groenten en fruit - kleutergroep.nl themas/markt... · groenten en fruit kleuters - pagina kl fruit...

30
groenten en fruit lessenpakket voor de basisschool

Upload: others

Post on 04-Aug-2020

28 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

groenten en fruit

lessenpakket voor de basisschool

Page 2: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

kleuters

KL

Page 3: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

Inleiding

groenten en fruit kleuters - pagina � KL

We hebben voor u een weekplanning gemaakt rond het thema groenten en fruit.

Hierbij zijn we afgestapt van de gewone dagelijkse waarnemingen van verschillende soorten groen-ten en fruit maar geven we via de verschillende activiteiten toch informatie naar de kleuters. Niet-temin kan u waarnemingen naar eigen aanvoelen inlassen daar we per dag maar enkele activiteiten aanreiken.

De rode draad doorheen de themaweek is een kabouter die een verkeerde eetgewoonte heeft en op het einde van de week, vanwege zijn ommekeer naar gezond eetgedrag, beloond wordt met een “kabouterfeest”.

De week vóór de aanvang van het project, geef je aan de ouders een briefje mee waarin de “gezonde smulweek” wordt aangekondigd (zie voorbeeld) evenals de onderlegger (zie voorbeeld) die voor de kleuters een stimulans kan zijn om ook thuis veel groenten en fruit te eten. Hoe meer groenten en fruit de kleuter eet, des te meer de kleuter mag in-kleuren en des te mooier zijn onderlegger zal zijn.De onderleggers worden de laatste dag van de projectweek opgevraagd en gelamineerd of ge-plastificieerd meegegeven naar huis.

Veel plezier!

Briefje aan de ouders:

Koeken en snoep kunnen wel lekker

zijn, maar zijn groenten en fruit

ook niet heel erg fijn?!

Volgende week leren we wat lekker

is en gezond, tomaten rood en

appeltjes rond.

Koeken en snoep brengen we dan

niet mee naar de klas.

Stop maar lekkere groenten of fruit

in hun schooltas!

Wat betekent dit spreekwoord?

Page 4: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

Inleiding

groenten en fruit kleuters - pagina � KL

Page 5: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

Webschema: groenten

groenten en fruit kleuters - pagina �

groenten

producten

soeppureesap

groeiwijze

onder de grondserreaan een plant

verwerking

raspen kokenstovenhakkenontvellensterilisereninvriezen

zintuigen

smaken: bitter, zoet, zout, zuur voelen: hard, glad, sappig, zacht ruikenzien: kleuren, vorm

soorten

bolgewassen: uien – sjalotjes – bieslook – knoflookstengelgroenten: asperges – artisjok – bleekselder – selderij - venkel -preiknollen en wortels: rapen – wortels – rode bieten-schorsenerenkolen: spruitjes – bloemkool – broccolipeulvruchten: snijbonen – erwten – bonenpompoenen en komkommers: courgettes – pompoenenvruchtgroenten: tomaten – aubergines – paprika’s – avocado’sbladgroenten: sla – radijs – witloof – waterkers – spinaziepaddenstoelen: champignons – shi-take -oesterzwammen

kleuren

roodgroenoranjewitbruinpaars

vorm

rondlang

KL

Page 6: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

Webschema: fruit

groenten en fruit kleuters - pagina � KL

fruit

producten

fruitsla- fruitmoesconfituurfruitprikkerssapfruitpap

groeiwijze

bomenstruikenbuitenserre

verwerking

schillenpersenstovenopleggenraspenplettenpocherenkonfijtendrogen

zintuigen

smaken: zoet, zuur, bittervoelen: hard, glad, sappig, zacht, oneffenruikenzien: kleuren, schakeringen

kleuren

groenroodgeeloranjebruinwit

vorm

rond lang ovaal

rijp- niet rijp

rotplukkenmandboomgaardladdersorteren

inheems pitfruit:appel- peer steenvruchten: abrikoos- perzik- pruim- kerszacht fruit: aardbei-braambesdruiven

uitheems

citrusvruchtenbananenananas kiwi mangomeloen

Page 7: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

Brainstorm groenten en fruit

groenten en fruit kleuters - pagina � KL

fruitslafruityoghurt boomgaardfruittaart serregroentetaart confituurappelmoes fruitsapfruitpap groente- en fruitwinkelfruitbrochette markt veiling

vitamientjes gezond

inheems - uitheems

Groenten en fruit

schillen

steeltjeklokhuisschil

Page 8: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

Brainstormactiviteiten

groenten en fruit kleuters - pagina �

Milieu

• kookactiviteit: fruitsla, fruitpap, groentetaartjes…

• waarneming van allerlei fruit en groenten;• op stap naar de markt, het warenhuis of de serre.

