hỖ trỢ tỐi Đa hỖ trỢ tỐi Đa hỖ trỢ tỐi Đa cho doanh …

72
ISSN: 0866 - 7756 SỐ 34 - THÁNG 7/2018 HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH NGHIỆP CHO DOANH NGHIỆP HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH NGHIỆP ĐỔI MỚI SÁNG TẠO ĐỔI MỚI SÁNG TẠO ĐỔI MỚI SÁNG TẠO

Upload: others

Post on 16-Oct-2021

9 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

ISSN: 0866 - 7756 SỐ 34 - THÁNG 7/2018

HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH NGHIỆP CHO DOANH NGHIỆP

HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH NGHIỆP

ĐỔI MỚI SÁNG TẠOĐỔI MỚI SÁNG TẠOĐỔI MỚI SÁNG TẠO

Page 2: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

45. Ứng dụng 4.0 trong điều độ hàng hóa tại Tổng kho Xăng dầu Nhà Bè 46. Công nghệ bảo vệ môi trường ở Nhiệt điện Duyên Hải48. VIGLACERA: Áp dụng công nghệ 4.0 sản xuất sản phẩm xanh50. Vietsovpetro tìm thấy và khai thác dầu trong đá móng như thế nào? 52. Tổng công ty điện lực - TKV: Hướng tới công nghệ sản xuất sạch hơn

54. Mỹ đầu tư mạnh cho đào tạo khởi nghiệp 56. Nhật Bản: Coi hỗ trợ đào tạo người có khả năng khởi nghiệp là quan trọng nhất 58. Nỗ lực nghiên cứu phát triển điện nhiệt hạch

TRONG SỐ NÀY

CHỊU TRÁCH NHIỆM NỘI DUNG

Trần Việt HòaVụ trưởng Vụ Khoa học & Công nghệ

HỘI ĐỒNG BIÊN TẬP

GS.VS. Trần Đình LongPGS.TS. Trương Hữu ChíGS.TS. Trần Nhật ChươngTS. Nguyễn Huy HoànPGS.TS. Phùng Mạnh ĐắcTS. Nguyễn Thế TruyệnPGS.TS. Lê Đức MạnhTS. Nguyễn Văn SưaPGS.TS. Đào Văn Hoằng

TỔNG BIÊN TẬP Đặng Thị Ngọc ThuĐT: 04.02694445 - 0968939668

PHÓ TỔNG BIÊN TẬPNgô Thị Diệu ThúyĐT: 04.22218228 - 0903223096

TRƯỞNG BAN THƯ KÝ - XUẤT BẢNPHỤ TRÁCH ẤN PHẨMHồ NgaĐT: 04.22218230 - 0912 186889

TÒA SOẠNTầng 8, số 655 Phạm Văn Đồng,

Bắc Từ Liêm, Hà Nội.

Email: [email protected]

Website: www.tapchicongthuong.vn

VĂN PHÒNG ĐẠI DIỆN PHÍA NAMSố 12 Nguyễn Thị Minh Khai, Phường Đa Kao,

Quận 1, TP. Hồ Chí Minh

ĐT: (08) 38213488 - Fax: (08) 38213478

Email: [email protected]

Giấy phép hoạt động báo chí số:

60/GP-BTTTT cấp ngày 05/3/2013

In tại: Công ty CP Đầu tư và Hợp tác quốc tế

Tin t c & S ki n

Nghiên c u & Tri n khai

B c ti n công ngh

Câu chuy n khoa h c66. Shihub: Hỗ trợ 2.000 dự án start up trong giai đoạn 2016-2020

69. Câu chuyện về nghiên cứu tạo nhiên liệu sạch thay xăng dầu của nhà khoa học Việt

Khoa h c công ngh th gi i

G p g - Đ i tho i

ISSN: 0866-7756 Số 34 tháng 07 năm 2018

3. Lần đầu tiên có Giải thưởng Công nghệ số Việt Nam4. Ứng dụng báo thức đầu tiên của người Việt chính thức có trên kho ứng dụng (App store)7. Mitsubishi Electric Việt Nam chuyển giao công nghệ nhà máy thông minh8. Hỗ trợ tối đa cho doanh nghiệp đổi mới sáng tạo11. "Cú hích" thúc đẩy khơi thông nguồn vốn cho khởi nghiệp sáng tạo14. Demo day TP.HCM: Cơ hội tìm kiếm thị trường cho các sản phẩm nghiên cứu, khởi nghiệp16. Ý tưởng tốt dễ hút nhà đầu tư rót tiền18. Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo hướng tới mục tiêu phát triển bền vững

30. Nghiên cứu ảnh hưởng của một số biện pháp kỹ thuật chính đến sinh trưởng rừngtrồng Bạch đàn CT3 (PNCT3)

34. Kết quả đánh giá một số giống thuốc lá nhập nội ở vụ Xuân 2018 tại Bắc Giang37. Kết quả nghiên cứu điều kiện dịch hóa tinh bột sắn làm nguyên liệu cho quá trình

vòng hóa trong sản xuất tá dược tan40. Ảnh hưởng của Molipđen tới cấu trúc tế vi và cơ tính của gang trắng crôm cao

Di n đàn Khoa h c công ngh20. Siết chặt quản lý xuất nhập khẩu để Việt Nam không trở thành bãi rác công nghệ22. Viện Hóa học tích cực ứng dụng các kết quả nghiên cứu vào cuộc sống24. Tạo sức bật thúc đẩy chuyển giao công nghệ từ doanh nghiệp FDI28. “Ứng xử” đúng với xỉ gang thép

Page 3: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

Tin t c - S ki n

3(S 35 - 9/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Năm 2018 là năm đầu tiên Hội Truyền thông số Việt Nam(VDCA) tổ chức chương trình bình chọn và trao tặng

Giải thưởng Công nghệ số Việt Nam (Vietnam DigiatalAwards) bao gồm 02 hạng mục với 12 giải thưởng và đượctrao cho 2 nhóm đối tượng.

Dự kiến đây sẽ là giải thưởng thường niên của VDCAnhằm tôn vinh, trao tặng cho các đơn vị và cá nhân xuấtsắc, có sự đổi mới trong việc cung cấp ứng dụng công nghệsố để cải thiện trải nghiệm khách hàng, góp phần thúc đẩycông cuộc chuyển đổi số, phát triển kinh tế số Việt Nam.

Hạng mục 1 là các sản phẩm, dịch vụ công nghệ số tiêubiểu. Hạng mục này nhằm tìm kiếm, tôn vinh đơn vị, cánhân hoạt động trong lĩnh vực CNTT-TT sở hữu các sảnphẩm, dịch vụ số tiêu biểu, hướng đến giải quyết các vấnđể, nhu cầu thực tiễn của cuộc sống.

Đối tượng hướng đến trong Hạng mục 1 là các mạng xãhội uy tín, ứng dụng thương mại điện tử, ứng dụng di động,game online xuất sắc, giải pháp tiếp thị truyền thông sốhiệu quả, giải pháp công nghệ số xuất sắc phục vụ ngườikhuyết tật.

Hạng mục 2 của Vietnam Digital Awards là các ứngdụng công nghệ số xuất sắc. Hạng mục này nhằm tìm kiếm,tôn vinh đơn vị hoạt động trong nhiều lĩnh vực có quá nhiềuchuyển đổi số mạnh mẽ từ mô hình truyền thống sang môitrường làm việc, kinh doanh dựa trên nền tảng công nghệ

số. Đối tượng hướng đến của Hạng mục 2 là các ứng dụngsố phục vụ cho lĩnh vực tài chính, ngân hàng, du lịch giải trí,giáo dục đào tạo, y tế, nông nghiệp và kinh doanh trênInternet.

Các tiêu chí bình chọn và đánh giá của Vietnam DigitalAwards dựa trên kết quả hoạt động, kinh doanh của cácđơn vị, tính năng, hiệu quả thực tế của sản phẩm, dịch vụ.Kết quả Giải thưởng dựa trên đánh giá của Hội đồng sơtuyển và Hội đồng chung khảo là các chuyên gia của BộTT&TT, Bộ Công Thương, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹthuật Việt Nam, đại diện các cơ quan báo chí.

Chương trình bình chọn của giải thưởng sẽ được tổ chứctừ tháng 6/2018, lễ trao giải sẽ được tổ chức vào tháng11/2018, dự kiến lễ trao giải sẽ được truyền hình trực tiếptrên sóng Đài Truyền hình Việt Nam.

HOÀNG HÒA

Lần đầu tiên có Giải thưởng Công nghệ số Việt Nam

Loa thông minh điều khiển bằng giọng nói 3 miền đầu tiên tại Việt Nam

Công ty Cổ phần Lumi Việt Nam và các chuyên gia công nghệ của trường Đại học Bách khoa Hà Nội vừa phát triểnthành công loa thông minh, có tên gọi MILO, có thể điều khiển ngôi nhà bằng giọng nói tiếng Việt 3 miền đầu tiên

tại Việt Nam. Loa MILO giúp người dùng điều khiển các thiết bị điện trong ngôi nhà bằng giọng nói tiếng Việt mọi miền, từ hệ

thống đèn chiếu sáng, rèm cửa, điều hòa, thay đổi màu sắc ánh sáng đèn... bằng những câu thoại đơn giản. Dù làgiọng miền Bắc, Trung hay miền Nam, MILO vẫn có thể hiểu và thực hiện những yêu cầu một cách nhanh chóng. Đâyđược xem là sản phẩm công nghệ nổi bật nhất trong giải pháp nhà thông minh ở Việt Nam hiện nay.

Đặc biệt hơn, MILO smartspeaker được ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) và nền tảng công nghệ pháttriển thông minh (SMAC). Trong thời gian tới, loa MILO có thể cung cấp nhanh mọi tin tức, phát nhạc theo yêu cầu vànói chuyện với người dùng như một người bạn.

Loa thông minh MILO đạt chứng chỉ CE (châu Âu) và chứng chỉ UL (chứng chỉ bo mạch phần cứng đạt chuẩn quốctế, cho phép xuất khẩu tới 104 quốc gia trên thế giới).

Đây là thành quả sau 15 tháng hợp tác nghiên cứu giữa đội ngũ kỹ sư Lumi Việt Nam và các chuyên gia công nghệcủa Trường Đại học Bách khoa Hà Nội. Với sản phẩm loa thông minh Milo điều khiển ngôi nhà bằng giọng nói tiếngViệt, ngoài thị trường trong nước, Lumi Việt Nam sẽ đẩy mạnh vào các thị trường trên thế giới như: Ấn Độ, Singapore,Thái Lan, Campuchia... trong thời gian tới.

Tại Việt Nam, hàng nghìn dự án lớn trên cả nước sử dụng giải pháp nhà thông minh như: khu đô thị An Khánh,Mandarin Garden, Ecopark, văn phòng quốc hội tại TP HCM, Sunshine riverside…

NGUYỄN AN

Page 4: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

4 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

Tin t c - S ki n

Trong 2 quý đầu năm 2018, CBCNV Vietsovpetro đã có67 giải pháp đăng ký sáng kiến, trong đó đã xem xét

công nhận 30 giải pháp là sáng kiến, hiệu quả kinh tế manglại hơn 3,47 triệu USD, bên cạnh đó nhiều giải pháp sángkiến đem lại hiệu quả không thể tính được bằng tiền, giúpcải tiến công nghệ và nâng cao năng lực sản xuất, gia tănghệ số an toàn và bảo vệ môi trường…

Năm 2018 tiếp tục là một năm nhiều khó khăn, tháchthức đối với tập thể lao động Liên doanh Việt – Nga Vietsovpetro. Đặc biệt khi xét đến những yếu tố cơ bản vềđịa chất, kỹ thuật, bởi các mỏ đã qua thời kỳ khai thác đỉnhvà sản lượng suy giảm nhanh chóng, các khu vực triển vọngtrong vùng hoạt động còn ít tiềm năng và khả năng gia tăngtrữ lượng thấp. Bên cạnh đó, hệ thống công nghệ tại cáccông trình sau nhiều năm làm việc, đặc biệt là các đườngống ngầm gần hết tuổi thọ làm việc đã liên tiếp xảy ra nhiềusự cố.

Gắn liền với thực tiễn khó khăn đó, các sáng kiến cảitiến kỹ thuật đều được sáng tạo ra trong quá trình sản xuất

và quản lý, có khả năng áp dụng thực tế và mang lại lợi íchthiết thực cao, trong đó có cả lợi ích về mặt kinh tế, xã hộivà góp phần cải thiện môi trường, điều kiện làm việc.

Nhờ hoạt động sáng kiến - cải tiến kỹ thuật đã giúp Vietsovpetro tháo gỡ được một số khó khăn nhất định vềvận hành, sửa chữa bảo dưỡng và thay thế thiết bị tronghoàn cảnh khó khăn về tài chính. Đồng thời, những thànhtích nêu trên của hoạt động sáng kiến sáng chế đã góp phầnthiết thực vào thực hiện thắng lợi nhiệm vụ sản xuất kinhdoanh năm 2018 của Vietsovpetro.

Năm 2017, Hội đồng Sáng kiến sáng chế Vietsovpetrođã nhận được 136 giải pháp đăng ký sáng kiến. Nếu tính cảsố giải pháp chuyển tiếp từ năm 2016, Hội đồng đã côngnhận sáng kiến cho 96 giải pháp, trong đó 107 sáng kiến đãđược áp dụng và trả thưởng, không công nhận sáng kiến 10giải pháp. Tổng giá trị hiệu quả kinh tế do áp dụng các sángkiến trong năm là gần 10,024 triệu USD, tổng số tiền đã trảthưởng sáng kiến là hơn 570 ngàn USD.

NGUYÊN HÀ

Mặc dù điện thoại thông minh có rất nhiều phần mềmbáo thức nhưng mới đây, ứng dụng báo thức “ngăn

ngừa ngủ nướng” độc đáo đầu tiên của người Việt mang tênAlarmeow đã chính thức có mặt trên kho ứng dụng của điệnthoại di động (App Store).

Chỉ sau một thời gian ngắn xuất hiện, ứng dụng củachàng trai 9X Nguyễn Trần Tùng và các cộng sự đã đứng vịtrí 161 hạng mục phong cách sống (lifestyle) trên bảng xếphạng những ứng dụng toàn cầu được người dùng tải về điệnthoại với nhiều đánh giá “5 sao”. Đây là sản phẩm của mộtnhóm các bạn trẻ có chung mục tiêu, khát vọng biến ý tưởngcó ích cho cộng đồng thành sản phẩm thực tế, mang lại hiệuquả dù nhỏ nhưng thiết thực cho cuộc sống hàng ngày.

Alarmeow là một ứng dụng đồng hồ báo thức được thiếtkế dành riêng cho những người không thể thức dậy đúnggiờ, mặc dù đã có các đồng hồ báo thức thông thường. Trênđiện thoại, ứng dụng có mầu cam đỏ nên khá bắt mắt, vớigiao diện và hình ảnh chủ đạo là những chú mèo đáng yêu.

Để “ngăn ngừa” ngủ nướng hiệu quả và giúp người dùngthức dậy đúng giờ, ứng dụng chỉ cho phép người dùng tắttiếng chuông báo thức khi đã vượt qua một trò chơi hoặcthử thách ngẫu nhiên mỗi buổi sáng do ứng dụng đưa ranhư giải toán, tìm đường ra khỏi mê cung, ghi nhớ số nhanh,lắc điện thoại, vòng quay may mắn và lật hình trùng khớp.

Sau khi vượt qua được các trò chơi, thử thách của ứngdụng, trên màn hình điện thoại sẽ hiện ra những câu danhngôn, trích dẫn đầy cảm hứng để được truyền động lực chongày mới, động viên và chào đón ngày mới dành cho ngườidùng. Ngoài ra, ứng dụng cũng có kèm tính năng gửi thôngbáo dễ thương để nhắc nhở người dùng đi ngủ vào lúc 22-24 giờ mỗi ngày.

Với mục đích hướng đến cộng đồng, ứng dụng Alarmeowlà một ứng dụng phi lợi nhuận, người dùng không phải xemnhững quảng cáo khó chịu cũng như không phải trả bất kì chiphí nào để trải nghiệm toàn bộ các tính năng. Người dùng cóthể tải ứng dụng về trải nghiệm bằng cách tìm kiếm từ khóa“Alarmeow” trên App Store hoặc tải về trực tiếp tại đườngdẫn: https://itunes.apple.com/app/id1404308658. Hiện ứngdụng chỉ có trên nền tảng hệ điều hành iOS.

Thêm vào đó, với mục tiêu hướng đến đối tượng sử dụngtrên toàn cầu, ứng dụng Alarmeow hiện sẵn có hai ngôn ngữlà tiếng Việt, tiếng Anh, cùng giao diện ngày và đêm. Cáctiếng chuông báo thức trong ứng dụng cũng là những tiếngliên quan đến loài mèo.

PV

Ứng dụng báo thức đầu tiên của người Việtchính thức có trên kho ứng dụng (App store)

VIETSOVPETRO: Gần 3,5 triệu USD đem lại từ các sáng kiến, cải tiếnkỹ thuật trong 6 tháng

Page 5: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

5(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Tin t c - S ki n

Vừa qua, trường Đại học Công nghiệp Thực phẩmTP.HCM đã ký kết thỏa thuận hợp tác với Học viện

Khoa học và Công nghệ trực thuộc Viện Hàn lâm Khoa họcvà Công nghệ Việt Nam.

Bản ký kết này là một chương trình chính thức và mởra cơ hội cả hai bên trong việc trao đổi nhân lực, hợp táctrong tuyển sinh sau đại học, hướng dẫn nghiên cứu sinhvà học viên cao học; chia sẻ cơ sở dữ liệu tài nguyên số vềkhoa học công nghệ.

Trong giai đoạn trước mắt tập trung vào một số ngànhnhư: Công nghệ thông tin, Công nghệ sinh học, Kỹ thuậtđiện - điện tử, Công nghệ Kỹ thuật hóa học, Kỹ thuật Cơkhí, Công nghệ thực phẩm, Kỹ thuật môi trường.

Tăng cường hợp tác thúc đẩy các hoạt động nghiêncứu khoa học và triển khai thử nghiệm các kết quả nghiên

cứu trên thực tế, tổ chức hội thảo khoa học, xuất bản trongcác tạp chí khoa học chuyên ngành.

Tăng cường quan hệ hợp tác giữa các bên, để gắn kết,bổ sung hài hoà giữa 4 mảng: Nghiên cứu - Triển khai ứngdụng thực tế - Đào tạo sau đại học - Công bố/xuất bản cáccông trình khoa học. Thông qua đó phát huy thế mạnh củamỗi bên trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học, trong kiểmnghiệm, đánh giá các kết quả nghiên cứu trên môi trườngthực tế và gắn kết quả nghiên cứu thực tế với việc đào tạođể nâng cao chất lượng đào tạo.

PGS. TS. Nguyễn Xuân Hoàn - Phó Hiệu trưởng phụ tráchtrường ghi nhận và đánh giá cao việc Học viện Khoa học vàCông nghệ đã tin tưởng khi quyết định lựa chọn Trường Đạihọc Công nghiệp Thực phẩm TP. Hồ Chí Minh là đối tác tincậy để triển khai. Ngoài ra, ông Hoàn cũng ghi nhận nhữngđóng góp quan trọng và thái độ tích cực của tất cả các bênđã tham gia chuẩn bị để đạt được kết quả như ngày hômnay. Ông Hoàn mong rằng thái độ tận tụy và đáng biểudương này sẽ tiếp tục được duy trì và là nền tảng vững chắccho sự thành công trong việc hợp tác giữa hai bên.

P.Q

Để tạo điều kiện cho các nhà đầu tư vào các dự án sảnxuất công nghệ cao, Khu công nghệ cao Đà Nẵng

(DHTP) đã ưu tiên xây dựng hạ tầng kỹ thuật trước để phụcvụ các nhà đầu tư nhưng bằng cả hai hình thức là tự đầu tưvà kêu gọi đầu tư.

Hiện nay, DHTP đã cơ bản hoàn thành xây dựng hạ tầngkỹ thuật thiết yếu như đường giao thông, cây xanh đã hoànthành, hệ thống cấp điện, cấp nước, thoát nước, hạ tầngcông nghệ thông tin, viễn thông đã được cung cấp đến chântường rào doanh nghiệp. Giai đoạn 1 của Nhà máy xử lýnước thải với công suất 4.500m3/ngày đêm đã được vậnhành và đưa vào sử dụng bên cạnh trạm biến áp 110/22kV,công suất 40MVA cũng đã được đưa vào sử dụng.

Bên cạnh đó, Ban Quản lý cũng đang huy động nguồnvốn để xây dựng một số công trình thiết yếu của khu côngnghệ cao, như Trung tâm ươm tạo công nghệ cao, Trungtâm đào tạo, Trung tâm Nghiên cứu ứng dụng và Phát triểncông nghệ (R&D) để tiến hành các hoạt động đào tạo,nghiên cứu - phát triển công nghệ cao, ươm tạo doanhnghiệp công nghệ cao song song với hoạt động sản xuất

công nghệ cao. Theo kế hoạch, toàn bộ hạ tầng kỹ thuậtcủa DHTP sẽ được hoàn thành vào năm 2020.

Ông Đoàn Ngọc Hùng Anh, Phó trưởng ban quản lýDHTP cho biết, Ban quản lý DHTP đặc biệt quan tâm đếncông tác xúc tiến đầu tư tại chỗ. Hằng tháng, DHTP tổchức các buổi đối thoại với các doanh nghiệp trong KhuCNC, có sự tham gia của các sở, ban, ngành và các cơquan liên quan để lắng nghe và giải đáp kịp thời nhữngkhó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp. Tại các buổi xúctiến đầu tư, BQL sẽ giới thiệu những ưu đãi dành riêng chonhà đầu tư vào DHTP. Theo đó, ngoài các chính sách ưuđãi cho các dự án đầu tư trong lĩnh vực công nghệ caotheo quy định hiện hành của pháp luật, các dự án đầu tưvào DHTP sẽ được hưởng sự ưu đãi ở mức cao nhất. Đặcbiệt, đối với các dự án có vốn đầu tư từ 3.000 tỉ đồng trởlên (tương đương 132 triệu đô la), sẽ được áp dụng thuếsuất thuế thu nhập doanh nghiệp 10% trong vòng 30 nămvà không phải hoàn trả tiền bồi thường giải phóng mặtbằng cho Nhà nước.

HH

Ưu đãi đặc biệt cho nhà đầu tư vào Khu công nghệ cao Đà Nẵng

Đại học Công nghiệp Thực phẩmTP. Hồ Chí Minh và Học việnKhoa học - Công nghệ ký kếtthỏa thuận hợp tác

Page 6: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

Tin t c - S ki n

6 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

Tập đoàn Siemens Đức vừa được Tập đoàn Trung Namtrao hợp đồng cung cấp hệ thống thiết bị điện cho dự

án Nhà máy điện mặt trời lớn nhất tại Việt Nam. Đây là dựán điện mặt trời đầu tiên của Siemens ở khu vưc ĐôngNam Á với tổng công suất 204 MW. Khi đưa vào vận hành,nhà máy có thể đạt tổng sản lượng điện năng sản xuấtkhoảng 425 triệu kWh một năm, đủ để cung cấp điện chokhoảng 200,000 hộ dân và giảm phát thải khoảng 250.000tấn khí CO2.

Cụ thể, Các sản phẩm được Siemens phân phối bao gồminverter, máy biến áp 220kV và máy biến áp phân phối, tủtrung thế cách điện khí, các thiết bị đóng cắt cao thế, và hệthống giám sát và điều khiển. Tất cả các máy biến áp đượccung cấp trong Dự án này là biến áp thông minh(Sensformer) với giao diện số hóa. Tổng thể toàn dự án tạothành một giải pháp "Cân bằng điện Nhà máy" (eBoP) baogồm tất cả các thiết bị kỹ thuật điện cần thiết để trang bị chomột nhà máy quang điện.

Nằm ở phía Nam của tỉnh Ninh Thuận, dự án dự kiếnhoàn thành và đi vào hoạt động vào giữa năm 2019. Cáctấm pin mặt trời sẽ sản sinh điện áp một chiều 1.500 Vôn(V). Các inverter sẽ chuyển đổi dòng điện một chiều thànhdòng điện xoay chiều 660V sau đó các máy biến áp sẽ đẩy

điện áp thành 33 kV và lên đến 220 kV. Dòng điện này sauđó sẽ được hòa vào lưới điện cao thế và được phân phốitrên toàn quốc. Các thiết bị đến cấp điện áp 33 kV đượcthiết kế như một trạm inverter “cắm và chạy”, bởi vậy cóthể được lắp đặt như một thiết bị độc lập mà không cần chiphí xây dựng cao.

Siemens được biết đến là một trong những nhà sản xuấthàng đầu thế giới về tất các thiết bị của giải pháp Cân bằngquang điện nhà máy (eBoP)-một giải pháp mới cho phépđiện mặt trời được hòa với lưới một cách thông minh.

Hai máy biến áp được sử dụng trong dự án Trung Namlà máy Sensformers. Khi các máy biến áp được đặt ở cácnút quan trọng của lưới điện, chúng là các cảm biến hoànhảo thể hiện tình trạng của lưới, đồng thời chứa đầy đủthông tin về dòng điện. Thế hệ máy biến áp mới này kếthợp vật lý và thông tin, đồng thời có giao diện kỹ thuật số.Điều này cho phép người vận hành có thể xem các dữ liệucủa nó trong thời gian thực - biến các máy biến áp thành cáctrung tâm thông tin.

Với công suất 204MW nhà máy điện mặt trời Trung Namsẽ trở thành nhà máy điện mặt trời lớn nhất tại Việt Namđến thời điểm này.

PV

Mới đây, Công ty Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) đã tổ chứcHội thảo “Phương án giãn tần suất bảo dưỡng tổng thể

NMLD Dung Quất” nhằm phân tích đánh giá tổng thể làm cơsở trình các cấp có thẩm quyền xem xét, phê duyệt khảnăng thực hiện.

NMLD Dung Quất từ khi vận hành sản xuất đến nay đãtrải qua 3 kỳ bảo dưỡng tổng thể với tần suất 3 năm 1 lần vàocác năm 2011, 2014 và 2017 theo quy định của các nhà cungcấp bản quyền công nghệ. Trải qua các lần bảo dưỡng tổngthể, tình trạng kỹ thuật và hiệu suất vận hành (công suấtwt%, chỉ số năng lượng EII, chi phí OPEX, chỉ số OA…) củaNhà máy ngày càng hoàn thiện. Qua đánh giá tình trạng kỹthuật của Nhà máy, BSR có thể khẳng định thiết bị hiện tại cóthể vận hành liên tục 4 năm mới cần bảo dưỡng lớn.

Lợi ích của việc giãn tần suất bảo dưỡng tổng thể NMLDDung Quất là: Có thể nâng cao chỉ số OA từ 95,9% lên96,87%, tương đương tăng thêm 4 ngày vận hành/năm(góp phần tăng đáng kể lợi nhuận/doanh thu/ngân sách);Giảm chỉ số chi phí bảo dưỡng sửa chữa (Turnaround Index- TI) từ 14 USD/ EDC xuống còn 10,5 USD/EDC, tươngđương tiết giảm chi phí bảo dưỡng sửa chữa khoảng 4,8triệu USD/năm; Nâng xếp hạng nhà máy từ Nhóm 4 lênNhóm 3, phù hợp thông lệ với các NMLD khác trên thế giớivà đồng bộ với thiết kế mới của Dự án nâng cấp mở rộng.

Chuyên gia của các nhà cung cấp bản quyền công nghệnhư AXENS, UOP, MERICHEM, MISUI, JGC, SGS, KBC, O&Mtrên cơ sở tình trạng kỹ thuật thiết bị hiện tại đều đồng ýgiãn tuần suất bảo dưỡng tổng thể.

Theo ông Trần Văn Lượng, Cục trưởng Cục Kỹ thuậtAT&MTCN – Bộ Công Thương, trong thời gian tới BSR cầnphải tiếp tục nghiên cứu kỹ hơn nữa trên các cơ sở khoahọc để chứng minh thật thuyết phục việc cần thiết và tínhhiệu quả của giãn tần suất bảo dưỡng tổng thể. Các vấn đềcần quan tâm là thiết kế, vấn đề công nghệ, giá trị đầu tưcũng như kinh nghiệm vận hành sản xuất trong những nămqua, đặc biệt phải chú ý tuyệt đối đến vấn đề an toàn thiếtbị để từ đó đưa ra các giải pháp thực hiện hiệu quả. Nếu cónhững vấn đề vướng mắc liên quan đến các quy định, tiêuchuẩn hiện hành, Cục Kỹ thuật AT&MTCN sẽ đề nghị BộCông Thương kết hợp với các bộ, ngành liên quan cùngnghiên cứu và tìm hướng giải quyết hợp lý nhất.

NGỌC LÂM

Siemens cung cấp thiết bị cho Nhà máy điện mặt trờilớn nhất Việt Nam

Nghiên cứu giãn tần suất bảo dưỡng tổng thể NMLD Dung Quất

Page 7: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

Tin t c - S ki n

7(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Công ty TNHH Mitsubishi Electric Việt Nam chính thức giớithiệu phòng trưng bày và thực hành "Mitsubishi Electric

e-F@ctory Lab" tại Trung tâm đào tạo và chuyển giao côngnghệ Việt - Nhật (VJTC) nhằm đáp ứng nguồn nhân lực chocách mạng công nghiệp 4.0.

Để đáp ứng các nhu cầu của cuộc cách mạng côngnghiệp, Mitsubishi Electric đã đưa ra và hiện thực hóa kháiniệm “e-F@ctory” từ năm 2003. “e-F@ctory” là nhà máythông minh kết hợp giữa tự động hóa và công nghệ thôngtin. Tập đoàn đã áp dụng “e-F@ctory” cho hơn 7.700 dâychuyền sản xuất, với hơn 610 đối tác trên toàn thế giớinhằm cải thiện năng suất, chất lượng sản phẩm đồng thờitiết kiệm chi phí và nâng cao an toàn và tính bảo mật chodoanh nghiệp.

Thông qua các phòng đào tạo hiện đại cũng như phòngtrưng bày và thực hành "Mitsubishi Electric e-F@ctory Lab",Công ty mong muốn tăng cường hợp tác, trao đổi công nghệ

với các doanh nghiệp địa phương, từ đó xây dựng một môhình mới và hiệu quả nhằm đào tạo nguồn nhân lực chấtlượng. Các công nghệ được chuyển giao xuất hiện trong cáchoạt động tại Trung tâm sẽ gắn liền với xu hướng của cuộccách mạng công nghiệp 4.0.

Mitsubishi Electric Việt Nam đã hợp tác cùng Trungtâm Đào tạo Công nghệ cao TP.HCM (SHTP) và các đơn vịkhác để cùng xây dựng VJTC. Trung tâm là kết quả của sựhợp tác tích cực, hiệu quả giữa SHTP và đối tác Nhật Bảnthông qua các dự án ODA; đánh dấu một cột mốc quantrọng trong quan hệ hợp tác quốc tế và phát triển nguồnlao động chất lượng cao giữa SHTP và các đối tác, đặcbiệt là đối tác Nhật Bản. Các công nghệ được chuyển giaoxuất hiện trong các hoạt động tại Trung tâm sẽ gắn liềnvới xu hướng của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.

THANH XUÂN

Dự án với tổng số vốn 50 triệu USD do Công ty KraigBiocraft Laboratories (KBL) - Hoa Kỳ là chủ đầu tư

thực hiện tại xã Đại Hiệp (Đại Lộc, Quảng Nam) sẽ tiếnhành lai tạo giống tằm biến đổi gen Bombyx Mori vớigiống tằm trong nước để tạo ra sản phẩm công nghệ caophục vụ xuất khẩu.

Để thực hiện dự án này, từ tháng 1/2017 Công ty KBL đãthực hiện khảo sát và trình đề xuất đầu tư sơ bộ về sản xuấttằm công nghệ cao lên tỉnh Quảng Nam để báo cáo với BộNN-PTNT, phát triển vùng trồng dâu có quy mô hơn 200havà thu mua toàn bộ kén, sản xuất thành tơ nguyên liệu.

Ông Jon Rice, Giám đốc hoạt động của Công ty KBL chobiết, Quảng Nam là địa phương đầu tiên trên thế giới đểKBL thực hiện hoạt động đầu tư này. Đây là tỉnh có truyềnthống lâu đời về trồng dâu nuôi tằm, ươm tơ dệt lụa.

Theo kế hoạch, dự án được chia làm nhiều giai đoạn.Trong đó, trọng tâm sẽ đầu tư xây dựng Khu liên hợp dâutằm tơ tại xã Đại Hiệp, huyện Đại Lộc, với diện tích 50ha.KBL sẽ xây dựng các vườn ươm dâu chất lượng cao để nuôitằm và cung cấp giống cho các hợp tác xã và hộ dân.

Trong tương lai, KBL dự kiến hợp tác với chính quyềnđịa phương, các hợp tác xã và hộ nông dân thuộc các huyệnĐại Lộc, Điện Bàn, Duy Xuyên… để trồng dâu, phục vụ choviệc phát triển và hoạt động lâu dài của dự án, với diện tíchtrồng dâu khoảng 2.000-2.500ha.

KBL là công ty hoạt động trong lĩnh vực công nghệ sinhhọc nghiên cứu về giống tằm. Sau 16 năm nghiên cứu, côngty đã tạo ra giống tằm công nghệ cao có thể cho ra sợi tơrất bền chặt, mềm, co giãn gấp 5-10 lần sợi thép, chắc hơnsợi tổng hợp nên được dùng để chế tạo áo giáp chống đạnhoặc sử dụng trong xây dựng, thời trang, nuôi tế bào gốc đểtái tạo xương…

Công ty KBL cho rằng, sự kết hợp giữa giống tằm biếnđổi gen với giống tằm địa phương sẽ tạo ra giống tằm tốt,cho ra sản phẩm tơ chất lượng cao

Hiện Công ty đã ký kết hợp đồng với quân đội Mỹ cungcấp sợi tơ để phục vụ trong lĩnh vực quốc phòng, một sốđối tác lớn cũng đặt vấn đề nhập tơ. “Sự kết hợp giữagiống tằm công nghệ cao ở Mỹ với nghề trồng dâu nuôitằm truyền thống ở Quảng Nam sẽ tạo ra giống tằm tốt, từđó cho ra đời sản phẩm tơ chất lượng cao”, ông Jon Ricenhấn mạnh.

Bên cạnh đó, đại diện KBL cũng khẳng định, giống tằmbiến đổi gen Bombyx Mori đã được Cục Kiểm định Nôngnghiệp thuộc Bộ Nông nghiệp Mỹ chứng nhận an toàn. Côngty KBL đã đăng ký làm việc với các bộ, ngành cùng đại diệnCục Kiểm định Nông nghiệp Mỹ tại Việt Nam để xin nhậpkhẩu vào Việt Nam và triển khai khảo nghiệm lai tạo giống,sản xuất dưới sự giám sát của cơ quan chức năng Việt Namtrước khi nuôi trồng đại trà.

LÊ KHÁNH

Công ty Mỹ đầu tư 50 triệu USD sản xuất tơ tằmcông nghệ cao tại Quảng Nam

Mitsubishi Electric Việt Nam chuyển giao công nghệnhà máy thông minh

Page 8: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

8 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

Tin t c - S ki n

HỖ TRỢ TỐI ĐA

cho doanh nghiệp

Đ I M ISÁNG T O

cho doanh nghiệp

Nh m h tr thúc đ y s phát tri n c a các doanh nghi p đ i m i sáng t o, n m2016 Th t ng Chính ph đã phê duy t Đ án “H tr h sinh thái kh i nghi p đ im i sáng t o qu c gia đ n n m 2025” (Đ án 844), tri n khai trên hai giai đo n 2017-2020 và 2020-2025 v i m c tiêu t o l p môi tr ng thu n l i đ thúc đ y, h tr hìnhthành và phát tri n doanh nghi p, đ ng th i kh n tr ng hoàn thi n h th ng pháplý h tr kh i nghi p đ i m i sáng t o (ĐMST) và thi t l p đ c C ng thông tin kh inghi p ĐMST qu c gia. Đ n n m 2025, Đ án 844 h ng t i vi c h tr đ c 800 dán, 200 doanh nghi p kh i nghi p, trong đó 50 doanh nghi p g i đ c v n thànhcông t các nhà đ u t m o hi m, th c hi n mua bán và sáp nh p, v i t ng giá trkho ng 2.000 t đ ng.

Phóng viên T p chí Công Th ng đã có cu c trao đ i v i ông Ph m H ng Qu t - C ctr ng C c Phát tri n th tr ng và Doanh nghi p khoa h c và công ngh , B Khoah c và Công ngh đ hi u rõ h n v v n đ này.

PHƯƠNG THẢO (thực hiện)

ÔNG PHẠM HỒNG QUẤT - Cục trưởng Cục Phát triển thị trường và Doanh nghiệp khoa học và công nghệ,Bộ Khoa học và Công nghệ

Page 9: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

9(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Tin t c - S ki n

PV: Thưa ông, Đề án 844 đượcphê duyệt với mục tiêu tạo lậpmôi trường thuận lợi để hỗ trợthúc đẩy sự phát triển củadoanh nghiệp ĐMST tại ViệtNam. Theo ông, doanh nghiệpkhởi nghiệp Việt đang có thuậnlợi và khó khăn gì?

Ông Phạm Hồng Quất: Khởinghiệp ĐMST đã và đang là chủ đềđược lãnh đạo Đảng và Nhà nướcđặc biệt quan tâm. Các chươngtrình, đề án quốc gia về hỗ trợ khởinghiệp được Chính phủ ban hành vàtích cực triển khai, trong đó có Đềán 844, trở thành tiền đề xây dựngvà phát triển nền tảng cho hệ sinhthái khởi nghiệp ĐMST quốc gia.

Bên cạnh đó, Thủ tướng Chínhphủ vừa giao Bộ Khoa học và Côngnghệ xây dựng dự thảo Điều lệ tổchức, hoạt động của Quỹ NATIF, bổsung quy định doanh nghiệp khởinghiệp sáng tạo là đối tượng nhậnhỗ trợ của Quỹ, trình Chính phủ banhành trong năm 2019. Trong đó sẽbổ sung hoạt động tài trợ, cho vayưu đãi, hỗ trợ lãi suất vay vốn, bảolãnh vay vốn, hỗ trợ vốn cho cácdoanh nghiệp sáng tạo để ươm tạocông nghệ, phát triển ý tưởng, môhình kinh doanh.

Đặc biệt, các cơ quan báo chí,truyền hình cũng tích cực phổ biếnthông tin và xây dựng các chươngtrình về khởi nghiệp, chẳng hạnnhư chương trình Quốc gia khởinghiệp, Cà phê khởi nghiệp hayShark Tank – Thương vụ bạc tỷ củaVTV. Đây đều là những điều kiệnhết sức thuận lợi để doanh nghiệpkhởi nghiệp tiếp cận với những kiếnthức và cơ hội mới.

Mặc dù vậy, doanh nghiệp khởinghiệp nói chung và doanh nghiệpkhởi nghiệp ở Việt Nam nói riêngđều gặp rất nhiều khó khăn. Nhìnchung, khó khăn lớn nhất là ở 3 khíacạnh: thiếu kiến thức về kinh doanh,thủ tục hành chính, pháp luật hayđiều hành quản trị; cạnh tranh gaygắt trong nguồn vốn đầu tư; vàchưa tập trung phát triển các kỹ

năng mềm như kỹ năng trình bày,xây dựng uy tín và thiết lập mốiquan hệ.

Hai kỹ năng đầu tôi nghĩ ai cũnghiểu, nhưng riêng với kỹ năng trìnhbày và thiết lập mối quan hệ, đa sốcác doanh nhân khởi nghiệp trẻchưa thực sự lưu tâm học hỏi. Tôiđã từng nghe rất nhiều các bàithuyết trình về ý tưởng khởi nghiệpcũng như gặp và trao đổi với cácdoanh nghiệp này, tuy nhiên, tôinhận thấy khả năng truyền đạt cáihay cái tốt của chính các bạn khôngchỉ kém mà các bạn còn chưa biếtcách để xây dựng các mối quan hệsâu rộng với nhà đầu tư, cố vấn, haychính nhân viên của mình, dẫn đếnnguy cơ thất bại sớm trên conđường khởi nghiệp.

PV: Vậy trước những khó khănđó, sự ra đời của Đề án 844 đãtác động và hỗ trợ doanhnghiệp khởi nghiệp ĐMST thế nào?

Ông Phạm Hồng Quất: Có thểthấy rõ các chỉ số, thống kê ở nhiềumặt liên quan tới hoạt động củadoanh nghiệp khởi nghiệp ĐMSTđều có tín hiệu hết sức tích cựctrong năm qua.

Theo thống kê của một số tổchức uy tín trong khu vực, ước tínhcó khoảng 3.000 doanh nghiệp khởinghiệp ĐMST tại Việt Nam, tănggần gấp đôi so với số liệu ước tínhnăm 2015. Hiện, cả nước có khoảng30 cơ sở ươm tạo và 10 tổ chức thúcđẩy kinh doanh. Đến cuối năm2017, có khoảng hơn 40 khu làmviệc chung, cơ sở vật chất hỗ trợkhởi nghiệp trên cả nước, tăng 30%so với năm 2016 và còn đang tiếptục mở rộng, đáp ứng cả nhu cầu vềcơ sở vật chất - kỹ thuật và nhu cầuđào tạo, kết nối của doanh nghiệpkhởi nghiệp sáng tạo.

