güvenli̇k tedbi̇rleri̇
DESCRIPTION
Güvenlik tedbirleri eğitimiTRANSCRIPT
1
DURSUN ALTUN Özel Güvenlik Eğt.
Hizmetleri
GÜVENLİK TEDBİRLERİ
www.gokayegitim.com 2
GÜVENLİK TEDBİRLERİ
www.gokayegitim.com 3
DEVRİYE, NOKTA VE KONTROL NOKTALARI HİZMETLERİ
DEVRİYENİN TANIMI,; Görev alanı içinde genel emniyeti ve caydırıcılığı sağlamak, suç işlenmesini önlemek, olay olduktan sonra işlenen suçlar ve faillerini takip etmek, işlenmiş suçlarda şüphelileri yakalamak, delilleri korumak ve kolluk kuvvetlerine teslim etmek, yardıma ihtiyacı olanlara yardım etmek üzere sorumluluk bölgesinde amirlerince belirlenen bir güzergahta yaya veya araçlı olarak gezerek yapılan, üniformalı ve tam teçhizatlı en az iki özel güvenlik elemanından oluşan bir güvenlik hizmetidir.
www.gokayegitim.com 4
Yaygın olarak kullanılan devriye çeşitleri
Yaya devriye Araçlı devriye Atlı devriye Motosikletli devriye Bisikletli devriye Kombine devriye Sahil devriye
www.gokayegitim.com 5
DEVRİYE YÖNTEMLERİ1. Planlı Devriye 2. Olağan (Rutin) Devriye 3. Dairesel Devriye 4. Geri Dönüşlü Devriye Planlı Devriye; Yetkili amirler tarafından önceden belirlenip devriye personelinin uyması istenen belirli güzergahlara bağlı kalmak üzere çıkarılan devriye yöntemidir. Olağan (Rutin) Devriye; Devriye görevinin bir plan ve programa bağlı kalmadan devriye bölgesinin rastgele gezilmesidir. Dairesel Devriye; Devriye alanının tahmini merkezden içerden dışarı yada dışarıdan içeri dairesel halinde yapılmasıdır. Geri Dönüşlü Devriye; Devriyenin kritik bölgelerde veya kontrol ettiği bölgenin tekrar kontrol edilmesidir.
www.gokayegitim.com 6
DEVRİYE TURU ÖNCESİ HAZIRLIK
1. Psikolojik hazırlık; Görev Bölgesi ve görev bölgesinde bulunan halk,bina,tesis vb. hakkında bilgi sağlamasıdır.
2. Zihinsel hazırlık ; Yapılması gereken görev ile ilgili istekli ve hazır olunması ve Aranan şahıslarla ilgili bilgileri temin etmek,Çalıntı araçlarla ilgili bilgileri temin etmek,İşlenen suçlarda kullanılan yöntemler hakkında bilgi sahibi olmak, Sorunlu alanlarla ve kişilerle ilgili bilgiler elde etmektir.
3. Fiziksel hazırlık ; Çıkılacak olan görev ile ilgili kılık , kıyafet, teçhizat, araç ve gereç kontrolü yapmasıdır.
www.gokayegitim.com 7
•
Devriye Personelinde Bulunması Gereken Araç ve GereçlerMevsimine göre kıyafetNot defteri ve kalemKelepçeDüdükEl feneriCopSilah ve mühimmatı Görev ile ilgili ihtiyaç duyulabilecek malzemeler
www.gokayegitim.com 8
Devriye Hizmetlerinin amacı:
*Görev bölgesinde halkın can ve mal emniyetini korumak*Suç için elverişli ortamı azaltmak, suç işleme eğilimi ve
niyetinde olanlara karşı caydırıcı olarak güvenlik ve emniyeti sağlayarak meydana gelebilecek suçları engellemek.
*Görev alanı içinde işlemiş veya işlenmekte olan suçlara müdahale etmek ve derhal genel kolluk kuvvetlerine bildirmek, şüphelileri yakalamak, olay yeri ve suç delillerini muhafaza etmek.
*Yardım gereken hallerde yardıma muhtaç kimselere yardım etmek, lüzumu halinde ilgili kurumlara bilgi vermek,
*Görev alanında şüpheli kişi ve olayları gözlemek, suç ve suçlularla mücadele etmek.
*Aranan şahısları yakalamak Genel Kolluğa teslim etmek. *Kendisine kanunlarca verilmiş olan yetkilere dayanarak
insanların huzuru ve güvenliği için konulmuş kuralların uygulanmasını sağlamak.
*Kanunların kendisine verdiği diğer görevleri yerine getirmek
www.gokayegitim.com 9
Devriyelerin Dikkat Edeceği Hususlar:*Devriye görevleri üniformalı yapılır,*Devriye görevlileri en az iki kişiden oluşur ve görevin gerektirdiği teçhizatlara sahip olarak göreve çıkılır,*Devriye hizmeti, belirli bir güzergahta ağır adımlarla yapılır Yürüyüşlerde ani dönüşler yapılarak, gözetlenip gözetlenmediğini kontrol eder*Devriye görev bölgesinde her zaman görünür olmalı , tehlike anında her an müdahale edebilecek şekilde dikkatli olmalıdır. *Meydana gelmiş bir olayda telaş veya tereddüt göstermeden her an müdahaleye hazır olmalıdır.*Devriye giren çıkan kişileri gözlemler, şüpheli durumlara müdahale eder*Devriyeye çıkan görevliler zorunlu olmadıkça mıntıkalarını terk etmezler.*Devriye görevi esnasında uygunsuz davranışlarda bulunulmaz, devriye görevlisi daima kibar ve nazik olmalıdır
www.gokayegitim.com 10
Yaya devriye dikkat edeceği hususlar *Devriye görevi esnasında kısa duraklamalarla etrafı kontrol etmelidir*Her zaman aynı güzergah kullanılmamalıdır*Dükkan veya binalardaki camların kırık olup olmadığına dikkat edilmelidir*Kapı içi veya girişlerinde dolaşan kimseler gözlenmelidir*Elektrik, su, havagazı şebekeleri kontrol edilmelidir
Devriye görevini yürütürken durdurma ve kimlik sormanın amacı *Suç işleme eğiliminde olan kişileri caydırmak *Suçları olmadan önlemek*Olay sonrası suç failini yakalamak *Yasalara saygılı diğer bireylere güven vermek
www.gokayegitim.com 11
Devriyenin Görevleri
Önleyici Görevleri,Koruyucu Görevleri,Yardım Görevleri,Adli Görevleri,
www.gokayegitim.com 12
a. Önleyici Görevler: Sorumluluk bölgesinde kamu düzeni bozucu eylemleri engellemek ve suç işleme potansiyelindeki şahıslara karşı caydırıcı çalışmalarda bulunulmasıdır.
•Koruma altındaki halk üzerinde olumlu etki bırakır, güven duygusunu arttırır.
•Üniformalı devriye görevlisi güvenlik hizmetinin temelidir.
•Kendilerine yapılan herhangi bir çağrıya öncelikli olarak cevap verir ve olay mahalline hızlı bir şekilde intikal eder,
•Mahalde suç işleme eğilim ve niyetinde olanlar ile potansiyel suçlular üzerinde etkilidir.
•Devriye Bölgesindeki olağandışı faaliyetler hakkında araştırma yapar,
www.gokayegitim.com 13
• Okul, fabrika, sinema, alışveriş merkezi gibi halkın yoğun olduğu bölgeleri sürekli kontrol eder.• Hava, deniz, kara gibi toplu ulaşım araçlarının durak ve bilet satış noktalarında asayiş ve düzenin sağlanmasına yardımcı olur,• Bölgesindeki sorunlu yerler hakkında öncelikli kontrolleri yapar.• Görev bölgelerinde oluşabilecek uyuşturucu maddeler ile ilgili suçları, kaçakçılık ve küçüklere karşı laf atma, sarkıntılık gibi suçları kontrol eder.• Görev yaptıkları tesislerdeki donanımları (kapı, pencere, anahtar, vs.) kontrol eder.
www.gokayegitim.com 14
b. Koruyucu Görevler: Sorumluluk bölgesinde halkın can ve mal güvenliğini sağlamak için tedbirler almaktır.•Görev alanında bulunan tesisleri kollamak ve korumak,•Görev sahası içerisindeki kişilerin can ve mal güvenliğini sağlamak,•Suça konu olan eşyalara el koymak ve zaptedilen suç eşyalarını genel kolluk görevlilerine teslim etmek,•Olay yerini korumak ve mevcut delilleri muhafaza etmek•Gerçekleşebilecek doğal afetler ile, can ve mal emniyeti ile ilgili koruyucu önlemleri almak,
www.gokayegitim.com 15
•Sabotaj yapılabilme ihtimali olan yerleri kontrol etmek,•Suç işlemeye müsait ve suça meyilli olan şüpheli kişileri gözlemlemek,•Görevli olduğu sosyal etkinliklerde (toplantı, konser, düğün, cenaze, spor karşılaşması vs.) gerekli önleyici ve koruyucu önlemleri almak,•Görev mahallinde zararlı olabilecek ilgisiz kişileri bölgeden uzaklaştırmak,•Ağır ve bulaşıcı hastalıklar ile ilgili gereken tedbirleri almak, ilgilileri bu konuda bilgilendirmek,•Seyyar satıcı, pazarlamacı ve benzer kişilerin durumlarını kontrol etmek,
www.gokayegitim.com 16
c. Yardım Görevleri: Görev alanında yardım isteyenler ile yardıma muhtaç olan kişilere yardım etmek, ilgili kurum ve kuruluşlara yönlendirmektir.
