gsp+ iy y%s ,xldjdemocracy-reporting.org/wp-content/uploads/2018/04/gsp... · 2018-10-24 ·...
TRANSCRIPT
GSP+ iy Y%S ,xldj2017 wf.daia;=
GSP+ hkq?hqfrdamd ix.ufha fjf<| jrKhka ms<sn| fmdÿ l%uh ^GSP& hkq hqfrdamd ix.uh fj;
ish ksIamdok wmkhkh lrk ixj¾Okh fjñka mj;sk rgj,g" tu wmkhk fjkqfjka
;Srenÿ uq¿ukskau fkdf.jd isàug fyda wjuhla f.ùug myiqlï imhk fjf<|
úêl%uh hs' hqfrdamd ix.uh fuu GSP iyk l%uh msßkeófuka n,dfmdfrd;a;= jkafka
wk;=reodhl uÜgfï ^Vulnerable& mj;sk rgj, ÿ.S nj wju lsÍu" md,k ;;ajh hym;a
lsÍu iy ;sridr ixj¾Okh we;slsÍu i|yd iydh ùu hs'
GSP iyk l%ufhysu tla úfYaI Wmdx.hla jk .=Kd;aul ixj¾Okh iy hymd,kh
Èß.ekaùu i|yd jk fjf<| jrKhka ms<sn| fmdÿ l%uh ^GSP¬& 2005 jif¾§ ,xldjg
y÷kajd fokq ,eì‚' th GSP iykh ,nk ixj¾Okh fjñka mj;sk rgj,gu fjf<|
Èß §ukd ,ndfokakdjQ w;sf¾l Wmdx.hls' hqfrdamd ix.uh GSP¬ y÷kajd fokq ,enqfõ
m%;s,dNS rgj,g m%dud‚l GSP iyk l%ufhka ,efnkjdg jvd mq¿,a fjf<|fmd< msúiqula
,nd §fï b,lalh we;=j h' tA fjkqfjka hqfrdamd ix.uh m%;s,dNS rgj, 7200lg jvd jeä
ksIamdok j¾. i|yd ;Srenÿ rys; hqfrdamd fjf<|fmd< msúiqu ,nd ÿkafka h' ^iqÿiqlï
,;a ksIamdok j¾. j, .fõYkh l, yels o;a; .nvdjg wka;¾cd,fhka msúish yel¡1&
fuu m%;s,dN fjkqfjka m%;s,dNs; rgj,a ish rg ;=< udkj ysñlï" lïlre whs;Ska"
mdßißl iy hymd,kh iïnkaOj mj;sk m%Odk cd;Hka;r .súiqï j,x.= lsÍu iy
idOkSh f,i l%shd;aul lsÍu l< hq;= fõ' 2014 § ixfYdaOkh lrk ,ÿj" GSP¬ oeka oeä
wëlaIK l%shdj,shla wkq.ukh lrk w;r tlS l%shdj,shg isú,a iudc ld¾hNdrho we;=¿
lr ;sfí' jevigykg ksÍlaIlhka jYfhka rdcH fkdjk l%shdlrlhka tl;=lsÍu ksid
wëlaIK hdka;%Kh jvd;a úksúo Ndjfhka hq;=j iy úIhnoaOj bÈßm;a lsÍug yelshdj
,eî ;sfí'
1
GSP+ fldkafoais
wod< rdcHh wjYHfhkau —wk;=reodhl uÜgfï˜ ^Vulnerable& mej;sh hq;= h' tkï"
f,dal nexl=j wkql%ñl jir ;=kl ld,hla ;=< tu rdcHh by< wdodhï fyda
by< uOHu wdodhï ,nk rgla f,i j¾. lr fkd;sìh hq;= h' fjk;a jpkfhka
lsjfyd;a th m%dud‚l GSP m%;s,dNsfhl= úh hq;= h'
hqfrdamd ix.uh wod< rdcHfhka lrk wdkhkhka ksIamdok lSmhlg muKla iSud
úh hq;= h' ^hqfrdamd ix.uh tu rdcHfhka lrk GSP wdjr‚; m%Odk wdkhk
j¾. yf;ys jákdlu GSP wdjr‚; uq¿ wdkhkj, jákdlñka 75]la m%udKhla
ksfhdackh l< hq;= h&' tfukau tu rdcHh hqfrdamd ix.uh fj; flfrk wdkhk
m%udKh wjYHfhkau wju uÜgul mej;sh hq;= h' ^wod< rdcHfhka hqfrdamd
ix.uh fj; flfrk GSP wdjr‚; wdkhk m%udKh" hqfrdamd ix.uh ish uq¨
m%;s,dNs;hskaf.ka ,nk GSP wdjr‚; uq¨ wdkhk m%udKfha jákdlñka 2]lg
jvd wvq úh hq;= h&'
wod< rdcHh wjYHfhkau udkj ysñlï" lïlre whs;Ska" mdßißl wdrlaIdj iy hy
md,kh ms<sn| cd;Hka;r .súiqï 27la ish rg ;=< j,x.=Ndjhg m;a l< hq;= w;r
tlS .súiqï j,ska ;ykï l< lsisjla lsÍfuka fyda tys tk wruqKq yd wNsu;d¾:j,g
mriamr úfrdaë f,i l%shdlsÍfuka f;dr j tAjd idOkSh f,i l%shd;aul l< hq;= h'
wod< rdcHh tlS .súiqï u.ska wdfrdamKh lr we;s wjYH;dj,g iy wëlaIK
l%shdj,shg fukau" hqfrdamd fldñifï u. fmkaùu u; hqfrdamd ix.uh úiska GSP+ flfrys § we;s wëlaIK l%shdj,shgo wjk; úh hq;= h'
GSP¬ iykh ,nd.ekSug leu;s rgj,a tA i|yd we;=<;aùu i|yd w;HjYH fldkafoais
imqrk nj Tmamq l< hq;= h(2
2
GSP+ i|yd whÿï lsÍu
hï rdcHhla GSP¬ i|yd whÿï l< úg th udi oyhla muK .;jk wmr l%shdj,shlg
n÷ka fõ' whÿï m; mÍlaId lsÍug;a th kshñ; uQ,sl wjYH;d iïmQ¾K lr we;af;a kï
GSP¬ jrKh ,nd§ug fhdackd lsÍug;a hqfrdamd fldñiu udi yhl muK ld,hla jeh
lr hs' hqfrdamd ix.ufha WmfoaYl iNdj iy hqfrdamd md¾,sfïka;= fldñiu úiska bÈßm;a
l< fhdackdj ms<sn| i<ld ne,Sug fjka fjka jYfhka udi foll ld,hla ,nd .kS'3
hï rdcHhla GSP¬ yd tlaùug wjir b,a,d isáhs'
whÿï m; mÍlaId lrk hqfrdamd fldñiu th idOkSh uÜgul mj;S kï m%fõYh
i|yd fhdackd lr hs'
hqfrdamd ix.ufha md¾,sfïka;=j iy WmfoaYk iNdj úiska fldñifï fhdackdj
úu¾Ykh lr m%fõYh ms<sn| wjika ;SrKhg t<fUhs'
3
ksÍlaIK l%shdj,shhï rdcHhla GSP¬ m%;s,dNs;fhla jQ úg tlS rdcHh jir foll ld,hla mqrd pl%dldrj
flfrk ksÍlaIK l%shdj,shlg n÷ka fõ' fuu l%shdj,shg tlsfkl ine¢ Wmdx. folla
