S T O P A N S K A B A N K A AD ndash S K O P J E

GODI[EN IZVE[TAJ

2010 godina

Skopje mart 2011 godina

1

Zabeleka Site podatoci vo ovoj izvetaj to se odnesuvaat na SB se

baziraat na Finansiskite izvetai izgotveni vo soglasnost so MSFI

Pova`ni finansiski podatoci

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Indikatori od Bilansot na uspeh

Neto prihodi od kamati

429 385 -102

Neto prihodi od provizii

139 147 58

Vkupni prihodi

615 574 -67

Rashodi od raboteweto

325 326 01

Trooci za vrabotenite

121 122 08

Neto prihodi od raboteweto

290 249 -142

Zagubi poradi otetuvawe (neto)

170 106 -379

Dobivka pred odano~uvawe

120 143 192

Neto dobivka

119 142 198

Indikatori od Bilansot na sostojba

2009 2010 promena

Vkupna aktiva

10750 11098 32

Osnoven kapital (Tier 1)

1249 1383 107

Dopolnitelen kapital (Tier 2) 452 452 00

Vkupen kapital (Tier 1 amp Tier 2) 1701 1835 79

Regulatoren kapital

1582 1683 64

Krediti na klienti (neto)

6823 6901 12

Vkupno krediti (bruto)

7460 7539 11

Krediti na fizi~ki lica 4223 4389 39

Krediti na pravni lica 3237 3151 -27

Rezervacii

637 638 01

Vkupno depoziti

8468 8700 27

Depoziti na fizi~ki lica 6033 6843 134

Depoziti na pravni lica 2435 1857 -238

Finansiski koeficienti

2009 2010 promena

Neto kamatna margina 45 39 -60bp

Koeficient na rashodi prihodi

498 556 580bp

Povrat na sredstvata - ROA

12 14 20bp

Povrat na kapitalot - ROE

98 112 120bp

Koeficient na krediti depoziti (bruto)

881 867 -144bp

Koeficient na adekvatnost na kapitalot 1725 1781 56bp

Operativni indikatori

Broj na filijali

69 66 -3

Broj na vraboteni (na kraj na period)

1142 1067 -75

2

-45

09

2841 38 40

5950

-07

07

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

БДП(реална стапка на раст)

55

1812

-04

05

3223

83

-08

16

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Инфлација(гпдишен прпсек)

Ekonomsko opkru`uvawe

Vo 2010 godina zapo~na postepenoto izvozno orientirano oporavuvawe na

domanata ekonomija Ostroto reducirawe na deficitot na tekovnata

smetka i umereniot fiskalen deficit pridonesoa za stabilnosta na

devizniot kurs Ova opkru`uvawe ovozmo`i Centralnata banka da po~ne so

olabavuvawe na nominalnata kamatna stapka vo ekonomijata Bez ogled na

namalenite kamatni margini i porastot na nefunkcionalni krediti

bankarskiot sektor ostana zdrav likviden ivosoko kapitaliziran

Stimulativnite paketi vo razvienite pazarni ekonomii pridonesoa za

postepeno oporavuvawe na globalnata ekonomska aktivnost Me|utoa vo

razvienite ekonomii finansiskite institucii firmite i naselenieto seute

pominuvaat niz procesot na rebalansirawe pridonesuvaji za slaboto

oporavuvawe na privatnata potrouva~ka osobeno potrouva~kata povrzana

so nedvi`en imot

Vo 2010 godina e evidenten

po~etokot na oporavuvawe na

makedonskata ekonomija Imeno po

umerenata kontrakcija vo 2009 godina

makedonskata ekonomija zabele`a

bavno no stabilno izvozno

orientirano oporavuvawe na

ekonomskata aktivnost to

rezultirae so rast na BDP od 07

na godino nivo Postepenoto

oporavuvawe na svetskata pobaruva~ka

vo 2010 godina osobeno vo klu~nite

izvozni segmenti bee glavniot

dvigatel na zgolemeno koristewe na

kapacitetite na makedonskata

proizvodna baza Osven toa

stimulacijata na dr`avata preku javni

investicii ja odr`a domanata

pobaruva~ka vo pozitivnata zona Vo

toj pogled glavnite nositeli na

porastot vo 2010 godina bea

grade`nitvoto metalnata

industrija i finansiskoto

posreduvawe

3

-63-56

-01

04 02

-05

06

-09

-28 -25

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Салдо на консолидиран буџет

( пд БДП)

-71

-94

-32

-77

-14

04

-72

-131

-75

-27

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Салдо на тековна сметка ( пд БДП)

Zgolemenata ekonomska aktivnost i oporavuvaweto od inflatornite pritisoci gi zgolemi stapkite na inflacija kako na svetsko taka i na lokalno nivo Me|utoa i pokraj povisokata uvozna inflacija prose~nata stapka na inflacija za celata godina bee niska 16 to glavno se dol`i na bavnoto oporavuvawe na pobaruva~kata vo zemjata

Sprotivno na najgolemiot broj na zemji vo Evropa javnite finansii vo Makedonija uspea da odr`at soodveten balans pome|u poddrkata na ekonomskoto oporavuvawe i za~uvuvaweto na nizok javen dolg Zatoa vo 2010 godina preku zna~itelno namaluvawe na rashodite fiskalniot deficit se namali na 25 od BDP vo odnos na 28 vo prethodnata godina

Podobreniot globalen makroekonomski ambient predizvika me|unarodnite kapitalni tekovi da se proirat vo tekot na 2010 godina Zaradi toa nadvoreniot sektor na domanata ekonomija ostvari zna~itelno namaluvawe na deficitot na tekovnata smetka koj se procenuva na 27 od BDP za krajot na godinata vo sporedba so 75 vo 2009 godina Namaleniot jaz na tekovnata smetka go odrazi ostriot porast vo izvozot voden od postapnoto oporavuvawe na globalnata pobaruva~kata i povolnite uslovi za trgovija vo opkru`uvawe so relativno slab pritisok od domanata pobaruva~ka vrz uvozot Osven toa vo 2010 godina neto prilivite od privatni transferi ostvarija ponatamono zgolemuvawe na okolu 19 od BDP uka`uvaji na zna~itelno namaluvawe na platnobilansnata neramnote`a na zemjata Na strana na kapitalnata i finansiskata smetka najzna~ajnite prilivi na kapital vo 2010 godina se povrzani so stranskite direktni investicii koi iako relativno niski (32 od BDP) bea dovolni za pokrivawe na deficitot na tekovnata smetka i ovozmo`uvawe na ponatamono akumulirawe na deviznite rezervi

4

61

48

70

85

40

2006 2007 2008 2009 2010

Каматна стапка на благајнички записи (крај на

перипд)

162 162185

220246

296

361

432 439 453

165218

261297

324

379

440439 462

506

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Финансиска интермедијација

Кредити БДП

ДеппзитиБДП

Vo 2010 godina povolniot

makroekonomski ambient za

sproveduvawe na monetarnata

politika ovozmo`i Centralnata

banka da otpo~ne so olabavuvawe na

nominalnata kamatna stapka

Imeno relativno stabilniot

devizen pazar kako rezultat na

izvonrednite izvozni performansi

i silnite prilivi od privatni

transferi ovozmo`i deviznite

rezervi da dostignat EUR 17

milijardi pritoa odr`uvaji

soodvetno pokritie na uvozni aktivnosti Sledstveno povolnite dvi`ewa vo

nadvoreniot sektor vo uslovi na netativen proizvoden gap i niska

inflacija vo 2010 godina ovozmo`ija NBRM da ja namali referentnata

kamatnata stapka od 9 vo noemvri 2009 godina na 4 vo dekemvri 2010 godina

to pretstavuva najnisko nivo od monetarnoto osamostojuvawe na zemjata

Bez ogled na namalenite

kamatni margini i porastot na

nefunkcionalnite krediti

bankarskiot sektor ostana zdrav

likviden i visoko

kapitaliziran Imeno vo tekot

na 2010 godina evidentno bee

zabrzuvaweto na rastot na

depozitnata baza kako rezultat

na ponatamonoto podobruvawe

na makroekonomskata struktura

povolni dvi`ewa vo

nadvoreniot sektor i

stabilizirani percepcii za

rizici na ekonomskite subjekti Spored toa depozitnata baza ja zavri

godinata so 137 porast vo sporedba so 71 vo 2009 godina Imaji ja predvd

golemata doverba vo domanata valuta porastot na depozitnata baza se dol`i

glavno (686) na denarskite depoziti koi zabele`aa godien porast od 195

Ova pridonese za skromno olesnuvawe na nivoto na evroizacija na depozitnata

baza od 485 vo dekemvri 2009 godina na 468 vo dekemvri 2010 godina Osven

toa novata legislativa koja stapi na sila vo 2010 godina vovede maksimalen

iznos na kamatna stapka na kreditnite proizvodi vrz osnova na nominalnata

kamatna stapka na Centralnata banka Takvata legislativa vo kombinacija so

opa|a~kata stapka na blagajni~kite zapisi na Centralnata banka vlijaee vrz

ostroto namaluvawe na aktivnite kamatni stapki vo bankarskiot sektor to

rezultirae so namaleni kamatni margini Me|utoa kreditnata aktivnost na

bankarskiot sektor go zabrza rastot i dostigna 71 vo sporedba so 35 vo

5

prethodnata godina Pritoa koeficientot na krediti vo odnos na depoziti

panda pod 90 (895)

Pregled na aktivnostite vo 2010 godina

Finansisko rabotewe

Prudentnoto upravuvawe so rizicite ja osiguri stabilnosta i

sigurnosta na Bankata a pak racionalnata ekspanzija na kreditnoto

portfolio pridru`ena so efikasnoto upravuvawe so izvorite na

finansirawe obezbedija raste~ki prinosi za akcionerite

Vo tekot na 2010 godina fokusot na Stopanska banka AD-Skopje (SB)

bee naso~en kon zatita na likvidnostnata i kapitalnata pozicija na

bankata odr`uvawe na kvalitetot na kreditnoto portfolio i namaluvawe

na operativnite trooci Na toj na~in SB ostana dobro kapitalizirana

finansirana so depoziti i visoko likvidna to ovozmo`i

visokokvalitetna poddrka na nejzinite klienti Na krajot na godinata

Bankata zabele`a dobivka pred odano~uvawe vo iznos od EUR 143 milioni

nadminuvaji go soodvetniot iznos od 2009 godina za 192 dodeka vkupnata

aktiva na Bankata dostigna iznos od EUR 11098 milioni Spored toa

koeficientot na povrat na sredstva ndash ROA se zadr`a na 14 a pak

koeficientot na povrat na kapital ndash ROE iznesuvae 112 to uka`uva na

stabilni prinosi za akcionerite So najgolema kapitalna sila vo sektorot

to osigura adekvatnost na kapitalot od 178 SB ostana najstabilen i

najsiguren finansiski partner vo zemjata

Neto prihodi od kamati

Vo tekot na 2010 godina pritisokot od zakonskata ramka za namaluvawe na

kamatnite stapki vo soglasnost so politikata za namaluvawe na kamatni

stapki na Narodna banka vlijaee na ostro namaluvawe na kamatnite stapki

na kreditite vo bankarskiot sektor Istovremeno zaradi gornata granica

119

142

00

20

40

60

80

100

120

140

160

2009 2010

Профит пред даноци

12

14

11

11

12

12

13

13

14

14

2009 2010

ROA

98

112

90

95

100

105

110

115

2009 2010

ROE ЕУР мил

6

na kamatnite stapki ne bee dozvoleno bankite celosno da gi integriraat

soodvetnite premii za rizici vo svoite kamatni stapki na krediti to vo

kombinacija so zgolemenata konkurencija za deponenti na domaniot pazar

rezultirae so godino namaluvawe na neto kamatnata margina na Bankata

za 60 bp odnosno na 39 Kako rezultat na toa neto prihodite od kamati na

Bankata padnaa na EUR 385 milioni

Prihodi od kamati

Pokraj skromniot krediten rast vo 2010 godina poizrazenata nadolna

korekcija vo kamatnite stapki na kreditite rezultirae so poniski

kamatni prihodi Imeno vo tekot na izvetajnata godinata Bankata

generae EUR 773 milioni prihodi od kamati to e 36 pomalku odkolku

vo 2009 godina Od toa prihodite koi se odnesuvaat na krediti na naselenie

iznesuvaa vkupno EUR 502 milioni i ja zadr`aa dominantnata pozicija vo

vkupnite prihodi od kamati (649) Istovremeno prihodite od kamati vo

kreditnoto portfolio na pravni lica iznesuvaa EUR 182 milioni

Pretpazliviot priod kon kreditiraweto i zgolemenite vlo`uvawa vo

kratkoro~ni zapisi na Narodna banka i blagajni~ki zapisi vlijaeja

soodvetno za zgolemeni prihodi od kamati od ovie izvori

Rashodi od kamati

Rashodite od kamati skoknaa za 39 glavno dvi`eni od zgolemeniot obem na

depoziti na naselenie i povrzanite rashodi od kamati Istite zabele`aa

porast od 155 vo 2010 godina i zadr`aa najgolem udel vo vkupnite rashodi

od kamati na SB (802) Bez ogled na uslovite na pazarot takviot rast vo

Prihodi od kamati

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Prihodi od kamati 802 773 -36

Krediti na fizi~ki lica 494 502 17

Krediti na pravni lica 236 183 -228

Investiciski hartii od vrednost 20 11 -443

Zaemi na banki 02 00 -895

Blagajni~ki zapisi i drugi kvalifikuvani zapisi 41 66 621

Iznosi kaj centralni banki 10 12 176

Neto prihodi od kamati

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Prihodi od kamati 802

773 -36

Rashodi od kamati 374

388 39

Neto prihodi od kamati 429

385 -102

7

rashodite od kamati isto taka go odrazi pogolemiot obem na poskapi

depoziti kako to se dolgoro~nite depoziti i depozitite vo lokalna

valuta Rashodite od kamati po depoziti na pravni lica bele`at pad za

324 dostignuvaji EUR 47 milioni

Prihodi od nadomesti i provizii

Zgolemeniot obem na aktivnosti vo 2010 godina pridonese neto prihodite od

nadomesti i provizii da dostigne EUR 147 milioni nadminuvaji go

iznosot od 2009 godina za 58 Od toa najzna~ajniot pridones dojde od

kreditnite aktivnosti koi iznesuvaat polovina od vkupnite prihodi od

provizii na Bankata ili EUR 73 milioni odnosno istite se povisoki za

98 od prethodnata godina Vtorata najgolema stavka na prihodi od

nadomesti i provizii koja pretstavuva 252 od vkupnite prihodi od

nadomesti i provizii se odnesuva na prihodi od platen promet glavno kako

rezultat na zgolemeniot denarski platen promet koj zabele`a godina

stapka na rast od 19 Osven toa zaradi zna~itelno zgolemeniot obem na

akreditivi i garancii vo 2010 godina prihodot od provizii generiran po

toj osnov zabele`a stapka na porast od 96 vo sporedba so 2009 godina

Neto prihodi od nadomesti i

provizii

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Neto prihodi od nadomesti i provizii 139 147 58

brokerski uslugi 01 01 -292

obezbedeni krediti 67 73 98

garancii 10 11 96

prenos na sredstva 36 37 19

depoziti 14 13 -20

ostanato 12 12 40

Rashodi od kamati vo EUR milioni 2009 2010 promena

Rashodi od kamati

374 388 39

Depoziti na fizi~ki lica 269 311 155

Depoziti na pravni lica 69 47 -324

Depoziti na banki 11 01 -931

Ostanati obvrski 21 17 -188

8

28 31

63 62

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2009 2010

Стуктура на активатапстаната актива

фиксни средства

ХВ

кредити

ликвидни средства

Aktiva i pasiva

Aktiva

Na krajot na 2010 godina

vkupnata aktiva na

Bankata distigna iznos

od EUR 11098 milioni

to e za EUR 348

milioni odnosno 32

povee vo sporedba so

prethodnata godina Vo

uslovi na seute visok

stepen na neizvesnost vo

2010 godina Bankata

prodol`i so

preureduvawe na

strukturata na nejzinata

aktiva vo korist na

polikvidnite sredstva so

to go zgolemi nivniot udel do 31 od vkupnata aktiva Kreditnata

aktivnost vo 2010 godina se prilagodi da obezbeduva soodvetno nivo na

kreditna poddrka za naite klienti no i istovremeno zatita na

kvalitetot na kreditnoto portfolio Zaradi toa do krajot na 2010 godina

vkupnoto kreditno portfolio distigna EUR 7539 milioni od koi EUR 3151

milioni se krediti odobreni na klienti pravni lica dodeka izlo`enostite

kon sektorot naselenie iznesuvaa EUR 4389 milioni Paralalno so ova

fokusiraweto na SB vo 2010 godina na odr`uvawe na visok kvalitet na

aktivata rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti ponizok

za 60 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina a za 160 bazi~ni poeni

ponizok vo odnos na pazarniot prosek Vo soglasnost so takvite dvi`ewa na

krajot na godinata koeficientot na krediti vo odnos na depoziti padna na

867 na bruto osnova to uka`uva na silen krediten potencijal za 2011

godina

9

603 515

397 485

2009 2010

Валутна структура

MKD

FX

675 689

325 311

2009 2010

Рочна структура

Пп видуваое

прпчени

77 78

10 8

12 12

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2009 2010

Структура на пасивата

капитал

пстаната пасива

пбврски кпн банки

деппзити

Depoziti i kapital

Na krajot na 2010 godina vkupnoto

pozajmuvawe (depozitno i nedepozitno)

iznesuvae EUR 9715 milioni so to

se zabele`a rekorden nominalen

godien rast od 23 isklu~ivo kako

rezultat na postojaniot razvoj na

klientskata depozitna baza na

Bankata O~igledno depozitite na

klientite prodol`ija da bidat

glavnata dvi`e~ka sila na

zgolemeniot finansiski potencijal na

Bankata vo 2010 godina so godina

stapka na porast od 27 i EUR 232

milioni apsoluten iznos na

zgolemuvawe vo sporedba so krajot na

2009 godina Od toa depozitite na

naselenie zabele`aa najintenzivno

zgolemuvawe so godina stapka od

139 so to ja zacvrstija

dominantnata pozicija vo vkupnite

depoziti so u~estvo od 780

Valutnata struktura na depozitnata

baza uka`uva na zna~itelno

zgolemuvawe na u~estvoto na

depozitite denominirani vo lokalna

valuta na 485 od 397 vo 2009

godina glavno odrazuvaji ja

zgolemenata doverba na celokupnata

javnost vo stabilnosta na domanata

valuta Vo odnos na ro~nata struktura

dominantniot pridones vo

ekspanzijata na depozitnata baza

pripa|a na oro~enite depoziti so

godien rast od EUR 303 milioni ili

54 Zadr`aniot pozitiven trend vo

rastot na depozitnata baza vo delot na

depoziti na podolgi ro~nosti

pridonesuva kon podobro finansirawe

na bilansot na sostojba i pretstavuva

stabilen izvor na sredstva za

kontinuirana kreditna ekspanzija na

Bankata

10

Kapitalot na SB bele`i zgolemuvawe za 107 na godino nivo kako

rezultat na EUR 123 milioni akumulirani na smetkite za rezervi i zadr`ana

dobivka Taka vkupnata kapitalna sila na Bankata vo iznos od EUR 183

milioni na krajot na 2010 godina osigura dovolna adekvatnost na kapitalot i

kvaliteten izvor za dolgoro~no finansirawe

Bankarstvo na malo

SB uspeno gi ispolni o~ekuvawata na svoite klienti preku ponuda na

irok asortiman na proizvodi so podobreni karakteristiki i alternativni

kanali na proda`ba Ova pridonese za ponatamono zacvrstuvawe na

nejzinata liderska pozicija vo sektorot naselenie

Vo tekot na 2010 godina SB prodol`i da dominira na pazarot na bankarstvo

na malo vo zemjata so svojot irok asortiman na proizvodi i raznovrsnost

na edinstveni proda`ni kanali Raste~kata pazarna konkurencija bee

nadminata so podobreni karakteristiki na proizvodite i investirawe vo

tehnoloki intenzivna infrastruktura Kako rezultat na toa brojot na

klienti od bankarstvo na malo se zgolemi za dopolnitelni 37 iljadi ili

45 vo sporedba so 2009 godina

Vo ramkite na naata strategija za podobruvawe na kvalitetot na uslugite

na klientite Bankata vovede nov organizaciski model i reorganizacija na

raboteweto Vo soglasnost so novata organizacija Stopanska banka utvrdi

novi rabotni mesta vo filijalite i toa referenti za odnosi so klienti za

mali bankarski biznisi referent za odnosi so SB ekskluziv klienti kako

poseben segment na proizvodi i recepcioner Soglasno naprednavedenoto

Stopanska banka AD ndash Skopje sprovede izmeni i dopolni kako i

usoglasuvawe na politikite procedurite i celosno nova organizaciska

struktura koja navistina gi stava potrebite na klientite vo centarot na

vnimanie Organizacionite promeni se dopolnija so voveduvaweto na uslugi

kako to se bankarski transakcii preku bankomat ndash plaawe na smetki

prenos na sredstva mini izvod bankarski uslugi preku mobilen telefon

Pritoa so usovruvaweto na uslugata elektronsko bankarstvo i voveduvawe

na telefonsko bankarstvo Stopanska banka e stane ne samo najgolema

banka po broj na klienti tuku isto taka i najinovativna banka na pazarot

11

186169

414510

2009 2010

Депозити на население

прпчени

Пп видуваое

Depoziti na naselenie

Privlekuvaweto na novi depoziti

bee edna od postavenite i uspeno

realizirani strateki celi od

strana na Bankata vo oblasta na

Bankarstvo na malo vo tekot na 2010

godina Imeno SB otvori preku

81000 novi depozitni smetki vo

2010 godina i vkupniot iznos na

depoziti dostigna EUR 6843

milioni nadminuvaji go iznosot

od 2009 godina za 134 Ovde

najzna~ajniot pridones dojde od

zgolemenite oro~eni depoziti

~ijato godina stapka na porast

dostigna 233 Valutnata

struktura na depozitite od bankarstvo na malo otkriva zgolemeno u~estvo

na denarskite depoziti na 412 od 357 vo 2009 godina glavno odrazuvaji

pazarnite trendovi vo ovoj segment Pritoa SB go zadr`a pazarniot udel od

29 vo tekot na 2010 godina

Kreditirawe na naselenie

Na domenot na kreditirawe na

naselenieto SB deluvae soglasno

pazarnite trendovi pritoa zadr`uvai

go svoeto pazarno u~estvo od 388 so

vkupno saldo od EUR 4389 milioni Vo

2010 godina strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva vo

korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB ja

primenuva od po~etokot na svetskata

ekonomska kriza So nad 900 novi

stanbeni krediti odobreni vo 2010

godina SB ja zadr`a liderskata

pozicija na pazarot vo ovoj segment so

preku 40 pazarno u~estvo

Namaleniot obem na proda`ba na novi avtomobili vo zemjata pridonese za

negativno dvi`ewe na kreditnoto portfolioto vo ovoj segment no sepak

Bankata uspea da go odr`i svoeto pazarno u~estvo od 45

ЕУР мил

12

0

50000

100000

150000

200000

250000

2008 2009 2010

Издадени платежни картички (кумулатив)

Кредитни

Дебитни

Vo kreditnoto portfolio na Bankata potrouva~kite krediti u~estvuvaat

so 27 i toa so potrouva~kiot kredit bez obezbeduvawe koj Bankata go

nudi preku svoite filijali no i preku postojano raste~kata mre`a na

trgovci Sekako pridones vo portfolioto na potrouva~ki kredit ima i

OK otvoreniot kredit so svoite unikatni karakterstiki Bankata soglasno

toa go zadr`a visokiot pazaren udel od 42 vo ovoj segment

Vo 2010 godina vkupniot

broj na kreditni i debitni

karti~ki izdadeni od SB

iznesuvae 299887 to

pretstavuva rast od 76 vo

sporedba so 2009 godina

Saldoto na krediti na

kreditni karti~ki so

re~isi 50 pazarno u~estvo

go zadr`aa nivoto od 2009

godina i pokraj negativnite

dvi`ewa na pazarot

ldquoPlanot na otplata na 36

rati bez kamatardquo so

kreditnite katri~ki na SB

ja zgolemi upotrebata

osobeno so porastot na trgovci koi prifatija rabotewe po ovoj plan Ovaa

ema isto kako i raste~kata doverba vo karti~kata kako plate`na opcija go

zgolemi obemot na transakcii preku POS terminali (bezgotovinski

transakcii) za 23 za kreditnite katri~ki i 30 za debitnite karti~ki vo

sporedba so 2009 godina

Alternativni kanali

Do krajot na godinata osven internet bankarstvo SB vovede 247 dostapnost

na osnovnite bankarski uslugi preku svojata mre`a na bankomati

rasprostaneta na teritorijata na celata zemja Novite uslugi zaedno so

elektronskoto bankarstvo se brendirani pod dobro prifatenoto logo i-bank

na nivo na celata Grupacija i-bank uslugite vklu~uvaat 247 plaawe na

smetki na bankomat mese~ni rati i prenos na sredstva od edna na druga

smetka vo ramki na Bankata so koristewe na debitna ili kreditna karti~ka

na SB Pri~inata za implementirawe na ovie uslugi e da se zgolemi

koristeweto na kreditni kako i na debitni karti~ki da se pretvorat

bankomatite vo alteri na bankata so to se namaluvaat redicite na

~ekawe vo filijalite Rezultatite od prvite denovi po lansiraweto na

uslugata za plaawe preku bankomat vlejaa optimizam za prifaawe na

alternativnite uslugi

13

Uslugata elektronsko bankarstvo se zgolemi vo tekot na prethodnite godini

i stana edna od najbitnite kanali za klientite pri koristewe na

bankarskite uslugi na SB So zgolemenoto prodirawe na internet Bankata

prodol`i da ja razviva i usovruva uslugata so koja sega se nudi kompleten

pregled na sostojbata na klientite ndash sekoj depoziten i krediten proizvod so

podatoci kako kamatna stapka amortizacionen plan lista na plaawa

uslovi itn Podobruvaweto dovede do zgolemuvawe od 35 vo brojot na

transakcii vo sporedba so 2009 godina i zgolemuvawe od 20 vo vrednosta na

transakciite Brojot na klienti isto taka se zgolemi za 40 kako kaj

klientite fizi~ki lica taka i kaj klientite pravni lica glavno zaradi

intenzivnata obuka na kadarot za proda`ba i postojanata promocija na

uslugata Uslugata elektronsko bankarstvo sega e organizirana pod brendot

i-bank zaedno so ostanatite uslugi koi davaat mo`nost za klientot da go

izbere vremeto kako i mesototo za koristewe na bankarskite uslugi na SB

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati preku odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo 2010 godina vo korporativniot segment vo zemjata evidentni bea

prvite znaci na oporavuvawe od golemata recesija Me|utoa bez ogled na

zgolemenoto koristewe na kapacitetite potpomognati od umereniot rast na

svetskata pobaruva~ka vo 2010 godina profitabilnosta na realniot sektor

ostana slaba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da prodol`i so

svoeto korporativno rabotewe vo soglasnost so svoite dolgoro~ni

strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2010 godina SB nudee celosen

asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Osven toa imaji ja vo

vid va`nosta da se bide poblisku do naite kienti Bankata otvori 3

Biznis centri pokrivaji gi korporativnite klientite vo zemjata Zatoa

na krajot na godinata kreditnoto portfolio vo korporativniot segment

iznesuvae vkupno EUR 3151 milioni Pritoa vo godina so namalena

kreditna aktivnost i negativni percepcii na rizici SB bee aktivno

naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata preku ponatamono

podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi sledewe i

naplata Ova rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti

ponizok za 120 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina

14

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2010 godina SB prodol`i

da obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako

posledica na toa so isplateni EUR 981 milioni vo krediti na mali i

sredni kompanii vo tekot na 2010 godina SB ostana eden od glavnite igra~i

na pazarot za kreditirawe na mali i sredni kompanii

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2010 godina SB gi

odr`a i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot

segment na kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe

naprednite IT reenija goleminata na kapitalot i sinergiite od

~lenstvoto vo edna od najgolemite finansiski grupacii vo Jugoisto~na

Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se glavnite konkurentski

prednosti na SB vo raboteweto so golemi korporativni klienti Vo taa

nasoka vo tekot na 2010 godina SB zaklu~i brojni golemi zdelki vo ovoj

korporativen segment Me|u najzna~ajnite e dogovorot za kredit potpian

so ELEM AD Skopje za investicionen kredit vo vrednost od EUR 30

milioni namenet za modernizacija na Termocentralata vo Bitola kako

glaven i najva`en energetski izvor vo zemjata Kako rezultat na toa do

krajot na 2010 godina vkupnoto portfolio na golemi korporativni krediti

dostigna iznos od EUR 1674 milioni po isplata na vkupno EUR 1167

milioni vrz osnova na novi golemi odobruvawa na krediti

Vo tekot na 2010 godina SB odobri vkupno povee 5400 krediti na

pravni lica a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2235

milioni nadminuvaji go iznosot od 2009 godina za 48 Pokraj redovnata

kreditna aktivnost vo 2010 godina vo oblasta na finansiraweto na

trgovijata SB izdade odnosno otvori 1122 garancii i akreditivi Vkupniot

obem na novi izdadeni trgovski i finansiski instrumenti vo 2010 godina

dostiga EUR 816 milioni impliciraji 934 pogolema aktivnost vo

sporedba so 2009 godina

15

Upravuvawe so rizici

Vo makroekonomsko opkru`uvawe seute polno so predizvici i postojan

streme` na rakovodstvoto za stabilen i umeren profil na rizici

solidnoto i efektivno upravuvawe so rizicite ostana najgolem prioritet

vo Bankata

Se primenuva konzistentna i efikasna ramka za identifikacija ocenka

sledewe i kontrola na rizici vrz osnova na seopfatna ramka na upravuvawe

so rizici koja redovno se pregleduva i usoglasuva so celokupnata

tolerancija i profil na rizici na Bankata i Grupacijata vnatrenite i

nadvorenite normi i najdobrite bankarski praktiki

Modelot na upravuvawe so rizici na Bankata vklu~uva tri linii na zatita

koi se sostojat od

Edinici (linii na biznis) koi prezemaat rizik na prvo nivo odgovorni za

ocenka i sveduvawe na rizicite na minimum za dadeno nivo na povrat

Funkcijata za upravuvawe so rizici na vtoro nivo koja go identifikuva

sledi kontrolira i kvantifikuva rizikot obezbeduva soodvetni alatki i

metodologii koordinacija i pomo izvestuva soodvetni nivoa i predlata

merki za ubla`uvawe so poddrka od oddelot za uravuvawe so rizici na

Grupacijata i organite na nivo na NBG Grupacija

I vnatrenata revizija koja vri nezavisna kontrolna funkcija

Na po~etokot na 2010 godina funkcijata na upravuvawe so rizici e

dopolnitelno zajaknata so voveduvaweto na Zamenik generalen direktor za

rizici i implementacijata na nov organizaciski model za upravuvawe so

rizici

Zamenikot generalen direktor za rizici e isto taka ~len na Upravniot

odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i va`nosta na funkcijata na

upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na Bankata pri stratekoto

kako i takti~koto donesuvawe na odluki

Isto taka organizacijata na upravuvawe so rizici bee redizajnirana na

na~in na koj pokraj klasi~nata uloga na upravuvawe so rizici primenuva

pogolemo vklu~uvawe na funkcijata za upravuvawe so rizici vo

sekojdenvnoto odlu~uvawe to pridonesuva za poiroka proaktivna i

poobemna organizaciska struktura vo odnos na rizicite vo Bankata Pokraj

toa organizacionata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata

prvenstveno obezbeduva postoewe na jasno razgrani~eni linii na

odgovornost efikasna podelba na dol`nostite i spre~uvawe na pojava na

konflikt na interesi na site nivoa

16

Osnovnata cel na funkcijata za upravuvawe so rizici na SB e da se ograni~i

vlijanieto na potencijalnite negativni nastani kako vrz nejziniot kapital

taka i vrz nejzinite finansiski rezultati Upravuvaweto so rizici gi ima

slednite celi

Zatita na ugledot na Bankata kako vode~ka i renomirana

finansiska institucija vo zemjata koja primenuva visoko nivo

na korporativno upravuvawe i eti~ki standardi

Transparentnost na rizicite Poddrka na procesot na

donesuvawe odluki na nivo na banka so obezbeduvawe na

potrebnoto gledite vo vrska so rizici

Odgovornost za upravuvawe Delovnite edinici na SB se

poedine~no odgovorni za nivnite rezultati kako i za rizicite

povrzani so nivnoto rabotewe Funkcijata na upravuvawe so

rizici pridonesuva kon podobruvawe na koristeweto i

raspredelbata na kapital i kon zajaknuvawe na povratot na

kapital prilagoden spored rizici na nivo na banka so

inkorporirawe na rizicite vo merkite za izvruvawe na

rabotata

Usoglasenost Obezbeduvawe doslednost so najdobrite praktiki

i usoglasenost so regulatornite kvantitativni i

kvalitativni barawa na nivo na banka kako i na nivo na

Grupacija

Upravuvawe so krediten rizik

Kreditniot rizik se definira kako rizik kade to dogovornata strana nema

da mo`e da gi ispolni svoite finansiski ili drugi dogovorni obvrski Vo

2010 godina Stopanska banka gi revidira kreditnite politiki so

ponatamono zgolemuvawe na vee robusnata ramka na procesi i interni

kontroli nameneti za merewe upravuvawe sledewe i ubla`uvawe na

kreditniot rizik

Kreditnata politika na SB za prudentno kreditirawe stava akcent na

detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna

odluka i opti minimum standardi za evaluacija na kreditniot limit

odobruvawe obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti

Procesot na ocenka na rizici za kreditokorisnici pravni i fizi~ki lica e

standardiziran i olesnet so koristewe na posebni sistemi za rangirawe na

rizici i modeli za statisti~ko bodirawe Primenata na ovie alatki za

upravuvawe so rizici koi se baziraat na razni kvantitativni i

kvalitativni vlezni podatoci i analizi pridonesuva za sistematizacija na

procesot na utvrduvawe na rizik i porast kontroliran od aspekt na

prezemen rizik na specifi~nite pod-portfolija Formirani se ovlasteni

odbori za odobruvawe na krediti i prodol`uvawe na kreditni izlo`enosti

17

A55

B3

C3

D2

E3

Хомогенипортфолија

34

Портфолијо на СБ по категорија на ризик (декември 2010)

Po odobruvawe na kredit nastapuva proces na tekovno sledewe na rizicite

so ocenka na novi informacii za kreditokorisnicite kako finansiski

taka i nefinansiski Bankata gi sledi kreditnata sposobnost i odnesuvawe

na kreditokorisnicite na postojana osnova i gi planira svoite idni

dvi`ewa Vo slu~aj da se otkrijat otstapuvawa upravuvaweto so kreditot e

se zajakne so po~esto i postrogo sledewe na site dogovoreni uslovi Vo

tekot na 2010 godina kako dopolnenie na utvrdenata ramka na krediten

rizik se voveduva nov koncept na interna klasifikacija vo soglasnost so

praktikite na NBG Grupacijata Internata klasifikacija e indikator na

kreditnata sposobnost i kreditnoto odnesuvawe na kreditokorisnikot i

sodr`i soodvetna strategija na sledewe Osven toa proirenata ramka na

krediten rizik vklu~uva primena na sistem na rano predupreduvawe so cel

za producirawe listi na klienti kandidati za klasifikacija vrz osnova na

nivnoto transakcisko odnesuvawe i finansiska sostojba ovozmo`uvaji za

Bankata ponatamono prezemawe merki i strategii za upravuvawe ute vo

ranata faza na neizvruvawe kaj klientite

Ako postoi verojatnost dol`nikot da ne e vo mo`nost da gi ispolni site

svoi dogovorni obvrski ovie izlo`enosti se predmet na ocenka na

otetuvawe i se izdvojuva nadomestok koj se evidentira vo bilansot na

uspeh Procenkata na otetuvaweto e del od procesot za ubla`uvawe na

rizicite na Bankata Vo 2010 godina soglasno me|unarodnite najdobri

praktiki bee implementirana nova i proirena metodologijaza

presmetka na iznosot na rezervacijata voveduvaji u~estvo od razni nivoa

na Bankata vo ocenkata na otetuvaweto i proekciite na o~ekuvanite

gotovinski tekovi na kreditokorisnicite kon Bankata Novata

metodologija e poddr`ana so softverska alatka to pridonesuva kon

avtomatski i to~ni presmetki na rezervacijata

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vlijanieto na globalnata

finansiska kriza seute

e prisutno vo

makedonskata ekonomija

vo tekot na 2010 godina i

nejzinite efekti vrz

pravnite i fizi~kite

lica se vidlivi niz

trendovite na

portfolioto na rizi~ni

plasmani na Bankata vo

ramkite na bankarskiot

sektor vo zemjata

18

Me|utoa so intenzivna ocenka i zgolemeni aktivnosti za ubla`uvawe na

rizikot kako i so efikasno organizirana naplata Bankata uspea da odr`i

visoko nivo na kvalitet na kreditnoto portfolio Bankata uspea da go

zadr`i koeficientot na nefunkcionalni krediti na 78 (vo portfolioto

od 2001 godina) pod prosekot na bankarskiot sektor vo zemjata so to

povtorno ja potvrdi opredelbata na Bankata da ostane vo ramkite na

utvrdeniot nizok profil na rizik i da izdvoi optimalen iznos na

rezervacii Kako posledica na toa pokrienosta so rezervacii dostigna

979 to e povisoko za 520 osnovni poeni vo odnos na prethodnata godina

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten

rizik se klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D)

ili vo homogeni grupi vrz osnova na sli~ni karakteristiki vo odnos na

rizik

U~estvoto na izlo`enosti klasificirani vo kategoriite na nizok rizik

ldquoArdquo i ldquoBrdquo ostana na visoko nivo to go odrazuva vnimatelniot pristap na

Bankata pri izbor na novi klienti Zaedno so izlo`enostite kon klienti od

bankarstvo na malo vklu~eni vo homogeni grupi koi isto taka se smetaat

kako niskorizi~ni tie so~inuvaat 92 od vkupnoto portfolio na

Stopanska banka Visokorizi~niot dolg klasificiran vo kategoriite ldquoGrdquo i

ldquoDrdquo ostanuva na nisko nivo so~inuvaji samo 5 od kreditnoto portfolio

na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana

kaj edna dogovorna strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija

verojatnost za neplaawe e povrzana so zaedni~ki osnovni faktori na

primer ekonomski sektor industrija geografska lokacija vid na

instrument

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni

vidovi na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj

na~in spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija

Za taa cel Bankata ima utvrdeno limiti so koi se kontrolira izlo`enosta

na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici industriski sektori

geografski lokacii i vidovi na kolateral Limitite na izlo`enost se

sledat na redovna osnova i site zaklu~oci se poddr`uvaat so adekvatni

aktivnosti od soodvetnoto nivo na Bankata

19

Пречекпрув2

Кредитни картички

6

Потрошувачки31

Станбени15

Автп4

Големи компании

22

Средни кпмпании

16

Мали кпмпании

4

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки21

Финансиски институции

5

Фирми32

Население42

Кредитно портфолио по тип на клиент

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Likvidnosniot rizik se definira kako tekoven ili potencijalen rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od nemo`nosta na Bankata da gi

ispolni svoite obvrski koga dostasuvaat za plaawe bez da predizvikaat

neprifatlivi zagubi

Efikasnoto upravuvawe so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe za

Bankata da ja za~uva doverbata na teda~ite i dogovornite strani i da im

ovozmo`i na klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat

prihodi duri i pod nepovolni okolnosti

Vo tekot na 2010 godina SB uspeno odr`uvae dovolna likvidnost za da gi

ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski vrz osnova na postoe~kata

ramka za upravuvawe so likvidnosniot rizik to vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB

vklu~uvaji soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe

i ograni~uvawe na likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se konvertiraat vo pari

bez da se predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe

kako i pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informaciski sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa

na likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site

aktivnosti navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo

predvid tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni

barawa za minimalno nivo na likvidnost

20

Kamaten rizik

Bankata e izlo`ena na efektite od fluktuaciite na pazarnite kamatni

stapki koi imaat vlijanie vrz nezjinata finansiska pozicija i pari~nite

tekovi So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e

nezna~itelno vo odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni

hartii od vrednost kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi

proizleguvaat od portfolioto na bankarski aktivnosti

Kamatniot rizik vo portfolioto na bankarski aktivnosti (KRPBA) e

tekovniot i potencijalniot rizik za prihodite (neto prihodi od kamati)

iili kapitalot to proizleguva od negativni dvi`ewa na kamatnite stapki

koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski aktivnosti

SB od neodamna ima vospostaveno ramka za upravuvawe so kamaten rizik so

cel da go minimizira efektot od negativnite dvi`ewa na kamatnite stapki

na pazarot kako i da gi zadovoli regulatornite barawa utvrdeni vo 2010

godina od strana na NBRM Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna

ocenka metodologii za merewe metodologija za stres testirawe metrika i

limiti za KRPBA so cel da se osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri

sledi i upravuva

SB po~na da razviva prakti~ni alatki za efektivno merewe na izlo`enosta

na Bankata na KRPBA kade poziciite na Bankata se podeleni vo tri

odnosni kategorii po vid na kamatna stapka fiksna promenliva i

prilagodliva Vo 2010 godina SB izgotvi model za utvrduvawe na

o~ekuvaniot period na povtorno utvrduvawe na uslovi na proizvodite so

prilagodlivi kamatni stapki i razvi softversko reenie za izgotvuvawe na

potrebnite izvetai za regulatornite organi

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122010 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na

zadol`iteleniot kapital iznesuva 065 to e prili~no pod regulatorniot

maksimum od 20

Devizen rizik

Devizniot rizik e tekovniot ili potencijalniot rizik za prihodite i

kapitalot to proizleguva od negativnite dvi`ewa na spot i terminskite

devizni kursevi vo portfolijata na bankarski aktivnosti i na trguvawe

Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i aktiva i pasiva vo

razli~ni valuti glavno vo denari i evra SB upravuva so rizikot preku

sledewe na otvorenata devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in

osiguruvaji usoglasenost so vnatrenite i nadvorenite limiti na

izlo`enost za glavnite valuti na poedine~na kako i na zbirna osnova

21

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi sistemi ~ove~ki faktor

ili nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata

za OR i Politikata i metodologiite za OR koi obezbeduvaat alatki

potrebni za ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na

operativniot rizik Toa amp ovozmo`uva na Bankata da gi utvrdi i meri

nastanite na potencijalna i realizirana zaguba kako i da prezeme

korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne negativniot efekt

vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2010 godina SB uspeno go zavri tretiot ciklus od procesot na

kontrola na rizik i samoocenuvawe Vo tekot na ovoj proces

korespondentite gi revidiraa internite procesi i soodvetnite operativni

rizici na Bankata i gi evidentiraa realiziranite zagubite koi se pojavija

vo tekot na godinata Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od

raboteweto se iniciraa nekolku akciski planovi poradi utvrdenata visoka

izlo`enost kon odredeni nastani na potencijalni zagubi i poradi

materijalizirani zagubi koi bea nad pragot na tolerancija utvrden vo

ramkata za UOR

Osven toa SB gi raspredeli bruto prihodite po delovni linii i dobi

preliminarna potreba od kapital za pokrivawe na operativniot rizik pod

standandiziran pristap vo soglasnost so Politikata za planirawe na

delovni linii Osven toa Bankata isto taka razvi interen model za

raspredelba na bruto prihodite soglasno lokalnite regulatorni barawa

Zatoa Bankata e spremna da go usvoi Standardiziraniot pristap i da gi

utvrdi kapitalnite trooci za operativen rizik

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata pozicija po golemina na kapitalot so

obezbeduvawe mo`nosti za ponatamoen razvoj na svoeto rabotewe i

sozdavawe na poiroka osnova za ispolnuvawe na zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot celite na Bankata se da bide usoglasena so

uslovite za kapital postaveni od strana na regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da prodol`i da funkcionira za da mo`e da

prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za ostanatite

zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka na

razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122010 godina iznesuvae

EUR 1683 milioni(EUR 1813 milioni so vklu~en profit od 2010) za EUR

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

1

Zabeleka Site podatoci vo ovoj izvetaj to se odnesuvaat na SB se

baziraat na Finansiskite izvetai izgotveni vo soglasnost so MSFI

Pova`ni finansiski podatoci

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Indikatori od Bilansot na uspeh

Neto prihodi od kamati

429 385 -102

Neto prihodi od provizii

139 147 58

Vkupni prihodi

615 574 -67

Rashodi od raboteweto

325 326 01

Trooci za vrabotenite

121 122 08

Neto prihodi od raboteweto

290 249 -142

Zagubi poradi otetuvawe (neto)

170 106 -379

Dobivka pred odano~uvawe

120 143 192

Neto dobivka

119 142 198

Indikatori od Bilansot na sostojba

2009 2010 promena

Vkupna aktiva

10750 11098 32

Osnoven kapital (Tier 1)

1249 1383 107

Dopolnitelen kapital (Tier 2) 452 452 00

Vkupen kapital (Tier 1 amp Tier 2) 1701 1835 79

Regulatoren kapital

1582 1683 64

Krediti na klienti (neto)

6823 6901 12

Vkupno krediti (bruto)

7460 7539 11

Krediti na fizi~ki lica 4223 4389 39

Krediti na pravni lica 3237 3151 -27

Rezervacii

637 638 01

Vkupno depoziti

8468 8700 27

Depoziti na fizi~ki lica 6033 6843 134

Depoziti na pravni lica 2435 1857 -238

Finansiski koeficienti

2009 2010 promena

Neto kamatna margina 45 39 -60bp

Koeficient na rashodi prihodi

498 556 580bp

Povrat na sredstvata - ROA

12 14 20bp

Povrat na kapitalot - ROE

98 112 120bp

Koeficient na krediti depoziti (bruto)

881 867 -144bp

Koeficient na adekvatnost na kapitalot 1725 1781 56bp

Operativni indikatori

Broj na filijali

69 66 -3

Broj na vraboteni (na kraj na period)

1142 1067 -75

2

-45

09

2841 38 40

5950

-07

07

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

БДП(реална стапка на раст)

55

1812

-04

05

3223

83

-08

16

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Инфлација(гпдишен прпсек)

Ekonomsko opkru`uvawe

Vo 2010 godina zapo~na postepenoto izvozno orientirano oporavuvawe na

domanata ekonomija Ostroto reducirawe na deficitot na tekovnata

smetka i umereniot fiskalen deficit pridonesoa za stabilnosta na

devizniot kurs Ova opkru`uvawe ovozmo`i Centralnata banka da po~ne so

olabavuvawe na nominalnata kamatna stapka vo ekonomijata Bez ogled na

namalenite kamatni margini i porastot na nefunkcionalni krediti

bankarskiot sektor ostana zdrav likviden ivosoko kapitaliziran

Stimulativnite paketi vo razvienite pazarni ekonomii pridonesoa za

postepeno oporavuvawe na globalnata ekonomska aktivnost Me|utoa vo

razvienite ekonomii finansiskite institucii firmite i naselenieto seute

pominuvaat niz procesot na rebalansirawe pridonesuvaji za slaboto

oporavuvawe na privatnata potrouva~ka osobeno potrouva~kata povrzana

so nedvi`en imot

Vo 2010 godina e evidenten

po~etokot na oporavuvawe na

makedonskata ekonomija Imeno po

umerenata kontrakcija vo 2009 godina

makedonskata ekonomija zabele`a

bavno no stabilno izvozno

orientirano oporavuvawe na

ekonomskata aktivnost to

rezultirae so rast na BDP od 07

na godino nivo Postepenoto

oporavuvawe na svetskata pobaruva~ka

vo 2010 godina osobeno vo klu~nite

izvozni segmenti bee glavniot

dvigatel na zgolemeno koristewe na

kapacitetite na makedonskata

proizvodna baza Osven toa

stimulacijata na dr`avata preku javni

investicii ja odr`a domanata

pobaruva~ka vo pozitivnata zona Vo

toj pogled glavnite nositeli na

porastot vo 2010 godina bea

grade`nitvoto metalnata

industrija i finansiskoto

posreduvawe

3

-63-56

-01

04 02

-05

06

-09

-28 -25

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Салдо на консолидиран буџет

( пд БДП)

-71

-94

-32

-77

-14

04

-72

-131

-75

-27

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Салдо на тековна сметка ( пд БДП)

Zgolemenata ekonomska aktivnost i oporavuvaweto od inflatornite pritisoci gi zgolemi stapkite na inflacija kako na svetsko taka i na lokalno nivo Me|utoa i pokraj povisokata uvozna inflacija prose~nata stapka na inflacija za celata godina bee niska 16 to glavno se dol`i na bavnoto oporavuvawe na pobaruva~kata vo zemjata

Sprotivno na najgolemiot broj na zemji vo Evropa javnite finansii vo Makedonija uspea da odr`at soodveten balans pome|u poddrkata na ekonomskoto oporavuvawe i za~uvuvaweto na nizok javen dolg Zatoa vo 2010 godina preku zna~itelno namaluvawe na rashodite fiskalniot deficit se namali na 25 od BDP vo odnos na 28 vo prethodnata godina

Podobreniot globalen makroekonomski ambient predizvika me|unarodnite kapitalni tekovi da se proirat vo tekot na 2010 godina Zaradi toa nadvoreniot sektor na domanata ekonomija ostvari zna~itelno namaluvawe na deficitot na tekovnata smetka koj se procenuva na 27 od BDP za krajot na godinata vo sporedba so 75 vo 2009 godina Namaleniot jaz na tekovnata smetka go odrazi ostriot porast vo izvozot voden od postapnoto oporavuvawe na globalnata pobaruva~kata i povolnite uslovi za trgovija vo opkru`uvawe so relativno slab pritisok od domanata pobaruva~ka vrz uvozot Osven toa vo 2010 godina neto prilivite od privatni transferi ostvarija ponatamono zgolemuvawe na okolu 19 od BDP uka`uvaji na zna~itelno namaluvawe na platnobilansnata neramnote`a na zemjata Na strana na kapitalnata i finansiskata smetka najzna~ajnite prilivi na kapital vo 2010 godina se povrzani so stranskite direktni investicii koi iako relativno niski (32 od BDP) bea dovolni za pokrivawe na deficitot na tekovnata smetka i ovozmo`uvawe na ponatamono akumulirawe na deviznite rezervi

4

61

48

70

85

40

2006 2007 2008 2009 2010

Каматна стапка на благајнички записи (крај на

перипд)

162 162185

220246

296

361

432 439 453

165218

261297

324

379

440439 462

506

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Финансиска интермедијација

Кредити БДП

ДеппзитиБДП

Vo 2010 godina povolniot

makroekonomski ambient za

sproveduvawe na monetarnata

politika ovozmo`i Centralnata

banka da otpo~ne so olabavuvawe na

nominalnata kamatna stapka

Imeno relativno stabilniot

devizen pazar kako rezultat na

izvonrednite izvozni performansi

i silnite prilivi od privatni

transferi ovozmo`i deviznite

rezervi da dostignat EUR 17

milijardi pritoa odr`uvaji

soodvetno pokritie na uvozni aktivnosti Sledstveno povolnite dvi`ewa vo

nadvoreniot sektor vo uslovi na netativen proizvoden gap i niska

inflacija vo 2010 godina ovozmo`ija NBRM da ja namali referentnata

kamatnata stapka od 9 vo noemvri 2009 godina na 4 vo dekemvri 2010 godina

to pretstavuva najnisko nivo od monetarnoto osamostojuvawe na zemjata

Bez ogled na namalenite

kamatni margini i porastot na

nefunkcionalnite krediti

bankarskiot sektor ostana zdrav

likviden i visoko

kapitaliziran Imeno vo tekot

na 2010 godina evidentno bee

zabrzuvaweto na rastot na

depozitnata baza kako rezultat

na ponatamonoto podobruvawe

na makroekonomskata struktura

povolni dvi`ewa vo

nadvoreniot sektor i

stabilizirani percepcii za

rizici na ekonomskite subjekti Spored toa depozitnata baza ja zavri

godinata so 137 porast vo sporedba so 71 vo 2009 godina Imaji ja predvd

golemata doverba vo domanata valuta porastot na depozitnata baza se dol`i

glavno (686) na denarskite depoziti koi zabele`aa godien porast od 195

Ova pridonese za skromno olesnuvawe na nivoto na evroizacija na depozitnata

baza od 485 vo dekemvri 2009 godina na 468 vo dekemvri 2010 godina Osven

toa novata legislativa koja stapi na sila vo 2010 godina vovede maksimalen

iznos na kamatna stapka na kreditnite proizvodi vrz osnova na nominalnata

kamatna stapka na Centralnata banka Takvata legislativa vo kombinacija so

opa|a~kata stapka na blagajni~kite zapisi na Centralnata banka vlijaee vrz

ostroto namaluvawe na aktivnite kamatni stapki vo bankarskiot sektor to

rezultirae so namaleni kamatni margini Me|utoa kreditnata aktivnost na

bankarskiot sektor go zabrza rastot i dostigna 71 vo sporedba so 35 vo

5

prethodnata godina Pritoa koeficientot na krediti vo odnos na depoziti

panda pod 90 (895)

Pregled na aktivnostite vo 2010 godina

Finansisko rabotewe

Prudentnoto upravuvawe so rizicite ja osiguri stabilnosta i

sigurnosta na Bankata a pak racionalnata ekspanzija na kreditnoto

portfolio pridru`ena so efikasnoto upravuvawe so izvorite na

finansirawe obezbedija raste~ki prinosi za akcionerite

Vo tekot na 2010 godina fokusot na Stopanska banka AD-Skopje (SB)

bee naso~en kon zatita na likvidnostnata i kapitalnata pozicija na

bankata odr`uvawe na kvalitetot na kreditnoto portfolio i namaluvawe

na operativnite trooci Na toj na~in SB ostana dobro kapitalizirana

finansirana so depoziti i visoko likvidna to ovozmo`i

visokokvalitetna poddrka na nejzinite klienti Na krajot na godinata

Bankata zabele`a dobivka pred odano~uvawe vo iznos od EUR 143 milioni

nadminuvaji go soodvetniot iznos od 2009 godina za 192 dodeka vkupnata

aktiva na Bankata dostigna iznos od EUR 11098 milioni Spored toa

koeficientot na povrat na sredstva ndash ROA se zadr`a na 14 a pak

koeficientot na povrat na kapital ndash ROE iznesuvae 112 to uka`uva na

stabilni prinosi za akcionerite So najgolema kapitalna sila vo sektorot

to osigura adekvatnost na kapitalot od 178 SB ostana najstabilen i

najsiguren finansiski partner vo zemjata

Neto prihodi od kamati

Vo tekot na 2010 godina pritisokot od zakonskata ramka za namaluvawe na

kamatnite stapki vo soglasnost so politikata za namaluvawe na kamatni

stapki na Narodna banka vlijaee na ostro namaluvawe na kamatnite stapki

na kreditite vo bankarskiot sektor Istovremeno zaradi gornata granica

119

142

00

20

40

60

80

100

120

140

160

2009 2010

Профит пред даноци

12

14

11

11

12

12

13

13

14

14

2009 2010

ROA

98

112

90

95

100

105

110

115

2009 2010

ROE ЕУР мил

6

na kamatnite stapki ne bee dozvoleno bankite celosno da gi integriraat

soodvetnite premii za rizici vo svoite kamatni stapki na krediti to vo

kombinacija so zgolemenata konkurencija za deponenti na domaniot pazar

rezultirae so godino namaluvawe na neto kamatnata margina na Bankata

za 60 bp odnosno na 39 Kako rezultat na toa neto prihodite od kamati na

Bankata padnaa na EUR 385 milioni

Prihodi od kamati

Pokraj skromniot krediten rast vo 2010 godina poizrazenata nadolna

korekcija vo kamatnite stapki na kreditite rezultirae so poniski

kamatni prihodi Imeno vo tekot na izvetajnata godinata Bankata

generae EUR 773 milioni prihodi od kamati to e 36 pomalku odkolku

vo 2009 godina Od toa prihodite koi se odnesuvaat na krediti na naselenie

iznesuvaa vkupno EUR 502 milioni i ja zadr`aa dominantnata pozicija vo

vkupnite prihodi od kamati (649) Istovremeno prihodite od kamati vo

kreditnoto portfolio na pravni lica iznesuvaa EUR 182 milioni

Pretpazliviot priod kon kreditiraweto i zgolemenite vlo`uvawa vo

kratkoro~ni zapisi na Narodna banka i blagajni~ki zapisi vlijaeja

soodvetno za zgolemeni prihodi od kamati od ovie izvori

Rashodi od kamati

Rashodite od kamati skoknaa za 39 glavno dvi`eni od zgolemeniot obem na

depoziti na naselenie i povrzanite rashodi od kamati Istite zabele`aa

porast od 155 vo 2010 godina i zadr`aa najgolem udel vo vkupnite rashodi

od kamati na SB (802) Bez ogled na uslovite na pazarot takviot rast vo

Prihodi od kamati

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Prihodi od kamati 802 773 -36

Krediti na fizi~ki lica 494 502 17

Krediti na pravni lica 236 183 -228

Investiciski hartii od vrednost 20 11 -443

Zaemi na banki 02 00 -895

Blagajni~ki zapisi i drugi kvalifikuvani zapisi 41 66 621

Iznosi kaj centralni banki 10 12 176

Neto prihodi od kamati

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Prihodi od kamati 802

773 -36

Rashodi od kamati 374

388 39

Neto prihodi od kamati 429

385 -102

7

rashodite od kamati isto taka go odrazi pogolemiot obem na poskapi

depoziti kako to se dolgoro~nite depoziti i depozitite vo lokalna

valuta Rashodite od kamati po depoziti na pravni lica bele`at pad za

324 dostignuvaji EUR 47 milioni

Prihodi od nadomesti i provizii

Zgolemeniot obem na aktivnosti vo 2010 godina pridonese neto prihodite od

nadomesti i provizii da dostigne EUR 147 milioni nadminuvaji go

iznosot od 2009 godina za 58 Od toa najzna~ajniot pridones dojde od

kreditnite aktivnosti koi iznesuvaat polovina od vkupnite prihodi od

provizii na Bankata ili EUR 73 milioni odnosno istite se povisoki za

98 od prethodnata godina Vtorata najgolema stavka na prihodi od

nadomesti i provizii koja pretstavuva 252 od vkupnite prihodi od

nadomesti i provizii se odnesuva na prihodi od platen promet glavno kako

rezultat na zgolemeniot denarski platen promet koj zabele`a godina

stapka na rast od 19 Osven toa zaradi zna~itelno zgolemeniot obem na

akreditivi i garancii vo 2010 godina prihodot od provizii generiran po

toj osnov zabele`a stapka na porast od 96 vo sporedba so 2009 godina

Neto prihodi od nadomesti i

provizii

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Neto prihodi od nadomesti i provizii 139 147 58

brokerski uslugi 01 01 -292

obezbedeni krediti 67 73 98

garancii 10 11 96

prenos na sredstva 36 37 19

depoziti 14 13 -20

ostanato 12 12 40

Rashodi od kamati vo EUR milioni 2009 2010 promena

Rashodi od kamati

374 388 39

Depoziti na fizi~ki lica 269 311 155

Depoziti na pravni lica 69 47 -324

Depoziti na banki 11 01 -931

Ostanati obvrski 21 17 -188

8

28 31

63 62

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2009 2010

Стуктура на активатапстаната актива

фиксни средства

ХВ

кредити

ликвидни средства

Aktiva i pasiva

Aktiva

Na krajot na 2010 godina

vkupnata aktiva na

Bankata distigna iznos

od EUR 11098 milioni

to e za EUR 348

milioni odnosno 32

povee vo sporedba so

prethodnata godina Vo

uslovi na seute visok

stepen na neizvesnost vo

2010 godina Bankata

prodol`i so

preureduvawe na

strukturata na nejzinata

aktiva vo korist na

polikvidnite sredstva so

to go zgolemi nivniot udel do 31 od vkupnata aktiva Kreditnata

aktivnost vo 2010 godina se prilagodi da obezbeduva soodvetno nivo na

kreditna poddrka za naite klienti no i istovremeno zatita na

kvalitetot na kreditnoto portfolio Zaradi toa do krajot na 2010 godina

vkupnoto kreditno portfolio distigna EUR 7539 milioni od koi EUR 3151

milioni se krediti odobreni na klienti pravni lica dodeka izlo`enostite

kon sektorot naselenie iznesuvaa EUR 4389 milioni Paralalno so ova

fokusiraweto na SB vo 2010 godina na odr`uvawe na visok kvalitet na

aktivata rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti ponizok

za 60 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina a za 160 bazi~ni poeni

ponizok vo odnos na pazarniot prosek Vo soglasnost so takvite dvi`ewa na

krajot na godinata koeficientot na krediti vo odnos na depoziti padna na

867 na bruto osnova to uka`uva na silen krediten potencijal za 2011

godina

9

603 515

397 485

2009 2010

Валутна структура

MKD

FX

675 689

325 311

2009 2010

Рочна структура

Пп видуваое

прпчени

77 78

10 8

12 12

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2009 2010

Структура на пасивата

капитал

пстаната пасива

пбврски кпн банки

деппзити

Depoziti i kapital

Na krajot na 2010 godina vkupnoto

pozajmuvawe (depozitno i nedepozitno)

iznesuvae EUR 9715 milioni so to

se zabele`a rekorden nominalen

godien rast od 23 isklu~ivo kako

rezultat na postojaniot razvoj na

klientskata depozitna baza na

Bankata O~igledno depozitite na

klientite prodol`ija da bidat

glavnata dvi`e~ka sila na

zgolemeniot finansiski potencijal na

Bankata vo 2010 godina so godina

stapka na porast od 27 i EUR 232

milioni apsoluten iznos na

zgolemuvawe vo sporedba so krajot na

2009 godina Od toa depozitite na

naselenie zabele`aa najintenzivno

zgolemuvawe so godina stapka od

139 so to ja zacvrstija

dominantnata pozicija vo vkupnite

depoziti so u~estvo od 780

Valutnata struktura na depozitnata

baza uka`uva na zna~itelno

zgolemuvawe na u~estvoto na

depozitite denominirani vo lokalna

valuta na 485 od 397 vo 2009

godina glavno odrazuvaji ja

zgolemenata doverba na celokupnata

javnost vo stabilnosta na domanata

valuta Vo odnos na ro~nata struktura

dominantniot pridones vo

ekspanzijata na depozitnata baza

pripa|a na oro~enite depoziti so

godien rast od EUR 303 milioni ili

54 Zadr`aniot pozitiven trend vo

rastot na depozitnata baza vo delot na

depoziti na podolgi ro~nosti

pridonesuva kon podobro finansirawe

na bilansot na sostojba i pretstavuva

stabilen izvor na sredstva za

kontinuirana kreditna ekspanzija na

Bankata

10

Kapitalot na SB bele`i zgolemuvawe za 107 na godino nivo kako

rezultat na EUR 123 milioni akumulirani na smetkite za rezervi i zadr`ana

dobivka Taka vkupnata kapitalna sila na Bankata vo iznos od EUR 183

milioni na krajot na 2010 godina osigura dovolna adekvatnost na kapitalot i

kvaliteten izvor za dolgoro~no finansirawe

Bankarstvo na malo

SB uspeno gi ispolni o~ekuvawata na svoite klienti preku ponuda na

irok asortiman na proizvodi so podobreni karakteristiki i alternativni

kanali na proda`ba Ova pridonese za ponatamono zacvrstuvawe na

nejzinata liderska pozicija vo sektorot naselenie

Vo tekot na 2010 godina SB prodol`i da dominira na pazarot na bankarstvo

na malo vo zemjata so svojot irok asortiman na proizvodi i raznovrsnost

na edinstveni proda`ni kanali Raste~kata pazarna konkurencija bee

nadminata so podobreni karakteristiki na proizvodite i investirawe vo

tehnoloki intenzivna infrastruktura Kako rezultat na toa brojot na

klienti od bankarstvo na malo se zgolemi za dopolnitelni 37 iljadi ili

45 vo sporedba so 2009 godina

Vo ramkite na naata strategija za podobruvawe na kvalitetot na uslugite

na klientite Bankata vovede nov organizaciski model i reorganizacija na

raboteweto Vo soglasnost so novata organizacija Stopanska banka utvrdi

novi rabotni mesta vo filijalite i toa referenti za odnosi so klienti za

mali bankarski biznisi referent za odnosi so SB ekskluziv klienti kako

poseben segment na proizvodi i recepcioner Soglasno naprednavedenoto

Stopanska banka AD ndash Skopje sprovede izmeni i dopolni kako i

usoglasuvawe na politikite procedurite i celosno nova organizaciska

struktura koja navistina gi stava potrebite na klientite vo centarot na

vnimanie Organizacionite promeni se dopolnija so voveduvaweto na uslugi

kako to se bankarski transakcii preku bankomat ndash plaawe na smetki

prenos na sredstva mini izvod bankarski uslugi preku mobilen telefon

Pritoa so usovruvaweto na uslugata elektronsko bankarstvo i voveduvawe

na telefonsko bankarstvo Stopanska banka e stane ne samo najgolema

banka po broj na klienti tuku isto taka i najinovativna banka na pazarot

11

186169

414510

2009 2010

Депозити на население

прпчени

Пп видуваое

Depoziti na naselenie

Privlekuvaweto na novi depoziti

bee edna od postavenite i uspeno

realizirani strateki celi od

strana na Bankata vo oblasta na

Bankarstvo na malo vo tekot na 2010

godina Imeno SB otvori preku

81000 novi depozitni smetki vo

2010 godina i vkupniot iznos na

depoziti dostigna EUR 6843

milioni nadminuvaji go iznosot

od 2009 godina za 134 Ovde

najzna~ajniot pridones dojde od

zgolemenite oro~eni depoziti

~ijato godina stapka na porast

dostigna 233 Valutnata

struktura na depozitite od bankarstvo na malo otkriva zgolemeno u~estvo

na denarskite depoziti na 412 od 357 vo 2009 godina glavno odrazuvaji

pazarnite trendovi vo ovoj segment Pritoa SB go zadr`a pazarniot udel od

29 vo tekot na 2010 godina

Kreditirawe na naselenie

Na domenot na kreditirawe na

naselenieto SB deluvae soglasno

pazarnite trendovi pritoa zadr`uvai

go svoeto pazarno u~estvo od 388 so

vkupno saldo od EUR 4389 milioni Vo

2010 godina strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva vo

korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB ja

primenuva od po~etokot na svetskata

ekonomska kriza So nad 900 novi

stanbeni krediti odobreni vo 2010

godina SB ja zadr`a liderskata

pozicija na pazarot vo ovoj segment so

preku 40 pazarno u~estvo

Namaleniot obem na proda`ba na novi avtomobili vo zemjata pridonese za

negativno dvi`ewe na kreditnoto portfolioto vo ovoj segment no sepak

Bankata uspea da go odr`i svoeto pazarno u~estvo od 45

ЕУР мил

12

0

50000

100000

150000

200000

250000

2008 2009 2010

Издадени платежни картички (кумулатив)

Кредитни

Дебитни

Vo kreditnoto portfolio na Bankata potrouva~kite krediti u~estvuvaat

so 27 i toa so potrouva~kiot kredit bez obezbeduvawe koj Bankata go

nudi preku svoite filijali no i preku postojano raste~kata mre`a na

trgovci Sekako pridones vo portfolioto na potrouva~ki kredit ima i

OK otvoreniot kredit so svoite unikatni karakterstiki Bankata soglasno

toa go zadr`a visokiot pazaren udel od 42 vo ovoj segment

Vo 2010 godina vkupniot

broj na kreditni i debitni

karti~ki izdadeni od SB

iznesuvae 299887 to

pretstavuva rast od 76 vo

sporedba so 2009 godina

Saldoto na krediti na

kreditni karti~ki so

re~isi 50 pazarno u~estvo

go zadr`aa nivoto od 2009

godina i pokraj negativnite

dvi`ewa na pazarot

ldquoPlanot na otplata na 36

rati bez kamatardquo so

kreditnite katri~ki na SB

ja zgolemi upotrebata

osobeno so porastot na trgovci koi prifatija rabotewe po ovoj plan Ovaa

ema isto kako i raste~kata doverba vo karti~kata kako plate`na opcija go

zgolemi obemot na transakcii preku POS terminali (bezgotovinski

transakcii) za 23 za kreditnite katri~ki i 30 za debitnite karti~ki vo

sporedba so 2009 godina

Alternativni kanali

Do krajot na godinata osven internet bankarstvo SB vovede 247 dostapnost

na osnovnite bankarski uslugi preku svojata mre`a na bankomati

rasprostaneta na teritorijata na celata zemja Novite uslugi zaedno so

elektronskoto bankarstvo se brendirani pod dobro prifatenoto logo i-bank

na nivo na celata Grupacija i-bank uslugite vklu~uvaat 247 plaawe na

smetki na bankomat mese~ni rati i prenos na sredstva od edna na druga

smetka vo ramki na Bankata so koristewe na debitna ili kreditna karti~ka

na SB Pri~inata za implementirawe na ovie uslugi e da se zgolemi

koristeweto na kreditni kako i na debitni karti~ki da se pretvorat

bankomatite vo alteri na bankata so to se namaluvaat redicite na

~ekawe vo filijalite Rezultatite od prvite denovi po lansiraweto na

uslugata za plaawe preku bankomat vlejaa optimizam za prifaawe na

alternativnite uslugi

13

Uslugata elektronsko bankarstvo se zgolemi vo tekot na prethodnite godini

i stana edna od najbitnite kanali za klientite pri koristewe na

bankarskite uslugi na SB So zgolemenoto prodirawe na internet Bankata

prodol`i da ja razviva i usovruva uslugata so koja sega se nudi kompleten

pregled na sostojbata na klientite ndash sekoj depoziten i krediten proizvod so

podatoci kako kamatna stapka amortizacionen plan lista na plaawa

uslovi itn Podobruvaweto dovede do zgolemuvawe od 35 vo brojot na

transakcii vo sporedba so 2009 godina i zgolemuvawe od 20 vo vrednosta na

transakciite Brojot na klienti isto taka se zgolemi za 40 kako kaj

klientite fizi~ki lica taka i kaj klientite pravni lica glavno zaradi

intenzivnata obuka na kadarot za proda`ba i postojanata promocija na

uslugata Uslugata elektronsko bankarstvo sega e organizirana pod brendot

i-bank zaedno so ostanatite uslugi koi davaat mo`nost za klientot da go

izbere vremeto kako i mesototo za koristewe na bankarskite uslugi na SB

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati preku odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo 2010 godina vo korporativniot segment vo zemjata evidentni bea

prvite znaci na oporavuvawe od golemata recesija Me|utoa bez ogled na

zgolemenoto koristewe na kapacitetite potpomognati od umereniot rast na

svetskata pobaruva~ka vo 2010 godina profitabilnosta na realniot sektor

ostana slaba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da prodol`i so

svoeto korporativno rabotewe vo soglasnost so svoite dolgoro~ni

strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2010 godina SB nudee celosen

asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Osven toa imaji ja vo

vid va`nosta da se bide poblisku do naite kienti Bankata otvori 3

Biznis centri pokrivaji gi korporativnite klientite vo zemjata Zatoa

na krajot na godinata kreditnoto portfolio vo korporativniot segment

iznesuvae vkupno EUR 3151 milioni Pritoa vo godina so namalena

kreditna aktivnost i negativni percepcii na rizici SB bee aktivno

naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata preku ponatamono

podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi sledewe i

naplata Ova rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti

ponizok za 120 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina

14

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2010 godina SB prodol`i

da obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako

posledica na toa so isplateni EUR 981 milioni vo krediti na mali i

sredni kompanii vo tekot na 2010 godina SB ostana eden od glavnite igra~i

na pazarot za kreditirawe na mali i sredni kompanii

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2010 godina SB gi

odr`a i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot

segment na kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe

naprednite IT reenija goleminata na kapitalot i sinergiite od

~lenstvoto vo edna od najgolemite finansiski grupacii vo Jugoisto~na

Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se glavnite konkurentski

prednosti na SB vo raboteweto so golemi korporativni klienti Vo taa

nasoka vo tekot na 2010 godina SB zaklu~i brojni golemi zdelki vo ovoj

korporativen segment Me|u najzna~ajnite e dogovorot za kredit potpian

so ELEM AD Skopje za investicionen kredit vo vrednost od EUR 30

milioni namenet za modernizacija na Termocentralata vo Bitola kako

glaven i najva`en energetski izvor vo zemjata Kako rezultat na toa do

krajot na 2010 godina vkupnoto portfolio na golemi korporativni krediti

dostigna iznos od EUR 1674 milioni po isplata na vkupno EUR 1167

milioni vrz osnova na novi golemi odobruvawa na krediti

Vo tekot na 2010 godina SB odobri vkupno povee 5400 krediti na

pravni lica a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2235

milioni nadminuvaji go iznosot od 2009 godina za 48 Pokraj redovnata

kreditna aktivnost vo 2010 godina vo oblasta na finansiraweto na

trgovijata SB izdade odnosno otvori 1122 garancii i akreditivi Vkupniot

obem na novi izdadeni trgovski i finansiski instrumenti vo 2010 godina

dostiga EUR 816 milioni impliciraji 934 pogolema aktivnost vo

sporedba so 2009 godina

15

Upravuvawe so rizici

Vo makroekonomsko opkru`uvawe seute polno so predizvici i postojan

streme` na rakovodstvoto za stabilen i umeren profil na rizici

solidnoto i efektivno upravuvawe so rizicite ostana najgolem prioritet

vo Bankata

Se primenuva konzistentna i efikasna ramka za identifikacija ocenka

sledewe i kontrola na rizici vrz osnova na seopfatna ramka na upravuvawe

so rizici koja redovno se pregleduva i usoglasuva so celokupnata

tolerancija i profil na rizici na Bankata i Grupacijata vnatrenite i

nadvorenite normi i najdobrite bankarski praktiki

Modelot na upravuvawe so rizici na Bankata vklu~uva tri linii na zatita

koi se sostojat od

Edinici (linii na biznis) koi prezemaat rizik na prvo nivo odgovorni za

ocenka i sveduvawe na rizicite na minimum za dadeno nivo na povrat

Funkcijata za upravuvawe so rizici na vtoro nivo koja go identifikuva

sledi kontrolira i kvantifikuva rizikot obezbeduva soodvetni alatki i

metodologii koordinacija i pomo izvestuva soodvetni nivoa i predlata

merki za ubla`uvawe so poddrka od oddelot za uravuvawe so rizici na

Grupacijata i organite na nivo na NBG Grupacija

I vnatrenata revizija koja vri nezavisna kontrolna funkcija

Na po~etokot na 2010 godina funkcijata na upravuvawe so rizici e

dopolnitelno zajaknata so voveduvaweto na Zamenik generalen direktor za

rizici i implementacijata na nov organizaciski model za upravuvawe so

rizici

Zamenikot generalen direktor za rizici e isto taka ~len na Upravniot

odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i va`nosta na funkcijata na

upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na Bankata pri stratekoto

kako i takti~koto donesuvawe na odluki

Isto taka organizacijata na upravuvawe so rizici bee redizajnirana na

na~in na koj pokraj klasi~nata uloga na upravuvawe so rizici primenuva

pogolemo vklu~uvawe na funkcijata za upravuvawe so rizici vo

sekojdenvnoto odlu~uvawe to pridonesuva za poiroka proaktivna i

poobemna organizaciska struktura vo odnos na rizicite vo Bankata Pokraj

toa organizacionata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata

prvenstveno obezbeduva postoewe na jasno razgrani~eni linii na

odgovornost efikasna podelba na dol`nostite i spre~uvawe na pojava na

konflikt na interesi na site nivoa

16

Osnovnata cel na funkcijata za upravuvawe so rizici na SB e da se ograni~i

vlijanieto na potencijalnite negativni nastani kako vrz nejziniot kapital

taka i vrz nejzinite finansiski rezultati Upravuvaweto so rizici gi ima

slednite celi

Zatita na ugledot na Bankata kako vode~ka i renomirana

finansiska institucija vo zemjata koja primenuva visoko nivo

na korporativno upravuvawe i eti~ki standardi

Transparentnost na rizicite Poddrka na procesot na

donesuvawe odluki na nivo na banka so obezbeduvawe na

potrebnoto gledite vo vrska so rizici

Odgovornost za upravuvawe Delovnite edinici na SB se

poedine~no odgovorni za nivnite rezultati kako i za rizicite

povrzani so nivnoto rabotewe Funkcijata na upravuvawe so

rizici pridonesuva kon podobruvawe na koristeweto i

raspredelbata na kapital i kon zajaknuvawe na povratot na

kapital prilagoden spored rizici na nivo na banka so

inkorporirawe na rizicite vo merkite za izvruvawe na

rabotata

Usoglasenost Obezbeduvawe doslednost so najdobrite praktiki

i usoglasenost so regulatornite kvantitativni i

kvalitativni barawa na nivo na banka kako i na nivo na

Grupacija

Upravuvawe so krediten rizik

Kreditniot rizik se definira kako rizik kade to dogovornata strana nema

da mo`e da gi ispolni svoite finansiski ili drugi dogovorni obvrski Vo

2010 godina Stopanska banka gi revidira kreditnite politiki so

ponatamono zgolemuvawe na vee robusnata ramka na procesi i interni

kontroli nameneti za merewe upravuvawe sledewe i ubla`uvawe na

kreditniot rizik

Kreditnata politika na SB za prudentno kreditirawe stava akcent na

detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna

odluka i opti minimum standardi za evaluacija na kreditniot limit

odobruvawe obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti

Procesot na ocenka na rizici za kreditokorisnici pravni i fizi~ki lica e

standardiziran i olesnet so koristewe na posebni sistemi za rangirawe na

rizici i modeli za statisti~ko bodirawe Primenata na ovie alatki za

upravuvawe so rizici koi se baziraat na razni kvantitativni i

kvalitativni vlezni podatoci i analizi pridonesuva za sistematizacija na

procesot na utvrduvawe na rizik i porast kontroliran od aspekt na

prezemen rizik na specifi~nite pod-portfolija Formirani se ovlasteni

odbori za odobruvawe na krediti i prodol`uvawe na kreditni izlo`enosti

17

A55

B3

C3

D2

E3

Хомогенипортфолија

34

Портфолијо на СБ по категорија на ризик (декември 2010)

Po odobruvawe na kredit nastapuva proces na tekovno sledewe na rizicite

so ocenka na novi informacii za kreditokorisnicite kako finansiski

taka i nefinansiski Bankata gi sledi kreditnata sposobnost i odnesuvawe

na kreditokorisnicite na postojana osnova i gi planira svoite idni

dvi`ewa Vo slu~aj da se otkrijat otstapuvawa upravuvaweto so kreditot e

se zajakne so po~esto i postrogo sledewe na site dogovoreni uslovi Vo

tekot na 2010 godina kako dopolnenie na utvrdenata ramka na krediten

rizik se voveduva nov koncept na interna klasifikacija vo soglasnost so

praktikite na NBG Grupacijata Internata klasifikacija e indikator na

kreditnata sposobnost i kreditnoto odnesuvawe na kreditokorisnikot i

sodr`i soodvetna strategija na sledewe Osven toa proirenata ramka na

krediten rizik vklu~uva primena na sistem na rano predupreduvawe so cel

za producirawe listi na klienti kandidati za klasifikacija vrz osnova na

nivnoto transakcisko odnesuvawe i finansiska sostojba ovozmo`uvaji za

Bankata ponatamono prezemawe merki i strategii za upravuvawe ute vo

ranata faza na neizvruvawe kaj klientite

Ako postoi verojatnost dol`nikot da ne e vo mo`nost da gi ispolni site

svoi dogovorni obvrski ovie izlo`enosti se predmet na ocenka na

otetuvawe i se izdvojuva nadomestok koj se evidentira vo bilansot na

uspeh Procenkata na otetuvaweto e del od procesot za ubla`uvawe na

rizicite na Bankata Vo 2010 godina soglasno me|unarodnite najdobri

praktiki bee implementirana nova i proirena metodologijaza

presmetka na iznosot na rezervacijata voveduvaji u~estvo od razni nivoa

na Bankata vo ocenkata na otetuvaweto i proekciite na o~ekuvanite

gotovinski tekovi na kreditokorisnicite kon Bankata Novata

metodologija e poddr`ana so softverska alatka to pridonesuva kon

avtomatski i to~ni presmetki na rezervacijata

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vlijanieto na globalnata

finansiska kriza seute

e prisutno vo

makedonskata ekonomija

vo tekot na 2010 godina i

nejzinite efekti vrz

pravnite i fizi~kite

lica se vidlivi niz

trendovite na

portfolioto na rizi~ni

plasmani na Bankata vo

ramkite na bankarskiot

sektor vo zemjata

18

Me|utoa so intenzivna ocenka i zgolemeni aktivnosti za ubla`uvawe na

rizikot kako i so efikasno organizirana naplata Bankata uspea da odr`i

visoko nivo na kvalitet na kreditnoto portfolio Bankata uspea da go

zadr`i koeficientot na nefunkcionalni krediti na 78 (vo portfolioto

od 2001 godina) pod prosekot na bankarskiot sektor vo zemjata so to

povtorno ja potvrdi opredelbata na Bankata da ostane vo ramkite na

utvrdeniot nizok profil na rizik i da izdvoi optimalen iznos na

rezervacii Kako posledica na toa pokrienosta so rezervacii dostigna

979 to e povisoko za 520 osnovni poeni vo odnos na prethodnata godina

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten

rizik se klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D)

ili vo homogeni grupi vrz osnova na sli~ni karakteristiki vo odnos na

rizik

U~estvoto na izlo`enosti klasificirani vo kategoriite na nizok rizik

ldquoArdquo i ldquoBrdquo ostana na visoko nivo to go odrazuva vnimatelniot pristap na

Bankata pri izbor na novi klienti Zaedno so izlo`enostite kon klienti od

bankarstvo na malo vklu~eni vo homogeni grupi koi isto taka se smetaat

kako niskorizi~ni tie so~inuvaat 92 od vkupnoto portfolio na

Stopanska banka Visokorizi~niot dolg klasificiran vo kategoriite ldquoGrdquo i

ldquoDrdquo ostanuva na nisko nivo so~inuvaji samo 5 od kreditnoto portfolio

na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana

kaj edna dogovorna strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija

verojatnost za neplaawe e povrzana so zaedni~ki osnovni faktori na

primer ekonomski sektor industrija geografska lokacija vid na

instrument

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni

vidovi na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj

na~in spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija

Za taa cel Bankata ima utvrdeno limiti so koi se kontrolira izlo`enosta

na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici industriski sektori

geografski lokacii i vidovi na kolateral Limitite na izlo`enost se

sledat na redovna osnova i site zaklu~oci se poddr`uvaat so adekvatni

aktivnosti od soodvetnoto nivo na Bankata

19

Пречекпрув2

Кредитни картички

6

Потрошувачки31

Станбени15

Автп4

Големи компании

22

Средни кпмпании

16

Мали кпмпании

4

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки21

Финансиски институции

5

Фирми32

Население42

Кредитно портфолио по тип на клиент

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Likvidnosniot rizik se definira kako tekoven ili potencijalen rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od nemo`nosta na Bankata da gi

ispolni svoite obvrski koga dostasuvaat za plaawe bez da predizvikaat

neprifatlivi zagubi

Efikasnoto upravuvawe so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe za