•Kendisini sevk ve idare edemeyeceklerle malul ve acizlere, kaybolmuş ya da yardıma ihtiyaç duyan çocuklara yardım etmek,•Kaybolan, yer soran ve benzeri zaruri isteklerde bulunan vatandaşlara yardım etmek,•Kaza,yangın,doğal afet gibi olağandışı durumlarda insanlara yardım etmek,•İlkyardım hususunda bilgi sahibi olmak,•Sokaklarda gezinen veya ikametini tarif edemeyen insanlara yardım etmek, adres ve ailelerini bulmasını temin etmek,
www.gokayegitim.com 17
d. Adli Görevler: Sorumluluk bölgesinde meydana gelen adli olaylar ile ilgili yapılan faaliyetlerdir bunlar; *Suçla karşılaşan devriye Suça el koyar, suçun devamını engeller, şüpheliyi tespit ederek yakalar ve Genel Kolluğa teslim etmek,*Olay mahallini muhafaza ederek, iz ve delillerin kaybolmasına veya değiştirilmemesi için tedbirler almak,*Sorumluluk bölgesinde haklarında yakalama, tutuklama ve mahkumiyet kararı bulunan kişileri yakalar ve bu şahısları Genel Kolluğa teslim etmek, *Aramalar sırasında suç teşkil edecek veya delil olabilecek nesnelere el koymak ve Genel Kolluğa derhal bildirmek, *Görev bölgesinde Şüpheli cisim veya cisimlerin tespiti halinde gerekli tedbirleri almak ve Genel Kolluk Kuvvetlerine haber vermek,
www.gokayegitim.com 18
NOKTA HİZMETLERİ
Noktanın Tanımı : Kamu düzeninin korunması, suçların önlenmesi, özel dikkat gösterilmesi gereken belirli yerlere karşı yapılabilecek saldırıların önlenmesi ve çevre sakinlerine güven verilmesi amacıyla özel olarak belirlenmiş, belirli ve sınırlı bir alanda kurulan görev yerine Nokta sabit ve üniformalı olarak yerine getirilen göreve de Nokta görevidenmektedir.
www.gokayegitim.com 19
Nokta Kurulabilecek Yerler Vatandaşların yoğun olarak bulunduğu meydanlar, parklar ,alış veriş merkezi, park, istasyon, iskele, mali, sanayi ve ekonomik tesis önü ve çıvarında, banka gibi hassas ve kritik yerler, koruma hizmeti sunulan bina ve tesislerin çevresi, Potansiyel suç riskinin yüksek olduğu yerler, Dış misyon temsilcilik binalarının önünde, Hakkında koruma kararı alınan kişilerin ikamet ettikleri bina önünde,toplantı, spor karşılaşması, sahne gösterileri, vb. Nokta Silahlı saldırılara karşı ve kötü hava koşullarına karşı dayanıklı olmalı,yeterli aydınlatma tertibatının bulunmalı ve yaya ve araç trafiğinin kontrol edilebilecek yerlerde kurulmalıdır.
www.gokayegitim.com 20
Kontrol Noktasında ki Güvenlik Tedbirleri 3 Aşamalı Olarak Yapılır
1.Ana giriş kontrol noktası; Bina ve tesisin sınırından içeri girişte kurulan kontrol noktasıdır.Burada araç ve kişi kontrolü yapılabileceği gibi yalnızca araç kontrolü de yapılabilir.2.Bina giriş kontrol noktası; Korunan binanın giriş kapılarında kurulan kontrol noktasıdır.Burada binaya giren kişilerin beraberindeki eşyaların kontrolü de yapılır.3.Kritik alan giriş kontrol noktası; Bir bina içerisinde belli yerlere ve katlara girmeden önce elektronik güvenlik sistem ve cihazları ile yapılan kontroldür.
www.gokayegitim.com 21
NOKTA GÖREVLİSİNİN DİKKAT EDECEGİ HUSUSLAR 1. Nokta görevlisi görev yerlerinden ayrılamazlar noktadan uzaklaştırıcı görev verilmemelidir. Nokta görevlisi nokta yerinden en fazla 20 adım ayrılmalı daha uzağa gitmemelidir. 2. Nokta görevlisinin Kılık kıyafeti düzgün ve tam teçhizatlı olmalı, Noktada görevlinin ihtiyaç duyacağı donanım Masa-Sandalye, dolap, Saat, Telefon, Silah Dolabı, Telsiz, Bilgisayar ve Daktilo, Anahtar Dolabı, El feneri, Yangın söndürme cihazı, İlk yardım çantası, Büro ve kırtasiye malzemeleri, Silah ve bölgedeki hassas yerlerin telefon numaraları vs. bulunmalıdır3. Nokta görevlisi görev yeri ile ilgili tüm ayrıntıları (giriş, çıkış ve hassas bilgileri vb.) bilmelidir, 4. Görev bölgesi dışında meydana gelen herhangi bir olayı ilgili yetkililere bildirmeli görev yerini terk etmemelidir., 5. Görev alanında meydana gelen olayla ilgili zamanında müdahale etmeli ilgililere bildirdikten sonra , konunun takibi için bile olsa görev yerlerini terk etmemeli, Nokta görevlisi görev esnasında ciddi, kibar ve nazik olmalıdır.
www.gokayegitim.com 22
KONTROL NOKTALARIKontrol Noktası Tanımı ; Güvenlik altına alınmış her hangi bir mevkie (toplantı salonu, ikametgah girişleri, sinema, VIP Salonu vb. gibi) kişilerin veya malzemelerin kontrol altında giriş –çıkışlarını sağlamak amacı ile oluşturulan güvenlik noktasına Kontrol Noktası adı verilir. Kontrol Noktasının Amacı ; Güvenlik hizmeti sunulan yer içerisine girebilecek suçluların engellenmesi, şahıs ve eşya araması ile suç sayılabilecek maddelerin ele geçirilmesi ve içeriye sokulmasına engel olmaktır.
www.gokayegitim.com 23
Kontrol Noktası Çalışma Esasları: Koruma ve güvenliğini sağladıkları yerin çalışma saatleri göz önünde bulundurularak düzenlenmelidir. Kontrol noktası içerisinde iletişim ve acil haberleşme sistemlerinin bulunmalı, görevin yoğun olduğu yerlerde yardımcı güvenlik cihazlarından faydalanılmalıdır. Kontrol noktasında bulunması gereken araç-gereç ve ekipmanlar, X-Ray cihazı, metal ve kapı detektörü, Yangın söndürücüler, Kırtasiye malzemeleri, İlk yardım malzemeleri Bilgisayar ve yazıcı, Yedek anahtarlar, Gerekli trafik işaretleri, Silah dolabı, Soyunma dolabı vb. Kontrol noktasından geçen ziyaretçilerin kimlik bilgileri alınıp kayda geçirilmeli, Ziyaretçinin eşyaları kontrol edilmeli, Ziyaretçi kartı verilmeli, Gerektiğinde ziyaretçinin yanına refakatçi verilmeli, Ziyaret edilecek kişiyle görüşülüp teyit alınmalıdır. Kontrol noktası görevlisi, yaptığı kontrol esnasında, ruhsatsız bir ateşli silaha rastladığı zaman Şahsı ve silahı muhafaza altına alıp genel kolluğa haber verir. Kontrol noktasında üstünü ve eşyasını aratmak istemeyen kişiye Israr edilmez ve içeriye girişine izin verilmez
www.gokayegitim.com 24
Kontrol Noktası Görevlisinin Özellikleri ve Davranışları;Kullandığı Güvenlik sistem cihazlarını iyi tanımalı Bu işte eğitilmiş olmalı Dikkatli ve duyarlı olmalı İşini severek yapmalı Olaylardan çabuk etkilenmemeli ve kendinden emin olmalıdır
www.gokayegitim.com 25
Özellikli Şahıslar;a. Değerli madde taşıyan kişiler b. Hasta ve fiziksel özürlü kişiler c. Yaşlı İnsanlar d. Çocuklar, e. Diplomatik şahıslar f. Vip şahıslar g. Kurumda Çalışanlar
www.gokayegitim.com 26
- Hamile bayanlar- Kalp pili takılı olan şahıslar,- Kafatasında metal aparat takılı olan şahıslar,
sağlık yönünden el ve kapı tipi metal detektörlerinden geçirilmemelidir - Kontrol noktasından geçen ziyaretçilerin, eşyaları kontrol edilmelidir.- Kontrol noktası görevlisi, yaptığı kontrol esnasında, ruhsatsız bir ateşli silaha rastladığı zaman Şahsı ve silahı muhafaza altına alıp genel kolluğa haber vermelidir. -Kontrol noktasında üstünü ve eşyasını aratmak istemeyen kişiye ısrar edilmez ve içeriye girişine izin verilmez.
www.gokayegitim.com 27
TUTANAK DÜZENLENMESİTutanak herhangi bir iş veya olay sonucu
yapılanları, elde edilen bilgi, belge, duyum ve düşüncelerin bir düzen dahilinde yazılı hale getirilmesidir. Tutanaklar aksı ispat edilinceye kadar Mahkemelerde delil olarak kabul edilir.Tutanağın Bölümleri: Tutanaklar başlık,
giriş, gelişme, sonuç, tarih ve saat ve imza olmak üzere 6 bölümden oluşur.
www.gokayegitim.com 28
a. Başlık: Olayın mahiyetini belirtmek amacıyla tutanağın üst-orta bölümüne büyük harflerle başlık yazılır.b. Giriş: Tutanağı hangi konuda tutulması gerektiğini gösteren ve
hazırlayıcı bilgilerden oluşan bölümdür. Olayın gerçekleştiği zaman dilimi, yeri ve olayın öğreniliş şeklinin belirtildiği bölümdür.c. Gelişme: Olay veya yapılan işlemle ilgili kişilerin açık kimlikleri,
olayın meydana geliş şekli olayın ispatına yarayacak iz ve deliler ile olay hakkındaki iddia ve beyanların yer aldığı bölümdür.d. Sonuç: Tutanağın son tarafına ( tutanak ) olduğunun
belirtilmesi ile bundan sonra tutanağın tamamlanmasıdır. Olayla ilgili alınan önlemler ile tutanağın tarih ve bitiş saatinin belirtildiği bölümdür.e. Tarih ve Saat: Tutanak tanziminde, olay ve tutanağın türüne
göre tutanağın bitiş bölümünde tarih ve saatin yazılması gerekir.f. İmza: Olay veya yapılan işlemde adı geçen müşteki, mağdur,
tanık, zanlı şüpheli, vb. kişilerin isimleri ve unvanları yazılarak imzaları alınır. Tutanakta en az 2 resmi görevlinin imzası bulunur.Şahıs tutanağı imzalamamak istemezse ‘’ İmzadan İtina Etti’’ diye imza bölümüne not düşülür.
