1

GV: Nguyễn Đình KhiêmGV: Nguyễn Đình Khiêm

Lớp: Quản trị doanh nghiệp C- Cao đẳng nghề 8.Lớp: Quản trị doanh nghiệp C- Cao đẳng nghề 8.

Tên SV: Tên SV:

MSSV: CDQT09CQT…….MSSV: CDQT09CQT…….

BÀI GIẢNG MÔN HỌCBÀI GIẢNG MÔN HỌC

Kế toán quản trị

QUY ĐỊNH MÔN HỌC

• Tài liệu bài giảng của giảng viên.Tài liệu bài giảng của giảng viên.• Sách giáo trình KTQT.Sách giáo trình KTQT.• Tài liệu KTTC.Tài liệu KTTC.• Trên lớp SV cùng với giảng viên nghiên cứu Trên lớp SV cùng với giảng viên nghiên cứu

bài học qua tình huống lý thuyết và ví dụ thực bài học qua tình huống lý thuyết và ví dụ thực hành.hành.

• Về nhà SV tự làm bài tập và sẽ trao đổi những Về nhà SV tự làm bài tập và sẽ trao đổi những thắc mắc về môn học với giảng viên.thắc mắc về môn học với giảng viên.

2

NỘI DUNG MÔN HỌC

• Chương 1: Khái quát về KTQT- phân loại chi phí.Chương 1: Khái quát về KTQT- phân loại chi phí.• Chương 2: Phân tích mối quan hệ giữa chi phí – Chương 2: Phân tích mối quan hệ giữa chi phí –

khối lượng – lợi nhuận.khối lượng – lợi nhuận.• Chương 3: Dự toán ngân sách hoạt động hàng Chương 3: Dự toán ngân sách hoạt động hàng

năm.năm.• chương 4: Kế toán trách nhiệm quản lý.chương 4: Kế toán trách nhiệm quản lý.• Chương 5: Định giá sản phẩm Chương 5: Định giá sản phẩm • chương 6: Thông tin thích hợp cho việc kinh chương 6: Thông tin thích hợp cho việc kinh

doanh ngắn hạn.doanh ngắn hạn.

3

MỤC TIÊU

4

2. KTQT là gì?

1. Tổ chức, cấu trúc của một tổ chức

3. SS KTQT và KTTC.

CHƯƠNG 1Tổng quan về kế toán & quản trị

NỘI DUNG

5

III. CÁC NGHIỆP VỤ CƠ SỞ

I. KHÁI QUÁT VỀ TỔ CHỨC

II. BẢN CHẤT CỦA KẾ TOÁN

I.Khái niệm về tổ chức và công việc của nhà QT

6

11 Khái niệm về tổ chức

22 Các hoạt động cơ bản của một tổ chức

33 Chức năng của nhà quản trị.

Nhu cầu thông tin kế toán của nhà quản trị44

• Toå chöùc laø moät nhoùm ngöôøi lieân keát vôùi nhau cuøng thöïc hieän moät hoaëc moät soá muïc tieâu chung naøo ñoù.

• Caùc toå chöùc toàn taïi gaén lieàn vôùi caùc muïc tieâu sau:

Lôïi nhuaän. Phuïc vuï coäng ñoàng

7

Tö nhaânNhaø nöôùc

1. Khaùi nieäm toå chöùc:

8

Kế hoạchChiến lược

Text

Triển khai thực hiện

Kiểm soát

2. Caùc hoaït ñoäng cô baûn cuûa moät toå chöùc.

3. Chức năng của nhà quản trị

9

Lập kế hoạch

Tổ chức điều hành

Kiểm tra

Ra quyết định

Lập kế hoach

Tổ chức điều hành

Kiểm tra

Ra quyết định

Ñoái töôïng

10

4. Nhu caàu thoâng tin keá toaùn cuûa nhaø quaûn trò.

Chuû sôû Chuû sôû höõu.höõu.

Nhaø cung Nhaø cung caáp.caáp.

Toå chöùc tín Toå chöùc tín duïngduïng

Nhaø Nhaø ñaàu töñaàu tö

• Ñieàu chænh KH• Ñaûm baûo tieán ñoä

KH11

Laäp keá hoaïch

Thieát laäp caùc döï toaùn, keá hoaïch

Toå chöùc & ñieàu haønh

Thoâng tin thu thaäp haøng ngaøy hoaëc ñònh kyø

Kieåm tra Thoâng tin cheânh leäch giöõa thöïc teá vaø keá hoaïchThoâng tin keát hôïp giöõa thöïc teá vaø döï baùo

Ra quyeát ñònh

12

KHSXKD

Toå chöùc ñieàu haønh

Kieåm tra

Ra quye

át ñònh

Thoâng tin keá

hoaïch

Thoâng tin thöïc teá

Sai soùt

nguyeân

nhaân

Baùo caùo toùm taét

Phaân tích

cheânh

leäch

Ñaùnh giaù

traùch nhieäm

Döï baùo,

döï toaùn

Muïc tieâu

toå chöù

c

TT ñaàu ra

TT ñaàu vaøo

II.BẢN CHẤT KẾ TOÁN TRONG HOẠT ĐỘNG SXKD

13

1. Chức năng của kế toán1. Chức năng của kế toán

2. So sánh giữa KTTC và KTQT2. So sánh giữa KTTC và KTQT

3. Vai trò của KTQT3. Vai trò của KTQT

BẢN CHẤTBẢN CHẤT

14

1. Chöùc naêng keá toaùn.

Cung caáp thoâng tin veà traùch nhieäm vaät chaát – phaùp lyù cuûa toå chöùc nhaèm ñaûm baûo söï kieåm tra, giaùm saùt cuûa caùc caù nhaân, toå chöùc coù quyeàn lôïi kinh teá lieân quan.

cung caáp thoâng tin cho vieäc quaûn trò hoaït ñoäng toå chöùc cuûa caùc nhaø quaûn trò

KT quaûn trò

KT taøi chính

2. So sánh giữa kế toán tài chính và kế toán quản trị

15

Giống nhauText

Text

Text

Cùng nghiên cứu

Cung cấp thông tin

Kinh tế tài chính

Cùng ghi nhận

có trách nhiệm

Vật chất, pháp lý

Cùng sử dụng thông tin ban đầu

2. So sánh giữa kế toán tài chính và kế toán quản trị

16

Đối tương

Phục vụ

Nhà QT bên

trong tổ

chức

Bên trong và bên

ngoài DN(chủ yếu là bên ngoài

Khác nhau

Khác nhau

KTTCKTQT

2. So sánh giữa kế toán tài chính và kế toán quản trị

17

Đặc điểm

Thông tin

1. Chú ý và hướng về tương lai.

Khác nhau

Khác nhau

KTTCKTQT

2. Tuân thủ theo nguyên tắc, chuẩn mực KT

3. Chủ yếu thể hiện bằng thước đo giá trị

1. Quá khứ

2. Nhu cầu tối ưu linh hoạt, kịp thời.

3. Đơn vị hiện vật, giá trị, TGLĐ

2. So sánh giữa kế toán tài chính và kế toán quản trị

18

Phạm vi

Báo cáo

ở phạm vi từng BP, từng khâu công việc hoặc toàn tổ chức chủ yếu từng BP, từng khâu công việc

ở phạm vi toàn tổ

chức

Khác nhau

Khác nhau

KTTCKTQT

2. So sánh giữa kế toán tài chính và kế toán quản trị

19

1.Kỳ báo cáo

2.Tính pháp lệnh

1.Thường xuyên khi có nhu cầu

1. Định kỳ theo QĐ chung

Khác nhau

Khác nhau

KTTCKTQT2. Không mang tính pháp lệnh

2.Mang tính pháp lệnh

3.Quan hệ với các chuyên môn khác

3. Quan hệ nhiều

3. Ít quan hệ

20

3. Vai troø cuûa keá toaùn quaûn tròKieåm tra quaûn lyù

Keá hoaïch SXKD

Quaûn lyù

caùc quy trình

haønh ñoäng

Coâng cuï

ñaùnh giaù

Kieåm tra

phaân tích chi

phí

Ñieàu haønh

quaûn lyù

quyeát ñònh

SXKD

SX? Tieâu thuï ?

Coù caàn thay theá maët haøng ?

III. Các nghiệp vụ cơ sở dùng trong KTQT

21

Thiết kế thông tin dưới

Thiết kế thông tin dưới

dạng so sánh được

dạng so sánh được

4.

3.

2.

1.

Phân loại chi phí

Trình bày dưới dạng phương trình

Trình bày dưới dạng đồ thị

22

III. BÁO CÁO KQKD

I. KHÁI QUÁT VỀ CHI PHÍ

II. PHÂN LOẠI CHI PHÍ

CHƯƠNG 2 PHÂN LOAI CHI PHÍ

I. KHÁI QUÁT CHI PHÍ

23

11BẢN CHẤT KINH TẾ CHI PHÍ

22PHÂN BIỆT CHI PHÍ VỚI CHI TIÊU

33CHI PHÍ TRONG KẾ TOÁN TÀI CHÍNH

44CHI PHÍ TRONG KẾ TOÁN QUẢN TRỊ

1. Baûn chaát kinh teá cuûa chi phí

• Chi phí laø söï “hi sinh” caùc nguoàn löïc ñeå ñaït muïc tieâu xaùc ñònh.

Chi phí coù theå bieåu hieän baèng tieàn nhöõng hao phí lao ñoäng soáng vaø lao ñoäng vaät hoùa phaùt sinh trong quaù trình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh.

Chi phí bieåu hieän baèng tieàn cuûa nhöõng hao phí lao ñoäng caàn thieát ñeå tieán haønh caùc hoaït ñoäng saûn xuaát trong moät kyø nhaát ñònh.

24

Chi phí laø soá tieàn maø DN boû ra mua caùc yeáu toá caàn thieát ñeå taïo ra saûn phaåm mang lôïi cho doanh nghieäp.

Chi phí goàm: Chi phí mua. Chi phí phaùt sinh trong quaù trình SXKD.

Chi phí phaùt sinh ñöôïc ghi nhaän khi: Moät TS giaûm nhöng khoâng laøm taêng

moät TS khaùc hoaëc khoâng laøm giaûm moät khoûan nôï.

Moät khoûan nôï taêng leân nhöng khoâng laøm giaûm moät khoûan nôï khaùc hoaëc laøm taêng moät TS.

25

Chi phíSôû höõu TSTieâu duøng TS

Hoaït ñoäng SXKD

2. Phaân bieät Chi phí vaø chi tieâu:–Chi tieâu laø söï ñaàu tö vaøo taøi saûn. Chi tieâu laøm taêng TS naøy, giaûm TS

khaùc hoaëc laøm taêng moät khoản nôï phaûi traû.

Chi tieâu khoâng laøm giaûm nguoàn voán chuû sôû höõu.

–Chi phí lieân quan ñeán vieäc söû duïng TS cho hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh.Chi phí laøm giaûm nguoàn voán chuû

sôû höõu. Chi phí coù theå phaùt sinh tröôùc, sau

hoaëc ñoàng thôøi vôùi vieäc chi tieâu. 26

27

Chi phí laø moät khaùi nieäm Chi phí laø moät khaùi nieäm roäng, ñöôïc nhaän thöùc theo roäng, ñöôïc nhaän thöùc theo nhöõng quan nieäm khaùc nhau. nhöõng quan nieäm khaùc nhau.

Do ñoù, tuøy thuoäc vaøo muïc Do ñoù, tuøy thuoäc vaøo muïc ñích söû duïng thoâng tin maø chi ñích söû duïng thoâng tin maø chi phí seõ ñöôïc nhaän dieän, ño phí seõ ñöôïc nhaän dieän, ño löôïng, phaân loaïi theo nhöõng löôïng, phaân loaïi theo nhöõng caùch khaùc nhau.caùch khaùc nhau.

KẾT LUẬN

28

1. Được đặt trong mối quan hệ với tài sản, vốn chủ sở hữu

3. CHI PHÍ TRONG KTTC

2. Phải đảm bảo có chứng cứ nhất

định

29

4. Chi phí trong KTQT4. Chi phí trong KTQT

-Nhận thức CP như trong KTTC

-Những phí tổn thực tế phát sinh

-Những phí tổn ước tính

- Những phí tổn mất đi do lựa chọn Phương án, mất cơ hội kinh doanh

1. Phaân loaïi theo yeáu toá2. Phaân loaïi theo coâng duïng.3. Phaân loaïi theo moái quan heä vôùi thôøi kyø

haïch toaùn lôïi töùc.4. Phaân loaïi chi phí phöông phaùp qui naïp.5. Phaân loaïi chi phí theo moái quan heä vôùi möùc

ñoä hoaït ñoäng ( moâ hình öùng xöû chi phí).6. Caùc nhaän dieän khaùc veà chi phí

30

II PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ SXKD

31

1. Phaân loaïi chi phí theo yeáu toá

Chi phí theo yếu tố:

1.Chi phí nguyên vật liệu.2.Chi phí nhân công.3.CPCC4.CP khấu hao tài sản cố định.5.CPDV mua ngoài6.CP bằng tiền

32

Báo cáo chi phí theo yếu tố

10040.000.000Toång coäng

12,7755.110.0006. Chi phí khaùc baèng tieàn

1,175470.0005. Dòch vuï thueâ ngoaøi

27,2510.900.0004. Khaáu hao

1,075430.0003. Coâng cuï duïng cuï

2510.000.0002. Nguyeân vaät lieäu

32,72513.090.0001. Nhaân coâng

Tyû troïng (%)

Soá tieàn (ñ)YEÁU TOÁ CHI PHÍ

33

2. Phaân loaïi chi phí theo coâng duïng

Chi phí theo công dụng:

1.Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp.2.3.4.5.6.

2. Phaân loaïi Chi phí theo coâng duïng

Chi phí Nguyeân vaät lieäu tröïc tieápBao goàm toaøn boä chi phí nguyeân vaät lieäu

söû duïng tröïc tieáp trong töøng quaù trình SXSP.KT thöôøng ñöôïc tính ñònh möùc theo töøng SP.Ñöôïc nhaän dieän trong hoà sô kyõ thuaät saûn

xuaát Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp

Bao goàm tieàn löông vaø caùc khoaûn trích theo luông tính cuûa coâng nhaân tröïc tieáp saûn xuaát.

Deã nhaän dieän, ñònh löôïng chính xaùc, kòp thôøi.

Ñöôïc tính theo ñònh möùc theo töøng loaïi SP.34

Chi phí saûn xuaát chungChi phí lao ñoäng giaùn tieáp, toå chöùc

quaûn lyù saûn xuaát taïi phaân xöôûng.Chi phí NVL duøng trong maùy moùc

thieát bò.Chi phí coâng cuï duïng cuï duøng trong

SX.Chi phí khaáu hao TSCÑ duøng trong

hoaït ñoäng SX.Chi phí dòch vuï thueâ ngoaøi phuïc vuï

saûn xuaát nhö ñieän, nöôùc, söûa chöõa.

35

Chi phí baùn haøngChi phí löông vaø khoaûn trích theo löông

cuûa toaøn boä lao ñoäng tröïc tieáp, giaùn tieáp hay quaûn lyù trong hoaït ñoäng baùn haøng, vaän chuyeån haøng hoùa tieâu thuï.

Chi phí veà NVL, NL duøng trong hoat ñoäng BH.

Chi phí veà CC, DC duøng trong hoat ñoäng BH.

Chi phí khaáu hao TSCÑ duøng trong baùn haøng.

Chi phí dòch vuï thueâ ngoaøi lieân quan ñeán baùn haøng .

Chi phí khaùc baèng tieàn trong hoaït ñoäng baùn haøng.

36

Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp Taát caû chi phí lieân quan ñeán coâng vieäc haønh chaùnh, quaûn trò ôû DN. Nhöõng chi phí maø khoâng theå ghi nhaän vaøo nhöõng khoaûn muïc chi phí noùi treân.

Chi phí löông vaø caùc khoaûn trích theo löông.

Chi phí vaät lieäu, naêng löôïng, nhieân lieäu.Chi phí coâng cuï, duïng cuï .Chi phí khaáu hao TSCÑ .Chi phí dòch vuï phuïc vuï chung toaøn DN.Caùc khoaûn thueá, leä phí chöa tính vaøo

giaù trò TS. 37

• Chi phí khaùcChi phí hoaït ñoäng taøi chính. Chi phí hoaït ñoäng baát

thöôøng. Chi phí naøy thöôøng chieám

tyû leä nhoû.

38

39

10040.000.000Toång coäng

17,6257.050.0005. Chi phí QLDN

10,7754.310.0004. Chi phí baùn haøng

19,2257690.0003. Saûn xuaát chung

14,8755.950.0002. Nhaân coâng tröïc

tieáp

37,515.000.0001. NVL tröïc tieáp

Tyû troïng

(%)Soá tieàn

(ñ)KHOAÛN MUÏC CHI PHÍ

Báo cáo chi phí theo công dụng

40

Chi phí NVL

CP nhaân coâng

CP. CC,DC

CP. KH TSCÑ

Chi phí dòch vuï

CP khaùc(tieàn)

Chi phí NVL tröïc tieáp

CP nhaân coâng tröïc tieáp

Chi phí saûn xuaát chung

Chi phí baùn haøng

Chi phí QLDN

Chi phí hoaït ñoäng khaùc

Xaùc ñònh vai troø, vò trí chi phí trong hoaït ñoäng doanh nghieäp.

Ñaùnh giaù ñöôïc keát caáu chi phí vaø xaây döïng döï toaùn theo khoaûn muïc.

Xaùc ñònh toát hôn moái quan heä chuyeån ñoåi giöõa chi phí ñaàu vaøo vaø chi phí ñaàu ra trong saûn phaåm.

41

Tác dụng

3. Phaân loaïi chi phí theo moái quan heä vôùi thôøi kyø haïch toaùn lôïi töùc.

• Chi phí thôøi kyø (period costs).

42

AÛnh höôûng tröïc tieáp ñeán lôïi nhuaän

CP baùn haøng, CP QLDN

Ñöôïc tính ñaày ñuû treân caùc baùo caùo thu nhaäp.

• Chi phí saûn phaåm (Product costs).– nhöõng CP gaén lieàn vôùi saûn phaåm ñöôïc

saûn xuaát ra hoaëc ñöôïc mua vaøo trong kyø.

– Ñoái vôùi hoaït ñoäng saûn xuaát, chi phí saûn phaåm laø CP NVLTT, CP NCTT, CP SXC phaùt sinh.

– Ñoái vôùi hoaït ñoäng KD thöông maïi, CPSP laø giaù mua vaø chi phí mua haøng hoùa trong kyø.

– Chi phí saûn phaåm phaùt sinh trong moät kyø vaø aûnh höôûng ñeán nhieàu kyø saûn xuaát kinh doanh, kyø tính keát quaû kinh doanh. . Vì vaäy, chi phí saûn phaåm thöôøng gaén lieàn vôùi nhöõng ruûi ro tieàm taøng töø söï bieán ñoäng cuûa thò tröôøng. 43

44

=

=

CHI PHÍ SAÛN PHAÅM

CP NVLTT CP NCTT CP SXC

Doanh thu

-

Giaù voán haøng baùn

-

CP baùn haøng vaø QLDN

CHI PHÍTHÔØI KYØLôïi nhuaän

tröôùc thueá & laõi vay

TP chôø baùnGT SPDD

Lôïi nhuaän goäp

45

chi phí saûn phaåm

Doanh thu

=Lôïi nhuaän

goäp-

-

=Lôïi nhuaän tröôùc thueá &

laõi vay

chi phí thôøi kyø

Giaù voán haøng baùn

CP baùn haøng, QLDN

chi phí mua haøng

Chi phí thu mua

CP haøng hoùa chôø baùn

46

17,6257.050.000- Chi phí QLDN

10,7754.310.000- Chi phí baùn

haøng

28,411.360.000Chi phí thôøi kyø

71,628.640.000Chi phí saûn

phaåm

Tỷ trọngSố tiền CHI PHÍ

BÁO CÁO CHI PHÍ THEO

MỐI QUAN HỆ VỚI KẾT QUẢ

CHI PHÍ SPA SPBCoâng

ty

Chi phí saûn phaåm

Chi phí thôøi kyø

- Chi phí baùn haøng

- Chi phí QLDN

47

BÁO CÁO CHI PHÍ THEO

MỐI QUAN HỆ VỚI KẾT QUẢ

4. Phaân loaïi chi phí theo PP quy naïp.4.1. Chi phí tröïc tieáp (direct costs).

Laø nhöõng CP phaùt sinh lieân quan tröïc tieáp ñeán töøng ñoái töôïng chòu chi phí .

4.2. Chi phí giaùn tieáp (indirect costs).Laø nhöõng chi phí phaùt sinh lieân quan ñeán nhieàu ñoái töôïng chi phí .

48

49

Trung tâmTrung tâmChi phíChi phí

CP CP trực tiếptrực tiếp

MộtMộtTrung Trung tâmtâm

CP CP gián tiếpgián tiếp

Ñoái töôïng chòuChi phí

Nhiều Nhiều Trung Trung tâmtâm

Ghi nhaän chi phí trong DN thöông maïi

50

Bảng CĐKT

Haøng toàn kho

Bảng XĐKQKD

GVHBCP baùn haøng

CPQLDN

Ñaõ Ñaõ baùnbaùn

Chöa baùnChöa baùnMUA MUA HÀNGHÀNG

CPCPSản phẩmSản phẩm

CP BHCP BHCPQLDNCPQLDN

CPCPThời kỳThời kỳ

Ghi nhaän chi phí trong DN saûn xuaát

51

CP BAÙN HAØNG& QUAÛN LYÙ

Chöa baùnChöa baùn

BaùnBaùn

CP thời kỳ

BAÛNG CAÂN ÑOÁI KT

NVL TOÀN KHOCP SX DÔÛ DANGTHAØNH PHAÅM

BAÛNG KEÁT QUAÛ KINH DOANH

GIAÙ VOÁNCP BAÙN HAØNG

CP QUAÛN LYÙ DN

CP SPMUA NVL

- CP NVL- CP NC- CPSXC

CHI PHÍ SPA SPB …….

Chi phí tröïc tieáp 38.638.000 56.777.000

Chi phí giaùn tieáp 11.700.000

52

BÁO CÁO CHI PHÍ THEO

PHƯƠNG PHÁP QUY NẠP

Ngaøy nay, daãn ñeán moät xu höôùng giaûm daàn chi phí tröïc tieáp, taêng daàn chi phí giaùn tieáp.

Ñieàu naøy cuõng coù nghóa laø phaân boå chi phí cho moãi boä phaän, SP coù nguy cô sai leäch taêng cao.

Phaân loaïi chi phí theo phöông phaùp quy naïp taùc ñoäng tích cöïc ñeán nhaän thöùc löïa choïn phöông phaùp taäp hôïp vaø phaân boå chi phí thích hôïp.

53

5. Phaân loaïi chi phí theo moái quan heä vôùi möùc ñoä hoaït ñoäng (moâ hình öùng xöû chi phí).

54

5.1

5.4

Biến phí

5.2

5.3

Định phí

Chi phíHỗn hợp

Phân tíchChi phíHỗn hợp

5.1 BIẾN PHÍ

55

Khái niệm

Add Your TextBiến phíThực thụ

Biến phíCấp bậc

5.1.1 Khaùi niệm biến phí (variable cost)

– Neáu xeùt veà toång soá , bieán phí laø nhöõng chi phí seõ thay ñoåi TYÛ LEÄ THUAÄN vôùi möùc ñoä hoaït ñoängMöùc ñoä hoaït ñoäng coù theå laø soá löôïng

saûn phaåm saûn xuaát ra, soá löôïng saûn phaåm tieâu thuï, soá giôø maùy vaän haønh. Tyû leä thuaän chæ trong moät phaïm vi hoaït

ñoäng. Neáu xeùt treân moät ñôn vò möùc ñoä hoaït

ñoäng (1 saûn phaåm, moät giôø maùy…), bieán phí laø moät haèng soá.

Bieán phí xuaát hieän khi doanh nghieäp hoaït ñoäng, möùc ñoä hoaït ñoäng lôùn hôn khoâng.

BP seõ baèng khoâng khi doanh nghieäp ngöng hoaït ñoäng hoaëc khi möùc ñoä hoaït ñoäng baèng khoâng.

56

Phaïm vi thích hôïp cuûa bieán phí laø phaïm vi hoaït ñoäng trong ñoù bieán phí bình quaân khoâng thay ñoåi

Va

X

VRv

TR

57

Kyù hieäu:V: Toång

Bieán phía: Bieán phí

ñôn vòX: khoái löôïng

hoaït ñoängRv: tyû leä

bieán phíTR: Doanh thu

Ñoà thò Bieán phí.

CP CP

X

X Toång bieán phí Bieán phí ñôn

vò 58

Y=aX

Y=a

5.1.2 Bieán phí thöïc thuï (True variable costs)

• Bieán phí thöïc thuï laø bieán phí :Söï bieán ñoäng cuûa chuùng thay ñoåi tyû

leä thuaän Bieán ñoäng tuyeán tính vôùi möùc ñoä

hoaït ñoäng VD: Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp,

chi phí nhaân coâng tröïc tieáp, chi phí hoa hoàng baùn haøng.

• Veà maët toaùn hoïc, bieán phí thöïc thuï ñöôïc theå hieän theo phöông trình: Y = aX

59

60

XX11 X X22 X X

Y

61

Toång bieán phí thöïc thuï

Möùc ñoä hoaït ñoäng

Möùc ñoä hoaït ñoäng

Y =a1 Xy = aX

a

Toång bieán phí thöïc thuï

Y =a2 X

Y =a3 X

Ñeå kieåm soaùt toát hôn bieán phí thöïc thuï thì:Kieåm soaùt toång möùc bieán phí. Kieåm soaùt toát bieán phí treân moät

ñôn vò möùc ñoä hoaït ñoäng (ñònh möùc bieán phí) ôû caùc möùc ñoä a khaùc nhau.

Xaây döïng vaø hoaøn thieän ñònh möùc bieán phí thöïc thuï

Xeùt veà phöông dieän traùch nhieäm, bieán phí thöïc thuï laø chi phí gaén lieàn vôùi traùch nhieäm vaø quyeàn quyeát ñònh cuûa nhaø quaûn trò trong nhieäm kyø quaûn lyù. 62

5.1.3 Bieán phí caáp baäc • Bieán phí caáp baäc laø nhöõng bieán

phí maø söï thay ñoåi cuûa chuùng chæ xaûy ra khi möùc ñoä hoaït ñoäng ñaït ñeán moät giôùi haïn, phaïm vi nhaát ñònh.

• Veà phöông dieän toaùn hoïc, bieán phí caáp baäc ñöôïc theå hieän theo phöông trình:

y = ai Xi

Vôùi a laø bieán phí treân moät ñôn vò möùc ñoä hoaït ñoäng ôû phaïm vi i

63

64

Toång bieán phí caáp baäc

Möùc ñoä hoaït ñoäng

Y = aiXi

X1 X2 X3 X4

Tieát kieäm vaø kieåm soaùt toát BP caáp baäc caàn phaûi:

Xaây döïng ñònh möùc BP caáp baäc ôû töøng caáp baäc töông öùng.

Löïa choïn möùc ñoä hoaït ñoäng thích hôïp ñeå ñaït ñöôïc moät tyû leä bieán phí caáp baäc tieát kieäm nhaát cho pheùp trong töøng phaïm vi.

65

5. 2 ÑÒNH PHÍ

• 5.2.1 Khái niệm• 5.2.2 Định phí bắt buộc.• 5.2.3 Định phí tùy ý.

66

5.2.1 Khaùi nieäm Ñònh phí (fixed costs).

Xeùt veà toång soá thì ÑP laø nhöõng chi phí maø ít thay ñoåi hoaëc khoâng thay ñoåi theo möùc ñoä hoaït ñoäng .

Xeùt treân moät ñôn vò möùc ñoä hoaït ñoäng thì ñònh phí tyû leä nghòch vôùi möùc ñoä hoaït ñoäng.

Phaïm vi thích hôïp cuûa ñònh phí laø qui moâ hoaït ñoäng trong ñoù toång ñònh phí khoâng thay ñoåi

67

Nhö vaäy, duø doanh nghieäp coù hoaït ñoäng hay khoâng hoaït ñoäng thì vaãn toàn taïi ñònh phí.