Bankata da ja za~uva doverbata na teda~ite i dogovornite strani i da im

ovozmo`i na klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat

prihodi duri i pod nepovolni okolnosti

Vo tekot na 2010 godina SB uspeno odr`uvae dovolna likvidnost za da gi

ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski vrz osnova na postoe~kata

ramka za upravuvawe so likvidnosniot rizik to vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB

vklu~uvaji soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe

i ograni~uvawe na likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se konvertiraat vo pari

bez da se predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe

kako i pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informaciski sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa

na likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site

aktivnosti navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo

predvid tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni

barawa za minimalno nivo na likvidnost

20

Kamaten rizik

Bankata e izlo`ena na efektite od fluktuaciite na pazarnite kamatni

stapki koi imaat vlijanie vrz nezjinata finansiska pozicija i pari~nite

tekovi So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e

nezna~itelno vo odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni

hartii od vrednost kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi

proizleguvaat od portfolioto na bankarski aktivnosti

Kamatniot rizik vo portfolioto na bankarski aktivnosti (KRPBA) e

tekovniot i potencijalniot rizik za prihodite (neto prihodi od kamati)

iili kapitalot to proizleguva od negativni dvi`ewa na kamatnite stapki

koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski aktivnosti

SB od neodamna ima vospostaveno ramka za upravuvawe so kamaten rizik so

cel da go minimizira efektot od negativnite dvi`ewa na kamatnite stapki

na pazarot kako i da gi zadovoli regulatornite barawa utvrdeni vo 2010

godina od strana na NBRM Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna

ocenka metodologii za merewe metodologija za stres testirawe metrika i

limiti za KRPBA so cel da se osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri

sledi i upravuva

SB po~na da razviva prakti~ni alatki za efektivno merewe na izlo`enosta

na Bankata na KRPBA kade poziciite na Bankata se podeleni vo tri

odnosni kategorii po vid na kamatna stapka fiksna promenliva i

prilagodliva Vo 2010 godina SB izgotvi model za utvrduvawe na

o~ekuvaniot period na povtorno utvrduvawe na uslovi na proizvodite so

prilagodlivi kamatni stapki i razvi softversko reenie za izgotvuvawe na

potrebnite izvetai za regulatornite organi

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122010 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na

zadol`iteleniot kapital iznesuva 065 to e prili~no pod regulatorniot

maksimum od 20

Devizen rizik

Devizniot rizik e tekovniot ili potencijalniot rizik za prihodite i

kapitalot to proizleguva od negativnite dvi`ewa na spot i terminskite

devizni kursevi vo portfolijata na bankarski aktivnosti i na trguvawe

Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i aktiva i pasiva vo

razli~ni valuti glavno vo denari i evra SB upravuva so rizikot preku

sledewe na otvorenata devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in

osiguruvaji usoglasenost so vnatrenite i nadvorenite limiti na

izlo`enost za glavnite valuti na poedine~na kako i na zbirna osnova

21

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi sistemi ~ove~ki faktor

ili nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata

za OR i Politikata i metodologiite za OR koi obezbeduvaat alatki

potrebni za ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na

operativniot rizik Toa amp ovozmo`uva na Bankata da gi utvrdi i meri

nastanite na potencijalna i realizirana zaguba kako i da prezeme

korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne negativniot efekt

vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2010 godina SB uspeno go zavri tretiot ciklus od procesot na

kontrola na rizik i samoocenuvawe Vo tekot na ovoj proces

korespondentite gi revidiraa internite procesi i soodvetnite operativni

rizici na Bankata i gi evidentiraa realiziranite zagubite koi se pojavija

vo tekot na godinata Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od

raboteweto se iniciraa nekolku akciski planovi poradi utvrdenata visoka

izlo`enost kon odredeni nastani na potencijalni zagubi i poradi

materijalizirani zagubi koi bea nad pragot na tolerancija utvrden vo

ramkata za UOR

Osven toa SB gi raspredeli bruto prihodite po delovni linii i dobi

preliminarna potreba od kapital za pokrivawe na operativniot rizik pod

standandiziran pristap vo soglasnost so Politikata za planirawe na

delovni linii Osven toa Bankata isto taka razvi interen model za

raspredelba na bruto prihodite soglasno lokalnite regulatorni barawa

Zatoa Bankata e spremna da go usvoi Standardiziraniot pristap i da gi

utvrdi kapitalnite trooci za operativen rizik

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata pozicija po golemina na kapitalot so

obezbeduvawe mo`nosti za ponatamoen razvoj na svoeto rabotewe i

sozdavawe na poiroka osnova za ispolnuvawe na zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot celite na Bankata se da bide usoglasena so

uslovite za kapital postaveni od strana na regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da prodol`i da funkcionira za da mo`e da

prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za ostanatite

zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka na

razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122010 godina iznesuvae

EUR 1683 milioni(EUR 1813 milioni so vklu~en profit od 2010) za EUR

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

2

-45

09

2841 38 40

5950

-07

07

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

БДП(реална стапка на раст)

55

1812

-04

05

3223

83

-08

16

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Инфлација(гпдишен прпсек)

Ekonomsko opkru`uvawe

Vo 2010 godina zapo~na postepenoto izvozno orientirano oporavuvawe na

domanata ekonomija Ostroto reducirawe na deficitot na tekovnata

smetka i umereniot fiskalen deficit pridonesoa za stabilnosta na

devizniot kurs Ova opkru`uvawe ovozmo`i Centralnata banka da po~ne so

olabavuvawe na nominalnata kamatna stapka vo ekonomijata Bez ogled na

namalenite kamatni margini i porastot na nefunkcionalni krediti

bankarskiot sektor ostana zdrav likviden ivosoko kapitaliziran

Stimulativnite paketi vo razvienite pazarni ekonomii pridonesoa za

postepeno oporavuvawe na globalnata ekonomska aktivnost Me|utoa vo

razvienite ekonomii finansiskite institucii firmite i naselenieto seute

pominuvaat niz procesot na rebalansirawe pridonesuvaji za slaboto

oporavuvawe na privatnata potrouva~ka osobeno potrouva~kata povrzana

so nedvi`en imot

Vo 2010 godina e evidenten

po~etokot na oporavuvawe na

makedonskata ekonomija Imeno po

umerenata kontrakcija vo 2009 godina

makedonskata ekonomija zabele`a

bavno no stabilno izvozno

orientirano oporavuvawe na

ekonomskata aktivnost to

rezultirae so rast na BDP od 07

na godino nivo Postepenoto

oporavuvawe na svetskata pobaruva~ka

vo 2010 godina osobeno vo klu~nite

izvozni segmenti bee glavniot

dvigatel na zgolemeno koristewe na

kapacitetite na makedonskata

proizvodna baza Osven toa

stimulacijata na dr`avata preku javni

investicii ja odr`a domanata

pobaruva~ka vo pozitivnata zona Vo

toj pogled glavnite nositeli na

porastot vo 2010 godina bea

grade`nitvoto metalnata

industrija i finansiskoto

posreduvawe

3

-63-56

-01

04 02

-05

06

-09

-28 -25

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Салдо на консолидиран буџет

( пд БДП)

-71

-94

-32

-77

-14

04

-72

-131

-75

-27

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Салдо на тековна сметка ( пд БДП)

Zgolemenata ekonomska aktivnost i oporavuvaweto od inflatornite pritisoci gi zgolemi stapkite na inflacija kako na svetsko taka i na lokalno nivo Me|utoa i pokraj povisokata uvozna inflacija prose~nata stapka na inflacija za celata godina bee niska 16 to glavno se dol`i na bavnoto oporavuvawe na pobaruva~kata vo zemjata

Sprotivno na najgolemiot broj na zemji vo Evropa javnite finansii vo Makedonija uspea da odr`at soodveten balans pome|u poddrkata na ekonomskoto oporavuvawe i za~uvuvaweto na nizok javen dolg Zatoa vo 2010 godina preku zna~itelno namaluvawe na rashodite fiskalniot deficit se namali na 25 od BDP vo odnos na 28 vo prethodnata godina

Podobreniot globalen makroekonomski ambient predizvika me|unarodnite kapitalni tekovi da se proirat vo tekot na 2010 godina Zaradi toa nadvoreniot sektor na domanata ekonomija ostvari zna~itelno namaluvawe na deficitot na tekovnata smetka koj se procenuva na 27 od BDP za krajot na godinata vo sporedba so 75 vo 2009 godina Namaleniot jaz na tekovnata smetka go odrazi ostriot porast vo izvozot voden od postapnoto oporavuvawe na globalnata pobaruva~kata i povolnite uslovi za trgovija vo opkru`uvawe so relativno slab pritisok od domanata pobaruva~ka vrz uvozot Osven toa vo 2010 godina neto prilivite od privatni transferi ostvarija ponatamono zgolemuvawe na okolu 19 od BDP uka`uvaji na zna~itelno namaluvawe na platnobilansnata neramnote`a na zemjata Na strana na kapitalnata i finansiskata smetka najzna~ajnite prilivi na kapital vo 2010 godina se povrzani so stranskite direktni investicii koi iako relativno niski (32 od BDP) bea dovolni za pokrivawe na deficitot na tekovnata smetka i ovozmo`uvawe na ponatamono akumulirawe na deviznite rezervi

4

61

48

70

85

40

2006 2007 2008 2009 2010

Каматна стапка на благајнички записи (крај на

перипд)

162 162185

220246

296

361

432 439 453

165218

261297

324

379

440439 462

506

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Финансиска интермедијација

Кредити БДП

ДеппзитиБДП

Vo 2010 godina povolniot

makroekonomski ambient za

sproveduvawe na monetarnata

politika ovozmo`i Centralnata

banka da otpo~ne so olabavuvawe na

nominalnata kamatna stapka

Imeno relativno stabilniot

devizen pazar kako rezultat na

izvonrednite izvozni performansi

i silnite prilivi od privatni

transferi ovozmo`i deviznite

rezervi da dostignat EUR 17

milijardi pritoa odr`uvaji

soodvetno pokritie na uvozni aktivnosti Sledstveno povolnite dvi`ewa vo

nadvoreniot sektor vo uslovi na netativen proizvoden gap i niska

inflacija vo 2010 godina ovozmo`ija NBRM da ja namali referentnata

kamatnata stapka od 9 vo noemvri 2009 godina na 4 vo dekemvri 2010 godina

to pretstavuva najnisko nivo od monetarnoto osamostojuvawe na zemjata

Bez ogled na namalenite

kamatni margini i porastot na

nefunkcionalnite krediti

bankarskiot sektor ostana zdrav

likviden i visoko

kapitaliziran Imeno vo tekot

na 2010 godina evidentno bee

zabrzuvaweto na rastot na

depozitnata baza kako rezultat

na ponatamonoto podobruvawe

na makroekonomskata struktura

povolni dvi`ewa vo

nadvoreniot sektor i

stabilizirani percepcii za

rizici na ekonomskite subjekti Spored toa depozitnata baza ja zavri

godinata so 137 porast vo sporedba so 71 vo 2009 godina Imaji ja predvd

golemata doverba vo domanata valuta porastot na depozitnata baza se dol`i

glavno (686) na denarskite depoziti koi zabele`aa godien porast od 195

Ova pridonese za skromno olesnuvawe na nivoto na evroizacija na depozitnata

baza od 485 vo dekemvri 2009 godina na 468 vo dekemvri 2010 godina Osven

toa novata legislativa koja stapi na sila vo 2010 godina vovede maksimalen

iznos na kamatna stapka na kreditnite proizvodi vrz osnova na nominalnata

kamatna stapka na Centralnata banka Takvata legislativa vo kombinacija so

opa|a~kata stapka na blagajni~kite zapisi na Centralnata banka vlijaee vrz

ostroto namaluvawe na aktivnite kamatni stapki vo bankarskiot sektor to

rezultirae so namaleni kamatni margini Me|utoa kreditnata aktivnost na

bankarskiot sektor go zabrza rastot i dostigna 71 vo sporedba so 35 vo

5

prethodnata godina Pritoa koeficientot na krediti vo odnos na depoziti

panda pod 90 (895)

Pregled na aktivnostite vo 2010 godina

Finansisko rabotewe

Prudentnoto upravuvawe so rizicite ja osiguri stabilnosta i

sigurnosta na Bankata a pak racionalnata ekspanzija na kreditnoto

portfolio pridru`ena so efikasnoto upravuvawe so izvorite na

finansirawe obezbedija raste~ki prinosi za akcionerite

Vo tekot na 2010 godina fokusot na Stopanska banka AD-Skopje (SB)

bee naso~en kon zatita na likvidnostnata i kapitalnata pozicija na

bankata odr`uvawe na kvalitetot na kreditnoto portfolio i namaluvawe

na operativnite trooci Na toj na~in SB ostana dobro kapitalizirana

finansirana so depoziti i visoko likvidna to ovozmo`i

visokokvalitetna poddrka na nejzinite klienti Na krajot na godinata

Bankata zabele`a dobivka pred odano~uvawe vo iznos od EUR 143 milioni

nadminuvaji go soodvetniot iznos od 2009 godina za 192 dodeka vkupnata

aktiva na Bankata dostigna iznos od EUR 11098 milioni Spored toa

koeficientot na povrat na sredstva ndash ROA se zadr`a na 14 a pak

koeficientot na povrat na kapital ndash ROE iznesuvae 112 to uka`uva na

stabilni prinosi za akcionerite So najgolema kapitalna sila vo sektorot

to osigura adekvatnost na kapitalot od 178 SB ostana najstabilen i

najsiguren finansiski partner vo zemjata

Neto prihodi od kamati

Vo tekot na 2010 godina pritisokot od zakonskata ramka za namaluvawe na

kamatnite stapki vo soglasnost so politikata za namaluvawe na kamatni

stapki na Narodna banka vlijaee na ostro namaluvawe na kamatnite stapki

na kreditite vo bankarskiot sektor Istovremeno zaradi gornata granica

119

142

00

20

40

60

80

100

120

140

160

2009 2010

Профит пред даноци

12

14

11

11

12

12

13

13

14

14

2009 2010

ROA

98

112

90

95

100

105

110

115

2009 2010

ROE ЕУР мил

6

na kamatnite stapki ne bee dozvoleno bankite celosno da gi integriraat

soodvetnite premii za rizici vo svoite kamatni stapki na krediti to vo

kombinacija so zgolemenata konkurencija za deponenti na domaniot pazar

rezultirae so godino namaluvawe na neto kamatnata margina na Bankata

za 60 bp odnosno na 39 Kako rezultat na toa neto prihodite od kamati na

Bankata padnaa na EUR 385 milioni

Prihodi od kamati

Pokraj skromniot krediten rast vo 2010 godina poizrazenata nadolna

korekcija vo kamatnite stapki na kreditite rezultirae so poniski

kamatni prihodi Imeno vo tekot na izvetajnata godinata Bankata

generae EUR 773 milioni prihodi od kamati to e 36 pomalku odkolku

vo 2009 godina Od toa prihodite koi se odnesuvaat na krediti na naselenie

iznesuvaa vkupno EUR 502 milioni i ja zadr`aa dominantnata pozicija vo

vkupnite prihodi od kamati (649) Istovremeno prihodite od kamati vo

kreditnoto portfolio na pravni lica iznesuvaa EUR 182 milioni

Pretpazliviot priod kon kreditiraweto i zgolemenite vlo`uvawa vo

kratkoro~ni zapisi na Narodna banka i blagajni~ki zapisi vlijaeja

soodvetno za zgolemeni prihodi od kamati od ovie izvori

Rashodi od kamati

Rashodite od kamati skoknaa za 39 glavno dvi`eni od zgolemeniot obem na

depoziti na naselenie i povrzanite rashodi od kamati Istite zabele`aa

porast od 155 vo 2010 godina i zadr`aa najgolem udel vo vkupnite rashodi

od kamati na SB (802) Bez ogled na uslovite na pazarot takviot rast vo

Prihodi od kamati

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Prihodi od kamati 802 773 -36

Krediti na fizi~ki lica 494 502 17

Krediti na pravni lica 236 183 -228

Investiciski hartii od vrednost 20 11 -443

Zaemi na banki 02 00 -895

Blagajni~ki zapisi i drugi kvalifikuvani zapisi 41 66 621

Iznosi kaj centralni banki 10 12 176

Neto prihodi od kamati

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Prihodi od kamati 802

773 -36

Rashodi od kamati 374

388 39

Neto prihodi od kamati 429

385 -102

7

rashodite od kamati isto taka go odrazi pogolemiot obem na poskapi

depoziti kako to se dolgoro~nite depoziti i depozitite vo lokalna

valuta Rashodite od kamati po depoziti na pravni lica bele`at pad za

324 dostignuvaji EUR 47 milioni

Prihodi od nadomesti i provizii

Zgolemeniot obem na aktivnosti vo 2010 godina pridonese neto prihodite od

nadomesti i provizii da dostigne EUR 147 milioni nadminuvaji go

iznosot od 2009 godina za 58 Od toa najzna~ajniot pridones dojde od

kreditnite aktivnosti koi iznesuvaat polovina od vkupnite prihodi od

provizii na Bankata ili EUR 73 milioni odnosno istite se povisoki za

98 od prethodnata godina Vtorata najgolema stavka na prihodi od

nadomesti i provizii koja pretstavuva 252 od vkupnite prihodi od

nadomesti i provizii se odnesuva na prihodi od platen promet glavno kako

rezultat na zgolemeniot denarski platen promet koj zabele`a godina

stapka na rast od 19 Osven toa zaradi zna~itelno zgolemeniot obem na

akreditivi i garancii vo 2010 godina prihodot od provizii generiran po

toj osnov zabele`a stapka na porast od 96 vo sporedba so 2009 godina

Neto prihodi od nadomesti i

provizii

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Neto prihodi od nadomesti i provizii 139 147 58

brokerski uslugi 01 01 -292

obezbedeni krediti 67 73 98

garancii 10 11 96

prenos na sredstva 36 37 19

depoziti 14 13 -20

ostanato 12 12 40

Rashodi od kamati vo EUR milioni 2009 2010 promena

Rashodi od kamati

374 388 39

Depoziti na fizi~ki lica 269 311 155

Depoziti na pravni lica 69 47 -324

Depoziti na banki 11 01 -931

Ostanati obvrski 21 17 -188

8

28 31

63 62

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2009 2010

Стуктура на активатапстаната актива

фиксни средства

ХВ

кредити

ликвидни средства

Aktiva i pasiva

Aktiva

Na krajot na 2010 godina

vkupnata aktiva na

Bankata distigna iznos

od EUR 11098 milioni

to e za EUR 348

milioni odnosno 32

povee vo sporedba so

prethodnata godina Vo

uslovi na seute visok

stepen na neizvesnost vo

2010 godina Bankata

prodol`i so

preureduvawe na

strukturata na nejzinata

aktiva vo korist na

polikvidnite sredstva so

to go zgolemi nivniot udel do 31 od vkupnata aktiva Kreditnata

aktivnost vo 2010 godina se prilagodi da obezbeduva soodvetno nivo na

kreditna poddrka za naite klienti no i istovremeno zatita na

kvalitetot na kreditnoto portfolio Zaradi toa do krajot na 2010 godina

vkupnoto kreditno portfolio distigna EUR 7539 milioni od koi EUR 3151

milioni se krediti odobreni na klienti pravni lica dodeka izlo`enostite

kon sektorot naselenie iznesuvaa EUR 4389 milioni Paralalno so ova

fokusiraweto na SB vo 2010 godina na odr`uvawe na visok kvalitet na

aktivata rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti ponizok

za 60 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina a za 160 bazi~ni poeni

ponizok vo odnos na pazarniot prosek Vo soglasnost so takvite dvi`ewa na

krajot na godinata koeficientot na krediti vo odnos na depoziti padna na

867 na bruto osnova to uka`uva na silen krediten potencijal za 2011

godina

9

603 515

397 485

2009 2010

Валутна структура

MKD

FX

675 689

325 311

2009 2010

Рочна структура

Пп видуваое

прпчени

77 78

10 8

12 12

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2009 2010

Структура на пасивата

капитал

пстаната пасива

пбврски кпн банки

деппзити

Depoziti i kapital

Na krajot na 2010 godina vkupnoto

pozajmuvawe (depozitno i nedepozitno)

iznesuvae EUR 9715 milioni so to

se zabele`a rekorden nominalen

godien rast od 23 isklu~ivo kako

rezultat na postojaniot razvoj na

klientskata depozitna baza na

Bankata O~igledno depozitite na

klientite prodol`ija da bidat

glavnata dvi`e~ka sila na

zgolemeniot finansiski potencijal na

Bankata vo 2010 godina so godina

stapka na porast od 27 i EUR 232

milioni apsoluten iznos na

zgolemuvawe vo sporedba so krajot na

2009 godina Od toa depozitite na

naselenie zabele`aa najintenzivno

zgolemuvawe so godina stapka od

139 so to ja zacvrstija

dominantnata pozicija vo vkupnite

depoziti so u~estvo od 780

Valutnata struktura na depozitnata

baza uka`uva na zna~itelno

zgolemuvawe na u~estvoto na

depozitite denominirani vo lokalna

valuta na 485 od 397 vo 2009

godina glavno odrazuvaji ja

zgolemenata doverba na celokupnata

javnost vo stabilnosta na domanata

valuta Vo odnos na ro~nata struktura

dominantniot pridones vo

ekspanzijata na depozitnata baza

pripa|a na oro~enite depoziti so

godien rast od EUR 303 milioni ili

54 Zadr`aniot pozitiven trend vo

rastot na depozitnata baza vo delot na

depoziti na podolgi ro~nosti

pridonesuva kon podobro finansirawe

na bilansot na sostojba i pretstavuva

stabilen izvor na sredstva za

kontinuirana kreditna ekspanzija na

Bankata

10

Kapitalot na SB bele`i zgolemuvawe za 107 na godino nivo kako

rezultat na EUR 123 milioni akumulirani na smetkite za rezervi i zadr`ana

dobivka Taka vkupnata kapitalna sila na Bankata vo iznos od EUR 183

milioni na krajot na 2010 godina osigura dovolna adekvatnost na kapitalot i

kvaliteten izvor za dolgoro~no finansirawe

Bankarstvo na malo

SB uspeno gi ispolni o~ekuvawata na svoite klienti preku ponuda na

irok asortiman na proizvodi so podobreni karakteristiki i alternativni

kanali na proda`ba Ova pridonese za ponatamono zacvrstuvawe na

nejzinata liderska pozicija vo sektorot naselenie

Vo tekot na 2010 godina SB prodol`i da dominira na pazarot na bankarstvo

na malo vo zemjata so svojot irok asortiman na proizvodi i raznovrsnost

na edinstveni proda`ni kanali Raste~kata pazarna konkurencija bee

nadminata so podobreni karakteristiki na proizvodite i investirawe vo

tehnoloki intenzivna infrastruktura Kako rezultat na toa brojot na

klienti od bankarstvo na malo se zgolemi za dopolnitelni 37 iljadi ili

45 vo sporedba so 2009 godina

Vo ramkite na naata strategija za podobruvawe na kvalitetot na uslugite

na klientite Bankata vovede nov organizaciski model i reorganizacija na

raboteweto Vo soglasnost so novata organizacija Stopanska banka utvrdi

novi rabotni mesta vo filijalite i toa referenti za odnosi so klienti za

mali bankarski biznisi referent za odnosi so SB ekskluziv klienti kako

poseben segment na proizvodi i recepcioner Soglasno naprednavedenoto

Stopanska banka AD ndash Skopje sprovede izmeni i dopolni kako i

usoglasuvawe na politikite procedurite i celosno nova organizaciska

struktura koja navistina gi stava potrebite na klientite vo centarot na

vnimanie Organizacionite promeni se dopolnija so voveduvaweto na uslugi

kako to se bankarski transakcii preku bankomat ndash plaawe na smetki

prenos na sredstva mini izvod bankarski uslugi preku mobilen telefon

Pritoa so usovruvaweto na uslugata elektronsko bankarstvo i voveduvawe

na telefonsko bankarstvo Stopanska banka e stane ne samo najgolema

banka po broj na klienti tuku isto taka i najinovativna banka na pazarot

11

186169

414510

2009 2010

Депозити на население

прпчени

Пп видуваое

Depoziti na naselenie

Privlekuvaweto na novi depoziti

bee edna od postavenite i uspeno

realizirani strateki celi od

strana na Bankata vo oblasta na

Bankarstvo na malo vo tekot na 2010

godina Imeno SB otvori preku

81000 novi depozitni smetki vo

2010 godina i vkupniot iznos na

depoziti dostigna EUR 6843

milioni nadminuvaji go iznosot

od 2009 godina za 134 Ovde

najzna~ajniot pridones dojde od

zgolemenite oro~eni depoziti

~ijato godina stapka na porast

dostigna 233 Valutnata

struktura na depozitite od bankarstvo na malo otkriva zgolemeno u~estvo

na denarskite depoziti na 412 od 357 vo 2009 godina glavno odrazuvaji

pazarnite trendovi vo ovoj segment Pritoa SB go zadr`a pazarniot udel od

29 vo tekot na 2010 godina

Kreditirawe na naselenie

Na domenot na kreditirawe na

naselenieto SB deluvae soglasno

pazarnite trendovi pritoa zadr`uvai

go svoeto pazarno u~estvo od 388 so

vkupno saldo od EUR 4389 milioni Vo

2010 godina strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva vo

korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB ja

primenuva od po~etokot na svetskata

ekonomska kriza So nad 900 novi

stanbeni krediti odobreni vo 2010

godina SB ja zadr`a liderskata

pozicija na pazarot vo ovoj segment so

preku 40 pazarno u~estvo

Namaleniot obem na proda`ba na novi avtomobili vo zemjata pridonese za

negativno dvi`ewe na kreditnoto portfolioto vo ovoj segment no sepak

Bankata uspea da go odr`i svoeto pazarno u~estvo od 45

ЕУР мил

12

0

50000

100000

150000

200000

250000

2008 2009 2010

Издадени платежни картички (кумулатив)

Кредитни

Дебитни

Vo kreditnoto portfolio na Bankata potrouva~kite krediti u~estvuvaat

so 27 i toa so potrouva~kiot kredit bez obezbeduvawe koj Bankata go

nudi preku svoite filijali no i preku postojano raste~kata mre`a na

trgovci Sekako pridones vo portfolioto na potrouva~ki kredit ima i

OK otvoreniot kredit so svoite unikatni karakterstiki Bankata soglasno

toa go zadr`a visokiot pazaren udel od 42 vo ovoj segment

Vo 2010 godina vkupniot

broj na kreditni i debitni

karti~ki izdadeni od SB

iznesuvae 299887 to

pretstavuva rast od 76 vo

sporedba so 2009 godina

Saldoto na krediti na

kreditni karti~ki so

re~isi 50 pazarno u~estvo

go zadr`aa nivoto od 2009

godina i pokraj negativnite

dvi`ewa na pazarot

ldquoPlanot na otplata na 36

rati bez kamatardquo so

kreditnite katri~ki na SB

ja zgolemi upotrebata

osobeno so porastot na trgovci koi prifatija rabotewe po ovoj plan Ovaa

ema isto kako i raste~kata doverba vo karti~kata kako plate`na opcija go

zgolemi obemot na transakcii preku POS terminali (bezgotovinski

transakcii) za 23 za kreditnite katri~ki i 30 za debitnite karti~ki vo

sporedba so 2009 godina

Alternativni kanali

Do krajot na godinata osven internet bankarstvo SB vovede 247 dostapnost

na osnovnite bankarski uslugi preku svojata mre`a na bankomati

rasprostaneta na teritorijata na celata zemja Novite uslugi zaedno so

elektronskoto bankarstvo se brendirani pod dobro prifatenoto logo i-bank

na nivo na celata Grupacija i-bank uslugite vklu~uvaat 247 plaawe na

smetki na bankomat mese~ni rati i prenos na sredstva od edna na druga

smetka vo ramki na Bankata so koristewe na debitna ili kreditna karti~ka

na SB Pri~inata za implementirawe na ovie uslugi e da se zgolemi

koristeweto na kreditni kako i na debitni karti~ki da se pretvorat

bankomatite vo alteri na bankata so to se namaluvaat redicite na

~ekawe vo filijalite Rezultatite od prvite denovi po lansiraweto na

uslugata za plaawe preku bankomat vlejaa optimizam za prifaawe na

alternativnite uslugi

13

Uslugata elektronsko bankarstvo se zgolemi vo tekot na prethodnite godini

i stana edna od najbitnite kanali za klientite pri koristewe na

bankarskite uslugi na SB So zgolemenoto prodirawe na internet Bankata

prodol`i da ja razviva i usovruva uslugata so koja sega se nudi kompleten

pregled na sostojbata na klientite ndash sekoj depoziten i krediten proizvod so

podatoci kako kamatna stapka amortizacionen plan lista na plaawa

uslovi itn Podobruvaweto dovede do zgolemuvawe od 35 vo brojot na

transakcii vo sporedba so 2009 godina i zgolemuvawe od 20 vo vrednosta na

transakciite Brojot na klienti isto taka se zgolemi za 40 kako kaj

klientite fizi~ki lica taka i kaj klientite pravni lica glavno zaradi

intenzivnata obuka na kadarot za proda`ba i postojanata promocija na

uslugata Uslugata elektronsko bankarstvo sega e organizirana pod brendot

i-bank zaedno so ostanatite uslugi koi davaat mo`nost za klientot da go

izbere vremeto kako i mesototo za koristewe na bankarskite uslugi na SB

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati preku odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo 2010 godina vo korporativniot segment vo zemjata evidentni bea

prvite znaci na oporavuvawe od golemata recesija Me|utoa bez ogled na

zgolemenoto koristewe na kapacitetite potpomognati od umereniot rast na

svetskata pobaruva~ka vo 2010 godina profitabilnosta na realniot sektor

ostana slaba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da prodol`i so

svoeto korporativno rabotewe vo soglasnost so svoite dolgoro~ni

strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2010 godina SB nudee celosen

asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Osven toa imaji ja vo

vid va`nosta da se bide poblisku do naite kienti Bankata otvori 3

Biznis centri pokrivaji gi korporativnite klientite vo zemjata Zatoa

na krajot na godinata kreditnoto portfolio vo korporativniot segment

iznesuvae vkupno EUR 3151 milioni Pritoa vo godina so namalena

kreditna aktivnost i negativni percepcii na rizici SB bee aktivno

naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata preku ponatamono

podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi sledewe i

naplata Ova rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti

ponizok za 120 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina

14

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2010 godina SB prodol`i

da obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako

posledica na toa so isplateni EUR 981 milioni vo krediti na mali i

sredni kompanii vo tekot na 2010 godina SB ostana eden od glavnite igra~i

na pazarot za kreditirawe na mali i sredni kompanii

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2010 godina SB gi

odr`a i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot

segment na kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe

naprednite IT reenija goleminata na kapitalot i sinergiite od

~lenstvoto vo edna od najgolemite finansiski grupacii vo Jugoisto~na

Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se glavnite konkurentski

prednosti na SB vo raboteweto so golemi korporativni klienti Vo taa

nasoka vo tekot na 2010 godina SB zaklu~i brojni golemi zdelki vo ovoj

korporativen segment Me|u najzna~ajnite e dogovorot za kredit potpian

so ELEM AD Skopje za investicionen kredit vo vrednost od EUR 30

milioni namenet za modernizacija na Termocentralata vo Bitola kako

glaven i najva`en energetski izvor vo zemjata Kako rezultat na toa do

krajot na 2010 godina vkupnoto portfolio na golemi korporativni krediti

dostigna iznos od EUR 1674 milioni po isplata na vkupno EUR 1167

milioni vrz osnova na novi golemi odobruvawa na krediti

Vo tekot na 2010 godina SB odobri vkupno povee 5400 krediti na

pravni lica a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2235

milioni nadminuvaji go iznosot od 2009 godina za 48 Pokraj redovnata

kreditna aktivnost vo 2010 godina vo oblasta na finansiraweto na

trgovijata SB izdade odnosno otvori 1122 garancii i akreditivi Vkupniot

obem na novi izdadeni trgovski i finansiski instrumenti vo 2010 godina

dostiga EUR 816 milioni impliciraji 934 pogolema aktivnost vo

sporedba so 2009 godina

15

Upravuvawe so rizici

Vo makroekonomsko opkru`uvawe seute polno so predizvici i postojan

streme` na rakovodstvoto za stabilen i umeren profil na rizici

solidnoto i efektivno upravuvawe so rizicite ostana najgolem prioritet

vo Bankata

Se primenuva konzistentna i efikasna ramka za identifikacija ocenka

sledewe i kontrola na rizici vrz osnova na seopfatna ramka na upravuvawe

so rizici koja redovno se pregleduva i usoglasuva so celokupnata

tolerancija i profil na rizici na Bankata i Grupacijata vnatrenite i

nadvorenite normi i najdobrite bankarski praktiki

Modelot na upravuvawe so rizici na Bankata vklu~uva tri linii na zatita

koi se sostojat od

Edinici (linii na biznis) koi prezemaat rizik na prvo nivo odgovorni za

ocenka i sveduvawe na rizicite na minimum za dadeno nivo na povrat

Funkcijata za upravuvawe so rizici na vtoro nivo koja go identifikuva

sledi kontrolira i kvantifikuva rizikot obezbeduva soodvetni alatki i

metodologii koordinacija i pomo izvestuva soodvetni nivoa i predlata

merki za ubla`uvawe so poddrka od oddelot za uravuvawe so rizici na

Grupacijata i organite na nivo na NBG Grupacija

I vnatrenata revizija koja vri nezavisna kontrolna funkcija

Na po~etokot na 2010 godina funkcijata na upravuvawe so rizici e

dopolnitelno zajaknata so voveduvaweto na Zamenik generalen direktor za

rizici i implementacijata na nov organizaciski model za upravuvawe so

rizici

Zamenikot generalen direktor za rizici e isto taka ~len na Upravniot

odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i va`nosta na funkcijata na

upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na Bankata pri stratekoto

kako i takti~koto donesuvawe na odluki

Isto taka organizacijata na upravuvawe so rizici bee redizajnirana na

na~in na koj pokraj klasi~nata uloga na upravuvawe so rizici primenuva

pogolemo vklu~uvawe na funkcijata za upravuvawe so rizici vo

sekojdenvnoto odlu~uvawe to pridonesuva za poiroka proaktivna i

poobemna organizaciska struktura vo odnos na rizicite vo Bankata Pokraj

toa organizacionata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata

prvenstveno obezbeduva postoewe na jasno razgrani~eni linii na

odgovornost efikasna podelba na dol`nostite i spre~uvawe na pojava na

konflikt na interesi na site nivoa

16

Osnovnata cel na funkcijata za upravuvawe so rizici na SB e da se ograni~i

vlijanieto na potencijalnite negativni nastani kako vrz nejziniot kapital

taka i vrz nejzinite finansiski rezultati Upravuvaweto so rizici gi ima

slednite celi

Zatita na ugledot na Bankata kako vode~ka i renomirana

finansiska institucija vo zemjata koja primenuva visoko nivo

na korporativno upravuvawe i eti~ki standardi

Transparentnost na rizicite Poddrka na procesot na

donesuvawe odluki na nivo na banka so obezbeduvawe na

potrebnoto gledite vo vrska so rizici

Odgovornost za upravuvawe Delovnite edinici na SB se

poedine~no odgovorni za nivnite rezultati kako i za rizicite

povrzani so nivnoto rabotewe Funkcijata na upravuvawe so

rizici pridonesuva kon podobruvawe na koristeweto i

raspredelbata na kapital i kon zajaknuvawe na povratot na

kapital prilagoden spored rizici na nivo na banka so

inkorporirawe na rizicite vo merkite za izvruvawe na

rabotata

Usoglasenost Obezbeduvawe doslednost so najdobrite praktiki

i usoglasenost so regulatornite kvantitativni i

kvalitativni barawa na nivo na banka kako i na nivo na

Grupacija

Upravuvawe so krediten rizik

Kreditniot rizik se definira kako rizik kade to dogovornata strana nema

da mo`e da gi ispolni svoite finansiski ili drugi dogovorni obvrski Vo

2010 godina Stopanska banka gi revidira kreditnite politiki so

ponatamono zgolemuvawe na vee robusnata ramka na procesi i interni

kontroli nameneti za merewe upravuvawe sledewe i ubla`uvawe na

kreditniot rizik

Kreditnata politika na SB za prudentno kreditirawe stava akcent na

detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna

odluka i opti minimum standardi za evaluacija na kreditniot limit

odobruvawe obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti

Procesot na ocenka na rizici za kreditokorisnici pravni i fizi~ki lica e

standardiziran i olesnet so koristewe na posebni sistemi za rangirawe na

rizici i modeli za statisti~ko bodirawe Primenata na ovie alatki za

upravuvawe so rizici koi se baziraat na razni kvantitativni i

kvalitativni vlezni podatoci i analizi pridonesuva za sistematizacija na

procesot na utvrduvawe na rizik i porast kontroliran od aspekt na

prezemen rizik na specifi~nite pod-portfolija Formirani se ovlasteni

odbori za odobruvawe na krediti i prodol`uvawe na kreditni izlo`enosti

17

A55

B3

C3

D2

E3

Хомогенипортфолија

34

Портфолијо на СБ по категорија на ризик (декември 2010)

Po odobruvawe na kredit nastapuva proces na tekovno sledewe na rizicite

so ocenka na novi informacii za kreditokorisnicite kako finansiski

taka i nefinansiski Bankata gi sledi kreditnata sposobnost i odnesuvawe

na kreditokorisnicite na postojana osnova i gi planira svoite idni

dvi`ewa Vo slu~aj da se otkrijat otstapuvawa upravuvaweto so kreditot e

se zajakne so po~esto i postrogo sledewe na site dogovoreni uslovi Vo

tekot na 2010 godina kako dopolnenie na utvrdenata ramka na krediten

rizik se voveduva nov koncept na interna klasifikacija vo soglasnost so

praktikite na NBG Grupacijata Internata klasifikacija e indikator na

kreditnata sposobnost i kreditnoto odnesuvawe na kreditokorisnikot i

sodr`i soodvetna strategija na sledewe Osven toa proirenata ramka na

krediten rizik vklu~uva primena na sistem na rano predupreduvawe so cel

za producirawe listi na klienti kandidati za klasifikacija vrz osnova na

nivnoto transakcisko odnesuvawe i finansiska sostojba ovozmo`uvaji za

Bankata ponatamono prezemawe merki i strategii za upravuvawe ute vo

ranata faza na neizvruvawe kaj klientite

Ako postoi verojatnost dol`nikot da ne e vo mo`nost da gi ispolni site

svoi dogovorni obvrski ovie izlo`enosti se predmet na ocenka na

otetuvawe i se izdvojuva nadomestok koj se evidentira vo bilansot na

uspeh Procenkata na otetuvaweto e del od procesot za ubla`uvawe na

rizicite na Bankata Vo 2010 godina soglasno me|unarodnite najdobri

praktiki bee implementirana nova i proirena metodologijaza

presmetka na iznosot na rezervacijata voveduvaji u~estvo od razni nivoa

na Bankata vo ocenkata na otetuvaweto i proekciite na o~ekuvanite

gotovinski tekovi na kreditokorisnicite kon Bankata Novata

metodologija e poddr`ana so softverska alatka to pridonesuva kon

avtomatski i to~ni presmetki na rezervacijata

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vlijanieto na globalnata

finansiska kriza seute

e prisutno vo

makedonskata ekonomija

vo tekot na 2010 godina i

nejzinite efekti vrz

pravnite i fizi~kite

lica se vidlivi niz

trendovite na

portfolioto na rizi~ni

plasmani na Bankata vo

ramkite na bankarskiot

sektor vo zemjata

18

Me|utoa so intenzivna ocenka i zgolemeni aktivnosti za ubla`uvawe na

rizikot kako i so efikasno organizirana naplata Bankata uspea da odr`i

visoko nivo na kvalitet na kreditnoto portfolio Bankata uspea da go

zadr`i koeficientot na nefunkcionalni krediti na 78 (vo portfolioto

od 2001 godina) pod prosekot na bankarskiot sektor vo zemjata so to

povtorno ja potvrdi opredelbata na Bankata da ostane vo ramkite na

utvrdeniot nizok profil na rizik i da izdvoi optimalen iznos na

rezervacii Kako posledica na toa pokrienosta so rezervacii dostigna

979 to e povisoko za 520 osnovni poeni vo odnos na prethodnata godina

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten

rizik se klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D)

ili vo homogeni grupi vrz osnova na sli~ni karakteristiki vo odnos na

rizik

U~estvoto na izlo`enosti klasificirani vo kategoriite na nizok rizik

ldquoArdquo i ldquoBrdquo ostana na visoko nivo to go odrazuva vnimatelniot pristap na

Bankata pri izbor na novi klienti Zaedno so izlo`enostite kon klienti od

bankarstvo na malo vklu~eni vo homogeni grupi koi isto taka se smetaat

kako niskorizi~ni tie so~inuvaat 92 od vkupnoto portfolio na

Stopanska banka Visokorizi~niot dolg klasificiran vo kategoriite ldquoGrdquo i

ldquoDrdquo ostanuva na nisko nivo so~inuvaji samo 5 od kreditnoto portfolio

na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana

kaj edna dogovorna strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija

verojatnost za neplaawe e povrzana so zaedni~ki osnovni faktori na

primer ekonomski sektor industrija geografska lokacija vid na

instrument

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni

vidovi na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj

na~in spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija

Za taa cel Bankata ima utvrdeno limiti so koi se kontrolira izlo`enosta

na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici industriski sektori

geografski lokacii i vidovi na kolateral Limitite na izlo`enost se

sledat na redovna osnova i site zaklu~oci se poddr`uvaat so adekvatni

aktivnosti od soodvetnoto nivo na Bankata

19

Пречекпрув2

Кредитни картички

6

Потрошувачки31

Станбени15

Автп4

Големи компании

22

Средни кпмпании

16

Мали кпмпании

4

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки21

Финансиски институции

5

Фирми32

Население42

Кредитно портфолио по тип на клиент

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Likvidnosniot rizik se definira kako tekoven ili potencijalen rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od nemo`nosta na Bankata da gi

ispolni svoite obvrski koga dostasuvaat za plaawe bez da predizvikaat

neprifatlivi zagubi

Efikasnoto upravuvawe so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe za

Bankata da ja za~uva doverbata na teda~ite i dogovornite strani i da im

ovozmo`i na klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat

prihodi duri i pod nepovolni okolnosti

Vo tekot na 2010 godina SB uspeno odr`uvae dovolna likvidnost za da gi

ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski vrz osnova na postoe~kata

ramka za upravuvawe so likvidnosniot rizik to vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB

vklu~uvaji soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe

i ograni~uvawe na likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se konvertiraat vo pari

bez da se predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe

kako i pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informaciski sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa

na likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site

aktivnosti navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo

predvid tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni

barawa za minimalno nivo na likvidnost

20

Kamaten rizik

Bankata e izlo`ena na efektite od fluktuaciite na pazarnite kamatni

stapki koi imaat vlijanie vrz nezjinata finansiska pozicija i pari~nite

tekovi So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e

nezna~itelno vo odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni

hartii od vrednost kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi

proizleguvaat od portfolioto na bankarski aktivnosti

Kamatniot rizik vo portfolioto na bankarski aktivnosti (KRPBA) e

tekovniot i potencijalniot rizik za prihodite (neto prihodi od kamati)

iili kapitalot to proizleguva od negativni dvi`ewa na kamatnite stapki

koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski aktivnosti

SB od neodamna ima vospostaveno ramka za upravuvawe so kamaten rizik so

cel da go minimizira efektot od negativnite dvi`ewa na kamatnite stapki

na pazarot kako i da gi zadovoli regulatornite barawa utvrdeni vo 2010

godina od strana na NBRM Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna

ocenka metodologii za merewe metodologija za stres testirawe metrika i

limiti za KRPBA so cel da se osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri

sledi i upravuva

SB po~na da razviva prakti~ni alatki za efektivno merewe na izlo`enosta

na Bankata na KRPBA kade poziciite na Bankata se podeleni vo tri

odnosni kategorii po vid na kamatna stapka fiksna promenliva i

prilagodliva Vo 2010 godina SB izgotvi model za utvrduvawe na

o~ekuvaniot period na povtorno utvrduvawe na uslovi na proizvodite so

prilagodlivi kamatni stapki i razvi softversko reenie za izgotvuvawe na

potrebnite izvetai za regulatornite organi

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122010 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na

zadol`iteleniot kapital iznesuva 065 to e prili~no pod regulatorniot

maksimum od 20

Devizen rizik

Devizniot rizik e tekovniot ili potencijalniot rizik za prihodite i

kapitalot to proizleguva od negativnite dvi`ewa na spot i terminskite

devizni kursevi vo portfolijata na bankarski aktivnosti i na trguvawe

Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i aktiva i pasiva vo

razli~ni valuti glavno vo denari i evra SB upravuva so rizikot preku

sledewe na otvorenata devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in

osiguruvaji usoglasenost so vnatrenite i nadvorenite limiti na

izlo`enost za glavnite valuti na poedine~na kako i na zbirna osnova

21

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi sistemi ~ove~ki faktor

ili nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata

za OR i Politikata i metodologiite za OR koi obezbeduvaat alatki

potrebni za ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na

operativniot rizik Toa amp ovozmo`uva na Bankata da gi utvrdi i meri

nastanite na potencijalna i realizirana zaguba kako i da prezeme

korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne negativniot efekt

vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2010 godina SB uspeno go zavri tretiot ciklus od procesot na

kontrola na rizik i samoocenuvawe Vo tekot na ovoj proces

korespondentite gi revidiraa internite procesi i soodvetnite operativni

rizici na Bankata i gi evidentiraa realiziranite zagubite koi se pojavija

vo tekot na godinata Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od

raboteweto se iniciraa nekolku akciski planovi poradi utvrdenata visoka

izlo`enost kon odredeni nastani na potencijalni zagubi i poradi

materijalizirani zagubi koi bea nad pragot na tolerancija utvrden vo

ramkata za UOR

Osven toa SB gi raspredeli bruto prihodite po delovni linii i dobi

preliminarna potreba od kapital za pokrivawe na operativniot rizik pod

standandiziran pristap vo soglasnost so Politikata za planirawe na

delovni linii Osven toa Bankata isto taka razvi interen model za

raspredelba na bruto prihodite soglasno lokalnite regulatorni barawa

Zatoa Bankata e spremna da go usvoi Standardiziraniot pristap i da gi

utvrdi kapitalnite trooci za operativen rizik

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata pozicija po golemina na kapitalot so

obezbeduvawe mo`nosti za ponatamoen razvoj na svoeto rabotewe i

sozdavawe na poiroka osnova za ispolnuvawe na zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot celite na Bankata se da bide usoglasena so

uslovite za kapital postaveni od strana na regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da prodol`i da funkcionira za da mo`e da

prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za ostanatite

zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka na

razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122010 godina iznesuvae

EUR 1683 milioni(EUR 1813 milioni so vklu~en profit od 2010) za EUR

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

3

-63-56

-01

04 02

-05

06

-09

-28 -25

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Салдо на консолидиран буџет

( пд БДП)

-71

-94

-32

-77

-14

04

-72

-131

-75

-27

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Салдо на тековна сметка ( пд БДП)

Zgolemenata ekonomska aktivnost i oporavuvaweto od inflatornite pritisoci gi zgolemi stapkite na inflacija kako na svetsko taka i na lokalno nivo Me|utoa i pokraj povisokata uvozna inflacija prose~nata stapka na inflacija za celata godina bee niska 16 to glavno se dol`i na bavnoto oporavuvawe na pobaruva~kata vo zemjata

Sprotivno na najgolemiot broj na zemji vo Evropa javnite finansii vo Makedonija uspea da odr`at soodveten balans pome|u poddrkata na ekonomskoto oporavuvawe i za~uvuvaweto na nizok javen dolg Zatoa vo 2010 godina preku zna~itelno namaluvawe na rashodite fiskalniot deficit se namali na 25 od BDP vo odnos na 28 vo prethodnata godina

Podobreniot globalen makroekonomski ambient predizvika me|unarodnite kapitalni tekovi da se proirat vo tekot na 2010 godina Zaradi toa nadvoreniot sektor na domanata ekonomija ostvari zna~itelno namaluvawe na deficitot na tekovnata smetka koj se procenuva na 27 od BDP za krajot na godinata vo sporedba so 75 vo 2009 godina Namaleniot jaz na tekovnata smetka go odrazi ostriot porast vo izvozot voden od postapnoto oporavuvawe na globalnata pobaruva~kata i povolnite uslovi za trgovija vo opkru`uvawe so relativno slab pritisok od domanata pobaruva~ka vrz uvozot Osven toa vo 2010 godina neto prilivite od privatni transferi ostvarija ponatamono zgolemuvawe na okolu 19 od BDP uka`uvaji na zna~itelno namaluvawe na platnobilansnata neramnote`a na zemjata Na strana na kapitalnata i finansiskata smetka najzna~ajnite prilivi na kapital vo 2010 godina se povrzani so stranskite direktni investicii koi iako relativno niski (32 od BDP) bea dovolni za pokrivawe na deficitot na tekovnata smetka i ovozmo`uvawe na ponatamono akumulirawe na deviznite rezervi

4

61

48

70

85

40

2006 2007 2008 2009 2010

Каматна стапка на благајнички записи (крај на

перипд)

162 162185

220246

296

361

432 439 453

165218

261297

324

379

440439 462

506

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Финансиска интермедијација

Кредити БДП

ДеппзитиБДП

Vo 2010 godina povolniot

makroekonomski ambient za

sproveduvawe na monetarnata

politika ovozmo`i Centralnata

banka da otpo~ne so olabavuvawe na

nominalnata kamatna stapka

Imeno relativno stabilniot

devizen pazar kako rezultat na

izvonrednite izvozni performansi

i silnite prilivi od privatni

transferi ovozmo`i deviznite

rezervi da dostignat EUR 17

milijardi pritoa odr`uvaji

soodvetno pokritie na uvozni aktivnosti Sledstveno povolnite dvi`ewa vo

nadvoreniot sektor vo uslovi na netativen proizvoden gap i niska

inflacija vo 2010 godina ovozmo`ija NBRM da ja namali referentnata

kamatnata stapka od 9 vo noemvri 2009 godina na 4 vo dekemvri 2010 godina

to pretstavuva najnisko nivo od monetarnoto osamostojuvawe na zemjata

Bez ogled na namalenite

kamatni margini i porastot na

nefunkcionalnite krediti

bankarskiot sektor ostana zdrav

likviden i visoko

kapitaliziran Imeno vo tekot

na 2010 godina evidentno bee

zabrzuvaweto na rastot na

depozitnata baza kako rezultat

na ponatamonoto podobruvawe

na makroekonomskata struktura

povolni dvi`ewa vo

nadvoreniot sektor i

stabilizirani percepcii za

rizici na ekonomskite subjekti Spored toa depozitnata baza ja zavri

godinata so 137 porast vo sporedba so 71 vo 2009 godina Imaji ja predvd

golemata doverba vo domanata valuta porastot na depozitnata baza se dol`i

glavno (686) na denarskite depoziti koi zabele`aa godien porast od 195

Ova pridonese za skromno olesnuvawe na nivoto na evroizacija na depozitnata

baza od 485 vo dekemvri 2009 godina na 468 vo dekemvri 2010 godina Osven

toa novata legislativa koja stapi na sila vo 2010 godina vovede maksimalen

iznos na kamatna stapka na kreditnite proizvodi vrz osnova na nominalnata

kamatna stapka na Centralnata banka Takvata legislativa vo kombinacija so

opa|a~kata stapka na blagajni~kite zapisi na Centralnata banka vlijaee vrz

ostroto namaluvawe na aktivnite kamatni stapki vo bankarskiot sektor to

rezultirae so namaleni kamatni margini Me|utoa kreditnata aktivnost na

bankarskiot sektor go zabrza rastot i dostigna 71 vo sporedba so 35 vo

5

prethodnata godina Pritoa koeficientot na krediti vo odnos na depoziti

panda pod 90 (895)

Pregled na aktivnostite vo 2010 godina

Finansisko rabotewe

Prudentnoto upravuvawe so rizicite ja osiguri stabilnosta i

sigurnosta na Bankata a pak racionalnata ekspanzija na kreditnoto

portfolio pridru`ena so efikasnoto upravuvawe so izvorite na

finansirawe obezbedija raste~ki prinosi za akcionerite

Vo tekot na 2010 godina fokusot na Stopanska banka AD-Skopje (SB)

bee naso~en kon zatita na likvidnostnata i kapitalnata pozicija na

bankata odr`uvawe na kvalitetot na kreditnoto portfolio i namaluvawe

na operativnite trooci Na toj na~in SB ostana dobro kapitalizirana

finansirana so depoziti i visoko likvidna to ovozmo`i

visokokvalitetna poddrka na nejzinite klienti Na krajot na godinata

Bankata zabele`a dobivka pred odano~uvawe vo iznos od EUR 143 milioni

nadminuvaji go soodvetniot iznos od 2009 godina za 192 dodeka vkupnata

aktiva na Bankata dostigna iznos od EUR 11098 milioni Spored toa

koeficientot na povrat na sredstva ndash ROA se zadr`a na 14 a pak

koeficientot na povrat na kapital ndash ROE iznesuvae 112 to uka`uva na

stabilni prinosi za akcionerite So najgolema kapitalna sila vo sektorot

to osigura adekvatnost na kapitalot od 178 SB ostana najstabilen i

najsiguren finansiski partner vo zemjata

Neto prihodi od kamati

Vo tekot na 2010 godina pritisokot od zakonskata ramka za namaluvawe na

kamatnite stapki vo soglasnost so politikata za namaluvawe na kamatni

stapki na Narodna banka vlijaee na ostro namaluvawe na kamatnite stapki

na kreditite vo bankarskiot sektor Istovremeno zaradi gornata granica

119

142

00

20

40

60

80

100

120

140

160

2009 2010

Профит пред даноци

12

14

11

11

12

12

13

13

14

14

2009 2010

ROA

98

112

90

95

100

105

110

115

2009 2010

ROE ЕУР мил

6

na kamatnite stapki ne bee dozvoleno bankite celosno da gi integriraat

soodvetnite premii za rizici vo svoite kamatni stapki na krediti to vo

kombinacija so zgolemenata konkurencija za deponenti na domaniot pazar

rezultirae so godino namaluvawe na neto kamatnata margina na Bankata

za 60 bp odnosno na 39 Kako rezultat na toa neto prihodite od kamati na

Bankata padnaa na EUR 385 milioni

Prihodi od kamati

Pokraj skromniot krediten rast vo 2010 godina poizrazenata nadolna

korekcija vo kamatnite stapki na kreditite rezultirae so poniski

kamatni prihodi Imeno vo tekot na izvetajnata godinata Bankata

generae EUR 773 milioni prihodi od kamati to e 36 pomalku odkolku

vo 2009 godina Od toa prihodite koi se odnesuvaat na krediti na naselenie

iznesuvaa vkupno EUR 502 milioni i ja zadr`aa dominantnata pozicija vo

vkupnite prihodi od kamati (649) Istovremeno prihodite od kamati vo

kreditnoto portfolio na pravni lica iznesuvaa EUR 182 milioni

Pretpazliviot priod kon kreditiraweto i zgolemenite vlo`uvawa vo

kratkoro~ni zapisi na Narodna banka i blagajni~ki zapisi vlijaeja

soodvetno za zgolemeni prihodi od kamati od ovie izvori

Rashodi od kamati

Rashodite od kamati skoknaa za 39 glavno dvi`eni od zgolemeniot obem na

depoziti na naselenie i povrzanite rashodi od kamati Istite zabele`aa

porast od 155 vo 2010 godina i zadr`aa najgolem udel vo vkupnite rashodi

od kamati na SB (802) Bez ogled na uslovite na pazarot takviot rast vo

Prihodi od kamati

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Prihodi od kamati 802 773 -36

Krediti na fizi~ki lica 494 502 17

Krediti na pravni lica 236 183 -228

Investiciski hartii od vrednost 20 11 -443

Zaemi na banki 02 00 -895

Blagajni~ki zapisi i drugi kvalifikuvani zapisi 41 66 621

Iznosi kaj centralni banki 10 12 176

Neto prihodi od kamati

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Prihodi od kamati 802

773 -36

Rashodi od kamati 374

388 39

Neto prihodi od kamati 429

385 -102

7

rashodite od kamati isto taka go odrazi pogolemiot obem na poskapi

depoziti kako to se dolgoro~nite depoziti i depozitite vo lokalna

valuta Rashodite od kamati po depoziti na pravni lica bele`at pad za

324 dostignuvaji EUR 47 milioni

Prihodi od nadomesti i provizii

Zgolemeniot obem na aktivnosti vo 2010 godina pridonese neto prihodite od

nadomesti i provizii da dostigne EUR 147 milioni nadminuvaji go

iznosot od 2009 godina za 58 Od toa najzna~ajniot pridones dojde od

kreditnite aktivnosti koi iznesuvaat polovina od vkupnite prihodi od

provizii na Bankata ili EUR 73 milioni odnosno istite se povisoki za

98 od prethodnata godina Vtorata najgolema stavka na prihodi od

nadomesti i provizii koja pretstavuva 252 od vkupnite prihodi od

nadomesti i provizii se odnesuva na prihodi od platen promet glavno kako

rezultat na zgolemeniot denarski platen promet koj zabele`a godina

stapka na rast od 19 Osven toa zaradi zna~itelno zgolemeniot obem na

akreditivi i garancii vo 2010 godina prihodot od provizii generiran po

toj osnov zabele`a stapka na porast od 96 vo sporedba so 2009 godina

Neto prihodi od nadomesti i

provizii

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Neto prihodi od nadomesti i provizii 139 147 58

brokerski uslugi 01 01 -292

obezbedeni krediti 67 73 98

garancii 10 11 96

prenos na sredstva 36 37 19

depoziti 14 13 -20

ostanato 12 12 40

Rashodi od kamati vo EUR milioni 2009 2010 promena

Rashodi od kamati

374 388 39

Depoziti na fizi~ki lica 269 311 155

Depoziti na pravni lica 69 47 -324

Depoziti na banki 11 01 -931

Ostanati obvrski 21 17 -188

8

28 31

63 62

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2009 2010

Стуктура на активатапстаната актива

фиксни средства

ХВ

кредити

ликвидни средства

Aktiva i pasiva

Aktiva

Na krajot na 2010 godina

vkupnata aktiva na

Bankata distigna iznos

od EUR 11098 milioni

to e za EUR 348

milioni odnosno 32

povee vo sporedba so

prethodnata godina Vo

uslovi na seute visok

stepen na neizvesnost vo

2010 godina Bankata

prodol`i so

preureduvawe na

strukturata na nejzinata

aktiva vo korist na

polikvidnite sredstva so

to go zgolemi nivniot udel do 31 od vkupnata aktiva Kreditnata

aktivnost vo 2010 godina se prilagodi da obezbeduva soodvetno nivo na

kreditna poddrka za naite klienti no i istovremeno zatita na

kvalitetot na kreditnoto portfolio Zaradi toa do krajot na 2010 godina

vkupnoto kreditno portfolio distigna EUR 7539 milioni od koi EUR 3151

milioni se krediti odobreni na klienti pravni lica dodeka izlo`enostite

kon sektorot naselenie iznesuvaa EUR 4389 milioni Paralalno so ova

fokusiraweto na SB vo 2010 godina na odr`uvawe na visok kvalitet na

aktivata rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti ponizok

za 60 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina a za 160 bazi~ni poeni

ponizok vo odnos na pazarniot prosek Vo soglasnost so takvite dvi`ewa na

krajot na godinata koeficientot na krediti vo odnos na depoziti padna na

867 na bruto osnova to uka`uva na silen krediten potencijal za 2011

godina

9

603 515

397 485

2009 2010

Валутна структура

MKD

FX

675 689

325 311

2009 2010

Рочна структура

Пп видуваое

прпчени

77 78

10 8

12 12

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2009 2010

Структура на пасивата

капитал

пстаната пасива

пбврски кпн банки

деппзити

Depoziti i kapital

Na krajot na 2010 godina vkupnoto

pozajmuvawe (depozitno i nedepozitno)

iznesuvae EUR 9715 milioni so to

se zabele`a rekorden nominalen

godien rast od 23 isklu~ivo kako

rezultat na postojaniot razvoj na

klientskata depozitna baza na

Bankata O~igledno depozitite na

klientite prodol`ija da bidat

glavnata dvi`e~ka sila na

zgolemeniot finansiski potencijal na

Bankata vo 2010 godina so godina

stapka na porast od 27 i EUR 232

milioni apsoluten iznos na

zgolemuvawe vo sporedba so krajot na

2009 godina Od toa depozitite na

naselenie zabele`aa najintenzivno

zgolemuvawe so godina stapka od

139 so to ja zacvrstija

dominantnata pozicija vo vkupnite

depoziti so u~estvo od 780

Valutnata struktura na depozitnata

baza uka`uva na zna~itelno

zgolemuvawe na u~estvoto na

depozitite denominirani vo lokalna

valuta na 485 od 397 vo 2009

godina glavno odrazuvaji ja

zgolemenata doverba na celokupnata

javnost vo stabilnosta na domanata

valuta Vo odnos na ro~nata struktura

dominantniot pridones vo

ekspanzijata na depozitnata baza

pripa|a na oro~enite depoziti so

godien rast od EUR 303 milioni ili

54 Zadr`aniot pozitiven trend vo

rastot na depozitnata baza vo delot na

depoziti na podolgi ro~nosti

pridonesuva kon podobro finansirawe

na bilansot na sostojba i pretstavuva

stabilen izvor na sredstva za

kontinuirana kreditna ekspanzija na

Bankata

10

Kapitalot na SB bele`i zgolemuvawe za 107 na godino nivo kako

rezultat na EUR 123 milioni akumulirani na smetkite za rezervi i zadr`ana

dobivka Taka vkupnata kapitalna sila na Bankata vo iznos od EUR 183

milioni na krajot na 2010 godina osigura dovolna adekvatnost na kapitalot i

kvaliteten izvor za dolgoro~no finansirawe

Bankarstvo na malo

SB uspeno gi ispolni o~ekuvawata na svoite klienti preku ponuda na

irok asortiman na proizvodi so podobreni karakteristiki i alternativni

kanali na proda`ba Ova pridonese za ponatamono zacvrstuvawe na

nejzinata liderska pozicija vo sektorot naselenie

Vo tekot na 2010 godina SB prodol`i da dominira na pazarot na bankarstvo

na malo vo zemjata so svojot irok asortiman na proizvodi i raznovrsnost

na edinstveni proda`ni kanali Raste~kata pazarna konkurencija bee

nadminata so podobreni karakteristiki na proizvodite i investirawe vo

tehnoloki intenzivna infrastruktura Kako rezultat na toa brojot na

klienti od bankarstvo na malo se zgolemi za dopolnitelni 37 iljadi ili

45 vo sporedba so 2009 godina

Vo ramkite na naata strategija za podobruvawe na kvalitetot na uslugite

na klientite Bankata vovede nov organizaciski model i reorganizacija na

raboteweto Vo soglasnost so novata organizacija Stopanska banka utvrdi

novi rabotni mesta vo filijalite i toa referenti za odnosi so klienti za

mali bankarski biznisi referent za odnosi so SB ekskluziv klienti kako

poseben segment na proizvodi i recepcioner Soglasno naprednavedenoto

Stopanska banka AD ndash Skopje sprovede izmeni i dopolni kako i

usoglasuvawe na politikite procedurite i celosno nova organizaciska

struktura koja navistina gi stava potrebite na klientite vo centarot na

vnimanie Organizacionite promeni se dopolnija so voveduvaweto na uslugi

kako to se bankarski transakcii preku bankomat ndash plaawe na smetki

prenos na sredstva mini izvod bankarski uslugi preku mobilen telefon

Pritoa so usovruvaweto na uslugata elektronsko bankarstvo i voveduvawe

na telefonsko bankarstvo Stopanska banka e stane ne samo najgolema

banka po broj na klienti tuku isto taka i najinovativna banka na pazarot

11

186169

414510

2009 2010

Депозити на население

прпчени

Пп видуваое

Depoziti na naselenie

Privlekuvaweto na novi depoziti

bee edna od postavenite i uspeno

realizirani strateki celi od

strana na Bankata vo oblasta na

Bankarstvo na malo vo tekot na 2010

godina Imeno SB otvori preku

81000 novi depozitni smetki vo

2010 godina i vkupniot iznos na

depoziti dostigna EUR 6843

milioni nadminuvaji go iznosot

od 2009 godina za 134 Ovde

najzna~ajniot pridones dojde od

zgolemenite oro~eni depoziti

~ijato godina stapka na porast

dostigna 233 Valutnata

struktura na depozitite od bankarstvo na malo otkriva zgolemeno u~estvo

na denarskite depoziti na 412 od 357 vo 2009 godina glavno odrazuvaji

pazarnite trendovi vo ovoj segment Pritoa SB go zadr`a pazarniot udel od

29 vo tekot na 2010 godina

Kreditirawe na naselenie

Na domenot na kreditirawe na

naselenieto SB deluvae soglasno

pazarnite trendovi pritoa zadr`uvai

go svoeto pazarno u~estvo od 388 so

vkupno saldo od EUR 4389 milioni Vo

2010 godina strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva vo

korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB ja

primenuva od po~etokot na svetskata

ekonomska kriza So nad 900 novi

stanbeni krediti odobreni vo 2010

godina SB ja zadr`a liderskata

pozicija na pazarot vo ovoj segment so

preku 40 pazarno u~estvo

Namaleniot obem na proda`ba na novi avtomobili vo zemjata pridonese za

negativno dvi`ewe na kreditnoto portfolioto vo ovoj segment no sepak

Bankata uspea da go odr`i svoeto pazarno u~estvo od 45

ЕУР мил

12

0

50000

100000

150000

200000

250000

2008 2009 2010

Издадени платежни картички (кумулатив)

Кредитни

Дебитни

Vo kreditnoto portfolio na Bankata potrouva~kite krediti u~estvuvaat

so 27 i toa so potrouva~kiot kredit bez obezbeduvawe koj Bankata go

nudi preku svoite filijali no i preku postojano raste~kata mre`a na

trgovci Sekako pridones vo portfolioto na potrouva~ki kredit ima i

OK otvoreniot kredit so svoite unikatni karakterstiki Bankata soglasno

toa go zadr`a visokiot pazaren udel od 42 vo ovoj segment

Vo 2010 godina vkupniot

broj na kreditni i debitni

karti~ki izdadeni od SB

iznesuvae 299887 to

pretstavuva rast od 76 vo

sporedba so 2009 godina

Saldoto na krediti na

kreditni karti~ki so

re~isi 50 pazarno u~estvo

go zadr`aa nivoto od 2009

godina i pokraj negativnite

dvi`ewa na pazarot

ldquoPlanot na otplata na 36

rati bez kamatardquo so

kreditnite katri~ki na SB

ja zgolemi upotrebata

osobeno so porastot na trgovci koi prifatija rabotewe po ovoj plan Ovaa

ema isto kako i raste~kata doverba vo karti~kata kako plate`na opcija go

zgolemi obemot na transakcii preku POS terminali (bezgotovinski

transakcii) za 23 za kreditnite katri~ki i 30 za debitnite karti~ki vo

sporedba so 2009 godina

Alternativni kanali

Do krajot na godinata osven internet bankarstvo SB vovede 247 dostapnost

na osnovnite bankarski uslugi preku svojata mre`a na bankomati

rasprostaneta na teritorijata na celata zemja Novite uslugi zaedno so

elektronskoto bankarstvo se brendirani pod dobro prifatenoto logo i-bank

na nivo na celata Grupacija i-bank uslugite vklu~uvaat 247 plaawe na

smetki na bankomat mese~ni rati i prenos na sredstva od edna na druga

smetka vo ramki na Bankata so koristewe na debitna ili kreditna karti~ka

na SB Pri~inata za implementirawe na ovie uslugi e da se zgolemi

koristeweto na kreditni kako i na debitni karti~ki da se pretvorat

bankomatite vo alteri na bankata so to se namaluvaat redicite na

~ekawe vo filijalite Rezultatite od prvite denovi po lansiraweto na

uslugata za plaawe preku bankomat vlejaa optimizam za prifaawe na

alternativnite uslugi

13

Uslugata elektronsko bankarstvo se zgolemi vo tekot na prethodnite godini

i stana edna od najbitnite kanali za klientite pri koristewe na

bankarskite uslugi na SB So zgolemenoto prodirawe na internet Bankata

prodol`i da ja razviva i usovruva uslugata so koja sega se nudi kompleten

pregled na sostojbata na klientite ndash sekoj depoziten i krediten proizvod so

podatoci kako kamatna stapka amortizacionen plan lista na plaawa

uslovi itn Podobruvaweto dovede do zgolemuvawe od 35 vo brojot na

transakcii vo sporedba so 2009 godina i zgolemuvawe od 20 vo vrednosta na

transakciite Brojot na klienti isto taka se zgolemi za 40 kako kaj

klientite fizi~ki lica taka i kaj klientite pravni lica glavno zaradi

intenzivnata obuka na kadarot za proda`ba i postojanata promocija na

uslugata Uslugata elektronsko bankarstvo sega e organizirana pod brendot

i-bank zaedno so ostanatite uslugi koi davaat mo`nost za klientot da go

izbere vremeto kako i mesototo za koristewe na bankarskite uslugi na SB

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati preku odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo 2010 godina vo korporativniot segment vo zemjata evidentni bea

prvite znaci na oporavuvawe od golemata recesija Me|utoa bez ogled na

zgolemenoto koristewe na kapacitetite potpomognati od umereniot rast na

svetskata pobaruva~ka vo 2010 godina profitabilnosta na realniot sektor

ostana slaba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da prodol`i so

svoeto korporativno rabotewe vo soglasnost so svoite dolgoro~ni

strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2010 godina SB nudee celosen

asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Osven toa imaji ja vo

vid va`nosta da se bide poblisku do naite kienti Bankata otvori 3

Biznis centri pokrivaji gi korporativnite klientite vo zemjata Zatoa

na krajot na godinata kreditnoto portfolio vo korporativniot segment

iznesuvae vkupno EUR 3151 milioni Pritoa vo godina so namalena

kreditna aktivnost i negativni percepcii na rizici SB bee aktivno

naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata preku ponatamono

podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi sledewe i

naplata Ova rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti

ponizok za 120 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina

14

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2010 godina SB prodol`i

da obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako

posledica na toa so isplateni EUR 981 milioni vo krediti na mali i

sredni kompanii vo tekot na 2010 godina SB ostana eden od glavnite igra~i

na pazarot za kreditirawe na mali i sredni kompanii

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2010 godina SB gi

odr`a i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot

segment na kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe

naprednite IT reenija goleminata na kapitalot i sinergiite od

~lenstvoto vo edna od najgolemite finansiski grupacii vo Jugoisto~na

Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se glavnite konkurentski

prednosti na SB vo raboteweto so golemi korporativni klienti Vo taa

nasoka vo tekot na 2010 godina SB zaklu~i brojni golemi zdelki vo ovoj

korporativen segment Me|u najzna~ajnite e dogovorot za kredit potpian

so ELEM AD Skopje za investicionen kredit vo vrednost od EUR 30

milioni namenet za modernizacija na Termocentralata vo Bitola kako

glaven i najva`en energetski izvor vo zemjata Kako rezultat na toa do

krajot na 2010 godina vkupnoto portfolio na golemi korporativni krediti

dostigna iznos od EUR 1674 milioni po isplata na vkupno EUR 1167

milioni vrz osnova na novi golemi odobruvawa na krediti

Vo tekot na 2010 godina SB odobri vkupno povee 5400 krediti na

pravni lica a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2235

milioni nadminuvaji go iznosot od 2009 godina za 48 Pokraj redovnata

kreditna aktivnost vo 2010 godina vo oblasta na finansiraweto na

trgovijata SB izdade odnosno otvori 1122 garancii i akreditivi Vkupniot

obem na novi izdadeni trgovski i finansiski instrumenti vo 2010 godina

dostiga EUR 816 milioni impliciraji 934 pogolema aktivnost vo

sporedba so 2009 godina

15

Upravuvawe so rizici

Vo makroekonomsko opkru`uvawe seute polno so predizvici i postojan

streme` na rakovodstvoto za stabilen i umeren profil na rizici

solidnoto i efektivno upravuvawe so rizicite ostana najgolem prioritet

vo Bankata

Se primenuva konzistentna i efikasna ramka za identifikacija ocenka

sledewe i kontrola na rizici vrz osnova na seopfatna ramka na upravuvawe

so rizici koja redovno se pregleduva i usoglasuva so celokupnata

tolerancija i profil na rizici na Bankata i Grupacijata vnatrenite i

nadvorenite normi i najdobrite bankarski praktiki

Modelot na upravuvawe so rizici na Bankata vklu~uva tri linii na zatita

koi se sostojat od

Edinici (linii na biznis) koi prezemaat rizik na prvo nivo odgovorni za

ocenka i sveduvawe na rizicite na minimum za dadeno nivo na povrat

Funkcijata za upravuvawe so rizici na vtoro nivo koja go identifikuva

sledi kontrolira i kvantifikuva rizikot obezbeduva soodvetni alatki i

metodologii koordinacija i pomo izvestuva soodvetni nivoa i predlata

merki za ubla`uvawe so poddrka od oddelot za uravuvawe so rizici na

Grupacijata i organite na nivo na NBG Grupacija

I vnatrenata revizija koja vri nezavisna kontrolna funkcija

Na po~etokot na 2010 godina funkcijata na upravuvawe so rizici e

dopolnitelno zajaknata so voveduvaweto na Zamenik generalen direktor za

rizici i implementacijata na nov organizaciski model za upravuvawe so

rizici

Zamenikot generalen direktor za rizici e isto taka ~len na Upravniot

odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i va`nosta na funkcijata na

upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na Bankata pri stratekoto

kako i takti~koto donesuvawe na odluki

Isto taka organizacijata na upravuvawe so rizici bee redizajnirana na

na~in na koj pokraj klasi~nata uloga na upravuvawe so rizici primenuva

pogolemo vklu~uvawe na funkcijata za upravuvawe so rizici vo

sekojdenvnoto odlu~uvawe to pridonesuva za poiroka proaktivna i

poobemna organizaciska struktura vo odnos na rizicite vo Bankata Pokraj

toa organizacionata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata

prvenstveno obezbeduva postoewe na jasno razgrani~eni linii na

odgovornost efikasna podelba na dol`nostite i spre~uvawe na pojava na

konflikt na interesi na site nivoa

16

Osnovnata cel na funkcijata za upravuvawe so rizici na SB e da se ograni~i

vlijanieto na potencijalnite negativni nastani kako vrz nejziniot kapital

taka i vrz nejzinite finansiski rezultati Upravuvaweto so rizici gi ima

slednite celi

Zatita na ugledot na Bankata kako vode~ka i renomirana

finansiska institucija vo zemjata koja primenuva visoko nivo

na korporativno upravuvawe i eti~ki standardi

Transparentnost na rizicite Poddrka na procesot na

donesuvawe odluki na nivo na banka so obezbeduvawe na

potrebnoto gledite vo vrska so rizici

Odgovornost za upravuvawe Delovnite edinici na SB se

poedine~no odgovorni za nivnite rezultati kako i za rizicite

povrzani so nivnoto rabotewe Funkcijata na upravuvawe so

rizici pridonesuva kon podobruvawe na koristeweto i

raspredelbata na kapital i kon zajaknuvawe na povratot na

kapital prilagoden spored rizici na nivo na banka so

inkorporirawe na rizicite vo merkite za izvruvawe na

rabotata

Usoglasenost Obezbeduvawe doslednost so najdobrite praktiki

i usoglasenost so regulatornite kvantitativni i

kvalitativni barawa na nivo na banka kako i na nivo na

Grupacija

Upravuvawe so krediten rizik

Kreditniot rizik se definira kako rizik kade to dogovornata strana nema

da mo`e da gi ispolni svoite finansiski ili drugi dogovorni obvrski Vo

2010 godina Stopanska banka gi revidira kreditnite politiki so

ponatamono zgolemuvawe na vee robusnata ramka na procesi i interni

kontroli nameneti za merewe upravuvawe sledewe i ubla`uvawe na

kreditniot rizik

Kreditnata politika na SB za prudentno kreditirawe stava akcent na

detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna

odluka i opti minimum standardi za evaluacija na kreditniot limit

odobruvawe obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti

Procesot na ocenka na rizici za kreditokorisnici pravni i fizi~ki lica e

standardiziran i olesnet so koristewe na posebni sistemi za rangirawe na

rizici i modeli za statisti~ko bodirawe Primenata na ovie alatki za

upravuvawe so rizici koi se baziraat na razni kvantitativni i

kvalitativni vlezni podatoci i analizi pridonesuva za sistematizacija na

procesot na utvrduvawe na rizik i porast kontroliran od aspekt na

prezemen rizik na specifi~nite pod-portfolija Formirani se ovlasteni

odbori za odobruvawe na krediti i prodol`uvawe na kreditni izlo`enosti

17

A55

B3

C3

D2

E3

Хомогенипортфолија

34

Портфолијо на СБ по категорија на ризик (декември 2010)

Po odobruvawe na kredit nastapuva proces na tekovno sledewe na rizicite

so ocenka na novi informacii za kreditokorisnicite kako finansiski

taka i nefinansiski Bankata gi sledi kreditnata sposobnost i odnesuvawe

na kreditokorisnicite na postojana osnova i gi planira svoite idni

dvi`ewa Vo slu~aj da se otkrijat otstapuvawa upravuvaweto so kreditot e

se zajakne so po~esto i postrogo sledewe na site dogovoreni uslovi Vo

tekot na 2010 godina kako dopolnenie na utvrdenata ramka na krediten

rizik se voveduva nov koncept na interna klasifikacija vo soglasnost so

praktikite na NBG Grupacijata Internata klasifikacija e indikator na

kreditnata sposobnost i kreditnoto odnesuvawe na kreditokorisnikot i

sodr`i soodvetna strategija na sledewe Osven toa proirenata ramka na

krediten rizik vklu~uva primena na sistem na rano predupreduvawe so cel

za producirawe listi na klienti kandidati za klasifikacija vrz osnova na

nivnoto transakcisko odnesuvawe i finansiska sostojba ovozmo`uvaji za

Bankata ponatamono prezemawe merki i strategii za upravuvawe ute vo

ranata faza na neizvruvawe kaj klientite

Ako postoi verojatnost dol`nikot da ne e vo mo`nost da gi ispolni site

svoi dogovorni obvrski ovie izlo`enosti se predmet na ocenka na

otetuvawe i se izdvojuva nadomestok koj se evidentira vo bilansot na

uspeh Procenkata na otetuvaweto e del od procesot za ubla`uvawe na

rizicite na Bankata Vo 2010 godina soglasno me|unarodnite najdobri

praktiki bee implementirana nova i proirena metodologijaza

presmetka na iznosot na rezervacijata voveduvaji u~estvo od razni nivoa

na Bankata vo ocenkata na otetuvaweto i proekciite na o~ekuvanite

gotovinski tekovi na kreditokorisnicite kon Bankata Novata

metodologija e poddr`ana so softverska alatka to pridonesuva kon

avtomatski i to~ni presmetki na rezervacijata

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vlijanieto na globalnata

finansiska kriza seute

e prisutno vo

makedonskata ekonomija

vo tekot na 2010 godina i

nejzinite efekti vrz

pravnite i fizi~kite

lica se vidlivi niz

trendovite na

portfolioto na rizi~ni

plasmani na Bankata vo

ramkite na bankarskiot

sektor vo zemjata

18

Me|utoa so intenzivna ocenka i zgolemeni aktivnosti za ubla`uvawe na

rizikot kako i so efikasno organizirana naplata Bankata uspea da odr`i

visoko nivo na kvalitet na kreditnoto portfolio Bankata uspea da go

zadr`i koeficientot na nefunkcionalni krediti na 78 (vo portfolioto

od 2001 godina) pod prosekot na bankarskiot sektor vo zemjata so to

povtorno ja potvrdi opredelbata na Bankata da ostane vo ramkite na

utvrdeniot nizok profil na rizik i da izdvoi optimalen iznos na

rezervacii Kako posledica na toa pokrienosta so rezervacii dostigna

979 to e povisoko za 520 osnovni poeni vo odnos na prethodnata godina

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten

rizik se klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D)

ili vo homogeni grupi vrz osnova na sli~ni karakteristiki vo odnos na

rizik

U~estvoto na izlo`enosti klasificirani vo kategoriite na nizok rizik

ldquoArdquo i ldquoBrdquo ostana na visoko nivo to go odrazuva vnimatelniot pristap na

Bankata pri izbor na novi klienti Zaedno so izlo`enostite kon klienti od

bankarstvo na malo vklu~eni vo homogeni grupi koi isto taka se smetaat

kako niskorizi~ni tie so~inuvaat 92 od vkupnoto portfolio na

Stopanska banka Visokorizi~niot dolg klasificiran vo kategoriite ldquoGrdquo i

ldquoDrdquo ostanuva na nisko nivo so~inuvaji samo 5 od kreditnoto portfolio

na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana

kaj edna dogovorna strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija

verojatnost za neplaawe e povrzana so zaedni~ki osnovni faktori na

primer ekonomski sektor industrija geografska lokacija vid na

instrument

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni

vidovi na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj

na~in spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija

Za taa cel Bankata ima utvrdeno limiti so koi se kontrolira izlo`enosta

na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici industriski sektori

geografski lokacii i vidovi na kolateral Limitite na izlo`enost se

sledat na redovna osnova i site zaklu~oci se poddr`uvaat so adekvatni

aktivnosti od soodvetnoto nivo na Bankata

19

Пречекпрув2

Кредитни картички

6

Потрошувачки31

Станбени15

Автп4

Големи компании

22

Средни кпмпании

16

Мали кпмпании

4

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки21

Финансиски институции

5

Фирми32

Население42

Кредитно портфолио по тип на клиент

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Likvidnosniot rizik se definira kako tekoven ili potencijalen rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od nemo`nosta na Bankata da gi

ispolni svoite obvrski koga dostasuvaat za plaawe bez da predizvikaat

neprifatlivi zagubi

Efikasnoto upravuvawe so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe za