Beeldende activiteiten

• stempelen met halve appels en peren;• appelen en peren knutselen met de inlegvormen

van het fruit (bij de fruithandel te verkrijgen);• van papier-maché fruit/groenten, een lampion

of een handtas maken• monodruk van noppenplastiek;• doekje bestempelen om op een confituurpotje

te bevestigen• maken van een prei;• een dikke wortel maken van krantenpapier;• werken met gedroogde erwten.

Opvoedende activiteiten

• werkblaadje: logisch ordenen; (zie bijlage)• tactiel spel; (zie bijlage)• fruitdomino;• rupsje smulgraag; (in de handel verkrijgbaar)• smaakspel. (zie bijlage)

Wiskundige initiatie

• spel i.v.m. tellen; (zie bijlage)• sorteerspel met verschillende fruitsoorten en

groenten;• weegspel: je kan aan de hand van een

kleerhanger een eenvoudig 'weegtoestel' maken: je bevestigt aan beide haken een zakje en je houdt de kleerhanger bovenaan bij de grote haak vast.

Nederlands

• versjes; (zie bijlage)• rijmverhaal;• rijmspel; (zie bijlage)• poppenspel; (zie bijlage)• raadselspel. (zie bijlage)

Muzikale activiteit

• liedjes; (zie bijlage)• ritmekaarten• overloopspel met peren. (zie bijlage)

Nevenaanbod

• fruit- en groentewinkel.

KL

Page 9: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

Dag 1: de appel en de peer in de schijnwerper

Inleidend poppenspel voor de jongste en de oud-ste (j + o) kleuters• indien je verder wil inspelen op de actieve

voedingsdriehoek kan je de smulkabouter elke dag laten terugkomen. Hij kan de kleuters vertellen wat hij heeft gegeten en de actieve voedingsdriehoek inkleuren.

Overloopspel met houten peren (j + o kleuters)Tactiel spel met appels (j + o kleuters)Winkelspel (j + o kleuters)• suggestie: aanleren van lied of vers rond

groenten en fruit• suggestie: boom maken van oude parasol om

fruit in te hangen houten bak, kruiwagen of kookpot om groenten

in te leggen

Vandaag worden de onderleggers meegegeven (j + o kleuters)

Dag 2: de tomaat en de prei in de schijnwerper

Vers- liedmix (j + o kleuters)Werkblaadje ‘rond’ (j + o kleuters)Werkblaadje ‘voorbereidend schrijven’ (j + o kleuters)Beeldend met ‘papier-maché’ (j + o kleuters)

Weekschema

groenten en fruit kleuters - pagina �

Dag 3: de aardbei en de kers in de schijnwerper

Aardbeienmilkshake maken (j + o kleuters)Telspel (oudste kleuters)Kersenspel (jongste kleuters)• suggestie: met noppenplastic kersen afdrukken

(j + o kleuters)

Dag 4: de erwt in de schijnwerper

Verhaal vertellen: ‘de prinses op de erwt’Verhaal dramatiseren (oudste kleuters)Beeldend: werken met gedroogde peulvruchten (j + o kleuters)Raadselspel rond groenten en fruit (j + o kleuters)Smaakspel met groenten en fruit (jongste kleuters)

Dag 5: Kabouterfeest

Poppenspel: de smulkabouter gaat, zo fier als een pauw, met zijn actieve voedingsdriehoek terug naar de dokter (j + o kleuters)Rijmspel rond groenten en fruit (oudste kleuters)Werkblaadje ‘gek mannetje’ (j + o kleuters)Kabouterfeest (j + o kleuters)

Page 10: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

Poppenspel

groenten en fruit kleuters - pagina 10 KL

Inleiding op het thema groenten en fruit (jongste en oudste kleuters)

Doelen• weten en inzien dat sommige voedings-

middelen gezond/minder gezond zijn;• meer gezonde producten kunnen

aanduiden op en/of ‘aflezen’ van de actieve voedingsdriehoek

• zich kunnen inleven in personages, de situatie en de inhoud van het poppenspel.

