíýù êñáóß ìå íåñü → é. ðñïóöÝñù

2. ôý÷ç: áñ÷éêÜ Þôáí ìÝóç ëÝîç (media vox) êáé óÞìáéíå êáé ôçí êáëÞ êáé

ôçí êáêÞ ôý÷çÿ óÞìåñá óçìáßíåé «êáëÞ ôý÷ç», åõíïúêÞ êõñßùò äýíáìç ðïõ

êáèïñßæåé ôçí Ýêâáóç ôùí ãåãïíüôùí.

3. ñÞìá: áñ÷éêÜ óÞìáéíå «ëÝîç, ëüãïò, ü,ôé Ý÷åé åéðùèåß»ÿ óÞìåñá óçìáßíåé ôï

ìÝñïò ôïõ ëüãïõ ðïõ äçëþíåé üôé ôï õðïêåßìåíï åíåñãåß, ðáèáßíåé Þ âñß-

óêåôáé óå ìßá êáôÜóôáóç.

4. Üñôïò: áñ÷éêÜ óÞìáéíå êÜèå åßäïò øùìéïýÿ áñãüôåñá óôÝíåøå êáé ðÞñå ôç

óçìáóßá «øùìß ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé êáôÜ ôçí åêêëçóéáóôéêÞ ëåéôïõñãßá».

5. øÜëëù: áñ÷éêÜ óÞìáéíå «óößããù ìå ôá äÜ÷ôõëá, ôñáâþ ôéò ÷ïñäÝò ìïõ-

óéêïý ïñãÜíïõ», óôç óõíÝ÷åéá ðÞñå ôç óçìáóßá «ôñáãïõäþ» êáé óÞìåñá

óçìáßíåé «ôñáãïõäþ åêêëçóéáóôéêïýò ýìíïõò Þ Üóìáôá åðßóçìá êáé óï-

âáñÜ, åßìáé øÜëôçò».

6. Ýðïò: áñ÷éêÜ óÞìáéíå «ïìéëßá, ëüãïò, ëÝîç»ÿ óÞìåñá óçìáßíåé «ðïëýóôé÷ï

ðïßçìá ðïõ åîõìíåß çñùéêÜ êáôïñèþìáôá» êáé «óýíïëï çñùéêþí êáôïñ-

èùìÜôùí».

7. Üãáëìá: áñ÷éêÜ óÞìáéíå êÜèå ðïëýôéìï áíôéêåßìåíï ðïõ ç êáôï÷Þ ôïõ ðñï-

êáëåß ÷áñÜ, áãáëëßáóç (<ñ. áãÜëëïìáé). Óôç óõíÝ÷åéá ðÞñå ôç óçìáóßá

«ðñïóöïñÜ ãéá ôçí áãáëëßáóç ôïõ èåïý», «ïìïßùìá èåïý êáé áíèñþðùí»,

þóôå óÞìåñá óçìáßíåé ôï ôñéóäéÜóôáôï Ýñãï ãëõðôéêÞò.

8. ôÝìåíïò: áñ÷éêÜ óÞìáéíå êÜèå ôìÞìá ãçò ðïõ Þôáí áöéåñùìÝíï óå Þñùá

Þ èåüôçôá, üðïõ õðÞñ÷å íáüò Þ âùìüòÿ óÞìåñá óçìáßíåé «ìïõóïõëìáíéêü

ôæáìß».


20. ÌåñéêÝò ëÝîåéò ÷åéñïôåñåýïõí óçìáóéïëïãéêÜ, äçëáäÞ öèåßñåôáé ç

óçìáóßá ôïõò êáé äçëþíïõí êÜôé êáêü, åíþ áñ÷éêÜ äÞëùíáí êÜôé

êáëü. Íá âñåßôå:

á) ôçí áñ÷éêÞ óçìáóßá ôùí ëÝîåùí

â) ôç óçìáóéïëïãéêÞ ìåôáâïëÞ (÷åéñïôÝñåõóç) ðïõ õðÝóôçóáí ìÝóá

óôï ÷ñüíï

ã) ðïý ïöåßëïíôáé, êáôÜ ôç ãíþìç óáò, ïé óçìáóéïëïãéêÝò áëëïéþ-

óåéò áõôþí ôùí ëÝîåùí

áãáèüò, ðïíçñüò, ìï÷èçñüò, âÜíáõóïò, Üèëéïò


ÁðÜíôçóç

• áãáèüò

á. áñ÷éêÜ ç ëÝîç óÞìáéíå «ãåííáßïò, åõãåíÞò, Ýìðåéñïò, öñüíéìïò, ôßìéïò,

åíÜñåôïò, éêáíüò, êáëüò».

â. ìå ôïí êáéñü ÷åéñïôÝñåøå óçìáóéïëïãéêÜ êáé óçìáßíåé åðßóçò «áöåëÞò,

åýðéóôïò, áãáèéÜñçò, êïõôüò».

ã. ç óçìáóéïëïãéêÞ áëëïßùóç ôçò ëÝîçò, ðïõ ðáñáôçñåßôáé êáé óå Üëëåò

ãëþóóåò (ãáëë: bonhome, ãåñìáíéêÜ: einfälting, áããëéêÜ silly<saeling),

ïöåßëåôáé ðéèáíüí óôï üôé ïé Üíèñùðïé ðïõ ÷áñáêôçñßæïíôáí áðü áèù-

üôçôá êáé êáëïóýíç ãßíïíôáí åýêïëá èýìáôá åîáðÜôçóçò êáé åêìå-

ôÜëëåõóçò áðü ôïõò Üëëïõò.

• ðïíçñüò

á. áñ÷éêÜ ç ëÝîç óÞìáéíå «êïðéþäçò, åðßðïíïò, êïõñáóôéêüò».

â. óÞìåñá ç óçìáóßá ôçò Ý÷åé ÷åéñïôåñÝøåé êáé óçìáßíåé áõôüí ðïõ åîá-

ðáôÜ ôïõò Üëëïõò ìå ôå÷íÜóìáôá, äüëéïò, ðáíïýñãïò.

ã. ç óçìáóéïëïãéêÞ öèïñÜ ôçò ëÝîçò ßóùò ïöåßëåôáé óôïõò åîÞò ëüãïõò:

É) ïé Üíèñùðïé ðïõ êáôÝâáëëáí êüðï ãßíïíôáí áíôéêåßìåíï åêìåôÜë-

ëåõóçò êáé Ýôóé ðñïóðáèïýóáí íá âñïõí ðëÜãéïõò ôñüðïõò ãéá íá ðñï-

óôáôåõôïýí, ÉÉ) ç ëÝîç «ðïíçñüò» ëåãüôáí åéñùíéêÜ ãéá áõôïýò ðïõ

ðñïóðáèïýóáí íá áðïöýãïõí ôéò êïðéáóôéêÝò åñãáóßåò ÷ñçóéìïðïéþ-

íôáò ôå÷íÜóìáôá, ÉÉÉ) ïé áñ÷áßïé Áèçíáßïé ðßóôåõáí üôé ôá ÷åéñùíáêôé-

êÜ åðáããÝëìáôá Þôáí áôáßñéáóôá ãéá åëåýèåñïõò áíèñþðïõò êáé êá-

ôÜëëçëá ãéá äïýëïõò, óôïõò ïðïßïõò áðÝäéäáí ÷áñáêôçñéóôéêÜ üðùò

äïëéüôçôá, öèüíï, êáêßá, óêáéüôçôá, ôñá÷ýôçôá.

• ìï÷èçñüò

á. áñ÷éêÜ ç ëÝîç óÞìáéíå áõôüí ðïõ áó÷ïëåßôáé ìå ôéò ÷åéñùíáêôéêÝò åñ-

ãáóßåò, ðïõ êáôáâÜëëåé Ýíôïíç óùìáôéêÞ ðñïóðÜèåéá, êïõñáóôéêüò, å-

ðßðïíïò.

â. óÞìåñá óçìáßíåé «÷áéñÝêáêïò, êáêåíôñå÷Þò, öèïíåñüò, áõôüò ðïõ ÷áß-

ñåôáé ãéá ôç äõóôõ÷ßá ôùí Üëëùí êáé ëõðÜôáé ãéá ôçí åõôõ÷ßá ôïõò».

ã. ç ëÝîç áðÝêôçóå ìåéùôéêÞ óçìáóßá ßóùò åðåéäÞ: É) ïé Üíèñùðïé ðïõ êï-

ðßáæáí ãßíïíôáí áíôéêåßìåíá åêìåôÜëëåõóçò åíþ Ýâëåðáí Üëëïõò íá

ðåôõ÷áßíïõí ðïëëÜ ìå åëÜ÷éóôï êüðï, ìå áðïôÝëåóìá íá íéþèïõí öèü-

íï ãé’ áõôïýò, ÉÉ) ïé áñ÷áßïé Áèçíáßïé ðßóôåõáí üôé ôá ÷åéñùíáêôéêÜ


åðáããÝëìáôá Þôáí áôáßñéáóôá ãéá åëåýèåñïõò áíèñþðïõò êáé êáôÜë-

ëçëá ãéá äïýëïõò, óôïõò ïðïßïõò áðÝäéäáí ÷áñáêôçñéóôéêÜ üðùò äï-

ëéüôçôá, öèüíï, êáêßá, óêáéüôçôá, ôñá÷ýôçôá.

• âÜíáõóïò

á. áñ÷éêÜ ç ëÝîç óÞìáéíå «ôå÷íßôçò, ÷åéñþíáêôáò, áõôüò ðïõ åñãÜæåôáé

óôï âáýíï (= êáìßíé, êëßâáíïò, öïýñíïò).

â. óôç óõíÝ÷åéá ç ëÝîç ÷åéñïôÝñåøå óçìáóéïëïãéêÜ êáé óçìáßíåé «Üîå-

óôïò, áãñïßêïò, âßáéïò, ôñá÷ýò, óêáéüò».

ã. ç áñíçôéêÞ óçìáóßá ôçò ëÝîçò ßóùò ïöåßëåôáé óôï ãåãïíüò üôé ïé áñ-

÷áßïé Áèçíáßïé ðßóôåõáí üôé ôá ÷åéñùíáêôéêÜ åðáããÝëìáôá Þôáí áôáß-

ñéáóôá ãéá åëåýèåñïõò áíèñþðïõò êáé êáôÜëëçëá ãéá äïýëïõò, óôïõò

ïðïßïõò áðÝäéäáí ÷áñáêôçñéóôéêÜ üðùò ôñá÷ýôçôá, âéáéüôçôá, óêáéüôçôá.

• Üèëéïò

á. áñ÷éêÜ ç ëÝîç óÞìáéíå «äéåêäéêçôÞò åðÜèëïõ» (Üèëïí= Ýðáèëï).

â. ìå ôïí êáéñü ç óçìáóßá ôçò ÷åéñïôÝñåøå êáé êáôÝëçîå íá óçìáßíåé «á-

îéïëýðçôïò, åîáèëéùìÝíïò, ìßæåñïò, áîéïèñÞíçôïò» êáé áñãüôåñá «êá-

êïÞèçò, öáýëïò á÷ñåßïò, ôéðïôÝíéïò, êáêüò».

ã. ç óçìáóéïëïãéêÞ áëëïßùóç ôçò ëÝîçò óå «áîéïëýðçôïò» ïöåßëåôáé ðé-

èáíüí óôç óõìðÜèåéá ðïõ ãåííÜ ç ðñïóðÜèåéá ôïõ áãùíéæüìåíïõ íá

êáôáêôÞóåé ôï Ýðáèëï, åíþ ç óçìáóßá «êáêïÞèçò» ðñïÝñ÷åôáé áðü ôá

áñíçôéêÜ óõíáéóèÞìáôá êáé ôçí åîá÷ñåßùóç ðïõ äçìéïõñãåßôáé êÜðïôå

åîáéôßáò ôçò ìéæÝñéáò êáé ôçò åîáèëßùóçò.


21. Åêôüò áðü ôéò ëÝîåéò ðïõ ÷åéñïôåñåýïõí óçìáóéïëïãéêÜ, õðÜñ÷ïõí

êáé ëÝîåéò ðïõ âåëôéþíïíôáé/êáëõôåñåýïõí óçìáóéïëïãéêÜ. Íá åíôï-

ðßóåôå ôçí áñ÷éêÞ óçìáóßá êáé ôéò âåëôéþóåéò ðïõ ðáñïõóéÜæïõí ïé

ëÝîåéò:

ÁðÜíôçóç

• ëåâÝíôçò: áñ÷éêÜ óÞìáéíå «óþìá íáõôþí ðõñïâïëçôþí, ðåéñáôÝò áðü ôçí

áíáôïëÞ» (levante = áíáôïëÞ> éôáë. leventi > ôïõñê. levend > ëåâÝíôçò).