Khi DN taêng möùc ñoä hoaït ñoäng thì ñònh phí treân moät ñôn vò möùc ñoä hoaït ñoäng seõ giaûm daàn.

Tuy nhieân, nhöõng ñaëc ñieåm treân cuûa ñònh phí chæ thích hôïp trong töøng phaïm vi nhaát ñònh. Moät khi möùc ñoä hoaït ñoäng vöôït khoûi giôùi haïn nhaát ñònh thì noù coù theå xuaát hieän nhöõng thay ñoåi ñoät bieán.

Veà phöông dieän kinh teá thì noù coù theå xuaát hieän nhöõng thay ñoåi ñoät bieán.

Veà phöông dieän toaùn hoïc, ñònh phí ñöôïc bieåu hieän baèng phöông trình Y = B, vôùi B laø moät haèng soá. 68

• Ñoà thòToång ñònh phí Ñònh phí ñôn vò

69

X X

5.2.1 Ñònh phí baét buoäc (committed fixed costs).Ñònh phí baét buoäc laø nhöõng loaïi chi phí

lieân quan ñeán söû duïng taøi saûn daøi haïn nhö khaáu hao taøi saûn coá ñònh, chi phí baûo döôõng…

Ñaëc ñieåm cô baûn cuûa ñònh phí baét buoäc laø:Toàn taïi laâu daøi trong hoaït ñoäng SXKD.Khoâng theå caét giaûm toaøn boä trong moät thôøi gian ngaén.

70

Y = B.Y = B.vôùi B laø haèng vôùi B laø haèng

soásoá

71

Toång ñònh phí baét buoäc

X

Y = B

5.2.2 Ñònh phí khoâng baét buoäc (discretionary fixed costs).

CP gaén lieàn vôùi caùc quyeát ñònh haøng naêm.

Nhaø quaûn trò khoâng bò raøng buoäc nhieàu bôûi quyeát ñònh veà ñònh phí khoâng baét buoäc.

Moãi naêm, nhaø quaûn trò phaûi xem xeùt ñeå ñieàu chænh möùc ñoä chi phí, coù theå ñieàu chænh taêng, ñieàu chænh giaûm hoaëc caét boû hoaøn toaøn ñònh phí khoâng baét buoäc.

Veà maët toaùn hoïc, ñònh phí khoâng baét buoäc ñöôïc bieåu dieãn baèng ñöôøng thaúng

y = Bi vôùi B thay ñoåi theo baäc i.

72

73

Toång ñònh phí khoâng baét buoäc

Möùc ñoä hoaït ñoäng

y = Bi

y1

y2

y3

y4

x1 x2 x3

• Phaïm vi phuø hôïp cuûa ñònh phí

CP

B2

B1

X1 X2

X74

Möùc CP haøng naêm. Coù theå giaûm ñònh

phí khoâng baét buoäc trong moät thôøi gian ngaén.

Möùc CP oån ñònh trong nhieàu naêm

khoâng theå giaûm ÑP baét buoäc trong thôøi gian ngaén.

75

ÑP baét buoäc

ÑP khoâng baét buoäc

• Khoù thay ñoåi hôn

• Ñònh phí khoâng nhaát thieát phaûi taêng giaûm

• Coù theå ñieàu chænh, thay ñoåi raát nhanh khi caùc ñieàu kieän SXKD thay ñoåi.

• Khi möùc ñoä hoaït ñoäng taêng giaûm thì bieán phí caáp baäc taêng giaûm theo

76

BP caáp baäcÑP khoâng baét buoäc

5.3. Chi phí hoãn hôïp

• Khaùi nieäm– Chi phí hoãn hôïp laø nhöõng chi phí bao

goàm hoãn hôïp caû bieán phí vaø ñònh phí.

– Chi phí hoãn hôïp ñöôïc theå hieän baèng phöông trình

Y = aX + B.a : bieán phí ñôn vò. X : möùc ñoä hoaït ñoäng, B : ñònh phí trong thaønh phaàn chi

phí hoãn hôïp. 77

• Ñoà thò chi phí hoãn hôïp (toång chi phí)

CP

B

X78

Y= aX + B

Y= aX

Y= B

5.4 Phaân tích chi phí hoãn hôïp

5.4.1 Phöông phaùp ñoà thò phaân taùn.5.4.2 Phöông phaùp cöïc ñaïi, cöïc tieåu5.4.3 Phöông phaùp bình phöông beù

nhaátï

79

5.4.1 Phöông phaùp ñoà thò phaân taùn

Quan saùt chi phí hoãn hôïp ôû nhieàu qui moâ hoaït ñoäng khaùc nhau

Xaùc ñònh caùc ñieåm chi phí theo töøng qui moâ hoaït ñoäng treân ñoà thò (truïc tung laø chi phí, truïc hoaønh laø qui moâ hoaït ñoäng).

Keû ñöôøng hoài qui (ñöôøng thaúng caùch ñeàu caùc ñieåm ñaõ xaùc ñònh).

Keùo daøi ñöôøng hoài qui veà phía truïc tung ñeå xaùc ñònh ñònh phí.

Tính bieán phí ñôn vò (a = [y – B] / X).Laäp phöông trình chi phí hoãn hôïp

[y = B + aX]80

Phöông phaùp ñoà thò phaân taùn

CP

X81

B

VÍ DUÏ: Chi phí ñieän cuûa coâng ty AA trong naêm 2006

thaùng Soá giôø maùy (h)

Chi phí ñieän( 1000ñ)

1 7200 2.660

2 6400 2.500

3 8200 2.860

4 7800 2.780

5 8400 2.900

6 7600 2.740

toång 45600 16.440

82

83Soá giôø maùy

Ch

i ph

í ñie

än

ÑOÀ THÒ : BIEÅU DIEÃN CHI PHÍ ÑIEÄN THEO SOÁ GIÔØ MAÙY

y

2.900

3100

2800

2700

2600

2500

6400 6900 7400 7900 8400 89000

x

Soá giôø maùy

Ch

i ph

í ñ

ieän

M

B

5.4.2 Phöông phaùp cöïc ñaïi-cöïc tieåu

84

Khaûo saùt chi phí hoãn hôïp ôû nhieàu möùc ñoä hoaït ñoäng khaùc nhau.

Choïn hai ñieåm trong caùc ñieåm ñaõ khaûo saùt

- Möùc ñoä hoaït ñoäng thaáp nhaátM(x* ; y*) hay Y* = aX* + B (1)- Möùc ñoä hoaït ñoäng cao nhaátN(x1 ; y1) hay Y1 = aX1 + B (2)

Giaûi heä phöông trình (1) vaø (2) tìm a.

Theá a vöøa tìm ñöôïc vaøo phöông trình Y* = aX* + B hoaëc Y1 = aX1 + B ñeå tìm B.

• Tính ñònh phí: B = Y – a X.Laäp phöông trình chi phí hoãn hôïp.

85

a =(Y(Ymaxmax - Y - Yminmin))

(X(Xmaxmax - X - Xminmin))

86Soá giôø maùy

Ch

i ph

í ñie

än

ÑOÀ THÒ : BIEÅU DIEÃN CHI PHÍ ÑIEÄN THEO SOÁ GIÔØ MAÙY

Y

2.900

3100

2800

2700

2600

2500

6400 6900 7400 7900 8400 89000

X

x

y

Soá giôø maùy

Ch

i ph

í ñ

ieän

M

N

C

87

Chi phí ñieän 1

giôø chaïy maùy

=

2900 - 2500

8400 - 6400

= 0,2 (1000ñ/ h)B= y –aX= 2900 – 8400 * 0,2= 1220.Phöông trình döï ñoaùn chi phí ñieän seõ laø

Y = 0,2 x + 1220

CP

1.220

Soá giôø chaïy maùy

88

Ñöôøng hoài qui

Y= 1220 + 0,2x

• Ñaëc ñieåm phöông phaùp cöïc ñaïi – cöïc tieåuTính toaùn ………………… Tuy nhieân, neáu quan saùt vaø choïn

löïa hai möùc ñoä hoaït ñoäng cöïc ñaïi vaø cöïc tieåu khoâng phuø hôïp, thì thoâng tin bieán phí, ñònh phí trong chi phí hoãn hôïp tìm ñöôïc seõ coù ………………………………………..

89

5.4.3 Phöông phaùp bình phöông beù nhaát

Khaûo saùt chi phí hoãn hôïp ôû caùc möùc ñoä hoaït ñoäng khaùc nhau:

Y1 = aX1 + B

…………………………. . .

Yn = aXn + B

90

91

*

Khoái löôïng hoaït ñoäng

* *

*

* **

Ch

i ph

í

0

B

X

Y

Đồ thị: Phương pháp bình phương bé nhất

Độ leäch

Y= aX + B

• Theo phöông phaùp bình phöông beù nhaát (thuaät toaùn thoáng keâ hoài quy hai bieán) thì heä phöông trình tuyeán tính nhö sau:

XY = aX2 + BX (1)

Y = nB + aX(2)

92

Heä phöông trình bình phöông beù nhaát 125.472.000 = 45600 B + 349.200.000a

(1) 16.440 = 6 B + 45600 a (2)Giaûi heä phöông trình naøy xaùc ñònh ñöôïc:

a = 0,2 B = 1220

Phöông trình döï ñoaùn chi phí baûo trì maùyy = 0,2 x + 1220

93

• Phöông phaùp bình phöông beù nhaát laø phöông phaùp phaân tích chi phí hoãn hôïp toát nhaát. Bôûi leõ, ñoä cheânh leäch giöõa ñöôøng hoài quy y = ax + B maø chuùng ta thieát laäp so vôùi nhöõng ñieåm chi phí hoãn hôïp töøng vò trí yi = ai + Bñaït cheânh leäch coù giaù trò tuyeät ñoái nhoû nhaát.

94

Ñoä chính Ñoä chính xaùc …….. xaùc …….. Möùc sai Möùc sai soùt …………soùt …………

Chæ tieâuBieán phí

ñôn vòÑònh

phí

1. Chi phí NVLTT

2. Chi phí NCTT

3. Chi phí saûn xuaát chung

4. Chi phí baùn haøng

5. Chi phí QLDN

Toång soá

95

6. Caùc nhaän dieän khaùc veà chi phí

6.1 CP kieåm soaùt ñöôïc vaø CP khoâng kieåm soaùt ñöôïc.

6.2 Chi phí cheânh leäch.6.3 Chi phí chìm.6.4 Chi phí cô hoäi.

96

6. Caùc nhaän dieän khaùc veà chi phí.6.1. Chi phí kieåm soaùt ñöôïc vaø chi phí khoâng kieåm soaùt ñöôïc.

• Chi phí kieåm soaùt ñöôïc (controllable costs): xaùc ñònh ñöôïc chính xaùc möùc phaùt

sinh Coù quyeàn quyeát ñònh veà söï phaùt

sinh cuûa noù.

• Chi phí khoâng kieåm soaùt ñöôïc (Noncontrollable costs) Khoâng theå döï ñoaùn chính xaùc möùc

phaùt sinhVöôït quaù taàm kieåm soaùt, quyeát

ñònh cuûa nhaø quaûn trò. 97

• Söï nhaän thöùc 2 loaïi CP naøy tuøy thuoäc vaøo hai yeáu toá cô baûn:Ñaëc ñieåm, nguoàn goác phaùt sinh cuûa

chi phí.Söï phaân caáp quaûn lyù cuûa Doanh

nghieäp.

• Ñeå taêng cöôøng chi phí kieåm soaùt ñöôïc nhaø quaûn trò caàn phaûi:Môû roäng, phaùt trieån caùc hoaït ñoäng

saûn xuaát kinh doanh coù tyû leä ñònh phí cao.Phaân caáp quaûn lyù chi tieát, roõ

raøng hôn veà nhöõng chi phí giaùn tieáp, chi phí phuïc vuï, chi phí saûn xuaát kinh doanh.

98

• 6.2. Chi phí cheânh leäch (defferential costslaø nhöõng chi phí khaùc bieät veà chuûng loaïi vaø möùc chi phí giöõa caùc phöông aùn saûn xuaát kinh doanh. Thöôøng xuaát hieän vôùi möùc phí

khaùc nhau Chæ xuaát hieän trong phöông aùn

saûn xuaát kinh doanh naøy maø khoâng xuaát hieän trong phöông aùn saûn xuaát kinh doanh khaùc. 99

• 6.3. Chi phí chìm (sunk costs) Luoân luoân xuaát hieän trong taát

caû caùc quyeát ñònh trong caùc phöông aùn SXKD khaùc nhau. Khoâng phaûi laø ñònh phí .Laø chi phí phaûi chaáp nhaän

löïa choïn caùc phöông aùn saûn xuaát kinh doanh. giaûm bôùt thoâng tin, tính phöùc

taïp trong löïa choïn phöông aùn maø vaãn ñaït ñöôïc moät quyeát ñònh thích hôïp, hieäu quaû.

100

6.4. Chi phí cô hoäi (opportunity costs).

Nguoàn thu nhaäp tieàm taøng bò maát ñi hay phaûi hy sinh ñeå löïa choïn, thöïc hieän haønh ñoäng.

Chi phí cô hoäi khoâng xuaát hieän treân taøi lieäu chi phí ôû phaïm vi chi phí cuûa keá toaùn taøi chính.

101

III . Caùc hình thöùc theå hieän chi phí treân baùo caùo keát quaû kinh

doanh.

1. Baùo caùo keát quaû kinh doanh theo chöùc naêng chi phí.2. Baùo caùo keát quaû kinh doanh theo moâ hình öùng xöû chi phí.3. Moái quan heä giöõa baùo caùo KQKD theo PP tính chi phí toaøn boä vôùi baùo caùo KQKD theo PP tính chi phí tröïc tieáp.

102

1. Baùo caùo keát quaû kinh doanh theo chöùc naêng CP

Theå hieän nhöõng chi phí töông xöùng theo töøng chöùc naêng hoaït ñoäng doanh nghieäp ñeå ñaït ñöôïc moät nguoàn thu nhaäp, lôïi nhuaän. …

Vì vaäy, hình thöùc theå hieän chi phí naøy phuø hôïp vôùi vieäc cung caáp thoâng tin coâng khai, phuø hôïp vôùi thoâng tin keá toaùn taøi chính.

103

• Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp : 200.000.000ñ (20.000ñ/sp x 10.000 sp)

• Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp : 100.000.000ñ (10.000ñ/sp x 10.000 sp)

• Chi phí khaáu hao TSCÑ saûn xuaát: 180.000.000ñ• Soá löôïng saûn phaåm nhaäp kho : 10.000 saûn

phaåm A.• Chi phí hoa hoàng baùn haøng : 50.000.000ñ • (6.250ñ/sp x 8000 sp)• Chi phí khaáu hao phöông tieän vaän taûi :

60.000.000ñ• Soá löôïng saûn phaåm tieâu thuï : 8000 saûn

phaåm A• Ñôn giaù baùn : 80.000ñ/sp• Chi phí thueâ vaên phoøng coâng ty : 20.000.000ñ• Chi phí vaên phoøng taïi coâng ty : 18.000.000ñ

104

Baùo caùo keát quaû theo chöùc naêng chi phí Coâng ty MINH TAÂM

BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ KINH DOANH(Theo chöùc naêng CP)

1. Doanh soá baùn (ñoàng)

2. Giaù voán haøng baùn (ñoàng)

3. Lôïi nhuaän goäp (ñoàng)

4. Chi phí thôøi kyø (ñoàng)

a. Chi phí baùn haøng

b. Chi phí QLDN

5. Lôïi nhuaän tröôùc thueá TNDN(ñoàng)

105

Baùo caùo keát quaû theo chöùc naêng chi phí

106

256.000.0003. Lôïi nhuaän goäp (ñoàng)

144.000.000 c. CP SXC

80.000.000 b. CP NCTT

160.000.000 a. CP. NVLTT

384.000.0002. Giaù voán haøng baùn (ñoàng)

640.000.0001. Doanh soá baùn (ñoàng)

BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ KINH DOANH(Theo chöùc naêng chi phí)

Coâng ty MINH TAÂM

107

108.000.0005 .Lôïi nhuaän tröôùc thueá TNDN(ñoàng)

38.000.000b. Chi phí QLDN

110.000.000a. Chi phí baùn haøng

148.000.0004. Chi phí thôøi kyø (ñoàng)

BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ KINH DOANH(Theo chöùc naêng chi phí) ( tieáp theo)

Coâng ty MINH TAÂM

2. Baùo caùo KQKD theo moâ hình öùng xöû chi phí.

• Baùo caùo keát quaû kinh doanh theo moâ hình öùng xöû chi phí coøn ñöôïc goïi laø baùo caùo keát quaû kinh doanh theo hình thöùc soá dö Ñaûm phí.

• Ñöôïc goïi baùo caùo keát quaû kinh doanh quaûn trò.

• Ñöôïc söû duïng phoå bieán trong quaûn trò.

108

• Phöông phaùp tính chi phí toaøn boä

Chi phí thôøi kyø nhö chi phí baùn haøng, chi phí QLDN ñöôïc ghi nhaän toaøn boä treân baùo caùo keát quaû kinh doanh. chi phí saûn xuaát ñöôïc ghi nhaän treân

baùo caùo keát quaû kinh doanh theo coâng thöùc chung sau:

Chi phí saûn xuaát treân baùo caùo keát quaû

kinh doanh trong kyø

=

Toång chi phí saûn xuaát trong kyø

xMöùc ñoä tieâu thuï trong kyøMöùc ñoä hoaït

ñoäng saûn xuaát trong kyø

109

110

BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ KINH DOANH(Theo CP toaøn boä)

1. Doanh soá baùn (ñoàng)

2. Bieán phí saûn xuaát kinh doanh (ñoàng)

a. Bieán phí saûn xuaát

b. Bieán phí ngoaøi saûn xuaát

3. Soá dö ñaûm phí

4. Ñònh phí saûn xuaát kinh doanh (ñoàng)

a. Ñònh phí saûn xuaát

b. Ñònh phí ngoaøi saûn xuaát

5. Lôïi nhuaän tröôùc thueá TNDN (ñoàng)108.000.000108.000.000

98.000.000

242.000.000144.000.000

50.000.000240.000.000290.000.000640.000.000

350.000.000

• Phöông phaùp chi phí tröïc tieáp

Chi phí thôøi kyø nhö chi phí baùn haøng, chi phí quaûn lyù doanh nghieäp cuõng ñöôïc ghi nhaän toaøn boä treân baùo caùo keát quaû kinh doanh.CPSX ñöôïc ghi nhaän treân baùo caùo keát

quaû kinh doanh theo coâng thöùc sau:

Chi phí saûn xuaát treân

baùo caùo keát quaû kinh

doanh trong kyø

=

Bieán phí saûn xuaát cuûa saûn

phaåm tieâu thuï

+

Toång ñònh phí

saûn xuaát

trong kyø

111

ÑP Khoâng phaân boå

112

Coâng ty MINH TAÂM

BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ KINH DOANH(Theo chi phí tröïc tieáp)

1. Doanh soá baùn (ñoàng)

2. Bieán phí SXKD (ñoàng)

a. Bieán phí saûn xuaát

b. Bieán phí ngoaøi saûn xuaát

3. Soá dö ñaûm phí

4. Ñònh phí SXKD (ñoàng)

a. Ñònh phí saûn xuaát

b. Ñònh phí ngoaøi saûn xuaát

5. Lôïi nhuaän tröôùc thueá TNDN (ñoàng)

64.000.00029.000.00024.000.0005.000.000

35.000.00027.800.000

9.800.00018.000.000

7.200.000

113

Công cụ

Quyết định

Báo cáo KQKD theo

chi phí toàn bộ

Báo cáo KQKD theo chức năng

chi phí

Lợi nhuận không khác biệt

Lợi nhuận không khác biệt

Mô hình

CHƯƠNG 3

114

PHÂN TÍCH MÔI QUAN HỆ GiỮA CHI PHÍ- KHỐI LƯỢNG- LỢI NHUẬN

115

Muïc ñích chöông 3

Giôùi thieäu nhöõng khaùi nieäm cô baûn theå hieän moái quan heä Chi phí – Khoái löôïng – Lôïi nhuaän Giôùi thieäu nhöõng phöông phaùp öùng duïng chuùng trong vieäc cung caáp thoâng tìn ñieàu haønh hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh.

I. Nhöõng khaùi nieäm cô baûn theå hieän moái quan heä chi phí – khoái löôïng – lôïi nhuaän

II. Öùng duïng moái quan heä chi phí – khoái löôïng – lôïi nhuaän trong phaân tích hoaït ñoäng

kinh doanh

III. Moät soá haïn cheá vaø öùng duïng môû roäng trong phaân tích moái quan heä chi phí –

khoái löôïng – lôïi nhuaän116

NỘI DUNG

117

I . NHÖÕNG KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN THEÅ HIEÄN MOÁI QUAN HEÄ CHI PHÍ – KHOÁI LÖÔÏNG – LÔÏI NHUAÄN

1.Soá dö ñaûm phí .2. tyû leä soá dö ñaûm phí.3. Kết cấu chi phí.4. Độ lớn đoøn bẩy kinh doanh.

118

I . NHÖÕNG KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN THEÅ HIEÄN MOÁI QUAN HEÄ CHI PHÍ – KHOÁI LÖÔÏNG – LÔÏI NHUAÄN

1.Soá dö ñaûm phí (contribution margin)

Soá dö ñaûm phí laø cheânh leäch giöõa thu nhaäp (doanh thu)

vôùi bieán phí hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh.

Lôïi nhuaän= Doanh thu – Bieán phí – Ñònh phí

Lôïi nhuaän= Soá dö ñaûm phí – Ñònh phí

Soá dö ñaûm phí tröôùc heát duøng ñeå buø ñaép ñònh phí vaø phaàn coøn laïi chính laø lôïi nhuaän.

Neáu ñaët : X : Saûn löôïng B : Ñònh phí g : Ñôn giaù baùn a : Bieán phí ñôn

vò CM : Soá dö ñaûm phí P : Lôïi nhuaän Soá dö ñaûm phí moät loaïi saûn phaåm

CM = TR – V=gX – aX =……………………..   Soá dö ñaûm phí töøng ñôn vò saûn phaåm

cm = Soá dö ñaûm phí cuûa moät boä phaän, DN :

( )..................

CM g a X

X X

1191

( )n

i i ii

g a x

V: bieán phí

TR: doanh thu

gX

aX

Saûn phaåm A

Saûn phaåm B

SL tieâu thuï(SP) 1.000 2.000

Ñôn giaù baùn (ngñ/SP)

200 500

BP moãi ñôn vò SP( ngñ/SP)

150 300

ÑP SXKH haøng naêm ( ngñ)

400.000 2.600.000

120

Ví duï 1:Ví duï 1:

Xác định SDĐP từng SP và chung cho 2 SP

121

cmA =

CM A=

cmB

=

A vaø B

CM A + CMB =

………………………………………………………

CMB =

Saûn phaåm A

Saûn phaåm B

……………………………………

…………………………………

122

Khi saûn löôïng tieâu thuï Xo = 0 thì:

Doanh thu …………………….. =

Soá dö ñaûm phí …………………… =

Lôïi nhuaän (g –a) Xo – B = ……………… =

123

Khi saûn löôïng tieâu thuï x1 = 8000sp thì:

Doanh thu …………………………… =

Soá dö ñaûm phí ……………………………=

Lôïi nhuaän ………………………… =

Möùc taêng lôïi nhuaän

= ……………………………

124

Khi saûn löôïng tieâu thuï X2 > X1 thì:

Doanh thu …………………………=

Soá dö ñaûm phí ……………………………=

Lôïi nhuaän ……………………………=

Möùc taêng lôïi nhuaän

=[(g –a) X2– B]–[(g –a)X1–B] = …………………………………………

125

KhiX> XH thì ………………………………………………………………

Khi cuøng gia taêng moät soá löôïng saûn phaåm nhö nhau thì saûn phaåm naøo coù soá dö ñaûm phí lôùn hôn thì seõ ñaït ñöôïc möùc lôïi nhuaän toát hôn.

= (g – a)(X2 – X1) P

X2 > X1 = 8000sp =XH

(soá löôïng saûn phaåm hoaø voán)

= CM

• Quan saùt neáu khi taêng saûn löôïng tieâu thuï saûn phaåm A töø 8000 saûn phaåm leân 8500 saûn phaåm =…………………………………………………………………………………………………………………………….

• Vaø taêng saûn löôïng tieâu thuï saûn phaåm B töø 13.000 saûn phaåm leân 13.500 saûn phaåm thì

= …………………………………………………………………………………..126

P(A)

P (B)

Töø coâng thöùc (1) cuõng chæ ra moät soá vaán ñeà caàn phaûi thaän troïng sau:

•  Khi taêng doanh thu thì………………………………………………. nhöõng saûn phaåm coù soá dö ñaûm phí lôùn hôn coù moät möùc taêng soá dö ñaûm phí lôùn hôn.

•   Khoù coù theå aùp duïng coâng thöùc treân ñeå döï tính möùc taêng lôïi nhuaän ñoái vôùi moät doanh nghieäp saûn xuaát …………………………………………………………………………………………….

• ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

127

2. Tyû leä soá dö ñaûm phí (contribution margin ratio)

..................

128

Tyû leä Soá dö ñaûm phí

= Soá dö ñaûm phí doanh thu

............................

tyû leä soá dö ñaûm phí cuûa moät loaïi……………………

tyû leä soá dö ñaûm phí cuûa moät ……….

…………………………………………………………

=

Rcm =Rcm = ==

==

Ví duï 2: Caên cöù vaøo soá lieäu ví duï 1, tyû leä dö ñaûm phí saûn phaåm A, saûn phaåm B cuûa coâng ty MEKONG nhö sau:

• Tyû leä soá dö ñaûm phí saûn phaåm A :

• Tyû leä soá dö ñaûm phí saûn phaåm B :..................................................................

...............................................................

129

RCM(A) =

RCM(B) =

= (g – a)( X2 – X1)

130

P

1( )

( )n ng a

X X gg

(g – a) (Xn – Xn-1) =

P =

Tyû leä soá dö ñaûm

phí x

Möùc taêng

doanh thu =

P

=P ………………………………………………………….. RCM x P

Nhö vaäy, khi taêng doanh thu cuøng moät möùc thì nhöõng SP, DN naøo coù RCM

lôùn hôn seõ ñaït ñöôïc möùc taêng lôïi nhuaän toát hôn.

Nhaø quaûn trò coù theå coù nhöõng löïa choïn thích hôïp veà nhöõng SP khi chæ coù khaû naêng gia taêng doanh thu ôû moät möùc giôùi haïn.

Ñeå taêng lôïi nhuaän caùc nhaø quaûn trò thöôøng chæ chuù troïng ñaàu tö vaøo nhöõng saûn phaåm, boä phaän, coù RCM

lôùn. Vì vaäy raát deã boû qua nhöõng cô hoäi kinh doanh laøm suy giaûm naêng löïc caïnh tranh trong töông lai. 131

• Caên cöù vaøo soá lieäu ví duï 1, khi taêng doanh thu moãi saûn phaåm 100.000.000ñ thì Möùc taêng lôïi nhuaän cuûa saûn

phaåm A vaø saûn phaåm B nhö sau:

132

=P(A)

………………………………………………………………..

P(B)

………………………………………………………………….=

100.000000ñ x 25% = 25.000.000ñ

100.000000ñ x 40% = 40.000.000ñ

• Keát caáu chi phí theå hieän tyû troïng töøng loaïi chi phí (bieán phí, ñònh phí) trong toång chi phí.

/V TRR 133

3. Keát caáu chi phí (cost struction)

/B TRR

/V CR

Tyû troïng bieán phí

Tyû troïng ñònh phí

/B CR

BP: V

ÑP: B

Chi phí: C

C=V+B

V=aX

Dthu: TR

V

C

B

TR

V

TR

B

C

134

Ý nghĩaKết cấu CP 2

3

1

4

Vị trí từng bộ phận

- Laø keát quaû cuûa quaù trình ñaàu tö vaø söû duïng veà TS

- Trình ñoä quaûn lyù taïi DN.

Thể hiện nhöõng quan heä bieán ñoåi lôïi nhuaän khaùc nhau khi thay ñoåi doanh thu.

Thöôøng chæ toàn taïi moät keát caáu chi phí thích hôïp vôùi quy moâ, ñaëc ñieåm, yeâu caàu quaûn lyù trong töøng thôøi kyø.