Benodigdheden

• smulkabouter• dokter• actieve voedingsdriehoek• peren

Korte inhoud

De smulkabouter heeft slechte eetgewoonten. Hij snoept heel veel en hij eet weinig groenten en fruit. Hierdoor krijgt hij op een dag hevige buikpijn en hij gaat naar de dokter. De dokter onderzoekt hem.De smulkabouter vertelt dat hij elke dag veel snoept: ijsjes, lolly’s, …De dokter berispt hem: “Jij moet veel groenten en fruit eten, dat is lekker en gezond!”De dokter geeft de smulkabouter een ‘actieve voe-dingsdriehoek’ mee.Hierop mag hij elke dag de groenten en het fruit kleuren die hij gegeten heeft.De smulkabouter vraagt aan de kleuters welk fruit en welke groenten er eigenlijk getekend zijn, want hij kent die dingen niet! Wanneer de smulkabouter thuis komt gaat hij onmiddellijk naar de winkel om peren te kopen en hij eet er één smakelijk op. “Ha dat was lekker.” De volgende dag koopt hij appe-len, en dan eens kersen of aardbeien. Hij probeert ook veel verschillende groenten uit.De smulkabouter komt met de kleuters overeen dat, wanneer hij erin slaagt elke dag groenten en fruit te eten, er op het einde van de week een ka-bouterfeest zal zijn. MAAR: de kleuters zullen hem daarbij moeten helpen!

Een voorbeeld van een actieve voedingsdriehoek vindt u op pagina 4.

Na de speeltijd staat er in de klas een mand met peren. Aan één peer hangt een opdrachtkaartje: ’Hang de houten peren in de juiste vorm aan de boom.’Wanneer de kleuters deze opdracht tot een goed einde brengen, verdienen ze peren voor het ka-bouterfeest.

Page 11: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

Overloopspel: perenspel

groenten en fruit kleuters - pagina 11 KL

Jongste kleuters

Lesdoelen• bereid zijn zich als individu in te zetten voor

het groepsdoel;• eigen beurt kunnen afwachten;• de peren op de juiste plaats hangen,

rekening houdend met de grootte en de vorm.

Benodigdheden

één of meerdere grote ophangborden waarop de vormen van de peren getekend zijn. Breng boven elke vorm een haakje aan voor de passende peren.

Verloop van het spel

• de kleuters worden in groepjes verdeeld (zijn er twee borden twee groepen enz.);

• de peren worden over de verschillende groepen verdeeld;

• aan de overzijde staan de ophangborden;• bij het startsein loopt de eerste kleuter van elke

groep met een peer naar het ophangbord en hangt die in de juiste vorm;

• de eerste kleuter loopt terug naar de groep en tikt de volgende kleuter aan;

• de groep waarvan het eerst alle peren in de juiste vorm hangen, is gewonnen.

Let op: bij jonge kleuters moet het verschil in vorm en grootte heel duidelijk zijn

Variatie en gradatie

• bij de oudere kleuters kunnen de verschillen in vorm minder duidelijk zijn;

• er kan met kleurenschakeringen gewerkt worden ( bruin, lichtblauw, fluogroen…);

• je kunt opdrachten geven bij het overlopen: hinkelen, kruipen, huppelen,…

• je kunt een hindernissenparcours maken vooraleer ze het ophangbord bereiken.

Page 12: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

groenten en fruit kleuters - pagina 12 KL

Tactiel spel: de appelboom

Jongste kleuters

Lesdoelen• diverse materialen al spelend verkennen en

hun eigenschappen ontdekken;• via tactiel ervaren, identieke paren appels

ordenen.

Benodigdheden

• appels uit stof (bv. vilt) die twee aan twee gevuld zijn met allerlei materialen (maïs, rijst, bloem, zand…);

• grote appelboom waarin de appels opgehangen worden

• mandje

Verloop van het spel

Het aantal kleuters dat kan meespelen, is afhanke-lijk van het aantal gemaakte appels• een kleuter plukt een appel uit de boom, betast

die heel goed en gaat al tastend op zoek naar de identieke appel die nog in de boom hangt;

• wanneer de andere appel gevonden is, mogen beide appels in de mand;

• het spel is afgelopen wanneer alle appels in de mand liggen.

