groot onderhoud iv, 14 oktober 2014 | tim raats, de mediasector in vlaanderen
DESCRIPTION
In 2014 stond de vierde editie van het Groot Onderhoud, het jaarlijke ontmoetingsmoment van de cultureel-erfgoedsector, in het teken van 'beeldvorming over cultureel erfgoed in de media’. Op 14 oktober kwamen honderden erfgoedwerkers samen in Flagey, Brussel. Een volledig verslag vindt u op www.hetgrootonderhoud.beTRANSCRIPT
De mediasector in Vlaanderen
…a very short introduction…
Het Groot Onderhoud
14 oktober 2014
Tim Raats
iMinds-SMIT, Vrije Universiteit Brussel
Actuele trends binnen het
Vlaamse medialandschap
Het medialandschap in
Vlaanderen: beleid
Lessen voor
samenwerking met
Vlaamse mediaspelers
Het Medialandschap in
Vlaanderen: actoren
Deel 1 Deel 2
Deel 3 Deel 4
DEEL 1: MEDIA-ACTOREN
EEN VLAAMSE MEDIAMARKT?
Karakteristieken van de Vlaamse audiovisuele markt
• Kleine markt, beperkt aantal spelers
• Beperkingen voor export: taal en schaalgrootte
• Hoofdzakelijk Vlaamse spelers
• Populariteit Vlaams aanbod bijzonder groot
0
1
2
3
4
5
6
7
2009 2010 2011 2012 2013
Aandeel en omvang
TV-fictie
inVlaanderen
(2009-2013)
Aantal fictiereeksen in de CIM kijkcijfer top 10, 2009 - 2013
Spelers verbonden
binnen mediagroepen
• Overzicht mediaconcentratierapport
Spelers verbonden binnen complexe mediawaardeketen
Huidige mediawaardeketen al bij al vrij simpel?
• AUTEUR/ARTIEST
• PRODUCTIEHUIZEN
• ADVERTEERDERS
• OMROEPEN
• AGGREGATOREN: DISTRIBUTIESPELERS
• OVERHEIDSINCENTIVES
• EINDGEBRUIKER
Traditionele spanningen binnen die waardeketen (1)
• Eigen aan het audiovisueel product
• ‘Publiek goed’
• Project/outputgerichte sector
• Hoge vaste kost, lage marginale kost
• Afwijkend prijsmechanisme
Traditionele spanningen binnen die waardeketen (2)
• Gevolgen voor de markt…
• Grote afhankelijkheid van klein aantal spelers
• Investeringen moeilijk schaalbaar
• Rechtenverdeling wordt traditioneel twistpunt
• Spelers soms partner, soms concurrent
• Afhankelijkheid publieke middelen
• Reikwijdte van de publieke omroep?
Verdeling fictie
per productiehuis (2009-2013) (Bron: Raats et al. 2014)
0
2
4
6
8
10
12
14
MEDIABELEID
EEN VLAAMS MEDIABELEID?
Een Vlaams mediabeleid?
• Mediabeleid is Vlaams, aanleunende
beleidsdomeinen federaal
• Sinds de jaren ‘80 toenemend belang
supranationale regelgeving
• Diverse direct en indirect aanleunende
beleidsdomeinen
Een Vlaams mediabeleid
• Overheidsingrijpen vertaald in wetgeving… • Mediaregulering: Mediadecreet,
Stimuleringsdecreet, etc.
• Overheidscontracten: beheersovereenkomst
met VRT, VAF
• monitoring…
• Vlaamse Regulator voor de Media,
Mededingingsraad, RVJ
• … en ondersteuning mediasector • Faciliteren overleg
• Directe ondersteuningsmaatregelen
• Indirecte financiële maatregelen
• Aanleunende financiële ondersteuning
ACTUELE TRENDS IN DE (MEDIA/)AV SECTOR
CONVERGENTIE &
DIGITALISERING
VERANDEREND MEDIAGEBRUIK
VERANDERENDE FINANCIERING VAN CONTENT
VERANDERENDE ROLLEN VAN MEDIASPELERS
1/ Veranderend mediagebruik
Veranderend mediagebruik
2/ Gewijzigde financiering van content
Nieuwe inkomsten*
* A f h a n k e l i j k va n w i n d o w s
Pay-TV
6M 2M 12M 24M 24M
PVOD
FTA TV
DVD/Blu-ray
EST/DTO
TVOD
2nd pay-TV
Library
(International) licensing/merchandising
Catch-up
+12M
AVOD
SVOD
Uitgesteld kijken*
* % d e l a y e d v i e w i n g i n a g e c a t e g o r y 1 8 - 5 4 ( C I M )
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
VRT
MEDIALAAN
SBS
3/ Veranderingen van rollen van mediaspelers
1. Traditionele spelers in nieuwe
rollen
2. Nieuwe spelers in traditionele
rollen
3. Intrede van buitenlandse spelers:
de aggregatoren en ‘OTT’
4. Intrede van spelers buiten de
mediasector
GEVOLGEN VOOR MARKT EN BELEID?
