güvenlik İşaretleri ve uygulamaları
TRANSCRIPT
1
Güvenlik İşaretlemeleri
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
2
Neden İşaretliyoruz
2-Yalın Üretim - 5S Çalışmaları;
İşyerlerindeki kayıpların en aza indirilmesi temel uygulamalarından olan 5S çalışmalarında yer alan standardizasyonun sağlanması ve olağan dışı değişikliklerin fark edilebilmesi için işaretlemeler kullanılır.
1- İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatı;
İşveren, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrası gereğince işyerinde gerçekleştirilen risk değerlendirmesi yapmak zorundadır ve bu risk değerlendirmesi sonuçlarına göre;
işyerindeki risklerin ortadan kaldırılamadığı veya toplu korumaya yönelik teknikler veya işin organizasyonunda kullanılan önlem, yöntem veya süreçlerle yeterince azaltılamadığı durumlarda, Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliğine göre sağlık ve güvenlik işaretlerini bulundurur ve uygun yerlerde kullanılmasını sağlar.
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
3
Mevzuatlar
Ülkemiz Mevzuatı
• Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği ( 11 / 09 /2013 )• Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği Ek-1
Uluslar arası Mevzuatlar92/58/EEC sayılı Avrupa Birliği Parlamentosu ve Konsey Direktifine
İşaretlemeler için kullanılan renkler için değişik uygulamalar mevcuttur. Ancak ülkemizde AB direktifleri doğrultusunda referans alınan yönetmelikler uygulanmaktadır.
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
4
İşaret Tipleri
Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliğine göre yapılan işaretlemeler iki tiptedir.
İşaretleme Tipleri
Kalıcı İşaretler Geçici İşaretler
• Yasaklamalar , uyarılar , yapılması zorunlu işler , acil durum yönlendirmeleri
• Borular • Engellere çarpma , düşme tehlikesi olan
yerler ,• Trafiğin işlediği alanlar
• Tehlike sinyali vermek, gerekli önlemlerin alınması için ilgili kişinin çağrılması ve çalışanların acil tahliyesi için ışıklı işaretler, sesli sinyaller ve/veya sözlü iletişim kullanılacaktır.
• Gerekli durumlarda, tehlikeye yol açabilecek ya da tehlikeli manevralar yapan kimseleri yönlendirmek için el işaretleri ve/veya sözlü iletişim kullanılacaktır.
SAĞLIK VE GÜVENLİK İŞARETLERİ YÖNETMELİĞİ EK-1 Madde 2
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
5
Kullanılan Renkler ve Anlamları
İşaretlemelerde kullanılan güvenlik renkleri ve anlamları
Renk Anlamı veya Amacı Talimat ve Bilgi
Kırmızı Yasak işareti Tehlikeli hareket veya davranış
Tehlike alarmı Dur, kapat, düzeneği acil durdur, tahliye et
Yangınla mücadele ekipmanı Ekipmanların yerinin gösterilmesi ve tanımlanması
Sarı Uyarı işareti Dikkatli ol, önlem al, kontrol et
Mavi (1)Zorunluluk işareti Özel bir davranış ya da eylem
Kişisel koruyucu donanım kullan
YeşilAcil çıkış, ilk yardım işareti Kapılar, çıkış yerleri ve yolları, ekipman,
tesisler
Tehlike yok Normale dön
(1) Mavi: (2) Parlak turuncu:
Sadece dairevi bir şekil içinde kullanıldığında emniyet rengi olarak kabul edilir. Emniyet işaretleri dışında sarı yerine kullanılabilir. Özellikle zayıf doğal görüş şartlarında floresan özellikli bu renk çok dikkat çekicidir.
SAĞLIK VE GÜVENLİK İŞARETLERİ YÖNETMELİĞİ EK-1 Madde 4
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
6
Kullanılan Renkler ve Anlamları
İşaretlemelerde kullanılan güvenlik renkleri ve anlamları OSHO ‘ ya göre
Occupational Safety & Health Administraion (USA)
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
7
İşaretleme Kullanım Alanları
SAĞLIK VE GÜVENLİK İŞARETLERİ YÖNETMELİĞİ EK-2/3/4/5
Sağlık ve güvenlik işaretleri yönetmeliği ile aşağıda belirtilen alanlardaki uygulamaların temel nitelikleri (şekil ve renkleri) iş sağlığı ve güvenliği yönünden tanımlanmıştır.
