CD4+, CD8+ T HÜCRE ORANLARININCD4+, CD8+ T HÜCRE ORANLARININve TOLL LİKE RESEPTÖR-2 ve TOLL LİKE RESEPTÖR-2

EKSPRESYONUNUN EKSPRESYONUNUN KOAH ve SİGARA İLE İLİŞKİSİ KOAH ve SİGARA İLE İLİŞKİSİ

GÜROL ŞAHİN ULUTAŞ (1) AYLİN ÖZGEN ALPAYDIN (2) FATMA TANELİ (1) CEMİLE ÇETİNKAYA (2) CEVVAL ULMAN (1) YEŞİM GÜVENÇ (1) GÖNÜL DİNÇ (3)

AYŞIN ŞAKAR COŞKUN (2)

11- CBÜTF BİYOKİMYA AD 2- GÖĞÜS HASTALIKLARI AD 3- HALK SAĞLIĞI AD- CBÜTF BİYOKİMYA AD 2- GÖĞÜS HASTALIKLARI AD 3- HALK SAĞLIĞI AD

GİRİŞGİRİŞ

KOAH’ta sistemik biyolojik belirteçlerin araştırılması

Bu belirteçlerin sistemik bulgularla ilişkilerini saptamak

Hastalığın klinik seyrini değiştirebilecek yeni tedavi stratejileri geliştirmek açısından önemlidir

GİRİŞGİRİŞ

KOAH’ta hava KOAH’ta hava yolları, alveoller ve yolları, alveoller ve pulmoner pulmoner damarlarda damarlarda

CD8+ T hücreleri CD8+ T hücreleri CD4+ T hücreleri CD4+ T hücreleri

Sigara içimi periferik kanda T Sigara içimi periferik kanda T lenfosit subtiplerini değiştirirlenfosit subtiplerini değiştirir

Bu hücreler Bu hücreler akciğer akciğer fonksiyonunun fonksiyonunun azalmasıyla ilişkiliazalmasıyla ilişkili

GİRİŞ

Toll-like Toll-like reseptörler(TLR) reseptörler(TLR) patojenlere patojenlere

karşı doğal karşı doğal

immun cevabınimmun cevabın

oluşmasını sağlar.oluşmasını sağlar.

GİRİŞ

T cell

Th1

Th2

Antijen Sunumu

Doğal Bağışıklık Kazanılmış Bağışıklık

Bakteri, virüs, fungus

Dendritik hücre

Fagositoz

TLR

İnflamatuar sitokinler IL4

Dendritik hücreler ve Dendritik hücreler ve makrofajlar TLR’ler ile makrofajlar TLR’ler ile patojenleri tanırpatojenleri tanır

TLR’ler, “patojen ilişkili TLR’ler, “patojen ilişkili moleküler patternler” moleküler patternler” ile bağlanır ile bağlanır

İntrasitoplazmik domaini İntrasitoplazmik domaini aracılığı ile sinyal iletim aracılığı ile sinyal iletim yolakları aktive oluryolakları aktive olur

Antimikrobiyal protein Antimikrobiyal protein ve inflamatuar sitokinler ve inflamatuar sitokinler sentezlenirsentezlenir

GİRİŞGİRİŞ

Doğal bağışık yanıt TLR’ler aracılığı ile Doğal bağışık yanıt TLR’ler aracılığı ile kazanılmış bağışıklığı (Th1 veTh2) kazanılmış bağışıklığı (Th1 veTh2) aktifleştiriraktifleştirir

KOAH’lılarda periferik kandaki KOAH’lılarda periferik kandaki monositlerde, TLR ekspresyonunda ve T monositlerde, TLR ekspresyonunda ve T hücre profilinde değişiklikler olabilir.hücre profilinde değişiklikler olabilir.

TLR aktivasyonu KOAH patogenezinde rol TLR aktivasyonu KOAH patogenezinde rol alabilceği gibi diğer yönden enfektif alabilceği gibi diğer yönden enfektif alevlenmelerde koruyucu olabiliralevlenmelerde koruyucu olabilir

AMAÇAMAÇ

Çalışmamızda;Çalışmamızda; KOAH’lılarda ve sigara kullanan bireylerdeKOAH’lılarda ve sigara kullanan bireylerde CD4+, CD8+ T hücre oranları ve TLR-2 CD4+, CD8+ T hücre oranları ve TLR-2

ekspresyonu değerlendirildiekspresyonu değerlendirildi KAOH patogenezinde bu belirteçlerin KAOH patogenezinde bu belirteçlerin

kullanımı ve solunum fonksiyon testleriyle kullanımı ve solunum fonksiyon testleriyle ilişkisi de araştırıldı.ilişkisi de araştırıldı.