www.gokayegitim.com 29
Tutanak Yazarken Dikkat edilecek Hususlara.Tutanağın üst ortasına adı yazılır. b.Suçun veya olayın ne şekilde öğrenildiği belirtilir.c.Olayın meydana geldiği yer ve zaman dilimi yazılır.d.Tutanak tanzim edilirken olay yerinde bulunan iz ve deliller tespit edilip tutanağa geçirilir.e.Olayın mağdur-müşteki, tanık ve zanlıların kimlik bilgileri yer alır.f. Olayın tarafları veya tanık beyanları tutanağa geçirilir.g.Olaydaki detaylar bütün açıklığıyla yazılır. h.Olayda kasıt veya ihmalin olup olmadığını belirleyecek iz ve deliller tutanağa yazılır.ı.Tutanak sonuna işlemin tutanak olduğu belirtilerek tutanağın düzenlendiği tarih ve saat yazılır.
www.gokayegitim.com 30
Tutanakların Ortak ÖzellikleriTutanaklar olay veya suçun çeşidine ve niteliğine göre genel olarak aşağıdaki hususları içermelidir:* Tutanaklar aksi sabit oluncaya kadar hukuken geçerli belgelerdir.* Tutanakta olayın aydınlatılmasına yarayacak iz ve delillere, sanık, mağdur ve tanıklara ait bilgilerin açık olarak belirlenmeli işlemin yapıldığı yer tarih ve hazır bulunanlar ile sıfatları mutlaka yazılmalıdır.* Tutanakların başlık ve sonuç bölümünde tutanak oldukları belirtilmeli, sonuna düzenleniş tarihi ve bitiş saati yazılmalıdır.* Tutanaklar düzgün, kısa, anlaşılabilir ifade ile yazılmalıdır.* Tutanakta suçun unsurları cezayı arttıran ve azaltan veya tamamen ortadan kaldıran sebepler olduğundan bu durumun çok iyi belirtilmesi gerekir.
www.gokayegitim.com 31
* Birden fazla kullanılan kağıdın her sayfa altı mutlaka imzalanmalı ve sayfalar numaralandırılmalıdır.* Tutanaklardan silinti ve kazıntı yapılmamalı, yanlış kelime üzer çizilerek yanına doğrusu yazılmalıdır.* Tutanağın yazımı sırasında kalem değiştirilmez, ancak mecbur kalındığında bu durum tutanak içinde belirtilmelidir.* İlgililerin adı, soyadı ve unvanı yazılarak imzası alınır.* Tutanağın adli soruşturma safhası itibariyle hazırlık soruşturması bakımından anlam ifade edebilmesi için en az 2 resmi görevli tarafından imzalanması gerekir
www.gokayegitim.com 32
Tutanak Çeşitleri:Olay yeri inceleme ve tespit tutanağı,Olay Yeri Görgü Ve Tespit Tutanağı,Tanık,Mağdur,Müşteki İfade Tutanağı,Üst Arama Tutanağı,Değer Tespit Tutanağı,Yer Gösterme Tutanağı,İhbar Tutanağı,Suçüstü Tutanağı,Yangın Yeri Tutanağı,Buluntu Eşya Tutanağı,İfade Tutanağı,Müracaat Tutanağı,Nöbet Devir Teslim Tutanağı,Arama,Yakalama,Elkoyma Tutanakları,Teslim Tutanağı,
www.gokayegitim.com 33
EŞKAL ; Bir kişinin ana ayırt edici özellikleri olan; Alın, Kaş, Göz, Burun, Ağız, Kulak, Yanak, Çene, Yüz çizgileri, Yüz şekli ve bunların kombinasyonlarından oluşan resimdir.
İnsanların değişmeyen özellikleri ,Çok uzun veye kısa boy , belirgin sakatlıklar, fiziksel yapı, kekemelik, pelteklik, yavaş konuşma, sağırlık, dilsizlik, ameliyat izleri,ten rengi, , yanık izleri,gözlerde şaşılık vb.dir.
www.gokayegitim.com 34
Eşkal tarifinde belirtilecek özellikler Cinsiyet, vücut yapısı,yüz yapısı, kafa yapısı, alın, kaş, burun, ağız, çene, dudaklar, kulaklar, eller, boy, kilo, göz rengi, saç rengi, ten rengi, kekemelik, sakatlık, topallık, saç kesimi, yüzde veya vücutta leke, ben veya çil gibi izler vs.
"KAÇAN ŞAHIS RECEP İVEDİK'E BENZİYOR!.. " EŞGAL BİLDİRİMİ!..
www.gokayegitim.com 35
RAPOR YAZMA ; Herhangi bir iş veya olay sonucu yapılanların, elde edilen bilgi, belge, duyum ve düşüncelerin belirli bir düzen dahilinde yazılı olarak bildirilmesine rapor denir. Diğer bir tanım ise Görevlinin görevi esnasında gördüğü, bildiği ve meydana gelen herhangi bir durum ve olay hakkında üstlerini ve amirlerini bilgilendirmek üzere ortaya koyduğu belgeye denir. Tüm raporlarda; a. Ne b. Ne zaman c. Nerede d. Neden e. Nasıl Soruların cevabı yer almalıdır.
www.gokayegitim.com 36
RAPOR TÜRLERİ1. Sözlü Rapor 2. Görsel Rapor 3. Elektronik Rapor 4. Yazılı Rapor RAPOR ÇEŞİTLERİ1. Bilgi raporları2. Olay bildirim 3. Gözlem raporları 4. Ekspertiz (uzman) raporları
www.gokayegitim.com 37
RAPOR ÇEŞİTLERİa) Bilgi Raporu ;Bilgimize başvuran makamlara veya ilgililere , bilgi istedikleri konu hakkında bilgi vermek amacıyla hazırlanan raporlardır. Bilgi istenen konularda, elde edilen bilgilerin,doğru ve tarafsız şekilde aktarılması gereklidir.b) Olay Bildirim Raporları ;Güvenlik personelinin görevi sırasında veya görev haricinde şahit olduğu, veya duyduğu olaylar hakkında amirleri ve yetkililere bildirmek amacıyla hazırlanan raporlardır. c) Gözlem Raporları ;Görev sırasında ,görevi ile ilgili bilgi istenen yer ve şahıslar hakkında gözlem ve takip sonucu elde edilen bilgilerin aktarmak amacıyla hazırlan raporlardır.d) Ekspertiz Raporları ;Adli makamlarca, konusunda uzman personelin, teknik görüşlerine baş vurduğu raporlardır. uzman personel tarafından bilgi vermek amacıyla hazırlanan,İz incelemeleri,Balistik incelemeler,Kalpazanlık raporları,kimyasal incelemeye sonucu hazırlanan raporlardır.
www.gokayegitim.com 38
RAPOR YAZILMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR1- Raporun hitap bölümüne raporun sunulduğu makam büyük harfle yazılır. 2- Raporlar okunaklı, anlaşılır ve düzgün cümlelerle yazılmalıdır. Raporlar uzun ve kapsamlı olabileceği gibi özlü ve kısa da olabilir. 3- Raporlar;olayın tarihi ve saati yazılmalı olay yerinin tarifi yapılmalı, mağdur, şüpheli ve tanıklar belirtilmeli olaylar kronolojik sıraya göre yazılmalı olay gününe ait hava ve ışık durumu belirtilmeli, yazılar silinti ve kazıntı yapılmadan objektif yazılmalı, 4- Raporlar kişisel düşüncelere yer vermeden ön yargısız, objektif,görüldüğü biçimde ve bilgiler tam ve doğru olarak yazılmalıdır. Gerçek dışında bilgilerin yazılması veya eklenmesi ileride giderilmesi mümkün olmayan olumsuz sonuçlar doğurabilir.
www.gokayegitim.com 39
5- Raporun çeşidine göre,gerekli olduğu veya istendiği durumlarda kendi görüş ve önerileri yazılması gerekebilir. Bazı raporlarda kişisel görüş yazılmaz. 6- Raporun yazılıp verildiği tarih gün ve saat yazılır. Bazı önemli hususlar ve zamanın ayrıntılarıyla belirtilen olaylarda dakika da yazılması gereklidir. 7- Raporu veren kişi, raporun sonuna imza bölümüne adını, soyadını, memuriyet ve görev unvanını yazarak imzalaması gerekmektedir. 8- Rapor birden fazla görevli tarafından düzenlendiğinde müşterek rapor olduğu belirtilir ve her görevlinin adı soyadı, unvanı ve imzalanması gerekir.Raporlar genelde 2 suret tanzim edilir. Raporun bir sureti ilgili yere verilir bir sureti de raporu yazanda kalır.
www.gokayegitim.com 40
NOT ALMA ; Görme, koklama, dokunma, duyma ve tat alma organlarımızla hafızamızda algılanan bilgilerin yazılı olarak kayıtlara geçirilmesine Not Alma denir. Not almada amaç, bir bilgiyi, gözlemi ya da izlenimi unutmamayı ve ileride yeniden kullanabilmeyi sağlamaktır. Bu nedenle işlevsellik ve amaçlılık esastır. Her şeyin değil gerekenlerin not edilmesi, zamanla kazanılacak bir beceridir. Gerçekten önemli olan ve anımsanması yarar sağlayacak noktalar not edilmelidir.
www.gokayegitim.com 41
Not Defteri Nasıl Tutulur- Ön Kapağın içine sahibinin ismi yazılır ve tarih atılır,- Tüm sayfalar numaralandırılır,- Gün içinde bir olay olmamışsa dahi göreve başlangıç ve bitiş saatleri yazılarak her hangi bir olay olmadı diye not düşülür,- Olay esnasında yada olaya müteakiben yazılmalıdır,- Yazılar el yazısı ile yazılmalı, silinti ve karalama yapılmamalı değişiklik gerekiyorsa yazı okunacak şekilde çizilmeli ve paraf atılmalıdır,- Boş yaprak bırakılmamalı ve yapraklar yırtılmamalıdır,
www.gokayegitim.com 42
YAKALAMA, ARAMA, EL KOYMA, ZOR KULLANMANIN TANIMI VE İLGİLİ CMK MEVZUATINA GÖRE HUKUKİ DAYANAK VE
YÖNTEMLERİ
www.gokayegitim.com 43
KİMLİK SORMA
5188 sayılı Kanunun 7. maddesinde, özel güvenlik görevlilerinin, hava meydanı,liman, gar, istasyon ve terminal gibi toplu ulaşım tesislerinde, toplantı,konser, spor müsabakası, sahne gösterileri ve benzeri etkinlikler ile cenaze ve düğün törenlerinde kimlik sorma yetkisi vermiştir.
