gsp (generalized system of preferences)
TRANSCRIPT
1
GSP (GENERALIZED SYSTEM OF PREFERENCES) အေ�ကာကခြက�န�ဆ�ငရာ �ခြ�ငအေအေ��ရးအေ�ပးမ�စနစ (GSP) အေ�ကာင�ထညအေ�ဖာ�အေ�ဆာငမ� ပင�းဆငရာကစၥရပမား
နဒါန�း ၁။ အေ�ကာကခြက�န�ဆ�ငရာ�ခြ�ငအေအေ��ရးအေ�ပးမ�စနစ (Generalized System of Preferences- GSP) သည ကမၻာအေကလသမဂၢ ကနသြ�.ယအေ�ရးႏ�ငအေခြ�1 ၿဖးမ�ညလာ�
(United Nation Conference on Trade and Development -UNCTAD) ၏ ႀကးပမ�း ခြစမ�းအေ�ဆာင�က�9ဖငအေ� ထြထကအေ�ပၚလာအေ�သာအေ�ကာင�းကးရလဒတစစ�� �9ဖစၿပး၊ ခြဖအေၿဖးဆ�ငငမား�ထးသ9ဖငအေ� ခြဖအေၿဖးမ��နည�းဆး�ငငမားက ကညရန အေ��ာကပါရညမန�း�က (၃) ရပက� �မတထ ားပါသည-
(က) �9ပညပပ႔ကန၀ငအေ�ခြငတးတကအေ�စရန (�) စကမ�လပငန�းတးတကအေ�စရန (ဂ) စးခြပားအေ�ရးတးတကမ�ႏ��န�း�9မငအေ�မားအေ�စရန
အေ�ကာကခြက�န�ဆ�ငရာ �ခြ�ငအေအေ��ရး အေ�ပးမ�စနစ (Generalized System of Preferences)
၂။ အေ�ကာကခြက�န�ဆ�ငရာ�ခြ�ငအေအေ��ရးအေ�ပးမ�စနစ (Generalized System of Preferences- GSP) ဆသညမာခြဖအေၿဖးဆ�ငငမား (�ခြ�ငအေအေ��ရးလက�ရရအေ�သာ�ငင) ၏ သတမတ� ရညအ�င�းႏ�ငအေ� ကကည သာပ႔က�ပစၥည�းမား ကခြဖအေၿဖးၿပး�ငငမား (�ခြ�ငအေအေ��ရး အေ�ပးသာ�ငင) ၏အေ�စးထြကက� ထြတင�းသ႔ �ထြလယတ က ၀ငအေ�ရာကလ ာ�ငအေ�စရန စမအေ�ပး�9
�င�း�9ဖစပါသည။ တစနည�း�ား�9ဖငအေန�ဆ�အေ�သာ� ခြဖအေၿဖးဆ�ငငမားမ တငပ�အေ႔သာ သတမတက ��ပစၥည�းမား အေ�ပၚထြတင GSP �ခြ�ငအေအေ��ရးအေ�ပးသညအေ� ခြဖအေၿဖးၿပးစကမ��ငငႀ ကးမားက ပမနအေ�ကာက� အေ�နက အေ�ကာကခြက�န�ႏ��န�းထအေက� ကာကခြက�န အေ�လၽာအေအေ�ပါ အေ(သ႔မဟတ) ကင�းထြလတအေ�ကာက�အေ�သာစနစ ပင�9ဖစပါသည။
GSP စနစအေ�ပအေၚပါကလ ာပ ၃။ (၁၉၆၄) �ႏ�နသြစYင ကင�းပသညအေ� ပထမ�ႀကမ UNCTAD ညလာ�မစတငကာ ခြဖအေၿဖးဆ�ငငမား၏ ပ႔က�ပစၥည�းမားက ကမၻာအေအေ�စးထြကကသ �႔ �ထးသ9ဖငအေ�
ခြဖအေၿဖးၿပး�ငငမား၏ အေ�စးထြကကသ �႔ �ထြလယတ က ၀ငအေ�ရာက �ငအေ�စရန�ႏ�ငအေ� အေ�ကာကခြက�န �ခြ�ငအေအေ��ရးမားအေ�ပးရအေ��လးထား အေ�ထြဆးအေ�ႏခြ�း�အေၾကၿပး၊(၁၉၈၆)�ႏ�နသြစYငက င�းအေပသာဒတယ�ႀကမအေ��9မာကက မၻာအေကလသမဂၢ UNCTAD ညလာ�မ ဆး�9ဖတ�က�9ဖငအေ� အေ�ကာကခြက�န�ဆ�ငရာ �ခြ�ငအေအေ��ရးအေ�ပးမ� စနစစက��9ပဌာန�း�တည�9ပ�င�
ပါသည။
GSP �ခြ�ငအေအေ��ရးအေ�ပးအေ�သာ�ငငမား ၄။ GSP �ခြ�ငအေအေ��ရးအေ�ပးသညအေ� �စ�စဥ (၁၂) �က အေ��ာကအေ�ဖာ��9ပပါ ခြဖအေၿဖးၿပးစကမ��ငင (၃၉) �ငငကသး�9�ား�စ�စဥတစ��စ�9ဖငအေ� ထတ�9ပနအေ�ပး�ပထား
ရာထြတနင�_ဖ႕၀င(၂၈) �ငငပါ၀င အေ�သာ EU အေ��ျဖငအေ� �_ဖ႕ဝင (၂၈) �ငင�ထြတက �စ�စဥ တစရပက�သာ တစအေ�ပါင�း တစစးတည�း �9ပဌာန�း ထားပါသည။ (၁) ၾသအေစၾတးလ�ငင (၇) အေ�နာ�အေ�ဝ�ငင (၂) ဘလာ႐စန�ငင (၈) ႐ရား�ငင (၃) အေကနဒါ�ငင (၉) ထြဆစဇာလ�န�ငင (၄) �ကစလ�န�ငင (၁၀) တရက�ငင (၅) ဂပ�န�ငင (၁၁) အေ�မရက�န�ငင (၆) နယးဇလ�န�ငင (၁၂) အေဥရာပသမဂၢ �းယ(၂၈)�ငင ( ၾသစႀတးယား၊ဘယလဂ ယ၊ ဘလအေ�ဂးရးယား၊ �ရအေ��းရား၊ ဆကပရပစ၊ �က သမၼတ�ငင၊ဒန�းမတ၊ �ကစစတးနးရား ၊ ဖငလန ၊ �9ပငသစ၊ဂာမန၊ဂရ၊ဟနအေ�ဂရ၊ �င
ယာလန ၊ �တလ၊ လတဗးယား၊ လစသnအေ�ရး နးယား၊ လဇငဘတ၊မာလတ ာ ၊ နယသ ာလန ၊ပလန ၊ အေ�ပၚတဂ၊ ရအေ�မးနးယား၊ ဆလဗကက းယား၊ဆလအေ�ဗးနးယား၊ စပန ၊ ဆြဆဒင၊ �ဂၤလန )
�9မ�မာ�ငငမ ပါဝငအေ�ဆာနသြငရကလ ကရအေ�သာ �စ�စဥမား ၅ ျျ။ �9မ�မာ�ငငအေ��ျဖငအေ� GSP �စ�စဥ (၁၂) ��နက အေ�မရက�န�ငင၏ �စ�စဥမ�ပ က�န�ငင မား၏ National GSP Scheme မားက ပါဝငအေ�ဆာနသြငရကလ ကရပါသ
ည။
GSP �ကး၀ငအေ�သာက�စညမား (Product Coverage) ၆။ GSP �စ�စဥမား�ရ �ၾကမ�းဖင�း အေ�ကာကခြက�န�ကင�းထြလကခြတ�ငအေ��9ပအေ�သာ ပစၥည�းမားမာ-
(က) စကမ�ထြထကက ��ပစၥည�းမား၊ (Manufactured and Semi-manufactured Products) (�) လယယ ာထြထကက ��ပစၥည�းမား၊ (Agricultural Products) (ဂ) လကမ��ႏ�ပညာပစၥည�းမား၊(Handicrafts) တ႔9ဖစၿပး၊လကမ��ႏ�ပညာပစၥည�းမား �ထြတကက �မ �ငငတင�းက အေ�ကာကခြက�န ကင�းထြလကခြတ�ငအေ�အေ�ပး
ထားသညက�အေ�ထြတ႕ရပါသည။ GSP ၏ ပငက�အေသဘာမာ အေ��9��ပ႔ကန ၊ က�စညမားက �ား�9ပ အေ�နရသညအေ� ခြဖအေၿဖးဆ�ငငမား၏ စးခြပားအေ�ရး အေ��9��က စကမ�လပငန�း ခြဖအေၿဖးတးတကအေ�စ9�င�း�9ဖငအေ�အေ��9ပာင�းလအေ�စရန ရညရြညvယသ ညအေအေ��လာက စကမ�ထြထကက ��ပစၥည�းမားက ပမ�ခြ�ငအေ� အေ�ရးအေ�ပးထားပါသည။