tla fõ' tkï ,l=Kq m;%sldj iy wëlaIK wdh;k iuÕ mj;ajdf.k hk ixjdoh hs'
cd;Hka;r wëlaIl uvq,a, úiska .súiqï
27 ;=< y÷kd.;a wvq¨yqvqlï ms<sn|
f;dr;=re yqjudre lr.ekSfï l%shdj,sh
—,l=Kq m;%sldj˜ kï fõ' hqfrdamd
fldñiu úiska m%;s,dNs; rdcHhla GSP¬ yd tla jQ úg tu rdcHh GSP¬ j.lSï yd
tlaùu ms<sn| ;lafiarejlg tlÕ fjkq
,efí ^m<uq ,l=Kq m;%sldj&'
,l=Kq m;%sldfõ we;s .eg¿ f,aLkh
jd¾Islj hdj;ald,Sk jk w;r" 1& .súiqï
M,odhS f,i l%shd;aul lsÍu yd 2& GSP¬ ixjdofha§ y÷kd .kakd wvq¨yqvqlï
ksrdlrKh lsÍu i|yd wod< rdcH u.ska
.kq ,nk wjxl W;aidyh hk lreKq
ms<sn|j wjOdkh fhduq flf¾'
,l=Kq m;%sldj GSP¬ ixjdoh
wfkHdkH úYajdih iy iyfhda.S;dj
u; mokïj" fuf;la ,nd .;a m%.;sh
iy .eg¿ ms<sn| idlÉPd lsÍu iy
wvq¨yqvqlï ksrdlrKh lr .ekSu
uQ,sl fldgf.k hqfrdamd ix.uh
iy m%;s,dNs; rgj,a w;r we;sjk
ióm iïnkaO;dj —ixjdoh˜ kï fõ'
cd;Hka;r .súiqï j, ksÍlaIK uvq¨
j,g tyd .sh isú,a iudch" foaYSh
fyda l,dmSh m%cdmd,kdêldÍ" fjf<|
tfukau udkj ysñlï yd lïlre
whs;Ska ms<sn| ixúOdk" wd§ f,i jk
mq¿,a mrdihl me;sreKq uQ,dY% Ndú;
lsÍug we;s yelshdj fuu ixjdo j,
we;s úfYaI;ajh hs' fuu ixjdoh foaYSh"
l,dmSh yd uOHu wêldÍkag ish j.lSï
bIag lr.ekSu i|yd iydh jk foaYSh
l%shdldrlhkaf.a wdOdrl N+ñldj
j¾Okhg fya;= fjhs'
4
Y%S ,xldj( GSP+ w;am;a lr.ekSu iy wysñ lr.ekSu
hqfrdamd ix.ufha m%dud‚; GSP l%ufha wdrïNfha isgu Y%S ,xldj tys m%;s,dNs;fhla
jQ w;r 2005 cq,s ui 15 jkod isg GSP¬ iykhgo ,xldj ysñlï lSfõ h' kuq;a 2010
wf.daia;= 15 jkod isg hqfrdamd ix.uh úiska Y%S ,xldfõ GSP¬ ;;ajh w;aysgjkq ,enq‚'
fuu ;SrKhg uQ,slj fya;= jQfha fldñifï úu¾Ykhl m%;sM,hla f,i fy<s jQ tlai;a
cd;Skaf.a udkj ysñlï ms<sn| .súiqï ;=kla l%shdjg kexùfï§ isÿj we;s wvq¨yqvqlï jk
w;r tajd isú,a iy foaYmd,k whs;sjdislï ms<sn| cd;Hka;r iïuq;sh ^ICCPR&" ysxidjka
iy wfkl=;a l=ßrelï" udkisl fyda fkdfydìkd ie<lSï fyda o~qjï lsÍï msgqoelSfï
iïuq;sh ^CAT& iy <ud whs;sjdislï ms<sn| iïuq;sh ^CRC& kï fõ'4
j¾I 2016 cq,s ui 12 jkod Y%S ,xldj úiska GSP+ l%uhg kej; we;=,;a ù tu iyk kej;
,nd .eksu i|yd b,a¨ïm;%hla hqfrdamd ix.uh fj; bosßm;a lrk ,oS' YS% ,xld rcfha
fuu b,a,Sfïka miq hqfrdamSh fldñiu úiska YS% ,xld rch wod< cd;Hka;r iïuq;Ska
ls%hdjg kexùu iïnkaO jd¾:d we.hsug ,lalrk ,o w;r" ls%hdjg kexùfïoS we;s meyeos,s
wvq¨yqvqlï yÿkd.eksfïka wk;=rej 2017 ckjdß ui YS% ,xldj GSP+ iyk ,eìug fhda.H
njg ;srKh lrk ,os'5 flafiajqjo" mj;akd .eg¨, GSP+ l%ufha jeäÿr wëlaIKh i|yd
hg;a fõ. thska udi 4l ld,hlg miq tkï" 2017 wfm%a,a ui hqfrdamSh md¾,sfïka;=j úiska
YS% ,xldjg GSP+ iyk h,s,eìu j,lajd,k fhdackdjla mrdchg m;alrñka GSP+ iykh
YS% ,xldj fj; ,ndÈh hq;=hehs ks¾Kh lrk ,o w;r tu ks¾Kh wfm%A,a ui 18 jk osk
hqfrdamd ix.ufha ks< iÕrdjg we;=,;a lrk ,oS.
5
Y%S ,dxlSh wd¾Ólh flfrys GSP+ n,mEu
uE;l§ GSP¬ iykh ,nk rgj,a ms<sn|
l< úYaf,aIKhlg wkqj meyeÈ,s jQfha rg
;=< l%shd;aul jQ flá ld,h ;=< mjd GSP¬ iykfha m%;s,dN úYd, jYfhka ,nd.;a rgj,a
w;r ,xldjo isák nj hs'6 ienúkau GSP¬ ksid ,xldfõ we;s jQ úYd, wd¾Ól n,mEu
meyeÈ,sj fmfka' Y%S ,xldj GSP+ iykh ,o
m<uq jir ;=< W;=re wefußldkq fjf<|
l,dmh ^NAFTA& wìnjd hqfrdamd ix.uh
^EU& rfÜ úYd,;u wmkhk fjf<|fmd<
f,i m%;sia:dmkh lrkq ,enq‚'7 wefußld
tlai;a ckmo fjf<|fmd< wd¾Ól w¾nqoh
wjia:dfõ§ hqfrdamd fjf<|fmd< iuÕ
j¾Okh fjñka mej;s iïnkaO;d Y%S ,xldj
flfrys ;SrKd;aul úh' wefußldkq w¾nqoh
fya;=fjka ,xldj we;eï w,dN j,g
uqyqK ÿkako" tys wd¾Ólh kuHYS,S f,iu
mej;=‚'
rEm igyk 1( Y%S ,xldfõ wmkhk - 2015
uQ,dY%h( hqfrdamd fldñiu
36%
64%
hqfrdamd ix.uh
hqfrdamd ix.uhfkdjk
6
rEm igyk 3( hqfrdamd ix.uh fj; flreKq wmkhk j, jd¾Isl j¾Ok idudkHh
rEm igyk 2( hqfrdamd ix.uh fj; flfrk Y%S ,dxlSh wmkhk
rEm igyk 4( 2015 jir ;=< Y%S ,dxldfjka hqfrdamd ix.uh fj; flreKq wmkhk m%;sY; jYfhka
2002
3.0
2.5
2.0
1.5
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
63.1%
2001-2004 (GSP+j,g fmr)
11.5%
16.4%
7.4%
2005-2009 (GSP+;sìh§) 2010-2014 (GSP+j,g miq)
hQfrda ì,shk
ish¿ fjk;a j¾.
