JF 402Gvenli Tama Gc ve Oturma

Yer Gvenli Tama Gc Zemin Emniyet Gerilmesi (ZEG ) = Yer Gvenli Tama Gc (YGTG)

Yer Gvenli Tama Gc Yer aratrmalarnda en ok sorulan, deitirgendir. Bu deer, yerin gmeden ve ayr ayr oturma yapmadan tayabilecei en byk dey yk (yap yk) miktar iin bilgi verir.

Yer Gvenli Tama Gc Piyasa koullarnda iki kavram sz konusudur; 1- bir mhendislik yapsnn arlndan dolay yerde oluacak gerilmelere yerin dayanp dayanamayacann belirlenmesi 2- herhangi bir yerin normal koullarda dayanabilecei en byk gerilme miktarnn aratrlmas

Yer Gvenli Tama Gc bir mhendislik yapsnn arlndan dolay oluacak gerilmelere yerin dayanp dayanamayacann belirlenmesi iin yer koullarnn yan sra st yapnn temel zellikleri, trnn ve arlnn bilinmesi gerekir. Bu ilem statiker inaat mhendisleri tarafndan yap ve yer esneklik zellikleri kullanlarak belirlenir

Yer Gvenli Tama Gc herhangi bir yerin normal koullarda dayanabilecei en byk gerilme miktarnn aratrlmas ise yer esneklik zelliklerinin belirlenmesi ile elde edilir. Birim yk altnda birim alandaki gerilmelerin aratrlmas ilemi olarak kabul edilebilir.

YGTG Mhendislik yapsnn yknn kaplad temel alan A (m2) ve yk, Qy (ton veya kg) ise Yapnn yere uygulayaca gerilme (gerekli tama gc), qy (ton/m2 veya kg/m2) qy =Qy / A.

le bulunur

YGTG Gerekli gvenli tama gc yapnn yaratt gerilmenin Gs gvenlik says ile arplmas ile bulunur. qs = qy * Gs Gs yapnn nemine gre en az 1.5, en ok 5 olabilir.

YGTG yerin tama gc (qd) (ZEG) ise qs < q d olmas istenir

YGTG Aadaki tanmlar kullanlarak; K1 ve K2 temel taban biimine bal katsaylardr (izelgeden) C = Tutganlk (Kohezyon) (kg / cm2) (Kayma Dayanm) Df = Temel Derinlii metre 1 = Temel taban stndeki topran birim hacim arl- kg / cm3 2 = Temel taban altndaki topran birim hacim arl - kg / cm3 B = Temel genilii (daire temel durumunda ap) metre Nc, N, Nq = Temel taban altndaki topran kayma dayanm asna bal tama gc katsaylar (izelgeden)

YGTGTemel Taban Biim K1 K2 erit L= Dikdrtgen B< L Kare B=L Daire L=B=D

1 0.5

1+ 0.2 B /L 0.5 0.1 B/L

1.2 0.4

1.2 0.3

Temel Trne Gre K1 ve K2 Temel Taban Biim Katsaylarnn Seilmesi

YGTG Terzaghi katsaylarTama gc bants, tanm ve katsays, cetvelleri (Kumbasar ve Kip, 1987) 0 5 10 15 20 25 30 34 35 40 45 48 50 Nc 5.7 7.3 9.6 12.9 17.7 25.1 37.2 52.6 57.8 95.7 172.3 258.3 347.5 Nq 1.0 1,6 2,7 4,4 7,4 12,7 22,5 36,5 41,4 81,3 173,3 287,9 415,1 N 0.0 0.5 1.2 2.5 5.0 9.7 19.7 35.0 42.4 100.4 297.5 780.1 1.153.2 N c 5.7 6.7 8.0 9.7 11.8 14.8 19.0 23.7 25.2 34.9 51.2 66.8 81.3 N q 1.0 1.4 1.9 2.7 3.9 5.6 8.3 11.7 12.6 20.5 35.1 50.5 65.6 N 0.0 0.2 0.5 0.9 1.7 3.2 5.7 9.0 10.1 18.8 37.7 60.4 87.1

Terzaghi YGTG I qd tama gc Terzaghi bantsndan bulunur. qd = K1 c Nc + 1 Df Nq + K2 N B 2

Terzaghi YGTG II Ayrca; qd = 5.14 c sc (geirimsiz birimler,kil vb iin Nc=5.14 sabit)

qd = Df (Nq-1)sq + 0.5 B N s (geirimli birimler kum akl vb. c=0 ve Nc=0) Burada, Nq =e tan tan2(45+/2) N = 2(Nq+1) tan sc =1+0.2(B/L) sq=1+(B/L)tan s =1-0.4(B/L)

Meyerhof Bants I Meyerhof Bantsndan Topran Gvenli Tama Gcnn Bulunmas 2,5 cm izin verilir dey oturma iin, topran tama gc (YGTG); qd ; qd = 8 N30 ( 1+ 0.305 / B )2 P ( Krinitzsk ve di, 1993)

Burada SPT ve Vs aras ampirik bantlardan birini kullanarak rn; qd = 14.4 Vs2.93 . 10-6 ( 1 + 0.305 / B )2 P yazlabilir P = 1 + 0.33 D / B Vs : Kesme Dalgas Hz (m / sn) D : nerilen Temel Derinlii (m) B : Temel Ayann Genilii (m) N30 : Temel tabanna denk gelen derinlikte SPT deeri

Meyerhof Bants II Dey yk iin qd=5.14 c sc dc qd = Df(Nq-1)sqdq+0.5 BN s d (geirimsiz ortam) (geirimli ortam)

Nq =e tan tan2(45+/2) N = (Nq-1)tan(1.4) sc =1+0.2(B/L) dc =1+0.2(Df /B) Kp = tan2(45+/2) sq= s = 1+0.1Kp (B/L) dq= d = 1+0.1(Kp)0.5 (Df /B)

Skempton Bants qd =5c (1+0.2Df/B)(1+0.2B/L) Df/B