၇။ �ဆပါ GSP �ခြ�ငအေအေ��ရးရရသညအေ� က�စညစာရင�းမားႏ�ငအေ� စည�းမဥ�းမားက �ခြ�ငအေအေ��ရးအေ�ပးသညအေ� �ငငက �ႏ�စ�လက (သ႔) မၾကာ�ဏ9ပငဆငအေ�လအေရပါသ ည။ဥပမာ�ား�9ဖငအေ� အေဥရာပသမဂၢ၊ ဂပန�ႏ�ငအေ� အေ�မရကန �ငငတ႔၏ GSP �ခြ�ငအေအေ��ရးရရအေ�သာ က�ပစၥည�းစာရင�းမားကတစ�ႏ�စတစႀကမ�9ပငဆင �9ဖညအေခြ�စကအေ�
လအေရပါသည။GSP �စ�စဥ�ရ အေ�ကာကခြက�န�သစကသာခြ�ငအေ� �စား�ငရန �ထြတက ထတအေ�ပးအေ�သာCertficate မာ GSP Form A �9ဖစပါသည။
GSP ပငရင�း�ငငစည�းမဥ�း ၈။ GSP �စ�စဥသည တစ1ကသ တ �ခြ�ငအေအေ��ရးအေ�ပးအေ�သာစနစ�9ဖစရာ �ခြ�ငအေအေ��ရးအေ�ပးအေ�သာ�ငင မားမ ၎တ႔ စတႀ ကကစည�းကမ�း�ကမား သတမတ အေ�ဆာနသြငရကခြက�ငအေ�ရ
ပါသည။ GSP �ခြ�ငအေအေ��ရးရရအေ�သာ �ငငမားမတငပ�အေ႔သာ ပ႔က�ပစၥည�းသည တနသြင.င�းအေ�သာ�ငငက သတမတထ ားသညအေ� GSP ပငရင�း�င င စည�းမဥ�းႏ�ငအေ� ကကည ရမ ည�9ဖစပါသည။ ပငရင�း�ငငစည�းမဥ�းသည GSP �စ�စဥမား၏ �ဓကအေ�ရးပါ အေ�သာ �စတ� ပင�းတစရပ�9ဖစၿပး၊ �ခြ�ငအေအေ��ရးရရသညအေ�န�ငင�ထြတင�း �9ပညအေန��ဝ ထ
တလ �ပရရအေ�သာ (သ႔မဟတ) သသာထငရားခြစာ အေ��9ပာင�းလမ�ရအေ��ာင �9ပ�9ပငထ�တလ ပထားအေ�သာ က�စညမားက အေ�ကာကခြက�န��ခြ�ငအေ� အေ�ရးအေ�ပးရာထြတင အေ�သ�ာမ�ရအေ� �ာင သတ မတထ ား�9�င�း �9ဖစပါသည။
၉။ GSP �စ�စဥရ ပငရင�း�ငငစည�းမဥ�းမား၏ �ဓက��ကမားမာ အေ��ာကပါ�တင�း �9ဖစပါသည- (က) ပငရင�း�ငငမတအေ�ကာက၊ (�) က�စညYငပ�႔မ�ဆငရာ စည�းကမ�း�ကမား၊ (ဂ) အေ�ထာက� ထားစာနသြရကစာတမ�းမား၊
GSP �စ�စဥမားထြတင �9မ�မာ�ငင၏ပါဝငအေ�ဆာနသြငရကမ� အေ��9�အေ�န
�းယ GSP �စ�စဥ ၁၀။ �9မ�မာ�ငငက ၁၉၉၇ �ႏ�စမစ၍ forced labor �သး�9ပမ�အေ�ၾကာငအေ� GSP �ကး�စားခြ�ငအေ�မ ယာယ ဖယရား��အေအေရသာ�လည�း ၂၀၁၁�ႏ�စ �စးရတကလ ာၿပးအေ�
နာကပ�င�း �9မ�မာ�ငင၏ �ငငအေ�ရးႏ�ငအေ� စးခြပားအေ�ရး �9ပ�9ပငအေ��9ပာင�းလမ�မားခြစာက ဆကတ �ကအေ�ဆာနသြငရကလ ကရရာ EU အေ��ျဖငအေ� �9မ�မာ �ငငအေ�ပၚ ပတဆ �႔မ�မား က အေ��9အေဖလၽာအေအေ�ပးသညအေအေ���ျဖငအေ� �ခြ�ငအေအေ��ရး �9ပ�လညအေ�ပး�ပ�9�င�း �9ဖစပါ သည။
၁၁။ အေဥရာပသမဂၢ�ငငမားအေ��ျဖငအေ� �9မ�မာ�ငငအေ�ပၚထြတင အေ�ကာကခြက�န သကသ ာ/ ကင�းထြလကခြတ�ငအေန�က� ၁၉၉၇ �ႏ�စမ စတငကာ ဆင�းငအေထား�အေၿပး ၂၀၀၈ �ႏ�နသြစYင ဆကလ က သကတ မ�းတး �အေပါသည။၂၀၁၃ �ႏ�စ၊ ခြဇန�လ ၂၉ ရကအေ�န႔ထြတင ထတ�9ပနအေ�သာ အေဥရာပသမဂၢ၏ တရားဝငဂာနယတြယတ င အေ�ဖာ��9ပ�က� ရ �9မ�မာ�ငငအေ��ျဖငအေ� EU မ အေ�ပး