Variaties voor de oudere kleuters

• je laat een kleuter een appel uit de boom plukken. Al tastend raadt hij/zij wat er in de appel zit. Een andere kleuter gaat al tastend op zoek naar de identieke appel;

• je maakt een overzicht in doorzichtige plastiek van al de gebruikte materialen.

De juf of een kleuter geeft a.d.h.v. het overzicht de opdracht om de identieke appels te zoeken.

Page 13: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

groenten en fruit kleuters - pagina 1�

Winkelspel

KL

Benodigdheden

• winkel,fruitsoorten,winkelkaarten (zie voorbeeld), kassa, portemonnees, betaalmiddelen, winkelkar of mandjes.

Verloop

• er wordt een verkoper aangeduid die in de winkel plaats neemt;

• de kopers krijgen een mandje en een portemonnee met betaalschijfjes;

• de juf geeft elke koper een opdrachtenkaart;• de kopers gaan naar de fruitwinkel en nemen

de hoeveelheid fruit die op hun kaart afgebeeld staat;

• ze gaan langs de kassa (waar ook de juf aanwezig is om te controleren);

• de verkoper telt het aantal stuks en rekent voor elk stuk fruit één betaalschijfje;

• de koper betaalt zijn rekening en verlaat de winkel.

Doelen• pictogrammen leren gebruiken;• plezier beleven aan het naspelen van een

herkenbare situatie nl. winkelen.

Oudste kleuters

Let op

• bij de jongste kleuters worden de hoeveelheden fruit op de opdrachtkaarten aangegeven met schetsen; bij de oudsten met stippen (zie voorbeeld);

• naar het einde van het schooljaar toe kan je bij de oudste kleuters de stippen vervangen door getalbeelden → hanteer hetzelfde getalbeeld als in het eerste leerjaar;

• differentieer. Voorzie gemakkelijke en moeilijker kaarten om tegemoet te komen aan het niveau van de kleuters: kleine en grote hoeveelheden, beperkt aantal of diverse fruitsoorten, weinig of veel verschillende soorten per kaart…

• wissel in de klaswinkel regelmatig van koper / verkoper;

• laat de winkel nog enige tijd in de klas als nevenaanbod of voor het vrij kiesuur.

Page 14: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

groenten en fruit kleuters - pagina 1�

Liedje 4-jarigen

KL

Aanbreng

• kaarten met allerlei fruit en groenten op afgebeeld;

• een grote kookpot en grote beker met rietje;• samen het lied zingen en de genoemde

groenten en fruit op de juiste plaats leggen: groenten bij de kookpot, fruit bij de beker…

Page 15: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

groenten en fruit kleuters - pagina 1�

Versje 5-jarigen

KL

Groenten eten,

ja dat moet!

Want dat doet ons reuzengoed!

Sla, komkommer, spruiten, prei,

want dat is gezond voor mij!

Veel fruit eten,

ja dat moet!

Want dat doet ons reuzengoed!

Appel, kersen, druif of peer,

het is gezond,

en smaakt naar meer!

Page 16: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

groenten en fruit kleuters - pagina 1�

Versje 5-jarigen

KL

Lekkere groenten en veel fruit.

Hap, hap voor de kleine spruit.

Een appel in je mond,

een wortel of een kers,

ja dat smaakt, zo lekker vers!

Eet veel groenten, eet veel fruit!

En je wordt een flinke spruit!

Smullen, smullen, ben je klaar?

Hop, hop, hop en kleuren maar!

Page 17: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

Vers- en liedmix

Oudste kleuters

groenten en fruit kleuters - pagina 1� KL

De tomaten

Er waren eens twee speciale tomaten,want weet je, zij konden met elkaar praten.Wil je weten wat ze vertelden, zo fier als een pauw?Luister dan naar dit liedje, gauw...

De kleuters kunnen hiermee tomaten verdienen.

Page 18: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

groenten en fruit kleuters - pagina 1�

Werkblaadje

KL

Teken in de soepkommen de schrijfpatronen verder. Doelen

• een aanzet van verschillende schrijfpatronen verder zetten.

• kleinmotorische bewegingen voor hand en vingers trainen

Page 19: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

groenten en fruit kleuters - pagina 1�

Werkblaadje

KL

Opdracht

Zoek alle groenten en fruit die rond zijn, plak ze in de winkelkar en geef ze de juiste kleur.