Bankata da ja za~uva doverbata na teda~ite i dogovornite strani i da im

ovozmo`i na klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat

prihodi duri i pod nepovolni okolnosti

Vo tekot na 2010 godina SB uspeno odr`uvae dovolna likvidnost za da gi

ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski vrz osnova na postoe~kata

ramka za upravuvawe so likvidnosniot rizik to vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB

vklu~uvaji soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe

i ograni~uvawe na likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se konvertiraat vo pari

bez da se predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe

kako i pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informaciski sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa

na likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site

aktivnosti navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo

predvid tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni

barawa za minimalno nivo na likvidnost

20

Kamaten rizik

Bankata e izlo`ena na efektite od fluktuaciite na pazarnite kamatni

stapki koi imaat vlijanie vrz nezjinata finansiska pozicija i pari~nite

tekovi So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e

nezna~itelno vo odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni

hartii od vrednost kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi

proizleguvaat od portfolioto na bankarski aktivnosti

Kamatniot rizik vo portfolioto na bankarski aktivnosti (KRPBA) e

tekovniot i potencijalniot rizik za prihodite (neto prihodi od kamati)

iili kapitalot to proizleguva od negativni dvi`ewa na kamatnite stapki

koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski aktivnosti

SB od neodamna ima vospostaveno ramka za upravuvawe so kamaten rizik so

cel da go minimizira efektot od negativnite dvi`ewa na kamatnite stapki

na pazarot kako i da gi zadovoli regulatornite barawa utvrdeni vo 2010

godina od strana na NBRM Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna

ocenka metodologii za merewe metodologija za stres testirawe metrika i

limiti za KRPBA so cel da se osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri

sledi i upravuva

SB po~na da razviva prakti~ni alatki za efektivno merewe na izlo`enosta

na Bankata na KRPBA kade poziciite na Bankata se podeleni vo tri

odnosni kategorii po vid na kamatna stapka fiksna promenliva i

prilagodliva Vo 2010 godina SB izgotvi model za utvrduvawe na

o~ekuvaniot period na povtorno utvrduvawe na uslovi na proizvodite so

prilagodlivi kamatni stapki i razvi softversko reenie za izgotvuvawe na

potrebnite izvetai za regulatornite organi

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122010 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na

zadol`iteleniot kapital iznesuva 065 to e prili~no pod regulatorniot

maksimum od 20

Devizen rizik

Devizniot rizik e tekovniot ili potencijalniot rizik za prihodite i

kapitalot to proizleguva od negativnite dvi`ewa na spot i terminskite

devizni kursevi vo portfolijata na bankarski aktivnosti i na trguvawe

Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i aktiva i pasiva vo

razli~ni valuti glavno vo denari i evra SB upravuva so rizikot preku

sledewe na otvorenata devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in

osiguruvaji usoglasenost so vnatrenite i nadvorenite limiti na

izlo`enost za glavnite valuti na poedine~na kako i na zbirna osnova

21

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi sistemi ~ove~ki faktor

ili nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata

za OR i Politikata i metodologiite za OR koi obezbeduvaat alatki

potrebni za ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na

operativniot rizik Toa amp ovozmo`uva na Bankata da gi utvrdi i meri

nastanite na potencijalna i realizirana zaguba kako i da prezeme

korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne negativniot efekt

vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2010 godina SB uspeno go zavri tretiot ciklus od procesot na

kontrola na rizik i samoocenuvawe Vo tekot na ovoj proces

korespondentite gi revidiraa internite procesi i soodvetnite operativni

rizici na Bankata i gi evidentiraa realiziranite zagubite koi se pojavija

vo tekot na godinata Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od

raboteweto se iniciraa nekolku akciski planovi poradi utvrdenata visoka

izlo`enost kon odredeni nastani na potencijalni zagubi i poradi

materijalizirani zagubi koi bea nad pragot na tolerancija utvrden vo

ramkata za UOR

Osven toa SB gi raspredeli bruto prihodite po delovni linii i dobi

preliminarna potreba od kapital za pokrivawe na operativniot rizik pod

standandiziran pristap vo soglasnost so Politikata za planirawe na

delovni linii Osven toa Bankata isto taka razvi interen model za

raspredelba na bruto prihodite soglasno lokalnite regulatorni barawa

Zatoa Bankata e spremna da go usvoi Standardiziraniot pristap i da gi

utvrdi kapitalnite trooci za operativen rizik

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata pozicija po golemina na kapitalot so

obezbeduvawe mo`nosti za ponatamoen razvoj na svoeto rabotewe i

sozdavawe na poiroka osnova za ispolnuvawe na zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot celite na Bankata se da bide usoglasena so

uslovite za kapital postaveni od strana na regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da prodol`i da funkcionira za da mo`e da

prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za ostanatite

zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka na

razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122010 godina iznesuvae

EUR 1683 milioni(EUR 1813 milioni so vklu~en profit od 2010) za EUR

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

4

61

48

70

85

40

2006 2007 2008 2009 2010

Каматна стапка на благајнички записи (крај на

перипд)

162 162185

220246

296

361

432 439 453

165218

261297

324

379

440439 462

506

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Финансиска интермедијација

Кредити БДП

ДеппзитиБДП

Vo 2010 godina povolniot

makroekonomski ambient za

sproveduvawe na monetarnata

politika ovozmo`i Centralnata

banka da otpo~ne so olabavuvawe na

nominalnata kamatna stapka

Imeno relativno stabilniot

devizen pazar kako rezultat na

izvonrednite izvozni performansi

i silnite prilivi od privatni

transferi ovozmo`i deviznite

rezervi da dostignat EUR 17

milijardi pritoa odr`uvaji

soodvetno pokritie na uvozni aktivnosti Sledstveno povolnite dvi`ewa vo

nadvoreniot sektor vo uslovi na netativen proizvoden gap i niska

inflacija vo 2010 godina ovozmo`ija NBRM da ja namali referentnata

kamatnata stapka od 9 vo noemvri 2009 godina na 4 vo dekemvri 2010 godina

to pretstavuva najnisko nivo od monetarnoto osamostojuvawe na zemjata

Bez ogled na namalenite

kamatni margini i porastot na

nefunkcionalnite krediti

bankarskiot sektor ostana zdrav

likviden i visoko

kapitaliziran Imeno vo tekot

na 2010 godina evidentno bee

zabrzuvaweto na rastot na

depozitnata baza kako rezultat

na ponatamonoto podobruvawe

na makroekonomskata struktura

povolni dvi`ewa vo

nadvoreniot sektor i

stabilizirani percepcii za

rizici na ekonomskite subjekti Spored toa depozitnata baza ja zavri

godinata so 137 porast vo sporedba so 71 vo 2009 godina Imaji ja predvd

golemata doverba vo domanata valuta porastot na depozitnata baza se dol`i

glavno (686) na denarskite depoziti koi zabele`aa godien porast od 195

Ova pridonese za skromno olesnuvawe na nivoto na evroizacija na depozitnata

baza od 485 vo dekemvri 2009 godina na 468 vo dekemvri 2010 godina Osven

toa novata legislativa koja stapi na sila vo 2010 godina vovede maksimalen

iznos na kamatna stapka na kreditnite proizvodi vrz osnova na nominalnata

kamatna stapka na Centralnata banka Takvata legislativa vo kombinacija so

opa|a~kata stapka na blagajni~kite zapisi na Centralnata banka vlijaee vrz

ostroto namaluvawe na aktivnite kamatni stapki vo bankarskiot sektor to

rezultirae so namaleni kamatni margini Me|utoa kreditnata aktivnost na

bankarskiot sektor go zabrza rastot i dostigna 71 vo sporedba so 35 vo

5

prethodnata godina Pritoa koeficientot na krediti vo odnos na depoziti

panda pod 90 (895)

Pregled na aktivnostite vo 2010 godina

Finansisko rabotewe

Prudentnoto upravuvawe so rizicite ja osiguri stabilnosta i

sigurnosta na Bankata a pak racionalnata ekspanzija na kreditnoto

portfolio pridru`ena so efikasnoto upravuvawe so izvorite na

finansirawe obezbedija raste~ki prinosi za akcionerite

Vo tekot na 2010 godina fokusot na Stopanska banka AD-Skopje (SB)

bee naso~en kon zatita na likvidnostnata i kapitalnata pozicija na

bankata odr`uvawe na kvalitetot na kreditnoto portfolio i namaluvawe

na operativnite trooci Na toj na~in SB ostana dobro kapitalizirana

finansirana so depoziti i visoko likvidna to ovozmo`i

visokokvalitetna poddrka na nejzinite klienti Na krajot na godinata

Bankata zabele`a dobivka pred odano~uvawe vo iznos od EUR 143 milioni

nadminuvaji go soodvetniot iznos od 2009 godina za 192 dodeka vkupnata

aktiva na Bankata dostigna iznos od EUR 11098 milioni Spored toa

koeficientot na povrat na sredstva ndash ROA se zadr`a na 14 a pak

koeficientot na povrat na kapital ndash ROE iznesuvae 112 to uka`uva na

stabilni prinosi za akcionerite So najgolema kapitalna sila vo sektorot

to osigura adekvatnost na kapitalot od 178 SB ostana najstabilen i

najsiguren finansiski partner vo zemjata

Neto prihodi od kamati

Vo tekot na 2010 godina pritisokot od zakonskata ramka za namaluvawe na

kamatnite stapki vo soglasnost so politikata za namaluvawe na kamatni

stapki na Narodna banka vlijaee na ostro namaluvawe na kamatnite stapki

na kreditite vo bankarskiot sektor Istovremeno zaradi gornata granica

119

142

00

20

40

60

80

100

120

140

160

2009 2010

Профит пред даноци

12

14

11

11

12

12

13

13

14

14

2009 2010

ROA

98

112

90

95

100

105

110

115

2009 2010

ROE ЕУР мил

6

na kamatnite stapki ne bee dozvoleno bankite celosno da gi integriraat

soodvetnite premii za rizici vo svoite kamatni stapki na krediti to vo

kombinacija so zgolemenata konkurencija za deponenti na domaniot pazar

rezultirae so godino namaluvawe na neto kamatnata margina na Bankata

za 60 bp odnosno na 39 Kako rezultat na toa neto prihodite od kamati na

Bankata padnaa na EUR 385 milioni

Prihodi od kamati

Pokraj skromniot krediten rast vo 2010 godina poizrazenata nadolna

korekcija vo kamatnite stapki na kreditite rezultirae so poniski

kamatni prihodi Imeno vo tekot na izvetajnata godinata Bankata

generae EUR 773 milioni prihodi od kamati to e 36 pomalku odkolku

vo 2009 godina Od toa prihodite koi se odnesuvaat na krediti na naselenie

iznesuvaa vkupno EUR 502 milioni i ja zadr`aa dominantnata pozicija vo

vkupnite prihodi od kamati (649) Istovremeno prihodite od kamati vo

kreditnoto portfolio na pravni lica iznesuvaa EUR 182 milioni

Pretpazliviot priod kon kreditiraweto i zgolemenite vlo`uvawa vo

kratkoro~ni zapisi na Narodna banka i blagajni~ki zapisi vlijaeja

soodvetno za zgolemeni prihodi od kamati od ovie izvori

Rashodi od kamati

Rashodite od kamati skoknaa za 39 glavno dvi`eni od zgolemeniot obem na

depoziti na naselenie i povrzanite rashodi od kamati Istite zabele`aa

porast od 155 vo 2010 godina i zadr`aa najgolem udel vo vkupnite rashodi

od kamati na SB (802) Bez ogled na uslovite na pazarot takviot rast vo

Prihodi od kamati

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Prihodi od kamati 802 773 -36

Krediti na fizi~ki lica 494 502 17

Krediti na pravni lica 236 183 -228

Investiciski hartii od vrednost 20 11 -443

Zaemi na banki 02 00 -895

Blagajni~ki zapisi i drugi kvalifikuvani zapisi 41 66 621

Iznosi kaj centralni banki 10 12 176

Neto prihodi od kamati

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Prihodi od kamati 802

773 -36

Rashodi od kamati 374

388 39

Neto prihodi od kamati 429

385 -102

7

rashodite od kamati isto taka go odrazi pogolemiot obem na poskapi

depoziti kako to se dolgoro~nite depoziti i depozitite vo lokalna

valuta Rashodite od kamati po depoziti na pravni lica bele`at pad za

324 dostignuvaji EUR 47 milioni

Prihodi od nadomesti i provizii

Zgolemeniot obem na aktivnosti vo 2010 godina pridonese neto prihodite od

nadomesti i provizii da dostigne EUR 147 milioni nadminuvaji go

iznosot od 2009 godina za 58 Od toa najzna~ajniot pridones dojde od

kreditnite aktivnosti koi iznesuvaat polovina od vkupnite prihodi od

provizii na Bankata ili EUR 73 milioni odnosno istite se povisoki za

98 od prethodnata godina Vtorata najgolema stavka na prihodi od

nadomesti i provizii koja pretstavuva 252 od vkupnite prihodi od

nadomesti i provizii se odnesuva na prihodi od platen promet glavno kako

rezultat na zgolemeniot denarski platen promet koj zabele`a godina

stapka na rast od 19 Osven toa zaradi zna~itelno zgolemeniot obem na

akreditivi i garancii vo 2010 godina prihodot od provizii generiran po

toj osnov zabele`a stapka na porast od 96 vo sporedba so 2009 godina

Neto prihodi od nadomesti i

provizii

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Neto prihodi od nadomesti i provizii 139 147 58

brokerski uslugi 01 01 -292

obezbedeni krediti 67 73 98

garancii 10 11 96

prenos na sredstva 36 37 19

depoziti 14 13 -20

ostanato 12 12 40

Rashodi od kamati vo EUR milioni 2009 2010 promena

Rashodi od kamati

374 388 39

Depoziti na fizi~ki lica 269 311 155

Depoziti na pravni lica 69 47 -324

Depoziti na banki 11 01 -931

Ostanati obvrski 21 17 -188

8

28 31

63 62

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2009 2010

Стуктура на активатапстаната актива

фиксни средства

ХВ

кредити

ликвидни средства

Aktiva i pasiva

Aktiva

Na krajot na 2010 godina

vkupnata aktiva na

Bankata distigna iznos

od EUR 11098 milioni

to e za EUR 348

milioni odnosno 32

povee vo sporedba so

prethodnata godina Vo

uslovi na seute visok

stepen na neizvesnost vo

2010 godina Bankata

prodol`i so

preureduvawe na

strukturata na nejzinata

aktiva vo korist na

polikvidnite sredstva so

to go zgolemi nivniot udel do 31 od vkupnata aktiva Kreditnata

aktivnost vo 2010 godina se prilagodi da obezbeduva soodvetno nivo na

kreditna poddrka za naite klienti no i istovremeno zatita na

kvalitetot na kreditnoto portfolio Zaradi toa do krajot na 2010 godina

vkupnoto kreditno portfolio distigna EUR 7539 milioni od koi EUR 3151

milioni se krediti odobreni na klienti pravni lica dodeka izlo`enostite

kon sektorot naselenie iznesuvaa EUR 4389 milioni Paralalno so ova

fokusiraweto na SB vo 2010 godina na odr`uvawe na visok kvalitet na

aktivata rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti ponizok

za 60 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina a za 160 bazi~ni poeni

ponizok vo odnos na pazarniot prosek Vo soglasnost so takvite dvi`ewa na

krajot na godinata koeficientot na krediti vo odnos na depoziti padna na

867 na bruto osnova to uka`uva na silen krediten potencijal za 2011

godina

9

603 515

397 485

2009 2010

Валутна структура

MKD

FX

675 689

325 311

2009 2010

Рочна структура

Пп видуваое

прпчени

77 78

10 8

12 12

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2009 2010

Структура на пасивата

капитал

пстаната пасива

пбврски кпн банки

деппзити

Depoziti i kapital

Na krajot na 2010 godina vkupnoto

pozajmuvawe (depozitno i nedepozitno)

iznesuvae EUR 9715 milioni so to

se zabele`a rekorden nominalen

godien rast od 23 isklu~ivo kako

rezultat na postojaniot razvoj na

klientskata depozitna baza na

Bankata O~igledno depozitite na

klientite prodol`ija da bidat

glavnata dvi`e~ka sila na

zgolemeniot finansiski potencijal na

Bankata vo 2010 godina so godina

stapka na porast od 27 i EUR 232

milioni apsoluten iznos na

zgolemuvawe vo sporedba so krajot na

2009 godina Od toa depozitite na

naselenie zabele`aa najintenzivno

zgolemuvawe so godina stapka od

139 so to ja zacvrstija

dominantnata pozicija vo vkupnite

depoziti so u~estvo od 780

Valutnata struktura na depozitnata

baza uka`uva na zna~itelno

zgolemuvawe na u~estvoto na

depozitite denominirani vo lokalna

valuta na 485 od 397 vo 2009

godina glavno odrazuvaji ja

zgolemenata doverba na celokupnata

javnost vo stabilnosta na domanata

valuta Vo odnos na ro~nata struktura

dominantniot pridones vo

ekspanzijata na depozitnata baza

pripa|a na oro~enite depoziti so

godien rast od EUR 303 milioni ili

54 Zadr`aniot pozitiven trend vo

rastot na depozitnata baza vo delot na

depoziti na podolgi ro~nosti

pridonesuva kon podobro finansirawe

na bilansot na sostojba i pretstavuva

stabilen izvor na sredstva za

kontinuirana kreditna ekspanzija na

Bankata

10

Kapitalot na SB bele`i zgolemuvawe za 107 na godino nivo kako

rezultat na EUR 123 milioni akumulirani na smetkite za rezervi i zadr`ana

dobivka Taka vkupnata kapitalna sila na Bankata vo iznos od EUR 183

milioni na krajot na 2010 godina osigura dovolna adekvatnost na kapitalot i

kvaliteten izvor za dolgoro~no finansirawe

Bankarstvo na malo

SB uspeno gi ispolni o~ekuvawata na svoite klienti preku ponuda na

irok asortiman na proizvodi so podobreni karakteristiki i alternativni

kanali na proda`ba Ova pridonese za ponatamono zacvrstuvawe na

nejzinata liderska pozicija vo sektorot naselenie

Vo tekot na 2010 godina SB prodol`i da dominira na pazarot na bankarstvo

na malo vo zemjata so svojot irok asortiman na proizvodi i raznovrsnost

na edinstveni proda`ni kanali Raste~kata pazarna konkurencija bee

nadminata so podobreni karakteristiki na proizvodite i investirawe vo

tehnoloki intenzivna infrastruktura Kako rezultat na toa brojot na

klienti od bankarstvo na malo se zgolemi za dopolnitelni 37 iljadi ili

45 vo sporedba so 2009 godina

Vo ramkite na naata strategija za podobruvawe na kvalitetot na uslugite

na klientite Bankata vovede nov organizaciski model i reorganizacija na

raboteweto Vo soglasnost so novata organizacija Stopanska banka utvrdi

novi rabotni mesta vo filijalite i toa referenti za odnosi so klienti za

mali bankarski biznisi referent za odnosi so SB ekskluziv klienti kako

poseben segment na proizvodi i recepcioner Soglasno naprednavedenoto

Stopanska banka AD ndash Skopje sprovede izmeni i dopolni kako i

usoglasuvawe na politikite procedurite i celosno nova organizaciska

struktura koja navistina gi stava potrebite na klientite vo centarot na

vnimanie Organizacionite promeni se dopolnija so voveduvaweto na uslugi

kako to se bankarski transakcii preku bankomat ndash plaawe na smetki

prenos na sredstva mini izvod bankarski uslugi preku mobilen telefon

Pritoa so usovruvaweto na uslugata elektronsko bankarstvo i voveduvawe

na telefonsko bankarstvo Stopanska banka e stane ne samo najgolema

banka po broj na klienti tuku isto taka i najinovativna banka na pazarot

11

186169

414510

2009 2010

Депозити на население

прпчени

Пп видуваое

Depoziti na naselenie

Privlekuvaweto na novi depoziti

bee edna od postavenite i uspeno

realizirani strateki celi od

strana na Bankata vo oblasta na

Bankarstvo na malo vo tekot na 2010

godina Imeno SB otvori preku

81000 novi depozitni smetki vo

2010 godina i vkupniot iznos na

depoziti dostigna EUR 6843

milioni nadminuvaji go iznosot

od 2009 godina za 134 Ovde

najzna~ajniot pridones dojde od

zgolemenite oro~eni depoziti

~ijato godina stapka na porast

dostigna 233 Valutnata

struktura na depozitite od bankarstvo na malo otkriva zgolemeno u~estvo

na denarskite depoziti na 412 od 357 vo 2009 godina glavno odrazuvaji

pazarnite trendovi vo ovoj segment Pritoa SB go zadr`a pazarniot udel od

29 vo tekot na 2010 godina

Kreditirawe na naselenie

Na domenot na kreditirawe na

naselenieto SB deluvae soglasno

pazarnite trendovi pritoa zadr`uvai

go svoeto pazarno u~estvo od 388 so

vkupno saldo od EUR 4389 milioni Vo

2010 godina strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva vo

korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB ja

primenuva od po~etokot na svetskata

ekonomska kriza So nad 900 novi

stanbeni krediti odobreni vo 2010

godina SB ja zadr`a liderskata

pozicija na pazarot vo ovoj segment so

preku 40 pazarno u~estvo

Namaleniot obem na proda`ba na novi avtomobili vo zemjata pridonese za

negativno dvi`ewe na kreditnoto portfolioto vo ovoj segment no sepak

Bankata uspea da go odr`i svoeto pazarno u~estvo od 45

ЕУР мил

12

0

50000

100000

150000

200000

250000

2008 2009 2010

Издадени платежни картички (кумулатив)

Кредитни

Дебитни

Vo kreditnoto portfolio na Bankata potrouva~kite krediti u~estvuvaat

so 27 i toa so potrouva~kiot kredit bez obezbeduvawe koj Bankata go

nudi preku svoite filijali no i preku postojano raste~kata mre`a na

trgovci Sekako pridones vo portfolioto na potrouva~ki kredit ima i

OK otvoreniot kredit so svoite unikatni karakterstiki Bankata soglasno

toa go zadr`a visokiot pazaren udel od 42 vo ovoj segment

Vo 2010 godina vkupniot

broj na kreditni i debitni

karti~ki izdadeni od SB

iznesuvae 299887 to

pretstavuva rast od 76 vo

sporedba so 2009 godina

Saldoto na krediti na

kreditni karti~ki so

re~isi 50 pazarno u~estvo

go zadr`aa nivoto od 2009

godina i pokraj negativnite

dvi`ewa na pazarot

ldquoPlanot na otplata na 36

rati bez kamatardquo so

kreditnite katri~ki na SB

ja zgolemi upotrebata

osobeno so porastot na trgovci koi prifatija rabotewe po ovoj plan Ovaa

ema isto kako i raste~kata doverba vo karti~kata kako plate`na opcija go

zgolemi obemot na transakcii preku POS terminali (bezgotovinski

transakcii) za 23 za kreditnite katri~ki i 30 za debitnite karti~ki vo

sporedba so 2009 godina

Alternativni kanali

Do krajot na godinata osven internet bankarstvo SB vovede 247 dostapnost

na osnovnite bankarski uslugi preku svojata mre`a na bankomati

rasprostaneta na teritorijata na celata zemja Novite uslugi zaedno so

elektronskoto bankarstvo se brendirani pod dobro prifatenoto logo i-bank

na nivo na celata Grupacija i-bank uslugite vklu~uvaat 247 plaawe na

smetki na bankomat mese~ni rati i prenos na sredstva od edna na druga

smetka vo ramki na Bankata so koristewe na debitna ili kreditna karti~ka

na SB Pri~inata za implementirawe na ovie uslugi e da se zgolemi

koristeweto na kreditni kako i na debitni karti~ki da se pretvorat

bankomatite vo alteri na bankata so to se namaluvaat redicite na

~ekawe vo filijalite Rezultatite od prvite denovi po lansiraweto na

uslugata za plaawe preku bankomat vlejaa optimizam za prifaawe na

alternativnite uslugi

13

Uslugata elektronsko bankarstvo se zgolemi vo tekot na prethodnite godini

i stana edna od najbitnite kanali za klientite pri koristewe na

bankarskite uslugi na SB So zgolemenoto prodirawe na internet Bankata

prodol`i da ja razviva i usovruva uslugata so koja sega se nudi kompleten

pregled na sostojbata na klientite ndash sekoj depoziten i krediten proizvod so

podatoci kako kamatna stapka amortizacionen plan lista na plaawa

uslovi itn Podobruvaweto dovede do zgolemuvawe od 35 vo brojot na

transakcii vo sporedba so 2009 godina i zgolemuvawe od 20 vo vrednosta na

transakciite Brojot na klienti isto taka se zgolemi za 40 kako kaj

klientite fizi~ki lica taka i kaj klientite pravni lica glavno zaradi

intenzivnata obuka na kadarot za proda`ba i postojanata promocija na

uslugata Uslugata elektronsko bankarstvo sega e organizirana pod brendot

i-bank zaedno so ostanatite uslugi koi davaat mo`nost za klientot da go

izbere vremeto kako i mesototo za koristewe na bankarskite uslugi na SB

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati preku odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo 2010 godina vo korporativniot segment vo zemjata evidentni bea

prvite znaci na oporavuvawe od golemata recesija Me|utoa bez ogled na

zgolemenoto koristewe na kapacitetite potpomognati od umereniot rast na

svetskata pobaruva~ka vo 2010 godina profitabilnosta na realniot sektor

ostana slaba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da prodol`i so

svoeto korporativno rabotewe vo soglasnost so svoite dolgoro~ni

strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2010 godina SB nudee celosen

asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Osven toa imaji ja vo

vid va`nosta da se bide poblisku do naite kienti Bankata otvori 3

Biznis centri pokrivaji gi korporativnite klientite vo zemjata Zatoa

na krajot na godinata kreditnoto portfolio vo korporativniot segment

iznesuvae vkupno EUR 3151 milioni Pritoa vo godina so namalena

kreditna aktivnost i negativni percepcii na rizici SB bee aktivno

naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata preku ponatamono

podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi sledewe i

naplata Ova rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti

ponizok za 120 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina

14

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2010 godina SB prodol`i

da obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako

posledica na toa so isplateni EUR 981 milioni vo krediti na mali i

sredni kompanii vo tekot na 2010 godina SB ostana eden od glavnite igra~i

na pazarot za kreditirawe na mali i sredni kompanii

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2010 godina SB gi

odr`a i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot

segment na kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe

naprednite IT reenija goleminata na kapitalot i sinergiite od

~lenstvoto vo edna od najgolemite finansiski grupacii vo Jugoisto~na

Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se glavnite konkurentski

prednosti na SB vo raboteweto so golemi korporativni klienti Vo taa

nasoka vo tekot na 2010 godina SB zaklu~i brojni golemi zdelki vo ovoj

korporativen segment Me|u najzna~ajnite e dogovorot za kredit potpian

so ELEM AD Skopje za investicionen kredit vo vrednost od EUR 30

milioni namenet za modernizacija na Termocentralata vo Bitola kako

glaven i najva`en energetski izvor vo zemjata Kako rezultat na toa do

krajot na 2010 godina vkupnoto portfolio na golemi korporativni krediti

dostigna iznos od EUR 1674 milioni po isplata na vkupno EUR 1167

milioni vrz osnova na novi golemi odobruvawa na krediti

Vo tekot na 2010 godina SB odobri vkupno povee 5400 krediti na

pravni lica a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2235

milioni nadminuvaji go iznosot od 2009 godina za 48 Pokraj redovnata

kreditna aktivnost vo 2010 godina vo oblasta na finansiraweto na

trgovijata SB izdade odnosno otvori 1122 garancii i akreditivi Vkupniot

obem na novi izdadeni trgovski i finansiski instrumenti vo 2010 godina

dostiga EUR 816 milioni impliciraji 934 pogolema aktivnost vo

sporedba so 2009 godina

15

Upravuvawe so rizici

Vo makroekonomsko opkru`uvawe seute polno so predizvici i postojan

streme` na rakovodstvoto za stabilen i umeren profil na rizici

solidnoto i efektivno upravuvawe so rizicite ostana najgolem prioritet

vo Bankata

Se primenuva konzistentna i efikasna ramka za identifikacija ocenka

sledewe i kontrola na rizici vrz osnova na seopfatna ramka na upravuvawe

so rizici koja redovno se pregleduva i usoglasuva so celokupnata

tolerancija i profil na rizici na Bankata i Grupacijata vnatrenite i

nadvorenite normi i najdobrite bankarski praktiki

Modelot na upravuvawe so rizici na Bankata vklu~uva tri linii na zatita

koi se sostojat od

Edinici (linii na biznis) koi prezemaat rizik na prvo nivo odgovorni za

ocenka i sveduvawe na rizicite na minimum za dadeno nivo na povrat

Funkcijata za upravuvawe so rizici na vtoro nivo koja go identifikuva

sledi kontrolira i kvantifikuva rizikot obezbeduva soodvetni alatki i

metodologii koordinacija i pomo izvestuva soodvetni nivoa i predlata

merki za ubla`uvawe so poddrka od oddelot za uravuvawe so rizici na

Grupacijata i organite na nivo na NBG Grupacija

I vnatrenata revizija koja vri nezavisna kontrolna funkcija

Na po~etokot na 2010 godina funkcijata na upravuvawe so rizici e

dopolnitelno zajaknata so voveduvaweto na Zamenik generalen direktor za

rizici i implementacijata na nov organizaciski model za upravuvawe so

rizici

Zamenikot generalen direktor za rizici e isto taka ~len na Upravniot

odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i va`nosta na funkcijata na

upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na Bankata pri stratekoto

kako i takti~koto donesuvawe na odluki

Isto taka organizacijata na upravuvawe so rizici bee redizajnirana na

na~in na koj pokraj klasi~nata uloga na upravuvawe so rizici primenuva

pogolemo vklu~uvawe na funkcijata za upravuvawe so rizici vo

sekojdenvnoto odlu~uvawe to pridonesuva za poiroka proaktivna i

poobemna organizaciska struktura vo odnos na rizicite vo Bankata Pokraj

toa organizacionata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata

prvenstveno obezbeduva postoewe na jasno razgrani~eni linii na

odgovornost efikasna podelba na dol`nostite i spre~uvawe na pojava na

konflikt na interesi na site nivoa

16

Osnovnata cel na funkcijata za upravuvawe so rizici na SB e da se ograni~i

vlijanieto na potencijalnite negativni nastani kako vrz nejziniot kapital

taka i vrz nejzinite finansiski rezultati Upravuvaweto so rizici gi ima

slednite celi

Zatita na ugledot na Bankata kako vode~ka i renomirana

finansiska institucija vo zemjata koja primenuva visoko nivo

na korporativno upravuvawe i eti~ki standardi

Transparentnost na rizicite Poddrka na procesot na

donesuvawe odluki na nivo na banka so obezbeduvawe na

potrebnoto gledite vo vrska so rizici

Odgovornost za upravuvawe Delovnite edinici na SB se

poedine~no odgovorni za nivnite rezultati kako i za rizicite

povrzani so nivnoto rabotewe Funkcijata na upravuvawe so

rizici pridonesuva kon podobruvawe na koristeweto i

raspredelbata na kapital i kon zajaknuvawe na povratot na

kapital prilagoden spored rizici na nivo na banka so

inkorporirawe na rizicite vo merkite za izvruvawe na

rabotata

Usoglasenost Obezbeduvawe doslednost so najdobrite praktiki

i usoglasenost so regulatornite kvantitativni i

kvalitativni barawa na nivo na banka kako i na nivo na

Grupacija

Upravuvawe so krediten rizik

Kreditniot rizik se definira kako rizik kade to dogovornata strana nema

da mo`e da gi ispolni svoite finansiski ili drugi dogovorni obvrski Vo

2010 godina Stopanska banka gi revidira kreditnite politiki so

ponatamono zgolemuvawe na vee robusnata ramka na procesi i interni

kontroli nameneti za merewe upravuvawe sledewe i ubla`uvawe na

kreditniot rizik

Kreditnata politika na SB za prudentno kreditirawe stava akcent na

detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna

odluka i opti minimum standardi za evaluacija na kreditniot limit

odobruvawe obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti

Procesot na ocenka na rizici za kreditokorisnici pravni i fizi~ki lica e

standardiziran i olesnet so koristewe na posebni sistemi za rangirawe na

rizici i modeli za statisti~ko bodirawe Primenata na ovie alatki za

upravuvawe so rizici koi se baziraat na razni kvantitativni i

kvalitativni vlezni podatoci i analizi pridonesuva za sistematizacija na

procesot na utvrduvawe na rizik i porast kontroliran od aspekt na

prezemen rizik na specifi~nite pod-portfolija Formirani se ovlasteni

odbori za odobruvawe na krediti i prodol`uvawe na kreditni izlo`enosti

17

A55

B3

C3

D2

E3

Хомогенипортфолија

34

Портфолијо на СБ по категорија на ризик (декември 2010)

Po odobruvawe na kredit nastapuva proces na tekovno sledewe na rizicite

so ocenka na novi informacii za kreditokorisnicite kako finansiski

taka i nefinansiski Bankata gi sledi kreditnata sposobnost i odnesuvawe

na kreditokorisnicite na postojana osnova i gi planira svoite idni

dvi`ewa Vo slu~aj da se otkrijat otstapuvawa upravuvaweto so kreditot e

se zajakne so po~esto i postrogo sledewe na site dogovoreni uslovi Vo

tekot na 2010 godina kako dopolnenie na utvrdenata ramka na krediten

rizik se voveduva nov koncept na interna klasifikacija vo soglasnost so

praktikite na NBG Grupacijata Internata klasifikacija e indikator na

kreditnata sposobnost i kreditnoto odnesuvawe na kreditokorisnikot i

sodr`i soodvetna strategija na sledewe Osven toa proirenata ramka na

krediten rizik vklu~uva primena na sistem na rano predupreduvawe so cel

za producirawe listi na klienti kandidati za klasifikacija vrz osnova na

nivnoto transakcisko odnesuvawe i finansiska sostojba ovozmo`uvaji za

Bankata ponatamono prezemawe merki i strategii za upravuvawe ute vo

ranata faza na neizvruvawe kaj klientite

Ako postoi verojatnost dol`nikot da ne e vo mo`nost da gi ispolni site

svoi dogovorni obvrski ovie izlo`enosti se predmet na ocenka na

otetuvawe i se izdvojuva nadomestok koj se evidentira vo bilansot na

uspeh Procenkata na otetuvaweto e del od procesot za ubla`uvawe na

rizicite na Bankata Vo 2010 godina soglasno me|unarodnite najdobri

praktiki bee implementirana nova i proirena metodologijaza

presmetka na iznosot na rezervacijata voveduvaji u~estvo od razni nivoa

na Bankata vo ocenkata na otetuvaweto i proekciite na o~ekuvanite

gotovinski tekovi na kreditokorisnicite kon Bankata Novata

metodologija e poddr`ana so softverska alatka to pridonesuva kon

avtomatski i to~ni presmetki na rezervacijata

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vlijanieto na globalnata

finansiska kriza seute

e prisutno vo

makedonskata ekonomija

vo tekot na 2010 godina i

nejzinite efekti vrz

pravnite i fizi~kite

lica se vidlivi niz

trendovite na

portfolioto na rizi~ni

plasmani na Bankata vo

ramkite na bankarskiot

sektor vo zemjata

18

Me|utoa so intenzivna ocenka i zgolemeni aktivnosti za ubla`uvawe na

rizikot kako i so efikasno organizirana naplata Bankata uspea da odr`i

visoko nivo na kvalitet na kreditnoto portfolio Bankata uspea da go

zadr`i koeficientot na nefunkcionalni krediti na 78 (vo portfolioto

od 2001 godina) pod prosekot na bankarskiot sektor vo zemjata so to

povtorno ja potvrdi opredelbata na Bankata da ostane vo ramkite na

utvrdeniot nizok profil na rizik i da izdvoi optimalen iznos na

rezervacii Kako posledica na toa pokrienosta so rezervacii dostigna

979 to e povisoko za 520 osnovni poeni vo odnos na prethodnata godina

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten

rizik se klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D)

ili vo homogeni grupi vrz osnova na sli~ni karakteristiki vo odnos na

rizik

U~estvoto na izlo`enosti klasificirani vo kategoriite na nizok rizik

ldquoArdquo i ldquoBrdquo ostana na visoko nivo to go odrazuva vnimatelniot pristap na

Bankata pri izbor na novi klienti Zaedno so izlo`enostite kon klienti od

bankarstvo na malo vklu~eni vo homogeni grupi koi isto taka se smetaat

kako niskorizi~ni tie so~inuvaat 92 od vkupnoto portfolio na

Stopanska banka Visokorizi~niot dolg klasificiran vo kategoriite ldquoGrdquo i

ldquoDrdquo ostanuva na nisko nivo so~inuvaji samo 5 od kreditnoto portfolio

na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana

kaj edna dogovorna strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija

verojatnost za neplaawe e povrzana so zaedni~ki osnovni faktori na

primer ekonomski sektor industrija geografska lokacija vid na

instrument

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni

vidovi na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj

na~in spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija

Za taa cel Bankata ima utvrdeno limiti so koi se kontrolira izlo`enosta

na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici industriski sektori

geografski lokacii i vidovi na kolateral Limitite na izlo`enost se

sledat na redovna osnova i site zaklu~oci se poddr`uvaat so adekvatni

aktivnosti od soodvetnoto nivo na Bankata

19

Пречекпрув2

Кредитни картички

6

Потрошувачки31

Станбени15

Автп4

Големи компании

22

Средни кпмпании

16

Мали кпмпании

4

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки21

Финансиски институции

5

Фирми32

Население42

Кредитно портфолио по тип на клиент

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Likvidnosniot rizik se definira kako tekoven ili potencijalen rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od nemo`nosta na Bankata da gi

ispolni svoite obvrski koga dostasuvaat za plaawe bez da predizvikaat

neprifatlivi zagubi

Efikasnoto upravuvawe so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe za

Bankata da ja za~uva doverbata na teda~ite i dogovornite strani i da im

ovozmo`i na klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat

prihodi duri i pod nepovolni okolnosti

Vo tekot na 2010 godina SB uspeno odr`uvae dovolna likvidnost za da gi

ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski vrz osnova na postoe~kata

ramka za upravuvawe so likvidnosniot rizik to vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB

vklu~uvaji soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe

i ograni~uvawe na likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se konvertiraat vo pari

bez da se predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe

kako i pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informaciski sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa

na likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site

aktivnosti navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo

predvid tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni

barawa za minimalno nivo na likvidnost

20

Kamaten rizik

Bankata e izlo`ena na efektite od fluktuaciite na pazarnite kamatni

stapki koi imaat vlijanie vrz nezjinata finansiska pozicija i pari~nite

tekovi So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e

nezna~itelno vo odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni

hartii od vrednost kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi

proizleguvaat od portfolioto na bankarski aktivnosti

Kamatniot rizik vo portfolioto na bankarski aktivnosti (KRPBA) e

tekovniot i potencijalniot rizik za prihodite (neto prihodi od kamati)

iili kapitalot to proizleguva od negativni dvi`ewa na kamatnite stapki

koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski aktivnosti

SB od neodamna ima vospostaveno ramka za upravuvawe so kamaten rizik so

cel da go minimizira efektot od negativnite dvi`ewa na kamatnite stapki

na pazarot kako i da gi zadovoli regulatornite barawa utvrdeni vo 2010

godina od strana na NBRM Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna

ocenka metodologii za merewe metodologija za stres testirawe metrika i

limiti za KRPBA so cel da se osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri

sledi i upravuva

SB po~na da razviva prakti~ni alatki za efektivno merewe na izlo`enosta

na Bankata na KRPBA kade poziciite na Bankata se podeleni vo tri

odnosni kategorii po vid na kamatna stapka fiksna promenliva i

prilagodliva Vo 2010 godina SB izgotvi model za utvrduvawe na

o~ekuvaniot period na povtorno utvrduvawe na uslovi na proizvodite so

prilagodlivi kamatni stapki i razvi softversko reenie za izgotvuvawe na

potrebnite izvetai za regulatornite organi

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122010 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na

zadol`iteleniot kapital iznesuva 065 to e prili~no pod regulatorniot

maksimum od 20

Devizen rizik

Devizniot rizik e tekovniot ili potencijalniot rizik za prihodite i

kapitalot to proizleguva od negativnite dvi`ewa na spot i terminskite

devizni kursevi vo portfolijata na bankarski aktivnosti i na trguvawe

Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i aktiva i pasiva vo

razli~ni valuti glavno vo denari i evra SB upravuva so rizikot preku

sledewe na otvorenata devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in

osiguruvaji usoglasenost so vnatrenite i nadvorenite limiti na

izlo`enost za glavnite valuti na poedine~na kako i na zbirna osnova

21

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi sistemi ~ove~ki faktor

ili nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata

za OR i Politikata i metodologiite za OR koi obezbeduvaat alatki

potrebni za ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na

operativniot rizik Toa amp ovozmo`uva na Bankata da gi utvrdi i meri

nastanite na potencijalna i realizirana zaguba kako i da prezeme

korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne negativniot efekt

vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2010 godina SB uspeno go zavri tretiot ciklus od procesot na

kontrola na rizik i samoocenuvawe Vo tekot na ovoj proces

korespondentite gi revidiraa internite procesi i soodvetnite operativni

rizici na Bankata i gi evidentiraa realiziranite zagubite koi se pojavija

vo tekot na godinata Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od

raboteweto se iniciraa nekolku akciski planovi poradi utvrdenata visoka

izlo`enost kon odredeni nastani na potencijalni zagubi i poradi

materijalizirani zagubi koi bea nad pragot na tolerancija utvrden vo

ramkata za UOR

Osven toa SB gi raspredeli bruto prihodite po delovni linii i dobi

preliminarna potreba od kapital za pokrivawe na operativniot rizik pod

standandiziran pristap vo soglasnost so Politikata za planirawe na

delovni linii Osven toa Bankata isto taka razvi interen model za

raspredelba na bruto prihodite soglasno lokalnite regulatorni barawa

Zatoa Bankata e spremna da go usvoi Standardiziraniot pristap i da gi

utvrdi kapitalnite trooci za operativen rizik

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata pozicija po golemina na kapitalot so

obezbeduvawe mo`nosti za ponatamoen razvoj na svoeto rabotewe i

sozdavawe na poiroka osnova za ispolnuvawe na zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot celite na Bankata se da bide usoglasena so

uslovite za kapital postaveni od strana na regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da prodol`i da funkcionira za da mo`e da

prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za ostanatite

zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka na

razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122010 godina iznesuvae

EUR 1683 milioni(EUR 1813 milioni so vklu~en profit od 2010) za EUR

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

5

prethodnata godina Pritoa koeficientot na krediti vo odnos na depoziti

panda pod 90 (895)

Pregled na aktivnostite vo 2010 godina

Finansisko rabotewe

Prudentnoto upravuvawe so rizicite ja osiguri stabilnosta i

sigurnosta na Bankata a pak racionalnata ekspanzija na kreditnoto

portfolio pridru`ena so efikasnoto upravuvawe so izvorite na

finansirawe obezbedija raste~ki prinosi za akcionerite

Vo tekot na 2010 godina fokusot na Stopanska banka AD-Skopje (SB)

bee naso~en kon zatita na likvidnostnata i kapitalnata pozicija na

bankata odr`uvawe na kvalitetot na kreditnoto portfolio i namaluvawe

na operativnite trooci Na toj na~in SB ostana dobro kapitalizirana

finansirana so depoziti i visoko likvidna to ovozmo`i

visokokvalitetna poddrka na nejzinite klienti Na krajot na godinata

Bankata zabele`a dobivka pred odano~uvawe vo iznos od EUR 143 milioni

nadminuvaji go soodvetniot iznos od 2009 godina za 192 dodeka vkupnata

aktiva na Bankata dostigna iznos od EUR 11098 milioni Spored toa

koeficientot na povrat na sredstva ndash ROA se zadr`a na 14 a pak

koeficientot na povrat na kapital ndash ROE iznesuvae 112 to uka`uva na

stabilni prinosi za akcionerite So najgolema kapitalna sila vo sektorot

to osigura adekvatnost na kapitalot od 178 SB ostana najstabilen i

najsiguren finansiski partner vo zemjata

Neto prihodi od kamati

Vo tekot na 2010 godina pritisokot od zakonskata ramka za namaluvawe na

kamatnite stapki vo soglasnost so politikata za namaluvawe na kamatni

stapki na Narodna banka vlijaee na ostro namaluvawe na kamatnite stapki

na kreditite vo bankarskiot sektor Istovremeno zaradi gornata granica

119

142

00

20

40

60

80

100

120

140

160

2009 2010

Профит пред даноци

12

14

11

11

12

12

13

13

14

14

2009 2010

ROA

98

112

90

95

100

105

110

115

2009 2010

ROE ЕУР мил

6

na kamatnite stapki ne bee dozvoleno bankite celosno da gi integriraat

soodvetnite premii za rizici vo svoite kamatni stapki na krediti to vo

kombinacija so zgolemenata konkurencija za deponenti na domaniot pazar

rezultirae so godino namaluvawe na neto kamatnata margina na Bankata

za 60 bp odnosno na 39 Kako rezultat na toa neto prihodite od kamati na

Bankata padnaa na EUR 385 milioni

Prihodi od kamati

Pokraj skromniot krediten rast vo 2010 godina poizrazenata nadolna

korekcija vo kamatnite stapki na kreditite rezultirae so poniski

kamatni prihodi Imeno vo tekot na izvetajnata godinata Bankata

generae EUR 773 milioni prihodi od kamati to e 36 pomalku odkolku

vo 2009 godina Od toa prihodite koi se odnesuvaat na krediti na naselenie

iznesuvaa vkupno EUR 502 milioni i ja zadr`aa dominantnata pozicija vo

vkupnite prihodi od kamati (649) Istovremeno prihodite od kamati vo

kreditnoto portfolio na pravni lica iznesuvaa EUR 182 milioni

Pretpazliviot priod kon kreditiraweto i zgolemenite vlo`uvawa vo

kratkoro~ni zapisi na Narodna banka i blagajni~ki zapisi vlijaeja

soodvetno za zgolemeni prihodi od kamati od ovie izvori

Rashodi od kamati

Rashodite od kamati skoknaa za 39 glavno dvi`eni od zgolemeniot obem na

depoziti na naselenie i povrzanite rashodi od kamati Istite zabele`aa

porast od 155 vo 2010 godina i zadr`aa najgolem udel vo vkupnite rashodi

od kamati na SB (802) Bez ogled na uslovite na pazarot takviot rast vo

Prihodi od kamati

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Prihodi od kamati 802 773 -36

Krediti na fizi~ki lica 494 502 17

Krediti na pravni lica 236 183 -228

Investiciski hartii od vrednost 20 11 -443

Zaemi na banki 02 00 -895

Blagajni~ki zapisi i drugi kvalifikuvani zapisi 41 66 621

Iznosi kaj centralni banki 10 12 176

Neto prihodi od kamati

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Prihodi od kamati 802

773 -36

Rashodi od kamati 374

388 39

Neto prihodi od kamati 429

385 -102

7

rashodite od kamati isto taka go odrazi pogolemiot obem na poskapi

depoziti kako to se dolgoro~nite depoziti i depozitite vo lokalna

valuta Rashodite od kamati po depoziti na pravni lica bele`at pad za

324 dostignuvaji EUR 47 milioni

Prihodi od nadomesti i provizii

Zgolemeniot obem na aktivnosti vo 2010 godina pridonese neto prihodite od

nadomesti i provizii da dostigne EUR 147 milioni nadminuvaji go

iznosot od 2009 godina za 58 Od toa najzna~ajniot pridones dojde od

kreditnite aktivnosti koi iznesuvaat polovina od vkupnite prihodi od

provizii na Bankata ili EUR 73 milioni odnosno istite se povisoki za

98 od prethodnata godina Vtorata najgolema stavka na prihodi od

nadomesti i provizii koja pretstavuva 252 od vkupnite prihodi od

nadomesti i provizii se odnesuva na prihodi od platen promet glavno kako

rezultat na zgolemeniot denarski platen promet koj zabele`a godina

stapka na rast od 19 Osven toa zaradi zna~itelno zgolemeniot obem na

akreditivi i garancii vo 2010 godina prihodot od provizii generiran po

toj osnov zabele`a stapka na porast od 96 vo sporedba so 2009 godina

Neto prihodi od nadomesti i

provizii

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Neto prihodi od nadomesti i provizii 139 147 58

brokerski uslugi 01 01 -292

obezbedeni krediti 67 73 98

garancii 10 11 96

prenos na sredstva 36 37 19

depoziti 14 13 -20

ostanato 12 12 40

Rashodi od kamati vo EUR milioni 2009 2010 promena

Rashodi od kamati

374 388 39

Depoziti na fizi~ki lica 269 311 155

Depoziti na pravni lica 69 47 -324

Depoziti na banki 11 01 -931

Ostanati obvrski 21 17 -188

8

28 31

63 62

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2009 2010

Стуктура на активатапстаната актива

фиксни средства

ХВ

кредити

ликвидни средства

Aktiva i pasiva

Aktiva

Na krajot na 2010 godina

vkupnata aktiva na

Bankata distigna iznos

od EUR 11098 milioni

to e za EUR 348

milioni odnosno 32

povee vo sporedba so

prethodnata godina Vo

uslovi na seute visok

stepen na neizvesnost vo

2010 godina Bankata

prodol`i so

preureduvawe na

strukturata na nejzinata

aktiva vo korist na

polikvidnite sredstva so

to go zgolemi nivniot udel do 31 od vkupnata aktiva Kreditnata

aktivnost vo 2010 godina se prilagodi da obezbeduva soodvetno nivo na

kreditna poddrka za naite klienti no i istovremeno zatita na

kvalitetot na kreditnoto portfolio Zaradi toa do krajot na 2010 godina

vkupnoto kreditno portfolio distigna EUR 7539 milioni od koi EUR 3151

milioni se krediti odobreni na klienti pravni lica dodeka izlo`enostite

kon sektorot naselenie iznesuvaa EUR 4389 milioni Paralalno so ova

fokusiraweto na SB vo 2010 godina na odr`uvawe na visok kvalitet na

aktivata rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti ponizok

za 60 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina a za 160 bazi~ni poeni

ponizok vo odnos na pazarniot prosek Vo soglasnost so takvite dvi`ewa na

krajot na godinata koeficientot na krediti vo odnos na depoziti padna na

867 na bruto osnova to uka`uva na silen krediten potencijal za 2011

godina

9

603 515

397 485

2009 2010

Валутна структура

MKD

FX

675 689

325 311

2009 2010

Рочна структура

Пп видуваое

прпчени

77 78

10 8

12 12

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2009 2010

Структура на пасивата

капитал

пстаната пасива

пбврски кпн банки

деппзити

Depoziti i kapital

Na krajot na 2010 godina vkupnoto

pozajmuvawe (depozitno i nedepozitno)

iznesuvae EUR 9715 milioni so to

se zabele`a rekorden nominalen

godien rast od 23 isklu~ivo kako

rezultat na postojaniot razvoj na

klientskata depozitna baza na

Bankata O~igledno depozitite na

klientite prodol`ija da bidat

glavnata dvi`e~ka sila na

zgolemeniot finansiski potencijal na

Bankata vo 2010 godina so godina

stapka na porast od 27 i EUR 232

milioni apsoluten iznos na

zgolemuvawe vo sporedba so krajot na

2009 godina Od toa depozitite na

naselenie zabele`aa najintenzivno

zgolemuvawe so godina stapka od

139 so to ja zacvrstija

dominantnata pozicija vo vkupnite

depoziti so u~estvo od 780

Valutnata struktura na depozitnata

baza uka`uva na zna~itelno

zgolemuvawe na u~estvoto na

depozitite denominirani vo lokalna

valuta na 485 od 397 vo 2009

godina glavno odrazuvaji ja

zgolemenata doverba na celokupnata

javnost vo stabilnosta na domanata

valuta Vo odnos na ro~nata struktura

dominantniot pridones vo

ekspanzijata na depozitnata baza

pripa|a na oro~enite depoziti so

godien rast od EUR 303 milioni ili

54 Zadr`aniot pozitiven trend vo

rastot na depozitnata baza vo delot na

depoziti na podolgi ro~nosti

pridonesuva kon podobro finansirawe

na bilansot na sostojba i pretstavuva

stabilen izvor na sredstva za

kontinuirana kreditna ekspanzija na

Bankata

10

Kapitalot na SB bele`i zgolemuvawe za 107 na godino nivo kako

rezultat na EUR 123 milioni akumulirani na smetkite za rezervi i zadr`ana

dobivka Taka vkupnata kapitalna sila na Bankata vo iznos od EUR 183

milioni na krajot na 2010 godina osigura dovolna adekvatnost na kapitalot i

kvaliteten izvor za dolgoro~no finansirawe

Bankarstvo na malo

SB uspeno gi ispolni o~ekuvawata na svoite klienti preku ponuda na

irok asortiman na proizvodi so podobreni karakteristiki i alternativni

kanali na proda`ba Ova pridonese za ponatamono zacvrstuvawe na

nejzinata liderska pozicija vo sektorot naselenie

Vo tekot na 2010 godina SB prodol`i da dominira na pazarot na bankarstvo

na malo vo zemjata so svojot irok asortiman na proizvodi i raznovrsnost

na edinstveni proda`ni kanali Raste~kata pazarna konkurencija bee

nadminata so podobreni karakteristiki na proizvodite i investirawe vo

tehnoloki intenzivna infrastruktura Kako rezultat na toa brojot na

klienti od bankarstvo na malo se zgolemi za dopolnitelni 37 iljadi ili

45 vo sporedba so 2009 godina

Vo ramkite na naata strategija za podobruvawe na kvalitetot na uslugite

na klientite Bankata vovede nov organizaciski model i reorganizacija na

raboteweto Vo soglasnost so novata organizacija Stopanska banka utvrdi

novi rabotni mesta vo filijalite i toa referenti za odnosi so klienti za

mali bankarski biznisi referent za odnosi so SB ekskluziv klienti kako

poseben segment na proizvodi i recepcioner Soglasno naprednavedenoto

Stopanska banka AD ndash Skopje sprovede izmeni i dopolni kako i

usoglasuvawe na politikite procedurite i celosno nova organizaciska

struktura koja navistina gi stava potrebite na klientite vo centarot na

vnimanie Organizacionite promeni se dopolnija so voveduvaweto na uslugi

kako to se bankarski transakcii preku bankomat ndash plaawe na smetki

prenos na sredstva mini izvod bankarski uslugi preku mobilen telefon

Pritoa so usovruvaweto na uslugata elektronsko bankarstvo i voveduvawe

na telefonsko bankarstvo Stopanska banka e stane ne samo najgolema

banka po broj na klienti tuku isto taka i najinovativna banka na pazarot

11

186169

414510

2009 2010

Депозити на население

прпчени

Пп видуваое

Depoziti na naselenie

Privlekuvaweto na novi depoziti

bee edna od postavenite i uspeno

realizirani strateki celi od

strana na Bankata vo oblasta na

Bankarstvo na malo vo tekot na 2010

godina Imeno SB otvori preku

81000 novi depozitni smetki vo

2010 godina i vkupniot iznos na

depoziti dostigna EUR 6843

milioni nadminuvaji go iznosot

od 2009 godina za 134 Ovde

najzna~ajniot pridones dojde od

zgolemenite oro~eni depoziti

~ijato godina stapka na porast

dostigna 233 Valutnata

struktura na depozitite od bankarstvo na malo otkriva zgolemeno u~estvo

na denarskite depoziti na 412 od 357 vo 2009 godina glavno odrazuvaji

pazarnite trendovi vo ovoj segment Pritoa SB go zadr`a pazarniot udel od

29 vo tekot na 2010 godina

Kreditirawe na naselenie

Na domenot na kreditirawe na

naselenieto SB deluvae soglasno

pazarnite trendovi pritoa zadr`uvai

go svoeto pazarno u~estvo od 388 so

vkupno saldo od EUR 4389 milioni Vo

2010 godina strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva vo

korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB ja

primenuva od po~etokot na svetskata

ekonomska kriza So nad 900 novi

stanbeni krediti odobreni vo 2010

godina SB ja zadr`a liderskata

pozicija na pazarot vo ovoj segment so

preku 40 pazarno u~estvo

Namaleniot obem na proda`ba na novi avtomobili vo zemjata pridonese za

negativno dvi`ewe na kreditnoto portfolioto vo ovoj segment no sepak

Bankata uspea da go odr`i svoeto pazarno u~estvo od 45

ЕУР мил

12

0

50000

100000

150000

200000

250000

2008 2009 2010

Издадени платежни картички (кумулатив)

Кредитни

Дебитни

Vo kreditnoto portfolio na Bankata potrouva~kite krediti u~estvuvaat

so 27 i toa so potrouva~kiot kredit bez obezbeduvawe koj Bankata go

nudi preku svoite filijali no i preku postojano raste~kata mre`a na

trgovci Sekako pridones vo portfolioto na potrouva~ki kredit ima i

OK otvoreniot kredit so svoite unikatni karakterstiki Bankata soglasno

toa go zadr`a visokiot pazaren udel od 42 vo ovoj segment

Vo 2010 godina vkupniot

broj na kreditni i debitni

karti~ki izdadeni od SB

iznesuvae 299887 to

pretstavuva rast od 76 vo

sporedba so 2009 godina

Saldoto na krediti na

kreditni karti~ki so

re~isi 50 pazarno u~estvo

go zadr`aa nivoto od 2009

godina i pokraj negativnite

dvi`ewa na pazarot

ldquoPlanot na otplata na 36

rati bez kamatardquo so

kreditnite katri~ki na SB

ja zgolemi upotrebata

osobeno so porastot na trgovci koi prifatija rabotewe po ovoj plan Ovaa

ema isto kako i raste~kata doverba vo karti~kata kako plate`na opcija go

zgolemi obemot na transakcii preku POS terminali (bezgotovinski

transakcii) za 23 za kreditnite katri~ki i 30 za debitnite karti~ki vo

sporedba so 2009 godina

Alternativni kanali

Do krajot na godinata osven internet bankarstvo SB vovede 247 dostapnost

na osnovnite bankarski uslugi preku svojata mre`a na bankomati

rasprostaneta na teritorijata na celata zemja Novite uslugi zaedno so

elektronskoto bankarstvo se brendirani pod dobro prifatenoto logo i-bank

na nivo na celata Grupacija i-bank uslugite vklu~uvaat 247 plaawe na

smetki na bankomat mese~ni rati i prenos na sredstva od edna na druga

smetka vo ramki na Bankata so koristewe na debitna ili kreditna karti~ka

na SB Pri~inata za implementirawe na ovie uslugi e da se zgolemi

koristeweto na kreditni kako i na debitni karti~ki da se pretvorat

bankomatite vo alteri na bankata so to se namaluvaat redicite na

~ekawe vo filijalite Rezultatite od prvite denovi po lansiraweto na

uslugata za plaawe preku bankomat vlejaa optimizam za prifaawe na

alternativnite uslugi

13

Uslugata elektronsko bankarstvo se zgolemi vo tekot na prethodnite godini

i stana edna od najbitnite kanali za klientite pri koristewe na

bankarskite uslugi na SB So zgolemenoto prodirawe na internet Bankata

prodol`i da ja razviva i usovruva uslugata so koja sega se nudi kompleten

pregled na sostojbata na klientite ndash sekoj depoziten i krediten proizvod so

podatoci kako kamatna stapka amortizacionen plan lista na plaawa

uslovi itn Podobruvaweto dovede do zgolemuvawe od 35 vo brojot na

transakcii vo sporedba so 2009 godina i zgolemuvawe od 20 vo vrednosta na

transakciite Brojot na klienti isto taka se zgolemi za 40 kako kaj

klientite fizi~ki lica taka i kaj klientite pravni lica glavno zaradi

intenzivnata obuka na kadarot za proda`ba i postojanata promocija na

uslugata Uslugata elektronsko bankarstvo sega e organizirana pod brendot

i-bank zaedno so ostanatite uslugi koi davaat mo`nost za klientot da go

izbere vremeto kako i mesototo za koristewe na bankarskite uslugi na SB

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati preku odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo 2010 godina vo korporativniot segment vo zemjata evidentni bea

prvite znaci na oporavuvawe od golemata recesija Me|utoa bez ogled na

zgolemenoto koristewe na kapacitetite potpomognati od umereniot rast na

svetskata pobaruva~ka vo 2010 godina profitabilnosta na realniot sektor

ostana slaba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da prodol`i so

svoeto korporativno rabotewe vo soglasnost so svoite dolgoro~ni

strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2010 godina SB nudee celosen

asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Osven toa imaji ja vo

vid va`nosta da se bide poblisku do naite kienti Bankata otvori 3

Biznis centri pokrivaji gi korporativnite klientite vo zemjata Zatoa

na krajot na godinata kreditnoto portfolio vo korporativniot segment

iznesuvae vkupno EUR 3151 milioni Pritoa vo godina so namalena

kreditna aktivnost i negativni percepcii na rizici SB bee aktivno

naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata preku ponatamono

podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi sledewe i

naplata Ova rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti

ponizok za 120 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina

14

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2010 godina SB prodol`i

da obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako

posledica na toa so isplateni EUR 981 milioni vo krediti na mali i

sredni kompanii vo tekot na 2010 godina SB ostana eden od glavnite igra~i

na pazarot za kreditirawe na mali i sredni kompanii

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2010 godina SB gi

odr`a i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot

segment na kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe

naprednite IT reenija goleminata na kapitalot i sinergiite od

~lenstvoto vo edna od najgolemite finansiski grupacii vo Jugoisto~na

Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se glavnite konkurentski

prednosti na SB vo raboteweto so golemi korporativni klienti Vo taa

nasoka vo tekot na 2010 godina SB zaklu~i brojni golemi zdelki vo ovoj

korporativen segment Me|u najzna~ajnite e dogovorot za kredit potpian

so ELEM AD Skopje za investicionen kredit vo vrednost od EUR 30

milioni namenet za modernizacija na Termocentralata vo Bitola kako

glaven i najva`en energetski izvor vo zemjata Kako rezultat na toa do

krajot na 2010 godina vkupnoto portfolio na golemi korporativni krediti

dostigna iznos od EUR 1674 milioni po isplata na vkupno EUR 1167

milioni vrz osnova na novi golemi odobruvawa na krediti

Vo tekot na 2010 godina SB odobri vkupno povee 5400 krediti na

pravni lica a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2235

milioni nadminuvaji go iznosot od 2009 godina za 48 Pokraj redovnata

kreditna aktivnost vo 2010 godina vo oblasta na finansiraweto na

trgovijata SB izdade odnosno otvori 1122 garancii i akreditivi Vkupniot

obem na novi izdadeni trgovski i finansiski instrumenti vo 2010 godina

dostiga EUR 816 milioni impliciraji 934 pogolema aktivnost vo

sporedba so 2009 godina

15

Upravuvawe so rizici

Vo makroekonomsko opkru`uvawe seute polno so predizvici i postojan

streme` na rakovodstvoto za stabilen i umeren profil na rizici

solidnoto i efektivno upravuvawe so rizicite ostana najgolem prioritet

vo Bankata

Se primenuva konzistentna i efikasna ramka za identifikacija ocenka

sledewe i kontrola na rizici vrz osnova na seopfatna ramka na upravuvawe

so rizici koja redovno se pregleduva i usoglasuva so celokupnata

tolerancija i profil na rizici na Bankata i Grupacijata vnatrenite i

nadvorenite normi i najdobrite bankarski praktiki

Modelot na upravuvawe so rizici na Bankata vklu~uva tri linii na zatita

koi se sostojat od

Edinici (linii na biznis) koi prezemaat rizik na prvo nivo odgovorni za

ocenka i sveduvawe na rizicite na minimum za dadeno nivo na povrat

Funkcijata za upravuvawe so rizici na vtoro nivo koja go identifikuva

sledi kontrolira i kvantifikuva rizikot obezbeduva soodvetni alatki i

metodologii koordinacija i pomo izvestuva soodvetni nivoa i predlata

merki za ubla`uvawe so poddrka od oddelot za uravuvawe so rizici na

Grupacijata i organite na nivo na NBG Grupacija

I vnatrenata revizija koja vri nezavisna kontrolna funkcija

Na po~etokot na 2010 godina funkcijata na upravuvawe so rizici e

dopolnitelno zajaknata so voveduvaweto na Zamenik generalen direktor za

rizici i implementacijata na nov organizaciski model za upravuvawe so

rizici

Zamenikot generalen direktor za rizici e isto taka ~len na Upravniot

odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i va`nosta na funkcijata na

upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na Bankata pri stratekoto

kako i takti~koto donesuvawe na odluki

Isto taka organizacijata na upravuvawe so rizici bee redizajnirana na

na~in na koj pokraj klasi~nata uloga na upravuvawe so rizici primenuva

pogolemo vklu~uvawe na funkcijata za upravuvawe so rizici vo

sekojdenvnoto odlu~uvawe to pridonesuva za poiroka proaktivna i

poobemna organizaciska struktura vo odnos na rizicite vo Bankata Pokraj

toa organizacionata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata

prvenstveno obezbeduva postoewe na jasno razgrani~eni linii na

odgovornost efikasna podelba na dol`nostite i spre~uvawe na pojava na

konflikt na interesi na site nivoa

16

Osnovnata cel na funkcijata za upravuvawe so rizici na SB e da se ograni~i

vlijanieto na potencijalnite negativni nastani kako vrz nejziniot kapital

taka i vrz nejzinite finansiski rezultati Upravuvaweto so rizici gi ima

slednite celi

Zatita na ugledot na Bankata kako vode~ka i renomirana

finansiska institucija vo zemjata koja primenuva visoko nivo

na korporativno upravuvawe i eti~ki standardi

Transparentnost na rizicite Poddrka na procesot na

donesuvawe odluki na nivo na banka so obezbeduvawe na

potrebnoto gledite vo vrska so rizici

Odgovornost za upravuvawe Delovnite edinici na SB se

poedine~no odgovorni za nivnite rezultati kako i za rizicite

povrzani so nivnoto rabotewe Funkcijata na upravuvawe so

rizici pridonesuva kon podobruvawe na koristeweto i

raspredelbata na kapital i kon zajaknuvawe na povratot na

kapital prilagoden spored rizici na nivo na banka so

inkorporirawe na rizicite vo merkite za izvruvawe na

rabotata

Usoglasenost Obezbeduvawe doslednost so najdobrite praktiki

i usoglasenost so regulatornite kvantitativni i

kvalitativni barawa na nivo na banka kako i na nivo na

Grupacija

Upravuvawe so krediten rizik

Kreditniot rizik se definira kako rizik kade to dogovornata strana nema

da mo`e da gi ispolni svoite finansiski ili drugi dogovorni obvrski Vo

2010 godina Stopanska banka gi revidira kreditnite politiki so

ponatamono zgolemuvawe na vee robusnata ramka na procesi i interni

kontroli nameneti za merewe upravuvawe sledewe i ubla`uvawe na

kreditniot rizik

Kreditnata politika na SB za prudentno kreditirawe stava akcent na

detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna

odluka i opti minimum standardi za evaluacija na kreditniot limit

odobruvawe obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti

Procesot na ocenka na rizici za kreditokorisnici pravni i fizi~ki lica e

standardiziran i olesnet so koristewe na posebni sistemi za rangirawe na

rizici i modeli za statisti~ko bodirawe Primenata na ovie alatki za

upravuvawe so rizici koi se baziraat na razni kvantitativni i

kvalitativni vlezni podatoci i analizi pridonesuva za sistematizacija na

procesot na utvrduvawe na rizik i porast kontroliran od aspekt na

prezemen rizik na specifi~nite pod-portfolija Formirani se ovlasteni

odbori za odobruvawe na krediti i prodol`uvawe na kreditni izlo`enosti

17

A55

B3

C3

D2

E3

Хомогенипортфолија

34

Портфолијо на СБ по категорија на ризик (декември 2010)

Po odobruvawe na kredit nastapuva proces na tekovno sledewe na rizicite

so ocenka na novi informacii za kreditokorisnicite kako finansiski

taka i nefinansiski Bankata gi sledi kreditnata sposobnost i odnesuvawe

na kreditokorisnicite na postojana osnova i gi planira svoite idni

dvi`ewa Vo slu~aj da se otkrijat otstapuvawa upravuvaweto so kreditot e

se zajakne so po~esto i postrogo sledewe na site dogovoreni uslovi Vo

tekot na 2010 godina kako dopolnenie na utvrdenata ramka na krediten

rizik se voveduva nov koncept na interna klasifikacija vo soglasnost so

praktikite na NBG Grupacijata Internata klasifikacija e indikator na

kreditnata sposobnost i kreditnoto odnesuvawe na kreditokorisnikot i

sodr`i soodvetna strategija na sledewe Osven toa proirenata ramka na

krediten rizik vklu~uva primena na sistem na rano predupreduvawe so cel

za producirawe listi na klienti kandidati za klasifikacija vrz osnova na

nivnoto transakcisko odnesuvawe i finansiska sostojba ovozmo`uvaji za

Bankata ponatamono prezemawe merki i strategii za upravuvawe ute vo

ranata faza na neizvruvawe kaj klientite

Ako postoi verojatnost dol`nikot da ne e vo mo`nost da gi ispolni site

svoi dogovorni obvrski ovie izlo`enosti se predmet na ocenka na

otetuvawe i se izdvojuva nadomestok koj se evidentira vo bilansot na

uspeh Procenkata na otetuvaweto e del od procesot za ubla`uvawe na

rizicite na Bankata Vo 2010 godina soglasno me|unarodnite najdobri

praktiki bee implementirana nova i proirena metodologijaza

presmetka na iznosot na rezervacijata voveduvaji u~estvo od razni nivoa

na Bankata vo ocenkata na otetuvaweto i proekciite na o~ekuvanite

gotovinski tekovi na kreditokorisnicite kon Bankata Novata

metodologija e poddr`ana so softverska alatka to pridonesuva kon

avtomatski i to~ni presmetki na rezervacijata

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vlijanieto na globalnata

finansiska kriza seute

e prisutno vo

makedonskata ekonomija

vo tekot na 2010 godina i

nejzinite efekti vrz

pravnite i fizi~kite

lica se vidlivi niz

trendovite na

portfolioto na rizi~ni

plasmani na Bankata vo

ramkite na bankarskiot

sektor vo zemjata

18

Me|utoa so intenzivna ocenka i zgolemeni aktivnosti za ubla`uvawe na

rizikot kako i so efikasno organizirana naplata Bankata uspea da odr`i

visoko nivo na kvalitet na kreditnoto portfolio Bankata uspea da go

zadr`i koeficientot na nefunkcionalni krediti na 78 (vo portfolioto

od 2001 godina) pod prosekot na bankarskiot sektor vo zemjata so to

povtorno ja potvrdi opredelbata na Bankata da ostane vo ramkite na

utvrdeniot nizok profil na rizik i da izdvoi optimalen iznos na

rezervacii Kako posledica na toa pokrienosta so rezervacii dostigna

979 to e povisoko za 520 osnovni poeni vo odnos na prethodnata godina

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten

rizik se klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D)

ili vo homogeni grupi vrz osnova na sli~ni karakteristiki vo odnos na

rizik

U~estvoto na izlo`enosti klasificirani vo kategoriite na nizok rizik

ldquoArdquo i ldquoBrdquo ostana na visoko nivo to go odrazuva vnimatelniot pristap na

Bankata pri izbor na novi klienti Zaedno so izlo`enostite kon klienti od

bankarstvo na malo vklu~eni vo homogeni grupi koi isto taka se smetaat

kako niskorizi~ni tie so~inuvaat 92 od vkupnoto portfolio na

Stopanska banka Visokorizi~niot dolg klasificiran vo kategoriite ldquoGrdquo i

ldquoDrdquo ostanuva na nisko nivo so~inuvaji samo 5 od kreditnoto portfolio

na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana

kaj edna dogovorna strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija

verojatnost za neplaawe e povrzana so zaedni~ki osnovni faktori na

primer ekonomski sektor industrija geografska lokacija vid na

instrument

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni

vidovi na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj

na~in spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija

Za taa cel Bankata ima utvrdeno limiti so koi se kontrolira izlo`enosta

na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici industriski sektori

geografski lokacii i vidovi na kolateral Limitite na izlo`enost se

sledat na redovna osnova i site zaklu~oci se poddr`uvaat so adekvatni

aktivnosti od soodvetnoto nivo na Bankata

19

Пречекпрув2

Кредитни картички

6

Потрошувачки31

Станбени15

Автп4

Големи компании

22

Средни кпмпании

16

Мали кпмпании

4

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки21

Финансиски институции

5

Фирми32

Население42

Кредитно портфолио по тип на клиент

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Likvidnosniot rizik se definira kako tekoven ili potencijalen rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od nemo`nosta na Bankata da gi

ispolni svoite obvrski koga dostasuvaat za plaawe bez da predizvikaat

neprifatlivi zagubi

Efikasnoto upravuvawe so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe za

Bankata da ja za~uva doverbata na teda~ite i dogovornite strani i da im

ovozmo`i na klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat

prihodi duri i pod nepovolni okolnosti

Vo tekot na 2010 godina SB uspeno odr`uvae dovolna likvidnost za da gi

ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski vrz osnova na postoe~kata

ramka za upravuvawe so likvidnosniot rizik to vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB

vklu~uvaji soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe

i ograni~uvawe na likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se konvertiraat vo pari

bez da se predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe

kako i pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informaciski sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa

na likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site

aktivnosti navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo

predvid tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni

barawa za minimalno nivo na likvidnost

20

Kamaten rizik

Bankata e izlo`ena na efektite od fluktuaciite na pazarnite kamatni

stapki koi imaat vlijanie vrz nezjinata finansiska pozicija i pari~nite

tekovi So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e

nezna~itelno vo odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni

hartii od vrednost kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi

proizleguvaat od portfolioto na bankarski aktivnosti

Kamatniot rizik vo portfolioto na bankarski aktivnosti (KRPBA) e

tekovniot i potencijalniot rizik za prihodite (neto prihodi od kamati)

iili kapitalot to proizleguva od negativni dvi`ewa na kamatnite stapki

koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski aktivnosti

SB od neodamna ima vospostaveno ramka za upravuvawe so kamaten rizik so

cel da go minimizira efektot od negativnite dvi`ewa na kamatnite stapki

na pazarot kako i da gi zadovoli regulatornite barawa utvrdeni vo 2010

godina od strana na NBRM Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna

ocenka metodologii za merewe metodologija za stres testirawe metrika i

limiti za KRPBA so cel da se osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri

sledi i upravuva

SB po~na da razviva prakti~ni alatki za efektivno merewe na izlo`enosta

na Bankata na KRPBA kade poziciite na Bankata se podeleni vo tri

odnosni kategorii po vid na kamatna stapka fiksna promenliva i

prilagodliva Vo 2010 godina SB izgotvi model za utvrduvawe na

o~ekuvaniot period na povtorno utvrduvawe na uslovi na proizvodite so

prilagodlivi kamatni stapki i razvi softversko reenie za izgotvuvawe na

potrebnite izvetai za regulatornite organi

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122010 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na

zadol`iteleniot kapital iznesuva 065 to e prili~no pod regulatorniot

maksimum od 20

Devizen rizik

Devizniot rizik e tekovniot ili potencijalniot rizik za prihodite i

kapitalot to proizleguva od negativnite dvi`ewa na spot i terminskite

devizni kursevi vo portfolijata na bankarski aktivnosti i na trguvawe

Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i aktiva i pasiva vo

razli~ni valuti glavno vo denari i evra SB upravuva so rizikot preku

sledewe na otvorenata devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in

osiguruvaji usoglasenost so vnatrenite i nadvorenite limiti na

izlo`enost za glavnite valuti na poedine~na kako i na zbirna osnova

21

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi sistemi ~ove~ki faktor

ili nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata

za OR i Politikata i metodologiite za OR koi obezbeduvaat alatki

potrebni za ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na

operativniot rizik Toa amp ovozmo`uva na Bankata da gi utvrdi i meri

nastanite na potencijalna i realizirana zaguba kako i da prezeme

korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne negativniot efekt

vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2010 godina SB uspeno go zavri tretiot ciklus od procesot na

kontrola na rizik i samoocenuvawe Vo tekot na ovoj proces

korespondentite gi revidiraa internite procesi i soodvetnite operativni

rizici na Bankata i gi evidentiraa realiziranite zagubite koi se pojavija

vo tekot na godinata Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od

raboteweto se iniciraa nekolku akciski planovi poradi utvrdenata visoka

izlo`enost kon odredeni nastani na potencijalni zagubi i poradi

materijalizirani zagubi koi bea nad pragot na tolerancija utvrden vo

ramkata za UOR

Osven toa SB gi raspredeli bruto prihodite po delovni linii i dobi

preliminarna potreba od kapital za pokrivawe na operativniot rizik pod

standandiziran pristap vo soglasnost so Politikata za planirawe na

delovni linii Osven toa Bankata isto taka razvi interen model za

raspredelba na bruto prihodite soglasno lokalnite regulatorni barawa

Zatoa Bankata e spremna da go usvoi Standardiziraniot pristap i da gi

utvrdi kapitalnite trooci za operativen rizik

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata pozicija po golemina na kapitalot so

obezbeduvawe mo`nosti za ponatamoen razvoj na svoeto rabotewe i

sozdavawe na poiroka osnova za ispolnuvawe na zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot celite na Bankata se da bide usoglasena so

uslovite za kapital postaveni od strana na regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da prodol`i da funkcionira za da mo`e da

prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za ostanatite

zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka na

razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122010 godina iznesuvae

EUR 1683 milioni(EUR 1813 milioni so vklu~en profit od 2010) za EUR

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

6

na kamatnite stapki ne bee dozvoleno bankite celosno da gi integriraat

soodvetnite premii za rizici vo svoite kamatni stapki na krediti to vo

kombinacija so zgolemenata konkurencija za deponenti na domaniot pazar

rezultirae so godino namaluvawe na neto kamatnata margina na Bankata

za 60 bp odnosno na 39 Kako rezultat na toa neto prihodite od kamati na

Bankata padnaa na EUR 385 milioni

Prihodi od kamati

Pokraj skromniot krediten rast vo 2010 godina poizrazenata nadolna

korekcija vo kamatnite stapki na kreditite rezultirae so poniski

kamatni prihodi Imeno vo tekot na izvetajnata godinata Bankata

generae EUR 773 milioni prihodi od kamati to e 36 pomalku odkolku

vo 2009 godina Od toa prihodite koi se odnesuvaat na krediti na naselenie

iznesuvaa vkupno EUR 502 milioni i ja zadr`aa dominantnata pozicija vo

vkupnite prihodi od kamati (649) Istovremeno prihodite od kamati vo

kreditnoto portfolio na pravni lica iznesuvaa EUR 182 milioni

Pretpazliviot priod kon kreditiraweto i zgolemenite vlo`uvawa vo

kratkoro~ni zapisi na Narodna banka i blagajni~ki zapisi vlijaeja

soodvetno za zgolemeni prihodi od kamati od ovie izvori

Rashodi od kamati

Rashodite od kamati skoknaa za 39 glavno dvi`eni od zgolemeniot obem na

depoziti na naselenie i povrzanite rashodi od kamati Istite zabele`aa

porast od 155 vo 2010 godina i zadr`aa najgolem udel vo vkupnite rashodi

od kamati na SB (802) Bez ogled na uslovite na pazarot takviot rast vo

Prihodi od kamati

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Prihodi od kamati 802 773 -36

Krediti na fizi~ki lica 494 502 17

Krediti na pravni lica 236 183 -228

Investiciski hartii od vrednost 20 11 -443

Zaemi na banki 02 00 -895

Blagajni~ki zapisi i drugi kvalifikuvani zapisi 41 66 621

Iznosi kaj centralni banki 10 12 176

Neto prihodi od kamati

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Prihodi od kamati 802

773 -36

Rashodi od kamati 374

388 39

Neto prihodi od kamati 429

385 -102

7

rashodite od kamati isto taka go odrazi pogolemiot obem na poskapi

depoziti kako to se dolgoro~nite depoziti i depozitite vo lokalna

valuta Rashodite od kamati po depoziti na pravni lica bele`at pad za

324 dostignuvaji EUR 47 milioni

Prihodi od nadomesti i provizii

Zgolemeniot obem na aktivnosti vo 2010 godina pridonese neto prihodite od

nadomesti i provizii da dostigne EUR 147 milioni nadminuvaji go

iznosot od 2009 godina za 58 Od toa najzna~ajniot pridones dojde od

kreditnite aktivnosti koi iznesuvaat polovina od vkupnite prihodi od

provizii na Bankata ili EUR 73 milioni odnosno istite se povisoki za

98 od prethodnata godina Vtorata najgolema stavka na prihodi od

nadomesti i provizii koja pretstavuva 252 od vkupnite prihodi od

nadomesti i provizii se odnesuva na prihodi od platen promet glavno kako

rezultat na zgolemeniot denarski platen promet koj zabele`a godina

stapka na rast od 19 Osven toa zaradi zna~itelno zgolemeniot obem na

akreditivi i garancii vo 2010 godina prihodot od provizii generiran po

toj osnov zabele`a stapka na porast od 96 vo sporedba so 2009 godina

Neto prihodi od nadomesti i

provizii

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Neto prihodi od nadomesti i provizii 139 147 58

brokerski uslugi 01 01 -292

obezbedeni krediti 67 73 98

garancii 10 11 96

prenos na sredstva 36 37 19

depoziti 14 13 -20

ostanato 12 12 40

Rashodi od kamati vo EUR milioni 2009 2010 promena

Rashodi od kamati

374 388 39

Depoziti na fizi~ki lica 269 311 155

Depoziti na pravni lica 69 47 -324

Depoziti na banki 11 01 -931

Ostanati obvrski 21 17 -188

8

28 31

63 62

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2009 2010

Стуктура на активатапстаната актива

фиксни средства

ХВ

кредити

ликвидни средства

Aktiva i pasiva

Aktiva

Na krajot na 2010 godina

vkupnata aktiva na

Bankata distigna iznos

od EUR 11098 milioni

to e za EUR 348

milioni odnosno 32

povee vo sporedba so

prethodnata godina Vo

uslovi na seute visok

stepen na neizvesnost vo

2010 godina Bankata

prodol`i so

preureduvawe na

strukturata na nejzinata

aktiva vo korist na

polikvidnite sredstva so

to go zgolemi nivniot udel do 31 od vkupnata aktiva Kreditnata

aktivnost vo 2010 godina se prilagodi da obezbeduva soodvetno nivo na

kreditna poddrka za naite klienti no i istovremeno zatita na

kvalitetot na kreditnoto portfolio Zaradi toa do krajot na 2010 godina

vkupnoto kreditno portfolio distigna EUR 7539 milioni od koi EUR 3151

milioni se krediti odobreni na klienti pravni lica dodeka izlo`enostite

kon sektorot naselenie iznesuvaa EUR 4389 milioni Paralalno so ova

fokusiraweto na SB vo 2010 godina na odr`uvawe na visok kvalitet na

aktivata rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti ponizok

za 60 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina a za 160 bazi~ni poeni

ponizok vo odnos na pazarniot prosek Vo soglasnost so takvite dvi`ewa na

krajot na godinata koeficientot na krediti vo odnos na depoziti padna na

867 na bruto osnova to uka`uva na silen krediten potencijal za 2011

godina

9

603 515

397 485

2009 2010

Валутна структура

MKD

FX

675 689

325 311

2009 2010

Рочна структура

Пп видуваое

прпчени

77 78

10 8

12 12

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2009 2010

Структура на пасивата

капитал

пстаната пасива

пбврски кпн банки

деппзити

Depoziti i kapital

Na krajot na 2010 godina vkupnoto

pozajmuvawe (depozitno i nedepozitno)

iznesuvae EUR 9715 milioni so to

se zabele`a rekorden nominalen

godien rast od 23 isklu~ivo kako

rezultat na postojaniot razvoj na

klientskata depozitna baza na

Bankata O~igledno depozitite na

klientite prodol`ija da bidat

glavnata dvi`e~ka sila na

zgolemeniot finansiski potencijal na

Bankata vo 2010 godina so godina

stapka na porast od 27 i EUR 232

milioni apsoluten iznos na

zgolemuvawe vo sporedba so krajot na

2009 godina Od toa depozitite na

naselenie zabele`aa najintenzivno

zgolemuvawe so godina stapka od

139 so to ja zacvrstija

dominantnata pozicija vo vkupnite

depoziti so u~estvo od 780

Valutnata struktura na depozitnata

baza uka`uva na zna~itelno

zgolemuvawe na u~estvoto na

depozitite denominirani vo lokalna

valuta na 485 od 397 vo 2009

godina glavno odrazuvaji ja

zgolemenata doverba na celokupnata

javnost vo stabilnosta na domanata

valuta Vo odnos na ro~nata struktura

dominantniot pridones vo

ekspanzijata na depozitnata baza

pripa|a na oro~enite depoziti so

godien rast od EUR 303 milioni ili

54 Zadr`aniot pozitiven trend vo

rastot na depozitnata baza vo delot na

depoziti na podolgi ro~nosti

pridonesuva kon podobro finansirawe

na bilansot na sostojba i pretstavuva

stabilen izvor na sredstva za

kontinuirana kreditna ekspanzija na

Bankata

10

Kapitalot na SB bele`i zgolemuvawe za 107 na godino nivo kako

rezultat na EUR 123 milioni akumulirani na smetkite za rezervi i zadr`ana

dobivka Taka vkupnata kapitalna sila na Bankata vo iznos od EUR 183

milioni na krajot na 2010 godina osigura dovolna adekvatnost na kapitalot i

kvaliteten izvor za dolgoro~no finansirawe

Bankarstvo na malo

SB uspeno gi ispolni o~ekuvawata na svoite klienti preku ponuda na

irok asortiman na proizvodi so podobreni karakteristiki i alternativni

kanali na proda`ba Ova pridonese za ponatamono zacvrstuvawe na

nejzinata liderska pozicija vo sektorot naselenie

Vo tekot na 2010 godina SB prodol`i da dominira na pazarot na bankarstvo

na malo vo zemjata so svojot irok asortiman na proizvodi i raznovrsnost

na edinstveni proda`ni kanali Raste~kata pazarna konkurencija bee

nadminata so podobreni karakteristiki na proizvodite i investirawe vo

tehnoloki intenzivna infrastruktura Kako rezultat na toa brojot na

klienti od bankarstvo na malo se zgolemi za dopolnitelni 37 iljadi ili

45 vo sporedba so 2009 godina

Vo ramkite na naata strategija za podobruvawe na kvalitetot na uslugite

na klientite Bankata vovede nov organizaciski model i reorganizacija na

raboteweto Vo soglasnost so novata organizacija Stopanska banka utvrdi

novi rabotni mesta vo filijalite i toa referenti za odnosi so klienti za

mali bankarski biznisi referent za odnosi so SB ekskluziv klienti kako

poseben segment na proizvodi i recepcioner Soglasno naprednavedenoto

Stopanska banka AD ndash Skopje sprovede izmeni i dopolni kako i

usoglasuvawe na politikite procedurite i celosno nova organizaciska

struktura koja navistina gi stava potrebite na klientite vo centarot na

vnimanie Organizacionite promeni se dopolnija so voveduvaweto na uslugi

kako to se bankarski transakcii preku bankomat ndash plaawe na smetki

prenos na sredstva mini izvod bankarski uslugi preku mobilen telefon

Pritoa so usovruvaweto na uslugata elektronsko bankarstvo i voveduvawe

na telefonsko bankarstvo Stopanska banka e stane ne samo najgolema

banka po broj na klienti tuku isto taka i najinovativna banka na pazarot

11

186169

414510

2009 2010

Депозити на население

прпчени

Пп видуваое

Depoziti na naselenie

Privlekuvaweto na novi depoziti

bee edna od postavenite i uspeno

realizirani strateki celi od

strana na Bankata vo oblasta na

Bankarstvo na malo vo tekot na 2010

godina Imeno SB otvori preku

81000 novi depozitni smetki vo

2010 godina i vkupniot iznos na

depoziti dostigna EUR 6843

milioni nadminuvaji go iznosot

od 2009 godina za 134 Ovde

najzna~ajniot pridones dojde od

zgolemenite oro~eni depoziti

~ijato godina stapka na porast

dostigna 233 Valutnata

struktura na depozitite od bankarstvo na malo otkriva zgolemeno u~estvo

na denarskite depoziti na 412 od 357 vo 2009 godina glavno odrazuvaji

pazarnite trendovi vo ovoj segment Pritoa SB go zadr`a pazarniot udel od

29 vo tekot na 2010 godina

Kreditirawe na naselenie

Na domenot na kreditirawe na

naselenieto SB deluvae soglasno

pazarnite trendovi pritoa zadr`uvai

go svoeto pazarno u~estvo od 388 so

vkupno saldo od EUR 4389 milioni Vo

2010 godina strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva vo

korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB ja

primenuva od po~etokot na svetskata

ekonomska kriza So nad 900 novi

stanbeni krediti odobreni vo 2010

godina SB ja zadr`a liderskata

pozicija na pazarot vo ovoj segment so

preku 40 pazarno u~estvo

Namaleniot obem na proda`ba na novi avtomobili vo zemjata pridonese za

negativno dvi`ewe na kreditnoto portfolioto vo ovoj segment no sepak

Bankata uspea da go odr`i svoeto pazarno u~estvo od 45

ЕУР мил

12

0

50000

100000

150000

200000

250000

2008 2009 2010

Издадени платежни картички (кумулатив)