Một minh chứng khác nữa làxếp hạng chỉ số ĐMST toàn cầu(GII) của Việt Nam năm 2017 đãtăng 12 bậc, từ vị trí 59/128 lên vịtrí 47/127 nước và nền kinh tế, dẫn

đầu nhóm các quốc gia có thu nhậptrung bình thấp.

Riêng với Đề án 844, trong năm2017 đã có hơn 30 tỉnh, thành phốtrực thuộc Trung ương đã ban hànhkế hoạch triển khai Đề án 844 và cónhiều hoạt động đào tạo, nâng caonăng lực, tăng cường kết nối, liênkết, hợp tác, tổ chức sự kiện khởinghiệp sáng tạo, điển hình như HàNội, Thành phố Hồ Chí Minh, ĐàNẵng, Cần Thơ.

Về hoạt động đầu tư cho khởinghiệp sáng tạo, hết năm 2017 cókhoảng 40 quỹ đầu tư có hoạt độngtại Việt Nam, phần lớn là các quỹđầu tư nước ngoài. Số lượng và hoạtđộng của nhà đầu tư thiên thần ởViệt Nam tuy chưa nhiều nhưng bắtđầu có xu hướng tăng và bước đầuphát triển một số hoạt động kết nối,hình thành một số câu lạc bộ, mạnglưới đầu tư cho khởi nghiệp sáng tạonhư VIC Impact, iAngel, Angel4us...

Một trong những kết quả rõ rệtcho những nỗ lực kết nối đầu tư chokhởi nghiệp là sự kiện Diễn đàn khởinghiệp APEC vào tháng 9/2017 tạiThành phố Hồ Chí Minh (APECStartup Forum) được tổ chức thànhcông với sự tham gia của gần 30doanh nghiệp khởi nghiệp ĐMST,hơn 30 nhà đầu tư, quỹ đầu tư mạohiểm, các đại diện của Việt Nam vàquốc tế về khởi nghiệp ĐMST.

Đặc biệt, sự kiện Ngày hội khởinghiệp ĐMST Quốc gia (TECHFEST)tổ chức tháng 11/2017 với chủ đề“Kết nối hệ sinh thái khởi nghiệp” đãthu hút trên 4.000 lượt người và 200doanh nghiệp tham dự. Có 29thương vụ đầu tư được cam kết vớitổng giá trị 4,5 triệu USD, hơn 170cuộc kết nối đầu tư sâu từ trước vàtrong sự kiện được thực hiện.

PV: Quá trình triển khai Đề án844 có những thách thức gì đặtra?

Ông Phạm Hồng Quất: Vănphòng đề án 844 cho hay hoạtđộng và hỗ trợ khởi nghiệp ĐMSTvẫn còn tương đối mới tại Việt

Page 10: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

10 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

Tin t c - S ki n

Nam. Do vậy, vẫn còn khó khăntrong việc xây dựng, triển khai kếhoạch hỗ trợ khởi nghiệp đặc biệtlà ở các địa phương. Từ việc nhậnthức về khởi nghiệp chưa đượchiểu một cách đúng đắn, thậm chíngay cả ở các cơ quan quản lý nhànước dù đã được tăng cường thôngqua nhiều hoạt động truyền thôngcủa Bộ, ban, ngành, địa phương,tổ chức chính trị - xã hội. Các hỗtrợ liên quan tới định mức chi mớinhư công lao động, chuyên gia, …còn thấp so với mặt bằng thực tế.Văn hoá đầu tư cho khởi nghiệpcũng như nguồn ngân sách hỗ trợcho khởi nghiệp ĐMST hiện cònhạn chế.

Một số địa phương còn gặpnhiều khó khăn về điều kiện tựnhiên, kinh tế, xã hội để triển khaiđể án. Việc thiếu đội ngũ chuyêngia vừa có lý thuyết vừa có kinhnghiệm kinh doanh để hỗ trợ khởinghiệp ĐMST cũng là một vấn đềgây cản trở cho công tác thực hiệnđề án.

PV: Trong thời gian tới, việcthực hiện Đề án 844 sẽ cónhững bước tiến cụ thể nào đểđẩy mạnh hệ sinh thái khởinghiệp ĐMST tại Việt Namphát triển?

Ông Phạm Hồng Quất: Đếnnăm 2020, mục tiêu của Đề án 844là hỗ trợ các doanh nghiệp khởinghiệp gọi vốn đầu tư mạo hiểm,thực hiện mua bán và sáp nhập vớitổng giá trị khoảng 1.000 tỉ đồng.Tuy nhiên, bởi cơ chế chính sách vàhành lang pháp lý dành cho hoạtđộng khởi nghiệp ĐMST và đầu tưkhởi nghiệp ở giai đoạn này chưahoàn thiện, Nhà nước sẽ tập trunghỗ trợ cho các đơn vị đã có nănglực, kinh nghiệm trong việc hỗ trợdoanh nghiệp khởi nghiệp ĐMST,khuyến khích liên danh, liên kếtgiữa các đơn vị này với các đơn vịmới bắt đầu để cùng phát triển.

Đề án 844 cũng tiếp tục hỗ trợviệc thành lập, hoạt động của cáccâu lạc bộ và mạng lưới các nhàđầu tư thiên thần để kết nối vớimạng lưới toàn cầu nhằm tăngcường đầu tư cho khởi nghiệp trongvà ngoài nước. Bên cạnh Cổngthông tin, sẽ có nhiều công cụ khácđể lựa chọn và giới thiệu các doanhnghiệp khởi nghiệp có chất lượngvới các nhà đầu tư. Năm 2018,TECHFEST sẽ được tổ chức với địnhhướng “Khởi nghiệp Việt Nam kếtnối quốc tế”, dự kiến nâng quy môlên tầm quốc tế với hơn 4.500

người tham dự, 200 doanh nghiệpkhởi nghiệp và 130 nhà đầu tưtham dự, đặc biệt là nâng số lượtkết nối đầu tư lên trên 250 lượt.

Các chương trình đào tạo kiếnthức về khởi nghiệp sẽ tiếp tục đượctriển khai cho các đơn vị, Bộ ngành,lãnh đạo địa phương về tổng quankhởi nghiệp, lợi ích, các phươngthức hỗ trợ phù hợp cho khởi nghiệptheo đặc thù địa phương và tạo liênkết giữa địa phương và các nguồnlực sẵn có trong hệ sinh thái, từ đóthu hút sự quan tâm, nguồn lực từcác doanh nghiệp lớn và cộng đồngngười Việt Nam thành đạt tại nướcngoài để hỗ trợ doanh nghiệp khởinghiệp thông qua các hoạt động cốvấn, đầu tư, mua bán sát nhập vàthu hút nguồn lực.

Ngoài những nội dung trênthuộc hoạt động triển khai Đề án844, Bộ KH&CN cũng đang trìnhThủ tướng Chính phủ các đề xuấtliên quan đến thu hút đầu tư chokhởi nghiệp sáng tạo và thúc đẩy sựphát triển của hệ sinh thái khởinghiệp sáng tạo Việt Nam một cáchtổng thể. Trong đó có các mô hìnhmới về tài chính cho khởi nghiệpnhư cho vay ngang hàng (P2P lend-ing), gọi vốn cộng đồng lấy cổ phần(equity-based crowdfunding), hỗtrợ doanh nghiệp khởi nghiệp sángtạo tham gia vào việc mua sắmcông của nhà nước hoặc tham giađào tạo tập huấn và tìm hiểu thịtrường ở nước ngoài, đồng thời cócác biện pháp tăng chất lượng củadoanh nghiệp khởi nghiệp thôngqua việc cung cấp các cơ sở vậtchất – kỹ thuật để doanh nghiệpkhởi nghiệp có thể thử nghiệm cáccông nghệ, sản phẩm mới, hỗ trợviệc bảo hộ sở hữu trí tuệ, kiểmđịnh, đo lường chất lượng sảnphẩm mới... Hy vọng rằng các đềxuất này được sớm thông qua đểcác startup Việt có thể tiếp cậnđược các nguồn vốn và hỗ trợ cầnthiết để có phát triển nhanh chóngtrong thời gian tới.

PV: Trân trọng cảm ơn ông!

Page 11: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

11(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Tin t c - S ki n

"Thời" của doanh nghiệpkhởi nghiệp sáng tạo

Sẽ không quá khi nói rằng, "thời"của các doanh nghiệp KNST ViệtNam đang đến, bởi hệ sinh thái nàyđang phát triển rất mạnh mẽ.

Theo thống kê của Tạp chíEchelon (Singapore) - một trongnhững tạp chí online lớn nhất vềkhởi nghiệp ở khu vực Đông Nam Á,Việt Nam hiện có khoảng 3.000doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mớisáng tạo. Con số này tăng gần gấpđôi so với số liệu ước tính của năm2015 (khoảng 1.800 doanh nghiệp).Đồng thời, số lượng và chất lượngcủa các startup ngày càng tăng cao,thể hiện qua số lượng các thương vụđầu tư, số lượng vườn ươm, khu làmviệc chung…

Ông Phạm Dũng Nam - Giám đốcVăn phòng Đề án hỗ trợ hệ sinh tháikhởi nghiệp đổi mới sáng tạo Quốcgia (Đề án 844) dẫn thống kê của Tổchức Topica Founder Institute (TFI)cho biết, năm 2017, Việt Nam tiếpnhận 92 thương vụ đầu tư vào KNSTvới tổng số vốn hơn 291 triệu USD,tăng gần gấp đôi về mặt số lượngthương vụ và gần 50% về mặt tổngsố vốn đầu so với năm 2016. Hếtnăm 2017, có khoảng 40 quỹ đầu tưcó hoạt động tại Việt Nam, phần lớnlà các quỹ đầu tư nước ngoài. Trongsố đó, một số quỹ đầu tư có vănphòng đại diện ở Việt Nam như IDGVentures, CyberAgent Ventures, DJF-VinaCapital, 500 Startups....

Nhằm tạo lập môi trường chophát triển hệ sinh thái KNST bềnvững, thời gian qua, các Bộ, ngành

liên quan đã phối hợp xây dựng, đềxuất Chính phủ và các cơ quan chứcnăng ban hành nhiều chính sáchthuận lợi; trong đó chính sách tiến bộnhất là Luật Hỗ trợ doanh nghiệp vừavà nhỏ (DNVVN) được ban hành năm2017. Theo Luật này, các quỹ đầu tưnước ngoài vào Việt Nam đơn giảnhơn. Quy trình cấp giấy chứng nhậnđăng ký đầu tư, các thủ tục hànhchính cũng lược đi nhiều bước. Đâychính là yếu tố quan trọng tiếp tụcthu hút nhà đầu tư vào Việt Nam.

Vẫn khó trong việc tiếp cậncác nguồn vốn

Mặc dù khá phát triển và đượcquan tâm, tạo điều kiện, tuy nhiên,đến nay cộng đồng doanh nghiệpKNST Việt Nam vẫn gặp một số khókhăn trong kêu gọi vốn đầu tư.

"Cú hích"thúc đẩy khơi thông nguồn vốn cho khởi nghiệp sáng tạo

Ch a bao gi làn sóng kh i nghi p sáng t o (KNST) t i n c ta di n ra m nh m nhhi n nay. Và v i đ nh h ng đ a Vi t Nam tr thành m t qu c gia kh i nghi p, th igian qua, Đ ng, Nhà n c, Chính ph đã ban hành nhi u chính sách, bi n phápkhuy n khích phong trào KNST phát tri n m nh m r ng kh p trên c n c. Ngh đ nh38/2018/NĐ-CP c a Chính ph Quy đ nh chi ti t v đ u t cho doanh nghi p nh và v aKNST đ c coi nh m t hành lang pháp lý thu n l i h n đ kh i thông ngu n v n chokhu v c doanh nghi p này phát tri n t ng x ng v i ti m n ng.

HOÀNG PHƯƠNG

Page 12: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

12 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

Tin t c - S ki n

Theo các chuyên gia tài chính -ngân hàng, chính sách tín dụng ápdụng cho các DN KNST hiện nayđược thể hiện qua một số hìnhthức: (i) Hỗ trợ tiếp cận tín dụng;(ii) Hỗ trợ bảo lãnh tín dụng; (iii) Hỗtrợ lãi suất sau đầu tư; (iv) Hìnhthành, vận hành các quỹ phát triểnkhoa học công nghệ, các quỹ kháchỗ trợ, cho vay, góp vốn, đầu tư…vào các DN KNST. Tuy nhiên, việctiếp cận tín dụng của các DN KNSTcòn hạn chế.

Luật Hỗ trợ DNNVV năm 2017đã đưa ra các biện pháp khuyếnkhích các tổ chức tín dụng cho vayđối với DNNVV dựa trên xếp hạngtín dụng DN và khuyến khích việcxếp hạng DN. Đồng thời, Quyếtđịnh số 1276/QĐ-TTg ngày05/9/2016 của Thủ tướng Chínhphủ phê duyệt đề án nâng cao khảnăng tiếp cận dịch vụ ngân hàngcho nền kinh tế đã đề xuất cácnhóm hành động; trong đó có việcnâng cao năng lực cung ứng dịch vụcủa các tổ chức tín dụng đối vớiDNNVV và nâng cao chất lượng

thông tin khách hàng, hỗ trợ các tổchức tín dụng tiếp cận thông tin đầyđủ để nâng cao chất lượng tín dụng.Tuy nhiên, do phần lớn các DNKNST là DN mới thành lập, chủ DNlà các nhóm cá nhân, hoặc một cánhân thực hiện các ý tưởng khaithác trí tuệ, công nghệ, mô hìnhkinh doanh mới nên việc xếp hạngtín dụng áp dụng trong trường hợpnày không đáp ứng được các tiêuchí, do đó, cơ hội tiếp cận đối vớinhững nguồn vốn tín dụng này làrất hạn chế.

Mặt khác, các tiêu thức để đượchưởng chính sách bảo lãnh tín dụngcũng là một trở ngại trong việc vayvốn của các DN KNST. Cụ thể, LuậtHỗ trợ DNNVV đã đưa ra vấn đề vềQuỹ Bảo lãnh tín dụng DNNVV,trong đó quy định rõ: Quỹ Bảo lãnhtín dụng DNNVV là quỹ tài chính nhànước ngoài ngân sách, hoạt độngkhông vì mục tiêu lợi nhuận, doUBND cấp tỉnh thành lập. Đồng thời,việc bảo lãnh tín dụng cho DNNVVdựa trên tài sản bảo đảm hoặcphương án sản xuất, kinh doanh

khả thi hoặc xếp hạng tín nhiệm củaDNNVV.

Với quy định này, nhiều DNKNST sẽ không đáp ứng được tiêuchuẩn về tài sản đảm bảo và xếphạng tín nhiệm DN do các DNKNĐMST hầu hết đều mới kinh doanhvà giá trị tài sản đảm bảo thườngkhông có, hoặc có thì là những ýtưởng kinh doanh sáng tạo, khó xácđịnh được giá trị, vì vậy, không đủđiều kiện để được bảo lãnh vay vốn.

Bên cạnh đó, dù Chính phủ đãban hành Nghị định số 34/2018/NĐ-CP ngày 8/3/2018 về việc thành lập,tổ chức và hoạt động của Quỹ Bảolãnh tín dụng cho DNNVV, nhưngquy định về đối tượng được bảolãnh và điều kiện bảo lãnh trongNghị định này cũng chỉ đề cập đếnDNNVV nói chung, chưa tính đếnđặc thù của DNKN ĐMST nên về cơbản, các DN trên chưa được hưởnglợi từ những quy định này.

Mặt khác, quy định về đối tượngđược hưởng ưu đãi về lãi suất chovay chưa được thiết kế phù hợp vớiđặc điểm của DN KNST. Đã có một

Page 13: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

13(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Tin t c - S ki n

loạt các văn bản quy định về lãi suấtcho vay đối với các DNNVV, trong quyđịnh cũng đã hướng tới các tiêu chuẩncủa DN KNST nhưng vẫn chỉ là nhữngđiều kiện chung cho DNNVV, chưa tínhđến những tính chất đặc thù của DNKNĐMST là thời gian từ lúc thành lập đếnlúc vay ngắn, chưa được xếp hạng tíndụng ổn định và các hồ sơ chưa đảmbảo một số tiêu chí về điều kiện đượchưởng ưu đãi.

Việc thu hút vốn đầu tư từ các quỹ,nhà đầu tư nước ngoài vào các DNKNST thời gian qua cũng chưa thật sựhiệu quả.

Chia sẻ tại Hội thảo “Giải pháp thuhút vốn đầu tư khởi nghiệp sáng tạo từnguồn vốn trong và ngoài nước” diễnra hồi đầu năm, bà Phan Hoàng Lan,Cục Phát triển thị trường và doanhnghiệp KH&CN (Bộ KH&CN) cho biết,hiện nay, Việt Nam có khoảng 40 quỹđầu tư mạo hiểm có hoạt động đầu tưtài chính cho khởi nghiệp ĐMST trongnước. Bên cạnh đó, các nhà đầu tưthiên thần cũng đã bắt đầu xuất hiệntại Việt Nam và đang tăng về số lượng,dần hình thành các câu lạc bộ liên kếtcác nhà đầu tư thiên thần. Tuy nhiên,lượng vốn rót vào thị trường Việt Namcòn rất khiêm tốn nếu so sánh với cácnước trong khu vực.

Về chủ đề này, ông Trịnh MinhGiang, Chủ tịch VMCG phân tích: hiệnchất lượng của startup trong nướckhông thấp, song thị trường cho cácsản phẩm của startup còn nhỏ hẹp, hệthống hạ tầng hỗ trợ cho các sản phẩmstartup còn yếu. Trong khi đó, ôngTrương Mạnh Hiếu, đại diện IDGVentures Vietnam cho rằng, cácstartup khi bắt đầu khởi nghiệp sẽ gặpnhiều khó khăn, nhất là về vốn, doanhnghiệp phải tự huy động vốn, rất khótìm được tài trợ cho việc tìm hiểu thịtrường và chứng minh ý tưởng.

Tạo hành lang pháp lý thuậnlợi cho đầu tư khởi nghiệpsáng tạo

Việc Chính phủ ban hành Nghị định38/2018/NĐ-CP ngày 11 tháng 3 năm2018 được đánh giá là "cú hích", tạo rahành lang pháp lý thuận lợi cho hoạtđộng đầu tư KNST, giúp doanh nghiệpdễ dàng tiếp cận các nguồn vốn.

Nhiều DN cho biết đã chờ đợikhung pháp lý về đầu tư cho KNST từlâu. Trước đó, dù nguồn tiền từ cácnhà đầu tư đã có nhưng không thểthành lập được quỹ đầu tư khởi nghiệpdo các thủ tục thành lập không đượcxử lý. Lý do là, nếu căn cứ vào quyđịnh pháp lý trước thời điểm Nghị định38 được ban hành, thì chỉ có quy địnhvề quỹ đầu tư chứng khoán theo LuậtChứng khoán, với rất nhiều điều kiệnchặt chẽ như phải có ít nhất 100 nhàđầu tư và tổng giá trị chứng chỉ quỹ đãbán đạt ít nhất 50 tỷ đồng với quỹ đạichúng; 30 thành viên góp vốn phápnhân và vốn thực góp tối thiểu là 50 tỷđồng với quỹ thành viên…

Do vướng nhiều khó khăn trongquá trình thành lập, một số nhà đầu tưđã quyết định thành lập công ty theoLuật Doanh nghiệp với mục đích đầutư cho KNST. Tuy nhiên, tại Luật nàycũng chưa có quy định về đầu tư vàocác DN KNST trong danh mục ngànhnghề kinh doanh. Các hoạt động đầutư tài chính có quy định như công ty tàichính, đầu tư chứng khoán, tổ chức tàichính vi mô, tổ chức tín dụng phi ngânhàng… đều là các hoạt động kinhdoanh có điều kiện với các quy địnhcấp phép đặc thù.

Đến nay, với việc ban hành Nghịđịnh 38, hoạt động quản lý quỹ đầu tưKNST đã được xác định rõ là thực hiệntheo điều lệ của quỹ, các hợp đồng kýkết với quỹ (nếu có) và không chịu sựđiều chỉnh bởi pháp luật về chứngkhoán. Địa vị pháp lý của các công tyđầu tư KNST, quỹ đầu tư KNST cũngđược xác định rất rõ ràng với nhữnghướng dẫn cụ thể về thành lập, tổchức quản lý và hoạt động của quỹ.Việc ghi nhận cơ sở pháp lý về đầu tưcho DNNVV KNST còn tạo điều kiện đểcác DN có thể hạch toán được cáckhoản đầu tư cho KNST, cũng nhưnhận được các cơ chế ưu đãi riêng.

Theo đánh giá của các chuyên gia,Nghị định 38 đã đặt ra nguyên tắcchung trong hoạt động đầu tư giữanhà đầu tư là cá nhân và tổ chức vớicác công ty KNST; khuyến khích, địnhhướng đầu tư KNST. Đây là điều kiệncần thiết để nhận diện nhà đầu tư làcông ty đầu tư KNST, quỹ đầu tư KNSTkhác với các hoạt động đầu tư thông

thường, để Chính phủ có thể có các ưuđãi về thuế theo quy định của Luật Hỗtrợ DNNVV phù hợp, chính xác.

Theo bà Bùi Thu Thủy - Phó Cụctrưởng Cục Phát triển doanh nghiệp(Bộ Kế hoạch và Đầu tư), trước khi cóNghị định 38, lĩnh vực KNST đã đượcnhiều nhà đầu tư rót vốn. Dòng vốnnày chảy vào các DN dưới nhiều dạngthức khác nhau, chủ yếu là do cácnhà đầu tư có sự quan tâm với hoạtđộng này. Chính vì vậy, khi đã cóhành lang pháp lý, hoạt động KNSTchắc chắn sẽ thu hút thêm nhiềunguồn lực mới.

Thời gian tới, bên cạnh những quyđịnh thuận lợi tại Nghị định 38 về đầutư KNST, việc DN góp vốn đầu tưKNST hay sử dụng ngân sách địaphương đầu tư vào DN KNST..., theocác nhà đầu tư, để thúc đẩy đầu tưcho các DN KNST cũng như xây dựnghoàn chỉnh mô hình hệ sinh tháiKNST, Nhà nước cần vào cuộc bằngcách hỗ trợ hiệu quả hơn các phươngthức kết nối bên trong hệ sinh thái vàvới các hệ sinh thái khởi nghiệp quốctế. Đồng thời xem xét ban hành cácvăn bản pháp luật liên quan đến gọivốn cộng đồng, đặc biệt là gọi vốncộng đồng lấy cổ phần; xem xét việcthành lập thị trường mua bán cổ phầndoanh nghiệp khởi nghiệp; rà soát,giảm thiểu các thủ tục liên quan đếnđăng ký đầu tư từ nước ngoài vàotrong nước và đầu tư trong nước ranước ngoài; nới lỏng các quy địnhquản lý đối với việc thoái vốn của nhàđầu tư nước ngoài.

Để thúc đẩy đầu tư KNST từ nguồnvốn của các doanh nghiệp, cần làm rõcơ chế cho quỹ đầu tư KNST bên trongcác tập đoàn doanh nghiệp lớn. Đây làmột nguồn đầu tư rất quan trọng vìcác doanh nghiệp này không chỉ cóvốn mà còn có thể giúp startup hoànthiện mô hình kinh doanh.

Với hành lang pháp lý ngày càngtiến bộ, tạo môi trường thuận lợi chohoạt động KNST, chắc chắn cộng đồngDN KNST tại Việt Nam sẽ tiếp tục pháttriển mạnh mẽ, góp phần khơi nguồnđổi mới sáng tạo trong kinh doanh,nâng cao năng lực cạnh tranh quốc giatrong xu thế hội nhập kinh tế quốc tếhiện nay

Page 14: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

14 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

Tin t c - S ki n

Thương mại hóa sản phẩm từcác dự án nghiên cứu

Đây là chủ đề của chương trìnhdemo day dành riêng cho các giảngviên, nhà khoa học nhằm góp phầnđưa những dự án nghiên cứu từtrường đại học ra thị trường. Hoạtđộng này có sự tham gia của cácchuyên gia khởi nghiệp, nhà cố vấn,chuyên gia kinh tế, nhà đầu tư,… sẽtham vấn và hỗ trợ cho các nhómnghiên cứu hoàn thiện sản phẩm,quan trọng hơn là xây dựng mô hìnhkinh doanh với mục tiêu, chiến lượcrõ ràng. Bởi đây là điểm yếu của hầuhết các nhóm nghiên cứu từ trườngđại học.

Đến nay, SIHUB đã tổ chức nhiềubuổi demo với hàng chục ý tưởng, sảnphẩm nghiên cứu của các nhóm dự ánđến từ các trường đại học Khoa họcTự nhiên, Công nghiệp Thực phẩm,Bách Khoa TP.HCM, Nông LâmTP.HCM, đã tham gia thuyết trìnhtrước ban giám khảo, nhà đầu tư, cácchuyên gia khởi nghiệp và cộng đồng.

Tại chương trình demo day“Thương mại hóa sản phẩm từ dự ánnghiên cứu” tổ chức ngày 7/10/2017dành cho các nhóm nghiên cứu củatrường ĐH Khoa học Tự nhiên và ĐHBách Khoa TP.HCM, 11 ý tưởngnghiên cứu từ 4 nhóm dự án đã đượcthuyết trình.

Theo các giám khảo tại chươngtrình, các ý tưởng đều rất tốt, trongđó có một số có thể phát triển vàđưa ra thị trường. Tuy nhiên, điểmyếu mà các nhóm mắc phải đó làkhông tìm hiểu thông tin thị trường,không xác định đối thủ, chưa xácđịnh được sản phẩm của mìnhnghiên cứu có những ưu điểm vượttrội nào so với những sản phẩm cùngloại đang có mặt trên thị trường,…Các nhóm tham gia tại chương trìnhphần lớn chỉ mới dừng lại ở giai đoạn

nghiên cứu, khoảng cách đến thịtrường còn xa.

Ông Huỳnh Kim Tước - Giám đốcSIHUB nhận định, khác với startup vẫncòn loay hoay về mức độ hoàn thiệnsản phẩm, các nhà khoa học mangđến những giải pháp chất lượng caovề mặt kỹ thuật. Ở góc độ khoa học,các nghiên cứu từ trường đại học đãcó lợi thế cạnh tranh so với sản phẩmtrên thị trường. Đây là giá trị cốt lõimà các nhóm nghiên cứu nên xác địnhvề sản phẩm của mình, bởi phần lớn

DEMO DAY TP.HCM:

Cơ hội tìm kiếm thị trường cho các sản phẩm nghiên cứu, khởi nghiệpDemo day TP.HCM là ho t đ ng đ c SIHUB (Không gian H tr Đ i m i sáng t o và kh inghi p, thu c S Khoa h c và Công ngh TP.HCM) t ch c th ng xuyên, t n m 2016,nh m ti p s c cho các nhà khoa h c và các nhóm startup có c h i ti p c n th tr ng,đ c bi t là ti p c n các nhà đ u t , các chuyên gia đ tìm ki m c h i đ u t phát tri ns n ph m.

VÂN NGUYỄN

Page 15: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

15(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Tin t c - S ki n

dự án nghiên cứu mang ý nghĩa giảiquyết vấn đề thực tiễn của xã hội, cótính đột phá cao.

Còn theo bà Phi Vân - Chủ tịchHĐQT Retail & Franchise, chuyên gianhượng quyền thương hiệu, ý tưởng sẽkhông là gì nếu chưa tìm hiểu nhu cầuthị trường và xác định đối tượng kháchhàng mục tiêu. Hơn nữa, các nhóm nênsuy nghĩ về giá trị cộng thêm chonhững sản phẩm đã quá thông dụngtrên thị trường. Sản phẩm phải khácbiệt, có giá trị lớn hơn thì mới có thểgiành lấy thị trường. Mặt khác, nênnghiên cứu theo đơn đặt hàng của xãhội và doanh nghiệp; xác định nghiêncứu để đơn vị khác ứng dụng hay tựnhóm sẽ thương mại hóa sản phẩm.Mỗi cách làm cần đội ngũ nhân lựckhác nhau, cách tư vấn khác nhau.

Với những giá trị mang lại từ quátrình nghiên cứu, 2 ý tưởng “Mặt nạđịnh vị cho các bộ phận cơ thể phục vụcho phương pháp xạ trị chữa bệnh ungthư” thuộc trường ĐH Bách khoaTP.HCM và “Chất làm đầy (filler) từ collagen người dùng trong thẩmmỹ”của trường ĐH Khoa học Tự nhiênđã được chọn là 2 ý tưởng xuất sắcnhất trong chương trình. Các giámkhảo của chương trình cũng lựa chọnnhững nhóm nghiên cứu mà mình yêuthích để bảo trợ, giới thiệu đối tác vàgiúp đỡ hoàn thiện ý tưởng nghiên cứucũng như thương mại hóa sản phẩm.

Mặt nạ định vị cho các bộ phận cơthể phục vụ cho phương pháp xạ trịchữa bệnh ung thư được làm từ mộtvật liệu đặc biệt và được thiết kế dạnghình lưới. Khi nhúng vào nước nóngkhoảng 60-70 độ C, tấm lưới này sẽ trởnên mềm dẻo. Ngay sau đó, mặt nạđược áp lên mặt bệnh nhân và đểtrong một thời gian ngắn. Khi nguội đimặt nạ đã lấy được hình dạng khuônmặt của bệnh nhân và trở lại trạng tháicứng như ban đầu, từ đó có thể cốđịnh được bộ phận trên cơ thể củabệnh nhân trong quá trình xạ trị.

Chất làm đầy (filler) từ collagenngười dùng trong thẩm mỹ cung cấpkhung nâng đỡ mô tự nhiên cho phépthu hút sự di cư và khu trú của tế bàomô chủ, đồng thời tạo điều kiện hìnhthành mạch máu trong khối ghép,thống nhất khối ghép và mô chủ, vì vậythúc đẩy quá trình tái tạo tự nhiênngay tại vị trí ghép khuyết hỏng. Bà

Trần Lê Bảo Hà, đại diện nhóm nghiêncứu, chia sẻ, hiện nhóm mong muốnđược hợp tác, hỗ trợ về tư vấn chiếnlược đưa kết quả nghiên cứu thành sảnphẩm thương mại; vốn cho giai đoạnthử nghiệm trên động vật và thửnghiệm lâm làng; hoàn thiện quy trìnhsản xuất công nghệ và thương mại hóasản phẩm. Trước khi đến tham dựchương trình demo day, nhóm cũng chỉmong được giới thiệu ý tưởng của mìnhđể nhiều người biết đến. Tuy nhiên tạiđây, sản phẩm nghiên cứu của nhómđã đạt được kết quả ngoài mong đợi,đó là nhận được nhiều góp ý từ cácchuyên gia, được giới thiệu đối tác, nhàđầu tư để phát triển ý tưởng. Đồng thờinhóm cũng được giám khảo Huỳnh KimTước lựa chọn bảo trợ ngay sau khi kếtthúc phần thuyết trình.

Theo ông Huỳnh Kim Tước, vớinhững khó khăn trong việc thị trườnghóa sản phẩm nghiên cứu từ trườngđại học, SIHUB đang cố gắng gâydựng các hoạt động để tiếp tục cácchương trình nghiên cứu bằng cáchtạo ra một kênh mới để giúp cho cácnghiên cứu được đưa ra thị trường.Qua những dự án demo của cáctrường đại học tại chương trình demoday cho thấy, những ý tưởng nghiêncứu này có khả năng thu hút nhà đầutư hơn là những sản phẩm hoàn thiệnđã có trên thị trường. Tuy nhiên,SIHUB sẽ tiếp tục mở các khóa huấnluyện miễn phí về kỹ năng, kiến thứcđịnh lượng thị trường, mô hình kinhdoanh,... để hỗ trợ các nhà khoa học.Các nhóm sẽ hoàn thiện sản phẩm, bổsung thông tin để demo lần nữa thìhiệu quả gọi vốn, thu hút đầu tư sẽcao hơn.

Kiểm chứng dự án khởi nghiệp

Trong năm 2017, SIHUB đã tổ chức3 buổi demo dành cho 7 nhóm khởinghiệp trong lĩnh vực công nghệ thôngtin – truyền thông (ICT) và 7 nhómtrong lĩnh vực nông nghiệp và chế biếnlương thực thực phẩm. Tại chươngtrình, các nhóm startup đã trình bày ýtưởng về sản phẩm, dịch vụ của mìnhtrước ban giám khảo cũng như các cốvấn, nhà đầu tư giàu kinh nghiệmtrong ngành. Đồng thời lắng nghe vàhọc hỏi kinh nghiệm, chia sẻ từ các độibạn, cùng gặp gỡ giao lưu với cácstartup khác trong cộng đồng các bạn

trẻ khởi nghiệp tại TP.HCM. Đến vớidemo day, các nhóm khởi nghiệp trựctiếp được trải nghiệm qua 4 giai đoạnquan trọng khi làm startup: kiểmchứng ý tưởng, kiểm tra sản phẩmmẫu, giới thiệu khách hàng và bướccuối cùng là gọi vốn thông qua cáchoạt động của chương trình.

Tại buổi demo lĩnh vực ICT tổ chứcngày 10/11/2017, nhóm Freelensia(nền tảng đặt hẹn trực tuyến với phiêndịch viên) và nhóm Smart Solution(giải quyết vấn đề về điện cho cácHost Airbnb – mô hình chia sẻ dịch vụlưu trú) được ban giám khảo đánh giáxuất sắc nhất. Ngoài ra, các dự ántham gia đều nhận được sự bảo trợ từban giám khảo.

Tại buổi demo lĩnh vực nông nghiệpvà chế biến lương thực thực phẩm, tổchức ngày 23/11/2017, các nhóm đãgiới thiệu đến ban giám khảo và cácnhà đầu tư những sản phẩm sạch vàthân thiện với môi trường, tốt cho sứckhỏe con người. Tại đây, các nhómcũng được lắng nghe và học hỏi kinhnghiệm, chia sẻ từ ban giám khảo làmsao để tăng khả năng thuyết phục khitrình bày, giới thiệu sản phẩm đến cácnhà đầu tư. Hai nhóm nhận được giảithưởng dự án, sản phẩm tốt nhất trongbuổi demo là AquaGrowGreens (sảnphẩm hộp trồng rau mầm bằng nước)và Quảng Thanh (bột rau má). AquaGrowGreens cung cấp sản phẩmcó thiết kế thông minh, tiện dụng, phụcvụ nhu cầu tự trồng rau mầm và cácloại cây xanh, sạch, có giá trị cao tạinhà hay tại văn phòng. Nhóm này chobiết, đang thực hiện 1 hợp đồng xuấtkhẩu sản phẩm đi Nhật Bản, và tìmkiếm nhà đầu tư để mở rộng sản xuất,mở rộng thị trường.

Theo thông tin từ SIHUB, demo daylà bước đầu tiên giúp các nhà nghiêncứu, các nhóm startup thay đổi nhậnthức về thương mại hóa sản phẩm, xácđịnh thị trường cho sản phẩm củamình. Sau các buổi demo, các nhómtham gia sẽ tiếp tục được hỗ trợ đàotạo về phát triển sản phẩm, hoàn thiệnsản phẩm, hoàn thiện mô hình kinhdoanh và tăng tốc khởi nghiệp, pháttriển thị trường. Mong muốn củaSIHUB là sau một năm sẽ tạo được sânchơi sôi động cho những sản phẩm, ýtưởng sáng tạo có cơ hội tham gia vàochuỗi cung ứng toàn cầu

Page 16: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

T T Ý TƯỞNG

dễ hút nhà đầu tư

rót tiền

16 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

Với giới startup, gọi vốnthành công là một việc khó,đặc biệt nếu bạn mới chỉ cómột ý tưởng, điều đó gần

như là nhiệm vụ bất khả thi.Nhưng hiện nay, với sự xuất hiện

của rất nhiều quỹ đầu tư mạo hiểmcả trong và ngoài nước, gọi vốnthành công khi mới chỉ ở giai đoạnđầu của hành trình khởi nghiệpkhông phải là không thể. Thậm chí,chỉ cần bạn có ý tưởng tốt, các quỹsẽ đứng ra bảo trợ dự án cho bạn từlúc sơ khai tới khi thành công.

Faster Capital là 'tay chơi' mớinhất tham gia vào sân chơi này. Quỹngoại này có trụ sở ở Dubai, hiệnđang đầu tư vào 20 startup ở giaiđoạn ươm mầm và 240 startup ở giaiđoạn tăng tốc, có 124 văn phòng đạidiện trên khắp thế giới, đang quảnlý 1,6 tỷ USD.

Mới đây, trên trang web củaFaster Capital thông báo, họ đã chọnông Lý Trường Chiến - Chủ tịchHĐQT Trí Tri Group làm đối tác chiếnlược của mình tại 3 quốc gia: ViệtNam, Lào và Myanmar. Ông LýTrường Chiến là một trong nhữngdoanh nhân gắn bó thân thiết vớigiới khởi nghiệp Việt Nam trongnhiều năm.

Theo ông Chiến, Faster Capitalkhông hạn chế ngành nghề đầu tư,ưu tiên những startup có mô hìnhkinh doanh đổi mới – sáng tạo, có ýtưởng khác biệt, ứng dụng khoa họccông nghệ hiện đại… Nếu startupmới chỉ có ý tưởng cũng không sao,Faster Dubai sẽ tìm cho bạn mộtngười đồng sáng lập thích hợp. Sauđó, có thể tìm cho bạn một đội ngũtoàn cầu để triển khai dự án.

Faster Capital có thể đầu tư vàotất cả giai đoạn cho một startup, từươm mầm, kích hoạt đến tăng tốc.Một dự án có thể được đầu tư tốithiểu 200.000 USD đến hàng triệu USD.

Mới đây, một phần mềm décorsửa chữa điện nước đã được quỹFaster Capital quyết định đầu tư850.000 USD. Lý do để Faster quyếtđịnh đầu tư: với nền tảng app,

Tin t c - S ki n

QUỲNH NHƯ

V i s tr l c c n thi tc a các qu trong th i

gian g n đây, t l thànhcông c a gi i kh i nghi p

trong t ng lai s v tqua c t m c vài ph n

tr m nh hi n t i.

Faster Capital là quỹ đầu tư ngoại mới nhất gia nhập thị trường đầu tưvào startup ở Việt Nam.

Page 17: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

17(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

startup này sẽ mở rộng thị trường racác quốc gia khác rất nhanh.

Trước sự xuất hiện của FasterCapital không lâu, giới startup, nhấtlà ở lĩnh vực ứng dụng cũng đã hồhởi chào đón sự ra đời của một quỹ- kiêm vườn ươm Việt - AppWorld.

AppWorld là vườn ươm mớiđược Yeah1 Group ra mắt vào4/2018, với mong muốn đưa app dongười Việt sáng tạo lan tỏa ra khắpthế giới, tổng vốn đầu tư ban đầu là1 triệu USD.

Nhằm giúp vườn ươm thu hútđược nhiều nhân tài cũng như pháttriển mạnh, Yeah1 Group đã liên kếthợp tác với Hiệp hội Thương mạiđiện tử Việt Nam (VECOM) và Trungương Hội Liên hiệp Thanh niên ViệtNam. Ngoài ra, AppWorld còn có 2đối tác nặng ký khác: quỹVinaCapital và TovDep.

3 đối tượng chính AppWorldmuốn đầu tư nhất: những công tynhỏ có app tốt đang chạy nhưngkhông đủ nguồn lực để phát triển,cá nhân có app mới song không biếtnên đi theo chiều hướng nào, cácsinh viên – bạn trẻ có ý tưởng vềapp xuất sắc – sáng tạo nhưngchưa biết cách thực hiện.

“Vì Yeah1 cũng là một người trẻ,chúng tôi sẵn sàng đánh cược đầutư nếu dự án đó có thể tích hợp vớihệ thống của Yeah1 Network, manglại giá trị lớn cho cộng đồng trongtương lai và cả hai cùng thắng ởdoanh thu”, ông Nguyễn ẢnhNhượng Tống - Chủ tịch HĐQT củaYeah1 Group, trình bày.

Thương vụ đình đám đầu tiênmà Yeah1 thực hiện là rót 2,2 triệuUSD cho nhà phát triển gameDiffcat. Diffcat chính là studio pháthành game FaceDance Challlenge.

Năm ngoái, FaceDanceChallenge đã gây xôn xao lànggame Việt và thế giới khi nhiều lầnliên tiếp đứng nhất về lượt tải trênApple App Store ở Hong Kong vàThái Lan. Face Dance Challengecũng từng giữ vị trí thứ 5 tại Mỹ ởmọi thể loại (kể cả game và ứngdụng). Chỉ sau 1 tháng ra mắt gamenày đã có hơn 3 triệu lượt tải về,version 3.4 của game này vừa được

ra mắt ngày 25/3 vừa qua.Cyber Agent Southeast Asia,

đang quản lý 20 triệu USD, từ lâuđược tiếng là một quỹ khá ưu ái giớistartup. Trong vài năm gần đây, họthậm chí còn 'hào phóng' hơn, khichấp nhận rót vốn vào nhữngstartup mới chỉ có ý tưởng.

Cyber Agent đến từ Nhật,chuyên đầu tư vào các startup, hiệncó 5 quỹ thành viên: 2 ở Nhật, 1 ởTrung Quốc, 1 Hàn Quốc và 1 dùngchung cho Đông Nam Á. Hiện ôngNguyễn Mạnh Dũng là Giám đốc củaquỹ này tại Việt Nam và Thái Lan.