• İşaret Levhalarının renkleri ve şekilleri
• Boru ve kaplar üzerindeki renklerin anlamı
• Yangın ile mücadele ekipmanlarının işaretlenmesi renk ve şekilleri
• Engeller , tehlikeli yerler ve trafik yollarının işaretlenmesi renk ve şekilleri
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
8SAĞLIK VE GÜVENLİK İŞARETLERİ YÖNETMELİĞİ EK-2
Yasaklayıcı işaretler
Uyarı işaretleri
Emredici işaretler
Acil çıkış ve ilkyardım işaretleri
Yangınla mücadele işaretleri
• Daire biçiminde• Beyaz zemin üzerine siyah piktogram, • Kırmızı çerçeve• Kırmızı kısımlar işaret alanının en az % 35’ini kapsayacaktır
• Üçgen şeklinde• Sarı zemin üzerine siyah piktogram,• siyah çerçeve • sarı kısımlar işaret alanının en az % 50’sini kapsayacaktır
• Daire biçiminde• Mavi zemin üzerine beyaz piktogram• mavi kısımlar işaret alanının en az %50’sini kapsayacaktır
• Dikdörtgen veya kare biçiminde,• Yeşil zemin üzerine beyaz piktogram • Yeşil kısımlar işaret alanının en az %50’sini kapsayacaktır
• Dikdörtgen veya kare biçiminde,• Kırmızı zemin üzerine beyaz piktogram • Kırmızı kısımlar işaret alanının en az % 50’sini kapsayacaktır
İşaret Levhalarının Temel Nitelikleri
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
9
İçinde tehlikeli madde veya preparatların bulunduğu veya depolandığı kaplar ile bunları ihtiva eden veya taşıyan, görünür borular , mevzuata uygun olarak, renkli zemin üzerinde piktogram veya sembol bulunan etiket ile işaretlenir.Yürürlülükteki mevzuatımız bir renge işaret etmemektedir.
Boru ve Kapların İşaretlenmesi
Ancak OSHA nın belirlemiş olduğu gereklilikler aşağıdaki gibidir. ANSI/ASME A13.1 e göre
İçinde tehlikeli madde veya preparatların bulunduğu veya depolandığı kaplar ile bunları ihtiva eden veya taşıyan, görünür borular; meri mevzuata uygun olarak, renkli zemin üzerinde piktogram veya sembol bulunan etiket ile işaretlenir.SAĞLIK VE GÜVENLİK İŞARETLERİ YÖNETMELİĞİ- EK 3
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
10
SAĞLIK VE GÜVENLİK İŞARETLERİ YÖNETMELİĞİ EK-2 Madde 3.5
Yangınla mücadele ekipmanı özel bir renk ile belirtilir ve yerini bildiren bir işaret levhası yerleştirilir ve/veya bu gibi ekipmanın saklandığı yer ya da erişim noktaları için özel bir renk kullanılır
Ekipmanı belirlemede kırmızı renk kullanılır. Kırmızı alan, ekipmanın kolayca tanınabilmesi için yeterince geniş olması sağlanır.
Yangın ile Mücadele İşaretlemeleri
Ekipmanların Yer Yön Bilgilendirme
Yangın merdiveni
Acil Yangın Telefonu
Yangın Söndürme Cihazı
Yangın Hortumu
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
11
Engeller , Tehlikeli Yerler ve Trafik Yollarının İşaretlenmesiEngellere ;
• Çarpma, düşme ya da nesnelerin düşme tehlikesinin bulunduğu yerler • İşletme tesisleri içinde çalışanların çalışmaları esnasında dolaştıkları bölgeler
birbirini takip eden sarı ve siyah ya da kırmızı ve beyaz renk şeritleriyle işaretlenir.
Not :Sarı–siyah ya da kırmızı–beyaz şeritler yaklaşık olarak 45 derece açıyla ve aynı büyüklükte boyanır.Not :Fiziksel tehlike olan yerlerin işaretlenmesidir.Not : Mevzuatlarda herhangi bir ayrım yapılmamasına rağmen kullanımda aşağıdaki gibi bir yarım vardır.
• Fiziksel olarak tehlike içeren alanların işaretlemesidir. Çalışanlar bu alanda çalışıyor iken extra olarak dikkatli olması gereken alanlardır. Bu alanlar boş tutulmalıdır
• Bu alanlar iş güvenliği ve işçi sağlığı için temiz / boş tutulması gereken alanlardır.( Acil çıkış noktaları , elektrik panoları , yangın ekipmanlarının önü v.b.)