Кредитни

Дебитни

Vo kreditnoto portfolio na Bankata potrouva~kite krediti u~estvuvaat

so 27 i toa so potrouva~kiot kredit bez obezbeduvawe koj Bankata go

nudi preku svoite filijali no i preku postojano raste~kata mre`a na

trgovci Sekako pridones vo portfolioto na potrouva~ki kredit ima i

OK otvoreniot kredit so svoite unikatni karakterstiki Bankata soglasno

toa go zadr`a visokiot pazaren udel od 42 vo ovoj segment

Vo 2010 godina vkupniot

broj na kreditni i debitni

karti~ki izdadeni od SB

iznesuvae 299887 to

pretstavuva rast od 76 vo

sporedba so 2009 godina

Saldoto na krediti na

kreditni karti~ki so

re~isi 50 pazarno u~estvo

go zadr`aa nivoto od 2009

godina i pokraj negativnite

dvi`ewa na pazarot

ldquoPlanot na otplata na 36

rati bez kamatardquo so

kreditnite katri~ki na SB

ja zgolemi upotrebata

osobeno so porastot na trgovci koi prifatija rabotewe po ovoj plan Ovaa

ema isto kako i raste~kata doverba vo karti~kata kako plate`na opcija go

zgolemi obemot na transakcii preku POS terminali (bezgotovinski

transakcii) za 23 za kreditnite katri~ki i 30 za debitnite karti~ki vo

sporedba so 2009 godina

Alternativni kanali

Do krajot na godinata osven internet bankarstvo SB vovede 247 dostapnost

na osnovnite bankarski uslugi preku svojata mre`a na bankomati

rasprostaneta na teritorijata na celata zemja Novite uslugi zaedno so

elektronskoto bankarstvo se brendirani pod dobro prifatenoto logo i-bank

na nivo na celata Grupacija i-bank uslugite vklu~uvaat 247 plaawe na

smetki na bankomat mese~ni rati i prenos na sredstva od edna na druga

smetka vo ramki na Bankata so koristewe na debitna ili kreditna karti~ka

na SB Pri~inata za implementirawe na ovie uslugi e da se zgolemi

koristeweto na kreditni kako i na debitni karti~ki da se pretvorat

bankomatite vo alteri na bankata so to se namaluvaat redicite na

~ekawe vo filijalite Rezultatite od prvite denovi po lansiraweto na

uslugata za plaawe preku bankomat vlejaa optimizam za prifaawe na

alternativnite uslugi

13

Uslugata elektronsko bankarstvo se zgolemi vo tekot na prethodnite godini

i stana edna od najbitnite kanali za klientite pri koristewe na

bankarskite uslugi na SB So zgolemenoto prodirawe na internet Bankata

prodol`i da ja razviva i usovruva uslugata so koja sega se nudi kompleten

pregled na sostojbata na klientite ndash sekoj depoziten i krediten proizvod so

podatoci kako kamatna stapka amortizacionen plan lista na plaawa

uslovi itn Podobruvaweto dovede do zgolemuvawe od 35 vo brojot na

transakcii vo sporedba so 2009 godina i zgolemuvawe od 20 vo vrednosta na

transakciite Brojot na klienti isto taka se zgolemi za 40 kako kaj

klientite fizi~ki lica taka i kaj klientite pravni lica glavno zaradi

intenzivnata obuka na kadarot za proda`ba i postojanata promocija na

uslugata Uslugata elektronsko bankarstvo sega e organizirana pod brendot

i-bank zaedno so ostanatite uslugi koi davaat mo`nost za klientot da go

izbere vremeto kako i mesototo za koristewe na bankarskite uslugi na SB

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati preku odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo 2010 godina vo korporativniot segment vo zemjata evidentni bea

prvite znaci na oporavuvawe od golemata recesija Me|utoa bez ogled na

zgolemenoto koristewe na kapacitetite potpomognati od umereniot rast na

svetskata pobaruva~ka vo 2010 godina profitabilnosta na realniot sektor

ostana slaba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da prodol`i so

svoeto korporativno rabotewe vo soglasnost so svoite dolgoro~ni

strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2010 godina SB nudee celosen

asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Osven toa imaji ja vo

vid va`nosta da se bide poblisku do naite kienti Bankata otvori 3

Biznis centri pokrivaji gi korporativnite klientite vo zemjata Zatoa

na krajot na godinata kreditnoto portfolio vo korporativniot segment

iznesuvae vkupno EUR 3151 milioni Pritoa vo godina so namalena

kreditna aktivnost i negativni percepcii na rizici SB bee aktivno

naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata preku ponatamono

podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi sledewe i

naplata Ova rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti

ponizok za 120 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina

14

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2010 godina SB prodol`i

da obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako

posledica na toa so isplateni EUR 981 milioni vo krediti na mali i

sredni kompanii vo tekot na 2010 godina SB ostana eden od glavnite igra~i

na pazarot za kreditirawe na mali i sredni kompanii

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2010 godina SB gi

odr`a i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot

segment na kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe

naprednite IT reenija goleminata na kapitalot i sinergiite od

~lenstvoto vo edna od najgolemite finansiski grupacii vo Jugoisto~na

Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se glavnite konkurentski

prednosti na SB vo raboteweto so golemi korporativni klienti Vo taa

nasoka vo tekot na 2010 godina SB zaklu~i brojni golemi zdelki vo ovoj

korporativen segment Me|u najzna~ajnite e dogovorot za kredit potpian

so ELEM AD Skopje za investicionen kredit vo vrednost od EUR 30

milioni namenet za modernizacija na Termocentralata vo Bitola kako

glaven i najva`en energetski izvor vo zemjata Kako rezultat na toa do

krajot na 2010 godina vkupnoto portfolio na golemi korporativni krediti

dostigna iznos od EUR 1674 milioni po isplata na vkupno EUR 1167

milioni vrz osnova na novi golemi odobruvawa na krediti

Vo tekot na 2010 godina SB odobri vkupno povee 5400 krediti na

pravni lica a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2235

milioni nadminuvaji go iznosot od 2009 godina za 48 Pokraj redovnata

kreditna aktivnost vo 2010 godina vo oblasta na finansiraweto na

trgovijata SB izdade odnosno otvori 1122 garancii i akreditivi Vkupniot

obem na novi izdadeni trgovski i finansiski instrumenti vo 2010 godina

dostiga EUR 816 milioni impliciraji 934 pogolema aktivnost vo

sporedba so 2009 godina

15

Upravuvawe so rizici

Vo makroekonomsko opkru`uvawe seute polno so predizvici i postojan

streme` na rakovodstvoto za stabilen i umeren profil na rizici

solidnoto i efektivno upravuvawe so rizicite ostana najgolem prioritet

vo Bankata

Se primenuva konzistentna i efikasna ramka za identifikacija ocenka

sledewe i kontrola na rizici vrz osnova na seopfatna ramka na upravuvawe

so rizici koja redovno se pregleduva i usoglasuva so celokupnata

tolerancija i profil na rizici na Bankata i Grupacijata vnatrenite i

nadvorenite normi i najdobrite bankarski praktiki

Modelot na upravuvawe so rizici na Bankata vklu~uva tri linii na zatita

koi se sostojat od

Edinici (linii na biznis) koi prezemaat rizik na prvo nivo odgovorni za

ocenka i sveduvawe na rizicite na minimum za dadeno nivo na povrat

Funkcijata za upravuvawe so rizici na vtoro nivo koja go identifikuva

sledi kontrolira i kvantifikuva rizikot obezbeduva soodvetni alatki i

metodologii koordinacija i pomo izvestuva soodvetni nivoa i predlata

merki za ubla`uvawe so poddrka od oddelot za uravuvawe so rizici na

Grupacijata i organite na nivo na NBG Grupacija

I vnatrenata revizija koja vri nezavisna kontrolna funkcija

Na po~etokot na 2010 godina funkcijata na upravuvawe so rizici e

dopolnitelno zajaknata so voveduvaweto na Zamenik generalen direktor za

rizici i implementacijata na nov organizaciski model za upravuvawe so

rizici

Zamenikot generalen direktor za rizici e isto taka ~len na Upravniot

odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i va`nosta na funkcijata na

upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na Bankata pri stratekoto

kako i takti~koto donesuvawe na odluki

Isto taka organizacijata na upravuvawe so rizici bee redizajnirana na

na~in na koj pokraj klasi~nata uloga na upravuvawe so rizici primenuva

pogolemo vklu~uvawe na funkcijata za upravuvawe so rizici vo

sekojdenvnoto odlu~uvawe to pridonesuva za poiroka proaktivna i

poobemna organizaciska struktura vo odnos na rizicite vo Bankata Pokraj

toa organizacionata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata

prvenstveno obezbeduva postoewe na jasno razgrani~eni linii na

odgovornost efikasna podelba na dol`nostite i spre~uvawe na pojava na

konflikt na interesi na site nivoa

16

Osnovnata cel na funkcijata za upravuvawe so rizici na SB e da se ograni~i

vlijanieto na potencijalnite negativni nastani kako vrz nejziniot kapital

taka i vrz nejzinite finansiski rezultati Upravuvaweto so rizici gi ima

slednite celi

Zatita na ugledot na Bankata kako vode~ka i renomirana

finansiska institucija vo zemjata koja primenuva visoko nivo

na korporativno upravuvawe i eti~ki standardi

Transparentnost na rizicite Poddrka na procesot na

donesuvawe odluki na nivo na banka so obezbeduvawe na

potrebnoto gledite vo vrska so rizici

Odgovornost za upravuvawe Delovnite edinici na SB se

poedine~no odgovorni za nivnite rezultati kako i za rizicite

povrzani so nivnoto rabotewe Funkcijata na upravuvawe so

rizici pridonesuva kon podobruvawe na koristeweto i

raspredelbata na kapital i kon zajaknuvawe na povratot na

kapital prilagoden spored rizici na nivo na banka so

inkorporirawe na rizicite vo merkite za izvruvawe na

rabotata

Usoglasenost Obezbeduvawe doslednost so najdobrite praktiki

i usoglasenost so regulatornite kvantitativni i

kvalitativni barawa na nivo na banka kako i na nivo na

Grupacija

Upravuvawe so krediten rizik

Kreditniot rizik se definira kako rizik kade to dogovornata strana nema

da mo`e da gi ispolni svoite finansiski ili drugi dogovorni obvrski Vo

2010 godina Stopanska banka gi revidira kreditnite politiki so

ponatamono zgolemuvawe na vee robusnata ramka na procesi i interni

kontroli nameneti za merewe upravuvawe sledewe i ubla`uvawe na

kreditniot rizik

Kreditnata politika na SB za prudentno kreditirawe stava akcent na

detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna

odluka i opti minimum standardi za evaluacija na kreditniot limit

odobruvawe obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti

Procesot na ocenka na rizici za kreditokorisnici pravni i fizi~ki lica e

standardiziran i olesnet so koristewe na posebni sistemi za rangirawe na

rizici i modeli za statisti~ko bodirawe Primenata na ovie alatki za

upravuvawe so rizici koi se baziraat na razni kvantitativni i

kvalitativni vlezni podatoci i analizi pridonesuva za sistematizacija na

procesot na utvrduvawe na rizik i porast kontroliran od aspekt na

prezemen rizik na specifi~nite pod-portfolija Formirani se ovlasteni

odbori za odobruvawe na krediti i prodol`uvawe na kreditni izlo`enosti

17

A55

B3

C3

D2

E3

Хомогенипортфолија

34

Портфолијо на СБ по категорија на ризик (декември 2010)

Po odobruvawe na kredit nastapuva proces na tekovno sledewe na rizicite

so ocenka na novi informacii za kreditokorisnicite kako finansiski

taka i nefinansiski Bankata gi sledi kreditnata sposobnost i odnesuvawe

na kreditokorisnicite na postojana osnova i gi planira svoite idni

dvi`ewa Vo slu~aj da se otkrijat otstapuvawa upravuvaweto so kreditot e

se zajakne so po~esto i postrogo sledewe na site dogovoreni uslovi Vo

tekot na 2010 godina kako dopolnenie na utvrdenata ramka na krediten

rizik se voveduva nov koncept na interna klasifikacija vo soglasnost so

praktikite na NBG Grupacijata Internata klasifikacija e indikator na

kreditnata sposobnost i kreditnoto odnesuvawe na kreditokorisnikot i

sodr`i soodvetna strategija na sledewe Osven toa proirenata ramka na

krediten rizik vklu~uva primena na sistem na rano predupreduvawe so cel

za producirawe listi na klienti kandidati za klasifikacija vrz osnova na

nivnoto transakcisko odnesuvawe i finansiska sostojba ovozmo`uvaji za

Bankata ponatamono prezemawe merki i strategii za upravuvawe ute vo

ranata faza na neizvruvawe kaj klientite

Ako postoi verojatnost dol`nikot da ne e vo mo`nost da gi ispolni site

svoi dogovorni obvrski ovie izlo`enosti se predmet na ocenka na

otetuvawe i se izdvojuva nadomestok koj se evidentira vo bilansot na

uspeh Procenkata na otetuvaweto e del od procesot za ubla`uvawe na

rizicite na Bankata Vo 2010 godina soglasno me|unarodnite najdobri

praktiki bee implementirana nova i proirena metodologijaza

presmetka na iznosot na rezervacijata voveduvaji u~estvo od razni nivoa

na Bankata vo ocenkata na otetuvaweto i proekciite na o~ekuvanite

gotovinski tekovi na kreditokorisnicite kon Bankata Novata

metodologija e poddr`ana so softverska alatka to pridonesuva kon

avtomatski i to~ni presmetki na rezervacijata

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vlijanieto na globalnata

finansiska kriza seute

e prisutno vo

makedonskata ekonomija

vo tekot na 2010 godina i

nejzinite efekti vrz

pravnite i fizi~kite

lica se vidlivi niz

trendovite na

portfolioto na rizi~ni

plasmani na Bankata vo

ramkite na bankarskiot

sektor vo zemjata

18

Me|utoa so intenzivna ocenka i zgolemeni aktivnosti za ubla`uvawe na

rizikot kako i so efikasno organizirana naplata Bankata uspea da odr`i

visoko nivo na kvalitet na kreditnoto portfolio Bankata uspea da go

zadr`i koeficientot na nefunkcionalni krediti na 78 (vo portfolioto

od 2001 godina) pod prosekot na bankarskiot sektor vo zemjata so to

povtorno ja potvrdi opredelbata na Bankata da ostane vo ramkite na

utvrdeniot nizok profil na rizik i da izdvoi optimalen iznos na

rezervacii Kako posledica na toa pokrienosta so rezervacii dostigna

979 to e povisoko za 520 osnovni poeni vo odnos na prethodnata godina

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten

rizik se klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D)

ili vo homogeni grupi vrz osnova na sli~ni karakteristiki vo odnos na

rizik

U~estvoto na izlo`enosti klasificirani vo kategoriite na nizok rizik

ldquoArdquo i ldquoBrdquo ostana na visoko nivo to go odrazuva vnimatelniot pristap na

Bankata pri izbor na novi klienti Zaedno so izlo`enostite kon klienti od

bankarstvo na malo vklu~eni vo homogeni grupi koi isto taka se smetaat

kako niskorizi~ni tie so~inuvaat 92 od vkupnoto portfolio na

Stopanska banka Visokorizi~niot dolg klasificiran vo kategoriite ldquoGrdquo i

ldquoDrdquo ostanuva na nisko nivo so~inuvaji samo 5 od kreditnoto portfolio

na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana

kaj edna dogovorna strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija

verojatnost za neplaawe e povrzana so zaedni~ki osnovni faktori na

primer ekonomski sektor industrija geografska lokacija vid na

instrument

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni

vidovi na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj

na~in spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija

Za taa cel Bankata ima utvrdeno limiti so koi se kontrolira izlo`enosta

na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici industriski sektori

geografski lokacii i vidovi na kolateral Limitite na izlo`enost se

sledat na redovna osnova i site zaklu~oci se poddr`uvaat so adekvatni

aktivnosti od soodvetnoto nivo na Bankata

19

Пречекпрув2

Кредитни картички

6

Потрошувачки31

Станбени15

Автп4

Големи компании

22

Средни кпмпании

16

Мали кпмпании

4

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки21

Финансиски институции

5

Фирми32

Население42

Кредитно портфолио по тип на клиент

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Likvidnosniot rizik se definira kako tekoven ili potencijalen rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od nemo`nosta na Bankata da gi

ispolni svoite obvrski koga dostasuvaat za plaawe bez da predizvikaat

neprifatlivi zagubi

Efikasnoto upravuvawe so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe za

Bankata da ja za~uva doverbata na teda~ite i dogovornite strani i da im

ovozmo`i na klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat

prihodi duri i pod nepovolni okolnosti

Vo tekot na 2010 godina SB uspeno odr`uvae dovolna likvidnost za da gi

ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski vrz osnova na postoe~kata

ramka za upravuvawe so likvidnosniot rizik to vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB

vklu~uvaji soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe

i ograni~uvawe na likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se konvertiraat vo pari

bez da se predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe

kako i pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informaciski sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa

na likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site

aktivnosti navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo

predvid tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni

barawa za minimalno nivo na likvidnost

20

Kamaten rizik

Bankata e izlo`ena na efektite od fluktuaciite na pazarnite kamatni

stapki koi imaat vlijanie vrz nezjinata finansiska pozicija i pari~nite

tekovi So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e

nezna~itelno vo odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni

hartii od vrednost kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi

proizleguvaat od portfolioto na bankarski aktivnosti

Kamatniot rizik vo portfolioto na bankarski aktivnosti (KRPBA) e

tekovniot i potencijalniot rizik za prihodite (neto prihodi od kamati)

iili kapitalot to proizleguva od negativni dvi`ewa na kamatnite stapki

koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski aktivnosti

SB od neodamna ima vospostaveno ramka za upravuvawe so kamaten rizik so

cel da go minimizira efektot od negativnite dvi`ewa na kamatnite stapki

na pazarot kako i da gi zadovoli regulatornite barawa utvrdeni vo 2010

godina od strana na NBRM Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna

ocenka metodologii za merewe metodologija za stres testirawe metrika i

limiti za KRPBA so cel da se osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri

sledi i upravuva

SB po~na da razviva prakti~ni alatki za efektivno merewe na izlo`enosta

na Bankata na KRPBA kade poziciite na Bankata se podeleni vo tri

odnosni kategorii po vid na kamatna stapka fiksna promenliva i

prilagodliva Vo 2010 godina SB izgotvi model za utvrduvawe na

o~ekuvaniot period na povtorno utvrduvawe na uslovi na proizvodite so

prilagodlivi kamatni stapki i razvi softversko reenie za izgotvuvawe na

potrebnite izvetai za regulatornite organi

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122010 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na

zadol`iteleniot kapital iznesuva 065 to e prili~no pod regulatorniot

maksimum od 20

Devizen rizik

Devizniot rizik e tekovniot ili potencijalniot rizik za prihodite i

kapitalot to proizleguva od negativnite dvi`ewa na spot i terminskite

devizni kursevi vo portfolijata na bankarski aktivnosti i na trguvawe

Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i aktiva i pasiva vo

razli~ni valuti glavno vo denari i evra SB upravuva so rizikot preku

sledewe na otvorenata devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in

osiguruvaji usoglasenost so vnatrenite i nadvorenite limiti na

izlo`enost za glavnite valuti na poedine~na kako i na zbirna osnova

21

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi sistemi ~ove~ki faktor

ili nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata

za OR i Politikata i metodologiite za OR koi obezbeduvaat alatki

potrebni za ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na

operativniot rizik Toa amp ovozmo`uva na Bankata da gi utvrdi i meri

nastanite na potencijalna i realizirana zaguba kako i da prezeme

korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne negativniot efekt

vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2010 godina SB uspeno go zavri tretiot ciklus od procesot na

kontrola na rizik i samoocenuvawe Vo tekot na ovoj proces

korespondentite gi revidiraa internite procesi i soodvetnite operativni

rizici na Bankata i gi evidentiraa realiziranite zagubite koi se pojavija

vo tekot na godinata Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od

raboteweto se iniciraa nekolku akciski planovi poradi utvrdenata visoka

izlo`enost kon odredeni nastani na potencijalni zagubi i poradi

materijalizirani zagubi koi bea nad pragot na tolerancija utvrden vo

ramkata za UOR

Osven toa SB gi raspredeli bruto prihodite po delovni linii i dobi

preliminarna potreba od kapital za pokrivawe na operativniot rizik pod

standandiziran pristap vo soglasnost so Politikata za planirawe na

delovni linii Osven toa Bankata isto taka razvi interen model za

raspredelba na bruto prihodite soglasno lokalnite regulatorni barawa

Zatoa Bankata e spremna da go usvoi Standardiziraniot pristap i da gi

utvrdi kapitalnite trooci za operativen rizik

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata pozicija po golemina na kapitalot so

obezbeduvawe mo`nosti za ponatamoen razvoj na svoeto rabotewe i

sozdavawe na poiroka osnova za ispolnuvawe na zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot celite na Bankata se da bide usoglasena so

uslovite za kapital postaveni od strana na regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da prodol`i da funkcionira za da mo`e da

prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za ostanatite

zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka na

razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122010 godina iznesuvae

EUR 1683 milioni(EUR 1813 milioni so vklu~en profit od 2010) za EUR

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

7

rashodite od kamati isto taka go odrazi pogolemiot obem na poskapi

depoziti kako to se dolgoro~nite depoziti i depozitite vo lokalna

valuta Rashodite od kamati po depoziti na pravni lica bele`at pad za

324 dostignuvaji EUR 47 milioni

Prihodi od nadomesti i provizii

Zgolemeniot obem na aktivnosti vo 2010 godina pridonese neto prihodite od

nadomesti i provizii da dostigne EUR 147 milioni nadminuvaji go

iznosot od 2009 godina za 58 Od toa najzna~ajniot pridones dojde od

kreditnite aktivnosti koi iznesuvaat polovina od vkupnite prihodi od

provizii na Bankata ili EUR 73 milioni odnosno istite se povisoki za

98 od prethodnata godina Vtorata najgolema stavka na prihodi od

nadomesti i provizii koja pretstavuva 252 od vkupnite prihodi od

nadomesti i provizii se odnesuva na prihodi od platen promet glavno kako

rezultat na zgolemeniot denarski platen promet koj zabele`a godina

stapka na rast od 19 Osven toa zaradi zna~itelno zgolemeniot obem na

akreditivi i garancii vo 2010 godina prihodot od provizii generiran po

toj osnov zabele`a stapka na porast od 96 vo sporedba so 2009 godina

Neto prihodi od nadomesti i

provizii

vo EUR milioni

2009 2010 promena

Neto prihodi od nadomesti i provizii 139 147 58

brokerski uslugi 01 01 -292

obezbedeni krediti 67 73 98

garancii 10 11 96

prenos na sredstva 36 37 19

depoziti 14 13 -20

ostanato 12 12 40

Rashodi od kamati vo EUR milioni 2009 2010 promena

Rashodi od kamati

374 388 39

Depoziti na fizi~ki lica 269 311 155

Depoziti na pravni lica 69 47 -324

Depoziti na banki 11 01 -931

Ostanati obvrski 21 17 -188

8

28 31

63 62

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2009 2010

Стуктура на активатапстаната актива

фиксни средства

ХВ

кредити

ликвидни средства

Aktiva i pasiva

Aktiva

Na krajot na 2010 godina

vkupnata aktiva na

Bankata distigna iznos

od EUR 11098 milioni

to e za EUR 348

milioni odnosno 32

povee vo sporedba so

prethodnata godina Vo

uslovi na seute visok

stepen na neizvesnost vo

2010 godina Bankata

prodol`i so

preureduvawe na

strukturata na nejzinata

aktiva vo korist na

polikvidnite sredstva so

to go zgolemi nivniot udel do 31 od vkupnata aktiva Kreditnata

aktivnost vo 2010 godina se prilagodi da obezbeduva soodvetno nivo na

kreditna poddrka za naite klienti no i istovremeno zatita na

kvalitetot na kreditnoto portfolio Zaradi toa do krajot na 2010 godina

vkupnoto kreditno portfolio distigna EUR 7539 milioni od koi EUR 3151

milioni se krediti odobreni na klienti pravni lica dodeka izlo`enostite

kon sektorot naselenie iznesuvaa EUR 4389 milioni Paralalno so ova

fokusiraweto na SB vo 2010 godina na odr`uvawe na visok kvalitet na

aktivata rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti ponizok

za 60 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina a za 160 bazi~ni poeni

ponizok vo odnos na pazarniot prosek Vo soglasnost so takvite dvi`ewa na

krajot na godinata koeficientot na krediti vo odnos na depoziti padna na

867 na bruto osnova to uka`uva na silen krediten potencijal za 2011

godina

9

603 515

397 485

2009 2010

Валутна структура

MKD

FX

675 689

325 311

2009 2010

Рочна структура

Пп видуваое

прпчени

77 78

10 8

12 12

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2009 2010

Структура на пасивата

капитал

пстаната пасива

пбврски кпн банки

деппзити

Depoziti i kapital

Na krajot na 2010 godina vkupnoto

pozajmuvawe (depozitno i nedepozitno)

iznesuvae EUR 9715 milioni so to

se zabele`a rekorden nominalen

godien rast od 23 isklu~ivo kako

rezultat na postojaniot razvoj na

klientskata depozitna baza na

Bankata O~igledno depozitite na

klientite prodol`ija da bidat

glavnata dvi`e~ka sila na

zgolemeniot finansiski potencijal na

Bankata vo 2010 godina so godina

stapka na porast od 27 i EUR 232

milioni apsoluten iznos na

zgolemuvawe vo sporedba so krajot na

2009 godina Od toa depozitite na

naselenie zabele`aa najintenzivno

zgolemuvawe so godina stapka od

139 so to ja zacvrstija

dominantnata pozicija vo vkupnite

depoziti so u~estvo od 780

Valutnata struktura na depozitnata

baza uka`uva na zna~itelno

zgolemuvawe na u~estvoto na

depozitite denominirani vo lokalna

valuta na 485 od 397 vo 2009

godina glavno odrazuvaji ja

zgolemenata doverba na celokupnata

javnost vo stabilnosta na domanata

valuta Vo odnos na ro~nata struktura

dominantniot pridones vo

ekspanzijata na depozitnata baza

pripa|a na oro~enite depoziti so

godien rast od EUR 303 milioni ili

54 Zadr`aniot pozitiven trend vo

rastot na depozitnata baza vo delot na

depoziti na podolgi ro~nosti

pridonesuva kon podobro finansirawe

na bilansot na sostojba i pretstavuva

stabilen izvor na sredstva za

kontinuirana kreditna ekspanzija na

Bankata

10

Kapitalot na SB bele`i zgolemuvawe za 107 na godino nivo kako

rezultat na EUR 123 milioni akumulirani na smetkite za rezervi i zadr`ana

dobivka Taka vkupnata kapitalna sila na Bankata vo iznos od EUR 183

milioni na krajot na 2010 godina osigura dovolna adekvatnost na kapitalot i

kvaliteten izvor za dolgoro~no finansirawe

Bankarstvo na malo

SB uspeno gi ispolni o~ekuvawata na svoite klienti preku ponuda na

irok asortiman na proizvodi so podobreni karakteristiki i alternativni

kanali na proda`ba Ova pridonese za ponatamono zacvrstuvawe na

nejzinata liderska pozicija vo sektorot naselenie

Vo tekot na 2010 godina SB prodol`i da dominira na pazarot na bankarstvo

na malo vo zemjata so svojot irok asortiman na proizvodi i raznovrsnost

na edinstveni proda`ni kanali Raste~kata pazarna konkurencija bee

nadminata so podobreni karakteristiki na proizvodite i investirawe vo

tehnoloki intenzivna infrastruktura Kako rezultat na toa brojot na

klienti od bankarstvo na malo se zgolemi za dopolnitelni 37 iljadi ili

45 vo sporedba so 2009 godina

Vo ramkite na naata strategija za podobruvawe na kvalitetot na uslugite

na klientite Bankata vovede nov organizaciski model i reorganizacija na

raboteweto Vo soglasnost so novata organizacija Stopanska banka utvrdi

novi rabotni mesta vo filijalite i toa referenti za odnosi so klienti za

mali bankarski biznisi referent za odnosi so SB ekskluziv klienti kako

poseben segment na proizvodi i recepcioner Soglasno naprednavedenoto

Stopanska banka AD ndash Skopje sprovede izmeni i dopolni kako i

usoglasuvawe na politikite procedurite i celosno nova organizaciska

struktura koja navistina gi stava potrebite na klientite vo centarot na

vnimanie Organizacionite promeni se dopolnija so voveduvaweto na uslugi

kako to se bankarski transakcii preku bankomat ndash plaawe na smetki

prenos na sredstva mini izvod bankarski uslugi preku mobilen telefon

Pritoa so usovruvaweto na uslugata elektronsko bankarstvo i voveduvawe

na telefonsko bankarstvo Stopanska banka e stane ne samo najgolema

banka po broj na klienti tuku isto taka i najinovativna banka na pazarot

11

186169

414510

2009 2010

Депозити на население

прпчени

Пп видуваое

Depoziti na naselenie

Privlekuvaweto na novi depoziti

bee edna od postavenite i uspeno

realizirani strateki celi od

strana na Bankata vo oblasta na

Bankarstvo na malo vo tekot na 2010

godina Imeno SB otvori preku

81000 novi depozitni smetki vo

2010 godina i vkupniot iznos na

depoziti dostigna EUR 6843

milioni nadminuvaji go iznosot

od 2009 godina za 134 Ovde

najzna~ajniot pridones dojde od

zgolemenite oro~eni depoziti

~ijato godina stapka na porast

dostigna 233 Valutnata

struktura na depozitite od bankarstvo na malo otkriva zgolemeno u~estvo

na denarskite depoziti na 412 od 357 vo 2009 godina glavno odrazuvaji

pazarnite trendovi vo ovoj segment Pritoa SB go zadr`a pazarniot udel od

29 vo tekot na 2010 godina

Kreditirawe na naselenie

Na domenot na kreditirawe na

naselenieto SB deluvae soglasno

pazarnite trendovi pritoa zadr`uvai

go svoeto pazarno u~estvo od 388 so

vkupno saldo od EUR 4389 milioni Vo

2010 godina strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva vo

korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB ja

primenuva od po~etokot na svetskata

ekonomska kriza So nad 900 novi

stanbeni krediti odobreni vo 2010

godina SB ja zadr`a liderskata

pozicija na pazarot vo ovoj segment so

preku 40 pazarno u~estvo

Namaleniot obem na proda`ba na novi avtomobili vo zemjata pridonese za

negativno dvi`ewe na kreditnoto portfolioto vo ovoj segment no sepak

Bankata uspea da go odr`i svoeto pazarno u~estvo od 45

ЕУР мил

12

0

50000

100000

150000

200000

250000

2008 2009 2010

Издадени платежни картички (кумулатив)

Кредитни

Дебитни

Vo kreditnoto portfolio na Bankata potrouva~kite krediti u~estvuvaat

so 27 i toa so potrouva~kiot kredit bez obezbeduvawe koj Bankata go

nudi preku svoite filijali no i preku postojano raste~kata mre`a na

trgovci Sekako pridones vo portfolioto na potrouva~ki kredit ima i

OK otvoreniot kredit so svoite unikatni karakterstiki Bankata soglasno

toa go zadr`a visokiot pazaren udel od 42 vo ovoj segment

Vo 2010 godina vkupniot

broj na kreditni i debitni

karti~ki izdadeni od SB

iznesuvae 299887 to

pretstavuva rast od 76 vo

sporedba so 2009 godina

Saldoto na krediti na

kreditni karti~ki so

re~isi 50 pazarno u~estvo

go zadr`aa nivoto od 2009

godina i pokraj negativnite

dvi`ewa na pazarot

ldquoPlanot na otplata na 36

rati bez kamatardquo so

kreditnite katri~ki na SB

ja zgolemi upotrebata

osobeno so porastot na trgovci koi prifatija rabotewe po ovoj plan Ovaa

ema isto kako i raste~kata doverba vo karti~kata kako plate`na opcija go

zgolemi obemot na transakcii preku POS terminali (bezgotovinski

transakcii) za 23 za kreditnite katri~ki i 30 za debitnite karti~ki vo

sporedba so 2009 godina

Alternativni kanali

Do krajot na godinata osven internet bankarstvo SB vovede 247 dostapnost

na osnovnite bankarski uslugi preku svojata mre`a na bankomati

rasprostaneta na teritorijata na celata zemja Novite uslugi zaedno so

elektronskoto bankarstvo se brendirani pod dobro prifatenoto logo i-bank

na nivo na celata Grupacija i-bank uslugite vklu~uvaat 247 plaawe na

smetki na bankomat mese~ni rati i prenos na sredstva od edna na druga

smetka vo ramki na Bankata so koristewe na debitna ili kreditna karti~ka

na SB Pri~inata za implementirawe na ovie uslugi e da se zgolemi

koristeweto na kreditni kako i na debitni karti~ki da se pretvorat

bankomatite vo alteri na bankata so to se namaluvaat redicite na

~ekawe vo filijalite Rezultatite od prvite denovi po lansiraweto na

uslugata za plaawe preku bankomat vlejaa optimizam za prifaawe na

alternativnite uslugi

13

Uslugata elektronsko bankarstvo se zgolemi vo tekot na prethodnite godini

i stana edna od najbitnite kanali za klientite pri koristewe na

bankarskite uslugi na SB So zgolemenoto prodirawe na internet Bankata

prodol`i da ja razviva i usovruva uslugata so koja sega se nudi kompleten

pregled na sostojbata na klientite ndash sekoj depoziten i krediten proizvod so

podatoci kako kamatna stapka amortizacionen plan lista na plaawa

uslovi itn Podobruvaweto dovede do zgolemuvawe od 35 vo brojot na

transakcii vo sporedba so 2009 godina i zgolemuvawe od 20 vo vrednosta na

transakciite Brojot na klienti isto taka se zgolemi za 40 kako kaj

klientite fizi~ki lica taka i kaj klientite pravni lica glavno zaradi

intenzivnata obuka na kadarot za proda`ba i postojanata promocija na

uslugata Uslugata elektronsko bankarstvo sega e organizirana pod brendot

i-bank zaedno so ostanatite uslugi koi davaat mo`nost za klientot da go

izbere vremeto kako i mesototo za koristewe na bankarskite uslugi na SB

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati preku odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo 2010 godina vo korporativniot segment vo zemjata evidentni bea

prvite znaci na oporavuvawe od golemata recesija Me|utoa bez ogled na

zgolemenoto koristewe na kapacitetite potpomognati od umereniot rast na

svetskata pobaruva~ka vo 2010 godina profitabilnosta na realniot sektor

ostana slaba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da prodol`i so

svoeto korporativno rabotewe vo soglasnost so svoite dolgoro~ni

strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2010 godina SB nudee celosen

asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Osven toa imaji ja vo

vid va`nosta da se bide poblisku do naite kienti Bankata otvori 3

Biznis centri pokrivaji gi korporativnite klientite vo zemjata Zatoa

na krajot na godinata kreditnoto portfolio vo korporativniot segment

iznesuvae vkupno EUR 3151 milioni Pritoa vo godina so namalena

kreditna aktivnost i negativni percepcii na rizici SB bee aktivno

naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata preku ponatamono

podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi sledewe i

naplata Ova rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti

ponizok za 120 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina

14

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2010 godina SB prodol`i

da obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako

posledica na toa so isplateni EUR 981 milioni vo krediti na mali i

sredni kompanii vo tekot na 2010 godina SB ostana eden od glavnite igra~i

na pazarot za kreditirawe na mali i sredni kompanii

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2010 godina SB gi

odr`a i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot

segment na kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe

naprednite IT reenija goleminata na kapitalot i sinergiite od

~lenstvoto vo edna od najgolemite finansiski grupacii vo Jugoisto~na

Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se glavnite konkurentski

prednosti na SB vo raboteweto so golemi korporativni klienti Vo taa

nasoka vo tekot na 2010 godina SB zaklu~i brojni golemi zdelki vo ovoj

korporativen segment Me|u najzna~ajnite e dogovorot za kredit potpian

so ELEM AD Skopje za investicionen kredit vo vrednost od EUR 30

milioni namenet za modernizacija na Termocentralata vo Bitola kako

glaven i najva`en energetski izvor vo zemjata Kako rezultat na toa do

krajot na 2010 godina vkupnoto portfolio na golemi korporativni krediti

dostigna iznos od EUR 1674 milioni po isplata na vkupno EUR 1167

milioni vrz osnova na novi golemi odobruvawa na krediti

Vo tekot na 2010 godina SB odobri vkupno povee 5400 krediti na

pravni lica a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2235

milioni nadminuvaji go iznosot od 2009 godina za 48 Pokraj redovnata

kreditna aktivnost vo 2010 godina vo oblasta na finansiraweto na

trgovijata SB izdade odnosno otvori 1122 garancii i akreditivi Vkupniot

obem na novi izdadeni trgovski i finansiski instrumenti vo 2010 godina

dostiga EUR 816 milioni impliciraji 934 pogolema aktivnost vo

sporedba so 2009 godina

15

Upravuvawe so rizici

Vo makroekonomsko opkru`uvawe seute polno so predizvici i postojan

streme` na rakovodstvoto za stabilen i umeren profil na rizici

solidnoto i efektivno upravuvawe so rizicite ostana najgolem prioritet

vo Bankata

Se primenuva konzistentna i efikasna ramka za identifikacija ocenka

sledewe i kontrola na rizici vrz osnova na seopfatna ramka na upravuvawe

so rizici koja redovno se pregleduva i usoglasuva so celokupnata

tolerancija i profil na rizici na Bankata i Grupacijata vnatrenite i

nadvorenite normi i najdobrite bankarski praktiki

Modelot na upravuvawe so rizici na Bankata vklu~uva tri linii na zatita

koi se sostojat od

Edinici (linii na biznis) koi prezemaat rizik na prvo nivo odgovorni za

ocenka i sveduvawe na rizicite na minimum za dadeno nivo na povrat

Funkcijata za upravuvawe so rizici na vtoro nivo koja go identifikuva

sledi kontrolira i kvantifikuva rizikot obezbeduva soodvetni alatki i

metodologii koordinacija i pomo izvestuva soodvetni nivoa i predlata

merki za ubla`uvawe so poddrka od oddelot za uravuvawe so rizici na

Grupacijata i organite na nivo na NBG Grupacija

I vnatrenata revizija koja vri nezavisna kontrolna funkcija

Na po~etokot na 2010 godina funkcijata na upravuvawe so rizici e

dopolnitelno zajaknata so voveduvaweto na Zamenik generalen direktor za

rizici i implementacijata na nov organizaciski model za upravuvawe so

rizici

Zamenikot generalen direktor za rizici e isto taka ~len na Upravniot

odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i va`nosta na funkcijata na

upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na Bankata pri stratekoto

kako i takti~koto donesuvawe na odluki

Isto taka organizacijata na upravuvawe so rizici bee redizajnirana na

na~in na koj pokraj klasi~nata uloga na upravuvawe so rizici primenuva

pogolemo vklu~uvawe na funkcijata za upravuvawe so rizici vo

sekojdenvnoto odlu~uvawe to pridonesuva za poiroka proaktivna i

poobemna organizaciska struktura vo odnos na rizicite vo Bankata Pokraj

toa organizacionata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata

prvenstveno obezbeduva postoewe na jasno razgrani~eni linii na

odgovornost efikasna podelba na dol`nostite i spre~uvawe na pojava na

konflikt na interesi na site nivoa

16

Osnovnata cel na funkcijata za upravuvawe so rizici na SB e da se ograni~i

vlijanieto na potencijalnite negativni nastani kako vrz nejziniot kapital

taka i vrz nejzinite finansiski rezultati Upravuvaweto so rizici gi ima

slednite celi

Zatita na ugledot na Bankata kako vode~ka i renomirana

finansiska institucija vo zemjata koja primenuva visoko nivo

na korporativno upravuvawe i eti~ki standardi

Transparentnost na rizicite Poddrka na procesot na

donesuvawe odluki na nivo na banka so obezbeduvawe na

potrebnoto gledite vo vrska so rizici

Odgovornost za upravuvawe Delovnite edinici na SB se

poedine~no odgovorni za nivnite rezultati kako i za rizicite

povrzani so nivnoto rabotewe Funkcijata na upravuvawe so

rizici pridonesuva kon podobruvawe na koristeweto i

raspredelbata na kapital i kon zajaknuvawe na povratot na

kapital prilagoden spored rizici na nivo na banka so

inkorporirawe na rizicite vo merkite za izvruvawe na

rabotata

Usoglasenost Obezbeduvawe doslednost so najdobrite praktiki

i usoglasenost so regulatornite kvantitativni i

kvalitativni barawa na nivo na banka kako i na nivo na

Grupacija

Upravuvawe so krediten rizik

Kreditniot rizik se definira kako rizik kade to dogovornata strana nema

da mo`e da gi ispolni svoite finansiski ili drugi dogovorni obvrski Vo

2010 godina Stopanska banka gi revidira kreditnite politiki so

ponatamono zgolemuvawe na vee robusnata ramka na procesi i interni

kontroli nameneti za merewe upravuvawe sledewe i ubla`uvawe na

kreditniot rizik

Kreditnata politika na SB za prudentno kreditirawe stava akcent na

detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna

odluka i opti minimum standardi za evaluacija na kreditniot limit

odobruvawe obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti

Procesot na ocenka na rizici za kreditokorisnici pravni i fizi~ki lica e

standardiziran i olesnet so koristewe na posebni sistemi za rangirawe na

rizici i modeli za statisti~ko bodirawe Primenata na ovie alatki za

upravuvawe so rizici koi se baziraat na razni kvantitativni i

kvalitativni vlezni podatoci i analizi pridonesuva za sistematizacija na

procesot na utvrduvawe na rizik i porast kontroliran od aspekt na

prezemen rizik na specifi~nite pod-portfolija Formirani se ovlasteni

odbori za odobruvawe na krediti i prodol`uvawe na kreditni izlo`enosti

17

A55

B3

C3

D2

E3

Хомогенипортфолија

34

Портфолијо на СБ по категорија на ризик (декември 2010)

Po odobruvawe na kredit nastapuva proces na tekovno sledewe na rizicite

so ocenka na novi informacii za kreditokorisnicite kako finansiski

taka i nefinansiski Bankata gi sledi kreditnata sposobnost i odnesuvawe

na kreditokorisnicite na postojana osnova i gi planira svoite idni

dvi`ewa Vo slu~aj da se otkrijat otstapuvawa upravuvaweto so kreditot e

se zajakne so po~esto i postrogo sledewe na site dogovoreni uslovi Vo

tekot na 2010 godina kako dopolnenie na utvrdenata ramka na krediten

rizik se voveduva nov koncept na interna klasifikacija vo soglasnost so

praktikite na NBG Grupacijata Internata klasifikacija e indikator na

kreditnata sposobnost i kreditnoto odnesuvawe na kreditokorisnikot i

sodr`i soodvetna strategija na sledewe Osven toa proirenata ramka na

krediten rizik vklu~uva primena na sistem na rano predupreduvawe so cel

za producirawe listi na klienti kandidati za klasifikacija vrz osnova na

nivnoto transakcisko odnesuvawe i finansiska sostojba ovozmo`uvaji za

Bankata ponatamono prezemawe merki i strategii za upravuvawe ute vo

ranata faza na neizvruvawe kaj klientite

Ako postoi verojatnost dol`nikot da ne e vo mo`nost da gi ispolni site

svoi dogovorni obvrski ovie izlo`enosti se predmet na ocenka na

otetuvawe i se izdvojuva nadomestok koj se evidentira vo bilansot na

uspeh Procenkata na otetuvaweto e del od procesot za ubla`uvawe na

rizicite na Bankata Vo 2010 godina soglasno me|unarodnite najdobri

praktiki bee implementirana nova i proirena metodologijaza

presmetka na iznosot na rezervacijata voveduvaji u~estvo od razni nivoa

na Bankata vo ocenkata na otetuvaweto i proekciite na o~ekuvanite

gotovinski tekovi na kreditokorisnicite kon Bankata Novata

metodologija e poddr`ana so softverska alatka to pridonesuva kon

avtomatski i to~ni presmetki na rezervacijata

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vlijanieto na globalnata

finansiska kriza seute

e prisutno vo

makedonskata ekonomija

vo tekot na 2010 godina i

nejzinite efekti vrz

pravnite i fizi~kite

lica se vidlivi niz

trendovite na

portfolioto na rizi~ni

plasmani na Bankata vo

ramkite na bankarskiot

sektor vo zemjata

18

Me|utoa so intenzivna ocenka i zgolemeni aktivnosti za ubla`uvawe na

rizikot kako i so efikasno organizirana naplata Bankata uspea da odr`i

visoko nivo na kvalitet na kreditnoto portfolio Bankata uspea da go

zadr`i koeficientot na nefunkcionalni krediti na 78 (vo portfolioto

od 2001 godina) pod prosekot na bankarskiot sektor vo zemjata so to

povtorno ja potvrdi opredelbata na Bankata da ostane vo ramkite na

utvrdeniot nizok profil na rizik i da izdvoi optimalen iznos na

rezervacii Kako posledica na toa pokrienosta so rezervacii dostigna

979 to e povisoko za 520 osnovni poeni vo odnos na prethodnata godina

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten

rizik se klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D)

ili vo homogeni grupi vrz osnova na sli~ni karakteristiki vo odnos na

rizik

U~estvoto na izlo`enosti klasificirani vo kategoriite na nizok rizik

ldquoArdquo i ldquoBrdquo ostana na visoko nivo to go odrazuva vnimatelniot pristap na

Bankata pri izbor na novi klienti Zaedno so izlo`enostite kon klienti od

bankarstvo na malo vklu~eni vo homogeni grupi koi isto taka se smetaat

kako niskorizi~ni tie so~inuvaat 92 od vkupnoto portfolio na

Stopanska banka Visokorizi~niot dolg klasificiran vo kategoriite ldquoGrdquo i

ldquoDrdquo ostanuva na nisko nivo so~inuvaji samo 5 od kreditnoto portfolio

na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana

kaj edna dogovorna strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija

verojatnost za neplaawe e povrzana so zaedni~ki osnovni faktori na

primer ekonomski sektor industrija geografska lokacija vid na

instrument

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni

vidovi na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj

na~in spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija

Za taa cel Bankata ima utvrdeno limiti so koi se kontrolira izlo`enosta

na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici industriski sektori

geografski lokacii i vidovi na kolateral Limitite na izlo`enost se

sledat na redovna osnova i site zaklu~oci se poddr`uvaat so adekvatni

aktivnosti od soodvetnoto nivo na Bankata

19

Пречекпрув2

Кредитни картички

6

Потрошувачки31

Станбени15

Автп4

Големи компании

22

Средни кпмпании

16

Мали кпмпании

4

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки21

Финансиски институции

5

Фирми32

Население42

Кредитно портфолио по тип на клиент

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Likvidnosniot rizik se definira kako tekoven ili potencijalen rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od nemo`nosta na Bankata da gi

ispolni svoite obvrski koga dostasuvaat za plaawe bez da predizvikaat

neprifatlivi zagubi

Efikasnoto upravuvawe so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe za

Bankata da ja za~uva doverbata na teda~ite i dogovornite strani i da im

ovozmo`i na klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat

prihodi duri i pod nepovolni okolnosti

Vo tekot na 2010 godina SB uspeno odr`uvae dovolna likvidnost za da gi

ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski vrz osnova na postoe~kata

ramka za upravuvawe so likvidnosniot rizik to vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB

vklu~uvaji soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe

i ograni~uvawe na likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se konvertiraat vo pari

bez da se predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe

kako i pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informaciski sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa

na likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site

aktivnosti navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo

predvid tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni

barawa za minimalno nivo na likvidnost

20

Kamaten rizik

Bankata e izlo`ena na efektite od fluktuaciite na pazarnite kamatni

stapki koi imaat vlijanie vrz nezjinata finansiska pozicija i pari~nite

tekovi So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e

nezna~itelno vo odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni

hartii od vrednost kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi

proizleguvaat od portfolioto na bankarski aktivnosti

Kamatniot rizik vo portfolioto na bankarski aktivnosti (KRPBA) e

tekovniot i potencijalniot rizik za prihodite (neto prihodi od kamati)

iili kapitalot to proizleguva od negativni dvi`ewa na kamatnite stapki

koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski aktivnosti

SB od neodamna ima vospostaveno ramka za upravuvawe so kamaten rizik so

cel da go minimizira efektot od negativnite dvi`ewa na kamatnite stapki

na pazarot kako i da gi zadovoli regulatornite barawa utvrdeni vo 2010

godina od strana na NBRM Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna

ocenka metodologii za merewe metodologija za stres testirawe metrika i

limiti za KRPBA so cel da se osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri

sledi i upravuva

SB po~na da razviva prakti~ni alatki za efektivno merewe na izlo`enosta

na Bankata na KRPBA kade poziciite na Bankata se podeleni vo tri

odnosni kategorii po vid na kamatna stapka fiksna promenliva i

prilagodliva Vo 2010 godina SB izgotvi model za utvrduvawe na

o~ekuvaniot period na povtorno utvrduvawe na uslovi na proizvodite so

prilagodlivi kamatni stapki i razvi softversko reenie za izgotvuvawe na

potrebnite izvetai za regulatornite organi

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122010 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na

zadol`iteleniot kapital iznesuva 065 to e prili~no pod regulatorniot

maksimum od 20

Devizen rizik

Devizniot rizik e tekovniot ili potencijalniot rizik za prihodite i

kapitalot to proizleguva od negativnite dvi`ewa na spot i terminskite

devizni kursevi vo portfolijata na bankarski aktivnosti i na trguvawe

Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i aktiva i pasiva vo

razli~ni valuti glavno vo denari i evra SB upravuva so rizikot preku

sledewe na otvorenata devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in

osiguruvaji usoglasenost so vnatrenite i nadvorenite limiti na

izlo`enost za glavnite valuti na poedine~na kako i na zbirna osnova

21

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi sistemi ~ove~ki faktor

ili nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata

za OR i Politikata i metodologiite za OR koi obezbeduvaat alatki

potrebni za ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na

operativniot rizik Toa amp ovozmo`uva na Bankata da gi utvrdi i meri

nastanite na potencijalna i realizirana zaguba kako i da prezeme

korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne negativniot efekt

vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2010 godina SB uspeno go zavri tretiot ciklus od procesot na

kontrola na rizik i samoocenuvawe Vo tekot na ovoj proces

korespondentite gi revidiraa internite procesi i soodvetnite operativni

rizici na Bankata i gi evidentiraa realiziranite zagubite koi se pojavija

vo tekot na godinata Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od

raboteweto se iniciraa nekolku akciski planovi poradi utvrdenata visoka

izlo`enost kon odredeni nastani na potencijalni zagubi i poradi

materijalizirani zagubi koi bea nad pragot na tolerancija utvrden vo

ramkata za UOR

Osven toa SB gi raspredeli bruto prihodite po delovni linii i dobi

preliminarna potreba od kapital za pokrivawe na operativniot rizik pod

standandiziran pristap vo soglasnost so Politikata za planirawe na

delovni linii Osven toa Bankata isto taka razvi interen model za

raspredelba na bruto prihodite soglasno lokalnite regulatorni barawa

Zatoa Bankata e spremna da go usvoi Standardiziraniot pristap i da gi

utvrdi kapitalnite trooci za operativen rizik

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata pozicija po golemina na kapitalot so

obezbeduvawe mo`nosti za ponatamoen razvoj na svoeto rabotewe i

sozdavawe na poiroka osnova za ispolnuvawe na zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot celite na Bankata se da bide usoglasena so

uslovite za kapital postaveni od strana na regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da prodol`i da funkcionira za da mo`e da

prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za ostanatite

zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka na

razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122010 godina iznesuvae

EUR 1683 milioni(EUR 1813 milioni so vklu~en profit od 2010) za EUR

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

8

28 31

63 62

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2009 2010

Стуктура на активатапстаната актива

фиксни средства

ХВ

кредити

ликвидни средства

Aktiva i pasiva

Aktiva

Na krajot na 2010 godina

vkupnata aktiva na

Bankata distigna iznos

od EUR 11098 milioni

to e za EUR 348

milioni odnosno 32

povee vo sporedba so

prethodnata godina Vo

uslovi na seute visok

stepen na neizvesnost vo

2010 godina Bankata

prodol`i so

preureduvawe na

strukturata na nejzinata

aktiva vo korist na

polikvidnite sredstva so

to go zgolemi nivniot udel do 31 od vkupnata aktiva Kreditnata

aktivnost vo 2010 godina se prilagodi da obezbeduva soodvetno nivo na

kreditna poddrka za naite klienti no i istovremeno zatita na

kvalitetot na kreditnoto portfolio Zaradi toa do krajot na 2010 godina

vkupnoto kreditno portfolio distigna EUR 7539 milioni od koi EUR 3151

milioni se krediti odobreni na klienti pravni lica dodeka izlo`enostite

kon sektorot naselenie iznesuvaa EUR 4389 milioni Paralalno so ova

fokusiraweto na SB vo 2010 godina na odr`uvawe na visok kvalitet na

aktivata rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti ponizok

za 60 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina a za 160 bazi~ni poeni

ponizok vo odnos na pazarniot prosek Vo soglasnost so takvite dvi`ewa na

krajot na godinata koeficientot na krediti vo odnos na depoziti padna na

867 na bruto osnova to uka`uva na silen krediten potencijal za 2011

godina

9

603 515

397 485

2009 2010

Валутна структура

MKD

FX

675 689

325 311

2009 2010

Рочна структура

Пп видуваое

прпчени

77 78

10 8

12 12

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2009 2010

Структура на пасивата

капитал

пстаната пасива

пбврски кпн банки

деппзити

Depoziti i kapital

Na krajot na 2010 godina vkupnoto

pozajmuvawe (depozitno i nedepozitno)

iznesuvae EUR 9715 milioni so to

se zabele`a rekorden nominalen

godien rast od 23 isklu~ivo kako

rezultat na postojaniot razvoj na

klientskata depozitna baza na

Bankata O~igledno depozitite na

klientite prodol`ija da bidat

glavnata dvi`e~ka sila na

zgolemeniot finansiski potencijal na

Bankata vo 2010 godina so godina

stapka na porast od 27 i EUR 232

milioni apsoluten iznos na

zgolemuvawe vo sporedba so krajot na

2009 godina Od toa depozitite na

naselenie zabele`aa najintenzivno

zgolemuvawe so godina stapka od

139 so to ja zacvrstija

dominantnata pozicija vo vkupnite

depoziti so u~estvo od 780

Valutnata struktura na depozitnata

baza uka`uva na zna~itelno

zgolemuvawe na u~estvoto na

depozitite denominirani vo lokalna

valuta na 485 od 397 vo 2009

godina glavno odrazuvaji ja

zgolemenata doverba na celokupnata

javnost vo stabilnosta na domanata

valuta Vo odnos na ro~nata struktura

dominantniot pridones vo

ekspanzijata na depozitnata baza

pripa|a na oro~enite depoziti so

godien rast od EUR 303 milioni ili

54 Zadr`aniot pozitiven trend vo

rastot na depozitnata baza vo delot na

depoziti na podolgi ro~nosti

pridonesuva kon podobro finansirawe

na bilansot na sostojba i pretstavuva

stabilen izvor na sredstva za

kontinuirana kreditna ekspanzija na

Bankata

10

Kapitalot na SB bele`i zgolemuvawe za 107 na godino nivo kako

rezultat na EUR 123 milioni akumulirani na smetkite za rezervi i zadr`ana

dobivka Taka vkupnata kapitalna sila na Bankata vo iznos od EUR 183

milioni na krajot na 2010 godina osigura dovolna adekvatnost na kapitalot i

kvaliteten izvor za dolgoro~no finansirawe

Bankarstvo na malo

SB uspeno gi ispolni o~ekuvawata na svoite klienti preku ponuda na

irok asortiman na proizvodi so podobreni karakteristiki i alternativni

kanali na proda`ba Ova pridonese za ponatamono zacvrstuvawe na

nejzinata liderska pozicija vo sektorot naselenie

Vo tekot na 2010 godina SB prodol`i da dominira na pazarot na bankarstvo

na malo vo zemjata so svojot irok asortiman na proizvodi i raznovrsnost

na edinstveni proda`ni kanali Raste~kata pazarna konkurencija bee

nadminata so podobreni karakteristiki na proizvodite i investirawe vo

tehnoloki intenzivna infrastruktura Kako rezultat na toa brojot na

klienti od bankarstvo na malo se zgolemi za dopolnitelni 37 iljadi ili

45 vo sporedba so 2009 godina

Vo ramkite na naata strategija za podobruvawe na kvalitetot na uslugite

na klientite Bankata vovede nov organizaciski model i reorganizacija na

raboteweto Vo soglasnost so novata organizacija Stopanska banka utvrdi

novi rabotni mesta vo filijalite i toa referenti za odnosi so klienti za

mali bankarski biznisi referent za odnosi so SB ekskluziv klienti kako

poseben segment na proizvodi i recepcioner Soglasno naprednavedenoto

Stopanska banka AD ndash Skopje sprovede izmeni i dopolni kako i

usoglasuvawe na politikite procedurite i celosno nova organizaciska

struktura koja navistina gi stava potrebite na klientite vo centarot na

vnimanie Organizacionite promeni se dopolnija so voveduvaweto na uslugi

kako to se bankarski transakcii preku bankomat ndash plaawe na smetki

prenos na sredstva mini izvod bankarski uslugi preku mobilen telefon

Pritoa so usovruvaweto na uslugata elektronsko bankarstvo i voveduvawe

na telefonsko bankarstvo Stopanska banka e stane ne samo najgolema

banka po broj na klienti tuku isto taka i najinovativna banka na pazarot

11

186169

414510

2009 2010

Депозити на население

прпчени

Пп видуваое

Depoziti na naselenie

Privlekuvaweto na novi depoziti

bee edna od postavenite i uspeno

realizirani strateki celi od

strana na Bankata vo oblasta na

Bankarstvo na malo vo tekot na 2010

godina Imeno SB otvori preku

81000 novi depozitni smetki vo

2010 godina i vkupniot iznos na

depoziti dostigna EUR 6843

milioni nadminuvaji go iznosot

od 2009 godina za 134 Ovde

najzna~ajniot pridones dojde od

zgolemenite oro~eni depoziti

~ijato godina stapka na porast

dostigna 233 Valutnata

struktura na depozitite od bankarstvo na malo otkriva zgolemeno u~estvo

na denarskite depoziti na 412 od 357 vo 2009 godina glavno odrazuvaji

pazarnite trendovi vo ovoj segment Pritoa SB go zadr`a pazarniot udel od

29 vo tekot na 2010 godina

Kreditirawe na naselenie

Na domenot na kreditirawe na

naselenieto SB deluvae soglasno

pazarnite trendovi pritoa zadr`uvai

go svoeto pazarno u~estvo od 388 so

vkupno saldo od EUR 4389 milioni Vo

2010 godina strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva vo

korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB ja

primenuva od po~etokot na svetskata

ekonomska kriza So nad 900 novi

stanbeni krediti odobreni vo 2010

godina SB ja zadr`a liderskata

pozicija na pazarot vo ovoj segment so

preku 40 pazarno u~estvo

Namaleniot obem na proda`ba na novi avtomobili vo zemjata pridonese za

negativno dvi`ewe na kreditnoto portfolioto vo ovoj segment no sepak

Bankata uspea da go odr`i svoeto pazarno u~estvo od 45

ЕУР мил

12

0

50000

100000

150000

200000

250000

2008 2009 2010

Издадени платежни картички (кумулатив)

Кредитни

Дебитни

Vo kreditnoto portfolio na Bankata potrouva~kite krediti u~estvuvaat

so 27 i toa so potrouva~kiot kredit bez obezbeduvawe koj Bankata go

nudi preku svoite filijali no i preku postojano raste~kata mre`a na

trgovci Sekako pridones vo portfolioto na potrouva~ki kredit ima i

OK otvoreniot kredit so svoite unikatni karakterstiki Bankata soglasno

toa go zadr`a visokiot pazaren udel od 42 vo ovoj segment

Vo 2010 godina vkupniot

broj na kreditni i debitni

karti~ki izdadeni od SB

iznesuvae 299887 to

pretstavuva rast od 76 vo

sporedba so 2009 godina

Saldoto na krediti na

kreditni karti~ki so

re~isi 50 pazarno u~estvo

go zadr`aa nivoto od 2009

godina i pokraj negativnite

dvi`ewa na pazarot

ldquoPlanot na otplata na 36

rati bez kamatardquo so

kreditnite katri~ki na SB

ja zgolemi upotrebata

osobeno so porastot na trgovci koi prifatija rabotewe po ovoj plan Ovaa

ema isto kako i raste~kata doverba vo karti~kata kako plate`na opcija go

zgolemi obemot na transakcii preku POS terminali (bezgotovinski

transakcii) za 23 za kreditnite katri~ki i 30 za debitnite karti~ki vo

sporedba so 2009 godina

Alternativni kanali

Do krajot na godinata osven internet bankarstvo SB vovede 247 dostapnost

na osnovnite bankarski uslugi preku svojata mre`a na bankomati

rasprostaneta na teritorijata na celata zemja Novite uslugi zaedno so

elektronskoto bankarstvo se brendirani pod dobro prifatenoto logo i-bank

na nivo na celata Grupacija i-bank uslugite vklu~uvaat 247 plaawe na

smetki na bankomat mese~ni rati i prenos na sredstva od edna na druga

smetka vo ramki na Bankata so koristewe na debitna ili kreditna karti~ka

na SB Pri~inata za implementirawe na ovie uslugi e da se zgolemi

koristeweto na kreditni kako i na debitni karti~ki da se pretvorat

bankomatite vo alteri na bankata so to se namaluvaat redicite na

~ekawe vo filijalite Rezultatite od prvite denovi po lansiraweto na

uslugata za plaawe preku bankomat vlejaa optimizam za prifaawe na

alternativnite uslugi

13

Uslugata elektronsko bankarstvo se zgolemi vo tekot na prethodnite godini

i stana edna od najbitnite kanali za klientite pri koristewe na

bankarskite uslugi na SB So zgolemenoto prodirawe na internet Bankata

prodol`i da ja razviva i usovruva uslugata so koja sega se nudi kompleten

pregled na sostojbata na klientite ndash sekoj depoziten i krediten proizvod so

podatoci kako kamatna stapka amortizacionen plan lista na plaawa

uslovi itn Podobruvaweto dovede do zgolemuvawe od 35 vo brojot na

transakcii vo sporedba so 2009 godina i zgolemuvawe od 20 vo vrednosta na

transakciite Brojot na klienti isto taka se zgolemi za 40 kako kaj

klientite fizi~ki lica taka i kaj klientite pravni lica glavno zaradi

intenzivnata obuka na kadarot za proda`ba i postojanata promocija na

uslugata Uslugata elektronsko bankarstvo sega e organizirana pod brendot

i-bank zaedno so ostanatite uslugi koi davaat mo`nost za klientot da go

izbere vremeto kako i mesototo za koristewe na bankarskite uslugi na SB

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati preku odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo 2010 godina vo korporativniot segment vo zemjata evidentni bea

prvite znaci na oporavuvawe od golemata recesija Me|utoa bez ogled na

zgolemenoto koristewe na kapacitetite potpomognati od umereniot rast na

svetskata pobaruva~ka vo 2010 godina profitabilnosta na realniot sektor

ostana slaba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da prodol`i so

svoeto korporativno rabotewe vo soglasnost so svoite dolgoro~ni

strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2010 godina SB nudee celosen

asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Osven toa imaji ja vo

vid va`nosta da se bide poblisku do naite kienti Bankata otvori 3

Biznis centri pokrivaji gi korporativnite klientite vo zemjata Zatoa

na krajot na godinata kreditnoto portfolio vo korporativniot segment

iznesuvae vkupno EUR 3151 milioni Pritoa vo godina so namalena

kreditna aktivnost i negativni percepcii na rizici SB bee aktivno

naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata preku ponatamono

podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi sledewe i

naplata Ova rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti

ponizok za 120 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina

14

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2010 godina SB prodol`i

da obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako

posledica na toa so isplateni EUR 981 milioni vo krediti na mali i

sredni kompanii vo tekot na 2010 godina SB ostana eden od glavnite igra~i

na pazarot za kreditirawe na mali i sredni kompanii

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2010 godina SB gi

odr`a i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot

segment na kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe

naprednite IT reenija goleminata na kapitalot i sinergiite od

~lenstvoto vo edna od najgolemite finansiski grupacii vo Jugoisto~na

Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se glavnite konkurentski

prednosti na SB vo raboteweto so golemi korporativni klienti Vo taa

nasoka vo tekot na 2010 godina SB zaklu~i brojni golemi zdelki vo ovoj

korporativen segment Me|u najzna~ajnite e dogovorot za kredit potpian

so ELEM AD Skopje za investicionen kredit vo vrednost od EUR 30

milioni namenet za modernizacija na Termocentralata vo Bitola kako

glaven i najva`en energetski izvor vo zemjata Kako rezultat na toa do

krajot na 2010 godina vkupnoto portfolio na golemi korporativni krediti

dostigna iznos od EUR 1674 milioni po isplata na vkupno EUR 1167

milioni vrz osnova na novi golemi odobruvawa na krediti

Vo tekot na 2010 godina SB odobri vkupno povee 5400 krediti na

pravni lica a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2235

milioni nadminuvaji go iznosot od 2009 godina za 48 Pokraj redovnata

kreditna aktivnost vo 2010 godina vo oblasta na finansiraweto na

trgovijata SB izdade odnosno otvori 1122 garancii i akreditivi Vkupniot

obem na novi izdadeni trgovski i finansiski instrumenti vo 2010 godina

dostiga EUR 816 milioni impliciraji 934 pogolema aktivnost vo

sporedba so 2009 godina

15

Upravuvawe so rizici

Vo makroekonomsko opkru`uvawe seute polno so predizvici i postojan

streme` na rakovodstvoto za stabilen i umeren profil na rizici

solidnoto i efektivno upravuvawe so rizicite ostana najgolem prioritet

vo Bankata

Se primenuva konzistentna i efikasna ramka za identifikacija ocenka

sledewe i kontrola na rizici vrz osnova na seopfatna ramka na upravuvawe

so rizici koja redovno se pregleduva i usoglasuva so celokupnata

tolerancija i profil na rizici na Bankata i Grupacijata vnatrenite i

nadvorenite normi i najdobrite bankarski praktiki

Modelot na upravuvawe so rizici na Bankata vklu~uva tri linii na zatita

koi se sostojat od

Edinici (linii na biznis) koi prezemaat rizik na prvo nivo odgovorni za

ocenka i sveduvawe na rizicite na minimum za dadeno nivo na povrat

Funkcijata za upravuvawe so rizici na vtoro nivo koja go identifikuva

sledi kontrolira i kvantifikuva rizikot obezbeduva soodvetni alatki i

metodologii koordinacija i pomo izvestuva soodvetni nivoa i predlata

merki za ubla`uvawe so poddrka od oddelot za uravuvawe so rizici na

Grupacijata i organite na nivo na NBG Grupacija

I vnatrenata revizija koja vri nezavisna kontrolna funkcija

Na po~etokot na 2010 godina funkcijata na upravuvawe so rizici e

dopolnitelno zajaknata so voveduvaweto na Zamenik generalen direktor za

rizici i implementacijata na nov organizaciski model za upravuvawe so

rizici

Zamenikot generalen direktor za rizici e isto taka ~len na Upravniot

odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i va`nosta na funkcijata na

upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na Bankata pri stratekoto

kako i takti~koto donesuvawe na odluki

Isto taka organizacijata na upravuvawe so rizici bee redizajnirana na

na~in na koj pokraj klasi~nata uloga na upravuvawe so rizici primenuva

pogolemo vklu~uvawe na funkcijata za upravuvawe so rizici vo

sekojdenvnoto odlu~uvawe to pridonesuva za poiroka proaktivna i

poobemna organizaciska struktura vo odnos na rizicite vo Bankata Pokraj

toa organizacionata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata

prvenstveno obezbeduva postoewe na jasno razgrani~eni linii na

odgovornost efikasna podelba na dol`nostite i spre~uvawe na pojava na

konflikt na interesi na site nivoa

16

Osnovnata cel na funkcijata za upravuvawe so rizici na SB e da se ograni~i

vlijanieto na potencijalnite negativni nastani kako vrz nejziniot kapital

taka i vrz nejzinite finansiski rezultati Upravuvaweto so rizici gi ima

slednite celi

Zatita na ugledot na Bankata kako vode~ka i renomirana

finansiska institucija vo zemjata koja primenuva visoko nivo

na korporativno upravuvawe i eti~ki standardi

Transparentnost na rizicite Poddrka na procesot na

donesuvawe odluki na nivo na banka so obezbeduvawe na

potrebnoto gledite vo vrska so rizici

Odgovornost za upravuvawe Delovnite edinici na SB se

poedine~no odgovorni za nivnite rezultati kako i za rizicite

povrzani so nivnoto rabotewe Funkcijata na upravuvawe so

rizici pridonesuva kon podobruvawe na koristeweto i

raspredelbata na kapital i kon zajaknuvawe na povratot na

kapital prilagoden spored rizici na nivo na banka so

inkorporirawe na rizicite vo merkite za izvruvawe na

rabotata

Usoglasenost Obezbeduvawe doslednost so najdobrite praktiki

i usoglasenost so regulatornite kvantitativni i

kvalitativni barawa na nivo na banka kako i na nivo na

Grupacija

Upravuvawe so krediten rizik

Kreditniot rizik se definira kako rizik kade to dogovornata strana nema

da mo`e da gi ispolni svoite finansiski ili drugi dogovorni obvrski Vo

2010 godina Stopanska banka gi revidira kreditnite politiki so

ponatamono zgolemuvawe na vee robusnata ramka na procesi i interni

kontroli nameneti za merewe upravuvawe sledewe i ubla`uvawe na

kreditniot rizik

Kreditnata politika na SB za prudentno kreditirawe stava akcent na

detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna

odluka i opti minimum standardi za evaluacija na kreditniot limit

odobruvawe obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti

Procesot na ocenka na rizici za kreditokorisnici pravni i fizi~ki lica e

standardiziran i olesnet so koristewe na posebni sistemi za rangirawe na

rizici i modeli za statisti~ko bodirawe Primenata na ovie alatki za

upravuvawe so rizici koi se baziraat na razni kvantitativni i

kvalitativni vlezni podatoci i analizi pridonesuva za sistematizacija na

procesot na utvrduvawe na rizik i porast kontroliran od aspekt na

prezemen rizik na specifi~nite pod-portfolija Formirani se ovlasteni

odbori za odobruvawe na krediti i prodol`uvawe na kreditni izlo`enosti

17

A55

B3

C3

D2

E3

Хомогенипортфолија

34

Портфолијо на СБ по категорија на ризик (декември 2010)

Po odobruvawe na kredit nastapuva proces na tekovno sledewe na rizicite

so ocenka na novi informacii za kreditokorisnicite kako finansiski

taka i nefinansiski Bankata gi sledi kreditnata sposobnost i odnesuvawe

na kreditokorisnicite na postojana osnova i gi planira svoite idni

dvi`ewa Vo slu~aj da se otkrijat otstapuvawa upravuvaweto so kreditot e

se zajakne so po~esto i postrogo sledewe na site dogovoreni uslovi Vo

tekot na 2010 godina kako dopolnenie na utvrdenata ramka na krediten

rizik se voveduva nov koncept na interna klasifikacija vo soglasnost so

praktikite na NBG Grupacijata Internata klasifikacija e indikator na

kreditnata sposobnost i kreditnoto odnesuvawe na kreditokorisnikot i

sodr`i soodvetna strategija na sledewe Osven toa proirenata ramka na

krediten rizik vklu~uva primena na sistem na rano predupreduvawe so cel

za producirawe listi na klienti kandidati za klasifikacija vrz osnova na

nivnoto transakcisko odnesuvawe i finansiska sostojba ovozmo`uvaji za

Bankata ponatamono prezemawe merki i strategii za upravuvawe ute vo

ranata faza na neizvruvawe kaj klientite

Ako postoi verojatnost dol`nikot da ne e vo mo`nost da gi ispolni site

svoi dogovorni obvrski ovie izlo`enosti se predmet na ocenka na

otetuvawe i se izdvojuva nadomestok koj se evidentira vo bilansot na

uspeh Procenkata na otetuvaweto e del od procesot za ubla`uvawe na

rizicite na Bankata Vo 2010 godina soglasno me|unarodnite najdobri

praktiki bee implementirana nova i proirena metodologijaza

presmetka na iznosot na rezervacijata voveduvaji u~estvo od razni nivoa

na Bankata vo ocenkata na otetuvaweto i proekciite na o~ekuvanite

gotovinski tekovi na kreditokorisnicite kon Bankata Novata

metodologija e poddr`ana so softverska alatka to pridonesuva kon

avtomatski i to~ni presmetki na rezervacijata

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vlijanieto na globalnata

finansiska kriza seute

e prisutno vo

makedonskata ekonomija

vo tekot na 2010 godina i

nejzinite efekti vrz

pravnite i fizi~kite

lica se vidlivi niz

trendovite na

portfolioto na rizi~ni

plasmani na Bankata vo

ramkite na bankarskiot

sektor vo zemjata

18

Me|utoa so intenzivna ocenka i zgolemeni aktivnosti za ubla`uvawe na

rizikot kako i so efikasno organizirana naplata Bankata uspea da odr`i

visoko nivo na kvalitet na kreditnoto portfolio Bankata uspea da go

zadr`i koeficientot na nefunkcionalni krediti na 78 (vo portfolioto

od 2001 godina) pod prosekot na bankarskiot sektor vo zemjata so to

povtorno ja potvrdi opredelbata na Bankata da ostane vo ramkite na

utvrdeniot nizok profil na rizik i da izdvoi optimalen iznos na

rezervacii Kako posledica na toa pokrienosta so rezervacii dostigna

979 to e povisoko za 520 osnovni poeni vo odnos na prethodnata godina

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten

rizik se klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D)

ili vo homogeni grupi vrz osnova na sli~ni karakteristiki vo odnos na

rizik

U~estvoto na izlo`enosti klasificirani vo kategoriite na nizok rizik

ldquoArdquo i ldquoBrdquo ostana na visoko nivo to go odrazuva vnimatelniot pristap na

Bankata pri izbor na novi klienti Zaedno so izlo`enostite kon klienti od

bankarstvo na malo vklu~eni vo homogeni grupi koi isto taka se smetaat

kako niskorizi~ni tie so~inuvaat 92 od vkupnoto portfolio na

Stopanska banka Visokorizi~niot dolg klasificiran vo kategoriite ldquoGrdquo i

ldquoDrdquo ostanuva na nisko nivo so~inuvaji samo 5 od kreditnoto portfolio

na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana

kaj edna dogovorna strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija

verojatnost za neplaawe e povrzana so zaedni~ki osnovni faktori na

primer ekonomski sektor industrija geografska lokacija vid na

instrument

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni

vidovi na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj

na~in spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija

Za taa cel Bankata ima utvrdeno limiti so koi se kontrolira izlo`enosta

na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici industriski sektori

geografski lokacii i vidovi na kolateral Limitite na izlo`enost se

sledat na redovna osnova i site zaklu~oci se poddr`uvaat so adekvatni

aktivnosti od soodvetnoto nivo na Bankata

19

Пречекпрув2

Кредитни картички

6

Потрошувачки31

Станбени15

Автп4

Големи компании

22

Средни кпмпании

16

Мали кпмпании

4

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки21

Финансиски институции

5

Фирми32

Население42

Кредитно портфолио по тип на клиент

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Likvidnosniot rizik se definira kako tekoven ili potencijalen rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od nemo`nosta na Bankata da gi

ispolni svoite obvrski koga dostasuvaat za plaawe bez da predizvikaat

neprifatlivi zagubi

Efikasnoto upravuvawe so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe za