Ở Việt Nam, hiện Cyber Agentđang 'đỡ đầu' cho batdongsan.com,VNG, Foody, CleverAds, ViCare,JupViec, Topica, Nhaccuatui.vn,Tiki, Vatgia, Vexere.com… Nhìn vàodanh mục đầu tư của Cyber Agenttại Việt Nam có thể thấy, họ đánhgiá rất cao tiềm năng của cácstartup vận hành trên nền tảngchính là công nghệ và internet.

“Trong quá khứ, không ít lầnCyberAgent đã quyết định xuốngtiền cho các startup dù dự án của họphần lớn mới chỉ có ý tưởng. Foodyvà Vicare là dự án thứ 4 và 5 đượcnhận tiền từ CyberAgent khi mới chỉcó ý tưởng”, ông Nguyễn MạnhDũng chia sẻ.

Tiki cũng là một thương vụ đầutư khiến ông Dũng mất nhiều nơ ronthần kinh nhất. Lúc Tiki tìm đến vớiCyberAgent năm 2011, họ đang gặpnhiều khó khăn: thương mại điện tửchưa bùng nổ, quy mô còn nhỏ, đốithủ mạnh (Lazada bắt đầu thamchiến)… Nhưng vì niềm tin vào nhàsáng lập Trần Ngọc Thái Sơn, cuốicùng Cyber Agent cũng quyết địnhđầu tư tiền.

CyberAgent thường muốn chiatừ 20% đến 30% cổ phần, đủ tạođộng lực giúp các nhà sáng lậpthành công phát triển doanhnghiệp.

Ngoài 3 quỹ tư nhân kể trên, cácbạn startup mới chỉ có ý tưởng còncó thể tìm các quỹ hỗ trợ của nhànước như BSSC - Trung tâm Hỗ trợThanh niên khởi nghiệp.

BSSC tiền thân là Trung tâmThông tin Tư vấn Kinh tế Thanh

niên, tổ chức chuyên sâu về lĩnh vựckhởi nghiệp của TP. HCM, có Giámđốc là bà Trương Lý Hoàng Phi. Họcó 2 chương trình chính là VietnamStartup Wheel và Startup Day.

Vietnam Startup Wheel: Cuộc thithu hút được nhiều dự án khởinghiệp nhất, đáp ứng được nhu cầugọi vốn của nhiều startup. BSSCcung cấp các doanh nghiệp khởinghiệp tiềm năng cho các nhà đầutư/quỹ đầu tư trong nhiều lĩnh vực.

Startup Day: Giúp các startuptiếp cận thị trường nhanh hơn,startup và các cộng đồng xã hộilắng nghe lẫn nhau. Sân khấu chocác startup giới thiệu sản phẩm kinhdoanh của mình với tất cả mọingười, đưa startup gần gũi vớikhách hàng hơn. Ngoài ra, còn là cơhội để các startup tiếp cận/làmquen/tìm cơ hội hợp tác với các quỹđầu tư và ngược lại.

“BSSC quản lý và vận hành 2nguồn quỹ. Đầu tiên là quỹ nhànước, cụ thể là TP. HCM; hình thức:vay tín chấp, khoản vay tối đa: 600triệu/dự án, hoàn lại sau 48 tháng.Thứ hai là một quỹ đầu tư mạohiểm tư nhân.

Ngoài ra, BSSC có khá nhiềumối quan hệ với các nhà đầu tưthiên thần sẵn sàng lắng nghe cácstartup tiềm năng. Như các doanhnghiệp đầu ngành FDI muốn đầu tưvào địa phương một cách nhanhnhất, thông qua đầu tư vào cácstartup trong cùng lĩnh vực mà họthấy tiềm năng”, bà Trương LýHoàng Phi giới thiệu.

Bên cạnh đó, chúng ta còn cóthể kể thêm những quỹ đầu tư khácvừa nhảy vào lĩnh vực này. Ví dụnhư VIGroup, quỹ đầy tư đang đầutư trên 1.000 doanh nghiệp ở châuÁ và Việt Nam, quản lý ngân quỹ500 triệu USD; trước đây họ chỉquan tâm đến các doanh nghiệpnhỏ và vừa, nay cũng muốn bắt tayvới các startup.

Với sự xuất hiện của Shark LouisNguyen, CEO của quỹ SAM trongchương trình Shark Tank năm nay,rõ ràng quỹ ngoại này cũng khôngmuốn đứng ngoài lĩnh vực này

Tin t c - S ki n

Page 18: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

18 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

Cung cấp các giải pháp pháttriển mô hình

Theo khảo sát của Bộ Khoa họcvà Công nghệ, các doanh nghiệphoạt động nghiên cứu phát triểntrong năm 2017 có năng suất laođộng cao hơn 1,78 lần so với cácnăm trước; các doanh nghiệp ápdụng hệ thống cải tiến năng suấtcũng cao gấp 1,7 lần; các doanhnghiệp sử dụng công nghệ thông tincao gấp gần 2 lần. Đặc biệt, trongmục tiêu xóa đói, các giống lúa đãđược các nhà khoa học tạo ra gópphần giúp Việt Nam chuyển từ mộtquốc gia thiếu gạo, trở thành mộtquốc gia xuất khẩu gạo hàng đầuthế giới.

Có thế thấy rằng, nền kinh tếnước ta đã đạt được năng suất caohơn thông qua đa dạng hóa, đổi mớivà nâng cấp công nghệ, thông qua

việc tập trung vào các lĩnh vực có giátrị gia tăng cao. Đồng thời giúp tăngcường việc phát triển nghiên cứukhoa học, nâng cao năng lực côngnghệ trong các ngành công nghiệp,khuyến khích phát minh và tăng sốlượng người làm việc trong lĩnh vựcnày, tăng kinh phí của Nhà nước vàkhu vực tư nhân cho nghiên cứu vàphát triển. Tăng cường giải phápcông nghệ đảm bảo đẩy đủ và quảnlý bền vững tài nguyên thiên nhiên.

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Côngnghệ Bùi Tiến Duy cho biết: Khoahọc công nghệ và đổi mới sáng tạosẽ cung cấp các giải pháp phát triểnmô hình sản xuất và tiêu dùng bềnvững, hợp tác toàn cầu nhằm nângcao khả năng thực hiện các mục tiêuphát triển bền vững. Bộ khoa học vàCông nghệ đã xây dựng được cơ chếthúc đẩy công nghệ như cơ chế chiasẻ, hợp tác. Đó là sự hợp tác nhiều

Tin t c - S ki n

THANH HƯƠNG

KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ ĐỔI MỚI SÁNG TẠO

H NG T I M C TIÊU phát tri n b n v ng Khoa h c công ngh

và đ i m i sáng t ođã và đang đóng vaitrò quan tr ng trong

vi c gi i quy t cácthách th c liên

ngành c a phát tri nb n v ng, là công cquan tr ng (cùng v i

tài chính, th ngm i, xây d ng n ngl c…) đ th c hi ncác m c tiêu phát

tri n b n v ng.

Page 19: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

19(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Tin t c - S ki n

bên, chia sẻ thông tin, kinh nghiệmthành công và tư vấn chính sáchgiữa các quốc gia, các tổ chức xãhội, khu vực tư nhân, cộng đồngkhoa học…; cơ chế và hình thức cụthể gồm các diễn đàn khoa họccông nghệ và đổi mới sáng tạo;nhóm chuyên gia về khoa học côngnghệ và đổi mới sáng tạo cho pháttriển bền vững; nền tảng trựctuyến (Online Platform)…

Tạo ra sự đột phá

Phát triển bền vững là cơ hộiđể phát triển với khoa học côngnghệ và đổi mới sáng tạo, thúc đẩysự gắn kết khoa học và công nghệvới sự phát triển kinh tế - xã hội,thúc đẩy đổi mới cơ chế quản lýkhoa học và công nghệ. Theo đó,chú trọng sự phối hợp chặt chẽgiữa Bộ Khoa học và Công nghệvới các Bộ, ngành, địa phươngnhằm tranh thủ tối đa hợp tácquốc tế trên lĩnh vực này.

Những nhu cầu phát triển bềnvững đất nước đang đặt ra đối vớikhoa học công nghệ và đổi mớisáng tạo về giải quyết vấn đề biếnđổi khí hậu, tài nguyên thiên nhiênbị suy thoái, cạn kiệt…Vì vậy cầnphải quy hoạch, điều tra, dự báokịp thời. Mặt khác phải đưa ra đượccác biện pháp ứng phó, sử dụngtiết kiệm nhiên liệu, nhiên liệu táitạo, các nguyên liệu thay thế từ tựnhiên; giải quyết vấn đề đô thị hóa,ô nhiễm môi trường; kiểm soátcông nghệ lạc hậu từ các thiết bịmáy móc đã qua sử dụng…

Trong giai đoạn 2017-2020, ViệtNam đặt mục tiêu cải thiện khungpháp lý, thể chế và quản lý để pháttriển bền vững; hoàn thiện cơ chế,chính sách cho khoa học công nghệvà đổi mới sáng tạo nhằm nâng caonăng lực công nghệ, năng lực đổimới sáng tạo của doanh nghiệp.Đồng thời đẩy mạnh việc tăngcường đầu tư từ ngân sách Nhà

nước cho khoa học và công nghệphù hợp với khả năng và địnhhướng quốc gia. Bên cạnh đókhuyến khích và huy động nguồnvốn ngoài ngân sách Nhà nước chohoạt động khoa học và công nghệ.

Thực tế cho thấy, việc hỗ trợứng dụng công nghệ mới, côngnghệ hiện đại đã tạo ra sự đột phávề công nghệ trong sản xuất đốivới những ngành công nghiệp chủlực, mũi nhọn và công nghiệp ưutiên. Trong những năm tới, Nhànước nên tập trung đầu tư xâydựng một số cơ sở nghiên cứukhoa học và công nghệ có đủ nănglực tiếp thu làm chủ công nghệmới, phục vụ phát triển các ngành,lĩnh vực công nghiệp ưu tiên. Cùngvới đó là áp dụng hệ thống tiêuchuẩn, quy chuẩn kỹ thuật tiêntiến, hài hòa với tiêu chuẩn quốctế, chú trọng xây dựng và pháttriển đội ngũ nhân lực khoa học vàcông nghệ

Page 20: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

20 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

Từ ngày 1/7/2018, LuậtChuyển giao công nghệsửa đổi có hiệu lực. Điềunày được trông đợi sẽ

giúp nước ta cải thiện thứ hạngứng dụng công nghệ, tránh tìnhtrạng nhập khẩu công nghệ cũ,lạc hậu, trở thành “bãi rác côngnghệ”, “bãi rác phế liệu” của thế giới.

Tuy nhiên, giới phân tích chorằng, bên cạnh bảo đảm thực thi

đúng, đủ, Luật cần nhiều giảipháp song hành.

Quản lý xuất nhập khẩu“có vấn đề”

Mới đây, thông tin có khoảng8.000 container giấy, nhựa phếliệu, trong đó 1/3 là hàng tồn trên90 ngày, quá hạn làm thủ tục hảiquan nhưng không ai đến nhậnđã khiến cảng Cát Lái quá tải;Chưa kể khoảng 5.000 container

phế liệu giấy, nhựa phế liệu đã lêntàu và đang hướng về các cảngViệt Nam, đã dấy lên mối lo ngạinước ta sẽ trở thành bãi phế liệucủa thế giới.

Trong bối cảnh Trung Quốc đãngừng nhập khẩu phế liệu thì mốilo trên dường như càng có cơ sở,khi nguồn phế liệu này có thểđược chuyển vào các nước trungchuyển như Việt Nam.

Nguyên Giám đốc Trung tâm

Di n đàn Khoa h c công ngh

SI T CH T QUẢN LÝ XUẤT NHẬP KHẨU để Việt Nam không trở thành bãi rác công nghệ VŨ THỦY

Page 21: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

21(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Thông tin và dự báo kinh tế - xã hộiquốc gia, Bộ Kế hoạch và Đầu tư(NCIF) Lê Đình Ân phân tích, việc cósố lượng lớn container phế liệu bị ứlại tại cảng đã quá thời gian thôngquan cho thấy “rõ ràng có vấn đề vềkỷ cương, kỷ luật trong quản lý xuấtnhập khẩu khi không xác định đượcai nhập, nhập về làm gì”.

Chưa kể, đó mới là lượng phế liệuchuyển về cảng vốn có tổ chức mạnglưới quy củ.

Vậy còn nhập qua đường tiểungạch sẽ thế nào? Thực tế, không chỉnhập giấy, nhựa phế liệu, mà nhiềumặt hàng phế liệu khác như thép vụnđã thống kê được chưa? Từ thực tếnày, ông Ân cho rằng, nói Việt Namtrở thành bãi rác của thế giới “khôngcòn là nguy cơ nữa mà đã thực sựhiện hữu”.

Chuyên gia kinh tế Võ Đại Lượcnhìn nhận, hàng nghìn container phếliệu ùn ứ ở cảng đang là thách thứclớn với các cơ quan quản lý trong xửlý cũng như tác động tiêu cực tới môitrường.

Thế nhưng, “điều này thực sựkhông đáng sợ bằng việc trở thànhbãi rác công nghệ, khi doanh nghiệptrong nước nhập khẩu hoặc khốidoanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếpnước ngoài gắn mác chuyển giaocông nghệ để đưa vào nước ta cácloại máy móc, công nghệ cũ, lạc hậu”,ông Võ Đại Lược nói.

Do vậy, theo chuyên gia này, nếu

không sớm có giải pháp mang tínhcăn cơ như quy định chỉ được nhậpkhẩu máy móc, thiết bị nào, cấmnhững loại máy nào, đánh thuế thậtcao nhập khẩu các loại máy đã quasử dụng, thì mối lo môi trường thựcsự hiện hữu.

Gắn phát triển công nghiệpvới chiến lược kinh tế

Trên thực tế, các cơ quan quản lýđã nhận thức được nguy cơ Việt Namtrở thành “bãi rác phế liệu” cũng như“bãi rác công nghệ”, nên ban hànhnhiều chính sách liên quan.

Chẳng hạn, từ năm 2014, BộKhoa học và Công nghệ đã ban hànhThông tư số 20 quy định việc nhậpkhẩu máy móc, thiết bị, dây chuyềncông nghệ đã qua sử dụng, trong đóquy định rõ chỉ được nhập khẩu máymóc, thiết bị có thời gian sử dụngkhông quá 5 năm và chất lượng sovới ban đầu đạt từ 80% trở lên, trừmột số trường hợp đặc biệt có thểđược gia hạn thời gian sử dụng tối đa15 năm.

Đặc biệt, năm 2017, Quốc hộithông qua Luật Chuyển giao công nghệ(sửa đổi) và bắt đầu có hiệu lực từngày 1/7/2018. Năm 2018, Chính phủban hành Nghị định 76/2018/NĐ-CPquy định chi tiết và hướng dẫn thihành một số điều của Luật Chuyểngiao công nghệ (sửa đổi).

Điểm đáng chú ý, trong Luật vànghị định đã quy định chi tiết danh

mục công nghệ được phép chuyểngiao, cấm chuyển giao và hạn chếchuyển giao. Điều này được trông đợisẽ hạn chế tình trạng nhập khẩu côngnghệ cũ, lạc hậu vào Việt Nam.

Tuy nhiên, “nếu chỉ trông chờ vàoluật là chưa đủ”, nguyên Giám đốcNCIF Lê Đình Ân nêu ý kiến. Bởi lẽ,hiện nay, việc nhập khẩu phế liệucũng như máy móc, công nghệ vềnước ta còn phụ thuộc vào chiến lượcphát triển các ngành công nghiệp.Trong đó, có những ngành buộc phảinhập khẩu đầu vào để tạo nguyênliệu sản xuất trong nước.

Do vậy, theo giới phân tích, đểLuật Chuyển giao công nghệ (sửađổi) thực sự phát huy hiệu quả, tránhđẩy Việt Nam trở thành “bãi rác phếliệu” hay “bãi rác công nghệ”, trướctiên công tác quản lý xuất nhập khẩucần được siết chặt hơn, không còntình trạng “nhập gì không biết, ainhập không hay” như hiện nay.

Bên cạnh đó, cần có cơ chế kiểmtra, giám sát để bảo đảm tuân thủđúng các quy định hiện hành, đặcbiệt trong chuyển giao máy móc,công nghệ theo danh mục được phépchuyển giao, cấm chuyển giao hoặchạn chế chuyển giao.

Về lâu dài, giải pháp mang tínhcăn cơ là phải đổi mới chiến lược pháttriển công nghiệp, trong đó tập trungvào phát triển sản phẩm tiên tiến,công nghệ hiện đại theo đúng tinhthần Nghị quyết số 23-NQ/TW vềĐịnh hướng xây dựng chính sáchphát triển công nghiệp quốc gia đếnnăm 2030, tầm nhìn đến năm 2045của Bộ Chính trị.

Theo đó, mục tiêu đến năm 2030,tỷ trọng công nghiệp trong GDP đạttrên 40%; tỷ trọng công nghiệp chếbiến, chế tạo trong GDP đạt khoảng30%, tỷ trọng giá trị sản phẩm côngnghiệp công nghệ cao trong các ngànhchế biến, chế tạo đạt tối thiểu 45%...

Chuyên gia kinh tế Võ Đại Lượcbổ sung: “Chính sách phát triển côngnghiệp thực chất là chiến lược pháttriển kinh tế của cả nước, trong đó cócác chính sách về ngân hàng, tàichính, lãi suất, tỷ giá. Chỉ khi kết hợpcác chính sách này mới mong pháttriển công nghiệp thành công, khôngphải nhập phế liệu phục vụ sản xuấtnhư hiện nay”

Di n đàn Khoa h c công ngh

Page 22: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

22 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

Từ năm 2013 đến nay, Viện Hóahọc đã có bước tiến vượt trộitrong nghiên cứu cơ bản, vớihơn 200 công trình được công

bố trên các tạp chí uy tín quốc tế; 512công trình công bố trên các tạp chí quốcgia; được cấp 01 bằng độc quyền sángchế và 9 giải pháp hữu ích. Xét về sốlượng công bố quốc tế và công bố khoahọc hằng năm, Viện Hóa học luôn nằmtrong nhóm viện nghiên cứu chuyênngành có số lượng công trình công bố

nhiều nhất của Viện Hàn lâm Khoa học vàCông nghệ Việt Nam.

Ðáng chú ý, bên cạnh thực hiện tốtnhiệm vụ nghiên cứu cơ bản, Viện Hóahọc đã chủ động tìm hiểu, nghiên cứu vàphối hợp các cơ quan quản lý, doanhnghiệp nhằm giải quyết các vấn đề thực tiễn.

Kết quả đã xây dựng nhiều quy trìnhcông nghệ có tính khả thi và hiệu quảkinh tế như: chiết xuất artemisinin từ câythanh hao hoa vàng làm thuốc sốt rét;

VIỆN HÓA HỌC

TÍCH C C NG D NG

các kết quả nghiên cứu vào cuộc sống

Nh ng n m g nđây, Vi n Hóa h cđã ch ng t là đ n

v đ u ngành c pqu c gia trong l nh

v c hóa h c, m ttrong nh ng l nh

v c khoa h c c b nc a Vi n Hàn lâmKhoa h c và Công

ngh Vi t Nam. Ð ing cán b khoa

h c c a vi n khôngch đ y m nh

nghiên c u c b n,mà còn tích c c ng

d ng các k t qunghiên c u vào sphát tri n kinh t -

xã h i đ t n c,c ng nh cung c p

các lu n c khoah c đ c quan

ch c n ng xem xét,ban hành các chính

sách phù h p.

HÀ LINH

Di n đàn Khoa h c công ngh

Page 23: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

23(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

rutin từ hoa hòe làm thuốc chốngcao huyết áp; rotundin từ củ bìnhvôi làm thuốc an thần; nghiên cứuvà sản xuất thử chế phẩm thuốc trừsâu thảo mộc; nghiên cứu và tổnghợp một số biệt dược dùng làmthuốc điều trị ung thư, tiểu đường,sốt rét, HIV/AIDS, cúm gia cầmA(H5N1); nghiên cứu và xây dựngquy trình công nghệ, sản xuất thửchitin/chitosan dùng trong y tế(màng băng, màng sinh học, thuốc kem)...

Gần đây, Viện đã nghiên cứu,chế tạo thành công curcumin nano,một dược chất có tác dụng gây độccao hơn so với curcumin thườngtrên nhiều dòng tế bào ung thưngười, như: ung thư dạ dày, đạitràng, phổi, tuyến tụy, vú… Hiệnnay, một số công ty dược phẩmtrong nước đã bào chế thành côngcác chế phẩm chứa curcumin nanovà được người tiêu dùng đánh giá tốt.

Nhiều công nghệ tiên tiến tronglĩnh vực xử lý và bảo vệ môi trườngđã được nghiên cứu và ứng dụng cókết quả như: dây chuyền xử lý nướcthải sinh hoạt của các khu dân cư,

nước thải của các nhà máy dệtnhuộm, thuộc da, giấy; công nghệxử lý nước phèn ở đồng bằng sôngCửu Long, nước nhiễm mặn ở tỉnhQuảng Bình. Ðáng chú ý, các nhàkhoa học của viện đã nghiên cứuthành công công nghệ sản xuất thépvà vật liệu xây dựng không nung từbùn đỏ trong quá trình sản xuất alumin tại Tây Nguyên, và côngnghệ này đã nhận được bằng độcquyền sáng chế.

Trong những năm qua, các kếtquả nghiên cứu của Viện Hóa học đãgiúp các cơ quan chức năng làmsáng tỏ nhiều vụ việc quan trọng.Tiêu biểu như năm 2016, thực hiệnnhiệm vụ tìm hiểu và xác địnhnguyên nhân hải sản chết bấtthường tại một số tỉnh ven biểnmiền trung do Chính phủ giao, cácnhà khoa học của viện cùng với cácnhà khoa học trong Hội đồng Khoahọc quốc gia đã triển khai khảo sát,thu mẫu hiện trường, phân tích cácmẫu cá, nước, trầm tích; đánh giáquy trình và công nghệ xử lý chấtthải tại các cơ sở nghi ngờ phát tánô nhiễm…

Các kết quả nghiên cứu đã xác

định được nguyên nhân hải sản chếtbất thường, giúp các bộ, ngành, cơquan chức năng thẩm định kỹ lưỡngvà kết luận các sai phạm. Với nhữngchứng cứ khách quan, khoa học,Công ty TNHH Gang thép HưngNghiệp Formosa (Hà Tĩnh) đã nhậntrách nhiệm về việc gây ra sự cố môitrường, làm hải sản chết hàng loạttại bốn tỉnh miền trung.

Mới đây, kết quả nghiên cứu củaViện Hóa học tiếp tục góp phầnquan trọng trong công tác giámđịnh, giúp làm rõ nguyên nhân gâysự cố y khoa đặc biệt nghiêm trọngtại Bệnh viện đa khoa tỉnh Hòa Bình.

Ðể tiếp cận một số lĩnh vực côngnghệ cao, Viện Hóa học đã duy trìvà phát triển được mối quan hệ, hợptác nghiên cứu khoa học với cácnước: Ðức, Pháp, Bỉ, Mỹ, Hàn Quốc,Nhật Bản, Canada, Nga, Belarut...Thông qua hợp tác quốc tế, việntăng cường tiềm lực về trang thiếtbị, thông tin, tài chính và đào tạonguồn nhân lực có trình độ cao.

Trong 5 năm qua, Viện đã đàotạo, thu hút 187 cán bộ khoa học,trong đó có ba giáo sư, 17 phó giáosư, 49 tiến sĩ. Mặt khác, để đáp ứngsố lượng và chất lượng của các kếtquả nghiên cứu ngang tầm các đơnvị nghiên cứu hóa học trong khuvực, các nhà khoa học của Viện Hóahọc đang tiếp tục hiện đại hóa cácphòng thí nghiệm.

Với những thành tích nổi bậttrong công tác, sau 40 năm thànhlập, Viện Hóa học ngày càng pháthuy vai trò tư vấn, phản biện củaHội đồng khoa học của viện; tíchcực tham gia giải quyết các vấn đềmới, phát sinh của xã hội; cũng nhưphối hợp doanh nghiệp trong việcphát huy giá trị các kết quả nghiêncứu khoa học. Những năm gần đây,Viện còn chủ động tìm kiếm, pháthiện các nhà khoa học trẻ, tài năngcủa Việt Nam tại nước ngoài, độngviên, khuyến khích, có cơ chế để thuhút họ về nước tham gia công tácnghiên cứu khoa học

Cán bộ Viện Hóa học thực hiện phân tích độc chất kim loại trongphòng thí nghiệm.

Di n đàn Khoa h c công ngh

Page 24: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

24 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

Di n đàn Khoa h c công ngh

Trong xu thế toàn cầu hóa, tựdo hóa thương mại giữa cácquốc gia và tác động củacuộc cách mạng công

nghiệp 4.0, đổi mới công nghệ sảnxuất nhằm giảm chi phí sản xuất, hạgiá thành sản phẩm, tăng sức cạnhtranh là một trong những yêu cầuquan trọng đối với mỗi doanhnghiệp, mỗi quốc gia. Trong đó, conđường ngắn nhất để thu hẹp khoảngcách phát triển giữa các nước đangphát triển và kém phát triển vớinhững nước phát triển chính là thuhút công nghệ tiên tiến từ nướcngoài, đặc biệt thông qua các dự ánvà doanh nghiệp FDI.

Chuyển giao và tiếp nhậncông nghệ chưa như kỳ vọng

Trong chặng đường 30 năm thuhút đầu tư nước ngoài, bên cạnh tạoviệc làm, nâng cao chất lượng nguồnnhân lực và thay đổi cơ cấu lao động,khu vực FDI còn góp phần nâng caotrình độ công nghệ, tạo sức ép cạnhtranh. Bên cạnh bổ sung vốn cho nềnkinh tế, doanh nghiệp FDI cũng gópphần chuyển giao kỹ năng quản lýcho người Việt, tạo sức ép cạnhtranh, đổi mới công nghệ đối với cácdoanh nghiệp trong nước…

Thông qua các dự án FDI, chúngta đã đạt được những thành côngnhất định trong việc tiếp nhận côngnghệ tiên tiến phục vụ phát triển sảnxuất, trình độ công nghệ sản xuấttrong nước phần nào được nâng caoso với thời kỳ trước. Một số ngànhđã tiếp thu được công nghệ tiên tiếncủa thế giới như: Bưu chính - viễnthông, dầu khí, xây dựng, giaothông, truyền thông... Việt Nam đãsản xuất được nhiều sản phẩm mớimà trước đây chưa có; hạn chế nhậpkhẩu nhiều loại hàng hóa thuộc cáclĩnh vực như dầu khí, vật liệu xâydựng, điện tử gia dụng, phương tiệngiao thông...

Do sự cạnh tranh ngày càng caovới các sản phẩm của doanh nghiệpFDI, nhiều doanh nghiệp trong nướccũng cố gắng đổi mới công nghệbằng việc nhập thiết bị và công nghệmới, lập bộ phận hoặc trung tâmnghiên cứu và phát triển (R&D) đểnâng cao năng lực công nghệ và sảnxuất ra sản phẩm có tính cạnh tranh,không thua kém hàng nhập khẩu,đây là chuyển giao công nghệ mộtcách gián tiếp.

Tuy nhiên, tại Hội thảo "Thu hútvà chuyển giao công nghệ trong lĩnhvực doanh nghiệp có vốn đầu tư

nước ngoài" diễn ra mới đây tại HàNội, nhiều chuyên gia đã chỉ ra mộtsố tồn tại, vướng mắc liên quan đếnviệc chuyển giao công nghệ từ khuvực FDI sang khu vực doanh nghiệptrong nước. Đó là các dự án FDI chủyếu tập trung vào lắp ráp, gia công;tỷ lệ nội địa hóa thấp; đóng góp vàongân sách nhà nước chưa tươngxứng; giá trị tạo ra tại Việt Namkhông cao; chưa tạo được mối liênkết chặt chẽ với doanh nghiệp nộiđể cùng tham gia vào chuỗi giá trị,chưa thúc đẩy được công nghiệp hỗtrợ Việt Nam phát triển; hoạt độngchuyển giao công nghệ và kinhnghiệm quản lý chưa đạt như kỳ vọng...

Trên thực tế, công nghệ chuyểngiao vào Việt Nam thông qua các dựán FDI phần lớn có trình độ bằnghoặc cao hơn công nghệ sẵn có ởtrong nước nhưng mới chỉ đạt mứctrung bình hoặc trung bình tiên tiếnso với các nước trong khu vực, phầnlớn chưa được xếp vào hàng côngnghệ tiên tiến, hiện đại.

Theo thống kê, phần lớn các hợpđồng chuyển giao công nghệ đượcđăng ký tại cơ quan quản lý về khoahọc và công nghệ tập trung vàochuyển giao quy trình công nghệ, bí

T O S C B T thúc đẩy chuyển giao công nghệ

từ doanh nghiệp FDISau 30 n m "m c a" n n kinh t , th c hi n thu hút đ u t n c ngoài (FDI), kinh t Vi tNam nói chung và doanh nghi p Vi t Nam nói riêng đã đ t đ c nhi u thành t u đáng k .Tuy nhiên, k t qu chuy n giao công ngh t khu v c doanh nghi p FDI sang các doanhnghi p trong n c ch a đ c nh k v ng và còn c n r t nhi u n l c t nhi u phía.

HOÀNG PHƯƠNG

Page 25: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

25(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Di n đàn Khoa h c công ngh

quyết công nghệ (73%), trợ giúp kỹthuật (77%), đào tạo (71%) trongkhi chuyển giao công nghệ bao gồmđối tượng sở hữu công nghệ chiếm sốlượng không nhiều (13%).

Theo TS. Trần Toàn Thắng,Trưởng ban Kinh tế thế giới (Trungtâm Thông tin và Dự báo kinh tế - xãhội quốc gia - Bộ Kế hoạch và Đầutư), việc chuyển giao công nghệ từdoanh nghiệp FDI sang doanh nghiệptrong nước thời gian qua vẫn chưađược như mong muốn là do 3 lý dochính, đó là động lực của các doanhnghiệp FDI, thực trạng của doanhnghiệp trong nước và môi trường thểchế kinh tế vĩ mô cho quá trìnhchuyển giao công nghệ giữa hai loạihình doanh nghiệp.

Về động lực của các doanh nghiệpFDI, theo TS. Thắng, cho đến naymục tiêu chính của nhiều doanhnghiệp FDI khi vào Việt Nam vẫn làtận dụng lao động giá rẻ và chiếmlĩnh thị trường nội địa. Vì vậy khó kỳvọng FDI sẽ mang vào công nghệcao. Mặt khác, doanh nghiệp FDI cóđộng lực để bảo vệ bí mật công nghệ,họ chỉ chuyển giao nếu tìm thấy lợiích của việc đó. Đây cũng là lý dochuyển giao công nghệ theo chiềudọc (giữa các doanh nghiệp khác

ngành) dễ hơn rất nhiều theo chiềungang (giữa các doanh nghiệp cùngngành, cạnh tranh trực tiếp).

Liên quan đến năng lực hấp thụcủa doanh nghiệp trong nước, theoTS. Thắng, nhìn chung năng lực hấpthụ công nghệ của doanh nghiệp ViệtNam còn thấp với nhiều nguyên nhânnhư trình độ lao động, đầu tư chonghiên cứu phát triển, trình độ côngnghệ hiện tại thấp…

Lý do thứ ba là môi trường thểchế chính sách bao gồm cả chínhsách khuyến khích, ưu đãi đầu tưkhoa học công nghệ và cả việc tạo kỳvọng cho doanh nghiệp. Doanhnghiệp chỉ đầu tư cho khoa học côngnghệ nếu họ có kỳ vọng dài hạn vàotăng trưởng chung của nền kinh tế.Việc thực hiện chính sách vĩ mô tạiđịa phương như thế nào cũng tácđộng lớn đến quyết định đầu tư vàocông nghệ của doanh nghiệp.

Một trong những yếu tố quyếtđịnh sự thành công của chuyển giaocông nghệ là phải có nguồn nhân lựcchất lượng cao. Tuy nhiên, nguồnnhân lực Việt Nam còn thiếu tínhchuyên nghiệp, thiếu kỹ năng, chưađáp ứng được với yêu cầu của doanhnghiệp, nhất là trong một số ngànhđòi hỏi kỹ năng, tay nghề cao.

Tăng cường chuyển giao songsong với tự phát triển côngnghệ

Nhằm thúc đẩy hoạt động chuyểngiao công nghệ, giúp doanh nghiệpViệt Nam tiếp cận công nghệ tiêntiến, hiện đại của thế giới, LuậtChuyển giao công nghệ (sửa đổi) cóhiệu lực kể từ ngày 1/7/2018 đã đưara nhiều chính sách khuyến khíchchuyển giao công nghệ; đa dạng hóahình thức, phương thức chuyển giaocông nghệ; khuyến khích chuyểngiao công nghệ tiên tiến, công nghệcao từ doanh nghiệp FDI sang doanhnghiệp trong nước…

Đáng chú ý, Nhà nước không chỉkhuyến khích chuyển giao máy móc,thiết bị, dây chuyền tiên tiến, hiệnđại, thân thiện với môi trường, ít tiêuhao năng lượng mà còn khuyến khíchchuyển giao bí quyết kỹ thuật, bíquyết công nghệ; phương án, quytrình công nghệ; giải pháp, thông số,bản vẽ, sơ đồ kỹ thuật; công thức,phần mềm máy tính, thông tin dữliệu; giải pháp hợp lý hóa sản xuất,đổi mới công nghệ bằng nhiều hìnhthức khác nhau.

Bên cạnh hình thức mua bánthông thường, Nhà nước khuyến khích

Page 26: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

26 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

doanh nghiệp FDI góp vốn bằng côngnghệ, nhượng quyền thương mại,chuyển giao quyền sở hữu trí tuệ; đàotạo cho doanh nghiệp nội địa (bênnhận công nghệ) nắm vững và làmchủ công nghệ; cử chuyên gia tư vấnkỹ thuật cho bên nhận công nghệ đưacông nghệ vào ứng dụng, vận hành đểđạt được các chỉ tiêu về chất lượngsản phẩm, tiến độ theo thỏa thuận.

Để cải thiện những bất cập tronghoạt động chuyển giao công nghệhiện nay cũng như để nguồn vốn FDItác động lan toàn diện tới nền kinhtế, trong đó có việc thúc đẩy việcchuyển giao và tiếp nhận công nghệhiện đại, TS. Nguyễn Thị Tuệ Anh,Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứuQuản lý kinh tế Trung ương, cho rằngcần tạo ra môi trường cạnh tranhbình đẳng, để các doanh nghiệp cóthể một mặt cạnh tranh lành mạnhnhưng mặt khác hợp tác, liên kết sảnxuất. TS. Tuệ Anh lưu ý, chính sáchthu hút FDI thời gian tới cần tăngcường hơn nữa sự hướng tới tương

tác liên kết sản xuất giữa doanhnghiệp FDI và doanh nghiệp Việt,cũng như hài hòa mục tiêu thu hútFDI với chính sách phát triển doanhnghiệp trong nước.

Cũng liên quan đến chính sách đốivới hoạt động chuyển giao công nghệcủa Việt Nam, ông Đỗ Hoài Nam, Vụtrưởng Vụ Đánh giá, Thẩm định vàGiám định công nghệ (Bộ Khoa học vàcông nghệ) cho rằng cần đẩy mạnhchuyển giao công nghệ tiên tiến, côngnghệ cao từ nước ngoài vào Việt Nam;đồng thời, cần khuyến khích chuyểngiao công nghệ trong nước; chú trọnglan tỏa công nghệ tiên tiến, công nghệcao từ doanh nghiệp có vốn đầu tưnước ngoài sang doanh nghiệp trongnước; thúc đẩy phong trào đổi mớisáng tạo của tổ chức, cá nhân…

Dưới góc độ doanh nghiệp - nhàcung cấp cấp I của SamsungElectronics, ông Nguyễn ThanhCường, đại diện Công ty GoldsunPackaging cho rằng, Chính phủ cầntiếp tục đẩy mạnh thu hút FDI có

chọn lọc, ưu tiên doanh nghiệp FDIsẵn sàng kết nối với doanh nghiệpViệt Nam, có lộ trình cam kết nội địahóa cụ thể sẽ tốt hơn. Hạn chế cấpphép đầu tư các nhóm ngành hàngmà các doanh nghiệp nội đã và đanglàm chủ công nghệ, tạo điều kiện đểcác doanh nghiệp nội phát triển, nângcao thị phần nội địa.

Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia,song song với hoạt động thúc đẩychuyển giao công nghệ từ các doanhnghiệp FDI, đã đến lúc các doanhnghiệp Việt Nam cũng cần chủ động,sáng tạo trong việc tự đầu tư, nghiêncứu, phát triển công nghệ sản xuấtcủa riêng mình, phù hợp với điều kiệnsản xuất kinh doanh của mình. Một khidoanh nghiệp Việt Nam tự đổi mớikhoa học công nghệ, doanh nghiệpcũng sẽ nâng cao được năng lực sảnxuất của mình để có thể tiếp nhậnthành công những công nghệ hiệnđại tiếp theo của thế giới, đáp ứngyêu cầu phát triển của đất nướctrong giai đoạn tới

Trung tâm Đào tạo Khu Công nghệ cao TPHCM vừara mắt Trung tâm Đào tạo và Chuyển giao công

nghệ Việt Nhật (VJTC); đồng thời, khánh thành và đưavào sử dụng 2 phòng thực hành robot tự động hóa.

VJTC được hỗ trợ bởi các đối tác Nhật Bản sẽ tậptrung đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượngcao – đặc biệt là về công nghiệp robot và tự động hóa,nhằm cung cấp nguồn nhân lực cho doanh nghiệpcông nghệ cao trong Cách mạng Công nghiệp 4.0.

Cụ thể, VJTC cung cấp những chương trình đào tạotiên tiến và có chất lượng cao nhằm mục đích kéo giảmkhoảng cách giữa đào tạo đại học và nhu cầu thực tế,đa dạng của doanh nghiệp.

Các chương trình đào tạo này được xây dựng dựatrên sự hợp tác với doanh nghiệp, dành cho doanhnghiệp và vì doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệpđang hoạt động trong Khu Công nghệ cao TPHCM,doanh nghiệp ở TPHCM và khu vực lân cận.

Đồng thời, VJTC xúc tiến hỗ trợ chuyển giao côngnghệ từ các doanh nghiệp Nhật Bản cho các doanhnghiệp Việt Nam thông qua việc tăng cường kết nối vàgiao thương công nghệ giữa các đối tác hai nước.

VJTC cũng hỗ trợ các doanh nghiệp FDI Nhật Bảnvà Việt Nam trong quá trình tuyển dụng nguồn nhân

lực; hỗ trợ các doanh nghiệp nâng cao chất lượng vànăng suất lao động thông qua việc tổ chức đánh giá kỹnăng nghề của người lao động theo các tiêu chuẩnNhật Bản.

Sự ra đời của VJTC đánh dấu một bước tiến quantrọng trong quá trình hợp tác và đào tạo theo tiêuchuẩn quốc tế của Khu Công nghệ cao TP.HCM vớicác đối tác Nhật Bản. Đây cũng là sự kiện quan trọngđóng góp vào việc tăng cường mối quan hệ hữu nghịhợp tác giữa hai quốc gia Nhật Bản và Việt Nam nhândịp kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữahai nước.

Nhân dịp này, Trung tâm Đào tạo Khu Công nghệcao TPHCM khánh thành và đưa vào sử dụng 2 phòngthực hành robot tự động hóa, được trang bị hiện đại doCông ty Điện tử Mitsubishi Việt Nam và Công ty Cổphần Tự động hóa Tân Phát hợp tác và xây dựng.

Như vậy, cùng với phòng thực hành robot tự độnghóa do chính phủ Nhật Bản tài trợ được khánh thànhtrước đó vào tháng 5-2017, đến nay, Trung tâm Đàotạo Khu Công nghệ cao TPHCM đã có đủ các máy mócvà thiết bị hiện đại để đào tạo chất lượng cao về lĩnhvực robot tự động hóa.

MẠNH HÒA

Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao về robot tự động hóa

Di n đàn Khoa h c công ngh

Page 27: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

27(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Di n đàn Khoa h c công ngh

Ông Hoàng Ngọc Chiến - đại diện Công ty TNHHEcoSpeed Việt Nam cho biết, doanh nghiệp đã tiếp

nhận và chuyển giao công nghệ hàn EcoSpeed từ NhậtBản về nước vào năm 2016.

Hiện, EcoSpeed Việt Nam nhận được sự giúp đỡcủa nhiều công ty Nhật Bản có nhiều kinh nghiệm trongchuyển giao kỹ thuật, thi công trực tiếp tại các côngtrình xây dựng. Công ty đang tiến hành các hoạt độngtrình diễn demo tại các công trình xây dựng trước cácđơn vị thi công, thiết kế, tư vấn giám sát, chủ đầu tư.

Bên cạnh đó, EcoSpeed Việt Nam cũng tổ chức cáckhóa đào tạo kỹ thuật viên công nghệ hàn EcoSpeedcho các học viên là những nhân công trực tiếp củanhiều đơn vị thi công xây dựng. Các khóa đào tạo đượctổ chức thường xuyên tại Viện Khoa học công nghệ xâydựng (IBST) hoặc tại công trình do sự yêu cầu của đơnvị thi công. Sau khi tham gia khóa học, học viên sẽđược cấp một giấy chứng chỉ nghề hàn EcoSpeed và cóthể thi công tại công trình.

