Tüm Kamu Personeli İçin

� Türkiye Cumhuriyeti AnayasasıDevlet Teşkilatı657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu399 sayılı Kanun Hükmünde KararnameAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

�

�

�

�

Ulusal GüvenlikHalkla İlişkilerTürkçeResmî Yazışma KurallarıEtik Davranış İlkeleri

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

Adalet Bakanlığı

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı

Avrupa Birliği Bakanlığı

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Dışişleri Bakanlığı

�

�

�

�

�

�

�

Ekonomi Bakanlığı

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı

Gençlik ve Spor Bakanlığı

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı

İçişleri Bakanlığı

Kalkınma Bakanlığı

GYSGörevde Yükselme Sınavlarına Hazırlık El Kitabı

KONU ANLATIMI + SORU BANKASI

�

�

�

�

�

�

�

�

Kültür ve Turizm Bakanlığı

Maliye Bakanlığı

Millî Eğitim Bakanlığı

Millî Savunma Bakanlığı

Orman ve Su İşleri Bakanlığı

Sağlık Bakanlığı

Ulaştırma Bakanlığı

Üniversiteler Arası Görevde

Yükselme Sınavı (ÜGYS)

Memurluk, Şeflik, Uzmanlık, Şube Müdürlüğü ve Diğer Unvanlar

EN SON

YAPILAN

DEĞİŞİKLİKLERLEEN SON

YAPILAN

DEĞİŞİKLİKLERLE

2013

v

SUNU

Kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan personelin, görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavlarına daha iyi hazırlanmaları amacıyla "Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Sınavına Hazırlık El Kitabı" hazırlanmıştır. Bu kitapta, Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin 10’uncu maddesinde belirtilen aşağıdaki konular yer almaktadır:

Görevde yükselme eğitimi aşağıdaki konuları kapsar:

a) T.C. Anayasası;

1. Genel esaslar,

2. Temel hak ve ödevler,

3. Devletin temel organları,

b) Atatürk ilkeleri ve inkılap tarihi, Ulusal güvenlik,

c) Devlet teşkilatı ile ilgili mevzuat,

d) (Değişik: 1/3/2010-2010/192 K.) İlan edilen kadro veya pozisyonların tâbi olduğu personel mevzuatına göre, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve ilgili mevzuat ya da 22/1/1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve ilgili mevzuat,

e) Türkçe dil bilgisi ve yazışmayla ilgili kurallar,

f) (Değişik: 1/3/2010-2010/192 K.) Halkla ilişkiler,

g) (Ek: 1/3/2010-2010/192 K.) Etik davranış ilkeleri,

h) Kurumlarca belirlenecek görev alanları ve atama yapılacak görevin niteliği ile ilgili konular.

Kitapta, yukarıdaki konular dışında, başta şef ve şube müdürlüğü sınavlarında çıkan soruları kapsayan görev alanlarına yönelik mevzuat konuları da yer almaktadır.

Ayrıca, yukarıdaki konuların sonunda veya mevzuat içerisinde son yıllarda ÖDYM’ce yapılan GYS sınavlarında sorulan sorulara da yer verilmiştir.

Okuyucularımızın, kitabın yayında olduğu sürelerde olası bir mevzuat değişikliği veya uyarılara ilişkin duyurular için http://www.pegem.net/mevzuat/index.aspx adresini takip etmeleri gerekmektedir.

Kitabımızın, bu sınava hazırlanacak olan kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan personele yararlı olmasını ve sınavdaki başarılarına katkı getirmesini diliyoruz.

