h1 2011 [compatibiliteitsmodus]

34
2011 hoofdstuk 1 inleiding 1 1 Hoofdstuk 1 Inleiding

Upload: katrien-holvoet

Post on 26-Dec-2014

286 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

 

TRANSCRIPT

Page 1: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 11

Hoofdstuk 1

Inleiding

Page 2: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 2Arbeidsrecht - Hoofdstuk 1 Inleiding 2

Wat is arbeidsrecht?

� Sociale wetgeving : geen duidelijk afgebakend geheel

� Arbeidsrecht is een onderdeel van “de sociale wetgeving”� Met een bijzonder doel:

� Bescherming van belangen van de werknemers

� Bevorderen van hun welzijn

� Arbeidsrecht � Socialezekerheidsrecht� minimumvoorzieningen

Page 3: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 3Arbeidsrecht - Hoofdstuk 1 Inleiding 3

Sociale wetgeving

� Individuele relaties tussen werkgever en werknemer

� Collectieve relaties

� Beschermingsmaatregelen voor werknemers

� Arbeidsvoorziening

� Sociale zekerheid

� Minimumvoorzieningen

� Geschillen van sociaal recht

Page 4: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 4

<iframe width="420" height="315" src="http://www.youtube.com/embed/9OGlSxBFcis" frameborder="0" allowfullscreen></iframe>

Page 5: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 5

Page 6: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 6

Individueel arbeidsrecht� WET 1978:

� Aangaan� Uitvoeren� Beëindigen

� ARBEIDSWET 16 MAART 1971� Arbeidsduur, zondagsrust,kinderarbeid,moederschap

� WET 1987� Tijdelijke arbeid en uitzendarbeid

� FEESTDAGEN� Wet van 4 jan. 1974� Feestdagenbesluit van 18 april 1974

� EDUCATIEF VERLOF� Herstelwet 22 januari 1985

� TIJDSKREDIET� CAO 77bis

Page 7: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 7

Bijlage : geschiedenis arbeidsrecht

� 1789 : Franse Revolutie� Égalité� Fraternité� Liberté: non-interventie

� Geen specifiek arbeidsrecht� ‘huurovereenkomst’ van werk:

� Wilsovereenkomst als basis

� Geen regulerende overheid

Page 8: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 8

1886

� Arbeidsduurvermindering� Eis tot 13u/dag

� Protest tegen loonsverminderingen

Onderzoekscommissie:

Eerste sociale wetgeving

Page 9: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 9

Eerste sociale wetgeving

� Nog zeer behoedzaam

� Beperken vrijheid van overeenkomst

� 1900: wet arbeidsovereenkomsten� Alleen voor arbeiders

� Suppletoir

� 1622: wet arbeidsovereenkomsten� Bedienden

� dwingend

Page 10: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 10

Suppletoir - dwingend

� Suppletief � Is maar bindend in de mate dat de

partijen niets anders hebben voorzien

� dwingend: � afwijking is niet mogelijk in nadeel van

de werknemer

� Openbare orde

Page 11: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 11

Bronnen van het recht

� Internationaal� Bilaterale verdragen

� Multilaterale verdragen en instellingen

Page 12: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 12

Bronnen van het recht

� Multilaterale verdragen en instellingen

� IAO:conventies

� OESO

� RAAD VAN EUROPA� EVRM

� Europees Sociaal Handvest

� INTERNATIONALE VERENIGING SZ

� BENELUX ECONOMISCHE UNIE

� EUROPESE UNIE

Page 13: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 13

Verdrag van Rome 1957

� EUROPESE UNIE � Europese verordeningen:

� Rechtstreeks verbindend

� Europese richtlijnen:� Moet omgezet worden in nationale wetgeving

(wet,decreet,CAO…)� Collectief ontslag� Behoud van rechten bij overgang

ondernemingen� Ouderschapsverlof� Gelijke behandeling

� Europese beschikkingen� Bvb mededinging

� Aanbevelingen en adviezen

Page 14: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 14

Nationale rechtsbronnen

� Sociale grondrechten: art. 23� Recht op arbeid en op vrije keuze van

beroepsarbeid, recht op billijke arbeidsvoorwaarden en een billijke beloning, recht op informatie, overleg en collectief onderhandelen

� Recht op sociale zekerheid

Page 15: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 15

Sociale rechtsbronnen� Wetten

� Decreten en ordonnanties� Gemeenschappen en gewesten

� Ordonnanties van Brusselse gewest

� K.B

� M.B.

