gsp+ iy y%s ,xldjdemocracy-reporting.org/wp-content/uploads/2018/04/gsp... · 2018-10-24 ·...

20
GSP+ iy Y%S ,xldj 2017 wf.daia;=

Upload: others

Post on 08-Apr-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: GSP+ iy Y%S ,xldjdemocracy-reporting.org/wp-content/uploads/2018/04/GSP... · 2018-10-24 · ls%hdjg kexùu iïnkaO jd¾:d we.hsug ,lalrk ,o w;r" ls%hdjg kexùfïoS we;s meyeos,s

GSP+ iy Y%S ,xldj2017 wf.daia;=

Page 2: GSP+ iy Y%S ,xldjdemocracy-reporting.org/wp-content/uploads/2018/04/GSP... · 2018-10-24 · ls%hdjg kexùu iïnkaO jd¾:d we.hsug ,lalrk ,o w;r" ls%hdjg kexùfïoS we;s meyeos,s
Page 3: GSP+ iy Y%S ,xldjdemocracy-reporting.org/wp-content/uploads/2018/04/GSP... · 2018-10-24 · ls%hdjg kexùu iïnkaO jd¾:d we.hsug ,lalrk ,o w;r" ls%hdjg kexùfïoS we;s meyeos,s

GSP+ hkq?hqfrdamd ix.ufha fjf<| jrKhka ms<sn| fmdÿ l%uh ^GSP& hkq hqfrdamd ix.uh fj;

ish ksIamdok wmkhkh lrk ixj¾Okh fjñka mj;sk rgj,g" tu wmkhk fjkqfjka

;Srenÿ uq¿ukskau fkdf.jd isàug fyda wjuhla f.ùug myiqlï imhk fjf<|

úêl%uh hs' hqfrdamd ix.uh fuu GSP iyk l%uh msßkeófuka n,dfmdfrd;a;= jkafka

wk;=reodhl uÜgfï ^Vulnerable& mj;sk rgj, ÿ.S nj wju lsÍu" md,k ;;ajh hym;a

lsÍu iy ;sridr ixj¾Okh we;slsÍu i|yd iydh ùu hs'

GSP iyk l%ufhysu tla úfYaI Wmdx.hla jk .=Kd;aul ixj¾Okh iy hymd,kh

Èß.ekaùu i|yd jk fjf<| jrKhka ms<sn| fmdÿ l%uh ^GSP¬& 2005 jif¾§ ,xldjg

y÷kajd fokq ,eì‚' th GSP iykh ,nk ixj¾Okh fjñka mj;sk rgj,gu fjf<|

Èß §ukd ,ndfokakdjQ w;sf¾l Wmdx.hls' hqfrdamd ix.uh GSP¬ y÷kajd fokq ,enqfõ

m%;s,dNS rgj,g m%dud‚l GSP iyk l%ufhka ,efnkjdg jvd mq¿,a fjf<|fmd< msúiqula

,nd §fï b,lalh we;=j h' tA fjkqfjka hqfrdamd ix.uh m%;s,dNS rgj, 7200lg jvd jeä

ksIamdok j¾. i|yd ;Srenÿ rys; hqfrdamd fjf<|fmd< msúiqu ,nd ÿkafka h' ^iqÿiqlï

,;a ksIamdok j¾. j, .fõYkh l, yels o;a; .nvdjg wka;¾cd,fhka msúish yel¡1&

fuu m%;s,dN fjkqfjka m%;s,dNs; rgj,a ish rg ;=< udkj ysñlï" lïlre whs;Ska"

mdßißl iy hymd,kh iïnkaOj mj;sk m%Odk cd;Hka;r .súiqï j,x.= lsÍu iy

idOkSh f,i l%shd;aul lsÍu l< hq;= fõ' 2014 § ixfYdaOkh lrk ,ÿj" GSP¬ oeka oeä

wëlaIK l%shdj,shla wkq.ukh lrk w;r tlS l%shdj,shg isú,a iudc ld¾hNdrho we;=¿

lr ;sfí' jevigykg ksÍlaIlhka jYfhka rdcH fkdjk l%shdlrlhka tl;=lsÍu ksid

wëlaIK hdka;%Kh jvd;a úksúo Ndjfhka hq;=j iy úIhnoaOj bÈßm;a lsÍug yelshdj

,eî ;sfí'

1

Page 4: GSP+ iy Y%S ,xldjdemocracy-reporting.org/wp-content/uploads/2018/04/GSP... · 2018-10-24 · ls%hdjg kexùu iïnkaO jd¾:d we.hsug ,lalrk ,o w;r" ls%hdjg kexùfïoS we;s meyeos,s

GSP+ fldkafoais

wod< rdcHh wjYHfhkau —wk;=reodhl uÜgfï˜ ^Vulnerable& mej;sh hq;= h' tkï"

f,dal nexl=j wkql%ñl jir ;=kl ld,hla ;=< tu rdcHh by< wdodhï fyda

by< uOHu wdodhï ,nk rgla f,i j¾. lr fkd;sìh hq;= h' fjk;a jpkfhka

lsjfyd;a th m%dud‚l GSP m%;s,dNsfhl= úh hq;= h'

hqfrdamd ix.uh wod< rdcHfhka lrk wdkhkhka ksIamdok lSmhlg muKla iSud

úh hq;= h' ^hqfrdamd ix.uh tu rdcHfhka lrk GSP wdjr‚; m%Odk wdkhk

j¾. yf;ys jákdlu GSP wdjr‚; uq¿ wdkhkj, jákdlñka 75]la m%udKhla

ksfhdackh l< hq;= h&' tfukau tu rdcHh hqfrdamd ix.uh fj; flfrk wdkhk

m%udKh wjYHfhkau wju uÜgul mej;sh hq;= h' ^wod< rdcHfhka hqfrdamd

ix.uh fj; flfrk GSP wdjr‚; wdkhk m%udKh" hqfrdamd ix.uh ish uq¨

m%;s,dNs;hskaf.ka ,nk GSP wdjr‚; uq¨ wdkhk m%udKfha jákdlñka 2]lg

jvd wvq úh hq;= h&'

wod< rdcHh wjYHfhkau udkj ysñlï" lïlre whs;Ska" mdßißl wdrlaIdj iy hy

md,kh ms<sn| cd;Hka;r .súiqï 27la ish rg ;=< j,x.=Ndjhg m;a l< hq;= w;r

tlS .súiqï j,ska ;ykï l< lsisjla lsÍfuka fyda tys tk wruqKq yd wNsu;d¾:j,g

mriamr úfrdaë f,i l%shdlsÍfuka f;dr j tAjd idOkSh f,i l%shd;aul l< hq;= h'

wod< rdcHh tlS .súiqï u.ska wdfrdamKh lr we;s wjYH;dj,g iy wëlaIK

l%shdj,shg fukau" hqfrdamd fldñifï u. fmkaùu u; hqfrdamd ix.uh úiska GSP+ flfrys § we;s wëlaIK l%shdj,shgo wjk; úh hq;= h'

GSP¬ iykh ,nd.ekSug leu;s rgj,a tA i|yd we;=<;aùu i|yd w;HjYH fldkafoais

imqrk nj Tmamq l< hq;= h(2

2

Page 5: GSP+ iy Y%S ,xldjdemocracy-reporting.org/wp-content/uploads/2018/04/GSP... · 2018-10-24 · ls%hdjg kexùu iïnkaO jd¾:d we.hsug ,lalrk ,o w;r" ls%hdjg kexùfïoS we;s meyeos,s

GSP+ i|yd whÿï lsÍu

hï rdcHhla GSP¬ i|yd whÿï l< úg th udi oyhla muK .;jk wmr l%shdj,shlg

n÷ka fõ' whÿï m; mÍlaId lsÍug;a th kshñ; uQ,sl wjYH;d iïmQ¾K lr we;af;a kï

GSP¬ jrKh ,nd§ug fhdackd lsÍug;a hqfrdamd fldñiu udi yhl muK ld,hla jeh

lr hs' hqfrdamd ix.ufha WmfoaYl iNdj iy hqfrdamd md¾,sfïka;= fldñiu úiska bÈßm;a

l< fhdackdj ms<sn| i<ld ne,Sug fjka fjka jYfhka udi foll ld,hla ,nd .kS'3

hï rdcHhla GSP¬ yd tlaùug wjir b,a,d isáhs'

whÿï m; mÍlaId lrk hqfrdamd fldñiu th idOkSh uÜgul mj;S kï m%fõYh

i|yd fhdackd lr hs'

hqfrdamd ix.ufha md¾,sfïka;=j iy WmfoaYk iNdj úiska fldñifï fhdackdj

úu¾Ykh lr m%fõYh ms<sn| wjika ;SrKhg t<fUhs'