De kleuters kunnen hiermee peren verdienen.

Doelen• verschillen in vorm waarnemen bij groenten

en fruit;• kunnen sorteren naar één kenmerk;• corresponderende kleuren herkennen.

Page 20: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

groenten en fruit kleuters - pagina 20

Beeldende expressie

KL

Doelen• de opeenvolgende fasen van het proces

correct uitvoeren en deze achteraf kunnen verwoorden;

• kunnen aangeven wat men mooi of minder mooi/gemakkelijk of moeilijk ervaarde.

Jongste kleuters: prei maken van papier-maché rond keukenrol

Materiaal:

• lijm• krantenpapier• keukenrol• groene en witte verf

Verloop:

• de kleuters wrijven het papier in met lijm;• ze wikkelen het papier rond een keukenrol;• de bladeren van de prei worden gescheurd;• als het papier-maché droog is kan alles worden

geschilderd.

Oudste kleuters: prei maken rond een balpen of potlood

Materiaal:

• lijm• papier• balpen • verf• schaar

Verloop:

• de kleuters wrijven het papier in met lijm;• ze wikkelen het papier rond een balpen of …• de bladeren van de prei worden geknipt; • als het papier-maché droog is, kan alles worden

geschilderd.

Page 21: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

groenten en fruit kleuters - pagina 21

Huishoudelijke activiteit

KL

Jongste kleuters: aardbeienmilkshake maken Oudste kleuters: aardbeienmilkshake maken aan de hand van een opdrachtenkaart

Materiaal:

• melk• aardbeien• blender of staafmixer• mengbeker

Opdrachtkaart

• was de aardbeien;• doe de aardbeien en de melk in de blender of in

een mengbeker• mix

Doelen• de opdrachtkaarten i.v.m. de kookactiviteit

kunnen ‘lezen’ en uitvoeren;• via gezamenlijk proeven ervaren dat

smaken kunnen verschillen per kleuter;• gezonde voeding en eetgewoonten

bestendigen en opvoeren.

Page 22: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

groenten en fruit kleuters - pagina 22

Wiskundig spel - kersenspel

KL

Benodigdheden

• kersen: mono’s, duo’s en trio’s;• dobbelsteen met een enkele kers op (mono),

een duo en een trio of een getallendobbelsteen tot 3

• mandje.

Verloop van het spel

• in het midden op de tafel staat het mandje met de kersen in;

• elke kleuter mag om de beurt gooien met de dobbelsteen;

• de kleuter die gegooid heeft, neemt het aantal kersen uit het mandje;

• de kleuter hangt de kersen bij zich op (aan de oren, vinger,..?);

Jongste kleuters

Doelen• de (eenvoudige) speltechniek correct

kunnen opvolgen;• leren omgaan met winnen en verliezen;• plezier beleven aan het zich versieren met

kersen.

• let op: de kersen mogen niet van elkaar gehaald worden;

• de ‘monokersen’ worden per twee omgeruild voor een duo;

• de kersen die vallen, worden terug in het mandje gelegd;

• het spel is afgelopen wanneer het mandje leeg is;

• de winnaar is diegene die het meeste aantal kersen bij zichzelf heeft opgehangen.

Oudste kleuters

Doelen• de (eenvoudige) speltechniek correct willen

opvolgen;• omgaan met winnen en verliezen;• zich houden aan afgesproken regels (van

fair play).

Benodigdheden

• kersen: mono’s, duo’s en trio’s;• getallendobbelsteen tot 6;• mandje.

Verloop van het spel

• elke kleuter krijgt evenveel mono’s, duo’s en trio’s;

• de juf houdt een aantal mono’s in reserve (= losse kersen);

• het mandje wordt in het midden gezet;• elke kleuter mag om de beurt gooien met de

dobbelsteen;• de kleuter die gegooid heeft, legt het aantal

kersen in het mandje;• let op: de kersen mogen niet van elkaar gehaald

worden;

• er kan wel bij de juf ingeruild worden om het juiste aantal te kunnen vormen. Bijvoorbeeld: een kleuter gooit 5 en heeft nog maar 2 duo’s en 1 trio, wat samen 7 maakt. Hij kan nu een trio of duo inruilen bij de juf voor 3 of 2 losse kersen en kan dan zo het juiste aantal in het mandje leggen;

• de winnaar is de kleuter bij wie het eerst al de kersen in het mandje liggen.