Óôï ìåóáßùíá ç ëÝîç äÞëùíå ôïí áðåßèáñ÷ï êáé ðáñÜôïëìï íÝï. ÓÞìåñá

ëåâÝíôçò, íÞðéï, õðïõñãüò, äïõëåéÜ, ôý÷ç


Ý÷åé âåëôéùèåß óçìáóéïëïãéêÜ êáé óçìáßíåé «ãåííáßïò, ðáëéêÜñé, áíäñåßïò,

Üíäñáò ìå õðåñÞöáíï ðáñÜóôçìá».

• íÞðéï: áñ÷éêÜ ç ëÝîç íÞðéïò óÞìáéíå ßóùò áõôüí ðïõ äåí ìðïñåß (áêüìç)

íá ìéëÞóåé, Üìõáëïò, áíüçôïòÿ óÞìåñá äçëþíåé ôï ðáéäß áðü åíüò Ýùò Ýîé

åôþí.

• õðïõñãüò: áñ÷éêÜ ç ëÝîç óÞìáéíå õðçñÝôçò, âïçèüò (<õðü + Ýñãïí)ÿ óÞ-

ìåñá óçìáßíåé ôïí áíþôáôï êñáôéêü ëåéôïõñãü ðïõ áóêåß ôçí åêôåëåóôéêÞ

åîïõóßá êáé ðñïÀóôáôáé õðïõñãåßïõ.

• äïõëåéÜ: áñ÷éêÜ (óôï ìåóáßùíá) ç ëÝîç óÞìáéíå «êáôáíáãêáóôéêÞ êáé

óêëçñÞ åñãáóßá ðïõ åðéâÜëëåôáé áðü Üëëïõò» (<äïõëåéÜ= óêëáâéÜ)ÿ óÞ-

ìåñá Ý÷åé âåëôéùèåß óçìáóéïëïãéêÜ êáé äçëþíåé ôçí åñãáóßá, ôï åðÜã-

ãåëìá, ôçí áðáó÷üëçóç.

• ôý÷ç: áñ÷éêÜ Þôáí ìÝóç ëÝîç (media vox) êáé óÞìáéíå êáé ôçí êáëÞ êáé

ôçí ôý÷çÿ ìå ôçí ðÜñïäï ôïõ ÷ñüíïõ äéáôÞñçóå ôç èåôéêÞ óçìáóßá «êáëÞ

ôý÷ç».


22. Íá âñåßôå ôç óçìáóßá ôùí ëÝîåùí Ýðáñóç, áóèåíÞò êáé áêÝñáéïò óå

êáèåìéÜ áðü ôéò ðáñáêÜôù ðñïôÜóåéò.

ÁðÜíôçóç

á) 1. ÌéëÜåé ìå Ýðáñóç ãéá ôá êáôïñèþìáôÜ ôïõ → áëáæïíåßá, õðåñïøßá,

ïßçóç

2. ÊÜèå ðñùß ãßíåôáé ç Ýðáñóç ôçò óçìáßáò → áíýøùóç

â) 1. Åßíáé áóèåíÞò ÷áñáêôÞñáò → áäýíáìïò

2. Ïé áóèåíåßò ìáèçôÝò ðñÝðåé íá ðñïóêïìßæïõí éáôñéêÞ âåâáßùóç → Üñ-

ñùóôïé

3. ¼ðùò üëïé ïé Üíèñùðïé, Ý÷åé êé áõôüò ôï áóèåíÝò óçìåßï ôïõ ÷áñá-

êôÞñá ôïõ → áäýíáôï, ôñùôü

4. ¸÷åé áóèåíÞ üñáóç → ìåéùìÝíç

5. Ïé íÝåò áõîÞóåéò óôéò ôéìÝò ôùí êáõóßìùí ðëÞôôïõí êõñßùò ôéò áóèå-

íÝóôåñåò ïéêïíïìéêÜ ôÜîåéò → öôù÷üôåñåò

ã) 1. ÊáôÝâáëá áêÝñáéï ôï ðïóü ôçò ïöåéëÞò ìïõ → ïëüêëçñï

2. ¸÷åé áêÝñáéåò ôéò óùìáôéêÝò êáé ðíåõìáôéêÝò ôïõ äõíÜìåéò → áìåßù-

ôåò, óþåò, áêìáßåò


3. ÁíáëáìâÜíù áêÝñáéá ôçí åõèýíç ôùí ðñÜîåþí ìïõ → åî ïëïêëÞñïõ,

ïëüêëçñç

4. ¸êáíá ôï êáèÞêïí ìïõ óôï áêÝñáéï → êáè’ ïëïêëçñßáí, ÷ùñßò ðá-

ñáëåßøåéò

5. Åßíáé áêÝñáéïò ÷áñáêôÞñáò → Ýíôéìïò, Üìåìðôïò


23. Íá âñåßôå ðïéá Þôáí ç ðñþôç óçìáóßá ôùí ðáñáêÜôù ëÝîåùí êáé

ðïéá ç óçìåñéíÞ ìåôáöïñéêÞ óçìáóßá ôïõò.

ÁðÜíôçóç


ËÝîåéò Ðñþôç óçìáóßá ÓçìåñéíÞ ìåôáöïñéêÞ óçìáóßá

1. öåíÜêç ðåñïýêá áðÜôç, øÝìá

2. óôáõñþíùðáóóáëþíù, ðåñéöñÜóóù

ìå ðáóóÜëïõò

âáóáíßæù/ êáôáöÝñíù íá áðï-

êôÞóù

3. áíåñìÜôéóôïò(ãéá ðëïßï) áõôüò ðïõ äåí

Ý÷åé Ýñìá, õðïóôÞñéãìá

áóôáèÞò, åõìåôÜâëçôïò/ åðéðü-

ëáéïò

4. äïñõöüñïòóùìáôïöýëáêáò ðïõ êñáôÜ

äüñõ

ðñüóùðï Þ êñÜôïò ðïõ åîáñôÜôáé

ðïëéôéêÜ áðü Üëëï ðéï éó÷õñü

5. åìðïñåýïìáé ðïñåýïìáé, åßìáé óôï äñüìïåêìåôáëëåýïìáé, êáðçëåýïìáé,

÷ñçóéìïðïéþ êÜôé ãéá êÝñäïò

6. ìýùðáòáõôüò ðïõ ìéóïêëåßíåé ôá

ìÜôéá ãéá íá äåé ðéï êáèáñÜ

áõôüò ðïõ äåí ìðïñåß íá êáôá-

íïÞóåé ôá âáèýôåñá áßôéá ôùí

ðñáãìÜôùí, êïíôüöèáëìïò

7. îéöïõëêþôñáâþ ôï îßöïò áðü ôç èÞ-

êç ôïõ

åðéôßèåìáé ëåêôéêÜ åíáíôßïí êÜ-

ðïéïõ, åêäçëþíù åðéèåôéêÞ äéÜ-

èåóç

8. ðõñïäïôþ âÜæù öùôéÜ óå åêñçêôéêÞ ýëç ðñïêáëþ Ýíôáóç

9. íáñêïèåôþ ôïðïèåôþ íÜñêåòåíåñãþ äüëéá ãéá íá áíáôñÝøù Þ

íá ìáôáéþóù êÜôé, õðïíïìåýù

10. ðñïóâÜëëùñß÷íù êÜôé ðÜíù óå/ ÷ôõ-

ðþ/ åðéôßèåìáé

èßãù ôçí ôéìÞ êáé ôçí õðüëçøç

êÜðïéïõ


24. Ç ëÝîç ãëþóóá ÷ñçóéìïðïéåßôáé óå ðïëëÝò ìåôáöïñéêÝò öñÜóåéò. Íá

âñåßôå ðïéá ìåôáöïñéêÞ öñÜóç ðïõ ðåñéÝ÷åé ôç ëÝîç ãëþóóá áíôé-

óôïé÷åß óå êÜèå óçìáóßá ðïõ óáò äßíåôáé.

ÁðÜíôçóç

11. êïõñÜóôçêá, ôáëáéðùñÞèçêá → ìïõ âãÞêå ç ãëþóóá

12. áõèáäéÜæåé → âãÜæåé ãëþóóá

13. Ýìåéíå Üíáõäïò Þ äå èÝëåé íá ìéëÞóåé → êáôÜðéå ôç ãëþóóá ôïõ

14. áñ÷ßæåé íá ìéëÜ åëåýèåñá êáé ìå åõ÷Ýñåéá → ëýèçêå ç ãëþóóá ôïõ

15. äõóêïëåýåôáé íá åêöñÜóåé áõôü ðïõ óêÝöôåôáé ëüãù ôáñá÷Þò → äÝèçêå

ç ãëþóóá ôïõ

16. äåí ìðïñåß íá êñáôÞóåé Ýíá ìõóôéêü → äåí ìðïñåß íá êñáôÞóåé ôç ãëþó-

óá ôïõ

17. ìçí êáêïìåëåôÜò → äÜãêùóå/ öÜå/ êáôÜðéå ôç ãëþóóá óïõ!

18. áõôïß ðïõ ó÷ïëéÜæïõí êáêüâïõëá ôïõò Üëëïõò → ïé êáêÝò ãëþóóåò

19. ìéëÜ ìå êáêßá/ ìå êáëïóýíç → ç ãëþóóá ôïõ óôÜæåé öáñìÜêé/ ìÝëé

10. ãéá ëÝîç ðïõ ìáò äéáöåýãåé → ôï Ý÷ù óôçí Üêñç ôçò ãëþóóáò ìïõ


25. Íá åíôÜîåôå êáèåìéÜ áðü ôéò áêüëïõèåò ëÝîåéò óå äéáöïñåôéêÝò öñÜ-

óåéò, Ýôóé þóôå íá ãßíåé öáíåñÞ ç ðïëõóçìßá ôçò

ÁðÜíôçóç

1. Ýêäïóç

• Ôï ÐáíåðéóôÞìéï ÊñÞôçò Ý÷åé ðñïãñáììáôßóåé ôçí Ýêäïóç åíüò íÝïõ

âéâëßïõ ãéá ôç ìåôáâõæáíôéíÞ æùãñáöéêÞ.

• Ôá áóôõíïìéêÜ ôìÞìáôá åßíáé õðåýèõíá ãéá ôçí Ýêäïóç ôáõôüôçôáò.

• Ï Õðïõñãüò Ôýðïõ áíáêïßíùóå ôçí Ýêäïóç ôïõ äéáâüçôïõ ôñïìïêñÜ-

ôç óôéò Ç.Ð.Á.

2. êáôáâïëÞ

• ×ñåéÜæåôáé êáôáâïëÞ ìåãÜëùí ðñïóðáèåéþí, þóôå íá ëõèåß óýíôïìá ôï

ðñüâëçìá.

1. Ýêäïóç, 2. êáôáâïëÞ, 3. êáôÜó÷åóç, 4. êáôáãñáöÞ, 5. ÷áëþ,

6. ÷áëáñüò, 7. êýêëùìá, 8. óêçíÞ, 9. óêéÜæù, 10. üñãáíï


• Ç êáôáâïëÞ ôùí óõíôÜîåùí èá ãßíåôáé ìüíï ìÝóù ôñáðåæþí.

• Ç âßá õðÜñ÷åé áðü êáôáâïëÞò êüóìïõ, äåí åßíáé áðïêëåéóôéêü öáéíü-

ìåíï ôçò åðï÷Þò ìáò.

• Åßíáé ÃÜëëïò, áëëÜ Ý÷åé åëëçíéêÝò êáôáâïëÝò, êáèþò ï ðáððïýò ôïõ Þ-

ôáí áðü ôéò ÓÝññåò.

3. êáôÜó÷åóç

• Áí äåí ðëçñþóåé ôá ÷ñÝç ôïõ ðñïò ôï äçìüóéï, èá ãßíåé êáôÜó÷åóç ôçò

ðåñéïõóßáò ôïõ.

• Ïé áóôõíïìéêÝò áñ÷Ýò Ýêáíáí êáôÜó÷åóç ìåãÜëçò ðïóüôçôáò çñùßíçò

óôï äéáìÝñéóìá ðïõ äéÝìåíå ï êáôçãïñïýìåíïò.

4. êáôáãñáöÞ

• Ç ðñïúóôáìÝíç æÞôçóå ôçí êáôáãñáöÞ ôùí åããñÜöùí ôïõ áñ÷åßïõ.

• ¸ãéíå êáôáãñáöÞ ôùí áêéíÞôùí ðïõ áíÞêïõí óôçí åðé÷åßñçóç.