3

Page 6: GSP+ iy Y%S ,xldjdemocracy-reporting.org/wp-content/uploads/2018/04/GSP... · 2018-10-24 · ls%hdjg kexùu iïnkaO jd¾:d we.hsug ,lalrk ,o w;r" ls%hdjg kexùfïoS we;s meyeos,s

ksÍlaIK l%shdj,shhï rdcHhla GSP¬ m%;s,dNs;fhla jQ úg tlS rdcHh jir foll ld,hla mqrd pl%dldrj

flfrk ksÍlaIK l%shdj,shlg n÷ka fõ' fuu l%shdj,shg tlsfkl ine¢ Wmdx. folla

tla fõ' tkï ,l=Kq m;%sldj iy wëlaIK wdh;k iuÕ mj;ajdf.k hk ixjdoh hs'

cd;Hka;r wëlaIl uvq,a, úiska .súiqï

27 ;=< y÷kd.;a wvq¨yqvqlï ms<sn|

f;dr;=re yqjudre lr.ekSfï l%shdj,sh

—,l=Kq m;%sldj˜ kï fõ' hqfrdamd

fldñiu úiska m%;s,dNs; rdcHhla GSP¬ yd tla jQ úg tu rdcHh GSP¬ j.lSï yd

tlaùu ms<sn| ;lafiarejlg tlÕ fjkq

,efí ^m<uq ,l=Kq m;%sldj&'

,l=Kq m;%sldfõ we;s .eg¿ f,aLkh

jd¾Islj hdj;ald,Sk jk w;r" 1& .súiqï

M,odhS f,i l%shd;aul lsÍu yd 2& GSP¬ ixjdofha§ y÷kd .kakd wvq¨yqvqlï

ksrdlrKh lsÍu i|yd wod< rdcH u.ska

.kq ,nk wjxl W;aidyh hk lreKq

ms<sn|j wjOdkh fhduq flf¾'

,l=Kq m;%sldj GSP¬ ixjdoh

wfkHdkH úYajdih iy iyfhda.S;dj

u; mokïj" fuf;la ,nd .;a m%.;sh

iy .eg¿ ms<sn| idlÉPd lsÍu iy

wvq¨yqvqlï ksrdlrKh lr .ekSu

uQ,sl fldgf.k hqfrdamd ix.uh

iy m%;s,dNs; rgj,a w;r we;sjk

ióm iïnkaO;dj —ixjdoh˜ kï fõ'

cd;Hka;r .súiqï j, ksÍlaIK uvq¨

j,g tyd .sh isú,a iudch" foaYSh

fyda l,dmSh m%cdmd,kdêldÍ" fjf<|

tfukau udkj ysñlï yd lïlre

whs;Ska ms<sn| ixúOdk" wd§ f,i jk

mq¿,a mrdihl me;sreKq uQ,dY% Ndú;

lsÍug we;s yelshdj fuu ixjdo j,

we;s úfYaI;ajh hs' fuu ixjdoh foaYSh"

l,dmSh yd uOHu wêldÍkag ish j.lSï

bIag lr.ekSu i|yd iydh jk foaYSh

l%shdldrlhkaf.a wdOdrl N+ñldj

j¾Okhg fya;= fjhs'

4

Page 7: GSP+ iy Y%S ,xldjdemocracy-reporting.org/wp-content/uploads/2018/04/GSP... · 2018-10-24 · ls%hdjg kexùu iïnkaO jd¾:d we.hsug ,lalrk ,o w;r" ls%hdjg kexùfïoS we;s meyeos,s

Y%S ,xldj( GSP+ w;am;a lr.ekSu iy wysñ lr.ekSu

hqfrdamd ix.ufha m%dud‚; GSP l%ufha wdrïNfha isgu Y%S ,xldj tys m%;s,dNs;fhla

jQ w;r 2005 cq,s ui 15 jkod isg GSP¬ iykhgo ,xldj ysñlï lSfõ h' kuq;a 2010

wf.daia;= 15 jkod isg hqfrdamd ix.uh úiska Y%S ,xldfõ GSP¬ ;;ajh w;aysgjkq ,enq‚'

fuu ;SrKhg uQ,slj fya;= jQfha fldñifï úu¾Ykhl m%;sM,hla f,i fy<s jQ tlai;a

cd;Skaf.a udkj ysñlï ms<sn| .súiqï ;=kla l%shdjg kexùfï§ isÿj we;s wvq¨yqvqlï jk

w;r tajd isú,a iy foaYmd,k whs;sjdislï ms<sn| cd;Hka;r iïuq;sh ^ICCPR&" ysxidjka

iy wfkl=;a l=ßrelï" udkisl fyda fkdfydìkd ie<lSï fyda o~qjï lsÍï msgqoelSfï

iïuq;sh ^CAT& iy <ud whs;sjdislï ms<sn| iïuq;sh ^CRC& kï fõ'4

j¾I 2016 cq,s ui 12 jkod Y%S ,xldj úiska GSP+ l%uhg kej; we;=,;a ù tu iyk kej;

,nd .eksu i|yd b,a¨ïm;%hla hqfrdamd ix.uh fj; bosßm;a lrk ,oS' YS% ,xld rcfha

fuu b,a,Sfïka miq hqfrdamSh fldñiu úiska YS% ,xld rch wod< cd;Hka;r iïuq;Ska

ls%hdjg kexùu iïnkaO jd¾:d we.hsug ,lalrk ,o w;r" ls%hdjg kexùfïoS we;s meyeos,s

wvq¨yqvqlï yÿkd.eksfïka wk;=rej 2017 ckjdß ui YS% ,xldj GSP+ iyk ,eìug fhda.H

njg ;srKh lrk ,os'5 flafiajqjo" mj;akd .eg¨, GSP+ l%ufha jeäÿr wëlaIKh i|yd

hg;a fõ. thska udi 4l ld,hlg miq tkï" 2017 wfm%a,a ui hqfrdamSh md¾,sfïka;=j úiska

YS% ,xldjg GSP+ iyk h,s,eìu j,lajd,k fhdackdjla mrdchg m;alrñka GSP+ iykh

YS% ,xldj fj; ,ndÈh hq;=hehs ks¾Kh lrk ,o w;r tu ks¾Kh wfm%A,a ui 18 jk osk

hqfrdamd ix.ufha ks< iÕrdjg we;=,;a lrk ,oS.

5

Page 8: GSP+ iy Y%S ,xldjdemocracy-reporting.org/wp-content/uploads/2018/04/GSP... · 2018-10-24 · ls%hdjg kexùu iïnkaO jd¾:d we.hsug ,lalrk ,o w;r" ls%hdjg kexùfïoS we;s meyeos,s