Bu kitapta yer alan kanun ve yönetmelikler 22/10/2012 tarihi itibarıyla alınmıştır. Kitapta yer alan

kanun ve yönetmeliklerde bu tarihten sonra olabilecek değişiklikler için Resmi Gazete'yi takip

etmeleri gerekmektedir.

vii

İÇİNDEKİLER

Sunu .................................................................................................................................................................. iii

İçindekiler ........................................................................................................................................................... v

ANA KONULAR

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASI .............................................................................................................................. 3

T.C. İNKILÂP TARİHİ ........................................................................................................................................................ 97

ULUSAL GÜVENLİK ....................................................................................................................................................... 130

TÜRKİYE CUMHURİYETİ İDARİ YAPISI ........................................................................................................................ 152

3046 SAYILI BAKANLIKLARIN KURULUŞ VE GÖREV ESASLARI HAKKINDAKİ KANUN ...................................... 158

5302 SAYILI İL ÖZEL İDARESİ KANUNU ................................................................................................................. 178

5393 SAYILI BELEDİYE KANUNU ........................................................................................................................... 192

442 SAYILI KÖY KANUNU ....................................................................................................................................... 198

HİZMET YÖNÜNDEN YERİNDEN YÖNETİM KURULUŞLARI ................................................................................. 211

5442 SAYILI İL İDARESİ KANUNU ........................................................................................................................... 220

657 SAYILI DEVLET MEMURLARI KANUNU ................................................................................................................ 233

399 SAYILI KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ PERSONEL REJİMİNİN DÜZENLENMESİ VE 233 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMENİN BAZI MADDELERİNİN YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILMASINA DAİR KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME ................................................................................. 297

TÜRKÇE ......................................................................................................................................................................... 310

RESMÎ YAZIŞMALARDA UYGULANACAK ESAS VE USULLER HAKKINDA YÖNETMELİK ......................................... 388

HALKLA İLİŞKİLER VE İLETİŞİM BECERİLER .............................................................................................................. 415

İLETİŞİM BECERİLERİ ............................................................................................................................................. 426

ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ ............................................................................................................................................ 441

KAMU GÖREVLİLERİ ETİK KURULU KURULMASI VE BAZI 5176 SAYILI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN ............................................................................................................................. 447

KAMU GÖREVLİLERİ ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ İLE BAŞVURU USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK .......................................................................................................................................................... 449

GÖREVDE YÜKSELME SINAVLARINDA ÇIKAN DİĞER MEVZUATLAR

5018 SAYILI KAMU MALÎ YÖNETİMİ VE KONTROL KANUNU ...................................................................................... 463

3628 SAYILI MAL BİLDİRİMİNDE BULUNULMASI RÜŞVET VE YOLSUZLUKLARLA MÜCADELE KANUNU ............... 495

4982 SAYILI BİLGİ EDİNME HAKKI KANUNU ................................................................................................................ 503

2914 SAYILI YÜKSEK ÖĞRENİM PERSONEL KANUNU ............................................................................................... 547

3071 SAYILI DİLEKÇE HAKKININ KULLANILMASINA DAİR KANUN ............................................................................ 562

4483 SAYILI MEMURLAR VE DİĞER KAMU GÖREVLİLERİNİN YARGILANMASI HAKKINDA KANUN ........................ 565

6245 SAYILI HARCIRAH KANUNU................................................................................................................................. 572

7201 SAYILI TEBLİGAT KANUNU .................................................................................................................................. 581

4734 SAYILI KAMU İHALE KANUNU .............................................................................................................................. 591

ADAY MEMURLARIN YETİŞTİRİLMELERİNE İLİŞKİN GENEL YÖNETMELİK .............................................................. 625

DEVLET MEMURLARININ ŞİKÂYET VE MÜRACAATLARI HAKKINDA YÖNETMELİK ................................................. 633

DİSİPLİN KURULLARI VE DİSİPLİN AMİRLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK ................................................................... 637

DEVLET MEMURLARININ TEDAVİ YARDIMI VE CENAZE GİDERLERİ YÖNETMELİĞİ ............................................... 643

TAŞINIR MAL YÖNETMELİĞİ ........................................................................................................................................ 653

KAMU KURUM VE KURULUSLARINDA ÇALISAN PERSONELİN KILIK VE KIYAFETİNE DAİR YÖNETMELİK ........... 670

KAMU KURUM VE KURULUSLARINDA GÖREVDE YÜKSELME VE UNVAN DEĞİŞİKLİĞİ ESASLARINA DAİR GENEL YÖNETMELİKLER .................................................................................................................................... 673

viii

SORU BANKASI

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASA TESTİ ÖSYM’NİN YAPTIĞI SINAVLARDA ÇIKAN SORULAR -1 ........................ 681