� Rechtspraak

� Rechtsleer

� gebruik

Page 16: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 16

Eigen rechtsvorming

� Rechtsleer� Interpretatie van rechtsregels

� Bespreken rechtspraak

� Distilleren tendensen (formule CLAEYS)

� En bepaalt rechtspraak

� Niet dwingend

� Beïnvloedt het recht

Page 17: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 17

rechtspraak

� Toepassen wetgeving

� Verduidelijkt wetgeving

� Vult wetgeving aan

� Interpreteert wetgeving� Voorkomt interpretatieproblemen

� Formule claeys<rechtspraak

Page 18: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 18

Wetgeving-rechtspraak

� Duidelijke wetgeving:� Opzeg lagere bedienden

� Beëindigen tijdens proef arbeiders

� Wetgeving is niet duidelijk� Tewerkstellingsvoorwaarde CAO77bis

� Wetgeving heeft niets voorzien� Verbreking tijdens loopbaanvermindering

CAO77bis

� Wetgeving legt initiatief bij partijen� Opzegtermijn hogere bediende

Page 19: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 19

Wetgeving-rechtsleer

� Rechtsleer� Interpretatie van rechtsregels

� Bespreken rechtspraak

� Distilleren tendensen (formule CLAEYS)

� En bepaalt rechtspraak

� Niet dwingend

� Beïnvloedt het recht

Page 20: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 20

gebruik

� Bestendig� Voldoende lange tijd

� Vast� Steeds hetzelfde voordeel, dezelfde

berekeningsbasis

� algemeen

Page 21: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 21

Gebruik: Arbh. Luik 13.11.2002

� Gedurende 20 jaar een loontoeslag van 200% voor prestaties op zon- en feestdagen � Algemeen

� Vast

� Bestendig

Page 22: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 22

hierarchie1. Dwingende bepalingen van wet2. Algemeen bindende CAO

1. NAR2. PC

3. Niet-algemeen bindende CAO1. NAR2. PC

3. ONDERNEMING

4. Geschreven arbeidsovereenkomst5. Niet algemeen verbindend verklaarde cao van pc voor

werkgever die niet is aangesloten bij patronale organisatie6. Arbeidsreglement7. Suppletieve wetsbepalingen8. Mondelinge arbeidsovereenkomst9. gebruik

Page 23: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 23

INTERPRETATIE art. 51

� LAGERE NORM mag niet strijdig zijn met HOGERE NORM

� Sluit de hogere norm door zijn strenge formulering de toepassing van een gunstiger regime uit dat wordt voorzien door een regel van lagere orde ?

Page 24: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 24

Collectieve arbeidsovereenkomst: CAO Wet van 5 december 1968

� Normatieve bepalingen� Individuele:

� Loons- en arbeidsvoorwaarden

� Collectieve

� Obligatoire bepalingen� Vredesplicht

� Informatieplicht

� beïnvloedingsplicht

Page 25: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 25

Collectieve arbeidsovereenkomst: CAO Wet van 5 december 1968

� Vormvereisten!

� Wie kan CAO afsluiten

� Neerlegging en bekendmaking

� Niveaus

� Geldigheidsvereisten

� bindingskracht

Page 26: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 26

Niveaus

� NAR

� PC: bedrijfssector� PSC

� ONDERNEMING

Page 27: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 27

geldigheidsvereisten

� Toestemming� Geweld, dwaling,bedrog

� Bekwaamheid

� Geoorloofde oorzaak

� Geoorloofd voorwerp

Page 28: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 28

BINDING VAN EEN CAO

� Ondernemingscao� PC of NAR :

� Algemeen bindend:� VOOR ALLE WERKGEVERS die onder ressort vallen én

hun werknemers

� Niet algemeen bindend� VOOR ALLE WERKGEVERS die lid zijn van de

patronale organisatie en onder het ressort vallen én hun werknemers

� WERKGEVERS die geen lid zijn van patronale organisatie zijn suppletoir gebonden door de individueel normatieve bepalingen� Kan schriftelijk én uitdrukkelijk afwijken

Page 29: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 29

� WERKGEVERS die geen lid zijn van patronale organisatie zijn suppletoir gebonden door de individueel normatieve bepalingen� Ze kunnen afwijken van de individuele

normatieve bepalingen als ze dit uitdrukkelijk en schriftelijk doen

Page 30: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 30

Voorbeeld (p21)

� Pc: eindejaarspremie= maandloon� Algemeen bindend verklaard

� Niet algemeen bindend

� Aangesloten wg

� Niet-aangesloten wg: � =gebonden tenzij hij uitdrukkelijk en

schriftelijk afwijkt

� Bvb door uitdrukkelijk te bedingen dat eindejaarspremie =2 weken=geldig

Page 31: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 31

Algemeen verbindende CAO

� Wordt bindend voor alle werkgevers die behoren tot het ressort

� Overtreding is een misdrijf� Verjaringstermijn wordt 5 jaar

� strafsancties

Page 32: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 32

Automatische conversie

� Bepalingen van de CAO gaan automatisch stilzwijgend over in de individuele arbeidsovereenkomst

� Strijdige bedingen in de arbeidsovereenkomst worden stilzwijgend gewijzigd

Page 33: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 33

oneindige binding: art.23

� ‘de individuele arbeidsovereenkomst die door een collectieve arbeidsovereenkomst stilzwijgend werd gewijzigd, blijft onveranderd wanneer de CAO ophoudt uitwerking te hebben, tenzij het anders wordt bedongen in de overeenkomst zelf’� Enkel voor wn in dienst tijdens

looptijd van deze CA0!!

Page 34: H1 2011 [compatibiliteitsmodus]

2011 hoofdstuk 1 inleiding 34

oneindige binding: art.23

� CAO 1.1.2009-31.12.2009 ‘voorziet eindejaarspremie’

� CAO 1.1.2009-31.12.2009 ‘voorziet eindejaarspremie in december 2009’