Công nghệ hàn nối thép đối đầu bằng khí áp lựcđược người Nhật sử dụng rộng rãi từ những năm 1950để hạn chế thiệt hại do động đất gây ra. Công nghệnày sử dụng ngọn lửa của hỗn hợp khí cháy (khí thiênnhiên nén và Oxygen) để gia nhiệt làm mềm hai đầuthanh thép đã gắn sẵn nắp bịt thép cốt (PS ring) và sửdụng áp lực cơ học để làm hai thanh thép liên kết vớinhau bằng liên kết kim loại. Hiện nay, công nghệ nàyđang chiếm phần lớn thị phần trong lĩnh vực thi côngnối cốt thép trong các công trình xây dựng dân dụng,cầu đường tại Nhật Bản.

Đại diện EcoSpeed Việt Nam cho biết, so vớiphương pháp nối chồng thép cốt truyền thống, việc sửdụng công nghệ hàn nối thép đối đầu bằng khí áp lựctrong thi công sẽ làm giảm mật độ cốt thép tại vị trínối, do đó không gây ra sự tắc nghẽn bê tông, làm tăngchất lượng kết dính giữa bê tông và thép cốt.

Bên cạnh đó, hai thanh cốt thép được hàn nối đồngtâm, liên kết với nhau bằng kim loại nên chất lượngcông trình xây dựng được nâng cao. Đồng thời, phươngpháp hàn nối thép đối đầu giúp tiết kiệm được phầnthép nối chồng, nên mang lại tính hiệu quả kinh tế, tiếtkiệm cao trong các công trình xây dựng lớn. Đây là phương pháp thi công đơn giản, chỉ cần đào tạo thời gian ngắn,công nhân có thể thực hiện trực tiếp trên hiện trường.

Theo ông Chiến, vào cuối năm 2017, Bộ Khoa học Công nghệ đã ban hành quyết định về việc công bố tiêuchuẩn quốc gia TCVN 11977:2017 thép cốt bê tông - phương pháp thử và tiêu chí chấp nhận mối hàn đối đầubằng khí áp lực. Nhờ đó, các đơn vị thi công, thiết kế có thể áp dụng công nghệ hàn mới vào các dự án công trìnhxây dựng dân dụng dễ dàng và thuận lợi hơn.Đột phá công nghệ mới trong lĩnh vực thi công xây dựng tiên tiến

"Tại Việt Nam, công nghệ hàn EcoSpeed được xem là một bước đột phá mới trong lĩnh vực thi công các cấukiện cốt thép bê tông của các công trình xây dựng và được giới chuyên môn đánh giá cao về mặt kỹ thuật", ôngChiến nói.

HUỆ CHI

EcoSpeed đưa công nghệ hàn nối thép đối đầu về Việt Nam

Page 28: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

28 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

Không phải là phế phẩm

Xỉ từ luyện gang không phải làphế phẩm, có thể ứng dụng rất tốtvào trong việc sản xuất vật liệuxây dựng… Câu chuyện này tưởnglà ai cũng hiểu nhưng thực tế thìkhông hẳn.

Trên thế giới người ta đã biếtđến và tận dụng xỉ gang thép nhưmột chất phụ gia tuyệt vời từ rấtsớm. Từ năm 1892, người Đức đãphát hiện ra xỉ lò cao có chứa cácoxit hoạt tính và có khả năng phảnứng với vôi tạo thành chất kết dínhvà tới năm 1895, họ bắt đầu sảnxuất xi măng xỉ vôi và sau đó là xỉhạt lò cao được sử dụng phổ biến

làm phụ gia hoạt tính cho xi măng.Với độ bền cao trong môi trườngnước và đặc biệt là trong môitrường xâm thực nước biển nên ximăng xỉ lò cao trở nên nổi tiếng vàđược sử dụng nhiều ở châu Âu.

Tại Nam Phi, năm 1958, ngườidân đã sấy khô và nghiền mịn xỉhạt lò cao thành bột và đưa vàohỗn hợp bê tông trộn sẵn. Tiếp đó,năm 1982, Hoa Kỳ đã ban hànhTiêu chuẩn xỉ hạt lò cao cho bêtông và vữa… trong đó, bột xỉ đượcgọi là “phụ gia khoáng” và đượcphân loại như thành phần thứ 6của bê tông. Kể từ đó, bột xỉ lò caonghiền mịn đã được cung cấp trực

HOÀNG QUÂN

ĐÚNG với xỉ gang thép

“Ứng xử”

Di n đàn Khoa h c công ngh

Vi c x lý và s d ng x tho t đ ng luy n gang

thép có th mang l inhi u l i ích kinh t , song

trên th c t , bên c nhvi c nhi u doanh nghi pch a nh n th c đúng v

tác d ng đa l i ích c angu n x này thì còn nhi u

doanh nghi p l i g pkhông ít khó kh n trong

vi c đ a x vào ng d ng.

Page 29: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

29(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Di n đàn Khoa h c công ngh

tiếp cho các trạm bê tông trộn sẵn,các nhà máy bê tông đúc sẵn. Hiện xỉhạt lò cao được sử dụng phổ biếnlàm phụ gia cho bê tông và xi măngở nhiều nước.

Việt Nam cũng đã có nhữngnghiên cứu và ứng dụng về vấn đềnày. Tại Hội thảo thực trạng công tácchế biến và sử dụng xỉ gang thépViệt Nam, ông Nguyễn Quang Cung,Chủ tịch Hiệp hội Xi măng Việt Namcho biết, hết tháng 9/2018, xi măngViệt Nam có 82 dây chuyền sản xuấtsản phẩm bằng công nghệ lò quayphương pháp khô. Phụ gia cho sảnxuất xi măng từ xỉ hạt lò cao đãđược đưa vào sử dụng. Đặc biệt,

theo ông Cung, khi năng lực nghiềnxi măng của Việt Nam ngày càngtăng, lượng xỉ hạt lò cao ở trongnước nếu được xử lý tốt sẽ là nguồnnguyên liệu quý, góp phần giảm chiphí sản xuất và giá bán hàng hóacũng như tăng cường sử dụng hànghóa trong nước. Bên cạnh đó, ứngdụng sản phẩm xỉ cũng đang tăngdần trong việc làm vật liệu san lấpthay thế đá tự nhiên…

Sử dụng xỉ gang thép trong sảnxuất xi măng mang lại hiệu quả képvề kinh tế và môi trường. Để sảnxuất 1 tấn xi măng với nguyên liệuthông thường sẽ thải ra khoảng 0,8tấn CO2, nếu dùng xỉ làm nguyên liệusản xuất xi măng thì chỉ thải rakhoảng 0,3 tấn CO2. Vì vậy, đây làkết quả rất to lớn với môi trường”,ông Nguyễn Văn Sưa – Phó Chủ tịchHiệp hội Thép Việt Nam nhấn mạnh.

Chưa có tiêu chuẩn và địnhmức

Hội thảo thực trạng công tác chếbiến và sử dụng xỉ gang thép ViệtNam cũng cung cấp thêm những sốliệu cho hay, công nghiệp gang thépViệt Nam đang phát triển với tốc độcao. Sản lượng gang năm 2020 cóthể đạt 7 triệu tấn và sẽ đạt 13 triệutấn vào năm 2020. Sản lượng thépthô ước đạt 14 triệu tấn trong năm2018 và có thể đạt 20 triệu tấn vàonăm 2020. Cùng với đó, khối lượngxỉ của công nghiệp gang thép năm2018 có thể đạt 4,23 triệu tấn và dựkiến đạt 7,1 triệu tấn vào năm 2020.Việc xử lý và sử dụng xỉ luyện gangvà luyện thép mang lại nhiều lợi íchkinh tế và môi trường và có đónggóp to lớn cho sự phát triển bền vững.

Tuy nhiên, thực tế thì ngược lại.Tại Hội thảo, nhiều doanh nghiệp chobiết họ đang gặp khó khăn trong việcđưa xỉ vào ứng dụng.

TS. Mai Văn Thanh, đại diện Côngty CP Tập đoàn Hòa Phát – một đơnvị sớm có sự nghiên cứu về vấn đềkhoa học này cho biết, kết quảnghiên cứu chế biến, tiêu thụ và sửdụng xỉ hạt lò cao nghiền mịn

(GGBS) làm phụ gia cho sản xuất ximăng và bê tông tại Hòa Phát đã tạora bước đột phá trong việc cung cấpkhối lượng lớn vật liệu GGBS cho thịtrường bê tông và xi măng. Khi sửdụng GGBS góp phần giảm giá thànhbê tông trộn sẵn; tăng sản lượng ximăng mà không cần đầu tư thêmmáy nghiền, góp phần giảm phát thảicacbonic… Song, ông Thanh cũngthừa nhận, Việt Nam còn thiếu địnhmức về tiêu chuẩn bê tông sử dụngxỉ lò cao. “Khi định mức được banhành thì mới có thể đưa vào sử dụngrộng rãi tại các công trình”, TS.Thanh phản ánh.

Chia sẻ về việc sử dụng xỉ tạiCông ty TNHH Gang thép HưngNghiệp Formosa Hà Tĩnh, đại diệndoanh nghiệp cho hay, hiện xỉ củaCông ty đã được công nhận là sảnphẩm hàng hóa, nhưng vẫn gặpnhiều khó khăn trong tiêu thụ. “Mỗiđơn vị chủ quản yêu cầu cung cấpnhiều văn bản pháp lý khác nhau.Hơn nữa, Việt Nam chưa có tiêuchuẩn đối với xỉ từ luyện thép, do đó,các cơ quan có thẩm quyền cần sớmban hành tiêu chuẩn này”.

Chủ tịch Hiệp hội Xi măng ViệtNam Nguyễn Quang Cung cũng chorằng, ngành công nghiệp xi măng cóthể tận dụng sản phẩm này vừa bảovệ môi trường vừa nâng cao hiệu quảsong đồng thời cũng sẽ gặp nhiềukhó khăn về giá cả và công nghệ. Chiphí nghiền và vận chuyển xỉ cao hơnnghiền clinker và phụ gia nên vấn đềlà làm sao để có giá xỉ hợp lý thì việcsử dụng xỉ tro mới có hiệu quả. Mộtsố doanh nghiệp xử lý xỉ gang thépcòn cho biết, tiêu hao năng lượngtrong việc nghiền xỉ lò cao là 42 -43kWh/tấn, trong khi nghiền xi măngphụ gia với các vật liệu mềm hơn chỉkhoảng 28kWh. Điều này cho thấy xỉlò cao rất khó nghiền, thậm chí đốivới loại xỉ làm nguội chậm còn khôngnghiền được. Nhưng có lẽ vướngmắc và khó khăn nhất hiện nay vẫnlà cơ chế và hành lang pháp lý choviệc tái chế, sử dụng xỉ gang thép

Page 30: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

30 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

1. ĐẶT VẤN ĐỀ Theo quy hoạch phát triển ngành

công nghiệp giấy Việt Nam tầm nhìnđến 2020, một trong những mục tiêulà: xây dựng vùng nguyên liệu giấytập trung nhằm đáp ứng đủ nhu cầunguyên liệu để cung cấp cho sản xuất1.800.000 tấn bột vào năm 2020, tạođiều kiện để xây dựng các nhà máychế biến bột giấy tập trung, quy môlớn (Tổng Công ty Giấy Việt Nam,2006) [2]. Như vậy, ngoài việc trồngthêm nhiều diện tích rừng thì việcnâng cao năng suất và chất lượngrừng trồng là rất cần thiết. Trong thờigian gần đây, thông qua công tácchọn giống, Viện Nghiên cứu Câynguyên liệu giấy đã được Bộ NN &PTNT công nhận một số giống tiến bộ

kỹ thuật keo lai (KL20, KLTA3) và bạchđàn (CT3, CTIV), trong đó phải kể đếndòng Bạch đàn CT3. Đây là giống mới,qua đánh giá tại các khảo nghiệm mởrộng đều cho năng suất, chất lượngrừng trồng cao và ổn định hơn cácgiống sản xuất đại trà hiện nay.

Để rừng trồng phát huy tối đa khảnăng của giống đã qua chọn lọc, đồngthời sớm đưa các giống tốt này đến vớisản xuất, cần phải có hệ thống biệnpháp kỹ thuật lâm sinh phù hợp đểtrồng rừng. Trong điều kiện đất trồngrừng đã qua kinh doanh nhiều luân kỳnên bị thoái hóa, nghèo dinh dưỡng,càng cho thấy tầm quan trọng của việcnghiên cứu xác định các biện pháp kỹthuật canh tác phục vụ trồng rừng chocác giống mới. Vì vậy, trong khuôn khổ

đề tài “Nghiên cứu ảnh hưởng của mộtsố biện pháp kỹ thuật chính đến sinhtrưởng rừng trồng 3 dòng Bạch đàn(CT3, PN10, CTIV) và 2 dòng Keo lai(KL20, KLTA3)”, chúng tôi thực hiện nộidung nghiên cứu “ảnh hưởng của mộtsố biện pháp kỹ thuật chính đến sinhtrưởng rừng trồng dòng Bạch đànCT3” là cần thiết.

2. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNGPHÁP

2.1. Vật liệu nghiên cứu

Giống cây trồng: Giống Bạch đànCT3 (nay có tên là PNCT3), được BộNông nghiệp và Phát triển nông thôncông nhận giống tiến bộ kỹ thuật [1].

Phân bón: Phân đạm (đạm urê),

Nghiên c u & Tri n khai

NGHIÊN C U NH H NG của một số biện pháp kỹ thuật chính

đến sinh trưởng rừng trồng Bạch đàn CT3 (PNCT3)

NGUYỄN VĂN CHINH, HÀ NGỌC ANHViện Nghiên cứu Cây nguyên liệu giấy

TÓM TẮTTừ năm 2014, trong khuôn khổ nhiệm vụ khoa học công nghệ do Bộ Công Thương giao, Viện Nghiên cứu Cây nguyên

liệu giấy đã triển khai công tác nghiên cứu các biện pháp kỹ thuật chính đến sinh trưởng rừng trồng dòng Bạch đàn CT3(PNCT3). Nghiên cứu được dựa trên việc thiết lập 3,5 ha rừng trồng cho 02 thí nghiệm tại xã Bảo Thanh, Phù Ninh, Phú Thọgồm: Nghiên cứu ảnh hưởng của liều lượng phân bón Đạm, Lân, Kali đến sinh trưởng rừng trồng Bạch đàn CT3 có 10 côngthức thí nghiệm, lặp lại 04 lần; Nghiên cứu ảnh hưởng của mật độ trồng đến sinh trưởng rừng trồng Bạch đàn CT3 có 08công thức thí nghiệm, lặp lại 03 lần.

Kết quả đã đạt được gồm: tại thời điểm 42 tháng tuổi, liều lượng phân bón đã ảnh hưởng rõ ràng đến sinh trưởng rừngtrồng Bạch đàn CT3, các công thức thí nghiệm đều cho kết quả sinh trưởng và chất lượng rừng tốt hơn so với đối chứng.Công thức thí nghiệm N100-P50-K70 cho kết quả sinh trưởng, chất lượng rừng trồng cao nhất với tỷ lệ cây tốt đạt 93,3%, đườngkính tại vị trí 1,3 m (D1.3) đạt 10,3 cm và chiều cao vút ngọn (Hvn) đạt 14,2 m, trong khi các giá trị tương ứng ở công thứcđối chứng là 83,8%, 8,8 cm và 13,5 m. Đối với các mật độ trồng rừng khác nhau, ở thời điểm 42 tháng tuổi, đã có sự saikhác rõ ràng về sinh trưởng. Những công thức được trồng với mật độ thưa hơn (1.111 cây/ha) đem đến kết quả sinh trưởngđều tốt hơn cả về 3 chỉ tiêu (D1.3, Hvn, Dt), sinh trưởng trung bình của đường kính D1.3 là 9,7 cm, chiều cao vút ngọn là 14,3m và đường kính tán là 1,6 m.

Page 31: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

31(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

chứa 46% N; Phân lân (superphotphateLâm Thao), chứa 16,25% P2O5; Phânkali (kali clorua), chứa 60% K2O

2.2. Phương pháp nghiên cứu

Địa điểm nghiên cứuCác thí nghiệm của đề tài được

thiết lập tại đồi Gò Trang, khu 7, xã bảoThanh, huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ.

Phương pháp bố trí thí nghiệmNghiên cứu ảnh hưởng của liều

lượng lượng phân bón đạm, lân, kaliđến sinh trưởng rừng trồng Bạch đàn CT3.

Công thức thí nghiệm: Gồm 10công thức thí nghiệm, là sự kết hợpđầy đủ của cả 3 nhân tố Đạm, Lân,Kali theo các tỷ lệ khác nhau để bónlót cho rừng trồng. (Bảng 1).

Nghiên cứu ảnh hưởng của mật độtrồng đến sinh trưởng rừng trồngBạch đàn CT3.

Công thức thí nghiệm: Gồm 08công thức thí nghiệm, là các mật độtrồng khác nhau và sự phối trí cụ thểtrong từng trường hợp. (Bảng 2).

Phương pháp thu thập số liệuTình hình sinh trưởng rừng trồng

được đánh giá thông qua việc thuthập các chỉ tiêu của tất cả các câytrong ô thí nghiệm, thực hiện vào cuốimùa sinh trưởng (tháng 11/2017),gồm có: Đường kính 1,3 m (D1.3),đường kính tán lá (Dt), chiều cao vútngọn (Hvn), cấp sinh trưởng, tỷ lệsống, tình hình sâu bệnh hại.

Các chỉ tiêu sinh trưởng của câyđược đo bằng thước chuyên dụng củangành Lâm nghiệp (thước kẹp kính,thước dây, sào đo cao).

Số liệu được xử lý và phân tíchtheo phương pháp thống kê lâmnghiệp trên phần mềm SPSS 20.0

3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

3.1. Ảnh hưởng của liều lượngphân bón Đạm, Lân, Kali đếnsinh trưởng rừng trồng Bạchđàn CT3

Ảnh hưởng của Đạm, Lân, Kali đếnsinh trưởng rừng trồng Bạch đàn CT3được thể hiện ở Bảng 3.1.

Ở thời điểm 42 tháng tuổi, rừngtrồng Bạch đàn CT3 trong thí nghiệmbón phân có tỷ lệ sống khá cao, đạttrên 90,0% ở tất cả các công thức thínghiệm (Bảng 3.1). Số cây chết chủyếu diễn ra trong năm thứ nhất vànăm thứ ba.

Ở thời điểm năm thứ nhất (năm2014), các cây chết chủ yếu do bịbệnh, xuất hiện rải rác trên toàn diệntích trong khoảng thời gian từ cuốitháng 9/2014 cho đến tháng 11/2014.Trong năm thứ 4 này tỷ lệ chết ở cáccông thức là rất ít, một số cây bị gãydo ảnh hưởng của một số cơn giómạnh kèm theo mưa lớn năm 2017,một số cây nhỏ không đặc trưng vàkhông có khả năng cạnh tranh vềkhông gian dinh dưỡng nên không tínhvào sinh trưởng chung của rừng. Mộtsố ít cây chết trong năm thứ hai (năm2015) và năm thứ ba (năm 2016) cũnglà do bị đổ, gãy bởi bị ảnh hưởng giómạnh, đặc biệt là công thức 8.

Về sinh trưởng, sự khác biệt giữacác công thức được thể hiện rất rõtrong năm thứ 4 (Bảng 3.1). Sai khácvề cả sinh trưởng D1.3 và Hvn giữa cáccông thức thí nghiệm đều có ý nghĩa.

Cho đến thời điểm 42 tháng tuổi,kết quả sinh trưởng tốt nhất thuộc vềcác công thức 9 và công thức 6. Cả haicông thức đều vượt trội hơn về tất cảcác chỉ tiêu đánh giá với D1.3 = 10,3cm và Hvn = 14,2 m. Trong khi côngthức 9 được bón với liều lượng phâncao nhất ở cả ba yếu tố, thì ở côngthức 6, bên cạnh hàm lượng Đạm, Kaliở mức cao nhất còn Lân chỉ được bónở mức độ trung bình.

Trong 10 công thức thí nghiệm,công thức đối (bón 200g NPK 10:5:5)chứng tỏ ra kém nhất về mặt sinhtrưởng với D1.3 = 8,8 cm và Hvn =12,4m. Đây là công thức được bón vớiliều lượng Đạm, Lân, Kali ít nhất. Cũngvới liều lượng phân bón ít hơn, côngthức 1 (N100-P30-K30) cũng cho kết quả

Nghiên c u & Tri n khai

TT Công thức thí nghiệm

Lượng phân bón nguyên chất (g/cây)

Lượng phân bón thương phẩm (g/cây)

N P2O5 K2O Đạm urê Supe lân Kali clorua

1 N100-P30-K30 75 23 23 163 138 38

2 N100-P30-K50 75 23 38 163 138 63

3 N100-P30-K70 75 23 53 163 138 88

4 N100-P50-K30 75 38 23 163 231 38

5 N100-P50-K50 75 38 38 163 231 63

6 N100-P50-K70 75 38 53 163 231 88

7 N100-P70-K30 75 53 23 163 323 38

8 N100-P70-K50 75 53 38 163 323 63

9 N100-P70-K70 75 53 53 163 323 88

10 200 g NPK 10:5:5 (đ/c) 20 10 10 26 13 13

Mật độ trồng rừng 1.333 cây/ha được sử dụng để tính liều lượng phân bón/cây

TT Công thức thí nghiệm Cách phối trí (cự ly hàng × cự ly cây) Ký hiệu

1 2.500 cây/ha 2,0 m × 2,0 m MĐ-BĐ-01

2 2.000 cây/ha 2,5 m × 2,0 m MĐ-BĐ-02

3 1.600 cây/ha 2,5 m × 2,5 m MĐ-BĐ-03

4 1.666 cây/ha 3,0 m × 2,0 m MĐ-BĐ-04

5 1.333 cây/ha (ĐC) 3,0 m × 2,5 m MĐ-BĐ-05

6 1.111 cây/ha 3,0 m × 3,0 m MĐ-BĐ-06

7 1.666 cây/ha 4,0 m × 1,5 m MĐ-BĐ-07

8 1.250 cây/ha 4,0 m × 2,0 m MĐ-BĐ-08

Bảng 1

Bảng 2

Page 32: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

32 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

sinh trưởng thấp hơn khá nhiều so vớinhóm công thức còn lại với D1.3 = 9,2cm và Hvn = 12,8 m chỉ tốt hơn côngthức đối chứng rất ít và không có sựsai khác về mặt thống kê.

Về trữ lượng, các công thức thínghiệm đều vượt về trữ lượng so vớicông thức đối chứng từ 16 – 60%.Trong đó, công thức 6 và công thức 9có trữ lượng vượt trội hơn hẳn lần lượtlà 59% và 60%, công thức 1 với liềulượng K, P thấp nhất chỉ vượt 16% sovới công thức đối chứng.

Qua thí nghiệm bón phân cho Bạchđàn CT3, có thể thấy rằng, bên cạnhnhu cầu cần bổ sung phân cả về Đạm,

Lân, Kali cho rừng trồng, thì ảnh hưởngcủa Kali đối với loài cây này là rất tíchcực trong vai trò nâng cao khả năngsinh trưởng. Nhìn chung, sinh trưởngcủa rừng trồng có xu hướng tốt hơn khiliều lượng phân bón Kali được tăng lên.Kết quả sinh trưởng vượt trội trongnhững năm đầu này sẽ tạo tiền đề rấttốt cho sinh trưởng của rừng trồngtrong các năm tiếp theo. Thực tế đãđược biểu hiện, duy trì năm thứ nhấtcho đến thời điểm hiện tại năm thứ tư.Trong khi đó, việc thay đổi liều lượngphân bón Lân trong thí nghiệm chưatạo ra sự khác biệt đáng kể về sinhtrưởng cho rừng trồng.

3.2. Ảnh hưởng của mật độtrồng đến sinh trưởng rừngtrồng Bạch đàn CT3

Ảnh hưởng của mật độ trồng rừngđến sinh trưởng rừng trồng Bạch đànCT3 được thể hiện rõ ở Bảng 3.2.

Ở thời điểm 42 tháng tuổi, rừngtrồng Bạch đàn CT3 trong thí nghiệmmật độ có tỷ lệ sống còn khá cao, đạttrên 90,0% ở phần lớn các công thứcthí nghiệm (Bảng 3.2). Trong số 8công thức thí nghiệm, công thức thứ7 và công thức thứ 8 có tỷ lệ sốngthấp nhất, chỉ còn 87,0% ở thời điểmhiện tại.

Nghiên c u & Tri n khai

TT Công thức thí nghiệm Tỷ lệ sống (%)D1.3 (cm) Hvn (m)

V (m3) M (m3/ha)Trung bình S% Trung bình S%

1 N100-P30-K30 94,4 9,2 15,3 12,8 12,4 0,043 53,509

2 N100-P30-K50 89,6 9,8 17,7 13,4 12,7 0,051 60,330

3 N100-P30-K70 91,7 9,9 17,3 13,7 14,2 0,053 64,421

4 N100-P50-K30 90,2 9,7 16,2 13,5 10,3 0,050 59,945

5 N100-P50-K50 91,0 10,1 18,4 13,8 13,3 0,055 67,024

6 N100-P50-K70 93,1 10,3 15,2 14,2 11,2 0,059 73,381

7 N100-P70-K30 93,1 9,6 15,6 13,3 13,4 0,048 59,705

8 N100-P70-K50 87,5 10,1 15,3 13,9 11,6 0,056 64,914

9 N100-P70-K70 93,7 10,3 14,4 14,2 12,1 0,059 73,854

10 200 g NPK 10:5:5 (đ/c) 91,7 8,8 16,3 12,4 13,5 0,038 46,071

* *

Bảng 3.1. Ảnh hưởng của liều lượng phân bón Đạm, Lân, Kali đến sinh trưởng rừng trồng Bạch đàn CT3 thời điểm 42 tháng tuổi

D1,3: Đường kính ngang ngực; Hvn: Chiều cao vút ngọn; S%: Hệ số biến động; *: Sai khác có ý nghĩa;V: Thể tích thân cây; M trữ lượng rừng.

D1,3: Đường kính ngang ngực; Hvn: Chiều cao vút ngọn; S%: Hệ số biến động; *: Sai khác có ý nghĩa;V: Thể tích thân cây; M trữ lượng rừng.

TT Công thức thí nghiệm Tỷ lệ sống (%)

D1.3 (cm) Hvn (m) Dt (m) V (m3)

M (m3)Trung bình S% Trung bình S% Trung bình S%

1 2.500 cây/ha (2,0×2,0 m) 92,9 8,6 21,4 13,1 16,7 1,3 26,4 0,038 47,093

2 2.000 cây/ha (2,5×2,0 m) 89,8 9,0 19,3 13,8 14,5 1,4 25,2 0,044 52,518

3 1.600 cây/ha (2,5×2,5 m) 91,6 9,6 18,7 14,2 12,5 1,7 24,7 0,051 62,719

4 1.666 cây/ha (3,0×2,0 m) 95,6 9,9 16,9 14,5 10,8 1,7 22,8 0,056 71,083

5 1.333 cây/ha (3,0×2,5 m) 93,1 10,1 18,1 14,7 8,7 1,7 22,7 0,059 73,043

6 1.111 cây/ha (3,0×3,0 m) 96,3 10,6 16,4 14,8 9,8 1,8 17,0 0,065 83,786

7 1.666 cây/ha (4,0×1,5 m) 87,0 9,7 20,2 14,4 14,6 1,6 27,5 0,053 61,673

8 1.250 cây/ha (4,0×2,0 m) 87,0 10,5 18,6 14,8 14,4 1,7 21,3 0,064 74,273

* * *

Bảng 3. 2. Ảnh hưởng của mật độ trồng đến sinh trưởng rừng trồng Bạch đàn CT3 thời điểm 42 tháng tuổi

Page 33: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

33(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Nghiên c u & Tri n khai

TÀI LIỆU THAM KHẢO1. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (2014), Quyết định công nhận giống số 388/QĐ-BNN-TCLN ngày 07 tháng 3 năm 2014.2. Tổng công ty Giấy Việt Nam (2006). Quy hoạch điều chỉnh phát triển ngành Công nghiệp Giấy Việt Nam đến năm 2010 – tầm nhìn 2020. Hà Nội.

Số cây chết trong thí nghiệm nàychủ yếu diễn ra vào năm thứ nhất(năm 2014) và năm thứ ba (năm2016). Ở năm thứ nhất, các cây chếtchủ yếu do bị bệnh, xuất hiện rải ráctrên toàn bộ diện tích trong khoảngthời gian từ cuối tháng 9/2014 chođến tháng 11/2014. Trong năm thứ basố cây chết được ghi nhận nhiều hơnchủ yếu là gãy ngang thân do ảnhhưởng của gió mạnh và mưa lớn.

Tại thời điểm hiện tại, trong cáccông thức thí nghiệm, công thức 2 cótỷ lệ sống giảm đi lớn nhất so với nămthứ 3 là 5,3%. Trong đó, một số cây bịgãy đổ do gió bão, ngoài ra, một sốcây bị chết khô hoặc chết phần ngọncó thể là do cạnh tranh tự nhiên.

Về tình hình sinh trưởng, sự khácbiệt giữa các công thức thể hiện rõràng trong năm thứ tư này (Bảng 3.2).Theo đó, sinh trưởng D1.3 của cáccông thức dao động từ 8,6 - 10,6 cm,của Hvn dao động từ 13,1 - 14,8 m vàDt dao động trong khoảng 1,3 - 1,8m.Sai khác về sinh trưởng của cả 3 chỉtiêu này giữa các công thức thínghiệm đều có ý nghĩa.

Đối với D1.3, các công thức cho kếtquả sinh trưởng tốt nhất đến thờiđiểm hiện tại lần lượt là mật độ 1.111cây/ha, 1.250 cây/ha và 1.333 cây/ha.Ba công thức cho sinh trưởng kém

hơn là các mật độ trồng 1.666 cây/ha(ở cả 2 cự ly bố trí) và 1.600 cây/ha.Hai công thức cho kết quả sinh trưởngkém nhất là ở mật độ 2.000 cây/ha và2.500 cây/ha. Như vậy, sinh trưởngđường kính D1.3 của rừng trồng Bạchđàn CT3 có xu hướng tốt hơn ở cáccông thức có mật độ thưa hơn vàngược lại.

Về sinh trưởng Hvn, sự khác biệtrõ ràng giữa các nhóm công thứctrồng thưa và nhóm trồng dày đượcthể hiện rất rõ. Các công thức đượctrồng với mật độ thưa hơn (1.111cây/ha, 1.250 cây/ha) kết quả sinhtrưởng chiều cao tốt nhất (đạt 14,8m). Ngược lại, hai công thức đượctrồng với mật độ dày nhất (2.500cây/ha và 2.000 cây/ha) nằm trongnhóm có sinh trưởng chiều cao kémnhất (13,1 m và 13,8 m). Các côngthức có mật độ từ 1.333 cây/ha –1.666 cây/ha (ở cả hai cự ly bố trí) cókết quả sinh trưởng chiều cao nằmtrong nhóm giữa, dao động từ 14,2 –14,5 m.

Đối với Dt, một xu hướng biểu hiệnkhá rõ. Đường kính tán lá thường lớnhơn ở những công thức được trồngvới mật độ thưa hơn và ngược lại. Mậtđộ trồng thấp nhất (1.111 cây/ha) cósinh trưởng Dt ở thời điểm này là 1,8 m, trong khi đó các mật độ trồng

cao nhất (2.500 cây/ha và 2.000cây/ha) Dt chỉ đạt là 1,3 m và 1,4 m.Các công thức từ 1.250 cây/ha đến1.666 cây/ha có Dt dao động trongkhoảng 1,6 - 1,7 m.

Về trữ lượng rừng, trong 8 côngthức mật độ chỉ có 2 công thức có trữlượng vượt so với công thức đối chứngmật độ 1.333 cây/ha (73,0 m3/ha) làcông thức mật độ 1.111 cây/ha vàcông thức mật độ 1.250 cây/ha với độvượt lần lượt là 114,7% (83,8 m3/ha)và 101,6% (74,3 m3/ha). Các côngthức còn lại có trữ lượng thấp hơn,đặc biệt là công thức có mật độ dàynhất (2.500 cây/ha) trữ lượng chỉ đạt64,5% (47,1 m3/ha) so với đối chứng(73,0 m3/ha).

Như vậy, sinh trưởng của rừngtrồng Bạch đàn CT3 ở thời điểm 42tháng tuổi đã chịu ảnh hưởng bởi cácmật độ trồng khác nhau. Trong nămthứ tư này, các công thức được trồngvới mật độ thưa hơn (1.111 cây/havà 1.250 cây/ha), sinh trưởng về cả 3chỉ tiêu sinh trưởng (D1.3 Hvn, Dt) đềutốt hơn.

4. KẾT LUẬNCho đến thời điểm 42 tháng tuổi,

rừng trồng Bạch đàn CT3 thí nghiệmbón phân có tỷ lệ sống còn khá cao,trung bình đạt trên 90%. Qua đánhgiá, liều lượng phân bón đã ảnhhưởng rõ ràng đến sinh trưởng rừngtrồng. Trong tất cả các công thức,công thức thứ 6 (N100-P50-K70) vượt trộihơn về các chỉ tiêu đánh giá với D1.3=10,3 cm và Hvn = 14,2 m.

Tại thời điểm 42 tháng tuổi, thínghiệm mật độ rừng trồng Bạch đànCT3 có tỷ lệ sống còn khá cao, đạttrên 90% ở phần lớn các công thức.Công thức được trồng với mật độ1.111 cây/ha có sinh trưởng về cả bachỉ tiêu Hvn, D1.3, và Dt đều vượt trộihơn, vượt 14,7 % về trữ lượng rừngso với công thức đối chứng (1.333cây/ha) . Sinh trưởng D1.3 đạt 10,6cm,Hvn là 14,8 m và Dt đạt 1,8 m

Ngày nhận bài: 27/5/2018; Ngày chấp nhận đăng bài: 12/6/2018

Page 34: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

34 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

Nghiên c u & Tri n khai

I. ĐẶT VẤN ĐỀChọn tạo các giống thuốc lá mới có

các tính trạng quý như năng suất cao,chất lượng tốt hoặc khả năng khángcác bệnh hại chính để xây dựng bộgiống tốt là cần thiết để nâng cao hiệuquả sản xuất nguyên liệu. Việc nhậpnội có định hướng các giống tốt củanước ngoài là hướng đi nhằm ứngdụng thành tựu chọn giống của cácnước và có thể rút ngắn quá trình tạogiống. Các giống mới ngoài tiềm năngnăng suất cao, chất lượng tốt cần cótính kháng cao đối với một số bệnhhại chính ở thuốc lá như khảm lá, đenthân, héo rũ vi khuẩn. Bên cạnh khaithác theo hướng truyền thống thì việctìm kiếm các nguồn giống có các đặctính chất lượng đặc thù như hàmlượng nicotin cao hoặc đường khửthấp để tạo ra các sản phẩm khác biệtlà cần thiết.

II. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNGPHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. Vật liệu nghiên cứu

5 giống nhập nội cần được đánhgiá để xác định giống có triển vọng từTrung Quốc và Bungari với các ký hiệu:DATL7, DATL10, DATL11, DATL12,DATL13.

Đối chứng của thí nghiệm là giốngthuần C9-1 đang được sử dụng phổbiến trong sản xuất nguyên liệu đại trà.

2.2. Phương pháp nghiên cứu

Bố trí thí nghiệm: Các giống nhập nội cùng giống

C9-1 được bố trí thí nghiệm đồngruộng theo sơ đồ khối đầy đủ ngẫu

nhiên, nhắc lại ba lần, diện tích ô 50m2.

Trồng trọt, chăm sóc theo quytrình kỹ thuật đối với thuốc lá vàng sấy.Mật độ trồng 16.600 cây/ha với khoảngcách trồng 0,5 x 1,2 m. Bón phân ởmức 70 kg N/ha theo tỷ lệ N:P2O5:K2O= 1:2:3 sử dụng các loại phân thươngphẩm NH4NO3, super lân và K2SO4.

Đánh giá các giống nhập nội theophương pháp thông dụng như:

+ Đánh giá các chỉ tiêu nông sinhhọc theo Quy chuẩn khảo nghiệmgiống thuốc lá QCVN 01-85:2012/BN-NPTNT do Bộ Nông nghiệp và Pháttriển nông thôn ban hành.

+ Phân cấp thuốc lá nguyên liệutheo tiêu chuẩn ngành TCN 26 - 1 - 02.

+ Phân tích một số thành phần hoáhọc chính ảnh hưởng đến chất lượngnguyên liệu tại Phòng Phân tích ViệnThuốc lá như: Nicotin theo TCVN7103:2002 (ISO 2881:1992), nitơ tổngsố theo TCVN 7252:2003, đường khửtheo TCVN 7102:2002 (CORESTA38:1994), clo theo TCVN 7251:2003.

+ Đánh giá chất lượng cảm quantheo tiêu chuẩn tạm thời TC 01 - 2000của Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam,do Hội đồng bình hút của Viện Thuốc láđánh giá, cho điểm.

+ Xử lý thống kê các số liệu theocác phương pháp thông dụng, có sửdụng các lập trình trên máy vi tính nhưEXCEL, STATISTIX 2.0.

III. KẾT QUẢ VÀ THẢOLUẬN

Thí nghiệm được triển khai tại Chinhánh Viện Thuốc lá tại Bắc Giang,trồng ngày 23/02/2018. Điều kiện thời

tiết: Giai đoạn sau trồng có nền nhiệtcao hơn trung bình nhiều năm cùngđiều kiện tưới nước thuận lợi nên câycó sức sinh trưởng khá.

Đánh giá mức độ sinh trưởng củacác giống nhập nội.

Xem xét dạng hình của các giốngnhập nội cho thấy: Các giống DATL7,DATL10, DATL11, DATL12 có dạnghình cây, dạng hình lá thuộc dạngthuốc lá vàng sấy lò (Flue-curedtobacco) trong khi giống DATL13 dạngcây điển hình của thuốc lá oriental sấyphơi nắng. Trong số các giống thuốc lávàng sấy, giống DATL7 có biểu hiệnbất dục đực khi cơ quan sinh dục đựclà các chỉ nhị bị tiêu biến phần lớn nênkhông hình thành các bao phấn; GiốngDATL10 có dạng hình trung gian giữathuốc lá giống cũ và thuốc lá nâu thểhiện ở các đặc điểm: Số lá ít, lá rộng;gân lá ngang và bé; sắc lá xanh hơiđậm biểu hiện của mức chịu thâmcanh thấp.

Kết quả theo dõi một số chỉ tiêusinh trưởng của các giống được thểhiện ở bảng 1 cho thấy:

Chiều cao cây ngắt ngọn có sựkhác biệt giữa các giống. GiốngDATL13 với kiểu hình của thuốc lá ori-ental có chiều cao cây lớn nhất, mức159,3 cm. Giống DATL7 có chiều caocây hạn chế nhất, ở mức 116,4 cm.

Về tổng số lá: Giống DATL10 vớikiểu hình của thuốc lá giống cũ có số láít nhất, mức 17,8 lá/cây. Giống DATL13có số lá nhiều nhất với 34,0 lá/cây.Ngoại trừ giống DATL13 thuộc dạngthuốc lá oriental, các giống nhập nộikhác đều có tổng số lá thấp hơn giốngđối chứng.

K t qu đánh giá m t s GIỐNG THUỐC LÁ NHẬP NỘI

ở vụ Xuân 2018 tại Bắc GiangTÀO NGỌC TUẤN, ĐỖ THỊ THÚY - Công ty TNHH MTV Viện Thuốc lá

Page 35: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

35(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Về kích thước lá: Giống DATL13 vớikiểu hình thuốc lá oriental nên có kíchthước lá nhỏ nhất, thể hiện ở cả chiềudài và chiều rộng lá. Giống DATL10 vớikiểu hình lá dạng ovan tuy có chiều dàihạn chế (60,8 cm) nhưng có chiềurộng lá lớn nhất. Các giống DATL7 vàDATL11 có chiều dài lá lớn nhất và lớnhơn giống đối chứng C9-1.

Khối lượng lá cũng là một chỉ tiêucó tương quan thuận đến năng suấtcủa giống thuốc lá. Các giống DATL7,

DATL10 có khối lượng lá trung châucao nổi trội so với các giống khác vàgiống đối chứng C9-1. Giống DATL11và DATL12 có khối lượng lá trungchâu cao hơn giống đối chứng nhưngvới sự khác biệt không lớn. GiốngDATL13 có khối lượng lá trung châumức 21,7g/lá và thấp hơn rõ rệt sovới giống đối chứng.

Như vậy về tổng thể, các giốngDATL7, DATL11 và DATL12 thể hiệnmức độ sinh trưởng khỏe thể hiện ở số

lá/cây nhiều, kích thước và khối lượnglá lớn. Đây là những tiền đề để cácgiống có năng suất cao.

Đánh giá năng suất và chất lượngcác giống nhập nội

Số liệu về một số chỉ tiêu cấuthành năng suất và năng suất của cácgiống nhập nội được thể hiện ở Bảng2 cho thấy:

Các nghiệm thức có cùng chữ khôngcó sự khác biệt với độ tin cậy 95%.