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
12
Engeller , Tehlikeli Yerler ve Trafik Yollarının İşaretlenmesi
• Fiziksel olarak tehlike içeren alanların işaretlemesidir. Çalışanlar bu alanda çalışıyor iken extra olarak dikkatli olması gereken alanlardır.
Merdiven işaretleme Açılır Kapıların Önleri Depolarda Raf Ayakları
Merdiven işaretlemeDepolardaki & Otopark Kolonları
Açılır Kapıların Önleri
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
13
Engeller , Tehlikeli Yerler ve Trafik Yollarının İşaretlenmesi
• Fiziksel olarak tehlike içeren alanların işaretlemesidir. Çalışanlar bu alanda çalışıyor iken extra olarak dikkatli olması gereken alanlardır.
Kapı Arkası İşaretlenmesi
Çalışma Kanal Etrafı
Çalışma Kanal Etrafı
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
14
Engeller , Tehlikeli Yerler ve Trafik Yollarının İşaretlenmesi
• İşletme tesisleri içinde çalışanların çalışmaları esnasında dolaştıkları bölgeler
• Not : Genelde sarı düz çizgi uygulamada kullanılıyor.
Çalışma alanı işaretlemesi
Çalışma alanı işaretlemesi
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
15
Engeller , Tehlikeli Yerler ve Trafik Yollarının İşaretlenmesi• iş güvenliği ve işçi sağlığı için temiz / boş tutulması gereken alanlardır.( Acil
çıkış noktaları , elektrik panoları , yangın ekipmanlarının önü v.b.)
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
16
Engeller , Tehlikeli Yerler ve Trafik Yollarının İşaretlenmesi
İşyerlerindeki çalışma sahalarında ;
Çalışanların ve ekipmanların korunması gerekiyor ise araç trafiğine açık yollar, zemin rengi de dikkate alınarak, açıkça seçilebilir şekilde, sarı ya da beyaz renkli sürekli şeritlerle belirtilir.
Trafik yollarının işaretlenmesi
Araç Yolu İşaretlemesi
SAĞLIK VE GÜVENLİK İŞARETLERİ YÖNETMELİĞİ EK-5 Madde 2
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
17
Engeller , Tehlikeli Yerler ve Trafik Yollarının İşaretlenmesi• Bu alanlar operasyonlar için temiz/boş tutulması gereken alanlardır.(iş güvenliği ve sağlığı
ile ilişkisi yoktur.)(Siyah beyaz renk 5S uygulamalarından gelmektedir.)
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
18
Yangınla Mücadele Ekipmanı İşaretlenmesi
İşyerlerindeki yangınla mücadele ekipmanları ve yerleri
• Yangınla mücadele ekipmanı özel bir renk ile belirtilir ve yerini bildiren bir işaret levhası yerleştirilir ve/veya bu gibi ekipmanın saklandığı yer ya da erişim noktaları için özel bir renk kullanılır.
• Bu tür ekipmanı belirlemede kırmızı renk kullanılır. Kırmızı alan, ekipmanın kolayca tanınabilmesi için yeterince geniş olması sağlanır.
SAĞLIK VE GÜVENLİK İŞARETLERİ YÖNETMELİĞİ EK-4
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
19
5S İşaretlemeleri
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
20
5S İşaretlemeleri
5S Çalışmalarının 4.Adımı olan standartlaştırma çalışmalarında yapılan alan / yer tanımlarında renkler kullanılarak standardizasyonun sağlanması için çalışmalar yapılır.
Bu çalışmalarda kullanılan renkler firmanın kendi uygulamalarına öz olarak olarak ortaya çıkar
2-Düzenleme1-Ayıklama
3-Temizlik 4-Standardizasyon 5-Disiplin
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
21
5S Uygulamaları
Örnek-1
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
22
5S Uygulamaları
Örnek-2
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
23
5S Uygulamaları
Örnek-3
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
24
5S-Ekipman Etrafı İşaretleme
Ekipman Etrafı İşaretleme
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
25
5S-Dikkat Gerektiren Alan İşaretlenmesi
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
26
Çizgi Genişliği
Çizgi genişlikleri 2-6 inç arası istenilen ölçülerde yapılabilir.
Yürüyüş yolları genişliği min 100 cm olucaktır.
İş Makineleri için genişlik kullanılan en geniş araca göre güvenli mesafe uygulama alanlarına göre belirlenir. (örnek sağdan 30 cm soldan 30 cm uygun olandır.)
Standard Number:1910.22(b) osha
Compliance with Aisle Markings (Part 1910.22(b))
Hazırlayan : Mehmet Aydın Kalite Sistem Sorumlusu & B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı