GrammaticaWoordsoorten benoemen

2K 25-01-2010

Wat gaan we doen vandaag?

• Theorie van verschillende voornaamwoorden.

• Opdrachten maken + huiswerk

• Evalueren op de les: Hoe is de les gegaan? Wat ging goed en wat kon beter?

Voornaamwoorden

Verwijswoorden: de woorden verwijzen naar iets.

• Persoonlijke vnw• Bezittelijke vnw• Wederkerend vnw• Wederkerig vnw

Persoonlijk voornaamwoord• Verwijst naar een persoon, een groep

personen, voorwerpen of naar onzichtbare zaken.

hun, hen, zezij (ze)Derde persoon

jullieu

jullieu

Tweede persoon

onswijEerste persoon

Meervoud

hemhaarhet

hij zij (ze)het

Derde persoon

jou (je)u

jij (je)u

Tweede persoon

mij (me)ikEerste persoon

Enkelvoud

Voorwerpsvorm (lv of mv)

Onderwerpsvorm (ond)

Persoonlijk voornaamwoord

• Pers. vnw gebruik je in zinnen. Je kunt ze benoemen als ond (1e kolom) of als mv of lv (2e kolom)

Voorbeelden: 5. Ik moet een nieuwe schooltas

kopen.6. Hij was vorige week ziek. 7. Stel mij niet zulke lastige vragen!8. Lara heeft jullie toch ook

uitgenodigd?

Persoonlijk voornaamwoord

LET OP!!• Het is alleen een pers. vnw als het een

apart zinsdeel is en naar een persoon (enz.) verwijst.

Het is mooi geworden.

• Hun gebruik je nooit als onderwerp. Alleen als mv zonder voorzetsel.

Vraag hun de verleden tijd van crashen.

• Hen gebruik je als lijdend voorwerp en na een voorzetsel.

Vraag aan hen de verleden tijd van crashen.

Het bezittelijk voornaamwoord

• Het bezittelijk voornaamwoord geeft een bezit aan.

• Het kan zelfstandig of bijvoeglijk in de zin voorkomen.

• Bez. vnw

Het bezittelijk voornaamwoord

de (het) hunnehun, hen, ze

hunzij (ze)

Derde persoon

de (het) uwejullie uw

Tweede persoon

de (het) onzeonzeons

Eerste persoon

Meervoud

de (het) zijnede (het) hare

zijnhaar

Derde persoon

de (het) jouwede (het) uwe

jouw (je)uw

Tweede persoon

de (het) mijnemijnEerste persoon

Enkelvoud

zelfstandigbijvoeglijk

Voorbeelden

1. Zijn boekverslag komt van internet.

2. Je kunt beter het mijne lezen.

3. Heb jij mijn fiets gestolen?4. Mijn auto is veel mooier

dan die van u.

Wederkerend voornaamwoord

• Wederkerend vnw.• Komt alleen voor in combinatie

met een wederkerend werkwoord.Wederkerende ww zijn:

zich aanpassenzich vergissenzich verzettenzich schamen

Wederkerend voornaamwoord

zij schamen zichzichDerde persoon

jullie schamen jeu schaamt u (zich)

jeu (zich)

Tweede persoon

we schamen onsons Eerste persoon

Meervoud

hij/zij/ het schaamt zichzichDerde persoon

je schaamt je u schaamt u (zich)

je u (zich)

Tweede persoon

Ik schaam meme Eerste persoon

Enkelvoud

voorbeeldWederkerend vnw

Wederkerend voornaamwoordHoe kan ik wederkerend vnw

vinden?

Zet de zin in de derde persoon enkelvoud. (hij, zij, het)

Je schaamt je toch niet voor mij?

Derde persoon enkelvoud:Hij schaamt zich toch niet voor mij?

Je verandert in zich: je is wederkerend vnw.

Voorbeelden

1. De inbreker verzette zich tegen de arrestatie.

2. Ik vergiste me in de datum.

Er zijn ook werkwoorden die niet altijd met een wederkerend

voornaamwoord voorkomen.Wassen, scheren, bezeren enz.

Ik bezeer me.Ik bezeer hem.

Wederkerig voornaamwoord

Het wederkerig voornaamwoord verwijst

naar meer personen.

elkaar

Dennis en Danny geven elkaar een hand.

Alles op een rijtje• Pers. vnw.:

Verwijst naar een persoon, een groep personen, voorwerpen of naar onzichtbare zaken. (ik, jij, hij,mij, me, hem, haar, het, enz.)

• Bezit. vnw.:Geeft een bezit aan. (mijn, jouw, uw, de onze, enz.)

• Wederkerend vnw.:Combinatie met wederkerend ww. (me, je, zich, ons, zich schamen, enz.)

• Wederkerig vnw.:elkaar (verwijst naar meer personen)

Aan de slag…

Huiswerk:Opdracht 10 t/m 13, 16, 18

Geluidsniveau: 2 (fluisteren!)

Evalueren

Hoe vonden jullie het gaan vandaag?

Hebben jullie tips voor mij?