grote brandcompartimenten

Sectie

Rookbeheersingssystemen

Welke brandvoorzieningen zijn

nodig in brandcompartimenten

die groter zijn dan

1000 vierkante meter?

Methodiek Grote Brandcompartimenten

Sectie Rookbeheersingssystemen

Methodiek Grote Brandcompartimenten

Een methodiek om te bepalen welke brandvoorzieningen

nodig zijn in brandcompartimenten groter dan 1000 m2

Augustus 2006

© VEBON Vereniging van BeveiligingsOndernemingen in Nederland

InhoudsopGave

Inleiding ..............................................................................Blz. 04

Bouwbesluit 2003, betreffende artikelen ........Blz. 04

Waarom een nieuwe universele methodiek? ...Blz. 04

Grote Brandcompartimenten, de methodiek ...Blz. 04

Categorieën, indelingen .............................................Blz. 05

Gevolgen in investering in relatie tot bestaande bouwkosten ......................................Blz. 05

Bijlage 1, indelingen ....................................................Blz. 06

Bijlage 2, beslismodel .................................................Blz. 16

Bijlage 3, gebruikte literatuur .................................Blz. 19

Methodiek Grote Brandcompartimenten3

Geachte lezer, Het Bouwbesluit bevat eisen om brandverspreiding in gebouwen tegen te gaan. Deze eisen hebben met name betrekking op de toegestane grootte van een zogenoemd brandcompartiment. Indien een ruimte groter is, zijn aanvullende voorzieningen nodig zoals brandwerende scheidingswanden, sprinklers of een installatie voor rook- en warmteafvoer. Tegenwoordig wordt het steeds gebruikelijker om in gebouwen ruimtes te creëren die groter zijn dan de 1000 m2 die het Bouwbesluit toestaat. Om deze ruimtes aan de eisen te laten voldoen, zijn kostbare voorzieningen vereist. Uit de dagelijkse praktijk van brandbeveiligingsspecialisten blijkt echter dat de eisen van het Bouwbesluit in veel gevallen onnodig zwaar zijn. Met deze publicatie presenteert de sectie Rookbeheersingssystemen van VEBON een methodiek die geschikt is voor nadere afstemming van de theoretische eisen van het Bouwbesluit op de eisen die vastgesteld kunnen worden op grond van de dagelijkse praktijk. Graag nodigen wij u uit deze methodiek aandachtig te bestuderen en toe te passen waar mogelijk. Hoogachtend, R. van BeekVoorzitter sectie Rookbeheersingssystemen VEBON

Bouwbesluit 2003 en gelijkwaardigheidOp basis van de artikelen 2.201 t/m 2.203 van het Bouwbe-sluit 2003 is het mogelijk om grotere brandcompartimenten toe te passen. Hierbij dient de aanvrager ten genoegen van burgemeester en wethouders aan te tonen, dat het bouwwerk tenminste eenzelfde mate van veiligheid biedt als beoogd met het betrokken voorschrift. Dit kan onder andere door techni-sche installaties toe te passen, zoals een rook- en warmte-afvoerinstallatie (RWA) of een sprinkler-installatie, maar ook door met rekenmethodieken aan te tonen dat gelijkwaardig-heid wordt bewerkstelligd.

Uit Bouwbesluit 2003:

Inrichting Artikel 2.201Een brandcompartiment met een gebruiksoppervlakte die groter is dan de toelaatbare gebruiksoppervlakte als bedoeld in paragraaf 2.13.1, onderscheidenlijke 2.14.1, zijn zodanig ingericht dat het uitbreiden van brand wordt beperkt op een wijze die leidt tot een mate van brandveiligheid als beoogd met die paragrafen (wettekst).

Loopafstanden Artikel 2.202De loopafstand tussen een punt in een brandcompartiment als bedoeld in artikel 2.201 en het aansluitende terrein is zo-danig dat bij brand het aansluitende terrein snel en veilig kan worden bereikt op een wijze als beoogd met de paragrafen 2.16.1, 2.17.1, 2.18.1, 2.19.1 en 2.20.1 (wettekst).