�ပအေ�သာ GSP �စ�စဥက� EU Regulation (607/2013) �ရ ၂၀၁၃�ႏ�စ၊ ဇလနင လ (၁၉) ရကအေ�န႔မ စတင၍ လကနက�ယမ�းမ�ပ (Everything But Arms-EBA) က�က��စညအားလးက အေ�ကာကခြက�န ကင�းထြလကခြတ�ငအေ��ႏ�ငအေ� အေ�ရ�ထြတကက န႔သတ�9�င�းမ ကင�းထြလကခြတ�ငအေ� (Duty Free and Quota Free) က �9ပ�လညvရ�စား လ
ကရပါသည။ ထတ�9ပနအေ�ၾက9ငာ�က� ရ �9မ�မာ�ငင အေ��ျဖငအေ� ၂၀၁၂ �ႏ�စ၊ ခြဇန� လ (၁၃) ရကအေ�န႔မ စတငကာ တငပ�အေ႔သာပ႔က�မား�ထြတက အေ�နာကအေ�ၾကာင�း�9ပန �ကး�စားခြ�ငအေ��9ဖငအေ��9ပ�လညခစားလက ရပါသည။
2
၁၂။ �9မ�မာ�ငငအေ��ျဖငအေ� �းယအေ�ဈးထြကကသ �႔ ငါး၊ ပခြစ�စသညအေ� အေ�ရထြထကက ��စညမား၊ ဆန ၊ ပစသညအေ� လယယ ာထြထကက ��စညမား၊ ႀကမထည၊ သအေစ��ာထညစသညအေ� သစအေ�တာ ထြထကပစၥည�း မား၊�ဝတ� ထည၊ ဖနပစသညအေ� စကမ�ထတက ��စည တငပ�႔မ�မား�ထြတက အေ�ကာကခြက�န�ကင�းထြလတ ခြ�ငအေ�ရရ�စားလကရပါ သည။ဘ႑ာႏ�စ�လက၊ က�စညအ�ပစ��လ
က �းယ�ငငမားသ႔ တငပ�႔ အေ�သာ �9မ�မာအေက�စညမား Form A �သး�9ပမ� အေ��9�အေ�နမားက အေ�နာကဆ ကတြကတ �9ဖငအေ� အေ�ဖာ�ၿပ ထားပါသည။
အေ�မရက�န�ငင GSP �စ�စဥ ၁၃။ အေ�မရက�န�ငငအေ��ျဖငအေ� GSP �ခြ�ငအေအေ��ရးမ� �စ�စဥက� ၁၉၇၄ �ႏ�နသြစYင စတအေင�ကာင� ထညအေ�ဖာ�အေ�ဆာနသြငရက�ၿပး၊ �စ�စဥက� �ႏ�စစဥ�9ပ�လည.�းသပ�9�င�း
မား �9ပလပကာ ထြထကအေ�ပၚလာအေ�သာ ရလာဒမားႏ�ငအေ� အေ��9ပာင�းလလာအေ�သာ စးခြပားအေ�ရးဝန�းကငက� အေ��9��၍ �စ �စဥက� �9ပငဆင�9ဖညအေခြ�စက�9�င�းမား �9ပလပပါသည။
၁၄။ အေ�မရကန၏ GSP �စ�စဥ�ရ �ကး�စားခြ�ငအေ�ရသညအေ� �ငငမား�ားလးသည HS code (၈) လး�ဆငအေ� က�စညလ�င�း (၃,၅၀၀) လင�းအေ�ပၚ အေ�ကာကခြက�န က င�းထြလကခြတ�ငအေ�ရရပါသည။ ခြဖအေၿဖးမ��နည�းဆး �ငငမားအေ��ျဖငအေ� ထပမ၍က�စညလ�င�း (၁,၅၀၀) လင�းက အေ�ကာကခြက�န ကင�းထြလကခြတ�ငအေ�ရရပါသည။ သအေ႔သာ�လည�း �ထ
ညအလပ�ႏ�ငအေ� �ဝတ� ထညအမားစႏ�ငအေ� ဖနပမား စသညအေန�က��စညမားမာ အေ�ကာက ခြ�န�ကင�းထြလကခြတ�ငအေခြန�တင မပါရပါ။
GSP �ခြ�ငအေအေ��ရး �9ပ�လညvရအေ�ရး�ထြတက အေ�ဆာနသြငရက�ကမား ၁၅။ အေ�မရက�န�ငင၏ GSP Scheme က ၁၉၇၆ �ႏ�စ၊ ဇ�နဝါရလ (၁) ရကအေ�န႔မ စတင အေ�ကာင �ထညအေ�ဖာ�� ၿပး၊ �9မ�မာ�ငငအေ��ျဖငအေ� ၂၀၀၃ �ႏ�နသြစYင Eco-