ÖSYM’NİN YAPTIĞI SINAVLARDA ÇIKAN SORULAR -2 .............................................................................................. 703

ÖSYM’NİN YAPTIĞI SINAVLARDA ÇIKAN SORULAR -3 .............................................................................................. 717

T.C. İNKILAP TARİHİ ...................................................................................................................................................... 727

ÖDYM’nin 1999–2009 Yılları Arasında Yapmış Olduğu Çeşitli Sınavlarda Çıkan Sorular ................................................ 734

İNKILÂP TARİHİ TEST - 1 .............................................................................................................................................. 754

İNKILÂP TARİHİ TEST - 2 .............................................................................................................................................. 774

ULUSAL GÜVENLİK ....................................................................................................................................................... 796

5442 SAYILI İL İDARE KANUNU .................................................................................................................................... 803

5302 SAYILI İL ÖZEL İDARESİ KANUNU ....................................................................................................................... 808

3046 SAYILI BAKANLIKLARIN KURULUŞ VE GÖREV ESASLARI HAKKINDA KANUN ................................................ 812

DEVLET TEŞKİLATI ....................................................................................................................................................... 816

2006-2010 YILLARI ARASINDA YAPILAN ÇEŞİTLİ SINAVLARDA ÇIKAN SORULAR ................................................... 826

657 SAYILI DEVLET MEMURLUĞU ............................................................................................................................... 833

TÜRKÇE - 1 .................................................................................................................................................................... 855

TÜRKÇE - 2 .................................................................................................................................................................... 869

RESMİ YAZIŞMALARDA UYGULANACAK ESAS VE USULLER HAKKINDA YÖNETMELİK ......................................... 897

HALKLA İLİŞKİLER VE İLETİŞİM BECERİLERİ ............................................................................................................. 910

İLETİŞİM BECERİLERİ ................................................................................................................................................... 914

ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ ............................................................................................................................................ 921

5176 SAYILI KAMU GÖREVLİLERİ ETİK KURULU KURULMASI VE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN ve KAMU GÖREVLİLERİ ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ İLE BAŞVURU USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK ............................................................................................................................ 925

4982 SAYILI BİLGİ EDİNME HAKKI KANUNU ................................................................................................................ 929

3628 SAYILI MAL BİLDİRİMİNDE BULUNULMASI, RÜŞVET VE YOLSUZLUKLARLA MÜCADELE KANUNU .............. 933

ADAY MEMURLARIN YETİŞTİRİLMELERİNE DAİR GENEL YÖNETMELİK .................................................................. 943

4734 SAYILI KAMU İHALE KANUNU .............................................................................................................................. 946

6245 SAYILI HARCIRAH KANUNU................................................................................................................................. 952

7201 SAYILI TEBLİGAT KANUNU .................................................................................................................................. 954

2011 YILINDA GÖREVDE YÜKSELME SINAVLARINDA ÇIKAN SORULAR .................................................................. 965

2012 YILINDA MEB (Ölçme, Değerlendirme ve Yerleştirme Grup Başkanlığı) TARAFINDAN YAPILAN ÇEŞİTLİ SINAVLARDA ÇIKAN SORULAR ................................................................................................................................... 975

T.C. ANAYASASI 2012 YILINDA ÖSYM’CE YAPILAN ÇEŞİTLİ SINAVLARDA ÇIKAN SORULAR ................................. 988

657 SAYILI DEVLET MEMURLARI KANUNU 2012 YILINDA MEB (Ölçme, Değerlendirme ve Yerleştirme Grup Başkanlığı) TARAFINDAN YAPILAN ÇEŞİTLİ SINAVLARDA ÇIKAN SORULAR ................................................... 999

ÜNİVERSİTELERDEKİ İDARİ PERSONEL İÇİN GÖREVDE YÜKSELME SINAVI – 2012 ORTAK KONULAR ............. 1013

RESMİ YAZIŞMALARDA UYGULANACAK ESES VE USULLER HAKKINDA YÖNETMELİK 2012 YILINDA MEB (Ölçme, Değerlendirme ve Yerleştirme Grup Başkanlığı) TARAFINDAN YAPILAN ÇEŞİTLİ SINAVLARDA ÇIKAN SORULAR .................................................................................................................................................................... 1018

ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILÂP TARİHİ, ULUSAL GÜVENLİK 2012 YILINDA MEB (Ölçme, Değerlendirme ve Yerleştirme Grup Başkanlığı) TARAFINDAN YAPILAN ÇEŞİTLİ SINAVLARDA ÇIKAN SORULAR .............................. 1021

ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILÂP TARİHİ, ULUSAL GÜVENLİK 2012 Yılında ÖSYM’ce yapılan Çeşitli Sınavlarda Çıkan Sorular .............................................................................................................................................. 1032

2012 YILINDA MEB (Ölçme, Değerlendirme ve Yerleştirme Grup Başkanlığı) TARAFINDAN YAPILAN ÇEŞİTLİ SINAVLARDA ÇIKAN SORULAR ................................................................................................................................. 1043

ix

ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ 2012 YILINDA MEB (Ölçme, Değerlendirme ve Yerleştirme Grup Başkanlığı) TARAFINDAN YAPILAN ÇEŞİTLİ SINAVLARDA ÇIKAN SORULAR ............................................................................ 1053

HALKLA İLİŞKİLER 2012 YILINDA MEB (Ölçme, Değerlendirme ve Yerleştirme Grup Başkanlığı) TARAFINDAN YAPILAN ÇEŞİTLİ SINAVLARDA ÇIKAN SORULAR ............................................................................ 1059

DEVLET TEŞKİLATI İLE İLGİLİ MEVZUAT 2012 YILINDA MEB (Ölçme, Değerlendirme ve Yerleştirme Grup Başkanlığı) TARAFINDAN YAPILAN ÇEŞİTLİ SINAVLARDA ÇIKAN SORULAR ................................................. 1065

5018 SAYILI KAMU MALİ YÖNETİM VE KONTROL KANUNU 2012 YILINDA MEB (Ölçme, Değerlendirme ve Yerleştirme Grup Başkanlığı) TARAFINDAN YAPILAN ÇEŞİTLİ SINAVLARDA ÇIKAN SORULAR .............................. 1074

TAŞINIR MAL YÖNETMELİĞİ 2012 YILINDA ÇIKAN SORULAR ................................................................................. 1078

ATAMA YAPILACAK GÖREVİN NİTELİĞİNE YÖNELİK VE ÇEŞİTLİ MEVZUATLARDAN ÇIKAN SORULAR 2012 YILINDA MEB (Ölçme, Değerlendirme ve Yerleştirme Grup Başkanlığı) TARAFINDAN YAPILAN ÇEŞİTLİ SINAVLARDA ÇIKAN SORULAR ................................................................................................................................. 1079

4734 SAYILI KAMU İHALE KANUNU 2012 YILINDA MEB (Ölçme, Değerlendirme ve Yerleştirme Grup Başkanlığı) TARAFINDAN YAPILAN ÇEŞİTLİ SINAVLARDA ÇIKAN SORULAR ............................................................................ 1090

ÜNİVERSİTELERDEKİ İDARİ PERSONEL İÇİN GÖREVDE YÜKSELME SINAVI – 2011 ORTAK KONULAR ............. 1093

ALAN BİLGİSİ TESTİ (Ayniyat Saymanı, Hukuk Müşaviri, İşletme Müdürü, Sayman, Şef, Şube Müdürü) ..................... 1098

ALAN BİLGİSİ TESTİ (Ambar Memuru, Başhemşire, Bilgisayar İşletmeni, Daktilograf, Memur, Şoför) .......................... 1106

ÜNİVERSİTELERDEKİ İDARİ PERSONEL İÇİN GÖREVDE YÜKSELME SINAVI – 2012 ORTAK KONULAR ............ 1113

ALAN BİLGİSİ TESTİ (Ayniyat Saymanı, Hastane Müdür Yardımcısı, Koruma ve Güvenlik Şefi, Şef, Şube Müdürü) .... 1118

ALAN BİLGİSİ TESTİ (Ambar Memuru, Başhemşire, Bilgisayar İşletmeni, Memur, Satınalma Memuru, Sekreter, Tekniker, Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni)............................................................................................... 1026