ma,diaála rn¾
weÕ¿ï
t<j¿ ksIamdok
hka;% iQ;% iy WmlrK
wdydr øjH
uq;= iy jákd f,day
10.8%2.5%
2.7%
3%
7.5%
10.4%
rEm igyk 3( hqfrdamd ix.uh fj; flreKq wmkhk j, jd¾Isl j¾Ok idudkHh
rEm igyk 2( hqfrdamd ix.uh fj; flfrk Y%S ,dxlSh wmkhk
rEm igyk 4( 2015 jir ;=< Y%S ,dxldfjka hqfrdamd ix.uh fj; flreKq wmkhk m%;sY; jYfhka
2002
3.0
2.5
2.0
1.5
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
63.1%
2001-2004 (GSP+j,g fmr)
11.5%
16.4%
7.4%
2005-2009 (GSP+;sìh§) 2010-2014 (GSP+j,g miq)
hQfrda ì,shk
ish¿ fjk;a j¾.
ma,diaála rn¾
weÕ¿ï
t<j¿ ksIamdok
hka;% iQ;% iy WmlrK
wdydr øjH
uq;= iy jákd f,day
10.8%2.5%
2.7%
3%
7.5%
10.4%
uQ,dY%h( hqfrdamd fldñiu(ixLHd f,aLk ld¾hdxYh
uQ,dY%( *S,slaia tA' *¾kEkavq' —GSP+ w;aysgjQ miq weÕ¨ï ksIamdolfhl= uqyqK ÿka ÿIalr;d˜" GSP+ ms<sn| iïuka;%Khl§" Y%S ,xldfõ hqfrdamd jd‚c uKav,h (ECCSL)
GSP¬ iykh wysñ ùfuka miqjo hqfrdamd ix.uh fj; Y%S ,xldfõ NdKav wmkhkh
fkdlvjd isÿ jqKq kuq;a ^fojeks rEm igyk n,kak& j¾Ok wkqmd;slh my< jeá‚
^f;jeks rEm igyk n,kak&' GSP¬ iykh ;snqKq ld,fha hqfrdamSh l,dmh fj; flreKq
Y%S ,xlSh wmkhk fldgia m%udKh 28]-39] f;la fkdkej;S j¾Okh úh' 2004 jif¾
§ ^GSP¬ y÷kajd§ug fmr jir& ,xldfjka hqfrdamd ix.uh fj; flreKq wmkhk j,
jákdlu wefußldkq fvd,¾ ì,shk 1'8 la jQ w;r th 2009 jir ^GSP¬ wysñ lsÍug fmr
jir& ;=< wefußldkq fvd,¾ ì,shk 2'9 la olajd j¾Okh úh'8
GSP j,g fmr ,xldfõ ^2001-2004& jd¾Isl wmkhk j¾Ok idudkHh 11'5] ls'9 GSP¬ ld, iSudj ^2005-2009& ;=< th 16'4] olajd j¾Okh úh' GSP¬ wysñ ùfuka miq tu ;;ajh
kej; my< nei w;r 2010-2014 ld, iSudj mqrdu 7'4]ys /£ mej;=‚ ^f;jeks rEm igyk
n,kak&'
7
rEm igyk 3( hqfrdamd ix.uh fj; flreKq wmkhk j, jd¾Isl j¾Ok idudkHh
rEm igyk 2( hqfrdamd ix.uh fj; flfrk Y%S ,dxlSh wmkhk
rEm igyk 4( 2015 jir ;=< Y%S ,dxldfjka hqfrdamd ix.uh fj; flreKq wmkhk m%;sY; jYfhka
2002
3.0
2.5
2.0
1.5
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
63.1%
2001-2004 (GSP+j,g fmr)
11.5%
16.4%
7.4%
2005-2009 (GSP+;sìh§) 2010-2014 (GSP+j,g miq)
hQfrda ì,shk
ish¿ fjk;a j¾.
ma,diaála rn¾
weÕ¿ï
t<j¿ ksIamdok
hka;% iQ;% iy WmlrK
wdydr øjH
uq;= iy jákd f,day
10.8%2.5%
2.7%
3%
7.5%
10.4%
uQ,dY%h( hqfrdamd fldñiu
GSP¬ l%uh uÕka jeämqru n,mEula we;af;a Y%S ,dxldfõ weÕ¿ï wmkhkag fõ' Y%S
,dxldfõ weÕ¿ï wmkhka" iïmq¾K wmkhkhkaf.ka o< jYfhka 40] l m%udKhla jk
w;r thska o< jYfhka 60] la hqfrdamd ix.uh fj; wmkhkh flf¾' ^rEm igyk 4
n,kak&15 Y%S ,dxld m%;sm;a;s m¾fhaIK wdh;khg ( Institute of Policy Studies Sri Lanka ) wkqj"
GSP¬ l%ufha n,mEu ksidfjka j¾I 2008ka miqj" hqfrdamd ix.uh Y%S ,dxldfõ úYd,u
wmkhk fj<|m, njg m;a úh'16
Y%S ,dxldfõ weÕ¿ï wmkhk flfrys GSP+ n,mEu
GSP¬ ,eîug fmr isgu Y%S ,xldj m%dud‚; GSP (Standard GSP) hgf;a hqfrdamd ix.uh
fj; hefjk wmkhk w;ßka nyq;rhla fjkqfjka jr‚; ;Srenÿ wkqmd;sl nqla;s úkafoa
m%dud‚; GSP (Standard GSP) hgf;a h' flfia kuq;a Y%S ,xldj m%dud‚; GSP (Standard GSP& yryd mq¿,a mrdihl we;s ksIamdok fndfyduhla i|yd wju ;Sre nÿ wkqmd;sl ,nd.ksoa§
GSP¬ fuu fndfyda ksIamdok j,ska ;Sre nÿ uq¿ukskau bj;a l< w;r tu.ska ksIamdok
i|yd jvd jeä wdjrKhla ^ixfõ§ ksIamdoko we;=<;aj& ,nd ÿks'10 WodyrKhla jYfhka"
2008 iy 2010 w;r ld,h ;=<§ hqfrdamd ix.uh fj; flreKq uq¨ ,dxlSh wmkhk
m%udKfhka 29]lgu m%dud‚; GSP iy GSP¬ hgf;a iudk ;Sre nÿ wkqmd;slhka nqla;s
ú§ug yelshdj ,enq‚' flfia kuq;a fuu ld, jljdkqj w;r nÿ iyk l%u fol w;ru
o< jYfhka 5]-10] w;r fjkila mej;=‚'11
GSP¬ y÷kajd §fuka miqj ;Sre nÿ wkqmd;sl w;r úYd, fjkila mj;soa§ o ,xldfõ
fjf<| jrK Ndú;h ie<lsh hq;= m%udKhlska j¾Okh jQ w;r Ndú; wkqmd;slh 2003
jif¾ 42] isg 2008 jif¾ 72] olajd by< .sfha h'12 2010 GSP¬ w;a isgqùu;a iuÕ kej;;a
fuu nÿ jrK Ndú;h ySk jQfha h13 we;eï úYaf,aIlhka fuu GSP hgf;a jQ wju Ndú;h
tys m%Nj ia:dk kS;s ^Rules of Origin& j, we;s wNsfhda.S iajrEmhg wdfrdamKh l<y'14
