Gặp lại sau 38 năm Nguyễn Văn Hào/ Cựu G/s PHT

Nhận được tin anh chị Nguyễn Đăng Dự sẽ về Việt Nam và sẽ ghé thăm Pleiku vài

ngày, tôi rất mừng và vội loan tin này đến Ban Liên lạc của cựu học sinh Phạm Hồng Thái.

Mừng vì tôi sẽ được gặp lại người đồng nghiệp cũ của mình và những học sinh thân yêu ngày

xưa của nhiều trường trung học tại Pleiku mừng sẽ gặp lại người thày cũ, một thời là Hiệu

trưởng của ngôi trường Phạm Hồng Thái thân yêu.

Những kỷ niệm xưa lại hiện về. Hình ảnh cuối cùng mà tôi còn nhớ về anh là anh

đang chuẩn bị hành lý đề rời khỏi Pleiku vào tháng 3 / 1975 trên chiếc xe Jeep bầu mà anh

Võ Văn Vân, cũng là giáo viên dạy Toán của trường, cho mượn. Tôi mất liên lạc với anh từ

đấy. Trên 30 năm tiếp theo, tôi không biết vợ chồng anh như thế nào, làm gì và ở đâu. Người

thì nói anh ở Mỹ, người thì cho rằng chắc là anh ở châu Âu… Tôi chỉ mới liên lạc lại được

với anh trong vài năm gần đây.

Chuẩn bị gặp mặt

Qua thư từ trao đổi với anh trước khi về nước, vợ chồng tôi có nhã ý mời anh đến nhà

ăn cơm tối để có nhiều thì giờ hàn huyên với vợ chồng anh. Nhân dịp này, tôi cũng mời nhiều

người thân tình với vợ chồng tôi trong nhiều năm qua đến chung vui. Người tôi mời trước hết

là anh Bùi Tấn Tri, năm nay đã 74 tuồi, học trên anh Dự một lớp tại đại học sư phạm Huế.

Sau đó anh được bổ nhiệm lên dạy tại trường Trung học Kontum từ niên khóa 1967- 1968.

Năm 1973 anh về dạy tại Trung học Pleime, là trường trung học duy nhất tại Pleiku dành cho

nữ sinh. Đến học kỳ 2 năm học 1974 – 1975, anh được bổ nhiệm làm Giám học thay cho một

đồng nghiệp được chuyển về Nha Trang. Nay anh đã về hưu và đang vui thú điền viên tại Phú

Nhơn, Gia Lai. Người thứ hai tôi mời là anh chị Vũ Hoàng, một người anh và cũng là một

người bạn thân thiết của vợ chồng tôi trong suốt mấy mươi năm nay. Cuối cùng anh không

đến được vì trùng với ngày giỗ 7 năm của thân mẫu. Kế đến là vợ chồng anh Nguyễn Văn

Giáp, chủ quán cà phê Kim Liên, nay đã ngoài 70. Quán cà phê vang bóng một thời này nay

vẫn còn trên đường Tăng Bạt Hổ ( trước đây nằm trên đường Hoàng Diệu, tức là đường Hùng

Vương ngày nay). Cũng trong bữa cơm thân mật này, tôi biết thêm được anh chị Nguyễn

Văn Giáp đây chính là bố mẹ vợ của anh Tô Quốc Thắng, là Tổng thư ký của Ban Liên Lạc

của Liên trường Pleiku hải ngoại. Quả là trái đất tròn! Tôi cũng chân thành mời anh Nguyễn

Khả Nho, một người bạn thân thiết của tôi từ năm 1975 đến nay, đã từng dạy tại Trung học

Pleiku trước năm 1975. Sau này, anh dạy cùng trường với tôi tại Trung học Pleiku và trường

bán công Phan Bội Châu. Nay anh đã về hưu và cũng cùng đang giảng dạy với tôi tại trường

phổ thông Nguyễn Văn Linh, một trường tư duy nhất hiện nay tại thành phố Pleiku. Tôi cũng

mời vợ chồng anh chi Lê Văn Trung và Lê Thị Tường Vân. Cả hai anh chị đều chưa biết anh