Ö.G.G için kimlik sorma yetkisi diğer tüm yetkiler gibi 3 ön şartın bir arada bulunmasına bağlıdır.
1- Görev alanı içerisinde olmak.2- Görev sırasında olmak (madde 9)3- Kimlik kartının yakasında takılı olması (madde 12)
Kimlik sormanın tamamlayıcı 2şartı vardır.1- Uygulamadan önce bütün çalışanlara ziyaretçilere bilgi verilmesi.2- Uygulamanın adil ve ayrım yapmayan bir özellik taşıması.
Kimlik sorma yetkisi bakımından Ö.G.G’nin görev yaptığı yere göre farklılık söz konusu olacaktır.
Özel kapalı mekanlarda görev yapan ÖGG kimlik sorma yetkisi bakımından en geniş yetkilere sahiptir. Mülkiyet ve idari hakkına dayanılarak ÖGG’den her girene kimlik sorması, bazı kişileri ve kimliksizleri içeri almaması istenebilir. Yetki kullanımının rahatsız edici boyutlara ulaşmaması ve isabetli olması bakımından ÖGG’nin görev alanında çalışan veya ikamet eden kişileri iyi tanıması gerekmektedir.
Kamuya ait kapalı yerlerde ise kimlik sorma yetkisinin o yerin işlevi ile uyum göstermesi ve eşit uygulanması, herkesi kapsamı gerekir. Kamuya mahsus kapalı mekanlarda mesela otobüs terminali istasyonlar ve metro istasyonlarında kimlik sorma yetkisi uygulaması daha sınırlıdır. Buralarda ögg görevlisinin kimlik sorabilmesi için bir nedene ihtiyacı vardır. Kamu kolluğundan intikal eden bir ihbar geçerli bir nedendir. Ayrıca bu yerlerin yöneticilerinin kimlik kontrolünün yapılması için ÖGG’ne resmen emir verilmeli ve haklı nedene dayanmalı gereksiz sürtüşmeleri önlemek için bu gelen emri yazılı bir talimata dönüştürülmelidir.Kamuya mahsus açık alanlarda da ÖGG suç şüphesi bulunmadıkça kimlik sorma yetkisini kullanmamalıdır.
Ancak gösterilen kimlik belgesinin bazı hallerde şüpheyi arttırmasıda mümkündür,
Bunlar..1- Fotoğrafla kişi arasındaki benzemezlik.2- Kimlikteki bilgilerin kişi tarafından sözlü olarak teyit edilmemesi.3- Kimlikte sahtecilik emarelerinin bulunması.
Hiç kimlik belgesi bulunmayan veya gösterildiği
belge şüpheyi arttıran kişiler görev alanında iseler yakalanacaktır.
Girişte bu durum fark edilmişse kimliksiz şahıs içeriye alınmayacak, sahte kimlik belgesi taşıdığından şüphenilen şahıs yakalanacaktır.
Kimlik belgesi bulunmaması ve gösterilen belgenin tatminkar bulunmaması nedeniyle yakalanan şahısın genel kolluğa teslim etmeden önce kimliklerini ispat etmeleri için fırsat verilebilir. Örneğin o tesiste çalışan veya civarda ikamet eden tanınması durumunda itibar edilmeli yada kimliğinin getirilmesi için telefon açmasına müsaade edilmeli veya abrasında yada yakın bir çevrede ise refakatle getirilmesi sağlanmalıdır. Hiç kimliği bulunmayan yukarıda belirtilen imkanlar doğrultusunda kimlik ibraz edemeyen şahıslar derhal genel kolluğa teslim edilmelidir.
www.gokayegitim.com 49
YAKALAMAYakalama; kamu güvenliğine, kamu
düzenine veya kişinin vücut veya hayatına yönelik var olan bir tehlikenin giderilmesi için denetim altına alınması gereken veya suç işlediği yönünde hakkında kuvvetli iz, eser, emare ve delil bulunan kişinin gözaltına alma veya muhafaza altına alma işlemlerinden önce hakim kararı olmaksızın özgürlüğünün geçici olarak ve fiilen kısıtlanarak denetim altına alınmasıdır.
Yakalama Adli ve Önleme Yakalaması olarak İkiye ayrılır;
www.gokayegitim.com 50
Muhafaza altına alma: Kanunun yetki verdiği hâllerde yetkili merci önüne çıkarılması gereken kişilerin ilgili kurumlar veya kişilerce teslim alınana kadar sağlıklarına zarar vermeyecek şekilde ve zorunlu olduğu ölçüde özgürlüklerinin kısıtlanıp alıkonulmasıdır.Gözaltına alma: Kanunun verdiği yetkiye göre, yakalanan
kişinin hakkındaki işlemlerin tamamlanması amacıyla, yetkili hâkim önüne çıkarılmasına veya serbest bırakılmasına kadar kanunî süre içinde sağlığına zarar vermeyecek şekilde özgürlüğünün geçici olarak kısıtlanıp alıkonulmasıdır.Suçüstü: İşlenmekte olan suçu, henüz işlenmiş olan fiil ile fiilin işlenmesinden hemen sonra kolluk, suçtan zarar gören veya başkaları tarafından takip edilerek yakalanan kişinin işlediği suçu, fiilin pek az önce işlendiğini gösteren eşya veya delille yakalanan kimsenin işlediği suçtur.TCK.na göre Çocuk; Henüz 18 yaşını doldurmamış kişidir.
www.gokayegitim.com 51
a) Adli Yakalama : Tutuklamanın mümkün kılınması ve Ceza Muhakemesinin yapılabilmesi veya kesin hapis hükmünün infazının sağlanması gayesi ile, hakkında henüz tutuklama kararı verilmeden önce, sanığın kişi hürriyetinin kaldırılmasına, “adli yakalama” denir. Kısaca suç işlendikten sonra yapılan yakalamadır. b) Önleme yakalaması: Önleme yakalaması “kişinin vücudu ve hayatı bakımından mevcut bir tehlikeden korunması için gerekli ise, o kişinin özgürlüğünün kısıtlanmasına denir. Herkesin yakalama yapabilmesi;Kişiye suçu işlerken rastlanması halinde, suçüstü bir fiilden dolayı izlenen kişinin kaçması olasılığının bulunması veya hemen kimliğini belirleme olanağının bulunmaması halinde herkes yakalama yapabilir.
www.gokayegitim.com 52
ÖZEL ÖNLEYİCİ - KORUYUCU
KİŞİNİN
SAĞLIĞI
BAKIMINDAN
MEVCUT BİR TEHLİKEDEN
KORUNMASI
AMACIYLA YAKALAMA
VÜCUDU
( YAŞLILAR ÇOCUKLAR,
AKIL HASTASI,İNTİHAR GİRİŞİMİNDEKİLER )
- SUÇ İŞLERKEN
- SUÇÜSTÜ HALİNDE
KAÇMA
- KİMLİĞİNİN
BELİRLENEMEMESİ
A.
GÖREV
ALANI
YAKALAMA
TUTUKLAMA
MAHKUMİYET
B.
HAKİM KARARI
C. SAVCISININ EMRİYAKALAMAC.
D. GÖREV
ALANI
OLAY YERİENGEL
MEN / ZOR KULLANMA
YAKALAMA CMK 168
ÖZEL
YAKALAMA
YAKALAMA YETKİSİ
ÖZGÜRLÜĞÜN GEÇİCİ KISITLANMASI
ÖNLEME YAKALAMASI ADLİ YAKALAMA
SUÇÜSTÜ
HALİ
HERKES
CMK 90
• AİLEYE TESLİM
• ACİL SAĞLIK
KURULUŞU
• GENEL KOLLUĞA BİLGİ
•TUTANAKLA
TESLİM
www.gokayegitim.com 53
15 YAŞ
SAĞIR-DİLSİZ
12 YAŞ ÇOCUK
SUÇ NEDENİ
İLE
YAPILIR
GENEL KOLLUK
İLE
KOORDİNE KURULUR
ÇOCUKLARINKİMLİKLERİ
EYLEMLERİ
GİZLİ TUTULUR
YAKALANAMAZ
KİMLİK TESPİTİ
SUÇ TESPİTİ
SERBEST
BIRAKILIR
www.gokayegitim.com 54
Yakalanan kişinin muhafazası;1. Suç şüphesi üzerine yakalanan kişi kelepçelenmelidir. 2. Şüphelinin saldırgan tavırlar göstermesi halinde kelepçelenmelidir.3. Şüpheliye karşı saldırı ihtimali bulunması veya Şüphelinin tanık olmaması gereken bir işlem, konuşma yapılacaksa ayrı bir oda veya otomobil içerisinde muhafaza edilebilir. 4. Önleme yakalamasına sonucu yakalanan kişi kendisine veya çevreye zarar vermiyor ve kaçma ihtimali de yoksa kelepçe takılması veya bir yere kilitlenmesi aşırı bir tedbir olur. 5. Şüpheli ayrı bir yerde muhafaza edilecekse personel nezaretinde tutulmalı ya da yetkililerce sık sık kontrol edilmelidir. 6. Birden fazla kişi yakalanmışsa olayın tarafları kesinlikle aynı mekanda tutulmamalı, aynı suçun şüphelisi olan kişiler bir arada tutuluyorsa kendi aralarında konuşmaları önlenmelidir.
www.gokayegitim.com 55
YAKALAMA YETKİSİ
KAÇMASINI
KENDİSİNE
VEYA
BAŞKASINA
ÖNLEMEK
AMACIYLA
+KABA
ÜST
ARAMASI
YAPILARAK
SİLAH V.B
ARINDIRILIR
KAÇAÇAKLARINA
+
KENDİSİNE
+
BAŞKASINA
HAYAT VE
BEDEN
BÜTÜNLÜĞÜ
TEHLİKE
BELİRTİSİ
YAKALAMA YETKİSİ
VARSA
KİŞİNİN
KELEPÇE
TAK
ZARAR
VERMESİNİ
18 YAŞINDAN KÜÇÜKLERE KELEPÇE TAKILMAZ
KEYFİ KELEPÇE TAKILMAZ
www.gokayegitim.com 56
ARAMAArama; şüphelilerin yakalanması
ve suç delillerini elde etmek için konut, işyeri, kişilerin üstleri vb. yerlerde usulüne uygun olarak yapılan araştırmadır.