Từ Bảng 2 cho thấy, tỷ lệ tươi/khôcho biết hàm lượng chất khô củagiống. Các giống nhập nội có tỷ lệtươi/khô chênh lệch nhau khá rõ rệt.Giống DATL10 có tỉ lệ tươi/khô thấpnhất trong các giống khảo nghiệm, cácgiống còn lại (trừ DATL13) đều có tỷ lệtươi/khô thấp hơn giống đối chứng.Điều này cho thấy đa số các giốngnhập nội có hàm lượng chất khô caohơn. Giống DATL13 thuộc dạng thuốclá oriental nhưng được trồng thưa vàbón phân cao theo dạng thuốc lá vàngsấy nên có tỷ lệ tươi/khô khá cao (9,5).

Năng suất là một trong các chỉ tiêuquan trọng nhất quyết định triển vọngcủa các giống khảo nghiệm. 3/4 giốngdạng hình thuốc lá vàng sấy có năngsuất thấp hơn giống đối chứng gồmDATL7, DATL10, DATL11 khi đạt từ1,86 đến 2,10 tấn/ha. Giống DATL12đạt năng suất cao nhất, mức 2,29tấn/ha và cao hơn giống đối chứng C9-1. Giống DATL13 thuộc dạng thuốc láoriental có năng suất rất thấp, mức0,33 tấn/ha cho thấy mật độ trồng16.600 cây/ha là chưa phù hợp.

Nguyên liệu của các giống nhập nộicũng được đánh giá về một số chỉ tiêucông nghệ và thành phần hóa họcchính với kết quả thể hiện ở bảng 3.

Nghiên c u & Tri n khai

TT Giống Chiều cao cây(cm)

Tổng số lá (lá)

Lá vị bộ trung châu

Dài (cm) Rộng (cm) KL (g)

1 DATL7 116,4 22,6 d 75,7 a 29,3 c 70,0

2 DATL10 124,3 17,8 e 60,8 d 39,4 a 78,7

3 DATL11 119,4 25,1 c 72,1 b 30,3 c 57,0

4 DATL12 126,0 23,5 d 66,5 c 32,8 b 58,0

5 DATL13 159,3 34,0 a 38,5 e 25,2 e 21,7

6 C9-1 (ĐC) 127,0 31,3 b 70,4 b 27,3 d 55,3

CV (%) - 1,56 1,54 1,67 -

Bảng 1. Một số chỉ tiêu sinh trưởng của các giống nhập nội tại Bắc Giang trong vụ xuân 2018

Ghi chú: Các nghiệm thức có cùng chữ không có sự khác biệt với độ tin cậy 95%

TT Giống Số lá thu hoạch (lá)

Tỷ lệ látươi/khô

Năng suất TT(tấn/ha)

*Năng suất LT(tấn/ha)

1 DATL7 18,9 8,1 2,10 2,23 bc

2 DATL10 13,4 6,8 1,86 1,94 d

3 DATL11 20,1 8,1 2,00 2,13 cd

4 DATL12 19,1 7,6 2,29 2,47 a

5 DATL13 28,2 9,5 0,33 -

6 C9-1(ĐC) 27,4 8,3 2,13 2,40 ab

Bảng 2. Một số chỉ tiêu cấu thành năng suất và năng suất của cácgiống thuốc lá nhập nội trồng tại Bắc Giang vụ xuân 2017

Ghi chú: *CV = 3,56% ; Critical Value for Comparison = 0,218 tấn/ha;

Page 36: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

36 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

Tỷ lệ lá cấp 1+2 là một trong cácyếu tố xác định chất lượng và hiệu quảkinh tế của mỗi giống. Điều kiện thờitiết vụ xuân 2018 giai đoạn hái sấy cómưa nhiều đã ảnh hưởng không thuậnlợi đến kết quả sấy của các giống. Cácgiống DATL7, DATL12 có tỉ lệ cấp 1+2ở mức cao (58,5 và 58,0%) và cao hơnrõ rệt so với giống ĐC (48,6%). GiốngDATL11 cũng có tỷ lệ cấp 1+2 cao hơngiống đối chứng nhưng mức chênhlệch không rõ. Giống DATL10 có tỷ lệcấp 1+2 khá hạn chế (25,3%) và thấphơn giống ĐC và các giống dạng thuốclá vàng sấy khác. Giống DATL13 thuộcloại thuốc lá oriental chỉ tiến hành phơithử nghiệm mà không phân cấp.

Tỷ lệ cuộng lá là một chỉ tiêu côngnghệ ảnh hưởng đến mức thu hồi thịtlá sau sơ chế nên được các đơn vị sảnxuất thuốc điếu quan tâm. Có sự khácbiệt đáng kể giữa các giống nhập nộivề chỉ tiêu này khi giống DATL10 có tỷlệ cuộng lá thấp nhất (24,0%) trongkhi giống DATL7 có tỷ lệ cuộng lá caonhất (33,1%). So với giống đối chứngC9-1 có tỷ lệ cuộng lá 30,3% thì cácgiống DATL10, DATL11 có tỷ lệ cuộnglá thấp hơn rõ rệt; giống DATL7 có tỷ lệcuộng lá cao hơn và giống DATL12 ởmức tương đương. Giống DATL13 mặcdù không xác định tỷ lệ cuộng lá nhưngđặc điểm của dạng thuốc lá oriental là

cuộng lá nhỏ, gân lá rất bé. Hàm lượng nicotin của các giống

dạng thuốc lá vàng sấy ở mức khá caokhi dao động từ 2,95% ở DATL7 đến4,20% ở DATL11 và đều cao hơn giốngđối chứng C9-1. Giống DATL13 có hàmlượng nicotin thấp (1,45%) phù hợpvới mức thường ghi nhận của loạinguyên liệu này.

Hàm lượng đường khử của cácgiống dạng thuốc lá vàng sấy nằmtrong ngưỡng tối ưu cho công tác phốichế khi biến động từ 14,0% ở DATL11đến 17,9% ở DATL7 được đánh giá ởmức thấp so với số liệu thường ghinhận của dạng thuốc lá vàng sấy tạicác tỉnh phía Bắc. Giống DATL13 cóhàm lượng đường khử rất thấp (5,5%)do hình thức sơ chế hong phơi kéo dài.

Kết quả đánh giá chất lượngnguyên liệu của các giống qua bình hútcảm quan được thể hiện ở Bảng 4.

Về hương thơm: Các giống DATL7,DATL10 có điểm hương (9,4 và 9,5điểm) cao vượt trội so với các giốngkhác nhưng chỉ ở mức tương đươnggiống đối chứng C9-1 (9,5 điểm).

Về khẩu vị: Giống DATL7 có điểmvị ở mức cao (9,9 điểm), vượt trội sovới các giống còn lại và cao hơngiống C9-1.

Điểm độ nặng của đa số các giốngkhông cao do có hàm lượng nicotin ởmức cao, tạo độ nặng sinh lý lớn.

Về độ cháy: Các giống DATL11,DATL12 có độ cháy kém nên điểm vềđộ cháy ở mức thấp hơn các giốngthuốc lá khác.

Tổng điểm bình hút của các giốngđạt từ 36,1 điểm của giống DATL12đến 39,8 điểm của giống DATL7. Tuycó sự chênh lệch nhưng nguyên liệucủa các giống có tính chất hút ở cùngmức khá. Giống DATL7 có tổng điểmcao nhất và cao hơn giống đối chứngC9-1. Các giống còn lại có tổng điểmbình hút thấp hơn giống C9-1.

KẾT LUẬNTừ kết quả đánh giá một số giống

thuốc lá nhập nội ở vụ Xuân 2018 tạiBắc Giang có thể đi đến một số kếtluận sau:

Về hình thái: 3 giống DATL7,DATL11, DATL12 có kiểu hình đặctrưng của dạng thuốc lá vàng sấy lò,trong đó giống DATL7 biểu hiện bấtdục đực khi hoa không có các baophấn. Giống DATL10 có kiểu hình củathuốc lá vàng sấy giống cũ: Lá thưa,gân nhỏ, ít chịu thâm canh. GiốngDATL13 thuộc dạng thuốc lá oriental..

Giống nhập nội DATL12 đạt năngsuất 2,29 tấn/ha và cao hơn rõ rệt sovới giống đối chứng C9-1 và các giốngkhảo nghiệm.

Các giống DATL7, DATL11, DATL12với kiểu hình đặc trưng của thuốc lávàng sấy đều có tỷ lệ lá cấp 1+2 đạtmức > 50% và cao hơn rõ rệt so vớigiống đối chứng C9-1. Các giốngDATL10, DATL11 có tỷ lệ gân cuộngthấp nên cho tỷ lệ thu hồi thịt lá cao.

Nguyên liệu của giống DATL7 cóthành phần hóa học với hàm lượngnicotin, đường khử ở mức phù hợphơn; có điểm hương, vị và tổng điểmbình hút cao hơn.

Trên cơ sở kết quả đánh giá mộtsố giống nhập nội tại Bắc Giang chothấy giống DATL12 có triển vọng vềnăng suất, tỷ lệ cấp 1+2 cao nhưngnguyên liệu có thành phần hóa họcvà tính chất hút chưa phù hợp nêncần tiếp tục được đánh giá để khẳngđịnh tiềm năng của giống ở điều kiện

Nghiên c u & Tri n khai

TT Giống Hương Vị Độ nặng Độ cháy Màu sắc Tổng điểm

1 DATL7 9,4 9,9 6,5 7,0 7,0 39,8

2 DATL10 9,5 9,1 6,2 7,0 6,5 38,3

3 DATL11 9,0 9,2 6,2 5,5 7,0 36,9

4 DATL12 9,1 9,0 6,0 5,0 7,0 36,1

5 DATL13 8,7 8,9 7,0 7,0 5,5 37,1

6 C9-1 (Đ/C) 9,5 9,7 7,0 6,0 7,0 39,2

Bảng 4. Điểm bình hút cảm quan nguyên liệu của các giống thuốc lánhập nội khảo nghiệm tại Bắc Giang trong vụ xuân 2018

Đơn vị tính: điểm

TT Giống Tỷ lệ lá cấp 1+2(%)

Tỷ lệ cuộng lá (%)

TP hóa học (%)

Nicotin Đường khử

1 DATL7 58,5 33,1 2,95 17,9

2 DATL10 23,8 24,0 3,24 15,9

3 DATL11 51,7 27,2 4,20 14,0

4 DATL12 58,0 29,8 4,02 14,4

5 DATL13 KXĐ KXĐ 1,45 5,5

6 C9-1(ĐC) 48,6 30,3 2,20 14,4

Bảng 3. Một số chỉ tiêu công nghệ nguyên liệu của các giống thuốc lánhập nội trồng tại Bắc Giang vụ xuân 2018

Ngày nhận bài: 8/6/2018; Ngày chấp nhận đăng bài: 25/6/2018

Page 37: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

37(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Nghiên c u & Tri n khai

1. MỞ ĐẦU

Độ hòa tan là một đặc điểm cầnthiết để đánh giá chất lượng thuốc. Tádược dùng trong chế biến thuốc là mộtthành phần quan trọng ảnh hưởng đếnđộ hòa tan của thuốc trong dượcphẩm. Tuy nhiên, gần một nửa trongsố các viên thuốc được làm ra có độhòa tan trong nước không tốt. Côngnghệ sản xuất các loại cao chiết xuất từcây quả tự nhiên cần tá dược như mộtchất làm tăng độ đặc của dịch chiếtnhưng lại phải có độ hòa tan tốt, khônggây sạn, vón khi uống. Để có được tádược tan tốt, chúng tôi đã tiến hànhnghiên cứu và sản xuất tá dược tandạng cyclodextrin hỗn hợp có DE thấpnhằm giảm độ ngọt và tạo thêm khảnăng hấp phụ vị đắng, chát, mùi khóchịu cho thuốc. Trong phạm vi bài báonày, chúng tôi xin trình bày kết quảnghiên cứu điều kiện dịch hóa tinh bộtsắn làm nguyên liệu cho quá trình vònghóa trong sản xuất tá dược tan. [1]

2. NGUYÊN LIỆU VÀPHƯƠNG PHÁP NGHIÊNCỨU

2.1. Nguyên liệu sản xuất tádược tan:

- Tinh bột Sắn;- Enzim cyclodextrin glucozyltrans-

feraza: toruzym 3,0l của hãng NOVO.

2.2. Phương pháp nghiên cứu

- Xác định hàm lượng CD trongmẫu theo phương pháp hoá học củaVikmon;

- Định tính tinh bột bằng phươngpháp iốt;

- Xác định độ nhớt của dịch bộtbằng dụng cụ đo độ nhớt;

- Xác định DE theo phương phápaxit dinitrosalicylic của Miller.

3. Kết quả và thảo luận

Quá trình chuyển hoá tinh bộtthành CD bằng enzim được chia thànhhai giai đoạn. Giai đoạn đầu là dịchhoá tinh bột. Tiếp đó là giai đoạn CDhoá. Các xử lí trong giai đoạn dịch hoánhằm mục đích là làm tinh bột bị mấtđi cấu trúc tinh thể, bị thuỷ phân tạothành các oligosaccarit dễ tan trongnước và tạo ra dung dịch có độ nhớtthấp, giúp enzim dễ dàng hoạt độngtrong giai đoạn CD hoá. Mặt khác,trong dịch thuỷ phân phải không cómặt đường khử vốn xúc tác phản ứngphân huỷ mạch vòng CD, làm giảmhiệu suất chuyển hoá tinh bột thànhCD. Vì vậy, yêu cầu đặt ra trong quátrình dịch hoá là tinh bột phải đượcthuỷ phân hoàn toàn thành cácoligosaccarit, nhưng không tạo đườngkhử. Như vậy, dịch tinh bột sau dịchhoá phải có độ nhớt thấp và DE càngthấp càng tốt. [2,5]

Trong giai đoạn dịch hoá tinh bột,

cần phải tạo điều kiện nhiệt độ để hồhoá hoàn toàn tinh bột và sử dụngenzim để thuỷ phân mạch tinh bộtthành các oligosaccarit. Đối với tinhbột sắn, quá trình dịch hoá phải đượctiến hành ở nhiệt độ ít nhất là 700C(nhiệt độ để hồ hoá hoàn toàn tinhbột sắn vào khoảng 700C). Vì đa sốcác enzim CGTaza sản xuất từ cácchủng khác nhau đều kém bền nhiệt,dù có hoạt tính thuỷ phân mạch tinhbột cũng khó có thể phát huy tácdụng để dịch hoá dịch hồ tinh bột ởnhiệt độ cao,[3] nên α- amylazathường được sử dụng ở giai đoạndịch hoá tinh bột trong sản xuất CD.Tuy nhiên nhược điểm của α- amy-laza là tạo ra các maltodextrin khốilượng phân tử thấp, glucoza, mal-toza, maltotrioza… trong sản phẩmthuỷ phân. Các chất này sẽ xúc tiếnphản ứng kết hợp, được xúc tác bởiCGTaza trong giai đoạn CD hoá, làmgiảm hiệu suất CD. Mặt khác sửdụng α- amylaza sẽ làm quá trìnhsản xuất phức tạp hơn vì sau giaiđoạn dịch hoá, phải có công đoạn vôhoạt α- amylaza trước khi chuyểnsang giai đoạn CD hoá. [4]

Theo nhà sản xuất NOVO,Toruzyme là chế phẩm của CGTazabền nhiệt. Với mong muốn có thể sửdụng enzim này cả trong giai đoạndịch hoá tinh bột, khả năng dịch hoácủa enzim này đã được kiểm tra và so

K t qu nghiên c u ĐIỀU KIỆN DỊCH HÓA TINH BỘT SẮN làm nguyên liệu cho quá trình vòng hóatrong sản xuất tá dược tanNGUYỄN THỊ MINH HẠNH, NGUYỄN TRƯỜNG GIANG

Page 38: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

38 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

sánh với α- amylaza (Chế phẩm Ter-mamyl 120L bền nhiệt, được sản xuấttừ chủng Bacillus licheniformis).

Dịch hoá tinh bột ở pH khác nhauVì pH là một yếu tố ảnh hưởng

mạnh đến hoạt tính của enzim nêntrước hết, khả năng dịch hoá của CGTaza sẽ được khảo sát ở các pHkhác nhau. Mẫu dịch hoá tinh bộtbằng Termamyl cũng được tiến hànhsong song. Quá trình dịch hoá tinh bộtvới Toruzyme và Termamyl được tiếnhành với chế độ như sau:

- Nồng độ tinh bột: 20% (w/v).- Nhiệt độ: 900C.- Thời gian: 900C.- Nồng độ enzim: 3% đối với

Toruzyme; 0,1% đối với Termamyl.- pH: 4,0-8,0 đối với Toruzyme

(sử dụng đệm Mc Ilvaine); 5,0- ,0 đốivới Termamyl.

Sau quá trình dịch hoá, các mẫuđược xác định mức độ dịch hoá thôngqua DE và độ nhớt. Kết quả được trìnhbày trong Bảng 1 và Đồ thị 1.

Kết quả cho thấy: Enzim CGTazacủa chế phẩm Toruzyme có hoạt tínhdịch hoá tinh bột rất tốt, thể hiện ởviệc làm giảm rõ rệt độ nhớt (đến 3.0 cp) của hồ tinh bột. Mặt khác, dịchthuỷ phân của enzim này chứa ítđường khử, thể hiện ở chỉ số DE thấp(cao nhất chỉ 2,85). Ở pH 6,0, dịchthuỷ phân tinh bột có bởi hai chế phẩmToruzyme và Termamyl gần bằng nhau- 3,0cp và 2,6cp, trong khi đó lượngđường khử tạo thành khi thuỷ phân bởiToruzyme lại nhỏ hơn nhiều so vớiTermamyl (DE = 38,0 so với DE =2,85). Như vậy, chế phẩm Toruzymeđáp ứng được yêu cầu đặt ra ở trên làcó thể dịch hoá tinh bột, tạo ra dịch có

độ nhớt thấp đồng thời DE thấp. Vìvậy, có thể dùng chế phẩm Toruzymeđể dịch hoá tinh bột trong sản xuất CD.

- Ở pH 4,0, độ nhớt của dịch thủyphân rất cao (19,9 cp), chứng tỏ hoạttính thủy phân của enzim ở pH này rất yếu.

- Khi pH của dịch bột tăng đến 5,0-6,0, hiệu suất thủy phân tinh bột tăngmạnh, thể hiện ở việc giảm mạnh độnhớt dịch thủy phân từ 19,9 cp (ở pH4,0) xuống 3,0 cp (ở pH 6,0) và DEtăng từ 1,55 đến 2,85.

- Tiếp tục tăng pH của dịch bột 6,0đến 8,0, hiệu suất thủy phân tinh bộtgiảm xuống, thể hiện ở việc độ nhớtcủa dịch thủy phân tăng từ 3,0 lên tới6,3 cp, còn mức độ thủy phân DEgiảm xuống còn 1,37.

Với kết quả nhận được ở trên, cóthể thấy rõ pH thích hợp cho hoạt tínhdịch hóa của enzim CGTaza củaToruzyme ở trong khoảng 5,0-6,0. Vìvậy, trong các thí nghiệm tiếp theo,quá trình dịch hóa sẽ được tiến hànhvới Toruzyme ở pH 6,0

Xác định nồng độ tinh bột thíchhợp cho quá trình dịch hoá

Các mẫu thí nghiệm được tiếnhành dịch hóa ở điều kiện pH 6,0,nhiệt độ 900C, thời gian 90 phút, nồngđộ enzim 3%. Kết quả được trình bàytrong Bảng 2.

Kết quả cho thấy, nồng độ tinh bộtcó ảnh hưởng rõ rệt đến DE cũng nhưđộ nhớt của dịch thuỷ phân thu được:

- Nồng độ tinh bột tăng từ 5-30%, DE của dịch thủy phân thuđược giảm đều và chậm dần. Điều đóchứng tỏ, khi tăng nồng độ tinh bột,tỷ lệ các phân tử tinh bột được thủyphân thành đường khử sẽ giảm đi(nhưng cần chú ý, điều đó không cónghĩa là hàm lượng đường khử trongdịch cũng sẽ giảm). Điều này đượcgiải thích là do ở nồng độ tinh bộtthấp, dịch tinh bột loãng, enzim tiếpxúc dễ dàng hơn với cơ chất vì vậy cóthể phân cắt mạch tinh bột một cáchsâu sắc hơn là khi dịch tinh bột trởnên đậm đặc.

- Trong khoảng nồng độ tinh bộttừ 5-25% thì độ nhớt của dịch thủyphân nhận được tăng đều. Điều nàycó hai lí do: một là độ nhớt của dịchvốn sẽ cao hơn khi nồng độ chất khôcủa nó cao hơn, hai là hoạt tính dịch

Nghiên c u & Tri n khai

Enzim pHDịch sau dịch hoá

DE Độ nhớt (cp, 300C)

Toruzym

4,0 1,55 19,9

5,0 2,61 3,4

6,0 2.85 3,0

7,0 2,16 4,5

8,0 1,37 6,2

Termamyl

5,0 11,0 3,6

5,5 16,0 3,1

6,0 38,0 2,6

6,5 38,4 2,5

7,0 39,2 2,4

Bảng 1. Tính chất của dịch thuỷ phân tinh bột bởi các enzim ở pH khác nhau

Đồ thị 1. Ảnh hưởng của pH tới tính chất của dịch thuỷ phân tinh bột bởi Toruzyme

Page 39: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

39(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

hóa của enzim giảm khi nồng độ cơchất tăng. Nhưng khi nồng độ tinh bộttăng đến 30%, độ nhớt của dịch thủyphân thu được tăng đột ngột. Điều đóchứng tỏ lúc này, hoạt tính thủy phântinh bột (có tác dụng làm loãng dịch)của enzim giảm đi rất nhiều.

Vì vậy, khi dịch hóa, nồng độ tinhbột không nên quá 25%.

Xác định nồng độ enzim thích hợpcho quá trình dịch hoá

Nồng độ enzim là một yếu tố ảnhhưởng mạnh đến tốc độ và hiệu suấtcủa phản ứng enzim. Vì vậy, việc xácđịnh được một liều lượng enzimtrong quá trình dịch hoá sao cho đạtđược mục đích đã đặt ra đối với quátrình này là một điều cần thiết. Cácmẫu được dịch hoá với nồng độ tinhbột 25%; nhiệt độ 900C; pH 6,0; thời

gian 90 phút, nồng độ enzim từ 1 -9% (v/w). Kết quả thu được trongBảng 3.

Từ kết quả Bảng 3 ta thấy:- Khi nồng độ enzim tăng từ 1-2%,

DE của dịch thuỷ phân tăng, đồng thờiđộ nhớt giảm mạnh (từ 8,4cp xuống4,8cp).

- Tăng nồng độ enzim lên từ 2-3%, DE tăng và độ nhớt giảm gần nhưtuyến tính theo nồng độ enzim.

- Tiếp tục tăng nồng độ enzim lêntừ 3-6%, DE tăng mạnh hơn đồng thờiđộ nhớt giảm chậm hơn đôi chút: DEcủa dịch thu được ở nồng độ enzim6% cao hơn gấp 2,1 lần so với ở nồngđộ enzim 3% (5,75 so với 2,71), trongkhi đó độ nhớt lại giảm chậm hơn (3,8xuống 2,3 - giảm 1,6 lần). Điều này cóthể được giải thích như sau: nếu thừaenzim thì trong quá trình dịch hoá, sựthuỷ phân các oligosaccarit vừa đượctạo ra thành đường khử xảy ra mạnhmẽ hơn, kết quả là dịch thuỷ phânnhận được có DE cao hơn hẳn.

Như vậy với mục đích dịch hoá saocho dịch nhận được có DE và độ nhớtđều thấp thì liều lượng enzim thíchhợp là 2-3%.

4. KẾT LUẬN

Để có được dịch thủy phân tinhbột làm nguyên liệu cho quá trìnhvòng hóa trong sản xuất tá dược tansử dụng enzim Toruzyme cần thựchiện các điều kiện sau: nồng độ dịchtinh bột < 25%, pH dịch thủy phân là5-6, lượng enzim sử dụng là 2-3%

Nghiên c u & Tri n khai

Nồng độ tinh bột(%w/v)

Dịch sau dịch hoá

Nồng độ chất khô (Bx) DE Độ nhớt (cp, 300C)

5 4,5 3,99 1,2

10 8,5 3,42 1,5

15 13 3,12 2,1

20 17 2,90 3,0

25 22 2,68 3,9

30 26 2,29 6,2

Bảng 2. Tính chất của dịch thủy phân tinh bột ở các nồng độ dịch bột khác nhau

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Graciette Matioli, Gisella M. Zanin, F.De Moraes (2002), " Influence of subtrate and product concentrations on the production of

cyclodextrin by CGTaza of Bacillus firmus, strain no. 37", Appl. Biochem. Biotechnol., 98-100, 947-961.

2. Ronald P. Rohrback (1988), 'Hydrolysis of starch to cyclodextrins", European Patent 0,342,280.

3. Ronald P. Rohrback, Dale S. Cherl (1989), "Methods of cyclodextrin manufacture using an

4. T. Kometani, Y.Terada, T. Nishimura, T. Nakae, H. Takii, S. Okada (1996), "Acceptor specificity of cyclodextrin glycanotransferase from

an alkalophilic Bacillus species and synthesis of glucosyl rhamnose", Biosci. Biotechnol. Biochem., 60, 1176-1178.

5. W. Shieh, A. Hedge ,US Patent 5,371,209.

6. T. Kometani, Y.Terada, T. Nishimura, T. Nakae, H. Takii, S. Okada , "Acceptor specificity of cyclodextrin glycanotransferase from an

alkalophilic Bacillus species and synthesis of glucosyl rhamnose", Biosci. Biotechnol. Biochem., 60,m 1176-1178.

Nồng độ enzim(%v/w cơ chất)

Dịch sau dịch hoá

DE Độ nhớt (cp, 300C)

1 0,81 8,4

2 1,83 4,6

2,5 2,24 4,3

3 2,71 3,8

4 4,00 3,3

5 4,93 2,7

6 5,75 2,3

Bảng 3: Tính chất của dịch thủyphân tinh bột với các nồng độ

enzim sử dụng khác nhau

Ngày nhận bài: 13/6/2018; Ngày chấp nhận đăng bài: 30/6/2018

Page 40: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

40 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

Nghiên c u & Tri n khai

1. GIỚI THIỆU/ ĐẶT VẤN ĐỀ

Gang crôm cao, với thành phần từ 12 đến 30% Cr và 1,8đến 3,6% C được biết đến như vật liệu chịu mài mòn. Khảnăng chịu mài mòn tốt được giải thích do cấu trúc tế vi vớicacbit (Cr,Fe)7C3 và M7C3 và mối quan hệ với nền cứng đãtạo cho gang crôm cao khả năng chịu mài mòn tốt. Do đó,gang crom cao được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp.Đã có nhiều đề tài nghiên cứu khoa học hệ Fe-C-Cr đượcthực hiện tại Viện Công nghệ, Viện Luyện kim đen, Nhà máyCơ khí Đông Anh và tại Trường Đại học Bách khoa Hà Nội[1,2,13]. Tuy nhiên, các đề tài này tập trung vào việc chếtạo vật liệu gang crôm cao với thành phần hóa học khácnhau (thay đổi hàm lượng crôm, bổ sung thêm vanadi) vàchế độ nhiệt luyện phù hợp cho các chủng loại hợp kimchuyên biệt. Chưa thấy một công trình cụ thể nghiên cứu vềhợp kim hóa Molipden (Mo) cho gang crôm trung bình vànhiệt luyện sau khi hợp kim hóa.

Hiện nay nhu cầu nghiên cứu chế tạo vật liệu chịu màimòn ngày càng tăng, ví dụ như tấm lót cánh trộn trongcối trộn bê tông, ngành xi măng (búa nghiền, tấm lótclanhke). Do đó nghiên cứu có tính cấp thiết cao trong việcđáp ứng yêu cầu thực tế sản xuất trong điều kiện nấuluyện ở Việt Nam.

2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT/PHƯƠNG PHÁPNGHIÊN CỨU

2.1. Cơ sở lý thuyết

Các nhà nghiên cứu hiện nay sử dụng giản đồ pha củaJackson [16] để xác định tổ chức và chế tạo gang trắngcrôm cao như Hình 1:

Trong gang trắng, crôm là một nguyên tố tạo cacbitmạnh, tỷ lệ giữa crôm với cacbon (Cr/C) và hàm lượng

NH H NG C A MOLIPĐEN tới cấu trúc tế vi và cơ tính của gang trắng crôm cao

NGUYỄN VĂN THÀNH - HOÀNG VĨNH GIANG - NGUYỄN TIẾN TÀI - NGUYỄN THỊ NGỌC LANViện Công Nghệ

NGUYỄN ĐỨC GIÁPCông ty TNHH MTV cơ khí Mê Linh

TÓM TẮTMối liên hệ giữa tổ chức tế vi, độ cứng và khả năng chịu mài mòn của gang crôm khoảng 20% hợp kim hóa với Mo được

nghiên cứu. Kết quả cho thấy, Mo hòa tan vào austenit và tăng độ cứng cho nền, khi thành phần Mo lớn hơn 1% hình thànhpha Mo2C. Tác dụng của Mo tạo ra cacbit sơ cấp mịn hơn, từ đó tăng độ cứng và khả năng chống mài mòn. Độ cứng mẫukhông hợp kim hóa Mo chỉ đạt 43.5 HRC, khi hợp kim hóa 1.5% Mo độ cứng đạt 54 HRC. Kết quả nghiên cứu nhiệt luyệncho thấy, nhiệt độ tôi cao hơn dẫn đến austenit dư nhiều hơn. Kết quả tế vi và độ cứng mẫu sau ram chỉ ra cacbit thứ cấpđược sinh ra do quá trình chuyển biến của austenit không ổn định trong nền thành mactenxit. Độ cứng sau ram cao nhấtđạt 853 HV30 sau khi tôi ở 10500C và ram ở 5500C. Nghiên cứu được ứng dụng để sản xuất tấm lót và cánh trộn trong cốitrộn bê tông cao nhằm mục đích giảm chi phí sản xuất bê tông theo đề tài cấp Bộ Công Thương năm 2017 mã sốĐTKHCN.019.

Hình 1. Mặt lỏng của giản đồ pha Fe-Cr-C [2,16]

Page 41: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

41(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Nghiên c u & Tri n khai

cacbon sẽ quyết định đến sự hình thành loại cacbit, từ đóquyết định cơ tính của gang. Khi tỷ lệ giữa Cr/C thấp (<3,5)dễ hình thành cacbit dạng M3C có độ cứng và độ bền thấp,do vậy gang có tính bền và tính chịu mài mòn kém. Khi tỷlệ giữa Cr/C > 10,2 dễ hình thành ra cacbit M23C6, cacbitnày dễ phân huỷ trong quá trình nhiệt luyện. Cacbit cho độbền, cơ tính và mài mòn tương đối cao là cacbit M7C3. Vìvậy để đảm bảo gang có cơ tính tổng hợp cao trong nghiêncứu của chúng tôi cũng lựa chọn tỷ lệ Cr/C nằm trongkhoảng (3,5÷10,2) [14, 15,17].

Ảnh hưởng của Mo tới tổ chức sau đúc của gang vớihà̀m lượng lần lượt là 1% và̀ 2% so với tổ chức gangkhông hợp kim được trình bà̀y trong hình 2. Trong đó, khităng phần trăm Mo tạo cacbit sơ cấp nhỏ mịn, phân tánđều hơn trên nền gang dẫn tới tăng độ cứng và khả năngchịu mài mòn gang.

Một điểm nổi trội nữa của Mo so với Ni, Cu và Mn là Molàm tăng chiều sâu lớp biến cứng mà không làm ổn địnhnền austenit, do đó ngăn chặn số lượng austenit dư khôngmong muốn trong cấu trúc tế vi cuối cùng [4,6,7].

Gang nền austenit nói chung và gang hợp kim hóa bằngMo sau đúc thường được tiến hành nhiệt luyện để tối ưutính chất cơ học (cứng và dai va đập) [5,8,9]. Giản đồ xử lýnhiệt tổng quan cho gang trắng crôm được trình bày nhưHình 3 theo đó nhiệt độ tôi (nhiệt độ austenit hóa) của gangtừ 950 đến 1.0700C, sau đó gang được làm nguội trongkhông khí. Gang crôm hợp kim hóa Mo sẽ có nhiệt độaustenit hóa cao hơn gang không hợp kim Mo.

Ảnh hưởng quá trình xử lý nhiệt đối với gang crôm caonhư đã được đề cập trong công trình nghiên cứu Jun Wang[18], các tác giả đã tiến hành austenit hóa tại nhiệt độ từ9500C đến 1.1000C. Với nhiệt độ austenit hóa < 9500C độcứng gang crôm đạt giá trị thấp hơn so với khi austenit hóaở nhiệt độ 1.0500C; điều này là do cacbon và các nguyêntố hợp kim mới chỉ hòa tan một lượng nhỏ vào austenit. Khinhiệt độ tôi cao hơn, lượng cacbon và các nguyên tố hợpkim trong austenit tăng lên dẫn đến mactenxit hòa tan nhiềucacbon và các nguyên tố hợp kim hơn, độ cứng tăng. Vớinhiệt độ austenit hóa vượt quá 1.0500C, đến 1.1000C, độcứng của gang hợp kim cũng giảm. Độ cứng có giá trị thấpnày là do austenite được ổn định ở nhiệt độ cao nên khi làmnguội, lượng austenite dư tăng lên. Đồng thời nhiệt độaustenite hóa cao cũng làm kích thước hạt các pha tăng.Các yếu tố đó đều dẫn đến giảm độ cứng.

2.2. Thực nghiệm và phương pháp nghiên cứu

2.2.1. Thành phần mẫu thí nghiệmMẫu được nấu luyện có thành phần hóa học theo Bảng

1, theo tiêu chuẩn DIN [10], các mẫu đều là mác gang trắngcrôm: Bảng 1.

2.2.2. Xử lý nhiệtMẫu được ủ đồng đều ở 9000C, sau đó làm nguội cùng

lò. Mẫu sau đó được tôi ở hai nhiệt độ khảo sát là 1.0000Cvà 1.0500C, nguội ngoài không khí tĩnh. Các mẫu sau tôiđược ram ở các nhiệt độ 300, 400, 500 và 6000C.

3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

3.1. Tổ chức tế vi mẫu nghiên cứu

Kết quả phân tích tia X với các mẫu M2 và M3 của gangcho thấy tổ chức pha chính là g, pha Mo2C, và cacbit dạngM7C3 cụ thể là Cr7C3 và cacbit liên kim (Cr2.5Fe4.3Mo0.1)C3

như Hình 4. Kết quả nghiên cứu của chúng tôi phù hợp vớikết quả của nhóm tác giả Ching Ping Tong [11], khi nghiêncứu gang crôm có hàm lượng % Mo >1% dễ dàng tạocacbit cùng tinh γ + Mo2C trong cùng tinh γ+Mo2C cùng với

(a) (b) (c)

Hình 2. Tổ chức của gang crôm sau đúc a) Không hợp kim, b) 1%Mo, c) 2%Mo [3]

Hình 3. Giảnđồ xử lý nhiệt

gang trắngcrôm cao

[14]

Tên mẫu C Cr Mo Mn Si Ni S P Tỷ lệ Cr/C

M 2,723 20,673 0,042 1,112 0,723 0,854 0,012 0,025 7,59

M1 2,543 20,518 0,521 1,045 0,782 0,578 0,021 0,053 8,08

M2 2,664 20,403 1,038 1,142 0,928 0,838 0,016 0,033 7,67

M3 2,791 20,809 1,595 1,137 0,423 0,287 0,012 0,037 8,17

Bảng 1. Thành phần hóa học mẫu nghiên cứu.

Hình 4. Phân tích tia X mẫu M2

Page 42: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

42 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

Nghiên c u & Tri n khai

austenit (Cùng tinh này nằm giữa cacbit crôm thô đại). Việchình thành cacbit Mo2C sẽ tăng bền cho nền gang, từ đótăng độ cứng và khả năng chịu mài mòn cho gang.

Theo phân tích line scan Hình 5 cho thấy, phân bố Crchủ yếu tại các cacbit dạng M7C3 hoặc Cr7C3 dạng thô đại vàtrong nền dưới dạng hòa tan trong Austenit. Trong khi đó Fechủ yếu phân bố trong nền dạng g hoặc cùng tinh(γ+Mo2C). Nguyên tố hợp kim chính Mo phân bố trongcacbit sơ cấp M7C3, và Mo2C, và nền austenit. Nền gang sauđúc chứa austenit quá bão hòa các nguyên tố, là cơ sở choquá trình nhiệt luyện để chuyển hóa một phần austenitthành mactenxit và tiết ra cacbit thứ cấp.

Ảnh hưởng của thành phần Mo đến hình thái cacbit nhưđược trình bày trong Hình 6, khi tăng Mo, dẫn đến cacbitnhỏ mịn hơn, từ đó dẫn đến độ cứng của gang tăng lên.

3.2. Ảnh hưởng của Mo đến cơ tính gang đúc

Từ kết quả Bảng 2 cho thấy khi tăng phần trăm Mo dẫnđến tăng tổng phần trăm cacbit từ đó dẫn tới tăng độ cứngvà khả năng chịu mài mòn (giảm cường độ mài mòn). Khả

năng chịu mài mòn cao của các mẫu hợp kim hóa Mo khôngchỉ do tổng hàm lượng cacbit tăng (cacbit Mo2C phân bốtrên nền) một phần austenit dư chuyển hóa thành mactenxitsau đúc. Theo tài liệu [14] mactenxit dạng này có độ cứngthấp hơn mactenxit sau tôi. Mẫu M có tổ chức gồm cácnhánh cây austenit lớn dẫn đến độ cứng và khả năng chịumài mòn của mẫu không cao.

3.3. Ảnh hưởng Mo đến độ cứng gang saunhiệt luyện

Mục đích của nhiệt luyện là tạo cho vật liệu có được cáctính chất tốt nhất để đáp ứng yêu cầu làm việc của chi tiết.Với hợp kim chịu mài mòn cao, tổ chức yêu cầu sau khi nhiệtluyện là cacbit có độ cứng cao phân tán trên nền mactenxitvới một lượng austenit dư.

Với gang crôm cao ở dạng đúc khi nung nóng đểaustenit hóa thì cấu trúc pha nên trở thành hoàn toànaustenit hóa (cacbit sơ cấp không biến đổi). Trong quá trìnhtôi, tùy thuộc vào thành phần hóa học và tốc độ làm nguộimà austenit này sẽ trở thành cấu trúc mactenxit cộng mộtphần austenit dư như Hình 7.

Độ cứng tế vi của mẫu có mối quan hệ chặt chẽ liênquan tới độ cứng của nền, do đó độ cứng của gang sau tôiphản ánh hiệu quả nhiệt luyện hóa bền nền. Hình 8 mô tảthay đổi độ cứng các mẫu sau khi tôi ở hai nhiệt độ austenithóa 1.000 và 1.0500C, độ cứng sau tôi tăng lên rõ rệt vớimẫu sau đúc. Khi tôi ở nhiệt độ thấp 1.0000C thu được độ

Hình 5. Phân tích EDX điểm (line scan) mẫu M2

a) Mẫu M2 (1%Mo) b) Mẫu M3 (2%Mo)Hình 6. Tổ chức tế vi mẫu

M M1 M2 M3

Tổng phần trăm cacbit (%)

31.5 40.2 42.6 45.4

Cường độ mài mòn (10-11 g/N.mm)

8.9 6.9 5.7 4.5

Bền kéo [Mpa]

370 400 420 470

Độ cứng (HRC)

43,5 (452 HV) 48 (490 HV) 51,5 (549 HV) 54 (589 HV)

Bảng 2. Ảnh hưởng của Mo đến cơ tính gang đúc

Hình 7. Mẫu M1 sau tôi 1.0500C, Ram 5000C

Page 43: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

43(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Nghiên c u & Tri n khai

cứng cao hơn so với nhiệt độ 1.0500C, bởi vì nhiệt độaustenit hóa cao hơn sẽ dẫn tới lượng dư austenit lớn hơnvà do đó độ cứng nền thấp hơn.

Tại nhiệt độ austenit hóa, cacbon, crôm, sắt được giữ lạitrong austenit ở trạng thái không ổn định cao, khi ramchúng có xu thế tạo ra các cacbit hợp kim thứ cấp (cacbitcrôm, cacbit sắt) ở trạng thái ổn định, cacbit thứ cấp tiết rađược quan sát đồng nhất trong nền austenit. Với gang hợpkim hóa Mo khi làm nguội ngoài không khí cũng đảm bảocho austenit chuyển thành mactexít với toàn bộ nguyên tốhợp kim đã hòa tan trong austenit ở nhiệt độ cao. Cacbit thứcấp tiết ra trong vùng các nhánh cây austenit và trong phanền của tổ chức cùng tinh.

Xử lý nhiệt thành công tạo sự phân hủy austenit bằngtiết pha của cacbit thứ hai nhỏ mịn M7C3 trong nềnaustenit. Ở khu vực nền các mẫu sau nhiệt luyện là sựhiện diện của austenit dư (Au), mactenxit hình kim (M),cacbit thứ cấp (SC) như hình 9. Lưu ý: Các cacbit sơ cấpM7C3 cùng tinh không bị thay đổi về cấu trúc, hình thái, sốlượng và vị trí trong suốt quá trình nhiệt luyện với gangtrắng crôm cao với thành phần crôm dưới 30% [2].