ALAN BİLGİSİ TESTİ (Şoför) ........................................................................................................................................ 1034

KKKOOONNNUUU AAANNNLLLAAATTTIIIMMMIII

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası

3

TÜRKİYE CUMHURİYETİ

ANAYASASI

Kanun No: 2709 Kabul,

Tarihi: 7 Kasım 1982

Görevde Yükselme Sınavlarına Hazırlık El Kitabı

4

GENEL BAŞLIKLAR

Birinci Kısım

Genel Esaslar

I. Devletin şekli

II. Cumhuriyetin nitelikleri

III. Devletin bütünlüğü, resmi dili, bayrağı, milli marşı ve başkenti

IV. Değiştirilemeyecek hükümler

V. Devletin temel amaç ve görevleri

VI. Egemenlik

VII. Yasama yetkisi

VIII. Yürütme yetkisi ve görevi

IX. Yargı yetkisi

X. Kanun önünde eşitlik

XI. Anayasanın bağlayıcılığı ve üstünlüğü

Çıkmış Soru ?

Devletin şekli, Cumhuriyetin nitelikleri, egemen-lik, kanun önünde eşitlik gibi konuları düzenle-yen maddelerin tümü T.C. Anayasası’nın hangi başlığı altında yer almıştır? (2008)

A) Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler

B) Temel Haklar ve Ödevler

C) Genel Esaslar

D) Cumhuriyetin Temel Organları

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

İkinci Kısım

Temel Haklar ve Ödevler

Birinci Bölüm

I- Genel Hükümler

I. Temel hak ve hürriyetlerin niteliği

II. Temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması

III. Temel hak ve hürriyetlerin kötüye kullanılama-ması

IV. Temel hak ve hürriyetlerin kullanılmasının dur-durulması

V. Yabancıların durumu

İkinci Bölüm

II- Kişinin Hakları ve Ödevleri

1. Kişinin dokunulmazlığı, maddi ve manevi varlığı

2. Zorla çalıştırma yasağı

3. Kişi hürriyeti ve güvenliği

4. Özel hayatın gizliliği ve korunması

A) Özel hayatın gizliliği

B) Konut dokunulmazlığı

C) Haberleşme hürriyeti

5. Yerleşme ve seyahat hürriyeti

6. Din ve vicdan hürriyeti

7. Düşünce ve kanaat hürriyeti

8. Düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti

9. Bilim ve sanat hürriyeti

10. Basın ve yayımla ilgili hükümler

A) Basın hürriyeti

B) Süreli ve süresiz yayın hakkı

C) Kamu tüzelkişilerinin elindeki basın dışı kit-le haberleşme araçlarından yararlanma hakkı

D) Düzeltme ve cevap hakkı

11. Toplantı hak ve hürriyetleri

A) Dernek kurma hürriyeti

B) Toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkı

12. Mülkiyet hakkı

13. Hakların korunması ile ilgili hükümler

A) Hak arama hürriyeti

B) Kanuni hakim güvencesi

C) Suç ve cezalara ilişkin esaslar

14. İspat hakkı

15. Temel hak ve hürriyetlerin korunması

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası

5

Çıkmış Soru ? I. Din ve vicdan hürriyeti

II. Konut dokunulmazlığı

III. Haberleşme hürriyeti

IV. Düşünce ve kanaat hürriyeti

V. Yerleşme ve seyahat hürriyeti

VI. Düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti

T.C. Anayasası’na göre yukarıdakilerden hangile-ri “özel hayatın gizliliği ve korunması” kapsa-mında yer alır? (2010)