Coâng ty AA Coâng ty BB

Toång soá (trñ)

Tyû leä (%)

Toång soá (trñ)

Tyû leä (%)

1. Doanh thu 2.400 100 2.400 100

2. Bieán phí 1.500 960

3. Soá dö ñaûm phí

37,5 60,00

4. Ñònh phí 600 1140

5. Lôïi nhuaän 12,5 12,50

135

900

300

1440

300

62,5

25

40

47,5

• Nhaän xeùt:

Coâng ty AA coù Rv……….RB. Coâng ty BB coù RB ………… Rv.

( )P AA

136

Neáu doanh thu cuûa 2 coâng ty ñeàu taêng 10% thì lôïi nhuaän cuûa töøng coâng ty nhö sau:

Tình huoáng 1:

(trñ)Coâng ty AA

Coâng ty BB

( )P BB (trñ)

( ) ( )P BB P AA

1.200 x 10% x 37,50% = 45

1.200 x 10% x 60% = 72

137

Neáu doanh thu cuûa 2 coâng ty ñeàu giaûm 10% thì lôïi nhuaän cuûa töøng coâng ty nhö sau:

Tình huoáng 2:

( ) ............P TB (trñ)

Coâng ty AA

Coâng ty BB

( ) ............P NL (trñ)

( ) ( )P BB P AA

• Nhöõng saûn phaåm, boä phaän, doanh nghieäp coù

RV>RB

thì lôïi nhuaän ít nhaïy caûm khi doanh thu thay ñoåi.

+ TR taêng thì taêng khoâng ñaùng keå • Nhöõng saûn phaåm, boä phaän, doanh

nghieäp coù RB>RV

thì lôïi nhuaän raát nhaïy caûm khi doanh thu thay ñoåi + TR taêng thì taêng raát nhanh.+ TR giaûm thì giaûm raát nhanh vaø söï thua loã seõ dieãn ra nhanh hôn.

138

P

P

P

4. Ñoøn baåy kinh doanh (operating leverage)

• Ñoøn baåy theo nghóa thoâng thöôøng laø moät coâng cuï duøng ñeå di chuyeån moät vaät theå, vaät caûn veà vò trí mong muoán.

• Coâng cuï cô baûn cuûa ñoøn baåy chæ ra phöông phaùp söû duïng moät löïc haïn cheá ñeå di chuyeån nhöõng vaät theå coù löïc taùc ñoäng lôùn hôn.

• Ñoøn baåy kinh doanh cuõng chính laø moät coâng cuï chæ ra caùch thöùc söû duïng bieán phí, ñònh phí ñeå taùc ñoäng ñeán doanh thu nhaèm thay ñoåi lôïi nhuaän.

• Ñoä lôùn ñoøn baåy kinh doanh caøng lôùn coù nghóa laø nhöõng taùc ñoäng cuûa caùc nguoàn löïc taïo ra lôïi nhuaän thuaän lôïi hôn.

139

Doanh thu – Bieán phí

Doanh thu – Bieán phí – Ñònh phí

Soá dö ñaûm phí

Lôïi nhuaän

CM

P

140

Ñoä lôùn ñoøn baåy kinh doanh

=

=

OL =

• Ñoä lôùn ñoøn baåy kinh doanh chæ xuaát hieän khi

• CM > 0 • CM > B.

• Khi CM vaø B lôùn thì OL seõ lôùn vaø ngöôïc laïi

• Nhöõng saûn phaåm, boä phaän, doanh nghieäp coù keát caáu RB > RV

thöôøng coù OL lôùn hôn.OL(AA) = 3

OL(BB) = 4,8141

OL(BB) > OL(AA)

Khaûo saùt chi tieát keát caáu chi phí cuûa töøng coâng ty: Coâng ty BB

coù RB =47,5% > RV =40%

Coâng ty AAcoù RV = 62,5% > RB =25%.

Khaûo saùt moái quan heä giöõa OL vôùi gX vaø P cuûa moät saûn phaåm:

Taïi saûn löôïng X1

doanh thu: TR1= gX1.

lôïi nhuaän : P1 = (g – a)X1 – B.142

• Taïi saûn löôïng X2

Doanh thu TR2= gX2

Lôïi nhuaän P2 = (g – a)X2 – B.

Toác ñoä taêng doanh thu: ( TTR)

143

2 1

1

TRgX gX

gXT

toác ñoä taêng lôïi nhuaän ( TP)

2 1

1

[( ) ] [( ) ]

( )P

g a X B g a X B

g a X BT

144

( )( )2 1( ) 1

Pg a X X

Tg a X B

2 1

1

( )( )

( )

g a X X

g a X B

2 1

1

X X

X

TP

TTR

=

Giaûn öôùc

Toác ñoä taêng lôïi nhuaän

=Toác ñoä

taêng doanh thu

xÑoä lôùn

ñoøn baåy kinh doanh

145

1( )g a X

1( )g a X B TP

TTR

=CM

P

TP

TTR= OL

TP = TTR x OL

146

Khi OL>1 neân TP > TTR khi nhöõng saûn phaåm, boä phaän, doanh

nghieäp naøo coù OL lôùn hôn seõ ñaït TP toát hôn khi taêng doanh thu cuøng moät toác ñoä.

Theo taøi lieäu cuûa coâng ty AA vaø coâng ty BB, neáu cuøng taêng doanh thu 40% thì :

TP= 40% * 3 = 120%

Coâng ty AA:

Coâng ty BB: TP= 40% * 4,8 = 192%Nhö vaäy, khi taêng doanh thu cuøng moät

toác ñoä thì coâng ty NHAÄT LEÄ seõ ñaït ñöôïc TP toát hôn coâng ty THAÏCH BÌNH.

147

+

Chæ tieâu Ñieåm hoaø voán

Quyù I

Quyù II

Quyù III

Quyù IV

1. TR (trñ) 1.600 2.400

4.000

6.000

8.000

2. V (1000ñ) 1.000 1.500

2.500

3.750

5.000

3. CM(trñ)

4. B (trñ) 600 600 600 600 600

5. P (trñ)

6. OL

600

900

1.500

3.000

0 300

900

1650

2.4001,25

1,36

1,67

3

2250

• Khi vöôït khoûi ñieåm hoaø voán, neáu TR taêng daàn leân thì OL seõ giaûm daàn.

• Ñieàu naøy chöùng toû raèng khi vöôït khoûi ñieåm hoaø voán doanh thu taêng daàn leân toác ñoä taêng lôïi nhuaän seõ giaûm daàn.

• Tuy nhieân, ñaëc ñieåm naøy chæ ñuùng khi quy moâ doanh nghieäp hay keát caáu chi phí (bieán phí, ñònh phí) chöa thay ñoåi. Moät khi doanh nghieäp coù quy moâ, keát caáu chi phí thay ñoåi thì ñaëc ñieåm naøy khoâng coøn toàn taïi

148

149

Doanh thu(TR)

Lôïi nhuaän(P)

Ñoä lôùn ñoøn baåy kinh doanh ( OL)

Doanh thu hoøa voán(TRH)

H

150

1. Löïa choïn phöông aùn kinh doanh.

II. ÖÙNG DUÏNG MOÁI QUAN HEÄ CHI PHÍ – KHOÁI LÖÔÏNG – LÔÏI NHUAÄN PHAÂN TÍCH HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH

2. Ñònh giaù saûn phaåm moät soá tröôøng hôïp ñaëc bieät.3. Phaân tích ñieåm hoaø voán (Break even point)4. Phaân tích lôïi nhuaän theo moái quan heä chi phí – khoái löôïng – lôïi nhuaän5. Phaân tích aûnh höôûng keát caáu haøng baùn ñeán ñieåm hoaø voán vaø lôïi nhuaän

Chæ tieâu Toång soá (ngñ)

Ñôn vò (ngñ/sp)

Tyû leä (%)

1.Doanh thu cuûa 1000SP (TR)

200.000 100

2. Bieán phí (V) 100.000

3. Soá dö ñaûm phí (CM)

4. Ñònh phí (B) 80.000

5. Lôïi nhuaän (P)

151

1. Löïa choïn phöông aùn kinh doanh.

100.000

20.000

200

100

100

80

50

50

40

1020

• Phöông aùn 1:Neáu:

– Taêng chi phí NVLTT: 6.000ñ/sp– Taêng chi phí hoa hoàng baùn

haøng: 4.000ñ/sp– Thì döï kieán saûn löôïng tieâu thuï

cuûa coâng ty coù theå taêng 20%Coâng ty coù neân tieán haønh

nhöõng ñeà xuaát treân hay khoâng?

152

1.1 Löïa choïn khi a vaø X thay ñoåi

P

a

153

-Tính- Tính cm1

- Tính

B- Tính

CM- Tính

quyeát ñònh ?

- Tính CM1

= 8.000

>0

= 90 * 1000 * 1,2 = 108.000

= 100 -10 =90

= 6 + 4= 10

= 108.000 – 100.000= 8.000

= 0 Neân thöïc hieän phöông aùn 1

• Phöông aùn 2: Theo ñeà xuaát cuûa boä phaän kinh doanh .

Neáu: Taêng chi phí quaûng caùo 16.000.000ñ.Thueâ theâm cöûa haøng giôùi thieäu

saûn phaåm vôùi toång tieàn thueâ 4.000.000ñ .

Thì döï kieán saûn löôïng tieâu thuï seõ taêng 25%

Coâng ty tieán haønh phöông aùn treân hay khoâng ?

154

1.2 Löïa choïn khi B vaø X thay ñoåi

P

a

155

-Tính

- Tính

B- Tính

CM- Tính

quyeát ñònh ?

=200.000 . 25% . 50% = 25.000

= 16.000 + 4.000= 20.000

= 5.000

>0

Neân thöïc hieän phöông aùn 2

= 0

Phöông aùn 3: Neáu:• Taêng chi phí nhaân coâng tröïc tieáp 10.000ñ/sp

ñeå taêng theâm veà thaåm myõ saûn phaåm.• Taêng chi phí hoa hoàng baùn haøng 8.000ñ/sp

ñeå taêng khaû naêng baùn haøng. • Thay cheá ñoä traû löông coá ñònh baèng traû

löông theo saûn phaåm cho boä phaän baùn haøng vôùi möùc cuï theå caét giaûm löông coá ñònh 20.000.000ñ baèng löông khoaùn 18.000ñ/sp.

• Môû roäng ngaân saùch quaûng caùo theâm 30.000.000

• Thì döï kieán saûn löôïng tieâu thuï taêng 60%.• Coâng ty coù neân tieán haønh phöông aùn 3 hay

khoâng ?156

1.3 Löïa choïn khi a , B vaø X thay ñoåi

157

aTính- Tính cm1

P- Tính

B- Tính

CM- Tính

quyeát ñònh ?

- Tính CM1

= 64 * 1000 * 1,6 = 102.400

= 100 -36= 64

= 10 + 8 + 18 = 36

= 102.400 – 100.000= 2.400

= - 20.000 + 30.000= 10.000

= 2.400 – 10.000 = -7.600 <0

Khoâng neân thöïc hieän

Phöông aùn 4: Boä phaän kinh doanh ñeà xuaát phöông aùn gaây chuù yù cho khaùch haøng:

Neáu:+ Taêng ngaân saùch quaûng caùo, tieáp thò 10.000.000ñ+ Giaûm giaù baùn moãi saûn phaåm 20.000ñ/sp+ Döï kieán saûn löôïng tieâu thuï taêng 40%

Coâng ty coù neân tieán haønh phöông aùn hay khoâng?

158

1.4 Löïa choïn khi g , B vaø X thay ñoåi

g

159

-Tính- Tính cm1

B- Tính

CM- Tính

quyeát ñònh ?

= 80 * 1000 * 1,4 = 112.000

- Tính CM1

= 100 -20= 80

= - 20

= 112.000 – 100.000= 12.000

= 10.000= 12000 – 10.000 =

2000>0

neân thöïc hieänphöông aùn 4

a-Tính

= 0

Phöông aùn 5: Neáu• Taêng chi phí NVLTT :12.000ñ/sp• Giaûm chi phí NCTT : 4.000ñ/sp• Thueâ thieát bò ñaùnh boùng SP :

20.000.000ñ• Thay ñoåi phöông thöùc khoaùn chi phí vaän

haønh haøng kyø 6.000.000ñ baèng caùch traû theo SP : 6.000ñ/sp

• Thay chi phí quaûng caùo haøng kyø16.000.000ñ sang traû hoa hoàng 16.000ñ/sp

• Taêng ñôn giaù baùn 8.000ñ/sp• Thueâ theâm cöûa haøng haèng kyø

10.000.000ñ• Döï kieán saûn löôïng tieâu thuï taêng 50%• Coâng ty coù neân tieán haønh hay khoâng?

160

1.5 Löïa choïn khi g , B, a vaø X thay ñoåi

g

161

-Tính- Tính cm1

P- Tính

B- Tính

CM- Tính

quyeát ñònh ?

= 78 * 1000 * 1,5 = 117.000

- Tính CM1

= 100 + 8 - 30= 78

= 8

= 117.000 – 100.000= 17.000

= 20.000 –6000 -16.000 + 10.000=8.000

= 17000 – 8.000 = 9000

>0

neân thöïc hieänphöông aùn 5

a-Tính

= 12- 4+6+16= 30

2. Định giá Sản phẩm trong trường hợp đặc biệt

162

TextNăng lực SX 20.000 SP.

Thực tế chỉ đáp ứng SX và tiêu thụ 15.000 SP

Text

SX: 20.000

Tieâu thuï: 15.000

Toàn kho: 5000

SX: 15.000

Tieâu thuï: 15.000

Toàn kho: 0

Quyết định

Quyết địnhSX hàng loạt SX đặc biệt

Tìm khaùch haøng ñeå tieâu thuï 5000 SP

Tìm khaùch haøng ñeå SX theo ñôn ñaët haøng

( )a ( )B

163

2

3

1

Xác định Biến phí ban đầu

Xác định Biến phí SXKD

tăng thêm

Xác định định phí

tăng thêm

4Xác định lợi nhuận

mong muốn

( )a

g ≥ a0 + + +

( )B

(a0

)

(PM

)

(PM

)

• Theo taøi lieäu cuûa coâng ty CÖÛU LONG, hieän nay coâng ty vaãn ñang coøn naêng löïc saûn xuaát kinh doanh treân 400 saûn phaåm vaø mong muoán tìm theâm möùc lôïi nhuaän laø 4.000.000ñ neáu moät khaùch haøng ñeà nghò coâng ty thöïc hieän ñôn ñaët haøng vôùi nhöõng ñieàu kieän sau:Ñôn giaù baùn 150.000ñ/spSoá löôïng ñaët haøng 200 saûn phaåmThay maãu maõ bao bì hieän taïi laøm taêng

chi phí nguyeân vaät lieäu 8.000ñ/spVaän chuyeån saûn phaåm ñeán taïi kho haøng

cuûa coâng ty vôùi chi phí 16.000ñ/sp

Coâng ty coù neân thöïc hieän ñôn ñaët haøng treân khoâng? 164

Chæ tieâuÑôn vò

(ñ/sp)

Toaøn boä saûn phaåm

(ñ)

1. Bieán phí (a)

2. Bieán phí taêng theâm

- Bao bì

- Vaän chuyeån

3. Möùc lôïi nhuaän mong muoán (PM)

4. Giaù thöïc hieän (g)

a

165

100

20.000

1.600.000

20.000

8000

144.000

28.800

4000

4.000.000

16.000144.000 <150.00020.000

100.000

24.000

20.000.0004.800.000

3.200.000

28.800.000

166

Vì vaäy, neân thöïc hieän ñôn ñaët haøng vì coâng ty seõ ñaûm baûo muïc tieâu vaø taêng ñöôïc lôïi nhuaän.

3. Phaân tích ñieåm hoaø voán (Break even point)

167

PT lôïi töùc: Lôïi nhuaän = Toång DT – Toång CPHay P = gX – V – B

P = gX – aX – BKhi P = 0, ta coù: gXH-aXH = B

Ñieåm hoaø voán laø ñieåm maø taïi ñoù doanh thu (thu nhaäp) caân baèng vôùi chi phí saûn xuaát kinh doanh

Neáu thu thaäp ñöôïc ñònh phí SXKD (B), ñôn giaù baùn( g), bieán phí moãi saûn phaåm(a) thì:

XH =g- a

BTRH= XH * g

• Neáu thu thaäp ñöôïc B, soá dö ñaûm phí ñôn vò(cm), tyû leä soá dö ñaûm phí ( RCM)thì:

XH =B

(g – a) TRH=B

RCM

168

* *H Hcm

B B BTR g X g

g ag a Rg

•Neáu thu thaäp ñöôïc B, tyû leä bieán phí treân doanh thu

( RV) thì:

VV aX a

RTR gX g

100H

BTR

Rv

169

CMg aRg

100100H

CM

B B B BTR

g a aR Rvg g

+ = 1

XH =

80.000.000=

800sp

200.000 – 100.000

TRH=

80.000.000 =160.000.0

000,5

170

Caên cöù vaøo soá lieäu cuûa coâng ty CÖÛU LONGù saûn löôïng vaø doanh thu hoaø voán ñöôïc tính nhö sau:

nhaän thöùc ñöôïc nhöõng phaïm vi lôøi loã xaùc ñònh ñöôïc doanh thu an toaøn vaø tyû leä doanh thu an toaøn.

Theo phöông trình lôïi töùc

X

TR,P

TC

171

TR

C

B

Ñieåm HV

Lôïi nhuaän

Loã

M

Tyû leä doanh thu an toaøn =

Doanh thu an toaøn

Doanh thu

MSMS

RTR

172

Soá dö an toaøn = Doanh thu thöïc hieän (döï toaùn) – Doanh thu hoaø voán

Soá dö an toaøn ( MS)

MS=TR - TRH

40.000.0000,2 20%

200.000.000MSR

173

Neáu coâng ty chæ saûn xuaát tieâu thuï döôùi 800 saûn phaåm thì coâng ty seõ bò loãNeáu coâng ty saûn xuaát tieâu thuï treân 800 saûn phaåm thì coâng ty seõ coù lôïi nhuaänTrong kyø coâng ty tieâu thuï 1000 SP MS= 200.000.000-160.000.000 =40.000.000 ( ñ)

=

g -a

174

4. Phaân tích lôïi nhuaän theo moái quan heä chi phí – khoái löôïng – lôïi nhuaänNeáu thu thaäp ñöôïc B,g, a thì saûn löôïng (Xm) vaø doanh thu (TRm) ñeå ñaït möùc lôïi nhuaän nhaát ñònh (Pm) ñöôïc tính nhö sau:

Xm

+ Pm

B

TRm = g * Xm

B PmXm

cm

TRmXm

g

175

Neáu thu thaäp ñöôïc B,cm thì saûn löôïng (Xm) vaø doanh thu (TRm) ñeå ñaït möùc lôïi nhuaän nhaát ñònh (Pm) ñöôïc tính nhö sau:

=

RcmTRm

+ Pm

B

Neáu thu thaäp ñöôïc B,Rv thì saûn löôïng (Xm) vaø doanh thu (TRm) ñeå ñaït möùc lôïi nhuaän nhaát ñònh (Pm) ñöôïc tính nhö sau:

=

100 - RvTRm

+ Pm

B

THUEÁ THU NHAÄP DN

• Thueá thu nhaäp khoâng aûnh höôûng ñeán ñieåm hoøa voán nhöng coù aûnh höôûng ñeán lôïi nhuaän muïc tieâu cuûa doanh nghieäp

• Khi lôïi nhuaän muïc tieâu (Pm) cuûa doanh nghieäp laø lôïi nhuaän sau thueá thì muoán xaùc ñònh Xm hay TRm ñeå ñaït lôïi nhuaän muïc tieâu (Pm) caàn qui ñoåi lôïi nhuaän sau thueá (Ps) veà lôïi nhuaän tröôùc thueá (P)

Lôïi nhuaän tröôùc thueá =

Lôïi nhuaän sau thueá

1- thueá suaát

1

PsP

t 176

t: Thueá suaát thueá TNDN (ñôn vò: % hoaëc laàn)

80.000.000 60.000.0001.400( )

200.000 100.000Xm SP

177

Caên cöù vaøo soá lieäu cuûa coâng ty CÖÛU LONG, neáu coâng ty muoán ñaït möùc lôïi nhuaän trước thuế 60.000.000ñ thì coâng ty caàn saûn xuaát vaø tieâu thuï saûn löôïng sau:

80.000.000 60.000.000280.000.000

0,5TRm

(

ñ)

• Keát caáu maët haøng laø moät chæ tieâu theå hieän tyû troïng doanh thu töøng maët haøng trong toång doanh thu boä phaän,DN.

ii

i

TRDtr

TR

ii

i

CMDcm

CM

178

5. Phaân tích aûnh höôûng keát caáu haøng baùn ñeán ñieåm hoaø voán vaø lôïi nhuaän

Keát caáu maët haøng coøn coù theå ñöôïc ño löôøng baèng tyû troïng soá dö ñaûm phí töøng maët haøng trong toång soá dö ñaûm phí boä phaän, doanh nghieäp .

Chæ tieâu

Toaøn coâng ty

Saûn phaåm A

Saûn phaåm B

(trñ) (%) (trñ) (%) (trñ) (%)

1. TR 2.400 100 400 100 2.000 100

2. V 1500 ? 300 ? 1.200 ?

3. CM xx ? xx ? xx ?

4. B 600 ? 80 ? 520 ?

5. P xx ? xx ? xx ?

179

Chæ tieâu

Toaøn coâng ty

Saûn phaåm A

Saûn phaåm B

(trñ) (%) (trñ) (%) (trñ) (%)

1. TR 2.400 100 400 100

2.000 100

2. V 1500 62,5

300 75 1.200 60

3. CM 900 37,5

100 25 800 40

4. B 600 25 80 20 520 26

5. P 300 12,5

20 5 280 14

180

• DtrA= • DtrB=

• TRE=

• MS =

• Rms=

• P=181

16,67%

83,33%

1.600 (trñ)

800 (trñ)

300 (trñ)

33,33%

Chæ tieâu

Toaøn coâng ty

Saûn phaåm A

Saûn phaåm B

(trñ) (%) (trñ) (%) (trñ) (%)

1. TR 2.400 100 200 100 2.200

100

2. V 1.470 ? 150 ? 1320 ?

3. CM XX ? 50 ? 880 ?

4. B 600 ? 80 ? 520 ?

5. P XX ? -30 ? 360 ?

182

Chæ tieâu

Toaøn coâng ty

Saûn phaåm A

Saûn phaåm B

(trñ) (%) (trñ)

(%) (trñ)

(%)

1. TR 2.400 100 200 100 2.200 100

2. V 1.470 150 660

3. CM

4. B 600 80 252

5. P

183

930

-30

50

61,25

360

880

330

25

13,75

38,75

752540-

15

6040

23,6416,36

• DtrA= • DtrB=

• TRH=

• MS =

• Rms=

• P=184

8,33%

91,67%

1.548,387(trñ)851,612 (trñ)

330 (trñ)

35,48%

• Khi taêng nhöõng maët haøng coù keát caáu lôùn thì :– Doanh thu hoaø voán giaûm – Doanh thu an toaøn taêng – Tyû leä doanh thu an toaøn taêng – Lôïi nhuaän taêng

• Khi giaûm nhöõng maët haøng coù keát caáu lôùn thì :– Doanh thu hoaø voán taêng – Doanh thu an toaøn giaûm – Tyû leä lôïi nhuaän an toaøn giaûm – Lôïi nhuaän giaûm

185

1. Moät soá giaû thuyeát giôùi haïn phaân tích moái quan heä Chi phí – Khoái löôïng – Lôïi nhuaän.

2. Ứng duïng môû roäng phaân tích chi phí – khoái löôïng – lôïi nhuaän.

186

III– moät soá haïn cheá vaø öùng duïng môû roäng phaân tích moái quan heä C- P- V

187

quan hệ tuyến tính

Your Text

Biến phí và định phí

Your Text

Kết cấu S

P giả định

đượ

c cố định

Your Text

Tồn kho giả định

không thay đổi

Công suất M

MTB

giả định

không thay đổi

GT đồng tiền giả

định không thay

đổi

1. Moät soá giaû thuyeát giôùi haïn phaân tích moái quan heä Chi phí – Khoái löôïng – Lôïi nhuaän.

1 2 3 4 5 6

2.1 Doanh thu hòa vốn với sự thay đổi về định phí.2.2 Doanh thu hòa vốn với sự thay đổi về biến phí đơn vị.2.3 Doanh thu hòa vốn với sự thay đổi về giá bán.2.4 Doanh thu hòa vốn với sự thay đổi tổng hợp các yếu tố chi phí, giá bán. 2.5 Phân tích điểm hòa vốn theo PP chi phí toàn bộ và CP trực tiếp

188

2. Ứng dụng mở rộng trong phân tích chi phí – khối lượng – lợi nhuận

EB B

TRRcm

80.000.000 20.000.000200.000.000

0,5ETR

189

2.1 Doanh thu hoaø voán vôùi söï thay ñoåi veà ñònh phí

Theo soá lieäu cuûa coâng ty CÖÛU LONG, trong naêm keá hoaïch coâng ty döï tính môû roäng saûn xuaát kinh doanh baèng giaûi phaùp thueâ theâm thieát bò, nhaø xöôûng vôùi toång möùc chi phí thueâ gia taêng 20.000.000ñ.

(ñ)

2.2 Doanh thu hoaø voán vôùi söï thay ñoåi veà bieán phí ñôn vò.

( )E

B B BTR

g a a g a a aRcm

g g g g

80.000.000200.000.000

20.0000,5

200.000

ETR

190

Theo soá lieäu cuûa coâng ty CÖÛU LONG, coâng ty döï tính taêng chi phí vaät tö vaø hoa hoàng moãi saûn phaåm 20.000ñ/sp.

(ñ)

2.3 Doanh thu hoaø voán vôùi söï thay ñoåi veà ñôn giaù baùn.

11 1( )

1 1 1( )

100

EB B

TRaXRv

g g X

B B Ba a g Rv

g g gg gg g

11

EB

TRRvTg

191

gTg

g

• Theo soá lieäu cuûa coâng ty CÖÛU LONG, ñeå gaây söï chuù yù cho khaùch haøng, coâng ty quyeát ñònh giaûm giaù baùn 20%.

1100

80.000.000213.334.000

0,51

1 0,2

EB

TRRv

Tg

192

2.4 Doanh thu hoaø voán vôùi thay ñoåi toång hôïp töø caùc yeáu toá chi phí, giaù baùn.

11

BE

BTR

Rv TvTg

aTv

g

193

gTg

g

• Theo soá lieäu toång hôïp cuûa coâng ty CÖÛU LONG

• thueâ theâm thieát bò, nhaø xöôûng vôùi toång möùc chi phí thueâ gia taêng 20.000.000ñ.

• coâng ty döï tính taêng chi phí vaät tö vaø hoa hoàng moãi saûn phaåm 20.000ñ/sp.

• coâng ty quyeát ñònh giaûm giaù baùn 20%.

80.000.000 20.000.0000,5 20.000 / 200.000

1 11 1 0,2

BE

BTR

Rv TvTg

194

TRE=200.000.000 (ñ)

2.5 Phaân tích ñieåm hoaø voán vôùi phöông phaùp tính chi phí toaøn boä vaø phöông aùn tính chi phí tröïc tieáp

195

Khaûo saùt soá lieäu cuûa coâng ty MYÕ AN sau:

Bieán phí saûn xuaát : 40.000ñ/spToång ñònh phí saûn xuaát :

20.000.000ñSaûn löôïng saûn xuaát :

1.000spBieán phí ngoaøi saûn xuaát :

10.000.000ñSaûn löôïng tieâu thuï : 800spÑôn giaù baùn :

100.000ñ/spÑònh phí ngoaøi SX : 10.000.000

ñ.