Mối quan hệ giữa độ cứng và nhiệt độ ram (Hình 10)chứng tỏ độ cứng thứ 2 được sinh ra do chuyển biến mộtlượng lớn austenit dư thành cacbit sơ cấp. Quá trình sinhra cacbit thứ cấp dẫn tới độ cứng của nền tăng lên. Khiram ở nhiệt độ thấp (3000C), độ cứng không thay đổi nhiều

so với sau tôi vì chỉ một lượng nhỏ austenit được sinh ra[12,14,15]. Nhưng ở nhiệt độ cao hơn (400, 5000C), độcứng tăng lên mạnh do nền gang được tăng mạnh bởi quátrình chuyển biến austenit dư. Nhưng ở nhiệt độ ram cao(6000C), độ cứng của gang giảm mạnh do không cònchuyển biến austenit dư nữa, trong khi nền chứa mactenxitbị chuyển biến giống ram thép trở thành mactenxit ram.

Nhiệt độ tôi được chọn đủ cao để các thành phần tổchức sau đúc đều được chuyển thành austenit. Nhiệt độaustenit hóa thay đổi theo thành phần của hợp kim. Tuynhiên có một khoảng nhiệt độ austenit tối ưu để đạt độcứng tối đa. Nhiệt độ tôi cao 1.0500C làm tăng tính ổn địnhcủa ausenit và lượng ausenit dư cao hơn sẽ làm giảm độcứng so với ở 1.0000C.

Hình 8. Quan hệ độ cứng với thành phần phần trăm Mo

Hình 9. Mẫu M1 sau tôi 1.0500C, Ram 5000C(Tẩm thực ăn mòn cacbit)

Hình 10. Mối quan hệ giữa độ cứngvà nhiệt độ ram của gang

Page 44: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

44 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

Nghiên c u & Tri n khai

DANH MỤC DANH PHÁP/KÝHIỆUEDX: Phổ phân tán X theo năng lượng (Energy dispersive spectroscopy)γ: Pha austenitMo: Nguyên tố Mo-lip-đen

TÀI LIỆU THAM KHẢO[1]. Trần Văn Bản, Chế tạo vật liệu gang hợp kim chịu ăn mòn và mài mòn, Viện Công nghệ.[2]. Hoàng Thị Ngọc Quyên, Nghiên cứu ảnh hưởng của Titan và nguyên tố đất hiếm đến tính chất mài mòn, độ dai va đập của gang trắng

13% Crôm, Luận án Tiến Sĩ .[3]. Sudsakorn Inthidech, Effect of alloying elements on heat treatment behavior of Hypoeutectic high chromium cast iron.[4]. Youping Ma, Xiulan Li, Microstructure and properties of Ti-Nb-V-Mo alloyed high chromium cast iron.[5]. E Zumelzu, High-chromium (22-34 percent) Cast Iron Alloys and Their simulated behavior at the sugar industry.[6]. Su Ying-long, Li Dan, Optimizing hardenability of high chromium white cast iron.[7]. A. Wiengmoon, Carbides in High chromium cast Irons.[8]. Joshep. Roseph. R. Davis, Cast Irons.[9]. S.IMURAI,… Microtructure and erosion-crrosion of as-cast high chromium whie irons containing molybdenum in aqueous

sulfuric-acid slurry.[10]. DIN 1695-81 for Wear Resisting Cast Iron.[11]. Jun Wang, Ji Xiong, Hoangyuan Fan, Hong Shan yang, Hao Huai Liu (2009). Effects of high temperature and Cryogenic treatment on

the microstructure and abrasion resistance of high chromium cast iron. Juournal of materials processing technology 209, pp. 3236-3240.[12]. E 407-99. Standard Practice for Microetching Metals and Alloy .[13]. Đoàn Đình Phương (2008), Nghiên cứu phát triển hợp kim hệ Fe-Cr-C làm việc trong điều kiện mài mòn và ăn mòn xâm thực, Luận

án tiến sỹ kỹ thuật.[14 ]. ASM Handbook, Vol 04 - Heat Treating (1991) .[15]. ASM Handbook, Vol 15 - Casting (1998).[16]. Jackson R S (1970) The Austenite Liquidus Surface and Constructional Diagram for the Fe-Cr-C Metastable System. J. Iron Steel Inst.,

1970, 208: pp.163-167.[17]. ASM Specialty Handbook: Cast Irons edited by Joseph R. Davis.[18]. Jacson R S (1970) The Austenit Liquidus surface and constructional Diagram for the Fe-Cr-C Metastable system. J.Iron Steel Inst, 1970,

208:pp.163-167.

Ngày nhận bài: 15/6/2018; Ngày chấp nhận đăng bài: 27/6/2018

4. KẾT LUẬN- Gang hợp kim hóa Mo trạng thái đúc có tổ chức gồm

nền gang hòa tan các nguyên tố hợp kim, cùng tinh (γ+Mo2C) xen kẽ cacbit thô sơ cấp M7C3. Phân tích X-Ray vàEDX cho biết công thức hóa học của cacbit là(Cr2.5Fe4.3Mo0.1)C3 không thay đổi trong quá trình nhiệt

luyện. Khi tăng % Mo thì cacbit sơ cấp trở nên nhỏ mịn,xít chặt hơn dẫn đến tăng độ cứng, khả năng chịu mài mòn.

- Khi tăng phần trăm hợp kim hóa Mo dẫn đến tăngtổng phần trăm cacbit, độ cứng và khả năng chịu mài mòncủa mẫu ở cả hai trạng thái đúc và nhiệt luyện. Khi hợpkim hóa Mo làm thay đổi loại cacbit sơ cấp, tổ chức gangdẫn đến độ cứng và khả năng chịu mài mòn vượt trội sovới mẫu không hợp kim.

- Nhiệt luyện nhằm biến đổi tổ chức từ đó biến đổi tínhchất nền gang. Ở nhiệt độ austenit hóa nền gang trởthành cấu trúc hoàn toàn austenit. Nhiệt độ austenit hóacao hơn sẽ dẫn tới tăng austenit dư và giảm độ cứng. Sauram nền thu được austenit dư, mactenxit, cacbit thứ cấp(cacbit của crôm và sắt). Ở nhiệt độ 5000C xuất hiện độcứng thứ hai ở tất cả các mẫu, do một lượng lớn austenitdư tiết ra cacbit thứ cấp.

- Kết quả đề tài được ứng dụng tại công ty CIE1 sảnxuất chế tạo tấm lót, cánh trộn trong cối trộn xi măngMB2500. Kết quả kiểm nghiệm cho thấy tuổi thọ bộ sảnphẩm tăng (2-3) lần so với khi sử dụng vật liệu cũ là gang Cr27

Hình 10. Mối quan hệ giữa độ cứngvà nhiệt độ ram của gang

Page 45: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

45(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

B c ti n Công ngh

NG D NG 4.0 trong điều độ hàng hóa tại Tổng kho Xăng dầu Nhà Bè

Nh thông tin đ ck t n i và chia s

tr c tuy n trên ngd ng "C ng thông tin

đi u đ hàng hóa",các b ph n nghi p

v liên quan đ ncông tác đi u đ t i

T ng kho đã chđ ng và thu n ti n

h n trong công vi c -Đó là m t trongnh ng hi u qumang l i nh áp

d ng CNTT 4.0 t iPetrolimex Sài Gòn.

Giữa năm 2017, đồng hànhcùng định hướng hiện đại hóa- tự động hóa Tổng kho Xăngdầu Nhà Bè của Ban lãnh đạo

Công ty Xăng dầu Khu vực II(Petrolimex Sài Gòn), ý tưởng "Cổngthông tin điều độ hàng hóa" được hìnhthành với mục tiêu xây dựng một ứngdụng cung cấp thông tin tổng thể - toàndiện để phục vụ điều hành công tácxuất - nhập - điều độ hàng hóa trongtoàn hệ thống Petrolimex Sài Gòn.

Trải qua nhiều công đoạn, từ tổnghợp ý kiến các phòng ban nghiệp vụCông ty/đơn vị liên quan để xác lập yêucầu, cho đến xây dựng chương trình,cập nhật dữ liệu và kiểm tra thửnghiệm, ngày 10/01/2018, ứng dụng"Cổng thông tin điều độ hàng hóa" đãchính thức được đưa vào khai thác vàsử dụng.

Trước đây, công tác điều độ hànghóa thường cần nhiều thời gian để thuthập thông tin vì đặc thù phải cân đốinguồn hàng, đảm bảo sức chứa cũngnhư sắp xếp lịch tàu về... Ngày nay, tấtcả các thông tin liên quan đều được"online" đã tạo điều kiện thuận lợikhông nhỏ cho công tác điều hành tạiTổng kho cũng như công tác phối hợp

với các bộ phận liên quan của Công ty.Với dữ liệu lớn về tàu hàng, cầu

cảng, bồn bể, hàng hóa,... Đây là nhữngthông tin cực kỳ hữu ích giúp cán bộ điềuđộ kho cảng tham khảo, làm cơ sơ đểsắp xếp, điều động tàu cập cảng dựatrên các tiêu chí về tải trọng, mớn nước,chủng loại hàng, kho nhận hàng,…

Mới đây, chương trình được bổ sungthêm chức năng "Theo dõi tình hình tàunhập", theo đó số liệu đo bồn, trạngthái nhập hàng được các chuyên viênđiều độ cập nhật liên tục lên hệ thống -Điều này giúp công tác quản trị kho dầucực kỳ hiệu quả, dù ở bất cứ đâu cũngcó thể chủ động được thông tin trongcông tác báo cáo, điều độ xuất - nhậpxăng dầu.

Năm 2018 là năm hành động đểphát triển bứt phá về mọi mặt củaPetrolimex Sài Gòn, trong đó lĩnh vựcCNTT & Tự động hóa góp phần khôngnhỏ vào nâng cao hiệu quả hoạt độngsản xuất, kinh doanh với những chươngtrình như: Điều độ phương tiện tựđộng, Phòng điều hành trung tâm, khaithác số liệu thiết bị đo tự động (ATG),...đã và đang tạo nên bản lề mới cho giaiđoạn phát triển và ứng dụng CNTT 4.0tại Petrolimex Sài Gòn

HÀ ANH

Page 46: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

46 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

B c ti n Công ngh

Công nghệ lò hơi cho cácnhà máy Nhiệt điện

Lò hơi chính sử dụng cho Nhàmáy Nhiệt điện Duyên Hải 1 là lò hơithông số cận tới hạn, đốt thanphun, tuần hoàn tự nhiên, ngọn lửacháy hình W, tái nhiệt 1 cấp, và vậnhành khói gió cân bằng. Lò hơi cócấu trúc hoàn toàn từ thép được bốtrí ngoài trời có mái che, và đượctreo trên kết cấu khung thép, lò cóhình dạng chữ π. Nhiên liệu sử dụng

cho lò hơi là than Antraxit cám 6a.1từ khu vực Hòn Gai, Cẩm phả -Quảng Ninh. Lò được bố trí 36 vòiđốt than bột dạng cyclone kép, vòiđốt được xếp theo dãy ở phần vai lòcủa phía tường trước và tường saubuồng lửa (18 vòi phía tường trướcvà 18 vòi phía tường sau).

Đối với Nhà máy Nhiệt điệnDuyên Hải 3, lò hơi được thiết kếkiểu lò hơi cận tới hạn, đốt thanphun, tuần hoàn tự nhiên, tái nhiệt

một cấp, các vòi đốt được đặt ởvách trước và vách sau của buồngđốt, kết cấu bằng thép, có dạnghình chữ π. Theo thiết kế, thanđược dùng bao gồm than bittum vàá bittum. Hiện đang dùng toàn bộthan á bitum của Indonesia.

Các vòi đốt được đặt đối diện ởvách trước và vách sau buồng đốtthông qua áp suất dương. Lò hơiđược cung cấp bao gồm 30 vòi đốt,cung cấp than bột theo dòng chảy

THANH TÚ

CÔNG NGH BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG ở Nhiệt điện Duyên Hải

Nh ng n m qua, Công tyNhi t đi n Duyên H i

(thu c T ng công ty Phátđi n 1) đã tích c c ngd ng nhi u công nghhi n đ i trong s n xu t

và b o v môi tr ng.

Page 47: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

47(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

B c ti n Công ngh

xoáy cho vòi đốt. Tại mỗi vách trướcvà vách sau có 3 tầng vòi đốt, mỗitầng có 5 vòi, các vòi đốt tương ứngở vách trước và vách sau được đặt đốixứng qua mặt phẳng song song điqua tâm lò. Phần phía trên của vòi đốtđược bố trí các bộ điều chỉnh gióOverfire (OFA). Có tổng cộng 10 bộđiều chỉnh gió Overfire được đặt ởvách trước và vách sau, mỗi váchtường có 5 bộ điều chỉnh, do đó hạnchế được sự hình thành NOx.

Các hệ thống xử lý khói thảihiện đại

Khí thải của nhà máy chủ yếu phátsinh từ buồng đốt lò hơi và thànhphần ô nhiễm chủ yếu là bụi, NOx,SOx. Khí thải phát sinh từ lò hơi sẽ điqua hệ thống xử lý khí thải như sau:Trước tiên, khí thải được dẫn qua hệthống khử NOx bằng SCR (SelectiveCatalytic Reduction) để khử NOx cótrong khói thải. Sau khi khói thải loạibỏ NOx có trong khói thải sẽ đượcdẫn qua bộ lọc bụi tĩnh điện (ESP) đểtách và thu hồi tro bay có trong khóithải. Sau khi khói thải được loại bỏ tro

bay sẽ được dẫn qua bộ xử lý khửSOx. Sau khi loại bỏ SOx khí thải đượcthải ra môi trường thông qua ốngkhói.

Giảm thiểu NOx bằngphương pháp chọn lọc xúctác SCR - Selective CatalyticReduction):

NOx là cách gọi chung cho nhómNO và NO2 phát sinh trong quá trìnhđốt lò, trong đó chủ yếu là NO chiếmkhoảng 90%; Khi NOx này ảnh hưởngđến thành phần không khí dùng Hệthống SCR đặt tại khu vực cuối của lògiảm thiểu NOx đạt tiêu chuẩn thảicho phép.

Nhà máy cũng áp dụng hệ thốnglọc bụi tĩnh điện (ESP) xử lý khí thảicó công nghệ tiên tiến. Hệ thống cónhiệm vụ tách và thu hồi tro baytrong sản phẩm cháy (khói) để bảo vệmôi trường, phù hợp với tiêu chuẩnnồng độ bụi tổng tối đa cho phéptrong khí thải công nghiệp nhiệt điệnđốt than là 140 mg/m3. Ngoài ra, nócũng giúp chống mài mòn cánh củacác quạt khói và hạn chế tro bụi ảnh

hưởng đến sự vận hành của hệ thốngkhử lưu huỳnh của tổ máy.

Ưu điểm của hệ thống lọc bụi tĩnhđiện này là hiệu suất khử bụi cao(nồng độ tro bụi trong khói giảm>99%); thu hồi được các hạt bụi cókích thước rất nhỏ (0.1µm); Tổn thấtáp suất trên đường khói nhỏ, khôngảnh hưởng nhiều đến công suất củaquạt khói; chịu được nhiệt độ cao (lênđến 4000C). Nhược điểm của hệthống này là chi phí vận hành và bảodưỡng cao.

Việc cải tiến đưa hệ thống ESPvào vận hành ngay từ đầu là rất cầnthiết để khắc phục khói đen thải rangoài gây ô nhiễm môi trường trongquá trình khởi động tổ máy.

Ngoài ra, Nhà máy còn áp dụngHệ thống khử lưu huỳnh bằng nướcbiển gồm các hệ thống chính: hệthống đường khói, hệ thống hấp thụSO2, hệ thống cung cấp nước biển,hệ thống xử lý nước biển (hệ thốngsục khí) và hệ thống điện, đo lường,điều khiển…

Page 48: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

xanh

48 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

B c ti n Công ngh

Kỳ vọng thay thế hàng nhậpkhẩu bằng gạch Granite xươngtrắng cao cấp

Sử dụng công nghệ xanh trong sảnxuất VLXD đang trở thành xu thế tất yếuvà là mục tiêu phát triển định hướng chongành công nghiệp VLXD Việt Nam.

Vẫn giữ bước tiên phong trong mọicuộc cách mạng về khoa học công nghệ,VIGLACERA tiếp tục đặt mục tiêu nângcao chất lượng cuộc sống của người tiêudùng bằng sản phẩm granite cao cấpcông nghệ xanh. Bên cạnh bộ sản phẩmEco - gạch granite kỹ thuật số xanh thânthiện với môi trường ra nhập thị trườngtrước đó (năm 2016), gạch Granite xươngtrắng cao cấp là một trong những sảnphẩm mới của VIGLACERA đưa ra thịtrường và được kỳ vọng thay thế hàngnhập khẩu bởi nhiều tính năng vượt trội sovới các dòng Granite trước đây.

Gạch Granite xương trắng VIGLACERAcó 4 dòng sản phẩm được tráng bằng cácloại: men mài bóng, men Baby skins, menprotex và men mài satin. Mỗi loại men sẽmang đến cho Gạch Granite VIGLACERAmột thế mạnh riêng. Những sản phẩmnày được thiết kế tinh xảo trên nền xương

trắng Granite, được nung ở nhiệt độ cao,vì thế sản phẩm sở hữu những ưu điểmvượt trội như có cường độ uốn cao; độ hútnước thấp, không bị thấm nước ngượcnhư các sản phẩm thông thường trên thịtrường. Đặc biệt, sản phẩm được trángmen của Châu Âu (hãng Colorobbira),chống bám bẩn tốt, men có độ cứng bềmặt cao, độ chịu mài mòn tối đa lên đến1.500 vòng và chống ăn mòn bởi các hóachất thông thường tốt.

Nhớ lại năm 1995, VIGLACERA là đơnvị sản xuất ra sản phẩm gạch ceramic đầutiên tại Việt Nam, từ đó đến nay,VIGLACERA luôn luôn cập nhật côngnghệ, thiết bị và liên tục tăng trưởng. Đócũng chính là lý do Bộ Xây dựng luônđánh giá VIGLACERA là doanh nghiệp(DN) đứng đầu trong các TCty trực thuộcBộ về tất cả các mặt: sản xuất kinhdoanh; tốc độ tăng trưởng; hiệu quả kinhtế; đoàn kết thống nhất trong nội bộ vàđặc biệt chiến lược phát triển rất rõ ràng.

Với người tiêu dùng, những tín đồ mêVLXD, khi sử dụng sản phẩm củaVIGLACERA, họ không chỉ có được nhữngsản phẩm chất lượng ưng ý, mà còn hàilòng vì những tính năng thân thiện môi trường.

VIGLACERA:

Áp dụng công nghệ 4.0 sản xuất sản phẩm

Đ c đánh giá là m ttrong nh ng th nghi u Vi t Nam uy tín

nh t trong l nh v cs n xu t v t li u xâyd ng (VLXD), là đ nv cung c p đ ng bcác gi i pháp VLXDcho m i công trình,

n m 2018, đón đ u xuh ng tiêu dùng trênth gi i, VIGLACERA

ti p t c đ a ra thtr ng thêm nhi u

dòng s n ph m VLXDcao c p không nh ngthân thi n môi tr ngmà còn đ c tích h p

nh ng thành t ukhoa h c công ngh

4.0 v i nhi u tínhn ng u vi t.

LINH ĐAN

Page 49: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

49(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

B c ti n Công ngh

Còn với DN, trên cả mục đích lợinhuận, đó là sự thành tâm muốnhướng cộng đồng tới những nhận thứcvề tiêu dùng xanh để gìn giữ và bảo vệmôi trường. Đây cũng chính là ý nghĩanhân văn mà VIGLACERA nói riêng,cộng đồng DN nói chung đang nỗ lựcthực hiện.

Sứ vệ sinh thông minh V-Smartvới nhiều tính năng ưu việt

Mọi người thường cho rằng tiềnnào của ấy nên những loại thiết bị vệsinh có tính năng hiện đại, sử dụngcông nghệ cao thì chắc chắn có giáthành cao và họ khó có điều kiện để mua.

Tuy nhiên, quan niệm trên dườngnhư không đúng tại thời điểm này, khicác nhà sản xuất nội địa đã tích cựcnghiên cứu và cho ra đời nhiều dòngthiết bị vệ sinh chất lượng tốt, mẫu mãđẹp ngang với sản phẩm nhập ngoạicùng loại, nhưng lại có giá thành cạnhtranh, vừa với thu nhập của người dân.

Đi đầu trong đầu tư công nghệ sảnxuất ra những thiết bị vệ sinh cao cấpthông minh thương hiệu Việt phải kểđến các sản phẩm mang thương hiệuVIGLACERA, tiêu biểu là các dòng bồncầu thông minh V-Smart VIGLACERA.

Được sản xuất trên dây chuyềntiên tiến, hiện đại, V-Smart là dòng sảnphẩm cao cấp tích hợp được nhữngthành tựu khoa học công nghệ thời đại4.0, đón đầu xu hướng tiêu dùng trênthế giới với chức năng massage thưgiãn cực thông minh.

Không hẳn năm 2018 thiết bị vệsinh thông minh mới trở thành xuhướng chọn lựa của người tiêu dùng,mà trước đó, VIGLACERA đã cho ramắt các dòng bồn cầu điện tử, trongđó sản phẩm V91, V90 đã trở thànhsản phẩm siêu hot và tiếp tục là sảnphẩm bồn cầu thông minh V93, V94,V95, V96 mới ra mắt trong tháng3/2018 với tính năng ưu việt được giớichuyên môn và người tiêu dùng đánhgiá cao không chỉ bởi chất lượng vượttrội, thiết kế tinh tế mà giá thành rấtcạnh tranh so với các thương hiệu bồncầu khác trên thị trường.

Đây cũng là thiết bị vệ sinh đánhdấu sự đột phá của VIGLACERA khiquyết định hướng đến sản xuất sứ vệ

sinh ở phân khúc khách hàng hạngsang. Đồng thời, cũng là sản phẩmthiết bị vệ sinh khẳng định năng lựccạnh tranh mạnh mẽ của doanhnghiệp Việt với các thương hiệu lớncùng ngành trên thế giới.

V-Smart là dòng sản phẩm bồn cầuvệ sinh VIGLACERA thông minh đượcbiết đến với khả năng tích hợp rấtnhiều những tính năng tự động thôngminh, dễ dàng sử dụng và có giá siêuhợp lý cho một sản phẩm cao cấp vớimức giá dao động trên dưới 11,8 triệuđồng (V93, V94, V95, V96), chinh phụcđược khách hàng ngay từ cái nhìn đầutiên bởi bồn cầu có các tính năngthông minh giống hàng ngoại nhậpnhưng lại có giá rẻ hơn nửa hoặc bằng1/3, rất phù hợp với nhu cầu sử dụngcũng như kinh tế của nhiều gia đình.

Tính năng đầu tiên chỉ rõ sự thôngminh của bồn cầu V-Smart VIGLACERAchính là tính tự động. Bồn cầuVIGLACERA tự động đóng/mở nắp khikích hoạt mắt cảm ứng.

Hệ thống cảm biến được tích hợpvào nắp ngồi của bồn cầu VIGLACERAgiúp thiết bị vệ sinh này nhận biết khicó người dùng và khởi động hệ thốngtự động xả; tự động xả nước; các chứcnăng được sử dụng bằng bảng điềukhiển từ xa, vào ban đêm có đèn tựđộng phát sáng; chức năng làm ấmnắp ngồi và nước theo yêu cầu nhưngvẫn rất tiết kiệm điện do có chế độ chỉbật khi dùng.

Dòng sản phẩm V-Smart này được“mệnh danh” là thông minh còn bởiVIGLACERA đã nghiên cứu và ứngdụng những công nghệ tiên tiến nhằmbảo vệ sức khỏe người sử dụng vàthân thiện với môi trường. Đơn cử nhưcông nghệ xả xoáy kết hợp cùngsiphone Jet giúp bồn cầu thông minhVIGLACERA xả sạch mọi vết bẩn tạicác góc cạnh trong lòng bồn cầu vớilực hút cực mạnh.

Công nghệ này cho phép xả mạnhmẽ nhưng vô cùng tiết kiệm nước, lựcxả mạnh, nhanh chóng xả sạch toànbộ chất bẩn với lượng nước chỉ 3,8 lít/1lần xả, trong khi đó các dòng sảnphẩm bồn cầu vệ sinh thông thườngphải mất tới 6 lít nước cho một lần xả.

Bên cạnh đó, vòi rửa diệt khuẩncó 3 chức năng gồm: rửa trước, rửa

sau và rửa sau massage với đầu vòiđược khử trùng bằng tia UV 1 phútsau mỗi lần sử dụng, giúp diệt đến99,9% vi khuẩn.

Để người tiêu dùng thực sự cảmthấy thoải mái và an toàn, bồn cầuV-Smart VIGLACERA tích hợp côngnghệ khử trùng thiên nhiênPhytoncide giúp sản phẩm có khảnăng khử mùi, khử trùng và ngănchặn sự xuất hiện và phát triển củanấm mốc. Ngoài ra, bồn cầu thôngminh VIGLACERA có khả năng chốngnước thải chảy ngược và ngăn mùimột cách linh hoạt.

Không những thế, với sự đa dạngvề kiểu dáng thiết kế, màu sắc sẽ manglại nhiều sự lựa chọn cho người tiêudùng. Thiết kế thân kín, vành kín đốivới thân bồn cầu VIGLACERA đem đếnsự thuận tiện cho việc vệ sinh hàngngày. Đặc biệt nhờ khả năng tự làmsạch của mình, khách hàng không cầnsử dụng hóa chất để tẩy rửa mà chỉ cầnsử dụng nước sạch là đã đủ để bồn cầuVIGLACERA trở nên sạch sẽ tuyệt đối.

Với tiêu chí không ngừng đầu tưnâng cao năng lực sản xuất, đa dạnghóa sản phẩm theo xu hướng đón đầucông nghệ, những sản phẩm mangthương hiệu VIGLACERA được đưa rathị trường đều là những sản phẩm mớicông nghệ cao, thiết kế hiện đại, có tínhưu việt phù hợp với khí hậu Việt Nam vàxu hướng kiến trúc của thế giới.

Theo nhận định của các chuyên giaxây dựng, kiến trúc sư, VIGLACERA đãnắm bắt được xu hướng tiêu dùng củangười Việt Nam hiện nay, đó là rất ưathích sản phẩm được sản xuất bằngcông nghệ xanh, từ nguồn nguyên liệuxanh, thân thiện môi trường.

Với những gì đã tạo dựng đượccũng như những mục tiêu đang theođuổi, ứng dụng nền tảng bệ đỡ là tiếnbộ khoa học công nghệ, VIGLACERAđã thành công trong việc nâng caochất lượng cuộc sống của người tiêudùng bằng những sản phẩm granitecông nghệ xanh, sứ vệ sinh thôngminh, đồng thời gia nhập những thịtrường VLXD cao cấp bằng chínhnhững dòng sản phẩm mới công nghệcao, thiết kế hiện đại, có tính ưu việtphù hợp với khí hậu Việt Nam và xuhướng kiến trúc của thế giới…

Page 50: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

VIETSOVPETRO

TÌM THẤY VÀ KHAI THÁC DẦU trong đá móng như thế nào?

VIETSOVPETRO

TÌM THẤY VÀ KHAI THÁC DẦU trong đá móng như thế nào?

50 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

B c ti n Công ngh

năm kể từ khiphát hiện dầutrong móngmỏ Bạch Hổ,Vietsovpetro

đã khai thác hơn 180 triệu tấndầu từ móng mỏ này. Sau BạchHổ, hàng loạt mỏ dầu khí kháctrong móng đã được đưa vào khaithác ở thềm lục địa Việt Nam. Cácbạn đồng nghiệp quốc tế thườngquan tâm Vietsovpetro tìm thấyvà khai thác dầu trong đá móngnhư thế nào?

Cũng còn nhiều bí ẩn về tầng

móng mà ngay chính nhữngngười làm công tác thăm dò vàkhai thác ở Vietsovpetro đangtiếp tục khám phá.

Hướng ngoại về lòng đất, phảimất 40 năm giờ mới hiểu được dịthường trọng lực -2 miligal trêncấu tạo Bạch Hổ (công ty Mobilthu được vào năm 1974) liên quanđến mật độ tầng móng granit nứtnẻ chứa đựng hơn 180 triệu tấndầu thu hồi; còn công tyExploration Consultance năm1979 minh giải dự báo đây là mộtvòm muối. Tài liệu địa chấn mới

3D-4C năm 2015 của Vietsovpetrobước đầu đã cho bức tranh chi tiếtvề bề mặt móng mỏ Bạch Hổ, hứahẹn những thông tin mới khi minhgiải trường sóng ngang và giảithích bản chất các dị thường biênđộ địa chấn mà lâu nay đượcVietsovpetro sử dụng định hướngkhi khoan trong móng.

Hướng nội về tập thể, vàotháng 4/2015, chuyện tiếu lâm thợkhoan “ngủ quên” nênVietsovpetro khoan vào móng mỏBạch Hổ mới được chuyên gia củaGazprom International giải mã:

Ngày 6/9/1988 bắt đầu khai thác dầu từ tầng móng mỏ Bạch Hổ, đưa sản lượng những năm sau tăng vọt

Vietsovpetro đã th c hi n đ xu t c a lãnh đ o C c khoan Bi n ngày 24/6/1988,th v a l i t ng móng gi ng BH-1 đang c n ki t d u t Mioxen. K t qu , ngày5/9/1988, dòng d u t nóc móng đã phun m nh v i l u l ng 407 t n/ngày vàgi ng BH-1 l p t c đ c đ a vào khai thác (ngày 11/9/1988) qua b c n khoanđ ng kính 89 mm.

TRƯỜNG SƠN

30

Page 51: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

51(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

B c ti n Công ngh

Đầu năm 1987, một chuyên gia củaVietsovpetro quá lo cho việc khai thácdầu từ tầng trầm tích và không tin vàomóng nên đã báo cáo gấp lên cấp trênkhiển trách lãnh đạo Cục khoan Biểnlúc bấy giờ đã khoan sâu 70 m trongmóng ở giếng khoan BH-1. Thực tế,giếng BH-1 đã kết thúc ở độ sâu 3.178m với thiết kế sâu 3.800 m, còn hơn600 m chưa khoan hết theo thiết kế.

Khác với cách tìm dầu “thôngthường” chỉ khoan xuống hết phần đámềm và dừng lại khi chạm vào đácứng - “móng”, Vietsovpetro đã thiếtkế và khoan các giếng thăm dò đầutiên ở mỏ Bạch Hổ mở vào móng 20 -30 m và xác nhận bằng mẫu lõi. Tuynhiên, do chất lượng hạn chế của côngnghệ địa chấn 2D lúc đó, cùng với sựhiện diện của màn chắn “không phândị” (SH-10 hay nóc “E”) che lấp lát cắtOligoxen, thực tế chiều sâu thiết kếcủa các giếng thường được tăng thêm100 - 150 m dự phòng. Việc khoan sâuvào móng cho phép Vietsovpetronghiên cứu về các thành tạo trước ĐệTam nằm lót dưới đáy bể trầm tích CửuLong, mà trong đó có “các khối nângcủa tầng chứa Paleozoi, Mezozoi đượccác tầng sinh Đệ Tam phủ lên là đốitượng tìm kiếm đáng được quan tâm”(trang 46, Báo cáo “Cấu trúc địa chấtvà triển vọng dầu khí thềm lục địa phíaNam Việt Nam”, Tập thể tác giả Côngty Dầu khí II, Vũng Tàu - 1981).

Thực tế minh chứng, cách tiếp cậntoàn diện và triệt để của Vietsovpetro,vừa thăm dò, thẩm lượng các tầng dầunông để nhanh đưa vào khai thác, vừathu thập số liệu nghiên cứu các tầngsâu là hoàn toàn đúng và hiệu quả.Năm 1985, tại giếng thăm dò BH-4 ởvòm Bắc Bạch Hổ, Vietsovpetro đã kếthợp thẩm lượng tầng dầu Mioxen vớiviệc phát hiện tầng dầu Oligoxen. Năm1987, khi thẩm lượng dầu Oligoxen ởgiếng BH-6, Vietsovpetro đã phát hiệntầng dầu sản lượng cao (lưu lượnggiếng 505m3/ngày) trong đá mónggranit phong hóa sau khi nổ mìn(torpedo) ở độ sâu 3.508 - 3.515m.Kết quả này là do Vietsovpetro đã rút

kinh nghiệm từ 2 lần thất bại thử vỉatrong móng trước đó ở giếng BH-3 (dotầng chứa đặc xít) và giếng BH-1 (dobộ thử vỉa bị tắc vỏ trấu). Ở cả 2 giếngđó đều khoan vào móng trên 70 m, lấymẫu lõi có dấu hiệu dầu và bị mất tuầnhoàn dung dịch khoan giống như ởgiếng BH-6.

Sau phát hiện dầu ở móng phonghóa, Vietsovpeto tập trung nỗ lực vừakhai thác dầu Oligoxen ở khu vực ưutiên vừa kết hợp thăm dò - thẩmlượng sâu trong móng từ những giàncố định đang hoạt động. Ngày25/5/1988 Vietsovpetro bắt đầu thiếtkế giếng thăm dò BH-47R xuốngmóng kết tinh ở vòm Trung tâm vớichiều sâu thẳng đứng 3.300m, dựkiến khoan xiên từ MSP-1 về khu vựcchân đế MSP-2. Trong lúc chờ vật tưthi công, Vietsovpetro đã thực hiện đềxuất của lãnh đạo Cục khoan Biểnngày 24/6/1988, thử vỉa lại tầngmóng ở giếng BH-1 đang cạn kiệt dầutừ Mioxen. Kết quả, ngày 5/9/1988dòng dầu từ nóc móng đã phun mạnhvới lưu lượng 407 tấn/ngày và giếngBH-1 lập tức được đưa vào khai thác(ngày 11/9/1988) qua bộ cần khoanđường kính 89 mm. Sau đó,Vietsovpetro đã khoan giếng thẩmlượng BH-2 thẳng đứng từ MSP-2thay cho giếng BH-47R và các giếngkhai thác sớm tầng móng như BH-401, 402, 403. Riêng quyết định ưutiên thử lại giếng BH-1 đã đẩy nhanhtiến độ khai thác dầu từ tầng móngsớm hơn dự định khoảng 4 tháng.

Việc rút ngắn thời gian đưa tầngdầu móng mỏ Bạch Hổ vào khai thácxuống còn 16 tháng kể từ ngày có pháthiện, nhất là vào thời điểm lịch sử khókhăn của nền kinh tế Việt Nam và rấtkhắc nghiệt, nhạy cảm đối với các giànkhai thác dầu đã được xây dựng đónđầu ngoài biển, cho thấy rất nhiều trílực của Vietsovpetro đã được huy độngcho công việc quyết liệt và cam go này,đồng thời chỉ ra hiệu quả to lớn củacông tác thăm dò địa chất mang tínhchuyên nghiệp cao ở Vietsovpetro.

Vào những giai đoạn sau, công tác

thẩm lượng và khoan khai thác tầngmóng nứt nẻ mỏ Bạch Hổ càng tăngthêm những chiều sâu lớn: 4.450m,4.650m, có chỗ 5.000m. Khó khăn lớnvà quan trọng nhất khi thi công giếngkhoan là xác định chính xác chiều sâugặp móng để trám ống trung gianđường kính 245 mm đúng trên nócmóng, đảm bảo an toàn khoan trongmóng. Nếu trám ống quá sớm chưađến móng, trầm tích còn lại dưới đế ốngchống sẽ sập lở gây phức tạp, đôi khiphải tốn trám thêm một cấp ống chốnglửng. Nếu trám muộn, khoan vào nócmóng sẽ mất dung dịch toàn phần gâysự cố kẹt cần khoan, có khi phải bỏgiếng cắt thân khác, như ở giếng BH-430 (năm 1993), phải mất thêm 3tháng để khoan thân mới vào móng.

Bên thi công luôn luôn yêu cầu cóbản đồ cấu trúc nóc móng chi tiết đểchống ống kịp thời, nhưng ở 3 - 4 kmdưới đất, độ sâu nóc móng theo địachấn 3D đều tương đối. Bề mặt mónggồ ghề không khác Núi Lớn, chỉ đichệch ra vài mét là địa hình thay đổilên cao hoặc xuống thấp, có khi xuốngvực sâu. Các chuyên gia giám sát địachất của Vietsovpetro đã tìm tòi và ápdụng thành công giải pháp “bắtmóng” hữu hiệu, nhờ đó hàng loạtgiếng khoan xuống móng củaVietsovpetro do nhà thầu hay nội bộthi công đều đã khoan mở móng antoàn và tiết kiệm chi phí. Riêng ởgiếng BH-9001 khoan năm 2001, dùthời tiết bão nhưng Vietsovpetrokhông phải đợi để huy động thiết bị vàđo địa vật lý giếng khoan, vẫn xácđịnh chính xác độ sâu trám ống vàonóc móng, tiết kiệm được khoảng gần1 triệu USD tiền thuê giàn khoan và đođịa vật lý giếng khoan.

Đã 30 năm có duyên với dầu tầngmóng mỏ Bạch Hổ, những chuyên giathăm dò khai thác vẫn còn nhiều trăntrở về công nghệ gia tăng thu hồinguồn tài nguyên quý báu này, đượcbàn luận sôi nổi tại hội thảo khai thácmóng ở giai đoạn cuối tổ chức ngày2/11/2017 tại Vietsovpetro

Page 52: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

52 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

B c ti n Công ngh

HÀ ANH

TỔNG CÔNG TY ĐIỆN LỰC - TKV:

H ng t i công ngh SẢN XUẤT SẠCH HƠNHi n nay h u h t các nhà máy nhi t đi n do TKV làm ch đ u t đ u đã đ c tínhtoán đ a công ngh lò t ng sôi tu n hoàn giúp b o v môi tr ng.

Nhiệt điện đều áp dụngcông nghệ hiện đại, thânthiện môi trường

Trong lộ trình phát triển điện

năng của Tổng công ty Điện lực -

TKV, do có sự chuẩn bị kỹ càng

nên hiện nay hầu hết các nhà máy

nhiệt điện do TKV làm chủ đầu tư

đều đã được tính toán đưa công

nghệ lò tầng sôi tuần hoàn giúp

bảo vệ môi trường. Công nghệ lò

hơi tầng sôi tuần hoàn (CFB) được

coi là giải pháp hữu ích cho sản

xuất sạch hơn tại các nhà máy

nhiệt điện hiện nay. Là công nghệ

Page 53: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

53(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

đốt với đặc tính phát thải thân thiện

với môi trường so với các công nghệ

đốt lò cũ, nhiệt độ buồng đốt của loại

lò hơi này khá thấp nên có khả năng

tận dụng được than xấu để đốt lò phát

điện. Công nghệ này còn có ưu thế là

giúp giải quyết triệt để lượng than

xấu, sản phẩm sau sản xuất có thể tận

dụng để làm gạch không nung, phụ

gia cho ngành xi măng… Đặc biệt,

công nghệ lò hơi tầng sôi tuần hoàn

không cần sử dụng thiết bị để giảm

lượng khí thải mà chỉ cần dùng đá vôi,

lượng khí thải sau khi sử dụng lò ước

tính giảm từ 5-6 lần so với sử dụng

công nghệ lò hơi cũ.

Với những ưu điểm trên, việc tìm

kiếm các công nghệ này còn nhằm tận

thu than xấu. Hầu hết các nhà máy

nhiệt điện của TKV hiện nay đều áp

dụng công nghệ lò hơi tầng sôi tuần

hoàn, sử dụng hoàn toàn than cám 6b

cho phát điện, đồng thời sử dụng

phương pháp đốt đá vôi cùng than để

khử lưu huỳnh và sử dụng hệ thống

lọc bụi tĩnh điện nhằm kiểm soát khí

thải, giúp bảo vệ môi trường.

Theo Quy hoạch điện VII, đến năm

2020, cả nước cần đầu tư khoảng 52

dự án nhiệt điện chạy than, công suất

36.000MW, chiếm 48% công suất

nguồn điện toàn hệ thống, nhu cầu

than khoảng 67,3 triệu tấn. Đến năm

2030, công suất các nhà máy nhiệt

điện than sẽ tăng lên mức 75.748MW

(chiếm 51,6% công suất điện toàn hệ

thống). Việc sử dụng lò hơi tầng sôi

tuần hoàn cho các nhà máy nhiệt điện

sử dụng than chất lượng thấp không

chỉ mở một hướng đi mới cho việc

phát triển các dự án nhiệt điện, tận

dụng triệt để nguồn tài nguyên trong

nước, mà còn hướng đến sản xuất

sạch hơn.

Đầu tư nhà máy điện nănglượng mặt trời đầu tiên

Theo chiến lược phát triển các Dự

án điện sử dụng nguồn năng lượng tái

tạo của Việt Nam đến năm 2030, tầm

nhìn 2050, với tổng mức công suất

phát điện là 1.730 MW, đến năm 2020

Tông Công ty Điện lực - TKV cần sản

xuất điện từ năng lượng tái tạo tối

thiểu khoảng 50 MW, tức ở mức trên

3%. Chính vì vậy, hiện nay Tổng công

ty Điện lực - TKV đã được Tập đoàn

chỉ đạo phối hợp với Trung tâm năng

lượng tái tạo - Viện năng lượng Bộ

Công Thương tổ chức khảo sát các địa

điểm để tiến tới phát triển tăng dần hệ

thống điện năng lượng sạch theo

lộ trình.