www.gokayegitim.com 57
Önleme araması : Adli ve Önleme Aramaları Yönetmeliği’nin 19’uncu maddesinde önleme aramasının tanımı; Milli güvenlik ve kamu düzeninin, genel sağlık ve genel ahlakın veya başkalarının hak ve hürriyetlerinin korunması; suç işlenmesinin önlenmesi; taşınması veya bulundurulması yasak olan her türlü silah, patlayıcı madde veya eşyanın tespiti amacıyla hakim kararı veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde mülki amirin yazılı emriyle ikinci fıkrada belirtilen yerlerde, kişilerin üstlerinde, aracında, özel kağıtlarında ve eşyasında yapılan arama işlemidir.
www.gokayegitim.com 58
5271 Sayılı CMK’nun 116. maddesinde arama yetkisi kamu alanında genel kolluk kuvvetlerine verilmiştir.
5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Kanunla da özel alanlarda Özel Güvenlik Görevlisine vermiştir. Arama Adli ve Önleme Arama olarak İkiye ayrılır; adli arama suç işlenmesi halinde yapılan aramadır, Önleme araması, suç işlenmeden önce yapılan tüm aramalardır. Kişiler üzerinde yapılan önleme aramasını kanun dedektörle yapmaya izin vermiştir
www.gokayegitim.com 59
SAKLANANIN-GİZLENENİN
ORTAYA ÇIKARILMASI
ÖNLEME ARAMASI
(SUÇ İŞLENMEDEN ÖNCE)
ADLİ ARAMA
(SUÇ İŞLENDİKTEN SONRA)
SUÇ İŞLEMESİNİ ÖNLEMEK
KENDİSİ YETKİLİ
HAKİM KARARI
MÜLKİ AMİR EMRİ
SUÇ İŞLEDİKTEN SONRA
SUÇLUYU-SUÇ DELİLİNİ BULMAK
. HAKİM KARARI
. C.SAVCISI EMRİ
. KOLLUK AMİRİ EMRİ
ARAMA YETKİSİ
GÜVENLİK
KONTROLÜ
KARAR VE EMİRLE
ÖNLEME ARAMASI
KENDİ YETKİSİ KARAR VE EMİRLE
KANUNA AYKIRI ELDE EDİLMİŞ BULGULAR
DELİL OLARAK KABUL EDİLMEZ
MAHKEMEDE KULLANILMAZ.
(Anayasa Md 38/6 - Adil yargılanma hakkı )
www.gokayegitim.com 60
HAKİM
KARARI
GECİKMESİNDE
SAKINCA BULUNAN
HALDE C. SAVCISININ
EMRİ
KOLLUK
KUVVETİ
HAKİM
KARARI
GECİKMESİNDE
SAKINCA BULUNAN
HALDE MÜLKİ AMİR
EMRİ
C. SAVCISINA
ULAŞILAMADIĞINDA
KOLLUK AMİRİNİN
YAZILI EMRİ
İLE
KOLLUK
KUVVETİADLİ ARAMA
YAPABİLİR
ADLİ
ARAMA
ÖNLEME
ARAMASI
ÖNLEME
ARAMASI
YAPABİLİR
KONUT-İŞYERİ
KAMUYA AÇIK-KAPALI
ALANLARDA ARAMA
EMRİ VERME
YETKİSİ
YOKTUR
www.gokayegitim.com 61
ADLİ ARAMA
(SUÇ İŞLENDİKTEN SONRA)
KENDİ YETKİSİ KARAR – EMİR İLE
1. SUÇÜSTÜ
HALİORANTILI
ARAMA
YAKALAMA
HERKESE
2. YAKALAMA
TUTUKLAMA
MAHKUMİYET
ARAMAYAKALAMA
3. OLAY YERİNİN
MUHAFAZASININ
ENGELLENMESİ
ÖZEL
YAKALAMA
MEN-ZOR KULLANMAARAMA
4. KİŞİNİN VÜCUT VE
SAĞLIĞININ KORUNMASI
5. MEŞRU SAVUNMA
ZORUNLULUK HALİ
YAKALAMAARAMA
1. HAKİM KARARI ARAMA
2. GECİKMESİNDE SAKINCA BULUNAN
HALDE C. SAVCISI EMRİ ARAMA
3. C. SAVCISINA ULAŞILAMADIĞINDA
GENEL KOLLUK AMİRİ YAZILI EMRİYLE
YAKALAMAARAMA GENEL KOLLUK AMİRİ
KONUT , İŞYERİ
KAMUYA AÇIK OLMAYAN
KAPALI ALANLARDA
ARAMA EMRİ VERMEYE
YETKİLİ DEĞİLDİR.
C.M.K
MAD: 168
C.M.K
MAD: 90
ŞÜPHELİNİN EŞYASININ VE ÜZERİNİN ARANMASIÖGG suç işlediği şüphesi ile yakaladığı kişiyi arayacaktır. Bu aramanın iki amacı vardı.1): İşlediği ileri suçla ispat vasıtalarını, zapt ve müsadereye tabi eşyaları ele geçirmek.2): Şüpheliyi ÖGG’ye saldırarak kaçmasını sağlayacak araç, gereçten arındırmak.Suç şüphesi üzerine yakalama için yeterli neden varsa aynı suçla ilgili elde edilmesi için arama nedeni vardır. Bu arama ileri sürülen suçun niteliği ile sınırlıdır. Şüphelinin ÖGG’ye saldırarak kaçmasını önlemek amacıyla yapılan aramada silah ve bu amaçla kullanılacak malzemeler hedef alınır. Bu kimsenin üzerinin aranması öncelikle giydiği elbisenin aranması ile başlar..
ÖGG’NİN ADLİ AMAÇLA GÖREV ALANLARINDAKİ KONUT VE İŞ YERLERİNE GİREBİLMELERİ ANCAK CMK 90 DE
BELİRTİLEN MEŞHUD SUÇLARDA SÖZ KONUSUDUR.Madde 90: Meşhut cürüm sırasında rastlanan veya meşhuda
cürümden dolayı takip olunan şahsın firarı umulur veya hemen hüviyeti tayin etmek mümkün olmaz ise ŞAHSI HERKES GEÇİCİ OLARAK YAKALAYABİLİR.Meşhud suç (suçüstü hali): İşlenmekte olan suçu veya henüz
işlenmiş olan fiil veya fiilin işlenmesinden hemen sonra kolluk kuvveti veya suçtan zarar görmüş kişi veya başkaları tarafından izlenerek yakalanan kişinin veya fiili pek az önce işlediğini gösteren eşya veya eser veya emare veya deliller yakalanan kimsenin işlediği suçtur. Bu yetkiye dayanılarak failin kendi evi veya işyerine girmesi halinde, yakalama yetkisine sahip olan herkesin onu girdiği yerde aramaya yetkisi olduğu bildirilmektedir.
Burada ÖGG şu sorulara cevap vermelidir.
1)- Evine veya iş yerine girerek faili yakalayamazsam ne olabilir?2)- Fail delilleri yok ederse, suç işlemeye devam ediyorsa, etme ihtimali varsa?
Ev veya iş yerine girmeli, aksi halde genel kolluğa haber vererek genel kolluk gelene kadar çevre emniyetini almalıdır.Failin girdiği iş yeri veya konut başkasına aitse yukarıda belirtilen 2 maddeye ek olarak konut veya iş yeri sahibi –zilyedi’nin ÖGG den içeriye girmesi için talepte bulunması ve izin vermesi gerekir. Talep ve izin varsa ÖGG nin içeriye girmesinde bir sakınca yoktur.5188 Sayılı yasa ‘Yangın, deprem, tabii afet durumlarında ve İMDAT istenmesi halinde görev alanındaki işyeri ve konutlara girme (madde 7/e) yetkisini ÖGG ye vermiştir.
ÖZEL MÜLKİYETLERE KONU KAPALI ALANLAR
- ÖGG Amiri veya iş verenin emri ile önleme araması yapabilme konusunda tam yetkilidir.
- Arama yapılan yere girmek isteyenler ya aramaya razı olacaklar veya bu yerlere giremeyeceklerdir.
- ÖGG böyle bir alana üzerini ve eşyasını aratmadan girmek isteyenleri önlemek ve onlara karşı zor kullanma yetkisine sahiptir.
- Ancak kişi üzerini aratmak istemiyor ve içeri girmekten vazgeçmişse kişiyi durdurup üzerini arayamaz.
www.gokayegitim.com 66
ÖNLEME ARAMASI
(SUÇ İŞLENMEDEN ÖNCE)
GÜVENLİK KONTROLÜKARAR VE EMİRLE YAPILAN
ÖNLEME ARAMASI
1. GÖREV ALANI
DEDEKTÖR
DUYARLI
KAPI X-RAY
2.TOPLANTI-KONSER
-SAHNE GÖSTERİSİ
-SPOR MÜSABAKASI
-DÜĞÜN CENAZE
KİMLİK
DEDEKTÖR
DUYARLI
KAPI X-RAY
3.HAVA MEYDANI-LİMAN
GAR-İSTASYON-TERMİNAL
KİMLİKDEDEKTÖR
DUYARLI
KAPI X-RAY
4.YANGIN-DEPREM-TABİİ AFET
KAPALI YERDEN İMDAT İSTENMESİKONUTA
İŞYERİNE
GİRME
KONTROL KİŞİNİN RIZASI İLE
GÖSTERMEYEN
RIZA GİREMEZ
1.HAKİM KARARI
VEYA
MÜLKİ AMİR EMRİ
GENEL
KOLLUK
GÖZETİMİDENETİMİ
GİRİŞ
ÜST ARAMASI
ELLE YAPILIR
2. HAKİM KARARI
VEYA
MÜLKİ AMİR EMRİ
GENEL KOLLUK
GÖZETİMİ
DENETİMİ
KAMUYA
AÇIK
ALANLARDA
ÜST
ARAMASI
ELLE
YAPILIR3. MÜLKİ AMİR
EMRİ
GENEL
KOLLUK
GÖZETİMİ
DENETİMİ
SİVİL
HAVA MEYDANI
LİMAN
SINIR KAPISI
BİNA, UÇAK,
DENİZTAŞITI,
KARA TAŞITI
GİREN-ÇIKAN
YOLCULAR İLE
KAMU-ÖZEL KURULUŞ
PERSONELİ
X-RAY
DEDEKTÖR
DUYARLI KAPI
ÜSTÜ, EŞYASI,
ARAÇLARI
ELLE ARANIR
SPOR
MÜSABAKASI
ÖNLEME ARAMASI
(SUÇ İŞLENMEDEN ÖNCE)
RIZA
ARANMAZ
www.gokayegitim.com 67
ÖNLEME ARAMASI YAPILABİLECEK YERLER
• HALKIN TOPLU OLDUĞU YERLER
• UMUMİ VE UMUMA AÇIK YERLER
• SPOR MÜSABAKALARI
• TOPLU TAŞIMA ARAÇLARI – SEYREDEN ARAÇLARDA
• YERLEŞİM YERİ GİRİŞ VE ÇIKIŞLARI
• MİTİNG VE YÜRÜYÜŞLERDE.