Algemeen wordt gesteld dat er sprake is van een veilige ont-vluchting indien de rookvrije hoogte onder de rooklaag 2,5 meter bedraagt en de rooklaagtemperatuur niet hoger is dan 200°C, gedurende de ontruimingstijd.

Brandbestrijding Artikel 2.203Een brandcompartiment als bedoeld in artikel 2.201, heeft zodanige voorzieningen dat een brand kan worden bestreden op een wijze die leidt tot een mate van brandveiligheid als beoogd met paragraaf 2.21.1 (wettekst).

Waarom een nieuwe universele methodiek?Omdat er in Nederland landelijk geen eenduidigheid is over hoe omgegaan moet worden met grote brandcompartimen-

ten, heeft de sectie Rookbeheersingssystemen van VEBON besloten een universele methode te ontwikkelen, welke tot doel heeft:• het vereenvoudigen van het bepalen van maximale brand-

compartimentgroottes;• het vereenvoudigen van het handhavingtraject.

De methodiek houdt rekening met:• de veiligheid van aanwezige personen en hulpverleners;• de veiligheid van personen in belendende bebouwing;• economisch aspecten;• milieuaspecten;• sociale aspecten.

Grote Brandcompartimenten, de methodiekIn de nieuwe methodiek wordt het principe van de vuurbelas-ting niet losgelaten omdat dit een goed beeld geeft van de te verwachten brandduur. De vuurbelasting in een gebouw fluc-tueert echter meestal sterk. Het is daarom haast onmogelijk elke situatie in de berekening te ondervangen en adequaat te handhaven. De methodiek gaat derhalve uit van generalisatie.

GeneralisatieDe methodiek “Reken- en Beslismodel” wordt sinds 1995 gehanteerd en sinds die tijd zijn er duizenden berekeningen vervaardigd. Uit deze berekeningen kunnen derhalve voor de diverse verschillende toepassingen van objecten gemiddeldes worden ontleend. Voorts is ook in de ons omringende landen onderzoek naar vuurbelastingen verricht. De basis van dit concept is derhal-ve een inventarisatie van een groot aantal rapporten evenals waarden die ontleend zijn uit Technische Richtlinien Vorbeu-gender Brandschutz, Osterreichischer Bundeswehrverband, Brandschutztechnische Kennzahlen verschiedener Nutzun-gen, Lagerungen, lagerguter Ausgabe 1987.

Door het inventariseren en vastleggen behoeft derhalve niet bij ieder project een vuurlastberekening te worden vervaar-digd, maar kan direct het object aan de hand van het gebruik worden ingeschaald.

Uit deze inschaling volgt de verdere indeling met de daarbij horende te treffen maatregelen.

Inleiding

Al vele jaren is men ervan overtuigd dat door onderverdeling van een gebouw met behulp van brandwerende muren, de uitbreiding van een brand in horizontale richting kan worden vertraagd. Door deze vertraging zal de brandweer beter haar inzet kunnen plegen, hetgeen uiteindelijk invloed heeft op de totale omvang van de brand en de geleden economische, sociale en milieuschade. Ook de regelgever heeft het nut van brandwerende scheidingen, en dus beperking van het uitbreidingsgebied van een brand, onderkend en heeft daarom in de bouwregelgeving vastgelegd wat de maximale uitbreidingsgebieden van een brand mogen zijn (brandcompartiment). De maximaal toegestane afmeting van een brandcompartiment is afhankelijk van het gebruik van het betreffende brandcompartiment hetgeen middels diverse tabellen in het Bouwbesluit 2003 is vastgelegd. De markt heeft echter om uiteenlopende redenen behoefte aan grotere brandcompartimenten.

Methodiek Grote Brandcompartimenten 4

Categorieën

Aanvullende opmerkingen• bij toepassing van een RWA-systeem gekoppeld aan een

automatisch rookdetectiesysteem is het aantal verbindingen onbeperkt.

• bij toepassing van een sprinklerinstallatie gekoppeld aan een automatisch rookdetectiesysteem is het aantal verbin-dingen onbeperkt.

• uitsluitend gecertificeerde installaties volstaan(1) .• per object dient met de betreffende brandweerorganisatie

een honoreringselement te worden opgenomen indien de aanvrager kiest voor onbrandbare isolatiematerialen en on-brandbare dakbedekking.