nomic Sanction �9ပလပ�ရသညအေန��ထြတက �ဆပါ �ခြ�ငအေအေ��ရးမားဆးရ�း�အေရပါသည။
၁၆။ ၂၀၁၃ �ႏ�စ၊ အေ�မလ(၄) ရကအေ�န႔ႏ�ငအေ� (၅) ရကအေ�န႔မားထြတင အေ�မရက�န�ငင၊ ဝါရငတန ဒစၿမ႕၊ အေ�မရက�န�ငင ကနသြ�.ယအေ�ရး ကယစားလယ႐း (USTR) ၌ စး ခြပားအေ�ရးႏ�ငအေန�ကnးသန�းအေ�ရာင�းဝယအေ�ရးဝ�ႀကး ဌာန၊ ဒတယဝ�ႀကး အေ��ါင�းအေ�ဆာငသညအေ� ကယစားလယ� _ဖ႕မ အေ�မရကန၏ GSP �ခြ�ငအေအေ��ရး �9ပ�လည ရရအေ�ရးဆင
ရာ Public Hearing ၾကားနာမ� �စ�စဥသ�႔ တကအေ�ရာက�ၿပး အေ�နာက၎�စ�စဥ၏ အေ�နာကဆ ကတြကတ �စ�စဥ�ရ ပထမ�ႀကမ Post Hearing Report က ၂၀၁၃�ႏ�စ၊ ခြဇန�လ (၂၅) ရကအေ�န႔ထြတင တနသြင.င�း�အေပါသည။
၁၇။ �ဆပါ�စရင�စာႏ�ငအေ�စနပလဥ�း၍ �9မ�မာ�ငငအေ��ျဖငအေ� GSP �9ပ�လညvရအေ�ရး�ထြတက �လပသမား�ခြ�ငအေအေ��ရး (Worker Rights) ၊ အေကလး�လပသမား (Child La-bor) �ႏ�ငအေ� ဉာဏပစၥည�း မပနသြင�ငအေ� (Intellectual Property Rights – IPR) စသညအေ� က႑(၃) ရအေပ�ပၚ �9ပညရြညYင�း အေ�ကာင�ထညအေ�ဖာ�မ�( မဝါဒ၊ ဥအေပဒ လပထ�း လပနည�း) ဆငရာ တးတကမ� လ�ပအေ�အေနသးအေ�ၾကာင�းႏ�ငအေ� လကရအေ�ဆာနသြငရကမ� အေ��9�အေ�န မားအေ�ပၚ �စရင�စာ ထပမတနသြင.င�းရန လ�ပ�က� ရ ၂၀၁၄ �ႏ�စ၊ ဧၿပလ (၁၅) ရကအေ�န႔ထြတင ဒတယ�ႀကမအေ��9မာက �စရင�စာ�ား �ငင�9�ားအေ�ရးဝ�ႀကးဌာနမ တစဆငအေ� သကဆ �ငရာအေ�မရက�န�ငင၏ �9မ�မာ�ငငသ႐းႏ�ငအေ� Office of the U.S. Trade Representative တ႔သ႔ အေ�ပးပ႔�အေၿပး�9ဖစပါ သည။
၁၈။ ၎�စရင�စာမားအေ�ပၚ ၂၀၁၄ �ႏ�စ၊ ဧၿပလ (၁၆) ရကအေ�န႔ထြတင အေ�မရက�န�ငငရ သကဆ �ငရာ ဌာနမားမ �9မ�မာ�ငငသ႔ GSP �ခြ�ငအေအေ��ရး�9ပ�လညအေ�ပးအေ�ရးႏ�ငအေ� ပတသ က၍ သးသပ�ၿပးအေ�နာက �လပ သမားဆငရာ ကစၥရပမားႏ�ငအေ�ပတသ က၍ အေ�နာကဆ �း�9ဖစအေ�ပၚတးတကမ� အေ�ၿ�အေ�နမားက �9မ�မာ�ငငဆငရာ အေ�မရက�သ႐းမ အေ�မးခြ�
န�း (၆) �အေ�ပးပ႔ကာ ထပမအေ�တာင�း�လာ အေ�သာအေ�ၾကာငအေ� သကဆ �ငရာဝ�ႀကးဌာန မား �9ဖစသညအေ� ကာထြကယအေ�ရးဝ�ႀကးဌာနႏ�ငအေ� �လပသမား ဝ�ႀကးဌာနတ႔မ အေ��9 ဖၾကား၍ အေ�ပးပ႔လာအေ�သာ ��က� လကမားႏ�ငအေ� �9ပစထားသညအေ� တတယ�ႀကမ အေ��9မာက �စရင�စာက (၂၂-၅-၂၀၁၄) ရကအေ�န႔ အေ�နာကဆ �း ထား၍ တနသြင.