• MESLEK KURULUŞLARI – SENDİKA TOPLANTILARI
• ÖĞRENCİ YURTLARI
• DERNEKLERDE
• REKTÖR-DEKAN-YETKİLİNİN TALEBİ HALİNDE ÜNİVERSİTELERDE
YAKALANANKİŞİ
EŞYATUTANAK
KAMUYA AÇIK ALANLARDA
ÖNLEME ARAMASI
KONUT
YERLEŞİM YERİ
KAMUYA AÇIK
OLMAYAN
ÖZEL İŞ YERİNDE
ÖNLEME
ARAMASI YAPILMAZ.
GECİKMESİNDE
SAKINCA OLAN
HAL
DURUMUNDA
MÜLKİ AMİR
HAKİM
KARARI
GENEL
KOLLUĞUNGÖZETİMİ
VE
DENETİMDE
ÜST
ARAMASI
(ELLE)
GENEL
KOLLUĞA
TESLİM
www.gokayegitim.com 68
Özel Hükümlere tabi kişilerin aranması:Bazı kişilerin aranmaları çeşitli
kanunlarla özel hükümlere bağlanmıştır. Bu kişiler,
a. Cumhurbaşkanı,b. Milletvekilleri,c. Diplomatik dokunulmazlığı
bulunanların araçları, d. Hakim ve Savcılar,e. Avukatlar, f. Noterler, g. Asker kişiler,
1)- CUMHURBAŞKANI: vatana ihanetten dolayı TBMM’nin 3/1 inin teklifi üzerine, üye tam sayısının en az 4/3 ünün vereceği kararla suçlanabilir. Anayasa madde105/3 sorumsuz olduğu için aranamaz.
2)- MİLLET VEKİLLERİ: Anayasaya göre seçimden önce ve sonra işledikleri iddia edilen suçtan dolayı TBMM kararı olmadıkça yakalanamaz, sorguya çekilemez, tutuklanamaz ve yargılanamaz. (Anayasa madde 83/2) Ancak ağır cezayı gerektiren suçüstü halinde ÖGG millet vekilini de herhangi biri gibi yakalar, üst araması yapar ve genel kolluğa teslim eder. Parlamento dışından bakan atanmalarda görevleri müddetince aynı statüye sahiptirler.
3)- DİPLOMATLAR: Araçları, evleri ve misyon binaları aranamaz ÖGG her hangi bir suç nedeni ile diplomatik pasaportlu sahibi kişiyi yakalayamaz ama pasaport fotokopisini alabilirler.
4)-HAKİM VE SAVCILAR, AVUKATLAR, NOTERLER: Ağır cezayı gerektiren suçüstü hali dışında aranamazlar.
5)- ASKERLER: İşledikleri ağır cezalık meşhud (suçüstü) halinde herkes tarafından yakalanabilir.Bu kişilere yakalanmaları ile ilgili orantılı arama yapılabilir. Bu kişiler aranmamalarını sağlamak için önce kimliklerini ÖGG’ya göstermeleri gerekmektedir. ÖGG malum ve meşhur kişilere kimlik sormamalıdır. Ancak tanımadığı bilemeyeceği kişilere nezaket çerçevesinde kimlik sorabilmelidirler.
1. CUMHURBAŞKANI
2. DİPLOMATLAR
1. BAKAN-MİLLETVEKİLİ
HAKİM-SAVCI
AĞIR CEZALIK
MEŞHUT SUÇ HALİNDE
ARAMA-YAKALAMA
2. AVUKAT
NOTER
GÖREVLE İLGİLİ KİŞİSEL
SUÇLARDA
AĞIR CEZALIK
MEŞHUT SUÇ HALİ
GENEL
HÜKÜM
ARAMA-YAKALAMA
3. ASKERİ
KİŞİLER
AĞIR CEZALIK
MEŞHUT SUÇ HALİ
YAKALAMA
ARAMA VE YAKALAMADA
DOKUNULMAZLIK HALLERİ
İŞLEM
YAPILAMAYACAKLAR
İŞLEM
YAPILABİLECEKLER
www.gokayegitim.com 72
Aramalarda dikkat edilecek hususlar;Aydınlatması yetersiz yerlerde arama yapılmamalıdır.Üst araması yapılırken insan onuru ile bağdaşmayacak davranışlarda bulunmamalıdır.Arama yapan personel diğer görevli tarafından korunmalıdır.Aramanın ne amaçla yapıldığı aramaya başlamadan önce belirtilmelidir.Arama aynı cins görevliler tarafından yapılmalıdır. Arama sonunda arama tutanağı tutulur. Suç unsuru bulunması halinde şahıs ve suç unsurları Genel Kolluk Kuvvetlerine teslim edilir
AYNI
CİNSİYETGÖREVLİ YAPABİLİR
KİMLİK
GÖSTERİMİ
SONRASINDA YAPILIR
SEBEBİKİŞİYE BİLDİRİLİR
İŞLEMİ
ESNASINDA
BEDENE DOKUNULMAMASINAÖZEN
GÖSTER
KISA
SÜREDEBİTİRİLİR
MÜMKÜN
OLDUĞUNCA
BAŞKALARININ
GÖREMEYECEĞİTARZDA YAPILIR.
ARAMADA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
ÜST ARAMASI
ÜST ARAMASI
ÜST ARAMASI
ÜST ARAMASI
ÜST ARAMASI
ÜST ARAMASI
MÜMKÜN
OLDUĞUNCA
HAKSIZ ARAMA
ÖNLEME ARAMASISUÇA
RASTLANDIĞINDA
KİŞİYE
BİR
SURET
ÖNLEME ARAMASI SUÇA
RASTLANILMADI
ARANAN
KİŞİ
TALEBİ
HALİNDE
TUTANAK
KİŞİYE
BİR
SURET
ADLİ ARAMAHER
DURUMDATUTANAK
KİŞİYE
BİR SURET
ARAMA
YAKALANAN KİŞİ
EMANETE ALINAN
EŞYA
TUTANAKGENEL
KOLLUĞA
TESLİM
T.C.K
MD 1203 AY/1 YIL HAPİS
ARAMA YETKİSİ
TUTANAK
ESNASINDA
www.gokayegitim.com 75
EL KOYMAEl koyma bir mal veya eşya üzerinde
zilyede ait tasarruf yetkisinin kamu gücü kullanılarak kaldırılması, mal ve eşyanın muhafaza altına alınmasıdır.
5188 sayılı yasaya göre Özel Güvenlik Görevlisi genel kolluk kuvvetlerine derhal bildirmek şartıyla aramalar sırasında suç teşkil eden veya delil olabilecek yada suç teşkil etmemekle birlikte tehlike doğurabilecek eşyayı emanete alır yada terk edilmiş veya bulunmuş eşyayı emanete alabilir
www.gokayegitim.com 76
a.Adli El Koyma: ÖGG, 5188 sayılı kanunun 7 nci maddesinin (c) Ceza Muhakemesi Kanununun 90 ıncı maddesine göre yakalama ve (d) Görev alanında, haklarında yakalama emri veya mahkûmiyet kararı bulunan kişileri yakalama ve arama. bentlerine göre yakaladığı kişiler üzerinde yaptığı aramada elde ettiği suçun ispatında delil olabilecek veya taşınması, bulundurulması, kullanılması ve alım-satımı yasak olan eşyaları muhafaza altına alarak tutanakla genel kolluğa teslim eder.
www.gokayegitim.com 77
b. Önleme El Koyması: 5188 sayılı kanunun 7. maddesinin (g) Genel kolluk kuvvetlerine derhal bildirmek şartıyla, aramalar sırasında suç teşkil eden veya delil olabilecek ya da suç teşkil etmemekle birlikte tehlike doğurabilecek eşyayı emanete alma,(h) Terk edilmiş ve bulunmuş eşyayı emanete alma, bentlerinde Özel Güvenlik Görevlileri koruma ve güvenliğini sağladıkları alanlara girmek isteyen kişilerin üzerindeki taşınması suç olmamakla birlikte tehlike teşkil eden eşyaları emanete alır.c. Terk edilen veya Bulunan Eşyaya El Koyma:Özel Güvenlik Görevlisi Görevli oldukları yerlerde terk edilmiş veya bulunan eşyaları el koyabilir.