Bankata da ja za~uva doverbata na teda~ite i dogovornite strani i da im

ovozmo`i na klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat

prihodi duri i pod nepovolni okolnosti

Vo tekot na 2010 godina SB uspeno odr`uvae dovolna likvidnost za da gi

ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski vrz osnova na postoe~kata

ramka za upravuvawe so likvidnosniot rizik to vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB

vklu~uvaji soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe

i ograni~uvawe na likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se konvertiraat vo pari

bez da se predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe

kako i pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informaciski sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa

na likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site

aktivnosti navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo

predvid tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni

barawa za minimalno nivo na likvidnost

20

Kamaten rizik

Bankata e izlo`ena na efektite od fluktuaciite na pazarnite kamatni

stapki koi imaat vlijanie vrz nezjinata finansiska pozicija i pari~nite

tekovi So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e

nezna~itelno vo odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni

hartii od vrednost kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi

proizleguvaat od portfolioto na bankarski aktivnosti

Kamatniot rizik vo portfolioto na bankarski aktivnosti (KRPBA) e

tekovniot i potencijalniot rizik za prihodite (neto prihodi od kamati)

iili kapitalot to proizleguva od negativni dvi`ewa na kamatnite stapki

koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski aktivnosti

SB od neodamna ima vospostaveno ramka za upravuvawe so kamaten rizik so

cel da go minimizira efektot od negativnite dvi`ewa na kamatnite stapki

na pazarot kako i da gi zadovoli regulatornite barawa utvrdeni vo 2010

godina od strana na NBRM Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna

ocenka metodologii za merewe metodologija za stres testirawe metrika i

limiti za KRPBA so cel da se osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri

sledi i upravuva

SB po~na da razviva prakti~ni alatki za efektivno merewe na izlo`enosta

na Bankata na KRPBA kade poziciite na Bankata se podeleni vo tri

odnosni kategorii po vid na kamatna stapka fiksna promenliva i

prilagodliva Vo 2010 godina SB izgotvi model za utvrduvawe na

o~ekuvaniot period na povtorno utvrduvawe na uslovi na proizvodite so

prilagodlivi kamatni stapki i razvi softversko reenie za izgotvuvawe na

potrebnite izvetai za regulatornite organi

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122010 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na

zadol`iteleniot kapital iznesuva 065 to e prili~no pod regulatorniot

maksimum od 20

Devizen rizik

Devizniot rizik e tekovniot ili potencijalniot rizik za prihodite i

kapitalot to proizleguva od negativnite dvi`ewa na spot i terminskite

devizni kursevi vo portfolijata na bankarski aktivnosti i na trguvawe

Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i aktiva i pasiva vo

razli~ni valuti glavno vo denari i evra SB upravuva so rizikot preku

sledewe na otvorenata devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in

osiguruvaji usoglasenost so vnatrenite i nadvorenite limiti na

izlo`enost za glavnite valuti na poedine~na kako i na zbirna osnova

21

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi sistemi ~ove~ki faktor

ili nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata

za OR i Politikata i metodologiite za OR koi obezbeduvaat alatki

potrebni za ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na

operativniot rizik Toa amp ovozmo`uva na Bankata da gi utvrdi i meri

nastanite na potencijalna i realizirana zaguba kako i da prezeme

korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne negativniot efekt

vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2010 godina SB uspeno go zavri tretiot ciklus od procesot na

kontrola na rizik i samoocenuvawe Vo tekot na ovoj proces

korespondentite gi revidiraa internite procesi i soodvetnite operativni

rizici na Bankata i gi evidentiraa realiziranite zagubite koi se pojavija

vo tekot na godinata Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od

raboteweto se iniciraa nekolku akciski planovi poradi utvrdenata visoka

izlo`enost kon odredeni nastani na potencijalni zagubi i poradi

materijalizirani zagubi koi bea nad pragot na tolerancija utvrden vo

ramkata za UOR

Osven toa SB gi raspredeli bruto prihodite po delovni linii i dobi

preliminarna potreba od kapital za pokrivawe na operativniot rizik pod

standandiziran pristap vo soglasnost so Politikata za planirawe na

delovni linii Osven toa Bankata isto taka razvi interen model za

raspredelba na bruto prihodite soglasno lokalnite regulatorni barawa

Zatoa Bankata e spremna da go usvoi Standardiziraniot pristap i da gi

utvrdi kapitalnite trooci za operativen rizik

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata pozicija po golemina na kapitalot so

obezbeduvawe mo`nosti za ponatamoen razvoj na svoeto rabotewe i

sozdavawe na poiroka osnova za ispolnuvawe na zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot celite na Bankata se da bide usoglasena so

uslovite za kapital postaveni od strana na regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da prodol`i da funkcionira za da mo`e da

prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za ostanatite

zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka na

razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122010 godina iznesuvae

EUR 1683 milioni(EUR 1813 milioni so vklu~en profit od 2010) za EUR

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

9

603 515

397 485

2009 2010

Валутна структура

MKD

FX

675 689

325 311

2009 2010

Рочна структура

Пп видуваое

прпчени

77 78

10 8

12 12

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2009 2010

Структура на пасивата

капитал

пстаната пасива

пбврски кпн банки

деппзити

Depoziti i kapital

Na krajot na 2010 godina vkupnoto

pozajmuvawe (depozitno i nedepozitno)

iznesuvae EUR 9715 milioni so to

se zabele`a rekorden nominalen

godien rast od 23 isklu~ivo kako

rezultat na postojaniot razvoj na

klientskata depozitna baza na

Bankata O~igledno depozitite na

klientite prodol`ija da bidat

glavnata dvi`e~ka sila na

zgolemeniot finansiski potencijal na

Bankata vo 2010 godina so godina

stapka na porast od 27 i EUR 232

milioni apsoluten iznos na

zgolemuvawe vo sporedba so krajot na

2009 godina Od toa depozitite na

naselenie zabele`aa najintenzivno

zgolemuvawe so godina stapka od

139 so to ja zacvrstija

dominantnata pozicija vo vkupnite

depoziti so u~estvo od 780

Valutnata struktura na depozitnata

baza uka`uva na zna~itelno

zgolemuvawe na u~estvoto na

depozitite denominirani vo lokalna

valuta na 485 od 397 vo 2009

godina glavno odrazuvaji ja

zgolemenata doverba na celokupnata

javnost vo stabilnosta na domanata

valuta Vo odnos na ro~nata struktura

dominantniot pridones vo

ekspanzijata na depozitnata baza

pripa|a na oro~enite depoziti so

godien rast od EUR 303 milioni ili

54 Zadr`aniot pozitiven trend vo

rastot na depozitnata baza vo delot na

depoziti na podolgi ro~nosti

pridonesuva kon podobro finansirawe

na bilansot na sostojba i pretstavuva

stabilen izvor na sredstva za

kontinuirana kreditna ekspanzija na

Bankata

10

Kapitalot na SB bele`i zgolemuvawe za 107 na godino nivo kako

rezultat na EUR 123 milioni akumulirani na smetkite za rezervi i zadr`ana

dobivka Taka vkupnata kapitalna sila na Bankata vo iznos od EUR 183

milioni na krajot na 2010 godina osigura dovolna adekvatnost na kapitalot i

kvaliteten izvor za dolgoro~no finansirawe

Bankarstvo na malo

SB uspeno gi ispolni o~ekuvawata na svoite klienti preku ponuda na

irok asortiman na proizvodi so podobreni karakteristiki i alternativni

kanali na proda`ba Ova pridonese za ponatamono zacvrstuvawe na

nejzinata liderska pozicija vo sektorot naselenie

Vo tekot na 2010 godina SB prodol`i da dominira na pazarot na bankarstvo

na malo vo zemjata so svojot irok asortiman na proizvodi i raznovrsnost

na edinstveni proda`ni kanali Raste~kata pazarna konkurencija bee

nadminata so podobreni karakteristiki na proizvodite i investirawe vo

tehnoloki intenzivna infrastruktura Kako rezultat na toa brojot na

klienti od bankarstvo na malo se zgolemi za dopolnitelni 37 iljadi ili

45 vo sporedba so 2009 godina

Vo ramkite na naata strategija za podobruvawe na kvalitetot na uslugite

na klientite Bankata vovede nov organizaciski model i reorganizacija na

raboteweto Vo soglasnost so novata organizacija Stopanska banka utvrdi

novi rabotni mesta vo filijalite i toa referenti za odnosi so klienti za

mali bankarski biznisi referent za odnosi so SB ekskluziv klienti kako

poseben segment na proizvodi i recepcioner Soglasno naprednavedenoto

Stopanska banka AD ndash Skopje sprovede izmeni i dopolni kako i

usoglasuvawe na politikite procedurite i celosno nova organizaciska

struktura koja navistina gi stava potrebite na klientite vo centarot na

vnimanie Organizacionite promeni se dopolnija so voveduvaweto na uslugi

kako to se bankarski transakcii preku bankomat ndash plaawe na smetki

prenos na sredstva mini izvod bankarski uslugi preku mobilen telefon

Pritoa so usovruvaweto na uslugata elektronsko bankarstvo i voveduvawe

na telefonsko bankarstvo Stopanska banka e stane ne samo najgolema

banka po broj na klienti tuku isto taka i najinovativna banka na pazarot

11

186169

414510

2009 2010

Депозити на население

прпчени

Пп видуваое

Depoziti na naselenie

Privlekuvaweto na novi depoziti

bee edna od postavenite i uspeno

realizirani strateki celi od

strana na Bankata vo oblasta na

Bankarstvo na malo vo tekot na 2010

godina Imeno SB otvori preku

81000 novi depozitni smetki vo

2010 godina i vkupniot iznos na

depoziti dostigna EUR 6843

milioni nadminuvaji go iznosot

od 2009 godina za 134 Ovde

najzna~ajniot pridones dojde od

zgolemenite oro~eni depoziti

~ijato godina stapka na porast

dostigna 233 Valutnata

struktura na depozitite od bankarstvo na malo otkriva zgolemeno u~estvo

na denarskite depoziti na 412 od 357 vo 2009 godina glavno odrazuvaji

pazarnite trendovi vo ovoj segment Pritoa SB go zadr`a pazarniot udel od

29 vo tekot na 2010 godina

Kreditirawe na naselenie

Na domenot na kreditirawe na

naselenieto SB deluvae soglasno

pazarnite trendovi pritoa zadr`uvai

go svoeto pazarno u~estvo od 388 so

vkupno saldo od EUR 4389 milioni Vo

2010 godina strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva vo

korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB ja

primenuva od po~etokot na svetskata

ekonomska kriza So nad 900 novi

stanbeni krediti odobreni vo 2010

godina SB ja zadr`a liderskata

pozicija na pazarot vo ovoj segment so

preku 40 pazarno u~estvo

Namaleniot obem na proda`ba na novi avtomobili vo zemjata pridonese za

negativno dvi`ewe na kreditnoto portfolioto vo ovoj segment no sepak

Bankata uspea da go odr`i svoeto pazarno u~estvo od 45

ЕУР мил

12

0

50000

100000

150000

200000

250000

2008 2009 2010

Издадени платежни картички (кумулатив)

Кредитни

Дебитни

Vo kreditnoto portfolio na Bankata potrouva~kite krediti u~estvuvaat

so 27 i toa so potrouva~kiot kredit bez obezbeduvawe koj Bankata go

nudi preku svoite filijali no i preku postojano raste~kata mre`a na

trgovci Sekako pridones vo portfolioto na potrouva~ki kredit ima i

OK otvoreniot kredit so svoite unikatni karakterstiki Bankata soglasno

toa go zadr`a visokiot pazaren udel od 42 vo ovoj segment

Vo 2010 godina vkupniot

broj na kreditni i debitni

karti~ki izdadeni od SB

iznesuvae 299887 to

pretstavuva rast od 76 vo

sporedba so 2009 godina

Saldoto na krediti na

kreditni karti~ki so

re~isi 50 pazarno u~estvo

go zadr`aa nivoto od 2009

godina i pokraj negativnite

dvi`ewa na pazarot

ldquoPlanot na otplata na 36

rati bez kamatardquo so

kreditnite katri~ki na SB

ja zgolemi upotrebata

osobeno so porastot na trgovci koi prifatija rabotewe po ovoj plan Ovaa

ema isto kako i raste~kata doverba vo karti~kata kako plate`na opcija go

zgolemi obemot na transakcii preku POS terminali (bezgotovinski

transakcii) za 23 za kreditnite katri~ki i 30 za debitnite karti~ki vo

sporedba so 2009 godina

Alternativni kanali

Do krajot na godinata osven internet bankarstvo SB vovede 247 dostapnost

na osnovnite bankarski uslugi preku svojata mre`a na bankomati

rasprostaneta na teritorijata na celata zemja Novite uslugi zaedno so

elektronskoto bankarstvo se brendirani pod dobro prifatenoto logo i-bank

na nivo na celata Grupacija i-bank uslugite vklu~uvaat 247 plaawe na

smetki na bankomat mese~ni rati i prenos na sredstva od edna na druga

smetka vo ramki na Bankata so koristewe na debitna ili kreditna karti~ka

na SB Pri~inata za implementirawe na ovie uslugi e da se zgolemi

koristeweto na kreditni kako i na debitni karti~ki da se pretvorat

bankomatite vo alteri na bankata so to se namaluvaat redicite na

~ekawe vo filijalite Rezultatite od prvite denovi po lansiraweto na

uslugata za plaawe preku bankomat vlejaa optimizam za prifaawe na

alternativnite uslugi

13

Uslugata elektronsko bankarstvo se zgolemi vo tekot na prethodnite godini

i stana edna od najbitnite kanali za klientite pri koristewe na

bankarskite uslugi na SB So zgolemenoto prodirawe na internet Bankata

prodol`i da ja razviva i usovruva uslugata so koja sega se nudi kompleten

pregled na sostojbata na klientite ndash sekoj depoziten i krediten proizvod so

podatoci kako kamatna stapka amortizacionen plan lista na plaawa

uslovi itn Podobruvaweto dovede do zgolemuvawe od 35 vo brojot na

transakcii vo sporedba so 2009 godina i zgolemuvawe od 20 vo vrednosta na

transakciite Brojot na klienti isto taka se zgolemi za 40 kako kaj

klientite fizi~ki lica taka i kaj klientite pravni lica glavno zaradi

intenzivnata obuka na kadarot za proda`ba i postojanata promocija na

uslugata Uslugata elektronsko bankarstvo sega e organizirana pod brendot

i-bank zaedno so ostanatite uslugi koi davaat mo`nost za klientot da go

izbere vremeto kako i mesototo za koristewe na bankarskite uslugi na SB

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati preku odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo 2010 godina vo korporativniot segment vo zemjata evidentni bea

prvite znaci na oporavuvawe od golemata recesija Me|utoa bez ogled na

zgolemenoto koristewe na kapacitetite potpomognati od umereniot rast na

svetskata pobaruva~ka vo 2010 godina profitabilnosta na realniot sektor

ostana slaba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da prodol`i so

svoeto korporativno rabotewe vo soglasnost so svoite dolgoro~ni

strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2010 godina SB nudee celosen

asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Osven toa imaji ja vo

vid va`nosta da se bide poblisku do naite kienti Bankata otvori 3

Biznis centri pokrivaji gi korporativnite klientite vo zemjata Zatoa

na krajot na godinata kreditnoto portfolio vo korporativniot segment

iznesuvae vkupno EUR 3151 milioni Pritoa vo godina so namalena

kreditna aktivnost i negativni percepcii na rizici SB bee aktivno

naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata preku ponatamono

podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi sledewe i

naplata Ova rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti

ponizok za 120 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina

14

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2010 godina SB prodol`i

da obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako

posledica na toa so isplateni EUR 981 milioni vo krediti na mali i

sredni kompanii vo tekot na 2010 godina SB ostana eden od glavnite igra~i

na pazarot za kreditirawe na mali i sredni kompanii

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2010 godina SB gi

odr`a i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot

segment na kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe

naprednite IT reenija goleminata na kapitalot i sinergiite od

~lenstvoto vo edna od najgolemite finansiski grupacii vo Jugoisto~na

Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se glavnite konkurentski

prednosti na SB vo raboteweto so golemi korporativni klienti Vo taa

nasoka vo tekot na 2010 godina SB zaklu~i brojni golemi zdelki vo ovoj

korporativen segment Me|u najzna~ajnite e dogovorot za kredit potpian

so ELEM AD Skopje za investicionen kredit vo vrednost od EUR 30

milioni namenet za modernizacija na Termocentralata vo Bitola kako

glaven i najva`en energetski izvor vo zemjata Kako rezultat na toa do

krajot na 2010 godina vkupnoto portfolio na golemi korporativni krediti

dostigna iznos od EUR 1674 milioni po isplata na vkupno EUR 1167

milioni vrz osnova na novi golemi odobruvawa na krediti

Vo tekot na 2010 godina SB odobri vkupno povee 5400 krediti na

pravni lica a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2235

milioni nadminuvaji go iznosot od 2009 godina za 48 Pokraj redovnata

kreditna aktivnost vo 2010 godina vo oblasta na finansiraweto na

trgovijata SB izdade odnosno otvori 1122 garancii i akreditivi Vkupniot

obem na novi izdadeni trgovski i finansiski instrumenti vo 2010 godina

dostiga EUR 816 milioni impliciraji 934 pogolema aktivnost vo

sporedba so 2009 godina

15

Upravuvawe so rizici

Vo makroekonomsko opkru`uvawe seute polno so predizvici i postojan

streme` na rakovodstvoto za stabilen i umeren profil na rizici

solidnoto i efektivno upravuvawe so rizicite ostana najgolem prioritet

vo Bankata

Se primenuva konzistentna i efikasna ramka za identifikacija ocenka

sledewe i kontrola na rizici vrz osnova na seopfatna ramka na upravuvawe

so rizici koja redovno se pregleduva i usoglasuva so celokupnata

tolerancija i profil na rizici na Bankata i Grupacijata vnatrenite i

nadvorenite normi i najdobrite bankarski praktiki

Modelot na upravuvawe so rizici na Bankata vklu~uva tri linii na zatita

koi se sostojat od

Edinici (linii na biznis) koi prezemaat rizik na prvo nivo odgovorni za

ocenka i sveduvawe na rizicite na minimum za dadeno nivo na povrat

Funkcijata za upravuvawe so rizici na vtoro nivo koja go identifikuva

sledi kontrolira i kvantifikuva rizikot obezbeduva soodvetni alatki i

metodologii koordinacija i pomo izvestuva soodvetni nivoa i predlata

merki za ubla`uvawe so poddrka od oddelot za uravuvawe so rizici na

Grupacijata i organite na nivo na NBG Grupacija

I vnatrenata revizija koja vri nezavisna kontrolna funkcija

Na po~etokot na 2010 godina funkcijata na upravuvawe so rizici e

dopolnitelno zajaknata so voveduvaweto na Zamenik generalen direktor za

rizici i implementacijata na nov organizaciski model za upravuvawe so

rizici

Zamenikot generalen direktor za rizici e isto taka ~len na Upravniot

odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i va`nosta na funkcijata na

upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na Bankata pri stratekoto

kako i takti~koto donesuvawe na odluki

Isto taka organizacijata na upravuvawe so rizici bee redizajnirana na

na~in na koj pokraj klasi~nata uloga na upravuvawe so rizici primenuva

pogolemo vklu~uvawe na funkcijata za upravuvawe so rizici vo

sekojdenvnoto odlu~uvawe to pridonesuva za poiroka proaktivna i

poobemna organizaciska struktura vo odnos na rizicite vo Bankata Pokraj

toa organizacionata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata

prvenstveno obezbeduva postoewe na jasno razgrani~eni linii na

odgovornost efikasna podelba na dol`nostite i spre~uvawe na pojava na

konflikt na interesi na site nivoa

16

Osnovnata cel na funkcijata za upravuvawe so rizici na SB e da se ograni~i

vlijanieto na potencijalnite negativni nastani kako vrz nejziniot kapital

taka i vrz nejzinite finansiski rezultati Upravuvaweto so rizici gi ima

slednite celi

Zatita na ugledot na Bankata kako vode~ka i renomirana

finansiska institucija vo zemjata koja primenuva visoko nivo

na korporativno upravuvawe i eti~ki standardi

Transparentnost na rizicite Poddrka na procesot na

donesuvawe odluki na nivo na banka so obezbeduvawe na

potrebnoto gledite vo vrska so rizici

Odgovornost za upravuvawe Delovnite edinici na SB se

poedine~no odgovorni za nivnite rezultati kako i za rizicite

povrzani so nivnoto rabotewe Funkcijata na upravuvawe so

rizici pridonesuva kon podobruvawe na koristeweto i

raspredelbata na kapital i kon zajaknuvawe na povratot na

kapital prilagoden spored rizici na nivo na banka so

inkorporirawe na rizicite vo merkite za izvruvawe na

rabotata

Usoglasenost Obezbeduvawe doslednost so najdobrite praktiki

i usoglasenost so regulatornite kvantitativni i

kvalitativni barawa na nivo na banka kako i na nivo na

Grupacija

Upravuvawe so krediten rizik

Kreditniot rizik se definira kako rizik kade to dogovornata strana nema

da mo`e da gi ispolni svoite finansiski ili drugi dogovorni obvrski Vo

2010 godina Stopanska banka gi revidira kreditnite politiki so

ponatamono zgolemuvawe na vee robusnata ramka na procesi i interni

kontroli nameneti za merewe upravuvawe sledewe i ubla`uvawe na

kreditniot rizik

Kreditnata politika na SB za prudentno kreditirawe stava akcent na

detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna

odluka i opti minimum standardi za evaluacija na kreditniot limit

odobruvawe obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti

Procesot na ocenka na rizici za kreditokorisnici pravni i fizi~ki lica e

standardiziran i olesnet so koristewe na posebni sistemi za rangirawe na

rizici i modeli za statisti~ko bodirawe Primenata na ovie alatki za

upravuvawe so rizici koi se baziraat na razni kvantitativni i

kvalitativni vlezni podatoci i analizi pridonesuva za sistematizacija na

procesot na utvrduvawe na rizik i porast kontroliran od aspekt na

prezemen rizik na specifi~nite pod-portfolija Formirani se ovlasteni

odbori za odobruvawe na krediti i prodol`uvawe na kreditni izlo`enosti

17

A55

B3

C3

D2

E3

Хомогенипортфолија

34

Портфолијо на СБ по категорија на ризик (декември 2010)

Po odobruvawe na kredit nastapuva proces na tekovno sledewe na rizicite

so ocenka na novi informacii za kreditokorisnicite kako finansiski

taka i nefinansiski Bankata gi sledi kreditnata sposobnost i odnesuvawe

na kreditokorisnicite na postojana osnova i gi planira svoite idni

dvi`ewa Vo slu~aj da se otkrijat otstapuvawa upravuvaweto so kreditot e

se zajakne so po~esto i postrogo sledewe na site dogovoreni uslovi Vo

tekot na 2010 godina kako dopolnenie na utvrdenata ramka na krediten

rizik se voveduva nov koncept na interna klasifikacija vo soglasnost so

praktikite na NBG Grupacijata Internata klasifikacija e indikator na

kreditnata sposobnost i kreditnoto odnesuvawe na kreditokorisnikot i

sodr`i soodvetna strategija na sledewe Osven toa proirenata ramka na

krediten rizik vklu~uva primena na sistem na rano predupreduvawe so cel

za producirawe listi na klienti kandidati za klasifikacija vrz osnova na

nivnoto transakcisko odnesuvawe i finansiska sostojba ovozmo`uvaji za

Bankata ponatamono prezemawe merki i strategii za upravuvawe ute vo

ranata faza na neizvruvawe kaj klientite

Ako postoi verojatnost dol`nikot da ne e vo mo`nost da gi ispolni site

svoi dogovorni obvrski ovie izlo`enosti se predmet na ocenka na

otetuvawe i se izdvojuva nadomestok koj se evidentira vo bilansot na

uspeh Procenkata na otetuvaweto e del od procesot za ubla`uvawe na

rizicite na Bankata Vo 2010 godina soglasno me|unarodnite najdobri

praktiki bee implementirana nova i proirena metodologijaza

presmetka na iznosot na rezervacijata voveduvaji u~estvo od razni nivoa

na Bankata vo ocenkata na otetuvaweto i proekciite na o~ekuvanite

gotovinski tekovi na kreditokorisnicite kon Bankata Novata

metodologija e poddr`ana so softverska alatka to pridonesuva kon

avtomatski i to~ni presmetki na rezervacijata

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vlijanieto na globalnata

finansiska kriza seute

e prisutno vo

makedonskata ekonomija

vo tekot na 2010 godina i

nejzinite efekti vrz

pravnite i fizi~kite

lica se vidlivi niz

trendovite na

portfolioto na rizi~ni

plasmani na Bankata vo

ramkite na bankarskiot

sektor vo zemjata

18

Me|utoa so intenzivna ocenka i zgolemeni aktivnosti za ubla`uvawe na

rizikot kako i so efikasno organizirana naplata Bankata uspea da odr`i

visoko nivo na kvalitet na kreditnoto portfolio Bankata uspea da go

zadr`i koeficientot na nefunkcionalni krediti na 78 (vo portfolioto

od 2001 godina) pod prosekot na bankarskiot sektor vo zemjata so to

povtorno ja potvrdi opredelbata na Bankata da ostane vo ramkite na

utvrdeniot nizok profil na rizik i da izdvoi optimalen iznos na

rezervacii Kako posledica na toa pokrienosta so rezervacii dostigna

979 to e povisoko za 520 osnovni poeni vo odnos na prethodnata godina

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten

rizik se klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D)

ili vo homogeni grupi vrz osnova na sli~ni karakteristiki vo odnos na

rizik

U~estvoto na izlo`enosti klasificirani vo kategoriite na nizok rizik

ldquoArdquo i ldquoBrdquo ostana na visoko nivo to go odrazuva vnimatelniot pristap na

Bankata pri izbor na novi klienti Zaedno so izlo`enostite kon klienti od

bankarstvo na malo vklu~eni vo homogeni grupi koi isto taka se smetaat

kako niskorizi~ni tie so~inuvaat 92 od vkupnoto portfolio na

Stopanska banka Visokorizi~niot dolg klasificiran vo kategoriite ldquoGrdquo i

ldquoDrdquo ostanuva na nisko nivo so~inuvaji samo 5 od kreditnoto portfolio

na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana

kaj edna dogovorna strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija

verojatnost za neplaawe e povrzana so zaedni~ki osnovni faktori na

primer ekonomski sektor industrija geografska lokacija vid na

instrument

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni

vidovi na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj

na~in spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija

Za taa cel Bankata ima utvrdeno limiti so koi se kontrolira izlo`enosta

na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici industriski sektori

geografski lokacii i vidovi na kolateral Limitite na izlo`enost se

sledat na redovna osnova i site zaklu~oci se poddr`uvaat so adekvatni

aktivnosti od soodvetnoto nivo na Bankata

19

Пречекпрув2

Кредитни картички

6

Потрошувачки31

Станбени15

Автп4

Големи компании

22

Средни кпмпании

16

Мали кпмпании

4

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки21

Финансиски институции

5

Фирми32

Население42

Кредитно портфолио по тип на клиент

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Likvidnosniot rizik se definira kako tekoven ili potencijalen rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od nemo`nosta na Bankata da gi

ispolni svoite obvrski koga dostasuvaat za plaawe bez da predizvikaat

neprifatlivi zagubi

Efikasnoto upravuvawe so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe za

Bankata da ja za~uva doverbata na teda~ite i dogovornite strani i da im

ovozmo`i na klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat

prihodi duri i pod nepovolni okolnosti

Vo tekot na 2010 godina SB uspeno odr`uvae dovolna likvidnost za da gi

ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski vrz osnova na postoe~kata

ramka za upravuvawe so likvidnosniot rizik to vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB

vklu~uvaji soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe

i ograni~uvawe na likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se konvertiraat vo pari

bez da se predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe

kako i pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informaciski sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa

na likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site

aktivnosti navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo

predvid tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni

barawa za minimalno nivo na likvidnost

20

Kamaten rizik

Bankata e izlo`ena na efektite od fluktuaciite na pazarnite kamatni

stapki koi imaat vlijanie vrz nezjinata finansiska pozicija i pari~nite

tekovi So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e

nezna~itelno vo odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni

hartii od vrednost kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi

proizleguvaat od portfolioto na bankarski aktivnosti

Kamatniot rizik vo portfolioto na bankarski aktivnosti (KRPBA) e

tekovniot i potencijalniot rizik za prihodite (neto prihodi od kamati)

iili kapitalot to proizleguva od negativni dvi`ewa na kamatnite stapki

koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski aktivnosti

SB od neodamna ima vospostaveno ramka za upravuvawe so kamaten rizik so

cel da go minimizira efektot od negativnite dvi`ewa na kamatnite stapki

na pazarot kako i da gi zadovoli regulatornite barawa utvrdeni vo 2010

godina od strana na NBRM Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna

ocenka metodologii za merewe metodologija za stres testirawe metrika i

limiti za KRPBA so cel da se osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri

sledi i upravuva

SB po~na da razviva prakti~ni alatki za efektivno merewe na izlo`enosta

na Bankata na KRPBA kade poziciite na Bankata se podeleni vo tri

odnosni kategorii po vid na kamatna stapka fiksna promenliva i

prilagodliva Vo 2010 godina SB izgotvi model za utvrduvawe na

o~ekuvaniot period na povtorno utvrduvawe na uslovi na proizvodite so

prilagodlivi kamatni stapki i razvi softversko reenie za izgotvuvawe na

potrebnite izvetai za regulatornite organi

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122010 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na

zadol`iteleniot kapital iznesuva 065 to e prili~no pod regulatorniot

maksimum od 20

Devizen rizik

Devizniot rizik e tekovniot ili potencijalniot rizik za prihodite i

kapitalot to proizleguva od negativnite dvi`ewa na spot i terminskite

devizni kursevi vo portfolijata na bankarski aktivnosti i na trguvawe

Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i aktiva i pasiva vo

razli~ni valuti glavno vo denari i evra SB upravuva so rizikot preku

sledewe na otvorenata devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in

osiguruvaji usoglasenost so vnatrenite i nadvorenite limiti na

izlo`enost za glavnite valuti na poedine~na kako i na zbirna osnova

21

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi sistemi ~ove~ki faktor

ili nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata

za OR i Politikata i metodologiite za OR koi obezbeduvaat alatki

potrebni za ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na

operativniot rizik Toa amp ovozmo`uva na Bankata da gi utvrdi i meri

nastanite na potencijalna i realizirana zaguba kako i da prezeme

korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne negativniot efekt

vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2010 godina SB uspeno go zavri tretiot ciklus od procesot na

kontrola na rizik i samoocenuvawe Vo tekot na ovoj proces

korespondentite gi revidiraa internite procesi i soodvetnite operativni

rizici na Bankata i gi evidentiraa realiziranite zagubite koi se pojavija

vo tekot na godinata Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od

raboteweto se iniciraa nekolku akciski planovi poradi utvrdenata visoka

izlo`enost kon odredeni nastani na potencijalni zagubi i poradi

materijalizirani zagubi koi bea nad pragot na tolerancija utvrden vo

ramkata za UOR

Osven toa SB gi raspredeli bruto prihodite po delovni linii i dobi

preliminarna potreba od kapital za pokrivawe na operativniot rizik pod

standandiziran pristap vo soglasnost so Politikata za planirawe na

delovni linii Osven toa Bankata isto taka razvi interen model za

raspredelba na bruto prihodite soglasno lokalnite regulatorni barawa

Zatoa Bankata e spremna da go usvoi Standardiziraniot pristap i da gi

utvrdi kapitalnite trooci za operativen rizik

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata pozicija po golemina na kapitalot so

obezbeduvawe mo`nosti za ponatamoen razvoj na svoeto rabotewe i

sozdavawe na poiroka osnova za ispolnuvawe na zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot celite na Bankata se da bide usoglasena so

uslovite za kapital postaveni od strana na regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da prodol`i da funkcionira za da mo`e da

prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za ostanatite

zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka na

razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122010 godina iznesuvae

EUR 1683 milioni(EUR 1813 milioni so vklu~en profit od 2010) za EUR

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

10

Kapitalot na SB bele`i zgolemuvawe za 107 na godino nivo kako

rezultat na EUR 123 milioni akumulirani na smetkite za rezervi i zadr`ana

dobivka Taka vkupnata kapitalna sila na Bankata vo iznos od EUR 183

milioni na krajot na 2010 godina osigura dovolna adekvatnost na kapitalot i

kvaliteten izvor za dolgoro~no finansirawe

Bankarstvo na malo

SB uspeno gi ispolni o~ekuvawata na svoite klienti preku ponuda na

irok asortiman na proizvodi so podobreni karakteristiki i alternativni

kanali na proda`ba Ova pridonese za ponatamono zacvrstuvawe na

nejzinata liderska pozicija vo sektorot naselenie

Vo tekot na 2010 godina SB prodol`i da dominira na pazarot na bankarstvo

na malo vo zemjata so svojot irok asortiman na proizvodi i raznovrsnost

na edinstveni proda`ni kanali Raste~kata pazarna konkurencija bee

nadminata so podobreni karakteristiki na proizvodite i investirawe vo

tehnoloki intenzivna infrastruktura Kako rezultat na toa brojot na

klienti od bankarstvo na malo se zgolemi za dopolnitelni 37 iljadi ili

45 vo sporedba so 2009 godina

Vo ramkite na naata strategija za podobruvawe na kvalitetot na uslugite

na klientite Bankata vovede nov organizaciski model i reorganizacija na

raboteweto Vo soglasnost so novata organizacija Stopanska banka utvrdi

novi rabotni mesta vo filijalite i toa referenti za odnosi so klienti za

mali bankarski biznisi referent za odnosi so SB ekskluziv klienti kako

poseben segment na proizvodi i recepcioner Soglasno naprednavedenoto

Stopanska banka AD ndash Skopje sprovede izmeni i dopolni kako i

usoglasuvawe na politikite procedurite i celosno nova organizaciska

struktura koja navistina gi stava potrebite na klientite vo centarot na

vnimanie Organizacionite promeni se dopolnija so voveduvaweto na uslugi

kako to se bankarski transakcii preku bankomat ndash plaawe na smetki

prenos na sredstva mini izvod bankarski uslugi preku mobilen telefon

Pritoa so usovruvaweto na uslugata elektronsko bankarstvo i voveduvawe

na telefonsko bankarstvo Stopanska banka e stane ne samo najgolema

banka po broj na klienti tuku isto taka i najinovativna banka na pazarot

11

186169

414510

2009 2010

Депозити на население

прпчени

Пп видуваое

Depoziti na naselenie

Privlekuvaweto na novi depoziti

bee edna od postavenite i uspeno

realizirani strateki celi od

strana na Bankata vo oblasta na

Bankarstvo na malo vo tekot na 2010

godina Imeno SB otvori preku

81000 novi depozitni smetki vo

2010 godina i vkupniot iznos na

depoziti dostigna EUR 6843

milioni nadminuvaji go iznosot

od 2009 godina za 134 Ovde

najzna~ajniot pridones dojde od

zgolemenite oro~eni depoziti

~ijato godina stapka na porast

dostigna 233 Valutnata

struktura na depozitite od bankarstvo na malo otkriva zgolemeno u~estvo

na denarskite depoziti na 412 od 357 vo 2009 godina glavno odrazuvaji

pazarnite trendovi vo ovoj segment Pritoa SB go zadr`a pazarniot udel od

29 vo tekot na 2010 godina

Kreditirawe na naselenie

Na domenot na kreditirawe na

naselenieto SB deluvae soglasno

pazarnite trendovi pritoa zadr`uvai

go svoeto pazarno u~estvo od 388 so

vkupno saldo od EUR 4389 milioni Vo

2010 godina strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva vo

korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB ja

primenuva od po~etokot na svetskata

ekonomska kriza So nad 900 novi

stanbeni krediti odobreni vo 2010

godina SB ja zadr`a liderskata

pozicija na pazarot vo ovoj segment so

preku 40 pazarno u~estvo

Namaleniot obem na proda`ba na novi avtomobili vo zemjata pridonese za

negativno dvi`ewe na kreditnoto portfolioto vo ovoj segment no sepak

Bankata uspea da go odr`i svoeto pazarno u~estvo od 45

ЕУР мил

12

0

50000

100000

150000

200000

250000

2008 2009 2010

Издадени платежни картички (кумулатив)

Кредитни

Дебитни

Vo kreditnoto portfolio na Bankata potrouva~kite krediti u~estvuvaat

so 27 i toa so potrouva~kiot kredit bez obezbeduvawe koj Bankata go

nudi preku svoite filijali no i preku postojano raste~kata mre`a na

trgovci Sekako pridones vo portfolioto na potrouva~ki kredit ima i

OK otvoreniot kredit so svoite unikatni karakterstiki Bankata soglasno

toa go zadr`a visokiot pazaren udel od 42 vo ovoj segment

Vo 2010 godina vkupniot

broj na kreditni i debitni

karti~ki izdadeni od SB

iznesuvae 299887 to

pretstavuva rast od 76 vo

sporedba so 2009 godina

Saldoto na krediti na

kreditni karti~ki so

re~isi 50 pazarno u~estvo

go zadr`aa nivoto od 2009

godina i pokraj negativnite

dvi`ewa na pazarot

ldquoPlanot na otplata na 36

rati bez kamatardquo so

kreditnite katri~ki na SB

ja zgolemi upotrebata

osobeno so porastot na trgovci koi prifatija rabotewe po ovoj plan Ovaa

ema isto kako i raste~kata doverba vo karti~kata kako plate`na opcija go

zgolemi obemot na transakcii preku POS terminali (bezgotovinski

transakcii) za 23 za kreditnite katri~ki i 30 za debitnite karti~ki vo

sporedba so 2009 godina

Alternativni kanali

Do krajot na godinata osven internet bankarstvo SB vovede 247 dostapnost

na osnovnite bankarski uslugi preku svojata mre`a na bankomati

rasprostaneta na teritorijata na celata zemja Novite uslugi zaedno so

elektronskoto bankarstvo se brendirani pod dobro prifatenoto logo i-bank

na nivo na celata Grupacija i-bank uslugite vklu~uvaat 247 plaawe na

smetki na bankomat mese~ni rati i prenos na sredstva od edna na druga

smetka vo ramki na Bankata so koristewe na debitna ili kreditna karti~ka

na SB Pri~inata za implementirawe na ovie uslugi e da se zgolemi

koristeweto na kreditni kako i na debitni karti~ki da se pretvorat

bankomatite vo alteri na bankata so to se namaluvaat redicite na

~ekawe vo filijalite Rezultatite od prvite denovi po lansiraweto na

uslugata za plaawe preku bankomat vlejaa optimizam za prifaawe na

alternativnite uslugi

13

Uslugata elektronsko bankarstvo se zgolemi vo tekot na prethodnite godini

i stana edna od najbitnite kanali za klientite pri koristewe na

bankarskite uslugi na SB So zgolemenoto prodirawe na internet Bankata

prodol`i da ja razviva i usovruva uslugata so koja sega se nudi kompleten

pregled na sostojbata na klientite ndash sekoj depoziten i krediten proizvod so

podatoci kako kamatna stapka amortizacionen plan lista na plaawa

uslovi itn Podobruvaweto dovede do zgolemuvawe od 35 vo brojot na

transakcii vo sporedba so 2009 godina i zgolemuvawe od 20 vo vrednosta na

transakciite Brojot na klienti isto taka se zgolemi za 40 kako kaj

klientite fizi~ki lica taka i kaj klientite pravni lica glavno zaradi

intenzivnata obuka na kadarot za proda`ba i postojanata promocija na

uslugata Uslugata elektronsko bankarstvo sega e organizirana pod brendot

i-bank zaedno so ostanatite uslugi koi davaat mo`nost za klientot da go

izbere vremeto kako i mesototo za koristewe na bankarskite uslugi na SB

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati preku odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo 2010 godina vo korporativniot segment vo zemjata evidentni bea

prvite znaci na oporavuvawe od golemata recesija Me|utoa bez ogled na

zgolemenoto koristewe na kapacitetite potpomognati od umereniot rast na

svetskata pobaruva~ka vo 2010 godina profitabilnosta na realniot sektor

ostana slaba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da prodol`i so

svoeto korporativno rabotewe vo soglasnost so svoite dolgoro~ni

strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2010 godina SB nudee celosen

asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Osven toa imaji ja vo

vid va`nosta da se bide poblisku do naite kienti Bankata otvori 3

Biznis centri pokrivaji gi korporativnite klientite vo zemjata Zatoa

na krajot na godinata kreditnoto portfolio vo korporativniot segment

iznesuvae vkupno EUR 3151 milioni Pritoa vo godina so namalena

kreditna aktivnost i negativni percepcii na rizici SB bee aktivno

naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata preku ponatamono

podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi sledewe i

naplata Ova rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti

ponizok za 120 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina

14

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2010 godina SB prodol`i

da obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako

posledica na toa so isplateni EUR 981 milioni vo krediti na mali i

sredni kompanii vo tekot na 2010 godina SB ostana eden od glavnite igra~i

na pazarot za kreditirawe na mali i sredni kompanii

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2010 godina SB gi

odr`a i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot

segment na kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe

naprednite IT reenija goleminata na kapitalot i sinergiite od

~lenstvoto vo edna od najgolemite finansiski grupacii vo Jugoisto~na

Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se glavnite konkurentski

prednosti na SB vo raboteweto so golemi korporativni klienti Vo taa

nasoka vo tekot na 2010 godina SB zaklu~i brojni golemi zdelki vo ovoj

korporativen segment Me|u najzna~ajnite e dogovorot za kredit potpian

so ELEM AD Skopje za investicionen kredit vo vrednost od EUR 30

milioni namenet za modernizacija na Termocentralata vo Bitola kako

glaven i najva`en energetski izvor vo zemjata Kako rezultat na toa do

krajot na 2010 godina vkupnoto portfolio na golemi korporativni krediti

dostigna iznos od EUR 1674 milioni po isplata na vkupno EUR 1167

milioni vrz osnova na novi golemi odobruvawa na krediti

Vo tekot na 2010 godina SB odobri vkupno povee 5400 krediti na

pravni lica a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2235

milioni nadminuvaji go iznosot od 2009 godina za 48 Pokraj redovnata

kreditna aktivnost vo 2010 godina vo oblasta na finansiraweto na

trgovijata SB izdade odnosno otvori 1122 garancii i akreditivi Vkupniot

obem na novi izdadeni trgovski i finansiski instrumenti vo 2010 godina

dostiga EUR 816 milioni impliciraji 934 pogolema aktivnost vo

sporedba so 2009 godina

15

Upravuvawe so rizici

Vo makroekonomsko opkru`uvawe seute polno so predizvici i postojan

streme` na rakovodstvoto za stabilen i umeren profil na rizici

solidnoto i efektivno upravuvawe so rizicite ostana najgolem prioritet

vo Bankata

Se primenuva konzistentna i efikasna ramka za identifikacija ocenka

sledewe i kontrola na rizici vrz osnova na seopfatna ramka na upravuvawe

so rizici koja redovno se pregleduva i usoglasuva so celokupnata

tolerancija i profil na rizici na Bankata i Grupacijata vnatrenite i

nadvorenite normi i najdobrite bankarski praktiki

Modelot na upravuvawe so rizici na Bankata vklu~uva tri linii na zatita

koi se sostojat od

Edinici (linii na biznis) koi prezemaat rizik na prvo nivo odgovorni za

ocenka i sveduvawe na rizicite na minimum za dadeno nivo na povrat

Funkcijata za upravuvawe so rizici na vtoro nivo koja go identifikuva

sledi kontrolira i kvantifikuva rizikot obezbeduva soodvetni alatki i

metodologii koordinacija i pomo izvestuva soodvetni nivoa i predlata

merki za ubla`uvawe so poddrka od oddelot za uravuvawe so rizici na

Grupacijata i organite na nivo na NBG Grupacija

I vnatrenata revizija koja vri nezavisna kontrolna funkcija

Na po~etokot na 2010 godina funkcijata na upravuvawe so rizici e

dopolnitelno zajaknata so voveduvaweto na Zamenik generalen direktor za

rizici i implementacijata na nov organizaciski model za upravuvawe so

rizici

Zamenikot generalen direktor za rizici e isto taka ~len na Upravniot

odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i va`nosta na funkcijata na

upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na Bankata pri stratekoto

kako i takti~koto donesuvawe na odluki

Isto taka organizacijata na upravuvawe so rizici bee redizajnirana na

na~in na koj pokraj klasi~nata uloga na upravuvawe so rizici primenuva

pogolemo vklu~uvawe na funkcijata za upravuvawe so rizici vo

sekojdenvnoto odlu~uvawe to pridonesuva za poiroka proaktivna i

poobemna organizaciska struktura vo odnos na rizicite vo Bankata Pokraj

toa organizacionata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata

prvenstveno obezbeduva postoewe na jasno razgrani~eni linii na

odgovornost efikasna podelba na dol`nostite i spre~uvawe na pojava na

konflikt na interesi na site nivoa

16

Osnovnata cel na funkcijata za upravuvawe so rizici na SB e da se ograni~i

vlijanieto na potencijalnite negativni nastani kako vrz nejziniot kapital

taka i vrz nejzinite finansiski rezultati Upravuvaweto so rizici gi ima

slednite celi

Zatita na ugledot na Bankata kako vode~ka i renomirana

finansiska institucija vo zemjata koja primenuva visoko nivo

na korporativno upravuvawe i eti~ki standardi

Transparentnost na rizicite Poddrka na procesot na

donesuvawe odluki na nivo na banka so obezbeduvawe na

potrebnoto gledite vo vrska so rizici

Odgovornost za upravuvawe Delovnite edinici na SB se

poedine~no odgovorni za nivnite rezultati kako i za rizicite

povrzani so nivnoto rabotewe Funkcijata na upravuvawe so

rizici pridonesuva kon podobruvawe na koristeweto i

raspredelbata na kapital i kon zajaknuvawe na povratot na

kapital prilagoden spored rizici na nivo na banka so

inkorporirawe na rizicite vo merkite za izvruvawe na

rabotata

Usoglasenost Obezbeduvawe doslednost so najdobrite praktiki

i usoglasenost so regulatornite kvantitativni i

kvalitativni barawa na nivo na banka kako i na nivo na

Grupacija

Upravuvawe so krediten rizik

Kreditniot rizik se definira kako rizik kade to dogovornata strana nema

da mo`e da gi ispolni svoite finansiski ili drugi dogovorni obvrski Vo

2010 godina Stopanska banka gi revidira kreditnite politiki so

ponatamono zgolemuvawe na vee robusnata ramka na procesi i interni

kontroli nameneti za merewe upravuvawe sledewe i ubla`uvawe na

kreditniot rizik

Kreditnata politika na SB za prudentno kreditirawe stava akcent na

detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna

odluka i opti minimum standardi za evaluacija na kreditniot limit

odobruvawe obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti

Procesot na ocenka na rizici za kreditokorisnici pravni i fizi~ki lica e

standardiziran i olesnet so koristewe na posebni sistemi za rangirawe na

rizici i modeli za statisti~ko bodirawe Primenata na ovie alatki za

upravuvawe so rizici koi se baziraat na razni kvantitativni i

kvalitativni vlezni podatoci i analizi pridonesuva za sistematizacija na

procesot na utvrduvawe na rizik i porast kontroliran od aspekt na

prezemen rizik na specifi~nite pod-portfolija Formirani se ovlasteni

odbori za odobruvawe na krediti i prodol`uvawe na kreditni izlo`enosti

17

A55

B3

C3

D2

E3

Хомогенипортфолија

34

Портфолијо на СБ по категорија на ризик (декември 2010)

Po odobruvawe na kredit nastapuva proces na tekovno sledewe na rizicite

so ocenka na novi informacii za kreditokorisnicite kako finansiski

taka i nefinansiski Bankata gi sledi kreditnata sposobnost i odnesuvawe

na kreditokorisnicite na postojana osnova i gi planira svoite idni

dvi`ewa Vo slu~aj da se otkrijat otstapuvawa upravuvaweto so kreditot e

se zajakne so po~esto i postrogo sledewe na site dogovoreni uslovi Vo

tekot na 2010 godina kako dopolnenie na utvrdenata ramka na krediten

rizik se voveduva nov koncept na interna klasifikacija vo soglasnost so

praktikite na NBG Grupacijata Internata klasifikacija e indikator na

kreditnata sposobnost i kreditnoto odnesuvawe na kreditokorisnikot i

sodr`i soodvetna strategija na sledewe Osven toa proirenata ramka na

krediten rizik vklu~uva primena na sistem na rano predupreduvawe so cel

za producirawe listi na klienti kandidati za klasifikacija vrz osnova na

nivnoto transakcisko odnesuvawe i finansiska sostojba ovozmo`uvaji za

Bankata ponatamono prezemawe merki i strategii za upravuvawe ute vo

ranata faza na neizvruvawe kaj klientite

Ako postoi verojatnost dol`nikot da ne e vo mo`nost da gi ispolni site

svoi dogovorni obvrski ovie izlo`enosti se predmet na ocenka na

otetuvawe i se izdvojuva nadomestok koj se evidentira vo bilansot na

uspeh Procenkata na otetuvaweto e del od procesot za ubla`uvawe na

rizicite na Bankata Vo 2010 godina soglasno me|unarodnite najdobri

praktiki bee implementirana nova i proirena metodologijaza

presmetka na iznosot na rezervacijata voveduvaji u~estvo od razni nivoa

na Bankata vo ocenkata na otetuvaweto i proekciite na o~ekuvanite

gotovinski tekovi na kreditokorisnicite kon Bankata Novata

metodologija e poddr`ana so softverska alatka to pridonesuva kon

avtomatski i to~ni presmetki na rezervacijata

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vlijanieto na globalnata

finansiska kriza seute

e prisutno vo

makedonskata ekonomija

vo tekot na 2010 godina i

nejzinite efekti vrz

pravnite i fizi~kite

lica se vidlivi niz

trendovite na

portfolioto na rizi~ni

plasmani na Bankata vo

ramkite na bankarskiot

sektor vo zemjata

18

Me|utoa so intenzivna ocenka i zgolemeni aktivnosti za ubla`uvawe na

rizikot kako i so efikasno organizirana naplata Bankata uspea da odr`i

visoko nivo na kvalitet na kreditnoto portfolio Bankata uspea da go

zadr`i koeficientot na nefunkcionalni krediti na 78 (vo portfolioto

od 2001 godina) pod prosekot na bankarskiot sektor vo zemjata so to

povtorno ja potvrdi opredelbata na Bankata da ostane vo ramkite na

utvrdeniot nizok profil na rizik i da izdvoi optimalen iznos na

rezervacii Kako posledica na toa pokrienosta so rezervacii dostigna

979 to e povisoko za 520 osnovni poeni vo odnos na prethodnata godina

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten

rizik se klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D)

ili vo homogeni grupi vrz osnova na sli~ni karakteristiki vo odnos na

rizik

U~estvoto na izlo`enosti klasificirani vo kategoriite na nizok rizik

ldquoArdquo i ldquoBrdquo ostana na visoko nivo to go odrazuva vnimatelniot pristap na

Bankata pri izbor na novi klienti Zaedno so izlo`enostite kon klienti od

bankarstvo na malo vklu~eni vo homogeni grupi koi isto taka se smetaat

kako niskorizi~ni tie so~inuvaat 92 od vkupnoto portfolio na

Stopanska banka Visokorizi~niot dolg klasificiran vo kategoriite ldquoGrdquo i

ldquoDrdquo ostanuva na nisko nivo so~inuvaji samo 5 od kreditnoto portfolio

na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana

kaj edna dogovorna strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija

verojatnost za neplaawe e povrzana so zaedni~ki osnovni faktori na

primer ekonomski sektor industrija geografska lokacija vid na

instrument

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni

vidovi na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj

na~in spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija

Za taa cel Bankata ima utvrdeno limiti so koi se kontrolira izlo`enosta

na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici industriski sektori

geografski lokacii i vidovi na kolateral Limitite na izlo`enost se

sledat na redovna osnova i site zaklu~oci se poddr`uvaat so adekvatni

aktivnosti od soodvetnoto nivo na Bankata

19

Пречекпрув2

Кредитни картички

6

Потрошувачки31

Станбени15

Автп4

Големи компании

22

Средни кпмпании

16

Мали кпмпании

4

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки21

Финансиски институции

5

Фирми32

Население42

Кредитно портфолио по тип на клиент

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Likvidnosniot rizik se definira kako tekoven ili potencijalen rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od nemo`nosta na Bankata da gi

ispolni svoite obvrski koga dostasuvaat za plaawe bez da predizvikaat

neprifatlivi zagubi

Efikasnoto upravuvawe so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe za

Bankata da ja za~uva doverbata na teda~ite i dogovornite strani i da im

ovozmo`i na klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat

prihodi duri i pod nepovolni okolnosti

Vo tekot na 2010 godina SB uspeno odr`uvae dovolna likvidnost za da gi

ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski vrz osnova na postoe~kata

ramka za upravuvawe so likvidnosniot rizik to vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB

vklu~uvaji soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe

i ograni~uvawe na likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se konvertiraat vo pari

bez da se predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe

kako i pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informaciski sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa

na likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site

aktivnosti navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo

predvid tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni

barawa za minimalno nivo na likvidnost

20

Kamaten rizik

Bankata e izlo`ena na efektite od fluktuaciite na pazarnite kamatni

stapki koi imaat vlijanie vrz nezjinata finansiska pozicija i pari~nite

tekovi So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e

nezna~itelno vo odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni

hartii od vrednost kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi

proizleguvaat od portfolioto na bankarski aktivnosti

Kamatniot rizik vo portfolioto na bankarski aktivnosti (KRPBA) e

tekovniot i potencijalniot rizik za prihodite (neto prihodi od kamati)

iili kapitalot to proizleguva od negativni dvi`ewa na kamatnite stapki

koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski aktivnosti

SB od neodamna ima vospostaveno ramka za upravuvawe so kamaten rizik so

cel da go minimizira efektot od negativnite dvi`ewa na kamatnite stapki

na pazarot kako i da gi zadovoli regulatornite barawa utvrdeni vo 2010

godina od strana na NBRM Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna

ocenka metodologii za merewe metodologija za stres testirawe metrika i

limiti za KRPBA so cel da se osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri

sledi i upravuva

SB po~na da razviva prakti~ni alatki za efektivno merewe na izlo`enosta

na Bankata na KRPBA kade poziciite na Bankata se podeleni vo tri

odnosni kategorii po vid na kamatna stapka fiksna promenliva i

prilagodliva Vo 2010 godina SB izgotvi model za utvrduvawe na

o~ekuvaniot period na povtorno utvrduvawe na uslovi na proizvodite so

prilagodlivi kamatni stapki i razvi softversko reenie za izgotvuvawe na

potrebnite izvetai za regulatornite organi

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122010 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na

zadol`iteleniot kapital iznesuva 065 to e prili~no pod regulatorniot

maksimum od 20

Devizen rizik

Devizniot rizik e tekovniot ili potencijalniot rizik za prihodite i

kapitalot to proizleguva od negativnite dvi`ewa na spot i terminskite

devizni kursevi vo portfolijata na bankarski aktivnosti i na trguvawe

Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i aktiva i pasiva vo

razli~ni valuti glavno vo denari i evra SB upravuva so rizikot preku

sledewe na otvorenata devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in

osiguruvaji usoglasenost so vnatrenite i nadvorenite limiti na

izlo`enost za glavnite valuti na poedine~na kako i na zbirna osnova

21

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi sistemi ~ove~ki faktor

ili nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata

za OR i Politikata i metodologiite za OR koi obezbeduvaat alatki

potrebni za ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na

operativniot rizik Toa amp ovozmo`uva na Bankata da gi utvrdi i meri

nastanite na potencijalna i realizirana zaguba kako i da prezeme

korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne negativniot efekt

vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2010 godina SB uspeno go zavri tretiot ciklus od procesot na

kontrola na rizik i samoocenuvawe Vo tekot na ovoj proces

korespondentite gi revidiraa internite procesi i soodvetnite operativni

rizici na Bankata i gi evidentiraa realiziranite zagubite koi se pojavija

vo tekot na godinata Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od

raboteweto se iniciraa nekolku akciski planovi poradi utvrdenata visoka

izlo`enost kon odredeni nastani na potencijalni zagubi i poradi

materijalizirani zagubi koi bea nad pragot na tolerancija utvrden vo

ramkata za UOR

Osven toa SB gi raspredeli bruto prihodite po delovni linii i dobi

preliminarna potreba od kapital za pokrivawe na operativniot rizik pod

standandiziran pristap vo soglasnost so Politikata za planirawe na

delovni linii Osven toa Bankata isto taka razvi interen model za

raspredelba na bruto prihodite soglasno lokalnite regulatorni barawa

Zatoa Bankata e spremna da go usvoi Standardiziraniot pristap i da gi

utvrdi kapitalnite trooci za operativen rizik

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata pozicija po golemina na kapitalot so

obezbeduvawe mo`nosti za ponatamoen razvoj na svoeto rabotewe i

sozdavawe na poiroka osnova za ispolnuvawe na zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot celite na Bankata se da bide usoglasena so

uslovite za kapital postaveni od strana na regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da prodol`i da funkcionira za da mo`e da

prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za ostanatite

zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka na

razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122010 godina iznesuvae

EUR 1683 milioni(EUR 1813 milioni so vklu~en profit od 2010) za EUR

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

11

186169

414510

2009 2010

Депозити на население

прпчени

Пп видуваое

Depoziti na naselenie

Privlekuvaweto na novi depoziti

bee edna od postavenite i uspeno

realizirani strateki celi od

strana na Bankata vo oblasta na

Bankarstvo na malo vo tekot na 2010

godina Imeno SB otvori preku

81000 novi depozitni smetki vo

2010 godina i vkupniot iznos na

depoziti dostigna EUR 6843

milioni nadminuvaji go iznosot

od 2009 godina za 134 Ovde

najzna~ajniot pridones dojde od

zgolemenite oro~eni depoziti

~ijato godina stapka na porast

dostigna 233 Valutnata

struktura na depozitite od bankarstvo na malo otkriva zgolemeno u~estvo

na denarskite depoziti na 412 od 357 vo 2009 godina glavno odrazuvaji

pazarnite trendovi vo ovoj segment Pritoa SB go zadr`a pazarniot udel od

29 vo tekot na 2010 godina

Kreditirawe na naselenie

Na domenot na kreditirawe na

naselenieto SB deluvae soglasno

pazarnite trendovi pritoa zadr`uvai

go svoeto pazarno u~estvo od 388 so

vkupno saldo od EUR 4389 milioni Vo

2010 godina strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva vo

korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB ja

primenuva od po~etokot na svetskata

ekonomska kriza So nad 900 novi

stanbeni krediti odobreni vo 2010

godina SB ja zadr`a liderskata

pozicija na pazarot vo ovoj segment so

preku 40 pazarno u~estvo

Namaleniot obem na proda`ba na novi avtomobili vo zemjata pridonese za

negativno dvi`ewe na kreditnoto portfolioto vo ovoj segment no sepak

Bankata uspea da go odr`i svoeto pazarno u~estvo od 45

ЕУР мил

12

0

50000

100000

150000

200000

250000

2008 2009 2010

Издадени платежни картички (кумулатив)

Кредитни

Дебитни

Vo kreditnoto portfolio na Bankata potrouva~kite krediti u~estvuvaat

so 27 i toa so potrouva~kiot kredit bez obezbeduvawe koj Bankata go

nudi preku svoite filijali no i preku postojano raste~kata mre`a na

trgovci Sekako pridones vo portfolioto na potrouva~ki kredit ima i

OK otvoreniot kredit so svoite unikatni karakterstiki Bankata soglasno

toa go zadr`a visokiot pazaren udel od 42 vo ovoj segment

Vo 2010 godina vkupniot

broj na kreditni i debitni

karti~ki izdadeni od SB

iznesuvae 299887 to

pretstavuva rast od 76 vo

sporedba so 2009 godina

Saldoto na krediti na

kreditni karti~ki so

re~isi 50 pazarno u~estvo

go zadr`aa nivoto od 2009

godina i pokraj negativnite

dvi`ewa na pazarot

ldquoPlanot na otplata na 36

rati bez kamatardquo so

kreditnite katri~ki na SB

ja zgolemi upotrebata

osobeno so porastot na trgovci koi prifatija rabotewe po ovoj plan Ovaa

ema isto kako i raste~kata doverba vo karti~kata kako plate`na opcija go

zgolemi obemot na transakcii preku POS terminali (bezgotovinski

transakcii) za 23 za kreditnite katri~ki i 30 za debitnite karti~ki vo

sporedba so 2009 godina

Alternativni kanali

Do krajot na godinata osven internet bankarstvo SB vovede 247 dostapnost

na osnovnite bankarski uslugi preku svojata mre`a na bankomati

rasprostaneta na teritorijata na celata zemja Novite uslugi zaedno so

elektronskoto bankarstvo se brendirani pod dobro prifatenoto logo i-bank

na nivo na celata Grupacija i-bank uslugite vklu~uvaat 247 plaawe na

smetki na bankomat mese~ni rati i prenos na sredstva od edna na druga

smetka vo ramki na Bankata so koristewe na debitna ili kreditna karti~ka

na SB Pri~inata za implementirawe na ovie uslugi e da se zgolemi

koristeweto na kreditni kako i na debitni karti~ki da se pretvorat

bankomatite vo alteri na bankata so to se namaluvaat redicite na

~ekawe vo filijalite Rezultatite od prvite denovi po lansiraweto na

uslugata za plaawe preku bankomat vlejaa optimizam za prifaawe na

alternativnite uslugi

13

Uslugata elektronsko bankarstvo se zgolemi vo tekot na prethodnite godini

i stana edna od najbitnite kanali za klientite pri koristewe na

bankarskite uslugi na SB So zgolemenoto prodirawe na internet Bankata

prodol`i da ja razviva i usovruva uslugata so koja sega se nudi kompleten

pregled na sostojbata na klientite ndash sekoj depoziten i krediten proizvod so

podatoci kako kamatna stapka amortizacionen plan lista na plaawa

uslovi itn Podobruvaweto dovede do zgolemuvawe od 35 vo brojot na

transakcii vo sporedba so 2009 godina i zgolemuvawe od 20 vo vrednosta na

transakciite Brojot na klienti isto taka se zgolemi za 40 kako kaj

klientite fizi~ki lica taka i kaj klientite pravni lica glavno zaradi

intenzivnata obuka na kadarot za proda`ba i postojanata promocija na

uslugata Uslugata elektronsko bankarstvo sega e organizirana pod brendot

i-bank zaedno so ostanatite uslugi koi davaat mo`nost za klientot da go

izbere vremeto kako i mesototo za koristewe na bankarskite uslugi na SB

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati preku odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo 2010 godina vo korporativniot segment vo zemjata evidentni bea

prvite znaci na oporavuvawe od golemata recesija Me|utoa bez ogled na

zgolemenoto koristewe na kapacitetite potpomognati od umereniot rast na

svetskata pobaruva~ka vo 2010 godina profitabilnosta na realniot sektor

ostana slaba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da prodol`i so

svoeto korporativno rabotewe vo soglasnost so svoite dolgoro~ni

strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2010 godina SB nudee celosen

asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Osven toa imaji ja vo

vid va`nosta da se bide poblisku do naite kienti Bankata otvori 3

Biznis centri pokrivaji gi korporativnite klientite vo zemjata Zatoa

na krajot na godinata kreditnoto portfolio vo korporativniot segment

iznesuvae vkupno EUR 3151 milioni Pritoa vo godina so namalena

kreditna aktivnost i negativni percepcii na rizici SB bee aktivno

naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata preku ponatamono

podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi sledewe i

naplata Ova rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti

ponizok za 120 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina

14

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2010 godina SB prodol`i

da obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako

posledica na toa so isplateni EUR 981 milioni vo krediti na mali i

sredni kompanii vo tekot na 2010 godina SB ostana eden od glavnite igra~i

na pazarot za kreditirawe na mali i sredni kompanii

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2010 godina SB gi

odr`a i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot

segment na kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe

naprednite IT reenija goleminata na kapitalot i sinergiite od

~lenstvoto vo edna od najgolemite finansiski grupacii vo Jugoisto~na

Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se glavnite konkurentski

prednosti na SB vo raboteweto so golemi korporativni klienti Vo taa

nasoka vo tekot na 2010 godina SB zaklu~i brojni golemi zdelki vo ovoj

korporativen segment Me|u najzna~ajnite e dogovorot za kredit potpian

so ELEM AD Skopje za investicionen kredit vo vrednost od EUR 30

milioni namenet za modernizacija na Termocentralata vo Bitola kako

glaven i najva`en energetski izvor vo zemjata Kako rezultat na toa do

krajot na 2010 godina vkupnoto portfolio na golemi korporativni krediti

dostigna iznos od EUR 1674 milioni po isplata na vkupno EUR 1167

milioni vrz osnova na novi golemi odobruvawa na krediti

Vo tekot na 2010 godina SB odobri vkupno povee 5400 krediti na

pravni lica a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2235

milioni nadminuvaji go iznosot od 2009 godina za 48 Pokraj redovnata

kreditna aktivnost vo 2010 godina vo oblasta na finansiraweto na

trgovijata SB izdade odnosno otvori 1122 garancii i akreditivi Vkupniot

obem na novi izdadeni trgovski i finansiski instrumenti vo 2010 godina

dostiga EUR 816 milioni impliciraji 934 pogolema aktivnost vo

sporedba so 2009 godina

15

Upravuvawe so rizici

Vo makroekonomsko opkru`uvawe seute polno so predizvici i postojan

streme` na rakovodstvoto za stabilen i umeren profil na rizici

solidnoto i efektivno upravuvawe so rizicite ostana najgolem prioritet

vo Bankata

Se primenuva konzistentna i efikasna ramka za identifikacija ocenka

sledewe i kontrola na rizici vrz osnova na seopfatna ramka na upravuvawe

so rizici koja redovno se pregleduva i usoglasuva so celokupnata

tolerancija i profil na rizici na Bankata i Grupacijata vnatrenite i

nadvorenite normi i najdobrite bankarski praktiki

Modelot na upravuvawe so rizici na Bankata vklu~uva tri linii na zatita

koi se sostojat od

Edinici (linii na biznis) koi prezemaat rizik na prvo nivo odgovorni za

ocenka i sveduvawe na rizicite na minimum za dadeno nivo na povrat

Funkcijata za upravuvawe so rizici na vtoro nivo koja go identifikuva

sledi kontrolira i kvantifikuva rizikot obezbeduva soodvetni alatki i

metodologii koordinacija i pomo izvestuva soodvetni nivoa i predlata

merki za ubla`uvawe so poddrka od oddelot za uravuvawe so rizici na

Grupacijata i organite na nivo na NBG Grupacija

I vnatrenata revizija koja vri nezavisna kontrolna funkcija

Na po~etokot na 2010 godina funkcijata na upravuvawe so rizici e

dopolnitelno zajaknata so voveduvaweto na Zamenik generalen direktor za

rizici i implementacijata na nov organizaciski model za upravuvawe so

rizici

Zamenikot generalen direktor za rizici e isto taka ~len na Upravniot

odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i va`nosta na funkcijata na

upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na Bankata pri stratekoto

kako i takti~koto donesuvawe na odluki

Isto taka organizacijata na upravuvawe so rizici bee redizajnirana na

na~in na koj pokraj klasi~nata uloga na upravuvawe so rizici primenuva

pogolemo vklu~uvawe na funkcijata za upravuvawe so rizici vo

sekojdenvnoto odlu~uvawe to pridonesuva za poiroka proaktivna i

poobemna organizaciska struktura vo odnos na rizicite vo Bankata Pokraj

toa organizacionata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata

prvenstveno obezbeduva postoewe na jasno razgrani~eni linii na

odgovornost efikasna podelba na dol`nostite i spre~uvawe na pojava na

konflikt na interesi na site nivoa

16

Osnovnata cel na funkcijata za upravuvawe so rizici na SB e da se ograni~i

vlijanieto na potencijalnite negativni nastani kako vrz nejziniot kapital

taka i vrz nejzinite finansiski rezultati Upravuvaweto so rizici gi ima

slednite celi

Zatita na ugledot na Bankata kako vode~ka i renomirana

finansiska institucija vo zemjata koja primenuva visoko nivo

na korporativno upravuvawe i eti~ki standardi

Transparentnost na rizicite Poddrka na procesot na

donesuvawe odluki na nivo na banka so obezbeduvawe na

potrebnoto gledite vo vrska so rizici

Odgovornost za upravuvawe Delovnite edinici na SB se

poedine~no odgovorni za nivnite rezultati kako i za rizicite

povrzani so nivnoto rabotewe Funkcijata na upravuvawe so

rizici pridonesuva kon podobruvawe na koristeweto i

raspredelbata na kapital i kon zajaknuvawe na povratot na

kapital prilagoden spored rizici na nivo na banka so

inkorporirawe na rizicite vo merkite za izvruvawe na

rabotata

Usoglasenost Obezbeduvawe doslednost so najdobrite praktiki

i usoglasenost so regulatornite kvantitativni i

kvalitativni barawa na nivo na banka kako i na nivo na

Grupacija

Upravuvawe so krediten rizik

Kreditniot rizik se definira kako rizik kade to dogovornata strana nema

da mo`e da gi ispolni svoite finansiski ili drugi dogovorni obvrski Vo

2010 godina Stopanska banka gi revidira kreditnite politiki so

ponatamono zgolemuvawe na vee robusnata ramka na procesi i interni

kontroli nameneti za merewe upravuvawe sledewe i ubla`uvawe na

kreditniot rizik

Kreditnata politika na SB za prudentno kreditirawe stava akcent na

detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna

odluka i opti minimum standardi za evaluacija na kreditniot limit

odobruvawe obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti

Procesot na ocenka na rizici za kreditokorisnici pravni i fizi~ki lica e

standardiziran i olesnet so koristewe na posebni sistemi za rangirawe na

rizici i modeli za statisti~ko bodirawe Primenata na ovie alatki za

upravuvawe so rizici koi se baziraat na razni kvantitativni i

kvalitativni vlezni podatoci i analizi pridonesuva za sistematizacija na

procesot na utvrduvawe na rizik i porast kontroliran od aspekt na

prezemen rizik na specifi~nite pod-portfolija Formirani se ovlasteni

odbori za odobruvawe na krediti i prodol`uvawe na kreditni izlo`enosti

17

A55

B3

C3

D2

E3

Хомогенипортфолија

34

Портфолијо на СБ по категорија на ризик (декември 2010)

Po odobruvawe na kredit nastapuva proces na tekovno sledewe na rizicite

so ocenka na novi informacii za kreditokorisnicite kako finansiski

taka i nefinansiski Bankata gi sledi kreditnata sposobnost i odnesuvawe

na kreditokorisnicite na postojana osnova i gi planira svoite idni

dvi`ewa Vo slu~aj da se otkrijat otstapuvawa upravuvaweto so kreditot e

se zajakne so po~esto i postrogo sledewe na site dogovoreni uslovi Vo

tekot na 2010 godina kako dopolnenie na utvrdenata ramka na krediten

rizik se voveduva nov koncept na interna klasifikacija vo soglasnost so

praktikite na NBG Grupacijata Internata klasifikacija e indikator na

kreditnata sposobnost i kreditnoto odnesuvawe na kreditokorisnikot i

sodr`i soodvetna strategija na sledewe Osven toa proirenata ramka na

krediten rizik vklu~uva primena na sistem na rano predupreduvawe so cel

za producirawe listi na klienti kandidati za klasifikacija vrz osnova na

nivnoto transakcisko odnesuvawe i finansiska sostojba ovozmo`uvaji za

Bankata ponatamono prezemawe merki i strategii za upravuvawe ute vo

ranata faza na neizvruvawe kaj klientite

Ako postoi verojatnost dol`nikot da ne e vo mo`nost da gi ispolni site

svoi dogovorni obvrski ovie izlo`enosti se predmet na ocenka na

otetuvawe i se izdvojuva nadomestok koj se evidentira vo bilansot na

uspeh Procenkata na otetuvaweto e del od procesot za ubla`uvawe na

rizicite na Bankata Vo 2010 godina soglasno me|unarodnite najdobri

praktiki bee implementirana nova i proirena metodologijaza

presmetka na iznosot na rezervacijata voveduvaji u~estvo od razni nivoa

na Bankata vo ocenkata na otetuvaweto i proekciite na o~ekuvanite

gotovinski tekovi na kreditokorisnicite kon Bankata Novata

metodologija e poddr`ana so softverska alatka to pridonesuva kon

avtomatski i to~ni presmetki na rezervacijata

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vlijanieto na globalnata

finansiska kriza seute

e prisutno vo

makedonskata ekonomija

vo tekot na 2010 godina i

nejzinite efekti vrz

pravnite i fizi~kite

lica se vidlivi niz

trendovite na

portfolioto na rizi~ni

plasmani na Bankata vo

ramkite na bankarskiot

sektor vo zemjata

18

Me|utoa so intenzivna ocenka i zgolemeni aktivnosti za ubla`uvawe na

rizikot kako i so efikasno organizirana naplata Bankata uspea da odr`i

visoko nivo na kvalitet na kreditnoto portfolio Bankata uspea da go

zadr`i koeficientot na nefunkcionalni krediti na 78 (vo portfolioto

od 2001 godina) pod prosekot na bankarskiot sektor vo zemjata so to

povtorno ja potvrdi opredelbata na Bankata da ostane vo ramkite na

utvrdeniot nizok profil na rizik i da izdvoi optimalen iznos na

rezervacii Kako posledica na toa pokrienosta so rezervacii dostigna

979 to e povisoko za 520 osnovni poeni vo odnos na prethodnata godina

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten

rizik se klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D)

ili vo homogeni grupi vrz osnova na sli~ni karakteristiki vo odnos na

rizik

U~estvoto na izlo`enosti klasificirani vo kategoriite na nizok rizik

ldquoArdquo i ldquoBrdquo ostana na visoko nivo to go odrazuva vnimatelniot pristap na

Bankata pri izbor na novi klienti Zaedno so izlo`enostite kon klienti od

bankarstvo na malo vklu~eni vo homogeni grupi koi isto taka se smetaat

kako niskorizi~ni tie so~inuvaat 92 od vkupnoto portfolio na

Stopanska banka Visokorizi~niot dolg klasificiran vo kategoriite ldquoGrdquo i

ldquoDrdquo ostanuva na nisko nivo so~inuvaji samo 5 od kreditnoto portfolio

na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana

kaj edna dogovorna strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija

verojatnost za neplaawe e povrzana so zaedni~ki osnovni faktori na

primer ekonomski sektor industrija geografska lokacija vid na

instrument

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni

vidovi na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj

na~in spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija

Za taa cel Bankata ima utvrdeno limiti so koi se kontrolira izlo`enosta

na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici industriski sektori

geografski lokacii i vidovi na kolateral Limitite na izlo`enost se

sledat na redovna osnova i site zaklu~oci se poddr`uvaat so adekvatni

aktivnosti od soodvetnoto nivo na Bankata

19

Пречекпрув2

Кредитни картички

6

Потрошувачки31

Станбени15

Автп4

Големи компании

22

Средни кпмпании

16

Мали кпмпании

4

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки21

Финансиски институции

5

Фирми32

Население42

Кредитно портфолио по тип на клиент

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Likvidnosniot rizik se definira kako tekoven ili potencijalen rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od nemo`nosta na Bankata da gi

ispolni svoite obvrski koga dostasuvaat za plaawe bez da predizvikaat

neprifatlivi zagubi

Efikasnoto upravuvawe so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe za

Bankata da ja za~uva doverbata na teda~ite i dogovornite strani i da im

ovozmo`i na klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat

prihodi duri i pod nepovolni okolnosti

Vo tekot na 2010 godina SB uspeno odr`uvae dovolna likvidnost za da gi

ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski vrz osnova na postoe~kata

ramka za upravuvawe so likvidnosniot rizik to vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB

vklu~uvaji soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe

i ograni~uvawe na likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se konvertiraat vo pari

bez da se predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe

kako i pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informaciski sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa

na likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site

aktivnosti navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo

predvid tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni

barawa za minimalno nivo na likvidnost

20

Kamaten rizik

Bankata e izlo`ena na efektite od fluktuaciite na pazarnite kamatni

stapki koi imaat vlijanie vrz nezjinata finansiska pozicija i pari~nite

tekovi So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e

nezna~itelno vo odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni

hartii od vrednost kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi

proizleguvaat od portfolioto na bankarski aktivnosti

Kamatniot rizik vo portfolioto na bankarski aktivnosti (KRPBA) e

tekovniot i potencijalniot rizik za prihodite (neto prihodi od kamati)

iili kapitalot to proizleguva od negativni dvi`ewa na kamatnite stapki

koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski aktivnosti

SB od neodamna ima vospostaveno ramka za upravuvawe so kamaten rizik so

cel da go minimizira efektot od negativnite dvi`ewa na kamatnite stapki

na pazarot kako i da gi zadovoli regulatornite barawa utvrdeni vo 2010

godina od strana na NBRM Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna

ocenka metodologii za merewe metodologija za stres testirawe metrika i

limiti za KRPBA so cel da se osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri

sledi i upravuva

SB po~na da razviva prakti~ni alatki za efektivno merewe na izlo`enosta

na Bankata na KRPBA kade poziciite na Bankata se podeleni vo tri

odnosni kategorii po vid na kamatna stapka fiksna promenliva i

prilagodliva Vo 2010 godina SB izgotvi model za utvrduvawe na

o~ekuvaniot period na povtorno utvrduvawe na uslovi na proizvodite so

prilagodlivi kamatni stapki i razvi softversko reenie za izgotvuvawe na

potrebnite izvetai za regulatornite organi

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122010 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na

zadol`iteleniot kapital iznesuva 065 to e prili~no pod regulatorniot

maksimum od 20

Devizen rizik

Devizniot rizik e tekovniot ili potencijalniot rizik za prihodite i

kapitalot to proizleguva od negativnite dvi`ewa na spot i terminskite

devizni kursevi vo portfolijata na bankarski aktivnosti i na trguvawe

Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i aktiva i pasiva vo

razli~ni valuti glavno vo denari i evra SB upravuva so rizikot preku

sledewe na otvorenata devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in

osiguruvaji usoglasenost so vnatrenite i nadvorenite limiti na

izlo`enost za glavnite valuti na poedine~na kako i na zbirna osnova

21

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi sistemi ~ove~ki faktor

ili nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata

za OR i Politikata i metodologiite za OR koi obezbeduvaat alatki

potrebni za ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na

operativniot rizik Toa amp ovozmo`uva na Bankata da gi utvrdi i meri

nastanite na potencijalna i realizirana zaguba kako i da prezeme

korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne negativniot efekt

vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2010 godina SB uspeno go zavri tretiot ciklus od procesot na

kontrola na rizik i samoocenuvawe Vo tekot na ovoj proces

korespondentite gi revidiraa internite procesi i soodvetnite operativni

rizici na Bankata i gi evidentiraa realiziranite zagubite koi se pojavija

vo tekot na godinata Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od

raboteweto se iniciraa nekolku akciski planovi poradi utvrdenata visoka

izlo`enost kon odredeni nastani na potencijalni zagubi i poradi

materijalizirani zagubi koi bea nad pragot na tolerancija utvrden vo

ramkata za UOR

Osven toa SB gi raspredeli bruto prihodite po delovni linii i dobi

preliminarna potreba od kapital za pokrivawe na operativniot rizik pod

standandiziran pristap vo soglasnost so Politikata za planirawe na

delovni linii Osven toa Bankata isto taka razvi interen model za

raspredelba na bruto prihodite soglasno lokalnite regulatorni barawa

Zatoa Bankata e spremna da go usvoi Standardiziraniot pristap i da gi

utvrdi kapitalnite trooci za operativen rizik

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata pozicija po golemina na kapitalot so

obezbeduvawe mo`nosti za ponatamoen razvoj na svoeto rabotewe i

sozdavawe na poiroka osnova za ispolnuvawe na zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot celite na Bankata se da bide usoglasena so

uslovite za kapital postaveni od strana na regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da prodol`i da funkcionira za da mo`e da

prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za ostanatite

zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka na

razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122010 godina iznesuvae

EUR 1683 milioni(EUR 1813 milioni so vklu~en profit od 2010) za EUR

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

12

0

50000

100000

150000

200000

250000

2008 2009 2010

Издадени платежни картички (кумулатив)