င�းၿပး �9ဖစပါသည။ ၁၉။ ထ႔�9ပင အေ�မရက�န�ငငမ လာအေ�ရာကအေ�ထြတ႕ဆသညအေ� အေ�ထြဆးအေ�ႏခြ�း_ပမားထြတနငလည�း �ခြ�ငအေအေ��ရး �9ပ�လညvရအေ�ရး�ထြတက ညႇ�ႏ��င�းအေ�တာင�းဆမ�မား
�ႀကမႀကမ�9ပလပ�အေ�သာ�လည�း အေယန႔�ထ အေ�ၾကာင�း �9ပ�ၾကား�9�င�း မရအေ�သးပါ။
၂၀။ ၂၀၁၃ �ႏ�စ�ထြတင�း�9မ�မာ�ငငမ အေ�မရက�န�ငငသ႔ပ႔ကန��မယ(၁၀၄) မး�န႔၊ တ�1�းစစအေ�ပါင�း အေ�မရကနအေ�ဒၚလာသန�း (၃၀) �န႔တငပ�႔�အေရာထြတင GSP �ကးဝငသညအေ� က�စညY�1�း မာ အေ�မရကန အေ�ဒၚလာ(၁.၇) သန�း၊�9ဖစသညအေန��ထြတက GSP �ခြ�ငအေအေ��ရးရရပါက အေ�ကာက ခြ�န�သစကသာခြ�ငအေ�မာ (၅. ၇ %) �ကး�စားခြ�ငအေ�ရရမည
�9ဖစပါသည။ �9မ�မာ�ငင၏ ပ႔က�မားအေ�ပၚထြတင အေ�ကာကခြက�န�ကင�းထြလကခြတ�ငအေ�/ သကသ ာခြ�ငအေ�မား ရရ�ငမည �9ဖစရာ �ငင၏ကနသြ�.ယမ��9မႇငအေန�တငအေ�ရး �ထြတက လည�းအေ�ကာင�း၊ �9�ားအေ�သာတငပ�႔ �ငငမားႏ�ငအေ� အေ�ဈးထြကက ယဥ ၿပငရာထြတငအေ�ဈးႏ��န�း�ရ ပမ၍ယဥၿပငန�နသြငစမ�း�ား တးတကလ ာမည �9ဖစသညအေန��ထြတက လည�းအေ�ကာင�း ၊အေ�ထာက�
က�9ဖစအေ�စသညအေန��ျ�ပင �ငင�9�ားရင�းႏ�း �9မႇ�ပ�ႏ�မ�မား �9ပညရြညYင�း စးဝငကာ စကမ�ကန�ထ�တ ပစၥည�းထတလ �ပ တငပ�႔မ�ႏ�ငအေန��တ စးခြပားအေ�ရးခြဖအေၿဖးတးတကမ�အေ�ပၚ အေ�ထာက �က �9ပ�ငမည �9ဖစသကအေသ႔ �လပ�ကင �ခြ�ငအေန��လမ�းမားလည�း ရရမည�9ဖစအေ�သာအေ�ၾကာငအေ� အေ�မရက�န�ငင၏ GSP �ခြ�ငအေအေ��ရး �9ပ�လညvရအေ�ရးက
သကဆ �ငရာ�ငငမား၊ �9မ�မာ�ငငရ သကဆ �ငရာ ဌာနမား၊ �_ဖ႕ �စည�းမားႏ�ငအေ� ပးအေ�ပါင�းကာ ဆကလ ကအေ�ဆာင နသြရယတြကသ ားမည �9ဖစပါ သည။
သးသပ�က၂၁။ �9မ�မာ�ငငအေ��ျဖငအေ� ခြဖအေၿဖးမ�အေ�နာအေကက သာ �ငငစာရင�းထြတင ပါဝငအေ�အေနသးသညအေန��ထြတက ခြဖအေၿဖးၿပး�ငငမားမ ယ�ကအေသ႔ အေ�ဈးထြကကရရအေ�ရး တစ1တသ အေက� ကာကခြက�န�က
င�းထြလကခြတ�ငအေ�အေ�ပးသညအေ� GSP Scheme မား�ား �9ပညအေ��9ပညအေ�ဝဝ �သးအေ�ဆာနသြငရကန�ငအေ�ရး�ထြတက �9ပညပရင�းႏ�း�9မႇ�ပ�ႏ�မ�မား ဖတအေ��ၚ9�င�း၊ အေ�ကာ ကခြက�န�ကင�းထြလကခြတ�ငအေ�ရရသညအေ� �9ပညရြညYင�း ထြထကက ��မား�ား �ခြ�ငအေအေ��ရးအေ�ပး သညအေ�န�ငငက သတမတ အေ�သာ စ��စညႊန�းမား�တင�း ထတလ ပတငပ�႔9�င�း၊ က�ပစၥည�းထတလ ပတ
ငပ�႔ အေ�ရာင�းဝယမ�မားႏ�ငအေ� ပတသ ကသ ညအေ� ကနသြ�.ယမ�ႏ�ငအေန�ဆကစပအေ�သာ �9ပညရြညYင�းဥအေပဒမား �င��ငမာမာ�9ဖစအေ�အေစရး ႀကးပမ�း အေ�ဆာနသြငရက�9�င�း၊ က�ပစၥည�းထတလ ပတင ပ႔သမား�ား ၎�စ�စဥမားႏ�ငအေ� ပတသ က၍ စဥဆကမ�ပတ �9ဖစအေ�ပၚတးတကမ� �သပညာမား�ား �9ဖနအေ႔အေဝပး�9�င�း စသညY�႔က အေ�ဆာနသြငရယတြကသ ား�9�င�း�ား�9ဖငအေ�
က�စညထ�တလ ပတငပ�႔မ� ခြဖအေၿဖးတးတကလ ာ႐မၽမက �လပ�ကင �ခြ�ငအေန��လမ�းရရ�9�င�းႏ�ငအေ� စးခြပားအေ�ရးခြဖအေၿဖး တးတကမ�က တစအေ�ထာငအေန�တစအေ�နရာမ အေ�ထာက� ပအေ�9ဖစ မည �9ဖစပါအေ�ၾကာင�း သးသပတင�9ပ �ပပါသည။