Dự nên tôi đã giới thiệu với anh. Anh Trung nguyên là sinh viên khoa Nông Lâm tại Sài Gòn

trước 1975, đã ra trường và công tác tại Dak Lak. Sau 1975 anh về Pleiku và phụ trách nhiều

chức vụ trong ngành lâm nghiệp. Tuy đã về hưu nhưng nay vẫn còn làm giám đốc cho một

công ty đồ gỗ ở Pleiku. Chị Tường Vân trước 1975 dạy tiếng Anh tại An Khê, lúc đó thuộc

tỉnh Bình Định. Sau 1975, An Khê được cắt về Gia Lai nên chị dạy tại Pleiku cho đến khi về

hưu. Nói là về hưu nhưng thực ra chị Tường Vân vẫn còn nuối tiếc nghề gõ đầu trẻ, nay đang

là giám đốc của một trung tâm dạy tiếng anh ở Pleiku. Tôi cũng mời một “học trò ruột” của

anh Dự và cũng rất thân thiết với vợ chồng tôi là anh Nguyễn Quang Hiền. Anh Hiền sau khi

thi tú tài I tại Pleiku thì về Đà Lạt học lớp 12. Sau khi đậu tú tài 2 , anh lại thi đậu vào trường

Đại học Kỹ thuật Phú Thọ của Sài Gòn cũ ( một đại học hàng đầu của chế độ Sài Gòn, nay là

trường Đại học Bách Khoa) và đang học năm thứ nhất thì giải phóng. Anh tiếp tục học cho

đến khi lấy bằng kỹ sư điện. Ra trường, công tác tại Sở Điện lực Gia Lai cho đến nay. Anh

cũng cho biết cùng lớp với anh đã có khoảng 1/3 đã có bằng tiến sĩ ở nước ngoài. Về phần

khách mời của nhà tôi. Nhà tôi dự định mời nhiều bạn nhưng vì trùng với dịp nghỉ hè, chỉ có

hai bạn đến được. Còn lại là những khách mời của tôi, những học trò thân yêu ngày nào nay

đã trưởng thành và đã có cháu nội cháu ngoại! Xin kể vài người. Anh Nguyễn Sáu, trưởng

ban liên lạc Cựu học sinh Phạm Hồng Thái, hiện đang làm việc tại Bảo hiểm Xã hội Gia Lai,

anh Trương Vĩnh Phúc, từng là hiệu trưởng cũng tại trường Phạm Hồng Thái trong suốt 23

năm trong chế độ mới, anh Bùi Tấn Sĩ hiện đang là Phó Tổng biên tập báo Gia Lai, chị Kim

Trang, là học sinh rất thân yêu và sau này lại là thày dạy của các con tôi, anh Nguyễn Công

Tân, lớp 12A/B đầu tiên của Phạm Hồng Thái, tú tài IBM 1974, nay là Giám đốc của công ty

Tân Trường Sơn, là chủ một trang trại rộng 3 hecta gọi là trang trại Hoa Vàng ở Pleiku. Một

trang trại đầy hoa vàng, có hồ bơi cực kỳ đẹp, có nhà tiếp khách rất rộng rãi với một giàn

cồng chiêng quý giá, có đường chạy cho ô tô trải đá xanh khi cong khi thằng. Đẹp như trong

tranh đến nỗi anh Nguyễn Đăng Dự phải thốt lên là “chỉ có những tên nhà giàu bên Mỹ mới

có thể có được”! Tổng cộng số người trong lần hội ngộ này là trên 20 người.

Đầu tiên, chúng tôi dự định đãi tiệc tại nhà. Tuy nhiên nhà cửa lại chật chội nên cuối

cùng nhà tôi chỉ là nơi đón khách và sau đó thì ra nhà hàng. Cũng xin nói thêm là tôi không

đủ tự tin để đặt bữa tiệc mà tôi cho là “trọng đại” như thế này. Tôi có nhã ý mời anh Nguyễn

Khả Nho đi cùng với tôi thì tốt hơn vì tôi biết anh là một gastronome ( người sành ăn uống).

Anh vui vẻ nhận lời và chúng tôi đặt tại một nhà hàng mới mở trên đường Nguyễn Văn Trỗi.

Găp lại sau 38 năm

Lúc 6h30 sáng ngày 15/8/2013, tôi có cú điện thoại. Tưởng ai hóa ra anh Nguyễn Sáu.

Anh Sáu báo tin cho tôi biết đã mời được vợ chồng thày Dự đi ăn sáng. Tội nhận lời ngay để

được gặp anh và phu nhân của anh càng sớm càng tốt. Tôi lái xe đến khách sạn Pleiku-

Plaza và gặp ngay được “nhân vật chính”. Trông anh rất khỏe mạnh và trẻ trung hơn nhiều so

với cái tuổi của anh.