Кредитни

Дебитни

Vo kreditnoto portfolio na Bankata potrouva~kite krediti u~estvuvaat

so 27 i toa so potrouva~kiot kredit bez obezbeduvawe koj Bankata go

nudi preku svoite filijali no i preku postojano raste~kata mre`a na

trgovci Sekako pridones vo portfolioto na potrouva~ki kredit ima i

OK otvoreniot kredit so svoite unikatni karakterstiki Bankata soglasno

toa go zadr`a visokiot pazaren udel od 42 vo ovoj segment

Vo 2010 godina vkupniot

broj na kreditni i debitni

karti~ki izdadeni od SB

iznesuvae 299887 to

pretstavuva rast od 76 vo

sporedba so 2009 godina

Saldoto na krediti na

kreditni karti~ki so

re~isi 50 pazarno u~estvo

go zadr`aa nivoto od 2009

godina i pokraj negativnite

dvi`ewa na pazarot

ldquoPlanot na otplata na 36

rati bez kamatardquo so

kreditnite katri~ki na SB

ja zgolemi upotrebata

osobeno so porastot na trgovci koi prifatija rabotewe po ovoj plan Ovaa

ema isto kako i raste~kata doverba vo karti~kata kako plate`na opcija go

zgolemi obemot na transakcii preku POS terminali (bezgotovinski

transakcii) za 23 za kreditnite katri~ki i 30 za debitnite karti~ki vo

sporedba so 2009 godina

Alternativni kanali

Do krajot na godinata osven internet bankarstvo SB vovede 247 dostapnost

na osnovnite bankarski uslugi preku svojata mre`a na bankomati

rasprostaneta na teritorijata na celata zemja Novite uslugi zaedno so

elektronskoto bankarstvo se brendirani pod dobro prifatenoto logo i-bank

na nivo na celata Grupacija i-bank uslugite vklu~uvaat 247 plaawe na

smetki na bankomat mese~ni rati i prenos na sredstva od edna na druga

smetka vo ramki na Bankata so koristewe na debitna ili kreditna karti~ka

na SB Pri~inata za implementirawe na ovie uslugi e da se zgolemi

koristeweto na kreditni kako i na debitni karti~ki da se pretvorat

bankomatite vo alteri na bankata so to se namaluvaat redicite na

~ekawe vo filijalite Rezultatite od prvite denovi po lansiraweto na

uslugata za plaawe preku bankomat vlejaa optimizam za prifaawe na

alternativnite uslugi

13

Uslugata elektronsko bankarstvo se zgolemi vo tekot na prethodnite godini

i stana edna od najbitnite kanali za klientite pri koristewe na

bankarskite uslugi na SB So zgolemenoto prodirawe na internet Bankata

prodol`i da ja razviva i usovruva uslugata so koja sega se nudi kompleten

pregled na sostojbata na klientite ndash sekoj depoziten i krediten proizvod so

podatoci kako kamatna stapka amortizacionen plan lista na plaawa

uslovi itn Podobruvaweto dovede do zgolemuvawe od 35 vo brojot na

transakcii vo sporedba so 2009 godina i zgolemuvawe od 20 vo vrednosta na

transakciite Brojot na klienti isto taka se zgolemi za 40 kako kaj

klientite fizi~ki lica taka i kaj klientite pravni lica glavno zaradi

intenzivnata obuka na kadarot za proda`ba i postojanata promocija na

uslugata Uslugata elektronsko bankarstvo sega e organizirana pod brendot

i-bank zaedno so ostanatite uslugi koi davaat mo`nost za klientot da go

izbere vremeto kako i mesototo za koristewe na bankarskite uslugi na SB

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati preku odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo 2010 godina vo korporativniot segment vo zemjata evidentni bea

prvite znaci na oporavuvawe od golemata recesija Me|utoa bez ogled na

zgolemenoto koristewe na kapacitetite potpomognati od umereniot rast na

svetskata pobaruva~ka vo 2010 godina profitabilnosta na realniot sektor

ostana slaba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da prodol`i so

svoeto korporativno rabotewe vo soglasnost so svoite dolgoro~ni

strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2010 godina SB nudee celosen

asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Osven toa imaji ja vo

vid va`nosta da se bide poblisku do naite kienti Bankata otvori 3

Biznis centri pokrivaji gi korporativnite klientite vo zemjata Zatoa

na krajot na godinata kreditnoto portfolio vo korporativniot segment

iznesuvae vkupno EUR 3151 milioni Pritoa vo godina so namalena

kreditna aktivnost i negativni percepcii na rizici SB bee aktivno

naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata preku ponatamono

podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi sledewe i

naplata Ova rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti

ponizok za 120 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina

14

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2010 godina SB prodol`i

da obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako

posledica na toa so isplateni EUR 981 milioni vo krediti na mali i

sredni kompanii vo tekot na 2010 godina SB ostana eden od glavnite igra~i

na pazarot za kreditirawe na mali i sredni kompanii

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2010 godina SB gi

odr`a i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot

segment na kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe

naprednite IT reenija goleminata na kapitalot i sinergiite od

~lenstvoto vo edna od najgolemite finansiski grupacii vo Jugoisto~na

Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se glavnite konkurentski

prednosti na SB vo raboteweto so golemi korporativni klienti Vo taa

nasoka vo tekot na 2010 godina SB zaklu~i brojni golemi zdelki vo ovoj

korporativen segment Me|u najzna~ajnite e dogovorot za kredit potpian

so ELEM AD Skopje za investicionen kredit vo vrednost od EUR 30

milioni namenet za modernizacija na Termocentralata vo Bitola kako

glaven i najva`en energetski izvor vo zemjata Kako rezultat na toa do

krajot na 2010 godina vkupnoto portfolio na golemi korporativni krediti

dostigna iznos od EUR 1674 milioni po isplata na vkupno EUR 1167

milioni vrz osnova na novi golemi odobruvawa na krediti

Vo tekot na 2010 godina SB odobri vkupno povee 5400 krediti na

pravni lica a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2235

milioni nadminuvaji go iznosot od 2009 godina za 48 Pokraj redovnata

kreditna aktivnost vo 2010 godina vo oblasta na finansiraweto na

trgovijata SB izdade odnosno otvori 1122 garancii i akreditivi Vkupniot

obem na novi izdadeni trgovski i finansiski instrumenti vo 2010 godina

dostiga EUR 816 milioni impliciraji 934 pogolema aktivnost vo

sporedba so 2009 godina

15

Upravuvawe so rizici

Vo makroekonomsko opkru`uvawe seute polno so predizvici i postojan

streme` na rakovodstvoto za stabilen i umeren profil na rizici

solidnoto i efektivno upravuvawe so rizicite ostana najgolem prioritet

vo Bankata

Se primenuva konzistentna i efikasna ramka za identifikacija ocenka

sledewe i kontrola na rizici vrz osnova na seopfatna ramka na upravuvawe

so rizici koja redovno se pregleduva i usoglasuva so celokupnata

tolerancija i profil na rizici na Bankata i Grupacijata vnatrenite i

nadvorenite normi i najdobrite bankarski praktiki

Modelot na upravuvawe so rizici na Bankata vklu~uva tri linii na zatita

koi se sostojat od

Edinici (linii na biznis) koi prezemaat rizik na prvo nivo odgovorni za

ocenka i sveduvawe na rizicite na minimum za dadeno nivo na povrat

Funkcijata za upravuvawe so rizici na vtoro nivo koja go identifikuva

sledi kontrolira i kvantifikuva rizikot obezbeduva soodvetni alatki i

metodologii koordinacija i pomo izvestuva soodvetni nivoa i predlata

merki za ubla`uvawe so poddrka od oddelot za uravuvawe so rizici na

Grupacijata i organite na nivo na NBG Grupacija

I vnatrenata revizija koja vri nezavisna kontrolna funkcija

Na po~etokot na 2010 godina funkcijata na upravuvawe so rizici e

dopolnitelno zajaknata so voveduvaweto na Zamenik generalen direktor za

rizici i implementacijata na nov organizaciski model za upravuvawe so

rizici

Zamenikot generalen direktor za rizici e isto taka ~len na Upravniot

odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i va`nosta na funkcijata na

upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na Bankata pri stratekoto

kako i takti~koto donesuvawe na odluki

Isto taka organizacijata na upravuvawe so rizici bee redizajnirana na

na~in na koj pokraj klasi~nata uloga na upravuvawe so rizici primenuva

pogolemo vklu~uvawe na funkcijata za upravuvawe so rizici vo

sekojdenvnoto odlu~uvawe to pridonesuva za poiroka proaktivna i

poobemna organizaciska struktura vo odnos na rizicite vo Bankata Pokraj

toa organizacionata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata

prvenstveno obezbeduva postoewe na jasno razgrani~eni linii na

odgovornost efikasna podelba na dol`nostite i spre~uvawe na pojava na

konflikt na interesi na site nivoa

16

Osnovnata cel na funkcijata za upravuvawe so rizici na SB e da se ograni~i

vlijanieto na potencijalnite negativni nastani kako vrz nejziniot kapital

taka i vrz nejzinite finansiski rezultati Upravuvaweto so rizici gi ima

slednite celi

Zatita na ugledot na Bankata kako vode~ka i renomirana

finansiska institucija vo zemjata koja primenuva visoko nivo

na korporativno upravuvawe i eti~ki standardi

Transparentnost na rizicite Poddrka na procesot na

donesuvawe odluki na nivo na banka so obezbeduvawe na

potrebnoto gledite vo vrska so rizici

Odgovornost za upravuvawe Delovnite edinici na SB se

poedine~no odgovorni za nivnite rezultati kako i za rizicite

povrzani so nivnoto rabotewe Funkcijata na upravuvawe so

rizici pridonesuva kon podobruvawe na koristeweto i

raspredelbata na kapital i kon zajaknuvawe na povratot na

kapital prilagoden spored rizici na nivo na banka so

inkorporirawe na rizicite vo merkite za izvruvawe na

rabotata

Usoglasenost Obezbeduvawe doslednost so najdobrite praktiki

i usoglasenost so regulatornite kvantitativni i

kvalitativni barawa na nivo na banka kako i na nivo na

Grupacija

Upravuvawe so krediten rizik

Kreditniot rizik se definira kako rizik kade to dogovornata strana nema

da mo`e da gi ispolni svoite finansiski ili drugi dogovorni obvrski Vo

2010 godina Stopanska banka gi revidira kreditnite politiki so

ponatamono zgolemuvawe na vee robusnata ramka na procesi i interni

kontroli nameneti za merewe upravuvawe sledewe i ubla`uvawe na

kreditniot rizik

Kreditnata politika na SB za prudentno kreditirawe stava akcent na

detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna

odluka i opti minimum standardi za evaluacija na kreditniot limit

odobruvawe obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti

Procesot na ocenka na rizici za kreditokorisnici pravni i fizi~ki lica e

standardiziran i olesnet so koristewe na posebni sistemi za rangirawe na

rizici i modeli za statisti~ko bodirawe Primenata na ovie alatki za

upravuvawe so rizici koi se baziraat na razni kvantitativni i

kvalitativni vlezni podatoci i analizi pridonesuva za sistematizacija na

procesot na utvrduvawe na rizik i porast kontroliran od aspekt na

prezemen rizik na specifi~nite pod-portfolija Formirani se ovlasteni

odbori za odobruvawe na krediti i prodol`uvawe na kreditni izlo`enosti

17

A55

B3

C3

D2

E3

Хомогенипортфолија

34

Портфолијо на СБ по категорија на ризик (декември 2010)

Po odobruvawe na kredit nastapuva proces na tekovno sledewe na rizicite

so ocenka na novi informacii za kreditokorisnicite kako finansiski

taka i nefinansiski Bankata gi sledi kreditnata sposobnost i odnesuvawe

na kreditokorisnicite na postojana osnova i gi planira svoite idni

dvi`ewa Vo slu~aj da se otkrijat otstapuvawa upravuvaweto so kreditot e

se zajakne so po~esto i postrogo sledewe na site dogovoreni uslovi Vo

tekot na 2010 godina kako dopolnenie na utvrdenata ramka na krediten

rizik se voveduva nov koncept na interna klasifikacija vo soglasnost so

praktikite na NBG Grupacijata Internata klasifikacija e indikator na

kreditnata sposobnost i kreditnoto odnesuvawe na kreditokorisnikot i

sodr`i soodvetna strategija na sledewe Osven toa proirenata ramka na

krediten rizik vklu~uva primena na sistem na rano predupreduvawe so cel

za producirawe listi na klienti kandidati za klasifikacija vrz osnova na

nivnoto transakcisko odnesuvawe i finansiska sostojba ovozmo`uvaji za

Bankata ponatamono prezemawe merki i strategii za upravuvawe ute vo

ranata faza na neizvruvawe kaj klientite

Ako postoi verojatnost dol`nikot da ne e vo mo`nost da gi ispolni site

svoi dogovorni obvrski ovie izlo`enosti se predmet na ocenka na

otetuvawe i se izdvojuva nadomestok koj se evidentira vo bilansot na

uspeh Procenkata na otetuvaweto e del od procesot za ubla`uvawe na

rizicite na Bankata Vo 2010 godina soglasno me|unarodnite najdobri

praktiki bee implementirana nova i proirena metodologijaza

presmetka na iznosot na rezervacijata voveduvaji u~estvo od razni nivoa

na Bankata vo ocenkata na otetuvaweto i proekciite na o~ekuvanite

gotovinski tekovi na kreditokorisnicite kon Bankata Novata

metodologija e poddr`ana so softverska alatka to pridonesuva kon

avtomatski i to~ni presmetki na rezervacijata

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vlijanieto na globalnata

finansiska kriza seute

e prisutno vo

makedonskata ekonomija

vo tekot na 2010 godina i

nejzinite efekti vrz

pravnite i fizi~kite

lica se vidlivi niz

trendovite na

portfolioto na rizi~ni

plasmani na Bankata vo

ramkite na bankarskiot

sektor vo zemjata

18

Me|utoa so intenzivna ocenka i zgolemeni aktivnosti za ubla`uvawe na

rizikot kako i so efikasno organizirana naplata Bankata uspea da odr`i

visoko nivo na kvalitet na kreditnoto portfolio Bankata uspea da go

zadr`i koeficientot na nefunkcionalni krediti na 78 (vo portfolioto

od 2001 godina) pod prosekot na bankarskiot sektor vo zemjata so to

povtorno ja potvrdi opredelbata na Bankata da ostane vo ramkite na

utvrdeniot nizok profil na rizik i da izdvoi optimalen iznos na

rezervacii Kako posledica na toa pokrienosta so rezervacii dostigna

979 to e povisoko za 520 osnovni poeni vo odnos na prethodnata godina

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten

rizik se klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D)

ili vo homogeni grupi vrz osnova na sli~ni karakteristiki vo odnos na

rizik

U~estvoto na izlo`enosti klasificirani vo kategoriite na nizok rizik

ldquoArdquo i ldquoBrdquo ostana na visoko nivo to go odrazuva vnimatelniot pristap na

Bankata pri izbor na novi klienti Zaedno so izlo`enostite kon klienti od

bankarstvo na malo vklu~eni vo homogeni grupi koi isto taka se smetaat

kako niskorizi~ni tie so~inuvaat 92 od vkupnoto portfolio na

Stopanska banka Visokorizi~niot dolg klasificiran vo kategoriite ldquoGrdquo i

ldquoDrdquo ostanuva na nisko nivo so~inuvaji samo 5 od kreditnoto portfolio

na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana

kaj edna dogovorna strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija

verojatnost za neplaawe e povrzana so zaedni~ki osnovni faktori na

primer ekonomski sektor industrija geografska lokacija vid na

instrument

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni

vidovi na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj

na~in spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija

Za taa cel Bankata ima utvrdeno limiti so koi se kontrolira izlo`enosta

na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici industriski sektori

geografski lokacii i vidovi na kolateral Limitite na izlo`enost se

sledat na redovna osnova i site zaklu~oci se poddr`uvaat so adekvatni

aktivnosti od soodvetnoto nivo na Bankata

19

Пречекпрув2

Кредитни картички

6

Потрошувачки31

Станбени15

Автп4

Големи компании

22

Средни кпмпании

16

Мали кпмпании

4

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки21

Финансиски институции

5

Фирми32

Население42

Кредитно портфолио по тип на клиент

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Likvidnosniot rizik se definira kako tekoven ili potencijalen rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od nemo`nosta na Bankata da gi

ispolni svoite obvrski koga dostasuvaat za plaawe bez da predizvikaat

neprifatlivi zagubi

Efikasnoto upravuvawe so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe za

Bankata da ja za~uva doverbata na teda~ite i dogovornite strani i da im

ovozmo`i na klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat

prihodi duri i pod nepovolni okolnosti

Vo tekot na 2010 godina SB uspeno odr`uvae dovolna likvidnost za da gi

ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski vrz osnova na postoe~kata

ramka za upravuvawe so likvidnosniot rizik to vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB

vklu~uvaji soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe

i ograni~uvawe na likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se konvertiraat vo pari

bez da se predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe

kako i pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informaciski sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa

na likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site

aktivnosti navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo

predvid tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni

barawa za minimalno nivo na likvidnost

20

Kamaten rizik

Bankata e izlo`ena na efektite od fluktuaciite na pazarnite kamatni

stapki koi imaat vlijanie vrz nezjinata finansiska pozicija i pari~nite

tekovi So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e

nezna~itelno vo odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni

hartii od vrednost kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi

proizleguvaat od portfolioto na bankarski aktivnosti

Kamatniot rizik vo portfolioto na bankarski aktivnosti (KRPBA) e

tekovniot i potencijalniot rizik za prihodite (neto prihodi od kamati)

iili kapitalot to proizleguva od negativni dvi`ewa na kamatnite stapki

koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski aktivnosti

SB od neodamna ima vospostaveno ramka za upravuvawe so kamaten rizik so

cel da go minimizira efektot od negativnite dvi`ewa na kamatnite stapki

na pazarot kako i da gi zadovoli regulatornite barawa utvrdeni vo 2010

godina od strana na NBRM Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna

ocenka metodologii za merewe metodologija za stres testirawe metrika i

limiti za KRPBA so cel da se osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri

sledi i upravuva

SB po~na da razviva prakti~ni alatki za efektivno merewe na izlo`enosta

na Bankata na KRPBA kade poziciite na Bankata se podeleni vo tri

odnosni kategorii po vid na kamatna stapka fiksna promenliva i

prilagodliva Vo 2010 godina SB izgotvi model za utvrduvawe na

o~ekuvaniot period na povtorno utvrduvawe na uslovi na proizvodite so

prilagodlivi kamatni stapki i razvi softversko reenie za izgotvuvawe na

potrebnite izvetai za regulatornite organi

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122010 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na

zadol`iteleniot kapital iznesuva 065 to e prili~no pod regulatorniot

maksimum od 20

Devizen rizik

Devizniot rizik e tekovniot ili potencijalniot rizik za prihodite i

kapitalot to proizleguva od negativnite dvi`ewa na spot i terminskite

devizni kursevi vo portfolijata na bankarski aktivnosti i na trguvawe

Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i aktiva i pasiva vo

razli~ni valuti glavno vo denari i evra SB upravuva so rizikot preku

sledewe na otvorenata devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in

osiguruvaji usoglasenost so vnatrenite i nadvorenite limiti na

izlo`enost za glavnite valuti na poedine~na kako i na zbirna osnova

21

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi sistemi ~ove~ki faktor

ili nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata

za OR i Politikata i metodologiite za OR koi obezbeduvaat alatki

potrebni za ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na

operativniot rizik Toa amp ovozmo`uva na Bankata da gi utvrdi i meri

nastanite na potencijalna i realizirana zaguba kako i da prezeme

korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne negativniot efekt

vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2010 godina SB uspeno go zavri tretiot ciklus od procesot na

kontrola na rizik i samoocenuvawe Vo tekot na ovoj proces

korespondentite gi revidiraa internite procesi i soodvetnite operativni

rizici na Bankata i gi evidentiraa realiziranite zagubite koi se pojavija

vo tekot na godinata Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od

raboteweto se iniciraa nekolku akciski planovi poradi utvrdenata visoka

izlo`enost kon odredeni nastani na potencijalni zagubi i poradi

materijalizirani zagubi koi bea nad pragot na tolerancija utvrden vo

ramkata za UOR

Osven toa SB gi raspredeli bruto prihodite po delovni linii i dobi

preliminarna potreba od kapital za pokrivawe na operativniot rizik pod

standandiziran pristap vo soglasnost so Politikata za planirawe na

delovni linii Osven toa Bankata isto taka razvi interen model za

raspredelba na bruto prihodite soglasno lokalnite regulatorni barawa

Zatoa Bankata e spremna da go usvoi Standardiziraniot pristap i da gi

utvrdi kapitalnite trooci za operativen rizik

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata pozicija po golemina na kapitalot so

obezbeduvawe mo`nosti za ponatamoen razvoj na svoeto rabotewe i

sozdavawe na poiroka osnova za ispolnuvawe na zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot celite na Bankata se da bide usoglasena so

uslovite za kapital postaveni od strana na regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da prodol`i da funkcionira za da mo`e da

prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za ostanatite

zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka na

razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122010 godina iznesuvae

EUR 1683 milioni(EUR 1813 milioni so vklu~en profit od 2010) za EUR

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

13

Uslugata elektronsko bankarstvo se zgolemi vo tekot na prethodnite godini

i stana edna od najbitnite kanali za klientite pri koristewe na

bankarskite uslugi na SB So zgolemenoto prodirawe na internet Bankata

prodol`i da ja razviva i usovruva uslugata so koja sega se nudi kompleten

pregled na sostojbata na klientite ndash sekoj depoziten i krediten proizvod so

podatoci kako kamatna stapka amortizacionen plan lista na plaawa

uslovi itn Podobruvaweto dovede do zgolemuvawe od 35 vo brojot na

transakcii vo sporedba so 2009 godina i zgolemuvawe od 20 vo vrednosta na

transakciite Brojot na klienti isto taka se zgolemi za 40 kako kaj

klientite fizi~ki lica taka i kaj klientite pravni lica glavno zaradi

intenzivnata obuka na kadarot za proda`ba i postojanata promocija na

uslugata Uslugata elektronsko bankarstvo sega e organizirana pod brendot

i-bank zaedno so ostanatite uslugi koi davaat mo`nost za klientot da go

izbere vremeto kako i mesototo za koristewe na bankarskite uslugi na SB

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati preku odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo 2010 godina vo korporativniot segment vo zemjata evidentni bea

prvite znaci na oporavuvawe od golemata recesija Me|utoa bez ogled na

zgolemenoto koristewe na kapacitetite potpomognati od umereniot rast na

svetskata pobaruva~ka vo 2010 godina profitabilnosta na realniot sektor

ostana slaba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da prodol`i so

svoeto korporativno rabotewe vo soglasnost so svoite dolgoro~ni

strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2010 godina SB nudee celosen

asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Osven toa imaji ja vo

vid va`nosta da se bide poblisku do naite kienti Bankata otvori 3

Biznis centri pokrivaji gi korporativnite klientite vo zemjata Zatoa

na krajot na godinata kreditnoto portfolio vo korporativniot segment

iznesuvae vkupno EUR 3151 milioni Pritoa vo godina so namalena

kreditna aktivnost i negativni percepcii na rizici SB bee aktivno

naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata preku ponatamono

podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi sledewe i

naplata Ova rezultirae so koeficient na nefunkcionalni krediti

ponizok za 120 bazi~ni poeni vo sporedba so 2009 godina

14

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2010 godina SB prodol`i

da obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako

posledica na toa so isplateni EUR 981 milioni vo krediti na mali i

sredni kompanii vo tekot na 2010 godina SB ostana eden od glavnite igra~i

na pazarot za kreditirawe na mali i sredni kompanii

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2010 godina SB gi

odr`a i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot

segment na kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe

naprednite IT reenija goleminata na kapitalot i sinergiite od

~lenstvoto vo edna od najgolemite finansiski grupacii vo Jugoisto~na

Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se glavnite konkurentski

prednosti na SB vo raboteweto so golemi korporativni klienti Vo taa

nasoka vo tekot na 2010 godina SB zaklu~i brojni golemi zdelki vo ovoj

korporativen segment Me|u najzna~ajnite e dogovorot za kredit potpian

so ELEM AD Skopje za investicionen kredit vo vrednost od EUR 30

milioni namenet za modernizacija na Termocentralata vo Bitola kako

glaven i najva`en energetski izvor vo zemjata Kako rezultat na toa do

krajot na 2010 godina vkupnoto portfolio na golemi korporativni krediti

dostigna iznos od EUR 1674 milioni po isplata na vkupno EUR 1167

milioni vrz osnova na novi golemi odobruvawa na krediti

Vo tekot na 2010 godina SB odobri vkupno povee 5400 krediti na

pravni lica a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2235

milioni nadminuvaji go iznosot od 2009 godina za 48 Pokraj redovnata

kreditna aktivnost vo 2010 godina vo oblasta na finansiraweto na

trgovijata SB izdade odnosno otvori 1122 garancii i akreditivi Vkupniot

obem na novi izdadeni trgovski i finansiski instrumenti vo 2010 godina

dostiga EUR 816 milioni impliciraji 934 pogolema aktivnost vo

sporedba so 2009 godina

15

Upravuvawe so rizici

Vo makroekonomsko opkru`uvawe seute polno so predizvici i postojan

streme` na rakovodstvoto za stabilen i umeren profil na rizici

solidnoto i efektivno upravuvawe so rizicite ostana najgolem prioritet

vo Bankata

Se primenuva konzistentna i efikasna ramka za identifikacija ocenka

sledewe i kontrola na rizici vrz osnova na seopfatna ramka na upravuvawe

so rizici koja redovno se pregleduva i usoglasuva so celokupnata

tolerancija i profil na rizici na Bankata i Grupacijata vnatrenite i

nadvorenite normi i najdobrite bankarski praktiki

Modelot na upravuvawe so rizici na Bankata vklu~uva tri linii na zatita

koi se sostojat od

Edinici (linii na biznis) koi prezemaat rizik na prvo nivo odgovorni za

ocenka i sveduvawe na rizicite na minimum za dadeno nivo na povrat

Funkcijata za upravuvawe so rizici na vtoro nivo koja go identifikuva

sledi kontrolira i kvantifikuva rizikot obezbeduva soodvetni alatki i

metodologii koordinacija i pomo izvestuva soodvetni nivoa i predlata

merki za ubla`uvawe so poddrka od oddelot za uravuvawe so rizici na

Grupacijata i organite na nivo na NBG Grupacija

I vnatrenata revizija koja vri nezavisna kontrolna funkcija

Na po~etokot na 2010 godina funkcijata na upravuvawe so rizici e

dopolnitelno zajaknata so voveduvaweto na Zamenik generalen direktor za

rizici i implementacijata na nov organizaciski model za upravuvawe so

rizici

Zamenikot generalen direktor za rizici e isto taka ~len na Upravniot

odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i va`nosta na funkcijata na

upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na Bankata pri stratekoto

kako i takti~koto donesuvawe na odluki

Isto taka organizacijata na upravuvawe so rizici bee redizajnirana na

na~in na koj pokraj klasi~nata uloga na upravuvawe so rizici primenuva

pogolemo vklu~uvawe na funkcijata za upravuvawe so rizici vo

sekojdenvnoto odlu~uvawe to pridonesuva za poiroka proaktivna i

poobemna organizaciska struktura vo odnos na rizicite vo Bankata Pokraj

toa organizacionata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata

prvenstveno obezbeduva postoewe na jasno razgrani~eni linii na

odgovornost efikasna podelba na dol`nostite i spre~uvawe na pojava na

konflikt na interesi na site nivoa

16

Osnovnata cel na funkcijata za upravuvawe so rizici na SB e da se ograni~i

vlijanieto na potencijalnite negativni nastani kako vrz nejziniot kapital

taka i vrz nejzinite finansiski rezultati Upravuvaweto so rizici gi ima

slednite celi

Zatita na ugledot na Bankata kako vode~ka i renomirana

finansiska institucija vo zemjata koja primenuva visoko nivo

na korporativno upravuvawe i eti~ki standardi

Transparentnost na rizicite Poddrka na procesot na

donesuvawe odluki na nivo na banka so obezbeduvawe na

potrebnoto gledite vo vrska so rizici

Odgovornost za upravuvawe Delovnite edinici na SB se

poedine~no odgovorni za nivnite rezultati kako i za rizicite

povrzani so nivnoto rabotewe Funkcijata na upravuvawe so

rizici pridonesuva kon podobruvawe na koristeweto i

raspredelbata na kapital i kon zajaknuvawe na povratot na

kapital prilagoden spored rizici na nivo na banka so

inkorporirawe na rizicite vo merkite za izvruvawe na

rabotata

Usoglasenost Obezbeduvawe doslednost so najdobrite praktiki

i usoglasenost so regulatornite kvantitativni i

kvalitativni barawa na nivo na banka kako i na nivo na

Grupacija

Upravuvawe so krediten rizik

Kreditniot rizik se definira kako rizik kade to dogovornata strana nema

da mo`e da gi ispolni svoite finansiski ili drugi dogovorni obvrski Vo

2010 godina Stopanska banka gi revidira kreditnite politiki so

ponatamono zgolemuvawe na vee robusnata ramka na procesi i interni

kontroli nameneti za merewe upravuvawe sledewe i ubla`uvawe na

kreditniot rizik

Kreditnata politika na SB za prudentno kreditirawe stava akcent na

detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna

odluka i opti minimum standardi za evaluacija na kreditniot limit

odobruvawe obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti

Procesot na ocenka na rizici za kreditokorisnici pravni i fizi~ki lica e

standardiziran i olesnet so koristewe na posebni sistemi za rangirawe na

rizici i modeli za statisti~ko bodirawe Primenata na ovie alatki za

upravuvawe so rizici koi se baziraat na razni kvantitativni i

kvalitativni vlezni podatoci i analizi pridonesuva za sistematizacija na

procesot na utvrduvawe na rizik i porast kontroliran od aspekt na

prezemen rizik na specifi~nite pod-portfolija Formirani se ovlasteni

odbori za odobruvawe na krediti i prodol`uvawe na kreditni izlo`enosti

17

A55

B3

C3

D2

E3

Хомогенипортфолија

34

Портфолијо на СБ по категорија на ризик (декември 2010)

Po odobruvawe na kredit nastapuva proces na tekovno sledewe na rizicite

so ocenka na novi informacii za kreditokorisnicite kako finansiski

taka i nefinansiski Bankata gi sledi kreditnata sposobnost i odnesuvawe

na kreditokorisnicite na postojana osnova i gi planira svoite idni

dvi`ewa Vo slu~aj da se otkrijat otstapuvawa upravuvaweto so kreditot e

se zajakne so po~esto i postrogo sledewe na site dogovoreni uslovi Vo

tekot na 2010 godina kako dopolnenie na utvrdenata ramka na krediten

rizik se voveduva nov koncept na interna klasifikacija vo soglasnost so

praktikite na NBG Grupacijata Internata klasifikacija e indikator na

kreditnata sposobnost i kreditnoto odnesuvawe na kreditokorisnikot i

sodr`i soodvetna strategija na sledewe Osven toa proirenata ramka na

krediten rizik vklu~uva primena na sistem na rano predupreduvawe so cel

za producirawe listi na klienti kandidati za klasifikacija vrz osnova na

nivnoto transakcisko odnesuvawe i finansiska sostojba ovozmo`uvaji za

Bankata ponatamono prezemawe merki i strategii za upravuvawe ute vo

ranata faza na neizvruvawe kaj klientite

Ako postoi verojatnost dol`nikot da ne e vo mo`nost da gi ispolni site

svoi dogovorni obvrski ovie izlo`enosti se predmet na ocenka na

otetuvawe i se izdvojuva nadomestok koj se evidentira vo bilansot na

uspeh Procenkata na otetuvaweto e del od procesot za ubla`uvawe na

rizicite na Bankata Vo 2010 godina soglasno me|unarodnite najdobri

praktiki bee implementirana nova i proirena metodologijaza

presmetka na iznosot na rezervacijata voveduvaji u~estvo od razni nivoa

na Bankata vo ocenkata na otetuvaweto i proekciite na o~ekuvanite

gotovinski tekovi na kreditokorisnicite kon Bankata Novata

metodologija e poddr`ana so softverska alatka to pridonesuva kon

avtomatski i to~ni presmetki na rezervacijata

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vlijanieto na globalnata

finansiska kriza seute

e prisutno vo

makedonskata ekonomija

vo tekot na 2010 godina i

nejzinite efekti vrz

pravnite i fizi~kite

lica se vidlivi niz

trendovite na

portfolioto na rizi~ni

plasmani na Bankata vo

ramkite na bankarskiot

sektor vo zemjata

18

Me|utoa so intenzivna ocenka i zgolemeni aktivnosti za ubla`uvawe na

rizikot kako i so efikasno organizirana naplata Bankata uspea da odr`i

visoko nivo na kvalitet na kreditnoto portfolio Bankata uspea da go

zadr`i koeficientot na nefunkcionalni krediti na 78 (vo portfolioto

od 2001 godina) pod prosekot na bankarskiot sektor vo zemjata so to

povtorno ja potvrdi opredelbata na Bankata da ostane vo ramkite na

utvrdeniot nizok profil na rizik i da izdvoi optimalen iznos na

rezervacii Kako posledica na toa pokrienosta so rezervacii dostigna

979 to e povisoko za 520 osnovni poeni vo odnos na prethodnata godina

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten

rizik se klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D)

ili vo homogeni grupi vrz osnova na sli~ni karakteristiki vo odnos na

rizik

U~estvoto na izlo`enosti klasificirani vo kategoriite na nizok rizik

ldquoArdquo i ldquoBrdquo ostana na visoko nivo to go odrazuva vnimatelniot pristap na

Bankata pri izbor na novi klienti Zaedno so izlo`enostite kon klienti od

bankarstvo na malo vklu~eni vo homogeni grupi koi isto taka se smetaat

kako niskorizi~ni tie so~inuvaat 92 od vkupnoto portfolio na

Stopanska banka Visokorizi~niot dolg klasificiran vo kategoriite ldquoGrdquo i

ldquoDrdquo ostanuva na nisko nivo so~inuvaji samo 5 od kreditnoto portfolio

na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana

kaj edna dogovorna strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija

verojatnost za neplaawe e povrzana so zaedni~ki osnovni faktori na

primer ekonomski sektor industrija geografska lokacija vid na

instrument

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni

vidovi na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj

na~in spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija

Za taa cel Bankata ima utvrdeno limiti so koi se kontrolira izlo`enosta

na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici industriski sektori

geografski lokacii i vidovi na kolateral Limitite na izlo`enost se

sledat na redovna osnova i site zaklu~oci se poddr`uvaat so adekvatni

aktivnosti od soodvetnoto nivo na Bankata

19

Пречекпрув2

Кредитни картички

6

Потрошувачки31

Станбени15

Автп4

Големи компании

22

Средни кпмпании

16

Мали кпмпании

4

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки21

Финансиски институции

5

Фирми32

Население42

Кредитно портфолио по тип на клиент

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Likvidnosniot rizik se definira kako tekoven ili potencijalen rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od nemo`nosta na Bankata da gi

ispolni svoite obvrski koga dostasuvaat za plaawe bez da predizvikaat

neprifatlivi zagubi

Efikasnoto upravuvawe so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe za

Bankata da ja za~uva doverbata na teda~ite i dogovornite strani i da im

ovozmo`i na klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat

prihodi duri i pod nepovolni okolnosti

Vo tekot na 2010 godina SB uspeno odr`uvae dovolna likvidnost za da gi

ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski vrz osnova na postoe~kata

ramka za upravuvawe so likvidnosniot rizik to vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB

vklu~uvaji soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe

i ograni~uvawe na likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se konvertiraat vo pari

bez da se predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe

kako i pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informaciski sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa

na likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site

aktivnosti navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo

predvid tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni

barawa za minimalno nivo na likvidnost

20

Kamaten rizik

Bankata e izlo`ena na efektite od fluktuaciite na pazarnite kamatni

stapki koi imaat vlijanie vrz nezjinata finansiska pozicija i pari~nite

tekovi So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e

nezna~itelno vo odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni

hartii od vrednost kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi

proizleguvaat od portfolioto na bankarski aktivnosti

Kamatniot rizik vo portfolioto na bankarski aktivnosti (KRPBA) e

tekovniot i potencijalniot rizik za prihodite (neto prihodi od kamati)

iili kapitalot to proizleguva od negativni dvi`ewa na kamatnite stapki

koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski aktivnosti

SB od neodamna ima vospostaveno ramka za upravuvawe so kamaten rizik so

cel da go minimizira efektot od negativnite dvi`ewa na kamatnite stapki

na pazarot kako i da gi zadovoli regulatornite barawa utvrdeni vo 2010

godina od strana na NBRM Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna

ocenka metodologii za merewe metodologija za stres testirawe metrika i

limiti za KRPBA so cel da se osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri

sledi i upravuva

SB po~na da razviva prakti~ni alatki za efektivno merewe na izlo`enosta

na Bankata na KRPBA kade poziciite na Bankata se podeleni vo tri

odnosni kategorii po vid na kamatna stapka fiksna promenliva i

prilagodliva Vo 2010 godina SB izgotvi model za utvrduvawe na

o~ekuvaniot period na povtorno utvrduvawe na uslovi na proizvodite so

prilagodlivi kamatni stapki i razvi softversko reenie za izgotvuvawe na

potrebnite izvetai za regulatornite organi

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122010 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na

zadol`iteleniot kapital iznesuva 065 to e prili~no pod regulatorniot

maksimum od 20

Devizen rizik

Devizniot rizik e tekovniot ili potencijalniot rizik za prihodite i

kapitalot to proizleguva od negativnite dvi`ewa na spot i terminskite

devizni kursevi vo portfolijata na bankarski aktivnosti i na trguvawe

Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i aktiva i pasiva vo

razli~ni valuti glavno vo denari i evra SB upravuva so rizikot preku

sledewe na otvorenata devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in

osiguruvaji usoglasenost so vnatrenite i nadvorenite limiti na

izlo`enost za glavnite valuti na poedine~na kako i na zbirna osnova

21

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi sistemi ~ove~ki faktor

ili nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata

za OR i Politikata i metodologiite za OR koi obezbeduvaat alatki

potrebni za ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na

operativniot rizik Toa amp ovozmo`uva na Bankata da gi utvrdi i meri

nastanite na potencijalna i realizirana zaguba kako i da prezeme

korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne negativniot efekt

vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2010 godina SB uspeno go zavri tretiot ciklus od procesot na

kontrola na rizik i samoocenuvawe Vo tekot na ovoj proces

korespondentite gi revidiraa internite procesi i soodvetnite operativni

rizici na Bankata i gi evidentiraa realiziranite zagubite koi se pojavija

vo tekot na godinata Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od

raboteweto se iniciraa nekolku akciski planovi poradi utvrdenata visoka

izlo`enost kon odredeni nastani na potencijalni zagubi i poradi

materijalizirani zagubi koi bea nad pragot na tolerancija utvrden vo

ramkata za UOR

Osven toa SB gi raspredeli bruto prihodite po delovni linii i dobi

preliminarna potreba od kapital za pokrivawe na operativniot rizik pod

standandiziran pristap vo soglasnost so Politikata za planirawe na

delovni linii Osven toa Bankata isto taka razvi interen model za

raspredelba na bruto prihodite soglasno lokalnite regulatorni barawa

Zatoa Bankata e spremna da go usvoi Standardiziraniot pristap i da gi

utvrdi kapitalnite trooci za operativen rizik

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata pozicija po golemina na kapitalot so

obezbeduvawe mo`nosti za ponatamoen razvoj na svoeto rabotewe i

sozdavawe na poiroka osnova za ispolnuvawe na zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot celite na Bankata se da bide usoglasena so

uslovite za kapital postaveni od strana na regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da prodol`i da funkcionira za da mo`e da

prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za ostanatite

zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka na

razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122010 godina iznesuvae

EUR 1683 milioni(EUR 1813 milioni so vklu~en profit od 2010) za EUR

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

14

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2010 godina SB prodol`i

da obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako

posledica na toa so isplateni EUR 981 milioni vo krediti na mali i

sredni kompanii vo tekot na 2010 godina SB ostana eden od glavnite igra~i

na pazarot za kreditirawe na mali i sredni kompanii

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2010 godina SB gi

odr`a i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot

segment na kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe

naprednite IT reenija goleminata na kapitalot i sinergiite od

~lenstvoto vo edna od najgolemite finansiski grupacii vo Jugoisto~na

Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se glavnite konkurentski

prednosti na SB vo raboteweto so golemi korporativni klienti Vo taa

nasoka vo tekot na 2010 godina SB zaklu~i brojni golemi zdelki vo ovoj

korporativen segment Me|u najzna~ajnite e dogovorot za kredit potpian

so ELEM AD Skopje za investicionen kredit vo vrednost od EUR 30

milioni namenet za modernizacija na Termocentralata vo Bitola kako

glaven i najva`en energetski izvor vo zemjata Kako rezultat na toa do

krajot na 2010 godina vkupnoto portfolio na golemi korporativni krediti

dostigna iznos od EUR 1674 milioni po isplata na vkupno EUR 1167

milioni vrz osnova na novi golemi odobruvawa na krediti

Vo tekot na 2010 godina SB odobri vkupno povee 5400 krediti na

pravni lica a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2235

milioni nadminuvaji go iznosot od 2009 godina za 48 Pokraj redovnata

kreditna aktivnost vo 2010 godina vo oblasta na finansiraweto na

trgovijata SB izdade odnosno otvori 1122 garancii i akreditivi Vkupniot

obem na novi izdadeni trgovski i finansiski instrumenti vo 2010 godina

dostiga EUR 816 milioni impliciraji 934 pogolema aktivnost vo

sporedba so 2009 godina

15

Upravuvawe so rizici

Vo makroekonomsko opkru`uvawe seute polno so predizvici i postojan

streme` na rakovodstvoto za stabilen i umeren profil na rizici

solidnoto i efektivno upravuvawe so rizicite ostana najgolem prioritet

vo Bankata

Se primenuva konzistentna i efikasna ramka za identifikacija ocenka

sledewe i kontrola na rizici vrz osnova na seopfatna ramka na upravuvawe

so rizici koja redovno se pregleduva i usoglasuva so celokupnata

tolerancija i profil na rizici na Bankata i Grupacijata vnatrenite i

nadvorenite normi i najdobrite bankarski praktiki

Modelot na upravuvawe so rizici na Bankata vklu~uva tri linii na zatita

koi se sostojat od

Edinici (linii na biznis) koi prezemaat rizik na prvo nivo odgovorni za

ocenka i sveduvawe na rizicite na minimum za dadeno nivo na povrat

Funkcijata za upravuvawe so rizici na vtoro nivo koja go identifikuva

sledi kontrolira i kvantifikuva rizikot obezbeduva soodvetni alatki i

metodologii koordinacija i pomo izvestuva soodvetni nivoa i predlata

merki za ubla`uvawe so poddrka od oddelot za uravuvawe so rizici na

Grupacijata i organite na nivo na NBG Grupacija

I vnatrenata revizija koja vri nezavisna kontrolna funkcija

Na po~etokot na 2010 godina funkcijata na upravuvawe so rizici e

dopolnitelno zajaknata so voveduvaweto na Zamenik generalen direktor za

rizici i implementacijata na nov organizaciski model za upravuvawe so

rizici

Zamenikot generalen direktor za rizici e isto taka ~len na Upravniot

odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i va`nosta na funkcijata na

upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na Bankata pri stratekoto

kako i takti~koto donesuvawe na odluki

Isto taka organizacijata na upravuvawe so rizici bee redizajnirana na

na~in na koj pokraj klasi~nata uloga na upravuvawe so rizici primenuva

pogolemo vklu~uvawe na funkcijata za upravuvawe so rizici vo

sekojdenvnoto odlu~uvawe to pridonesuva za poiroka proaktivna i

poobemna organizaciska struktura vo odnos na rizicite vo Bankata Pokraj

toa organizacionata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata

prvenstveno obezbeduva postoewe na jasno razgrani~eni linii na

odgovornost efikasna podelba na dol`nostite i spre~uvawe na pojava na

konflikt na interesi na site nivoa

16

Osnovnata cel na funkcijata za upravuvawe so rizici na SB e da se ograni~i

vlijanieto na potencijalnite negativni nastani kako vrz nejziniot kapital

taka i vrz nejzinite finansiski rezultati Upravuvaweto so rizici gi ima

slednite celi

Zatita na ugledot na Bankata kako vode~ka i renomirana

finansiska institucija vo zemjata koja primenuva visoko nivo

na korporativno upravuvawe i eti~ki standardi

Transparentnost na rizicite Poddrka na procesot na

donesuvawe odluki na nivo na banka so obezbeduvawe na

potrebnoto gledite vo vrska so rizici

Odgovornost za upravuvawe Delovnite edinici na SB se

poedine~no odgovorni za nivnite rezultati kako i za rizicite

povrzani so nivnoto rabotewe Funkcijata na upravuvawe so

rizici pridonesuva kon podobruvawe na koristeweto i

raspredelbata na kapital i kon zajaknuvawe na povratot na

kapital prilagoden spored rizici na nivo na banka so

inkorporirawe na rizicite vo merkite za izvruvawe na

rabotata

Usoglasenost Obezbeduvawe doslednost so najdobrite praktiki

i usoglasenost so regulatornite kvantitativni i

kvalitativni barawa na nivo na banka kako i na nivo na

Grupacija

Upravuvawe so krediten rizik

Kreditniot rizik se definira kako rizik kade to dogovornata strana nema

da mo`e da gi ispolni svoite finansiski ili drugi dogovorni obvrski Vo

2010 godina Stopanska banka gi revidira kreditnite politiki so

ponatamono zgolemuvawe na vee robusnata ramka na procesi i interni

kontroli nameneti za merewe upravuvawe sledewe i ubla`uvawe na

kreditniot rizik

Kreditnata politika na SB za prudentno kreditirawe stava akcent na

detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna

odluka i opti minimum standardi za evaluacija na kreditniot limit

odobruvawe obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti

Procesot na ocenka na rizici za kreditokorisnici pravni i fizi~ki lica e

standardiziran i olesnet so koristewe na posebni sistemi za rangirawe na

rizici i modeli za statisti~ko bodirawe Primenata na ovie alatki za

upravuvawe so rizici koi se baziraat na razni kvantitativni i

kvalitativni vlezni podatoci i analizi pridonesuva za sistematizacija na

procesot na utvrduvawe na rizik i porast kontroliran od aspekt na

prezemen rizik na specifi~nite pod-portfolija Formirani se ovlasteni

odbori za odobruvawe na krediti i prodol`uvawe na kreditni izlo`enosti

17

A55

B3

C3

D2

E3

Хомогенипортфолија

34

Портфолијо на СБ по категорија на ризик (декември 2010)

Po odobruvawe na kredit nastapuva proces na tekovno sledewe na rizicite

so ocenka na novi informacii za kreditokorisnicite kako finansiski

taka i nefinansiski Bankata gi sledi kreditnata sposobnost i odnesuvawe

na kreditokorisnicite na postojana osnova i gi planira svoite idni

dvi`ewa Vo slu~aj da se otkrijat otstapuvawa upravuvaweto so kreditot e

se zajakne so po~esto i postrogo sledewe na site dogovoreni uslovi Vo

tekot na 2010 godina kako dopolnenie na utvrdenata ramka na krediten

rizik se voveduva nov koncept na interna klasifikacija vo soglasnost so

praktikite na NBG Grupacijata Internata klasifikacija e indikator na

kreditnata sposobnost i kreditnoto odnesuvawe na kreditokorisnikot i

sodr`i soodvetna strategija na sledewe Osven toa proirenata ramka na

krediten rizik vklu~uva primena na sistem na rano predupreduvawe so cel

za producirawe listi na klienti kandidati za klasifikacija vrz osnova na

nivnoto transakcisko odnesuvawe i finansiska sostojba ovozmo`uvaji za

Bankata ponatamono prezemawe merki i strategii za upravuvawe ute vo

ranata faza na neizvruvawe kaj klientite

Ako postoi verojatnost dol`nikot da ne e vo mo`nost da gi ispolni site

svoi dogovorni obvrski ovie izlo`enosti se predmet na ocenka na

otetuvawe i se izdvojuva nadomestok koj se evidentira vo bilansot na

uspeh Procenkata na otetuvaweto e del od procesot za ubla`uvawe na

rizicite na Bankata Vo 2010 godina soglasno me|unarodnite najdobri

praktiki bee implementirana nova i proirena metodologijaza

presmetka na iznosot na rezervacijata voveduvaji u~estvo od razni nivoa

na Bankata vo ocenkata na otetuvaweto i proekciite na o~ekuvanite

gotovinski tekovi na kreditokorisnicite kon Bankata Novata

metodologija e poddr`ana so softverska alatka to pridonesuva kon

avtomatski i to~ni presmetki na rezervacijata

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vlijanieto na globalnata

finansiska kriza seute

e prisutno vo

makedonskata ekonomija

vo tekot na 2010 godina i

nejzinite efekti vrz

pravnite i fizi~kite

lica se vidlivi niz

trendovite na

portfolioto na rizi~ni

plasmani na Bankata vo

ramkite na bankarskiot

sektor vo zemjata

18

Me|utoa so intenzivna ocenka i zgolemeni aktivnosti za ubla`uvawe na

rizikot kako i so efikasno organizirana naplata Bankata uspea da odr`i

visoko nivo na kvalitet na kreditnoto portfolio Bankata uspea da go

zadr`i koeficientot na nefunkcionalni krediti na 78 (vo portfolioto

od 2001 godina) pod prosekot na bankarskiot sektor vo zemjata so to

povtorno ja potvrdi opredelbata na Bankata da ostane vo ramkite na

utvrdeniot nizok profil na rizik i da izdvoi optimalen iznos na

rezervacii Kako posledica na toa pokrienosta so rezervacii dostigna

979 to e povisoko za 520 osnovni poeni vo odnos na prethodnata godina

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten

rizik se klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D)

ili vo homogeni grupi vrz osnova na sli~ni karakteristiki vo odnos na

rizik

U~estvoto na izlo`enosti klasificirani vo kategoriite na nizok rizik

ldquoArdquo i ldquoBrdquo ostana na visoko nivo to go odrazuva vnimatelniot pristap na

Bankata pri izbor na novi klienti Zaedno so izlo`enostite kon klienti od

bankarstvo na malo vklu~eni vo homogeni grupi koi isto taka se smetaat

kako niskorizi~ni tie so~inuvaat 92 od vkupnoto portfolio na

Stopanska banka Visokorizi~niot dolg klasificiran vo kategoriite ldquoGrdquo i

ldquoDrdquo ostanuva na nisko nivo so~inuvaji samo 5 od kreditnoto portfolio

na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana

kaj edna dogovorna strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija

verojatnost za neplaawe e povrzana so zaedni~ki osnovni faktori na

primer ekonomski sektor industrija geografska lokacija vid na

instrument

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni

vidovi na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj

na~in spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija

Za taa cel Bankata ima utvrdeno limiti so koi se kontrolira izlo`enosta

na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici industriski sektori

geografski lokacii i vidovi na kolateral Limitite na izlo`enost se

sledat na redovna osnova i site zaklu~oci se poddr`uvaat so adekvatni

aktivnosti od soodvetnoto nivo na Bankata

19

Пречекпрув2

Кредитни картички

6

Потрошувачки31

Станбени15

Автп4

Големи компании

22

Средни кпмпании

16

Мали кпмпании

4

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки21

Финансиски институции

5

Фирми32

Население42

Кредитно портфолио по тип на клиент

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Likvidnosniot rizik se definira kako tekoven ili potencijalen rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od nemo`nosta na Bankata da gi

ispolni svoite obvrski koga dostasuvaat za plaawe bez da predizvikaat

neprifatlivi zagubi

Efikasnoto upravuvawe so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe za

Bankata da ja za~uva doverbata na teda~ite i dogovornite strani i da im

ovozmo`i na klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat

prihodi duri i pod nepovolni okolnosti

Vo tekot na 2010 godina SB uspeno odr`uvae dovolna likvidnost za da gi

ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski vrz osnova na postoe~kata

ramka za upravuvawe so likvidnosniot rizik to vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB

vklu~uvaji soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe

i ograni~uvawe na likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se konvertiraat vo pari

bez da se predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe

kako i pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informaciski sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa

na likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site

aktivnosti navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo

predvid tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni

barawa za minimalno nivo na likvidnost

20

Kamaten rizik

Bankata e izlo`ena na efektite od fluktuaciite na pazarnite kamatni

stapki koi imaat vlijanie vrz nezjinata finansiska pozicija i pari~nite

tekovi So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e

nezna~itelno vo odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni

hartii od vrednost kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi

proizleguvaat od portfolioto na bankarski aktivnosti

Kamatniot rizik vo portfolioto na bankarski aktivnosti (KRPBA) e

tekovniot i potencijalniot rizik za prihodite (neto prihodi od kamati)

iili kapitalot to proizleguva od negativni dvi`ewa na kamatnite stapki

koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski aktivnosti

SB od neodamna ima vospostaveno ramka za upravuvawe so kamaten rizik so

cel da go minimizira efektot od negativnite dvi`ewa na kamatnite stapki

na pazarot kako i da gi zadovoli regulatornite barawa utvrdeni vo 2010

godina od strana na NBRM Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna

ocenka metodologii za merewe metodologija za stres testirawe metrika i

limiti za KRPBA so cel da se osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri

sledi i upravuva

SB po~na da razviva prakti~ni alatki za efektivno merewe na izlo`enosta

na Bankata na KRPBA kade poziciite na Bankata se podeleni vo tri

odnosni kategorii po vid na kamatna stapka fiksna promenliva i

prilagodliva Vo 2010 godina SB izgotvi model za utvrduvawe na

o~ekuvaniot period na povtorno utvrduvawe na uslovi na proizvodite so

prilagodlivi kamatni stapki i razvi softversko reenie za izgotvuvawe na

potrebnite izvetai za regulatornite organi

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122010 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na

zadol`iteleniot kapital iznesuva 065 to e prili~no pod regulatorniot

maksimum od 20

Devizen rizik

Devizniot rizik e tekovniot ili potencijalniot rizik za prihodite i

kapitalot to proizleguva od negativnite dvi`ewa na spot i terminskite

devizni kursevi vo portfolijata na bankarski aktivnosti i na trguvawe

Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i aktiva i pasiva vo

razli~ni valuti glavno vo denari i evra SB upravuva so rizikot preku

sledewe na otvorenata devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in

osiguruvaji usoglasenost so vnatrenite i nadvorenite limiti na

izlo`enost za glavnite valuti na poedine~na kako i na zbirna osnova

21

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi sistemi ~ove~ki faktor

ili nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata

za OR i Politikata i metodologiite za OR koi obezbeduvaat alatki

potrebni za ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na

operativniot rizik Toa amp ovozmo`uva na Bankata da gi utvrdi i meri

nastanite na potencijalna i realizirana zaguba kako i da prezeme

korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne negativniot efekt

vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2010 godina SB uspeno go zavri tretiot ciklus od procesot na

kontrola na rizik i samoocenuvawe Vo tekot na ovoj proces

korespondentite gi revidiraa internite procesi i soodvetnite operativni

rizici na Bankata i gi evidentiraa realiziranite zagubite koi se pojavija

vo tekot na godinata Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od

raboteweto se iniciraa nekolku akciski planovi poradi utvrdenata visoka

izlo`enost kon odredeni nastani na potencijalni zagubi i poradi

materijalizirani zagubi koi bea nad pragot na tolerancija utvrden vo

ramkata za UOR

Osven toa SB gi raspredeli bruto prihodite po delovni linii i dobi

preliminarna potreba od kapital za pokrivawe na operativniot rizik pod

standandiziran pristap vo soglasnost so Politikata za planirawe na

delovni linii Osven toa Bankata isto taka razvi interen model za

raspredelba na bruto prihodite soglasno lokalnite regulatorni barawa

Zatoa Bankata e spremna da go usvoi Standardiziraniot pristap i da gi

utvrdi kapitalnite trooci za operativen rizik

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata pozicija po golemina na kapitalot so

obezbeduvawe mo`nosti za ponatamoen razvoj na svoeto rabotewe i

sozdavawe na poiroka osnova za ispolnuvawe na zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot celite na Bankata se da bide usoglasena so

uslovite za kapital postaveni od strana na regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da prodol`i da funkcionira za da mo`e da

prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za ostanatite

zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka na

razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122010 godina iznesuvae

EUR 1683 milioni(EUR 1813 milioni so vklu~en profit od 2010) za EUR

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

15

Upravuvawe so rizici

Vo makroekonomsko opkru`uvawe seute polno so predizvici i postojan

streme` na rakovodstvoto za stabilen i umeren profil na rizici

solidnoto i efektivno upravuvawe so rizicite ostana najgolem prioritet

vo Bankata

Se primenuva konzistentna i efikasna ramka za identifikacija ocenka

sledewe i kontrola na rizici vrz osnova na seopfatna ramka na upravuvawe

so rizici koja redovno se pregleduva i usoglasuva so celokupnata

tolerancija i profil na rizici na Bankata i Grupacijata vnatrenite i

nadvorenite normi i najdobrite bankarski praktiki

Modelot na upravuvawe so rizici na Bankata vklu~uva tri linii na zatita

koi se sostojat od

Edinici (linii na biznis) koi prezemaat rizik na prvo nivo odgovorni za

ocenka i sveduvawe na rizicite na minimum za dadeno nivo na povrat

Funkcijata za upravuvawe so rizici na vtoro nivo koja go identifikuva

sledi kontrolira i kvantifikuva rizikot obezbeduva soodvetni alatki i

metodologii koordinacija i pomo izvestuva soodvetni nivoa i predlata

merki za ubla`uvawe so poddrka od oddelot za uravuvawe so rizici na

Grupacijata i organite na nivo na NBG Grupacija

I vnatrenata revizija koja vri nezavisna kontrolna funkcija

Na po~etokot na 2010 godina funkcijata na upravuvawe so rizici e

dopolnitelno zajaknata so voveduvaweto na Zamenik generalen direktor za

rizici i implementacijata na nov organizaciski model za upravuvawe so

rizici

Zamenikot generalen direktor za rizici e isto taka ~len na Upravniot

odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i va`nosta na funkcijata na

upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na Bankata pri stratekoto

kako i takti~koto donesuvawe na odluki

Isto taka organizacijata na upravuvawe so rizici bee redizajnirana na

na~in na koj pokraj klasi~nata uloga na upravuvawe so rizici primenuva

pogolemo vklu~uvawe na funkcijata za upravuvawe so rizici vo

sekojdenvnoto odlu~uvawe to pridonesuva za poiroka proaktivna i

poobemna organizaciska struktura vo odnos na rizicite vo Bankata Pokraj

toa organizacionata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata

prvenstveno obezbeduva postoewe na jasno razgrani~eni linii na

odgovornost efikasna podelba na dol`nostite i spre~uvawe na pojava na

konflikt na interesi na site nivoa

16

Osnovnata cel na funkcijata za upravuvawe so rizici na SB e da se ograni~i

vlijanieto na potencijalnite negativni nastani kako vrz nejziniot kapital

taka i vrz nejzinite finansiski rezultati Upravuvaweto so rizici gi ima

slednite celi

Zatita na ugledot na Bankata kako vode~ka i renomirana

finansiska institucija vo zemjata koja primenuva visoko nivo

na korporativno upravuvawe i eti~ki standardi

Transparentnost na rizicite Poddrka na procesot na

donesuvawe odluki na nivo na banka so obezbeduvawe na

potrebnoto gledite vo vrska so rizici

Odgovornost za upravuvawe Delovnite edinici na SB se

poedine~no odgovorni za nivnite rezultati kako i za rizicite

povrzani so nivnoto rabotewe Funkcijata na upravuvawe so

rizici pridonesuva kon podobruvawe na koristeweto i

raspredelbata na kapital i kon zajaknuvawe na povratot na

kapital prilagoden spored rizici na nivo na banka so

inkorporirawe na rizicite vo merkite za izvruvawe na

rabotata

Usoglasenost Obezbeduvawe doslednost so najdobrite praktiki

i usoglasenost so regulatornite kvantitativni i

kvalitativni barawa na nivo na banka kako i na nivo na

Grupacija

Upravuvawe so krediten rizik

Kreditniot rizik se definira kako rizik kade to dogovornata strana nema

da mo`e da gi ispolni svoite finansiski ili drugi dogovorni obvrski Vo

2010 godina Stopanska banka gi revidira kreditnite politiki so

ponatamono zgolemuvawe na vee robusnata ramka na procesi i interni

kontroli nameneti za merewe upravuvawe sledewe i ubla`uvawe na

kreditniot rizik

Kreditnata politika na SB za prudentno kreditirawe stava akcent na

detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna

odluka i opti minimum standardi za evaluacija na kreditniot limit

odobruvawe obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti

Procesot na ocenka na rizici za kreditokorisnici pravni i fizi~ki lica e

standardiziran i olesnet so koristewe na posebni sistemi za rangirawe na

rizici i modeli za statisti~ko bodirawe Primenata na ovie alatki za

upravuvawe so rizici koi se baziraat na razni kvantitativni i

kvalitativni vlezni podatoci i analizi pridonesuva za sistematizacija na

procesot na utvrduvawe na rizik i porast kontroliran od aspekt na

prezemen rizik na specifi~nite pod-portfolija Formirani se ovlasteni

odbori za odobruvawe na krediti i prodol`uvawe na kreditni izlo`enosti

17

A55

B3

C3

D2

E3

Хомогенипортфолија

34

Портфолијо на СБ по категорија на ризик (декември 2010)

Po odobruvawe na kredit nastapuva proces na tekovno sledewe na rizicite

so ocenka na novi informacii za kreditokorisnicite kako finansiski

taka i nefinansiski Bankata gi sledi kreditnata sposobnost i odnesuvawe

na kreditokorisnicite na postojana osnova i gi planira svoite idni

dvi`ewa Vo slu~aj da se otkrijat otstapuvawa upravuvaweto so kreditot e

se zajakne so po~esto i postrogo sledewe na site dogovoreni uslovi Vo

tekot na 2010 godina kako dopolnenie na utvrdenata ramka na krediten

rizik se voveduva nov koncept na interna klasifikacija vo soglasnost so

praktikite na NBG Grupacijata Internata klasifikacija e indikator na

kreditnata sposobnost i kreditnoto odnesuvawe na kreditokorisnikot i

sodr`i soodvetna strategija na sledewe Osven toa proirenata ramka na

krediten rizik vklu~uva primena na sistem na rano predupreduvawe so cel

za producirawe listi na klienti kandidati za klasifikacija vrz osnova na

nivnoto transakcisko odnesuvawe i finansiska sostojba ovozmo`uvaji za

Bankata ponatamono prezemawe merki i strategii za upravuvawe ute vo

ranata faza na neizvruvawe kaj klientite

Ako postoi verojatnost dol`nikot da ne e vo mo`nost da gi ispolni site

svoi dogovorni obvrski ovie izlo`enosti se predmet na ocenka na

otetuvawe i se izdvojuva nadomestok koj se evidentira vo bilansot na

uspeh Procenkata na otetuvaweto e del od procesot za ubla`uvawe na

rizicite na Bankata Vo 2010 godina soglasno me|unarodnite najdobri

praktiki bee implementirana nova i proirena metodologijaza

presmetka na iznosot na rezervacijata voveduvaji u~estvo od razni nivoa

na Bankata vo ocenkata na otetuvaweto i proekciite na o~ekuvanite

gotovinski tekovi na kreditokorisnicite kon Bankata Novata

metodologija e poddr`ana so softverska alatka to pridonesuva kon

avtomatski i to~ni presmetki na rezervacijata

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vlijanieto na globalnata

finansiska kriza seute

e prisutno vo

makedonskata ekonomija

vo tekot na 2010 godina i

nejzinite efekti vrz

pravnite i fizi~kite

lica se vidlivi niz

trendovite na

portfolioto na rizi~ni

plasmani na Bankata vo

ramkite na bankarskiot

sektor vo zemjata

18

Me|utoa so intenzivna ocenka i zgolemeni aktivnosti za ubla`uvawe na

rizikot kako i so efikasno organizirana naplata Bankata uspea da odr`i

visoko nivo na kvalitet na kreditnoto portfolio Bankata uspea da go

zadr`i koeficientot na nefunkcionalni krediti na 78 (vo portfolioto

od 2001 godina) pod prosekot na bankarskiot sektor vo zemjata so to

povtorno ja potvrdi opredelbata na Bankata da ostane vo ramkite na

utvrdeniot nizok profil na rizik i da izdvoi optimalen iznos na

rezervacii Kako posledica na toa pokrienosta so rezervacii dostigna

979 to e povisoko za 520 osnovni poeni vo odnos na prethodnata godina

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten

rizik se klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D)

ili vo homogeni grupi vrz osnova na sli~ni karakteristiki vo odnos na

rizik

U~estvoto na izlo`enosti klasificirani vo kategoriite na nizok rizik

ldquoArdquo i ldquoBrdquo ostana na visoko nivo to go odrazuva vnimatelniot pristap na

Bankata pri izbor na novi klienti Zaedno so izlo`enostite kon klienti od

bankarstvo na malo vklu~eni vo homogeni grupi koi isto taka se smetaat

kako niskorizi~ni tie so~inuvaat 92 od vkupnoto portfolio na

Stopanska banka Visokorizi~niot dolg klasificiran vo kategoriite ldquoGrdquo i

ldquoDrdquo ostanuva na nisko nivo so~inuvaji samo 5 od kreditnoto portfolio

na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana

kaj edna dogovorna strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija

verojatnost za neplaawe e povrzana so zaedni~ki osnovni faktori na

primer ekonomski sektor industrija geografska lokacija vid na

instrument

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni

vidovi na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj

na~in spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija

Za taa cel Bankata ima utvrdeno limiti so koi se kontrolira izlo`enosta

na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici industriski sektori

geografski lokacii i vidovi na kolateral Limitite na izlo`enost se

sledat na redovna osnova i site zaklu~oci se poddr`uvaat so adekvatni

aktivnosti od soodvetnoto nivo na Bankata

19

Пречекпрув2

Кредитни картички

6

Потрошувачки31

Станбени15

Автп4

Големи компании

22

Средни кпмпании

16

Мали кпмпании

4

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки21

Финансиски институции

5

Фирми32

Население42

Кредитно портфолио по тип на клиент

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Likvidnosniot rizik se definira kako tekoven ili potencijalen rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od nemo`nosta na Bankata da gi

ispolni svoite obvrski koga dostasuvaat za plaawe bez da predizvikaat

neprifatlivi zagubi

Efikasnoto upravuvawe so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe za

Bankata da ja za~uva doverbata na teda~ite i dogovornite strani i da im

ovozmo`i na klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat

prihodi duri i pod nepovolni okolnosti

Vo tekot na 2010 godina SB uspeno odr`uvae dovolna likvidnost za da gi

ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski vrz osnova na postoe~kata

ramka za upravuvawe so likvidnosniot rizik to vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB

vklu~uvaji soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe

i ograni~uvawe na likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se konvertiraat vo pari

bez da se predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe

kako i pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informaciski sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa

na likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site

aktivnosti navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo

predvid tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni

barawa za minimalno nivo na likvidnost

20

Kamaten rizik

Bankata e izlo`ena na efektite od fluktuaciite na pazarnite kamatni

stapki koi imaat vlijanie vrz nezjinata finansiska pozicija i pari~nite

tekovi So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e

nezna~itelno vo odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni

hartii od vrednost kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi

proizleguvaat od portfolioto na bankarski aktivnosti

Kamatniot rizik vo portfolioto na bankarski aktivnosti (KRPBA) e

tekovniot i potencijalniot rizik za prihodite (neto prihodi od kamati)

iili kapitalot to proizleguva od negativni dvi`ewa na kamatnite stapki

koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski aktivnosti

SB od neodamna ima vospostaveno ramka za upravuvawe so kamaten rizik so

cel da go minimizira efektot od negativnite dvi`ewa na kamatnite stapki

na pazarot kako i da gi zadovoli regulatornite barawa utvrdeni vo 2010

godina od strana na NBRM Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna

ocenka metodologii za merewe metodologija za stres testirawe metrika i

limiti za KRPBA so cel da se osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri

sledi i upravuva

SB po~na da razviva prakti~ni alatki za efektivno merewe na izlo`enosta

na Bankata na KRPBA kade poziciite na Bankata se podeleni vo tri

odnosni kategorii po vid na kamatna stapka fiksna promenliva i

prilagodliva Vo 2010 godina SB izgotvi model za utvrduvawe na

o~ekuvaniot period na povtorno utvrduvawe na uslovi na proizvodite so

prilagodlivi kamatni stapki i razvi softversko reenie za izgotvuvawe na

potrebnite izvetai za regulatornite organi

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122010 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na

zadol`iteleniot kapital iznesuva 065 to e prili~no pod regulatorniot

maksimum od 20

Devizen rizik

Devizniot rizik e tekovniot ili potencijalniot rizik za prihodite i

kapitalot to proizleguva od negativnite dvi`ewa na spot i terminskite

devizni kursevi vo portfolijata na bankarski aktivnosti i na trguvawe

Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i aktiva i pasiva vo

razli~ni valuti glavno vo denari i evra SB upravuva so rizikot preku

sledewe na otvorenata devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in

osiguruvaji usoglasenost so vnatrenite i nadvorenite limiti na

izlo`enost za glavnite valuti na poedine~na kako i na zbirna osnova

21

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi sistemi ~ove~ki faktor

ili nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata

za OR i Politikata i metodologiite za OR koi obezbeduvaat alatki

potrebni za ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na

operativniot rizik Toa amp ovozmo`uva na Bankata da gi utvrdi i meri

nastanite na potencijalna i realizirana zaguba kako i da prezeme

korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne negativniot efekt

vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2010 godina SB uspeno go zavri tretiot ciklus od procesot na

kontrola na rizik i samoocenuvawe Vo tekot na ovoj proces

korespondentite gi revidiraa internite procesi i soodvetnite operativni

rizici na Bankata i gi evidentiraa realiziranite zagubite koi se pojavija

vo tekot na godinata Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od

raboteweto se iniciraa nekolku akciski planovi poradi utvrdenata visoka

izlo`enost kon odredeni nastani na potencijalni zagubi i poradi

materijalizirani zagubi koi bea nad pragot na tolerancija utvrden vo

ramkata za UOR

Osven toa SB gi raspredeli bruto prihodite po delovni linii i dobi

preliminarna potreba od kapital za pokrivawe na operativniot rizik pod

standandiziran pristap vo soglasnost so Politikata za planirawe na

delovni linii Osven toa Bankata isto taka razvi interen model za

raspredelba na bruto prihodite soglasno lokalnite regulatorni barawa

Zatoa Bankata e spremna da go usvoi Standardiziraniot pristap i da gi

utvrdi kapitalnite trooci za operativen rizik

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata pozicija po golemina na kapitalot so

obezbeduvawe mo`nosti za ponatamoen razvoj na svoeto rabotewe i

sozdavawe na poiroka osnova za ispolnuvawe na zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot celite na Bankata se da bide usoglasena so

uslovite za kapital postaveni od strana na regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da prodol`i da funkcionira za da mo`e da

prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za ostanatite

zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka na

razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122010 godina iznesuvae

EUR 1683 milioni(EUR 1813 milioni so vklu~en profit od 2010) za EUR

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

16

Osnovnata cel na funkcijata za upravuvawe so rizici na SB e da se ograni~i

vlijanieto na potencijalnite negativni nastani kako vrz nejziniot kapital

taka i vrz nejzinite finansiski rezultati Upravuvaweto so rizici gi ima

slednite celi

Zatita na ugledot na Bankata kako vode~ka i renomirana

finansiska institucija vo zemjata koja primenuva visoko nivo

na korporativno upravuvawe i eti~ki standardi

Transparentnost na rizicite Poddrka na procesot na

donesuvawe odluki na nivo na banka so obezbeduvawe na

potrebnoto gledite vo vrska so rizici

Odgovornost za upravuvawe Delovnite edinici na SB se

poedine~no odgovorni za nivnite rezultati kako i za rizicite

povrzani so nivnoto rabotewe Funkcijata na upravuvawe so

rizici pridonesuva kon podobruvawe na koristeweto i

raspredelbata na kapital i kon zajaknuvawe na povratot na

kapital prilagoden spored rizici na nivo na banka so

inkorporirawe na rizicite vo merkite za izvruvawe na

rabotata

Usoglasenost Obezbeduvawe doslednost so najdobrite praktiki

i usoglasenost so regulatornite kvantitativni i

kvalitativni barawa na nivo na banka kako i na nivo na

Grupacija

Upravuvawe so krediten rizik

Kreditniot rizik se definira kako rizik kade to dogovornata strana nema

da mo`e da gi ispolni svoite finansiski ili drugi dogovorni obvrski Vo

2010 godina Stopanska banka gi revidira kreditnite politiki so

ponatamono zgolemuvawe na vee robusnata ramka na procesi i interni

kontroli nameneti za merewe upravuvawe sledewe i ubla`uvawe na

kreditniot rizik

Kreditnata politika na SB za prudentno kreditirawe stava akcent na

detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna

odluka i opti minimum standardi za evaluacija na kreditniot limit

odobruvawe obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti

Procesot na ocenka na rizici za kreditokorisnici pravni i fizi~ki lica e

standardiziran i olesnet so koristewe na posebni sistemi za rangirawe na

rizici i modeli za statisti~ko bodirawe Primenata na ovie alatki za

upravuvawe so rizici koi se baziraat na razni kvantitativni i

kvalitativni vlezni podatoci i analizi pridonesuva za sistematizacija na

procesot na utvrduvawe na rizik i porast kontroliran od aspekt na

prezemen rizik na specifi~nite pod-portfolija Formirani se ovlasteni

odbori za odobruvawe na krediti i prodol`uvawe na kreditni izlo`enosti

17

A55

B3

C3

D2

E3

Хомогенипортфолија

34

Портфолијо на СБ по категорија на ризик (декември 2010)

Po odobruvawe na kredit nastapuva proces na tekovno sledewe na rizicite

so ocenka na novi informacii za kreditokorisnicite kako finansiski

taka i nefinansiski Bankata gi sledi kreditnata sposobnost i odnesuvawe

na kreditokorisnicite na postojana osnova i gi planira svoite idni

dvi`ewa Vo slu~aj da se otkrijat otstapuvawa upravuvaweto so kreditot e

se zajakne so po~esto i postrogo sledewe na site dogovoreni uslovi Vo

tekot na 2010 godina kako dopolnenie na utvrdenata ramka na krediten

rizik se voveduva nov koncept na interna klasifikacija vo soglasnost so

praktikite na NBG Grupacijata Internata klasifikacija e indikator na

kreditnata sposobnost i kreditnoto odnesuvawe na kreditokorisnikot i

sodr`i soodvetna strategija na sledewe Osven toa proirenata ramka na

krediten rizik vklu~uva primena na sistem na rano predupreduvawe so cel

za producirawe listi na klienti kandidati za klasifikacija vrz osnova na

nivnoto transakcisko odnesuvawe i finansiska sostojba ovozmo`uvaji za

Bankata ponatamono prezemawe merki i strategii za upravuvawe ute vo

ranata faza na neizvruvawe kaj klientite

Ako postoi verojatnost dol`nikot da ne e vo mo`nost da gi ispolni site

svoi dogovorni obvrski ovie izlo`enosti se predmet na ocenka na

otetuvawe i se izdvojuva nadomestok koj se evidentira vo bilansot na

uspeh Procenkata na otetuvaweto e del od procesot za ubla`uvawe na

rizicite na Bankata Vo 2010 godina soglasno me|unarodnite najdobri

praktiki bee implementirana nova i proirena metodologijaza

presmetka na iznosot na rezervacijata voveduvaji u~estvo od razni nivoa

na Bankata vo ocenkata na otetuvaweto i proekciite na o~ekuvanite

gotovinski tekovi na kreditokorisnicite kon Bankata Novata

metodologija e poddr`ana so softverska alatka to pridonesuva kon

avtomatski i to~ni presmetki na rezervacijata

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vlijanieto na globalnata

finansiska kriza seute

e prisutno vo

makedonskata ekonomija

vo tekot na 2010 godina i

nejzinite efekti vrz

pravnite i fizi~kite

lica se vidlivi niz

trendovite na

portfolioto na rizi~ni

plasmani na Bankata vo

ramkite na bankarskiot

sektor vo zemjata

18

Me|utoa so intenzivna ocenka i zgolemeni aktivnosti za ubla`uvawe na

rizikot kako i so efikasno organizirana naplata Bankata uspea da odr`i

visoko nivo na kvalitet na kreditnoto portfolio Bankata uspea da go

zadr`i koeficientot na nefunkcionalni krediti na 78 (vo portfolioto

od 2001 godina) pod prosekot na bankarskiot sektor vo zemjata so to

povtorno ja potvrdi opredelbata na Bankata da ostane vo ramkite na

utvrdeniot nizok profil na rizik i da izdvoi optimalen iznos na

rezervacii Kako posledica na toa pokrienosta so rezervacii dostigna

979 to e povisoko za 520 osnovni poeni vo odnos na prethodnata godina

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten

rizik se klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D)

ili vo homogeni grupi vrz osnova na sli~ni karakteristiki vo odnos na

rizik

U~estvoto na izlo`enosti klasificirani vo kategoriite na nizok rizik

ldquoArdquo i ldquoBrdquo ostana na visoko nivo to go odrazuva vnimatelniot pristap na

Bankata pri izbor na novi klienti Zaedno so izlo`enostite kon klienti od

bankarstvo na malo vklu~eni vo homogeni grupi koi isto taka se smetaat

kako niskorizi~ni tie so~inuvaat 92 od vkupnoto portfolio na

Stopanska banka Visokorizi~niot dolg klasificiran vo kategoriite ldquoGrdquo i

ldquoDrdquo ostanuva na nisko nivo so~inuvaji samo 5 od kreditnoto portfolio

na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana

kaj edna dogovorna strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija

verojatnost za neplaawe e povrzana so zaedni~ki osnovni faktori na

primer ekonomski sektor industrija geografska lokacija vid na

instrument

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni

vidovi na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj

na~in spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija

Za taa cel Bankata ima utvrdeno limiti so koi se kontrolira izlo`enosta

na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici industriski sektori

geografski lokacii i vidovi na kolateral Limitite na izlo`enost se

sledat na redovna osnova i site zaklu~oci se poddr`uvaat so adekvatni

aktivnosti od soodvetnoto nivo na Bankata

19

Пречекпрув2

Кредитни картички

6

Потрошувачки31

Станбени15

Автп4

Големи компании

22

Средни кпмпании

16

Мали кпмпании

4

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки21

Финансиски институции

5

Фирми32

Население42

Кредитно портфолио по тип на клиент

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Likvidnosniot rizik se definira kako tekoven ili potencijalen rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od nemo`nosta na Bankata da gi

ispolni svoite obvrski koga dostasuvaat za plaawe bez da predizvikaat

neprifatlivi zagubi

Efikasnoto upravuvawe so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe za

Bankata da ja za~uva doverbata na teda~ite i dogovornite strani i da im

ovozmo`i na klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat

prihodi duri i pod nepovolni okolnosti

Vo tekot na 2010 godina SB uspeno odr`uvae dovolna likvidnost za da gi

ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski vrz osnova na postoe~kata

ramka za upravuvawe so likvidnosniot rizik to vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB

vklu~uvaji soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe

i ograni~uvawe na likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se konvertiraat vo pari

bez da se predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe

kako i pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informaciski sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa

na likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site

aktivnosti navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo

predvid tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni

barawa za minimalno nivo na likvidnost

20

Kamaten rizik

Bankata e izlo`ena na efektite od fluktuaciite na pazarnite kamatni

stapki koi imaat vlijanie vrz nezjinata finansiska pozicija i pari~nite

tekovi So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e

nezna~itelno vo odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni

hartii od vrednost kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi

proizleguvaat od portfolioto na bankarski aktivnosti

Kamatniot rizik vo portfolioto na bankarski aktivnosti (KRPBA) e

tekovniot i potencijalniot rizik za prihodite (neto prihodi od kamati)

iili kapitalot to proizleguva od negativni dvi`ewa na kamatnite stapki

koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski aktivnosti

SB od neodamna ima vospostaveno ramka za upravuvawe so kamaten rizik so

cel da go minimizira efektot od negativnite dvi`ewa na kamatnite stapki

na pazarot kako i da gi zadovoli regulatornite barawa utvrdeni vo 2010

godina od strana na NBRM Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna

ocenka metodologii za merewe metodologija za stres testirawe metrika i

limiti za KRPBA so cel da se osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri

sledi i upravuva

SB po~na da razviva prakti~ni alatki za efektivno merewe na izlo`enosta

na Bankata na KRPBA kade poziciite na Bankata se podeleni vo tri

odnosni kategorii po vid na kamatna stapka fiksna promenliva i

prilagodliva Vo 2010 godina SB izgotvi model za utvrduvawe na

o~ekuvaniot period na povtorno utvrduvawe na uslovi na proizvodite so

prilagodlivi kamatni stapki i razvi softversko reenie za izgotvuvawe na

potrebnite izvetai za regulatornite organi

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122010 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na

zadol`iteleniot kapital iznesuva 065 to e prili~no pod regulatorniot

maksimum od 20

Devizen rizik

Devizniot rizik e tekovniot ili potencijalniot rizik za prihodite i

kapitalot to proizleguva od negativnite dvi`ewa na spot i terminskite

devizni kursevi vo portfolijata na bankarski aktivnosti i na trguvawe

Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i aktiva i pasiva vo

razli~ni valuti glavno vo denari i evra SB upravuva so rizikot preku

sledewe na otvorenata devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in

osiguruvaji usoglasenost so vnatrenite i nadvorenite limiti na

izlo`enost za glavnite valuti na poedine~na kako i na zbirna osnova

21

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi sistemi ~ove~ki faktor

ili nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata

za OR i Politikata i metodologiite za OR koi obezbeduvaat alatki

potrebni za ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na

operativniot rizik Toa amp ovozmo`uva na Bankata da gi utvrdi i meri

nastanite na potencijalna i realizirana zaguba kako i da prezeme

korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne negativniot efekt

vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2010 godina SB uspeno go zavri tretiot ciklus od procesot na

kontrola na rizik i samoocenuvawe Vo tekot na ovoj proces

korespondentite gi revidiraa internite procesi i soodvetnite operativni

rizici na Bankata i gi evidentiraa realiziranite zagubite koi se pojavija

vo tekot na godinata Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od

raboteweto se iniciraa nekolku akciski planovi poradi utvrdenata visoka

izlo`enost kon odredeni nastani na potencijalni zagubi i poradi

materijalizirani zagubi koi bea nad pragot na tolerancija utvrden vo

ramkata za UOR

Osven toa SB gi raspredeli bruto prihodite po delovni linii i dobi

preliminarna potreba od kapital za pokrivawe na operativniot rizik pod

standandiziran pristap vo soglasnost so Politikata za planirawe na

delovni linii Osven toa Bankata isto taka razvi interen model za

raspredelba na bruto prihodite soglasno lokalnite regulatorni barawa

Zatoa Bankata e spremna da go usvoi Standardiziraniot pristap i da gi

utvrdi kapitalnite trooci za operativen rizik

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata pozicija po golemina na kapitalot so

obezbeduvawe mo`nosti za ponatamoen razvoj na svoeto rabotewe i

sozdavawe na poiroka osnova za ispolnuvawe na zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot celite na Bankata se da bide usoglasena so

uslovite za kapital postaveni od strana na regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da prodol`i da funkcionira za da mo`e da

prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za ostanatite

zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka na

razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122010 godina iznesuvae

EUR 1683 milioni(EUR 1813 milioni so vklu~en profit od 2010) za EUR

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

17

A55

B3

C3

D2

E3

Хомогенипортфолија

34

Портфолијо на СБ по категорија на ризик (декември 2010)

Po odobruvawe na kredit nastapuva proces na tekovno sledewe na rizicite

so ocenka na novi informacii za kreditokorisnicite kako finansiski

taka i nefinansiski Bankata gi sledi kreditnata sposobnost i odnesuvawe

na kreditokorisnicite na postojana osnova i gi planira svoite idni

dvi`ewa Vo slu~aj da se otkrijat otstapuvawa upravuvaweto so kreditot e

se zajakne so po~esto i postrogo sledewe na site dogovoreni uslovi Vo

tekot na 2010 godina kako dopolnenie na utvrdenata ramka na krediten

rizik se voveduva nov koncept na interna klasifikacija vo soglasnost so

praktikite na NBG Grupacijata Internata klasifikacija e indikator na

kreditnata sposobnost i kreditnoto odnesuvawe na kreditokorisnikot i

sodr`i soodvetna strategija na sledewe Osven toa proirenata ramka na

krediten rizik vklu~uva primena na sistem na rano predupreduvawe so cel

za producirawe listi na klienti kandidati za klasifikacija vrz osnova na

nivnoto transakcisko odnesuvawe i finansiska sostojba ovozmo`uvaji za

Bankata ponatamono prezemawe merki i strategii za upravuvawe ute vo

ranata faza na neizvruvawe kaj klientite

Ako postoi verojatnost dol`nikot da ne e vo mo`nost da gi ispolni site

svoi dogovorni obvrski ovie izlo`enosti se predmet na ocenka na

otetuvawe i se izdvojuva nadomestok koj se evidentira vo bilansot na

uspeh Procenkata na otetuvaweto e del od procesot za ubla`uvawe na

rizicite na Bankata Vo 2010 godina soglasno me|unarodnite najdobri

praktiki bee implementirana nova i proirena metodologijaza

presmetka na iznosot na rezervacijata voveduvaji u~estvo od razni nivoa

na Bankata vo ocenkata na otetuvaweto i proekciite na o~ekuvanite

gotovinski tekovi na kreditokorisnicite kon Bankata Novata

metodologija e poddr`ana so softverska alatka to pridonesuva kon

avtomatski i to~ni presmetki na rezervacijata

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vlijanieto na globalnata

finansiska kriza seute

e prisutno vo

makedonskata ekonomija

vo tekot na 2010 godina i

nejzinite efekti vrz

pravnite i fizi~kite

lica se vidlivi niz

trendovite na

portfolioto na rizi~ni

plasmani na Bankata vo

ramkite na bankarskiot

sektor vo zemjata

18

Me|utoa so intenzivna ocenka i zgolemeni aktivnosti za ubla`uvawe na

rizikot kako i so efikasno organizirana naplata Bankata uspea da odr`i

visoko nivo na kvalitet na kreditnoto portfolio Bankata uspea da go

zadr`i koeficientot na nefunkcionalni krediti na 78 (vo portfolioto

od 2001 godina) pod prosekot na bankarskiot sektor vo zemjata so to

povtorno ja potvrdi opredelbata na Bankata da ostane vo ramkite na

utvrdeniot nizok profil na rizik i da izdvoi optimalen iznos na

rezervacii Kako posledica na toa pokrienosta so rezervacii dostigna

979 to e povisoko za 520 osnovni poeni vo odnos na prethodnata godina

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten

rizik se klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D)

ili vo homogeni grupi vrz osnova na sli~ni karakteristiki vo odnos na

rizik

U~estvoto na izlo`enosti klasificirani vo kategoriite na nizok rizik

ldquoArdquo i ldquoBrdquo ostana na visoko nivo to go odrazuva vnimatelniot pristap na

Bankata pri izbor na novi klienti Zaedno so izlo`enostite kon klienti od

bankarstvo na malo vklu~eni vo homogeni grupi koi isto taka se smetaat

kako niskorizi~ni tie so~inuvaat 92 od vkupnoto portfolio na

Stopanska banka Visokorizi~niot dolg klasificiran vo kategoriite ldquoGrdquo i

ldquoDrdquo ostanuva na nisko nivo so~inuvaji samo 5 od kreditnoto portfolio

na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana

kaj edna dogovorna strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija

verojatnost za neplaawe e povrzana so zaedni~ki osnovni faktori na

primer ekonomski sektor industrija geografska lokacija vid na

instrument

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni

vidovi na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj

na~in spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija

Za taa cel Bankata ima utvrdeno limiti so koi se kontrolira izlo`enosta

na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici industriski sektori

geografski lokacii i vidovi na kolateral Limitite na izlo`enost se

sledat na redovna osnova i site zaklu~oci se poddr`uvaat so adekvatni

aktivnosti od soodvetnoto nivo na Bankata

19

Пречекпрув2

Кредитни картички

6

Потрошувачки31

Станбени15

Автп4

Големи компании

22

Средни кпмпании

16

Мали кпмпании

4

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки21

Финансиски институции

5

Фирми32

Население42

Кредитно портфолио по тип на клиент

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Likvidnosniot rizik se definira kako tekoven ili potencijalen rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od nemo`nosta na Bankata da gi

ispolni svoite obvrski koga dostasuvaat za plaawe bez da predizvikaat

neprifatlivi zagubi

Efikasnoto upravuvawe so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe za