• Vôùi phöông phaùp tính chi phí tröïc tieáp treân thì:• Toång ñònh phí SXKD laø 30.000.000ñ (B)• Bieán phí SXKDmoãi saûn phaåm 50.000ñ/sp (a)• Soá dö ñaûm phí moãi saûn phaåm 50.000ñ/sp (cm)

Saûn löôïnghoaø

voán(XH)=

30.000.000 = 600sp50.000

196

TRH = 600 * 100.000 = 60.000.000ñ

197

10.000.000 5. Lôïi nhuaän

10.000.000. + Ngoaøi saûn xuaát

20.000.000 + Saûn xuaát

30.000.000 4. Ñònh phí SXKD

40.000.000 3. Soá dö ñaûm phí

8.000.000

+ Ngoaøi saûn xuaát

32.000.000. + Saûn xuaát

40.000.000. 2. Bieán phí SXKD

80.000.000. 1. Doanh thu

BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ KINH DOANH (Theo phöông phaùp tính chi phí tröïc tieáp)

BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ KINH DOANH (Theo phöông phaùp tính chi phí toaøn boä)

1. Doanh thu

2. Bieán phí SXKD

+ Saûn xuaát

+ Ngoaøi saûn xuaát

3. Soá dö ñaûm phí

4. Ñònh phí SXKD

+ Saûn xuaát

+ Ngoaøi saûn xuaát

5. Lôïi nhuaän 198 14.000.000

10.000.000.

16.000.000

26.000.000

40.000.000

8.000.000

32.000.000.

40.000.000.

80.000.000.

Vôùi phöông phaùp tính chi phí toaøn boä treân thì: Toång ñònh phí saûn xuaát kinh doanh laø

Bieán phí saûn xuaát kinh doanh moãi saûn phaåm laø50.000 ñ/SP

Soá dö ñaûm phí moãi saûn phaåm laø 50.000 ñ/SP.

Saûn löôïng

hoaø voán=

26.000.000= 520s

p

500

199

TRH = = 52.000.000ñ

Quan saùt ñieåm hoaø voán chuùng ta nhaän thaáy:

neáu XSX> XTT

thì XH, TRH (chi phí tröïc tieáp) > XH, TRH (chi phí toaøn boä).

Tuy nhieân, theo phöông phaùp tính chi phí toaøn boä coâng ty chöùa ñöïng ruûi ro veà ñònh phí saûn xuaát trong kyø phaân boå cho haøng toàn kho

Trong doanh thu hoaø voán chöa buø ñaép heát ñònh phí saûn xuaát trong kyø vaø chöùa ñöïng söï ruûi ro trong töông lai veà möùc toàn ñoïng ñònh saûn xuaát phaân boå cho haøng toàn kho.

200

Noäi dung

I- Toång quan veà döï toaùnII- Traùch nhieäm vaø trình töï döï

toùanIII- Ñònh möùc chi phíIV- Qui trình döï toaùn trong doanh

nghieäp saûn xuaát

201

Chương 4: Dự toán ngân sách

I- TOÅNG QUAN VEÀ DÖÏ TOAÙN

1. Khaùi nieäm döï toaùn 2. Vò trí cuûa döï toaùn trong quaù trình hoaïch

ñònh vaø kieåm soaùt.3. Caùc loaïi döï toaùn.4. Muïc ñích döï toaùn.5. Kyø döï toaùn.

202

1. Khaùi nieäm .

Laø nhöõng tính toaùn, döï kieán. Nguoàn löïc, caùch thöùc huy

ñoäng vaø söû duïng nguoàn löïc . Ñeå thöïc hieän moät khoái löôïng

coâng vieäc nhaát ñònh. Trong moät khoaûng thôøi gian

nhaát ñònh bieåu hieän baèng moät heä thoáng caùc chæ tieâu veà soá löôïng vaø giaù trò.

203

Tính toaùn döï kieán hay keá hoaïch:

204

Taùc ñoäng töø beân ngoaøi

Vöôït khoûi phaïm vi kieåm soaùt cuûa DN .

Nhoùm nhaân toá

khaùch quan

Nhoùm nhaân toá

Chuû quan

Muïc tieâu cuûa DNThuoäc phaïm vi

kieåm soaùt cuûa DN .

205

phoái hôïp chi tieát

Söï phoái hôïp chi tieát vaø toaøn dieän

phoái hôïp toaøn dieän

Moïi giao dòch cuûa DN ñeàu phaûi xem xeùt

Ngaân saùch ñöôïc laäp töø töøng boä phaän.

Ngaân saùch cuûa caùc boä phaän phaûi laäp moät caùch haøi hoøa

Toång hôïp döï toaùn ngaân saùch ôû töøng boä phaän seõ hình thaønh döï toaùn ngaân saùch toång theå .

Nguoàn taøi nguyeân. Nguoàn voán.Nguoàn nhaân löïc.Ñieàu kieän moâi

tröôøng ñeå phuïc vuï hoaït ñoäng cuûa DN

206

Caùc nguoàn löïc

Laäp keá hoaïch veà caùc nguoàn löïc,

Caùch thöùc söû duïng caùc nguoàn löïc

Ñaûm baûo cho möùc lôïi nhuaän caàn phaûi ñaït ñöôïc trong töøng thôøi kyø.

• Döï toaùn ngaân saùch thöôøng gaén lieàn vôùi moät thôøi haïn cuï theå trong töông lai.

• Neáu khoâng coù yeáu toá thôøi gian, döï toaùn ngaân saùch trôû thaønh voâ nghóa.

207

Thôøi haïn xaùc ñònh trong töông lai:

Thôøi ñieåm, thôøi kyø khaùc nhau

Nguoàn löïc söû duïng seõ khaùc nhau

Döï tính cuûa DN seõ khaùc nhau

KT boä phaän A

208

Heä thoáng caùc chæ tieâu veà soá löôïng vaø giaù trò

KT boä phaän B

KT boä phaän C

KT toång hôïp

Ñôn vò hieän vaät

Ñôn vò Giaù trò

soá löôïng nhaäp, xuaát NVL

soá löôïng SPSX

KH toång theå

209

Ý nghĩa Ý nghĩa Dự toánDự toán

Triển khaiTriển khai

44

Phối hợp SD Phối hợp SD các nguồn các nguồn

lựclực

33

55

1

XD và đánh giá

Trách nhiệm quản lý

Phát hiện, hạn chếRủi ro

Giám sátĐánh giá

22

Vị trí của dự toán trong quá trình hoạch định

210

Thiết lậpMục tiêu

Nhân diện,

đánh giá

Chiến lược Lựa chọn hành động

Thực thiDự toán

Quan sát KQ

Điều chỉnh hành động

Kế toán

3. Caùc loaïi döï toaùn ngaân saùch ( DTNS)

3.1. DTNS daøi haïn vaø DTNS ngaén haïn.

Döï toaùn voán daøi haïn. Lieân quan HÑKD nhieàu

naêm. Lôïi nhuaän döï kieán

lôùn. Ruûi ro töông ñoái cao. Thôøi ñieåm ñöa voán

vaøo hoaït ñoäng, thu hoài voán,thôøi ñieåm thu ñöôïc lôïi nhuaän töông ñoái daøi

211

DTNS chuû ñaïo. Lieân quan HÑKD 1

naêm, ñöôïc chia töøng thaùng, quyù.

Döï toaùn nguoàn taøi chính haøng naêm nhö DT mua haøng, baùn haøng…

DT ñöôïc laäp haøng naêm tröôùc khi nieân ñoä keá toaùn keát thuùc

3.2. DTNS tónh vaø DTNS linh hoaït

Ñöôïc laäp theo moät möùc ñoä nhaát ñònh.

Ñöôïc laäp töông ñoái giaûn ñôn.

Tính toaùn caân ñoái ít . Khoâng cung caáp ñuû

thoâng tin . Khi coù söï ñieàu chænh

veà quy moâ, möùc ñoä hoaït ñoäng thì khoâng ñaùp öùng ñöôïc

Ñöôïc laäp theo nhieàu möùc ñoä khaùc nhau.

Tính toaùn caân ñoái phöùc taïp vaø raát nhieàu.

Ñöôïc laäp ôû ba möùc ñoä cô baûn laø möùc ñoä bình thöôøng, möùc ñoä khaû quan nhaát, möùc ñoä baát lôïi nhaát.

Cung caáp ñuû thoâng tin ñeå öùng phoù tình huoáng khaùc nhau.

212

Döï toaùn linh hoaït (coâng cuï cuûa HÑ)

DÖÏ TOAÙN LINH HOAÏT

Chæ tieâu Qui moâ hoaït ñoäng

QM 1 QM 2 QM 3

1- Doanh thu

2- Bieán phí

3- Soá dö ñaûm phí

4- Ñònh phí

5- Lôïi nhuaän

213

Döï toaùn linh hoaït (coâng cuï cuûa KS)

Döï toaùn linh hoaït

Chæ tieâu T.hieän

H.quaû

DTLH K.quaû Döï toaùn

1- Doanh thu

2- Bieán phí

- NVL tröïc tieáp

- NC tröïc tieáp

- Saûn xuaát chung

- Baùn haøng vaø quaûn lyù

3- Soá dö ñaûm phí

4- Ñònh phí

- Saûn xuaát

- Baùn haøng vaø quaûn lyù

5- Lôïi nhuaän 214

215

Đánh giá

Kiểm soát2

3

4. MỤC ĐÍCH DỰ TOÁN4. MỤC ĐÍCH DỰ TOÁN

Phối hợp

thực hiện

Truyền đạt

Kết quả

Hoạch định

4

Kích thích

nhà QT

Đạt mục

tiêu chung

1

5

KỲ DỰ TOÁN

216

Chia thành 12 tháng Hoặc 4 quý

Chia thành 4 quý,Mỗi quý chia thành 3 tháng

DỰ TOÁN NĂM

II. TRÌNH TÖÏ LAÄP DÖÏ TOÙAN

1. Caùc moâ hình laäp döï toùan.

2. Heä thoáng döï toùan

217

218

Thông tin Thông tin 1 xuống1 xuống

Thông tinThông tin2 xuống, 1 lên2 xuống, 1 lên

Thông tinThông tin1 xuống, 1 lên1 xuống, 1 lên

1. Caùc moâ hình döï toaùn

MOÂ HÌNH THOÂNG TIN 1 XUOÁNG

219

QUAÛN LYÙ CAÁP CAO

QUAÛN LYÙ CAÁPTRUNG GIAN

QUAÛN LYÙ CAÁP CÔ SÔÛ

QUAÛN LYÙ CAÁP CÔ SÔÛ

QUAÛN LYÙ CAÁP CÔ SÔÛ

MOÂ HÌNH 2 XUOÁNG, 1 LEÂN

220

QUAÛN LYÙ CAÁP CAO

QUAÛN LYÙ CAÁPTRUNG GIAN

QUAÛN LYÙ CAÁP CÔ SÔÛ

QUAÛN LYÙ CAÁP CÔ SÔÛ

QUAÛN LYÙ CAÁP CÔ SÔÛ

MOÂ HÌNH 1 LEÂN, 1 XUOÁNG

221

QUAÛN LYÙCAÁP CAO

QUAÛN LYÙ CAÁPTRUNG GIAN

QUAÛN LYÙ CAÁP CÔ SÔÛ

QUAÛN LYÙCAÁP CÔ SÔÛ

QUAÛN LYÙCAÁP CÔ SÔÛ

2. Quaûn trò quaù trình döï toaùn

Ban döï toaùn. Keá toaùn. Soå tay döï toaùn

222

3. HEÄ THOÁNG DÖÏ TOAÙN

223Döï toaùn Baûng caân

ñoái keá toaùn

Döï toaùn doanh thuDöï toaùn

toàn kho TP

vaøSPDD

Döï toaùn saûn xuaát

DT. CP ngoaøi

SX

DT CPSXC

DT. NCTT

DT. NVLTT

Döï tröõ NVL

cuoái kyø

Döï toaùn tieàn maët

Döï toaùn KQKD

II. ĐỊNH MỨC CHI PHÍ1. Khái niệm.2. Các loại định mức chi phí.3. Phương pháp xây dựng định mức chi phí.4. Hệ thống định mức chi phí.

224

1- Khaùi nieäm

Ñònh möùc chi phí saûn xuaát kinh doanh - laø bieåu hieän baèng tieàn - nhöõng hao phí veà lao ñoäng soáng

vaø lao ñoäng vaät hoùa theo tieâu chuaån ñeå ñaûm baûo cho SXKD

• Ñònh möùc chi phí coù theå do :– Ñôn vò saûn xuaát kinh doanh quy öôùc.– Nhöõng hao phí theo moät chuaån möïc,

tieâu chuaån nhaát ñònh.– Ñieàu kieän saûn xuaát kinh doanh ôû moät

ñôn vò.225

Ý NGHĨA ĐỊNH MỨC CHI PHÍ

226

XD dự toán

Kiểm soát CP

Giản đơn trong công tác Kế toán CP

XD dự toán

Kiểm soát CP

Giản đơn KTCP

• Ñònh möùc CP= Ñ/m löôïng x Ñ/m giaù.

• Ñònh möùc löôïng : Phaûn aùnh soá löôïng caùc ñôn vò ñaàu vaøo söû duïng ñeå ñaûm baûo thöïc hieän moät ñôn vò saûn phaåm dòch vuï ñaàu ra.

• Ñònh möùc giaù : Phaûn aùnh möùc giaù bình quaân ñeå ñaûm baûo coù ñöôïc moät ñôn vò löôïng ñaàu vaøo cho quaù trình saûn xuaát kinh doanh

227

2. Caùc loaïi ñònh möùc chi phí.

• Ñònh möùc lyù töôûng : Ñöôïc xaây döïng döïa treân ñieàu kieän

hoaït ñoäng SXKD hoaøn haûo. Ñeå laøm moät tieâu chuaån phaán ñaáu. Cô sôû xaây döïng ñònh möùc thöïc hieän.• Ñònh möùc thöïc hieän : Ñöôïc xaây döïng döïa treân ñieàu kieän

SXKD trung bình tieân tieán. Cô sôû xaây döïng döï toaùn, phaân tích chi

phí, ñaùnh giaù traùch nhieäm cuûa caùc boä phaän, caù nhaân trong toå chöùc.

228

229

PP thống kê kinh nghiệm

PP phân tích KT- KT3. PHƯƠNG PHÁP

XD định mức CP

1.Định mức lượng

-TK số lượng đầu vào.-Kết hợp biện pháp quản lý, sử dụng.

2.Định mức giá

- XĐ giá TB- Biến động giá TT

SP đã SXKD

1. Tình hình MMTB

2. Quy trình công nghệ

3. Hành vi SX.4. Biện pháp

quản lý SX5. Biến động thị

trường.SP mới

4. Heä thoáng ñònh möùc chi phí.

230

4.1 ñ/m CP.NVLTT

4.4 ñ/m

CPBH

CPQLDN

4.3 ñ/m CP. SXC

4.2 ñ/m CP.NCTT

231

Ñònh möùc veà löôïng NVLTT.

4.1 Định mứcCP NVLTT

Ñònh möùc veà giaù nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp.

232

Số lượng NVL cho nhu cầu SX cơ bản

Số lượng NVL hao hụt cho phép trong SX

Đ/m Lượng Đ/m Lượng NVLTTNVLTT( Lij)( Lij)

Số lượng NVL Hư hỏng cho phép trong SX

ĐỊNH MỨC GIÁ NGUYÊN VẬT LIỆU TRỰC TIẾP

233

Gía m

ua theo hóa đơn

Your Text

Chi phí m

ua

Chi phí hao hut cho phep

Trong khâu mua

Your Text

Chiết khấu, giảm

giá

+ + -

Trong ñoù: Ñnl(j) : Ñònh möùc chi phí NVLTT. Lij : Soá löôïng nguyeân vaät

lieäu j ñeå saûn xuaát moät ñôn vò saûn phaåm i.

Gj : Ñôn giaù nguyeân vaät lieäu j.

234

m

j

Ñnl(j) Lij Gj

(4.1)

Coâng thöùc

235

Định mức về lượng thời gian để đảm bảo SX 1 đơn vị đầu ra.

4.2 Định mứcCP NCTT

Định mức về giá đảm bảo cho 1 đơn vị thời gian

• Phaûn aùnh löôïng thôøi gian bình quaân (giôø, phuùt) ñeå saûn xuaát moät ñôn vò saûn phaåm ñaàu ra hoaëc moät coâng ñoaïn saûn xuaát saûn phaåm nhö:

•

236

TG cho nhu cầu SX cơ bản

TG vô công trong SX Đ/m Lượng TGĐ/m Lượng TG( Lij)( Lij)

TG ngừng nghỉ hợp lý

ĐỊNH MỨC GIÁ CHO MỘT ĐƠN VỊ TG.

237

TL cơ bản

Your Text

TL phụ và phụ cấp

Các K

hoản trích

theo lươ

ng + +

238

Định mứcBiến phí

SXC.

4.3 Định mứcCPSXC

Định mức định phí

SXC

Ñònh möùc bieán phí SXC ( BPSXC)

239

Neáu BPSXC lieân quan tröïc tieáp ñeán töøng loaïi saûn phaåm.chieám tyû troïng lôùn trong CPSX.

thì xaây döïng ñònh möùc BPSXC töông töï nhö xaây döïng ñònh möùc CPNVLTT hay CPNCTT.

bpsxc bptt bpsxcD D R

bpsxc bpsxcD Qi G 240

Neáu BPSXC

Goàm nhieàu loaïi, lieân quan ñeán nhieàu SP. Chieám tyû troïng nhoû trong CPSX.

thì xaây döïng ñònh möùc BPSXC nhö sau:

Ñònh möùc ñònh phí SXC ( ÑPSXC)

241

Ñònh phí saûn xuaát chung thöôøng bao goàm:

Nhöõng chi phí lieân quan ñeán phuïc vuï, toå chöùc, quaûn lyù ôû caùc phaân xöôûng saûn xuaát. Thöôøng ít hoaëc khoâng bieán ñoäng khi möùc ñoä hoaït ñoäng thay ñoåi Vieäc xaây döïng ñònh möùc thöôøng tieán

haønh nhö sau:

Xaùc laäp döï toaùn chi phí SXC haøng naêm.( DSXC)

Xaùc ñònh tieâu thöùc phaân boå ñònh phí SXC.Xaùc ñònh tyû leä phaân boå ñònh phí SXC. ( R DPSXC)

Dsxc Dbpsxc Ddpsxc

dpsxc dpsxcD Qi R

242

243

Định mức CPBH

Định mứcCPQLDN

4.4 Đ/m CPBH

4.4 Đ/m CPQLDN

Möùc ñoä hoaït ñoäng

ñöôïc choïn coù lieân quan

ñeán phaïm vi hoaït ñoäng ôû

boä phaân baùn haøng

Đ/m CPSXC

Đ/m CPSXC

Möùc ñoä hoaït ñoäng ñöôïc choïn coù lieân

quan ñeán phaïm vi

hoaït ñoäng ôû boä phận SX vaø baùn

haøng.

1. Dự toán tiêu thụ.2. Dự toán sản xuất.3. Dự toán nguyên vật liệu trực tiếp.4. Dự toán chi phí nhân công trực tiếp.5. Dự toán chi phí sản xuất chung.6. Dự toán chi phí bán hàng.7. Dự toán chi phí quản lý doanh nghiệp.8. Dự toán kết quả kinh doanh.9. Dự toán thu chi tiền mặt.10. Dự toán bảng cân đối kế toán

244

III HỆ THỐNG DỰ TOÁN NGÂN SÁCH HÀNG NĂM

III Heä thoáng döï toaùn NS hoaït ñoäng haèng naêm.

245

DÖÏ TOAÙN TIEÂU THUÏ

DÖÏ TOAÙN SX (MUA HH)

DÖÏ TOAÙN CP

NCTT

DÖÏ TOAÙN CP

QLDN

DÖÏ TOAÙNCPBH

DÖÏ TOAÙN MUA

VAØCP NVL

DÖÏ TOAÙN CP. SXC

DÖÏ TOAÙNBAÛNG CAÂN

ÑOÁI KEÁ TOAÙN

DÖÏ TOAÙN THU CHI TIEÀN MAËT

DÖÏ TOAÙN KEÁT QUAÛ

KINH DOANH

246

Ñeå laäp döï toaùn tieâu thuï phaûi döïa treân cô sôû sau:Tình hình tieâu thuï caùc kyø keá toaùn tröôùc.Chu kyø saûn xuaát kinh doanh, tieâu thuï saûn phaåm.Chính saùch giaù caû SP, Chính saùch quaûng caùo.Xu höôùng phaùt trieån kinh teá cuûa lónh vöïc ñôn vò hoaït ñoäng.Thu nhaäp cuûa ngöôøi tieâu duøng.Caùc chính saùch, cheá ñoä, theå leä cuûa Nhaø nöôùc.Döï kieán bieán ñoäng kinh teá trong vaø ngoaøi nöôùc.

1. Döï toaùn tieâu thuï

Döï toaùn doanh thu

=

Döï toaùn saûn

phaåm tieâu thuï

xÑôn giaù

baùn

Döï toaùn soá tieàn thu trong

kyø

=

Döï toaùn soá tieàn

thu nôï kyø tröôùc

+

Döï toaùn soá tieàn thu nôï trong

kyø247

Döï toaùn tieâu thuï Lòch thu

tieàn

Döï toaùn doanh thu

• Khảo sát hệ thống dự toán ngân sách của công ty Z đang SXKD một loại SP A với số liệu sau:

• 1. Dự toán tiêu thụ với khối lượng SP tiêu thụ và tình hình thu tiền sau:

• Quý 1/2008: 15.000 SP.• Quý 2/2008: 20.000 SP.• Quý 3/2008: 25.000 SP.• Quý 4/2008: 30.000 SP.• Đơn giá bán: 80.000 đ/SP.• 2. Chính sách thu tiền:• Doanh thu bán hàng trong quý thu 70% trong quý, 28% thu vào quý

sau, 2% thuộc nợ khó đòi.• Số nợ phải thu đầu năm dự tính thu được toàn bộ trong quý 1/2008.

Nợ phải thu cuối quý IV/2007 là 364.000.000 đ.

248

CHÆ TIEÂU QUYÙ I QUYÙ II QUYÙ III

QUYÙ IV

CAÛ NAÊM

1. Khoái löôïng sp tieâu thuï (sp)

2. Ñôn giaù baùn

3. Toång doanh thu

4. Khoaûn giaûm tröø

5. Doanh thu thuaàn

6. Thueá GTGT

7. Doanh thu vaø thueá

249

DỰ TOÁN DOANH THU

CHÆ TIEÂU QUYÙ I

QUYÙ II QUYÙ III

QUYÙ IV

CẢNAÊM

1. Thu nôï naêm Xo

2. Thu nôï quyù I

3. Thu nôï quyù II

4. Thu nôï quyù III

5. Thu nôï quyù IV

6. Thu nôï trong naêm

7. Nôï khoù ñoøi

250

LỊCH THU TIỀN

Döï toaùn saûn phaå

m saûn xuaát

=

Döï toaùn saûn phaå

m tieâu thuï

+

Döï toaùn saûn

phaåm toàn kho

cuoái kyø

-

Döï toaùn saûn

phaåm toàn kho

ñaàu kyø

251

Muïc ñích:Döï tính soá löôïng saûn phaåm caàn saûn xuaát

ñeå ñaûm baûo cho tieâu thuï vaø döï tröõ cuoái kyø. Caên cöù laäp:

Döï toaùn tieâu thuï. Döï toaùn toàn kho saûn phaåm.

2. Döï toaùn saûn xuaát.

Döï toaùn saûn xuaát

CHÆ TIEÂU QUYÙ I

QUYÙ II

QUYÙ III

QUYÙ IV

NAÊM

1. Khoái löôïng sp tieâu thuï

2. Nhu caàu sp toàn kho cuoái kyø

3. Toång nhu caàu SP

4. SP toàn kho ñaàu kyø

5. Nhu caàu SPSX

252

• Saûn phaåm saûn xuaát phaûi ñaùp öùng nhu caàu tieâu thuï trong töøng quyù vaø nhu caàu toàn kho cuoái quyù ñöôïc xaùc ñònh laø 20% nhu caàu tieâu thuï quyù sau.

• Nhu caàu tieâu thuï trong quyù I naêm 2009 döï tính laø 18.000 saûn phaåm

• Thaønh phaåm toàn kho cuoái quyù IV naêm 2007 laø 1000 TP.

253

Ví dụ:

Döï toaùn haøng hoùa thu mua

=

Döï toaùn haøng hoùa tieâu thuï

+

Döï toaùn haøng hoùa

toàn kho cuoái kyø

-

Döï toaùn haøng hoùa

toàn kho ñaàu kyø

Döï toaùn soá tieàn

traû trong kyø

=

Döï toaùn soá tieàn traû nôï

kyø tröôùc

+

Döï toaùn soá tieàn traû nôï

trong kyø254

Lòch thanh toaùn tieàn mua haøng

Döï toaùn mua haøng hoùa

Ñoái vôùi DN thöông maïi

CHÆ TIEÂU QUYÙ I

QUYÙ II

QUYÙ III

QUYÙ IV

NAÊM

1. Nhu caàu HH tieâu thuï

2. Nhu caàu HH toàn kho cuoái kyø

3. Haøng hoùa toàn kho ñaàu kyø

4. Nhu caàu mua haøng hoùa

5. Ñôn giaù mua haøng hoùa

6. Toång giaù mua haøng hoùa

7. Chi phí mua haøng hoùa

8. Toång giaù trò HH mua255

CHÆ TIEÂU QUYÙ I

QUYÙ II

QUYÙ III

QUYÙ IV

NAÊM

1. Thanh toaùn nôï naêm Xo

2. Thanh toaùn nôï quyù I

3. Thanh toaùn nôï quyù II

4. Thanh toaùn nôï quyù III

5. Thanh toaùn nôï quyù IV

6. Toång coäng tieàn thanh toaùn nôï

256

257

Muïc ñích:

Döï tính soá löôïng NVL tröïc tieáp caàn mua ñeå ñaûm baûo cho saûn xuaát vaø döï tröõ cuoái kyø. Döï tính soá tieàn chi traû.

Caên cöù laäp:

Döï toaùn saûn xuaát. Döï toaùn toàn kho nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp. Ñònh möùc tieâu hao nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp ñeå saûn xuaát 1 saûn phaåm. Ñôn giaù mua nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp

3. Döï toaùn nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp.

258

Lòch thanh toaùn tieàn mua NVLTT

Döï toaùn löôïng NVLTT mua.

Döï toaùn NVLTT

Döï toaùn mua NVLTT.

Döï toaùn löôïng NVLTTmua

=

Döï toaùn löôïng NVLTT

duøng cho saûn

xuaát

+

Döï toaùn

NVLTT toàn kho

cuoái kyø

-

Döï toaùn

NVLTTtoàn kho

ñaàu kyø

Döï toaùn mua

NVLTT=

Döï toaùn löôïng

NVLTTx

Ñònh möùc giaù

NVLTT

Döï toaùn tieàn thanh toaùn

NVLTT

=Döï toaùn giaù muaNVLTT

x

Tyû leä thanh toaùn tieàn trong töøng kyø

259

• Döï toaùn mua vaø chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp phaûi ñaùp öùng nhu caàu saûn xuaát lieân tuïc ôû töøng quyù vaø nhu caàu nguyeân vaät lieäu toàn kho cuoái kyø ñöôïc tính baèng 10% nhu caàu nguyeân vaät lieäu saûn xuaát kyø sau.

• Nguyeân vaät lieäu toàn kho cuoái naêm 2007 laø 4500 kg .

• Nôï phaûi traû khaùch haøng cuoái naêm 2007 laø 54.000.000ñ.

• Nôï mua nguyeân vaät lieäu trong quyù ñöôïc chi traû 70% trong quyù vaø 30% traû ôû quyù keá tieáp.

• Ñònh möùc NVL 2,5 kg/SP• Nhu caàu SX quyù 1/2009: 20.000 SP

260

Ví dụ:

261

10. Chi phí NVL TT (1.000ñ)

9. Giaù mua NVL (1.000ñ)

8. Ñôn giaù NVL (1.000ñ/kg)

7. Nhu caàu mua NVL trong kyø (kg)

6. Toàn kho NVL ñaàu kyø (kg)

5. Toång nhu caàu NVL (kg)

4.Nhu caàu NVL toàn kho cuoái kyø (kg)

3. Khoái löôïng NVL caàn cho S.X (kg)

2. Ñònh möùc löôïng NVL (kg/sp)

1. Nhu caàu saûn phaåm saûn xuaát (sp)

NAÊMQUYÙ IV

QUYÙ III

QUYÙ II

QUYÙ I

CHÆ TIEÂU

DÖÏ TOAÙN THANH TOAÙN TIEÀN MUA NVL

262

6.Toång soá tieàn thanh toaùn nôï

5. Thanh toaùn nôï quyù IV

4. Thanh toaùn nôï quyù III

3. Thanh toaùn nôï quyù II

2. Thanh toaùn nôï quyù I

1. Thanh toaùn nôï naêm X-1

NAÊMQUYÙ IV

QUYÙ III

QUYÙ II

QUYÙ I

CHÆ TIEÂU

263

Muïc ñích:

Döï tính chi phí nhaân coâng tröïc tieáp ñeå saûn xuaát.Döï tính soá tieàn chi traû.