A) I - II B) II - III

C) I - IV - VI D) III - V - VI

Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

Üçüncü Bölüm

III- Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler

1. Ailenin korunması ve çocuk hakları

2. Eğitim ve öğrenim hakkı ve ödevi

3. Kamu yararı

A) Kıyılardan yararlanma

B) Toprak mülkiyeti

C) Tarım, hayvancılık ve bu üretim dallarında çalışanların korunması

D) Kamulaştırma

E) Devletleştirme ve özelleştirme

4. Çalışma ve sözleşme hürriyeti

5. Çalışma ile ilgili hükümler

A) Çalışma hakkı ve ödevi

B) Çalışma şartları ve dinlenme hakkı

C) Sendika kurma hakkı

D) Sendikal faaliyet

6. Toplu iş sözleşmesi, grev hakkı ve lokavt

A) Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı

B) Grev hakkı ve lokavt

7. Ücrette adalet sağlanması

8. Sağlık, çevre ve konut

A) Sağlık hizmetleri ve çevrenin korunması

B) Konut hakkı

9. Gençlik ve spor

A) Gençliğin korunması

B) Sporun geliştirilmesi

10. Sosyal güvenlik hakları

A) Sosyal güvenlik hakkı

B) Sosyal güvenlik bakımından özel olarak korunması gerekenler

C) Yabancı ülkelerde çalışan Türk vatandaş-ları

11. Tarih, kültür ve tabiat varlıklarının korunma-sı

12. Sanatın ve sanatçının korunması

13. Devletin iktisadi ve sosyal ödevlerinin sınır-ları

Çıkmış Soru ?

I. Ailenin korunması

II. Dernek kurma hürriyeti

III. Sendika kurma hakkı

IV. Kamu hizmetlerine girme hakkı

V. Eğitim ve öğrenim hakkı ve ödevi

T.C. Anayasası’na göre yukarıdaki temel haklar ve ödevlerden hangileri sosyal ve ekonomik haklar ve ödevlerdendir? (2010)

A) I - II - IV B) II - III - V

C) I - III - V D) II - IV - V

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

Çıkmış Soru ? I. Ailenin korunması

II. Eğitim ve öğrenim hakkı ve ödevi

III. Toprak mülkiyeti

IV. Çalışma hakkı ve ödevi

V. Konut hakkı

Yukarıdakilerden hangileri sosyal ve ekonomik hak ve ödevler arasındadır? (2009)

A) I - II B) I - II - III

C) I - III - IV - V D) I - II - III - IV - V

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

Dördüncü Bölüm

IV. Siyasi Haklar ve Ödevler

1. Türk vatandaşlığı

2. Seçme, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakları

3. Siyasi partilerle ilgili hükümler

A) Parti kurma, partilere girme ve partilerden ayrılma

B) Siyasi partilerin uyacakları esaslar

4. Kamu hizmetlerine girme hakkı

A) Hizmete girme

B) Mal bildirimi

5. Vatan hizmeti

6. Vergi ödevi

7. Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı

MEVZUAT

(Görevde Yükselme

Sınavlarında En çok

Çıkan Mevzuatlar)

5018 Sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu

463

5018 SAYILI KAMU MALÎ YÖNETİMİ VE

KONTROL KANUNU

Birinci Kısım

Genel Hükümler

Birinci Bölüm

Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Amaç (Madde 1)

Bu Kanunun amacı, kalkınma planları ve prog-ramlarda yer alan politika ve hedefler doğrultusunda kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde elde edilmesi ve kullanılmasını, hesap vere-bilirliği ve malî saydamlığı sağlamak üzere, kamu malî yönetiminin yapısını ve işleyişini, kamu bütçele-rinin hazırlanmasını, uygulanmasını, tüm malî işlem-lerin muhasebeleştirilmesini, raporlanmasını ve malî kontrolü düzenlemektir.

Kapsam (Madde 2)

Bu Kanun, merkezi yönetim kapsamındaki ka-mu idareleri, sosyal güvenlik kurumları ve mahallî idarelerden oluşan genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin malî yönetim ve kontrolünü kapsar.

Avrupa Birliği fonları ile yurt içi ve yurt dışından ka-mu idarelerine sağlanan kaynakların kullanımı ve kontrolü de uluslararası anlaşmaların hükümleri saklı kalmak kaydıyla, bu Kanun hükümlerine tâbidir.

Düzenleyici ve denetleyici kurumlar, bu Kanunun sadece 3, 7, 8, 12, 15, 17, 18, 19, 25, 42, 43, 44, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 68, 76 ve 78 ıncı madde-lerine tâbidir.(1)

Tanımlar (Madde 3)

Münhasıran bu Kanunun uygulanmasında;

a) Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri: Uluslararası sınıflandırmalara göre belirlenmiş olan, merkezî yönetim kapsamındaki kamu ida-releri, sosyal güvenlik kurumları ve mahallî ida-releri,

b) Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idare-leri: Bu Kanuna ekli (I), (II) ve (III) sayılı cet-vellerde yer alan kamu idarelerini,

c) Düzenleyici ve denetleyici kurumlar: Bu Kanuna ekli (III) sayılı cetvelde yer alan kurumları,

d) Sosyal güvenlik kurumları: Bu Kanuna ekli (IV) sayılı cetvelde yer alan kamu kurumlarını,

e) Mahallî idare: Yetkileri belirli bir coğrafi alan ve hizmetlerle sınırlı olarak kamusal faaliyet göste-ren belediye, il özel idaresi ile bunlara bağlı ve-ya bunların kurdukları veya üye oldukları birlik ve idareleri,(1)

f) Bütçe: Belirli bir dönemdeki gelir ve gider tah-minleri ile bunların uygulanmasına ilişkin husus-ları gösteren ve usulüne uygun olarak yürürlüğe konulan belgeyi,

g) Kamu kaynakları: Borçlanma suretiyle elde edilen imkânlar dahil kamuya ait gelirler, ta-şınır ve taşınmazlar, hesaplarda bulunan pa-ra, alacak ve haklar ile her türlü değerleri,

Borçlanma suretiyle elde edilen imkânlar dâhil kamuya ait gelirler, taşınır ve taşınmazlar, hesap-larda bulunan para, alacak ve haklar ile her türlü değere ne ad verilir? (2011-ÜGYS) A) Kamu gideri B) Bütçe kalemi C) Kamu kaynağı D) Kamu geliri

E) Özel gelir

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

h) Kamu gideri: Kanunlarına dayanılarak yaptı-rılan iş, alınan mal ve hizmet bedelleri, sos-yal güvenlik katkı payları, iç ve dış borç faiz-leri, borçlanma genel giderleri, borçlanma araçlarının iskontolu satışından doğan fark-lar, ekonomik, malî ve sosyal transferler, ve-rilen bağış ve yardımlar ile diğer giderleri,

i) Kamu geliri: Kanunlarına dayanılarak toplanan vergi, resim, harç, fon kesintisi, pay veya ben-zeri gelirler, faiz, zam ve ceza gelirleri, taşınır ve taşınmazlardan elde edilen her türlü gelirler ile hizmet karşılığı elde edilen gelirler, borçlan-ma araçlarının primli satışı suretiyle elde edilen gelirler, sosyal güvenlik primi kesintileri, alınan bağış ve yardımlar ile diğer gelirleri,

j) Özel gelir: Genel bütçe kapsamındaki idare-lerin kamu görevi ve hizmeti dışında ilgili kanunlarında belirtilen faaliyetlerinden ve fi-yatlandırılabilir nitelikteki mal ve hizmet tes-limlerinden sağlanan ve genel bütçede gös-terilen gelirleri,

k) Harcama birimi: Kamu idaresi bütçesinde öde-nek tahsis edilen ve harcama yetkisi bulunan bi-rimi,

Çıkmış Soru ?

Görevde Yükselme Sınavlarına Hazırlık El Kitabı

464

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanu-nu uyarınca, kamu idaresi bütçesinde ödenek tahsis edilen ve harcama yetkisi bulunan birim aşağıdakilerden hangisidir? (2010)

A) Tahsilat birimi

B) Satın alma birimi

C) Tahakkuk birimi

D) Harcama birimi

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

l) Kamu malî yönetimi: Kamu kaynaklarının ta-nımlanmış standartlara uygun olarak etkili, eko-nomik ve verimli kullanılmasını sağlayacak ya-sal ve yönetsel sistem ve süreçleri,

m) Malî kontrol: Kamu kaynaklarının belirlenmiş amaçlar doğrultusunda, ilgili mevzuatla belirle-nen kurallara uygun, etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde kullanılmasını sağlamak için oluştu-rulan kontrol sistemi ile kurumsal yapı, yöntem ve süreçleri,

n) Stratejik plan: Kamu idarelerinin orta ve uzun vadeli amaçlarını, temel ilke ve politikalarını, hedef ve önceliklerini, performans ölçütlerini, bunlara ulaşmak için izlenecek yöntemler ile kaynak dağılımlarını içeren planı,

o) Malî yıl: Takvim yılını, ifade eder.