• ¸êáíå êáôáãñáöÞ ôùí éäéùôéêþí óõíïìéëéþí ìáò óå êáóÝôåò.

• Ïé éóôïñéêïß åñåõíçôÝò ÷ñçóéìïðïéïýí ùò ðçãÝò ôéò ìáñôõñßåò êáé ôéò

êáôáãñáöÝò ðåñéçãçôþí.

• ¸ãéíå êáôáãñáöÞ ôïõ ðåñéóôáôéêïý óôç ìíÞìç ôïõ ðáéäéïý.

5. ÷áëþ

• ÅðåéäÞ ÷Üëáóå ï õðïëïãéóôÞò ìïõ, äåí ìðïñþ íá ôåëåéþóù ôçí åñãá-

óßá.

• Èá ÷áëÜóïõìå ôçí áðïèÞêç, ãéá íá ÷ôßóïõìå Ýíá áêüìç äùìÜôéï.

• Ôï ðñùß óôçí ôñÜðåæá ìéá ãõíáßêá ÷Üëáóå ôïí êüóìï, ãéáôß ôçò ðÞñáí

ôç èÝóç.

• Áõôü ôï Ýñãï ÷áëÜåé êüóìï óôçí ÁìåñéêÞ êÜíïíôáò ñåêüñ åéóéôçñßùí.

• Ìå ôçí Üó÷çìç óõìðåñéöïñÜ ôïõ êïíôåýåé íá ÷áëÜóåé ôï óðßôé ôïõ.

• Ï êüóìïò íá ÷áëÜóåé, åãþ èá ðÜù öÝôïò äéáêïðÝò.

• Ìçí ðëçóéÜæåéò ôüóï ôçí ôçëåüñáóç, èá ÷áëÜóïõí ôá ìÜôéá óïõ!

• Ç óõìöùíßá ìáò ÷Üëáóå, ãéáôß äå äå÷üôáí íá ðëçñþóåé ôï ìåñßäéü ôïõ.

• Óôçí áñ÷Þ ôçò âñáäéÜò ðåñíïýóáìå üìïñöá, áëëÜ Ýðåéôá áðü ôç ëï-

ãïìá÷ßá ôïõò, ìáò ÷Üëáóå ôï êÝöé.

• Ôïõ Ýêáíå üëá ôá ÷áôßñéá êáé ôïí ÷Üëáóå.

6. ÷áëáñüò

• Ôï óêïéíß Þôáí äåìÝíï óå Ýíáí ÷áëáñü êüìðï.

• Áõôü ôï ÓÜââáôï ç åìðïñéêÞ êßíçóç Þôáí ÷áëáñÞ.

• Ç óõæÞôçóç Ýãéíå óå ÷áëáñü ýöïò.


• Ïé äåóìïß ìåôáîý ôùí ìåëþí ôçò ïéêïãÝíåéáò ãßíïíôáé üëï êáé ðéï ÷á-

ëáñïß.

• Ïé ãïíåßò äéáìáñôõñÞèçêáí ãéá ôç ÷áëáñÞ ðåéèáñ÷ßá ôïõ ó÷ïëåßïõ.

7. êýêëùìá

• ÕðÜñ÷åé âëÜâç óôï çëåêôñéêü êýêëùìá.

• Ãéá íá áíôéìåôùðéóôåß ôï ðñüâëçìá ôùí íáñêùôéêþí, ðñÝðåé íá åîáñ-

èñùèïýí ôá êõêëþìáôá ôùí åìðüñùí.

• Óôéò ðñåóâåßåò õðÜñ÷åé êëåéóôü êýêëùìá ôçëåüñáóçò, ãéá ôçí áðïôñï-

ðÞ ôñïìïêñáôéêþí åíåñãåéþí.

8. óêçíÞ

• Ìüëéò öôÜóáìå óôçí åîï÷Þ, óôÞóáìå ôç óêçíÞ êÜôù áðü ôá äÝíôñá.

• Ïé èÝóåéò ðïõ åß÷áìå óôï èÝáôñï Þôáí äßðëá óôçí óêçíÞ.

• ¸÷åé ðáßîåé ôïõò óçìáíôéêüôåñïõò ñüëïõò ôçò äéåèíïýò óêçíÞò.

• Ç óêçíÞ áðåéêïíßæåé ôï åñãáóôÞñéï ôïõ æùãñÜöïõ.

• Ïé óêçíÝò áíáãíùñéóìïý óôïí ¼ìçñï åßíáé ôõðéêÝò.

• Ç ðáñÜóôáóç Þôáí ôüóï êáêÞ, ðïõ öýãáìå óôç äåýôåñç óêçíÞ.

• Ç óêçíÞ ôïõ ôñáõìáôéóìïý ôïý ðñïêÜëåóå íåõñéêü êëïíéóìü.

• ÌåôÜ ôéò åêëïãÝò ðñïâëÝðïíôáé ìåãÜëåò áëëáãÝò óôçí ðïëéôéêÞ óêçíÞ

ôïõ ôüðïõ.

9. óêéÜæù

• ÓêéÜ÷ôçêá üðùò ôïí åßäá îáöíéêÜ ìðñïóôÜ ìïõ.

• Ìç öùíÜæåéò, ãéáôß óêéÜæåéò ôï ðáéäß!

• Ôá óýííåöá óêéÜæïõí ôïí Þëéï.

• Ôá åðåéóüäéá óêßáóáí ôïí åïñôáóìü ôïõ Ðïëõôå÷íåßïõ.

• Ìç óêéÜæåéò ìå ôüóï áäñÝò ãñáììÝò ôï äåîß ìÝñïò ôïõ óêßôóïõ.

10. üñãáíï

• Ïé ðíåýìïíåò åßíáé áíáðíåõóôéêÜ üñãáíá.

• Ãéá ôéò ìåôñÞóåéò óôá ðåéñÜìáôá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé åéäéêÜ üñãáíá üðùò

÷ñïíüìåôñá êáé æõãáñéÝò áêñéâåßáò.

• ÁõôÞ ç åöçìåñßäá åßíáé ôï åðßóçìï üñãáíï ôçò áíôéðïëßôåõóçò.

• Ôï ìïõóåßï ëáúêþí ìïõóéêþí ïñãÜíùí âñßóêåôáé óôçí ÐëÜêá.

• Ïé áóôõíïìéêïß åßíáé ôá üñãáíá ôçò ôÜîåùò.



26. Íá åíôÜîåôå ôéò ðáñáêÜôù ëÝîåéò óå äéáöïñåôéêÝò ðåñéüäïõò ëüãïõ,

Ýôóé þóôå íá öáíïýí ïé äéáöïñåôéêÝò íïçìáôéêÝò áðï÷ñþóåéò ðïõ á-

ðÝêôçóáí ìÝóá óôï ÷ñüíï.

(Ìðïñåßôå íá ÷ñçóéìïðïéÞóåôå ôéò ëÝîåéò êáé ìÝóá óå ÷áñáêôçñéóôéêÝò

åêöñÜóåéò, ðïõ ëÝãïíôáé óå óõãêåêñéìÝíåò óõíèÞêåò åðéêïéíùíßáò).

ÁðÜíôçóç

1. öýëëï

• ÁåéèáëÞ ïíïìÜæïíôáé ôá äÝíôñá ðïõ äéáôçñïýí ôá öýëëá ôïõò üëåò ôéò

åðï÷Ýò.

• Êüøå Ýíá öýëëï ÷áñôß áðü ôï ôåôñÜäéü óïõ.

• Óôï ìïõóåßï ëáúêÞò ôÝ÷íçò èáõìÜóáìå ðåñßôå÷íá êïóìÞìáôá öôéáãìÝ-

íá áðü öýëëá ÷ñõóïý êáé çìéðïëýôéìåò ðÝôñåò.

• Óôï óçìåñéíü öýëëï ôçò ç åöçìåñßäá öéëïîåíåß óõíÝíôåõîç ôïõ äéÜ-

óçìïõ óêçíïèÝôç.

• Ðñéí ìïéñÜóåéò, öñüíôéóå íá áíáêáôÝøåéò êáëÜ ôá öýëëá ôçò ôñÜðïõ-

ëáò.

• ÌåôÜ áðü ôçí ðåñéðÝôåéá ðïõ åß÷á ìå ôçí õãåßá ìïõ, áðïöÜóéóá íá ãõ-

ñßóù öýëëï óôç æùÞ ìïõ.

• ¸êáíá üëï ôï óðßôé öýëëï êáé öôåñü, áëëÜ äå âñÞêá ðïõèåíÜ ôï ðïñ-

ôïöüëé ìïõ.

• ¸÷åéò êÜíåé ôüóá ôáîßäéá óôï åîùôåñéêü êáé ðïôÝ äå ìïõ Ýöåñåò ïýôå

Ýíá ðñÜóéíï öýëëï.

2. ìáýñïò

• Åß÷å ðïëý üìïñöá ìÜôéá, ìáýñá óáí êÜñâïõíï.

• Ìüëéò ïé ãïíåßò ôïõ Ýìáèáí ôé åß÷å êÜíåé, ôïí Ýêáíáí ìáýñï óôï îýëï.

• Áðü ôï èÜíáôï ôïõ Üíôñá ôçò êé Ýðåéôá, öïñïýóå ðÜíôá ìáýñá.

• Ôïí ôåëåõôáßï êáéñü åßìáé ðïëý áðáéóéüäïîïòÿ ôá âëÝðù üëá ìáýñá.

• Óôçí ðåñßïäï ôçò Êáôï÷Þò áíèïýóå ç ìáýñç áãïñÜ.

• Ïé ÷þñåò ôïõ ðåñóéêïý êüëðïõ åßíáé ðëïýóéåò óå ìáýñï ÷ñõóü.

• Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ðïëëïß ìáýñïé Ý÷ïõí åãêáôáóôáèåß óôçí ÅëëÜäá.

1. öýëëï, 2. ìáýñïò, 3. áãùãÞ, 4. áÝñáò, 5. áóöÜëåéá,

6. ãëþóóá, 7. ãëÜóôñá, 8. âÜóç, 9. ðáñÜëõóç, 10. êáôÜññåõóç


• Ìáýñç æùÞ ðÝñáóá ìáæß ôïõ.

• Ãéá íá ðïýìå ôç ìáýñç áëÞèåéá, äåí Ý÷åé Üäéêï íá ôïí êáôçãïñåß.

3. áãùãÞ

• Ôï ìÜèçìá ôçò êõêëïöïñéáêÞò áãùãÞò èá ðñÝðåé íá åíôá÷èåß óå üëá

ôá ó÷ïëåßá.

• Óôçí áãùãÞ ôïõ ðïëßôç ìáèáßíïõìå ãéá ôç ëåéôïõñãßá ôïõ äçìïêñáôé-

êïý ðïëéôåýìáôïò.

• ÖÝôïò Þñèå óôï ó÷ïëåßï ìáò Ýíáò êáéíïýñéïò êáèçãçôÞò öõóéêÞò á-

ãùãÞò.

• Ï ãéáôñüò ôïý ÷ïñÞãçóå åéäéêÞ öáñìáêåõôéêÞ áãùãÞ.

• Ïé éäéïêôÞôåò Ýêáíáí åíáíôßïí ôïõ áãùãÞ åîþóåùò.

4. áÝñáò

• Ï êáèáñüò áÝñáò ôçò åîï÷Þò ìïý ðñïêáëåß åõåîßá.

• Ôéò ôåëåõôáßåò ìÝñåò ðëáíÜôáé óôïí áÝñá ç öÞìç üôé èá ðáñáéôçèåß ï

Õðïõñãüò Õãåßáò.

• Ï éäéïêôÞôçò æçôïýóå áðü ôïõò õðïøÞöéïõò åíïéêéáóôÝò ðÝíôå åêáôïì-

ìýñéá áÝñá ãéá ôï êáôÜóôçìá ðïõ íïßêéáæå.

• Ôá ðñïúüíôá ðïõ óõóêåõÜæïíôáé óå êåíü áÝñïò äéáôçñïýí ôç öñåóêÜ-

äá ôïõò.

• Áðü ôüôå ðïõ âãÞêå óôçí ôçëåüñáóç Ý÷ïõí ðÜñåé ôá ìõáëÜ ôïõ áÝñá.

5. áóöÜëåéá

• Ç ïéêïãÝíåéá ðñÝðåé íá ðáñÝ÷åé áóöÜëåéá óôá ìÝëç ôçò.

• Åßíáé áðáñáßôçôï íá öïñÜìå æþíåò áóöáëåßáò óå êÜèå äéáäñïìÞ ìå ôï

áõôïêßíçôï.