Caên cöù laäp:

Döï toaùn saûn xuaát.Ñònh möùc thôøi gian lao ñoäng tröïc tieáp ñeå saûn xuaát 1 saûn phaåm.Ñôn giaù lao ñoäng tröïc tieáp.

4. Döï toaùn CP nhaân coâng tröïc tieáp

Döï toaùn thôøi gian lao

ñoäng (giôø)

=

Döï toaùn saûn

phaåm saûn xuaát

x

Ñònh möùc thôøi gian saûn xuaát saûn

phaåmDöï toaùn chi phí nhaân coâng tröïc tieáp

=

Döï toaùn thôøi

gian lao ñoäng

x

Ñònh möùc giaù cuûa moãi ñôn vò thôøi gian lao ñoäng

264

Döï toaùn thôøi gian lao ñoäng

Döï toaùn

CP NCTTDöï toaùn chi phí NCTT.

DÖÏ TOAÙN CP NCTT

265

7. KPCÑ, BHXH, BHYT

6. chi phí löông NCTT

5. Toång chi phí NCTT

4. Ñôn giaù NCTT

3. Toång nhu caàu thôøi gian

2. Ñònh möùc thôøi gian

1. Nhu caàu SPSX

NAÊMQUYÙ IV

QUYÙ III

QUYÙ II

QUYÙ I

CHÆ TIEÂU

Ví dụ: Cho bieát theâm veà Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp:

1. Ñònh möùc löôïng thôøi gian saûn xuaát moãi saûn phaåm A:

+ Thôøi gian saûn xuaát cô baûn : 2,7h / sp+ Thôøi gian voâ coâng : 0,1h / sp+ Thôøi gian ngöøng nghæ : 0,2h / sp

3,0h / sp2. Ñònh möùc giaù lao ñoäng saûn xuaát moãi ñôn

vò thôøi gian lao ñoäng:+ Tieàn löông cô baûn cuûa NCTT : 7.500ñ / h+ Caùc khoaûn phuï caáp theo löông : 63ñ / h+ Trích KPCÑ, BHXH, BHYT : 1.437ñ / h

: 9.000ñ / h266

267

Muïc ñích:

‡ Döï tính chi phí saûn xuaát chung ñeå saûn xuaát.

‡ Döï tính soá tieàn chi traû. Caên cöù laäp: Döï toaùn chi phí nhaân coâng tröïc tieáp. Ñònh möùc CPSXC: ñ/m bieán phí vaø ñònh phí SXC. Döï toaùn chi phí saûn xuaát chung ñöôïc laäp theo: Döï toaùn tónh: Döï toaùn cho moät möùc hoaït

ñoäng. Döï toaùn linh hoaït: Döï toaùn cho nhieàu möùc

hoaït ñoäng khaùc nhau.

5. Döï toaùn CP SX chung

268

Döï toaùn ñònh phí SXC

Döï toaùn bieán phí SXC

Döï toaùn CPSXC

5.1 Döï toaùn bieán phí SCX

Neáu BP SXC

Tính theo töøng yeáu toá chi phíTính theo moãi ñôn vò hoaït ñoäng

Laäp döï toaùn gioáng nhö döï toaùn CPNVLTT

Döï toaùn chi tieàn lieân quan ñeán SXC

Döï toaùn bieán phí

saûn xuaát chung

=Döï toaùn bieán phí tröïc tieáp

x

Tyû leä bieán phí

saûn xuaát chung

269

Neáu BP SXC

Tính theo bieán phí tröïc tieáp

Tính theo tyû leä bieán phí tröïc tieáp

BPTT=CP NVLTT+CPNCTT

Döï toaùn chi phí SXC

=Döï toaùn bieán phí

SXC+

Döï toaùn ñònh phí

SXC

270

5.2 Döï toaùn ñònh phí SXC

Neáu ÑP SXC baét buoäc

Toång ÑP SXC haøng naêm

4

Neáu ÑP SXC tuøy yù

Tuøy vaøo muïc tieâu cuûa nhaø quaûn trò ñeå xaùc ñònh döï toaùn thích hôïp.

271

2.5.3 Döï toaùn chi tieàn lieân quan ñeán SXC

Döï toaùn CP SXC

Tieàn chi cho hoaït ñoäng SXC

CP.SXC khoâng gaén lieàn vôùi vieäc chi tieàn

272

5. Chi CPSXC baèng tieàn

4. Chi phí SXC khoâng baèng tieàn

3. Toång CPSXC

- Chi phí khaùc

- Khaáu hao

- Tieàn löông

2. Toång ÑPSXC

- Ñôn giaù BPSXC

-Toång thôøi gian LÑTT

1. Toång BPSXC

CAÛ NAÊM

QUYÙ IV

QUYÙ III

QUYÙ II

QUYÙ I

CHÆ TIEÂU

Ví dụ:

• Ñònh möùc chi phí saûn xuaát chung: Ñònh möùc bieán phí saûn xuaát chung tính theo thôøi gian LÑTT laø 4600ñ/h

• Döï toaùn ñònh phí saûn xuaát chung haøng naêm laø 1.316.000.000ñ, trong ñoù chi phí khaáu hao taøi saûn coá ñònh 1.040.000.000ñ soá coøn laïi 80% laø löông quaûn lyù vaø 20% chi phí khaùc.

• Taát caû caùc khoaûn chi phí saûn xuaát chung ñöôïc thanh toaùn toaøn boä baèng tieàn maët (tröø caùc khoaûn chi phí nhöng khoâng gaén lieàn vieäc thanh toaùn).

273

274

Muïc ñích: Döï tính chi phí baùn haøng. Döï tính soá tieàn chi traû.

Caên cöù laäp: Döï toaùn tieâu thuï. Caùc ñònh möùc chi phí.

6. Döï toaùn CP baùn haøng

Döï toaùn ñònh phí baùn haøng

Döï toaùn bieán phí baùn haøngDöï

toaùn CP baùn haøng

Döï toaùn chi tieàn lieân quan ñeán hoaït ñoäng baùn haøng

Döï toaùn bieán phí

baùn haøng

=

Döï toaùn soá löôïng

saûn phaåm

tieâu thuï

x

Ñònh möùc bieán phí

baùn haøng

275

6.1 Döï toaùn bieán phí baùn haøng

Döï toaùn

BP BH

Tính theo doanh thu, soá löông tieäu thuï

Tính theo moãi ñôn vò hoaït ñoäng

Döï toaùn chi phí BH

=Döï toaùn bieán phí

BH+

Döï toaùn ñònh phí

BH

276

6.2 Döï toaùn ñònh phí baùn haøng

Neáu ÑP BH baét buoäc

Toång ÑP BH haøng naêm

4

Neáu ÑP BH tuøy yù

Tuøy vaøo muïc tieâu cuûa nhaø quaûn trò ñeå xaùc ñònh döï toaùn thích hôïp.

Döï toaùn

chi tieàn

chi phí baùn haøng

=

Döï toaùn chi phí baùn haøng

-

Caùc khoaûn ñöôïc ghi nhaän laø chi phí baùn haøng nhöng khoâng gaén lieàn vôùi vieäc chi tieàn277

6.3 Döï toaùn chi tieàn lieân quan ñeán hoaït ñoäng baùn haøng

Döï toaùn CP BH

Tieàn chi cho hoaït ñoäng BH

CPBH khoâng gaén lieàn vôùi vieäc chi tieàn

278

6. Chi phí baùn haøng baèng tieàn

5. Chi tieàn quaûng caùo

4. Chi phí BH khoâng baèng tieàn

3. Toång chi phí baùn haøng

- Chi phí quaûng caùo

- Khaáu hao

- Tieàn löông

2. Toång ñònh phí BH

- Bieán phí BH moãi sp

- Soá löôïng saûn phaåm TT

1. Toång BPBH

CAÛ NAÊM

QUYÙ IV

QUYÙ III

QUYÙ II

QUYÙ I

CHÆ TIEÂU

Ví duï: Ñònh möùc bieán phí baùn haøng tính cho moãi saûn

phaåm A laø 2.000ñ/spDöï toaùn chi phí baùn haøng:- Bieán phí baùn haøng tính theo möùc ñoä tieâu thuï vaø

ñònh möùc bieán phí baùn haøng.- Döï toaùn ñònh phí baùn haøng:* Chi tieàn löông theo thôøi gian haøng naêm

60.000.000ñ* Chi phí khaáu hao taøi saûn coá ñònh haøng naêm

20.000.000ñ* Chi phí quaûng caùo chi tieàn trong quyù II vaø ñöôïc

phaân boå ñeàu cho caùc quyù II, quyù III, quyù IV vôùi toång soá tieàn 36.000.000ñ

3. Taát caû caùc khoaûn chi phí baùn haøng ñöôïc thanh toaùn toaøn boä baèng tieàn maët (tröø caùc khoaûn chi phí nhöng khoâng gaén lieàn vieäc thanh toaùn )

279

280

Muïc ñích: Döï tính chi phí QLDN. Döï tính soá tieàn chi traû.

Caên cöù laäp: Döï toaùn tieâu thuï, döï toaùn saûn xuaát. Caùc ñònh möùc chi phí.

7. Döï toaùn CP QLDN

Döï toaùn ñònh phí QLDN

Döï toaùn bieán phí QLDNDöï

toaùn CPQLDN Döï toaùn chi tieàn lieân

quan ñeán hoaït ñoäng QLDN

Döï toaùn bieán phí

baùn haøng

=

Döï toaùn soá löôïng

saûn phaåm

tieâu thuï

x

Ñònh möùc bieán phí

baùn haøng

281

7.1 Döï toaùn bieán phí quaûn lyù doanh nghieäp

Döï toaùn

BP QLDN

Tính theo tyû leä bieán phí QLDN

Xaùc ñònh theo bieán phí tröïc tieáp trong vaø ngoaøi SX

Döï toaùn chi phí

QLDN=

Döï toaùnbieán

phí QLDN+

Döï toaùn ñònh phí

QLDN

282

7.2 Döï toaùn ñònh phí quaûn lyù doanh nghieäp

Neáu ÑP QLDN baét buoäc

Toång ÑPQLDN haøng naêm

4

Neáu ÑPQLDN tuøy yù

Tuøy vaøo muïc tieâu cuûa nhaø quaûn trò ñeå xaùc ñònh döï toaùn thích hôïp.

283

6.Chi phí QLDN baèng tieàn

5.Chi tieàn söûa chöõa TSCÑ

4. Chi phí QLDN khoâng baèng tieàn

3. Toång chi phí QLDN

- TríchtröôùcCP SC TSCÑ

- Khaáu hao

- Tieàn löông

2. Toång ñònh phí QLDN

- Döï phoøng nôï khoù ñoøi

- Bieán phí QLDN

1. Toång bieán phí QLDN

NAÊMQUYÙ IV

QUYÙ III

QUYÙ II

QUYÙ I

CHÆ TIEÂU

Döï toaùn chi phí quaûn lyù doanh nghieäp. Bieán phí quaûn lyù doanh nghieäp ñöôïc tính

baèng 2% bieán phí saûn xuaát tröïc tieáp. Döï phoøng phaûi thu nôï khoù ñoøi tính 2% treân

doanh thu baùn haøng. Chi phí tieàn löông theo thôøi gian cho nhaân vieân

quaûn lyù doanh nghieäp trong naêm laø 42.000.000ñ

Chi phí khaáu hao taøi saûn coá ñònh quaûn lyù trong naêm laø 24.000.000ñ

Taøi saûn coá ñònh ôû boä phaän quaûn lyù doanh nghieäp ñöôïc trích tröôùc chi phí söûa chöõa lôùn haøng quyù vaø ñònh kyø söûa chöõa vaøo cuoái naêm. Döï toaùn chi phí söûa chöõa lôùn haøng naêm laø 8.000.000ñ vaø ñöôïc chi traû toaøn boä baèng tieàn maët khi söûa chöõa cuoái naêm.

Taát caû caùc khoaûn chi phí quaûn lyù doanh nghieäp ñöôïc thanh toaùn toaøn boä baèng tieàn maët (tröø caùc khoaûn chi phí nhöng khoâng gaén lieàn vieäc thanh toaùn). 284

Döï toaùn

chi tieàn

chi phí QLDN

=

Döï toaùn chi phíQLDN

-

Caùc khoaûn ñöôïc ghi nhaän laø chi phí QLDN nhöng khoâng gaén lieàn vôùi vieäc

chi tieàn285

7.3 Döï toaùn chi tieàn lieân quan ñeán hoaït ñoäng QLDN

Döï toaùn

CP QLDN

Tieàn chi cho hoaït ñoäng QLDN

CPQLDN khoâng gaén lieàn vôùi vieäc chi tieàn

Cho bieát theâm: Thueá thu nhaäp doanh nghieäp ñöôïc noäp toaøn

boä baèng tieàn maët theo töøng quyù. Chi tieàn mua saém taøi saûn coá ñònh quyù I laø

250.000.000ñ, quyù II laø 150.000.000ñ, quyù III laø 100.000.000ñ.

Chi traû laõi coå phaàn theo töøng quyù trong naêm. Chi traû laõi vay theo töøng quyù trong naêm. Chi traû nôï vay trong quyù III laø 100.000.000ñ vaø

trong quyù IV laø 100.000.000ñCaùc taøi lieäu döï toaùn khaùc: Thueá suaát thueá thu nhaäp doanh nghieäp laø 28

% treân lôïi nhuaän chòu thueá. Laõi suaát nôï vay laø 12% naêm. Tyû suaát traû laõi coå phaàn laø 12% naêm. Nhu caàu toàn quyõ tieàn maët haøng quyù laø

300.000.000ñ. Neáu khoâng ñuû löôïng tieàn maët toàn quyõ toái thieåu coâng ty phaûi vay ngaén haïn ngaân haøng. Vieäc vay ñöôïc thöïc hieän vaøo ñaàu quyù vaø traû nôï luùc cuoái quyù. 286

Noäi dung chöông 51. Quaûn lyù phaân quyeàn

2. Heä thoáng keá toaùn traùch nhieäm

3. Ñaùnh giaù thaønh quaû taøi chính caùc trung taâm traùch nhieäm

4. Phaân boå chi phí5. Ñònh giaù chuyeån nhöôïng

287

Chương 5 : HỆ THỐNG KẾ TOÁN TRÁCH NHIỆM

1. Quaûn lyù phaân quyeàn.

1.1 Khaùi nieäm.1.2 Caùc daïng phaân quyeàn.1.3 Ích lôïi cuûa phaân quyeàn.

288

1.1 Khaùi nieäm.

289

Phaân caáp vieäc ra quyeát ñònh cho caùc caáp thaáp hôn Ngöôøi quaûn lyù

caùc caáp coù quyeàn ra quyeát ñònh trong phaïm vi traùch nhieäm cuûa mình

Toång giaùm ñoác

GÑ boä phaän tieâu thuï

GÑ boä phaän saûn xuaát

GÑ boä phaänTaøi chính

290

1.2 Caùc daïng phaân quyeàn.

291

Tröôûng boä phaän tieâu thuï

Tröôûng boä phaän saûn xuaát

Tröôûng boä phaänTaøi chính

Toång giaùm ñoác

Toång giaùm ñoác

292

Giaùm ñoác noäi ñòa

Tröôûng khu vöïc Chaâu AÂu

giaùm ñoác nöôùc ngoaøi

Tröôûng khu vöïc Chaâu AÙ

Tröôûng khu vöïc Mieàn

Nam

Tröôûng khu vöïc Mieàn

Baéc

1.3 ÍCH LÔÏI CUÛA QUAÛN LYÙ PHAÂN QUYEÀN

293

COÙ TRAÙCH NHIEÄM

NGÖÔØI QUAÛN LYÙ CAÁP CAO GIAÛM BÔÙT COÂNG VIEÄC

TAÄP LUYEÄN TRÖÔÙC KHI QUAÛN LYÙ CAÁP CAO HÔN

QÑ TOÁT

II HEÄ THOÁNG KEÁ TOAÙN TRAÙCH NHIEÄM

1. Khaùi nieäm 2. Caùc trung taâm traùch nhieäm. 3. Moái quan heä giöõa caùc trung taâm traùch nhieäm vôùi cô caáu toå chöùc quaûn lyù

294

1. Khaùi nieäm

Keá toaùn traùch nhieäm laø moät boä phaän keá toaùn :thieát laäp nhöõng quyeàn haïn, traùch

nhieäm cuûa moãi boä phaän, thaønh vieân. Xaùc ñònh moät heä thoáng chæ tieâu,

coâng cuï, baùo caùo thaønh quaû cuûa moãi boä phaän thaønh vieân.

Ñaùnh giaù keát quaû, hieäu quaû vaø traùch nhieäm quaûn lyù cuûa caùc trung taâm traùch nhieäm trong doanh nghieäp

295

Chæ toàn taïi, hoaït ñoäng coù hieäu quaû nhaát trong caùc toå chöùc phaân quyeàn.

Coù tính ñoäc laäp trong ñieàu haønh coâng vieäc.

Taêng nhanh khaû naêng öùng xöû caùc tình huoáng.

Taäp dôït veà kyõ naêng quaûn lyù.Ñoäng vieân naêng löïc trong vieäc noã

löïc hoaøn thaønh coâng vieäc.Laø cô sôû ñeå ñaùnh giaù thaønh quaû ôû

caùc caáp quaûn lyù.296

2. YÙ NGHÓA KEÁ TOAÙN TRAÙCH NHIEÄM

• Trong moät doanh nghieäp thöôøng coù 4 loaïi trung taâm traùch nhieäm Trung taâm chi phí. Trung taâm doanh thu. Trung taâm lôïi nhuaän. Trung taâm ñaàu tö.

297

3. . HEÄ THOÁNG KEÁ TOAÙN TRAÙCH NHIEÄM TRONG MOÁI QUAN HEÄ VÔÙI CÔ CAÁU TOÅ CHÖÙC QUAÛN LYÙ SXKD.

298

Cô caáu quaûn lyù

Ñaïi dieän chuû

SHvoán

Toång coâng ty,

caùc coâng ty.Caùc chi

nhaùnh,BP baùn haøngCaùc ñôn vò,BP saûn xuaát

HT keá toaùn traùch nhieämTrung

taâmñaàu tö

Trung taâmkinh

doanh Trung taâm

doanh thu

Trung taâm

chi phí

Chæ tieâu ñaùnh giaù

- RI- ROI

- lôïi nhuaän.- P / V

- doanh thu- P / TR

- chi phí- C / TR

• Trung taâm chi phí: caùc nhaø quaûn lyù coù quyeàn ñieàu haønh vaø coù traùch nhieäm ñoái vôùi caùc chi phí phaùt sinh thuoäc phaïm vi quaûn lyù cuûa mình.

• Trung taâm doanh thu: Caùc nhaø quaûn lyù coù quyeàn ñieàu haønh vaø coù traùch nhieäm ñoái vôùi doanh thu ñaït ñöôïc trong phaïm vi quaûn lyù cuûa mình.

• Trung taâm kinh doanh: Caùc nhaø quaûn lyù coù quyeàn vaø traùch nhieäm ñoái vôùi lôïi nhuaän ñaït ñöôïc trong phaïm vi quaûn lyù cuûa mình.

• Trung taâm ñaàu tö: Caùc nhaø quaûn lyù coù quyeàn ñieàu haønh vaø coù traùch nhieäm ñoái vôùi thaønh quaû vaø hieäu quaû cuûa voán ñaàu tö, ñaëc bieät laø voán ñaàu tö daøi haïn. Trung taâm ñaàu tö laø moät boä phaän traùch nhieäm coù quyeàn löïc cao nhaát trong toå chöùc. 299

Caùc TT traùch nhieäm trong MH toång coâng ty

300

HEÄ THOÁNG KT TRAÙCH NHIEÄM

TRUNG TAÂM ÑAÀU TÖ

TRUNG TAÂM L.NHUAÄN

TRUNG TAÂM D.THU

TRUNG TAÂM CHI PHÍ

CÔ CAÁU TOÅ CHÖÙC QUAÛN LYÙ

TOÅNG COÂNG TY

Coâng ty

Boä phaän baùn haøng

Boä phaän saûn xuaát

Caùc trung taâm traùch nhieäm trong Moâ Hình coâng ty

301

HEÄ THOÁNG KT TRAÙCH NHIEÄM

TRUNG TAÂM ÑAÀU TÖ

TRUNG TAÂM L.NHUAÄN

TRUNG TAÂM D.THU

TRUNG TAÂM CHI PHÍ

CÔ CAÁU TOÅ CHÖÙC QUAÛN LYÙ

HOÄI ÑOÀNG QUAÛN TRÒ

ÑÔN VÒ KD

Boä phaän baùn haøng

Boä phaän saûn xuaát

Caùc trung taâm traùch nhieäm trong moái quan heä vôùi cô caáu toå chöùc nhaân söï

302

HEÄ THOÁNG KT TRAÙCH NHIEÄM

TRUNG TAÂM ÑAÀU TÖ

TRUNG TAÂM L.NHUAÄN

TRUNG TAÂM D.THU

TRUNG TAÂM CHI PHÍ

CÔ CAÁU TOÅ CHÖÙC QUAÛN LYÙ

NHAØ ÑAÀU TÖ

GIAÙM ÑOÁC ÑIEÀU HAØNH

TRÖÔÛNG BP TIEÂU THUÏ

TRÖÔÛNG BP SAÛN XUAÁT

• Trung taâm chi phí: caùc nhaø quaûn lyù coù quyeàn ñieàu haønh vaø coù traùch nhieäm ñoái vôùi caùc chi phí phaùt sinh thuoäc phaïm vi quaûn lyù cuûa mình.

303

Voán ñaàu tö

TSCÑ, NGVL

TP

Tieâu thuï

Thu tieàn

TT chi phí

Ñaàu vaøo (Ño löøông baèng tieàn

Ñaàu ra (Khoâng

Ño löøông

baèng tieàn

SX

NK Mua XK

Trung taâm chi phí ñònh möùc:Ngöôøi quaûn lyù chiuï traùch

nhieäm veà chi phí tieâu hao, hieäu quaû saûn xuaát.

Trung taâm chi phí linh loaït: Ngöôøi quaûn lyù chòu traùch

nhieäm veà chi phí tieâu hao vôùi hieäu quaû coâng vieäc.

304

Trung taâm chi phí thöôøng coù 2 loaïi

• Trung taâm doanh thu: Caùc nhaø quaûn lyù coù quyeàn ñieàu haønh vaø coù traùch nhieäm ñoái vôùi doanh thu ñaït ñöôïc trong phaïm vi quaûn lyù cuûa mình.

305

Voán ñaàu tö

TSCÑ, NGVL

TP

Tieâu thuï

Thu tieàn

TT doanh thu

Ñaàu vaøo

(Ño löøông baèng tieàn

Ñaàu ra

(Khoâng Ño löøông

baèng tieàn

SX

NK Mua XK

• Trung taâm kinh doanh: Caùc nhaø quaûn lyù coù quyeàn vaø traùch nhieäm ñoái vôùi lôïi nhuaän ñaït ñöôïc trong phaïm vi quaûn lyù cuûa mình.

306

Voán ñaàu tö

TSCÑ, NGVL

TP

Tieâu thuï

Thu tieàn

TT kinh doanh

Ñaàu vaøo

(Ño löøông baèng tieàn

Ñaàu ra

Ño löøông

baèng tieàn

SX

NK Mua XK

Moái quan heä giöõa caùc trung taâm traùch nhieäm vôùi cô caáu toå chöùc quaûn lyù

Cô caáu toå chöùc phaân chia doanh nghieäp theo chöùc naêng quaûn lyù coøn trung taâm traùch nhieäm phaân chia doanh nghieäp theo chöùc naêng hoaït ñoäng.

Moãi boä phaän trong DN vöøa laø moät ñôn vò chöùc naêng, vöøa laø moät ñôn vò hoaït ñoäng.

Khoâng coù cô caáu toå chöùc quaûn lyù thì khoâng coù trung taâm traùch nhieäm.

Tuy vaäy, heä thoáng KT traùch nhieäm chæ phaùt huy taùc duïng ôû nhöõng DN coù phaân caáp QL

307

• Toång chi phí. • Tyû leä chi phí treân doanh thu.

Cheânh leäch tyû leä chi phí treân doanh thu

=

CP thöïc teá

-

CP döï toaùn

Doanh thu öôùc tính

Doanh thu döï toaùn

1 0C C C

308

II. ÑAÙNH GIAÙ THAØNH QUAÛ TAØI CHÍNH CAÙC TRUNG TAÂM TRAÙCH

NHIEÄM1. Ñaùnh giaù thaønh quaû cuûa trung taâm chi phí: CP

Cheânh leäch chi phí = CP thöïc teá – Cheânh leäch chi phí = CP thöïc teá – CP döï toaùn CP döï toaùn

Hoaøn thaønh keá hoaïch saûn xuaát. Kieåm soaùt chi phí. Xaùc ñònh caùc nguyeân nhaân khaùch

quan, chuû quan. TT Chi phí ñöôïc xem laø kieåm soaùt toát

khi:

0CP 0CR

309

yùù nghóa

310

IV. T.leä CP/DT

III. Toång CP…………………..

………………..

3. CPKH2. CPCCDC1. CPQLSXII. ÑÒNH PHÍ………………………3. NC giaùn tieáp2. NC tröïc tieáp1. NVL chínhI. BIEÁN PHÍ

Cheânh leächDöï toaùnThöïc teáChæ tieâu

BAÙO CAÙO TRAÙCH NHIEÄM CHI PHÍ

Toång doanh thu. Tyû leä lôïi nhuaän treân doanh thu. ( RP/TR)

Cheânh leäch tyû

leädoanh thu

treân lôïinhuaän

=

LN thöïc teá

-

LN döï toaùn

Doanh thu öôùc tính

Doanh thu döï toaùn

311

2. Ñaùnh giaù thaønh quaû cuûa trung taâm doanh thu:

1 0TR TR TR

Cheânh leäch doanh thu = DT thöïc Cheânh leäch doanh thu = DT thöïc teá – DT döï toaùnteá – DT döï toaùn

• Hoaøn thaønh keá hoaïch tieâu thuï.• Kieåm soaùt söï gia taêng chi phí trong moái

quan heä vôùi doanh thu, ñaûm baûo toác ñoä cuûa doanh thu nhanh hôn toác ñoä taêng cuûa chi phí nhaèm ñaûm baûo moät hieäu suaát lôïi nhuaän treân doanh thu.

• Xaùc ñònh caùc nguyeân nhaân khaùch quan, chuû quan taùc ñoäng ñeán tình hình thöïc hieän caùc döï toaùn doanh thu.

• TT doanh thu ñöôïc xem laø ñaït thaønh quaû taøi chính khi:

0TR / 0P TRR 312

yùù nghóa

Chæ tieâuThöïc

teá

Döï toaù

n

Cheânh leäch

AÛnh höôùng cuûa nhaân

toá

GiaùSaûn löôïng

I. KHU VỰC 1

1. Saûn phaåm A

2. Saûn phaåm B

3. Saûn phaåm C

I. KHU VỰC 2

1. Saûn phaåm A

2. Saûn phaåm D

3. Saûn phaåm E

III. Toång CP

IV. Tyû leä LN/DT

313

BAÙO CAÙO TRAÙCH NHIEÄM TRUNG TAÂM DOANH THU

• Toång lôïi nhuaän. • Tyû leä lôïi nhuaän treân voán phaân caáp. ( RP/V)

Cheânh leäch tyû

Leä LNtreân voán

=

LN thöïc teá

-

LN döï toaùn

Voán HÑ öôùc tính

Voán HÑ döï toaùn

314

3. Ñaùnh giaù thaønh quaû cuûa trung taâm kinh doanh:

1 0P P P

Cheânh leäch lôïi nhuaän = Cheânh leäch lôïi nhuaän = P P11 – P – P00

• Ñaûm baûo möùc lôïi nhuaän.• Ñaûm baûo ñöôïc söï gia taêng toác ñoä lôïi

nhuaän cao hôn söï gia taêng toác ñoä veà voán.• Ngoaøi ra ñoái vôùi trung taâm kinh doanh

traùch nhieäm coøn ñöôïc theå hieän ôû vieäc hoaøn thaønh traùch nhieäm veà chi phí, doanh thu nhö ôû trung taâm chi phí vaø trung taâm doanh thu nhö phaàn treân.