İkinci Bölüm

Kamu Maliyesi

Kamu Maliyesi (Madde 4)

Kamu maliyesi; gelirlerin toplanması, harcama-ların yapılması, açıkların finansmanı, kamunun varlık ve borçları ile diğer yükümlülüklerinin yönetimini kapsar.

Kamu maliyesi, merkezden ve yerinden yönetim esaslarına göre yürütülür. Kamu idarelerinin görevle-ri, ilgili kanunlarında açık olarak belirlenir ve kaynak-ların dağıtımında esas alınır.

Kamu Maliyesinin Temel İlkeleri (Madde 5)

Kamu maliyesinin temel ilkeleri şunlardır:

a) Kamu malî yönetimi uyumlu bir bütün olarak oluşturulur ve yürütülür.

b) Kamu maliyesi, kamu görevlilerinin hesap vere-bilmelerini sağlayacak şekilde uygulanır.

c) Maliye politikası, makroekonomik ve sosyal hedefler ile uyumlu bir şekilde oluşturulur ve yü-rütülür.

d) Kamu malî yönetimi Türkiye Büyük Millet Mecli-sinin bütçe hakkına uygun şekilde yürütülür.

e) Kamu malî yönetimi malî disiplini sağlar.

f) Kamu malî yönetimi ekonomik, malî ve sosyal etkinliği birlikte sağlayacak şekilde kamusal ter-cihlerin oluşması için gerekli ortamı yaratır.

g) Kamu idarelerinin mal ve hizmet üretimi ile ihtiyaçlarının karşılanmasında, ekonomik veya sosyal verimlilik ilkelerine uygun olarak maliyet-fayda veya maliyet-etkinlik ile gerekli görülen diğer ekonomik ve sosyal analizlerin yapılması esastır.

İlgili kanunlardaki hükümler saklı kalmak kaydıyla, kamu maliyesi ilkelerinin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir ve izlenir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Ka-nunu uyarınca, aşağıdakilerden hangisi kamu maliyesinin temel ilkelerinden birisi değildir? (2010)

A) Kamu mali yönetimi uyumlu bir bütün olarak oluşturulur ve yürütülür.

B) Kamu maliyesi, kamu görevlilerinin hesap ve-rebilmelerini sağlayacak şekilde uygulanır.

C) Kamu maliyesi ilkelerinin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Hazine Müsteşarlığınca be-lirlenir ve izlenir.

D) Maliye politikası, makroekonomik ve sosyal hedefler ile uyumlu bir şekilde oluşturulur ve yü-rütülür.

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

Hazine Birliği (Madde 6)

Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idareleri-nin gelir, gider, tahsilat, ödeme, nakit planlaması ve borç yönetimi Hazine birliğini sağlayacak şekilde yürütülür.

Bu Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde yer alan kamu idarelerinin tüm gelirleri Hazine veznelerine girer, giderleri bu veznelerden ödenir. Bu idareler özel vezne açamaz.

Her türlü iç ve dış borçlanma, yurt dışından hibe alınması, borç ve hibe verilmesi ve bunlara ilişkin geri ödemeler, Hazine garantileri, Hazine alacakları, nakit yönetimi ve bunlarla ilgili diğer hususlarda 9.12.1994 tarihli ve 4059 sayılı, 28.3.2002 tarihli ve 4749 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.

(Ek fıkra: 25/6/2009-5917/47 md.) Bu Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde yer alan kamu idarelerinin muha-sebe hizmetlerini yürüten muhasebe birimlerince gerçekleştirilen tahsilât ve ödeme işlemleri, güvenli elektronik imza kullanılarak veya Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca belirlenecek güvenlik kriterlerine uygun olarak elektronik ortamda verilecek talimatlar

Çıkmış Soru ?

Çıkmış Soru ?