tkï m%Nj ia:dk kS;s ^Rules of Origin& u.ska wmkhk ksIamdÈ;hg tl;= l< by< msßjeh
fya;=fjka fndfyda ,dxlSh jHdmdr fuu wjYH;d j,g wkql+, ùug jeh jk msßjeh GSP iykfhka ,efnk jdishg jvd jeä njg .Kkh l<y'
8
GSP¬ l%uh iy idudkH GSP l%uh hgf;a ;Srenÿ w;r we;s ie,lsh hq;= fjki ksidfjkaa Y%S
,dxldfõ weÕ¿ï wmkhkag iqúfYaI jdis ,enqKs' idudkH GSP l%uh hgf;a ;Srenÿ mrdYh
5'9] isg 9'6] fõ' ^j.= wxl 1 n,kak& GSP¬ l%uh hgf;a ;Srenÿ rys; ldKavh hgf;a
weÕ¿ï wmkhkag wjldY ,eîu ksid ;Srenÿ w;r fjki idudkH GSP l%uh hgf;a we;s
;Srenoao fõ' ;jo" fndfyda weÕ¿ï wmkhkag ,efnk 9'6]l ;Srenÿ fjki ksid fuu
l%uhka fol w;f¾ we;s fojk úYd,u ;Srenÿ fjkilska hqla; ldKavh njg fuh m;a
fõ' ^fuh" 10'5]l ;Srenÿ fjkilska hqla; fudg¾r: fkdjk jdyk (non - motorized vehicles) ldKavhg muKla fojeks fõ'&
fï wdldrhg my< fy,k ,o nÿ wkqmd;h ksidfjka weÕ¿ï flaI;%h GSP¬ l%uh hgf;a
fuu jrKhka jeämqr Ndú;d lrk ,oS' j¾I 2005 - 2010 ld,h ;=< wmkhk ;Srenÿ
j¾Khka Ndú;h" 2009 j¾IfhaoS ̂ GSP¬ l%uh hgf;a ;Srenÿ jrKhka meje;s wjika j¾Ih&
HS 61 and 62 hk wmkhk ldKav foj¾.h i|yd ^m%Odk weÕ¿ï wmkhk ldKavhka&
ms<sfj,ska 77] iy 55] hk Wmßuhlg m;a úh' GSP¬ l%uhg fmr" j¾I 2002 - 2004 ld,
j,oS HS 61 and 62 hk wmkhk ldKav foj¾.h i|yd w.hka ms<sfj,ska 35] iy 15] l
idudkH w.hka w;r my< uÜgul mej;sh'17
GSP¬ l%uh wysñ úfuka wk;=rej nÿ w.hka idudkH GSP l%uhg hgf;a jq w;r wmkhk
fj<| jrKhka (apparel trade preferences) Ndú;h kej;;a wvq úh' GSP¬ l%uh wysñ úfuka
wk;=rej Y%S ,dxldfõ weÕ¿ï wmkhkag wfkl=;a rgj,a ^GSP¬ l%uh mj;ajdf.k hñka
fyda GSP¬ l%uhg uE;ld,fhoS we;=,;a fjñka hqfrdamd ix.ufhka nÿ iyk nqla;s ú|sk&
j,ska t,a,jq m%n, ;rÕhlg uqyqK oSug isÿ jqKs' 2014 j¾Ifhaos" m%;s,dNska yg NdKav
l%udxlkh (product graduation) bj;a lsÍu jeks w;sf¾l iykhka m%Odkh lrñka" GSP¬ l%uhg isÿlrk ,o m%;sixialrKhka fya;=fjka Y%S ,dxldj GSP¬ l%ufhka neyerj isàfuka
isÿjq wys;lr n,mEu buy;a úh'18 GSP¬ m%;s,dNS wfkl=;a rgj,a j,ska t,a,jk m%n,
;rÕhg uqyqK oSug GSP¬ iykhka ;SrKd;aul jk nj Y%S ,dxldfõ weÕ¿ï flAI;%fha
fldgialrejka" wdYdks wfífialr iuÕ uE;loS isÿ lrk ,o iïuqL idlÉpdfõ oS i|yka
lrk ,oS'19
ish,a, i<ld ne,Sfï oS" GSP¬ l%uh w;aysgqùu thska ;=ka jirla we;=,; úYd, uq,H
w,dNhka iy l¾udka; Yd,d 25lg wêl m%udKhla jeiShdfuka relshd oyia .Kkla wysñ
úï jeks wys;lr m%;sm, Y%S ,dxldfõ weÕ¿ï flaI;%hg ,Õd lr ÿks'20
9
› ,xldfõka msg; fj<|fï ksr;ùu i|yd n,dfmdfrd;a;= jk" úfYaIfhkau hqfrdamSh
fj<|m, i|yd wmkhklrejka iy GSP+ iyk l%uh hgf;a jrKsh ie,l=ï ,nk
ksIamdok NdKav we;s jHmdßlhka i|yd GSP+ iyk l%uh jvd;a wdl¾IKSh úh yel¡
flafiajqjo" GSP+ iyk l%uho wfkl=;a ish¨ fj<|.súiqï fïkau nj;a hqfrdamd ix.uh
úiska fj<| jrKahka ,nd fokafka hym;a udkj ysñlï iy lïlre m%ñ;ska i|yd rgla
fm<Uúug nj;a iy › ,xld rch úiska hqfrdamSh ix.ufha .súiqï.; j.lsï imqrd,ñka
wod< fjkialï lsÍug tlÕ úu;a ksid nj;a jHmdßlhka úiska jgyd .; hq;=h' › ,xld
rch GSP+ iyk l%uh fjkqfjka ;ukaf.a md¾Ijfhka flaj,a flreKq lreKq l%shd;aul
lsÍu iïnkaOfhka jHmdßlhka úiska ie,ls,su;a úhhq;= w;r lïlre ß;Ska wka;¾cd;sl
uÜgug f.k tAu i|yd wjYH m%;sixiAlrK jevms<sfj,g rchg iyh oelaúh hq;= jk
nj;a fuhska woyia fõ'
udkj ysñlï iy fj<|du › ,xldj;=, ulaksido@
NdKav ldKavh
NdKav úia;rhidudkH
GSP l%uh
GSP¬ l%uh
610910 lmq iy f.d;k ,o" á I¾Ü" ftl j¾. iy wfkl=;a fjiaÜ 9'6] 0'0]
621210 ;sirmg iy tAjdfha wfkl=;a fros ms<s fldgia 5'2] 0'0]
620342 lmq iy f.d;k ,o fkdjk" msßñ iy msßñ <ud fldg iy
os.= l,siï
9'6] 0'0]
620469 f.d;k ,o fkdjk fjk;a frosms<s j¾. j, ldka;d iy
.eyeKq <ud fldg iy os.= l,siï
9'6] 0'0]
610821 lmq iy f.d;k ,o ldka;d hg weÿï 9'6] 0'0]
620462 lmq iy f.d;k ,o" ldka;d iy .eyeKq <ud fldg iy os.=
l,siï
9'6] 0'0]
610990 f.d;k ,o iy wfkl=;a frosms<s j¾. j," á I¾Ü" ftl j¾.