• Ç Áóôõíïìßá, ç ÐõñïóâåóôéêÞ êáé ôï Ëéìåíéêü åßíáé ôá Óþìáôá Á-

óöáëåßáò ôçò ÷þñáò.

• Ôá öþôá Ýóâçóáí, ãéáôß Ýðåóå ç áóöÜëåéá.

• ×ôåò äéÝññçîáí ôï óðßôé ìïõ êáé Ýêëåøáí ìåñéêÜ ðñÜãìáôá, áëëÜ åõ-

ôõ÷þò åß÷á êÜíåé áóöÜëåéá êëïðÞò.

6. ãëþóóá

• Ç ãëþóóá åßíáé ôï áéóèçôÞñéï üñãáíï ôçò ãåýóçò.

• Ãéá ôï äéïñéóìü óå áõôÞ ôç èÝóç áðáéôåßôáé ç Üñéóôç ãíþóç äýï îÝíùí

ãëùóóþí.

• Ìçí áêïýò ôéò êáêÝò ãëþóóåò ðïõ äéáäßäïõí Üó÷çìåò öÞìåò.


• Ìïõ âãÞêå ç ãëþóóá íá áíÝâù óôïí ðÝìðôï üñïöï áðü ôéò óêÜëåò,

áöïý ôï áóáíóÝñ åß÷å âëÜâç.

• Áõôüò ï Üíèñùðïò åßíáé ðïëý êïõñáóôéêüòÿ äå âÜæåé ãëþóóá ìÝóá ôïõ!

• ÌÝëé óôÜæåé ç ãëþóóá ôçò, üôáí ìéëÜåé ãéá ôá åããüíéá ôçò.

7. ãëÜóôñá

• ÐñÝðåé íá ìåôáöõôÝøù ôçí êáìÝëéá óå ìåãáëýôåñç ãëÜóôñá.

• Ìáæß ìå ôï âáóéëéêü ðïôßæåôáé êé ç ãëÜóôñá (:ëÝãåôáé üôáí åðùöåëåßôáé

êáíåßò áðü ôï êáëü ðïõ ôõ÷áßíåé óå êÜðïéïí Üëëï).

• Óôéò ðåñéóóüôåñåò ðñùéíÝò åêðïìðÝò Ý÷ïõí êáé ìåñéêÝò «ãëÜóôñåò» ðïõ

åðéäåéêíýïõí ôá óùìáôéêÜ ôïõò ðñïóüíôá.

8. âÜóç

• Óôç âÜóç ôïõ áãÜëìáôïò õðÜñ÷åé ìéá äõóáíÜãíùóôç åðéãñáöÞ.

• Ç åéëéêñßíåéá åßíáé ç âÜóç ôçò öéëßáò ìáò.

• Ôï åðé÷åßñçìÜ óïõ óôç âÜóç ôïõ åßíáé óùóôü, áëëÜ ÷ñåéÜæåôáé ìåãá-

ëýôåñç áíÜëõóç.

• Äõóôõ÷þò ôåëåßùóáí ïé äéáêïðÝò êáé åðéóôñÝöïõìå óôç âÜóç ìáò.

• Ç äéáöùíßá ôùí äýï âïõëåõôþí äõóáñÝóôçóå ôç âÜóç ôïõ êüììáôïò.

• Óôï ôåëåõôáßï äéáãþíéóìá óôá ìáèçìáôéêÜ Ýðéáóá ôç âÜóç.

• Óôçí ÅëëÜäá õðÜñ÷åé íáôïúêÞ âÜóç óôç Óïýäá.

9. ðáñÜëõóç

• Ç ôåôñáðëçãßá åßíáé ðáñÜëõóç êáé ôùí ôåóóÜñùí Üêñùí.

• Ïé óõíå÷åßò áðåñãßåò ðñïêÜëåóáí ðáñÜëõóç ôçò êñáôéêÞò ìç÷áíÞò.

10. êáôÜññåõóç

• Ç êáôÜññåõóç ôïõ êôéñßïõ ïöåßëåôáé óôçí êáêÞ êáôáóêåõÞ ôïõ.

• ¸ðáèå íåõñéêÞ êáôÜññåõóç áðü õðåñêüðùóç.

• Ôá åóùôåñéêÜ ðñïâëÞìáôá êáé ïé åîùôåñéêïß å÷èñïß ïäÞãçóáí ôçí áõ-

ôïêñáôïñßá óå êáôÜññåõóç.


27. ÐïëëÝò ëÝîåéò áëëÜæïõí óçìáóßá ìÝóá óôï ÷ñüíï. Ïé áêüëïõèåò Üë-

ëáîáí óçìáóßá ìåôÜ ôçí åìöÜíéóç ôïõ ÷ñéóôéáíéóìïý. Íá âñåßôå ôçí

áñ÷éêÞ êáé ôç ìåôáãåíÝóôåñç óçìáóßá ôïõò.

ÁðÜíôçóç



28. Íá ó÷çìáôßóåôå öñÜóåéò ìå ôéò ëÝîåéò ðïõ óáò äßíïíôáé, ðáßñíïíôáò

õðüøç ôéò äéáöïñåôéêÝò óçìáóßåò ôïõò, üðùò áõôÝò öáßíïíôáé óôá

ðáñáêÜôù ëåêôéêÜ óýíïëá.

ÁðÜíôçóç

á) áäõíáìßá

1. Ýëëåéøç óùìáôéêÞò åðÜñêåéáò → Áðü ôï ðñùß íéþèù áäõíáìßá êáé

Ý÷ù æáëÜäåò.

2. Ýëëåéøç ðíåõìáôéêÞò åðÜñêåéáò → Äéáðéóôþíù áäõíáìßá óôçí éêáíü-

ôçôÜ ôïõ íá êñßíåé.

3. óõìðÜèåéá → Ïé ðáððïýäåò Ý÷ïõí ìåãÜëç áäõíáìßá óôá åããüíéá ôïõò.

â) áíôßóôáóç


ËÝîåéò Áñ÷éêÞ óçìáóßá ÌåôáãåíÝóôåñç óçìáóßá

1. Üããåëïòáããåëéáöüñïò, áõôüò ðïõ

äéáâéâÜæåé åéäÞóåéò

åðïõñÜíéïò áêüëïõèïò ôïõ èå-

ïý, Üõëï ðíåõìáôéêü ïí/ Üí-

èñùðïò áãíüò êáé êáëüò Þ

ðïëý üìïñöïò

2. åêêëçóßá óõíÝëåõóç ôïõ äÞìïõ

ôï óýíïëï ôùí ðéóôþí ôçò ÷ñé-

óôéáíéêÞò èñçóêåßáò/ ï ÷ñé-

óôéáíéêüò íáüò

3. ëåéôïõñãßá

äçìüóéá õðçñåóßá (ð.÷. ÷ïñç-

ãßá, ôñéçñáñ÷ßá ê.ë.ð.) ðïõ

áíáëÜìâáíáí óôçí áñ÷áßá

ÁèÞíá ïé åýðïñïé ðïëßôåò

ôï ìõóôÞñéï ôçò Èåßáò Åõ÷áñé-

óôßáò/ éåñïõñãßá ðïõ áêïëïõ-

èåß óõãêåêñéìÝíï êåßìåíï êáé

ôõðéêü

4. âáðôßæù âõèßæù óå õãñü, âïõôþ

êÜíù êÜðïéïí ìÝëïò èñçóêåß-

áò ìå ôï ìõóôÞñéï ôçò âÜðôé-

óçò/ äßíù üíïìá óå êÜðïéïí

5. åðßóêïðïòåðéôçñçôÞò, öñïõñüò, áõôüò

ðïõ åðéâëÝðåé

ï êëçñéêüò ðïõ öÝñåé ôïí

áíþôáôï âáèìü éåñïóýíçò

6. äéÜêïíïò èåñÜðùí, õðçñÝôçò

ï êëçñéêüò ðïõ öÝñåé ôïí êáôþ-

ôåñï âáèìü éåñïóýíçò (ìåôÜ ôïí

åðßóêïðï êáé ôïí ðñåóâýôåñï)

1. ç áíôßóôáóç óôïí åðéäñïìÝá → Ç ðïëéôåßá ôéìÜ ôïõò Þñùåò ôçò Åèíé-

êÞò Áíôßóôáóçò.

2. ç áíôßóôáóç óôïí áÝñá → Ôï áåñïäõíáìéêü ó÷Þìá ôùí ï÷çìÜôùí ìåé-

þíåé ôçí áíôßóôáóç ôïõ áÝñá.

3. ç çëåêôñéêÞ áíôßóôáóç → ÐñÝðåé íá áëëÜîåéò ôçí êáìÝíç áíôßóôáóç

ôçò çëåêôñéêÞò êïõæßíáò.

ã) óýóôáóç

1. öõóéêÞ óýíèåóç, õöÞ → Ç óýóôáóç ôùí öáñìÜêùí êáé ôùí êáëëõíôé-

êþí áíáãñÜöåôáé óôç óõóêåõáóßá ôïõò.

2. óõãêñüôçóç, ßäñõóç → Ïé áäéüñéóôïé åêðáéäåõôéêïß Ý÷ïõí ðñï÷ùñÞóåé

óôç óýóôáóç óõëëüãïõ.

3. óõìâïõëÞ → ¾óôåñá áðü óýóôáóç ôïõ ãéáôñïý, Üñ÷éóå áõóôçñÞ äßáéôá.

4. ðáñïõóßáóç êÜðïéïõ íÝïõ ðñïóþðïõ → ÅðåéäÞ ãíùñßæåóôå üëïé ìåôá-

îý óáò, äå ÷ñåéÜæåôáé íá êÜíù ôéò óõóôÜóåéò.

5. ãñáðôÞ Þ ðñïöïñéêÞ ìáñôõñßá ãéá ôï ÷áñáêôÞñá Þ ôéò éêáíüôçôåò êÜ-

ðïéïõ → ¸÷åé ðïëý êáëÝò óõóôÜóåéò áðü ôçí åôáéñåßá ðïõ åñãáæüôáí

óôï ðáñåëèüí.

6. äéåýèõíóç êáôïéêßáò → Óå ðáñáêáëþ íá ìïõ äþóåéò ôç óýóôáóÞ óïõ,

ãéá íá óïõ óôåßëù Ýíá ãñÜììá.

7. Ýíùóç ðñïóþðùí ãéá äéÜðñáîç áîéüðïéíçò ðñÜîçò → Ïé íåáñïß êáôç-

ãïñïýíôáé ãéá óýóôáóç óõììïñßáò, êëïðÝò êáé öèïñÜ îÝíçò ðåñéïõóßáò.

ä) áóêþ

1. áó÷ïëïýìáé óõóôçìáôéêÜ ìå êÜôé, êõñßùò åðáããåëìáôéêÜ → Ï áäåñöüò

ìïõ áóêåß ôï åðÜããåëìÜ ôïõ äéêçãüñïõ ôá äýï ôåëåõôáßá ÷ñüíéá.

2. êÜíù ÷ñÞóç åíüò äéêáéþìáôïò Þ åêôåëþ ìéá õðï÷ñÝùóç → Èá ðÜù

óôï ÷ùñéü, ãéá íá áóêÞóù ôá åêëïãéêÜ ìïõ äéêáéþìáôá.

3. åöáñìüæù Þ åðéâÜëëù êÜôé ìå Üìåóï Þ Ýììåóï ôñüðï → Áõôüò ï Üí-

èñùðïò áóêåß ðÜíù óïõ ìåãÜëç åðéññïÞ.

4. áó÷ïëïýìáé ìåèïäéêÜ ìå êÜôé, ðñïóðáèþ íá áíáðôýîù ìéá éêáíüôçôá

ìå ôç óõíå÷Þ åðáíÜëçøç → Ç áäåñöÞ ìïõ áóêåßôáé êáèçìåñéíÜ óôï

êïëýìðé.

5. êáèïäçãþ óå ìéá ìåèïäéêÞ êáé óõóôçìáôéêÞ ðñïóðÜèåéá ðïõ èá Ý÷åé

ùò áðïôÝëåóìá ôçí áíÜðôõîç ìéáò éäéáßôåñçò óùìáôéêÞò Þ ðíåõìáôéêÞò

éêáíüôçôáò → Ïé êáèçãçôÝò áóêïýí ôçí êñßóç ôùí ìáèçôþí ìå äéÜ-

öïñåò äñáóôçñéüôçôåò óôá ðëáßóéá ôïõ ìáèÞìáôïò.


å) åîåôÜæù

1. åñåõíþ ðñïóåêôéêÜ → Èá óïõ áðáíôÞóù, áöïý åîåôÜóù üëá ôá óôïé-

÷åßá ôçò õðüèåóçò.