Page 23: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

groenten en fruit kleuters - pagina 2�

Beeldende expressie beeldend omgaan met peulvruchten

KL

Materiaal

• gedroogde erwten;• lijm;• fotokaders;• potjes;• stuk karton;• verf en penselen.

Verloop

Kleuters werken met gedroogde erwten. Ze kunnen hiermee een fotokader of een potje versieren of zelf een schilderijtje maken. Kleuters kunnen nadien hun werkje nog schilderen.

Kleuters kunnen hierbij erwtjes verdienen.

Jongste en oudste kleuters

Doelen• met natuurproducten een voorwerp

versieren;• achteraf verwoorden wat men mooi vindt

aan de realisaties.

Page 24: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

groenten en fruit kleuters - pagina 2�

Smaakspel rond groenten en fruit

KL

Materiaal

• afbeeldingen van de groenten en het fruit dat je laat proeven

Verloop

• laat de kleuters geblinddoekt een vrucht proeven;

• de kleuter doet de blinddoek af en wijst de afbeelding aan van de betreffende groente- of fruitsoort;

• de kleuters benoemen de groente of het fruit.

Jongste kleuters

Doelen• smaakzin ontwikkelen via proeven van

groente- en fruitsoorten;• ervaren en bewust worden dat men

sommige producten lust/minder lust.

Page 25: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

Raadspel rond groenten en fruit

Verloop

Pannetje groot, pannetje kleinWat zou er in mijn pannetje zijn?

1 Als je me opensnijdt, moet je huilen. (ui)2 Ik ben goed voor ogen en huid, ik ben oranje

en konijntjes lusten me ook graag. (wortel)3 Ik ben rood, zoet, en sappig en in mij zitten veel

zaadjes. Eventueel als hint erbij: “En het rijmt op zaad.”

(tomaat)4 Van mij kan je popcorn maken en kippen lusten

me graag. (maïs)5 Ik ben een paddenstoel met een wit hoedje.

(champignon)6 Ik hang alleen, met twee of drie aan een

steeltje, van mij kan je oorbelletjes maken. (kers)

Oudste kleuters

Doelen• associatie leggen tussen een uitspraak

(raadsel) en de bijpassende fruit- of groentesoort;

• basiskennis en inzichten i.v.m. groenten en fruit gebruiken om relaties te leggen.

7 Ik groei aan een plantje dichtbij de grond, ik heb kleine pitjes op mijn rode huid. (aardbei)8 Ik ben soms groen en soms blauw, je kan wijn van me maken. (druif )9 Ik ben geel en zuur van smaak. (citroen)10 In mijn buik zit een huis waarin je niet kan

wonen, er zitten wel pitten in. (appel – peer)

groenten en fruit kleuters - pagina 2� KL

Page 26: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

Rijmspel

Benodigdheden

• Rijmkaartjes met magneetstrip, • visstok met magneet

Verloop van het spel

• de kaartjes worden met de prent bovenaan op de grond gelegd;

• een kleuter vist een kaartje op en zegt welke groente of welk fruit erop staat (bv. banaan);

• een andere kleuter vist het rijmkaartje op en verwoordt (bv. maan);

• je kan ook één kleuter beide kaartjes laten vissen.

Oudste kleuters

Doelen• auditieve discriminatie ontwikkelen

middels eindrijm;• genieten van het klankenspel in de taal.

Mogelijke rijmkaartjes

• pompoen-schoen;• pruim-duim;• tomaat-scheerapparaat;• druif-kuif;• citroen-meloen;• banaan-maan;• noot-boot;• peer-beer.

groenten en fruit kleuters - pagina 2� KL

Page 27: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

Een gezond mannetje

Een gek meneertje, niet? Herken je de groente en het fruit? Kleur onderaan wat je herkent in de juiste kleur.

Misschien kun je ook het mannetje mooi kleuren!

Doelen• groente- en fruitsoorten herkennen en

associëren met de gepaste kleur en vorm;• fijnmotorische schrijfvaardigheden, juiste

pennengreep en goede schrijfhouding ontwikkelen bij het kleuren van groenten en fruit.

groenten en fruit kleuters - pagina 2� KL

Page 28: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

Een kleurige hap

Herken je de groenten en het fruit?