iy wfkl=;a fjiaÜ
9'6] 0'0]
610711 lmq iy f.d;k ,o msßñ hg weÿï 9'6] 0'0]
610829 f.d;k ,o iy wfkl=;a frosms<s j¾. j, ldka;d hg weÿï 9'6] 0'0]21
10
m%;s,dNs; rgj,a iy hqfrdamd fldñiu w;r wLKav ixjdohla mj;ajd .ekSu
iy iEu fojirlgu jrla jd¾;d ,nd.ekSu f,i GSP+ jevigyfka wëlaIK
l%shdj,sh j¾Okh flß‚' oeka hqfrdamd ix.ï ljqkais,h hqfrdamd md¾,sfïka;=j
iuÕ tlaj ksÍlaIK lghq;= fufyhj hs'
m%;s,dNs; rgj,a Tjqkaf.a jd¾;dlrKh ms<sn| we;s tlÕ;do we;=¿j úfYaI
fldkafoais j,ska f;drj cd;Hka;r wëlaIK u~q¨ iuÕ tluq;=j l%shdl< hq;= h'
bj;a lr.;a hdka;%Kh jvd;a wNsm%dhS jQjls' oeka cd;Hka;r wëlaIK uKav,fha
jd¾;d iïmQ¾K lsÍu i|yd hqfrdamd ix.uh jvd ksjerÈ f;dr;=re uQ,dY% Ndú;
lrkq we;' Tmamq lsÍfï nro ^Burden of the Proof& ixfYdaOkh flß‚' l%shdjg
kexùfï .eg¿ idlaIs iys;j fmkajQ úg idOkSh jd¾;djla yryd th meyeÈ,s
lsÍu m%;s,dNs; rdcHfha l¾hNdrh hs'
1
23
GSP+ ixfYdaê; fldkafoais 22
ne¨ne,aug tlamd¾Iùh nj muKla fmfkk fujeks .súiqï" hqfrdamSh ix.ufhaka m%Odk
lrkafka ukaoehs fï.ek iel Wmojd.kakka úiska m%Yak flfrkq we;' kuq;a fuysoS"
hqfrdamSh ix.uh ie<ls,su;a jkafka iA:dhs rgj,a iuÕ we;slr .kakd oS¾. ld,Sk
iïnkaO;djhka fõ¡ ks;sfha wdêm;H" m%cd;dka;%sl kshdukhka" udkj iy lïlre whs;ska
u; mokïjq rgj,a" tu rgj, mqrjeishka fjkqfjka hym;a whqßka wjYH;d imqrd,k
nj;a tu rgj,a úYajdiodhS yjq,alrejka jk nj;a wfhdackhka iy fj<| iïnkaO;d
i|yd hym;a jevms<sfj,lska hqla; jk nj;a GSP+ iyk l%uh hgf;a we;s úYajdih fõ¡
GSP+ iyk l%uh 2021 f;la › ,xldjg jdisodhl f,i i,lKq ,enqfha jqj;a" msgmsgu
;=ka wjqreoaola › ,xldj uOHu wdohï ldKavfha by< fldgfia iA:dkhla ,eìfïka miq
GSP+ iyk l%uh u.ska › ,xld wdKavqjg udkj iy lïlre whs;Ska ixia:dmkh lsÍu
i|yd osß.ekaúu l, yelsj we;¡
11
GSP¬ ixfYdaê; fldkafoais j, m%;sM,hla f,i oeka isú,a iudch" jHdmdßl m%cdj iy
foaYSh fldgialrejkag oaújd¾Isl jd¾;d i|yd —f;jeks md¾Yaj˜ uQ,dY% f,i b;d jeo.;a
N+ñldjla rÕ oelaúh yelsh' fuu kdkdúO jQ fldgialrejkag GSP¬ l%shdj,sh i|yd 1&
rdcH md,k wêldßh .súiqï j,g wjk;j lghq;= lrk wdldrh wëlaIKh 2& ÈhqKq úh
yels wdldr ms<sn| Wmfoia §u yd 3& Y%S ,dxlSh fmdÿ ck;djf.a oelau ms<sn| l;d lrk
ixjdolfhl= f,i l%shd lsÍu wd§ jYfhka odhl úh yel'
l%shdldrl
isú,a iudch
ikaksfõokh
• m;%sld" iudc cd,
iy fmdÿ jevigyka
yryd m%;sm;a;s
fhdackd j, n,mEï
ms<sn| uyck;dj
iy ;Srlhka oekqj;a
lsÍu'
• tlai;a cd;Skaf.a
iïuq;s j,g wkql+,
ùu iy GSP¬ iykh
w;r we;s iïnkaOh
ms<sn| wjfndaOhla
we;s lsÍu'
WmfoaYkh
• úfYaIs; lKavdhï
j, .eg¿ iy
ie<ls,a,g n÷ka jk
lafIa;% u;=lsÍu iy
m%;sm;a;s l%shd;aul
lsÍfï§ u;=jk
wjYH;d fjkqfjka
WmfoaYkh'
• úl,am iy úi÷ï
j,ska iukaú;
úfYaIs; m%;sm;a;s
fhdackd fjkqfjka
n,Orhka fj;
;=,kd;aul
m%ùK;dj iemhSu'
wëlaIKh
• n,dfmdfrd;a;= jQ
wdldrhg m%;sm;a;s
l%shdjg kexfõoehs
wëlaIKh lsÍu iy
wkq.ukh lsÍu'
• m%;sm;a;s .eàï
iy id¾:l;ajh"
wvq¨yq~qlï iy
j¾Okh úh hq;=
lafIa;% ms<sn| ms<sn|
m¾fhaIKh lsÍu'
GSP+ ;=< fldgialrejkaf.a N+ñldj
12
• GSP+ ksid ksIamdok
iy jHdmdr j,g;a
/lshd wjia:d
ks¾udKlrKhg;a
we;s jdis iy n,mEï
ms<sn| uyck;dj
iy n,OdÍka oekqj;a
lsÍu'
• tlai;a cd;Skaf.a
.súiqï yd iïnkaê;
cd;sl ;,fha
m%;sm;a;s ud,djla
y÷kd .ekSu i|yd
jHdmdßl m%cdj f.k
we;s l%shdud¾. ms<sn|
uyck;dj iy wod<
n,OdÍka oekqj;a
lsÍu'
• ¥IKh msgqoelSu iy
lïlre n,ldfha
wksis Ndú;h
j<lajk úêl%u
wd§ jQ jHdmdr
m%j¾Okhg;a
iïuq;Skaj,g
wkql+, ùug;a wjeis
m%;sm;a;s l%shd;aul
lsÍu i|yd rch yd
tlaùu'
• WmfoaYkh
i|yd jvd mq¿,a
ikaOdkhla we;s