Thật là vui mừng vì đã 38 năm không gặp nhau. Tất cả mọi người đều thống nhất là

ăn sáng bằng “phở hai tô” để phần nào mang màu sắc Pleiku. Thực ra buổi sáng hôm đó anh

chị có hẹn với một số khách mời khác nên chỉ ăn phở xong rồi về, không có thì giờ uống cà

phê. Tôi cũng được biết anh đã đến thăm lại trường cũ, chiêm ngưỡng những cây hoa

phượng, và “du hành” trên Tỉnh lộ 7, con đường “huyền thoại” ngày xưa. Anh muốn xem lại

con đường đầy gian nan này cách đây 38 năm nhưng nay đã thay đổi hoàn toàn không còn

nhận ra nó “như ngày xưa” nữa . Bây giờ nó đã đẹp hơn, rộng hơn và mang một tên mói là

Quốc lộ 25, nối từ huyện lỵ Chư Sê ( trước đây gọi là ngã ba Mỹ Thạch) chạy qua Phú Bổn (

nay gọi là thị trấn Ayun Pa) qua thị trấn Phú Túc xuống huyện Củng Sơn rồi đi Tuy Hòa

thuộc tỉnh Phú Yên. Chính trên con đường này anh đã may mắn thoát hiểm không những một

lần mà là hai lần ( sẽ kể ở dưới)

Đón tiếp

Đúng 4h30 chiều, anh chị Dự đi taxi tới nhà tôi. Lần lượt các khách mời của tôi cũng

đến. Chúng tôi hỏi thăm nhau và khi đã có đông đủ khách đến, tôi có đôi lời chào mừng anh

chị đã đến thăm

gia đình chúng tôi.

Anh chị Dự cảm ơn lời mời và có nhắc đền những kỷ niệm ngày nào khi tôi còn mới chập

chững bước chân vào nghề dạy học.

Tôi chuẫn bị sẵn một chai sâm banh và anh Hiền có mang đến một chai nữa. Tôi mời anh

Nho và anh Sáu, một thày một trò tượng trưng cho hai thế hệ, cùng khui sâm banh đánh dấu

lần gặp mặt đầy ý nghĩa sau 38 năm này. Mọi người vỗ tay reo mừng, chung vui với chúng

tôi. Thật là vui không sao kể xiết! Cách nhau nửa vòng trái đất mà đến thăm nhau thì còn gì

sung sướng và hạnh phúc cho bằng?

Sau đó tất cả mọi người cùng đi nhà hàng. Bữa cơm diễn ra trong bầu không khí ấm cúng,

thân thiện và kết thúc bằng ly trà cung đình trên quán đường Nguyễn An Ninh.

Chuyện kể trong bữa tiệc: số may mắn

Anh cho biết sau khi gặp tôi vào ngày hôm đó, nhiều người dân Pleiku đang di tản

trên trên tỉnh lộ 7. Anh lái xe Jeep mang theo cả thảy 14 người, trong đó có vợ chồng anh

Vĩnh Cao, là giám học của trường Phạm Hồng Thái cũ. Khi xe chạy qua được đèo Tu Na (

Phú Túc) thì bất ngờ cái thắng xe bị hỏng, Mọi người bỏ xe và đi bộ. Phải mất mấy ngày sau

thì mới tới được gần cầu sông Ba. Mệt nhọc và đói khát. Lúc bấy giờ công binh của quân đội

Sài Gòn đang gấp rút thi công một chiếc cầu nổi bắc qua sông Ba. Thiết bị làm cầu được đưa

bằng máy bay trực thăng từ Tuy Hòa lên. Anh được một anh lính biệt động quân chỉ dẫn là

khi thấy hướng máy bay định đậu chỗ nào thì phải nhanh chóng chạy đến chỗ đó. Đúng như

thế. Anh chị đã leo lên được chiếc máy bay trực thăng và an toàn đến Tuy Hòa. Thật là may

mắn. Nhưng khi xem lại thì lại thấy thiếu một đứa con gái và bà mẹ. Anh quyết định vào lại

sân bay Tuy Hòa để xin “quá giang” trở lại cầu sông Ba đang thi công để tìm lại người thân

nhưng một số viên phi công đã từ chối. Làm thế nào bây giờ? Anh liền gặp một viên phi công

khác và xin quá giang cả đi và về có điều kiện: sẽ trả công bằng một số vàng mà bà mẹ còn

đang giữ. Viên phi công đồng ý và cho biết khi trực thăng bay là là xuống mặt đất thì phải

nhảy xuống vì nếu trực thằng mà đậu trên mặt đất thì dân chúng sẽ nhảy lên và không thể cất

cánh bay được nữa. Anh làm đúng như thế và chiếc trực thăng đã cất cánh bay lên. Tìm lại