Y%S ,dxlSh wd¾Ólh flfrys GSP+ n,mEu

uE;l§ GSP¬ iykh ,nk rgj,a ms<sn|

l< úYaf,aIKhlg wkqj meyeÈ,s jQfha rg

;=< l%shd;aul jQ flá ld,h ;=< mjd GSP¬ iykfha m%;s,dN úYd, jYfhka ,nd.;a rgj,a

w;r ,xldjo isák nj hs'6 ienúkau GSP¬ ksid ,xldfõ we;s jQ úYd, wd¾Ól n,mEu

meyeÈ,sj fmfka' Y%S ,xldj GSP+ iykh ,o

m<uq jir ;=< W;=re wefußldkq fjf<|

l,dmh ^NAFTA& wìnjd hqfrdamd ix.uh

^EU& rfÜ úYd,;u wmkhk fjf<|fmd<

f,i m%;sia:dmkh lrkq ,enq‚'7 wefußld

tlai;a ckmo fjf<|fmd< wd¾Ól w¾nqoh

wjia:dfõ§ hqfrdamd fjf<|fmd< iuÕ

j¾Okh fjñka mej;s iïnkaO;d Y%S ,xldj

flfrys ;SrKd;aul úh' wefußldkq w¾nqoh

fya;=fjka ,xldj we;eï w,dN j,g

uqyqK ÿkako" tys wd¾Ólh kuHYS,S f,iu

mej;=‚'

rEm igyk 1( Y%S ,xldfõ wmkhk - 2015

uQ,dY%h( hqfrdamd fldñiu

36%

64%

hqfrdamd ix.uh

hqfrdamd ix.uhfkdjk

6

Page 9: GSP+ iy Y%S ,xldjdemocracy-reporting.org/wp-content/uploads/2018/04/GSP... · 2018-10-24 · ls%hdjg kexùu iïnkaO jd¾:d we.hsug ,lalrk ,o w;r" ls%hdjg kexùfïoS we;s meyeos,s

rEm igyk 3( hqfrdamd ix.uh fj; flreKq wmkhk j, jd¾Isl j¾Ok idudkHh

rEm igyk 2( hqfrdamd ix.uh fj; flfrk Y%S ,dxlSh wmkhk

rEm igyk 4( 2015 jir ;=< Y%S ,dxldfjka hqfrdamd ix.uh fj; flreKq wmkhk m%;sY; jYfhka

2002

3.0

2.5

2.0

1.5

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

63.1%

2001-2004 (GSP+j,g fmr)

11.5%

16.4%

7.4%

2005-2009 (GSP+;sìh§) 2010-2014 (GSP+j,g miq)

hQfrda ì,shk

ish¿ fjk;a j¾.

ma,diaála rn¾

weÕ¿ï

t<j¿ ksIamdok

hka;% iQ;% iy WmlrK

wdydr øjH

uq;= iy jákd f,day

10.8%2.5%

2.7%

3%

7.5%

10.4%

rEm igyk 3( hqfrdamd ix.uh fj; flreKq wmkhk j, jd¾Isl j¾Ok idudkHh

rEm igyk 2( hqfrdamd ix.uh fj; flfrk Y%S ,dxlSh wmkhk

rEm igyk 4( 2015 jir ;=< Y%S ,dxldfjka hqfrdamd ix.uh fj; flreKq wmkhk m%;sY; jYfhka

2002

3.0

2.5

2.0

1.5

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

63.1%

2001-2004 (GSP+j,g fmr)

11.5%

16.4%

7.4%

2005-2009 (GSP+;sìh§) 2010-2014 (GSP+j,g miq)

hQfrda ì,shk

ish¿ fjk;a j¾.

ma,diaála rn¾

weÕ¿ï

t<j¿ ksIamdok

hka;% iQ;% iy WmlrK

wdydr øjH

uq;= iy jákd f,day

10.8%2.5%

2.7%

3%

7.5%

10.4%

uQ,dY%h( hqfrdamd fldñiu(ixLHd f,aLk ld¾hdxYh

uQ,dY%( *S,slaia tA' *¾kEkavq' —GSP+ w;aysgjQ miq weÕ¨ï ksIamdolfhl= uqyqK ÿka ÿIalr;d˜" GSP+ ms<sn| iïuka;%Khl§" Y%S ,xldfõ hqfrdamd jd‚c uKav,h (ECCSL)

GSP¬ iykh wysñ ùfuka miqjo hqfrdamd ix.uh fj; Y%S ,xldfõ NdKav wmkhkh

fkdlvjd isÿ jqKq kuq;a ^fojeks rEm igyk n,kak& j¾Ok wkqmd;slh my< jeá‚

^f;jeks rEm igyk n,kak&' GSP¬ iykh ;snqKq ld,fha hqfrdamSh l,dmh fj; flreKq

Y%S ,xlSh wmkhk fldgia m%udKh 28]-39] f;la fkdkej;S j¾Okh úh' 2004 jif¾

§ ^GSP¬ y÷kajd§ug fmr jir& ,xldfjka hqfrdamd ix.uh fj; flreKq wmkhk j,

jákdlu wefußldkq fvd,¾ ì,shk 1'8 la jQ w;r th 2009 jir ^GSP¬ wysñ lsÍug fmr

jir& ;=< wefußldkq fvd,¾ ì,shk 2'9 la olajd j¾Okh úh'8

GSP j,g fmr ,xldfõ ^2001-2004& jd¾Isl wmkhk j¾Ok idudkHh 11'5] ls'9 GSP¬ ld, iSudj ^2005-2009& ;=< th 16'4] olajd j¾Okh úh' GSP¬ wysñ ùfuka miq tu ;;ajh

kej; my< nei w;r 2010-2014 ld, iSudj mqrdu 7'4]ys /£ mej;=‚ ^f;jeks rEm igyk

n,kak&'

7

Page 10: GSP+ iy Y%S ,xldjdemocracy-reporting.org/wp-content/uploads/2018/04/GSP... · 2018-10-24 · ls%hdjg kexùu iïnkaO jd¾:d we.hsug ,lalrk ,o w;r" ls%hdjg kexùfïoS we;s meyeos,s

rEm igyk 3( hqfrdamd ix.uh fj; flreKq wmkhk j, jd¾Isl j¾Ok idudkHh

rEm igyk 2( hqfrdamd ix.uh fj; flfrk Y%S ,dxlSh wmkhk

rEm igyk 4( 2015 jir ;=< Y%S ,dxldfjka hqfrdamd ix.uh fj; flreKq wmkhk m%;sY; jYfhka

2002

3.0

2.5

2.0

1.5

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

63.1%

2001-2004 (GSP+j,g fmr)

11.5%

16.4%

7.4%

2005-2009 (GSP+;sìh§) 2010-2014 (GSP+j,g miq)

hQfrda ì,shk

ish¿ fjk;a j¾.

ma,diaála rn¾

weÕ¿ï

t<j¿ ksIamdok

hka;% iQ;% iy WmlrK

wdydr øjH

uq;= iy jákd f,day

10.8%2.5%

2.7%

3%

7.5%

10.4%

uQ,dY%h( hqfrdamd fldñiu

GSP¬ l%uh uÕka jeämqru n,mEula we;af;a Y%S ,dxldfõ weÕ¿ï wmkhkag fõ' Y%S

,dxldfõ weÕ¿ï wmkhka" iïmq¾K wmkhkhkaf.ka o< jYfhka 40] l m%udKhla jk

w;r thska o< jYfhka 60] la hqfrdamd ix.uh fj; wmkhkh flf¾' ^rEm igyk 4

n,kak&15 Y%S ,dxld m%;sm;a;s m¾fhaIK wdh;khg ( Institute of Policy Studies Sri Lanka ) wkqj"

GSP¬ l%ufha n,mEu ksidfjka j¾I 2008ka miqj" hqfrdamd ix.uh Y%S ,dxldfõ úYd,u

wmkhk fj<|m, njg m;a úh'16

Y%S ,dxldfõ weÕ¿ï wmkhk flfrys GSP+ n,mEu

GSP¬ ,eîug fmr isgu Y%S ,xldj m%dud‚; GSP (Standard GSP) hgf;a hqfrdamd ix.uh

fj; hefjk wmkhk w;ßka nyq;rhla fjkqfjka jr‚; ;Srenÿ wkqmd;sl nqla;s úkafoa

m%dud‚; GSP (Standard GSP) hgf;a h' flfia kuq;a Y%S ,xldj m%dud‚; GSP (Standard GSP& yryd mq¿,a mrdihl we;s ksIamdok fndfyduhla i|yd wju ;Sre nÿ wkqmd;sl ,nd.ksoa§

GSP¬ fuu fndfyda ksIamdok j,ska ;Sre nÿ uq¿ukskau bj;a l< w;r tu.ska ksIamdok

i|yd jvd jeä wdjrKhla ^ixfõ§ ksIamdoko we;=<;aj& ,nd ÿks'10 WodyrKhla jYfhka"