2. åñåõíþ åðéóôçìïíéêÜ ôïí ïñãáíéóìü ôïõ áññþóôïõ → Ï ãéáôñüò ðïõ

ìå åîÝôáóå, ìïõ óýóôçóå íá ðÜñù âéôáìßíåò.

3. áíáêñßíù → Ï áíáêñéôÞò áõôÞ ôçí þñá åîåôÜæåé ôïõò êáôçãïñïýìå-

íïõò ãéá ôçí åðßèåóç.

4. ëåðôïëïãþ, äßíù ðñïóï÷Þ → ÐñÝðåé íá åîåôÜóïõìå ôï èÝìá áðü üëåò

ôéò áðüøåéò.


29. Íá áðïäþóåôå ôç óçìáóßá ôùí õðïãñáììéóìÝíùí åðéññçìÜôùí Þ å-

ðéññçìáôéêþí åêöñÜóåùí ìå ìßá éóïäýíáìç ëÝîç Þ öñÜóç.

ÁðÜíôçóç

11. Îýðíçóå êéüëáò ôï ðáéäß; → ôüóï íùñßò/ áðü ôþñá

12. Èá óïõ äþóù áðÜíôçóç óÞìåñá êéüëáò → êáé ìÜëéóôá óÞìåñá

13. ¼ôáí èá ôïí áíáæçôÞóïõí, èá âñßóêåôáé êéüëáò ìáêñéÜ → Þäç, ðéá

14. Ï êáëüò ôñáãïõäéóôÞò äåí ôñáãïõäÜåé áðëþò ôï ôñáãïýäé, ôï åñìçíåýåé

êéüëáò → áëëÜ êáé ôï åñìçíåýåé

15. – Ôïí îÝñåéò ôïí Êþóôá;

– Áí ôïí îÝñù...Åßíáé óõããåíÞò ìïõ êéüëáò → åîÜëëïõ, Üëëùóôå

16. Äåí Ý÷åé ðÜñåé ðôõ÷ßï áêüìç ç êüñç ôçò → ùò ôþñá

17. Áêüìç êáé ï óõíÝôáéñüò ôïõ äåí ôïí õðïóôÞñéîå üóï Ýðñåðå → ùò, ïýôå

18. – Ðþò ðçãáßíåé ç õãåßá ôïõ;

– ¸ôóé êé Ýôóé → ïýôå êáëÜ ïýôå Üó÷çìá

19. Ç ÜðïøÞ ìïõ åßíáé áìåñüëçðôç êáé áíôéêåéìåíéêÞÿ åãþ Ýôóé êé áëëéþò äåí

êåñäßæù ôßðïôå áð’ áõôÞ ôçí õðüèåóç → ïýôùò Þ Üëëùò/ Üëëùóôå/ óå

êÜèå ðåñßðôùóç/ üðùò êáé íá Ý÷åé ôï ðñÜãìá

10. ÐÝñáóáí êÜðïõ äÝêá ÷ñüíéá áðü ôüôå ðïõ îåíéôåýôçêå → ðåñßðïõ/ ðÜ-

íù êÜôù

11. ÊÜðïõ êÜðïõ ìáò ôçëåöùíåß → ðüôå-ðüôå / ðïý êáé ðïý/ áñáéÜ êáé

ðïý/ êáìéÜ öïñÜ/ áðü êáéñü óå êáéñü

12. Ï ößëïò óïõ ìéá öïñÜ äåí Ýêáíå ëÜèïòÿ êÜðïéïò Üëëïò Ý÷åé ôçí åõèýíç

→ ðÜíôùò/ óå êáìéÜ ðåñßðôùóç


13. ÌéëÜåé óéãáíÜ, ìüëéò ðïõ áêïýãåôáé → ßóá ðïõ/ ìåôÜ âßáò/ ìå äõóêïëßá

14. Ï Þëéïò ìüëéò åß÷å áíáôåßëåé êáé üìùò Ýêáíå ðïëëÞ æÝóôç → ðñéí áðü

ëßãï/ ü,ôé

15. Ãéáëü ãéáëü ðçãáßíáìå êé üëï ãéá óÝíá ëÝãáìå → óõíå÷þò

16. Äåí ðñïóðÜèçóå áðëþò íá ôïíßóåé ôçí ÜðïøÞ ôïõ, áëëÜ èÝëçóå íá ôçí

åðéâÜëåé êéüëáò → ìüíï

17. Ç óõììåôï÷Þ ôïõ Þôáí éäéáßôåñá åíèáññõíôéêÞ → ðïëý

18. Åðéèõìþ íá áíáêïéíþóù ôá áðïôåëÝóìáôá óôïí êáèÝíá éäéáéôÝñùò → ÷ù-

ñéóôÜ

19. Ôï óêõëß äå äáãêþíåé ðïôÝ, åêôüò áí ôïõ åðéôåèïýí → ìüíï

20. Óáò æçëåýù, ãéáôß åðéóêÝöôçêáí áõôÝò ôéò ìÝñåò ôçí ðüëç óáò ôüóï ãíù-

óôïß êáëëéôÝ÷íåò → ðÜñá ðïëý

21. ÐñïóðÜèçóáí üðùò üðùò íá êáëýøïõí ôï ëÜèïò ôïõò → üðùò ìðï-

ñïýóáí/ ðñü÷åéñá



6. Ïñéóìüò

Áí áðü Ýíáí ïñéóìü áöáéñåèåß ìßá Þ ðåñéóóüôåñåò ëÝîåéò, ôüôå ï ïñéóìüò èá

åßíáé åëëéðÞò êáé ìðïñåß íá ïäçãÞóåé óå ðáñáíïÞóåéò.

Åßíáé äýóêïëï íá ïñßóïõìå áöçñçìÝíåò Ýííïéåò, ð.÷. åëåõèåñßá, çèéêÞ, äß-

êáéï, øõ÷Þ.

Ïñéóìüò åßíáé ç áêñéâÞò êáé óáöÞò äéáôýðùóç ôçò óçìáóßáò

ìéáò ëÝîçò


1. Íá áíôéóôïé÷ßóåôå ôïõò üñïõò ôçò ðñþôçò óôÞëçò ìå ôç óçìáóßá ôïõò

óôç äåýôåñç óôÞëç.

ÁðÜíôçóç

Á’ Â’

1. íôåôåñìéíéóìüò → áéôéïêñáôßá (ä)

2. êõíéóìüò → ùìüôçôá, áäéÜíôñïðç åéëéêñßíåéá (á)

3. Üëëïèé → äéêáéïëïãßá ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ìéáò êáôçãï-

ñßáò (å)

4. ïðïñôïõíéóôÞò → êáéñïóêüðïò (ã)

5. ñáãéáäáóìüò → äïõëïðñÝðåéá (â)

6. áëëïôñßùóç → áðïîÝíùóç (é)

7. äçìïêïðßá → äçìáãùãßá (óô)

8. éäåïëüãçìá → Üðïøç ðïõ åðéíïåßôáé ãéá íá õðïóôçñßîåé èÝóåéò Þ

åíÝñãåéåò êÜðïéïõ (è)

9. óïâéíéóìüò → åèíéêéóìüò (æ)

10. öïñìáëéóìüò → áõóôçñÞ ðñïóêüëëçóç óå ðñïêáèïñéóìÝíåò ìïñ-

öÝò (ç)


2. Íá áíôéóôïé÷ßóåôå ôïõò ïñéóìïýò ðïõ äßíïíôáé óôçí Á’ óôÞëç ìå ôéò

ëÝîåéò ôçò Â’ óôÞëçò.

ÁðÜíôçóç

Á ´ Áðü ô é ò óçìáó ß å ò ôùí ë Ý î åùí 6 . ÏÑ ÉÓÌÏÓ 99

Á’ Â’

1. áõôüò ðïõ áìåßâåôáé ÷ùñßò íá åñãÜæåôáé → áñãüìéóèïò (æ)

2.

ï êýñéïò ôýðïò ìéáò ëÝîçò ìå ôïí ïðïßï áíáãñÜ-

öåôáé óôï ëåîéêü êáé êáíïíßæåôáé ç áëöáâçôéêÞ ôçò

ôïðïèÝôçóç

→ ëÞììá (ä)

3. áìç÷áíßá åðéëïãÞò → äßëçììá (å)

4.áíáßñåóç ôùí ëüãùí ðïõ åßðå êÜðïéïò, ñéæéêÞ áë-

ëáãÞ óôç óôÜóç ôïõ→ ðáëéíùäßá (á)

5.äéÜëïãïò ìåôáîý äýï Þ ðåñéóóüôåñùí áôüìùí ìå

óýíôïìåò åñùôÞóåéò êáé áðáíôÞóåéò→ óôé÷ïìõèßá (óô)


3. ÓõìðëÞñùóå ôïõò üñïõò Þ ôïõò ïñéóìïýò.

ÁðÜíôçóç

1. êïìöïñìéóôÞò = áõôüò ðïõ ðñïóáñìüæåôáé óôéò áðáéôÞóåéò êáé óôïõò ôý-

ðïõò óõìðåñéöïñÜò ôçò ïìÜäáò óôçí ïðïßá áíÞêåé, áêüìç êé üôáí äåí ôïí

åêöñÜæïõí.

2. íôåôåñìéíéóìüò = ç èåùñßá óýìöùíá ìå ôçí ïðïßá üëá ôá öáéíüìåíá,

ôá ãåãïíüôá, ôá óõìâÜíôá ê.ë.ð. ôçò ðñáãìáôéêüôçôáò ãßíïíôáé êáôÜ

áéôéþäç óõíÜöåéá êáé óýìöùíá ìå ôïõò öõóéêïýò êáé ôïõò áíôéêåé-

ìåíéêïýò íüìïõò.

3. ïõôïðßá = èåùñßá, éäÝá Þ åðéäßùîç ç ïðïßá äåí ìðïñåß íá ðñáãìáôï-

ðïéçèåß, ðïõ õðÜñ÷åé ìüíï óôç öáíôáóßá.

4. öùôïãÝíåéá = ç éäéüôçôá ïñéóìÝíùí áíèñþðùí íá öáßíïíôáé Ýíôïíá, æù-

çñÜ ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ ðñïóþðïõ ôïõò êáôÜ ôç öùôïãñÜöçóç, ôçí êé-

íçìáôïãñÜöçóç Þ ôçí ôçëåïðôéêÞ ôïõò åìöÜíéóç.

5. öùôïóýíèåóç = ç ðáñáãùãÞ èñåðôéêþí ïñãáíéêþí ïõóéþí óôá öõôÜ ìå

ôçí åðßäñáóç ôïõ çëéáêïý öùôüò.

6. êõâåñíï÷þñïò = ï ÷þñïò óôïí ïðïßï äéáêéíïýíôáé åéêüíåò, ìçíýìáôá,

ðëçñïöïñßåò áðü ôïí Ýíá õðïëïãéóôÞ óôïí Üëëï.

7. êáéñïóêïðéóìüò = ðïëéôéêÞ ðñáêôéêÞ ðïõ ÷áñáêôçñßæåôáé áðü õðåñâïëéêÞ

ðñïóáñìïãÞ óôéò ðåñéóôÜóåéò êáé ôÜóç ãéá åêìåôÜëëåõóÞ ôïõò, áíåîÜñôç-

ôá áðü ôï áí õðÜñ÷åé óýãêñïõóç ìå ôéò éäåïëïãéêÝò áñ÷Ýò.

8. ðáññçóßá = ç èáññáëÝá êáé åéëéêñéíÞò Ýêöñáóç ôçò ãíþìçò êáé ôùí

óêÝøåùí.


Á’ Â’

6.ôï íá óõìâáßíïõí äýï ðåñéóôáôéêÜ ôïí ßäéï êáéñü

÷ùñßò áéôéáôÞ ó÷Ýóç→ óýìðôùóç (â)

7.óêÝøç Þ åíÝñãåéá ðïõ êñýâåé éäéïôÝëåéá, ðïõ áðï-

óêïðåß óå ðñïóùðéêÜ ïöÝëç→ õóôåñïâïõëßá (ã)

8.ç êáëÞ öÞìç ãéá êÜðïéïí ìåôÜ ôï èÜíáôü ôïõ, ç

ìåôáèáíÜôéá äüîá→ õóôåñïöçìßá (é)

9. éó÷õñïãíùìïóýíç, Ýëëåéøç óõìöéëéùôéêÞò äéÜèåóçò → áäéáëëáîßá (ç)

10. ïîýò, ðñïóâëçôéêüò → äçêôéêüò (è)

9. åõöçìéóìüò = ó÷Þìá ëüãïõ êáôÜ ôï ïðïßï ÷ñçóéìïðïéïýíôáé áðü öü-

âï Þ áðü ðñüëçøç ëÝîåéò Þ öñÜóåéò ìå êáëÞ óçìáóßá áíôß ãéá Üëëåò

ìå êáêÞ óçìáóßá.