được bà già và con gái rồi. anh phải đón trực thăng đó để về. Trước đó, một ám hiệu đã thỏa

thuận để đón trực thăng là lấy áo sơ mi đang mặc giơ lên nhưng trên người lúc đó không còn

áo. Anh chỉ lấy tay vẫy vẫy và chiếc trực thăng là là đáp xuống. Khi vừa leo lên trực thăng

cùng với con gái và bà già thì nghe tiếng “Chào thầy”. Hóa ra chiếc trực thăng này không

phải là chiếc trực thăng đã thỏa thuận trước mà là một một chiếc trực thăng khác mà người

lính phi công này là học trò cũ. Số may mắn đến với anh hai lần!

Gặp gỡ cựu học sinh trường Minh Đức

Tôi được một cựu học sinh trong Ban liên lạc của trường Minh Đức là chị Thanh Bình cho

biết là sẽ mời thày cô Dự ăn sáng và uống cà phê ở một quán trên đường Trần Phú. Đúng 8h

vợ chồng tôi có mặt nhưng học sinh mới chỉ đến lác đác. Tiếc rằng quán này không có điểm

tâm nên tôi tranh thủ mời vợ chồng anh đi ăn cơm tấm Pleiku. Anh chị đồng ý và chúng tôi

đến quán cơm tấm ngay trước cổng chợ mới. Anh chị ăn rất ít, không quá 1/3 đĩa cơm trong

khi tôi ăn hết sạch!

Về lại quán cà phê hàn huyên được một lúc thì nghe tin chị Thanh Bình cho biết Đức cha

Hoàng Đức Oanh, trước đây là hiệu trưởng trường Minh Đức, đang trên đường xuống Pleiku

làm lễ và sẽ ghé thăm anh chị Dự vài phút. Thật quá đỗi bất ngờ. Đức cha và anh Dự xiết chặt

tay nhau trước sự chứng kiến và hoan hỷ của tất cả mọi người. Anh Dự cho biết cách đây vài

năm anh có gặp Đức cha tại Houston, tiểu bang Texas (Mỹ).

Găp gỡ cựu học sinh Phạm Hồng Thái

Khi tôi đến nhà hàng Thiên Thanh thì anh chi Dự cùng các học sinh đang chụp hình kỷ niệm.

Tiếng ồn ào cười nói vang lên trước sảnh của nhà hàng. Khoảng năm mươi học sinh có mặt

để gặp người thày, người hiệu trưởng cũ.

Những học sinh ngày xưa nhưng nay trên đầu họ không ít người đã có hai thứ tóc, phần nhiều

đã là ông nội ông ngoại. Ngoài Ban liên lạc của trường như anh Sáu, chị Kim Trang… tôi

cũng thấy nhiều học sinh quen thuộc như anh Hảo, anh Dũng, anh Trường, anh Hải, anh Tân,

anh Sĩ và nhiều học sinh mà tôi không còn nhớ được tên. Tất cả đều vây quanh người thày cũ

để hỏi han rất thân tình sau bao ngày xa cách.

Trước khi nhập tiệc, Ban liên lạc có đôi lời chào mừng việc trở lại thăm học trò cũ, về thăm

mái trường thân yêu ngày nào. Ngày nay, ngôi trường cũa đã được xây dưng lại to đẹp hơn

nhưng những cây phượng vẫn còn đó và đang ra hoa rực rỡ. Những học trò cũ của anh luôn

nhắc đến tinh thần tôn sư trọng đạo với tinh thần “Một chữ cũng là thầy, nửa chữ cũng là

thầy”. Những năm tháng dưới mái trường Phạm Hồng Thái luôn luôn năm trong trí nhớ của

tuổi thiếu thời và sẽ không bao giờ phai nhòa. Anh Sáu cũng trích dẫn những tâm tình của

anh Dự viết trên trang Liên trường Pleiku làm cho anh chi Dự va tất cả mọi người hết sức xúc

động.

Nhân dịp này, anh Dự đã tâm sự rất nhiều với học trò của mình. Anh nói khá dài, khá chi tiết

về những ngày tháng dạy dỗ học trò và cho biết về Pleiku lần này chính là để gặp lại các học

sinh của mình sau nhiều năm xa cách. Anh cũng tự nguyện đóng góp vào quỹ của Ban liên

lạc một số tiền nhỏ để Ban liên lạc có thêm điều kiện hoạt động.

Đặc biệt, trong số những học sinh thân yêu có mặt hôm nay phải kể đến anh chị Nghê Trí.