2008 iy 2010 w;r ld,h ;=<§ hqfrdamd ix.uh fj; flreKq uq¨ ,dxlSh wmkhk

m%udKfhka 29]lgu m%dud‚; GSP iy GSP¬ hgf;a iudk ;Sre nÿ wkqmd;slhka nqla;s

ú§ug yelshdj ,enq‚' flfia kuq;a fuu ld, jljdkqj w;r nÿ iyk l%u fol w;ru

o< jYfhka 5]-10] w;r fjkila mej;=‚'11

GSP¬ y÷kajd §fuka miqj ;Sre nÿ wkqmd;sl w;r úYd, fjkila mj;soa§ o ,xldfõ

fjf<| jrK Ndú;h ie<lsh hq;= m%udKhlska j¾Okh jQ w;r Ndú; wkqmd;slh 2003

jif¾ 42] isg 2008 jif¾ 72] olajd by< .sfha h'12 2010 GSP¬ w;a isgqùu;a iuÕ kej;;a

fuu nÿ jrK Ndú;h ySk jQfha h13 we;eï úYaf,aIlhka fuu GSP hgf;a jQ wju Ndú;h

tys m%Nj ia:dk kS;s ^Rules of Origin& j, we;s wNsfhda.S iajrEmhg wdfrdamKh l<y'14

tkï m%Nj ia:dk kS;s ^Rules of Origin& u.ska wmkhk ksIamdÈ;hg tl;= l< by< msßjeh

fya;=fjka fndfyda ,dxlSh jHdmdr fuu wjYH;d j,g wkql+, ùug jeh jk msßjeh GSP iykfhka ,efnk jdishg jvd jeä njg .Kkh l<y'

8

Page 11: GSP+ iy Y%S ,xldjdemocracy-reporting.org/wp-content/uploads/2018/04/GSP... · 2018-10-24 · ls%hdjg kexùu iïnkaO jd¾:d we.hsug ,lalrk ,o w;r" ls%hdjg kexùfïoS we;s meyeos,s

GSP¬ l%uh iy idudkH GSP l%uh hgf;a ;Srenÿ w;r we;s ie,lsh hq;= fjki ksidfjkaa Y%S

,dxldfõ weÕ¿ï wmkhkag iqúfYaI jdis ,enqKs' idudkH GSP l%uh hgf;a ;Srenÿ mrdYh

5'9] isg 9'6] fõ' ^j.= wxl 1 n,kak& GSP¬ l%uh hgf;a ;Srenÿ rys; ldKavh hgf;a

weÕ¿ï wmkhkag wjldY ,eîu ksid ;Srenÿ w;r fjki idudkH GSP l%uh hgf;a we;s

;Srenoao fõ' ;jo" fndfyda weÕ¿ï wmkhkag ,efnk 9'6]l ;Srenÿ fjki ksid fuu

l%uhka fol w;f¾ we;s fojk úYd,u ;Srenÿ fjkilska hqla; ldKavh njg fuh m;a

fõ' ^fuh" 10'5]l ;Srenÿ fjkilska hqla; fudg¾r: fkdjk jdyk (non - motorized vehicles) ldKavhg muKla fojeks fõ'&

fï wdldrhg my< fy,k ,o nÿ wkqmd;h ksidfjka weÕ¿ï flaI;%h GSP¬ l%uh hgf;a

fuu jrKhka jeämqr Ndú;d lrk ,oS' j¾I 2005 - 2010 ld,h ;=< wmkhk ;Srenÿ

j¾Khka Ndú;h" 2009 j¾IfhaoS ̂ GSP¬ l%uh hgf;a ;Srenÿ jrKhka meje;s wjika j¾Ih&

HS 61 and 62 hk wmkhk ldKav foj¾.h i|yd ^m%Odk weÕ¿ï wmkhk ldKavhka&

ms<sfj,ska 77] iy 55] hk Wmßuhlg m;a úh' GSP¬ l%uhg fmr" j¾I 2002 - 2004 ld,

j,oS HS 61 and 62 hk wmkhk ldKav foj¾.h i|yd w.hka ms<sfj,ska 35] iy 15] l

idudkH w.hka w;r my< uÜgul mej;sh'17

GSP¬ l%uh wysñ úfuka wk;=rej nÿ w.hka idudkH GSP l%uhg hgf;a jq w;r wmkhk

fj<| jrKhka (apparel trade preferences) Ndú;h kej;;a wvq úh' GSP¬ l%uh wysñ úfuka

wk;=rej Y%S ,dxldfõ weÕ¿ï wmkhkag wfkl=;a rgj,a ^GSP¬ l%uh mj;ajdf.k hñka

fyda GSP¬ l%uhg uE;ld,fhoS we;=,;a fjñka hqfrdamd ix.ufhka nÿ iyk nqla;s ú|sk&

j,ska t,a,jq m%n, ;rÕhlg uqyqK oSug isÿ jqKs' 2014 j¾Ifhaos" m%;s,dNska yg NdKav

l%udxlkh (product graduation) bj;a lsÍu jeks w;sf¾l iykhka m%Odkh lrñka" GSP¬ l%uhg isÿlrk ,o m%;sixialrKhka fya;=fjka Y%S ,dxldj GSP¬ l%ufhka neyerj isàfuka

isÿjq wys;lr n,mEu buy;a úh'18 GSP¬ m%;s,dNS wfkl=;a rgj,a j,ska t,a,jk m%n,

;rÕhg uqyqK oSug GSP¬ iykhka ;SrKd;aul jk nj Y%S ,dxldfõ weÕ¿ï flAI;%fha

fldgialrejka" wdYdks wfífialr iuÕ uE;loS isÿ lrk ,o iïuqL idlÉpdfõ oS i|yka

lrk ,oS'19

ish,a, i<ld ne,Sfï oS" GSP¬ l%uh w;aysgqùu thska ;=ka jirla we;=,; úYd, uq,H

w,dNhka iy l¾udka; Yd,d 25lg wêl m%udKhla jeiShdfuka relshd oyia .Kkla wysñ

úï jeks wys;lr m%;sm, Y%S ,dxldfõ weÕ¿ï flaI;%hg ,Õd lr ÿks'20

9

Page 12: GSP+ iy Y%S ,xldjdemocracy-reporting.org/wp-content/uploads/2018/04/GSP... · 2018-10-24 · ls%hdjg kexùu iïnkaO jd¾:d we.hsug ,lalrk ,o w;r" ls%hdjg kexùfïoS we;s meyeos,s

› ,xldfõka msg; fj<|fï ksr;ùu i|yd n,dfmdfrd;a;= jk" úfYaIfhkau hqfrdamSh

fj<|m, i|yd wmkhklrejka iy GSP+ iyk l%uh hgf;a jrKsh ie,l=ï ,nk

ksIamdok NdKav we;s jHmdßlhka i|yd GSP+ iyk l%uh jvd;a wdl¾IKSh úh yel¡

flafiajqjo" GSP+ iyk l%uho wfkl=;a ish¨ fj<|.súiqï fïkau nj;a hqfrdamd ix.uh

úiska fj<| jrKahka ,nd fokafka hym;a udkj ysñlï iy lïlre m%ñ;ska i|yd rgla

fm<Uúug nj;a iy › ,xld rch úiska hqfrdamSh ix.ufha .súiqï.; j.lsï imqrd,ñka

wod< fjkialï lsÍug tlÕ úu;a ksid nj;a jHmdßlhka úiska jgyd .; hq;=h' › ,xld

rch GSP+ iyk l%uh fjkqfjka ;ukaf.a md¾Ijfhka flaj,a flreKq lreKq l%shd;aul

lsÍu iïnkaOfhka jHmdßlhka úiska ie,ls,su;a úhhq;= w;r lïlre ß;Ska wka;¾cd;sl

uÜgug f.k tAu i|yd wjYH m%;sixiAlrK jevms<sfj,g rchg iyh oelaúh hq;= jk

nj;a fuhska woyia fõ'

udkj ysñlï iy fj<|du › ,xldj;=, ulaksido@

NdKav ldKavh

NdKav úia;rhidudkH

GSP l%uh

GSP¬ l%uh

610910 lmq iy f.d;k ,o" á I¾Ü" ftl j¾. iy wfkl=;a fjiaÜ 9'6] 0'0]

621210 ;sirmg iy tAjdfha wfkl=;a fros ms<s fldgia 5'2] 0'0]

620342 lmq iy f.d;k ,o fkdjk" msßñ iy msßñ <ud fldg iy

os.= l,siï

9'6] 0'0]

620469 f.d;k ,o fkdjk fjk;a frosms<s j¾. j, ldka;d iy

.eyeKq <ud fldg iy os.= l,siï

9'6] 0'0]