1. ADLİ EL KOYMA
SPOR
MÜSABAKASI
+
GÜVENLİK
KONTROLÜ
SUÇ OLUŞTURMAYAN
TEHLİKE OLUŞTURAN
RIZA
İLE
2. ÖNLEME EL KOYMASI
GÜVENLİK
KONTROLÜ
+
SPOR
MÜSABAKASI
+SUÇ DELİLİ OLAN
SUÇ TEŞKİL EDENRIZA
OLMADAN
EŞYA
KİŞİ
DEDEKTÖR
DUYARLI KAPI
X-RAY
DEDEKTÖR
DUYARLI KAPI
X-RAY
ÖNLEME
ARAMASI
ÖNLEME
ARAMASI
ADLİ
ARAMAEŞYA
EŞYA
EMANETE
ALMA
EMANETE
ALMA
GEÇİCİ
ÇIKIŞTA
İADE
EMANETE ALMA KİŞİNİN RIZASI İLE
RIZA GÖSTERMEZSE GİREMEZ
KİŞİNİN RIZASINA GEREK YOKTURTUTANAKLA
GENEL KOLLUĞA
TESLİM
EL KOYMA (ZAPT) YETKİSİ
TUTANAKSAHİBİNE
GENEL KOLLUĞA
3. TERK EDİLEN-BULUNAN
EŞYAYI EMANETE ALMA
SPOR
MÜSABAKASIBOZUK
PARA
EMANETE
ALMA
SHÇEK
YARDIM
KURULUŞLARINA
TESLİM
KAMUOYUNA
DUYURU
TESLİM
EL KOYMA
EMANETE
ALMA
ZİLYETLİĞİ
GECİCİ
SONA
ERDİRİR
EMANETE
ALMA
ZİLYETİN
RIZASI
İLE
OLUR
EMANETE
ALINAN
EŞYA
ÇIKIŞTA
İADE
EDİLİR
EL
KOYMA
İLE
ZAPT
EŞ
ANLAMLIDIR
EMANETE ALINAN DEVLET MÜLKİYETİNE
EŞYA GEÇER
www.gokayegitim.com 80
El Koymada Dikkat Edilecek Hususlar: El koyma işlemi mutlaka bir tutanakla yazılı hale getirilmelidir. El koyma ( Zapt etme ) tutanağında;El konulan eşyanın cins, marka, model, numara ve ölçü gibi benzerlerinden ayırt edici özellikleri belirtilmelidir.El Konulan eşyanın kimden, nereden ve ne suretle alındığı belirtilmelidir,Davacı ve mağdur ile şüphelinin açık kimlikleri belirtilmelidir,Görevli, davacı, şüpheli ve tanıkların imzaları yer alır.
www.gokayegitim.com 81
ZOR KULLANMA
Zor kullanma, direnme ve
saldırının mahiyetine ve derecesine göre etkisiz hale getirilecek şekilde kademeli olarak artan nispette bedeni kuvvet, maddi güç kullanma ve kanuni şartları gerçekleştiğinde her çeşit silah kullanma yetkisini ifade eder.
ÖNLEMEK
İÇİN
YETERLİ BİÇİMDE
YETERLİ NİTELİKTE
ZOR KULLANILIR.
SALDIRI VE MUKAVEMETİ ÖNLEMEKTİR.
ZOR KULLANMAHEMEN GÜÇ KULLANIMI DEĞİLDİR
KOŞULLARI VARDIR.
DİRENME
VE
SALDIRIYI
ZOR KULLANMADA
AMAÇ
ZOR KULLANMA YETKİSİ
(5188 s.Kanun md:7/k)
www.gokayegitim.com 83
Zor Kullanma Yetkisinin Unsurları:Yasaya uygun olma.Zorunlu olma.Dengeli olma.
Zor kullanmada Zor kullanma zorunlu olmalıdır, Zor kullanma yasal olmalıdır, Zor kullanma da , Zor Kullanmanın derecesi amaçla orantılı olmalıdır, Amaca ulaşıldığında zor kullanmaya son verilmelidir,
www.gokayegitim.com 84
Zor Kullanmanın Şekil ve AşamalarıFiziki görüntü.Sözlü ikaz.Fiziki güçYardımcı malzemeleri kullanma
Zor Kullanma Araçları
ZOR KULLANMA
Yetkisinin Unsurları
KANUNİLİK
UNSURU
(Yasal dayanak
Olmalıdır)
ZORUNLULUK
UNSURU
(Zorunlu Olmalıdır)
DENGE UNSURU
(Orantılı Olmalıdır)
ZOR KULLANMA’NIN
ŞEKİL ve AŞAMALARI
SÖZLÜ
İKAZ
FİZİKİ
GÜÇ
YARDIMCI
MALZEMELERİ
KULLANMA
FİZİKİ
GÖRÜNTÜ
www.gokayegitim.com 86
Cop Kullanma: Özel Güvenlik Görevlisinin gerektiğinde kullanmak için taşıdığı saldırı ve savunmada kullanılan bir dürtü silahıdır. Cop kullanılırken vuruş bölgeleri,Öncelikli vuruş bölgesi: Belden alt kısmı, kalça, baldır ve ön kol bölgesidir.İkinci derecede vuruş bölgeleri: Belden üst kısım, dirsek, diz, bilek, omuz ve pazu bölgeleridir.En son vuruş yapılabilecek bölgeler: Baş, boyun, kasık, omurgalar ve böbreklerdir.
www.gokayegitim.com 87
Kelepçe Kullanma:Kelepçeler zor kullanma araçlarındandır. Yakalanan şahsın kendisine ve başkalarına, suç delillerine zarar vermesini engellemek için kullanılır. 18 Yaşından Küçüklere Kelepçe Takılamaz.Kelepçe çeşitleri 1.Masonet kelepçe 2.Zincir kelepçe 3. Plastik kelepçe 4.Sevk zinciri 5.Parmak kelepçe
www.gokayegitim.com 88
Silah Kullanma ateşli silahlar şu hallerde kullanılabilir,1.Meşru müdafaa, çok yakın ölüm veya ağır yaralanma tehdidine karşı üçüncü kişileri savunmak için,2. İnsan yaşamını ciddi biçimde tehlikeye sokan ağır bir suçun işlenmesini önlemek için.3. Böyle bir tehlike taşıyan ve başka zorlayıcı eylemlere direnen bir kişinin yakalanması ve kaçmasının önlenmesi için daha hafif önlemlerin yetersiz kalması durumunda.
SALDIRININ
DİRENMENİN
ŞİDDETİNE
ŞEKLİNE
GÖREORANDA
KADEMELİ
OLARAK
ARTAN
VESİLAH
KULLANILIMI
SÖZLÜ İKAZ
HAVAYA İKAZ
ATEŞİSON
ÇARE
-ZOR KULLANMADA ORANTISIZ GÜÇ KULLANIMI CEZAYI GEREKTİRİR.
-ZOR KULLANMADA SINIR AŞIMINDA KASTEN YARALAMA SUÇUNDAN
2 YILDAN 5 YILA KADAR HAPİS CEZASI VERİLİR.
-ZOR VE ÖZELLİKLE SİLAH KULLANIMI SON ÇARE OLMALIDIR.
-HER OLAYDA BU SIRA TAKİP EDİLMEK ZORUNDA DEĞİLDİR.
FİZİKİ
GÖRÜNTÜ
SÖZLÜ
İKAZ
FİZİKİ
(BEDENİ)
GÜÇ
YARDIMCI
MALZEME
KULLANIMI
(MADDİ GÜÇ)
ŞARTLAR
OLUŞTUĞU
TAKDİRDE)
SİLAH
KULLANIMINI
KAPSAR
BAŞKA
ÇARE
KALMAZSA
ETKİSİZ
HALE
GETİRELECEK
NİŞAN ALMADAN
ATEŞ
ZOR KULLANMA
www.gokayegitim.com 90
OLAY YERİ İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR
www.gokayegitim.com 91
Olay yeri inceleme çalışmalarının temel amacı bilimsel veriler ışığında hiçbir şüpheye yer vermeden suçlunun suçluluğunu, masumun ise suçsuzluğunu ispat etmektir. Olay yeri incelemesi, modern kriminal çalışmalarının ilk ve temel aşaması olup; mağdur, tanık ve faillerin kimlikleri çoğu kez bu aşamada tespit edilebilmektedir.
OLAY; Olay, kanunlarda açıkça suç olarak belirtilen fiil ve hareketlerin belli bir zaman ve mekanda gerçekleşmesidir, OLAY YERİ; Olayın işleniş anının, mağdur ve suç sanıkları ile ilişkisinin saptanabildiği dinamik bölgeyi ifade eder.
www.gokayegitim.com 92
OLAY YERİ İNCELEMESİNİN AMACI;
- Olay yerinin doğal özelliklerini olduğu gibi tespit ve muhafaza etmek,
- Tespit edilen özellikleri kayıtlara geçirmek ,
- Olayın faillerini tespit etmek - Fail ile Mağdur arasındaki ilişkiyi kurarak maddi suç delililerini bulmaktır.
www.gokayegitim.com 93
BULGU; Olay yeri incelemesi sırasında olay yeri-fail-mağdur ilişkisini ortaya koymak amacıyla elde edilen her türlü materyale Bulgu denir.DELİL; Bir hukuksal sorunu çözmeye, suç fiilini ispata, meydana gelen bir suçun aydınlatılması ve suç sanıklarının tespitine yarayan, ikamesi hukuk tarafından yasaklanmamış her tür bulguya delil veya ispat vasıtaları denilmektedir. Her delil bir bulgudur ama her bulgu bir delil değildir.MADDİ SUÇ DELİLİ; İşlenen suçun yeniden canlandırılmasına, failinin tespitine, şüpheli-mağdur ve olay yeri arasındaki ilişkinin tespitine yarayacak, laboratuarlarda bilimsel yöntem ve tekniklerle uzmanlar tarafından incelenip işlem gördükten sonra soruşturma ve yargılama sürecinde ispat vasıtası olarak kullanılabilecek herhangi bir nesne veya ize Maddi Suç Delili denir.
www.gokayegitim.com 94
DELİLLERİN FAYDALARI;İşlenmiş bir suçu ispat edebilir ve suçun anahtar unsurunu belirler.Fail mağdur ve olay yeri arasındaki ilişkiyi ortaya koyar.Fail, mağdur, maktul ve suça katılan kişilerin kimliğini belirler.Şüphelinin suçsuzluğunu ispat edebilir ya da suçunu kabullenmesini ve itiraflarını sağlayabilir.Mağdurun ifadesinin gerçek olup olmadığını belirler.Suça katılanların işlenen suçtaki kusurluluk derecelerinin tespitine yardımcı olur.Görgü tanıklarının beyanından daha güvenilirdir.Suçun işleniş şeklinin tespitine yarar.Suçun psikolojik karakterlerinin tespitine yarar.Diğer benzeri olaylarla ilişkilerini tespit eder.