10.öéëïêáëßá = ç áãÜðç ðñïò ôï áéóèçôéêÜ ùñáßï.

11.ðáíÜêåéá = öÜñìáêï ðïõ èåùñåßôáé üôé èåñáðåýåé êÜèå áóèÝíåéá/ ìÝ-

óï åðßëõóçò ïðïéïõäÞðïôå ðñïâëÞìáôïò.


4. Íá åðéëÝîåôå ôç óùóôÞ óçìáóßá ôçò ëÝîçò (ãéá êÜèå ëÝîç õðÜñ÷åé

ìüíï ìéá óùóôÞ áðÜíôçóç). Íá ãñÜøåôå öñÜóåéò óôéò ïðïßåò ïé ëÝ-

îåéò èá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ìå ôç óùóôÞ óçìáóßá.

ÁðÜíôçóç

1. èýóáíïò: á) èõóßá æþùí

â) ìáýñá, ðõêíÜ óýííåöá

ã) äéáêïóìçôéêÞ öïýíôá óõíÞèùò áðü íÞìáôá

ä) ïõñÜ ëéïíôáñéïý

• Óôïí ôïß÷ï êñåìüôáí Ýíá üìïñöï ðáëéü êÝíôçìá ìå ìåôáîùôïýò èõóÜíïõò

óôéò ôÝóóåñéò ãùíßåò ôïõ.

2. åíäïôéêüò:á) åóùôåñéêüò

â) äáíåéêüò

ã) áíôßèåôïò

ä) õðï÷ùñçôéêüò

• Áöïý ôá áéôÞìáôÜ óáò åßíáé åýëïãá êáé äßêáéá, äåí ðñÝðåé íá öáíåßôå åí-

äïôéêïß.

3. áðçíÞò: á) áìåßëéêôïò, óêëçñüò

â) áôéìþñçôïò

ã) áðñüóéôïò, áðëçóßáóôïò

ä) ÷ïñôÜôïò

• Ïé íáæéóôÝò Þôáí áðçíåßò äéþêôåò ôùí Åâñáßùí.

4. ãáëïõ÷þ: á) ôñÝöù

â) ìåãáëþíù

ã) ãáëçíåýù, çñåìþ

ä) äéáðáéäáãùãþ

• Ïé äÜóêáëïß ìáò ìÜò ãáëïý÷çóáí ìå ðñïïäåõôéêÝò êáé öéëåëåýèåñåò éäÝåò.

5. öåñÝããõïò: á) õðïöåñôüò


â) êáôáöåñôæÞò

ã) áîéüðéóôïò

ä) åðéêßíäõíïò

• Íá åßóáé óßãïõñïò üôé èá óïõ åðéóôñÝøåé óýíôïìá ôá ÷ñÞìáôá ðïõ ôïõ äÜ-

íåéóåò, ãéáôß åßíáé öåñÝããõïò Üíèñùðïò.

6. ðñïóéäéÜæåé: á) ðñïóèÝôåé

â) ôáéñéÜæåé, áðïôåëåß ãíþñéóìá

ã) éäéùôéêïðïéåß

ä) åßíáé éäéüôñïðïò

• ÁõôÞ ç áðáñÜäåêôç óõìðåñéöïñÜ äåí ðñïóéäéÜæåé óå Ýíáí áîéïðñåðÞ êáé

óïâáñü Üíèñùðï üðùò åßóáé åóý.

7. áðåìðïëþ: á) ðïõëÜù ôçí ðåñéïõóßá ìïõ

â) áðï÷ùñþ

ã) ðáñá÷ùñþ ôá äéêáéþìáôÜ ìïõ, ðñïäßíù áñ÷Ýò

ä) áðÝ÷ù

• Ç ÷þñá ìáò äåí ðñüêåéôáé íá áðåìðïëÞóåé ôá êõñéáñ÷éêÜ ôçò äéêáéþìá-

ôá óå ðåñéï÷Ýò ðïõ ôçò áíÞêïõí âÜóåé ôùí äéåèíþí óõìâÜóåùí.

8. åëëï÷åýù: á) åßìáé ëï÷áãüò

â) åðéôçñþ

ã) êáñáäïêþ

ä) öõëÜù óêïðéÜ

• Óå ðåñéüäïõò ðïëéôéêÞò áóôÜèåéáò åëëï÷åýåé ï êßíäõíïò íá åìöáíéóôïýí

äçìáãùãïß êáé êáéñïóêüðïé ðïõ ðáñáóýñïõí ôï ëáü.

9. áðïêýçìá: á) ðñïûðüèåóç

â) öáíôáóßá

ã) óêÝøç, ãíþìç

ä) ãÝííçìá, äçìéïýñãçìá

• Äåí Ýðñåðå íá ôïí ðéóôÝøåéò, ãéáôß üóá óïõ åßðå äåí Þôáí ðáñÜ áðïêõÞ-

ìáôá ôçò öáíôáóßáò ôïõ.

10. ðïäçãåôþ: á) ðåñðáôþ

â) ðñïçãïýìáé

ã) óõìâÜëëù

ä) êáèïäçãþ, ÷åéñáãùãþ

• Óõ÷íÜ ïé ìåãÜëåò äõíÜìåéò ðñïóðáèïýí íá ðïäçãåôÞóïõí ôéò áóèåíÝ-

óôåñåò ïéêïíïìéêÜ ÷þñåò.



5. Óáò äßíåôáé ç óçìáóßá ïñéóìÝíùí ëÝîåùíÿ åóåßò íá âñåßôå ðïéåò åß-

íáé áõôÝò ïé ëÝîåéò.

ÁðÜíôçóç

1. áðåñßóêåðôç öëõáñßá, åðéðüëáéç óõæÞôçóç: áåñïëïãßá, áêñéôïìõèßá,

áäïëåó÷ßá

2. åðéêáëïýìáé áíýðáñêôïõò êéíäýíïõò Þ ìåãáëïðïéþ õðáñêôïýò: êéíäõíï-

ëïãþ

3. äéáßñåóç óå ìéêñÜ êïììÜôéá: êáôáêåñìáôéóìüò, êáôáôåìá÷éóìüò, êáôÜ-

ôìçóç

4. ëÜôñçò, ïðáäüò, èáõìáóôÞò: èéáóþôçò

5. åîõðçñÝôçóç ðñïóùðéêïý óõìöÝñïíôïò: éäéïôÝëåéá

6. äå óõíáíôÜåé åìðüäéá: áðñüóêïðôïò, áíåìðüäéóôïò, áðáñáêþëõôïò

7. ïéêåéïðïéïýìáé, óõíÞèùò ìå ôç âßá Þ ìå áðÜôç, ôá äéêáéþìáôá ðïõ Ý÷åé êÜ-

ðïéïò Üëëïò óå Ýíáí ôßôëï åîïõóßáò, óå ìéá éäéïêôçóßá ê.ô.ë.: óöåôåñßæï-

ìáé, éäéïðïéïýìáé

8. ÷áñáêôçñéóìüò ãéá óýíïëï ðñïóþðùí Þ ðñáãìÜôùí ðïõ ôá óôïé÷åßá ôïõ

åßíáé ôåëåßùò Üó÷åôá ìåôáîý ôïõò: åôåñüêëéôïò

9. áðáëëáãÞ áðü êÜðïéá êçäåìïíßá Þ åîÜñôçóç: ÷åéñáöÝôçóç

10.áðïäïêéìÜæù, åðéêñßíù êÜðïéïí Þ êÜôé ìå éäéáßôåñç ïîýôçôá êáé óõíÞèùò

äçìüóéá: óôçëéôåýù


6. Íá óõìðëçñþóåôå ôá êåíÜ ôùí öñÜóåùí åðéëÝãïíôáò áðü ôï ðëáß-

óéï ôïí êáôÜëëçëï üñï.

ÁðÜíôçóç

1. Óôçí åêðáßäåõóç ïñéóìÝíùí õðáíÜðôõêôùí ÷ùñþí åðéêñáôåß áêüìç óêï-

ôáäéóìüò.

2. Óå ìéá åðï÷Þ üðïõ êõñéáñ÷åß ï êïóìïðïëéôéóìüò äåí ìðïñåßò íá ìÝíåéò

êëåéóìÝíïò óôá óôåíÜ üñéá ôçò ðáôñßäáò óïõ.

óêïôáäéóìüò, íåðïôéóìüò, ðëïõñáëéóìüò, öáñéóáúóìüò, êõíéóìüò,

öïñìáëéóìüò, ìçäåíéóìüò, êïóìïðïëéôéóìüò, ëáúêéóìüò


3. Ôïõò ìåãÜëïõò êáëëéôÝ÷íåò äåí ôïõò ÷áñáêôçñßæåé ï öïñìáëéóìüò áëëÜ

ç ôÜóç ãéá êáéíïôïìßåò.

4. Åßíáé öáñéóáúóìüò íá õðïóôçñßæåé üôé óõìðÜó÷åé ìáæß ìáò, ôç óôéãìÞ ðïõ

áõôüò åßíáé ï êýñéïò õðáßôéïò ôùí äåéíþí ìáò.

5. Ç åëåýèåñç äéáêßíçóç ôùí éäåþí åîáóöáëßæåé ôïí ðëïõñáëéóìü êáé êá-

ôï÷õñþíåé ôç äçìïêñáôßá.

6. ¸÷åé áðïäåé÷ôåß ðùò ç äçìáãùãßá êáé ï ëáúêéóìüò ðëÞôôïõí ôç äçìï-

êñáôßá.

7. Óõ÷íÜ ïé ìåãÜëåò äõíÜìåéò áíôéìåôùðßæïõí ìå êõíéóìü ôá ìéêñÜ êñÜôç.

8. Áðïññßðôåéò ôá ðÜíôá êáé äå äÝ÷åóáé êáìéÜ áîßáÿ ÷ùñßò éäéáßôåñï ëüãï Ý-

÷åéò ïäçãçèåß óôï ìçäåíéóìü.

9. Ìå ôçí áíáîéïêñáôßá êáé ôï íåðïôéóìü åßíáé áäýíáôï íá áíáäåé÷ôïýí ïé

ðñáãìáôéêÜ Üîéïé.



7. ¾öïò – Åðßðåäá Ëüãïõ

ÊÜèå Üíèñùðïò ÷ñçóéìïðïéåß ôç ãëþóóá ìå Ýíáí éäéáßôåñï ôñüðï, áíÜëïãá

ìå ôç óõãêåêñéìÝíç ðåñßóôáóç ãëùóóéêÞò åðéêïéíùíßáò. Ôá äéáöïñåôéêÜ å-

ðßðåäá ôçò ãëþóóáò ìÜò äßíïõí ôç äõíáôüôçôá íá åðéëÝîïõìå óýìöùíá ìå

ôï ýöïò êáé ôï åðßðåäï ôïõ ëüãïõ ðïõ èÝëïõìå êÜèå öïñÜ íá ÷ñçóéìïðïé-

Þóïõìå.

Ôá äéáöïñåôéêÜ åðßðåäá ãëþóóáò êáé ýöïõò:

1. åðßóçìï: ëüãéåò óõíÞèùò ëÝîåéò êáé öñÜóåéò, ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé êõñßùò

óôéò äçìüóéåò õðçñåóßåò, óôçí åêêëçóéáóôéêÞ êáé óôñáôéùôéêÞ ãëþóóá, óå

ëüãïõò ðïëéôéêþí ê.ëð.

ð.÷. åðéôåôñáììÝíïò, åéëçììÝíïò, åýãëùôôïò

2. åðéóôçìïíéêü: ëÝîåéò êáé öñÜóåéò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôéò åðéóôÞìåò.

ð.÷. æùöüñïò, èñéãêüò, éïõñáóóéêüò, ðáñåãêåöáëßäá, áñèñüðïäï

3. ëáúêü: ëÝîåéò êáé öñÜóåéò ôïõ ðñïöïñéêïý ëüãïõ ðïõ áíÞêïõí óôçí áñ-

ãêü, óôç äéÜëåêôï ôçò ðéÜôóáò, ôïõ äñüìïõ, ôïõ ðåñéèùñßïõ ê.ëð.

ð.÷. öïõìÜñù, ìïõ ôç âÜñåóå, îçãéÝìáé, áñ÷çãéëßêé, ìáñìÜãêá

4. ëáúêüôñïðï: ëÝîåéò êáé öñÜóåéò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óå äéÜöïñåò äéá-

ëÝêôïõò êáé óõ÷íÜ óôç ëïãïôå÷íßá.

ð.÷. æáãÜñé, ìéóåýù, êïðÝëé

5. ëüãéï: ëÝîåéò êáé öñÜóåéò ðïõ ðñïÝñ÷ïíôáé áðü ôçí êáèáñåýïõóá Þ ôçí áñ-

÷áßá åëëçíéêÞ ãëþóóá Þ Ý÷ïõí ðëáóôåß êáôÜ ôï áñ÷áéïåëëçíéêü ðñüôõðï.

ð.÷. åíäåëå÷Þò, ìåóüãåéïò, áäñïìåñþò, áåéöáíÞò, íçðåíèÞò

6. ëïãïôå÷íéêü: ëÝîåéò êáé öñÜóåéò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé êõñßùò óôç ëïãï-

ôå÷íßá.

ð.÷. ìïý÷ñùìá, ëéüêáëïò, á÷ïëïãþ, èýìçóåò, öïý÷ôá

7. ïéêåßï: ëÝîåéò êáé öñÜóåéò ðïõ áðåõèýíïõìå óå ðñüóùðá ïéêåßá, ôïõ öéëé-

êïý êáé ïéêïãåíåéáêïý ìáò ðåñéâÜëëïíôïò

ð.÷. ìáæü÷áò, ìáìÜ, ìðáìðÜò, êïëëçôÝ, íôüñïò

8. ðñïöïñéêü: ëÝîåéò êáé öñÜóåéò ðïõ äå óõíçèßæïíôáé óôï ãñáðôü ëüãï (ôá

üñéá ìåôáîý ðñïöïñéêïý êáé ïéêåßïõ ýöïõò åßíáé äõóäéÜêñéôá)

ð.÷. ÃåíÜñçò, æåìáôÜù, êáôáðþò, ìáêáñßôçò, ìáëëéÜæù

9. ðáéäéêü: ð.÷. ìáì, íéíß, íÜíé, ôæéæ

10.ðáñù÷çìÝíï: ëÝîåéò êáé öñÜóåéò ðïõ óðáíßùò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé åðåéäÞ Ý-

÷ïõí áíôéêáôáóôáèåß áðü Üëëåò Þ åðåéäÞ ïé Ýííïéåò ðïõ ðåñéãñÜöïõí Ý-

÷ïõí îåðåñáóôåß

ð.÷. ìïôïóáêü, ðáñáóüë, êïíäõëïöüñïò, ìïñìïëýêåéï, ìðïõëïõîÞò

11.÷õäáßï: ëÝîåéò êáé öñÜóåéò õâñéóôéêÝò



1. Ìéëþíôáò óå ößëïõò óïõ êáôÜ ôï äéÜëåéììá áöçãåßóáé ìå ôïí åîÞò

ðåñßðïõ ôñüðï ôá äñáìáôéêÜ ãåãïíüôá âßáò ðïõ óõíÝâçóáí óå Ýíáí

ðïäïóöáéñéêü áãþíá ôçò ÊõñéáêÞò: «×ôåò Ýðáèá ôçí ðëÜêá ìïõ ì’

áõôÜ ðïõ åßäá óôï ãÞðåäï. ÊáìéÜ ðåíôáêïóáñéÜ ïðáäïß êñáôþíôáò

êïíôÜñéá êáé ëïóôïýò ìðÞêáí ìÝóá óôïí áãùíéóôéêü ÷þñï êáé ôá Ý-

êáíáí üëá ãõáëéÜ êáñöéÜ...»

á) Íá óõíå÷ßóåéò ôçí áöÞãçóç ìå ôï ßäéï ýöïò.

â) Íá ðåñéãñÜøåéò ôá ßäéá ãåãïíüôá óå ãñáðôü êåßìåíï ùò áíôáðï-

êñéôÞò ìéáò óïâáñÞò åöçìåñßäáò.

ÁðÜíôçóç

á) ×ôåò Ýðáèá ôçí ðëÜêá ìïõ ì’ áõôÜ ðïõ åßäá óôï ãÞðåäï. ÊáìéÜ ðåíôáêï-

óáñéÜ ïðáäïß êñáôþíôáò êïíôÜñéá êáé ëïóôïýò ìðÞêáí ìÝóá óôïí áãùíéóôé-

êü ÷þñï êáé ôá Ýêáíáí ãõáëéÜ êáñöéÜ. Ïýñëéáæáí êáé ðñïóðáèïýóáí íá óðÜ-

óïõí ü,ôé Ýâñéóêáí ìðñïóôÜ ôïõò – Ýêáíáí óáí ôñåëïß. Ïé ðñïðïíçôÝò, ïé ðáß-

êôåò êáé ï äéáéôçôÞò Ýôñåîáí óôá áðïäõôÞñéá, ãéáôß, áí Ýìåíáí, ïé öáíáôéêïß

èá ôïõò Ýóðáãáí óôï îýëï. Óå êáíÜ ðåíôÜëåðôï ìðÞêáí óôï ãÞðåäï ïé ìðÜ-

ôóïé êé Ýñéîáí äáêñõãüíá. Áðü áõôïýò ðïõ Ýêáíáí ôéò öáóáñßåò, ïé ðåñéóóü-

ôåñïé ðñüëáâáí íá îåöýãïõí, åíþ Üëëïõò ôïõò Ýðéáóå ç áóôõíïìßá. Ìüëéò

ÞñÝìçóáí ôá ðñÜãìáôá, ï áãþíáò îáíÜñ÷éóå, áëëÜ ìåñéêïß ïðáäïß áðü ôéò

êåñêßäåò Üñ÷éóáí íá öùíÜæïõí óõíèÞìáôá ãéá ôï äéáéôçôÞ, íá âñßæïõí ôïõò

ðáßêôåò êáé íá îçëþíïõí êáèßóìáôá ðïõ ôá ðÝôáãáí óôï ãÞðåäï. ÌåôÜ áðü

ëßãï, ï áãþíáò äéáêüðçêå êáé åßðáí ðùò êáé ïé äýï ïìÜäåò èá ôéìùñçèïýí

ìå áðïêëåéóìü Ýäñáò ôçí åðüìåíç ÊõñéáêÞ.

â) ¸êôñïðá óçìåéþèçêáí óôï ÷èåóéíü áãþíá ãéá ôï ðñùôÜèëçìá ÅëëÜäïò.

Óôï äåýôåñï çìß÷ñïíï, Ýðåéôá áðü óöýñéãìá ðÝíáëôé ôïõ äéáéôçôÞ, ðåñßðïõ ðå-

íôáêüóéïé ïðáäïß ôçò ãçðåäïý÷ïõ ïìÜäáò åéóÝâáëáí óôïí áãùíéóôéêü ÷þñï

ïðëéóìÝíïé ìå îýëá êáé ëïóôïýò êáé áðåéëþíôáò ôç óùìáôéêÞ áêåñáéüôçôá ôùí

ðáéêôþí êáé ôïõ äéáéôçôÞ. Ïé ðïäïóöáéñéóôÝò ðñüëáâáí íá êáôáöýãïõí óôá

áðïäõôÞñéá, ïé öáíáôéêïß üìùò Üñ÷éóáí íá åðéäßäïíôáé óå âáíäáëéóìïýò. Åõ-

ôõ÷þò, ìå ôçí Ýãêáéñç åðÝìâáóç ôçò áóôõíïìßáò áðåôñÜðçóáí öèïñÝò ìåãá-

ëýôåñçò Ýêôáóçò, åíþ óçìåéþèçêáí êáé óõëëÞøåéò ïñéóìÝíùí ïðáäþí. Ìüëéò

áðïêáôáóôÜèçêå ç çñåìßá, ï áãþíáò îåêßíçóå åê íÝïõ, áëëÜ ìåôÜ áðü ëßãá

ëåðôÜ êÜðïéïé èåñìüáéìïé íåáñïß áðü ôéò êåñêßäåò, åîáðïëýïíôáò õâñéóôéêÜ

Á´ Áðü ô éò óçìáóßåò ôùí ëÝîåùí 7 .¾ÖÏÓ-ÅÐÉÐÅÄÁ ËÏÃÏÕ 107

óõíèÞìáôá, Üñ÷éóáí íá ðåôïýí êïììÜôéá áðü óðáóìÝíá êáèßóìáôá óôïí á-

ãùíéóôéêü ÷þñï. Ï äéáéôçôÞò áíáãêÜóôçêå íá äéáêüøåé åóðåõóìÝíá ôïí á-

ãþíá, åíþ, óýìöùíá ìå äÞëùóÞ ôïõ óôá ìÝóá ìáæéêÞò åíçìÝñùóçò, ïé äýï

ïìÜäåò èá ôéìùñçèïýí ìå áðïêëåéóìü Ýäñáò ôçí åðüìåíç áãùíéóôéêÞ.


2. Íá áíôéêáôáóôÞóåéò ôéò ëáúêÝò Þ ïéêåßåò öñÜóåéò ðïõ óïõ äßíïíôáé

ìå Üëëåò óõíþíõìÝò ôïõò óå ýöïò ëüãéï.

ÁðÜíôçóç

11. êÜíù ðëÜôåò óå êÜðïéïí → ðáñÝ÷ù õðïóôÞñéîç, ðáñÝ÷ù êÜëõøç, ðá-

ñÝ÷ù Üëëïèé

12. Ý÷åé ãåñÝò ðëÜôåò → äéáèÝôåé éó÷õñÜ åñåßóìáôá

13. ïé öôÝñíåò ôïõ ÷ôõðïýí óôçí ðëÜôç → êéíåßôáé ôá÷Ýùò, êéíåßôáé åóðåõ-

óìÝíá, óðåýäåé

14. âÜæù ðëÜôç → óõíôñÝ÷ù, ðáñáóôÝêïìáé

15. äåí ðÞñå ÷áìðÜñé → äåí áíôåëÞöèç

16. Ýóêáóå ï ôïß÷ïò → õðÝóôç ñùãìÝò

17. ôï Ýóêáóå → äñáðÝôåõóå

18. Ýóêáóå ìýôç → åìöáíßóôçêå, åíåöáíßóèç

19. ôïýìðáñå ôï áõôïêßíçôï → áíåôñÜðç

10. ôïí Ýöáãáí ëÜ÷áíï → ôïí íßêçóáí ïëïêëçñùôéêÜ, ôïí åîïõäåôÝñù-

óáí/ ôïí öüíåõóáí

11. ôïí ëýãéóáí ôá âÜóáíá → ôïí êáôÝâáëáí

12. ôï ëÝåé ç êáñäéÜ ôïõ → åßíáé èáññáëÝïò, áíäñåßïò

13. ëåñþíåé ôçí ôéìÞ ôïõ → êçëéäþíåé, áìáõñþíåé, óðéëþíåé

14. ôïõ ôçí Ýöåñáí → ôïí åîáðÜôçóáí, åîçðáôÞèç

15. óôï êïíôéíü ìÝëëïí → óôï åããýò ìÝëëïí


3. Ïé ëÝîåéò ðïõ áêïëïõèïýí ôáéñéÜæïõí êõñßùò óå ýöïò áíåðßóçìï êáé

ïéêåßï. ÐñïóðáèÞóôå íá âñåßôå óõíþíõìåò ëÝîåéò ðïõ íá áíÞêïõí óå

äéáöïñåôéêü åðßðåäï ëüãïõ êáé íá óõíäõÜæïíôáé ìå ýöïò ðéï åðßóçìï.

ÁðÜíôçóç

11. êïõìáíôÜñù: äéïéêþ, äéåõèýíù


12. ðñÞîéìï: ïßäçìá, äéüãêùóç

13. îå÷áñâÜëùìá: äéÜëõóç, áðïäéïñãÜíùóç, áðïóýíèåóç

14. öôéÜ÷íù: äçìéïõñãþ, êáôáóêåõÜæù, åðéóêåõÜæù, âåëôéþíù

15. íôüìðñïò: åõèýò, åéëéêñéíÞò, áðñïóðïßçôïò, áíõðüêñéôïò/óáöÞò,

ñçôüò

16. âïõôþ: âõèßæù, êáôáäýïìáé/ óõëëáìâÜíù/ êëÝâù

17. îïäåýù: äáðáíþ

18. êïêïñüìõáëïò: åëáöñüìõáëïò, åðéðüëáéïò, åëáöñüíïõò

19. øÜ÷íù: áíáæçôþ, åñåõíþ

10. ëáéìáñãßá: âïõëéìßá, áäçöáãßá

11. ôáëÝíôï: ôÜëáíôï, öõóéêü ÷Üñéóìá, éäéïöõÀá

12. ëáäþíù: ëéðáßíù/ ëåêéÜæù/ äùñïäïêþ, åîáãïñÜæù


4. ×ñçóéìïðïéïýìå ðïëëÝò öïñÝò óôï ëüãï ìåôï÷Ýò ðáèçôéêïý ðáñá-

êåéìÝíïõ ìå áíáäéðëáóéáóìü (üðùò óôá áñ÷áßá åëëçíéêÜ) óå èÝóç

åðéèÝôïõ Þ ïõóéáóôéêïý ãéá ëüãïõò ýöïõò Þ åðåéäÞ ïé åêöñÜóåéò

Ý÷ïõí ãßíåé óôåñåüôõðåò.

×ñçóéìïðïéÞóôå óå öñÜóåéò ôéò åîÞò ìåôï÷Ýò:

ÁðÜíôçóç

1. ÁéóèÜíèçêá âáñýôáôá ðñïóâåâëçìÝíïò áðü ôç óõìðåñéöïñÜ ôïõ.

2. Áðü ôïõò 4.025 åããåãñáììÝíïõò óôïõò åêëïãéêïýò êáôáëüãïõò ôïõ äÞ-

ìïõ ìáò, øÞöéóáí ïé 3.538.

3. Óôç äéåèíÞ óõíäéÜóêåøç ðáñáâñÝèçêå êáé ¸ëëçíáò åðéôåôñáììÝíïò.

4. Óýìöùíá ìå ôçí áñ÷Þ ôçò äåäçëùìÝíçò ç êõâÝñíçóç ðñÝðåé íá Ý÷åé ôçí

åêðåöñáóìÝíç åìðéóôïóýíç ôçò ÂïõëÞò.

5. Ïé áóôõíïìéêÝò áñ÷Ýò óõíÝëáâáí ÷ôåò ôï óåóçìáóìÝíï êáêïðïéü ôçí

þñá ðïõ ðñïóðáèïýóå íá äéáöýãåé óôï åîùôåñéêü.

6. Ìçí ôïí êáôçãïñåßò, ãéáôß áõôÞ ç êßíçóÞ ôïõ äåí Þôáí åóêåììÝíç.

7. Ç ðñüóöáôá åéóçãìÝíç óôï ÷ñçìáôéóôÞñéï åôáéñåßá áíÞêåé ðëÝïí óôïí

üìéëï ôùí åðé÷åéñÞóåþí ìáò.

1. ðñïóâåâëçìÝíïò, 2. åããåãñáììÝíïò, 3. åðéôåôñáììÝíïò, 4. äåäç-

ëùìÝíïò 5. óåóçìáóìÝíïò, 6. åóêåììÝíïò, 7. åéóçãìÝíïò, 8. åîåæç-

ôçìÝíïò, 9. óõãêå÷õìÝíïò, 10. åéëçììÝíïò, 11. âåâéáóìÝíïò


8. Ç åìöÜíéóÞ óïõ åßíáé ðïëý åîåæçôçìÝíç ãéá ôï ðåñéâÜëëïí üðïõ åñãÜæåóáé.

9. Ïé áíáìíÞóåéò áðü åêåßíç ôçí ðåñßïäï ôçò æùÞò ìïõ åßíáé óõãêå÷õìÝíåò.

10. Ìçí ðñïóðáèåßò íá ìå ðåßóåéò íá ðáñáìåßíù ó’ áõôÞ ôç èÝóçÿ ç áðüöá-

óÞ ìïõ íá ðáñáéôçèþ åßíáé åéëçììÝíç.

11. Ç õðüèåóç áðáéôåß ðñïóåêôéêü ó÷åäéáóìü êáé ü÷é âåâéáóìÝíåò êéíÞóåéò.


5. Íá âñåßôå óõíþíõìá åðßèåôá óå -çò, -çò, -åò, ðïõ íá ôáéñéÜæïõí óå

ðéï åðßóçìï ýöïò êáé íá åíôÜîåôå ôï êáèÝíá óå ìßá öñÜóç.

ÁðÜíôçóç

1. äõóâÜóôá÷ôïò: åðá÷èÞò

• Ïé íéêçôÝò ôïõ ðïëÝìïõ åðÝâáëáí åðá÷èåßò üñïõò åéñÞíçò óôïõò çô-

ôçìÝíïõò.

2. áðïôñüðáéïò: åéäå÷èÞò

• Ï åêðñüóùðïò ôçò ðïëéôéêÞò áãùãÞò åîÝöñáóå ôïí áðïôñïðéáóìü ôïõ

ãéá ôï åéäå÷èÝò Ýãêëçìá ôïõ êáôçãïñïõìÝíïõ.

3. åýãëùôôïò: åõöñáäÞò

• ¼ôáí ôïí Üêïõóá íá ìéëÜåé óôï äéêáóôÞñéï, óõíåéäçôïðïßçóá ðüóï

Ýîõðíïò êáé åõöñáäÞò åßíáé.

4. Ýîõðíïò: åõöõÞò

• ÊÝñäéóå ôï ðñùôÜèëçìá óôï óêÜêé êÜíïíôáò ìéá åõöõÞ êßíçóç óôï ôÝ-

ëïò ôçò ðáñôßäáò.

5. îåêÜèáñïò: óáöÞò, äéáõãÞò, åíáñãÞò

• Óôéò åîåôÜóåéò äüèçêáí óáöåßò ïäçãßåò ãéá ôç óõìðëÞñùóç ôùí óôïé-

÷åßùí êÜèå ìáèçôÞ.

6. ùñáßïò: åõåéäÞò

• ¸íáò øçëüò êé åõåéäÞò íÝïò ìå ðëçóßáóå ÷áìïãåëþíôáò ìå óõìðÜèåéá.

7. ìéóçôüò: áðå÷èÞò

• Ç áðå÷èÞò ìïñöÞ ôïõ âáóáíéóôÞ ôïý áðïôõðþèçêå óôç ìíÞìç.

8. öëýáñïò: áìåôñïåðÞò

• ÌéëÜåé áêáôÜðáõóôá êáé ìå áëáæïíåßáÿ åßíáé áìåôñïåðÞò êáé õðåñößáëïò.

9. ìéóïðåèáìÝíïò: çìéèáíÞò

• Ï ïäçãüò ôïõ áõôïêéíÞôïõ åãêáôÝëåéøå ôïí ôñáõìáôßá çìéèáíÞ êáé áé-

ìüöõñôï.


10.ìéóïôåëåéùìÝíïò: çìéôåëÞò

• Ôï ôåëåõôáßï ìõèéóôüñçìá ôïõ ÊáñáãÜôóç Ýìåéíå çìéôåëÝò.


6. ÕðïèÝóôå üôé ðáñáäþóáôå óôïí áñ÷éóõíôÜêôç ôçò åöçìåñßäáò óôçí

ïðïßá åñãÜæåóôå ôï ðáñáêÜôù êåßìåíï. Áõôüò ôï âñÞêå ðïëý êáëü

êáé åõáßóèçôï, áëëÜ óáò õðïãñÜììéóå ìåñéêÝò ëÝîåéò êáé öñÜóåéò

ðïõ, êáôÜ ôç ãíþìç ôïõ, åßíáé êïéíÝò êáé ðñÝðåé íá ôéò áíôéêáôáóôÞ-

óåôå ìå Üëëåò, ãéá íá õðÜñ÷åé ïìïéïìïñößá óôï ýöïò ôïõ êåéìÝíïõ.

Óáò åßðå ìÜëéóôá íá áëëÜîåôå êáé ôç óýíôáîç óå êÜðïéá óçìåßá, áí

åßíáé áðáñáßôçôï.

ÁðÜíôçóç

• ôçí ðåßíá = ôçí áóéôßá

• êñáôÞèçêå = ôçñÞèçêå

• ìðÞêáí = ôÝèçêáí

• Ýêáíáí = äéåîÞãáãáí

• «ìåôñïýí» ðåñéóóüôåñï = èåùñïýíôáé áíþôåñïé, õðïëïãßæïíôáé ðåñéóóüôåñï

• óöÜ÷ôçêáí = óöáãéÜóôçêáí, èáíáôþèçêáí

• êñáôéÝôáé = ôçñåßôáé

• ôï êüëðï = ôï ôÝ÷íáóìá, ôï éäåïëüãçìá

• äå öôÜíåé = äåí áñêåß, äåí åðáñêåß

• ìáæß = óõã÷ñüíùò, ôáõôü÷ñïíá, óõíÜìá

• èá âëÝðïõí = èá èåùñïýí


7. Óïõ äßíåôáé Ýíá áðüóðáóìá óôï ïðïßï ï ÏõìðÝñôï ¸êï áóêåß êñé-

ôéêÞ óå üóïõò ÷ñçóéìïðïéïýí ôï êéíçôü ôçëÝöùíï. Íá óõíå÷ßóåéò ôï

êåßìåíï ãñÜöïíôáò ãéá ôéò Üëëåò äýï êáôçãïñßåò (öëýáñïõò êáé å-

ðéäåéîéïìáíåßò) óôéò ïðïßåò áíáöÝñåôáé ï óõããñáöÝáò. ÐñïóðÜèçóå

íá Ý÷åé ôï êåßìåíü óïõ åéñùíéêü ýöïò.

ÁðÜíôçóç

Ç åöåýñåóç ôïõ êéíçôïý ôçëåöþíïõ Þñèå íá êáëýøåé ôéò áíÜãêåò ôùí áí-

èñþðùí ðïõ áíÞêïõí óå äýï áêüìç êáôçãïñßåò: óôïõò öëýáñïõò êáé óôïõò

åðéäåéîéïìáíåßò. Ïé ðñþôïé ìðïñïýí ðëÝïí íá åêìåôáëëåýïíôáé ôï ÷ñüíï ôïõò


äçìéïõñãéêÜ, ìéëþíôáò óôï ôçëÝöùíï üðïõ êé áí âñßóêïíôáé: óôï äñüìï ôçí

þñá ðïõ ðåñðáôïýí, óôï áõôïêßíçôï üôáí ïäçãïýí, óå áßèïõóåò áíáìïíÞò, á-

êüìç êáé óôï èÝáôñï Þ ôïí êéíçìáôïãñÜöï. Ðïëý óõ÷íÜ äå, ìáò êáèéóôïýí

áêïýóéïõò ùôáêïõóôÝò ôùí óõæçôÞóåþí ôïõò, áöïý ïé öëýáñïé óõíçèßæïõí íá

ìéëïýí äõíáôÜ, êõñßùò üôáí ðñüêåéôáé ãéá óïâáñÜ èÝìáôá, üðùò ðþò ðÝñáóå

ç ÷èåóéíÞ âñáäéÜ, ðïéïé ãíùóôïß ôïõò ôóáêþèçêáí, ôé ñïý÷á áãüñáóáí ðñü-

óöáôá, ôé åßäáí óôçí ôçëåüñáóç...

Ïé Üíèñùðïé ðïõ áíÞêïõí óôç äåýôåñç êáôçãïñßá äå ÷ñçóéìïðïéïýí ôï ôç-

ëÝöùíï ôüóï ãéá íá ìéëïýí üóï ãéá íá åðéêïéíùíïýí óå Ýíá Üëëï åðßðåäï:

åðéäéþêïõí íá êéíÞóïõí ôçí ðåñéÝñãåéá êáé ôï èáõìáóìü ôùí Üëëùí åßôå å-

ðéäåéêíýïíôáò ôï ôåëåõôáßï ìïíôÝëï ôçëåöþíïõ (ðïõ äéáèÝôåé êáé øçöéáêÞ

êÜìåñá êáé ðïëõöùíéêïýò Þ÷ïõò êáé äõíáôüôçôá óýíäåóçò ìå ôï äéáäßêôõï)

åßôå ìéëþíôáò üóï ðéï äõíáôÜ ìðïñïýí ãéá ôéò åðáããåëìáôéêÝò ôïõò åõèýíåò

Þ ãéá ôéò ðñïóùðéêÝò åðéôõ÷ßåò ôïõò. Êáé óôéò äýï ðåñéðôþóåéò, ÷ùñßò íá ôï á-

íôéëáìâÜíïíôáé, äåí ðåôõ÷áßíïõí ôïí áñ÷éêü ôïõò óôü÷ï, áëëÜ, áíôßèåôá, êá-

ôáíôïýí áöüñçôá âáñåôïß êáé åíï÷ëçôéêïß ãéá ôïõò ãýñù ôïõò.


glwssikes askhseis a' meros

Documents