1) CertificeringUitgangspunt in de methodiek is dat de toegepaste systemen (detectie, RWA, sprinkler) gecertificeerd moeten worden zo-dat kwaliteit, overleg en continuïteit (door verplicht onderhoud) gewaarborgd worden.

InvesteringMet de omschreven methodiek wordt voldoende veiligheid be-oogd. Het is echter niet de bedoeling dat ten gevolge van het hanteren van een gewijzigde methodiek het bouwen duurder zal worden.

Het toepassen van voorgestelde technische installaties zal dan ook moeten leiden tot het kunnen laten vervallen van een aantal andere eisen:• het maximaal toegestane aantal verbindingen bij toepassing

van detectie, RWA- en sprinklerinstallaties is onbeperkt.• de mate van brandwerendheid van de hoofddraagconstruc-

tie (bij toepassing van voornoemde systemen:(het verlagen van de brandwerendheid met 30 tot 60 minuten).

• verlenging van de maximaal toegestane vluchtweglengte (uitsluitend van toepassing indien RWA en detectie worden toegepast).

• brandwerendheid dakliggers.• Klasse A tot en met C: WBDBO maximaal 60 minuten en bij

sprinkler 30 minuten.• Klasse D: WBDBO maximaal 120 minuten en bij sprinkler

60 minuten.• WBDBO door afstand conform model TNO “voldoende af-

stand: stralingsmodel”.

De methodiek kent reeds al, zonder voornoemde honorerin-gen, een aantal voordelen:• kwalitatief goede systemen (gewaarborgd door de certifice-

ringsregeling).• snelle detectie, dus snelle brandweerinterventie en dus

schadereductie wat een mogelijke verlaging van de verze-keringspremie tot gevolg kan hebben (Hierover dient nader overleg met verzekeringsmaatschappijen plaats te vinden).

• na brand snelle herstart van de werkzaamheden van het bedrijf als gevolg van beperkte schadeomvang en dus een grotere continuïteit in de bedrijfsvoering.

Opmerking• de methodiek is niet toepasbaar voor parkeergarages.

Categorie A (VL < 8 kg vh/m2)

• geen speciale voorzieningen geëist behoudens de ontruimingsinstallaties en branddetectie-systemen volgens de Gemeentelijke Bouwverordening.

Categorie B (VL > 8 < 30 kg vh/m2)

• indien BC > 1.000 m2 en < 4.000 m2: automatisch rookdetectiesysteem (NEN2535) met doormelding naar BAC.

• indien BC > 4.000 m2 en < 15.000 m2: RWA-sy-steem volgens NEN6093 gekoppeld aan automatisch rookdetectiesysteem (NEN2535) met doormelding naar BAC.

• indien BC > 15.000 m2 < 50.000 m2: sprinklerinstal-latie.

• indien BC > 50.000 m2: compartimenteren

Categorie C (VL > 30 < 100 kg vh/m2)


• indien BC > 2.500 m2 en < 6.000 m2: RWA-systeem volgens NEN6093 gekoppeld aan automatisch rook-detectiesysteem (NEN2535) met doormelding naar BAC.


• indien BC > 30.000: compartimenteren.

Categorie D (VL > 100 kg vh/m2)


• indien BC > 2.000 m2 en < 4.000 m2: RWA-systeem volgens NEN6093 gekoppeld aan automatisch rook-detectiesysteem (NEN2535) met doormelding naar BAC.


• indien BC > 20.000: compartimenteren.

Zie verder stroomschema’s bijlage 2

Indien object kan worden ingedeeld in:

Gebruikte termenvh: vurehout VL: vuurbelastingBC: BrandcompartimentgrootteBAC: Brandweer Alarm Centrale

A: Vuurbelasting < 8 kg vh/m2

B: Vuurbelasting > 8 kg vh/m2 < 30 kg vh/m2.C: Vuurbelasting > 30 kg vh/m2 < 100 kg vh/m2.D: Vuurbelasting > 100 kg vh/m2.