Gevolgen voor de mediamarkt
1. Traditionele spelers gaan digitaal
Gevolgen voor de mediamarkt
2. Mediaconcentratie: diversificatie versus
fusies: horizontale en verticale integratie
Gevolgen voor de mediamarkt
3. druk op waardeketen en financiering: hardere concurrentie
• Kranten versus publieke omroep
• Producenten versus omroepen
• Distributeurs versus omroepen
• Regionale spelers versus nationale spelers
• Kranten versus online
• Omroepen versus OTT-spelers
• Iedereen versus Google
Gevolgen voor de mediamarkt
Gevolgen voor de mediamarkt
4. Gigantische uitdagingen naar
financiering van aanbod
Gevolgen voor de mediamarkt
1. Druk op advertentiemodel: zoeken naar nieuwe betaalmodellen
2. Devaluatie: ‘gratis’ aanbod
3. Piraterij en illegaal aanbod
4. Fragmentering van financieringsbronnen
5. Duurzaamheid van financiering is probleem
6. Groeiend onevenwicht met hardware kant
7. druk op publieke financiering
On-Demand omzet US *
* b r o n : S c r e e n D i g e s t
n V O D : n e a r V O D S V O D : s u b s c r i p t i o n V O D
Average
total budget
Year Average budget (€)
2009 (n=5) €3.470.176
2010 (n=8) €2.950.825
2011 (n=6) €2.543.227
2012 (n=13) €3.201.768
2013 (n=8) €3.192.855
2014 (n=6) €3.789.360
€ .0
€ .50
€ 1.0
€ 1.50
€ 2.0
€ 2.50
€ 3.0
€ 3.50
€ 4.0
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Average budget (total budget, in millions, €)
• Average budget for TV drama (2009-2014): 3.095.752 euro • 100% omroep: average budget: €2.205.875
Average financing
Based on productions WITH Mediafonds support
BROADCASTER 38%
CITY MARKETING 3%
TAX SHELTER 29%
MEDIAFONDS 24%
PRODUCT PLACEMENT
6%
Uitdagingen voor Vlaams mediabeleid
1. Naar duurzame financieringsmodellen voor
content
2. Regulering van buitenlandse spelers
3. Toenemende complexiteit brengt nood aan
transparantie, evidence en data
4. Toenemende nood aan krachtig
mededingingsbeleid en sterke regulator
5. Opeenvolging van korte termijnmaatregelen en
consensusdenken: nood aan lange termijnbeleid,
visie en keuzes
ERFGOED EN MEDIA: SAMENWERKING?
PUBLIEKE OMROEP EN SAMENWERKING
“Partnership is no longer a theory. It is a proven model – indeed it is now the default model for the BBC when any new large-scale issue or opportunity presents itself.”
(BBC Director-General Mark Thompson, 2008).
PUBLIEKE OMROEP EN SAMENWERKING
• Publieke omroep noodgedwongen of actief samenwerken?
• De introductie van een partnership agenda
• Vertaling binnen de organisatie is problematisch
• Geleidelijk aan belangrijke stappen in de richting van ‘open publieke
omroepen’
PUBLIEKE OMROEP EN SAMENWERKING
• Culturele opdracht van de VRT:
samenwerking cruciaal
• Vertaald in strategische lijnen en
principes
• Vertaald in ‘openheid’
• Vertaald in concrete maatregelen en
samenwerking
• Vertaald in stakeholderoverleg en
pilootprojecten
PUBLIEKE OMROEPEN EN SAMENWERKING
PUBLIEKE OMROEP EN SAMENWERKING
• Lessen uit de analyse van partnerships
1. Vele kleine verhalen maken groot verhaal
2. Een goed verhaal vertrekt vanuit inhoud
3. Een goed verhaal vertrekt vanuit wederzijdse inbreng
4. Duidelijke afspraken, duidelijke inbreng
5. Zoek pro-actief aansluiting
6. Mediaspelers en cultuursector hebben elk eigen logica
7. Ken je stakeholders