lsÍu fjkqfjka isú,a
iudch yd tlaj
lghq;= lsÍu'
• l%shdj,sfha
úksúoNdjh"
m%cd;ka;%jd§Ndjh
iy yjq,alrKh
tA wdldrfhka isÿ
fjkafkaoehs meyeÈ,s
lr.ekSu yd by;
l%shdud¾. wkq.ukh
lsÍu'
• GSP+ yryd Ôúld
jD;a;Ska fjkqfjka
lsishï n,mEula
isÿfõoehs ;yjqre
lr.kq i|yd
m%;s,dNs;hka iuÕ
lghq;= lsÍu'
• jHdmdßl fufyhqï
j<lajk ndOl
y÷kd .ekSu iy
m%;sm;a;s kej; we;s
lsÍfï wjYH;dj
úoyd oelafjk
idlaIs iemhSu'
• n,OdÍka mßirh"
udkj ysñlï iy
lïlre whs;Ska
ms<sn| m%;sm;a;s
wkq.ukh lsÍu
wëlaIKh
lsÍu fjkqfjka
isú,a iudch
iy fiiq iudc
yjq,alrejka iuÕ
iïnkaëlrKh ùu'
jHdmdßl m%cdj
• GSP¬ iïuq;s yd
iïnkaO m%Odk
m%;sixialrK lafIa;%
y÷kd .ekSfï
wruq‚ka jHdmdr"
udkj ysñlï
l%shdldrlhska"
jD;a;sh iñ;s"
ckudOH" iajdëk
l%shdOrhka iy
fiiaika fjkqfjka
tla fõÈldjla
ieliSu'
• ixOdks; mlaI j,
ksÍlaIK yd ks.uk
j,ska iukaú;
,xldj ms<sn|
tlai;a cd;Skaf.a
jd¾;d iy WÑ;
cd;Hka;r jd¾;d
iudc.; lsÍu'
13
isú,a iudch iy jHdmdr j,g fuys ,d w¾:j;a N+ñldjl kshef<kakg yelafla m%;sm;a;s
l%shd;aul lsÍfï iy m%;sixialrKh lsÍfï m%Odk lafIa;% i|yd ,dxlSh n,uKav, j,g
iydh §u u.sks' fuu N+ñldfõ mj;sk jeo.;alu fiiq GSP¬ m%;s,dNs; rdcH j, w;aoelSï
j,ska meyeÈ,s j Tmamq lr ;sfí' wdfïkshd rch 2014-2016 ld,h ;=< udkj ysñlï
wdrlaIKh ms<sn| cd;sl m%;sm;a;sh l%shdjg kexùfï§ yd wëlaIKfha§ isú,a iudcfha
iydh ,nd .;a w;r ¥IKhg tfrys tlai;a cd;Skaf.a m%{ma;sh hgf;a ¥IKh msgqoelSu
fjkqfjka wdfïkshdkq rcfha we;s lemùu fmkaùu i|yd úfYaI l%shdud¾. .ekSug jHdmdßl
m%cdfõ iydh ,nd .ekSu WodyrK jYfhka oelaúh yelsh'23 tfukau oeka fcdaðhdkq md,k
wêldÍkao 2016-2017 udkj ysñlï l%shd ie,eiau iliñka isákafka isú,a iudch yd we;s
lr.;a ióm iyfhda.S;dj iu.sks'24 ;jo" mdlsia;dkfha isú,a iudc ixúOdk iy jHdmdßl
m%cdfõ ksfhdað;hska rch iuÕ nyq mlaI ixjdo i|yd iyNd.S ùu wrUd we;af;a GSP¬ iy tys fldkafoais ms<sn| idlÉPd lrñka iduQysl jYfhka bÈßhg f.k hd yels udkj
ysñlï m%;sixialrK ms<sn| idlÉPd lrkq i|yd h' ^myiqlï iemhSu DRI úisks&25
GSP¬ iykh ,nk m%Odk;u m%;s,dNs;hd jYfhka jHdmdßl m%cdj ;=< jevigyfka
fldkafoais bIag lr.ekSug iydh §fï uQ,sl <eÈhdjla mj;S' Bg wu;rj 1& l¾udka; Yd,d
iy /lshd ia:dk lïlre m%ñ;Ska j,g wkq.; ùu iqrlaIs; lsÍu fukau 2& iduQysl iudc
j.lSu yryd rfÜ jvd j¾ê; udkj ysñlï iqrlaIs;;djla i|yd odhl ùu fukau udkj
ysñlï ms<sn| by< iqrlaIs;;djla lrd <Õd ùu i|yd rchg n,mEï lsÍug ,dxlSh jHdmdßl
m%cdjg yelshdj we;' 2010 § hqfrdamd ix.uh úiska Y%S ,xld rch fj; GSP¬ mj;ajdf.k
hdu ms<sn|j fldkafoais ud,djla mekjQ wjia:dfõ§ ,dxlSh jHdmdßl m%cdj tA fjkqfjka
bÈßm;a fjñka jeo.;a N+ñldjla ksrEmKh l< w;r jvd j¾ê; whs;sjdislï iqrlaIs;
lsÍula fj; rch kej; fhduqlrk f,i hqfrdamd ix.uh uE;l§ h<s;a jHdmdßl m%cdfjka
b,a,d isáfha GSP¬ mqkia:dmkh lsÍu blauka lsÍu wruqKq lrf.k h'26 WodyrKhla f,i
cd;sl lïlre m%;sm;a;sh l%shd;aul lsÍu iy ixfYdaOk ms<sn| l;sldj; kej; wdrïN
lsÍfï fyda rdcldß ia:dk j, iduQysl flaj,a lsÍu we;s lsÍu i|yd Y%S ,dxlSh n,OdÍka
iuÕ l%shdlsÍfï yelshdj jHdmdßl m%cdj i;= fõ' fuu l%shdud¾. folu cd;Hka;r
lïlre ixúOdkfha j;auka iïuq;Skaf.ka wdjrKh jk m%Odk .eg¿ wduka;%Kh lr hs'27
14
1 http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2012/october/tradoc_150025.pdf2 hqfrdamd fldñiu" —hqfrdamd ix.ufha fjf<| jrKhka ms<sn| fmdÿ l%uh (GSP)" 2014 wfma%,a http://www.
sice.oas. org/TPD/GSP/Sources/EU_GSP_04_2014_e.pdf3 hqfrdamd fldñiu" —fjf<| jrKhka ms<sn| fmdÿ l%uh ^GSP&˜" 2013 foieïn¾ 30 http://trade.ec.europa.