တငပ�႔သမ မတပ�တငကာ ကယတ �င သကအေ�သ�ကာ ထတအေ�ပးသညအေ� စနစ ( Registered Exporter System-REX)
၂၂။ အေဥရာပသမဂၢ (EU) �_ဖ႕ဝငန�ငငမားက တစ1ကသ တ အေ�ကာကခြက�န �ခြ�ငအေ� အေ�ရးအေ�ပးအေ�သာ Generalized System of Preferences-GSP �စ�စဥ�ရ လကရ ကငအေန�သ�း လကရအေ�သာ သကဆ �ငရာ �ာဏာပငက စစနသြစ�ငအေ��9ပ ထတအေ�ပးသညအေန�သမရးက CO Form –A ထတအေ�ပးသညအေ�စနစ �ား ပ႔ကန�တစငပ�႔သမား မတပ�တငသညအေ�စနစ (Regis-
tered Exporter System-REX System) က ၂၀၁၇ �ႏ�စ၊ ဇ�နဝါရလ (၁) ရကအေ�န႔မ စတင �စားထးကငအေန�သ�းအေ�ကာင �ထည အေ�ဖာ�အေ�ဆာငအေ�တာအေမည�9ဖစ အေ�သာ�လည�း GSP �ခြ�ငအေအေ��ရး�စားခြ�ငအေ�ရသညအေ�န�ငငအေ��ျဖငအေ� �ဆပါ အေ�န႔ရယတြကတ င �ဆငသငအေ�မ�ဖစပါက အေ�နာကတ စ�ႏ�စ(သ႔) �ႏ�စ�ႏ�စ �ထ အေ�ရႊ႕ဆင အေ�ဆာနသြငရကန�
ငမည�9ဖစရာ �9မ�မာ�ငငအေ��ျဖငအေ� �ဆပါ စနစစက� ၂၀၁၈ �ႏ�စ (သ႔) ၂၀၁၉ �ႏ�စ၊ ဇ�နဝါရလ (၁) ရကအေ�န႔ မည.ညအေ� အေ�န႔ထြတင လကပါ အေ�ကာင �ထညအေ�ဖာ�မညက� အေဥရာအေပကာ�မရင (European Commission) ထသ႔ ၂၀၁၆ �ႏ�စ၊ ခြဇန�လ (၃၀) ရကအေ�န႔ အေ�နာကဆ �းထား ၍ စာအေ�ရးသားအေ�ပးပ႔ရမည �9ဖစပါသည။
၂၃။ �ဆပါစနစစ�ရ EU �ငငမားသ႔ တငပ�အေ႔သာ �9မ�မာအေပငရင�း ထတက ��မား�ထြတက ကနသြ�.ယအေ�ရးဦးစးဌာနထြတင GSP Form-A လာအေ�ရာကအေ�လၽာကထ ားရန မလ�ပဘ မ တပ�တငထား အေ�သာ ပ႔ကန တငပ�႔သကယတ �င တာဝ�ယn၍ ပငရင�းထတက �န�9ဖစအေ�ၾကာင�း သတမတထ ားအေ�သာ စာနသြရကစာတမ�းအေ�ပၚထြတင အေ�ၾကညာ၍ အေ�ကာကခြက�န သ
ကသ ာကင�းထြလကခြတ�ငအေ� �စားရယ �ငအေ�တာအေ �9ဖစပါသည။
၂၄။ �9မ�မာ�ငငအေ��ျဖငအေ� Extension ယထားစဥကာလ�ထြတင�း ပ႔ကန�တစငပ�႔မ�မား �ထြတက သမရးက GSP Form-A ထတအေ�ပးသညအေ�စနစစက� ဆကလ က အေ�ဆာင နသြရက ခြ� ငအေ�ရၿပး၊ �9�ားတစ1ယတြကတ ငမn စနစစသစက� လကပါ ကငအေန�သ�း�ငအေ�ရး�ထြတက ပ႔ကန တငပ�႔သသည သကဆ �ငရာ CO Issuing �ာဏာပင�9ဖစသညအေ� ကနသြ�.ယအေ�ရး ဦးစးဌာနထြတင
လာအေ�ရာက မတပ�တင အေ�ဆာနသြငရကရမည�9ဖစပါသည။သအေ႔သာ� ပါဝငအေ�ဆာနသြငရက ၿပးသညအေ� အေ�နာကပ�င�းထြတင မတပ�တငထားအေ�သာ ပ႔ကန�တင ပ႔သသာ EU ၏ GSP � စ�စဥက� �စားခြ�ငအေ�ရမည �9ဖစသည။
၂၅။ �9မ�မာ�ငငအေ��ျဖငအေ� �ာဆယ�_ဖ႕ဝငန�ငငမား�ၾကား အေ�ကာင�ထည အေ�ဖာ�အေ�ဆာနသြငရက လကရသညအေ� ထတလ ပတငပ�႔သကယတ �င ပငရင�းထတက �န�9ဖစအေ�ၾကာ င�း အေ�ၾက9ငာသညအေ�စနစ (Self-Certification System) ဆငရာ �9ဖစအေ�ပၚတးတကမ�အေ��9�အေ�နမားႏ�ငအေ� EU �_ဖ႕ဝငန�ငင မားက လကရ CO ထတအေ�ပးသညအေ� စနနသြစY