• TT kinh doanh ñöôïc xem laø ñaït thaønh quaû taøi chính khi:

0P

/ 0P VR

315

yùù nghóa

Chæ tieâu Thöïc teá Döï toaùn Cheânh leäch

1. Doanh thu

2. Giaù voán

3. Lôïi nhuaän goäp

4. Chi phí BH,QL

5. Lôïi nhuaän

6. Voán hoaït ñoäng

7. Tyû leä ROI

316

BAÙO CAÙO TRAÙCH NHIEÄM TRUNG TAÂM KINH DOANH

4.1 Tyû leä hoaøn voán ñaàu tö: (ROI)

/P TRP

RTR

VTR

LV

317

3. Ñaùnh giaù thaønh quaû cuûa trung taâm ñaàu tö :

P P TRROI

V TR V

P: Lôïi nhuaän tröôùc thueá vaø laõi vay ( EBIT)

Soá laàn quay cuûa voøng voán

/P TR VROI R L V: Voán hoaït ñoäng bình quaân

318

Giaù voán haøng baùn

CP baùn haøngCP QLDN

CP

hoaït

ñoäng

Doanh thu- = LN

thuaàn

TS ngaén haïn

TS daøi haïn

Voán hoaït ñoäng bình

quaân

Doanh thu

: = RP/TR

: = LV

x =

ROI

Chæ tieâu

…….. ………. ……….

Thöïcteá

Döï toaùn

Thöïcteá

Döï toaùn

Thöïcteá

Döï toaùn

1. Doanh thu

2. Giaù voán

3. Lôïi nhuaän goäp

4. Chi phí khaùc

5. Lôi nhuaän

319

BAÙO CAÙO TRAÙCH NHIEÄM TRUNG TAÂM ÑAÀU TÖ

320

yùù nghóa

ROI haøng naêm taêng leânMöùc ñoä ñaàu töPhaân caáp quaûn lyù voán hieäu quaû

Xaùc ñònh Voán hoaït ñoäng bình quaân (V) coù theå laø:

321

V = (TS ngaén haïn – nôï ngaén haïn) + V = (TS ngaén haïn – nôï ngaén haïn) + TS daøi haïnTS daøi haïnToång taøi Toång taøi

saûn.saûn.

Voán luaân chuyeån.Voán luaân chuyeån.

V = TS ngaén haïn + TS V = TS ngaén haïn + TS daøi haïndaøi haïn

Taøi saûn chöa söû duïng coù tính vaøo VHÑ? Khoâng tính: Vì khoâng taïo lôïi nhuaän Tính: Phaûn aûnh ñuùng hieäu quaû VHÑ,

loaïi boû taøi saûn khoâng mang tính hieäu quaû ñeå tieát kieäm voán.

Taøi saûn thueâ thöôøng khoâng tính vaøo VHÑ.Giaù trò TSCÑ tính trong VHÑbq: YÙ kieán uûng hoä söû duïng giaù trò

coøn laïiPhuø hôïp giaù trò TSCÑ treân baûng CÑKT. Phuø hôïp vôùi tính lôïi nhuaän vì khaáu hao ñaõ tính vaøo chi phí.

YÙ kieán choáng söû duïng giaù trò coøn laïi (söû duïng nguyeân giaù) vì: ROI taêng töï nhieân. Khoâng khuyeán khích ñoåi môùi taøi saûn.

322

4020%

200A

PROI

V

40 16020%

160 200A

P TRROI

TR V

323

Khaûo saùt soá lieäu cuûa coâng ty A nhö sau: (Ñôn vò: Ñoàng)- Voán hoaït ñoäng(V)- Doanh thu (TR)160.000.000- Bieán phí (V)110.000.000- Soá dö ñaûm phí(CM)- Ñònh phí (B)10.000.000- Lôïi nhuaän (P)

50.000.00040.000.000

200.000.000

Bieän phaùp taêng ROI:

Giaû söû doanh thu cuûa boä phaän A taêng 20.000.000ñ ( do taêng khoái löôïng) thì tyû leä hoaøn voán ñaàu tö thay ñoåi nhö theá naøo?

500,3125

160Rcm

* 20*0,3125 6,25P TR Rcm

324

taêng doanh thu (TR):

40 6,2523,125%

200

P PROI

V

söï gia taêng doanh thu laø moät giaûi phaùp goùp phaàn tröïc tieáp vaøo taêng ROI. :

Giaû söû coâng ty A giaûm chi phí hoaït ñoäng 5.000.000ñ, doanh thu vaø voán hoaït ñoäng khoâng ñoåi, tyû leä hoaøn voán ñaàu tö seõ ñöôïc caûi thieän nhö theá naøo?

5P

325

Giaûm chi phí hoaït ñoäng:

40 522,5%

200

P PROI

V

Giaûm chi phí hoaït ñoäng laø moät giaûi phaùp goùp phaàn tröïc tieáp vaøo taêng ROI.

GIAÆ PHAÙP THÖÏC HIEÄN

• Giaûm bieán phí : Thöïc hieän toát ñònh möùc chi phí ôû caùc

khaâu, caùc boä phaän. • Giaûm ñònh phí: Taêng khoái löôïng saûn phaåm saûn xuaát

tieâu thuï. Xaùc laäp moät cô caáu SPSX tieâu thuï hôïp

lyù. Xaùc laäp moät ngaân saùch ñònh phí thích

hôïp.

326

Giaû söû coâng ty A giaûm voán hoaït ñoäng laø 10.000.000ñ , trong ñieàu kieän lôïi nhuaän vaø doanh thu khoâng ñoåi, thì tyû leä hoaøn voán ñöôïc caûi thieän hôn nhö theá naoø?

10V

327

Giaûm voán hoaït ñoäng:

4021,05%

190

PROI

V V

Giaûm voán hoaït ñoäng laø moät giaûi phaùp goùp phaàn tröïc tieáp vaøo taêng ROI.

GIAÆ PHAÙP THÖÏC HIEÄN

• Giaûm voán löu ñoäng

Phaûi ñaët troïng taâm vaøo vieäc giaûm caùc loaïi haøng toàn kho khoâng hôïp lyù gaây öù ñoïng voán,

Duy trì moät möùc toái thieåu haøng toàn kho hôïp lyù

Tích cöïc thu hoài caùc khoaûn phaûi thu ñeå giaûm bôùt voán toàn ñoïng vaø taêng voøng quay cuûa voán.

• Giaûm voán coá ñònh:

Nhöôïng baùn, thanh lyù nhöõng taøi saûn khoâng söû duïng hoaëc söû duïng khoâng coù hieäu quaû ñeå ñaûm baûo huy ñoäng taát caû nhöõng taøi saûn ñöa vaøo hoaït ñoäng. 328

• Öu ñieåm cuûa ROI: Ñoàng nhaát vôùi phaân tích tyû leä sinh lôøi. So saùnh ñöôïc giöõa caùc trung taâm coù qui moâ, tính chaát hoaït ñoäng khaùc nhau. Khuyeán khích mua, duy trì taøi saûn taïo lôïi nhuaän cao, loaïi boû taøi saûn khoâng taïo möùc lôïi nhuaän caàn thieát.

• Haïn cheá cuûa ROI:Phöùc taïp tính chính xaùc caùc phaàn töû tính ROI.Thu heïp hoaït ñoäng ñeå giaûm taøi saûn nhaèm taêng ROI.Boû cô hoäi ñaàu tö coù lôïi khaùc vì sôï ROI giaûm. 329

Haïn cheá khi duøng chæ tieâu ROI ñeå ñaùnh giaù traùch nhieäm trung taâm ñaàu tö :

330

Thöôøng boû Thöôøng boû qua caùc cô qua caùc cô hoäi ñaàu tö hoäi ñaàu tö môùimôùi

Boû qua aûnh Boû qua aûnh höôûng giaù höôûng giaù trò tieàn teä trò tieàn teä trong töông trong töông lailai

Moät Moät söï can söï can thieäp, thieäp, chi chi phoái phoái khoâng khoâng hôïp lyùhôïp lyù ñeàu ñeàu laøm laøm cho sai cho sai leäch leäch thaønh thaønh quaû quaû trung trung taâm taâm ñaàu ñaàu tö.tö.

4.2 Lôïi nhuaän coøn laïi (RI).

Lôïi nhuaän

coøn laïi RI

=Lôïi nhuaän trung taâm

ñaàu tö -

Chi phívoán söû

duïng

Chi phívoán söû

duïng=

Voán ñaàu tö cuûa

trung taâm ñaàu tö

xTyû leä

laõi suaát

331

Chi phí voán laø nhöõng chi phí maø trung taâm ñaàu tö phaûi boû ra ñeå coù ñöôïc voán ñaàu tö, nhö laõi vay, laõi suaát traùi phieáu, …

332

Tyû leä laõi suaát thöôøng do doanh nghieäp quy ñònh trong töøng thôøi kyø.

Nhöng ít nhaát cuõng phaûi lôùn hôn laõi suaát nôï vay.

Tyû leä laõi suaát naøy coøn goïi laø tyû leä hoaøn voán toái thieåu. ( ROI tt)

Chi phívoán söû

duïng= V x ROItt

P = V x ROIhh

RI = (ROIhh - ROItt) x V

CV

RI = P – CV= V* ROIhh – V* ROItt

tyû leä tyû leä hoaøn voán hoaøn voán hieän hieän haønhhaønh

• Nhö vaäy, baát kyø moät löôïng voán ñaàu tö taêng theâm naøo maø taïo ra ROIhh> ROItt ñeàu taïo ra löôïng lôïi nhuaän taêng theâm, haáp daãn cho vieäc ñaàu tö.

Lôïi nhuaä

n Taêng theâm

= (

ROIVoán

ñaàu tö

Taêng

theâm

- ROItt )x

Voán ñaàu

tö taêng theâm

333

RI caøng lôùn thì ngöôøi quaûn lyù ñöôïc ñaùnh giaù cao.

• Öu ñieåm cuûa RI: Ñoàng nhaát lôïi ích coâng ty vaø boä phaän.Thuùc ñaåy thöïc hieän nhieàu cô hoäi ñaàu tö môùi.Ñònh ROI toái thieåu thích hôïp töøng boä phaän, töøng thôøi kyø.Haïn cheá thu heïp hoaït ñoäng ñeå giaûm taøi saûn nhaèm taêng ROI.

334

335

Haïn cheá cuûa RI:

Khoâng so saùnh ñöôïc giöõa caùc trung taâm coù qui moâ khaùc nhau.

Ñaàu tö daøn traûi vaøo nhieàu phöông aùn.

khoâng quan taâm ñeán toác ñoä hoaøn voán

( ROI) laøm giaûm suùt hieäu suaát söû duïng voán.

4.3. Xaùc ñònh voán ñaàu tö vaø lôïi nhuaän trong vieäc

tính toaùn RI hoaëc ROI.

Voán ñaàu tö

bình quaân =

Vñ +Vc

2

336

V

• Khi nhaø quaûn lyù trung taâm coù quyeàn quyeát ñònh vaø chòu traùch nhieäm toaøn boä caùc taøi saûn ñöôïc ñaàu tö vaøo trung taâm thì :V laø soá bình quaân cuûa taøi saûn

treân baûng caân ñoái keá toaùn.

• Khi nhaø quaûn lyù trung taâm chæ coù quyeàn quyeát ñònh vaø chòu traùch nhieäm haïn cheá veà moät soá voán ñöôïc phaân caáp quaûn lyù ñöôïc ñaàu tö vaøo trung taâm thì V laø soá bình quaân cuûa voán sôû höõu

hoaëc voán phaân caáp treân baûng caân ñoái keá toaùn.

337

V. BAÙO CAÙO BOÄ PHAÄN.

Boä phaän laø moät phaàn hoaëc moät hoaït ñoäng cuûa toå chöùc nhö xöôûng saûn xuaát, daây chuyeàn saûn xuaát, cöûa haøng, saûn phaåm…Baùo caùo boä phaän laø baùo caùo phaûn aûnh keát quaû hoaït ñoäng cuûa moät boä phaän.Baùo caùo boä phaän duøng ñeå ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa töøng boä phaän.

338

1. Khaùi 1. Khaùi nieäm.nieäm.

Baùo caùo boä phaän coù theå ñöôïc laäp cho moät hoaït ñoäng ôû caùc möùc ñoä khaùc nhau. Baùo caùo theo kieåu soá dö ñaûm phí.

339

2. Baùo caùo 2. Baùo caùo boä phaänboä phaän

Laäp baùo caùo boä phaän phaûi chuù yù ñeán ñònh phí: Ñònh phí boä phaän (ÑP tröïc

tieáp): ÑP gaén lieàn töøng boä phaän. Laø chi phí kieåm soaùt ñöôïc cuûa ngöôøi quaûn lyù boä phaän.

Ñònh phí boä phaän coù theå trôû thaønh ñònh phí chung cuûa nhöõng boä phaän nhoû hôn.

Ñònh phí chung (ÑP giaùn tieáp):ÑP khoâng gaén lieàn baát kyø

boä phaän naøo. Laø chi phí khoâng kieåm soaùt

ñöôïc ngöôøi quaûn lyù boä phaän.

Ñònh phí chung thöôøng khoâng phaân boå cho caùc boä phaän.

340

Coâng ty T goàm hai phaân xöôûng 1 vaø 2, phaân xöôûng 2 coù hai chuyeàn saûn xuaát A vaø B (1.000ñ)

Coâng tyBoä phaän

PX 1 PX 2

1. Doanh thu 500.000

2. Bieán phí 230.000

3. Soá dö ñaûm phí 270.000

4. Ñònh phí boä phaän

170.000

5. Soá dö boä phaän

100.000

6. Ñònh phí chung 25.000

7. Lôïi nhuaän

341

300.000

200.000150.0

0080.000150.0

00120.00080.000

90.00060.000

40.000

75.000

Baùo caùo BP theo chuyeàn SX cuûa phaân xöôûng 2

PX 2Boä phaän

Chuyeàn A

Chuyeàn B

Doanh thu 200.000

Bieán phí 80.000Soá dö ñaûm phí 120.00

0Ñònh phí boä

phaän70.000

Soá dö boä phaän

50.000

Ñònh phí chung 10.000 Lôïi nhuaän

342

75.000

125.00025.00

055.00050.00

070.00030.00

040.00020.00

030.000

40.000

Soá dö boä phaän laø khoaûn cheânh leäch soá dö ñaûm phí cuûa vaø ñònh phí boä phaän

343

CMBP= CM - BBP

CMBP laø tieâu chuaån ñaùnh giaù hieäu quûa hoaït ñoäng cuûa boä phaän.

Neáu moät boä phaän khoâng buø ñaép chi phí cuûa noù thì khoâng theå toàn taïi.

CMBP buø ñaép ñònh phí chung cuûa toång theå vaø hình thaønh lôïi nhuaän.

Coâng ty Saûn phaåm A

Saûn phaåm B

Soá tieàn

Tyû leä

Soá tieàn

Tyû leä

Soá tieàn

Tyû leä

TR 80

V 34

CM 46

BBP 25

CMBP 21

BC 15

P 6

344

30 50

9 25

21 25

15 10

6 15 30

100

30

70

50

20

50

50

100

20

100

42,557,5

31,2526,25

Soá dö boä phaän (PBP) , tyû leä soá dö boä phaän ( Rcmbp) laø caên cöù cho nhöõng quyeát ñònh coù tính laâu daøi.Soá dö ñaûm phí (CM) , tyû leä soá dö ñaûm phí cuûa boä phaän ( Rcmbp) laø caên cöù cho nhöõng quyeát ñònh coù tính ngaén haïn.

345

Neáu ñònh höôùng phaùt trieån laâu daøi neân môû roäng SXSP B.

RCMBP(B)=30%>RCMBP(A)=20%

Neáu laäp keá hoaïch SX ngaén haïn neân taêng quy moâ SXSP A. Rcm(A)=70%> Rcm(B)=30%

346

Noäi dung chöông 6I - NHÖÕNG NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG CHUÛ

YEÁU ÑEÁN CAÙC QUYEÁT ÑÒNH VEÀ GIAÙ.II. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH GIAÙ BAÙN SAÛN

PHAÅM SAÛN XUAÁT HAØNG LOAÏT III. XAÙC ÑÒNH GIAÙ BAÙN DÒCH VUÏ.IV. ÑÒNH GIAÙ BAÙN SAÛN PHAÅM MÔÙI .VI. ÑÒNH GIAÙ SAÛN PHAÅM CHUYEÅN

NHÖÔÏNG

347

CHƯƠNG 6: ĐỊNH GIÁ SẢN PHẨM

I - NHÖÕNG NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG CHUÛ YEÁU ÑEÁN CAÙC QUYEÁT ÑÒNH VEÀ

GIAÙ

348

1. Khaùi quaùt veà caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán quyeát ñònh veà giaù.

2. Moät soá lyù thuyeát caên baûn trong quaù trình ñònh giaù.

3. vai troø chi phí trong ñònh giaù SP.

1. KHAÙI QUAÙT CAÙC NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN QUYEÁT ÑÒNH VEÀ

GIAÙ.

349

Nhu caàu cuûa khaùch haøng;Hoaït ñoäng cuûa ñoái thuû caïnh

tranh;Chi phí saûn xuaát vaø tieâu thuï

saûn phaåm, dòch vuï;Caùc vaán ñeà veà chính trò,

phaùp lyù, vaên hoùa,…

2. MOÄT SOÁ LYÙ THUYEÁT CAÊN BAÛN TRONG QUAÙ TRÌNH ÑÒNH GIAÙ

350

2.1 ñoà thò. 2.2 Muïc tieâu ñònh giaù. 2.3 Moâ hình ñònh giaù. 2.4 Taùc duïng cuûa moâ hình ñònh

giaù. 2.5 Haïn cheá cuûa moâ hình ñònh

giaù.

2.1 Ñöôøng bieåu dieãn cuûa toång doanh thu vaø toång chi phí.

351

Qo

Giaù caû

Saûn löôïng

Po Ñöôøng doanh thu(TR)

Ñöôøng Chi phí (TC)

TC,P,TR

TR TC

Q P D MC P*

MR Q

Q*352

PhöôngPhaùp

Ñoà thò

2.2 MUÏC TIEÂU ÑÒNH GIAÙ

• Khi doanh nghieäp ñang hoaït ñoäng bình thöôøng, muïc tieâu ñònh giaù cuûa doanh nghieäp laø ñeå toái ña hoùa lôïi nhuaän.

• Ñeå toái ña hoùa lôïi nhuaän, doanh nghieäp phaûi xaùc ñònh giaù caû vaø soá löôïng tieâu thuï sao cho:

MR = MC

353

2.3 MOÂ HÌNH ÑÒNH GIAÙ

• Goïi:– TR laø haøm doanh thu;– C laø haøm chi phí;– P laø haøm lôïi nhuaän;– X laø soá löôïng tieâu thuï;– g laø giaù baùn saûn phaåm.

• Ta coù: P = TR – C• Ñeå P ñaït cöïc trò thì ñaïo haøm baäc 1

cuûa noù phaûi baèng 0.• Giaûi phöông trình treân ta tính ñöôïc P*

vaø X*354

PhöôngPhaùpGiaûitích

• Ví duï: Moät doanh nghieäp döï ñònh tung ra thò tröôøng saûn phaåm H, ñaõ coù moät soá thoâng tin sau:

– Haøm caàu: g = 200 - 0,4X– Haøm chi phí: C = 10.000 + 8X

• Yeâu caàu: xaùc ñònh soá löôïng tieâu thuï vaø giaù caû ñeå doanh nghieäp ñaït lôïi nhuaän toái ña.

355

Ví dụ

G = TR - CG = (200 – 0,4X)X – (10.000 + 8X)P = 200X – 0,4X² - 10.000 – 8XP = - 0,4X² + 192X – 10.000dg/dX = -0.8X + 192=> 0,8X = 192 => X = 240g = 200 – 0,4X= 200 – (0,4x240) = 104Pmax=[200–(0,4x240)]240–[(10.000+(8x240)]

= 13.040 356

2.4 TAÙC DUÏNG CUÛA MOÂ HÌNH LYÙ THUYEÁT

• Laø coâng cuï ñònh höôùng cho caùc nhaø quaûn trò trong quaù trình ra quyeát ñònh veà giaù.

• Ñònh giaù baùn saûn phaåm trong moái quan heä C-V-P.

• Giuùp nhaø quaûn trò ñònh giaù trong nhöõng tröôøng hôïp kinh doanh khoâng coù laõi: Ñònh giaù ñeå toái thieåu hoùa loã laõ, ñònh giaù ñoùng cöûa,...

357

2.5 HAÏN CHEÁ CUÛA MOÂ HÌNH LYÙ THUYEÁT

Nhaø quaûn trò khoù xaùc ñònh chính xaùc.Ñöôøng cong chi phí, ñöôøng cong thu nhaäp

chæ laø moät khaùi nieäm toång quaùt , khoâng theå laø moät caên cöù cuï theå ñeå thieát laäp phöông phaùp ñònh giaù trong töøng thôøi ñieåm.

Caùc moâ hình ñònh giaù trong kinh teá vi moâ chæ thieát laäp giaù trong thò tröôøng caïnh tranh hoaøn haûo, hoaëc thò tröôøng caïnh tranh ñoäc quyeàn. Vì vaäy, nhaø quaûn trò khoù aùp duïng moâ hình ñònh giaù trong kinh teá vi moâ ñeå ñònh giaù trong thò tröôøng hoãn hôïp hoaëc trong ñieàu kieän khoâng thuaàn tuyù.

358

Moâ hình ñònh giaù trong kinh teá vi moâ chæ ra ñöôïc nguyeân taéc ñònh giaù cuûa doanh nghieäp vôùi muïc tieâu toái ña hoaù lôïi nhuaän .Thöïc teá , saûn phaåm cung öùng coøn phuï thuoäc raát nhieàu vaøo caùc yeáu toá khaùc nhö chieán löôïc quaûng caùo, caùc keânh phaân phoái …

Muïc tieâu cuoái cuøng cuûa doanh nghieäp laø toái ña hoùa lôïi nhuaän .Tuy nhieân, coù nhöõng giai ñoaïn doanh nghieäp khoâng caàn thieát toái ña hoaù lôïi nhuaän, maø chæ caàn moät möùc lôïi nhuaän thoaû ñaùng ñeå laøm ñaûm baûo söï an toaøn hôïp lyù hoaëc ñaûm baûo söï caïnh tranh.

359

2. Vai troø chi phí trong ñònh giaù SP

• Loaïi bôùt nhöõng yeâu toá khoâng chaéc chaén.

• Giuùp nhaø quaûn trò xaùc laäp ñöôïc möùc giaù nhanh hôn ñeå cung caáp cho khaùch haøng sau ñoù coù theå chænh lyù khi thôøi gian, ñieàu kieän cho pheùp.

• Nhaän bieát ñöôïc möùc toái thieåu, möùc giaù caù bieät:

Traùnh ñöôïc tình traïng xaây döïng möùc giaù quaù thaáp.

Traùnh vieäc xaây döïng möùc giaù quaù cao.

360

II. PP ĐỊNH GIÁ BÁN SP SX HÀNG LOẠT

1. Mô hình chung về định giá bán SPSX hàng loạt.

2. Định giá bán theo PP chi phí toàn bộ.3. Định giá bán thep PP chi phí trực tiếp.4. Những vấn đề cần lưu ý khi định giá bán SPSX

hàng loạt.5. Điều chỉnh giá bán theo điều kiện thị trường.

361

II. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH GIAÙ BAÙN SAÛN PHAÅM SAÛN XUAÁT HAØNG LOAÏT

1. Moâ hình chung veà ñònh giaù baùn SPSX haøng loaït

362

Khi ñònh giaù baùn saûn phaåm saûn xuaát haøng loaït caàn phaûi: Buø ñaép chi phí saûn xuaát ,chi phí löu thoâng vaø chi phí quaûn ly.ù Cung caáp möùc laõi caàn thieát ñeå ñaûm baûo möùc hoaøn voán vaø sinh lôïi cho voán hôïp lyù.

NOÄI DUNG

363

Chi phí neàn: laø phaàn coá ñònh trong giaù maø giaù baùn phaûi ñaûm baûo ñöôïc ñeå buø ñaép cho chi phí cô baûn.

Phaàn tieàn coäng theâm: laø phaàn linh hoaït trong giaù duøng ñeå buø ñaép linh hoaït cho chi phí khaùc vaø taïo lôïi nhuaän.

Giaù baùn = CP neàn + Phaàn tieàn coäng theâm

2. Ñònh giaù baùn saûn phaåm saûn xuaát theo phöông phaùp chi phí toaøn boä

Chi phí neàn

364

Phaàn tieàn taêng theâm

Chi phí NVLTT.Chi phí NCTT.Chi phí SXC.

Chi phí baùn haøng.

Chi phí QLDN.Möùc laõi hoaøn

voán mong muoán

CPSX

621622627

641642

RMP

365

Tyû leä

phaàn

tieàn coän

g theâ

m

=

Toång CPBH

+Toång

CPQLDN+

Möùc laõi hoaøn

voán mong muoán

Toång chi phí SX

MP = RMP x Csx

g = Csx + MP= Csx + RMP x Csx= Csx(1+ RMP)

Csx

Ví duï 1: soá lieäu cuûa coâng ty MYÕ AN nhö sau:

Chi phí NVLTT : 4.000ñ/spChi phí NCTT : 2.800ñ/spChi phí saûn xuaát chung Bieán phí saûn xuaát chung : 800ñ/spÑònh phí saûn xuaát chung : 2.400ñ/sp

Chi phí baùn haøng:Bieán phí baùn haøng : 400ñ/sp Ñònh phí baùn haøng : 2.400ñ/sp

Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp : 3.200ñ/sp

Möùc lôïi nhuaän caàn ñaït ñöôïc ñeå ñaûm baûo tyû leä hoaøn voán ROI = 5%, voán hoaït ñoäng bình quaân 40.000.000ñ

Soá löôïng saûn phaåm saûn xuaát tieâu thuï 1.000 saûn phaåm

366

367

PHIEÁU TÍNH GIAÙ BAÙN SAÛN PHAÅM SAÛN XUAÁT HAØNG LOAÏT(Theo phöông phaùp chi phí

toaøn boä)

1. Chi phí neàn:

- Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp

- Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp

- Chi phí saûn xuaát chung

Toång coäng

2. Tyû leä phaàn tieàn coäng theâm:

3. Ñôn giaù baùn:

4. Toång giaù baùn (1.000sp):

Kyù duyeät giaù Ngaøy thaùng naêm

Ngöôøi laäp giaù

368

PHIEÁU TÍNH GIAÙ BAÙN SAÛN PHAÅM SAÛN XUAÁT HAØNG LOAÏT(Theo phöông phaùp chi phí toaøn boä)

1. Chi phí neàn:

- Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp

- Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp

- Chi phí saûn xuaát chung

Toång coäng

2. Tyû leä phaàn tieàn coäng theâm:

3. Ñôn giaù baùn:

4. Toång giaù baùn (1.000sp):

Kyù duyeät giaù Ngaøy thaùng naêm

Ngöôøi laäp giaù

4.000ñ/sp

2.800ñ/sp3.200ñ/sp

10.000 ñ/sp

10.000ñ/sp

80%18.000 ñ/sp

18.000.000 ñ

369

PHIEÁU TÍNH GIAÙ BAÙN SAÛN PHAÅM SAÛN XUAÁT HAØNG LOAÏT(Theo phöông phaùp chi phí toaøn boä)

1. Chi phí neàn:

- Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp

- Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp

- Chi phí saûn xuaát chung

Toång coäng

2. Tyû leä phaàn tieàn coäng theâm:

3. Ñôn giaù baùn: 312

4. Toång giaù baùn (1.000sp):

Kyù duyeät giaù Ngaøy thaùng naêm

Ngöôøi laäp giaù

150

20 70

240

30%

Öu ñieåm :

Phuø hôïp vôùi thoâng tin treân heä thoáng taøi chính ban haønh ñang thöïc hieän trong KTTC hieän nay. Vieäc thu thaäp thoâng tin ñöôïc deã daøng

hôn trong ñieàu kieän söû duïng heä thoáng KTTC.