Bijlage 1

Beslismodel grote compartimenten

Verwerking / Productie

Bedrijfstak Categorie

Accufabriek b

Afgewerkte olieverwerking c

Alcolholdistillatie c

Aluminiumfabricage b

Aluminiumverwerking b

Archieven (compacte opslag) d

Autoherstelwerkplaats b

Azijnfabriek b

Bakproductenfabriek c

Beddenfabriek c

Bibliotheek c

Bioscoop b

Bitumenverwerking c

Blikfabriek b

Boekbinderij c

Bontverwerking b

Bouwmarkt c

Breiproductenfabriek c

Brouwerij b

Cacaoverwerking c

Caravanfabriek/stalling c

Celluloidfabriek c

Centrale (machinekamer) b

Chocoladefabriek c

Conservenfabriek b

Cosmeticafabriek c

Concertzaal b


Bijlage 1




Dakleerfabriek c

Dataverwerking b

Deegwarenfabriek c

Deurenfabriek aluminium/staal b

Deurenfabriek, hout/kunststof c

Dierenverblijfplaats b

Distillatie van oplosmiddelen c

Draadtrekkerij b

Drukkerij c

Edelsteenbewerking b

Electro- en elektronicafabrieken b

Fietsenfabriek b

Filmarchief c

Filmstudio b

Fineerfabriek c

Fotolaboratorium b

Fotomaterialenfabriek b

Fotoalbumfabriek c

Garage b

Geneesmiddelenfabriek b

Glasfabriek b

Golfkartonfabriek c

Hennepvoorbewerking b

Honingverwerking b

Houtverwerking c

Houtwolfabriek c


Bijlage 1




Jaarbeurs c

Juteverwerkingsfabriek c

Kassenteeld a

Kaarsenfabriek c

Kabelfabriek b

Kartonfabriek c

Katoenverwerking c

Keramisch bedrijf b

Ketelhuis (stoom/gas) b

Kledingfabriek c

Klokkenfabriek b

Koelapparatenfabriek b

Koffieverwerking c

Kolenverwerking c

Kunstmestfabriek c

Kunststofschuimfabriek c

Kunstofvervaardiging c

Kunststofverwerking c

Kunststofvezelfabriek c

Laboratorium b

Lakenfabriek c

Lederwarenfabriek b

Levensmiddelenfabriek c

Lichtmetaalbedrijf b

Lijmproductenfabriek c

Likeurfabriek c

Linoleumfabriek c

Luciferfabriek c


Bijlage 1




Machinefabriek b

Mandenmakerij c

Matrassenfabriek (uitgangspunt: kunststof) c

Melkpoedervervaardigen c

Meubelfabriek c

Meubelfabriek van stalen meubelen b

Meubeltoonzaal c

Motorrijwielfabriek b

Motorenfabriek b

Multiplexfabriek c

Naai-atelier b

Oud papierverwerking d

Papierfabriek c

Parketfabriek c

Porseleinfabriek b

Postsorteerbedrijf c

Prefabricagefabriek c

Ramenfabriek (aluminium) b

Ramenfabriek (hout/kunststof) c

Reiniging (chemisch) c

Rijstbewerking c

Rubbervervaardiging c