eu/doclib/ press/index.cfm?id=10064 iïuq;sh l%shdjg kexùfï ffk;sl iy wdh;ksl wvqmdvq" udkj ysñlï wdh;k j," iajdëk fldñiï
j, ÿ¾j,lï iy isú,a iy foaYmd,ksl whs;Ska ms<sn| ffk;sl fkdjQ iSudlsÍï fldñifï úu¾Yk u.ska
y÷kd .e‚ks' hqfrdamSh m%cdfõ fldñiu n,kak' —Y%S ,xldj ;=< we;eï udkj ysñlï iïuq;Ska idOkShj
l%shd;aul lsÍug wkql+,j l< úu¾Yk m%;sM, u; mokïj flreKq jd¾;dj˜ http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2009/october/tradoc_145152.pdf
5 hqfrdamd fldñiu" fldñifï lD;HdêldÍ f,aLkh " GSP+ l%uh i|yd Y%S ,xldfõ b,a¨ïm;%h we.hsï
jd¾:dg” n%i,aia" 2017 ckjdß 11 < http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2017/january/ tradoc_155236.pdf>6 fndkamdia Tka.=.af,da" —hqfrdamd ix.ufha GSP jevigyk ixj¾Okh fjñka mj;sk rgj, jd‚c
l¾udka;h k.d isgqùu i|yd fhdod .; yels m%Odk;u Wmdx.hls' f,dal wd¾Ól w¾nqo wjia:djl th
úfYaIs; h'˜" fjf<|du yd ixj¾Okh ms<sn| tlai;a cd;Skaf.a iïuka;%Kh 2010" http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2010/march/tradoc_145917.pdf
7 ã'à' lsxia,s n¾kdâ" —GSP¬ iykh w;aysgqùu( bka ,dxlSh wd¾Ólhg iy wmkhkhg we;s n,mEu-
wms wd¾Ól lïmkh i|yd iQodkïo@˜ whs,kaâ mqj;am;" 2010 wf.daia;= 22 http://www.island.lk/index.php?page_cat=articledetails&page=article-details&code_title=4997
8 iqfõkaøkS chr;ak" —fjf<| jrKhka ms<sn| fmdÿ l%uh iy ,dxlSh wd¾Ólhg tys n,mEu˜" wd¾Ól
iudf,dapkh ^2009 cqks-cq,s" http://dl.nsf.ac.lk/bitstream/handle/1/14234/ER-35%283-4%29-70.pdf?sequence=2
9 *S,slaia ta *¾kEkavq" GSP+ w;aysgjQ miq weÕ¨ï ksIamdolfhl= uqyqK ÿka ÿIalr;d" GSP+ ms<sn|
iïuka;%Khl§" Y%S ,xldfõ hqfrdamd jd‚c uKav,h" (ECCSL)- —Y%S ,xldjg GSP+ kej; ,nd .;
yelso@˜ 2015 ud¾;= 23
10 ue;sõ iakhsv¾" —GSP iy ixj¾Okh( —wfkHdkH mlaImd;s;ajfhka f;dr idM,Hh j¾Okh˜" cd;Hka;r
kS;sh ms<sn| ñÑ.ka ix.%yh 33 fj¿u wxl 4 ^2012&
11 fmdÿrdcH uKav,Sh f,alï ld¾hd,h iy úfoia ixj¾Ok wdh;kh" —hqfrdamd ix.ufha fjf<| jrKhka
ms<sn| fmdÿ l%ufha fjkialï( Y%S ,xldjg we;s iïnkaOh"˜ lgq jd¾;dj' ,kavkh( úfoia ixj¾Ok
wdh;kh" 2012" wYdks wnhfialr i|yka lrk wdldrhg" —GSP¬ w;aysgqùu iy ,dxlSh weÕ¿ï l¾udka;h(
iïnkaOh iy bÈß udj;˜" ol=Kq wdishdkq wd¾Ól iÕrdj" fj¿u 14 wxl 2 ^2012&' http://sae.sagepub.com/ content/14/2/293.abstract
12 foaYd,a o ue,a" iqfõkaøkS chr;ak yd o¾YkS fma%ur;ak" —Y%S ,xldfõ fjf<| .súiqï j, Wmfhda.S;dj(
ixLHdk ñkqï j,g tÈßj wmkhklrejkaf.a oelau˜" wdishd meismsla m¾fhaIK iy mqyqKq cd,fha
jD;a;sh m¾fhaIK ,sms u,dj" wxl 96" 2011 ud¾;=" http://www.unescap.org/ resources/utilization-trade-agreements-sri-lanka-perceptions-exporters-vsstatistical-measurements http:// www. unescap.org/sites/default/files/AWP%20No.%2029.pdf
wdfY%ah
15
13 wnhfialr" —GSP iykh bj;a lsÍu iy weÕ¿ï l¾udka;h˜
14 fcdfia wekaika iy ud¾la nefpgd" —W!K ixj¾ê; rgj, weÕ¿ï iy frÈ ms<s l¾udka;fhys ,d
wkfhdakH mlaImd;S;ajfhka f;dr idM,H j¾Okh˜" 2005 meá%la f,da" frdn¾gd msfh¾udáks iy cq¾.ka
ßYagßka i|yka lrk mßÈ" —cd;sl j;alï l<uKdlrK wdh;kfha ̂ NAMA& wfkHdkH fkdjk idM,Hh
Ldokh i|yd nyq md¾Yaùh úiÿï˜f,dal fjf<| ixúOdkh" 2008 uehs 16 <http://siteresources.worldbank.org/ INTTRADERESEARCH/Resources/544824-1235150721870/ch07_ Low_Piermartini_Richtering_Multilateral_ Solutions_to_Erosion_Pref_ NAMA.pdf>
15 › ,xld wmkhk ixj¾Ok wdh;kh"—úflakaøSh wmkhk ld¾h idOkh 2005-2014, http:// stat. srilankabusiness. com/epi2015/pdf/Pg%28014-019%29-%20Dissag.%20Export%20Performance%20 2005%20 -%202014.pdf Y%S ,xldj iy ud,Èjhsk i|yd jk hqfrdamd ksfhdað; uKav,h" fj<|
16 m%;sm;a;s m¾fhaIK wdh;kh" —Y%S ,xldj( 2008 wd¾Ól rdcHh˜" 2008" http://www.ips.lk/ publications/state_ of_economy_report.html
17 wnhfialr" —GSP iykh bj;a lsÍu iy weÕ¿ï l¾udka;h˜
18 fmdÿrdcH uKav,Sh f,alï ld¾hd,h iy úfoia ixj¾Ok wdh;kh" —hqfrdamd ix.ufha fj<| jrKhka
ms<sn| fmdÿ l%ufha fjkialï(› ,xldjg we;s iñnkaOh˜
19 wnhfialr" —GSP iykh bj;a lsÍu iy weÕ¿ï l¾udka;h˜
20 <http://www.ft.lk/2013/10/24/major-losses-in-apparel-sector-from-loss-of-gsp-plus-govt/>21 srilankabrief.org/2017/04/gsp-and-sri-lanka-benefits-and-callengers/22 hqfrdamd fldñiu" —hqfrdamd ix.ufha fjf<| jrKhka ms<sn| fmdÿ l%uh ^GSP&˜" 2014 wfma%,a
23 hqfrdamd fldñiu" —2014- 2015 ld, iSudj wdjrKh jk mßÈ tAldnoaO udKav,sl lD;HdêldÍ f,aLkh(
;sridr ixj¾Okh iy hy md,kh ^GSP¬& Wfoid hqfrdamd ix.ufha úfYaI Èß tlÕ;dj˜" 2016 ckjdß
28 20" 35-36' 131
24 hqfrdamd fldñiu" —tAldnoao udKav,sl lD;HdêldÍ f,aLkh˜' 131
25 äfudl%is ßfmdaáka bkagkeYk,a" —mdlsia;dkfha GSP¬ fldgialrejkaf.a iuq¿j˜" 2016 wfma%,a 22" http://democracyreporting.org/?p=1440
26 —GSP¬ kej; ,nd .ekSug kï Y%S ,dxlSh jHdmdßlhka udkj ysñlï j¾Okh lsÍu i|yd tlaúh hq;= h'
hqfrdamd ix.ï ;dkdm;s lshhs'˜ fou< .dähka
27 ksÍlaIKh ̂ CEACR& n,kak" 2015 § iïu; úh" 105 fjks ILC ieisfha§ m< flß‚ ̂ 2016&" ixúOdkh ùfï
iy iduQysl flaj,a lsÍfï whs;sh ms<sn| iïuq;sh" 1949 ^wxl 98&- Y%S ,xldj ^wmrdkqu; lsÍu- 1972&' http://www.ilo.org/dyn/ normlex/en/f?p=NO RMLEXPUB:12100:0::NO::P12100_ INSTRUMENT_ID:312243
fuu m%ldYkh c¾udkq úfoaY lghq;= ld¾hd,fha wkq.%yh iys;j m< lrk ,oaols' fuys wka;¾.;h ms<sn| mQ¾K j.lSu
äfudl%is ßfmda¾áka bkagkeYk,a i;= jk w;r bka c¾udkq úfoaY lghq;= ld¾hd,fha oelau ksfhdackh fkdflf¾'
msgq wxl 5 PdhdrEm ysñlu( jef,ß ,õ;=fYkaflda/ Shutterstock.com
16