Nhöôïc ñieåm:

Thieáu tính linh hoaït vaø meàm deûo trong ñieàu chænh giaù.Khi möùc ñoä SXKD thay ñoåi thì raát khoù

xaùc ñònh, döï baùo ñöôïc C vaø MP. Trong ñieàu kieän caïnh tranh, muoán haï

thaáp giaù ñeán möùc toái thieåu (baèng bieán phí) seõ khoâng theå xaùc ñònh ñöôïc möùc giaù toái thieåu.

370

3. Ñònh giaù baùn saûn phaåm saûn xuaát theo phöông phaùp chi phí tröïc tieáp.

Chi phí neàn

371

Bieán phí SXBieán phí baùn

haøng.Bieán phí QLDN

Phaàn tieàn taêng theâm

Ñònh phí SXCÑònh phí baùn

haøng.Ñònh phí QLDN.Möùc laõi hoaøn

voán mong muoánMP

C

CP NVLTT CP NCTT Bieán phí SXC

BPSXKD

ÑPSXKD

V a

B

c

RMP

372

MP = RMP x C

g = C + MP= C + RMP x C= C(1+ RMP)

Tyû leä

phaàn tieàn coäng theâm

=

ÑPSX

+ÑPBH

+ÑP

QLDN+

Möùc laõi hoaøn voán

mong muoán

Toång bieán phí saûn xuaát kinh doanh

373

PHIEÁU TÍNH GIAÙ BAÙN SAÛN PHAÅM SAÛN XUAÁT HAØNG LOAÏT (Theo phöông phaùp chi phí

tröïc tieáp)

1. Chi phí neàn:

- Bieán phí saûn xuaát

- Bieán phí baùn haøng

- Bieán phí quaûn lyù doanh nghieäp

Toång coäng

2. Tyû leä phaàn tieàn coäng theâm:

3. Ñôn giaù baùn:

4. Toång giaù baùn (1.000sp):

374

60.000 60.000 80.000 50.0001,25

200 / 1.000

d d d d

d sp sp

PHIEÁU TÍNH GIAÙ BAÙN SAÛN PHAÅM SAÛN XUAÁT HAØNG LOAÏT (Theo phöông phaùp chi phí

tröïc tieáp)

1. Chi phí neàn:

- Bieán phí saûn xuaát

- Bieán phí baùn haøng

- Bieán phí quaûn lyù doanh nghieäp

Toång coäng

2. Tyû leä phaàn tieàn coäng theâm:

3. Ñôn giaù baùn:

4. Toång giaù baùn (1.000sp):

125%

400 ñ/sp

8.000 ñ/sp

18.000ñ/sp

18.000.000 ñ

7.600 ñ/sp

8.000 ñ/sp

375

60.000 60.000 80.000 50.0001,25

200 / 1.000

d d d d

d sp sp

PHIEÁU TÍNH GIAÙ BAÙN SAÛN PHAÅM SAÛN XUAÁT HAØNG LOAÏT (Theo phöông phaùp chi phí

tröïc tieáp)

1. Chi phí neàn:

- Bieán phí saûn xuaát

- Bieán phí baùn haøng

- Bieán phí quaûn lyù doanh nghieäp

Toång coäng

2. Tyû leä phaàn tieàn coäng theâm:

3. Ñôn giaù baùn:

4. Toång giaù baùn (1.000sp):

45,12%

15

215

312

200

215

Öu ñieåm :Deã daøng xaùc ñònh möùc giaù toái

thieåu. Giuùp cho nhaø quaûn trò ñöa ra nhöõng

möùc giaù nhanh hôn nhöng vaãn ñaûm baûo tính bí maät cuûa thoâng tin caïnh tranh.

Ñaây chính laø tính meàm deûo, linh hoaït cuûa phöông phaùp xaùc laäp giaù theo chi phí tröïc tieáp

376

4. Nhöõng ñieàu caàn löu yù khi ñònh giaù baùn saûn phaàm saûn xuaát haøng loaït. Nhaø quaûn trò ñònh giaù coù khuynh höôùng boû qua moái quan heä chi phí – khoái löôïng – lôïi nhuaän.Ñònh giaùù cao laøm muïc tieâu cuûa DN bò phaù

vôõ .Giaù thaáp laøm cho DN chìm ngaäp trong caùc

ñôn ñaët haøng nhöng keát quaû khoâng cao.

Khi ñònh giaù, nhaø quaûn trò deã laàm töôûng chi phí quyeát ñònh giaù, maø deã boû qua raát nhieàu yeáu toá khaùc khaù phöùc taïp nhö:

Veû thaåm myõ, chieán löôïc quaûng caùo. Thò hieáu khaùch haøng, lôïi theá caïnh tranh …

377

Tyû leä phaàn tieàn coäng theâm ñoâi khi thích hôïp trong giai ñoaïn naøy nhöng laïi khoâng thích hôïp trong giai ñoaïn khaùc. Vì vaäy caàn xem xeùt vaø ñieàu chænh kòp thôøi tyû leä phaàn tieàn coäng theâm theo tình hình saûn xuaát kinh doanh , tình hình thò tröôøng. Moät doanh nghieäp söû duïng nhieàu daây chuyeàn saûn xuaát, hoaëc treân cuøng moät daây chuyeàn coù nhieàu coâng ñoaïn. Ñieàu naøy ñoûi hoûi phaûi xaùc laäp phaàn tieàn coäng theâm linh hoaït hôn theo töøng daây chuyeån saûn xuaát.

378

Giaù baùn ñöôïc tính vôùi:Chi phí caù bieät.Möùc hoaøn voán öôùc tính chuû quan.Khoâng theå hieän quan heä giaù baùn vaø

saûn löôïng tieâu thuï.

379

5.Ñieàu chænh giaù baùn trong ñieàu kieän thò tröôøng

Ñònh giaù baùn cao

Ñònh giaù baùn thaáp

Do ñoù coù theå khoâng baùn ñöôïc SP

Giaù baùn ñöôïc tính laø moät giôùi haïn, coù theå ñieàu chænh:Taêng giaù baùn khi DN coù theá maïnh.Giaûm giaù baùn khi DN khoâng coù theá

maïnh.Giaûm giaù baùn neáu muoán hoaøn voán

nhanh.Ñieàu chænh soá tieàn taêng theâm (ñieàu

chænh möùc hoaøn voán). SP coù chu kyø soáng ngaén (thôøi trang…),

nhanh loãi thôøi (ñieän töû…): Taêng soá tieàn taêng theâm. SP thoâng duïng (haøng gia duïng…): Giaûm

soá tieàn taêng theâm. 380

III. XÁC ĐỊNH GIÁ BÁN DỊCH VỤ

1. Đặc điểm của hoạt động dịch vụ.2. Phương pháp xác định giá bán dịch vụ

381

1. Ñaëc ñieåm cuûa hoaït ñoäng dòch vuï.

382

Lao ñoäng kyõ thuaät

Maùy moùc thieát bò

Vaät lieäuDòch vuï

cho khaùch haøng DV khoâng baùn haøng

hoùa

DV keát hôïp coù baùn haøng hoùa

2. Phöông phaùp xaùc ñònh giaù baùn DV

383

giaù baùn DV giaù thôøi gian LÑ tröïc

tieáp( tieàn coâng)

giaù baùn haøng hoùa

Giaù TGLÑTT

Giaù 1 giôø LÑTT

Soá giôø LÑTT thöïc hieän.

*=

Giaù1

giôøLÑTT

=

Chi phí nhaân coâng

tröïc tieáp cuûa

1 giôø LÑTT

+

Chi phí quaûn lyù,

phuïc vuï cuûa

1 giôø LÑTT

+

LN 1giôø

LÑTT

384

Giaù baùn = CP neàn + Phaàn tieàn coäng theâm

Giaù baùn haøng hoùa:

Phöông phaùp toaøn boä

chi phí neàn laø:

giaù mua (theo hoaù ñôn) .

ø chi phí mua haøng.

Phöông phaùp tröïc tieáp

chi phí neàn laø bieán phí

Bieán phí mua haøng

Bieán phí baùn haøng

Bieán phí QLDN

Coâng ty B laøm dòch vuï söûa chöõa coù taøi lieäu sau: (1.000ñ).

• Dòch vuï söûa chöõa coù 10 coâng nhaân, 3 nhaân vieân phuïc vuï vaø 1 nhaân vieân quaûn lyù.

• Boä phaän kinh doanh phuï tuøng coù 2 nhaân vieân.

• Moãi ngöôøi laøm vieäc 40 giôø moãi tuaàn, 50 tuaàn 1 naêm.

• Döï kieán lôïi nhuaän 1 giôø lao ñoäng tröïc tieáp söûa chöõa: 5.

• Döï kieán lôïi nhuaän kinh doanh phuï tuøng laø 15% giaù mua phuï tuøng. 385

Döï kieán chi phí trong naêm:

Chi phí Söûa chöõa

Kinh doanh phuï tuøng

TL coâng nhaân söûa chöõa 400.000

TL nhaân vieân QL vaø phuïc vuï

50.000

TL nhaân vieân KD phuï tuøng 20.000

Trích BHXH, BHYT, KPCÑ 19% TL 19% TL

Chi phí quaûn lyù 160.500 16.200

Thueâ taøi saûn 30.000 8.000

Baûo hieåm TSCÑ 10.000 12.000

Khaáu hao TSCÑ 40.000 15.000

Giaù mua cuûa phuï tuøng söû duïng

300.000386

• Thôøi gian LÑTT 1 naêm =

• CP NCTT 1 giôø LÑTT =

• CP quaûn lyù vaø phuïc vuï 1 giôø LÑTT =

• Giaù 1 giôø lao ñoäng tröïc tieáp öôùc tính =

387

40 * 50 * 10 = 20.000 giôø.

(400.000 + 400.000 * 19%) / 20.000 = 23,8

(50.000 + 50.000 * 19% + 160.500 + 30.000 + 10.000 + 40.000) / 20.000 = 15

23,8 + 15 + 5 = 43,8

Tyû leä % soá tieàn taêng theâm:

20.000 1,19 16.200 8.000 12.000 15.000 300.000 15%0,4

300.000

388

Chi phí neàn: 300.000

Giaù cho 1 coâng vieäc söûa chöõa =

16 giôø LÑTT

Giaù mua phuï tuøng : 200(43,8 * 16) + 200 + (200 * 40%) = 980,8

IV. ĐỊNH GIÁ BÁN SẢN PHẨM MỚI1. Những vấn đề căn bản khi định giá bán sản

phẩm mới.2. Các kỹ thuật định giá bán sản phẩm mới.

389

IV. ÑÒNH GIAÙ BAÙN SAÛN PHAÅM MÔÙI

1. Nhöõng vaán ñeà cô baûn khi ñònh giaù SP môùiBöôùc 1: Choïn löïa muïc tieâu ñaët giaù Lôïi nhuaän toái ña. Doanh thu toái ña . Söï taêng tröôûng doanh soá baùn haøng. Löôùt qua thò tröôøng toái ña. Daãn ñaïo chaát löôïng saûn phaåm.

390

Böôùc 2: xaùc ñònh roõ nhu caàu Nhöõng nhaân toá aûnh höôûng ñeán tính nhaïy caûm cuûa giaù caû: Ngöôøi mua ít, giaù caû nhaïy caûm vôùi nhu

caàu. Ngöôøi mua seõ ít nhaïy caûm vôùi giaù caû Khi hoï bieát veà caùch thay theá cuûa saûn phaåm. Khi hoï khoâng deã daøng so saùnh chaát löôïng cuûa nhöõng saûn phaåm thay theá. Khi söï chi tieâu thaáp, khoâng thích tieâu duøng. Haïn cheá chi tieâu cho nhöõng taøi saûn ñaõ mua. Khi khoâng theå toàn tröõ saûn phaåm. 391

• Ñoä co giaõn giaù caû cuûa nhu caàu:

Söï co giaõn giaù caû cuûa nhu

caàu

=

% Thay ñoåi soá löôïng ñoøi hoûi

% Thay ñoåi giaù caû

392

Nhu caàu ít co giaõn trong nhöõng ñieàu kieän sau:

Coù ít hoaëc khoâng coù SP thay theá hoaëc DN caïnh tranh

Ngöôøi mua khoâng saün saøng chaáp thuaän giaù cao

Ngöôøi mua chaäm thay ñoåi taäp quaùn vaø tìm kieám giaù thaáp hôn.

Ngöôøi mua cho raèng giaù cao laø do taêng chaát löôïng vaø laïm phaùt

• Böôùc 3: Öôùc tính chi phí Khi öôùc tính chi phí, chuùng ta caàn xaùc

ñònh roõ:• Ñònh phí vaø bieán phí • Söï thay ñoåi chi phí qua moãi kyø .• Böôùc 4: Phaân tích giaù caû cuûa

nhöõng doanh nghieäp caïnh tranh• Ñaây laø moät vaán ñeà caàn thieát

khi ñònh giaù. • Moät doanh nghieäp ñaõ cho bieát giaù

caû vaø khaû naêng cung öùng cuûa ñoái thuû caïnh tranh thì vieäc ñònh giaù seõ deã daøng hôn.

393

• Böôùc 5: Löïa choïn phöông phaùp ñònh giaù

• Ñònh giaù baùn theo phöông phaùp chi phí toaøn boä

• Ñònh giaù baùn theo phöông phaùp chi phí tröïc tieáp

• Ñònh giaù baùn theo giaù lao ñoäng vaø nguyeân vaät lieäu söû duïng

• Ñònh giaù baùn theo giaù trò nhaän thaáy: Theo phöông phaùp naøy, ngöôøi ñònh giaù ñöa ra baùn döïa vaøo nhaän thöùc cuûa ngöôøi mua saûn phaåm chöù khoâng ñöa vaøo chi phí cuûa ñôn vò taïo saûn phaåm.

• Ñònh giaù theo giaù cuûa doanh nghieäp caïnh tranh: Theo phöông phaùp naøy, doanh nghieäp caên cöù vaøo giaù cuûa nhöõng ñoái thuû caïnh tranh ñeå ñònh giaù saûn phaåm cuûa mình. 394

Böôùc 6: Choïn löïa giaù sau cuøng• Ñaët giaù taâm lyù • Chieán löôïc ñònh giaù cuûa doanh nghieäp : Chieán löôïc giaù thoaùng: Laø choïn giaù ban ñaàu cao , sau ñoù giaûm daàn. Laøm taêng toái ña lôïi nhuaän ngaén haïn. Traùnh ñöôïc nhöõng sai soùt öôùc tính veà chi phí. Coù deã bò phaù saûn khi saûn phaåm khoâng thaâm nhaäp ñöôïc vaøo thò tröôøng.

Chieán löôïc giaù thoâng thöôøng: Laø choïn giaù ban ñaàu thaáp ñeå ñaït ñöôïc söï

chaáp nhaän cuûa thò tröôøng, sau ñoù seõ taêng giaù leân daàn.

Deã chieám lónh thò tröôøng.Coâng ty phaûi maát ñi moät phaàn lôïi nhuaän

tröôùc maét vaø neáu khoâng chieám lónh thò tröôøng thì thieät haïi raát lôùn. 395

• Taùc ñoäng giaù caû vaø nhöõng phaûn öùng cuûa caùc thaønh phaàn khaùc nhau:

Caùc nhaø phaân phoái.Nhöõng nhaø buoân.Löïc löôïng baùn haøng .Nhöõng ñoái thuû caïnh tranh .Chính quyeàn vaø nhöõng nhaø cung caáp cuûa chính quyeàn .Nhaân vieân tieáp thò

396

2. Caùc kyõ thuaät ñònh giaù baùn saûn phaåm môùi

2.1 Thöïc nghieäm tieáp thò saûn phaåm. PP tieán haønh giôùi thieäu saûn phaåm môùi ôû

nhöõng vuøng ñaõ choïn, thöôøng vôùi nhöõng giaù khaùc nhau .

DN coù theå thu thaäp soá lieäu veà söï caïnh tranh, coù theå döï kieán vôùi nhöõng giaù baùn, nhöõng khoái löôïng baùn khaùc nhau.

Moät giaù ñöôïc choïn löïa sau ñoù seõ ñaûm baûo cho caùc muïc tieâu laâu daøi cuûa coâng ty.

Thöïc hieän tieáp thò coù theå cung caáp cho DN :Thoâng tin coù ích lôïi cao vaø ñaûm baûo thaønh

coâng. Thaáy ñöôïc nhöõng sai soùt trong vieäc ñònh

giaù.397

2.2 Xaùc laäp giaù baùn saûn phaåm döïa treân chi phí. Neàn taûng cuûa phöông phaùp xaùc laäp naøy laø vieäc thieát laäp giaù döïa vaøo chi phí caù bieät maø doanh nghieäp thöïc hieän quaù trình saûn xuaát ñeå xaùc laäp giaù bao goàm:

Tính giaù baùn theo PP chi phí toaøn boä.Tính giaù baùn theo PP chi phí tröïc tieáp .Tính giaù theo chi phí thôøi gian lao ñoäng

vaø nguyeân vaät lieäu söû duïng

398

1. Caùc tröôøng hôïp ñaëc bieät khi ñònh giaù baùn saûn phaåm

DN gaëp khoù khaên veà thò tröôøng tieâu thuï.

DN phaûi ñöông ñaàu vôùi ñoái thuû caïnh tranh.

DN phaûi phaán ñaáu ñeå tìm laáy hôïp ñoàng.

DN coøn naêng löïc nhaøn roãi muoán môû roäng lôïi nhuaän.

Coù ñôn ñaët haøng chæ 1 laàn 399

V. ÑÒNH GIAÙ BAÙN SAÛN PHAÅM TRONG MOÄT SOÁ TRÖÔØNG HÔÏP ÑAËC BIEÄT

2. Moâ hình chung ñònh giaù baùn saûn phaåm ôû caùc tröôøng hôïp ñaëc bieät.

Chi phí neàn :• Bieán phí NVLTT.• Bieán phí NCTT.• Bieán phí SXC• Bieán phí baùn

haøng• Bieán phí QLDN

Phaàn tieàn coäng theâm linh hoaït :

• Ñònh phí saûn xuaát• Ñònh phí baùn

haøng• Ñònh phí qldn• Lôïi nhuaän mong

muoán hoaëc möùc loã caàn buø ñaép

400

401

Soá tieàn

Chi phí neàn

- Bieán phí NVL tröïc tieáp

- Bieán phí nhaân coâng tröïc tieáp

- Bieán phí saûn xuaát chung

- Bieán phí baùn haøng vaø QLDN

Coäng chi phí neàn

Giaù baùn  

Neàn

Ñænh

Phaïm vi linh hoaït

Xaùc ñònh giaù baùn saûn phaåm theo phöông phaùp ñaûm phí coù öu ñieåm: Cung caáp nhieàu thoâng tin chi

tieát. Theå hieän quan heä chi phí –

khoái löôïng – lôïi nhuaän. Cung caáp moät caùi söôøn linh

hoaït coù theå thích nghi laäp töùc.

402

tröôøng hôïp DN coøn naêng löïc nhaøn roãi nhöng khoâng theå taêng doanh soá theo giaù baùn hieän thôøi ñeå môû roäng lôïi nhuaän thì DN chæ caàn möùc giaù baùn:

Giaù baùn >C( Buø ñaép ñònh phí chöa ñöôïc buø ñaép hoaëc

taêng lôïi nhuaän khi ñònh phí ñaõ ñöôïc buø ñaép)

Tröôøng hôïp DN ñang gaëp khoù khaên veà thò tröôøng tieâu thuï muoán thaâm nhaäp vaøo thò tröôøng hay taïo moät phaàn thu nhaäp trang traûi cho chi phí tröïc tieáp lao ñoäng, vaät tö, … thì giaù baùn chæ caàn buø ñaép ñöôïc bieán phí.

Giaù baùn > C

403

(neáu coù bò loã cuõng giöõ ñöôïc khaùch haøng vaø giöõ ñöôïc ngöôøi lao ñoäng)

Tröôøng hôïp caïnh tranh, ñaáu thaàu doanh nghieäp muoán tham döï hoaëc muoán thaâm nhaäp vaøo thò tröôøng môùi thì giaù baùn coù theå chæ caàn buø ñaép ñöôïc möùc bieán phí

Giaù baùn >C+B( vì seõ coù lôïi nhuaän)

Tröôøng hôïp ñôn ñaët haøng chæ moät laàn:

Giaù baùn Ñænh ( C+ PM)

404

Giaû söû coâng ty HOÀNG ANH ñang saûn xuaát maët haøng X vôùi CP nhö sau:

• Bieán phí NVLTT : 10.000ñ/sp• Bieán phí NCTT : 5.000ñ/sp • Bieán phí saûn xuaát chung : 3.000ñ/sp • Chi phí hoa hoàng baùn haøng : 2.000ñ/ sp • Chi phí KHTSCÑ duøng cho saûn xuaát :

12.000.000ñ• Chi phí KHTSCÑ duøng cho baùn haøng :

10.000.000ñ• Chi phí giao teá, tieáp khaùch :

8.000.000ñ• Naêng löïc saûn xuaát cuûa coâng ty 1.000 saûn

phaåmHieän thôøi coâng ty ñang saûn xuaát vaø tieâu thuï bình quaân trong kyø 800 saûn phaåm vôùi giaù 60.000ñ/saûn phaåm. Moät khaùch haøng yeâu caàu coâng ty baùn 100 saûn phaåm (ngoaøi soá saûn phaåm kinh doanh haøng kyø) vôùi giaù baùn 40.000ñ/saûn phaåm. Coâng ty coù neân baùn hay khoâng?

405

SoáSP

Ñôn vò Toång

soá

Bieán phí NVLTT

Bieánphí NCTT

Bieán phí SXC

Chi phí hoa hoàng

Toång coäng

406

Saûn löôïng hoøa voán =

= 750

X=800 > Xh =750

DN coù LN

20.000

2.000

3.000

5.000

10.000

30.000.00060.000 –

20.000

Ñaây laø tröôøng hôïp DN coøn naêng löïc nhaøn roãi vaø DN ñaõ coù LN

407

Giaù baùn > CP neàn

40.000

20.000

DN ñoàng yù baùn vôùi giaù:40.000

(40.000 – 20.000) 100= 2.000.000

P =

DN taêng LN

VI. ĐỊNH GIÁ SẢN PHẨM CHUYỂN NHƯỢNG

1. Khái niệm giá sản phẩm chuyển nhượng.2. Giá chuyển nhượng theo chi phí sử dụng.3. Giá chuyển nhượng theo giá thị trường.4. Định giá sản phẩm chuyển giao theo giá

thương lượng.

408

1.Khaùi nieäm giaù saûn phaåm chuyeån nhöôïng. Giaù saûn phaåm chuyeån nhöôïng thöïc chaát laø giaù saûn phaåm noäi boä bao goàm:

Giaù giöõa caùc ñôn vò thaønh vieân trong moät DN. Giaù giöõa ñôn vò caáp treân trong moät DN.

Khi ñònh giaù SP chuyeån nhöôïng phaûi ñaûm baûo :

Ñaûm baûo lôïi ích chung cuûa toaøn doanh nghieäp. Buø ñaép CP thöïc hieän SP cuûa BP chuyeån

nhöôïng Kích thích caùc boä phaän phaán ñaáu tieát kieäm

chi phí vaø taêng cöôøng traùch nhieäm vôùi muïc tieâu chung cuûa toaøn doanh nghieäp .

409

VI. ÑÒNH GIAÙ SAÛN PHAÅM CHUYEÅN NHÖÔÏNG

2. Giaù chuyeån nhöôïng theo chi phí söû duïng

Giaù chuyeån nhöôïng

=

Bieán phí

ñôn vò

+

Soá dö ñaûm phí cuûa hôïp

ñoàng tieâu thuï huûy boû

410

• tieâu thuï: 50.000 (X).• BPSX: 12.000ñ ( a)• Ñôn giaù: 20.000ñ (g)

• Mua ngoaøi vôùi giaù 15.000ñ/caùi, soá löôïng:50.000 caùi.

• B ñaët haøng vôùi A

411

SX rôø le ñieän

Boä phaän B

Boä phaän A

SX moâ tô ñieän

Coù nhu caàu SD rôø le ñieän khaùc loaïi do BP A SX

Neáu A nhaän thì:Phaûi huûy HÑ hieän

nayA xaùc ñònh BPSX

cho rôø le môùi laø 10.000ñ/caùi

Giaù chuyeån nhöôïng

Cuûa 1 rôle

=

10 ng.ñ (bieán phí

1 rôøle môùi)

+

8 ng.ñ (soá dö ñaûm phí

cuûa 1 rô le theo hôïp ñoàng

cuõ)

=18 ng.ñ/1 rôø

le

412

Ban Giaùm ñoác coâng ty chæ ñaïo cho boä phaän B mua rôø le ôû beân ngoaøi vôùi giaù 15 ng.ñ/caùi.

neáu coâng ty töï saûn xuaát rôø le, chuyeån nhöôïng noäi boä seõ bò thieät haïi: =( 3000*50.000)=

150.000.000ñ

Öu ñieåmPhaûn aùnh giôùi haïn thaáp nhaát

cuûa boä phaän cung caáp so vôùi giaù baùn ra ngoaøi.

Giaù naøy ñöôïc xaùc ñònh treân caên cöù thò tröôøng coù caïnh tranh.

Giuùp cho doanh nghieäp coù quyeát ñònh ñuùng ñaén nhaát.

Traùnh ñöôïc moïi keát quaû khoâng toát ñoái vôùi lôïi nhuaän.

413

Nhöôïc ñieåm Coù theå daãn ñeán nhöõng quyeát ñònh sai laàm.

Khoâng chæ roõ khi naøo chuyeån nhöôïng laø coù lôïi nhaát .

Noù aûnh höôûng ñeán muïc tieâu lôïi nhuaän cuûa toaøn doanh nghieäp nhö theá naøo.

Khoâng khuyeán khích caùc boä phaän saûn xuaát kieåm soaùt chi phí toát hôn.

Taát caû chi phí phaùt sinh duø tieát kieäm hay laõng phí ñeàu ñöôïc chuyeån cho boä phaän söû duïng saûn phaåm

Boä phaân naøy phaûi gaùnh chòu toaøn boä chi phí.

414

Nhaø quaûn trò deã nhaàm laãn thaønh quaû chæ do boä phaän cuoái cuøng naøy taïo neân, chæ coù khaâu cuoái cuøng môùi quyeát ñònh quaû saûn xuaát kinh doanh.

Khoâng thuùc ñaåy ñöôïc heä thoáng keá toaùn traùch nhieäm vì tính keát quaû, ñaùnh giaù caùc trung taâm traùch nhieäm, tính chæ tieâu ROI,RI ôû caùc boä phaän gaëp khoù khaên vaø ñoâi khi khoâng theå thöïc hieän ñöôïc.

Giaù saûn phaåm cuûa caùc boä phaän xa rôøi vôùi giaù thò tröôøng vaø cuõng deã daãn theo tình traïng naêng suaát, chi phí cuûa caùc boä phaän xa rôøi tình hình chung treân thò tröôøng.

415

3. Ñònh giaù SP chuyeån nhöôïng theo giaù thò tröôøng

Nhöõng nguyeân taéc :• Boä phaän mua phaûi mua trong noäi boä, neáu

boä phaän baùn ñaùp öùng ñöôïc taát caû caùc ñieàu kieän cuûa giaù mua ngoaøi vaø muoán baùn noäi boä.

• Neáu boä phaän baùn khoâng ñaùp öùng ñöôïc taát caû caùc ñieàu kieän cuûa giaù mua ngoaøi thì khi coù boä phaän mua ñöôïc töï do mua ngoaøi.

• Boä phaän baùn ñöôïc töï do töø choái baùn noäi boä neáu muoán baùn ra ngoaøi.

• Phaûi thaønh laäp moät hoäi ñoàng trung gian cuûa coâng ty ñeå giaûi quyeát nhöõng baát ñoàng giöõa caùc boä phaän veà giaù chuyeån nhöôïng.

416

Coâng ty coù theå choïn giaù cuûa saûn phaåm hoaëc dòch vuï töông töï ñöôïc coâng boá, ví duï, treân caùc taïp chí thöông maïi – ñeå söû duïng laøm giaù chuyeån giao.

Ngoaøi ra, coâng ty cuõng coù theå choïn giaù tính cho khaùch haøng beân ngoaøi laøm giaù chuyeån giao noäi boä coâng ty.