Bankata da ja za~uva doverbata na teda~ite i dogovornite strani i da im

ovozmo`i na klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat

prihodi duri i pod nepovolni okolnosti

Vo tekot na 2010 godina SB uspeno odr`uvae dovolna likvidnost za da gi

ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski vrz osnova na postoe~kata

ramka za upravuvawe so likvidnosniot rizik to vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB

vklu~uvaji soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe

i ograni~uvawe na likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se konvertiraat vo pari

bez da se predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe

kako i pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informaciski sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa

na likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site

aktivnosti navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo

predvid tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni

barawa za minimalno nivo na likvidnost

20

Kamaten rizik

Bankata e izlo`ena na efektite od fluktuaciite na pazarnite kamatni

stapki koi imaat vlijanie vrz nezjinata finansiska pozicija i pari~nite

tekovi So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e

nezna~itelno vo odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni

hartii od vrednost kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi

proizleguvaat od portfolioto na bankarski aktivnosti

Kamatniot rizik vo portfolioto na bankarski aktivnosti (KRPBA) e

tekovniot i potencijalniot rizik za prihodite (neto prihodi od kamati)

iili kapitalot to proizleguva od negativni dvi`ewa na kamatnite stapki

koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski aktivnosti

SB od neodamna ima vospostaveno ramka za upravuvawe so kamaten rizik so

cel da go minimizira efektot od negativnite dvi`ewa na kamatnite stapki

na pazarot kako i da gi zadovoli regulatornite barawa utvrdeni vo 2010

godina od strana na NBRM Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna

ocenka metodologii za merewe metodologija za stres testirawe metrika i

limiti za KRPBA so cel da se osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri

sledi i upravuva

SB po~na da razviva prakti~ni alatki za efektivno merewe na izlo`enosta

na Bankata na KRPBA kade poziciite na Bankata se podeleni vo tri

odnosni kategorii po vid na kamatna stapka fiksna promenliva i

prilagodliva Vo 2010 godina SB izgotvi model za utvrduvawe na

o~ekuvaniot period na povtorno utvrduvawe na uslovi na proizvodite so

prilagodlivi kamatni stapki i razvi softversko reenie za izgotvuvawe na

potrebnite izvetai za regulatornite organi

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122010 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na

zadol`iteleniot kapital iznesuva 065 to e prili~no pod regulatorniot

maksimum od 20

Devizen rizik

Devizniot rizik e tekovniot ili potencijalniot rizik za prihodite i

kapitalot to proizleguva od negativnite dvi`ewa na spot i terminskite

devizni kursevi vo portfolijata na bankarski aktivnosti i na trguvawe

Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i aktiva i pasiva vo

razli~ni valuti glavno vo denari i evra SB upravuva so rizikot preku

sledewe na otvorenata devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in

osiguruvaji usoglasenost so vnatrenite i nadvorenite limiti na

izlo`enost za glavnite valuti na poedine~na kako i na zbirna osnova

21

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi sistemi ~ove~ki faktor

ili nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata

za OR i Politikata i metodologiite za OR koi obezbeduvaat alatki

potrebni za ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na

operativniot rizik Toa amp ovozmo`uva na Bankata da gi utvrdi i meri

nastanite na potencijalna i realizirana zaguba kako i da prezeme

korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne negativniot efekt

vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2010 godina SB uspeno go zavri tretiot ciklus od procesot na

kontrola na rizik i samoocenuvawe Vo tekot na ovoj proces

korespondentite gi revidiraa internite procesi i soodvetnite operativni

rizici na Bankata i gi evidentiraa realiziranite zagubite koi se pojavija

vo tekot na godinata Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od

raboteweto se iniciraa nekolku akciski planovi poradi utvrdenata visoka

izlo`enost kon odredeni nastani na potencijalni zagubi i poradi

materijalizirani zagubi koi bea nad pragot na tolerancija utvrden vo

ramkata za UOR

Osven toa SB gi raspredeli bruto prihodite po delovni linii i dobi

preliminarna potreba od kapital za pokrivawe na operativniot rizik pod

standandiziran pristap vo soglasnost so Politikata za planirawe na

delovni linii Osven toa Bankata isto taka razvi interen model za

raspredelba na bruto prihodite soglasno lokalnite regulatorni barawa

Zatoa Bankata e spremna da go usvoi Standardiziraniot pristap i da gi

utvrdi kapitalnite trooci za operativen rizik

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata pozicija po golemina na kapitalot so

obezbeduvawe mo`nosti za ponatamoen razvoj na svoeto rabotewe i

sozdavawe na poiroka osnova za ispolnuvawe na zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot celite na Bankata se da bide usoglasena so

uslovite za kapital postaveni od strana na regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da prodol`i da funkcionira za da mo`e da

prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za ostanatite

zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka na

razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122010 godina iznesuvae

EUR 1683 milioni(EUR 1813 milioni so vklu~en profit od 2010) za EUR

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

18

Me|utoa so intenzivna ocenka i zgolemeni aktivnosti za ubla`uvawe na

rizikot kako i so efikasno organizirana naplata Bankata uspea da odr`i

visoko nivo na kvalitet na kreditnoto portfolio Bankata uspea da go

zadr`i koeficientot na nefunkcionalni krediti na 78 (vo portfolioto

od 2001 godina) pod prosekot na bankarskiot sektor vo zemjata so to

povtorno ja potvrdi opredelbata na Bankata da ostane vo ramkite na

utvrdeniot nizok profil na rizik i da izdvoi optimalen iznos na

rezervacii Kako posledica na toa pokrienosta so rezervacii dostigna

979 to e povisoko za 520 osnovni poeni vo odnos na prethodnata godina

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten

rizik se klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D)

ili vo homogeni grupi vrz osnova na sli~ni karakteristiki vo odnos na

rizik

U~estvoto na izlo`enosti klasificirani vo kategoriite na nizok rizik

ldquoArdquo i ldquoBrdquo ostana na visoko nivo to go odrazuva vnimatelniot pristap na

Bankata pri izbor na novi klienti Zaedno so izlo`enostite kon klienti od

bankarstvo na malo vklu~eni vo homogeni grupi koi isto taka se smetaat

kako niskorizi~ni tie so~inuvaat 92 od vkupnoto portfolio na

Stopanska banka Visokorizi~niot dolg klasificiran vo kategoriite ldquoGrdquo i

ldquoDrdquo ostanuva na nisko nivo so~inuvaji samo 5 od kreditnoto portfolio

na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana

kaj edna dogovorna strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija

verojatnost za neplaawe e povrzana so zaedni~ki osnovni faktori na

primer ekonomski sektor industrija geografska lokacija vid na

instrument

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni

vidovi na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj

na~in spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija

Za taa cel Bankata ima utvrdeno limiti so koi se kontrolira izlo`enosta

na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici industriski sektori

geografski lokacii i vidovi na kolateral Limitite na izlo`enost se

sledat na redovna osnova i site zaklu~oci se poddr`uvaat so adekvatni

aktivnosti od soodvetnoto nivo na Bankata

19

Пречекпрув2

Кредитни картички

6

Потрошувачки31

Станбени15

Автп4

Големи компании

22

Средни кпмпании

16

Мали кпмпании

4

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки21

Финансиски институции

5

Фирми32

Население42

Кредитно портфолио по тип на клиент

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Likvidnosniot rizik se definira kako tekoven ili potencijalen rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od nemo`nosta na Bankata da gi

ispolni svoite obvrski koga dostasuvaat za plaawe bez da predizvikaat

neprifatlivi zagubi

Efikasnoto upravuvawe so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe za

Bankata da ja za~uva doverbata na teda~ite i dogovornite strani i da im

ovozmo`i na klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat

prihodi duri i pod nepovolni okolnosti

Vo tekot na 2010 godina SB uspeno odr`uvae dovolna likvidnost za da gi

ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski vrz osnova na postoe~kata

ramka za upravuvawe so likvidnosniot rizik to vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB

vklu~uvaji soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe

i ograni~uvawe na likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se konvertiraat vo pari

bez da se predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe

kako i pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informaciski sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa

na likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site

aktivnosti navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo

predvid tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni

barawa za minimalno nivo na likvidnost

20

Kamaten rizik

Bankata e izlo`ena na efektite od fluktuaciite na pazarnite kamatni

stapki koi imaat vlijanie vrz nezjinata finansiska pozicija i pari~nite

tekovi So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e

nezna~itelno vo odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni

hartii od vrednost kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi

proizleguvaat od portfolioto na bankarski aktivnosti

Kamatniot rizik vo portfolioto na bankarski aktivnosti (KRPBA) e

tekovniot i potencijalniot rizik za prihodite (neto prihodi od kamati)

iili kapitalot to proizleguva od negativni dvi`ewa na kamatnite stapki

koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski aktivnosti

SB od neodamna ima vospostaveno ramka za upravuvawe so kamaten rizik so

cel da go minimizira efektot od negativnite dvi`ewa na kamatnite stapki

na pazarot kako i da gi zadovoli regulatornite barawa utvrdeni vo 2010

godina od strana na NBRM Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna

ocenka metodologii za merewe metodologija za stres testirawe metrika i

limiti za KRPBA so cel da se osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri

sledi i upravuva

SB po~na da razviva prakti~ni alatki za efektivno merewe na izlo`enosta

na Bankata na KRPBA kade poziciite na Bankata se podeleni vo tri

odnosni kategorii po vid na kamatna stapka fiksna promenliva i

prilagodliva Vo 2010 godina SB izgotvi model za utvrduvawe na

o~ekuvaniot period na povtorno utvrduvawe na uslovi na proizvodite so

prilagodlivi kamatni stapki i razvi softversko reenie za izgotvuvawe na

potrebnite izvetai za regulatornite organi

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122010 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na

zadol`iteleniot kapital iznesuva 065 to e prili~no pod regulatorniot

maksimum od 20

Devizen rizik

Devizniot rizik e tekovniot ili potencijalniot rizik za prihodite i

kapitalot to proizleguva od negativnite dvi`ewa na spot i terminskite

devizni kursevi vo portfolijata na bankarski aktivnosti i na trguvawe

Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i aktiva i pasiva vo

razli~ni valuti glavno vo denari i evra SB upravuva so rizikot preku

sledewe na otvorenata devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in

osiguruvaji usoglasenost so vnatrenite i nadvorenite limiti na

izlo`enost za glavnite valuti na poedine~na kako i na zbirna osnova

21

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi sistemi ~ove~ki faktor

ili nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata

za OR i Politikata i metodologiite za OR koi obezbeduvaat alatki

potrebni za ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na

operativniot rizik Toa amp ovozmo`uva na Bankata da gi utvrdi i meri

nastanite na potencijalna i realizirana zaguba kako i da prezeme

korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne negativniot efekt

vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2010 godina SB uspeno go zavri tretiot ciklus od procesot na

kontrola na rizik i samoocenuvawe Vo tekot na ovoj proces

korespondentite gi revidiraa internite procesi i soodvetnite operativni

rizici na Bankata i gi evidentiraa realiziranite zagubite koi se pojavija

vo tekot na godinata Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od

raboteweto se iniciraa nekolku akciski planovi poradi utvrdenata visoka

izlo`enost kon odredeni nastani na potencijalni zagubi i poradi

materijalizirani zagubi koi bea nad pragot na tolerancija utvrden vo

ramkata za UOR

Osven toa SB gi raspredeli bruto prihodite po delovni linii i dobi

preliminarna potreba od kapital za pokrivawe na operativniot rizik pod

standandiziran pristap vo soglasnost so Politikata za planirawe na

delovni linii Osven toa Bankata isto taka razvi interen model za

raspredelba na bruto prihodite soglasno lokalnite regulatorni barawa

Zatoa Bankata e spremna da go usvoi Standardiziraniot pristap i da gi

utvrdi kapitalnite trooci za operativen rizik

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata pozicija po golemina na kapitalot so

obezbeduvawe mo`nosti za ponatamoen razvoj na svoeto rabotewe i

sozdavawe na poiroka osnova za ispolnuvawe na zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot celite na Bankata se da bide usoglasena so

uslovite za kapital postaveni od strana na regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da prodol`i da funkcionira za da mo`e da

prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za ostanatite

zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka na

razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122010 godina iznesuvae

EUR 1683 milioni(EUR 1813 milioni so vklu~en profit od 2010) za EUR

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

19

Пречекпрув2

Кредитни картички

6

Потрошувачки31

Станбени15

Автп4

Големи компании

22

Средни кпмпании

16

Мали кпмпании

4

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки21

Финансиски институции

5

Фирми32

Население42

Кредитно портфолио по тип на клиент

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Likvidnosniot rizik se definira kako tekoven ili potencijalen rizik za

dobivkata i kapitalot koj proizleguva od nemo`nosta na Bankata da gi

ispolni svoite obvrski koga dostasuvaat za plaawe bez da predizvikaat

neprifatlivi zagubi

Efikasnoto upravuvawe so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe za

Bankata da ja za~uva doverbata na teda~ite i dogovornite strani i da im

ovozmo`i na klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat

prihodi duri i pod nepovolni okolnosti

Vo tekot na 2010 godina SB uspeno odr`uvae dovolna likvidnost za da gi

ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski vrz osnova na postoe~kata

ramka za upravuvawe so likvidnosniot rizik to vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB

vklu~uvaji soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe

i ograni~uvawe na likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se konvertiraat vo pari

bez da se predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe

kako i pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informaciski sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa

na likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site

aktivnosti navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo

predvid tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni

barawa za minimalno nivo na likvidnost

20

Kamaten rizik

Bankata e izlo`ena na efektite od fluktuaciite na pazarnite kamatni

stapki koi imaat vlijanie vrz nezjinata finansiska pozicija i pari~nite

tekovi So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e

nezna~itelno vo odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni

hartii od vrednost kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi

proizleguvaat od portfolioto na bankarski aktivnosti

Kamatniot rizik vo portfolioto na bankarski aktivnosti (KRPBA) e

tekovniot i potencijalniot rizik za prihodite (neto prihodi od kamati)

iili kapitalot to proizleguva od negativni dvi`ewa na kamatnite stapki

koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski aktivnosti

SB od neodamna ima vospostaveno ramka za upravuvawe so kamaten rizik so

cel da go minimizira efektot od negativnite dvi`ewa na kamatnite stapki

na pazarot kako i da gi zadovoli regulatornite barawa utvrdeni vo 2010

godina od strana na NBRM Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna

ocenka metodologii za merewe metodologija za stres testirawe metrika i

limiti za KRPBA so cel da se osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri

sledi i upravuva

SB po~na da razviva prakti~ni alatki za efektivno merewe na izlo`enosta

na Bankata na KRPBA kade poziciite na Bankata se podeleni vo tri

odnosni kategorii po vid na kamatna stapka fiksna promenliva i

prilagodliva Vo 2010 godina SB izgotvi model za utvrduvawe na

o~ekuvaniot period na povtorno utvrduvawe na uslovi na proizvodite so

prilagodlivi kamatni stapki i razvi softversko reenie za izgotvuvawe na

potrebnite izvetai za regulatornite organi

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122010 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na

zadol`iteleniot kapital iznesuva 065 to e prili~no pod regulatorniot

maksimum od 20

Devizen rizik

Devizniot rizik e tekovniot ili potencijalniot rizik za prihodite i

kapitalot to proizleguva od negativnite dvi`ewa na spot i terminskite

devizni kursevi vo portfolijata na bankarski aktivnosti i na trguvawe

Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i aktiva i pasiva vo

razli~ni valuti glavno vo denari i evra SB upravuva so rizikot preku

sledewe na otvorenata devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in

osiguruvaji usoglasenost so vnatrenite i nadvorenite limiti na

izlo`enost za glavnite valuti na poedine~na kako i na zbirna osnova

21

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi sistemi ~ove~ki faktor

ili nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata

za OR i Politikata i metodologiite za OR koi obezbeduvaat alatki

potrebni za ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na

operativniot rizik Toa amp ovozmo`uva na Bankata da gi utvrdi i meri

nastanite na potencijalna i realizirana zaguba kako i da prezeme

korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne negativniot efekt

vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2010 godina SB uspeno go zavri tretiot ciklus od procesot na

kontrola na rizik i samoocenuvawe Vo tekot na ovoj proces

korespondentite gi revidiraa internite procesi i soodvetnite operativni

rizici na Bankata i gi evidentiraa realiziranite zagubite koi se pojavija

vo tekot na godinata Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od

raboteweto se iniciraa nekolku akciski planovi poradi utvrdenata visoka

izlo`enost kon odredeni nastani na potencijalni zagubi i poradi

materijalizirani zagubi koi bea nad pragot na tolerancija utvrden vo

ramkata za UOR

Osven toa SB gi raspredeli bruto prihodite po delovni linii i dobi

preliminarna potreba od kapital za pokrivawe na operativniot rizik pod

standandiziran pristap vo soglasnost so Politikata za planirawe na

delovni linii Osven toa Bankata isto taka razvi interen model za

raspredelba na bruto prihodite soglasno lokalnite regulatorni barawa

Zatoa Bankata e spremna da go usvoi Standardiziraniot pristap i da gi

utvrdi kapitalnite trooci za operativen rizik

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata pozicija po golemina na kapitalot so

obezbeduvawe mo`nosti za ponatamoen razvoj na svoeto rabotewe i

sozdavawe na poiroka osnova za ispolnuvawe na zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot celite na Bankata se da bide usoglasena so

uslovite za kapital postaveni od strana na regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da prodol`i da funkcionira za da mo`e da

prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za ostanatite

zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka na

razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122010 godina iznesuvae

EUR 1683 milioni(EUR 1813 milioni so vklu~en profit od 2010) za EUR

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

20

Kamaten rizik

Bankata e izlo`ena na efektite od fluktuaciite na pazarnite kamatni

stapki koi imaat vlijanie vrz nezjinata finansiska pozicija i pari~nite

tekovi So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e

nezna~itelno vo odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni

hartii od vrednost kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi

proizleguvaat od portfolioto na bankarski aktivnosti

Kamatniot rizik vo portfolioto na bankarski aktivnosti (KRPBA) e

tekovniot i potencijalniot rizik za prihodite (neto prihodi od kamati)

iili kapitalot to proizleguva od negativni dvi`ewa na kamatnite stapki

koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski aktivnosti

SB od neodamna ima vospostaveno ramka za upravuvawe so kamaten rizik so

cel da go minimizira efektot od negativnite dvi`ewa na kamatnite stapki

na pazarot kako i da gi zadovoli regulatornite barawa utvrdeni vo 2010

godina od strana na NBRM Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna

ocenka metodologii za merewe metodologija za stres testirawe metrika i

limiti za KRPBA so cel da se osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri

sledi i upravuva

SB po~na da razviva prakti~ni alatki za efektivno merewe na izlo`enosta

na Bankata na KRPBA kade poziciite na Bankata se podeleni vo tri

odnosni kategorii po vid na kamatna stapka fiksna promenliva i

prilagodliva Vo 2010 godina SB izgotvi model za utvrduvawe na

o~ekuvaniot period na povtorno utvrduvawe na uslovi na proizvodite so

prilagodlivi kamatni stapki i razvi softversko reenie za izgotvuvawe na

potrebnite izvetai za regulatornite organi

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122010 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na

zadol`iteleniot kapital iznesuva 065 to e prili~no pod regulatorniot

maksimum od 20

Devizen rizik

Devizniot rizik e tekovniot ili potencijalniot rizik za prihodite i

kapitalot to proizleguva od negativnite dvi`ewa na spot i terminskite

devizni kursevi vo portfolijata na bankarski aktivnosti i na trguvawe

Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i aktiva i pasiva vo

razli~ni valuti glavno vo denari i evra SB upravuva so rizikot preku

sledewe na otvorenata devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in

osiguruvaji usoglasenost so vnatrenite i nadvorenite limiti na

izlo`enost za glavnite valuti na poedine~na kako i na zbirna osnova

21

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi sistemi ~ove~ki faktor

ili nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata

za OR i Politikata i metodologiite za OR koi obezbeduvaat alatki

potrebni za ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na

operativniot rizik Toa amp ovozmo`uva na Bankata da gi utvrdi i meri

nastanite na potencijalna i realizirana zaguba kako i da prezeme

korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne negativniot efekt

vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2010 godina SB uspeno go zavri tretiot ciklus od procesot na

kontrola na rizik i samoocenuvawe Vo tekot na ovoj proces

korespondentite gi revidiraa internite procesi i soodvetnite operativni

rizici na Bankata i gi evidentiraa realiziranite zagubite koi se pojavija

vo tekot na godinata Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od

raboteweto se iniciraa nekolku akciski planovi poradi utvrdenata visoka

izlo`enost kon odredeni nastani na potencijalni zagubi i poradi

materijalizirani zagubi koi bea nad pragot na tolerancija utvrden vo

ramkata za UOR

Osven toa SB gi raspredeli bruto prihodite po delovni linii i dobi

preliminarna potreba od kapital za pokrivawe na operativniot rizik pod

standandiziran pristap vo soglasnost so Politikata za planirawe na

delovni linii Osven toa Bankata isto taka razvi interen model za

raspredelba na bruto prihodite soglasno lokalnite regulatorni barawa

Zatoa Bankata e spremna da go usvoi Standardiziraniot pristap i da gi

utvrdi kapitalnite trooci za operativen rizik

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata pozicija po golemina na kapitalot so

obezbeduvawe mo`nosti za ponatamoen razvoj na svoeto rabotewe i

sozdavawe na poiroka osnova za ispolnuvawe na zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot celite na Bankata se da bide usoglasena so

uslovite za kapital postaveni od strana na regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da prodol`i da funkcionira za da mo`e da

prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za ostanatite

zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka na

razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122010 godina iznesuvae

EUR 1683 milioni(EUR 1813 milioni so vklu~en profit od 2010) za EUR

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

21

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi sistemi ~ove~ki faktor

ili nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata

za OR i Politikata i metodologiite za OR koi obezbeduvaat alatki

potrebni za ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na

operativniot rizik Toa amp ovozmo`uva na Bankata da gi utvrdi i meri

nastanite na potencijalna i realizirana zaguba kako i da prezeme

korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne negativniot efekt

vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2010 godina SB uspeno go zavri tretiot ciklus od procesot na

kontrola na rizik i samoocenuvawe Vo tekot na ovoj proces

korespondentite gi revidiraa internite procesi i soodvetnite operativni

rizici na Bankata i gi evidentiraa realiziranite zagubite koi se pojavija

vo tekot na godinata Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od

raboteweto se iniciraa nekolku akciski planovi poradi utvrdenata visoka

izlo`enost kon odredeni nastani na potencijalni zagubi i poradi

materijalizirani zagubi koi bea nad pragot na tolerancija utvrden vo

ramkata za UOR

Osven toa SB gi raspredeli bruto prihodite po delovni linii i dobi

preliminarna potreba od kapital za pokrivawe na operativniot rizik pod

standandiziran pristap vo soglasnost so Politikata za planirawe na

delovni linii Osven toa Bankata isto taka razvi interen model za

raspredelba na bruto prihodite soglasno lokalnite regulatorni barawa

Zatoa Bankata e spremna da go usvoi Standardiziraniot pristap i da gi

utvrdi kapitalnite trooci za operativen rizik

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata pozicija po golemina na kapitalot so

obezbeduvawe mo`nosti za ponatamoen razvoj na svoeto rabotewe i

sozdavawe na poiroka osnova za ispolnuvawe na zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot celite na Bankata se da bide usoglasena so

uslovite za kapital postaveni od strana na regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da prodol`i da funkcionira za da mo`e da

prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za ostanatite

zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka na

razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122010 godina iznesuvae

EUR 1683 milioni(EUR 1813 milioni so vklu~en profit od 2010) za EUR

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

22

101 milioni povisok od prethodnata godina od koj iznos EUR 1215 milioni

se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1) i EUR 468 milioni na

dopolnitelniot kapital (Tier 2)

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1781 so sostojba na

31122010 godina ostana re~isi na isto nivo kako i na krajot na prethodnata

godina i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8 i interniot

limit od 12

Vo izminatata godina SB bee aktivno vklu~ena vo naporite na NBG

Grupacijata za postavuvawe osnova za celosna usoglasenost so barawata na

Basel II Capital Accord Vo vrska so ova soglasno Stolb 2 (Pillar II) Bankata

utvrdi generalna ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Imaji go predvid toa uslovite na presmetaniot

interen kapital uka`uvaat deka Bankata ima dovolno kapital za da gi

pokrie site materijalni rizici na koi e izlo`ena vo svoite delovni

aktivnosti

Stres test

Vo tekot na 2010 godina Bankata izvri razli~ni stres testirawa za da ja

analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno utvrden set na

ekstremni no verojatni okovi Stres testovite vklu~ija efekti od

razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik kamaten rizik vo

portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik devizen rizik

kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

Primenetite stres test scenarija gi ispitaa primarno efektite na

kapitalnata pozicija na Bankata i rezultatite poka`aa deka koeficientot

na adekvatnost na kapitalot ostana daleku nad regulatorniot minimalen

limit vo site analizirani stres scenarija i spored toa obezbedi dokaz za

visokata rezistentnost na Bankata na eventualni eksterni okovi

Direktiva za pazari na finansiski instrumenti (MiFID)

Stopanska Banka e vo zavrnata faza na implementirawe na Direktivata za

pazari na finansiski instrumenti

MiFID e usvoena od strana na Evropskata Komisija so cel za obezbeduvawe

harmonizirana regulativa za investiciski uslugi vo 30-te zemji ~lenki od

Evropskata ekonomska oblast (27 zemji ~lenki na Evropskata Unija plus

Island Norveka i Lihtentajn) Subjekti koi gi opfaa Direktivata se

banki i firmi koi davaat investiciski i pomoni uslugi Glavnite celi na

Direktivata se zgolemuvawe na konkurentnosta i zatitata na

potrouva~ite pri investiciskite uslugi

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

23

Stopanska banka kako del od NBG Grupacijata vo tekot na 2010 godina bee

celosno posvetena na opredelbite na Grupacijata za sledewe na MiFID i

spored toa obezbeduvae efikasno upravuvawe za rizikot od usoglasenost so

propisite kako preduslov za ubla`uvawe na reputaciskiot rizik

Активности на усогласеност спречување на перење пари и борба

против финансирање на тероризмот

Во текот на 2010 година активностите за имплементација на релевантните

новини во домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското

работење детално и постојано беа следени и соодветно реализирани во Стопанска

банка АД ndash Скопје (СБ) Исто така СБ адекватно спроведе дополнителни

активности и презеде дополнителни мерки со цел да се усогласи со измените на

прописите за спречување на перење пари (СПП) и борба против финансирање на

тероризмот (БПФТ) Во врска со активностите за СПП и БПФТ важно е да се

напомене дека во текот на минатата година СБ го имплементираше

софистицираниот софтвер bdquoMANTAS AMLCTFldquo како дел од трајната определба

на НБГ Групацијата за спречување на перење пари и финансирање на тероризмот

Соодветно во текот на 2010 година Надзорниот Одбор на СБ го усвои

пречистениот текст на Политиката и Процедурите за контрола на усогласеноста на

работењето на банката со прописите кои се во согласност со домашните прописи и

10-те Базелски принципи за усогласеност и функцијата за контрола на

усогласеноста на работењето со прописите во банките Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на

работењето со прописите за 2010 година во Дирекцијата за контрола на

усогласеноста на работењето на банката со прописите беа остварени

следните поважни активности

- Имплементација на софтверот bdquoMANTAS AMLCTFldquo

- Усвојување и ажурирање на низа интерни Политики и Процедури

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБПФТ во

согласност со соодветните измени на пописите објавени во 2010

година

- Обука на вработените и воведување на редовни on-line обуки за

СППБПФТ за вработените на СБ

- Имплементација на Брошура Запознај го својот клиент (ЗСК) наменета

за клиентите и за вработените на СБ итн

Оваа година како и претходните Дирекцијата за контрола на усогласеноста

на работењето на банката со прописите презема континуирани активности со

цел исполнување на

- Постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на

активностите на СБ кои се во согласност со важечките домашни и

меѓународни прописи

- Воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациска

структура за идентификување и управување со можните ризици

поврзани со усогласеноста на СБ со важечките прописи

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

24

- Обезбедување на добар углед и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата пред нејзините акционери клиенти инвеститори

регулаторни и супервизорски органи и други надлежни институции

- Развивање на Култура за усогласеноста со прописите кај вработените на

СБ како модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на

корпоративниот идентитет итн

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

25

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2010 godina

Vo soglasnost so Kodeksot za korporativno upravuvawe na SB (SO br

18623042010 godina) Akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

Vo tekot na 2010-ta godina Nadzorniot odbor na SB rabotee so 8 ~lenovi

od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite bee odreden na ~etiri

godini od denot koga ~lenovite dobija soglasnost za nivno imenuvawe od

strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija

^lenovi na Nadzorniot odbor se

1 Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB

Generalen direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na

Nacionalna banka na Grcija SA Atina

2 Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB

Pomonik generalen direktor na Sektor za me|unarodni

aktivnosti na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

3 Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata Nacionalna banka na Grcija

Sofija

4 Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor vo Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

5 Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Direktor na

Oddel ldquoArdquo vo Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

6 Vladimir Kandikjan ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor

na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet ldquoSv Kiril i

Metodijrdquo Skopje

7 Anelija Kasterlieva ~len na Nadzorniot odbor na SB Glaven

bankar vo Timot za finansiski institucii EBOR podnese ostavka

na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na Stopanska banka AD -

Skopje vo tekot na avgust 2010 godina Vo soglasnost so Zakonot za

hartii od vrednost Bankata ja informirae javnosta za navedenata

ostavka vo zakonski predvideniot rok

8 Blagoja Nanevski ~len na Nadzorniot odbor na SB Profesor na

Ekonomski fakultet bdquoNEOKOMrdquo Skopje

26

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Predlozite do

Sobranieto na akcioneri gi dostavuva Komisijata za nominirawe na

~lenovi kojato e formirana od Nadzorniot odbor i se sostoi od tri ~lena

od sostavot na Nadzorniot odbor od koi eden e nezavisen ~len

Soodvetnite kvalifikacii za ~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili

finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti

Bankata

- iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno

upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka

i silen li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i

efikasno da ja ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i

odr`uvawe na profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika

Makedonija (vo ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni

supervizorski i regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite

obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na

Upravniot odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva

delovnata politika i planovite za rabota na Bankata Vo pismeniot

izvetaj za rezultatite od ocenkata se naveduva mislewe za ispolnuvaweto

na planovite i oblastite ili delovite od planovite koi mo`at poefikasno

da se sprovedat Isto taka soglasno politikata za nagraduvawe vo

pismeniot izvetaj se predlaga i eventualno nagraduvawe na Upravniot

odbor na Bankata

- periodi~no da vri ocenka na efikasnosta na sopstvenoto

rabotewe da gi utvrduva slabostite vo raboteweto na Nadzorniot odbor i

da predlaga izmeni

- da odr`uva redovni sostanoci so Upravniot odbor Odborot za

upravuvawe so rizici Odborot za revizija i Sektorot za vnatrena

revizija na Bankata

- da dava predlozi za dobro korporativno upravuvawe

27

- da ne u~estvuva vo sekojdnevnoto upravuvawe so Bankata

Soodvetni kriteriumi za nezavisnost pokraj onie propiani so

zakon se slednite

- da ne bide izvren ili generalen direktor na Bankata ili na

povrzana kompanija i da ne bil na takva pozicija vo izminatite tri godini

- da ne bide vraboten vo Bankata ili vo povrzana kompanija i da

ne bil na takva pozicija vo izminatite tri godini

- da ne prima ili da ne primil zna~itelna dopolnitelna nagrada

od Bankata ili od povrzana kompanija osven nadomest dobien kako nezavisen

~len

- da ne bide akcioner to go poseduva kontrolniot paket akcii

ili akcioner so udel od nad 5 ili direktor ili izvren direktor na

takov akcioner

- da nema ili da nemal vo tekot na izminatata godina zna~aen

deloven odnos so Bankata ili so povrzana kompanija bilo direktno ili

kako partner akcioner direktor ili vi slu`benik vo telo to imalo

takov odnos

- da ne bide ili da ne bil vo poslednite tri godini sodru`nik

ili vraboten vo seganata ili vo poranena nadvorena revizorska kua na

Bankata ili na povrzana kompanija

- da ne bil del od Odborot kako neizvren direktor povee od

pet mandati i

- da ne e ~len na potesnoto semejstvo na izvren ili generalen

direktor ili na licata vo situaciite opiani pogore

Pri nazna~uvaweto na ~lenovite na Upravniot odbor i drugite tela

na Bankata nadle`nite organi za nominirawe imaat predvid pokraj

zakonskite uslovi predlo`eniot ~len da ima soodvetni kvalifikacii

li~ni karakteristiki iskustvo i integritet so to na najdobar mo`en

na~in bi pridonel kon uspeno rabotewe na Upravniot odbor i na

soodvetnoto telo

Odgovornosti na Nadzorniot odbor se slednite

1 odobruva delovna politika i razvoen plan na SB

2 imenuva i razreuva ~lenovi na Upravniot odbor na SB

3 imenuva i razreuva ~lenovi na Odborot za upravuvawe so

rizici na SB

4 odobruva finansiski planBuxet na SB

5 odobruva vospostavuvawe i organizacijata na sistemot na

vnatreni kontroli

6 go organizira Sektorot za vnatrena revizija i gi imenuva i

razreuva vrabotenite vo ovoj Sektor

7 odobruva godien plan na Sektorot za vnatrena revizija

28

8 odobruva politika za sigurnost na informativniot sistem

9 odobruva politiki za upravuvawe so rizici na SB

10 odobruva planovi i programi za rabota i opti akti na SB

osven aktite to gi donesuva Sobranieto na akcioneri

11 razgleduva izvetai za raboteweto na Upravniot odbor na

SB

12 razgleduva izvetai na Odborot za upravuvawe so rizici na

SB

13 razgleduva izvetai na Odborot za revizija

14 razgleduva izvetai na DirektorotDirekcijata za

kontrola na usoglasenosta na raboteweto na SB so propisite

15 odobruva godina smetka i finansiski izvetai na SB

16 odobruva lista na neto dol`nici na SB

17 odobruva izlo`enost kon poedine~no lice od nad 10 od

sopstvenite sredstva na SB

18 odobruva transakcii so povrzani lica so SB vo iznos od nad

1000000 denari

19 odobruva steknuvawe na kapitalni udeli i kupuvawe na

hartii od vrednost pogolemi od 5 od sopstvenite sredstva na

SB osven kupuvawe na hartii od vrednost izdadeni od Narodna

banka i Republika Makedonija

20 odobruva predlog na Odborot za revizija za nazna~uvawe na

drutvo za revizija i e odgovoren za obezbeduvawe na soodvetna

revizija

21 odobruva politiki i proceduri za vrewe na vnatrena

revizija vri nadzor na soodvetnosta na procedurite i

efikasnosta na raboteweto na Sektorot za vnatrena revizija

i gi razgleduva negovite izvetai

22 razgleduva izvetai od supervizijata drugi izvetai

dostaveni od Narodna banka Upravata za javni prihodi i drugi

nadle`ni institucii i predlaga odnosno prezema merki i

aktivnosti za nadminuvawe na utvrdenite neusoglasenosti i

slabosti vo raboteweto na SB

23 odobruva godien izvetaj za raboteweto na SB i dostavuva

mislewe vo pismena forma po istiot do Sobranieto na

akcioneri na SB

24 razgleduva izvetaj od drutvoto za revizija i dostavuva

mislewe vo pismena forma po istiot do Sobranieto na

akcioneri na SB

25 dostavuva mislewe vo pismena forma do Sobranieto na

akcioneri na SB po godiniot izvetaj na Sektorot za

vnatrena revizija na SB

26 odobruva Kodeks na etika na SB i

27 odobruva Delovnik za rabota na Odborot za revizija

Nitu eden ~len na Nadzorniot odbor ne prijavi nikakov sudir na interesi

29

12 Odbor za revizija

Odborot za revizija na SB se sostoi od pet ~lena kade to

mnozinstvoto ~lenovi se izbiraat od redot na ~lenovite na Nadzorniot

odbor ^lenovi na Odborot za revizija se

1 Zorica Bo`inovska Lazarevska

2 Antonio Veljanov

3 Dimitrios Frangetis

4 Anastasios Lizos i

5 Vladimir Kandikjan

Sobranieto na akcioneri na 24-ta sednica odr`ana na 30072010

godina go imenuva g-din Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na

SB za ~len na Odborot za revizija so to mandatot na g-din Konstantinos

Bratos kako ~len na Odborot za revizija na SB zavri

Odgovornosti na Odborot za revizija se

1 razgleduvawe na finansiskite izvetai na SB i gri`a za

to~nosta i transparentnosta na objavenite finansiski

informacii za raboteweto na SB vo soglasnost so propisite za

smetkovodstvo i me|unarodnite smetkovodstveni standardi

2 razgleduvawe i ocenuvawe na sistemite za vnatrena

kontrola

3 sledewe na rabotata i ocenuvawe na efikasnosta na Sektorot

za vnatrena revizija

4 sledewe na procesot na revizija na SB i ocenuvawe na rabotata

na drutvoto za revizija

5 donesuvawe na smetkovodstvenite politiki na SB

6 sledewe na usoglasenosta na raboteweto na SB so propisite

to se odnesuvaat na smetkovodstvenite standardi i

finansiskite izvetai

7 odr`uvawe sostanoci so Upravniot odbor Sektorot za

vnatrena revizija i drutvoto za revizija vo vrska so utvrdeni

neusoglasenosti so propisite i slabostite vo raboteweto na

Bankata

8 razgleduvawe na izvetaite na Odborot za upravuvawe so

rizici

9 predlagawe na drutvo za revizija i

10 najmalku edna vo tri meseci go izvestuva Nadzorniot odbor

na SB za svojata rabota

30

13 Upraven odbor

Soglasno Statutot na SB Upravniot odbor na SB se sostoi od pet ~lena

(Pretsedatel na Upravniot odbor i ~etiri zamenici) odnosno Generalen

izvren direktorPretsedatel na Upravniot odbor Zamenik generalen

direktor za korporativno bankarstvo Zamenik generalen direktor za

bankarstvo na malo Zamenik generalen direktor za rizici i Zamenik

generalen direktor za finansiski i operativni raboti So sostojba na 31-vi

dekemvri 2010 godina ~lenovi na Upravniot odbor se

1 Gligor Biev Generalen izvren direktor i Pretsedatel na

Upravniot odbor

2 Konstantina Panagiotopulu Zamenik generalen direktor za

bankarstvo na malo i ~len na Upraven Odbor na SB

3 Toni Stojanovski Zamenik generalen direktor za rizici i ~len na

Upraven Odbor na SB (od 06072010 godina)

4 Diomidis Nikoletopulos Zamenik generalen direktor za

finansiski i operativni raboti i ~len na Upraven Odbor na SB (od

30072010 godina) i

5 Teodulos Skordis Zamenik generalen direktor za korporativno

bankarstvo i ~len na Upraven Odbor na SB (od 20122010 godina)

Odgovornosti na Upravniot odbor se

1 upravuvawe so SB

2 zastapuvawe na SB

3 izvruvawe na odlukite na Sobranieto na akcioneri i na

Nadzorniot odbor na SB odnosno gri`a za nivnoto

sproveduvawe

4 pokrenuvawe inicijativi i davawe predlozi za

unapreduvawe na raboteweto na SB

5 imenuvawe i razreuvawe na licata so posebni prava i

odgovornosti vo soglasnost so Zakonot za banki i Statutot

6 izgotvuvawe delovna politika i razvoen plan na SB

7 izgotvuvawe finansiski plan Buxet na SB

8 izgotvuvawe lista na neto dol`nici

9 izgotvuvawe politika za sigurnost na informativniot

sistem na SB

10 izgotvuvawe na godien izvetaj za raboteweto na SB i

negovo dostavuvawe do Nadzorniot odbor

11 izgotvuvawe Kodeks na etika na Bankata i

12 vrewe i drugi aktivnosti soglasno zakon Statutot i

akti na SB

14 Odbor za upravuvawe so rizici

31

So 31-vi dekemvri 2010 godina Odborot za upravuvawe so rizici na SB se

sostoi od 9 ~lena ^lenovi na OUR se

1 Gligor Biev - GID i Pretsedatel na Upravniot odbor na SB

Pretsedatel

2 Toni Stojanovski - Zamenik generalen direktor za rizici na SB i

~len na Upravniot odbor na SB ~len

3 Diomidis Nikoletopulos Zamenik generalen direktor za

finansiski i operativni raboti i ~len na Upravniot odbor na SB

~len

4 Konstantina Panagiotopulu - Zamenik generalen direktor za

bankarstvo na malo i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

5 Teodulos Skordis Zamenik generalen direktor za korporativno

bankarstvo i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

6 Vlado Treneski ndash Direktor na Sektor za golemi kompanii ~len

7 Mirjana Trajanovska ndash Direktor na Sektor za sredstva i likvidnost

~len

8 Mirko Avramoski ndash Direktor na Sektor za naplata ~len

9 Direktor na Sektor za upravuvawe so rizici ~len

Kako to e utvrdeno so Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje

~lenovite na Odborot za upravuvawe so rizici se lica imenuvani na

slednite funkcii Generalen izvren direktor Zamenik generalen

direktor za rizici Zamenik generalen direktor za finansiski i

operativni raboti Zamenik generalen direktor za bankarstvo na malo

Zamenik generalen direktor za korporativno bankarstvo Direktor na

Sektor za golemi kompanii Direktor na Sektor za sredstva i likvidnost

Direktor na Sektor za naplata i Direktor na Sektor za upravuvawe so

rizici

Odgovornosti na OUR se

1 permanentno sledewe i ocenuvawe na stepenot na rizi~nost na

SB i utvrduvawe na prifatlivo nivo na izlo`enost na rizici so

cel minimizirawe na zagubite od izlo`enost na SB na rizici

2 vospostavuvawe politiki za upravuvawe so rizici i sledewe na

nivnata primena

3 sledewe na propisite na Narodna Banka na Republika

Makedonija koi se odnesuvaat na upravuvaweto so rizici i

usoglasenosta na SB so ovie propisi

4 ocenka na sistemite na upravuvawe so rizici na SB

5 utvrduvawe kratkoro~ni i dolgoro~ni strategii za upravuvawe

so oddelnite vidovi rizici na koi e izlo`ena SB

6 analizirawe na izvetaite za izlo`enosta na SB na rizici

izraboteni od slu`bite na SB koi vrat ocenka na rizicite i

predlagawe strategii merki i instrumenti za zatita od rizici

32

7 sledewe na efikasnosta na sistemite na vnatrena kontrola vo

upravuvaweto so rizici

8 analizirawe na efektite od upravuvaweto so rizici vrz

performansite na SB

9 analizirawe na efektite od predlo`enite strategii za

upravuvawe so rizici kako i predlo`enite strategii merki i

instrumenti za zatita od rizici

10 najmalku edna mese~no izvestuvawe do Nadzorniot odbor na

SB a najmalku edna na tri meseci do Odborot za revizija na SB

za promenite vo rizi~nite pozicii na SB promenite vo

strategiite za upravuvawe so rizici efektite od upravuvaweto so

rizici vrz performansite na SB kako i prezemenite merki i

instrumenti za zatita od rizicite i efektite od istite i

11 razgleduvawe na kvartalna osnova na transakciite so

povrzanite lica so SB za to dostavuva izvetaj do Nadzorniot

odbor najdocna do 15-ti vo mesecot koj sledi po izvetajniot

period

15 Drugi tela na SB

Drugi tela na SB se Kreditnite odbori na SB i toa

1 Izvren korporativen krediten odbor (IKKO) se

sostoi od 5 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost sprema

poedine~en subjekt (pravno ili fizi~ko lice) za finansirawe

vo iznos od EUR 3000001 do EUR 10000000 Site finansirawa

to nadminuvaat 10 od sopstvenite sredstva na SB e bidat

odobreni od strana na Nadzorniot odbor na SB IKKO isto

taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

2 Krediten odbor (KO) se sostoi od 4 ~lena odlu~uva za

kreditna izlo`enost sprema poedine~en subjekt (pravno ili

fizi~ko lice) vo iznos od EUR 500001 do EUR 3000000 KO

isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa

regulirawe na pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite

kreditni politiki i vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka

na Nadzorniot odbor

3 Krediten odbor za sredni kompanii (KOSK) se sostoi

od 4 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost sprema poedine~en

subjekt - pravno lice vo iznos od EUR 100001 do EUR 500000 i

sprema poedine~en subjekt ndash fizi~ko lice vo iznos od EUR

100001 do EUR 500000 KOSK isto taka odobruva

prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na pobaruvawa vo

33

soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi

aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor

4 Krediten odbor za mali kompanii (KOMK) se sostoi

od 3 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost kon poedine~en

subjekt - pravno lice vo iznos do EUR 100000 KOMK isto taka

odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

5 Krediten odbor za naselenie(KON) se sostoi od 5

~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost kon poedine~en subjekt

ndash fizi~ko lice vo iznos do EUR 100000 KON isto taka

odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

2 Organizaciska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2010 godina Bankata e organizirana vo 20

sektori i toa Sektor za vnatrena revizija Sektor za sredstva i

likvidnost Sektor za kadri Sektor za golemi kompanii Sektor za sredni

kompanii Sektor za izgotvuvawe na kreditni predlozi Sektor za

upravuvawe so proizvodi Sektor za proda`ba i mre`a na filijali Sektor

za upravuvawe so rizici Sektor za naplata Sektor za krediten rizik za

bankarstvo na malo Sektor za pravni raboti Sektor za IT Sektor za

smetkovodstvo Sektor za buxetirawe i finansisko izvestuvawe Sektor za

platen promet Sektor za kreditno administrirawe Sektor za

administrativna poddrka Sektor za imot i Sektor za delovni procesi i

organizacija Nezavisni edinici direktno odgovorni pred Upravniot odbor

se Direkcijata za kontrola na usoglasenosta na SB so propisite i

Odgovorniot za sigurnost na informativniot sistem

Mre`ata na filijali na Stopanska banka e organizirana vo vkupno 66

edinici (filijali i ekspozituri) SB nema podru`nici

3 Akcionerska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2010 godina po~etniot kapital (osnovnata

glavnica) se sostoi od 17460180 obi~ni akcii vo nominalna vrednost od

MKD 2011 po akcija i 227444 prioritetni akcii vo nominalna vrednost od

MKD 40000 po akcija raspredeleni na sledniov na~in Nacionalna banka na

Grcija SA ndash Atina so 946 i 54 od vkupniot broj na akcii pripa|aat na

ostanati akcioneri Edna obi~na akcija nosi pravo na eden glas na

34

Sobranieto na akcioneri na SB a prioritetnite akcii nemaat pravo na

glas vo Sobranieto na akcioneri

Na 17-ti avgust 2010 godina me|unarodnite bankarski institucii

Me|unarodnata Finansiska Korporacija (MFK) i Evropskata Banka za

Obnova i Razvoj (EBOR) koi zaedno so Nacionalna Banka na Grcija (NBG)

vlegoa kako strateki akcioneri vo Stopanska banka AD ndash Skopje vo 2000

godina vo soglasnost so nivniot me|useben dogovor gi prodadoa svoite

akcii na mnozinskiot akcioner NBG

Blok transakcijata koja bee organizirana i izvrena vo soglasnost so

pravilata za blok transakcija na Berzata se odnesuva na 21 od akciite na

Bankata kade otkupnata cena po akcija se dogovori da iznesuva pribli`no

574 denari (nominalna vrednost po akcija 2011) Vkupniot paket na akcii

bee otkupen za iznos od pribli`no EUR 35M

So ovaa transakcija Nacionalna banka na Grcija stana sopstvenik na 946

od akciite na Stopanska banka i dopolnitelno go potvrdi svojot dolgoro~en

interes za prisustvo na pazarot

Najgolemiot akcioner na SB ndash Nacionalnata banka na Grcija e pretstavena

so vkupno 6 ~lena vo Nadzorniot odbor koi zaedno so ostanatite dva

nezavisni ~lenovi go so~inuvaat Nadzorniot odbor na SB

Vo 2010 godina vo soglasnost so Odlukata za raspredelba na dobivkata za

2009 godina Sobranieto na akcioneri donese Odluka za na~inot na

presmetka i isplata na dividenda po prioritetnite akcii na Stopanska

banka AD ndash Skopje za 2009 godina Spored ovaa Odluka SB isplati

dividenda po prioritetni akcii za 2009 godina vo vkupen iznos od MKD

932520400 ili bruto iznos od MKD 4100 po akcija

4 Kodeks za korporativno upravuvawe

Kodeksot za korporativno upravuvawe bee izgotven vo soglasnost so

Odlukata na NBRM za najdobrite principi na korporativno upravuvawe vo

banka i me|unarodnite praktiki Sobranieto na akcioneri go usvoi

Kodeksot na 20-ta sednica odr`ana na 23122008 godina i soglasno

navedenata Odluka na NBRM go razgleda istiot na Godinoto sobranie na

akcioneri odr`ano na 23042010 godina

5 Politika za sudir na interesi

Politikata za reavawe na sudiri se utvrduva vo soglasnost so Zakonot za

banki i Statutot na SB i go propiuva slednoto

35

Licata so posebni prava i odgovornosti davaat pismena izjava za postoewe

ako postoi takov na sudir na nivniot li~en interes so interesot na SB

redovno sekoi est meseci

Pod li~en interes na licata od stavot 1 na ovoj ~len se podrazbiraat i

interesite na licata povrzani so niv kako to e predvideno so Zakonot za

banki

Sudir me|u li~niot interes i interesot na Bankata postoi koga so

donesuvaweto na odluki sklu~uvawe na dogovori ili vrewe na drugi

delovni aktivnosti se navleguva vo materijalnite ili koj bilo drug vid na

delovni ili semejni interesi na licata od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len

Pod ostvaruvawe na materijalen deloven i semeen interes se podrazbira

ostvaruvaweto na pari~na ili drug vid na korist direktno ili indirektno

za licata od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len

Licata od stavot 1 na ovoj ~len ne smeat da prisustvuvaat pri

razgleduvaweto i donesuvaweto na odluki da sklu~uvaat dogovori ili da

vrat drugi delovni aktivnosti dokolku nivnata objektivnost e dovedena vo

praawe poradi postoewe sudir pome|u nivniot li~en interes i interesot

na SB

Za postoewe na sudir na interesi se dava izjava i pred odr`uvawe na

sostanokot za razgleduvawe i donesuvawe na odluki sklu~uvawe na dogovori

ili vrewe na druga delovna aktivnost

Pismenata izjava od stavovite 1 i 6 od ovoj ~len se dostavuva do Nadzorniot

odbor i do Upravniot odbor na SB i vo nea se naveduva osnovot od koj

proizleguva sudirot pome|u li~niot interes i interesot na SB

Dokolku liceto od stavot 1 na ovoj ~len premol~i postoewe sudir na

interesi Narodna banka na Republika Makedonija i koe bilo drugo lice koe

ima praven interes mo`e da bara ponituvawe na pravnata rabota od

nadle`niot sud vo soglasnost so zakonot

6 Politika za nagraduvawe

Site ~lenovi na Nadzorniot odbor imaat pravo na nadomest za nivnoto

u~estvo na sednicite na Nadzorniot odbor vo soglasnost so Odlukata za

isplata na nadomest za u~estvo usvoena od Sobranieto na akcioneri (SO br

2103052001 godina) odnosno EUR 200 mese~no Vo soglasnost so Odlukata

na Upravniot odbor na NBG donesena na sednicata odr`ana na 28092006

godina site vraboteni na NBG SA Atina to u~estvuvaat vo upravnite

36

odbori na bankite ili kompaniite na NBG Grupacijata vo ovoj slu~aj

~lenovite na Nadzorniot odbor na SB so postojan prestoj vo Grcija ne

primija nadomest za nivnoto u~estvo kako ~lenovi na Nadzorniot odbor na

SB

Na~inot na nagraduvawe na ~lenovite na Upravniot odbor i licata so

posebni prava i odgovornosti e utvrden vo Politikata za nagraduvawe

Vo 2010 godina vkupen bruto iznos od MKD 257246 iljadi bee isplaten na

~lenovite na Upravniot odbor i licata so posebni prava i odgovornosti

kako paket za nagraduvawe (plata vo iznos od MKD 247735 iljadi i godien

bonus vo iznos od MKD 9511 iljadi) pri to osnovni kriteriumi za

dodeluvawe godini bonusi bea optite postignuvawa i pridonesot za

rezultatite vo 2010 godina i sevkupnoto rabotewe na SB

Vo tekot na 2010 godina bee odobrena izlo`enost vo iznos od 558185

iljadi denari kon licata so posebni prava i odgovornosti

27

- da ne u~estvuva vo sekojdnevnoto upravuvawe so Bankata

Soodvetni kriteriumi za nezavisnost pokraj onie propiani so

zakon se slednite

- da ne bide izvren ili generalen direktor na Bankata ili na

povrzana kompanija i da ne bil na takva pozicija vo izminatite tri godini

- da ne bide vraboten vo Bankata ili vo povrzana kompanija i da

ne bil na takva pozicija vo izminatite tri godini

- da ne prima ili da ne primil zna~itelna dopolnitelna nagrada

od Bankata ili od povrzana kompanija osven nadomest dobien kako nezavisen

~len

- da ne bide akcioner to go poseduva kontrolniot paket akcii

ili akcioner so udel od nad 5 ili direktor ili izvren direktor na

takov akcioner

- da nema ili da nemal vo tekot na izminatata godina zna~aen

deloven odnos so Bankata ili so povrzana kompanija bilo direktno ili

kako partner akcioner direktor ili vi slu`benik vo telo to imalo

takov odnos

- da ne bide ili da ne bil vo poslednite tri godini sodru`nik

ili vraboten vo seganata ili vo poranena nadvorena revizorska kua na

Bankata ili na povrzana kompanija

- da ne bil del od Odborot kako neizvren direktor povee od

pet mandati i

- da ne e ~len na potesnoto semejstvo na izvren ili generalen

direktor ili na licata vo situaciite opiani pogore

Pri nazna~uvaweto na ~lenovite na Upravniot odbor i drugite tela

na Bankata nadle`nite organi za nominirawe imaat predvid pokraj

zakonskite uslovi predlo`eniot ~len da ima soodvetni kvalifikacii

li~ni karakteristiki iskustvo i integritet so to na najdobar mo`en

na~in bi pridonel kon uspeno rabotewe na Upravniot odbor i na

soodvetnoto telo

Odgovornosti na Nadzorniot odbor se slednite

1 odobruva delovna politika i razvoen plan na SB

2 imenuva i razreuva ~lenovi na Upravniot odbor na SB

3 imenuva i razreuva ~lenovi na Odborot za upravuvawe so

rizici na SB

4 odobruva finansiski planBuxet na SB

5 odobruva vospostavuvawe i organizacijata na sistemot na

vnatreni kontroli

6 go organizira Sektorot za vnatrena revizija i gi imenuva i

razreuva vrabotenite vo ovoj Sektor

7 odobruva godien plan na Sektorot za vnatrena revizija

28

8 odobruva politika za sigurnost na informativniot sistem

9 odobruva politiki za upravuvawe so rizici na SB

10 odobruva planovi i programi za rabota i opti akti na SB

osven aktite to gi donesuva Sobranieto na akcioneri

11 razgleduva izvetai za raboteweto na Upravniot odbor na

SB

12 razgleduva izvetai na Odborot za upravuvawe so rizici na

SB

13 razgleduva izvetai na Odborot za revizija

14 razgleduva izvetai na DirektorotDirekcijata za

kontrola na usoglasenosta na raboteweto na SB so propisite

15 odobruva godina smetka i finansiski izvetai na SB

16 odobruva lista na neto dol`nici na SB

17 odobruva izlo`enost kon poedine~no lice od nad 10 od

sopstvenite sredstva na SB

18 odobruva transakcii so povrzani lica so SB vo iznos od nad

1000000 denari

19 odobruva steknuvawe na kapitalni udeli i kupuvawe na

hartii od vrednost pogolemi od 5 od sopstvenite sredstva na

SB osven kupuvawe na hartii od vrednost izdadeni od Narodna

banka i Republika Makedonija

20 odobruva predlog na Odborot za revizija za nazna~uvawe na

drutvo za revizija i e odgovoren za obezbeduvawe na soodvetna

revizija

21 odobruva politiki i proceduri za vrewe na vnatrena

revizija vri nadzor na soodvetnosta na procedurite i

efikasnosta na raboteweto na Sektorot za vnatrena revizija

i gi razgleduva negovite izvetai

22 razgleduva izvetai od supervizijata drugi izvetai

dostaveni od Narodna banka Upravata za javni prihodi i drugi

nadle`ni institucii i predlaga odnosno prezema merki i

aktivnosti za nadminuvawe na utvrdenite neusoglasenosti i

slabosti vo raboteweto na SB

23 odobruva godien izvetaj za raboteweto na SB i dostavuva

mislewe vo pismena forma po istiot do Sobranieto na

akcioneri na SB

24 razgleduva izvetaj od drutvoto za revizija i dostavuva

mislewe vo pismena forma po istiot do Sobranieto na

akcioneri na SB

25 dostavuva mislewe vo pismena forma do Sobranieto na

akcioneri na SB po godiniot izvetaj na Sektorot za

vnatrena revizija na SB

26 odobruva Kodeks na etika na SB i

27 odobruva Delovnik za rabota na Odborot za revizija

Nitu eden ~len na Nadzorniot odbor ne prijavi nikakov sudir na interesi

29

12 Odbor za revizija

Odborot za revizija na SB se sostoi od pet ~lena kade to

mnozinstvoto ~lenovi se izbiraat od redot na ~lenovite na Nadzorniot

odbor ^lenovi na Odborot za revizija se

1 Zorica Bo`inovska Lazarevska

2 Antonio Veljanov

3 Dimitrios Frangetis

4 Anastasios Lizos i

5 Vladimir Kandikjan

Sobranieto na akcioneri na 24-ta sednica odr`ana na 30072010

godina go imenuva g-din Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na

SB za ~len na Odborot za revizija so to mandatot na g-din Konstantinos

Bratos kako ~len na Odborot za revizija na SB zavri

Odgovornosti na Odborot za revizija se

1 razgleduvawe na finansiskite izvetai na SB i gri`a za

to~nosta i transparentnosta na objavenite finansiski

informacii za raboteweto na SB vo soglasnost so propisite za

smetkovodstvo i me|unarodnite smetkovodstveni standardi

2 razgleduvawe i ocenuvawe na sistemite za vnatrena

kontrola

3 sledewe na rabotata i ocenuvawe na efikasnosta na Sektorot

za vnatrena revizija

4 sledewe na procesot na revizija na SB i ocenuvawe na rabotata

na drutvoto za revizija

5 donesuvawe na smetkovodstvenite politiki na SB

6 sledewe na usoglasenosta na raboteweto na SB so propisite

to se odnesuvaat na smetkovodstvenite standardi i

finansiskite izvetai

7 odr`uvawe sostanoci so Upravniot odbor Sektorot za

vnatrena revizija i drutvoto za revizija vo vrska so utvrdeni

neusoglasenosti so propisite i slabostite vo raboteweto na

Bankata

8 razgleduvawe na izvetaite na Odborot za upravuvawe so

rizici

9 predlagawe na drutvo za revizija i

10 najmalku edna vo tri meseci go izvestuva Nadzorniot odbor

na SB za svojata rabota

30

13 Upraven odbor

Soglasno Statutot na SB Upravniot odbor na SB se sostoi od pet ~lena

(Pretsedatel na Upravniot odbor i ~etiri zamenici) odnosno Generalen

izvren direktorPretsedatel na Upravniot odbor Zamenik generalen

direktor za korporativno bankarstvo Zamenik generalen direktor za

bankarstvo na malo Zamenik generalen direktor za rizici i Zamenik

generalen direktor za finansiski i operativni raboti So sostojba na 31-vi

dekemvri 2010 godina ~lenovi na Upravniot odbor se

1 Gligor Biev Generalen izvren direktor i Pretsedatel na

Upravniot odbor

2 Konstantina Panagiotopulu Zamenik generalen direktor za

bankarstvo na malo i ~len na Upraven Odbor na SB

3 Toni Stojanovski Zamenik generalen direktor za rizici i ~len na

Upraven Odbor na SB (od 06072010 godina)

4 Diomidis Nikoletopulos Zamenik generalen direktor za

finansiski i operativni raboti i ~len na Upraven Odbor na SB (od

30072010 godina) i

5 Teodulos Skordis Zamenik generalen direktor za korporativno

bankarstvo i ~len na Upraven Odbor na SB (od 20122010 godina)

Odgovornosti na Upravniot odbor se

1 upravuvawe so SB

2 zastapuvawe na SB

3 izvruvawe na odlukite na Sobranieto na akcioneri i na

Nadzorniot odbor na SB odnosno gri`a za nivnoto

sproveduvawe

4 pokrenuvawe inicijativi i davawe predlozi za

unapreduvawe na raboteweto na SB

5 imenuvawe i razreuvawe na licata so posebni prava i

odgovornosti vo soglasnost so Zakonot za banki i Statutot

6 izgotvuvawe delovna politika i razvoen plan na SB

7 izgotvuvawe finansiski plan Buxet na SB

8 izgotvuvawe lista na neto dol`nici

9 izgotvuvawe politika za sigurnost na informativniot

sistem na SB

10 izgotvuvawe na godien izvetaj za raboteweto na SB i

negovo dostavuvawe do Nadzorniot odbor

11 izgotvuvawe Kodeks na etika na Bankata i

12 vrewe i drugi aktivnosti soglasno zakon Statutot i

akti na SB

14 Odbor za upravuvawe so rizici

31

So 31-vi dekemvri 2010 godina Odborot za upravuvawe so rizici na SB se

sostoi od 9 ~lena ^lenovi na OUR se

1 Gligor Biev - GID i Pretsedatel na Upravniot odbor na SB

Pretsedatel

2 Toni Stojanovski - Zamenik generalen direktor za rizici na SB i

~len na Upravniot odbor na SB ~len

3 Diomidis Nikoletopulos Zamenik generalen direktor za

finansiski i operativni raboti i ~len na Upravniot odbor na SB

~len

4 Konstantina Panagiotopulu - Zamenik generalen direktor za

bankarstvo na malo i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

5 Teodulos Skordis Zamenik generalen direktor za korporativno

bankarstvo i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

6 Vlado Treneski ndash Direktor na Sektor za golemi kompanii ~len

7 Mirjana Trajanovska ndash Direktor na Sektor za sredstva i likvidnost

~len

8 Mirko Avramoski ndash Direktor na Sektor za naplata ~len

9 Direktor na Sektor za upravuvawe so rizici ~len

Kako to e utvrdeno so Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje

~lenovite na Odborot za upravuvawe so rizici se lica imenuvani na

slednite funkcii Generalen izvren direktor Zamenik generalen

direktor za rizici Zamenik generalen direktor za finansiski i

operativni raboti Zamenik generalen direktor za bankarstvo na malo

Zamenik generalen direktor za korporativno bankarstvo Direktor na

Sektor za golemi kompanii Direktor na Sektor za sredstva i likvidnost

Direktor na Sektor za naplata i Direktor na Sektor za upravuvawe so

rizici

Odgovornosti na OUR se

1 permanentno sledewe i ocenuvawe na stepenot na rizi~nost na

SB i utvrduvawe na prifatlivo nivo na izlo`enost na rizici so

cel minimizirawe na zagubite od izlo`enost na SB na rizici

2 vospostavuvawe politiki za upravuvawe so rizici i sledewe na

nivnata primena

3 sledewe na propisite na Narodna Banka na Republika

Makedonija koi se odnesuvaat na upravuvaweto so rizici i

usoglasenosta na SB so ovie propisi

4 ocenka na sistemite na upravuvawe so rizici na SB

5 utvrduvawe kratkoro~ni i dolgoro~ni strategii za upravuvawe

so oddelnite vidovi rizici na koi e izlo`ena SB

6 analizirawe na izvetaite za izlo`enosta na SB na rizici

izraboteni od slu`bite na SB koi vrat ocenka na rizicite i

predlagawe strategii merki i instrumenti za zatita od rizici

32

7 sledewe na efikasnosta na sistemite na vnatrena kontrola vo

upravuvaweto so rizici

8 analizirawe na efektite od upravuvaweto so rizici vrz

performansite na SB

9 analizirawe na efektite od predlo`enite strategii za

upravuvawe so rizici kako i predlo`enite strategii merki i

instrumenti za zatita od rizici

10 najmalku edna mese~no izvestuvawe do Nadzorniot odbor na

SB a najmalku edna na tri meseci do Odborot za revizija na SB

za promenite vo rizi~nite pozicii na SB promenite vo

strategiite za upravuvawe so rizici efektite od upravuvaweto so

rizici vrz performansite na SB kako i prezemenite merki i

instrumenti za zatita od rizicite i efektite od istite i

11 razgleduvawe na kvartalna osnova na transakciite so

povrzanite lica so SB za to dostavuva izvetaj do Nadzorniot

odbor najdocna do 15-ti vo mesecot koj sledi po izvetajniot

period

15 Drugi tela na SB

Drugi tela na SB se Kreditnite odbori na SB i toa

1 Izvren korporativen krediten odbor (IKKO) se

sostoi od 5 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost sprema

poedine~en subjekt (pravno ili fizi~ko lice) za finansirawe

vo iznos od EUR 3000001 do EUR 10000000 Site finansirawa

to nadminuvaat 10 od sopstvenite sredstva na SB e bidat

odobreni od strana na Nadzorniot odbor na SB IKKO isto

taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

2 Krediten odbor (KO) se sostoi od 4 ~lena odlu~uva za

kreditna izlo`enost sprema poedine~en subjekt (pravno ili

fizi~ko lice) vo iznos od EUR 500001 do EUR 3000000 KO

isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa

regulirawe na pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite

kreditni politiki i vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka

na Nadzorniot odbor

3 Krediten odbor za sredni kompanii (KOSK) se sostoi

od 4 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost sprema poedine~en

subjekt - pravno lice vo iznos od EUR 100001 do EUR 500000 i

sprema poedine~en subjekt ndash fizi~ko lice vo iznos od EUR

100001 do EUR 500000 KOSK isto taka odobruva

prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na pobaruvawa vo

33

soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi

aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor

4 Krediten odbor za mali kompanii (KOMK) se sostoi

od 3 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost kon poedine~en

subjekt - pravno lice vo iznos do EUR 100000 KOMK isto taka

odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

5 Krediten odbor za naselenie(KON) se sostoi od 5

~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost kon poedine~en subjekt

ndash fizi~ko lice vo iznos do EUR 100000 KON isto taka

odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

2 Organizaciska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2010 godina Bankata e organizirana vo 20

sektori i toa Sektor za vnatrena revizija Sektor za sredstva i

likvidnost Sektor za kadri Sektor za golemi kompanii Sektor za sredni

kompanii Sektor za izgotvuvawe na kreditni predlozi Sektor za

upravuvawe so proizvodi Sektor za proda`ba i mre`a na filijali Sektor

za upravuvawe so rizici Sektor za naplata Sektor za krediten rizik za

bankarstvo na malo Sektor za pravni raboti Sektor za IT Sektor za

smetkovodstvo Sektor za buxetirawe i finansisko izvestuvawe Sektor za

platen promet Sektor za kreditno administrirawe Sektor za

administrativna poddrka Sektor za imot i Sektor za delovni procesi i

organizacija Nezavisni edinici direktno odgovorni pred Upravniot odbor

se Direkcijata za kontrola na usoglasenosta na SB so propisite i

Odgovorniot za sigurnost na informativniot sistem

Mre`ata na filijali na Stopanska banka e organizirana vo vkupno 66

edinici (filijali i ekspozituri) SB nema podru`nici

3 Akcionerska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2010 godina po~etniot kapital (osnovnata

glavnica) se sostoi od 17460180 obi~ni akcii vo nominalna vrednost od

MKD 2011 po akcija i 227444 prioritetni akcii vo nominalna vrednost od

MKD 40000 po akcija raspredeleni na sledniov na~in Nacionalna banka na

Grcija SA ndash Atina so 946 i 54 od vkupniot broj na akcii pripa|aat na

ostanati akcioneri Edna obi~na akcija nosi pravo na eden glas na

34

Sobranieto na akcioneri na SB a prioritetnite akcii nemaat pravo na

glas vo Sobranieto na akcioneri

Na 17-ti avgust 2010 godina me|unarodnite bankarski institucii

Me|unarodnata Finansiska Korporacija (MFK) i Evropskata Banka za

Obnova i Razvoj (EBOR) koi zaedno so Nacionalna Banka na Grcija (NBG)

vlegoa kako strateki akcioneri vo Stopanska banka AD ndash Skopje vo 2000

godina vo soglasnost so nivniot me|useben dogovor gi prodadoa svoite

akcii na mnozinskiot akcioner NBG

Blok transakcijata koja bee organizirana i izvrena vo soglasnost so

pravilata za blok transakcija na Berzata se odnesuva na 21 od akciite na

Bankata kade otkupnata cena po akcija se dogovori da iznesuva pribli`no

574 denari (nominalna vrednost po akcija 2011) Vkupniot paket na akcii

bee otkupen za iznos od pribli`no EUR 35M

So ovaa transakcija Nacionalna banka na Grcija stana sopstvenik na 946

od akciite na Stopanska banka i dopolnitelno go potvrdi svojot dolgoro~en

interes za prisustvo na pazarot

Najgolemiot akcioner na SB ndash Nacionalnata banka na Grcija e pretstavena

so vkupno 6 ~lena vo Nadzorniot odbor koi zaedno so ostanatite dva

nezavisni ~lenovi go so~inuvaat Nadzorniot odbor na SB

Vo 2010 godina vo soglasnost so Odlukata za raspredelba na dobivkata za

2009 godina Sobranieto na akcioneri donese Odluka za na~inot na

presmetka i isplata na dividenda po prioritetnite akcii na Stopanska

banka AD ndash Skopje za 2009 godina Spored ovaa Odluka SB isplati

dividenda po prioritetni akcii za 2009 godina vo vkupen iznos od MKD

932520400 ili bruto iznos od MKD 4100 po akcija

4 Kodeks za korporativno upravuvawe

Kodeksot za korporativno upravuvawe bee izgotven vo soglasnost so

Odlukata na NBRM za najdobrite principi na korporativno upravuvawe vo

banka i me|unarodnite praktiki Sobranieto na akcioneri go usvoi

Kodeksot na 20-ta sednica odr`ana na 23122008 godina i soglasno

navedenata Odluka na NBRM go razgleda istiot na Godinoto sobranie na

akcioneri odr`ano na 23042010 godina

5 Politika za sudir na interesi

Politikata za reavawe na sudiri se utvrduva vo soglasnost so Zakonot za

banki i Statutot na SB i go propiuva slednoto

35

Licata so posebni prava i odgovornosti davaat pismena izjava za postoewe

ako postoi takov na sudir na nivniot li~en interes so interesot na SB

redovno sekoi est meseci

Pod li~en interes na licata od stavot 1 na ovoj ~len se podrazbiraat i

interesite na licata povrzani so niv kako to e predvideno so Zakonot za

banki

Sudir me|u li~niot interes i interesot na Bankata postoi koga so

donesuvaweto na odluki sklu~uvawe na dogovori ili vrewe na drugi

delovni aktivnosti se navleguva vo materijalnite ili koj bilo drug vid na

delovni ili semejni interesi na licata od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len

Pod ostvaruvawe na materijalen deloven i semeen interes se podrazbira

ostvaruvaweto na pari~na ili drug vid na korist direktno ili indirektno

za licata od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len

Licata od stavot 1 na ovoj ~len ne smeat da prisustvuvaat pri

razgleduvaweto i donesuvaweto na odluki da sklu~uvaat dogovori ili da

vrat drugi delovni aktivnosti dokolku nivnata objektivnost e dovedena vo

praawe poradi postoewe sudir pome|u nivniot li~en interes i interesot

na SB

Za postoewe na sudir na interesi se dava izjava i pred odr`uvawe na

sostanokot za razgleduvawe i donesuvawe na odluki sklu~uvawe na dogovori

ili vrewe na druga delovna aktivnost

Pismenata izjava od stavovite 1 i 6 od ovoj ~len se dostavuva do Nadzorniot

odbor i do Upravniot odbor na SB i vo nea se naveduva osnovot od koj

proizleguva sudirot pome|u li~niot interes i interesot na SB

Dokolku liceto od stavot 1 na ovoj ~len premol~i postoewe sudir na

interesi Narodna banka na Republika Makedonija i koe bilo drugo lice koe

ima praven interes mo`e da bara ponituvawe na pravnata rabota od

nadle`niot sud vo soglasnost so zakonot

6 Politika za nagraduvawe

Site ~lenovi na Nadzorniot odbor imaat pravo na nadomest za nivnoto

u~estvo na sednicite na Nadzorniot odbor vo soglasnost so Odlukata za

isplata na nadomest za u~estvo usvoena od Sobranieto na akcioneri (SO br

2103052001 godina) odnosno EUR 200 mese~no Vo soglasnost so Odlukata

na Upravniot odbor na NBG donesena na sednicata odr`ana na 28092006

godina site vraboteni na NBG SA Atina to u~estvuvaat vo upravnite

36

odbori na bankite ili kompaniite na NBG Grupacijata vo ovoj slu~aj

~lenovite na Nadzorniot odbor na SB so postojan prestoj vo Grcija ne

primija nadomest za nivnoto u~estvo kako ~lenovi na Nadzorniot odbor na

SB

Na~inot na nagraduvawe na ~lenovite na Upravniot odbor i licata so

posebni prava i odgovornosti e utvrden vo Politikata za nagraduvawe

Vo 2010 godina vkupen bruto iznos od MKD 257246 iljadi bee isplaten na

~lenovite na Upravniot odbor i licata so posebni prava i odgovornosti

kako paket za nagraduvawe (plata vo iznos od MKD 247735 iljadi i godien

bonus vo iznos od MKD 9511 iljadi) pri to osnovni kriteriumi za

dodeluvawe godini bonusi bea optite postignuvawa i pridonesot za

rezultatite vo 2010 godina i sevkupnoto rabotewe na SB

Vo tekot na 2010 godina bee odobrena izlo`enost vo iznos od 558185

iljadi denari kon licata so posebni prava i odgovornosti

28

8 odobruva politika za sigurnost na informativniot sistem

9 odobruva politiki za upravuvawe so rizici na SB

10 odobruva planovi i programi za rabota i opti akti na SB

osven aktite to gi donesuva Sobranieto na akcioneri

11 razgleduva izvetai za raboteweto na Upravniot odbor na

SB

12 razgleduva izvetai na Odborot za upravuvawe so rizici na

SB

13 razgleduva izvetai na Odborot za revizija

14 razgleduva izvetai na DirektorotDirekcijata za

kontrola na usoglasenosta na raboteweto na SB so propisite

15 odobruva godina smetka i finansiski izvetai na SB

16 odobruva lista na neto dol`nici na SB

17 odobruva izlo`enost kon poedine~no lice od nad 10 od

sopstvenite sredstva na SB

18 odobruva transakcii so povrzani lica so SB vo iznos od nad

1000000 denari

19 odobruva steknuvawe na kapitalni udeli i kupuvawe na

hartii od vrednost pogolemi od 5 od sopstvenite sredstva na

SB osven kupuvawe na hartii od vrednost izdadeni od Narodna

banka i Republika Makedonija

20 odobruva predlog na Odborot za revizija za nazna~uvawe na

drutvo za revizija i e odgovoren za obezbeduvawe na soodvetna

revizija

21 odobruva politiki i proceduri za vrewe na vnatrena

revizija vri nadzor na soodvetnosta na procedurite i

efikasnosta na raboteweto na Sektorot za vnatrena revizija

i gi razgleduva negovite izvetai

22 razgleduva izvetai od supervizijata drugi izvetai

dostaveni od Narodna banka Upravata za javni prihodi i drugi

nadle`ni institucii i predlaga odnosno prezema merki i

aktivnosti za nadminuvawe na utvrdenite neusoglasenosti i

slabosti vo raboteweto na SB

23 odobruva godien izvetaj za raboteweto na SB i dostavuva

mislewe vo pismena forma po istiot do Sobranieto na

akcioneri na SB

24 razgleduva izvetaj od drutvoto za revizija i dostavuva

mislewe vo pismena forma po istiot do Sobranieto na

akcioneri na SB

25 dostavuva mislewe vo pismena forma do Sobranieto na

akcioneri na SB po godiniot izvetaj na Sektorot za

vnatrena revizija na SB

26 odobruva Kodeks na etika na SB i

27 odobruva Delovnik za rabota na Odborot za revizija

Nitu eden ~len na Nadzorniot odbor ne prijavi nikakov sudir na interesi

29

12 Odbor za revizija

Odborot za revizija na SB se sostoi od pet ~lena kade to

mnozinstvoto ~lenovi se izbiraat od redot na ~lenovite na Nadzorniot

odbor ^lenovi na Odborot za revizija se

1 Zorica Bo`inovska Lazarevska

2 Antonio Veljanov

3 Dimitrios Frangetis

4 Anastasios Lizos i

5 Vladimir Kandikjan

Sobranieto na akcioneri na 24-ta sednica odr`ana na 30072010

godina go imenuva g-din Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na

SB za ~len na Odborot za revizija so to mandatot na g-din Konstantinos

Bratos kako ~len na Odborot za revizija na SB zavri

Odgovornosti na Odborot za revizija se

1 razgleduvawe na finansiskite izvetai na SB i gri`a za

to~nosta i transparentnosta na objavenite finansiski

informacii za raboteweto na SB vo soglasnost so propisite za

smetkovodstvo i me|unarodnite smetkovodstveni standardi

2 razgleduvawe i ocenuvawe na sistemite za vnatrena

kontrola

3 sledewe na rabotata i ocenuvawe na efikasnosta na Sektorot

za vnatrena revizija

4 sledewe na procesot na revizija na SB i ocenuvawe na rabotata

na drutvoto za revizija

5 donesuvawe na smetkovodstvenite politiki na SB

6 sledewe na usoglasenosta na raboteweto na SB so propisite

to se odnesuvaat na smetkovodstvenite standardi i

finansiskite izvetai

7 odr`uvawe sostanoci so Upravniot odbor Sektorot za

vnatrena revizija i drutvoto za revizija vo vrska so utvrdeni

neusoglasenosti so propisite i slabostite vo raboteweto na

Bankata

8 razgleduvawe na izvetaite na Odborot za upravuvawe so

rizici

9 predlagawe na drutvo za revizija i

10 najmalku edna vo tri meseci go izvestuva Nadzorniot odbor

na SB za svojata rabota

30

13 Upraven odbor

Soglasno Statutot na SB Upravniot odbor na SB se sostoi od pet ~lena

(Pretsedatel na Upravniot odbor i ~etiri zamenici) odnosno Generalen

izvren direktorPretsedatel na Upravniot odbor Zamenik generalen

direktor za korporativno bankarstvo Zamenik generalen direktor za

bankarstvo na malo Zamenik generalen direktor za rizici i Zamenik

generalen direktor za finansiski i operativni raboti So sostojba na 31-vi

dekemvri 2010 godina ~lenovi na Upravniot odbor se

1 Gligor Biev Generalen izvren direktor i Pretsedatel na

Upravniot odbor

2 Konstantina Panagiotopulu Zamenik generalen direktor za

bankarstvo na malo i ~len na Upraven Odbor na SB

3 Toni Stojanovski Zamenik generalen direktor za rizici i ~len na

Upraven Odbor na SB (od 06072010 godina)

4 Diomidis Nikoletopulos Zamenik generalen direktor za

finansiski i operativni raboti i ~len na Upraven Odbor na SB (od

30072010 godina) i

5 Teodulos Skordis Zamenik generalen direktor za korporativno

bankarstvo i ~len na Upraven Odbor na SB (od 20122010 godina)