Kleur ze zoals de lekkernij ernaast.

Doelen• de relatie leggen tussen een ingrediënt

(groente of fruit) en een bereid gerecht;• andere gerechten kunnen opnoemen die

men met de aangegeven groenten of fruit nog kan klaarmaken;

• verwoorden wat men lust / minder lust.

groenten en fruit kleuters - pagina 2� KL

Page 29: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

Kabouterfeest

Ter voorbereiding van het kabouterfeest gaan de kleuters, samen met ouders of grootouders,... hapjes en drankjes klaarmaken met alle groenten en fruit die ze gewonnen hebben met de opdrach-ten.

Jongste en oudste kleuters

• Perensap maken van de peren: kabouterwijn.• Appelsap maken van de appels: kabouterbier.• Paddenstoel maken van de tomaten (hoedjes)

en het wit van de prei (steel). De erwtjes zijn de stippen. (De erwtjes blijven kleven d. m. v. ketchup of mayonaise.)

• Trees de gekke aardbei: aardbeien in chocola gedompeld.

• Kersenijs maken van de kersen: kabouterijs. (Vul vormpjes met plattekaas en geplette kersen. Zet de vormpjes een nacht in de diepvries.)

groenten en fruit kleuters - pagina 2� KL

Page 30: groenten en fruit - Kleutergroep.nl themas/Markt... · groenten en fruit kleuters - pagina KL fruit producten fruitsla- fruitmoes confituur fruitprikkers sap fruitpap groeiwijze bomen

Nog enkele leuke ideeën

Beeldende activiteiten Jongste kleuters• een potpourri-vat maken: - een stenen bloempot leuk beschilderen; - fruit laten drogen (sinaasappelen, appels); - de pot vullen met het gedroogd fruit; - aan de rand wat fruit en laurier hangen ;• monodruk met ‘noppenplastiek’: zie oudste

kleuters maar enkel de kersen;• werken met papier-maché op een ballon: zie

oudste kleuters.

Oudste kleuters• een surrealistisch fruit- of groenteschilderij

maken: - de kleuter tekent fruit of groente naar keuze; - hij gaat in kranten en tijdschriften op zoek; - naar de beginletters van de groente en/of

het fruit dat voorkomt in zijn tekening en kleeft die naar keuze op;

- er kunnen ook nog andere voorwerpen opgekleefd worden om het grappig te maken.

• monodruk met ‘noppenplastiek’: - de kleuters schilderen kersen op de plastiek:

mono’s, duo’s of trio’s; - er wordt een blad opgelegd en aangedrukt.

Als het blad weggenomen is, kunnen er steeltjes en blaadjes bijgeschilderd worden. Je kan de kleuters ook de opdracht geven om een druiventros te vormen en die af te drukken;

- hier kan nadien een blad en rank bijgeschilderd worden.

• werken met papier-maché op een ballon: - je kan een fruit of groentelampion maken

(appel, sinaasappel, tomaat, pompoen) of een handtasje. Wanneer je een aardbei wil maken, neem je best een ballon in hartvorm.

Gezelschapsspelen

• Rupsje smulgraag• De prinses op de erwt• Geheugenspel: ik ga naar de markt en ik neem

mee• Fruit happen: fruit ophangen aan een draadje

en de kleuters smullen van het fruit zonder hun handen te gebruiken

• Je kunt de actieve voedingsdriehoek in kastvorm laten maken en de foto’s (symbolenkaartjes, schaduwen of de contouren) van de groenten of het fruit erin aanbrengen. Zorg dat de verschillende voedingsgroepen voorkomen. De kleuters sorteren nu in de juiste kast.

Boeken

• Natuur in beeld: tomaten (De Ruiter/Educatieve partners) informatief

• Natuur in beeld: aardbeien (De Ruiter/Educatieve partners) informatief

• Alles over groenten en groentegerechten (Veltman Uitgevers) informatief

• Alles over fruit en fruitgerechten(Veltman Uitgevers) informatief

• Musti en de egel• Musti ontmoet een worm• Plons en de familie ajuin• Wat schilt er met je? (Cego-boeken)• De neus van Dr. Pompeus (Cego-boeken)• Hond bijt hond (Cego-boeken)

groenten en fruit kleuters - pagina �0 KL