GSP+ iykh i|yd wod< jk cd;Hka;r iïuq;Ska 27
01' isú,a iy foaYmd,k whs;sjdislï ms<sn| cd;Hka;r iïuq;sh ^1966& International Covenant on Civil and Political Rights (ICCPR)02' wd¾Ól" iudchSh" iy ixialD;sl whs;sjdislï ms<sn| cd;Hka;r iïuq;sh ^1966& International Covenant on Economic Social and Cultural Rights (ESCR)03' <ud whs;sjdislï m%{ma;sh ^1989& Convention on the Rights of the Child (CRC)04' ldka;djkag tfrys ish¨u wdldrfha fjkiafldg ie,lSï msgqoelSu i|yd jk cd;Hka;r m%{ma;sh ^1979& Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women (CEDAW)05' jOysxidj iy fiiq lDDr" wudkqIsl" wjuka iy.; ie,lSïj,g tfrys m%{ma;sh ^1984& Convention Against Torture and other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment (CAT)06' ish¨ wdldrfha j¾.jd§ fjkialï msgqoelSu i|yd jk cd;Hka;r m%{ma;sh ^1965& International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination07' jd¾.sl ixydr wmrdOh je,elaùu iy ta iïnkaOfhka o~qjï meñKùu i|yd jk m%{ma;sh ^1948& Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide08' jD;a;Sh ;;a;ajhkag t<eöu i|yd jk wju jhi iïnkaO m%{ma;sh ^1973& Convention concerning Minimum Age for Admission to Employment09' <ud Y%ñl;ajfha jvd;au oreKq uqyqKqjr je,elaùfï iy tajd iïnkaOfhka laIKsl ms<shï fh§u iïnkaO m%{ma;sh ^1999& Convention concerning the Prohibition and Immediate Action for the Elimination of the Worst Forms of Child Labor10' n,y;aldÍ f,i Y%uh ,nd.ekSu je,elaùfï m%{ma;sh ^1957& Convention concerning the Abolition of Forced Labor11' wksjd¾h Y%uh fyda n,y;aldÍ f,i Y%uh ,nd.ekSu je,elaùu ms<sn| m%{ma;sh ^1930& Convention concerning Forced or Compulsory Labor 12' iudk jákdlï iys; Y%u iemhSï i|yd ia;S%-mqreI fomd¾Yjhgu iudk m%;s,dN iy;sllsÍfï cd;Hka;r m%{ma;sh ^1951& Convention concerning Equal Remuneration of Men and Women Workers for Work of Equal Value13' /lshdjka iy jD;a;Sh ;;a;ajhka iïnkaOfhka mj;sk fjkiafldg ie,lSï msgqoelSu iïnkaO m%{ma;sh ^1958& Convention concerning Discrimination in Respect of Employment and Occupation14' iud.ufha ksoyi iy ixúOdk.;ùfï ksoyi wdrlaIdlsÍu i|yd jk m%{ma;sh ^1948& Convention concerning Freedom of Association and Protection of the Right to Organize15' ixúOdk.;ùfï ksoyi iy iduqysl jYfhka flaj,alsÍfï whs;sh iïnkaOfhka wod<jk uQ,O¾u iy;sllsÍu i|yd jk m%{ma;sh ^1949& Convention concerning the Application of the Principles of the Right to Organize and to Bargain Collectively16' j¾KfNaojd§ yeisÍfï wmrdOh je,elaùfï iy tjeks jerÈ iïnkaOfhka o~qjï meñKùu iïnkaOfhka jk cd;Hka;r m%{ma;sh ^1972& International Convention on the Suppression and Punishment of the Crime of Apartheid17' ´fidaka ia:rhg ydks muqKqjk øjH Ndú;h iïnkaOfhka jk fudkaá%h,a ffjl,ams; ikaOdkh ^1987& Montreal Protocol on Substances that deplete the Ozone Layer (Montreal Protocol)18' wka;¾-foaYiSud w;r wka;rdhlr wmøjH tyd fuyd f.khdu iy tjeks wmøjH úkdYlsÍu md,khlsÍu iïnkaOfhka jk fíi,a
iïuq;sh ^1989& Basel Convention on the Control of Transboundary Movements of Hazardous Wastes and Their Disposal (Basel Convention)19' fkdkefik iajdNjfha ldnksl mßir ¥IHldrl iïnkaOfhkajk iafgdlafydaï iïuq;sh ^2001& Stockholm Convention on Persistent Organic Pollutant (Stockholm Convention)20' wka;rdhkag uqyqKmd we;s jki;aj yd Ydl úfYaI cd;Hka;rj fj<|dïlsÍu iïnkaOfhka jk m%{ma;sh ^1973& Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora21' ffcj úúO;ajh iïnkaOfhka jk m%{ma;sh ^1992& Convention on Biological Diversity22' ffcj wdrlaIdj iïnkaOfhka jk ld¾g.ka ffjl,ams; ikaOdkh ^2000& Cartagena Protocol on Biosafety23' foaY.=K úm¾hdi iïnkaOfhka jk tlai;a cd;Skaf.a uQ,O¾u iïuq;shg tlalrk ,o lsfhdafgda ffjl,ams; ikaOdkh ^1998& Kyoto Protocol to the United Nations Framework Convention on Climate Change 24' u;aøjHuh w.hka iys; fT!IO iïnkaOfhka jk tlai;a cd;Skaf.a iDcq m%{ma;sh ^1961& United Nations Single Convention on Narcotic Drugs25' ufkdajHdêldrl w.hka iys; øjHhka iïnkaOfhka jk tlai;a cd;Skaf.a m%{ma;sh ^1971& United Nations Convention on Psychotropic Substances26' u;aøjHuh w.hka iys; fT!IO iy ufkdajHdêldrl w.hka iys; øjHhka kS;shg mgyeksj fj<|dïlsÍu msgeoelSu i|yd jk
tlai;a cd;Skaf.a m%{ma;sh ^1988& UnitedNationsConventionagainstIllicitTrafficinNarcoticDrugsandPsychotropicSubstances27' ¥IKhg tfrys tlai;a cd;Skaf.a m%{ma;sh ^2004& United Nations Convention Against Corruption (Mexico Convention)
äfudl%is ßfmdaáka bkagkeYk,a ^DRI& m%cd;ka;%jd§
ud¾.fha w;rueo mj;akd rgj,a j, mqrjeishkaf.a
foaYmd,ksl iyNd.S;ajh" rdcH wdh;k j, j.ùu iy
m%cd;dka;%sl wdh;k j, ixj¾Okh m%j¾Okh lr hs'
th GSP+ ms<sn| lghq;= lrk w;f<diail cd;Hka;r
l%shdldrlhska msßila jYfhka GSP+ ys fldkafoais" udkj
ysñlï iy m%cd;ka;%jd§ m%;sixialrK <Õd lr.ekSu
Wfoid Ndú; lr hs' fuu jHdmD;sh GSP¬ iyk l%uh
yryd mq¿,a Y%S ,dxlsl fldgialre iyNd.S;ajhla we;s
lsÍu u.ska m%cd;ka;%jdoh Yla;su;aj ia:dmkh lsÍug;a
fuu m%;sixialrK l%shdj,sh ms<sn| oekqj;a lsÍug
ikaikaokd;aul cd;Hka;r w;aoelSula ,nd§ug;a
W;aidy orhs'
Democracy Reporting International gGmbH
Prinzessinnenstraße 3010969 Berlin, Germany.T / +49 30 27 87 73 00F / +49 30 27 87 73 [email protected]
ms<sn|
Sri Lanka Country Office
15/1 Skelton GardensColombo 05, Sri Lanka.T/ +94 112 50 [email protected]