Hiện anh chị đang sống ở một huyện nhỏ trong tỉnh Đồng Nai xa xôi, nhưng khi nghe tin có

thày cũ của mình về Pleiku, anh không quản ngại đường dài dù hoàn cảnh của anh còn rất

khó khăn. Khi bữa tiệc còn đang diễn ra, anh chi Nghê Trí xin phép về trước để trở về Đồng

Nai. Thật không còn có tình cảm nào sâu đậm với người thày cũ hơn như anh chị!

Gặp gỡ tại Trại Hoa Vàng

Đây là lần thứ hai tôi đến thăm Trang trại Hoa Vàng do chủ nhân là anh Nguyễn Công Tân

dày công xây dựng. Lần trước tôi đến vào buổi tối nhân dịp anh chị Thái Văn Duy về thăm

Pleiku.

Được biết, ý tưởng làm một trang trại “cho ra hồn” được hình thành từ năm 1997. Cha của

anh Tân sở dĩ chọn miếng đất này gần nghĩa trang là để tiện thắp nhang cho mẹ anh Tân đã

qua đời.

Qua bàn tay và khối óc sáng tạo của mình, mỗi năm một chút, nay trang trại này đã hiện hữu

một cách rất thanh lịch, hoành tráng và đầy đủ tiện nghi để thư giãn nghỉ ngơi. Anh có mời

tôi bất cứ khi nào rảnh rỗi đều có thể đến trang trại của anh để nghỉ ngơi và …uống vài lon

bia!

Hiện diện trong buổi đón tiếp này gồm hơn mười học sinh lớp 12A/B niên khóa 1973-1974

(nôm na gọi là khóa Tú tài IBM). Phần lớn những anh chị có mặt nay đã lớn tuổi, có người

đầu bạc thấy rõ. Có học sinh tạm dừng công việc buôn bán ở Bình Định để lên gặp thày cũ

Thật quý hóa biết bao! Kể cả khách mời, bữa cơm thân mật này có khoảng gần 30 người.

Mở đầu chương trình, anh Tân thay mặt anh chị em lớp 12A/B có lời chào mừng thày cô về

thăm quê hương sau 38 năm. Anh nhớ lại cái cảm tưởng của mình năm 1975 là “sẽ không bao

giờ còn gặp lại thày cũ được nữa”. Nhưng nay, sau một thời gian dài, thày cô là lại có dịp trở

về “ bằng xương, bằng thịt” …. Ai nghe thấy cũng cảm thấy xốn xang trong lòng.

Anh Dự có lời chào mừng cả lớp và cho rằng sự đón tiếp trân trọng như thế này làm anh hết

sức xúc động. Anh cũng khen ngợi những học sinh năm xưa, nay có nhiều người thành đạt

trong cuộc sống làm anh rất mừng. Tuy sống nơi quê người trong 38 năm nhưng lúc làm tâm

hồn cũng nhớ về quê hương, về Pleiku và nhất là những gương mặt học sinh thân yêu ngày

nào. ..Chương trình được tiếp tục bằng những bài ca tiếng hát làm cho không khí rất vui tươi

và ấm cúng.

Chia tay

Sau bài “Nối vòng tay lớn”, mọi người bùi ngùi chia tay. Anh Tân nói lời cuối cùng trong

nước mắt. Anh Dự cũng rơm rớm nước mắt không nói lên lời. Chị Dự bắt tay tôi hẹn tái ngộ

mà nước mắt chảy dài. Mọi nữ sinh có mặt đều ôm lấy cô như không muốn để cô ra đi. Mọi

người đều lên đường tiễn anh chị Nguyễn Đăng Dự ra bến xe. Tôi còn nhớ trước khi rời

Trang trại Hoa Vàng, anh chị hứa rằng vài năm nữa sẽ trở lại.

Cũng qua cuộc gặp lại giữa đồng nghiệp và thày trò như thế này, tôi rút ra một điều, trên

mảnh đất Pleiku thân yêu này, đồng nghiệp cùng làm việc chung với nhau cho dù không dài

đều luôn luôn giữ được tình bạn chân thành, trò cho dù không con ngồi trên ghế nhà trường

nhưng nếu gặp lại thày cũ vẫn giữ được lòng quý trọng, bất kể gần xa, thậm chí xa cả nửa

vòng trái đất.

Pleiku 18/6/2013

NGUYỄN VĂN HÀO

Giảng dạy tại trường Phạm Hồng Thái Pleiku, Từ 1973 đến 1975