Lãnh đạo Tổng Công ty Điện lực -

TKV cho biết, Tổng công ty đã có báo

cáo Tập đoàn và các cấp thẩm quyền

để trước mắt triển khai Dự án điện

năng lượng mặt trời đầu tiên có công

suất 15MW và sẽ tiếp tục tăng dần cho

các năm sau. Vị trí được khảo sát tại

mặt các bằng đang trong sự quản lý

của Tổng công ty và Tập đoàn nhằm

không phải giải phóng mặt bằng, tiết

kiệm chi phí đầu tư. Các khu vực được

đánh giá có tiềm năng phát triển các

Dự án điện năng lượng mặt trời, bao

gồm khu vực lòng hồ thủy điện Đồng

Nai 5 và các địa điểm khai thác bauxit

của TKV trên địa bàn hai tỉnh Lâm

Đồng và Đăk Nông. Trong đó phương

án cho nhà máy đầu tiên là vị trí lòng

hồ Thủy đện Đồng Nai 5. Theo đánh

giá của Trung tâm năng lượng tái tạo

- Viện Năng lượng Bộ Công Thương thì

khu vực này có cường độ bức xạ trung

bình hàng năm rất tốt, dao động từ

4,97 đến 5,13 kWh/mét vuông-ngày.

Ngoài ra, khu vực này cũng có lợi thế

là tận dụng được các cơ sở hạ tầng

của Nhà máy Thủy điện Đồng Nai 5

như: Phòng điều khiển trung tâm;

Trạm phân phối điện 220kV. Đồng thời

tận dụng được nguồn nhân lực quản

lý vận hành sẵn có tại phòng Điều

khiển trung tâm để cùng vận hành

chung cho cả Nhà máy Thủy điện

Đồng Nai 5 và Nhà máy điện Năng

lượng mặt trời. Do đó, rút ngắn được

thời gian thi công, tiết kiệm chi phí

đầu tư xây dựng cơ bản cũng nhưđào

tạo nguồn nhân lực quản lý,

vận hành...

Một lợi thế nữa là vị trí của Trạm

phân phối, truyền tải điện của Nhà

máy Thủy điện Đồng Nai 5 nằm ngay

cạnh lòng hồ nên việc đấu nối thêm

Nhà máy Năng lượng mặt trời với công

suất lắp đặt dưới 50MW vào Trạm

phân phối hiện tại không ảnh hưởng

đến Trạm và đường dây truyền tải,

hoàn toàn có thể truyền tải 100%

công suất của cả hai nhà máy vào Hệ

thống lưới điện quốc gia thông qua

đường dây 220KV-AC400 hiện có.

Cũng theo tính toán, trong trường hợp

triển khai đồng thời các bước cũng

như nhận được sự quan tâm của chính

quyền địa phương, Tập đoàn và Bộ

Công Thương... thì tiến độ dự kiến xây

dựng chỉ từ 12-15 tháng

B c ti n Công ngh

Page 54: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

54 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

Khoa h c công ngh th gi iKhoa h c công ngh th gi iKhoa h c công ngh th gi i

Điều này góp phần quantrọng vào việc đáp ứngnguồn nhân lực chất lượngcao cho khởi nghiệp của mọi

quốc gia.Tại Mỹ, từ thập niên 1970 đến giữa

thập niên 2000, mỗi năm có 500.000đến 600.000 doanh nghiệp mới mở ravà sự xuất hiện của những tập đoànhùng mạnh khiến nền kinh tế Mỹ pháttriển vượt bậc. Điều gì đã làm nên sựphát triển này của nước Mỹ?

Có rất nhiều yếu tố tạo nên sựhưng thịnh của nước Mỹ, nhưng tinh

thần khởi nghiệp của người Mỹ và vaitrò quan trọng của trường đại học làmột trong những yếu tố quyết định.Những người làm chính sách tại Mỹcho rằng đại học có vai trò quan trọngtrong việc phát triển kinh tế khu vực vàthúc đẩy khởi nghiệp. Một số bằng chứng là Học viện MIT(Massachusetts Institute ofTechnology Valley) đóng vai trò thúcđẩy phát triển ngành công nghiệp tạiBoston và Đại học Stanford ở khu vựcSilicon Valley.

ĐTKN đã trở thành lĩnh vực nghiên

cứu và đào tạo riêng với hàng nghìntrường cung cấp môn học này. Hơn 40tờ báo và tạp chí chuyên về lĩnh vựcnày, hàng trăm trung tâm và hàngchục tổ chức chuyên nghiệp trongthúc đẩy ĐTKN. Các trường đại học, tổchức của Mỹ cung cấp bằng cấp vềĐTKN ở cấp độ cử nhân, thạc sĩ vàtiến sĩ. Theo đó, họ đã tạo ra chươngtrình giảng dạy toàn diện cho cácchuyên ngành ĐTKN.

Về chương trình đào tạo: Cáctrường đại học Mỹ đã phát triển mộtloạt các khóa học về khởi nghiệp. Cáckhóa học được chia thành ba loại: (1)khóa học hướng dẫn tổng quan về kếhoạch kinh doanh; (2) các khóa học cóliên quan chặt chẽ đến các giai đoạncủa vòng đời kinh doanh; (3) các khóahọc về chức năng kinh doanh bao gồmcác vấn đề liên quan đến quản lý (ví dụ:đặc điểm của doanh nhân, quản lý đổimới, xây dựng nhóm) và/hoặc về tàichính, kế toán và thuế, luật và tiếp thị.

Các trường đại học cung cấp hailoại hoạt động ngoại khóa: nhằm tạocơ hội khám phá chuyên sâu hơn,chẳng hạn như câu lạc bộ sinh viên vàchuỗi trình diễn để tăng khả năng tiếpcận với khởi nghiệp và các hoạt độngtăng cường kinh nghiệm thực tế,chẳng hạn như các cuộc thi lập kếhoạch kinh doanh và thực tập đểkhuyến khích phát triển hơn nữa cáckỹ năng khởi nghiệp.

Về giảng viên: Các trường đại học ở

M đ u t m nh choĐÀO T O KH I NGHI PK t khi khóa h c kh i nghi p đ u tiên đ c t ch c b i Giáo s Myles Mace t i Tr ngKinh doanh Harvard vào n m 1947, các ch ng trình đào t o đ nh h ng kh i nghi phay đào t o kh i nghi p (ĐTKN) trong tr ng đ i h c c a M đã phát tri n nhanh chóngvà lan r ng trên quy mô toàn c u.

HOÀNG LAN

MỤC TIÊU CỦA ĐÀO TẠO KHỞI NGHIỆP Ở ĐẠI HỌC

1) Tăng hiểu biết về khởi nghiệp trong sinh viên; Khuyến khích pháttriển các kỹ năng cá nhân, chẳng hạn như sáng tạo, độc lập, mạo hiểmvà trách nhiệm giải trình; Cung cấp kiến thức ban đầu, liên hệ với thếgiới kinh doanh và nâng cao hiểu biết về vai trò của các doanh nhântrong cộng đồng; Nâng cao nhận thức của sinh viên về tự làm chủdoanh nghiệp như một lựa chọn nghề nghiệp; Đào tạo cụ thể cho việcthành lập một doanh nghiệp mới (đặc biệt là ở các trường đại học kỹthuật hoặc dạy nghề);

2) Chuyển giao cách thức tiếp cận khởi nghiệp cho lực lượng laođộng tiềm năng, kể cả những người không có ý định thành lập công tyriêng mà là làm việc trong các doanh nghiệp do những người khácthành lập;

3) Trang bị cho sinh viên sự nghiệp tương lai của họ với tư cách làdoanh nhân bằng cách tăng cường năng lực kinh doanh của họ và tháiđộ cần thiết để quản lý các dự án mới thành công.

Trường Đại học Babson dẫn đầu Mỹ về giảng dạy khởi nghiệp chosinh viên, khuyến khích họ thử nghiệm các ý tưởng kinh doanh mới vàtrao vốn ngay từ năm thứ nhất...

Page 55: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

55(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Khoa h c công ngh th gi iKhoa h c công ngh th gi iKhoa h c công ngh th gi i

Mỹ tuyển dụng giảng viên toàn thờigian phục vụ cho những chương trìnhĐTKN, mặc dù có một tỷ lệ cao các trợgiảng giảng dạy khởi nghiệp, ngay cảtrong một số trường kinh doanh nổitiếng nhất ở Mỹ.

Về kinh phí: Tại Mỹ, giáo dục và đàotạo nhận được sự hỗ trợ tài chính từ cácnguồn bên ngoài như các doanh nhânthành đạt và các quỹ, cũng như từchính phủ. Nhiều trường đại học đãthành lập các trung tâm khởi nghiệp vàđảm bảo vị trí giảng dạy khởi nghiệp,hầu hết trong số đó được cung cấp bởicác doanh nhân thành công đã tốtnghiệp từ các tổ chức đó.

Về gắn kết giữa trường đại học vàngành công nghiệp: hợp tác với khuvực công nghiệp thường được coi là thếmạnh của các trường đại học Mỹ. Hợptác giữa ngành công nghiệp và trườngđại học thể hiện qua nhiều hình thức.Theo Quỹ Khoa học Quốc gia Mỹ (NSF),tại Mỹ, có 4 nội dung hợp tác giữa đạihọc – công nghiệp: hỗ trợ nghiên cứu,cộng tác nghiên cứu, chuyển giao trithức và chuyển giao công nghệ.

Sự gia tăng số lượng các cơ sở giáodục khởi nghiệp còn đi kèm với xuhướng làm sâu sắc thêm cơ sở tri thứckhởi nghiệp. Thạc sĩ và các chươngtrình sau đại học khác đã đi theo haihướng: Một mặt, các chương trình sauđại học hiện nay có xu hướng cung cấpcác nhóm khóa học trong lĩnh vực khởinghiệp; Mặt khác, có chương trình khởinghiệp riêng, sinh viên hiện có thể tốtnghiệp với bằng cấp khởi nghiệp. Năm1971, Đại học Nam California giới thiệukhóa đào tạo thạc sĩ khởi nghiệp liênngành đầu tiên. Các chương trình đàotạo tiến sĩ về khởi nghiệp cần nhiềuthời gian hơn và Mỹ có nhiều trườngnhất (khoảng hơn 20 trường) ĐTKNtrình độ này.

Xây dựng lối sống và văn hóa khởinghiệp ngay trong trường đại học.Nhiều trường có các chương trìnhĐTKN được cho là đang thành công.Trung tâm Khởi nghiệp MIT (MITEntrepreneurship Center) là một trongnhững trung tâm nghiên cứu và giảngdạy lớn nhất tại MIT. Trung tâm đượcthành lập vào đầu những năm 1990 vàđược giao nhiệm vụ phát triển các hoạtđộng và lợi ích khởi nghiệp của MIT

trong giáo dục và nghiên cứu, liên minhvà cộng đồng.

Trong số các trình độ đào tạo,Trung tâm cung cấp các khóa đào tạothạc sĩ và các chứng chỉ về khởi nghiệpvà đổi mới. Trung tâm chịu tráchnhiệm thúc đẩy ĐTKN trong suốt cáckhóa học của MIT, cũng như hỗ trợ chocác doanh nhân - sinh viên dưới cáchình thức như chỗ làm việc, vănphòng, không gian, cố vấn chuyênmôn, thực tập tại Silicon Valley và cáckhoản trợ cấp và giải thưởng. Hằngnăm Trung tâm tổ chức cuộc thi khởinghiệp trị giá 100.000 USD.

Babson là trường đại học đứng thứnhất tại Mỹ trong 3 năm liên tục vềgiảng dạy khởi nghiệp cho sinh viênngay khi còn ngồi trên ghế nhà trường,theo xếp hạng uy tín US News & WorldReport. Babson xây dựng văn hóa khởinghiệp bằng cách khuyến khích sinhviên thử nghiệm các ý tưởng kinhdoanh mới; trao vốn cho sinh viên ngaytừ năm thứ nhất, bổ trợ kiến thức khởinghiệp cho sinh viên bằng các khóa họcchuyên môn như: pháp lý, sở hữu trítuệ đối với các sản phẩm, tiêu chuẩnchất lượng sản phẩm…

Chương trình Khởi nghiệp McGuire(trước đây là Berger ra đời từ năm1983), của Đại học Arizona và là mộttrong những chương trình khởi nghiệplâu đời nhất trong cả nước, dành chosinh viên đại học và sau đại học ở độtuổi 20–35 tại Đại học Arizona. Mụcđích của chương trình là cải thiện tưduy và kỹ năng khởi nghiệp của sinhviên - chuẩn bị cho họ tự làm chủ hoặctham gia một công ty.

Chương trình bao gồm các khóahọc cốt lõi về khởi nghiệp, lợi thế cạnhtranh, tài chính liên doanh, nghiêncứu thị trường và phát triển kế hoạchkinh doanh. Chương trình này cũngđào tạo khởi nghiệp cho các sinh viênđã tốt nghiệp đại học hoặc sau đạihọc. Các sinh viên có thể chọn chuyênngành và lĩnh vực tập trung, chẳnghạn như Khởi nghiệp/ Marketing vàKhởi nghiệp/Tài chính.

Tất cả sinh viên đều nhận đượchọc bổng, và nhiều sinh viên đượcthực tập với các công ty mới thành lậphoặc các tổ chức đầu tư mạo hiểmtrong mùa hè ngay trước khi bước vào

giai đoạn chính thức của nghiên cứukhởi nghiệp. Chương trình này đã gópphần thúc đẩy ĐTKN, thành lập doanhnghiệp, khả năng tự kinh doanh,chuyển giao công nghệ từ trường đạihọc sang khu vực tư nhân.

Các chương trình ĐTKN khác cũngcó nhiều thành công như: Chương trìnhTraining Entrepreneurship TrainingProgram dành cho các doanh nhân tiềmnăng, Chương trình tăng trưởng Mỹthông qua dự án khởi nghiệp (GrowingAmerica Through EntrepreneurshipProject) với kinh phí hằng năm là200.000 USD, và Chương trình TrainingWomen for Success dành cho nữ giới.

Ngoài ra, Mỹ có Chương trình Mạnglưới Giảng dạy khởi nghiệp (NFTE) đãhoạt động tại Boston từ năm 1991, liênkết 18 trường công lập ở đó. Để cungcấp chương trình, NFTE chứng nhận cácgiảng viên đã giảng dạy tại các trườngnơi chương trình của họ diễn ra. Mỗigiáo viên trải qua khóa đào tạo và NFTEcung cấp các ưu đãi tài chính cho cácgiảng viên được chứng nhận phục vụcho các chương trình phát triển ĐTKN.Ngoài các giảng viên được chứng nhậncủa NFTE, các cố vấn đến lớp một vàilần trong năm để hướng dẫn các sinhviên và giúp sinh viên tạo ra các kếhoạch khởi nghiệp của họ. NFTE đã thuhút hơn 500.000 sinh viên và đào tạo5.000 giáo viên trên toàn thế giới.

Một yếu tố không thể thiếu để tăngcường tính cạnh tranh và động viên,thúc đẩy giáo dục và ĐTKN của Mỹ làđánh giá và xếp hạng các chương trìnhkhởi nghiệp cấp đại học được Tạp chíSuccess Magazine đưa ra vào năm1995, dựa trên các đánh giá về tiêu chíbao gồm trình độ của giảng viên, sự đadạng và chiều sâu của chương trìnhgiảng dạy khởi nghiệp, tiêu chuẩn họcthuật và điểm số của sinh viên, và chấtlược các nguồn lực.

Từ năm 2005, các bảng xếp hạngđã được công bố trên các phương tiệntruyền thông như EntrepreneurshipMedia, US News và World Report,Fortune Small Business and BusinessWeek. Mặc dù các bảng xếp hạng nàyđang gây tranh cãi và một số tiêu chí cóvấn đề, nhưng chúng phục vụ như mộtphương tiện đo lường sự tiến bộ củagiáo dục khởi nghiệp

Page 56: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

Hỗ trợ khởi nghiệp không phảilà làm thay startup

Từ những năm 80 của thế kỷtrước, Nhật Bản đã quan tâm đến vấnđề khởi nghiệp. Cụ thể, chính phủNhật Bản đã đầu tư xây dựng Côngviên khoa học Kanagawa với tổng kinhphí 65 tỷ yên. Tại đó tập trung cáctrung tâm tăng tốc khởi nghiệp và cácdoanh nghiệp công nghệ.

Tuy nhiên, hoạt động của Côngviên khoa học Kanagawa không đạtđược như mong đợi. Nhiều dự án cóhạ tầng đầy đủ và nguồn vốn lớn vẫnkhông thu được hiệu quả.

Đó là lúc người Nhật nhận ra, đểtạo ra các sản phẩm khởi nghiệpthành công thì chỉ riêng khâu nghiêncứu và phát triển vẫn chưa đủ. Từđó, các nhà quản lý của Nhật Bảnchuyển sang chiến lược phát triểnkhởi nghiệp mới: “Đào tạo người khởinghiệp còn quan trọng hơn cả hạtầng và tài chính”.

Cũng từ đó khái niệm người hỗtrợ khởi nghiệp (IM) được ra đời. CácIM nhận trách nhiệm đào tạo nhânlực chuyên nghiệp cho khởi nghiệpvà hoạt động trong mạng lưới thốngnhất của Hội Ươm tạo khởi nghiệpNhật Bản (JBIA).

Trong khi nhiều quốc gia, tổ chứckhác hỗ trợ người khởi nghiệp bằngcách tư vấn, kết nối các nguồn vốn thìJBIA có quan niệm hoàn toàn khác.

Ông Satoshi Hoshino, chủ tịch JBIAchia sẻ: “Một con tàu không thể rakhơi nếu thuyền trưởng của nó khôngcó đủ kiến thức và kinh nghiệm. Bởivậy, chúng tôi coi việc đào tạo nhữngngười có khả năng khởi nghiệp là mụctiêu quan trọng nhất.”

Những IM của JBIA không đưa ralời khuyên trực tiếp mà nhiệm vụ củahọ là từ từ gợi mở vấn đề để startuptự suy nghĩ, tự nhận ra vấn đề. Nhờđó, các startup phát triển khả năngcủa mình thay vì dựa vào sự tư vấncủa người khác.

Để làm được điều đó, các IMkhông chỉ lắng nghe câu chuyện củacác startup mà họ thực sự đồng hànhcùng các nhà khởi nghiệp, cùng trảinghiệm những khó khăn của startupqua từng giai đoạn. Các IM kết nối vớinhau và cùng chia sẻ các nguồn lực đểđem lại sự phát triển tốt nhất chostartup.

Thay vì đánh giá startup theo mứcđộ phát triển của dự án, các IM phânloại những người khởi nghiệp theotrình độ, khả năng, kiến thức của họvề khởi nghiệp. Từ đó, họ sẽ sử dụngnhững phương thức khác nhau phùhợp với từng startup.

“Chúng tôi sẵn sàng để cácstartup nếm trải các thất bại nhỏ đểhọ nhận ra vấn đề và có sự phát triểntốt hơn trong tương lai”, một IM nóivề cách mà JBIA hỗ trợ những nhàkhởi nghiệp.

Đào tạo người hỗ trợ khởinghiệp

Để trở thành một IM không hề đơngiản. Sau khi được đào tạo, các họcviên phải trải qua ít nhất 4 tháng thựctập dưới sự hỗ trợ của một IM có kinhnghiệm (senior IM). Cũng giống nhưcách IM hỗ trợ người khởi nghiệp, cácsenior IM không “cầm tay chỉ việc” chocác IM tập sự mà chỉ gợi mở vấn đềđể họ tự nâng cao trình độ.

Hiện nay, JBIA có khoảng trên 400IM và 84 senior IM. Đẳng cấp caonhất mà các IM có thể đạt được là“Chuyên gia sáng tạo kinh doanh”.Trong tổ chức của JBIA chỉ có 4 ngườiđạt được danh hiệu này.

Nhận xét về mô hình IM của JBIA,thạc sĩ Vũ Tuấn Anh – Chuyên gia Khởinghiệp Đổi mới sáng tạo, cho rằng cónhiều điều Việt Nam có thể học hỏi.

“Triết lý người tư vấn khởi nghiệplà người giúp về cách thức, nguyên lýchứ không phải người đứng ra làmthay cho startup là điều chúng ta cầnhọc tập. Hệ sinh thái khởi nghiệp củachúng ta từ startup, các vườn ươmnên tư duy lại về điều này. Sự chuẩnhóa, thống nhất của họ cũng là điềurất tốt tuy nhiên trong môi trườngnhiều biến động như Việt Nam thì điềuđó cũng có những hạn chế. Do đócũng sẽ cần những sự kết hợp, điềuchỉnh với điều kiện ở Việt Nam”, ôngTuấn Anh nhận định

56 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

PHẠM SƠN

Thay vì t p trung t o ra nh ng doanh nghi p kh i nghi p thành công, ng i Nh t cho r ngđào t o đ c nh ng con ng i có kh n ng kh i nghi p thành công còn quan tr ng h n.

NHẬT BẢN:

Coi hỗ trợ đào tạo người có khả năng KH I NGHI P là quan trọng nhất

Khoa h c công ngh th gi iKhoa h c công ngh th gi iKhoa h c công ngh th gi i

Page 57: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

57(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Khoa h c công ngh th gi iKhoa h c công ngh th gi iKhoa h c công ngh th gi i

Chỉ đạo này nhằm triển khaiĐề án Hỗ trợ học sinh, sinhviên khởi nghiệp đến năm2025 do Thủ tướng Chính

phủ phê duyệt, với mục đích thúcđẩy tinh thần khởi nghiệp của họcsinh, sinh viên và trang bị kiến thức,kỹ năng cho các em ngay khi cònngồi trên ghế nhà trường, cũng nhưtạo môi trường thuận lợi để hỗ trợcác em hình thành và hiện thực hóacác ý tưởng, dự án khởi nghiệp, gópphần tạo việc làm cho các em sau khitốt nghiệp.

Theo đó, đến năm 2020, 100%các học viện, trường ĐH, cao đẳng vàtrung cấp có kế hoạch triển khai côngtác hỗ trợ học sinh, sinh viên khởinghiệp. 100% các trường ĐH, 50%các trường cao đẳng, trường trungcấp có ít nhất hai ý tưởng, dự án khởinghiệp của học sinh, sinh viên đượchỗ trợ đầu tư từ nguồn kinh phí phùhợp hoặc kết nối với các doanhnghiệp, quỹ đầu tư mạo hiểm.

Sáng kiến thứ nhất với tên gọiLean LaunchPad nhằm tập trung hỗtrợ các nhà khoa học và kỹ sư có tưduy về thương mại hóa sản phẩm.Chương trình 10 tuần này được môphỏng theo chương trình I-Corps củaHiệp hội Khoa học Quốc gia Mỹ cũngnhư các chương trình kinh doanh củacác trường ĐH Mỹ.

Cụ thể, trong khoảng 10 tuần, cácnhà khoa học sẽ được tìm hiểu vềcách thức chuyển công nghệ, sángchế thành một sản phẩm thương mại,kiểm định sự phù hợp của các mô hìnhý tưởng (proof of concept), xin cấpgiấy phép và mở công ty. Mục tiêu củachương trình là đào tạo hơn 1.000 nhàkhoa học, kỹ sư, từ đó đưa hơn 300công nghệ mới vào ứng dụng trong

đời sống. 22 nhóm đầu tiên đã bắtđầu chương trình huấn luyện lần thứnhất vào tháng 8/2017.

Chương trình này sẽ do ĐH Quốcgia Singapore (NUS) và các trườngdanh tiếng khác như ĐH Công nghệNanyang, ĐH Quản lý Singapore, ĐHCông nghệ và Thiết kế Singapore triểnkhai. Quỹ Nghiên cứu Quốc gia (NRF)sẽ tài trợ cho sáng kiến này với tổnggiá trị lên đến 6 triệu USD cho cáchoạt động trong vòng 5 năm tới.

Bằng cách thúc đẩy các nhànghiên cứu bước ra khỏi phòng thínghiệm và nói chuyện với các kháchhàng tiềm năng, họ sẽ hiểu rõ hơn vềnhu cầu của người dùng cuối và bắtđầu có suy nghĩ từ quan điểm củakhách hàng.

Sáng kiến thứ hai được công bố làPollinate, một vườn ươm doanhnghiệp với mục tiêu ươm tạo các

startup và các nhóm khởi nghiệp đếntừ các trường ĐH của Singapore. Hiệncó 3 trường là Ngee Ann Polytechnic,Polytechnic Singapore, Temasek Polytechnic sẽ hợp tác với Pollinate đểgiúp đỡ các startup phát triển những ýtưởng và thương mại hóa. NRF sẽ tàitrợ cho Pollinate trong 3 năm tới.

Hiện tại, Pollinate đang ươm tạo14 startup và có kế hoạch tăng con sốnày lên 30 trong thời gian tới. TheoTechinasia, Pollinate sẽ tạo cơ hội chonhững startup tiếp cận các sinh viênmới ra trường, các cựu sinh viên,giảng viên của những trường ĐH,đồng thời kết nối họ với các đối táctrong và ngoài nước. Vườn ươm nàycũng sẽ giúp các startup hợp tác vớicác doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs)để giải quyết các vấn đề và khuyếnkhích sự đổi mới sáng tạo trong khuvực SMEs

SINGAPORE:

Đ A KH I NGHI P vào trường đại học

B Giáo d c và Đào t ođã chính th c yêu c u

các tr ng đ i h c (ĐH)xây d ng các chuyên đ

kh i nghi p và đ a chúngvào ch ng trình đào t o

theo h ng b t bu cho c t ch n phù h p v i

th c ti n nhà tr ng. NGUYỄN LÊ ĐÌNH QUÝ

Page 58: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

Đại diện của Tokamak Energy(Anh Quốc) cho biết, thựcnghiệm plasma này đã đánhdấu một cột mốc quan

trọng trong những nỗ lực đưa Công tytrở thành đơn vị đầu tiên trên thế giớicó khả năng sản xuất và thương mạihóa điện từ phản ứng nhiệt hạch, dựkiến sẽ thành công vào năm 2030.Vào đầu tháng 6/2018, Tokama Energy đã chế tạo thành công lò phảnứng ST40 thực nghiệm, nơi phản ứngnhiệt hạch xảy ra trong một buồngchân không có từ trường mạnh.

Thành công của thí nghiệm nàyhứa hẹn một thí nghiệm về trạng tháiplasma trong lò phản ứng ST40, thậmchí còn có nhiệt độ cao hơn vào nămtới, có thể là cao hơn 180 triệu độ F(100 triệu độ C) nhưng vẫn ở trạngthái nhiệt có thể kiểm soát được.Tokamak Energy đã lên kế hoạch thiếtkế và chế tạo được một lò phản ứngcó khả năng sản xuất một vài MWđiện năng vào năm 2025. “Những sốliệu trên quả thực rất tuyệt vời, và cólẽ đã vượt quá kỳ vọng của chúng tôi”– David Kingham, đồng sáng lập củaTokamak Energy – cho biết.

Tokamak Energy là một trong sốnhững công ty năng lượng tư nhântrên thế giới được tài trợ để tạo ra cáclò phản ứng nhiệt hạch năng lượng,dự kiến thành hiện thực trước thậpniên 2040, thời điểm dự án lò phảnứng nhiệt hạch ITER của Pháp thành

công, nhưng phải mất thêm một thậpkỷ nữa để tạo ra phản ứng nhiệt hạchbền vững; người ta lo ngại là khi đócũng chưa chắc đã được áp dụng đểtạo ra điện ngay.

Ngôi sao trong bình chứa

Phản ứng nhiệt hạch hạt nhân(hay tổng hợp hạt nhân) là quá trìnhkết hợp của hai hạt nhân nguyên tửhydro để tạo thành heli (nguyên tốmới nặng hơn) – nguồn gốc lý giải sựcháy sáng suốt hàng tỷ năm của Mặttrời và các ngôi sao khác trong vũ trụ.Đây cũng là nguyên nhân giải thích vìsao một lò phản ứng nhiệt hạch thithoảng được gọi là một “ngôi saotrong bình chứa”.

Các cường quốc hạt nhân vẫn tậndụng khả năng tạo ra năng lượng lớncủa phản ứng phân hạch để chế tạovũ khí nhiệt hạch – hay bom khinh khí(bom H) – với sức tàn phá khủngkhiếp. Trong phản ứng này, với cácthiết bị phân hạch plutonium, hydrođược gia nhiệt đến nhiệt độ phânhạch nhằm tạo ra năng lượng có độlớn gấp hàng trăm hoặc hàng nghìnlần bom phân hạch (bom A).

Trong khi đó, các dự án nhằm tạora phản ứng nhiệt hạch có kiểm soáttrên Trái đất – như của ITER hayTokamak – cũng sẽ đốt nóng nhiênliệu hydro ở điều kiện nhiệt độ caohơn và áp suất thấp hơn so với lõi Mặttrời. Nhiều ý kiến ủng hộ năng lượng

nhiệt hạch tin rằng, công nghệ này cóthể khiến nhiều loại hình phát điệnkhác trở nên lỗi thời, nhờ tiềm năngtạo ra lượng điện khổng lồ nhưng chỉcần một lượng tương đối ít các đồngvị hydro nặng là deuterium và tritium– vốn khá dồi dào trong nước biển.

“Với 50 kg tritium và 33 kg deuterium, chúng ta hoàn toàn có thểtạo ra 1 GW điện”, đủ đáp ứng nhucầu điện của 700.000 ngôi nhà ở Mỹtrong suốt một năm, nhưng lại chỉ cầnvài gram nhiên liệu hydro nặng, King-ham trích dẫn báo cáo của Cơ quanThông tin Năng lượng Hoa Kỳ.

Hầu hết các nhà máy điện hạtnhân trên thế giới đều không phátthải khí nhà kính (CO2) như nhiệt điệnthan, tuy nhiên, chúng lại chạy bằngnhiên liệu từ các nguyên tố nặngphóng xạ như uranium hay plutonium,vì thế vẫn phát sinh ra các chất thảinguy hại, cho nên cần phải được xửlý và lưu giữ đặc biệt cẩn thận.

58 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

NỖ LỰC NGHIÊN CỨU

PHÁT TRI N ĐI N NHI T H CH

Khoa h c công ngh th gi iKhoa h c công ngh th gi iKhoa h c công ngh th gi i

L n đ u tiên, m t công ty nhi t h ch h t nhân t nhân đãlàm nóng hydro tr ng thái plasma nhi t đ lên đ n 27tri u đ F (15 tri u đ C) trong m t lò ph n ng m i - t c lànóng h n c lõi M t tr i.

HẢI ĐĂNG (Theo Live Science)

Page 59: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

Về lý thuyết, lò phản ứng nhiệthạch sẽ sinh ra ít chất thải phóng xạhơn lò phản ứng phân hạch và đòi hỏinhiên liệu cũng ít hơn, điều đó cónghĩa là các thảm họa hạt nhân nhưChernobyl hay sự cố Fukushima sẽkhó xảy ra hơn. Tuy nhiên, nhà vật lýhạt nhân kỳ cựu Daniel Jassby –chuyên nghiên cứu về phản ứng nhiệthạch và từng làm việc tại Phòng thínghiệm Vật lý Plasma ở Princeton –cảnh báo, ITER và các lò phản ứngnhiệt hạch đang được thử nghiệmkhác vẫn có thể tạo ra chất thảiphóng xạ đáng kể.

Đường đến phản ứng nhiệthạch hạt nhân

Kingham cho biết, lò phản ứngST40 và các thế hệ lò phản ứng tươnglai do Tokamak Energy lên kế hoạchchế tạo bằng việc sử dụng một thiết kếTokamak hình cầu có kết cầu nhỏ gọn,với một buồng chân không có hình

dạng gần giống như khối cầu thay vìchiếc bánh donut (diện tích rộng hơn)như trong thiết kế của ITER.

Một bước tiến quan trọng khác củaTokamak là giải pháp sử dụng namchâm siêu dẫn trong điều kiện nhiệt độsiêu cao để tạo ra từ trường mạnh, yếutố cần thiết để giữ trạng thái plasmasiêu nóng khỏi ảnh hưởng đến thùnglò phản ứng. Các nam châm điện cóchiều dài lên đến 2,1 m bao quanh lòphản ứng được làm mát bằng khí helilỏng để có thể vận hành ở điều kiệnnhiệt độ xuống đến âm 423,67 độ F(hay –253,15 độ C).

Chính ý tưởng sử dụng vật liệu từtiên tiến này đã giúp Tokamak đạtđược lợi thế đáng kể so với thiết kế lòphản ứng của ITER – hiện sử dụngnam châm điện năng lượng “xanh”(power-hungry electromagnet) để làmmát đến gần nhiệt độ không tuyệt đối(–459,67 độ F hay –273,15 độ C).

Hiện nay, bên cạnh ITER và

Tokamak còn có các dự án lò phản ứngnhiệt hạch khác do General Fusion (trụsở tại British Colombia, Canada) vàTAE Technologies (trụ sở tại California,Mỹ) phát triển. Một công ty khác tên làAgni Energy (trụ sở tại Washington,Mỹ) cũng tuyên bố đã thực hiện thànhcông một thí nghiệm được tiến hànhtheo một cách tiếp cận khác mà vẫnkiểm soát được phản ứng nhiệt hạchhạt nhân: phản ứng tổng hợp hạt chânchùm đích (beam-target fusion).

Một trong những dự án tiên tiếnnhất hiện đang được thực hiện tại bộphận kỹ thuật Skunk Works của Lockheed Martin – người khổng lồtrong lĩnh vực quốc phòng và hàngkhông vũ trụ – ở California. Đại diệncủa Skunk Works đã tiết lộ về một lòphản ứng nhiệt hạch công suất 100MW có khả năng cấp điện cho khoảng100.000 ngôi nhà, đủ nhỏ để đặt trênmột toa xe tải và có thể chở tới bất cứđâu khi cần thiết

59(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Phản ứng nhiệt hạch hứa hẹn mang lại tiềm năng phát điện gần như vô tận cho con người. Ảnh: Shutterstock

Page 60: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

"Ông trùm" thương mại điện tử(TMĐT) Trung Quốc dự định sẽ đầutư khoảng 100 tỷ nhân dân tệ nhằmmục đích giảm chi phí hậu cần vàtăng gấp 10 hiệu suất của hệ thốngxử lý đơn hàng hiện nay.

Tập đoàn Alibaba với ngườiđứng đầu là tỷ phú Jack Ma mới đâycho biết họ đang chuẩn bị cho mộttương lai "thương mại điện tử hóa"với hệ thống có khả năng xử lý 1 tỷđơn hàng mỗi ngày, mà vẫn đảmbảo chi phí thấp và lợi nhuận cao.

Để làm được điều này, Alibabadự kiến sẽ đầu tư 100 tỷ nhân dântệ (tương đương 15,58 tỷ USD) đểphát triển khung xương sống chohệ thống mạng lưới Logistics thôngminh, Jack Ma cho biết.

Cụ thể, Alibaba sẽ hướng đếncung cấp dịch vụ xử lý và giao đơnhàng trong vòng 24 giờ trên toàn

bộ lãnh thổ Trung Quốc và tối đalên tới 72 giờ đối với các thị trườngquốc tế.

Ngoài ra, gã khổng lồ TMĐTđang nhắm mục tiêu giảm chi phíhậu cần xuống dưới 5% tổng sảnphẩm quốc nội (GDP). Được biết,con số này hiện đang chiếm 15%tổng GDP của quốc gia.

Đối với những ai chưa nắmđược khái niệm, dịch vụ logisticsđược mô tả là quá trình lên kếhoạch, áp dụng và kiểm soát cácluồng chuyển dịch của hàng hóahay thông tin liên quan tới nguyênnhiên liệu vật tư (đầu vào) và sảnphẩm cuối cùng (đầu ra) từ điểmxuất phát tới điểm tiêu thụ.

Thuật ngữ logistics cũng đãđược sử dụng chính thức trong LuậtThương mại 2005, được ghi chú là"một hoặc nhiều công việc bao gồmnhận hàng, vận chuyển, lưu kho,lưu bãi, làm thủ tục hải quan, cácthủ tục giấy tờ khác, tư vấn kháchhàng, đóng gói bao bì, ghi ký mãhiệu, giao hàng hoặc các dịch vụkhác có liên quan đến hàng hóatheo thỏa thuận với khách hàng đểhưởng thù lao."

Với hệ thống logistic mới đượcđầu tư và xây dựng, Alibaba của

Jack Ma dự kiến đạt hiệu suất 1 tỷđơn hàng mỗi ngày.

Được biết, hệ thống mạng lướiLogistics của Alibaba đang được xâydựng và phát triển bởi Cainiao Network - vốn được họ mua lại cổphần vào tháng 9 năm ngoái với giá807 triệu USD.

Hiện nay, hệ thống đang có hiệusuất trung bình 100 triệu đơn hàngmỗi ngày, với khả năng giảm thờigian vận chuyển từ 70 ngày xuốngchỉ còn 10 ngày đối với các thịtrường nước ngoài.

Phát biểu về tầm quan trọngcủa thương mại điện tử, Jack Manói cả thế giới sẽ phải chuẩn bị chonhu cầu ngày một tăng về các dịchvụ logistics.

Vào ngày hội mua sắm SinglesDay ngày 11/11 năm ngoái, Alibabađạt kỷ lục "vô tiền khoáng hậu" vớitốc độ thiết lập 256.000 giao dịchmỗi giây và dòng tiền tương đương1 tỷ USD (6,6 tỷ nhân dân tệ) đãđược xử lý trong vài phút đầu tiên.

Tổng cộng, hệ thống củaCainiao đã thực hiện 812 triệuđơn đặt hàng, tăng 23% so vớinăm 2016.

NGUYỄN NGUYỄN(Theo ZDNet)

60 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

Khoa h c công ngh th gi iKhoa h c công ngh th gi iKhoa h c công ngh th gi i

Alibaba đầu tư hệ thống có thể xử lý 1 tỷ đơn hàng/ngày

Page 61: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

61(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Khoa h c công ngh th gi iKhoa h c công ngh th gi iKhoa h c công ngh th gi i

Ngôi nhà rộng 1.022 foot vuông, nằm ởthành phố Nantes của Tây Bắc nước Pháp, chỉmất khoảng hai ngày - hoặc 54 giờ - để hoànthành.

Một nhóm chuyên gia tại Pháp đã xây dựngđược ngôi nhà 5 phòng bằng công nghệ in 3Dđầu tiên tại thành phố Nantes chỉ trong 54 giờ.

Để xây dựng ngôi nhà này, nhóm chuyên giađã sử dụng quy trình in 3D BatiPrint mới, trongđó có một robot có khả năng xây dựng nhữngbức tường với độ chi tiết và cong uốn phức tạp.

Một robot máy in các bức tường từ mặt đấtlên. Mỗi bức tường chứa ba lớp: Hai lớppolyurethane cách nhiệt, cũng như một lớp bêtông thứ ba. Chuyển động của robot được điềukhiển bởi một cảm biến laser, tạo ra chuyểnđộng dựa trên mô hình kỹ thuật số của ngôinhà, được truyền đến máy trước đó.

Tổng cộng thời gian để xây dựng một ngôinhà có diện tích 95m2 như thế hiện là 2 ngàyvà 6 tiếng. Tuy nhiên nhóm chuyên gia tin

tưởng có thể rút bớt thời gian này xuống còn33 tiếng.

Quá trình xây dựng nhà 3D bằng công nghệnày được đánh giá thân thiện với môi trường.Chi phí xây hết 207.000 USD, tiết kiệm đượckhoảng 20% so với chi phí của các phươngpháp xây nhà truyền thống khác.

Ngôi nhà có 5 phòng với 4 phòng ngủ và 1phòng vệ sinh được trang bị hệ thống vòi tắmhoa sen. Ngôi nhà có các cửa trượt, cửa số vàhệ thống kết nối của nhà thông minh, cho phépngười dùng có thể quản lý mọi thứ thông quathiết bị điện tử, kiểu như điều chỉnh nhiệt độcăn nhà bằng máy tính bảng.

Sau khi hoàn thành một công trình, robot cóthể được vận chuyển đến một địa điểm khác đểhoàn thành các dự án xây dựng khác. Các nhànghiên cứu cho biết việc in 3D đã làm giảm thờigian xây dựng và cải thiện vấn đề cách nhiệt,đồng thời giảm chi phí vận hành xây dựng.

THỦY PHƯƠNG

Ngôi nhà in bằng công nghệ 3D dành cho gia đình có 5 thành viên sinh sống tại thành phố Nantes của Pháp

Xây nhà cho 5 người ở,

máy in 3D chỉ mất 54 giờ

Page 62: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

62 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

Khoa h c công ngh th gi iKhoa h c công ngh th gi iKhoa h c công ngh th gi i

Cùng với Bộ Điện lực và Nănglượng Tái tạo Ai Cập, mới đâySiemens và đối tác liên danh là Côngty Xây dựng Orascom và Công ty ĐiệnElsewedy công bố hoàn thành siêu dựán tại Ai Cập trong thời gian kỷ lục.

Với mốc son này, Ai Cập và Tậpđoàn Siemens đã lập nên một kỉ lụcthế giới mới trong việc thi công vàhoàn thiện nhanh các dự án nhà máyđiện hiện đại.