www.gokayegitim.com 95
DELİLLERİN ÖZELLİKLERİ;Mantıklı ve gerçekçi olmalı. (Elle tutulur
gözle görülür somut nesnelerden oluşmalı, hayal ürünü olmamalıdır.)Olayı temsil edici olmalıdır. (Olayla ilişkili
olmalı, olay içinde yer almalı, suçun unsurlarından biri olmalıdır.)Kanuna aykırı olmamalıdır. (Hukuki ve
bilimsel yollarla elde edilebilmelidir.)SORUŞTURMA SÜRECİ; Soruşturma süreci olayın haber alınması ile birlikte başlar, tahkikat evraklarının adli makamlara intikali ile sona erer.
www.gokayegitim.com 96
İLK EKİP; Adli bir olaya ilk müdahale eden ekiptir.SORUŞTURMA EKİBİ; Olaya fiilen el koyan arama ve araştırma işlemlerini yapan, suçun aydınlatılması için acele tedbirleri alan, mağdur, şüpheli ve tanıkların beyanlarını tespit eden, soruşturma evrakını Cumhuriyet Savcılığına teslim eden görevli ve yetkili ekiptir.OLAY YERİ İNCELEME EKİBİ; Olay yerinin incelenmesi, delillerin tespit edilmesi, belgelenmesi, transferi, ambalajlanması ve değerlendirilmesi konularında eğitim alarak uzmanlaşmış, bilimsel yöntem ve usullerle inceleme yapabilecek kapasite ve teknik donanıma sahip uzmanlardan oluşan ekiptir.OLAY SORUŞTURMA SORUMLUSU; Olay soruşturma sorumlusu, soruşturmayı yönetmek ve görev dağıtımını yapmak, olayla ilgili ekiplerin kendi aralarında ve diğer birimlerle işbirliği ve eşgüdümünü sağlamakla görevlidir.
www.gokayegitim.com 97
OLAY YERİNE İLK GELEN EKİBİN GÖREVLERİ VE OLAY YERİNİN ÖNEMİİlk Ekip ; Olaya ilk müdahale eden ekiptir.İlk ekip genel kolluk olabileceği gibi özel kolluk ta olabilir. Olaya vatandaş veya özel uzmanlık alanı olan birimler ilk müdahaleyi yapmış olsalar bile olay yerine gelen özel veya genel kolluk ilk ekip sayılır.İLK EKİBİN YAPMASI GEREKENLERDevam eden olaya müdahale edilir ve kontrol altına alınır. Acil durumlar dışında olay yerine girilmez.Olay yeri geniş hatlarıyla koruma altına alınır ve güvenlik şeridi çekilir.Olay genel kolluğa derhal bildirilir.Personel ve çevredeki insanların can güvenliği sağlanır.Meraklı kalabalık uzaklaştırılır.Olay yerindeki; kan, vücut sıvıları, gaz ve patlayıcılardan uzakdurulmalı, çevredeki insanlar da uzak tutulmalıdır.Delilleri koruma konusunda hava şartları dikkate alınmalıdır.Olayın görgü tanıkları muhafaza altına alınırOlay yerine zorunlu olarak girenlerin kimlikleri, giriş nedenleri girişçıkış zamanı not edilir.
www.gokayegitim.com 98
Olayda kullanıldığı düşünülen araçlar yerinden hareket ettirilmemeli ve dokunulmamalıdır.Basına ve meraklı kalabalığa bilgi verilmez.Olayın taraflarıyla yapılan konuşmalarda yorum yapmaktan kaçınılır.Şüpheli yakalanarak muhafaza altına alınır.Yaralı varsa ambulans istenir.Kapalı ya da tehlikeli yerde kalan kişiler tahliye edilir.Şüpheli ile mağdur aynı mekanda tutulmamalıdır. Birbirleri ile ve çevre ile irtibatları kesilmelidir.Gelişmeler not edilerek genel kolluk gelince bildirilir.Olay bir otomobilde olmuş ise hem otomobil hem de çevresi muhafaza altına alınır.Olay yerinden sevk edilen yaralıların bulundukları yer ve konumu ile sevk edildikleri hastane ile ilgili bilgi edinilir.
www.gokayegitim.com 99
OLAY YERİNDE BULUNABİLECEK DELİLLER MADDİ SUÇ DELİLLERİ VE ÖZELLİKLERİMADDİ SUÇ DELİLİ ; İşlenen bir suçta olay yerinde kullanılan, bırakılan, alınan, değiştirilen yada kirletilen hemen her türlü maddi unsurdur. Maddi suç delilleri olay yeri fail ve mağdur ilişkisini kapsar.
OLAY YERİ
MAĞDURFAİL
www.gokayegitim.com 100
MADDİ DELİL ÇEŞİTLERİBiyolojik DelillerKimyasal DelillerFiziksel Delillerİz Delilleri
www.gokayegitim.com 101
Biyolojik Deliler ; Canlıların vücudundan kopan , düşen veya akan her türlü delile biyolojik delil denir. Biyolojik delillerin incelemesinde temel amaç; DNA ya ulaşmaktır.Kan, kıl, tükürük, burun akıntısı, ter, meni, doku parçası, tırnak, dışkı, kepek ve deri döküntüsü.Kimyasal Deliller ; Olay yerinde mağdur , maktul , fail üzerinde veya çevresinde bulunan kimyasal özellik taşıyan ve üzerinde kimyasal inceleme gerektiren tüm deliller;Patlayıcı maddeler, boyalar, yanıcı ve yakıcı maddeler, barut artıkları, narkotik maddeler, ilaçlar ve diğer kimyevi maddeler.edilmiş veya bulunan eşyaları el koyabilir.
www.gokayegitim.com 102
Fiziksel Deliller ; Olay yerinde mağdur , maktul veya şüpheli üzerinde veya çevresinde bulunan, suçta kullanılan, fiziksel özellik taşıyan ve üzerinde inceleme gerektiren tüm bulgulardır.Silah, mermi çekirdekleri, kovan, kartuşlar, olayla ilgili belge niteliğindeki deliller, lifler, cam veya cam kırıkları, paralar ve kalpazanlık araçları, giyecekler, suçta kullanılan diğer araç ve gereçler,İz Delilleri ; Parmak izleri, ayak izleri, ayakkabı izleri , avuç izleri, kulak izleri, diş izleri, alet izleri, oto lastik izleri ,
www.gokayegitim.com 103
Parmak İzi ; Parmakların ilk boğumundan itibaren tırnak dibine kadar olan bölgedeki papil hatlarının vücutça salgılanan ter maddesini cisimler üzerine bulaştırmasıyla kalan izlere denir.Parmak İzinin Özellikleri1-Değişmez değiştirilemez2-Benzemez benzetilemez3-Tasnif edilebilir.
www.gokayegitim.com 104
ŞÜPHELİ ŞAHIS PAKET VE POŞETLERDE ALINMASI GEREKEN TEDBİRLERŞüpheli Şahısların Takıp Edeceği Muhtemel Yöntemler;Şüpheli şahıslar suç unsuru malzemeyi el çantası, sırt çantası, araç içerisine koymak veya vücudun değişik yerlerine dışarıdan görünmeyecek şekilde gizlerler.Eğer vücuduna gizlemeye karar vermişse; üstten geniş giysiler giymek veya hamile kadın ya da şişman adam süsü vermek isterler.Her türlü hazırlığa rağmen suç unsuru malzemenin devreye girmemesi durumunda ikinci bir planla eylemi gerçekleştirmek isterler.Önceden belirlemiş olduğu hedef bölgesine tesbit ettiği saatte güvenlik güçlerinin ve vatandaşların dikkatini çekmeden ulaşmak isterler.Bu amaç için ; olay yerine uyumlu kıyafetler giyerler ve istenilen hedefe gelmeden fark edildiği durumlarda dahi eylemi gerçekleştirmek
www.gokayegitim.com 105
Şüphelinin Tespitinde Alınması Gereken Tedbirler;Hamile görünümlü kadınlara dikkat edilmeli.Hamile kadınların fiziki yapılarından dolayı, Omuzlar dik ve geride, ayaklar açık vaziyette ve ağır hareketlerle yürüdükleri, saldırganın ise tam aksine vücuduna bağladığı bombalardan dolayı omuzlarının öne eğik olabileceği.Saldırgan, intihar düşüncesinin vereceği stres ve sıkıntı sebebiyle sinirli ve heyecanlı tavırlar gösterebilir.Eylem yerini ve saldırganı gözetleyen ikinci bir kişi, şüpheli davranışlar içerisinde olay yeri yakınında olabilir.İnsanların giyimleri ve fiziki görünümlerindeki farklılıklar dikkat çekmeli,Sıcak havada mont, kaban, pardesü giymeleri veya zayıf yüzlü ancak göbekli görünen tipler vs.
www.gokayegitim.com 106
Saldırının Önlenebilmesinde ;Toplu hedef teşkil edecek toplantıların veya resmi törenlerin intihar saldırısına karşı hedef teşkil edebileceği göz önünde tutulmalı.VIP personelinin araçlarına bindiği, indiği, araçla yavaşladığı veya halkın arasına girdiği yerlerin hedef teşkil edebileceği göz önünde tutulmalı.Şüpheli kişi veya kişilere mümkün olduğunca uzaktan ve südre gerisinden müdahale edilmeli.Şüpheli kişi veya kişilerin ellerini ve parmaklarını görebilecek bir şekilde tutmaları sağlanmalı.Şüpheli şahısların ellerini vücutlarına temas ettirmelerine, giysilerinin altına sokmalarına veya ellerindeki koli - çantayı açmalarına izin verilmemeli,Arama ve kontrollerde mevcut cihazlardan (Metal Arama Dedektörleri gibi) yararlanılmalı.Eğer bu kontroller esnasında patlayıcı madde veya bomba ele geçirilirse gerekli çevre emniyeti alınmalı ve bomba uzmanının gelmesi beklenmeli.
www.gokayegitim.com 107
Şüpheli paket ve patlama olaylarında yapılması gerekenler;Şüpheli paketin bulunduğu yer süratle boşaltılır.Boşaltma sırasında paketin yanından insanlar geçirilmez.Paket yolda ise yaya ve araç trafiğine kapatılır. (100 metre)Görgü tanıkları bomba uzmanınca sorgulanması için bekletilir.Çevre kordon altına alınır.Basın mensuplarının flaşlı çekim yapmalarına mümkün mertebe engel olunur.Şüpheli paket yanında telsiz ve cep telefonu kullanılmaz.