Rubberwarenfabriek c


Bijlage 1




Schakelruimte b

Scheepswerf b

Schoenfabriek c

Schuimrubberfabriek c

Sieradenfabriek b

Slachterij b

Sodafabriek c

Spaanplaatfabriek c

Spinnerij b

Spuiterij b

Spuitgietfabriek (kunststof) b

Spuitgietwerkfabriek (metaal) b

Steenfabriek b

Stoffeerderij (uitgangspunt kunstschuim) c

Stokerij b

Studio b

Suikerfabriek b

Tabakswarenfabriek b

Tapijtfabriek zonder rubber of kunststofschuim b

Tapijtfabriek met rubber of kunststofschuim c

Teerverwerking c

Textielbedrijf c

Touwslagerij b

Transformatorenfabriek b

Tricotagefabriek c

Triplexfabriek c

Uurwerkfabriek b


Bijlage 1




Schakelruimte b

Scheepswerf b

Schoenfabriek c

Schuimrubberfabriek c

Sieradenfabriek b

Slachterij b

Sodafabriek c

Spaanplaatfabriek c

Spinnerij b

Spuiterij b

Spuitgietfabriek (kunststof) b

Spuitgietwerkfabriek (metaal) b

Steenfabriek b

Stoffeerderij (uitgangspunt kunstschuim) c

Stokerij b

Studio b

Suikerfabriek b

Tabakswarenfabriek b

Tapijtfabriek zonder rubber of kunststofschuim b

Tapijtfabriek met rubber of kunststofschuim c

Teerverwerking c

Textielbedrijf c

Touwslagerij b

Transformatorenfabriek b

Tricotagefabriek c

Triplexfabriek c

Uurwerkfabriek b

Bijlage 1




Vaatwasmachinefabriek b

Veevoederfabriek b

Verbandmiddelenfabriek c

Verbruikersmarkt c

Verf- en lakfabriek d

Ververij c

Vlasvoorbewerking b

Vliegtuigfabriek b

Vliegtuighangar b

Voedingsmiddelenfabriek c

Vulcaniseerbedrijf b

Wagonfabriek b

Wapenfabriek b

Warenhuis c

Wasmachinefabriek b

Wasmiddelenfabriek c

Wasserij b

Weverij b

Zeepfabriek c

Zijdenfabriek b

Zoetwarenfabriek c

Zuivelfabriek b


Bijlage 1


Opslag

Opslag Categorie

Accu c

Akten c

Asfalt c

Auto-accessoire (zonder banden, kunststoffen, auto-onderdelen, brandb. vloeistof) b

Banden d

Batterijen c

Beddegoed d

Bekleding d

Bekledingsmaterialen d

Bitumen d

Blik b

Boeken d

Breiwaren c

Bureau-artikelen c

Celluloid d

Cellulose d

Chemicalien d

Conserven b

Cosmetica-artikelen d

Dakleer d

Draad b

Drank (geen sterke drank) b

Drank (sterke drank) c

Drogisterijwaren en –artikelen c

Elektrische materialen en apparaten b


Bijlage 1


Opslag

Opslag Categorie

Accu c

Akten c

Asfalt c

Auto-accessoire (zonder banden, kunststoffen, auto-onderdelen, brandb. vloeistof) b