610821 lmq iy f.d;k ,o ldka;d hg weÿï 9'6] 0'0]

620462 lmq iy f.d;k ,o" ldka;d iy .eyeKq <ud fldg iy os.=

l,siï

9'6] 0'0]

610990 f.d;k ,o iy wfkl=;a frosms<s j¾. j," á I¾Ü" ftl j¾.

iy wfkl=;a fjiaÜ

9'6] 0'0]

610711 lmq iy f.d;k ,o msßñ hg weÿï 9'6] 0'0]

610829 f.d;k ,o iy wfkl=;a frosms<s j¾. j, ldka;d hg weÿï 9'6] 0'0]21

10

Page 13: GSP+ iy Y%S ,xldjdemocracy-reporting.org/wp-content/uploads/2018/04/GSP... · 2018-10-24 · ls%hdjg kexùu iïnkaO jd¾:d we.hsug ,lalrk ,o w;r" ls%hdjg kexùfïoS we;s meyeos,s

m%;s,dNs; rgj,a iy hqfrdamd fldñiu w;r wLKav ixjdohla mj;ajd .ekSu

iy iEu fojirlgu jrla jd¾;d ,nd.ekSu f,i GSP+ jevigyfka wëlaIK

l%shdj,sh j¾Okh flß‚' oeka hqfrdamd ix.ï ljqkais,h hqfrdamd md¾,sfïka;=j

iuÕ tlaj ksÍlaIK lghq;= fufyhj hs'

m%;s,dNs; rgj,a Tjqkaf.a jd¾;dlrKh ms<sn| we;s tlÕ;do we;=¿j úfYaI

fldkafoais j,ska f;drj cd;Hka;r wëlaIK u~q¨ iuÕ tluq;=j l%shdl< hq;= h'

bj;a lr.;a hdka;%Kh jvd;a wNsm%dhS jQjls' oeka cd;Hka;r wëlaIK uKav,fha

jd¾;d iïmQ¾K lsÍu i|yd hqfrdamd ix.uh jvd ksjerÈ f;dr;=re uQ,dY% Ndú;

lrkq we;' Tmamq lsÍfï nro ^Burden of the Proof& ixfYdaOkh flß‚' l%shdjg

kexùfï .eg¿ idlaIs iys;j fmkajQ úg idOkSh jd¾;djla yryd th meyeÈ,s

lsÍu m%;s,dNs; rdcHfha l¾hNdrh hs'

1

23

GSP+ ixfYdaê; fldkafoais 22

ne¨ne,aug tlamd¾Iùh nj muKla fmfkk fujeks .súiqï" hqfrdamSh ix.ufhaka m%Odk

lrkafka ukaoehs fï.ek iel Wmojd.kakka úiska m%Yak flfrkq we;' kuq;a fuysoS"

hqfrdamSh ix.uh ie<ls,su;a jkafka iA:dhs rgj,a iuÕ we;slr .kakd oS¾. ld,Sk

iïnkaO;djhka fõ¡ ks;sfha wdêm;H" m%cd;dka;%sl kshdukhka" udkj iy lïlre whs;ska

u; mokïjq rgj,a" tu rgj, mqrjeishka fjkqfjka hym;a whqßka wjYH;d imqrd,k

nj;a tu rgj,a úYajdiodhS yjq,alrejka jk nj;a wfhdackhka iy fj<| iïnkaO;d

i|yd hym;a jevms<sfj,lska hqla; jk nj;a GSP+ iyk l%uh hgf;a we;s úYajdih fõ¡

GSP+ iyk l%uh 2021 f;la › ,xldjg jdisodhl f,i i,lKq ,enqfha jqj;a" msgmsgu

;=ka wjqreoaola › ,xldj uOHu wdohï ldKavfha by< fldgfia iA:dkhla ,eìfïka miq

GSP+ iyk l%uh u.ska › ,xld wdKavqjg udkj iy lïlre whs;Ska ixia:dmkh lsÍu

i|yd osß.ekaúu l, yelsj we;¡

11

Page 14: GSP+ iy Y%S ,xldjdemocracy-reporting.org/wp-content/uploads/2018/04/GSP... · 2018-10-24 · ls%hdjg kexùu iïnkaO jd¾:d we.hsug ,lalrk ,o w;r" ls%hdjg kexùfïoS we;s meyeos,s

GSP¬ ixfYdaê; fldkafoais j, m%;sM,hla f,i oeka isú,a iudch" jHdmdßl m%cdj iy

foaYSh fldgialrejkag oaújd¾Isl jd¾;d i|yd —f;jeks md¾Yaj˜ uQ,dY% f,i b;d jeo.;a

N+ñldjla rÕ oelaúh yelsh' fuu kdkdúO jQ fldgialrejkag GSP¬ l%shdj,sh i|yd 1&

rdcH md,k wêldßh .súiqï j,g wjk;j lghq;= lrk wdldrh wëlaIKh 2& ÈhqKq úh

yels wdldr ms<sn| Wmfoia §u yd 3& Y%S ,dxlSh fmdÿ ck;djf.a oelau ms<sn| l;d lrk

ixjdolfhl= f,i l%shd lsÍu wd§ jYfhka odhl úh yel'

l%shdldrl

isú,a iudch

ikaksfõokh

• m;%sld" iudc cd,

iy fmdÿ jevigyka

yryd m%;sm;a;s

fhdackd j, n,mEï

ms<sn| uyck;dj

iy ;Srlhka oekqj;a

lsÍu'

• tlai;a cd;Skaf.a

iïuq;s j,g wkql+,

ùu iy GSP¬ iykh

w;r we;s iïnkaOh

ms<sn| wjfndaOhla

we;s lsÍu'

WmfoaYkh

• úfYaIs; lKavdhï

j, .eg¿ iy

ie<ls,a,g n÷ka jk

lafIa;% u;=lsÍu iy

m%;sm;a;s l%shd;aul

lsÍfï§ u;=jk

wjYH;d fjkqfjka

WmfoaYkh'

• úl,am iy úi÷ï

j,ska iukaú;

úfYaIs; m%;sm;a;s

fhdackd fjkqfjka

n,Orhka fj;

;=,kd;aul

m%ùK;dj iemhSu'

wëlaIKh

• n,dfmdfrd;a;= jQ

wdldrhg m%;sm;a;s

l%shdjg kexfõoehs

wëlaIKh lsÍu iy

wkq.ukh lsÍu'

• m%;sm;a;s .eàï

iy id¾:l;ajh"

wvq¨yq~qlï iy

j¾Okh úh hq;=

lafIa;% ms<sn| ms<sn|

m¾fhaIKh lsÍu'

GSP+ ;=< fldgialrejkaf.a N+ñldj

12

Page 15: GSP+ iy Y%S ,xldjdemocracy-reporting.org/wp-content/uploads/2018/04/GSP... · 2018-10-24 · ls%hdjg kexùu iïnkaO jd¾:d we.hsug ,lalrk ,o w;r" ls%hdjg kexùfïoS we;s meyeos,s

• GSP+ ksid ksIamdok

iy jHdmdr j,g;a

/lshd wjia:d

ks¾udKlrKhg;a

we;s jdis iy n,mEï

ms<sn| uyck;dj

iy n,OdÍka oekqj;a

lsÍu'

• tlai;a cd;Skaf.a

.súiqï yd iïnkaê;

cd;sl ;,fha

m%;sm;a;s ud,djla

y÷kd .ekSu i|yd

jHdmdßl m%cdj f.k

we;s l%shdud¾. ms<sn|

uyck;dj iy wod<

n,OdÍka oekqj;a

lsÍu'

• ¥IKh msgqoelSu iy

lïlre n,ldfha

wksis Ndú;h

j<lajk úêl%u

wd§ jQ jHdmdr

m%j¾Okhg;a

iïuq;Skaj,g

wkql+, ùug;a wjeis

m%;sm;a;s l%shd;aul

lsÍu i|yd rch yd

tlaùu'

• WmfoaYkh

i|yd jvd mq¿,a

ikaOdkhla we;s

lsÍu fjkqfjka isú,a

iudch yd tlaj

lghq;= lsÍu'

• l%shdj,sfha

úksúoNdjh"

m%cd;ka;%jd§Ndjh

iy yjq,alrKh

tA wdldrfhka isÿ

fjkafkaoehs meyeÈ,s

lr.ekSu yd by;

l%shdud¾. wkq.ukh

lsÍu'