Odgovornosti na Upravniot odbor se

1 upravuvawe so SB

2 zastapuvawe na SB

3 izvruvawe na odlukite na Sobranieto na akcioneri i na

Nadzorniot odbor na SB odnosno gri`a za nivnoto

sproveduvawe

4 pokrenuvawe inicijativi i davawe predlozi za

unapreduvawe na raboteweto na SB

5 imenuvawe i razreuvawe na licata so posebni prava i

odgovornosti vo soglasnost so Zakonot za banki i Statutot

6 izgotvuvawe delovna politika i razvoen plan na SB

7 izgotvuvawe finansiski plan Buxet na SB

8 izgotvuvawe lista na neto dol`nici

9 izgotvuvawe politika za sigurnost na informativniot

sistem na SB

10 izgotvuvawe na godien izvetaj za raboteweto na SB i

negovo dostavuvawe do Nadzorniot odbor

11 izgotvuvawe Kodeks na etika na Bankata i

12 vrewe i drugi aktivnosti soglasno zakon Statutot i

akti na SB

14 Odbor za upravuvawe so rizici

31

So 31-vi dekemvri 2010 godina Odborot za upravuvawe so rizici na SB se

sostoi od 9 ~lena ^lenovi na OUR se

1 Gligor Biev - GID i Pretsedatel na Upravniot odbor na SB

Pretsedatel

2 Toni Stojanovski - Zamenik generalen direktor za rizici na SB i

~len na Upravniot odbor na SB ~len

3 Diomidis Nikoletopulos Zamenik generalen direktor za

finansiski i operativni raboti i ~len na Upravniot odbor na SB

~len

4 Konstantina Panagiotopulu - Zamenik generalen direktor za

bankarstvo na malo i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

5 Teodulos Skordis Zamenik generalen direktor za korporativno

bankarstvo i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

6 Vlado Treneski ndash Direktor na Sektor za golemi kompanii ~len

7 Mirjana Trajanovska ndash Direktor na Sektor za sredstva i likvidnost

~len

8 Mirko Avramoski ndash Direktor na Sektor za naplata ~len

9 Direktor na Sektor za upravuvawe so rizici ~len

Kako to e utvrdeno so Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje

~lenovite na Odborot za upravuvawe so rizici se lica imenuvani na

slednite funkcii Generalen izvren direktor Zamenik generalen

direktor za rizici Zamenik generalen direktor za finansiski i

operativni raboti Zamenik generalen direktor za bankarstvo na malo

Zamenik generalen direktor za korporativno bankarstvo Direktor na

Sektor za golemi kompanii Direktor na Sektor za sredstva i likvidnost

Direktor na Sektor za naplata i Direktor na Sektor za upravuvawe so

rizici

Odgovornosti na OUR se

1 permanentno sledewe i ocenuvawe na stepenot na rizi~nost na

SB i utvrduvawe na prifatlivo nivo na izlo`enost na rizici so

cel minimizirawe na zagubite od izlo`enost na SB na rizici

2 vospostavuvawe politiki za upravuvawe so rizici i sledewe na

nivnata primena

3 sledewe na propisite na Narodna Banka na Republika

Makedonija koi se odnesuvaat na upravuvaweto so rizici i

usoglasenosta na SB so ovie propisi

4 ocenka na sistemite na upravuvawe so rizici na SB

5 utvrduvawe kratkoro~ni i dolgoro~ni strategii za upravuvawe

so oddelnite vidovi rizici na koi e izlo`ena SB

6 analizirawe na izvetaite za izlo`enosta na SB na rizici

izraboteni od slu`bite na SB koi vrat ocenka na rizicite i

predlagawe strategii merki i instrumenti za zatita od rizici

32

7 sledewe na efikasnosta na sistemite na vnatrena kontrola vo

upravuvaweto so rizici

8 analizirawe na efektite od upravuvaweto so rizici vrz

performansite na SB

9 analizirawe na efektite od predlo`enite strategii za

upravuvawe so rizici kako i predlo`enite strategii merki i

instrumenti za zatita od rizici

10 najmalku edna mese~no izvestuvawe do Nadzorniot odbor na

SB a najmalku edna na tri meseci do Odborot za revizija na SB

za promenite vo rizi~nite pozicii na SB promenite vo

strategiite za upravuvawe so rizici efektite od upravuvaweto so

rizici vrz performansite na SB kako i prezemenite merki i

instrumenti za zatita od rizicite i efektite od istite i

11 razgleduvawe na kvartalna osnova na transakciite so

povrzanite lica so SB za to dostavuva izvetaj do Nadzorniot

odbor najdocna do 15-ti vo mesecot koj sledi po izvetajniot

period

15 Drugi tela na SB

Drugi tela na SB se Kreditnite odbori na SB i toa

1 Izvren korporativen krediten odbor (IKKO) se

sostoi od 5 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost sprema

poedine~en subjekt (pravno ili fizi~ko lice) za finansirawe

vo iznos od EUR 3000001 do EUR 10000000 Site finansirawa

to nadminuvaat 10 od sopstvenite sredstva na SB e bidat

odobreni od strana na Nadzorniot odbor na SB IKKO isto

taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

2 Krediten odbor (KO) se sostoi od 4 ~lena odlu~uva za

kreditna izlo`enost sprema poedine~en subjekt (pravno ili

fizi~ko lice) vo iznos od EUR 500001 do EUR 3000000 KO

isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa

regulirawe na pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite

kreditni politiki i vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka

na Nadzorniot odbor

3 Krediten odbor za sredni kompanii (KOSK) se sostoi

od 4 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost sprema poedine~en

subjekt - pravno lice vo iznos od EUR 100001 do EUR 500000 i

sprema poedine~en subjekt ndash fizi~ko lice vo iznos od EUR

100001 do EUR 500000 KOSK isto taka odobruva

prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na pobaruvawa vo

33

soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi

aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor

4 Krediten odbor za mali kompanii (KOMK) se sostoi

od 3 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost kon poedine~en

subjekt - pravno lice vo iznos do EUR 100000 KOMK isto taka

odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

5 Krediten odbor za naselenie(KON) se sostoi od 5

~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost kon poedine~en subjekt

ndash fizi~ko lice vo iznos do EUR 100000 KON isto taka

odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

2 Organizaciska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2010 godina Bankata e organizirana vo 20

sektori i toa Sektor za vnatrena revizija Sektor za sredstva i

likvidnost Sektor za kadri Sektor za golemi kompanii Sektor za sredni

kompanii Sektor za izgotvuvawe na kreditni predlozi Sektor za

upravuvawe so proizvodi Sektor za proda`ba i mre`a na filijali Sektor

za upravuvawe so rizici Sektor za naplata Sektor za krediten rizik za

bankarstvo na malo Sektor za pravni raboti Sektor za IT Sektor za

smetkovodstvo Sektor za buxetirawe i finansisko izvestuvawe Sektor za

platen promet Sektor za kreditno administrirawe Sektor za

administrativna poddrka Sektor za imot i Sektor za delovni procesi i

organizacija Nezavisni edinici direktno odgovorni pred Upravniot odbor

se Direkcijata za kontrola na usoglasenosta na SB so propisite i

Odgovorniot za sigurnost na informativniot sistem

Mre`ata na filijali na Stopanska banka e organizirana vo vkupno 66

edinici (filijali i ekspozituri) SB nema podru`nici

3 Akcionerska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2010 godina po~etniot kapital (osnovnata

glavnica) se sostoi od 17460180 obi~ni akcii vo nominalna vrednost od

MKD 2011 po akcija i 227444 prioritetni akcii vo nominalna vrednost od

MKD 40000 po akcija raspredeleni na sledniov na~in Nacionalna banka na

Grcija SA ndash Atina so 946 i 54 od vkupniot broj na akcii pripa|aat na

ostanati akcioneri Edna obi~na akcija nosi pravo na eden glas na

34

Sobranieto na akcioneri na SB a prioritetnite akcii nemaat pravo na

glas vo Sobranieto na akcioneri

Na 17-ti avgust 2010 godina me|unarodnite bankarski institucii

Me|unarodnata Finansiska Korporacija (MFK) i Evropskata Banka za

Obnova i Razvoj (EBOR) koi zaedno so Nacionalna Banka na Grcija (NBG)

vlegoa kako strateki akcioneri vo Stopanska banka AD ndash Skopje vo 2000

godina vo soglasnost so nivniot me|useben dogovor gi prodadoa svoite

akcii na mnozinskiot akcioner NBG

Blok transakcijata koja bee organizirana i izvrena vo soglasnost so

pravilata za blok transakcija na Berzata se odnesuva na 21 od akciite na

Bankata kade otkupnata cena po akcija se dogovori da iznesuva pribli`no

574 denari (nominalna vrednost po akcija 2011) Vkupniot paket na akcii

bee otkupen za iznos od pribli`no EUR 35M

So ovaa transakcija Nacionalna banka na Grcija stana sopstvenik na 946

od akciite na Stopanska banka i dopolnitelno go potvrdi svojot dolgoro~en

interes za prisustvo na pazarot

Najgolemiot akcioner na SB ndash Nacionalnata banka na Grcija e pretstavena

so vkupno 6 ~lena vo Nadzorniot odbor koi zaedno so ostanatite dva

nezavisni ~lenovi go so~inuvaat Nadzorniot odbor na SB

Vo 2010 godina vo soglasnost so Odlukata za raspredelba na dobivkata za

2009 godina Sobranieto na akcioneri donese Odluka za na~inot na

presmetka i isplata na dividenda po prioritetnite akcii na Stopanska

banka AD ndash Skopje za 2009 godina Spored ovaa Odluka SB isplati

dividenda po prioritetni akcii za 2009 godina vo vkupen iznos od MKD

932520400 ili bruto iznos od MKD 4100 po akcija

4 Kodeks za korporativno upravuvawe

Kodeksot za korporativno upravuvawe bee izgotven vo soglasnost so

Odlukata na NBRM za najdobrite principi na korporativno upravuvawe vo

banka i me|unarodnite praktiki Sobranieto na akcioneri go usvoi

Kodeksot na 20-ta sednica odr`ana na 23122008 godina i soglasno

navedenata Odluka na NBRM go razgleda istiot na Godinoto sobranie na

akcioneri odr`ano na 23042010 godina

5 Politika za sudir na interesi

Politikata za reavawe na sudiri se utvrduva vo soglasnost so Zakonot za

banki i Statutot na SB i go propiuva slednoto

35

Licata so posebni prava i odgovornosti davaat pismena izjava za postoewe

ako postoi takov na sudir na nivniot li~en interes so interesot na SB

redovno sekoi est meseci

Pod li~en interes na licata od stavot 1 na ovoj ~len se podrazbiraat i

interesite na licata povrzani so niv kako to e predvideno so Zakonot za

banki

Sudir me|u li~niot interes i interesot na Bankata postoi koga so

donesuvaweto na odluki sklu~uvawe na dogovori ili vrewe na drugi

delovni aktivnosti se navleguva vo materijalnite ili koj bilo drug vid na

delovni ili semejni interesi na licata od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len

Pod ostvaruvawe na materijalen deloven i semeen interes se podrazbira

ostvaruvaweto na pari~na ili drug vid na korist direktno ili indirektno

za licata od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len

Licata od stavot 1 na ovoj ~len ne smeat da prisustvuvaat pri

razgleduvaweto i donesuvaweto na odluki da sklu~uvaat dogovori ili da

vrat drugi delovni aktivnosti dokolku nivnata objektivnost e dovedena vo

praawe poradi postoewe sudir pome|u nivniot li~en interes i interesot

na SB

Za postoewe na sudir na interesi se dava izjava i pred odr`uvawe na

sostanokot za razgleduvawe i donesuvawe na odluki sklu~uvawe na dogovori

ili vrewe na druga delovna aktivnost

Pismenata izjava od stavovite 1 i 6 od ovoj ~len se dostavuva do Nadzorniot

odbor i do Upravniot odbor na SB i vo nea se naveduva osnovot od koj

proizleguva sudirot pome|u li~niot interes i interesot na SB

Dokolku liceto od stavot 1 na ovoj ~len premol~i postoewe sudir na

interesi Narodna banka na Republika Makedonija i koe bilo drugo lice koe

ima praven interes mo`e da bara ponituvawe na pravnata rabota od

nadle`niot sud vo soglasnost so zakonot

6 Politika za nagraduvawe

Site ~lenovi na Nadzorniot odbor imaat pravo na nadomest za nivnoto

u~estvo na sednicite na Nadzorniot odbor vo soglasnost so Odlukata za

isplata na nadomest za u~estvo usvoena od Sobranieto na akcioneri (SO br

2103052001 godina) odnosno EUR 200 mese~no Vo soglasnost so Odlukata

na Upravniot odbor na NBG donesena na sednicata odr`ana na 28092006

godina site vraboteni na NBG SA Atina to u~estvuvaat vo upravnite

36

odbori na bankite ili kompaniite na NBG Grupacijata vo ovoj slu~aj

~lenovite na Nadzorniot odbor na SB so postojan prestoj vo Grcija ne

primija nadomest za nivnoto u~estvo kako ~lenovi na Nadzorniot odbor na

SB

Na~inot na nagraduvawe na ~lenovite na Upravniot odbor i licata so

posebni prava i odgovornosti e utvrden vo Politikata za nagraduvawe

Vo 2010 godina vkupen bruto iznos od MKD 257246 iljadi bee isplaten na

~lenovite na Upravniot odbor i licata so posebni prava i odgovornosti

kako paket za nagraduvawe (plata vo iznos od MKD 247735 iljadi i godien

bonus vo iznos od MKD 9511 iljadi) pri to osnovni kriteriumi za

dodeluvawe godini bonusi bea optite postignuvawa i pridonesot za

rezultatite vo 2010 godina i sevkupnoto rabotewe na SB

Vo tekot na 2010 godina bee odobrena izlo`enost vo iznos od 558185

iljadi denari kon licata so posebni prava i odgovornosti

29

12 Odbor za revizija

Odborot za revizija na SB se sostoi od pet ~lena kade to

mnozinstvoto ~lenovi se izbiraat od redot na ~lenovite na Nadzorniot

odbor ^lenovi na Odborot za revizija se

1 Zorica Bo`inovska Lazarevska

2 Antonio Veljanov

3 Dimitrios Frangetis

4 Anastasios Lizos i

5 Vladimir Kandikjan

Sobranieto na akcioneri na 24-ta sednica odr`ana na 30072010

godina go imenuva g-din Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na

SB za ~len na Odborot za revizija so to mandatot na g-din Konstantinos

Bratos kako ~len na Odborot za revizija na SB zavri

Odgovornosti na Odborot za revizija se

1 razgleduvawe na finansiskite izvetai na SB i gri`a za

to~nosta i transparentnosta na objavenite finansiski

informacii za raboteweto na SB vo soglasnost so propisite za

smetkovodstvo i me|unarodnite smetkovodstveni standardi

2 razgleduvawe i ocenuvawe na sistemite za vnatrena

kontrola

3 sledewe na rabotata i ocenuvawe na efikasnosta na Sektorot

za vnatrena revizija

4 sledewe na procesot na revizija na SB i ocenuvawe na rabotata

na drutvoto za revizija

5 donesuvawe na smetkovodstvenite politiki na SB

6 sledewe na usoglasenosta na raboteweto na SB so propisite

to se odnesuvaat na smetkovodstvenite standardi i

finansiskite izvetai

7 odr`uvawe sostanoci so Upravniot odbor Sektorot za

vnatrena revizija i drutvoto za revizija vo vrska so utvrdeni

neusoglasenosti so propisite i slabostite vo raboteweto na

Bankata

8 razgleduvawe na izvetaite na Odborot za upravuvawe so

rizici

9 predlagawe na drutvo za revizija i

10 najmalku edna vo tri meseci go izvestuva Nadzorniot odbor

na SB za svojata rabota

30

13 Upraven odbor

Soglasno Statutot na SB Upravniot odbor na SB se sostoi od pet ~lena

(Pretsedatel na Upravniot odbor i ~etiri zamenici) odnosno Generalen

izvren direktorPretsedatel na Upravniot odbor Zamenik generalen

direktor za korporativno bankarstvo Zamenik generalen direktor za

bankarstvo na malo Zamenik generalen direktor za rizici i Zamenik

generalen direktor za finansiski i operativni raboti So sostojba na 31-vi

dekemvri 2010 godina ~lenovi na Upravniot odbor se

1 Gligor Biev Generalen izvren direktor i Pretsedatel na

Upravniot odbor

2 Konstantina Panagiotopulu Zamenik generalen direktor za

bankarstvo na malo i ~len na Upraven Odbor na SB

3 Toni Stojanovski Zamenik generalen direktor za rizici i ~len na

Upraven Odbor na SB (od 06072010 godina)

4 Diomidis Nikoletopulos Zamenik generalen direktor za

finansiski i operativni raboti i ~len na Upraven Odbor na SB (od

30072010 godina) i

5 Teodulos Skordis Zamenik generalen direktor za korporativno

bankarstvo i ~len na Upraven Odbor na SB (od 20122010 godina)

Odgovornosti na Upravniot odbor se

1 upravuvawe so SB

2 zastapuvawe na SB

3 izvruvawe na odlukite na Sobranieto na akcioneri i na

Nadzorniot odbor na SB odnosno gri`a za nivnoto

sproveduvawe

4 pokrenuvawe inicijativi i davawe predlozi za

unapreduvawe na raboteweto na SB

5 imenuvawe i razreuvawe na licata so posebni prava i

odgovornosti vo soglasnost so Zakonot za banki i Statutot

6 izgotvuvawe delovna politika i razvoen plan na SB

7 izgotvuvawe finansiski plan Buxet na SB

8 izgotvuvawe lista na neto dol`nici

9 izgotvuvawe politika za sigurnost na informativniot

sistem na SB

10 izgotvuvawe na godien izvetaj za raboteweto na SB i

negovo dostavuvawe do Nadzorniot odbor

11 izgotvuvawe Kodeks na etika na Bankata i

12 vrewe i drugi aktivnosti soglasno zakon Statutot i

akti na SB

14 Odbor za upravuvawe so rizici

31

So 31-vi dekemvri 2010 godina Odborot za upravuvawe so rizici na SB se

sostoi od 9 ~lena ^lenovi na OUR se

1 Gligor Biev - GID i Pretsedatel na Upravniot odbor na SB

Pretsedatel

2 Toni Stojanovski - Zamenik generalen direktor za rizici na SB i

~len na Upravniot odbor na SB ~len

3 Diomidis Nikoletopulos Zamenik generalen direktor za

finansiski i operativni raboti i ~len na Upravniot odbor na SB

~len

4 Konstantina Panagiotopulu - Zamenik generalen direktor za

bankarstvo na malo i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

5 Teodulos Skordis Zamenik generalen direktor za korporativno

bankarstvo i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

6 Vlado Treneski ndash Direktor na Sektor za golemi kompanii ~len

7 Mirjana Trajanovska ndash Direktor na Sektor za sredstva i likvidnost

~len

8 Mirko Avramoski ndash Direktor na Sektor za naplata ~len

9 Direktor na Sektor za upravuvawe so rizici ~len

Kako to e utvrdeno so Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje

~lenovite na Odborot za upravuvawe so rizici se lica imenuvani na

slednite funkcii Generalen izvren direktor Zamenik generalen

direktor za rizici Zamenik generalen direktor za finansiski i

operativni raboti Zamenik generalen direktor za bankarstvo na malo

Zamenik generalen direktor za korporativno bankarstvo Direktor na

Sektor za golemi kompanii Direktor na Sektor za sredstva i likvidnost

Direktor na Sektor za naplata i Direktor na Sektor za upravuvawe so

rizici

Odgovornosti na OUR se

1 permanentno sledewe i ocenuvawe na stepenot na rizi~nost na

SB i utvrduvawe na prifatlivo nivo na izlo`enost na rizici so

cel minimizirawe na zagubite od izlo`enost na SB na rizici

2 vospostavuvawe politiki za upravuvawe so rizici i sledewe na

nivnata primena

3 sledewe na propisite na Narodna Banka na Republika

Makedonija koi se odnesuvaat na upravuvaweto so rizici i

usoglasenosta na SB so ovie propisi

4 ocenka na sistemite na upravuvawe so rizici na SB

5 utvrduvawe kratkoro~ni i dolgoro~ni strategii za upravuvawe

so oddelnite vidovi rizici na koi e izlo`ena SB

6 analizirawe na izvetaite za izlo`enosta na SB na rizici

izraboteni od slu`bite na SB koi vrat ocenka na rizicite i

predlagawe strategii merki i instrumenti za zatita od rizici

32

7 sledewe na efikasnosta na sistemite na vnatrena kontrola vo

upravuvaweto so rizici

8 analizirawe na efektite od upravuvaweto so rizici vrz

performansite na SB

9 analizirawe na efektite od predlo`enite strategii za

upravuvawe so rizici kako i predlo`enite strategii merki i

instrumenti za zatita od rizici

10 najmalku edna mese~no izvestuvawe do Nadzorniot odbor na

SB a najmalku edna na tri meseci do Odborot za revizija na SB

za promenite vo rizi~nite pozicii na SB promenite vo

strategiite za upravuvawe so rizici efektite od upravuvaweto so

rizici vrz performansite na SB kako i prezemenite merki i

instrumenti za zatita od rizicite i efektite od istite i

11 razgleduvawe na kvartalna osnova na transakciite so

povrzanite lica so SB za to dostavuva izvetaj do Nadzorniot

odbor najdocna do 15-ti vo mesecot koj sledi po izvetajniot

period

15 Drugi tela na SB

Drugi tela na SB se Kreditnite odbori na SB i toa

1 Izvren korporativen krediten odbor (IKKO) se

sostoi od 5 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost sprema

poedine~en subjekt (pravno ili fizi~ko lice) za finansirawe

vo iznos od EUR 3000001 do EUR 10000000 Site finansirawa

to nadminuvaat 10 od sopstvenite sredstva na SB e bidat

odobreni od strana na Nadzorniot odbor na SB IKKO isto

taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

2 Krediten odbor (KO) se sostoi od 4 ~lena odlu~uva za

kreditna izlo`enost sprema poedine~en subjekt (pravno ili

fizi~ko lice) vo iznos od EUR 500001 do EUR 3000000 KO

isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa

regulirawe na pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite

kreditni politiki i vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka

na Nadzorniot odbor

3 Krediten odbor za sredni kompanii (KOSK) se sostoi

od 4 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost sprema poedine~en

subjekt - pravno lice vo iznos od EUR 100001 do EUR 500000 i

sprema poedine~en subjekt ndash fizi~ko lice vo iznos od EUR

100001 do EUR 500000 KOSK isto taka odobruva

prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na pobaruvawa vo

33

soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi

aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor

4 Krediten odbor za mali kompanii (KOMK) se sostoi

od 3 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost kon poedine~en

subjekt - pravno lice vo iznos do EUR 100000 KOMK isto taka

odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

5 Krediten odbor za naselenie(KON) se sostoi od 5

~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost kon poedine~en subjekt

ndash fizi~ko lice vo iznos do EUR 100000 KON isto taka

odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

2 Organizaciska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2010 godina Bankata e organizirana vo 20

sektori i toa Sektor za vnatrena revizija Sektor za sredstva i

likvidnost Sektor za kadri Sektor za golemi kompanii Sektor za sredni

kompanii Sektor za izgotvuvawe na kreditni predlozi Sektor za

upravuvawe so proizvodi Sektor za proda`ba i mre`a na filijali Sektor

za upravuvawe so rizici Sektor za naplata Sektor za krediten rizik za

bankarstvo na malo Sektor za pravni raboti Sektor za IT Sektor za

smetkovodstvo Sektor za buxetirawe i finansisko izvestuvawe Sektor za

platen promet Sektor za kreditno administrirawe Sektor za

administrativna poddrka Sektor za imot i Sektor za delovni procesi i

organizacija Nezavisni edinici direktno odgovorni pred Upravniot odbor

se Direkcijata za kontrola na usoglasenosta na SB so propisite i

Odgovorniot za sigurnost na informativniot sistem

Mre`ata na filijali na Stopanska banka e organizirana vo vkupno 66

edinici (filijali i ekspozituri) SB nema podru`nici

3 Akcionerska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2010 godina po~etniot kapital (osnovnata

glavnica) se sostoi od 17460180 obi~ni akcii vo nominalna vrednost od

MKD 2011 po akcija i 227444 prioritetni akcii vo nominalna vrednost od

MKD 40000 po akcija raspredeleni na sledniov na~in Nacionalna banka na

Grcija SA ndash Atina so 946 i 54 od vkupniot broj na akcii pripa|aat na

ostanati akcioneri Edna obi~na akcija nosi pravo na eden glas na

34

Sobranieto na akcioneri na SB a prioritetnite akcii nemaat pravo na

glas vo Sobranieto na akcioneri

Na 17-ti avgust 2010 godina me|unarodnite bankarski institucii

Me|unarodnata Finansiska Korporacija (MFK) i Evropskata Banka za

Obnova i Razvoj (EBOR) koi zaedno so Nacionalna Banka na Grcija (NBG)

vlegoa kako strateki akcioneri vo Stopanska banka AD ndash Skopje vo 2000

godina vo soglasnost so nivniot me|useben dogovor gi prodadoa svoite

akcii na mnozinskiot akcioner NBG

Blok transakcijata koja bee organizirana i izvrena vo soglasnost so

pravilata za blok transakcija na Berzata se odnesuva na 21 od akciite na

Bankata kade otkupnata cena po akcija se dogovori da iznesuva pribli`no

574 denari (nominalna vrednost po akcija 2011) Vkupniot paket na akcii

bee otkupen za iznos od pribli`no EUR 35M

So ovaa transakcija Nacionalna banka na Grcija stana sopstvenik na 946

od akciite na Stopanska banka i dopolnitelno go potvrdi svojot dolgoro~en

interes za prisustvo na pazarot

Najgolemiot akcioner na SB ndash Nacionalnata banka na Grcija e pretstavena

so vkupno 6 ~lena vo Nadzorniot odbor koi zaedno so ostanatite dva

nezavisni ~lenovi go so~inuvaat Nadzorniot odbor na SB

Vo 2010 godina vo soglasnost so Odlukata za raspredelba na dobivkata za

2009 godina Sobranieto na akcioneri donese Odluka za na~inot na

presmetka i isplata na dividenda po prioritetnite akcii na Stopanska

banka AD ndash Skopje za 2009 godina Spored ovaa Odluka SB isplati

dividenda po prioritetni akcii za 2009 godina vo vkupen iznos od MKD

932520400 ili bruto iznos od MKD 4100 po akcija

4 Kodeks za korporativno upravuvawe

Kodeksot za korporativno upravuvawe bee izgotven vo soglasnost so

Odlukata na NBRM za najdobrite principi na korporativno upravuvawe vo

banka i me|unarodnite praktiki Sobranieto na akcioneri go usvoi

Kodeksot na 20-ta sednica odr`ana na 23122008 godina i soglasno

navedenata Odluka na NBRM go razgleda istiot na Godinoto sobranie na

akcioneri odr`ano na 23042010 godina

5 Politika za sudir na interesi

Politikata za reavawe na sudiri se utvrduva vo soglasnost so Zakonot za

banki i Statutot na SB i go propiuva slednoto

35

Licata so posebni prava i odgovornosti davaat pismena izjava za postoewe

ako postoi takov na sudir na nivniot li~en interes so interesot na SB

redovno sekoi est meseci

Pod li~en interes na licata od stavot 1 na ovoj ~len se podrazbiraat i

interesite na licata povrzani so niv kako to e predvideno so Zakonot za

banki

Sudir me|u li~niot interes i interesot na Bankata postoi koga so

donesuvaweto na odluki sklu~uvawe na dogovori ili vrewe na drugi

delovni aktivnosti se navleguva vo materijalnite ili koj bilo drug vid na

delovni ili semejni interesi na licata od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len

Pod ostvaruvawe na materijalen deloven i semeen interes se podrazbira

ostvaruvaweto na pari~na ili drug vid na korist direktno ili indirektno

za licata od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len

Licata od stavot 1 na ovoj ~len ne smeat da prisustvuvaat pri

razgleduvaweto i donesuvaweto na odluki da sklu~uvaat dogovori ili da

vrat drugi delovni aktivnosti dokolku nivnata objektivnost e dovedena vo

praawe poradi postoewe sudir pome|u nivniot li~en interes i interesot

na SB

Za postoewe na sudir na interesi se dava izjava i pred odr`uvawe na

sostanokot za razgleduvawe i donesuvawe na odluki sklu~uvawe na dogovori

ili vrewe na druga delovna aktivnost

Pismenata izjava od stavovite 1 i 6 od ovoj ~len se dostavuva do Nadzorniot

odbor i do Upravniot odbor na SB i vo nea se naveduva osnovot od koj

proizleguva sudirot pome|u li~niot interes i interesot na SB

Dokolku liceto od stavot 1 na ovoj ~len premol~i postoewe sudir na

interesi Narodna banka na Republika Makedonija i koe bilo drugo lice koe

ima praven interes mo`e da bara ponituvawe na pravnata rabota od

nadle`niot sud vo soglasnost so zakonot

6 Politika za nagraduvawe

Site ~lenovi na Nadzorniot odbor imaat pravo na nadomest za nivnoto

u~estvo na sednicite na Nadzorniot odbor vo soglasnost so Odlukata za

isplata na nadomest za u~estvo usvoena od Sobranieto na akcioneri (SO br

2103052001 godina) odnosno EUR 200 mese~no Vo soglasnost so Odlukata

na Upravniot odbor na NBG donesena na sednicata odr`ana na 28092006

godina site vraboteni na NBG SA Atina to u~estvuvaat vo upravnite

36

odbori na bankite ili kompaniite na NBG Grupacijata vo ovoj slu~aj

~lenovite na Nadzorniot odbor na SB so postojan prestoj vo Grcija ne

primija nadomest za nivnoto u~estvo kako ~lenovi na Nadzorniot odbor na

SB

Na~inot na nagraduvawe na ~lenovite na Upravniot odbor i licata so

posebni prava i odgovornosti e utvrden vo Politikata za nagraduvawe

Vo 2010 godina vkupen bruto iznos od MKD 257246 iljadi bee isplaten na

~lenovite na Upravniot odbor i licata so posebni prava i odgovornosti

kako paket za nagraduvawe (plata vo iznos od MKD 247735 iljadi i godien

bonus vo iznos od MKD 9511 iljadi) pri to osnovni kriteriumi za

dodeluvawe godini bonusi bea optite postignuvawa i pridonesot za

rezultatite vo 2010 godina i sevkupnoto rabotewe na SB

Vo tekot na 2010 godina bee odobrena izlo`enost vo iznos od 558185

iljadi denari kon licata so posebni prava i odgovornosti

30

13 Upraven odbor

Soglasno Statutot na SB Upravniot odbor na SB se sostoi od pet ~lena

(Pretsedatel na Upravniot odbor i ~etiri zamenici) odnosno Generalen

izvren direktorPretsedatel na Upravniot odbor Zamenik generalen

direktor za korporativno bankarstvo Zamenik generalen direktor za

bankarstvo na malo Zamenik generalen direktor za rizici i Zamenik

generalen direktor za finansiski i operativni raboti So sostojba na 31-vi

dekemvri 2010 godina ~lenovi na Upravniot odbor se

1 Gligor Biev Generalen izvren direktor i Pretsedatel na

Upravniot odbor

2 Konstantina Panagiotopulu Zamenik generalen direktor za

bankarstvo na malo i ~len na Upraven Odbor na SB

3 Toni Stojanovski Zamenik generalen direktor za rizici i ~len na

Upraven Odbor na SB (od 06072010 godina)

4 Diomidis Nikoletopulos Zamenik generalen direktor za

finansiski i operativni raboti i ~len na Upraven Odbor na SB (od

30072010 godina) i

5 Teodulos Skordis Zamenik generalen direktor za korporativno

bankarstvo i ~len na Upraven Odbor na SB (od 20122010 godina)

Odgovornosti na Upravniot odbor se

1 upravuvawe so SB

2 zastapuvawe na SB

3 izvruvawe na odlukite na Sobranieto na akcioneri i na

Nadzorniot odbor na SB odnosno gri`a za nivnoto

sproveduvawe

4 pokrenuvawe inicijativi i davawe predlozi za

unapreduvawe na raboteweto na SB

5 imenuvawe i razreuvawe na licata so posebni prava i

odgovornosti vo soglasnost so Zakonot za banki i Statutot

6 izgotvuvawe delovna politika i razvoen plan na SB

7 izgotvuvawe finansiski plan Buxet na SB

8 izgotvuvawe lista na neto dol`nici

9 izgotvuvawe politika za sigurnost na informativniot

sistem na SB

10 izgotvuvawe na godien izvetaj za raboteweto na SB i

negovo dostavuvawe do Nadzorniot odbor

11 izgotvuvawe Kodeks na etika na Bankata i

12 vrewe i drugi aktivnosti soglasno zakon Statutot i

akti na SB

14 Odbor za upravuvawe so rizici

31

So 31-vi dekemvri 2010 godina Odborot za upravuvawe so rizici na SB se

sostoi od 9 ~lena ^lenovi na OUR se

1 Gligor Biev - GID i Pretsedatel na Upravniot odbor na SB

Pretsedatel

2 Toni Stojanovski - Zamenik generalen direktor za rizici na SB i

~len na Upravniot odbor na SB ~len

3 Diomidis Nikoletopulos Zamenik generalen direktor za

finansiski i operativni raboti i ~len na Upravniot odbor na SB

~len

4 Konstantina Panagiotopulu - Zamenik generalen direktor za

bankarstvo na malo i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

5 Teodulos Skordis Zamenik generalen direktor za korporativno

bankarstvo i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

6 Vlado Treneski ndash Direktor na Sektor za golemi kompanii ~len

7 Mirjana Trajanovska ndash Direktor na Sektor za sredstva i likvidnost

~len

8 Mirko Avramoski ndash Direktor na Sektor za naplata ~len

9 Direktor na Sektor za upravuvawe so rizici ~len

Kako to e utvrdeno so Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje

~lenovite na Odborot za upravuvawe so rizici se lica imenuvani na

slednite funkcii Generalen izvren direktor Zamenik generalen

direktor za rizici Zamenik generalen direktor za finansiski i

operativni raboti Zamenik generalen direktor za bankarstvo na malo

Zamenik generalen direktor za korporativno bankarstvo Direktor na

Sektor za golemi kompanii Direktor na Sektor za sredstva i likvidnost

Direktor na Sektor za naplata i Direktor na Sektor za upravuvawe so

rizici

Odgovornosti na OUR se

1 permanentno sledewe i ocenuvawe na stepenot na rizi~nost na

SB i utvrduvawe na prifatlivo nivo na izlo`enost na rizici so

cel minimizirawe na zagubite od izlo`enost na SB na rizici

2 vospostavuvawe politiki za upravuvawe so rizici i sledewe na

nivnata primena

3 sledewe na propisite na Narodna Banka na Republika

Makedonija koi se odnesuvaat na upravuvaweto so rizici i

usoglasenosta na SB so ovie propisi

4 ocenka na sistemite na upravuvawe so rizici na SB

5 utvrduvawe kratkoro~ni i dolgoro~ni strategii za upravuvawe

so oddelnite vidovi rizici na koi e izlo`ena SB

6 analizirawe na izvetaite za izlo`enosta na SB na rizici

izraboteni od slu`bite na SB koi vrat ocenka na rizicite i

predlagawe strategii merki i instrumenti za zatita od rizici

32

7 sledewe na efikasnosta na sistemite na vnatrena kontrola vo

upravuvaweto so rizici

8 analizirawe na efektite od upravuvaweto so rizici vrz

performansite na SB

9 analizirawe na efektite od predlo`enite strategii za

upravuvawe so rizici kako i predlo`enite strategii merki i

instrumenti za zatita od rizici

10 najmalku edna mese~no izvestuvawe do Nadzorniot odbor na

SB a najmalku edna na tri meseci do Odborot za revizija na SB

za promenite vo rizi~nite pozicii na SB promenite vo

strategiite za upravuvawe so rizici efektite od upravuvaweto so

rizici vrz performansite na SB kako i prezemenite merki i

instrumenti za zatita od rizicite i efektite od istite i

11 razgleduvawe na kvartalna osnova na transakciite so

povrzanite lica so SB za to dostavuva izvetaj do Nadzorniot

odbor najdocna do 15-ti vo mesecot koj sledi po izvetajniot

period

15 Drugi tela na SB

Drugi tela na SB se Kreditnite odbori na SB i toa

1 Izvren korporativen krediten odbor (IKKO) se

sostoi od 5 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost sprema

poedine~en subjekt (pravno ili fizi~ko lice) za finansirawe

vo iznos od EUR 3000001 do EUR 10000000 Site finansirawa

to nadminuvaat 10 od sopstvenite sredstva na SB e bidat

odobreni od strana na Nadzorniot odbor na SB IKKO isto

taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

2 Krediten odbor (KO) se sostoi od 4 ~lena odlu~uva za

kreditna izlo`enost sprema poedine~en subjekt (pravno ili

fizi~ko lice) vo iznos od EUR 500001 do EUR 3000000 KO

isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa

regulirawe na pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite

kreditni politiki i vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka

na Nadzorniot odbor

3 Krediten odbor za sredni kompanii (KOSK) se sostoi

od 4 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost sprema poedine~en

subjekt - pravno lice vo iznos od EUR 100001 do EUR 500000 i

sprema poedine~en subjekt ndash fizi~ko lice vo iznos od EUR

100001 do EUR 500000 KOSK isto taka odobruva

prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na pobaruvawa vo

33

soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi

aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor

4 Krediten odbor za mali kompanii (KOMK) se sostoi

od 3 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost kon poedine~en

subjekt - pravno lice vo iznos do EUR 100000 KOMK isto taka

odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

5 Krediten odbor za naselenie(KON) se sostoi od 5

~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost kon poedine~en subjekt

ndash fizi~ko lice vo iznos do EUR 100000 KON isto taka

odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

2 Organizaciska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2010 godina Bankata e organizirana vo 20

sektori i toa Sektor za vnatrena revizija Sektor za sredstva i

likvidnost Sektor za kadri Sektor za golemi kompanii Sektor za sredni

kompanii Sektor za izgotvuvawe na kreditni predlozi Sektor za

upravuvawe so proizvodi Sektor za proda`ba i mre`a na filijali Sektor

za upravuvawe so rizici Sektor za naplata Sektor za krediten rizik za

bankarstvo na malo Sektor za pravni raboti Sektor za IT Sektor za

smetkovodstvo Sektor za buxetirawe i finansisko izvestuvawe Sektor za

platen promet Sektor za kreditno administrirawe Sektor za

administrativna poddrka Sektor za imot i Sektor za delovni procesi i

organizacija Nezavisni edinici direktno odgovorni pred Upravniot odbor

se Direkcijata za kontrola na usoglasenosta na SB so propisite i

Odgovorniot za sigurnost na informativniot sistem

Mre`ata na filijali na Stopanska banka e organizirana vo vkupno 66

edinici (filijali i ekspozituri) SB nema podru`nici

3 Akcionerska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2010 godina po~etniot kapital (osnovnata

glavnica) se sostoi od 17460180 obi~ni akcii vo nominalna vrednost od

MKD 2011 po akcija i 227444 prioritetni akcii vo nominalna vrednost od

MKD 40000 po akcija raspredeleni na sledniov na~in Nacionalna banka na

Grcija SA ndash Atina so 946 i 54 od vkupniot broj na akcii pripa|aat na

ostanati akcioneri Edna obi~na akcija nosi pravo na eden glas na

34

Sobranieto na akcioneri na SB a prioritetnite akcii nemaat pravo na

glas vo Sobranieto na akcioneri

Na 17-ti avgust 2010 godina me|unarodnite bankarski institucii

Me|unarodnata Finansiska Korporacija (MFK) i Evropskata Banka za

Obnova i Razvoj (EBOR) koi zaedno so Nacionalna Banka na Grcija (NBG)

vlegoa kako strateki akcioneri vo Stopanska banka AD ndash Skopje vo 2000

godina vo soglasnost so nivniot me|useben dogovor gi prodadoa svoite

akcii na mnozinskiot akcioner NBG

Blok transakcijata koja bee organizirana i izvrena vo soglasnost so

pravilata za blok transakcija na Berzata se odnesuva na 21 od akciite na

Bankata kade otkupnata cena po akcija se dogovori da iznesuva pribli`no

574 denari (nominalna vrednost po akcija 2011) Vkupniot paket na akcii

bee otkupen za iznos od pribli`no EUR 35M

So ovaa transakcija Nacionalna banka na Grcija stana sopstvenik na 946

od akciite na Stopanska banka i dopolnitelno go potvrdi svojot dolgoro~en

interes za prisustvo na pazarot

Najgolemiot akcioner na SB ndash Nacionalnata banka na Grcija e pretstavena

so vkupno 6 ~lena vo Nadzorniot odbor koi zaedno so ostanatite dva

nezavisni ~lenovi go so~inuvaat Nadzorniot odbor na SB

Vo 2010 godina vo soglasnost so Odlukata za raspredelba na dobivkata za

2009 godina Sobranieto na akcioneri donese Odluka za na~inot na

presmetka i isplata na dividenda po prioritetnite akcii na Stopanska

banka AD ndash Skopje za 2009 godina Spored ovaa Odluka SB isplati

dividenda po prioritetni akcii za 2009 godina vo vkupen iznos od MKD

932520400 ili bruto iznos od MKD 4100 po akcija

4 Kodeks za korporativno upravuvawe

Kodeksot za korporativno upravuvawe bee izgotven vo soglasnost so

Odlukata na NBRM za najdobrite principi na korporativno upravuvawe vo

banka i me|unarodnite praktiki Sobranieto na akcioneri go usvoi

Kodeksot na 20-ta sednica odr`ana na 23122008 godina i soglasno

navedenata Odluka na NBRM go razgleda istiot na Godinoto sobranie na

akcioneri odr`ano na 23042010 godina

5 Politika za sudir na interesi

Politikata za reavawe na sudiri se utvrduva vo soglasnost so Zakonot za

banki i Statutot na SB i go propiuva slednoto

35

Licata so posebni prava i odgovornosti davaat pismena izjava za postoewe

ako postoi takov na sudir na nivniot li~en interes so interesot na SB

redovno sekoi est meseci

Pod li~en interes na licata od stavot 1 na ovoj ~len se podrazbiraat i

interesite na licata povrzani so niv kako to e predvideno so Zakonot za

banki

Sudir me|u li~niot interes i interesot na Bankata postoi koga so

donesuvaweto na odluki sklu~uvawe na dogovori ili vrewe na drugi

delovni aktivnosti se navleguva vo materijalnite ili koj bilo drug vid na

delovni ili semejni interesi na licata od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len

Pod ostvaruvawe na materijalen deloven i semeen interes se podrazbira

ostvaruvaweto na pari~na ili drug vid na korist direktno ili indirektno

za licata od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len

Licata od stavot 1 na ovoj ~len ne smeat da prisustvuvaat pri

razgleduvaweto i donesuvaweto na odluki da sklu~uvaat dogovori ili da

vrat drugi delovni aktivnosti dokolku nivnata objektivnost e dovedena vo

praawe poradi postoewe sudir pome|u nivniot li~en interes i interesot

na SB

Za postoewe na sudir na interesi se dava izjava i pred odr`uvawe na

sostanokot za razgleduvawe i donesuvawe na odluki sklu~uvawe na dogovori

ili vrewe na druga delovna aktivnost

Pismenata izjava od stavovite 1 i 6 od ovoj ~len se dostavuva do Nadzorniot

odbor i do Upravniot odbor na SB i vo nea se naveduva osnovot od koj

proizleguva sudirot pome|u li~niot interes i interesot na SB

Dokolku liceto od stavot 1 na ovoj ~len premol~i postoewe sudir na

interesi Narodna banka na Republika Makedonija i koe bilo drugo lice koe

ima praven interes mo`e da bara ponituvawe na pravnata rabota od

nadle`niot sud vo soglasnost so zakonot

6 Politika za nagraduvawe

Site ~lenovi na Nadzorniot odbor imaat pravo na nadomest za nivnoto

u~estvo na sednicite na Nadzorniot odbor vo soglasnost so Odlukata za

isplata na nadomest za u~estvo usvoena od Sobranieto na akcioneri (SO br

2103052001 godina) odnosno EUR 200 mese~no Vo soglasnost so Odlukata

na Upravniot odbor na NBG donesena na sednicata odr`ana na 28092006

godina site vraboteni na NBG SA Atina to u~estvuvaat vo upravnite

36

odbori na bankite ili kompaniite na NBG Grupacijata vo ovoj slu~aj

~lenovite na Nadzorniot odbor na SB so postojan prestoj vo Grcija ne

primija nadomest za nivnoto u~estvo kako ~lenovi na Nadzorniot odbor na

SB

Na~inot na nagraduvawe na ~lenovite na Upravniot odbor i licata so

posebni prava i odgovornosti e utvrden vo Politikata za nagraduvawe

Vo 2010 godina vkupen bruto iznos od MKD 257246 iljadi bee isplaten na

~lenovite na Upravniot odbor i licata so posebni prava i odgovornosti

kako paket za nagraduvawe (plata vo iznos od MKD 247735 iljadi i godien

bonus vo iznos od MKD 9511 iljadi) pri to osnovni kriteriumi za

dodeluvawe godini bonusi bea optite postignuvawa i pridonesot za

rezultatite vo 2010 godina i sevkupnoto rabotewe na SB

Vo tekot na 2010 godina bee odobrena izlo`enost vo iznos od 558185

iljadi denari kon licata so posebni prava i odgovornosti

31

So 31-vi dekemvri 2010 godina Odborot za upravuvawe so rizici na SB se

sostoi od 9 ~lena ^lenovi na OUR se

1 Gligor Biev - GID i Pretsedatel na Upravniot odbor na SB

Pretsedatel

2 Toni Stojanovski - Zamenik generalen direktor za rizici na SB i

~len na Upravniot odbor na SB ~len

3 Diomidis Nikoletopulos Zamenik generalen direktor za

finansiski i operativni raboti i ~len na Upravniot odbor na SB

~len

4 Konstantina Panagiotopulu - Zamenik generalen direktor za

bankarstvo na malo i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

5 Teodulos Skordis Zamenik generalen direktor za korporativno

bankarstvo i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

6 Vlado Treneski ndash Direktor na Sektor za golemi kompanii ~len

7 Mirjana Trajanovska ndash Direktor na Sektor za sredstva i likvidnost

~len

8 Mirko Avramoski ndash Direktor na Sektor za naplata ~len

9 Direktor na Sektor za upravuvawe so rizici ~len

Kako to e utvrdeno so Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje

~lenovite na Odborot za upravuvawe so rizici se lica imenuvani na

slednite funkcii Generalen izvren direktor Zamenik generalen

direktor za rizici Zamenik generalen direktor za finansiski i

operativni raboti Zamenik generalen direktor za bankarstvo na malo

Zamenik generalen direktor za korporativno bankarstvo Direktor na

Sektor za golemi kompanii Direktor na Sektor za sredstva i likvidnost

Direktor na Sektor za naplata i Direktor na Sektor za upravuvawe so

rizici

Odgovornosti na OUR se

1 permanentno sledewe i ocenuvawe na stepenot na rizi~nost na

SB i utvrduvawe na prifatlivo nivo na izlo`enost na rizici so

cel minimizirawe na zagubite od izlo`enost na SB na rizici

2 vospostavuvawe politiki za upravuvawe so rizici i sledewe na

nivnata primena

3 sledewe na propisite na Narodna Banka na Republika

Makedonija koi se odnesuvaat na upravuvaweto so rizici i

usoglasenosta na SB so ovie propisi

4 ocenka na sistemite na upravuvawe so rizici na SB

5 utvrduvawe kratkoro~ni i dolgoro~ni strategii za upravuvawe

so oddelnite vidovi rizici na koi e izlo`ena SB

6 analizirawe na izvetaite za izlo`enosta na SB na rizici

izraboteni od slu`bite na SB koi vrat ocenka na rizicite i

predlagawe strategii merki i instrumenti za zatita od rizici

32

7 sledewe na efikasnosta na sistemite na vnatrena kontrola vo

upravuvaweto so rizici

8 analizirawe na efektite od upravuvaweto so rizici vrz

performansite na SB

9 analizirawe na efektite od predlo`enite strategii za

upravuvawe so rizici kako i predlo`enite strategii merki i

instrumenti za zatita od rizici

10 najmalku edna mese~no izvestuvawe do Nadzorniot odbor na

SB a najmalku edna na tri meseci do Odborot za revizija na SB

za promenite vo rizi~nite pozicii na SB promenite vo

strategiite za upravuvawe so rizici efektite od upravuvaweto so

rizici vrz performansite na SB kako i prezemenite merki i

instrumenti za zatita od rizicite i efektite od istite i

11 razgleduvawe na kvartalna osnova na transakciite so

povrzanite lica so SB za to dostavuva izvetaj do Nadzorniot

odbor najdocna do 15-ti vo mesecot koj sledi po izvetajniot

period

15 Drugi tela na SB

Drugi tela na SB se Kreditnite odbori na SB i toa

1 Izvren korporativen krediten odbor (IKKO) se

sostoi od 5 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost sprema

poedine~en subjekt (pravno ili fizi~ko lice) za finansirawe

vo iznos od EUR 3000001 do EUR 10000000 Site finansirawa

to nadminuvaat 10 od sopstvenite sredstva na SB e bidat

odobreni od strana na Nadzorniot odbor na SB IKKO isto

taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

2 Krediten odbor (KO) se sostoi od 4 ~lena odlu~uva za

kreditna izlo`enost sprema poedine~en subjekt (pravno ili

fizi~ko lice) vo iznos od EUR 500001 do EUR 3000000 KO

isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa

regulirawe na pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite

kreditni politiki i vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka

na Nadzorniot odbor

3 Krediten odbor za sredni kompanii (KOSK) se sostoi

od 4 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost sprema poedine~en

subjekt - pravno lice vo iznos od EUR 100001 do EUR 500000 i

sprema poedine~en subjekt ndash fizi~ko lice vo iznos od EUR

100001 do EUR 500000 KOSK isto taka odobruva

prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na pobaruvawa vo

33

soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi

aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor

4 Krediten odbor za mali kompanii (KOMK) se sostoi

od 3 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost kon poedine~en

subjekt - pravno lice vo iznos do EUR 100000 KOMK isto taka

odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

5 Krediten odbor za naselenie(KON) se sostoi od 5

~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost kon poedine~en subjekt

ndash fizi~ko lice vo iznos do EUR 100000 KON isto taka

odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

2 Organizaciska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2010 godina Bankata e organizirana vo 20

sektori i toa Sektor za vnatrena revizija Sektor za sredstva i

likvidnost Sektor za kadri Sektor za golemi kompanii Sektor za sredni

kompanii Sektor za izgotvuvawe na kreditni predlozi Sektor za

upravuvawe so proizvodi Sektor za proda`ba i mre`a na filijali Sektor

za upravuvawe so rizici Sektor za naplata Sektor za krediten rizik za

bankarstvo na malo Sektor za pravni raboti Sektor za IT Sektor za

smetkovodstvo Sektor za buxetirawe i finansisko izvestuvawe Sektor za

platen promet Sektor za kreditno administrirawe Sektor za

administrativna poddrka Sektor za imot i Sektor za delovni procesi i

organizacija Nezavisni edinici direktno odgovorni pred Upravniot odbor

se Direkcijata za kontrola na usoglasenosta na SB so propisite i

Odgovorniot za sigurnost na informativniot sistem

Mre`ata na filijali na Stopanska banka e organizirana vo vkupno 66

edinici (filijali i ekspozituri) SB nema podru`nici

3 Akcionerska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2010 godina po~etniot kapital (osnovnata

glavnica) se sostoi od 17460180 obi~ni akcii vo nominalna vrednost od

MKD 2011 po akcija i 227444 prioritetni akcii vo nominalna vrednost od

MKD 40000 po akcija raspredeleni na sledniov na~in Nacionalna banka na

Grcija SA ndash Atina so 946 i 54 od vkupniot broj na akcii pripa|aat na

ostanati akcioneri Edna obi~na akcija nosi pravo na eden glas na

34

Sobranieto na akcioneri na SB a prioritetnite akcii nemaat pravo na

glas vo Sobranieto na akcioneri

Na 17-ti avgust 2010 godina me|unarodnite bankarski institucii

Me|unarodnata Finansiska Korporacija (MFK) i Evropskata Banka za

Obnova i Razvoj (EBOR) koi zaedno so Nacionalna Banka na Grcija (NBG)

vlegoa kako strateki akcioneri vo Stopanska banka AD ndash Skopje vo 2000

godina vo soglasnost so nivniot me|useben dogovor gi prodadoa svoite

akcii na mnozinskiot akcioner NBG

Blok transakcijata koja bee organizirana i izvrena vo soglasnost so

pravilata za blok transakcija na Berzata se odnesuva na 21 od akciite na

Bankata kade otkupnata cena po akcija se dogovori da iznesuva pribli`no

574 denari (nominalna vrednost po akcija 2011) Vkupniot paket na akcii

bee otkupen za iznos od pribli`no EUR 35M

So ovaa transakcija Nacionalna banka na Grcija stana sopstvenik na 946

od akciite na Stopanska banka i dopolnitelno go potvrdi svojot dolgoro~en

interes za prisustvo na pazarot

Najgolemiot akcioner na SB ndash Nacionalnata banka na Grcija e pretstavena

so vkupno 6 ~lena vo Nadzorniot odbor koi zaedno so ostanatite dva

nezavisni ~lenovi go so~inuvaat Nadzorniot odbor na SB

Vo 2010 godina vo soglasnost so Odlukata za raspredelba na dobivkata za

2009 godina Sobranieto na akcioneri donese Odluka za na~inot na

presmetka i isplata na dividenda po prioritetnite akcii na Stopanska

banka AD ndash Skopje za 2009 godina Spored ovaa Odluka SB isplati

dividenda po prioritetni akcii za 2009 godina vo vkupen iznos od MKD

932520400 ili bruto iznos od MKD 4100 po akcija

4 Kodeks za korporativno upravuvawe

Kodeksot za korporativno upravuvawe bee izgotven vo soglasnost so

Odlukata na NBRM za najdobrite principi na korporativno upravuvawe vo

banka i me|unarodnite praktiki Sobranieto na akcioneri go usvoi

Kodeksot na 20-ta sednica odr`ana na 23122008 godina i soglasno

navedenata Odluka na NBRM go razgleda istiot na Godinoto sobranie na

akcioneri odr`ano na 23042010 godina

5 Politika za sudir na interesi

Politikata za reavawe na sudiri se utvrduva vo soglasnost so Zakonot za

banki i Statutot na SB i go propiuva slednoto

35

Licata so posebni prava i odgovornosti davaat pismena izjava za postoewe

ako postoi takov na sudir na nivniot li~en interes so interesot na SB

redovno sekoi est meseci

Pod li~en interes na licata od stavot 1 na ovoj ~len se podrazbiraat i

interesite na licata povrzani so niv kako to e predvideno so Zakonot za

banki

Sudir me|u li~niot interes i interesot na Bankata postoi koga so

donesuvaweto na odluki sklu~uvawe na dogovori ili vrewe na drugi

delovni aktivnosti se navleguva vo materijalnite ili koj bilo drug vid na

delovni ili semejni interesi na licata od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len

Pod ostvaruvawe na materijalen deloven i semeen interes se podrazbira

ostvaruvaweto na pari~na ili drug vid na korist direktno ili indirektno

za licata od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len

Licata od stavot 1 na ovoj ~len ne smeat da prisustvuvaat pri

razgleduvaweto i donesuvaweto na odluki da sklu~uvaat dogovori ili da

vrat drugi delovni aktivnosti dokolku nivnata objektivnost e dovedena vo

praawe poradi postoewe sudir pome|u nivniot li~en interes i interesot

na SB

Za postoewe na sudir na interesi se dava izjava i pred odr`uvawe na

sostanokot za razgleduvawe i donesuvawe na odluki sklu~uvawe na dogovori

ili vrewe na druga delovna aktivnost

Pismenata izjava od stavovite 1 i 6 od ovoj ~len se dostavuva do Nadzorniot

odbor i do Upravniot odbor na SB i vo nea se naveduva osnovot od koj

proizleguva sudirot pome|u li~niot interes i interesot na SB

Dokolku liceto od stavot 1 na ovoj ~len premol~i postoewe sudir na

interesi Narodna banka na Republika Makedonija i koe bilo drugo lice koe

ima praven interes mo`e da bara ponituvawe na pravnata rabota od

nadle`niot sud vo soglasnost so zakonot

6 Politika za nagraduvawe

Site ~lenovi na Nadzorniot odbor imaat pravo na nadomest za nivnoto

u~estvo na sednicite na Nadzorniot odbor vo soglasnost so Odlukata za

isplata na nadomest za u~estvo usvoena od Sobranieto na akcioneri (SO br

2103052001 godina) odnosno EUR 200 mese~no Vo soglasnost so Odlukata

na Upravniot odbor na NBG donesena na sednicata odr`ana na 28092006

godina site vraboteni na NBG SA Atina to u~estvuvaat vo upravnite

36

odbori na bankite ili kompaniite na NBG Grupacijata vo ovoj slu~aj

~lenovite na Nadzorniot odbor na SB so postojan prestoj vo Grcija ne

primija nadomest za nivnoto u~estvo kako ~lenovi na Nadzorniot odbor na

SB

Na~inot na nagraduvawe na ~lenovite na Upravniot odbor i licata so

posebni prava i odgovornosti e utvrden vo Politikata za nagraduvawe

Vo 2010 godina vkupen bruto iznos od MKD 257246 iljadi bee isplaten na

~lenovite na Upravniot odbor i licata so posebni prava i odgovornosti

kako paket za nagraduvawe (plata vo iznos od MKD 247735 iljadi i godien

bonus vo iznos od MKD 9511 iljadi) pri to osnovni kriteriumi za

dodeluvawe godini bonusi bea optite postignuvawa i pridonesot za

rezultatite vo 2010 godina i sevkupnoto rabotewe na SB

Vo tekot na 2010 godina bee odobrena izlo`enost vo iznos od 558185

iljadi denari kon licata so posebni prava i odgovornosti

32

7 sledewe na efikasnosta na sistemite na vnatrena kontrola vo

upravuvaweto so rizici

8 analizirawe na efektite od upravuvaweto so rizici vrz

performansite na SB

9 analizirawe na efektite od predlo`enite strategii za

upravuvawe so rizici kako i predlo`enite strategii merki i

instrumenti za zatita od rizici

10 najmalku edna mese~no izvestuvawe do Nadzorniot odbor na

SB a najmalku edna na tri meseci do Odborot za revizija na SB

za promenite vo rizi~nite pozicii na SB promenite vo

strategiite za upravuvawe so rizici efektite od upravuvaweto so

rizici vrz performansite na SB kako i prezemenite merki i

instrumenti za zatita od rizicite i efektite od istite i

11 razgleduvawe na kvartalna osnova na transakciite so

povrzanite lica so SB za to dostavuva izvetaj do Nadzorniot

odbor najdocna do 15-ti vo mesecot koj sledi po izvetajniot

period

15 Drugi tela na SB

Drugi tela na SB se Kreditnite odbori na SB i toa

1 Izvren korporativen krediten odbor (IKKO) se

sostoi od 5 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost sprema

poedine~en subjekt (pravno ili fizi~ko lice) za finansirawe

vo iznos od EUR 3000001 do EUR 10000000 Site finansirawa

to nadminuvaat 10 od sopstvenite sredstva na SB e bidat

odobreni od strana na Nadzorniot odbor na SB IKKO isto

taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

2 Krediten odbor (KO) se sostoi od 4 ~lena odlu~uva za

kreditna izlo`enost sprema poedine~en subjekt (pravno ili

fizi~ko lice) vo iznos od EUR 500001 do EUR 3000000 KO

isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa

regulirawe na pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite

kreditni politiki i vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka

na Nadzorniot odbor

3 Krediten odbor za sredni kompanii (KOSK) se sostoi

od 4 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost sprema poedine~en

subjekt - pravno lice vo iznos od EUR 100001 do EUR 500000 i

sprema poedine~en subjekt ndash fizi~ko lice vo iznos od EUR

100001 do EUR 500000 KOSK isto taka odobruva

prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na pobaruvawa vo

33

soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi

aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor

4 Krediten odbor za mali kompanii (KOMK) se sostoi

od 3 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost kon poedine~en

subjekt - pravno lice vo iznos do EUR 100000 KOMK isto taka

odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

5 Krediten odbor za naselenie(KON) se sostoi od 5

~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost kon poedine~en subjekt

ndash fizi~ko lice vo iznos do EUR 100000 KON isto taka

odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

2 Organizaciska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2010 godina Bankata e organizirana vo 20

sektori i toa Sektor za vnatrena revizija Sektor za sredstva i

likvidnost Sektor za kadri Sektor za golemi kompanii Sektor za sredni

kompanii Sektor za izgotvuvawe na kreditni predlozi Sektor za

upravuvawe so proizvodi Sektor za proda`ba i mre`a na filijali Sektor

za upravuvawe so rizici Sektor za naplata Sektor za krediten rizik za

bankarstvo na malo Sektor za pravni raboti Sektor za IT Sektor za

smetkovodstvo Sektor za buxetirawe i finansisko izvestuvawe Sektor za

platen promet Sektor za kreditno administrirawe Sektor za

administrativna poddrka Sektor za imot i Sektor za delovni procesi i

organizacija Nezavisni edinici direktno odgovorni pred Upravniot odbor

se Direkcijata za kontrola na usoglasenosta na SB so propisite i

Odgovorniot za sigurnost na informativniot sistem

Mre`ata na filijali na Stopanska banka e organizirana vo vkupno 66

edinici (filijali i ekspozituri) SB nema podru`nici

3 Akcionerska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2010 godina po~etniot kapital (osnovnata

glavnica) se sostoi od 17460180 obi~ni akcii vo nominalna vrednost od

MKD 2011 po akcija i 227444 prioritetni akcii vo nominalna vrednost od

MKD 40000 po akcija raspredeleni na sledniov na~in Nacionalna banka na

Grcija SA ndash Atina so 946 i 54 od vkupniot broj na akcii pripa|aat na

ostanati akcioneri Edna obi~na akcija nosi pravo na eden glas na

34

Sobranieto na akcioneri na SB a prioritetnite akcii nemaat pravo na

glas vo Sobranieto na akcioneri

Na 17-ti avgust 2010 godina me|unarodnite bankarski institucii

Me|unarodnata Finansiska Korporacija (MFK) i Evropskata Banka za

Obnova i Razvoj (EBOR) koi zaedno so Nacionalna Banka na Grcija (NBG)

vlegoa kako strateki akcioneri vo Stopanska banka AD ndash Skopje vo 2000

godina vo soglasnost so nivniot me|useben dogovor gi prodadoa svoite

akcii na mnozinskiot akcioner NBG

Blok transakcijata koja bee organizirana i izvrena vo soglasnost so

pravilata za blok transakcija na Berzata se odnesuva na 21 od akciite na

Bankata kade otkupnata cena po akcija se dogovori da iznesuva pribli`no

574 denari (nominalna vrednost po akcija 2011) Vkupniot paket na akcii

bee otkupen za iznos od pribli`no EUR 35M

So ovaa transakcija Nacionalna banka na Grcija stana sopstvenik na 946

od akciite na Stopanska banka i dopolnitelno go potvrdi svojot dolgoro~en

interes za prisustvo na pazarot

Najgolemiot akcioner na SB ndash Nacionalnata banka na Grcija e pretstavena

so vkupno 6 ~lena vo Nadzorniot odbor koi zaedno so ostanatite dva

nezavisni ~lenovi go so~inuvaat Nadzorniot odbor na SB

Vo 2010 godina vo soglasnost so Odlukata za raspredelba na dobivkata za

2009 godina Sobranieto na akcioneri donese Odluka za na~inot na

presmetka i isplata na dividenda po prioritetnite akcii na Stopanska

banka AD ndash Skopje za 2009 godina Spored ovaa Odluka SB isplati

dividenda po prioritetni akcii za 2009 godina vo vkupen iznos od MKD

932520400 ili bruto iznos od MKD 4100 po akcija

4 Kodeks za korporativno upravuvawe

Kodeksot za korporativno upravuvawe bee izgotven vo soglasnost so

Odlukata na NBRM za najdobrite principi na korporativno upravuvawe vo

banka i me|unarodnite praktiki Sobranieto na akcioneri go usvoi

Kodeksot na 20-ta sednica odr`ana na 23122008 godina i soglasno

navedenata Odluka na NBRM go razgleda istiot na Godinoto sobranie na

akcioneri odr`ano na 23042010 godina

5 Politika za sudir na interesi

Politikata za reavawe na sudiri se utvrduva vo soglasnost so Zakonot za

banki i Statutot na SB i go propiuva slednoto

35

Licata so posebni prava i odgovornosti davaat pismena izjava za postoewe

ako postoi takov na sudir na nivniot li~en interes so interesot na SB

redovno sekoi est meseci

Pod li~en interes na licata od stavot 1 na ovoj ~len se podrazbiraat i

interesite na licata povrzani so niv kako to e predvideno so Zakonot za

banki

Sudir me|u li~niot interes i interesot na Bankata postoi koga so

donesuvaweto na odluki sklu~uvawe na dogovori ili vrewe na drugi

delovni aktivnosti se navleguva vo materijalnite ili koj bilo drug vid na

delovni ili semejni interesi na licata od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len

Pod ostvaruvawe na materijalen deloven i semeen interes se podrazbira

ostvaruvaweto na pari~na ili drug vid na korist direktno ili indirektno

za licata od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len

Licata od stavot 1 na ovoj ~len ne smeat da prisustvuvaat pri

razgleduvaweto i donesuvaweto na odluki da sklu~uvaat dogovori ili da

vrat drugi delovni aktivnosti dokolku nivnata objektivnost e dovedena vo

praawe poradi postoewe sudir pome|u nivniot li~en interes i interesot

na SB

Za postoewe na sudir na interesi se dava izjava i pred odr`uvawe na

sostanokot za razgleduvawe i donesuvawe na odluki sklu~uvawe na dogovori

ili vrewe na druga delovna aktivnost

Pismenata izjava od stavovite 1 i 6 od ovoj ~len se dostavuva do Nadzorniot

odbor i do Upravniot odbor na SB i vo nea se naveduva osnovot od koj

proizleguva sudirot pome|u li~niot interes i interesot na SB

Dokolku liceto od stavot 1 na ovoj ~len premol~i postoewe sudir na

interesi Narodna banka na Republika Makedonija i koe bilo drugo lice koe

ima praven interes mo`e da bara ponituvawe na pravnata rabota od

nadle`niot sud vo soglasnost so zakonot

6 Politika za nagraduvawe

Site ~lenovi na Nadzorniot odbor imaat pravo na nadomest za nivnoto

u~estvo na sednicite na Nadzorniot odbor vo soglasnost so Odlukata za

isplata na nadomest za u~estvo usvoena od Sobranieto na akcioneri (SO br

2103052001 godina) odnosno EUR 200 mese~no Vo soglasnost so Odlukata

na Upravniot odbor na NBG donesena na sednicata odr`ana na 28092006

godina site vraboteni na NBG SA Atina to u~estvuvaat vo upravnite

36

odbori na bankite ili kompaniite na NBG Grupacijata vo ovoj slu~aj

~lenovite na Nadzorniot odbor na SB so postojan prestoj vo Grcija ne

primija nadomest za nivnoto u~estvo kako ~lenovi na Nadzorniot odbor na

SB

Na~inot na nagraduvawe na ~lenovite na Upravniot odbor i licata so

posebni prava i odgovornosti e utvrden vo Politikata za nagraduvawe

Vo 2010 godina vkupen bruto iznos od MKD 257246 iljadi bee isplaten na

~lenovite na Upravniot odbor i licata so posebni prava i odgovornosti

kako paket za nagraduvawe (plata vo iznos od MKD 247735 iljadi i godien

bonus vo iznos od MKD 9511 iljadi) pri to osnovni kriteriumi za

dodeluvawe godini bonusi bea optite postignuvawa i pridonesot za

rezultatite vo 2010 godina i sevkupnoto rabotewe na SB

Vo tekot na 2010 godina bee odobrena izlo`enost vo iznos od 558185

iljadi denari kon licata so posebni prava i odgovornosti

33

soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi

aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor

4 Krediten odbor za mali kompanii (KOMK) se sostoi

od 3 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost kon poedine~en

subjekt - pravno lice vo iznos do EUR 100000 KOMK isto taka

odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

5 Krediten odbor za naselenie(KON) se sostoi od 5

~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost kon poedine~en subjekt

ndash fizi~ko lice vo iznos do EUR 100000 KON isto taka

odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i

vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot

odbor

2 Organizaciska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2010 godina Bankata e organizirana vo 20

sektori i toa Sektor za vnatrena revizija Sektor za sredstva i

likvidnost Sektor za kadri Sektor za golemi kompanii Sektor za sredni

kompanii Sektor za izgotvuvawe na kreditni predlozi Sektor za

upravuvawe so proizvodi Sektor za proda`ba i mre`a na filijali Sektor

za upravuvawe so rizici Sektor za naplata Sektor za krediten rizik za

bankarstvo na malo Sektor za pravni raboti Sektor za IT Sektor za

smetkovodstvo Sektor za buxetirawe i finansisko izvestuvawe Sektor za

platen promet Sektor za kreditno administrirawe Sektor za

administrativna poddrka Sektor za imot i Sektor za delovni procesi i

organizacija Nezavisni edinici direktno odgovorni pred Upravniot odbor

se Direkcijata za kontrola na usoglasenosta na SB so propisite i

Odgovorniot za sigurnost na informativniot sistem

Mre`ata na filijali na Stopanska banka e organizirana vo vkupno 66

edinici (filijali i ekspozituri) SB nema podru`nici

3 Akcionerska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2010 godina po~etniot kapital (osnovnata

glavnica) se sostoi od 17460180 obi~ni akcii vo nominalna vrednost od

MKD 2011 po akcija i 227444 prioritetni akcii vo nominalna vrednost od

MKD 40000 po akcija raspredeleni na sledniov na~in Nacionalna banka na

Grcija SA ndash Atina so 946 i 54 od vkupniot broj na akcii pripa|aat na

ostanati akcioneri Edna obi~na akcija nosi pravo na eden glas na

34

Sobranieto na akcioneri na SB a prioritetnite akcii nemaat pravo na

glas vo Sobranieto na akcioneri

Na 17-ti avgust 2010 godina me|unarodnite bankarski institucii

Me|unarodnata Finansiska Korporacija (MFK) i Evropskata Banka za

Obnova i Razvoj (EBOR) koi zaedno so Nacionalna Banka na Grcija (NBG)

vlegoa kako strateki akcioneri vo Stopanska banka AD ndash Skopje vo 2000

godina vo soglasnost so nivniot me|useben dogovor gi prodadoa svoite

akcii na mnozinskiot akcioner NBG

Blok transakcijata koja bee organizirana i izvrena vo soglasnost so

pravilata za blok transakcija na Berzata se odnesuva na 21 od akciite na

Bankata kade otkupnata cena po akcija se dogovori da iznesuva pribli`no

574 denari (nominalna vrednost po akcija 2011) Vkupniot paket na akcii

bee otkupen za iznos od pribli`no EUR 35M

So ovaa transakcija Nacionalna banka na Grcija stana sopstvenik na 946

od akciite na Stopanska banka i dopolnitelno go potvrdi svojot dolgoro~en

interes za prisustvo na pazarot

Najgolemiot akcioner na SB ndash Nacionalnata banka na Grcija e pretstavena

so vkupno 6 ~lena vo Nadzorniot odbor koi zaedno so ostanatite dva

nezavisni ~lenovi go so~inuvaat Nadzorniot odbor na SB

Vo 2010 godina vo soglasnost so Odlukata za raspredelba na dobivkata za

2009 godina Sobranieto na akcioneri donese Odluka za na~inot na

presmetka i isplata na dividenda po prioritetnite akcii na Stopanska

banka AD ndash Skopje za 2009 godina Spored ovaa Odluka SB isplati

dividenda po prioritetni akcii za 2009 godina vo vkupen iznos od MKD

932520400 ili bruto iznos od MKD 4100 po akcija

4 Kodeks za korporativno upravuvawe

Kodeksot za korporativno upravuvawe bee izgotven vo soglasnost so

Odlukata na NBRM za najdobrite principi na korporativno upravuvawe vo

banka i me|unarodnite praktiki Sobranieto na akcioneri go usvoi

Kodeksot na 20-ta sednica odr`ana na 23122008 godina i soglasno

navedenata Odluka na NBRM go razgleda istiot na Godinoto sobranie na

akcioneri odr`ano na 23042010 godina

5 Politika za sudir na interesi

Politikata za reavawe na sudiri se utvrduva vo soglasnost so Zakonot za

banki i Statutot na SB i go propiuva slednoto

35

Licata so posebni prava i odgovornosti davaat pismena izjava za postoewe

ako postoi takov na sudir na nivniot li~en interes so interesot na SB

redovno sekoi est meseci

Pod li~en interes na licata od stavot 1 na ovoj ~len se podrazbiraat i

interesite na licata povrzani so niv kako to e predvideno so Zakonot za

banki

Sudir me|u li~niot interes i interesot na Bankata postoi koga so

donesuvaweto na odluki sklu~uvawe na dogovori ili vrewe na drugi

delovni aktivnosti se navleguva vo materijalnite ili koj bilo drug vid na

delovni ili semejni interesi na licata od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len

Pod ostvaruvawe na materijalen deloven i semeen interes se podrazbira

ostvaruvaweto na pari~na ili drug vid na korist direktno ili indirektno

za licata od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len

Licata od stavot 1 na ovoj ~len ne smeat da prisustvuvaat pri

razgleduvaweto i donesuvaweto na odluki da sklu~uvaat dogovori ili da

vrat drugi delovni aktivnosti dokolku nivnata objektivnost e dovedena vo

praawe poradi postoewe sudir pome|u nivniot li~en interes i interesot

na SB

Za postoewe na sudir na interesi se dava izjava i pred odr`uvawe na

sostanokot za razgleduvawe i donesuvawe na odluki sklu~uvawe na dogovori

ili vrewe na druga delovna aktivnost

Pismenata izjava od stavovite 1 i 6 od ovoj ~len se dostavuva do Nadzorniot

odbor i do Upravniot odbor na SB i vo nea se naveduva osnovot od koj

proizleguva sudirot pome|u li~niot interes i interesot na SB

Dokolku liceto od stavot 1 na ovoj ~len premol~i postoewe sudir na

interesi Narodna banka na Republika Makedonija i koe bilo drugo lice koe

ima praven interes mo`e da bara ponituvawe na pravnata rabota od

nadle`niot sud vo soglasnost so zakonot

6 Politika za nagraduvawe

Site ~lenovi na Nadzorniot odbor imaat pravo na nadomest za nivnoto

u~estvo na sednicite na Nadzorniot odbor vo soglasnost so Odlukata za

isplata na nadomest za u~estvo usvoena od Sobranieto na akcioneri (SO br

2103052001 godina) odnosno EUR 200 mese~no Vo soglasnost so Odlukata

na Upravniot odbor na NBG donesena na sednicata odr`ana na 28092006

godina site vraboteni na NBG SA Atina to u~estvuvaat vo upravnite

36

odbori na bankite ili kompaniite na NBG Grupacijata vo ovoj slu~aj

~lenovite na Nadzorniot odbor na SB so postojan prestoj vo Grcija ne

primija nadomest za nivnoto u~estvo kako ~lenovi na Nadzorniot odbor na

SB

Na~inot na nagraduvawe na ~lenovite na Upravniot odbor i licata so

posebni prava i odgovornosti e utvrden vo Politikata za nagraduvawe

Vo 2010 godina vkupen bruto iznos od MKD 257246 iljadi bee isplaten na

~lenovite na Upravniot odbor i licata so posebni prava i odgovornosti

kako paket za nagraduvawe (plata vo iznos od MKD 247735 iljadi i godien

bonus vo iznos od MKD 9511 iljadi) pri to osnovni kriteriumi za

dodeluvawe godini bonusi bea optite postignuvawa i pridonesot za

rezultatite vo 2010 godina i sevkupnoto rabotewe na SB

Vo tekot na 2010 godina bee odobrena izlo`enost vo iznos od 558185

iljadi denari kon licata so posebni prava i odgovornosti

34

Sobranieto na akcioneri na SB a prioritetnite akcii nemaat pravo na

glas vo Sobranieto na akcioneri

Na 17-ti avgust 2010 godina me|unarodnite bankarski institucii

Me|unarodnata Finansiska Korporacija (MFK) i Evropskata Banka za

Obnova i Razvoj (EBOR) koi zaedno so Nacionalna Banka na Grcija (NBG)

vlegoa kako strateki akcioneri vo Stopanska banka AD ndash Skopje vo 2000

godina vo soglasnost so nivniot me|useben dogovor gi prodadoa svoite

akcii na mnozinskiot akcioner NBG

Blok transakcijata koja bee organizirana i izvrena vo soglasnost so

pravilata za blok transakcija na Berzata se odnesuva na 21 od akciite na

Bankata kade otkupnata cena po akcija se dogovori da iznesuva pribli`no

574 denari (nominalna vrednost po akcija 2011) Vkupniot paket na akcii

bee otkupen za iznos od pribli`no EUR 35M

So ovaa transakcija Nacionalna banka na Grcija stana sopstvenik na 946

od akciite na Stopanska banka i dopolnitelno go potvrdi svojot dolgoro~en

interes za prisustvo na pazarot

Najgolemiot akcioner na SB ndash Nacionalnata banka na Grcija e pretstavena

so vkupno 6 ~lena vo Nadzorniot odbor koi zaedno so ostanatite dva

nezavisni ~lenovi go so~inuvaat Nadzorniot odbor na SB

Vo 2010 godina vo soglasnost so Odlukata za raspredelba na dobivkata za

2009 godina Sobranieto na akcioneri donese Odluka za na~inot na

presmetka i isplata na dividenda po prioritetnite akcii na Stopanska

banka AD ndash Skopje za 2009 godina Spored ovaa Odluka SB isplati

dividenda po prioritetni akcii za 2009 godina vo vkupen iznos od MKD

932520400 ili bruto iznos od MKD 4100 po akcija

4 Kodeks za korporativno upravuvawe

Kodeksot za korporativno upravuvawe bee izgotven vo soglasnost so

Odlukata na NBRM za najdobrite principi na korporativno upravuvawe vo

banka i me|unarodnite praktiki Sobranieto na akcioneri go usvoi

Kodeksot na 20-ta sednica odr`ana na 23122008 godina i soglasno

navedenata Odluka na NBRM go razgleda istiot na Godinoto sobranie na

akcioneri odr`ano na 23042010 godina

5 Politika za sudir na interesi

Politikata za reavawe na sudiri se utvrduva vo soglasnost so Zakonot za

banki i Statutot na SB i go propiuva slednoto

35

Licata so posebni prava i odgovornosti davaat pismena izjava za postoewe

ako postoi takov na sudir na nivniot li~en interes so interesot na SB

redovno sekoi est meseci

Pod li~en interes na licata od stavot 1 na ovoj ~len se podrazbiraat i

interesite na licata povrzani so niv kako to e predvideno so Zakonot za

banki

Sudir me|u li~niot interes i interesot na Bankata postoi koga so

donesuvaweto na odluki sklu~uvawe na dogovori ili vrewe na drugi

delovni aktivnosti se navleguva vo materijalnite ili koj bilo drug vid na

delovni ili semejni interesi na licata od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len

Pod ostvaruvawe na materijalen deloven i semeen interes se podrazbira

ostvaruvaweto na pari~na ili drug vid na korist direktno ili indirektno

za licata od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len

Licata od stavot 1 na ovoj ~len ne smeat da prisustvuvaat pri

razgleduvaweto i donesuvaweto na odluki da sklu~uvaat dogovori ili da

vrat drugi delovni aktivnosti dokolku nivnata objektivnost e dovedena vo

praawe poradi postoewe sudir pome|u nivniot li~en interes i interesot

na SB

Za postoewe na sudir na interesi se dava izjava i pred odr`uvawe na

sostanokot za razgleduvawe i donesuvawe na odluki sklu~uvawe na dogovori

ili vrewe na druga delovna aktivnost

Pismenata izjava od stavovite 1 i 6 od ovoj ~len se dostavuva do Nadzorniot

odbor i do Upravniot odbor na SB i vo nea se naveduva osnovot od koj

proizleguva sudirot pome|u li~niot interes i interesot na SB

Dokolku liceto od stavot 1 na ovoj ~len premol~i postoewe sudir na

interesi Narodna banka na Republika Makedonija i koe bilo drugo lice koe

ima praven interes mo`e da bara ponituvawe na pravnata rabota od

nadle`niot sud vo soglasnost so zakonot

6 Politika za nagraduvawe

Site ~lenovi na Nadzorniot odbor imaat pravo na nadomest za nivnoto

u~estvo na sednicite na Nadzorniot odbor vo soglasnost so Odlukata za

isplata na nadomest za u~estvo usvoena od Sobranieto na akcioneri (SO br

2103052001 godina) odnosno EUR 200 mese~no Vo soglasnost so Odlukata

na Upravniot odbor na NBG donesena na sednicata odr`ana na 28092006

godina site vraboteni na NBG SA Atina to u~estvuvaat vo upravnite

36

odbori na bankite ili kompaniite na NBG Grupacijata vo ovoj slu~aj

~lenovite na Nadzorniot odbor na SB so postojan prestoj vo Grcija ne

primija nadomest za nivnoto u~estvo kako ~lenovi na Nadzorniot odbor na

SB

Na~inot na nagraduvawe na ~lenovite na Upravniot odbor i licata so

posebni prava i odgovornosti e utvrden vo Politikata za nagraduvawe

Vo 2010 godina vkupen bruto iznos od MKD 257246 iljadi bee isplaten na

~lenovite na Upravniot odbor i licata so posebni prava i odgovornosti

kako paket za nagraduvawe (plata vo iznos od MKD 247735 iljadi i godien

bonus vo iznos od MKD 9511 iljadi) pri to osnovni kriteriumi za

dodeluvawe godini bonusi bea optite postignuvawa i pridonesot za

rezultatite vo 2010 godina i sevkupnoto rabotewe na SB

Vo tekot na 2010 godina bee odobrena izlo`enost vo iznos od 558185

iljadi denari kon licata so posebni prava i odgovornosti

35

Licata so posebni prava i odgovornosti davaat pismena izjava za postoewe

ako postoi takov na sudir na nivniot li~en interes so interesot na SB

redovno sekoi est meseci

Pod li~en interes na licata od stavot 1 na ovoj ~len se podrazbiraat i

interesite na licata povrzani so niv kako to e predvideno so Zakonot za

banki

Sudir me|u li~niot interes i interesot na Bankata postoi koga so

donesuvaweto na odluki sklu~uvawe na dogovori ili vrewe na drugi

delovni aktivnosti se navleguva vo materijalnite ili koj bilo drug vid na

delovni ili semejni interesi na licata od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len

Pod ostvaruvawe na materijalen deloven i semeen interes se podrazbira

ostvaruvaweto na pari~na ili drug vid na korist direktno ili indirektno

za licata od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len

Licata od stavot 1 na ovoj ~len ne smeat da prisustvuvaat pri

razgleduvaweto i donesuvaweto na odluki da sklu~uvaat dogovori ili da

vrat drugi delovni aktivnosti dokolku nivnata objektivnost e dovedena vo

praawe poradi postoewe sudir pome|u nivniot li~en interes i interesot

na SB

Za postoewe na sudir na interesi se dava izjava i pred odr`uvawe na

sostanokot za razgleduvawe i donesuvawe na odluki sklu~uvawe na dogovori

ili vrewe na druga delovna aktivnost

Pismenata izjava od stavovite 1 i 6 od ovoj ~len se dostavuva do Nadzorniot

odbor i do Upravniot odbor na SB i vo nea se naveduva osnovot od koj

proizleguva sudirot pome|u li~niot interes i interesot na SB

Dokolku liceto od stavot 1 na ovoj ~len premol~i postoewe sudir na

interesi Narodna banka na Republika Makedonija i koe bilo drugo lice koe

ima praven interes mo`e da bara ponituvawe na pravnata rabota od

nadle`niot sud vo soglasnost so zakonot

6 Politika za nagraduvawe

Site ~lenovi na Nadzorniot odbor imaat pravo na nadomest za nivnoto

u~estvo na sednicite na Nadzorniot odbor vo soglasnost so Odlukata za

isplata na nadomest za u~estvo usvoena od Sobranieto na akcioneri (SO br

2103052001 godina) odnosno EUR 200 mese~no Vo soglasnost so Odlukata

na Upravniot odbor na NBG donesena na sednicata odr`ana na 28092006

godina site vraboteni na NBG SA Atina to u~estvuvaat vo upravnite

36

odbori na bankite ili kompaniite na NBG Grupacijata vo ovoj slu~aj

~lenovite na Nadzorniot odbor na SB so postojan prestoj vo Grcija ne

primija nadomest za nivnoto u~estvo kako ~lenovi na Nadzorniot odbor na

SB

Na~inot na nagraduvawe na ~lenovite na Upravniot odbor i licata so

posebni prava i odgovornosti e utvrden vo Politikata za nagraduvawe

Vo 2010 godina vkupen bruto iznos od MKD 257246 iljadi bee isplaten na

~lenovite na Upravniot odbor i licata so posebni prava i odgovornosti

kako paket za nagraduvawe (plata vo iznos od MKD 247735 iljadi i godien

bonus vo iznos od MKD 9511 iljadi) pri to osnovni kriteriumi za

dodeluvawe godini bonusi bea optite postignuvawa i pridonesot za

rezultatite vo 2010 godina i sevkupnoto rabotewe na SB

Vo tekot na 2010 godina bee odobrena izlo`enost vo iznos od 558185

iljadi denari kon licata so posebni prava i odgovornosti

36

odbori na bankite ili kompaniite na NBG Grupacijata vo ovoj slu~aj

~lenovite na Nadzorniot odbor na SB so postojan prestoj vo Grcija ne

primija nadomest za nivnoto u~estvo kako ~lenovi na Nadzorniot odbor na

SB

Na~inot na nagraduvawe na ~lenovite na Upravniot odbor i licata so

posebni prava i odgovornosti e utvrden vo Politikata za nagraduvawe

Vo 2010 godina vkupen bruto iznos od MKD 257246 iljadi bee isplaten na

~lenovite na Upravniot odbor i licata so posebni prava i odgovornosti

kako paket za nagraduvawe (plata vo iznos od MKD 247735 iljadi i godien

bonus vo iznos od MKD 9511 iljadi) pri to osnovni kriteriumi za

dodeluvawe godini bonusi bea optite postignuvawa i pridonesot za

rezultatite vo 2010 godina i sevkupnoto rabotewe na SB

Vo tekot na 2010 godina bee odobrena izlo`enost vo iznos od 558185

iljadi denari kon licata so posebni prava i odgovornosti