Banden d

Batterijen c

Beddegoed d

Bekleding d

Bekledingsmaterialen d

Bitumen d

Blik b

Boeken d

Breiwaren c

Bureau-artikelen c

Celluloid d

Cellulose d

Chemicalien d

Conserven b

Cosmetica-artikelen d

Dakleer d

Draad b

Drank (geen sterke drank) b

Drank (sterke drank) c

Drogisterijwaren en –artikelen c

Elektrische materialen en apparaten b

Bijlage 1


Opslag

Opslag Categorie

Fietsen b

Fineer c

Garens c

Gasverbrandingstoestellen b

Geneesmiddelen d

Glaswaren b

Graan c

Hout massieve stapeling d

Hout luchtige stapeling d

Houtskool d

Houtspaanders d

Houtwol d

Huishoudartikelen c

Jute d

Kabels c

Katoen d

Keramische producten b

Koffie c

Kunststoffen d

Kurk c

Leer c

Levensmiddelen in glas of blik b

Levensmiddelen overig c

Linnen d

Lucifers d


Bijlage 1


Opslag

Opslag Categorie

Matrassen d

Meel c

Metaalwaren b

Meubels d

Multiplex d

Olie c

Pallets d

Papier d

Papierafval samengeperst d

Papierafval los gestort d

Papierartikelen d

Porcelein b

Ramen metaal b

Ramen kunststof b

Ramen hout b

Reiningingsmiddelen c

Riet c

Rietproducten (bv korven) b

Rijwielen b

Rubber d

Schoenen c

Schuimrubber d

Spaanplaat d

Speelgoed c

Spiritulien c

Spijsolie b


Bijlage 1


Opslag

Opslag Categorie

Matrassen d

Meel c

Metaalwaren b

Meubels d

Multiplex d

Olie c

Pallets d

Papier d

Papierafval samengeperst d

Papierafval los gestort d

Papierartikelen d

Porcelein b

Ramen metaal b

Ramen kunststof b

Ramen hout b

Reiningingsmiddelen c

Riet c

Rietproducten (bv korven) b

Rijwielen b

Rubber d

Schoenen c

Schuimrubber d

Spaanplaat d

Speelgoed c

Spiritulien c

Spijsolie b

Bijlage 1


Opslag

Opslag Categorie

Tabakswaren d

Tapijt d

Textiel d

Theatermagazijn c

Triplex d

Verbandmiddelen d

Verpakkingsmaterialen en vaten, niet brandbaar b

Verpakkingsmaterialen, brandbaar d

Vetten c

Vezels d

Vilt d

Vlas b

Vloerbedekking met schuimrug d

Vloerbedekking zonder schuimrug d

Vloerbedekking linoleum d

Vloerbedekking kurk d

Vloerbedekking parket d

Vloerbedekking, laminaat d

Voedingsmiddelen in glas of blik b

Voedingsmiddelen overig c

Watten d

Werktuigen met onbrandbare onderdelen b

Werktuigen met brandbare onderdelen b

Wol d

IJzerwaren b

Zeep d

Zijde d


ja

ja

Bijlage 2


OpmerkingIn onderstaand schema staan de minimale vereiste voorzieningen. Gekozen kan worden voor voorzieningen uit een hogere orde. Volgorde van rangorde is van hoog naar laag: Compartimenteren, sprinkler, rwa+detectie, geen voorzieningen.


A > 1.000 m2 Bouwbesluit

Cat. A:

q < 8 kg vh/m2

• Geen aanvullende installatie-eisen

• WBDBO ≥ 60 minuten

• Max. aantal verbindingen: 2

Advies: detectie comform NEN2535

+ doormelding


• WBDBO 60 minuten



+ doormelding

• RWA NEN6093 + detectie NEN2535

+ doormelding


• Max. aantal verbindingen: onbeperkt

• Sprinkler



• Compartimenteren

Cat. B:

q > 8 kg vh/m2

< 30 kg vh/m2

Naar blad 17

A > 1.000 m2

< 4.000 m2

A > 4.000 m2

< 15.000 m2

A > 15.000 m2

< 50.000 m2

A > 15.000 m2

nee

ja

ja

nee

ja ja

nee

nee

ja

nee

ja

nee

ja

ja

Bijlage 2


van blad 16

Cat. C:

q > 30 kg vh/m2

< 100 kg vh/m2


• WBDBO > 60 minuten



+ doormelding

Naar blad 18

ja

nee

A > 1.000 m2

< 2.500 m2ja


+ doormelding



A > 2.500 m2

< 6.000 m2

A > 6.000 m2

< 30.000 m2

A > 30.000 m2

nee

nee

• Sprinkler




nee

ja

ja

Bijlage 2


ja

ja

van blad 17

Cat. D:

q > 100 kg vh/m2





+ doormelding

jaA > 1.000 m2

< 2.000 m2ja


+ doormelding



A > 2.000 m2

< 4.000 m2

A > 4.000 m2

< 20.000 m2

A > 20.000 m2

nee

nee

• Sprinkler




nee

ja

ja

Bijlage 3

Gebruikte Literatuur

• Bouwbesluit 2003 – SDU Uitgevers ISBN 901210567 6• Brandbeveiligingsconcept Beheersbaarheid van Brand, Onderzoeksrapportage Ministerie van Binnenlandse Zaken / Directie Brandweer en Rampenbestrijding 7610953034• Een Brandveiliggebouw Bouwen – VNG Uitgeverij ISBN 903227765 0• Handboek Brandbeveiliging – ten Hagen Stam Uitgevers ISBN 904400386 0• Brandrisikobewertung / Berechnungsverfahren, Schweizerischer Ingenieur-und Architekten-Verein, Sia-Dokumentation 81• Brandschutztechnische Kennzahlen verschiedener Nutzungen, Lagerungen, Lagergüter Östenreichischer Bundeswehrverband TRVB A 126• TNO-rapport 1999-CVB-R1919


VEBON

Postbus 190

2700 AD Zoetermeer

Telefoon: 079-3531116

Email: [email protected]

Website: www.vebon.org

Verenigde kennis van beveiliging

grote brandcompartimenten

Documents