• GSP+ yryd Ôúld

jD;a;Ska fjkqfjka

lsishï n,mEula

isÿfõoehs ;yjqre

lr.kq i|yd

m%;s,dNs;hka iuÕ

lghq;= lsÍu'

• jHdmdßl fufyhqï

j<lajk ndOl

y÷kd .ekSu iy

m%;sm;a;s kej; we;s

lsÍfï wjYH;dj

úoyd oelafjk

idlaIs iemhSu'

• n,OdÍka mßirh"

udkj ysñlï iy

lïlre whs;Ska

ms<sn| m%;sm;a;s

wkq.ukh lsÍu

wëlaIKh

lsÍu fjkqfjka

isú,a iudch

iy fiiq iudc

yjq,alrejka iuÕ

iïnkaëlrKh ùu'

jHdmdßl m%cdj

• GSP¬ iïuq;s yd

iïnkaO m%Odk

m%;sixialrK lafIa;%

y÷kd .ekSfï

wruq‚ka jHdmdr"

udkj ysñlï

l%shdldrlhska"

jD;a;sh iñ;s"

ckudOH" iajdëk

l%shdOrhka iy

fiiaika fjkqfjka

tla fõÈldjla

ieliSu'

• ixOdks; mlaI j,

ksÍlaIK yd ks.uk

j,ska iukaú;

,xldj ms<sn|

tlai;a cd;Skaf.a

jd¾;d iy WÑ;

cd;Hka;r jd¾;d

iudc.; lsÍu'

13

Page 16: GSP+ iy Y%S ,xldjdemocracy-reporting.org/wp-content/uploads/2018/04/GSP... · 2018-10-24 · ls%hdjg kexùu iïnkaO jd¾:d we.hsug ,lalrk ,o w;r" ls%hdjg kexùfïoS we;s meyeos,s

isú,a iudch iy jHdmdr j,g fuys ,d w¾:j;a N+ñldjl kshef<kakg yelafla m%;sm;a;s

l%shd;aul lsÍfï iy m%;sixialrKh lsÍfï m%Odk lafIa;% i|yd ,dxlSh n,uKav, j,g

iydh §u u.sks' fuu N+ñldfõ mj;sk jeo.;alu fiiq GSP¬ m%;s,dNs; rdcH j, w;aoelSï

j,ska meyeÈ,s j Tmamq lr ;sfí' wdfïkshd rch 2014-2016 ld,h ;=< udkj ysñlï

wdrlaIKh ms<sn| cd;sl m%;sm;a;sh l%shdjg kexùfï§ yd wëlaIKfha§ isú,a iudcfha

iydh ,nd .;a w;r ¥IKhg tfrys tlai;a cd;Skaf.a m%{ma;sh hgf;a ¥IKh msgqoelSu

fjkqfjka wdfïkshdkq rcfha we;s lemùu fmkaùu i|yd úfYaI l%shdud¾. .ekSug jHdmdßl

m%cdfõ iydh ,nd .ekSu WodyrK jYfhka oelaúh yelsh'23 tfukau oeka fcdaðhdkq md,k

wêldÍkao 2016-2017 udkj ysñlï l%shd ie,eiau iliñka isákafka isú,a iudch yd we;s

lr.;a ióm iyfhda.S;dj iu.sks'24 ;jo" mdlsia;dkfha isú,a iudc ixúOdk iy jHdmdßl

m%cdfõ ksfhdað;hska rch iuÕ nyq mlaI ixjdo i|yd iyNd.S ùu wrUd we;af;a GSP¬ iy tys fldkafoais ms<sn| idlÉPd lrñka iduQysl jYfhka bÈßhg f.k hd yels udkj

ysñlï m%;sixialrK ms<sn| idlÉPd lrkq i|yd h' ^myiqlï iemhSu DRI úisks&25

GSP¬ iykh ,nk m%Odk;u m%;s,dNs;hd jYfhka jHdmdßl m%cdj ;=< jevigyfka

fldkafoais bIag lr.ekSug iydh §fï uQ,sl <eÈhdjla mj;S' Bg wu;rj 1& l¾udka; Yd,d

iy /lshd ia:dk lïlre m%ñ;Ska j,g wkq.; ùu iqrlaIs; lsÍu fukau 2& iduQysl iudc

j.lSu yryd rfÜ jvd j¾ê; udkj ysñlï iqrlaIs;;djla i|yd odhl ùu fukau udkj

ysñlï ms<sn| by< iqrlaIs;;djla lrd <Õd ùu i|yd rchg n,mEï lsÍug ,dxlSh jHdmdßl

m%cdjg yelshdj we;' 2010 § hqfrdamd ix.uh úiska Y%S ,xld rch fj; GSP¬ mj;ajdf.k

hdu ms<sn|j fldkafoais ud,djla mekjQ wjia:dfõ§ ,dxlSh jHdmdßl m%cdj tA fjkqfjka

bÈßm;a fjñka jeo.;a N+ñldjla ksrEmKh l< w;r jvd j¾ê; whs;sjdislï iqrlaIs;

lsÍula fj; rch kej; fhduqlrk f,i hqfrdamd ix.uh uE;l§ h<s;a jHdmdßl m%cdfjka

b,a,d isáfha GSP¬ mqkia:dmkh lsÍu blauka lsÍu wruqKq lrf.k h'26 WodyrKhla f,i

cd;sl lïlre m%;sm;a;sh l%shd;aul lsÍu iy ixfYdaOk ms<sn| l;sldj; kej; wdrïN

lsÍfï fyda rdcldß ia:dk j, iduQysl flaj,a lsÍu we;s lsÍu i|yd Y%S ,dxlSh n,OdÍka

iuÕ l%shdlsÍfï yelshdj jHdmdßl m%cdj i;= fõ' fuu l%shdud¾. folu cd;Hka;r

lïlre ixúOdkfha j;auka iïuq;Skaf.ka wdjrKh jk m%Odk .eg¿ wduka;%Kh lr hs'27

14

Page 17: GSP+ iy Y%S ,xldjdemocracy-reporting.org/wp-content/uploads/2018/04/GSP... · 2018-10-24 · ls%hdjg kexùu iïnkaO jd¾:d we.hsug ,lalrk ,o w;r" ls%hdjg kexùfïoS we;s meyeos,s

1 http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2012/october/tradoc_150025.pdf2 hqfrdamd fldñiu" —hqfrdamd ix.ufha fjf<| jrKhka ms<sn| fmdÿ l%uh (GSP)" 2014 wfma%,a http://www.

sice.oas. org/TPD/GSP/Sources/EU_GSP_04_2014_e.pdf3 hqfrdamd fldñiu" —fjf<| jrKhka ms<sn| fmdÿ l%uh ^GSP&˜" 2013 foieïn¾ 30 http://trade.ec.europa.

eu/doclib/ press/index.cfm?id=10064 iïuq;sh l%shdjg kexùfï ffk;sl iy wdh;ksl wvqmdvq" udkj ysñlï wdh;k j," iajdëk fldñiï

j, ÿ¾j,lï iy isú,a iy foaYmd,ksl whs;Ska ms<sn| ffk;sl fkdjQ iSudlsÍï fldñifï úu¾Yk u.ska

y÷kd .e‚ks' hqfrdamSh m%cdfõ fldñiu n,kak' —Y%S ,xldj ;=< we;eï udkj ysñlï iïuq;Ska idOkShj

l%shd;aul lsÍug wkql+,j l< úu¾Yk m%;sM, u; mokïj flreKq jd¾;dj˜ http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2009/october/tradoc_145152.pdf

5 hqfrdamd fldñiu" fldñifï lD;HdêldÍ f,aLkh " GSP+ l%uh i|yd Y%S ,xldfõ b,a¨ïm;%h we.hsï

jd¾:dg” n%i,aia" 2017 ckjdß 11 < http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2017/january/ tradoc_155236.pdf>6 fndkamdia Tka.=.af,da" —hqfrdamd ix.ufha GSP jevigyk ixj¾Okh fjñka mj;sk rgj, jd‚c

l¾udka;h k.d isgqùu i|yd fhdod .; yels m%Odk;u Wmdx.hls' f,dal wd¾Ól w¾nqo wjia:djl th