417

Phương thức

Laø caùch ñònh giaù saûn phaåm chuyeån giao toát nhaát. Laøm cho vieäc ñaùnh giaù thaønh quaû treân cô sôû lôïi nhuaän coù theå thöïc hieän ñöôïc ôû nhieàu möùc ñoä cuûa moät toå chöùc. Taát caû caùc boä phaän ñeàu coù theå xaùc ñònh ñöôïc lôïi nhuaän chöù khoâng phaûi chæ boä phaän nhaän chuyeån giao cuoái cuøng. Kieåm soaùt söï chuyeån giao. Caùch tieáp caän giaù thò tröôøng coøn giuùp cho caùc nhaø quaûn trò bieát ñöôïc khi naøo neân chuyeån giao khi naøo khoâng neân.

418

Öu ñieåm

Muïc tieâu laø nhaèm khuyeán khích caùc nhaø quaûn trò boä phaän, coù lieân quan ñeán vieäc chuyeån giao, höôùng deán muïc tieâu chung.

Giaù chuyeån giao phaûi keát hôïp haøi hoøa lôïi ích cuûa caùc beân tham gia chuyeån giao vaø lôïi ích cuûa toång theå Coâng ty.

Xaùc ñònh giaù chuyeån giao toái thieåu laøm cô sôû ñeå xaùc ñònh giaù chuyeån giao ñeå boä phaän chuyeån giao khoâng bò thieät haïi, ñoàng thôøi cuõng khoâng coù lôïi hôn so vôùi baùn ra ngoaøi.

419

4. Ñònh giaù SP chuyeån giao theo thöông löôïng Nguyeân taéc ñònh giaù chuyeån giao

Giaù chuyeån giao toái thieåu

=

Chi phí saûn xuaát vaø chuyeån giao ñôn

vò SP

+

Chi phí cô hoäi ñôn vò saûn phaåm

420

Bieán phí ñôn vò

Chuyeån giao

CPSX vaø chuyeån giao ñôn vò

CP cô hoäi ñôn vò SP

Phaàn lôïi ích lôùn nhaát bò maát ñi neáu chuyeån giao noäi boä

SDÑP ñôn vò bò maát ñi do maát cô hoäi baùn ra ngoaøi

Giaù chuyeån

giao toái

thieåu

=

Bieán phí ñôn vò SP chuyeån

giao

+

Soá dö ñaûm phí bò maát ñi tính cho

moät ñôn vòSP chuyeån

giao

421

Boä phaän A Boä phaän B

Ñôn giaù baùn 25

Ñôn giaù baùn ra ngoaøi 100

Bieán phí saûn xuaát 15

Ñôn giaù mua ngoaøi loaïi phuï tuøng nhö cuûa A saûn xuaát

25

 

Soá dö ñaûm phí 10

Chi phí ñaàu tö theâm ñeå cheá bieán phuï tuøng thaønh thaønh phaåm

40

422

Tröôøng hôïp 1: Giaù mua ngoaøi cuûa B baèng giaù baùn ra ngoaøi cuûa A.

Giaùchuyeån nhöôïng

=

Bieán phí

saûn xuaát

+

Soá dö ñaûm phí bò thieät haïi

do hôïp ñoàng cuõ bò huûy boû

25 = 15 + 10

423

Vôùi giaù chuyeån nhöôïng 25 ng.ñ thì vieäc chuyeån nhöôïng giöõa 2 boä phaän A vaø B ñöôïc thöïc hieän, vì giaù beân baùn vaø beân mua nhaát trí vôùi nhau.

Tröôøng hôïp 2: Giaù mua ngoaøi cuûa B thaáp hôn giaù baùn cuûa A laø 5, vaø boä phaän A ñaõ saûn xuaát toái ña coâng suaát.

• boä phaän A tính giaù chuyeån nhöôïng cho B vaãn laø 25 ng.ñ/saûn phaåm.

Vì neáu giaù baùn cuûa A giaûm baèng giaù mua ngoaøi thì A seõ phaûi huûy boû hôïp ñoàng baùn ra ngoaøi .

Lôïi nhuaän cuûa A, noùi rieâng, cuûa toaøn coâng ty, noùi chung, seõ bò giaûm 5ng.ñ/saûn phaåm.

424

Do vaäy, coâng ty seõ quyeát ñònh khoâng thöïc hieän chuyeån nhöôïng noäi boä.

Tröôøng hôïp 3: Giaù mua ngoaøi cuûa B thaáp hôn giaù baùn cuûa A laø 5 ng.ñ vaø boä phaän A coøn naêng löïc nhaøn roãi coù theå

ñaùp öùng hôïp ñoàng cuûa B.

• Trong tröôøng hôïp naøy boä phaän A khoâng bò thieät haïi vì huûy boû hôïp ñoàng baùn ra ngoaiø.

• boä phaân A taän duïng ñöôïc naêng löïc saûn xuaát coøn nhaøn roãi cuûa mình.

• Vaán ñeà ñaët ra ôû ñaây laø lieäu giaù chuyeån nhöôïng tính ñöôïc coù ñöôïc 2 boä phaän A vaø B chaáp nhaän hay khoâng?. Phaïm vi giaù chuyeån nhöôïng maø boä phaän A coù theå ñöa ra trong tröôøng hôïp naøy laø:

425

• Phaïm vi giaù chuyeån nhöôïng maø boä phaän A coù theå ñöa ra trong tröôøng hôïp naøy laø:

426

15.000ñ/sp

20.000ñ/sp

Bieán phí SX

Giaù baùn(toái

thieåu)(toái

ña)B ñöa ra giaù laø

20.000ñ/sp ???

A khoâng bò buoäc phaûi baùn cho B vôùi giaù 20.000ñ/sp

427

Ñoái vôùi A

A khoâng muoán vì quan ñieåm cuûa A laø:

Ñeå naêng löïc saûn xuaát nhaøn roãi ñeå giöõ giaù vaø tìm thò tröôøng môùi.

Saûn xuaát loaïi saûn phaåm khaùc coù lôïi nhuaän cao hôn

Boä phaän A neân chaáp nhaän hôïp ñoàng cuûa B, vì nhö vaäy lôïi nhuaän chung cuûa coâng ty seõ taêng.

Ñoái vôùi DN

Chương 7

THÔNG TIN QUYẾT ĐỊNH KINH DOANH NGẮN HẠN

NỘI DUNG

I. Sự cần thiết của thông tin thích hợp. II. Các ứng dụng thông tin thích hợp để

ra quyết định.

429

I. SỰ CẦN THIẾT CỦA THÔNG TIN THÍCH HỢP.

1. Quyết đỊnh kinh doanh. 2. Nhân diện thông tin thích hợp. 3. Thông tin không thích hợp.

430

1. Quyeát ñònh kinh doanh

• Ra quyeát ñònh laø chöùc naêng cô baûn cuûa nhaø quaûn lyù.

• Ra quyeát ñònh laø söï choïn löïa moät trong nhöõng phöông aùn ñöôïc ñaët ra.

• Neáu khoâng coù nhieàu phöông aùn ñeå choïn löïa thì khoâng theå ra quyeát ñònh.

431

Muïc tieâu cuûa quyeát ñònh

• Thoâng thöôøng muïc tieâu cuûa caùc QÑ laø gia taêng lôïi nhuaän.

• Do ñoù caùc thoâng tin veà chi phí ñöôïc söû duïng roäng raõi trong quaù trình ra quyeát ñònh.

• Tuy nhieân khoâng phaûi moïi chi phí coù lieân quan ñeán phöông aùn ñeàu thích hôïp cho vieäc choïn löïa.

432

Muïc tieâu cuûa quyeát ñònh

• Quyeát ñònh ñaõ ra laø gaén vôùi moät haønh ñoäng vaø keát quaû trong töông lai.

• Tieâu chuaån kinh teá cuûa moät quyeát ñònh toát laø choïn haønh ñoäng seõ coù keát quaû toát.

• Ra quyeát ñònh caàn ñeán nhöõng thoâng tin caàn thieát ñöôïc goïi laø thoâng tin thích hôïp.

433

2. Nhận diện thông tin thích hợp.

2.1 Khái niệm. 2.2 Sự cần thiết của thông tin thích hợp để

ra quyết định. 2.3 Phương pháp nhân diện thông tin thích

hợp.

434

2. NHAÄN DIEÄN THOÂNG TIN THÍCH HÔÏP

• Lieân quan ñeán phöông aùn töông lai.

• Laø thoâng tin ñònh löôïng vì thoâng tin chuû yeáu laø doanh thu vaø chi phí.

• Coù döõ lieäu cheânh leäch (gia löôïng).

435

THOÂNG TIN THÍCH HÔÏP

2.1 Khaùi nieäm

• Khoù coù ñuû thoâng tin ñeå tính keát quaû kinh doanh cho moãi phöông aùn.

• Nhieàu thoâng tin keå caû thoâng tin khoâng caàn thieát laøm cho ngöôøi quaûn lyù khoù nhaän bieát vaán ñeà chuû yeáu vaø coù theå ra quyeát ñònh khoâng toát.

436

SÖÏ CAÀN THIEÁT CUÛA THOÂNG TIN THÍCH HÔÏP

2.2 Söï caàn thieát cuûa thoâng tin thích hôïp ñeå

ra quyeát ñònh

2.3 PHÖÔNG PHAÙP NHAÄN DIEÄN THOÂNG TIN THÍCH HÔÏP

Taäp hôïp taát caû caùc thoâng tin coù ñöôïc lieân quan

ñeán caùc phöông aùn ñöôïc xem xeùt Loaïi boû chi phí aån (chìm, laën). Loaïi boû caùc khoaûn thu vaø chi phí

khoâng khaùc nhau giöõa caùc phöông aùn.

Xaùc ñònh lôïi nhuaän cheânh leäch Ra quyeát ñònh treân cô sôû cuûa caùc

thoâng tin coøn laïi, bôûi vì ñoù laø nhöõng thoâng tin thích hôïp.

437

438

+ (-)LN taêng giaûm (3) - (4)

-Chi phí taêng (4)

+Toång thu taêng (3) = (1) + (2)

+Chi phí tieát kieäm (2)

+Doanh thu taêng (1)

Soá tieàn

Lôïi nhuaän cheânh leäch

3. Thông tin không thích hợp.

3.1 Chi phí chìm. 3.2 Khoản thu và chi phí không khác nhau

giữa các phương án.

439

3. THOÂNG TIN KHOÂNG THÍCH HÔÏP

• Laø CP ñaõ phaùt sinh trong quaù khöù.

• Seõ khoâng traùnh ñöôïc trong phöông aùn hieän taïi baát keå nhaø quaûn lyù ra QÑ nhö theá naøo ñi nöõa.

• Khaáu hao TSCÑ, thueâ nhaø traû tröôùc laø chi phí chìm

440

CHI PHÍ CHÌM

3.1 CHI PHÍ CHÌM

Laø thoâng tin khoâng thích hôïp vì noù khoâng laøm cheânh leäch lôïi nhuaän giöõa caùc phöông aùn.

Ví duï

Coâng ty Sao Mai ñang ñöùng tröôùc söï choïn löïa laø neân tieáp tuïc söû duïng maùy cuõ ñeå saûn xuaát hay neân baùn maùy cuõ vaø mua maùy môùi.

Maùy môùi coù giaù cao hôn, thôøi gian söû duïng ngaén hôn, khoâng coù taùc duïng laøm taêng coâng suaát, nhöng laøm giaûm ñöôïc bieán phí söû duïng

441

442

4 naêm4 naêmThôøi gian söû duïng coøn laïi

180.000Giaù baùn hieän nay

600.000690.000Bieán phí moãi naêm

280.000Giaù trò coøn laïi

400.000350.000Nguyeân giaù

Maùy môùiMaùy cuõ

443

-140.000LN taêng

giaûm

-180.000180.000Thu baùn

maùy cuõ

0(280.000)(280.000)KH maùy cuõ

400.000(400.000)KHmaùy

môùi

-360.000(2.400.000)

(2.760.000)

BP

LN cheânh leäch

Mua maùy môùi

SD maùy cuõ

Lôïi nhuaän cheânh leäch 4 naêm (maùy cuõ/maùy môùi)

Neân quyeát ñònh mua maùy môùi vì taêng LN 140.000

3. THOÂNG TIN KHOÂNG THÍCH HÔÏP

Nhöõng thoâng tin khoâng cheânh leäch trong töông lai, khoâng phaûi laø thoâng tin thích hôïp.

Nhöõng thoâng tin xuaát hieän ñaày ñuû trong taát caû caùc phöông aùn laø thoâng tin khoâng thích hôïp.Bôûi vì trong töông lai seõ khoâng coù gì thay ñoåi cho duø phöông aùn naøo ñöôïc choïn ñi nöõa.

444

3.2 khoaûn thu vaø chi phí giöõa caùc phöông aùn

Laø thoâng tin khoâng thích hôïp vì noù khoâng laøm cheânh leäch lôïi nhuaän giöõa caùc phöông aùn.

Thuû coân

g

Töï ñoäng

Doanh thu 1 naêm 500.000

500.000

Tieàn löông 1 naêm 140.000

40.000

Chi phí quaûng caùo 1 naêm

100.000

100.000

Chi phí baùn haøng khaùc 1 naêm

300.000

340.000

Nguyeân giaù maùy baùn haøng

200.000

Thôøi gian söû duïng maùy baùn haøng

5 naêm

445

Coâng ty N ñang baùn haøng thuû coâng goàm 5 nhaân vieân baùn haøng, coâng ty döï kieán mua moät maùy baùn haøng töï ñoäng ñeå söû duïng. Coù thoâng tin lieân quan töøng phöông aùn:

446

-20.000LN taêng giaûm

40.00040.000Ng.giaù maùy baùn haøng

40.000340.000

300.000

Chi phí baùn haøng khaùc

0100.000

100.000

Chi phí quaûng caùo

-100.00040.000140.000

Tieàn löông

0500.000

500.000

Doanh thu

Cheânh leäch

Töï ñoän

g

Thuû coân

g

Lôïi nhuaän cheânh leäch 1 naêm (thuû coâng/ töï ñoäng)

Neân quyeát ñònh mua maùy töï ñoäng vì taêng LN 20.000

CP quaûng caùo vaø DT laø thoâng tin khoâng thích hôïp

II. ÖÙNG DUÏNG THOÂNG TIN THÍCH HÔÏP ÑEÅ RA QUYEÁT ÑÒNH

1. Quyeát ñònh tieáp tuïc hay loaïi boû moät boä phaän kinh doanh.

2. Quyeát ñònh neân saûn xuaát hay neân mua.

3. Quyeát ñònh neân baùn hay saûn xuaát tieáp tuïc

4. Quyeát ñònh saûn xuaát trong ñieàu kieän giôùi haïn.

447

2.1 Quyeát ñònh tieáp tuïc hay loaïi boû moät boä phaän kinh doanh

448

Muïc tieâu cuûa

quyeát ñònh laø ñeå coù

toång lôïi nhuaän

cao

( toái ña hoùa lôïi nhuaän)

Thay theá kinh doanh maët haøng

khaùc

449-5.00012.00016.00023.000Laõi (loã)

6.0009.00015.00030.000Ñònh phí chung phaân boå

1.00021.00031.00053.000Soá dö boä phaän

5005002.0003.000- Baûo hieåm TSCÑ

3.5007.5001.00012.000- Quaûng caùo

7.0008.50011.50027.000- KH TSCÑ

8.00012.50029.50050.000- Tieàn löông

19.00029.00044.00092.000Ñònh phí boä phaän

20.00050.00075.000145.000Soá dö ñaûm phí

30.00025.00050.000105.000Bieán phí

50.00075.000125.000250.000Doanh thu

Gia duïng

Myõ phaå

m

Thöïc phaå

m

Loaïi haøngToång

coäng

450

1.00022.00023.000LN taêng giaûm

030.00030.000Ñònh phí chung

1.00052.00053.000Soá dö boä phaän

-19.00073.00092.000Ñònh phí boä phaän

20.000125.000145.000Soá dö ñaûm phí

-30.00075.000105.000Bieán phí

50.000200.000250.000Doanh thu

LN cheânh

leäch

KD 2 loaïi haøng

KD 3 loaïi haøng

Tình huoáng 1: Coù neân Ngöøng kinh doanh maët haøng gia duïng hay khoâng ?

• Nhö vaäy neáu kinh doanh haøng gia duïng thì coù lôïi nhuaän cao hôn ngöøng kinh doanh haøng gia duïng laø 1.000.

• Ñònh phí chung laø thoâng tin khoâng thích hôïp.

451

Khoâng neân ngöøng kinh doanh maët haøng gia duïng

45223.000Laõi (loã)

30.000Ñònh phí chung khoâng phaân boå

1.00021.00031.00053.000Soá dö boä phaän

5005002.0003.000- Baûo hieåm TSCÑ

3.5007.5001.00012.000- Quaûng caùo

7.0008.50011.50027.000- KH TSCÑ

8.00012.50029.50050.000- Tieàn löông

19.00029.00044.00092.000Ñònh phí boä phaän

20.00050.00075.000145.000Soá dö ñaûm phí

30.00025.00050.000105.000Bieán phí

50.00075.000125.000250.000Doanh thu

Gia duïng

Myõ phaå

m

Thöïc phaå

m

Loaïi haøngToång coän

g

Nhö vaäy neáu ngöøng kinh doanh haøng gia duïng thì soá dö boä phaän giaûm 1.000, ñònh phí chung khoâng ñoåi thì lôïi nhuaän chung giaûm 1.000.

453

Soá dö boä phaän cuûa töøng boä phaän laø thöôùc ño toát ñeå ra quyeát ñònh neân tieáp tuïc hoaëc ngöøng kinh doanh moät boä phaän.

454

Tình huoáng 2: Thay theá KD haøng gia duïng baèng haøng vaên phoøng phaåm

-5.00028.00023.000LN taêng giaûm

030.00030.000Ñònh phí chung

-5.00058.00053.000Soá dö boä phaän

-7.00085.00092.000Ñònh phí boä phaän

2.000143.000145.000Soá dö ñaûm phí

-8.00097.000105.000Bieán phí

10.000240.000250.000Doanh thu

LN cheânh

leäch

KD 3 loaïi haøng

môùi

KD 3 loaïi haøng

cuõ

Nhö vaäy neáu thay theá kinh doanh haøng gia duïng baèng haøng vaên phoøng phaåm thì lôïi nhuaän chung taêng 5000.

455

Neân thay theá kinh doanh haøng gia duïng baèng haøng vaên phoøng phaåm

2.2 Quyeát ñònh neân saûn xuaát hay neân mua.

Thuận lợiKhông phụ thuộc nguồn cung cấp.Kiểm tra chất lượng tốt hơn.Có lợi nhuận.

Bất lợiKhó khăn khi năng lực sản xuất không đủ.Rủi ro.

456

Nếu tự sản xuất

• Coâng ty P ñang saûn xuaát 8.000 chi tieát X ñeå laép raùp saûn phaåm moãi naêm, Chi phí saûn xuaát moãi chi tieát nhö sau:

Bieán phí 10.000

Ñònh phí boä phaän 6.000

- Tl nhaân vieân QLSX 4.000

- Khaáu hao TSCÑ 2.000

Ñònh phí chung phaân boå

5.000

Coäng 21.000

457

Moät nhaø cung caáp nhaän cung caáp ñuû nhu caàu vôùi giaù 18000 ñ/chi tieát.

Giaû söû khoâng saûn xuaát maùy moùc thieát bò cho thueâ moãi naêm thu ñöôïc 12.000.000 ñ, coâng nhaân vieân chöùc chuyeån sang xöôûng khaùc.

Muoán naâng cao hieäu quaû thì neân mua hay khoâng ???

458

20.000LN taêng giaûm

-12.00012.000Khoaûn thu cho thueâ MMTB

040.00040.000Ñònh phí chung phaân boå

016.00016.000- KH TSCÑ

-32.00032.000- TL NV QLSX

Ñònh phí boä phaän

64.000144.00080.000Bieán phí

LN cheânh leäch

MuaSaûn xuaát

Lợi nhuận chênh lệch 1 năm

459

Xem xét Mức lợi nhuận tốt nhất.

QSX > Qhv

Lưu y khi chọn quyết định sản xuất

Ví duï: Coâng ty XX ñeå laép raùp saûn phaåm phaûi mua moät loaïi chi tieát giaù 40.000 đ/chi tieát. Döï tính saûn xuaát chi tieát naøy öôùc tính bieán phí moät chi tieát 20.000ñ/SP, ñònh phí toång coäng 20.000.000 đ hàng thaùng. Coâng ty söû duïng vôùi soá löôïng bao nhieâu thì neân sx? .

460

Möùc SX hoøa voán = 1.000 chi tieát.

Quyết định ??

?

Quyết định Sản xuất :

khi Sư dụng trên 1000 chi tiết

Quyết định Mua :

khi Sư dụng dưới 1000 chi tiết

2.3 Quyết định nên bán hay tiếp tục sản xuất

461

SP ASX

tieáp tuïcSP A'

NVL

cô baûn

Quaù trình

SX

chung

SP BSX

tieáp tuïcSP B'

Chi phí

SX

chung

Ñieån

phaân

chia

SP CSX

tieáp tuïcSP C'

Nguyên tăc

( )CP

( )DT

462

> CPDTCPDT

Doanh thu tăng thêm =

Doanh thu sau khi tiếp tục SX

-Doanh thu tại điêm phân chia

CPSX tăng thêm

= CPSX của quá trình SX tiếp tục

Quyêt� định tiếp tục SX

=Tạo việc làm cho người LĐ, có ích lợi cho chính phủ

< CPDTQĐ nên bán ở điêm phân chia

Ví duï: Coâng ty Q ñang söû duïng moät nguyeân lieäu cô baûn sau quaù trình saûn xuaát chung taïo ra 3 saûn phaåm A, B, C vaø coù theå saûn xuaát tieáp tuïc saûn phaåm A thaønh saûn phaåm A’, B thaønh B’ vaø C thaønh C’.

Saûn phaåm

Saûn phaåm

A A’ B B’

DT ôû ñieåm phaân chia 120 150

DT sau khi SX tieáp tuïc 160 240

CP quaù trình SX chung phaân boå

80 100

CP SX tieáp tuïc 50 70

463

Muoán naâng cao hieäu quaû thì saûn phaåm naøo baùn ôû ñieåm phaân chia, saûn phaåm naøo baùn sau khi saûn xuaát tieáp tuïc?

464

-10LN taêng giaûm

-5050CP SX tieáp tuïc

08080CP quaù trình SX chung phaân boå

40120160Doanh thu

LN cheân

h leäch

Baùn ôû ñieåm

phaân chia

Saûn xuaát

tieáp tuïc

Lôïi nhuaän cheânh leäch (A’/A)

QĐ: Nên bán sản phẩm A ngay tại điểm phân chia.

465

20LN taêng giaûm

-7070CP SX tieáp tuïc

0100100CP quaù trình SX chung phaân boå

90150240Doanh thu

LNcheânh

leäch

Baùn ôû ñieåm

phaân chia

SX tieáp

tuïc

Lôïi nhuaän cheânh leäch (B’/B)

QĐ: Nên bán sản phẩm B sau khi tiếp tục SX

2.4 Quyết định sản xuất trong điều ki n giới hạn.ệ

2.4.1 Phạm vi giới hạn.2.4.2 Quyết định lựa chon SPSX khi bị giới

hạn 1 điều ki n.ệ2.4.3 Quyết định lựa chon SPSX khi bị giới

hạn nhiều điều ki n.ệ

466

2.4.1 Phạm vi giới hạn

467

Soá giôø coâng, giôø maùy saûn xuaát giôùi haïn vì chöa coù ñieàu kieän môû roäng.Saûn löôïng tieâu thuï haïn cheá.Soá nguyeân lieäu hieän coù do nguoàn cung öùng gaëp khoù khaên…

2.4.2 Quyết định lựa chon SPSX khi bị giới hạn m t điều ki n ộ ệ

Saûn phaåm A Saûn phaåm B

Giôø maùy saûn xuaát moãi saûn phaåm

2 giôø 2,5 giôø

Giaù baùn moãi saûn phaåm 50 75

Bieán phí moãi saûn phaåm 20 40

Ñònh phí 100.000 100.000

Saûn löôïng tieâu thuï Khoâng giôùi haïn

Khoâng giôùi haïn

468

Công suất máy móc giới hạn 20.000 giờ.

Muốn nâng cao hiệu quả thì nên SXSP nào ???

Lợi nhu n chênh l chậ ệ

469

20.000LN taêng giaûm

0100.000100.000Ñònh phí

20.000280.000300.000Soá dö ñaûm phí

120.000320.000200.000Bieán phí

-100.000600.000500.000Doanh thu

LNcheânh leäch

Saûn phaåm

B

Saûn phaåm

A

Nên SX sản phẩm A để bán

2.4.3 Quyết định lựa chon SPSX khi bị giới hạn nhiều điều ki n ệ

Bước 1: Xác định phương trình hàm mục tiêu.Bước 2: Xác định các phương trình điều kiện

giới hạn.Bước 3: Vẽ đường biểu diên các phương trình

điều ki n giới hạn trên đồ thị.ệBước 4: xác định vùng SX tối ưu.Bước 5: Xác định hôn hợp SPSX tối ưu.

470

Chỉ tiêu SP A SP B

Soá dö ñaûm phí moät saûn phaåm

8 10

Giôø maùy SX moät saûn phaåm 6 giôø 9 giôø

Löôïng nguyeân lieäu ñeå SX moät SP

6 kg 3 kg

471

Giôø maùy saûn xuaát toái ña 36.000 giôø.Soá löôïng nguyeân lieäu toái ña 24.000 kg.Möùc tieâu thuï saûn phaåm B toái ña 3.000 saûn phaåm.Muoán naâng cao hieäu quaû thì neân saûn xuaát hoãn hôïp saûn phaåm nhö theá naøo?

Bước 1: Xác định phương trình hàm mục tiêuGoi x là số lượng SP A cần SX.Goi y là số lượng SP B cần SX.Hàm mục tiêu phải đảm bảo:

số dư đảm phí max

Z = 8x + 10y

472

Bước 2 : Xác định các phương trình điều kiện giới hạn

6x + 9y 36.0006x + 3y 24.000 y 3.000

Bước 3: Vẽ đường biểu diên các phương trình có điều ki nệ

473

6x + 9y 36.000

6x + 3y 24.000

y 3.000

474

O

4000

6000

8000

2000

2000 4000 6000

y

x

6x+9y=36.000

y = 3000

6x+3y=24.000

AB

C

D

Bước 4: Xác định vùng SX tối ưu

Böôùc 5: Xaùc ñònh hoãn hôïp SPSX toái öu:Keát caáu saûn phaåm saûn xuaát toái öu laø toïa ñoä giao ñieåm cuûa 2

phöông trình thuoäc goùc cuûa vuøng SX toái öu.

475

32.00004000D

44.00020003000C

42.00030001500B

30.00030000A

000O

SP B (y)SP A (x)Giaù trò haøm

muïc tieâuSoá löôïng SP SXGoù

c

Keát caáu saûn phaåm saûn xuaát toái öu laø 3000 SP A và 2000 SP B

Bước 1: Xác định phương trình hàm mục tiêuGoi x là số lượng SP A cần SX.Goi y là số lượng SP B cần SX.Hàm mục tiêu phải đảm bảo:

số dư đảm phí max

Z = 200 x + 300y

476

Bước 2 : Xác định các phương trình điều kiện giới hạn

5x + 10y 200.0004x + 5y 100.000 y 20.000

x 10.000

477

O

20.000

10000 40.00020000

y

x

4x+5y=100.000

y = 20.000

5x+10y= 200.000

AB

C

0

Bước 4: Xác định vùng SX tối ưu

x= 10.000

Böôùc 5: Xaùc ñònh hoãn hôïp SPSX toái öu:Keát caáu saûn phaåm saûn xuaát toái öu laø toïa ñoä giao ñieåm cuûa 2

phöông trình thuoäc goùc cuûa vuøng SX toái öu.

478

2.000.000010.000C

5.600.00012.00010.000B

6.000.00020.0000A

000O

SP B (y)SP A (x)Giaù trò haøm

muïc tieâuSoá löôïng SP SXGoù

c

Keát caáu saûn phaåm saûn xuaát toái öu laø 20.000 SP B