GEREÇ VE YÖNTEMGEREÇ VE YÖNTEM

KOAH GRUBU KOAH GRUBU Çalışmaya alınma kriterleri;Çalışmaya alınma kriterleri;

****Stabil dönemde olan olgular,Stabil dönemde olan olgular, Çalışmada dışlanma kriterleri; Çalışmada dışlanma kriterleri;

**Son 1 ay içinde yeni KOAH atak geçirmiş **Son 1 ay içinde yeni KOAH atak geçirmiş olan olgular, olan olgular,

**Sistemik steroid tedavisi alan,**Sistemik steroid tedavisi alan,

**Başka dekompanse sistemik hastalığı ya **Başka dekompanse sistemik hastalığı ya da enfeksiyonu olan olgular.da enfeksiyonu olan olgular.

GEREÇ VE YÖNTEMGEREÇ VE YÖNTEM

KONTROL GRUBU Başka dekompanse sistemik hastalığı ya Başka dekompanse sistemik hastalığı ya

da enfeksiyonu olmayan sigara içen veya da enfeksiyonu olmayan sigara içen veya içmeyen gönülleriçmeyen gönüller

GEREÇ VE YÖNTEMGEREÇ VE YÖNTEM

40 KOAH hastası40 KOAH hastası 40 gönüllü (kontrol grubu) 40 gönüllü (kontrol grubu)

Hasta ve kontrol gruplarında toplam 1 kez Hasta ve kontrol gruplarında toplam 1 kez kan örneği alındıkan örneği alındı

Sigara içmeyen kontrol grubu hariç diğer Sigara içmeyen kontrol grubu hariç diğer olgulara spirometri uygulandıolgulara spirometri uygulandı

sigara içen sigara içen ve içmeyen ve içmeyen

olarak 4 olarak 4 grupgrup

GEREÇ VE YÖNTEMGEREÇ VE YÖNTEM

Alınan kan örneklerinde flow sitometri Alınan kan örneklerinde flow sitometri yöntemiyleyöntemiyle

CD4+ ve CD8+ T hücre oranları CD4+ ve CD8+ T hücre oranları Monositer TLR-2 ekspresyonu araştırıldıMonositer TLR-2 ekspresyonu araştırıldı

GEREÇ VE YÖNTEMGEREÇ VE YÖNTEM

İstatiksel analizde SPSS 10.0 paket İstatiksel analizde SPSS 10.0 paket programı kullanıldı. programı kullanıldı.

Gruplar arası karşılaştırma: Tek yönlü Gruplar arası karşılaştırma: Tek yönlü varyans analizi (oneway ANOVA) testi ve varyans analizi (oneway ANOVA) testi ve farklılığa neden olan grubun saptanmasında farklılığa neden olan grubun saptanmasında Post Hoc karşılaştırma (least significant Post Hoc karşılaştırma (least significant difference) LSD testidifference) LSD testi

Niteliksel verilerin karşılaştırılmasında: Ki-Niteliksel verilerin karşılaştırılmasında: Ki-KareKare

Parametreler arasındaki ilişkiler: Pearson Parametreler arasındaki ilişkiler: Pearson korelasyon testi kullanıldı. korelasyon testi kullanıldı.

Grup 1 Grup 1 KOAHKOAH

(n=20)(n=20)

Grup 2Grup 2

Sigara +Sigara +

KOAHKOAH

(n=20) (n=20)

Grup 3Grup 3

SigaraSigara

(n=20) (n=20)

Grup 4Grup 4

KontrolKontrol

(n=20) (n=20)

p p değeri değeri

Yaş (yıl)*, Yaş (yıl)*, 64,6±7464,6±74 58,6±1258,6±12 29,7±7,229,7±7,2 47,4±6,347,4±6,3 <0,001<0,001

Cinsiyet(K/E)Cinsiyet(K/E) 2/182/18 0/200/20 9/119/11 10/1010/10 --

Sigara*Sigara*

(paket/yıl)(paket/yıl)00 52,2±24,752,2±24,7 11,9±10,411,9±10,4 00 <0,001<0,001

FEV1 (%)*FEV1 (%)* 52,05±17,52,05±17,77

52,55±19,352,55±19,3 100,20±8,1100,20±8,1 -- <0,001<0,001

FEV1/ FVC*FEV1/ FVC* 58,08±12,58,08±12,55

56,87±11,0656,87±11,06 82,24±6,3082,24±6,30 -- <0,001<0,001

Olguların bazal demografik ve spirometrik bulguları.