င �စားထးကငအေန�သ�းမညအေ� ပ႔ကန�တစငပ�႔သမား မတပ� တငသညအေ�စနစ (Registered Exporter System-REX System) အေ�ကာင�ထညအေ�ဖာ�ကငအေ� သး�ငအေ�ရး တ႔ႏ�ငအေ�စနပလ ဥ�း၍ သကဆ �ငရာ ဝ�ႀကးဌာန၊ �_ဖ႕�စည�းမားမ တာဝ�ရသ �သးသး �ားရင�းလင�းအေ��9ပာၾကား�9�င�း၊ညႇ�ႏ��င�း အေ�ထြဆးအေ�ႏခြ�း�9�င�းမား က အေ�ဆာနသြငရကလ ၽ
ကရပါသည။
၂၆။ အေဥရာပသမဂၢ �ငငမားသ႔ တငပ�အေ႔သာ လပငန�းရငမား အေ��ျဖငအေ� အေ�ကာကခြက�န သကသ ာခြ�ငအေ� ရရအေ�ရး �ထြတက �သး�9ပလၽကရအေ�သာ GSP Form A မား�ား တငပ�႔သမ မတပ�တငကာ ကယတ �င သကအေ�သ�ကာ ထတအေ�ပးသညအေ� စနစ ( Registered Exporter System-REX) �9ဖငအေ� စတငကငအေန�သ�း အေ�ဆာနသြငရကန�ငအေ�ရး ကစၥ�ား
3
သကဆ �ငရာ �9ပညရြညYင�းလပထ�းလပနည�းမား ၿပးစးအေ��ာင အေ�ဆာနသြငရကလ ၽကရၿပး လပထ�းလပနည�း မား ၿပးစးသညအေ� ��ါ စတအေင�ကာင�ထည အေ�ဖာ�မညအေ� အေ�န႔ရက� ား သ ကဆ �ငရာ ဝ�ႀကးဌာန၊ �သင�း�_ဖ႕မား၊ ပဂၢလက လပငန�းရငမား သ႔ �သအေ�ပး အေ�ၾကာင�းၾကား�9�င�း၊ �ဆပါ စနစစ�ား လကအေ�ထြတ႕ အေ�ကာင�ထည အေ�ဖာ�အေ�
ဆာနသြငရကန�ငအေ�ရး �ထြတက �သပညာအေ�ပး သငတန�းမား၊ အေ�ထြဆးအေ�ႏခြ�း_ပမား ခြဖငအေန�လစ ပ႔�9�င�းမားက အေ�ဆာနသြငရယတြကသ ားမည �9ဖစပါသည။
Issuance of Forms A Based on Fiscal Year Issued to EU Countries
N
o
.
By Com-
modity
2011-2012 2012-2013 2013-2014 2014-2015 2015-2016
Cop
y
Value
Cop
y
Value
Co
py
Value Copy Value Copy Value
1 Industrial
270.
00
10,222,188.70
547.
00
28,823,689.6
0
3,7
82.
00
223,924,582.
40
5,149
.00
303,165,847.
78
12,34
7.00
1,854,495,849.
19
2 Agrictural
125.
00
7,267,745.17
175.
00
10,939,777.7
4
36
8.0
0
19,230,030.9
9
954.0
0
72,660,370.2
5
923.0
0
64,629,583.78
3 Marine
226.
00
10,316,296.10
292.
00
13,722,509.8
9
48
1.0
0
19,593,745.8
2
385.0
0
14,310,735.3
8
429.0
0
14,725,415.22
4 Forestry
26.0
0
218,921.24
37.0
0
591,180.37
55.
00
838,608.85 99.00 1,710,259.22
106.0
0
2,332,421.06
5 Other 3.00 43,715.20 0.00
-
6.0
0
172,696.89 11.00 551,369.64 32.00 717,506.63
Total 650 28,068,866.41
105
1
54,077,157.5
9
46
92
263,759,664.
95
6598
392,398,582.
26
13837
1,936,900,775.
88
မတ�က။ ။EU GSP �ား ၁၉-၇- ၂၀၁၃ ရကအေ�န႔ထြတင စတနသြင�ငအေ��9ပအေ�ပး�အေအေ�သာ�လည�း ၂၀၁၁- ၂၀၁၂ �ႏ�ငအေ� ၂၀၁၂- ၂၀၁၃ ဘ႑ာႏ�စမားထြတင GSP Form A အေ� လၽာကထ ားမ�ရ၍ ထတအေ�ပး�အေ�9�င�း�9ဖစပါသည။ ၂၀၁၃- ၂၀၁၄ ဘ႑ာႏ�စ စာရင�းထြတင ၂၀၁၂ �ႏ�စ၊ ခြဇန�လမစ၍ အေ�နာကအေ�ၾကာင�း�9ပန GSP Form A ထတအေ�ပး
�အေမ� (၈၃၂) အေ�စာင ပါဝငပါသည။