úfYaIs; h'˜" fjf<|du yd ixj¾Okh ms<sn| tlai;a cd;Skaf.a iïuka;%Kh 2010" http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2010/march/tradoc_145917.pdf

7 ã'à' lsxia,s n¾kdâ" —GSP¬ iykh w;aysgqùu( bka ,dxlSh wd¾Ólhg iy wmkhkhg we;s n,mEu-

wms wd¾Ól lïmkh i|yd iQodkïo@˜ whs,kaâ mqj;am;" 2010 wf.daia;= 22 http://www.island.lk/index.php?page_cat=articledetails&page=article-details&code_title=4997

8 iqfõkaøkS chr;ak" —fjf<| jrKhka ms<sn| fmdÿ l%uh iy ,dxlSh wd¾Ólhg tys n,mEu˜" wd¾Ól

iudf,dapkh ^2009 cqks-cq,s" http://dl.nsf.ac.lk/bitstream/handle/1/14234/ER-35%283-4%29-70.pdf?sequence=2

9 *S,slaia ta *¾kEkavq" GSP+ w;aysgjQ miq weÕ¨ï ksIamdolfhl= uqyqK ÿka ÿIalr;d" GSP+ ms<sn|

iïuka;%Khl§" Y%S ,xldfõ hqfrdamd jd‚c uKav,h" (ECCSL)- —Y%S ,xldjg GSP+ kej; ,nd .;

yelso@˜ 2015 ud¾;= 23

10 ue;sõ iakhsv¾" —GSP iy ixj¾Okh( —wfkHdkH mlaImd;s;ajfhka f;dr idM,Hh j¾Okh˜" cd;Hka;r

kS;sh ms<sn| ñÑ.ka ix.%yh 33 fj¿u wxl 4 ^2012&

11 fmdÿrdcH uKav,Sh f,alï ld¾hd,h iy úfoia ixj¾Ok wdh;kh" —hqfrdamd ix.ufha fjf<| jrKhka

ms<sn| fmdÿ l%ufha fjkialï( Y%S ,xldjg we;s iïnkaOh"˜ lgq jd¾;dj' ,kavkh( úfoia ixj¾Ok

wdh;kh" 2012" wYdks wnhfialr i|yka lrk wdldrhg" —GSP¬ w;aysgqùu iy ,dxlSh weÕ¿ï l¾udka;h(

iïnkaOh iy bÈß udj;˜" ol=Kq wdishdkq wd¾Ól iÕrdj" fj¿u 14 wxl 2 ^2012&' http://sae.sagepub.com/ content/14/2/293.abstract

12 foaYd,a o ue,a" iqfõkaøkS chr;ak yd o¾YkS fma%ur;ak" —Y%S ,xldfõ fjf<| .súiqï j, Wmfhda.S;dj(

ixLHdk ñkqï j,g tÈßj wmkhklrejkaf.a oelau˜" wdishd meismsla m¾fhaIK iy mqyqKq cd,fha

jD;a;sh m¾fhaIK ,sms u,dj" wxl 96" 2011 ud¾;=" http://www.unescap.org/ resources/utilization-trade-agreements-sri-lanka-perceptions-exporters-vsstatistical-measurements http:// www. unescap.org/sites/default/files/AWP%20No.%2029.pdf

wdfY%ah

15

Page 18: GSP+ iy Y%S ,xldjdemocracy-reporting.org/wp-content/uploads/2018/04/GSP... · 2018-10-24 · ls%hdjg kexùu iïnkaO jd¾:d we.hsug ,lalrk ,o w;r" ls%hdjg kexùfïoS we;s meyeos,s

13 wnhfialr" —GSP iykh bj;a lsÍu iy weÕ¿ï l¾udka;h˜

14 fcdfia wekaika iy ud¾la nefpgd" —W!K ixj¾ê; rgj, weÕ¿ï iy frÈ ms<s l¾udka;fhys ,d

wkfhdakH mlaImd;S;ajfhka f;dr idM,H j¾Okh˜" 2005 meá%la f,da" frdn¾gd msfh¾udáks iy cq¾.ka

ßYagßka i|yka lrk mßÈ" —cd;sl j;alï l<uKdlrK wdh;kfha ̂ NAMA& wfkHdkH fkdjk idM,Hh

Ldokh i|yd nyq md¾Yaùh úiÿï˜f,dal fjf<| ixúOdkh" 2008 uehs 16 <http://siteresources.worldbank.org/ INTTRADERESEARCH/Resources/544824-1235150721870/ch07_ Low_Piermartini_Richtering_Multilateral_ Solutions_to_Erosion_Pref_ NAMA.pdf>

15 › ,xld wmkhk ixj¾Ok wdh;kh"—úflakaøSh wmkhk ld¾h idOkh 2005-2014, http:// stat. srilankabusiness. com/epi2015/pdf/Pg%28014-019%29-%20Dissag.%20Export%20Performance%20 2005%20 -%202014.pdf Y%S ,xldj iy ud,Èjhsk i|yd jk hqfrdamd ksfhdað; uKav,h" fj<|

16 m%;sm;a;s m¾fhaIK wdh;kh" —Y%S ,xldj( 2008 wd¾Ól rdcHh˜" 2008" http://www.ips.lk/ publications/state_ of_economy_report.html

17 wnhfialr" —GSP iykh bj;a lsÍu iy weÕ¿ï l¾udka;h˜

18 fmdÿrdcH uKav,Sh f,alï ld¾hd,h iy úfoia ixj¾Ok wdh;kh" —hqfrdamd ix.ufha fj<| jrKhka

ms<sn| fmdÿ l%ufha fjkialï(› ,xldjg we;s iñnkaOh˜

19 wnhfialr" —GSP iykh bj;a lsÍu iy weÕ¿ï l¾udka;h˜

20 <http://www.ft.lk/2013/10/24/major-losses-in-apparel-sector-from-loss-of-gsp-plus-govt/>21 srilankabrief.org/2017/04/gsp-and-sri-lanka-benefits-and-callengers/22 hqfrdamd fldñiu" —hqfrdamd ix.ufha fjf<| jrKhka ms<sn| fmdÿ l%uh ^GSP&˜" 2014 wfma%,a

23 hqfrdamd fldñiu" —2014- 2015 ld, iSudj wdjrKh jk mßÈ tAldnoaO udKav,sl lD;HdêldÍ f,aLkh(

;sridr ixj¾Okh iy hy md,kh ^GSP¬& Wfoid hqfrdamd ix.ufha úfYaI Èß tlÕ;dj˜" 2016 ckjdß

28 20" 35-36' 131

24 hqfrdamd fldñiu" —tAldnoao udKav,sl lD;HdêldÍ f,aLkh˜' 131

25 äfudl%is ßfmdaáka bkagkeYk,a" —mdlsia;dkfha GSP¬ fldgialrejkaf.a iuq¿j˜" 2016 wfma%,a 22" http://democracyreporting.org/?p=1440

26 —GSP¬ kej; ,nd .ekSug kï Y%S ,dxlSh jHdmdßlhka udkj ysñlï j¾Okh lsÍu i|yd tlaúh hq;= h'

hqfrdamd ix.ï ;dkdm;s lshhs'˜ fou< .dähka

27 ksÍlaIKh ̂ CEACR& n,kak" 2015 § iïu; úh" 105 fjks ILC ieisfha§ m< flß‚ ̂ 2016&" ixúOdkh ùfï

iy iduQysl flaj,a lsÍfï whs;sh ms<sn| iïuq;sh" 1949 ^wxl 98&- Y%S ,xldj ^wmrdkqu; lsÍu- 1972&' http://www.ilo.org/dyn/ normlex/en/f?p=NO RMLEXPUB:12100:0::NO::P12100_ INSTRUMENT_ID:312243

fuu m%ldYkh c¾udkq úfoaY lghq;= ld¾hd,fha wkq.%yh iys;j m< lrk ,oaols' fuys wka;¾.;h ms<sn| mQ¾K j.lSu

äfudl%is ßfmda¾áka bkagkeYk,a i;= jk w;r bka c¾udkq úfoaY lghq;= ld¾hd,fha oelau ksfhdackh fkdflf¾'

msgq wxl 5 PdhdrEm ysñlu( jef,ß ,õ;=fYkaflda/ Shutterstock.com

16

Page 19: GSP+ iy Y%S ,xldjdemocracy-reporting.org/wp-content/uploads/2018/04/GSP... · 2018-10-24 · ls%hdjg kexùu iïnkaO jd¾:d we.hsug ,lalrk ,o w;r" ls%hdjg kexùfïoS we;s meyeos,s