*Değerler ortalama ± Standard deviasyon (SD) olarak verilmiştir. **p< 0.05 anlamlı olarak kabul edilmiştir

BULGULAR

BULGULAR

Gruplar arasında yaş ve cinsiyete göre düzeltilmiş verilerin kıyaslamak amacıyla kovaryans analizi yapıldı

Yine gruplar arasında anlamlı bir farklılık saptanmadı

BULGULARBULGULAR

Grup 1Grup 1

KOAHKOAH

(n=20) (n=20)

Grup 2Grup 2

Sigara +Sigara +

KOAHKOAH

(n=20) (n=20)

Grup 3Grup 3

Sigara Sigara

(n=20) (n=20)

Grup 4Grup 4

KontrolKontrol

(n=20) (n=20)

p p değeri değeri

TLR-2 TLR-2 ekspresyonu (%)ekspresyonu (%)

56,41±24,456,41±24,499

64,47±22,964,47±22,933

64,18±23,464,18±23,477

51,82±24,7951,82±24,79 0,2690,269

CD 14+ monositlerdeki TLR-2 ekspresyonunun çalışma gruplarındaki dağılımı

*Değerler ortalama ± Standard deviasyon SD olarak verilmiştir.**p< 0.05 anlamlı olarak kabul edilmiştir.

BULGULAR

Grup 1KOAH

(n=20)

Grup 2Sigara +

KOAH(n=20)

Grup 3Sigara (n=20)

Grup 4Kontrol(n=20)

p değeri

CD4+ (%)* 33,72±10,9 33,31±14,15

38,64±12,79

38,83±15,59

0.396

CD8+ (%)* 29,21±12,08

25,76±9,85 25,23±7,89 24,88±9,06 0.486

CD4+ / CD8+*

1,41±0,74 1,33±0,47 1,58±0,56 1,65±0,64 0.310

Serum CD4+ T hücre, CD8+ T hücre yüzdeleri ve CD4/CD8 oranlarının çalışma gruplarındaki dağılımı

* Değerler ortalama ± Standard deviasyon (SD) olarak verilmiştir.** p< 0.05 anlamlı olarak kabul edilmiştir.

BULGULAR

CD4+ CD4+/CD8+

FEV1 r 0,311* 0,205

p 0,016 0,116

FEV1/FVC r 0,293* 0,293* 0,295* 0,295*

p 0,0230,023 0,0220,022

Sigara(p/y) r -0,159 -0,274*-0,274*

p 0,225 0,0340,034

* p<0,05 anlamlı olarak kabul edilmiştir.

Parametrelerin solunum fonksiyon testleri ve sigara kullanımı ile korelasyonu

SONUÇ

Stabil KOAH hastaları ve sağlıklı sigara içenlerde monositlerdeki TLR-2 ekspresyonunun araştırıldığı çalışmalarda sonuçlar çelişkilidir.

Pan MM, Sun TY, Zhang HS. Zhonghua Yi Xue Za Zhi. 2008: 88(30): 2103-7.

Pons J, Sauleda J, Regueiro V, et al. RR 2006: 7: 64.

Hastaların kullandığı tedaviler (steroidler) Stabil KOAH hastalarında görülen artmış

bakteriyal kolonizasyonun TLR-2 ekspresyonunu uyarması

SONUÇ

KOAH’ta periferik kandaki T hücre profili ile akciğerlerdeki T hücre profili arasında az da olsa farklılık olduğu gösterilmiştir

Kim WD, Kim WS, Koh Y, et al.Chest 2002: 122(2): 437–44. Leckie MJ, Jenkins GR, Khan J, et al. Thorax 2003:58: 23–9

Bazı çalışmalarda CD8+ T hücre oranlarında artış, CD4/CD8 oranında azalma ve bu parametreler ile solunum fonksiyonları arasında korelasyon saptanmış

Rufino R, Costa CH, Souza HSP et al. 2007: 33(5): 510-518. Kulawik J D, Hoser G, Dabrowska M, et al. RM 2007: 101:

1338–1343.

Bazılarında ise anlamlı farklılık bulunmamıştır Kim WD, Kim WS, Koh Y, et al.Chest 2002: 122(2): 437–44.

SONUÇSONUÇ

Çalışmamızda saptadığımız ilişkiler;Çalışmamızda saptadığımız ilişkiler; KOAH’ta TLR-2 ekspresyonunun sağlıklı kişilerle KOAH’ta TLR-2 ekspresyonunun sağlıklı kişilerle

benzerlik gösterdiği bu nedenle KOAH‘lılarda bir benzerlik gösterdiği bu nedenle KOAH‘lılarda bir belirteç olarak kullanımının yararlı olmayacağı belirteç olarak kullanımının yararlı olmayacağı

veve CD4+/CD8+ oranının fonksiyonel CD4+/CD8+ oranının fonksiyonel

parametrelerle ilişkisi olması nedeniyle parametrelerle ilişkisi olması nedeniyle hastalığın ağırlığını değerlendirmede bir hastalığın ağırlığını değerlendirmede bir belirteç olarak göz önüne alınması gerektiğini belirteç olarak göz önüne alınması gerektiğini düşündürmektedir.düşündürmektedir.

SONUÇ

CD4+, CD8+ T hücrelerin alt gruplarıyla ve TLR’ler ile daha çok ve kapsamlı çalışmalara ihtiyaç olduğu açıktır.

YENİ ÇALIŞMA ALANLARI TLR agonistleri: Enfektif alevlenmelerde? TLR antagonistleri: İnflamasyonun

baskılanması?