Các bên đã tổ chức kỷ niệm việcvận hành chu trình hỗn hợp và chínhthức đi vào hoạt động 03 nhà máy

điện: Beni Suef, Burullus và NewCapital. Các nhà máy này sẽ đóng gópthêm 14.4 gigawatts (GW) tổng côngsuất phát điện cho lưới điện quốc giatại Ai Cập qua đó đáp ứng đủ nhu cầusử dụng của 40 triệu người với nguồnđiện ổn định, qua đó, giúp cho đấtnước Ai Cập tiết kiệm hơn 1 tỷ đô lachi phí nhiên liệu hàng năm.

Với mốc son này, Ai Cập và Tậpđoàn Siemens đã lập nên một kỉ lụcthế giới mới trong việc thi công vàhoàn thiện nhanh các dự án nhà máyđiện hiện đại khi tăng thêm 14,4 GW

trong vòng 27,5 tháng. Thông thườngmột nhà máy điện chu trình hỗn hợpvới công suất 1200 megawatts (MW)sẽ mất khoảng 30 tháng thi công.Trong siêu dự án tại Ai Cập, Siemensđã đồng thời xây dựng 12 nhà máynhư vậy với thời gian kỷ lục và đãthành công kết nối các nhà máy nàyvới lưới điện quốc gia”.

Mỗi nhà máy điện được trang bị 8tua bin khí thế hệ H SGT5-8000, 4tua bin hơi, 12 máy phát điện, 8 lòthu hồi nhiệt Siemens, 12 máy biếnáp và một hệ thống thiết bị đóng cắthợp bộ kín 500kV GIS. Để tăngcường lưới ở Ai Cập, Siemens đãhoàn thiện 6 trạm điện với nhiệm vụtruyền tải nguồn điện từ các nhà máymới. Tập đoàn cũng đã tiến hành đàotạo cho 600 kỹ sư và kỹ thuật viênngười Ai Cập để vận hành và duy trìcác nhà máy điện, đồng thời mở rộngkỹ năng và kiến thức cho nguồn laođộng địa phương.

Bộ trưởng Bộ Điện lực và Nănglượng Tái tạo Ai Cập nhấn mạnh “Việchoàn thành các nhà máy điện này làmột mốc cực kỳ quan trọng trongchiến lược hiện đại hóa hạ tầng điện ởAi Cập của chính phủ nhằm thúc đẩytăng trưởng kinh tế và nền côngnghiệp quốc gia”. Các nhà máy đượcxây dựng ở những vị trí chiến lược trêncả nước để phục vụ cho nhu cầu ngàycàng tăng về điện từ các hộ dân, từcác doanh nghiệp và các ngành.

PV

Hoàn thành nhàmáy điện chutrình kết hợplớn nhất thế

giới trong thờigian kỷ lục

Nhà máy điện New Capital trong quá trình xây dựng

Page 63: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

63(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Khoa h c công ngh th gi iKhoa h c công ngh th gi iKhoa h c công ngh th gi i

Công ty Hóa chất SK Global Chemical Co. của Hàn Quốcđã phát triển thành công một loại vật liệu dẻo mới thân thiệnvới môi trường có thể được sử dụng trong chế tạo ô tô vànhẹ hơn các sản phẩm hiện có trên thị trường.

Vật liệu dẻo mới này có độ trong suốt như pha lê, độ bềncao và có thể sử dụng chế tạo nhiều bộ phận của ô tô, giúpgiảm tổng khối lượng của một ô tô cỡ trung bình xuốngkhoảng 10kg, hiệu quả sử dụng nhiên liệu của ô tô có thểtăng 2,8%, trong khi lượng khí carbon dioxide và nitrogenoxide thải ra môi trường có thể giảm lần lượt 4,5% và 8,8%.

PHƯƠNG AN

Chất dẻo thân thiện môi trường

Samsung mở nhà máy điện thoại lớn nhất thế giới tại Ấn ĐộViệc đặt nhà máy sản xuất điện thoại ở Ấn Độ cũng được kỳ vọng giúp Samsung tăng sức cạnh tranh với các đối thủ

như Xiaomi. Ngày 9/7, Samsung đã khai trương cơ sở sản xuất điện thoại di động lớn nhất thế giới tại Ấn Độ, thị trường điện thoại

di động đang phát triển nhanh nhất thế giới.Nhà máy sản xuất điện thoại của Samsung đặt ở ở Noida, ngoại ô New Delhi. Với việc đưa vào hoạt động nhà máy

này, Samsung sẽ sản xuất điện thoại với chi phí thấp hơn trong bối cảnh chi phí sản xuất ở các trung tâm sản xuất điệnthoại khác như Trung Quốc đang ngày càng đắt đỏ hơn.

Việc đặt nhà máy sản xuất điện thoại ở Ấn Độ cũng được kỳ vọng giúp Samsung tăng sức cạnh tranh với các đối thủnhư Xiaomi (Trung Quốc) để trở thành thương hiệu điện thoại thông minh lớn nhất Ấn Độ.

Samsung đã lắp ráp điện thoại ở Ấn Độ từ năm 2007. Gã khổng lồ công nghệ Hàn Quốc đang có kế hoạch xuất khẩucác sản phẩm sản xuất từ Ấn Độ.

Năm ngoái, Samsung cho biết họ sẽ chi khoảng 716,57 triệu USD trong vòng 3 năm để mở rộng công suất nhà máyở Noida.

Cơ sở mới này sẽ giúp Samsung tăng gấp đôi công suất sản xuất điện thoại di động hiện tại ở Noida lên 120 triệuđơn vị hàng năm sau khi kế hoạch mở rộng từng giai đoạn hoàn tất.

Theo số liệu thống kê của International Data Corp, thị trường điện thoại thông minh của Ấn Độ tăng 14% với tổngsố 124 triệu chiếc trong năm 2017. Đây là tốc độ tăng trưởng nhanh nhất trong số 20 thị trường hàng đầu thế giới.

Theo nghiên cứu của Cisco Systems Ước tính đến năm 2021, Ấn Độ sẽ có khoảng 780 triệu chiếc điện thoại thôngminh, con số này vào năm 2016 mới chỉ ở mức 359 triệu.

TÚ HÀ

Page 64: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

Hãng công nghệ Trung QuốcHuawei dự kiến sẽ tăng mức chitiêu hàng năm cho R&D lên khoảng15-20 tỷ USD, nhằm làm chủ nhiềucông nghệ quan trọng đặc biệt làmạng 5G.

Hồi đầu 2017, Huawei công bốkế hoạch đầu tư 10-20 tỷ USD hàngnăm cho nghiên cứu và phát triểncông nghệ mới (R&D). Và tới cuốinăm 2017, Huawei tiết lộ, họ đã chikhoảng 13,23 tỷ USD cho R&D,chiếm 14,9% tổng doanh thu.

Cũng trong năm 2017, đối thủhàng đầu của Huawei trong khuvực châu Á là Samsung đã bạo chitới hơn 15,53 tỷ USD cho R&D,vượt mặt cả đối thủ sừng sỏ làApple gấp 1,5 lần và Huawei là 1,1 lần.

Tất nhiên để có thể vượt mặtđối thủ, ông lớn công nghệ TrungQuốc không muốn dậm chân ởmục tiêu 10-20 tỷ USD. Huaweiđang lên kế hoạch tăng mức đầutư cho R&D lên từ 15-20 tỷUSD/năm. Mặc dù vậy, mức thấpnhất trong mục tiêu mới chỉ ngangbằng với mức chi cho R&D củaSamsung trong năm qua. Có lẽHuawei sẽ cần phải lấy cột mốccủa các đối thủ để đặt ra mục tiêutham vọng hơn nữa cho chínhcông ty nếu muốn phát triển mạnhhơn nữa.

Amazon và Alphabet hiện là haicông ty Mỹ có chi tiêu hàng nămcho R&D lớn nhất. Trong năm2017, cả hai công ty đã chi lần lượtkhoảng 22,6 tỷ USD và 16,6 tỷ

USD cho R&D. Nếu Huawei vẫnduy trì kế hoạch, hãng hoàn toàncó thể vượt mặt các ông lớn nàytrong tương lai gần.

Trong một tuyên bố mới đây,Huawei khẳng định khoảng 20-30% số tiền chi cho R&D sẽ dànhcho nghiên cứu khoa học cơ bản,cao hơn dự kiến trước đó là 10%.

Các quốc gia như Mỹ, Úc vàAnh đang rốt ráo bài trừ côngnghệ mạng của Huawei vì lý do anninh quốc gia. Tuần trước, một báocáo của chính phủ Anh tiết lộ cácvấn đề kỹ thuật và rủi ro bảo mậttrên hệ thống thiết bị mạng củaHuawei tại Anh.

Nhưng cũng chính điều này lạicàng thúc đẩy Huawei đầu tư mạnhhơn cho R&D nhằm tìm hướng giảiquyết vấn đề sao cho ổn thỏa nhất.

Khi nhắc đến công nghệ mạng5G tương lai, các công ty TrungQuốc trong đó có Huawei đang nổilên như những "người dẫn đầu".Hiện các công ty này đang chiếmtới 10% số bằng sáng chế liênquan đến mạng 5G.

THIÊN LONG

64 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

HUAWEI sẽ tăng chi tiêu hàng năm cho R&D lên 15-20 tỷ USD, vượt mặt cả Samsung

Khoa h c công ngh th gi iKhoa h c công ngh th gi iKhoa h c công ngh th gi i

Page 65: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

Khởi nghiệp công nghệ bùng nổ tại Trung QuốcCác công ty khởi nghiệp của Trung Quốc chiếm 47% nguồn vốn đầu tư mạo hiểm của thế giới trong quý 2/2018, nhiều

hơn so với 35% của Mỹ và Canada, South China Morning Post dẫn báo cáo của Crunchbase cho biết.Đây là lần đầu tiên Trung Quốc vượt qua khu vực Bắc Mỹ trong thu hút vốn đầu tư mạo hiểm. Kết quả này được hỗ trợ

bởi 14 tỉ USD mà Ant Financial Services, công ty công nghệ tài chính của Alibaba Group, đã gây quỹ được hồi tháng trước.Nếu không tính Ant Financial, số tiền gọi vốn của các công ty khởi nghiệp Trung Quốc chỉ tăng nhiều hơn một chút so

với quý đầu tiên, chiếm khoảng 36% tổng nguồn vốn toàn cầu, theo Crunchbase, nền tảng theo dõi và tổng hợp dữ liệu gâyquỹ. Nguồn vốn mới đã giúp Ant Financial được định giá lên hơn 150 tỉ USD, gần gấp đôi giá trị của Uber Technologies.

Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã chứng kiến sự gia tăng về số lượng các công ty mới thành lập, khi chính phủ camkết sẽ nỗ lực nhiều hơn nữa để thực hiện một chiến lược theo hướng đổi mới nhằm giúp nước này trở nên cạnh tranh hơn, đặc

biệt trong lĩnh vực công nghệ, internet, dữliệu lớn và trí thông minh nhân tạo (AI).

Giới đầu tư mạo hiểm đổ hàng tỉ USDvào các khu vực từ AI đến blockchain, vớihy vọng sẽ tạo ra được những Alibaba hayTencent tiếp theo. Hiện những người sánglập các hãng công nghệ này, bao gồm JackMa, Ma Huateng, đã trở thành tỉ phú.

Ngoài lĩnh vực công nghệ, tiêu dùng cánhân, y tế và sức khỏe cũng là những lĩnhvực thu hút nhiều vốn nhất trong tháng5/2018, theo số liệu của công ty nghiên cứucó trụ sở tại Trung Quốc Zero2IPO.

PHƯƠNG ANH

65(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Khoa h c công ngh th gi iKhoa h c công ngh th gi iKhoa h c công ngh th gi i

Sonic Soak - máy giặt sử dụng sóng âm thanh để khử vết bẩnStartup Sonic Soak của Mỹ đã cho ra sản phẩm máy giặt chỉ nhỏ bằng một chiếc điện thoại, có khả năng tẩy sạch mọi

vất bẩn bằng sóng âm thanh không chỉ trên quần áo mà còn trên mọi vật dụng gia đình.Hiện nay, máy giặt là một món đồ gia dụng không thể thiếu trong mỗi gia đình, nhưng với kích thước khá cồng kềnh của

nó đã khiến không gian nhà bạn trở nên chật trội và không thể mang đi du lịch được.Do đó, startup Sonic Soak đã sáng chế ra một chiếc máy giặt với kích thước chỉ bằng một chiếc điện thoại ngày nay để

giải quyết vấn đề này.Người dùng chỉ cần thả chiếc máy vào một chậu nước chứa quần áo bẩn và bột giặt. Máy giặt Sonic Soak sẽ phát ra sóng

siêu âm giúp tạo thành các bong bóng nước có áp suất cao có khả năng đánh bay vết bẩn ngay lập tức.Những bong bóng này còn có thể đánh bay được cả những loại vi trùng nhỏ mà các loại bột giặt thường không thể tiêu

diệt được.Hơn nữa nhờ việc chỉ cần giặt một lần,

chiếc máy có thể giúp các gia đình tiếtkiệm nước tới 40 lần và điện là 15 lần sovới một chiếc máy giặt đứng thôngthường.

Ngoài ra, sóng âm thanh không mangbất cứ chất gây hại nào nên Sonic Soakcòn có thể rửa sạch mọi thứ từ đồ dùng,trang sức cho tới cả thực phẩm như rau vàhoa quả.

Hiện nay, startup Sonic Soak đã gọivốn cộng đồng thành công trên trang webidiegogo với hơn 2 triệu đô-la và đang bánsản phẩm này với giá 150 đô-la.

PV

Page 66: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

66 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

G p g đ i tho i

PV: Theo ông, ý tưởng nào đểmột cơ quan nhà nước tham giavào hoạt động hỗ trợ cho cộngđồng khởi nghiệp?

Ông Huỳnh Kim Tước: Khi phântích các dự án khởi nghiệp thành côngthấy rằng luôn có một hệ sinh thái tốthỗ trợ đằng sau đó. Một hệ sinh tháikhởi nghiệp tốt bao giờ cũng cónhững kết nối giữa doanh nghiệp khởinghiệp, nhà đầu tư và Nhà nước.

Nhưng sự tham gia của Nhà nướcvào cộng đồng khởi nghiệp lại hết sứcđặc biệt, không tham gia quá sâu, xácđịnh đúng vị trí trong từng hành độngvà chỉ thực hiện vai trò kiến tạo, thựchiện các hoạt động hỗ trợ.

Thực tế, từ 5 năm qua, Sở Khoahọc và Công nghệ TP.HCM đã thamgia vào hoạt động khởi nghiệp nhưngchỉ với hình thức hỗ trợ cho dự án cụthể. Và từ năm 2015, TP.HCM thấyrằng cần có hệ thống mang tính bềnvững hơn để hỗ trợ cho cộng đồngkhởi nghiệp.

Với hiện trạng cộng đồng khởinghiệp còn yếu về ý tưởng, nền tảnggiáo dục thiếu tính sáng tạo, pháttriển manh mún, thiếu tính liên kết,do đó, cần có bàn tay Nhà nước hỗtrợ để phát triển bền vững. Hệ thốnghỗ trợ cho hệ sinh thái khởi nghiệptrải dài trên rất nhiều lĩnh vực từnguồn lực tài chính, hạ tầng gồmphòng thí nghiệm, nhà xưởng, vănphòng,… được cung cấp miễn phí, kếtnối mối quan hệ và đào tạo. Nhà nướccòn giúp định hướng các dự án khởi

nghiệp vào các ngành công nghiệptrọng điểm, như chế biến lương thựcthực phẩm, hóa chất - cao su, cơ khívà điện tử - công nghệ thông tin. Trêncác nền tảng này thì Sihub ra đời.

PV: Vậy cách làm của Sihub có gìkhác biệt?

Ông Huỳnh Kim Tước: Sihubđóng vai trò kết nối các thành phầnnhư start up, quỹ đầu tư, tổ chứcquốc tế, các viện trường, vườnươm,… nhằm tận dụng nguồn lực lẫnnhau, tạo ra sức mạnh cho công đồngkhởi nghiệp, khắc phục các điểm yếutrước đây là rời rạc, phân tán.

Sihub là đầu mối tiếp nhận cácnguồn lực từ chương trình hỗ trợ đổimới sáng tạo và khởi nghiệp của Nhànước, các tổ chức tài chính quốc tế,chương trình hợp tác trong và ngoàinước. Sau đó giới thiệu, điều phối cácnguồn lực để cộng đồng khởi nghiệptiếp cận và triển khai, trên cơ sở lựachọn những đơn vị chuyên nghiệpnhất, làm tốt nhất, đảm bảo hiệu quảsử dụng nguồn lực.

Như vậy, có thể hiểu, Sihub khônglàm câu chuyện ươm tạo start up nhưcác vườn ươm đang làm, mà chủ yếuphân bổ các nguồn lực công cho cácđơn vị chuyên môn để hỗ trợ nângcao năng lực cho start up. Chẳng hạn,start up cần thực hiện các nghiên cứusản phẩm thì Sihub sẽ kết nối đến cácviện trường có phòng thí nghiệm đạtchuẩn, và trả tiền cho các dịch vụ đểstart up sử dụng. Hoặc Sihub sẽ thuêcác đơn vị đào tạo để huấn luyện cho

SHIHUB:

trong giai đoạn 2016-2020

H tr 2.000D ÁN START UP

Trong một quyết tâm đưaTP.HCM trở thành mộtthành phố khởi nghiệp vàđổi mới sáng tạo dẫn đầutrong khu vực Đông Nam Á,TP.HCM đã thành lập Trungtâm Hỗ trợ khởi nghiệp vàĐổi mới sáng tạo TP.HCM(Sihub), và giao Sihub choSở Khoa học và Công nghệTP.HCM quản lý.

Sihub sẽ đóng vai trò cầunối giữa Nhà nước và cộngđồng khởi nghiệp, nhằmđịnh hướng, điều phối vàchia sẻ nguồn lực công chocộng đồng khởi nghiệp vớimục tiêu nâng cao năng lựcphát triển đúng định hướngkinh tế - xã hội của TP.HCM.

Ông Huỳnh Kim Tước -Giám đốc điều hành Sihub,đồng thời là Giám đốc Trungtâm Ứng dụng Tiến bộ Khoahọc và Công nghệ (Sở Khoahọc và Công nghệ TP.HCM)chia sẻ góc nhìn tại sao cầnđến vai trò nhà nước tronghoạt động khởi nghiệp.

Ông HUỲNH KIM TƯỚC

MAI NHIỆM (Thực hiện)

Page 67: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

67(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

G p g - Đ i tho i

start up về cách tiếp cận thị trường,hoạch định kinh doanh, xây dựng cácchiến dịch chiêu thị… Nhà nước không“ôm” mọi thứ, mà ủy quyền cho đơn vịkhác thì mới phát triển start up hiệuquả và nhanh chóng.

PV: Nhưng việc sử dụng cácnguồn lực công để đầu tư chostart up liệu có gặp các rào cảnnào?

Ông Huỳnh Kim Tước: Vềnguyên tắc Sihub phải tuân thủ cácquy định của nhà nước, và hẳn nhiênquy trình giải ngân là rất khó khăn.Nhưng start up không phải lo cácchuyện đó vì Sihub sẽ hỗ trợ, đảmnhiệm lo thủ tục cho cộng đồng khởinghiệp, cam kết mọi việc sẽ nhanhchóng, chắc chắn, đảm bảo tinh thần,phong cách phục vụ cộng đồng thânthiện, hiệu quả. Do đó, start up tiếpnhận nguồn lực tài chính rất dễ dàng,và chỉ thông qua quá trình “một cửa”từ Sihub.

PV: Bất kỳ khoản đầu tư nào cũngđòi hỏi lợi nhuận, vậy Sihub sẽkiếm lợi nhuận ra sao từ start up?

Ông Huỳnh Kim Tước: Có 2cách hiểu cho vấn đề này. Sihub sẽ

tiếp cận đầu tư start up ở những giaiđoạn mà sẽ không có ai dám hỗ trợ,như những thời điểm đầu tư về mặt ýtưởng để hình thành nên sản phẩm,vốn rất rủi ro do khả năng khó thuhồi lại tiền nếu không phát triểnthành công. Sự mất vốn tại đây sẽ cókhả năng, nhưng đổi lại nếu thànhcông sẽ có những bước đột phá chonền kinh tế cũng như tiềm năng tạora lợi nhuận.

Nếu start up phát triển đến giaiđoạn thị trường chấp nhận sản phẩmthì Sihub sẽ cùng góp vốn đầu tư theodạng cổ phần. Sau một thời gian, startup đã lớn mạnh thì Sihub thoái vốnkiếm các khoản lợi. Và với khoản lợinhuận đó, Sihub dùng để tái đầu tưcho các start up khác.

Ở đây có một điểm cần lưu ý rằng,Nhà nước sẽ không chạy đua với cácquỹ đầu tư, tổ chức tài chính đầu tưvào start up kiếm lợi nhuận cho bằngđược. Về nguyên tắc, nhà nước sẽkhông làm hết những gì mà xã hội cóthể đảm nhận được. Nếu quỹ đầu tưlàm tốt cho start up thì Nhà nước sẽkhông cần tham gia. Nhà nước chỉtham gia vào những giai đoạn khókhăn nhất của start up, như nâng cao

năng lực thực hiện ý tưởng đi vàothực tế, hỗ trợ hoàn thiện sản phẩm,mở rộng mối quan hệ cho start up đểđưa sản phẩm ra thị trường,…

PV: Tiêu chuẩn nào để một start upcó thể tham gia vào Sihub?

Ông Huỳnh Kim Tước: Quátrình khởi nghiệp của một start uptrải dài qua nhiều giai đoạn từ khởiđiểm ý tưởng cho đến lúc phát triểnthành doanh nghiệp. Và sự hỗ trợ củaNhà nước theo từng bước phát triểncủa start up, cứ thành công qua mỗicông đoạn thì tiếp tục đầu tư, ngượclại thì sẽ dừng hỗ trợ tại giai đoạnthất bại.

Mọi start up đều được chào đónđến Sihub mà không có sự phân biệt.Thậm chí ngay cả việc để tiếp nhậnđược nguồn tài chính công, các startup đều có cơ hội như nhau, miễn làđáp ứng được các tiêu chí, thangđiểm, định hướng mục tiêu mà nhànước đặt ra.

PV: Mục tiêu mà Sihub đặt ra làkhá tham vọng, vậy có khả năngđạt được hay không, thưa ông?

Ông Huỳnh Kim Tước: Quả thậtlà mục tiêu mà Sihub đặt ra khá cao

Một buổi học của chương trình Bootcamp - là chương trình liên kết giữa SIHUB và EXPARA - nhà tiên phong của Singapore trong việcươm mầm, đầu tư vốn mạo hiểm, kinh doanh, đào tạo đổi mới và cố vấn, thu hút cả sự tham gia của các startup ngoại quốc

Page 68: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

trong giai đoạn từ 2016-2020, chẳnghạn hỗ trợ 2.000 dự án khởi nghiệpsáng tạo thông qua các hoạt động tưvấn, đào tạo, kết nối, ươm tạo.

Tuy nhiên, mục tiêu này là quá tầmtay nếu Sihub tự làm một mình, vì nếunhìn sang các vườn ươm do Nhà nướcquản lý thì cả chục năm chỉ ươm tạovài chục dự án. Tuy nhiên, cách làmcủa Sihub là giao các nguồn lực côngcho các đơn vị chuyên môn để họ giúphỗ trợ ươm tạo các start up sẽ hoàntoàn đáp ứng được mọi kỳ vọng, vàmục tiêu đặt ra.

PV: Vậy chiến lược phát triểntrong tương lai của Sihub như thế nào?

Ông Huỳnh Kim Tước: Cách làmcủa Sihub trong thời gian qua đãchứng minh có sự hiệu quả và đem lạiniềm tin cho lãnh đạo TP.HCM về mộtquyết sách đúng. Đó là tạo ra mộtcộng đồng khởi nghiệp mạnh thôngqua kết nối các thành phần. Nguồn lực

công được phân bổ đúng địa chỉ vàđầu tư hiệu quả vào start up. Và trongtương lai, trên nền tảng căn bản nàythì Sihub sẽ mở rộng mọi mặt về đầutư, hợp tác để đem thêm nhiều lợi íchcho cộng đồng khởi nghiệp.

Hiện nay, Sihub đang có hợp tácrất mạnh mẽ với các tổ chức quốc tếhỗ trợ khởi nghiệp, như MBI, ADB,IPP, Tekes, USAID, UNICEF, SECO...Hay các hợp tác với các tổ chức tàichính, như Dragon Capital, Hanwa,Lotus Fund… Có thể thấy rằng, sựhiện diện của vai trò Nhà nước trongcộng đồng khởi nghiệp đã giúp thuhút nhiều nguồn lực trong và ngoàinước, cũng như mở rộng hợp tác kếtnối với các tổ chức quốc tế nhằm cócác nguồn đầu tư tài chính, mở rộngthị trường, cơ sở hạ tầng, mà tất cảđiều này sẽ chuyển hóa trọn vẹn chocộng đồng khởi nghiệp.

PV: Qua quá trình làm việc, ôngnhận thấy cá start up Việt có

những thuận lợi nào và hạn chếra sao?

Ông Huỳnh Kim Tước: Nhìn vềưu diểm thì các bạn được đào tạo bàibản, có tinh thần khởi nghiệp rất mạnhmẽ, cùng với đó là sự hỗ trợ tốt về mặtchính sách, có các trường viên giúp đỡnhiều về phát triển công nghệ.

Tuy nhiên, sự hạn chế là nhiều bạnkhông có môi trường, chưa làm việc tạicác doanh nghiệp, tập đoàn lớn đểtriển khai được các ý tưởng tốt, tìmhiểu sâu về công nghệ để phát triểnsản phẩm. Điều này dẫn đến ý tưởngcòn hạn hẹp, không đi đến tận cùngphát triển công nghệ nên sản phẩmchưa hoàn thiện.

Ngoài ra, điểm yếu vẫn là nắm bắtthị trường rất hạn chế, không hiểunhiều về đối thủ cạnh tranh nên sảnphẩm đưa ra thị trường bị cạnh tranhkhốc liệt, hoặc chỉ đi vào được nhữngphân khúc nhỏ.

PV: Trân trọng cảm ơn ông!

68 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

G p g đ i tho i

Đây là sản phẩm có được từ tinh thần lao động sángtạo, dám nghĩ dám làm của đội ngũ công nhân kỹ sư

lành nghề Than Nam Mẫu. Tập trung làm than chất lượng cao đã và đang là

mục tiêu được Than Nam Mẫu khuyến khích thực hiệnbằng nhiều giải pháp, trong đó phải kể đến những sángkiến góp phần vào việc giảm chi phí sản xuất than sạchnhư: Sáng kiến lắp đặt băng tải B650.

Với mục đích hạ giá thành sản phẩm, thông qua việctăng năng suất vận chuyển tại dây chuyền sàng tuyển+130, phòng Cơ điện vận tải Than Nam Mẫu đã kết hợpcùng phân xưởng Cơ khí nghiên cứu, chế tạo và đưa vàohoạt động thành công tuyến băng bải B650 với nhiệm vụtrung chuyển than cục từ dây chuyền đập hàm về máytuyển huyền phù số 2. Điều đáng nói là, tuyến băng tảiB650 được gia công và lắp đặt hoàn toàn từ việc tậndụng lại những vật tư có sẵn và vật tư thu hồi từ cácdây chuyền sản xuất hầm lò.

Trước khi có tuyến băng tải B650, thì than cục đượcbốc xúc vận chuyển bằng xe tải đưa về dây chuyềntuyển huyền phù để tuyển than cục sạch với khối lượngước tính khoảng 500 tấn/ngày, mất nhiều thời gian vàtốn kém chi phí trong việc đánh tải, bốc xúc, vậnchuyển. Với sáng kiến lắp đặt băng tải B650, đến nay,

băng tải B650 đã đi vào hoạt động ổn định, chấm dứttình trạng vận tải than bằng ô tô tại khu vực này, cảithiện môi trường làm việc do đã hạn chế phát sinh bụi,nâng cao năng suất sàng tuyển, góp phần giảm giáthành sản xuất.

Việc đưa vào sử dụng có hiệu quả băng tải B650thêm một lần nữa khẳng định được tinh thần chủ độngcũng như khả năng sáng tạo của đội ngũ CBCN làm côngtác cơ điện vận tải ở Than Nam Mẫu, nâng cao năngsuất, góp phần cùng Than Nam Mẫu hoàn thành thắnglợi các chỉ tiêu sản xuất kinh doanh được giao.

QUỐC KHƯƠNG

THAN NAM MẪU:

Đưa băng tải B650 vào hoạt động, chấm dứt vận tảithan bằng ô tô tại khu vực

Lắp đặt băng tải

Page 69: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

69(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

CÂU CHUYỆN VỀ NGHIÊN CỨU

TẠO NHIÊN LIỆU SẠCH THAY XĂNG DẦU của nhà khoa học Việt

Công trình nghiên c u tìm ra đ c c u trúc đ y đ và c ch ch t xúc tác t onhiên li u hydro t n c bi n và n ng l ng m t tr i.

Công trình nghiên c u "C u trúc polymer và c ch ho t đ ng xúc tác t o hydroc a molybdenum sulfide vô đ nh hình" do ti n s Tr n Đình Phong, Đ i h c Khoah c và Công ngh Hà N i (Vi n Hàn lâm Khoa h c và Công ngh Vi t Nam) đ ct ng gi i th ng T Quang B u n m 2018.

Tiến sĩ Trần Đình Phong

Câu chuy n khoa h c

Page 70: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

70 KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ (S 34 - 7/2018)

Câu chuy n khoa h c

Mới 37 tuổi, Trần Đình Phong đã có 38 bài báo côngbố trên các tạp chí quốc tế thuộc hệ thống ISI,đặc biệt là Nature Materials và Nanoletters - haitạp chí hàng đầu thế giới về khoa học vật liệu.

Hướng nghiên cứu mà anh và đồng nghiệp đang tiếnhành cũng đặc biệt khi tìm cách tạo chiếc lá nhân tạo (dựatheo cơ chế tổng hợp quang hóa tự nhiên của lá cây xanh),chỉ với năng lượng mặt trời và nước biển tạo ra nhiên liệusạch hydro."Với chúng tôi, đây là giấc mơ đẹp, nó xứng đángđể cố gắng hết mình", tiến sĩ Phong chia sẻ.

Đến nay, nghiên cứuđã tìm ra được cấu trúc đầy đủ và cơchế hoạt động chất xúc tác tạo hydro từ nước biển, mở rakhả năng tìm ra vật liệumới hoạt động tốt hơn,từ đó thay thế dần nhiênliệu truyền thống là xăngdầu.

Tiến sĩ Phong chobiết, đây là hướngnghiên cứu cơ bản nênkhông thể ngay lập tứccó được kết quả để ứngdụng, nhưng có thểcung cấp hiểu biết nhấtđịnh để làm các nghiêncứu tiếp theo.

Hiện tiến sĩ Phong đãcó được phiên bản lánhân tạo đầu tiên có khảnăng sản xuất hydro từnước biển và năng lượngmặt trời hiệu suất là 3%.Để đạt ngưỡng côngnghệ đưa vào sản xuấtnăng lượng cần ít nhất10%. "Thời gian tới chúng tôi tiếp tục nghiên cứu để đápứng được yêu cầu 10%. Hy vọng không quá xa sẽ tạo đượcchiếc lá nhân tạo", tiến sĩ Phong nói.

Năng lượng mặt trời rất phong phú trong tự nhiên, nhưngchỉ có công nghệ như pin mặt trời, làm nước nóng. Còn việcchuyển hydro từ nước biển và năng lượng mặt trời thànhnhiên liệu thay xăng dầu hiện có nhóm ở Tokyo và nhiềutrung tâm nghiên cứu lớn đi theo hướng nghiên cứu này,nhưng chưa đi đến kết quả cuối cùng. Có một nhóm nghiêncứu đã tạo ra lá nhân tạo hiệu suất 30% nhưng giá quá đắtnên không có khả năng ứng dụng trong công nghiệp. Bởi vấnđề của năng lượng không chỉ là hiệu suất mà còn giá cả.

Gần đây một số nhóm ở Việt Nam đã có đi theo hướngnghiên cứu này. "Đây là tín hiệu vui vì để đạt được mục đíchlớn phải có nhiều người làm cùng, tiếp cận theo nhiều hướng.Rất có thể cách tiếp cận của chúng tôi chưa phải là hoàn hảo.Có thể người khác sẽ học được từ chính thành công và thấtbại của nhóm chúng tôi để làm tốt hơn”, Phong chân thànhchia sẻ.

Tiến sĩ Phong ngại nói về mình chỉ với lý do "muốn chờ

đến ngày có kết quả cuối cùng". Anh dè dặt bởi với người làmnghiên cứu cơ bản, để tìm ra kết quả nâng hiệu suất nănglượng của chiếc lá nhân tạo từ 3 lên 10% "có thể chỉ sau 6tháng, nhưng cũng có khi là 20 năm sau".

Con đường Phong lựa chọn không dễ dàng. Quyết địnhtrở về Việt Nam làm việc sau hơn 11 năm ở Pháp và Singa-pore, với kinh nghiệm từng làm việc trong phòng thí nghiệmcủa Viện sĩ Viện hàn lâm Pháp, anh khát khao xây dựngnhóm nghiên cứu mạnh với phòng thí nghiệm chuẩn quốc tếkhi trong tay không có gì. Anh luôn tâm niệm, chỉ có phòngthí nghiệm riêng thì mới tập trung nghiên cứu được theođúng hướng mình đam mê.

Tiến sĩ Phong đã vậnđộng và thành lập đượcphòng thí nghiệm rộng120 m2 với các trang thiếtbị cơ bản đồng bộ và mộtsố máy móc hiện đại như:máy phân tích điện hóa,máy phân tích hình thểvật liệu... Hiện phòng thínghiệm đã hợp tác vớicác nhóm nghiên cứu ởNhật Bản và Pháp. Dướisự hướng dẫn của tiến sĩPhong, nhiều sinh viêntrẻ cũng đang "cuốn"theo con đường đam mêkhoa học của thầy.

Tiến sĩ Phong cườihiền nói "với tôi, nhữngtháng ngày đầu tiên xâydựng nhóm nghiên cứutại Đại học Khoa học vàCông nghệ thật đặc biệt".

Trải qua nhiều khó khăn, nhưng anh hạnh phúc với quyếtđịnh trở về Việt Nam làm việc. Anh cũng bày tỏ sự trân trọngkhi Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ quốc gia và cácHội đồng khoa học đã lựa chọn tài trợ giúp anh nhanh chóngtriển khai hướng và nhóm nghiên cứu của mình.

Nhà khoa học trẻ ước mong sẽ có nhiều quỹ tài trợnghiên cứu tương tự, các quỹ học bổng cho nghiên cứu sinh,sinh viên giỏi được xây dựng trong thời gian tới. "Được nhưvậy tôi tin rằng năng lực nghiên cứu của các trường đại học,các viện, nhóm nghiên cứu và cá nhân nhà khoa học sẽ dầnđược nâng cao", tiến sĩ Phong bày tỏ.

Chỉ sau một ngày đứng trên bục vinh danh của giảithưởng Tạ Quang Bửu, tiến sĩ Phong lại bận rộn với kỳ giảngdạy tại Hàn Quốc. Anh tâm sự, kế hoạch sắp tới là tiếp tụcdành nhiều thời gian cho nghiên cứu để sớm tạo được chiếclá nhân tạo đáp ứng yêu cầu kỹ thuật. Dù biết rằng để đếnđược bước xây dựng nhà máy sản xuất lá nhân tạo thì conđường còn rất xa. "Chúng tôi sẽ nỗ lực để sớm có kết quả",tiến sĩ Phong nhấn mạnh.

BÍCH NGỌC

Bộ trưởng Chu Ngọc Anh tặng giải chính Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018 cho Tiến sĩ Trần Đình Phong.

Ảnh: Anh Tuấn.

Page 71: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …

71(S 34 - 7/2018) KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Quản lý kinh phí thực hiện dán nhãn năng lượngBộ Tài chính đang dự thảo Thông tư hướng dẫn lập, quản lý và sử dụng kinh phí thực hiện lộ trình

dán nhãn năng lượng và áp dụng mức hiệu suất năng lượng tối thiểu.Dự thảo nêu rõ nội dung chi và mức chi từ nguồn chi thường xuyên gồm: Tổ chức hoạt động tuyên truyền,

phổ biến thông tin rộng rãi về phương tiện, thiết bị phải dán nhãn năng lượng và áp dụng mức hiệu suất nănglượng tối thiểu.

Theo đó, sản xuất các chương trình phát thanh, truyền hình trên phương tiện thông tin đại chúng, phát hànhcác ấn phẩm, sản phẩm truyền thông, các tài liệu phục vụ cho hoạt động tuyên truyền: Thủ trưởng cơ quan,đơn vị quyết định lựa chọn nội dung và hình thức ấn phẩm, sản phẩm truyền thông trên cơ sở dự toán được cấpcó thẩm quyền giao và thực hiện theo hình thức đặt hàng, giao kế hoạch theo quy định tại Nghị định số130/2013/NĐ-CP của Chính phủ về sản xuất và cung ứng sản phẩm, dịch vụ công ích.

Đối với đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ quản lý, kỹ thuật và công nhân lànhnghề thực hiện kiểm tra, thử nghiệm hiệu suất năng lượng đối với các phương tiện, thiết bị phải dán nhãn nănglượng: Chi tổ chức các lớp đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực quản lý, năng lực trong dán nhãn năng lượngvà áp dụng mức hiệu suất năng lượng tối thiểu áp dụng theo Thông tư số 36/2018/TT-BTC của Bộ Tài chínhhướng dẫn lập dự toán, quản lý và sử dụng kinh phí dành cho công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức,viên chức…

Dự thảo cũng quy định về nội dung chi và mức chi từ nguồn chi đầu tư. Theo đó, đầu tư xây dựng các cơsở thử nghiệm chuyên ngành và trang thiết bị để thực hiện kiểm tra, thử nghiệm, chứng nhận hiệu suất nănglượng đối với các phương tiện, thiết bị phải dán nhãn năng lượng theo lộ trình: Thực hiện theo quy định của phápluật về đầu tư công.

Quản lý chặt vật liệu nổ công nghiệp, tiền chất thuốc nổBộ Công Thương vừa ban hành Thông tư 13/2018/TT-BCT quy định về quản lý, sử dụng vật liệu

nổ công nghiệp, tiền chất thuốc nổ sử dụng để sản xuất vật liệu nổ công nghiệp.Thông tư này quy định danh mục vật liệu nổ công nghiệp, tiền chất thuốc nổ sử dụng để sản xuất vật liệu

nổ công nghiệp; thẩm quyền cấp giấy phép, giấy chứng nhận về quản lý, sử dụng vật liệu nổ công nghiệp, tiềnchất thuốc nổ sử dụng để sản xuất vật liệu nổ công nghiệp; trách nhiệm của tổ chức, doanh nghiệp nghiên cứu,sản xuất, kinh doanh, vận chuyển, sử dụng và tiêu hủy vật liệu nổ công nghiệp, tiền chất thuốc nổ sử dụng đểsản xuất vật liệu nổ công nghiệp.

Theo Thông tư, Danh mục vật liệu nổ công nghiệp được phép sản xuất, kinh doanh, sử dụng tại Việt Nambao gồm vật liệu nổ công nghiệp phục vụ thăm dò, khai thác dầu khí và vật liệu nổ công nghiệp quy định cụ thểtại Phụ lục I.

Tổ chức sản xuất, nhập khẩu vật liệu nổ công nghiệp mới chưa có trong Danh mục quy định tại Phụ lục I(không bao gồm vật liệu nổ công nghiệp phục vụ thăm dò, khai thác dầu khí) gửi văn bản đăng ký đến Bộ CôngThương để công nhận kết quả đăng ký, xem xét và bổ sung vào Danh mục vật liệu nổ công nghiệp.

Việc thử nghiệm, nghiệm thu vật liệu nổ công nghiệp mới thực hiện theo quy định tại Quy chuẩn kỹ thuậtquốc gia về an toàn trong sản xuất, thử nghiệm và nghiệm thu vật liệu nổ công nghiệp QCVN 01:2012/BCT. Tổchức sản xuất, nhập khẩu, xuất khẩu vật liệu nổ công nghiệp phục vụ thăm dò, khai thác dầu khí thực hiện côngbố tiêu chuẩn áp dụng theo quy định của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa.

Danh mục tiền chất thuốc nổ sử dụng để sản xuất vật liệu nổ công nghiệp quy định chi tiết tại Phụ lục III.Thông tư nêu rõ, Giấy phép, giấy chứng nhận về quản lý, sử dụng vật liệu nổ công nghiệp, tiền chất thuốc

nổ sử dụng để sản xuất vật liệu nổ công nghiệp bao gồm: Giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất vật liệu nổcông nghiệp; Giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất tiền chất thuốc nổ sử dụng để sản xuất vật liệu nổ côngnghiệp; Giấy phép kinh doanh vật liệu nổ công nghiệp; Giấy phép kinh doanh tiền chất thuốc nổ sử dụng để sảnxuất vật liệu nổ công nghiệp; Giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu vật liệu nổ công nghiệp; Giấy phép xuất khẩu,nhập khẩu tiền chất thuốc nổ sử dụng để sản xuất vật liệu nổ công nghiệp; Giấy phép sử dụng vật liệu nổ côngnghiệp; Giấy phép dịch vụ nổ mìn…

V n b n pháp lu t

Page 72: HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO DOANH …