GSP+ iykh i|yd wod< jk cd;Hka;r iïuq;Ska 27

01' isú,a iy foaYmd,k whs;sjdislï ms<sn| cd;Hka;r iïuq;sh ^1966& International Covenant on Civil and Political Rights (ICCPR)02' wd¾Ól" iudchSh" iy ixialD;sl whs;sjdislï ms<sn| cd;Hka;r iïuq;sh ^1966& International Covenant on Economic Social and Cultural Rights (ESCR)03' <ud whs;sjdislï m%{ma;sh ^1989& Convention on the Rights of the Child (CRC)04' ldka;djkag tfrys ish¨u wdldrfha fjkiafldg ie,lSï msgqoelSu i|yd jk cd;Hka;r m%{ma;sh ^1979& Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women (CEDAW)05' jOysxidj iy fiiq lDDr" wudkqIsl" wjuka iy.; ie,lSïj,g tfrys m%{ma;sh ^1984& Convention Against Torture and other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment (CAT)06' ish¨ wdldrfha j¾.jd§ fjkialï msgqoelSu i|yd jk cd;Hka;r m%{ma;sh ^1965& International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination07' jd¾.sl ixydr wmrdOh je,elaùu iy ta iïnkaOfhka o~qjï meñKùu i|yd jk m%{ma;sh ^1948& Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide08' jD;a;Sh ;;a;ajhkag t<eöu i|yd jk wju jhi iïnkaO m%{ma;sh ^1973& Convention concerning Minimum Age for Admission to Employment09' <ud Y%ñl;ajfha jvd;au oreKq uqyqKqjr je,elaùfï iy tajd iïnkaOfhka laIKsl ms<shï fh§u iïnkaO m%{ma;sh ^1999& Convention concerning the Prohibition and Immediate Action for the Elimination of the Worst Forms of Child Labor10' n,y;aldÍ f,i Y%uh ,nd.ekSu je,elaùfï m%{ma;sh ^1957& Convention concerning the Abolition of Forced Labor11' wksjd¾h Y%uh fyda n,y;aldÍ f,i Y%uh ,nd.ekSu je,elaùu ms<sn| m%{ma;sh ^1930& Convention concerning Forced or Compulsory Labor 12' iudk jákdlï iys; Y%u iemhSï i|yd ia;S%-mqreI fomd¾Yjhgu iudk m%;s,dN iy;sllsÍfï cd;Hka;r m%{ma;sh ^1951& Convention concerning Equal Remuneration of Men and Women Workers for Work of Equal Value13' /lshdjka iy jD;a;Sh ;;a;ajhka iïnkaOfhka mj;sk fjkiafldg ie,lSï msgqoelSu iïnkaO m%{ma;sh ^1958& Convention concerning Discrimination in Respect of Employment and Occupation14' iud.ufha ksoyi iy ixúOdk.;ùfï ksoyi wdrlaIdlsÍu i|yd jk m%{ma;sh ^1948& Convention concerning Freedom of Association and Protection of the Right to Organize15' ixúOdk.;ùfï ksoyi iy iduqysl jYfhka flaj,alsÍfï whs;sh iïnkaOfhka wod<jk uQ,O¾u iy;sllsÍu i|yd jk m%{ma;sh ^1949& Convention concerning the Application of the Principles of the Right to Organize and to Bargain Collectively16' j¾KfNaojd§ yeisÍfï wmrdOh je,elaùfï iy tjeks jerÈ iïnkaOfhka o~qjï meñKùu iïnkaOfhka jk cd;Hka;r m%{ma;sh ^1972& International Convention on the Suppression and Punishment of the Crime of Apartheid17' ´fidaka ia:rhg ydks muqKqjk øjH Ndú;h iïnkaOfhka jk fudkaá%h,a ffjl,ams; ikaOdkh ^1987& Montreal Protocol on Substances that deplete the Ozone Layer (Montreal Protocol)18' wka;¾-foaYiSud w;r wka;rdhlr wmøjH tyd fuyd f.khdu iy tjeks wmøjH úkdYlsÍu md,khlsÍu iïnkaOfhka jk fíi,a

iïuq;sh ^1989& Basel Convention on the Control of Transboundary Movements of Hazardous Wastes and Their Disposal (Basel Convention)19' fkdkefik iajdNjfha ldnksl mßir ¥IHldrl iïnkaOfhkajk iafgdlafydaï iïuq;sh ^2001& Stockholm Convention on Persistent Organic Pollutant (Stockholm Convention)20' wka;rdhkag uqyqKmd we;s jki;aj yd Ydl úfYaI cd;Hka;rj fj<|dïlsÍu iïnkaOfhka jk m%{ma;sh ^1973& Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora21' ffcj úúO;ajh iïnkaOfhka jk m%{ma;sh ^1992& Convention on Biological Diversity22' ffcj wdrlaIdj iïnkaOfhka jk ld¾g.ka ffjl,ams; ikaOdkh ^2000& Cartagena Protocol on Biosafety23' foaY.=K úm¾hdi iïnkaOfhka jk tlai;a cd;Skaf.a uQ,O¾u iïuq;shg tlalrk ,o lsfhdafgda ffjl,ams; ikaOdkh ^1998& Kyoto Protocol to the United Nations Framework Convention on Climate Change 24' u;aøjHuh w.hka iys; fT!IO iïnkaOfhka jk tlai;a cd;Skaf.a iDcq m%{ma;sh ^1961& United Nations Single Convention on Narcotic Drugs25' ufkdajHdêldrl w.hka iys; øjHhka iïnkaOfhka jk tlai;a cd;Skaf.a m%{ma;sh ^1971& United Nations Convention on Psychotropic Substances26' u;aøjHuh w.hka iys; fT!IO iy ufkdajHdêldrl w.hka iys; øjHhka kS;shg mgyeksj fj<|dïlsÍu msgeoelSu i|yd jk

tlai;a cd;Skaf.a m%{ma;sh ^1988& UnitedNationsConventionagainstIllicitTrafficinNarcoticDrugsandPsychotropicSubstances27' ¥IKhg tfrys tlai;a cd;Skaf.a m%{ma;sh ^2004& United Nations Convention Against Corruption (Mexico Convention)

Page 20: GSP+ iy Y%S ,xldjdemocracy-reporting.org/wp-content/uploads/2018/04/GSP... · 2018-10-24 · ls%hdjg kexùu iïnkaO jd¾:d we.hsug ,lalrk ,o w;r" ls%hdjg kexùfïoS we;s meyeos,s

äfudl%is ßfmdaáka bkagkeYk,a ^DRI& m%cd;ka;%jd§

ud¾.fha w;rueo mj;akd rgj,a j, mqrjeishkaf.a

foaYmd,ksl iyNd.S;ajh" rdcH wdh;k j, j.ùu iy

m%cd;dka;%sl wdh;k j, ixj¾Okh m%j¾Okh lr hs'

th GSP+ ms<sn| lghq;= lrk w;f<diail cd;Hka;r

l%shdldrlhska msßila jYfhka GSP+ ys fldkafoais" udkj

ysñlï iy m%cd;ka;%jd§ m%;sixialrK <Õd lr.ekSu

Wfoid Ndú; lr hs' fuu jHdmD;sh GSP¬ iyk l%uh

yryd mq¿,a Y%S ,dxlsl fldgialre iyNd.S;ajhla we;s

lsÍu u.ska m%cd;ka;%jdoh Yla;su;aj ia:dmkh lsÍug;a

fuu m%;sixialrK l%shdj,sh ms<sn| oekqj;a lsÍug

ikaikaokd;aul cd;Hka;r w;aoelSula ,nd§ug;a

W;aidy orhs'

Democracy Reporting International gGmbH

Prinzessinnenstraße 3010969 Berlin, Germany.T / +49 30 27 87 73 00F / +49 30 27 87 73 [email protected]

ms<sn|

Sri Lanka Country Office

15/1 Skelton GardensColombo 05, Sri Lanka.T/ +94 112 50 [email protected]